text_structure.xml
64.4 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PosełJerzyKoralewski">Witam państwa na posiedzeniu Komisji Stosunków Gospodarczych z Zagranicą, witam gości. W zaproszeniu przedstawiliśmy proponowany porządek dzienny. Czy są uwagi do tego porządku?</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PosełJerzyKoralewski">Nie ma uwag. Ze swej strony proponuję, abyśmy najpierw rozpatrzyli punkt drugi naszego posiedzenia, a więc odpowiedź ministra spraw wewnętrznych i administracji na nasz dezyderat nr 4. Myślę, że to ułatwi nam procedowanie i pozwoli na bardziej swobodną dyskusję w dowolnym czasie. Czy jest zgoda na taką zmianę?</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#PosełJerzyKoralewski">Jeśli państwo nie mają nic przeciwko temu, poproszę teraz pana ministra J. Szymańskiego, aby przedstawił nam swoje uwagi do dezyderatu nr 4 naszej Komisji. Przypomnę, że brzmiał on następująco: „Komisja Stosunków Gospodarczych z Zagranicą na posiedzeniu w dniu 18 marca 1997 r. rozpatrzyła informację prezesa Głównego Urzędu Ceł o zadaniach administracji celnej w placówkach zlokalizowanych na granicy wschodniej, w związku z przygotowaniem przystąpienia Polski do Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#PosełJerzyKoralewski">W dyskusji stwierdzono, że przedłożona informacja nie zawierała tak istotnych elementów infrastruktury granicznej Ściany Wschodniej, jak m.in. ilość przejść granicznych, terminale odpraw, mosty, drogi dojazdowe, parkingi i nie wskazywała źródeł finansowania tych zadań oraz terminów realizacji.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#PosełJerzyKoralewski">W związku z powyższym Komisja zwraca się do pana premiera o opracowanie i przedstawienie rządowego programu, kompleksowo ujmującego zadania inwestycyjne, organizacyjne i prawne dostosowujące granicę wschodnią do niezbędnych standardów z chwilą przystąpienia Polski do Unii Europejskiej”.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Jestem wdzięczny za podjęcie tej tematyki. Państwo zapewne zapoznaliście się z odpowiedzią na dezyderat nr 4 Komisji Stosunków Gospodarczych z Zagranicą, podpisaną przez pana ministra Leszka Millera. Nie będą powtarzał tych wątków. Chciałbym natomiast powiedzieć krótko o dwóch ważnych sprawach. Jeżeli państwo będą zainteresowani bardziej szczegółowymi odpowiedziami, jesteśmy do dyspozycji, możemy ich udzielić także na piśmie.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Otóż 19 marca tego roku zostało przedłożone w Brukseli na ręce trzech komisarzy Komisji Europejskiej Memorandum rządu polskiego w sprawie kompleksowego programu współpracy „Polska granica wschodnia jako zewnętrzna granica Unii Europejskiej”.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">W Memorandum wskazujemy sprawy, które rząd polski uznaje za najpilniejsze do adaptacji na granicy wschodniej pod kątem standardów bezpieczeństwa i standardów infrastrukturalnych, jakie obowiązują na zewnętrznych granicach Unii Europejskiej. Za przykład mogą posłużyć takie, jakie są na granicy Niemiec z Polską, na granicy austriackiej, bo ten kraj również stosunkowo niedawno stał się członkiem Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">W Memorandum tym przedstawiliśmy, jakie w związku z granicą zewnętrzną Unii Europejskiej, widzimy potrzeby finansowe. Jednocześnie wskazaliśmy w nim, jakie rząd polski poniósł dotychczas nakłady w celu adaptacji standardów unijnych, widząc w tym wspólny interes. Bezpieczeństwo polskiej granicy wschodniej bowiem wiąże się z bezpieczeństwem wszystkich krajów członkowskich Unii Europejskiej. Memorandum ma również załączniki, w których zostały zinwentaryzowane potrzeby straży granicznej w tym względzie, policji, obrony cywilnej, jak również jednostek ratownictwa.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">W Memorandum tym również został zawarty szerszy wątek, niż tylko standardów obowiązujących na granicach, a mianowicie nowe dokumenty, nowe dowody rejestracyjne, nowe paszporty, jak również kontrola szlaków komunikacyjnych. Chciałbym więc prosić państwa, abyśmy widzieli problem granicy wschodniej znacznie szerzej, aniżeli sprowadzając tylko do funkcjonowania straży granicznej czy administracji celnej.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Przesłałem to Memorandum do przewodniczącego Komisji, pana Kazimierza Modzelewskiego wraz z załącznikami i sądzę, że państwo mieliście okazję zapoznać się z tymi dokumentami.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">21 czerwca odbędzie się pierwsze inauguracyjne posiedzenie Międzyresortowego Zespołu ds. Przygotowania Kompleksowego i Implementacji Programu „Polska granica wschodnia RP, jako zewnętrzna granica Unii Europejskiej”, którego powołanie jest konsekwencją wspomnianego Memorandum.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Posiedzenie zespołu odbędzie się prawdopodobnie w Białymstoku. Jego zadaniem jest przygotowanie programu, a właściwie projekt memorandum finansowego, który zostanie przesłany do Unii Europejskiej w celu uzyskania dofinansowania jego realizacji.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Przewidujemy, że Bruksela w najbliższym czasie będzie skłonna przeznaczyć ok. 120 mln ECU na wschodnią granicę. Obecna faza konsultacji wskazuje na taką możliwość, ale z naszej strony musimy przedstawić gotowy program.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Program ten powinien w sposób komplementarny uwzględniać wszystkie standardy, które mają być adaptowane na granicy wschodniej w ciągu kilku lat.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Przypomnę jeszcze jeden wątek, który jest przedmiotem zainteresowania także państwa Komisji. Jest to cała problematyka związana ze standardami wynikającymi z porozumienia w Shengen, a związanymi z szeroko rozumianą migracją i polityką azylową.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Prezentujemy bardzo jasny pogląd, że wraz z uzyskaniem członkostwa w Unii Europejskiej, powinniśmy stać się pełnoprawnymi członkami grupy Shengen. Nie możemy z jednej strony być członkiem Unii Europejskiej, a z drugiej strony znaleźć się w innej grupie państw, w tzw. korytarzu do Shengen. Ważne jest, aby stosowanie tych samych standardów polityki było przestrzegane przez nas w polityce, która ma być realizowana na naszej granicy wschodniej. A to wymaga uszczelnienia granicy, szczególnie na odcinku polsko-litewskim i polsko-ukraińskim. Tam bowiem spotykamy się z największą liczbą nielegalnych migracji.</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">W ciągu ostatnich 6 lat straż graniczna zatrzymała ok. 111 tys. nielegalnych migrantów. W roku ubiegłym te przypadki zamknęły się liczbą 13 535 nielegalnych przekroczeń. Na szczęście zjawisko to ma tendencję malejącą.</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Oczywiście musimy pamiętać także o tym, że tak naprawdę nie wiemy, ile było przekroczeń nielegalnej migracji, ponieważ mówimy tylko o przypadkach wykrytych. Te nielegalne przekroczenia granicy, które zakończyły się powodzeniem, tylko w niektórych przypadkach udają się także na granicy zachodniej Polski. Tak więc sprawę trzeba pokazywać w nieco szerszym kontekście.</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Jednocześnie widzimy potrzebę zagwarantowania wszystkich standardów, które wiążą się z warunkami koniecznymi na zewnętrznej granicy Unii Europejskiej, w tym m.in. weterynaryjnych, fitosanitarnych, jak również pochodnych. Te służby muszą działać szczególnie solidnie. Biorąc to wszystko pod uwagę dopiero widać, jak problem ten jest szeroki i wielowątkowy.</u>
<u xml:id="u-2.15" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Jeśli chodzi o zaszłości, przekażę informację na ten temat osobno, w tym także wykorzystanie środków pomocowych. Natomiast na rok 1997 nakłady na infrastrukturę wschodniej granicy, w budżecie przeznaczono na realizację inwestycji centralnych kwotę 47 mln 450 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-2.16" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Wymieniona kwota jest przeznaczona na następujące zadania inwestycyjne: budowę terminalu w Koroszczynie, na granicy polsko-białoruskiej - 15 mln zł, rozbudowę drogowego przejścia granicznego w Bobrownikach - 17 mln 450 tys. zł na granicy polsko-białoruskiej na wysokości Białegostoku, budowę drogowego przejścia granicznego w Korczowej - 15 mln zł.</u>
<u xml:id="u-2.17" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Na budowę i modernizację drogowych przejść granicznych, oprócz wyżej wymienionych rząd utworzył rezerwę celową w kwocie 48 mln 700 tys. zł. Obecnie przygotowujemy podział tej kwoty na zadania inwestycyjne, które będą realizowane w poszczególnych województwach. Mamy zinwentaryzowany stan obecny, a także stan potrzeb, które przekazali nam wojewodowie. Dotyczy to nie tylko 9 wojewodów tzw. ściany wschodniej, ale wszystkich, którzy mają na swoim terytorium granicę, a więc także np. granicę polsko-czeską, polsko-słowacką czy polsko-niemiecką. Widzimy też pewne potrzeby, jeśli chodzi o tzw. przejścia morskie.</u>
<u xml:id="u-2.18" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Środki własne wojewodów przeznaczone na zadania inwestycyjne związane z budową i modernizacją drogowych przejść granicznych też zasługują na uwagę. Ale zanim do tego przejdę, chciałem powiedzieć, że w naszym budżecie została wykreślona kwota 30 mln zł na poprawę infrastruktury drogowej okołogranicznej. Chciałbym więc poprosić państwa o wsparcie tych wszystkich działań resortu spraw wewnętrznych i administracji, w których występujemy do prezesa Rady Ministrów o użycie rezerwy ogólnej Rady Ministrów części środków właśnie na poprawę infrastruktury drogowej, szczególnie wzdłuż granicy wschodniej, zaczynając od Elbląga, wzdłuż granicy wschodniej, a kończąc na województwie krośnieńskim.</u>
<u xml:id="u-2.19" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Obecnie na wschodniej granicy, liczącej 1258 km długości, funkcjonuje 38 przejść granicznych - 23 drogowe, w tym 8 przeznaczonych wyłącznie dla uproszczonego ruchu granicznego, oraz 15 kolejowych. Ta infrastruktura nie jest przystosowana do obsługi stale narastającego ruchu granicznego. Zachodzi więc konieczność budowy nowych i modernizacji istniejących przejść granicznych, w tym ich rozbudowy o miejsca towarowych odpraw granicznych oraz budowy i modernizacji układów komunikacyjnych, prowadzących do przejść granicznych.</u>
<u xml:id="u-2.20" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">W roku bieżącym realizowane są ze środków budżetowych m.in. takie inwestycje:</u>
<u xml:id="u-2.21" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">- modernizacja linii kolejowej E 20 Warszawa-Terespol na odcinku Warszawa-Mińsk Mazowiecki. Na ten cel przyznano w 1997 roku dotację w wysokości 30 tys. zł. Przeprowadzenie modernizacji umożliwi wprowadzenie maksymalnej prędkości pociągów - 160 km na godzinę. Zakończenie inwestycji przewidziane jest na 2002 rok;</u>
<u xml:id="u-2.22" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">- budowa miejsca odpraw towarowych w Kukurykach na granicy polsko-białoruskiej. Jest to inwestycja centralna, rozpoczęta w maju 1996 r. Jej zakończenie planuje się na 1998 r. Oddanie tego obiektu do eksploatacji umożliwi odprawę 4 tys. samochodów ciężarowych w ciągu doby. Koszt inwestycji szacowany jest na 86.628 tys. zł;</u>
<u xml:id="u-2.23" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">- rozbudowa drogowego przejścia granicznego w Bobrownikach. Jest to również inwestycja centralna. I etap umożliwiający uruchomienie po stronie polskiej odpraw ruchu towarowego pojazdów wyjeżdżających z kraju, został zakończony w grudniu 1996 r. Drugi etap polega na wybudowaniu infrastruktury dla ruchu osobowego. Planuje się, że zostanie on zakończony w tym roku. Będzie to obiekt nowoczesny, o międzynarodowym standardzie. zapewni dobre warunki pracy służbom granicznym i komfort podróżnym przekraczającym granicę. Jego przepustowość wyniesie 250 pojazdów ciężarowych oraz 1500 pojazdów osobowych w ciągu doby;</u>
<u xml:id="u-2.24" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">- budowa obiektów drogowego przejścia granicznego w Korczowej. Jest to inwestycja centralna, której zakończenie przewidziano na koniec 1997 r. Będzie to największy obiekt graniczny na polsko-ukraińskiej granicy państwowej, leżący na ważnym międzynarodowym ciągu tranzytowym Drezno-Wrocław-Kraków-Lwów - tzw. autostrada A-4;</u>
<u xml:id="u-2.25" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">- budowa drogowego przejścia granicznego w Dorohusku. Inwestycję rozpoczęto w 1991 roku, koszt 40,5 mln zł. Jej zakończenie przewidziano na koniec roku 2000.</u>
<u xml:id="u-2.26" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Jeszcze raz proszę pana przewodniczącego i całą Komisję o wsparcie tych naszych starań.</u>
<u xml:id="u-2.27" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Jeśli chodzi o środki własne wojewodów przeznaczone na zadania inwestycyjne w zakresie budowy i modernizacji drogowych przejść granicznych, jest to kwota 14 mln 600 tys. zł. Z tego na poszczególne zadania przypada:</u>
<u xml:id="u-2.28" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">- na modernizację drogowego przejścia granicznego Sławatycze w województwie bialskopodlaskim - 1 mln 700 tys. zł;</u>
<u xml:id="u-2.29" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">- na rozbudowę drogowego przejścia granicznego w Medyce, woj. przemyskie 4 mln 900 tys. zł;</u>
<u xml:id="u-2.30" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">- na budowę drogowego przejścia granicznego w Dorohusku, woj. chełmskie 1 mln 820 tys. zł;</u>
<u xml:id="u-2.31" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">- na inwestycje w drogowych przejściach granicznych w woj. suwalskim - 1 mln 500 tys. zł;</u>
<u xml:id="u-2.32" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">- na modernizację lotniczego przejścia granicznego w Szymanach, w woj. olsztyńskim - 4 mln 200 tys. zł;</u>
<u xml:id="u-2.33" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">- na inwestycje w drogowych przejściach granicznych w woj. zamojskim 440 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-2.34" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Zaangażowanie budżetu państwa, zarówno centralnego, jak również budżetu wojewodów jest znaczne. Środki własne wojewodów na utrzymanie drogowych przejść granicznych - 6 mln 569 tys. zł, z czego na poszczególne województwa przypada: suwalskie - 1 mln; bialskopodlaskie - 1 mln 466 tys. zł; białostockie - 422 tys. zł; olsztyńskie - 869 tys. zł; krośnieńskie - 616 tys. zł; zamojskie - 633 tys. zł; chełmskie - 350 tys. zł; przemyskie - 884 tys. zł; elbląskie - 302 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-2.35" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Jeśli chodzi o środki pomocowe, które mamy do wykorzystania w ramach funduszy PHARE, przede wszystkim dotyczy to programu „Polska-Bałtyk”. Przeznaczamy je na różne formy rozwoju ogólnej infrastruktury, w tym także granicznej i w zakresie ochrony środowiska i turystyki, widząc szerzej ten program.</u>
<u xml:id="u-2.36" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">W chwili obecnej, na program „Polska-Bałtyk” obejmujący trzy województwa przy granicy wschodniej, a więc woj. elbląskie, olsztyńskie i suwalskie, zostały przeznaczone środki w wysokości 3 mln 800 tys. ECU. Zostały one rozdysponowane na wszystkie projekty, które mają na celu poprawę infrastruktury transgranicznej.</u>
<u xml:id="u-2.37" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Natomiast, aby przybliżyć państwu skalę pomocy, jeśli chodzi o granicę zachodnią, warto porównać dwie kwoty, a mianowicie każdego roku na program „Polska-Niemcy” w ramach transborderów jest przeznaczona kwota 50 mln ECU. Natomiast na granicę wschodnią, jak powiedziałem, przeznaczane są niewielkie środki pomocowe.</u>
<u xml:id="u-2.38" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Jest szansa, że na kolejny rok możemy uzyskać kwotę, o której już wspomniałem. Stąd w planach jest znaczna poprawa infrastruktury na granicy zachodniej i ogromne niedomogi na granicy wschodniej, gdzie dopiero odrabiamy opóźnienia minionego okresu.</u>
<u xml:id="u-2.39" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Sądzę, że budżet państwa nie jest w stanie sam udźwignąć wszystkie wydatki na granicy wschodniej, niemniej musimy mieć wizję docelową. Jest ona właśnie kreślona na podstawie wspomnianego Memorandum dla Brukseli. Będziemy później ten plan konsekwentnie realizować.</u>
<u xml:id="u-2.40" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Nie jest to projekt zamierzony na jeden rok. Jest to proces, który powinien się zamknąć w ciągu kilku lat. Chciałbym państwa zaprosić również na posiedzenie zespołu, o którym już wspomniałem, do Białegostoku, 21 czerwca. Takie zaproszenie dla przedstawicieli Komisji skieruję na ręce pana przewodniczącego, do prezydium Komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PosełJerzyKoralewski">Dziękuję panu ministrowi J. Szymańskiemu. Otwieram dyskusję, ale najpierw poproszę o opinię pana posła Kazimierza Nycza.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PosełKazimierzNycz">Mam do pana ministra dwa pytania. Pan minister zaprosił nas do Białegostoku na posiedzenie zespołu. Czy chodzi o udział przedstawicieli naszej Komisji w pracach tego zespołu, która ma przygotować program wykorzystania środków PHARE na inwestycje na polskiej granicy wschodniej?</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#PosełKazimierzNycz">Chciałbym mieć w tej sprawie jasność do końca. Czy jest to tylko zaproszenie do udziału w oficjalnej inauguracji jego prac, czy też do stałych prac w ramach tego programu?</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#PosełKazimierzNycz">Sądzę bowiem, że wiedza, doświadczenie, a także merytoryczne przygotowanie członków naszej Komisji po 4 latach pracy mogłoby wnieść do prac zespołu nieco inne, powiedziałabym pozaadministracyjne spojrzenie z korzyścią dla tego programu. Oczywiście, mam także świadomość, że dla uczestników takich prac byłoby to stałe, dodatkowe obciążenie.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#PosełKazimierzNycz">Drugie pytanie - czy jest prawdą, panie ministrze, że w Memorandum do Komisji Europejskiej, dotyczącym polskiej granicy wschodniej, zostały całkowicie pominięte potrzeby służb celnych?</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#PosełKazimierzNycz">Ponadto, czy jest prawdą, że każda inna formacja funkcjonująca na granicy - oprócz służb celnych - została tam uwzględniona? Jeżeli tak, to dlaczego zostały pominięte te problemy? Czy rząd zamierza uzupełnić ten dokument i w jaki sposób?</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#PosełKazimierzNycz">Potrzeby administracji celnej są znaczące i wymagają kwot na pewno przekraczających inne możliwości finansowania niż ze środków PHARE.</u>
<u xml:id="u-4.6" who="#PosełKazimierzNycz">Jeśli chodzi o informację, dla mnie istotna jest zapowiedź na str. 5, gdzie jest powiedziane: że „rząd podziela naszą opinię wyrażoną w dezyderacie, że właściwe przygotowanie polskiej granicy jest sprawą ważną i pilną. Z tego względu jest i będzie realizowana kompleksowa ocena sytuacji na granicy wschodniej, obejmująca m.in.:</u>
<u xml:id="u-4.7" who="#PosełKazimierzNycz">- analizę stanu prawnego;</u>
<u xml:id="u-4.8" who="#PosełKazimierzNycz">- analizę obecnego stanu infrastruktury przejść granicznych oraz dróg dojazdowych i innych obiektów związanych z obsługą ruchu granicznego, np. miejsca odpraw towarowych, parkingi, motele;</u>
<u xml:id="u-4.9" who="#PosełKazimierzNycz">- określenie obowiązujących w Unii Europejskiej warunków prawnych, technicznych, prowadzenia odpraw paszportowych, celnych, weterynaryjnych, fitosanitarnych, sanitarnych;</u>
<u xml:id="u-4.10" who="#PosełKazimierzNycz">- opracowanie programu dostosowania poszczególnych przejść do wyżej wymienionych wymogów z określeniem terminów i źródeł finansowania”.</u>
<u xml:id="u-4.11" who="#PosełKazimierzNycz">Cieszę się z tej zapowiedzi, bo to jest właśnie to, o co nam chodziło w dezyderacie. Wypracowaliśmy go po długiej i burzliwej dyskusji. Być może stenogram z tego posiedzenia mógłby pomóc członkom rządu w pracach nad tym programem.</u>
<u xml:id="u-4.12" who="#PosełKazimierzNycz">Podzielam także pogląd pana ministra, że przygotowanie szczegółowego programu będzie wymagało czasu oraz zaangażowania i współdziałania wielu organów administracji centralnej. Niemniej prosiłbym pana ministra o przybliżenie nam terminu wykonania tych prac. Kiedy my, jako posłowie, moglibyśmy się z takim programem zapoznać?</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PosełBogdanBujak">Podczas pobytu Komisji Stosunków Gospodarczych z Zagranicą m.in. na przejściu granicznym w Korczowej, mogliśmy się zapoznać z tymi problemami, można nawet powiedzieć, że mamy już pewne doświadczenia. Czy programy, które mają być przygotowane dla granicy wschodniej, są w jakiś sposób wspólnie negocjowane i przygotowywane także przez stronę partnerską ze wschodu?</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#PosełBogdanBujak">Myślę zwłaszcza o tych sąsiedzkich granicach. Czy druga strona jest również zainteresowana tym problemem?</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PosełJerzyKoralewski">Powszechnie wiadomo, że nasze służby celne i nasza infrastruktura są, najłagodniej mówiąc, niekompatybilne, jeśli chodzi o sąsiadów ze wschodu. Jakie są i czy w ogóle są jakieś bilateralne uzgodnienia co do przyszłych planów, w tym także porównania standardów obsługi ruchu granicznego, turystycznego i handlowego?</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#PosełJerzyKoralewski">Czy te problemy są brane pod uwagę, np. w ostatnim porozumieniu z Ukrainą?</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PodsekretarzstanuJanuszSzymański">Zacznę od pytania pana posła K. Nycza. Otóż użyłem nazwy „zespół rządowy”, czy też „komisja rządowa”. Sama nazwa pokazuje więc, że status pełnego członka zespołu mogą mieć przedstawiciele poszczególnych naczelnych organów administracji rządowej bądź urzędów centralnych. Urzędem centralnym jest właśnie Główny Urząd Ceł i jego reprezentanci będą z pewnością uwzględnieni w zespole powołanym przez prezesa Rady Ministrów.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#PodsekretarzstanuJanuszSzymański">Chciałbym wyjaśnić pewne nieporozumienie. Memorandum przedstawia problem nie w formie załączników, lecz pewnego generalnego spojrzenia. Jest to 6 stron fotografii aktualnego stanu granicy wschodniej Polski i nasze konkretne zamierzenia w tej dziedzinie oraz sugestie odnośnie do stworzenia takich samych standardów, jakie obowiązują na wszystkich zewnętrznych granicach Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#PodsekretarzstanuJanuszSzymański">Powiem o jednym ważnym założeniu tego aktu, a mianowicie chodziło o przygotowanie pewnego dokumentu projektującego działania, które pozwolą nie tyle podzielić Europę na lepszą i gorszą, co uczynić wschodnią granicę Polski granicą współpracy.</u>
<u xml:id="u-7.3" who="#PodsekretarzstanuJanuszSzymański">Chodzi o to, aby nie była to budowa muru, między dobrą i złą Europą, ale aby było to tworzenie komplementarnych programów zagospodarowania granicy po obu jej stronach.</u>
<u xml:id="u-7.4" who="#PodsekretarzstanuJanuszSzymański">Z naszej strony, ta infrastruktura już wyrasta. W moim okręgu wyborczym, z naszej strony zbudowaliśmy nowoczesne przejście graniczne Gołdap, a po stronie Federacji Rosyjskiej, w miejscowości Gusiew, dopiero zaczyna się to robić. Mam zapewnienie gubernatora Obwodu Kalinigradzkiego, że jeszcze w tym roku Federacja Rosyjska wygeneruje kwotę 8,5 mln dolarów na budowę infrastruktury i dorówna do naszego standardu.</u>
<u xml:id="u-7.5" who="#PodsekretarzstanuJanuszSzymański">Tak samo wygląda to na innych granicach: polsko-białoruskiej, polsko-ukraińskiej itd. W Bobrownikach i w Kukurykach buduje się terminale o zdolności odpraw 4 tys. TIR-ów, a z drugiej strony tego nie ma.</u>
<u xml:id="u-7.6" who="#PodsekretarzstanuJanuszSzymański">Podejmowałem w rozmowach z dyrekcjami generalnymi DG-16 czy DGNA i ten wątek spowodował, że został uruchomiony program pomocowy Unii Europejskiej „Taxis” o wysokości 30 mln ECU, ale nasi sąsiedzi w niewielkim stopniu z tych programów korzystają.</u>
<u xml:id="u-7.7" who="#PodsekretarzstanuJanuszSzymański">Nie jest też tajemnicą, dlaczego nie korzystają. Wiadomo, że nie potrafią tego zrobić. Przygotowanie tzw. fiszek dla potrzeb administracji w Brukseli, według ich procedury, jest dosyć trudne. Uczyliśmy się tego także i dopiero po półtora roku można było powiedzieć, że nauczyliśmy się. Przygotowujemy fiszki, w taki sposób, że Bruksela już nam ich nie zwraca.</u>
<u xml:id="u-7.8" who="#PodsekretarzstanuJanuszSzymański">Dziś możemy powiedzieć, że możemy już uczyć kogoś, że możemy uczyć naszych sąsiadów ze wschodu, jak przygotowywać na przykład procedurę przetargową. Ale nie wszyscy mają system zamówień przetargowych. U naszych wschodnich sąsiadów z reguły jest jakiś centralny system.</u>
<u xml:id="u-7.9" who="#PodsekretarzstanuJanuszSzymański">Z doświadczeń współpracy polsko-ukraińskiej możemy podać taki przykład. Oto strona ukraińska będzie budowała kładkę na moście, a my budujemy filary, ponieważ nie domówiliśmy się, jeśli chodzi o tryb zamówień. Na Ukrainie obowiązuje system centralny, a w Polsce obowiązuje ustawa o zamówieniach publicznych, która określa jednocześnie tryb.</u>
<u xml:id="u-7.10" who="#PodsekretarzstanuJanuszSzymański">Państwo macie rację, że wszyscy musimy widzieć te problemy w swoich działaniach. Musimy te kwestie podnosić tak na szczeblu współpracy przygranicznej, jak również na szczeblu centralnym.</u>
<u xml:id="u-7.11" who="#PodsekretarzstanuJanuszSzymański">W tej chwili jest przygotowywany nowy program, który będzie finansowany również ze środków pomocowych, na zagospodarowanie infrastruktury granicznej, w wysokości 100 mln ECU i nie ma kontyngentu narodowego. Oznacza to, że 14 państw - beneficjentów tego programu - będzie mogło korzystać z tych pieniędzy. Wszystko będzie zatwierdzone w Brukseli, na zasadzie wyłączności.</u>
<u xml:id="u-7.12" who="#PodsekretarzstanuJanuszSzymański">Od przygotowania przez nas projektu Memorandum do zatwierdzenia programu mija z reguły 18 miesięcy, a do uzyskania pieniędzy - dwa lata. Często więc jest tak, że dany projekt jest realizowany, a pieniędzy jeszcze nie ma. I na nas ciąży obowiązek wykorzystania dotacji z budżetu w wysokości 25% a 75% może być pokrywane przez Unię Europejską ze środków programów pomocowych.</u>
<u xml:id="u-7.13" who="#PodsekretarzstanuJanuszSzymański">Mówię to z punktu widzenia ewentualnej implementacji środków pomocowych na granicy wschodniej. Zintegrowany program kończy się 31 grudnia 1998 roku. Mam na myśli program PHARE. Potem będą nowe programy. Obecnie wchodzimy w fazę tzw. projektów akcesyjnych. I z pewnością jednym z takich programów użycia środków pomocowych będzie projekt „Granica wschodnia”.</u>
<u xml:id="u-7.14" who="#PodsekretarzstanuJanuszSzymański">W każdym razie składam deklarację, że wszyscy chętni do współpracy z zespołem rządowym, w którym mogą mieć status członka obserwatora, co nie jest związane z członkostwem, będą mile widziani. Uzyskają wszystkie informacje i będą miłymi gośćmi. Ich uwagi będą również wysłuchiwane.</u>
<u xml:id="u-7.15" who="#PodsekretarzstanuJanuszSzymański">Odpowiadając na pytanie pana przewodniczącego, oczywiście, staramy się negocjować. Staramy się tak negocjować umowy o nowych przejściach granicznych oraz wymianie osobowej i towarowej, żeby z drugiej strony zapewnić również właściwy poziom infrastrukturalny. Nie jest to łatwe.</u>
<u xml:id="u-7.16" who="#PodsekretarzstanuJanuszSzymański">Na ostatnim spotkaniu premierów obu rządów, Ukrainy i Polski, podjęliśmy zobowiązanie, że będziemy monitorowali sytuację na całodobowym przejściu granicznym. Przejście to zostało otwarte z inicjatywy dwóch premierów i miało funkcjonować całą dobę. Obecnie trwa ten eksperyment, ale doświadczenia już mamy różne. Z naszej strony jest pełna przepustowość, a wystarczy blokada po stronie ukraińskiej, żeby ustawiła się kolejka.</u>
<u xml:id="u-7.17" who="#PodsekretarzstanuJanuszSzymański">Nie mówię tu o różnych elementach patologii. Staramy się je również eliminować, ale jest oczywiste, że one także występują.</u>
<u xml:id="u-7.18" who="#PodsekretarzstanuJanuszSzymański">Często jednak przyczyny nie leżą po naszej stronie. I podczas spotkań staramy się poruszać te trudne wątki.</u>
<u xml:id="u-7.19" who="#PodsekretarzstanuJanuszSzymański">Padło pytanie, kiedy taki program powstanie? Otóż pierwszy projekt takiego programu będzie właśnie zaprezentowany 21 czerwca. Będzie on uwzględniał potrzeby, które w tym względzie przedstawi minister rolnictwa i gospodarki żywnościowej, jeśli chodzi o obszar funkcjonowania granicy pod kątem kontroli weterynaryjnej i fitosanitarnej, a więc standardów, które wynikają z jednej strony z konwencji wiążących Polskę, a z drugiej ze standardów stosowanych przez Unię Europejską, do czego zobowiązuje nas układ stowarzyszeniowy.</u>
<u xml:id="u-7.20" who="#PodsekretarzstanuJanuszSzymański">Państwo z pewnością znacie projekt opracowany w GUC, a będący wizją administracji celnej w roku 2000 i wykraczający poza horyzont dwudziestego wieku. Tam są sformułowane potrzeby tej administracji w sposób kompleksowy. Jest też wizja docelowa. I te elementy w naszym programie są uwzględniane.</u>
<u xml:id="u-7.21" who="#PodsekretarzstanuJanuszSzymański">Zespół międzyresortowy również te elementy programu Głównego Urzędu Ceł, z pewnością uwzględni. Natomiast nie sądzę, aby gotowy projekt, który mógłby być odpowiedzialnie skierowany do państwa akceptacji, jak również możliwości uwzględnienia realizacji tego programu w przyszłorocznym budżecie, był skierowany do Sejmu jeszcze w tej kadencji. Jeśli nawet się to uda, być może na jesieni trafi on już do nowo wybranego parlamentu, który będzie podejmował decyzje budżetowe w sprawie przyjęcia tego programu.</u>
<u xml:id="u-7.22" who="#PodsekretarzstanuJanuszSzymański">Deklaruję wolę otwartego dialogu, wsłuchiwania się w wasze głosy.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PrezesGłównegoUrzęduCełMieczysławNogaj">Chciałbym uzupełnić wypowiedź pana ministra J. Szymańskiego. W Memorandum, które zostało przekazane do Brukseli, nie ma nic na temat potrzeb administracji celnej. Ale prace nad tym będą prowadzone i zostanie to skorygowane. Byłoby bowiem niedobrą rzeczą budować wizję granicy wschodniej, pomijając potrzeby administracji celnej. Będzie ona musiała na tej granicy podjąć wzmożone zadania, aby osiągnąć standard tych służb porównywalny ze stosowanym w Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#PrezesGłównegoUrzęduCełMieczysławNogaj">W tej chwili, jeśli chodzi o stan wyposażenia służb celnych i ogólny ich obraz, nie jest on może najbardziej chwalebny. Tak więc potrzeby administracji celnej powinny być wkomponowane w całokształt zagadnień dotyczących funkcjonowania granicy wschodniej Unii.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#PrezesGłównegoUrzęduCełMieczysławNogaj">Chciałem podziękować panu ministrowi J. Szymańskiemu za to ostatnie stwierdzenie, potwierdzające, że stosowne działania ze strony rządu zostaną podjęte.</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#PrezesGłównegoUrzęduCełMieczysławNogaj">My ze swej strony mamy już pełne rozpoznanie potrzeb i opisane nie tylko w dokumencie „Administracja celna 2000”, ale także „Granica wschodnia”, a za chwilę trafi do państwa materiał, na zamówienie Komisji zresztą, a mianowicie jak z punktu widzenia administracji celnej widzimy sytuację na granicach. Materiał ten został już opracowany i skierowany do ministra finansów, drogą służbową, który z pewnością, zgodnie z procedurą, przekaże go wkrótce państwu.</u>
<u xml:id="u-8.4" who="#PrezesGłównegoUrzęduCełMieczysławNogaj">Chciałbym zapewnić Komisję, a także pana ministra J. Szymańskiego, że mamy gotowe projekty, które mają na celu usprawnienie odprawy towarów na granicy.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PodsekretarzstanuJanuszSzymański">Chciałbym, abyśmy się właściwie rozumieli. Otóż do Brukseli nie zostały przekazane załączniki, a tylko Memorandum. Pan prezes M. Nogaj ma pełną rację, że sprawy cła nie są uwzględnione w załącznikach. Podjąłem jednak decyzję, że załączników nie przekazujemy, a tylko pewne generalne spojrzenie dające obraz aktualnej sytuacji na granicy wschodniej i zakładany model docelowy.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#PodsekretarzstanuJanuszSzymański">Chciałbym bardzo jasno podkreślić, że w Memorandum są zarysowane wszystkie stan-dardy związane z bezpieczeństwem na granicy wschodniej, w tym również element funkcjonowania administracji celnej, a więc także standardy, które ją będą obowiązywać.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#PodsekretarzstanuJanuszSzymański">Pan prezes M. Nogaj miałby pełną rację, gdyby wraz z Memorandum zostały przekazane załączniki. Rzeczywiście nie ma w nich potrzeb administracji celnej, podobnie jak nie ma potrzeb całej dziedziny podlegającej ministrowi rolnictwa i gospodarki żywnościowej. Uważałem, że w tej sytuacji nie są one potrzebne. Będą przekazane w momencie, gdy powstanie odpowiedni projekt. Najpierw musi być on przyjęty, zgodnie z procedurą, przez rząd. W innym przypadku bowiem taki dokument nie może być upowszechniany, zwłaszcza na zewnątrz.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PosełJerzyKoralewski">Dziękuję panu ministrowi. Sądzę, że moglibyśmy sobie życzyć aby te załączniki, jeszcze przed przekazaniem do Brukseli, trafiły do prezydium Komisji, aby posłowie mogli się z nimi zapoznać.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PosełKazimierzNycz">Ponieważ pan minister J. Szymański powiedział, że tekst Memorandum został przekazany prezydium Komisji, mam wniosek formalny, aby prezydium Komisji było uprzejme przekazać go pozostałym posłom. Gdybyśmy, po zapoznaniu się z tekstem, mieli jeszcze wątpliwości, moglibyśmy wrócić do tego na posiedzeniu Komisji.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#PosełKazimierzNycz">Uważam, że informacja ministra spraw wewnętrznych i administracji w pewnym stopniu odpowiada na nasz dezyderat. Najbardziej cieszy oczywiście ostatnia część, w której zawarta jest zapowiedź opracowania kompleksowego programu. Zgłaszam więc wniosek formalny, abyśmy przyjęli odpowiedź na dezyderat Komisji i abyśmy jednocześnie apelowali do pana ministra o opracowanie jak najszybciej szczegółowego programu.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PosełJerzyKoralewski">Poseł K. Nycz zgłosił wniosek formalny, aby przyjąć odpowiedź ministra spraw wewnętrznych i administracji na dezyderat Komisji. Czy jest wniosek przeciwny?</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#PosełJerzyKoralewski">Nie widzę, w związku z tym stwierdzam, że przyjęliśmy wniosek pana posła K. Nycza przez aklamację, przyjmując jednocześnie odpowiedź ministra spraw wewnętrznych i administracji Leszka Millera na nasz dezyderat nr 4.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#PosełJerzyKoralewski">Przechodzimy do następnego punktu, a mianowicie do informacji na temat rozwoju współpracy w sprawach celnych pomiędzy Polską i krajami sąsiednimi - uwarunkowania prawne i organizacyjne. Bardzo proszę o przedstawienie nam tych zagadnień pana prezesa M. Nogaja.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PrezesMieczysławNogaj">Stosownie do życzenia Komisji, przekazaliśmy państwu informację na temat rozwoju współpracy w sprawach celnych pomiędzy Polską a krajami sąsiednimi - uwarunkowania prawne i organizacyjne tego typu porozumień.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#PrezesMieczysławNogaj">Zgodnie z poglądem, który został wyrażony w opinii ministra finansów, uzupełniliśmy tę informację o propozycje i wnioski. Dotyczą one kierunków dalszego działania administracji celnej w zakresie przejść granicznych, odpraw celnych wspólnych, unormowań na granicy. Jest to przedmiotem wielu bardzo różnych umów.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#PrezesMieczysławNogaj">Przykładem mogą być umowy o dobrosąsiedzkiej współpracy, o przejściach granicznych, o małym ruchu granicznym, o wspólnej kontroli granicznej, o mostach itd. Wszystkie porozumienia są negocjowane i uzgadniane przez administrację celną. My mamy w niej tylko swój udział. Cząstką naszego wkładu są umowy o pomocy w sprawach celnych. Są one negocjowane przez administrację celną z upoważnienia rządu. Są też umowy państwowe, do zawierania których dostajemy upoważnienie ze strony Prezydenta RP.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#PrezesMieczysławNogaj">Na początku 1995 roku mieliśmy trzy takie umowy z sąsiadami, a mianowicie umowa z Rosją, Litwą i Niemcami. Do dziś mamy w tym względzie uzgodnienia ze wszystkimi sąsiadami. Dotyczy to nie tylko umów o współpracy w sprawach celnych, ale również protokołów wykonawczych podpisanych z Rosją, Litwą, Białorusią i Ukrainą.</u>
<u xml:id="u-13.4" who="#PrezesMieczysławNogaj">Podobne porozumienie zostanie podpisane 28 maja, tym razem ze Słowacją.</u>
<u xml:id="u-13.5" who="#PrezesMieczysławNogaj">W trakcie uzgodnień ekspertów są jeszcze dwa protokoły wykonawcze: z Niemcami i z Czechami.</u>
<u xml:id="u-13.6" who="#PrezesMieczysławNogaj">Chciałbym też poinformować, że z Czechami i Słowakami mamy podpisane porozumienia określające normy w małym ruchu granicznym. Podobne porozumienie z RFN jest w trakcie prac ekspertów.</u>
<u xml:id="u-13.7" who="#PrezesMieczysławNogaj">Generalnie rzecz biorąc, jeśli chodzi o umowy o pomocy w sprawach celnych, ograniczają się one jakby do trzech obszarów zagadnień. Pierwszym jest wymiana informacji o przepisach celnych. Chodzi głównie o przepisy dotyczące ustalenia wartości celnej, klasyfikacji towarów, reguł pochodzenia towarów, o większym dostępie do rynku wewnętrznego, dotyczące wysokości stawek celnych, podatkowych, a także innych opłat, w tym także za czynności administracji celnej. W tym zakresie tworzymy nowe kanały informacji, które mają pomagać w pracy granicznym urzędom celnym.</u>
<u xml:id="u-13.8" who="#PrezesMieczysławNogaj">Inną płaszczyzną współpracy jest udzielanie pomocy w zakresie przestępczości celnej. Chodzi głównie o sprawdzanie wiarygodności dokumentów, które są przedstawiane do odprawy celnej, informacji, które są zawarte w tych dokumentach, jak również, co jest bardzo ważne, zapobieganiu nielegalnemu wprowadzaniu na polski obszar celny wielu towarów, przy czym głównie chodzi w tym przypadku o narkotyki, substancje promieniotwórcze i towary wrażliwe, jak i towary akcyzowe, na których zawsze ogniskuje się zainteresowanie administracji celnej.</u>
<u xml:id="u-13.9" who="#PrezesMieczysławNogaj">Kolejna sprawa to pomoc w szkoleniu, wymiana doświadczeń, przekazywanie sobie informacji, które zbierają inne administracje celne, pomoc w nauczeniu się nowych technik celnych, jak i wymiany informacji na temat stosowanych środków technicznych.</u>
<u xml:id="u-13.10" who="#PrezesMieczysławNogaj">Wspomniałem tu o porozumieniach wykonawczych. Zazwyczaj wskazuje się w nich, jakie komórki, jakie osoby są upoważnione do tej operacyjnej wymiany informacji i w jakim zakresie to dotyczy naszej administracji. Uzgadniamy zawsze listy towarów, które są przedmiotem specjalnego zainteresowania.</u>
<u xml:id="u-13.11" who="#PrezesMieczysławNogaj">Na podstawie protokołów wykonawczych dyrektorzy granicznych urzędów celnych mogą uzgadniać procedurę organizacji pracy służb celnych na granicy, co można zrobić i jak, biorąc pod uwagę infrastrukturę danego przejścia, jak służby obu państw mają ze sobą współpracować. Wtedy też, gdy zachodzi taka potrzeba, dyrektorzy granicznych przejść podpisują odpowiednie porozumienia, ale już tylko w odniesieniu do danego przejścia granicznego.</u>
<u xml:id="u-13.12" who="#PrezesMieczysławNogaj">Takie ustawienie spraw pozwala na ułożenie całej sekwencji prawnej, ale nie tylko. To trzystopniowe, schodkowe ułożenie spraw służy także stworzeniu właściwych prawnych kanałów informacji. To z kolei poprawia możliwości walki z przestępczością celną, głównie mającą na celu oszukanie władz celnych. Są to fałszywe dokumenty, zaniżone wartości celne, fałszowanie klasyfikacji towarowej, naruszenia przepisów towarowych itd. Oczywiście nadal są też próby przemytu i próby wprowadzenia towaru poza punktami odpraw celnych. Jeżeli państwo będą sobie życzyli, każdą z tych możliwości naruszenia prawa możemy omówić na konkretnych przykładach.</u>
<u xml:id="u-13.13" who="#PrezesMieczysławNogaj">Kolejna sprawa, to praktyczna współpraca służb celnych na granicy. W materiale, który państwu przekazaliśmy, omawiamy sytuację na poszczególnych granicach, a także jak ona się kształtuje na poszczególnych przejściach. Chciałbym tu powiedzieć szerzej na temat umów z innymi krajami, przede wszystkim z krajami Unii Europejskiej, krajami porozumienia CEFTA.</u>
<u xml:id="u-13.14" who="#PrezesMieczysławNogaj">Realizując zalecenia Światowej Organizacji Celnej oraz wytyczne „Białej księgi” Komisji Europejskiej związane z realizacją protokołu 6 do Układu europejskiego, jak również unijnego programu „Customs 2000”, polska administracja celna powinna kontynuować działania zmierzające do formalizacji współpracy celnej, w pierwszej kolejności doprowadzając do zawarcia umów z najważniejszymi partnerami gospodarczymi, a więc przede wszystkim ze wszystkimi partnerami w Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-13.15" who="#PrezesMieczysławNogaj">Z przyjemnością pragnę poinformować, że udało nam się uzgodnić umowę z Francją, Norwegią, Węgrami, gotowa jest już umowa z Finlandią. Przygotowujemy umowę z Włochami, ze Słowenią, z Turcją, która może nie do końca jest krajem Unii Europejskiej, ale jest to kraj, który nas interesuje z innego punktu widzenia.</u>
<u xml:id="u-13.16" who="#PrezesMieczysławNogaj">W przypadku Turcji, polska administracja celna przesłała projekt umowy z propozycjami rozpoczęcia negocjacji jeszcze w 1996 r. z uwagi na wykryte znaczne nieprawidłowości związane z wartością i deklarowanym pochodzeniem towarów importowanych z tego kraju. Również statystyki handlu zagranicznego Tajlandii wskazują na znacznie wyższy eksport do Polski, niż wynikałoby to z polskich danych dotyczących importu. Fakt ten może wskazywać na istnienie istotnych nieprawidłowości, którym będzie można skuteczniej przeciwdziałać na podstawie umowy o współpracy w sprawach celnych.</u>
<u xml:id="u-13.17" who="#PrezesMieczysławNogaj">Jeśli chodzi o propozycje i wnioski, jak już powiedziałem, uważamy za konieczne podpisanie umów ze wszystkimi państwami Unii Europejskiej. Jest też zasadą, że mimo, iż Unia Europejska jest unią celną, to nadal, w ramach tego, mogą funkcjonować porozumienia o pomocy w sprawach celnych. Jest to po prostu standard. Musimy się dostosować do tego standardu. I na tym skupiamy się w trybie pilnym.</u>
<u xml:id="u-13.18" who="#PrezesMieczysławNogaj">Inna sprawa to porozumienia z państwami CEFTA. Współpraca w ramach CEFTA rozwija się bardzo dynamicznie. W tej chwili do państw CEFTA doszła także Rumunia, możliwe też, że dołączą kolejne kraje takie jak np. Bułgaria. Powinniśmy więc również, jeśli chodzi o porozumienia indywidualne o współpracy celnej, uzupełnić.</u>
<u xml:id="u-13.19" who="#PrezesMieczysławNogaj">Jeśli chodzi o państwa Dalekiego Wschodu, powinniśmy przede wszystkim zawrzeć umowy z wybranymi, ważnymi partnerami takimi jak np. Korea Południowa. W najbliższym czasie planuje się nawiązanie kontaktu w tej sprawie z Japonią i z Chinami.</u>
<u xml:id="u-13.20" who="#PrezesMieczysławNogaj">Jak już wspomniałem, z sąsiadami mamy właściwie ten proces zawierania umów już zakończony. Trzeba go tylko uzupełnić w niektórych obszarach umowami dotyczącymi już konkretnych poszczególnych przejść - chodzi przede wszystkim o nowe przejścia, które dopiero powstają - na szczeblu dyrektorów poszczególnych urzędów celnych, którzy odpowiadają za dane przejście graniczne.</u>
<u xml:id="u-13.21" who="#PrezesMieczysławNogaj">Wobec potrzeby ograniczenia ryzyka przywozu i wywozu wielu towarów w ilościach handlowych i bez uregulowania należności celnych i podatkowych przez osoby przekraczające granicę w uproszczonym, tzw. małym ruchu granicznym, należy doprowadzić do zawarcia porozumień określających normy dla zwolnień od cła, podatków i innych opłat towarów przewożonych przez osoby przekraczające granicę w ramach tej procedury.</u>
<u xml:id="u-13.22" who="#PrezesMieczysławNogaj">Problem ten dotyczy Niemiec, Czech, i Słowacji, gdyż jedynie z tymi państwami mamy zawarte umowy o małym ruchu granicznym. Umowa ze Słowacją jeszcze nie weszła w życie. Zadanie to polska administracja celna już podjęła i porozumienie takie zostało zawarte w ubiegłym roku z Republiką Czeską, a w marcu 1997 r. podpisane zostało ze Słowacją. W przygotowaniu znajduje się porozumienie z Niemcami.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PosełJerzyKoralewski">Dziękuję bardzo panu prezesowi. Poproszę teraz posła Kazimierza Nycza o skomentowanie tej informacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PosełKazimierzNycz">Informacja jest dość szczegółowa, a po przedstawieniu problemu przez pana prezesa M. Nogaja, odnoszenie się do tych faktów, które zostały w niej podane, byłoby stratą czasu. Natomiast chciałbym się skoncentrować na paru sprawach.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#PosełKazimierzNycz">Przede wszystkim należy odnotować, że polska administracja celna, w porównaniu z administracjami celnymi innych sąsiednich państw, prezentuje się pozytywnie. To cieszy, zwłaszcza że nie tylko w tym przypadku. Jest to konstatacja, wydaje mi się, niepodważalna. Dotyczy to zwłaszcza naszej współpracy ze wschodnimi sąsiadami.</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#PosełKazimierzNycz">Świadczy to, że obecnie nasza administracja celna jest już porównywalna z administracją celną państw Unii Europejskiej. Znajduje to wyraz na naszej zachodniej granicy. Świadczy to także, że jeśli chodzi o te sprawy, a także na przykład o kształtowanie prawa, inne administracje mogą się od naszej uczyć i korzystać z jej doświadczeń. Tak się zresztą dzieje w przypadku państw zza naszej granicy wschodniej.</u>
<u xml:id="u-15.3" who="#PosełKazimierzNycz">Jeśli chodzi o uwarunkowania, które dziś występują największe potrzeby dotyczą wszystkich państw dawnego Związku Radzieckiego. Na podstawie informacji można sądzić, że są one najbardziej widoczne na podstawie Ukrainy. Stwierdza się, że jednym z najważniejszych problemów, w ogóle, administracji celnej jest drożność przejść granicznych i płynność odpraw, właśnie na przykładzie Ukrainy.</u>
<u xml:id="u-15.4" who="#PosełKazimierzNycz">W informacji, wśród podstawowych przyczyn, wymienia się „...obok złej infrastruktury, trudności w codziennej koordynacji pracy służb granicznych obu krajów oraz brak synchronizacji przepisów i procedur celnych”.</u>
<u xml:id="u-15.5" who="#PosełKazimierzNycz">Rozwiązanie pierwszej sprawy, przy uregulowanych podstawach prawnych współpracy jest już tylko kwestią czasu, choć wobec odziedziczonego po ZSRR specyficznego sposobu pracy i mentalności ukraińskich służb granicznych, osiągnięcie stanu optymalnego najprawdopodobniej nie nastąpi prędko.</u>
<u xml:id="u-15.6" who="#PosełKazimierzNycz">Jest to szczególnie ważne dla prawidłowej realizacji podstawowych zadań cła, które w obu krajach są ostatecznie takie same, a ich celem jest wspieranie, zgodnie z prawem handlu międzynarodowego oraz zapobiegania przestępczości celnej, a w konsekwencji prawidłowa realizacja funkcji fiskalnych.</u>
<u xml:id="u-15.7" who="#PosełKazimierzNycz">Pozostaje jednak bardziej złożony problem, którego rozwiązanie będzie trudniejsze i zajmie więcej czasu. Problemem tym jest synchronizacja przepisów i procedur celnych w obu krajach. Kwestia niezwykle ważna dla płynności ruchu transgranicznego, zarówno osobowego, jak i przede wszystkim towarowego, a w konsekwencji nie zakłóconego rozwoju wymiany towarowej, tak dwustronnej, jak i tranzytowej.</u>
<u xml:id="u-15.8" who="#PosełKazimierzNycz">Nie mam zwyczaju zbyt często chwalić Głównego Urzędu Ceł. Myślę, że państwo mieliście okazję przekonać się o tym, kiedy byłem koreferentem. Tym razem jednak policzyłbym na plus kierownictwu Głównego Urzędu Ceł elastyczność na szczeblu może nie najniższym, ale dość nisko, bo na szczeblu urzędów celnych.</u>
<u xml:id="u-15.9" who="#PosełKazimierzNycz">Dyrektorzy urzędów celnych mają najlepsze rozeznanie, jeżeli chodzi o ocenę uwarunkowań i wybór najlepszych rozwiązań do zastosowania na poszczególnych przejściach granicznych. W gestii dyrekcji urzędu celnego jest po kilka, a nawet kilkanaście przejść granicznych. Scedowanie tego na praktyków, którzy pracują tam na co dzień i stale współpracują z różnego rodzaju służbami, stwarza możliwość dogadywania się bezpośrednio w często drobnych sprawach.</u>
<u xml:id="u-15.10" who="#PosełKazimierzNycz">Mieszkam w Przemyślu. W gestii dyrekcji przemyskiego urzędu celnego jest wiele przejść, ponieważ swoim zasięgiem obejmuje pięć województw, wzdłuż granicy z Ukrainą oraz ze Słowacją. W rozmowach z dyrektorem przemyskiego urzędu celnego panem Woźniakiem bardzo często była podkreślana właśnie możliwość bezpośredniego dogadywania się ze stroną ukraińską. Tylko w tym systemie kontaktów natychmiastowych, niemal na żądanie, można skutecznie te problemy rozwiązywać. I podkreślają to zarówno celnicy polscy, jak i ukraińscy.</u>
<u xml:id="u-15.11" who="#PosełKazimierzNycz">Osobiście rozmawiałem z szefem celników strony ukraińskiej, który podkreślił ten fakt jako bardzo znaczący, ponieważ oni takich możliwości nie mają. U nich w dalszym ciągu szef urzędu celnego, jeżeli chce podjąć jakąś decyzję, to musi mieć zgodę najpierw ze Lwowa, a następnie z Kijowa, a czasami w kolejce 48 czy 60 godzin, bo tak to wygląda jeszcze w ruchu granicznym, możliwość podjęcia decyzji w tym czasie w sposób znakomity upraszcza sytuację.</u>
<u xml:id="u-15.12" who="#PosełKazimierzNycz">Cieszy również to, że polska administracja celna podpisała już prawie wszystkie umowy z naszymi partnerami, 17 krajami europejskimi, zwłaszcza, że mamy już podpisane umowy ze wszystkimi krajami sąsiednimi. Wynika to z jednej strony z konieczności, a z drugiej, możliwości działania parlamentu. Kodeks celny, który miał wejść w życie od 1 lipca 1997 r. unifikuje procedury i przepisy celne z przepisami stosowanymi w Unii, jest to ważne także dla wszystkich krajów sąsiednich, które podobnie jak my przygotowują się do wstąpienia do Unii Europejskiej - wejdzie dopiero od 1 stycznia 1998 r.</u>
<u xml:id="u-15.13" who="#PosełKazimierzNycz">W dokumentach, moim zdaniem przedstawione są uwarunkowania organizacyjne, ale także i inicjatywy, z którymi wychodzi polska administracja celna pod adresem innych administracji celnych. Należą do nich m.in. pomoc w organizacji procedur celnych, organizowanie szkoleń przez ekspertów Unii Europejskiej i Światowej Organizacji Celnej, konsultacje w sprawie rozbudowy bazy formalnoprawnej do współpracy, organizacji odpraw granicznych.</u>
<u xml:id="u-15.14" who="#PosełKazimierzNycz">Sprawy te są przedstawione szerzej na stronach 4 i 7 materiału przesłanego przez ministra finansów. Sądzę więc, że jeśli popatrzymy na problem pod kątem inicjatyw mających na celu dostosowanie przepisów normujących procedury celne do poziomu światowego, gdyby nasze postulaty zawarte w odpowiedzi na nasz dezyderat nr 4 zostały spełnione, można by mieć nadzieję, że jesteśmy na najlepszej drodze do Unii Europejskiej. Można też sądzić, że w ten sposób powinniśmy być postrzegani także przez państwa Unii Europejskiej, z którymi współpraca opiera się na standardach coraz bliższych standardom Unii.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PosełJerzyKoralewski">Rozumiem, że poseł K. Nycz polał miód na serce pana prezesa M. Nogaja, który już w tej chwili nie ma nic do dodania.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PrezesMieczysławNogaj">Organizacja, którą zazwyczaj się gani, z przyjemnością wysłuchuje każdego dobrego słowa. My ciężko pracujemy i staramy się poprawiać swoją działalność na miarę swoich możliwości.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#PrezesMieczysławNogaj">Chciałbym zwrócić państwa uwagę na rzecz, która znalazła się również w wystąpieniu pana posła K. Nycza, a mianowicie na pomoc dla sąsiadów.</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#PrezesMieczysławNogaj">Pojawia się tu pewien dylemat. Otóż do tej pory to my byliśmy odbiorcą pomocy ze strony państw Unii Europejskiej w zakresie tworzenia standardów Unii. Przykład naszych relacji z Ukrainą jest bardzo dobry, ponieważ obecnie my widzimy zainteresowanie tymi standardami ze strony administracji celnej tego państwa. Zastanawiamy się więc, jak podejść do tego zagadnienia, aby z kolei naszym sąsiadom udzielić pomocy, jakiej doświadczyliśmy sami. Zależy nam na tym, aby to zostało dobrze odebrane.</u>
<u xml:id="u-17.3" who="#PrezesMieczysławNogaj">Nie możemy narzucać naszych standardów, ale jeśli chodzi o współpracę; w tej dziedzinie pierwsze kontakty już były. Sądzę, że one powoli się rozbudują. Jest to sprawa ważna. Nie zdradzę też tajemnicy jeżeli powiem, że podejście Rosjan do całej sprawy jest inne. Otóż oni chcą zbudować pewien własny standard i rozbudować go w innych republikach byłego Związku Radzieckiego. Chcą rozbudować Unię Celną, a wiadomo, że za tym idą także dalsze koncesje ze strony tych krajów, o czym świadczy przykład Białorusi. Stosują inne narzędzia postępowania.</u>
<u xml:id="u-17.4" who="#PrezesMieczysławNogaj">W ten sposób Rosjanie próbują powiązać te państwa. Dla nas jest to dylemat, czy należy rzeczywiście skazać te młode administracje celne na te wpływy.</u>
<u xml:id="u-17.5" who="#PrezesMieczysławNogaj">Czy może raczej wyciągnąć rękę i pomóc im w budowie ich własnych standardów, które docelowo zmierzałyby w kierunku standardów Unii Europejskiej. Problem jest także w tym, że sami mamy mało pieniędzy, a tego najbardziej brakuje tym administracjom.</u>
<u xml:id="u-17.6" who="#PrezesMieczysławNogaj">W tej sytuacji problem pomocy i kontaktów zapisaliśmy bardzo enigmatycznie, na miarę możliwości budżetowych i posiadanych środków. Wiemy jednak, że jest zainteresowanie z ich strony tą współpracą, że chcą poznać drogę, jaką dochodziliśmy do dzisiejszych standardów. Zwracam uwagę na te działania, ponieważ mają one aspekt nie tylko praktyczny.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PosełWładysławŚwięs">Chciałem się tylko upewnić, czy poseł K. Nycz nie chwalił tak Głównego Urzędu Ceł, aby przyrzeczona mi organizacja urzędu celnego w Koszalinie nie doszła do skutku, a taki urząd nie powstał w regionie przemyskim?</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#PosełWładysławŚwięs">Jeżeli nie, to pozostaje mi tylko życzyć administracji celnej, aby te pochwały stały się faktem.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PosełJerzyKoralewski">Uczestniczący w naszych Komisjach obserwatorzy od paru lat powinni być dziś zdumieni, że nie walczymy o 2 tysiące etatów dla Głównego Urzędu Ceł.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PrezesMieczysławNogaj">Chciałem poinformować Komisję, że oczywiście napisaliśmy wniosek o przyznanie kolejnych etatów, ponieważ 2 tysiące etatów, o których mowa, przekazaliśmy, po bardzo dokładnym przeanalizowaniu sytuacji, już do administracji i okazało się, że rosnący obrót, który m.in. także oni generują, sprawia, że i ta liczba nie starcza. Wystąpiliśmy więc z wnioskiem o zwiększenie liczby etatów. Chcielibśmy też prosić państwa o wsparcie naszych starań, zwłaszcza przed kolejnym progiem, jakim będzie projekt budżetu.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PosełStanisławCzajczyński">Skoro już pan dotknął problemu 2 tys. etatów, to przypomnę, że walczyliśmy już o 1 tys. etatów, w 1994 r. o 500 etatów, w 1993 r. Główny Urząd Ceł za panowania pana prezesa Ireneusza Sekuły w ogóle zapomniał o etatach, a my mu o tym przypominaliśmy. To już historia. Mam natomiast pytanie do pana prezesa M. Nogaja. Otóż zadania administracji celnej wzrastają wraz z rozwojem handlu - eksportu i importu. Jest coraz więcej odpraw celnych. W Kaliszu, szefowa urzędu celnego walczy o 12 czy 15 etatów i za każdym razem, gdy o to pytam odpowiada, że „Poznań mi cały czas nie daje tych etatów”. A tymczasem Poznań twierdzi, że nie ma co dać, ponieważ nic nie dostaje od Głównego Urzędu Ceł. Proszę mi więc powiedzieć, jak to jest, że my się staramy kolejno o tysiąc, potem o 2 tysiące etatów, a później w terenie zastanawiamy się, jak pozyskać 5 etatów?</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#PrezesMieczysławNogaj">W momencie, gdy budżet został podpisany, bo wcześniej, ze względu na procedurę nie było to możliwe, etaty zostały rozdzielone. W rezerwie prezesa GUC zostało 50 etatów. Przed przydzieleniem tych etatów, potrzeby poszczególnych oddziałów i urzędów badały specjalne komisje, a już po rozdzieleniu ich urzędy zgłosiły potrzeby opiewające na 3200 etatów. Zapewniliśmy tylko tam etaty, gdzie wydawało się to nam najpilniejsze. Ta rezerwa, 50 etatów, jest bardzo mała, bo w ciągu roku może się wiele zdarzyć. Są otwierane nowe przejścia graniczne itp. Wszystko, co mieliśmy, zostało natychmiast przekazane, w tym również do urzędu celnego w Poznaniu.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#PrezesMieczysławNogaj">Nie zaspokoiło to w 100 procentach oczekiwań, dlatego właśnie, jak już powiedziałem, staramy się o kolejne etaty. W dokumencie „Administracja celna 2000” oceniamy, że jeżeli tak dalej będzie się rozwijać sytuacja, to powinniśmy dojść do 21 tys. etatów. Nawet przy automatyzacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#PosełStanisławCzajczyński">Mówiliśmy dziś o sprawach celnych. Pan poseł Kazimierz Nycz mówił dobrze i bardzo mocno wspierał Główny Urząd Ceł, pan prezes również nie potwierdził, że coś chociażby w minimalnym stopniu nie jest tak jak potrzeba, nie jest źle w Głównym Urzędzie Ceł, który z czymś ma problemy, przypomnę, że jeszcze niedawno omawialiśmy materiał NIK, który zwracał uwagę na podstawowe braki w wyposażeniu służb celnych. Chciałbym więc prosić, aby główny Urząd Ceł przygotował materiał obrazujący ile, gdzie i komu zostały przydzielone owe etaty. Proszę o to, ponieważ jest to bardzo różnie postrzegane w terenie. Różnie na różnych szczeblach - wojewódzkich i rejonowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#PrezesMieczysławNogaj">Zapewniam państwa, że zgodnie z życzeniem państwa przekażę taki materiał. Chciałbym też powiedzieć, że jeżeli chodzi o obszar Urzędu Celnego w Poznaniu, w najbliższym czasie nastąpi otwarcie oddziału celnego w Pile. W rejonie działania Urzędu Celnego w Poznaniu było zresztą ostatnio sporo nowych lub rozbudowanych placówek, dla których musieliśmy wygospodarować odpowiednią liczbę etatów.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#PosełJerzyKoralewski">Sądzę, że temat wyczerpaliśmy. Dziękuję gościom i państwu posłom. Rozumiem, że zgodnie z wnioskiem pana posła K. Nycza przyjmujemy informację Głównego Urzędu Ceł i Ministerstwa Finansów przez aklamację.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#PosełJerzyKoralewski">Dziękuję bardzo, zamykam posiedzenie.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>