text_structure.xml 19.4 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Otwieram posiedzenie połączonych Komisji: Samorządu Terytorialnego i Ustawodawczej, poświęcone pierwszemu czytaniu poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, pierwszemu czytaniu projektu ustawy o zmianie ustawy o samorządzie terytorialnym oraz pierwszemu czytaniu poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o referendum gminnym. Są to druki nr 1345, 1346 i 1347.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Wszystkie te projekty ustaw, w imieniu posłów wnioskodawców, będzie referował poseł Ryszard Grodzicki.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Proszę o przedstawienie idei wymienionych projektów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełRyszardGrodzicki">Jak pamiętamy, w ramach pracy nad projektem ustawy o zmianie ustawy o samorządzie terytorialnym (druk nr 503) dokonaliśmy dosyć istotnej nowelizacji zapisów prawa samorządowego. Dotyczyły one w sumie ośmiu ustaw, była to nowelizacja bardzo obszerna.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełRyszardGrodzicki">W trakcie prac Senat zgłosił trzy poprawki, które nie mogły być rozpatrywane na posiedzeniu Sejmu ze względów formalnych. Stało się tak, ponieważ Senat w ramach tych poprawek przekroczył zakres swoich kompetencji.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełRyszardGrodzicki">W zasadzie wówczas nie negowaliśmy istoty tych zmian. Specyficzna była sytuacja dotycząca zmiany ustawy o samorządzie mówiącej o granicach miast. Do sprawy tej wrócę nieco później.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełRyszardGrodzicki">Wszystkie poprawki senackie wychodzą naprzeciw tym propozycjom i próbujemy wprowadzić je obecnie do tekstów ustaw, aby zaczęły funkcjonować, gdyż nie mieliśmy do nich zastrzeżeń merytorycznych. Poprawki te są w pewien sposób powiązane ze sobą, jednak z uwagi na wymogi techniki legislacyjnej warto było je rozbić na projekty poszczególnych ustaw, tak aby się wzajemnie nie blokowały. Ma to pewne znaczenie, ponieważ prezes Rady Ministrów zobowiązany jest ogłosić teksty jednolite ustaw, zatem szybkość naszego działania też nie jest bez znaczenia.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełRyszardGrodzicki">Pierwszy projekt ustawy dotyczy zmiany ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych. Art. 13 pkt 4 aktualnie obowiązującej ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych powiada, że izby mają obowiązek do dnia 30 lipca przedstawić opinię o sprawozdaniu z wykonania budżetu za pierwsze półrocze.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełRyszardGrodzicki">W przytoczonym zapisie czytamy: „Do zadań izby należy ponadto wydawanie opinii o przedkładanych przez zarządy gmin, do 30 lipca roku budżetowego informacji o przebiegu wykonania budżetu za pierwsze półrocze”.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełRyszardGrodzicki">Takie sformułowanie zacytowanego przepisu powoduje, że nie jest o jednoznacznie zgrany z treścią art. 53 ust. 2 Prawa budżetowego, a w jakiejś mierze także z treścią art. 9, ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełRyszardGrodzicki">Proponowana zmiana ma na celu usunięcie różnicy sformułowań w przepisach prawnych i likwiduje pozorną lukę logiczną, jaka wystąpiła w przepisach, ujednolicając określenia terminów dotyczących działań izby obrachunkowej.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełRyszardGrodzicki">Jest to bardzo krótka ustawa i w zasadzie niczego więcej nie mogę dodać. Ustawa ta jest prosta i nie powinna budzić kontrowersji.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełRyszardGrodzicki">Druga propozycja zmian dotyczy zmiany ustawy referendum gminnym. Nie przewidzieliśmy sytuacji, jaka już wystąpiła w praktyce. W momencie, gdy rozpatrywaliśmy ten projekt, w zasadzie jeszcze nie było takiej sytuacji, aby którekolwiek z referendów o odwołanie rady gminy było ważne. Po raz pierwszy zdarzyło się to w tym roku, ale w stosunku do wyniku tego referendum został wniesiony protest. Z racji procedury sądowej rozpatrywanie protestu, jak zwykle, trwa długo.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#PosełRyszardGrodzicki">Problem polega na tym, aby odpowiedzieć na pytanie, kto, w momencie gdy referendum jest ważne, sprawuje władzę w gminie, do czasu rozstrzygnięcia protestu przez sąd.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#PosełRyszardGrodzicki">Zagadnienie to dostrzegł Senat i zgłosił je w formie poprawki, ale wykraczało to poza zakres regulacji. Podejmujemy tę inicjatywę i proponujemy, aby do czasu rozstrzygnięcia protestu władze były zawieszone w swoich działaniach tak, aby nie mogły wpływać na bieg wydarzeń w gminie. Do tego właśnie zmiana ta się sprowadza.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#PosełRyszardGrodzicki">Najbardziej skomplikowana zmiana dotyczy zmiany ustawy o samorządzie terytorialnym. Już w trakcie pracy podkomisji, a także później Komisji, Rada Ministrów zgłaszała propozycję wprowadzenia przepisu, który mówiłby, iż Rada Ministrów, nadając miejscowości status miasta, określa jego granice. Problem jednak polega na tym, że to zupełnie nie załatwia sprawy. Dlatego też w toku prac w Sejmie dodaliśmy tę propozycję i nie była ona przedmiotem rozważań Senatu.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#PosełRyszardGrodzicki">Senat ponownie zgłosił tę inicjatywę, ale z racji formalnych także nie rozpatrywaliśmy jej, a podkreślaliśmy przez cały czas, że dotychczasowe sformułowanie nie wyczerpuje problemu, z jakim spotykamy się w tym wypadku.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#PosełRyszardGrodzicki">Można sobie wyobrazić taką sytuację, w której miasto będzie siedzibą władz gminy, nie tworząc samodzielnej gminy, lub też taką, że na terenie gminy będzie się znajdowała, teoretycznie rzecz biorąc, dowolna liczba miast i wówczas pojawi się problem statusu tych miast.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#PosełRyszardGrodzicki">Aktualne brzmienie przepisu ustawy o samorządzie terytorialnym wykluczało możliwość powołania na terenie gminy jednostki pomocniczej, która stanowiłaby miejscowość o statusie miasta.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#PosełRyszardGrodzicki">W praktyce przepis ten omijano w bardzo różnorodny sposób. Na przykład ustanawiając na terenie miasta sołectwa. Przy takim rozwiązaniu rodzi się jednak pytanie, po co tworzyć z jakiejś miejscowości miasto i nadawać jej prawa miejskie. Innym sposobem było nadawanie statusu osiedla, w jeszcze innych przypadkach bezpośrednio miastem zarządzał burmistrz gminy. Statut gminy nie przewidywał dla takich miejscowości żadnego specyficznego statutu w ramach jednostek pomocniczych.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#PosełRyszardGrodzicki">W państwach zachodnich za miasto uważa się miejscowość, która liczy więcej niż 20 tys. mieszkańców, a więc nasze uregulowania są sprzeczne ze standardami europejskimi. Gdybyśmy je zastosowali, pociągnęłoby to konieczność zlikwidowania około 500 miast w skali kraju, bo mniej więcej tyle miast nie spełnia tego kryterium. Z różnych względów jednak nie można sobie na to pozwolić.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#PosełRyszardGrodzicki">Tok myślenia jest tutaj następujący: ustanowienie granic miasta jest uzasadnione chociażby ze względu na sposób ściągania podatków przez sołtysów. Granice miast są tutaj istotne dla ustalenia, kto z jakiego terenu płaci podatek. Trzeba jednak także ująć zagadnienie statusu miasta jako jednostki pomocniczej na terenie miast. Ta regulacja podejmuje przedstawiony problem w myśl przepisów, które mówiły o dzielnicy czy radzie sołeckiej, w zasadzie tworząc swoistą kalkę tamtych przepisów i dając społeczności miejskiej poczucie pewnej odrębności od reszty gmin.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#PosełRyszardGrodzicki">Pojawił się także inny problem związany z wejściem w życie ustawy o referendum, która uchyla ustawę o referendum i konsultacjach społecznych. Zlikwidowane zostały przepisy dotyczące konsultacji społecznych.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#PosełRyszardGrodzicki">Pracując nad tą ustawą byliśmy przeświadczeni, że są to przepisy martwe, gdyż władze centralne w ogóle nie stosowały fragmentu przepisów dotyczącego konsultacji społecznych. Właściwie 99% konsultacji, jakie się odbywały w kraju, można by unieważnić, gdyż w odniesieniu do władz centralnych naruszały przepisy tamtej ustawy. Natomiast okazuje się, że były to podstawy prawne do przeprowadzenia konsultacji na terenie gmin i gminy się tym kierowały.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#PosełRyszardGrodzicki">W tej chwili powstała luka prawna i znowu gminy nie mają podstaw prawnych do regulowana trybu przeprowadzania konsultacji. Stąd też zrodziła się propozycja dodania tego przepisu, określonego jako art. 13 lit. „a”, w którym zostało zapisane, że zasady i tryb przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami gmin określa statut gmin.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#PosełRyszardGrodzicki">Jest to propozycja kontrowersyjna z tego względu, że konsultacja konsultacji nierówna. Można rozważyć także inne brzmienie tego przepisu, ustanawiając, że tryb i zasady przeprowadzania konsultacji określa rada gminy w odrębnej uchwale. W praktyce oznaczałoby to większą elastyczność w działaniu. Jest to kwestia do rozważenia.</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#PosełRyszardGrodzicki">Pewien kłopot także powoduje brzmienie art. 15 ust. 2, aktualnie obowiązującej ustawy o samorządzie terytorialnym, która powiada, że rada gminy, która ma siedzibę w mieście, nosi nazwę rady miasta.</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#PosełRyszardGrodzicki">W praktyce w stosunku do tych gmin-miast stosuje się formułę „rada miasta i gminy”. Nawet Główny Urząd Statystyczny w swojej statystyce wyróżnia taką kategorię podziału terytorialnego. Zatem powołanie rady miejskiej, jako jednostki pomocniczej, może komplikować sytuację. Kwestia ta wymaga jeszcze pewnych przemyśleń.</u>
          <u xml:id="u-2.25" who="#PosełRyszardGrodzicki">W związku z tym, w imieniu wnioskodawców postuluję, aby w dniu dzisiejszym rozpatrzyć ustawę o zmianie ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, gdyż w tym przypadku nie powinno być żadnej kontrowersji.</u>
          <u xml:id="u-2.26" who="#PosełRyszardGrodzicki">Postuluję też przesłanie do podkomisji projektu ustaw o zmianie ustawy o referendum gminy i o zmianie ustawy o samorządzie terytorialnym, w celu ich rozpatrzenia podczas prac podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Przypomnę, że w imieniu wnioskodawców złożone zostały wnioski o rozpatrzenie dzisiaj ustawy o zmianie ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych oraz o doprowadzenie do sprawozdania Komisji i przedstawienia go Sejmowi, jeżeli nie będzie innych wniosków.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Natomiast w sprawie ustawy o zmianie ustawy o referendum gminnym i w sprawie ustawy o zmianie ustawy o samorządzie terytorialnym, połączone Komisje wyłonią podkomisję. Po uzyskaniu sprawozdania podkomisji przystąpimy do dalszych prac nad projektem.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Otwieram dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełZbigniewJanowski">Myślę, że nie ma sensu w tej chwili dyskutować. Sprawa regionalnych izb obrachunkowych jest jasna, przedstawił ją w sposób wyczerpujący poseł R. Grodzicki. Ponieważ nie będzie w tym przypadku innych propozycji ani zmian, proponuję, aby ją przyjąć zgodnie z wnioskiem i powołać czteroosobową podkomisję, która w określonym trybie rozpatrzyłaby dwa pozostałe projekty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Czy są inne propozycje? Wobec braku innych wniosków nie będziemy sprawy tej głosować.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Przechodzimy do ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych. Ponieważ nie ma wniosku o odrzucenie tego projektu w pierwszym czytaniu, proponuję, aby przejść do prac merytorycznych.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Czy są uwagi bądź inne propozycje do tego projektu ustawy? Czy są uwagi do tytułu ustawy?</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Stwierdzam, że nie ma uwag do tytułu ustawy o zmianie ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, objętej drukiem nr 1345. Połączone Komisje rekomendują ten tytuł.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Ustawa składa się z dwóch artykułów.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#PosełMarekMazurkiewicz">W pierwszym artykule, zreferowanym przez posła sprawozdawcę, propozycja dotyczy nowelizacji art. 13 ust. 4 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#PosełMarekMazurkiewicz">W nowelizacji tej chodzi o doprowadzenie brzmienia tego przepisu do zgodności z ustawą o samorządzie terytorialnym i z ustawą - Prawo budżetowe oraz o wprowadzenie terminu proceduralnego, odnoszącego się wyłącznie do procedury w izbie obrachunkowej.</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Czy są inne propozycje do treści tego projektu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełPiotrPankanin">Chciałbym się dowiedzieć, czy termin użyty w art. 1 „o udzielonych zamówieniach publicznych” nie wymaga skorygowania. Nie mam pewności, czy słowo „udzielonych” jest dostatecznie jasne.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełPiotrPankanin">Sformułowanie to budzi moje wątpliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Przepis ten dotyczy funkcji kontrolno-sprawdzających izby, wydawanych ex post, po upływie półrocza i po upływie roku. Chodzi o sprawozdanie z wykonania budżetu i sprawozdanie z wykonania przepisów ustawy o zamówieniach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Problem składania zamówień publicznych jest objęty innymi kompetencjami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełRyszardGrodzicki">W nawiązaniu do wątpliwości wyrażonej przez posła P. Pankanina wyjaśniam, iż podobnego terminu używa art. 24 „d” ustawy o samorządzie terytorialnym, w którym czytamy: „organ gminy, zamierzający powierzyć radnemu wykonywanie pracy na podstawie umowy-zlecenia lub umowy agencyjnej, albo zamierzający udzielić zamówienia publicznego w zakresie nie objętym przepisami o zamówieniach publicznych, obowiązany jest zasięgnąć opinii komisji rewizyjnej”.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełRyszardGrodzicki">Zatem, jak wynika z przytoczonego przepisu, termin „udzielić” jest już używany w aktach normatywnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Użycie pojęcia „udzielić” zostało już wyjaśnione. Czy są inne pytania, wątpliwości, lub uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzedstawicielkaRegionalnejIzbyObrachunkowejwPoznaniuTeresaJuszczyńska">W omawianym projekcie nie ma uwzględnionych tych wszystkich zmian, którym poddawana była ustawa o regionalnych izbach obrachunkowych. Między innymi nie ma ostatniej zmiany wynikającej z Dziennika Ustaw nr 124, gdzie jest zmiana ustawy o samorządzie terytorialnym.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PrzedstawicielkaRegionalnejIzbyObrachunkowejwPoznaniuTeresaJuszczyńska">Chcę się też odnieść do zapisu o udzielonych zamówieniach publicznych. Nie wynika ten zapis ani z ustawy - Prawo budżetowe, jeżeli rzecz odnieść do opiniowania zamówień publicznych, ani z żadnej innej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#PrzedstawicielkaRegionalnejIzbyObrachunkowejwPoznaniuTeresaJuszczyńska">W ustawie o zamówieniach publicznych jest zmiana ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, poprzez mianę art. 13 w dwóch punktach, oraz o udzielonych zamówieniach publicznych. Natomiast żadna ustawa nie nakłada na zarządy gmin obowiązku przedkładania regionalnej izbie obrachunkowej tych informacji.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#PrzedstawicielkaRegionalnejIzbyObrachunkowejwPoznaniuTeresaJuszczyńska">Wynika to tylko i wyłącznie z art. 13 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, odrębnie niż w przypadku przedkładania sprawozdań czy informacji o przebiegu wykonania budżetu. To istotnie wynika z ustawy - Prawo budżetowe, natomiast obowiązek przedkładania regionalnej izbie informacji o udzielonych zamówieniach nie wynika z żadnej innej ustawy oprócz ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Dziękuję za te uwagi, mam jednak pytanie, czy nie wynika taki obowiązek z ustawy o zamówieniach publicznych, bądź z ustawy o samorządzie terytorialnym?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzedstawicielkaRegionalnejIzbyObrachunkowejwPoznaniuTeresaJuszczyńska">Nie wynika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">W trakcie dyskusji zrodziły się pewne wątpliwości. Byłoby rzeczą niedobrą, gdybyśmy w intencji szybkiego rozstrzygnięcia tej sprawy popełnili błąd. Uwaga zgłoszona przez przedstawicielkę RIO w Poznaniu nie wyklucza włączenia tej normy do projektu ustawy. Korzystając z nowelizacji ustawy o samorządzie terytorialnym, w której określa się obowiązki organów gminy, może tam trzeba będzie wprowadzić lustrzane odbicie tego obowiązku, aby była materialnoprawna podstawa do żądania sprawozdania z udzielonych zamówień publicznych, łącznie ze sprawozdaniem z wykonania budżetu. Te dwie sprawy muszą być koherentne.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Jest propozycja, aby podkomisja z uwagi na stosunkowo wąski zakres materiału, mogła składać się z dwóch przedstawicieli z każdej Komisji. Rzecz nie jest aż tak kontrowersyjna, abyśmy musieli robić nieparzysty skład podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Proponujemy, aby z Komisji Ustawodawczej w podkomisji pracował poseł Ryszard Grodzicki, który jest najbardziej wprowadzony w te sprawy, oraz poseł Wiesław Opęchowski.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Komisję Samorządu Terytorialnego w podkomisji reprezentować będzie poseł Krzysztof Wiecheć i poseł Wojciech Nowaczyk.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Skoro nie ma innych propozycji, uznajemy, że podkomisja została powołana.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Zamykam posiedzenie połączonych Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>