text_structure.xml
29.1 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 13 października 1966 r. Komisja Oświaty i Nauki, obradująca pod przewodnictwem posła Andrzeja Werblana (PZPR), rozpatrzyła projekt 5-letniego planu rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970 w części dotyczącej oświaty.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli;</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele sejmowej Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, - przedstawiciele Ministerstwa Oświaty z Ministrem - Wacławem Tułodzieckim i dyrektorem generalnym - Wojciechem Pokorą, wicedyrektor Zespołu NIK -Tadeusz Sztejnert oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego, Ministerstwa Finansów, Projekt planu 5-letniego na lata 1966-1970 w części dotyczącej oświaty zreferował poseł Marian Walczak (PZPR):</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#">Projekt planu rozwoju oświaty rozpatrywać należy na tle liczebności roczników dzieci i młodzieży obejmowanych wychowaniem przedszkolnym, szkołą podstawową oraz szkołą średnią, a także środków finansowych, jakie państwo przeznaczyć może w danym okresie na cele rozwoju szkolnictwa.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#">Liczba dzieci w wieku przedszkolnym spadła już w ubiegłym 5-leciu i w bieżącym nadal się zmniejsza -- z 2.436 tys. do 2.225 tys. Liczba dzieci w wieku szkoły podstawowej pod koniec ostatniej 5-latki zwiększyła się o 8 proc.; w roku 1970 zwiększy się tylko o 3,1 proc., mimo przedłużenia o jeden rok obowiązku szkolnego. Liczba młodzieży w wieku szkoły średniej w poprzedniej 5-latce wzrosła bardzo znacznie - o 54 proc.; w bieżącej 5-latce wzrost ten wyniesie tylko 8,3 proc. Młodzieżowy wyż demograficzny w szkolnictwie średnim złagodzony jest faktem wstrzymania, w związku z reformą szkolną, przyjęć do klasy I liceów ogólnokształcących w bieżącym roku szkolnym, zmniejszenia przyjęć absolwentów szkół podstawowych do klas I szkół zawodowych w bieżącym i przyszłym roku szkolnym, a ponadto skróceniem okresu nauki w części zasadniczych szkół zawodowych do 2 lat i w części techników - do 4 lat.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#">Według szacunków Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, w latach 1964-1970 powstać ma nadwyżka absolwentów techników w stosunku do zapotrzebowania na absolwentów średnich szkół zawodowych. Jeśli chodzi zaś o robotników wykwalifikowanych - absolwentów zasadniczych szkół zawodowych i szkół przysposobienia rolniczego, niedobór zarysowywać się będzie głównie w zakresie kadr rolniczych. Wydaje się, że szacowana przez Komisję Planowania nadwyżka absolwentów techników jest dyskusyjna. Chodzi przede wszystkim o przyjęcie właściwych, tzn. potwierdzonych w praktyce wskaźników sprawności kształcenia oraz szersze niż to czyni Komisja Planowania - uwzględnienie zatrudnienia techników na stanowiskach robotniczych.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#">Zagadnieniem centralnym w okresie bieżącego 5-lecia jest doprowadzenie do końca reformy szkolnej oraz polepszenie warunków pracy szkół w mieście i na wsi.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#">W latach 1966-1970 zakłada się wzrost ogólnej liczby uczniów w szkołach podstawowych o 5,6 proc., a liczby izb lekcyjnych o 9,5 proc. W związku z wprowadzeniem klasy VIII do szkół podstawowych ulegną przejściowo pogorszeniu warunki lokalowe szkół; na jedną izbę lekcyjną przypadnie w roku 1967 - 42 uczniów (w 1965 r. - 40), zaś w roku 1970 - 38 uczniów. Analogicznie wskaźnik zmianowości. Przeciętnie w kraju wyniesie on: 1,67 i 1,56. Poprawa sytuacji lokalowej szkół podstawowych nastąpi w ostatnich 3 latach planu 5-letniego.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#">Do liceów ogólnokształcących przyjętych zostanie w 1967 r. 90 tys. uczniów, a w latach 1968-1970 - od 122 do ponad 125 tys. uczniów. Ogólna liczba uczniów wzrośnie o 2,3 proc., a liczba oddziałów o 3,8 proc., w związku z czym zmniejszy się przeciętna liczba uczniów na oddział. Sytuacja lokalowa liceów ogólnokształcących ulegnie poprawie w latach 1966-1969. W roku 1970 zmianowość w liceach ogólnokształcących utrzyma się w zasadzie na poziomie roku 1965, tj. 1,2 oddziałów na 1 izbę lekcyjną. Nowy plan i program nauczania, jak również nowe podręczniki będą stopniowo wprowadzane do liceów w latach 1967-1970.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#">Liczba uczniów w szkołach podstawowych specjalnych wzrośnie w okresie 5-lecia o 29,4 proc.; nastąpi również wzrost liczby uczniów w klasach specjalnych przy szkołach podstawowych.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#">We wszystkich typach szkół ogólnokształcących dla dorosłych kształcić się będzie każdego roku ok. 360 tys. osób, w tym w zakresie szkoły podstawowej po 229 tys. Wzrastający pęd do podnoszenia kwalifikacji ogólnych stwarza konieczność rozszerzenia kształcenia w zakresie szkoły średniej dla pracujących.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#">W zakresie rozwoju przedszkoli przewiduje się poprawę, szczególnie w tych województwach, w których dotychczas najniższy procent dzieci objęty jest wychowaniem przedszkolnym.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#">Stopniowo rozwiązywany będzie w bieżącej 5-latce problem rozbudowy sieci internatów dla szkół zawodowych. Przewiduje się przyrost ok. 65 tys. nowych miejsc, co umożliwi zakwaterowanie ok. 28,5 proc. uczniów szkól zawodowych uprawnionych do korzystania z internatów. Pewnemu zmniejszeniu ulegnie dotychczasowo nadmierne zagęszczenie w internatach szkół zawodowych i ogólnokształcących.</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#">Jednym z głównych problemów planu 5-letniego w zakresie oświaty jest uwzględnienie w rozbudowie sieci szkolnictwa zawodowego specyfiki demograficznej i gospodarczej poszczególnych rejonów i województw oraz zapotrzebowania na kwalifikowane kadry.</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#">Mimo założonego na lata 1966-1970 dalszego rozwoju tego szkolnictwa, tempo jego wzrostu, w porównaniu z ubiegłą 5-latką, jest wolniejsze. Wiąże się to z niezwiększającą się w zasadzie liczbą absolwentów szkół podstawowych oraz lepszym dostosowaniem kierunków kształcenia do potrzeb w skali krajowej i w skali województw. Stosunkowo najwięcej przybędzie uczniów w szkołach przysposobienia rolniczego, a najmniej - w zasadniczych szkołach zawodowych dla młodzieży niepracującej. Zwiększy się także - w związku z potrzebami rolnictwa - liczba uczniów w klasach I techników rolniczych, przyjmujących absolwentów SPR.</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#">Wzrosnąć ma w skali krajowej z 76,9 proc. w roku 1965 do 82,3 proc. w bieżącej 5-latce liczba absolwentów szkół podstawowych, którzy będą mieli możliwości dalszego kształcenia się. Możliwości te kształtują się jednak niejednolicie na poszczególnych terenach; o ile w miastach stanowiących województwa liczba miejsc w szkołach powyżej podstawowej przekracza już liczbę absolwentów szkół podstawowych, to w województwach niedostatecznej sieci szkół zawodowych znaczny jest jeszcze odsetek młodzieży, która po szkole podstawowej nie ma możliwości kontynuowania nauki. Dotyczy to szczególnie województw rolniczych. Wyrównanie tych różnic wymagać będzie przede wszystkim zwiększenia bazy materialnej szkolnictwa zawodowego, co jest uwzględnione w założeniach planu inwestycyjnego na bieżące 5-latce.</u>
<u xml:id="u-1.16" who="#">W latach 1966-1970 wzrastać będą w dalszym ciągu kwalifikacje nauczycieli dzięki dopływowi nauczycieli do studiów nauczycielskich i szkół wyższych oraz dalszemu dokształcaniu czynnych nauczycieli. W roku 1970 ok. 75 proc. nauczycieli szkół podstawowych posiadać będzie wyższe lub niepełne wyższe wykształcenie. Problemem szczególnie trudnym jest zabezpieczenie mieszkań, zwłaszcza nauczycielom na wsi. Należy w pełni realizować ich budowę ze środków inwestycyjnych oraz ze środków SFBSiI, stworzyć specjalny system ulg i przywilejów dla nauczycieli budujących mieszkania ze środków własnych.</u>
<u xml:id="u-1.17" who="#">Rozwiązywany jest problem wyposażenia szkół w pomoce naukowe. Ustalane zestawy wyposażenia są systematycznie uzupełniane, lub na nowo opracowywane, w miarę zmian zachodzących w treściach i metodach pracy dydaktyczno-wychowawczej. Rozszerza się asortyment produkowanych pomocy. Ważnym problemem jest tutaj prawidłowa dystrybucja oraz jak najbardziej efektywne wykorzystanie pomocy w procesie nauczania.</u>
<u xml:id="u-1.18" who="#">Stosunkowo niewielki rozwój ilościowy szkolnictwa w bieżącej 5-latce, w porównaniu z poprzednią, powinien przyczynić się do dalszego bardziej efektywnego podnoszenia poziomu i jakości pracy szkolnictwa. Sprzyjać temu powinny nowe programy, zawierające najnowsze osiągnięcia w zakresie nauki i techniki, zbliżające szkołę do życia.</u>
<u xml:id="u-1.19" who="#">W projekcie planu 5-letniego na lata 1966-70 na budownictwo szkolne w resorcie oświaty przewidziano 16.715,3 mln zł. W kwocie tej udział środków SFBiI wynosi 5.376,8 mln zł. W tym okresie przewiduje się wybudowanie 21,5 tys. izb lekcyjnych w szkołach podstawowych. W szkołach zawodowych resortu oświaty uzyska się ok. 3.300 pomieszczeń do nauki. W szkołach zawodowych prowadzonych przez inne resorty powinno się wybudować ok. 2,5 tys. pomieszczeń do nauki. Na poprawę warunków nauczania w szkołach zawodowych wpłynie również uzyskane w latach 1966-70 ponad 40 tys. stanowisk pracy w warsztatach szkolnych resortu oświaty i innych resortów.</u>
<u xml:id="u-1.20" who="#">Na pytania posłów: Stanisława Jodłowskiego (SD), Bolesława Piaseckiego (bezp. PAX), Bronisława Kawałka (PZPR), Stanisława Kozioła (ZSL) - przedstawiciel Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów Elżbiety Kraski (bezp.), Franciszka Wasążka (bezp.), Anny Mędzkiewicz (ZSL), Mieczysława Klimaszewskiego (bezp.), Władysława Kuszyka (PZPR), Heleny Stępień (PZPR), Jerzego Wernera (bezp.), Marii Augustyn (PZPR), Magdaleny Dubiel (bezp.) i Antoniny Lubeckiej (PZPR) - odpowiedzi udzielili przedstawiciele resortu oświaty.</u>
<u xml:id="u-1.21" who="#">Dyrektor generalny Ministerstwa Oświaty - Wojciech Pokora wyjaśnił m.in.:</u>
<u xml:id="u-1.22" who="#">Projekt planu 5-letniego przewiduje dość istotną zmianę w kierunkach nakładów inwestycyjnych. O ile inwestycje w szkolnictwie podstawowym kształtować się będą nieco poniżej poziomu minionej 5-latki, to nakłady inwestycyjne na szkolnictwo zawodowe, internaty i szkolnictwo specjalne wzrosną poważnie w porównaniu z minionym 5-leciem. Nakłady inwestycyjne na szkolnictwo zawodowe wyprzedzają wzrost tego szkolnictwa, skutkiem czego nastąpi wydatniejsza poprawa warunków lokalowych szkół zawodowych i warsztatów szkolnych, a zwłaszcza ich wyposażenia. Dzięki zwiększonym środkom inwestycyjnym w bieżącej 5-latce przyrost nowych miejsc w internatach szkolnictwa zawodowego będzie prawie 2-krotnie większy niż w latach 1961-65.</u>
<u xml:id="u-1.23" who="#">Minister Oświaty - Wacław Tułodziecki stwierdził m.in.:</u>
<u xml:id="u-1.24" who="#">Projekt planu 5-letniego przewiduje znaczny rozwój wszystkich działów szkolnictwa, a także dalsze łagodzenie dysproporcji istniejących pomiędzy poszczególnymi regionami kraju.</u>
<u xml:id="u-1.25" who="#">W dziedzinie szkolnictwa podstawowego najważniejszym zadaniem będzie upowszechnienie szkoły 8-klasowej i wyrównywanie poziomu nauczania w tej szkole, niezależnie od jej stopnia organizacyjnego i lokalizacji. Prowadzone będą dalsze zmiany sieci szkół, zmierzające do stworzenia właściwszej sieci szkół zbiorczych o pełniejszej obsadzie kadrowej. Dokonana zostanie ocena nowych programów, które - w miarę potrzeb - zostaną ulepszone bądź zmodyfikowane.</u>
<u xml:id="u-1.26" who="#">W przyszłym roku szkolnym nowy program nauczania zostanie wprowadzony do I klasy liceum ogólnokształcącego, które pozostanie szkołą jednolitoprogramową, politechniczną. Nowe programy uwzględnią w ostatniej klasie liceum zajęcia seminaryjno-laboratoryjne, do wyboru uczniów w zależności od ich zainteresowań. Przebudowa programu liceum wymagać będzie rozbudowy i lepszego wyposażenia pracowni oraz przygotowania kadry nauczycielskiej.</u>
<u xml:id="u-1.27" who="#">Prace w tym kierunku już są prowadzone.</u>
<u xml:id="u-1.28" who="#">Największe zmiany nastąpią w szkolnictwie zawodowym - w sieci szkół, ich organizacji i metodach nauczania. Szkoły zawodowe otrzymają nowe programy, wprowadzona zostanie nowa nomenklatura zawodów. Nowe programy opracowywane są w taki sposób, by zasadnicza szkołą zawodowa dawała jednakowe wykształcenie ogólne niezależnie od kierunku szkolenia zawodowego. Jednolitość wykształcenia ogólnego absolwentów szkół zawodowych stworzy lepsze warunki do kontynuowania nauki przez młodzież.</u>
<u xml:id="u-1.29" who="#">Napór młodzieży na pełne szkoły średnie (licea i technika) jest coraz większy. Resort nie będzie jednak w stanie zapewnić obecnie procentowi absolwentów szkół podstawowych nauki w technikach młodzieżowych. W związku z tym podjęte zostały środki zmierzające do szybszego rozwoju pełnych szkół średnich dla pracujących.</u>
<u xml:id="u-1.30" who="#">Kształcenie techników w oparciu o liceum ogólnokształcące i szkołę pomaturalną jest drogą dłuższą i kosztowniejszą, aniżeli kształcenie kadr w technikach młodzieżowych 4 i 5-letnich.</u>
<u xml:id="u-1.31" who="#">W związku z tym resort dąży do ograniczenia kształcenia w szkołach pomaturalnych tylko do tych specjalności zawodowych, w których niezbędna jest większa wiedza ogólna. Absolwenci liceów ogólnokształcących w swojej podstawowej masie powinni zdobywać kwalifikacje zawodowe drogą krótkoterminowych kursów bądź studiów zaocznych.</u>
<u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PosełBronisławKawałek">W porównaniu z rokiem 1965 zmniejszyły się kredyty na budowę szkół podstawowych, a tymczasem baza lokalowa wielu szkół, szczególnie w woj. kieleckim, rzeszowskim, a zwłaszcza południowej jego części, pozostawia wiele do życzenia. Szkoły niejednokrotnie mieszczą się w barakach, ich stan sanitarny jest zły. Należałoby zwiększyć kredyty na budowę i remonty szkół podstawowych, ewentualnie z rezerwy budżetowej. Szkoły budowane na wsi powinny posiadać pomieszczenia mieszkalne dla nauczycieli; na wsi trudno jest o kwatery dla nauczycieli, a opłaty za nie niejednokrotnie przekraczają przeznaczony na to fundusz.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#PosełBronisławKawałek">Należy zwrócić większą uwagę na ten problem, tym bardziej, że gdy nauczyciel mieszka przy szkole, zwiększa się nadzór nad budynkiem szkolnym i dyscypliną młodzieży.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PosełStanisławJodłowski">Przy przyjmowaniu młodzieży do internatów przy szkołach ogólnokształcących należy w większym niż dotychczas stopniu brać pod uwagę kandydatów ze środowisk robotniczych i wiejskich, i tym samym ułatwić tej młodzieży start do szkół wyższych. Zwiększenie przyjęć do internatów prowadzić będzie również do zwiększenia liczby młodzieży robotniczej i chłopskiej na uczelniach.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PosełLeonBudzynowski">Zmniejszenie środków na budowę i remonty szkół podstawowych utrudni zrealizowanie programów wyborczych w wielu okręgach. W niektórych województwach np. w woj. kieleckim istnieją dysproporcje pomiędzy poszczególnymi powiatami, jeśli idzie o warunki lokalowe, sanitarne i zaplecze szkół. Różnice występują szczególnie pomiędzy miejskimi i wiejskimi. Szkoły wiejskie dysponują zbyt małą w porównaniu ze szkołami miejskimi ilością pomocy naukowych. Należy jak najszybciej ujednolicić warunki pracy szkół.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#PosełLeonBudzynowski">Na szybsze tempo budowy nowych szkół wpłynie przygotowywanie w terminie dokumentacji technicznej. Należy wprowadzić jednakowe normy dla budujących się szkół tego samego typu.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#PosełLeonBudzynowski">W związku z reformą szkolnictwa podstawowego daje się odczuć brak lokali dla tych szkół; budowa szkół podstawowych powinna nadal znajdować się na pierwszym planie.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PosełAntoninaDubecka">Sytuacja mieszkaniowa nauczycieli, szczególnie na wsi, jest bardzo trudna. Konieczne wydaje się budowanie mieszkań dla nauczycieli razem z nowo wznoszonymi budynkami szkolnymi.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PosełElżbietaKraska">Wiele szkół jest niedostatecznie przygotowanych do reformy szkolnej. Brak pomieszczeń na pracownie, biblioteki, warsztaty szkolne, stan sanitarny wielu szkół jest zły.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PosełMieczysławKlimaszewski">Konieczne jest wytworzenie w szkolnictwie klimatu sprzyjającego podnoszeniu kwalifikacji nauczycieli, zdobywaniu przez nich stopni magistra i doktora. Praca nauczycielska powinna być zresztą jedną z dróg do kariery naukowej.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#PosełMieczysławKlimaszewski">Podnoszenie poziomu nauczania w szkolnictwie podstawowym i średnim jest nierozłącznie związane z wysokimi kwalifikacjami absolwentów uczelni pedagogicznych. W związku z tym należy dążyć do pozyskiwania dla tych uczelni wysokokwalifikowanej kadry profesorskiej, a także do stwarzania bodźców zachęcających absolwentów uniwersytetów do podejmowania pracy w szkolnictwie. Likwidowanie braku kadr nauczycielskich drogą zwiększenia zakresu kształcenia w studiach nauczycielskich nie przyczyni się do podniesienia poziomu nauczania w szkołach.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PosełFranciszekWasążnik">W bazie lokalowej szkolnictwa istnieją jeszcze duże dysproporcje, których złagodzenia projekt planu 5-letniego nie przewiduje. Przykładowo - woj. białostockie i opolskie, posiadające najwyższe wskaźniki zmianowości nauczania, otrzymają stosunkowo mało nowych izb lekcyjnych, podczas gdy najwięcej nowych izb otrzymają woj. gdańskie i bydgoskie, w których liczba oddziałów na jedną izbę lekcyjną jest najmniejsza.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#PosełFranciszekWasążnik">Brak mieszkań dla nauczycieli na wsi hamuje poważnie realizację zadań wynikających z reformy szkolnej. Z powodu braku mieszkań nie sposób jest pozyskać dla szkół wiejskich kwalifikowanych specjalistów. Tym większym niepokojem napawa fakt, iż w projekcie planu 5-letniego nie wyodrębniono z całości budownictwa szkolnego ze środków państwowych mieszkań dla nauczycieli.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PosełJózefRaszewski">Plan na lata 1966–1970 zakłada poważny wzrost liczny absolwentów szkół ogólnokształcących. Wiadomo, że uczniowie liceów ogólnokształcących są w 80 proc. nastawieni na kontynuację nauki na wyższych uczelniach. W roku 1970 na studia wyższe dostanie się jedynie 25 pro., absolwentów liceów. Należałoby więc zmniejszyć nabór do liceów ogólnokształcących na korzyść techników.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#PosełJózefRaszewski">Należy polepszyć warunki lokalowe i wyposażenie szkół ogólnokształcących w małych miasteczkach i osiedlach oraz zrównać poziom nauczania w tych szkołach z ich odpowiednikami w dużych miastach. Dzięki temu młodzież kształciłaby się chętniej w rodzinnym miasteczku, nie przekreślałoby to jej szans dostania się na studia wyższe.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PosełHelenaStępień">Należałoby pomyśleć o bodźcach materialnych, które zachęcałyby młodzież do podjęcia zawodu nauczyciela na wsi.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#PosełHelenaStępień">Należy poprawić warunki pracy studiów nauczycielskich. Np. normy na wydatki rzeczowe dla studiów nauczycielskich nie odbiegają od norm przyznawanych liceom ogólnokształcącym, a zapotrzebowanie chociażby na pomoce naukowe jest znacznie większe w Studium Nauczycielskim. Warunki pracy kadry nauczającej na Studium Nauczycielskim pozostawiają również wiele do życzenia.</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#PosełHelenaStępień">Należy umożliwić absolwentom Studiów Nauczycielskich uzyskanie drugiej specjalności w ciągu dodatkowego roku nauki. Jest to szczególnie ważne dla nauczycieli w szkołach wiejskich.</u>
<u xml:id="u-10.3" who="#PosełHelenaStępień">Wiele szkół nie jest w stanie realizować w pełni programu zajęć praktyczno-technicznych, za małe są fundusze przeznaczone na politechnizację. W ramach politechnizacji w szkołach ogólnokształcących warto wprowadzić naukę pisania na maszynie i stenografią. Dzięki temu młodzież, która nie dostaje się na studia, miałaby szansę podjęcia pracy zarobkowej.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PosełAnnaMędzkiewicz">Niezbędne jest zwiększenie limitów na budownictwo szkolne w woj. opolskim, aby zrównać ze średnią krajową wskaźnik zmianowości w szkołach tego województwa, oraz zmniejszyć stopień zagęszczenia izb lekcyjnych.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PosełJanWasicki">Znaczna część młodzieży, która nie dostała się na studia wyższe kieruje się do 2-letnich techników pomaturalnych, aby po ukończeniu ich kontynuować studia. Czy nie należałoby więc wprowadzić 3-letnich techników pomaturalnych, które dawałyby pełniejsze wykształcenie, na którym młodzież mogłaby poprzestać.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PosełBolesławPiasecki">Projekt planu 5-letniego przewiduje dość znaczną rezerwę inwestycyjną, pobiec zmniejszaniu środków na inwestycje nieprodukcyjne dla zapewnienia realizacji inwestycji produkcyjnych. Mimo to należy uznać, za przewidywany wzrost nakładów na inwestycje oświatowe okaże się niewystarczający z powodu wzrostu kosztów inwestycji. Dlatego już obecnie powinno się pod adresem rządu wysunąć postulat uwzględnienia potrzeb szkolnictwa przy podziale przewidywanej planem rezerwy budżetowej.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#PosełBolesławPiasecki">Resort oświaty powinien przywrócić nauczanie łaciny, jako przedmiotu do wyboru, lecz obowiązkowego w liceach ogólnokształcących. Programy wielu wydziałów wyższych uczelni wymagają od studentów znajomości łaciny.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PosełMartaLankamer">Reforma szkolnictwa podstawowego zwiększyła potrzeby szkół. W woj. lubelskim, które nie jest wyjątkiem, liczba brakujących izb jest obecnie o połowę większa niż przed reformą. Tym bardziej niepokoi fakt, że limity inwestycyjne w bieżącej pięciolatce ustalone są dla woj. lubelskiego na poziomie nieco niższym niż w minionym 5-leciu.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PosełMariaAugustyn">W dyskusji znalazła wyraz troska o to, czy przewidziane planem nakłady finansowe pozwolą na pełną realizację zadań szkolnictwa. Istnieją uzasadnione obawy, że środki te będą niewystarczające. Należałoby rozważyć możliwość: zwiększenia nakładów finansowych na szkolnictwo podstawowe w bieżącym 5-leciu.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#PosełMariaAugustyn">Dyrektor generalny w Ministerstwie Oświaty - Wojciech Pokora stwierdził m.in.:</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#PosełMariaAugustyn">Aktualnie żadne województwo nie posiada w pełni zaspokojonych potrzeb lokalowych szkolnictwa. Bieżący plan 5-letni nie zlikwiduje istniejących braków, zdoła natomiast w poważnej mierze je zmniejszyć. Tak np. według oceny resortu, samo szkolnictwo podstawowe potrzebuje około 47 tys. izb lekcyjnych i blisko 20 tys. pracowni, gdy tymczasem plan 5-letni pozwoli na wybudowanie około 21,5 tys. izb. Ponieważ środki inwestycyjne są niewystarczające, tym ważniejsze jest właściwe remontowanie obecnie eksploatowanych pomieszczeń i jak najlepsze, najoszczędniejsze wykorzystanie funduszów inwestycyjnych.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#MinisterOświatyWacławTułodziecki">Młodzież, która po ukończeniu szkoły podstawowej nie idzie do techników czy liceów ogólnokształcących, może uczyć się dalej w 2-letnich zasadniczych szkołach zawodowych lub w SPR. W szkołach tych nie ma kompletu uczniów. W tworzeniu tych szkół kierować się musimy potrzebami gospodarki narodowej. Nie zawsze te kierunki wydają się młodzieży atrakcyjne. Przy obecnym stanie rozwoju szkolnictwa można do zasadniczych szkół zawodowych i SPR przyjąć Więcej młodzieży niż się zgłasza. Szczególnie w latach 1967–1968 do szkół tych przyjmować się będzie głównie tych uczniów, którzy ukończyli szkołę podstawową w latach ubiegłych. Wiąże się to z reformą szkoły podstawowej.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#MinisterOświatyWacławTułodziecki">Resort nie przewiduje budowy internatów przy SPR, ponieważ są one pomyślane jako szkoły środowiskowe dla tych, którzy mieszkają w jej okolicy. Młodzież, która nie ma w pobliżu swego miejsca zamieszkania SPR może kształcić się w zasadniczych szkołach rolniczych, przy których są internaty. Program SPR i zasadniczych szkół rolniczych jest taki sam. Aby ujednolicić warunki nauki i wprowadza się w szkołach obu typów dwukrotną praktykę we wzorowych gospodarstwach rolnych.</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#MinisterOświatyWacławTułodziecki">Bieżący rok szkolny wykazał duże braki kadrowe, przede wszystkim w szkołach podstawowych. Dzieje się tak dlatego, że duży procent absolwentów SN i Wyższych Szkół Pedagogicznych nie podjął pracy w zawodzie nauczyciela. Młodzież niechętnie podejmuje pracę w ośrodkach wiejskich ze względu na trudności mieszkaniowe oraz gorsze perspektywy dalszego kształcenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PosełMarianWalczak">W dyskusji żywy wyraz znalazła sprawa budowy mieszkań dla nauczycieli. Problem ten przedstawia się inaczej w mieście, inaczej na wsi.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#PosełMarianWalczak">W mieście potrzeby nauczycieli oceniane są na około 100 tys. izb. Jedyną drogą uzyskania mieszkania jest tu dla nauczycieli budownictwo spółdzielcze. Związek Nauczycielstwa Polskiego otrzymał na pomoc dla nauczycieli wstępujących do spółdzielni mieszkaniowych 25 mln zł. 50 mln zł kredytu postawiła do dyspozycji PKO. Jest to pomóc zwrotna, niemniej długoterminowa.</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#PosełMarianWalczak">Na wsi problem ten jest trudniejszy. Aktualne potrzeby oceniane są na około 83 tys. izb, nie licząc przewidywanego wzrostu spowodowanego zwiększeniem zatrudnienia w wyniku reformy szkolnej. Dotychczas głównym źródłem mieszkań dla nauczycieli był wynajem u chłopów, ale to źródło już obecnie się kończy. Budownictwo przyszkolne jest minimalne, gdyż zmniejszanie limitów inwestycyjnych obejmowało przede wszystkim izby mieszkalne. W tej sytuacji wydaje się słuszny zgłoszony w dyskusji postulat wyodrębnienia w planie nakładów inwestycyjnych szkolnictwa, środków na budowę mieszkań dla nauczycieli. Równocześnie konieczne jest, celem zachęcenia nauczycieli do budowy własnych domków, przyznanie im pomocy ze strony państwa, jako formy rekompensaty za należne mieszkanie, którego nie zajmą. W tej ostatniej sprawie są aktualnie opracowywane odpowiednie dokumenty.</u>
<u xml:id="u-17.3" who="#PosełMarianWalczak">Przewodnicząca obradom - poseł Maria Augustyn (PZPR): Dyskusja udowodniła, że najważniejszym aktualnie problemem jest zabezpieczenie bazy materialnej dla zreformowanej szkoły podstawowej. Równie ważnymi są: kwestia budowy mieszkań dla nauczycieli, pełna realizacja środków finansowych przewidzianych w planie na inwestycje szkolne oraz kształcenie i doszkalanie nauczycieli.</u>
<u xml:id="u-17.4" who="#PosełMarianWalczak">Podstawowe założenia projektu planu 5-letniego w zakresie oświaty znalazły aprobatę w dyskusji, aczkolwiek dyskutanci dali wyraz trosce, czy preliminowane środki na szkolnictwo podstawowe okażą się wystarczające dla realizacji stojących przed nim zadań.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>