text_structure.xml 82.7 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Otwieram wspólne posiedzenie połączonych Komisji: Polityki Społecznej, Samorządu Terytorialnego oraz Ustawodawczej. Porządek dzisiejszych obrad dostarczony państwu na piśmie przewiduje rozpatrzenie projektu ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">Chcę zapytać, czy są uwagi do przedstawionego porządku obrad? Nie ma uwag. Stwierdzam, że porządek obrad został zaaprobowany przez członków połączonych Komisji.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PosełJerzyJaskiernia">Poproszę teraz przewodniczącą podkomisji panią poseł Staręga-Piasek o poinformowanie o przebiegu prac podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Odbyło się 13 posiedzeń podkomisji. Rządowy projekt nowelizacji ustawy o pomocy społecznej wpłynął w końcu sierpnia ub.r. i rozpoczęły się dość długie - jak państwo wiecie i żmudne prace podkomisji nad nowelizacją ustawy.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">W kilku punktach nowelizacja ta ma charakter dość znaczący dla funkcjonowania pomocy społecznej, o czym nie będę mówiła teraz, lecz przy omawianiu zmian w poszczególnych artykułach.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Nowelizacja zawiera trzy rodzaje zmian. Pierwszej grupie zmian poświęcimy stosunkowo mało czasu, gdyż mają one charakter formalny, doprecyzowują pewne pojęcia, lub są konsekwencją korekt wprowadzonych we wcześniejszych artykułach.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Druga grupa zmian zawiera dość ważne zmiany merytoryczne, trzecia grupa - to zmiany wprowadzające całkiem nowe rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Poza trzema artykułami, w których zapisy mają charakter wariantowy, pozostałe artykuły nie zawierają wariantowych propozycji.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Zaznaczam, że wariant I jest w zasadzie wariantem podkomisji, natomiast wariant II jest autorstwa któregoś z posłów. Mówiąc o wariantach będę wspominała kto jest ich autorem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Pan poseł Miżejewski sygnalizuje, że chce wycofać dotychczasowy zapis i zgłosić nowy wariant. Proponuję, aby pan poseł zgłosił go w odpowiednim momencie i rozpatrzymy go przy omawianiu stosownego artykułu.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">Poproszę panią poseł o kontynuowanie sprawozdania podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Poprawka pierwsza dotyczy art. 1 ust. 2. Nie wprowadza ona żadnych zmian merytorycznych do ustawy. Tekst ten wymienia wszystkie organizacje, które współpracują z organami rządowymi i samorządowymi w zakresie pomocy społecznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Dziękuję pani poseł. Pytam, czy do pani przewodniczącej podkomisji są pytania natury generalnej, dotyczące nowelizacji ustawy, przy założeniu, że sprawy szczegółowe omówimy przy rozpatrywaniu poszczególnych artykułów. Może więc ktoś z państwa ma pytania generalne, które rzutowałyby na całokształt projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzedstawicielKomisjiKrajowejNSZZSolidarnośćZbigniewKruszyński">Chcę się spytać dlaczego w znowelizowanej ustawie nie została uwzględniona obligatoryjna część zasiłku okresowego? W pierwotnym projekcie rządowym zasiłek ten był obligatoryjny i traktowany jako forma dochodu minimalnego, natomiast w obecnym tekście wszystkie zasiłki są fakultatywne.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PrzedstawicielKomisjiKrajowejNSZZSolidarnośćZbigniewKruszyński">Druga sprawa, którą chcę poruszyć ma może szczegółowy charakter. Chodzi mi o zgodność ustawy z Europejską Kartą Społeczną. Według projektu ustawy, nadal ma obowiązywać pojęcie dysfunkcyjności, natomiast zgodnie z materiałami, którymi dysponuje Związek „Solidarność” Europejska Karta Społeczna mówi, że jedynym powodem do ubiegania się o pomoc społeczną jest ubóstwo.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#PrzedstawicielKomisjiKrajowejNSZZSolidarnośćZbigniewKruszyński">Pierwotny rządowy projekt nowelizacji ustawy uwzględniał pojęcie ubóstwa jako jedynego kryterium upoważniającego do ubiegania się o pomoc społeczną i dlatego projekt ten był zgodny z Europejską Kartą Społeczną.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#PrzedstawicielKomisjiKrajowejNSZZSolidarnośćZbigniewKruszyński">Uważam, że pod tym względem przedstawiony teraz projekt jest niezgodny z Europejską Kartą Społeczną i powinniśmy zastanowić się nad tą sprawą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Dziękuję za wypowiedź przedstawicielowi związku zawodowego „Solidarność”. Jeszcze raz pytam, czy ktoś ma generalne pytania do pani poseł sprawozdawcy przy zastrzeżeniu, że do spraw szczegółowych powrócimy przy omawianiu poszczególnych artykułów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJanRulewski">Chcę zapytać o to, czy wyznaczenie tych brzegowych kwot upoważniających do pomocy społecznej, kwot, które były aktualne w ub.r. gdy powstawał projekt ustawy, współbrzmi z realną wartością tych kwot w chwili obecnej, gdy ustawa ta wejdzie w życie. Myślę o progach dochodowych i o kwotach udzielanej pomocy finansowej.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełJanRulewski">Druga kwestia. Niektóre zapisy znowelizowanej ustawy nakładają na gminę obowiązki z zakresu pomocy społecznej. Dotychczas pomoc ta była realizowana przez gminę w miarę środków przekazywanych z budżetu państwa, obecnie gmina będzie realizowała to zadanie z własnych pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełJanRulewski">Czy został więc dokonany bilans możliwości finansowych gmin w konfrontacji z nałożonymi na nią nowymi obowiązkami? Oczywiście, sprawa ta będzie zależała od tego, które warianty zapisów projektu ustawy zostaną przyjęte przez połączone Komisje, a następnie przez Sejm.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełJanRulewski">Pani poseł sprawozdawca powiedziała, że podkomisja optuje za pierwszymi wariantami. Mam zastrzeżenia dotyczące drugiej zmiany, gdyż w zapisie tym przyjmuje się, że dochodem rodziny jest suma miesięcznych dochodów osób składających się na rodzinę, która występuje o zasiłek z pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#PosełJanRulewski">Jak wiemy, w obecnej sytuacji dochody rodzin w bardzo znaczny sposób wahają się z miesiąca na miesiąc i taki zapis, który zakłada, że podstawą zasiłku jest dochód z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku, może być nieobiektywną podstawą zakwalifikowania rodziny jako zasługującej na pomoc społeczną.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#PosełJanRulewski">Chcę jeszcze wspomnieć o problemie bezdomności. Bezdomność w bezpośredniej postaci występuje wtedy, gdy ludzie nocują na dworcach i ulicach, lecz występuje ona również wówczas, gdy ludzie nie mają formalnego tytułu do mieszkania i muszą je wynajmować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełCezaryMiżejewski">Mam dwie generalne uwagi. Po pierwsze, chcę powiedzieć, że obydwa warianty są równouprawnione, ponieważ o tym decyduje Komisja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Jeśli można panie pośle, we wszystkich przypadkach, wszystkie warianty są równouprawnione. Pani poseł sprawozdawca jedynie informowała, za którym wariantem opowiedziała się większość podkomisji, co niczego nie przesądza, bowiem głosowanie Komisji zadecyduje o tym, który wariant zostanie umieszczony w sprawozdaniu przedstawionym Sejmowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełCezaryMiżejewski">Nie kontynuuję zatem tego wątku, lecz chcę zgłosić kilka uwag generalnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Proszę bardzo, lecz jeżeli są to uwagi do poszczególnych artykułów, to zachęcałbym do tego, aby ich teraz nie zgłaszać, gdyż i tak nie będą one rzutowały na nasze decyzje. Obecnie proszę o zgłaszanie wyłącznie generalnych uwag, bez rozstrzygnięcia których nie możemy podjąć pracy nad ustawą.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">Skoro nie ma dalszych generalnych uwag do projektu ustawy, uprzejmie proszę panią poseł sprawozdawcę o udzielenie odpowiedzi na zgłoszone pytania w takim zakresie, w jakim dotyczy to uwag generalnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Gdy podkomisja rozpoczyna prace nad projektem ustawy jest w jakimś stopniu zobowiązana do analizy projektu rządowego, który do niej wpłynął.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Co do dysfunkcji jako kryterium uprawniającego do pomocy społecznej, to w Europejskiej Karcie Społecznej mówi się o zobowiązaniach rządu i państwa, natomiast nie mówi się o tym, jaki ma być kształt i system pomocy społecznej. Należy pamiętać, że instytucja pomocy społecznej jest instytucją, która włącza się do pomocy na samym końcu systemu zabezpieczenia społecznego.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">W ustawie o pomocy społecznej nie da się uwzględnić wszystkich zobowiązań wynikających z Europejskiej Karty Społecznej. Dużym nieporozumieniem wydaje mi się dążenie do tego, aby w jednej ustawie ogniskować wszystkie działania dotyczące całego systemu zabezpieczenia społecznego.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Od 6 lat funkcjonuje u nas system pomocy społecznej, który rozróżnia dwa kryteria: jedno z tych kryteriów to niski dochód, określany dotychczas na poziomie najniższej emerytury, w tej chwili określony kwotowo i waloryzowany. Drugim obowiązującym kryterium jest dysfunkcja, która blokuje i uniemożliwia podniesienie dochodów w każdym indywidualnym przypadku.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Takie są zasady i założenia ustawy o pomocy społecznej regulującej w Polsce funkcjonowanie tej instytucji.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Można dyskutować o tym, czy nasz system pomocy społecznej jest systemem najlepszym. Nie ulegajmy jednak ułudzie porównując wyrywkowe rozwiązania stosowane w innych krajach i ewentualnie proponowane w dokumentach międzynarodowych, nie bacząc na całościowe rozwiązania systemowe.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Nie zrozumiałam tego, co mówił pan poseł Rulewski na temat gmin. Przy omawianiu poszczególnych artykułów prosiłabym o wskazanie, jakie dodatkowe obowiązki nakłada się w tej ustawie na gminę.</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Co dotyczy okresu, za który przedstawia się świadectwo o wysokości dochodów, to do tej kwestii odniosę się przy omawianiu odpowiedniego artykułu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełJanRulewski">Chcę jeszcze uzupełnić swoją wypowiedź. Na podstawie symulacji przeprowadzonej przez przynajmniej dwa wojewódzkie zespoły pomocy społecznej można sformułować pewne wnioski. Ministerstwu na pewno znane są te symulacje, chciałbym jednak wiedzieć, czy ich wyniki zostały wykorzystane.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#PosełJanRulewski">Otóż przeprowadzono badania na próbie ok. 450 gospodarstw domowych, z których ok. 1/3 już obecnie korzysta z pomocy społecznej, to jest z zasiłków stałych i okresowych. Inne badane gospodarstwa dotychczas nie korzystały z pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#PosełJanRulewski">Z symulacji tych wynika, że w zakresie zasiłków okresowych nastąpił wzrost świadczeń o prawie 260% . Wiąże się to z postawionym przeze mnie pytaniem o możliwości finansowe gmin. Pytam jakie jest stanowisko podkomisji wobec tych symulacji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Chcę bardzo państwa prosić, abyśmy za podstawę dyskusji przyjęli ostatnie przedstawione przez podkomisję dokumenty. Symulacje, o których mówi pan poseł, być może dotyczą innych prac podkomisji. Nie osiągniemy porządku w procedowaniu, jeżeli będziemy się powoływali na dokumenty z innego etapu prac nad nowelizacją ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzedstawicielKKNSZZSolidarnośćZbigniewKruszyński">Chcę odnieść się do zgodności projektu ustawy z Europejską Kartą Społeczną. Otóż obecnie do każdego aktu prawnego dołącza się opinie pełnomocnika rządu ds. integracji europejskiej i pomocy zagranicznej. Zapis w Europejskiej Karcie Społecznej mówi, że każdy, kto nie ma wystarczających zasobów ma prawo do pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#PrzedstawicielKKNSZZSolidarnośćZbigniewKruszyński">Ekspertyzy rządowe, zaznaczam rządowe, a nie tylko związkowe, zwracają również uwagę na to, że istnienie dodatkowych uzależnień powoduje sprzeczność z Europejską Kartą Społeczną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Dziękuję. Bardzo proszę przedstawiciela rządu pana ministra Nawackiego o zajęcie stanowiska w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejLesławNawacki">Jeśli chodzi o kwestię zgodności projektu ustawy z Europejską Kartą Społeczną, to trudno jest mówić o zgodności, podczas gdy Polska nie ratyfikowała Europejskiej Karty Społecznej. Rozwiązanie przyjęte przez parlament w naszych ustawach będą dopiero musiały zostać przeanalizowane z punktu widzenia tempa realizacji postanowień Europejskiej Karty Społecznej.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejLesławNawacki">Trzeba będzie zastanowić się nad tym, czy przepisy naszych ustaw są sprzeczne z Europejską Kartą Społeczną. Natomiast trudno jest oceniać dokument będący przedmiotem prac parlamentarnych z punktu widzenia jego zgodności z dokumentem, którego nie ratyfikowaliśmy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Dziękuję panie ministrze. Nie widzę dalszych zgłoszeń do dyskusji ogólnej.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">Wobec tego przystępujemy do szczegółowego rozpatrywania projektu znowelizowanej ustawy o pomocy społecznej według sprawozdania podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#PosełJerzyJaskiernia">Czy państwo zgłaszanie uwagi do tytułu ustawy? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#PosełJerzyJaskiernia">Art. 1. Czy do przywołań zawartych w preambule do art. 1 ktoś zgłasza uwagi? Nie widzę uwag.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana nr 1. Czy są uwagi do tej zmiany? Nie ma uwag. Tekst ten został więc przyjęty przez połączone Komisje.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana nr 2. W art. 2a ust. 1 pkt 2 mamy tu dwa warianty. Proszę o wyjaśnienia panią poseł sprawozdawcę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PosełCezaryMiżejewski">Mam uwagę do pkt. 1 tego tekstu.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#PosełCezaryMiżejewski">Otrzymaliście dziś państwo na piśmie opracowane przeze mnie poprawki m.in. do wariantów zgłoszonych w toku obrad podkomisji. Formułując te poprawki za podstawę brałem wyliczenia rządowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Czy czasem nie wchodzi tu w grę pomyłka, panie pośle? Pkt 1 dotyczy bowiem definicji rodziny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PosełCezaryMiżejewski">Zapis ten ma jednak znaczenie z punktu widzenia dalszych artykułów. Mówię o art. 2 ust. 1 pkt 1. Proponuję inną definicję rodziny, aniżeli ta, która została przedstawiona w projekcie podkomisji. Wnoszę, aby zachować tę definicję, która była zawarta w pierwotnym projekcie rządowym.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#PosełCezaryMiżejewski">Uważam, że niepotrzebnie podkomisja wyodrębniła rodzinę wieloosobową oraz osobę samodzielnie gospodarującą. Sądzę, że zaciemnia to obraz sytuacji rodzin i że ten podział ma bardzo poważne konsekwencje z punktu widzenia ustalenia progów dochodowych, które upoważniają do świadczeń z pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#PosełCezaryMiżejewski">Za wyodrębnieniem osób samotnie gospodarujących idzie preferowanie tych osób w stosunku do rodzin wieloosobowych. Osoba samotnie gospodarująca ma prawo do świadczeń z pomocy społecznej przy dochodzie nie przekraczającym 260 zł, natomiast dla 2-osobowej rodziny ten próg jest już niewspółmiernie mniejszy.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#PosełCezaryMiżejewski">Proponuję więc, aby art. 2a ust. 1 pkt 1 brzmiał: „Ilekroć w dalszych przepisach ustawy jest mowa o rodzinie, oznacza to osoby spokrewnione lub nie spokrewnione, razem zamieszkujące i wspólnie gospodarujące, a także osobę samotnie mieszkającą i gospodarującą”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Rozumiem, że przedstawiciele rządu zapoznali się już z tekstem przedstawionym przez pana posła Miżejewskiego. Czy mógłbym prosić o ustosunkowanie się do tej propozycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PodsekretarzstanuLesławNawacki">Opowiadamy się za propozycją pana posła Miżejewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Jestem nieco zdziwiona stanowiskiem rządu, gdyż przez cały czas obrad podkomisji przedstawiciele rządu reprezentowali inny pogląd od tego, który przed chwilą został przedstawiony, zaś konsekwencją zmiany definicji rodziny będzie konieczność przeprowadzenia zmian w bardzo wielu przepisach ustawy.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Chcę podkreślić, że istnieje znaczna różnica między sytuacją 1-osobowego gospodarstwa domowego, a gospodarstwa wieloosobowego. Całkowicie odmienna jest struktura wydatków w tych dwóch gospodarstwach. Jeśli państwo macie wątpliwości, to proszę sięgnąć do fachowej literatury na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Tego rodzaju zmiana definicji nie będąc w istocie zmianą natury merytorycznej pociąga za sobą konieczność przeredagowania 2/3 przepisów ustawy o pomocy społecznej. Połączenie ze sobą w jednym przepisie dwóch pojęć: osoby samotnie gospodarującej i rodziny wieloosobowej wprowadza konieczność korekt w ustawie, mało czytelnych dla 16 tys. pracowników socjalnych i dla innych użytkowników ustawy o pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Zarówno z merytorycznego, jak i z formalnego punktu widzenia, wprowadzenie takiej korekty jest ze wszech miar niewskazane. Tym bardziej, że jak mówiłam, istnieją znaczne różnice między rodziną 1-osobową a rodziną wieloosobową, na co wskazują definicje ekonomiczne i definicje socjologiczne, a także badanie GUS. Zabieg taki byłby dla mnie całkowicie niezrozumiały. Dziwię się także, że dopiero w tej chwili przedstawiciel rządu zajmuje w tej sprawie takie, a nie inne stanowisko, podczas gdy przez 13 posiedzeń podkomisji reprezentacji rządu prezentowali inny pogląd.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#MinisterpracyipolitykisocjalnejAndrzejBączkowski">Przepraszam za spóźnienie, ale mogłem opuścić posiedzenie rządu dopiero wtedy, gdy Rada Ministrów przyjęła akty wykonawcze do Kodeksu pracy, który za kilka dni wchodzi w życie.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#MinisterpracyipolitykisocjalnejAndrzejBączkowski">Przepraszam za zaistniałe nieporozumienie, lecz my opowiadamy się w zmianie drugiej za wariantem opracowanym przez podkomisję. W konsekwencji, w dalszych przepisach ustawy powinno wyodrębniać się obok rodzin wieloosobowych, osoby samotnie gospodarujące.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PosełCezaryMiżejewski">Przepraszam, ale w końcu nie wiem, jakie jest stanowisko rządu w tej sprawie, gdyż dwaj ministrowie wyrazili odmienny pogląd.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#PosełCezaryMiżejewski">W czasie prac podkomisji zgłosiłem w art. 2a ust. 1 pkt 1 wariant II. Zaproponowana przeze mnie definicja rodziny łączy się z zapisem art. 31. Chcę spytać - panie ministrze - kiedy rząd zmienił zdanie w sprawie tej definicji, czy rząd rozpatrywał tę kwestię od czasu zgłoszenia rządowego projektu ustawy o pomocy społecznej do Sejmu? Zaznaczam, że moja propozycja pokrywa się z wariantem rządowym zawartym w pierwotnym projekcie nowelizacji. Jeżeli rząd zmienił zdanie, to prosiłbym o dostarczenie stanowiska rządu w tej sprawie na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#MinisterAndrzejBączkowski">Od czasu zgłoszenia projektu tej ustawy do Sejmu, to jest od roku rząd nie zajmował się nowelą ustawy o pomocy społecznej. Ja działam w granicach udzielonego mi upoważnienia do reprezentowania rządu w toku prac parlamentarnych.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#MinisterAndrzejBączkowski">Uważam, że pogląd, który ogranicza pojęcie rodziny jest z semantycznego punktu widzenia bardziej poprawny językowo, niż definicja poprzednio zaproponowana w projekcie rządowym. Dlatego nie obiecuję - panie pośle - że doczeka się pan autopoprawki rządu w tej kwestii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Chcę wyjaśnić, że na tym etapie prac nad ustawą niekoniecznie musimy mieć tak sformalizowany stosunek wobec stanowiska przedstawicieli rządu. Pytamy o stanowisko rządu, aby w trybie roboczym wiedzieć, jak zapatrują się oni na określone, zawarte w ustawie rozwiązania. Nie chodzi nam o wywoływanie stanowiska Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">Rozumiem - panie ministrze - że pańskie oświadczenie jest stanowiskiem rządu. Czy na tle tego oświadczenia pan poseł Miżejewski gotów jest wycofać się ze swojej propozycji? Pan poseł podtrzymuje swoją propozycję.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zatem przystępujemy do głosowania. W pierwszej kolejności poddam pod głosowanie propozycję definicji rodziny według brzmienia zaproponowanego przez podkomisję. W drugiej kolejności poddam pod głosowanie propozycję pana posła Miżejewskiego. Będzie to głosowanie alternatywne.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#PosełJerzyJaskiernia">W głosowaniu 6 posłów opowiedziało się za wariantem proponowanym przez podkomisję i 6 posłów opowiedziało się za wariantem zgłoszonym przez posła Miżejewskiego.</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#PosełJerzyJaskiernia">Mamy więc równowagę głosów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#MinisterAndrzejBączkowski">Ponieważ doszło do pewnego zawirowania, zwracając się do posłów z koalicji rządowej bardzo proszę o poparcie obecnego stanowiska rządu i zaaprobowanie definicji zawartej w art. 2a ust. 1 pkt 1 w brzmieniu zaproponowanym przez podkomisję.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#MinisterAndrzejBączkowski">Zaznaczam, że przyjęcie tej definicji wcale nie oznacza, iż osoby samotne zostaną pozbawione prawa do ubiegania się o pomoc społeczną. W dalszych przepisach ustawy obok rodziny wielodzietnej zostało uwzględnione pojęcie osoby samotnie gospodarującej i przewidziana jest dla niej pomoc.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#MinisterAndrzejBączkowski">Nie chodzi więc bynajmniej o to, aby zawęzić krąg osób upoważnionych do zasiłków z pomocy społecznej. Chcę też w imieniu rządu przedstawić skorygowane kwoty zapisane w art. 4 i art. 31, co będzie miało korzystne skutki dla 1-osobowych gospodarstw domowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Chciałbym od strony formalnej przedstawić interpretację wyniku głosowania. Przed chwilą otrzymałem uchwałę nr 42 Prezydium Sejmu w sprawie wykładni art. 84 ust. 2 regulaminu Sejmu. Wykładnia mówi, że w razie równego rozkładu głosów, rozstrzygający jest głos przewodniczącego.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zatem w art. 2a ust. 1 pkt 1 do tekstu ustawy zostanie wprowadzony wariant zaproponowany przez podkomisję. Zwolennicy drugiej wersji tego zapisu mają prawo do zgłoszenia wniosku mniejszości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PosełCezaryMiżejewski">Prosiłbym o sprawdzenie kworum.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Proszę sekretariaty Komisji o sprawdzenie kworum, ogłaszam 5-minutową przerwę.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">Analiza list obecności wskazuje, że jest kworum. Natomiast część posłów jest nieobecna na posiedzeniu, gdyż uczestniczy w obradach Komisji Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego. Czy pan poseł sobie życzy, aby tych posłów tu sprowadzić?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PosełCezaryMiżejewski">Zastanowił mnie tylko wynik głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Nie liczyliśmy głosów wstrzymujących się, bo postanowiliśmy, że odbędziemy głosowanie alternatywne. Czy ta informacja jest wystarczająca dla pana posła? Jest wystarczająca. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">Czy pan poseł Miżejewski zapowiada zgłoszenie wniosku mniejszości? Jest zapowiedź zgłoszenia wniosku mniejszości. Bardzo proszę o zgłoszenie wniosku na piśmie do sekretariatu Komisji do czasu zakończenia posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#PosełJerzyJaskiernia">W zmianie 2 mamy dwa warianty. Może pani przewodnicząca podkomisji powie, kto jest autorem wariantu I i wariantu II.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Wariant I przyjęła większość podkomisji i jest on zgodny z wariantem przedstawionym w rządowej wersji nowelizacji ustawy.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Różnica między dwoma wariantami polega na tym, że w wariancie I przy kwalifikowaniu wniosku o udzielenie pomocy społecznej, brane są pod uwagę dochody osiągnięte przez rodzinę w ostatnim miesiącu. W wariancie II uwzględnia się dochody z trzech miesięcy.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Z punktu widzenia rzeczywistych dochodów i rzeczywistej sytuacji rodzin, znacznie korzystniejszy jest wariant I, w którym za podstawą bierze się dochody z ostatniego miesiąca. Zaznaczam, że w dalszych przepisach ustawy przywołuje się w wielu momentach, tych którzy korzystają z pomocy społecznej do zgłoszenia zmiany w materialnej sytuacji rodziny. Dotyczy to zarówno struktury rodziny, jak i wysokości dochodów.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Układ 3-miesięczny w wielu przypadkach może działać na niekorzyść klientów pomocy społecznej, niekiedy też może być dla nich korzystny, jako że mogliby dobierać dogodne dla siebie 3 miesiące.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Dziękuję pani poseł. Jak rozumiem, podkomisja rekomenduje wariant I. Zapytam, czy ktoś z państwa chciałby opowiedzieć się za wariantem II? Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">Możemy więc przyjąć, że tekst art. 2a ust. 1 pkt 2 przyjmujemy według wariantu I, metodą konsensu.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#PosełJerzyJaskiernia">Czy ktoś z państwa ma jeszcze uwagi do zmiany 2 w art. 2a?</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#PosełJerzyJaskiernia">Informuję, że w przedstawionym tekście została jeszcze wprowadzona autopoprawka natury technicznej, to jest w wariancie I w wierszu 6 tekst powinien brzmieć: „o kwotę alimentów”. Bardzo proszę, aby przedstawiciele Biura Legislacyjnego KS odnotowali tę drobną korektę w tekście.</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana 2 art. 2b. Czy ktoś zgłasza uwagi do przedstawionego tekstu? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-37.5" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana 3. Czy ktoś z państwa chce zgłosić uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PosełJanRulewski">Wśród wymienionych w tym przepisie dysfunkcji, powinna być również uwzględniona bezdomność, która przybiera różne postacie i łączy się również niekiedy z sytuacją prawną zainteresowanej osoby.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#PosełJanRulewski">Zazwyczaj bezdomność rozumiano jako fizyczny brak dachu nad głową. Bywa jednak i tak, że dana osoba nie ma prawa do lokalu i musi go wynajmować, płacąc znaczne kwoty.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#PosełJanRulewski">Chciałbym się dowiedzieć, co w tej chwili rozumiemy pod pojęciem bezdomności? W swoim czasie każdy miał prawo do lokalu gdyż działały nakazy administracyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Proszę o odpowiedź panią przewodniczącą podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Ustawa o pomocy społecznej mówi o faktycznej sytuacji, gdy brakuje dachu nad głową. Obowiązkiem jest udzielenie pomocy wtedy, gdy ktoś nie ma dachu nad głową. Zaznaczam, że długo analizowaliśmy ten przepis, dochodząc do wniosku, że pomoc społeczna nie może ingerować w sprawach dotyczących formalnego prawa własności do mieszkania.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Zapis dotyczący bezdomności jest szczególnie ważny, gdyż istotne jest, aby bezdomność znalazła się wśród dysfunkcji, co pan poseł kwestionuje, jak rozumiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PosełJanRulewski">Nie o to mi chodzi. Proponuję rozszerzenie zapisu ustawy dotyczącego bezdomności tak, aby uwzględniona była w nim również bezdomność pojęta jako brak uregulowanego prawa do lokalu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Pomoc społeczna nie może podejmować tego rodzaju zobowiązań. Zadaniem pomocy społecznej jest znalezienie dachu nad głową dla osoby, która go nie ma. Natomiast trudno brać na siebie odpowiedzialność za regulowanie różnych form własności mieszkań. Przekraczałoby to kompetencje pomocy społecznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Dziękuję. Czy po tych wyjaśnieniach pan poseł byłby gotów wycofać się ze swojej propozycji? Pan poseł podtrzymuje swoją propozycję.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zatem przystępujemy do głosowania. Kto jest za przyjęciem poprawki zgłoszonej przez pana posła Rulewskiego?</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#PosełJerzyJaskiernia">W głosowaniu za wnioskiem opowiedział się 1 poseł, 15 było przeciwnych, a nikt się nie wstrzymał od głosu.</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#PosełJerzyJaskiernia">Stwierdzam, że poprawka nie została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-43.4" who="#PosełJerzyJaskiernia">Przechodzimy do zmiany 4. Sygnalizuję, że mamy tu dwa warianty i jednocześnie pan poseł Miżejewski przedstawił nam dzisiaj nowe brzmienie tekstu wariantu II. Czy tak to należy rozumieć? Pan poseł potwierdza.</u>
          <u xml:id="u-43.5" who="#PosełJerzyJaskiernia">Wariant I jest wariantem podkomisji, a co do wariantu II to mamy nową propozycję pana posła Miżejewskiego. Czy rząd mógłby odnieść się do nowej wersji tekstu zaproponowanej przez pana posła Miżejewskiego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#MinisterAndrzejBączkowski">Rząd jest przeciwny wariantowi II. Skoro już jestem przy głosie, to chcę zaproponować zmiany kwot w wariancie I tak, aby ułatwić rozpatrzenie tego przepisu i wybór jednego z wariantów. Czy mogę przedstawić skorygowane kwoty?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Bardzo proszę o przedstawienie poprawek do wariantu I.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#MinisterAndrzejBączkowski">Korekty te wynikają z dostosowania kwot, które pojawiły się w przedłożeniu rządowym z ub.r. do realiów ekonomicznych br. przy założeniu, że ustawa wejdzie w życie w br.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#MinisterAndrzejBączkowski">Zatem art. 4 ust. 1 otrzymuje brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#MinisterAndrzejBączkowski">„Prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej przysługuje osobom i rodzinom, których dochód na osobę w rodzinie nie przekracza:</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#MinisterAndrzejBączkowski">1) na osobę samotnie gospodarującą - 275 zł (przedtem było 260 zł),</u>
          <u xml:id="u-46.4" who="#MinisterAndrzejBączkowski">2) na pierwszą osobę w rodzinie - 250 zł (uprzednio 200 zł),</u>
          <u xml:id="u-46.5" who="#MinisterAndrzejBączkowski">3) na drugą i dalsze osoby w rodzinie powyżej 15 lat - 175 zł (uprzednio 140 zł),</u>
          <u xml:id="u-46.6" who="#MinisterAndrzejBączkowski">4) na każdą osobę w rodzinie poniżej 15 lat 125 zł (uprzednio 100 zł)”.</u>
          <u xml:id="u-46.7" who="#MinisterAndrzejBączkowski">Zaznaczam, że nie są to kwoty ukształtowane dowolnie. Dlaczego np. przyjęto, że osoba gospodarująca samotnie ma prawo do pomocy społecznej przy dochodzie nie przekraczającym 275 zł? jest to dokładnie 39% przeciętnej płacy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Panie ministrze, na razie nie padło pytanie, dlaczego przyjęto taką a nie inną wysokość progów dochodowych. Dziękuję za informację.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">Korekty te w jakimś sensie nakładają się na uwagi posłów, którzy podnosili, że określone w ub.r. wartości powinny zostać skorygowane. Widzimy, że rząd to uczynił.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#PosełJerzyJaskiernia">Pytam pana posła Miżejewskiego, czy po poprawkach wprowadzonych przez pana ministra Bączkowskiego pan poseł podtrzymuje zgłoszony przez siebie wariant II?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PosełCezaryMiżejewski">Podtrzymuję w wersji zaproponowanej w zgłoszonych dzisiaj poprawkach i chciałbym jeszcze skierować pewne pytania do pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#PosełCezaryMiżejewski">Jeżeli zmianę w definicji rodziny można uznać za zmianę nie najważniejszą, to zmiana stanowiska rządu dotycząca zapisów art. 4 mająca ścisły związek z art. 31 jest zmianą o 180 stopni w stosunku do przedłożenia rządowego z ub.r.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#PosełCezaryMiżejewski">Przepraszam panie ministrze, ale jeśli mówi pan, że jest to propozycja rządu to chciałbym wiedzieć, kiedy rząd podjął tę decyzję? Mamy bowiem do czynienia ze zmianą fundamentalną, która dotyczy filozofii całej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#PosełCezaryMiżejewski">Jestem zaskoczony stanowiskiem rządu. Wprawdzie popieram tę propozycję i w swojej wersji zapisu zwaloryzowałem kwoty upoważniające do pomocy społecznej do tej samej wysokości, która została zaproponowana przez pana ministra. Pod tym względem nie ma więc między nami różnicy, lecz została tu przedstawiona odmienna filozofia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Panie ministrze, czy zechce pan odpowiedzieć na te uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#MinisterAndrzejBączkowski">Muszę odpowiedzieć. Otóż nie zgłaszałem autopoprawki do ustawy, bo wiadomo, jaki jest tryb zgłaszania autopoprawek. Działając jednak w ramach ogólnego pełnomocnictwa rządu proponuję posłom, aby zechcieli przyjąć mój wniosek dotyczący art. 4.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#MinisterAndrzejBączkowski">Chcę też zaznaczyć, że przedstawiciele rządu biorący aktywny udział w pracach podkomisji, doprowadzili do zmodyfikowania stanowiska rządu. Biorąc pod uwagę wyniki poselskich dyskusji uważamy, że racjonalne jest wprowadzenie jednolitych kryteriów dochodowych w art. 4 i w art. 31 tak, aby zachowany był porządek legislacyjny i zostały uwzględnione wielkości ekwiwalentne do ustaleń OECD.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#MinisterAndrzejBączkowski">Nie widzimy uzasadnienia dla dalszego utrzymywania różnych kryteriów jeśli chodzi o dostęp do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej oraz różnych kryteriów warunkujących nabycie prawa do zasiłku okresowego.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#MinisterAndrzejBączkowski">Chciałbym jeszcze uzasadnić wprowadzenie takich, a nie innych progów dochodowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Panie ministrze nikt nie kwestionował tych kwot. Pytanie dotyczyło zmiany stanowiska rządu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PosełJerzyKado">Mam pytanie do pana ministra. Jak pod względem prawnym wygląda sytuacja samorządu w układzie stworzonym przez tę ustawę? Jeżeli gmina ustali wysokość przyznawanych zapomóg np. do wysokości 130 zł na osobę i wnioskodawca zaskarży gminę powołując się na ustawowe warunki, mówiąc że przysługuje mu np. 175 zł, to pytam, czy gmina będzie musiała wypłacić mu tę kwotę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#MinisterAdrzejBączkowski">To zależy od tego, jaki charakter ma świadczenie z pomocy społecznej. Jeżeli jest to świadczenie obligatoryjne, to oczywiście gmina będzie musiała wypłacić świadczenie w określonej wysokości.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#MinisterAdrzejBączkowski">Zwracam jednak uwagę, że w nowej formule zaproponowanej przez podkomisję, za którą opowiadam się w imieniu rządu, zasiłek okresowy ma mieć charakter fakultatywny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PosełCezaryMiżejewski">Przepraszam, ale chciałbym uświadomić posłom, jakiego rodzaju decyzję niebawem podejmiemy. Otóż będziemy rozstrzygać o najważniejszej zmianie w ustawie, o tym, czy zasiłki z pomocy społecznej mają mieć charakter fakultatywny, czy też mają mieć one charakter częściowo obligatoryjny. Taka jest konsekwencja przyjęcia art. 4 w proponowanej wersji w powiązaniu z art. 31.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Panie pośle, postawił pan bardzo poważny zarzut, jeżeli więc pozwoli pan poproszę przewodniczącą podkomisji, aby odniosła się do tego zarzutu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PosełCezaryMiżejewski">Przed chwilą pan minister Bączkowski powiedział dokładnie to, co ja powtórzyłem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Rozpatrujmy sprawy po kolei. Czy pani przewodnicząca podkomisji może zareagować na zarzut pana posła Miżejewskiego? Czy informacja podana przez pana posła jest prawdziwa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Nie jest to prawdziwa informacja, bowiem w art. 4 mówi się o kryteriach, które muszą zostać spełnione, aby uruchomiony został system pomocy społecznej. Art. 4 nie mówi o tym, czy podopieczny pomocy społecznej będzie korzystał z zasiłku okresowego, czy z zasiłku stałego.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Art. 4 mówi wyłącznie, że po pierwsze - muszą być spełnione różne kryteria dochodowe w zależności od struktury rodziny, po drugie - a art. tym stwierdza się, że obok kryterium dochodowego, dysfunkcja upoważnia do korzystania z systemu pomocy społecznej. Artykuł ten nie mówi niczego ponad to, co zreferowałam i proszę nie mylić ze sobą różnych spraw, gdyż w ten sposób wprowadza się niepotrzebny bałagan w obradach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PosełCezeryMiżejewski">Nie wprowadzam w błąd Komisji tylko mam inne zdanie na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#PosełCezeryMiżejewski">Chcę zwrócić uwagę na to, że stanowisko rządu na temat kryteriów korzystania z pomocy społecznej zmieniło się w sposób zasadniczy. Według pierwotnej koncepcji, jedynym kryterium miało być ubóstwo, to jest nie osiąganie odpowiednich dochodów. Obecnie wracając jakby do rozwiązać z 1990 r. wprowadza się również dysfunkcję, jako warunek korzystania z systemu pomocy społecznej, a to oznacza zasadniczą zmianę stanowiska rządu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Kwestia zmiany stanowiska rządu została już wyjaśniona. Minister Bączkowski jest upoważniony do reprezentowania rządu w pracach nad nowelizacją ustawy o pomocy społecznej i działa elastycznie. Przedstawiciele rządu brali udział w pracach podkomisji. Zatem kwestia zmiany stanowiska rządu jest kwestią bezprzedmiotową, chyba że pan minister chciałby dodać coś do tego co powiedziałem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#MinisterAndrzejBączkowski">Gwoli poinformowania chcę powiedzieć, że gdy we Francji odwołano się w przyjętych tam rozwiązaniach wyłącznie do kryterium ubóstwa, to bezrobocie wśród kobiet wzrosło o 40% . Dysponujemy takimi danymi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PrzedstawicielKKNSZZSolidarnośćZbigniewKruszyński">Te nowe stawki, które podał pan minister łagodzą nieco problem pomocy dla rodzin wielodzietnych.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#PrzedstawicielKKNSZZSolidarnośćZbigniewKruszyński">Przy poprzednich stawkach i uwzględnieniu inflacji w latach 1995–1996 można by stwierdzić, że udzielana pomoc byłaby poniżej egzystencji biologicznej, opierając się na wyliczeniach Instytutu Pracy i Polityki Socjalnej. W dodatku brałem tu pod uwagę waloryzację podawaną przez GUS, zatem o koszyku minimum socjalnego nie ma tu nawet co mówić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Rozumiem, że pan popiera wprowadzone korekty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PrzedstawicielKKNSZZSolidarnośćZbigniewKruszyński">Mam jednak pewną uwagę. Sądzę, że próg dochodowości jest zbyt ostry w odniesieniu do dzieci, nawet przy powiększonych kwotach. Na przykład w przypadku 5-osobowej rodziny, pomoc społeczna zapewni jej mniej więcej tyle, ile wynosi minimum egzystencji biologicznej, a o minimum socjalnym nie można tu mówić.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#PrzedstawicielKKNSZZSolidarnośćZbigniewKruszyński">Dlatego uważam, że trzeba rozpatrzeć, czy przyjęty wskaźnik ekwiwalentności 0,5 nie jest zbyt rygorystyczny, tym bardziej, że specjaliści pracujący nad minim socjalnym również podkreślają, że skala przyjęta przez OECD jest zbyt rygorystyczna z punktu widzenia sytuacji rodzin wielodzietnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Czy pan minister chciałby zabrać głos w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#MinisterAndrzejBączkowski">Tak. Gdyby Komisje zechciały przyjąć art. 2 zawarty w znowelizowanej ustawie, który to artykuł zobowiązuje rząd, aby w ciągu 2 lat, w dialogu z partnerami społecznymi, przygotował kryteria uwzględniające m.in. minimum socjalne, to na podstawie specjalnie przygotowanego koszyka dóbr i usług, moglibyśmy odnieść się także w inny sposób do sytuacji tych członków rodzin, którzy nie przekroczyli 15 lat.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#MinisterAndrzejBączkowski">Według stanu na dzień dzisiejszy, gdy dysponujemy różnymi danymi: Instytutu Pracy i Spraw Socjalnych, Ośrodka Prac Społeczno-Zawodowych OPZZ, GUS, chcemy w ustawie odwołać się do skali ekwiwalentności przyjętej przez OECD. Chcę tu dodatkowo wyjaśnić, że owe 250 zł, które proponujemy w miejsce 200 zł na pierwszą osobę w rodzinie równa się 35% przeciętnej płacy.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#MinisterAndrzejBączkowski">Dla osób dorosłych skala ekwiwalentności wynosi 0,7% , dlatego w miejsce 140 zł na drugą i dalsze osoby osoby w rodzinie powyżej 15 lat, proponujemy obecnie 175 zł. Dla osób poniżej 15 lat skala ekwiwalentności wynosi 0,5% , dlatego dla dzieci i młodzieży do lat 15 proponujemy w miejsce 100 zł, 125 zł.</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#MinisterAndrzejBączkowski">W imię tej logiki, przyznanie takich kwot jest uzasadnione. Przyznaję jednak, że pańskie argumenty mają pewne podstawy. Chciałbym więc od razu z panem i z innymi partnerami związkowymi umówić się co do tego, że będziemy prowadzili dialog, który ma doprowadzić do docelowego i optymalnego w polskich warunkach określenia zasad udzielania pomocy społecznej. Nie zrobimy jednak tego w ciągu miesiąca lub nawet kilku miesięcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zwracam się do przedstawiciela „Solidarności”. Czy chce pan jeszcze dodać jakiś argument w omawianej sprawie? Przypominam, że nie toczymy w tej chwili debaty generalnej.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">Jak rozumiem, pan poseł Miżejewski podtrzymuje swój wariant, dotyczący zmiany 4.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#PosełJerzyJaskiernia">Przystępujemy zatem do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#PosełJerzyJaskiernia">W głosowaniu za wariantem podkomisji opowiedziało się 21 posłów, za wariantem II opowiedziało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-67.4" who="#PosełJerzyJaskiernia">Stwierdzam, że Komisje przyjęły wariant zaproponowany przez podkomisję w art. 4. Pan poseł ma ewentualnie prawo zgłoszenia wniosku mniejszości do czasu zakończenia obrad Komisji.</u>
          <u xml:id="u-67.5" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana 5. Czy są uwagi do tego tekstu? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-67.6" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana 6, czy ktoś zgłasza uwagi do tej zmiany?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PosełJanRulewski">Proszę o pewne wyjaśnienie. Początek ust. 1a brzmi: „Brak współdziałania osoby lub rodziny z pracownikiem socjalnym...”.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#PosełJanRulewski">Pytam, czy chodzi tu o rodzinę osób objętych pomocą społeczną, czy też o rodzinę, która bezpośrednio korzysta z pomocy społecznej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Wszystko zależy od konkretnej sytuacji. Zgodnie z definicją, rodzina to osoby wspólnie zamieszkujące i bardzo często pracownik socjalny kontaktuje się bądź z osobą, która korzysta z pomocy społecznej, bądź z jej rodziną. Przepis ten trzeba traktować elastycznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Dziękuję, wątpliwość została wyjaśniona.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana 7. Czy ktoś zgłasza uwagi do przedstawionego zapisu? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana 8. Czy ktoś chce zgłosić uwagi do tego tekstu? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana 9. Jest sugestia, aby pkt 6 brzmiał: „organizacja i prowadzenie środowiskowych domów samopomocy”. Chodzi o doprecyzowanie tekstu, wynikające z analizy przeprowadzonej przez prezydium Komisji. Jeżeli nie byłoby uwag do tego uzupełnienia, to przyjmiemy je. Czy są uwagi? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-70.4" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana 10. Czy ktoś zgłaszał uwagi do przedłożonego zapisu? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-70.5" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana 11. Czy państwo chcecie wnieść jakieś uwagi do przedstawionego tekstu? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-70.6" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana 12. Czy są uwagi do tej zmiany? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-70.7" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana 13. Czy ktoś chce zgłosić uwagi do przedłożonego zapisu? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-70.8" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zaznaczam, że w art. 21 wprowadziliśmy pewną korektę natury legislacyjnej. Początek tego artykułu ma brzmieć: „Usługi opiekuńcze mogą być również świadczone w ośrodkach wsparcia, a w szczególności w środowiskowych domach pomocy społecznej...”. Jest to drobne doprecyzowanie tekstu. Czy są uwagi do tego uzupełnienia? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-70.9" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana 14. Czy ktoś z państwa chce zgłosić uwagi lub sprzeciw wobec tego tekstu? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-70.10" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana 15. Czy państwo wnoszą jakieś uwagi do tej zmiany? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-70.11" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana 17. Czy ktoś z państwa chce tu zgłosić jakieś uwagi? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-70.12" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana 18. Czy są uwagi do przedstawionego tekstu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#MinisterAndrzejBączkowski">W konsekwencji proponowanych Komisjom zmian w kwotach dochodu upoważniającego do wsparcia z pomocy społecznej w art. 4, chcę prosić o przejęcie przez posłów wniosku, aby w art. 27 ust. 5 wysokość zasiłku stałego podnieść z 200 zł do 250 zł miesięcznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Czy są głosy przeciwne temu, aby zasiłek stały podnieść do 250 zł miesięcznie? Nie ma.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#MinisterAndrzejBączkowski">W ust. 6 tego samego artykułu ostatnie zdanie powinno brzmieć: „Zasiłek stały wyrównawczy nie może być niższy niż 10 zł”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Czy ktoś jest przeciwny tej korekcie? Nie ma sprzeciwu. Propozycje zostały przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana 19. Czy są uwagi do przedstawionego tekstu w dodanym art. 27a? Może najpierw oddam głos panu ministrowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#MinisterAndrzejBączkowski">W dodanym art. 27a ust. 3 kwota renty socjalnej zostaje podniesiona z 230 zł do 250 zł miesięcznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Czy są uwagi do tej korekty? Nie ma. Zmiana została przyjęta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PosełCezaryMiżejewski">Chodzi mi o precyzję zapisu w ust. 2. Przedstawiony zapis brzmi: „Renta socjalna przysługuje również uczniów szkół ponadpodstawowych, szkół wyższych i uczestnikom studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej, którzy stali się inwalidami w czasie uczęszczania do szkoły...”.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#PosełCezaryMiżejewski">Ja proponuję zapis obrzmieniu: „Prawo do renty socjalnej przysługuje również osobie całkowicie niezdolnej do pracy z powodu inwalidztwa, powstałego w trakcie nauki w szkole ponadpodstawowej lub w szkole wyższej, a także w trakcie studiów doktoranckich, lub aspirantury naukowej, przed ukończeniem 25 roku życia”.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#PosełCezaryMiżejewski">Uważam, że proponowany przeze mnie zapis jest bardziej precyzyjny i bardziej adekwatny do dyskusji, którą odbyliśmy podczas obrad podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Czy pan minister mógłby odnieść się do nowej wersji art. 27 ust. 2 przedstawionej przez pana posła Miżejewskiego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#MinisterAndrzejBączkowski">Pan poseł Miżejewski ma w tym przypadku rację, co stwierdzam z prawdziwą satysfakcją, gdyż dotychczas różniliśmy się w opiniach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Czy ktoś jest przeciwny poprawce pana posła Miżejewskiego? Nie ma sprzeciwów. Poprawka została więc przyjęta metodą konsensu.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana 20. Czy ktoś zgłasza sprzeciw wobec skreślenia art. 28? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana 21. Czy są uwagi do przedstawionego tekstu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PosełJanRulewski">Chodzi mi o cezurę czasową, od której udziela się pomocy kobiecie w ciąży. Przepis ten mówi, że pomoc przysługuje kobiecie od 18 tygodnia ciąży. Tymczasem w ustawie o warunkach dopuszczalności usuwania ciąży przyjęto, że pomocy udziela się kobiecie od 12 tygodnia ciąży. W tym okresie kobieta nie może przerywać ciąży.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#PosełJanRulewski">Uważam więc, że jeżeli sytuacja kobiety jest trudna, to pomocy powinno udzielać się od 12 tygodnia ciąży.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Proszę panią poseł Staręga-Piasek o odniesienie się do propozycji pana posła Rulewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Odpowiedzi udzieli pani poseł Murynowicz. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PosełAlicjaMurynowicz">W swoim czasie Kodeks pracy mówił, że aby zgłosić pracodawcy, że jest się w ciąży trzeba uzyskać zaświadczenie od lekarza, które było wydawane od 17 tygodnia ciąży.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#PosełAlicjaMurynowicz">Ustawa, na którą powołuje się pan poseł mówi o okresie dopuszczalności przerywania ciąży.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#PosełAlicjaMurynowicz">Natomiast w tym przypadku chodzi o okres, gdy ciąża jest uznana w świetle prawa, zatem zapis, że kobiecie przysługuje pomoc od 18 tygodnia ciąży jest zapisem jak najbardziej uzasadnionym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PosełJanRulewski">Podtrzymuję swoją propozycję gdyż chciałbym, aby zachowana została spójność przepisów zawartych w różnych ustawach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Czy jest pan jednak pewien, panie pośle, że ma pan rację?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PosełJanRulewski">Argumentem przemawiającym za dopuszczeniem przerywania ciąży miało być to, że kobieta nie ma z czego żyć. Tymczasem okazuje się, że ma z czego żyć, jako że pomoc przysługuje jej dopiero od 18 tygodnia ciąży.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Słyszę protesty wobec pańskiej propozycji. Czy podtrzymuje więc pan swoją poprawkę do art. 29 ust. 1?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PosełJanRulewski">Tak, podtrzymuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Przystępujemy więc do głosowania. Kto jest za poprawką pana posła Rulewskiego?</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 2 posłów, 20 było przeciwnych.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#PosełJerzyJaskiernia">Stwierdzam, że poprawka nie została przyjęta. Pan poseł Rulewski zapowiada zgłoszenie wniosku mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#PosełJerzyJaskiernia">Czy są inne uwagi do art. 29 i art. 30. Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-90.4" who="#PosełJerzyJaskiernia">W art. 31 mamy przedstawione dwa warianty. Wariant I jest wariantem podkomisji, wariant II został zaproponowany przez pana posła Miżejewskiego.</u>
          <u xml:id="u-90.5" who="#PosełJerzyJaskiernia">Do wariantu I zostały zgłoszone pewne autopoprawki. Mianowicie w ust. 2 wyraz „dodatku” zamieniamy wyrazem „dochodu”. W ust. 4 początek tego zapisu powinien brzmieć: „Zasiłek okresowy ustala się do wysokości...”. W tym samym ustępie w ostatnim członie zdania kwotę „30 zł” należy zamienić na kwotę „10 zł”.</u>
          <u xml:id="u-90.6" who="#PosełJerzyJaskiernia">Pytam, czy pan minister chce się odnieść do wariantu zgłoszonego przez pana posła Miżejewskiego? Zapis ten wyraża tę samą filozofię, o której mówiliśmy wcześniej. Wydaje się, że istnieje związek między art. 31 i art. 4. Czy pan poseł Miżejewski zgadza się z tym poglądem?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PosełCezaryMiżejewski">Tak, zgadzam się. W obecnym projekcie ustawy te artykuły łączą się ze sobą, choć oczywiście można by je rozdzielić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Jeśli pan poseł tego sobie życzy, to możemy przegłosować te warianty. Mnie chodzi wyłącznie o to, aby później nie wyłoniła się kwestia niekompatybilności przepisów ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#MinisterAndrzejBączkowski">Chcę tylko dodać, że w wariancie I w ust. 4 zamiana kwoty 30 zł na 10 zł jako dolnej granicy upoważniającej do okresowego zasiłku do pomocy społecznej jest konsekwencją wcześniej przyjętej korekty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Czy są uwagi do tej autopoprawki i innych autopoprawek? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">Czy pan poseł podtrzymuje swój wariant?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PosełCezaryMiżejewski">Podtrzymuję i mam prawo do przedstawienia argumentów za nim przemawiających.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#PosełCezaryMiżejewski">Chcę przypomnieć, jaka była konstrukcja niektórych przepisów w pierwotnym projekcie rządowym. Zostało tam zapisane prawo do zasiłku okresowego, który był zasiłkiem gwarantowanym w tej części, która stanowiła 50% różnicę między osiąganym dochodem, a dochodem, który został określony jako przysługujący. Natomiast w 50% był to zasiłek fakultatywny.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#PosełCezaryMiżejewski">Nawiasem mówiąc, nie zgadzam się z tym, że wariant I jest wariantem podkomisji, gdyż wniosek ten nie był poddany pod głosowanie, o tej wersji zapisu zadecydowała pani przewodnicząca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Wyjaśnialiśmy już, że wszystkie warianty są równoprawne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PosełCezaryMiżejewski">Mamy więc dwie równorzędne propozycje. Według wariantu I pomoc jest fakultatywna.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#PosełCezaryMiżejewski">Ja proponuję modyfikację tego zapisu z uwzględnieniem wyliczeń rządowych, aby pomoc mieściła się w granicach możliwości budżetowych. Wnoszę więc, aby 20% zasiłku było rodzinnym dochodem gwarantowanym, 80% zasiłku było przyznawane fakultatywnie. Mieści się to w granicach kwot, które są w dyspozycji budżetu państwa. Na tym polega najważniejsza część mojej propozycji.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#PosełCezaryMiżejewski">Pozwolę sobie raz jeszcze wyrazić zdziwienie z powodu zmiany stanowiska rządu w tej sprawie i zaznaczam, że w związku z tą kwestią, pozwolę sobie wystąpić do prezesa Rady Ministrów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#MinisterAndrzejBączkowski">Raz jeszcze opowiadam się za wariantem I i z radością przyjmuję inicjatywę pana posła Miżejewskiego, która to inicjatywa może od strony proceduralnej wyjaśnić funkcjonowanie przedstawicieli rządu w toku prac parlamentarnych.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#MinisterAndrzejBączkowski">Zdziwiony jestem oświadczeniem, że na pomoc społeczną świadczoną w formie proponowanej przez pana posła wystarczy pieniędzy z budżetu, gdyż to przecież ja, a nie pan zaproponowałem podwyższenie progów dochodowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PrzedstawicielKKNSZZSolidarnośćZbigniewKruszyński">Chcę podkreślić, że po otrzymaniu projektu ustawy do zaopiniowania, nasz związek bardzo pozytywnie ocenił tę gwarantowaną część zasiłku z pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#PrzedstawicielKKNSZZSolidarnośćZbigniewKruszyński">Jest to bardzo poważna kwestia, biorąc pod uwagę ciągły brak środków na pomoc społeczną. Wysokość gwarantowanej części zasiłku, to kwestia do ustalenia, ale samo wprowadzenie takiej gwarancji łączy się z odpowiedzialnością rządu za udzielanie pomocy społecznej i z koniecznością zagwarantowanie określonej puli środków na ten cel.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#PrzedstawicielKKNSZZSolidarnośćZbigniewKruszyński">Porządkuje się obecnie system ubezpieczeniowy i należy liczyć się z tym, że kilkaset tysięcy osób przesunie się w stronę pomocy społecznej. Nasz związek jest przeciwny wycofaniu z ustawy gwarantowanej części zasiłku. Uważamy, że oznacza to pójście na łatwiznę. Wtedy osobom, które wymagają pomocy, będzie można pomagać lub nie pomagać nie ponosząc z tego tytułu żadnych konsekwencji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PosełJanRulewski">W wariancie I pominięto tak istotną dolegliwość bytową jak bezdomność. Chciałbym wiedzieć dlaczego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Chcę zwrócić uwagę na to, że w art. 31 mówi się: „w szczególności ze względu na:” i tu podaje się okoliczności, gdy pożądane jest przyznanie zasiłku okresowego. Równocześnie obowiązują dysfunkcje zapisane w art. 3 stanowiąc równoprawną podstawę do przyznania zasiłku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Sądzę, że dyskusja została już wyczerpana i możemy przystąpić do głosowania nad wariantami. Podobnie jak poprzednie głosowanie będzie alternatywne.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">W głosowaniu za wariantem I opowiedziało się 22 posłów, a za wariantem II - 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#PosełJerzyJaskiernia">Art. 31 został więc przyjęty zgodnie z wariantem proponowanym przez podkomisję. Pan poseł Miżejewski zapowiada złożenie wniosku mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-102.3" who="#PosełJerzyJaskiernia">Przechodzimy do art. 31a. Czy są uwagi do tego artykułu? Rzeczywiście zapisy te są nierozdzielnie związane z przyjętymi już przez Komisje przepisami.</u>
          <u xml:id="u-102.4" who="#PosełJerzyJaskiernia">Odnosi się to również do art. 31b.</u>
          <u xml:id="u-102.5" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana 22. Czy ktoś zgłasza uwagi do przedstawionego tekstu? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-102.6" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana 23. Czy ktoś z państwa chce zgłosić zastrzeżenia lub uwagi? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-102.7" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana 24 dotycząca art. 35. Czy ktoś zgłasza uwagi lub pytania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PosełJanRulewski">W art. 35 ust. 5 mówi się, że obowiązek ponoszenia odpłatności przez osoby korzystające z pomocy nie istnieje, jeżeli dochód na osobę w rodzinie nie przekracza 300% wysokości kryterium dochodowego.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#PosełJanRulewski">Chcę spytać, czy zdaniem podkomisji, próg ten nie został określony zbyt wysoko?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">W pierwotnej wersji zapisane było 200% wysokości kryterium dochodowego. Po spotkaniu z ekspertami i praktykami, podkomisja uznała, że przyjęcie progu 300% wysokości kryterium dochodowego nie stworzy niepożądanych sytuacji. Mianowicie, uniknie się tego, że rodzina płaci za utrzymanie kogoś w domu pomocy społecznej, a następnie sama występuje o wsparcie z pomocy społecznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Dziękuję za wyjaśnienie.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana 25. Czy są uwagi do przedstawionego tekstu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#PosełCezaryMiżejewski">W dostarczonym dzisiaj państwu tekście zaproponowałem inne brzmienie art. 35a.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Czy pan minister mógłby odnieść się do nowej wersji art. 35a zaproponowanej przez pana posła?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#MinisterAndrzejBączkowski">Z przykrością stwierdzam, że w tej chwili nie czuję się przygotowany, aby odnieść się do tej propozycji, ale może zrobi to mój zastępca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Wobec tego, że przedstawiciele rządu nie mieli czasu, aby dobrze zapoznać się z pańską propozycją może pan poseł zechciałby krótko ją skomentować, abyśmy wiedzieli na czym polega różnica pomiędzy tekstem zawartym w przedłożeniu, a tekstem przedstawionym dzisiaj przez pana posła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#PosełCezaryMiżejewski">Zasadnicza różnica polega na tym, że w wariancie podkomisji, wymienione w ustawie kwoty podlegają w ciągu roku i tylko jednej waloryzacji w dniu 1 marca.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#PosełCezaryMiżejewski">Natomiast ja proponuję, zgodnie zresztą z innymi przepisami, aby w przypadku gdy średnioroczny wzrost cen przekracza 10% , podane w ustawie kwoty były waloryzowane dwa razy do roku tj. 1 marca i 1 września.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#MinisterAndrzejBączkowski">Popieram tę propozycję z uwagi na to, że ona pozwala nam na harmonizację waloryzacji świadczeń z pomocy społecznej, z waloryzacją świadczeń emerytalno-rentowych, którą będziemy proponować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Pytam, czy ktoś jest przeciwny propozycji posła Miżejewskiego? Nie ma sprzeciwu. Przyjmujemy więc art. 35a z poprawką posła Miżejewskiego.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana 26. Czy ktoś zgłasza uwagi do tego tekstu? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana 27. Czy ktoś ma uwagi? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana 28. Czy są uwagi? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-112.4" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana 29. Czy ktoś z państwa zgłasza uwagi lub zastrzeżenia do przedstawionej wersji? Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-112.5" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana 30. Czy są uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">W art. 43 ust. 3 konieczna będzie poprawka techniczna polegająca na tym, aby stworzyć osobny punkt zapisu zawartego na końcu tego ustępu, zawierający delegacje dla ministra pracy i polityki socjalnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Jest to zabieg natury legislacyjnej, a nie zmiana merytoryczna.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana 31. Czy ktoś zgłasza uwagi do tej zmiany? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana 32. Czy ktoś z państwa wnosi tu jakieś uwagi? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-114.3" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana 33. Czy ktoś zgłasza uwagi lub zastrzeżenia do przedstawionego zapisu? Nie ma zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-114.4" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana 34. Czy są uwagi? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-114.5" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana 35. Czy ktoś chce zgłosić uwagi do tej zmiany? Nie ma zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-114.6" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana 36. Czy są uwagi? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-114.7" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana 37. Czy ktoś chce zgłosić uwagi lub zastrzeżenia? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-114.8" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana 38. Czy ktoś z państwa chce zadać pytanie lub zgłosić uwagę? Nikt się nie zgłasza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PodsekretarzstanuLesławNawacki">Przepraszam, że nie zorientowałem się we właściwym czasie, lecz mam uwagę do zmiany 32. Tekst ust. 3 jest tu dokładnym powtórzeniem tego, co jest zawarte w ust. 2. Sądzę, że ust. 3 nie jest potrzebny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Wysunięto sugestie, aby skreślić ust. 3, gdyż zawiera on powtórzenie treści zawartej w ust. 2. Czy przedstawiciel Biura Legislacyjnego KS podziela ten pogląd?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Tak, zapis ten nie jest konieczny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Wobec tego wykreślamy ust. 3.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">Wracamy do zmiany 39. Czy są uwagi do przedstawionych propozycji? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zmiana 40. Czy ktoś z państwa chce zgłosić pytanie lub uwagę? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-118.3" who="#PosełJerzyJaskiernia">Przechodzimy teraz do art. 2. Czy ktoś chce zgłosić uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#PosełCezaryMiżejewski">Nie mam zastrzeżeń do tego zapisu, lecz mam pewną wątpliwość, czy powinien być on ujęty w formie ustawowego przepisu. Proponuję, aby bądź zapis ten został wyrażony w postaci rezolucji, bądź też można by uzupełnić art. 2 o dodatkowy ustęp. Proszę, aby przedstawiciel Biura Legislacyjnego KS wypowiedział się w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Popieram propozycję, aby tę materię przenieść do rezolucji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Przyjmujemy więc, że materia zawarta w art. 2 zostanie przeniesiona do rezolucji ze względu na charakter prawny treści tego zapisu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Chcę tylko powiedzieć, że połowa biblioteki sejmowej to rezolucje, z których dalej nic nie wynikało. Byłabym więc zwolenniczką tego, aby zapis ten przeredagować, jeśli budzi on pewne zastrzeżenia i umieścić nie w ustawie matce, lecz w ustawie nowelizującej ustawę. Rezolucja ma mniejszą moc nic przepis ustawy.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Wiem, że przedstawiciel Biura legislacyjnego KS ma pewne zastrzeżenia, przewidując trudne sytuacje, które mogą powstać gdy będą obowiązywały zarówno przepisy ustawy, jak i inne kryteria przyjęte przez rząd. Proponowałabym zastanowić się nad przeredagowaniem tego zapisu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Jednak decyzję musimy podjąć bezzwłocznie. Zwracam się do pana posła Miżejewskiego, co pan proponuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#PosełCezaryMiżejewski">Co do intencji tego zapisu, to jesteśmy zgodni. Proponuję więc uzupełnienie art. 2 bądź wyrażenie zawartej w nim treści w formie rezolucji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Czy pan minister Bączkowski mógłby nam coś doradzić w tej sprawie. Wiem, że doradzanie przez przedstawiciela rządu, to delikatna materia, ale jest pan przecież doświadczonym legislatorem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#MinisterAndrzejBączkowski">Panie przewodniczący, gdy rząd interpretował prawo, to sprawy często trafiały do Trybunału Konstytucyjnego. Wolałbym więc nie zajmować stanowiska, natomiast mogę zadeklarować, że jeżeli zostanie utrzymany w ustawie art. 2 ust. 2, to jako minister pracy i polityki socjalnej niezwłocznie podejmę dialog z najważniejszymi partnerami społecznymi w celu wypracowania kryteriów, o których jest mowa w tym artykule.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Czy powstałyby zagrożenia prawne, gdyby art. 2 pozostawić w dotychczasowej formie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#MinisterAndrzejBączkowski">Zagrożenia prawne nie powstałyby, jeśli jednak chodzi o elegancję prawną tego zapisu, to myślę, że rozstrzygające powinno być tu stanowisko prawników sejmowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Co na to przedstawiciel Biura Legislacyjnego KS?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Podtrzymuję to, co powiedziałem poprzednio.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Przedstawiciel Biura Legislacyjnego opowiada się za formą rezolucji. Może jeszcze pan poseł Miżejewski wypowie się w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#PosełCezaryMiżejewski">Proponuję pozostawić art. 2 uzupełniając go o ust. 3.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Proszę podać ideę tego zapisu, a później w roboczym trybie zostanie on zredagowany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#PosełCezaryMiżejewski">Chodzi o opracowanie do dnia 31 grudnia br. harmonogramu działań stwarzających mechanizm wypracowania nowych kryteriów w pomocy społecznej oraz o powołanie zespołu związkowo-rządowego przy ministrze pracy i polityki socjalnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">To jest typowa materia na rezolucję. Taki zapis nie może być umieszczony w ustawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#PosełCezaryMiżejewski">Mam propozycję kompromisową: pozostawmy art. 2 i dodajmy do tego rezolucję, która by go uzupełniała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Kwestia rezolucji nie jest już przedmiotem naszych obrad.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#PosełJanRulewski">Przepraszam, ale mam jeszcze uwagę do zmiany 40 gdzie mówi się o powołaniu członków rady pomocy społecznej. Mają oni pełnić swoje funkcje społecznie, ale przecież w grę wchodzą tu dojazdy, delegacje itp. Na podstawie praktycznego działania przepisów zawartych w innych ustawach wiem, że wyłaniały się tego typu problemy i nie miał kto finansować tego rodzaju wydatków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Nie nowelizowany artykuł w ustawie o pomocy społecznej zawiera delegacje dla ministra pracy i polityki socjalnej, który ustala funkcjonowanie rady pomocy społecznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Sprawa została wyjaśniona. Przechodzimy do art. 3. Czy są uwagi do tego artykułu? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">Art. 3a został ujęty w formie wariantu. Kto jest jego autorem?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Podkomisja rekomenduje art. 3a.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Czy są uwagi do tego artykułu? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">Art. 4. Czy ktoś z państwa chciałby zgłosić uwagi do tego tekstu? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#PosełJerzyJaskiernia">Art. 5. Czy ktoś chce zgłosić uwagi do art. 5? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-142.3" who="#PosełJerzyJaskiernia">Możemy teraz przejść do rozstrzygnięcia dotyczącego całości ustawy. Pytam przedstawiciela Biura Legislacyjnego KS czy widzi jakieś kwestie wymagające decyzji połączonych Komisji, zanim przystąpimy do głosowania nad całością?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#PodsekretarzstanuLesławNawacki">Przepraszam za spóźniony refleks, lecz w art. 5 ust. 1 należy zmienić termin. Mianowicie art. 27a i art. 31 ustawy wchodzą w życie z dniem 1 września 1996 r., a nie z dniem 1 stycznia 1997 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Tak, wprowadzamy tę zmianę. Czy jest zgoda w tej sprawie? Jest.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">Teraz możemy przegłosować całość ustawy. Kto jest za zarekomendowaniem Sejmowi projektu ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej w brzmieniu uzgodnionym przez połączone Komisje?</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#PosełJerzyJaskiernia">W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 27 posłów, 1 był przeciwny i 1 wstrzymał się odgłosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#PosełCezaryMiżejewski">Pozostaje jeszcze kwestia rezolucji, która mogłaby być zarekomendowana Sejmowi razem z ustawą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Rezolucja jest odrębną sprawą. Przyjęliśmy do wiadomości, że taka rezolucja zostanie sformułowana. Jeśli pan poseł ma gotowy projekt rezolucji, to proszę go przedstawić, lecz rezolucja nie może blokować postępowania w sprawie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">Jeśli pan poseł będzie miał gotowy tekst rezolucji, to proszę nadać jej bieg właściwy dla procedury parlamentarnej.</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#PosełJerzyJaskiernia">Musimy jeszcze wybrać posła sprawozdawcę. Została zgłoszona kandydatura pani poseł Joanny Staręga-Piasek. Czy są inne kandydatury? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-146.3" who="#PosełJerzyJaskiernia">Czy pani poseł zgadza się, aby zostać posłem sprawozdawcą?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Zgadzam się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Przystępujemy do głosowania. Kto jest za wyborem poseł J. Staręga-Piasek na sprawozdawcę ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej?</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">W głosowaniu poseł J. Staręga-Piasek została jednogłośnie wybrana posłem sprawozdawcą.</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#PosełJerzyJaskiernia">Czy ktoś chciałby zabrać głos w sprawach różnych? Nie widzę. Wobec tego wyczerpaliśmy porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-148.3" who="#PosełJerzyJaskiernia">Dziękuję wszystkim za udział w obradach. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>