diff --git a/1922-1927/senat/posiedzenia/pp/192227-snt-ppxxx-00001-01/text_structure.xml b/1922-1927/senat/posiedzenia/pp/192227-snt-ppxxx-00001-01/text_structure.xml
index 1746b19..1c80f38 100644
--- a/1922-1927/senat/posiedzenia/pp/192227-snt-ppxxx-00001-01/text_structure.xml
+++ b/1922-1927/senat/posiedzenia/pp/192227-snt-ppxxx-00001-01/text_structure.xml
@@ -37,7 +37,7 @@
<u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczacyLimanowski">Dzisiaj zasiadam w Senacie i otwieram pierwsze jego posiedzenie, zawdzięczając to temu, że się spełniły najgorętsze nasze życzenia: mamy niepodległość narodową i polityczną, mamy Rzeczpospolitą demokratyczną, a uchwalona przez Sejm Ustawodawczy Konstytucja nie odbiera już praw obywatelskich za jawne i otwarte wyznawanie swych zasad.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczacyLimanowski">Pierwsi z naszego narodu, co wznieśli sztandar socjalistyczny, wyszli z szeregów Emigracji, po powstaniu 30 i 31 roku. Z trzech haseł rewolucyjnych: wolność, równość i braterstwo, na których podstawie buduje się nowy społeczny i polityczny porządek, upodobali sobie najwięcej hasło braterstwa. A byli to ludzie wielkiej myśli i wielkiej zasługi, że wymienię tylko Adama Mickiewicza, Joachima Lelewela i Stanisława Worcella. Upodobali sobie oni hasło braterstwa, bo wypływało ono z tradycji naszego narodu. Wszak braterstwo jest tylko przejawem miłości, którą tak wysławił przepiękny akt horodelski, a który — jak on ogłosił — — „tworzy prawa, włada państwami, urządza miasta, wiedzie stany Rzeczypospolitej ku najlepszemu końcowi, udoskonala wszystkie cnoty cnotliwych”. — „Co odziedziczyliśmy po przodkach — mówili posłowie polscy — to z miłości udzielimy Litwie, niech i ona miłością i braterstwem jednoczy się z nami”. — „Sejm w Horodle zatwierdził taką unię narodowy jakiej nie napotkać w całej historii Europy” — powiada historyk niemiecki Jakub Caro, podziwiając ten wspaniały objaw ducha polskiego.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczacyLimanowski">Niechże ten duch promienny braterstwa, miłości w obu naszych Izbach sejmowej i senackiej prowadzi ku najlepszemu końcowi, ku udoskonaleniu „cnoty cnotliwych”. Pracujmy, jak to mamy za chwilę ślubować, z całem oddaniem się dla naszej Rzeczypospolitej, dla dobra całego narodu, niech on odczuje naszą miłość dla niego i ukocha tę Rzeczpospolitą, jako najwyższe, najpiękniejsze, najlepsze swoje dobro.</u>
- <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczacyLimanowski">Pracujmy zgodnie Senat z Sejmem. Pracujmy jak bracia starsi z młodszymi. Niechaj Sejm, w którym się odbywa główna praca, nie przeciwnika ujrzy w Senacie, lecz szczerego i życzliwego pomocnika. Z powodu swego wieku mający więcej doświadczenia życiowego, a więc bardziej umiarkowani, starajmy się, gdy walka przekonaniowa zbytecznie się zaostrzy, łagodzić jej osobowość, doprowadzać zwaśnione strony do porozum la się, do możliwych wzajemnych ustępstw. Pamiętajmy jednak, że wszelka praca twórcza, a więc i państwowa jest najbardziej owocna w wieku pełnym sił, w wieku ich wzrostu i wzmagania się. Nic posuwajmy się więc zbyt daleko w miarkowaniu wyższych wzlotów Sejmu.</u>
+ <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczacyLimanowski">Pracujmy zgodnie Senat z Sejmem. Pracujmy jak bracia starsi z młodszymi. Niechaj Sejm, w którym się odbywa główna praca, nie przeciwnika ujrzy w Senacie, lecz szczerego i życzliwego pomocnika. Z powodu swego wieku mający więcej doświadczenia życiowego, a więc bardziej umiarkowani, starajmy się, gdy walka przekonaniowa zbytecznie się zaostrzy, łagodzić jej ostrość, doprowadzać zwaśnione strony do porozumienia się, do możliwych wzajemnych ustępstw. Pamiętajmy jednak, że wszelka praca twórcza, a więc i państwowa jest najbardziej owocna w wieku pełnym sił, w wieku ich wzrostu i wzmagania się. Nic posuwajmy się więc zbyt daleko w miarkowaniu wyższych wzlotów Sejmu.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczacyLimanowski">Niech ukochana nasza Rzeczpospolita wzniesie się jaknajwyżej, niech się sprawdzą słowa poety, że „Na wiekowych nieszczęść niwie Już nie pusto, nie żałośnie, Nigdzie, nigdzie już nie ciemno Wszędzie jasno — sprawiedliwie”.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczacyLimanowski">I promieniejąca miłością, w której tylko urzeczywistnić się mogą prawdziwa wolność i braterska równość, stanie się Rzeczpospolita Polska wzorem dla innych narodów, i znowu pogarną się one do Niej, i pójdzie Ona — jak to przewidywali nasi wieszcze — przodem, w pochodzie postępowym, ku lepszej, piękniejszej przyszłości.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#komentarz">(Brawa i oklaski).</u>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00153-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00153-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..bbad6f1
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00153-01/header.xml
@@ -0,0 +1,52 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-aswxx-00153-01">
+ <fileDesc>
+ <titleStmt>
+ <title>Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych /nr 153/</title>
+ </titleStmt>
+ <publicationStmt>
+ <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+ </publicationStmt>
+ <sourceDesc>
+ <bibl>
+ <title>Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych /nr 153/</title>
+ <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+ <note type="system">III RP</note>
+ <note type="house">Sejm</note>
+ <note type="termNo">9</note>
+ <note type="type">Komisja</note>
+ <note type="sessionNo" target="#ASW">153</note>
+ <note type="part">1</note>
+ <date>2022-12-01</date>
+ </bibl>
+ </sourceDesc>
+ </fileDesc>
+ <profileDesc>
+ <particDesc>
+ <person xml:id="LegislatorPiotrPodczaski" role="speaker">
+ <persName>Legislator Piotr Podczaski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="LegislatorzBiuraLegislacyjnegoPiotrPodczaski" role="speaker">
+ <persName>Legislator z Biura Legislacyjnego Piotr Podczaski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki" role="speaker">
+ <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Bartosz Grodecki</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PodsekretarzstanuwMSWiABartoszGrodecki" role="speaker">
+ <persName>Podsekretarz stanu w MSWiA Bartosz Grodecki</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselPiotrKaleta" role="speaker">
+ <persName>Poseł Piotr Kaleta</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselZdzislawSipiera" role="speaker">
+ <persName>Poseł Zdzisław Sipiera</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski" role="speaker">
+ <persName>Przewodniczący poseł Wiesław Szczepański</persName>
+ </person>
+ <org xml:id="ASW" role="committee">
+ <orgName>Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych</orgName>
+ </org>
+ </particDesc>
+ </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00153-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00153-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..8e52339
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00153-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,93 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+ <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+ <TEI>
+ <xi:include href="header.xml"/>
+ <text>
+ <body>
+ <div xml:id="div-1">
+ <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Otwieram posiedzenie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych.</u>
+ <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Uprzejmie informuję, że dzisiaj w porządku obrad mamy tylko jeden punkt, a mianowicie rozpatrzenie uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w Systemie Informacyjnym Schengen oraz Wizowym Systemie Informacyjnym oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2830).</u>
+ <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Szanowni państwo, jeżeli państwo pozwolicie, chciałbym w państwa imieniu przywitać zaproszonych gości. Witam pana Bartosza Grodeckiego, podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji. Czy jest pani senator Halina Bieda? Nie widzę. Pani senator miała być sprawozdawcą, ale jej nie ma. W związku z tym witam również panią Emilię Chojnowską, naczelnik wydziału w Departamencie Prawnym Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, oraz pana Andrzeja Miturę, głównego specjalistę w Departamencie Komunikacji Społecznej. Rozumiem, że pan w tej chwili robi fotki na potrzeby ministerstwa. Serdecznie wszystkim państwa witamy. Witam panie i panów posłów.</u>
+ <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Mam pytanie: czy do porządku obrad są uwagi? Nie widzę.</u>
+ <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Szanowni państwo, chciałbym poinformować, że Senat do omawianej dzisiaj ustawy wniósł trzynaście poprawek. Bardzo proszę Biuro Legislacyjne, żeby odniosło się do poprawek, powiedziało, nad którymi poprawkami możemy głosować łącznie, ewentualnie czy są poprawki, które z przyczyn redakcyjnych, legislacyjnych nie powinny być przyjęte. Słyszałem, że jest również taka sugestia. Bardzo proszę, który z panów mecenasów?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-2">
+ <u xml:id="u-2.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoPiotrPodczaski">Szanowni państwo, proponujemy łączne rozpatrywanie poprawek nr 6–8 oraz 10 i 11.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-3">
+ <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Wolniej. Poprawki nr 6–8.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-4">
+ <u xml:id="u-4.0" who="#LegislatorPiotrPodczaski">Tak, nr 6, 7, 8, 10 i 11.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-5">
+ <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Ale łącznie z tamtymi czy oddzielnie?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-6">
+ <u xml:id="u-6.0" who="#LegislatorPiotrPodczaski">Łącznie. Wszystkie łącznie w jednym głosowaniu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-7">
+ <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Numer 10 i 11.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-8">
+ <u xml:id="u-8.0" who="#LegislatorPiotrPodczaski">Tak, i nr 11 – jako blok poprawek redakcyjno-legislacyjnych. Poprawki nr 12 i 13 też musimy rozpatrywać łącznie, dlatego że mają związek merytoryczny. Co do pozostałych poprawek – proponujemy rozpatrywać je odrębnie. Jeżeli chodzi o nasze wątpliwości, to dotyczą one poprawki nr 3. Wydaje nam się, że po jej przyjęciu pewne przepisy, które są w ustawie, byłyby zapisane w niejednolity sposób. Mianowicie poprawka odnosi się do tiret pierwszego przepisu, a podobne sformułowanie mamy w tiret drugim. Wtedy byłoby to niejednolite.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-9">
+ <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Rozumiem, że państwo proponujecie, żeby poprawkę nr 3 odrzucić.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-10">
+ <u xml:id="u-10.0" who="#LegislatorPiotrPodczaski">Naszym zdaniem właściwsze byłoby jej odrzucenie. Co do pozostałych poprawek nie wypowiadamy się, dlatego że naszym zdaniem oprócz tych, które wymieniliśmy, mają one charakter merytoryczny.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-11">
+ <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Dobrze.</u>
+ <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Teraz mam pytanie ogólne do pana ministra. Rozumiem, że pan minister podziela pogląd, że poprawkę nr 3 należy odrzucić.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-12">
+ <u xml:id="u-12.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Tak. Przyjęliśmy ją na poziomie Senatu, ale rzeczywiście jest tutaj pewna niekonsekwencja w ramach jednego przepisu. Wobec tego proponujemy ją odrzucić. Całą resztę poprawek przyjmujemy.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-13">
+ <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Rozumiem, że w stosunku do pozostałych dwunastu poprawek, bez poprawki nr 3, opinia rządu jest pozytywna. Rząd proponuje je przyjąć.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-14">
+ <u xml:id="u-14.0" who="#PodsekretarzstanuwMSWiABartoszGrodecki">Zgadza się.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-15">
+ <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">W takim razie mam pytanie do pań i panów posłów, czy możemy przyjąć formułę, że jeżeli nie usłyszę głosu sprzeciwu, uznam, że poprawka została przyjęta. Nie będzie potrzeby głosowania, liczenia głosów. Czy jest zgoda? Dobrze.</u>
+ <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">W takim razie mam pytanie, kto z pań i panów… – czy jest sprzeciw wobec przyjęcia poprawki nr 1 Senatu? Sprzeciwu nie widzę. Poprawka została przyjęta.</u>
+ <u xml:id="u-15.2" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia poprawki nr 2? Sprzeciwu nie widzę. Poprawka nr 2 została przyjęta.</u>
+ <u xml:id="u-15.3" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Teraz mamy poprawkę nr 3. Czy jest sprzeciw wobec odrzucenia poprawki nr 3? Jeżeli ktoś powie, że jest sprzeciw…</u>
+ <u xml:id="u-15.4" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Albo będziemy głosowali, ponieważ tutaj powinien być sprzeciw. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 3? Kto jest za przyjęciem? Kto jest przeciwny? Przypomnę, że Biuro Legislacyjne zwróciło uwagę, że poprawka nr 3 powinna być odrzucona z uwagi na niespójność z przepisami. Pan minister potwierdza, że rzeczywiście poprawka ta została źle skonstruowana. Jeszcze raz powtórzę: kto z pań i panów posłów… Czy wszyscy mają już włączone urządzenia? Tak. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 3? Kto jest przeciwny? Kto się wstrzymał? Zamykam głosowanie.</u>
+ <u xml:id="u-15.5" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Proszę o podanie wyników głosowania. Stwierdzam, że za poprawką głosowało 8 osób, przeciw było 13 osób, nikt się nie wstrzymał. Poprawka nie uzyskała akceptacji.</u>
+ <u xml:id="u-15.6" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">W takim razie przechodzimy do rozpatrzenia poprawki nr 4. Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia poprawki nr 4? Nie widzę. Poprawka nr 4 została pozytywnie zaopiniowana.</u>
+ <u xml:id="u-15.7" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia poprawki nr 5? Sprzeciwu nie widzę. Stwierdzam, że poprawka nr 5 została przyjęta.</u>
+ <u xml:id="u-15.8" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia poprawek nr 6, 7 i 8?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-16">
+ <u xml:id="u-16.0" who="#LegislatorPiotrPodczaski">Oraz nr 10 i 11.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-17">
+ <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">I nr 10 i 11? Nie słyszę sprzeciwu. W związku z tym stwierdzam, że poprawki nr 6, 7, 8, 10 i 11 zostały przyjęte.</u>
+ <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przechodzimy do rozpatrzenia poprawki nr 9. Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia poprawki nr 9? Sprzeciwu nie widzę. Poprawka nr 9 została przyjęta.</u>
+ <u xml:id="u-17.2" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przechodzimy do rozpatrzenia poprawek nr 12 i 13. Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia poprawek nr 12 i 13? Sprzeciwu nie widzę. Stwierdzam, że poprawki nr 12 i 13 zostały przyjęte.</u>
+ <u xml:id="u-17.3" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Tym samym rozpatrzyliśmy wszystkie poprawki Senatu.</u>
+ <u xml:id="u-17.4" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przypomnę, że posłem sprawozdawcą był pan poseł Baszko. Czy jest pan poseł Baszko? Przepraszam, mam pytanie do panów posłów. Pana posła Baszki nie widzę, pani poseł Żelazko nie widzę. Kto ma być posłem sprawozdawcą?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-18">
+ <u xml:id="u-18.0" who="#PoselPiotrKaleta">Poseł Szczurek-Żelazko.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-19">
+ <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Chciałbym, żeby pani poseł była na miejscu. Szanowni państwo, bardzo proszę – na piśmie nie mam – proszę wskazać inną posłankę z klubu. Przecież jest to bardzo proste wyjaśnienie. Jest pani poseł, jest pani posłanka, jest pan poseł. Bardzo proszę o wskazanie osoby będącej na sali.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-20">
+ <u xml:id="u-20.0" who="#PoselZdzislawSipiera">To Agata.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-21">
+ <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Pani Marta Kubiak czy pani Agata? Kto? Pani poseł Agata Wojtyszek? Tak jest. Rozumiem, że jest zgoda, żeby pani poseł była posłem sprawozdawcą. Gratuluję, pani poseł.</u>
+ <u xml:id="u-21.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Tym samym wyczerpaliśmy porządek obrad.</u>
+ <u xml:id="u-21.2" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Zamykam posiedzenie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych.</u>
+ </div>
+ </body>
+ </text>
+ </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00049-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00049-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..8aed185
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00049-01/header.xml
@@ -0,0 +1,55 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-epsxx-00049-01">
+ <fileDesc>
+ <titleStmt>
+ <title>Komisja Etyki Poselskiej /nr 49/</title>
+ </titleStmt>
+ <publicationStmt>
+ <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+ </publicationStmt>
+ <sourceDesc>
+ <bibl>
+ <title>Komisja Etyki Poselskiej /nr 49/</title>
+ <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+ <note type="system">III RP</note>
+ <note type="house">Sejm</note>
+ <note type="termNo">9</note>
+ <note type="type">Komisja</note>
+ <note type="sessionNo" target="#EPS">49</note>
+ <note type="part">1</note>
+ <date>2022-11-30</date>
+ </bibl>
+ </sourceDesc>
+ </fileDesc>
+ <profileDesc>
+ <particDesc>
+ <person xml:id="PoselBeataMaciejewska" role="speaker">
+ <persName>Poseł Beata Maciejewska</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka" role="speaker">
+ <persName>Poseł Izabela Katarzyna Mrzygłocka</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselJacekSwiat" role="speaker">
+ <persName>Poseł Jacek Świat</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselJanLopata" role="speaker">
+ <persName>Poseł Jan Łopata</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselJanuszKowalski" role="speaker">
+ <persName>Poseł Janusz Kowalski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselJoannaScheuringWielgus" role="speaker">
+ <persName>Poseł Joanna Scheuring-Wielgus</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrzewodniczacaposelMonikaFalej" role="speaker">
+ <persName>Przewodnicząca poseł Monika Falej</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SekretarzKomisjiLukaszAndrzejczyk" role="speaker">
+ <persName>Sekretarz Komisji Łukasz Andrzejczyk</persName>
+ </person>
+ <org xml:id="EPS" role="committee">
+ <orgName>Komisja Etyki Poselskiej</orgName>
+ </org>
+ </particDesc>
+ </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00049-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00049-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..af00a3e
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00049-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,291 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+ <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+ <TEI>
+ <xi:include href="header.xml"/>
+ <text>
+ <body>
+ <div xml:id="div-1">
+ <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Otwieram posiedzenie Komisji Etyki Poselskiej. Witam członkinie i członków Komisji oraz pracownicę i pracowników Kancelarii Sejmu, stwierdzam kworum. Wobec niewniesienia uwag do protokołu z poprzedniego posiedzenia Komisji protokół uważam za przyjęty.</u>
+ <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Porządek dzienny posiedzenia otrzymaliście państwo w zawiadomieniach. Czy są uwagi do zaproponowanego porządku dziennego? Nie słyszę uwag. Uważam, że porządek dzienny został przyjęty bez zmian.</u>
+ <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Przed przystąpieniem do realizacji porządku dziennego zgłaszam, w trybie art. 156 ust. 1 regulaminu Sejmu, wniosek o zamknięcie posiedzenia Komisji wraz z propozycją określenia osób, których udział w posiedzeniu jest niezbędny, tj. członków i członkiń Komisji, zaproszonych posłów i posłanek oraz pracowników Kancelarii Sejmu. Ta część posiedzenia, podczas której zapada postanowienie o zamknięciu posiedzenia, jest zamknięta. Czy jest ktoś przeciw? Nie słyszę sprzeciwu, wniosek uważam za przyjęty.</u>
+ <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Przystępujemy do rozpatrzenia pkt 1 porządku dziennego – rozpatrzenie sprawy dotyczącej wypowiedzi posła Janusza Kowalskiego zamieszczonej w serwisie społecznościowym Twitter w dniu 23 października 2022 r., stanowiącej podstawę wniosku poseł Beaty Maciejewskiej z dnia 28 października 2022 r. Rozumiem, że możemy zaprosić panią posłankę Beatę Maciejewską.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-2">
+ <u xml:id="u-2.0" who="#PoselBeataMaciejewska">Dzień dobry.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-3">
+ <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Witamy panią poseł. Proszę zająć miejsce i podpisać listę obecności.</u>
+ <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Szanowna pani poseł, obecnie Komisja rozpatruje pani wniosek, który dotyczy wpisu posła Janusza Kowalskiego zamieszczonego w serwisie społecznościowym Twitter. Jeżeli zechciałaby pani dodatkowo uzasadnić wniosek, to bardzo proszę o przedstawienie teraz takiego uzasadnienia.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-4">
+ <u xml:id="u-4.0" who="#PoselBeataMaciejewska">Szanowna pani przewodnicząca, szanowni państwo, Wysoka Komisjo, skierowałam do państwa wniosek w związku z wypowiedzią posła Janusza Kowalskiego, który napisał 23 października na Twitterze: „Dzieci mają mieć dzieciństwo, a nie stawać się ofiarami tęczowej ideologii. Potrzebna jest surowa ustawa o ochronie dzieci przed propagandą LGBT. Wzrost liczby okaleczeń i samobójstw wśród dzieci poddawanych presji zastanawiania się nad swoją seksualnością, to głośny dzwonek alarmowy”.</u>
+ <u xml:id="u-4.1" who="#PoselBeataMaciejewska">Bardzo głęboko nie zgadzam się z tymi słowami. Rzeczywistość osób, które należą do tzw. grupy LGBT, czyli osób, które są lesbijkami, gejami, osobami biseksualnymi lub transseksualnymi, to bardzo często jest rzeczywistość przepełniona dyskryminacją, przepełniona samobójczymi myślami, przepełniona poczuciem, że jest się gorszym obywatelem. Tak wynika z badań robionych przez różnego rodzaju organizacje, które zajmują się osobami LGBT.</u>
+ <u xml:id="u-4.2" who="#PoselBeataMaciejewska">Pan poseł Kowalski w swoich wypowiedziach nie po raz pierwszy dyskryminuje te osoby i wskazuje, że to one powodują myśli samobójcze u innych. Tak nie można postępować. Zwracam uwagę, że poseł Kowalski reprezentuje wszystkie Polki i Polaków i właśnie jako poseł ma szczególny obowiązek niedyskryminowania innych ludzi, co wynika z naszej konstytucji. W moim mniemaniu nie ma on prawa siać cały czas mowy nienawiści wobec jednej grupy społecznej i dlatego zwróciłam się do Wysokiej Komisji o to, żeby ukarać naganą posła Kowalskiego, ponieważ uważam, że tego rodzaju działania ze strony posłów muszą być piętnowane. Sądzę, że takich słów przepełnionych nienawiścią, które padają po raz kolejny z ust posła, naprawdę nie wolno pozostawić samych sobie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-5">
+ <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Dziękuję bardzo. Czy ktoś z posłanek lub posłów ma jakieś pytania? Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-6">
+ <u xml:id="u-6.0" who="#PoselJacekSwiat">Chciałbym zapytać, gdzie pani widzi tutaj mowę nienawiści, jakieś nienawistne słowa? Kilka razy przeczytałem ten cytat i jako żywo takich słów nie widzę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-7">
+ <u xml:id="u-7.0" who="#PoselBeataMaciejewska">Już odpowiadam, panie pośle. Tutaj jest napisane, że dzieci mają mieć dzieciństwo, a nie stawać się ofiarami tęczowej ideologii. Czy określenie „tęczowa ideologia” i sugerowanie, że dzieci nie mają dzieciństwa przez tęczową ideologię… Kto niby sieje taką tęczową ideologię? To pierwsza rzecz.</u>
+ <u xml:id="u-7.1" who="#PoselBeataMaciejewska">Dalej czytamy, że potrzebna jest surowa ustawa o ochronie dzieci przed propagandą LGBT. Mamy zatem kolejne określenie – propaganda LGBT. Czym jest propaganda LGBT? Nie ma czegoś takiego jak propaganda LGBT, natomiast są osoby, które należą do grupy LGBT i to są po prostu ludzie, bardzo często osoby młode. Czy my możemy mówić, że ktoś staje się ofiarą ideologii LGBT? Czy to nie uderza w określoną mniejszościową grupę?</u>
+ <u xml:id="u-7.2" who="#PoselBeataMaciejewska">Idźmy dalej: „Wzrost liczby okaleczeń i samobójstw wśród dzieci poddawanych presji zastanawiania się nad swoją seksualnością” – czy to nie jest pana zdaniem mowa nienawiści? Czym w takim razie jest stwierdzenie, że dzieci się okaleczają i popełniają samobójstwa, dlatego że ktoś im każe zastanawiać się nad ich seksualnością?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-8">
+ <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Dziękuję bardzo. Ponownie pan poseł Świat.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-9">
+ <u xml:id="u-9.0" who="#PoselJacekSwiat">W dalszym ciągu nie widzę, gdzie tu jest mowa nienawiści. To po pierwsze.</u>
+ <u xml:id="u-9.1" who="#PoselJacekSwiat">Po drugie…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-10">
+ <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Bardzo proszę o zadawanie pytań, ponieważ nad wnioskiem będziemy dyskutować później w swoim gronie. Jeżeli ma pan teraz jakieś pytania do pani posłanki, to bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-11">
+ <u xml:id="u-11.0" who="#PoselJacekSwiat">Tak, pani przewodnicząca. Pytanie brzmi, w jakim wieku w dzieciach, w młodych ludziach rodzi się seksualność? Pani podpiera się badaniami dotyczącymi całego środowiska osób LGBT, precyzyjnie osób młodych, natomiast problem, który nakreślił pan poseł Kowalski, dotyczy dzieci – w jakim wieku można i należy dyskutować z dziećmi na temat ich tożsamości seksualnej, na temat tożsamości płciowej? Myślę więc, że mówimy tutaj o dwóch różnych rzeczach.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-12">
+ <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Szczerze powiem, że nie zrozumiałam tego pytania.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-13">
+ <u xml:id="u-13.0" who="#PoselJacekSwiat">Pan poseł Kowalski chce chronić dzieci przed, jak on to nazwał, propagandą LGBT, ale rozumiem, że szerzej chodzi o ochronę przed roztrząsaniem seksualności dzieci w momencie, kiedy ich tożsamość seksualna nie zdążyła się jeszcze ukształtować czy w ogóle nie zdążyła się jeszcze u nich narodzić. Dlatego pytam, czy dzieci nie powinny być chronione przed takim stawianiem problemu? W jakim wieku można o tym rozmawiać z młodymi ludźmi?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-14">
+ <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-15">
+ <u xml:id="u-15.0" who="#PoselBeataMaciejewska">Szanowni państwo, rozumiem, że pan poseł stawia pytanie trochę inaczej, a mianowicie twierdzi, że ten wpis to wyraz troski posła Kowalskiego o dzieci. W mojej ocenie ta wypowiedź nie jest wyrazem troski. W mojej ocenie, tak jak wielu innych osób, to jest wyraz uprzedzeń i dyskryminacji wobec osób LGBT. Twierdzenie, że poseł Kowalski wykazuje troskę i stawianie szczegółowych pytań o to, w jakim momencie można rozmawiać z dziećmi o ich seksualności, mija się z intencją przytoczonego wpisu, dlatego że pan poseł stawia sprawę jasno, tzn., że dzieci mają się stać ofiarami tęczowej ideologii i cały czas pod przykrywką troski sieje tak naprawdę nienawiść wobec określonej grupy ludzi.</u>
+ <u xml:id="u-15.1" who="#PoselBeataMaciejewska">Kiedyś słyszeliśmy także słowa prezydenta Dudy, że to nie są ludzie, że to jest ideologia. Czy to nie były słowa nienawistne?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-16">
+ <u xml:id="u-16.0" who="#PoselJacekSwiat">Nie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-17">
+ <u xml:id="u-17.0" who="#PoselBeataMaciejewska">To jest pańska ocena, ale w mojej ocenie to były słowa przepełnione nienawiścią. Tutaj także mamy przykład wypowiedzi tego samego rodzaju.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-18">
+ <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Dziękuję bardzo. Czy są jeszcze jakieś pytania? Nie ma więcej pytań. Dziękujemy uprzejmie, pani poseł. Proszę zaprosić do sali posła Kowalskiego.</u>
+ <u xml:id="u-18.1" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Dzień dobry, panie pośle. Proszę zająć miejsce i wpisać się na listę obecności. Jak pan zapewne przeczytał we wniosku dotyczącym pańskiego wpisu w serwisie społecznościowym Twitter z dnia 23 października br., wniosek złożyła pani posłanka Beata Maciejewska. Prosimy o ustosunkowanie się do tego wniosku i przedstawionego uzasadnienia.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-19">
+ <u xml:id="u-19.0" who="#PoselJanuszKowalski">Szanowna pani przewodnicząca, szanowni państwo, mam uprzejmą prośbę, żeby rozpatrzyć ten wniosek i ukarać, być może nawet karą nagany, panią poseł Maciejewską, która traci państwa czas i zakłóca normalne państwa funkcjonowanie, składając absurdalne wnioski do Komisji Etyki Poselskiej. Komisja Etyki Poselskiej powinna zajmować się poważnymi wnioskami, a nie odpowiadaniem na jakieś ustawki lewaków, którym nie podoba się mówienie prawdy o ideologii LGBT. Opinia, którą wyraziłem, jest powszechnie znana i nie mam w ogóle pojęcia, co ja tutaj robię. Stąd moja uprzejma prośba również do pani, pani przewodnicząca, żeby nie robić takich ustawek ze swoją koleżanką z Lewicy, bo to jest coś, co rzeczywiście uderza w powagę Komisji Etyki Poselskiej. Jeżeli ktoś ma jakiekolwiek wątpliwości odnośnie do moich opinii lub ocen, to ma drogę prawną do dyspozycji i może złożyć pozew w trybie cywilnym, a nawet w trybie karnym z art. 212, natomiast Komisja Etyki Poselskiej powinna jednak zajmować się etyką, a nie opiniami wyrażanymi przez posłów Rzeczypospolitej.</u>
+ <u xml:id="u-19.1" who="#PoselJanuszKowalski">Gdybym ja miał iść tym tropem, to musiałbym chyba codziennie składać do państwa co najmniej po 20 wniosków, a Komisja Etyki Poselskiej zajmowałaby się wyłącznie tego rodzaju analizami. Dlatego mam uprzejmą prośbę, żeby przywrócić pewien ład, żeby bronić powagi Komisji i przestać wreszcie robić ustawki ze swoją koleżanką z Lewicy, bo niestety pani przewodnicząca też w tym uczestniczy, bo potem czytam w mediach wasze opinie, bez możliwości ustosunkowania się do nich, które naruszają moje dobra osobiste jako posła. Poseł ma prawo wyrażać swoje zdanie, a jeżeli macie państwo jakieś wątpliwości w tej materii, to możemy stanąć do debaty, ale przestańcie robić z Komisji Etyki Poselskiej ustawkę, bo to jest po prostu całkowicie niepoważne i uderza w powagę tego ważnego organu. Dziękuję uprzejmie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-20">
+ <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Szanowny panie pośle, w tym momencie to ja proszę o zachowanie powagi. Każda posłanka i każdy poseł mają prawo złożyć wniosek do Komisji Etyki Poselskiej, także każdy obywatel i każda obywatelka tego kraju, czy to się panu podoba, czy nie. Pan natomiast ma obowiązek stawić się przed Komisją i sprawę wyjaśnić. Rozumiem, że nie ma pan nic do powiedzenia na temat wniosku, który został w pana sprawie złożony, a więc lekceważy pan Komisję Etyki Poselskiej, tę samą, o której pan mówił, że powinna zachować powagę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-21">
+ <u xml:id="u-21.0" who="#PoselJanuszKowalski">Pani przewodnicząca…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-22">
+ <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Nie udzieliłam panu głosu, panie pośle. Jeżeli nie ma pan nic do powiedzenia na temat tego, co znajduje się we wniosku, to ja nie widzę potrzeby, żeby odnosił się pan do moich słów.</u>
+ <u xml:id="u-22.1" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Czy ktoś z państwa ma jakieś pytania do pana posła? Nie ma pytań. Dziękuję uprzejmie, do widzenia.</u>
+ <u xml:id="u-22.2" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Zapraszam państwa do dyskusji. Proszę, panie pośle.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-23">
+ <u xml:id="u-23.0" who="#PoselJacekSwiat">Po pierwsze, zapytałem wnioskodawczynię o mowę nienawiści i nie potrafiła wskazać wprost sformułowań czy wyrażeń nienawistnych, a jedynie przedstawiła swoje prywatne odczucia i emocje. Zapytałem o rzecz fundamentalną, w jakim wieku należy rozpoczynać edukację seksualną czy też mówić z młodymi ludźmi o tożsamości płciowej – nie potrafiła w żaden sposób odpowiedzieć, a w istocie to jest przecież klucz czy raczej główny element sporu dotyczącego wpisu posła Kowalskiego. Rozmowa z wnioskodawczynią zakończyła się tak, iż stwierdziła ona, że w jej ocenie jest to wpis nienawistny. Podkreślam – w jej ocenie.</u>
+ <u xml:id="u-23.1" who="#PoselJacekSwiat">Muszę się tutaj zgodzić z posłem Kowalskim, który mówi, że gdybyśmy kierowali się tylko swoimi emocjami i własnymi ocenami, to Komisja rzeczywiście byłaby zawalona setkami, a może i tysiącami wniosków. Mamy tu kolejny przykład nie tyle próby merytorycznej dyskusji, ile próby karania za poglądy. Powiem teraz ostre słowa, ale przypomina mi to bolszewickie metody.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-24">
+ <u xml:id="u-24.0" who="#PoselJanLopata">Widzę, kolego przewodniczący, że ostro idziemy już w tej dyskusji, oskarżając najpierw o ustawkę, a teraz o bolszewickie metody. Chciałbym zwrócić uwagę, że w Komisji Etyki Poselskiej jest dobrą tradycją, że co pół roku zmienia się jej przewodniczący. Mniemam i ufam, że tak było, iż nastąpił zbieg okoliczności, że pani przewodnicząca jest akurat teraz z lewicującego ugrupowania…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-25">
+ <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Ja tego nie powiedziałam.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-26">
+ <u xml:id="u-26.0" who="#PoselJanLopata">To prawda, ale padło tu oskarżenie, że… Ustaliliśmy, że przewodnicząca wypowiada się do mediów na temat prac Komisji, a tymczasem pada oskarżenie, że doszło do jakiejś ustawki. Chcę powiedzieć, że ja protestuję przeciwko takim zrzutom. Nigdy tego nie robiliśmy i wierzę, że tym razem też tak nie jest. Zresztą nikt przecież nie reżyserował wypowiedzi pana posła Kowalskiego, żeby akurat w takim momencie ją zamieścił, żeby wystąpił taki zbieg czasu i okoliczności. To po pierwsze.</u>
+ <u xml:id="u-26.1" who="#PoselJanLopata">Mogę się oczywiście zgodzić… Cały czas zresztą mam ten dylemat, o którym wspomniał pan poseł Jacek, chodzi o ocenę wypowiedzi: czy to jest opinia, czy to jest ocena i na ile ta wypowiedź przekracza delikatną granicę? Ta granica jest bardzo cienka i każdy ma ją wyznaczoną w innym miejscu. Na tym rzecz polega, bo pani poseł powiedziała, że w jej opinii czy jej zdaniem, i bardzo słusznie, bo akurat tak ma wyznaczone granice i dlatego zareagowała. Po prostu poczuła, że to jest ten moment, kiedy jej granica tolerancji została przekroczona i że to już jest mowa nienawiści. U kogoś innego może to wyglądać inaczej.</u>
+ <u xml:id="u-26.2" who="#PoselJanLopata">Uważam, że pan poseł ma rację, iż reaguje, bo – powiedzmy – ma te granice wyznaczone inaczej i dlatego dopytuje się o szczegóły, tzn. czy to będzie 4 i pół roku, czy 4 lata i 7 miesięcy, czy może 10 lat. Ja tego nie neguję ani wcale się z tego nie naśmiewam, bo tak po prostu jest.</u>
+ <u xml:id="u-26.3" who="#PoselJanLopata">Nie oskarżajmy się jednak nawzajem. Jest nas tylko czworo, za chwilę to pan będzie przewodniczącym i może się zdarzyć podobna sytuacja, ale z udziałem posła z pańskiego ugrupowania. To naprawdę do niczego nie prowadzi. Każdy ma prawo złożyć wniosek do Komisji. Regulamin określa, jak to się odbywa i tak było w tym przypadku. Zajmijmy się więc kwestią merytoryczną. Pan poseł Kowalski nie miał zamiaru zastanawiać się nad tą sytuacją ani próbować wytłumaczenia swoich słów czy choćby przybliżyć nam motywy swojego zachowania, nawet jeżeli dziś zachowałby się tak samo, a rozumiem, że tak by było. Mógł jednak przynajmniej spróbować, a rozpoczął od ataku na innych. Panu, panie pośle, przypadła rola adwokata i nasze dotychczasowe rozmowy na ten temat skończyły się tak, jak się skończyły. Z mojej strony to taka uwaga ogólna, ale jeszcze bez wniosku końcowego, w którą stronę mamy ostatecznie pójść.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-27">
+ <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Czy ktoś jeszcze chce zabrać głos?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-28">
+ <u xml:id="u-28.0" who="#PoselJacekSwiat">Chciałbym krótko odpowiedzieć. Po pierwsze, słowo „ustawka” nie padło z mojej strony i nie będę tego komentował.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-29">
+ <u xml:id="u-29.0" who="#PoselJanLopata">Ja tego nie wymagam. Oceniałem obie wypowiedzi.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-30">
+ <u xml:id="u-30.0" who="#PoselJacekSwiat">Po drugie, poseł Kowalski uznał – i ja to rozumiem i potwierdzam – że zajmowanie się czyimiś poglądami nie jest zadaniem Komisji Etyki Poselskiej.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-31">
+ <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Proszę, pani poseł, ja wypowiem się na końcu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-32">
+ <u xml:id="u-32.0" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Miałam nie zabierać głosu, ale chyba jednak muszę. Zrobiło mi się po prostu przykro, panie pośle, kiedy usłyszałam z pana ust, że stosujemy bolszewickie metody. Nie będę tego kontynuować, ale zrobiło mi się przykro, ponieważ wydawało mi się, że dotychczas potrafiliśmy się porozumieć i jesteśmy bardzo daleko od tego rodzaju metod działania. Takie jest moje zdanie.</u>
+ <u xml:id="u-32.1" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Pan poseł Kowalski przyszedł, obraził Komisję i sobie poszedł. Nawet się nie zająknął na temat swojej wypowiedzi, tylko po prostu nas obraził.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-33">
+ <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Dziękuję bardzo. To jest chyba styl uprawiania dyskusji, tego dialogu, o którym poseł Kowalski mówił, że chętnie stanąłby do dyskusji i że chętnie spotkałby się również w sądzie. Jeżeli jednak sprawa znajduje się w Komisji Etyki Poselskiej, to znajduje się właśnie w tej Komisji, a jeżeli poseł chce kogoś pozwać, to może to oczywiście uczynić, tym bardziej w sytuacji, kiedy oczekuje tego samego od innych.</u>
+ <u xml:id="u-33.1" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Powiem szczerze, że określenie „lewaczka” mnie nie obraża, a zdaje się niestety, że takie zamiary miał pan poseł, kierując do mnie te słowa. Trochę przykre jest to, panie pośle, że nie zwrócił pan uwagi koledze ze swojego klubu, iż w taki sposób odzywa się do posłanki, z którą zasiada pan w jednej komisji. To miało mieć negatywny wydźwięk, tak samo jak negatywny wydźwięk ma mówienie o ideologii gender, kiedy mówi się o ludziach.</u>
+ <u xml:id="u-33.2" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Historia chyba się powtarza, nie wiem… Można przywołać faszystowskie Niemcy, gdzie odczłowieczano ludzi, kiedy mówiono o nich jak o ideologii, a nie jak o ludziach. To jest trucizna, która przez taki sposób mówienia niszczy nasz język. Stawiam wniosek o ukaranie posła Kowalskiego karą nagany.</u>
+ <u xml:id="u-33.3" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Przystępujemy do głosowania. Kto jest za udzieleniem nagany posłowi Januszowi Kowalskiemu za jego zachowanie? (3) Kto jest przeciw? (1) Stwierdzam, że Komisja Etyki Poselskiej podjęła uchwałę o wymierzeniu posłowi Kowalskiemu kary nagany ze względu na stwierdzenie naruszenia przez posła postanowień art. 6 Zasad etyki poselskiej, tj. zasady dbałości o dobre imię Sejmu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-34">
+ <u xml:id="u-34.0" who="#PoselJacekSwiat">Mogę jedno zdanie?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-35">
+ <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Nie, panie pośle, komentarz uważam za zbędny. To jest naprawdę przykre.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-36">
+ <u xml:id="u-36.0" who="#PoselJacekSwiat">Dlatego będzie pani miała komentarz w mediach społecznościowych, jak nie chce go tutaj.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-37">
+ <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Bardzo proszę, możemy tak robić.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-38">
+ <u xml:id="u-38.0" who="#PoselJacekSwiat">Łącznie ze zrzutami z pani Twittera.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-39">
+ <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Przystępujemy do realizacji pkt 2 porządku dziennego – rozpatrzenie sprawy dotyczącej wypowiedzi posła Jarosława Kaczyńskiego w dniu 6 listopada 2022 r. w Ostródzie, stanowiącej podstawę wniosku posłanki Joanny Scheuring-Wielgus z dnia 7 listopada 2022 r.</u>
+ <u xml:id="u-39.1" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Czy jest pani posłanka? Proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-40">
+ <u xml:id="u-40.0" who="#PoselJoannaScheuringWielgus">Dzień dobry państwu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-41">
+ <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Witam panią posłankę. Proszę zająć miejsce i podpisać listę obecności. Proszę o przedstawienie uzasadnienia wniosku, który złożyła pani do Komisji Etyki Poselskiej 7 listopada br. w sprawie wypowiedzi posła Jarosława Kaczyńskiego, jaka miał miejsce w Ostródzie 6 listopada 2022 r.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-42">
+ <u xml:id="u-42.0" who="#PoselJoannaScheuringWielgus">Szanowni państwo, myślę, że zwróciliście uwagę, że złożyłam wniosek o rozpatrzenie zachowania posła Kaczyńskiego, ale bez określania, jakiej kary chciałabym dla posła za to zachowanie. Uważam, że taka decyzja powinna zapaść tutaj, w gronie Wysokiej Komisji.</u>
+ <u xml:id="u-42.1" who="#PoselJoannaScheuringWielgus">Państwo na pewno przeczytaliście mój wniosek i dokładnie wiecie, o jakie stwierdzenia mi chodzi. Nie ma chyba sensu, abym teraz przytaczała w całości treść wypowiedzi pana posła, która jest szeroko znana i była szeroko komentowana w mediach ogólnopolskich. Dodam jedynie, że akurat tamto spotkanie widziałam na żywo, więc znam kontekst sytuacji, wiem, kiedy ta wypowiedź padła, w którym momencie, co oznaczała i jaki ma wymiar. Stąd wziął się mój wniosek.</u>
+ <u xml:id="u-42.2" who="#PoselJoannaScheuringWielgus">Stwierdzenie Jarosława Kaczyńskiego na temat dzietności, odnoszące się do kobiet i choroby alkoholowej, rozpatruję w kilku wymiarach. Po pierwsze, to jest wypowiedź nieprawdziwa, ponieważ jeżeli chodzi o wskaźnik dzietności w Polsce, to spada on od lat. Rodzi cię coraz mniej dzieci i jak wskazują eksperci z najróżniejszych dziedzin ma na to wpływ bardzo dużo czynników. Chociażby to, że kobiety rodzą mniej dzieci, gdyż stan ochrony zdrowia w Polsce nie jest tak dobry, jak się wydaje niektórym osobom. Po drugie, kobiety bardzo często po urodzeniu dziecka nie mają możliwości, żeby oddać je do żłobka, a później do przedszkola. To cały czas jest bardzo duży problem i jest to jedna z przyczyn, dlaczego kobiety nie chcą rodzić dzieci. Po trzecie, kobiety boją się zachodzić w ciążę, ponieważ występuje stygmatyzacja kobiet. Mówię o tym oczywiście z ubolewaniem jako matka trójki dzieci, ale kobieta nadal, kiedy rozpoczyna pracę, często słyszy pytanie od pracodawcy, kiedy zamierza urodzić dziecko. Kobiety bardzo często nie decydują się na zajście w ciążę, ponieważ boją się utraty pracy. Kolejna rzecz to kwestie mieszkaniowe. Młodych ludzi po prostu nie jest stać na samodzielne mieszkanie, a mieszkanie z rodzicami nie jest czynnikiem ułatwiającym samodzielne ułożenie sobie życia.</u>
+ <u xml:id="u-42.3" who="#PoselJoannaScheuringWielgus">Chciałabym zwrócić także państwa uwagę na wyrok Trybunału Konstytucyjnego, który doprowadził do takiej sytuacji, i nie jest to moja opinia, ale posługuję się opiniami ekspertów, w tym lekarzy, że kobiety boją się zachodzić w ciążę ze względu na polskie prawo, które jest bardzo restrykcyjne. Jak się okazuje, jest w zasadzie najbardziej restrykcyjne w Europie. Teraz trwa debata na Malcie nad liberalizacją prawa aborcyjnego i jeżeli ona zakończy się sukcesem, a odbywa się teraz, na dniach, wtedy Polska pozostanie jedynym krajem w Europie z tak bardzo restrykcyjnym prawem, jeżeli chodzi o ciążę i aborcję. Kobiety boją się zachodzić w ciążę i nie rodzą dzieci także dlatego, iż obawiają się, że jeżeli okaże się, że płód, który noszą w łonie zagraża życiu kobiety, to ciężarne nie mają żadnej gwarancji, że lekarze im w takiej sytuacji pomogą. Te stwierdzenia opieram na badaniach przedstawianych przez ekspertów, lekarzy najróżniejszych specjalizacji, m.in. ginekologów. Kobiety po prostu obawiają się o swoje życie. Mieliśmy kilka przypadków w ciągu dwóch ostatnich lat, kiedy kobiety straciły życie wyłącznie dlatego, że lekarze bali się zaryzykować wykonania aborcji ze względu na prawo, jakie mamy w Polsce. To tyle, jeżeli chodzi o dzietność.</u>
+ <u xml:id="u-42.4" who="#PoselJoannaScheuringWielgus">Myślę, że warto przytoczyć także statystyki, które pokazują, że dzietność w Polsce gwałtownie spada i w roku 2022 ten wskaźnik osiągnie straszną liczbę, a mianowicie 1,38. To jest także potwierdzenie prognoz międzynarodowych instytucji, które przewidują spadek liczby ludności w naszym kraju.</u>
+ <u xml:id="u-42.5" who="#PoselJoannaScheuringWielgus">Druga kwestia, o której należy wspomnieć w związku z wypowiedzią posła Kaczyńskiego, jest to kwestia związana z ośmieszaniem kobiet. Mówienie o kobietach w taki pogardliwy sposób jest być może zamierzone i być może trafia do publiczności, która tego słucha, ale to jest nic innego jak wyśmiewanie kobiet i obrażanie milionów Polek i Polaków. Jak państwo być może zauważyliście, bardzo dużo osób, w tym osób znanych, które zabrały publicznie głos po raz pierwszy, dokonały tego w tej sprawie mówiąc, że ta kwestia obraża je jako kobiety i jako Polki, że jest to szerzenie dezinformacji.</u>
+ <u xml:id="u-42.6" who="#PoselJoannaScheuringWielgus">Jest jeszcze jedna rzecz, która odnosi się do pierwszego wymienionego przeze mnie punktu. Chciałabym zwrócić uwagę na to, że osoby, które chcą mieć dzieci, które pragną mieć dzieci, ale muszą w tym celu posiłkować się metodą in vitro, w Polsce takiej możliwości nie mają. Programy in vitro przestały być w naszym kraju finansowane centralnie, przez rząd, co bardzo często podkreślają osoby starające się o dziecko.</u>
+ <u xml:id="u-42.7" who="#PoselJoannaScheuringWielgus">I wreszcie trzecia kwestia: uważam, że kluczowa w tej całej wypowiedzi Jarosława Kaczyńskiego. Chodzi o naśmiewanie się z choroby, jaką jest alkoholizm oraz zwracanie uwagi na fakt, że kobiety są rzekomo tak słabymi istotami, że upijają się częściej niż mężczyźni. Tymczasem z danych Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych jasno wynika, że kobiety w ciągu roku wypijają niemal czterokrotnie mniej czystego alkoholu niż mężczyźni. Roczna średnia dla kobiet to 2,2 litra, a dla mężczyzn 8,1 litra.</u>
+ <u xml:id="u-42.8" who="#PoselJoannaScheuringWielgus">Proszę państwa, mówię o tym dlatego, że alkoholizm jest chorobą i nie można rzucać sobie, ot tak, słów na wiatr i dezinformować ludzi, którzy uczestniczą w spotkaniu z politykiem. I tutaj nie ma znaczenia, czy są to ludzie fizycznie obecni na spotkaniu, czy tacy jak ja, którzy akurat śledzili to spotkanie wirtualnie, którzy je oglądali na ekranie. Uważam, że każdy poseł, który sieje dezinformację, który mówi nieprawdę, który obraża jakąkolwiek grupę społeczną, powinien przede wszystkim zastanowić się nad swoim zachowaniem, a Komisja Etyki Poselskiej powinna go upomnieć, że tego rodzaju zachowanie, taki sposób wysławiania się i takie sianie dezinformacji po prostu nie powinno nigdy mieć miejsca i że stanowi ono naruszenie zasad etyki poselskiej. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-43">
+ <u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Czy ktoś z państwa ma pytania do pani posłanki?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-44">
+ <u xml:id="u-44.0" who="#PoselJacekSwiat">Padły tutaj ważkie słowa, ale czy pani poseł zna programy, choćby nadawane w TVN, które mówią o skutkach i skali pijaństwa wśród kobiet? Czy zna pani prawdę o tym, że co najmniej pół miliona Polek ma problem alkoholowy? Czy zna pani dane mówiące o modelu spożycia alkoholu? To, co pani mówi o średniej spożycia jest oczywiście prawdą, tylko dowcip polega na tym, że dotyczy to wszystkich kobiet, natomiast wśród kobiet młodych model spożycia jest zupełnie inny. One piją mniej więcej tyle samo czy prawie tyle samo co młodzi mężczyźni, a niestety, i to jest kolejna rzecz, którą powinna pani wiedzieć: kobiety – takie jest uwarunkowanie genetyczne – łatwiej wpadają w uzależnienie niż mężczyźni. Proszę popytać w Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, bo na nią pani się powoływała. Zanim zacznie się mówić, że ktoś sieje dezinformację lub kłamie, proszę sprawdzić fakty.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-45">
+ <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Dziękuję. Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-46">
+ <u xml:id="u-46.0" who="#PoselJoannaScheuringWielgus">Dziękuję za te uwagi. Oczywiście znam te wszystkie dane i bardzo mnie cieszy, że prywatne i niezależne media często mówią o problemie alkoholizmu. Żałuję tylko, że media publiczne, które powinny realizować misję publiczną i robić wszystko, żeby pokazywać szkodliwość alkoholu, akurat w tej sprawie nic nie robią. Cieszę się, że pan poseł zwrócił uwagę na te wątki, dlatego że przypomniał mi pan o jeszcze jednym wymiarze wypowiedzi Jarosława Kaczyńskiego. Poseł Kaczyński w swojej wypowiedzi, oskarżając młode pokolenie powiedział, że mężczyzna potrzebuje 20 lat, żeby stać się alkoholikiem. Uważam, że te słowa są, kolokwialnie mówiąc, knajackie, ponieważ alkoholizm jest chorobą, czymś bardzo niebezpiecznym i nie można sobie w taki sposób z tego żartować. Żarty z alkoholizmu, nawet jeżeli mamy takie dane, które pan dodatkowo przywołał, nie przystoi posłowi. Używanie wyrażenia „dawanie w szyję” nie przystoi posłowi do polskiego parlamentu. Możemy rozmawiać o alkoholizmie, możemy rozmawiać o problemach alkoholowych, ja oczywiście z wielką chęcią o tym porozmawiam, bo też się tym zajmuję, kiedyś organizowałam kampanię dla kobiet w ciąży, które piją, a które naturalnie nie powinny tego robić. Chętnie o tym porozmawiam, ale nam, posłom, nie przystoi używać takiego języka.</u>
+ <u xml:id="u-46.1" who="#PoselJoannaScheuringWielgus">I druga rzecz, nawiązując do tego co pan powiedział przed chwilą, pan Jarosław Kaczyński zrzucił winę na Polki za brak dzietności. Ja natomiast udowodniłam, że to nie jest wina Polek, tylko winny jest niestety kulawy system i kraj, w którym żyjemy. Ten kraj ogranicza prawa kobiet i utrudnia kobietom rodzenie dzieci. Mówię to jako matka trójki dzieci, która urodziła synów w różnych systemach politycznych, która widziała wiele rzeczy i wielu rzeczy doświadczyła, wiele rzeczy badała oraz wspierała i uczestniczyła w debatach na temat przeciwdziałania alkoholizmowi w Polsce.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-47">
+ <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Dziękuję bardzo. Czy ktoś z państwa ma jakieś pytania? Jeszcze raz pan poseł, proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-48">
+ <u xml:id="u-48.0" who="#PoselJacekSwiat">Nie jesteśmy tutaj po to, aby prowadzić polityczną debatę i nie mam zamiaru tego robić, natomiast jeśli ktoś twierdzi, że rodzenie i posiadanie dzieci dzisiaj czy rok temu było trudniejsze niż 10 czy 15 lat temu, to proszę wybaczyć, ale poważnie nie mogę tego traktować.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-49">
+ <u xml:id="u-49.0" who="#PoselJoannaScheuringWielgus">Odniosę się do tego. Akurat nie mam przy sobie statystyk, ale myślę, że dobrze byłoby, gdyby pan je sobie odszukał. Wszystkie analizy i dane, polskie i międzynarodowe, pokazują, że dzietność w Polsce spada w bardzo szybkim tempie, a najszybciej postępuje to od roku 2016. Niestety. Mówię to z przykrością, bo jako matka trójki dzieci chciałabym, żeby dzieci rodziło się o wiele więcej.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-50">
+ <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Dziękuję bardzo, zamykam dyskusję…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-51">
+ <u xml:id="u-51.0" who="#PoselJacekSwiat">Wypowiedź poza mikrofonem.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-52">
+ <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Panie pośle… Jeżeli nie ma więcej pytań do pani posłanki, to bardzo pani dziękujemy. Proszę zaprosić posła Jarosława Kaczyńskiego.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-53">
+ <u xml:id="u-53.0" who="#SekretarzKomisjiLukaszAndrzejczyk">Nie ma pana posła, pani przewodnicząca.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-54">
+ <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Czy poseł Kaczyński przedstawił jakieś usprawiedliwienie na piśmie?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-55">
+ <u xml:id="u-55.0" who="#PoselJanLopata">Na którą godzinę był zaproszony pan poseł? Może mamy jeszcze czas?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-56">
+ <u xml:id="u-56.0" who="#SekretarzKomisjiLukaszAndrzejczyk">Pan poseł był zaproszony na godzinę 11.00.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-57">
+ <u xml:id="u-57.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Czas minął, ale ponieważ to jest pierwsze wezwanie, proponuję, aby zaprosić posła Kaczyńskiego jeszcze raz na następne posiedzenie Komisji. Wtedy rozstrzygniemy tę sprawę ostatecznie. Nie słyszę sprzeciwu, dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-57.1" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Przystępujemy do rozpatrzenia pkt 3 porządku dziennego, czyli do rozpatrzenia wniosku w sprawie zachowania posła Grzegorza Brauna w dniu 2 listopada 2022 r. na terenie Regionalnego Centrum Edukacji Zawodowej w Nisku, stanowiącego podstawę wniosku Stowarzyszenia na rzecz Praworządności w Szkołach „Stowarzyszenie Umarłych Statutów” z dnia 13 listopada 2022 r.</u>
+ <u xml:id="u-57.2" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Informuję, że pan poseł Grzegorz Braun został wezwany do złożenia wyjaśnień na piśmie w terminie do 28 listopada br. W wyznaczonym terminie poseł nie przedłożył wyjaśnień. W tej sytuacji otwieram dyskusję nad wnioskiem. Proszę o zabieranie głosu. Ten wniosek rozpatrywaliśmy już na poprzednim posiedzeniu. Chwila na odświeżenie sobie jego treści.</u>
+ <u xml:id="u-57.3" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-58">
+ <u xml:id="u-58.0" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">To jest kolejne zachowanie pana posła Brauna, które jest bardzo nieodpowiednie i należy je napiętnować. Wiem, że jesteśmy już zmęczeni postawą pana posła Brauna, ale wydaje się, że nie powinniśmy być zmęczeni i nie możemy nie reagować, w końcu taka jest nasza rola, a pan poseł dostarcza nam ciągle argumentów na to, że trzeba zajmować się jego postawą i zachowaniem.</u>
+ <u xml:id="u-58.1" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">W związku z tym, przychylam się do propozycji kary, która została wskazana przez wnioskodawców, czyli kary nagany. Uważam, że zachowanie pana posła było absolutnie naganne. Utwierdza mnie dodatkowo w tym przekonaniu to, że chodzi o zachowanie w stosunku do młodych ludzi, których postawy należałoby jeszcze kształtować, których należałoby uwrażliwiać, a w tym przypadku było wręcz przeciwnie. Dlatego, jak na wstępie, wnoszę o karę nagany.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-59">
+ <u xml:id="u-59.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Bardzo dziękuję. Czy są jeszcze jakieś głosy w dyskusji? Nie ma. Zarządzam głosowanie. Kto jest za ukaraniem pana posła Grzegorza Brauna za jego zachowanie w Regionalnym Centrum Edukacji Zawodowej w Nisku?</u>
+ <u xml:id="u-59.1" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Głosowało 4 posłów, wszyscy byli za. Dziękuję. Stwierdzam, że poseł Braun został ukarany naganą za naruszenie postanowień art. 6 i 7 Zasad etyki poselskiej, tj. zasady dbałości o dobre imię Sejmu oraz zasady odpowiedzialności.</u>
+ <u xml:id="u-59.2" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Przechodzimy do kolejnego punktu; 4 pkt porządku dziennego: zajęcie stanowiska w sprawach, które wpłynęły do Komisji. Po kolei mamy tutaj wnioski oznaczone numerami: EPS-04.246/2022, EPS-04.247/2022, EPS-04.248/2022, EPS-04.250/2022, EPS-04.251/2022 i EPS-04.252/2022. To są wnioski osób fizycznych oraz Fundacji Nowe Spektrum i wszystkie one dotyczą wypowiedzi wicemarszałek Sejmu RP Małgorzaty Gosiewskiej podczas posiedzenia Sejmu 16 listopada 2022 r.</u>
+ <u xml:id="u-59.3" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Proszę o państwa stanowisko w tej sprawie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-60">
+ <u xml:id="u-60.0" who="#PoselJanLopata">Pani przewodnicząca, mam prośbę formalną, ponieważ do mojego biura poselskiego w ubiegły poniedziałek też wpłynął wniosek w tej sprawie…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-61">
+ <u xml:id="u-61.0" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Zdaje się, że wszyscy dostaliśmy taki wniosek.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-62">
+ <u xml:id="u-62.0" who="#PoselJanLopata">Rozumiem, więc tylko zgłaszam, że Fundacja Nowe Spektrum Grzegorz Płaczek złożyła taki wniosek w moim biurze i proszę o odnotowanie w protokole faktu, że przekazałem pismo Fundacji do sekretariatu Komisji i będzie ono rozpatrywane wspólnie z innymi wnioskami dotyczącymi zachowania pani poseł Gosiewskiej.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-63">
+ <u xml:id="u-63.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Oczywiście, jak najbardziej, panie pośle. Zaznaczamy, że taki wniosek wpłynął do nas wszystkich. Dziękuję za przypomnienie tego faktu. Dołączamy te pisma do zbioru wniosków dotyczących tamtego zdarzenia.</u>
+ <u xml:id="u-63.1" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Proszę, pani poseł.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-64">
+ <u xml:id="u-64.0" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Zgadzam się, że wszystkie wnioski, które wpłynęły indywidulanie do członków Komisji, należy dołączyć do dokumentacji sprawy. Te wnioski mają taką samą treść…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-65">
+ <u xml:id="u-65.0" who="#PoselJanLopata">Mamy już jasność.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-66">
+ <u xml:id="u-66.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Rzecz została wyjaśniona, wnioski Fundacji Nowe Spektrum Grzegorz Płaczek zostaną dołączone do dokumentów sprawy.</u>
+ <u xml:id="u-66.1" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Powracamy do meritum zagadnienia. Rozumiem, że państwo mieliście możliwość zapoznania się z wypowiedzią pani wicemarszałek Gosiewskiej, wybrzmiała ona również w mediach, więc myślę, że sprawa jest znana. Jakie jest państwa stanowisko?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-67">
+ <u xml:id="u-67.0" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Wnoszę o podjęcie inicjatywy.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-68">
+ <u xml:id="u-68.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Kto z państwa jest za podjęciem przez Komisję inicjatywy w sprawie wniosku dotyczącego pani wicemarszałek Gosiewskiej? (3) Kto jest przeciw? (1) Stwierdzam, że Komisja postanowiła rozpatrzyć wniosek dotyczący pani wicemarszałek Gosiewskiej.</u>
+ <u xml:id="u-68.1" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Następny wniosek oznaczony jest numerem EPS-04.249/2022 i jest to wniosek Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska z 17 listopada 2022 r. w sprawie dotyczącej wypowiedzi poseł Teresy Wargockiej podczas posiedzenia Sejmu w dniu 16 listopada br. Proszę o państwa stanowisko.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-69">
+ <u xml:id="u-69.0" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Wnoszę o podjęcie inicjatywy.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-70">
+ <u xml:id="u-70.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Kto z państwa jest za podjęciem inicjatywy? (3) Kto jest przeciw? (1) Stwierdzam, że Komisja zdecydowała o podjęciu inicjatywy w sprawie wniosku dotyczącego wypowiedzi pani poseł Teresy Wargockiej.</u>
+ <u xml:id="u-70.1" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Na tym wyczerpaliśmy ten punkt porządku dziennego i mamy jeszcze jeden: sprawy różne. Do Komisji wpłynęło pismo od pani marszałek Elżbiety Witek. Przypomnę państwu, że występowaliśmy do pani marszałek z zapytaniem, czy można w jakiś sposób zawiesić czy wręcz rozwiązać zespół parlamentarny, który został utworzony przez posła Grzegorza Brauna i w którym dzieją się rzeczy niewłaściwe, naruszające zasady etyki poselskiej. Pismo pani marszałek jest odpowiedzią na nasz wniosek, przy czym nasza intencja chyba nie została do końca zrozumiana. Pani marszałek jasno mówi o tym, że zna zachowanie posła Grzegorza Brauna i że wyczerpała już, jako marszałek i jako Prezydium Sejmu, możliwości postępowania wobec posła, nie może zrobić nic więcej, ale nie udziela nam jednak odpowiedzi wprost, czy regulamin Sejmu… Wiemy, że regulamin Sejmu nie przewiduje rozwiązania zespołu parlamentarnego, ale w piśmie pani marszałek nie ma na ten temat informacji. Mówiąc bezpośrednio, nie ma tam odpowiedzi na postawione przez nas pytanie.</u>
+ <u xml:id="u-70.2" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Zapraszam wiec do dyskusji. Czy jeszcze raz powinniśmy wystąpić do pani marszałek?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-71">
+ <u xml:id="u-71.0" who="#PoselJanLopata">Możemy powtórzyć wystąpienie albo przyjąć do wiadomości stanowisko pani marszałek i tyle.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-72">
+ <u xml:id="u-72.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Proszę państwa, oczekujemy jeszcze na opinię Biura Analiz Sejmowych na temat możliwości wprowadzenia do regulaminu Sejmu przepisów umożliwiających zakazanie przez Marszałka Sejmu RP działalności takiego zespołu poselskiego, którego istnienie i funkcjonowanie na terenie Sejmu szkodzi interesom Polski bądź stanowi naruszenie spokoju lub porządku na terenie pozostającym w zarządzie Kancelarii Sejmu. Może warto zaczekać na analizę BAS i wówczas wrócimy do tematu. Zobaczymy, jaką informację otrzymamy, tzn. czy Komisja regulaminowa może podjąć takie działania, a jeżeli tak, to w jakim zakresie. Do tematu wrócilibyśmy pewnie na następnym posiedzeniu Komisji.</u>
+ <u xml:id="u-72.1" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Myślę także, że Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych moglibyśmy po raz kolejny przedstawić propozycję podjęcia inicjatywy uchwałodawczej w sprawie nowelizacji regulaminu Sejmu RP, zgodnie z art. 203 regulaminu, która zawierałaby m.in. możliwość zobowiązania posła do wygłaszania na posiedzeniu Sejmu przeprosin, a w razie ich niezłożenia możliwe byłoby nałożenie kary finansowej przez Marszałka Sejmu RP. Nasza Komisja już dwukrotnie zwracała się z propozycjami zmian w regulaminie Sejmu, na razie ta inicjatywa nie została podjęta, ale może warto byłoby jeszcze raz spotkać się z przewodniczącym Komisji regulaminowej. Możemy wystąpić w tej sprawie jeszcze raz, do trzech razy sztuka.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-73">
+ <u xml:id="u-73.0" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Tym bardziej, że w innych parlamentach taka forma, chyba nie kary, bo przeprosiny nigdy nie są karą, ale tego rodzaju forma zachowania występuje i kiedy wpisywaliśmy ją do propozycji zmian w regulaminie, opieraliśmy się na przykładach z innych parlamentów. Wydaje się, że coś jednak trzeba zrobić. Wiadomo, że wszyscy, jako parlament, tracimy resztki naszego dobrego imienia, ale nie możemy pozwalać na to, żeby przez jednego posła opinia o Sejmie była coraz gorsza.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-74">
+ <u xml:id="u-74.0" who="#PoselJanLopata">Zgadzam się z tym i chciałem tylko dodać, że nadal wierzę w demokrację i mam nadzieję, że wytrzymamy jeszcze rok, a demokracja dokona weryfikacji bez ingerencji z naszej strony, aczkolwiek ten pomysł o przeprosinach… Pewnie w następnych kadencjach pojawią się tacy, którym…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-75">
+ <u xml:id="u-75.0" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">To się przyda. Myślę, że to zrobiłoby bardzo dobrze niektórym posłom, bez względu na to, z jakich klubów parlamentarnych się wywodzą.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-76">
+ <u xml:id="u-76.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Dlatego proponuję, żebyśmy jeszcze raz, już po raz trzeci, zgłosili się do Komisji regulaminowej. Jak otrzymamy opinię z BAS, możemy jeszcze raz wystąpić z prośbą, żeby Komisja Regulaminowa, Spraw Poselskich i Immunitetowych jak najszybciej zajęła się tym problemem i przedłożyła propozycje zmian w regulaminie. Sądzę, że wszystkie kluby i koła przyjęłyby takie zmiany mimo istniejących podziałów. Tego rodzaju przeprosiny byłyby faktycznie zadośćuczynieniem i nadałyby posłom i posłankom na sali plenarnej nieco wstrzemięźliwości w ich zachowaniu. Myślę, że to jest dobry pomysł, który może się okazać naprawdę bardzo skuteczny.</u>
+ <u xml:id="u-76.1" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Rozumiem, że jest zgoda, aby po analizie BAS wystąpić jeszcze raz do Komisji regulaminowej.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-77">
+ <u xml:id="u-77.0" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Tak jest.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-78">
+ <u xml:id="u-78.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Dziękuję bardzo. Na tym zamykam dzisiejsze posiedzenie. Informuję, że protokół z posiedzenia zostanie wyłożony do wglądu w sekretariacie Komisji. Dziękuję państwu posłom i pracownikom Kancelarii Sejmu. Do widzenia.</u>
+ </div>
+ </body>
+ </text>
+ </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00369-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00369-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..dfb9d47
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00369-01/header.xml
@@ -0,0 +1,46 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-fpbxx-00369-01">
+ <fileDesc>
+ <titleStmt>
+ <title>Komisja Finansów Publicznych /nr 369/</title>
+ </titleStmt>
+ <publicationStmt>
+ <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+ </publicationStmt>
+ <sourceDesc>
+ <bibl>
+ <title>Komisja Finansów Publicznych /nr 369/</title>
+ <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+ <note type="system">III RP</note>
+ <note type="house">Sejm</note>
+ <note type="termNo">9</note>
+ <note type="type">Komisja</note>
+ <note type="sessionNo" target="#FPB">369</note>
+ <note type="part">1</note>
+ <date>2022-11-22</date>
+ </bibl>
+ </sourceDesc>
+ </fileDesc>
+ <profileDesc>
+ <particDesc>
+ <person xml:id="PoselDariuszRosati" role="speaker">
+ <persName>Poseł Dariusz Rosati</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselKrystynaSkowronska" role="speaker">
+ <persName>Poseł Krystyna Skowrońska</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak" role="speaker">
+ <persName>Przewodniczący poseł Andrzej Kosztowniak</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik" role="speaker">
+ <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Ryszard Bartosik</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik" role="speaker">
+ <persName>Sekretarz stanu w MRiRW Ryszard Bartosik</persName>
+ </person>
+ <org xml:id="FPB" role="committee">
+ <orgName>Komisja Finansów Publicznych</orgName>
+ </org>
+ </particDesc>
+ </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00369-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00369-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..2d874a1
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00369-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,136 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+ <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+ <TEI>
+ <xi:include href="header.xml"/>
+ <text>
+ <body>
+ <div xml:id="div-1">
+ <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dzień dobry. Witam państwa bardzo serdecznie na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych. Witam wszystkich przybyłych na dzisiejsze posiedzenie Komisji. Witam bardzo gorąco koleżanki i kolegów, którzy pracują zdalnie.</u>
+ <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Na początku posiedzenia naszej Komisji, szanowni państwo, chciałbym przywitać pana ministra, sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Ryszarda Bartosiaka – dzień dobry, witam, panie ministrze, witamy serdecznie. Chciałem zapytać, czy już się słyszymy.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-2">
+ <u xml:id="u-2.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Witam, panie przewodniczący. Dzień dobry. Witam Komisję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-3">
+ <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dzień dobry, witamy serdecznie. Słyszymy się.</u>
+ <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Witam bardzo gorąco Aleksandrę Szwemberg, dyrektora departamentu w Ministerstwie Finansów – dzień dobry, pani dyrektor, witamy serdecznie. Witam wszystkich zgromadzonych, tak jak powiedziałem, zarówno przed komputerami, jak i na sali.</u>
+ <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Otwieram posiedzenie Komisji Finansów Publicznych. Porządek dzisiejszego posiedzenia przewiduje zaopiniowanie wniosku ministra rolnictwa i rozwoju wsi w sprawie zmian w planie finansowym Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa na 2022 r.</u>
+ <u xml:id="u-3.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Informuję, że posiedzenie będzie prowadzone z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej umożliwiających porozumiewanie się na odległość. Informuję również, że zgłoszenia do zabrania głosu w dyskusji przez posłów należy wysyłać pod adres kfpb@sejm.gov.pl lub poprzez czat.</u>
+ <u xml:id="u-3.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przystępujemy do sprawdzenia kworum. Bardzo serdecznie proszę o oddanie głosu… Jak najbardziej, panie pośle, już czekamy. Będzie uruchomione głosowanie, szanowni państwo. Proszę o to, abyśmy oddawali głos spokojnie. Będziemy sprawdzać kworum.</u>
+ <u xml:id="u-3.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, dostaję informację z sekretariatu, że mamy już kworum, a tym samym przystępujemy do realizacji porządku dziennego. Bardzo proszę pana ministra rolnictwa i rozwoju wsi o przedstawienie wniosku w sprawie zmian w planie finansowym Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa na 2022 r.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-4">
+ <u xml:id="u-4.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-4.1" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, zmiany w planie finansowym Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa na 2022 r. wynikają między innymi z zaktualizowania planowanych do uzyskania przychodów i wpływów oraz uwzględnienia rzeczywistych potrzeb finansowych w zakresie koszów i wydatków, zwiększenia planowanych wpływów z zagospodarowania mienia zasobu, a także wydatków na inwestycje i remonty mienia zasobu oraz zmniejszenia planowanych wydatków na realizację ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego i bezzwrotną pomoc finansową, co pozwoli na zabezpieczenie środków na objęcie przez KOWR akcji Krajowej Grupy Spożywczej na podstawie ustawy z 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa. Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, proszę o wydanie opinii w sprawie zmian w planie finansowym Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa na 2022 r.</u>
+ <u xml:id="u-4.2" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Dziękuję za uwagę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-5">
+ <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, otwieram tym samym dyskusję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-6">
+ <u xml:id="u-6.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Mam pytania.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-7">
+ <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Widzę, proszę państwa, że jest z nami również pani przewodnicząca Krystyna Skowrońska, która prosi o głos. Pani przewodnicząca, bardzo proszę o zabranie głosu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-8">
+ <u xml:id="u-8.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">W związku z prezentacją i przesłaniem tego wniosku, po zapoznaniu się z planem finansowym po zmianach mam pytanie do pana ministra rolnictwa. W części trzeciej „Wydatki ogółem” w poz. 3.1.1 są zaplanowane inwestycje i remonty zwiększające się o kwotę 270 000 tys. zł. To jest rzecz pierwsza. Czy przez to – uzasadniając ten wniosek, pan minister o tym powiedział – i na jakiej podstawie będzie to objęcie akcji Krajowej Grupy Spożywczej?</u>
+ <u xml:id="u-8.1" who="#PoselKrystynaSkowronska">Ja przypominam sobie, że jedno z naszych ostatnich zdalnych posiedzeń również dotyczyło między innymi objęcia akcji. Wtedy nie powiedziano, w jakim podmiocie. Zatem do pana ministra pytanie i prośba o odpowiedź dzisiaj ustnie, ale również na piśmie, w jakiej pozycji – bo według mnie to wymaga wyjaśnienia. W samym wniosku nie było tego, że to będzie objęcie akcji Krajowej Grupy Spożywczej – w samym wniosku nie ma takiej pozycji. A zatem uprzejmie proszę – część trzecia, poz. 3.1.1, zwiększenie wydatków ogółem o kwotę 270 000 tys. zł. Ja już do innych pozycji się nie odnoszę.</u>
+ <u xml:id="u-8.2" who="#PoselKrystynaSkowronska">To wyjaśnienie – czy z tej pozycji będzie to objęcie akcji Krajowej Grupy Spożywczej i jaka jest kwalifikacja, w jakim terminie nastąpi objęcie akcji KGS, do jakiej grupy, w jakiej formule będzie podwyższenie akcji, czy ten podmiot ma zgodę ministra i w jakim zakresie, w jakim terminie jest planowane i kiedy nastąpiło wyjaśnienie – bo my już raz przeznaczaliśmy pieniądze, ponad 200 000 tys. zł, również na objęcie akcji.</u>
+ <u xml:id="u-8.3" who="#PoselKrystynaSkowronska">Pana ministra przy tej pisemnej odpowiedzi również poproszę o wyjaśnienie – jeżeli podwyższacie państwo kolejne akcje w Krajowej Grupie Spożywczej, jaki plan biznesowy dla tej grupy państwo przyjęli i z jaką efektywnością. Na te dwa ostatnie pytania poproszę o odpowiedź na piśmie, ale na pozostałe proszę dzisiaj odpowiedzieć.</u>
+ <u xml:id="u-8.4" who="#PoselKrystynaSkowronska">Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-9">
+ <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję, pani przewodnicząca.</u>
+ <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Panie ministrze, proszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-10">
+ <u xml:id="u-10.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowna pani przewodnicząca, wydatek, o którym pani mówi, dotyczący wcześniejszego przeznaczenia na utworzenie spółki, to była odrębna sprawa. To dotyczyło innej spółki. Tutaj mamy funkcjonującą już grupę spożywczą i na ten cel przeznaczamy 270 000 tys. zł. Te akcje będą przejęte do końca bieżącego roku i będzie to nowa emisja, imienna, przeznaczona dla Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-11">
+ <u xml:id="u-11.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Jeszcze raz. Czy to będą akcje KOWR-u przypisane Krajowej Grupie Spożywczej? To jest pierwsze pytanie. Jeśli tak, to proszę o odpowiedź. Jeśli nie, to będzie zwiększenie udziału Skarbu Państwa. Uprzejmie poproszę o pokazanie wyniku, jeśli państwo podwyższają, również przy obejmowaniu akcji. Powinniśmy widzieć, jaki jest standing grupy, jaki jest wynik na dzisiaj, jaka grupa będzie miała w jakiej wysokości kapitały. No, coś na ten temat powinniśmy wiedzieć. Skoro państwo podwyższają, powinniście nam powiedzieć – podwyższamy, wnosimy aportem finansowym, tak, będzie to objęcie akcji, coś się poprawi w tym podmiocie. Bo my nic nie wiemy.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-12">
+ <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Panie ministrze, bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-13">
+ <u xml:id="u-13.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, to będą akcje zasobu Skarbu Państwa. Dzisiejsze przesunięcie to jest tylko część kwoty, za którą zostaną zakupione te akcje. Przesuwamy dziś 270 000 tys. zł, natomiast cała emisja będzie na kwotę 700 000 tys. zł i to dotyczy – tak jak powiedziałem – Krajowej Grupy Spożywczej.</u>
+ <u xml:id="u-13.1" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-14">
+ <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję...</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-15">
+ <u xml:id="u-15.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">A czy my czegokolwiek się dowiemy – kiedy jeszcze te 700 000 tys. zł, te brakujące różnice?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-16">
+ <u xml:id="u-16.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Tak, pani przewodnicząca. Objęcie tych akcji nastąpi do końca roku.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-17">
+ <u xml:id="u-17.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Panie ministrze, pan powiedział 200 000 tys. zł. Pan teraz mówi – zwiększenie 270 000 tys. zł. To po pierwsze, proszę o tę kwotę. Czy to jest 200 000 tys. zł, czy 270 000 tys. zł?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-18">
+ <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Nie, 270…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-19">
+ <u xml:id="u-19.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Cały czas mówiłem 270 000 tys. zł.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-20">
+ <u xml:id="u-20.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Ogółem?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-21">
+ <u xml:id="u-21.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Tak.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-22">
+ <u xml:id="u-22.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">To inaczej usłyszałam. Dobrze. A te 700 000 tys. zł – bo to pojawia się po raz pierwszy – to będą kolejne emisje akcji, które będą obejmować podmioty? Czyli Krajowa Grupa Spożywcza zrobi emisję i jakie podmioty obejmą pozostałe kwoty, pomiędzy 700 000 tys. a 270 000 tys. zł?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-23">
+ <u xml:id="u-23.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Pani przewodnicząca, jeśli chodzi o pozostałe środki, to one są już zabezpieczone…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-24">
+ <u xml:id="u-24.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Gdzie?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-25">
+ <u xml:id="u-25.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">To są środki zabezpieczone w planie finansowym Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa i one były już zabezpieczone na dzień 7 listopada 2022 r. Pochodzą z nadwyżki środków finansowych zasobu za rok 2021.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-26">
+ <u xml:id="u-26.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">A jaki jest wiadomy ostatni śródroczny wynik spółki Krajowa Grupa Spożywcza?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-27">
+ <u xml:id="u-27.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Na to pytanie mogę odpowiedzieć pani na piśmie. W tej chwili nie mam informacji ze sobą na ten temat… Mamy? Mamy. Przepraszam bardzo. Przepraszam na chwilkę, bo nie byłem przygotowany na to pytanie. Tak, wynik to 356 000 tys. zł.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-28">
+ <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, czy są jeszcze jakieś pytania do pana ministra w tym zakresie? Nie widzę zgłoszeń. Na tym wyczerpaliśmy w takim razie dyskusję.</u>
+ <u xml:id="u-28.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pozwolę sobie przedstawić treść projektu opinii z druku nr 237 Komisji Finansów Publicznych do ministra rolnictwa i rozwoju wsi w sprawie zmian w planie finansowym Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, uchwalonej na posiedzeniu 22 listopada 2022 r.</u>
+ <u xml:id="u-28.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">„Komisja Finansów Publicznych na posiedzeniu w dniu 22 listopada 2022 r. rozpatrzyła wniosek ministra rolnictwa i rozwoju wsi z dnia 16 listopada 2022 r. dotyczący zmian w planie finansowym Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa na 2022 r. Komisja Finansów Publicznych, zgodnie z art. 21 ust. 5 ustawy o finansach publicznych, pozytywnie opiniuje propozycję zmian planu finansowego Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa przedstawionych we wniosku”.</u>
+ <u xml:id="u-28.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Czy są, szanowni państwo, uwagi do tej treści wniosku? Bardzo proszę, panie pośle.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-29">
+ <u xml:id="u-29.0" who="#PoselDariuszRosati">Jesteśmy przeciw, panie przewodniczący. Prosimy o przegłosowanie tej opinii.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-30">
+ <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Rozumiem. Dziękuję serdecznie.</u>
+ <u xml:id="u-30.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, w takim razie będziemy głosować nad tym wnioskiem. Oczywiście najpierw zamykamy głosowanie dotyczące kworum i będziemy przechodzić do głosowania nad wnioskiem, który pozwoliłem sobie przytoczyć, z opinii nr 237.</u>
+ <u xml:id="u-30.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, przechodzimy tym samym do głosowania nad opinią z druku nr 237, przytoczoną dosłownie chwilę temu. Kto jest za przyjęciem opinii z druku nr 237? Bardzo proszę o oddanie głosu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-31">
+ <u xml:id="u-31.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Nie pokazuje się nam głosowanie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-32">
+ <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pani przewodnicząca, czy dalej nie widzą państwo głosowania?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-33">
+ <u xml:id="u-33.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Teraz jest. OK.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-34">
+ <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">W takim razie, szanowni państwo, jeszcze raz zadaję pytanie – tych, którzy już oddali głos za, proszę więcej nie oddawać głosu, ale tych, którzy być może nie słyszeli od początku mojej wypowiedzi, gorąco proszę o zajęcie stanowiska. Kto jest za przyjęciem opinii z druku nr 237? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-34.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę o podanie wyników głosowania. Głosowało, proszę państwa, 31 posłów – za było 20, przeciw 9, wstrzymało się 2. Tym samym opinia z druku nr 237 została przyjęta przez Komisję Finansów Publicznych.</u>
+ <u xml:id="u-34.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Drodzy państwo, na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny posiedzenia. Serdecznie państwu dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-34.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+ </div>
+ </body>
+ </text>
+ </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00372-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00372-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..e8b66de
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00372-01/header.xml
@@ -0,0 +1,68 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-fpbxx-00372-01">
+ <fileDesc>
+ <titleStmt>
+ <title>Komisja Finansów Publicznych /nr 372/, Komisja Obrony Narodowej /nr 98/</title>
+ </titleStmt>
+ <publicationStmt>
+ <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+ </publicationStmt>
+ <sourceDesc>
+ <bibl>
+ <title>Komisja Finansów Publicznych /nr 372/, Komisja Obrony Narodowej /nr 98/</title>
+ <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+ <note type="system">III RP</note>
+ <note type="house">Sejm</note>
+ <note type="termNo">9</note>
+ <note type="type">Komisja</note>
+ <note type="sessionNo" target="#FPB">372</note>
+ <note type="sessionNo" target="#OBN">98</note>
+ <note type="part">1</note>
+ <date>2022-11-29</date>
+ </bibl>
+ </sourceDesc>
+ </fileDesc>
+ <profileDesc>
+ <particDesc>
+ <person xml:id="LegislatorPrzemyslawSadlon" role="speaker">
+ <persName>Legislator Przemysław Sadłoń</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="LegislatorzBiuraLegislacyjnegoPrzemyslawSadlon" role="speaker">
+ <persName>Legislator z Biura Legislacyjnego Przemysław Sadłoń</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselAndrzejKosztowniak" role="speaker">
+ <persName>Poseł Andrzej Kosztowniak</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselAnitaSowinska" role="speaker">
+ <persName>Poseł Anita Sowińska</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselAnnaMariaSiarkowska" role="speaker">
+ <persName>Poseł Anna Maria Siarkowska</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselBartlomiejSienkiewicz" role="speaker">
+ <persName>Poseł Bartłomiej Sienkiewicz</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselCezaryTomczyk" role="speaker">
+ <persName>Poseł Cezary Tomczyk</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselCzeslawMroczek" role="speaker">
+ <persName>Poseł Czesław Mroczek</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselKrystynaSkowronska" role="speaker">
+ <persName>Poseł Krystyna Skowrońska</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselPaulinaHennigKloska" role="speaker">
+ <persName>Poseł Paulina Hennig-Kloska</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrzewodniczacyposelMichalJach" role="speaker">
+ <persName>Przewodniczący poseł Michał Jach</persName>
+ </person>
+ <org xml:id="FPB" role="committee">
+ <orgName>Komisja Finansów Publicznych</orgName>
+ </org>
+ <org xml:id="OBN" role="committee">
+ <orgName>Komisja Obrony Narodowej</orgName>
+ </org>
+ </particDesc>
+ </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00372-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00372-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..0e02b1f
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00372-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,162 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+ <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+ <TEI>
+ <xi:include href="header.xml"/>
+ <text>
+ <body>
+ <div xml:id="div-1">
+ <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dobry wieczór państwu. Otwieram wspólne posiedzenie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Obrony Narodowej. Stwierdzam kworum.</u>
+ <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Porządek dzisiejszego posiedzenia przewiduje rozpatrzenie poselskiego projektu ustawy o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z druku nr 2263. Czy są uwagi do porządku dziennego?</u>
+ <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Proszę bardzo, pani poseł Siarkowska.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-2">
+ <u xml:id="u-2.0" who="#PoselAnnaMariaSiarkowska">Bardzo dziękuję. Panie przewodniczący, Wysokie Komisje, dzisiaj zostaliśmy poinformowani o wspólnym posiedzeniu Komisji Obrony Narodowej z Komisją Finansów Publicznych zwołanym na godz. 22.00. Posiedzenie ma dotyczyć zmiany konstytucji. Szanowni państwo, to jest generalnie dosyć szczególny tryb i można powiedzieć, że nie do zaakceptowania, żebyśmy o godz. 22.00 debatowali na temat zmiany konstytucji. Tym bardziej, że ten projekt został skierowany do prac w Komisjach 26 maja 2022 r. Wydaje się, że czasu było tak dużo, że można było ustalić procedowanie tej zmiany w normalnym terminie. Dzisiaj mamy debatować o projekcie, do którego została złożona tylko jedna opinia – opinia Naczelnej Rady Adwokackiej. Nie ma żadnej opinii konstytucjonalistów o tej zmianie. Zatem, szanowni państwo, Wysokie Komisje, wnoszę o to, żeby przełożyć prace nad tym projektem na inny termin. To jest wniosek formalny.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-3">
+ <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dziękuję, pani poseł.</u>
+ <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Zgodnie z art. 86c regulaminu Sejmu komisja, która rozpatruje projekt ustawy o zmianie konstytucji, powołuje zespół stałych ekspertów, z których 1/3 wskazuje przedstawiciel wnioskodawców projektu ustawy o zmianie konstytucji. Dzisiejsze posiedzenie… W związku z tym mam pytanie do naszych panów legislatorów. Czy należy to zrobić przed uzasadnieniem, czy w trakcie posiedzenia Komisji? Mówię o wyborze tych przedstawicieli.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-4">
+ <u xml:id="u-4.0" who="#PoselCezaryTomczyk">Panie przewodniczący, przepraszam bardzo, ale został złożony wniosek formalny przez panią poseł. Chciałbym, żebyśmy w takim razie ten wniosek przegłosowali, panie przewodniczący.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-5">
+ <u xml:id="u-5.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Dokładnie tak.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-6">
+ <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Proszę państwa, jest potrzeba powołania… To mówi regulamin.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-7">
+ <u xml:id="u-7.0" who="#PoselCezaryTomczyk">Ale szczerze mówiąc, pana potrzeba nie bardzo mnie w tym przypadku interesuje. Jest wniosek formalny. Wspieram go. Chciałbym, żebyśmy jak najszybciej tę sprawę przegłosowali. Chciałbym tylko przypomnieć, panie przewodniczący, że pan działa tylko w granicach prawa. Prawo w Polsce, m.in. regulamin Sejmu, który jest w jakimś sensie aktem normatywnym, bo obowiązuje nas wszystkich, mówi bardzo jasno, że wnioski formalne głosuje się w pierwszej kolejności. To jest wniosek formalny, który dotyczy porządku dziennego. W związku z tym żądam, żebyśmy ten wniosek przegłosowali w pierwszej kolejności. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-8">
+ <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Nie, proszę państwa. Za chwilę. Proszę posłuchać. Wymóg regulaminowy mówi o tym, że należy powołać zespół stałych ekspertów.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-9">
+ <u xml:id="u-9.0" who="#PoselCzeslawMroczek">Panie przewodniczący, mamy kwestie ważniejsze niż to, co pan przeczytał.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-10">
+ <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Proszę państwa, za chwilę ogłoszę informację, że proszę o zgłaszanie kandydatów na ekspertów. Następnie ogłoszę, że…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-11">
+ <u xml:id="u-11.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Panie przewodniczący, pan powinien prowadzić posiedzenie Komisji w sposób regulaminowy.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-12">
+ <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dobrze. Proszę państwa, w takim razie… Tak czy owak, miałem ogłosić przerwę po ogłoszeniu mojej informacji.</u>
+ <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">W takim razie kto z pań i państwa posłów jest za…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-13">
+ <u xml:id="u-13.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Panie przewodniczący…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-14">
+ <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">…ogłoszeniem przerwy do…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-15">
+ <u xml:id="u-15.0" who="#PoselCzeslawMroczek">Nie ma wniosku o przerwę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-16">
+ <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Kto jest za przeniesieniem dzisiejszego posiedzenia Komisji, zechce podnieść rękę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-17">
+ <u xml:id="u-17.0" who="#PoselBartlomiejSienkiewicz">Panie przewodniczący, formalna klauzula zgodnie ze złożonym wnioskiem polega na odroczeniu posiedzenia Komisji. Bardzo proszę trzymać się formalnej strony wniosku o odroczenie posiedzenia Komisji.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-18">
+ <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">W takim razie kto z pań i panów posłów jest za odroczeniem posiedzenia Komisji? (44) Kto jest przeciwny? (39) Kto się wstrzymał? (0) Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-18.1" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Proszę państwa, posiedzenie jeszcze nie jest zamknięte.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-19">
+ <u xml:id="u-19.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">To proszę zamknąć posiedzenie Komisji.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-20">
+ <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Proszę państwa, jeszcze nie ogłosiłem… To jest pytanie do legislatorów. Czy wybór ekspertów może być dokonany przed uzasadnieniem przez ministra czy przedstawiciela wnioskodawców, czy po?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-21">
+ <u xml:id="u-21.0" who="#PoselAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, mam gorącą prośbę. Szanowni państwo, prosiłbym o to, żeby państwo, żebyśmy szanowali się wzajemnie…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-22">
+ <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Jeszcze proszę…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-23">
+ <u xml:id="u-23.0" who="#PoselAndrzejKosztowniak">…żebyśmy jeszcze na chwilę usiedli i wysłuchali pana przewodniczącego.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-24">
+ <u xml:id="u-24.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Przecież jest przegłosowany wniosek formalny. Pan przewodniczący nie ma…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-25">
+ <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Mam pytanie do legislatorów. Czy ogłoszenie o powołaniu zespołu ekspertów można zrobić teraz czy…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-26">
+ <u xml:id="u-26.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Nie można.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-27">
+ <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">…po tym…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-28">
+ <u xml:id="u-28.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoPrzemyslawSadlon">Dziękuję bardzo. Przemysław Sadłoń, Biuro Legislacyjne.</u>
+ <u xml:id="u-28.1" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoPrzemyslawSadlon">Panowie przewodniczący, szanowni państwo, skutkiem tego głosowania była decyzja o odroczeniu posiedzenia Komisji, więc…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-29">
+ <u xml:id="u-29.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Posiedzenie jest skończone.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-30">
+ <u xml:id="u-30.0" who="#LegislatorPrzemyslawSadlon">…posiedzenie należy uznać za zamknięte. Na tym posiedzeniu Komisje nie powinny podejmować żadnych rozstrzygnięć.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-31">
+ <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">I nie będzie. Tak, proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-32">
+ <u xml:id="u-32.0" who="#LegislatorPrzemyslawSadlon">Natomiast odnosząc się do pytania pana przewodniczącego, rzeczywiście w odniesieniu do projektów ustaw o zmianie konstytucji przepisy regulaminu Sejmu wymagają od komisji, która zajmuje się takim projektem, powołania zespołu ekspertów. Patrząc na systematykę rozdziału 3a, należy uznać, że to powinna być jedna z pierwszych czynności podejmowanych przez Komisje. Natomiast kwestia szczegółów organizacji prac Komisji leży w gestii samych Komisji. To same Komisje powinny…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-33">
+ <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">OK. Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-33.1" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Proszę państwa, w związku z powyższym ogłaszam, żeby do czwartku zgłaszać kandydatów…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-34">
+ <u xml:id="u-34.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Panie przewodniczący…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-35">
+ <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">…do zespołu stałych ekspertów. Kandydatów proszę zgłaszać do sekretariatów Komisji. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-36">
+ <u xml:id="u-36.0" who="#PoselAndrzejKosztowniak">Jak się tak traktujemy, to ja zaraz… Panowie legislatorzy, przepraszam. Proszę państwa, widzę, że część członków Komisji nawet nie chce zostać do końca posiedzenia Komisji. W tym momencie mam pytanie do legislatorów. Posiedzenie Komisji zostało odroczone czy przełożone bez wskazania godziny? Czy mogę…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-37">
+ <u xml:id="u-37.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Teraz już pan nic nie może.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-38">
+ <u xml:id="u-38.0" who="#PoselAndrzejKosztowniak">Pani przewodnicząca, ja pani nie pytam.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-39">
+ <u xml:id="u-39.0" who="#PoselCezaryTomczyk">Nie możecie łamać regulaminu, panie przewodniczący.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-40">
+ <u xml:id="u-40.0" who="#PoselAndrzejKosztowniak">Czy w takim razie mam prawo do złożenia wniosku o to, żebyśmy się np. spotkali dzisiaj o godz. 2.00 nad ranem, jeżeli się wzajemnie tak szanujemy?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-41">
+ <u xml:id="u-41.0" who="#PoselAnitaSowinska">Panie przewodniczący, było uzasadnienie tego wniosku, że nie było opinii ekspertów, więc najpierw powinny być opinie ekspertów. Do tego czasu nie powinniśmy zwoływać nowego posiedzenia.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-42">
+ <u xml:id="u-42.0" who="#PoselAndrzejKosztowniak">Nie, nie, proszę pani. Proszę się zachowywać regulaminowo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-43">
+ <u xml:id="u-43.0" who="#PoselAnitaSowinska">Proszę wysłuchać, co było w uzasadnieniu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-44">
+ <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-45">
+ <u xml:id="u-45.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Dobrym obyczajem jest…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-46">
+ <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Proszę państwa, do czwartku proszę zgłaszać kandydatów do zespołu ekspertów.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-47">
+ <u xml:id="u-47.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Nie może pan tego przeprowadzić.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-48">
+ <u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dziękuję. Zamykam, a właściwie odraczam posiedzenie Komisji.</u>
+ </div>
+ </body>
+ </text>
+ </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00104-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00104-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..a47d021
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00104-01/header.xml
@@ -0,0 +1,64 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-gorxx-00104-01">
+ <fileDesc>
+ <titleStmt>
+ <title>Komisja Gospodarki i Rozwoju /nr 104/</title>
+ </titleStmt>
+ <publicationStmt>
+ <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+ </publicationStmt>
+ <sourceDesc>
+ <bibl>
+ <title>Komisja Gospodarki i Rozwoju /nr 104/</title>
+ <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+ <note type="system">III RP</note>
+ <note type="house">Sejm</note>
+ <note type="termNo">9</note>
+ <note type="type">Komisja</note>
+ <note type="sessionNo" target="#GOR">104</note>
+ <note type="part">1</note>
+ <date>2022-11-16</date>
+ </bibl>
+ </sourceDesc>
+ </fileDesc>
+ <profileDesc>
+ <particDesc>
+ <person xml:id="EkspertKonfederacjiLewiatanGrzegorzRychwalski" role="speaker">
+ <persName>Ekspert Konfederacji Lewiatan Grzegorz Rychwalski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol" role="speaker">
+ <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Kamila Król</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PodsekretarzstanuwMRiTKamilaKrol" role="speaker">
+ <persName>Podsekretarz stanu w MRiT Kamila Król</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PolskiejIzbyRzecznikowPatentowychAgnieszkaPrzyborskaBojanowska" role="speaker">
+ <persName>Polskiej Izby Rzeczników Patentowych Agnieszka Przyborska-Bojanowska</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselMarekZagorski" role="speaker">
+ <persName>Poseł Marek Zagórski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrezesPolskiejIzbyRzecznikowPatentowychDorotaRzazewska" role="speaker">
+ <persName>Prezes Polskiej Izby Rzeczników Patentowych Dorota Rzążewska</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrezesUrzeduPatentowegoRPEdytaDembySiwek" role="speaker">
+ <persName>Prezes Urzędu Patentowego RP Edyta Demby-Siwek</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrezesUrzeduPatentowegoRzeczypospolitejPolskiejEdytaDembySiwek" role="speaker">
+ <persName>Prezes Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej Edyta Demby-Siwek</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski" role="speaker">
+ <persName>Przewodniczący poseł Krzysztof Tchórzewski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrzewodniczacyposelWojciechZubowski" role="speaker">
+ <persName>Przewodniczący poseł Wojciech Zubowski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="WiceprzewodniczacazarzaduStowarzyszeniaOchronyWlasnosciPrzemyslowejPolskiejGrupyNarodowejMiedzynarodowegoStowarzyszeniaOchronyWlasnosciIntelektualnejMartaKawczynska" role="speaker">
+ <persName>Wiceprzewodnicząca zarządu Stowarzyszenia Ochrony Własności Przemysłowej – Polskiej Grupy Narodowej Międzynarodowego Stowarzyszenia Ochrony Własności Intelektualnej Marta Kawczyńska</persName>
+ </person>
+ <org xml:id="GOR" role="committee">
+ <orgName>Komisja Gospodarki i Rozwoju</orgName>
+ </org>
+ </particDesc>
+ </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00104-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00104-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..b359708
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00104-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,188 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+ <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+ <TEI>
+ <xi:include href="header.xml"/>
+ <text>
+ <body>
+ <div xml:id="div-1">
+ <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Szanowni państwo, otwieram posiedzenie Komisji Gospodarki i Rozwoju.</u>
+ <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Stwierdzam kworum i przyjęcie protokołów poprzednich posiedzeń Komisji.</u>
+ <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Witam członków Komisji oraz panią Kamilę Król, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii, wraz ze współpracownikami, panią Edytę Demby-Siwek, prezes Urzędu Patentowego RP, panią Aleksandrę Jabłońską, dyrektor Departamentu Prawnego i Orzecznictwa w Urzędzie Patentowym, oraz panią Dorotę Rzążewską, prezes Polskiej Izby Rzeczników Patentowych, wraz ze współpracownikami. Witam przedstawicieli Stowarzyszenia Ochrony Własności Przemysłowej, Konfederacji Lewiatan oraz wszystkich pozostałych gości.</u>
+ <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Porządek dzienny przewiduje rozpatrzenie informacji o znaczeniu innowacyjności dla nowoczesnej gospodarki i prowadzenia działalności gospodarczej oraz o problemach w zarządzaniu własnością intelektualną przez przedsiębiorcę. Przedstawiają minister rozwoju i technologii oraz prezes Urzędu Patentowego RP. Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie słyszę głosów sprzeciwu. Uznaję porządek dzienny za przyjęty. Przystępujemy do realizacji porządku dziennego. Proszę panią minister o przedstawienie informacji.</u>
+ <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Na początku tylko dodam, że dzisiaj spotkałem się z nowym prezesem Polskiej Akademii Nauk i w pewnym sensie to, co słyszę z kilkunastu spotkań, w jakiś sposób zaczyna się bardzo mocno pogłębiać. Bo przy tej okazji – chociaż to nie jest tematem dzisiejszego spotkania, ale jest to jeden z przyczynków – coraz częstsza ocena jest taka, że grozi nam ten syndrom średniego rozwoju, zatrzymania się w miejscu, jeśli chodzi o wykorzystanie technologii. Ponieważ proste narzędzia wzrostu produkcji, wzrostu dochodu i tak dalej zaczynają się wyczerpywać, natomiast trzeba nowych rozwiązań, nowego sposobu na to, żeby przyspieszyć. Dzisiaj mówimy o własności intelektualnej. Coś to ma wszystko ze sobą wspólnego.</u>
+ <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Bardzo proszę panią minister jako pierwszą o zabranie głosu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-2">
+ <u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, Ministerstwo Rozwoju i Technologii odnotowuje coraz większy wpływ innowacji na gospodarkę, co jest widoczne w odniesieniu zarówno do przedsiębiorstw, jak i do konsumentów. Wzrost gospodarczy dokonuje się dzięki przyrostom produktywności, natomiast innowacje oddziałują na wzrost produktywności w sposób bezpośredni. W nowoczesnej gospodarce, w której coraz większą rolę odgrywają technologie cyfrowe, innowacje zyskują na znaczeniu, ponieważ to innowacje przyczyniają się do wzrostu produktywności przedsiębiorstw, jak również umożliwiają ich rozwój, natomiast tempo zmian jest coraz szybsze ze względu na skracający się cykl życia innowacyjnych produktów. Wprowadzanie innowacji na rynek stanowi jeden z kluczowych czynników, które decydują o pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstw, a w konsekwencji – konkurencyjności międzynarodowej gospodarki. Wraz z wyczerpywaniem się prostych rezerw wzrostu w Polsce to właśnie produkty oparte na zaawansowanych technologiach będą stawały się w coraz większym stopniu motorem wzrostu i rozwoju gospodarczego.</u>
+ <u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Z tego właśnie wynika, że polityka innowacyjności jest bardzo ważnym filarem polityki gospodarczej państwa. Rada Ministrów 12 lipca przyjęła strategię produktywności i tutaj za główny cel rozwojowy na kolejne lata uznano właśnie wzrost produktywności gospodarki – progresywny, zrównoważony i inkluzyjny. Oparty na wykorzystywaniu wiedzy, nowych technologii – zwłaszcza tych technologii cyfrowych. Wzrost produktywności ma prowadzić do wzrostu wartości dodanej tworzonej w polskiej gospodarce, jak również do wzrostu wydajności, a innowacyjność – zgodnie z zapisami strategii ma stanowić narzędzie do realizacji tego celu.</u>
+ <u xml:id="u-2.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">We współczesnej gospodarce wiedza odkrywa niesamowicie istotną rolę, w tworzeniu wartości dodanej to na zastosowaniu nowej wiedzy przedsiębiorstwa mogą zarobić tak naprawdę najwięcej. Jednocześnie brak zmian w postaci innowacyjnych rozwiązań lub też zbyt wolne ich wprowadzanie może spowodować, że przedsiębiorstwa szybko będą traciły dobrą i konkurencyjną pozycję. Dzieje się tak na skutek zachodzących w otoczeniu firm zmian. Powstają nowe produkty, usługi, modele biznesowe, które wpływają na zmiany całej branży i gałęzi gospodarki.</u>
+ <u xml:id="u-2.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Niemniej jednak innowacja nie zawsze musi się wiązać z nowym odkryciem czy jakimś przełomowym wynalazkiem, który zmienia dotychczasową rzeczywistość. Dla większości przedsiębiorstw innowacje to tak naprawdę pewne usprawnienia w sposobach produkcji, organizacji firm czy też ulepszenia oferowanych usług, czy też produktów, jak też dostosowywanie się do nowych trendów. Tego typu zmiany zapewniają przedsiębiorcom i pracownikom zysk. Wprowadzane są w celu lepszego zaspokajania pojawiających się potrzeb lub stanowią odpowiedź na realne wyzwania rozwojowe, czy też problemy społeczne.</u>
+ <u xml:id="u-2.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Państwo polskie, podobnie jak też inne gospodarki rozwinięte, wspiera rozwój innowacji wielokierunkowo, przejmuje też część ryzyka w procesach, które są najbardziej zaawansowane, ale też są najbardziej ryzykowne w kontekście biznesowym. Dostrzegając rolę technologii i innowacyjności w podnoszeniu konkurencyjności gospodarki, działania polityk gospodarczych w tym zakresie koncentrują się przede wszystkim na poprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej, ale też na wsparciu i tworzeniu, i rozwoju pomysłów, wynalazków, nowych usług i produktów. Celem podejmowanym przez państwo działań jest rozwój kompleksowego ekosystemu wspierania innowacji, który daje możliwości nie tylko adopcji, ale też tworzenia tych nowych technologii. W ramach realizacji tego celu wprowadzane są regulacje ułatwiające działalność innowacyjną, na przykład ulga IP Box, która umożliwia skorzystanie z preferencyjnej stawki podatku w odniesieniu do dochodów uzyskiwanych z praw własności intelektualnej, czy też system zachęt fiskalnych dla podmiotów, które prowadzą prace badawczo-rozwojowe. Przedsiębiorstwa i konsorcja naukowo-przemysłowe mogą uzyskać wsparcie finansowe ze środków publicznych na wszystkich etapach rozwoju innowacji. Wsparcie finansowe innowacji, których wprowadzanie na rynek wiąże się z dużym ryzykiem, odbywa się w formie różnych instrumentów, na przykład ulg podatkowych, pożyczek, gwarancji kredytowych, jak też dotacji na realizację prac badawczo-rozwojowych. Również podejmowane są działania o charakterze długookresowym, w zakresie edukacji czy wzmocnienia świadomości na temat roli innowacji wśród firm i naukowców. Jednym z najważniejszych wyzwań w stymulowaniu innowacyjności w polskiej gospodarce jest wzmacnianie kapitału, zarówno ludzkiego, jak i społecznego, przez kształtowanie postaw proinnowacyjnych, które przejawiają się większą otwartością na współpracę – szeroko rozumianą, przedsiębiorczością i przemodelowaniem podejścia do porażki, co sprzyja też tworzeniu innowacji.</u>
+ <u xml:id="u-2.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Myśląc o innowacjach, jak również o ich roli we współczesnej gospodarce, nie możemy również zapominać o ważnym zagadnieniu, jakim jest ochrona praw własności przemysłowej wytwarzanej przez firmy, ponieważ dzięki tego rodzaju ochronie firmy czerpią zyski z wdrażanych wynalazków. Ministerstwo Rozwoju i Technologii prowadzi proces legislacyjny przygotowywanych przez Urząd Patentowy RP dwóch projektów mających znaczenie dla innowacyjności polskiej gospodarki. Po pierwsze, kompleksową zmianę obowiązującego od ponad 22 lat i nowelizowanego ponad 20 razy Prawa własności przemysłowej, jak też projekt zmiany ustawy o rzecznikach patentowych. Jeśli chodzi o nowy projekt ustawy – Prawo własności przemysłowej, to ma on na celu w sposób kompleksowy uregulować zagadnienia związane z ochroną własności przemysłowej. Ustawa ta ma umożliwić dostosowanie poszczególnych praw własności przemysłowej do potrzeb podmiotów z nich korzystających, usprawniać i przyspieszać postępowania prowadzone przed Urzędem Patentowym RP, jak również obniżać koszty uzyskiwania i też utrzymywania ochrony praw własności przemysłowej. Co więcej, projekt ten ma na celu porządkowanie dotychczasowego systemu ochrony i eliminację wątpliwości interpretacyjnych, które powstały w toku stosowania dotychczasowych przepisów. Projekt ten wprowadza mechanizmy i rozwiązania, które stanowią odpowiedź na zgłaszane przez przedsiębiorców trudności w zakresie zarządzania własnością intelektualną – i tutaj możemy wymienić kilka najważniejszych, na przykład przyspieszenie rozpatrywania zgłoszeń wzorów użytkowych, skrócenie trwania postępowań sprzeciwowych, jak również spornych, również – tutaj mówimy przede wszystkim o potrzebach sektora MŚP, w szczególności start-upów – przewiduje się wprowadzenie zupełnie nowego rozwiązania, określanego jako wstępne zgłoszenie wynalazku, które będzie dawało możliwość zgłoszenia wynalazku z zachowaniem daty pierwszeństwa ze zgłoszenia tymczasowego przy niskich kosztach i mniejszych wymaganiach formalnych niż te przewidziane dla tego zgłoszenia tzw. właściwego, jak również wprowadzenie nowego rozwiązania dla przedsiębiorców, którzy chcą chronić swoje informacje techniczne, jak też technologiczne – i tutaj chodzi o depozyt prowadzony przez Urząd Patentowy RP, zawierający informacje techniczne i technologiczne, które stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa. Oczywiście szerzej o tych planowanych zmianach opowie pani prezes Edyta Demby-Siwek.</u>
+ <u xml:id="u-2.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Co więcej, Ministerstwo Rozwoju i Technologii poddało projekt uzgodnieniom międzyresortowym, konsultacjom publicznym. Zaowocowało to ponad 300 stronami uwag. Są one analizowane przez ekspertów ministerstwa, jak również Urzędu Patentowego RP. Również przeprowadziliśmy prekonsultacje ze środowiskiem akademickim i sędziowskim, a w najbliższym czasie chcielibyśmy skierować projekt do dalszych etapów prac legislacyjnych.</u>
+ <u xml:id="u-2.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Kolejnym projektem, który będzie miał znaczenie dla innowacyjności, dla polskiej gospodarki, jest zmiana ustawy o rzecznikach patentowych. Pokrótce przedstawię cele. Po pierwsze, jest to zapewnienie niezależności samorządowi rzeczników patentowych – chodzi o przeniesienie kompetencji nadzorczych wobec samorządu rzeczników z dotychczasowego prezesa Urzędu Patentowego RP na ministra właściwego do spraw gospodarki. Po drugie, ujednolicenie regulacji dotyczących wykonywania zawodów prawniczych w zakresie własności intelektualnej i działalności samorządów zawodowych adwokackiego, radcowskiego, jak również samorządu rzeczników patentowych. Tutaj zostanie zaproponowana też tzw. szybka ścieżka w dostępie do zawodu rzecznika patentowego dla adwokatów i dla radców prawnych, polegająca na zmianach w egzaminie zawodowym i aplikacji rzecznikowskiej. Po trzecie, część zadań zostanie przekazana samorządowi rzeczników patentowych. Te zadania wcześniej były realizowane przez Urząd Patentowy RP – chodzi o prowadzenie listy rzeczników patentowych, jak również aplikantów, ustalanie wysokości składki członkowskiej i też zakres szkolenia zawodowego. I po czwarte, maksymalne zbliżenie zasad odpowiedzialności dyscyplinarnej rzeczników patentowych i postępowania dyscyplinarnego do regulacji obejmującej w tym zakresie adwokatów i radców prawnych, przy zagwarantowaniu należytego udziału w czynnościach dyscyplinarnych ministra właściwego do spraw gospodarki.</u>
+ <u xml:id="u-2.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Obecnie stan prac jest taki, że trwa analiza uwag zgłoszonych w uzgodnieniach wewnątrzresortowych i będziemy przygotowywać projekt do przekazania dalej, do uzgodnień międzyresortowych, jak również do konsultacji publicznych.</u>
+ <u xml:id="u-2.9" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Generalnie rzecz ujmując, przedstawione przeze mnie działania przyczyniły się do awansu Polski o dwa miejsca w globalnym indeksie innowacji w stosunku do roku poprzedniego, tym samym zajmując 38. miejsce wśród 132 gospodarek światowych. Również chciałam podkreślić, że Światowa Organizacja Własności Intelektualnej zwraca uwagę, że Polska osiąga coraz lepsze wyniki w odniesieniu do poziomu wydajności, gdzie zajmuje 36. miejsce. Jako najmocniejsze strony polskiej gospodarki w raporcie zostały wskazane: dywersyfikacja krajowego przemysłu – tutaj Polska zajęła 6. miejsce, e-uczestnictwo – tutaj mamy 9. miejsce, wyniki w czytaniu, matematyce i naukach ścisłych według badania PISA – to jest 9. miejsce i również udział eksportu tzw. towarów kreatywnych – tutaj mamy 13. miejsce, wzrost wydajności pracy – 20. miejsce oraz wzornictwo przemysłowe i patenty – 23. miejsce. To wszystko znaczy, że Polska z powodzeniem potrafi wytwarzać większą liczbę innowacyjnych produktów, o wyższej jakości, niż wynoszą koszty ponoszone na inwestycje w rozwiązania innowacyjne.</u>
+ <u xml:id="u-2.10" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-3">
+ <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Poproszę teraz panią prezes Edytę Demby-Siwek o przedstawienie swojej informacji.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-4">
+ <u xml:id="u-4.0" who="#PrezesUrzeduPatentowegoRzeczypospolitejPolskiejEdytaDembySiwek">Dzień dobry. Szanowny panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, wiem, mam niewiele czasu, postaram się jak najbardziej syntetycznie przedstawić informację.</u>
+ <u xml:id="u-4.1" who="#PrezesUrzeduPatentowegoRzeczypospolitejPolskiejEdytaDembySiwek">Chciałam podkreślić, że wiedza i przedsiębiorczość stanowią podstawy kreowania innowacyjnych produktów i usług, stanowią szansę na zrównoważony rozwój przedsiębiorstwa. To wiedza jest największym aktywem przedsiębiorstwa, a właściwie zarządzana i wykorzystywana w praktyce właśnie tworzy nowe technologie i nowe produkty. Natomiast ta wiedza odpowiednio przekształcona we własność przemysłową powoduje, że przedsiębiorstwo może budować przewagę konkurencyjną na rynku. Kolejnym krokiem jest właściwa budowa strategii ochrony własności przemysłowej i właściwe zarządzanie prawami własności przemysłowej, co pozwala osiągnąć przewagę w danym segmencie, pozwala zwiększyć dochód firmy ze sprzedaży nowych technologii czy nowych produktów, ułatwia przede wszystkim egzekwowanie tych praw, zwiększa atrakcyjność inwestycyjną przedsiębiorstwa, a także buduje pozytywny wizerunek jako podmiotu innowacyjnego na rynku.</u>
+ <u xml:id="u-4.2" who="#PrezesUrzeduPatentowegoRzeczypospolitejPolskiejEdytaDembySiwek">Z ostatnich badań przeprowadzonych przez Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej wynika, że lepiej widać tę pozytywną zależność między posiadaniem praw własności przemysłowej a wynikami przedsiębiorstwa w dwóch obszarach, czyli przychodami na pracownika oraz wynagrodzeniami. I tak w przedsiębiorstwach, które są właścicielami co najmniej jednego prawa własności intelektualnej, przychody są średnio wyższe o 20% w porównaniu do tych przedsiębiorstw, które nie chronią żadnego prawa IP, a wynagrodzenia w tych przedsiębiorstwach są o 19% wyższe. Z tego samego badania, przeprowadzonego właśnie przez EUIPO, wynika, że główne problemy zgłaszane przez przedsiębiorstwa w zakresie zarządzania prawami własności intelektualnej to przede wszystkim brak wiedzy i w ogóle świadomości na temat istnienia praw własności przemysłowej i tego, czym one są; postrzeganie często tych procedur jako złożonych, kosztownych, skomplikowanych, a także wysokie koszty egzekwowania tych praw.</u>
+ <u xml:id="u-4.3" who="#PrezesUrzeduPatentowegoRzeczypospolitejPolskiejEdytaDembySiwek">Z doświadczeń Urzędu Patentowego RP i z informacji, które wpływają do urzędu od przedsiębiorców, wynika, że nasi przedsiębiorcy mają dokładnie takie same problemy, a pewnie jest to spowodowane tym, że krajowe systemy ochrony własności przemysłowej opierają się w dużej mierze na umowach i porozumieniach międzynarodowych. Starając się nie powielać tego, co pani minister powiedziała – pierwszym takim problemem jest kwestia braku wiedzy i świadomości znaczenia ochrony własności przemysłowej. W Polsce tylko 9% małych i średnich przedsiębiorców chroni jakiekolwiek prawa własności przemysłowej. To niewiele i robimy wszystko, aby zmienić ten stan rzeczy. Kolejną kwestią jest brak podejścia holistycznego przedsiębiorców do ochrony własności przemysłowej. Brak też wykwalifikowanej kadry specjalistów w tej dziedzinie i przedsiębiorcy często nie chcą korzystać z usług profesjonalnych pełnomocników w tym obszarze. Często wiedza ta nabywana jest ad hoc i jest pobieżna, często bardzo przypadkowa, co stwarza problemy z rzeczywistym zrozumieniem i korzyści, i możliwości, jakie daje ochrona praw własności przemysłowej. Dlatego kadra zarządzająca w przedsiębiorstwach powinna zrozumieć, jakie jest znaczenie własności przemysłowej, zarówno na rynkach krajowych, jak i międzynarodowych, i jakim ważnym składnikiem majątku przedsiębiorstwa jest prawo własności przemysłowej, że podlega ono takiemu samemu obrotowi jak inne prawa własności, często jest ważnym elementem fuzji czy przejęć i jest też elementem uczciwej i korzystnej optymalizacji podatkowej, o której pani minister mówiła, w zakresie IP Box.</u>
+ <u xml:id="u-4.4" who="#PrezesUrzeduPatentowegoRzeczypospolitejPolskiejEdytaDembySiwek">Urząd stara się podnosić tę świadomość, między innymi mamy centrum informacji o ochronie własności intelektualnej, które na bieżąco udziela przedsiębiorcom informacji i pomocy w zakresie procedur przed urzędem. Mamy też dwa projekty systemowe. „Własność intelektualna w Twojej firmie” – to jest taka usługa szyta na miarę, która ma pomóc przedsiębiorcom w zidentyfikowaniu dóbr własności intelektualnej, jakie posiadają w swojej firmie. Ten projekt został zakończony, ale będzie realizowany wspólnie z Urzędem Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej. Wiedza rozpoczyna się w szkołach i tak naprawdę pierwszą własność intelektualną zdobywamy w szkole, stąd też projekt „Własność intelektualna w Twojej szkole”.</u>
+ <u xml:id="u-4.5" who="#PrezesUrzeduPatentowegoRzeczypospolitejPolskiejEdytaDembySiwek">Oczywiście prowadzimy szereg przedsięwzięć promocyjnych, takich jak seminaria, konferencje, webinaria. A takim stałym ośrodkiem doradczym i stałym ramieniem Urzędu Patentowego w terenie jest…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-5">
+ <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Pani prezes, muszę pani przerwać wystąpienie. Za pięć minut mamy głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Ogłaszam godzinną przerwę w posiedzeniu Komisji.</u>
+ <u xml:id="u-5.2" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">[Po przerwie]</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-6">
+ <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Szanowni państwo, wznawiam posiedzenie Komisji Gospodarki i Rozwoju.</u>
+ <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Mieliśmy już okazję wysłuchać wypowiedzi pani minister i pani prezes. Chciałbym tylko spytać, czy ze strony zaproszonych gości ktoś chciałby zabrać głos jeszcze przed rozpoczęciem dyskusji.</u>
+ <u xml:id="u-6.2" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">W takim razie udzielamy głosu pani prezes i faktycznie dajemy możliwość dokończenia wypowiedzi przerwanej wówczas.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-7">
+ <u xml:id="u-7.0" who="#PrezesUrzeduPatentowegoRPEdytaDembySiwek">Dziękuję, panie przewodniczący, postaram się naprawdę w telegraficznym skrócie.</u>
+ <u xml:id="u-7.1" who="#PrezesUrzeduPatentowegoRPEdytaDembySiwek">Kolejnym problemem w zakresie zarządzania prawami własności intelektualnej jest często postrzeganie procedur w obszarze praw własności przemysłowej jako złożonych i długotrwałych. Postępowanie przed Europejskim Urzędem Patentowym średnio trwa około 43 miesiące, przed niemieckim urzędem – 40 miesięcy, przed naszym urzędem – 32, przed amerykańskim – 25. Wynika to między innymi z tego, że wynalazki są publikowane dopiero po 18 miesiącach, a cała procedura badania jest bardzo złożona. Trzeba zbadać nowość takiego wynalazku, poziom wynalazczy i przemysłowe zastosowanie. Ta nowość jest badana w stanie techniki, który obejmuje wszystkie informacje opublikowane przed datą zgłoszenia takiego rozwiązania. Odpowiedzią na postulaty w obszarze uproszczenia i skrócenia czasu jest projekt nowej ustawy, o którym powiedziała pani minister. To tak, żeby nie powielać tych informacji – zapewne te rozwiązania prawne przyczynią się do skrócenia i uatrakcyjnienia systemu ochrony własności przemysłowej.</u>
+ <u xml:id="u-7.2" who="#PrezesUrzeduPatentowegoRPEdytaDembySiwek">Kolejny problem, który jest podnoszony przez przedsiębiorców, to kwestia kosztowności całej procedury. Z informacji uzyskiwanych od przedsiębiorców, innowatorów czy projektantów wynika, że albo nie chronią z tego powodu żadnych swoich rozwiązań, albo nie chronią wszystkich, które projektują – które mogłyby być przedmiotem zgłoszenia jako wynalazek czy znak towarowy. Faktycznie, procedury międzynarodowe są bardzo kosztowne. Procedura zgłoszenia przed Europejskim Urzędem Patentowym wynalazku to koszt około 3700 euro. Jest to faktycznie dosyć znaczny koszt. Natomiast procedura międzynarodowego zgłoszenia, tzw. procedura PCT, to też koszt około 2400 do 3100 euro, a w USA to jest koszt, już może w przeliczeniu na złotówki – około 100 tys. zł, tak że to jest dosyć znaczne obciążenie. Te nasze koszty oczywiście, przed naszym, polskim urzędem, są dużo mniejsze. Zgłoszenie to koszt około 550 zł, ale ciągle ta opłata jest postrzegana jako opłata wysoka, w związku z tym też myślimy i rozważamy obniżenie opłat za zgłoszenia, szczególnie za zgłoszenia w formie elektronicznej, tak żeby jednocześnie zachęcić przedsiębiorców do korzystania z tej formy dokonywania zgłoszenia. Jest przygotowywany projekt rozporządzenia zmieniający opłaty. Te opłaty mniej więcej są zmniejszone o około 30–40%, a sam projekt ustawy, o której mówiła pani minister, przewiduje uproszczenie całego systemu wnoszenia opłat. W tej chwili, żeby uzyskać prawo ochronne czy patent, trzeba wnieść w zasadzie trzy opłaty: opłatę za zgłoszenie, opłatę za publikację i opłatę za pierwszy okres ochrony. W związku z tym te trzy opłaty zostaną zastąpione jedną, decyzja o udzieleniu patentu czy prawa wyłącznego nie będzie pod warunkiem wniesienia opłaty, tylko po prostu będzie wydawana decyzja – bez żadnego warunku. Tym sposobem mamy nadzieję, że też więcej tych decyzji będzie w mocy, bo często przedsiębiorcy byli zaskoczeni: tak, uzyskaliśmy prawo – i nie doczytają, że jeszcze trzeba wnieść opłaty, w związku z tym wiele tych decyzji warunkowych było wygaszanych z tego tytułu, że nie były wnoszone opłaty.</u>
+ <u xml:id="u-7.3" who="#PrezesUrzeduPatentowegoRPEdytaDembySiwek">Przewidujemy też wprowadzenie takiego nowego rozwiązania… Często prawa własności przemysłowej powinny być chronione kilkoma rodzajami praw: znakiem towarowym, wzorem czy właśnie patentem. I w przypadku takiego zgłoszenia trzech rodzajów praw przewidujemy możliwość skorzystania z trzydziestoprocentowej zniżki, tak aby zachęcić do bardziej kompleksowego myślenia o ochronie własności przemysłowej. Wydaje się, że to były te trzy najważniejsze problemy, które są w kompetencji Urzędu Patentowego RP i ministerstwa, bo koszty związane z egzekucją i samo egzekwowanie praw to kwestie związane przede wszystkim z postępowaniem cywilnym i procedurą przed sądami – teraz własności intelektualnej.</u>
+ <u xml:id="u-7.4" who="#PrezesUrzeduPatentowegoRPEdytaDembySiwek">Tak że tak w telegraficznym skrócie, nie przedłużając, zakończyłabym na tym swoją wypowiedź i oczywiście jesteśmy do dyspozycji.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-8">
+ <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Dziękuję, pani prezes.</u>
+ <u xml:id="u-8.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Czy ktoś z gości chciałby jeszcze zabrać głos? Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-9">
+ <u xml:id="u-9.0" who="#PrezesPolskiejIzbyRzecznikowPatentowychDorotaRzazewska">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, szanowni państwo, nazywam się Dorota Rzążewska, jestem prezesem Polskiej Izby Rzeczników Patentowych.</u>
+ <u xml:id="u-9.1" who="#PrezesPolskiejIzbyRzecznikowPatentowychDorotaRzazewska">Wsłuchując się w głos i pani minister, i pani prezes Urzędu Patentowego RP, właściwie pierwsza taka refleksja, która przychodzi mi na myśl, to to, że te zdiagnozowane bariery i przeszkody my postrzegamy podobnie, to znaczy rzeczywiście są takie trzy. Tyle tylko, że my, rzecznicy patentowi, mamy troszkę inną optykę, jeśli chodzi o to, jak z tym barierami walczyć, co zrobić dla przedsiębiorców, żeby te bariery wyeliminować. Myślę, że ta inna optyka wynika z tego, że my, rzecznicy patentowi, pełnimy inną rolę w tym ekosystemie własności intelektualnej i gospodarczej i tutaj nie konkurujemy, ale raczej uzupełniamy się z optyką Urzędu Patentowego RP, a te nasze spostrzeżenia, o których też w skrócie będę starała się powiedzieć, wynikają między innymi stąd, że my mamy bezpośredni kontakt z małymi i średnimi przedsiębiorstwami i mamy świadomość tego, że małe i średnie przedsiębiorstwa w polskiej gospodarce stanowią podstawę tej naszej gospodarki. W związku z tym myślenie o innowacyjności winno być dokonywane przez pryzmat potrzeb tych właśnie podmiotów.</u>
+ <u xml:id="u-9.2" who="#PrezesPolskiejIzbyRzecznikowPatentowychDorotaRzazewska">Jeśli mówimy o braku wiedzy na temat praw własności intelektualnej – tak, my podzielamy ten pogląd. Ta wiedza na poziomie przedsiębiorców, także młodzieży i szkół średnich, studentów – ona nie jest wystarczająca. Te osoby czy osoby, które zakładają start-upy, osoby, które wchodzą do tego ekosystemu gospodarczego, powinny być odpowiednio przygotowane i taką wiedzę uzyskać od ekspertów. W naszym przekonaniu – może zabrzmi to nieskromnie – rzecznicy patentowi są ekspertami w zakresie problematyki ochrony własności intelektualnej, zarówno ze względu na edukację, jaką przechodzimy w tym zakresie, ale przede wszystkim – i to jest coś, co wyraźnie, tak mi się wydaje, należy podkreślić – nie jesteśmy zawodem prawniczym. My jesteśmy zawodem interdyscyplinarnym, który skupia w sobie elementy techniczne i prawnicze. Bez elementu wiedzy technicznej nie można myśleć o innowacyjności przedsiębiorstw. Spróbujmy sobie wyobrazić… Tu muszę powiedzieć, że zastanawiamy się, jak ta szybka ścieżka dla adwokatów miałaby zmienić innowacyjność przedsiębiorstw. Przecież adwokaci, prawnicy nie mają przygotowania technicznego, a my rozmawiamy o rozwiązaniach technicznych, które mają pobudzać naszą gospodarkę. Co więcej, będziemy za moment wychodzić z kryzysu, z wojny, która jest za granicą, w związku z tym to właśnie rozwiązania techniczne, osoby, które będą w stanie zdiagnozować potrzeby techniczne, odpowiednio je nazwać, opisać i ochronić… I to jest rola i zadanie rzecznika patentowego, a nie adwokata czy radcy prawnego. W związku z tym sygnalizuję, bo to jest jeden z takich elementów, który dosyć często powraca, a jest istotny z punktu widzenia właśnie zdefiniowania innowacyjności i określenia, o jaką innowacyjność nam chodzi w naszej gospodarce, w naszym kraju. Teraz, żeby już nie przedłużać, nie wchodzić tutaj w dyskusje – w związku z tym ten element edukacyjny jak najbardziej tak i my z dużą chęcią i z dużą wolą tą wiedzą, którą posiadamy, będziemy się dzielili. Zresztą niektóre instytucje, takie jak PARP, jak PAIH, zorientowały się już, że z naszej pomocy można w tym zakresie korzystać.</u>
+ <u xml:id="u-9.3" who="#PrezesPolskiejIzbyRzecznikowPatentowychDorotaRzazewska">Drugą barierę, którą Urząd Patentowy RP też zdiagnozował i my się też z tym zgadzamy, jest kwestia postrzegania procedur rejestracji jako złożonych i kosztownych. Tak – tylko wydaje nam się, że zmiana takiego sposobu postrzegania przez przedsiębiorców, małych i średnich, tej sytuacji nie nastąpi wskutek przepisów znowelizowanej ustawy, które na przykład zmienią system badawczy na sprzeciwowy, czyli spowodują przyspieszenie procedur. Przyspieszenie procedur to oczywiście z punktu widzenia szybkości załatwienia sprawy to będzie odpowiedni ruch. Ale trzeba sobie znowu zadać pytanie: o jakie prawa własności intelektualnej nam chodzi? Czy chodzi o prawa własności intelektualnej mocne i trwałe, czy szybko udzielone? Bo coś, czego w naszym przekonaniu nie można tracić z pola widzenia – każde takie prawo wyłączne, które jest udzielone, staje się majątkiem przedsiębiorcy. On musi mieć pewność, że ten majątek jest trwały i że nie będzie podlegał łatwo…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-10">
+ <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Pani prezes, mam tylko następujące pytanie: czy mówimy w tym momencie o planowanych do wprowadzenia rozwiązaniach, czy też o już funkcjonujących? Bo pamiętam, że kiedyś taka dyskusja, dotycząca rozróżnienia między rzecznikami i umożliwienia – że tak powiem – niektórym grupom, które też z prawem mają do czynienia, tam chyba były… Proszę mi wybaczyć, nie jestem pewien, czy dobrze pamiętam, ale ścierały się tak jakby dwa poglądy. Z jednej strony czy poszerzyć katalog osób, które mogą prowadzić pewnego rodzaju czynności, co miało skutkować zwiększeniem dostępności – i to był argument jednej strony, nie rozstrzygam, czy słuszny, czy nie. A z drugiej strony stanowisko strony drugiej, czyli rzeczników, którzy uważali, przedstawiali to w ten sposób, że poszerzanie katalogu osób, które mogą prowadzić pewne czynności, będzie prowadziło do tego, że spadnie jakość pracy związanej z tym, jak te postępowania będą prowadzone. Pytanie jest takie: czy to już obowiązuje w tym momencie, pani prezes, czy też mówimy o rozwiązaniach dopiero proponowanych?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-11">
+ <u xml:id="u-11.0" who="#PrezesPolskiejIzbyRzecznikowPatentowychDorotaRzazewska">Przepisy, które obowiązują obecnie, przewidują, że w zakresie rozwiązań technicznych rzecznicy patentowi są tymi ekspertami, którzy doradzają. W zakresie znaków towarowych i wzorów przemysłowych jest szersza dostępność.</u>
+ <u xml:id="u-11.1" who="#PrezesPolskiejIzbyRzecznikowPatentowychDorotaRzazewska">Natomiast to, o czym ja mówiłam, tylko troszeczkę dotyka tego zagadnienia i tego aspektu, dlatego że tak naprawdę tutaj Urząd Patentowy RP wskazuje, że procedury, które obecnie obowiązują, są postrzegane przez przedsiębiorców jako zawiłe i skomplikowane. Te przepisy, które mają wejść w życie, mają przyspieszyć i ułatwić, bo nie będą przewidywały elementu badawczego. I stąd pojawiło się właśnie to pytanie i ten aspekt, na który zwracamy uwagę. To znaczy czy chodzi nam o to, żeby przedsiębiorcy mieli silne i trwałe prawa, stanowiące majątek ich przedsiębiorstwa, majątek, z którego mogą zaspokoić zobowiązania, mogą zaciągać kredyty, czy też godzimy się na to, że będą szybko udzielane prawa, które równie szybko i łatwo będą mogły być unieważniane, czyli przedsiębiorca będzie tracił ten element majątku, który będzie musiał w pierwszej kolejności zainwestować.</u>
+ <u xml:id="u-11.2" who="#PrezesPolskiejIzbyRzecznikowPatentowychDorotaRzazewska">I teraz, żeby tak bardzo szybko zwrócić uwagę jeszcze na jeden aspekt, to ja taki przykład z życia przytoczę. W tej chwili wiele działań komercyjnych odbywa się w świecie wirtualnym. Platformy sprzedażowe są wyśmienitym przykładem – kiedy przedsiębiorca oferuje w sklepie internetowym swoje produkty i ktoś w trybie zgłoszeniowym, czyli właśnie bez badania, uzyskuje prawo ochronne na przykład na wzór przemysłowy i jest w stanie zablokować sprzedaż takiego produktu na platformie sprzedażowej, na przykład na Allegro czy innej. I do czasu, kiedy nie zakończy się spór przed Urzędem Patentowym RP jego produkt nie będzie oferowany. Jego oryginalny produkt. Dlatego zwracam uwagę na kwestię tego, czy rozmawiamy o prawach silnych i trwałych, to znaczy najpierw zbadanych przez ekspertów Urzędu Patentowego RP, czy też udzielanych szybko, przez badanie tylko aspektów formalnych. W naszym przekonaniu to rozwiązanie, które dotychczas funkcjonuje w odniesieniu do wzorów użytkowych, do wynalazków, czyli proces badawczy, jest zdecydowanie bardziej pożądane. Dlatego my się zgadzamy z tą optyką urzędu, że postrzeganie procedur nie jest najlepsze wśród przedsiębiorców, ale inaczej widzimy sposób rozwiązania tego problemu.</u>
+ <u xml:id="u-11.3" who="#PrezesPolskiejIzbyRzecznikowPatentowychDorotaRzazewska">Podobnie jeśli chodzi o kwestię kosztów, bo należy się bardzo cieszyć z tego, co usłyszeliśmy, że będą właśnie obniżone opłaty urzędowe. Ale przyjęcie tego systemu, o którym mówiłam wcześniej, tego, który przyspieszy sposób udzielania prawa, spowoduje w pewien sposób przerzucenie części kosztów na przedsiębiorców – tych małych i średnich. Dlatego że to oni będą musieli ponosić koszty monitorowania, czy konkurent nie zgłosił rozwiązania, które wchodzi w zakres jego praw albo narusza jego prawa. Dlatego wydaje się, że propozycje, o których w tej chwili mówię – staramy się na to wskazać – stanowią pewien sposób rozwiązania problemu, ale z innej perspektywy i w inny sposób.</u>
+ <u xml:id="u-11.4" who="#PrezesPolskiejIzbyRzecznikowPatentowychDorotaRzazewska">I ostatnia rzecz, którą chciałabym powiedzieć. Rzeczywiście obciążenia związane z kosztami uzyskania ochrony zwłaszcza dla małego i średniego przedsiębiorcy są bardzo duże. Przedsiębiorcy korzystają z różnych programów pomocowych. Ale też coś, co z tych bezpośrednich kontaktów z małymi i średnimi przedsiębiorcami wynika dla nas, rzeczników patentowych, to to, że w wielu przypadkach same warunki uzyskania takiej pomocy nie są precyzyjne i nie są w sposób zrozumiały formułowane, co więcej, wydaje się, że jedną z potrzeb sygnalizowanych przez przedsiębiorców jest także zapewnienie pewnego wsparcia w czasie realizacji takiego projektu. To znaczy – żeby były osoby, które pomogą zarządzać, rozliczać taki projekt. Trzeba pamiętać, że najpierw ten przedsiębiorca musi znowu jakąś część środków wyłożyć. To jest jedna kwestia.</u>
+ <u xml:id="u-11.5" who="#PrezesPolskiejIzbyRzecznikowPatentowychDorotaRzazewska">I jeszcze, na sam koniec, my, będąc ekspertami z zakresu własności intelektualnej, zajmując się tą dziedziną na co dzień, przechodząc trzyletnią edukację w tym zakresie, jesteśmy w stanie zaproponować właśnie dla małych i średnich przedsiębiorców – tak to sobie nazwaliśmy – pakiet dla przedsiębiorcy, który mógłby być pewnym pakietem takiego strategicznego doradztwa, z którym rzecznik patentowy mógłby z małym przedsiębiorcą, ze start-upem od samego początku pracować, wypracować z nim strategię ochrony dla jego przedsiębiorstwa, dla jego projektu, dla jego pomysłu. Dla przedsiębiorcy już istniejącego może to być doradztwo strategiczne czy też zrobienie IP due diligence, tyle tylko, że żeby taką pomoc móc zaoferować, wydaje się, że pożądane byłoby, żeby na przykład jednym z takich środków pomocowych dla małych i średnich przedsiębiorstw była także możliwość uzyskania środków na pokrycie usług rzecznika patentowego.</u>
+ <u xml:id="u-11.6" who="#PrezesPolskiejIzbyRzecznikowPatentowychDorotaRzazewska">To tyle w wielkim skrócie. Jeśli pan przewodniczący pozwoli, to my po zakończeniu tego posiedzenia, pozwolimy sobie skierować do pana przewodniczącego pismo, gdzie zawrzemy te wszystkie nasze propozycje i uwagi.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-12">
+ <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Oczywiście, pani prezes, natomiast mam wrażenie, że po części pani wypowiedź, pani prezes, odnosiła się i ja to odebrałem troszeczkę jako trwający etap konsultacji do projektu, który znajduje się w tym momencie jeszcze, jak rozumiem, na poziomie ministerstwa. Mogę się oczywiście mylić, ale mam wrażenie, że pani minister mówiła o projekcie, który zdaje się, chyba pół roku temu, tak, w kwietniu, został skierowany do konsultacji. Jak rozumiem, jest ich całkiem sporo i stąd jeszcze jest tak, że jest listopad, a nie mamy informacji na stronie Rządowego Centrum Legislacji, kiedy tym projektem zajmiemy się w dalszej kolejności, więc nie wiem, pani prezes, czy po części te uwagi nie będą jeszcze do przedstawienia w momencie, kiedy będziemy pracowali nad zmianą ustawy. To jest raz. I dwa – biorąc pod uwagę rzecznika małych i średnich przedsiębiorców, spodziewam się, że wtedy też zaprosimy pana rzecznika, żeby mógł się w tym temacie wypowiedzieć.</u>
+ <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Zwrócę też państwu uwagę na jeden aspekt. Z jednej strony mówimy o obniżeniu kosztów związanych z prowadzeniem różnego rodzaju zgłoszeń, ale z drugiej strony o ułatwieniu pewnych rzeczy przedsiębiorcom i danie im dodatkowej ochrony. Nie mówię, że mam cokolwiek przeciw, żeby było jasne. Z jednej strony zmniejszmy koszty, ale z drugiej strony zwiększmy zakres usług i opieki – ktoś będzie musiał za to zapłacić po prostu, tak? I wiadomo, że w tym momencie pojawi się pytanie, kto to weźmie na siebie albo jakie będą oczekiwania. Jakie będą oczekiwania ze strony rzeczników i ze strony przedsiębiorców, to ja na 99% jestem pewien, że wiem. No i kto się będzie musiał z tym zmagać?</u>
+ <u xml:id="u-12.2" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Natomiast jeszcze będę pytał, spytam tak: czy ze strony naszych gości ktoś jeszcze chciałby zabrać głos? Tak? I później parlamentarzyści, tak że proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-13">
+ <u xml:id="u-13.0" who="#PolskiejIzbyRzecznikowPatentowychAgnieszkaPrzyborskaBojanowska">Postaram się bardzo krótko. Jestem szeregowym rzecznikiem patentowym z Trójmiasta.</u>
+ <u xml:id="u-13.1" who="#PolskiejIzbyRzecznikowPatentowychAgnieszkaPrzyborskaBojanowska">Odpowiadając panu przewodniczącemu…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-14">
+ <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Do protokołu i do stenogramu prosimy jeszcze o imię i nazwisko.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-15">
+ <u xml:id="u-15.0" who="#PolskiejIzbyRzecznikowPatentowychAgnieszkaPrzyborskaBojanowska">Agnieszka Przyborska-Bojanowska, rzecznik patentowy.</u>
+ <u xml:id="u-15.1" who="#PolskiejIzbyRzecznikowPatentowychAgnieszkaPrzyborskaBojanowska">Chciałam bardzo krótko zwrócić uwagę, może też odpowiadając panu przewodniczącemu, kto ma za to zapłacić. Jeżeli będziemy na etapie edukacji edukować w szkołach, już w szkołach średnich i na studiach – jestem wykładowcą również, będziemy mieli lepszych przedsiębiorców, bardziej konkurencyjnych również na rynku zagranicznym. Chciałam tylko przytoczyć bardzo prosty przykład z życia wzięty. Niestety za późno zgłosił się do mnie przedsiębiorca, który uczestniczył w targach międzynarodowych – duża firma z Trójmiasta, spółka giełdowa – który jadąc na targi międzynarodowe, oferując swoje produkty, zainwestował bardzo duże koszty w stoisko, w reklamę, foldery. Ale nie zrobił jednej podstawowej rzeczy – nie sprawdził, czy produkty, które sprzedaje, które produkuje w Polsce, które oferuje w Polsce i w krajach wschodnich, nie naruszają praw patentowych na terenie Niemiec i Austrii. I proszę sobie wyobrazić, że po przyjeździe na targi natychmiast został mu wręczony pozew z niemieckiej kancelarii patentowej, była interwencja policji, żółta taśma. Przedsiębiorca miał poumawiane spotkania, które się nie odbyły, a zewsząd było słychać uwagi na temat złodziei z Polski. Bardzo przykre. Z drugiej strony… Firma ta już nie istnieje dzisiaj, dlatego że samo wezwanie przez kancelarię niemiecką skierowane do przedsiębiorcy, gdzie podpisuje się adwokat i rzecznik patentowy, bo to on ma wiedzę techniczną, to jest koszt zgodnie z ustawą adwokacką niemiecką ponad 9 tys. euro.</u>
+ <u xml:id="u-15.2" who="#PolskiejIzbyRzecznikowPatentowychAgnieszkaPrzyborskaBojanowska">Drugi przykład. Przedsiębiorca, który od samego początku, współpracując, konsultował swoje wejście na rynek zagraniczny – wygraliśmy procesy z naruszającymi prawa polskiego przedsiębiorcy z Niemiec i ze Stanów Zjednoczonych. Po czym przedsiębiorca – to była akurat kobieta, powiedziała: pani rzecznik, gdyby dziesięć lat temu pani przedstawiła mi tę wiedzę, którą ja mam w tej chwili, to ja dzisiaj miałabym drugi Pałac Kultury. To jest tylko tak, odpowiadając przykładami.</u>
+ <u xml:id="u-15.3" who="#PolskiejIzbyRzecznikowPatentowychAgnieszkaPrzyborskaBojanowska">Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-16">
+ <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Proszę państwa, z tego co mi wiadomo, w szkołach jest plan dotyczący wprowadzenia biznesu i zarządzania. To nie jest nasza rola i rola Komisji, natomiast zakładam, pani prezes, że tego typu uwagi czy też sugestie będą kierowane też do ministerstwa zajmującego się edukacją.</u>
+ <u xml:id="u-16.2" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Zakładam, że pani poseł, czy tak? A przepraszam. Mikrofon jeszcze prosimy, bo się nie nagra.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-17">
+ <u xml:id="u-17.0" who="#WiceprzewodniczacazarzaduStowarzyszeniaOchronyWlasnosciPrzemyslowejPolskiejGrupyNarodowejMiedzynarodowegoStowarzyszeniaOchronyWlasnosciIntelektualnejMartaKawczynska">Dziękuję za udzielenie głosu. Marta Kawczyńska, wiceprzewodnicząca Stowarzyszenia Ochrony Własności Przemysłowej AIPPI Polska.</u>
+ <u xml:id="u-17.1" who="#WiceprzewodniczacazarzaduStowarzyszeniaOchronyWlasnosciPrzemyslowejPolskiejGrupyNarodowejMiedzynarodowegoStowarzyszeniaOchronyWlasnosciIntelektualnejMartaKawczynska">Ze strony stowarzyszenia chciałabym wesprzeć stanowisko Polskiej Izby Rzeczników Patentowych. Stowarzyszenie uważa, że właściwa ochrona interesów przedsiębiorców i tworzonych przez nich innowacji nie polega tylko na szybkości udzielania przez nich praw wyłącznych i obniżaniu ich kosztów, ponieważ może dawać to iluzoryczne poczucie bezpieczeństwa, które szybko zostanie zweryfikowane w trakcie procedury sprzeciwowej bądź spornej. Ważne dla przedsiębiorców jest to, aby uzyskać prawa, które są rzeczywiście trwałe i efektywne, pozwalają na skuteczne egzekwowanie praw wyłącznych w stosunku do innych podmiotów, które je naruszają. W tym aspekcie ważna jest oczywiście także edukacja, ale uważamy, że kluczowe jest także to, żeby narzędzia oferowane przedsiębiorcom stwarzały rzeczywiste narzędzia ochrony ich interesów, a nie tylko złudne poczucie bezpieczeństwa ich interesów w postaci decyzji administracyjnej, która szybko może zostać zweryfikowana w postępowaniu spornym.</u>
+ <u xml:id="u-17.2" who="#WiceprzewodniczacazarzaduStowarzyszeniaOchronyWlasnosciPrzemyslowejPolskiejGrupyNarodowejMiedzynarodowegoStowarzyszeniaOchronyWlasnosciIntelektualnejMartaKawczynska">Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-18">
+ <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-18.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Mam, szanowni państwo, wrażenie, że być może pojawi się pomysł, żeby w czasie prac nad ustawą wprowadzić różne poziomy zabezpieczenia przy programach antywirusowych, od takich tańszych, powiedzmy, mniejszych do superzaawansowanych, a przez to też drogich, bo mam wrażenie, że po części idziemy w takim kierunku.</u>
+ <u xml:id="u-18.2" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Teraz pan poseł, proszę bardzo… A, jeszcze tam.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-19">
+ <u xml:id="u-19.0" who="#EkspertKonfederacjiLewiatanGrzegorzRychwalski">A można ze strony społecznej jeszcze?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-20">
+ <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Proszę bardzo stronę społeczną.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-21">
+ <u xml:id="u-21.0" who="#EkspertKonfederacjiLewiatanGrzegorzRychwalski">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+ <u xml:id="u-21.1" who="#EkspertKonfederacjiLewiatanGrzegorzRychwalski">Szanowni państwo, Grzegorz Rychwalski, Konfederacja Lewiatan. Ale także wiceprezes Krajowych Producentów Leków, według GUS jednej z najbardziej innowacyjnych branż w sektorze polskiej gospodarki. Trzecia najbardziej innowacyjna.</u>
+ <u xml:id="u-21.2" who="#EkspertKonfederacjiLewiatanGrzegorzRychwalski">Nasza branża stoi własnością intelektualną. Bez własności intelektualnej tak naprawdę branża nie istnieje, tak że w imieniu przedsiębiorców małych, dużych i średnich, wszystkich – tutaj bardzo dziękuję, ministerstwu, urzędowi, izbie, stowarzyszeniu za całą pracę, za całą edukację. Tutaj trochę w odpowiedzi do informacji o szybkości i pewności procesu – powiedziałbym, że myślę, że jedno nie wyklucza drugiego. Jest bardzo pożądane jedno i drugie. Szybkość i jakość są pożądane przez przedsiębiorców i to nie są dwie wykluczające się perspektywy, tylko uzupełniające się. Tak że pewność – oczywiście, ale też szybkość postępowania. Proszę sobie wyobrazić, że w dodatkowym prawie ochronnym, które dotyczy tylko farmacji i środków ochrony roślin, postępowanie trwa… Prawo udzielane może trwać do pięciu lat, a zawieszenie administracyjne trwa trzy lata, więc tutaj szybkość postępowania jest bardzo istotna. Naprawdę nie zapomniałbym o postępowaniu sprawnym, dającym realne prawo dochodzenia do swoich praw z praw wyłącznych.</u>
+ <u xml:id="u-21.3" who="#EkspertKonfederacjiLewiatanGrzegorzRychwalski">Tutaj w nawiązaniu do wypowiedzi pani minister, pani prezes – bardzo dziękujemy za dialog, jaki toczymy już od dłuższego czasu przy nowelizacjach Prawa własności przemysłowej i przy tej dużej nowelizacji, która została zgłoszona do konsultacji publicznych w kwietniu tego roku. Mamy nadzieję na szybkie procedowanie tego projektu ustawy. Mamy nadzieję na konferencję uzgodnieniową, gdzie będziemy mogli podyskutować i przedstawić raz jeszcze, i uzasadnić naszą argumentację, która wskazuje na potrzeby pewnych uzupełnień. Ponieważ bariery administracyjne są znoszone – i tutaj trzeba przyznać i podziękować i Ministerstwu Rozwoju i Technologii, i Urzędowi Patentowemu RP, bo bez tej współpracy nie mielibyśmy chociażby sądów własności intelektualnej, o które i Konfederacja Lewiatan, i Krajowi Producenci Leków prosili od kilkunastu lat – o sądy patentowe, o zmiany prawa europejskiego.</u>
+ <u xml:id="u-21.4" who="#EkspertKonfederacjiLewiatanGrzegorzRychwalski">Chyba nie jesteśmy tak do końca świadomi, jaki sukces został osiągnięty przez ministerstwo, przez Urząd Patentowy RP, przez wszystkich uczestników postępowania. Wspólnie udało nam się zmienić prawo europejskie w sposób znoszący barierę dla rozwoju krajowej branży farmaceutycznej. Jest to naprawdę olbrzymi sukces. Ale bez tego wsparcia, o którym powiedziałem, w ministerstwie, w Urzędzie Patentowym RP, całego przedstawicielstwa Polski w Brukseli, nie byłoby tego sukcesu. To są realne rzeczy. Rozporządzenie opublikowane w 2019 r., efektywnie weszło w życie 1 lipca tego roku, już są pierwsze firmy, które korzystają z tego wyjątku wytwórczego, dodatkowego prawa ochronnego. To już się dzieje, to jest naprawdę prawo skrojone pod krajowy przemysł farmaceutyczny – są benefity, inne państwa członkowskie także… To się zadziało, te bariery są znoszone.</u>
+ <u xml:id="u-21.5" who="#EkspertKonfederacjiLewiatanGrzegorzRychwalski">Ale chciałem zwrócić uwagę, że prawo własności intelektualnej nie jest zaszyte tylko w Prawie własności przemysłowej jako projekcie legislacyjnym, projekcie prawnym. PWP jest jakby konstytucją, ale to nie jest jedyne miejsce. W naszej perspektywie jako Konfederacji Lewiatan, Krajowych Producentów Leków bardzo istotne jest to, gdzie są jeszcze inne umiejscowienia prawa własności przemysłowej – generujące pewne bariery. Tutaj wskazujemy – i przedkładaliśmy to w konsultacjach publicznych – że jest konieczność zmiany prawa k.p.c.</u>
+ <u xml:id="u-21.6" who="#EkspertKonfederacjiLewiatanGrzegorzRychwalski">Chociażby duża dyskusja toczy się teraz w gronie własności przemysłowej, dyskutujemy ze stowarzyszeniami AIPPI, z rzecznikami patentowymi na temat konieczności już raczej nie, ale sposobu wprowadzenia pism ochronnych. To jest to, o czym pani prezes mówiła. Jest powództwo o zabezpieczenie i realna możliwość dochodzenia tego zabezpieczenia, są dwie strony medalu. Jeden, który wnosi o zabezpieczenie, i drugi – który się broni przed zabezpieczeniem. W branży farmaceutycznej często jest tak, że wnoszenie powództwa o zabezpieczenie – to jest blokowanie konkurencji, bo często w perspektywie przedsiębiorców własność też jest postrzegana jako element konkurencyjności. Na to także musimy zwrócić uwagę, że to jest przewaga technologiczna, jest to przewaga konkurencyjna, możliwość bycia na rynku. Często jest tak, że wielkie firmy, globalne, przedkładają zabezpieczenie i wnioskują o zabezpieczenie, które jest, no, lekko związane z rzeczywistością. Mamy przykład z własnego podwórka, gdzie firma wnosiła o zabezpieczenie produktu, ale sąd poprosił o kaucję miliona złotych. Dla wielkiego podmiotu, globalnego, jest to naprawdę pomijalna kwota. I ten podmiot odstąpił od powództwa o zabezpieczenie, czyli nie miał pewności dochodzenia swojej pozycji – ale takie zabezpieczenie, tak, jak pani rzecznik powiedziała, mogłoby doprowadzić do likwidacji. W naszej branży, farmaceutycznej, mamy przykład. Wielki podmiot globalny versus firma, dziesięć lat postępowania, firma, która się broniła, wygrała z podmiotem globalnym, podmiot globalny nadal istnieje, ta firma nie istnieje, jest sukcesor prawny. To są rzeczy, które w k.p.c. powinny się zmienić, chociażby wprowadzenie listu ochronnego.</u>
+ <u xml:id="u-21.7" who="#EkspertKonfederacjiLewiatanGrzegorzRychwalski">Cieszy to, że w dyskusji, która się toczy w branży, nie ma pytania, czy należy wprowadzić listy ochronne, tylko: w jaki sposób. Naprawdę tutaj zwracam się do ministerstwa, do urzędu, ażeby te listy ochronne, pisma ochronne były wprowadzone podczas prac nad PWP, bo to jest kolejna bariera, którą moglibyśmy znieść, a która jest naprawdę bardzo pożądana. I chciałem powiedzieć, że środowisko sędziowskie również wskazuje na to, że to nie jest problem, to powinno być wprowadzone i dyskusje trwają, chociażby w Instytucie Wymiaru Sprawiedliwości latem tego roku toczyły się takie dyskusje i nikt nie mówił, że jest przeciw, tylko w jaki sposób mogłoby być to wprowadzone.</u>
+ <u xml:id="u-21.8" who="#EkspertKonfederacjiLewiatanGrzegorzRychwalski">Jednym z kolejnych rozwiązań, które mogłoby być wprowadzone w k.p.c., jest obligatoryjna rozprawa przed wydaniem postanowienia dla bezpieczeństwa…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-22">
+ <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Natomiast, szanowny panie, tylko chciałbym troszeczkę zawęzić przedmiot dyskusji do przedmiotu obrad Komisji i żebyśmy nie wychodzili w tematy związane z projektowanymi rozwiązaniami, które zakładam, że najpóźniej za kilka miesięcy pojawią się na Komisji.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-23">
+ <u xml:id="u-23.0" who="#EkspertKonfederacjiLewiatanGrzegorzRychwalski">Dobrze.</u>
+ <u xml:id="u-23.1" who="#EkspertKonfederacjiLewiatanGrzegorzRychwalski">To tutaj już nie będę mówił, tylko tak generalnie. Z rzeczy, które dotyczą przedsiębiorców, a są z zakresu prawa własności przemysłowej i nie są tylko w PWP – warto też zwrócić uwagę na zmianę innych ustaw. Już słowem zakończenia, co jest ważne także – i tutaj będziemy na pewno interesowali tym Komisję podczas prac nad ustawą o refundacji – tzw. powiązania patentowe, coś, co jest wskazywane jako negatywny skutek, niestety w projekcie ustawy o refundacji się powiązało i opóźni pewne procesy konkurencyjne na rynku. Mamy nadzieję, że ustawa w tym zakresie zostanie zmieniona, że będziemy mogli konkurować na rynku, a nie sztucznie, administracyjnie przedłużać ochronę praw wyłącznych wtedy, kiedy ona nie powinna już mieć miejsca.</u>
+ <u xml:id="u-23.2" who="#EkspertKonfederacjiLewiatanGrzegorzRychwalski">Tak że, szanowni państwo, bardzo dziękuję za współpracę ministerstwu, urzędowi, stowarzyszeniom, izbie, państwu posłom, a także wskazuję, że prawo własności przemysłowej to nie tylko PWP. Te inne ustawy także są bardzo istotne dla przedsiębiorców, więc tutaj w imieniu przedsiębiorców bardzo o to apeluję.</u>
+ <u xml:id="u-23.3" who="#EkspertKonfederacjiLewiatanGrzegorzRychwalski">Bardzo dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-24">
+ <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-24.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Teraz chyba pan poseł Zagórski.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-25">
+ <u xml:id="u-25.0" who="#PoselMarekZagorski">Tak, dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-25.1" who="#PoselMarekZagorski">Panie przewodniczący, szanowni państwo, dziękuję za tę dyskusję. Jeden tylko wątek, bo ich było bardzo dużo, natomiast pani prezes wskazała, że jest problem z finansowaniem dla tych, którzy mają przedsiębiorstwa – i to bardziej pytanie do pani minister i prośba o zweryfikowanie. Bo nie we wszystkich programach, a kilka programów, chociażby z NCBiR, miałem ostatnio okazję oglądać… Informacja o tym, że jest możliwość sfinansowania wszystkich kosztów związanych z ochroną szeroko rozumianej własności przemysłowej, jest według mnie czytelna. W związku z tym prośba może po pierwsze o to, żeby dokonać takiego przeglądu, bo często wystarczy prosta informacja i mocniejsze wskazanie, że tego typu wydatki mogą być refundowane. A jednocześnie postulat, żeby we wszystkich innych programach, nie tylko NCBiR, ale generalnie we wszystkich programach unijnych, nie tylko tych, które są w jurysdykcji ministra właściwego ds. gospodarki, ale także wszystkich pozostałych programach – żeby zadbać o możliwość kwalifikowalności tych kosztów na najwyższym z możliwych poziomów, bo to jest bardzo różnie. Można sobie wyobrazić taką sytuację, w której kwalifikowalność w ogóle wszystkich wydatków wynosi 50%, więc gdyby dać preferencje tylko dla tej kategorii wydatków polegającej na sfinansowaniu w 80%, czy 90%, to na pewno podniosłoby nie tylko świadomość… Swoją drogą – świadomość, bo zaczęliby się przedsiębiorcy trochę bardziej tym interesować i byłaby większa odwaga w ubieganiu się w ogóle w uczestniczeniu w tym procesie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-26">
+ <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-26.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Czy z parlamentarzystów ktoś jeszcze chciałby zabrać głos?</u>
+ <u xml:id="u-26.2" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Nie widzę, więc pozwolę udzielić sobie głosu. Mam tylko kilka takich uwag. Pierwsza – pani minister przedstawiała dane na temat miejsca Polski w różnego rodzaju rankingach, natomiast abyśmy mieli pełny obraz, prosiłbym na przyszłość podawać punkt odniesienia. Na przykład jak to wyglądało kilka lat temu, bo sytuacja, kiedy jesteśmy na 9. miejscu, ale nie wiemy, czy dwa lata temu byliśmy na 7., czy na 11., nie pozwala nam stwierdzić, jaki postęp został po prostu wykonany. To jest raz.</u>
+ <u xml:id="u-26.3" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Drugie – pytanie do pani minister i to pytanie, na które wszyscy chyba czekają, na odpowiedź w zasadzie: czy wiadomo, kiedy spodziewane jest zakończenie etapu konsultacji? Rozumiem, że pojawiło się tych uwag, jak widzę, naprawdę sporo, natomiast czy mogą państwo powiedzieć, jak to wygląda z waszej perspektywy, kiedy się mniej więcej tego spodziewacie? Czyli kiedy możemy zakładać, że Sejm będzie mógł przystąpić do dalszych prac nad projektem? Bo konsultacje to był kwiecień 2022 r., tak? Czyli w tym roku.</u>
+ <u xml:id="u-26.4" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Pytanie do pani prezes Demby-Siwek. Pamiętam, że swego czasu my wprowadzaliśmy zmiany, jeżeli chodzi o możliwość wprowadzenia ulg podatkowych na badania i rozwój. Oczywiście te ostatnie dwa czy trzy lata są ekstraordynaryjne, więc firmy muszą funkcjonować w zupełnie innej rzeczywistości. Ale chciałem spytać, czy państwo, jako Urząd Patentowy RP zauważyli jakoś wpływ tego rozwiązania na mniej więcej liczbę wniosków, które do państwa są składane?</u>
+ <u xml:id="u-26.5" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Jak rozumiem, proszę państwa, znaczna część tej dyskusji, która się dzisiaj pojawiła, to jest dyskusja, która będzie powtórzona i pojawi się zapewne przy dyskusji, kiedy będziemy już pracować nad tymi rozwiązaniami przy udziale szerszego grona, w tym również rzecznika małych i średnich przedsiębiorców plus jeszcze zapewne kilku innych gremiów i podmiotów.</u>
+ <u xml:id="u-26.6" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Z mojej strony, przynajmniej na chwilę obecną, więcej pytań nie ma, dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-27">
+ <u xml:id="u-27.0" who="#PodsekretarzstanuwMRiTKamilaKrol">Szanowny panie przewodniczący, bardzo króciutko à propos tych punktów, które… Odniesienia tutaj oczywiście były bardzo szczegółowe, więc już nie odnosiłam się – następnym razem. Postanawiam poprawę i będę na pewno szerzej to uzasadniać.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-28">
+ <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">To znaczy, pani minister, nie chodzi mi o to, żeby szerzej, tylko żeby tak: mamy 9. miejsce, cztery lata temu byliśmy na tym, tak?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-29">
+ <u xml:id="u-29.0" who="#PodsekretarzstanuwMRiTKamilaKrol">Jasne, jasne, oczywiście. Nie ma problemu.</u>
+ <u xml:id="u-29.1" who="#PodsekretarzstanuwMRiTKamilaKrol">Jeżeli chodzi o projekty ustaw, to jeszcze w tym roku planujemy przekazać na Radę Ministrów. Tak że te prace toczą się sprawnie, mam nadzieję, że tutaj nie będzie żadnych komplikacji po drodze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-30">
+ <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-30.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">I pani prezes?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-31">
+ <u xml:id="u-31.0" who="#PrezesUrzeduPatentowegoRPEdytaDembySiwek">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-31.1" who="#PrezesUrzeduPatentowegoRPEdytaDembySiwek">Panie przewodniczący, w 2020 r., czyli w roku pandemii, faktycznie zgłoszeń było więcej, o jakieś 3%. Praktycznie na całym świecie nastąpił wówczas spadek na poziomie około 10%. Trudno mi odpowiedzieć, czy było to wynikiem zastosowania ulgi. Liczba zgłoszeń na przestrzeni ostatnich lat jest mniej więcej na takim samym poziomie, aczkolwiek, tak jak pan przewodniczący słusznie podkreślił, te ostatnie lata nie były takimi normalnymi latami. Trend światowy jest raczej trendem spadkowym w obszarze w ogóle zgłoszeń praw własności intelektualnej. Tak że tutaj trudno mi się odnieść, jakie to miało bezpośrednie przełożenie.</u>
+ <u xml:id="u-31.2" who="#PrezesUrzeduPatentowegoRPEdytaDembySiwek">A korzystając z tego, że jestem przy głosie, chciałam uporządkować pewne kwestie, bo była mowa o tym przyszłym projekcie. Pani prezes mówiła o platformach internetowych, ja chciałam powiedzieć o czymś innym – to są wzory przemysłowe i wzory użytkowe. Ze wzorami przemysłowymi i użytkowymi jest problem na portalach internetowych i aukcyjnych i one są faktycznie niebadane od zawsze. My, przygotowując później z ministerstwem projekt ustawy, przeprowadzaliśmy konsultacje z największymi polskim platformami. I kwestia wzorów użytkowych tam nie istniała, kwestia ich naruszeń, bo one są zupełnie inaczej rozpatrywane i zdejmowane z tych portali.</u>
+ <u xml:id="u-31.3" who="#PrezesUrzeduPatentowegoRPEdytaDembySiwek">Tak jak tutaj pani rzecznik wspomniała o przykładach, chciałam powiedzieć, że zawsze należy monitorować swoje prawa, jak się jest posiadaczem jakichś praw – i niezależnie, czy to prawo było badane, czy nie, zawsze trzeba je monitorować.</u>
+ <u xml:id="u-31.4" who="#PrezesUrzeduPatentowegoRPEdytaDembySiwek">Kwestia badania i szybkości. Nowy projekt zakłada, że sprawozdanie będzie podstawą do egzekwowania praw, tak że nie będą egzekwowane tak zwane puste prawa, bo jeżeli sąd będzie posiadał sprawozdanie z badania, z którego będzie wynikało, że to rozwiązanie jest nowe, to to prawo będzie egzekwowane. Tak że tam jest wiele zabezpieczeń, ale nie chcę tu wchodzić w szczegóły, bo tak jak słusznie pan przewodniczący zauważył, to nie jest przedmiotem tej Komisji.</u>
+ <u xml:id="u-31.5" who="#PrezesUrzeduPatentowegoRPEdytaDembySiwek">Tak że dziękuję serdecznie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-32">
+ <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Dziękuję również.</u>
+ <u xml:id="u-32.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Czy ktoś z państwa jeszcze chciałby zabrać głos?</u>
+ <u xml:id="u-32.2" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Szanowni państwo, nie widzę, w związku z tym pozostaje mi tylko stwierdzić, że zamykam dyskusję. Mam nadzieję, że do projektu, o którym mówiliśmy, do pracy nad nim uda nam się przystąpić w najbliższych miesiącach.</u>
+ <u xml:id="u-32.3" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny. Protokół dzisiejszego posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w sekretariacie Komisji w Kancelarii Sejmu.</u>
+ <u xml:id="u-32.4" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Zamykam posiedzenie Komisji. Dziękuję państwu za obecność.</u>
+ </div>
+ </body>
+ </text>
+ </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00105-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00105-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..ecadc98
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00105-01/header.xml
@@ -0,0 +1,49 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-gorxx-00105-01">
+ <fileDesc>
+ <titleStmt>
+ <title>Komisja Gospodarki i Rozwoju /nr 105/</title>
+ </titleStmt>
+ <publicationStmt>
+ <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+ </publicationStmt>
+ <sourceDesc>
+ <bibl>
+ <title>Komisja Gospodarki i Rozwoju /nr 105/</title>
+ <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+ <note type="system">III RP</note>
+ <note type="house">Sejm</note>
+ <note type="termNo">9</note>
+ <note type="type">Komisja</note>
+ <note type="sessionNo" target="#GOR">105</note>
+ <note type="part">1</note>
+ <date>2022-11-29</date>
+ </bibl>
+ </sourceDesc>
+ </fileDesc>
+ <profileDesc>
+ <particDesc>
+ <person xml:id="DyrektorDepartamentuPrawnegoUrzeduOchronyKonkurencjiiKonsumentowDanielMankowski" role="speaker">
+ <persName>Dyrektor Departamentu Prawnego Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Daniel Mańkowski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="DyrektordepartamentuUOKiKDanielMankowski" role="speaker">
+ <persName>Dyrektor departamentu UOKiK Daniel Mańkowski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszNykiel" role="speaker">
+ <persName>Legislator z Biura Legislacyjnego Łukasz Nykiel</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselAndrzejGawron" role="speaker">
+ <persName>Poseł Andrzej Gawron</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselTadeuszAziewicz" role="speaker">
+ <persName>Poseł Tadeusz Aziewicz</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrzewodniczacyposelWojciechZubowski" role="speaker">
+ <persName>Przewodniczący poseł Wojciech Zubowski</persName>
+ </person>
+ <org xml:id="GOR" role="committee">
+ <orgName>Komisja Gospodarki i Rozwoju</orgName>
+ </org>
+ </particDesc>
+ </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00105-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00105-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..3e92f69
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00105-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,79 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+ <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+ <TEI>
+ <xi:include href="header.xml"/>
+ <text>
+ <body>
+ <div xml:id="div-1">
+ <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Dzień dobry państwu, otwieram posiedzenie Komisji Gospodarki i Rozwoju. Witam członków Komisji oraz zaproszonych gości: pana Daniela Mańkowskiego, dyrektora Departamentu Prawnego w Urzędzie Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz pana Łukasza Wrońskiego, dyrektora Departamentu Ochrony Zbiorowych Interesów Konsumentów. Stwierdzam kworum.</u>
+ <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Porządek dzisiejszego posiedzenia przewiduje rozpatrzenie uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o prawach konsumenta oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2792. Przystępujemy do realizacji porządku dziennego.</u>
+ <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Informuję, że Marszałek Sejmu w dniu 21 listopada br. skierowała uchwałę Senatu RP w sprawie ustawy o zmianie ustawy o prawach konsumenta oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2792, do Komisji Gospodarki i Rozwoju w celu rozpatrzenia. Przystępujemy do rozpatrzenia uchwały Senatu.</u>
+ <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Senat zgłosił 3 poprawki. Parlamentarzystów informuję, że najprawdopodobniej będziemy głosować, dlatego proszę państwa o zalogowanie się do systemu przy pomocy poselskich legitymacji.</u>
+ <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Przystępujemy do rozpatrzenia poprawki nr 1. Czy mamy na sali przedstawiciela Senatu? Nie ma przedstawiciela Senatu. W takim razie, czy możemy poprosić pana dyrektora o przedstawienie tej poprawki, którą zaproponował Senat? Chodzi o poprawkę dotyczącą art. 1 pkt 3, a dokładnie mówiąc o nadanie nowego brzmienia w art. 3a ust. 2.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-2">
+ <u xml:id="u-2.0" who="#DyrektorDepartamentuPrawnegoUrzeduOchronyKonkurencjiiKonsumentowDanielMankowski">Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, poprawka nr 1 przyjęta podczas prac senackich obejmuje uzupełnienie katalogu odesłań w zakresie przepisów, które stosuje się w przypadku usług zdrowotnych zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa i co do zasady ma charakter uzupełniający, żeby móc w pełnym zakresie określić wszystkie normy, które powinny być stosowane z art. 12 ustawy o prawach konsumenta.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-3">
+ <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Jakie jest stanowisko Urzędu, jeśli chodzi o merytoryczną treść poprawki?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-4">
+ <u xml:id="u-4.0" who="#DyrektordepartamentuUOKiKDanielMankowski">Jak najbardziej aprobujące dla tej poprawki, panie przewodniczący.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-5">
+ <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Czy mamy przedstawicieli ministerstwa? Nie ma, a więc reprezentowany jest tylko UOKiK. Rozumiem, że poprawka Senatu została przez odpowiedni urząd zaopiniowana pozytywnie.</u>
+ <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Czy ktoś chciałby zabrać głos na temat tej poprawki? Biuro Legislacyjne się nie zgłasza, ale może chciałby zabrać głos ktoś z parlamentarzystów? Nie widzę. W takim razie zapytam, czy jest sprzeciw wobec pozytywnego zaopiniowania poprawki nr 1? Nie widzę.</u>
+ <u xml:id="u-5.2" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Stwierdzam, że Komisja przyjęła poprawkę nr 1.</u>
+ <u xml:id="u-5.3" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Przystępujemy do rozpatrzenia poprawki nr 2, która dotyczy zastąpienia wyrazów „powstrzymuje się od korzystania” wyrazami „jest zobowiązany zaprzestać korzystania”. Ponownie proszę przedstawiciela UOKiK o wypowiedzenie się na temat tej poprawki.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-6">
+ <u xml:id="u-6.0" who="#DyrektordepartamentuUOKiKDanielMankowski">Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, ta poprawka to wynik dyskusji z Biurem Legislacyjnym Senatu, które wskazało, że przepis w brzmieniu dyrektywy, tzn. „powstrzymuje się od korzystania”, przeniesiony do ustawy ma charakter postulatu, apelu i jako taki w normie prawnej nie powinien występować. W związku z tym przepis został przeformułowany tak, że wprost formułuje obowiązek względem podmiotu, do którego jest adresowany. Do tej propozycji Biura Legislacyjnego odnosimy się pozytywnie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-7">
+ <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Czy Biuro Legislacyjne Sejmu zechce się odnieść do poprawki zaproponowanej przez Biuro Legislacyjne Senatu? Proszę bardzo, słuchamy.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-8">
+ <u xml:id="u-8.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszNykiel">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Wysoka Komisjo, mamy pytanie do przedstawicieli Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Jeśli chodzi o charakter tej poprawki, to mamy tutaj uzasadnienie legislacyjne, natomiast pan dyrektor dotknął także innego wątku, a mianowicie tzw. dyrektywa Omnibus, która jest implementowana w tym projekcie, mówi wprost o „powstrzymaniu się od korzystania”, czyli to jest niejako recypowane z dyrektywy i w związku z tym nasze pytanie jest takie: czy po zmianie redakcji przepisu nie będzie problemu z właściwą transpozycją tej dyrektywy i ewentualnymi rozmowami z Komisją Europejską, bo oczywiście ten projekt zostanie przedstawiony Komisji? Czy mógłby pan potwierdzić, że tak będzie? Jeżeli tak, to my nie będziemy zgłaszać uwag.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-9">
+ <u xml:id="u-9.0" who="#DyrektordepartamentuUOKiKDanielMankowski">Panie mecenasie, potwierdzam. Naszym zdaniem obowiązek zachowania się wobec konsumenta będzie w tym przypadku tożsamy. To jest tylko kwestia innego ujęcia danej normy.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-10">
+ <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Spróbuję zatem podsumować państwa stanowisko. Rozumiem, że pomimo lekkich zmian w brzmieniu tego przepisu unijni komisarze ani unijni urzędnicy nie będą mieli żadnych wątpliwości co do celowości ich wprowadzenia.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-11">
+ <u xml:id="u-11.0" who="#DyrektordepartamentuUOKiKDanielMankowski">W naszej ocenie w tym brzmieniu transpozycja również będzie pełna i nie widzimy zagrożenia dla właściwej implementacji tego rozporządzenia do polskiego porządku prawnego.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-12">
+ <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zabrać głos w sprawie poprawki nr 2? Nie widzę.</u>
+ <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Szanowni państwo, jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała poprawkę nr 2, o której przed chwilą rozmawialiśmy. Nie słyszę sprzeciwu.</u>
+ <u xml:id="u-12.2" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Stwierdzam, że Komisja tę poprawkę rozpatrzyła i przyjęła.</u>
+ <u xml:id="u-12.3" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Przystępujemy do rozpatrzenia poprawki nr 3, tj. nowego brzmienia art. 11. Zgodnie z tą poprawką art. 11 otrzymuje następujące brzmienie: „Art. 11. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2023 r.”. Poproszę przedstawiciela UOKiK o zabranie głosu w tej sprawie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-13">
+ <u xml:id="u-13.0" who="#DyrektordepartamentuUOKiKDanielMankowski">Również w tym przypadku zgadzamy się na zaproponowaną poprawkę. W trakcie prac w Senacie termin wejścia w życie ustawy został dostosowany do terminu wejścia w życie projektu ministra sprawiedliwości dotyczącego zmiany tej samej ustawy. Proponowane zmiany są ze sobą komplementarne, nawet jeżeli chodzi o siatkę definicji, dlatego wejście w życie obydwu projektów w tym samym dniu jest jak najbardziej uzasadnione.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-14">
+ <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Widzę, że Biuro Legislacyjne nie ma uwag. Czy ktoś z państwa posłów chciałby w tej sprawie zabrać głos? Nie widzę. Szanowni państwo, jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, stwierdzę, że Komisja poprawkę przyjęła. Nie słyszę sprzeciwu.</u>
+ <u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Stwierdzam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała poprawkę nr 3, ostatnią zaproponowaną przez Senat. Chciałbym w tym momencie zauważyć, że wszystkie poprawki Senatu zostały przez Komisję rozpatrzone pozytywnie.</u>
+ <u xml:id="u-14.2" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Proszę państwa, zanim zakończę posiedzenie, mam jeszcze do państwa jedną uwagę i dotyczy ona nie tylko tego posiedzenia Komisji, ale generalnie wszystkich innych. Jeżeli przewodniczący Komisji, czy to będę ja, czy ktokolwiek inny, mówi państwu, że w sekretariacie Komisji będzie wyłożony stenogram z posiedzenia Komisji i że będzie można się z nim zapoznać, to wytrzymajcie państwo jeszcze te 15 czy 20 sekund i my to posiedzenie zamkniemy. Trochę dziwnie to wygląda, kiedy parlamentarzyści podrywają się z krzeseł, prawie jak uczniowie na dźwięk dzwonka i biegiem ruszają do drzwi, nie dając czasami przewodniczącemu w spokoju…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-15">
+ <u xml:id="u-15.0" who="#PoselTadeuszAziewicz">Mamy inne obowiązki.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-16">
+ <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Wiem o tym, panie pośle, ale nieraz na komisjach siedzimy po dwie lub cztery godziny, więc dodatkowe 15 sekund nie zrobi chyba większej różnicy.</u>
+ <u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Proszę państwa, pozostało nam jeszcze dokonanie wyboru posła sprawozdawcy. Proponuję, żeby to był pan poseł Andrzej Gawron, który kontynuowałby w ten sposób bycie sprawozdawcą tej ustawy. Czy pan poseł się zgadza?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-17">
+ <u xml:id="u-17.0" who="#PoselAndrzejGawron">Tak.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-18">
+ <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Jest zgoda pana posła. Czy ktoś jest przeciwny tej propozycji? Nie widzę. Stwierdzam, że Komisja wybrała pana posła Andrzeja Gawrona na sprawozdawcę.</u>
+ <u xml:id="u-18.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny posiedzenia. Protokół z dzisiejszego posiedzenia zostanie wyłożony do przejrzenia w sekretariacie Komisji w Kancelarii Sejmu. Dziękuję państwu, zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+ </div>
+ </body>
+ </text>
+ </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00243-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00243-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..dfdeb2e
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00243-01/header.xml
@@ -0,0 +1,55 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-infxx-00243-01">
+ <fileDesc>
+ <titleStmt>
+ <title>Komisja Infrastruktury /nr 243/</title>
+ </titleStmt>
+ <publicationStmt>
+ <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+ </publicationStmt>
+ <sourceDesc>
+ <bibl>
+ <title>Komisja Infrastruktury /nr 243/</title>
+ <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+ <note type="system">III RP</note>
+ <note type="house">Sejm</note>
+ <note type="termNo">9</note>
+ <note type="type">Komisja</note>
+ <note type="sessionNo" target="#INF">243</note>
+ <note type="part">1</note>
+ <date>2022-11-29</date>
+ </bibl>
+ </sourceDesc>
+ </fileDesc>
+ <profileDesc>
+ <particDesc>
+ <person xml:id="DyrektordepartamentuMIRenataRychter" role="speaker">
+ <persName>Dyrektor departamentu MI Renata Rychter</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="DyrektorDepartamentuTransportuDrogowegoMinisterstwaInfrastrukturyRenataRychter" role="speaker">
+ <persName>Dyrektor Departamentu Transportu Drogowego Ministerstwa Infrastruktury Renata Rychter</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="DyrektorDepartamentuTransportuZrzeszeniaMiedzynarodowychPrzewoznikowDrogowychPiotrMikiel" role="speaker">
+ <persName>Dyrektor Departamentu Transportu Zrzeszenia Międzynarodowych Przewoźników Drogowych Piotr Mikiel</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselMiroslawSuchon" role="speaker">
+ <persName>Poseł Mirosław Suchoń</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrezesZrzeszeniaMiedzynarodowychPrzewoznikowDrogowychwPolsceJanBuczek" role="speaker">
+ <persName>Prezes Zrzeszenia Międzynarodowych Przewoźników Drogowych w Polsce Jan Buczek</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrezesZwiazkuPracodawcowTransportiLogistykaPolskaMaciejWronski" role="speaker">
+ <persName>Prezes Związku Pracodawców „Transport i Logistyka Polska” Maciej Wroński</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrzewodniczacyKrajowejSekcjiTransportuDrogowegoNSZZSolidarnoscTadeuszKucharski" role="speaker">
+ <persName>Przewodniczący Krajowej Sekcji Transportu Drogowego NSZZ „Solidarność” Tadeusz Kucharski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrzewodniczacyposelPawelOlszewski" role="speaker">
+ <persName>Przewodniczący poseł Paweł Olszewski</persName>
+ </person>
+ <org xml:id="INF" role="committee">
+ <orgName>Komisja Infrastruktury</orgName>
+ </org>
+ </particDesc>
+ </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00243-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00243-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..5f60a0e
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00243-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,105 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+ <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+ <TEI>
+ <xi:include href="header.xml"/>
+ <text>
+ <body>
+ <div xml:id="div-1">
+ <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Dzień dobry. Witam państwa bardzo serdecznie. Otwieram posiedzenie Komisji Infrastruktury. Witam panie i panów posłów. Stwierdzam kworum.</u>
+ <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Informuję, że posiedzenie Komisji zostało zwołane w trybie art. 152 ust. 2 regulaminu Sejmu na wniosek grupy posłów przekazany do Komisji Infrastruktury 7 listopada 2012 r. Zgodnie z przedstawionym porządkiem przedmiotem dzisiejszego posiedzenia będzie przedstawienie przez prezesa Rady Ministrów informacji dotyczących zmian legislacyjnych mających na celu możliwości rozliczania delegacji i ryczałtów za noclegi kierowcom polskich firm transportowych wykonujących przewozy międzynarodowe.</u>
+ <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Przystępujemy do realizacji porządku dziennego. Od razu prosiłbym stronę rządową o zaprezentowanie ewentualnych zmian, a później przeprowadzimy dyskusję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-2">
+ <u xml:id="u-2.0" who="#DyrektorDepartamentuTransportuDrogowegoMinisterstwaInfrastrukturyRenataRychter">Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo tutaj zgromadzeni, pozwolę sobie przekazać informacje w imieniu resortu infrastruktury. Pan minister Weber nie mógł uczestniczyć w posiedzeniu ze względu na kolizję terminów posiedzenia plenarnego Senatu.</u>
+ <u xml:id="u-2.1" who="#DyrektorDepartamentuTransportuDrogowegoMinisterstwaInfrastrukturyRenataRychter">Szanowni państwo, pozwolę sobie wskazać, że tematyka systemu wynagradzania kierowców w transporcie drogowym, nie tylko w transporcie międzynarodowym, ale ogólnie kierowców, budzi wątpliwości już do wielu lat. De facto jest to podyktowane – pojawiającą się także w sferze społecznej, medialnej, szerszej – problematyką zaniżania wysokości wynagrodzeń czy nieuczciwym podejściem do kwestii wypłaty wszystkich składników wynagrodzeń. Niewątpliwie w tym kontekście ostatnio przyjęte rozwiązania, mianowicie od 2 lutego 2021 r., czy to związane z koniecznością dostosowania przepisów prawa krajowego do Pakietu Mobilności I, czyli przepisów unijnych, a w zasadzie powinnam powiedzieć odwrotnie, czy też kwestii związanych z koniecznością respektowania orzecznictwa sądowego w tym zakresie… Po krótkim czasie obowiązywania nowych przepisów, mianowicie zmian w ustawie o czasie pracy kierowców, konkretnie jest to przepis wynikający z art. 21b dotyczący sposobu odmiennego traktowania i odmiennego podejścia do wynagradzania kierowców w międzynarodowym transporcie drogowym, nadal budzą one kontrowersje.</u>
+ <u xml:id="u-2.2" who="#DyrektorDepartamentuTransportuDrogowegoMinisterstwaInfrastrukturyRenataRychter">W tym kontekście w ramach uzgodnień publicznych i konsultacji projektu ustawy o delegowaniu kierowców, tzw. lex specialis, środowisko złożyło szereg uwag, m.in. dotyczących konieczności uproszczenia obowiązującego aktualnie systemu wynagradzania kierowców, aby likwidować konieczność wydatków związanych z administrowaniem, z organizacją w przedsiębiorstwach transportowych, żeby też ułatwić możliwość większego planowania wysokości tych wynagrodzeń, planowania budżetów na wynagrodzenia kierowców.</u>
+ <u xml:id="u-2.3" who="#DyrektorDepartamentuTransportuDrogowegoMinisterstwaInfrastrukturyRenataRychter">W tym kontekście Ministerstwo Infrastruktury pochyla się nad przepisami nowelizacji ustawy o czasie pracy kierowców w ramach prac nad projektem ustawy o delegowaniu kierowców. Zmiany te obejmują m.in. wprowadzenie jednolitej wysokości diety i jednolitego pułapu, poziomu kosztów, które nie podlegałyby wliczeniu, jeśli chodzi o podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Szanowni państwo, zmiany te opierają się także na wprowadzeniu możliwości wypłaty wynagrodzenia w dwóch transzach, w dwóch częściach, a także wprowadzają przepisy abolicyjne, które mają na celu zachęcić tzw. nieuczciwych pracodawców albo uczciwych, ale takich, którzy nie sprostali tym zmianom i nie poradzili sobie z właściwym rozliczaniem składników wynagrodzenia i, co za tym idzie, odprowadzaniem składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne i zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych we właściwych wysokościach, takich, jak wynika to z przepisów prawa powszechnie obowiązującego.</u>
+ <u xml:id="u-2.4" who="#DyrektorDepartamentuTransportuDrogowegoMinisterstwaInfrastrukturyRenataRychter">Szanowni państwo, na początku sierpnia tego roku propozycje te były przekazane, skonsultowane z organizacjami społecznymi zrzeszającymi przewoźników drogowych. Spotykały się z pozytywnym odzewem, natomiast nadal prowadzimy prace nad tymi przepisami, ponieważ muszą one spotkać się również z akceptacją i muszą być uzgodnione w ramach jeszcze trwających prac, na etapie prac rządowych, przede wszystkim z ministrem finansów i ministrem właściwym ds. pracy, czyli ministrem rodziny i polityki społecznej.</u>
+ <u xml:id="u-2.5" who="#DyrektorDepartamentuTransportuDrogowegoMinisterstwaInfrastrukturyRenataRychter">Szanowni państwo, to tyle w telegraficznym skrócie na początek. Mam nadzieję, że w toku obrad będzie jeszcze możliwość odniesienia się do bardziej szczegółowych pytań czy kwestii, jeżeli pojawią się takowe na posiedzeniu. Bardzo dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-3">
+ <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Otwieram dyskusję. Czy ktoś zgłasza się do głosu? Nikt? Strona społeczna? Proszę, pan poseł Suchoń i później pan Maciej Wroński.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-4">
+ <u xml:id="u-4.0" who="#PoselMiroslawSuchon">Panie przewodniczący, to może strona społeczna, bo to de facto jest temat, który bardzo… Ja pozwolę sobie później, jeżeli pan przewodniczący przekaże mi głos. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-5">
+ <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Dobrze, czyli pan prezes Wroński, pan i pan poseł Suchoń.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-6">
+ <u xml:id="u-6.0" who="#PrezesZwiazkuPracodawcowTransportiLogistykaPolskaMaciejWronski">Panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, szanowni państwo, fakt, że była taka inicjatywa poselska i prośba o wskazanie prac nad ryczałtami, dietami, świadczy o tym, że rzeczywiście jest problem. O ile sam zaproponowany kierunek, czyli powrót do stanu poprzedniego, wydaje mi się, nie rozwiązuje problemów i byłby krzywdzący zarówno dla części środowiska przewoźników, którzy wykonują prace w reżimie delegowania, jak i dla części pracowników, którzy oczekują wyższych emerytur, wyższych świadczeń socjalnych, o tyle problem faktycznie istnieje. Ten problem to przede wszystkim bardzo skomplikowany sposób obliczania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i podatek dochodowy.</u>
+ <u xml:id="u-6.1" who="#PrezesZwiazkuPracodawcowTransportiLogistykaPolskaMaciejWronski">Obrazowo powiem, że system, który został przyjęty, jest bardzo dobry w przypadku delegowania pracowników stacjonarnych do pracy za granicą, gdzie pracownik jedzie np. na budowę, będzie przebywał za granicą trzy, pięć miesięcy albo i rok. Tam są stałe stawki i można policzyć, ile będzie zarabiał każdego dnia.</u>
+ <u xml:id="u-6.2" who="#PrezesZwiazkuPracodawcowTransportiLogistykaPolskaMaciejWronski">W transporcie drogowym natomiast, gdzie nasi kierowcy są pracownikami wysoko mobilnymi, w ciągu jednej doby kierowcy przebywają czasami nawet w trzech lub w czterech państwach. Proszę sobie wyobrazić, że większość ładunków jest na granicy zachodnich Niemiec, Beneluksu, Luksemburga, Francji, Szwajcarii. Bywają sytuacje takie, że w ciągu doby kierowca przejeżdża z Niemiec przez Holandię i Belgię do Francji, czyli jest w czterech krajach.</u>
+ <u xml:id="u-6.3" who="#PrezesZwiazkuPracodawcowTransportiLogistykaPolskaMaciejWronski">Teraz algorytm, który umożliwia obliczenie podstawy wymiaru składek ZUS czy obliczenie zaliczki na podatek dochodowy, używa stawki diety zagranicznej. Dla każdego z tych państw jest ona różna. W jednym z tych państw wynosi to, załóżmy, pięćdziesiąt kilka euro, w innym państwie 49 euro. Są kraje, gdzie wynosi 40 euro. W związku z tym w zależności od tego, jak akurat ułożyła się trasa kierowcy, na sam koniec kierowca dostaje jakąś wypłatę netto, ale na początku miesiąca pracy tak naprawdę nie wie, ile zarobi, i następują konflikty pomiędzy pracownikami, pomiędzy pracownikami a pracodawcą, bo jeden pracownik dostanie, załóżmy, o 500 zł więcej, drugi dostanie o 600 zł mniej i, przepraszam za kolokwializm, na firmie zaczyna się dym.</u>
+ <u xml:id="u-6.4" who="#PrezesZwiazkuPracodawcowTransportiLogistykaPolskaMaciejWronski">Nie jest to komfortowa sytuacja zarówno dla pracownika, jak i dla pracodawcy, bo pracownik chciałby wiedzieć, na jakie wynagrodzenie może liczyć na koniec miesiąca, pracodawca natomiast chciałby sobie policzyć, ile ma przeznaczyć w planowanym budżecie na wynagrodzenia, bo płaci on tzw. brutto brutto, czyli nie dość że płaci wynagrodzenie brutto, to jeszcze z własnej kieszeni dokłada do tego swoją część na ubezpieczenia społeczne. Rodzi to bardzo duże problemy. Jakie problemy? Problemy dyskryminacyjne i ewentualnie brak przewidywalności warunków pracy po stronie pracodawcy i pracownika. To już powiedziałem. Po stronie małych firm, a tych firm, mikroprzedsiębiorstw, jest w Polsce 96%, powoduje, że tak naprawdę nie są one w stanie tego policzyć.</u>
+ <u xml:id="u-6.5" who="#PrezesZwiazkuPracodawcowTransportiLogistykaPolskaMaciejWronski">Proszę sobie wyobrazić. Jest przewoźnik, który ma jeden pojazd. Do tego zatrudnia dwóch pracowników. Ma trzy pojazdy. Kiedy ma się zajmować analizą poszczególnych tarczek, tym, ile godzin w jakim państwie był jego kierowca, tym, jak to wszystko policzyć? Nie stać go także, bo skala prowadzonej działalności jest maleńka, na wynajęcie, na zakup skomplikowanego oprogramowania, czy na zlecenie tego na zewnątrz, bo w tym momencie ta działalność biznesowa nie opłacałaby się. Rodzi to dwojakie skutki: zarówno dla budżetu państwa i ZUS-u, jak i dla dobrej konkurencji na rynku, bo nie radząc sobie z tym tematem, część firm albo robi to „po uważaniu” i odprowadza wysokość składek, narażając się na kary, albo wychodzi z założenia: „I tak, i tak dostanę karę, więc w ogóle nie będę płacił tych świadczeń, części wynagrodzenia”, i – muszę to powiedzieć z przykrością, bo choć mam nadzieję, że jest to nieznaczna część rynku, to nawet łyżka dziegciu psuje beczkę miodu – płaci pracownikowi pod stołem.</u>
+ <u xml:id="u-6.6" who="#PrezesZwiazkuPracodawcowTransportiLogistykaPolskaMaciejWronski">Występowaliśmy do resortu infrastruktury, do resortu pracy, do resortu finansów w sprawie uproszczenia zasad, które będą pozwalały określić, jakie wynagrodzenie przy danym wynagrodzeniu brutto dostanie pracownik i jakie koszty będzie miał pracodawca. Pozwolą one wypełnić ludziom swoje obowiązki wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i wobec budżetu Skarbu Państwa. Powiem szczerze, że niestety odbijamy się głową od ściany.</u>
+ <u xml:id="u-6.7" who="#PrezesZwiazkuPracodawcowTransportiLogistykaPolskaMaciejWronski">O ile trzeba przyznać, że minister Weber i pani dyrektor Renata Rychter w ostatnim okresie pochylili się nad tym i przynajmniej zadeklarowali taką wolę, o tyle wydaje mi się, że resort infrastruktury jest troszeczkę za słaby na takich dwóch graczy jak resort finansów i resort rodziny i pracy, którzy określają te zasady. Obawiam się, że do tego uproszczenia nie dojdzie, bo cały czas mówimy: „Zmienimy, uprościmy”, natomiast przypomina mi to grecki chór, gdzie wszyscy śpiewają: „Biegniemy, biegniemy, biegniemy”, a w gruncie rzeczy wszyscy stoją w miejscu.</u>
+ <u xml:id="u-6.8" who="#PrezesZwiazkuPracodawcowTransportiLogistykaPolskaMaciejWronski">Teraz jest prośba do państwa posłów, do waszej roli sprawcy. Jak by nie było, jesteście przedstawicielami nas wszystkich, narodu, społeczeństwa. Jest prośba o bardzo duże wsparcie, i to wsparcie we współpracy z nami. Inicjatywa poselska wynikała pewnie z tego, że do grupy posłów przyszedł jakiś przewoźnik, powiedział, że ma problem, a państwo zrobiliście tak, jak przewoźnik wytłumaczył. Myślę natomiast, że jako związek pracodawców „Transport i Logistyka Polska”, jako Zrzeszenie Międzynarodowych Przewoźników Drogowych – po mojej lewej stronie siedzą akurat koledzy z ZMPD – problem ten mamy dokładnie rozpoznany. Jesteśmy w stanie przedstawić konkretne propozycje, powiedzieć, co należy zrobić. Wspólne wystąpienie, jeszcze razem z OZPTD, skierowaliśmy zresztą do ministra Webera. Jesteśmy też w stanie usiąść ze związkami zawodowymi, porozmawiać i wytłumaczyć: „OK, tyle możemy dać, ale wy chcecie za dużo, na co już nas nie stać”. Jakoś spróbujemy porozmawiać, ale dialog społeczny powinien być.</u>
+ <u xml:id="u-6.9" who="#PrezesZwiazkuPracodawcowTransportiLogistykaPolskaMaciejWronski">Na samo zakończenie chciałem poprosić prezydium Komisji Infrastruktury i państwa posłów. Ostatnio dialog społeczny troszeczkę nam kuleje. Po posiedzeniu, tak ważnym i istotnym z punktu widzenia pracodawców i pracowników, obecni tu przedstawiciele strony społecznej dowiedzieli się z Internetu, czytając strony komisyjne, że jest takie posiedzenie. Oczywiście dziękujemy za zgodę, za umożliwienie wystąpienia i udziału, ale może warto byłoby wrócić do tego, co było przez kilka kadencji, poczynając od początku lat 90., do zeszłej kadencji przed COVID-em, kiedy jeszcze jako tako to funkcjonowało, czyli do informowania nas przez sekretariat Komisji o pracach Komisji związanych z transportem drogowym, z ruchem drogowym i z zapraszaniem. Naprawdę mamy co robić, nie chcemy też państwu zabierać zbędnego czasu, ale wydaje mi się, że czasami warto byłoby, żebyśmy w imieniu reprezentowanych przez nas przedsiębiorców czy pracowników podali państwu swoją opinię, żebyście państwo nie tylko na spotkaniach w terenie, gdzie jest subiektywny punkt widzenia pojedynczego przedsiębiorcy czy pojedynczej organizacji związkowej, mogli poznać nasz punkt widzenia.</u>
+ <u xml:id="u-6.10" who="#PrezesZwiazkuPracodawcowTransportiLogistykaPolskaMaciejWronski">Suwerennie podejmiecie państwo decyzję o dalszym kierunku i o rozstrzygnięciach, natomiast warto byłoby, żeby nasz głos mógł co do zasady wybrzmieć i żebyście nam to umożliwili. Stąd apel o informację i o zapraszanie, żeby nie było tak, że musimy prosić o państwa ewentualną zgodę. Oczywiście jeśli nie chcecie naszej obecności, naszego głosu, z tym też się pogodzimy. Jesteśmy dorośli. Jak nas ktoś nie chce, to nie chcemy specjalnie się narzucać. Uprzejmie dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-7">
+ <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Dziękuję. Panie prezesie, gdybyśmy nie chcieli, to by pana tu nie było. Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-8">
+ <u xml:id="u-8.0" who="#DyrektorDepartamentuTransportuZrzeszeniaMiedzynarodowychPrzewoznikowDrogowychPiotrMikiel">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Krótko się przedstawię: Piotr Mikiel, Zrzeszenie Międzynarodowych Przewoźników Drogowych.</u>
+ <u xml:id="u-8.1" who="#DyrektorDepartamentuTransportuZrzeszeniaMiedzynarodowychPrzewoznikowDrogowychPiotrMikiel">Kolega Maciej Wroński w zasadzie powiedział w imieniu branży transportu drogowego o tym, czego oczekiwalibyśmy, reprezentując tę branżę. W uzupełnieniu do tego, co przed chwilą zostało powiedziane, przypomnę i zwrócę uwagę na jeden aspekt. Otóż zmiana zasad wynagrodzenia kierowców, która nastąpiła w Polsce od 2 lutego br., dosyć istotnie odbiła się na kondycji finansowej branży transportu drogowego. Wzrost kosztów funkcjonowania transportu drogowego dla przedsiębiorstw funkcjonujących w tym obszarze był i nadal jest znaczący.</u>
+ <u xml:id="u-8.2" who="#DyrektorDepartamentuTransportuZrzeszeniaMiedzynarodowychPrzewoznikowDrogowychPiotrMikiel">Mieliśmy trochę żalu na etapie wdrażania przepisów Pakietu Mobilności, bo to jest jedna z przesłanek, która powodowała konieczność zmiany krajowych przepisów, że rząd dosyć długo zwlekał z wdrażaniem tych przepisów, a później zostało bardzo niewiele czasu i tak naprawdę jedynym rozwiązaniem, które można było wówczas wprowadzić, była całkowita rezygnacja z diet i podróży służbowej w przypadku kierowców zatrudnionych w przedsiębiorstwach transportu drogowego. Wtedy natomiast, już na etapie prac i ostatniej nowelizacji ze stycznia br., zwracaliśmy uwagę na temat wynagrodzenia kierowców i pomocy branży w nowej sytuacji i na to, że trzeba będzie jak najszybciej się zorganizować. Może nastąpił też zbieg jakichś zdarzeń nieprzychylnych środowisku i w ogóle całej sytuacji, bo, przypomnę, 2 lutego przepisy weszły w życie, kilka tygodni później wybuchła wojna na Ukrainie, nastąpił wzrost inflacji, wzrost kosztów paliwa, wzrost kosztów pracy. To są czynniki, które dosyć mocno zauważyła także branża transportu drogowego.</u>
+ <u xml:id="u-8.3" who="#DyrektorDepartamentuTransportuZrzeszeniaMiedzynarodowychPrzewoznikowDrogowychPiotrMikiel">Między innymi dlatego wspólnie, jako organizacje przewoźników drogowych wystąpiliśmy do ministra infrastruktury, bo uznaliśmy, że on jest tym, który powinien mieć na uwadze branżę transportu drogowego, aby wypracować jakieś doraźne rozwiązania, które umożliwiłyby wsparcie branży. To jest to, o czym mówiła pani dyrektor i prezes Wroński. To jest poszukiwanie rozwiązań, które doraźnie mogłyby troszkę obniżyć koszty funkcjonowania branży.</u>
+ <u xml:id="u-8.4" who="#DyrektorDepartamentuTransportuZrzeszeniaMiedzynarodowychPrzewoznikowDrogowychPiotrMikiel">Szczerze mówiąc, liczyliśmy na to, że zapowiedzi z sierpnia tego roku, które płynęły z Ministerstwa Infrastruktury, zostaną jak najszybciej wdrożone. Być może są też przyczyny, o których dzisiaj zostało powiedziane, że to nie jest tylko i wyłącznie gestia MI, bo dotyczy to zarówno kwestii związanych z ubezpieczeniami społecznymi, a więc jest to coś, co zostaje w gestii ministra pracy, co dotyczy kwestii podatkowych, a więc ministra finansów.</u>
+ <u xml:id="u-8.5" who="#DyrektorDepartamentuTransportuZrzeszeniaMiedzynarodowychPrzewoznikowDrogowychPiotrMikiel">Tu być może wskazane byłoby wsparcie ze strony Komisji Infrastruktury, żeby poszukać jakiegoś rozwiązania. Nie ukrywam, że jako branża liczyliśmy na to, że te rozwiązania zostaną wprowadzone jak najszybciej. Prace przedłużają się z miesiąca na miesiąc. Dzisiaj jest koniec listopada, szanse na wprowadzenie nowych rozwiązań od 1 stycznia wydają się dzisiaj bardzo mało realne. Być może dzisiejsza inicjatywa grupy posłów jest efektem tego, że szuka się jakichś rozwiązań, że jest szansa na wypracowanie rozwiązań dedykowanych branży czy rozwiązań doraźnych, o których dzisiaj mówimy. To są rozwiązania wypracowane przez nas. Sami przeanalizowaliśmy te przepisy i wydaje mi się, że te rozwiązania można byłoby w praktyce najszybciej zastosować.</u>
+ <u xml:id="u-8.6" who="#DyrektorDepartamentuTransportuZrzeszeniaMiedzynarodowychPrzewoznikowDrogowychPiotrMikiel">Powielam apel do członków Komisji Infrastruktury o wsparcie branży i Ministerstwa Infrastruktury w tym rozwiązaniu. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-9">
+ <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Pan poseł, proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-10">
+ <u xml:id="u-10.0" who="#PoselMiroslawSuchon">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Rzeczywiście większość informacji, które są kluczowe, została przekazana, ale myślę, że żeby troszeczkę naświetlić skalę tego problemu, wszyscy powinniśmy sobie uświadomić, że branża ocenia, że zmiany administracyjne, które nastąpiły w związku z Pakietem Mobilności, spowodowały wzrost kosztów w tym obszarze o ok. 25%. A to tylko zmiany administracyjne. Jeżeli więc mówimy np. o inflacji bazowej, to do inflacji, która jest w Polsce tak wysoka, przyczyniają się m.in. takie zmiany administracyjne.</u>
+ <u xml:id="u-10.1" who="#PoselMiroslawSuchon">Oprócz zmian administracyjnych nastąpił wzrost kosztów związany ze wszystkimi innymi czynnikami, o których mówili tutaj panowie prezesi. Myślę, że w takim razie możemy sobie wyobrazić, jaka skala wzrostu kosztów nastąpiła w obszarze branży transportowej czy w szeroko pojętym TLS-ie w związku z kumulacją tych czynników. Oczywiście jako obywatele wszyscy czujemy to w różnego rodzaju innych opłatach, natomiast taka skala wzrostu w normalnie funkcjonujących przedsiębiorstwach, które do tej pory znakomicie dawały sobie radę na rynku, jest po prostu nie do udźwignięcia dla wielu z nich. Widzimy to choćby w pogarszającej się sytuacji płynnościowej tej branży.</u>
+ <u xml:id="u-10.2" who="#PoselMiroslawSuchon">Niedawno były publikowane raporty na ten temat, które pokazywały, że jest ponad 1,1 mld zł zadłużenia, w związku z tym możemy spodziewać się fali upadłości, jeżeli nic w tej sprawie się nie zmieni. Myślę, że byłoby to bardzo niedobre nie tylko ze względu na to, że są to firmy, które dają pracę, częściowo są to osoby samozatrudnione i wykonujące tę działalność na własne ryzyko, szczególnie cenne dla gospodarki i szczególnie cenne dla państwa i dla społeczeństwa. W związku z tym ten apel jest jak najbardziej zasadny, jak wszystkie działania, które pozwolą uniknąć negatywnych konsekwencji ostatnich zmian.</u>
+ <u xml:id="u-10.3" who="#PoselMiroslawSuchon">Moglibyśmy wymieniać nieudane wdrożenie elektronicznego obiegu dokumentów, które pewnie dla ok. 150 tys. brakujących kierowców dodatkowo spowodowały perturbacje. To jest za nami. Miejmy nadzieję, że te błędy nie będą się powtarzać.</u>
+ <u xml:id="u-10.4" who="#PoselMiroslawSuchon">Dzisiaj natomiast pragnę wzmocnić apel do rządu i bardzo proszę o informację, czy ministerstwo w jakikolwiek sposób pracuje nad rewizją dotyczącą części transportowej w zakresie Pakietu Mobilności. Rzeczywiście część transportowa jest zorganizowana w taki sposób, że za chwilę nasze firmy będą po prostu padać. Jest pytanie, czy ministerstwo występowało bądź bezpośrednio, bądź za pomocą rządu, bądź za pomocą eurodeputowanych do Komisji Europejskiej, czy inspirowało jakieś działania na poziomie Parlamentu Europejskiego, które mogłyby spowodować jakąś refleksję na ten temat. Sądzę, że czeka nas fala kryzysu, która w bardzo niekorzystny sposób będzie działała także na firmy transportowe, bo wiadomo, że jeżeli ograniczamy działalność gospodarczą, jeżeli następuje kryzys, to niestety jedną z pierwszych branż, które ucierpią, będzie właśnie branża transportowa.</u>
+ <u xml:id="u-10.5" who="#PoselMiroslawSuchon">Jest więc pytanie do ministerstwa po pierwsze o to, czy jest jakaś refleksja i szansa na to, żeby troszeczkę spuścić z tonu, jeżeli chodzi o wymagania administracyjne, choćby w kwestii parkingu dla jednej trzeciej floty, co jest absolutnie niezrozumiałe i co powoduje wzrost kosztów. Druga rzecz to kwestia ułatwień. Trzecia rzecz to to, czy ministerstwo w jakiś sposób inspirowało działania, które mogły spowodować jakąś rewizję na poziomie europejskim, w zakresie europejskich przepisów.</u>
+ <u xml:id="u-10.6" who="#PoselMiroslawSuchon">Myślę, że jest pole do dyskusji. Rozumiejąc problemy innych państw w tych branżach, które są tam ważne, możemy wypracować jakiś konsensus w tej sprawie. Pytanie, czy po stronie ministerstwa i rządu jest jakaś wola i akcja z tym związana. Bardzo uprzejmie dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-11">
+ <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Proszę bardzo, ostatni głos.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-12">
+ <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyKrajowejSekcjiTransportuDrogowegoNSZZSolidarnoscTadeuszKucharski">Tadeusz Kucharski, Krajowa Sekcja Transportu Drogowego NSZZ „Solidarność”. Trudno nam odnieść się do tych wypowiedzi chociażby z tego względu, że nie ma tu konkretów. My również przypadkowo dowiedzieliśmy się o dzisiejszym spotkaniu, jak również przypadkowo dowiadujemy się o tym, że są jakieś rozmowy, jakieś propozycje, jakieś rozwiązania, a resort infrastruktury spotykał się ze stroną społeczną reprezentującą wyłącznie pracodawców, bo nie było na tym związków zawodowych, bo nie zostali zaproszeni i nadal nie są zapraszani na te spotkania i na dyskusje na temat tych rozwiązań.</u>
+ <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczacyKrajowejSekcjiTransportuDrogowegoNSZZSolidarnoscTadeuszKucharski">Również kieruję więc apel do przedstawicieli posłów i Komisji Infrastruktury. Zapraszajcie nas na te spotkania, bo to dotyczy również pracowników i w dużej mierze tych, którzy zostali pokrzywdzeni pierwszymi zmianami i brakiem realizacji czy brakiem kontroli, których brakuje nam na drogach, jak również brakuje nam ich w firmach. Można powiedzieć, że to, co dzieje się dzisiaj, to powrót do patologii, którą mieliśmy i z którą walczyliśmy prawie 30 lat. Nastąpiły pewne zmiany w dobrym kierunku, ale nie do końca. Chcielibyśmy w tych zmianach nadal uczestniczyć. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-13">
+ <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Czy strona rządowa chce się odnieść? Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-14">
+ <u xml:id="u-14.0" who="#DyrektordepartamentuMIRenataRychter">Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, może najpierw odniosę się do pytań szanownego pana posła Suchonia. Pytania dotyczyły tego, czy MI analizuje i rozważa możliwość zmiany przepisów dotyczących systemu wynagradzania kierowców. Odpowiedź brzmi: tak. Jak wspominałam na początku tego posiedzenia, w ramach prac nad ustawą lex specialis, nad ustawą o delegowaniu kierowców – w zasadzie jest to dopiero projekt tych przepisów – rozważamy możliwość i został przygotowany wstępny projekt przepisów nowelizujących m.in. ustawę o czasie pracy kierowców w kontekście zmian dotyczących głównie kierowców wykonujących przewozy międzynarodowe, aczkolwiek jest też drobna zmiana dotycząca przewozów krajowych.</u>
+ <u xml:id="u-14.1" who="#DyrektordepartamentuMIRenataRychter">Jeśli chodzi o kwestie dotyczące Pakietu Mobilności i apelowania czy podejmowania działań na arenie unijnej przez ministra infrastruktury, to pozwolę sobie przypomnieć, że minister infrastruktury zakwestionował wiele przepisów, wiele rozwiązań Pakietu Mobilności I, co znalazło swój wyraz z skardze do Trybunału Sprawiedliwości, do której dołączyły też inne państwa. Powstała tzw. grupa like-minded. Spodziewamy się i spodziewaliśmy się, że do końca tego roku Trybunał Sprawiedliwości zajmie się tą skargą i będziemy mieli orzeczenie w tym zakresie. Na tę chwilę nie ma wyznaczonej rozprawy, nie mamy konkretnej informacji co do rozpatrzenia tej kwestii, pochylenia się nad przepisami Pakietu Mobilności I.</u>
+ <u xml:id="u-14.2" who="#DyrektordepartamentuMIRenataRychter">Oprócz tego, zwłaszcza w kontekście rozpoczęcia konfliktu zbrojnego, wojny na terytorium Ukrainy, minister infrastruktury wielokrotnie, czy to samodzielnie, czy to we współpracy ze stroną rządową innych państw europejskich, państw sąsiadujących, apelował do komisarza europejskiego odpowiadającego za transport drogowy. Apelował także do dyrektora dyrekcji generalnej DG MOVE odpowiedzialnego za kwestie związane z transportem drogowym po to, żeby zawiesić niektóre przepisy Pakietu Mobilności. Wprowadzane były także m.in. odstępstwa od przepisów socjalnych kierowców, ale oczywiście ze znacznym ograniczeniem, tak żeby nie wpływało to na warunki bezpieczeństwa i odpowiednie warunki socjalne samych kierowców wykonujących przewozy drogowe.</u>
+ <u xml:id="u-14.3" who="#DyrektordepartamentuMIRenataRychter">Do wypowiedzi przedstawicieli strony społecznej, czyli kierowców, pozwolę sobie odnieść się w ten sposób. Nie było spotkań ze środowiskiem przewoźników drogowych. Mówiłam o wymianie i konsultacjach. Mówiłam o wymianie korespondencji. Były to tylko pisma, w których dopytywaliśmy, jak pracodawcy, ponieważ tak naprawdę oni w głównej mierze ponoszą konsekwencje powiązane ze znaczącym wzrostem kosztów prowadzonej działalności gospodarczej, bowiem koszty związane z wynagrodzeniem kierowców stanowią korową część kosztów tego rodzaju przedsiębiorstw… Zrobiliśmy to celowo, mianowicie po to, żebyśmy w momencie, kiedy będziemy mieć już uzgodnioną treść przepisów, także w ramach prac ze stroną rządową, mieli możliwość wyjścia do państwa z jakąś propozycją, ponieważ zdajemy sobie sprawę z tego, że każde zmiany przepisów dotyczące wynagrodzeń kierowców mogą spotkać się z ogromnym niezadowoleniem rzeszy pracowników, a doskonale wiemy, że pracodawcy na rynku transportu drogowego borykają się z ogromnymi problemami związanymi z niedoborami kierowców, z pozyskaniem tych kierowców.</u>
+ <u xml:id="u-14.4" who="#DyrektordepartamentuMIRenataRychter">W kwestii nierozwiązanych wątpliwości nie chcieliśmy rozbudzać pewnych nadziei. Chcieliśmy najpierw ustalić to i uzgodnić w ramach prac dotyczących tego projektu ustawy, ale oczywiście przejście do każdego etapu, czyli kolejna wersja przepisów ustawy, podlega publikacji na stronach Rządowego Centrum Legislacji. Z pewnością Ministerstwo Infrastruktury nie pracuje nad tymi przepisami w ukryciu, po kryjomu. Strona społeczna, mówię tutaj o reprezentacji środowiska kierowców, którzy są zatrudniani przez przedsiębiorców transportu drogowego, z pewnością będzie miała okazję i możliwość odniesienia się.</u>
+ <u xml:id="u-14.5" who="#DyrektordepartamentuMIRenataRychter">Reasumując, nie było żadnych spotkań, nie było żadnego posiedzenia zespołu trójstronnego, który kiedyś pracował nad przepisami. Tak, panowie doskonale pamiętają, tak naprawdę było wymienienie się korespondencją, ale z pewnością projekty tych przepisów również będą z państwem konsultowane.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-15">
+ <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Jeszcze pan prezes Jan Buczek.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-16">
+ <u xml:id="u-16.0" who="#PrezesZrzeszeniaMiedzynarodowychPrzewoznikowDrogowychwPolsceJanBuczek">Dziękuję, panie przewodniczący. Szanowni państwo, miałem taki zamiar, żeby nie zabierać dzisiaj głosu, ponieważ przyszedłem wysłuchać informacji pana premiera w tej sprawie, bo korespondencja w tej sprawie między nami, środowiskiem, a branżowym przedstawicielem premiera, czyli ministrem odpowiedzialnym za transport, trwa od wielu lat.</u>
+ <u xml:id="u-16.1" who="#PrezesZrzeszeniaMiedzynarodowychPrzewoznikowDrogowychwPolsceJanBuczek">Najpierw prosiliśmy o to, żeby dopuszczono nas do tworzenia założeń nad ustawą zmieniającą zasady wynagradzania w transporcie, bowiem spodziewaliśmy się, że wdrożenie na ślepo, bezkrytycznie postanowień Pakietu Mobilności mogłoby być dla nas zgubne w skutkach. Obawialiśmy się tego. Najpierw pojedyncze organizacje zwracały się do ministra z prośbą o to, żeby móc wspólnie pracować nad założeniami do tych przepisów. Później pisaliśmy wspólne pisma, o których wspominał mój przedmówca, pan prezes Wroński. Wspólne pisma też nie dawały żadnych efektów. Pisaliśmy do premiera, co wywołało problem na Chałubińskiego, bo tego typu procedowanie, czyli zwracanie się bezpośrednio do premiera z prośbą o pomoc, o wsparcie, było powodem irytacji.</u>
+ <u xml:id="u-16.2" who="#PrezesZrzeszeniaMiedzynarodowychPrzewoznikowDrogowychwPolsceJanBuczek">Dostaliśmy to – wówczas tak to pięknie nazwano – „do konsultacji”, po to, żebyśmy mogli się z tym zapoznać, konkretny zamieszczony na stronie RCL-u projekt ustawy, który dla nas na dobrą sprawę był wielkim szokiem. Oczywiście udało się zmienić kilka rzeczy, dosłownie drobiazgów, które dały się zmienić na etapie legislacji, kiedy ruszyła legislacja, ale to była mała kosmetyka. Tak czy inaczej skutki tych regulacji polegające na drastycznym wzroście kosztów, na progowym wzroście kosztów dla branży transportowej w sytuacji, gdy na ogólnym, europejskim rynku walczyliśmy o przetrwanie, było dla nas jednoznaczne z tym, że ten walec będzie wgniatał nas w podłoże.</u>
+ <u xml:id="u-16.3" who="#PrezesZrzeszeniaMiedzynarodowychPrzewoznikowDrogowychwPolsceJanBuczek">Proszę państwa, z takim problemem nie mają może do czynienia duże firmy logistyczne, które mają rozbudowaną administrację, które mają różnego rodzaju wyspecjalizowane działy, których zadaniem jest dostosowanie się do regulacji. Pamiętam, jak kiedyś wdrażano przepisy o monitorowaniu ładunków wrażliwych z punktu widzenia przepisów podatkowych. Też mówiliśmy, że tą ustawą wyeliminujecie państwo polskich przewoźników z rynku, i rzeczywiście tak się stało, bo jak polski przewoźnik zobaczył, jakie kary grożą mu nawet za winy przez niego niepopełniane, to po prostu się z tego wycofał, natomiast wielkie zagraniczne korporacje transportowe, które oczywiście w Polsce formalnie nazywają się polskimi podmiotami logistycznymi czy transportowymi, znakomicie poradziły sobie z tym problemem, przejęły ten rynek. Dziś mój sąsiad, który woził rzepak czy inne zboża, inne produkty, które wówczas znalazły się na listach zastrzeżonych, wycofał się z rynku, sprzedał samochody i klepie biedę.</u>
+ <u xml:id="u-16.4" who="#PrezesZrzeszeniaMiedzynarodowychPrzewoznikowDrogowychwPolsceJanBuczek">Za każdym razem ostrzegamy przed takim procedowaniem nad przepisami w oparciu o wiedzę, jaką posiadają posłowie czy przedstawiciele administracji. Ta wiedza nie jest pełna, dlatego uważamy, że nasza obecność przy tworzeniu tych aktów prawnych jest nieoceniona. Niestety wówczas nie chciano skorzystać z naszej oferty, z naszej gotowości. Dziś też dowiadujemy się od pani dyrektor, że przecież zmiany te będą publikowane, ale w dalszym ciągu co do założeń nie mamy wielkiej szansy na to, żeby popracować wspólnie, natomiast dowiemy się, jakie rozwiązania przygotujecie nam państwo do stosowania w przyszłości. Chcę powiedzieć, że wiem od wielu przewoźników, właśnie od tych drobnych, rodzinnych firm, które, jak ktoś tu powiedział, nie mają pieniędzy na to, żeby tworzyć zaplecze administracyjne na poziomie swojego przedsiębiorstwa, że te małe firemki nie odnowią swojej działalności na 2023 r., na kolejny rok obrachunkowy, ponieważ już w tej chwili dogorywają i patrzą na wzrastające ogromne zobowiązania, których nie są w stanie pokryć.</u>
+ <u xml:id="u-16.5" who="#PrezesZrzeszeniaMiedzynarodowychPrzewoznikowDrogowychwPolsceJanBuczek">Szanowni państwo, oczywiście bylibyśmy w stanie dźwignąć ten problem, gdyby podział pieniędzy na rynku transportowym był sprawiedliwy, ale nie wiem, czy państwo wiecie, że ten rynek jest przejęty przede wszystkim przez wielkie zagraniczne duże korporacje transportowe, które wygrywają wszystkie przetargi na poziomie pierwotnym na globalnych przetargach. W związku z tym oni są dysponentami zleceń i za jakieś ochłapy dają te zlecenia również drobnym polskim przewoźnikom. Stąd okazuje się, że z jednej strony branża jest branżą rozwijającą się bardzo dynamicznie, a z drugiej strony przedsiębiorcy ubożeją i nie są w stanie utrzymać poziomu technicznego swojego parku samochodowego na takim poziomie, który zapewniałby i komfort, i bezpieczeństwo. W związku z tym sprzedają starzejące się samochody i likwidują kolejne jednostki transportowe w swoim potencjale, w swojej ofercie.</u>
+ <u xml:id="u-16.6" who="#PrezesZrzeszeniaMiedzynarodowychPrzewoznikowDrogowychwPolsceJanBuczek">Myślę, że również państwo nie wiecie o tym, że nasze przepisy o transporcie dopuszczają do rynku podmioty, które wcale nie są przewoźnikami, a operują na rynku, handlując zleceniami. Często właśnie tacy uczestnicy do końca wyniszczają przewoźników, bo upadającemu przewoźnikowi często nie warto zapłacić nawet należnych mu kwot. Inspekcja transportu drogowego w ogóle nie kontroluje tych podmiotów gospodarczych, tych pośredników, pomimo tego że dzięki naszym wysiłkom zostały wprowadzone takie przepisy, że pośrednicy ci powinni spełniać minimalne wymagania formalne, żeby móc uczestniczyć w tym rynku, jednakże w ogóle nie są kontrolowani. Inspekcja transportu w ogóle tam nie zagląda, bo nie ma w przepisach delegacji do kontroli tego typu przedsiębiorców. Nawet podczas dzisiejszej dyskusji przejawiała się tęsknota ze strony przedstawiciela kierowców, bardzo ważnych dla nas partnerów w biznesie, żeby te kontrole wzmagać. Trzeba jednak myśleć też o tym, żeby być może ucywilizować ten obród zleceniami transportowymi po to, żeby nasi przewoźnicy nie byli obdzierani do kości ze wszystkich możliwych profitów związanych z wykonaniem zleceń transportowych.</u>
+ <u xml:id="u-16.7" who="#PrezesZrzeszeniaMiedzynarodowychPrzewoznikowDrogowychwPolsceJanBuczek">Uważam, że dialog między naszą branżą transportową a administracją, który kiedyś znakomicie funkcjonował, w ostatnich latach zamierał. Mamy wielkie szanse, bo niedawno na stanowisku dyrektora departamentu w Ministerstwie Infrastruktury była zmiana. Bardzo liczymy na panią dyrektor Rychter, ale mamy też świadomość tego, że pani dyrektor sama wszystkiego nie udźwignie. Jeżeli ze strony parlamentu nie będzie dążenia do tego, żeby zajrzeć głębiej w problemy transportowe i zrobić coś dla branży, która do niedawna była chlubą naszego państwa, będziemy świadkami wycofywania się na dużą skalę naszych firm z rynku i będą z tego wynikały tylko kłopoty dla nas. Może w tej grupie zawodowej kierowców nie będzie dużego bezrobocia, bo cały czas poszukują ich inni, zagraniczni oferenci, którzy mają nieco lepiej, ale przecież my zatrudniamy na równi z kierowcami tyleż, a może nawet więcej, pracowników biurowych, którzy też stracą pracę i będą ustawiać się w kolejkach po zasiłki.</u>
+ <u xml:id="u-16.8" who="#PrezesZrzeszeniaMiedzynarodowychPrzewoznikowDrogowychwPolsceJanBuczek">Istnieje pilna potrzeba uruchomienia dialogu i dokonania na poważnie przeglądu tego, co można zrobić w tym obszarze i nie tylko, żeby ratować naszą branżę. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-17">
+ <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. To był ostatni głos. Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny posiedzenia. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+ </div>
+ </body>
+ </text>
+ </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00244-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00244-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..74d8fd6
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00244-01/header.xml
@@ -0,0 +1,40 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-infxx-00244-01">
+ <fileDesc>
+ <titleStmt>
+ <title>Komisja Infrastruktury /nr 244/</title>
+ </titleStmt>
+ <publicationStmt>
+ <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+ </publicationStmt>
+ <sourceDesc>
+ <bibl>
+ <title>Komisja Infrastruktury /nr 244/</title>
+ <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+ <note type="system">III RP</note>
+ <note type="house">Sejm</note>
+ <note type="termNo">9</note>
+ <note type="type">Komisja</note>
+ <note type="sessionNo" target="#INF">244</note>
+ <note type="part">1</note>
+ <date>2022-12-01</date>
+ </bibl>
+ </sourceDesc>
+ </fileDesc>
+ <profileDesc>
+ <particDesc>
+ <person xml:id="PoselTadeuszChrzan" role="speaker">
+ <persName>Poseł Tadeusz Chrzan</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrzewodniczacyposelPawelOlszewski" role="speaker">
+ <persName>Przewodniczący poseł Paweł Olszewski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber" role="speaker">
+ <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury Rafał Weber</persName>
+ </person>
+ <org xml:id="INF" role="committee">
+ <orgName>Komisja Infrastruktury</orgName>
+ </org>
+ </particDesc>
+ </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00244-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00244-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..cf81165
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00244-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,34 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+ <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+ <TEI>
+ <xi:include href="header.xml"/>
+ <text>
+ <body>
+ <div xml:id="div-1">
+ <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Dzień dobry. Witam państwa bardzo serdecznie. Otwieram posiedzenie Komisji Infrastruktury.</u>
+ <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Witam panie posłanki i panów posłów. Witam zaproszonych gości. Stwierdzam kworum.</u>
+ <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Zgodnie z przedstawionym porządkiem przedmiotem dzisiejszego posiedzenia będzie rozpatrzenie uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o kierujących pojazdami (druk nr 2827). Czy zgłaszają państwo uwagi? Nie widzę.</u>
+ <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Czy jest przedstawiciel Senatu? Nie widzę. Czy są jakieś głosy? Nie widzę.</u>
+ <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Jakie jest stanowisko rządu wobec sprzeciwu Senatu?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-2">
+ <u xml:id="u-2.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Stanowisko rządu jest negatywne.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-3">
+ <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o kierujących pojazdami (druk nr 2827) Senat zaproponował wniosek o odrzucenie. Przegłosujemy ten wniosek.</u>
+ <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Kto z pań i panów posłów jest za wnioskiem Senatu o odrzucenie projektu ustawy? Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Poproszę o wyniki. Głosowało 32 posłów: za było 15, przeciw było 17. Komisja negatywnie oceniła wniosek Senatu o odrzucenie projektu ustawy.</u>
+ <u xml:id="u-3.3" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny. Dotychczasowym sprawozdawcą był pan poseł Tadeusz Chrzan. Rozumiem, że podtrzymuje…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-4">
+ <u xml:id="u-4.0" who="#PoselTadeuszChrzan">Z radością. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-5">
+ <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Nie widzę sprzeciwu.</u>
+ <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny posiedzenia Komisji. Bardzo serdecznie dziękuję. O godz. 12.00 zaczynamy kolejne posiedzenie.</u>
+ </div>
+ </body>
+ </text>
+ </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00245-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00245-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..6b9de79
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00245-01/header.xml
@@ -0,0 +1,43 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-infxx-00245-01">
+ <fileDesc>
+ <titleStmt>
+ <title>Komisja Infrastruktury /nr 245/</title>
+ </titleStmt>
+ <publicationStmt>
+ <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+ </publicationStmt>
+ <sourceDesc>
+ <bibl>
+ <title>Komisja Infrastruktury /nr 245/</title>
+ <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+ <note type="system">III RP</note>
+ <note type="house">Sejm</note>
+ <note type="termNo">9</note>
+ <note type="type">Komisja</note>
+ <note type="sessionNo" target="#INF">245</note>
+ <note type="part">1</note>
+ <date>2022-12-01</date>
+ </bibl>
+ </sourceDesc>
+ </fileDesc>
+ <profileDesc>
+ <particDesc>
+ <person xml:id="DelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwGdanskuTomaszSlaboszowski" role="speaker">
+ <persName>Delegatury Najwyższej Izby Kontroli w Gdańsku Tomasz Słaboszowski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="DoradcaekonomicznyNajwyzszejIzbyKontroliRafalMalcharek" role="speaker">
+ <persName>Doradca ekonomiczny Najwyższej Izby Kontroli Rafał Malcharek</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselMarekSowa" role="speaker">
+ <persName>Poseł Marek Sowa</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrzewodniczacyposelPawelOlszewski" role="speaker">
+ <persName>Przewodniczący poseł Paweł Olszewski</persName>
+ </person>
+ <org xml:id="INF" role="committee">
+ <orgName>Komisja Infrastruktury</orgName>
+ </org>
+ </particDesc>
+ </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00245-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00245-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..6650428
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00245-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,52 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+ <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+ <TEI>
+ <xi:include href="header.xml"/>
+ <text>
+ <body>
+ <div xml:id="div-1">
+ <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Dzień dobry. Witam państwa bardzo serdecznie. Otwieram posiedzenie Komisji Infrastruktury. Witam panie posłanki i panów posłów. Witam zaproszonych gości. Stwierdzam kworum.</u>
+ <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Zgodnie z przedstawionym porządkiem przedmiotem dzisiejszego posiedzenia będzie rozpatrzenie informacji Najwyższej Izby Kontroli o wynikach kontroli rozwoju morskiej energetyki wiatrowej. Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie widzę. Przystępujemy do realizacji porządku dziennego.</u>
+ <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Proszę przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli o zabranie głosu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-2">
+ <u xml:id="u-2.0" who="#DelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwGdanskuTomaszSlaboszowski">Panie przewodniczący, panowie posłowie, Wysoka Komisjo, rzeczywiście przeprowadziliśmy kontrolę, której tematyką był rozwój morskiej energetyki wiatrowej. Kontrolę zakończyliśmy we wrześniu 2021 r. Podstawowe pytanie definiujące główny cel kontroli sformułowaliśmy w taki sposób: Czy stworzenie regulacji prawnych i finansowych, które będą stymulować rozwój sektora morskiej energetyki wiatrowej w Polsce, napotyka na bariery? Dalej sformułowaliśmy pytania definiujące poszczególne cele szczegółowe kontroli. Nie będę ich tutaj cytował, bo są bardziej szczegółowe i rozbudowane.</u>
+ <u xml:id="u-2.1" who="#DelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwGdanskuTomaszSlaboszowski">Pytanie zasadnicze brzmi: Kogo kontrolowaliśmy? Kontrolowaliśmy Ministerstwo Aktywów Państwowych, Ministerstwo Infrastruktury, Ministerstwo Klimatu i Środowiska, Urząd Regulacji Energetyki, urzędy morskie w Gdyni i w Szczecinie, Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska w Gdańsku.</u>
+ <u xml:id="u-2.2" who="#DelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwGdanskuTomaszSlaboszowski">Generalnie w działaniach organów państwowych wskazaliśmy, że były one nacechowane nierzetelnością. Co prawda co do zasady nie sformułowaliśmy oceny negatywnej, ale sformułowaliśmy opisową ocenę ogólną, w której wskazywaliśmy, że rozwój ten w ogóle nie występuje. Obraz morskiej energetyki wiatrowej praktycznie wygląda jak pierwsze zdjęcie, które obrazuje morze.</u>
+ <u xml:id="u-2.3" who="#DelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwGdanskuTomaszSlaboszowski">Wedle naszej wiedzy zostały sformułowane wnioski. W odpowiedzi organy państwowe odpowiadały, że przystąpią do tworzenia odpowiednich regulacji i likwidacji barier. Na dziś nie przewidujemy jeszcze daty ponownej kontroli doraźnej, sprawdzającej realizację wniosków, ponieważ NIK zdaje sobie sprawę, że proces budowy farm wiatrowych nie nastąpi z miesiąca na miesiąc, że jest to proces długofalowy, ale w przyszłości prawdopodobnie przeprowadzilibyśmy sprawdzającą kontrolę doraźną w zakresie realizacji wniosków.</u>
+ <u xml:id="u-2.4" who="#DelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwGdanskuTomaszSlaboszowski">Poproszę kolegę, Rafała Malcharka, doradcę ekonomicznego Delegatury NIK w Gdańsku o przedstawienie bardziej szczegółowych kwestii związanych z kontrolą. Była to osoba koordynująca tę kontrolę, więc jego wiedza w tym zakresie jest bardziej szczegółowa i bardziej faktograficzna. Z mojej strony na razie dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-3">
+ <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-4">
+ <u xml:id="u-4.0" who="#DoradcaekonomicznyNajwyzszejIzbyKontroliRafalMalcharek">Dziękuję, panie dyrektorze. Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, panie i panowie posłowie, szanowni państwo, kontrola rozwoju morskiej energetyki wiatrowej została przeprowadzona z inicjatywy własnej NIK. Za tą inicjatywą kryła się obserwacja niezgodności czy całkowitej rozbieżności między planami, strategiami rządowymi, w których wskazywano na rozwój morskiej energetyki wiatrowej jako szansę dla rozwoju gospodarczego, dla rozwoju portów i źródeł energii. Już od 2015 r., w strategiach i politykach, w polityce morskiej z 2015 r. jest mowa o morskich farmach wiatrowych i w programie rozwoju portów z 2019 r. Ustawa o obszarach morskich w 2011 r. też wprowadza możliwość budowy morskich farm wiatrowych w wyłącznej strefie ekonomicznej. Z jednej strony jest więc mowa o farmach wiatrowych, a z drugiej strony ten rozwój wygląda tak jak na załączonym w tle obrazku.</u>
+ <u xml:id="u-4.1" who="#DoradcaekonomicznyNajwyzszejIzbyKontroliRafalMalcharek">Mimo potrzeb, czyli wzrastającego ryzyka niedoborów energii, zwłaszcza teraz istotnej przyczyny konieczności rozwoju morskich farm, mimo szans rozwoju gospodarczego, możliwości rozwoju lokalnego łańcucha dostaw i usług (tzw. local content) związanego z farmami wiatrowymi, szacowanego na kilkadziesiąt tysięcy nowych miejsc pracy w przypadku, gdyby powstały farmy i budowane byłyby z polskich portów, co więcej, mimo chętnych do realizacji tych przedsięwzięć…</u>
+ <u xml:id="u-4.2" who="#DoradcaekonomicznyNajwyzszejIzbyKontroliRafalMalcharek">Szanowni państwo, w ciągu kilkunastu lat wpłynęło blisko 200 wniosków lokalizacyjnych o pozwolenia lokalizacyjne dla morskich farm. Możliwości wyłącznej strefy ekonomicznej polskiej części Bałtyku są szacowane na 28 GW. 28 GW to są, proszę państwa, szacowane możliwości z wyłącznej strefy ekonomicznej Bałtyku. Cały Bałtyk to mniej więcej 83 GW, co odpowiada maksymalnemu krajowemu zapotrzebowaniu na moc w 2021 r. Morskie farmy wiatrowe mogą więc generować energię i są potrzebne nie tylko ze względu na rozwój OZE, ale w ogóle ze względu potrzeby energetyczne. Zresztą według nowej metodologii, jak się okazało, cel OZE został osiągnięty już w 2020 r., a mowa o 15-procentowym udziale OZE.</u>
+ <u xml:id="u-4.3" who="#DoradcaekonomicznyNajwyzszejIzbyKontroliRafalMalcharek">Szanowni państwo, ocenę, jaką zawarliśmy w informacji o wynikach kontrolnych… W opinii NIK organy administracji rządowej nie podjęły wystarczających działań w celu rozwoju morskiej energetyk wiatrowej w obszarach morskich, a brak tego rozwoju może prowadzić do zagrożenia dla bezpieczeństwa energetycznego państwa. Morska energetyka wiatrowa może stanowić istotne źródło zaspokojenia rosnących potrzeb energii w realnym horyzoncie czasowym. Wydaje się, że wcześniejsze slajdy potwierdzają to, że te możliwości rzeczywiście są ogromne.</u>
+ <u xml:id="u-4.4" who="#DoradcaekonomicznyNajwyzszejIzbyKontroliRafalMalcharek">Przeprowadzając kontrolę, sformułowaliśmy trzy cele szczegółowe kontroli. Pierwszy dotyczył polityk i strategii rządowych, tego, w jakim zakresie wspierają rozwój morskiej energetyki, a w jakim stanowią barierę. W tym zakresie stwierdziliśmy m.in. opóźnienie w precyzyjnym określeniu miejsca lokalizacji portu instalacyjnego dla morskich farm wiatrowych. Kontrola miała miejsce w 2021 r. W tym czasie trwała dyskusja, czy port instalacyjny dla farm wiatrowych, czyli taki, z którego będą budowane farmy, ma być zlokalizowany w porcie w Gdyni, czy w innym porcie trójmiejskim i w jakim miejscu tego portu. W tym czasie zarząd Portu Gdynia wskazywał jedyną lokalizację optymalną, tj. zewnętrzny pirs portu w Gdyni. Tymczasem w projektowanej, później przyjętej, uchwale Rady Ministrów nie sprecyzowano miejsca lokalizacji, w ten sposób oczywiście nie wysyłając jednoznacznego sygnału dla inwestorów, że intencją jest zbudowanie takiego miejsca dla budowy morskich farm wiatrowych na polskim Bałtyku.</u>
+ <u xml:id="u-4.5" who="#DoradcaekonomicznyNajwyzszejIzbyKontroliRafalMalcharek">W pierwszym celu zwróciliśmy też uwagę na to, że wprawdzie polityka energetyczna Polski do 2040 r. została wreszcie przyjęta, z ok. siedmioletnim opóźnieniem, i zawierała program strategiczny rozwoju morskich farm wiatrowych, ale miała pewne istotne braki. Mianowicie już w poprzedniej polityce energetycznej, z 2009 r., była próba poszukiwania barier tego rozwoju, natomiast w aktualnej polityce z 2021 r. nie zdecydowano się na informacje o tym, w jaki sposób zrealizowana została poprzednia polityka w zakresie morskich farm wiatrowych. Ta polityka nie zawiera programu wykonawczego w zakresie rozwoju morskich farm wiatrowych. Uważamy, że jest to istotny brak tej polityki.</u>
+ <u xml:id="u-4.6" who="#DoradcaekonomicznyNajwyzszejIzbyKontroliRafalMalcharek">W obszarze trzecim ustaliliśmy, że plan zagospodarowania przestrzennego polskich obszarów morskich został przyjęty, ilość mocy możliwej do wygenerowania w obszarach morskich odpowiada wskazaniom polityki energetycznej i jest z tą wartością zgodny. Też wskazuje 11 GW, ale to nie jest tyle, ile szacuje się możliwości.</u>
+ <u xml:id="u-4.7" who="#DoradcaekonomicznyNajwyzszejIzbyKontroliRafalMalcharek">Szanowni państwo, organy administracji rządowej dostrzegały potrzeby rozwoju morskiej energetyki i zidentyfikowały barierę rozwoju morskiej energetyki wiatrowej. To właśnie brak głównego terminala instalacyjnego, o czym mówiłem, niedostosowanie legislacji, o czym za chwilę, i braki w sieci przesyłowej w północnej części kraju. Dostrzegano więc te bariery, ale kontrole zakończyliśmy rok temu i zdaje się, że do dzisiaj nie ma terminala instalacyjnego, co oczywiście znakomicie ogranicza możliwości rozwoju czy budowy morskich farm wiatrowych z polskich portów. Może one powstaną, ale z portów zagranicznych.</u>
+ <u xml:id="u-4.8" who="#DoradcaekonomicznyNajwyzszejIzbyKontroliRafalMalcharek">Szanowni państwo, w 2021 r. przeprowadzono proces legislacyjny ustawy offshore’owej, ustawy o promowaniu wytwarzania energii elektrycznej w morskich farmach wiatrowych. Jest to ustawa, którą możemy nazwać kamieniem milowym dla rozwoju morskiej energetyki wiatrowej. Jest ona szczególnie istotna dla najbardziej zaawansowanych projektów, tych, które uzyskały pozwolenia lokalizacyjne, i na podstawie tej ustawy, na podstawie wydanego rozporządzenia uzyskały decyzję prezesa Urzędu Regulacji Energetyki o prawie do pokrycia ujemnego salda. W tym zakresie ustawa ta rzeczywiście stanowi kamień milowy. Wprowadza też pewne usprawnienia procedur administracyjnych, można też mówić o ułatwieniach, ale naszym zdaniem jednak nie wystarczająco upraszcza ona bardzo skomplikowane procedury pozwoleniowe. Jeśli chodzi tylko o pozwolenie lokalizacyjne dla morskich farm, obliczyliśmy, że przynajmniej 11 organów, w tym 9 ministrów, przeprowadza 23 postępowania wymagające co najmniej 40 uzgodnień pomiędzy organami. Naszym zdaniem procedury te można uprościć, co więcej, w projektowanej ustawie offshore’owej w ocenie skutków regulacji wskazywano wzorce, na których zamierzano się oprzeć: brytyjski i duński. Tam morska energetyka wiatrowa rozwija się znakomicie. Przykładowo w duńskim systemie jest jedna agencja środowiskowa, która integruje procedury i dzięki temu ogranicza ryzyko dla inwestorów, takie, jakie występuje u nas – można uzyskać jedno pozwolenie, np. na farmę, a nie uzyskać pozwolenia na kable. Nie skorzystano więc z doświadczeń krajów z rozwiniętą morską energetyką wiatrową.</u>
+ <u xml:id="u-4.9" who="#DoradcaekonomicznyNajwyzszejIzbyKontroliRafalMalcharek">Jeśli chodzi o najistotniejsze ustalenia dla nas, jest to przede wszystkim kwestia infrastruktury, braku portu instalacyjnego i portów serwisowych. To braki w polityce energetycznej, niewystarczająco uproszczona legislacja, to, co zostało wskazane już w polityce energetycznej jako bariery rozwoju. Wprawdzie bariery te zostały wskazane, ale niestety nie spowodowano, że zniknęły. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-5">
+ <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Otwieram dyskusję. Proszę bardzo, pan poseł Sowa.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-6">
+ <u xml:id="u-6.0" who="#PoselMarekSowa">Panie przewodniczący, szanowni państwo, zdaję sobie sprawę, że to, o co będę pytał, nie było przedmiotem kontroli NIK z uwagi na fakt, że wydarzenia te dotyczą ostatniego roku, ale w Krajowym Planie Odbudowy mamy ponad 20 mld zł na rozwój morskich farm wiatrowych, z tego 16 czy 17 mld zł jest na rewitalizację dna Bałtyku. Pozostałe środki są na terminal instalacyjny. Oczywiście odnosicie się państwo do tego, że terminal miał być w Gdyni. Chyba w marcu br. jest zmiana lokalizacji na Gdańsk, a dzisiaj mówi się, że prawdopodobnie będzie w Świnoujściu. Biorąc pod uwagę już same elementy mówiące, że de facto nie ma przesądzenia, gdzie będziemy mieli terminal instalacyjny, pokazuje to, że tak naprawdę nie ma przygotowanego planu, który precyzyjnie pokazywałby, że realizowana jest tutaj jakakolwiek konsekwentna strategia w tym zakresie, a jest to jednak jeden z ważnych elementów.</u>
+ <u xml:id="u-6.1" who="#PoselMarekSowa">Mówię to też z takiego punktu widzenia, że to, że dla nas morskie farmy wiatrowe są szansą na stabilne i w miarę tanie źródło odnawialnej energii, zostało przyjęte w dokumentach rządowych. Udział energii z farm wiatrowych w 2040 r. jest opisany chyba na poziomie 40%. Już dziś zdajemy sobie sprawę z tego, że praktycznie jest to nierealne, biorąc pod uwagę poziom zaawansowania poszczególnych projektów. Jednocześnie inne kraje konsekwentnie realizują tę politykę. W 2022 r. zostały oddane i uruchomione dwie farmy wiatrowe, obie po 1,5 GW mocy. Jedna jest w Danii i w tej chwili jest ona już chyba uruchomiona.</u>
+ <u xml:id="u-6.2" who="#PoselMarekSowa">Mam pytanie. Czy macie państwo jakąś informację na temat tego, czy projekty, które miały być finansowane z Krajowego Planu Odbudowy, zostały w ogóle uruchomione? Czy ewentualnie są dzisiaj finansowane z jakichś innych źródeł, czy też nie?</u>
+ <u xml:id="u-6.3" who="#PoselMarekSowa">Drugie pytanie. Czy macie jakąś wiedzę odnośnie do finalnego przesądzenia, gdzie terminal instalacyjny będzie zlokalizowany? Czy będzie ich po prostu więcej? To samo dotyczy terminali serwisowych, które w trakcie tego procesu będą niezbędne. Czy skazujemy się tutaj na to, że będziemy korzystali z innych operatorów? Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-7">
+ <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Czy są jeszcze jakieś głosy? Nie widzę.</u>
+ <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Czy ktoś czuje się adresatem pytania pana posła Sowy? Rozumiem, że były to pytania retoryczne.</u>
+ <u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Skoro nie ma innych głosów, zamykam posiedzenie Komisji. Serdecznie dziękuję.</u>
+ </div>
+ </body>
+ </text>
+ </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/kfs4s/201923-sjm-kfs4s-00004-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/kfs4s/201923-sjm-kfs4s-00004-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..d00f721
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/kfs4s/201923-sjm-kfs4s-00004-01/header.xml
@@ -0,0 +1,61 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-kfs4s-00004-01">
+ <fileDesc>
+ <titleStmt>
+ <title>Podkomisja stała do spraw sportu osób z niepełnosprawnościami /nr 4/</title>
+ </titleStmt>
+ <publicationStmt>
+ <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+ </publicationStmt>
+ <sourceDesc>
+ <bibl>
+ <title>Podkomisja stała do spraw sportu osób z niepełnosprawnościami /nr 4/</title>
+ <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+ <note type="system">III RP</note>
+ <note type="house">Sejm</note>
+ <note type="termNo">9</note>
+ <note type="type">Komisja</note>
+ <note type="sessionNo" target="#KFS4S">4</note>
+ <note type="part">1</note>
+ <date>2022-11-16</date>
+ </bibl>
+ </sourceDesc>
+ </fileDesc>
+ <profileDesc>
+ <particDesc>
+ <person xml:id="CzlonekzarzaduPolskiegoZwiazkuSportuNiepelnosprawnychStartMarcelJaroslawski" role="speaker">
+ <persName>Członek zarządu Polskiego Związku Sportu Niepełnosprawnych „Start” Marcel Jarosławski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="CzlonekzarzaduPZSNStartMarcelJaroslawski" role="speaker">
+ <persName>Członek zarządu PZSN „Start” Marcel Jarosławski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="NaczelnikWydzialuUpowszechnianiaSportuwSpoleczenstwiewDepartamencieSportudlaWszystkichMinisterstwaSportuiTurystykiWojciechDobrowolski" role="speaker">
+ <persName>Naczelnik Wydziału Upowszechniania Sportu w Społeczeństwie w Departamencie Sportu dla Wszystkich Ministerstwa Sportu i Turystyki Wojciech Dobrowolski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselTadeuszTomaszewski" role="speaker">
+ <persName>Poseł Tadeusz Tomaszewski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrezesFundacjiZlotowiankaAngelikaLeszczynska" role="speaker">
+ <persName>Prezes Fundacji Złotowianka Angelika Leszczyńska</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrzewodniczacaposelJagnaMarczulajtisWalczak" role="speaker">
+ <persName>Przewodnicząca poseł Jagna Marczułajtis-Walczak</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieSportuiTurystykiArkadiuszCzartoryski" role="speaker">
+ <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Sportu i Turystyki Arkadiusz Czartoryski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SekretarzstanuwMSiTArkadiuszCzartoryski" role="speaker">
+ <persName>Sekretarz stanu w MSiT Arkadiusz Czartoryski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="TrenerkaframerunninguMagdalenaWojkiewicz" role="speaker">
+ <persName>Trenerka frame runningu Magdalena Wójkiewicz</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="WiceprezesFundacjiZlotowiankaKatarzynaKlaczynska" role="speaker">
+ <persName>Wiceprezes Fundacji Złotowianka Katarzyna Klaczyńska</persName>
+ </person>
+ <org xml:id="KFS4S" role="committee">
+ <orgName>Podkomisja stała do spraw sportu osób z niepełnosprawnościami</orgName>
+ </org>
+ </particDesc>
+ </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/kfs4s/201923-sjm-kfs4s-00004-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/kfs4s/201923-sjm-kfs4s-00004-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..57e03c4
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/kfs4s/201923-sjm-kfs4s-00004-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,200 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+ <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+ <TEI>
+ <xi:include href="header.xml"/>
+ <text>
+ <body>
+ <div xml:id="div-1">
+ <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacaposelJagnaMarczulajtisWalczak">Dzień dobry państwu. Otwieram posiedzenie podkomisji stałej do spraw sportu osób z niepełnosprawnościami Komisji Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki. Witam państwa posłów oraz wszystkich zaproszonych gości.</u>
+ <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacaposelJagnaMarczulajtisWalczak">Informuję, że porządek dzienny został państwu dostarczony drogą mailową i znajduje się na iPadach. Czy są do niego uwagi? Nie słyszę. Przystępujemy do realizacji porządku dziennego obrad Komisji. Dzisiejszym tematem jest rozpatrzenie informacji na temat frame runningu jako formy rehabilitacji i sportu dla osób z niepełnosprawnościami.</u>
+ <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacaposelJagnaMarczulajtisWalczak">Chciałam bardzo serdecznie przywitać przede wszystkim pana ministra Czartoryskiego. Bardzo serdecznie witam. Jest też pan dyrektor Wojciech Dobrowolski. Witam bardzo serdecznie panie i pana, którzy przybyli do nas aż ze Złotowa – Fundacja Złotowianka, na czele z panią prezes Angeliką Leszczyńską. Witam również panią wiceprezes Katarzynę Klaczyńską oraz Emilię Lipińską, zawodniczkę sekcji warszawskiej frame runningu i pana Marcela Jarosławskiego, członka zarządu Polskiego Związku Sportu Niepełnosprawnych „Start”. Witam jeszcze panią Magdalenę Wójkiewicz – dobrze pamiętałam – trenerkę frame runningu, wraz z podopieczną, którą przywitaliśmy wcześniej.</u>
+ <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacaposelJagnaMarczulajtisWalczak">Panie ministrze, może zaczniemy od pańskiego wystąpienia, jako że jest nie za długie. Później oddamy głos fundacji. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-2">
+ <u xml:id="u-2.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSportuiTurystykiArkadiuszCzartoryski">Dziękuję za możliwość spotkania się z państwem w sytuacji, w której się znajdujemy, czyli po ponownym starcie ministerstwa sportu. Wprawdzie pracujemy już przez szereg miesięcy jako odrębne ministerstwo, ale zmiany nadal są bardzo intensywne. To niezwykle cenne, że możemy spotkać się z państwem bezpośrednio. Z ogromną ciekawością czekamy na państwa prezentację. Dziękuję, pani przewodnicząca, bo to jeszcze jeden dowód, jak ważne było powstanie tej podkomisji.</u>
+ <u xml:id="u-2.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSportuiTurystykiArkadiuszCzartoryski">Szanowni państwo, do głównych obszarów zadań Ministerstwa Sportu i Turystyki w zakresie sportu niepełnosprawnych należy realizacja „Programu upowszechniania sportu osób niepełnosprawnych”, aczkolwiek warto pamiętać, że sport niepełnosprawnych jest wspierany nie tylko w ramach sportu powszechnego, lecz także wyczynowego, tam, gdzie myślimy o igrzyskach paraolimpijskich i sporcie wyczynowym niepełnosprawnych. Celem programu, o którym dziś będziemy mówili, jest tworzenie optymalnych warunków umożliwiających osobom z niepełnosprawnościami zwiększenie uczestnictwa w aktywnych formach sportowych, włączenie w główne nurty życia społecznego oraz wyrównanie szans w dostępie do przestrzeni publicznej w obszarze sportu. Program zakłada cztery główne kierunki wsparcia: organizację zajęć i sekcji sportowych dla osób niepełnosprawnych, organizację imprez sportowych dla osób niepełnosprawnych, organizację obozów sportowych oraz promocję sportu osób niepełnosprawnych. O przyznanie dofinansowania mogą aplikować organizacje pozarządowe, których celem statutowym jest prowadzenie działalności w zakresie kultury fizycznej i sportu osób niepełnosprawnych. Warto jeszcze raz przypomnieć, stowarzyszenia, fundacje, związki i organizacje sportowe z całej Polski.</u>
+ <u xml:id="u-2.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSportuiTurystykiArkadiuszCzartoryski">Osoby niepełnosprawne stanowią bardzo zróżnicowaną grupę, zarówno pod względem stopni, jak i rodzaju niepełnosprawności, wyznaczających ich potrzeby. Powoduje to konieczność zróżnicowania i zindywidualizowania działań adresowanych do tych osób. Wśród sportów podejmowanych przez osoby z niepełnosprawnościami w ramach programu dotacyjnego MSiT znajdują się dyscypliny dostosowane do potrzeb, możliwości i zainteresowań zawodników.</u>
+ <u xml:id="u-2.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSportuiTurystykiArkadiuszCzartoryski">Szanowni państwo, celem działań podejmowanych w obszarze sportu powszechnego wobec osób niepełnosprawnych jest tworzenie warunków umożliwiających zwiększenie ich uczestnictwa w różnych formach aktywności sportowej, postrzeganej przede wszystkim przez pryzmat wyrównania szans i pełnego udziału w życiu społecznym, czego dobrym przykładem może być race running. To obecnie jedna z lepiej rozwijających się dyscyplin sportu osób niepełnosprawnych na świecie. Jest to sport dla osób z porażeniem mózgowym, zapaleniem stawów i amputacjami. Stanowi doskonałe połączenie sportu i rehabilitacji. Jego fenomen polega na tym, że rehabilitacja odbywa się niejako przy okazji. Ministerstwo Sportu i Turystyki pośrednio wspiera ten rodzaj sportu poprzez dofinansowanie paralekkoatletycznych mistrzostw Polski, paralekkoatletycznych grand prix Polski, organizowanych przez Polski Związek Sportu Niepełnosprawnych „Start”, w ramach których prowadzone są również rozgrywki race runningu.</u>
+ <u xml:id="u-2.4" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSportuiTurystykiArkadiuszCzartoryski">Fundacja Złotowianka – sprawdziłem to – ubiegała się o dofinansowanie organizacji zajęć i imprez sportowych oraz promocję sportu w ramach „Programu upowszechniania sportu osób niepełnosprawnych” w roku 2017, jednak niestety bezskutecznie. Jesteśmy teraz na posiedzeniu wspólnie z naczelnikiem Wydziału Sportu Powszechnego panem Wojciechem Dobrowolskim, który zajmuje się tymi sprawami. To niezwykle cenne, abyśmy wymienili między sobą doświadczenia, aby w przyszłości uniknąć sytuacji, w której z przyczyn formalnych dofinansowanie nie jest możliwe, poprzez bieżący kontakt, wyprzedzający składanie dokumentów. Warto po prostu rozmawiać. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom środowiska osób niepełnosprawnych w zakresie promocji i wspierania rozwoju sportów łączących elementy rehabilitacji z aktywnością, MSiT wyraża gotowość współpracy. Zapraszamy do udziału w kolejnej edycji programu. Chciałem z ogromną radością stwierdzić, że w roku 2023 będzie już o 100% większa kwota przeznaczona na sport powszechny osób z niepełnosprawnościami. To naprawdę ogromny wzrost, bo nakłady wzrastają o 100%. Mówimy tu o kwocie 30 mln zł. wszelkie informacje znajdują się oczywiście na stronach MSiT, ale warto też w bezpośredniej rozmowie wymienić opinie i z ogromnym zaciekawieniem zobaczymy prezentację państwa fundacji i działalności. Dziękuję uprzejmie. Oczywiście zapraszam do dyskusji po państwa prezentacji.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-3">
+ <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacaposelJagnaMarczulajtisWalczak">Dziękuję panie ministrze. Dziękuję również za słowa, że faktycznie potrzebna jest ta podkomisja. Przypomnę tylko, że 3 lata namawiałem pana kolegów z prezydium, aby ta podkomisja powstała. Cieszę się, że lepiej późno niż wcale ta podkomisja jest i możemy się spotykać. Jej celem przede wszystkim było, aby zwrócić uwagę na sport osób z niepełnosprawnościami, ich ogromny potencjał, możliwości i na to, aby MSiT występowało w kierunku tych osób, które podejmują niezwykły wysiłek, z jeszcze większym wsparciem. To nie jest tylko rehabilitacja dla nich, ale również przełamywanie własnych barier i tych, które napotykają na co dzień. Są takie organizacje pozarządowe, które wspierają tego typu sport, rehabilitację i osoby z niepełnosprawnościami. Myślę, że na tej podkomisji jeszcze nie raz zobaczymy tego typu prezentację jak dzisiejszą, dotyczącą frame runningu.</u>
+ <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacaposelJagnaMarczulajtisWalczak">Panie przewodniczący, pamiętam posiedzenie Komisji, na którym mieliśmy okazję oglądać tenis stołowy dla osób niewidomych. To też było niesamowite. Cieszę się, że możemy poświęcić tyle czasu na sport i te tematy, na które na naszej głównej Komisji często brakuje czasu.</u>
+ <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacaposelJagnaMarczulajtisWalczak">Nie przedłużając, chciałam oddać głos pani Angelice Leszczyńskiej, prezes Fundacji Złotowianka, która przedstawi nam szczegóły dotyczące frame runningu. Kiedyś faktycznie nazywano to race runningiem. Myślę, że dowiemy się, skąd zmiana tej nazwy. Bardzo proszę, pani prezes.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-4">
+ <u xml:id="u-4.0" who="#PrezesFundacjiZlotowiankaAngelikaLeszczynska">Bardzo dziękujemy za zaproszenie. To dla nas bardzo duże wydarzenie. Aby wypełnić państwa czas, przedstawimy nie tylko teorię. Poprosiłam, aby przyszła trenerka z zawodniczką. Teoria i zdjęcia to supersprawa, ale na żywo zupełnie inaczej to wygląda. Plan jest taki, że szybko przedstawimy prezentację, która pokaże państwu trochę teorii, która jest potrzebna, a później na żywo zobaczą państwo, jak Magda i Emilka zaprezentują frame running.</u>
+ <u xml:id="u-4.1" who="#PrezesFundacjiZlotowiankaAngelikaLeszczynska">Już tłumaczę, skąd wzięła się zmiana nazwy. Fundacja, mimo iż nazywa się Złotowianką, bo miała być tylko lokalną fundacją, bardzo szybko rozprzestrzeniła się na cały kraj. Obecnie jesteśmy ogólnopolską fundacją, która ma, jak widać na mapie, podopiecznych w całej Polsce, w każdym województwie. Średnio każdego roku przybywa nam od 200 do 250 osób. To z jednej strony fajne, że nas docenili, wierzą nam i wpisują się do nas, a z drugiej przerażające, jak duża jest liczba osób, które nadal potrzebują wsparcia. Fundacja ma 14 lat. Od początku zajmowaliśmy się osobami z niepełnosprawnościami i przewlekle chorymi.</u>
+ <u xml:id="u-4.2" who="#PrezesFundacjiZlotowiankaAngelikaLeszczynska">Frame running pojawił się w naszym fundacyjnym życiu 6 lat temu za sprawą Natalii, która jest podopieczną fundacji mieszkającą w Szwecji. Jest osobą cierpiącą na przepuklinę. W okresie dojrzewania wiele osób z niepełnosprawnościami ma problem z rehabilitacją. Nie chce im się i pojawiają się różne sytuacje, w których się buntują. Natalia, która była rehabilitacyjnym leniuchem, w pewnym momencie była zainteresowana tylko tym rowerem. Chciałyśmy się dowiedzieć z panią Kasią Klaczyńską, co jest takiego w tym rowerze i co to jest, bo w Polsce to nie było znane. Pojechaliśmy do Szwecji, gdzie Natalia mieszka wraz z rodzicami, i zobaczyliśmy te rowery i że jest to coś niby prostego, a jednocześnie sprawia, że osoby z niepełnosprawnościami mogą biegać. To nazywało się 6 lat temu race runningiem. Niestety dla nas World Para Athletics, gdy zaczęliśmy wprowadzać to w Polsce, pod koniec ubiegłego roku zmienił nazwę dyscypliny, która teraz nazywa się frame runningiem. Musimy na nowo tłumaczyć teraz ludziom, że frame running to race running, ale w innej odsłonie. To decyzja niezależna od nas – zadecydował o tym World Para Athletics, nie my.</u>
+ <u xml:id="u-4.3" who="#PrezesFundacjiZlotowiankaAngelikaLeszczynska">Aby pozyskać pieniądze na pierwsze rowery biegowe, zorganizowaliśmy taką akcję: „Kilometry dobra”. Kwota 60 tys. zł, którą chcieliśmy przeznaczyć na trzy pierwsze rowery, była ogromna i nie było nas na to stać. Z tego powodu zorganizowaliśmy wielką akcję i przez 3 miesiące ciężkiej pracy zebraliśmy 123 tys. zł. Dało nam to pieniądze nie tylko na zakup rowerów, ale również kopa i wiarę w to, że jesteśmy w stanie rozwinąć to mocno, skoro w ramach akcji udało się dwukrotnie pomnożyć to, co chcieliśmy uzyskać. Od tego momentu się zaczęło. Pani Kasia Klaczyńska nawiązała kontakt z Mansoorem Siddiqi – to ten człowiek na wózku, który siedzi w centrum, który jest z naszymi zawodnikami w Danii. Mansoor wraz z Connie Hansen, która jest duńską wielokrotną paraolimpijką, są twórcami frame runningu. Postanowili, że zrobią coś takiego jak rower biegowy do uprawiania frame runningu. Nawiązałyśmy z nimi kontakt po to, aby powiedzieli nam coś więcej i aby wprowadzić do Polski tę dyscyplinę sportu. Duńczycy zaprosili nas na pierwsze międzynarodowe zawody frame runningu w Kopenhadze. Za pierwszym razem było to za darmo. Spodobał się im nasz entuzjazm i otrzymaliśmy zaproszenie. Nasza ekipa była wtedy nieliczna. Było wtedy dwóch zawodników i dwóch trenerów. Złapaliśmy bakcyla. Już po tych pierwszych zawodach wiedzieliśmy, że to jest to.</u>
+ <u xml:id="u-4.4" who="#PrezesFundacjiZlotowiankaAngelikaLeszczynska">Zawodnicy przyjechali do Złotowa, przeszkolili naszych pierwszych trenerów i pokazali nam, czym jest ten rower. Nazwaliśmy go mobilerem, bo na szczęście nie był opatentowany i mogliśmy zacząć produkować go w Polsce. Chcieliśmy to robić przede wszystkim ze względu na koszty, bo nasze polskie mobilery okazały się tańsze od rowerów produkowanych w Danii. Poza tym zależało nam bardzo, aby mieć kontrolę nad tym, bo tak jak Skandynawowie i reszta świata kładą nacisk na sport, my chcieliśmy od początku skupić się na rehabilitacji, aby frame running również temu służył. Chcieliśmy mieć trochę wpływu na to, jak te nasze polskie mobilery będą wyglądały i na bieżąco mieć kontakt i modyfikować je pod kątem coraz lepszych wyników sportowych i przydatności do rehabilitacji.</u>
+ <u xml:id="u-4.5" who="#PrezesFundacjiZlotowiankaAngelikaLeszczynska">Dzięki temu, że wszyscy się bardzo postaraliśmy, uzyskaliśmy też certyfikat urządzenia medycznego. To bardzo istotne dla naszych podopiecznych, ponieważ mogą oni uzyskać dofinansowanie. Skandynawowie, Duńczycy dostają mobilery od rządu, u nas inaczej to funkcjonuje. Nasze społeczeństwo nie jest tak bogate, musimy sobie radzić, ale na szczęście są takie możliwości. Z dofinansowaniem więcej naszych niepełnosprawnych jest stać na taki mobiler. Produkujemy je w różnych rozmiarach. Emilka jest przykładem, że to nie muszą być duże, mocno zbudowane osoby, ale są też takie dla dużych i silnych mężczyzn. Dopasowujemy je za każdym razem do wielkości zawodnika, możliwości i stopnia niepełnosprawności. Jak państwo mogą zobaczyć, nie ma pedałów. To są rowery biegowe. Kluczem jest odpowiednia podpora i siodełko. Osoby nawet z bardzo dużymi niepełnosprawnościami możemy podpiąć pasami do podpory i na mobilerze również sobie świetnie radzą. Warunkiem, aby biegać, jest choćby odrobinę sprawna jedna kończyna dolna.</u>
+ <u xml:id="u-4.6" who="#PrezesFundacjiZlotowiankaAngelikaLeszczynska">Treningi odbywają się na stadionie i na halach sportowych. W Polsce, gdy zaczynaliśmy, 6 lat temu była jedna sekcja w małym Złotowie. Obecnie mamy już 10 sekcji: dwie w Warszawie, dwie we Wrocławiu, dwie w Poznaniu, dwie w Pile, dwie w Złotowie i jedną patronacką w Rzeszowie. Moglibyśmy mieć ich więcej, bo zainteresowanie jest bardzo duże. Musimy tylko poszerzyć możliwości, mieć wykształconych trenerów, aby mogły być otwierane i aby mogli objąć nad nimi opiekę. Frame running jest tak interesujący dlatego, że dzięki tym mobilerom mogą trenować także młodzi i dorośli niepełnosprawni, a nawet dzieci, z małych miejscowości. Nie trzeba wielkiej infrastruktury. Wystarczy stadion, bieżnia lekkoatletyczna, a czasami biegamy również na zwykłej promenadzie, asfaltowym kawałku drogi albo na sali, gdy nie sprzyjają warunki na zewnątrz. Mobiler jest też o tyle fajny, że mogą z niego korzystać również seniorzy, którzy mają problemy z utrzymaniem równowagi, którzy na zwykły rower już nie wsiądą. Dzięki mobilerowi mogą utrzymywać sprawność.</u>
+ <u xml:id="u-4.7" who="#PrezesFundacjiZlotowiankaAngelikaLeszczynska">Frame running to sport, ale również rekreacja. Część naszych podopiecznych biega wyczynowo, zdobywa medale, a część biega również rekreacyjnie i używa mobilera do codziennego poruszania się, załatwiania normalnych spraw.</u>
+ <u xml:id="u-4.8" who="#PrezesFundacjiZlotowiankaAngelikaLeszczynska">Zawody w Kopenhadze są dla nas tak istotne, bo tam mierzymy się z różnymi krajami na świecie. Ostatnio było chyba 13 krajów. Dla naszych niepełnosprawnych z dużych miast i małych miejscowości ma to ogromne znaczenie, bo reprezentują tam Polskę. Nasza reprezentacja jest jedyną reprezentacją narodową, która ma wielką, bardzo uroczystą oprawę. W koszulkach z logo, z godłem naszego kraju na piersiach, z hymnem naprawdę czują się wyjątkowo.</u>
+ <u xml:id="u-4.9" who="#PrezesFundacjiZlotowiankaAngelikaLeszczynska">O tym, jakie walory ma frame running, powiemy za chwilę. Wyjazdy na takie zawody pozwalają im się czuć godnie, osobami wartościowymi i poczuć, że mogą również coś od siebie dać i zrobić dla innych. Gdy na pierwszych zawodach w 2016 roku było dwóch zawodników, zdobyliśmy jeden medal. Rok później pojechało trzech zawodników i przywieźliśmy cztery medale, bo nasi zawodnicy biegają na różnych dystansach – 40, 60, 100, 200, 400 i 800 m. Z każdym rokiem jechało coraz więcej zawodników i przywoziliśmy coraz więcej medali. Ostateczny, najświeższy werdykt jest lipcowych zawodów w Danii w tym roku. Nasza polska reprezentacja zdobyła łącznie 48 medali i wygrała po raz pierwszy w historii w klasyfikacji medalowej. Przez 29 lat odbywały się w Danii te zawody i pierwszy raz Polska zdetronizowała inne kraje. Kolejna w rankingu była w klasyfikacji medalowej Holandia, która zdobyła 28 lub 26 medali. Co jest fajne, Duńczycy i Szwedzi nie byli wcale źli, ale cieszyli się, widząc, jak nasza sekcja się rozwija i że w tak krótkim czasie osiągnęliśmy tak wielkie wyniki.</u>
+ <u xml:id="u-4.10" who="#PrezesFundacjiZlotowiankaAngelikaLeszczynska">Mamy rekordy świata. Ci młodzi ludzie, których widzicie państwo na zdjęciach, to Zośka, Patryk, Miriam, to osoby, które mają na swoim koncie rekordy świata. Zośka – ta na dole w kasku to dziewczyna, która zdobyła pierwszy dla Polski brązowy medal na paralekkoatletycznych mistrzostwach Europy, w których uczestniczymy za sprawą PZSN „Start”. Pan Marcel jest jego przedstawicielem i pochyliłam się w jego stronę. To dla nas istotne, że PZSN „Start” przyjął nas pod swoje skrzydła i dzięki temu uczestniczymy w różnego rodzaju zawodach. Dla naszych niepełnosprawnych to otwarcie się na świat, totalna zmiana życia. Startujemy we wszystkich zawodach, w których możemy. Co roku wielką frajdą było zaproszenie przez Fundację Kamili Skolimowskiej na memoriał do Chorzowa, gdzie z najlepszymi lekkoatletami w Polsce i Europie nasi zawodnicy w ramach pokazu mogli występować. Zaraz zobaczą państwo zdjęcie. Gdy pierwszy raz pojechaliśmy do Chorzowa i na telebimach wyświetliły się nazwiska naszych zawodników, uwierzcie mi, że nie tylko oni się wzruszali. Oni nie mogli nawet biegać, bo tak byli porażeni sytuacją. Brawa, liczba ludzi, nazwiska, to było nie do opisania. Ryczeli ich rodzice, wszyscy zainteresowani, bo nie było później istotne, kto jak pobiegnie. Ważne było to, że mogli tego doświadczyć. Niektórzy pierwszy raz w życiu byli w dużym mieście i spali w hotelu.</u>
+ <u xml:id="u-4.11" who="#PrezesFundacjiZlotowiankaAngelikaLeszczynska">Dlaczego frame running jest taki fajny? Oprócz tego, że ma naprawdę wielkie walory, co już wiemy po 6 latach – to usprawnienie motoryki, wzmocnienie gorsetu mięśniowego, naprawdę duży wzrost wydolności i odporności organizmu, poprawa równowagi, koncentracji, redukcja stresu, bo muszą poradzić sobie w różnych sytuacjach, to również poczucie samodzielności i wolności. Emilka przyjechała na wózku, ale będą mogli państwo zobaczyć, że tak jak nasi zawodnicy jest przykładem zalet dyscypliny. Nie potrafią oni się poruszać bez wózka, a na mobilerach autentycznie biegają. Będąc w Danii, widzieliśmy zawodników bardzo różnych. Ogromne wrażenie zrobił na nas zawodnik, który przyjechał na kompletnie zautomatyzowanym wózku. Poruszał tylko głową i jedną nogą lekko, wprowadzał swój wózek w ruch różnymi przyciskami. Generalnie wykonywał różne czynności i wyglądał na osobę, która totalnie się nie nadawała do żadnego sportu. Trenerzy posadzili go na rower, przypięli pasami i wygrał swój bieg. Był osobą, którą kolokwialnie – przepraszam za sformułowanie, ale tak często się mówi – nazywa się rośliną. Nic nie zrobi. Nagle taki szok. Zrobiło to na nas ogromne wrażenie. To dowód na to, że każdy to może. To nie tylko poprawa fizyczna, ale też mentalna. To uwierzenie w siebie, ale również przyjaźnie. Dla naszych zawodników otworzyło się coś, co było niedostępne.</u>
+ <u xml:id="u-4.12" who="#PrezesFundacjiZlotowiankaAngelikaLeszczynska">Dzieci w wieku szkolnym jeszcze mają jakieś kontakty. Gdy ustaje obowiązek szkolny, młodzi ludzie przestają się uczyć, a jeszcze nie daj Boże jak nasz Artur, którego mogą państwo zobaczyć po prawej stronie, do którego przytula się Zośka, mieszkają w Górznie. Nie wiem, ilu ma ono mieszkańców – 100, 200. Artur wrócił po szkole i siedział w domu. Miał depresję i cofał się intelektualnie. Mama go obserwowała i widziała, że zamyka się w sobie, jest bardzo źle. Zaczął trenować. Teraz jest uśmiechnięty. Zdobywa rekordy świata. Zasuwa na mobilerze i jest w paralekkoatletycznej kadrze Polski. Za kilka dni wraz z Zośką jadą do Portugalii na kolejne międzynarodowe zawody.</u>
+ <u xml:id="u-4.13" who="#PrezesFundacjiZlotowiankaAngelikaLeszczynska">Chciałam się pochwalić, że bardzo się staramy i nasza organizacja, aby to robić profesjonalnie i uniknąć błędów, które pojawiły się w 2017 roku, gdy odpadliśmy z przyczyn formalnych, bardzo mocno się rozwinęła i zostaliśmy docenieni przez Polski Komitet Paraolimpijski. Możemy się poszczycić tytułem najlepszej organizacji roku w plebiscycie „Sportowiec roku”. Nasz tegoroczny sukces to „najlepiej zarządzana organizacja pozarządowa w Wielkopolsce”. To znaczy, że rozwijamy się pod każdym względem i poprawiamy jakość i standard.</u>
+ <u xml:id="u-4.14" who="#PrezesFundacjiZlotowiankaAngelikaLeszczynska">Idąc dalej, na koniec prezentacji, chcę państwu pokazać wizualizację. Już się to zaczęło, bo mamy postawione dwa piętra, ale to surowe mury – budujemy pierwsze w Polsce centrum frame runningu. To dla nas ogromne wyzwanie. Zastanawialiśmy się, czy to dobry moment, choć od 3 lat nad tym się zastanawiamy, nigdy nie był dobry i uznaliśmy, że nigdy nie będzie takiego momentu, ale wiemy, że jeśli chcemy to rozwijać, a potencjał jest ogromny, bo nasi zawodnicy zdobywają coraz więcej medali i odnoszą coraz większe sukcesy, coraz więcej osób chce trenować frame running, fundacja ma możliwość rozszerzenia swojej działalności na inne płaszczyzny i potrzebujemy takiego miejsca. Nigdy nie mieliśmy swojej siedziby, ale też nigdy nie mieliśmy miejsca z prawdziwego zdarzenia, które moglibyśmy poświęcić przede wszystkim frame runningowi i sportowi osób z niepełnosprawnością. Mogą państwo zobaczyć wizualizację tego centrum. Ma być tam też sala sportowo-rehabilitacyjna, w której mają się znaleźć np. crossfit dla niepełnosprawnych, siłownia dla niepełnosprawnych – najbliższa taka jest np. w Poznaniu. Podopieczni z szerokiego terenu nie są w stanie tam dotrzeć. Mają tam również być pokoje dla osób z niepełnosprawnościami.</u>
+ <u xml:id="u-4.15" who="#PrezesFundacjiZlotowiankaAngelikaLeszczynska">Infrastruktura lokalna jest taka, że jeśli chcielibyśmy dziś zorganizować zawody w Złotowie albo kurs, nie jesteśmy w stanie. W Złotowie i w całej okolicy mamy dwa miejsca przystosowane do położenia osób na wózkach inwalidzkich. Musimy to zrobić, aby się rozwijać. Duńczycy, drużyny z Węgier i Pribałtyki, wszyscy mówią, że chętnie przyjadą do nas na zawody. Możemy replikować trochę to, co odbywa się w Danii. Po to założyliśmy zbiórki, działamy na różnych płaszczyznach, organizujemy licytacje, piszemy też projekty. Poprosiliśmy PFRON o wsparcie i je otrzymaliśmy. Mamy też wkład własny, bo fundacja odkładała pieniądze na ten cel. Sporo nam jeszcze brakuje, ale działamy ostro. Zaangażowało się w to sporo osób i myślę, że uda nam się to zrobić. Działamy ostro. Super by było, gdyby udało się nam otrzymać jeszcze jakieś wsparcie ze strony MSiT, ale będziemy się bardzo starali i udowodnimy, że jesteśmy tego warci. Nie tyle my, ile to, co się dzieje za naszą sprawą. Na przykładzie Emilii to państwo zobaczą.</u>
+ <u xml:id="u-4.16" who="#PrezesFundacjiZlotowiankaAngelikaLeszczynska">To była prezentacja w skrócie. Teraz Magda, która od początku jest naszą trenerką i ma ogromne doświadczenie w tej dziedzinie, i Emilka, która co prawda nie jest z nami długo, ale według Magdy jest bardzo dobrym, rokującym zawodnikiem, pokażą państwu, jak to wygląda w praktyce. Bardzo dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-5">
+ <u xml:id="u-5.0" who="#TrenerkaframerunninguMagdalenaWojkiewicz">Nazywam się Magdalena Wójkiewicz, a to moja zawodniczka Emilia Lipińska z sekcji warszawskiej. Emilka jest z nami od zeszłego roku, gdy w Warszawie pojawił się frame running. Byłam na imprezie w Danii i pierwsze kroki stawialiśmy razem. Byłam jedną z pierwszych osób przeszkolonych w Danii i na kursie trenerskim już u nas w Polsce. Od 2016 roku frame running pochłonął mnie totalnie. Przeprowadzając się do Warszawy, bardzo mi zależało na tym…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-6">
+ <u xml:id="u-6.0" who="#PrezesFundacjiZlotowiankaAngelikaLeszczynska">Powiem tylko, że założyliśmy stowarzyszenie Frame Running Polska i pod tym szyldem również promujemy działalność frame runningu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-7">
+ <u xml:id="u-7.0" who="#TrenerkaframerunninguMagdalenaWojkiewicz">Kontynuując, mamy w Warszawie sekcję, która jest dla nas bardzo ważna. Emilka jest z nami drugi sezon. Jak państwo mogą zobaczyć, Emilka jest jednym z 17 mln dzieci na świecie, które cierpią na mózgowe porażenie dziecięce. Statystyki mówią o tym, że 2 do 2,5 żywych porodów na 1000 dotyka mózgowe porażenie dziecięce, czyli uszkodzenie mózgu. Jest to jedna z najczęstszych niesprawności motorycznych wśród dzieci. Emilka jest samodzielna na tyle, na ile może. Nie pobiegnie sama sprintu, nie pójdzie do galerii, ale podjedzie swoją furą, „panterą”. Jest bardzo aktywnym dzieckiem, ale potrzebowała bodźca, aby móc dać upust energii.</u>
+ <u xml:id="u-7.1" who="#TrenerkaframerunninguMagdalenaWojkiewicz">Do tej pory dzieciaki z mózgowym porażeniem dziecięcym nie miały zbyt wielu możliwości sportowych. Była boccia, jazda konna, basen, ale to sporty, które mają wytrzymałość krążeniowo-oddechową na niskim szczeblu. Nie pobudzają aż tak organizmu, nie można się aż tak zmęczyć. Jest grupka badaczy ze Szwecji z Instytutu Karolinska w Solnie, która testowała ten sprzęt – nie ten polski, ale ogólnie jak frame running wpływa na naszych zawodników. Te wszystkie walory, o których mówiła pani Angelika, to nasze walory, my je zauważyliśmy przez 6 lat. Dowodów na to nie mieliśmy, ale są. To naukowe dowody na to – badania na grupie ludzi od 17. do 29. roku życia, którzy trenowali przez 12 tygodni dwa razy w tygodniu, dały namacalny przykład tego, że wydolność krążeniowo-oddechowa zwiększyła się aż o 39%. To bardzo dużo, bo prawie 50%. Taka zmiana w organizmie daje nam właśnie frame running. To przecudowny sport, który wyzwala większy wysiłek w dzieciakach, które dotychczas miały tylko szansę jeździć na koniu, pływać lub grać w boccię. Nie neguję tych sportów, bo też są ważne, ale chodzi nam o to, aby te dzieciaki zmęczyć i budować taką radość poprzez prędkość.</u>
+ <u xml:id="u-7.2" who="#TrenerkaframerunninguMagdalenaWojkiewicz">Może zademonstruję, bo jak widać, Emilka to taki dzieciaczek, który potrafi się spiąć. Mózgowe porażenie dziecięce ma to do siebie, że występuje spastyka – w stresie, w różnych dziwnych sytuacjach, gdy jest zimno, dzieciak się kurczy i trzeba chwilę poczekać. Chodzi o mięśnie, które się kurczą. Chcę zademonstrować, jak Emilka sobie radzi. Nie pójdzie za daleko. Wydaje się, że może mogłaby pograć w boccię.</u>
+ <u xml:id="u-7.3" who="#TrenerkaframerunninguMagdalenaWojkiewicz">Nasz sprzęt wydaje się bardzo prosty. Jest kierownica, koła, tył i przód. Ta rama jest po to, aby móc wjechać wózkiem. Jest hamulec ręczny, zależny od bieguna sprawności. Najczęściej przy mózgowym porażeniu dziecięcym któraś strona jest bardziej porażona, więc możemy to przełożyć. Dobieramy sprzęt bardzo indywidualnie, pod osobę. Warto podkreślić, że we frame runningu są trzy grupy startowe, zależne od grupy niepełnosprawności. Emilka pewnie dostałaby taką naciąganą dwójkę. Jest takim pograniczniakiem. Nie jest ani najbardziej uszkodzonym dzieciakiem, ani też najmniej. Ma dopiero 11 lat, więc kariera sportowa się dopiero zacznie, gdy będzie miała 15. Na razie na naszych treningach z naszymi dzieciaczkami chodzi o ogólny rozwój i rehabilitację. To dla nas największy sens w tym momencie. Emilka nie trzyma balansu w tułowiu, nie ma tak silnych mięśni, ale pomimo treningów frame runningowych chodzi jeszcze na siłownię i ma trenera personalnego. Kariera sportowa myślę, że już się rozpoczęła.</u>
+ <u xml:id="u-7.4" who="#TrenerkaframerunninguMagdalenaWojkiewicz">To jest tylko spacerek, bo Emilka biega na treningach. Nie możemy tego tu pokazać.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-8">
+ <u xml:id="u-8.0" who="#SekretarzstanuwMSiTArkadiuszCzartoryski">Czemu te koła są pod skosem?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-9">
+ <u xml:id="u-9.0" who="#TrenerkaframerunninguMagdalenaWojkiewicz">Zawody odbywają się na stadionie lekkoatletycznym, który ma łuki. Te koła są tak wyważone, aby wchodząc w łuk, nie przewrócił się. Jest mało wywrotny, choć byliśmy na festynie, gdzie testowaliśmy ten sprzęt i mówiliśmy, że jest mało wywrotny, ale podłoże było bardzo dziurawe, na trawie, a to uprawia się na stadionie i Zbyszek nam się przewrócił. Na szczęście nie mamy teraz dziurawego podłoża i nic się nie wydarzy.</u>
+ <u xml:id="u-9.1" who="#TrenerkaframerunninguMagdalenaWojkiewicz">Z perspektywy trenera, w mojej grupie w Warszawie mamy 15 osób, z czego dwoje to dorośli ludzie, a reszta dzieci. Mamy dwóch pięciolatków i ekipę w wieku Emilki i treningi ułożone pod każdą z tych grup. Dla Jacka, najstarszego czterdziestosześciolatka, to zajęcia rehabilitacyjno-sportowe. Po prostu go tam aktywizujemy. Na tych wszystkich zdjęciach jeszcze takiego przypadku państwo nie widzieli. Jacek nie mówi, waży 80 kg, ma małego tatę, który ledwo sobie z nim daje radę. Ma ogromny rozkładany wózek. Dla niego frame running to odskocznia. Może sobie dać upust emocji. W domu jest zamknięty i porozumiewa się ze mną, pisząc na specjalnej klawiaturze. Na treningach jest tylko tata, bo nie da się go zrozumieć, tak na mowę weszło mu to uszkodzenie mózgu. Mamy taką grupę rehabilitacyjną – tak ją nazywam – w której jest Jacek.</u>
+ <u xml:id="u-9.2" who="#TrenerkaframerunninguMagdalenaWojkiewicz">Jest grupa aspirujących sportowców. Jesteśmy w Warszawie od zeszłego roku, więc nie można powiedzieć, że już jesteśmy sportowcami, ale mamy dwie osoby, które mają predyspozycje. Prowadzimy dla nich treningi inaczej, mamy plan. Gdy jest sport, musi być jakiś cel. Mamy taki cel. Mamy jedną dziewczynkę, która na mistrzostwach Polski juniorów w paralekkoatletyce zdobyła brązowy medal. Mamy też takie dzieciaczki, które dają nam dużo radości. To jest początek, sportowa zabawa, aktywizowanie, mimowolna rehabilitacja. To nasz narybek.</u>
+ <u xml:id="u-9.3" who="#TrenerkaframerunninguMagdalenaWojkiewicz">Myślę, że to spotkanie pozwoli wam zapamiętać Emilkę, bo to moja nadzieja. Mówię tylko o mojej sekcji warszawskiej, ale mamy ich kilka. Najważniejsze, że mamy w Polsce medalistkę mistrzostw Europy – Zofię Kałucką. Frame running od 2018 roku dopiero został zaprezentowany na imprezie rangi mistrzostw Europy. Jesteśmy młodą konkurencją w paralekkoatletyce. Gdy zaczęliśmy w Polsce jeździć na obozy organizowane przez PZSN „Start”, niektórzy zawodnicy się śmiali, „co wy tu robicie z tymi rowerami”. Gdy zobaczyli, jak dzięki fundacji to wszystko rozbujaliśmy, ilu ludzi łupie rekordy świata…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-10">
+ <u xml:id="u-10.0" who="#SekretarzstanuwMSiTArkadiuszCzartoryski">Jak według pani wygląda perspektywa wpisania frame runningu do programu igrzysk?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-11">
+ <u xml:id="u-11.0" who="#TrenerkaframerunninguMagdalenaWojkiewicz">W Paryżu miało to zostać dopisane, ale myślę, że Marcel mógłby o tym powiedzieć, bo jest w „Starcie” i w PKPar, to od niego znamy zasady, to on nam przekazuje, gdzie możemy się zgłosić na zawody. Teraz są takie światowe… Marcelu, pomożesz?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-12">
+ <u xml:id="u-12.0" who="#CzlonekzarzaduPolskiegoZwiazkuSportuNiepelnosprawnychStartMarcelJaroslawski">Światowe igrzyska wózków inwalidzkich i amputowanych.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-13">
+ <u xml:id="u-13.0" who="#TrenerkaframerunninguMagdalenaWojkiewicz">Po zeszłorocznych mistrzostwach Europy dla nas to najważniejsza impreza. Może nie będę już tyle gadać, ale Marcel opowie, kiedy będziemy mogli przywieźć medale igrzysk paraolimpijskich.</u>
+ <u xml:id="u-13.1" who="#TrenerkaframerunninguMagdalenaWojkiewicz">Emilko, chcesz coś powiedzieć? Miała coś powiedzieć. Lubisz ten sport?</u>
+ <u xml:id="u-13.2" who="#TrenerkaframerunninguMagdalenaWojkiewicz">Zawodniczka sekcji warszawskiej frame runningu Emilia Lipińska:</u>
+ <u xml:id="u-13.3" who="#TrenerkaframerunninguMagdalenaWojkiewicz">Lubię, ale nie…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-14">
+ <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacaposelJagnaMarczulajtisWalczak">Nie lubisz gadać.</u>
+ <u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczacaposelJagnaMarczulajtisWalczak">Zawodniczka sekcji warszawskiej frame runningu Emilia Lipińska:</u>
+ <u xml:id="u-14.2" who="#PrzewodniczacaposelJagnaMarczulajtisWalczak">Wstydzę się.</u>
+ <u xml:id="u-14.3" who="#PrzewodniczacaposelJagnaMarczulajtisWalczak">Bardzo dziękujemy, tobie Emilko i pani trener, za ten pokaz. To naprawdę niesamowite i wspaniale sobie radzisz, Emilko. Dziękujemy pani Magdzie za przybliżenie tej dyscypliny okiem trenera.</u>
+ <u xml:id="u-14.4" who="#PrzewodniczacaposelJagnaMarczulajtisWalczak">Panie ministrze, myślę, że to sport z potencjałem. Zaraz pan Marcel nam opowie, jak to wygląda i udzielę mu głosu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-15">
+ <u xml:id="u-15.0" who="#SekretarzstanuwMSiTArkadiuszCzartoryski">Jeśli mogę wejść w słowo, gdyby pan mógł teraz zabrać głos, byłbym wdzięczny, bo muszę wyjść na inne posiedzenie Komisji i być tam o 11.05. Przepraszam, dostaję ponaglenia i wstydzę się troszkę tego, co mówię, ale czy mógłby pan powiedzieć, jak to wygląda od strony formalnej.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-16">
+ <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacaposelJagnaMarczulajtisWalczak">Czy mają państwo jakieś pytania do pana ministra?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-17">
+ <u xml:id="u-17.0" who="#SekretarzstanuwMSiTArkadiuszCzartoryski">Oczywiście pan naczelnik jest do dyspozycji i będzie na stałe monitorował państwa sprawę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-18">
+ <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacaposelJagnaMarczulajtisWalczak">Tylko się upewnię. Panie ministrze, fundacja i stowarzyszenie frame runningu mogą liczyć na wsparcie ze strony ministerstwa w przygotowywaniu w taki sposób wniosków, aby potem nie było problemów?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-19">
+ <u xml:id="u-19.0" who="#SekretarzstanuwMSiTArkadiuszCzartoryski">Bezwzględnie tak. Gratuluję państwu wygranej. Po raz kolejny okazało się, że Polska w trudnych czasach przeżywa jakąś niesamowitą falę sukcesów sportowych, do których osoby w sporcie niepełnosprawnych dosypują grad medali. Gratuluję tego wysiłku. Notabene bardzo szybko udało się to państwu zbudować. To bardzo krótki okres przy tak trudnym przedsięwzięciu. Jestem zaskoczony, że jeszcze przed państwem jest budowa solidnej siedziby, wraz ze wszystkimi uwarunkowaniami, które są konieczne do prowadzenia działalności. Rozumiem, że przy tak dynamicznie działających osobach jest to w zasięgu. Zapraszam do współpracy z ministerstwem. Gdyby była potrzeba spotkania ze mną czy z którymś z dyrektorów, jesteśmy bardzo otwarci. Pan dyrektor zostawi państwu jeszcze raz wszystkie kontakty.</u>
+ <u xml:id="u-19.1" who="#SekretarzstanuwMSiTArkadiuszCzartoryski">Dziękuję młodej damie za tę prezentację. Nie martw się, sam bym się krępował, gdybym miał jakiś pokaz wykonać na środku sali. Nas też by to krępowało. Nasza reprezentantka ma 9 lat?</u>
+ <u xml:id="u-19.2" who="#SekretarzstanuwMSiTArkadiuszCzartoryski">Zawodniczka sekcji warszawskiej frame runningu Emilia Lipińska:</u>
+ <u xml:id="u-19.3" who="#SekretarzstanuwMSiTArkadiuszCzartoryski">Jedenaście.</u>
+ <u xml:id="u-19.4" who="#SekretarzstanuwMSiTArkadiuszCzartoryski">Jedenaście. Dziękujemy pięknie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-20">
+ <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacaposelJagnaMarczulajtisWalczak">Prosimy o zabranie głosu pana Marcela Jarosławskiego, przedstawiciela zarządu PZSN „Start”. Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-21">
+ <u xml:id="u-21.0" who="#CzlonekzarzaduPZSNStartMarcelJaroslawski">Panie ministrze, państwo przewodniczący, panie dyrektorze, szanowni państwo, nasze drogi ze środowiskiem frame runningu skrzyżowały się już dość dawno, bo kilka lat temu. Jako „Start”, czyli wiodąca organizacja zajmująca się paralekkoatletyką od dawna współpracujemy ze środowiskiem frame runningowym. Jesteśmy członkiem CPISRA, czyli federacji, która aktualnie zajmuje się zarzadzaniem frame runningiem na świecie. Jesteśmy również członkiem wspomnianej federacji IWAS, która za tydzień będzie miała swoje igrzyska i dojdzie tam prawdopodobnie do połączenia federacji CPISRA i IWAS. Wystartuje tam również dwójka zawodników reprezentujących środowisko frame runningu. Jesteśmy też niejako łącznikiem z federacją World Para Athletics, która ma przejąć zarządzanie frame runningiem na świecie, tak samo jak zarządza całą paralekkoatletyką.</u>
+ <u xml:id="u-21.1" who="#CzlonekzarzaduPZSNStartMarcelJaroslawski">Tak jak powiedziano wcześniej, wspieramy to, gdy tylko możemy, z dostępnych nam środków, zarówno ministerstwa, jakkolwiek by się ono nie nazywało, od lat nas wspiera i staramy się to wsparcie przekazywać dalej. Pomaga nam też Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Wszystkie zawody paralekkoatletyczne, które organizujemy, są otwarte dla zawodników reprezentujących frame running. Świetnie to wygląda na poziomie upowszechniania i sportu masowego. Również deklarujemy, że będziemy łącznikiem ze sportem wyczynowym. Zawodnicy z frame runningu startowali na mistrzostwach Europy w Berlinie i mistrzostwach Europy, które organizowaliśmy w Bydgoszczy. Tam zdobyty został ten pierwszy historyczny medal w frame runningu dla Polski.</u>
+ <u xml:id="u-21.2" who="#CzlonekzarzaduPZSNStartMarcelJaroslawski">Przed nami dość ambitne plany – mistrzostwa świata w Paryżu, które odbędą się za rok. Tam niestety w programie jest konkurencja 100 m w klasie RR3. Nie jest to ta, w której nasi zawodnicy legitymują się rekordami świata, czyli RR1. Rywalizacja będzie trudniejsza, ale jeśli będzie tylko taka możliwość finansowa, na pewno postaramy się wystawić na te zawody najlepszych frame runnerów. Jeśli chodzi o igrzyska, było już bardzo blisko igrzysk w Paryżu, ale niestety igrzyska paraolimpijskie mają określoną liczbę konkurencji – około 500, które można rozegrać. Wchodzą nowe sporty i te, które są, mają zmniejszaną liczbę konkurencji z igrzysk na igrzyska. W lekkiej atletyce w Tokio było 167 konkurencji, teraz w Paryżu za 2 lata będą 162. Dwa biegi frame runningowe – 100 m w klasie RR3 jest od dawna w poczekalni. Przed federacją World Para Athletics był wybór, które konkurencje zaproponować do programu igrzysk. Spośród sześciu musiały zostać wybrane dwie. Niestety nie zostały wybrane te frame runningowe.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-22">
+ <u xml:id="u-22.0" who="#SekretarzstanuwMSiTArkadiuszCzartoryski">Rozumiem, że PKPar taki postulat oficjalnie złożył?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-23">
+ <u xml:id="u-23.0" who="#CzlonekzarzaduPZSNStartMarcelJaroslawski">Oficjalnie nie, ale w rozmowach nieformalnych i wymienianych emailach wspieramy środowisko i popieramy udział zawodników na igrzyskach we frame runningu. To nie tylko zależy od nas i od presji środowiska, ale też od liczb. Ważne, aby jak najwięcej zawodników startowało i miało jak najwięcej licencji World Para Athletics. Myślę, że możemy pochwalić się pokaźną liczbą zawodników na poziomie wyczynowym w stosunku do innych krajów na świecie. Jedyne, co pozostaje, to popularyzować dyscyplinę. W zawodach, które organizujemy, również startują zawodnicy z zagranicy. Coraz więcej wyników trafia do rankingów światowych. Miejmy nadzieję, że sytuacja, która miała miejsce przy konstruowaniu programu na igrzyska w Paryżu, się nie powtórzy i już w Los Angeles będziemy mogli się cieszyć z pierwszych startów paralekkoatletów reprezentujących frame running. Równocześnie ciężko pracujemy, aby ten pierwszy start był jak najbardziej udany.</u>
+ <u xml:id="u-23.1" who="#CzlonekzarzaduPZSNStartMarcelJaroslawski">Ze swojej strony deklarujemy też powoływanie zawodników do kadry narodowej, pracę na poziomie wyczynowym, udział w zawodach międzynarodowych. Chcemy też przy zarządzie związku powołać komisję dedykowaną frame runningowi po to, aby oddać głos temu środowisku i nic nie tworzyć poza nimi. Miejmy nadzieję, że nasza praca będzie owocna i w Los Angeles będziemy mogli cieszyć się z pierwszego medalu. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-24">
+ <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacaposelJagnaMarczulajtisWalczak">Dziękuję bardzo. W takim razie życzymy państwu, aby jak najszybciej frame running trafił do programu igrzysk olimpijskich.</u>
+ <u xml:id="u-24.1" who="#PrzewodniczacaposelJagnaMarczulajtisWalczak">Otwieram dyskusję. Pan przewodniczący Tomaszewski chciał zabrać głos.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-25">
+ <u xml:id="u-25.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Pani przewodnicząca, panie ministrze, szanowni państwo, droga Emilko, przyznam się szczerze, że bezpośrednio z całą historią powstania tego sportu stykam się po raz pierwszy, a trochę sportem osób z niepełnosprawnościami się zajmuję. Generalnie to bardzo dobra inicjatywa. Po pierwsze, gratuluję fundacji determinacji w dążeniu do celu związanego z promocją frame runningu. Postawienie w tym pierwszym etapie na rehabilitację, wyjście z domu i na to, że ci ludzie po prostu poczują się potrzebni, jest dobre. Cieszę się, że znaleźliście tych partnerów – duńskiego i szwedzkiego – dzięki którym mamy licencjonowaną, coraz większą kadrę trenerów i opiekuna sportowego w postaci Polskiego Związku Sportu Niepełnosprawnych „Start”. Jedna część to rehabilitacja, a druga to rywalizacja. Każdy z nas lubi rywalizować, być dostrzeganym, nagradzanym, a w szczególności osoby z porażeniem mózgowym.</u>
+ <u xml:id="u-25.1" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Jeśli chodzi o informację, korzystając z obecności pana naczelnika, jeśli to nie jest tajemnicą, chciałem zapytać, z jakich powodów formalnych te wnioski zostały odrzucone. Organizacja jest uznawana za najlepiej zarządzaną – to ciekawi mnie w szczególności – dostaje nagrody. To wyjaśnienie może będzie ważne dla nas i dla państwa. Dziękuję panu ministrowi za deklarację gotowości do wsparcia w tym obszarze sportowym. Mamy tu przykład. Rozumiem, że również PFRON jako parter będzie uczestniczył w zakupie tych rowerów czy wózków. Partnerem reprezentującym MKOl jest PKPar, a jeśli chodzi o zawody międzynarodowe PZSN „Start”. Mówili państwo też o utworzeniu stowarzyszenia.</u>
+ <u xml:id="u-25.2" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Mam do pani pytanie: Czym będzie się zajmowało stowarzyszenie, a czym fundacja? Fundacja jest inwestorem tego centrum, jeśli dobrze rozumiem. Oczywiście można podzielić te role związane z pozyskiwaniem krajowych środków i europejskich na prowadzenie tejże działalności. Ta część sportowa, czyli obozy, zawody itd. jest obecnie realizowana przy wsparciu resortu, „Start”, a tu aplikuje o środki na ten cel, czy bez wsparcia MSiT, ale z innych funduszy. Przecież aktywizacja poprzez sport jest również dofinansowywana przez PFRON, samorządy powiatowe, które dysponują środkami z tego funduszu, gminy, samorząd województwa wielkopolskiego. Nie wiem, czy państwo tam zapukali, ale to jeden z przyjaźniejszych samorządów dla sportu osób z niepełnosprawnością. Są tam również umowy wieloletnie, pięcioletnie, podpisywane na systematyczną pracę, oczywiście poza możliwością wsparcia organizacji zawodów o charakterze ponad powiatowym.</u>
+ <u xml:id="u-25.3" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Jeszcze raz serdecznie gratuluję i będę wdzięczny za informacje uzupełniające. Pozwolimy sobie wspólnie z panią przewodniczącą przekazać Emilce pamiątki z Sejmu. To pamiątki pozwolą w wolnych chwilach tobie poukładać Sejm osobiście. Proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-26">
+ <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacaposelJagnaMarczulajtisWalczak">Gratulujemy i dziękujemy, że znalazłaś dla nas czas.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-27">
+ <u xml:id="u-27.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Trzymamy kciuki.</u>
+ <u xml:id="u-27.1" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Zawodniczka sekcji warszawskiej frame runningu Emilia Lipińska:</u>
+ <u xml:id="u-27.2" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-28">
+ <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacaposelJagnaMarczulajtisWalczak">To naprawdę imponujące osiągnięcia i plany. Gratulujemy również wyróżnienia na tej gali siedemdziesięciolecia „Startu”. Nie? Proszę powiedzieć…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-29">
+ <u xml:id="u-29.0" who="#PrezesFundacjiZlotowiankaAngelikaLeszczynska">Gala siedemdziesięciolecia „Startu” była teraz, ale nasz tytuł był wcześniej.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-30">
+ <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacaposelJagnaMarczulajtisWalczak">Bardzo serdecznie gratulujemy. Mam pytanie: Jak jako Komisja możemy jeszcze państwu pomóc? Jakie widzą państwo potrzeby? Jeśli chodzi o wnioski do ministerstwa, panie mają już kontakt, będą mogły skorzystać z tego bezpośrednio i przygotować te wnioski, aby nie odpadały ze względów formalnych. Mam nadzieję, że pan naczelnik będzie też służył pomocą. Jeśli chodzi o „Start”, wiem, że ta współpraca się układa.</u>
+ <u xml:id="u-30.1" who="#PrzewodniczacaposelJagnaMarczulajtisWalczak">Mam jeszcze pytanie do pana naczelnika: Czy ministerstwo jest w stanie dofinansować bezpośrednio te wyjazdy zawodników na zawody międzynarodowe? Z tego, co wiem, państwo wszystko finansują sami.</u>
+ <u xml:id="u-30.2" who="#PrzewodniczacaposelJagnaMarczulajtisWalczak">Jeśli chodzi o starty w Polsce, czy pani prezes mogłaby powiedzieć, jak to wygląda dokładnie? Z racji obserwacji waszej fundacji i działalności wiem, że macie wsparcie finansowe ze strony „Startu” i PFRON. Jak to wygląda, jeśli jeździcie na międzynarodowe zawody do Danii i innych krajów i przywozicie worek medali, to jakie macie wsparcie finansowe i skąd jeszcze mogłoby się państwu przydać?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-31">
+ <u xml:id="u-31.0" who="#PrezesFundacjiZlotowiankaAngelikaLeszczynska">Zacznę od błędów formalnych, które się pojawiły. To były nasze początki, jeśli chodzi o sport osób z niepełnosprawnościami. To był 2017 rok. Uczyliśmy się wszystkiego i to ewidentnie była nasza wina. Przyznajemy się i bijemy się w pierś, bo to były nasze niedociągnięcia. Po to rozwijaliśmy się i uczyliśmy się przez 6 lat, aby teraz uzyskać tytuł fundacji dobrze zarządzanej i aby tych błędów nie popełniać.</u>
+ <u xml:id="u-31.1" who="#PrezesFundacjiZlotowiankaAngelikaLeszczynska">Do tej pory wszystkie treningi odbywały się dzięki wsparciu PFRON. Pisaliśmy co roku wnioski do PFRON, na szczęście są pozytywnie rozpatrywane i to się dzięki temu odbywa. Obozy, które sporadycznie organizowaliśmy, bo nie mamy bazy, nie mamy gdzie tego robić, ale mamy kadrę, odbywały się dzięki wsparciu „Startu”. Wyjazdy na zawody w Polsce kosztują nas tylko tyle, ile kosztuje dojazd, bo całą resztę pokrywa „Start”. Na wyjazd na zawody do Danii robiliśmy zrzutki, organizowaliśmy licytacje. Zawodnicy się angażowali, rodzice też. W ten sposób sami pozyskujemy pieniądze na tego typu wyjazdy.</u>
+ <u xml:id="u-31.2" who="#PrezesFundacjiZlotowiankaAngelikaLeszczynska">Do samorządów lokalnych zwracaliśmy się również i z nimi jest tak, że część jest bardzo za, a w niektórych z nich nie było pieniędzy na wyjazd na zawody za granicę. Tego nie przeskoczymy. Przychylność samorządów lokalnych jest duża. To, że trenujemy na stadionach za darmo i nie musimy za to płacić, jest dla nas dużym odciążeniem. Są miejsca w Polsce, jak Poznań, Piła i Złotów, które udostępniają nam teren za darmo. W innych musimy płacić. To jest dofinansowanie, które nie jest bezpośrednie, ale jest dla nas dużą ulgą. Generalnie do tej pory było tak, że poza samymi treningami, rzeczy, które nie wchodziły w zakres startu – bo to co wiąże się z wyjazdami w Polsce, zakwaterowaniem, pokrywa „Start” – pokrywaliśmy my, m.in. dojazd. Generalnie powinniśmy się cieszyć i to robimy, ale czasem dla niektórych niepełnosprawnych nawet sam dojazd jest problemem i często pokrywa to fundacja. Fundacja nie zajmuje się tylko frame runningiem, ale jest fundacją, która istniała dużo wcześniej. Zdecydowana większość naszych podopiecznych ma inne niepełnosprawności. Przyznam szczerze, że nie możemy wszystkich sił i środków poświęcać tylko na frame running. Fundacja od lat pomagała wszystkim niepełnosprawnym i robimy to dalej. Ci, którzy się nie nadają do frame runningu, również potrzebują wsparcia.</u>
+ <u xml:id="u-31.3" who="#PrezesFundacjiZlotowiankaAngelikaLeszczynska">Było pytanie, dlaczego do tej pory nie było siedziby. Powiem szczerze, że ona nigdy nie była dla nas priorytetem. Jakoś sobie radziliśmy – trochę tu, trochę tam i szukaliśmy ludzi, którzy by nas wsparli. Uznaliśmy, że to będzie istotne później. Na początku ważne jest, aby zrobić wszystko, aby wesprzeć tych ludzi i rozwinąć skrzydła, aby móc pokazać później, gdy będziemy chcieli ubiegać się o wsparcie w budowie siedziby, że warto nam pomóc, bo coś z tego zaangażowania będzie wynikało. Stąd taka kolej rzeczy. Dopiero teraz ruszamy dalej, bo wiemy, że tak jak do tej pory działaliśmy, już nie do końca się da. W tym kierunku robimy wszystko, bo szkolimy się, rozwijamy i realizujemy inne warianty.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-32">
+ <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacaposelJagnaMarczulajtisWalczak">Dziękuję. Mam pytanie. Jest kilka miast, które mają bazę trenerską i odbywają się tam treningi. Jakie panie widzą przeszkody albo jak zrobić, aby więcej miast mogło uczestniczyć, aby to było bardziej ogólnopolskie i dostępne? Czy to musi być robione stricte za pośrednictwem wsparcia PFRON i „Start”, czy można to zrobić na poziomie samorządu? Jakie mają panie doświadczenia? Jak rozpropagować waszą wspaniałą działalność, aby była bardziej dostępna? Nawet nie Poznań, ale Złotów, to dla niektórych blisko, a dla innych bardzo daleko. To jednak bardzo atrakcyjna forma rehabilitacji, która wydaje się dość prosta w użytkowaniu. Jak wygląda szkolenie trenerów? Co jeszcze w tej materii trzeba zrobić?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-33">
+ <u xml:id="u-33.0" who="#WiceprezesFundacjiZlotowiankaKatarzynaKlaczynska">Może ja odpowiem na to pytanie. Jesteśmy w stanie otworzyć sekcję w każdym miejscu w Polsce, byle by tam byli ludzie, którzy będą chcieli się tym zająć. Musimy znaleźć chętnych, którzy chcieliby zrobić licencję trenera. Wtedy możemy myśleć o następnych krokach. Fundacja swoje know-how przekaże, ale musi mieć kto tam działać. Tu, gdzie jesteśmy w stanie dojechać – Piła, Poznań, Wałcz, bo tam kiedyś była sekcja – realizujemy to ze Złotowa. Magda przeprowadziła się do Warszawy i zaczął tu działać frame running. Mamy jeszcze drugą sekcję w Warszawie. Pojawiły się tam matki dzieci niepełnosprawnych, które były zainteresowane jej otwarciem. Tak samo stało się we Wrocławiu – zaczęło się od matek dzieci niepełnosprawnych, które były tym zainteresowane. Szukają one odpowiednich osób do przeszkolenia w zakresie trenerki i wtedy możemy działać dalej. Najważniejsze byłoby to, aby bardziej nagłośnić ten rodzaj sportu, rehabilitacji i możliwości zainteresowanym przedstawi później fundacja. Organizujemy szkolenia sukcesywnie. Mamy zamiar robić to minimum raz w roku. Mansoor Siddiqi ze swoją ekipą przy fachowcach ze „Startu” mieli przeprowadzić taki kurs. Mansoor złamał rękę i musieliśmy ten kurs przełożyć. Następny będzie w styczniu 2023 roku. Im więcej będzie osób zainteresowanych zrobieniem licencji trenera, tym większa szansa na to, że w kolejnych miastach w Polsce powstaną sekcje i będziemy wspólnie działali dalej.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-34">
+ <u xml:id="u-34.0" who="#PrezesFundacjiZlotowiankaAngelikaLeszczynska">Jeśli chodzi o kurs trenerski, realizujemy go ze środków własnych i częściowo pokrywają jego koszty osoby, które chcą zostać trenerami. Powiem szczerze, że nie znaleźliśmy konkursu albo źle szukaliśmy, który by sfinansował organizację szkolenia. Nie udało się nam tego znaleźć. Trochę musimy też dopasować się do Duńczyków i ich kalendarza. Zależy nam, aby przyjechali, bo są fachowcami w tej dziedzinie. Mamy już przeszkolonych trenerów i doraźnie radzimy sobie w ten sposób, że nasi przeszkoleni szkolą następnych. Pan Marcel, pan Bartek Tott, który jest klasyfikatorem, przyjeżdżają i pomagają, bo mają ogromną wiedzę. Posiłkujemy się tym, co mamy na miejscu. Całe szczęście, że chcą przyjechać, ale na każdy kurs potrzebne są nam pieniądze. Do tej pory to supłaliśmy. Trochę dawała fundacja, trochę ci, którzy biorą udział w tym kursie. Zapytań o otwarcie sekcji jest bardzo wiele. Mamy je ze Śląska, w Gorzowie by chcieli, ale to są ludzie z niepełnosprawnościami i musi być człowiek przeszkolony. Za duże jest ryzyko, aby nie zrobił im krzywdy. To musi być przeszkolony fachowiec.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-35">
+ <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacaposelJagnaMarczulajtisWalczak">Jeszcze mam pytanie. Wiem, że w ośrodku rehabilitacyjnym – Zabajce – w Złotowie jest prowadzona rehabilitacja na mobilerach. Czy brali państwo pod uwagę możliwość współpracy z innymi ośrodkami w całej Polsce, które podjęłyby przeszkolenie fizjoterapeutów pod kątem szkolenia we frame runningu? Czy możliwe jest połączenie, aby frame running był dostępny w innych ośrodkach rehabilitacyjnych w Polsce i kraju? Wiadomo, wracamy do punktu wyjścia tego szkolenia.</u>
+ <u xml:id="u-35.1" who="#PrzewodniczacaposelJagnaMarczulajtisWalczak">Mam też pytanie do pana naczelnika. Czy ewentualnie istnieje możliwość dofinansowania takich kursów trenerskich ze środków MSiT? Czy są jakie programy, które dofinansowują szkolenia? Szkoda, że nie mamy dziś nikogo z PFRON, bo można byłoby zapytać o to, jeśli jest to już urządzenie medyczne, czy nie można tego włączyć do ośrodków rehabilitacyjnych i odgórnie przez PFRON stworzyć system szkolenia, aby fizjoterapeuci byli do tego przeszkoleni. Może te sekcje nie byłyby bardzo sportowe, ale chociażby w kontekście rehabilitacji byłoby to narzędzie dostępne dla fizjoterapeutów i nowy sposób rehabilitacji dla osób, które jej wymagają. Jak państwo to widzą?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-36">
+ <u xml:id="u-36.0" who="#WiceprezesFundacjiZlotowiankaKatarzynaKlaczynska">Jesteśmy na etapie wdrażania tego, o czym pani powiedziała. Zatrudniliśmy w fundacji osobę, która przygotowuje scenariusz takich działań, aby wszystkie wiodące ośrodki w Polsce zainteresować tym tematem i zobaczymy, jaki będzie odbiór. Jak najbardziej jesteśmy otwarci na to, aby inni terapeuci również robili kwalifikacje trenerskie i wdrażali frame running nie tylko jako rehabilitację w swoim ośrodku, ale później otwierali także przy nim sekcje i uprawiali frame running jako sport.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-37">
+ <u xml:id="u-37.0" who="#PrezesFundacjiZlotowiankaAngelikaLeszczynska">Powiem uczciwie, że to robiliśmy i jeździliśmy z pokazami w wiele miejsc, ale zrezygnowaliśmy z tego ze względu na koszty, które musiała ponieść fundacja. Trzeba było dojechać. Nasi pracownicy robili to w godzinach pracy, ale gdy trzeba było jechać daleko, musieli gdzieś przenocować, bo to byłoby zbyt niebezpieczne – jechać, zrobić pokaz i wracać. Gdy było blisko, to tak robiliśmy, aby zmniejszyć koszty, ale po jakimś czasie zrezygnowaliśmy. Wiemy, że to inwestycja w coś, co kiedyś zaprocentuje, ale musieliśmy z tego zrezygnować po jakimś czasie, bo środków było mało. Nasza fundacja nigdy nie pobierała żadnych prowizji od podopiecznych. Zbierali sobie pieniądze na subkontach. W naszej gestii jako fundatora jest zapewnienie finansowania pracownikom i utrzymania fundacji. Gdy są projekty, już się nauczyliśmy, nie popełniamy takich błędów, jest już lepiej, radzimy sobie. Gdy możemy znaleźć na coś dofinansowanie, to z tego korzystamy i rozpropagowujemy to dalej.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-38">
+ <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacaposelJagnaMarczulajtisWalczak">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-38.1" who="#PrzewodniczacaposelJagnaMarczulajtisWalczak">Panie naczelniku, mógłby pan coś dodać w kontekście tych szkoleń?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-39">
+ <u xml:id="u-39.0" who="#NaczelnikWydzialuUpowszechnianiaSportuwSpoleczenstwiewDepartamencieSportudlaWszystkichMinisterstwaSportuiTurystykiWojciechDobrowolski">Jasne. Pokrótce postaram się odnieść do wszystkich pytań, które państwo zadali. Jeśli chodzi o wypowiedź pani prezes, mam szczegółowe zestawienie tego, jakie błędy były popełnione i jeśli pani przewodnicząca chce, to je zaprezentuję, ale miały one charakter czysto formalny. Były to błędy pisarskie, przekroczenie wyznaczonego procenta kosztów bezpośrednich, w jednym załączniku podana była inna liczba uczestników niż w drugim. Co do zasady jesteśmy otwarci. W każdym ogłoszeniu jest numer telefonu do ludzi, którzy te konkursy obsługują i jesteśmy do dyspozycji beneficjentów. Odpowiadamy na wszystkie pytania. Niezależnie od tego zostawię paniom do siebie kontakt. Termin wyznaczony w konkursie jest do 12 grudnia tego roku. To czas na złożenie stosownych wniosków, do czego zapraszam.</u>
+ <u xml:id="u-39.1" who="#NaczelnikWydzialuUpowszechnianiaSportuwSpoleczenstwiewDepartamencieSportudlaWszystkichMinisterstwaSportuiTurystykiWojciechDobrowolski">Kolejna kwestia dotyczyła tego, co i w jakim zakresie możemy finansować. Z tego, co zrozumiałem, te elementy, którymi zajmuje się pani fundacja, można byłoby umieścić co najmniej w trzech konkursach. W zależności od tego musielibyśmy bardzo precyzyjnie ustalić, o jaką działalność nam chodzi. Mówiły panie o ośrodku sportowym. To konkurs Departamentu Infrastruktury Sportowej – „Sportowa Polska”. W tym kierunku musielibyśmy iść i w tym departamencie szukać pomocy. W kontekście wyjazdów za granicę i „poziomu sportowego” musielibyśmy zadać sobie pytanie, w którym miejscu jesteśmy – czy mamy do czynienia ze sportem kwalifikowanym, czy powszechnym. To pytanie, czy mieścimy się w tym, co finansuje Departament Sportu Wyczynowego, który finansuje wyjazdy, udział w imprezach międzynarodowych, czy w innym miejscu. Na poziomie roboczym jesteśmy w stanie to ustalić i znaleźć odpowiednie miejsca.</u>
+ <u xml:id="u-39.2" who="#NaczelnikWydzialuUpowszechnianiaSportuwSpoleczenstwiewDepartamencieSportudlaWszystkichMinisterstwaSportuiTurystykiWojciechDobrowolski">Co do programów szkoleniowych, obecnie nie ma programu, który wprost by się do tego odnosił, aby rozwijać kadry szkoleniowe. To zadanie, które w strukturze ministerstwa pozostaje we właściwości Departamentu Sportu Wyczynowego. Niezależnie od tego jesteśmy w miejscu, w którym państwo jako organizacja realizują działania u nas szeroko określone promocyjnymi. Mogliby państwo w sposób odpowiedni ubrać to w słowa, że na poziomie promocyjnym wykonują państwo pewne działania, które czymś się kończą, co da się zagospodarować w naszych konkursach, w całym rygorze ustawy o finansach publicznych i wszystkich aktów prawnych, w których to jest ujęte. To tyle, w telegraficznym skrócie. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-40">
+ <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacaposelJagnaMarczulajtisWalczak">Dobrze.</u>
+ <u xml:id="u-40.1" who="#PrzewodniczacaposelJagnaMarczulajtisWalczak">Czy ktoś jeszcze chciałby zabrać głos? Pan.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-41">
+ <u xml:id="u-41.0" who="#CzlonekzarzaduPZSNStartMarcelJaroslawski">Uzupełniając wypowiedź pana naczelnika, chciałem dodać, że wyjazdy międzynarodowe, które wcześniej wymieniliśmy, mistrzostwa świata i Europy, igrzyska IWAS, to wyjazdy zawodników frame runningu, finansowane w ramach naszej umowy na sport wyczynowy. Takie wsparcie na poziomie sportu wyczynowego w przyszłości jak najbardziej deklarujemy, ale to praca do wykonania przez nas wszystkich, aby oddzielić granicę sportu powszechnego i wyczynowego, ustalić zasady, gdzie sport wyczynowy się zaczyna. Na te wyjazdy międzynarodowe, na mistrzostwa świata, Europy i inne imprezy międzynarodowe jeżdżą po prostu najlepsi. Musimy wypracować taki system, aby był klarowny, abyśmy mogli tych najlepszych wyselekcjonować. Jeśli chodzi o finansowanie, to jak najbardziej ze środków ministerstwa deklarujemy wsparcie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-42">
+ <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacaposelJagnaMarczulajtisWalczak">Rozumiem, że już wszyscy zabrali głos. W związku z tym zamykam dyskusję. Stwierdzam zakończenie rozpatrywania informacji na temat frame runningu jako formy rehabilitacji sportu osób z niepełnosprawnościami.</u>
+ <u xml:id="u-42.1" who="#PrzewodniczacaposelJagnaMarczulajtisWalczak">Wobec wyczerpania porządku dziennego zamykam posiedzenie podkomisji. Dziękuję wszystkim przybyłym gościom, panu ministrowi, panu naczelnikowi i państwu posłom. Do widzenia.</u>
+ </div>
+ </body>
+ </text>
+ </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/ksp/201923-sjm-kspxx-00126-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/ksp/201923-sjm-kspxx-00126-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..31d6196
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/ksp/201923-sjm-kspxx-00126-01/header.xml
@@ -0,0 +1,73 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-kspxx-00126-01">
+ <fileDesc>
+ <titleStmt>
+ <title>Komisja Kultury i Środków Przekazu /nr 126/</title>
+ </titleStmt>
+ <publicationStmt>
+ <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+ </publicationStmt>
+ <sourceDesc>
+ <bibl>
+ <title>Komisja Kultury i Środków Przekazu /nr 126/</title>
+ <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+ <note type="system">III RP</note>
+ <note type="house">Sejm</note>
+ <note type="termNo">9</note>
+ <note type="type">Komisja</note>
+ <note type="sessionNo" target="#KSP">126</note>
+ <note type="part">1</note>
+ <date>2022-11-16</date>
+ </bibl>
+ </sourceDesc>
+ </fileDesc>
+ <profileDesc>
+ <particDesc>
+ <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+ <persName>Głos z sali</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="LegislatorJakubKrowiranda" role="speaker">
+ <persName>Legislator Jakub Krowiranda</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="LegislatorMariaIwaszkiewicz" role="speaker">
+ <persName>Legislator Maria Iwaszkiewicz</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="LegislatorzBiuraLegislacyjnegoJakubKrowiranda" role="speaker">
+ <persName>Legislator z Biura Legislacyjnego Jakub Krowiranda</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="LegislatorzBiuraLegislacyjnegoMariaIwaszkiewicz" role="speaker">
+ <persName>Legislator z Biura Legislacyjnego Maria Iwaszkiewicz</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselBozenaZelazowska" role="speaker">
+ <persName>Poseł Bożena Żelazowska</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselJacekSwiat" role="speaker">
+ <persName>Poseł Jacek Świat</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselJoannaLichocka" role="speaker">
+ <persName>Poseł Joanna Lichocka</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselJoannaSenyszyn" role="speaker">
+ <persName>Poseł Joanna Senyszyn</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselPaulinaMatysiak" role="speaker">
+ <persName>Poseł Paulina Matysiak</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselPiotrAdamowicz" role="speaker">
+ <persName>Poseł Piotr Adamowicz</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselSlawomirZawislak" role="speaker">
+ <persName>Poseł Sławomir Zawiślak</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselTomaszZielinski" role="speaker">
+ <persName>Poseł Tomasz Zieliński</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz" role="speaker">
+ <persName>Przewodniczący poseł Piotr Babinetz</persName>
+ </person>
+ <org xml:id="KSP" role="committee">
+ <orgName>Komisja Kultury i Środków Przekazu</orgName>
+ </org>
+ </particDesc>
+ </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/ksp/201923-sjm-kspxx-00126-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/ksp/201923-sjm-kspxx-00126-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..2785cfe
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/ksp/201923-sjm-kspxx-00126-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,665 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+ <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+ <TEI>
+ <xi:include href="header.xml"/>
+ <text>
+ <body>
+ <div xml:id="div-1">
+ <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dzień dobry państwu.</u>
+ <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Otwieram posiedzenie Komisji Kultury i Środków Przekazu.</u>
+ <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Stwierdzam kworum.</u>
+ <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Witam panie i panów posłów. Witam wszystkich obecnych na posiedzeniu Komisji.</u>
+ <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Stwierdzam przyjęcie protokołów od 117. do 125. posiedzenia Komisji wobec niewniesienia do niej zastrzeżeń.</u>
+ <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Porządek dzisiejszego posiedzenia przewiduje pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały w sprawie uczczenia powstania zamojskiego w 80. rocznicę jego wybuchu (druk nr 2783).</u>
+ <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Zanim przystąpimy do realizacji porządku dziennego, Komisja musi wyrazić zgodę na odbycie pierwszego czytania projektu uchwały w terminie krótszym niż siedem dni od dnia dostarczenia druku posłom, o którym mowa w art. 37 ust. 4 regulaminu Sejmu. Czy jest sprzeciw? Nie ma sprzeciwu.</u>
+ <u xml:id="u-1.7" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Czy są uwagi do porządku obrad? Nie słyszę. Stwierdzam, że porządek dzienny został przyjęty.</u>
+ <u xml:id="u-1.8" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Przystępujemy zatem do realizacji porządku dziennego. Proszę pana posła Sławomira Zawiślaka o uzasadnienie projektu uchwały z druku nr 2783 w sprawie uczczenia 80. rocznicy wybuchu powstania zamojskiego. Proszę bardzo, panie pośle.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-2">
+ <u xml:id="u-2.0" who="#PoselSlawomirZawislak">Dziękuję bardzo serdecznie.</u>
+ <u xml:id="u-2.1" who="#PoselSlawomirZawislak">Panie przewodniczący, szanowne prezydium, panie, panowie posłowie uczestnicy naszego dzisiejszego posiedzenia Komisji, chciałbym na wstępie podziękować pani marszałek Sejmu, a także paniom i panom posłom z Komisji za chęć pochylenia się nad tym projektem. Szczególne podziękowania kieruję do parlamentarzystów, którzy podpisali się pod uchwałą przygotowaną przeze mnie w imieniu środowiska żołnierzy i rodzin żołnierzy Polskiego Państwa Podziemnego, którzy walczyli na terenie Zamojszczyzny, a także tych patriotycznych mieszkańców naszego kraju mieszkających w innych pięknych częściach Rzeczypospolitej.</u>
+ <u xml:id="u-2.2" who="#PoselSlawomirZawislak">Jeżeli chodzi o kwestie historyczne, to chciałbym na wstępie podkreślić, że ten przedłożony projekt dotyczy lat 1942–1943, czyli od momentu, gdy Niemcy rozpoczęli ludobójczą akcję wysiedlania Zamojszczyzny, która to akcja spowodowała, że wysiedlono ponad 110 tys. mieszkańców Zamojszczyzny. Niestety bardzo wielu z nich zginęło. Tak samo wysiedlono 10 tys. dzieci Zamojszczyzny. Niestety też ponad 4 tys. z nich zginęło, nie wróciło do domu. Oczywiście później powstanie zamojskie w kontekście historycznym przeszło w akcję „Burza” na terenie tego regionu działalności Inspektoratu Zamojskiego Armii Krajowej, ale także działalności struktur organizacyjnych Batalionów Chłopskich. Przerodziło się w inny element aktywnej walki patriotycznej mieszkańców Zamojszczyzny, którzy czy to bezpośrednio z bronią w ręku, czy też poprzez aktywne popieranie wsparli tę akcję zbrojną, która w finalnym efekcie zatrzymała akcję wysiedleńczą. Było to krwawe, ale jednak zwycięskie przeprowadzenie akcji zbrojnej.</u>
+ <u xml:id="u-2.3" who="#PoselSlawomirZawislak">Pod kątem militarnym powstanie zamojskie jest przez wielu uczestników oceniane jako drugi po powstaniu warszawskim przykład mężnej postawy mieszkańców, którzy zbrojnie przeciwstawili się Niemcom. Jeszcze do tego wrócę. Jest pierwsze, jeżeli chodzi o okres trwania i obszar zasięgu, na którym się toczyło, o właśnie te dwa czynniki. Tak jak powiedziałem, powstanie powstrzymało wysiedlenia. W projekcie tejże uchwały jest sporo informacji historycznych, które były przeglądane przez fachowców, historyków. Sam jestem historykiem, ale do końca sobie nie wierzyłem, tak że poprosiłem jeszcze specjalistów o przejrzenie projektu uchwały. Nie będę cytował tych zapisów historycznych. Natomiast mogę powiedzieć, że myślę, że ważne dla Polaków, mieszkańców Rzeczypospolitej, a na pewno mieszkańców Zamojszczyzny jest to, że to powstanie, szanowni państwo, wybuchło w tym momencie, gdy Hitler był u szczytu swojej potęgi militarnej, czyli stał pod Kaukazem, pod Moskwą, a jego flota, u-booty topiły miliony tonażu floty alianckiej także u wybrzeży Stanów Zjednoczonych. Mimo to członkowie Polskiego Państwa Podziemnego z formacji Armii Krajowej, Batalionów Chłopskich, wspierani przez ludność cywilną, podjęli akcję obronną przed okrutnymi wysiedleniami.</u>
+ <u xml:id="u-2.4" who="#PoselSlawomirZawislak">Powstanie zamojskie w tym kontekście historycznym bardzo mocno zapisało się w niemieckich dokumentach z tamtego czasu, ponieważ poszczególni dowódcy oddziałów, które pacyfikowały Zamojszczyznę, wręcz zapisywali, że to jest powstanie zamojskie. Tego pojęcia używał także Hans Frank i wielu innych. Gdyby była potrzeba – zacytuję. Jeżeli chodzi o dodatkowe kwestie historyczne, to wiadomo, że był to moment szczytu niemieckiej potęgi, w którym Polskie Państwo Podziemne nie było zainteresowane rozpowszechnianiem powstania na terenie całej Rzeczypospolitej. W związku z tym są depesze z rządu Rzeczypospolitej Polskiej, które potwierdzają, że ono było uzgodnione z rządem polskim. Była na nie zgoda rządu polskiego, żeby zbrojnie wystąpić na wydzielonym obszarze Lubelszczyzny, czyli tych powiatów, które były wysiedlane. Chodziło o powiaty Zamojszczyzny. Też historycznym faktem, zamieszczonym w tym projekcie uchwały, jest to, że dowództwo Batalionów Chłopskich, generał Franciszek Kamiński, który przybył na Zamojszczyznę, wydał rozkaz walki przeciwko Niemcom, ale także funkcjonuje zapisany rozkaz generała Okulickiego, dowódcy Armii Krajowej, który też wydał rozkaz. Stefan Rowecki „Grot” wydał rozkaz w sprawie obrony ludności. W ramach akcji przeciwdziałania wysiedleniom stoczono ok. 120 bitew, potyczek. Myślę, że takim najbardziej dobitnym dowodem, że ta moja prośba – którą powtórzę paniom i panom posłom – o poparcie tej uchwały jest uzasadniona, jest to, że na Grobie Nieznanego Żołnierza wisi tablica zatytułowana „Powstanie Zamojskie”, która rozumiem, że została uznana przez funkcjonujące władze państwowe. Będę prosił, żeby podjąć tę uchwałę dla zachowania pamięci czynów bohaterów, którzy walczyli w obronie ludności, ale też dla, że tak powiem, spełnienia oczekiwań społecznych, które myślę, że zmierzają w tym kierunku, żeby podnieść do właściwej godności pamięć o przedstawicielach, żołnierzach Polskiego Państwa Podziemnego.</u>
+ <u xml:id="u-2.5" who="#PoselSlawomirZawislak">Mogę jeszcze poinformować, że staraniem środowiska, które reprezentuję, i przy wsparciu władz państwowych i też przy bardzo życzliwym zainteresowaniu samorządowców, wójtów, burmistrzów, prezydentów, starostów z terenu Zamojszczyzny, wszystkich, którzy zostali zaproszeni na tę uroczystość i chcą przyjechać, a dodatkowo – co myślę, że jest najistotniejsze dla nas, że mamy zgodę władz państwowych – wspólnie z szefem Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, przy patronacie honorowym prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w najbliższą niedzielę, 20 listopada, organizujemy uroczystość państwową, która odbędzie się o godzinie 10:00. Jest to msza w Katedrze Polowej Wojska Polskiego z udziałem bardzo dużej reprezentacji mieszkańców regionu. Organizuję przyjazd około 400 osób. W tym momencie mamy tylu chętnych. Nie wiem, ile osób przyjedzie indywidualnie. O godzinie 12:00 odbędzie się cały ceremoniał wojskowy przy Grobie Nieznanego Żołnierza, oczywiście zabezpieczony przez Dowództwo Garnizonu Warszawa. Oczywiście organizujemy też regionalne obchody w Zamościu przy wsparciu bardzo wielu zainteresowanych samorządów i organizacji społecznych. Oczywiście na te uroczystości też serdecznie państwa zapraszam. Niejako wspierając to działanie, Poczta Polska wydała specjalną kartkę okolicznościową pod tytułem „Powstanie Zamojskie”. Może są w związku z tym jakieś pytania?</u>
+ <u xml:id="u-2.6" who="#PoselSlawomirZawislak">Zwracam się z prośbą do członków Komisji, pań i panów posłów, o poparcie tego projektu uchwały.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-3">
+ <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję panu posłowi za przedstawienie, prezentację tego projektu i też za przygotowanie go.</u>
+ <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Otwieram debatę ogólną o projekcie. Czy są pytania? Widzę, że jest pytanie. Pani przewodnicząca Joanna Lichocka, proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-4">
+ <u xml:id="u-4.0" who="#PoselJoannaLichocka">Dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+ <u xml:id="u-4.1" who="#PoselJoannaLichocka">Pozwalam sobie od razu zabrać głos, bo niestety będę musiała dość szybko uciec. Natomiast chciałabym powiedzieć, że bardzo dziękuję panu posłowi za inicjatywę. To jest bardzo ważna rocznica i ważna sprawa, niekoniecznie szerzej znana współcześnie. Uważam, że ta poprawiona przez Biuro Legislacyjne wersja jest bardzo dobrze napisana i nie wymaga wiele pracy. Właściwie nie widzę żadnych niezbędnych poprawek oprócz jednej. Wydaje mi się, że na końcu, gdzie jest „W 80. rocznicę wybuchu Powstania Zamojskiego Sejm oddaje hołd żołnierzom Polskiego Państwa Podziemnego”, powinniśmy wypracować jeszcze zdanie oddające hołd ofiarom ludności cywilnej Zamojszczyzny, tym, którzy zostali wywiezieni często do obozów koncentracyjnych i tam zostali zamordowani, a także dzieciom Zamojszczyzny. Myślę, że warto o tym wspomnieć w tym ostatnim akapicie i dodać zdanie dotyczące ofiar ludności cywilnej, która nie tylko była wsparciem dla żołnierzy Polskiego Państwa Podziemnego, ale ponosiła najwyższą cenę. To tyle, jeśli chodzi o moje uwagi. Cała uchwała wydaje mi się po prostu do bardzo szybkiego zaakceptowania w całości.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-5">
+ <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo pani przewodniczącej. Cenna uwaga.</u>
+ <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Proszę bardzo, pani przewodnicząca Bożena Żelazowska.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-6">
+ <u xml:id="u-6.0" who="#PoselBozenaZelazowska">Panie przewodniczący, panie pośle, otóż powstanie zamojskie było wielkim zrywem wolnościowym, którego dokonali mieszkańcy Zamojszczyzny. Było rzeczywiście drugim takim powstaniem pod względem rozmiarów zbrodni oraz skali zbrojnego oporu przeciwko okupantowi, zaraz po powstaniu warszawskim. Pamiętajmy, że niemieckie szefostwo SS zdecydowało, że Zamojszczyzna ma stać się po prostu niemieckim terenem osiedleńczym, stąd też chciano z tej Zamojszczyzny, z żyznych ziem zamojskich wysiedlić miejscową ludność. Były to dramaty, zresztą bardzo mi bliskie, bo pochodzę z tych terenów i moja rodzina również doznała tych represji. Dobrze, że w treści uchwały jest też zapis o działaniach Batalionów Chłopskich, które w zdecydowany sposób przyczyniły się do tego, że to powstanie zakończyło się w ten sposób. Pamiętajmy też o osobie generała Franciszka Kamińskiego. Panie pośle, dziękuję bardzo, że projekt tej ustawy jest przygotowany. Mam nadzieję, że wszyscy posłowie z Komisji Kultury i Środków Przekazu będą zaproszeni na obchody i będziemy mogli uczcić je i też oddać cześć ofiarom tego powstania.</u>
+ <u xml:id="u-6.1" who="#PoselBozenaZelazowska">Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-7">
+ <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo pani przewodniczącej.</u>
+ <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Proszę bardzo, pan poseł Tomasz Zieliński.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-8">
+ <u xml:id="u-8.0" who="#PoselTomaszZielinski">Tak, panie przewodniczący, szanowni państwo, też serdecznie dziękuję panu posłowi Sławomirowi Zawiślakowi za tę niezwykle istotną inicjatywę. Dla nas, mieszkańców Zamojszczyzny, te wydarzenia w historii są niezwykle żywe. Nie ma rodziny praktycznie niedotkniętej przez to, co robili Niemcy, kiedy były wysiedlenia, kiedy były mordy. Tych miejscowości, gdzie wymordowano Polaków, jest bardzo dużo, gdzie po prostu wyganiano ich w jednej koszuli z domów i sprowadzano Niemców z Besarabii, żeby stworzyć właśnie ten czysto niemiecki teren osiedleńczy, który miał wziąć Polaków niemalże w kleszcze w Generalnym Gubernatorstwie. Trzeba tu też jasno powiedzieć, że te tereny to był powiat tomaszowski, hrubieszowski, biłgorajski i zamojski. To właśnie tam miano całkowicie wysiedlić Polaków.</u>
+ <u xml:id="u-8.1" who="#PoselTomaszZielinski">Dlaczego ta uchwała jest taka ważna? Ponieważ to powstanie zamojskie w pewnym momencie zniknęło nam z przestrzeni historycznej. Mówię to też jako historyk. Ono przestało funkcjonować. Jest bardzo ważne, żeby to pojęcie wróciło do przestrzeni publicznej, do podręczników, żeby młodzież dowiadywała się, że rzeczywiście była to bardzo duża akcja zbrojna. Bardzo się cieszę, że wśród tych wszystkich wydarzeń, które są wymienione w tej uchwale, jest też bitwa pod Zaborecznem, która była kluczowa, jeżeli chodzi o zatrzymanie wysiedleń Polaków. Między innymi właśnie po tej bitwie Niemcy zaprzestali wysiedleń. Zresztą było to także wspaniałe zwycięstwo militarne. Zginął tylko jeden partyzant, który notabene nie posłuchał rozkazu dowódcy – dlatego zginął. Niemców była przeważająca liczba, prawie trzykrotnie więcej, a zginęło ich ok. 100–110. Tak że jest to bardzo potrzebna uchwała upamiętniająca niezwykle ważne wydarzenia. Też zgadzam się z panią przewodniczącą Lichocką, że jeszcze wspomnienie o tej ludności, która tutaj bezapelacyjnie poniosła ogromne ofiary, jest niezbędne. Zresztą pan prezydent nawet był ostatnio w Sochach, gdzie praktycznie wymordowano prawie całą wieś.</u>
+ <u xml:id="u-8.2" who="#PoselTomaszZielinski">Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-9">
+ <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję panu posłowi za to historyczne uzupełnienie.</u>
+ <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Proszę bardzo, pani poseł Paulina Matysiak.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-10">
+ <u xml:id="u-10.0" who="#PoselPaulinaMatysiak">Dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+ <u xml:id="u-10.1" who="#PoselPaulinaMatysiak">Wysoka Komisjo, też chciałam bardzo krótko podziękować za tę inicjatywę. To jest ważny, potrzebny projekt uchwały. Myślę, że dobrze, żeby tutaj wybrzmiało, że nasza Komisja ma też właśnie taką rolę, żeby przypominać o tych ważnych wydarzeniach historycznych, o których być może nie zawsze wszyscy wiedzą, nie wszyscy może o nich pamiętają. Nie mam tutaj żadnych uwag. Wydaje mi się, że po tych poprawkach językoznawczych Biura Legislacyjnego ten tekst brzmi jeszcze lepiej. Jest taki zwarty. Myślę, że to ważna, potrzebna uchwała.</u>
+ <u xml:id="u-10.2" who="#PoselPaulinaMatysiak">Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-11">
+ <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
+ <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Jeszcze pani poseł Joanna Senyszyn.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-12">
+ <u xml:id="u-12.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">Tak, dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-12.1" who="#PoselJoannaSenyszyn">Też uważam, że to jest bardzo dobre, żeby Sejm podjął taką uchwałę. Po tych poprawkach ona jest jeszcze lepsza. Co nie znaczy, że nie mam jeszcze paru uwag w konkretnych akapitach.</u>
+ <u xml:id="u-12.2" who="#PoselJoannaSenyszyn">Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-13">
+ <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję pani poseł.</u>
+ <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">To w takim razie będziemy zmierzać do zakończenia dyskusji ogólniej. Pewnie pan poseł wnioskodawca będzie chciał jeszcze się odnieść, tak? Proszę bardzo, panie pośle.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-14">
+ <u xml:id="u-14.0" who="#PoselSlawomirZawislak">Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo posłowie, członkowie Komisji, powiem tak. Oczywiście jeżeli chodzi o wszystkie uwagi, które tu wybrzmiały, to jest miód na moje serce. Dziesięć lat temu składałem projekt uchwały, który ogólnie został przyjęty przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej na zasadzie konstrukcji wspólnego poparcia przez Prezydium Sejmu, który to projekt uczcił 70. rocznicę wysiedleń z Zamojszczyzny – przede wszystkim wysiedlenia i dzieci Zamojszczyzny – natomiast rzeczywiście zanikła nam ta pamięć o zbrojnym czynie żołnierzy Polskiego Państwa Podziemnego, którzy na terenie Zamojszczyzny skutecznie przeciwstawili się tej akcji ludobójczej. W związku z tym nie mam oczywiście żadnych uwag krytycznych, żeby dopisać ofiary tej akcji w uzgodnionej formule, aczkolwiek uchwała mówi o tym, że to była walka krwawa, ale zwycięska. W związku z tym, jeżeli Komisja tutaj uzna, że trzeba dodać takie uwagi, które przypominają ofiary, to nie widzę żadnych przeszkód.</u>
+ <u xml:id="u-14.1" who="#PoselSlawomirZawislak">Natomiast miałbym też jeszcze taką jedną uwagę po tej zmianie Biura Legislacyjnego. Jednak wnosiłbym, żeby jeżeli chodzi o bitwę pod Zaborecznem, jednak zostawić tego dowódcę plutonu, który wspierał główną, zwycięską siłę uderzeniową w tej bitwie, czyli oddziały Batalionów Chłopskich, kapitana Franciszka Bartłomowicza. Prosiłbym, żeby jednak nazwisko tego dowódcy Bronisława Piaseckiego „Lisa” zostawić jako dowódcy plutonu AK.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-15">
+ <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">To znaczy potem dojdziemy w szczegółach pracy nad poszczególnymi akapitami do tego. Tamta uchwała czciła ofiary wysiedleń, nie same wysiedlenia?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-16">
+ <u xml:id="u-16.0" who="#PoselSlawomirZawislak">Tak, poruszała wysiedlenia i ofiary wysiedleń.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-17">
+ <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Tak. Dobrze. Dobrze, ale to zaraz.</u>
+ <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Przede wszystkim stwierdzam zakończenie pierwszego czytania projektu uchwały z druku nr 2783.</u>
+ <u xml:id="u-17.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Przystępujemy teraz do szczegółowego rozpatrzenia projektu uchwały. Ponieważ pani przewodnicząca będzie musiała nas opuścić, rozumiem, że jest propozycja zakończenia uchwały.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-18">
+ <u xml:id="u-18.0" who="#PoselJoannaLichocka">Zakończenia uchwały.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-19">
+ <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Widzę, że to jest taka raczej propozycja rozbudowy, a nie zakończenia uchwały, ale proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-20">
+ <u xml:id="u-20.0" who="#PoselJoannaLichocka">Tak. Chciałabym zaproponować od razu, nim sobie pójdę, pewien kształt dopisania tego, o czym mówiłam.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-21">
+ <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-22">
+ <u xml:id="u-22.0" who="#PoselJoannaLichocka">Tak jak mówiłam, uważam, że właściwie cały ten tekst można przyjąć bez poprawek. Te wszystkie poprawki są bardzo dobre. Nie widzę dużej przestrzeni do pracy. Natomiast proponowałabym taką poprawkę, żeby do tego ostatniego akapitu dopisać takie zdanie: „Sejm Rzeczypospolitej Polskiej oddaje także cześć wszystkim ofiarom niemieckiego barbarzyństwa wśród ludności cywilnej”, myślnik, „ze spalonych i wysiedlanych wsi, rozstrzeliwanych, mordowanych w obozach koncentracyjnych czy, jak dzieci Zamojszczyzny, porywanych do Rzeszy. Pamięć o tych wydarzeniach wobec podobnych zbrodni, jakich dziś dopuszcza się Rosja, musi być wieczna”. Albo „musi trwać”, albo „musi być silna”.</u>
+ <u xml:id="u-22.1" who="#PoselJoannaLichocka">Chciałam w ten sposób nawiązać oczywiście też do tego, co Rosjanie robią w tej chwili z dziećmi z Ukrainy, i do tych zbrodni wobec ludności cywilnej. To jest po prostu barbarzyństwo, które się powtarza.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-23">
+ <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo. Rozumiem, że to byłby przedostatni akapit?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-24">
+ <u xml:id="u-24.0" who="#PoselJoannaLichocka">To byłyby ostatnie zdania uchwały, dopisane do ostatniego akapitu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-25">
+ <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">To jest właśnie pytanie. Czyli to nie jest nowy – przedostatni akapit, tylko ciąg dalszy jeszcze ostatniego akapitu, tak?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-26">
+ <u xml:id="u-26.0" who="#PoselJoannaLichocka">Tak pomyślałam, że po zdaniu „zaplanowanej przez Niemcy eksterminacji Narodu Polskiego” – „Sejm Rzeczypospolitej Polskiej oddaje także cześć” – jest tutaj „także” – „wszystkim ofiarom”.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-27">
+ <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dobrze by było, jeżeli może uda nam się szybko przepracować pozostałe akapity uchwały, gdyby pani przewodnicząca jako wnioskodawca jeszcze była w tym momencie, bo mogą być jeszcze jakieś uwagi do tego ewentualnego nowego akapitu. Może spróbujemy szybko do tego przejść.</u>
+ <u xml:id="u-27.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Czyli tak, na początek – czy są uwagi do tytułu projektu? Tutaj są uwagi, rozumiem, że jest poprawka. Jest zgoda, tak? To znaczy może jeszcze tak bardziej zasadniczo. Rozumiem, że możemy pracować na tym tekście już z poprawkami Biura Legislacyjnego, tylko będzie w jednym miejscu kwestia, o którą prosił pan poseł wnioskodawca.</u>
+ <u xml:id="u-27.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Czyli jeśli już patrzymy na projekt uchwały, ale z uwagami Biura Legislacyjnego, to mamy już poprawiony tytuł, prawda? Rozumiem, że jest zgoda na tę nową wersję tytułu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-28">
+ <u xml:id="u-28.0" who="#PoselSlawomirZawislak">Tak.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-29">
+ <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dobrze, czyli tytuł został rozpatrzony.</u>
+ <u xml:id="u-29.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu pierwszego. Czy są uwagi do pierwszego akapitu, już właśnie tego z poprawkami Biura Legislacyjnego? Rozumiem, że nie ma. Akapit pierwszy został rozpatrzony.</u>
+ <u xml:id="u-29.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Akapit drugi – to samo. Czy jest zgoda na przyjęcie akapitu drugiego już z poprawkami Biura Legislacyjnego? Rozumiem, że jest.</u>
+ <u xml:id="u-29.3" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu trzeciego. Tutaj pani poseł Joanna Senyszyn.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-30">
+ <u xml:id="u-30.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">Proponowałabym tu, gdzie jest takim wytłuszczonym drukiem „dowódca Armii Krajowej generał Stefan Rowecki «Grot» wydał rozkaz”, skreślenie wyrazów „w sprawie”. Wydaje mi się, że „rozkaz obrony ludności” jest mocniejsze i brzmi lepiej.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-31">
+ <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Chyba rzeczywiście. Rozkazów raczej nie wydaje się „w sprawie”, tylko rozkazy czegoś. Tak.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-32">
+ <u xml:id="u-32.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">Tu byłoby „rozkaz obrony ludności”. Natomiast „komendant główny Batalionów Chłopskich”… A nie, to już nie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-33">
+ <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">To jest następne zdanie. Dobrze.</u>
+ <u xml:id="u-33.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Czy jest zgoda, żebyśmy opuścili „w sprawie”?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-34">
+ <u xml:id="u-34.0" who="#PoselSlawomirZawislak">Tak.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-35">
+ <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Czy potrzebna będzie poprawka na piśmie od pani poseł?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-36">
+ <u xml:id="u-36.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoJakubKrowiranda">Myślę, że to ma charakter bardziej językowy, redakcyjny. Nie wydaje mi się, żeby to coś zmieniało merytorycznie w treści projektu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-37">
+ <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Możemy to przyjąć jako korektę. Dobrze.</u>
+ <u xml:id="u-37.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Rozumiem, że trzeci akapit z tą drobną korektą został rozpatrzony.</u>
+ <u xml:id="u-37.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu czwartego. Czy są uwagi do akapitu czwartego już z poprawkami Biura Legislacyjnego? Proszę bardzo, pani poseł Joanna Senyszyn.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-38">
+ <u xml:id="u-38.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">Tak. Wydaje mi się, że gdybyśmy w tym pierwszym zdaniu wykreślili „udawało się”, byłoby lepiej, dlatego że to „udawało się” sugeruje, że mieli szczęście, a tak by było „dzięki zdobyciu przez wywiad Armii Krajowej listy miejscowości objętych akcją wysiedleń z wielu ewakuowano zagrożoną ludność”.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-39">
+ <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Czy może tak być?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-40">
+ <u xml:id="u-40.0" who="#PoselSlawomirZawislak">Tak było.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-41">
+ <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dobrze. Jest pytanie, czy to wymaga pisemnej poprawki.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-42">
+ <u xml:id="u-42.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">Myślę, że nie. Nie roszczę sobie pretensji do autorstwa.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-43">
+ <u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dobrze, czyli rozumiem, że nie musimy składać poprawki, tak?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-44">
+ <u xml:id="u-44.0" who="#LegislatorJakubKrowiranda">Myślę, że tutaj też nie zmieniamy zasadniczo sensu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-45">
+ <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dobrze. Idziemy tutaj tym precedensem z poprzedniego akapitu.</u>
+ <u xml:id="u-45.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Czyli rozumiem, że akapit czwarty wraz z tą uwagą korekcyjną został rozpatrzony.</u>
+ <u xml:id="u-45.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu piątego. Rozumiem, że są uwagi. Proszę bardzo, pan poseł wnioskodawca.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-46">
+ <u xml:id="u-46.0" who="#PoselSlawomirZawislak">Rozumiem, że zostały tutaj wykreślone daty, żeby skrócić tekst. Wiadomo, że Polacy znający historię poradzą sobie z odszukaniem tych lat. Tym bardziej, że cezura czasowa 1942–1943 jest krótka. Można na to przystać.</u>
+ <u xml:id="u-46.1" who="#PoselSlawomirZawislak">Natomiast, tak jak powiedziałem wcześniej, prosiłbym jednak o zostawienie nazwiska tego dowódcy. Zgadzam się tutaj z wypowiedziami posłów, że ta bitwa była bardzo istotna, bardzo ważna i w kontekście prawdy historycznej należałoby, pokazując braterstwo wspólnej walki na czele ze świętej pamięci panem kapitanem Franciszkiem Bartłomowiczem, pokazać też tego lokalnego dowódcę Armii Krajowej, który wsparł oddziały Batalionów Chłopskich – tak że prosiłbym o zostawienie nazwiska Bronisława Piaseckiego „Lisa”.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-47">
+ <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dobrze, tylko jak to konkretnie miałoby brzmieć?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-48">
+ <u xml:id="u-48.0" who="#PoselSlawomirZawislak">Tutaj jest „pod dowództwem kapitana Bartłomowicza”.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-49">
+ <u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">„Pod dowództwem kapitana Franciszka Bartłomowicza «Grzmota»”.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-50">
+ <u xml:id="u-50.0" who="#PoselSlawomirZawislak">Tak. „Plutonu Armii Krajowej Bronisława Piaseckiego «Lisa»”.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-51">
+ <u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Zaraz, bo tu jest coś takiego. Nie wiem, czy tutaj nie ma jakichś pomyłek. Chwileczkę. W projekcie uchwały było „czterech kompanii BCh pod dowództwem kapitana Franciszka Bartłomowicza «Grzmota» oraz plutonu AK Bronisława Piaseckiego «Lisa»”. A tutaj, w tym tekście poprawionym, tak to wygląda, że faktycznie można przypuszczać, że ten kapitan Franciszek Bartłomowicz albo dowodził całością, albo dowodził tylko plutonem Armii Krajowej.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-52">
+ <u xml:id="u-52.0" who="#PoselSlawomirZawislak">Można to też tak z drugiej strony odczytać.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-53">
+ <u xml:id="u-53.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Rozumiem, że to byłoby błędne rozumienie. Czyli trzeba troszkę nad tym popracować, żeby było ściśle.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-54">
+ <u xml:id="u-54.0" who="#PoselTomaszZielinski">Panie przewodniczący, jeśli można, może zrobilibyśmy w ten sposób, żeby było – jestem na drugiej stronie – „pod Zaborecznem, w której wzięły udział cztery kompanie Batalionów Chłopskich pod dowództwem kapitana Franciszka Bartłomowicza «Grzmota» oraz pluton Armii Krajowej Bronisława Piaseckiego «Lisa»”.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-55">
+ <u xml:id="u-55.0" who="#PoselSlawomirZawislak">Tak. Podległość organizacyjna była inna, ale walka była wspólna. To jest dobry pomysł.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-56">
+ <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">To właściwie by było przywrócenie tego zapisu z projektu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-57">
+ <u xml:id="u-57.0" who="#PoselTomaszZielinski">I jednego, i drugiego.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-58">
+ <u xml:id="u-58.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">To znaczy to jest oczywiste, tylko w którym miejscu i jak to ma być rozumiane? Umieszczamy „kapitana Bartłomowicza” tuż po „cztery kompanie Batalionów Chłopskich”, tak? A po „plutonu Armii Krajowej” przywracamy „Bronisława Piaseckiego «Lisa»”, tak? Teraz jest takie pytanie, czy… Nie. Dobrze. Nawet jeżeli Bartłomowicz dowodził całością, to jak będzie po tych czterech…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-59">
+ <u xml:id="u-59.0" who="#PoselSlawomirZawislak">Ale w kontekście organizacyjnym to były odrębności.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-60">
+ <u xml:id="u-60.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Damy nazwisko po kompaniach i nie będzie tutaj problemu. Nie mamy stopnia Bronisława Piaseckiego, tak? Czyli „pod Zaborecznem, w której udział wzięły cztery kompanie Batalionów Chłopskich pod dowództwem kapitana Franciszka Bartłomowicza «Grzmota» oraz pluton Armii Krajowej Bronisława Piaseckiego «Lisa»”, tak? Myślę, że byłoby dobrze, żeby pan poseł może jednak napisał poprawkę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-61">
+ <u xml:id="u-61.0" who="#LegislatorJakubKrowiranda">Najlepiej nadanie całego brzmienia akapitowi.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-62">
+ <u xml:id="u-62.0" who="#PoselSlawomirZawislak">W sumie to jest powrót do tego pierwotnego zapisu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-63">
+ <u xml:id="u-63.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Ponieważ łatwiej nam pracować nad projektem poprawionym przez Biuro Legislacyjne, to już teraz musimy być konsekwentni. Myślę, że tu musi być poprawka pisemna.</u>
+ <u xml:id="u-63.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Proszę bardzo, czy Biuro Legislacyjne nam coś podpowie?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-64">
+ <u xml:id="u-64.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoMariaIwaszkiewicz">Może odczytam ten akapit i wtedy będzie łatwiej.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-65">
+ <u xml:id="u-65.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Tak, bo on nie jest taki długi. Proszę odczytać.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-66">
+ <u xml:id="u-66.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Nie jest długi. Też żebyśmy uniknęli pomyłki.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-67">
+ <u xml:id="u-67.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dobrze, proszę odczytać.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-68">
+ <u xml:id="u-68.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">„Najważniejsze starcia Powstania Zamojskiego to m.in. bitwa pod Wojdą”, przecinek, „akcja odwetowa Armii Krajowej w niemieckiej kolonii Cieszyn”, przecinek, „zwycięska bitwa pod Zaborecznem, w której udział wzięły cztery kompanie Batalionów Chłopskich pod dowództwem kapitana Franciszka Bartłomowicza «Grzmota» oraz pluton Armii Krajowej Bronisława Piaseckiego «Lisa»”.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-69">
+ <u xml:id="u-69.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">„A także”. Teraz nie może już być „oraz”.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-70">
+ <u xml:id="u-70.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Właśnie, „a także”. Już zaraz, zapiszę. „A także odwetowa akcja Armii Krajowej «Wieniec II»”, myślnik, „masowy atak na obiekty i linie kolejowe”. Czy tak będzie dobrze?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-71">
+ <u xml:id="u-71.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Myślę, że tak już jest dobrze, tylko pan poseł Tomasz Zieliński musi teraz to zapisać.</u>
+ <u xml:id="u-71.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Czyli mielibyśmy rozpatrzony akapit piąty, już teoretycznie tę wersję z Biura Legislacyjnego, ale z poprawką pana posła Tomasza Zielińskiego, czyli w zasadzie w dużej części z przywróceniem poprzedniego zapisu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-72">
+ <u xml:id="u-72.0" who="#LegislatorJakubKrowiranda">Jeszcze warto by było rozpatrzyć poprawkę, w sensie albo przyjąć bez sprzeciwu, albo przegłosować. Rozumiem, że jest przyjęta bez sprzeciwu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-73">
+ <u xml:id="u-73.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Rozumiemy, że to jest przy ogólnej zgodzie, bo wszyscy zmierzali w tym kierunku, czyli nie ma sprzeciwu. Myślę, że akapit piąty wraz z poprawką posła Tomasza Zielińskiego został rozpatrzony.</u>
+ <u xml:id="u-73.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu szóstego.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-74">
+ <u xml:id="u-74.0" who="#PoselBozenaZelazowska">Tam jest propozycja pani poseł.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-75">
+ <u xml:id="u-75.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">To proszę bardzo, tylko proszę włączyć mikrofon. Pani przewodnicząca Żelazowska przedstawi tutaj propozycję poprawki pani poseł Senyszyn.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-76">
+ <u xml:id="u-76.0" who="#PoselBozenaZelazowska">Tak. Słucham?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-77">
+ <u xml:id="u-77.0" who="#Gloszsali">Musi ją pani zgłosić jako swoją, bo nie ma pani poseł.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-78">
+ <u xml:id="u-78.0" who="#PoselBozenaZelazowska">To znaczy pani poseł mnie prosiła, więc chciałabym, żeby to wybrzmiało, że to jest jej poprawka. Natomiast ja ją przedstawię.</u>
+ <u xml:id="u-78.1" who="#PoselBozenaZelazowska">Brzmi ona tak: „Walka zbrojna w obronie wysiedlonej ludności Zamojszczyzny była największym” – i tutaj skreślamy „pod względem”, tak jak proponowało Biuro Legislacyjne, natomiast dalej byłoby: „ze względu na czas trwania i zasięg terytorialny aktem zorganizowanego oporu Polskiego Państwa Podziemnego przeciwko zbrodniczej polityce niemieckiej na okupowanych ziemiach”. W tym akapicie dotąd nie ma zmian pani poseł, natomiast dalej już dużą literą, wykreślając słowo „Niemcy”, piszemy: „Działania odwetowe polskiego podziemia” i tutaj wstawiamy „Niemcy określili mianem Powstania Zamojskiego”. I tak by brzmiało to zdanie. Czyli zdanie zaczynałoby się dużą literą: „Działania odwetowe polskiego podziemia Niemcy określili mianem Powstania Zamojskiego”, kropka. „Wobec siły polskiego oporu”, przecinek, „22 lutego 1943 r. generalny gubernator Hans Frank nakazał przerwanie akcji. Niemcy planowali wysiedlić mieszkańców” – i dodajemy tutaj literkę „z” – „z prawie 700 miejscowości”, kropka. Tutaj wykreślamy „zdołali uczynić”, łącznie te cztery wyrazy, bo już nie widzę. „Zrealizowali wysiedlenie mieszkańców 293 wsi”. Czy to jest czytelne, czy mam coś jeszcze powtórzyć? Czyli ostatnie zdanie brzmiałoby: „Zrealizowali wysiedlenie mieszkańców 293 wsi”.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-79">
+ <u xml:id="u-79.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Co do tego „z prawie” – to nie wiem, czy to „z” jest tam konieczne przed „prawie”.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-80">
+ <u xml:id="u-80.0" who="#PoselBozenaZelazowska">„Wysiedlali mieszkańców z prawie 700 miejscowości”.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-81">
+ <u xml:id="u-81.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Z kolei to „zrealizowali” czy „zdołali”. Może to „zdołali” nie jest idealne, ale ono troszkę sugeruje, że dlatego zdołali tylko z tylu, ponieważ był opór, a „zrealizowali”, to jest takie jakby bardziej pozytywne, że zrealizowali coś. Nie mam tutaj przekonania tak na pierwszy rzut oka do tych poprawek.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-82">
+ <u xml:id="u-82.0" who="#PoselBozenaZelazowska">Rozumiem. Ja tylko przedstawiam tę poprawkę. Proszę, państwo tutaj zadecydujcie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-83">
+ <u xml:id="u-83.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">To nie wiem. Proszę bardzo, może poseł wnioskodawca powinien odnieść się do tej ewentualności.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-84">
+ <u xml:id="u-84.0" who="#PoselSlawomirZawislak">W tej kwestii nie mam swojego zdania, bo to jest chyba kwestia raczej prawidłowego ułożenia zdania pod względem stylistycznym. Wszystkie fakty są właściwie pokazane przez panią poseł Senyszyn i też zapisane w projekcie uchwały.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-85">
+ <u xml:id="u-85.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Chodzi o tę pierwszą propozycję, przesunięcie „Niemców” w tym zdaniu w środku akapitu?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-86">
+ <u xml:id="u-86.0" who="#PoselSlawomirZawislak">To pierwsze chyba nie budzi żadnego sprzeciwu. „Działania odwetowe polskiego podziemia Niemcy określili mianem Powstanie” jest OK, tylko chodzi o tę końcówkę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-87">
+ <u xml:id="u-87.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Myślę, że to jest słuszne, ale te następne to jest…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-88">
+ <u xml:id="u-88.0" who="#PoselBozenaZelazowska">Dodajemy słowo „z” pomiędzy „mieszkańców”, a „prawie 700 miejscowości”?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-89">
+ <u xml:id="u-89.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Proszę powiedzieć do mikrofonu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-90">
+ <u xml:id="u-90.0" who="#PoselBozenaZelazowska">Znowu. Przepraszam. Czyli w przedostatnim zdaniu tego akapitu „Niemcy planowali wysiedlić mieszkańców z prawie 700 miejscowości”.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-91">
+ <u xml:id="u-91.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Będzie się gorzej czytać. Jeżeli chodzi o sens, czy jest tak, czy tak, to chyba wiadomo. Nie wiem.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-92">
+ <u xml:id="u-92.0" who="#PoselBozenaZelazowska">Argumentem pani poseł było to, że wysiedlamy „z”.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-93">
+ <u xml:id="u-93.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Ale mieszkańcy miejscowości. Nie wiem – czy ktoś mógłby jeszcze coś doradzić? Biuro Legislacyjne? Jeśli chodzi o wyczucie językowe.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-94">
+ <u xml:id="u-94.0" who="#LegislatorJakubKrowiranda">Moim zdaniem to „z” nie jest tutaj konieczne. Mnie lepiej się czyta „Niemcy planowali wysiedlić mieszkańców prawie 700 miejscowości”. Ale to już decyzja państwa posłów.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-95">
+ <u xml:id="u-95.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Właśnie. To darujmy sobie to „z”.</u>
+ <u xml:id="u-95.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Teraz jest pytanie, czy „zdołali uczynić”, czy „zrealizowali”?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-96">
+ <u xml:id="u-96.0" who="#PoselSlawomirZawislak">„Zdołali” jest chyba jednak takie bardziej miękkie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-97">
+ <u xml:id="u-97.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Tylko jest pytanie, czy to jest miękkie, czy jakie to będzie miało konsekwencje.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-98">
+ <u xml:id="u-98.0" who="#PoselSlawomirZawislak">Według mnie jeżeli by pani poseł chciała odstąpić, a państwo chcieli się przychylić, żeby zostało „zdołali”, to myślę, że to byłoby lepiej.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-99">
+ <u xml:id="u-99.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">To znaczy, że lepiej, żeby zostało „zdołali”? Właśnie, mi też się tak wydaje, że „zdołali” niesie w sobie sugestię tego oporu, wiąże się z tym oporem.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-100">
+ <u xml:id="u-100.0" who="#PoselSlawomirZawislak">Tak, że było im trudno.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-101">
+ <u xml:id="u-101.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dobrze, czyli z tych poprawek pani poseł uwzględnilibyśmy tylko przesunięcie „Niemców”. Podobnie przez analogię w akapicie trzecim i czwartym już bez pisemnej poprawki, tylko na zasadzie zmian redakcyjnych.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-102">
+ <u xml:id="u-102.0" who="#PoselBozenaZelazowska">To ostatnie zdanie zostaje takie, jakie było w projekcie uchwały, tak? Dobrze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-103">
+ <u xml:id="u-103.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Tu nie zmienialibyśmy tego, ale proszę jeszcze przeczytać to ostatnie zdanie według wersji pani poseł.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-104">
+ <u xml:id="u-104.0" who="#PoselBozenaZelazowska">Dobrze. Ostatnie zdanie według wersji pani poseł to: „Zrealizowali wysiedlenie mieszkańców 293 wsi”.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-105">
+ <u xml:id="u-105.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">To sformułowanie „wysiedlenie mieszkańców” pojawia się w poprzednim zdaniu. Myślę, że to może zostać.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-106">
+ <u xml:id="u-106.0" who="#PoselBozenaZelazowska">Poprzednia wersja.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-107">
+ <u xml:id="u-107.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Tak.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-108">
+ <u xml:id="u-108.0" who="#PoselBozenaZelazowska">Dobrze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-109">
+ <u xml:id="u-109.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Choć może to „w przypadku” nie jest…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-110">
+ <u xml:id="u-110.0" who="#PoselBozenaZelazowska">„Zdołali uczynić”. Właśnie, to „w przypadku”.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-111">
+ <u xml:id="u-111.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">„W przypadku”. Właśnie. Może to „w przypadku” zrodziło taki opór pani poseł.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-112">
+ <u xml:id="u-112.0" who="#PoselBozenaZelazowska">Może „zdołali uczynić to wobec mieszkańców 293 wsi”, bez słów „w przypadku”?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-113">
+ <u xml:id="u-113.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Tak jak było. Tak.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-114">
+ <u xml:id="u-114.0" who="#PoselSlawomirZawislak">„Wobec”.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-115">
+ <u xml:id="u-115.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Bo to „wobec” było w projekcie. Biuro Legislacyjne zastąpiło słowo „wobec” sformułowaniem „w przypadku”, a to „w przypadku” tak trochę nie brzmi najlepiej. Wróćmy do wcześniejszego zapisu. To jeżeli przywracamy „wobec” – czy trzeba złożyć pisemną poprawkę?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-116">
+ <u xml:id="u-116.0" who="#LegislatorJakubKrowiranda">Te poprawki mają charakter redakcyjny.</u>
+ <u xml:id="u-116.1" who="#LegislatorJakubKrowiranda">Panie przewodniczący, póki jeszcze jestem przy głosie – rozumiem, że skoro nie godzimy się na zmianę tego ostatniego zdania, to proponowałabym formalne wycofanie poprawki pani poseł Senyszyn, a te poprawki zaproponowane w poprawce uznamy za redakcyjne, czyli przesunięcie wyrazu „Niemcy” dalej i jeszcze był przecinek po „oporu”.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-117">
+ <u xml:id="u-117.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Poprawka sama się wycofała, bo nie ma pani poseł wnioskodawczyni, ale wykorzystaliśmy twórczo pewną część jej myśli.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-118">
+ <u xml:id="u-118.0" who="#LegislatorJakubKrowiranda">Dokładnie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-119">
+ <u xml:id="u-119.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">To tak przyjmijmy. Czyli akapit szósty został rozpatrzony przez Komisję.</u>
+ <u xml:id="u-119.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Teraz zostaje nam akapit ostatni, siódmy. Czy są jeszcze uwagi do akapitu szóstego? Nie, do siódmego. Akapit siódmy, gdzie pani poseł przewodnicząca Joanna Lichocka chyba ma jeszcze poprawkę troszkę…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-120">
+ <u xml:id="u-120.0" who="#PoselJoannaLichocka">Właśnie nad nią pracuję. Przyznam szczerze, że pierwsze zdanie mam jako takie, ale chciałabym, żebyście państwo pomogli mi z drugim zdaniem.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-121">
+ <u xml:id="u-121.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Pani przewodnicząca przedstawi i wtedy pan poseł wnioskodawca odniesie się. Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-122">
+ <u xml:id="u-122.0" who="#PoselJoannaLichocka">Zatem ta poprawka roboczo brzmi tak. Po tym zdaniu „skutecznie przeciwstawiając się zaplanowanej przez Niemcy eksterminacji”.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-123">
+ <u xml:id="u-123.0" who="#PoselSlawomirZawislak">Pani przewodnicząca, przepraszam. Czy mogę przerwać?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-124">
+ <u xml:id="u-124.0" who="#PoselJoannaLichocka">Tak, proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-125">
+ <u xml:id="u-125.0" who="#PoselSlawomirZawislak">Rozumiem, że nie dyskutowaliśmy nad tym akapitem zaczynającym się od „W 80. rocznicę”. Pani przewodnicząca chce już przejść do tekstu poniżej, tak?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-126">
+ <u xml:id="u-126.0" who="#PoselJoannaLichocka">Przeczytam całość.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-127">
+ <u xml:id="u-127.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Zaraz, chwileczkę. To znaczy, zakończyliśmy prace nad poprzednim akapitem.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-128">
+ <u xml:id="u-128.0" who="#PoselSlawomirZawislak">Czyli „miejscowości”.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-129">
+ <u xml:id="u-129.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Tak, „mieszkańców 293 wsi”.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-130">
+ <u xml:id="u-130.0" who="#PoselSlawomirZawislak">A ten akapit: „W 80. rocznicę…”?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-131">
+ <u xml:id="u-131.0" who="#PoselJoannaLichocka">To teraz ja będę go czytać.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-132">
+ <u xml:id="u-132.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Zaraz. Teraz przechodzimy do ostatniego akapitu i ponieważ pani przewodnicząca ma poprawkę do tego akapitu, przedstawi poprawkę, a potem będziemy dalej procedować.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-133">
+ <u xml:id="u-133.0" who="#PoselSlawomirZawislak">Rozumiem. Przepraszam.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-134">
+ <u xml:id="u-134.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Proszę bardzo, pani przewodnicząca.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-135">
+ <u xml:id="u-135.0" who="#PoselJoannaLichocka">Moja poprawka polega na tym, że chciałabym do akapitu, który zaczyna się od słów, „W 80. rocznicę wybuchu Powstania Zamojskiego”, dopisać jeszcze zdania po tych zdaniach, które istnieją w tym akapicie. Czyli zaczęłyby się po zdaniu, które kończy się „skutecznie przeciwstawiając się zaplanowanej przez Niemcy eksterminacji Narodu Polskiego”, kropka. Następowałyby tu kolejne zdania: „Sejm Rzeczypospolitej Polskiej oddaje także cześć wszystkim cywilnym ofiarom niemieckiego barbarzyństwa na ziemi zamojskiej”, myślnik, „mieszkańców palonych wsi, rozstrzeliwanych, mordowanych w obozach koncentracyjnych czy, jak dzieci Zamojszczyzny, odbieranych rodzinom i porywanych do Rzeszy. Pamięć o tych wydarzeniach wobec podobnych zbrodni, jakich dziś dopuszcza się Rosja na Ukrainie, staje się także znakiem sprzeciwu wobec powtarzalności tych zbrodni”.</u>
+ <u xml:id="u-135.1" who="#PoselJoannaLichocka">Mam kłopot z tym ostatnim zdaniem i chciałabym, żebyście państwo zaproponowali puentę. Ona nie wydaje mi się na razie za bardzo udana. Nie wymyśliłam żadnej innej, natomiast chodzi mi o sens, żeby nawiązać do tego, że w tej chwili za naszą wschodnią granicą dzieje się bardzo podobnie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-136">
+ <u xml:id="u-136.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Właśnie dlatego przedtem pytałem panią przewodniczącą, czy ten dodany fragment w tym ostatnim akapicie nie powinien być na końcu – czy nie wcześniej. Mam takie wrażenie, że jednak ostatnim fragmentem być może powinien być ten zapis proponowany przez pana posła odnośnie do rocznicy wybuchu powstania zamojskiego. Czy to nie powinno być wcześniej?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-137">
+ <u xml:id="u-137.0" who="#PoselJoannaLichocka">To jak państwo wolicie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-138">
+ <u xml:id="u-138.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Właśnie teraz byłoby dobrze, żeby pan poseł wnioskodawca się odniósł.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-139">
+ <u xml:id="u-139.0" who="#PoselSlawomirZawislak">Chciałem powiedzieć, że dodatkową intencją tejże uchwały w mojej myśli, ale także tych osób, które pracowały nad nią ze mną, było to, żeby ta uchwała pokazywała, że Polacy zjednoczeni w bardzo trudnym momencie dają sobie radę z każdym wrogiem, który działa przeciwko Polsce i jest wszechpotężny, tak jak Hitler. Teraz też mamy trudne momenty. W związku z tym to przesłanie na współczesne czasy i w tym zamyśle, takim bardzo ogólnym, było w tym zawarte. Komisja może to uzupełnić. Nie chciałbym się do tego odnosić, bo też nie mam prawa głosu. Absolutnie nie jestem przeciwny wnioskowi pani przewodniczącej, natomiast na pewno prosiłbym panią przewodniczącą, skoro pani wnosi tę poprawkę, żeby pani ewentualnie uwzględniła też, żeby zamiast tych wyrazów „skutecznie przeciwstawiając się” napisać „zwycięsko przeciwstawili się”. Mówię o tej pierwszej części, która jest na druku, bo ta druga część to rozumiem…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-140">
+ <u xml:id="u-140.0" who="#PoselJoannaLichocka">Ja w ogóle się do tego nie odnoszę. To jak pan uważa.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-141">
+ <u xml:id="u-141.0" who="#PoselSlawomirZawislak">Nie mogę wnieść poprawki. Poprosiłbym, żeby czy pani przewodnicząca, czy ewentualnie ktoś inny z pań i panów posłów rozważył, czy zamiast „skutecznie przeciwstawiając się” było „zwycięsko przeciwstawili się”.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-142">
+ <u xml:id="u-142.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Czy to jest uwaga do tego fragmentu przedstawionego projektu? Niezależnie od tej sprawy. Dobra, to jest prostsza sprawa. Wrócimy do tego. Ale co mamy zrobić z tą propozycją pani przewodniczącej, bo to jest istotne. To jest większa sprawa.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-143">
+ <u xml:id="u-143.0" who="#PoselSlawomirZawislak">To Komisja musi zdecydować. Oczywiście jest dużo sensu w tym zapisie, tylko jak tłumaczyłem, w naszym projekcie było zawarty ten zapis, że na współczesne czasy jest to przesłanie, że zwycięskie powstanie, jednoczące Polaków w bardzo trudnym okresie czasu, pokazuje na dzień dzisiejszy, że wygramy z wszystkimi. Jest tam zawarte także takie przesłanie, że zjednoczeni wygramy i z Rosją.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-144">
+ <u xml:id="u-144.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dobrze, to w takim razie może prosiłbym panią przewodniczącą o odczytanie jeszcze raz tej propozycji poprawki i wszyscy uważnie słuchamy i przemyślmy to, co zrobić.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-145">
+ <u xml:id="u-145.0" who="#PoselJoannaLichocka">Jest kłopot z drugim zdaniem tej poprawki. „Sejm Rzeczypospolitej Polskiej oddaje także cześć wszystkim cywilnym ofiarom niemieckiego barbarzyństwa na ziemi zamojskiej – mieszkańcom spalonych wsi, rozstrzeliwanych, mordowanych w obozach koncentracyjnych czy, jak dzieci Zamojszczyzny, odbieranych rodzinom i porywanych do Rzeszy. Pamięć o tych wydarzeniach w kontekście podobnych zbrodni, jakich dziś dopuszcza się Rosja na Ukrainie, staje się także znakiem sprzeciwu wobec powtarzalności tych zbrodni”.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-146">
+ <u xml:id="u-146.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dobrze. Proszę bardzo. Czy ktoś z państwa posłów chciałby zabrać głos? Poseł Jacek Świat.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-147">
+ <u xml:id="u-147.0" who="#PoselJacekSwiat">Mam kłopot, bo propozycja naszej szanownej koleżanki w dzisiejszych czasach wydaje się oczywista, ale jako osoba jednak podpisana pod tym projektem mam poważne wątpliwości. Ta uchwała była o czymś zupełnie innym. Była jednak historycznym przypomnieniem wielkiej akcji zbrojnej i tej jedności między AK, BCh, oddziałami samoobrony. To jest coś zupełnie innego. Wiem, że żyjemy tymi emocjami za naszą wschodnią granicą, ale bez przesady. Zostawiłbym tę uchwałę w takim kształcie, w jakim ona jest. Sejm przed paru laty już czcił pamięć dzieci czy ofiar Zamojszczyzny. Te ofiary są czymś zupełnie oczywistym w tym kontekście. Ta uchwała była jednak o tym, że potrafiliśmy się tak wspaniale, skutecznie w dużym stopniu bronić przed wielką potęgą – i na tym się skupmy. Jeśli chodzi o ofiary Zamojszczyzny, a już tym bardziej o kwestie tej wojny toczącej się za naszą granicą, zostawmy to może na inne uchwały. Nie pakujmy do jednego worka wszystkich myśli, chociażby były najbardziej słuszne.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-148">
+ <u xml:id="u-148.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję panu posłowi.</u>
+ <u xml:id="u-148.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Jest zapisanych kilka osób do dyskusji, więc zaraz wszystkich państwa…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-149">
+ <u xml:id="u-149.0" who="#PoselJoannaLichocka">Już pójdę. Chcę zaznaczyć, że nie upieram się przy tej poprawce. Uważam, że przydałaby się, ale jeżeli państwo uznacie, że nie warto, bo rzeczywiście za dużo tutaj grzybów w barszcz, to nie upieram się. Złożyłam tę poprawkę.</u>
+ <u xml:id="u-149.1" who="#PoselJoannaLichocka">Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-150">
+ <u xml:id="u-150.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dobrze, dziękuję. Proszę jeszcze sekundę pozostać. Zaraz dopuszczę do głosu wszystkich państwa.</u>
+ <u xml:id="u-150.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Mam taki pomysł. Można to zrobić tak, że w tym tekście, który jest, dodać, że „Sejm oddaje hołd wszystkim ofiarom zbrodni oraz żołnierzom Polskiego Państwa Podziemnego”. Czyli skupić się na tym, co jest, a dołożyć tylko te trzy słowa o ofiarach zbrodni – i może można by było tak z tego wybrnąć.</u>
+ <u xml:id="u-150.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Proszę bardzo, pani poseł Paulina Matysiak.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-151">
+ <u xml:id="u-151.0" who="#PoselPaulinaMatysiak">Chciałabym zaproponować takie kompromisowe rozwiązanie, żeby z tej poprawki pani posłanki Lichockiej zostawić tę część właśnie o ofiarach, o tych osobach, które były zamordowane, które były wywiezione do obozów, także o dzieciach, które były wywożone do Rzeszy, i zupełnie odpuścić wikłanie się w taką obecną sytuację geopolityczną, odnoszenie się do wojny, która toczy się w Ukrainie. Wydaje mi się, że to jest z zupełnie innego porządku. Chcemy przywołać to, co się działo podczas II wojny światowej w konkretnym miejscu, w konkretnym regionie. O ile mam takie poczucie, że przywołanie tych ofiar dopełnia treść tej uchwały, jest na miejscu i pasuje, o tyle to odnoszenie się i takie analogie do współczesności – już mam takie poczucie, że jednak są naciągane. Po prostu odpuściłabym sobie tą drugą część. Natomiast ta pierwsza pokazuje też, co czekało mieszkańców tych wsi. Samo sformułowanie „wysiedlenie” niekoniecznie pokazuje wszystkim, którzy nie mają pojęcia, co się tam działo, cały obraz cierpienia, krzywdy, która została wyrządzona mieszkańcom Zamojszczyzny.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-152">
+ <u xml:id="u-152.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję pani poseł.</u>
+ <u xml:id="u-152.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Pan poseł Piotr Adamowicz, proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-153">
+ <u xml:id="u-153.0" who="#PoselPiotrAdamowicz">Dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+ <u xml:id="u-153.1" who="#PoselPiotrAdamowicz">Do pani poseł Pauliny – oczywiście ma pani rację, ale nie do końca ma pani rację, dlatego że pani poseł Lichocka zaproponowała coś, co można określić jako współczesne odniesienie do historii, która okazuje się, że jest historią powtarzalną. W tym sensie propozycja pani poseł Lichockiej jak najbardziej ma sens. Wskazuje na to, że niestety, ale w dziejach ludzkości pewne złe rzeczy powtarzają się. To jest jedna rzecz.</u>
+ <u xml:id="u-153.2" who="#PoselPiotrAdamowicz">Inna historia, to chciałem zwrócić uwagę na pewien termin, pojęcie, którego użycie zaproponowała pani poseł Lichocka. Otóż chodzi o termin „Rzesza”, „wywózka do Rzeszy”. Szanowni państwo, pod pojęciem „Rzesza” tak naprawdę funkcjonowały dwa byty państwowe. Jeden byt państwowy to była istniejąca do 1933 r. Republika Weimarska. Następnie po 1933 r. używano wymiennej terminologii – Rzesza Wielkoniemiecka i III Rzesza. Jeżeli już miałoby zostać sformułowanie „Rzesza”, proponowałbym jednak dookreślenie „III Rzesza”. Przypominam i powtarzam, pod pojęciem Rzeszy funkcjonowała również Republika Weimarska.</u>
+ <u xml:id="u-153.3" who="#PoselPiotrAdamowicz">Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-154">
+ <u xml:id="u-154.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Tak, faktycznie musiałoby być „III Rzesza”.</u>
+ <u xml:id="u-154.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Proszę bardzo, pan poseł Tomasz Zieliński.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-155">
+ <u xml:id="u-155.0" who="#PoselTomaszZielinski">Mam taką propozycję, żeby pan przewodniczący przedstawił swoją koncepcję dodania tych trzech wyrazów i może to by było salomonowe wyjście. Nie mieszalibyśmy do tego tej współczesności. Tak naprawdę nigdy tak nie robiliśmy w tych uchwałach. Może właśnie wspomnienie o tych osobach to by było takie rozwiązanie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-156">
+ <u xml:id="u-156.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Może powiem, o co mi chodziło, a potem będziemy dyskutować dalej. Właśnie też, żeby uniknąć takiej sytuacji, tu możemy długo debatować, jak ująć ten akapit czy propozycję pani przewodniczącej Joanny Lichockiej i czy dodawać te wątki współczesne, czy nie. Chociaż one mają sens, ale mogą być trudne do umieszczenia w tej uchwale. Myślałem o tym, że można by było zrobić tylko drobną poprawkę rozszerzającą ostatni akapit. „W 80. rocznicę wybuchu Powstania Zamojskiego Sejm Rzeczypospolitej Polskiej oddaje hołd wszystkim ofiarom zbrodni oraz żołnierzom Polskiego Państwa Podziemnego” i tak dalej.</u>
+ <u xml:id="u-156.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Proszę bardzo, teraz pan poseł wnioskodawca, pan poseł Sławomir Zawiślak.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-157">
+ <u xml:id="u-157.0" who="#PoselSlawomirZawislak">Uważam, że ta poprawka jest bardzo ciekawa i do przyjęcia, ale gdyby państwo zechcieli wysłuchać. Złożyłem poprawkę, jeżeli chodzi o „zwycięsko przeciwstawili się”. Panie mi tutaj przyniosły. A może by było tak: „Sejm Rzeczypospolitej oddaje należną cześć ofiarom niemieckich wysiedleń, w tym dzieciom Zamojszczyzny”?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-158">
+ <u xml:id="u-158.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Zaraz, ale w którym momencie?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-159">
+ <u xml:id="u-159.0" who="#PoselSlawomirZawislak">To już ostatnie zdanie w akapicie. Tu, w tym akapicie, który jest teraz wydrukowany, odnosimy się do tych, którzy walczyli, tak? „Zwycięsko przeciwstawiając się niemieckiej eksterminacji Narodu Polskiego”. I może być jeszcze takie ostatnie zdanie: „Sejm RP oddaje należną cześć ofiarom niemieckich wysiedleń, w tym dzieciom Zamojszczyzny”.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-160">
+ <u xml:id="u-160.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Tylko znowu, „te wysiedlenia” są właśnie takie trochę jakby wbrew pozorom łagodzące.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-161">
+ <u xml:id="u-161.0" who="#PoselSlawomirZawislak">Nie, tutaj wyżej jest „eksterminacji Narodu Polskiego”. Nie ma wyrazu „wysiedleń”.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-162">
+ <u xml:id="u-162.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">„Przeciwstawiając się zaplanowanej przez Niemcy…”</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-163">
+ <u xml:id="u-163.0" who="#PoselSlawomirZawislak">„…eksterminacji Narodu Polskiego”. I ostatnie zdanie brzmiałoby: „Sejm Rzeczypospolitej oddaje należną cześć ofiarom niemieckich wysiedleń, w tym dzieciom Zamojszczyzny” albo jakiś inny wyraz.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-164">
+ <u xml:id="u-164.0" who="#PoselBozenaZelazowska">Nie będzie może za krótko?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-165">
+ <u xml:id="u-165.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Proszę bardzo, pani przewodnicząca Bożena Żelazowska.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-166">
+ <u xml:id="u-166.0" who="#PoselBozenaZelazowska">Rozumiem, że ta propozycja pana przewodniczącego jak gdyby trochę łączy propozycję pani poseł Lichockiej, tak? Nie będziemy wtedy dopisywali całego tego akapitu, który proponowała pani przewodnicząca. Myślę, że to jest OK. Tylko chciałabym jeszcze dopytać, tutaj, w tym ostatnim akapicie, który zaczyna się: „W 80. rocznicę wybuchu Powstania Zamojskiego Sejm RP oddaje hołd żołnierzom Polskiego Państwa Podziemnego” – to rozumiem, że tutaj też myślicie państwo o żołnierzach Batalionów Chłopskich. Czy nie byłoby dobrze też ich literalnie dopisać?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-167">
+ <u xml:id="u-167.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Ale wtedy należałoby też dopisać Armię Krajową, bo żołnierze Polskiego Państwa Podziemnego to jest i Armia Krajowa, i Bataliony Chłopskie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-168">
+ <u xml:id="u-168.0" who="#PoselBozenaZelazowska">Właśnie. Rozumiem, wiem, tylko właśnie zastanówmy się jeszcze, póki pracujemy nad treścią. Tutaj też pytanie do pana posła, który przedstawia projekt tej uchwały. Wiemy, jakie to jest bardzo ważne dla tych ludzi, i dla środowiska BCh, i też dla środowiska AK.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-169">
+ <u xml:id="u-169.0" who="#PoselTomaszZielinski">Pani przewodnicząca, jeśli mogę. W uchwale mamy wymienione Bataliony Chłopskie właśnie jako tę główną siłę – i potem Armię Krajową.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-170">
+ <u xml:id="u-170.0" who="#PoselBozenaZelazowska">Rozumiem, doceniłam to.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-171">
+ <u xml:id="u-171.0" who="#PoselTomaszZielinski">Rozumiem, że teraz w tym podsumowaniu mamy ich po prostu razem wziętych jako Polskie Państwo Podziemne i nie tylko żołnierze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-172">
+ <u xml:id="u-172.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dobrze. Myślę, że tu pan poseł Zieliński ma rację, bo Bataliony Chłopskie są tutaj wielokrotnie uwypuklone. Jeżeli na końcu jeszcze raz poruszymy i Bataliony Chłopskie, i Armię Krajową, to wyjdzie na to samo.</u>
+ <u xml:id="u-172.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Pan poseł wnioskodawca się jeszcze zgłasza. Powiem tak. Ta poprawka z zamianą słowa „skutecznie” na „zwycięsko” – rozumiem, że jest oczywista, to przyjmiemy. Tylko jest pytanie, czy mamy wspominać szeroko o ofiarach, czy możemy bardzo tak króciutko wspomnieć na początku ofiary, a potem już żołnierzy i powstanie. Czy może pan poseł chce zaproponować coś jeszcze innego? Tu proszę bardzo, pan poseł wnioskodawca.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-173">
+ <u xml:id="u-173.0" who="#PoselSlawomirZawislak">Oczywiście nie krytykowałem propozycji pana przewodniczącego. Uznałem ją za bardzo ciekawą. Gdyby Komisja chciała ją przyjąć, to na przykład na pewno nie miałbym nic przeciwko temu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-174">
+ <u xml:id="u-174.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Ta propozycja pana posła wnioskodawcy, to zdanie na końcu jakoś tak nie pasuje. Ono musiałoby być też wtłoczone gdzieś w środek.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-175">
+ <u xml:id="u-175.0" who="#PoselSlawomirZawislak">Po raz pierwszy pojawia się tutaj ważne pojęcie „dzieci Zamojszczyzny”, którego wcześniej nie ma.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-176">
+ <u xml:id="u-176.0" who="#PoselBozenaZelazowska">Rozumiem pana posła. To jest akurat ważne dla mieszkańców.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-177">
+ <u xml:id="u-177.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Tak, oddaje hołd. Dobrze. Mam pomysł. „W 80. rocznicę wybuchu Powstania Zamojskiego Sejm Rzeczypospolitej Polskiej oddaje hołd dzieciom Zamojszczyzny i wszystkim ofiarom zbrodni oraz żołnierzom Polskiego Państwa Podziemnego” – i tak dalej.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-178">
+ <u xml:id="u-178.0" who="#PoselBozenaZelazowska">Bardzo dobrze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-179">
+ <u xml:id="u-179.0" who="#PoselSlawomirZawislak">Bardzo dobrze. Przewodniczący potrafi wszystko.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-180">
+ <u xml:id="u-180.0" who="#PoselBozenaZelazowska">Brawo, panie przewodniczący.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-181">
+ <u xml:id="u-181.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Czyli „dzieciom Zamojszczyzny i wszystkim ofiarom zbrodni oraz” – to jest taka poprawka. Będę to musiał dopisać.</u>
+ <u xml:id="u-181.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Czyli w takim razie rozumiem, że byłaby zgoda na przyjęcie ostatniego akapitu wraz z poprawką pana posła Zawiślaka i moją poprawką? W ten sposób po części skonsumowalibyśmy poprawkę pani przewodniczącej Joanny Lichockiej.</u>
+ <u xml:id="u-181.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Proszę bardzo, Biuro Legislacyjne.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-182">
+ <u xml:id="u-182.0" who="#LegislatorJakubKrowiranda">Rozumiem, że poprawka pana posła polega na zastąpieniu słowa „skutecznie” na „zwycięsko”, tak?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-183">
+ <u xml:id="u-183.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dokładnie było „skutecznie przeciwstawiając się”, a po poprawce ma być „zwycięsko przeciwstawili się”.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-184">
+ <u xml:id="u-184.0" who="#PoselSlawomirZawislak">Tu ma być „zwycięsko przeciwstawili się”.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-185">
+ <u xml:id="u-185.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dobrze. Moja poprawka to jest dodanie po „oddaje hołd” fragmentu „dzieciom Zamojszczyzny i wszystkim ofiarom zbrodni oraz”. Rozumiem, że mamy rozpatrzony ostatni akapit.</u>
+ <u xml:id="u-185.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Teraz pozostały nam dwie rzeczy. Pozostało nam przyjęcie całości projektu uchwały.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-186">
+ <u xml:id="u-186.0" who="#PoselPiotrAdamowicz">Proponuję aklamację, panie przewodniczący.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-187">
+ <u xml:id="u-187.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Myślę, że jest zgoda na aklamację. Przyjmujemy uchwałę jednogłośnie.</u>
+ <u xml:id="u-187.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">W takim razie stwierdzam, że projekt uchwały wraz z poprawkami został przyjęty przez Komisję.</u>
+ <u xml:id="u-187.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Pozostał wybór posła sprawozdawcy. Myślę, że to może być pan poseł Tomasz Zieliński.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-188">
+ <u xml:id="u-188.0" who="#PoselTomaszZielinski">Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-189">
+ <u xml:id="u-189.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Rozumiem, że pan poseł wyraża zgodę. Czy są inne kandydatury?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-190">
+ <u xml:id="u-190.0" who="#PoselTomaszZielinski">Tak, wyrażam zgodę. Oczywiście.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-191">
+ <u xml:id="u-191.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Jeśli nie ma innych kandydatur, to stwierdzam, że Komisja wybrała na sprawozdawcę pana posła Tomasza Zielińskiego, jeżeli jest zgoda Komisji.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-192">
+ <u xml:id="u-192.0" who="#PoselPiotrAdamowicz">Jest zgoda.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-193">
+ <u xml:id="u-193.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dobrze.</u>
+ <u xml:id="u-193.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny. Dziękuję panu posłowi Zawiślakowi, dziękuję wszystkim państwu posłom za duży wkład w pracę nad tym projektem.</u>
+ <u xml:id="u-193.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-194">
+ <u xml:id="u-194.0" who="#PoselSlawomirZawislak">Dziękuję Komisji za przyjęcie tej uchwały z poprawkami.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-195">
+ <u xml:id="u-195.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękujemy panu posłowi.</u>
+ </div>
+ </body>
+ </text>
+ </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/ksp/201923-sjm-kspxx-00127-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/ksp/201923-sjm-kspxx-00127-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..78a82e5
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/ksp/201923-sjm-kspxx-00127-01/header.xml
@@ -0,0 +1,64 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-kspxx-00127-01">
+ <fileDesc>
+ <titleStmt>
+ <title>Komisja Kultury i Środków Przekazu /nr 127/</title>
+ </titleStmt>
+ <publicationStmt>
+ <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+ </publicationStmt>
+ <sourceDesc>
+ <bibl>
+ <title>Komisja Kultury i Środków Przekazu /nr 127/</title>
+ <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+ <note type="system">III RP</note>
+ <note type="house">Sejm</note>
+ <note type="termNo">9</note>
+ <note type="type">Komisja</note>
+ <note type="sessionNo" target="#KSP">127</note>
+ <note type="part">1</note>
+ <date>2022-11-30</date>
+ </bibl>
+ </sourceDesc>
+ </fileDesc>
+ <profileDesc>
+ <particDesc>
+ <person xml:id="LegislatorRadoslawIlowiecki" role="speaker">
+ <persName>Legislator Radosław Iłowiecki</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="LegislatorzBiuraLegislacyjnegoRadoslawIlowiecki" role="speaker">
+ <persName>Legislator z Biura Legislacyjnego Radosław Iłowiecki</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselIwonaSledzinskaKatarasinska" role="speaker">
+ <persName>Poseł Iwona Śledzińska-Katarasińska</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselJacekSwiat" role="speaker">
+ <persName>Poseł Jacek Świat</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselJoannaLichocka" role="speaker">
+ <persName>Poseł Joanna Lichocka</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselKrzysztofMieszkowski" role="speaker">
+ <persName>Poseł Krzysztof Mieszkowski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselMalgorzataProkopPaczkowska" role="speaker">
+ <persName>Poseł Małgorzata Prokop-Paczkowska</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselPiotrAdamowicz" role="speaker">
+ <persName>Poseł Piotr Adamowicz</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselTomaszZimoch" role="speaker">
+ <persName>Poseł Tomasz Zimoch</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselUrszulaAugustyn" role="speaker">
+ <persName>Poseł Urszula Augustyn</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz" role="speaker">
+ <persName>Przewodniczący poseł Piotr Babinetz</persName>
+ </person>
+ <org xml:id="KSP" role="committee">
+ <orgName>Komisja Kultury i Środków Przekazu</orgName>
+ </org>
+ </particDesc>
+ </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/ksp/201923-sjm-kspxx-00127-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/ksp/201923-sjm-kspxx-00127-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..2cab1a5
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/ksp/201923-sjm-kspxx-00127-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,251 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+ <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+ <TEI>
+ <xi:include href="header.xml"/>
+ <text>
+ <body>
+ <div xml:id="div-1">
+ <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dzień dobry państwu. Otwieram posiedzenie Komisji Kultury i Środków Przekazu. Stwierdzam kworum. Witam panie i panów posłów. Witam wszystkie obecne osoby, wszystkich państwa.</u>
+ <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Porządek dzisiejszego posiedzenia przewiduje pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały w związku ze 140. rocznicą urodzin Akiby Rubinsteina, druk nr 2704. Czy są uwagi do porządku obrad? Nie słyszę. Stwierdzam, że porządek dzienny został przyjęty.</u>
+ <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Przystępujemy do realizacji porządku dziennego. Wiem, że była zmiana przedstawiciela wnioskodawców. W takim razie proszę pana posła Piotra Adamowicza o uzasadnienie projektu uchwały z druku nr 2704. Proszę bardzo, panie pośle.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-2">
+ <u xml:id="u-2.0" who="#PoselPiotrAdamowicz">Dziękuję, panie przewodniczący. Sekundę, muszę odpalić laptopa. Panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, tak, nastąpiła zmiana. Dzisiaj mamy trochę extra pilną sytuację, dlatego że poseł Piątkowski, który po pierwsze jest pomysłodawcą, po drugie jest współautorem tego projektu, ma do załatwienia bardzo pilną sprawę, dlatego zostałem poproszony w takim nagłym trybie o przedstawienie tego projektu uchwały.</u>
+ <u xml:id="u-2.1" who="#PoselPiotrAdamowicz">Wysoka Komisjo, 12 grudnia przypada 140. rocznica urodzin Akiby Rubinsteina, jednego z najwybitniejszych polskich szachistów, pierwszego polskiego arcymistrza, uznawanego za najlepszego szachistę świata początku XX w. Ta postać jest raczej mało znana poza środowiskiem szachowym. Niesłusznie. Można zatem wyrazić nadzieję, że ta uchwała pomoże w większym upowszechnieniu tego zasłużonego polskiego szachisty.</u>
+ <u xml:id="u-2.2" who="#PoselPiotrAdamowicz">Akiba Rubinstein urodził się w Stawiskach koło Łomży, w wielodzietnej rodzinie pochodzenia żydowskiego w 1882 r. Niektóre źródła podają wcześniejsze daty, dlatego też w tym miejscu chciałbym wyjaśnić, że ówcześnie zmiany daty urodzin w szczególności mężczyzn były zjawiskiem dość powszechnie praktykowanym. Służyło to po prostu uniknięciu wcielenia do rosyjskiej armii zaborczej. Rubinstein zetknął się z szachami dopiero jako kilkunastolatek i choć był w dużej mierze – można tak powiedzieć – kawiarnianym samoukiem, dla szachów zrezygnował z kształcenia rabinackiego i zajął się szachami zawodowo. W 1901 r. przeprowadził się do Łodzi, która uchodziła wtedy za najsilniejszy ośrodek szachowy międzywojnia nie tylko w Polsce, ale i w cesarstwie rosyjskim. Do końca swojej kariery, nawet po wyjeździe z Łodzi do Warszawy, reprezentował barwy Łódzkiego Towarzystwa Zwolenników Gry Szachowej. Rubinstein zaczął dość szybko odnosić kolejne, coraz bardziej znaczące sukcesy turniejowe. I tak w roku 1909 pokonał arcymistrza Laskera. W roku 1912 wygrał pięć ważnych międzynarodowych turniejów pod rząd, co do dziś pozostaje światowym rekordem. W 1930 r. podczas III… Przepraszam, system zawiesił się. Złośliwość przedmiotów martwych. Przepraszam. Jeszcze raz. Chwila. Wracając do głównego wątku – w 1930 r. podczas III Szachowej Olimpiady w Hamburgu poprowadził polską drużynę do zwycięstwa, przyczyniając się do zdobycia przez Polskę drużynowego mistrzostwa świata.</u>
+ <u xml:id="u-2.3" who="#PoselPiotrAdamowicz">Według retrospektywnego systemu Chessmetrics Rubinstein osiągnął najwyższy ranking w 1913 r., gdy zajmował pierwsze miejsce na świecie z wynikiem 2789 punktów. Mimo tych sukcesów, mimo tego, że przez lata powszechnie uchodził za najsilniejszego szachistę swojej doby, nie miał możliwości rozegrania meczu o mistrzostwo świata z powodów finansowych. Jak wyjaśnił mi Krzysztof Piątkowski, chodziło o to, że pretendenci powinni byli sfinansować jakieś mikro-turnieje. Był to po prostu rodzaj aplikacji, wpisowego przed mistrzostwami świata. Mówiąc językiem potocznym, po prostu nie miał pieniędzy, nie było go stać, żeby zorganizować te turnieje. Przez całe życie zmagał się również z chorobą, która ostatecznie zmusiła go do wycofania się z aktywnej gry i występów turniejowych. Zmarł w zapomnieniu na obczyźnie w 1961 r. Choć nie pozostawił po sobie dorobku teoretycznego, to uznawany jest za jednego z największych klasyków szachów i pioniera nowoczesnej gry pozycyjnej. W 1950 r. Międzynarodowa Federacja Szachowa przyznała mu retrospektywnie tytuł arcymistrza.</u>
+ <u xml:id="u-2.4" who="#PoselPiotrAdamowicz">W biografii Rubinsteina należy też zwrócić uwagę na jego postawę patriotyczną. Mam w tym miejscu na myśli na przykład jego postawę na turnieju rozgrywanym w Petersburgu w 1909 r., tym samym, na którym pokonał arcymistrza Laskera i zajął pierwsze miejsce. Otóż Rubinstein odmówił wtedy startów w barwach Rosji, czyli zaborcy. Ponieważ rosyjscy organizatorzy nie zgodzili się, by startował w barwach Polski, przy jego nazwisku widniała nazwa „Łódź”.</u>
+ <u xml:id="u-2.5" who="#PoselPiotrAdamowicz">Wysoka Komisjo, w uznaniu zasług, dokonań szachowych Akiby Rubinsteina dla rozwoju polskich i światowych szachów oraz promocji Polski na świecie, uprzejmie proszę o przyjęcie projektu tej uchwały. Dziękuję uprzejmie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-3">
+ <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo panu posłowi za przedstawienie projektu. Dziękuję również panu posłowi Krzysztofowi Piątkowskiemu, inicjatorowi projektu.</u>
+ <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Otwieram debatę ogólną o projekcie. Czy są pytania? Proszę bardzo, pan poseł Tomasz Zimoch. To pewnie nie jest pytanie. Potem pani poseł. Proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-4">
+ <u xml:id="u-4.0" who="#PoselTomaszZimoch">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Chętnie ustąpię, jeżeli ktoś się zgłosił.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-5">
+ <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Skoro już pan poseł jest przy głosie, to kontynuujmy.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-6">
+ <u xml:id="u-6.0" who="#PoselTomaszZimoch">Pan poseł Adamowicz fantastycznie to wszystko przedstawił. To pokazuje, że jest nie tylko świetnym posłem, ale i świetnym dziennikarzem i da sobie radę.</u>
+ <u xml:id="u-6.1" who="#PoselTomaszZimoch">Proszę państwa, mam kilka uwag. Być może warto przemyśleć ten projekt raz jeszcze. Być może on nie jest na to posiedzenie. W tej chwili nie przewidziano drugiego czytania, ale może warto zagłębić się i go poprawić. Cieszę się, że chcemy uczcić taką postać w Sejmie, ale niemal na pewno jutro mija rocznica urodzin Akiby Rubinsteina. On urodził się w roku 1980.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-7">
+ <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">1800, a nie 1900.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-8">
+ <u xml:id="u-8.0" who="#PoselTomaszZimoch">1880. Podawanie daty z 1882 r. miało podobno uniemożliwić służenie w carskiej armii. Przeczytałem wiele źródeł, także wiele książek dotyczących Akiby Rubinsteina. Po pierwsze, na grobie widnieje data roku 1880. W jego akcie urodzenia jest również ta data. Ta data pojawia się także w zapiskach niektórych turniejów szachowych. Dodam także, że jego właściwe imię to Akiva. Tak się podpisywał. Jego imię tak widnieje we wszelkich dokumentach, ale tutaj już można by przyjąć jakąś formę zwyczajową od lat.</u>
+ <u xml:id="u-8.1" who="#PoselTomaszZimoch">W tym projekcie jest kilka takich zdań. Proszę państwa, trochę krępuję się o tym mówić, ale w 10. wierszu uchwały czytamy: „i zajął pierwsze miejsce, odmówił startu w barwach carskiej Rosji, dlatego przy jego nazwisku widniała nazwa «Łódź»”. Na portalu „Gazeta Współczesna” czytamy: „odmówił startu w barwach carskiej Rosji, dlatego przy jego nazwisku widniała nazwa «Łódź»”. W 12. wierszu projektu widnieje zdanie: „W 1930 roku podczas III Szachowej Olimpiady w Hamburgu poprowadził polską drużynę do zwycięstwa, przyczyniając się do zdobycia przez Polskę drużynowego mistrzostwa świata”. Szanowni państwo, w najpopularniejszej encyklopedii internetowej przy nazwisku Rubinstein znajdujemy zdanie: „W 1930 roku poprowadził polską drużynę do zwycięstwa na III Szachowej Olimpiadzie w Hamburgu, przyczyniając się do zdobycia przez Polskę drużynowego mistrzostwa świata”. Już pomijam, jaki jest twór językowy tego zdania.</u>
+ <u xml:id="u-8.2" who="#PoselTomaszZimoch">Ponadto mam kilka takich uwag. Arcymistrz Lasker bez imienia – dla osób, które nie interesują się szachami, nie interesują się sportem, w ogóle nie wiadomo, kto to jest. Zupełnie nie wiedzą, że chodzi o Emanuela Laskera, zresztą urodzonego w Barlinku.</u>
+ <u xml:id="u-8.3" who="#PoselTomaszZimoch">W projekcie jest zdanie „Zmarł na obczyźnie”. Jeśli już piszemy, gdzie się urodził, to warto dodać, że zmarł w Belgii, gdzie spędził ostatnie lata. W projekcie jest fenomenalnie opisanie…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-9">
+ <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Chwileczkę. Tu już wchodzimy w uwagi do poszczególnych akapitów.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-10">
+ <u xml:id="u-10.0" who="#PoselTomaszZimoch">Jeżeli pan przewodniczący pozwoli, to powiem jeszcze dosłownie dwa zdania.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-11">
+ <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Pierwsza uwaga dotyczyła zasadniczego sporu o to, kiedy się urodził. To, co jest już takimi bardzo szczegółowymi poprawkami, to można w trakcie procedowania.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-12">
+ <u xml:id="u-12.0" who="#PoselTomaszZimoch">Uzasadnię to, dlaczego, dobrze?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-13">
+ <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dobrze. Proszę, ale już nie za długo. Proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-14">
+ <u xml:id="u-14.0" who="#PoselTomaszZimoch">Można się spierać, czy w roku 1912 on rzeczywiście wygrał pięć turniejów, a nie cztery. Turniej warszawski jest doliczony wcześniej. Warto by dodać, że w 100-lecie tego wyczynu rok 2012 ogłoszono Rokiem Rubinsteina. Zabrakło informacji, że w szachy nauczył się grać w Białymstoku i że turnieje w Polanicy są dla jego uczczenia.</u>
+ <u xml:id="u-14.1" who="#PoselTomaszZimoch">Proszę państwa, już kończę. Nie jestem członkiem tej Komisji, ale wydaje mi się, że warto by było na spokojnie zupełnie przeredagować ten projekt, co poddaję Wysokiej Komisji pod rozwagę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-15">
+ <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję panu posłowi.</u>
+ <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Teraz pani poseł Małgorzata Prokop-Paczkowska, potem pani przewodnicząca Śledzińska-Katarasińska. Może jeszcze będą dalsze zgłoszenia, natomiast pan poseł Adamowicz będzie później, żeby mógł się odnieść. Tak będzie logicznie.</u>
+ <u xml:id="u-15.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-16">
+ <u xml:id="u-16.0" who="#PoselMalgorzataProkopPaczkowska">W pewnym sensie się powtórzę. Chodzi o to, aby właśnie wyszczególnić, że chodziło o Emanuela Laskera, tego, który urodził się w dzisiejszym polskim Barlinku, a był niemieckim szachistą żydowskiego pochodzenia, bo w tym samym czasie żył drugi arcymistrz szachowy o tym samym nazwisku, a imieniu Edward, urodzony w Kępnie. Obaj zmarli w Nowym Jorku, więc tutaj musi być to uściślenie, że wygrał z Emanuelem Laskerem. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-17">
+ <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Jakby państwo posłowie popatrzyli na projekt już z poprawkami Biura Legislacyjnego. Tam prawie wszystko z tych uwag jest uwzględnione, z wyjątkiem tej pierwszej, zasadniczej uwagi pana posła Zimocha.</u>
+ <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Proszę bardzo, pani przewodnicząca Iwona Śledzińska-Katarasińska.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-18">
+ <u xml:id="u-18.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Chciałam odnieść się do tych generalnych uwag pana posła Zimocha. Oczywiście, można odłożyć ten projekt. Chętnie zobaczylibyśmy projekt autorstwa pana posła Zimocha. Powiem tyle, bo nie ma pierwotnego wnioskodawcy, ale ten projekt powstał na podstawie materiałów, które są w łódzkim Muzeum Sportu i Turystyki. Te wszystkie dane są weryfikowane także przez naukowo-muzealną placówkę.</u>
+ <u xml:id="u-18.1" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Było wspomniane o sporze o datę urodzin, czy to jest 1882 r. czy rok 1880. Być może on istnieje, tylko wydaje mi się, że nie wiem, czy warto. Jeżeli mamy w tej chwili 140. rocznicę, licząc to od roku 1882, to myślę, że czekalibyśmy parę lat na jakąś kolejną okrągłą rocznicę. Można odłożyć przyjęcie tej uchwały. Nie sądzę, żeby tu były zasadnicze błędy faktograficzne, które być może są bliskie panu posłowi Zimochowi, jako znawcy historii sportu. Natomiast nie ulega wątpliwości, że intencją pomysłodawcy czy pomysłodawców było to, żeby przypomnieć postać absolutnie nieznaną poza wąskim gronem osób bardzo blisko interesujących się historią szachów.</u>
+ <u xml:id="u-18.2" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Tu jeszcze jest promocja samej Łodzi. Zawsze będę broniła promocji Łodzi, dyscypliny sportowej i nietuzinkowej, bardzo ciekawej postaci. Oczywiście Komisja zdecyduje, czy odkładamy ad Kalendas Graecas, bo nie będziemy, tak jak tutaj proponował pan poseł, odkładali tego o jedno posiedzenie, tylko napiszemy, czy ktoś napisze projekt uchwały na jakąś inną okrągłą rocznicę i tyle. Musimy podjąć decyzję, czy zdaniem większości z nas tu obecnych warto przypomnieć postać Akiby Rubinsteina, czy nie warto. Jeżeli warto, to przyjmijmy tę uchwałę. To naprawdę nie jest kwestia danych, które nie pojawiają się w materiałach faktograficznych. Pojawiają się. Jeżeli są błędy, to może dlatego, że minęło tyle lat. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-19">
+ <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Pani przewodnicząca Joanna Lichocka. Potem pani poseł Urszula Augustyn.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-20">
+ <u xml:id="u-20.0" who="#PoselJoannaLichocka">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Wydaje mi się, że jeżeli jest tak zasadniczy błąd, jak data urodzin i to nie jest 140. tylko 142. rocznica urodzin naszego bohatera, to trzeba to rozstrzygnąć.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-21">
+ <u xml:id="u-21.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">To nie jest błąd. W różnych źródłach są podane dwie daty.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-22">
+ <u xml:id="u-22.0" who="#PoselJoannaLichocka">Nie. Jeśli chodzi o prawdę i fakty historyczne, to myślę, że one są do ustalenia. Tutaj popieram pana posła Tomasza Zimocha, który zwrócił uwagę na po prostu bardzo poważny, merytoryczny błąd w tym projekcie. Uważam, że warto przypomnieć Akibę Rubinsteina i w ogóle warto przypomnieć polską szkołę szachową. Być może można pomyśleć o uchwale, która obejmuje nie tylko tę postać, ale kilka innych i przyjrzeć się kalendarzowi, czy na przykład rocznica powstania Polskiego Związku Szachowego, czy jakiś innych organizacji, czy jakiegoś wydarzenia, mogłaby stać się lepszym powodem merytorycznym do przypomnienia tej postaci i być może jeszcze kilku istotnych naszych szachistów. Wydaje mi się, że nie możemy powielać poważnych błędów merytorycznych. Chyba po prostu warto być poważnym.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-23">
+ <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję pani przewodniczącej.</u>
+ <u xml:id="u-23.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Proszę bardzo, pani poseł Urszula Augustyn.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-24">
+ <u xml:id="u-24.0" who="#PoselUrszulaAugustyn">Dziękuję bardzo. Jesteśmy na posiedzeniu w zasadzie w przeddzień grudnia, prawda? Mamy jeszcze jedno właśnie takie grudniowe posiedzenie i na tym posiedzeniu grudniowym powinno odbyć się czytanie tej uchwały już na sali.</u>
+ <u xml:id="u-24.1" who="#PoselUrszulaAugustyn">Jeszcze raz odniosę się do tej daty. Państwo tutaj dyskutujecie o niej. Otóż w źródłach pojawiają się obydwie te daty i one się nie wykluczają. To znaczy, obydwie są uznane za równie prawdopodobne. Stąd wniosek, że nie ma przeświadczenia, że data z 1882 r. jest prawidłowa, a 1880 r. – nie, bo ten 1880 r. pojawia się w kilku miejscach i jest tutaj jakiś spór.</u>
+ <u xml:id="u-24.2" who="#PoselUrszulaAugustyn">Wydaje mi się, że warto by było mimo wszystko właśnie wspomnieć na grudniowym posiedzeniu Sejmu wielkiego człowieka, dyscyplinę, którą uprawiał, zasługi, które miał i jego postawę i taka moim zdaniem była intencja autorów tej uchwały. Myślę, że co do tego, zgodzilibyśmy się wszyscy. Po pierwsze, żeby móc to zrobić na grudniowym posiedzeniu, musimy dzisiaj podjąć taką decyzję; a po drugie, szanując to, że uchwała została przygotowana i trzeba zapewne lekko ją poprawić, żeby ona była ładniejsza językowo i poprawna merytorycznie, warto zainaugurować te prace. Proszę państwa, wydaje mi się, że dzisiaj możemy albo poprowadzić tę pracę do końca i mieć już drugie czytanie na grudniowym posiedzeniu. Albo, jeśli byłaby taka decyzja Komisji, dzisiaj przerwać te prace, ale wyznaczyć 2–3 osoby, które byłyby odpowiedzialne za dopracowanie tego materiału tak, żebyśmy mieli gotowy projekt na następne posiedzenie Komisji, z którym od razu możemy wejść na salę na grudniowym posiedzeniu. Rozumiem, że tutaj byłaby w tym rola pana przewodniczącego.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-25">
+ <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Myślę, że ten kierunek wskazywany przez panią przewodniczącą i panią poseł jest warty rozważenia. Mamy jeszcze kilka głosów. Posłuchajmy wszystkich, którzy mają jakieś pomysły.</u>
+ <u xml:id="u-25.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Pan poseł Krzysztof Mieszkowski.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-26">
+ <u xml:id="u-26.0" who="#PoselKrzysztofMieszkowski">Panie przewodniczący, bardzo dziękuję za udzielenie głosu. Właściwie zastanawiam się, jaki jest problem, czy będziemy honorować wybitnego szachistę z okazji 140., czy 142. urodzin. Czy musimy się tak trzymać tych okrągłych, jakichś wymyślonych, wyspekulowanych zasad? Wiem, że to jest pewna tradycja i norma, która obowiązuje w polskim parlamencie. W tym przypadku, jeżeli zmienimy tę tradycję, tę normę, parlament nie zawali się od tego. Warto przypomnieć postać Akiby Rubinsteina. Rzeczywiście jest to postać absolutnie wielka, wyjątkowa i z taką niesłychanie ciekawą, powikłaną biografią. Jestem za tym, żeby bez względu na to, kiedy się urodził, po prostu go uhonorować i żeby to się stało najlepiej na tym posiedzeniu Sejmu, na którym dzisiaj jesteśmy.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-27">
+ <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
+ <u xml:id="u-27.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Czy ktoś z państwa posłów, którzy jeszcze nie zabierali głosu, mają jeszcze jakieś pomysły? Ci, którzy zabierali głos, chcą rekapitulować.</u>
+ <u xml:id="u-27.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Jeszcze proszę bardzo, pan poseł Jacek Świat.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-28">
+ <u xml:id="u-28.0" who="#PoselJacekSwiat">Nie jesteśmy chyba w stanie ustalić, jaka była rzeczywista data urodzin Rubinsteina, czy był to 12 grudnia 1882 r. czy 1 grudnia 1880 r. Te dwie daty funkcjonują równolegle. W związku z tym trzeba będzie po prostu lekko przeredagować ten tekst, nie dawać w tytule, że jest to „140. rocznica urodzin”, tylko że po prostu „w rocznicę urodzin” i w tekście zaznaczyć, że dwie daty funkcjonują równolegle. Upamiętnienie go wydaje się bardzo dobrym pomysłem. Mało kto zna Rubinsteina i w ogóle słyszał o polskiej szkole szachowej.</u>
+ <u xml:id="u-28.1" who="#PoselJacekSwiat">Tak nawiasem mówiąc, zastanawiam się, czy nie byłoby dobrze wspomnieć tam na przykład o Tartakowerze, Przepiórce i tych członkach naszej wielkiej drużyny szachowej z tamtych czasów.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-29">
+ <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dobrze, dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-29.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">W takim razie, jeżeli już nie ma nowych głosów, to może w odwrotnej kolejności. Teraz najpierw pani poseł Małgorzata Prokop-Paczkowska, potem pan poseł Tomasz Zimoch.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-30">
+ <u xml:id="u-30.0" who="#PoselMalgorzataProkopPaczkowska">Proszę państwa, nie piszemy życiorysu Akiby Rubinsteina, tylko piszemy uchwałę. W uchwale możemy po prostu nie zawrzeć daty urodzenia i nie będzie tego kłopotu. Jeśli w następnym zdaniu, czy kolejnym, coś wydarza się w 1901 r. to wiadomo, kiedy to się dzieje, w jakim przedziale czasowym. Można tutaj uniknąć tego kłopotu, pomijając datę urodzin i nie koncentrując się na tym, czy to jest 140. czy 142. rocznica. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-31">
+ <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-31.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Teraz sprawca zamieszania, pan poseł Tomasz Zimoch, ale może słusznie. Jeżeli są wątpliwości, to warto je rozpatrzyć przed podjęciem uchwały.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-32">
+ <u xml:id="u-32.0" who="#PoselTomaszZimoch">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Proszę państwa, nie zgłaszałem tych uwag po to, by Sejm nie przyjmował takiej uchwały. Jest wręcz przeciwnie. Wyraźnie to zaznaczyłem, że taka uchwała dotycząca zresztą związanego z Łodzią, ale nie tylko, bo powtarzam to po raz kolejny, również z Białymstokiem, jest warta takiej osoby. Nie mówiłem tylko o dacie narodzin. Mówiłem także o konieczności przeredagowania. Jeśli to jest uchwała Sejmu, to starajmy się ją zrobić tak, by nie znalazły się tam niektóre zdania czy określania wręcz zaczerpnięte z takiego a nie innego źródła. To po pierwsze.</u>
+ <u xml:id="u-32.1" who="#PoselTomaszZimoch">Druga sprawa do pana posła Piotra Adamowicza. Rubinstein jest postacią absolutnie na scenariusz filmowy, na opowieść, na książki. Zresztą jest niejedna książka. Są trzy tomy angielskich autorów wielkich opracowań Rubinsteina. Taka książka jest. Chciałem tylko dodać, że on rozegrałby mecz o mistrzostwo świata z Emanuelem Laskerem, bo oni doszli do porozumienia. Rubinstein chciał grać rano, Lasker wieczorem. Nawet nie chodziło o kwotę, bo ta by się znalazła, tyle tylko, że wybuchła I wojna światowa. Nawet termin, kiedy ten pojedynek miałby się zacząć, już był uzgodniony, a do niego nie doszło.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-33">
+ <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo. Czy jeszcze ktoś się zgłasza? Teraz będzie pan poseł Adamowicz. To może jeszcze ja spróbuję się jakoś tam w to wmieszać.</u>
+ <u xml:id="u-33.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Pierwsza sprawa. Co do tej daty urodzin, nie wiem, czy pan poseł sprawdzał może w Polskim Słowniku Biograficznym. Tam by to było najsolidniej wyjaśnione nawet z różnymi wariantami.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-34">
+ <u xml:id="u-34.0" who="#PoselTomaszZimoch">Proszę państwa, nie mam przy sobie, ale mogę przynieść fotokopię aktu urodzenia, także podpisy Rubinsteina. Tam jest wyraźnie to napisane. Mogę państwu też zacytować z chyba najlepszej polskiej książki, jaka się ukazała.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-35">
+ <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dobrze. Wiemy, że pan poseł uważa, że to jest pewna data. Pytam o Polski Słownik Biograficzny, bo możemy to dosyć szybko sprawdzić. Nie mówię, że w tym momencie. Dobrze. To jest jedna rzecz.</u>
+ <u xml:id="u-35.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Druga rzecz. Ponieważ jest tak, że jednak na ogół trzymamy się tego, że są rocznice urodzin albo śmierci. Tutaj wyjdzie na to, że Rubinstein urodził się za wcześnie o dwa lata i umarł o rok za wcześnie i jak gdyby już przepadł. Musielibyśmy długo czekać. Jeżeli dobrze rozumiem, to można powiedzieć, że ten moment jego największego sukcesu nastąpił 110 lat temu. Może by podejść do tego od tej strony i wtedy jakoś wybrnęlibyśmy, już nie spierając się. Nawet jak udowodnimy, że urodził się dwa lata wcześniej, to zostajemy w punkcie wyjścia, bo wtedy nie ma rocznicy. Może w ten sposób. To jest to.</u>
+ <u xml:id="u-35.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Jeszcze jest taka kwestia. Warto to podkreślić, że faktycznie tak było i tak to oceniają fachowcy, że to był ten okres, kiedy on mógł wygrać z Laskerem. Wtedy był chyba najlepszy na świecie. Gdybyśmy podkreślili ten rok 1912, może to by było cenne, choć i tak wszystko pozostałoby na ziemiach polskich, bo faktycznie Lasker urodził się na Pomorzu Zachodnim.</u>
+ <u xml:id="u-35.3" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Z tego co wiem, Akiba Rubinstein też był znany między innymi z końcówek wieżowych. To podobno jego największe osiągnięcie. Na pewno warto go przypomnieć. Też ciekawy był ten kierunek, o którym wspomniał między innymi pan poseł Jacek Świat. Jeszcze był Ksawery Tartakower, jeszcze był później Najdorf, jeszcze był Rzeszewski, który chyba wyemigrował do Stanów Zjednoczonych czy Dawid Przepiórka, którego Niemcy zamordowali w Palmirach w 1940 r. Teraz, żeby wybrnąć z tego wszystkiego i połączyć to, może faktycznie tak zróbmy, skoro już padł pomysł 3-osobowego zespołu, który by nad tym popracował. Na następnym posiedzeniu Sejmu albo dla pewności, żeby nie było ryzyka, że ten projekt uchwały nie zdążył wejść pod obrady następnego posiedzenia, to niech to będzie w przeddzień, to jest chyba 12 grudnia. Posiedzenie zaczyna się 13 grudnia. Zresztą 13 grudnia mogą być różne uroczystości. Różnie może być z czasem. Gdyby 12 grudnia Komisja mogłaby wrócić do sprawy, uwzględniając te różne wątpliwości i uwagi. Można by było w ten sposób pogodzić te wszystkie głosy i też wprowadzić pewne uzupełnienia.</u>
+ <u xml:id="u-35.4" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Proszę bardzo, jeszcze pani przewodnicząca Śledzińska-Katarasińska.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-36">
+ <u xml:id="u-36.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Doprecyzowując propozycję pana przewodniczącego, powiem wprost, że jesteśmy w trochę niezręcznej sytuacji. Wiem, że dane są z materiałów źródłowych Muzeum Sportu i Turystyki, ale tu w tej chwili nie mam przy sobie żadnych fotokopii. Jeżeli nawet ma powstać jakikolwiek 3-osobowy zespół, to proszę wyznaczyć dwie osoby. Jak widzę, chcielibyście państwo taki zespół dla spokoju. Pan poseł Piątkowski jutro będzie. W ogóle sobie nie wyobrażam, żeby teraz za jego plecami wprowadzać mu jakieś kompletnie zasadnicze poprawki i kwestionować prawdziwość tego, co on przygotował. To jest chyba coś, powiedziałabym, że nieeleganckiego. Proszę poczekać, jak wróci pan poseł Piątkowski. Jeżeli jeszcze są jakieś dwie chętne osoby oczywiście z członków Komisji, to bardzo proszę. Jutro ten zespół siądzie. Uprzedźmy pana posła Piątkowskiego, że zaistniał tego typu spór merytoryczny albo nie wiem jaki, ale spór. Ten zespół spróbuje wybrnąć z tego konfliktu.</u>
+ <u xml:id="u-36.1" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Bardzo mi przykro. Sądziłam, że jest to sprawa, która nie budzi takich emocji. Okazuje się, że budzi. Mam taką propozycję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-37">
+ <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Myślę, że sprawa upamiętnienia szachisty Rubinsteina nie budzi wątpliwości, tylko pojawiły się uwagi merytoryczne. Jest nam trudno je rozstrzygnąć tak na szybko.</u>
+ <u xml:id="u-37.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dobrze. To teraz pan poseł Piotr Adamowicz i będziemy podejmować jakieś decyzje, oby trafne.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-38">
+ <u xml:id="u-38.0" who="#PoselPiotrAdamowicz">Dziękuję, panie przewodniczący. Zapomniałem wcześniej podziękować Biuru Legislacyjnemu za poprawki. Oczywiście je akceptuję. Na przykład kwestia imienia szachisty Laskera została wyjaśniona dzięki pracy Biura. Część rzeczy została wyjaśniona. Mówię w imieniu posła Piątkowskiego, który oczywiście akceptuje te poprawki i uzupełnienia, czy też dopowiedzenia, które państwo przygotowali.</u>
+ <u xml:id="u-38.1" who="#PoselPiotrAdamowicz">Problem generalny. Panie pośle Tomku, nikt nie kwestionuje, że jest pan niemal chodzącą encyklopedią różnego rodzaju sportów. Natomiast ze źródłami rosyjskimi bywa różnie. Pan poseł Piątkowski, bo z nim rozmawiałem, kiedy prosił mnie o przedstawienie tego projektu, powiedział, że konsultował się, był w Muzeum Sportu i Turystyki w Łodzi, gdzie jest duża ekspozycja poświęcona szachiście. Nie mam powodów, żeby nie wierzyć, że wykonał tę pracę. To, że mamy do czynienia ze sporem, to mamy z nim do czynienia, ponieważ źródła są takie, jakie są. Przy całym szacunku dla autora pozycji książkowej, którą pan zaprezentował, słuszna jest uwaga pana przewodniczącego Komisji, że jeżeli już szukamy źródeł pisanych, to tak naprawdę należałoby sięgnąć do Polskiego Słownika Bibliograficznego. PSB jest pracą stricte naukową, a nie jest publicystyką historyczno-sportową. Tak że tutaj powinien być punkt odniesienia.</u>
+ <u xml:id="u-38.2" who="#PoselPiotrAdamowicz">Reasumując, nikt z państwa nie proponuje, żeby wrzucić ten projekt do kosza, tylko żeby procedować nad nim dalej. Oczywiście jak najbardziej wskazany jest udział pomysłodawcy, projektodawcy. Z tego, co mówił mi poseł Piątkowski wynika, że on będzie w Sejmie za mniej więcej 3–3,5 godziny, więc być może można ustalić, żeby ten zespół, Komisja, podkomisja zebrała się jutro przed południem. Nie sądzę, żeby przyjęcie tego, uzupełnienie, naprawienie, poprawienie tego projektu zabrało więcej niż godzinę. Dziękuję uprzejmie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-39">
+ <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo. Czyli w takim razie co? Czy idziemy w tym kierunku, że powołujemy 3-osobowy zespół? W zespole na pewno powinien być pan poseł Krzysztof Piątkowski. Czy pan poseł Jacek Świat? Nie wiem, czy nie wyszedł. Jest. Schronił się za posłem Tomaszem Zielińskim, dlatego nie zauważyłem. Chętnie zgłosiłbym się, tylko jutro nie bardzo będę miał czas. Może pan poseł Jacek Świat, bo miał tutaj ciekawą uwagę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-40">
+ <u xml:id="u-40.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Przyjmujemy pana posła.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-41">
+ <u xml:id="u-41.0" who="#PoselJacekSwiat">To znaczy, pytanie brzmi, czy ja będę miał czas. Też wpisałem się na informację bieżącą.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-42">
+ <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Tak, ale ja po informacji bieżącej mam jeszcze równolegle dwie Komisje, więc mam gorzej.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-43">
+ <u xml:id="u-43.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Panie pośle, pan też się wpisał na tę informację bieżącą. To znaczy, że i tak trzeba znaleźć chwilę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-44">
+ <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Trzeba przyjąć założenie, że to będzie po informacji bieżącej, tylko że ja wtedy mam dwie Komisje.</u>
+ <u xml:id="u-44.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dobrze. Mamy dwie osoby. Kto będzie trzeci?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-45">
+ <u xml:id="u-45.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Czy pan poseł Adamowicz?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-46">
+ <u xml:id="u-46.0" who="#PoselPiotrAdamowicz">Nie, pan poseł Zimoch.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-47">
+ <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Pan poseł Tomasz Zimoch może być z głosem doradczym.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-48">
+ <u xml:id="u-48.0" who="#PoselPiotrAdamowicz">Jako konsultant.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-49">
+ <u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Jako konsultant. Chociaż słowo „konsultant” nie jest najlepsze z pewnych względów.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-50">
+ <u xml:id="u-50.0" who="#PoselPiotrAdamowicz">Ekspert.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-51">
+ <u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Ekspert. Właśnie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-52">
+ <u xml:id="u-52.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Proponuję, żeby to był albo pan poseł Adamowicz, albo pan poseł Mieszkowski, bo zdaje mi się, że pan poseł Mieszkowski…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-53">
+ <u xml:id="u-53.0" who="#PoselUrszulaAugustyn">Z naszego klubu jest poseł Piątkowski. Wystarczy.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-54">
+ <u xml:id="u-54.0" who="#PoselPiotrAdamowicz">Z naszego klubu jest poseł Piątkowski. Miał o godzinie 10.00 to spotkanie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-55">
+ <u xml:id="u-55.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Chyba że to będzie 2-osobowy zespół od strony formalnej. Raczej chodzi o uzgodnienie, a nie o przegłosowanie się. Ekspertem może być każdy, kto przyjdzie, tylko byleby jednak miał coś tam dobrego, merytorycznego do wniesienia. Możemy powołać posła Krzysztofa Piątkowskiego i posła Jacka Świata. Jeżeli ktoś będzie zainteresowany, to dołączy do prac tego zespołu.</u>
+ <u xml:id="u-55.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Właśnie, tylko jest pytanie, czy jest zgoda posła Krzysztofa Piątkowskiego? Może byłoby dobrze dla formalności, żeby do niego zadzwonić. Dobrze.</u>
+ <u xml:id="u-55.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Mam jeszcze pytanie do Biura Legislacyjnego. Może Biuro Legislacyjne ma jeszcze jakieś uwagi ogólne oprócz tych tutaj wprowadzonych. Czy są jakieś uwagi do przebiegu tej dyskusji, do naszych pomysłów? Czy są jakieś rozwiązania tych dylematów? Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-56">
+ <u xml:id="u-56.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoRadoslawIlowiecki">Dziękuję. Nie, nie mamy uwag, jeżeli chodzi o procedurę.</u>
+ <u xml:id="u-56.1" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoRadoslawIlowiecki">Oprócz tych uwag, które nanieśliśmy na tekst, chciałbym tylko zwrócić uwagę na to zdanie, które pojawiało się już w dyskusji. Chodzi o trzeci akapit zaczynający się od słów: „W 1909 roku”. W naszej ocenie to zdanie nie jest do końca jasne, jest nieczytelne. Nie wiemy, dlaczego pojawia się ten fragment, „dlatego przy jego nazwisku widniała nazwa «Łódź»”. Chciałem jeszcze tylko zwrócić na to uwagę. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-57">
+ <u xml:id="u-57.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dobrze. Póki co to jest pod rozwagę dla pana posła Jacka Świata i pana posła Krzysztofa Piątkowskiego, jeśli oczywiście powołamy ten zespół. Chyba już nie ma więcej pomysłów. Chyba już nie ma sensu dłużej dzisiaj o tym debatować.</u>
+ <u xml:id="u-57.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">W takim razie jest pytanie do Biura Legislacyjnego. Czy możemy powołać taki dwuosobowy zespół?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-58">
+ <u xml:id="u-58.0" who="#LegislatorRadoslawIlowiecki">Tak, regulaminu Sejmu przewiduje taką możliwość. Natomiast chciałem jeszcze zaznaczyć, że chyba cały czas trwa pierwsze czytanie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-59">
+ <u xml:id="u-59.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Mam zakończyć pierwsze czytanie, tak? Dobrze rozumiem?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-60">
+ <u xml:id="u-60.0" who="#LegislatorRadoslawIlowiecki">Chyba że będzie jeszcze dyskusja w ramach pierwszego czytania.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-61">
+ <u xml:id="u-61.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Nie, chyba już wystarczy. Czyli rozumiem, że należy zakończyć? Dobrze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-62">
+ <u xml:id="u-62.0" who="#LegislatorRadoslawIlowiecki">Tak. I można już przejść później…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-63">
+ <u xml:id="u-63.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Stwierdzam zakończenie pierwszego czytania projektu uchwały z druku nr 2704. Dzisiaj nie przystąpimy do szczegółowego rozpatrzenia projektu, tylko powołujemy dwuosobowy zespół. Taka jest propozycja, jeśli będzie na to zgoda. Byłby to zespół w składzie: pan poseł Krzysztof Piątkowski i pan poseł Jacek Świat, z prośbą o spotkanie się jutro, w którymś tam dogodnym momencie i rozpatrzenie tych dzisiaj zgłoszonych uwag i wątpliwości. Oczywiście można i nawet warto sięgnąć do materiałów źródłowych, też do wiedzy pana posła Tomasza Zimocha czy innych pań i panów posłów.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-64">
+ <u xml:id="u-64.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Nie można do wiedzy, bo są dwie daty.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-65">
+ <u xml:id="u-65.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Tak, wiem, ale mamy możliwość, jeżeli ten problem daty urodzin będzie nie do rozwiązania, to proponuję, żeby wziąć pod uwagę rok 1912 jako rok największych sukcesów i najsilniejszej pozycji w rankingach szachowych, patrząc może z perspektywy dzisiejszych rankingów szachowych, ale dotyczących Akiby Rubinsteina i 1912 r.</u>
+ <u xml:id="u-65.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Czy jest zgoda przez aklamację, czy głosujemy? Jest zgoda. Powołaliśmy dwuosobowy zespół i czekamy z niecierpliwością na efekty prac.</u>
+ <u xml:id="u-65.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Zamykam posiedzenie Komisji. Dziękuję bardzo paniom i panom posłom.</u>
+ </div>
+ </body>
+ </text>
+ </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/nkk2s/201923-sjm-nkk2s-00009-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/nkk2s/201923-sjm-nkk2s-00009-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..0086fb8
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/nkk2s/201923-sjm-nkk2s-00009-01/header.xml
@@ -0,0 +1,49 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-nkk2s-00009-01">
+ <fileDesc>
+ <titleStmt>
+ <title>Podkomisja stała do spraw nowelizacji prawa cywilnego /nr 9/</title>
+ </titleStmt>
+ <publicationStmt>
+ <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+ </publicationStmt>
+ <sourceDesc>
+ <bibl>
+ <title>Podkomisja stała do spraw nowelizacji prawa cywilnego /nr 9/</title>
+ <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+ <note type="system">III RP</note>
+ <note type="house">Sejm</note>
+ <note type="termNo">9</note>
+ <note type="type">Komisja</note>
+ <note type="sessionNo" target="#NKK2S">9</note>
+ <note type="part">1</note>
+ <date>2022-11-22</date>
+ </bibl>
+ </sourceDesc>
+ </fileDesc>
+ <profileDesc>
+ <particDesc>
+ <person xml:id="KrajowejRadyKomorniczejAnnaZielinska" role="speaker">
+ <persName>Krajowej Rady Komorniczej Anna Zielińska</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKatarzynaFrydrych" role="speaker">
+ <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Katarzyna Frydrych</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek" role="speaker">
+ <persName>Przewodniczący poseł Grzegorz Lorek</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="WiceprezesKrajowejRadyKomorniczejSlawomirSzynalik" role="speaker">
+ <persName>Wiceprezes Krajowej Rady Komorniczej Sławomir Szynalik</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="WiceprezeszarzaduPolskiegoZwiazkuPracodawcowPrzemysluFarmaceutycznegoKrajowiProducenciLekowGrzegorzRychwalski" role="speaker">
+ <persName>Wiceprezes zarządu Polskiego Związku Pracodawców Przemysłu Farmaceutycznego – Krajowi Producenci Leków Grzegorz Rychwalski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="WiceprezeszarzaduPZPPFKPLGrzegorzRychwalski" role="speaker">
+ <persName>Wiceprezes zarządu PZPPF – KPL Grzegorz Rychwalski</persName>
+ </person>
+ <org xml:id="NKK2S" role="committee">
+ <orgName>Podkomisja stała do spraw nowelizacji prawa cywilnego</orgName>
+ </org>
+ </particDesc>
+ </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/nkk2s/201923-sjm-nkk2s-00009-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/nkk2s/201923-sjm-nkk2s-00009-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..cfee220
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/nkk2s/201923-sjm-nkk2s-00009-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,97 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+ <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+ <TEI>
+ <xi:include href="header.xml"/>
+ <text>
+ <body>
+ <div xml:id="div-1">
+ <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Witam państwa na posiedzeniu podkomisji stałej do spraw nowelizacji prawa cywilnego. Nim przejdę do omówienia porządku obrad, proszę wszystkich posłów o naciśnięcie któregokolwiek z przycisków w celu potwierdzenia kworum. Zostawię to głosowanie przez chwilę otwarte, żeby posłowie, którzy są z nami zdalnie, mogli się połączyć.</u>
+ <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Natomiast na sali chciałbym przywitać obecnych, panią minister Katarzynę Frydrych podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości, pana Andrzeja Vertuna dyrektora Departamentu Legislacyjnego Prawa Cywilnego, panią Annę Marczak głównego specjalistę Departamentu Legislacji Prawa Cywilnego. Mam tu jeszcze zgłoszonego pana Macieja Klonowskiego zastępcę dyrektora Departamentu Legislacyjnego Prawa Cywilnego, z Krajowej Rady Komorniczej panią Annę Zielińską, pana Sławomira Szynalika wiceprezesa i z Konfederacji Lewiatan panią Patrycję Hanasiuk. Chyba dobrze powiedziałem, mam nadzieję, że nie przekręciłem. Witam panie legislatorki, witam naszego mecenasa, witam państwa, witam gości, którzy się z nami łączą.</u>
+ <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">I teraz jest pytanie czy mamy kworum? Tak, mamy kworum.</u>
+ <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Przedstawię porządek posiedzenia. Na podstawie art. 198j ust. 2 regulaminu Sejmu zwołuję posiedzenie podkomisji stałej na dzień 22 listopada w gmachu Sejmu. Posiedzenie będzie prowadzone z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej umożliwiających porozumiewanie się na odległość. Porządek dzienny: rozpatrzenie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego (druk nr 2650). Podpisał przewodniczący Piotr Sak.</u>
+ <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Czy są uwagi do porządku? Czy mamy jakieś uwagi od posłów zdalnie do porządku? Rozumiem, że porządek został przyjęty.</u>
+ <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Proponuję w dniu dzisiejszym następujące procedowanie. Oddam głos pani minister w celu omówienia projektu, potem izbie komorniczej, potem Konfederacji Lewiatan, jeżeli mamy kogoś zdalnego, to wtedy osoba zdalna i w tym momencie zamknę posiedzenie i powtórne posiedzenie będzie zwołane w najbliższy wtorek na godz. 9.00 rano.</u>
+ <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Bardzo proszę, pani minister, oddaję głos.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-2">
+ <u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKatarzynaFrydrych">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, ustawą z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw znowelizowano szereg przepisów ustawy k.p.c., m.in. z zakresu postępowania rozpoznawczego, odwoławczego oraz egzekucyjnego. Nowelizacja miała charakter wielopłaszczyznowy, a jej głównym celem było wprowadzenie instrumentów pozwalających na sprawne zarządzanie postępowaniem cywilnym. W trakcie, jakkolwiek krótkiego, obowiązywania ustawy, większość przepisów bowiem weszła w życie 7 listopada 2019 r., ujawniły się kwestie, które wymagają ponownego przeanalizowania.</u>
+ <u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKatarzynaFrydrych">Wątpliwości zgłaszane przez środowisko orzecznicze odnośnie do stosowania pewnych przepisów, ale też problemy dostrzeżone przez samego projektodawcę, legły u podstaw podjęcia prac zmierzających do ich wyeliminowania i dokonania modyfikacji przepisów stosownie do zaobserwowanych w praktyce dysfunkcji. W konsekwencji projekt zmierza do uproszczenia obowiązujących procedur, wypełnienia luk prawnych, uspójnienia przepisów, co przełoży się na zmniejszenie obciążenia sądów pracą i skrócenie czasu trwania postępowań.</u>
+ <u xml:id="u-2.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKatarzynaFrydrych">Zasadnicze i zarazem najbardziej obszerne zmiany proponuje się w ustawie – Kodeks postępowania cywilnego. Część zmian ma na celu doprecyzowanie, względnie korektę niektórych rozwiązań, które znalazły się już we wspomnianej na wstępie ustawie nowelizującej. Wśród takowych należy wskazać projektowany art. 49 § 2 k.p.c., którego celem jest ściślejsze powiązanie instytucji wyłączenia sędziego, a raczej braku podstaw do tego, z brzmieniem art. 1561 k.p.c., który także ulegnie doprecyzowaniu. Obecne rozbieżności terminologiczne mogą budzić wątpliwości odnośnie do zakresu pouczeń, których sędzia może udzielić, aby nie spotkać się z zarzutem stronniczości, tj. naruszenia powołanego art. 49 § 1 k.p.c. Rozbieżność między obowiązującymi przepisami nie sprzyja pewności prawa, zarówno stron, jak i organów procesowych, stąd stało się konieczne ich wyeliminowanie.</u>
+ <u xml:id="u-2.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKatarzynaFrydrych">Jednym z najważniejszych nowych rozwiązań, które przewiduje projekt, jest podniesienie wartości przedmiotu sporu w sprawach o prawa majątkowe, uzasadniającej właściwość sądu okręgowego z 25 tys. zł do 100 tys. zł, przy jednoczesnym założeniu, że sprawy o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym będą rozpoznawane przez sąd właściwy rzeczowo stosownie do wartości przedmiotu sporu, a nie – jak dotychczas – przez sąd rejonowy niezależnie od wartości przedmiotu sporu.</u>
+ <u xml:id="u-2.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKatarzynaFrydrych">Nowe rozwiązanie w zakresie pism procesowych składanych przez profesjonalnych pełnomocników przewiduje projektowany art. 1281 k.p.c. Ma on na celu zmobilizowanie zawodowych pełnomocników do konstruowania pism procesowych w sposób zwięzły, przejrzysty, przy jednoczesnym obowiązku wyodrębnienia w ich strukturze części zawierającej kierowane do sądu oświadczenia, twierdzenia oraz wnioski, w tym wnioski dowodowe. Jeżeli zaś pismo będzie zawierać uzasadnienie, wnioski dowodowe zgłoszone tylko w tym uzasadnieniu nie będą wywoływać skutków, jakie ustawa wiąże ze złożeniem ich przez stronę.</u>
+ <u xml:id="u-2.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKatarzynaFrydrych">W celu wzmocnienia pozycji procesowej strony będącej konsumentem przewiduje się wprowadzenie nowego postępowania odrębnego, postępowania z udziałem konsumentów. Jest to wyrazem realizacji zaleceń Najwyższej Izby Kontroli, jak też postulatów samego środowiska konsumentów co do zwiększenia zakresu ochrony ich praw.</u>
+ <u xml:id="u-2.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKatarzynaFrydrych">Jednocześnie przedłożony projekt zawiera rozwinięcie i kontynuację pomysłów znanych ze wspomnianej na wstępie dużej noweli k.p.c. Planowane jest zatem rozszerzenie zakresu stosowania zasady zakazu nadużycia prawa procesowego na szereg kolejnych instytucji procesowych. Obejmuje to przyjęcie niedopuszczalności złożenia wniosku o wyłączenie sędziego niewyznaczonego do rozpoznania sprawy, niedopuszczalność złożenia ponownego wniosku o wznowienie postępowania opartego na tych samych podstawach.</u>
+ <u xml:id="u-2.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKatarzynaFrydrych">Istotne zmiany zakłada się także w zakresie przepisów odnoszących się do tzw. doręczeń komorniczych, doręczeń korespondencji między stronami, osobami fizycznymi będącymi przedsiębiorcami. Usprawnieniu organizacji postępowania mają służyć nowe rozwiązania z zakresu planowania rozprawy i dokonywania przez sąd niezbędnych pouczeń.</u>
+ <u xml:id="u-2.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKatarzynaFrydrych">Zmianie ulegną rozwiązania dotyczące uzasadnienia orzeczeń wydawanych na posiedzeniach niejawnych. Usunięciu wątpliwości rodzących się na tle tzw. zażaleń poziomych służy uściślenie i doprecyzowanie zasad ich rozpoznawania. Modyfikacji ulegną zasady badania przedawnienia roszczeń na etapie postępowania egzekucyjnego, tak aby komornicy sądowi nie byli angażowani w badanie należności ubocznych, których znaczenie jest drugorzędne.</u>
+ <u xml:id="u-2.9" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKatarzynaFrydrych">W projekcie przewiduje się również szereg rozwiązań porządkujących egzekucję z nieruchomości, w tym istotnie poprawiających sytuację wierzycieli alimentacyjnych w toku postępowania o podział sumy uzyskanej z egzekucji. W tym zakresie proponuje się utworzenie sui generis funduszu żelaznego, który pozwoli na zaspokojenie wierzycieli alimentacyjnych na wypadek niewywiązania się przez dłużnika z ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego albo bezskuteczności egzekucji prowadzonej z innych składników majątku dłużnika.</u>
+ <u xml:id="u-2.10" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKatarzynaFrydrych">Przedkładany projekt zawiera również propozycje zmian w innych ustawach. Odnosząc się do nich pokrótce, wspomnę o zmianach w zakresie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Mają one głównie charakter dostosowawczy, zmierzają do ujednolicenia rozwiązań dotyczących egzekucji z nieruchomości w egzekucji sądowej i administracyjnej. Zmiany w ustawie o księgach wieczystych i hipotece także mają charakter porządkująco-redakcyjny.</u>
+ <u xml:id="u-2.11" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKatarzynaFrydrych">Proponujemy również zmiany w ustawach o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników, Ordynacji podatkowej, ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych.</u>
+ <u xml:id="u-2.12" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKatarzynaFrydrych">Zasadnicze zmiany również w ustawie – Prawo o ustroju sądów powszechnych zakładają możliwość wyznaczenia jednego sądu rejonowego i jednego sądu okręgowego właściwego do rozpoznawania spraw w europejskim postępowaniu nakazowym oraz europejskim postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń wszczętych za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego te postępowania.</u>
+ <u xml:id="u-2.13" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKatarzynaFrydrych">W ustawie o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratura i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki zakłada się przede wszystkim wprowadzenie możliwości pozostawienia kolejnej skargi w aktach sprawy bez podejmowania w związku z jej wniesieniem żadnych czynności w sytuacji, gdy dotyczy ona tego samego postępowania, nie spełnia ustawowych wymogów i była uprzednio odrzucona.</u>
+ <u xml:id="u-2.14" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKatarzynaFrydrych">Zmiany w ustawie o kosztach sądowych w sprawach cywilnych przewidują poszerzenie zakresu stosowaniu instytucji tzw. negocjacyjnego systemu wynagradzania biegłych poprzez pozostawienie sądowi luzu decyzyjnego w sprawach, w których wynagrodzenie biegłego nie będzie przekraczać 5 tys. zł.</u>
+ <u xml:id="u-2.15" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKatarzynaFrydrych">Przyjęte w ustawie – Kodeks cywilny i ustawie – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw ukształtowanie nowych instytucji na podstawie zasady kontynuacji powoduje, że nawet ponad 5 lat po wejściu tych rozwiązań w życie powstaje wiele praktycznych komplikacji, np. w związku z ustaleniem kosztów zakończonego postępowania egzekucyjnego. Tym samym projektodawca zdecydował się na objęcie projektowanym art. 2 ust. 7a i ust. 11 postępowań nadal będących w toku. Jest to pożądane i pozytywnie przyczyni się do pewności prawa i bezpieczeństwa obrotu prawnego.</u>
+ <u xml:id="u-2.16" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKatarzynaFrydrych">W praktyce sądowej coraz częściej dostrzegane jest zjawisko wpływania na właściwość sądu poprzez cesję wierzytelności przysługującej z danej umowy. Zjawisko takie jest nieprawidłowe, prowadzi do obejścia przepisów o właściwości sądu, stąd przyjęcie w ustawie o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej rozwiązań, zgodnie z którymi przelew wierzytelności nie wpływa na właściwość sądu.</u>
+ <u xml:id="u-2.17" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKatarzynaFrydrych">Zmiana w ustawie o Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej stanowi konsekwencję nowych rozwiązań zawartych w zmienianym art. 18 pkt 4 k.p.c., zakładających m.in. rozpoznawanie spraw o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym przez właściwy rzeczowo sąd stosownie do wartości przedmiotu sporu. W sprawach o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym będzie odtąd obowiązkowe zastępstwo Prokuratorii Generalnej RP na zasadach przewidzianych w art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy.</u>
+ <u xml:id="u-2.18" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKatarzynaFrydrych">Nowe brzmienie art. 31 i 32 ustawy o kosztach komorniczych, przewidujące opłatę stałą od wniosku o zabezpieczenie, zmierza do wyeliminowania sytuacji, w których wierzyciel ponosi znaczne koszty zabezpieczenia niezależnie od efektów postępowania, co przyczyni się również do ukierunkowania komorników na wynik postępowania. Bardzo dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-3">
+ <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dziękuję, pani minister.</u>
+ <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poproszę o głos Krajową Radę Komorniczą.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-4">
+ <u xml:id="u-4.0" who="#WiceprezesKrajowejRadyKomorniczejSlawomirSzynalik">Panie przewodniczący, dziękuję bardzo za oddanie głosu.</u>
+ <u xml:id="u-4.1" who="#WiceprezesKrajowejRadyKomorniczejSlawomirSzynalik">Szanowni państwo, chciałbym, żebyśmy na początku uczcili minutą ciszy pamięć naszej koleżanki Ewy Kochańskiej komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Łukowie, która została zamordowana w bestialski sposób, pełniąc służbę jako komornik sądowy. Jesteśmy w głębokiej żałobie i łączymy się w bólu z rodziną zamordowanej koleżanki. Chcemy zrobić wszystko, żeby w przyszłości nie dochodziło wobec komorników do takich bezprawnych aktów przemocy. Ufamy, że wspólnym wysiłkiem doprowadzimy do takich zmian, które zapewnią komornikom bezpieczną możliwość wykonywania swojej pracy powierzonej im przez państwo.</u>
+ <u xml:id="u-4.2" who="#WiceprezesKrajowejRadyKomorniczejSlawomirSzynalik">Jeżeli mogę poprosić o powstanie.</u>
+ <u xml:id="u-4.3" who="#WiceprezesKrajowejRadyKomorniczejSlawomirSzynalik">(zebrani wstają, minuta ciszy) Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-5">
+ <u xml:id="u-5.0" who="#KrajowejRadyKomorniczejAnnaZielinska">Bardzo dziękuję. Przechodząc do merytorycznej części naszego wystąpienia, bardzo dziękuję za zaproszenie do udziału w pracach tej Komisji, za możliwość współpracy przy tak istotnym dla nas projekcie. W pierwszej kolejności chciałabym zaznaczyć, że samorząd komorniczy w dużej mierze ocenia proponowane zmiany zdecydowanie pozytywnie. Część naszych uwag została już zgłoszona bezpośrednio w MS w czasie konferencji uzgodnieniowej, która odbyła się w tym roku. W części te uwagi zostały przez państwa uwzględnione, za co dziękujemy.</u>
+ <u xml:id="u-5.1" who="#KrajowejRadyKomorniczejAnnaZielinska">Natomiast w międzyczasie pojawiła się jeszcze potrzeba zgłoszenia dodatkowych uwag i dodatkowych zastrzeżeń, które chciałabym w tej chwili w skrócie omówić. Uwagi te opisaliśmy w stanowisku KRK, które zgłosiliśmy do Sejmu pismem z 7 października i w całości te uwagi podtrzymujemy. Przede wszystkim dotyczą one egzekucji z nieruchomości, egzekucji z ruchomości, a konkretnie elektronicznych licytacji. Elektroniczna licytacja ruchomości możliwa jest od 1 marca 2017 r., zaś nieruchomości prowadzonych w trybie zwykłym od 6 listopada 2021 r. Te przepisy oceniane są pozytywnie, zarówno przez środowisko komorników sądowych, jak i przez środowisko wierzycieli. Natomiast w ostatnich miesiącach, w ostatnich latach w zasadzie ich obowiązywania, praktyka pokazała, że wymagają one pewnej modyfikacji.</u>
+ <u xml:id="u-5.2" who="#KrajowejRadyKomorniczejAnnaZielinska">Najważniejszy nasz postulat dotyczy możliwości wydłużenia czasu trwania takiej licytacji. Jak pokazuje praktyka duża część postąpień, a w zasadzie przeważająca część postąpień, dokonywana jest przez licytantów dosłownie w ostatnich minutach i w ostatnich sekundach trwania licytacji. Powoduje to, że licytację wygrywa nie osoba, która jest gotowa zaofiarować najwyższą cenę, ale osoba, która zwyczajnie ma najlepszy refleks. W związku z tym poszkodowanym, bo tak można powiedzieć, staje się wierzyciel, który nie odzyskuje takiej kwoty, jaką mógłby odzyskać, jak również dłużnik, którego dług nie zmniejsza się w takim stopniu, w jakim mógłby się zmniejszyć. Dlatego też samorząd komorniczy proponuje, żeby każdorazowo licytacja elektroniczna, zarówno ruchomości, jak i nieruchomości, była wydłużana o każde 5 minut, jeżeli ostatnie postąpienie nastąpi w ostatnich 5 minutach trwania licytacji. Spowoduje to wyrównanie szans licytantów, również tych, którzy nie mogą się takim znakomitym refleksem poszczycić. Ponadto chcielibyśmy postulować pewnego rodzaju ujednolicenie przepisów, które regulują zarówno licytacje ruchomości, jak i nieruchomości. Szczegółowo omówiliśmy te przepisy w naszym pisemnym stanowisku. Chcielibyśmy również zasugerować, zaapelować do szanownej Komisji, o drobną modyfikację przepisów regulujących tryb doręczania korespondencji przez komornika. Chodzi mianowicie o osoby, które są uprawnione do dokonywania takich doręczeń. Oczywistym jest, że doręczenia takiego dokonuje komornik osobiście, natomiast komornik może upoważnić również do tego pracownika kancelarii, który ma co najmniej sześciomiesięczny staż pracy. W ocenie samorządu jest to czynność na tyle prosta i na tyle nieskomplikowana, że nie wymaga ona takiego stażu pracy, a jednocześnie ograniczenie to utrudnia praktyczne funkcjonowanie kancelarii komorniczych. Mam tutaj na myśli to, że komornik nie może zatrudnić pracownika wyłącznie w celu doręczania korespondencji. Z takim zamiarem musiałby po prostu zatrudnić kogoś do dokonywania jakichś innych czynności w ramach kancelarii i dopiero po 6 miesiącach delegować go do wykonywania tych czynności, do których jest on powołany.</u>
+ <u xml:id="u-5.3" who="#KrajowejRadyKomorniczejAnnaZielinska">Kolejna sprawa to nasz postulat związany z dostępem komorników sądowych do elektronicznej platformy usług administracji publicznej, czyli e-PUAP-u. Projektowana w ustawie nowelizującej zmiana art. 7522 § 3 k.p.c. zakłada, że komornik może na wniosek strony doręczać jej odpisy pism za pośrednictwem platformy e-PUAP i oczywiście jest to zmiana jak najbardziej pozytywna. Jednak zmiana ta w naszej ocenie wymaga równocześnie nowelizacji ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne. Zasadnym wydaje się nam dokonanie zmiany art. 2 ust. 3 z uwzględnieniem zapisu art. 19c tej właśnie ustawy poprzez umożliwienie komornikom sądowym zawarcia porozumienia z ministrem właściwym do spraw informatyzacji w sprawie udostępniania usług na e-PUAP lub korzystania z usług sieciowych pozwalających na wykorzystanie profilu zaufanego. Dlaczego to wszystko? Taka zmiana umożliwi komornikom sądowym automatyczne wysyłanie korespondencji, zamiast ręcznego, że tak się wyrażę kolokwialnie, przeklikiwania każdorazowo przy doręczaniu pism.</u>
+ <u xml:id="u-5.4" who="#KrajowejRadyKomorniczejAnnaZielinska">Również samorząd komorniczy chciałby się ustosunkować do proponowanej przez ministerstwo nowelizacji ustawy o kosztach komorniczych w zakresie ustalenia opłaty za zabezpieczenie. Proponowaną zmianę oceniamy zdecydowanie negatywnie – ustalenie opłaty stałej w wysokości 300 zł niejednokrotnie niewspółmiernej do nakładu pracy, którą będzie musiał podjąć komornik w danej konkretnej sprawie. My mówimy tutaj również o sprawach skrajnie skomplikowanych, takich jak zajęcie drogich ruchomości, co oczywiście wiąże się również z dużą odpowiedzialnością odszkodowawczą komornika, niejednokrotnie znacznie przekraczającą kwotę, o której mówimy, czyli kwotę 300 zł. Są to sprawy, które nie zawsze, również z winy komornika, muszą się zakończyć skutecznie. W związku z tym mogą pojawiać się takie sytuacje, w których komornik nie będzie mógł pobrać opłaty w wysokości 10% od obowiązanego, o której jest mowa w ust. 2. Dlatego też, ponieważ to jest kolejne obniżenie opłaty egzekucyjnej, tym bardziej w czasach galopującej inflacji, w czasach drastycznie rosnących cen i coraz większych kłopotów komorników sądowych z utrzymywaniem swoich kancelarii, z pokrywaniem bieżących kosztów działalności, uważamy taką propozycję za niemożliwą do zaakceptowania przez nas. Bardzo dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-6">
+ <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poproszę Konfederację Lewiatan.</u>
+ <u xml:id="u-6.2" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Specjalistka do spraw rynku finansowego i prawa korporacyjnego w Konfederacji Lewiatan Patrycja Hanasiuk:</u>
+ <u xml:id="u-6.3" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Szanowny panie przewodniczący, bardzo dziękuję za możliwość zabrania głosu. Patrycja Hanasiuk, specjalistka do spraw rynku finansowego i prawa korporacyjnego w Konfederacji Lewiatan.</u>
+ <u xml:id="u-6.4" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Na początku pragnę powiedzieć, że ogólnie oceniamy cały projekt pozytywnie. Jednak w naszej ocenie wymaga on w niektórych miejscach doprecyzowania czy też zmian. I tutaj chciałabym się głównie skupić na kwestii tzw. doręczeń komorniczych. W naszym stanowisku też przedstawiliśmy proponowane zmiany, np. dotyczące zobowiązania sądu do sprawdzenia wiedzy z urzędu albo też zbadania informacji w przedmiocie aktualności adresu zamieszkania wynikającym z prowadzonych w sądzie spraw. Proponujemy akże wydłużenie terminu wskazanego w art. 1391 § 2 do 6 miesięcy.</u>
+ <u xml:id="u-6.5" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Jeżeli chodzi o nasze stanowisko wypracowane wspólnie z KRK, to proponujemy dwie poprawki w naszej ocenie bardzo zasadnicze. Pierwsza zmiana dotyczy art. 91 pkt 1 ustawy k.p.c. i tutaj proponujemy zmianę na brzmienie „wszystkich łączących się ze sprawą czynności procesowych, nie wyłączając czynności związanych z doręczeniem, o którym mowa w art. 1391, powództwa wzajemnego, skargi o wznowienie postępowania i postępowania wywołanego ich wniesieniem, jak też wniesieniem interwencji głównej przeciwko mocodawcy”. Proponujemy także zmianę dotyczącą art. 3a po ust. 1 ustawy z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych poprzez dodanie ust. 1a w brzmieniu „wraz z wnioskiem, o którym mowa w art. 3 ust. 4 pkt 1 pełnomocnik procesowy przedkłada komornikowi zobowiązanie do dokonania doręczenia, o którym mowa w art. 1391 ust. 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. k.p.c. Przedłożenie zobowiązania jest równoznaczne z wykazaniem umocowania pełnomocnika procesowego w sprawie”. I tutaj krótkie uzasadnienie – ta zmiana jednoznacznie rozstrzygnie na poziomie legislacyjnym to, że komornik przyjmuje, że skoro dany pełnomocnik profesjonalny otrzymał z sądu zobowiązanie z art. 1391 k.p.c., to posiada on odpowiednie umocowanie do występowania w sprawie. Czyli nadal jest to w ramach jednego postępowania sądowego. Natomiast obecny stan prawny rodzi rozbieżności interpretacyjne w tym zakresie, które z kolei wydłużają proces doręczeń przez konieczność przesyłania przez pełnomocników dodatkowych dokumentacji w postaci pełnomocnictwa. Zmiana ta ma na celu ograniczenie obiegu de facto powielających się funkcjonalnie dokumentów.</u>
+ <u xml:id="u-6.6" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Druga propozycja zmiany dotyczy tego, żeby w art. 3a po ust. 4 ustawy o komornikach sądowych dodać ust. 4a w brzmieniu „w przypadku, gdy podmiot zlecający we wniosku, o którym mowa w art. 3 ust. 4 pkt 1, na wypadek bezskutecznej próby doręczenia zawarł zlecenie podjęcia czynności zmierzających do ustalenia aktualnego adresu zamieszkania adresata, o którym mowa w art. 3b, komornik po uprzednim opłaceniu przez powoda wniosku w tym zakresie podejmuje zgodnie z wnioskiem czynności zmierzające do ustalenia aktualnego adresu zamieszkania adresata. W takim wypadku ust. 4 stosuje się odpowiednio po dokonaniu przez komornika czynności określonych we wniosku”. I też krótkie uzasadnienie – obecna praktyka pokazuje, że podmiot zlecający doręczenie wraz ze zleceniem przekazuje wniosek o podjęcie czynności zmierzających do ustalenia aktualnego adresu zamieszkania adresata na wypadek bezskuteczności próby doręczenia. Na gruncie obecnego stanu prawnego nie jest do końca jasne czy komornik może zrealizować oba wnioski łącznie bez wzywania o złożenie osobnego wniosku o ustalenie nowego adresu. Zaproponowana przez nas zmiana zmierza do tego, że w przypadku wysłania do komornika pisma obejmującego łącznie wniosek o doręczenie odpisu pozwu oraz w przypadku braku doręczenia odpisu pozwu wniosku o ustalenie adresu komornik nie będzie wzywać o złożenie osobnego wniosku o ustalenie nowego adresu oraz będzie dokonywać realizacji obu wniosków zawartych w piśmie. Naszym zdaniem pozwoli to ograniczyć obieg dokumentów, przyspieszyć całość procesu doręczenia komorniczego, a także oczywiście wpłynie na obniżenie kosztów całego postępowania. Z kolei z tego względu zasadne jest też jednoznaczne skierowanie przez komornika wezwania do uiszczenia opłaty, o której mowa w art. 41 ust. 1 oraz 2 ustawy o kosztach komorniczych. To jeżeli chodzi o doręczenia.</u>
+ <u xml:id="u-6.7" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">W naszym stanowisku zaproponowaliśmy również i zwróciliśmy uwagę na kilka zmian. Po pierwsze, zmiana artykułu odnośnie do doręczeń zmierza też do zawężenia czynności. Tam mamy sformułowanie „zwraca korespondencję wraz z dowodem na piśmie, że pozwany zamieszkuje pod adresem wskazanym w pozwie”. I tu mamy w zasadzie potrójne ograniczenie praw powoda. Po pierwsze – wymóg pisemności przez zmianę na „zamieszkuje” z dotychczasowego „przebywa” oraz poprzez eliminację możliwości wskazania aktualnego adresu pozwanego. Dlatego też proponujemy zrezygnować ze wskazanej zmiany, bo z jednej strony ogranicza ona prawa do sądu, a z drugiej strony sprzyja ewentualnemu uchylaniu się dłużnika od odbioru korespondencji.</u>
+ <u xml:id="u-6.8" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dalej także proponujemy skrócenie procedury komorniczego doręczenia, bo na dzisiaj mamy tutaj taką zasadność: sąd – komornik – sąd, przy jednoczesnym umożliwieniu powodowi, gdy próba doręczenia okaże się bezskuteczna i zgodnie z ustaleniami komornika pozwany nie zamieszkuje pod wskazanym adresem, wystąpienia do komornika z wnioskiem o podjęcie czynności zmierzających do ustalenia aktualnego adresu zamieszkania pozwanego i próbę doręczenia pisma pod nowo ustalony adres pozwanego.</u>
+ <u xml:id="u-6.9" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Proponujemy również zmianę odnośnie do pism wnoszonych przez stronę. Zauważyliśmy tutaj ryzyko zbyt rygorystycznego stosowania przepisu i ograniczania wniosków do wyraźnie wskazanej w tezie dowodowej bez uwzględniania uzasadnienia pisma i dowodów pełnomocnika. Uznajemy to za regulację, która przejawia nadmierny formalizm.</u>
+ <u xml:id="u-6.10" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dalej również, jeżeli chodzi o proponowane zmiany, w kontekście pozwu wnoszonego przez przedsiębiorcę mamy do rozważenia w ogóle jaka jest zasadność udziału w próbie dobrowolnego rozwiązania sporu, bo w niektórych przypadkach udział może być zbędny i jedynie wydłużać dochodzenie roszczenia. Ten przepis dodatkowo prowadzi do nieracjonalnych działań, mających za zadanie jedynie uniknąć wskazanej sankcji, ale nie przybliża do realnego rozwiązania. Dlatego, jeżeli chodzi o art. 45816, ta regulacja nie wzmacnia ochrony, jedynie kreuje nadmierny formalizm. Dlatego rekomendujemy usunięcie projektowanego art. 45816.</u>
+ <u xml:id="u-6.11" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Krytycznie oceniamy również pomysł, aby zażalenie na postanowienie wydane w wyniku rozpoznania zarzutów przeciwko planowi podziału sumy uzyskanej z egzekucji z nieruchomości rozpoznawał sąd okręgowy. Tutaj jako uzasadnienie krótko – doprowadzi to do niepotrzebnego wydłużenia czasu trwania postępowania.</u>
+ <u xml:id="u-6.12" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dalej, krytycznie oceniamy również zmianę stanowiącą o tym, że zwraca się wniosek bez wzywania do uzupełnienia. Mowa tu o wniosku, o którym mowa w art. 804 w § 2. Stanowi to wyłączenie możliwości uzupełnienia braku na wezwanie i niepotrzebnie opóźni postępowanie egzekucyjne.</u>
+ <u xml:id="u-6.13" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">W dalszej części również, jeżeli chodzi o zawieszenie postępowania przez organ egzekucyjny na wniosek wierzyciela. W projektowanym art. 820 wskazujemy w zasadzie na brak kryteriów, według których komornik miałby oceniać, czy złożony wniosek ma na celu wyłącznie przedłużenie postępowania, jak i możliwość zweryfikowania ewentualnie wskazanej przyczyny, dla której wniosek jest składany.</u>
+ <u xml:id="u-6.14" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dodatkowo rekomendujemy również nieusuwanie art. 968 § 2. Instytucja zaliczenia wierzytelności na poczet ceny nabycia ma na celu ułatwienie wzajemnych rozliczeń i uniknięcie zaangażowania środków pieniężnych, które w ostatecznym rozrachunku i tak zostałyby zwrócone nabywcy. Ogólnie nie uważamy, żeby ten przepis był reliktem przeszłości, wręcz przeciwnie, takie pozostawienie przepisu jest jak najbardziej zasadne. W stanowisku podaliśmy szereg przykładów, których już może nie będę przytaczać, mówiąc ogólnie o naszych uwagach.</u>
+ <u xml:id="u-6.15" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Jeżeli chodzi o sprawy egzekucji grzywien i kar w projektowanym art. 10631, ogólnie wskazane rozwiązanie jest pozytywne, ale my rekomendujemy rozszerzenie go na inne podmioty posiadające odpowiednią infrastrukturę. Wskazanie możliwości, tj. jej podstawy prawnej wprost w k.p.c., zachęciłoby również komorników do cyfryzacji korespondencji. Warto dopuścić przynajmniej taką możliwość i przemawia za tym wzgląd na usprawnienie i przyspieszenie postępowania. Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-6.16" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dziękuję pani przedstawiciel Konfederacji Lewiatan.</u>
+ <u xml:id="u-6.17" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Czy mamy jakiś głos zdalny?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-7">
+ <u xml:id="u-7.0" who="#WiceprezeszarzaduPolskiegoZwiazkuPracodawcowPrzemysluFarmaceutycznegoKrajowiProducenciLekowGrzegorzRychwalski">Dzień dobry. Jeżeli można.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-8">
+ <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-9">
+ <u xml:id="u-9.0" who="#WiceprezeszarzaduPZPPFKPLGrzegorzRychwalski">Panie przewodniczący, szanowni państwo, bardzo dziękuję za udzielenie głosu. Reprezentuję Krajowych Producentów Leków, 17 firm farmaceutycznych krajowych, które produkują leki w Polsce. To jest 1% PKB, 25 tys. osób zatrudnionych, co drugi refundowany lek w aptece pochodzi od krajowych producentów leków.</u>
+ <u xml:id="u-9.1" who="#WiceprezeszarzaduPZPPFKPLGrzegorzRychwalski">Wczoraj złożyliśmy na ręce pana przewodniczącego i do Ministerstwa Sprawiedliwości pakiet pięciu poprawek, które naszym zdaniem pomogłyby konkurować na rynku farmaceutycznym, dotyczące instytucji zabezpieczenia. Instytucja zabezpieczenia często postrzegana jest na rynku farmaceutycznym jako mechanizm opóźniający konkurencję, ponieważ rynek farmaceutyczny charakteryzuje się tym, że jest ok. 20 lat monopolu i następuje później, po tych 20 latach ochrony monopolistycznej, konkurencja. I my jako KPL wchodzimy właśnie w tym momencie po wygaśnięciu ochrony patentowej w ochronę z praw wyłącznych. I niestety, zauważyliśmy w toku prac naszych firm, które chcą wprowadzać jak najszybciej leki na rynek, tak aby one były konkurencyjne cenowo i przystępne cenowo dla polskiego pacjenta, że instytucja zabezpieczenia staje się mechanizmem wydłużenia de facto ochrony z praw wyłącznych. Dlatego przedłożyliśmy pięć poprawek, których ja dzisiaj tu nie będę szczegółowo omawiał. Mam na to nadzieję w toku prac nad poszczególnymi artykułami. Ale one dotyczą art. 7301, art. 755, 7551, z zakresu k.p.c. i jedna propozycja zmiany w ustawie o świadczeniach zdrowotnych.</u>
+ <u xml:id="u-9.2" who="#WiceprezeszarzaduPZPPFKPLGrzegorzRychwalski">Ten pakiet poprawek ma służyć wyrównaniu szans, bo my nie chcemy mieć żadnej przewagi konkurencyjnej, tylko wyrównania szans z wielkimi firmami globalnymi farmaceutycznymi, abyśmy mogli realnie konkurować w powództwie o zabezpieczenie. Ministerstwo Sprawiedliwości w toku korespondencji zwróciło nam uwagę, że w toku dyskusji, którą prowadziliśmy z MS została wprowadzona jedna zmiana w art. 755, za to bardzo dziękujemy. Niemniej, w projekcie naszych poprawek przedłożyliśmy pewne uzupełnienie do tego artykułu, ponieważ w toku analizy tego artykułu zauważyliśmy pewną nieścisłość, która mogłaby być wykorzystywana w postępowaniach faktycznych. I tutaj prosimy bardzo o zwrócenie uwagi na art. 755.</u>
+ <u xml:id="u-9.3" who="#WiceprezeszarzaduPZPPFKPLGrzegorzRychwalski">Również przedłożyliśmy propozycję wprowadzenia art. 7551a, to jest pism ochronnych. Jest to coś z zakresu rynku farmaceutycznego, co jest bardzo szeroko dyskutowane w zakresie własności przemysłowej, także przez przedstawicieli sądownictwa. Dyskusja kierunkuje się nie „czy”, tylko w jaki sposób wprowadzić listy ochronne, które mogłyby naprawdę wyrównać szansę w powództwie o zabezpieczenie, ponieważ teraz te postępowania odbywają się bez udziału stron, a mogłyby wyrównać tutaj sytuację pozwanego z powodem.</u>
+ <u xml:id="u-9.4" who="#WiceprezeszarzaduPZPPFKPLGrzegorzRychwalski">Szanowni państwo, zwracam się z prośbą o zwrócenie uwagi na pakiet pięciu poprawek, które zostały przesłane przez krajowych producentów leków 18 listopada. W toku prac nad poszczególnymi przepisami będziemy zwracali na to uwagę. I bardzo proszę państwa posłów, a także MS, o przyjęcie proponowanych poprawek, tak aby wyrównać szansę krajowego przemysłu farmaceutycznego z wielką globalną farmą. Bardzo dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-10">
+ <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Czy mamy jeszcze jakieś głosy zdalne? Już nie.</u>
+ <u xml:id="u-10.2" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Szanowni państwo, na tym dzisiaj wyczerpaliśmy porządek posiedzenia.</u>
+ <u xml:id="u-10.3" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Zwołuję następne posiedzenie na wtorek 29 listopada na godz. 9.00. Wszystkich oczywiście serdecznie zapraszam. A dzisiaj dziękuję pani minister wraz ze współpracownikami, Krajowej Radzie Komorników, Konfederacji Lewiatan, paniom legislatorkom, państwu obsługującym Komisję. Dziękuję. Zamykam posiedzenie.</u>
+ </div>
+ </body>
+ </text>
+ </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/obn/201923-sjm-obnxx-00099-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/obn/201923-sjm-obnxx-00099-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..eaa4869
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/obn/201923-sjm-obnxx-00099-01/header.xml
@@ -0,0 +1,52 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-obnxx-00099-01">
+ <fileDesc>
+ <titleStmt>
+ <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 99/</title>
+ </titleStmt>
+ <publicationStmt>
+ <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+ </publicationStmt>
+ <sourceDesc>
+ <bibl>
+ <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 99/</title>
+ <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+ <note type="system">III RP</note>
+ <note type="house">Sejm</note>
+ <note type="termNo">9</note>
+ <note type="type">Komisja</note>
+ <note type="sessionNo" target="#OBN">99</note>
+ <note type="part">1</note>
+ <date>2022-11-30</date>
+ </bibl>
+ </sourceDesc>
+ </fileDesc>
+ <profileDesc>
+ <particDesc>
+ <person xml:id="PoselAndrzejRozenek" role="speaker">
+ <persName>Poseł Andrzej Rozenek</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselCezaryTomczyk" role="speaker">
+ <persName>Poseł Cezary Tomczyk</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselCzeslawMroczek" role="speaker">
+ <persName>Poseł Czesław Mroczek</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselMiroslawSuchon" role="speaker">
+ <persName>Poseł Mirosław Suchoń</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselPiotrKaleta" role="speaker">
+ <persName>Poseł Piotr Kaleta</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrzewodniczacyposelMichalJach" role="speaker">
+ <persName>Przewodniczący poseł Michał Jach</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz" role="speaker">
+ <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Wojciech Skurkiewicz</persName>
+ </person>
+ <org xml:id="OBN" role="committee">
+ <orgName>Komisja Obrony Narodowej</orgName>
+ </org>
+ </particDesc>
+ </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/obn/201923-sjm-obnxx-00099-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/obn/201923-sjm-obnxx-00099-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..fdf6641
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/obn/201923-sjm-obnxx-00099-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,68 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+ <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+ <TEI>
+ <xi:include href="header.xml"/>
+ <text>
+ <body>
+ <div xml:id="div-1">
+ <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dzień dobry państwu. Otwieram 99. posiedzenie Komisji Obrony Narodowej. Stwierdzam kworum.</u>
+ <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Porządek dzisiejszego posiedzenia obejmuje następujący punkt: rozpatrzenie informacji ministra obrony narodowej na temat udziału polskiego przemysłu zbrojeniowego w Pakiecie Wzmocnienia Sił Zbrojnych RP na lata 2023–2025. Realizacja dzisiejszego tematu wynika z planu pracy Komisji i została uzgodniona na posiedzeniu prezydium Komisji. Jest to również realizacja ustawy o obronie ojczyzny.</u>
+ <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Witam zaproszonych gości. Witam sekretarza stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej pana Wojciecha Skurkiewicza, dyrektora Departamentu Polityki Zbrojeniowej w ministerstwie pana Sławomira Cichockiego, szefa Agencji Uzbrojenia pana gen. bryg. Artura Kuptela, szefa Zarządu Planowania Rzeczowego P8 Sztabu Generalnego Wojska Polskiego pana gen. bryg. Krzysztofa Zielskiego. Wszyscy gratulujemy awansu. Pan generał debiutuje na posiedzeniu Komisji w tym stopniu. Witam pana Krzysztofa Solę, wiceprezesa zarządu Polskiej Grupy Zbrojeniowej SA oraz pana Marka Małkowskiego, dyrektora projektu Departamentu Projektów Zbrojeniowych w Polskiej Grupie Zbrojeniowej. Witam pana Pawła Sobczyka, zastępcę dyrektora Departamentu Projektów Strategicznych w Ministerstwie Aktywów Państwowych oraz pana Roberta Kuciębę, eksperta w Departamencie Projektów Strategicznych MAP. Witam pana Witolda Lewandowskiego, głównego specjalistę w Zespole Rozwoju i Modernizacji Sił Zbrojnych Departamentu Zwierzchnictwa nad Siłami Zbrojnymi Biura Bezpieczeństwa Narodowego.</u>
+ <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Pragnę przypomnieć, że na posiedzeniu Komisji w dniu 13 lutego 2020 r. przyjęliśmy propozycję prezydium Komisji w sprawie ograniczenia czasu wystąpień na naszych posiedzeniach. Pierwsze wystąpienie posła może trwać maksymalnie 10 minut, a każde kolejne 5 minut. Proszę…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-2">
+ <u xml:id="u-2.0" who="#PoselCzeslawMroczek">W sprawie formalnej.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-3">
+ <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Już. Tylko skończę.</u>
+ <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Proszę o przestrzeganie tych limitów czasowych, aby nasza dyskusja na posiedzeniu Komisji była uporządkowana i rzeczowa.</u>
+ <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Proszę, teraz pan minister Mroczek. Sprawa formalna.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-4">
+ <u xml:id="u-4.0" who="#PoselCzeslawMroczek">Dziękuję. Panie przewodniczący, szanowni państwo, składam formalny wniosek o rozszerzenie porządku obrad dzisiejszego posiedzenia Komisji oraz o zmianę kolejności rozpatrywanych punktów, jeżeli dodamy nowy punkt. Chodzi o to, żebyśmy w punkcie pierwszym dzisiejszego posiedzenia przyjęli dezyderat skierowany do Rady Ministrów oraz do Najwyższej Izby Kontroli w sprawie nieodpowiedzialnej decyzji ministra obrony narodowej o odmowie przyjęcia wsparcia sojuszniczego w zakresie wzmocnienia systemu obrony powietrznej w sytuacji bezpośredniego zagrożenia naszego terytorium atakiem rakietowym. Punkt drugi pozostałby taki, jak do tej pory.</u>
+ <u xml:id="u-4.1" who="#PoselCzeslawMroczek">Krótkie uzasadnienie. Proszę państwa, w dniu 15 listopada br. na terenie wsi Przewodów w województwie lubelskim spadła rakieta, zabijając dwóch obywateli naszego kraju. To zdarzenie pokazuje, w jakim zagrożeniu znajduje się Polska. Nie posiadamy jeszcze własnego systemu obrony przeciwrakietowej. Korzystamy z ochrony sojuszniczej NATO. Istnieje jednak pilna potrzeba zwiększenia jej skuteczności. Jest to możliwe jedynie poprzez rozmieszczenie dodatkowych baterii przeciwrakietowych na terenie naszego kraju. Taką ofertę otrzymaliśmy od Niemiec, które chcą skierować do Polski dwie baterie systemu Patriot. Minister Mariusz Błaszczak odmówił przyjęcia tego wzmocnienia. To decyzja niezwykle bulwersująca, bowiem z niezrozumiałych powodów naraża na szwank zdrowie i życie Polaków. Z uwagi na powyższe zwracamy się do Rady Ministrów o pilną zmianę decyzji ministra obrony narodowej z myślą o zabezpieczenie obywateli naszego państwa przed atakiem rakietowym. Zwracamy się również do Najwyższej Izby Kontroli o zbadanie tej sprawy w zakresie zagrożenia zdrowia i życia naszych mieszkańców.</u>
+ <u xml:id="u-4.2" who="#PoselCzeslawMroczek">Jednocześnie chciałbym, żebyśmy tę opinię skierowali do prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, żeby podjął pilne działania w ramach przysługujących mu kompetencji zwierzchnika Sił Zbrojnych RP. Wydaje się, że nie ma w tej chwili – z punktu widzenia naszych kompetencji, kompetencji Komisji Obrony Narodowej – ważniejszych spraw niż bezpośrednie zagrożenie naszego terytorium atakiem rakietowym i możliwość bardzo szybkiego wzmocnienia odporności Polski w tym zakresie. Dlatego apeluję do wszystkich członków Komisji – sejmowej Komisji Obrony Narodowej – o rozszerzenie porządku obrad dzisiejszego posiedzenia. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-5">
+ <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Proszę, pan Cezary Tomczyk.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-6">
+ <u xml:id="u-6.0" who="#PoselCezaryTomczyk">Panie przewodniczący, chciałem tylko wzmocnić ten głos. Musimy sobie zdać sprawę i chciałbym, żeby pan przewodniczący też o tym pamiętał, że jesteśmy przede wszystkim Komisją Obrony Narodowej. Cała Polska żyje jakimś konkretnym elementem, konkretną sprawą, która dzieje się w naszym kraju, a ja mam wrażenie, że bardzo często przemykamy gdzieś obok. Jest to np. wczorajsza historia, czyli kwestia zmiany konstytucji. Projektem, który leży od maja i nie był w żaden sposób pokazywany, nagle zajmujemy się o godz. 22.00. To jest sprawa, która dotyczy bezpieczeństwa nas wszystkich. Jest oferta ze strony zachodnich sojuszników, żeby Patrioty znalazły się w Polsce, ale pies z kulawą nogą się tym nie zajmuje. Uważam, że jako Komisja Obrony Narodowej mamy absolutny obowiązek, żeby taki dezyderat złożyć. Szczerze mówiąc, chciałbym panu przewodniczącemu przypomnieć też to, że Komisja Obrony Narodowej i w ogóle parlament są od tego, żeby rząd nadzorować. Nie jest odwrotnie. Mamy określoną konstytucyjną funkcję nadzorowania rządu. Chciałbym, żebyśmy wszyscy, a szczególnie pan przewodniczący, który jest odpowiedzialny za Komisję Obrony Narodowej, tę funkcję wypełniali. Dzisiaj nie ma ważniejszej rzeczy. W zakresie bezpieczeństwa oczy całego kraju są zwrócone na nas. Chciałbym, żebyśmy taki dezyderat jak najszybciej procedowali i podjęli decyzję na tak. Do tego zachęcam też wszystkich posłów z partii rządzącej. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-7">
+ <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Proszę bardzo, pan poseł Suchoń.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-8">
+ <u xml:id="u-8.0" who="#PoselMiroslawSuchon">Bardzo dziękuję. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, ja tylko dwa słowa, bo wczoraj moje koło zgłosiło również wniosek o to, żeby Sejm odbył w trybie pilnym debatę na temat tego nieszczęśliwego tańca, który widzimy w wykonaniu rządu. Przypomnę, że propozycja niemiecka była konsultowana zarówno z Ministerstwem Obrony Narodowej, jak i z Ministerstwem Spraw Zagranicznych. Odpowiedź przesłana kanałami dyplomatycznymi była pozytywna. Nagle nastąpiła zmiana, więc nie mamy żadnych wątpliwości, że z punktu widzenia bezpieczeństwa tego typu postępowanie – pomijając już kwestię, że naraża nas na śmieszność – stanowi bezpośrednie zagrożenie bezpieczeństwa obywateli. W związku z tym składam wniosek formalny o bezpośrednie przejście do głosowania nad tym projektem, bo dzisiaj jest to rzeczywiście jak najbardziej zasadne i pilne. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-9">
+ <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Proszę bardzo, jeszcze pan poseł Kaleta.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-10">
+ <u xml:id="u-10.0" who="#PoselPiotrKaleta">Bardzo dziękuję. Proszę państwa, uważam, że temat, który został przez państwa poruszony, jest niewątpliwie tematem czy zagadnieniem, o którym wszyscy bardzo chętnie posłuchamy, bo faktycznie jest to sprawa ważna, jeżeli chodzi o bezpieczeństwo naszego nieba, naszego terytorium. Chyba nikogo do tego nie musimy przekonywać. Proszę państwa, jednak wydaje mi się, że żeby uzyskać pełną informację na ten temat – przy całym szacunku dla pana ministra Skurkiewicza – oczekiwalibyśmy, żeby ta informacja była dobrze przygotowana. Podejrzewam, że wywoła to skutek w postaci odroczenia tego posiedzenia, żeby taka informacja do nas dotarła. To jest pierwsza kwestia.</u>
+ <u xml:id="u-10.1" who="#PoselPiotrKaleta">Druga kwestia to jest pytanie, na które chciałbym, żeby każdy z nas sobie odpowiedział, także każdy z państwa. Czy jest to informacja, która – jeżeli zostanie nam przekazana, a jeszcze raz podkreślam, że wydaje mi się, że powinna zostać przekazana – powinna być przekazana w trybie jawnym? Uważam, że jeżeli dzisiaj mamy w agendzie przedyskutowanie spraw, które są też bardzo istotne z punktu widzenia polskiej obronności, na co bardzo długo czekaliśmy… Mamy zaproszonych gości. Uważam, że ta kwestia nie powinna być dzisiaj debatowana. To wcale nie znaczy, że na posiedzeniu prezydium Komisji Obrony Narodowej ten temat nie powinien zostać podjęty i wprowadzony do rozstrzygnięcia czy pod debatę na najbliższym posiedzeniu Sejmu albo na specjalnie zwołanym posiedzeniu Komisji Obrony Narodowej. Jeszcze raz podkreślam, że uważam, że powinno to się odbyć w trybie niejawnym. Dziękuję uprzejmie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-11">
+ <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Czy pan minister chciałaby zabrać głos? Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-12">
+ <u xml:id="u-12.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Tak, panie przewodniczący. Rozumiem tę narrację, którą państwo próbują od kilku dni wprowadzić i wszelkimi możliwymi sposobami kolportować to, co się dzieje, zarzucając ministrowi obrony narodowej brak dobrej woli i brak kompetencji. Pragnę zwrócić uwagę i protestuję przeciwko takim wystąpieniom, że minister obrony narodowej z czegokolwiek zrezygnował. Pragnę zaznaczyć, że jesteśmy w stałym kontakcie i w dialogu ze stroną niemiecką. Minister obrony, wicepremier Mariusz Błaszczak jest w ciągłym kontakcie z ministrem obrony narodowej Republiki Federalnej Niemiec. Dziś mówienie, że z czegokolwiek zrezygnowaliśmy, że czegokolwiek nie chcemy, jest absolutnym nadużyciem. Pragnę również zwrócić uwagę – rozumiejąc dobre chęci części spośród występujących posłów – że, jak rozumiem, domagają się państwo tej informacji na wszelkich możliwych forach i z wszelkich możliwych źródeł.</u>
+ <u xml:id="u-12.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Przypomnę, że również posłowie Cezary Tomczyk, Tomasz Siemoniak, Czesław Mroczek, Joanna Kluzik-Rostkowska, Mirosława Nykiel itd. złożyli wniosek do marszałek Sejmu, żeby jutro w ramach pytań w sprawach bieżących minister obrony narodowej referował informacje w sprawie oferty rozmieszczenia w Polsce niemieckich systemów obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej Patriot. To będzie jutro na posiedzeniu plenarnym Sejmu. To państwo złożyli. To będzie jutro, więc dziś ta dyskusja prowadzi do wywołania kolejnej awantury, a nie do merytorycznej rozmowy na temat bezpieczeństwa.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-13">
+ <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Proszę bardzo, jeszcze pan poseł Rozenek.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-14">
+ <u xml:id="u-14.0" who="#PoselAndrzejRozenek">Panie przewodniczący, dziękuję bardzo za udzielenie głosu. Pozwolę sobie nie zgodzić się z panem posłem Kaletą. To nie jest tak, że pan minister Skurkiewicz nie posiada odpowiedniej wiedzy, że jest nieprzygotowany, bo wiemy doskonale, że pan minister Skurkiewicz zawsze jest przygotowany. Z całą pewnością jest w stanie udzielić nam odpowiedniej wiedzy, więc ta wycieczka w kierunku pana ministra wydaje mi się zupełnie nieuzasadniona.</u>
+ <u xml:id="u-14.1" who="#PoselAndrzejRozenek">Po drugie, co do trybu niejawnego wydaje mi się, że jest już trochę za późno na te krokodyle łzy, bo w zasadzie prezes Kaczyński już w trybie jawnym zdążył wszystko powiedzieć. Powiedział już o tym, że nie chce tych rakiet. Powiedział też o tym, że Niemcy nie będą strzelać do rosyjskich rakiet, więc wydaje mi się, że społeczeństwo jest na tyle zaniepokojone, że powinniśmy porozmawiać na ten temat w trybie jawnym, a nie w trybie niejawnym. Na koniec chciałbym przypomnieć, że padły wnioski formalne, więc prosiłbym o ich przegłosowanie. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-15">
+ <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Proszę państwa, a mnie się wydaje, że chcemy się traktować poważnie. Dziś, 4 godziny temu odbyło się posiedzenie prezydium Komisji Obrony Narodowej i nie było żadnego wniosku, żeby to było. Nie wiem, czy traktujemy się poważnie czy niepoważnie. W związku z powyższym ogłaszam godzinę przerwy. Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">[Po przerwie]</u>
+ <u xml:id="u-15.2" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Proszę państwa, przedłużam przerwę do jutra do godz. 13.00. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ </body>
+ </text>
+ </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/rsp/201923-sjm-rspxx-00062-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/rsp/201923-sjm-rspxx-00062-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..5afc048
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/rsp/201923-sjm-rspxx-00062-01/header.xml
@@ -0,0 +1,49 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-rspxx-00062-01">
+ <fileDesc>
+ <titleStmt>
+ <title>Komisja Regulaminowa, Spraw Poselskich i Immunitetowych /nr 62/</title>
+ </titleStmt>
+ <publicationStmt>
+ <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+ </publicationStmt>
+ <sourceDesc>
+ <bibl>
+ <title>Komisja Regulaminowa, Spraw Poselskich i Immunitetowych /nr 62/</title>
+ <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+ <note type="system">III RP</note>
+ <note type="house">Sejm</note>
+ <note type="termNo">9</note>
+ <note type="type">Komisja</note>
+ <note type="sessionNo" target="#RSP">62</note>
+ <note type="part">1</note>
+ <date>2022-11-29</date>
+ </bibl>
+ </sourceDesc>
+ </fileDesc>
+ <profileDesc>
+ <particDesc>
+ <person xml:id="OskarzycielprywatnyRyszardGajownik" role="speaker">
+ <persName>Oskarżyciel prywatny Ryszard Gajownik</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PelnomocnikoskarzycielaprywatnegoAgnieszkaMichalakNiedziulka" role="speaker">
+ <persName>Pełnomocnik oskarżyciela prywatnego Agnieszka Michalak-Niedziułka</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselJaroslawUrbaniak" role="speaker">
+ <persName>Poseł Jarosław Urbaniak</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselSlawomirSkwarek" role="speaker">
+ <persName>Poseł Sławomir Skwarek</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselZbigniewBabalski" role="speaker">
+ <persName>Poseł Zbigniew Babalski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski" role="speaker">
+ <persName>Przewodniczący poseł Kazimierz Smoliński</persName>
+ </person>
+ <org xml:id="RSP" role="committee">
+ <orgName>Komisja Regulaminowa, Spraw Poselskich i Immunitetowych</orgName>
+ </org>
+ </particDesc>
+ </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/rsp/201923-sjm-rspxx-00062-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/rsp/201923-sjm-rspxx-00062-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..dc3bfdb
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/rsp/201923-sjm-rspxx-00062-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,220 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+ <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+ <TEI>
+ <xi:include href="header.xml"/>
+ <text>
+ <body>
+ <div xml:id="div-1">
+ <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Otwieram posiedzenie Komisji.</u>
+ <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Proszę o zalogowanie się obecnych posłów na urządzeniach do głosowania. Posłów spoza Komisji proszę o zalogowanie się wiadomym przyciskiem. W celu sprawdzenia kworum proszę o oddanie dowolnego głosu. Dziękuję bardzo. Zgodnie z informacją z sekretariatu wynika, że liczba jest wystarczająca. W związku z tym, że mamy posiedzenie zdalne, pozostawimy na jakiś czas możliwość zalogowania się.</u>
+ <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia został państwu dostarczony. Materiały na dzisiejsze posiedzenie zostały przesłane za pomocą poczty elektronicznej oraz na urządzenia mobilne iPad. Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie widzę.</u>
+ <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Przechodzimy zatem do realizacji porządku dziennego.</u>
+ <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">W punkcie pierwszym jest rozpatrzenie wniosku oskarżyciela prywatnego Ryszarda Gajownika reprezentowanego przez adwokat Agnieszkę Michalak-Niedziułkę z dnia 30 listopada 2020 r. o wyrażenie zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej posła Sławomira Skwarka.</u>
+ <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Czy jest obecny pełnomocnik oskarżyciela prywatnego, pani mecenas?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-2">
+ <u xml:id="u-2.0" who="#PelnomocnikoskarzycielaprywatnegoAgnieszkaMichalakNiedziulka">Tak. Dzień dobry.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-3">
+ <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Pani mecenas jest zdalnie. Dzień dobry.</u>
+ <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Oskarżyciel prywatny również jest. Tak? Rozumiem, że pan Ryszard Gajownik.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-4">
+ <u xml:id="u-4.0" who="#OskarzycielprywatnyRyszardGajownik">Tak, we własnej osobie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-5">
+ <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Dobrze, dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Poproszę panią mecenas o krótkie zreferowanie wniosku, zakładając, że członkowie Komisji otrzymali ten wniosek i go znają. Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-6">
+ <u xml:id="u-6.0" who="#PelnomocnikoskarzycielaprywatnegoAgnieszkaMichalakNiedziulka">Szanowna Komisjo, wnoszę o wyrażenie zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej posła pana Sławomira Skwarka na podstawie podstawy prawnej wskazanej we wniosku w związku z czynem popełnionym w dniu 23 września 2018 r. na zebraniu sołectw Adamowa w Adamowie w województwie lubelskim, polegającego na słownym znieważeniu, zniesławieniu pana Ryszarda Gajownika przez ówczesnego wójta gminy Adamów, pana Sławomira Skwarka.</u>
+ <u xml:id="u-6.1" who="#PelnomocnikoskarzycielaprywatnegoAgnieszkaMichalakNiedziulka">Pomówił on Ryszarda Gajownika przed uczestnikami zgromadzenia na zebraniu sołectw, mówiąc, iż jest on „beneficjentem dzikiej reprywatyzacji”, oraz użył wobec niego określenia „cham”, dokładnie: „miałeś, chamie, złoty róg, ostał ci się jeno sznur”, czym pomówił i znieważył Ryszarda Gajownika oraz naraził go na utratę zaufania potrzebnego dla zajmowanego stanowiska.</u>
+ <u xml:id="u-6.2" who="#PelnomocnikoskarzycielaprywatnegoAgnieszkaMichalakNiedziulka">Powstała w ten sposób szkoda ma charakter niematerialny, dotyczy dóbr osobistych pokrzywdzonego Ryszarda Gajownika, w związku z czym przez pana Ryszarda Gajownika zostało wszczęte postępowanie z oskarżenia prywatnego, które na dziś jest zawieszone z uwagi na konieczność wyrażenia przez Komisję zgody na pociągnięcie pana posła do odpowiedzialności karnej.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-7">
+ <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Dziękuję bardzo, pani mecenas.</u>
+ <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Czy pan poseł Skwarek ustanowił w trybie regulaminu Sejmu pełnomocnika spośród posłów?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-8">
+ <u xml:id="u-8.0" who="#PoselSlawomirSkwarek">Nie, nie ustanowiłem, panie przewodniczący.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-9">
+ <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Otwieram dyskusję. Czy pan poseł chciałby zabrać głos?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-10">
+ <u xml:id="u-10.0" who="#PoselSlawomirSkwarek">Jeśli będzie można, to oczywiście, że tak.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-11">
+ <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-12">
+ <u xml:id="u-12.0" who="#PoselSlawomirSkwarek">Chciałbym krótko opowiedzieć o opisanej sytuacji.</u>
+ <u xml:id="u-12.1" who="#PoselSlawomirSkwarek">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, co do procedury opisanej przez prawników, legislatorów nie mam zastrzeżeń, konkluzja jest jasna, wskazująca, że można rozpocząć procedurę związaną z immunitetem poselskim. Nie neguję, choć wniosek, jak było w opinii legislatorów, sporządzony został z wadami.</u>
+ <u xml:id="u-12.2" who="#PoselSlawomirSkwarek">Zdarzenie, o którym mowa we wniosku, miało miejsce 23 września 2018 r. Byłem wtedy wójtem gminy i trwała kampania wyborcza do samorządu. Ja ubiegałem się o mandat radnego sejmiku, mój adwersarz o mandat radnego rady powiatu. Po pierwsze, mam wątpliwości, gdyż jeśli ten pan był tak urażony, poczuł się dotknięty, mógł pozwać mnie w trybie wyborczym. Dlaczego tego nie zrobił, pozostaje słodką tajemnicą. Za polemikę podczas spotkania sołeckiego wniosek, pozew przeciwko mnie został złożony dopiero prawie rok później – 5 września 2019 r. Wtedy byłem już posłem VIII kadencji Sejmu, od dnia 4 grudnia 2018 r., i trwała kolejna kampania wyborcza do parlamentu. Ubiegałem się o reelekcję, o mandat posła IX kadencji, zresztą skutecznie.</u>
+ <u xml:id="u-12.3" who="#PoselSlawomirSkwarek">Jeśli naruszyłem dobra osobiste, to dlaczego tak późno powstał pozew za określenie o byciu beneficjentem tzw. dzikiej prywatyzacji? Cytat ten jest często wymieniany w literaturze prawniczej i nigdzie nie ma kłopotu. Na tym zebraniu, również muszę jasno podkreślić, powiedziałem, że jest to cytat: „miałeś, chamie, złoty róg”. Nie było żadnego „chamie”, tylko powiedziałem wyraźnie jest to cytat: „miałeś, chamie, złoty róg, ostał ci się ino sznur”. Powinienem przeprosić autora tych słów śp. Stanisława Wyspiańskiego za niedokładnie sparafrazowany, skrócony cytat.</u>
+ <u xml:id="u-12.4" who="#PoselSlawomirSkwarek">Co najważniejsze w tej sprawie, przez pana Gajownika został złożony pozew do sądu i zostałem wezwany, będąc posłem, do Sądu Rejonowego w Łukowie na rozprawę. Jako przykładny obywatel stawiłem się przed Wysokim Sądem i rozpoczęła się procedura przesłuchania mnie jako pozwanego, jak również drugiej strony oraz świadków. Nie pamiętam dziś tego dokładnie, ale odbyły się dwie lub trzy rozprawy, aż Wysoki Sąd w Łukowie zorientował się, że jestem posłem, i musi zastosować w tej sprawie inne procedury.</u>
+ <u xml:id="u-12.5" who="#PoselSlawomirSkwarek">Na przesłuchanie w tej sprawie, szanowni państwo, w roli świadków zostało wezwanych ponad 40 świadków – kuriozum. Wysoki Sąd kilku skutecznie przesłuchał. Sam powód przyznał podczas przesłuchania, że był beneficjentem prywatyzacji określanej właśnie jako dzikiej. Co do cytatu nie mam komentarza, wcześniejszy powinien wystarczyć.</u>
+ <u xml:id="u-12.6" who="#PoselSlawomirSkwarek">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo teraz po kilku latach wiem, po co i w jakim celu jest tzw. immunitet poselski. Śmiem twierdzić, że ma sens w takim przypadku. Wysokiej Komisji pozostaje wydać opinię co do rekomendacji dla Wysokiej Izby. Liczę na rozsądek i doświadczenie Wysokiej Komisji. Przepraszam, że zabrałem czas Wysokiej Komisji tą mową obrończą we własnej sprawie, nie była to żadna filipika przeciwko komuś.</u>
+ <u xml:id="u-12.7" who="#PoselSlawomirSkwarek">Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-13">
+ <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Otwieram dyskusję. Czy oskarżyciel prywatny chciałby zabrać głos?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-14">
+ <u xml:id="u-14.0" who="#OskarzycielprywatnyRyszardGajownik">Tak.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-15">
+ <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Proszę bardzo, tylko też w miarę zwięźle. Proszę ewentualne o uzupełnienie, stanowisko pani mecenas wszyscy znamy.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-16">
+ <u xml:id="u-16.0" who="#OskarzycielprywatnyRyszardGajownik">Zdarzenie miało miejsce 23 września 2018 r. Dnia 26 września złożyłem wniosek do komendy Policji w trybie wyborczym, żeby ustalili stan faktyczny istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa w przedmiocie tego zdarzenia. Opisałem szczegółowo – mogę zacytować, kopię złożyć. Po braku reakcji powtórzyłem to do prokuratury okręgowej 17 października, załączając uzasadnienie, dlaczego się tym nie zajęła, żadnej odpowiedzi dostałem.</u>
+ <u xml:id="u-16.1" who="#OskarzycielprywatnyRyszardGajownik">Był rozpoczęty…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-17">
+ <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Proszę przedstawić stan prawny związany z tą sprawą.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-18">
+ <u xml:id="u-18.0" who="#OskarzycielprywatnyRyszardGajownik">Tak, tak.</u>
+ <u xml:id="u-18.1" who="#OskarzycielprywatnyRyszardGajownik">Policja skierowała później postępowanie z oskarżenia prywatnego. Rozpoczął się proces pierwszy, ale prokuratura w międzyczasie dała w stosunku do stanowiska prokuratury okręgowej ciekawe informacje. Zacytuję: „w rozmowie z panem Skwarkiem ustalono, że dotyczyło to początku lat 90., że to był cytat”.</u>
+ <u xml:id="u-18.2" who="#OskarzycielprywatnyRyszardGajownik">Oczywiście, od początku lat 90. próbują mnie niszczyć tacy panowie jak pan Skwarek i inni jemu podobni. Natomiast w żadnej prywatyzacji nie brałem udziału, jednej wszy nie nabyłem. Dlaczego jestem złodziejem? Tego nie wiem. Medialnie przedstawiana złodziejska, dzika prywatyzacja na bazie medium reprywatyzacji dzikiej w Warszawie uważana była za złodziejską prywatyzację.</u>
+ <u xml:id="u-18.3" who="#OskarzycielprywatnyRyszardGajownik">Moja godność nie pozwala mi na pewne zachowania i na pozwolenie sobie na uznanie takich rzeczy, jak ten pan prezentuje. To, co powiedział: „miałeś, chamie, złoty róg, został ci się ino sznur”, jest prowokacją do popełnienia samobójstwa przez moją osobę. To jest haniebne.</u>
+ <u xml:id="u-18.4" who="#OskarzycielprywatnyRyszardGajownik">Poruszę pierwszy podstawowy temat. Pan Skwarek w kampanii wyborczej, o której mówił, obiecał kolejną nową piątkę, godz. 18.30 w „Panoramie Lubelskiej”. Była piątka Morawieckiego, była piątka Kaczyńskiego, teraz będzie piątka Skwarka. Dlatego wysłałem pytanie do pana premiera...</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-19">
+ <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Przepraszam. Proszę się odnieść do wniosku i pana zarzutów wobec pana Skwarka, a nie do dalszych tematów czy dyskusji. Tu są dwa konkretne zarzuty i proszę się do tego odnieść.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-20">
+ <u xml:id="u-20.0" who="#OskarzycielprywatnyRyszardGajownik">Chwileczkę, chwileczkę.</u>
+ <u xml:id="u-20.1" who="#OskarzycielprywatnyRyszardGajownik">Pani Barbara Piwnik na komisji sejmowej zaznaczyła, że ani komisja, ani prokuratura, ani sąd nie mogą ograniczać swobody wypowiedzi. Jest zasada?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-21">
+ <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Przepraszam bardzo, ale są pewne wymogi i mogę panu odebrać głos, jeżeli pan nie mówi na temat.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-22">
+ <u xml:id="u-22.0" who="#OskarzycielprywatnyRyszardGajownik">Nie. Nie, ja mówię na temat.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-23">
+ <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Bardzo proszę wrócić do rzeczy, czyli do przedmiotu dzisiejszego postępowania. Sformułował pan zarzuty i do tych zarzutów proszę się odnosić, a nie do późniejszej czy innej sytuacji, którą pan miał z panem posłem. To nie jest przedmiotem postępowania.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-24">
+ <u xml:id="u-24.0" who="#OskarzycielprywatnyRyszardGajownik">Przed chwilą pan poseł zaznaczył, że uznałem się za uczestnika, beneficjenta dzikiej prywatyzacji. Nigdy tego nie powiedziałem. Natomiast jeżeli brałem udział w jakiejś dzikiej reprywatyzacji, to niech pan poseł wskaże jeden element mojego udziału w reprywatyzacji. Art. 29 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji mówi, że egzekutor bada z urzędu dopuszczalność egzekucji. Czyli to, co prezentuję...</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-25">
+ <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Przepraszam bardzo, to nie jest postępowanie administracyjne.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-26">
+ <u xml:id="u-26.0" who="#OskarzycielprywatnyRyszardGajownik">Jest.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-27">
+ <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Postępowanie przed Komisją Regulaminową toczy się według regulaminu Sejmu, żadne inne przepisy nie mają tu zastosowania.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-28">
+ <u xml:id="u-28.0" who="#OskarzycielprywatnyRyszardGajownik">Ale mówię o stanowisku pana wójta, którego z powodu tytułu obligowało z urzędu badanie dopuszczania się egzekucji, czyli wypowiedzi tych słów, które wypowiedział.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-29">
+ <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Dobrze. Co jeszcze pan ma do dodania w kwestii przedmiotu?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-30">
+ <u xml:id="u-30.0" who="#OskarzycielprywatnyRyszardGajownik">Niech przedstawi dowód, a jeżeli nie przedstawi, to będziemy jechać.</u>
+ <u xml:id="u-30.1" who="#OskarzycielprywatnyRyszardGajownik">Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-31">
+ <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-32">
+ <u xml:id="u-32.0" who="#PelnomocnikoskarzycielaprywatnegoAgnieszkaMichalakNiedziulka">Szanowna Komisjo, czy mogłabym prosić o głos?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-33">
+ <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Proszę bardzo, pani mecenas. Tylko krótko proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-34">
+ <u xml:id="u-34.0" who="#PelnomocnikoskarzycielaprywatnegoAgnieszkaMichalakNiedziulka">Tak, krótko.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-35">
+ <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Pana Gajownika proszę o wyłączenie mikrofonu.</u>
+ <u xml:id="u-35.1" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Proszę bardzo, pani mecenas.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-36">
+ <u xml:id="u-36.0" who="#PelnomocnikoskarzycielaprywatnegoAgnieszkaMichalakNiedziulka">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-36.1" who="#PelnomocnikoskarzycielaprywatnegoAgnieszkaMichalakNiedziulka">W związku z wypowiedzią pana posła Sławomira Skwarka chciałabym uściślić jedną rzecz. Pan prywatny oskarżyciel złożył do prokuratury wniosek o wszczęcie postępowania, akt oskarżenia prywatny został wniesiony rok później od zaistnienia zdarzenia, tylko dlatego, że doszło do umorzenia poprzedniego postępowania przez prokuraturę, właśnie dlatego że prokuratura doszła do wniosku, że jest to czyn ścigany w trybie prywatnoskargowym. Dlatego dopiero rok później został złożony akt oskarżenia przez prywatnego oskarżyciela, to po pierwsze.</u>
+ <u xml:id="u-36.2" who="#PelnomocnikoskarzycielaprywatnegoAgnieszkaMichalakNiedziulka">Po drugie, w niniejszym postępowaniu przed Sądem Rejonowym w Łukowie odbyły się łącznie jedna rozprawa i dwa posiedzenia. Dwa posiedzenia dotyczyły pojednania się stron, była tylko jedna rozprawa, na której strony były wysłuchiwane w charakterze świadków. Oskarżony nie jako świadek, tylko jako oskarżony, więc składał wyjaśnienia. Chciałabym tylko gwoli uściślenia tych faktów.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-37">
+ <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-37.1" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Czy ktoś z państwa posłów chciałby zabrać głos?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-38">
+ <u xml:id="u-38.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Mam pytanie. Nasuwa się pytanie o znajomość tekstu Wesela Stanisława Wyspiańskiego jako oczywistość. Szczerze powiedziawszy, nie rozumiem, czego dotyczą zarzuty.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-39">
+ <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-39.1" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Ktoś jeszcze z państwa posłów? W takim razie skoro nikt nie zabiera głosu, to zamykam dyskusję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-40">
+ <u xml:id="u-40.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Panie przewodniczący, to było poważne pytanie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-41">
+ <u xml:id="u-41.0" who="#PoselZbigniewBabalski">Ale do kogo to pytanie?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-42">
+ <u xml:id="u-42.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Chciałem się dowiedzieć, w którym momencie pan poseł naruszył dobra osobiste. Cytując Wyspiańskiego? Jezus Maria, każdy kto ma maturę, kto czytał Wyspiańskiego, ten wie, że słowo „cham” nie jest tam użyte w sposób obraźliwy dla kogokolwiek, tylko dla określenia statusu społecznego.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-43">
+ <u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Dziękuję bardzo. Rozumiem, że pytanie retoryczne.</u>
+ <u xml:id="u-43.1" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Przepraszam, czy pan Gajownik jeszcze chciałby zabrać głos?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-44">
+ <u xml:id="u-44.0" who="#OskarzycielprywatnyRyszardGajownik">Tak.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-45">
+ <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Bardzo proszę skupić się na przedmiocie postępowania. Nie będę udzielał głosu, jeżeli będzie pan wykraczał poza przedmiot dzisiejszego posiedzenia.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-46">
+ <u xml:id="u-46.0" who="#OskarzycielprywatnyRyszardGajownik">Konkretnie to wyglądało tak: pan Skwarek wyszedł na środek sali, wskazując ręką: oto beneficjent dzikiej reprywatyzacji. Opowiadał, co kiedyś robiłem, nie robiłem, z czym mogłem być czy nie być, a na końcu zacytował to w podsumowaniu, adresując to do mnie: „miałeś, chamie, złoty róg, ostał ci się ino sznur”. Po prostu jestem bankrutem od 30 lat i chce mnie teraz zabić w oczach ludzi?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-47">
+ <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Dziękuję bardzo. Dziękuję za zajęcie swojego stanowiska. Proszę o wyłączenie mikrofonu.</u>
+ <u xml:id="u-47.1" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Zamykam dyskusję.</u>
+ <u xml:id="u-47.2" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Komisja przechodzi do obradowania, jeżeli chodzi o głosowanie. Wobec tego osoby niebędące członkami Komisji zobowiązane są do opuszczenia pomieszczenia, gdzie odbywa się posiedzenie Komisji.</u>
+ <u xml:id="u-47.3" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Proszę o wyłączenie transmisji na ten czas.</u>
+ <u xml:id="u-47.4" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Zawiadomimy państwa, jak tylko zakończy Komisja głosowanie.</u>
+ <u xml:id="u-47.5" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Wnioskuję, abyśmy głosowali wniosek złożony przez pana Ryszarda Gajownika w formule: kto jest za, kto jest przeciw wnioskowi, kto się wstrzymał od głosu.</u>
+ <u xml:id="u-47.6" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Proszę o przygotowanie głosowania. Możemy głosować.</u>
+ <u xml:id="u-47.7" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Przystępujemy do głosowania. Kto jest za wnioskiem oskarżyciela prywatnego? Kto jest przeciw wnioskowi? Kto się wstrzymał od głosu?</u>
+ <u xml:id="u-47.8" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Czy wszyscy oddali głos? Nie widzę uwag. Zamykam głosowanie. Proszę o wyświetlenie wyników.</u>
+ <u xml:id="u-47.9" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Dziękuję. Głosowało 11 posłów. Za – 0 głosów, przeciw – 10, wstrzymał się od głosu – 1.</u>
+ <u xml:id="u-47.10" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Stwierdzam, że Komisja negatywnie zaopiniowała wniosek oskarżyciela prywatnego.</u>
+ <u xml:id="u-47.11" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Proszę o zawiadomienie osób z zewnątrz, żeby weszły. Na sprawozdawcę proponuję pana posła Babalskiego.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-48">
+ <u xml:id="u-48.0" who="#PoselZbigniewBabalski">Wyrażam zgodę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-49">
+ <u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Dziękuję. Nie ma innych propozycji, dlatego przyjmuję, że pan poseł Zbigniew Babalski jest sprawozdawcą.</u>
+ <u xml:id="u-49.1" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Prosimy o zawiadomienie osób z zewnątrz, żeby weszły.</u>
+ <u xml:id="u-49.2" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Proszę państwa, kontynuujemy obrady. Informuję, że Komisja negatywnie zaopiniowała wniosek oskarżyciela prywatnego i przedłoży Wysokiemu Sejmowi propozycję odrzucenia wniosku oskarżyciela prywatnego Ryszarda Gajownika o wyrażenie zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej posła Sławomira Skwarka.</u>
+ <u xml:id="u-49.3" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Dziękuję. Zamykam ten punkt porządku dziennego.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-50">
+ <u xml:id="u-50.0" who="#PoselSlawomirSkwarek">Dziękuję panie przewodniczący, Wysoka Komisjo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-51">
+ <u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Przechodzimy do pkt 2 porządku dziennego.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-52">
+ <u xml:id="u-52.0" who="#PelnomocnikoskarzycielaprywatnegoAgnieszkaMichalakNiedziulka">Do widzenia.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-53">
+ <u xml:id="u-53.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Do widzenia, pani mecenas. Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-53.1" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">W punkcie drugim jest zaopiniowanie dla marszałka Sejmu – w trybie art. 8 ust. 3 ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora – formalnej poprawności oświadczenia posła Marka Asta z dnia 14 listopada 2022 r. w sprawie wyrażenia zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej za wykroczenie w związku z wnioskiem komendanta głównego Policji z dnia 10 listopada 2021 r. o wyrażenie zgody przez Sejm na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej za wykroczenie posła Marka Asta.</u>
+ <u xml:id="u-53.2" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Opinia Biura Analiz Sejmowych stwierdza, że oświadczenie pana posła jest poprawne formalnie.</u>
+ <u xml:id="u-53.3" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Proponuję przyjęcie takiego stanowiska. Czy ktoś z państwa posłów chciałby zabrać głos? Jeżeli nie, uważam, że Komisja stwierdziła formalną poprawność oświadczenia pana posła Marka Asta.</u>
+ <u xml:id="u-53.4" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Wobec wyczerpania porządku obrad zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+ </div>
+ </body>
+ </text>
+ </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/spc/201923-sjm-spcxx-00137-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/spc/201923-sjm-spcxx-00137-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..8380e80
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/spc/201923-sjm-spcxx-00137-01/header.xml
@@ -0,0 +1,58 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-spcxx-00137-01">
+ <fileDesc>
+ <titleStmt>
+ <title>Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka /nr 137/</title>
+ </titleStmt>
+ <publicationStmt>
+ <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+ </publicationStmt>
+ <sourceDesc>
+ <bibl>
+ <title>Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka /nr 137/</title>
+ <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+ <note type="system">III RP</note>
+ <note type="house">Sejm</note>
+ <note type="termNo">9</note>
+ <note type="type">Komisja</note>
+ <note type="sessionNo" target="#SPC">137</note>
+ <note type="part">1</note>
+ <date>2022-11-29</date>
+ </bibl>
+ </sourceDesc>
+ </fileDesc>
+ <profileDesc>
+ <particDesc>
+ <person xml:id="DyrektorBiuraPrezydialnegoProkuraturyKrajowejTomaszSzafranski" role="speaker">
+ <persName>Dyrektor Biura Prezydialnego Prokuratury Krajowej Tomasz Szafrański</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszNykiel" role="speaker">
+ <persName>Legislator z Biura Legislacyjnego Łukasz Nykiel</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselAnnaMilczanowska" role="speaker">
+ <persName>Poseł Anna Milczanowska</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselArkadiuszMyrcha" role="speaker">
+ <persName>Poseł Arkadiusz Myrcha</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselKrzysztofSmiszek" role="speaker">
+ <persName>Poseł Krzysztof Śmiszek</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrzewodniczacyposelMarekAst" role="speaker">
+ <persName>Przewodniczący poseł Marek Ast</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SekretarzstanuMinisterstwaSprawiedliwosciMarcinWarchol" role="speaker">
+ <persName>Sekretarz stanu Ministerstwa Sprawiedliwości Marcin Warchoł</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="ZastepcadyrektorawDepartamencieLegislacyjnymPrawaKarnegoMinisterstwaSprawiedliwosciMonikaWalewska" role="speaker">
+ <persName>Zastępca dyrektora w Departamencie Legislacyjnym Prawa Karnego Ministerstwa Sprawiedliwości Monika Walewska</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="ZastepcadyrektorawDepartamencieLegislacyjnymPrawaKarnegoMSMonikaWalewska" role="speaker">
+ <persName>Zastępca dyrektora w Departamencie Legislacyjnym Prawa Karnego MS Monika Walewska</persName>
+ </person>
+ <org xml:id="SPC" role="committee">
+ <orgName>Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka</orgName>
+ </org>
+ </particDesc>
+ </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/spc/201923-sjm-spcxx-00137-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/spc/201923-sjm-spcxx-00137-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..8e86ca7
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/spc/201923-sjm-spcxx-00137-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,382 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+ <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+ <TEI>
+ <xi:include href="header.xml"/>
+ <text>
+ <body>
+ <div xml:id="div-1">
+ <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Otwieram posiedzenie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka.</u>
+ <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Informuję, że posiedzenie zostało zwołane na podstawie art. 198j ust. 2 regulaminu Sejmu i będzie prowadzone z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej, umożliwiającej porozumiewanie się na odległość.</u>
+ <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Bardzo serdecznie witam państwa posłów uczestniczących osobiście lub zdalnie w dzisiejszym posiedzeniu Komisji. Witam przedstawicieli Senatu. Chyba jeszcze nie dotarli. Dotrą? Nie dotrą. Wobec tego witam przedstawicieli Ministerstwa Sprawiedliwości. Jeszcze czekamy na pana ministra Marcina Warchoła. Witam pana dyrektora Rafała Kierzynkę, witam pana Mikołaja Tyburczego, głównego specjalistę w Departamencie Legislacyjnym Prawa Karnego. Witam pana naczelnika Pawła Kaczora. Witam panią dyrektor Monikę Walewską, pana naczelnika Sebastiana Bończaka, panią Annę Łubińską-Bujak, głównego specjalistę w Departamencie Legislacyjnym Prawa Karnego. Witam pana dyrektora Krzysztofa Rybkę. Witam panią naczelnik Wiolettę Włodygę. Również witam pana Mariusza Ciepierskiego, głównego specjalistę Departamentu Wykonania Orzeczeń i Probacji oraz panią Annę Bień, także głównego specjalistę w Departamencie Wykonania Orzeczeń i Probacji. Witam przedstawicieli Prokuratury Krajowej, pana dyrektora Tomasza Szafrańskiego, panią dyrektor Beatę Hlawacz oraz panią prokurator Agnieszkę Władzińską. Witam także przedstawicieli kuratorów z Krajowej Rady Kuratorów, pana przewodniczącego Dariusza Palmirskiego wraz z zastępcą, panem Jackiem Bemem. Witam panią przewodniczącą Aleksandrę Szewerę-Nalewajek z Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Kuratorów. Witam panią Joannę Zabłudowską, pełnomocnika ds. kuratorów ze związku „Solidarność”. Witam także przedstawicieli NSZZ Pracowników Wymiaru Sprawiedliwości RP, panią przewodniczącą Elżbietę Aleksandrowicz, pana Piotra Cyruliczka oraz pana Mateusza Pietrzyńskiego. Bardzo serdecznie państwa witam.</u>
+ <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Proszę członków Komisji o zalogowanie się do systemu w celu stwierdzenia kworum. Jednocześnie to głosowanie pozostawimy przez jakiś czas otwarte. W tym momencie przejdziemy do rozpatrzenia uchwały Senatu w sprawie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz ustawy – Prawo o prokuraturze (druk nr 2795). Tutaj mamy wniosek z Senatu wraz z poprawką polegającą na odrzuceniu projektu ustawy w całości. Tak, panie mecenasie? Zgadza się. Czy jest przedstawiciel Senatu? Nie widzę, ale postulat sformułowany jest jasno. Czy pan dyrektor Szafrański chce zabrać głos? Rozumiem, że nie ma poparcia dla tego wniosku.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-2">
+ <u xml:id="u-2.0" who="#DyrektorBiuraPrezydialnegoProkuraturyKrajowejTomaszSzafranski">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Bardzo krótko ustosunkowując się do stanowiska Senatu, podkreślić należy jedną kwestię. Uchwała jest o tyle zaskakująca – wnosząca o odrzucenie ustawy w całości – że w toku prac senackich trafnie akcentowano czy też podzielano przedstawiany przez przedstawicieli strony rządowej oraz w szczególności przez Prokuraturę Krajową pogląd o absolutnej celowości szybkiego wdrożenia do Kodeksu postępowania karnego unormowań, które będą pozwalać stosować przepisy dotyczące obrotu międzynarodowego w odniesieniu do podmiotu, który nie jest krajem, lecz organizacją, a więc w odniesieniu do podmiotu, do którego obecnie prawo polskie nie zawiera normy pozwalającej na zgodne z interesem zarówno prokuratury polskiej, jak i prokuratury europejskiej współdziałanie, w tym kwalifikowaną wymianę informacji. To zadanie było niekwestionowane. Ta potrzeba była postrzegana, a mimo to wniesiono o odrzucenie tej ustawy.</u>
+ <u xml:id="u-2.1" who="#DyrektorBiuraPrezydialnegoProkuraturyKrajowejTomaszSzafranski">Wprowadzenie postulowanego art. 615a jest bardzo potrzebne i istnieje potrzeba, aby to nastąpiło szybko. Przepis jest napisany prawidłowo legislacyjnie i jest należycie zakreślony co do przedmiotu. W przepisie jest również zawarta w § 2 w pełni czytelna szczególna klauzula tzw. suwerennościowa, która znajduje zastosowanie w przypadku polskich unormowań Kodeksu postępowania karnego, obowiązujących od lat.</u>
+ <u xml:id="u-2.2" who="#DyrektorBiuraPrezydialnegoProkuraturyKrajowejTomaszSzafranski">Druga zmiana odnosząca się do prawa o prokuraturze jest tak logiczna, że chyba właściwie nie wymaga dalszego uzasadniania. Uzasadnienie było dosyć obszernie przedstawiane na etapie pierwotnych prac sejmowych. Mianowicie absolutnie nie jest to żadna zmiana sposobu zarządzania Prokuraturą Krajową. Nie jest to zmiana kompetencyjna, nie jest to odebranie bądź przyznanie komuś kompetencji i właściwości, których nie posiada. Jest to jednoznaczne zwerbalizowanie w stanie normatywnym tego, co już obecnie wynika ze stanu prawnego, aczkolwiek obecnie wymaga pewnej pogłębionej wykładni. Mianowicie to kierownik jednostki organizacyjnej prokuratury każdorazowo jest zobowiązany do zapewnienia jej funkcjonalnego działania. Natomiast kierownikiem jednostki organizacyjnej prokuratury, jaką jest Prokuratura Krajowa, jest prokurator krajowy. Prokurator generalny nie zarządza Prokuraturą Krajową. Prokurator generalny jest tylko obsługiwany przez Prokuraturę Krajową. Dlatego właśnie dostrzegając deficyt unormowań prawa o prokuraturze, iż ta suwerenność prokuratora krajowego, ale również i odpowiedzialność, która na nim ciąży za prawidłowe wykonywanie zadań i obsługi zarówno prokuratora generalnego, jak i własnej osoby oraz podległych komórek, oceniliśmy, że wymaga to doprecyzowania w stanie prawnym. Ta norma po prostu dopełnia prawo o prokuraturze w sposób zgodny z obecnym stanem prawnym i niczego nie zmienia. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-3">
+ <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję bardzo. Rozumiem, że Biuro Legislacyjne nie ma tutaj uwag. Pan poseł Arkadiusz Myrcha.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-4">
+ <u xml:id="u-4.0" who="#PoselArkadiuszMyrcha">Dziękuję. Panie przewodniczący, jeżeli można, to tylko chciałbym wyrazić swoje poparcie i zachęcić wszystkich członków Komisji do pozytywnego zaopiniowania uchwały Senatu o odrzuceniu tej ustawy w całości. Uzasadnienie jest i było wielokrotnie powtarzane podczas prac sejmowych. Ja przypomnę, że pierwszy artykuł, o którym wspomniał pan prokurator i który odnosił się do europejskiej aktywności prokuratury, stanowi tylko pewną przykrywkę do tej drugiej kluczowej zmiany, wprowadzanej do ustawy – Prawo o prokuraturze. Gdyby faktycznie Ministerstwu Sprawiedliwości i Prokuraturze Krajowej zależało, żeby te przepisy, dotyczące art. 615, faktycznie szybko weszły w życie, to jeszcze na etapie prac sejmowych przyjęta zostałaby poprawka, która by ograniczała ten ówczesny projekt ustawy właśnie do tego jednego artykułu i wtedy nie byłoby żadnej wątpliwości. Natomiast wystąpił upór przy pozostawieniu art. 2, który mimo wszystko wprowadza nowe rozwiązanie normatywne. Nie można się zgodzić ze stwierdzeniem pana prokuratora, że nowe propozycje normatywne nie są żadnymi zmianami normatywnymi, bo gdyby tak było, to po prostu one nie byłyby potrzebne. One nie sankcjonują czegoś, co de facto istnieje, tylko wprowadzają nowe rozwiązania. Stąd też jest ten projekt ustawy. Nie można uciec od wrażenia, że idzie to w kierunku wzmocnienia pozycji prokuratora krajowego w wymiarze sprawiedliwości i ustroju państwa. Stąd też negatywna ocena całości projektu ustawy i rekomenduję wszystkim członkom Komisji, żeby pozytywnie zaopiniować ten projekt uchwały.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-5">
+ <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję bardzo. Proszę o wyświetlenie wyników głosowania w celu stwierdzenia kworum. Obecnych jest 23 posłów. W takim razie jest wymagane kworum.</u>
+ <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">W tej sytuacji głosujemy tę poprawkę Senatu. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem uchwały Senatu o odrzucenie ustawy w całości? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Zamykam głosowanie. Proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 21 posłów: za 10; przeciw 11; nikt się nie wstrzymał. Zatem poprawka Senatu nie uzyskała akceptacji Komisji. Dziękuję bardzo panu prokuratorowi oraz przedstawicielom prokuratury. W tym punkcie pozostaje jeszcze tylko wybór sprawozdawcy. Do tej pory był pan Mariusz Gosek. Nie słyszę sprzeciwu, tak że pan poseł dalej będzie reprezentował Komisję przed Sejmem w trakcie dalszego procedowania.</u>
+ <u xml:id="u-5.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Natomiast teraz przechodzimy od kolejnego punktu, czyli do uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o kuratorach sądowych. Poproszę pana mecenasa o to, żeby nam powiedział, które z tych poprawek będą łącznie głosowane.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-6">
+ <u xml:id="u-6.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszNykiel">Tak jest. Troszkę tego będzie, tak że tutaj rzeczywiście, jeżeli pan przewodniczący pozwoli, to w pierwszej kolejności chciałbym zabrać głos. Senat do ustawy uchwalonej przez Sejm wniósł 54 poprawki, z czego 28 poprawek jest o charakterze redakcyjno-legislacyjnym. W ocenie Biura Legislacyjnego pozostałe poprawki mają charakter merytoryczny. My jeszcze przed posiedzeniem Komisji konsultowaliśmy te poprawki z przedstawicielami rządu, więc stanowisko między nami jest w miarę uzgodnione.</u>
+ <u xml:id="u-6.1" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszNykiel">Jeśli chodzi o łączne głosowanie poprawek, to – po pierwsze – proponujemy łączne głosowanie poprawki nr 1, 15 i 47. To jest blok poprawek merytorycznych, które zmieniają przepisy w taki sposób, że szkolenia dla kuratorów zawodowych będą przeprowadzane przez Krajową Szkołę Sądownictwa i Prokuratury. Mamy też blok merytorycznych poprawek nr 7 oraz 8. Kolejny blok to poprawki nr 25 oraz 52. Następny blok to poprawka nr 26 i 51. Mamy także propozycję dwóch bloków głosowań poprawek redakcyjnych. Ja najpierw wskażę, które będą to poprawki. Te poprawki mają charakter redakcyjno-legislacyjny. W jednym aspekcie chciałbym się zwrócić do Ministerstwa Sprawiedliwości, aby wyraziło stanowisko i aby ewentualnie zaakceptowało ten sposób procedowania oraz ten sposób połączenia poprawek. Po pierwsze, byłaby propozycja pierwszego bloku redakcyjnego poprawek, co do których Biuro Legislacyjne nie zgłasza uwag i nie widzi przeszkód, żeby te poprawki przyjąć. Byłyby to poprawki nr 2, 4, 6, 11, 12, 14, 16, 17, 20, 22, 29, 32, 36, 37, 40 i 48. Mielibyśmy jeszcze jeden blok poprawek, który też byłby o charakterze redakcyjno-legislacyjnym i który zawierałby poprawki, będące w ocenie Biura Legislacyjnego niezasługujące na przyjęcie. Natomiast tutaj oczywiście też będziemy potrzebować stanowiska rządu lub ewentualnie innych podmiotów. Te poprawki to byłyby poprawki nr 3, 9, 18, 19, 23, 27, 33, 34, 35, 39, 41 oraz 42. W pozostałym zakresie te poprawki, które nie zostały przeze mnie wymienione w blokach, powinny być głosowane odrębnie. One mają już charakter stricte merytoryczny, więc tutaj stanowisko rządu będzie potrzebne. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-7">
+ <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję bardzo, panie mecenasie. Wobec tego przystępujemy do procedowania poprawek według sugestii pana mecenasa i Biura Legislacyjnego. W pierwszej kolejności głosujemy poprawki nr 1, 15 oraz 47. Jakie jest stanowisko rządu?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-8">
+ <u xml:id="u-8.0" who="#ZastepcadyrektorawDepartamencieLegislacyjnymPrawaKarnegoMinisterstwaSprawiedliwosciMonikaWalewska">Chcielibyśmy tylko z drugiego bloku głosowań wyłączyć poprawkę nr 9, jako niemającej charakteru czysto legislacyjnego. Tak, poprawkę nr 9, ponieważ nie zgadzamy się ze stanowiskiem Biura Legislacyjnego.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-9">
+ <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Ale ona będzie głosowana osobno. Ona nie była wymieniana w żadnym bloku.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-10">
+ <u xml:id="u-10.0" who="#ZastepcadyrektorawDepartamencieLegislacyjnymPrawaKarnegoMSMonikaWalewska">Będzie głosowana osobno, tak?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-11">
+ <u xml:id="u-11.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszNykiel">Chwileczkę, panie przewodniczący, bo chyba pani dyrektor nie zwróciła uwagi, że przeszliśmy w tej chwili do głosowania poprawki nr 1, 15 i 47. Do tego bloku potrzebujemy stanowiska rządu, a dalej przejdziemy już do tych poprawek redakcyjnych.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-12">
+ <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Tak jest. Stanowisko rządu w tej sprawie?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-13">
+ <u xml:id="u-13.0" who="#ZastepcadyrektorawDepartamencieLegislacyjnymPrawaKarnegoMSMonikaWalewska">Negatywne.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-14">
+ <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Negatywne. W takim razie głosujemy. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki nr 1, 15 oraz 47? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Zamykam głosowanie. Proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 26 posłów: za 12; przeciw 13; 1 się wstrzymał. Poprawki nie uzyskały akceptacji Komisji.</u>
+ <u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przechodzimy teraz do drugiego bloku. To są poprawki legislacyjne, które przez Biuro Legislacyjne są uznawane za takie, które zasługują na akceptację. Obok poprawki nr 2 są poprawki nr 4, 6, 11, 12, 14, 16, 17, 20, 22, 29, 32, 36, 37, 40 i 48. Stanowisko rządu?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-15">
+ <u xml:id="u-15.0" who="#ZastepcadyrektorawDepartamencieLegislacyjnymPrawaKarnegoMSMonikaWalewska">Pozytywne.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-16">
+ <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pan mecenas.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-17">
+ <u xml:id="u-17.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszNykiel">Tutaj, panie przewodniczący, jest ten moment, żeby jeszcze zapytać stronę rządową, bo w tym bloku głosujemy łącznie wszystkie poprawki redakcyjno-legislacyjne, które miały być pozytywnie zaopiniowane przez Komisję. Pani dyrektor wskazywała tutaj na poprawkę nr 9. Teraz pytanie. Czy poprawka nr 9, która jest uznana przez Biuro Legislacyjne za poprawkę o charakterze redakcyjno-legislacyjnym… Przypomnę, że ona dotyczy zastąpienia w pkt 10 i w pkt 71 wyrazów „do dnia 20.” wyrazami „do 20. dnia”. Czy do tej poprawki państwa stanowisko jest takie, że to jest jednak poprawka merytoryczna czy też bylibyście bardziej za tym, żeby tę poprawkę przyjąć jako poprawkę redakcyjno-legislacyjną? Ja chciałbym wskazać, że jeżeli byśmy tę poprawkę przyjęli, to powstanie pewna niejednolitość w ustawie m.in. w art. 90 w ust. 1 ustawy obowiązującej, gdzie właśnie występuje taka redakcja jak w art. 1 w pkt 10 i 71, czyli są te wyrazy „do dnia 20.”. Tutaj potrzebne jest stanowisko ministerstwa. Jak państwo do tego podchodzicie, czy jest poprawka merytoryczna, czy redakcyjno-legislacyjna?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-18">
+ <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Tak. Proszę bardzo, pani dyrektor.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-19">
+ <u xml:id="u-19.0" who="#ZastepcadyrektorawDepartamencieLegislacyjnymPrawaKarnegoMSMonikaWalewska">Jest to jednak poprawka redakcyjna i chcielibyśmy, żeby ona była głosowana w tym drugim bloku głosowań. Oczywiście widzimy tę nieścisłość, którą pan mecenas zauważył. Natomiast chcielibyśmy tę ustawę w ten sposób poprawić. Tam w jednym miejscu w ustawie występuje troszkę inne określenie, ale postaramy się to wyczyścić przy najbliższej nowelizacji. Chcemy, żeby brzmienie tej dużej nowelizacji było takie, jakie powinno być.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-20">
+ <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję bardzo. Jeszcze pan mecenas, proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-21">
+ <u xml:id="u-21.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszNykiel">Jeśli pan przewodniczący pozwoli, to w takiej sytuacji my też nie będziemy się sprzeciwiać temu stanowisku rządu, bo poprawka ma charakter czysto techniczny. Proponujemy do tego bloku głosowań, który będziemy teraz głosować, dołączyć jeszcze poprawkę nr 9. Ona byłaby też przyjęta. Reasumując, w tym bloku głosowań byłyby poprawki nr 2, 4, 6, 9 i dalej tak, jak pan przewodniczący powiedział. Jednocześnie wyłączylibyśmy poprawkę nr 9 z tego bloku, który będziemy głosować za chwilę. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-22">
+ <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Rozumiem, że strona rządowa tę poprawkę nr 9 akceptuje, tak? Dobrze. Czyli głosujemy poprawki nr 2, 4, 6, 9, 11, 12, 14, 16, 17, 20, 22, 29, 32, 36, 37, 40 i 48. Kto z państwa jest za przyjęciem tych poprawek? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Zamykam głosowanie. Proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 23 posłów: 22 za; nikt przeciw; 1 poseł się wstrzymał. Poprawki uzyskały akceptację Komisji.</u>
+ <u xml:id="u-22.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przechodzimy do poprawki nr 3, 18, 19, 23, 27, 33, 34, 35, 39, 41 i 42. Stanowisko rządu?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-23">
+ <u xml:id="u-23.0" who="#ZastepcadyrektorawDepartamencieLegislacyjnymPrawaKarnegoMSMonikaWalewska">Negatywne.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-24">
+ <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pan poseł Krzysztof Śmiszek.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-25">
+ <u xml:id="u-25.0" who="#PoselKrzysztofSmiszek">Dziękuję. Panie przewodniczący, szanowni państwo, Wysoka Komisjo, ja chciałbym do wszystkich posłów z naszej Komisji zaapelować, żeby poprzeć te poprawki. Te poprawki lub część z tych poprawek, lub poprawki o podobnym brzmieniu zostały już nam kiedyś przedstawione. Dyskutowaliśmy te propozycje na licznych posiedzeniach Komisji i podkomisji. W Senacie stronie politycznej i stronie społecznej udało się osiągnąć porozumienie i to są naprawdę dobre poprawki, które przywracają sens samorządności dla zawodu kuratora sądowego. To są także poprawki, które wprowadzają już proszone od wielu lat przez środowisko kwestie dotyczące standardów obciążenia pracą. To jest wiele takich bardzo technicznych, ale jakże potrzebnych rozwiązań, które środowisko kuratorów sądowych podnosiło i w dalszym ciągu podnosi. Wydaje się, że w tych poprawkach senackich naprawdę nie ma niczego politycznego, partyjnego lub kontrowersyjnego, więc bardzo proszę o to, żebyśmy dzisiaj poparli te merytoryczne rozwiązania, o które środowisko kuratorów sądowych wnosiło i w dalszym ciągu wnosi. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-26">
+ <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję bardzo. Pan mecenas.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-27">
+ <u xml:id="u-27.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszNykiel">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, nasze stanowisko co do tych poprawek, które pan przewodniczący wymienił, także jest negatywne. One mają charakter redakcyjno-legislacyjny i ja mógłbym tutaj przytaczać przykłady, natomiast w ogromnej większości albo te poprawki redakcyjnie bądź legislacyjnie nie poprawiają tekstu przyjętego przez Sejm, albo też zmieniają przepisy w taki sposób, że powodują niejednolitość w ramach ustawy. Natomiast co do tych poprawek merytorycznych, których część z nich była już dyskutowana (poprawka nr 1, 15 i 47) to one będą dalej procedowane. Tutaj oczywiście stanowisko rządu pewnie będzie decydujące. My się nie będziemy wypowiadać. Natomiast te poprawki, wymienione przez pana przewodniczącego, w ocenie Biura nie mają takiego charakteru, o którym mówi pan poseł.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-28">
+ <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dobrze, to w takim razie głosujemy. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki nr 3, 18, 19, 23, 27, 33, 34, 35, 39, 41 i 42? Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Zamykam głosowanie. Proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 27 posłów: 12 za; 14 przeciw; 1 się wstrzymał. Poprawki nie uzyskały poparcia Komisji.</u>
+ <u xml:id="u-28.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przechodzimy do poprawki nr 5. Biuro Legislacyjne.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-29">
+ <u xml:id="u-29.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszNykiel">Nie ma uwag.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-30">
+ <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Strona rządowa.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-31">
+ <u xml:id="u-31.0" who="#ZastepcadyrektorawDepartamencieLegislacyjnymPrawaKarnegoMSMonikaWalewska">Negatywne.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-32">
+ <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Głosujemy. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Dziękuję bardzo. Proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 25 posłów: 11 za; 14 przeciw; nikt się nie wstrzymał. Poprawka nie uzyskała poparcia Komisji.</u>
+ <u xml:id="u-32.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przechodzimy do poprawki nr 7 oraz 8, które będziemy głosować łącznie. Pan mecenas.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-33">
+ <u xml:id="u-33.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszNykiel">Nie mamy uwag. To jest poprawka merytoryczna. Ona dotyczy ryczałtu na pokrycie zwiększonych kosztów dojazdów służbowych. Ten temat był już poruszany w dyskusji.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-34">
+ <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Tak, dyskutowaliśmy go. Strona rządowa.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-35">
+ <u xml:id="u-35.0" who="#ZastepcadyrektorawDepartamencieLegislacyjnymPrawaKarnegoMSMonikaWalewska">Negatywnie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-36">
+ <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Głosujemy. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki nr 7 i 8? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Zamykam głosowanie. Proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 26 posłów: 11 za; 14 przeciw; 1 się wstrzymał. Poprawki nie uzyskały poparcia Komisji.</u>
+ <u xml:id="u-36.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przechodzimy do poprawki nr 10. Panie mecenasie?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-37">
+ <u xml:id="u-37.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszNykiel">Biuro nie zgłasza uwag.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-38">
+ <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Strona rządowa.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-39">
+ <u xml:id="u-39.0" who="#ZastepcadyrektorawDepartamencieLegislacyjnymPrawaKarnegoMSMonikaWalewska">Negatywnie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-40">
+ <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Głosujemy. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki nr 10? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Dziękuję. Zamykam głosowanie. Proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 25 posłów: 11 za; 13 przeciw; 1 się wstrzymał. Poprawka nie uzyskała poparcia Komisji.</u>
+ <u xml:id="u-40.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przechodzimy do poprawki nr 13. Pan mecenas.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-41">
+ <u xml:id="u-41.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszNykiel">Biuro nie zgłasza uwag.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-42">
+ <u xml:id="u-42.0" who="#ZastepcadyrektorawDepartamencieLegislacyjnymPrawaKarnegoMSMonikaWalewska">Pozytywnie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-43">
+ <u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Poprawka nr 13 pozytywnie, tak? Zatem głosujemy. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Dziękuję. Zamykam głosowanie. Proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 24 posłów: 25 za; nikt przeciw; 1 poseł się wstrzymał. Poprawka uzyskała poparcie Komisji.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-44">
+ <u xml:id="u-44.0" who="#PoselAnnaMilczanowska">23 posłów za.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-45">
+ <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">23 za, tak.</u>
+ <u xml:id="u-45.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przechodzimy do poprawki nr 21.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-46">
+ <u xml:id="u-46.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszNykiel">Biuro nie ma uwag.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-47">
+ <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Strona rządowa. Poprawka nr 21.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-48">
+ <u xml:id="u-48.0" who="#ZastepcadyrektorawDepartamencieLegislacyjnymPrawaKarnegoMSMonikaWalewska">Negatywnie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-49">
+ <u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Głosujemy. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki nr 21? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Dziękuję. Zamykam głosowanie. Proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 26 posłów: 12 za; 13 przeciw; 1 się wstrzymał. Poprawka nie uzyskała poparcia Komisji.</u>
+ <u xml:id="u-49.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przechodzimy do poprawki nr 24. Panie mecenasie?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-50">
+ <u xml:id="u-50.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszNykiel">Tutaj Biuro nie zgłasza uwag.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-51">
+ <u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Strona rządowa.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-52">
+ <u xml:id="u-52.0" who="#ZastepcadyrektorawDepartamencieLegislacyjnymPrawaKarnegoMSMonikaWalewska">Negatywnie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-53">
+ <u xml:id="u-53.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Głosujemy. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki nr 24? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Dziękuję. Zamykam głosowanie. Proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 26 posłów: 12 za; przeciw 13; 1 się wstrzymał. Poprawka nie uzyskała poparcia Komisji.</u>
+ <u xml:id="u-53.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przechodzimy do głosowania poprawki nr 25 i 52. Panie mecenasie?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-54">
+ <u xml:id="u-54.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszNykiel">Tutaj nie zgłaszamy uwag.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-55">
+ <u xml:id="u-55.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Strona rządowa.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-56">
+ <u xml:id="u-56.0" who="#ZastepcadyrektorawDepartamencieLegislacyjnymPrawaKarnegoMSMonikaWalewska">Negatywnie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-57">
+ <u xml:id="u-57.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Zatem głosujemy. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki nr 25 oraz 52? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Dziękuję. Zamykam głosowanie. Proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 26 posłów: 12 za; 12 przeciw; 2 się wstrzymało. Poprawki nie uzyskały poparcia Komisji.</u>
+ <u xml:id="u-57.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przechodzimy do głosowania poprawki nr 26 i 51.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-58">
+ <u xml:id="u-58.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszNykiel">Biuro nie zgłasza uwag do tych poprawek.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-59">
+ <u xml:id="u-59.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Strona rządowa.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-60">
+ <u xml:id="u-60.0" who="#ZastepcadyrektorawDepartamencieLegislacyjnymPrawaKarnegoMSMonikaWalewska">Negatywnie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-61">
+ <u xml:id="u-61.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Głosujemy. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawek nr 26 oraz 51? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Dziękuję. Zamykam głosowanie. Proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 25 posłów: za 12; przeciw 12; 1 się wstrzymał. Poprawki nie uzyskały poparcia Komisji.</u>
+ <u xml:id="u-61.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przechodzimy do poprawki nr 28. Panie mecenasie?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-62">
+ <u xml:id="u-62.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszNykiel">Tutaj nie zgłaszam uwag.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-63">
+ <u xml:id="u-63.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Strona rządowa.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-64">
+ <u xml:id="u-64.0" who="#ZastepcadyrektorawDepartamencieLegislacyjnymPrawaKarnegoMSMonikaWalewska">Pozytywnie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-65">
+ <u xml:id="u-65.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Zatem głosujemy. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki nr 28? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Dziękuję. Zamykam głosowanie. Proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 25 posłów: 23 za; przeciw 1; wstrzymał się 1. Poprawka uzyskała poparcie Komisji.</u>
+ <u xml:id="u-65.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przechodzimy do poprawki nr 30.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-66">
+ <u xml:id="u-66.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszNykiel">To jest poprawka merytoryczna. Nie zgłaszamy uwag.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-67">
+ <u xml:id="u-67.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Strona rządowa.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-68">
+ <u xml:id="u-68.0" who="#ZastepcadyrektorawDepartamencieLegislacyjnymPrawaKarnegoMSMonikaWalewska">Negatywnie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-69">
+ <u xml:id="u-69.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Głosujemy. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki nr 30? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Dziękuję. Proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 25 posłów: 11 za; przeciw 13; wstrzymał się 1. Poprawka nie uzyskała poparcia Komisji.</u>
+ <u xml:id="u-69.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przechodzimy do głosowania poprawki nr 31. Panie mecenasie?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-70">
+ <u xml:id="u-70.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszNykiel">Biuro nie zgłasza uwag.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-71">
+ <u xml:id="u-71.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Strona rządowa.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-72">
+ <u xml:id="u-72.0" who="#ZastepcadyrektorawDepartamencieLegislacyjnymPrawaKarnegoMSMonikaWalewska">Negatywnie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-73">
+ <u xml:id="u-73.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Głosujemy. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki nr 31? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Dziękuję. Zamykam głosowanie. Proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 25 posłów: 11 za; 13 przeciw; 1 się wstrzymał. Poprawka nie uzyskała poparcia Komisji.</u>
+ <u xml:id="u-73.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przechodzimy do poprawki nr 38. Panie mecenasie?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-74">
+ <u xml:id="u-74.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszNykiel">Tutaj też nie mamy uwag.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-75">
+ <u xml:id="u-75.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Strona rządowa.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-76">
+ <u xml:id="u-76.0" who="#ZastepcadyrektorawDepartamencieLegislacyjnymPrawaKarnegoMSMonikaWalewska">Negatywnie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-77">
+ <u xml:id="u-77.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Głosujemy. Kto z państwa jest za poprawką nr 38? Proszę o naciśnięcie przycisku. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Dziękuję. Zamykam głosowanie. Proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 24 posłów: 10 za; 13 przeciw; 1 się wstrzymał. Poprawka nie uzyskała poparcia Komisji.</u>
+ <u xml:id="u-77.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przechodzimy do poprawki nr 43. Panie mecenasie?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-78">
+ <u xml:id="u-78.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszNykiel">Nie ma uwag.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-79">
+ <u xml:id="u-79.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Strona rządowa.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-80">
+ <u xml:id="u-80.0" who="#ZastepcadyrektorawDepartamencieLegislacyjnymPrawaKarnegoMSMonikaWalewska">Negatywnie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-81">
+ <u xml:id="u-81.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Głosujemy. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki nr 43? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Dziękuję. Zamykam głosowanie. Proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 24 posłów: 11 za; 12 przeciw; 1 się wstrzymał. Poprawka nie uzyskała poparcia Komisji.</u>
+ <u xml:id="u-81.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przechodzimy do poprawki nr 44. Panie mecenasie, proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-82">
+ <u xml:id="u-82.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszNykiel">Panie przewodniczący, ta poprawka ma charakter stricte merytoryczny. Natomiast poprawka polega na tym, żeby dodać przepis, w którym to kuratorowi społecznemu miałby przysługiwać dodatkowy miesięczny ryczałt z tytułu zwrotu kosztów ponoszonych w związku z kontrolowaniem i wykonywaniem środka wychowawczego określonego w ustawie o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich. Wydaje się, że jednak ta poprawka trochę wykracza poza zakres tego, co Senat może na tym etapie zrobić Przede wszystkim poprawka niesienie ze sobą określone skutki finansowe, więc proponowalibyśmy głosować, biorąc pod uwagę to zastrzeżenie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-83">
+ <u xml:id="u-83.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję bardzo. Strona rządowa.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-84">
+ <u xml:id="u-84.0" who="#ZastepcadyrektorawDepartamencieLegislacyjnymPrawaKarnegoMSMonikaWalewska">My jesteśmy negatywnie nastawieni do tego przede wszystkim biorąc uwagę to, co Biuro Legislacyjne Senatu mówiło podczas obrad Komisji. Jest to poprawka trochę wykraczająca poza zakres. Natomiast miejmy na uwadze, że nie mamy oszacowanych skutków finansowych i nie oszacował tego minister finansów. O ile Ministerstwo Sprawiedliwości bardzo chciałoby we wszystkich postulatach kuratorów pójść rękę, o tyle przy tak dużych kosztach, które mogą się pojawić, a których nie jesteśmy w stanie przy pracach w parlamencie na spokojnie policzyć, nie możemy się na to zgodzić. Niestety.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-85">
+ <u xml:id="u-85.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Rozumiem. Głosujemy.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-86">
+ <u xml:id="u-86.0" who="#SekretarzstanuMinisterstwaSprawiedliwosciMarcinWarchol">Mogę dodać coś od siebie, panie przewodniczący. Szanowni państwo, jesteśmy za tymi rozwiązaniami i chętnie się spotkamy i wspólnie wypracujemy takie rozwiązanie. Zapraszam państwa do ministerstwa, żeby te rozwiązania państwa satysfakcjonowały. Natomiast tutaj ze względów legislacyjnych nie możemy tego przyjąć.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-87">
+ <u xml:id="u-87.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dobrze, dziękuję. Głosujemy. Nie dopuszczam do dyskusji.</u>
+ <u xml:id="u-87.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki? Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Dziękuję. Zamykam głosowanie. Proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 26 posłów: 11 za; 14 przeciw; 1 się wstrzymał. Poprawka nie uzyskała poparcia Komisji.</u>
+ <u xml:id="u-87.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Poprawka nr 45. Panie mecenasie?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-88">
+ <u xml:id="u-88.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszNykiel">Nie zgłaszamy tutaj uwag.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-89">
+ <u xml:id="u-89.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pani dyrektor.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-90">
+ <u xml:id="u-90.0" who="#ZastepcadyrektorawDepartamencieLegislacyjnymPrawaKarnegoMSMonikaWalewska">Negatywnie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-91">
+ <u xml:id="u-91.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Głosujemy. Kto z państwa jest za poprawką nr 45? Proszę o naciśnięcie przycisku. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Dziękuję. Zamykam głosowanie. Proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 25 posłów: 11 za; 13 przeciw; 1 się wstrzymał. Poprawka nie uzyskała poparcia Komisji.</u>
+ <u xml:id="u-91.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Poprawka nr 46.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-92">
+ <u xml:id="u-92.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszNykiel">Biuro nie zgłasza uwag.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-93">
+ <u xml:id="u-93.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Strona rządowa.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-94">
+ <u xml:id="u-94.0" who="#ZastepcadyrektorawDepartamencieLegislacyjnymPrawaKarnegoMSMonikaWalewska">Poprawka nr 46? Negatywnie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-95">
+ <u xml:id="u-95.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Głosujemy. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki nr 46? Głosujemy, panie pośle Arku. Kto jest za poprawką nr 46? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Dziękuję. Zamykam głosowanie. Proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 26 posłów: 11 za; 14 przeciw; 1 się wstrzymał. Poprawka nie uzyskała poparcia Komisji.</u>
+ <u xml:id="u-95.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przechodzimy do poprawki nr 49. Panie mecenasie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-96">
+ <u xml:id="u-96.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszNykiel">Nie zgłaszamy uwag.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-97">
+ <u xml:id="u-97.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Strona rządowa.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-98">
+ <u xml:id="u-98.0" who="#ZastepcadyrektorawDepartamencieLegislacyjnymPrawaKarnegoMSMonikaWalewska">Która poprawka?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-99">
+ <u xml:id="u-99.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Poprawka nr 49.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-100">
+ <u xml:id="u-100.0" who="#ZastepcadyrektorawDepartamencieLegislacyjnymPrawaKarnegoMSMonikaWalewska">Pozytywnie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-101">
+ <u xml:id="u-101.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Głosujemy. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki nr 49? Kto się wstrzymał od głosu? Kto jest przeciw? Przepraszam, już tak za szybko idziemy. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Dziękuję. Zamykam głosowanie. Proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 26 posłów: 23 za; 2 przeciw; 1 się wstrzymał. Poprawka uzyskała poparcie Komisji.</u>
+ <u xml:id="u-101.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przechodzimy do poprawki nr 50. Panie mecenasie?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-102">
+ <u xml:id="u-102.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszNykiel">Tutaj nie zgłaszamy uwag. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-103">
+ <u xml:id="u-103.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Strona rządowa.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-104">
+ <u xml:id="u-104.0" who="#ZastepcadyrektorawDepartamencieLegislacyjnymPrawaKarnegoMSMonikaWalewska">Pozytywnie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-105">
+ <u xml:id="u-105.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Głosujemy. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki nr 50? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Dziękuję bardzo. Zamykam głosowanie. Proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 26 posłów: 25 za; nikt przeciw; 1 poseł się wstrzymał. Poprawka została przyjęta.</u>
+ <u xml:id="u-105.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przechodzimy do poprawki nr 53. Panie mecenasie?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-106">
+ <u xml:id="u-106.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszNykiel">Nie ma uwag.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-107">
+ <u xml:id="u-107.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Strona rządowa.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-108">
+ <u xml:id="u-108.0" who="#ZastepcadyrektorawDepartamencieLegislacyjnymPrawaKarnegoMSMonikaWalewska">Pozytywnie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-109">
+ <u xml:id="u-109.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Głosujemy. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki nr 53? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Dziękuję bardzo. Zamykam głosowanie. Proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 25 posłów: 24 za; nikt przeciw; 1 poseł się wstrzymał. Poprawka nr 53 została przyjęta. Uzyskała pozytywną opinię Komisji.</u>
+ <u xml:id="u-109.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przechodzimy do poprawki nr 54. Panie mecenasie?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-110">
+ <u xml:id="u-110.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszNykiel">To poprawka merytoryczna, która wydłuża okres vacatio legis. Tutaj nie zgłaszamy uwag. Pozostawiamy to do decyzji Komisji.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-111">
+ <u xml:id="u-111.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Strona rządowa.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-112">
+ <u xml:id="u-112.0" who="#ZastepcadyrektorawDepartamencieLegislacyjnymPrawaKarnegoMSMonikaWalewska">Negatywnie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-113">
+ <u xml:id="u-113.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Głosujemy. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki nr 54? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Dziękuję. Zamykam głosowanie. Proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 25 posłów: 10 za; 14 przeciw; 1 poseł się wstrzymał. Poprawka nie uzyskała poparcia Komisji.</u>
+ <u xml:id="u-113.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu do tej ustawy. Sprawozdawcą Komisji do tej pory była pani poseł Elżbieta Płonka. Rozumiem, że pani poseł wyraża zgodę na dalsze reprezentowanie Komisji. Sprzeciwu nie słyszę. Zatem pani poseł Płonka zostaje sprawozdawcą. Bardzo serdecznie państwu dziękuję. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+ </div>
+ </body>
+ </text>
+ </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00215-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00215-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..14d2b37
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00215-01/header.xml
@@ -0,0 +1,49 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-zdrxx-00215-01">
+ <fileDesc>
+ <titleStmt>
+ <title>Komisja Zdrowia /nr 215/</title>
+ </titleStmt>
+ <publicationStmt>
+ <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+ </publicationStmt>
+ <sourceDesc>
+ <bibl>
+ <title>Komisja Zdrowia /nr 215/</title>
+ <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+ <note type="system">III RP</note>
+ <note type="house">Sejm</note>
+ <note type="termNo">9</note>
+ <note type="type">Komisja</note>
+ <note type="sessionNo" target="#ZDR">215</note>
+ <note type="part">1</note>
+ <date>2022-11-30</date>
+ </bibl>
+ </sourceDesc>
+ </fileDesc>
+ <profileDesc>
+ <particDesc>
+ <person xml:id="LegislatorAleksandraWolnaBek" role="speaker">
+ <persName>Legislator Aleksandra Wolna-Bek</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="LegislatorzBiuraLegislacyjnegoAleksandraWolnaBek" role="speaker">
+ <persName>Legislator z Biura Legislacyjnego Aleksandra Wolna-Bek</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber" role="speaker">
+ <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia Piotr Bromber</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PodsekretarzstanuwMZPiotrBromber" role="speaker">
+ <persName>Podsekretarz stanu w MZ Piotr Bromber</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselCzeslawHoc" role="speaker">
+ <persName>Poseł Czesław Hoc</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrzewodniczacyposelTomaszLatos" role="speaker">
+ <persName>Przewodniczący poseł Tomasz Latos</persName>
+ </person>
+ <org xml:id="ZDR" role="committee">
+ <orgName>Komisja Zdrowia</orgName>
+ </org>
+ </particDesc>
+ </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00215-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00215-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..ed2f070
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00215-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,208 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+ <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+ <TEI>
+ <xi:include href="header.xml"/>
+ <text>
+ <body>
+ <div xml:id="div-1">
+ <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dzień dobry. Witam państwa bardzo serdecznie. Otwieram posiedzenie Komisji i stwierdzam kworum. Szanowni państwo, witam raz jeszcze panie i panów posłów. Witam pana ministra wraz ze współpracownikami. Proszę pana ministra nie zagadywać, proszę, żeby pan minister mógł usiąść. Witam zaproszonych gości.</u>
+ <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Szanowni państwo, dzisiejszy porządek dzienny obejmuje rozpatrzenie uchwały Senatu RP w sprawie ustawy o zawodzie ratownika medycznego oraz samorządzie ratowników medycznych (druk nr 2793). Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie widzę zgłoszeń. Stwierdzam zatem, że porządek dzienny został przyjęty.</u>
+ <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Proponuję zwyczajowe procedowanie. Czy jest przedstawiciel Senatu? Nie ma. W takim razie przy poszczególnych poprawkach głos za, głos przeciw, ewentualny oczywiście, bo nie ma obowiązku, stanowisko rządu i głosowanie.</u>
+ <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Najpierw oddam głos przedstawicielom Biura Legislacyjnego. Czy mają państwo jakieś sugestie odnośnie do głosowania? Bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-2">
+ <u xml:id="u-2.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoAleksandraWolnaBek">Szanowni państwo, jeśli chodzi o sugerowane łączenia poprawek, to przy poprawce nr 1 Senat wskazywał, że poprawka nr 1 powinna być rozpatrywana z poprawką nr 12.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-3">
+ <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dobrze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-4">
+ <u xml:id="u-4.0" who="#LegislatorAleksandraWolnaBek">Z uzasadnienia wynika jeszcze konieczność poddania pod łączne głosowanie poprawki nr 16 z poprawką nr 18.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-5">
+ <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Poprawka nr 16 z poprawką nr 18. Dobrze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-6">
+ <u xml:id="u-6.0" who="#LegislatorAleksandraWolnaBek">Natomiast jeżeli w trakcie będziemy omawiać, to będziemy jeszcze sugerować połączenie, ponieważ część poprawek ma charakter stricte redakcyjny. Oczywiście jeśli Komisja wyrazi zgodę na połączenie, ale też za zgodą pana ministra.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-7">
+ <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dobrze. Omawiać już nie będziemy, tylko proszę od razu sygnalizować sprawę. Przechodzimy zatem do głosowania. Poprawka nr 1 łącząca się z poprawką nr 12.</u>
+ <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Biuro Legislacyjne, proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-8">
+ <u xml:id="u-8.0" who="#LegislatorAleksandraWolnaBek">Szanowni państwo, do tych poprawek nie zgłaszamy uwag. To jest zasadne...</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-9">
+ <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dobrze. Dziękuję. Stanowisko rządu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-10">
+ <u xml:id="u-10.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Poprawka ma charakter legislacyjny. Pozytywnie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-11">
+ <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Rząd jest za.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-12">
+ <u xml:id="u-12.0" who="#PodsekretarzstanuwMZPiotrBromber">Tak.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-13">
+ <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Przechodzimy zatem do głosowania. Czy wszyscy państwo się zalogowali? Bardzo proszę. Rozumiem, że już tak.</u>
+ <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Kto jest za przyjęciem poprawek? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Proszę o podanie wyników.</u>
+ <u xml:id="u-13.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Głosowało 25 posłów. Za było 25 posłów, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał. Poprawki otrzymały pozytywną rekomendację.</u>
+ <u xml:id="u-13.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Poprawka nr 2. Biuro Legislacyjne.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-14">
+ <u xml:id="u-14.0" who="#LegislatorAleksandraWolnaBek">Szanowni państwo, jeśli chodzi o poprawkę nr 2, jest to kwestia merytoryczna. Gdyby uznać, że rzeczywiście Senat ma rację, że to powinno być wskazywane w drodze rozporządzenia… Jednak my w trakcie prac wskazywaliśmy też, że to rozwiązanie już jest przedstawione w formie komunikatu w innych ustawach. W związku z tym dla spójności systemu należy zastanowić się, czy tutaj…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-15">
+ <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dla spójności systemu nie powinno to być przyjęte, mówiąc wprost. Stanowisko rządu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-16">
+ <u xml:id="u-16.0" who="#PodsekretarzstanuwMZPiotrBromber">Negatywne.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-17">
+ <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Przechodzimy do głosowania. Kto jest za pozytywną rekomendacją poprawki? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Proszę o podanie wyników.</u>
+ <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Głosowało 25 posłów. Za – 11, przeciw – 14, nikt się nie wstrzymał. Poprawka nie uzyskała pozytywnej rekomendacji Komisji.</u>
+ <u xml:id="u-17.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Poprawka nr 3. Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-18">
+ <u xml:id="u-18.0" who="#LegislatorAleksandraWolnaBek">Nie mamy uwag.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-19">
+ <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Rząd.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-20">
+ <u xml:id="u-20.0" who="#PodsekretarzstanuwMZPiotrBromber">Negatywnie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-21">
+ <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Głosujemy. Kto jest za przyjęciem poprawki? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Proszę o podanie wyników.</u>
+ <u xml:id="u-21.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Głosowało 27 posłów. Za – 11, przeciw – 16, nikt się nie wstrzymał. Poprawka uzyskała negatywną rekomendację Komisji.</u>
+ <u xml:id="u-21.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Poprawka nr 4. Biuro Legislacyjne.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-22">
+ <u xml:id="u-22.0" who="#LegislatorAleksandraWolnaBek">Szanowni państwo, poprawka nr 4 ma charakter stricte redakcyjny i już w tym miejscu Biuro Legislacyjne chciałoby wskazać, iż jeszcze kilka poprawek można by było połączyć w głosowaniu jako typowo redakcyjne. W naszym przekonaniu to mogłyby być poprawki nr 4, 5, 6 również, jak również poprawki nr 7, 11, 13 i 14. Natomiast prosiłybyśmy stronę rządową o wskazanie, do których poprawek państwo mają stanowisko pozytywne.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-23">
+ <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dobrze. Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-24">
+ <u xml:id="u-24.0" who="#LegislatorAleksandraWolnaBek">Wtedy wskażemy, które możemy połączyć, żeby była jednakowa rekomendacja.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-25">
+ <u xml:id="u-25.0" who="#PodsekretarzstanuwMZPiotrBromber">Szanowni państwo, poprawki nr 4, 5, 7, 11, 13, 14 i 15 uznajemy za redakcyjne, tak jak pani legislator uznała. Pozostałe nie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-26">
+ <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Czyli z punktu widzenia rządu poprawki nr 5, 7, 11, 13, 14 i 15 mają charakter redakcyjny. Taki charakter ma również oczywiście poprawka nr 4, przy której to rozpatrujemy.</u>
+ <u xml:id="u-26.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Stanowisko Biura Legislacyjnego.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-27">
+ <u xml:id="u-27.0" who="#LegislatorAleksandraWolnaBek">Dziękujemy bardzo. W takim razie, jeżeli będzie zgoda, proponujemy, jeżeli strona rządowa wyraża pozytywną opinię do tych poprawek, poprawki nr 4, 5, 7, 11, 13, 14 i 15 poddać pod głosowanie łącznie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-28">
+ <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dobrze. Jeszcze dla jasności poproszę rząd o potwierdzenie. Proszę, panie ministrze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-29">
+ <u xml:id="u-29.0" who="#PodsekretarzstanuwMZPiotrBromber">Pozytywnie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-30">
+ <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Przechodzimy do głosowania. Kto jest za przyjęciem tych poprawek? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-30.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Głosowało 28 posłów. Za – 28, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał. Poprawki uzyskały pozytywną rekomendację.</u>
+ <u xml:id="u-30.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Teraz mamy poprawkę nr 6. Bardzo proszę. Biuro Legislacyjne już wypowiadało się w tej sprawie. Proszę jeszcze o stanowisko rządu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-31">
+ <u xml:id="u-31.0" who="#PodsekretarzstanuwMZPiotrBromber">Negatywne.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-32">
+ <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Przechodzimy do głosowania. Kto jest za przyjęciem poprawki? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Proszę o podanie wyników.</u>
+ <u xml:id="u-32.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Głosowało 30 posłów. Za – 11, przeciw – 19, nikt się nie wstrzymał. Poprawka nie została przyjęta.</u>
+ <u xml:id="u-32.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Teraz poprawka nr 8. Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-33">
+ <u xml:id="u-33.0" who="#LegislatorAleksandraWolnaBek">Szanowni państwo, jeśli chodzi o poprawkę nr 8, to mamy pewne wątpliwości odnośnie do jej treści i do skutku, jaki osiągnie. Ewentualnie prosimy stronę rządową o...</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-34">
+ <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Niestety, przedstawiciel Senatu nie odpowie nam na to pytanie. Rząd.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-35">
+ <u xml:id="u-35.0" who="#PodsekretarzstanuwMZPiotrBromber">Negatywnie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-36">
+ <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Negatywnie. Przechodzimy do głosowania w takim razie, z tymi zastrzeżeniami Biura Legislacyjnego.</u>
+ <u xml:id="u-36.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Kto jest za przyjęciem poprawki? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Proszę o podanie wyników.</u>
+ <u xml:id="u-36.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Głosowało 30 posłów. Za – 11, przeciw – 19, nikt się nie wstrzymał. Poprawka nie uzyskała pozytywnej rekomendacji Komisji.</u>
+ <u xml:id="u-36.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Teraz poprawka nr 9. Biuro Legislacyjne.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-37">
+ <u xml:id="u-37.0" who="#LegislatorAleksandraWolnaBek">Nie mamy uwag.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-38">
+ <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Rząd.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-39">
+ <u xml:id="u-39.0" who="#PodsekretarzstanuwMZPiotrBromber">Negatywnie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-40">
+ <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Głosujemy. Kto jest za przyjęciem poprawki? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Proszę o podanie wyników.</u>
+ <u xml:id="u-40.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Głosowało 30 posłów. Za – 12, przeciw – 18, nikt się nie wstrzymał. Poprawka nie uzyskała pozytywnej rekomendacji Komisji.</u>
+ <u xml:id="u-40.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Teraz poprawka nr 10. Proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-41">
+ <u xml:id="u-41.0" who="#LegislatorAleksandraWolnaBek">Nie mamy uwag.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-42">
+ <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Rząd.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-43">
+ <u xml:id="u-43.0" who="#PodsekretarzstanuwMZPiotrBromber">Negatywnie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-44">
+ <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Głosujemy. Kto jest za przyjęciem poprawki? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Proszę o podanie wyników.</u>
+ <u xml:id="u-44.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Głosowało 30 posłów. Za – 11, przeciw – 19, nikt się nie wstrzymał. Poprawka nie uzyskała pozytywnej rekomendacji Komisji.</u>
+ <u xml:id="u-44.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Poprawka nr 12 już była na początku, w pierwszym głosowaniu. Poprawki nr 13, 14 i 15 też już były. Pozostały nam jeszcze nr 16 z 18 i nr 17. Czy tak? Biuro Legislacyjne.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-45">
+ <u xml:id="u-45.0" who="#LegislatorAleksandraWolnaBek">Tak, potwierdzam.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-46">
+ <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Czy w takim razie są uwagi do poprawek nr 16 i 18? Biuro Legislacyjne.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-47">
+ <u xml:id="u-47.0" who="#LegislatorAleksandraWolnaBek">Nie mamy uwag.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-48">
+ <u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Rząd.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-49">
+ <u xml:id="u-49.0" who="#PodsekretarzstanuwMZPiotrBromber">Negatywnie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-50">
+ <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Głosujemy. Kto jest za przyjęciem poprawek? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Proszę o podanie wyników.</u>
+ <u xml:id="u-50.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Głosowało 29 posłów. Za – 11, przeciw – 18, nikt się nie wstrzymał. Poprawki nie uzyskały pozytywnej rekomendacji Komisji.</u>
+ <u xml:id="u-50.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">I poprawka nr 17. Biuro Legislacyjne.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-51">
+ <u xml:id="u-51.0" who="#LegislatorAleksandraWolnaBek">Nie mamy uwag.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-52">
+ <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Rząd.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-53">
+ <u xml:id="u-53.0" who="#PodsekretarzstanuwMZPiotrBromber">Negatywnie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-54">
+ <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Głosujemy. Kto jest za przyjęciem poprawki? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Proszę o podanie wyników.</u>
+ <u xml:id="u-54.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Głosowało 29 posłów. Za – 11, przeciw – 18, nikt się nie wstrzymał. Poprawka nie uzyskała pozytywnej rekomendacji Komisji.</u>
+ <u xml:id="u-54.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Tym samym rozpatrzyliśmy wszystkie poprawki. Czy tak? Biuro Legislacyjne.</u>
+ <u xml:id="u-54.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Pozostaje nam wybór posła sprawozdawcy. Posłem sprawozdawcą był pan przewodniczący Hoc. Czy pan przewodniczący Hoc wyraża zgodę?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-55">
+ <u xml:id="u-55.0" who="#PoselCzeslawHoc">Tak.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-56">
+ <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję. Czy są inne kandydatury? Nie widzę zgłoszeń. Czy jest ktoś przeciwny temu, aby pan poseł dalej był sprawozdawcą? Nie widzę zgłoszeń. Stwierdzam, że pan poseł Hoc został sprawozdawcą Komisji. Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-56.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Zamykam posiedzenie.</u>
+ </div>
+ </body>
+ </text>
+ </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/zdr1s/201923-sjm-zdr1s-00018-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/zdr1s/201923-sjm-zdr1s-00018-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..f32a61b
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/zdr1s/201923-sjm-zdr1s-00018-01/header.xml
@@ -0,0 +1,40 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-zdr1s-00018-01">
+ <fileDesc>
+ <titleStmt>
+ <title>Podkomisja stała do spraw organizacji ochrony zdrowia i innowacyjności w medycynie /nr 18/</title>
+ </titleStmt>
+ <publicationStmt>
+ <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+ </publicationStmt>
+ <sourceDesc>
+ <bibl>
+ <title>Podkomisja stała do spraw organizacji ochrony zdrowia i innowacyjności w medycynie /nr 18/</title>
+ <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+ <note type="system">III RP</note>
+ <note type="house">Sejm</note>
+ <note type="termNo">9</note>
+ <note type="type">Komisja</note>
+ <note type="sessionNo" target="#ZDR1S">18</note>
+ <note type="part">1</note>
+ <date>2022-11-30</date>
+ </bibl>
+ </sourceDesc>
+ </fileDesc>
+ <profileDesc>
+ <particDesc>
+ <person xml:id="PoselElzbietaGelert" role="speaker">
+ <persName>Poseł Elżbieta Gelert</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselTadeuszChrzan" role="speaker">
+ <persName>Poseł Tadeusz Chrzan</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrzewodniczacaposelViolettaPorowska" role="speaker">
+ <persName>Przewodnicząca poseł Violetta Porowska</persName>
+ </person>
+ <org xml:id="ZDR1S" role="committee">
+ <orgName>Podkomisja stała do spraw organizacji ochrony zdrowia i innowacyjności w medycynie</orgName>
+ </org>
+ </particDesc>
+ </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/zdr1s/201923-sjm-zdr1s-00018-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/zdr1s/201923-sjm-zdr1s-00018-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..5b69004
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/zdr1s/201923-sjm-zdr1s-00018-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,65 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+ <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+ <TEI>
+ <xi:include href="header.xml"/>
+ <text>
+ <body>
+ <div xml:id="div-1">
+ <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacaposelViolettaPorowska">Szanowni państwo, otwieram posiedzenie podkomisji stałej do spraw organizacji ochrony zdrowia i innowacyjności w medycynie. Witam członków podkomisji i zaproszonych gości, przy czym zaproszonych gości dzisiaj nie mamy, proszę państwa, bo dzisiaj omawiamy wewnętrznie plan pracy na przyszłe pierwsze półrocze 2023 r. Jak to się mówi – 2023 r. –czas płynie. Stwierdzam kworum, proszę państwa, i przystępujemy do realizacji porządku dziennego.</u>
+ <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacaposelViolettaPorowska">Poprosiłam państwa o przekazanie propozycji tematów do planu pracy podkomisji i oto takie tematy zostały przedstawione. Państwo dostali je na maila, więc zaraz zapytam, czy je akceptujecie, ale na wszelki... Nie? O, przepraszam, dlatego tym bardziej przeczytam głośno i wyraźnie... Przewodnicząca, chciałabym powiedzieć, jest dosyć istotna... Okazuje się, że tylko przewodnicząca dostała, panie pośle.</u>
+ <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacaposelViolettaPorowska">Pierwszy temat – „Rozpatrzenie informacji ministra zdrowia na temat rozwoju pilotażowego programu Krajowej Sieci Kardiologicznej”. Drugi temat – „Rozpatrzenie informacji ministra zdrowia na temat informatyzacji placówek podstawowej opieki zdrowotnej, między innymi projekt e-Usługi i e-Gabinet plus”. Myślę, że to jest ciekawy projekt. „Rozpatrzenie informacji ministra zdrowia na temat podnoszenia poziomu cyberbezpieczeństwa podmiotów ochrony zdrowia”. „Rozpatrzenie informacji ministra zdrowia na temat programu rozwoju e-Zdrowia na lata 2022-2027”. Nie wiem, czy tych trzech tematów nie ująć w jedno. I „Rozpatrzenie informacji ministra zdrowia na temat dotychczasowego funkcjonowania teleplatformy pierwszego kontaktu oraz pilotażu współdziałania centralnej platformy pierwszego kontaktu i centrów medycznej pomocy doraźnej”.</u>
+ <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacaposelViolettaPorowska">Oprócz tych tematów, proszę państwa, które państwu przeczytałam, Stowarzyszenie Chorych na Wrodzone Skazy Krwotoczne zaproponowało, abyśmy rozpatrzyli „Informację ministra zdrowia na temat leczenia pacjentów cierpiących na hemofilię”. Przy czym, przy tym ostatnim temacie wskazuję szanownym członkom podkomisji, że ten temat dosyć szeroko omawialiśmy na posiedzeniu Komisji. Ponieważ państwo ze stowarzyszenia byli uprzejmi zainteresować się naszą podkomisją i to zaproponować, ja z obowiązku informuję, natomiast uznaję, że my bardzo szeroko temat omawialiśmy na posiedzeniu Komisji Zdrowia. Jeśli więc szanowni członkowie podkomisji zgodzą się, że nie ma sensu 2 czy 3 miesiące później tego tematu omawiać, to myślę, że ten temat przesunęlibyśmy na czas odleglejszy.</u>
+ <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacaposelViolettaPorowska">Czy są jakieś propozycje do tematu? Bardzo proszę, pan poseł Chrzan.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-2">
+ <u xml:id="u-2.0" who="#PoselTadeuszChrzan">Szanowna pani przewodnicząca, wysoka podkomisjo, zaproponowałbym jeszcze jeden temat ewentualnie pod rozwagę szanownej podkomisji i pani przewodniczącej. Liczę na łaskawe oko. W związku z tym – pewnie, w mojej ocenie, to nie jest traktowane jako choroba cywilizacyjna – że coraz więcej osób ze względu na trudne warunki życia, stres, cierpi na bezsenność, zaproponowałbym taki temat, nad którym moglibyśmy się pochylić: „Skuteczne leczenie bezsenności z wykorzystaniem terapii cyfrowych”. Myślę, że to jest innowacyjne. Przychodzą takie wiadomości, między innymi ze Stanów Zjednoczonych, że te nowoczesne terapie są stosowane w leczeniu bezsenności. Sądzę, że znajdziemy kogoś z prelegentów, kto by przyszedł i opowiedział, w jakim stanie to jest w Polsce, w którą stronę zmierzamy i czy już możemy z tych nowoczesnych terapii również w Polsce korzystać.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-3">
+ <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacaposelViolettaPorowska">Bardzo innowacyjny temat. Myślę, że idealnie dla naszej podkomisji. Nie wiem, jak pozostali państwo członkowie... Ale bardzo proszę, czy jeszcze ktoś z państwa chciałby zaproponować jakieś tematy dla naszej podkomisji.</u>
+ <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacaposelViolettaPorowska">W tej chwili mamy 7 tematów... Ale do lipca 2023 r. Natomiast myślę, że te tematy dotyczące e-Usług i e-Gabinetu plus można połączyć z podnoszeniem poziomu cyberbezpieczeństwa i wtedy z dwóch mamy jeden... I tej platformy także. To jednak są bardzo korelujące ze sobą tematy, więc moglibyśmy je połączyć...</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-4">
+ <u xml:id="u-4.0" who="#PoselElzbietaGelert">A czy na styczeń przyszłego roku mamy już?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-5">
+ <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacaposelViolettaPorowska">Nie. Jeszcze nie. To poukładalibyśmy te tematy...</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-6">
+ <u xml:id="u-6.0" who="#PoselElzbietaGelert">To jest dopiero od lutego czy od stycznia 2023 r.?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-7">
+ <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacaposelViolettaPorowska">To byłoby od stycznia 2023 r.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-8">
+ <u xml:id="u-8.0" who="#PoselElzbietaGelert">Od stycznia 2023 r.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-9">
+ <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacaposelViolettaPorowska">Czy państwo członkowie mają jakieś propozycje? Nie. To w takim razie, jeżeli państwo pozwolicie, przyjęlibyśmy te tematy wraz z tematem zaproponowanym przez pana posła Chrzana. Zrezygnowalibyśmy z tematu, który zaproponowało Stowarzyszenie Chorych na Wrodzone Skazy Krwotoczne ze względu na to, że ten temat był szeroko omawiany na posiedzeniu Komisji chyba miesiąc czy dwa miesiące temu. Gdyby pojawiły się w ciągu roku tematy, które chcieliby państwo zaproponować pod obrady naszej podkomisji, to myślę, że moglibyśmy pochylić się nad tymi propozycjami i...</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-10">
+ <u xml:id="u-10.0" who="#PoselElzbietaGelert">Czasu nie będzie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-11">
+ <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacaposelViolettaPorowska">Ale czasu za dużo nie będzie, tak jak słusznie pani poseł zauważa. Czyli, proszę państwa, czy te propozycje zostają przez wysoką podkomisję przyjęte. Widzę, że przez aklamację. Bardzo państwu serdecznie dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacaposelViolettaPorowska">Czy chcielibyście zaproponować któryś z tych tematów jako pierwszy na styczeń? Myślę, że tę kardiologię... Bezsenność na luty 2023 r., tak.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-12">
+ <u xml:id="u-12.0" who="#PoselElzbietaGelert">Najlepiej na maj 2023 r.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-13">
+ <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacaposelViolettaPorowska">Będziemy analizować, który miesiąc jest najlepszy na bezsenność. Natomiast uznaję, że ten pilotażowy program Krajowej Sieci Kardiologicznej to jest temat bieżący, więc idealnie by się wpisywał...</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-14">
+ <u xml:id="u-14.0" who="#PoselElzbietaGelert">Zapytam tylko, czy on jest w tej chwili już na etapie końcowym, czy będziemy chcieli się dowiedzieć, jakie są poszczególne etapy pracy, bo to chyba nie jest jeszcze zakończenie programu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-15">
+ <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacaposelViolettaPorowska">Ponieważ dodano dodatkowe komponenty. Jak państwo pamiętacie, pierwotnie pilotaż miał być prowadzony tylko w jednym województwie, a dodano i mamy 7 województw. Myślę więc, że w tym kontekście powinniśmy się zainteresować, po pierwsze, skąd pomysł, żeby to rozszerzyć – widocznie były przesłanki do tego, więc warto zainteresować się, jakie było podłoże rozszerzenia programu – i co już mamy po pierwszym etapie. Tak więc myślę, że ta Krajowa Sieć Kardiologiczna byłaby dosyć istotna. To na styczeń 2023 r. Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczacaposelViolettaPorowska">Jak zawsze muszę powiedzieć, że nasza podkomisja pracuje najintensywniej, najefektywniej i najbardziej interesująco, i bardzo dziękuję. Wszystkim państwu posłom bardzo serdecznie dziękuję za udział i za aktywne włączanie się.</u>
+ <u xml:id="u-15.2" who="#PrzewodniczacaposelViolettaPorowska">W związku z wyczerpaniem tematu dzisiejszego posiedzenia podkomisji, również brak sprzeciwu, informuję, że podkomisja przyjęła plan pracy na okres od 1 stycznia do 30 czerwca 2023 r... Nawet do lipca 2023 r. Tak, przepraszam, do 31 lipca. Od 1 stycznia do 31 lipca 2023 r.</u>
+ <u xml:id="u-15.3" who="#PrzewodniczacaposelViolettaPorowska">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny posiedzenia. Zamykam posiedzenie podkomisji i jeszcze raz bardzo serdecznie wszystkim państwu posłom dziękuję.</u>
+ </div>
+ </body>
+ </text>
+ </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/zdr4s/201923-sjm-zdr4s-00016-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/zdr4s/201923-sjm-zdr4s-00016-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..3291a3e
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/zdr4s/201923-sjm-zdr4s-00016-01/header.xml
@@ -0,0 +1,70 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-zdr4s-00016-01">
+ <fileDesc>
+ <titleStmt>
+ <title>Podkomisja stała do spraw onkologii /nr 16/</title>
+ </titleStmt>
+ <publicationStmt>
+ <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+ </publicationStmt>
+ <sourceDesc>
+ <bibl>
+ <title>Podkomisja stała do spraw onkologii /nr 16/</title>
+ <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+ <note type="system">III RP</note>
+ <note type="house">Sejm</note>
+ <note type="termNo">9</note>
+ <note type="type">Komisja</note>
+ <note type="sessionNo" target="#ZDR4S">16</note>
+ <note type="part">1</note>
+ <date>2022-11-15</date>
+ </bibl>
+ </sourceDesc>
+ </fileDesc>
+ <profileDesc>
+ <particDesc>
+ <person xml:id="GlownyspecjalistawdepartamencieNFZAlicjaUszynskaOsowska" role="speaker">
+ <persName>Główny specjalista w departamencie NFZ Alicja Uszyńska-Osowska</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="GlownyspecjalistawDepartamencieSwiadczenOpiekiZdrowotnejCentraliNarodowegoFunduszuZdrowiaAlicjaUszynskaOsowska" role="speaker">
+ <persName>Główny specjalista w Departamencie Świadczeń Opieki Zdrowotnej Centrali Narodowego Funduszu Zdrowia Alicja Uszyńska-Osowska</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="KierownikKlinikiOnkologiiUniwersytetuMedycznegowBialymstokuMarekWojtukiewicz" role="speaker">
+ <persName>Kierownik Kliniki Onkologii Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku Marek Wojtukiewicz</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="KierownikklinikiUMBMarekWojtukiewicz" role="speaker">
+ <persName>Kierownik kliniki UMB Marek Wojtukiewicz</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="MariiSklodowskiejCuriePanstwowegoInstytutuBadawczegoLucjanWyrwicz" role="speaker">
+ <persName>Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowego Instytutu Badawczego Lucjan Wyrwicz</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="MenadzerFundacjiOnkologicznejAliviaJoannaFratczakKazana" role="speaker">
+ <persName>Menadżer Fundacji Onkologicznej Alivia Joanna Frątczak-Kazana</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselJerzyHardieDouglas" role="speaker">
+ <persName>Poseł Jerzy Hardie-Douglas</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrezesFundacjiEuropaColonPolskaIgaRawicka" role="speaker">
+ <persName>Prezes Fundacji Europa Colon Polska Iga Rawicka</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk" role="speaker">
+ <persName>Przewodnicząca poseł Barbara Dziuk</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="WiceprezesPolskiegoTowarzystwaStomijnegoPOLILKODorotaKaniewska" role="speaker">
+ <persName>Wiceprezes Polskiego Towarzystwa Stomijnego POL-ILKO Dorota Kaniewska</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="ZastepcadyrektoraDepartamentuLecznictwaMinisterstwaZdrowiaDominikaJaniszewskaKajka" role="speaker">
+ <persName>Zastępca dyrektora Departamentu Lecznictwa Ministerstwa Zdrowia Dominika Janiszewska-Kajka</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="ZastepcadyrektoradepartamentuMZDominikaJaniszewskaKajka" role="speaker">
+ <persName>Zastępca dyrektora departamentu MZ Dominika Janiszewska-Kajka</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="ZastepcadyrektoraNIOPIBLucjanWyrwicz" role="speaker">
+ <persName>Zastępca dyrektora NIO-PIB Lucjan Wyrwicz</persName>
+ </person>
+ <org xml:id="ZDR4S" role="committee">
+ <orgName>Podkomisja stała do spraw onkologii</orgName>
+ </org>
+ </particDesc>
+ </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/zdr4s/201923-sjm-zdr4s-00016-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/zdr4s/201923-sjm-zdr4s-00016-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..b509126
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/zdr4s/201923-sjm-zdr4s-00016-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,282 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+ <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+ <TEI>
+ <xi:include href="header.xml"/>
+ <text>
+ <body>
+ <div xml:id="div-1">
+ <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Szanowni państwo, otwieram kolejne posiedzenie podkomisji stałej do spraw onkologii. Witam członków podkomisji stałej oraz zaproszonych gości.</u>
+ <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Jest kworum, tak że możemy procedować proponowany porządek dzisiejszego posiedzenia, a nasz porządek zakłada rozpatrzenie informacji na temat raka jelita – zapobieganie, diagnostyka, leczenie oraz kompleksowa opieka. Przystępujemy do realizacji porządku dziennego. Informuję, że materiały dostępne są w wersji elektronicznej w folderze SDI na iPadach oraz zostały wysłane do posłów drogą mailową. Proszę przedstawiciela Ministerstwa Zdrowia o przedstawienie informacji. Bardzo proszę panią dyrektor o przedstawienie informacji. Witam serdecznie organizacje pacjenckie, które są niezbędne w dyskusji, nadają kierunek i widzą potrzeby zarówno pacjentów, ale też i potrzeby refundacji poszczególnych działań z zakresu innowacyjności w medycynie. Bardzo serdecznie witam stronę społeczną. Pani dyrektor, bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-2">
+ <u xml:id="u-2.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuLecznictwaMinisterstwaZdrowiaDominikaJaniszewskaKajka">Dzień dobry, pani przewodnicząca. Bardzo dziękuję, że mogę przedstawić w imieniu pana ministra informację na temat profilaktyki i leczenia raka jelita. Pozwolą państwo, że nie będę przytaczała informacji, które znajdują się w materiale pisemnym, do którego państwo będą mieć dostęp, a które dotyczą głównie chorób onkologicznych jelita, bo myślę, że przejdziemy do konkretów, czyli do świadczeń opieki zdrowotnej, finansowanych ze środków publicznych, właśnie w tych rozpoznaniach.</u>
+ <u xml:id="u-2.1" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuLecznictwaMinisterstwaZdrowiaDominikaJaniszewskaKajka">Teraz rozpocznę od profilaktyki raka jelita grubego. W ramach podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) w zakresie diagnostyki mamy dostępne świadczenia opieki zdrowotnej. Są to świadczenia diagnostyki laboratoryjnej obrazowej i nieobrazowej. Świadczeniem gwarantowanym jest m.in. badanie kału na krew utajoną metodą immunochemiczną. Lekarz podstawowej opieki zdrowotnej może wystawić skierowanie na badanie kolonoskopii. W ramach ambulatoryjnej opieki specjalistycznej (AOS) dysponujemy gwarantowanymi świadczeniami endoskopowymi. To fiberokolonoskopia, kolonoskopia z biopsją, esofagogastroduodenoskopia oraz esofagogastroduodenoskopia z biopsją. Oczywiście w razie potrzeby dostępne dla pacjenta jest również endoskopowe wycięcie polipa jelita grubego. To są badania, które mogą być realizowane w ramach AOS, a od niedawna również w trybie AOS mogą być realizowane w znieczuleniu. U pacjentów, u których warunki anatomiczne uniemożliwiają wykonanie kolonoskopii klasycznej, możliwe jest wykonanie badania wirtualnej kolonoskopii. W ramach leczenia szpitalnego dostępne są również kolonoskopia i enteroskopia dwubalonowa.</u>
+ <u xml:id="u-2.2" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuLecznictwaMinisterstwaZdrowiaDominikaJaniszewskaKajka">Następnie w ramach „Profilaktyki 40 plus”, która jest programem badań profilaktycznych dedykowanych osobom po 40 roku życia, u osób, u których występują wskazane czynniki ryzyka jelita grubego, wykonuje się badania krwi utajonej w kale metodą immunochemiczną. Do tej pory w ramach „Narodowej strategii onkologicznej” (NSO) funkcjonował również program badań przesiewowych raka jelita grubego. Początkowo program ten był w ramach „Narodowego planu zwalczania chorób nowotworowych”, a potem właśnie w ramach NSO. Był finansowany przez ministra zdrowia. W ramach tego finansowano badania przesiewowej kolonoskopii.</u>
+ <u xml:id="u-2.3" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuLecznictwaMinisterstwaZdrowiaDominikaJaniszewskaKajka">Badania były realizowane w dwóch systemach. Jeden system był mieszany, czyli zapraszano-oportunistyczny, a drugi bez zaproszeń, czyli system oportunistyczny. Pierwszy polegał na tym, że pacjent otrzymywał zaproszenie na badanie, natomiast system oportunistyczny polegał na wykonywaniu kolonoskopii w populacji u osób średniego ryzyka zachorowania na raka jelita grubego. Kryterium kwalifikacji do tego badania były osoby zidentyfikowane w grupie ryzyka lub takie, które się samodzielnie zgłaszały, bo takie też były identyfikowane. To były osoby w wieku 50–65 lat niezależnie od dokonanego wywiadu rodzinnego oraz osoby mające 40 – 49 lat, u których krewny pierwszego stopnia miał rozpoznanie raka jelita grubego. Ponadto były to osoby w wieku 25–49 lat z zespołem Lyncha. W tej grupie konieczne było potwierdzenie rozpoznania przynależności do rodziny, która leczyła się w ramach poradni genetycznej. Z kolei do badań z zaproszeniem były kwalifikowane osoby w wieku 55–64 lat. Do nich były wysyłane zaproszenia na badania niezależnie od objawów klinicznych. Oczywiście w różnym stopniu była zauważana pozytywna odpowiedź na takie zaproszenie, niemniej jednak program rzeczywiście cieszył się zainteresowaniem. Program był prowadzony łącznie w około 136 ośrodkach na terenie całego kraju. Ośrodkiem koordynującym był Narodowy Instytut Onkologii (NIO-PIB). W ramach realizacji tego zadania tylko w 2021 r. wykonano prawie 100 tys. kolonoskopii, co dało kwotę około 60 mln zł. To jest stan na dzień 31 grudnia 2021 r.</u>
+ <u xml:id="u-2.4" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuLecznictwaMinisterstwaZdrowiaDominikaJaniszewskaKajka">Wraz z zakończeniem programu, bo każdy program ma to do siebie, że jest realizowany terminowo, czyli tak program, jak i pilotaż mają na celu sprawdzenie i pilotowanie pewnego rozwiązania… On został zakończony. Decyzją pana ministra, jak też z racji zakończenia finansowania, badania przesiewowe zostały przeniesione do koszyka świadczeń gwarantowanych programów zdrowotnych, czyli do koszyka dedykowanego profilaktyce. Rozporządzenie weszło w życie 24 czerwca br. Pozwolą państwo, że przytoczę pewne informacje, ponieważ zakończyły się badania… W zasadzie trwa, ale już kończy się kontraktowanie. Niemniej jednak za chwilę przedstawię, jak wygląda m.in. liczba umów zawartych ze świadczeniodawcami. Program został przeniesiony, ale nie 1:1, tak jak to szumnie przedstawiano, że tak zostanie przeniesiony. Niestety koszyki świadczeń gwarantowanych mają swój reżim prawny. Mają one na celu zapewnienie pacjentom dostępności, żeby każdemu pacjentowi, mieszkającemu nawet w najmniejszej miejscowości, umożliwić przeprowadzenie tego badania. Dlatego też warunki realizacji i kryteria kwalifikacji dla ośrodków są w ten sposób dobierane, żeby to fundusz zapewnił udzielanie świadczeń na poziomie całego kraju.</u>
+ <u xml:id="u-2.5" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuLecznictwaMinisterstwaZdrowiaDominikaJaniszewskaKajka">Po długich dyskusjach z dotychczasowymi realizatorami programu, jak również NFZ i innymi interesariuszami systemu, doszliśmy do wniosku, że wśród warunków i kryteriów kwalifikacji dla pacjenta oczywiście utrzymaliśmy wiek – 50–65 i 40–49 lat dla osób, które posiadają krewnego pierwszego stopnia, u którego rozpoznano nowotwór jelita grubego, ale z wyłączeniem osób, u których występują już objawy kliniczne, bo dla tych pacjentów jest przewidziana kolonoskopia w ramach trybu AOS, jak i z wyłączeniem osób, u których kolonoskopia była wykonana w ostatnich 10 latach. Generalnie założenie było takie, że realizatorami programu miały być te podmioty, które brały udział w dotychczasowym programie, złożyły oferty i spełniły wymagania, jakie są też przewidziane w zarządzeniu prezesa NFZ.</u>
+ <u xml:id="u-2.6" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuLecznictwaMinisterstwaZdrowiaDominikaJaniszewskaKajka">Status postępowań jest następujący. Większość konkursów została rozstrzygnięta. Część znajduje się już na końcowym etapie. Mamy planowany termin, jeśli chodzi o umowy z województwa łódzkiego. Są to 3 umowy z województwa łódzkiego i 3 z podlaskiego. Planowany termin obowiązywania pozostałych umów to jest połowa listopada – 14 lub 15 listopada br. Na 1 grudnia br. będzie 10 dodatkowych, a na 15 grudnia br. – 1. Tak w tym momencie wygląda kontraktowanie. Tak jak powiedziałam, to jest w toku, dlatego że konkursy rządzą się swoimi prawami. Na pewno pacjentowi w ramach tych trzech trybów przysługuje wykonanie badania kolonoskopii. Jednocześnie toczą się właśnie rozmowy z NIO-PIB, który dotychczas był instytucją koordynującą program badań przesiewowych. Chodzi o wprowadzenie do systemu badania na obecność krwi utajonej w kale (FIT), czyli badania przesiewowego. Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji planuje, w jaki sposób zostanie to wprowadzone – czy to będzie wprowadzone pilotażem, czy programem polityki zdrowotnej. Na pewno w tym momencie, jeśli chodzi o badanie profilaktyczne, koszyk jest zmieniony. Nie przewidujemy zmiany w zakresie dodania badania dodatkowego FIT do koszyka programów zdrowotnych.</u>
+ <u xml:id="u-2.7" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuLecznictwaMinisterstwaZdrowiaDominikaJaniszewskaKajka">Jeśli chodzi o inne inicjatywy, to oczywiście mamy regionalne programy operacyjne. Tutaj też w perspektywie 2014–2020 były konkursy na realizację różnych projektów. Obejmowały one m.in. działania polegające na udzielaniu świadczeń zdrowotnych kolonoskopii w sedacji i działania edukacyjno-informacyjne. Zapewniano też dojazd niezbędny do realizacji usług zdrowotnych w ramach programów profilaktyki.</u>
+ <u xml:id="u-2.8" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuLecznictwaMinisterstwaZdrowiaDominikaJaniszewskaKajka">Następnie w tym roku, co ważne, bo myślę, że to też należy podkreślić, 23 lipca 2022 r. weszło nowe rozporządzenie ministra zdrowia, które zmieniło rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu AOS. Wprowadziło ono nowe świadczenia opieki zdrowotnej m.in. w ramach opieki nad rodzinami wysokiego i dziedzicznie uwarunkowanego ryzyka zachorowania na raka jelita grubego, bo dotyczyło to też raka błony śluzowej trzonu macicy. Świadczenia te obejmują dwa etapy, tj. poradnictwo i badania genetyczne oraz nadzór i badania diagnostyczne. Rozporządzenie zostało podpisane. Oczywiście najważniejszą rolę w ramach udzielania tych świadczeń będzie odgrywać to, że kładziemy nacisk na identyfikację tych osób, które posiadają wysokie ryzyko zachorowania na wybrane nowotwory. Szczególną rolę odgrywa tutaj wywiad rodzinny i w jego kontekście są wykonywane badania genetyczne. Udzielanie świadczeń od 1 stycznia 2022 r. – kwota umowy obejmuje łącznie z zachowaniem na… Przepraszam bardzo. Muszę sobie coś poprawić. Nie mamy jeszcze informacji na temat obowiązywania umów. To wynika akurat z tego, że taki jest system informatyczny. Jak tylko będziemy posiadać takie informacje z centrali NFZ, które dotyczą realizacji świadczeń, to je podamy. Chyba że panie, które są z nami, posiadają takie informacje, bo w momencie opracowywania tego materiału ich nie otrzymaliśmy. Pani przewodnicząca, jeżeli pani pozwoli, to oczywiście poproszę panie o uzupełnienie tych informacji.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-3">
+ <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Bardzo proszę o uzupełnienie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-4">
+ <u xml:id="u-4.0" who="#GlownyspecjalistawDepartamencieSwiadczenOpiekiZdrowotnejCentraliNarodowegoFunduszuZdrowiaAlicjaUszynskaOsowska">Obecnie są zawarte 33 umowy w zakresie ryzyka zachorowania na nowotwory jelita grubego.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-5">
+ <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Proszę się przedstawić do protokołu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-6">
+ <u xml:id="u-6.0" who="#GlownyspecjalistawdepartamencieNFZAlicjaUszynskaOsowska">Alicja Uszyńska-Osowska, NFZ, Departament Świadczeń Opieki Zdrowotnej, Wydział Lecznictwa Szpitalnego. W tym roku we wszystkich województwach są zawarte 33 umowy na łączną kwotę 2 141 000 zł. To jest kwota do końca roku. Z reguły są to umowy wieloletnie. W większości województw to są umowy wieloletnie – maksymalnie do 2027 r.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-7">
+ <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Bardzo dziękuję. Teraz oddaję głos stronie społecznej. Bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-8">
+ <u xml:id="u-8.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZDominikaJaniszewskaKajka">Pani przewodnicząca, to jeszcze nie wszystko, bo pozwoliłam sobie tylko poprosić NFZ o uzupełnienie. Mamy jeszcze parę informacji, które dotyczą kompleksowej opieki nad pacjentem z nowotworem jelita grubego. To też jest rozwiązanie, które weszło w 2021 r. Wpisuje się ono oczywiście w strategię ministra zdrowia, żeby pacjentów z rozpoznaniami onkologicznymi obejmować kompleksową opieką. Mamy również informację o lekach dostępnych w ramach chemioterapii i programów lekowych. To też jest w materiałach, które zostały państwu przekazane. Mam oczywiście zestawienia tabelaryczne. Nie wiem, czy państwo sobie życzą, żebym przytaczała te informacje, ale one zostały przekazane pani przewodniczącej i myślę, że będą dostępne dla państwa.</u>
+ <u xml:id="u-8.1" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZDominikaJaniszewskaKajka">Z informacji, które były, jak myślę, oczekiwane… Zgodnie z nowelą rozporządzenia w sprawie wyrobów medycznych na zlecenie z 27 października br., które aktualnie oczekuje na publikację, a wejdzie w życie z dniem 1 stycznia br., zostały uwzględnione nowe wyroby medyczne, które będą przysługiwały pacjentom. To są wyroby medyczne w zakresie wyrobów stomijnych – worki stomijne, jak i w zakresie wyrobów chłonnych. Wszystko to obejmuje rozporządzenie. Należy też zwrócić uwagę, że szczególnie ostatnie lata stanowiły istotny przełom, jeśli chodzi o obejmowanie nowych terapii refundacją. Minister zdrowia nieustannie rozwija listę refundowanych leków. Myślę, że można śmiało powiedzieć, że każde obwieszczenie przynosi bardzo dobrą, pozytywną informację.</u>
+ <u xml:id="u-8.2" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZDominikaJaniszewskaKajka">Postaram się jak najbardziej szczegółowo odpowiedzieć na państwa zapytania, jeżeli oczywiście będą dotyczyć koszyka świadczeń gwarantowanych. Jeżeli nie będę potrafiła, to oczywiście odpowiem na piśmie. Bardzo dziękuję państwu za uwagę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-9">
+ <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Bardzo dziękuję. Poproszę teraz posłów, jeżeli mają pytania, przed stroną społeczną. Czy są jakieś pytania?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-10">
+ <u xml:id="u-10.0" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Może posłucham jeszcze chwilę. Dobrze?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-11">
+ <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Dobrze. To poproszę stronę społeczną. Bardzo proszę. Proszę o przedstawianie się do protokołu, żebyśmy wiedzieli, kto się wypowiada.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-12">
+ <u xml:id="u-12.0" who="#PrezesFundacjiEuropaColonPolskaIgaRawicka">Dzień dobry. Iga Rawicka, prezes Fundacji Europa Colon Polska. Po wysłuchaniu pani mam refleksję i zapytanie, ponieważ od ponad 5 lat na co dzień zajmuję się obszarem raka jelita grubego i nie tylko, bo również innymi nowotworami układu pokarmowego. Jesteśmy organizacją, która bardzo aktywnie działa w tym obszarze i to nie tylko w Polsce, ale również na całym świecie. Mamy więc bardzo dobrą orientację, jak wyglądają profilaktyka i leczenie raka jelita grubego i w Polsce, i na świecie.</u>
+ <u xml:id="u-12.1" who="#PrezesFundacjiEuropaColonPolskaIgaRawicka">Zmartwiła mnie informacja, szczerze mówiąc, że państwo wiedzieli o tym, że program badań przesiewowych kończy się w roku 2021, bo takiej informacji nie miałam. Wiedziałam, że są plany przeniesienia pod zarządzanie NFZ, ale zakładaliśmy z profesorstwem, które jest zaangażowane w ten temat, że będzie to rzeczywiście przeniesione 1:1. Tak się nie stało, ale tym, co najbardziej martwi, jest to, że przez 11 miesięcy – a właściwie, jak rozumem, dla niektórych województw przez 12 miesięcy – w ogóle nie było i nie będzie dostępu do przesiewowej kolonoskopii. To tylko i wyłącznie mówi o tym, że ponieważ codziennie na raka jelita grubego umierają 33 osoby, będziemy mieli zdecydowanie zwiększoną liczbę zgonów z powodu tego raka, a nowotwory, które będą wykrywane u pacjentów, będą w bardziej zaawansowanym stadium, bo po prostu ludzie nie będą zdiagnozowani odpowiednio wcześnie. A warto podkreślić, że rak jelita grubego, kiedy jest wcześnie wykryty, jest w 100% wyleczalny, ponieważ wystarczy często jedynie operacja chirurgiczna. Zależy nam na tym, żeby jak najwcześniej wykryć raka jelita grubego. Po to są programy badań przesiewowych. Natomiast państwo nie przygotowali się do przejęcia tego programu i to jest nasz główny zarzut, dlatego że należało kontynuować ten program w takiej formule, jaka była. Jak widać, zajęło państwu to prawie rok, żeby państwo ten program mogli przygotować i wprowadzić w życie. Przez 11 miesięcy w Polsce nie ma programu badań przesiewowych. To jest kategoria, którą trudno zrozumieć. Dlaczego tak się stało? To jest moje pierwsze, podstawowe pytanie w tej sprawie. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-13">
+ <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Bardzo dziękuję. Bardzo proszę, pani dyrektor.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-14">
+ <u xml:id="u-14.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZDominikaJaniszewskaKajka">Proszę państwa, oczywiście minister zdrowia ma świadomość tego, że to długo trwało, ale – tak jak wspomniałam i myślę, że to dość mocno wybrzmiało – to nie jest tak, że minister zdrowia może sam wypracować rozporządzenie bez porozumienia z interesariuszami. Nie bez powodu to powiedziałam. Proszę sobie wyobrazić, że najwięcej negocjacji dotyczących właśnie przeniesienia programu dotyczyło bazy, która istniała w instytucie onkologii. Nie mogliśmy dalej ruszyć z rozporządzeniem. Po prostu nie było porozumienia w tej bardzo istotnej kwestii i to akurat nie z punktu widzenia pacjenta, tylko właśnie, jak myślę, ośrodka koordynującego, który prowadził program. Natomiast informacja o tym, że program się kończy, była dostępna publicznie. Ten program trwał wiele lat. To, że miało zostać zakończone finansowanie, było wiadomo od dawna, ale żeby rozporządzenie mogło zostać opracowane i wejść w życie, to nie tylko… Musi zostać wypracowany konsensus pomiędzy stronami, które to realizowały. Jeżeli tego nie ma, to nie ma wypracowanego projektu. Projekt nie może być procedowany.</u>
+ <u xml:id="u-14.1" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZDominikaJaniszewskaKajka">Poza tym jeszcze, żeby państwo mieli świadomość, w tym roku musimy mierzyć się też z rekomendacjami prezesa AOTMiT. Kolonoskopia nie jest nowym świadczeniem. Nie potrzebujemy dowodów na to, że to jest świadczenie gwarantowane, które powinno być w systemie, bo ono już istnieje. Ono istnieje w AOS, w leczeniu szpitalnym. To nie jest nowe świadczenie czy nowa technologia, która powinna przechodzić przez ocenę AOTMiT. Niestety w tym roku proces legislacyjny też z tych powodów się zatrzymał, ponieważ wymagana była rekomendacja prezesa AOTMiT, co otworzyło nowy proces, czego nie wiedzieliśmy, bo jest to dla nas sytuacja nowa. Jako że procedujemy koszyki i mnóstwo świadczeń, to wydawało się, że tutaj będzie polegało to jedynie na zmianie organizacji udzielania świadczeń, bo nie wprowadzamy nowej technologii. Wydawało się, że takiego wymagania nie będzie potrzeba, a jednak to też wydłuża. Tak jak powiedziałam, 24 czerwca tego roku zostało podpisane rozporządzenie. Oczywiście rozumiem, że dla państwa i dla nas wszystkich to jest brak tego świadczenia w koszyku profilaktycznym przez 10–11 miesięcy, a w innych koszykach badanie nadal jest, ale nie jest tak, że minister zapomniał o tym, że się kończy program. Naprawdę były wielomiesięczne konsultacje z instytutem i z NFZ. Zrobiliśmy wszystko, żeby to zrobić jak najszybciej. To było jakby naszymi wspólnymi siłami… Oczywiście finalnie minister zdrowia podpisuje rozporządzenie, ale chcę, żeby państwo wiedzieli, jak wygląda proces opracowywania rozporządzeń.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-15">
+ <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Bardzo proszę. Proszę się też przedstawić, żeby to było podane do protokołu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-16">
+ <u xml:id="u-16.0" who="#MariiSklodowskiejCuriePanstwowegoInstytutuBadawczegoLucjanWyrwicz">Dzień dobry. Lucjan Wyrwicz, zastępca dyrektora do spraw lecznictwa otwartego NIO-PIB. Troszkę chciałbym to stonować odnośnie do niezaangażowania NIO-PIB w kwestię przeniesienia bazy. Padła tutaj jakaś taka sugestia. Wydaje mi się, że raczej jest to coś, co powinno być adresowane do osób bezpośrednio merytorycznie związanych z programem niż z instytutem. Z tego, co wiem, nigdy na biurko nie wpłynął taki wniosek z ministerstwa, że brak przekazania własności intelektualnej do jakiegoś wytworu naukowego jest powodem niekontraktowania, zwłaszcza jeśli uwzględnimy, że rekomendacja prezesa AOTMiT powstała 21 czerwca 2022 r., czyli de facto nie można było tego wcześniej przeprowadzić jako programu zdrowotnego przed datą 21 czerwca. To nie jest jednak aż takie proste, ponieważ 31 grudnia 2021 r., czyli w ostatnim dniu poprzedniego programu, program był dostępny tylko w części powiatów. W części powiatów nigdy nie był udostępniony. To nie oznacza, że ze stuprocentowej dostępności na 11 miesięcy z przyczyn legislacyjnych zeszliśmy do zerowej dostępności. W części kodów pocztowych dostępność była zerowa w momencie zakończenia pilotażu, jak to pani słusznie określiła, bo tak trzeba powiedzieć. Coś, co jest wdrożone w ograniczonej części Polski przy ograniczonych możliwościach.</u>
+ <u xml:id="u-16.1" who="#MariiSklodowskiejCuriePanstwowegoInstytutuBadawczegoLucjanWyrwicz">Zawsze świat się dziwił, że Polska ma program przesiewowy z kolonoskopią, bo jest to bardzo trudne do zrealizowania. Jest to program, który wymaga administracji i bardzo dużej liczby wyszkolonych kadr. Akurat te dwie rzeczy w polskiej medycynie są zwykle niedostateczne. Gdyby dzisiaj wszyscy z populacji badanej chcieli wykonać kolonoskopię oraz gdyby była i pełna dostępność, i pełna chęć, to by się nagle okazało, że robi się kolejka na wiele lat. Co to oznacza? Że 31 grudnia 2021 r. nie byliśmy gotowi na kontynuację programu. Bardzo się cieszę, że czekaliśmy na ocenę AOTMiT, żeby określić, w jakim miejscu jest ten słuszny program i jak powinien być wdrażany. No i kontraktacja – czy ona jest długa, czy krótka. W wielu miejscach w systemie ochrony zdrowia 11-miesięczna kontraktacja jest standardem. Chcielibyśmy, żeby jej nie było, a tak naprawdę ten proces po prostu jest zwykle bardzo złożony i wymaga wielu decyzji administracyjnych. Nie piętnowałbym ministerstwa czy NFZ za to, że w 11 miesięcy nie zakontraktowaliśmy czegoś, co dopiero od 21 czerwca br., jak wiemy, jest uzasadnionym świadczeniem dla polskiego płatnika.</u>
+ <u xml:id="u-16.2" who="#MariiSklodowskiejCuriePanstwowegoInstytutuBadawczegoLucjanWyrwicz">Odejdę troszeczkę od strony profilaktycznej, bo było tu dotkniętych też bardzo dużo rzeczy związanych z leczeniem. Jako przedstawiciel świadczeniodawcy chciałbym podziękować w tym momencie ministerstwu za rozliczne pozytywne decyzje związane z finansowaniem drogich terapii. Są one odpowiedzią na oczekiwania pacjentów i świadczeniodawców. W Polsce jest naprawdę bardzo dobra dostępność leczenia w tej chorobie. Można wskazać pojedyncze braki, ale naprawdę pan minister Miłkowski ze swoim zespołem zrobił bardzo dużo dobrego w ostatnich latach. W ogóle nie ma wstydu obecnie, żeby mówić, jak leczymy w Polsce zaawansowane postaci raka jelita grubego.</u>
+ <u xml:id="u-16.3" who="#MariiSklodowskiejCuriePanstwowegoInstytutuBadawczegoLucjanWyrwicz">Trochę smutnym elementem, ale być może koniecznym, jest planowane wprowadzenie dopłat bezpośrednich do środków stomijnych i zabezpieczenia stomijnego. Gdy poszukiwałem źródła, dlaczego ministerstwo w tym kierunku występuje, to gdzieś tam z tyłu głowy miałem, że okazuje się, że są pewne nadużycia u osób wybitnie uprawnionych do dużej ilości środków stomijnych. To są osoby, które w większości mają uprawnienia wynikające z wysokiego stopnia niepełnosprawności. Takich osób w tej grupie jest bodajże 1/3 czy 25%. Być może lepsze regulacje mówiące o tym, że ktoś może nie potrzebuje tysiąca worków na miesiąc, a sto, nie obciążyłyby całego środowiska stomików.</u>
+ <u xml:id="u-16.4" who="#MariiSklodowskiejCuriePanstwowegoInstytutuBadawczegoLucjanWyrwicz">Czekamy także na rozpatrzenie naszego wniosku jako świadczeniodawcy na stworzenie tzw. poradni stomijnych. Poradnia stomijna to miejsce profesjonalnej pomocy udzielanej osobie ze stomią. Taki produkt w NFZ nie istnieje. Ministerstwo też nigdy nie rozpoznało, że jest potrzebne. Tymczasem pacjent wyedukowany zużywa mniej środków stomijnych. Dlatego sugerowałbym, żeby opóźnić wprowadzenie dopłat do sprzętu stomijnego dla pacjentów do momentu, kiedy pacjenci będą mieli możliwość zyskania edukacji w tym zakresie. Czyli najpierw poradnia stomijna, a potem dopłaty dla tych, którzy po wyszkoleniu nie radzą sobie z odpowiednią liczbą sprzętu. To tyle. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-17">
+ <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Bardzo dziękuję. Moja uwaga. Obserwując i mając kontakt z wieloma pacjentami stomijnymi, powiem tak, że nie wiem, jak w innych regionach, ale na Śląsku są sklepy, które prowadzą sprzedaż towarów medycznych z różnych zakresów i w ani jednym sklepie nie spotkałam się z tym, żeby nie udzielono instrukcji. Jest nawet tak dobrze wypracowany mechanizm, że osoby z tych sklepów nawet podjeżdżają do pacjenta i cały instruktaż odbywa się w domu, jeżeli jest taka potrzeba. Widzę, że jest wielka troska u tych, którzy prowadzą sprzedaż wyrobów medycznych, aby była informacja dla pacjenta. Wydaje mi się, że w pewnych kwestiach nie powinniśmy wymagać od NFZ, ale od tych osób, które tymi towarami się zajmują, bo to nie może być tylko sklep na zasadzie sprzedaży produktu, bo to jest miejsce szczególne. To powinny wykonywać osoby, które tak naprawdę mają empatię i które mogą doradzić jako praktycy, bo przecież nie wyobrażam sobie, żeby osoba zajmująca się na co dzień handlem tymi produktami, nie była obeznana z tym, jak to funkcjonuje. Wydaje mi się, że powinniśmy iść w tym kierunku.</u>
+ <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Dla mnie jako osoby, która jest bardzo zatroskana o stomików, niewyobrażalne jest to, żeby opóźniać jakieś rozporządzenie w kwestii refundacji, bo w tym wszystkim najważniejszy jest pacjent. Dobro pacjenta i komfort życia. W tym zakresie będę się odnosić ad vocem do pana, bo patrzę jakby globalnie i strategicznie na cały obszar. Wszystkiego nie możemy wymagać od NFZ. Osoby, które zajmują się tą bardzo złożoną tematyką, też powinny mieć kwalifikacje i pomagać pacjentowi. To musi być naprawdę stworzenie takiego interdyscyplinarnego zespołu, mającego na względzie przede wszystkim dobro pacjenta. Tu będę tego wymagać.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-18">
+ <u xml:id="u-18.0" who="#ZastepcadyrektoraNIOPIBLucjanWyrwicz">Zgadzam się. Zmiany w zakresie rozporządzenia mają wprowadzić dopłatę dla pacjenta, a nie rozszerzyć zakres dostępności dla chorego, więc to nie są… Dlatego prosiłem o rozważenie opóźnienia wprowadzenia, ponieważ to, co wprowadzamy, nie jest propacjenckie. Wprowadzamy większe dopłaty. Pewnie zaraz stowarzyszenie stomików się wypowie.</u>
+ <u xml:id="u-18.1" who="#ZastepcadyrektoraNIOPIBLucjanWyrwicz">A odnośnie do tego, czy sklep medyczny prowadzący działalność komercyjną powinien być edukatorem w zakresie wykorzystywania wyrobów medycznych, to odrobina… Sprzedawca nie jest zawodem medycznym. To nie jest opieka farmaceutyczna.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-19">
+ <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Przepraszam bardzo. Mówię jako profesjonalista, jako menadżer. Jeżeli chcemy sprzedawać produkt, to musimy go tak sprzedawać, aby osobie odbierającej była przede wszystkim udzielona informacja. To jest tak jak instruktaż w normalnym sklepie specjalistycznym. Naprawdę musimy zmienić myślenie, nastawiając się na innowacyjność, tak jak jest na Zachodzie i jakie są standardy europejskie. W tym kierunku będę szła, bo my jeszcze jesteśmy – przepraszam – w poprzedniej epoce, gdzie chcemy mieć gotowe rozwiązania z MZ. Nie, tutaj trzeba naprawdę bardzo kompleksowo, z wielkim zrozumieniem i empatią… Natomiast po pierwsze dla mnie najważniejsze jest to, aby była wysoka refundacja i komfort dla pacjenta oraz opieka kompleksowa. Osoby, które się zajmują tą tematyką, które chcą właśnie wchodzić w sprzedaż produktów… Zresztą mam kontakt z wieloma sklepami w całej Polsce. To naprawdę są fachowcy. Naprawdę nie zdarzyło mi się, żeby te osoby nie udzieliły pomocy i informacji pacjentom. Tutaj z założenia nie możemy mówić, że to jest tylko sprzedawca, tak jak w aptece jest osoba, która jest wykwalifikowana i ma pewne predyspozycje, więc tutaj też musimy iść w tym kierunku. Bardzo proszę o udzielenie informacji. Proszę się przedstawiać.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-20">
+ <u xml:id="u-20.0" who="#WiceprezesPolskiegoTowarzystwaStomijnegoPOLILKODorotaKaniewska">Dzień dobry. Dorota Kaniewska, Polskie Towarzystwo Stomijne POL-ILKO. Proszę państwa, sprzęt stomijny dopasowuje się zupełnie inaczej niż perukę czy aparat słuchowy. Żeby dobrać odpowiedni sprzęt stomijny, który będzie idealnie pasował, to stomię trzeba obejrzeć i palpacyjnie zobaczyć, jak wyglądają powłoki brzuszne, jaka jest wielkość stomii, czy stomia wychodzi nad powłoki brzuszne, czy jest równo z tymi powłokami. Żaden sklep rehabilitacyjny, który prowadzi dystrybucję wyrobów stomijnych, nie jest w stanie zapewnić pacjentowi takiego dopasowania sprzętu. Są sklepy sprzedające sprzęt stomijny, które prowadzą firmy dystrybuujące ten sprzęt i tam są gabinety, gdzie pielęgniarka może taki sprzęt dobrać. Natomiast sprzedawca może ewentualnie doradzić, ale w takich sklepach nie ma oddzielnego pokoju czy gabinetu, gdzie ten sprzęt prawidłowo można byłoby do danej stomii dobrać.</u>
+ <u xml:id="u-20.1" who="#WiceprezesPolskiegoTowarzystwaStomijnegoPOLILKODorotaKaniewska">A niestety prawda jest taka, że większość naszych stomii to są stomie problematyczne, ponieważ nie wyznacza się tego miejsca stomii przed operacją w trzech pozycjach – leżącej, stojącej i siedzącej. Często jest tak, że miejsce stomii jest wyznaczane już wtedy, kiedy pacjent leży na stole operacyjnym. Później następują problemy, bo jeżeli pacjent podniesie się po operacji, to okazuje się, że stomia opada z brzuchem. Takie stomie są bardzo ciężkie do zaopatrzenia. Większość naszych pacjentów to są pacjenci z przepuklinami okołostomijnymi. Proszę państwa, dobrać odpowiedni sprzęt do przepukliny wokół stomii jest naprawdę trudno. Niestety pielęgniarki stomijne na oddziałach nie mają czasu na to, żeby pacjenta czy jego rodzinę odpowiednio wyedukować.</u>
+ <u xml:id="u-20.2" who="#WiceprezesPolskiegoTowarzystwaStomijnegoPOLILKODorotaKaniewska">Nasze stowarzyszenie kilkadziesiąt lat temu wywalczyło poradnie stomijne, które nie wiem, z jakich powodów, choć domyślamy się, zostały po prostu zamknięte. Pani przewodnicząca, proszę państwa, tam mieliśmy kompleksową opiekę. Mieliśmy tam dostęp i do lekarza, i do pielęgniarki. Często mogliśmy też skorzystać z pomocy wolontariusza stomijnego.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-21">
+ <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Ale jeżeli mogę wejść w słowo, będziemy musieli zrobić chwilkę przerwy, bo o godz. 12.00 mamy głosowania na sali plenarnej, tak że państwo muszą nam dać czas na to, żebyśmy mogli zagłosować i wrócę do państwa, jak i posłowie również. Jeżeli jednak mogę tu coś powiedzieć, to nie wiem, kiedy to się zmieniło, kiedy te gabinety przestały funkcjonować, ale…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-22">
+ <u xml:id="u-22.0" who="#WiceprezesPolskiegoTowarzystwaStomijnegoPOLILKODorotaKaniewska">Na początku 2000 r.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-23">
+ <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Powiem szczerze, bo wiem też ze swoich wywiadów w terenie, że wiele tych funkcji właśnie… Nie wiem, na jakich to jest zasadach. Przyznam szczerze, że tego nie wiem. Są pielęgniarki, które współpracują ze sklepami medycznymi. Jak jest jakiś kłopot czy problem, a wiemy, że każdy pacjent jest inny i to trzeba dobrać indywidualnie, to one przyjeżdżają do domu pacjenta. Nie wiem, na jakich zasadach, ale wydaje mi się, że taki model jest najlepszy, żeby po prostu był kontakt z pacjentem, a siłą rzeczy sklep medyczny pełni jakby funkcję łącznika pomiędzy lekarzem a pacjentem, bo tam są te rzeczy zakupywane. Może w ten sposób da się znaleźć jakiś złoty środek, żeby zaopiekować się pacjentem od początku do końca, tym bardziej że… Nie wiem, jak jest w innych częściach Polski, ale na Śląsku jakoś z tym tematem sobie radzimy, ale obiecuję, że rozpoznam ten temat.</u>
+ <u xml:id="u-23.1" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Bardzo proszę o informacje, żeby tutaj pewne rzeczy usprawnić i na płaszczyźnie MZ to przedyskutować. Tak jak mówię, tu naprawdę potrzeba woli wszystkich. Nie tylko wymagania, ale też spojrzenie od strony praktycznej. Nie jestem teoretykiem, ale praktykiem i chcę jak najlepiej, żeby były rozwiązania dla pacjenta, żeby miał on komfort życia, żeby nie musiał przeżywać różnego rodzaju przykrych sytuacji i rodzina tak samo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-24">
+ <u xml:id="u-24.0" who="#WiceprezesPolskiegoTowarzystwaStomijnegoPOLILKODorotaKaniewska">Jeszcze krótko chciałam się odnieść do tego rozporządzenia, które ma się ukazać 1 stycznia przyszłego roku.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-25">
+ <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Tak, bardzo proszę, ale to tak…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-26">
+ <u xml:id="u-26.0" who="#WiceprezesPolskiegoTowarzystwaStomijnegoPOLILKODorotaKaniewska">Bardzo krótko. Powiem tylko tak, że to będzie bardzo duże obciążenie dla pacjentów ze stomią, ponieważ mamy sporo osób, które mają więcej niż jedną stomię. Mało tego, większość tych pacjentów, którzy mieli naświetlaną miednicę mniejszą, ma przetoki i korzysta, krótko mówiąc, ze środków chłonnych. Od 1 stycznia przyszłego roku ci pacjenci, którzy mają przetoki po komplikacjach onkologicznych, będą musieli również dopłacać do środków chłonnych, więc to będzie dodatkowe obciążenie pacjentów kosztami. To nie będą 24 zł, tak jak zakłada ministerstwo, bo te koszty będą dużo wyższe. Jedna pasta 50-mililitrowa kosztuje ponad 60 zł, a ona na miesiąc nie wystarcza. Tyle.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-27">
+ <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">To jest warte…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-28">
+ <u xml:id="u-28.0" who="#WiceprezesPolskiegoTowarzystwaStomijnegoPOLILKODorotaKaniewska">Będzie więcej niż jedno zlecenie, co po prostu spowoduje, że dużo więcej czasu lekarz będzie musiał poświęcić na wypisanie tych zleceń – dwóch, a nieraz trzech czy czterech. W tej chwili przy jednym zleceniu lekarze mają problemy z wypisaniem.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-29">
+ <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Bardzo dziękuję za bardzo cenną uwagę. Bardzo prosiłabym, żeby sformalizować stanowisko dotyczące właśnie pewnych niepokojów związanych z wprowadzeniem rozporządzenia od 1 stycznia. Chodzi o stanowisko dotyczące wizji, jak państwo to oceniają i jak to jest obecnie, a jakie są niebezpieczeństwa po 1 stycznia przyszłego roku. Bardzo prosiłabym, żeby to napisać i przekazać do podkomisji stałej do spraw onkologii. Wtedy możemy takie stanowisko jako podkomisja wystosować zarówno do Komisji Zdrowia, jak też i do MZ, bo tu trzeba jak najwcześniej zareagować, żeby nie było jakiegoś kłopotu. Przez to mamy dzisiejsze posiedzenie, wiedząc o tym, że rozporządzenie jest przygotowywane, żeby móc z państwem też porozmawiać, aby po prostu zapobiec jakiemuś złemu rozwiązaniu. Po to jesteśmy. Bardzo proszę panią o przesłanie tej informacji. Dobrze?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-30">
+ <u xml:id="u-30.0" who="#WiceprezesPolskiegoTowarzystwaStomijnegoPOLILKODorotaKaniewska">Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-31">
+ <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Czy jeszcze ktoś z państwa chce zabrać głos w dyskusji? Bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-32">
+ <u xml:id="u-32.0" who="#MenadzerFundacjiOnkologicznejAliviaJoannaFratczakKazana">Dzień dobry państwu. Joanna Frątczak-Kazana, Fundacja Onkologiczna Alivia. Proszę państwa, data przeniesienia finansowania programu badań przesiewowych była znana co najmniej od kilku lat, a mianowicie od momentu publikacji „Narodowej strategii onkologicznej” (NSO). Wydaje się, że 2 lata to powinien być wystarczający okres na to, aby przygotować się do tego, by płynnie przenieść program do finansowania przez NFZ.</u>
+ <u xml:id="u-32.1" who="#MenadzerFundacjiOnkologicznejAliviaJoannaFratczakKazana">Chciałabym zwrócić uwagę na jeszcze jedno zadanie, które nie zostało zrealizowane, a zostało zapisane w NSO, a o którym również pani dyrektor mówiła. Mianowicie wprowadzenie w 2021 r. testu FIT jako testu alternatywnego dla kolonoskopii. W sprawozdaniu z realizacji NSO za 2021 r. zaraportowano wprowadzenie pilotażu testu FIT jako testu alternatywnego, natomiast w zakresie wprowadzenia finansowania testu ze środków publicznych zaraportowano przygotowywanie rozwiązań legislacyjnych oraz wstrzymanie realizacji do zakończenia pilotażu i kontynuację w 2022 r. To kolejne zadanie, które jest opóźnione. Kiedy zatem planowana jest data realizacji tego zadania?</u>
+ <u xml:id="u-32.2" who="#MenadzerFundacjiOnkologicznejAliviaJoannaFratczakKazana">Chciałabym zapytać o jeszcze jedną rzecz, a mianowicie o wytyczne postępowania diagnostyczno-terapeutycznego. Od 1 lipca 2017 r. weszły w życie przepisy nowelizacji pakietu onkologicznego, wprowadzające właśnie obligatoryjną publikację wytycznych postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w dziedzinie onkologii. Od tego czasu minęło 5 lat. Wytyczne, nie tylko zresztą dla raka jelita grubego, nie zostały opublikowane.</u>
+ <u xml:id="u-32.3" who="#MenadzerFundacjiOnkologicznejAliviaJoannaFratczakKazana">Narodowy Instytut Onkologii pracuje nad projektem adaptacji wytycznych National Comprehensive Cancer Network (NCCN). W naszej opinii adaptacja ta nie powinna podlegać ograniczeniom z powodu niedostatecznej dostępności technologii medycznych w Polsce. Wytyczne powinny być wdrożone zgodnie z tym, jakie wytyczne są przygotowane przez NCCN. W przypadku adaptacji tych wytycznych w Polsce decyzja w tej sprawie nie została podana do publicznej wiadomości. Nie określono również sposobu wdrożenia ich do praktyki klinicznej w ramach świadczeń finansowanych ze środków publicznych.</u>
+ <u xml:id="u-32.4" who="#MenadzerFundacjiOnkologicznejAliviaJoannaFratczakKazana">Wobec tego prosiłabym o odpowiedź na następujące pytania. Jaki jest harmonogram publikacji wytycznych postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w leczeniu raka jelita grubego na podstawie art. 11 ust. 3 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych? Następnie, jaki jest harmonogram publikacji wytycznych postępowania diagnostyczno-terapeutycznego wypracowanych przez NIO-PIB oraz NCCN? Czy te wytyczne będą publikowane w formie obwieszczenia ministra zdrowia na podstawie art. 11 ust. 3 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej? Czy będą one uwzględniać wszystkie technologie medyczne rekomendowane przez międzynarodowe towarzystwa naukowe, czy pan minister będzie może jednak dostosowywał te wytyczne do dostępności technologii medycznych w ramach publicznego systemu ochrony zdrowia? Jeszcze jedno pytanie. W jaki sposób planowane jest wdrożenie tych wytycznych dla raka jelita grubego do praktyki klinicznej właśnie w ramach publicznego systemu ochrony zdrowia? Czy od realizacji tych wytycznych będzie uzależnione finansowanie świadczeń? Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-33">
+ <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Bardzo dziękuję. Pani dyrektor, bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-34">
+ <u xml:id="u-34.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZDominikaJaniszewskaKajka">Dobrze. Może zacznę od pierwszego pytania. Myślę, że wspominałam o tym na początku. Rzeczywiście pan minister planuje wprowadzenie świadczenia polegającego na wykonaniu testu FIT, ale wspomniałam też, że jesteśmy na etapie podejmowania decyzji o tym, jakim trybem zostanie wprowadzone. Było to już wprowadzone pilotażem. Natomiast dostosowując w ogóle możliwość wykonania tego badania do naszych możliwości organizacyjnych, a mam tutaj na myśli przede wszystkim laboratoria, które tak naprawdę stoją trochę na przeszkodzie w wykonaniu tego w takiej skali, jak to było zapowiadane, na razie jesteśmy na etapie uzgodnień z NIO-PIB – w zeszłym tygodniu się zakończyły rozmowy na ten temat – i z NFZ, w jakim trybie zostanie wprowadzony test FIT.</u>
+ <u xml:id="u-34.1" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZDominikaJaniszewskaKajka">Mogę państwu tylko zdradzić, że opinie nie są jednoznaczne odnośnie do tego, który wprowadzamy, bo mamy, jak państwo wiedzą, kilka rodzajów testu FIT. Posiłkując się autorytetami profesorów, którzy z nami współpracują, powiem, że nie jest to takie proste, jak zostało zapowiedziane. Nadal więc trwa realizacja tego zadania. Z trójką profesorów z instytutu będziemy to na pewno wprowadzać, bo taka jest też decyzja pana ministra. Natomiast, tak jak wspomniałam, czy to będzie program polityki zdrowotnej, czy kolejny pilotaż, bo już jeden się zakończył, więc jakby to właśnie wnioski z tego pilotażu powinny stanowić podstawę do tego, żeby świadczenie wprowadzać, czy też świadczenie gwarantowane, ale tutaj najmniej jest pozytywnych opinii na temat wprowadzenia tego do koszyka…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-35">
+ <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Pani dyrektor, niestety muszę przerwać, bo o godzinie 12 mamy głosowanie na sali plenarnej. Wrócimy zaraz po głosowaniu. Proszę państwa o przerwę. Myślę, że to nie będzie długo trwało, tak że polecamy się za parę minut. Będziemy dalej rozmawiać. Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-35.1" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">[Po przerwie]</u>
+ <u xml:id="u-35.2" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Szanowni państwo, wznawiamy posiedzenie podkomisji. Bardzo proszę panią dyrektor o kontynuowanie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-36">
+ <u xml:id="u-36.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZDominikaJaniszewskaKajka">Pani przewodnicząca, dziękuję bardzo. Tak jak wspomniałam, jeśli chodzi o wprowadzanie testu na krew utajoną w kale (FIT), to uzgadniamy teraz szczegóły, czyli po prostu model, w jakim modelu to ma zostać wprowadzone. Jest dość dużo obaw odnośnie do tego, czy nasz system podoła, jeśli chodzi o organizację laboratoriów. Natomiast to nie są jedyne wątpliwości, bo przecież test FIT jest obecny również w programie „POZ plus”. Mamy kilka rodzajów testów FIT na rynku. To będzie uzgodnione z ekspertami. Myślę, że lada moment poinformujemy, w jaki sposób ten test zostanie wprowadzony.</u>
+ <u xml:id="u-36.1" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZDominikaJaniszewskaKajka">Jeśli chodzi o pytanie drugie, dotyczące zaleceń w onkologii i postępowania diagnostyczno-terapeutycznego, to rzeczywiście procedura obwieszczenia została opisana w art. 11 ust. 3 ustawy o świadczeniach. Aby zalecenia zostały wprowadzone, badana jest opinia Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji . Z moich informacji wynika, że profesorowie, przedstawiciele Narodowego Instytutu Onkologii, ale oczywiście działający w ramach „Narodowej strategii onkologicznej” (NSO), przygotowują takie zalecenia, ponieważ zalecenia powinny być przygotowywane przez towarzystwa. Będą one poddawane opiniowaniu. Na razie nie wpłynęły jeszcze do ministerstwa zalecenia dotyczące raka jelita grubego. Jeżeli takie wpłyną, to one zostaną niezwłocznie przekazane do AOTMiT. Agencja średnio przewiduje pewnie dwa miesiące na ocenę takich zaleceń. Procedura jest taka, że następnie minister po zapoznaniu się z opinią AOTMiT podejmie decyzję, czy wprowadza je w takim kształcie, w jakim zostały zaproponowane.</u>
+ <u xml:id="u-36.2" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZDominikaJaniszewskaKajka">Czy to będą zalecenia National Comprehensive Cancer Network (NCCN)? Nie jestem w stanie pani tego powiedzieć. Na pewno należy posługiwać się… W ogóle jeśli chodzi o samą nomenklaturę, zalecenia są czymś, co powinno wynikać z pewnych rekomendacji środowiska dotyczących ścieżek pacjenta. Czy to będą akurat zalecenia tej organizacji? Naprawdę w tym momencie nie jestem tego w stanie państwu powiedzieć, bo okaże się to dopiero po przejściu procedury oceniającej w ramach AOTMiT. Na razie do ministerstwa nie wpłynęły zalecenia dotyczące tego rozpoznania, więc oczekujemy na materiał. To jest jedno z pięciu rozpoznań, które będą właśnie przedmiotem obwieszczenia ministra zdrowia. Tak jak słusznie państwo zauważyli, to jest obowiązek ministra, żeby zostały wydane, więc trwają tutaj prace w ramach NSO.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-37">
+ <u xml:id="u-37.0" who="#ZastepcadyrektoraNIOPIBLucjanWyrwicz">Jeśli można ad vocem… Lucjan Wyrwicz, Narodowy Instytut Onkologii. Bardzo cieszę się, że stowarzyszenie pacjentów pyta o test FIT. Prosiłbym bardzo, żeby stowarzyszenie zwróciło uwagę pacjentom, że test FIT jest powszechnie dostępny i refundowany w ramach programu „Profilaktyka 40 plus”. Populacja, która nas interesuje w zakresie diagnostyki raka jelita grubego, jest spójna z populacją „Profilaktyki 40 plus”. Tak więc element popandemiczny, który jest obserwowany przez ministerstwo, troszeczkę jest protezą tego, co będzie w przyszłości. Każdy Polak może udać się i w obrębie swojego POZ wykonać test FIT w ramach zapisania się na „Profilaktykę 40 plus”, a do tego czasu, zanim przyjdzie następne badanie, które jest wykonywane w pewnym interwale, to pewnie już uda się załatwić. Tak więc chciałbym, żeby wybrzmiało to zewsząd, iż test FIT jest dostępny i finansowany, chwilowo jednorazowo, a zanim będzie konieczność wykonania kolejnego badania, to pewnie już będzie to ustalone, jaka to powinna być formuła, jaka technologia. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-38">
+ <u xml:id="u-38.0" who="#PrezesFundacjiEuropaColonPolskaIgaRawicka">To mam jeszcze jedno pytanie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-39">
+ <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Przepraszam bardzo, ale miałam ważny telefon. Jest dzień sejmowy i po prostu jest bardzo gorąco. O, tak bym powiedziała. Bardzo się cieszę, że pani dyrektor udzieliła informacji, bo najważniejsze przy podejmowaniu decyzji jest to, abyśmy po prostu się zrozumieli, żeby te decyzje były dobre dla pacjentów. Bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-40">
+ <u xml:id="u-40.0" who="#PrezesFundacjiEuropaColonPolskaIgaRawicka">Iga Rawicka, Europa Colon Polska. Mam pytanie o gwarancje jakości wykonywanych badań kolonoskopowych w ramach programu, który w tej chwili będzie pod Narodowym Funduszem Zdrowia, ponieważ program, kiedy był zarządzany przez Ministerstwo Zdrowia i nadzorowany przez Narodowy Instytut Onkologii (NIO-PIB), gwarantował jakość wykonanych kolonoskopii, a endoskopiści byli szkoleni. Było około 130 placówek i rzeczywiście to było wykonalne, żeby ich przeszkolić. Mieliśmy gwarancję, że kolonoskopia, której wykonanie jest rekomendowane co 10 lat, może być wykonywana nawet co 17 lat, jeżeli jest dobrze wykonana. Natomiast jeżeli teraz kolonoskopię w ramach programu badań przesiewowych będzie wykonywało około 650 jednostek, to jaka jest gwarancja tego, że badania będą wykonane naprawdę dobrze? Pytamy, ponieważ źle wykonana kolonoskopia daje osobie pozorną gwarancję, że przez 10 lat jest chroniona, a wiemy, że źle wykonana kolonoskopia i niewycięty jeden polip mogą być związane z ryzykiem pojawienia się choroby za 10 lat, ale z przeświadczeniem osoby, która była badana, że ma dobrze wykonaną kolonoskopię i jest bezpieczna.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-41">
+ <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Bardzo dziękuję. Pani dyrektor, bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-42">
+ <u xml:id="u-42.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZDominikaJaniszewskaKajka">Tak jak słusznie pani zauważyła, jeżeli kolonoskopiści byli szkoleni w ramach programu, to nadal ci sami kolonoskopiści będą wykonywać badania kolonoskopowe w ramach koszyka programów zdrowotnych. Nie mamy tutaj do czynienia z nową, dodatkową liczbą lekarzy, którzy będą to wykonywać. Natomiast każdy program powinien zakończyć się ewaluacją, z której powinny wynikać właśnie te wnioski, o których pani powiedziała, czyli takie, które powinny wskazywać, że rzeczywiście kolonoskopia wykonywana w ramach programu jest jakościowo lepsza i dawałaby pacjentom jakościowo lepsze rezultaty. Tego jeszcze nie mamy. To znaczy, że nie oceniliśmy tego programu dostatecznie dobrze, żeby powiedzieć państwu, że skoro wprowadziliśmy to do koszyka i zapowiadane jest, że będzie to wykonywało około 650 jednostek, to spadnie jakość udzielanych świadczeń. Oczywiście mamy świadomość tego, że do lekarza profilaktycznie przychodzą ludzie, u których zmiany są bardzo małe, nie tak ewidentne i poważne jak w przypadku lekarzy, do których przychodzą pacjenci do AOS. Jednak, tak jak wspomniałam na początku, nasze kryteria i dobór personelu w koszyku zapewniają tę najwyższą jakość. Nie mamy tutaj podstaw do tego, żeby podejrzewać, że jakość udzielanych świadczeń spadnie tylko dlatego, że zakończyliśmy pewien etap testowania tego rozwiązania, czyli wykonywania kolonoskopii profilaktycznej, a przełożyliśmy warunki realizacji do koszyka, jakby zmieniając w koszyku finansowanie tych świadczeń, więc tutaj raczej byłabym spokojna.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-43">
+ <u xml:id="u-43.0" who="#ZastepcadyrektoraNIOPIBLucjanWyrwicz">Czy mogę odpowiedzieć jako świadczeniodawca? Jeśli przyjmiemy, że lekarz wykonuje 10 badań w ciągu dnia i mamy 200 dni w roku, to w najprostszym modelu jeden lekarz endoskopista może wykonać 2 tys. badań. Mówimy o potrzebie liczonej w setkach tysięcy badań i w związku z tym trzeba to mnożyć. Tymczasem ludzie nie chcą pracować tylko w obrębie jednego miejsca. Mamy trend odchodzenia lekarzy od szpitalnictwa. Nigdy nie będzie tak, że kolonoskopista czy endoskopista będzie wykonywał to w formie 100% swojego czasu, tak więc musimy mieć więcej świadczeniodawców.</u>
+ <u xml:id="u-43.1" who="#ZastepcadyrektoraNIOPIBLucjanWyrwicz">Druga rzecz jest może bardzo techniczna. Do badania trzeba się przygotować, a nie jest to badanie miłe i osoby nie chcą się do niego przygotowywać daleko od domu, bo: „Muszę wsiąść w samochód i pojechać godzinę po to, żeby dojechać do miejsca, a tymczasem wziąłem środki na przeczyszczenie”. To dosyć niekomfortowe. W związku z tym jednym z powodów tego, dlaczego pacjenci nie dojeżdżają na badanie, jest to, że nie mają tego robionego prawie że pod strzechą. Tak więc po elemencie udowodnienia wartości endoskopii ona musi być sprowadzona na poziom bliskości chorego, bo tylko wtedy będzie mógł się przygotować. Na jednym z niedawnych kongresów amerykańskich zaprezentowano zestaw dla bezdomnego Amerykanina do przygotowania się do kolonoskopii skriningowej, jak się żyje poza domem. Była dawana walizka. Może powinniśmy iść w tę stronę i aż tak zachęcać, tymczasem… Niech państwo zauważą, że w tej walizce to nie była jakaś jedna rzecz. Był to naprawdę cały zestaw do przygotowania się. Jeśli będziemy uważać, że tylko ośrodki referencyjne będą wykonywać kolonoskopię, to będziemy ciągle wykonywać ją na poziomie promili lub procentów populacji, która powinna być objęta opieką. A jak chcemy trafić, żeby naprawdę pojawiła się ochronna rola kolonoskopii, to musi ją wykonywać każdy endoskopista w jakimś czasie, także po to, żeby trafiało to do chorych, którzy są w mniejszych miastach. Polska w większości składa się z mniejszych miast, a nie z wielkich aglomeracji.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-44">
+ <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Uważam, że dobrym modelem, który akurat można powielić w tym obszarze, są dobrze funkcjonujące jednostki breast cancer unit związane z rakiem piersi. Są ośrodki, które są powiązane z NIO-PIB. Czy nie można by pójść w tym kierunku, żeby były też takie ośrodki, gdzie jest możliwość przeprowadzenia tych badań pod nadzorem właśnie NIO-PIB? Chodziłoby o to, żeby pod jego nadzorem to realizować, aby po prostu były zachowywane standardy, bo to jest ważne, żeby zarówno w ośrodku wysoko wyspecjalizowanym, jak i w ośrodkach typu szpitale powiatowe… Akurat mój szpital też takie badania wykonuje, z czego się bardzo cieszę, bo jest bardzo dużo zgłoszeń. Małe miasta i te małe szpitale naprawdę dużą rolę odgrywają, bo pacjenci są przekonani do opieki, do swoich lekarzy.</u>
+ <u xml:id="u-44.1" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Powiedziałabym, że to, co pan mówi, jest bardzo priorytetowe. Warto byłoby się nad tym pochylić. Bardzo prosiłabym też, żeby pan przygotował stanowisko w tym zakresie, mając na względzie standardy europejskie, bo wiem, że na Zachodzie ta bliskość jest bardzo istotna i pacjenci naprawdę mają komfort. Mam kontakt i z lekarzami i z Anglii, i z Niemiec. Może w tym kierunku, żeby te dobre standardy u nas wypracowane po prostu zachować?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-45">
+ <u xml:id="u-45.0" who="#ZastepcadyrektoraNIOPIBLucjanWyrwicz">Na pewno musimy poczekać na ustalenia koszykowe, które zdefiniują nam, kim powinien być endoskopista i jakie będzie pokrycie ośrodków. Wydaje mi się, że zmierzamy właśnie w kierunku populacyjnego pokrycia badań endoskopowych w Polsce. Porównanie do breast cancer units jest porównaniem bardzo dobrym, bo to są ośrodki, które zapewniają one stop shop, w jednym miejscu wszystko, choć skala jest inna, bo 80–100 mammografii wykonywanych dziennie w NIO-PIB w lokalizacji na Ursynowie w ogóle nie obciąża organizacyjnie jednostki. To jest krótkie badanie, które można ocenić po czasie, czyli bezpośrednie badanie wykonuje technik elektroradiologii i łatwiej jest taką osobę zachęcić do pracy popołudniami, a zdjęcie ocenia lekarz, który selekcjonuje: „Ta osoba do diagnostyki, ta osoba na kolejne badanie za dwa lata”. Tymczasem jest inna dostępność kadry w zakresie endoskopii. Tu musimy mieć osobę na miejscu i musimy mieć anestezjologa do 30% badań. Jest to dużo bardziej kosztowne. Po prostu nie jest wcale tak prosto otworzyć poradnie, które by działały: „A dzisiaj zbadamy 100 osób kolonoskopowo”.</u>
+ <u xml:id="u-45.1" who="#ZastepcadyrektoraNIOPIBLucjanWyrwicz">Dlatego zmiana technologii w kierunku testów FIT jest jak najbardziej w Polsce właściwa, bo ciągle mamy Polskę – nazwijmy to tak – rejonową. Mamy Polskę, gdzie podstawowym lekarzem nie jest onkolog, nie jest gastrolog, tylko lekarz podstawowej opieki zdrowotnej (POZ). Lekarz POZ, jak pokazuje pilotaż „POZ plus”, może zachęcić swoją populację, aktywnie wykorzystując personel pielęgniarski, a także personel koordynatorów medycznych do tego, żeby wykonać badania. Znowu casus. Wysłałem osobistą rodzinę do lekarza POZ w jakimś celu. Wyszli zapisani na „Profilaktykę 40 plus” razem z testem FIT, bo tego nie wykonywali. Pomimo że pracuję z chorymi na raka jelita grubego, nie udało mi się zachęcić mojej dalszej rodziny do tego, żeby wykonała badanie. A lekarz wziął na rozmowę i powiedział: „Czemu jeszcze nie? Proszę mi podać powody, dlaczego pani jeszcze nie wykonała tego badania?”. To jest coś niesamowitego. Mamy teraz niesamowite działania w opiece koordynowanej w POZ i to tam powinna zaczynać się profilaktyka. Albo musimy endoskopistę zawieźć do gminy, albo musimy test FIT dać do ręki lekarzowi rodzinnemu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-46">
+ <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Muszę tu podkreślić wprowadzoną obecnie reformę w POZ, która tak naprawdę zakłada wysoko wyspecjalizowane gabinety, bo w tym kierunku musimy iść. Nie tylko podstawowa opieka, ale też pogłębiona. To jakby wpisuje się w to, co pan tutaj mówił, a co dotyczy właśnie prewencji związanej z rakiem jelita. Chodzi w ogóle o prewencję, o profilaktykę w bardzo szerokim wymiarze. Myślę, że jesteśmy w trakcie tych zmian. Bardzo się cieszę z tego głosu w dyskusji, bo jest to bardzo mobilizujące nas do działania. Myślę, że MZ jest otwarte na tego typu sugestie, bo to jest głos praktyka i osoby, która jest wielce zaangażowana w to, aby zapobiegać rozwojowi chorób cywilizacyjnych. Wiemy doskonale, jakie są statystyki – rak piersi, rak płuc, rak jelita, te przodujące. Wydaje się, że takie podejście do otwartości POZ na tego typu działanie, jakby wręcz nakazowe, będzie bardzo istotnym elementem w opanowaniu problemów, aby były wczesna diagnostyka, tanie leczenie i w konsekwencji komfort życia pacjenta. Te aspekty muszą być spełnione. Pani dyrektor, gdyby pani się odniosła do tych kwestii, bo zaraz tutaj koledzy będą mówić.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-47">
+ <u xml:id="u-47.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZDominikaJaniszewskaKajka">Oczywiście przychylam się do opinii pani przewodniczącej. Bardzo dziękuję za cenne głosy wsparcia i za to, że doceniają państwo to, co zostało wykonane w ramach profilaktyki i leczenia. Na pewno to są dla nas bardzo cenne informacje. Cieszę się, że państwo rozumieją też różnego rodzaju może nie niedociągnięcia, ale opóźnienia, które właśnie wynikają z przyczyn tylko i wyłącznie obiektywnych, na pewno nie z braku czy złej woli. Oczywiście jestem bardzo otwarta na współpracę, ale też dziękuję panu profesorowi i państwu za zabranie głosu. Naprawdę to była bardzo cenna dyskusja.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-48">
+ <u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Bardzo dziękuję. Bardzo proszę, teraz pan poseł.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-49">
+ <u xml:id="u-49.0" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Dziękuję bardzo. Z wielką uwagą przysłuchuję się tej dyskusji. Jestem chirurgiem onkologiem. Mam do czynienia z rakami jelita grubego niestety już od ponad 40 lat. Podobnie jak pan profesor, zajmuję się również leczeniem, tylko od strony chirurgicznej.</u>
+ <u xml:id="u-49.1" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Może zacznę od tego, że wyniki leczenia raka jelita grubego są w Polsce złe, o czym wszyscy wiedzą. To pewien truizm. Dlaczego one są złe? To też jest truizm. Dlatego że jest późno wykrywany. Żeby rak jelita grubego był wcześnie wykrywany, to po pierwsze musi być profilaktyka i to nie tylko profilaktyka wtórna, ale również pierwotna. Obserwuję z dużą sympatią program, który państwo wymyślili. Nazywa się to chyba „Planuję długie życie”. Dosyć dużo jest spotów i w telewizji, i w radiu. To idzie w dobrą stronę. Dla mnie jest tego za mało. W ogóle się nie mówi tutaj o profilaktyce pierwotnej raka jelita grubego, a taka profilaktyka istnieje, dlatego że jest to jeden z tych nowotworów, które są związane z trybem życia, a przede wszystkim ze sposobem jedzenia. Co tam się je, tak? Nie będę tu dawał całego wykładu na ten temat, ale to są rzeczy, o których nie każdy wie. Nie każdy Polak wie, że np. nie należy codziennie jeść czerwonego mięsa, a trzeba jeść trochę więcej błonnika. W związku z tym oczekiwałbym, żeby więcej było na ten temat, ale oczywiście ważniejsza pewnie jest profilaktyka wtórna, czyli wczesnej wykrywanie raka.</u>
+ <u xml:id="u-49.2" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Słusznie pan profesor mówi, że to jest w ogóle utopia, że wszystkich nam się uda przebadać i zrobić kolonoskopię, która jest na pewno najbardziej istotnym badaniem w raku jelita grubego. Dlatego powinniśmy robić te badania w sposób bardziej celowany. Żeby one były celowane, to trzeba robić FIT. Słucham tutaj pani dyrektor, jak mówi o tym i troszeczkę demonizuje w ogóle to badanie. Przecież nie ma chyba w medycynie prostszego badania niż badanie kału na krew utajoną. Oczywiście są różne badania ilościowe, jakościowe itd., ale to jest niezwykle proste badanie, które tak naprawdę można wykonać w parę minut, tylko trzeba – że tak powiem – kawałkiem kupy dysponować i to można zrobić. Jeżeli przyniesie ktoś próbkę stolca, można to dosyć szybko rozstrzygnąć. Badania te powinny być wykonywane w jakimś periodzie. Powinien to robić lekarz rodzinny albo je zlecać. Na ten temat powinna być powszechna wiedza, której też nie ma u lekarzy rodzinnych, że te badania powtarzane np. raz na 5 lat, mają jakiś sens. Są to badania bardzo tanie. W związku z tym naprawdę nie demonizowałbym problemu, bo w skali w ogóle… Jeżeli zmniejszymy zachorowalność, to na pewno zaoszczędzimy na leczeniu i pokryje to testy FIT w 500%, czyli trzeba robić testy, a potem ludzie z dodatnim wynikiem testu powinni być badani i kierowani na kolonoskopię.</u>
+ <u xml:id="u-49.3" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Oprócz tego, jeżeli jest możliwość robienia skriningu, co jest dosyć trudne, to oczywiście… Zgadzam się też z panem profesorem, że to jest dosyć trudne, żeby objąć skriningiem wszystkich Polaków. Dlatego wymyślono, że robi się to w jakichś grupach wiekowych i u tych, którzy mają zachorowania w najbliższej rodzinie. Ma to jakiś sens, aczkolwiek uwarunkowania genetyczne nie są tak duże jak w innych nowotworach, ale oczywiście są, więc to jest słuszne. Dlatego mam pytanie. Dlaczego przerzucono z ministerstwa profilaktykę? To jest kolejny przykład przerzucania badań profilaktycznych do NFZ. Badania profilaktyczne nie powinny być finansowane z NFZ. Chciałem o to spytać w kontekście tego, co dzisiaj mamy. Zresztą w Sejmie też mamy dyskusję na temat nowej ustawy o zawodzie lekarza, gdzie się przerzuca do NFZ olbrzymie koszty profilaktyki, nie tylko tej, bo i różnej innej. Czy za tym idą środki z ministerstwa? Wydaje mi się, że nie, co z dużą pewnością mogę powiedzieć.</u>
+ <u xml:id="u-49.4" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Jeżeli chodzi o poradnie stomijne, słusznie pan mówi, że na pewno poradnie stomijne są pewnym ideałem, natomiast będzie to bardzo trudne do wykonania, szczególnie w Polsce powiatowej. Chcę w ogóle powiedzieć, że…</u>
+ <u xml:id="u-49.5" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Może na chwileczkę wrócę do colorectal cancer units, które, jak uważam, są taką samą utopią jak to, że wszystkich Polaków będziemy badać kolonoskopowo, chociaż są przykłady na świecie, że można objąć olbrzymią populację. Choćby Japończycy, którzy mieli mnóstwo przypadków raka żołądka. Właściwie każdy Japończyk jest badany gastroskopowo. To na pewno prostsze badanie niż kolonoskopia, ale mimo wszystko to można zrobić. W ten sposób jakoś tam opanowali tego raka, a mieli najwięcej na świecie.</u>
+ <u xml:id="u-49.6" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Najwięcej raka jelita grubego… Ciekaw jestem, czy państwo mają takie statystyki, czy ma je pan profesor. Moim zdaniem gros raków leczy się w małych szpitalach, ponieważ jest mnóstwo ludzi, którzy przychodzą i są operowani w stadium różnego rodzaju powikłań, np. z niedrożnością, z perforacją, z różnymi innymi kłopotami, z krwawieniem z przewodu pokarmowego, gdzie przyczyną jest rak jelita grubego. Do jakichś wyspecjalizowanych ośrodków można kierować wyjątkowo trudnych pacjentów, bo generalnie jeszcze chcę powiedzieć, że to nie jest jakaś bardzo trudna operacja, żeby to było jasne. W niskich rakach jelita grubego, gdzie zresztą wcześniej powinno się tych chorych naświetlić, to jest słuszne, że oni powinni być operowani w jakichś ośrodkach referencyjnych, tak jak przy raku trzustki, chociaż potrafi to zrobić większość chirurgów, którzy się tym zajmują na co dzień w różnych ośrodkach. Tutaj więc breast cancer units, o których też się dużo mówi, a one w ogóle nie działają w Polsce… Gdzieś tam raczkują, ale to wcale tak nie śmiga, jak to pani przewodnicząca mówiła. O ile one jeszcze mają jakiś sens, to colorectal cancer units większego sensu moim skromnym zdaniem nie mają. Gdybyśmy zatem wszystkich pacjentów zaczęli nagle leczyć w ośrodkach referencyjnych, to ci chirurdzy, którzy mają do czynienia z powikłaniami, nie byliby w ogóle przygotowani do ich leczenia. To tyle, choć jeszcze coś chciałem powiedzieć.</u>
+ <u xml:id="u-49.7" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Zacząłem mówić o poradniach stomijnych. Wydaje mi się, że powinniśmy zwrócić uwagę na to, żeby na każdym oddziale chirurgicznym była pielęgniarka stomijna, bo przecież stomie się wytwarza w czasie operacji. Nie w AOS, tylko w szpitalu. W związku z tym przed wyjściem do domu pacjent powinien być jasno poinstruowany przez wykształconą pielęgniarkę, w jaki sposób należy to obsługiwać, jeśli już oczywiście doszło do tego, że on ma sztuczny odbyt. Idealnie byłoby, żeby nie miał sztucznego odbytu, ale oczywiście jest znaczna grupa pacjentów, którzy muszą mieć sztuczny odbyt. Chodzi o to, żeby pacjent, wychodząc ze szpitala, wiedział, jak dopchać worek, w jaki sposób dookoła tej stomii robić, jakich środków trzeba używać, jak umyć, jakiej maści używać, jeżeli trzeba itd.</u>
+ <u xml:id="u-49.8" who="#PoselJerzyHardieDouglas">I ostatnia rzecz, o której chciałbym powiedzieć, to jeszcze coś o testach FIT, bo to jest właśnie bardzo proste badanie. Mówiłem już o tym, tylko prosiłbym, żeby państwo rozważyli jednak, czy nie refundować tych badań lekarzom rodzinnym w pewnym periodzie, który moim zdaniem byłby logiczny. Ostatnie zdanie to dosłownie jest wycena procedur medycznych w operacjach raka jelita grubego. Wszyscy, którzy robią wycenę, podnoszą, że ona jest nieadekwatna do kosztów, jakie się ponosi. Nie wiem, jak jest teraz. Pewnie pani dyrektor będzie wiedziała coś na ten temat. Jeszcze niedawno 2 lata temu, kiedy się tym interesowałem, nie było zróżnicowania w wycenie procedur wycięcia raka jelita grubego na metodę otwartą i metodę laparoskopową. Tymczasem dzisiaj już bardzo duża liczba oddziałów chirurgicznych większość tych operacji na jelicie grubym przeprowadza laparoskopowo. Natomiast w czasie, gdy się tym bardzo interesowałem, bo chodziło o szpital, w którym zresztą pracuję, do każdej – nie wiem – hemikolektomii lewostronnej dopłacało się mniej więcej 1,5 tys. zł, a jak ją się zrobiło laparoskopowo, to już się dopłacało 3 tys. zł. Chyba że w szpitalach te wyceny są zróżnicowane, czego do dzisiaj nie wiem, w zależności od rodzaju referencyjności. W każdym razie, jeżeli te procedury nie będą dobrze wycenione, to oczywiście one będą jakąś kotwicą dla szpitali, które wykonują operacje. Umówimy się, że właśnie z tych przyczyn, że trafiają zaawansowani chorzy, te operacje są wykonywane w większości szpitali w Polsce. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-50">
+ <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Bardzo dziękuję. Będę chciała odnieść się ad vocem odnośnie do budżetu i przełożenia finansowania profilaktyki do NFZ. Byłam koreferentem budżetu MZ i podkreślałam, że jest zwiększenie finansowania. Mówienie, że to zmniejszenie, jest nieprawdą, panie pośle. Dementuję tę informację.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-51">
+ <u xml:id="u-51.0" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Jest zwiększenie składki zdrowotnej, bo wyższe są zarobki, więc jest więcej.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-52">
+ <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Powiem, że musimy się opierać na faktach, które są, jak i na liczbach. Tutaj nie można po prostu mówić nieprawdy. Co do breast cancer units, jak na stan mojej wiedzy, bo współpracuję z NIO-PIB, to nie jest fikcja, tylko te ośrodki funkcjonują. Na pewno trzeba je usprawniać, bo za dobrym funkcjonowaniem tych ośrodków stoją ludzie, stoją osoby wykonujące te zadania. Myślę, że organizacyjnie jesteśmy w stanie to polepszyć. Zresztą ministerstwo kładzie bardzo duży nacisk na tego typu działalność. One są dobrze finansowane. Z tego, co wiem, koszyk świadczeń jest akurat dobrze wyceniony w ośrodkach cancer unit. Współpraca ze szpitalami pod egidą NIO-PIB to jest bardzo dobry kierunek. Zresztą państwo w debacie zgodzili się z tym, że tak trzeba zrobić, bo są pewne standardy, które muszą być nadzorowane tak, aby każdy pacjent w każdym miejscu w Polsce miał odpowiednio dobre leczenie.</u>
+ <u xml:id="u-52.1" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Co do instruktażu po przebytej operacji, jeżeli chodzi o pielęgniarki, to wiem, że w wielu szpitalach, jak już pacjent dowiaduje się, że ma stomię, to pielęgniarki wykonują tę pracę. Nawet jak jest jakiś problem, to one dają telefon do pielęgniarki z danego terenu, która zajmuje się tą tematyką. Jeżeli trzeba, to nawet pielęgniarka podjeżdża do domu. Wiem, że rodziny sobie radzą. Wiem, bo miałam też w swojej rodzinie taki przypadek i to zafunkcjonowało. Muszę powiedzieć, że można to usprawnić, ale to jest na właściwych torach. Tylko tutaj trzeba pewne rzeczy doprecyzować. Panie profesorze, co do tego jesteśmy zgodni.</u>
+ <u xml:id="u-52.2" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Będę oczekiwać od strony społecznej informacji na temat tego, co z państwa punktu widzenia tak naprawdę jest potrzebne, jakie rozporządzenia czy akty prawne, które usprawniłyby działalność, bo to jest bardzo istotne. W związku z tym, że jesteśmy na etapie wydania rozporządzenia, tak jak podkreślam, to spotkanie dzisiejsze jest bardzo ważne. Te założenia, o których państwo tutaj mówią, są bardzo istotne dla wypracowania dobrego rozporządzenia przez MZ, więc państwa o to bardzo proszę. Myślę, że wspólnymi siłami i przez dialog to wypracujemy. A naprawdę przez ostatni czas w onkologii bardzo dużo dobrego się zadziało, bo jest to systemowo poukładane. Jest strategia onkologiczna, są założenia, ale żeby teraz to zafunkcjonowało, musi być praca oddolna tych małych szpitali w uzgodnieniu z NFZ, żeby było to refundowane. Musimy tu po prostu wypracować dobry kierunek dla pacjentów. Bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-53">
+ <u xml:id="u-53.0" who="#ZastepcadyrektoraNIOPIBLucjanWyrwicz">Jeśli można, powiem tutaj, że breast cancer units nie są mrzonką, jeśli pokażę państwu jakąś skalę. Zespół leczący raka piersi w NIO-PIB na Ursynowie spędza co tydzień 10 godzin zegarowych konsylium tylko na dyskusji o planach leczenia. W poniedziałek, wtorek przychodzą chore, dowiadują się, są automatycznie obejmowane opieką psychologa, wychodzą z konsylium, umawiane są na wizytę. To naprawdę funkcjonuje.</u>
+ <u xml:id="u-53.1" who="#ZastepcadyrektoraNIOPIBLucjanWyrwicz">Wracając do naszego tematu, słuszne jest to, co pan poseł mówi, iż rzeczywiście operacje jelita grubego, są wykonywane w całej Polsce. Z drugiej strony jednak mamy w Polsce dwa razy więcej ośrodków medycznych mających kontrakt na chirurgię onkologiczną niż chirurgów onkologów i to jest niepokojące, bo zakładamy pewną centralizację chirurgii. Założenia strategii sieci onkologicznej zakładają centralizację chirurgii i rozproszenie chemioterapii, tymczasem mamy rozproszenie chirurgii, ale z za małą liczbą kadry, bo dwa razy więcej ośrodków ma zakontraktowaną chirurgię onkologiczną niż jest chirurgów onkologów. Często są to ośrodki, które rzeczywiście wykonują operacje, ale chirurg jest dostępny jeden dzień w tygodniu. Wolumen ekspertyzy jest w posiadaniu chirurga, tylko on jest np. jednego dnia w mieście A, drugiego w mieście B i wykonuje operacje. To jest potrzebne i tak powinno być, jakkolwiek w XXI w. albo w 2023 r. pacjent onkologiczny powinien mieć choć jedną wizytę w życiu w ośrodku referencyjnym, czyli w takim ośrodku, w którym zostanie ustalony z grubsza plan leczenia.</u>
+ <u xml:id="u-53.2" who="#ZastepcadyrektoraNIOPIBLucjanWyrwicz">O ile nie ma problemu przy pacjentach skrajnych – centymetrowy nowotwór w jelicie do operacji, jak i po drugiej stronie – nowotwór zajmujący pół ciała do chemioterapii paliatywnej, to w ośrodkach referencyjnych liczba tych osób, które są na styku decyzji pomiędzy leczeniem radykalnym a paliatywnym, wynosi około 30%. Czyli 3 na 10 pacjentów z rakiem jelita grubego w stadium uogólnienia w ośrodku referencyjnym ma proponowaną ścieżkę leczenia radykalnego, a tymczasem, jak otworzymy ogólne zalecenia i podręczniki onkologii, które mówią: „Lecz tego chorego paliatywnie”… To jest niesamowite. Powinna być ta jedna wizyta, bo jeśli ktoś widzi 200 chorób onkologicznych w swoim życiu, to może niewłaściwie zakwalifikować tych pacjentów, którzy są w ośrodku. Jeśli ktoś widuje całą onkologię, to nie jest mu łatwo wdrożyć nowości z zeszłego tygodnia z konferencji naukowej do praktyki dzisiaj, tymczasem centralne jednostki referencyjne dają tę możliwość.</u>
+ <u xml:id="u-53.3" who="#ZastepcadyrektoraNIOPIBLucjanWyrwicz">Oczywiście potrzebna jest kultura referowania, której w Polsce nie mamy. W Polsce bardzo trudno jest wysłać chorego do innego ośrodka, żeby ten chory wrócił, bo pacjent myśli: „Oni nie chcą się mną zająć”. Takie kultury referowania są dostępne w systemach anglosaskich. W systemie angielskim referral letters nie są żadnym problemem. Nikt nie wstydzi się tego, że wysyła do ośrodka referencyjnego po opinię. Często opinia będzie brzmiała: „Lecz tak samo, jak leczyłeś dotychczas”. To nie istnieje w systemie. Powinniśmy o tym mówić, powinniśmy mieć możliwość, by dyskutować o instytucji konsultacji lekarza dla lekarza, a nie konsultacji pacjenta przez lekarza. Byłoby to pewnie bardzo potrzebne w chorobach rzadkich, w takich chorobach, które wymagają leczenia wielodyscyplinarnego. Codziennie lekarze NIO-PIB odbierają telefony od kolegów onkologów: „Czy mam przysłać chorego?”, „Czy mam leczyć w sposób tradycyjny?”, a to w ogóle nie funkocjonuje w systemie. Jak to zwykle wygląda? Oczywiście lekarz w ośrodku rejonowym wpisuje do dokumentacji: „Konsultowałem się w NIO-PIB i nie wymaga to dalszego innego działania”, ale wizji krajowej sieci onkologicznej (KSO), w wizji zsieciowania onkologii musimy gdzieś to w jakiś sposób umieścić w systemie. Zostawię to MZ jako swój głos doradczy. Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-54">
+ <u xml:id="u-54.0" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Muszę teraz ad vocem, jeśli pani przewodnicząca pozwoli, bo nie bardzo rozumiem wypowiedź pana profesora.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-55">
+ <u xml:id="u-55.0" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-56">
+ <u xml:id="u-56.0" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Wydaje mi się, że większość pacjentów trafia na konsylia. Oni trafiają albo na konsylium przed operacją, albo po operacji, w zależności od tego, czy przyszli jako urgens, bo przyszli na oddział z niedrożnością i są zoperowani. Jeżeli przychodzi wynik badania histopatologicznego, to ten pacjent jest kierowany na konsylium i ma zaproponowaną ścieżkę leczenia. Tak zwane leczenie pod jednym dachem jest tym, co było ideą breast cancer unit, tak? Do pewnego stopnia się z tym zgadzam, tylko mówię, że to nie działa tak, jak państwo twierdzą, że działa, ale nie mówię, że idea jest zła. Można jeszcze przeprowadzić każdego rodzaju leczenie i czasami u pacjentki – nie wiem – można zastosować jakąś terapię w czasie operacji albo można zrobić rekonstrukcję jednoczasowo. Oczywiście chorzy powinni mieć taką szansę i breast cancer units temu powinny służyć. Natomiast pacjenci, którzy są leczeni w mniejszych ośrodkach, gdzie trafili czasami dlatego, że po prostu nie zdążyli trafić gdzie indziej, jadą potem na konsylia gdzieś do ośrodków preferencyjnych.</u>
+ <u xml:id="u-56.1" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Pracuję w Szczecinku, gdzie nie ma konsylium, ale jest w Koszalinie. Mogę kogoś wysłać albo do szpitala onkologicznego w Szczecinie, do centrum zachodniopomorskiego, albo do Bydgoszczy, do Poznania, do Gdańska. Chorzy sobie wybierają i gdzieś jadą, ale nie zdarza się tak, żeby pacjent w ogóle nigdzie nie jechał, chyba że rzeczywiście jest przypadek niezwykle prosty. Kiedyś to robiło się w skali Astlera i Collera, a jak przyszedł wynik, że jest B1, to wiadomo było, że nie ma żadnego leczenia adiuwantowego, to po co było tych pacjentów wysyłać, tak? Był po prostu wyleczony. Przychodzi wynik badania i jest potem w jakimś followaniu, gdzieś się go obserwuje. Natomiast dzisiaj… Nie wiem, skąd pan profesor ma taką wiedzę, że ci pacjenci są pozostawieni sami sobie. Być może są jakieś miejsca w Polsce, gdzie tak rzeczywiście się dzieje. Wydaje mi się, że w bardzo niewielu miejscach, że jednak oni trafiają i plan leczenia właśnie dla tych pacjentów, którzy mogą, a wcale nie muszą, być leczeni paliatywnie, bo jest dla nich jeszcze chemioterapia i są jakieś inne sposoby leczenia… U niektórych to jakaś radioterapia adiuwantowa. W zależności od tego, co wyjdzie w badaniu histopatologicznym, jak jest opis operacji, to oni to dostają.</u>
+ <u xml:id="u-56.2" who="#PoselJerzyHardieDouglas">To wcale nie musi być pod jednym dachem. Pacjent jest zoperowany w mieście A, a potem sobie jeździ na chemioterapię do miasta B czy na radioterapię do miasta C. Tak to jest, bo jak trafi do ośrodka unit, to przecież też nie będzie leczony od razu, tylko przyjedzie tam z powrotem po trzech tygodniach, jak przyjdzie wynik badania histopatologicznego. To jest fikcja, że pacjent ma wszystko pod jednym dachem. On wcale nie ma tego pod jednym dachem. Mało tego, jest daleko od domu i musi tam wrócić do tego dalekiego miejsca na dalsze leczenie. Jeżeli nie mogą mu zapewnić w domu, to dobrze, że jeździ daleko od domu, ale to, co można zrobić, zróbmy jak najbliżej.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-57">
+ <u xml:id="u-57.0" who="#KierownikKlinikiOnkologiiUniwersytetuMedycznegowBialymstokuMarekWojtukiewicz">Marek Wojtukiewicz. Jestem kierownikiem Kliniki Onkologii w Uniwersytecie Medycznym w Białymstoku i ordynatorem Oddziału Onkologii Klinicznej w Białostockim Centrum Onkologii. Muszę poprzeć kolegę i przedmówcę, profesora Wyrwicza, który mówi o tym, że nie wszyscy pacjenci są właściwie konsultowani. De facto w całym świecie cywilizowanym w tej chwili obowiązuje zasada leczenia chorych oparta na funkcjonowaniu czegoś, co w literaturze angielskiej określa się jako multidisciplinary team (MDT). Chory z rakiem jelita grubego powinien być obejrzany właśnie przez zespół wielospecjalistyczny, dlatego że rak, jak pan poseł doskonale wie i jak państwo wiedzą, jest chorobą systemową. To nie jest choroba zlokalizowana w jednym miejscu, tylko choroba, która ma tendencję do uogólniania się. W takim miejscu chory jest oglądany przez onkologów klinicznych, radioterapeutów, rehabilitantów, poza chirurgami itd. W tych konsyliach uczestniczą patomorfolodzy. W związku z tym taka opinia jest niezwykle ważna.</u>
+ <u xml:id="u-57.1" who="#KierownikKlinikiOnkologiiUniwersytetuMedycznegowBialymstokuMarekWojtukiewicz">Być może w przyszłości to zostanie rozwiązane w ten sposób, że w sukurs wszystkim oczekiwaniom przyjdzie telemedycyna, żeby pacjent nie musiał z jednego miejsca jechać do innego, bo tak to funkcjonuje w wielu ośrodkach zachodnich, że ośrodki referencyjne są połączone siecią informatyczną z ośrodkami regionalnymi i jakimiś mniejszymi. Wtedy pacjent jest omawiany w ramach konsylium i decyzja jest podejmowana wspólnie przez wielu specjalistów zajmujących się daną jednostką chorobową.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-58">
+ <u xml:id="u-58.0" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Ale pan profesor mówi o planowych operacjach.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-59">
+ <u xml:id="u-59.0" who="#KierownikklinikiUMBMarekWojtukiewicz">W ogóle o planowaniu całej strategii leczenia, nie tylko operacji, ale i całego postępowania przed- i pooperacyjnego, a potem w przypadku rozsiewu leczenia systemowego.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-60">
+ <u xml:id="u-60.0" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Bardzo dziękuję. Szanowni państwo, zbliżamy się do końca posiedzenia. Czy pani dyrektor jeszcze chce zabrać głos na zakończenie?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-61">
+ <u xml:id="u-61.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZDominikaJaniszewskaKajka">Tylko jedno słowo, jeśli chodzi o breast cancer units i o centra kompetencji. Rzeczywiście wiem, dlaczego może to jest niedoskonałe, bo to prototyp opieki kompleksowej. Jesteśmy już na etapie po konsultacjach publicznych. Zmieniamy rozporządzenie, żeby zwiększyć liczbę zakontraktowanych ośrodków. Sprawdziliśmy to, co się nie udało i nie sprawdziło. Po prostu poprawiliśmy to w rozporządzeniu. Myślę, że może o to chodziło panu posłowi, że to nie do końca działa, ale zamysł jest bardzo słuszny i koncepcja dobra.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-62">
+ <u xml:id="u-62.0" who="#KierownikklinikiUMBMarekWojtukiewicz">Jeżeli są uwagi, gdy idzie o niewłaściwą jakość… Przepraszam. Można się włączyć? Oczywiście w przypadku programu profilaktycznego bardzo pieczołowicie pilnowano oceny nie tylko gastrologicznej, endoskopowej, ale też patomorfologii. Jeżeli dany endoskopista rozpoznawał za mało albo za dużo gruczolaków, to taki osobnik był eliminowany i ewentualnie napominany. Myślę, że taki system nadzoru jakości w przypadku przejęcia tego przez NFZ również powinien być tak prowadzony, żeby właściwa jakość profilaktyki była zapewniona.</u>
+ <u xml:id="u-62.1" who="#KierownikklinikiUMBMarekWojtukiewicz">Ale mam jeszcze tylko jedną rzecz. Czy mogę, pani poseł? Spojrzałem na broszurki, które zostały dostarczone przez panią Igę Rawicką. Tutaj jest broszurka, którą wydała Europa Colon, ale też Digestive Cancers Europe, a to jest inna organizacja. Koresponduje to z 10 objawami raka trzustki. Dlaczego o tym chcę powiedzieć? Za dwa dni będzie Światowy Dzień Raka Trzustki.</u>
+ <u xml:id="u-62.2" who="#KierownikklinikiUMBMarekWojtukiewicz">Jest to grupa, która według mnie jest niewłaściwie zaopatrzona do tej pory, dlatego że funkcjonuje de facto tylko jeden szerszy program lekowy, który umożliwia leczenie pierwszej linii z użyciem nowej technologii. To jest nanotechnologia i dostęp do nanocząsteczkowego paklitakselu w leczeniu chorych na uogólnionego raka trzustki. Bardzo dobrym ruchem było uzupełnienie tego programu lekowego o olaparib, co miało miejsce 1 listopada br. Olaparib jest przeznaczony dla chorych na raka trzustki z mutacją germinalną BRCA1 i BRCA2. Problemem jest to, że jest on adresowany do bardzo małej liczby chorych, dlatego że chorych wymagających leczenia… Łącznie około 3,5 tys. raków trzustki zostało zarejestrowanych w 2017 r., a 4,9 tys. zgonów, czyli jest niedoszacowanie. Natomiast mniej więcej 3 tys. chorych wymaga leczenia systemowego, bo niestety tylko 20% chorych może być operowanych z powodu raka trzustki, a pozostali wymagają leczenia systemowego i 30% z 3 tys. jest leczonych z udziałem oksaliplatyny. Ta oksaliplatyny jest czynnikiem czy warunkiem koniecznym, żeby leczenie dalej mogło być kontynuowane w ramach leczenia podtrzymującego z udziałem olaparibu. Czyli de facto z 30% tych, którzy będą leczeni, a taką mutację ma około 5% naszej populacji, to będzie około 45 osób, biorąc pod uwagę trudności z wykonywaniem testów BRCA i trudności z dostępnością reprezentatywnego materiału histopatologicznego, co podkreślają patomorfolodzy. Mówią, że w przypadku 30% chorych jest kłopot z uzyskaniem właściwej jakości materiału do badań histopatologicznych i genetycznych, molekularnych. Z udziałem olaparibu będzie leczonych nie 45 osób, ale 20–30, a może mniej niż 20 osób.</u>
+ <u xml:id="u-62.3" who="#KierownikklinikiUMBMarekWojtukiewicz">Chodzi o to, żeby chorym na raka trzustki w większej liczbie zapewnić właściwe leczenie. Mam tutaj na myśli drugą linię. Ta druga linia jest nie tylko długa, ale trzecia i czwarta zostały stworzone dla chorych na raka jelita grubego. W przypadku raka żołądka wprowadzono niwolumab jako drugą linię, w przypadku raka przełyku też. Wprowadzono również ramucyrumab u chorych na raka żołądka jako drugą linię. Myślę o tym, żeby zastanowić się nad możliwością wprowadzenia nowoczesnej terapii dla chorych dla raka trzustki w drugiej linii leczenia systemowego, czyli o wprowadzeniu nanoliposomalnego irynotekanu. Wydaje mi się, że to byłoby dobrym rozwiązaniem, bezsprzecznie oczekiwanym przez lekarzy i przez pacjentów.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-63">
+ <u xml:id="u-63.0" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Bardzo dziękuję. To bardzo cenna uwaga. Jeszcze, ale już na zakończenie, bo musimy kończyć. Mamy tutaj ograniczony czas w sali.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-64">
+ <u xml:id="u-64.0" who="#PrezesFundacjiEuropaColonPolskaIgaRawicka">To tym bardziej dziękuję. Iga Rawicka, Fundacja Europa Colon Polska. Sprostowanie. Test na krew utajoną w kale powinien być wykonywany co najmniej raz na 2 lata. Nie na 5 lat, bo wtedy nie miałby sensu. Jakby kolonoskopia versus test FIT. To jest jedna rzecz.</u>
+ <u xml:id="u-64.1" who="#PrezesFundacjiEuropaColonPolskaIgaRawicka">Druga rzecz. Colorectal cancer units funkcjonują od ubiegłego roku, bo zostały powołane w czerwcu ubiegłego roku. Jako fundacja mamy okazję monitorować pracę colorectal cancer units. Byliśmy w 6 z nich w tym roku. Jest 36 ośrodków. Mam nadzieję, że będzie ich coraz więcej, ale muszą spełnić bardzo rygorystyczne wymagania NFZ. Natomiast tam, gdzie funkcjonują, one funkcjonują coraz lepiej. Pacjenci są kompleksowo leczeni, mają opiekę psychologa, dietetyka, rehabilitanta. Przede wszystkim pochyla się nad nimi zespół multidyscyplinarny. Właśnie Białostockie Centrum Onkologii, z którego jest pan profesor Wojtukiewicz, to jest jeden z lepiej działających ośrodków. Co ciekawe i ważne, w tych ośrodkach, gdzie działa tylko colorectal cancer unit, leczy się pacjentów z rakiem jelita grubego, a w mniejszych ośrodkach, takich jak Białystok, są również leczeni pacjenci z rakiem trzustki, wątroby, przełyku, żołądka. To są też miejsca, w których można korzystać z tej jakości i kompleksowości opieki. Jako fundacja reprezentujemy rzeszę pacjentów i absolutnie jesteśmy za tym, żeby były takie centra, żeby było ich coraz więcej.</u>
+ <u xml:id="u-64.2" who="#PrezesFundacjiEuropaColonPolskaIgaRawicka">Oczywiście mamy świadomość tego, że pacjenci są leczeni w mniejszych ośrodkach, bo taka jest sytuacja, ale też proszę zwrócić uwagę na jedną rzecz. Wspomina pan o leczeniu laparoskopowym czy o tym, że brakuje również zabiegów z radiologii interwencyjnej, które są za nisko wycenione, a które mogłyby pomóc pacjentom jeszcze przed leczeniem systemowym. Tutaj więc na pewno jest wiele rzeczy do poprawienia, do wspólnej pracy i bardzo dziękujemy za to, że mogliśmy dzisiaj uczestniczyć w tym spotkaniu.</u>
+ <u xml:id="u-64.3" who="#PrezesFundacjiEuropaColonPolskaIgaRawicka">No i właśnie z okazji Światowego Dnia Raka Trzustki za dwa dni prosimy ubrać się na fioletowo i szerzyć świadomość na temat objawów i czynników ryzyka raka trzustki. Mamy też Miesiąc Świadomości Raka Żołądka, więc w listopadzie dużo się dzieje.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-65">
+ <u xml:id="u-65.0" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Listopad to też Miesiąc Walki z Rakiem Prostaty, tak że jest wąsko.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-66">
+ <u xml:id="u-66.0" who="#PrezesFundacjiEuropaColonPolskaIgaRawicka">Ale to mamy w układzie pokarmowym.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-67">
+ <u xml:id="u-67.0" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">No tak. Listopad jest…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-68">
+ <u xml:id="u-68.0" who="#PrezesFundacjiEuropaColonPolskaIgaRawicka">Zajęty.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-69">
+ <u xml:id="u-69.0" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">To międzynarodowe działania związane z rakiem prostaty. W tych kwestiach też staram się dużo robić ze wspaniałymi ekspertami, bo jeżeli kobiety przekonamy do profilaktyki, do badań, to z panami, co eksperci podkreślają, jest dużo gorzej. Musimy dołożyć wszelkich starań, żeby przede wszystkim być zatroskanymi o stan swojego zdrowia, bo tak naprawdę 50% naszej zdrowotności leży w naszych rękach, a później reszta to już jest diagnostyka, to są lekarze, ale to już są stany bardzo trudne. Musimy reagować w najwcześniejszych momentach, kiedy nam to organizm sygnalizuje, bo organizm w wielu przypadkach sygnalizuje, ale my to bagatelizujemy. Ostatnio oglądałam statystykę dotyczącą zażywania środków przeciwbólowych. To jest ciekawe, że Polacy w tych badaniach przodują i bardzo nadużywają różnych tego rodzaju środków. Tabletka przeciwbólowa niestety nie wyleczy nas z problemu zdrowotnego.</u>
+ <u xml:id="u-69.1" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Właśnie świadomość profilaktyki i tworzenie ośrodków referencyjnych, gdzie będzie można skorzystać z fachowej opieki, to jest ten standard, o który powinniśmy wszyscy zadbać – zarówno strona społeczna, jak i strona rządowa, i my jako parlamentarzyści, bo to jest nasz wspólny sukces. Podkreślam zawsze, że zdrowie nie ma barwy politycznej, tylko każdy człowiek, który żyje, naprawdę nosi cząstkę wspaniałego życia i winniśmy po prostu do końca zapewnić każdemu godne życie.</u>
+ <u xml:id="u-69.2" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Dziękuję pięknie państwu. Zapraszam na następne posiedzenia podkomisji stałej. No i zachęcam do różnego rodzaju działań społecznych, na które jestem bardzo otwarta. Dziękuję pięknie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-70">
+ <u xml:id="u-70.0" who="#WiceprezesPolskiegoTowarzystwaStomijnegoPOLILKODorotaKaniewska">Chciałam przypomnieć, że marzec to jest Miesiąc Świadomości Raka Jelita Grubego.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-71">
+ <u xml:id="u-71.0" who="#PrzewodniczacaposelBarbaraDziuk">Właśnie, marzec. Tak jest. Bardzo dziękuję za tę podpowiedź. Postaramy się, żeby w marcu przyszłego roku tutaj… Proszę też państwa o taką wystawę, żeby w Sejmie ją zorganizować. Jestem do dyspozycji. Mieliśmy teraz piękną wystawę dotyczącą raka piersi. Dlaczego o jelicie nie ma być głośno w Sejmie? Polecam państwu współpracę i proszę o pomoc.</u>
+ </div>
+ </body>
+ </text>
+ </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/nes/201923-snt-nesxx-00076-01/header.xml b/2019-2023/senat/komisje/nes/201923-snt-nesxx-00076-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..ca8e5aa
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/nes/201923-snt-nesxx-00076-01/header.xml
@@ -0,0 +1,94 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-snt-nesxx-00076-01">
+ <fileDesc>
+ <titleStmt>
+ <title>Komisja Nauki, Edukacji i Sportu (76.)</title>
+ </titleStmt>
+ <publicationStmt>
+ <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+ </publicationStmt>
+ <sourceDesc>
+ <bibl>
+ <title>Komisja Nauki, Edukacji i Sportu (76.)</title>
+ <publisher>Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+ <note type="system">III RP</note>
+ <note type="house">Senat</note>
+ <note type="termNo">10</note>
+ <note type="type">Komisja</note>
+ <note type="sessionNo" target="#NES">76</note>
+ <note type="part">1</note>
+ <date>2022-11-09</date>
+ </bibl>
+ </sourceDesc>
+ </fileDesc>
+ <profileDesc>
+ <particDesc>
+ <person xml:id="CzlonekZarzaduArcelorMittalPolandSATomaszSlezak" role="speaker">
+ <persName>Członek Zarządu ArcelorMittal Poland SA Tomasz Ślęzak</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="DyrektorPalacuSchoenaMuzeumwSosnowcuPawelDusza" role="speaker">
+ <persName>Dyrektor Pałacu Schoena Muzeum w Sosnowcu Paweł Dusza</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="GlospaniAleksandrySheltonznagraniawideo" role="speaker">
+ <persName>Głos pani Aleksandry Shelton z nagrania wideo</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+ <persName>Głos z sali</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="Glosyzsali" role="speaker">
+ <persName>Głosy z sali</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+ <persName>Komentarz</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PanRadoslawZawrotniak" role="speaker">
+ <persName>Pan Radosław Zawrotniak</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PaniAngelikaWator" role="speaker">
+ <persName>Pani Angelika Wątor</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrezesLudowegoKlubuSportowegoCiezkowiankaJaworznoJanuszCiolczyk" role="speaker">
+ <persName>Prezes Ludowego Klubu Sportowego „Ciężkowianka” Jaworzno Janusz Ciołczyk</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera" role="speaker">
+ <persName>Prezes Polskiego Związku Żeglarskiego Tomasz Chamera</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrezesSlaskiegoWojewodzkiegoZrzeszeniaLudoweZespolySportoweAndrzejSadlok" role="speaker">
+ <persName>Prezes Śląskiego Wojewódzkiego Zrzeszenia Ludowe Zespoły Sportowe Andrzej Sadlok</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrezesZarzaduMiejskiegoSzkolnegoZwiazkuSportowegowSosnowcuDanielGaluzny" role="speaker">
+ <persName>Prezes Zarządu Miejskiego Szkolnego Związku Sportowego w Sosnowcu Daniel Gałużny</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrezesZarzaduSlaskiegoZwiazkuZeglarskiegoRadoslawSlaski" role="speaker">
+ <persName>Prezes Zarządu Śląskiego Związku Żeglarskiego Radosław Śląski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrezesZarzaduZaglebiowskiegoParkuSportowegowSosnowcuKarinaSkowronek" role="speaker">
+ <persName>Prezes Zarządu Zagłębiowskiego Parku Sportowego w Sosnowcu Karina Skowronek</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrezydentMiastaSosnowcaArkadiuszChecinski" role="speaker">
+ <persName>Prezydent Miasta Sosnowca Arkadiusz Chęciński</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrzewodniczacyKazimierzWiatr" role="speaker">
+ <persName>Przewodniczący Kazimierz Wiatr</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorAgnieszkaGorgonKomor" role="speaker">
+ <persName>Senator Agnieszka Gorgoń-Komor</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorHalinaBieda" role="speaker">
+ <persName>Senator Halina Bieda</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorJoannaSekula" role="speaker">
+ <persName>Senator Joanna Sekuła</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorTomaszGrodzki" role="speaker">
+ <persName>Senator Tomasz Grodzki</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="WiceprezesdosprawLekkiejAtletykiZarzaduMiedzyszkolnegoOsrodkaSportowegowSosnowcuIreneuszBoryka" role="speaker">
+ <persName>Wiceprezes do spraw Lekkiej Atletyki Zarządu Międzyszkolnego Ośrodka Sportowego w Sosnowcu Ireneusz Boryka</persName>
+ </person>
+ <org xml:id="NES" role="committee">
+ <orgName>Komisja Nauki, Edukacji i Sportu</orgName>
+ </org>
+ </particDesc>
+ </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/nes/201923-snt-nesxx-00076-01/text_structure.xml b/2019-2023/senat/komisje/nes/201923-snt-nesxx-00076-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..dd55530
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/nes/201923-snt-nesxx-00076-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,559 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+ <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+ <TEI>
+ <xi:include href="header.xml"/>
+ <text>
+ <body>
+ <div xml:id="div-1">
+ <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Początek posiedzenia o godzinie 11 minut 00</u>
+ <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Kazimierz Wiatr</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-2">
+ <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Szanowni Państwo, proszę o zajęcie miejsc.</u>
+ <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Otwieram posiedzenie Komisji Nauki, Edukacji i Sportu Senatu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
+ <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Bardzo serdecznie witam marszałka Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, pana prof. Tomasza Grodzkiego. Bardzo serdecznie witam panie i panów senatorów, członków Komisji Nauki, Edukacji i Sportu, ale także senatorów, którzy są gośćmi na naszym posiedzeniu. Bardzo serdecznie witam przedstawicieli Kancelarii Senatu w osobach pani dyrektor, sekretarzy i przedstawicieli innych służb. Bardzo gorąco witam naszych licznie przybyłych gości.</u>
+ <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Nasze dzisiejsze posiedzenie ma charakter seminaryjny czy, można nawet powiedzieć, konferencyjny. Zanim nastąpiła pandemia COVID, myśmy częściej takie seminaria odbywali, ale głównie w Warszawie, żeby nie powiedzieć: wyłącznie. Ten czas pandemii nam to bardzo utrudnił, tak że bardzo się cieszymy, że spotykamy się na takim właśnie posiedzeniu.</u>
+ <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Bardzo gorąco witam prezydenta miasta Sosnowca, pana Arkadiusza Chęcińskiego. Witam serdecznie zastępcę prezydenta miasta Bielska Białej, pana Piotra Kucię, oraz pana Zbigniewa Szaleńca, niedawnego senatora Najjaśniejszej Rzeczpospolitej, obecnie burmistrza miasta Czeladź. Witam pana Grzegorza Czaplę, wójta gminy Ożarowice. Witam posła na Sejm, pana Mateusza Bochenka.</u>
+ <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Witam świat akademicki: Jego Magnificencję rektora Akademii Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki w Katowicach, pana prof. Grzegorza Jurasa, i pana prof. Arkadiusza Stanulę, prorektora do spraw promocji i sportu Akademii Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki w Katowicach.</u>
+ <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Witam pana Tomasza Chamerę, prezesa Polskiego Związku Żeglarskiego, oraz pana Bogusława Witkowskiego, wiceprezesa do spraw majątkowych. Witam pana Radosława Śląskiego, prezesa śląskiego oddziału Polskiego Związku Żeglarskiego; pana Pawła Pełkę, prezesa Klubu Żeglarskiego „Zagłębie”; pana Andrzeja Sadloka, prezesa Śląskiego Wojewódzkiego Zrzeszenia Ludowe Zespoły Sportowe; pana Janusza Ciołczyka, prezesa Ludowego Klubu Sportowego „Ciężkowianka” Jaworzno; panią Karinę Skowronek, prezesa Zarządu Zagłębiowskiego Parku Sportowego w Sosnowcu; pana Tomasza Ślęzaka, członka Zarządu ArcelorMittal Poland SA, sponsora tytularnego Zagłębiowskiego Parku Sportowego w Sosnowcu. Witam pana Jerzego Góraka, dyrektora Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w Sosnowcu. Witamy gospodarza tego miejsca, pana Pawła Duszę, dyrektora Pałacu Schoena Muzeum w Sosnowcu. Witamy pana Bogusława Oleksego, prezesa Akademickiego Związku Sportowego w Katowicach; pana Adama Zająca, prezesa Klubu Sportowego AZS AWF Katowice; panią Beatę Rotkegel, dyrektora Międzyszkolnego Ośrodka Sportowego w Sosnowcu; panią Małgorzatę Górecką, wicedyrektora Międzyszkolnego Ośrodka Sportowego w Sosnowcu; pana Daniela Gałużnego, prezesa Miejskiego Szkolnego Związku Sportowego w Sosnowcu; pana Ireneusza Borykę, wiceprezesa do spraw lekkiej atletyki Międzyszkolnego Ośrodka Sportowego w Sosnowcu; panią Angelikę Wątor, reprezentantkę Polski w szabli kobiet, złotą medalistkę Igrzysk Europejskich w 2015 r.; pana Radosława Zawrotniaka, polskiego szpadzistę, wicemistrza olimpijskiego w szpadzie drużynowej w Pekinie w 2008 r., szóstego szpadzistę w turnieju indywidualnym igrzysk olimpijskich; pana Grzegorza Mentela, przewodniczącego Komisji Kultury, Sportu i Rekreacji w Radzie Miasta Sosnowiec. Szanowni Państwo, bardzo serdecznie wszystkich państwa witam.</u>
+ <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Na początku chciałbym poprosić pana marszałka, pana prof. Tomasza Grodzkiego, o wręczenie pamiątkowych orłów senackich panu Arkadiuszowi Chęcińskiemu, prezydentowi miasta Sosnowiec, pani Karinie Skowronek, prezesowi Zarządu Zagłębiowskiego Parku Sportowego, oraz panu Pawłowi Duszy, dyrektorowi Pałacu Schoena. Panie Marszałku, bardzo proszę. To dla pana prezydenta.</u>
+ <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Jest pan prezydent?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-3">
+ <u xml:id="u-3.0" who="#SenatorTomaszGrodzki">Tylko pan prezydent…</u>
+ <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Sosnowca, tak.</u>
+ <u xml:id="u-3.2" who="#SenatorTomaszGrodzki">Tak, tak, ale panu prezydentowi pewnie wręczymy zdalnie, bo on usprawiedliwiał się, że musi nas opuścić.</u>
+ <u xml:id="u-3.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Ale pani prezes jest z nami.</u>
+ <u xml:id="u-3.4" who="#SenatorTomaszGrodzki">Ale pani prezes jest, z pewnością. Pani Prezes, gratuluję tego, co już pani zrobiła…</u>
+ <u xml:id="u-3.5" who="#PrezesZarzaduZaglebiowskiegoParkuSportowegowSosnowcuKarinaSkowronek">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-3.6" who="#SenatorTomaszGrodzki">…i życzę sukcesów w tym, co jeszcze będzie pani robić.</u>
+ <u xml:id="u-3.7" who="#SenatorTomaszGrodzki">Chodźmy tu, żebyśmy… Panie Przewodniczący, proszę bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-3.8" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-3.9" who="#SenatorTomaszGrodzki">Z przyjemnością pani wręczam…</u>
+ <u xml:id="u-3.10" who="#PrezesZarzaduZaglebiowskiegoParkuSportowegowSosnowcuKarinaSkowronek">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-3.11" who="#SenatorTomaszGrodzki">…ten honorowy medal Senatu.</u>
+ <u xml:id="u-3.12" who="#PrezesZarzaduZaglebiowskiegoParkuSportowegowSosnowcuKarinaSkowronek">Dziękuję ślicznie, dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-3.13" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">I jeszcze pana dyrektora poprosimy tutaj.</u>
+ <u xml:id="u-3.14" who="#DyrektorPalacuSchoenaMuzeumwSosnowcuPawelDusza">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-3.15" who="#SenatorTomaszGrodzki">Panie Dyrektorze, nie dajemy tego byle komu, tak że proszę to przyjąć jako wyraz naszego uznania dla tego, co tu, w Pałacu Schoena, robicie. Wszystkiego dobrego.</u>
+ <u xml:id="u-3.16" who="#DyrektorPalacuSchoenaMuzeumwSosnowcuPawelDusza">Bardzo, bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-3.17" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-4">
+ <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Bardzo proszę o zajęcie miejsc.</u>
+ <u xml:id="u-4.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Panie Marszałku, bardzo proszę o zabranie głosu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-5">
+ <u xml:id="u-5.0" who="#SenatorTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-5.1" who="#SenatorTomaszGrodzki">Praktyka akademicka jest taka, że zawsze lepiej słuchać mądrzejszych. Mimo że uważam się za człowieka uprawiającego sport amatorski – na tyle, na ile czas pozwala, na ile mogę – zawsze w trakcie takich seminariów czy konferencji chętnie słucham mądrzejszych. Cieszę się, że zgromadziliśmy tutaj tęgich fachowców, w tym przedstawicieli związków sportowych, przedstawicieli LZS-ów, całą naszą komisję senacką, włodarzy miast, w tym byłych senatorów, czy praktyków wysokiego wyczynu, takich jak pani Wątor czy pan Zawrotniak.</u>
+ <u xml:id="u-5.2" who="#SenatorTomaszGrodzki">No, problemów jest mnóstwo – od najniższego poziomu, sportu amatorskiego, aż po wysoki wyczyn. Jest też problem młodzieży, która, ku naszemu ubolewaniu, zaczyna gubić pewien balans między rozwojem duchowym przed ekranem komputera a rozwojem fizycznym na podwórku. Kiedyś grało się w palanta, dziewczyny ćwiczyły na trzepakach, myśmy biegali za piłką. Obserwuję, że to prawie zamiera, mimo że warunki do uprawiania tego typu aktywności sportowej są lepsze niż za naszych młodych lat.</u>
+ <u xml:id="u-5.3" who="#SenatorTomaszGrodzki">Ale podaję to tylko jako przykład tego, co dzisiaj będzie omawiane. Bardzo się cieszę, że dzięki pani senator Sekule, silnej pani senator z tego okręgu, dzięki panu przewodniczącemu Wiatrowi i dzięki całej komisji zbieramy się właśnie tutaj. Oczekuję owocnej, otwartej, szczerej dyskusji. Cieszę się, że uczestniczę w tym doniosłym wydarzeniu. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-6">
+ <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Bardzo dziękuję panu marszałkowi za te słowa.</u>
+ <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">No, to oczywiście jest jakieś zjawisko socjologiczne. Dlaczego jak było trudniej, to było łatwiej? Dlaczego teraz jest trudniej namówić kogoś do tej aktywności? Ale to jest taka sprawa, którą obserwujemy szczególnie wtedy, kiedy młodzi ludzie, dziewczęta i chłopcy, osiągają wiek kilkunastu lat. Wtedy takim największym narzędziem wychowawczym jest wyczyn, a rola wychowawcy sprowadza się tylko do tego, żeby podprowadzić młodego człowieka, żeby dał z siebie dużo. I być może wtedy ten wyczyn, nie tylko w sensie sukcesu sportowego, ale także w zakresie dostępu do infrastruktury czy do innych rzeczy… Chociaż wiemy, że w tej chwili ten sport wyczynowy najwyższej klasy wymaga także profesjonalnych narzędzi. No, zapoznaliśmy się z różnymi takimi sytuacjami w kraju.</u>
+ <u xml:id="u-6.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Szanowni Państwo, za chwilę zapowiem pierwsze wystąpienie, ale muszę jeszcze powiedzieć, że jako przewodniczący będę musiał pilnować czasu. Dlatego bardzo proszę o dyscyplinę. Będzie dużo sympatyczniej, jeśli nie będę musiał o tym przypominać. Mamy do dyspozycji także kuluary, będzie przerwa na kawę. Nie wiem, czy nie jest trochę za późno zaplanowana, może jedno wystąpienie wcześniej dałoby się ją zrobić, ale zobaczymy w trakcie. No, jest też przewidziany czas na dyskusję, tak że proszę to mieć na względzie. I bardzo proszę tego czasu przestrzegać.</u>
+ <u xml:id="u-6.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Szanowni Państwo, rozpoczniemy od takiego pytania: czy miasta stać na sport?</u>
+ <u xml:id="u-6.4" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Pani Karina Skowronek, prezes Zarządu Zagłębiowskiego Parku Sportowego w Sosnowcu. Pani Prezes, 20 minut. Bardzo prosimy.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-7">
+ <u xml:id="u-7.0" who="#PrezesZarzaduZaglebiowskiegoParkuSportowegowSosnowcuKarinaSkowronek">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Przewodniczący! Panie i Panowie Senatorowie! Zgromadzeni Goście!</u>
+ <u xml:id="u-7.1" who="#PrezesZarzaduZaglebiowskiegoParkuSportowegowSosnowcuKarinaSkowronek">Na wstępie chciałabym bardzo podziękować za to wyróżnienie, które otrzymałam. Tak jak przez sport bardzo często rozumiemy grę zespołową, tak i za budowę nie odpowiada się jednostkowo – to też jest gra zespołowa. Dlatego jeśli państwo pozwolą, to na początek chciałabym zadedykować to wyróżnienie wszystkim tym osobom, które z trudem przez okres pandemii, a potem również w okresie, kiedy borykaliśmy się z sankcjami wojennymi, realizowały proces tej budowy. To wspaniali, zaangażowani ludzie. To im dedykuję to wyróżnienie. Dziękuję ślicznie w imieniu własnym oraz w imieniu pracowników i budowniczych Zagłębiowskiego Parku Sportowego.</u>
+ <u xml:id="u-7.2" who="#PrezesZarzaduZaglebiowskiegoParkuSportowegowSosnowcuKarinaSkowronek">Proszę państwa, żeby odpowiedzieć na pytanie, czy stać nas na sport, chciałabym trochę przybliżyć państwu wizję tego, jak powstają obiekty sportowe, tak duże obiekty infrastrukturalne, jakie są realizowane teraz w Zagłębiowskim Parku Sportowym. Pozwoliłam sobie przygotować prezentację, ponieważ myślę, że ważne są nie tylko słowa, ale również oczy, które najlepiej odczytają informacje, jakie chciałabym państwu przekazać.</u>
+ <u xml:id="u-7.3" who="#PrezesZarzaduZaglebiowskiegoParkuSportowegowSosnowcuKarinaSkowronek">Bardzo często posługujemy się nazwą Zagłębiowski Park Sportowy, ale, proszę państwa, dzięki sponsorowi tytularnemu nasza nowa nazwa to tak naprawdę ArcelorMittal Park. W lipcu tego roku, kiedy jeszcze realizowaliśmy proces budowy, zaprosiliśmy do konkursu podmioty gospodarcze, które chciałyby wspierać działalność sportową i spotkaliśmy się tutaj z żywym zainteresowaniem ze strony ogromnej firmy, potężnej firmy w sektorze hutnictwa, ze strony ArcelorMittal Poland.</u>
+ <u xml:id="u-7.4" who="#PrezesZarzaduZaglebiowskiegoParkuSportowegowSosnowcuKarinaSkowronek">Jest ze mną dziś członek zarządu, pan Tomasz Ślęzak. Chciałabym, żeby na początku podzielił się pan informacją, dlaczego zdecydowaliście się na taki krok jak inwestowanie swoich środków w działalność sportową i działalność społeczną.</u>
+ <u xml:id="u-7.5" who="#PrezesZarzaduZaglebiowskiegoParkuSportowegowSosnowcuKarinaSkowronek">Panie Dyrektorze, proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-8">
+ <u xml:id="u-8.0" who="#CzlonekZarzaduArcelorMittalPolandSATomaszSlezak">Dziękuję bardzo, Pani Prezes.</u>
+ <u xml:id="u-8.1" who="#CzlonekZarzaduArcelorMittalPolandSATomaszSlezak">Panie Marszałku! Szanowni Państwo!</u>
+ <u xml:id="u-8.2" who="#CzlonekZarzaduArcelorMittalPolandSATomaszSlezak">Odpowiedź nie jest w sumie trudna: przede wszystkim dlatego, że tu mamy dużą fabrykę, dużą działalność, że działamy w mieście Sosnowiec. To świetna fabryka, fabryka walcówki, w którą zainwestowaliśmy masę pieniędzy. Mamy poczucie, że lokalnej społeczności, miastu Sosnowiec, mieszkańcom coś się od nas należy – a przynajmniej więcej, niż do tej pory robiliśmy.</u>
+ <u xml:id="u-8.3" who="#CzlonekZarzaduArcelorMittalPolandSATomaszSlezak">Jeżeli pytanie dotyczy tego, czy nam się to opłaca pod względem finansowym, to oczywiście można zrobić jakieś tam kalkulacje. Wszystko zależy od tego, co tak naprawdę chce się osiągnąć. My traktujemy to jako świetny sposób na budowanie marki i wizerunku firmy. Jesteśmy firmą hutniczą, a to nie jest łatwy przemysł. To nie jest przemysł łatwy dla naszych sąsiadów, dla miasta, które takie przedsiębiorstwo posiada. Myślę, że jest taka potrzeba chwili, żebyśmy takie rzeczy robili. To nam się w kategoriach finansowych, jeśli przeliczyć to na pieniądze, kalkuluje, ponieważ ten instrument – tak nam się wydaje z tej perspektywy – jest bardzo dobry, bardzo skuteczny. To jest łatwy sposób na promowanie marki, szczególnie że najbardziej zależy nam na promowaniu się tutaj, w Zagłębiu Dąbrowskim. Tu jest nasz matecznik, tu mamy potężne fabryki. Chcielibyśmy, żeby nasz wizerunek był cieplejszy – i jako firmy, i jako pracodawcy. Zależy nam na tym, żeby ludzie o nas pamiętali, a nie wszyscy wiedzą, co to jest ArcelorMittal. Ludzie wiedzą, co to jest Huta Katowice, ale ArcelorMittal niektórym się z niczym nie kojarzy.</u>
+ <u xml:id="u-8.4" who="#CzlonekZarzaduArcelorMittalPolandSATomaszSlezak">Niewątpliwie jest to również dobry instrument marketingowy. My mamy ten komfort, że nie pracujemy z klientami detalicznymi. Mamy stosunkowo niewielką liczbę wielkich klientów, jest ich garstka, więc wydaje nam się, że budowanie relacji może przebiegać bardzo dobrze w atmosferze takiego obiektu sportowego. Łączymy przyjemne z pożytecznym. Myślę, że te pieniądze, które zwykle na to przeznaczamy, mieszczą się w tym pakiecie, który wynegocjowaliśmy z miastem.</u>
+ <u xml:id="u-8.5" who="#CzlonekZarzaduArcelorMittalPolandSATomaszSlezak">Niewątpliwie można to również potraktować jako instrument działalności socjalnej wobec pracowników. Mamy najrozmaitsze spotkania, w tym, jak to mówią, offsite’y, no i to również może się odbywać na tym obiekcie. No, to jest dobre miejsce do takich spotkań. Mamy tam zapewniony dość duży komfort, bo obiekt jest do takich celów naprawdę bardzo dobrze przystosowany. Pracownicy również mogą skorzystać z jakichś imprez sportowych, z biletów na ślizgawkę. Mieści się to absolutnie w spektrum zainteresowań pracowników. My im to dajemy i przez to również w jakiś sposób zyskujemy.</u>
+ <u xml:id="u-8.6" who="#CzlonekZarzaduArcelorMittalPolandSATomaszSlezak">Oczywiście dużo się o tym mówi. To jest, proszę państwa, ważna działalność, jaką jest sponsoring. My nic wielkiego nie robimy, myśmy tego nie zbudowali. Myśmy obiecali miastu – i podpisaliśmy taką umowę – że będziemy pomagać w utrzymaniu tego obiektu. Z punktu widzenia tego, co się w tej chwili nazywa polityką ESG, jest to znacząca działalność. I oczywiście nie robimy tego po to, żeby to sobie zapisać w sztambuchu, robimy to dla tej polityki. Ale niewątpliwie coraz bardziej obowiązkiem dużych korporacji staje się to, żeby taką działalność również realizować. I to tyle, Pani Prezes. Myślę, że odpowiedziałem na pani pytanie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-9">
+ <u xml:id="u-9.0" who="#PrezesZarzaduZaglebiowskiegoParkuSportowegowSosnowcuKarinaSkowronek">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-9.1" who="#PrezesZarzaduZaglebiowskiegoParkuSportowegowSosnowcuKarinaSkowronek">Proszę państwa, poprosiłam o tę wypowiedź, ponieważ mam nadzieję, że wzorem ArcelorMittal również inne podmioty gospodarcze będą chciały włączać się w realizację takiego właśnie sponsoringu, wykorzystując to z jednej strony jako element marketingowy, ale z drugiej strony jako element angażowania swoich zasobów, inwestowania w czas wolny spędzany przez pracowników. Bo dziś przyciągamy ich nie tylko stanowiskami pracy, ale również tym, w jaki sposób będą mogli spędzać wolny czas.</u>
+ <u xml:id="u-9.2" who="#PrezesZarzaduZaglebiowskiegoParkuSportowegowSosnowcuKarinaSkowronek">Kolejnym ważnym aspektem w zakresie szukania odpowiedzi na pytanie, czy miasta stać na finansowanie sportu, jest kwestia tego, w jaki sposób można realizować inwestycje. Gmina Sosnowiec zdecydowała się na realizację tak dużej inwestycji poprzez powołanie spółki celowej, która to spółka została wyposażona w odpowiednie narzędzia. Wykorzystaliśmy przepisy dotyczące decyzji Komisji Europejskiej w zakresie rekompensat i jako spółka zostaliśmy wyposażeni w 2 rekompensaty na etapie budowy: w rekompensatę operacyjną, która pozwalała nam na pokrycie kosztów funkcjonowania spółki i obsługi procesu inwestycyjnego, oraz rekompensatę inwestycyjną, która pozwoliła nam na spłatę zobowiązań finansowych wynikających z zaciągniętego kredytu na budowę tych obiektów.</u>
+ <u xml:id="u-9.3" who="#PrezesZarzaduZaglebiowskiegoParkuSportowegowSosnowcuKarinaSkowronek">Dlaczego taka formuła została przyjęta? Dlatego że uznaliśmy, że jest to, co będę się starała pokazać za chwilę, rozwiązanie najbardziej optymalne pod względem ekonomicznym, ale również pod względem formalnoprawnym. Myślę, że to, że nam się powiodło, dzisiaj już widać. Nasze rozwiązanie budzi duże zainteresowanie. Ja odbywam bardzo wiele spotkań z włodarzami miast, którzy pytają nas właśnie o tę formułę wsparcia, ponieważ pozwala ona na realizację bardzo dużych inwestycji bez zagrożeń dla wskaźnika zadłużenia miasta. Jest to formuła, która jest dosyć korzystną formułą realizowania takich przedsięwzięć finansowych.</u>
+ <u xml:id="u-9.4" who="#PrezesZarzaduZaglebiowskiegoParkuSportowegowSosnowcuKarinaSkowronek">Chciałabym również państwu powiedzieć, że proces realizacji tak dużej inwestycji to proces wieloletni, proces długotrwały, a zatem proces, który jest również narażony na wszelkiego rodzaju nieprzewidziane czynniki zewnętrzne. W tej chwili widzą państwo na prezentacji oś czasu. Konkurs, który zapoczątkował całą inwestycję, konkurs przeprowadzony w Katowicach, rozpoczął się jeszcze w 2015 r. Rok 2016 to czas, kiedy otrzymujemy projekt na budowę Zagłębiowskiego Parku Sportowego. Później uszczegółowiamy wyliczenia, kosztorysy, no i przystępujemy do pierwszych postępowań przetargowych – jest rok 2018, 3 listopada. Decydujemy się na to, żeby ta nasza inwestycja, tak duża inwestycja, została przeprowadzona w jednym postępowaniu przetargowym, ale wiedząc, że może nie znaleźć się wykonawca, który sam podoła tak dużej inwestycji, dzielimy tę inwestycję na 3 części, na 3 obiekty: pierwsza część – stadion piłkarski, druga część – hala sportowa, trzecia część – stadion zimowy. Dany wykonawca może złożyć 1 ofertę, 2 lub 3 oferty. I faktycznie w pierwszym postępowaniu udaje nam się wybrać jako najkorzystniejszą ofertę 1 wykonawcy. Następnie ogłaszamy kolejne postępowanie na drugą i trzecią część, no i wybieramy kolejnego wykonawcę do budowy hali sportowej. Dopiero w roku następnym udaje nam się wybrać trzeciego wykonawcę do budowy stadionu zimowego.</u>
+ <u xml:id="u-9.5" who="#PrezesZarzaduZaglebiowskiegoParkuSportowegowSosnowcuKarinaSkowronek">Jest rok 2019, zaczynamy podpisywać pierwsze umowy. W 2019 r. podpisujemy umowę na budowę stadionu piłkarskiego o wartości 120 milionów zł netto. Dlaczego ja podaję kwoty netto? Dlatego że dzięki instrumentom, w które gmina nas wyposażyła, dzięki rozwiązaniom, na które zdecydowała się gmina, spółka jako podmiot prawa handlowego ma możliwość odzyskania 100% VAT z realizowanej inwestycji. A więc każda kwota, którą my później wydatkujemy, jest dla nas kosztem netto. To pozwala nam na odliczanie 100% podatku VAT.</u>
+ <u xml:id="u-9.6" who="#PrezesZarzaduZaglebiowskiegoParkuSportowegowSosnowcuKarinaSkowronek">Tutaj widzą państwo, że kolejne umowy – pierwsza z 30 września, a następna z 27 października 2020 r. – zawierane są tak naprawdę z tym samym wykonawcą. Firma Bielskie Przedsiębiorstwo Budownictwa Przemysłowego, firma z 70-letnią tradycją, podejmuje się realizacji tak dużego przedsięwzięcia. Niezwykle ułatwia nam to sprawę, ponieważ przekłada się to na spójną komunikację w procesie budowy. Realizujemy wspólne przedsięwzięcie.</u>
+ <u xml:id="u-9.7" who="#PrezesZarzaduZaglebiowskiegoParkuSportowegowSosnowcuKarinaSkowronek">Dziś już właściwie możemy podać całkowite koszty realizacji inwestycji. Ponieważ pierwszy etap związany z budową – na tym etapie zostały zawarte 3 pierwsze umowy – zdecydowaliśmy się poszerzyć o etap wyposażenia, ostatecznie nasza budowa, łącznie z kosztami projektu, to wydatek prawie 244 milionów zł. Wybudujemy 3 obiekty sportowe za taką cenę, i to w okresie, tak jak powiedziałam, początków kryzysu gospodarczego, który nas już w tej chwili dotyka, w okresie pandemii, w okresie sankcji gospodarczych i zwyżek cen materiałów. To naprawdę nie jest wysoka cena jak na taki wspaniały kompleks sportowy. Jest to możliwe m.in. dlatego, że nasze umowy zostały oparte na tzw. wynagrodzeniu ryczałtowym. Jest to umowa, która mówi: wykonawco, zdecyduj się, patrząc na nasz projekt, za jaką cenę to wybudujesz, bo za taką cenę będziesz zobowiązany oddać tę inwestycję.</u>
+ <u xml:id="u-9.8" who="#PrezesZarzaduZaglebiowskiegoParkuSportowegowSosnowcuKarinaSkowronek">Tutaj dla porównania pokazałam państwu, jakie koszty były związane chociażby z budową stadionu Pogoni Szczecin. Ten stadion jest nieco większy, bo nasz ma 11 tysięcy 600 miejsc, a tutaj jest 21 tysięcy miejsc, ale kwota znacznie przewyższa wartość naszej inwestycji – 363 miliony zł. Stadion opolski, którego budowa zaczęła się w 2021 r., wielkościowo jest dokładnie taki sam jak nasz, ale sam ten stadion piłkarski kosztuje już 208 milionów zł.</u>
+ <u xml:id="u-9.9" who="#PrezesZarzaduZaglebiowskiegoParkuSportowegowSosnowcuKarinaSkowronek">Jeśli chodzi o czas naszej inwestycji i formułę, jaką wybraliśmy, to uważamy to za formułę bardzo trafioną, optymalną pod względem wydatków ekonomicznych. Tak jak powiedziałam na początku, montaż finansowy naszej inwestycji oparty został na finansowaniu zewnętrznym. Tutaj bardzo dobrym partnerem do realizacji tego przedsięwzięcia okazał się Bank Gospodarstwa Krajowego, bank, który wyposażył nas w dwojakiego rodzaju kredyt, w kredyt inwestycyjny i kredyt operacyjny. Kredyt inwestycyjny pozwala nam na finansowanie kosztów samej inwestycji, zaś operacyjny wykorzystujemy tylko do tego, żeby pożyczyć na chwilę środki niezbędne do zapłaty podatku VAT, zanim go odzyskamy. Tak naprawdę potrzebowaliśmy tego tylko przy pierwszych fakturach VAT, ponieważ obecnie, ze względu na przyjętą przez spółkę politykę ekonomiczną, odzyskujemy podatek VAT w ciągu 25 dni. Korzystamy z tego dobrodziejstwa, jakim jest tzw. VAT przyśpieszony. Terminy płatności, które wynegocjowaliśmy z naszym wykonawcą, są 30-dniowe, więc tak na dobrą sprawę jesteśmy w stanie odzyskać VAT, zanim opłacimy kolejne faktury.</u>
+ <u xml:id="u-9.10" who="#PrezesZarzaduZaglebiowskiegoParkuSportowegowSosnowcuKarinaSkowronek">Dlaczego tak dużo o tym mówię? Dlatego, że wiem, że to jest niesamowicie istotne, jeśli chodzi o realizację kolejnych przedsięwzięć. To są tzw. dobre wzorce. Dzielimy się tym, bo ja naprawdę dostaję ze strony włodarzy miast bardzo dużo zapytań o to, w jaki sposób przeprowadzić inwestycję, żeby ona była optymalna pod względem finansowym.</u>
+ <u xml:id="u-9.11" who="#PrezesZarzaduZaglebiowskiegoParkuSportowegowSosnowcuKarinaSkowronek">Proszę państwa, sięgamy też po wsparcie ze strony państwa. Bardzo mocnym zainteresowaniem z naszej strony cieszy się – i cieszył we wcześniejszych edycjach – Program inwestycji o szczególnym znaczeniu dla sportu, program, w który naszym zdaniem wpisujemy się w 100%, ponieważ jest to program, który ma na celu realizację inwestycji związanych z powstawaniem obiektów do wyczynowego uprawiania sportów, ale również do amatorskiego uprawiania sportów. Chodzi o to, żeby te dzieci, które kiedyś będą olimpijczykami, miały szansę zdobywać swoje umiejętności w lokalnych społecznościach. Składaliśmy wnioski w 2019 r., w 2020 r., w 2021 r., ale niestety cały czas nie otrzymaliśmy pozytywnej opinii. Dziś jesteśmy pełni nadziei, bo pokazaliśmy, że ta inwestycja jest już praktycznie zrealizowana, że daliśmy radę wybudować tak innowacyjny obiekt sportowy, który pozwala na uprawianie w jednym miejscu nastu dyscyplin sportowych. Mamy i halę sportową, i stadion zimowy – takich obiektów najbardziej w Polsce brakuje – i stadion piłkarski. Mamy poparcie kilku federacji sportowych, ogólnopolskich federacji sportowych: PZHL, PZPN, Polskiego Związku Koszykówki, Polskiego Związku Szermierczego, Polskiego Związku Piłki Ręcznej. Te federacje odwiedzają nasze obiekty i mówią: tak, to jest obiekt na miarę naszych potrzeb. Myślę, że to jest obiekt o szczególnym znaczeniu dla sportu.</u>
+ <u xml:id="u-9.12" who="#PrezesZarzaduZaglebiowskiegoParkuSportowegowSosnowcuKarinaSkowronek">Wiem, że w tej chwili te wnioski są procedowane, i mam nadzieję, że… My już swój egzamin zdaliśmy, my już coś pokazaliśmy. Co najważniejsze, w tym programie można uzyskać dofinansowanie do 50%, a my wnosiliśmy o dofinansowanie na poziomie 10%. Wnioskowaliśmy o to, żeby za 10% wartości podzielić się z ministerstwem naszym sukcesem. Mamy nadzieję, że ministerstwo z tego skorzysta. Efektywność ekonomiczna, ale również gwarancja realizacji tego przedsięwzięcia, nasza determinacja, to, że nie przerwaliśmy budowy nawet na jeden dzień w trakcie pandemii, bo nie dało się zabrać budowy do domu, pracować nad nią online, a także to, że potrafiliśmy poradzić sobie z problemem sankcji gospodarczych, które nas dotknęły, z brakiem materiałów, z którym tak naprawdę do dzisiaj się borykamy – to wszystko świadczy o tym, że jesteśmy tym podmiotem, który zasługuje na udział środków publicznych i który z taką samą dumą, z jaką ja dzisiaj odebrałam to wspaniałe wyróżnienie, zamontuje tabliczki z napisem „finansowane ze środków ministerstwa sportu”.</u>
+ <u xml:id="u-9.13" who="#PrezesZarzaduZaglebiowskiegoParkuSportowegowSosnowcuKarinaSkowronek">Miałam nadzieję, że będę mogła osobiście powiedzieć to panu ministrowi. No, miałam przyjemność spotkać się z panem ministrem Bortniczukiem i usłyszałam od niego miłe słowa. Powiedział, że obserwuje naszą inwestycję, jest jej świadom. Mam nadzieję, że za słowami pójdą też czyny.</u>
+ <u xml:id="u-9.14" who="#PrezesZarzaduZaglebiowskiegoParkuSportowegowSosnowcuKarinaSkowronek">Proszę państwa, chciałabym państwu powiedzieć, z czym się…</u>
+ <u xml:id="u-9.15" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Czas…</u>
+ <u xml:id="u-9.16" who="#PrezesZarzaduZaglebiowskiegoParkuSportowegowSosnowcuKarinaSkowronek">To ja króciutko.</u>
+ <u xml:id="u-9.17" who="#PrezesZarzaduZaglebiowskiegoParkuSportowegowSosnowcuKarinaSkowronek">Z czym się borykamy? Borykamy się w tej chwili z tym, z czym tak naprawdę borykają się wszyscy przedsiębiorcy. W pierwszej kolejności są to kwestie związaną z finansowaniem dłużnym i wzrostem WIBOR. Kiedy zaczynaliśmy, tak jak powiedziałam, kredyt oparty był na WIBOR 1,17%. Ten wykres pokazuje, że w tej chwili mamy do czynienia z WIBOR 7,17%. Ja nie przychodzę po to, by powiedzieć, że jest źle, tylko chciałabym prosić o to, żeby rozważyli państwo mój postulat, aby wyposażyć Bank Gospodarstwa Krajowego w narzędzia, które pozwolą na to, żeby w przypadku inwestycji, które nie są objęte finansowaniem w postaci dofinansowania ze strony rządowej… Można by postarać się o jakąś tarczę ochronną, polegającą np. na wprowadzeniu wakacji w zakresie odsetek czy też na wprowadzeniu zapisów pozwalających utrzymać oprocentowanie z dnia podpisania umowy. W naszym przypadku byłby to WIBOR 1,72%.</u>
+ <u xml:id="u-9.18" who="#PrezesZarzaduZaglebiowskiegoParkuSportowegowSosnowcuKarinaSkowronek">Kolejna kwestia, którą chciałabym się z państwem podzielić. My w tej chwili zaczynamy już kalkulować koszty funkcjonowania naszej inwestycji. Proszę zwrócić uwagę na ten czerwony obszar. Jest to obszar związany z kosztami zakupu mediów. I kolejna sprawa: udało nam się zabezpieczyć cenę energii elektrycznej na bardzo dobrym poziomie 506 zł za 1 MWh, jednak oferta na paliwo gazowe, którą otrzymaliśmy, wynosiła 1 tysiąc 377 zł za 1 MWh. Chciałabym o coś prosić, zgłosić taki postulat. Państwo wdrożyli ustawę o ochronie odbiorców w zakresie energii elektrycznej. Analogiczne zapisy mogłyby znaleźć się w ustawie o ochronie w zakresie paliwa gazowego. Gdyby znalazły się tam podmioty prowadzące działalność sportową, w dużym stopniu by nam to ułatwiło funkcjonowanie.</u>
+ <u xml:id="u-9.19" who="#PrezesZarzaduZaglebiowskiegoParkuSportowegowSosnowcuKarinaSkowronek">Mój trzeci postulat dotyczy ulgi sportowej. My pokazaliśmy, że potrafimy przekonać sponsorów do siebie. Niestety ulga sportowa, która została wprowadzona – jest to fantastyczny mechanizm związany z realizacją wsparcia sportowego – ogranicza się wyłącznie do klubów sportowych. Takie jednostki jak nasza nie mogą niestety korzystać z ulgi sportowej, chociaż prowadzimy działania na rzecz krzewienia kultury i sportu. Dlatego mamy 2 postulaty. Po pierwsze, proponujemy poszerzyć zakres podmiotowy tej ulgi, tak żeby tym dofinansowaniem czy tą ulgą mogły być objęte również podmioty, które otrzymują wsparcie finansowe od przedsiębiorców, a które mają ten status, o którym mówiłam na początku, czyli status przedsiębiorców realizujących zadania własne gminy w ogólnym interesie gospodarczym. Taki zapis pozwalałby nam również korzystać z tej ulgi sportowej. Po drugie, w zakresie przedmiotowym należałoby wykreślić z tego zapisu ograniczenie, które mówi o tym, że owszem, klub sportowy może uzyskać dofinansowanie, ale nie może przeznaczyć go na imprezę masową. Proszę państwa, impreza masowa zaczyna się już od tysiąca osób na stadionie piłkarskim i od 300 osób na hali sportowej. Jeśli chcemy upowszechniać sport, zlikwidujmy ten zapis. Pozwoli to szerzyć sport i kulturę w dużo większym zakresie. Bardzo dziękuję i przepraszam za przekroczenie czasu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-10">
+ <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Rzeczywiście, do przekroczenia czasu doszło. Ponieważ wystąpienia pana marszałka i mojej skromnej osoby zajęły trochę mniej czasu…</u>
+ <u xml:id="u-10.2" who="#PrezesZarzaduZaglebiowskiegoParkuSportowegowSosnowcuKarinaSkowronek">Dziękuję ślicznie.</u>
+ <u xml:id="u-10.3" who="#komentarz">Wesołość na sali</u>
+ <u xml:id="u-10.4" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">…pani prezes rozpoczęła wcześniej, ale nie chciałbym, żeby to, że pani prezes miała wystąpienie jako pierwsza, dawało jej tutaj jakieś przywileje. Jedyne sankcje, jakie mam, są takie, że mogę odebrać głos. Nie chciałbym tego robić. Ja bym wolał, żeby państwo mieli świadomość, że kolejni mówcy tego czasu mogą mieć mniej.</u>
+ <u xml:id="u-10.5" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Ale oczywiście bardzo dziękujemy pani prezes za bardzo interesujące wystąpienie. Na pewno w kuluarach będziemy o ten VAT pytać, bo to jest bardzo ciekawe. No, może jeszcze w dyskusji zapytamy.</u>
+ <u xml:id="u-10.6" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">W tej chwili przechodzimy do tematu: rola LZS w środowiskach wiejskich i małomiasteczkowych – szanse i zagrożenia.</u>
+ <u xml:id="u-10.7" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Tutaj jest 2 prelegentów: pan Andrzej Sadlok, prezes Śląskiego Wojewódzkiego Zrzeszenia LZS, oraz pan Janusz Ciołczyk, prezes Ludowego Klubu Sportowego „Ciężkowianka” Jaworzno. Panowie mają łącznie 20 minut, tak że proszę się tym czasem podzielić według uznania.</u>
+ <u xml:id="u-10.8" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Bardzo prosimy.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-11">
+ <u xml:id="u-11.0" who="#PrezesSlaskiegoWojewodzkiegoZrzeszeniaLudoweZespolySportoweAndrzejSadlok">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-11.1" who="#PrezesSlaskiegoWojewodzkiegoZrzeszeniaLudoweZespolySportoweAndrzejSadlok">Panie Marszałku! Panie Przewodniczący komisji! Państwo Senatorowie i Zaproszeni Goście!</u>
+ <u xml:id="u-11.2" who="#PrezesSlaskiegoWojewodzkiegoZrzeszeniaLudoweZespolySportoweAndrzejSadlok">Na początku chciałbym bardzo serdecznie podziękować za zaproszenie i zainteresowanie się sportem na wsi oraz zrzeszeniem Ludowe Zespoły Sportowe. To jest chyba historyczny moment. Jak długo żyję na tym świecie – a już trochę żyję – nie miałem nigdy okazji przemawiać przed tak szacownym gremium.</u>
+ <u xml:id="u-11.3" who="#PrezesSlaskiegoWojewodzkiegoZrzeszeniaLudoweZespolySportoweAndrzejSadlok">Trochę o sobie. Powiem, że jestem emerytowanym nauczycielem, trenerem piłki nożnej, samorządowcem i członkiem zrzeszenia Ludowe Zespoły Sportowe od 1965 r. Od paru lat jestem prezesem Śląskiego Wojewódzkiego Zrzeszenia LZS w Katowicach, a od 47 lat – społecznym prezesem Ludowego Klubu Sportowego „Pasjonat” Dankowice w powiecie bielskim. Oprócz tego, że cieszę się, że mogę wystąpić tutaj przed państwem, chcę jeszcze prywatnie powiedzieć, że dzisiaj po raz trzeci zostałem pradziadkiem, z czego się ogromnie, ogromnie cieszę.</u>
+ <u xml:id="u-11.4" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-11.5" who="#Gloszsali">I trzeci syn…</u>
+ <u xml:id="u-11.6" who="#PrezesSlaskiegoWojewodzkiegoZrzeszeniaLudoweZespolySportoweAndrzejSadlok">No, myślę, że ten mój prawnuk też wyrośnie na świetnego sportowca ze środowiska wiejskiego, podobnie jak 2 moich synów, w tym młodszy syn Maciek, piłkarz znany z ligowych boisk, były reprezentant Polski w piłce nożnej.</u>
+ <u xml:id="u-11.7" who="#PrezesSlaskiegoWojewodzkiegoZrzeszeniaLudoweZespolySportoweAndrzejSadlok">Ale przejdźmy teraz do meritum sprawy. Proszę państwa, o tych naszych LZS-ach można by było mówić godzinami, godzinami i godzinami. Raz jeszcze serdecznie dziękuję. Tutaj jest mój kolega Januszek, wielki działacz naszego zrzeszenia, ale ja dziękuję w imieniu całej rzeszy społecznych działaczy sportowych. Dziękuję, że państwo zainteresowaliście się tą tematyką. Myślę, że przyniesie to jakiś skutek, o czym na koniec chciałbym również parę słów powiedzieć.</u>
+ <u xml:id="u-11.8" who="#PrezesSlaskiegoWojewodzkiegoZrzeszeniaLudoweZespolySportoweAndrzejSadlok">Ale najpierw parę słów na temat Krajowego Zrzeszenia Ludowe Zespoły Sportowe. To organizacja o już 76-letniej historii, poważna organizacja, często nazywana przez niektórych organizacją postkomunistyczną, co jest zupełną nieprawdą. My chcemy być apolityczni, chcemy działać dla dobra dzieci i młodzieży, szczególnie dzieci i młodzieży w środowiskach wiejskich i małomiasteczkowych. Pozwoliłem sobie zostawić państwu taką kilkustronicową informację o naszym zrzeszeniu Ludowe Zespoły Sportowe, jak również taki informator o tym małym wiejskim klubie z powiatu bielskiego, czyli o LKS „Pasjonat” Dankowice.</u>
+ <u xml:id="u-11.9" who="#PrezesSlaskiegoWojewodzkiegoZrzeszeniaLudoweZespolySportoweAndrzejSadlok">Jak wspomniałem, stan ilościowy to 6 tysięcy 300 klubów w skali kraju i kilkuset trenujących młodych piłkarzy – ale nie tylko piłkarzy, bo zrzeszenie to też szereg innych dyscyplin. A koncentrując się już na województwie śląskim, naszym województwie, powiem, że w naszym zrzeszeniu LZS funkcjonuje 400 klubów. Tu są różne dyscypliny: łucznictwo, zapasy, kolarstwo, narciarstwo, tenis, szachy, no i oczywiście naczelna dyscyplina, czyli piłka nożna.</u>
+ <u xml:id="u-11.10" who="#PrezesSlaskiegoWojewodzkiegoZrzeszeniaLudoweZespolySportoweAndrzejSadlok">Jako zrzeszenie wojewódzkie organizujemy wiele imprez, imprez o różnym charakterze, a te najważniejsze dla nas imprezy… No, piłka nożna to na wsi podstawowa dyscyplina. Te najważniejsze imprezy dla dzieci i młodzieży to turnieje wojewódzkie, z których awansuje się do turniejów ogólnopolskich pod nazwą duża „Piłkarska kadra czeka” – to piętnastolatkowie i młodsi, oraz mała „Piłkarska kadra czeka” – trzynastolatkowie i młodsi. Jest też nowo urodzony, tak jak mój prawnuk, turniej po nazwą „Wakacje z piłką – szukamy piłkarskich Janków”. Proszę państwa, wspomnę o tym turnieju. Jeżeli ktoś śledzi życie sportowe w telewizji, to wie, że właśnie w sierpniu na Stadionie Śląskim, na jego głównej płycie, odbył się pierwszy ogólnopolski finał tego turnieju. W wydarzeniu tym uczestniczyli również pan minister Kamil Bortniczuk i prezes Krajowego Zrzeszenia LZS, pan Mieczysław Baszko, który zarazem jest wiceszefem sejmowej komisji sportu. Było też wielu gości, którzy mogli zobaczyć, jak dziesięciolatkowie z małych środowisk potrafią grać w piłkę nożną.</u>
+ <u xml:id="u-11.11" who="#PrezesSlaskiegoWojewodzkiegoZrzeszeniaLudoweZespolySportoweAndrzejSadlok">Ale chcę wspomnieć również o tym, że właśnie z tych małych środowisk wywodzi się wielu znakomitych piłkarzy. Ja wiem, że większość z państwa to mieszkańcy wielkich miast. Ze wsią pewno niewielu z państwa ma do czynienia, aczkolwiek słyszałem, że jeden z senatorów również jest ze środowiska wiejskiego. Jeśli tak, to tym bardziej może wczuć się w naszą sytuację dotyczącą prowadzenia klubu sportowego. Wspomnę tylko, że w ostatnich czasach ci nasi mali piłkarze, kiedy dorastali, stawali się kadrowiczami Polski. To przecież znane postaci, takie jak Jakub Błaszczykowski, Łukasz Piszczek, bramkarz Fabiański, obrońca Glik, z ataku oczywiście Piątek, rozgrywający Krychowiak i Zieliński. Oni wszyscy wywodzą się z małych środowisk i dlatego nasza rola w tym względzie jest tak szczególna. Musimy tym młodym, zdolnym piłkarzom pomagać. Nie bez kozery nazwa tego turnieju dla dziesięciolatków, czyli „Wakacje z piłką – szukamy piłkarskich Janków”, wywodzi się z noweli Sienkiewicza o Janku Muzykancie, który nie rozwinął swojego talentu, bo tatuś i mamusia nie mieli pieniążków, żeby zakupić instrument. My chcemy pomagać i chyba będziemy pomagać, bo tym turniejem są zainteresowane ministerstwo sportu i Polski Związek Piłki Nożnej – już nie mówię o Śląskim Związku Piłki Nożnej – ale również stacje telewizyjne. Na tym ostatnim turnieju na Stadionie Śląskim były 3 stacje telewizyjne, w tym Canal+.</u>
+ <u xml:id="u-11.12" who="#PrezesSlaskiegoWojewodzkiegoZrzeszeniaLudoweZespolySportoweAndrzejSadlok">Ale przejdę dalej, do kolejnych spraw. Jaką rolę odgrywa klub sportowy w małych środowiskach? Proszę państwa, na wsiach są generalnie 3 podstawowe organizacje, bo Związek Młodzieży Wiejskiej, podobnie jak kluby rolnika, już dawno padł. Pozostają jeszcze starsze panie z kół gospodyń wiejskich, starzejącej się organizacji, ochotnicze straże pożarne i ludowe zespoły sportowe, a właściwie ludowe kluby sportowe, bo mają one osobowość prawną. Jak powiedziałem na wstępie, nasza organizacja jest apolityczna. Szukamy współpracy z różnymi organizacjami, z jakimś układem politycznym również. Ja powiem tak: bardzo mi przykro, kiedy czasem w wystąpieniach telewizyjnych nasi politycy obstawiają się strażakami i paniami z koła gospodyń wiejskich, bo jeszcze nigdy nie słyszałem od nich o naszych LZS-ach. Z tego tytułu jest nam, działaczom społecznym, bardzo, bardzo przykro. Myślę, że sytuacja się nieco zmieni. Oby tak się stało.</u>
+ <u xml:id="u-11.13" who="#PrezesSlaskiegoWojewodzkiegoZrzeszeniaLudoweZespolySportoweAndrzejSadlok">A my odgrywamy w środowisku znaczącą rolę. Proszę państwa, przecież my zajmujemy się szkoleniem w tych małych klubach, prowadzimy pracę wychowawczą, opiekuńczą, organizatorską, opiekujemy się infrastrukturą sportową, robimy inwestycje, ciągle poszukujemy wsparcia finansowego. Pani miała tutaj okazję przedstawić swoją wypowiedź, z której mogliśmy się dowiedzieć, jak ciężkie miliony idą na stadion w Sosnowcu. To oczywiście piękna sprawa, ja też im kibicuję, bo kiedyś mój mały klub rozgrywał mecze z Zagłębiem Sosnowiec – było to w czwartej lidze, wiele lat temu.</u>
+ <u xml:id="u-11.14" who="#PrezesSlaskiegoWojewodzkiegoZrzeszeniaLudoweZespolySportoweAndrzejSadlok">Proszę państwa, a jak jest na wsi? Gdyby nie działacze społeczni, tego klubu by nie było. Dlatego działacze społeczni odgrywają na wsi tak wielką rolę. Wspomniałem, że jestem od 47 lat społecznym prezesem tego małego klubu w powiecie bielskim. Gdyby nie to, że wraz z kolegami wycieramy klamki w różnych instytucjach, tobyśmy funkcjonowali na sam nie wiem jakim poziomie finansowym. A sport na wsi też wymaga finansów. Proszę państwa, przecież staramy się, żeby te dzieci były ubrane, żeby był szkoleniowiec, żeby był transport, żeby stadion wyglądał należycie. To wymaga pracy. My nie mamy etatowych pracowników, nie mamy etatowych pracowników. Ciągle powtarzam, że w LZS-ach emerytury nikt się jeszcze nie dorobił i pewno się nie dorobi. Robimy to z satysfakcją i z wielką pasją. Gdziekolwiek jestem, zawsze w swoich wystąpieniach podkreślam tę właśnie rolę i dziękuję tym, którym jeszcze się chce społecznie pracować. Podkreślam jeszcze raz: społecznie. Mówię to z autopsji, bo mam swoje lata, już ponad 70, ale gdybym tak policzył, ile przez te wszystkie lata miałem wolnych sobót czy niedziel… Bo na wsiach te rozgrywki są właśnie w soboty i niedziele. Już nie mówię o tym, że raz w życiu byłem na wczasach, niestety. Kiedyś miałem jeszcze 5 ha pola, mimo że pracowałem w szkole.</u>
+ <u xml:id="u-11.15" who="#PrezesSlaskiegoWojewodzkiegoZrzeszeniaLudoweZespolySportoweAndrzejSadlok">A więc, proszę państwa – tu zwracam się do pana przewodniczącego, do państwa senatorów – pomóżmy LZS-om, pomóżmy LZS-om w różnych aspektach. Bo są, owszem, programy, które służą… Jest program „Klub”, jest program „Organizator sportu”, jest wsparcie ze strony budżetów gmin, czasami powiatów i bardzo rzadko województw. Proszę państwa, powiedziałem o starzejącej się kadrze, o problemach naszych działaczy. Wyobraźcie sobie, że jest taki prezes, który ma 60 lat. Trzeba wypełnić ofertę w programie „Klub”, a ten biedny człowiek nawet z komputerem sobie nie radzi, bo nie ma kto mu pomóc. No, uprośćmy pewne sprawy, jeżeli chodzi o te małe, wiejskie kluby.</u>
+ <u xml:id="u-11.16" who="#PrezesSlaskiegoWojewodzkiegoZrzeszeniaLudoweZespolySportoweAndrzejSadlok">I jeszcze wielka sprawa. Nie chcę przedłużać, bo tu jeszcze kolega Janusz będzie mówił tak konkretnie, jak to wygląda od środka w tych naszych wiejskich klubach. Chciałbym prosić szanowną komisję i pana przewodniczącego komisji o jedną sprawę. W 1991 r. Sejm przyjął ustawę o obligatoryjnym tworzeniu gminnych ośrodków kultury w każdej gminie. Od 31 lat te ośrodki funkcjonują i mają się bardzo dobrze, bo korzystają z budżetu gminy, z jeszcze innych źródeł, mają pracowników etatowych. Powiem dla przykładu, że gmina w powiecie bielskim, gmina 20-tysięczna, też ma gminny ośrodek kultury. Jest pan dyrektor, jest zastępca dyrektora, są panie pracujące. Zrobią parę imprez kulturalnych i wszystko gra. A sport, jak wspomniałem, wymaga systematycznej, ciężkiej pracy od bardzo wczesnej wiosny po bardzo późną jesień. Rozgrywki kończą się w połowie listopada, a potem jest jeszcze okres zajęć w halach sportowych. Do dnia dzisiejszego nie ma ustawy o obligatoryjnym utworzeniu gminnych ośrodków sportu. Właśnie na ten temat rozmawialiśmy na naszym posiedzeniu – kolega Janusz również był obecny na tym spotkaniu – z panem ministrem Kamilem Bortniczukiem. Minister zapisał ten problem, bo sam wywodzi się z małego środowiska, z Głuchołaz, a więc, jak to młodzi ludzie mówią, czuje bluesa. Może coś się ruszy w tym temacie. Proszę państwa, niektóre gminy utworzyły gminne ośrodki sportu z własnego budżetu i to bardzo fajnie funkcjonuje. Znam takie ośrodki w powiecie bielskim: w Jaworzu, w Jasienicy, w Wilkowicach. Pani senator, pani doktor zna te gminy, bo wywodzi się właśnie z powiatu bielskiego. No, to fajnie funkcjonuje. A inni? Inni niestety muszą dalej klamkować, biegać, szukać pieniędzy, żeby można to było rozwijać. Proszę państwa, proszę sobie wyobrazić 20-tysięczną gminę w naszym powiecie bielskim. To przykład tego, jak to wygląda od środka: 1 milion 500 tysięcy zł na funkcjonowanie gminnego ośrodka kultury i 250 tysięcy na 4 LKS-y, 2 TKKF-y i 2 UKS-y. Jaka jest proporcja? Otóż 1:6. Gdybyśmy mieli w sporcie tyle pieniędzy, ile ma kultura, nie musielibyśmy się prosić, błagać, szukać, sprzedawać kalendarzy ani robić festynów sportowych.</u>
+ <u xml:id="u-11.17" who="#PrezesSlaskiegoWojewodzkiegoZrzeszeniaLudoweZespolySportoweAndrzejSadlok">Panie Przewodniczący i Szanowni Państwo Senatorowie, bardzo proszę spróbować zająć się tą propozycją, a może nawet złożyć do laski marszałkowskiej projekt takiej właśnie ustawy o obligatoryjnym tworzeniu gminnych ośrodków sportu w każdej gminie. To naszym LZS-om naprawdę, naprawdę pomoże. Robimy to dla dobra dzieci, dla dobra młodzieży i dla dobra dorosłych, bo sport to praktycznie jedyna rozrywka na polskiej wsi.</u>
+ <u xml:id="u-11.18" who="#PrezesSlaskiegoWojewodzkiegoZrzeszeniaLudoweZespolySportoweAndrzejSadlok">Raz jeszcze serdecznie państwu dziękuję za to, że mogłem wystąpić przed państwem. Teraz pewno Janusz będzie tutaj mówił o swoich problemach, o podstawowych problemach swojego klubu. Dziękuję państwu serdecznie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-12">
+ <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Z tych 20 minut zostały 4.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-13">
+ <u xml:id="u-13.0" who="#PrezesLudowegoKlubuSportowegoCiezkowiankaJaworznoJanuszCiolczyk">Panie Przewodniczący! Panie Profesorze! Panie i Panowie Senatorowie! Szanowni Państwo Samorządowcy!</u>
+ <u xml:id="u-13.1" who="#PrezesLudowegoKlubuSportowegoCiezkowiankaJaworznoJanuszCiolczyk">Zostały 4 minuty. Sami państwo wiecie, że przy tym całym spektrum spraw związanych z działalnością ludowych zespołów sportowych jest to bardzo mało czasu.</u>
+ <u xml:id="u-13.2" who="#PrezesLudowegoKlubuSportowegoCiezkowiankaJaworznoJanuszCiolczyk">Dziękując za zaproszenie do udziału w dzisiejszym posiedzeniu komisji, muszę stwierdzić, że zrzeszenie LZS, jak państwo wiecie, wniosło największy wkład w rozwój kultury fizycznej i sportu w środowiskach wiejskich, w środowiskach małomiasteczkowych. Sportowcy zrzeszenia na pewno prezentowali wysoki poziom sportowy na arenie nie tylko ogólnopolskiej, ale również międzynarodowej. Pan prezes Sadlok wymienił tutaj piłkarzy. A jakie by było narciarstwo bez Małysza, bez Żyły, bez…</u>
+ <u xml:id="u-13.3" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-13.4" who="#PrezesLudowegoKlubuSportowegoCiezkowiankaJaworznoJanuszCiolczyk">Łucznicy również, Panie Prezesie, ale jak mi pan będzie podpowiadał, to skończy się czas. Kolarze, chociażby Majka, czy też Stoch i inni narciarze również się w tym mieszczą.</u>
+ <u xml:id="u-13.5" who="#PrezesLudowegoKlubuSportowegoCiezkowiankaJaworznoJanuszCiolczyk">Szanowni Państwo, LZS-y to nie tylko wieś i nie tylko małe miasteczka. LZS-y to również… Przykładem jest LKS „Ciężkowianka”, który mam przyjemność reprezentować, działający w 90-tysięcznym mieście Jaworzno. Mamy czwarte miejsce w województwie pod względem powierzchni – 152,6 km² – i bodajże trzynaste w Polsce. Dobrze sobie radzimy, ale z braku czasu nie będę mówił o naszych sukcesach, osiągnięciach.</u>
+ <u xml:id="u-13.6" who="#PrezesLudowegoKlubuSportowegoCiezkowiankaJaworznoJanuszCiolczyk">Szanowni Państwo, my jako Polacy mamy problem z aktywnością ruchową, dlatego chcemy szczególnie wspierać wszelkie działania zmierzające do upowszechniania sportu we wszystkich grupach wiekowych. Wyzwaniem dla współczesnego świata w czasie po pandemii jest aktywizacja młodego pokolenia, walka z otyłością dzieci i młodzieży. Jako LZS-y zachęcamy do podejmowania aktywności coraz większą liczbę dzieci i młodzieży, tak żeby dbanie o kondycję fizyczną stało się dla nich czymś naturalnym. Warto zastąpić kontakt wirtualny kontaktem rzeczywistym, który zapewnia m.in. wspólna aktywność ruchowa. Namawiamy do ruchu, do aktywności na świeżym powietrzu, ponieważ są to najlepsze lekarstwa w czasie po pandemii. Skracamy również… Ale jakkolwiek by patrzeć, sama aktywność fizyczna, o czym mówi chociażby Instytut Sportu, to jeden z filarów zdrowego i szczęśliwego życia. Wiecie państwo, co się stało z tymi dzieciakami, którymi zajmujemy się na co dzień, w wyniku pandemii COVID-19. Chodzi o uzależnienie młodzieży – no, to było już wcześniej – od komórek, komputerów, smartfonów. Mamy nawet do czynienia, Szanowni Państwo, z takim zjawiskiem jak cyberprzemoc, przemoc w sieci. Występuje deficyt pozytywnych wzorców zachowań, wypieranych przez egoistyczne i konsumpcjonistyczne nastawienie do życia. Następnie mamy do czynienia z nieprawidłowym rozwojem fizycznym młodego pokolenia i chorobami spowodowanymi właśnie deficytem ruchu.</u>
+ <u xml:id="u-13.7" who="#PrezesLudowegoKlubuSportowegoCiezkowiankaJaworznoJanuszCiolczyk">Kolejny problem to problem dotyczący nie tylko sportu, ale i wszystkich przedsiębiorców czy klubów, problem związany ze zbyt małą ilością środków przeznaczonych na pokrycie kosztów stałych. Mam tutaj na myśli przykładowo… Myśmy jakoś poradzili sobie z ekogroszkiem, przynajmniej do marca, ale są problemy z węglem, z ekogroszkiem, ze środkami na to. Następne koszty stałe to energia elektryczna, woda przy stadionie itd. To są takie podstawowe zagrożenia dla działalności w terenie, dla klubów sportowych.</u>
+ <u xml:id="u-13.8" who="#PrezesLudowegoKlubuSportowegoCiezkowiankaJaworznoJanuszCiolczyk">A jakie są szanse? No cóż, przede wszystkim dobra praca z młodzieżą, praca od podstaw, z której znane są LZS-y. Działamy w myśl maksymy gen. Dezyderego Chłapowskiego, że jeżeli ktoś kocha swój kraj, to nie patrzy, jakie z niego ciągnąć zyski, ale jak go wzbogacić, upiększyć i przyozdobić. Oprócz tego bardzo ważna jest współpraca z samorządem, a także z osobami takimi jak wy, Szanowne Panie i Panowie, z posłami i senatorami. Ważne są programy, takie jak certyfikacja PZPN, krajowy program „Klub”, śląski program „Klub”, wreszcie takie inicjatywy jak… Ja powiem o czymś z własnego podwórka. Ciekawa inicjatywa jest związana z Dziecięcą Ligą Mistrzów dla chłopaków z roczników 2014, 2015, 2016. To właśnie służy takim pozytywnym działaniom.</u>
+ <u xml:id="u-13.9" who="#PrezesLudowegoKlubuSportowegoCiezkowiankaJaworznoJanuszCiolczyk">Jakkolwiek by patrzeć, socjologowie mówią, że w wyniku mniejszej aktywności fizycznej, mniejszej w porównaniu do lat ubiegłych, zwiększyła się liczba dolegliwości zdrowotnych. Z tym samym mamy do czynienia również w sferze emocjonalnej. Aktywność fizyczna, jak mi się wydaje, powinna być narzędziem do odwrócenia tego trendu. Każda możliwość podjęcia aktywności jest na wagę złota. Nie bez powodu podkreśla się, że ruch to lek, a dodatkową dawkę tego naturalnego lekarstwa dzieci i młodzież otrzymują na zajęciach prowadzonych właśnie przez zrzeszenie LZS.</u>
+ <u xml:id="u-13.10" who="#PrezesLudowegoKlubuSportowegoCiezkowiankaJaworznoJanuszCiolczyk">Można by jeszcze długo mówić. Pan profesor przez delikatność mi nie przerwał, nie powiedział, że za długo mówię. Na koniec chciałbym, Szanowni Państwo, podziękować wszystkim tym, którzy wspomagają zrzeszenie Ludowe Zespoły Sportowe, wszystkim samorządowcom, ministerstwu sportu, Urzędowi Marszałkowskiemu Województwa Śląskiego. Ale szczególne podziękowanie, takie osobiste, skieruję do waszej koleżanki, wiceprzewodniczącej komisji, pani senator Joanny Sekuły, która mimo że jest wspaniałą mieszkanką Sosnowca, wspomaga również Jaworzno. Serdecznie dziękuję, wszystkiego dobrego.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-14">
+ <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Bardzo dziękuję panom za te bardzo ciekawe wystąpienia.</u>
+ <u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Otrzymaliśmy materiał pisemny, tak że te świadectwa są tylko wprowadzeniem do tego, co jeszcze doczytamy. Tak jak mówię, musimy tego czasu pilnować, a on nam już trochę ucieka, bo przekraczamy te limity.</u>
+ <u xml:id="u-14.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">W tej sytuacji na kolejne 20 minut przypadają już nie tylko 2 osoby, ale też 2 tematy, dlatego prosiłbym w sposób zwarty je przedstawić. Problemy z zapewnieniem bezpieczeństwa w turystyce wodnej w świetle obowiązującego rozporządzenia przedstawi pan Tomasz Chamera, prezes Polskiego Związku Żeglarskiego, a o upowszechnianiu sportu w regionie opowie pan Radosław Śląski, prezes Śląskiego Związku Żeglarskiego.</u>
+ <u xml:id="u-14.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-15">
+ <u xml:id="u-15.0" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">Dzień dobry.</u>
+ <u xml:id="u-15.1" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">Pana marszałka nie ma, ale mimo wszystko… Panie Marszałku! Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo! Drodzy Goście!</u>
+ <u xml:id="u-15.2" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">Niezmiernie miło nam uczestniczyć w dzisiejszym posiedzeniu. Dziękujemy za zaproszenie.</u>
+ <u xml:id="u-15.3" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">Rzeczywiście, przede wszystkim pani senator Sekuła okazuje się od dłuższego czasu wielkim orędownikiem naszej działalności, naszej aktywności, która nad morzem, nad naszym małym morzem paradoksalnie rozwija się całkiem nieźle. Ale równie dobrze, jak nie lepiej, rozwija się na Śląsku, który ma dużo jezior, dużo akwenów. No, samo nazwisko pana prezesa, Radosława Śląskiego, też zobowiązuje do tego, żeby te aktywności były kultywowane.</u>
+ <u xml:id="u-15.4" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">Drodzy Państwo, zanim przejdę do problematyki związanej z naszą działalnością administracyjną, pozwolę sobie przybliżyć naszą działalność, powiedzieć, kim jesteśmy. Żeglarstwo niewątpliwie kojarzy się wielu osobom ze sportem drogim, czasami może elitarnym. Kiedyś w przeszłości tak to było traktowane, ale proszę mi wierzyć, że wcale tak nie jest. Siedzący tutaj na sali pan prezes Paweł Pełka może w kuluarach opowiedzieć o prowadzonym przez niego programie PolSailing, który realizujemy we współpracy z Ministerstwem Sportu i Turystyki i naszym partnerem PGE.</u>
+ <u xml:id="u-15.5" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">Czy mogę prosić o przerzucanie slajdów? Albo jakbym miał jakiegoś pilota… Jak to możemy technicznie zrobić? Bo obrazki mamy… A, dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-15.6" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">Kim jesteśmy? No, przede wszystkim gronem pasjonatów. Przede wszystkim propagujemy aktywność fizyczną, popularyzujemy sport, wyznaczamy różnego rodzaju trendy. Chcemy być organizacją, która inspiruje naszych członków, a nie tylko jest administratorem. A przede wszystkim postrzegamy sport jako formę aktywności ruchowej, elitarną formę aktywności ruchowej, ale taką, która ma być transferowana na całe nasze społeczeństwo.</u>
+ <u xml:id="u-15.7" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">Liczby – co prawda sprzed kilku lat – wydaje mi się, że są całkiem niezłe. Okazuje się, że ok. 220 tysięcy osób w naszym kraju posiada uprawnienia żeglarskie. Blisko 540 tysięcy osób to są tacy, którzy deklarowali uczestnictwo w imprezach, w regatach żeglarskich. Mamy samodzielnych sterników w liczbie blisko… no, bliżej 1,5 miliona niż 1 miliona. Mamy prawie 3,5 miliona takich aktywnych załogantów, czyli takich, którzy wiedzą, gdzie dziób, gdzie rufa i co mają na tym jachcie zrobić, ale mamy też ok. 5 milionów osób, którzy są biernymi załogantami, którzy po prostu siedzieli na jachcie. Tak że to pokazuje, jak duża jest ta nasza społeczność, i to zarówno w zakresie wielkiego sportu, tego przez wielkie „S” – a uzyskujemy również dobre wyniki na igrzyskach olimpijskich i mistrzostwach świata – jak i przede wszystkim w zakresie upowszechniania aktywności ruchowej.</u>
+ <u xml:id="u-15.8" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">Nasze główne cele to medale – tego oczekuje się od organizacji sportowej – zasięgi i prestiż. Prestiż w zakresie organizacji, która spełnia przede wszystkim europejskie standardy i ambicje, a zasięgi po to, żeby zwiększyć liczbę żeglarzy i docierać w te miejsca, gdzie żeglarzy jeszcze nie ma albo tam, gdzie oni są, żeby było ich jak najwięcej. Mamy swoją wizję, mamy oczywiście swoje wartości.</u>
+ <u xml:id="u-15.9" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">Główne działania strategiczne dotyczą sportu wyczynowego i sportu dzieci i młodzieży. Chodzi o takie aspekty jak kadra narodowa, olimpijska, szkolenie młodzieży, rozwój potencjału ludzkiego. Myślę tu też o naszych zawodnikach, byłych olimpijczykach, których po zakończeniu kariery sportowej staramy się zachować w naszej działalności bądź jako trenerów, bądź w innych obszarach. I z dumą stwierdzam, że to całkiem sensownie działa.</u>
+ <u xml:id="u-15.10" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">Realizujemy inicjatywy w zakresie upowszechniania żeglarstwa. Właśnie wspomniany program PolSailing jest takim flagowym projektem, z którym docieramy z darmowymi lekcjami żeglarstwa na małych łódkach klasy Optimist i deskach windsurfingowych w różne miejsca. Inspirujemy młodzież, rodziców, bez których żaden sport by się nie rozwijał, jak również partnerów samorządowych – to pomaga po prostu w łączeniu środków, dodawaniu przykładowej złotówki do złotówki – stojąc zdecydowanie ponad podziałami.</u>
+ <u xml:id="u-15.11" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">Nasz majątek i finanse. Szczególnie w dzisiejszych czasach związane są z tym duże wyzwania. Zawsze starałem się mówić, że w takich organizacjach najlepiej, jak wynik finansowy jest bliski zeru, bo jak się pojawia zbyt dużo pieniędzy, to tyle samo wspaniałych pomysłów na różnego rodzaju projekty. Generalnie nasze finanse są bezpieczne, nasz majątek jest też bezpieczny, ale z pewnych względów również w tym zakresie się rozwijamy.</u>
+ <u xml:id="u-15.12" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">Nasze struktury zarządzania i same struktury związku. Chodzi tu przede wszystkim o wyjście w stronę interesariuszy, zarówno w stronę partnerów samorządowych czy instytucjonalnych, administracji państwowej, jak i partnerów komercyjnych i biznesowych.</u>
+ <u xml:id="u-15.13" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">Cała sfera cyfryzacji, którą wdrażamy głównie po to, żeby nie być przeżytkiem, tylko instytucją rozpatrywaną jako ta, która jest dla członków, a nie odwrotnie. Paradoksalnie COVID pomógł nam w paru działaniach. Przyśpieszyliśmy samą sferę cyfryzacji, działalność w zakresie e-sportu, a przede wszystkim taką bieżącą współpracę. I pokazaliśmy, że mimo tego, że nasze przywary są, jakie są, to jako żeglarze w Polsce potrafiliśmy się zjednoczyć w tym zakresie, zarówno jeśli chodzi o bezpieczeństwo, jak i o wdrażanie różnych działań, żeby pomóc sobie nawzajem.</u>
+ <u xml:id="u-15.14" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">Mamy też pewne projekty flagowe. To np. duży projekt festiwalu żeglarskiego Gdynia Sailing Days, który organizujemy skutecznie już od 22 lat właśnie we współpracy z samorządem, Ministerstwem Sportu i Turystyki, Międzynarodową Federacją Żeglarską, gdzie od 2 lat mam zaszczyt pełnić funkcję wiceprezydenta. Tak naprawdę w ramach tego projektu w minionym roku odbyło się 13 imprez żeglarskich. Oprócz tego odbywa się wystawa sprzętu wodniackiego, który jest, jak być może państwo wiecie, niesamowitym aktywem naszej gospodarki. Nasi producenci należą do czołówki europejskiej.</u>
+ <u xml:id="u-15.15" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">A teraz wydarzenia w e-sporcie. Nie do końca to rozumiem, ale trzeba wsiadać do pociągu, który jedzie, bo inaczej zostaje się na peronie. A już mówiąc poważnie, przekażę, że ostatnim naszym sukcesem, jest projekt unijny, w którym realizujemy te działania – i myślę, że przyniesie to całkiem ciekawe pomysły i efekty – projekt Gdynia Sailing. To projekt w zakresie sportu i edukacji skierowany nie tylko do uczestników, żeglarzy, ale przede wszystkim obliczony na zainspirowanie nieżeglarzy, turystów, mieszkańców, osób przyjezdnych, które jeszcze nie wiedzą, że będą żeglowały, ale potem to nawet dość skutecznie im wychodzi.</u>
+ <u xml:id="u-15.16" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">Wspomniałem o cyfryzacji. Jest projekt e-biuro, które przyśpiesza różne działania wewnętrzne. Kiedyś na dokumenty znane jako licencje trzeba było czekać blisko miesiąc, teraz ma się to w ciągu 5 minut za pośrednictwem swojego telefonu i aplikacji.</u>
+ <u xml:id="u-15.17" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">Mamy również inne projekty rozwojowe, takie jak wspomniany PolSailing, jak projekty Erazmusa, są również projekty inwestycyjne związane z naszym majątkiem. Są duże wyzwania w tym zakresie.</u>
+ <u xml:id="u-15.18" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">Wrócę do aspektu działalności administracyjnej, o którym rozpocząłem mówić. Otóż jesteśmy w pewnym sensie urzędem, który wydaje na zlecenie państwa patenty żeglarskie i rejestruje jednostki, ale wydaje się, że ani nie możemy tego za bardzo zakwestionować, ani czasami nie mamy wpływu na to, co dostajemy. Budzi to… To znaczy nie krytykuję tego do końca, nie mówię, że to jest absolutnie złe, ale zaczyna to budzić coraz więcej wątpliwości. Finalnie będziemy organizacją, która umyje od tego ręce, bo cała odpowiedzialność spoczywa na ministerstwach, odpowiednio sportu i turystyki oraz infrastruktury. Zgłaszamy problemy. Wiemy, że siłą rzeczy wiąże się to też z ograniczeniami kadrowymi, pewnie też z możliwościami kompetencyjnymi. Jednak wchodzimy już w zagadnienia specjalistyczne, dyskutując nie o takich bardzo drażliwych tematach, czy szkolenia są obowiązkowe, czy nie są obowiązkowe, ale przede wszystkim o tym, jak kontrolować jakość egzaminów, jak zapewnić jakość w procesie potwierdzania kwalifikacji. Akurat na patent żeglarski niestety trzeba czekać przynajmniej miesiąc i to przy dobrych wiatrach, bo tutaj do cyfryzacji daleko. I nie możemy jej wdrożyć, bo nie zaryzykujemy takiej działalności, nie wiedząc, jakie jest nastawienie podmiotów, można powiedzieć, ojczyźnianych, które zajmują się tym aspektem. A przydałoby się to zrobić chociażby po to, żeby scyfryzować całe nasze archiwa, które zajmują nam potężną liczbę półek. Nie mówię już o tym, że prędzej czy później skończymy z problemami RODO w tym zakresie.</u>
+ <u xml:id="u-15.19" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">Teraz problemy związane z kwestionowaniem polskich uprawnień, patentów, licencji poza granicami kraju. Jest taka słynna rezolucja ONZ, chyba nr 40, która podobno przez Polskę była podpisana, ale nikt o tym nie wiedział. W końcu doszliśmy, że jednak nie została podpisana, gdzieś to po prostu jakby zaparkowało. W związku z tym bywają takie sytuacje, że polskie uprawnienia, które powinny być ratyfikowane przez podmioty zagraniczne, po prostu nie są. I nasi żeglarze, osoby prywatne, które chcą wynająć sobie jacht gdzieś tam, np. w Chorwacji, jak trafią na niewłaściwie podchodzącego do tej sprawy bosmana, to mają z tym kłopot.</u>
+ <u xml:id="u-15.20" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">Opłaty za wydawanie patentów. Mówimy, że 50 zł to dużo, mało… Nie wiem, ja wiem, że to nie jest tylko kwestia wydruku dokumentu. My za ten dokument też płacimy – Komisji Papierów Wartościowych, która to produkuje; tak to się chyba nazywa. My za te dokumenty… No, jest też czynnik ludzki, ktoś nad tym pracuje, to obrabia. Te 50 zł to już po prostu przestaje być opłacalne. I nie mówię o tym w takim kontekście, że trzeba płakać nad tym wszystkim, po prostu takie jest dzisiaj życie. No niestety, pewne działania drożeją, a ten czynnik pozostaje bez zmian.</u>
+ <u xml:id="u-15.21" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">Jeszcze gorzej… To znaczy w patentach jeszcze nie jest źle, ale dużo więcej jest wyzwań, jeśli chodzi o rejestrację jachtu. Rejestracji można dokonywać, jak państwo pewnie wiecie, w Systemie Reja24, za pośrednictwem starostwa czy też za pośrednictwem Polskiego Związku Żeglarskiego lub Polskiego Związku Motorowodnego i Narciarstwa Wodnego. Powiem otwarcie: dzisiaj, Drodzy Państwo, jesteśmy najlepszym, najtańszym rynkiem, w tym najlepszym rynkiem na wszystkie, za przeproszeniem, wałki, które robi cały świat, bo rejestrujemy jednostki z Bermudów, Cypru, Afryki, skądkolwiek, poprzez różnych pośredników, którzy za tę funkcję pobierają ok. 400 euro – u nas to kosztuje 60 euro, to jest opłata państwowa – a rejestrowanych dokumentów, które są przedkładane, nie mamy w ogóle prawa zakwestionować. Tyle ich sobie wyprodukują, że niby są właściwe… Coraz częściej spotykamy się z zapytaniami różnego rodzaju instytucji, takich trzyliterowych, których nikt nie lubi, i to nie tylko z kraju, ale również z zagranicy. No i mamy duże wątpliwości, czy nie rejestrujemy jednostek przeznaczonych chociażby do przewozu narkotyków i innych rzeczy. Działania w tym zakresie po prostu są niezbędne, bo zaczyna to już być groźne nie tylko dla nas jako samej organizacji, ale przede wszystkim dla nas jako Polski, dla osób, które to nadzorują. I z tym trzeba się zmierzyć. Będziemy tutaj liczyli przede wszystkim na państwa pomoc, pozwolimy sobie też przekazać kopie pism, które będziemy składali w najbliższym czasie do obu ministerstw. To jest pewne wyzwanie i działanie we wspólnym interesie, mówiąc wprost, nie chodzi o to, żeby komukolwiek wytykać różnego rodzaju błędy. Po prostu takie jest życie, wszystko ewoluuje. Sytuacje, z którymi się spotykamy, nas dotykają i na pewno trzeba się z nimi zmierzyć.</u>
+ <u xml:id="u-15.22" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">Z mojej strony to tyle. Chciałbym oddać głos wiceprezesowi Polskiego Związku Żeglarskiego i prezesowi Śląskiego Związku Żeglarskiego, panu Radosławowi Śląskiemu, który uzupełni te informacje o połączone działania odbywające się właśnie w regionie, jak również trochę dopełni moje wypowiedzi. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-16">
+ <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Tradycyjnie 5 minut zostało, tak że to… Jednak pierwszy mówca ma tutaj przywilej.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-17">
+ <u xml:id="u-17.0" who="#PrezesZarzaduSlaskiegoZwiazkuZeglarskiegoRadoslawSlaski">Nie śmiałbym tutaj wchodzić panu prezesowi w jego kompetencje, więc ta prerogatywa… Ja ten czas jak najbardziej wykorzystam, tylko skupię się na pewnych kwestiach związanych z bezpieczeństwem i trochę też na poszerzeniu państwa wiedzy.</u>
+ <u xml:id="u-17.1" who="#PrezesZarzaduSlaskiegoZwiazkuZeglarskiegoRadoslawSlaski">My, jak tak żeglujemy, bo wielu z nas tutaj jest żeglarzami… Ja dzisiaj spotkałem na tej sali parę osób, o których wiem, że są żeglarzami, bo nawet sam je szkoliłem swego czasu. A ponieważ dzisiaj chcieliśmy omawiać sport amatorski z punktu widzenia praktyków, to ja właśnie jako praktyk, który w ramach szkoleń uczy żeglarzy amatorów, a oni później prowadzą jednostki, chciałbym państwu tutaj przekazać kilka ważnych uwag, jak myślę.</u>
+ <u xml:id="u-17.2" who="#PrezesZarzaduSlaskiegoZwiazkuZeglarskiegoRadoslawSlaski">Pierwsza kwestia to jest to, że my czasami – chciałbym się posłużyć czymś i zadziałać trochę lepiej na wyobraźnię – no, nie powiem, że czekamy na coś, bo rzeczy się dzieją same. Kubuś Puchatek mówił zawsze, że wypadek to dziwna rzecz – nigdy go nie ma, póki się nie zdarzy. I sprawa wygląda tak… Ja się odniosę do niedawnego wypadku, który się wydarzył na Motławie, w Gdańsku. Na pewno państwo o tym słyszeliście, bo to była przykra sprawa, zginęło tam kilka osób, niestety. Prowadził jacht – później się okazało, że to był jacht – bardzo młody człowiek. Ja, proszę państwa, też zacząłem żeglować jeszcze w szkole średniej, ale nie miałem szans na otrzymanie w wieku 19 lat tak wysokich uprawnień, jakie dzisiaj otrzymują młode osoby w świetle tych właśnie przepisów, które regulują wydawanie patentów i licencji. I ten człowiek, proszę państwa… Nie oceniam go w ogóle, bo nie chcę jakby tu wchodzić w kompetencje czy to prokuratury, czy sądu, mogę mówić tylko z punktu widzenia już doświadczonego szkoleniowca. Ten młody człowiek dostał informację od holowników, które dostawiały statek do nabrzeża. Te holowniki pracowały z bardzo dużą mocą, bo statek miał potworną masę, i silniki tych holowników miały po ok. 3,5 tysiąca koni mechanicznych, natomiast ten człowiek, który wiózł wtedy turystów, płynął jachtem mającym bardzo małą stateczność. Fala, którą te holowniki spowodowały, zepchnęła jacht na nabrzeże, jacht się potem wywrócił. Finalnie to się skończyło tym, że kiedy jacht się wywrócił, osoby wpadły do wody, 2 osoby zmarły… Jedna pani, która też zmarła, była w ciąży, więc tak naprawdę zginęły 4 osoby. To dramat tych osób, które nie żyją, i tego dziewiętnastolatka, który był wtedy kapitanem, a tak naprawdę, z punktu widzenia przepisów, kierownikiem statku. Kierownik statku – dziewiętnastolatek będzie dzisiaj ponosił odpowiedzialność za śmierć czworga ludzi. Jak się to skończy, to pewnie czas pokaże, bo jak miną 2–3 lata, to sprawa się wyjaśni.</u>
+ <u xml:id="u-17.3" who="#PrezesZarzaduSlaskiegoZwiazkuZeglarskiegoRadoslawSlaski">Specjalnie to przywołuję, żeby pokazać państwu, jaki też jest problem. Problem polega na tym, że nie ma szkoleń, a ustawa o żegludze śródlądowej, jej art. 37a, który tak naprawdę reguluje te kwestie, wymaga posiadania odpowiedniej wiedzy. Nikt jednak tego nie jest w stanie zweryfikować, bo na podstawie obowiązujących przepisów nie ma możliwości takiej weryfikacji. Tak więc osoby, które wsiadają na jacht, nie do końca wiedzą, czy mają te kompetencje, czy potrafią… A w świetle obowiązujących przepisów kierownik statku zostaje na statku sam ze swoją wiedzą. I jeśli tej wiedzy nie nabył wcześniej na gruntownych szkoleniach i jeśli nie odwołuje się do pewnej praktyki i doświadczenia, to różnie może się to skończyć.</u>
+ <u xml:id="u-17.4" who="#PrezesZarzaduSlaskiegoZwiazkuZeglarskiegoRadoslawSlaski">To właśnie te kwestie przywołujemy, pokazując też m.in. to, co prezes przed chwilą mówił: wydajemy patenty, bo musimy, zobowiązuje nas do tego ustawa, a także rozporządzenie ministra w sprawie uprawiania turystyki wodnej, które reguluje, jakie generalnie patenty muszą być i jakie uprawnienia te patenty nadają tym osobom, które statki prowadzą. I tak naprawdę nie mamy możliwości ani kontrolować, ani szkolić. Musimy tylko wydawać dokumenty, które na dobrą sprawę często są przyznawane przez osoby, które w świetle obowiązujących przepisów wcale nie są instruktorami, tylko są uznawane za instruktorów, bo taka formuła też w tym wszystkim funkcjonuje. I problem się sprowadza do tego, że jak potem taki kierownik statku zostaje sam na tym statku, czasem jeszcze z ludźmi, których ma na pokładzie, to czasami ma naprawdę duży problem, bo nie ma praktyki oraz wiedzy i nie wie, czy we właściwy sposób postępuje. A życie to weryfikuje. On się uczy dopiero potem, czasami mając też ze sobą ludzi na pokładzie.</u>
+ <u xml:id="u-17.5" who="#PrezesZarzaduSlaskiegoZwiazkuZeglarskiegoRadoslawSlaski">Ja ze swojej strony w kontekście bezpieczeństwa chciałbym tyle powiedzieć. Mogę jeszcze dodać – na pewno państwo o tym słyszeli – że na Mazurach różne wypadki zdarzały się też w tym roku. Był taki wypadek, że wywrócił się jacht motorowy. Zginęła 12-letnia dziewczynka, która została w środku, w jachcie. Taka sytuacja też miała miejsce.</u>
+ <u xml:id="u-17.6" who="#PrezesZarzaduSlaskiegoZwiazkuZeglarskiegoRadoslawSlaski">My jeszcze… Przypomniałem sobie coś teraz. Rozmawialiśmy na początku tego roku z komendantem wojewódzkim Policji w Olsztynie, który odpowiada za rejon Mazur – a to jest ta największa, można powiedzieć, część śródlądzia, po której faktycznie żeglarze pływają – i on sam zwrócił nam uwagę na jedną rzecz. Taką, że ludzie często nie posiadają podstawowych umiejętności, a te podstawowe umiejętności to są np. sprawy związane z gaszeniem pożarów, które na jachtach też się zdarzają. I z takimi sytuacjami boryka się obecnie policja.</u>
+ <u xml:id="u-17.7" who="#PrezesZarzaduSlaskiegoZwiazkuZeglarskiegoRadoslawSlaski">Dziękuję bardzo. Ze swojej strony mam nadzieję, że państwo, jako ta wielce szanowna, szacowna komisja, będziecie mieli na to wpływ i spróbujecie pochylić się nad tą sprawą. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-18">
+ <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Bardzo dziękuję. Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-18.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">W poprzedniej wypowiedzi dożeglowaliśmy do e-sportu, ale to przenosimy na dyskusję. Limit czasu mamy już przekroczony.</u>
+ <u xml:id="u-18.2" who="#Gloszsali">O 35 sekund.</u>
+ <u xml:id="u-18.3" who="#Gloszsali">O nie…</u>
+ <u xml:id="u-18.4" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">No, to jest dużo…</u>
+ <u xml:id="u-18.5" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-19">
+ <u xml:id="u-19.0" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">Dziękuję, Panie Przewodniczący.</u>
+ <u xml:id="u-19.1" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">Szanowni Państwo!</u>
+ <u xml:id="u-19.2" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">Żeby nie było tak pesymistycznie, powiem, że jest dużo optymizmu w naszej działalności. Liczyliśmy na obecność pana marszałka, ale widać obowiązki spowodowały, że nie może być. Mało kto wie, że Polski Związek Żeglarski jest też armatorem żaglowca „Pogoria”. A to jest żaglowiec, którym właśnie realizujemy działania szkoleniowe, przede wszystkim pod kątem różnych regionów. Siedzi z nami wiceprezes Polskiego Związku Żeglarskiego, jak również prezes Zarządu Pomorskiego Związku Żeglarskiego, pan Bogusław Witkowski, który właśnie pełni funkcję tego armatora. No i mamy taki drobny upominek, który pozwolimy sobie wręczyć, przekazać na ręce pana przewodniczącego, do przekazania panu marszałkowi, właśnie z…</u>
+ <u xml:id="u-19.3" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-19.4" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">Będzie pan marszałek? To poczekamy jeszcze. Przepraszam za zabranie czasu.</u>
+ <u xml:id="u-19.5" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-20">
+ <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Dobrze. Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-20.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Szanowni Państwo, tak jak wspomniałem, pojawiło się pojęcie e-sportu, które mnie trochę zmroziło. Ale to przenosimy na etap dyskusji.</u>
+ <u xml:id="u-20.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">A teraz przed nami wreszcie sportowcy, proszę państwa, tj. pani Angelika Wątor, reprezentantka Polski w szabli kobiet, złota medalistka Igrzysk Europejskich 2015 i pan Radosław Zawrotniak, polski szpadzista, wicemistrz olimpijski w szpadzie drużynowo – Pekin 2008, szósty szpadzista w turnieju indywidualnym igrzysk olimpijskich. Opowiedzą oni na temat optymalizacji finansowania w sporcie zawodowym po dwudziestym trzecim roku życia, czyli po opuszczeniu kategorii wiekowej „młodzieżowiec”.</u>
+ <u xml:id="u-20.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Bardzo proszę. 20 minut.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-21">
+ <u xml:id="u-21.0" who="#PaniAngelikaWator">Dobrze. Myślę, że ja powinnam zacząć, ponieważ pan Radosław Zawrotniak oprócz tego, że jest sportowcem, jest także trenerem. Tak że ja zacznę.</u>
+ <u xml:id="u-21.1" who="#PaniAngelikaWator">Szanowni Państwo, na początku chciałabym podziękować wam za zaproszenie na posiedzenie Komisji Nauki Edukacji i Sportu. Jest mi niezmiernie miło, że chcą państwo posłuchać tego, co mają do powiedzenia sportowcy. Chciałabym osobiście podziękować pani senator Joannie Sekule, dlatego że zawsze ma czas na rozmowę.</u>
+ <u xml:id="u-21.2" who="#PaniAngelikaWator">Nazywam się Angelika Wątor. Jestem wielokrotną medalistką mistrzostw Polski i Europy w różnych kategoriach wiekowych. Jestem także wicemistrzynią świata, zdobyłam złoty medal na pierwszych w historii igrzyskach europejskich. Oprócz tego jestem też żołnierzem Wojska Polskiego. I z tego miejsca chciałabym powiedzieć, że dzięki temu tak naprawdę mam taką bezpieczną poduszkę – tak naprawdę, gdyby nie Centralny Wojskowy Zespół Sportowy, to byłoby ciężko. Od 2018 r. jestem także radną powiatu. Uważam się za osobę, która raczej jest pracowita i zaradna, jednak moim zdaniem to, niestety, nie wystarcza, aby być zawodowym sportowcem na poziomie.</u>
+ <u xml:id="u-21.3" who="#PaniAngelikaWator">Jeżeli chodzi o sam temat finansowania sportu, to zanotowałam sobie wszystko, żeby nie tracić czasu. Jeżeli chodzi o temat finansowania sportu po dwudziestym trzecim roku życia, to mam kilka spostrzeżeń. Chodzi tutaj głównie o to, że do dwudziestego trzeciego roku życia mamy naprawdę różne stypendia i programy. Często też mieszkamy z rodzicami, więc wydatki są znacznie mniejsze. A jeżeli chodzi o seniorów, to nie możemy już liczyć na Team100, stypendia uczelniane czy szkolne, nagrody lektorów…</u>
+ <u xml:id="u-21.4" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-21.5" who="#PaniAngelikaWator">Proszę? Do dwudziestego szóstego roku życia, potem już jest ciężko.</u>
+ <u xml:id="u-21.6" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-21.7" who="#PaniAngelikaWator">No, starałam się… Ciężko było. Dobra.</u>
+ <u xml:id="u-21.8" who="#PaniAngelikaWator">Jesteśmy także już dorośli i mamy inne zobowiązania. Moim zdaniem poświęcanie większej ilości środków na młodzież, a minimalizowanie programów dla seniorów skutkuje tym, że faktycznie sport staje się powszechny, jednak nie ma to nic wspólnego z zawodowym sportem.</u>
+ <u xml:id="u-21.9" who="#PaniAngelikaWator">Co zabawniejsze… Siadłam sobie dzisiaj rano i starałam się wyszukać coś, żeby państwa przekonać. No i niedługo potem znalazłam właśnie igrzyska, które odbyły się w Tokio. A wszystkie osoby, które tam były i zdobyły medale, są po dwudziestym trzecim roku życia. Co to znaczy? Moim zdaniem to znaczy to, że warto inwestować w seniorów, bo jednak doświadczenie pokazuje, że zdobywamy medale. Zaznaczyłam sobie osoby ze złotej i srebrnej sztafety. Mamy tu Justynę Święty, która ma 29 lat, Annę Kiełbasińską – 32 lata, mamy tu też Gosię Hołub, która ma 30 lat. Dalej: Zalewski – 29 lat, Duszyński – 27 lat, Kowalik – 26 lat. Bardzo dużo można by tu wymieniać. Znalazłam tylko jedną dziewczynę, która ma 23 lata i zdobyła medal. Jak mi się wydaje, większość seniorów nie doczeka się możliwości sięgnięcia po medal, bo niestety nie mają finansowania. Ważne dla sportowców, którzy dojrzewają znacznie później, jest też zakładanie rodziny, a niestety nie ułatwia się nam tego.</u>
+ <u xml:id="u-21.10" who="#PaniAngelikaWator">Kolejnym problemem jest choćby taka sytuacja jak moja. Jestem zawodniczką kadry, ale spotkała mnie kontuzja, 25 maja tego roku skręciłam kolano przed mistrzostwami Europy i Świata. Nie wiem, czy państwo wiedzą, ale u nas w sporcie wygląda to mniej więcej tak, że stypendia dostajemy za wyniki. I jeżeli na imprezie docelowej – u nas w szabli to są akurat mistrzostwa Europy i świata – nie zrobimy wyniku, to niestety nie dostajemy stypendiów. I nie tyczy się to tylko i wyłącznie mnie, bo byłam kontuzjowana, mogą być to też sportowcy na najwyższym poziomie, którym po prostu nie wyjdzie. To jest tylko sport. Zresztą nawet jak jesteśmy świetnie przygotowani, to możemy być poza strefą medalową. No i co wtedy, jeżeli ktoś ma tylko i wyłącznie sport? Ja się cieszę, że mam poduszkę bezpieczeństwa, którą jest wojsko, bo ono naprawdę mnie wspiera. Mogę powiedzieć, że gdyby nie to, to mogłoby być różnie, a dzięki temu jestem cały czas w sporcie zawodowym. A z tego, co wynika… Przejrzałam sobie dzisiejsze statystyki i mówię, że bardzo chętnie wrócę, bo jednak statystyki przemawiają na moją korzyść. Może zdobędę medal. Jeszcze trochę czasu mam.</u>
+ <u xml:id="u-21.11" who="#PaniAngelikaWator">Chciałabym jeszcze powiedzieć, że powinniśmy się też pochylić nad osobami, które wracają z kontuzji. Tak jak mówię, nie mają później możliwości powrotu, bo nie ma finansowania. Jedynymi, na kogo mogą się zdać, są tak naprawdę miasta albo rodzice, no, chyba że jeszcze partnerzy. Wiadomo, że w piłce nożnej i w piłce siatkowej są kontrakty, ale ja teraz mówię o czymś takim jak sport elitarny i mniej powszechny.</u>
+ <u xml:id="u-21.12" who="#PaniAngelikaWator">Mamy także problem braku porozumienia z klubami i trenerami kadrowymi. Będę się odnosić do mojej dyscypliny, bo tak naprawdę wiem tylko, jak to wygląda u mnie, ale myślę, że w innych sportach jest bardzo podobnie. Zawodnicy większość czasu spędzają jednak w klubach, więc uważam, że powinniśmy mieć taką możliwość, aby finanse na nas, jako zawodników kadry, były przeznaczane na kluby. Dlaczego? Otóż my, sportowcy zawodowi i kadrowicze, nie mamy w klubach opłacanych fizjoterapeutów, przygotowania motorycznego, nie mamy psychologów, o odżywkach już nie wspomnę. Kluby nie mają środków. Skupiają się też głównie na młodych. Aby mówić o zawodowym uprawianiu sportu, musimy brać pod uwagę to, że jest potrzebne coś więcej niż jeden trening specjalistyczny dziennie. To jest nic, to naprawdę jest nic. Mnie osobiście ciężko jest wyobrazić sobie, że cały czas muszę dopłacać do sportu, który kocham, jak też do zawodu, bo tak naprawdę jest to moim zawodem. Jednak mimo tych wyrzeczeń cały czas trenuję, bo z dumą reprezentuję Polskę, chociaż nie ukrywam, że po tylu latach wyrzeczeń jest to męczące i cały czas jest to walka poza planszą.</u>
+ <u xml:id="u-21.13" who="#PaniAngelikaWator">Kolejną, ale już ostatnią sprawą – będzie krótko – jest transparentność. Nie wiemy, jakie środki na zawodników są przeznaczane, a to wywołuje poczucie niesprawiedliwości, niestety, ponieważ otwiera się furtka dla uznaniowości, że tak powiem, dla takiego uznaniowego finansowania zawodników. Jesteśmy doświadczonymi zawodnikami – tak przynajmniej mi się wydaje – i powinniśmy mieć wgląd w finansowanie, a co więcej, powinniśmy móc powiedzieć, jakie mamy oczekiwania co do tego finansowania. Pozostaje tu także kwestia trenerów kadry, którzy nie wiedzą nawet, jaki budżet mają do zagospodarowania w ciągu roku. To jest abstrakcja. Uważam, że plan powinien być roczny i jakiekolwiek zmiany powinny być ostatecznością, bo, jak sami państwo wiedzą, u sportowców wystarczy jakakolwiek mała zmiana i tak naprawdę może już nie być wyniku. Niestety, u nas walka o środki, pozycje, zawody, obozy odbywa się cały czas. Tak jak już wspomniałam, brakuje nam poczucia bezpieczeństwa, aby móc sięgać po nasze cele.</u>
+ <u xml:id="u-21.14" who="#PaniAngelikaWator">Myślę, że na tym zakończę, bo pan Radek na pewno będzie miał jeszcze dużo do dodania. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-22">
+ <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-22.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Bardzo proszę.</u>
+ <u xml:id="u-22.2" who="#PaniAngelikaWator">Czy Ola jeszcze będzie?</u>
+ <u xml:id="u-22.3" who="#SenatorJoannaSekula">Wystąpienie pani Aleksandry przedstawimy państwu po przerwie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-23">
+ <u xml:id="u-23.0" who="#PanRadoslawZawrotniak">Szanowna Komisjo! Panie Przewodniczący!</u>
+ <u xml:id="u-23.1" who="#PanRadoslawZawrotniak">Ja oprócz tego, że jestem sportowcem, utytułowanym sportowcem w wieku 42 lat – i zdecydowałem się na kontynuowanie jeszcze kariery sportowej – jestem również, mam to szczęście, trenerem KS AZS-AWF Kraków. Jestem szefem sekcji i mam 130 zawodników, w tym olimpijki, medalistów mistrzostw świata, mistrzostw Europy. Tak więc jestem praktykiem, który na co dzień zajmuje się sportowcami i pracuje z nimi w każdym aspekcie sportu.</u>
+ <u xml:id="u-23.2" who="#PanRadoslawZawrotniak">Dotykają nas różnego rodzaju problemy, szczególnie, powiedzmy, egzystencjalne i takie… Oprócz sportu wyczynowego, który realizujemy… No, chodzi o to, z czego ci sportowcy będą się utrzymywać, jak oni będą funkcjonować. Ja mam dosyć duże ułatwienie ze względu na to, że jestem w Klubie Sportowym AZS-AWF Kraków, który jest operatorem Akademickiego Centrum Szkolenia Sportowego w Krakowie, to znaczy jedną z sekcji, i mamy możliwość dostania z Zarządu Głównego AZS środków docelowych na pomoc szkoleniową dla zawodników, jednak nie daje to możliwości stypendialnych dla zawodników. Tak więc zawodnik objęty takim szkoleniem, który przychodzi do Krakowa na studia lub uczestniczy w zajęciach w naszym klubie, musi się z czegoś utrzymać, za przeproszeniem, musi coś do garnka włożyć.</u>
+ <u xml:id="u-23.3" who="#PanRadoslawZawrotniak">No i jakie mamy tu możliwości? Prawdopodobnie jest to zawodnik, który już wiele lat trenuje, który jest po dwudziestym trzecim roku życia, czyli wyszedł z kategorii „młodzieżowiec”, a stał się seniorem. Są to jego pierwsze kroki… Mówię tutaj o takich średnich dyscyplinach sportowych. Bo mamy dyscypliny, które są wcześniejsze i późniejsze. I tak gimnastyka jest wczesną dyscypliną, tj. wcześniej osiąga się wyniki, a np. w szermierce dzieje się to bardzo późno. Jak widzicie po mnie, można to bardzo długo uprawiać. Jest wiele takich dyscyplin. Żeglarstwo chyba też można uprawiać do bardzo późnych lat. No więc mamy takie możliwości… Jest to prawdopodobnie zawodnik, który już osiągał jakieś wyniki sportowe, jest w szkoleniu centralnym, prawdopodobnie jest jakimś medalistą mistrzostw Europy, mistrzostw świata z wcześniejszych lat, a teraz stawia pierwsze kroki w seniorach. Musi się przebijać przez czołówkę światową, rywalizować z zawodnikami dużo bardziej doświadczonymi, często silniejszymi, musi nabierać jak najwięcej doświadczenia i musi przetrwać w tym wszystkim. Prawdopodobnie jest jeszcze studentem – no, nie zawsze tak jest – więc musi połączyć trenowanie sportu ze studiami.</u>
+ <u xml:id="u-23.4" who="#PanRadoslawZawrotniak">Jakie więc tu mamy możliwości? Albo ten zawodnik będzie objęty stypendiami ministerstwa sportu… A one są bardzo mocno obwarowane, ponieważ, żeby zostać stypendystą, trzeba osiągnąć w danym roku kalendarzowym wynik sportowy, który jest dosyć wyśrubowany, ponieważ może to być wynik tylko z imprez mistrzowskich, czyli trzeba na imprezie mistrzowskiej typu igrzyska olimpijskie, mistrzostwa świata, mistrzostwa Europy zdobyć miejsca od pierwszego do ósmego. Dla przykładu podam, że miejsce ósme na mistrzostwach Europy to jest 0,4 podstawy, czyli tak naprawdę na rękę to jest 700 zł. Czy dany sportowiec sobie wtedy poradzi? No, raczej śmiem wątpić. Tak więc te stypendia są dosyć obwarowane. Bardzo mało jest furtek do tego, żeby dany sportowiec w inny sposób mógł zostać finansowany i objęty programem stypendialnym przez państwo. Wnioskodawcą może być również Polski Związek Sportowy. No, czasem jest to dosyć mocno uznaniowe. No, wiemy, jak to… To znaczy w praktyce to wygląda po prostu różnie.</u>
+ <u xml:id="u-23.5" who="#PanRadoslawZawrotniak">W dalszym ciągu zawodnik ma możliwość uzyskania stypendium z miasta – to zależy od tego, czy są takie programy stypendialne w danym mieście; w Krakowie są bardzo słabe – jednak jest to bardzo podobnie ułożone, czyli zawodnik musi być medalistą mistrzostw Europy, mistrzostw świata i igrzysk olimpijskich i co najmniej medalistą mistrzostw Polski. Wszystko to jest ustalane na podstawie imprez mistrzowskich. Obecnie w województwie małopolskim mamy jeszcze możliwość uzyskania stypendium marszałka województwa. Ponieważ w Małopolsce mamy igrzyska europejskie, to się otworzyło szerzej te stypendia. Teraz jest to jedyny taki program, w którym określono tak szerzej, że stypendium może uzyskać zawodnik, który jest w reprezentacji Polski. Czyli dany związek wystawia referencje, że dany zawodnik jest w kadrze Polski, i może on uzyskać takie stypendium.</u>
+ <u xml:id="u-23.6" who="#PanRadoslawZawrotniak">Te wszystkie stypendia, o których mówimy, to nie są zbyt duże sumy. Zawodnik jest zmuszony do takiego ciułania – trochę z ministerstwa, trochę z urzędu miasta, trochę z urzędu marszałkowskiego. I cały czas dominuje niepewność ze względu na to, że on cały czas musi potwierdzać wynik sportowy. A tak jak Angelika wcześniej powiedziała, nie zawsze możemy osiągnąć ten wynik sportowy, ponieważ są różne okoliczności. Czasem się zakwalifikujemy na imprezę mistrzowską, a czasem mamy kontuzję, różne okoliczności sportowców dotykają. A cały czas chodzi nam o to, żeby zachowywać ciągłość szkolenia i ciągłość takiego systemu, żeby ten zawodnik mógł się utrzymywać na najwyższym poziomie. Podało nam rękę Wojsko Polskie, dlatego że utworzyło Centralny Wojskowy Zespół Sportowy, który skupia w swoich szeregach 270 żołnierzy będących sportowcami. Jednak nie wszyscy mogą tam być żołnierzami, dlatego że jest to też dosyć mocno uznaniowe. Koordynator danej dyscypliny powołuje jakiegoś wybitnego sportowca do takiego zespołu sportowego, ale niekoniecznie wszyscy dostaną tę pomocną dłoń.</u>
+ <u xml:id="u-23.7" who="#PanRadoslawZawrotniak">To też nie jest tak, że to powinno… No, ministerstwo sportu nie do końca spełnia swoją funkcję, żeby wyjść sportowcom naprzeciw. W tym momencie bardzo mocno się posiłkuje Wojskiem Polskim, natomiast wydaje mi się, że powinny być podobne programy zapewniające utrzymanie i stabilizację finansową zawodników, którzy chcą osiągać najwyższe sukcesy, zawodników, którzy się zdecydowali na trenowanie sportu i trenują prawdopodobnie od najmłodszych lat, od ósmego roku życia, i osiągają w dalszym ciągu bardzo wysoki poziom sportowy.</u>
+ <u xml:id="u-23.8" who="#PanRadoslawZawrotniak">W innych państwach – np. na Węgrzech; mogę o tym powiedzieć na przykładzie szermierki – jest troszeczkę inaczej to rozwijane. Jest np. tzw. kadrowe, czyli jeżeli ktoś jest reprezentantem Węgier, to obligatoryjnie, niezależnie od wyniku sportowego, dostaje stypendium kadrowe, czyli jakąś podstawę, i dopiero kiedy osiąga wyższy wynik sportowy, dostaje jakiś tam procent dodatku do tego kadrowego. Istnieją różne systemy i różnymi drogami można iść. Mówiliśmy teraz tutaj o mocnym socjalnym systemie, czyli stypendium jako pomocy państwa. Można też iść w drugim kierunku, jak Szwajcarzy czy Amerykanie, którzy idą bardzo rynkowo, czyli mają bardzo niskie podatki, a zabezpieczenie sportowców płynie od ich własnych rodzin lub od firm, albo też może być tak, jak jest w systemie niemieckim, który jest systemem mieszanym, czyli są dosyć istotne ulgi podatkowe na sport dla sportowców wyczynowych, dla klubów sportowych itd. Powiedzmy sobie szczerze: poziomy budżetów niemieckich klubów sportowych są bardzo wysokie ze względu na to, że mogą uzyskać pieniądze od sponsorów. Sponsor z reguły woli odprowadzić pieniądze na klub sportowy czy na indywidualnego zawodnika, niż wpłacać te pieniądze do budżetu. A dlaczego? No dlatego, że sport ma wiele aspektów pozytywnych, przede wszystkim prozdrowotnych i prospołecznych. Dzięki sportowi możemy przeciwdziałać… walczyć ze złymi skutkami społecznymi, jak również skutkami zdrowotnymi np. chorób cywilizacyjnych. Temat, który tutaj poruszamy, jest w ogóle bardzo szeroki, bardzo obszerny. Można dyskutować o tym nawet 10 godzin, ale starałem się tak pokrótce przedstawić to, z czym się borykają sportowcy.</u>
+ <u xml:id="u-23.9" who="#PanRadoslawZawrotniak">Była taka większa prośba, żeby te programy, które są, programy ministerstwa sportu… Trzeba je po prostu napisać od nowa. Słyszymy głosy ze wszystkich stron, od sportowców wszystkich dyscyplin sportowych, że to po prostu źle funkcjonuje i wypadałoby się nad tym pochylić. Nadmieniam, że jeszcze w 2012 r., jeżeli jeżeli chodzi o program stypendialny z ministerstwa sportu, była możliwość uzyskiwania stypendium za puchary świata. To miało kapitalne znaczenie np. w szermierce, ponieważ imprezy mistrzowskie mamy dwie w ciągu roku, czyli mamy mistrzostwa świata i mistrzostwa Europy, a pucharów świata w danym roku kalendarzowym jest 8, więc zawsze łatwiej można wtedy osiągnąć sukces, żeby uzyskać takie stypendium w przyszłym roku. Obecnie za te puchary świata nie możemy otrzymywać stypendium, więc tak naprawdę zostają nam tylko dwie szanse. To powoduje też dużą presję psychologiczną u zawodników, bo wiadomo, wtedy jest nie tylko presja dotycząca wyniku i zwycięstwa, tego, że chcemy wygrać, oraz borykania się z ewentualną porażką. Z tyłu głowy mamy również myśl: co będzie, jak przegramy? Bo wtedy nie będziemy mieć stypendium, nie utrzymamy się i będziemy musieli się pożegnać ze sportem.</u>
+ <u xml:id="u-23.10" who="#PanRadoslawZawrotniak">Bardzo ciężko jest połączyć uprawianie sportu z pracą zawodową. W moim przypadku się to udaje, bo jestem żołnierzem zawodowym. Akurat nie służę w Centralnym Wojskowym Zespole Sportowym, tylko w 8. Bazie Lotnictwa Transportowego w Krakowie. Pracuję normalnie w bazie, a moja praca polega na tym, że… Pracuję tam od 7:30 do 15:30, potem jadę do klubu i jestem trenerem zawodników wyczynowych, a potem jeszcze muszę poświęcić trochę czasu na własny, osobisty trening i trenować. No, tak wygląda codzienna praktyka w moim przypadku i w przypadku wielu sportowców.</u>
+ <u xml:id="u-23.11" who="#PanRadoslawZawrotniak">Wydaje mi się, że ułatwienie sprawy, jeśli chodzi właśnie o stypendia, rozwiązanie tego problemu, zapewnienie łatwiejszej dostępności stypendium by spowodowało, że mielibyśmy sport na wyższym poziomie, jak myślę, a tym samym młodzież bardziej by ciągnęło do sportu. Bo młodzież zawsze idzie za tymi mierzącymi wysoko wyczynowymi sportowcami, z których chcą brać przykład. Żyją wtedy marzeniami o osiągnięciu wielkich sukcesów, zdobyciu ważnych medali i spełnieniu własnych, osobistych marzeń. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-24">
+ <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Bardzo dziękuję za te ciekawe wystąpienia.</u>
+ <u xml:id="u-24.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Panie Marszałku, żeglarze dotknęli tematu e-sportu, ale rozumiem, że to przeniesiemy na dyskusję. Jednak chcieli oni też panu marszałkowi wręczyć upominek, więc myślę, że zanim ogłosimy przerwę, poprosimy teraz panów.</u>
+ <u xml:id="u-24.2" who="#komentarz">Wypowiedzi w tle nagrania</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-25">
+ <u xml:id="u-25.0" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">…Żaglowiec, który przede wszystkim ma wartości edukacyjne, służy edukowaniu różnych pokoleń żeglarskich. No i cóż… Zapraszamy, krótko mówiąc, wszystkich państwa do tej działalności, bo to jest zarówno sport przez duże „S”, jak i aktywność ruchowa, która jest nam wszystkim potrzebna. Dziękujemy.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-26">
+ <u xml:id="u-26.0" who="#SenatorTomaszGrodzki">Sport przez duże „S”. Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-26.1" who="#komentarz">Wypowiedzi w tle nagrania</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-27">
+ <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Bardzo dziękujemy. Bardzo dziękujemy.</u>
+ <u xml:id="u-27.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Szanowni Państwo, ogłaszam przerwę do godziny 13.00.</u>
+ <u xml:id="u-27.2" who="#komentarz">Przerwa w obradach</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-28">
+ <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Zapraszamy. Proszę o zajmowanie miejsc. Będzie teraz bardzo interesujący temat…</u>
+ <u xml:id="u-28.1" who="#Gloszsali">Będzie jeszcze projekcja filmu…</u>
+ <u xml:id="u-28.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Najpierw? Nie, to może po…</u>
+ <u xml:id="u-28.3" who="#Gloszsali">Proszę zarządzić, to ja… Wiem, że panowie są już chyba informatycznie przygotowani.</u>
+ <u xml:id="u-28.4" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Ile to ma czasu trwać? To nagranie?</u>
+ <u xml:id="u-28.5" who="#Gloszsali">5 min i 59 sek.</u>
+ <u xml:id="u-28.6" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">5 minut.</u>
+ <u xml:id="u-28.7" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Mamy tu czas na dyskusję…</u>
+ <u xml:id="u-28.8" who="#komentarz">Wypowiedzi w tle nagrania</u>
+ <u xml:id="u-28.9" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Szanowni Państwo, bardzo proszę o zajmowanie miejsc.</u>
+ <u xml:id="u-28.10" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Proszę państwa, rozpoczniemy od oglądnięcia filmu, który mamy nagrany – trwa 5 minut. Pani Aleksandra jest tam nagrana.</u>
+ <u xml:id="u-28.11" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ <u xml:id="u-28.12" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Szanowni Państwo, wznawiamy obrady.</u>
+ <u xml:id="u-28.13" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Proszę bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-28.14" who="#komentarz">Wypowiedzi w tle nagrania</u>
+ <u xml:id="u-28.15" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Tak, bardzo prosimy… Panie Marszałku, bardzo prosimy…</u>
+ <u xml:id="u-28.16" who="#komentarz">Prezentacja nagrania wideo</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-29">
+ <u xml:id="u-29.0" who="#GlospaniAleksandrySheltonznagraniawideo">Witam, dzień dobry państwu.</u>
+ <u xml:id="u-29.1" who="#GlospaniAleksandrySheltonznagraniawideo">Nazywam się Aleksandra Shelton. Byłam szablistką i pracowałam dla polskiego rządu…</u>
+ <u xml:id="u-29.2" who="#Gloszsali">Bardzo źle słychać panią Aleksandrę, dźwięki z tła zagłuszają…</u>
+ <u xml:id="u-29.3" who="#komentarz">Wypowiedzi w tle nagrania</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-30">
+ <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Bardzo prosimy.</u>
+ <u xml:id="u-30.1" who="#komentarz">Prezentacja nagrania wideo</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-31">
+ <u xml:id="u-31.0" who="#GlospaniAleksandrySheltonznagraniawideo">Witam, dzień dobry państwu.</u>
+ <u xml:id="u-31.1" who="#GlospaniAleksandrySheltonznagraniawideo">Nazywam się Aleksandra Shelton. Byłam szablistką i pracowałam dla polskiego rządu. Reprezentowałam Polskę przez 26 lat. Jestem czterokrotną olimpijką w juniorach, medalistką Mistrzostw Europy i medalistką Mistrzostw Świata. Dziękuję bardzo za zaproszenie na posiedzenie Komisji Nauki, Edukacji i Sportu, na posiedzenie na temat „Sport amatorski i zawodowy w opiniach praktyków”.</u>
+ <u xml:id="u-31.2" who="#GlospaniAleksandrySheltonznagraniawideo">Chciałabym powiedzieć, że mamy wspaniałych zawodników, z ogromnym potencjałem, którzy każdego dnia z wielką determinacją i zaangażowaniem podnoszą poziom sportu polskiego. Owszem, finansowanie w sporcie polskich jest istotne i cieszę się, że te kwestie poruszamy. Cieszę się też, że jest mnóstwo osób, którym również zależy na podnoszeniu poziomu polskiego sportu. Finansowanie jest ważne, ale w mojej ocenie nie jest ważne, ile środków finansowych będzie się przeznaczać na system, który nie pracuje.</u>
+ <u xml:id="u-31.3" who="#GlospaniAleksandrySheltonznagraniawideo">W pierwszej kolejności musimy podnieść poziom bezpieczeństwa sportowców i rangę sportu w Polsce. Przede wszystkim musimy wprowadzić obiektywne kryteria doboru zawodników do kadr. Kryteria muszą być wynikowe, a nie uznaniowe. Musimy przestrzegać zasad zdrowego współzawodnictwa i fair play. Nie ma znaczenia, czy zawodnik jest lekarzem, czy jest prawnikiem, czy jest wojskowym, czy ma jakąkolwiek inną profesję, nieważne, ile ma dzieci, nieważne, ma ile lat – jeżeli wywalczył sobie miejsce w kadrze, to powinien znaleźć się w tej kadrze. Ograniczamy tym samym nieetyczne zachowania, ograniczamy tym samym korupcję.</u>
+ <u xml:id="u-31.4" who="#GlospaniAleksandrySheltonznagraniawideo">Kolejną sprawą, w przypadku której chciałabym, żeby się zmieniła, jest wprowadzenie prawa pracy dla zawodników, prawa w postaci kontraktów. Zawodnicy, którzy… Chodzi przede wszystkim o tych zawodników, którzy otrzymują stypendium sportowe. Uważam, że powinni być oni pracownikami ministerstwa sportu. Dzisiaj łatwo jest przyznać, zawiesić, zabrać stypendium, co nie daje polskim zawodnikom poczucia bezpieczeństwa.</u>
+ <u xml:id="u-31.5" who="#GlospaniAleksandrySheltonznagraniawideo">Kolejną, najistotniejszą kwestią jest wprowadzenie odpowiedzialności karnej, odpowiedzialności stanowiskowej za złe i nieetyczne decyzje podejmowane przez związki sportowe, przez organizacje sportowe. Dane osoby muszą odpowiadać przed kimś. Nie może być takiej sytuacji, że zawodnik zgłasza się z prośbą do ministerstwa sportu o pomoc, a minister mówi, że nie ma narzędzi, żeby wesprzeć danego zawodnika.</u>
+ <u xml:id="u-31.6" who="#GlospaniAleksandrySheltonznagraniawideo">Kolejną kwestią jest wprowadzenie kryteriów i warunków dwutorowej kariery sportowej, w szczególności dla tych zawodników, którzy wychodzą z kategorii młodzieżowca, czyli są po dwudziestym trzecim roku życia, i stoją przed dylematem: praca czy sport? A może powinni mieć właśnie i pracę, i sport. Chodzi mi o to, że dany sportowiec, który musi podjąć pracę, aby normalnie funkcjonować, nie będzie mógł się pojawić na pełnym zgrupowaniu. I dany związek nie może tego używać przeciwko temu zawodnikowi, np. mówiąc: jeżeli nie pojedziesz na dane zgrupowanie, nie zostaniesz powołany na mistrzostwa Europy czy mistrzostwa świata. Wraca tu temat obiektywnych kryteriów doboru zawodników do kadry. Tak że nie jest ważne, gdzie dany zawodnik pracuje, najważniejsze jest to, czy jest dobry. Jeżeli ma wystarczającą liczbę punktów, jeżeli wywalczył sobie miejsce w kadrze, to powinien w tej kadrze się znaleźć. Dopiero wtedy, kiedy te kwestie będą zmienione, możemy mówić o dalszym finansowaniu. Chciałabym nadmienić, że te zmiany w systemie nie kosztują nic. Polska ma narzędzia, żeby to wprowadzić, ma narzędzia, żeby to zmienić.</u>
+ <u xml:id="u-31.7" who="#GlospaniAleksandrySheltonznagraniawideo">Dziękuję państwu za uwagę. Życzę owocnej dyskusji. Mam nadzieję, że doprowadzimy do zmian w polskim systemie, wprowadzimy bezpieczeństwo i podniesiemy poziom polskiego sportu. Bardzo dziękuję. Pozdrawiam.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-32">
+ <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-32.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">I poproszę pana marszałka o wręczenie medalu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-33">
+ <u xml:id="u-33.0" who="#SenatorTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-33.1" who="#SenatorTomaszGrodzki">Ten filmik pokazuje, jak ważne są detale. Ważne przesłanie utonęło w gwarze jakiegoś McDonalda czy innej restauracji i nie zrobiło takiego wrażenia, jak powinno.</u>
+ <u xml:id="u-33.2" who="#SenatorTomaszGrodzki">Przybył do nas pan prezydent Chęciński, tak że będziemy mieli tutaj skromną uroczystość wręczenia medali senackich.</u>
+ <u xml:id="u-33.3" who="#SenatorTomaszGrodzki">Zapraszam pana prezydenta.</u>
+ <u xml:id="u-33.4" who="#Gloszsali">Moment…</u>
+ <u xml:id="u-33.5" who="#SenatorTomaszGrodzki">Moment, tak… Jak zwykle nie ma naszego fotografa. No tak. Poczekamy, żeby nie robić replay.</u>
+ <u xml:id="u-33.6" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-33.7" who="#SenatorTomaszGrodzki">No i biegnie nasz fotograf.</u>
+ <u xml:id="u-33.8" who="#SenatorTomaszGrodzki">Gratuluję.</u>
+ <u xml:id="u-33.9" who="#PrezydentMiastaSosnowcaArkadiuszChecinski">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-33.10" who="#SenatorTomaszGrodzki">To jest medal symboliczny, honorowy, jest to wyraz uznania Senatu dla pana prezydenta w związku z jego działalnością.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-34">
+ <u xml:id="u-34.0" who="#PrezydentMiastaSosnowcaArkadiuszChecinski">Dziękuję bardzo. To dla mnie zaszczyt. Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-34.1" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-34.2" who="#PrezydentMiastaSosnowcaArkadiuszChecinski">Dziękuję bardzo, dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-35">
+ <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Bardzo dziękujemy.</u>
+ <u xml:id="u-35.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">A teraz poprosimy o parokrotnie już zapowiadany referat: „Nie daję zwolnień z WF”… Tu jest znak zapytania, tak?</u>
+ <u xml:id="u-35.2" who="#SenatorTomaszGrodzki">Nie, nie…</u>
+ <u xml:id="u-35.3" who="#Gloszsali">Wykrzyknik.</u>
+ <u xml:id="u-35.4" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Wykrzyknik, wykrzyknik. „Nie daję zwolnień z WF!” – z wykrzyknikiem.</u>
+ <u xml:id="u-35.5" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Pani doktor nauk medycznych Agnieszka Gorgoń-Komor, specjalista chorób wewnętrznych i kardiologii, senator Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
+ <u xml:id="u-35.6" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Bardzo prosimy, Pani Doktor.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-36">
+ <u xml:id="u-36.0" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Dziękuję, Panie Przewodniczący.</u>
+ <u xml:id="u-36.1" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Panie Marszałku! Pani Wiceprzewodnicząca! Szanowne Panie i Szanowni Panowie Senatorowie! Dostojni Goście!</u>
+ <u xml:id="u-36.2" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Ponieważ traktujemy ten temat dosyć poważnie i wychowanie fizyczne traktujemy jako profilaktykę chorób cywilizacyjnych, ja pozwolę sobie wstać, Panie Marszałku, Panie Przewodniczący, jeśli mogę.</u>
+ <u xml:id="u-36.3" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Czy ja mogę prosić o prezentację? Czy po tym filmie będzie jakiś kłopot z prezentacją?</u>
+ <u xml:id="u-36.4" who="#Gloszsali">Proszę bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-36.5" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Okej.</u>
+ <u xml:id="u-36.6" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Proszę państwa, to jest taki dwuznaczny tytuł, ale wzbudził zainteresowanie, dlatego że my jako lekarze – przede wszystkim jako lekarze – codziennie jesteśmy poddawani próbie nie tak do końca przez naszych pacjentów, tylko przez ich rodziny. Ja jestem kardiologiem pacjentów dorosłych, ale dziecko, jak ma 8 lat, ma prawie takie serce jak dorosły człowiek. Zdarza mi się w mojej praktyce lekarskiej konsultować takie dzieci, ale one przychodzą pod opieką osób starszych. Problem nasz, klinicystów, polega na tym, że nie mamy problemu z tymi dziećmi, tylko z ich rodzicami, podobnie jak nauczyciele też mają problem z rodzicami. Tak to jest. Niemniej jednak ja osobiście nie daję zwolnień z WF. I w zasadzie mogłabym skończyć swoją prezentację, ale przejdźmy dalej. A ponieważ jestem senatorem, powiem troszkę o prawie, które o tym temacie traktuje.</u>
+ <u xml:id="u-36.7" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Czy ktoś przełączy mi prezentację? Czy mogę dostać…</u>
+ <u xml:id="u-36.8" who="#Gloszsali">Proszę bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-36.9" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Dziękuję. Troszkę ruchu… Już sobie poradzimy. Postaram się tę władzę chwilowo wykorzystać.</u>
+ <u xml:id="u-36.10" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Proszę państwa, 1 września 2015 r. zmieniło się prawo w tym temacie. Dotychczas, do 2015 r., wydawanie zwolnień z WF-u było takie zero-jedynkowe: albo ktoś ma zwolnienie, albo nie ma. Oczywiście my, jako lekarze, borykaliśmy się z tym, nie do końca mieliśmy tę wiedzę legislacyjną. I wtedy właśnie pojawiła się taka możliwość, żeby troszkę ograniczyć wydawanie tych zwolnień, tzn. ci, którzy orzekają – a są to lekarze POZ, specjaliści – mogą dać zwolnienie tylko z niektórych ćwiczeń. I wtedy była taka możliwość, taka furtka, że może ktoś biegać, ale np. nie może pływać. I w zależności od objawów, od danych klinicznych mogliśmy zastosować właśnie od 2015 r. takie różnicowanie. Proszę państwa, zgodnie z tym rozporządzeniem to zwolnienie musi być dostosowane do potrzeb zdrowotnych dziecka. Bo jak ktoś się urodzi z wadą serca i jest zoperowany do pierwszego roku, to przecież prowadzi go kardiolog dziecięcy i najczęściej takie dzieci, które już – akurat takich pacjentów mam – dorastają, są osobami chcącymi być aktywne fizycznie. To jest taka kwintesencja, że przeszli ciężką operację, są obecnie wydolni krążeniowo, czasem kobiety rodzą dzieci, a to też jest wysiłek fizyczny. Ale oni chcą uprawiać sport, oczywiście z pewnymi ograniczeniami. Problem takich osób… Myślę, że teraz to dotyczy też pewnych kanonów piękna, że dzieci się wstydzą, że nie nadążają za tym, co w tej chwili się toczy w mediach społecznościowych. To jest ogromny problem psychologiczny, ale my jako klinicyści musimy też trochę być psychologami w kontakcie nie tylko z samym pacjentem, ale też z ich rodziną.</u>
+ <u xml:id="u-36.11" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Proszę państwa, teraz odpowiem na takie pytanie: na jaki okres lekarz może wystawić dziecku zwolnienie? Przepisy nie precyzują minimalnego okresu zwolnienia z WF-u, za to mogą być to nawet pojedyncze zajęcia danego dnia, 1 czy 2 lekcje, ale maksymalny okres tego zwolnienia to jest cały rok. Jakie choroby są powodem całorocznego wystawienia zwolnienia z WF-u? Bo to też jest tak, że np. przychodzi do nas pacjent i mówi: wie pani doktor, ja mdleję, omdlewam. Jest to wiek, powiedzmy, 15 lat. I ja mówię, że 80% omdleń u młodych dziewczyn to są niegroźne omdlenia. One źle wyglądają i wymagają diagnostyki. Sam fakt tego wywiadu… Chociaż – pewnie pan marszałek jako lekarz też to potwierdzi – dobrze zebrany wywiad i dobre badanie podmiotowe to jest prawie 100% albo 80% dobrej diagnostyki. A potem to są badania. I w przypadku omdleń jest tak, że my tej diagnostyki nie musimy robić. Wystarczy tylko badanie fizykalne i wywiad, z czym rodzice często się nie zgadzają. No bo wiadomo, omdlenia są takie spektakularne, źle wyglądają, jest to taki stan, który może zagrażać życiu, jeśli dookoła są niemedycy. Natomiast my poprzez wywiad i badanie fizykalne możemy wykluczyć pewne dane. Oczywiście po to, żeby pacjent się czuł bezpiecznie czy jego rodzina, żeby te omdlenia się nie powtarzały, wykonujemy diagnostykę.</u>
+ <u xml:id="u-36.12" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Proszę państwa, kwalifikacja do WF-u jest elementem bilansu ucznia. Stąd też jestem obecna na posiedzeniu tej komisji jako lekarz. Ja nie jestem dydaktykiem, aczkolwiek zdarza mi się uczyć lekarzy stażystów, rezydentów, przekazywać im wiedzę medyczną. Ale ta kwalifikacja do WF-u to jest element bilansu ucznia w klasie zerowej, w klasie trzeciej szkoły podstawowej, w klasie pierwszej gimnazjum, które kiedyś było, ale teraz jest to pierwsza klasa szkół ponadgimnazjalnych. Proszę państwa, wtedy możemy kwalifikować albo do częściowej, albo do całkowitej, tzw. grupy C, niezdolności do zajęć WF-u.</u>
+ <u xml:id="u-36.13" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Proszę państwa, jakie choroby są powodem całorocznego zwolnienia z WF-u? Np. padaczka, gdy pomimo leków… Czyli sama padaczka, która jest dobrze ustawiona, nie jest powodem do zwolnienia z WF-u, ale jak napady padaczki u dzieci pojawiają się pomimo stosowania leków, to wtedy lekarz specjalista może już dążyć do tego, żeby takie zwolnienie z WF-u wydać. Ciężkie postacie mózgowego porażenia dziecięcego. Wiadomo, że porażenie mózgowe dziecięce wymaga rehabilitacji od wczesnych lat dzieciństwa, ale to jest wyszczególnione właśnie w takich chorobach. Krótkowzroczność, która grozi odklejeniem się siatkówki, czyli musi być konsultacja okulistyczna. Choroba Meniere’a – to są zaburzenia błędnikowe. Astma, gdy pomimo leczenia często przebieg astmy jest taki średnio ciężki, czyli mimo najnowocześniejszego leczenia opartego na faktach dziecko ma cały czas napady astmy. Napady duszności, które są bezpośrednio związane z wysiłkiem i wymagają od nas diagnostyki. Zespół nerczycowy w okresie zaostrzenia. Proszę państwa, wady serca. Wiadomo, że choroby układu krążenia w wieku dorosłym w naszym kraju jeszcze są najczęstszą przyczyną śmiertelności, te choroby gonią choroby onkologiczne i najpewniej w najbliższych 10 latach je wyprzedzą. Natomiast jeżeli u dziecka mamy wadę serca, ona wymagała korekty, no to taka wada serca jest indywidualnie prowadzona, tak jak mówiłam na początku wykładu, przez specjalistę. Natomiast jeżeli są objawy niewydolności serca i klinicysta to rozpozna, absolutnie możemy takie zwolnienie wydać. Jeżeli towarzyszą temu zaburzenia rytmu albo np. bóle zamostkowe w czasie wysiłku, wymaga to diagnostyki i dalszego kontynuowania leczenia i wtedy też takie zaświadczenie możemy wydać. Są oczywiście choroby układu ruchu. RZS, czyli reumatoidalne zapalenie stawów, z przewlekle utrudnionym poruszaniem się od rana do wieczora, jeżeli lekarz to stwierdzi, a także ciężkie skrzywienia kręgosłupa, jałowe martwice kości, stany pourazowe na okres gojenia. Tutaj pan w kuluarach pokazywał mi taki uraz swojego syna, że on właśnie weźmie zwolnienie z WF-u. No, oczywiście, jak ma uraz, to czasowo jest niezdolny do uprawiania ćwiczeń fizycznych i to wymaga zupełnej indywidualizacji.</u>
+ <u xml:id="u-36.14" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Opinię powinien wystawić według obecnego prawodawstwa lekarz POZ, pediatra, specjalista medycyny sportowej, specjalista z danej dziedziny medycyny, który leczy chore dziecko, jak: ortopeda, okulista, neurolog, psychiatra, kardiolog, pulmonolog itd. 1 września 2022 r. był taki projekt, aby lekarze podstawowej opieki zdrowotnej nie mogli wystawiać tych zwolnień. Niemniej jednak to by troszkę dyskryminowało ich wykształcenie w kwestii oceny stanu klinicznego. W praktyce odbywa się to tak, że lekarze POZ posługują się konsultacjami specjalistycznymi i na podstawie tych konsultacji wydają takie zwolnienia.</u>
+ <u xml:id="u-36.15" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">W przypadku tych wszystkich stanów, o których mówię, można wystawiać zwolnienia z WF-u. Ale jest wiele takich stanów, które tutaj się nie kwalifikują do tych chorób, o których mówiłam, np. niechęć dziecka do uczestnictwa w lekcji WF-u. Co to jest? Jak mamy sobie z tym poradzić? Przychodzi dziecko i mówi: ja nie chcę ćwiczyć na lekcji WF-u. A czy chcesz się uczyć matematyki, języka polskiego? To to jest normalny przedmiot, który jest wymagany, jest w podstawie programowej i jest bardzo ważny w jego rozwoju. W związku z tym trzeba wiedzieć, jakie ta niechęć ma podłoże i dotrzeć do psychiki dziecka, czy nie ma jeszcze jakichś innych problemów, które skłaniają go do tej niechęci. Proszę państwa, wyjątek, do tego zmierzam, jest taki, że jeżeli niechęć wynika z zaburzeń psychicznych, zwłaszcza w tych czasach… I o tym często mówimy – nawet w Senacie są na ten temat konferencje – że nasze dzieci w okresie okołopandemicznym, w okresie przewlekłego stresu, związanego nawet z obecnie toczącą się wojną, mają różne fobie, lęki i to musi być diagnozowane. W dobie kryzysu, jeśli chodzi o kadry medyczne i brak specjalistów, one często są pozostawione samym sobie i ich rodzice też nie wiedzą, jak radzić sobie z takimi problemami. Zatem jeżeli dziecko już będzie zdiagnozowane, no to będzie to pewnego rodzaju wyjątek, że najpierw musi przejść leczenie psychiatryczne, aby potem kontynuować edukację z zakresu wychowania fizycznego.</u>
+ <u xml:id="u-36.16" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Proszę państwa, to są tylko badania kliniczne, które pokazują, że aktywność fizyczna uprawiana w wieku młodzieńczym działa in plus, na korzyść zmniejszenia ryzyka wystąpienia chorób cywilizacyjnych. To jest wartość dodana. Stąd państwo też tutaj wszyscy jesteście i mówicie, jak ważne są kluby sportowe, jak ważny jest sport poza szkołą. W środowiskach, które mają dobrą sytuację finansową, jeżeli rodzice mogą sobie pozwolić na sport poza szkołą, to one przejmują jakby pałeczkę kształtowania dobrostanu fizycznego dziecka, a w środowiskach, gdzie nie ma wsparcia ekonomicznego, często spoczywa to na gminach, na różnych organizacjach, które też powinny być wspierane finansowo.</u>
+ <u xml:id="u-36.17" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Ja się opieram na badaniach. Doskonale wiemy, że medycyna to teraz jest statystyka, a statystyka jest troszkę wrogiem jednostki i nigdy nie wiadomo, po której stronie będziemy. Ale są bardzo mocne dowody na to, że regularny wysiłek fizyczny u dzieci pozwala na osiągnięcie różnych korzyści zdrowotnych. I ja nie będę rozwijać tych wątków, bo o tym tu już częściowo była mowa, po co my to wszystko robimy, po co poświęcamy swój wolny czas, po co jesteśmy pasjonatami, aby edukować dzieci w tym względzie – bo udowodniono, że wysiłek fizyczny u dzieci zwiększa wydolność układu krążenia na przyszłość. To jest po prostu bonus – powoduje wytrenowanie mięśni, poprawia stan układu kostnego, poprawia wskaźniki metaboliczne, sercowo-naczyniowe i poprawia skład ciała, czyli wpływa na korzyść masy mięśniowej i redukuje masę tłuszczową, która raz, że tak powiem, wytworzona w wieku dziecięcym już do końca życia nam towarzyszy, jest naszym złym balastem i powoduje różne choroby metaboliczne.</u>
+ <u xml:id="u-36.18" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Proszę państwa, otyłość i nadwaga. Nie będę tego wątku rozwijać, bo to byłby temat na osobny wykład. W Polsce problem nadwagi i otyłości u dzieci dotyczy ok. 10% małych dzieci w wieku od 1 do 3 lat, dotyczy 30% dzieci w wieku wczesnoszkolnym i niemal 22% młodzieży. To jest coś, z czym my, klinicyści, musimy się zmierzyć i sport nam w tym pomaga. Dlatego właśnie nie daję zwolnień z WF-u. Bardzo często się zastanawiam, kiedy takie zwolnienie wypiszę. Nawet jak jest problem taki psychologiczny, może nie psychiatryczny, bo nie jestem psychiatrą, ale psychologiczny, to staram się z tę osobę zachęcić do wysiłku fizycznego. Oczywiście tutaj nie ma żadnych wątpliwości, że jako lekarze tak powinniśmy robić.</u>
+ <u xml:id="u-36.19" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Proszę państwa, co to jest według WHO wysiłek fizyczny dla dzieci? Co my powinniśmy zalecać nawet jako niemedycy? Światowa Organizacja Zdrowia mówi: 1 godzina ruchu dziennie o średniej i zwiększonej aktywności dla dzieci i młodzieży w wieku od 5 do 17 lat. Dla nas, dorosłych, według nowych zaleceń, to jest ok. 0,5 godziny dziennie ćwiczeń o umiarkowanej intensywności – nie będę już rozwijać tych wątków, możemy jeszcze o tym porozmawiać – przez większość dni w tygodniu. Do tej pory było co najmniej 3 razy w tygodniu, a od niedawna jest przez większość dni w tygodniu, czyli możemy sobie dopowiedzieć, że codziennie. To jest 150–300 minut tygodniowo umiarkowanego wysiłku i intensywnego o połowę mniej.</u>
+ <u xml:id="u-36.20" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">To wszystko, co miałam państwu do przekazania. Oczywiście służę, jeżeli są jakieś pytania. Teraz odbędzie się dyskusja. Ja bardzo dziękuję za zaproszenie. Wystąpiłam tutaj w podwójnej roli. Dobrze, że w czasie tych obrad mogliśmy też stać, bo taki ruch w czasie długotrwałych konferencji jest bardzo ważny, żeby się trochę wyprostować. To jest też dla nas bardzo ważne. To się nazywa, tak jak Halinka mówi, gimnastyka śródlekcyjna. Przez to też weszliśmy w troszkę bardziej taką zintegrowaną atmosferę. Dziękuję państwu bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-36.21" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-37">
+ <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-37.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Dlatego ja postulowałem, żeby tę przerwę kawową wcześniej zrobić albo żeby zrobić nawet 2 takie przerwy. Mam konferencję za parę dni i tam właśnie będą 2 przerwy, chociaż czas trwania konferencji jest podobny.</u>
+ <u xml:id="u-37.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Mam takie pytanie na początek dyskusji. Chyba na ostatnim slajdzie była informacja, że dotyczy to 10% młodszych dzieci, 30% starszych i 22% młodzieży. Czy ten podział procentowy jest stały, czy to jest taka fala, która się zmienia, czyli czy za 5 lat to wszystko się przesunie?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-38">
+ <u xml:id="u-38.0" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">To się zmienia, śledzimy to na bieżąco. Jak patrzymy na różne źródła… Ja dlatego przedstawiłam dane Światowej Organizacji Zdrowia, bo zawsze są małe różnice w tych danych. Natomiast to się zmieni. Myślę, że na razie z otyłością jeszcze walczymy, bo ciągle jest większa podaż niż popyt, a musimy zrównoważyć to wysiłkiem fizycznym. Wiadomo, jak to wygląda na co dzień. Jeżeli dzieciaki nie mają warunków, żeby ćwiczyć, nie zachęca się ich do tego, nie wynoszą tego z domu, to te średnie są zawyżone. Ja wzięłam najnowsze dane ze Światowej Organizacji Zdrowia. Co roku możemy je śledzić i aktualizować. Tendencja jest taka sama, ale liczby się zmieniają. Ale trend trzeba obserwować. Jednak trochę szokujące dla mnie jest to, że u dzieci od 1 do 3 lat, które się rozwijają, występuje nadwaga. Bo to szkolenie z zakresu żywienia małych dzieci w okresie niemowlęcym powinno odbywać się na etapie też kontaktu z lekarzem pediatrą, z lekarzem POZ, jak zrobić, żeby tę wagę trzymać w tych medianach, którymi się posługujemy przy bilansie niemowlaka.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-39">
+ <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Pytanie było takie: czy te 30% w przypadku młodszych dzieci za 5 lat przesunie się i będzie dotyczyć tych starszych? Nie wiemy tego.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-40">
+ <u xml:id="u-40.0" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Nie chcę tutaj tak deliberować, bo wszystko zależy od tego, jak te dzieci będą prowadzone, prawda? Jak będziemy kłaść nacisk na sport, o czym tu była mowa, to może będzie dużo lepiej i te procenty nie przesuną się na dzieci starsze.</u>
+ <u xml:id="u-40.1" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Celem mojego wykładu było to, że wysiłek fizyczny i ruch fizyczny w wieku dziecięcym jest profilaktyką chorób cywilizacyjnych wieku dorosłego, więc jeżeli te dzieci będą dobrze prowadzone, to ta średnia wieku będzie mniejsza. Natomiast prognozy, które są przeprowadzane… Ja nie jestem pediatrą, jestem kardiologiem, więc znam pewne dane dotyczące dorosłych, ale nadwaga i otyłość to jest problem, który dotyczy teraz praktycznie 30% ludzi w wieku dorosłym, nawet dochodzi do 40%.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-41">
+ <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-41.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Ja muszę powiedzieć coś, o czym już przed konferencją trochę mówiłem. Myślę, że tutaj bardzo cenne było to, co pani doktor mówiła, bo pokazała nam prawdziwe powody, dla których to zwolnienie powinno być. I to jest jakby odpowiedzią na moje oczekiwania budowy jakiegoś takiego ekosystemu wokół grupy: rodzice, dzieci, nauczyciele i lekarze w celu zrozumienia tego problemu. Ale myślę, że to jest nasze wspólne marzenie, żeby to zmienić. To nie jest oczywiście pytanie.</u>
+ <u xml:id="u-41.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Otwieram teraz możliwość zadawania pytań i dyskusję, mając na uwadze, że o tym e-sporcie, o którym pan mówił, byśmy chcieli też coś usłyszeć.</u>
+ <u xml:id="u-41.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Bardzo proszę, pani senator Bieda.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-42">
+ <u xml:id="u-42.0" who="#SenatorHalinaBieda">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-42.1" who="#SenatorHalinaBieda">Ja tylko króciutko w ramach uzupełnienia tego, co pani senator, pani doktor powiedziała. Ja jestem mamą czwórki dzieci i każde z nich jest inne. Przeszłam z nimi całą jakby drogę szkolną i, że tak powiem, z ich WF-em. Dołożę tutaj łyżkę dziegciu do beczki miodu. Mianowicie ja uważam, że często – nie zawsze, ale często – to, że dzieci nie chcą chodzić na zajęcia wychowania fizycznego, jest winą nauczycieli. Nie wiem, jak dzisiaj wygląda podstawa programowa z wychowania fizycznego, ale kiedyś było tak: tyle fikołków, tyle zwisów, trzeba było kulę wypchnąć na jakąś odległość. A dzieci mają różne uzdolnienia. U nas w szkole czasem dochodziło do takich sytuacji, że dziewczynka, która zdobywała wiele medali w pływaniu, miała ocenę dostateczną z wychowania fizycznego, bo nie potrafiła przeskoczyć przez kozła, a to jest też w podstawie programowej. Jeden z dwóch moich synów, najstarszy musiał wiele wysiłku włożyć, żeby wykonać te ćwiczenia i miał zazwyczaj ocenę dobrą. Z gier zespołowych był wybitny, ale z tych ćwiczeń różnie to bywało. Młodszy syn z kolei potrafił wszystko zrobić, był po prostu giętki i nie musiał żadnego wysiłku w to włożyć, zawsze miał szóstkę. Tak że też uważam, że w systemie edukacji z wychowaniem fizycznym coś należy zrobić. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-43">
+ <u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Bardzo dziękuję, Pani Senator.</u>
+ <u xml:id="u-43.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Pani senator świetnie zna się na wychowaniu i wie, że w wychowaniu ważna jest indywidualizacja. To samo dotyczy edukacji i to samo dotyczy każdej dziedziny życia. To znaczy my musimy wiedzieć, że są pewne pierwiastki wspólne, ale wtłaczanie ich wszystkich w jeden schemat jest bez sensu. No i to jest oczywiście nasze pragnienie o jak najlepszych nauczycieli, prawda? To jest nasza troska, wiemy, że tacy są, ale wiemy też, że wielu takich brakuje.</u>
+ <u xml:id="u-43.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Pani doktor, bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-44">
+ <u xml:id="u-44.0" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Ja tylko chciałam dodać słówko, bo będziemy przechodzić do formuły e-sport. My jesteśmy w e-zdrowiu, ale chcę bardzo mocno podkreślić jedną rzecz, przynajmniej jeśli chodzi o współpracę z młodzieżą, chodzi o wiek 14–15 lat i dziewczynki. Bardzo wielu osób, które się zgłasza po te zwolnienia, dotyczy kwestia jakiegoś wstydu, wstydu rozebrania się do stroju, wstydu, że ma się jakieś niedoskonałości cielesne, że ćwiczy się w grupach koedukacyjnych. I to są te problemy, które młodzież zgłasza. I niestety taki jest też powód, że oni nie chcą ćwiczyć na WF-ie. I tak jak pani senator mówiła, tutaj ważna jest indywidualizacja i zwrócenie się do nauczycieli, żeby temu zaradzili, bo tak naprawdę konsekwencje zdrowotne mogą być bardzo duże, jeżeli nie będą chodzić na WF z takiego powodu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-45">
+ <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-45.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Pani senator Sekuła. A tutaj kto się zgłaszał? Pan, oczywiście.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-46">
+ <u xml:id="u-46.0" who="#SenatorJoannaSekula">Ponieważ na sali jest mój bardzo dobry kolega, pan Boryka, świetny nauczyciel WF-u, ale również trener, a w tej chwili wiceszef MOS do spraw lekkoatletyki, ja ciebie, Irku, bardzo bym poprosiła, żebyś w trzech zdaniach powiedział o tym, o czym mówiła pani senator Bieda, tj. o rozszerzeniu możliwości tworzenia uniwersalnej oceny, a nie tylko opartej na wykonanych ćwiczeniach.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-47">
+ <u xml:id="u-47.0" who="#WiceprezesdosprawLekkiejAtletykiZarzaduMiedzyszkolnegoOsrodkaSportowegowSosnowcuIreneuszBoryka">Problem oceniania z wychowania fizycznego to jest problem, powiedziałbym, odwieczny. Odkąd wychowanie fizyczne trafiło do szkoły jako przedmiot obowiązkowy, zawsze – przynajmniej tak mnie uczyli moi wykładowcy na AWF, a potem życie to zweryfikowało – wszyscy chcieliby być z większości przedmiotów bardzo dobrzy, ale nie wszyscy mają predyspozycje do tego, tak jak ktoś jest doskonały z matematyki, a słaby z polskiego czy odwrotnie. To są uwarunkowania, można powiedzieć, genetyczne czy indywidualne. Jak się do tego odnieść? No, nauczyciele też są różni, zarówno nauczyciele wychowania fizycznego, jak i polskiego, matematyki czy innych przedmiotów. Do jednych młodzież chodzi z przyjemnością na lekcje, do innych ze strachem, a do innych z taką obojętnością, bo: a co tam, zawsze coś wymyśli albo ja coś wymyślę, żeby się usprawiedliwić i wyjść na swoje. To jest problem złożony i taki, powiedziałbym, ciągle żywy i aktualny.</u>
+ <u xml:id="u-47.1" who="#WiceprezesdosprawLekkiejAtletykiZarzaduMiedzyszkolnegoOsrodkaSportowegowSosnowcuIreneuszBoryka">Na podstawie własnych doświadczeń prawie czterdziestoletniej pracy w szkole i w klubie z młodzieżą mogę powiedzieć, że dużo też zależy od nauczyciela, tak jak w przypadku każdego przedmiotu, jak wcześniej powiedziałem. Różne są postawy nauczycieli, różne są postawy zwierzchników nauczycieli. Teraz, we współczesnych czasach, ja widzę problem w tym, że brakło nadzoru nad nauczycielami, nie tylko wychowania fizycznego, ale w ogóle wszystkich przedmiotów. Nie ma wizytatorów przedmiotowych. Są autorskie programy nauczania. Czyli jak ja jestem np. bardzo dobry z pływania, bo trenowałem pływanie i mam szkołę z basenem, to ja będę stawiał na pływanie. Jak ktoś jest dobry z siatkówki, bo grał w siatkówkę i ma też warunki do tego, żeby tę siatkówkę w szkole trenować, to stawia głównie siatkówkę. I te programy autorskie polegają na tym, żeby przede wszystkim nauczyciel sam się zrealizował, a przy okazji żeby młodzież się ruszała.</u>
+ <u xml:id="u-47.2" who="#WiceprezesdosprawLekkiejAtletykiZarzaduMiedzyszkolnegoOsrodkaSportowegowSosnowcuIreneuszBoryka">Wracając do wypowiedzi pani doktor, powiem tak. No, otyłość jest. Jak ja zaczynałem pracę w 1980 r., to też były dzieci otyłe. Mimo że żywność była na kartki, że społeczeństwo było zdecydowanie biedniejsze, niż jest teraz, i niektórych rodziców nie było stać na wyżywienie dziecka, były dzieci otyłe i nic się na to nie poradziło. Takie widocznie mamy geny i koniec.</u>
+ <u xml:id="u-47.3" who="#WiceprezesdosprawLekkiejAtletykiZarzaduMiedzyszkolnegoOsrodkaSportowegowSosnowcuIreneuszBoryka">Druga sprawa, jeśli chodzi o aktywność, to też w ostatnich latach zauważam, że coraz więcej młodzieży unika aktywności fizycznej, unika z niewiadomych przyczyn. Ja pamiętam moje lekcje WF-u w szkole podstawowej. Myśmy mieli 2 piłki do siatkówki, mieliśmy 2 piłki do koszykówki czy 4 piłki do piłki ręcznej. I ćwiczyło się w grupce, jedną piłką się bawiło 3, 4 chłopaków i coś żeśmy musieli z tego skorzystać i jakoś wyszliśmy na ludzi sprawnych, zdrowych i radziliśmy sobie. Teraz nie ma problemu. Sprzęt leży, szkoły może troszkę nie mają pieniędzy na ten sprzęt, ale też jakoś sobie radzą, bo komitety rodzicielskie wspomagają i miasto wspomaga, i szkolny związek sportowy wspomaga te szkoły, które się realizują i pokazują w sporcie na jakimś tam poziomie. Ale jest z niezrozumiałych przyczyn troszkę niechęć dzieci, bo, tak jak pani wspominała, dzieci się wstydzą, że to, że tamto. Sama postawa nauczyciela ma oczywiście duży wpływ na to, jak dzieci podchodzą do tego, jak ćwiczą i jak się rozwijają, ale to wszystko jest takie bardzo płynne i bardzo, powiedziałbym, trudne do ocenienia i określenia, gdzie leży wina, czyja jest to wina i co zrobić, żeby było inaczej, żeby było lepiej.</u>
+ <u xml:id="u-47.4" who="#WiceprezesdosprawLekkiejAtletykiZarzaduMiedzyszkolnegoOsrodkaSportowegowSosnowcuIreneuszBoryka">Oczywiście wszyscy chcielibyśmy, żeby społeczeństwo było zdrowe, żeby młodzież była zadowolona, sprawna i zdrowa, ale troszkę się to zaczyna mijać z rzeczywistością i trudno powiedzieć, jak to dalej się potoczy. Tak jak mówię, obiekty mamy, sprzęt mamy. To, co było 30–40 lat temu, jest nieporównywalne do tego, co jest teraz, a jednak coraz mniej młodzieży garnie się do sportu, szczególnie – jako trener to zauważam – do sportu wyczynowego. W szkole jeszcze ćwiczą, bo muszą ćwiczyć, bo będą ocenieni, mogą być nieklasyfikowani, mogą nawet nie zdać z klasy do klasy, jeśli przedmiotu nie zaliczą, co się bardzo rzadko zdarza, ale się zdarza. Natomiast trudno powiedzieć… Ja dziękuję. Jeśli są do mnie jakieś pytania, to proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-48">
+ <u xml:id="u-48.0" who="#SenatorJoannaSekula">A może, Panie Ireneuszu, nie powinno być ocen z WF-u?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-49">
+ <u xml:id="u-49.0" who="#WiceprezesdosprawLekkiejAtletykiZarzaduMiedzyszkolnegoOsrodkaSportowegowSosnowcuIreneuszBoryka">Uważam, że tak, ale pod warunkiem, że uczeń chodzi i ćwiczy.</u>
+ <u xml:id="u-49.1" who="#Gloszsali">Zaliczenie.</u>
+ <u xml:id="u-49.2" who="#WiceprezesdosprawLekkiejAtletykiZarzaduMiedzyszkolnegoOsrodkaSportowegowSosnowcuIreneuszBoryka">Tak, zaliczenie.</u>
+ <u xml:id="u-49.3" who="#WiceprezesdosprawLekkiejAtletykiZarzaduMiedzyszkolnegoOsrodkaSportowegowSosnowcuIreneuszBoryka">Jeszcze jedno zdanie. Bodajże na trzecim roku studiów mieliśmy taki przedmiot jak metodyka wychowania fizycznego i z panem profesorem, który prowadził, debatowałem, że dwoma rękami się podpisuję pod tym, żeby nie było oceny, że uczeń ma chodzić, ćwiczyć, być aktywny, ale nie powinien być oceniany, bo na niektórych to wpływa negatywnie. Po prostu ma złe podejście do tego, bo on np. jest bardzo dobry z przedmiotów ścisłych, średni z humanistycznych, a jest, mówiąc kolokwialnie, noga z WF-u i źle się z tym czuje. A gdyby był nieoceniany, to może by ćwiczył, chodził, przynajmniej starałby się coś robić i nie byłoby na nim takiej presji, że musi to zaliczyć na ocenę dobrą czy bardzo dobrą.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-50">
+ <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">To jest oczywiście jakaś skrajność. Mnie się wydaje, że drugą skrajnością jest to, że nauczyciel daje ocenę za osiągnięcia sportowe, ile przebiegł… Tutaj to musi być mądra średnia ważona zarówno z sukcesów, jak i z postępu, jak i z wkładu pracy. W matematyce jest tak samo. Mądry nauczyciel wie, że oczywiście ocena zaświadcza jego jakość wiedzy z matematyki, ale nie może pomijać jego pracy i jego drogi, prawda? Ale to jest ten indywidualizm.</u>
+ <u xml:id="u-50.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Pan prezes się zgłaszał, a potem jeszcze pani.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-51">
+ <u xml:id="u-51.0" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-51.1" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">Panie Marszałku! Drodzy Państwo! Panie Przewodniczący!</u>
+ <u xml:id="u-51.2" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">Tutaj jest kilka wątków, które pojawiły się podczas wystąpień szacownych państwa. Spróbuję to w jakiś sposób spuentować na bazie swoich doświadczeń i swojej perspektywy.</u>
+ <u xml:id="u-51.3" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">Zacznę od ostatniego wątku, tj. od problematyki nadwagi, otyłości, braku aktywności i ocen. Ja też jestem czynnym belfrem z krótkim epizodem w szkole podstawowej, ze znacznie dłuższym epizodem akademickim. Prowadzę taki przedmiot jak żeglarstwo, bo jaki by inny, ale też prowadzę zajęcia z marketingu w sporcie, także z organizacji wydarzeń sportowych. Ja osobiście podchodzę do tego tak, że co ja się będę męczył z tymi studentami, jeżeli oni chcą, to uzyskają z tego coś więcej, a życie ich zweryfikuje. Dlatego już na starcie wszyscy mają u mnie zaliczony przedmiot, a jeżeli są jacyś ambitniejsi, to oczywiście uzyskają wyższą ocenę. Dzięki temu zaoszczędzam swój czas i energię, ich również.</u>
+ <u xml:id="u-51.4" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">Pani senator poruszyła sprawę aktywności fizycznej u dzieci. I tak uważam, że pani przedstawiła te statystyki bardzo delikatnie, uważam, że jest znacznie gorzej. Zarówno wśród dzieci, jak i wśród osób dorosłych warto też aktywizować i inspirować również osoby, którym przydarzyły się problemy zdrowotne, bo badania naukowe pokazują, że w tym przypadku również aktywność fizyczna jest niezwykle wskazana. Tu akurat będę się podpierał przykładem mojej partnerki życiowej, która jest niesamowicie aktywna sportowo, jednocześnie zawodowo pracując w katedrze onkologii i chemioterapii właśnie przez działania, które wdraża. Myślę, że wiele osób borykających się dzisiaj z problemami, nazwałbym je, cywilizacyjnymi znajduje pozytywną ścieżkę w swojej działalności. Dlatego też bym inspirował… No nie mówiąc już o tym, że to na pewno pomaga.</u>
+ <u xml:id="u-51.5" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">Co do wypowiedzi o funkcjonowaniu w sporcie, ja odniosę się do państwa szermierzy i problematyki, którą prezentowali. Moje podsumowanie w ogóle całej aktywności, całej działalności w sporcie jest takie: jeżeli nie prezentujesz pasji, to w ogóle tego nie rób, bo robisz krzywdę sobie i innym. To nie będzie działanie, które… I tu mówię z perspektywy osoby akurat zarządzającej związkiem, nie zawodnika. Bo tak naprawdę cały czas rozpatruję siebie jako osobę, która ma pomagać zawodnikom, bo dzięki nim odnosimy sukcesy. Oczywiście od zawodników też czegoś oczekujemy, ale jedziemy bądź co bądź na wspólnym wózku, a często mam wrażenie, słuchając zawodników, patrząc na różnych moich kolegów w związkach sportowych, że chyba gdzieś ta bariera jest czy te ścieżki idą w innym kierunku.</u>
+ <u xml:id="u-51.6" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">My często w naszym związku, Polskim Związku Żeglarskim, słyszymy w różnych gronach, że jesteśmy jednym z najlepiej – a czasami słyszymy, że nawet najlepiej – zorganizowanych związków sportowych w Polsce. A ja, wiedząc, ile mamy jeszcze do zrobienia we własnym gronie, po prostu łapię się za głowę i zastanawiam się, co się w tym sporcie dzieje. I rzeczywiście sport polski, Drodzy Państwo, to jest sport przez małe „s”. Ile mamy medali w igrzyskach olimpijskich: 13, 14? Superwynik, wspaniały, opierający się na jednostkach. Na jednostkach, nie na systemowym działaniu. Nie mamy żadnych medali w grach zespołowych, które są najbardziej nośne. Nie mamy medali rzeczywiście w takich sportach, które, nikomu nie ujmując, są zdecydowanie bardziej nośne, bo – wracam do tego – bazujemy na jednostkach.</u>
+ <u xml:id="u-51.7" who="#Gloszsali">Pasjonatach.</u>
+ <u xml:id="u-51.8" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">Tak, na pasjonatach.</u>
+ <u xml:id="u-51.9" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">I to, że mamy piąte z kolei igrzyska, w których zdobyliśmy więcej medali niż w czterech poprzednich startach… Ale, Drodzy Państwo, porównajmy kraje naprawdę z naszego poziomu, które tych wyników mają więcej. Teraz ostatni rok obrodził w sukcesy. Świetnie, tylko nie zapominajmy, że Ruskich, Białorusinów i Ukraińców nie ma na starcie i dla wielu sportów to jest potężny zastrzyk możliwości, żeby tych medali zdobyć więcej.</u>
+ <u xml:id="u-51.10" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">Patrząc z perspektywy kwestii, które państwo tutaj poruszyli, trochę czasami się dziwię, jak to właściwie jest, że nie wiem… Rozmawiam z naszymi zawodnikami, wiem, że każdy ma też jakieś problemy, ale wydaje mi się, że nie aż takie, jakie państwo przedstawiają w innych związkach. Pewnie to jest sprawa ludzi, pewnie to jest sprawa zarządzania, funkcjonowania, pomysłu. Ja akurat też wywodzę się ze sportu przez średnie „s”, bo zakończyłem karierę świeżo po dobie transformacji i nie udało mi się zakwalifikować na igrzyska olimpijskie do Barcelony, ale byłem blisko. Skończyło mi się finansowanie, stanąłem przed dylematem, co robić dalej. I poszedłem w pracę zawodową w sporcie, w której tak naprawdę do dzisiaj zostałem. Ale to jest to, z czym borykają się właśnie utalentowani zawodnicy, dobrzy zawodnicy, którzy czasami są postrzegani jako zło konieczne, czasami jako ci, którzy chcieliby coś, nie wiem, wyłudzić, uzyskać. A tutaj brakuje takiego systemowego podejścia. I rzeczywiście to jest temat na długą dyskusję, nie tylko na dzisiejsze spotkanie.</u>
+ <u xml:id="u-51.11" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">W wielu dyskusjach przewija się taki wątek, mówimy, że: ale w innych krajach, w takich bardziej rozwiniętych niż nasz, jest wcale nie lepiej, że to ojczyzna nie dofinansowuje tych zawodników aż tak jak my, że my mamy bardzo dobre dofinansowanie. Zgadzam się, nie narzekam. Ale w tych innych krajach też są bardziej prosportowe systemy podatkowe, są zamożniejsze społeczeństwa, gdzie członkowie klubów są w stanie wspomóc swoich zawodników, bo właśnie stać ich na to, żeby być członkami klubów, a nie zostają nimi dlatego, żeby zastanowić się, co z tego klubu mogą mieć. Po prostu jeśli chodzi o stopień naszej funkcjonalności, jeszcze potrzeba kilku lat, oby kilku, żebyśmy się rozwinęli, przede wszystkim nie skupiając się na wewnętrznych walkach frakcyjnych, tylko żeby zacząć myśleć bardziej strategicznie, tak jak robią to Azjaci.</u>
+ <u xml:id="u-51.12" who="#PrezesPolskiegoZwiazkuZeglarskiegoTomaszChamera">Przykład żeglarstwa, gdzie my znad małego Morza Bałtyckiego – bo to jest małe morze, nawet zasolenie ma słabe – rywalizujemy z krajami dużo bardziej rozwiniętymi, zaawansowanymi technologicznie, również finansowo, zdobywamy czasem medale… Ale każdy medal to jest dla nas duża sztuka, naprawdę, patrząc właśnie z tej perspektywy porównawczej, jak jest w innych krajach, a jak jest u nas. I rzeczywiście to jest temat na dłuższe przemyślenia, jeśli chodzi o zastosowanie absolutnie długofalowego strategicznego podejścia do działalności sportowej, do aktywności sportowej, nie tylko do sportu zawodowego, jeżeli taki mamy, może w piłce nożnej. Choć z panem prezydentem się śmiejemy, jakie tam zawodowstwo… Chyba tylko w pieniądzach. Ale rzeczywiście chodzi o to, żeby stworzyć takie podwaliny, to, co zrobili Brytyjczycy. W 1996 r. kraj, który wrócił właśnie z 10, 12 czy 15, dzisiaj jest w absolutnej czołówce, bo oni po prostu usiedli, przedyskutowali, wdrożyli i spowodowali, że dzieciom idącym na lekcje WF-u mama i tata nie przynoszą zwolnienia. Od tego zaczęli, a reszta to jest już cała wykładnia innych działań, które łączą się z pasją, łączą się z długofalową strategią, przemyśleniami i chyba stwierdzeniem, że w tym przypadku, w przypadku sportu i edukacji, obojętnie, jakie prezentujemy poglądy, wszyscy jedziemy na tym samym wózku. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-52">
+ <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-52.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Proszę państwa, 5 minut nam zostało, jeszcze jedno wystąpienie.</u>
+ <u xml:id="u-52.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Pani się zgłaszała czy nie? Tam widzę głos. Ale najpierw pan prezydent.</u>
+ <u xml:id="u-52.3" who="#Gloszsali">Nie, jeszcze pani się zgłaszała.</u>
+ <u xml:id="u-52.4" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-53">
+ <u xml:id="u-53.0" who="#PaniAngelikaWator">Ja powiem dość krótko. Chciałam się odnieść do pytania, które padło właśnie odnośnie do WF-u i ocen. Moim zdaniem my daliśmy na to przyzwolenie, że dzieci nie chcą ćwiczyć. Bo jeżeli dajemy im przestrzeń, to one będą mówiły, że nie chcą, bo wolą sobie np. pograć na komputerze. Uważam, że nie każdy będzie miał predyspozycje do sportu, jednak – zawsze mówił mi to mój nauczyciel z metodyki wychowania fizycznego, pan prof. Garbaciak – my kształcimy dzieci, żeby nie zrobiły sobie krzywdy w sporcie. To jest nam potrzebne w życiu, po prostu. I uważam, że nie zawsze będziemy wybitni, ale też jesteśmy oceniani i każdy z nas chce mieć świadectwo z paskiem, żeby pochwalić się rodzicom, ale jak nie jestem dobry z WF-u, no to trudno, tak czasami się dzieje. Wielokrotnie było mi wstyd… Bo mówiliśmy tutaj o tym, że dziewczyny czy chłopcy się wstydzą. No, mi też było wstyd na historii, jak czegoś nie potrafiłam albo nauczyciel mnie zapytał o coś, czego się wcześniej nie uczyłam, ale to nie jest powód do tego, żebym nie chodziła na historię. Tak że wydaje mi się, że jeżeli chodzi o kwestie WF-u, to każdy powinien na niego chodzić ze względów zdrowotnych, prozdrowotnych i powinien się też uczyć. Nawet głupia kwestia: schylanie się po rzeczy, dźwiganie… Często nawet to robimy źle. To jest podstawa, naprawdę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-54">
+ <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Bardzo dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-55">
+ <u xml:id="u-55.0" who="#PanRadoslawZawrotniak">Ja tylko chciałem dodać, że mamy rozwinięty cały dział w metodyce wychowania fizycznego na uczelniach wyższych dotyczący kryteriów oceny. Tutaj akademicy nie pozostawiają złudzeń. Ta ocena powinna być, nie powinna być likwidowana. To, że czasem z nią się nie zgadzamy, to jest jedna rzecz, natomiast podlegamy ocenie. Wszędzie, we wszystkich dziedzinach życia zawsze podlegamy ocenie. Nawet politycy podlegają ocenie, więc…</u>
+ <u xml:id="u-55.1" who="#komentarz">Wesołość na sali</u>
+ <u xml:id="u-55.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Słowo „nawet” jest nadmiarowe, ale…</u>
+ <u xml:id="u-55.3" who="#PanRadoslawZawrotniak">W szczególności, co 4 lata.</u>
+ <u xml:id="u-55.4" who="#PanRadoslawZawrotniak">Tak więc wydaje mi się, że nic złego dzieciom się nie dzieje, że są poddawane ocenie. Nawet mogę przywołać, że np. twórca wychowania fizycznego w dziewiętnastowiecznych Niemczech, GutsMuths, który był prekursorem lekcji wychowania fizycznego… I na tej podstawie potem toczyli dwie wojny, wychowywali młodzież na boiskach trenerskich przez godzinę, w przerwie tylko można było pić wodę i spożywać chleb, natomiast podczas lekcji wychowania fizycznego było mnóstwo elementów patriotyzmu, było realizowanych mnóstwo funkcji edukacyjnych i wychowawczych, pedagogicznych. I zawsze ocena była. Zawsze ocena końcowa była. I na tej podstawie potem stworzył się w dużej mierze ten niemiecki system wojskowy, prawda? Myśmy też brali z tego przykład, bo przecież były towarzystwa sportowe, Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” i nasze szkoły wojskowe. Tak więc nie powinniśmy się pozbywać takiego narzędzia, jeżeli chodzi o ocenę ucznia na lekcji wychowania fizycznego.</u>
+ <u xml:id="u-55.5" who="#PanRadoslawZawrotniak">Myślę, że problem polega na czymś innym. Tutaj są to problemy cywilizacyjne związane z technologią, tj. coraz więcej czasu spędzamy nad telefonami komórkowymi, nad tabletami, nad całym tym cyfrowym światem. To po pierwsze. I to odciąga uwagę, przede wszystkim to odciąga młodzież od takiego realnego świata, takiego rzeczywistego świata, szczególnie od sportu, a z tym wiąże się to, że liczba otyłych wzrasta. Myślę, że tutaj jest w dużej mierze ten problem. Dlatego powinna być dosyć duża i silna promocja sportu oraz wychowania fizycznego, bo to wszystko jedzie na tym samym wózku.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-56">
+ <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-56.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Czy pan marszałek teraz chciałby zabrać głos?</u>
+ <u xml:id="u-56.2" who="#SenatorTomaszGrodzki">Minutkę.</u>
+ <u xml:id="u-56.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-57">
+ <u xml:id="u-57.0" who="#SenatorTomaszGrodzki">Ja bym nie szedł tą drogą wojskową, bo tworzenie takiego Hitlerjugend to…</u>
+ <u xml:id="u-57.1" who="#PanRadoslawZawrotniak">Nie miałem na myśli Hitlerjugend. To pokazywało, jaką siłę i odwagę…</u>
+ <u xml:id="u-57.2" who="#Gloszsali">Ale tak to zabrzmiało.</u>
+ <u xml:id="u-57.3" who="#PanRadoslawZawrotniak">Być może źle się wyraziłem. Nie chodziło mi zupełnie o to. Natomiast to pokazuje, że ta młodzież była zdrowa, silna i była taka…</u>
+ <u xml:id="u-57.4" who="#Gloszsali">Z charakterem.</u>
+ <u xml:id="u-57.5" who="#SenatorTomaszGrodzki">Patriotyzm…</u>
+ <u xml:id="u-57.6" who="#PanRadoslawZawrotniak">Z charakterem, dosyć zdyscyplinowana.</u>
+ <u xml:id="u-57.7" who="#SenatorTomaszGrodzki">No, uczono…</u>
+ <u xml:id="u-57.8" who="#PanRadoslawZawrotniak">Ja wiem, że to być może miało złą konotację…</u>
+ <u xml:id="u-57.9" who="#SenatorTomaszGrodzki">Uczono ich, że są rasą panów. To naprawdę…</u>
+ <u xml:id="u-57.10" who="#PanRadoslawZawrotniak">Nie, nie, nie. Nie chodzi mi o te czasy. Mówimy o…</u>
+ <u xml:id="u-57.11" who="#Gloszsali">XIX i XX w.</u>
+ <u xml:id="u-57.12" who="#PanRadoslawZawrotniak">Tak, ale my braliśmy sami jako państwo polskie z tego przykład i w dużej części, jeżeli chodzi o Europę, o wychowanie fizyczne, my tworzyliśmy Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, nasze szkoły wojskowe. Również posiłkowaliśmy się tym…</u>
+ <u xml:id="u-57.13" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Czyli o innym okresie historycznym pan mówi, tak?</u>
+ <u xml:id="u-57.14" who="#SenatorTomaszGrodzki">Tak, tak.</u>
+ <u xml:id="u-57.15" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Rozumiem.</u>
+ <u xml:id="u-57.16" who="#SenatorTomaszGrodzki">Ja przysłuchuję się z uwagą tej dyskusji, ale moim zdaniem to, czy są oceny z WF-u, czy ocen nie ma, jest rzeczą absolutnie trzeciorzędną. Ja podzielę się, chociaż nie lubię tego robić, swoim doświadczeniem. Miałem szczęście do fantastycznych nauczycieli WF-u. Jak widzieli, że jestem słaby z gimnastyki… Przez kozła skakałem, ale już stanie na rękach było dla mnie problemem, natomiast jestem dobry z gier zespołowych. A dziewczyny lubiły tańczyć, lubiły nowoczesny taniec. I on to wszystko rozdzielał. Na jednej części sali gimnastycznej myśmy rzucali piłką do kosza – jeszcze nie było rzutów za 3 punkty – i on uczył nas rzutów do kosza z dystansu. To nas fascynowało. A one w drugim końcu sali puszczały sobie jakąś muzykę i ćwiczyły taniec nowoczesny, szpagaty, te rzeczy, które lubiły. A ci, co lubili ćwiczyć na drabinkach gimnastycznych, bo tacy też byli, to robili. Istotne jest to, co pan mówił, czyli indywidualizm, indywidualność nauczyciela jako tego, który prowadzi i ma spowodować, że polubimy sport, nie każdy ten sam. Jeden polubi jedno, drugi polubi drugie, trzeci polubi trzecie. Chodzi o to, żeby on, wchodząc w dorosłe życie, ten sport kultywował, żeby potem uczył swoje dzieci, swoje wnuki. Moje córki chodziły do szkoły, gdzie zawsze były zimowe obozy. Każdy kończący tę szkołę miał umieć jeździć na nartach. Ja robiłem tam za instruktora, pana od medycyny, savoir-vivre’u itd. Proszę mi wierzyć, za wyjątkiem jednej dziewczynki, która, jak się potem okazało, miała schizofrenię, nauczyłem setki dzieci. Jedni łapali szybciej, drudzy łapali wolniej, do każdego trzeba było indywidualizować podejście zachętą, do chłopaków trochę takim wojskowym drylem. Pan dotknął niezwykle istotnej rzeczy: jakość nauczyciela. Nauczyciel ma zachęcić, nauczyciel ma sprawić, że polubimy matematykę, polski, WF…</u>
+ <u xml:id="u-57.17" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-57.18" who="#SenatorTomaszGrodzki">Dokładnie.</u>
+ <u xml:id="u-57.19" who="#SenatorTomaszGrodzki">I to jest clou tej części.</u>
+ <u xml:id="u-57.20" who="#SenatorTomaszGrodzki">Jeszcze o e-sporcie chcieliśmy porozmawiać. Ja nie wiem, czy to nazywać e-sport. Bo to owszem uczy refleksu, uczy pewnej koordynacji ruchowej, ale ci ludzie siedzą w ciemnych pomieszczeniach i tłuką w te gry. Czy to jest e-sport, czy jeszcze tam trzeba dodać cudzysłów? Bo „e” to jest na pewno, ale czy jest to sport, to nie jestem tego pewny.</u>
+ <u xml:id="u-57.21" who="#Gloszsali">To jeśli mogę właśnie w tej sprawie…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-58">
+ <u xml:id="u-58.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-58.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Nie. Ja już nie udzielę głosu, ponieważ zostały 2ostatnie wystąpienia.</u>
+ <u xml:id="u-58.2" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-58.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Proszę państwa, już jesteśmy po czasie.</u>
+ <u xml:id="u-58.4" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Tutaj pan prezydent i tam jeszcze pan się zgłaszał.</u>
+ <u xml:id="u-58.5" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Bardzo krótko, proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-59">
+ <u xml:id="u-59.0" who="#PrezydentMiastaSosnowcaArkadiuszChecinski">Ja chciałbym poruszyć dwie kwestie. Ja też miałem szczęście do dobrych nauczycieli WF-u, bo tutaj siedzący pan Boryka był moim nauczycielem WF-u. Tak że takie szczęście miałem. Ja przestrzegam przed jedną rzeczą. Ja nie bardzo rozumiem, dlaczego my chcemy sport traktować inaczej niż inne nauki. Nikt – tutaj mówiła o tym chyba nasza mistrzyni, Angelika Wątor – nie będzie mistrzem we wszystkim. Ja np. nienawidziłem chemii i dostawałem dwóje. Wstydziłem się tego, ale był problem, żeby mieć dobry stopień i nie miałem świadectwa z paskiem, bo nie miałem dobrych stopni z chemii. I tak samo jest z WF-em. Nie możemy zmusić człowieka do tego, żeby był sportowcem, bo on nim nie będzie. I wcale nie musi być tak, że on musi się tam męczyć. Ja myślę, że my musimy młodych ludzi uczyć niebycia sportowcem, tylko uczyć chęci korzystania z wolnego czasu, umiejętności korzystania z wolnego czasu, tak jak każdy tego chce. I ja nie widzę zależności stopnia wystawiania ocen od tego, czy będzie lepiej czy gorzej, wręcz przeciwnie, uważam, znając Polaków, że bez ocen będzie gorzej, bo jak nie ma możliwości oceny, to Polacy– po prostu Polacy tacy są – się nie starają. No to tak, jakbyśmy pojechali na mistrzostwa świata i nie byłoby medali, tylko każdy… Proszę?</u>
+ <u xml:id="u-59.1" who="#SenatorTomaszGrodzki">Zawody można zrobić zamiast ocen.</u>
+ <u xml:id="u-59.2" who="#PrezydentMiastaSosnowcaArkadiuszChecinski">Ale, Szanowni Państwo, naprawdę zawody są oceną. Bo jak będę pierwszy, to będę lepszy niż trzeci. To jest też ocena. Ja wiem, że był taki pomysł, żeby w zawodach młodzieżowych nie oceniać, tylko tak się składa, że jak są mecze, to nie ma miejsc, ale wszyscy liczą, kto z kim wygrał ile meczy. Bo dla tego młodego człowieka jest najważniejsze zwyciężać, bo od samego początku życia uczymy się rywalizacji. Ona jest nieodłącznym elementem naszego życia. Nie ma momentów w życiu, gdziekolwiek byśmy byli, cokolwiek byśmy w życiu robili, żeby nie było rywalizacji. Ja bym powiedział, że w zupełnie innym miejscu jest problem, który dzisiaj powoduje, że dzieci ćwiczą bądź nie ćwiczą. Największym problemem dzieci są rodzice. To rodzice piszą usprawiedliwienia, to rodzice…</u>
+ <u xml:id="u-59.3" who="#Glosyzsali">Nie, nie.</u>
+ <u xml:id="u-59.4" who="#PrezydentMiastaSosnowcaArkadiuszChecinski">Ale proszę mi uwierzyć. Moje dziecko trenowało i trenuje całe życie i nigdy nikt tak nie zniechęcał dzieci do treningów jak rodzice po treningu. Ja nie widziałem czegoś takiego. Dlatego w wielu miejscach, gdy są treningi, nie pozwala się rodzicom uczestniczyć w zajęciach swoich dzieci, bo oni je demotywują swoją motywacją. Tak że tu jest bardzo duży problem z tym, żeby rodzice… Zresztą tak samo jest w przypadku innych nauk. Tak że to jest jedna rzecz, że tutaj bardzo często problemem jest chyba właśnie edukacja rodziców. I chciałbym zwrócić uwagę, czy – ja nie jestem przekonany – jak by tak globalnie spojrzeć na liczbę Polaków uprawiających sport, to czy ona nie byłaby dużo wyższa niż kiedyś, bo potem, z biegiem czasu, szanujemy ruch, chcemy się poruszać i dziwnym trafem, gdy za uprawianie sportu musimy zapłacić, wtedy z tego korzystamy.</u>
+ <u xml:id="u-59.5" who="#PrezydentMiastaSosnowcaArkadiuszChecinski">Wrócę w dwóch zdaniach do e-sportu. Ja zupełnie nie zgadzam się z tym… Po pierwsze, to jest już sport. To jest sport nieolimpijski. On jest wpisany do sportów nieolimpijskich, zaakceptowany przez Unię Europejską jako sport nieolimpijski, tak jak powiedziałem, więc to jest sport. I powiem znowu na podstawie swojego doświadczenia: mój syn gra w piłkę nożną, jest zawodnikiem zawodowym piłki nożnej i uwielbia to, siedzi przed komputerem i gra na komputerze. Czyli, jeżeli nauczymy dzieci dobrego korzystania ze swojego wolnego czasu, to oni z tym sobie poradzą.</u>
+ <u xml:id="u-59.6" who="#PrezydentMiastaSosnowcaArkadiuszChecinski">I ostatnia rzecz, którą chciałem powiedzieć. Mówimy o tym ruchu, że e-sport to nie ruch. Ale pamiętajmy, że kiedyś bardzo popularnym zajęciem – i chciałbym, żeby to wróciło – była gra w szachy. Ja nie uważam, że gra w szachy jest zajęciem najbardziej rozwijającym człowieka ruchowo, ale mentalnie, jeśli chodzi o rozumowanie, jest znakomitym zajęciem. I pamiętajmy, że e-sport to właśnie jest taki rozwój – rozwój umysłowy, a w dzisiejszym świecie bez rozwoju umysłowego, takiego manualnego, nie da się funkcjonować. Dzisiaj bez telefonu komórkowego, laptopa nie funkcjonujemy i ci ludzie się tego uczą. Dzisiaj, zwróćcie państwo uwagę, kilkuletnie dziecko jeszcze nie mówi, a już używa pilota czy telefonu komórkowego. Niestety, taki jest ten świat. Może kiedyś wymyślimy go w jakiś inny, łatwiejszy sposób. Tak że ja bym też przestrzegał przed mówieniem o tym, że e-sport to jest coś złego. Nie…</u>
+ <u xml:id="u-59.7" who="#komentarz">Wypowiedzi w tle nagrania</u>
+ <u xml:id="u-59.8" who="#PrezydentMiastaSosnowcaArkadiuszChecinski">My, w Sosnowcu – pochwalimy się – wprowadziliśmy stypendium dla e-sportowców. Mają stypendia. Mamy klasę e-sportu w liceum ogólnokształcącym. Jest tym zresztą duże zainteresowanie, bo wszyscy pedagodzy powiedzieli, że to jest naprawdę kształcące, wymagające ogromnego rozwoju tych młodych ludzi, idealne na ten czas. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-60">
+ <u xml:id="u-60.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-60.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Tutaj padło dużo nowych myśli. Co najmniej połowa zgromadzonych chciałaby się do nich odnieść…</u>
+ <u xml:id="u-60.2" who="#komentarz">Wesołość na sali</u>
+ <u xml:id="u-60.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Ale, proszę państwa, dobre konferencje to są takie, na których dyskusja się kończy w momencie, kiedy jeszcze wiele rąk jest uniesionych do góry. Tak że przepraszam tych, którym nie udzielę głosu.</u>
+ <u xml:id="u-60.4" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Tutaj jeszcze pan się zgłaszał, dlatego jeśli pan podtrzymuje chęć zabrania głosu, to bardzo proszę krótko.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-61">
+ <u xml:id="u-61.0" who="#PrezesZarzaduMiejskiegoSzkolnegoZwiazkuSportowegowSosnowcuDanielGaluzny">Podtrzymuję, postaram się streszczać.</u>
+ <u xml:id="u-61.1" who="#PrezesZarzaduMiejskiegoSzkolnegoZwiazkuSportowegowSosnowcuDanielGaluzny">Daniel Gałużny, reprezentuję Miejski Szkolny Związek Sportowy, czyli właściwie etap w drodze do sportu wyczynowego, do sportu amatorskiego.</u>
+ <u xml:id="u-61.2" who="#PrezesZarzaduMiejskiegoSzkolnegoZwiazkuSportowegowSosnowcuDanielGaluzny">Bardzo uważnie słuchałem każdego z moich przedmówców, począwszy od pana marszałka, skończywszy na panu Radosławie – mówię o tej części planowej – i u każdego z państwa przejawiał się, w mniejszym, w większym zakresie, element dziecka, dziecka jako etapu w drodze do. Pani senator, pani doktor, świetnie spuentowała rolę wysiłku fizycznego, jakiego człowiek w swoim życiu doświadcza, jakie korzyści z niego mogą płynąć.</u>
+ <u xml:id="u-61.3" who="#PrezesZarzaduMiejskiegoSzkolnegoZwiazkuSportowegowSosnowcuDanielGaluzny">Bardzo krótko. Jestem od 30 lat nauczycielem, więc mój staż jest troszkę krótszy od stażu kolegi Ireneusza. Chciałbym podkreślić jedną, bardzo istotną rolę – rolę nauczyciela w drodze do sportu wyczynowego. To w dużej mierze zależy od tego, jak my wpływamy na dzieci i jak potrafimy ich zachęcić do sportu, jak potrafimy ich wychowywać do sportu przez sport, do aktywności poprzez aktywność. Bardzo duże znaczenie ma infrastruktura. Ja pamiętam swoje czasy, to były lata osiemdziesiąte. Te warunki, w których myśmy trenowali, były zdecydowanie inne, ale dużą frajdą dla dzieciaka jest piękna hala, jest ścieżka rowerowa, jest lodowisko, jest hala sportowa, jest sala w szkole gimnastycznej, gdzie klepki nie odrywają się, gdzie parkiet wygląda estetycznie, gdzie miejsca, w których może się przebrać, też estetycznie wyglądają. To jest szereg szczegółów, które decydują o tym, jak ono w sporcie zaistnieje. I biorąc pod uwagę wszystkie poprzednie zdania, bardzo istotne jest to, abyśmy – to jeszcze dzisiaj nie padło – dzieci na lekcjach WF-u uczyły się tego, jak świadomie w życiu dorosłym zadbać o swoje zdrowie poprzez aktywność.</u>
+ <u xml:id="u-61.4" who="#PrezesZarzaduMiejskiegoSzkolnegoZwiazkuSportowegowSosnowcuDanielGaluzny">Pozwolę sobie nawiązać do tego, co zostało powiedziane, ponieważ jestem akurat nauczycielem wychowania fizycznego. Pan Garbaciak to był mój pierwszy nauczyciel w szkole podstawowej, spotkaliśmy się zaraz po jego studiach. Pozwolę sobie w dwóch zdaniach odnieść się do słów pani senator: dzieci – WF. Czy rezygnować z oceniania? Niekoniecznie. Natomiast wydaje mi się, że istotne jest to, aby docenić wysiłek ucznia, jego zaangażowanie, jego aktywność. Nie z każdego zrobimy mistrza. Pozazdrościć sukcesów, które państwo osiągnęliście. Nie każdy takim mistrzem zostanie, nie każdy takie sukcesy będzie miał, ale ważne jest to, żeby był świadomy w przyszłości. To pozwoli czy pozwala nam świetnie odnieść się do słów pani doktor, że te problemy zdrowotne, które są na tym etapie, być może w jakimś stopniu będziemy potrafili ograniczyć w większym zakresie i sytuację zdrowotną dzieci polepszyć.</u>
+ <u xml:id="u-61.5" who="#PrezesZarzaduMiejskiegoSzkolnegoZwiazkuSportowegowSosnowcuDanielGaluzny">Na własnym przykładzie powiem, jak ja oceniam w szkole. Doceniam wysiłek. To, że ktoś jest sportowcem, że uczestniczy w zawodach sportowych, może mu podnieść ocenę, natomiast nie jest powiedziane, że uczeń niesprawny nie może mieć oceny bardzo dobrej. Ja go obserwuję, ja patrzę na jego zaangażowanie, ja patrzę na to, jak jest on aktywny i jak dba o swoje zdrowie w aspekcie fizycznym, w aspekcie psychicznym. I myślę, że tutaj to mógłby być dobry punkt wyjścia do dalszej dyskusji, do dalszej debaty.</u>
+ <u xml:id="u-61.6" who="#PrezesZarzaduMiejskiegoSzkolnegoZwiazkuSportowegowSosnowcuDanielGaluzny">Nie powiedziałem wszystkiego, co chciałem powiedzieć. Panie Przewodniczący, dziękuję, bo przedłużył pan czas na moje wystąpienie. Serdecznie dziękuję za zaufanie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-62">
+ <u xml:id="u-62.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Bardzo dziękuję za wiele ważnych myśli.</u>
+ <u xml:id="u-62.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Pani Senator Sekuła, czy chciałaby pani jeszcze coś powiedzieć jako sprawca dzisiejszego spotkania, podziękować nam wszystkim?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-63">
+ <u xml:id="u-63.0" who="#SenatorJoannaSekula">Panie Przewodniczący, dziękuję za ten zaszczyt, że mogę zakończyć posiedzenie naszej komisji.</u>
+ <u xml:id="u-63.1" who="#SenatorJoannaSekula">Ja wiedziałam, że temat sportu i amatorskiego, i zawodowego wywoła bardzo ożywioną dyskusję, ponieważ niewiele mówimy o sporcie, natomiast temat jest tak ważny w kontekście wychowania i rozwoju społeczeństwa, że mam nadzieję, Panie Przewodniczący, że jeszcze niejedno posiedzenie komisji poświęcimy temu, szczególnie że mamy możliwość mówić jednocześnie o edukacji i o sporcie. A to, że temat do ocen z WF-u wywołał dzisiaj takie kontrowersyjne stanowiska, bardzo mnie ucieszyło, ponieważ wierzę, że będzie to początek dyskusji w ogóle o zmianach, jeśli chodzi o podejście do oceniania w szkołach. Nie wiem, czy wszyscy państwo wiecie, ale funkcjonujące przepisy oświatowe w ogóle nie wymagają wystawiania ocen śródrocznych, a jedynie końcoworoczną. I dla bardzo wielu dzieci brak ciągłej presji i ciągłego rankingowania stanowiłby zdecydowanie większą zachętę do rozwoju niż presja otrzymania jedynki w sytuacji, kiedy ma się gorszy dzień.</u>
+ <u xml:id="u-63.2" who="#SenatorJoannaSekula">Ja osobiście jestem zwolenniczką tego, aby podjąć taką dyskusję i włączyć w tę dyskusję i środowisko rodziców, i środowisko uczniów, i nauczycieli, bo myślę, że problem zmian w edukacji, a tym samym w sporcie szkolnym, da nam wszystkim bardzo dobry impuls do zmian.</u>
+ <u xml:id="u-63.3" who="#SenatorJoannaSekula">Wszystkim uczestnikom, zarówno działaczom, jak i zawodnikom, zawodniczkom, wszystkim tym, którzy są odpowiedzialni za funkcjonowanie związków sportowych, bardzo dziękuję za udział w konferencji. Dziękuję mojej koleżance, senatorce, za świetny wykład zdrowotny, koleżankom i kolegom senatorom za udział. Mam nadzieję, że nie jest to nasze ostatnie spotkanie. A ze wszystkimi, którzy będą chcieli, abyśmy my, jako Komisja Edukacji, Nauki i Sportu, wnieśli jakieś inicjatywy legislacyjne, aby stało się to początkiem jakiejś dyskusji – bo było tutaj kilka głosów, które wyraźnie wskazują na potrzebę dokonania zmian w prawie – otwieramy taką ścieżkę możliwych konsultacji, zapraszamy do Senatu. I tutaj ja jestem do dyspozycji mogę takie głosy od państwa zebrać i na posiedzeniu komisji przedstawić panu przewodniczącemu i panu marszałkowi.</u>
+ <u xml:id="u-63.4" who="#SenatorJoannaSekula">Bardzo dziękuję jeszcze raz za udział w tej części konferencji. Zapraszamy państwa na lunch, a potem na zwiedzanie Zagłębiowskiego Parku Sportowego. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-64">
+ <u xml:id="u-64.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Proszę państwa, posiedzenie komisji się jeszcze nie zakończyło, bo ja muszę taką formułkę wygłosić, tak że…</u>
+ <u xml:id="u-64.1" who="#komentarz">Wesołość na sali</u>
+ <u xml:id="u-64.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">…proszę jeszcze siedzieć.</u>
+ <u xml:id="u-64.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Ja też w swoim imieniu chciałem bardzo podziękować prelegentom za bardzo cenne wystąpienia, także za przekazane materiały na piśmie, nad którymi się pochylimy. Bardzo dziękuję za dyskusję. Pytania, które padły, są niezwykle inspirujące, ale myślę, że ci, którzy je stawiali, wiedzą, że odpowiedź na te pytania jest znacznie trudniejsza, niż nam by się wydawało, ale myślę, że stawianie sobie tych pytań już jest wartością. Ci, którzy się zajmują wychowaniem, sportem, wiedzą, że ktoś, kto sobie takie pytanie zadaje, to już jest trzy kroki do przodu. I tego wszystkim państwu życzę, bardzo dziękując za to niezwykle cenne spotkanie.</u>
+ <u xml:id="u-64.4" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">O godzinie 15.00 państwo senatorowie są zaproszeni do zwiedzania. Ale o 15.00 mamy wyruszyć stąd czy tam już być?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-65">
+ <u xml:id="u-65.0" who="#PrezesZarzaduZaglebiowskiegoParkuSportowegowSosnowcuKarinaSkowronek">Nie wiem, czy państwo zdążą, ale to jest bardzo blisko…</u>
+ <u xml:id="u-65.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Zdążymy.</u>
+ <u xml:id="u-65.2" who="#PrezesZarzaduZaglebiowskiegoParkuSportowegowSosnowcuKarinaSkowronek">…dosłownie jakieś 5 minut. Więc może umówmy się o 15.00 już na terenie Zagłębiowskiego Parku Sportowego.</u>
+ <u xml:id="u-65.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Czyli za dziesięć stąd, tak?</u>
+ <u xml:id="u-65.4" who="#PrezesZarzaduZaglebiowskiegoParkuSportowegowSosnowcuKarinaSkowronek">Ja tylko podam dla osób, które będą chciały dojechać same, że to jest ulica Zaruskiego 2, wjazd nr 1. Charakterystyczne jest to, że przy wjeździe stoją takie białe kontenery. Zaraz obok jest miejsce parkingowe, tak że każdy spokojnie może zaparkować. Zapraszam serdecznie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-66">
+ <u xml:id="u-66.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Słuchajcie, gen. Mariusz Zaruski to jest dopiero patron.</u>
+ <u xml:id="u-66.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Bardzo dziękuję jeszcze raz panu marszałkowi, gościom, senatorom.</u>
+ <u xml:id="u-66.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Zamykam posiedzenie Komisji Nauki, Edukacji i Sportu Senatu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
+ <u xml:id="u-66.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzWiatr">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-66.4" who="#komentarz">Koniec posiedzenia o godzinie 14 minut 16</u>
+ </div>
+ </body>
+ </text>
+ </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/pcpp/201923-snt-pcppx-00209-01/header.xml b/2019-2023/senat/komisje/pcpp/201923-snt-pcppx-00209-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..9ffe2f8
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/pcpp/201923-snt-pcppx-00209-01/header.xml
@@ -0,0 +1,75 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-snt-pcppx-00209-01">
+ <fileDesc>
+ <titleStmt>
+ <title>Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji (209.), Komisja Ustawodawcza (279.), Komisja Budżetu i Finansów Publicznych (163.)</title>
+ </titleStmt>
+ <publicationStmt>
+ <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+ </publicationStmt>
+ <sourceDesc>
+ <bibl>
+ <title>Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji (209.), Komisja Ustawodawcza (279.), Komisja Budżetu i Finansów Publicznych (163.)</title>
+ <publisher>Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+ <note type="system">III RP</note>
+ <note type="house">Senat</note>
+ <note type="termNo">10</note>
+ <note type="type">Komisja</note>
+ <note type="sessionNo" target="#PCPP">209</note>
+ <note type="sessionNo" target="#U">279</note>
+ <note type="sessionNo" target="#BFP">163</note>
+ <note type="part">1</note>
+ <date>2022-10-27</date>
+ </bibl>
+ </sourceDesc>
+ </fileDesc>
+ <profileDesc>
+ <particDesc>
+ <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+ <persName>Głos z sali</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="Glosyzsali" role="speaker">
+ <persName>Głosy z sali</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuAldonaFigura" role="speaker">
+ <persName>Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Aldona Figura</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+ <persName>Komentarz</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrzewodniczacyKazimierzKleina" role="speaker">
+ <persName>Przewodniczący Kazimierz Kleina</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorBarbaraZdrojewska" role="speaker">
+ <persName>Senator Barbara Zdrojewska</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorEwaMatecka" role="speaker">
+ <persName>Senator Ewa Matecka</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorJerzyCzerwinski" role="speaker">
+ <persName>Senator Jerzy Czerwiński</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorKazimierzMichalUjazdowski" role="speaker">
+ <persName>Senator Kazimierz Michał Ujazdowski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorLidiaStaron" role="speaker">
+ <persName>Senator Lidia Staroń</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorMagdalenaKochan" role="speaker">
+ <persName>Senator Magdalena Kochan</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="ZastepcaDyrektoraDepartamentuPrawaGospodarczegowMinisterstwieSprawiedliwosciEmilSzczepanik" role="speaker">
+ <persName>Zastępca Dyrektora Departamentu Prawa Gospodarczego w Ministerstwie Sprawiedliwości Emil Szczepanik</persName>
+ </person>
+ <org xml:id="PCPP" role="committee">
+ <orgName>Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji</orgName>
+ </org>
+ <org xml:id="U" role="committee">
+ <orgName>Komisja Ustawodawcza</orgName>
+ </org>
+ <org xml:id="BFP" role="committee">
+ <orgName>Komisja Budżetu i Finansów Publicznych</orgName>
+ </org>
+ </particDesc>
+ </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/pcpp/201923-snt-pcppx-00209-01/text_structure.xml b/2019-2023/senat/komisje/pcpp/201923-snt-pcppx-00209-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..7cd004e
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/pcpp/201923-snt-pcppx-00209-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,461 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+ <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+ <TEI>
+ <xi:include href="header.xml"/>
+ <text>
+ <body>
+ <div xml:id="div-1">
+ <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Początek posiedzenia o godzinie 9 minut 22</u>
+ <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Komisji Budżetu i Finansów Publicznych Kazimierz Kleina</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-2">
+ <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Otwieram wspólne posiedzenie Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Budżetu i Finansów Publicznych.</u>
+ <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Przedmiotem naszego posiedzenia jest rozpatrzenie poprawek i wniosków, które zostały zgłoszone na posiedzeniach komisji oraz na posiedzeniu plenarnym do ustawy o zmianie ustawy w celu przeciwdziałania lichwie.</u>
+ <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Czy są uwagi do porządku posiedzenia?</u>
+ <u xml:id="u-2.3" who="#Gloszsali">Nie ma.</u>
+ <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Nie ma.</u>
+ <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Informuję, że nasze posiedzenie ma charakter hybrydowy, tzn. senatorowie pracujący w sali i na zewnątrz mają te same prawa, a więc mogą zabierać głos i oczywiście głosować.</u>
+ <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Nasze posiedzenie jest transmitowane przez internet.</u>
+ <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">I kolejna uwaga. Czy w posiedzeniu uczestniczą osoby prowadzące działalność lobbingową w rozumieniu prawa? Nie ma takich osób.</u>
+ <u xml:id="u-2.8" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Działalność lobbingową… Czy coś powiedziałem nie tak?</u>
+ <u xml:id="u-2.10" who="#Gloszsali">Nie.</u>
+ <u xml:id="u-2.11" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Dobrze. Uwag do porządku obrad nie ma, więc przystępujemy do rozpatrzenia poprawek.</u>
+ <u xml:id="u-2.12" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Szanowni Państwo, nasza ustawa była rozpatrywana przed posiedzeniem przez 3 komisje – te, które dzisiaj się tym zajmują – ale zostały zgłoszone poprawki także na posiedzeniu plenarnym. Te poprawki, które zostały zgłoszone na posiedzeniu komisji i te zgłoszone na posiedzeniu plenarnym, nie są ze sobą sprzeczne, za wyjątkiem pierwszego wniosku, wniosku Komisji Budżetu i Finansów Publicznych. Dlaczego ten wniosek został w taki sposób przyjęty, to wszyscy państwo, członkowie komisji budżetu, ale także wszyscy senatorowie, wiedzą – dlatego, że zakładaliśmy, że zostaną zgłoszone poprawki na posiedzeniu plenarnym.</u>
+ <u xml:id="u-2.13" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">I teraz tak. Będziemy procedowali w tej sprawie zgodnie z przyjętą zasadą, a więc będą przedstawiane: poprawka, stanowisko rządu. Pan minister wczoraj poinformował, że nie będzie mógł być i że będzie reprezentowała pana ministra pani dyrektor. Oczywiście wyraziłem… wyraziliśmy na to zgodę. No więc będziemy prosili państwa o opinię i głosowanie zgodnie z zasadami.</u>
+ <u xml:id="u-2.14" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Teraz jeszcze uwagę do tej procedury ma pan senator Czerwiński.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-3">
+ <u xml:id="u-3.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Państwo Przewodniczący! Wysokie Komisje!</u>
+ <u xml:id="u-3.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Ponieważ te poprawki zostały zgłoszone wczoraj, a właściwie dzisiaj po północy, jest taka prośba – po to, żeby dobrze zrozumieć, o co chodzi w tych poprawkach – żeby do każdej z nich ustosunkowała się pani legislator, żeby pani mecenas w jednym, w dwóch zdaniach powiedziała, jaki jest sens każdej poprawki, prostym zdaniem.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-4">
+ <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Oczywiście. Jeżeli będą pytania co do istoty tych poprawek… To jest oczywista sprawa, że pani legislator każdą poprawkę będzie tu jeszcze komentowała według standardów legislacyjnych. Jeżeli będą jakieś pytania, to też ewentualnie udzielimy na nie odpowiedzi, ale bez wszczynania jakiejś większej dyskusji, bo dyskusja została przeprowadzona wczoraj, wbrew pozorom taka naprawdę mocna i pogłębiona.</u>
+ <u xml:id="u-4.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Pierwszy wniosek. Wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
+ <u xml:id="u-4.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Stanowisko rządu w tej sprawie?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-5">
+ <u xml:id="u-5.0" who="#ZastepcaDyrektoraDepartamentuPrawaGospodarczegowMinisterstwieSprawiedliwosciEmilSzczepanik">Popieramy.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-6">
+ <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Czy są uwagi Biura Legislacyjnego?</u>
+ <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Nie ma uwag.</u>
+ <u xml:id="u-6.2" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-6.3" who="#komentarz">Wesołość na sali</u>
+ <u xml:id="u-6.4" who="#Gloszsali">Jakąś wenę ma.</u>
+ <u xml:id="u-6.5" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Coś znowu pomieszałem? Jakieś słowa?</u>
+ <u xml:id="u-6.6" who="#Glosyzsali">Nie, nie…</u>
+ <u xml:id="u-6.7" who="#SenatorEwaMatecka">Niepotrzebne jest zdanie…</u>
+ <u xml:id="u-6.8" who="#komentarz">Wypowiedzi w tle nagrania</u>
+ <u xml:id="u-6.9" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Niepotrzebne jest stanowisko biura?</u>
+ <u xml:id="u-6.10" who="#Gloszsali">Nie.</u>
+ <u xml:id="u-6.11" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">No jest potrzebne to stanowisko, ponieważ Biuro Legislacyjne może powiedzieć, że powinny być wprowadzone zmiany. Takie może być stanowisko Biura Legislacyjnego. W związku z tym wprowadzenie lub przyjęcie ustawy bez poprawek może doprowadzić do tego, że nie zostaną przyjęte…</u>
+ <u xml:id="u-6.12" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-6.13" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">…istotne zmiany legislacyjne…</u>
+ <u xml:id="u-6.14" who="#komentarz">Wypowiedzi w tle nagrania</u>
+ <u xml:id="u-6.15" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">No więc pytanie do pani legislator było oczywiste i słuszne. Zresztą zgodne z intencją pana senatora Czerwińskiego.</u>
+ <u xml:id="u-6.16" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Przystępujemy do głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-6.17" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Kto jest za przyjęciem ustawy bez poprawek?</u>
+ <u xml:id="u-6.18" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">3 osoby za.</u>
+ <u xml:id="u-6.19" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-6.20" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">13 przeciw.</u>
+ <u xml:id="u-6.21" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
+ <u xml:id="u-6.22" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Nikt.</u>
+ <u xml:id="u-6.23" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Proszę o podanie łączne wyników, także zdalnych głosów senatorów.</u>
+ <u xml:id="u-6.24" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">8 głosów za, 18 – przeciw, 2 senatorów się wstrzymało. Wniosek nie otrzymał rekomendacji połączonych komisji.</u>
+ <u xml:id="u-6.25" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Poprawka pierwsza Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisji Ustawodawczej.</u>
+ <u xml:id="u-6.26" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Stanowisko rządu w tej sprawie?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-7">
+ <u xml:id="u-7.0" who="#ZastepcaDyrektoraDepartamentuPrawaGospodarczegowMinisterstwieSprawiedliwosciEmilSzczepanik">Przeciwko poprawce.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-8">
+ <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Przeciwko poprawce?</u>
+ <u xml:id="u-8.1" who="#ZastepcaDyrektoraDepartamentuPrawaGospodarczegowMinisterstwieSprawiedliwosciEmilSzczepanik">Tak.</u>
+ <u xml:id="u-8.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">A na posiedzeniu komisji byliście za?</u>
+ <u xml:id="u-8.3" who="#ZastepcaDyrektoraDepartamentuPrawaGospodarczegowMinisterstwieSprawiedliwosciEmilSzczepanik">Myślę, że to wynika z nieporozumienia. Wstępnie było…</u>
+ <u xml:id="u-8.4" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Nieporozumienia na posiedzeniu komisji?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-9">
+ <u xml:id="u-9.0" who="#ZastepcaDyrektoraDepartamentuPrawaGospodarczegowMinisterstwieSprawiedliwosciEmilSzczepanik">Nie, nie. Ostatecznie przed głosowaniem przedstawiciel Ministerstwa Sprawiedliwości powiedział, że nie popiera tej poprawki.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-10">
+ <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Okej.</u>
+ <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Stanowisko… Opinia Biura Legislacyjnego?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-11">
+ <u xml:id="u-11.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuAldonaFigura">Wyjaśnienie.</u>
+ <u xml:id="u-11.1" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuAldonaFigura">Wyjaśnię tę poprawkę. W tej poprawce chodzi o to, że ona porządkuje przepis, który w pierwotnej wersji stawiał wymogi wszystkim umowom, co do których oświadczenie w odrębnym akcie notarialnym znajdowało się jako tytuł egzekucyjny. Ona porządkuje ten przepis i teraz te wymogi będą dotyczyły tylko umowy pożyczki, i to wszystko będzie w jednym przepisie. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-12">
+ <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Przystępujemy do głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-12.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Kto jest za przyjęciem poprawki nr 1?</u>
+ <u xml:id="u-12.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">13 – za.</u>
+ <u xml:id="u-12.4" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-12.5" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">3 osoby przeciw.</u>
+ <u xml:id="u-12.6" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
+ <u xml:id="u-12.7" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">1 osoba.</u>
+ <u xml:id="u-12.8" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-12.9" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">19 – za, 8 – przeciw, 1 senator się wstrzymał. Poprawka otrzymała rekomendację komisji.</u>
+ <u xml:id="u-12.10" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Poprawka nr 2.</u>
+ <u xml:id="u-12.11" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Stanowisko rządu?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-13">
+ <u xml:id="u-13.0" who="#ZastepcaDyrektoraDepartamentuPrawaGospodarczegowMinisterstwieSprawiedliwosciEmilSzczepanik">Pozostawiamy zmianę w tym zakresie ocenie Biuru Legislacyjnemu Senatu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-14">
+ <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Biuru Legislacyjnemu… Poprzednio państwo poparliście tę poprawkę.</u>
+ <u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Proszę bardzo, Biuro Legislacyjne.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-15">
+ <u xml:id="u-15.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuAldonaFigura">To jest poprawka redakcyjna. Ona jest konieczna w celu poprawienia redakcji przepisu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-16">
+ <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Przystępujemy do głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Kto jest za przyjęciem poprawki nr 2?</u>
+ <u xml:id="u-16.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">13 – za.</u>
+ <u xml:id="u-16.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-16.4" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">3 osoby przeciw.</u>
+ <u xml:id="u-16.5" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
+ <u xml:id="u-16.6" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Nikt.</u>
+ <u xml:id="u-16.7" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Proszę o podanie łączne wyników.</u>
+ <u xml:id="u-16.8" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">19 – za, 6 głosów przeciw, 2 senatorów się wstrzymało.</u>
+ <u xml:id="u-16.9" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Poprawka otrzymała rekomendację komisji.</u>
+ <u xml:id="u-16.10" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Poprawka nr 3.</u>
+ <u xml:id="u-16.11" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Stanowisko rządu?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-17">
+ <u xml:id="u-17.0" who="#ZastepcaDyrektoraDepartamentuPrawaGospodarczegowMinisterstwieSprawiedliwosciEmilSzczepanik">Jesteśmy przeciwni tej poprawce.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-18">
+ <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Przeciw.</u>
+ <u xml:id="u-18.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Opinia Biura Legislacyjnego?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-19">
+ <u xml:id="u-19.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuAldonaFigura">Poprawka ma na celu podwyższenie pozaodsetkowych kosztów kredytów, inaczej określa pojęcie terminu długookresowego i krótkookresowego. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-20">
+ <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Czyli poprawka podnosi te koszty, jak mówimy, z 10% do 15%, ale wydłuża okres obowiązywania tego minimalnego oprocentowania do 90 dni, co dotyczy tych najczęściej pobieranych pożyczek. Czyli jest zdecydowanie korzystniejsza, bo wówczas to oprocentowanie wynosi tylko 5% – prawda? To znaczy chodzi o koszty. Koszty wynoszą 5%.</u>
+ <u xml:id="u-20.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Proszę bardzo, pan senator Czerwiński.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-21">
+ <u xml:id="u-21.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Mam 2 pytania. Jeśli chodzi o wnioskodawców tej poprawki, to prosiłbym o przedstawienie sensu jej wprowadzenia i odpowiedź, dlaczego wprowadzono ją na tak późnym etapie, czyli wczoraj, a właściwie dzisiaj po północy. Praktycznie rzecz biorąc, nie było nad nią dyskusji na sali, na posiedzeniu plenarnym, bo była wtedy nieznana jej treść.</u>
+ <u xml:id="u-21.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">A do rządu czy do przedstawicieli rządu mam pytanie: czy ta poprawka po prostu nie wyłamuje zębów tej ustawie i nie idzie w poprzek tej ustawy?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-22">
+ <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Krótkie wyjaśnienie, ponieważ jestem jednym z wnioskodawców oprócz senatora Pocieja. Myśmy na posiedzeniu Komisji Budżetu i Finansów Publicznych zapowiadali, że poprawki tego typu mogą się pojawić. Ta poprawka nie… Jak to było?</u>
+ <u xml:id="u-22.1" who="#Gloszsali">Nie wyłamuje zębów.</u>
+ <u xml:id="u-22.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Ona nie wyłamuje zębów tej ustawie. Wręcz odwrotnie. Jest to poprawka, która wydłuża okres minimalnego poziomu kosztów dla kredytów… To jest bardzo istotne wbrew pozorom.</u>
+ <u xml:id="u-22.3" who="#Gloszsali">Jakich kosztów?</u>
+ <u xml:id="u-22.4" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Kosztów kredytu dla pożyczkobiorców. To po pierwsze.</u>
+ <u xml:id="u-22.5" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Po drugie, zdecydowanie obniża te koszty w pożyczkach powyżej 15%, powyżej 90 dni, w stosunku do tego, co jest dzisiaj. Praktycznie o połowę te koszty obniża.</u>
+ <u xml:id="u-22.6" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Chcę też powiedzieć tak – wczoraj na posiedzeniu plenarnym także o tym dużo mówiłem – celem powinno być to, że zdecydowana większość pożyczek powinna być obsługiwana przez banki, w tym te małe pożyczki powinny być obsługiwane głównie przez banki lokalne, czyli banki spółdzielcze. Banki spółdzielcze mówią, że jeżeli nie będzie takiej możliwości, że to będzie jakoś zracjonalizowane, to one zostaną kompletnie wykluczone z możliwości udzielania takich właśnie pożyczek, które mają pełną gwarancję systemu bankowego. Dlatego wydaje mi się, że… No, nie chcę tu wszczynać dyskusji na nowo w tej sprawie, ale wydaje mi się, że to jest naprawdę w interesie konsumentów. Oczywiście można powiedzieć, że zawsze pożyczki… Bo pytanie jest takie: dlaczego generalnie ludzie idą po pożyczki do firm pożyczkowych, a nie idą do banków? To jest jakby pierwsze podstawowe pytanie. Cały system powinniśmy budować w taki sposób, żeby ludzie szli po pieniądze do banku, a nie do firm pożyczkowych. A to jest w zasadzie takie reperowanie sytuacji, w której banki tego nie robią ze względu na, no, różnego rodzaju rekomendacje, które otrzymują od KNF, także ze względu na przepisy ustawowe itd. Ta sprawa została przedyskutowana wczoraj na posiedzeniu plenarnym, więc nie chcę na nowo wszczynać dyskusji, żeby po prostu nie było uwag ze strony innych członków komisji, którzy uczestniczyli w posiedzeniu i przysłuchiwali się tej debacie także na posiedzeniu poprzez internet. To tyle.</u>
+ <u xml:id="u-22.7" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Ktoś jeszcze miał udzielić odpowiedzi? Aha, pani senator Staroń jeszcze. A potem przystępujemy do głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-22.8" who="#SenatorLidiaStaron">Proszę państwa…</u>
+ <u xml:id="u-22.9" who="#SenatorJerzyCzerwinski">I jeszcze rząd, jeśli można, bo było drugie pytanie do rządu.</u>
+ <u xml:id="u-22.10" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Rząd miał negatywne stanowisko w tej sprawie. Tak? Czy jeszcze nie…</u>
+ <u xml:id="u-22.11" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-23">
+ <u xml:id="u-23.0" who="#SenatorLidiaStaron">Proszę państwa, my rozmawiamy teraz o lichwie. Rozmawiamy o tym, że to są… O lichwie, o normalnej lichwie. Dzisiejsze przepisy są niegodziwe. 25%… Człowiek, który idzie do tej instytucji, która zresztą… Wszyscy, że tak powiem… Były osoby na posiedzeniu komisji i słyszeliśmy, jak to wygląda, to była walka tylko o zysk, o interes. No więc zwykły Kowalski idzie do tej instytucji, podpisuje umowę i od razu musi zapłacić 25%…</u>
+ <u xml:id="u-23.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">To jest w tej naszej poprawce. Tutaj Pani Senator mówi o…</u>
+ <u xml:id="u-23.2" who="#SenatorLidiaStaron">Ale chwileczkę… Ale czy mogę?</u>
+ <u xml:id="u-23.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Proszę oceniać naszą…</u>
+ <u xml:id="u-23.4" who="#SenatorLidiaStaron">Ja mówię o tym, jakie są dzisiaj przepisy.</u>
+ <u xml:id="u-23.5" who="#komentarz">Wypowiedzi w tle nagrania</u>
+ <u xml:id="u-23.6" who="#SenatorLidiaStaron">I teraz…</u>
+ <u xml:id="u-23.7" who="#SenatorMagdalenaKochan">…O poprawce, Pani Senator.</u>
+ <u xml:id="u-23.8" who="#SenatorLidiaStaron">Ale żeby wiadomo było, co to jest…</u>
+ <u xml:id="u-23.9" who="#SenatorMagdalenaKochan">My wiemy.</u>
+ <u xml:id="u-23.10" who="#SenatorLidiaStaron">To są koszty pozaodsetkowe. Przecież wszyscy wiedzą, jakie są dzisiaj odsetki. Te odsetki to jest jakiś kosmos. Odsetki – to jest zysk tych firm. A to są koszty pozaodsetkowe. I projekt mówi… Zresztą 5 miesięcy temu wszyscy z was, ja, wszyscy przegłosowaliśmy koszty pozaodsetkowe, żeby były 10 plus 5, jeżeli chodzi o tę poprawkę. 10 plus 5. Pojawił się projekt rządowy. I ten projekt mówi: 10 plus 10. Czyli idziesz… Podkreślam: pozaodsetkowe. Powyżej 3 miesięcy… Idziesz do tej firmy i nie ma… 25%… 10%…</u>
+ <u xml:id="u-23.11" who="#komentarz">Wypowiedzi w tle nagrania</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-24">
+ <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Pani Senator, tę sprawę dokładnie przedstawiała pani wczoraj na posiedzeniu plenarnym…</u>
+ <u xml:id="u-24.1" who="#SenatorLidiaStaron">Ale przecież nie wszyscy byli obecni.</u>
+ <u xml:id="u-24.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Ale, proszę…</u>
+ <u xml:id="u-24.3" who="#SenatorLidiaStaron">Ale chwileczkę, czy ja mogę…</u>
+ <u xml:id="u-24.4" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Nie możemy tak tego robić.</u>
+ <u xml:id="u-24.5" who="#SenatorLidiaStaron">Ale ja jestem wolny człowiek.</u>
+ <u xml:id="u-24.6" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-24.7" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Proszę… Tylko że wprowadza pani…</u>
+ <u xml:id="u-24.8" who="#SenatorLidiaStaron">Dobrze…</u>
+ <u xml:id="u-24.9" who="#komentarz">Wypowiedzi w tle nagrania</u>
+ <u xml:id="u-24.10" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">…w błąd w tej chwili. Proszę bardzo…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-25">
+ <u xml:id="u-25.0" who="#SenatorLidiaStaron">Chcę tylko powiedzieć, że wszyscy głosowali jeszcze za mniejszą…</u>
+ <u xml:id="u-25.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Mówimy o poprawce, która dzisiaj jest przedmiotem głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-25.2" who="#SenatorLidiaStaron">Dzisiaj jest poprawka nie w imieniu ludzi, na rzecz ludzi, tylko na rzecz firm, parabanków. Po prostu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-26">
+ <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">To chcę jeszcze powiedzieć w ten sposób. Koszty pozaodsetkowe np. przy kredycie… Zgodnie z tą naszą poprawką, która wydłuża te minimalne koszty do 90 dni – w przedłożeniu rządowym jest poniżej 30 dni – to jest 5%. Czyli od…</u>
+ <u xml:id="u-26.1" who="#SenatorLidiaStaron">A potem jest 30%.</u>
+ <u xml:id="u-26.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">…pożyczonego 1 tysiąca zł, pożyczonego na 3 miesiące, to jest 5% od tej kwoty. Plus oczywiście odsetki ustawowe…</u>
+ <u xml:id="u-26.3" who="#SenatorLidiaStaron">No właśnie.</u>
+ <u xml:id="u-26.4" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">…które są roczne.</u>
+ <u xml:id="u-26.5" who="#SenatorLidiaStaron">No właśnie.</u>
+ <u xml:id="u-26.6" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Ale koszty… Koszty są w tym momencie…</u>
+ <u xml:id="u-26.7" who="#SenatorLidiaStaron">Pozaodsetkowe wynoszą 30%, w waszej poprawce.</u>
+ <u xml:id="u-26.8" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Teraz stanowisko rządu w tej sprawie…</u>
+ <u xml:id="u-26.9" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Aha, jeszcze pan senator Ujazdowski.</u>
+ <u xml:id="u-26.10" who="#SenatorLidiaStaron">30%.</u>
+ <u xml:id="u-26.11" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Tak?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-27">
+ <u xml:id="u-27.0" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Tak, tak. Chcę zapytać, żeby mieć jasność. Czy koszty pozaodsetkowe wskutek poprawki rosną, czy maleją?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-28">
+ <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">W stosunku do tego, co jest dzisiaj…</u>
+ <u xml:id="u-28.1" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Pytam w stosunku do ustawy, do której zgłoszone są poprawki.</u>
+ <u xml:id="u-28.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Tak. W stosunku do tego, co jest dzisiaj, one maleją… Propozycja tej poprawki…</u>
+ <u xml:id="u-28.3" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Nie, do ustawy…</u>
+ <u xml:id="u-28.4" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Już mówię…</u>
+ <u xml:id="u-28.5" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">W stosunku do ustawy, a nie do tego, co jest dzisiaj.</u>
+ <u xml:id="u-28.6" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Ale całościowo mówię.</u>
+ <u xml:id="u-28.7" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Są 2 elementy. W części dla wszystkich kredytów do 90 dni, Senatorze Ujazdowski, do 90 dni one są na minimalnym poziomie. W przedłożeniu rządowym jest to tylko…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-29">
+ <u xml:id="u-29.0" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Pytam, Panie Przewodniczący, czy wskutek poprawki koszty pozaodsetkowe maleją, czy wzrastają?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-30">
+ <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Dla jednej części kredytobiorców one będą malały.</u>
+ <u xml:id="u-30.1" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">A dla innej części?</u>
+ <u xml:id="u-30.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">A dla innej części będą minimalnie wzrastały.</u>
+ <u xml:id="u-30.3" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">No, to nie ma sensu…</u>
+ <u xml:id="u-30.4" who="#SenatorLidiaStaron">30%.</u>
+ <u xml:id="u-30.5" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Tak, ale dla największej części będą malały.</u>
+ <u xml:id="u-30.6" who="#SenatorBarbaraZdrojewska">Powiedz jeszcze o tych bankach spółdzielczych…</u>
+ <u xml:id="u-30.7" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">No powiedziałem o bankach spółdzielczych, i to jest chyba jasne.</u>
+ <u xml:id="u-30.8" who="#SenatorBarbaraZdrojewska">Nie słyszałam.</u>
+ <u xml:id="u-30.9" who="#komentarz">Wypowiedzi w tle nagrania</u>
+ <u xml:id="u-30.10" who="#SenatorLidiaStaron">Ale ja…</u>
+ <u xml:id="u-30.11" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Stanowisko rządu w tej sprawie?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-31">
+ <u xml:id="u-31.0" who="#ZastepcaDyrektoraDepartamentuPrawaGospodarczegowMinisterstwieSprawiedliwosciEmilSzczepanik">Negatywne, dlatego że zmienia się reguła. Co do zasady zwiększają się koszty pozaodsetkowe kredytu. Dla pewnej kategorii dłużników się zmniejszają. Tylko w naszej ocenie liczbowo ta kategoria jest dużo mniejsza niż ta, której dotyczy podstawowa zasada, czyli 10 na 10 proponowane przez rząd. I w poprawce wprowadzona zmiana zwiększająca te koszty o 15%…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-32">
+ <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Panie Dyrektorze, tylko przecież prawda jest taka, że największym problemem są te małe pożyczki, kredyty brane w firmach pożyczkowych i krótkoterminowe – prawda? Jeżeli ktoś bierze kilkadziesiąt tysięcy złotych, to powinien – co do zasady, no, Panie Dyrektorze – korzystać nie z firm pożyczkowych…</u>
+ <u xml:id="u-32.1" who="#SenatorMagdalenaKochan">Tylko z banku.</u>
+ <u xml:id="u-32.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">…tylko z banku. Ale dlaczego nie idzie do banku? Ponieważ banki mu odmawiają. Prawda? I cały system jest na tyle źle zbudowany, że tak to właśnie wygląda.</u>
+ <u xml:id="u-32.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Pan senator Czerwiński, a potem głosujemy.</u>
+ <u xml:id="u-32.4" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Ta sprawa była naprawdę mocno przedyskutowana.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-33">
+ <u xml:id="u-33.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Ja bardzo krótko i będziemy mieli jasność tego, nad czym głosujemy.</u>
+ <u xml:id="u-33.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Tak jest.</u>
+ <u xml:id="u-33.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Tu są przedziały czasowe. Ja bym prosił, żeby pan dyrektor jasno określił, że w przedziale 0–30 było tak, będzie tak, zaś w przedziale 30–90 dni – bo o to chodzi – było tak, będzie tak, a powyżej 90 dni było tak, będzie tak. I to będzie wtedy oczywiste. Każdy będzie mógł sobie wyrobić zdanie.</u>
+ <u xml:id="u-33.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Dobrze.</u>
+ <u xml:id="u-33.4" who="#SenatorJerzyCzerwinski">A, i jeszcze jedna uwaga. Których kredytów, na jaki okres czasu jest najwięcej? Mówimy o firmach pożyczkowych, nie o bankach.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-34">
+ <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Tylko, proszę państwa…</u>
+ <u xml:id="u-34.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Czyli do których…</u>
+ <u xml:id="u-34.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">…ta sprawa naprawdę była mocno dyskutowana na posiedzeniach komisji. No i co do zasady…</u>
+ <u xml:id="u-34.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Nie było to dyskutowane, bo poprawki były złożone dzisiaj, 5 minut po północy.</u>
+ <u xml:id="u-34.4" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Ale komisja budżetu…</u>
+ <u xml:id="u-34.5" who="#SenatorJerzyCzerwinski">No więc proszę kitu nie wciskać.</u>
+ <u xml:id="u-34.6" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">…także tę sprawę…</u>
+ <u xml:id="u-34.7" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Przepraszam, bo…</u>
+ <u xml:id="u-34.8" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">…dokładnie analizowała i państwo na posiedzeniach swoich komisji też mogliście o to pytać. Ale ponieważ senatorowie muszą wyjść po prostu za chwileczkę… Panie Dyrektorze, w takim razie proszę jeszcze o tę informację, jeżeli dysponujecie nią w tej chwili.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-35">
+ <u xml:id="u-35.0" who="#ZastepcaDyrektoraDepartamentuPrawaGospodarczegowMinisterstwieSprawiedliwosciEmilSzczepanik">To ja mogę odpowiedzieć na pytania…</u>
+ <u xml:id="u-35.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">No dokładnie tak. Jaki…</u>
+ <u xml:id="u-35.2" who="#ZastepcaDyrektoraDepartamentuPrawaGospodarczegowMinisterstwieSprawiedliwosciEmilSzczepanik">Chodzi o to, że te pożyczki, które są do 30 dni, to sytuacja się nie zmienia po wprowadzeniu poprawki. Tych pożyczek, w przypadku których termin spłaty wynosi powyżej 30 do 90 dni sytuacja się poprawia…</u>
+ <u xml:id="u-35.3" who="#komentarz">Wypowiedzi w tle nagrania</u>
+ <u xml:id="u-35.4" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Poczekajcie.</u>
+ <u xml:id="u-35.5" who="#ZastepcaDyrektoraDepartamentuPrawaGospodarczegowMinisterstwieSprawiedliwosciEmilSzczepanik">Poprawia się sytuacja, w stosunku do tego, co proponuje rząd. Natomiast we wszystkich pożyczkach, co do których termin spłaty jest powyżej 90 dni, pogarsza się.</u>
+ <u xml:id="u-35.6" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Pogarsza się…</u>
+ <u xml:id="u-35.7" who="#ZastepcaDyrektoraDepartamentuPrawaGospodarczegowMinisterstwieSprawiedliwosciEmilSzczepanik">To jest zasada. I naszym zdaniem nie można tego ocenić teraz liczbowo, w danym momencie, ponieważ ta sytuacja jest dynamiczna.</u>
+ <u xml:id="u-35.8" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Dokładnie.</u>
+ <u xml:id="u-35.9" who="#ZastepcaDyrektoraDepartamentuPrawaGospodarczegowMinisterstwieSprawiedliwosciEmilSzczepanik">To też ma oczywiście znaczenie dla tego, jak ostatecznie liczba umów się rozłoży.</u>
+ <u xml:id="u-35.10" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Dokładnie.</u>
+ <u xml:id="u-35.11" who="#ZastepcaDyrektoraDepartamentuPrawaGospodarczegowMinisterstwieSprawiedliwosciEmilSzczepanik">Dla pewnych klientów będzie to korzystne, dla innych nie. Ale w ocenie rządu więcej będzie klientów, którzy na tym stracą, niż tych, którzy zyskają.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-36">
+ <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Wiemy… stanowisko jest jasne w tej chwili.</u>
+ <u xml:id="u-36.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Przystępujemy do głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-36.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Kto jest za przyjęciem poprawki nr 3?</u>
+ <u xml:id="u-36.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">12 – za.</u>
+ <u xml:id="u-36.4" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-36.5" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">4 – przeciw.</u>
+ <u xml:id="u-36.6" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
+ <u xml:id="u-36.7" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">1 senator się wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-36.8" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Proszę o podanie łączne wyników.</u>
+ <u xml:id="u-36.9" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">18 – za, 7 – przeciw i 1 senator się wstrzymał. Poprawka otrzymała rekomendację.</u>
+ <u xml:id="u-36.10" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Poprawka nr 4.</u>
+ <u xml:id="u-36.11" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Stanowisko rządu?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-37">
+ <u xml:id="u-37.0" who="#ZastepcaDyrektoraDepartamentuPrawaGospodarczegowMinisterstwieSprawiedliwosciEmilSzczepanik">Jesteśmy przeciwni tej poprawce.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-38">
+ <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Przeciwni.</u>
+ <u xml:id="u-38.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Biuro Legislacyjne?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-39">
+ <u xml:id="u-39.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuAldonaFigura">Poprawka ma na celu uzupełnienie przepisu o wyłączenie działania kodeksu cywilnego i przepisów dotyczących pożyczki wobec podmiotów, które udzielają kredytu płatniczego. Czyli chodzi o takie produkty, które nie są stricte pożyczką, tylko np. jest to limit kredytowy w rachunku, karta kredytowa. Takie produkty nazywa się kredytem płatniczym. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-40">
+ <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Ona jest korzystna także dla kredytobiorców.</u>
+ <u xml:id="u-40.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Przystępujemy do głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-40.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Kto jest za przyjęciem poprawki nr 4?</u>
+ <u xml:id="u-40.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">13 – za.</u>
+ <u xml:id="u-40.4" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-40.5" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
+ <u xml:id="u-40.6" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Nie ma zgłoszeń.</u>
+ <u xml:id="u-40.7" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Łączne wyniki – poproszę o ich podanie.</u>
+ <u xml:id="u-40.8" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">19 głosów za, 7 – przeciw, 1 senator się wstrzymał. Poprawka otrzymała poparcie.</u>
+ <u xml:id="u-40.9" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Poprawka nr 7.</u>
+ <u xml:id="u-40.10" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Stanowisko rządu?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-41">
+ <u xml:id="u-41.0" who="#ZastepcaDyrektoraDepartamentuPrawaGospodarczegowMinisterstwieSprawiedliwosciEmilSzczepanik">Negatywne stanowisko.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-42">
+ <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Negatywne.</u>
+ <u xml:id="u-42.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Pani mecenas?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-43">
+ <u xml:id="u-43.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuAldonaFigura">Poprawka zmierza do tego, żeby zapobiec temu, aby przepis dotyczący oceny zdolności kredytowej działał wstecz. Nowe przepisy wprowadzają ocenę zdolności kredytowej na nowych zasadach. Przepis w takim kształcie, w jakim jest obecnie, działałby wstecz…</u>
+ <u xml:id="u-43.1" who="#Gloszsali">Poprawka piąta.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-44">
+ <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">No, mówi pani o piątej.</u>
+ <u xml:id="u-44.1" who="#Gloszsali">O piątej.</u>
+ <u xml:id="u-44.2" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuAldonaFigura">Tak, to jest piąta.</u>
+ <u xml:id="u-44.3" who="#Gloszsali">O siódmej mówiłeś.</u>
+ <u xml:id="u-44.4" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Aha, mówimy o piątej. Przepraszam, o piątej.</u>
+ <u xml:id="u-44.5" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuAldonaFigura">Piąta. Tak.</u>
+ <u xml:id="u-44.6" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">No, tu są emocje, przepraszam.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-45">
+ <u xml:id="u-45.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuAldonaFigura">Gdyby przepis został w takim kształcie, w jakim jest obecnie w ustawie, to mogłoby to grozić koniecznością ponownej oceny zdolności kredytowej przy umowach już zawartych. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-46">
+ <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Przystępujemy do głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-46.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Kto jest za przyjęciem poprawki nr 5?</u>
+ <u xml:id="u-46.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">14 – za.</u>
+ <u xml:id="u-46.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-46.4" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">3 osoby przeciw.</u>
+ <u xml:id="u-46.5" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
+ <u xml:id="u-46.6" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">1 senator.</u>
+ <u xml:id="u-46.7" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Proszę o podanie łączne wyników.</u>
+ <u xml:id="u-46.8" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">19 – za, 5 – przeciw, 4 senatorów się wstrzymało. Poprawka otrzymała rekomendację.</u>
+ <u xml:id="u-46.9" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Nad następnymi poprawkami, nr 6, 7 i 8, należy głosować łącznie. Przyjęcie tych poprawek wyklucza głosowanie nad poprawką nr 9.</u>
+ <u xml:id="u-46.10" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Stanowisko rządu w tej sprawie?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-47">
+ <u xml:id="u-47.0" who="#ZastepcaDyrektoraDepartamentuPrawaGospodarczegowMinisterstwieSprawiedliwosciEmilSzczepanik">Jesteśmy przeciwni.</u>
+ <u xml:id="u-47.1" who="#komentarz">Przewodniczący Kazimierz Klein</u>
+ <u xml:id="u-47.2" who="#ZastepcaDyrektoraDepartamentuPrawaGospodarczegowMinisterstwieSprawiedliwosciEmilSzczepanik">Jeśli chodzi o dziewiątą, to pozostawiamy to do oceny Biuru Legislacyjnemu Senatu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-48">
+ <u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Proszę bardzo, Biuro Legislacyjne.</u>
+ <u xml:id="u-48.1" who="#SenatorBarbaraZdrojewska">Ale jak wyłączasz dziewiątą…</u>
+ <u xml:id="u-48.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">No, ponieważ szósta, siódma i ósma są głosowane łącznie. Przyjęcie poprawek nr 6, 7 i 8 wyklucza dziewiątą. Dlatego muszę mieć opinię, dlaczego dziewiątą. Także może być tu „przeciw” lub „za” – prawda? Po to, żeby senatorowie mieli jak gdyby orientację w tym głosowaniu.</u>
+ <u xml:id="u-48.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-49">
+ <u xml:id="u-49.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuAldonaFigura">Poprawki nr 6, 7, 8 są ze sobą związane z uwagi na to, że… poprawki nr 6 i 7 są konsekwencją poprawki nr 8. Poprawka nr 8 wydłuża termin wejścia w życie całej ustawy, która miałaby wchodzić w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia z wyjątkiem przepisu dotyczącego nadzoru, który miałby wchodzić w życie w takim terminie, jaki teraz jest określony w ustawie…</u>
+ <u xml:id="u-49.1" who="#komentarz">Przewodniczący Kazimierz Klein</u>
+ <u xml:id="u-49.2" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuAldonaFigura">Tak, 1 stycznia 2024 r.</u>
+ <u xml:id="u-49.3" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuAldonaFigura">Poprawka nr 9 to jest natomiast poprawka legislacyjna, która naprawia pewien błąd. W przepisie o wejściu w życie ustawy zostały zastosowane wyłączenia pewnej grupy przepisów, które wchodzą w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia. I te przepisy potrzebują przepisów przejściowych, które muszą być dołączone do tej grupy i które muszą wchodzić w życie w tym samym terminie, żeby mogły poprawnie i prawidłowo działać, zgodnie z celem ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-50">
+ <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-50.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Czyli jeżeli przyjmiemy tutaj 6-miesięczny okres w związku z wejściem w życie tej ustawy, to wówczas ten problem po prostu się rozwiąże – prawda?</u>
+ <u xml:id="u-50.2" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-50.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Że nie będzie…</u>
+ <u xml:id="u-50.4" who="#komentarz">Wypowiedzi w tle nagrania</u>
+ <u xml:id="u-50.5" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Tak.</u>
+ <u xml:id="u-50.6" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Przystępujemy do głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-50.7" who="#SenatorLidiaStaron">Ja chcę coś powiedzieć.</u>
+ <u xml:id="u-50.8" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Proszę bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-50.9" who="#SenatorLidiaStaron">Dziękuję. Proszę państwa…</u>
+ <u xml:id="u-50.10" who="#Gloszsali">Mikrofon.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-51">
+ <u xml:id="u-51.0" who="#SenatorLidiaStaron">Przepraszam.</u>
+ <u xml:id="u-51.1" who="#SenatorLidiaStaron">…To jest najważniejsza poprawka. Oczywiście oprócz tamtej, która już jest przegłosowana. To dotyczy vacatio legis. Te przepisy w tej ustawie mówią, że ta granica… Te niekorzystne przepisy…</u>
+ <u xml:id="u-51.2" who="#komentarz">Wypowiedzi w tle nagrania</u>
+ <u xml:id="u-51.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Już, Pani Senator Kochan…</u>
+ <u xml:id="u-51.4" who="#SenatorLidiaStaron">Ale…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-52">
+ <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Już głosujemy. Tak, już głosujemy.</u>
+ <u xml:id="u-52.1" who="#Gloszsali">Musimy głosować.</u>
+ <u xml:id="u-52.2" who="#SenatorMagdalenaKochan">Boję się, że nie zdążę na głosowania…</u>
+ <u xml:id="u-52.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Też idę na tamto posiedzenie.</u>
+ <u xml:id="u-52.4" who="#Gloszsali">Ja też idę.</u>
+ <u xml:id="u-52.5" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Wszyscy idziemy.</u>
+ <u xml:id="u-52.6" who="#SenatorMagdalenaKochan">No właśnie.</u>
+ <u xml:id="u-52.7" who="#SenatorLidiaStaron">Te przepisy, które są…</u>
+ <u xml:id="u-52.8" who="#komentarz">Wypowiedzi w tle nagrania</u>
+ <u xml:id="u-52.9" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Te przepisy…</u>
+ <u xml:id="u-52.10" who="#komentarz">Wypowiedzi w tle nagrania</u>
+ <u xml:id="u-52.11" who="#Gloszsali">Ale przepraszam…</u>
+ <u xml:id="u-52.12" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Szybciutko, pani poseł powie jednym zdaniem…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-53">
+ <u xml:id="u-53.0" who="#SenatorLidiaStaron">Te przepisy, które są w ustawie, mówią, że jest 30 dni. 30 dni. W końcu tych nikczemnych przepisów, które są dzisiaj, już nie będzie. Czy one będą takie, czy będą w tej, czy w tamtej ustawie, ale nie będzie… A ta poprawka…</u>
+ <u xml:id="u-53.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Dobrze.</u>
+ <u xml:id="u-53.2" who="#SenatorLidiaStaron">…mówi, że będzie pół roku. Czyli ta zima, która będzie w tym roku… A wiemy, jaka trudna jest sytuacja ludzi. Dzisiaj walczymy o węgiel, nie wiadomo o co jeszcze… A tutaj…</u>
+ <u xml:id="u-53.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Dobra.</u>
+ <u xml:id="u-53.4" who="#SenatorLidiaStaron">…koszty pozaodsetkowe…</u>
+ <u xml:id="u-53.5" who="#komentarz">Wypowiedzi w tle nagrania</u>
+ <u xml:id="u-53.6" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Rozumiemy. Już rozumiemy.</u>
+ <u xml:id="u-53.7" who="#SenatorLidiaStaron">…będą wynosić 50%.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-54">
+ <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Rozumiemy.</u>
+ <u xml:id="u-54.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Przystępujemy do głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-54.2" who="#SenatorLidiaStaron">Pół roku…</u>
+ <u xml:id="u-54.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Kto jest za przyjęciem poprawki szóstej…</u>
+ <u xml:id="u-54.4" who="#SenatorLidiaStaron">Ludzie, pół roku…</u>
+ <u xml:id="u-54.5" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">…siódmej i ósmej?</u>
+ <u xml:id="u-54.6" who="#SenatorLidiaStaron">Jezus… Przecież to są…</u>
+ <u xml:id="u-54.7" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">13 – za.</u>
+ <u xml:id="u-54.8" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-54.9" who="#SenatorLidiaStaron">Ale lobbing…</u>
+ <u xml:id="u-54.10" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-54.11" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">4 osoby przeciw.</u>
+ <u xml:id="u-54.12" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
+ <u xml:id="u-54.13" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">2 osoby.</u>
+ <u xml:id="u-54.14" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Proszę o podanie łączne wyników.</u>
+ <u xml:id="u-54.15" who="#SenatorLidiaStaron">Troska… Trzeba było rok dać albo 2 lata.</u>
+ <u xml:id="u-54.16" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-54.17" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ <u xml:id="u-54.18" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Ile?</u>
+ <u xml:id="u-54.19" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">17 – za, 8 – przeciw, 4 senatorów się wstrzymało.</u>
+ <u xml:id="u-54.20" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Poprawki otrzymały poparcie.</u>
+ <u xml:id="u-54.21" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ <u xml:id="u-54.22" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">W związku z tym nie głosujemy nad poprawką nr 9.</u>
+ <u xml:id="u-54.23" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">W ten sposób zakończyliśmy głosowanie.</u>
+ <u xml:id="u-54.24" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Wyznaczamy senatora sprawozdawcę.</u>
+ <u xml:id="u-54.25" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ <u xml:id="u-54.26" who="#Gloszsali">Pan senator.</u>
+ <u xml:id="u-54.27" who="#Gloszsali">Pan przewodniczący.</u>
+ <u xml:id="u-54.28" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Kleina – tak?</u>
+ <u xml:id="u-54.29" who="#Gloszsali">Tak.</u>
+ <u xml:id="u-54.30" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Zgłoszony jest.</u>
+ <u xml:id="u-54.31" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Kleina przewodniczącym. Zgoda?</u>
+ <u xml:id="u-54.32" who="#Gloszsali">Tak.</u>
+ <u xml:id="u-54.33" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">To znaczy sprawozdawcą.</u>
+ <u xml:id="u-54.34" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ <u xml:id="u-54.35" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Proszę?</u>
+ <u xml:id="u-54.36" who="#SenatorLidiaStaron">Ja byłam sprawozdawcą…</u>
+ <u xml:id="u-54.37" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">No, ja też byłem sprawozdawcą, więc w którymś momencie trzeba…</u>
+ <u xml:id="u-54.38" who="#Gloszsali">My wyznaczyliśmy kogoś innego…</u>
+ <u xml:id="u-54.39" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Dziękuję bardzo. Zamykam posiedzenie.</u>
+ <u xml:id="u-54.40" who="#PrzewodniczacyKazimierzKleina">Dziękuję gościom. Do zobaczenia na posiedzeniu.</u>
+ <u xml:id="u-54.41" who="#komentarz">Koniec posiedzenia o godzinie 9 minut 48</u>
+ </div>
+ </body>
+ </text>
+ </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/rpss/201923-snt-rpssx-00131-01/header.xml b/2019-2023/senat/komisje/rpss/201923-snt-rpssx-00131-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..f8b34dd
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/rpss/201923-snt-rpssx-00131-01/header.xml
@@ -0,0 +1,64 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-snt-rpssx-00131-01">
+ <fileDesc>
+ <titleStmt>
+ <title>Komisja Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej (131.)</title>
+ </titleStmt>
+ <publicationStmt>
+ <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+ </publicationStmt>
+ <sourceDesc>
+ <bibl>
+ <title>Komisja Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej (131.)</title>
+ <publisher>Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+ <note type="system">III RP</note>
+ <note type="house">Senat</note>
+ <note type="termNo">10</note>
+ <note type="type">Komisja</note>
+ <note type="sessionNo" target="#RPSS">131</note>
+ <note type="part">1</note>
+ <date>2022-11-15</date>
+ </bibl>
+ </sourceDesc>
+ </fileDesc>
+ <profileDesc>
+ <particDesc>
+ <person xml:id="Glosyzsali" role="speaker">
+ <persName>Głosy z sali</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuBozenaLangner" role="speaker">
+ <persName>Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Bożena Langner</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+ <persName>Komentarz</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha" role="speaker">
+ <persName>Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej Barbara Socha</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrzewodniczacyJanFilipLibicki" role="speaker">
+ <persName>Przewodniczący Jan Filip Libicki</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed" role="speaker">
+ <persName>Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej Stanisław Szwed</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorArturDunin" role="speaker">
+ <persName>Senator Artur Dunin</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorEwaGaweda" role="speaker">
+ <persName>Senator Ewa Gawęda</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorMagdalenaKochan" role="speaker">
+ <persName>Senator Magdalena Kochan</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="ZastepcaDyrektoraDepartamentuPolitykiRodzinnejwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejDorotaGierej" role="speaker">
+ <persName>Zastępca Dyrektora Departamentu Polityki Rodzinnej w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej Dorota Gierej</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="ZastepcaPrzewodniczacegoMagdalenaKochan" role="speaker">
+ <persName>Zastępca Przewodniczącego Magdalena Kochan</persName>
+ </person>
+ <org xml:id="RPSS" role="committee">
+ <orgName>Komisja Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej</orgName>
+ </org>
+ </particDesc>
+ </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/rpss/201923-snt-rpssx-00131-01/text_structure.xml b/2019-2023/senat/komisje/rpss/201923-snt-rpssx-00131-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..cd7f8ab
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/rpss/201923-snt-rpssx-00131-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,253 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+ <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+ <TEI>
+ <xi:include href="header.xml"/>
+ <text>
+ <body>
+ <div xml:id="div-1">
+ <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Początek posiedzenia o godzinie 12 minut 31</u>
+ <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczą przewodniczący Jan Filip Libicki oraz zastępca przewodniczącego Magdalena Kochan</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-2">
+ <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Szanowni Państwo!</u>
+ <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Otwieram posiedzenie senackiej Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej.</u>
+ <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Witam panie i panów senatorów, witam państwa ministrów ze współpracownikami, witam panią Martę, specjalistkę nie tylko od komisji do spraw klimatu, ale również od psów rasy chihuahua.</u>
+ <u xml:id="u-2.3" who="#komentarz">Wesołość na sali</u>
+ <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Tak jest, bo pani Marta ma dwa psy rasy chihuahua, a ja mam jednego. Witam panią legislator.</u>
+ <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Porządek dzisiejszego posiedzenia przewiduje 3 punkty. Pierwszy to rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw, drugi to rozpatrzenie „Sprawozdania Rady Ministrów z realizacji ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci w 2021 roku”, a trzeci to rozpatrzenie „Sprawozdania Rady Ministrów z realizacji ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 w 2021 r.”. I to jest tyle, jeśli chodzi o to posiedzenie.</u>
+ <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Czy ktoś z państwa senatorów ma jakieś uwagi do przedstawionego porządku obrad?</u>
+ <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Nie widzę, nie słyszę zgłoszeń.</u>
+ <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Ja tylko chciałbym uprzedzić, że po pierwszym punkcie, gdy pan minister będzie wychodził, przekażę na chwilę prowadzenie pani przewodniczącej, bo muszę zamienić z panem ministrem dwa słowa w kwestii interwencyjnej.</u>
+ <u xml:id="u-2.9" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-2.10" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Nie, nie, skąd, nie, nie. My się za długo z panem ministrem znamy, żeby pan minister się mnie bał.</u>
+ <u xml:id="u-2.11" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Dobrze.</u>
+ <u xml:id="u-2.12" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Teraz przechodzimy do realizacji punktu pierwszego: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw.</u>
+ <u xml:id="u-2.13" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Oddaję głos panu ministrowi Stanisławowi Szwedowi.</u>
+ <u xml:id="u-2.14" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-3">
+ <u xml:id="u-3.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-3.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!</u>
+ <u xml:id="u-3.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Przedstawiam projekt zmiany ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw, druk senacki nr 852. Króciutko omówię najważniejsze zmiany, które są w tym projekcie.</u>
+ <u xml:id="u-3.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Pierwsza zmiana dotyczy wprowadzenia możliwości podpisywania decyzji, postanowień i pism Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nadrukiem imienia i nazwiska, czyli zastąpienia własnoręcznego podpisu nadrukiem imienia i nazwiska, oraz stanowiska służbowego upoważnionego pracownika. To zdecydowanie przyśpieszy i ułatwi proces wydawania decyzji oraz postanowień czy innych pism sporządzanych w sposób masowy z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego przez ZUS. Analogiczną możliwość wprowadzamy dla organów emerytalno-rentowych realizujących zadania w ramach ustaw o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin.</u>
+ <u xml:id="u-3.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Druga zmiana dotyczy regulacji, na mocy której płatnicy składek, którzy zawarli umowy o rozłożeniu na raty należności lub odroczeniu terminu płatności składek, traktowani są jako osoby nieposiadające zadłużenia wobec ZUS. To rozwiązanie wychodzi naprzeciw uwagom zgłaszanym do decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Zwracano uwagę, że osoby, które chciały zrealizować rozłożenie płatności na raty przy zasiłku chorobowym czy zasiłku dotyczącym macierzyństwa, nie są traktowane jak osoby, które tego zadłużenia, że tak powiem, się pozbyły. Stąd doprecyzowanie i zmiana tej ustawy, żeby wszyscy byli traktowani jednakowo, aby było tak, że jeżeli zawierają umowy dotyczące układów ratalnych, to wtedy nie są traktowani jak dłużnicy. Bardzo ważna zmiana i też konieczna, potrzebna.</u>
+ <u xml:id="u-3.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Trzecia sprawa to jest doprecyzowanie przepisów w zakresie doręczania pism w postaci elektronicznej. Tutaj też dokonujemy zmian, które mają jednocześnie poprawić możliwość doręczenia elektronicznego przez PUE ZUS. Wprowadzamy tu jednolite zasady.</u>
+ <u xml:id="u-3.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Jeśli chodzi o doprecyzowanie przepisów w zakresie nienależnie pobranych świadczeń, w tym dotyczących także świadczeń w formie odroczenia terminu płatności lub rozłożenia na raty, to tutaj też dokonujemy zmian.</u>
+ <u xml:id="u-3.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Jeśli chodzi o kwestię związaną z wstrzymaniem, kwestię wstrzymania wypłaty zasiłku, to o tym już mówiłem, ta zmiana została już omówiona.</u>
+ <u xml:id="u-3.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Ostatnia zmiana dotyczy renty socjalnej, wprowadzenia zmiany. Będzie możliwość na wniosek osoby wystąpienia o zamianę uprawnienia do świadczenia wypłaconego przez ZUS, tzw. renty uczniowskiej, na uprawnienie do renty socjalnej. Ze względu na analogiczny krąg uprawnionych do renty uczniowskiej i socjalnej oraz czas powstania niezdolności do pracy proponuje się, aby osoby uprawnione do renty uczniowskiej mogły wystąpić, składając wniosek do ZUS, o zamianę otrzymywanej renty na rentę socjalną. Z dniem przyznania prawa do renty socjalnej dotychczasowe prawo do renty uczniowskiej ustanie, wygaśnie z mocy prawa. Powyższe rozwiązanie wychodzi naprzeciw oczekiwaniom osób uprawnionych do renty uczniowskiej, ponieważ pozwala na pobieranie równocześnie 2 świadczeń, tj. renty socjalnej oraz renty rodzinnej. Osoby pobierające rentę uczniowską takiej możliwości nie mają. Ze względu na niewielką grupę osób uprawnionych do renty uczniowskiej, ok. 1 osoba na 100 tysięcy osób, a tym bardziej w zbiegu z rentą rodzinną, nie wpływa to na stan finansów publicznych, czyli nie będzie rodzić skutków finansowych, a wychodzi naprzeciw postulatom zgłaszanym przez to środowisko. Renta uczniowska jest świadczeniem wygasającym, przyznanym jeszcze na podstawie ustawy z 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników, i prawo do niej zachowały po 1 stycznia 1999 r. osoby, które są nadal całkowicie niezdolne do pracy.</u>
+ <u xml:id="u-3.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">To są właściwie najważniejsze zmiany, które zostały przyjęte przez Sejm. Ustawa została przyjęta niemal jednogłośnie. Tak że wnoszę do Wysokiej Komisji o pozytywne rozpatrzenie projektu ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-4">
+ <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-4.1" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Pozwolę sobie na pewien komentarz. ZUS jest obarczany różnymi, kolejnymi zadaniami i jak na liczbę tych zadań, zaskakująco sprawnie sobie z tym radzi.</u>
+ <u xml:id="u-4.2" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-4.3" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Tak, kosztem ludzkim, to jest jedno, ale też kosztem, myślę, zinformatyzowania i uproszczenia wielu procedur, więc osobiście z zadowoleniem witam to, że proces usprawniania tych procedur trwa, czego jesteśmy świadkami w przypadku tej ustawy. Tyle mojego komentarza.</u>
+ <u xml:id="u-4.4" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zabrać głos w tej sprawie?</u>
+ <u xml:id="u-4.5" who="#SenatorMagdalenaKochan">Może pani legislator…</u>
+ <u xml:id="u-4.6" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">A przepraszam bardzo, tak, pani legislator. Bardzo dziękuję pani przewodniczącej za, że tak powiem, zdyscyplinowanie mnie.</u>
+ <u xml:id="u-4.7" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Proszę bardzo, Pani Legislator.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-5">
+ <u xml:id="u-5.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuBozenaLangner">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-5.1" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuBozenaLangner">Biuro Legislacyjne nie wnosi żadnych uwag, nie mamy zastrzeżeń do tej ustawy.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-6">
+ <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Dobrze. Dziękuję bardzo Biuru Legislacyjnemu.</u>
+ <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Czy państwo senatorowie mają jakieś uwagi do tej ustawy?</u>
+ <u xml:id="u-6.2" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Nie widzę zgłoszeń państwa senatorów.</u>
+ <u xml:id="u-6.3" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">W takim razie myślę, że dla uproszczenia sprawy ja postawię wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek. To tak, żeby było prościej. Stawiam taki wniosek.</u>
+ <u xml:id="u-6.4" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Innych wniosków legislacyjnych, innych zgłoszeń nie widzę.</u>
+ <u xml:id="u-6.5" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem tej ustawy bez poprawek? Proszę o podniesienie ręki.</u>
+ <u xml:id="u-6.6" who="#komentarz">5</u>
+ <u xml:id="u-6.7" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-6.8" who="#komentarz">0</u>
+ <u xml:id="u-6.9" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-6.10" who="#komentarz">0</u>
+ <u xml:id="u-6.11" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Nikt się nie wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-6.12" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Proszę o doliczenie głosów senatorów obradujących zdalnie i podanie wyniku.</u>
+ <u xml:id="u-6.13" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">5 głosów za, jednogłośnie. Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-6.14" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Pozostaje wyznaczenie senatora sprawozdawcy.</u>
+ <u xml:id="u-6.15" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Czy ktoś z państwa senatorów chciałby podjąć się bycia sprawozdawcą tej ustawy? Czy są chętni?</u>
+ <u xml:id="u-6.16" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Jeżeli nie ma chętnych, to w takim razie przewodniczący będzie musiał wziąć na siebie ten trud i niniejszym to czynię.</u>
+ <u xml:id="u-6.17" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Rozumiem, że nie ma sprzeciwu. Nie widzę, nie słyszę głosów sprzeciwu.</u>
+ <u xml:id="u-6.18" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">W związku z tym zamykam prace nad punktem pierwszym.</u>
+ <u xml:id="u-6.19" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Pan minister wychodzi?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-7">
+ <u xml:id="u-7.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Dziękuję bardzo Wysokiej Komisji za pozytywne rozpatrzenie ustawy i przyjęcie jej bez uwag. Bardzo dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-8">
+ <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">To ja w takim razie, przechodząc do punktu drugiego, oddam na chwilę prowadzenie pani przewodniczącej, a pana Sławka poproszę o pomoc w wyjeździe stąd. Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-8.1" who="#komentarz">Przewodnictwo obrad obejmuje zastępca przewodniczącego Magdalena Kochan</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-9">
+ <u xml:id="u-9.0" who="#ZastepcaPrzewodniczacegoMagdalenaKochan">Przed nami punkt drugi porządku obrad – momencik, wyłączę to – to jest rozpatrzenie „Sprawozdania Rady Ministrów z realizacji ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci w 2021 roku”.</u>
+ <u xml:id="u-9.1" who="#ZastepcaPrzewodniczacegoMagdalenaKochan">Już oddaję głos.</u>
+ <u xml:id="u-9.2" who="#ZastepcaPrzewodniczacegoMagdalenaKochan">Proszę, pani minister Socha.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-10">
+ <u xml:id="u-10.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Szanowni Państwo! Właściwie Szanowne Panie!</u>
+ <u xml:id="u-10.1" who="#ZastepcaPrzewodniczacegoMagdalenaKochan">Gdyby pani minister przysunęła mikrofon ciut bliżej do siebie…</u>
+ <u xml:id="u-10.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Dobrze, już, tak chyba będzie dobrze.</u>
+ <u xml:id="u-10.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-10.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Szanowni Państwo!</u>
+ <u xml:id="u-10.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Pokrótce przedstawię sprawozdanie z wykonania ustawy o pomocy w wychowywaniu dzieci. W 2021 r. przeciętna liczba dzieci uprawnionych do świadczenia w ramach programu „Rodzina 500+” wynosiła 6 milionów 540 tysięcy, w tym 60 tysięcy dzieci w pieczy zastępczej. Do organów właściwych złożono 4 miliony 911 tysięcy wniosków dotyczących świadczenia, z czego 78% za pomocą systemu teleinformatycznego. Wydatki budżetu państwa na realizację programu wyniosły 40 miliardów 577,5 miliona, z czego na realizację przez gminy zadań dotyczących świadczenia wychowawczego było to 40 miliardów 213 milionów, a na obsługę – 331 milionów. Finansowanie zadań związanych z dodatkiem w pieczy zastępczej to 364 miliony zł, w tym na obsługę tych dodatków 3 miliony 452 tysiące. Na rozwój i administrowanie centralnej aplikacji statystycznej przeznaczono 100 tysięcy zł.</u>
+ <u xml:id="u-10.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Skutki, wpływ tego programu na ubóstwo, na dzietność i na aktywność zawodową. To są te 3 obszary, które mierzymy i badamy w związku z realizacją tej ustawy. Pierwszy obszar to ubóstwo. Wskaźnik zasięgu ubóstwa skrajnego w 2021 r. wyniósł 4,2% i był niższy o 1 punkt procentowy od wartości w roku poprzednim. Zasięg ubóstwa skrajnego wśród dzieci po 2015 r., czyli w okresie obowiązywania programu „Rodzina 500+”, gwałtownie spadł. Od 2016 r. wskaźnik fluktuuje między 4,5 a 6%. Ostatnią zanotowaną wartością było 4,8%. W roku poprzednim wskaźnik ten był w tej grupie wiekowej wyższy o 1,1 punktu procentowego. Od momentu wprowadzenia programu w rodzinach z dziećmi wyraźnie zarysowuje się ujemny trend w kształtowaniu wskaźnika zasięgu ubóstwa skrajnego. W przypadku rodziców samotnych wskaźnik ten obniżył się z 2,8% do 0,9%, a zatem ponadtrzykrotnie. Dla małżeństw z 1 dzieckiem wskaźnik ten spadł z 1,4% do 0,8, zaś dla małżeństw z dwójką dzieci – z poziomu 2,7% do 1,8%.</u>
+ <u xml:id="u-10.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Ja jeszcze zwrócę uwagę na ostatnie dane Eurostatu, które zostały opublikowane kilka dni temu i dotyczyły zagrożenia ubóstwem i wykluczeniem społecznym. Tutaj na przestrzeni czasu, którego te statystyki Eurostatu dotyczą, były to lata 2009–2020, a zatem dosyć długi okres, Polska jest absolutnym rekordzistą, jeśli chodzi o poprawę tego wskaźnika, mianowicie spadł on z ponad 30% do 6,2%, a zatem z dwudziestego drugiego miejsca w Unii Europejskiej awansowaliśmy na miejsce drugie, tuż po Holandii, która ma ten poziom równo 6%, czyli o 0,2% mniej…</u>
+ <u xml:id="u-10.8" who="#ZastepcaPrzewodniczacegoMagdalenaKochan">Mówimy o dzieciach, tak? O ubóstwie wśród dzieci?</u>
+ <u xml:id="u-10.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Tak, mówimy o zagrożeniu ubóstwem i wykluczeniem społecznym dzieci w Unii Europejskiej.</u>
+ <u xml:id="u-10.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">To jest taka bardzo ładna grafika, która została ostatnio opublikowana przez Eurostat.</u>
+ <u xml:id="u-10.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Drugi obszar to wpływ na dzietność i na sytuację demograficzną. W całym okresie obowiązywania programu, czyli w latach 2016–2021, łącznie liczba urodzeń wyniosła ponad 2 miliony 230 tysięcy i była o 87 tysięcy wyższa niż przewidywał to wariant wysoki prognozy demograficznej opublikowanej przez GUS. Warto zwrócić uwagę na to, że obserwujemy w Polsce wzrost udziału dzieci urodzonych jako trzecie i kolejne w ogólnej liczbie urodzeń. W 2021 r. ten udział wyniósł 21,7%, co w porównaniu do 2015 r. oznacza wzrost o 6,9 punktu procentowego, zaś udział urodzeń czwartych i kolejnych wzrósł z 4,2% do 6,5%, a więc o więcej niż połowę. To potwierdzają badania, różne badania naukowe dotyczące transferów bezpośrednich, potwierdzają to, że one są najbardziej skuteczne tam, gdzie mają znaczący wpływ na dochód. I rzeczywiście w Polsce cały czas obserwujemy wpływ programu 500+ na urodzenia czwarte i kolejne, a nawet na trzecie i kolejne. W porównaniu do innych krajów, gdy patrzymy na wskaźniki dotyczące pierwszych, drugich i kolejnych urodzeń w różnych krajach, rzeczywiście ten wzrost w Polsce w rodzinach wielodzietnych jest wyraźny. Ale oczywiście nie przekłada to się na te liczby całkowite, dlatego że przede wszystkim rodzą się dzieci pierwsze i drugie, trzecie to już jest o wiele, wiele mniejsza skala, a czwarte, wiadomo, to już zupełnie niewielki odsetek, o czym mówiłam.</u>
+ <u xml:id="u-10.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Spadki liczby urodzeń, takie totalne, są oczywiście w Polsce nieuniknione. Jak zresztą wczoraj w czasie jednej z debat pani prof. Kotowska powiedziała, podawanie danych, mówienie o demografii i dzietności w kontekście liczby urodzeń jest – cytuję – „bez sensu”, dlatego że w Polsce bardzo gwałtownie, intensywnie spada liczba kobiet w wieku rozrodczym, a zatem trudno, żeby mniej kobiet rodziło taką samą czy większą liczbę dzieci. Liczba kobiet w Polsce spada bardzo gwałtownie od roku 2008. To był ten moment, kiedy w Polsce powinien się wydarzyć wyż demograficzny jako echo wyżu lat osiemdziesiątych, ale to się nie wydarzyło, w tym czasie mieliśmy bardzo niską dzietność. W związku z tym, że dzisiaj jest w Polsce o wiele mniej kobiet… I cały czas ta liczba spada, podkreślam, dlatego że te liczne roczniki z wyżu lat osiemdziesiątych już wyszły z wieku rozrodczego. I zgodnie z tym, co demografowie przewidywali, już 20 lat temu podnosili alarm, że to jest ostatni moment na wprowadzenie w Polsce polityki prorodzinnej. Ten wyż się nie wydarzył i dzisiaj jesteśmy już po tym czasie, w którym ten wyż mógł się wydarzyć.</u>
+ <u xml:id="u-10.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Ciągle jeszcze współczynnik dzietności, mimo że on spada po tym wzroście związanym z wprowadzeniem programu 500+, kiedy to w 2017 r. wynosił 1,45, potem sukcesywnie spadał, w 2021 r. po okresie COVID osiągnął 1,32, jest wyższy niż był przed wprowadzeniem programu, czyli np. w roku 2015, kiedy ten wskaźnik wynosił 1,28, a zatem była to tzw. zima demograficzna, bo gdy wskaźnik jest poniżej 1,3, to już mówi się o zimie demograficznej, jest to czas bardzo niskiej dzietności.</u>
+ <u xml:id="u-10.14" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">I ostatni obszar, w przypadku którego obserwujemy czy badamy, mierzymy wpływ, to jest aktywność zawodowa, szczególnie aktywność zawodowa kobiet. Z analizy danych z przeprowadzonego badania aktywności ekonomicznej ludności, tzw. badań BAEL publikowanych przez Unię Europejską, wynika, że w 2021 r. świadczenie wychowawcze nie miało wpływu na zmianę sytuacji na rynku pracy kobiet w wieku 25–49 lat, czyli w wieku rozrodczym. W perspektywie 5 lat nie zaobserwowano negatywnego wpływu tego świadczenia na aktywność kobiet pomimo kryzysu związanego z pandemią COVID. Zmiana formuły przyznawania świadczenia w połowie 2019 r. też nie spowodowała dezaktywizacji kobiet, co więcej, zatrudnienie w Polsce ciągle rośnie, w tym zatrudnienie kobiet. To świadczy o tym, że ten program, można powiedzieć, zadziałał przeciwnie niż sugerowano w dość często podnoszonych uwagach, gdyż wyrażano obawy, że może on wpłynąć na dezaktywizację kobiet. Od początku działania programu do końca września na świadczenie wydano ponad 200 miliardów zł. W tej chwili wsparciem objętych jest 7 milionów dzieci, w tym ok. 400 tysięcy dzieci ukraińskich. To tyle. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-11">
+ <u xml:id="u-11.0" who="#ZastepcaPrzewodniczacegoMagdalenaKochan">Dziękuję bardzo, Pani Minister.</u>
+ <u xml:id="u-11.1" who="#ZastepcaPrzewodniczacegoMagdalenaKochan">Otwieram dyskusję.</u>
+ <u xml:id="u-11.2" who="#ZastepcaPrzewodniczacegoMagdalenaKochan">Czy ktoś z państwa senatorów chciałby w tej sprawie zabrać głos?</u>
+ <u xml:id="u-11.3" who="#ZastepcaPrzewodniczacegoMagdalenaKochan">Jeśli nie, to sobie wobec tego pozwolę udzielić głosu.</u>
+ <u xml:id="u-11.4" who="#ZastepcaPrzewodniczacegoMagdalenaKochan">Zapytam panią minister o sprawę związaną z dzietnością. W tej chwili jest konieczność długofalowego patrzenia na sprawę i bez względu na spory polityczne w tej kwestii wszyscy musimy pomyśleć o tym, jak tę dzietność zwiększyć. Co zdaniem państwa, skoro w roku 2017, o ile dobrze pamiętam, wskaźnik dzietności wynosił 1,45, a w roku 2021 już 1,32, czyli spada, jest przyczyną, główną przyczyną tego spadku? Ja rozumiem sprawę wieku prokreacyjnego kobiet, grup społecznych, które urodzone w określonych rocznikach oczywiście niosą za sobą możliwość urodzenia większej liczby dzieci, ale – jak sądzę – to nie tylko to. Tak więc co rząd w tej kwestii planuje?</u>
+ <u xml:id="u-11.5" who="#ZastepcaPrzewodniczacegoMagdalenaKochan">Nikt dzisiaj nie podważa znaczenia świadczenia w wysokości 500 zł w rodzinie na dziecko. To jest rzecz, która jest przyjęta i ona nigdy nie powinna być cofnięta, zabrana. Rodziny się do tego przyzwyczaiły, tak to jest, że w ten sposób po prostu wspieramy dzieci. Tyle że nie osiągamy tego głównego celu, który chcieliśmy osiągnąć. Pamiętam wprowadzanie tego programu i różne związane z tym kontrowersje. Jedna z najczęściej podnoszonych spraw to pytanie o to, czy to rzeczywiście zwiększy dzietność. No, okazuje się, że nie do końca. Stąd pytanie: co dalej ze sprawą dzietności? To jest, jak mówię, sprawa długofalowej polityki, mądrej polityki. Gdzie państwo upatrujecie największe przeszkody na drodze do zwiększenia dzietności?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-12">
+ <u xml:id="u-12.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Bardzo dziękuję za ten głos. Absolutnie zgadzam się z tym, że podstawą tego rodzaju polityk jest stabilność, kompleksowość i spójność. Bardzo się cieszę z tego, że nie jest kwestionowany program 500+, dlatego że jednym z powodów… Demografowie często to podnoszą i wskazują, że przekonanie o stabilności tych instrumentów jest absolutnie konieczne, żeby one w ogóle były skuteczne. Mimo tych deklaracji pani senator, ciągle słyszymy w debacie publicznej, w mediach głosy, które kwestionują… Trwa dyskusja, może tak powiem, trwa dyskusja na ten temat, na temat tego, czy ten program w ogóle ma sens, czy nie należy go zmienić, czy nie należy ograniczyć, czy podwyższyć, czy w ogóle zlikwidować itd., jest kryzys, czasy są trudne, mamy inne wyzwania itd., więc ta debata trwa. Ona nie wpływa na przekonanie o stabilności. Ale to jest jedna rzecz i oczywiście to nie jest kluczowa przyczyna tego, że dzietność spada.</u>
+ <u xml:id="u-12.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Z takiego technicznego punktu widzenia, tzn. przez pryzmat statystycznych pomiarów, zwróciłabym uwagę na pewną niedoskonałość samego wskaźnika dzietności, bo on oznacza liczbę urodzeń na liczbę kobiet w wieku 15–49 lat. Jeżeli my przyjrzymy się tym danym, temu, o czym wspomniałam, że spada nam liczba kobiet w wieku rozrodczym i że minął czas tego wyżu demograficznego… Co to oznacza? To oznacza, że te kobiety, te najliczniejsze roczniki to są dzisiaj kobiety, które mają po 40, 42, 44, 45 lat. To są kobiety z tych licznych roczników, one w statystykach są ciągle liczone jako kobiety w wieku rozrodczym, ale one już dzieci urodziły, one już więcej dzieci nie urodzą. To jest taka, powiedziałabym, czysto statystyczna kwestia, która trochę nam ten wskaźnik dzietności zaniża. W tej chwili liczniejsze są roczniki czterdziestolatek niż trzydziestolatek, a one w sumie są liczone do tego wskaźnika dzietności. Gdybyśmy więc na to popatrzyli, gdybyśmy mieli dane – ja teraz nie mam przy sobie takich danych – zawężające tę grupę np. do lat 40, czyli do tego wieku, kiedy rzeczywiście rodzą się dzieci, bo to jest ta granica…</u>
+ <u xml:id="u-12.2" who="#ZastepcaPrzewodniczacegoMagdalenaKochan">Myślę, że też nie od piętnastego roku życia.</u>
+ <u xml:id="u-12.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Właśnie.</u>
+ <u xml:id="u-12.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Jeżeli zatem popatrzymy na tę grupę, która rzeczywiście rodzi dzieci, czyli de facto w Polsce to jest między dwudziestym a czterdziestym rokiem życia, to te dane będą troszeczkę inaczej wyglądać. I na to też wskazują, ale to są już, powiedziałabym, pewne niuanse… Tutaj możemy mówić o tym, że u nas rzeczywista dzietność jest trochę wyższa niż to, co wynika z tego wskaźnika. Aczkolwiek on jest porównywalny, jeśli chodzi o inne kraje, i oczywiście dlatego go stosujemy. Tyle że to też nie jest rozwiązanie tego ogromnego problemu.</u>
+ <u xml:id="u-12.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Wiele jest barier, które powodują, że nie mamy do czynienia z wyższą dzietnością, z taką, jaka mogłaby być przy naszym potencjale, powiedziałabym tak ogólnie, kulturowym, bo badania pokazują, że Polacy są społeczeństwem przywiązanym do wartości rodzinnych, postrzegamy swoje szczęście osobiste jako szczęście rodzinne itd., dużo by o tym mówić. Niezależnie od tego jest luka między deklarowaną dzietnością, i to jest jedna z najwyższych, a tą rzeczywistą. Stąd wiemy, że są bariery.</u>
+ <u xml:id="u-12.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Program 500+, tak jak powiedziałam, wpłynął i ciągle wpływa na dalsze urodzenia, a zatem można powiedzieć, że był odpowiedzią na bariery związane z wielodzietnością. Chodzi o to, że te rodziny, które chciały mieć więcej niż dwoje dzieci, rzeczywiście korzystają z programu 500+ i to ma wpływ. Jednak program „Rodzina 500+” nie rozwiązał problemu, nie zlikwidował tzw. barier pierwszego dziecka i barier drugiego dziecka, a to są te najważniejsze, bo one decydują o skali. On nie miał szansy rozwiązać tego problemu, bo nie problem transferów czy uzupełnienia dochodów, podkreślam, uzupełnienia, bo przecież nigdy program 500+ nie zastąpi podstawowych dochodów rodzin… To nie rozwiązuje problemu decydowania się na pierwsze dziecko.</u>
+ <u xml:id="u-12.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Podstawowa bariera, jeśli chodzi o pierwsze dziecko, to jest w ogóle tworzenie się związków, wchodzenie młodych ludzi w związki. W Polsce mamy do czynienia z ogromną luką edukacyjną, która powoduje… To jest taki termin w uproszczeniu obejmujący szereg zjawisk społecznych. Chodzi o kilka rzeczy. Pierwsza to migracje pomaturalne do dużych miast, do wielkiej piątki, które dotyczą przede wszystkim dziewcząt. Mamy o wiele więcej studentek niż studentów. Co więcej, po drodze jeszcze część mężczyzn, młodych studentów się wykrusza ze studiów, nie kończy studiów. Efekt jest taki, że w wieku lat 30–35 ponad połowa to kobiety z wykształceniem wyższym i tylko 1/3 to mężczyźni. To jest zjawisko, o którym w Polsce do tej pory bardzo niewiele się mówiło. Ono narastało przez wiele lat. Można powiedzieć, że w ostatnich 2 latach się zatrzymało, tzn. ta luka już się nie powiększa, ale do tej pory przez 20 lat powiększała się bardzo, bardzo szybko, i teraz jest jedną z największych w Europie, o ile nie największą. Większość krajów europejskich, unijnych mierzy się z problemem luki edukacyjnej, jednak średnio jest ona 3 razy mniejsza. O ile u nas luka wynosi prawie 20%, bo to jest 32:51, czyli 19 punktów procentowych, bo ponad połowa kobiet ma wyższe wykształcenie i tylko 1/3 mężczyzn, nawet trochę mniej, o tyle w większości krajów unijnych, typu Francja, Wielka Brytania, Szwajcaria, ta luka wynosi ok. 6–7%, jest zdecydowanie mniejsza. Jedynym krajem w Europie, który nie ma problemu luki edukacyjnej, są Niemcy. Przyznam, że nie wiem, z czego to wynika, jak to Niemcy zrobili. Intuicja i doświadczenie podpowiadają, że w dużej części za to zjawisko odpowiada dosyć specyficzny system edukacyjny w Niemczech, ale i wiele różnych innych kwestii.</u>
+ <u xml:id="u-12.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Fakt, że kobiety o wiele chętniej i dłużej się kształcą niż mężczyźni, ma oczywiście różne przyczyny i różne skutki. Jednym ze skutków jest to, że obserwujemy bardzo nierówne rozmieszczenie geograficzne, tzn. mamy dużą nadreprezentację młodych mężczyzn na tzw. prowincji i dużą nadreprezentację kobiet w dużych miastach. Stąd takie programy jak „Rolnik szuka żony”, to jest odzwierciedlenie bardzo dużego problemu społecznego. A w dużych miastach kobiety po prostu zwyczajne nie mają z kim tworzyć rodzin. Z tego wynika ogromna bezdzietność w Polsce, też średnio 2 razy większa niż w Europie, bezdzietność mierzona np. tym, że w wieku lat 40, czyli de facto w tym wieku, w którym już wiemy, że kobiety, które nie urodziły dzieci, już ich nie urodzą, 1/4 kobiet w Polsce w ogóle nie ma dzieci, nigdy nie urodziła dziecka, 1/4, czyli 25%. Taka skala bezdzietności oznacza, że pozostałe panie, które urodziły dzieci, czyli miały z kim zbudować rodzinę i te dzieci się pojawiły, powinny mieć dzietność na poziomie 3, żeby uzupełnić ten brak, lukę związaną z tym, że 1/4 kobiet w Polsce w ogóle nie urodziła dziecka do czterdziestego roku życia, a więc już najprawdopodobniej nie urodzi. I to jest ta luka edukacyjna, mówiąc w skrócie. Oczywiście kulturoznawcy mówią tu bardziej o wyborze pewnego stylu życia, kto chce mieszkać w mieście, komu odpowiada prowincja itd. Mieści się tu wiele złożonych zjawisk społecznych i ekonomicznych, kwestie możliwości zarobkowania tak mężczyzn, jak i kobiet w określonych zawodach itd. W każdym razie skutek jest taki, że mamy dzisiaj do czynienia z potężną luką edukacyjną, jedną z największych w Europie. To jest taka pierwsza, podstawowa przyczyna tego, że mamy w sumie niską dzietność, bo mamy ogromną bezdzietność.</u>
+ <u xml:id="u-12.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Kolejna bariera, bardzo podstawowa, to jest stabilność dochodów. Stabilność dochodów wynika z tego… W Polsce panuje przekonanie, że ktoś ma stabilne dochody wtedy – zresztą to widać chociażby w badaniu zdolności kredytowej banków – kiedy ma umowę o pracę i to nie na czas określony, tylko na czas nieokreślony. Jest to u nas zjawisko coraz częstsze, coraz częściej i chętniej pracodawcy zatrudniają osoby na umowy stałe, ale to nie dotyczy młodych kobiet. W Polsce w wieku wysokiej rozrodczości, czyli w przedziale 20–24 lata, 58% kobiet pracuje na umowy czasowe i…</u>
+ <u xml:id="u-12.10" who="#ZastepcaPrzewodniczacegoMagdalenaKochan">58%?</u>
+ <u xml:id="u-12.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">58%, czyli prawie 60%, tak, więcej niż połowa. Zaś w wieku tej najintensywniejszej rozrodczości w Polsce, to jest cały czas ten przedział 25–29 lat, to jest 32% kobiet. Jeśli chodzi o mężczyzn, odpowiednio 49% i 26%, czyli prawie połowa i mniej więcej 1/4 w tym przedziale 25–30 lat. To powoduje, że Polacy odkładają decyzję o dzieciach, to oznacza, że nie mogą wtedy zaciągnąć kredytów na mieszkania, a odkładanie w czasie, wiadomo, wiąże się z coraz większym ryzykiem związanym z płodnością w latach późniejszych, więc tutaj, można powiedzieć, pojawia się bariera zdrowotna.</u>
+ <u xml:id="u-12.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Tak to wygląda, tak te bariery wyglądają w takim ogromnie telegraficznym skrócie. Istotna jest stabilność dochodów, która się również przekłada na możliwość uzyskania własnego mieszkania. Mieszkanie na własność jest w Polsce traktowane jako czynnik podstawowy, szczególnie w badaniach prowadzonych wśród mężczyzn. Mężczyźni nie chcą się decydować na dzieci dopóty, dopóki nie mają tych swoich czterech ścian. No a sytuacja, którą dzisiaj mamy – ja ją traktuję jako absolutnie wyjątkową, jeśli chodzi o rynek kredytów hipotecznych i w ogóle mieszkaniowy, mam nadzieję, przejściową – jest oczywiście bardzo trudna dla młodych ludzi. Musimy znaleźć rozwiązania, które spowodują, że pierwsze mieszkanie będzie łatwiej dostępne dla młodych ludzi. Jest też tzw. pułapka drugiego mieszkania czy małego mieszkania. Chodzi o sytuację, w której rodzina, młodzi ludzie ogromnym wysiłkiem finansowym i innym zdobywają wreszcie swoje wymarzone cztery kąty i te wymarzone cztery kąty zazwyczaj mają powierzchnię ok. 40–50 m², taka jest średnia wielkość pierwszego mieszkania. Rodzi im się pierwsze dziecko. Mają ogromny kredyt na 25–30 lat, więc myśl o kolejnym dziecku wydaje się praktycznie poza zasięgiem, bo trudno to mieszkanie wymienić na większe przy takim kredycie i przy spadającej zdolności kredytowej, bo banki oczywiście przeliczają dochód na osobę, a osób jest więcej. Co więcej, w Polsce połowa kobiet, które mają dzieci 2-, 3-letnie, nie pracuje. Można tu dyskutować o tym – o tym za chwilę będzie kolejne sprawozdanie, czyli o instytucjach opieki nad dziećmi do lat 3 – na ile to jest efekt tego, że w Polsce brakuje żłobków, a na ile to jest efekt preferencji. Według naszych badań preferencje Polek są takie: 28% młodych rodzin, młodych kobiet uważa, że żłobki to jest taka forma opieki, jaka ich zdaniem jest optymalna; prawie 60% chciałoby tę opiekę sprawować osobiście do ukończenia drugiego albo nawet trzeciego roku życia, więc część kobiet nie decyduje się na powrót do pracy już po zakończeniu urlopu. Przy tym, tak jak mówiłam, duża część kobiet nie ma prawa do tego urlopu, bo nie pracowała wcześniej czy nie pracowała na umowę o pracę. Stąd jest duża luka dochodowa w tych dochodach rodzin z dziećmi do lat 3. Myślę, że to są te najważniejsze czynniki.</u>
+ <u xml:id="u-12.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Zdrowie, edukacja to jest oczywiście… W strategii demograficznej, która dzisiaj została przyjęta przez Radę Ministrów, jest mowa o wszystkich tych obszarach, które wpływają na dzietność, ale te najważniejsze materialne, bo oczywiście jest jeszcze wiele innych czynników, związane są z pracą i z mieszkaniem. Mówię o nich, że są najważniejsze, bo rzeczywiście mają największy wpływ, poza luką edukacyjną. Tyle że ta luka edukacyjna jest poza zasięgiem polityk publicznych w sensie takim bezpośrednim. No nie jesteśmy w stanie z dnia na dzień żadną ustawą tego zniwelować. Jeśli zaś chodzi o rynek pracy czy kwestie związane z mieszkaniami, mamy tutaj jako państwo o wiele więcej możliwości i instrumentów, dlatego na tym się koncentrujemy. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-13">
+ <u xml:id="u-13.0" who="#ZastepcaPrzewodniczacegoMagdalenaKochan">Bardzo dziękuję, Pani Minister.</u>
+ <u xml:id="u-13.1" who="#ZastepcaPrzewodniczacegoMagdalenaKochan">To bardzo ciekawe dane i bardzo wiele spraw – pozwolę sobie jeszcze udzielić głosu – mi wyjaśniają.</u>
+ <u xml:id="u-13.2" who="#ZastepcaPrzewodniczacegoMagdalenaKochan">Gdyby wrócić do spraw związanych z dzietnością i nawet odrzucić te skrajne przypadki, czyli przypadki piętnastolatek i czterdziestodziewięciolatek, które brane są pod uwagę w momencie, kiedy obliczamy wskaźnik dzietności… Myślę, że na statystyki i na właściwe badania winno mieć wpływ Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej i że warto by jednak sprawdzać te statystyki. Jeśli jest taka ogólnoświatowa tendencja, to oczywiście, ale też, że tak powiem, swoje powinniście mieć w tej grupie, która naprawdę jest w wieku reprodukcyjnym. To pierwsza uwaga.</u>
+ <u xml:id="u-13.3" who="#ZastepcaPrzewodniczacegoMagdalenaKochan">Druga uwaga jest taka, Pani Minister, że żebyśmy nie wiem, jak liczyli, bo liczbami można w różny sposób obrazować sytuację, to liczba urodzeń jest mniejsza niż liczba zgonów. Tu już nie zaczarujemy rzeczywistości. Musimy myśleć o tym, dlaczego tak jest, i znaleźć receptę. Pani minister podała 2 przyczyny, jedna to jest sprawa tej luki. Rzeczywiście pierwszy raz słyszę o takich danych, ale mnie się od razu nasuwa bardzo prosta przyczyna tego stanu rzeczy: nie potrafiliśmy – myślę o czasie od 1989 r. – powiązać dobrej edukacji, dobrej szkoły z dobrą pracą zaraz po jej ukończeniu. To jest, jak sądzę, główna przyczyna tego, że mężczyźni, zwyczajnie poszukując porządnej pensji, uciekają ze studiów, po których nie mają pewności dobrego zatrudnienia. Gdyby to zatrudnienie było zapewnione, to i byłaby motywacja do kończenia studiów w określonym czasie.</u>
+ <u xml:id="u-13.4" who="#ZastepcaPrzewodniczacegoMagdalenaKochan">Nie powiązaliśmy także – i uważam, że to jest polityka społeczna, nie edukacyjna, choć wspólna dla obu ministerstw – praktyki ze skończonymi studiami. Najczęstsze przypadki, jakie widzimy, są takie, że pracodawcy mówią tak: fajnie, politechnika, wszystko dobrze, tylko ja potrzebuję mniej więcej 2–3 miesięcy na przystosowanie i nauczenie inżyniera, magistra inżyniera czy magister inżynier, aby mogli pracować. Tak więc myślę, że współpraca szkół wyższych z podmiotami gospodarki jest czymś absolutnie niezbędnym. I mniej teorii, a więcej praktyki.</u>
+ <u xml:id="u-13.5" who="#ZastepcaPrzewodniczacegoMagdalenaKochan">Myślę także, że ostatnie działania ministra Czarnka, które mają zmienić polską szkołę i, jak sądzę – tu panie w wystąpieniach także wiele wyjaśniły – mentalność polskiej kobiety, bo pan minister nie krył się z tym, do czego powinna być przeznaczona polska kobieta, nie powiodą się i tej luki w taki sposób, wymyślony przez ministra edukacji narodowej, na pewno nie zlikwidujemy.</u>
+ <u xml:id="u-13.6" who="#ZastepcaPrzewodniczacegoMagdalenaKochan">A co do banków to też myślę, że polityka społeczna musi być tutaj otwarta. Umowa o pracę jest jedną z form zatrudnienia. Banki powinny wiedzieć, że umowę o pracę można wypowiedzieć równie szybko jak inną umowę, i udzielają kredytów także tym, którzy nie mają umowy o pracę, inny sposób zarobkowania na życie, tyle że ze znacznie wyższym… na znacznie gorszych warunkach dla kredytobiorcy. A gorsze warunki, które mają wszyscy Polacy, jeśli zaciągają długi hipoteczne, czyli długoterminowe, gorsze w porównaniu z warunkami dla pozostałych Europejczyków, polegają na tym, że niejako ciężar ryzyka długoletniego kredytu spoczywa w Polsce wyłącznie na kredytobiorcy. Kredytodawca jest chroniony. I jeśli dzisiaj młoda rodzina, która zaciągnęła kredyt na 500 tysięcy, zamiast raty na poziomie 2 tysięcy płaci ratę w wysokości 4 tysięcy, 4 tysięcy 200, 4 tysięcy 500, to bez pomocy swojej rodziny na pewno sobie z tym nie poradzi, to po pierwsze, ale najgorsze w tym wszystkim jest to, to po drugie, że w tych ponad 4 tysiącach niecałe 700 zł to jest spłata kapitału, a reszta to są odsetki, czyli czysty, żywy zarobek banku. I trzeba by w tej kwestii cokolwiek zrobić, bo mieszkanie na pewno jest jednym z warunków, a szczególnie to drugie mieszkanie, nieco większe niż dla dwójki czy dla trójki… Na pewno trzeba zrobić jakiś krok. Żaden rząd nie ucieknie od tego problemu.</u>
+ <u xml:id="u-13.7" who="#ZastepcaPrzewodniczacegoMagdalenaKochan">Ja pani bardzo dziękuję za te wyjaśnienia, również mnie one wiele pokazały, ale pokazały też, że oprócz stwierdzenia faktów brakuje nam dróg wyjścia z tej trudnej sytuacji. Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-13.8" who="#komentarz">Przewodnictwo obrad obejmuje przewodniczący Jan Filip Libicki</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-14">
+ <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Czy ktoś z państwa senatorów chciałby jeszcze zabrać głos?</u>
+ <u xml:id="u-14.2" who="#SenatorArturDunin">Panie Przewodniczący, jeżeli pan pozwoli. Artur Dunin.</u>
+ <u xml:id="u-14.3" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-15">
+ <u xml:id="u-15.0" who="#SenatorArturDunin">Dzień dobry.</u>
+ <u xml:id="u-15.1" who="#SenatorArturDunin">Ja chciałbym podziękować za wyjaśnienia, bo do tej pory myślałem, Pani Minister, że nie ma odpowiedniej dzietności, bo kobiety dają w szyję. Tak więc ja mam wielką prośbę do pani minister, żeby pani ten raport przekazała może jednemu panu z Nowogrodzkiej, żeby się zapoznał i bzdur nie gadał.</u>
+ <u xml:id="u-15.2" who="#SenatorArturDunin">Jednak nie wszystkie wyjaśnienia pani minister są moim zdaniem pełne. Warto porozmawiać o tym, że faktycznie mężczyźni, chcąc zapewnić byt, nie kończą studiów, idą do pracy. To jest też jeden z elementów, o którym pani mówiła. Kobiety, zanim poszukają pracy, wolą najpierw się wykształcić i bardzo słusznie, bo świat na kobietach stoi. W każdym razie czekam na kolejne raporty, które może rozjaśnią nam wszystkim przyczyny tak małej dzietności. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-16">
+ <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Czy ktoś jeszcze z państwa senatorów chciałby zabrać głos?</u>
+ <u xml:id="u-16.2" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Nie widzę zgłoszeń.</u>
+ <u xml:id="u-16.3" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Rozumiem, że przyjmujemy to do wiadomości bez głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-16.4" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Bardzo dziękuję, Pani Minister.</u>
+ <u xml:id="u-16.5" who="#SenatorMagdalenaKochan">Nie, jeszcze mamy…</u>
+ <u xml:id="u-16.6" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Wiem, wiem, wiem. Na razie dziękuję pani minister za te wyjaśnienia.</u>
+ <u xml:id="u-16.7" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Zamykam punkt drugi naszego porządku.</u>
+ <u xml:id="u-16.8" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">I przechodzę do punktu trzeciego, który brzmi – przeczytam jeszcze raz – rozpatrzenie „Sprawozdania Rady Ministrów z realizacji ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 w 2021 r.”.</u>
+ <u xml:id="u-16.9" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Rozumiem, że również pani minister ten punkt będzie przedstawiać.</u>
+ <u xml:id="u-16.10" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-17">
+ <u xml:id="u-17.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-17.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Szanowni Państwo!</u>
+ <u xml:id="u-17.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">W Polsce według stanu na listopad 2022 r., to są dane bieżące, funkcjonuje ponad 8 tysięcy instytucji opieki, które zapewniają ponad 228 tysięcy miejsc. Wskaźnik objęcia opieką instytucjonalną wynosi obecnie 31,4%. W podziale na formy opieki funkcjonują w Polsce 4 tysiące 632 żłobki, 939 klubów dziecięcych i 2 tysiące 492 dziennych opiekunów. Liczba miejsc opieki w żłobkach wynosi 194 tysiące 908, w klubach dziecięcych – 18 tysięcy 300, a u dziennych opiekunów – ponad 15 tysięcy. Na koniec 2021 r., czyli sprawozdawanego, instytucje opieki, czyli żłobki, kluby dziecięce oraz dzienni opiekunowie, funkcjonowały w ok. 1 tysiącu 300 gminach, czyli w 51% wszystkich gmin w Polsce. Funkcjonowało tam 6 tysięcy 700 instytucji, z czego 4 tysiące 300 żłobków, 830 klubów dziecięcych i 1 tysiąc 600 dziennych opiekunów. Oferowały one łącznie ok. 205 tysięcy miejsc. W instytucjach tych, a także pod opieką niań, było ogółem 28,8% dzieci w wieku powyżej pierwszego roku życia, czyli między pierwszym a trzecim rokiem życia. To są te najliczniejsze roczniki objęte opieką.</u>
+ <u xml:id="u-17.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Na żłobki, kluby dziecięce i opiekunów wydatkowano łącznie 2 miliardy 137 milionów zł. To są wydatki bieżące i inwestycyjne. 15% środków to środki publiczne wydatkowane w ramach resortowego programu rozwoju instytucji opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 „Maluch+”. Należy również mieć na względzie to, że z budżetu państwa finansowane są składki za nianie z tytułu ubezpieczeń społecznych i z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego. Wydatki budżetu państwa na ich składki oraz na ubezpieczenia zdrowotne wyniosły ok. 30 milionów zł.</u>
+ <u xml:id="u-17.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Ze środków programu „Maluch+” w 2021 r. powstało ok. 9 tysięcy 200 nowych miejsc opieki, a 71 tysięcy miejsc opieki otrzymało dofinansowanie do pobytu, w tym 515 miejsc dla dzieci niepełnosprawnych lub wymagających szczególnej opieki. Od 2011 r. przy współudziale środków z programu powstało ok. 80 tysięcy miejsc, przy czym aż 86% z nich w latach 2015–2021. Miejsca utworzone przy współudziale środków z programu stanowią 46% miejsc, które powstały w latach 2011–2021. Należy zwrócić uwagę na to, że wskazana wyżej liczba miejsc opieki utworzonych ze środków edycji 2021 nie jest ostateczna, gdyż beneficjentom programu mającym trudności z dokończeniem inwestycji ze względu na trwający stan epidemii umożliwiono wydatkowanie dofinansowania przyznanego w ramach tej edycji programu do końca listopada 2022 r. To oznacza, że część z tych inwestycji jest jeszcze realizowana i te dane o utworzonych miejscach nie są ostateczne i pełne.</u>
+ <u xml:id="u-17.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Jeśli chodzi o kolejną edycję programu „Maluch 500+”, to przewidujemy zmiany w konstrukcji całego programu i w sposobach finansowania. Ten program, który ogłosimy już niebawem, mam nadzieję, że w najbliższych tygodniach, to będzie program wieloletni na lata 2022–2029 i będzie on łączył kilka źródeł finansowania po to, by uzyskać większe efekty synergii, a także uprościć procedury biurokratyczne, które wiążą się z korzystaniem ze środków z różnych źródeł finansowania. I tak przewidujemy, że oprócz komponentu związanego ze stałym finansowaniem miejsc, bo tutaj warto wspomnieć o tym, że w tym roku wprowadziliśmy dofinansowanie do każdego miejsca już utworzonego na bieżące utrzymanie w wysokości 400 zł dla każdego dziecka, któremu nie przysługuje rodzinny kapitał opiekuńczy, będący kolejnym instrumentem finansowania utrzymania dzieci 2- i 3-letnich czy opieki nad nimi… W przypadku tych dzieci drugich i kolejnych to jest dowolna forma opieki, która jest dofinansowana, czyli wszystkie te dzieci otrzymują rodzinny kapitał opiekuńczy. Pierwsze dzieci, te, które są w żłobkach, otrzymują to dofinansowanie w wysokości 400 zł.</u>
+ <u xml:id="u-17.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Ponadto w ramach tego nowego programu będzie moduł inwestycyjny, który będzie finansowany ze środków Krajowego Planu Odbudowy. To będzie moduł na tworzenie nowych miejsc, czyli na inwestycje, zarówno dla… Może inaczej, w pierwszej kolejności dla samorządów na publiczne instytucje, dopiero w drugiej kolejności dla podmiotów prywatnych, tam gdzie samorządy nie będą chciały skorzystać z tych środków.</u>
+ <u xml:id="u-17.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">I druga część, drugie źródło czy już w tym momencie trzecie źródło finansowania to są też środki unijne z Europejskiego Funduszu Społecznego, EFS+, które będą przeznaczone na utrzymywanie, czyli dofinansowanie bieżącego utrzymania nowo utworzonych miejsc przez pierwsze 3 lata. To jest też taki nasz sukces negocjacyjny z Komisją Europejską, która zgodziła się te nowe miejsca dofinansowywać nie przez 2 lata, jak do tej pory, ale przez 3 lata od momentu powstania.</u>
+ <u xml:id="u-17.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">A zatem z naszego krajowego programu finansowanego z budżetu państwa w ramach „Malucha”, na który przeznaczaliśmy 450 milionów zł rocznie w ciągu ostatnich lat, te 450 milionów zostało przeznaczone na dofinansowanie już utworzonych miejsc, a nowe środki unijne będą przeznaczone na ten moduł inwestycyjny i utrzymanie nowych miejsc. W sumie daje nam to praktycznie trzykrotne zwiększenie budżetu tego programu i wydłużenie jego działania, pozwala na zmianę z programu rocznego na program wieloletni, co też jest bardzo ważne z perspektywy inwestycyjnej samorządów. I kolejny czynnik, też z perspektywy samorządów istotny, o którym wiemy, że powstrzymywał dużą część gmin od inwestycji, to jest właśnie to dofinansowanie do bieżącego utrzymania, które było bolączką samorządów już po tym, jak te inwestycje zostały zrealizowane.</u>
+ <u xml:id="u-17.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">A zatem można powiedzieć, że tym nowym programem „Maluch”, który – tak jak powiedziałam – będziemy ogłaszać w najbliższym czasie, rozwiązujemy kilka dotychczasowych problemów, likwidujemy kilka barier, które istniały, czyli z jednej strony ten krótki czas na inwestycje, a z drugiej wielość źródeł finansowania, co też komplikuje cały proces z perspektywy samorządów, brak stałego dofinansowywania miejsc i środki na inwestycje, które były i teraz też będą, co w sumie, na to liczymy, przełoży się na większe zainteresowanie i chęć samorządów do tworzenia publicznych placówek, szczególnie w tych gminach, w których ich jeszcze nie ma, bo, tak jak wspominałam w sprawozdaniu, 51% gmin ma takie instytucje, a w pozostałych nadal nie ma ani jednego żłobka. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-18">
+ <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Dziękuję bardzo, Pani Minister.</u>
+ <u xml:id="u-18.1" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Otwieram dyskusję.</u>
+ <u xml:id="u-18.2" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Czy ktoś z państwa senatorów?</u>
+ <u xml:id="u-18.3" who="#SenatorMagdalenaKochan">Dwa słowa.</u>
+ <u xml:id="u-18.4" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Pani Przewodnicząca, proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-19">
+ <u xml:id="u-19.0" who="#SenatorMagdalenaKochan">Przepraszam, ale są to akurat, że tak powiem, moje dziedziny, więc może i nadużywam uprzejmości i cierpliwości państwa, ale…</u>
+ <u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Każdy ma prawo nadużywać na tym posiedzeniu komisji tak, jak uznaje to za stosowne, więc proszę się nie tłumaczyć. Proszę bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-19.2" who="#SenatorMagdalenaKochan">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-19.3" who="#SenatorMagdalenaKochan">Cieszą te pieniądze, które państwo planujecie w budżecie programu, tylko kłopot jest taki, że nie ma tych pieniędzy unijnych, z których mamy finansować te zadania, a są one bardzo, bardzo potrzebne.</u>
+ <u xml:id="u-19.4" who="#SenatorMagdalenaKochan">Pytanie, czy państwo znacie powody, dla których połowa gmin w Polsce nie była zainteresowana tworzeniem miejsc żłobkowych. Czy też może nie prowadzi żłobków, przedszkoli jako gmina, czyli samorządowo, ale zleciła to zadanie lub też takie zadania wykonują organizacje pozarządowe? Na moim terenie, na moim Pomorzu Zachodnim niepubliczne żłobki naprawdę bardzo intensywnie, bardzo dobrze się rozwijają. Organizacje pozarządowe robią to świetnie, przekonując do tego rodzaju opieki także niechętnych temu często rodziców.</u>
+ <u xml:id="u-19.5" who="#SenatorMagdalenaKochan">Wydaje się… Pani minister, omawiając wcześniej sprawę dzietności, mówiła także o tym, że mamy mające dzieci w wieku 2–3 lat wolą być z dziećmi niż oddawać je do żłobka. Ja obserwowałam rozwój mojej wnuczki od momentu, w którym poszła do żłobka. Miała rok i 2 miesiące, kiedy rodzice odważyli się na tego rodzaju krok. I nikt z nas tego kroku nie żałuje. Rozwój dziecka, edukacja, także społeczna, bo w kontakcie z innymi dziećmi, odwaga, samodzielność, naprawdę wiele rzeczy. To znakomicie wyrównało jej szanse, widać to było w momencie, kiedy jako 3-latka trafiła do przedszkola. O wiele trudniej adaptują się w przedszkolu dzieciaki, które były cały czas pod opieką mamy. Rozwój społeczny, edukacja dziecka w żłobku, które moje pokolenie pamięta jako coś strasznego, okropnego… Dzisiaj to jest fenomenalny sposób na rozwój dziecka.</u>
+ <u xml:id="u-19.6" who="#SenatorMagdalenaKochan">Tak więc pytanie, czy w tych 50% gmin to jest sprawa obyczaju, mentalności, myślenia o tym żłobku tak jak przed chwilą powiedziałam, czy też jest to sprawa wyręczania lub też zlecania opieki nad dziećmi innym instytucjom, organizacjom pozarządowym, czy też są jeszcze jakieś inne przyczyny, które powodują niechęć do stosowania tego rodzaju rozwiązań w opiece nad dziećmi do lat 3. One w środowiskach wiejskich także znakomicie się sprawdzają i dzieci świetnie się tam czują. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-20">
+ <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-20.1" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Czy są jeszcze jakieś głosy?</u>
+ <u xml:id="u-20.2" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Tak, proszę bardzo, pani senator i potem pani minister, jeżeli nie będzie dalszych głosów.</u>
+ <u xml:id="u-20.3" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-21">
+ <u xml:id="u-21.0" who="#SenatorEwaGaweda">Pani Minister! Szanowna Komisjo!</u>
+ <u xml:id="u-21.1" who="#SenatorEwaGaweda">Ja z mojej strony chciałabym podziękować za te wszystkie programy. W moim okręgu niedawno otworzyły się 2 nowe żłobki, z czego bardzo się cieszę, i młode mamy są bardzo zadowolone.</u>
+ <u xml:id="u-21.2" who="#SenatorEwaGaweda">Ale co chciałabym powiedzieć i na co chciałabym zwrócić uwagę? W moim okręgu znajduje się również takie bardzo duże przedsiębiorstwo, które zatrudnia już prawie 9 tysięcy ludzi. Jest to przedsiębiorca, który na terenie swojej firmy tworzy m.in. takie miejsca, jak żłobek, przedszkole, co spowodowało, że wiele młodych kobiet, które nie miały możliwości podjęcia pracy, jest zainteresowanych pracą właśnie w tym przedsiębiorstwie. Jest to duża firma, Eko-Okna, ona jest dosyć znana w Polsce. Patrząc na to, w jaki sposób oni to rozwiązują, tak sobie pomyślałam, czy nie można byłoby się zastanowić nad tym, żeby ułatwić dużym firmom, które otwierają np. takie żłobki…</u>
+ <u xml:id="u-21.3" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-21.4" who="#SenatorEwaGaweda">Mają, tak? Dobrze.</u>
+ <u xml:id="u-21.5" who="#SenatorEwaGaweda">W takim razie tyle z mojej strony. Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-21.6" who="#SenatorMagdalenaKochan">…Nawet odpisy specjalne z funduszu socjalnego, zakładowy fundusz socjalny, także ulgi podatkowe, naprawdę wiele jest tych zachęt.</u>
+ <u xml:id="u-21.7" who="#SenatorEwaGaweda">Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-22">
+ <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Dobrze. W takim razie bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-22.1" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Czy pani minister jakieś słowo komentarza?</u>
+ <u xml:id="u-22.2" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-23">
+ <u xml:id="u-23.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Jedno zdanie, jeśli mogę.</u>
+ <u xml:id="u-23.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Jeśli chodzi o inwestycje pracodawców czy firm prywatnych, to oczywiście, tak jak wszystkie inne podmioty prywatne, one mogą brać udział w programie „Maluch” i uzyskiwać środki również na tego typu inwestycje, obok tego, o czym pani senator powiedziała, obok innych zachęt. Tak więc jak najbardziej firmy też mogą się o to ubiegać.</u>
+ <u xml:id="u-23.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Dlaczego samorządy nie są chętne do tworzenia żłobków? O tym już w zasadzie powiedziałam. Są 2 podstawowe bariery. Najważniejsza to jest ta związana potem z utrzymaniem, bo wysiłek inwestycyjny i realizacja to jest jedna rzecz, ona jest trudna szczególnie w ciągu roku, i to też jest bariera, którą likwidujemy w nowym programie „Maluch”, ale druga podstawowa to jest oczywiście bieżące utrzymanie, które kosztuje samorządy, dlatego że średni koszt pobytu dziecka w żłobku to jest ok. 1 tysiąca 200, 1 tysiąca 300 zł, a wiadomo, że przy takich opłatach za żłobek rodzice tym żłobkiem zwyczajnie nie byliby zainteresowani. Dzisiaj dopłacamy do tego te 400 zł bądź 500 zł w przypadku dzieci drugich i kolejnych. W związku z tym ta inwestycja ze strony gminy jest już o wiele mniejsza. Liczymy na to, że to się przełoży na powstawanie takich miejsc.</u>
+ <u xml:id="u-23.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Zwróciłabym też uwagę na to, że istnieje w Polce wiele gmin, w których bardzo postępuje proces depopulacji, czyli młodzi ludzie z nich wyjeżdżają. Takie gminy też są w Polsce i tych gmin wcale nie jest tak mało. Tam rzeczywiście sensowność inwestycji polegającej na budowie żłobka na 80 czy 100 dzieci… To jest zwyczajnie ekonomicznie nieuzasadnione, bo tych dzieci po prostu tam nie ma i nie będzie, gdyż młodzi ludzie w dużej mierze już stamtąd wyjechali. Tam instytucje o wiele mniejsze, takie jak klub dziecięcy czy dzienny opiekun, są jak najbardziej wystarczające i rzeczywiście nie ma co na siłę samorządów do tego namawiać. Tak jak powiedziałam, mamy takie gminy w Polsce i to już jest proces, jak myślę, nieodwracalny, przynajmniej w najbliższym czasie. Czas pokaże…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-24">
+ <u xml:id="u-24.0" who="#SenatorMagdalenaKochan">Pani Minister, przepraszam, to może ja źle zrozumiałam. Czyli są gminy w których nie ma żłobków, ale są klubiki dziecięce i działają opiekunki. Tak to mam rozumieć, tak?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-25">
+ <u xml:id="u-25.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Też, ale te 49% to są takie, w których nie ma w ogóle instytucji.</u>
+ <u xml:id="u-25.1" who="#Glosyzsali">Nie ma żadnych.</u>
+ <u xml:id="u-25.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Żadnych, tak że tu jest ciągle… Ani publicznych, ani prywatnych. My te podmioty prywatne obserwujemy, bo podmioty prywatne…</u>
+ <u xml:id="u-25.3" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-25.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">W ogóle żadnych instytucji, żadnych form, tak, żadnych form.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-26">
+ <u xml:id="u-26.0" who="#SenatorMagdalenaKochan">A czy mamy mapę tych samorządów, czy wiemy, jak to się rozkłada w całym kraju? Czy któraś ściana jest wyraźnie pozbawiona tych miejsc? Południe, północ, wschód, zachód? Czy tu jest zupełna przypadkowość?</u>
+ <u xml:id="u-26.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Pani Dyrektor, bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-27">
+ <u xml:id="u-27.0" who="#ZastepcaDyrektoraDepartamentuPolitykiRodzinnejwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejDorotaGierej">Dorota Gierej, Departament Polityki Rodzinnej, ministerstwo rodziny.</u>
+ <u xml:id="u-27.1" who="#ZastepcaDyrektoraDepartamentuPolitykiRodzinnejwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejDorotaGierej">Tak gwoli uzupełnienia tylko i wyłącznie. Ten wskaźnik dotyczy gmin, na terenie których rzeczywiście nie ma żadnej formy instytucji, czyli ani żłobka, ani klubu, ani dziennego opiekuna. Jeżeli zaś chodzi o rozmieszczenie terytorialne tych gmin, to takiej mapy do tej pory nie robiliśmy, ale oczywiście możemy taką mapę przygotować.</u>
+ <u xml:id="u-27.2" who="#SenatorMagdalenaKochan">To poprosimy…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-28">
+ <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Tak, ja myślę, że jeżeli możemy, to poprosimy panią minister i panią dyrektor o to, żeby taką mapę przygotować, bo może z tego coś wyniknie. Mam prośbę do sekretariatu o dostarczenie jej wszystkim senatorom w momencie, kiedy sekretariat taką mapę otrzyma.</u>
+ <u xml:id="u-28.1" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Gdybyście państwo uważali… Ja myślę, że forum komisji jest też dobrym miejscem do tego, żeby – gdy ta mapa powstanie, a państwo będziecie uważali, że warto by było na ten temat porozmawiać, bez sporów, tylko po prostu tak, jak zdarza nam się tutaj rozmawiać, o tym, dlaczego tu, a nie tu, jakie są tego przyczyny itd. – o tym porozmawiać. My jesteśmy gotowi, że tak powiem, forum komisji do takiej dyskusji udostępnić. I proszę sekretariat o przypomnienie mi, że ja dzisiaj sformułowałem taką propozycję.</u>
+ <u xml:id="u-28.2" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Czy ktoś z państwa senatorów chciałby jeszcze zabrać głos?</u>
+ <u xml:id="u-28.3" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Nie widzę, nie słyszę zgłoszeń.</u>
+ <u xml:id="u-28.4" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">W takim razie dziękujemy pani minister.</u>
+ <u xml:id="u-28.5" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Widzimy się o godzinie 15.00 na wspólnym posiedzeniu z komisją rolnictwa.</u>
+ <u xml:id="u-28.6" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-28.7" who="#PrzewodniczacyJanFilipLibicki">Zamykam posiedzenie komisji</u>
+ <u xml:id="u-28.8" who="#komentarz">Koniec posiedzenia o godzinie 13 minut 32</u>
+ </div>
+ </body>
+ </text>
+ </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/sep/201923-snt-sepxx-00047-01/header.xml b/2019-2023/senat/komisje/sep/201923-snt-sepxx-00047-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..966ac80
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/sep/201923-snt-sepxx-00047-01/header.xml
@@ -0,0 +1,58 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-snt-sepxx-00047-01">
+ <fileDesc>
+ <titleStmt>
+ <title>Komisja Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą (47.)</title>
+ </titleStmt>
+ <publicationStmt>
+ <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+ </publicationStmt>
+ <sourceDesc>
+ <bibl>
+ <title>Komisja Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą (47.)</title>
+ <publisher>Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+ <note type="system">III RP</note>
+ <note type="house">Senat</note>
+ <note type="termNo">10</note>
+ <note type="type">Komisja</note>
+ <note type="sessionNo" target="#SEP">47</note>
+ <note type="part">1</note>
+ <date>2022-11-15</date>
+ </bibl>
+ </sourceDesc>
+ </fileDesc>
+ <profileDesc>
+ <particDesc>
+ <person xml:id="AdiunktwKatedrzeModeliFormalnychiMetodIlosciowychwSocjologiinaWydzialeSocjologiinaUniwersytecieWarszawskimJacekHaman" role="speaker">
+ <persName>Adiunkt w Katedrze Modeli Formalnych i Metod Ilościowych w Socjologii na Wydziale Socjologii na Uniwersytecie Warszawskim Jacek Haman</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak" role="speaker">
+ <persName>Dyrektor Instytutu Nauk o Polityce na Wydziale Nauk o Polityce i Bezpieczeństwie na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu Bartłomiej Michalak</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+ <persName>Głos z sali</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="Glosyzsali" role="speaker">
+ <persName>Głosy z sali</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+ <persName>Komentarz</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski" role="speaker">
+ <persName>Przewodniczący Kazimierz Michał Ujazdowski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorJaroslawRusiecki" role="speaker">
+ <persName>Senator Jarosław Rusiecki</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorPawelArndt" role="speaker">
+ <persName>Senator Paweł Arndt</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorStanislawGogacz" role="speaker">
+ <persName>Senator Stanisław Gogacz</persName>
+ </person>
+ <org xml:id="SEP" role="committee">
+ <orgName>Komisja Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą</orgName>
+ </org>
+ </particDesc>
+ </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/sep/201923-snt-sepxx-00047-01/text_structure.xml b/2019-2023/senat/komisje/sep/201923-snt-sepxx-00047-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..165f6d6
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/sep/201923-snt-sepxx-00047-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,199 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+ <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+ <TEI>
+ <xi:include href="header.xml"/>
+ <text>
+ <body>
+ <div xml:id="div-1">
+ <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Początek posiedzenia o godzinie 14 minut 03</u>
+ <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Kazimierz Michał Ujazdowski</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-2">
+ <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Dzień dobry, witam wszystkich serdecznie.</u>
+ <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Otwieram posiedzenie Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą.</u>
+ <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Chciałbym prosić senatorów, którzy są obecni w sali, o nieuruchamianie aplikacji do połączenia zdalnego.</u>
+ <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Czy senatorowie, którzy chcieli wziąć udział w posiedzeniu komisji w sposób zdalny, zostali już włączeni do posiedzenia? Tak.</u>
+ <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Kworum będziemy jeszcze sprawdzać. Potrzebne jest nam ono w głosowaniach.</u>
+ <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Dzisiejsze posiedzenie będzie poświęcone 2 punktom. Punkt pierwszy to kontynuacja dyskusji dotyczącej głosowania, udziału w wyborach politycznych, parlamentarnych i prezydenckich, Polaków mieszkających poza granicami kraju i Polonii. Pierwszy punkt: wyzwania i bariery głosowania Polaków za granicą. Poprosimy za chwilę pana prof. Bartłomieja Michalaka o wprowadzenie do tego zagadnienia. Punkt drugi to rozważenie podjęcia inicjatywy ustawodawczej w sprawie projektu ustawy zmieniającej ustawę o repatriacji i niektórych innych ustaw. Jest to logiczna konsekwencja ostatnio uchwalonej ustawy, która podniosła limit wydatków na repatriację w roku bieżącym.</u>
+ <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Witam wszystkich gości, którzy będą uczestniczyć w rozpatrywaniu punktu pierwszego. Pan prof. Bartłomiej Michalak z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu jest obecny na miejscu, podobnie jak pan prof. Jacek Haman z Uniwersytetu Warszawskiego. Serdecznie witamy. Są też goście uczestniczący zdalnie: prof. Ryszard Balicki – Państwowa Komisja Wyborcza, prof. Konrad Składowski – Państwowa Komisja Wyborcza, prof. Jarosław Flis – Uniwersytet Jagielloński.</u>
+ <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Jeśli nie ma uwag do porządku obrad, to poproszę pana prof. Bartłomieja Michalaka o wprowadzenie do zagadnienia redukcji ograniczeń i blokad ograniczających swobodny i pełny udział Polaków mieszkających poza granicami w wyborach demokratycznych.</u>
+ <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Bardzo proszę, Panie Profesorze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-3">
+ <u xml:id="u-3.0" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-3.1" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Czy ja mam mówić z miejsca? Będzie mnie stąd słychać?</u>
+ <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Tak jak pan…</u>
+ <u xml:id="u-3.3" who="#Gloszsali">Proszę włączyć mikrofon.</u>
+ <u xml:id="u-3.4" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">A, no właśnie.</u>
+ <u xml:id="u-3.5" who="#SenatorJaroslawRusiecki">Na wprost…</u>
+ <u xml:id="u-3.6" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Tutaj? O, teraz jest dobrze. Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-3.7" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Sprawdzę tylko, czy się przesuwa… Przesuwa się. Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-3.8" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!</u>
+ <u xml:id="u-3.9" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Przygotowałem krótką prezentację i będę się na niej wspierał. Myślę, że państwu też będzie wygodniej śledzić mój wywód.</u>
+ <u xml:id="u-3.10" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Wyzwania i bariery głosowania Polaków za granicą – tych kwestii jest kilka. Zacząłbym oczywiście od pewnej statystyki. Mam nadzieję, że to mimo wszystko dobrze widać. To jest w pewnym sensie kontynuacja tego, o czym rozmawialiśmy z państwem podczas poprzedniego posiedzenia poświęconego tym sprawom. Głównie pan prof. Jarosław Flis o tym mówił. Tytułem pewnego wprowadzenia, bo liczby jednak mają znaczenie, tutaj są dane od 2011 do 2020 r. To są wszystkie kolejne wybory w liczbach, właśnie w odniesieniu do Polaków głosujących za granicą w wyborach do różnych organów. Widać wyraźnie, że zwiększyła się liczba uprawnionych. W 2011 r. było ich niecałe 140 tysięcy, w drugiej turze wyborów prezydenckich 2020 r. było to już ponad pół miliona. Przy czym od razu rzuca się w oczy, że liczba uprawnionych się zwiększyła, i to prawie czterokrotnie. To bardzo duży wzrost, a liczba obwodowych komisji wyborczych – to jest ta kolumna tuż obok – obsługujących głosowania za granicą spadła z 268 do 171. To jest pierwsza kwestia.</u>
+ <u xml:id="u-3.11" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Podobnie wzrosła liczba głosujących ogółem. No, to nie są liczby tożsame. Uprawnieni przecież nie zawsze biorą udział w wyborach, więc głosujących jest mniej niż uprawnionych – to jest normalne. Ale tutaj też jest progres. Wybory prezydenckie, zwłaszcza druga tura, były pod tym względem bardzo znaczące.</u>
+ <u xml:id="u-3.12" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Kolejna kolumna to koperty wyjęte z urny. To może zostawię na razie, bo w kontekście głosowania korespondencyjnego, które za granicą… Chociaż tu już po liczbach widać, że to jest dość istotna sprawa. I tak oto w 2011 r., kiedy się pojawiło głosowanie korespondencyjne, tych kopert… Bo trzeba by też rozróżniać pakiety wysłane, odesłane, koperty wyjęte itd. Koperty wyjęte z urny to te głosy efektywne, które już dotarły do komisji, czyli zostały policzone. To też nie jest takie oczywiste, o tym będę mówił dalej. Ta liczba znacząco wzrosła. Tutaj widać, że ten przyrost jest ogromny.</u>
+ <u xml:id="u-3.13" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Przy czym coś, co się zasadniczo nie zmienia, to frekwencja, która konsekwentnie jest bardzo wysoka. Ona się waha w okolicach 80%. W referendum z 2015 r. ona była stosunkowo niska – 64,5%, no ale w referendum w ogóle była po prostu niska frekwencja, więc to nadal jest frekwencja wysoka.</u>
+ <u xml:id="u-3.14" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Pierwszy wniosek jest taki, że liczba uprawnionych i liczba głosujących, w tym korespondencyjnie, rośnie sukcesywnie, frekwencja jest bardzo wysoka, a liczba obwodowych komisji spada. Oczywiście różne względy za tym przemawiają, no ale tutaj już widać, że nie jest do końca w porządku.</u>
+ <u xml:id="u-3.15" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Proszę państwa, kolejny slajd. Tu już nie będzie… Ten czerwony kolor jest jednak trudny. Kolejny slajd: Polacy głosujący za granicą i udział w głosach z okręgu warszawskiego. O tym już mówiliśmy ostatnio, więc ja tu tylko zasygnalizuję, że udział Polaków głosujących za granicą w wyborach w okręgu warszawskim zwiększył się dwukrotnie i wynosi w tej chwili 1/4 wszystkich wyborców w wyborach do Sejmu w okręgu warszawskim. O tym już mówiliśmy, to się przekłada na co piąty mandat. W różnych wyborach różnie to wyglądało, wiadomo. Wybory sejmowe są tutaj najistotniejsze. No, to jest dużo, to jest dużo. To jest 1/4 wyborców okręgu Warszawa 1. Zależy, o których wyborach mowa, ale generalnie w przypadku okręgu warszawskiego jest w tej chwili właśnie dużo głosów z zagranicy. To też będzie miało swoje znaczenie.</u>
+ <u xml:id="u-3.16" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">To jest pewne wprowadzenie prawne, nie będę tego omawiał. Widzimy wycinek z kodeksu wyborczego à propos tego, jak są tworzone obwody za granicą. Widać, że regulacja jest dość pojemna, bo wymaga się co najmniej 15 wyborców, żeby taki obwód utworzyć. Tutaj jest też podstawa dotycząca tego, gdzie te głosy trafiają – do dzielnicy Śródmieście w mieście stołecznym Warszawa. No, 15 wyborców to jest niski próg wejścia, a więc tutaj widać, że te obwody… Inaczej: formalna podstawa tworzenia obwodów jest, a więc to nie prawo jest przeszkodą, tylko zapewne koszty – nie ma przedstawicieli PKW, więc nam nie odpowiedzą – i pewne trudności technicznie na styku Państwowej Komisji Wyborczej i Ministerstwa Spraw Zagranicznych.</u>
+ <u xml:id="u-3.17" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Proszę państwa, wszyscy pamiętamy takie obrazki. To jest jeden wycinek z wyborów parlamentarnych z 2019 r. W jednym ze śródziemnomorskich krajów ustawiały się kolejki do obwodowych komisji. No, okres wakacyjny to okres z tego punktu widzenia niekorzystny. Jest korzystny, jeśli chodzi o frekwencję, a niekorzystny, jeśli chodzi o kwestie organizacyjne, bo z reguły wtedy jest bardzo duże zainteresowanie. To oczywiście tylko jedna z komisji.</u>
+ <u xml:id="u-3.18" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Wiadomo, że są komisje – to też będę za chwilę pokazywał – w takich destynacjach, gdzie Polaków jest mało, gdzie głosuje po kilkanaście osób, bo i takie obwody są tworzone. Zróżnicowanie wielkości obwodów jest dość istotne. W 2019 r. liczba wyborców w obwodzie wahała się od 11 osób – to były obwody w Pjongczang i w Smoleńsku – do prawie 6 tysięcy w Londynie. No, to są takie same komisje, działające w takim samym składzie, mające takie same zadania, tylko że ta, która ma więcej wyborców, ma oczywiście więcej kartek do policzenia i więcej osób do obsłużenia. Swoją drogą, diety dla członków tych komisji też są takie same. To pokazuje skalę obciążenia systemu i to, że on jest nierównomiernie obciążony. Ale to też nie jest dziwne, bo obwody tworzy się, tak jak pokazywałem, tam, gdzie jest przynajmniej 15 wyborców. No, w różnych krajach są różne sytuacje. Wiadomo, że Wielka Brytania jest takim państwem, w którym to skupisko Polaków jest w tej chwili bardzo duże, jest tam duże zainteresowanie wyborami, więc nijak tego nie można porównywać z jakimiś obwodami, które są tworzone, z całym szacunkiem dla tych państw, poza obszarem geograficznym Europy, z dala od tych dużych skupisk Polonii. I stąd te rozbieżności. One mają charakter ogólny, co nie zmienia faktu, że rzeczywiście to jest problem.</u>
+ <u xml:id="u-3.19" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Tu już zupełnie nic nie będzie widać, ale to, co najważniejsze, jest napisane na dole. Tu generalnie wyszczególniono państwa, w których w 2020 r. były utworzone obwody, i to, ile tych obwodów w różnych państwach utworzono. No, najwięcej oczywiście było w Niemczech, Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych, w tej kolejności. Ale tu chodzi o liczbę obwodów, a nie… To nie to samo co liczba uprawnionych, a to też ma znaczenie, bo najwięcej Polaków zagłosowało nie w Niemczech, tylko w Wielkiej Brytanii, mimo że tam tych obwodów było nieco mniej. W Wielkiej Brytanii było 11 obwodów i średnio ponad 16 tysięcy wyborców na obwód. To jest bardzo dużo, proszę państwa, to jest bardzo dużo. Średnia dla obwodów w kraju jest dużo niższa. Generalnie obwody w kraju tworzy się tak, żeby nie przekraczały – już nie pamiętam w tym momencie – 3 czy 2 tysięcy wyborców. To pokazuje, jaka to jest skala zróżnicowania. To też jest poważny problem. W Niemczech tych obwodów było więcej, więc i średnia wyszła korzystniejsza – 5 tysięcy 600. W USA było 9 obwodów. Ale to jest tylko średnia, ona nie pokazuje obciążenia konkretnych komisji. Średnia, jak wiadomo, jest wrażliwa na wartości skrajne.</u>
+ <u xml:id="u-3.20" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Kolejny slajd – liczba uprawnionych do głosowania za granicą. Tu uwzględniamy państwa powyżej 100 uprawnionych. Trzeba powiedzieć, że niektóre komisje obwodowe obsługują generalnie tylko polskich dyplomatów. To przecież też są obywatele polscy. Zgodnie z konstytucją mają prawo udziału w wyborach i korzystają z niego. Często są to po prostu obwody wyłącznie dla pracowników ambasad, stąd tak mała liczba. No, tutaj było np. 9 osób – to 2020 r., wybory w Smoleńsku. Podejrzewam, że to byli właśnie pracownicy konsulatu. Ponad 22 tysiące wyborców liczyły 2 obwody w Wielkiej Brytanii. To są już liczby porażające. Nie dziwi więc fakt pewnych kolejek, pewnych spiętrzeń, opóźnień czy jakichś problemów, które się mogą pojawić przy liczeniu. Szczerze powiedziawszy, jeśli wziąć pod uwagę skalę punktowego obłożenia tych komisji, to ja i tak jestem pełen podziwu dla pracy członków obwodowych komisji i sprawności aparatu wyborczego, który mimo wszystko jest w stanie bez jakichś wielkich problemów to przetworzyć, przetransportować, że tak powiem, do kraju, i to przy dość dużej biurokratyzacji procesu ogłaszania wyników. To tyle.</u>
+ <u xml:id="u-3.21" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Jeśli chodzi o zasady udziału Polaków za granicą w wyborach, to tu jest ta regulacja, wycinek regulacji kodeksowej. Co jest istotne, w przeciwieństwie do wyborów krajowych Polacy chcący głosować za granicą muszą sami wykonać ruch, wyrazić zainteresowanie, czyli zarejestrować się. Wszyscy jako obywatele Rzeczypospolitej Polskiej jesteśmy z urzędu wpisani do obwodów właściwych dla swojego miejsca zamieszkania, chyba że wykonamy ruch w tym zakresie, np. dopiszemy się w innym miejscu do rejestru wyborczego. Oczywiście to nie jest dowolne. Zresztą trzeba rozróżnić spis i rejestr, ale już nie wchodzę w szczegóły. Generalnie, co do zasady, jesteśmy gdzieś dopisani. Jeśli zaś chodzi o Polaków za granicą, no to oni nie są nigdzie wpisani na stałe. Nawet ci, którzy na stałe za granicą mieszkają, muszą każdorazowo dopisać się do spisu wyborców – nie do rejestru, bo takowego nie ma, tylko do spisu prowadzonego przez właściwego terytorialnie konsula. A więc muszą dopełnić tego obowiązku. To jest z jednej strony zrozumiałe, ale z drugiej jest to istotna bariera, która czasami może prowadzić do pewnych konfuzji.</u>
+ <u xml:id="u-3.22" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Ja pamiętam takie wybory, w których Polacy masowo – zresztą trudno się dziwić – korzystali z elektronicznej… Bo w pewnym momencie pojawiła się możliwość dopisywania się do spisów wyborców przez e-PUAP. Tylko że ten e-PUAP, o czym wie każdy, kto go, że tak powiem, kiedyś użył… Polecam go sobie przetestować, właśnie à propos dopisywania się do spisu. Po pierwsze, nie jest on intuicyjny – to mało powiedziane. Po drugie, trzeba się zalogować, żeby wiedzieć, czy się zostało wpisanym. A przynajmniej tak było jeszcze kilka lat temu. Może teraz coś się zmieniło, chociaż nie wydaje mi się. Szczerze powiedziawszy, jeśli nie muszę korzystać z e-PUAP – a generalnie lubię rozwiązania elektroniczne i gdzie mogę, tam z nich korzystam – to po prostu tego unikam. To nie jest ergonomiczne rozwiązanie.</u>
+ <u xml:id="u-3.23" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">No, Polacy pomyśleli: jak wypełniłem wniosek, kliknąłem, dostałem taką systemową informację, że zostało to zarejestrowane, to już niczym nie muszę się martwić. A jest to przecież wniosek, który podlega pewnym badaniom – minimalnym, ale jednak – z punktu widzenia wymogów formalnych. W związku z tym czasami były odmowy lub wzywano wnioskodawców do uzupełnienia. To jest sprawa banalna, która mogłaby być, gdyby wniosek był składany osobiście, od ręki załatwiona. Ale tutaj się tworzyły jakieś historie, bo ktoś nie zajrzał do tego e-PUAP, tylko szedł do komisji przekonany, że jest w spisie, a tam mu mówili, że w spisie takiej osoby nie ma. I co wtedy? Sytuacja jak ze słynnego filmu „Miś”: „Nie mamy pańskiego płaszcza i co pan nam zrobi?”. No, wtedy rzeczywiście pojawiają się nerwy: jak to, dopisałem się! Było mnóstwo takich sytuacji. Zresztą podczas którychś wyborów było też mnóstwo skarg na to, że to właśnie w ten sposób działa. Ten e-PUAP jest, jaki jest, i pewnie jeszcze długo nie będzie inny. Różnie bywa, ale brakuje pewnej polityki informacyjnej, która by uczulała na to: sprawdź, czy aby na pewno dostałeś tę zwrotną informację, że wszystko jest w porządku, tak żebyś miał pewność, że jesteś w tym spisie ujęty. To jest bariera.</u>
+ <u xml:id="u-3.24" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Tutaj jest taki wycinek z kalendarza wyborczego dla wyborców za granicą. Okazuje się, że niebieski to też nie jest dobry kolor, więc chyba się w tę stronę przesunę, bo sam nie widzę. To jest oczywiście kalendarz, bym powiedział, zmiksowany, bo on różnych wyborów dotyczy. Pewne kwestie w kodeksie wyborczym są stałe, pewne są zależne od wyborów, a jeszcze inne zależne od regulacji na poziomie politycznym. Tak jest np. z głosowaniem korespondencyjnym, które najpierw było dla Polaków dostępne, potem nie. Ono się pojawiło w czasie pandemii, teraz znowu go nie ma. Warto pamiętać, że ono wskoczyło wyjątkowo w wyborach 2020 r. W związku z tym te terminy, jeśli chodzi o głosowanie korespondencyjne, są inne, ale tu nie chodzi o takie detaliczne rozliczenie.</u>
+ <u xml:id="u-3.25" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Proszę zauważyć, jak krótki jest ten kalendarz. Pierwsza czynność pojawia się 3 tygodnie przed głosowaniem – podanie do wiadomości publicznej informacji o siedzibach obwodów głosowania, w tym również obwodów głosowania za granicą. To jest, wydaje się, okej. Te 3 tygodnie to dość dużo czasu, tylko że bez tej informacji… Jeżeli wyborcy nie mają informacji o obwodach, no to nie mogą składać wniosków o dopisywanie się do spisu, do tych obwodów. Tak naprawdę możliwość zapisywania się na wybory pojawia się na 3 tygodnie przed głosowaniem. To dużo czy mało czasu? Różnie można do tego podejść. Wydaje się, że dla chcącego jest to termin wystarczający, jednak w praktyce ludzie często pozostawiają pewne sprawy na ostatnią chwilę i potem tworzą się pewne spiętrzenia. Pierwszy spis wyborców jest tworzony już na 3 tygodnie przed tym terminem, na podstawie dotychczasowych informacji, jednak on jest oczywiście cały czas aktualizowany, więc tu teoretycznie nie ma problemu.</u>
+ <u xml:id="u-3.26" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Teraz proszę zobaczyć, że jeśli chodzi o głosowanie korespondencyjne, no to tu już nie ma 21 dni, tylko jest 15 dni. Tak naprawdę mam 2 tygodnie na zgłoszenie do właściwego konsula zamiaru głosowania korespondencyjnego za granicą. Ale to jest zgłoszenie zainteresowania, ja tu zgłaszam chęć, zainteresowanie. Co to znaczy? To znaczy, że muszę dostać pakiet wyborczy, że organy wyborcze muszą mi ten pakiet dostarczyć, przygotować go. Tu muszą być już wydrukowane karty, one muszą do mnie dotrzeć, a ja je muszę później odesłać skutecznie, więc ta droga… Nie jest tak, że zgłaszam chęć, zamiar głosowania korespondencyjnego i głosuję. Nie, ja dostaję pakiet. On musi do mnie przyjść pocztą, ja go muszę wypełnić, ja go muszę odesłać, on musi trafić do komisji, on musi trafić do urny. A więc zauważcie państwo, że na 10 dni przed wyborami – w 2020 r. tak było – konsulowie wysyłają pakiety. To jest termin, który ich wiąże – 10 dni. Teraz trzeba jeszcze policzyć, jak długo to będzie szło. Zależy, w jakim kraju jesteśmy, jak rozwinięte są usługi pocztowe. No, to są przesyłki, o ile wiem, nierejestrowane. Inaczej koszty by były za duże. A więc to musi dotrzeć, to jest jakby taką klamrą spięte. W ciągu tych 10 dni – de facto czasu jest mniej, ok. tygodnia – pakiet musi dotrzeć do wyborcy i wyborca musi się z nim zapoznać. A to nie jest tylko karta do głosowania, o czym wie każdy, kto głosował korespondencyjnie, jak była taka możliwość. Jak znów będzie, to proszę zobaczyć, jak to wygląda, chociaż wiąże się to z pewnym ryzykiem. Tam trzeba parę rubryk wypełnić, w tym oświadczenie o osobistym i tajnym oddaniu głosu, potem zakleić to w kopercie. Niby są to drobiazgi, ale zobaczymy, że diabeł tkwi w szczegółach. Trzeba to odesłać, to musi dotrzeć do komisji i fizycznie trafić do urny. Na to jest mało czasu, szczerze powiedziawszy, i tutaj często pojawiały się problemy. A dodatkowo do czwartku spis wyborców jest cały czas aktualizowany, na bieżąco, co z jednej strony jest dobrym rozwiązaniem, bo mogą się dopisywać ci Polacy, którzy np. dopiero się pojawili w danym kraju, ale z drugiej strony obciąża organy wyborcze. A więc coś za coś.</u>
+ <u xml:id="u-3.27" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Jeśli chodzi o historię głosowania korespondencyjnego, to tylko w telegraficznym skrócie ją przytoczę, już nie będę tego omawiał. Generalnie, proszę państwa, droga głosowania korespondencyjnego jest długa, a zaczyna się w styczniu 2011 r., kiedy po raz pierwszy taka instytucja się pojawiła. Co ciekawe, początkowo, pierwotnie było to przewidziane tylko dla Polaków głosujących za granicą. W trakcie prac nad nowelizacjami kodeksu wyborczego dołączono osoby z niepełnosprawnościami, potem jeszcze starsze osoby doszły, a w którymś momencie głosowanie korespondencyjne stało się głosowaniem powszechnym. Z kolei ta duża nowelizacja kodeksu, która de iure nie była nowelizacją kodeksu, ta z 11 stycznia 2018 r. – to w ogóle mój ulubiony tytuł ustawy, najlepszy, jaki kiedykolwiek widziałem: o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych – wyrzuciła głosowanie korespondencyjne jako głosowanie powszechne. Ze względu na COVID w 2020 r., jak pamiętamy, przywrócono je na raty, najpierw dla osób w kwarantannie, a potem generalnie dla wszystkich, a więc również dla Polaków głosujących za granicą. Jakkolwiek, powtarzam, to było jednorazowe rozwiązanie. W tej chwili stan prawny jest taki, że głosowania korespondencyjnego w przypadku Polaków za granicą nie ma.</u>
+ <u xml:id="u-3.28" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Proszę państwa, jeśli zaś chodzi o… To jest ciekawa statystyka, bo ona pokazuje, jaki był udział głosów korespondencyjnych w kolejnych wyborach na tle kraju. Ten pomarańczowy punkt to zagranica, a niebieski to kraj. No, to są koperty zwrotne. Już nie będę tłumaczył tej metodologii, ale generalnie to są te głosy, które trafiły do urny. Proszę zobaczyć, że zagranica zaczęła wysoko, od połowy. No, teraz jest trochę mniej, w ostatnich wyborach było to trochę mniej niż połowa, ale to dlatego, że w kraju głosowanie korespondencyjne się upowszechniło, a nie dlatego, że zagranica z tego nie korzysta. Generalnie ta statystyka… Jakbyśmy popatrzyli na liczby bezwzględne, to by to wyglądało odwrotnie. W kraju głosujących korespondencyjnie jest niewielu, a za granicą ta liczba w stosunku do uprawnionych jest ogromna. Generalnie połowa wszystkich głosów korespondencyjnych to głosy Polaków głosujących za granicą.</u>
+ <u xml:id="u-3.29" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Muszę państwu powiedzieć, że jak tę instytucję wprowadzano do polskiego prawa wyborczego, to jako osoba zajmująca się naukowo prawem wyborczym i systemem wyborczym uczestniczyłem w wielu eksperckich dyskusjach czy nawet sporach. Ja byłem bardzo sceptyczny wobec tej instytucji – z różnych powodów, nie będę tutaj o nich mówił. Nie uważam, żeby to było idealne rozwiązanie, bo ono ma szereg różnych wad, od kwestii technicznych poczynając, a kończąc na możliwościach wykorzystania go do fałszerstw. Poza tym nie wierzyłem, że Polacy z tego będą korzystać, i po części statystyki mnie w tym utwierdziły, ale nie potwierdziło się to, jeśli chodzi o Polaków za granicą, bo ci akurat pokazali, że z tej instytucji korzystają. To w sumie nie powinno dziwić, zważywszy na koszty wynikające z odległości, jakie Polacy mają często do pokonania, żeby do tych lokali dotrzeć. Tak więc jako naukowiec muszę powiedzieć, że choć nadal uważam, że ta instytucja ma wiele wad, to jednak, jeśli chodzi o tę grupę wyborców, ona się sprawdziła. To działa, rzeczywiście Polacy z tego korzystają, mimo że wiele różnych problemów, o których jeszcze za chwilę powiem, też się pojawia. Jak to wygląda na tle kraju? Można powiedzieć, że głosowanie korespondencyjne w kraju jest tylko dodatkiem, a dla tej grupy to dość istotne instrumentarium.</u>
+ <u xml:id="u-3.30" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Proszę państwa, ciekawą kwestią jest też to, co tu nazwałem efektywnością głosowania korespondencyjnego za granicą. Tutaj są 2 słupki: ten pomarańczowy to skala głosów korespondencyjnych, a niebieski to zmarnowane pakiety, jak ja to nazwałem. Co to są zmarnowane pakiety? Otóż to jest właśnie to, o czym mówiłem. Ten pakiet, który ma dotrzeć do komisji, musi dotrzeć w określonej konfiguracji, że tak powiem. Karta do głosowania musi być włożona do specjalnej mniejszej koperty. Dlaczego? No, żeby doszło do anonimizacji głosu, żeby komisja obwodowa czy chociażby poczta nie mogły powiązać treści głosu z osobą. Bo pakiet przychodzi od kogoś, to musi być zaadresowane, tu musi być nadawca. W związku z tym trzeba odnotować w spisie wyborców, że nadawca to osoba uprawniona. Żeby nie doszło do rozszyfrowania głosu, jest tam taka mała koperta. To są właśnie te koperty wrzucane do urny, je się wrzuca do urn. Ale jeżeli koperta jest niezaklejona, to obwodowe komisje wyborcze nie powinny tej karty wrzucić. Jeżeli karta przyszła bez koperty, to ona też nie trafia do urny. Podobnie jest, jeżeli ten pakiet nie zawiera oświadczenia o osobistym i tajnym głosowaniu. Polskie prawo wyborcze wymaga tego. Dlaczego? Bo jak wprowadzano tę instytucję, to się pojawiły głosy części konstytucjonalistów, którzy mówili, że to nie będzie tajne głosowanie albo że nie będzie ono osobiste. No, rozwiązanie, jakie znaleziono, jest takie, jakie jest – niech wyborca podpisze oświadczenie, że to on zagłosował w sposób tajny i osobisty, i sprawa będzie rozwiązana, przed zarzutem niekonstytucyjności się obronimy. Rzeczywiście takie oświadczenie tutaj jest, tylko że, jak mówię, ono nie jest wkładane razem z kartą. Tu jest duża koperta, którą wysyłamy do komisji, a w niej są oświadczenie o tajnym i osobistym głosowaniu i mała zaklejona koperta z kartą do głosowania. Ta mała koperta trafia do urny, duża zostaje w rękach komisji. Ale jak nie ma oświadczenia albo jest ono niepodpisane, to ten pakiet nie może być przyjęty, ta mała koperta z kartą nie wpada do urny, czyli głos jest nieefektywny. I zobaczcie państwo, że to wcale nie jest mała skala. To się waha, ale ok. 20% głosów z głosowania korespondencyjnego – mówimy o Polakach za granicą, ale w kraju też jest to wysoki odsetek – to pakiety nieefektywne, które co prawda dotarły do komisji, ale dlatego że karta nie była w kopercie, koperta nie była zaklejona, nie było oświadczenia o osobistym i tajnym głosowaniu albo nie było ono podpisane – tu zresztą te warunki są pokazane – po prostu nie zostały policzone. I rzeczywiście, brak oświadczenia lub podpisu oświadczenia to jest… Zobaczcie państwo, jak to wygląda w liczbach bezwzględnych. W drugiej turze to było ponad 14 tysięcy pakietów. To nie są małe liczby.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-4">
+ <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Na chwilę przeproszę, Panie Profesorze.</u>
+ <u xml:id="u-4.1" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Oczywiście.</u>
+ <u xml:id="u-4.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Chcę powitać uczennice i uczniów, których gościmy. Z jakiej szkoły jesteście?</u>
+ <u xml:id="u-4.3" who="#Gloszsali">Szkoła podstawowa w Kosowie Lackim.</u>
+ <u xml:id="u-4.4" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Serdecznie was witamy.</u>
+ <u xml:id="u-4.5" who="#Gloszsali">Dziękujemy bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-4.6" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Mam nadzieję, że będziecie mieć piękne wrażenia.</u>
+ <u xml:id="u-4.7" who="#Glosyzsali">Dzień dobry, dzień dobry.</u>
+ <u xml:id="u-4.8" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Dzień dobry.</u>
+ <u xml:id="u-4.9" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">To przyszłość. Mam nadzieję, że w większym stopniu skorzystają z praw politycznych niż my.</u>
+ <u xml:id="u-4.10" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">A teraz oddaję głos panu profesorowi.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-5">
+ <u xml:id="u-5.0" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Tak więc, proszę państwa, jak widać, ten jeden formalizm, który miał zabezpieczyć tę instytucję przed zarzutem niekonstytucyjności, może być barierą, i to niemałą, w realizowaniu praw wyborczych. To też rodzi pytanie, czy to nie jest jednak zbyt rygorystyczne.</u>
+ <u xml:id="u-5.1" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">I teraz chciałbym się przełączyć na drugą prezentację. Otóż skorzystałem z wyników badań. Moje koleżanki, pani prof. Magdalena Musiał-Karg z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu i pani dr Izabela Kapsa z Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, przeprowadziły empiryczne, choć niereprezentatywne badania, korzystając przy okazji ostatnich wyborów prezydenckich w 2020 r. z formularza ankiety internetowej. Zobaczmy, jak Polacy, którzy w tamtych wyborach głosowali – i oczywiście wzięli udział w badaniu, zgodzili się wypełnić kwestionariusz – oceniają głosowanie korespondencyjne i jakie tutaj widzą problemy. Oczywiście badanie nie jest reprezentatywne, bo nie mogło być reprezentatywne. Zbudowanie operatu nie byłoby w żaden sposób możliwe, bo dane wyborców znane są tylko administracji. Zresztą byłoby to też trudno technicznie, więc one korzystały z ankiety w internecie, rozpowszechnianej przez media społecznościowe metodą okolicznościową. A więc trzeba mieć na uwadze, że to nie jest prawda objawiona, ale coś nam to jednak pokazuje, i to niemało. Korzystając z ich zgody na posłużenie się tą prezentacją, parę kwestii chciałbym państwu pokazać.</u>
+ <u xml:id="u-5.2" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Tu jest metodologia, to może pominiemy. Dalej: kwestionariusz ankiety i wyniki badań. Proszę państwa, co się okazało? Okazało się, że prawie 12% respondentów zgłosiło problem podczas rejestracji w spisie wyborców: utrudniony dostęp do strony internetowej, brak kontaktu z placówką dyplomatyczną, trudności w zatwierdzeniu wniosku, brak polskich znaków językowych – mówimy oczywiście o elektronicznym wniosku, o wyborach covidowych – trudności we wprowadzaniu danych przez smartfona. W efekcie tych problemów część osób nie została wpisana do spisu wyborców i nie mogła zagłosować. Nie mówimy tu tylko o głosowaniu korespondencyjnym, ale o głosowaniu w ogóle. To też pokazuje, że ta elektroniczna droga, która teoretycznie ma nam ułatwiać pewne sprawy, czasami nie do końca się sprawdza. Można zapytać: 12% to dużo czy mało? Moim zdaniem to dużo, bo te 12% wyborców chciało skorzystać ze swoich praw, a z powodów technicznych tego zrobić nie mogło. Tu jest druga tura. Jeśli chodzi o drugą turę, to ten odsetek się jeszcze zwiększył, do ponad 15%. Były podobne problemy jak w pierwszej turze.</u>
+ <u xml:id="u-5.3" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Jeśli zaś chodzi o pakiety wyborcze, te związane z głosowaniem korespondencyjnym, to prawie 86% wskazało, że otrzymało pakiet wyborczy w terminie umożliwiającym zagłosowanie. Ważne jest, żeby ten pakiet dotarł w takim terminie, aby wyborca mógł go jeszcze skutecznie odesłać, a nie w piątek przed głosowaniem, bo wtedy zostaje mu już tylko droga osobista. No, nie po to głosuje się korespondencyjnie, żeby jechać z pakietem kilkaset kilometrów, czasami do innego kraju, i tam go wrzucić do urny. Chociaż oczywiście jest to możliwe, ustawodawca zostawił taką furtkę bezpieczeństwa. Można zapytać: czy to jest dużo, czy mało? No, 86% to wynik przyzwoity, ale nie rewelacyjny. Prawie 9% z jakiegoś powodu nie otrzymało pakietu wcale – prawdopodobnie zawinił operator pocztowy – a 5% go otrzymało, ale po terminie. Wtedy można go sobie zostawić na pamiątkę.</u>
+ <u xml:id="u-5.4" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Pojawiły się też różne błędy i braki, przynajmniej zdaniem badanych. Brakowało np. pieczątki – ta karta powinna być ostemplowana przez komisję obwodową – co już na starcie czyniło kartę nieważną. Nawet jakby dotarła, nie byłaby policzona, byłaby policzona jako karta nieważna, ten głos by się nie liczył. Dalej: brak karty do głosowania, uszkodzone dokumenty i – to jest ciekawe, o tym też mówiliśmy na seminarium – prześwitująca koperta na kartę do głosowania. No, taki drobiazg, szczególik. Jak były prezentowane te badania, od razu pomyślałem, że pewnie zrobiono centralne zamówienie państwowe, w którym decydowała cena – wiadomo, to jest skądinąd rozsądne – wybrano najtańszego dostawcę, no i jakość tej koperty była adekwatna do ceny. Można by powiedzieć tak: okej, to drobiazg. Ale właśnie nie do końca, no bo z jednej strony podpisujemy oświadczenie o tajnym i osobistym głosowaniu, bez tego oświadczenia nasz głos się nie liczy, a z drugiej dostajemy kopertę, przez którą prześwituje karta wyborcza. A to były wybory prezydenckie. Przypominam, że to nie była książeczka, ale 1 karta A5. No, oczywiście można ją zgiąć, można ją zgiąć na ileś części, można różne rzeczy robić, ale przecież nie o to chodzi. Wydaje się, że wyborca powinien dostać takie oprzyrządowanie, żeby to było w pełni efektywne, żeby nie musiał obawiać się o to, że ktoś jego głos podejrzy, nie otwierając nawet koperty. A więc z jednej strony oświadczenie, formalizm, wielkie starania, żeby było konstytucyjnie, a z drugiej strony detal techniczny, który to w pewnym sensie niweluje. To jest druga tura. Tu były podobne problemy, one się ujawniły systemowo.</u>
+ <u xml:id="u-5.5" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Panie Profesorze, prosiłbym o to, by w ciągu…</u>
+ <u xml:id="u-5.6" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Już kończę.</u>
+ <u xml:id="u-5.7" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">I o rekomendacje proszę.</u>
+ <u xml:id="u-5.8" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Tak, już kończę.</u>
+ <u xml:id="u-5.9" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Mimo wszystko badani opowiedzieli się za głosowaniem korespondencyjnym, wypowiedzieli się pozytywnie, chociaż woleliby głosować elektronicznie, jak się państwo spodziewacie.</u>
+ <u xml:id="u-5.10" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Co do rekomendacji, to ja zakończę… Może niech ten slajd tam wisi. To jest taka metoda analizy pola sił, która pokazuje, gdzie są wyzwania, gdzie są bariery. Ja zasadniczo o tym wszystkim mówiłem, nie będę tego powtarzał. Niech ten slajd wisi, zawsze można na niego spojrzeć. Wyzwania to jedno, bariery to drugie. Wyzwania to te kwestie, z którymi przy lepszej organizacji, skuteczności i efektywności jesteśmy w stanie sobie poradzić. Bariery są już dużo trudniejsze, z powodów obiektywnych czy prawnych. Te ostatnie wymagają często rozstrzygnięć o charakterze normatywnym. Przykładem jest duży formalizm głosowania, czyli to składanie oświadczeń. Przedstawiciele PKW pewnie by się nie zgodzili, ale w każdym razie wydaje mi się, że to się nie sprawdza. Myślę, że kwestia tego oświadczenia naprawdę wymagałaby zreformowania, bo zbyt dużo głosów jest w ten sposób traconych. To można zmienić.</u>
+ <u xml:id="u-5.11" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Kwestia kalendarza. Mamy bardzo napięty kalendarz wyborczy. Myślę, że przedstawiciele PKW by się ze mną zgodzili. Tu chodzi nie tylko o wybory za granicą, ale i w kraju. Nam się wydaje, że to jest tylko głosowanie, co to za problem, ale czynności związanych z przygotowaniem tego procesu, zwłaszcza jeśli chodzi o druk kart i rejestrowanie, jest ogrom. No, to są problemy, które… Później trzeba te karty rozwieźć, a to powoduje właśnie takie sytuacje, że pakiety do wyborców za granicą przychodzą za późno, bo po prostu zabrakło czasu. Tu już byłaby wymagana interwencja ustawowa, zmiana kalendarza, wydłużenie go. Generalnie to by dobrze zrobiło polskim wyborom, gdyby kalendarz wyborczy był wydłużony. Rozumiem, że względy polityczne mogłyby za tym nie przemawiać, ale niewątpliwie ułatwiłoby to działanie.</u>
+ <u xml:id="u-5.12" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Ja może postawię już kropkę. Prosiłbym, żeby ten slajd, jeśli to możliwe, tutaj pozostał. W razie czego rozwinę jeszcze ten wątek, jeżeli jakieś pytania się pojawią. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-6">
+ <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Panie Profesorze, gdybyśmy mieli w kilku punktach dokonać podsumowania, jakie byłyby te rekomendacje?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-7">
+ <u xml:id="u-7.0" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Panie Przewodniczący, to jest bardzo trudne zadanie, żeby w kilku punktach…</u>
+ <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Wiem.</u>
+ <u xml:id="u-7.2" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Ja sobie pozwolę…</u>
+ <u xml:id="u-7.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">My tu rozwiązujemy trudne problemy.</u>
+ <u xml:id="u-7.4" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Ja sobie pozwolę zawrzeć to w samej ekspertyzie. Generalnie problemy są na różnych płaszczyznach. Niektóre mają taki charakter, że dotyczą przepisów kodeksowych, tak jak kwestia za krótkiego kalendarza wyborczego, która wymagałaby decyzji ustawodawcy. I to będzie zawsze decyzja kontrowersyjna – mówię o wydłużeniu tego kalendarza – no bo zarządzanie terminem wyborów jest kwestią stricte polityczną, nie oszukujmy się. To wymaga zmiany kodeksu, a więc ingerencji w prawo. Niby sprawa jest prosta, a jednak nie do końca.</u>
+ <u xml:id="u-7.5" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Jeżeli chodzi o lokale komisji obwodowych, no to tutaj działanie… Bo to nie jest akurat domena PKW, tylko Ministerstwa Spraw Zagranicznych, które tworzy obwody w placówkach dyplomatycznych. Skądinąd wiem, że MSZ w różnych okresach chciało ciąć koszty. No, niektóre placówki rzeczywiście obsługują kilkunastu wyborców i tam można się nad tym zastanowić, ale np. w Wielkiej Brytanii widać wyraźnie, że tych obwodów jest za mało. Być może musiałoby być ich kilka na placówkę. To jest kwestia do zrealizowania, choć oczywiście wiąże się to z pewnymi kosztami.</u>
+ <u xml:id="u-7.6" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Duży formalizm głosowania korespondencyjnego połączony z napiętym kalendarzem – tu potrzebne są zmiany ustawowe. Moim zdaniem jest to do zrobienia. To jest kwestia pewnej reformy czy nawet odejścia od tego, likwidacji tego oświadczenia. Wydaje się, że mogłoby to zostać zrealizowane. Jeśli mamy do czynienia z taką sytuacją, że wyborca chce zagłosować korespondencyjnie, to działa to trochę na takiej zasadzie, że on z góry się na to decyduje, akceptuje regulamin. No, tak byśmy dzisiaj powiedzieli: akceptujesz regulamin, a my oczekujemy, że zagłosujesz w sposób osobisty i tajny, licząc się też z tym, że mogą wystąpić obiektywne problemy, że tego pakietu, nie z naszej winy, nie dostaniesz. Wydaje się, że można by już przy rejestracji wyrazić taką zgodę: godzę się na pewne konsekwencje, przyjmuję również pewne zobowiązania, no i nie muszę już podpisywać tego oświadczenia. Ale diabeł tkwi w szczegółach, bo to ma nas zabezpieczać przed sytuacją, w której ktoś by te głosy, te koperty skupował czy przechwytywał. No, jednak ten podpis ma przed tym chronić.</u>
+ <u xml:id="u-7.7" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Na razie tyle, bo tych płaszczyzn jest wiele. Ja obiecuję, że w opinii rozpiszę to szczegółowo, łącznie z ewentualnymi rekomendacjami. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-8">
+ <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Dziękuję bardzo panu profesorowi.</u>
+ <u xml:id="u-8.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">A zatem, żeby była jasność, sprecyzuję, w jakim punkcie jesteśmy. Dziś będą jeszcze pytania i głosy w dyskusji, ale wrócimy do tej kwestii na jednym z kolejnych posiedzeń, na którym skoncentrujemy się w ogóle na rekomendacjach dotyczących zwiększenia dostępu Polaków mieszkających poza krajem do głosowania. Prosiłbym także o rekomendację dotyczącą pożądanej liczby obwodów. Abstrahuję od kryterium finansowego. Ono zawsze krępuje, ale chodzi o to, żeby wskazać te punkty, w których obwodów jest za mało, ich preferowaną liczbę, tzn. jakieś racjonalne kryterium, które pozwoli na poszerzenie tego dostępu.</u>
+ <u xml:id="u-8.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Szanowni Państwo, otwieram część dotyczącą pytań i głosów w dyskusji. Bardzo proszę.</u>
+ <u xml:id="u-8.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Pan senator Arndt. Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-9">
+ <u xml:id="u-9.0" who="#SenatorPawelArndt">Dziękuję, Panie Przewodniczący.</u>
+ <u xml:id="u-9.1" who="#SenatorPawelArndt">Ja mam pytanie dotyczące frekwencji, bo ta kwestia mnie trochę zaintrygowała. Żeby móc wziąć udział w głosowaniu, trzeba zgłosić chęć zrobienia tego. No, tylko te osoby są uprawnione do głosowania. Pan profesor – nie wiem, czy jest to dobre słowo – zachwycał się frekwencją, która wynosiła 62–90%, ale rozumiem, że to były osoby, które wcześniej zgłosiły chęć głosowania i w końcu w tym głosowaniu nie wzięły udziału. Mówię o tych 10% czy nawet większym odsetku osób. A więc to nie jest jakaś gigantyczna frekwencja, jeśli chodzi o procent uprawnionych do głosowania. Rzeczywiście trzeba się zastanowić, w jaki sposób można by to zmienić. No, jeżeli ktoś zgłasza chęć i potem nie bierze udziału w tym głosowaniu, to też budzi to jakieś pytania i wątpliwości.</u>
+ <u xml:id="u-9.2" who="#SenatorPawelArndt">Poza tym zaintrygowała mnie różnica w poszczególnych wyborach, w poszczególnych latach, jeśli chodzi o liczbę osób uprawnionych. To nie była różnica 10% czy 20%, ich było czasami kilka razy więcej czy kilka razy mniej. Z czego to wynika?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-10">
+ <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Pan senator Gogacz. Proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-11">
+ <u xml:id="u-11.0" who="#SenatorStanislawGogacz">Ja chciałbym pozostać niejako w konwencji pytania, które mój przedmówca zadał, odnosząc się do liczby wyborców, ale nie będę pytał o liczbę uprawnionych do głosowania, tylko o liczbę komisji obwodowych, gdzie można oddać głos. Tu właśnie, na tej planszy, na co zwróciłem uwagę, są duże różnice, jeżeli chodzi o liczbę komisji obwodowych w poszczególnych wyborach. To dotyczy wyborów prezydenckich i wyborów do Sejmu. No, to byłyby bardzo istotne różnice. Ale generalnie chodzi o to, co pan profesor powiedział. Jest po prostu za mało tych komisji obwodowych. I moje pytanie jest następujące: czy jedynie w gestii MSZ i polskich placówek dyplomatycznych, ambasad czy konsulatów, leży podjęcie decyzji o tym, żeby tych komisji obwodowych było więcej? Bo tutaj dotykamy jednak fundamentalnego prawa obywatelskiego, prawa wyborczego. Niezależnie od tego, gdzie my, Polacy, się znajdujemy, tutaj trzeba byłoby… Czy to jest wypadkowa decyzji Państwowej Komisji Wyborczej i być może jeszcze kogoś, czy też ta decyzja jest uzależniona od władz lokalnych danego państwa, Wielkiej Brytanii lub innego kraju? A jeżeli to jest tylko w gestii państwa polskiego, to kto musiałby właśnie podjąć jakieś działania, które by zmierzały w kierunku zwiększenia liczby tych komisji? Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-12">
+ <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Proszę o odpowiedź pana profesora.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-13">
+ <u xml:id="u-13.0" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Czy ja mógłbym poprosić o ten slajd, gdzie jest ta tabelka? To był, zdaje się, drugi slajd. Tak będzie łatwiej.</u>
+ <u xml:id="u-13.1" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Odpowiadając, przyznaję, że rzeczywiście jest to frekwencja wśród osób zainteresowanych. W tym sensie może rzeczywiście to nie robi takiego wrażenia. Mimo wszystko na pytanie, skąd się biorą te… Tu nie ma, że tak powiem, 100-procentowej odpowiedzi. To są zazwyczaj kwestie życiowe, losowe. Mnie to w ogóle przekonuje, bo ta kwestia rejestracji też dyscyplinuje ludzi. Ja jestem właśnie z tego powodu – no, ale to już jest inna sprawa – sceptyczny wobec takiego automatyzmu, który jest w polskich wyborach ogólnokrajowych. Oczywiście, jeżelibyśmy wzięli pod uwagę całą populację… Ale już mówiliśmy ostatnio, że jest problem z jej szacowaniem, bo nie ma obiektywnych danych. No, może są, ale…</u>
+ <u xml:id="u-13.2" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-13.3" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Nie, ta moja, ta biała. To ten drugi slajd – tam ta tabelka była, tam te liczby były.</u>
+ <u xml:id="u-13.4" who="#SenatorStanislawGogacz">Ta pierwsza była…</u>
+ <u xml:id="u-13.5" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Nie, nie, właśnie o to chodziło. Panów te liczby interesowały.</u>
+ <u xml:id="u-13.6" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">A z czego się biorą te liczby uprawnionych? Proszę państwa, tu jest 9 lat różnicy, to jest dość duży przekrój. Uprawnieni różnią się tym, że… W 2011 r. jeszcze nie byliśmy w Unii Europejskiej, przypominam, więc tu…</u>
+ <u xml:id="u-13.7" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">W 2011 r. byliśmy.</u>
+ <u xml:id="u-13.8" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Tak, byliśmy, ale to był początek. Chodzi o to, że nastąpił ruch migracyjny. Wielka Brytania to właśnie doskonały tego przykład. Po prostu Polacy przenieśli tam swoje interesy, swoje życie, zaczęli tam mieszkać, zarabiać. Generalnie to już przestało być dorabianie, to stało się ich życiem. Zgodnie z hierarchią potrzeb, z piramidą Maslowa znaną w psychologii, najważniejsze są potrzeby pierwszego rzędu: byt, praca, zabezpieczenie. Potem, jak już Polacy tam osiedli, zaczęli się bardziej interesować innymi potrzebami, w tym też politycznymi. Ja to tak tłumaczę, ale badań nie prowadziłem. Dla mnie to jest po prostu związane z naturalnym ruchem ludnościowym, ale i z zainteresowaniem polityką. Dlaczego w ostatnich latach… Pamiętamy wybory prezydenckie, które rzeczywiście już w ogóle ponad skalę wyskoczyły. No, odpowiedź jest dwojakiego rodzaju. Po pierwsze, poziom napięcia i polaryzacji politycznej w Polsce w tych wyborach, zwłaszcza w kwestiach personalnych, wygenerował dużą mobilizację po stronie głównych kandydatów. Po drugie, to były wakacje. O tym też mówiliśmy ostatnio. W tych wyborach brali udział Polacy, którzy byli za granicą, ale nie mieszkają tam, tylko po prostu byli np. na wakacjach, na wyjeździe. Jeśli chodzi o ten wynik z 2020 r., to niewątpliwie w dużej mierze odpowiadają za to wakacje, no bo już w drugiej turze… Zobaczcie państwo, jaka jest różnica między pierwszą a drugą turą. Dlaczego? Dlatego że druga tura była już w normalnym sezonie wakacyjnym, stąd to wynika. Ale generalnie odpowiedź jest związana z tym ruchem ludnościowym, jest związana z naszym członkostwem w Unii Europejskiej. W Wielkiej Brytanii jest coraz więcej Polaków, którzy tam po prostu pracują, którzy mają tam swoje życie i chcą z tych praw politycznych korzystać.</u>
+ <u xml:id="u-13.9" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Jeśli chodzi o odpowiedź na pytanie o liczbę obwodów, no to nie chcę się wypowiadać autorytatywnie, bo trzeba byłoby zadać to pytanie przedstawicielom Krajowego Biura Wyborczego – Państwowej Komisji Wyborczej. Ja tę sprawę jakoś tam badam, ale to, tak jak mówię, nie są autorytatywne dane, w związku z tym nie chcę tutaj wyrokować. No, to są kwestie z jednej strony… Najpierw musi być tych 15 wyborców, co najmniej 15, żeby w ogóle utworzyć lokal. Czyli generalnie placówka dyplomatyczna… No, bo to są, że tak powiem, pierwsi wyborcy. Jak jest tych 15, to możemy utworzyć obwód. Jak nie ma, no to w ogóle go nie tworzymy. Potem jest właśnie kwestia kosztów i prognozy, ilu tam tych wyborców może być. No, skąd taka prognoza? Przede wszystkim na podstawie poprzednich danych wyborczych się to prognozuje, być może jakichś… Ale ja tego nie wiem.</u>
+ <u xml:id="u-13.10" who="#SenatorStanislawGogacz">Ale kto o tym decyduje?</u>
+ <u xml:id="u-13.11" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Kto o tym decyduje? Decyduje o tym przede wszystkim, jak mi się wydaje… No, nie wydaje mi się – Ministerstwo Spraw Zagranicznych za to odpowiada. To ono musi mieć budynki, musi zapewnić bezpieczeństwo, musi mieć personel dla tych komisji. Ale MSZ działa w porozumieniu z Państwową Komisją Wyborczą, te 2 organy muszą ze sobą ściśle współdziałać. Wiem, że PKW była w tym zakresie raczej frontem do wyborcy, a MSZ raczej wskazywało, że to są koszty, problemy itd. Ale nie chcę się autorytatywnie wypowiadać, żeby nie zabrzmiało to tak, jakbym winił MSZ. Nie mam takich danych, żebym mógł o tym powiedzieć.</u>
+ <u xml:id="u-13.12" who="#DyrektorInstytutuNaukoPolitycenaWydzialeNaukoPolityceiBezpieczenstwienaUniwersytecieMikolajaKopernikawToruniuBartlomiejMichalak">Aczkolwiek widać wyraźnie, że jakkolwiek liczba głosujących się zwiększa, liczba obwodów się zmniejsza. I te obwody, które są w Wielkiej Brytanii… Ja dokładnie wyliczę, ile osób powinno na obwód przypadać, żeby praca komisji była prawidłowa. No, ta Wielka Brytania jest dla mnie dużym znakiem zapytania. Nie wiem, dlaczego tak się dzieje. Wiemy, że tam jest skupisko, że Polacy tam są, oni mówią o tym, oni głosują. Rzeczywiście te liczby w ostatnich wyborach były horrendalne, jeśli chodzi o niektóre obwody. Tylko trzeba dodać uczciwie, że zdecydowana większość, w niektórych obwodach nawet 100%, to byli głosujący korespondencyjnie. Tam były tylko głosy. Nie było kolejek, nie było wyborców, nie było obsługi, były tylko głosy wrzucane do urny. To jednak ułatwia pracę komisji, no bo nie trzeba wyznaczać dyżurów, nie trzeba tych kart wydawać, rozliczać. Oczywiście trzeba policzyć kartki, z samych kopert je wyjąć, więc tych czynności jest nawet trochę więcej, no ale nie ma tego dnia takiego natłoku i komisja jest świeższa. Gdyby tego nie było, no to nie byłoby też pewnie takich liczb – to jest inna sprawa. W moim przekonaniu komisji powinno być w takich miejscach więcej. Tak uważam, zwłaszcza że komisja do głosowania korespondencyjnego mogłaby być teoretycznie… Ale to by wymagało zmiany przepisów prawa. No, nie chcę powiedzieć, że ona byłaby wirtualna, ale mogłaby funkcjonować poza takimi bieżącymi punktami, gdzie przychodzi wyborca. To mogłaby być skrzynka pocztowa, więc koszty obsługi lokalu – stoliki, urny, flagi, stoły, zabezpieczenie tego miejsca – też by się wtedy redukowały. Ale to by wymagało zmiany przepisów. Ja widzę tu też pewne minusy. No, nie jest tak, że to rozwiązanie ma tylko plusy. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-14">
+ <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Poprosił o głos nasz gość, pan prof. Jacek Haman. Przy okazji chcę powiedzieć, że ekspertyza pana profesora jest dostępna na naszych stronach. Ona dotyczy podziału mandatów między okręgami wyborczymi w wyborach do Sejmu.</u>
+ <u xml:id="u-14.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Bardzo proszę o głos.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-15">
+ <u xml:id="u-15.0" who="#AdiunktwKatedrzeModeliFormalnychiMetodIlosciowychwSocjologiinaWydzialeSocjologiinaUniwersytecieWarszawskimJacekHaman">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-15.1" who="#AdiunktwKatedrzeModeliFormalnychiMetodIlosciowychwSocjologiinaWydzialeSocjologiinaUniwersytecieWarszawskimJacekHaman">Ja chciałbym tylko zwrócić uwagę na 2 kwestie. Jedna jest taka, że ta liczba wyborców z zagranicy bardzo się zmienia. To widać chociażby w różnicy głosów w pierwszej i drugiej turze wyborów prezydenckich. To oznacza, że wszelkie planowanie jest bardzo utrudnione. Tutaj trzeba się liczyć z tym, że planowanie na podstawie poprzednich wyborów będzie planowaniem bardzo ułomnym, a właściwie żadnego innego robić nie można.</u>
+ <u xml:id="u-15.2" who="#AdiunktwKatedrzeModeliFormalnychiMetodIlosciowychwSocjologiinaWydzialeSocjologiinaUniwersytecieWarszawskimJacekHaman">Kwestia druga. My tutaj dużo mówimy o głosowaniu korespondencyjnym i o tym, jak je ułatwić, ale też powiedzieliśmy – i trzeba to powtórzyć – że na chwilę obecną głosowania korespondencyjnego nie ma. Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-15.3" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-15.4" who="#AdiunktwKatedrzeModeliFormalnychiMetodIlosciowychwSocjologiinaWydzialeSocjologiinaUniwersytecieWarszawskimJacekHaman">A więc to jest ta rekomendacja. Pierwsze, co trzeba zrobić, to po prostu zapewnić głosowanie korespondencyjne za granicą.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-16">
+ <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Chcę tylko skorygować, że ekspertyza pana profesora jest dostępna na stronach Fundacji Batorego, w zakładce „forumIdei”. Tak więc zachęcam do sięgnięcia po nią.</u>
+ <u xml:id="u-16.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Czy są jeszcze głosy w dyskusji, pytania?</u>
+ <u xml:id="u-16.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Szanowni Państwo, tak więc podziękujemy naszym gościom. Zakładamy, że nasze prace w tym zakresie skończą się rekomendacjami. Czekamy na ekspertyzę pana prof. Michalaka i prof. Flisa. W grudniu, najpóźniej w styczniu, skonkludujemy to w postaci dokumentu zawierającego rekomendacje – i te dotyczące konieczności korekty prawa, i te, które dotyczą posunięć instytucjonalnych, niekoniecznie związanych z nowelizacją przepisów prawa.</u>
+ <u xml:id="u-16.4" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Zrobimy teraz 2 minuty przerwy i przejdziemy do punktu drugiego porządku obrad.</u>
+ <u xml:id="u-16.5" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-16.6" who="#komentarz">Przerwa w obradach</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-17">
+ <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Szanowni Państwo!</u>
+ <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Punkt drugi, jak zaznaczyłem, dotyczy rozważenia podjęcia inicjatywy ustawodawczej odnoszącej się do zwiększenia limitów wydatków na realizację zadań z zakresu repatriacji.</u>
+ <u xml:id="u-17.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Jest to logiczna konsekwencja przyjętej, uchwalonej przez parlament nowelizacji ustawy o repatriacji, odnoszącej się do wydatków tegorocznych. Podnieśliśmy ten limit o 20 milionów zł. Rekomendacja polega na tym, żeby w najbliższych latach, w latach 2023–2026, limit na repatriację był podniesiony o 20 milionów zł. Zresztą jest to zgodne z ustaleniami czy też z rozwiązaniem wypracowanym w trakcie prac sejmowej Komisji Łączności z Polakami za Granicą i instytucji rządowej, czyli pełnomocnika do spraw repatriacji, odpowiedzialnego za to zadanie. Jak państwo pamiętacie, w debacie podczas ostatniego posiedzenia naszej komisji padła idea podniesienia tego limitu także na lata następne. Zakładam, że działanie z odpowiednim wyprzedzeniem ma sens, ale ono musi być połączone z naszymi pracami nad budżetem państwa na rok 2023. Dlatego poddaję państwu pod rozwagę podjęcie decyzji o inicjatywie ustawodawczej w tej kwestii. Jeśli taką decyzję podejmiemy, to tej inicjatywie zostanie nadany bieg. Marszałek Senatu zdecyduje o rozpatrzeniu tego projektu przez, jak zakładam, naszą komisję, Komisję Ustawodawczą i być może jeszcze jedną z komisji senackich. To tyle tytułem wstępu. Po dyskusji przystąpimy do głosowań.</u>
+ <u xml:id="u-17.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Czy są zgłoszenia? Pan senator Gogacz?</u>
+ <u xml:id="u-17.4" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Chce też zapytać o to, czy ktoś reprezentujący stronę rządową zgłaszał się do zabrania głosu, zgłaszał wolę zabrania głosu. Nie.</u>
+ <u xml:id="u-17.5" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Pan senator Gogacz. Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-18">
+ <u xml:id="u-18.0" who="#SenatorStanislawGogacz">Dziękuję, Panie Przewodniczący.</u>
+ <u xml:id="u-18.1" who="#SenatorStanislawGogacz">Jest czymś oczywistym, że należałoby zapytać o uzasadnienie – nie samego zwiększenia tej kwoty, ale ustalenia takiej, a nie innej kwoty. Tu chodzi o 20 milionów zł.</u>
+ <u xml:id="u-18.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Więcej.</u>
+ <u xml:id="u-18.3" who="#SenatorStanislawGogacz">O dodanie 20 milionów zł w ciągu tych 4 lat.</u>
+ <u xml:id="u-18.4" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Tak.</u>
+ <u xml:id="u-18.5" who="#SenatorStanislawGogacz">Z tym że moje pytanie dotyczy tego, dlaczego to jest akurat taka, a nie inna kwota. A wiąże się to właśnie z dalszym pytaniem: czy są przesłanki wskazujące na to, że akurat taka kwota będzie po prostu potrzebna, żeby jednak realizować działania zmierzające do tego, by osoby oczekujące na repatriację z Kazachstanu czy w ogóle z krajów, których dotyczy ustawa o repatriacji, mogły tutaj szybciej przybyć, jeżeli mają taką wolę? I to jest właśnie moje pytanie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-19">
+ <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Mam wrażenie, że od tego zacząłem. Zwiększenie wydatków o 20 milionów zł odpowiada wypracowanej propozycji, przedstawianej nam przez pana posła Tyszkiewicza i przez pełnomocnika rządu do spraw repatriacji jako właściwy poziom podniesienia limitu wydatków na rok obecny. Ja zakładam, że w latach następnych ten limit nie powinien być niższy. Jeśli strona rządowa w trakcie procesu legislacyjnego opowie się za zwiększeniem limitu powyżej 20 milionów zł, to wysłuchamy tej argumentacji, ale to na pewno nie może być mniej niż 20 milionów. Ponieważ to, co zostało wypracowane, nie było kwestionowane, w takiej wersji to państwu przedstawiamy. Niestety ustawa repatriacyjna jest skonstruowana w ten sposób, że musimy używać konkretnych kwot. W takich ramach formalnych pracujemy.</u>
+ <u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Czy są jeszcze pytania?</u>
+ <u xml:id="u-19.2" who="#komentarz">Wypowiedzi w tle nagrania</u>
+ <u xml:id="u-19.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Wiem, że koleżanki i koledzy mają też obowiązki w innych komisjach. Inne komisje też mają głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-19.4" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Jeśli nie ma innych głosów, to zarządzam głosowanie w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany ustawy o zmianie ustawy o repatriacji oraz niektórych innych ustaw.</u>
+ <u xml:id="u-19.5" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Kto z pań i panów senatorów jest za podjęciem inicjatywy ustawodawczej?</u>
+ <u xml:id="u-19.6" who="#komentarz">9</u>
+ <u xml:id="u-19.7" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-19.8" who="#komentarz">0</u>
+ <u xml:id="u-19.9" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-19.10" who="#komentarz">0</u>
+ <u xml:id="u-19.11" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">9 głosów za, a więc jednogłośnie podjęliśmy uchwałę o podjęciu inicjatywy ustawodawczej w tej kwestii.</u>
+ <u xml:id="u-19.12" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Będziemy czekać na decyzję pana marszałka co do dalszego toku postępowania w tej kwestii. Mam nadzieję, że te będzie przedmiot naszych wspólnych działań. Jeśli państwo zezwolicie, to ja poprowadzę ten projekt ustawy jako reprezentant komisji.</u>
+ <u xml:id="u-19.13" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Czy są sprawy różne, wolne wnioski?</u>
+ <u xml:id="u-19.14" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Jeśli nie, to bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-19.15" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">I witam uczennice i uczniów. Dominują uczennice.</u>
+ <u xml:id="u-19.16" who="#Gloszsali">A skąd?</u>
+ <u xml:id="u-19.17" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">No właśnie.</u>
+ <u xml:id="u-19.18" who="#Gloszsali">Z Radomia.</u>
+ <u xml:id="u-19.19" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Z Radomia. To nie macie daleko, wrócicie szybko.</u>
+ <u xml:id="u-19.20" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-19.21" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Pozdrawiamy wszystkich państwa i dziękujemy bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-19.22" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Zamykam posiedzenie.</u>
+ <u xml:id="u-19.23" who="#komentarz">Koniec posiedzenia o godzinie 15 minut 07</u>
+ </div>
+ </body>
+ </text>
+ </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/stap/201923-snt-stapx-00192-01/header.xml b/2019-2023/senat/komisje/stap/201923-snt-stapx-00192-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..feac4ce
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/stap/201923-snt-stapx-00192-01/header.xml
@@ -0,0 +1,52 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-snt-stapx-00192-01">
+ <fileDesc>
+ <titleStmt>
+ <title>Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej (192.)</title>
+ </titleStmt>
+ <publicationStmt>
+ <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+ </publicationStmt>
+ <sourceDesc>
+ <bibl>
+ <title>Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej (192.)</title>
+ <publisher>Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+ <note type="system">III RP</note>
+ <note type="house">Senat</note>
+ <note type="termNo">10</note>
+ <note type="type">Komisja</note>
+ <note type="sessionNo" target="#STAP">192</note>
+ <note type="part">1</note>
+ <date>2022-11-15</date>
+ </bibl>
+ </sourceDesc>
+ </fileDesc>
+ <profileDesc>
+ <particDesc>
+ <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+ <persName>Głos z sali</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+ <persName>Komentarz</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha" role="speaker">
+ <persName>Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej Barbara Socha</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz" role="speaker">
+ <persName>Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorJanuszGromek" role="speaker">
+ <persName>Senator Janusz Gromek</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorJanuszPecherz" role="speaker">
+ <persName>Senator Janusz Pęcherz</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorWadimTyszkiewicz" role="speaker">
+ <persName>Senator Wadim Tyszkiewicz</persName>
+ </person>
+ <org xml:id="STAP" role="committee">
+ <orgName>Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej</orgName>
+ </org>
+ </particDesc>
+ </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/stap/201923-snt-stapx-00192-01/text_structure.xml b/2019-2023/senat/komisje/stap/201923-snt-stapx-00192-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..77875ee
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/stap/201923-snt-stapx-00192-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,205 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+ <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+ <TEI>
+ <xi:include href="header.xml"/>
+ <text>
+ <body>
+ <div xml:id="div-1">
+ <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Początek posiedzenia o godzinie 17 minut 01</u>
+ <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Zygmunt Frankiewicz</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-2">
+ <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Dzień dobry. Witam państwa bardzo serdecznie.</u>
+ <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Otwieram posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej.</u>
+ <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Sądząc po twarzach osób obecnych na sali, widzę, że nie ma co pytać o to, czy ktoś uprawia zawodowo działalność lobbingową. Chyba że ktoś taki pracuje zdalnie i się podłączył.</u>
+ <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">I też chyba nie trzeba przypominać o tym, że posiedzenie jest transmitowane i nagrywane.</u>
+ <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">W porządku dzisiejszego posiedzenia mamy rozpatrzenie „Informacji Rady Ministrów o realizacji w roku 2021 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej”, rozpatrzenie „Sprawozdania Rady Ministrów z realizacji ustawy o pomocy państwa w wychowaniu dzieci w 2021 roku” i rozpatrzenie „Sprawozdania Rady Ministrów z realizacji ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 w 2021 r.”.</u>
+ <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Wszystkie te informacje i sprawozdania, są w gestii Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej, które to ministerstwo jest reprezentowane przez panią minister Barbarę Sochę – bardzo serdecznie witam – panią Dorotę Gierej i pana Piotra Gołębiewskiego, dyrektorów w stosownych departamentach ministerstwa.</u>
+ <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Czy do porządku obrad ktoś z panów senatorów ma uwagi? Nie.</u>
+ <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Czyli możemy przystąpić do rozpatrywania punktu pierwszego: informacja o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.</u>
+ <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Chętnie oddam głos pani minister. Bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-3">
+ <u xml:id="u-3.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-3.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Szanowni Państwo Senatorowie, w takim dużym skrócie postaram się przedstawić stan realizacji ustawy w roku 2021, ograniczając się do najważniejszych informacji.</u>
+ <u xml:id="u-3.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej obejmuje cały system związany z pieczą zastępczą, a zatem jest tutaj kilka ważnych, głównych obszarów. Pierwszy obszar związany jest z profilaktyką. Chodzi tu o usługi wsparcia rodziny świadczone przede wszystkim przez asystentów rodziny. W 2021 r. zatrudnionych było ogółem 3 tysiące 786 asystentów rodziny, tj. o 1% mniej niż w roku poprzednim. Ogółem w ramach realizacji ustawy z usług asystentów skorzystało 43 tysiące 188 rodzin, a więc więcej niż w roku poprzednim. Z tego ponad 9 tysięcy rodzin, czyli 21%, zobowiązanych zostało do współpracy z asystentem rodziny przez sąd. Ponadto na obszarze Polski działało 2 tysiące 61 placówek wsparcia dziennego, co oznacza wzrost o 134 placówki, i 59 rodzin wspierających.</u>
+ <u xml:id="u-3.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Liczba dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej w 2021 r. wyniosła ogółem 72 tysiące 941 wobec 72 tysięcy 63 w 2020 r. To jest wzrost o 1,2%. Odsetek dzieci w wieku od 0 do 18 lat umieszczonych w pieczy w stosunku do całej populacji dzieci w Polsce wyniósł 0,88%. W rodzinnej pieczy zastępczej przebywało ogółem 56 tysięcy 656 dzieci umieszczonych w 36 tysiącach podmiotów rodzinnej pieczy zastępczej, czyli w rodzinach zastępczych, w rodzinnych domach dziecka. Oznacza to utrzymanie liczby podmiotów na poziomie zbliżonym do roku poprzedniego. W zeszłym roku było w Polsce 36 tysięcy 131 rodzin zastępczych. To jest bardzo niewielki spadek, o 6 rodzin w stosunku do poprzedniego roku. Największy spadek dotyczył rodzin zastępczych zawodowych, o 0,7%. Rodziny zastępcze stanowiły 98% ogólnej liczby podmiotów w rodzinnej pieczy zastępczej. Pozostałe to właśnie rodzinne domy dziecka. Było zatrudnionych 1 tysiąc 788 koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej, co oznacza niewielki wzrost w porównaniu do roku poprzedniego.</u>
+ <u xml:id="u-3.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Na koniec zeszłego roku na terenie Polski działały 1 tysiąc 294 placówki opiekuńczo-wychowawcze, co oznacza zwiększenie tej liczby placówek w stosunku do poprzedniego roku o równo 100. Z kolei łączna liczba dzieci, które przebywały w placówkach, wyniosła 16 tysięcy 285 i było to o 6 dzieci mniej niż w poprzednim roku. Przeciętna liczba wychowanków w placówkach obniżyła się do 13, czyli poniżej tego wymaganego ustawą standardu 14-osobowej placówki.</u>
+ <u xml:id="u-3.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Średni miesięczny koszt utrzymania dziecka w rodzinnej pieczy zastępczej wynosił 1 tysiąc 237 zł i był to wzrost o 4,2% w porównaniu do poprzedniego roku. W rodzinnie zastępczej zawodowej i rodzinnym domu dziecka ten koszt to 2 tysiące 549 zł, to jest wzrost o 5%. A średni koszt utrzymania dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej wyniósł 5 tysięcy 941 zł i to był wzrost o prawie 9% w porównaniu do roku poprzedniego.</u>
+ <u xml:id="u-3.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Jeśli chodzi o usamodzielnienia, to liczba osób, które opuściły pieczę zastępczą, wyniosła 6 tysięcy 227. Wartość wsparcia dla wychowanka z tytułu kontynuowania nauki wynosiła 5 tysięcy 434 zł rocznie, na usamodzielnienie – 5 tysięcy 557 zł, i na zagospodarowanie – 2 tysiące 454 zł.</u>
+ <u xml:id="u-3.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Jeśli chodzi o obszar związany z adopcjami krajowymi i zagranicznymi, to na koniec 2021 r. liczba dzieci oczekujących na adopcję zwiększyła się o 189 dzieci, tj. o około 10%, a liczba kandydatów na rodziców adopcyjnych zmalała o prawie 13%, tj. o 254 osoby. Liczba orzeczonych przysposobień zwiększyła się w porównaniu do poprzedniego roku o 23%, tj. o 512 adopcji. Jeśli chodzi o adopcje zagraniczne, to organ centralny, którego funkcję na mocy konwencji o ochronie dzieci pełni minister rodziny, wydał 8 zgód na kontynuowanie procedury o przysposobienie. Zgody te dotyczyły 10 dzieci, z czego jedna sprawa dotyczyła łączenia rodzeństwa, a 3 – adopcji wewnątrzrodzinnej. W jednej sprawie adopcja dotyczyła przysposobienia przez kandydatów polskiego pochodzenia, trzy sprawy odnosiły się do dzieci z instytucjonalnej pieczy posiadających specyficzne potrzeby medyczne, dla których adopcja związana ze zmianą miejsca zamieszkania w Polsce na miejsce zamieszkania w innym państwie została uznana za najlepszą ze wszystkich zastępczych form opieki. Dla porównania: w roku 2020 wydano 7 zgód dotyczących 9 dzieci, a zatem bardzo podobna liczba. Wśród dzieci przysposobionych w 2021 r. 121 posiadało orzeczenie o niepełnosprawności, z czego 120 zostało przysposobionych w adopcji krajowej, a jedno – w zagranicznej.</u>
+ <u xml:id="u-3.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Ostatni obszar, dodatki wychowawcze. W 2021 r. korzystało z nich 46 tysięcy dzieci w rodzinnej pieczy zastępczej, 1 tysiąc 300 dzieci w placówkach opiekuńczo-wychowawczych oraz 13 tysięcy dzieci w placówkach opiekuńczo-wychowawczych typu socjalizacyjnego, interwencyjnego i specjalistyczno-terapeutycznych.</u>
+ <u xml:id="u-3.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">I myślę, że to tyle takich informacji czysto statystycznych. Ja bym je podsumowała w ten sposób, że na przestrzeni obowiązywania ustawy, która weszła w życie w 2012 r., widzimy przede wszystkim taki ciągły, niewielki, ale jednak ciągły spadek liczby dzieci w pieczy zastępczej w stosunku do całej populacji dzieci. To jest pozytywna informacja. Widzimy wzrost wskaźnika deinstytucjonalizacji, czyli relacji dzieci umieszczanych w rodzinnej pieczy versus dzieci w instytucjonalnej pieczy. Widzimy też niestety wzrost liczby placówek, który częściowo wynika jeszcze z dzielenia tych poprzednich, większych placówek i jakby potrzeb inwestycyjnych z tym związanych, niemniej jednak jest to zjawisko na pewno negatywne, to, że powstają nowe placówki. W tym roku została przeprocedowana przez parlament ustawa, nowelizacja ustawy, która wejdzie w życie od 1 lutego. I tam są wprowadzone najważniejsze zmiany m.in. właśnie w odniesieniu chociażby do tworzenia nowych placówek. I mamy nadzieję, że te zmiany się przyczynią do tego, żeby tempo deinstytucjonalizacji się zwiększyło, żeby nie przyrastała liczba placówek. Tam, przypomnę, jest wprowadzony zasadniczo zakaz tworzenia nowych placówek, z dopuszczeniem wyjątków za zgodą wojewody po zasięgnięciu opinii rzecznika praw dziecka. No, i wiele innych zmian. Nie wiem, czy teraz jest odpowiedni moment, żeby to omawiać, ale jeżeli tak, to ja chętnie odpowiem na pytania czy przedstawię więcej informacji. Tak jak powiedziałam, nowelizacja wchodzi w życie od 1 lutego przyszłego roku. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-4">
+ <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-4.1" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Otwieram dyskusję.</u>
+ <u xml:id="u-4.2" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Pan senator Janusz Pęcherz, a później pan senator Wadim Tyszkiewicz.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-5">
+ <u xml:id="u-5.0" who="#SenatorJanuszPecherz">Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.</u>
+ <u xml:id="u-5.1" who="#SenatorJanuszPecherz">Pani Minister, tak przyglądam się pierwszej tabelce, dotyczącej asystentów rodziny według województw. I mam pytanie: z czego wynika taka sytuacja… No ja jestem z województwa wielkopolskiego, czyli wielkością drugiego po mazowieckim. I liczba asystentów w Wielkopolsce to 388, ale procent gmin w województwie, w których zatrudniono asystenta rodziny… Mamy tutaj w wielkopolskim 96%, a np. w podlaskim – 66%. Czy tam nie ma takiej potrzeby, czy to wynika z zupełnie innej sytuacji? To jest jedno moje pytanie.</u>
+ <u xml:id="u-5.2" who="#SenatorJanuszPecherz">I drugie moje pytanie jest takie: jak taki przymuszony przez sąd asystent rodziny potrafi sobie z taką rodziną dać radę? Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-6">
+ <u xml:id="u-6.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Rzeczywiście, występują takie różnice, jeśli chodzi o województwa, jak pan senator zauważy. I one wynikają z tego, że gminy nie do końca realizują swoje obowiązki. Tzn. w każdej gminie powinien być asystent. Różnie są rozwiązywane te sprawy, jeśli chodzi chociażby o to, ile rodzin przypada na jednego asystenta. Ustawa, nowelizacja ustawy, która, tak jak powiedziałam, wejdzie w życie 1 lutego, zmienia w zasadzie… wprowadza zmiany we wszystkich obszarach, które dotyczą pieczy, z wyjątkiem asystentów rodzin, dlatego że to jest problem bardzo złożony, związany nie tylko z kwestiami finansowymi, czego łatwo się domyślić, lecz także z takimi kwestiami systemowymi, związanymi w ogóle z umiejscowieniem funkcji asystenta rodziny w całym systemie, też w obszarze pomocy społecznej w ogóle. Bo to jest zadanie na poziomie gmin, a piecza, co do zasady, organizacja pieczy jest zadaniem powiatu. Niemniej jednak pracujemy nad tymi zmianami i mam nadzieję, że wkrótce będziemy mogli przedstawić do konsultacji taki projekt zmian związanych właśnie z asystenturą rodzin. Bo te problemy, które istnieją, wymagają rozwiązań również legislacyjnych, które będą wspierać asystentów, również gminy w tym, by ci asystenci mogli skutecznie pracować.</u>
+ <u xml:id="u-6.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Co do tego, jak asystent pracuje z przymuszoną przez sąd rodziną, no, to to jest oczywiście bardzo trudna sprawa i m.in. dlatego potrzebne są wspomniane zmiany. Bo dzisiaj asystent ma takie funkcje również kontrolne czy nadzorujące w stosunku do rodzin. I to oczywiście nie sprzyja budowaniu takiej relacji zaufania i skutecznej pracy, współpracy z rodziną. I to też wymaga zmiany, dlatego właśnie nad tym pracujemy. Aczkolwiek na podstawie danych statystycznych, które pokazują z kolei, jak się kończy praca z rodzinami, widzimy, że 44% rodzin kończy współpracę z asystentem ze względu na osiągnięcie celów – przynajmniej to pokazują statystyki. Tak więc jest to pokaźny odsetek. Oczywiście, życzylibyśmy sobie, żeby to było więcej, niemniej jednak to są sytuacje bardzo trudne i tutaj nie ma co oczekiwać, że to będzie 100-procentowa skuteczność.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-7">
+ <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-8">
+ <u xml:id="u-8.0" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Pani Minister, akurat moje województwo, lubuskie, wygląda całkiem nieźle w tej tabelce, tak że koledze mogę tylko współczuć…</u>
+ <u xml:id="u-8.1" who="#Gloszsali">Może tam nie ma takiej potrzeby…</u>
+ <u xml:id="u-8.2" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Tak, moje wygląda nieźle. Ale, Pani Minister, mam pytanie. Chodzi o to, że państwo tu piszecie wyraźnie – i słusznie zresztą – o tym, że rośnie potrzeba wsparcia rodzin przez asystentów, a jednocześnie maleje ich liczba. Bo w tych procentach… może tam dynamika 99% to jeszcze niewiele mówi, ale już od roku np. 2018 z 3 tysięcy 920 asystentów spadek na 3 tysiące 786. No, ubywa ich. Ale do czego zmierzam: czy macie państwo jakiś pomysł, żeby takich asystentów w jakiś sposób zachęcić do pracy? Bo wiemy dobrze, że to jest ciężka praca, słabo opłacana, coraz trudniej jest pozyskać w samorządach ludzi do pracy, często są wakaty. Nie garną się ludzie do tej pracy. Czy macie na to jakiś pomysł?</u>
+ <u xml:id="u-8.3" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">I jeszcze jedno pytanie, związane z tym, że maksymalny limit, jak sobie wyszukałem i o ile sobie dobrze przypominam, to jest do 15 rodzin przypadających na jednego asystenta. A macie państwo jakieś statystyki dotyczące tego, jak to wygląda w praktyce, ile przeciętnie rodzin ma pod opieką jeden asystent? Bo jest ten limit, ale generalnie, jeśli chodzi o pomoc społeczną, często pracownicy w ośrodkach pomocy społecznej opiekują się ogromną liczbą osób potrzebujących, czasami ponad swoje siły. Ja mówię to z troską o tych ludzi, bo to jest ciężka praca, słabo opłacana. I dlatego tu jest kwestia szukania jakiegoś pomysłu, żeby tych ludzi nawet nie tyle pozyskać – to oczywiście też – ale przede wszystkim żeby ich zatrzymać. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-9">
+ <u xml:id="u-9.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Tutaj trudno mówić o przeciętnej…Znaczy ta przeciętna liczba… 9, tak? Niemniej jednak ona niewiele mówi, dlatego że to się bardzo różni z gminy na gminę. Są gminy, gdzie to jest dużo więcej, są gminy, gdzie to jest mniej, tak więc… Ale średnio wychodzi 9. Limit to rzeczywiście, jest 15 rodzin na jednego asystenta. Bardzo dużo asystentów pracuje też w niepełnym wymiarze czasu, na pół etatu, na 3/4 etatu. I tutaj te liczby się zmieniają.</u>
+ <u xml:id="u-9.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">To jest wszystko prawda, co pan senator powiedział o tych trudnościach ze znalezieniem, z obciążającą pracą. Dlatego te zmiany, nad którymi pracujemy, to są również takie zmiany związane z systemem pracy asystentów. Tutaj zmierzamy w kierunku podobnym jak w przypadku pracowników socjalnych. Bo nie jest tajemnicą, że dzisiaj praca pracownika socjalnego jest na poziomie gmin bardziej atrakcyjna niż praca asystenta. Chcemy te warunki wyrównywać, właśnie po to, żeby nie było…</u>
+ <u xml:id="u-9.2" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-9.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Tam też jest ciężko, ale są pewne przywileje związane z pracą w pomocy społecznej, jak dodatkowe urlopy, superwizja, różne sprawy, o których asystenci mówią. My rozmawiamy z tym środowiskiem, ja byłam we wrześniu na zlocie asystentów rodzin. I można powiedzieć, że te propozycje, nad którymi pracujemy, to są propozycje właśnie – wypracowane wspólnie z asystentami. To nie jest, jeżeli tak mogę to określić, widzimisię ministerstwa, tylko to są sprawy, które są zgłaszane, nad którymi dyskutowaliśmy i szukaliśmy rozwiązań. Bo oczywiście, jak też łatwo się domyślić, punkt widzenia zależy od punktu siedzenia. Zupełnie inną perspektywę mają samorządy, inną też pracownicy socjalni, właśnie system całej pomocy społecznej. To są złożone systemy. Nie jest łatwo tutaj znajdować jakieś cudowne rozwiązania. Ale pracujemy nad tym i mamy już przygotowane… Tak jak powiedziałam, mam nadzieję, że niedługo ten projekt przedstawimy do konsultacji. Chcemy to konsultować nie tylko ze środowiskiem asystentów, lecz także z Komisją Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego. Bo to są oczywiście zadania samorządów. I mam nadzieję, że uda nam się jeszcze w tej kadencji przeprocedować tę kolejną nowelizację, skupioną właśnie, głównie na asystentach i profilaktyce.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-10">
+ <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Jeszcze rodzina rodzinie nierówna, tzn. nieraz wystarczy 5 rodzin i asystent ma co robić, a nieraz może mieć więcej niż 10 i jeszcze nie jest aż tak obciążony.</u>
+ <u xml:id="u-10.2" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Czy w tej sprawie są jeszcze jakieś pytania bądź uwagi?</u>
+ <u xml:id="u-10.3" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Jak nie ma, to proponuję przejść do drugiego punktu: sprawozdanie z realizacji ustawy o pomocy państwa w wychowaniu dzieci. Bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-11">
+ <u xml:id="u-11.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Szanowni Państwo, sprawozdanie dotyczące wykonania ustawy o pomocy państwa w wychowaniu dzieci dotyczy badania wpływu tej ustawy, czy programu, który ustawa ustanawia, programu „Rodzina 500+”, na 3 obszary: po pierwsze, na ubóstwo, po drugie, na dzietność, po trzecie, na aktywność zawodową kobiet. I w 2021 r. przeciętna liczba dzieci uprawnionych do świadczenia „Rodzina 500+” wynosiła 6 milionów 540 tysięcy, w tym ponad 60 tysięcy dzieci w pieczy zastępczej. Do właściwych organów złożono 4 miliony 911 tysięcy wniosków dotyczących świadczenia wychowawczego, z czego 78% za pomocą systemu teleinformatycznego.</u>
+ <u xml:id="u-11.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Wydatki poniesione przez budżet państwa na realizację tego programu to 40 miliardów 577 milionów zł, z czego na realizację świadczenia przez gminy wydano 40 miliardów 213 milionów zł, a na obsługę przez gminy świadczenia wychowawczego – 331 milionów zł. Finansowanie zadań związanych z dodatkiem w pieczy kosztowało 364 miliony zł, w tym na obsługę tych dodatków – 3 miliony 450 tysięcy zł, na rozwój Centralnej Aplikacji Statystycznej i administrowanie nią – 100 tysięcy zł.</u>
+ <u xml:id="u-11.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">I teraz wspomniane 3 obszary i to, jaki wpływ ma na nie program „Rodzina 500+”. Wskaźnik zasięgu ubóstwa skrajnego w 2021 r. wyniósł 4,2% i był niższy o 1 punkt procentowy od wartości tego wskaźnika w roku poprzednim. Zasięg ubóstwa skrajnego wśród dzieci po 2015 r., czyli w okresie obowiązywania programu, gwałtownie spadł. Od 2016 r. wskaźnik fluktuuje pomiędzy 4,5% a 6%. Od momentu wprowadzenia programu w rodzinach z dziećmi wyraźnie zarysowuje się ujemny trend w kształtowaniu się wskaźnika zasięgu ubóstwa skrajnego. W przypadku rodziców samotnych wskaźnik ten obniżył się z 2,8% do 0,9%, a zatem ponad 3-krotnie, w przypadku małżeństw z jednym dzieckiem – z 1,4% do 0,8%, a w przypadku małżeństw z dwójką dzieci spadł z poziomu 2,7% do 1,8%. Ja bym tu jeszcze dodała do tej informacji ostatnie dane, które Eurostat opublikował, o ile się nie mylę, w poprzednim tygodniu, kilka dni temu. Pokazywał tam dane statystyczne dotyczące państw członkowskich, jeśli chodzi o zagrożenie dzieci ubóstwem i wykluczeniem społecznym. I tutaj na przestrzeni lat 2009–2020, bo takie dane właśnie Eurostat opublikował, w Polsce to zagrożenie ubóstwem i wykluczeniem społecznym dzieci spadło z ponad 30% do 6,2%. I jest to rekordowy w Unii spadek, Polska odnotowała tutaj największy skok. Zgodnie z tymi statystykami z dwudziestego drugiego miejsca w Unii Europejskiej w 2009 r. przesunęliśmy się na miejsce drugie, czyli 20 państw przeskoczyliśmy w tym czasie, mówiąc tak kolokwialnie. Przed nami jest tylko Holandia, z 6,2%. I to jest obszar związany z ubóstwem.</u>
+ <u xml:id="u-11.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Teraz jeżeli chodzi o wpływ na naszą sytuację demograficzną, a konkretnie na dzietność… Jeśli wziąć pod uwagę cały okres obowiązywania programu, tzn. lata 2016–2021, to łącznie liczba urodzeń w tym czasie wyniosła ponad 2 miliony 230 tysięcy dzieci i była o 87,5 tysiąca wyższa niż wariant wysoki prognozy demograficznej GUS. Przypominam, że GUS publikuje swoje prognozy w 3 wariantach: wysokim, średnim i niskim. A zatem my tutaj tego porównania użyliśmy w stosunku do tej najwyższej prognozy. Warto zwrócić uwagę też na wzrost udziału dzieci urodzonych jako trzecie i kolejne w ogólnej liczbie urodzeń. Ten udział wyniósł w 2021 r. 21,7%, co oznacza wzrost o 6,9 punktu procentowego. A udział dzieci urodzonych jako czwarte i kolejne wzrósł z 4,2% do 6,5%, a więc więcej niż o połowę. Spadki liczby urodzeń w najbliższych latach w Polsce są nieuniknione, gdyż liczbę urodzeń determinuje przede wszystkim liczba kobiet w wieku rozrodczym, a ta kurczy się bardzo dynamicznie i gwałtownie od 2008 r. lub 2009 r., teraz nie pamiętam dokładnie.</u>
+ <u xml:id="u-11.4" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-11.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Nie, najwięcej kobiet w wieku rozrodczym było właśnie w 2008 r. albo w 2009 r. – może znajdę te dane – dlatego że wtedy rodził tzw. wyż, liczne roczniki wyżu lat osiemdziesiątych. I to był ten czas, ta dekada, powiedzmy, między 2007 r. czy 2008 r. a 2017 r., czy jeszcze wcześniej, zależy jak to liczyć.</u>
+ <u xml:id="u-11.6" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-11.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Strona 13…</u>
+ <u xml:id="u-11.8" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-11.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Dobrze, przepraszam, ja mam w głowie obraz, wiem, o co chodzi… Ja mówię o rocznikach do czterdziestego roku życia, bo to są realnie te roczniki, które rodzą dzieci. To troszkę się wtedy przesuwa. Ale dobrze. W każdym razie liczba kobiet spada od kilkunastu lat i to powoduje, że mamy ciągły spadek liczby urodzeń. Niemniej jednak podkreślam, że udział w tym dzieci trzecich i kolejnych cały czas rośnie, co świadczy o tym, że omawiane świadczenie ma wpływ tam, gdzie jest znaczące. Czyli zwielokrotnione właśnie w rodzinach wielodzietnych… Oczywiście, wzrosła dzietność tuż po wprowadzeniu tego programu, później ten efekt zaniknął. Był to przede wszystkim efekt tempa.</u>
+ <u xml:id="u-11.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Jeśli chodzi o ten trzeci obszar, czyli wpływ na rynek pracy, na aktywność zawodową, to badania BAEL, unijne, pokazują, że w 2021 r. omawiane świadczenia nie powodowały zmiany sytuacji kobiet w wieku 25–49 lat na rynku pracy. Nie zaobserwowano w perspektywie 5 lat negatywnego wpływu tego świadczenia na aktywność kobiet, mimo że mieliśmy do czynienia z pandemią COVID. Nie wpłynęła na to również zmiana zasad przyznawania świadczenia, czyli rozszerzenie programu również na pierwsze dzieci, bez kryterium dochodowego, w połowie 2019 r. Rośnie nam zatrudnienie w Polsce w ogóle, w tym zatrudnienie kobiet, co oczywiście wiąże się też z dobrą sytuacją w ogóle na rynku pracy, czyli z rekordowo niskim bezrobociem.</u>
+ <u xml:id="u-11.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">I to chyba wszystko, jeśli chodzi o program „Rodzina 500+”. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-12">
+ <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Bardzo dziękujemy, Pani Minister.</u>
+ <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Jak rozumiem, pan senator Wadim Tyszkiewicz się zgłasza.</u>
+ <u xml:id="u-12.2" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Ale jeszcze wcześniej zapytam: z tych danych, które są w sprawozdaniu i które pani minister też podawała, wynika, że na obsługę programu 500+ było ostatnio 0,8%, tak?</u>
+ <u xml:id="u-12.3" who="#Gloszsali">Trzysta ileś tam…</u>
+ <u xml:id="u-12.4" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">No, tak wynika… Bo to było 330 milionów zł z 40,5 czy 40,2 miliarda zł, to wychodzi około 0,8%, tak?</u>
+ <u xml:id="u-12.5" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-12.6" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Dziękuję. Teraz to i tak ZUS prowadzi, prawda?</u>
+ <u xml:id="u-12.7" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-12.8" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">A od kiedy?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-13">
+ <u xml:id="u-13.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Od tego roku, przy czym…</u>
+ <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Od początku tego roku?</u>
+ <u xml:id="u-13.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">…od początku roku dotyczyło to tylko nowych świadczeń. Bodajże od 1 maja jest nowy okres rozliczeniowy, czyli kolejne wnioski osób, które już wcześniej otrzymywały…</u>
+ <u xml:id="u-13.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">(Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz: Czyli w samorządach to było przez niecałe 6 lat?)</u>
+ <u xml:id="u-13.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">2016… Tak. 5 lat.</u>
+ <u xml:id="u-13.5" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Cały 2016 r.?</u>
+ <u xml:id="u-13.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Od 1 kwietnia.</u>
+ <u xml:id="u-13.7" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">I cały 2021 r.</u>
+ <u xml:id="u-13.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">5 lat.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-14">
+ <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Od pierwszego… Czyli ponad 5 lat.</u>
+ <u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Pan senator Tyszkiewicz.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-15">
+ <u xml:id="u-15.0" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Ja tylko jedno zdanie. Ja oczywiście doceniam – mimo tego, że jestem opozycją – działanie programu 500+ i to, co wnosi do życia polskich rodzin. Ja mam tylko jedną uwagę. Ja bym tutaj zamienił… Bo w punkcie drugim sprawozdania o pomocy państwa w wychowaniu dzieci wskazano, że program 500+ przyczynił się do wzrostu zamożności rodzin i dzieci. Ja bym to zamienił raczej na ograniczenie ubóstwa, nie wzrost zamożności. To tak średnio brzmi. No, ale oczywiście to jest tylko uwaga taka, powiedzmy, poza protokołem. Bo to raczej ogranicza ubóstwo, niż zwiększa zamożność. Ale to jest kwestia interpretacji i słownictwa. Taka uwaga.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-16">
+ <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Ja się z panem senatorem nie zgodzę, bo skoro to jest powszechne świadczenie, to w wielu przypadkach zwiększa zamożność. No, ale…</u>
+ <u xml:id="u-16.1" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-16.2" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">…to czysta retoryka. Nie ma o czym dyskutować.</u>
+ <u xml:id="u-16.3" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Czy są inne uwagi? Proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-17">
+ <u xml:id="u-17.0" who="#SenatorJanuszPecherz">Tylko spostrzeżenia, które poczyniłem teraz. No, było teraz trochę dni, na Wszystkich Świętych, kiedy spotykałem się z różnymi rodzinami i znajomymi. I tak państwu powiem, że to 500+ to… Mówimy tylko o 500+. 500+ to jest świadczenie, które się przyjęło i wszyscy traktują je tak, że im się należy jak psu zupa. A teraz wszystkie inne świadczenia… To nie jest bezpośrednio związane z tym, o czym mówimy, ale te świadczenia związane z dodatkiem węglowym… Te rodziny, które mają więcej dzieci, mają Karty Dużej Rodziny. Z tych Kart Dużej Rodziny korzystają takie rodziny, których dzieci już dawno się usamodzielniły i są gdzieś poza tym gospodarstwem, któremu dajemy 3 tysiące zł czy ileś tam, w zależności od tego, czym kto pali. To jest jedna uwaga. To dosyć nagminnie funkcjonuje.</u>
+ <u xml:id="u-17.1" who="#SenatorJanuszPecherz">A druga, jeszcze gorsza według mnie, to jest taka, że te Karty Dużej Rodziny ludzie sobie załatwiali. W urzędach… No, to nie jest wina ministerstwa, że ludzie sobie załatwiali karty, bo to ktoś wydaje, ale te karty funkcjonują i ludzie po prostu… Często jak patrzymy na rynek pracy, to widzimy, że mamy nie chcą pracować, w ogóle nie chce im się pracować. Takie osoby jak właśnie pracownicy, którzy przydzielają te 500+ i ewentualnie inne świadczenia, dostają 3 tysiące zł na rękę, i mówią: jak można funkcjonować w tej instytucji? Podczas gdy pani, która przychodzi do takiego pracownika urzędu, dostaje z tego urzędu 6 tysięcy zł na rękę, pracę ma gdzieś tam i czeka, aż dziecko wróci z przedszkola najedzone, bo jeszcze mu się należy może obiad itd., itd. To są pewne kwestie, które chyba należałoby zacząć prostować. To nie jest prosta sprawa. Ale myślę, że tam jest dużo pieniędzy, które się rozchodzą, które trafiają do tych, którym się one nie należą. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-18">
+ <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-18.1" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Czy jeszcze ktoś z panów senatorów chce zabrać głos?</u>
+ <u xml:id="u-18.2" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Czy pani minister chce się do uwag ustosunkować? Nie ma konieczności, bo to była tylko refleksja, uwaga.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-19">
+ <u xml:id="u-19.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Jeżeli mogę, to dosłownie jednym zdaniem… Ja sobie zdaję sprawę, rozumiem, do czego pan senator zmierza, mówiąc o tych 6 tysiącach zł. Ale przypomnę: dodatek węglowy to jest dodatek jednorazowy. To nie jest tak, że co miesiąc się przychodzi po 6 tysięcy zł. Żeby dostać 6 tysięcy zł z programu 500+, no, to trzeba by mieć 12 dzieci w wieku do 18 lat. To też raczej rzadko się zdarza. Ale ja rozumiem, co pan senator miał na myśli i do czego zmierzał. Mamy świadomość tego, że Karta Dużej Rodziny… To znaczy tak: nie wiem, w jaki sposób można sobie załatwić Kartę Dużej Rodziny – tak próbując sobie to wyobrazić w praktyce – bo przecież karta jest wydawana tym osobom, które faktycznie kiedykolwiek wychowywały troje i więcej dzieci, a zatem przysługuje dzisiaj chociażby wdowom, które kiedyś… osobom samotnym czy małżeństwom, których dzieci już dorosły i się usamodzielniły. To prawda, tak.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-20">
+ <u xml:id="u-20.0" who="#SenatorJanuszPecherz">Mogę jeszcze uwagę?</u>
+ <u xml:id="u-20.1" who="#SenatorJanuszPecherz">Oczywiście, że to nie jest tak, że wszyscy mają po 6 tysięcy zł, ale oni mają dużo różnych świadczeń, nie tylko 500+, tylko dochodzą inne świadczenia. I nie będę tu o tej kwocie już dyskutował. Niemniej jednak generalnie, jak myślę, Karta Dużej Rodziny nie powinna przysługiwać osobom, które już z tego, że tak powiem, wyszły. A oni posługują się taką kartą. I, mało tego, posługują się tą kartą – to są moje informacje, które są prawdziwe – również ci, którzy byli z dużej rodziny i wyszli poza tę rodzinę. Tak więc to jest…</u>
+ <u xml:id="u-20.2" who="#Gloszsali">…system.</u>
+ <u xml:id="u-20.3" who="#SenatorJanuszPecherz">Tak, to jest… Posłuchajcie państwo, ja pamiętam tutaj z dyskusji senackiej, kiedy dyskutowaliśmy na sali o węglu, o dodatkach z panią minister Moskwą… I pani minister Moskwa, chyba w lipcu tego roku, mówiła o tym, że nie należy myśleć negatywnie o polskich rodzinach, polskich obywatelach, bo oni generalnie nie oszukują. I za chwilę musieliśmy to zweryfikować, i to szybko. Ja mówię to tylko w kontekście jednak poszukiwania środków, bo ci niezaradni często sobie nie poradzą, a ci zaradni wykorzystują system. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-21">
+ <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-21.1" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Proponuję przejść do ostatniego punktu. To jest sprawozdanie z realizacji ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-22">
+ <u xml:id="u-22.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Na koniec 2021 r. instytucje opieki, czyli żłobki i kluby dziecięce oraz dzienni opiekunowie, funkcjonowały w około 1 tysiąc 300 gminach, czyli w 51% wszystkich gmin w Polsce. W 2021 r. funkcjonowało 6 tysięcy 700 instytucji, z czego 4 tysiące 300 żłobków, 831 klubów dziecięcych i 1 tysiąc 600 dziennych opiekunów. Oferowały łącznie 205 tysięcy miejsc. W tych instytucjach, a także pod opieką niań było ogółem 28,8% dzieci w wieku powyżej 1 roku, tj. dzieci dwu- i trzyletnich, bo to są najliczniejsze roczniki objęte opieką.</u>
+ <u xml:id="u-22.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Jeszcze, żeby się podzielić taką informacją absolutnie bieżącą, czyli z tego roku: według stanu na listopad 2022 r. – czyli to są najświeższe dane – w Polsce funkcjonuje ponad 8 tysięcy instytucji, które łącznie oferują 228 tysięcy miejsc opieki. To oznacza, że wskaźnik objęcia opieką instytucjonalną wynosi obecnie ponad 31%.</u>
+ <u xml:id="u-22.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">I teraz wracam do danych za rok poprzedni. Na żłobki, kluby dziecięce i dziennych opiekunów wydatkowano łącznie 2 miliardy 137 milionów zł. To są wydatki bieżące i inwestycyjne. 15,4% środków to środki publiczne wydawane w ramach resortowego programu rozwoju instytucji opieki nad dziećmi do lat 3 „Maluch+”. Należy mieć również na względzie, że z budżetu państwa finansowane są składki niań z tytułu ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. Wydatki budżetu państwa na te składki wyniosły około 30 milionów zł. Ze środków programu „Maluch+” w 2021 r. powstało około 9 tysięcy 200 nowych miejsc, a ok. 71 tysięcy miejsc otrzymało dofinansowanie do pobytu, w tym 515 miejsc dla dzieci niepełnosprawnych lub wymagających szczególnej opieki. Od 2011 r., czyli przez ostatnich 10 lat, przy współudziale środków z programu powstało około 80 tysięcy miejsc, przy czym aż 86% z nich przypada na lata 2015–2021. Warto pamiętać, że ta wskazana liczba miejsc powstałych w 2021 r. nie jest ostateczna, dlatego że beneficjentom programu, którzy mieli trudności z dokończeniem inwestycji, ze względu na trwający stan epidemii, umożliwiono wydatkowanie dofinansowania do końca listopada bieżącego roku. A oznacza to, że część tych zadań inwestycyjnych jest jeszcze realizowana i ta liczba miejsc utworzonych w tym roku nie jest jeszcze finalna i pełna.</u>
+ <u xml:id="u-22.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Od przyszłego roku będziemy zmieniać konstrukcję i filozofię tego programu. Będzie to program wieloletni, czyli program „Maluch+ 2022–2029”, łączący różne źródła finansowania. Istotna zmiana, która już weszła w życie… Te zmiany, o których teraz mówię, będziemy wkrótce ogłaszać, mam nadzieję, że to będzie już dosłownie w najbliższych tygodniach, chcemy to ogłosić jeszcze w tym roku. Niemniej jednak pewna część tej nowej konstrukcji już weszła w życie. Mam na myśli dofinansowanie do bieżącego utrzymania miejsc w wysokości 400 zł na dziecko, na 1 miejsce miesięcznie, dla wszystkich dzieci, na które nie przysługuje rodzinny kapitał opiekuńczy. Przypomnę: rodzinny kapitał opiekuńczy wszedł w życie na początku bieżącego roku, dla dzieci drugich i kolejnych w wieku między trzynastym a trzydziestym piątym miesiącem życia. I to są środki, które rodzice mogą przeznaczać na wybraną przez siebie formę opieki nad dzieckiem, w tym również opiekę żłobkową. Dlatego nie ma już drugiego, podwójnego dofinansowania tych miejsc, jeżeli takie dzieci znajdują opiekę w żłobkach. A te wszystkie, którym RKO nie przysługuje, korzystają z dofinansowania do miejsc opieki żłobkowej w wysokości 400 zł.</u>
+ <u xml:id="u-22.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">2 pozostałe źródła finansowania to będą środki unijne. Jeden moduł, inwestycyjny, będzie finansowany ze środków z KPO, Krajowego Planu Odbudowy, drugi moduł, na utrzymanie nowo utworzonych miejsc przez 3 lata, będzie finansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego, EFS+. I to… No, o szczegółach nie będę mówić, tak jak powiedziałam, będą one ogłaszane w najbliższych dniach czy tygodniach. Niemniej jednak, uprzedzając pytania, które, jak myślę, padną, to są te takie kluczowe zmiany, dlatego o nich mówię, z perspektywy tych gmin, które jeszcze nie zdecydowały się na wspomnianego typu inwestycje. Bo, tak jak mówiłam, 51% gmin w Polsce ma instytucje, o których tu mowa, a w pozostałych 49% takich instytucji jeszcze nie ma. Główne 2 przeszkody, które powstrzymywały samorządy od korzystania ze środków na inwestycje, to był właśnie fakt, że to był program jednoroczny, czyli ograniczał samorządy z całą inwestycją do jednego roku, co oczywiście jest trudne do realizacji. A druga, jeszcze bardziej istotna przeszkoda, wiązała się z tym, że po zrealizowaniu inwestycji koszty bieżącego utrzymania praktycznie spoczywały na samorządach. Dzisiaj, tak jak powiedziałam, już weszły w życie rozwiązania, które, można powiedzieć, odciążają samorządy i spełniają też wymóg unijny związany z wprowadzeniem stałego mechanizmu dofinansowywania miejsc opieki nad dziećmi do lat 3. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-23">
+ <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-23.1" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Otwieram dyskusję.</u>
+ <u xml:id="u-23.2" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-24">
+ <u xml:id="u-24.0" who="#SenatorJanuszPecherz">Miałem nie zadawać pytań, chociaż pani minister powiedziała, że uprzedzi pytania… Nie uprzedziła pani minister pytań, bo nie miałem tu zamiaru się wypowiadać. Niemniej jednak powiem tak, że przyglądając się temu, mimo że jestem po tej stronie, po której jestem… Przyglądałem się temu, co robi ministerstwo. Tu państwo macie takie działania, które uwzględniają to, co dzieje się ewentualnie niedobrze w terenie. Wy poprawiacie swoimi ustawami te ustawowe rozwiązania. I to jest bardzo cenne, że słuchacie ludzi na dole, którzy wiedzą lepiej niż… To jak pani minister powiedziała, że nie będzie się pani wymądrzać, co ministerstwo tu wielkiego wymyśli samo, jak może posłuchać ludzi. To jest na pewno bardzo dobre. Niemniej jednak taka moja kolejna refleksja, na temat niań, ale nie tych, które tu są w systemie, tylko niań w ogóle. Tak sobie pomyślałem w rozmowach, że jak nie będę miał co robić, to jeżeli jeszcze będę się zginał, to może się zatrudnię za nianię. Bo w Warszawie, żeby nianię dobrą znaleźć, to po prostu graniczy z cudem.</u>
+ <u xml:id="u-24.1" who="#Gloszsali">Babcie…</u>
+ <u xml:id="u-24.2" who="#SenatorJanuszPecherz">No, ale babcie są teraz aktywne i nie za bardzo chcą się bawić z małymi dziećmi. To tylko moja taka refleksja. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-25">
+ <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Proszę.</u>
+ <u xml:id="u-25.1" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
+ <u xml:id="u-25.2" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Proszę o włączenie mikrofonu, jako że to się nagrywa i transmituje.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-26">
+ <u xml:id="u-26.0" who="#SenatorJanuszGromek">Żłobki w Kołobrzegu, przykładowo, rozbudowuje się do następnych osiemdziesięciu… Jeszcze za mojej bytności też bardzo mocno dbałem o ten żłobek, choć moja żona całkowicie wnuczkę… wzięła sobie te papiery, chyba na ZUS, żeby wychowywać wnuczkę. Ale czy wy macie jakąś taką wiedzę… To nic na siłę, absolutnie. Ale ja widzę, że na osiedlu u mnie są 2 takie domy, gdzie ludzie przywożą dzieci, małe, do 2 czy 3 latek. Bo to prywatnie chyba… Oni nie dostają tam wsparcia finansowego. A jaki jest procent takich dzieci? Czy możecie mieć taką wiedzę, czy nie?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-27">
+ <u xml:id="u-27.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Pyta pan senator o procent…</u>
+ <u xml:id="u-27.1" who="#SenatorJanuszGromek">Jak nie ma pani wiedzy, to proszę nie odpowiadać.</u>
+ <u xml:id="u-27.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">…dzieci w prywatnych żłobkach czy u dziennych opiekunów? Bo mamy takie statystyki, pani dyrektor…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-28">
+ <u xml:id="u-28.0" who="#SenatorJanuszGromek">To jest taki dzienny opiekun, ale on chyba nie jest zgłoszony, w większości… a może zgłoszony. Nie wiem.</u>
+ <u xml:id="u-28.1" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-29">
+ <u xml:id="u-29.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Możemy podać statystyki, ile jest dzieci u dziennych opiekunów, prawda, Pani Dyrektor?</u>
+ <u xml:id="u-29.1" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-29.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Ja mówiłam o tym na początku.</u>
+ <u xml:id="u-29.3" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-29.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Mamy 1 tysiąc 600 dziennych opiekunów, a liczba dzieci u dziennych opiekunów to jest 15 tysięcy. W klubach dziecięcych jest 18 tysięcy i prawie 185 tysięcy w żłobkach.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-30">
+ <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-30.1" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Mniej więcej liniowo rośnie liczba dzieci w tych różnych formach opieki. Którą albo które z form państwo uznają za najlepsze dla dzieci?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-31">
+ <u xml:id="u-31.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">To jest bardzo proste pytanie, na które jest prosta odpowiedź: taką, jaką preferują rodzice. My tutaj nie narzucamy żadnej formy opieki. Program „Maluch+” służy temu, żeby rodzicom, którzy chcą korzystać ze żłobków, dać możliwość uzyskania opieki w żłobkach. A program RKO, rodzinny kapitał opiekuńczy, służy m.in. temu, żeby właśnie dać wybór, żeby żłobek nie był przymusem, a wyborem. Bo wiemy, że preferencje rodziców w Polsce co do form opieki, są różne. Są rodziny, w których mamy chcą się zajmować dziećmi w tym wieku, są rodziny, które chętnie powierzałyby opiekę komuś, ale komuś z rodziny, np. babci, przede wszystkim. No, i oczywiście jest grupa, która uważa, że najlepszą formą opieki jest żłobek. I tu też są jeszcze zróżnicowane preferencje, bo część polskich rodzin uważa, że najlepsze są publiczne żłobki, a część uważa, że najlepsze są prywatne żłobki. Tak że tutaj jest pełna paleta preferencji. I o ile pamiętam liczby dotyczące tych preferencji, to one się w miarę równo rozkładają pomiędzy te przeze mnie wymienione formy.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-32">
+ <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">No, i to zależy oczywiście od żłobka. Są różne publiczne i różne prywatne. Ale ja nie o to pytałem. Ja pytałem o to, czy istnieją jakieś badania, wiedza na temat tego, która z tych form jest najlepsza dla dzieci. Jeżeli nie istnieją, no, to nie było pytania.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-33">
+ <u xml:id="u-33.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBarbaraSocha">Panie Senatorze, istnieją takie badania, wiele badań naukowych na ten temat istnieje i one pokazują różne aspekty. I jeżeli mogę przytoczyć… Są badania, które dotyczą tzw. teorii przywiązania czy teorii więzi. One mówią o tym, że dla dziecka w wieku do lat 3 najlepsza jest możliwość stworzenia więzi z jedną osobą. I z tej perspektywy opieka żłobkowa nie jest przedstawiana jako pozytywna dla rozwoju dzieci. To są nowe badania i trudno powiedzieć, jak one w praktyce, można powiedzieć, w statystykach… To jest przed nami. Bo w wielu krajach europejskich opieka żłobkowa jest bardzo rozwinięta. I myślę, że niedługo, za kilka, kilkanaście lat można się będzie pokusić o wnioski, patrząc z perspektywy osób dorosłych, jak funkcjonują w życiu te osoby, które w dzieciństwie były właśnie w opiece żłobkowej. Chociaż trzeba mieć na względzie też to, że zupełnie różnie to wygląda w różnych krajach. Bo jeśli chodzi o czas spędzany w żłobku… W Polsce średnia liczba godzin spędzanych w żłobkach to jest prawie 40 godzin tygodniowo. Tzn., o ile się nie mylę, to są 34 godziny albo 35 godzin tygodniowo. Te dzieci, które są w żłobkach, tyle godzin tam spędzają. Z kolei np. w Holandii, gdzie 80% kobiet pracuje na pół etatu, średni czas spędzany przez dzieci w żłobku to jest 4,5 do 5 godzin. I to jest zupełnie inna sytuacja, też z perspektywy rozwoju dzieci. Są też badania naukowe, które pokazują, że rozwój… żebym teraz nie przekręciła… literalizacja dzieci… i taki rozwój, chyba do tego się ograniczę, w żłobkach jest rzeczywiście korzystniejszy w stosunku do opieki domowej, ale tylko w przypadku rodzin o niższym statusie społecznym czy niższym poziomie wykształcenia. Czyli nie dotyczy to tych dzieci, które się rodzą, powiedzmy, w rodzinach rodziców wykształconych. Tak więc są takie aspekty… Znowu, tak jak przeważnie w życiu, są plusy i minusy. Są aspekty, z perspektywy których dla niektórych dzieci to jest korzystniejsze, a dla niektórych może nie być. Ale, tak jak powiedziałam, sytuacja dzieci mocno się różni w zależności też od tego, jaki to jest czas. Bo zupełnie inaczej jest, kiedy mówimy o 8–9 godzinach dziennie, a inaczej, jeżeli mówimy o 4–5. Dlatego też są tak różne preferencje rodziców, m.in. dlatego. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-34">
+ <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Bardzo dziękuję. Bardzo to ciekawe. Dokładnie o to pytałem.</u>
+ <u xml:id="u-34.1" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Czy są inne głosy w dyskusji?</u>
+ <u xml:id="u-34.2" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Jeśli nie ma, to bardzo serdecznie dziękuję pani minister i państwu dyrektorom.</u>
+ <u xml:id="u-34.3" who="#PrzewodniczacyZygmuntFrankiewicz">Na tym kończę posiedzenie komisji. Dziękuję wszystkim państwu za wzięcie udziału.</u>
+ <u xml:id="u-34.4" who="#komentarz">Koniec posiedzenia o godzinie 17 minut 52</u>
+ </div>
+ </body>
+ </text>
+ </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/szue/201923-snt-szuex-00122-01/header.xml b/2019-2023/senat/komisje/szue/201923-snt-szuex-00122-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..265a567
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/szue/201923-snt-szuex-00122-01/header.xml
@@ -0,0 +1,49 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-snt-szuex-00122-01">
+ <fileDesc>
+ <titleStmt>
+ <title>Komisja Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej (122.)</title>
+ </titleStmt>
+ <publicationStmt>
+ <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+ </publicationStmt>
+ <sourceDesc>
+ <bibl>
+ <title>Komisja Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej (122.)</title>
+ <publisher>Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+ <note type="system">III RP</note>
+ <note type="house">Senat</note>
+ <note type="termNo">10</note>
+ <note type="type">Komisja</note>
+ <note type="sessionNo" target="#SZUE">122</note>
+ <note type="part">1</note>
+ <date>2022-10-26</date>
+ </bibl>
+ </sourceDesc>
+ </fileDesc>
+ <profileDesc>
+ <particDesc>
+ <person xml:id="GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMiroslawReszczynski" role="speaker">
+ <persName>Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Mirosław Reszczyński</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+ <persName>Komentarz</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAdamGuibourgeCzetwertynski" role="speaker">
+ <persName>Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Adam Guibourgé-Czetwertyński</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrzewodniczacyBogdanKlich" role="speaker">
+ <persName>Przewodniczący Bogdan Klich</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorAleksanderSzwed" role="speaker">
+ <persName>Senator Aleksander Szwed</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorDanutaJazlowiecka" role="speaker">
+ <persName>Senator Danuta Jazłowiecka</persName>
+ </person>
+ <org xml:id="SZUE" role="committee">
+ <orgName>Komisja Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej</orgName>
+ </org>
+ </particDesc>
+ </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/szue/201923-snt-szuex-00122-01/text_structure.xml b/2019-2023/senat/komisje/szue/201923-snt-szuex-00122-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..57a914a
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/szue/201923-snt-szuex-00122-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,116 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+ <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+ <TEI>
+ <xi:include href="header.xml"/>
+ <text>
+ <body>
+ <div xml:id="div-1">
+ <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Początek posiedzenia o godzinie 9 minut 31</u>
+ <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Bogdan Klich</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-2">
+ <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Dzień dobry państwu.</u>
+ <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Witam serdecznie wszystkich zgromadzonych na sto dwudziestym drugim posiedzeniu Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej.</u>
+ <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">W porządku posiedzenia mamy 1 punkt mianowicie: rozpatrzenie ustawy o wypowiedzeniu Traktatu Karty Energetycznej oraz Protokołu Karty Energetycznej dotyczącego efektywności energetycznej i odnośnych aspektów ochrony środowiska, sporządzonych w Lizbonie dnia 17 grudnia 1994 r.</u>
+ <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Witam państwa senatorów zarówno obecnych osobiście, jak i obradujących zdalnie.</u>
+ <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Ministerstwo Klimatu i Środowiska reprezentuje dzisiaj pan minister Adam Guibourgé-Czetwertyński wraz z zespołem, nie będę wymieniał nazwisk pań – witam serdecznie cały zespół. Ministerstwo Spraw Zagranicznych reprezentuje pan Juliusz Juchniewicz, zastępca dyrektora Departamentu Prawno-Traktatowego – witam pana serdecznie. Jest z nami także przedstawiciel Biura Legislacyjnego. Witam serdecznie państwa.</u>
+ <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Czy jacyś eksperci są z nami również zdalnie?</u>
+ <u xml:id="u-2.6" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Pani prof. Lena Kolarska-Bobińska. Witamy panią profesor.</u>
+ <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Możemy rozpocząć procedowanie.</u>
+ <u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Bardzo proszę pana ministra o przedstawienie projektu ustawy ratyfikacyjnej.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-3">
+ <u xml:id="u-3.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAdamGuibourgeCzetwertynski">Rząd proponuje de facto deratyfikację traktatu karty energetycznej, ale może wyjaśnię w kilku słowach tło całej tej sprawy. Właściwie już od kilku lat w Unii Europejskiej się zastanawiamy nad sposobem poprawienia tego traktatu. W 2016 r. Włochy zdecydowały się wypowiedzieć traktat i podjęto próbę modernizacji tego traktatu, która jednak naszym zdaniem nie jest wystarczająca. Jeden z kluczowych problemów, jeśli chodzi o prawo unijne, to jest niezgodność zastosowania w ogóle traktatu karty energetycznej w sporach wewnątrzunijnych. Były w ostatnich latach liczne wyroki w tej sprawie, poczynając od słynnej sprawy Achmea w 2018 r., które stopniowo wyjaśniały i potwierdziły rzeczywiście sprzeczność tego traktatu i brak możliwości jego zastosowania w odniesieniu do sporów wewnątrzunijnych. Sądy arbitrażowe wyłonione na podstawie tego traktatu nie zawsze uznawały prymat tutaj prawa unijnego, stąd ten problem.</u>
+ <u xml:id="u-3.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAdamGuibourgeCzetwertynski">Drugi element w tej decyzji, który jest istotny, jest taki, że podczas ostatnich niemalże 30 lat, dokładnie 28 lat naszej obecności w tym traktacie, żadna polska firma nie korzystała z ochrony zapewnionej przez traktat. Jak robiliśmy rozeznanie wśród polskich inwestorów działających na tych rynkach, okazało się, że nikt nie wyraził takiej potrzeby. Dlatego biorąc pod uwagę ryzyko związane z pozostaniem w tym traktacie, rząd zdecydował się go opuścić. Zresztą po tym, jak ogłosiliśmy naszą decyzję, coraz większa liczba państw członkowskich ogłosiła podobny zamiar, najpierw Hiszpania, Holandia, ostatnio jeszcze Francja także ogłosiły zamiar wypowiedzenia tego traktatu. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-4">
+ <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-4.1" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Jaka jest opinia Biura Legislacyjnego?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-5">
+ <u xml:id="u-5.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMiroslawReszczynski">Szanowni Panowie Senatorowie! Panie Ministrze! Szanowni Państwo!</u>
+ <u xml:id="u-5.1" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMiroslawReszczynski">Biuro nie zgłasza uwag do omawianej ustawy. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-6">
+ <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Również dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Otwieram dyskusję.</u>
+ <u xml:id="u-6.2" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Czy są jakieś pytania, uwagi ze strony państwa senatorów?</u>
+ <u xml:id="u-6.3" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Ja bym chciał zapytać o to, jaka jest relacja pomiędzy tym traktatem, który mielibyśmy wypowiedzieć, a regulacjami dotyczącymi polityki klimatycznej Unii Europejskiej?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-7">
+ <u xml:id="u-7.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAdamGuibourgeCzetwertynski">To jest traktat, który generalnie chroni przedsiębiorców inwestujących w sektorze energetyki szeroko pojętej, zaczynając od kopalń, po wytwarzanie energii czy inne działalności związane z energetyką, chroni przed arbitralnymi decyzjami władz. Jeżeli się poczują pokrzywdzeni jakąś zmianą legislacyjną, mają prawo wystąpić do sądu arbitrażowego. Oczywiście jest ryzyko, że niektóre z systemów wsparcia czy rozwiązań legislacyjnych, które mogą być wprowadzone w ramach modernizacji polityki energetyki, byłyby potraktowane przez niektórych inwestorów jako zagrożenie dla ich działalności, którą chcieli prowadzić w Polsce i mogliby uznać, że z tego powodu należą się im takie odszkodowania. Dlatego mówiłem na wstępie, że nawet jeżeli do dzisiaj nie przegraliśmy żadnej takiej sprawy, nie musieliśmy zapłacić takich odszkodowań, to ryzyko jest, a ponieważ traktat nie wnosi żadnych korzyści, uważamy, że lepiej unikać tego ryzyka.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-8">
+ <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Dla mnie sprawa jest jasna.</u>
+ <u xml:id="u-8.1" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Czy państwo chcieliby jeszcze o coś… O, już widzę zgłoszenie ze strony pani senator Jazłowieckiej.</u>
+ <u xml:id="u-8.2" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Bardzo proszę, pani senator Jazłowiecka.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-9">
+ <u xml:id="u-9.0" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">W przypadku odstąpienia naszego kraju od tego traktatu, z jakich innych instrumentów będą mogli korzystać inwestorzy? Jednak ten rynek energetyczny dzisiaj jest bardzo dynamiczny, następują bardzo duże zmiany. Co będzie w zastępstwie za traktat?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-10">
+ <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Panie Ministrze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-11">
+ <u xml:id="u-11.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAdamGuibourgeCzetwertynski">Tu jest dostępna pełna ścieżka sądowa. W zależności od tego, czy to są sprawy administracyjne, czy cywilne, to oczywiście jest pełna ścieżka sądowa możliwa do realizacji w Polsce, ostatecznie też we właściwych sprawach nawet z odwołaniem do sądów unijnych, która pozostaje w mocy. To jest jakby dodatkowy powód, dla którego państwa członkowskie generalnie uważają, że ochrona inwestycji zapewniona właśnie przez sądownictwo krajowe i sądownictwo unijne jest wystraczająca dla inwestorów. Zresztą na temat jakby wartości dodanej takich umów inwestycyjnych były robione badania przez OECD parę lat temu, które wykazały, że takie umowy inwestycje nie przyczyniają się do przyciągnięcia większej ilości inwestycji. Obowiązywanie takiej umowy to nie jest widocznie główny czynnik w decyzjach inwestycyjnych. Tak jak mówię, poziom istniejącej legislacji unijnej i krajowej jest wystarczający.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-12">
+ <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Przypominam panu ministrowi…</u>
+ <u xml:id="u-12.1" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Czy mogę jeszcze?</u>
+ <u xml:id="u-12.2" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">…że jednym ze znaczących elementów dla przyjęcia środków z KPO jest, zacytuję z pamięci, poprawa klimatu dla inwestycji zagranicznych w Polsce. W związku z tym rozumiem, że rząd zrobi wszystko, żeby pozyskać środki z KPO, aby ten klimat inwestycyjny poprawić, ponieważ ochrona prawna akurat w tym dokumencie i we wszystkich porozumieniach, które, mamy nadzieję, będą sfinalizowane przez stronę polską z Komisją Europejską, stanowi jeden z filarów, to jest 1 z 6 filarów Krajowego Planu Odbudowy. Tak więc trochę warunkowo, przynajmniej jeśli chodzi o mnie, zdecyduję się na wsparcie tej ustawy z nadzieją, że rząd zrealizuje wszystkie kamienie milowe, w tym te dotyczące praworządności, bo to zdecydowanie poprawi warunki inwestowania w Polsce.</u>
+ <u xml:id="u-12.3" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Pan senator Bosacki chciał zabrać głos? Nie. Pani senator Jazłowiecka chciała jeszcze coś dopowiedzieć.</u>
+ <u xml:id="u-12.4" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-13">
+ <u xml:id="u-13.0" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Panie Ministrze, to, że możemy korzystać z drogi sądowej, jest oczywiste. Mnie bardziej zależało na odpowiedzi na pytanie, jakie są różnice, szczególnie jeśli chodzi o czas w przypadku walki o swoje prawa. Czy traktat ułatwiał inwestorom tę ochronę oczywiście poza drogą sądową?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-14">
+ <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Panie Ministrze, proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-15">
+ <u xml:id="u-15.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAdamGuibourgeCzetwertynski">W pewnym sensie można tak powiedzieć. Bo de facto traktat otwierał możliwość odwołania się do sądu arbitrażowego nawet wtedy, kiedy na podstawie normalnej ścieżki sądowej, na podstawie prawa polskiego i unijnego inwestor nie miałby realnie szans uzyskać swoich odszkodowań. I to jest uważane za jedno z ryzyk, które jest związane z tym traktatem, właśnie związane z występowaniem sądów arbitrażowych. Oczywiście, że decyzje sądów arbitrażowych zapadają najczęściej szybciej niż trwa cała ścieżka sądowa od pierwszej instancji aż do kasacji. Natomiast możliwość odwołania i możliwość kasacji jest też cechą, moim zdaniem, istotną dla zapewnienia wszystkim stronom tych postępowań takiej możliwości. Szczególnie myślę o postępowaniach, w których też uczestniczą np. okoliczni mieszkańcy itd., że możliwości odwołania się od tych decyzji jest jednak bardzo istotna. Dlatego też te rozwiązania, jakie istnieją w traktacie karty, nie są moim zdaniem co do zasady pożądane.</u>
+ <u xml:id="u-15.1" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Panie Przewodniczący, czy mogę zadać jeszcze jedno pytanie?</u>
+ <u xml:id="u-15.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAdamGuibourgeCzetwertynski">Tak. Ale mamy jeszcze tylko 5 minut, bo za 5 minut przestaniemy mieć kworum.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-16">
+ <u xml:id="u-16.0" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Jestem bardzo ciekawa, w jaki sposób argumentują swoje decyzje pozostałe państwa. Przyznam, że decyzja, która zapada akurat teraz, kiedy zmienia się polityka energetyczna w Unii Europejskiej i sposób zarządzania tą polityką, jest dla mnie zdumiewająca.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-17">
+ <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Panie Ministrze, to był właśnie komentarz, więc proszę o odniesienie się do komentarza. Ale też było pytanie o to, jak motywowały swoje decyzje pozostałe kraje.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-18">
+ <u xml:id="u-18.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAdamGuibourgeCzetwertynski">Bardzo krótko wypowiem się na ten temat. Jeżeli patrzymy na nasz polski przypadek, to większość inwestorów w Polsce to są inwestorzy unijni, więc zgodnie z wyrokami TSUE w tej sprawie w ogóle zastosowanie tego traktatu do takich sporów jest niemożliwe na gruncie prawa unijnego.</u>
+ <u xml:id="u-18.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAdamGuibourgeCzetwertynski">Co do motywacji innych państw członkowskich, jeżeli chodzi o wypowiedzenie traktatu, to głównie wskazywano na te ryzyka, o których rozmawialiśmy na podstawie pytania pana przewodniczącego, jeśli chodzi o zagrożenia związane z pewnymi działaniami legislacyjnymi związanymi z polityką klimatyczną unijną. Też te państwa podkreślały sprzeczność postanowień tego traktatu z porozumieniem paryskim. To zresztą jest też potwierdzane przez liczne organizacje pozarządowe w Europie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-19">
+ <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Zamykam dyskusję.</u>
+ <u xml:id="u-19.2" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Przechodzimy do głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-19.3" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Kto z państwa jest za przyjęciem ustawy o ratyfikacji o wypowiedzeniu Traktatu Karty Energetycznej oraz Protokołu Karty Energetycznej dotyczącego efektywności energetycznej i odnośnych aspektów ochrony środowiska, sporządzonych dnia 17 grudnia 1994 r.?</u>
+ <u xml:id="u-19.4" who="#komentarz">5</u>
+ <u xml:id="u-19.5" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-19.6" who="#komentarz">0</u>
+ <u xml:id="u-19.7" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-19.8" who="#komentarz">1</u>
+ <u xml:id="u-19.9" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Zdalni.</u>
+ <u xml:id="u-19.10" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Proszę o podanie wyników.</u>
+ <u xml:id="u-19.11" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">5 głosów za, 1 się wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-19.12" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Potwierdzam, że Komisja Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej pozytywnie zarekomendowała tę ustawę.</u>
+ <u xml:id="u-19.13" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Czy pan senator Szwed jest obecny?</u>
+ <u xml:id="u-19.14" who="#SenatorAleksanderSzwed">Tak, jestem obecny, Panie Przewodniczący.</u>
+ <u xml:id="u-19.15" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Czy pan senator Szwed wysłuchał całej naszej dyskusji?</u>
+ <u xml:id="u-19.16" who="#SenatorAleksanderSzwed">Tak, wysłuchałem.</u>
+ <u xml:id="u-19.17" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Czy pan senator zechciał by być sprawozdawcą dla tej ustawy?</u>
+ <u xml:id="u-19.18" who="#SenatorAleksanderSzwed">Oczywiście, Panie Przewodniczący, jak najbardziej.</u>
+ <u xml:id="u-19.19" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Jeśli nie ma innych propozycji, pan senator Szwed będzie sprawozdawcą tej ustawy.</u>
+ <u xml:id="u-19.20" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Chciałem poinformować wszystkich członków komisji, że na obecnym posiedzeniu Senatu będziemy obradować nad wszystkimi ratyfikacjami. To będą 4 inne ratyfikacje i ta ratyfikacja, nad którymi będziemy obradować zbiorczo. Tak że pan senator będzie sprawozdawcą wszystkich ustaw ratyfikacyjnych na tym posiedzeniu Senatu.</u>
+ <u xml:id="u-19.21" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-19.22" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Zamykam posiedzenie komisji.</u>
+ <u xml:id="u-19.23" who="#komentarz">Koniec posiedzenia o godzinie 9 minut 46</u>
+ </div>
+ </body>
+ </text>
+ </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/u/201923-snt-uxxxx-00282-01/header.xml b/2019-2023/senat/komisje/u/201923-snt-uxxxx-00282-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..e2d929c
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/u/201923-snt-uxxxx-00282-01/header.xml
@@ -0,0 +1,64 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-snt-uxxxx-00282-01">
+ <fileDesc>
+ <titleStmt>
+ <title>Komisja Ustawodawcza (282.)</title>
+ </titleStmt>
+ <publicationStmt>
+ <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+ </publicationStmt>
+ <sourceDesc>
+ <bibl>
+ <title>Komisja Ustawodawcza (282.)</title>
+ <publisher>Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+ <note type="system">III RP</note>
+ <note type="house">Senat</note>
+ <note type="termNo">10</note>
+ <note type="type">Komisja</note>
+ <note type="sessionNo" target="#U">282</note>
+ <note type="part">1</note>
+ <date>2022-11-15</date>
+ </bibl>
+ </sourceDesc>
+ </fileDesc>
+ <profileDesc>
+ <particDesc>
+ <person xml:id="DyrektorDepartamentuRynkuCyfrowegowKonfederacjiLewiatanAleksandraMusielak" role="speaker">
+ <persName>Dyrektor Departamentu Rynku Cyfrowego w Konfederacji „Lewiatan” Aleksandra Musielak</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+ <persName>Głos z sali</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuAldonaFigura" role="speaker">
+ <persName>Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Aldona Figura</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+ <persName>Komentarz</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrezesOddzialuFederacjiKonsumentowwWarszawieMichalHerde" role="speaker">
+ <persName>Prezes Oddziału Federacji Konsumentów w Warszawie Michał Herde</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrezesUrzeduOchronyKonkurencjiiKonsumentowTomaszChrostny" role="speaker">
+ <persName>Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Tomasz Chróstny</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrzedstawicielPolskiegoStowarzyszeniaMarketinguSMBTomaszGrzybowski" role="speaker">
+ <persName>Przedstawiciel Polskiego Stowarzyszenia Marketingu SMB Tomasz Grzybowski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrzedstawicielPolskiejOrganizacjiHandluiDystrybucjiBartlomiejWyjatek" role="speaker">
+ <persName>Przedstawiciel Polskiej Organizacji Handlu i Dystrybucji Bartłomiej Wyjatek</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski" role="speaker">
+ <persName>Przewodniczący Krzysztof Kwiatkowski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorJerzyCzerwinski" role="speaker">
+ <persName>Senator Jerzy Czerwiński</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="StarszySekretarzKomisjiUstawodawczejMichalNapiorkowski" role="speaker">
+ <persName>Starszy Sekretarz Komisji Ustawodawczej Michał Napiórkowski</persName>
+ </person>
+ <org xml:id="U" role="committee">
+ <orgName>Komisja Ustawodawcza</orgName>
+ </org>
+ </particDesc>
+ </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/u/201923-snt-uxxxx-00282-01/text_structure.xml b/2019-2023/senat/komisje/u/201923-snt-uxxxx-00282-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..3f77c24
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/u/201923-snt-uxxxx-00282-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,231 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+ <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+ <TEI>
+ <xi:include href="header.xml"/>
+ <text>
+ <body>
+ <div xml:id="div-1">
+ <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Początek posiedzenia o godzinie 18 minut 21</u>
+ <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Krzysztof Kwiatkowski</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-2">
+ <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Szanowni Państwo, otwieram posiedzenie Komisji Ustawodawczej, na którym mamy 1 punkt w porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o prawach konsumenta oraz niektórych innych ustaw, zawartej w druku senackim nr 855.</u>
+ <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Ustawa dotyczy dostosowania polskiego prawa do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady oraz wprowadzenia dodatkowych rozwiązań dotyczących umów zawieranych poza lokalem, w szczególności podczas pokazów handlowych, w celu m.in. wyeliminowania nieprawidłowości podczas wyprzedaży i wprowadzenia zakazu zawierania umów dotyczących usług finansowych na tzw. pokazach lub podczas wycieczek.</u>
+ <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Posłem sprawozdawcą w przypadku tej ustawy jest pan poseł Andrzej Gawron. Nie wiem, czy mogę pana posła przywitać. Czy pan poseł jest? Nie ma pana posła.</u>
+ <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Ale mogę przywitać innych gości. W tym miejscu chciałbym bardzo serdecznie przywitać prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Pan prezes Tomasz Chróstny jest z nami osobiście. Towarzyszy mu dyrektor Departamentu Ochrony Zbiorowych Interesów Konsumenta, pan Łukasz Wroński. Jest z nami pełnomocnik do spraw legislacji Izby Gospodarki Elektronicznej, pan Witold Chomiczewski. Ze Związku Cyfrowa Polska jest z nami pan Michał Kanownik. Część państwa uczestniczy zdalnie, ale ja już tego oczywiście nie rozgraniczam, witam wszystkich tak samo. Federację Przedsiębiorców Polskich reprezentuje pan Tomasz Walczak, BCC reprezentuje pan Radosław Płonka, Polskie Stowarzyszenie Marketingu SMB – pan Tomasz Grzybowski, Polską Organizację Handlu i Dystrybucji – pan Karol Stec i Bartłomiej Wyjatek, Federację Konsumentów reprezentują pan Michał Herde, prezes oddziału warszawskiego, i pani Monika Kosińska-Pyter, PSSB reprezentuje, jeżeli dobrze odczytuję, pan Michał Pietrzyk, a Konfederację „Lewiatan” – dyrektor departamentu, pani Aleksandra Musielak. Witam także legislatora, który reprezentuje Biuro Legislacyjne, czyli panią mecenas Aldonę Figurę. Witam panią mecenas.</u>
+ <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Nie ma z nami posła sprawozdawcy. Ja państwu w najkrótszy możliwy, ale jednocześnie…</u>
+ <u xml:id="u-2.5" who="#StarszySekretarzKomisjiUstawodawczejMichalNapiorkowski">Minister Chróstny…</u>
+ <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Chciałem właśnie to zaproponować. W związku z tym proponuję, żeby ustawę przedstawił pan prezes Chróstny. Wiem, że jest do tego przygotowany, bo znam sumienność pana prezesa.</u>
+ <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Bardzo proszę.</u>
+ <u xml:id="u-2.8" who="#PrezesUrzeduOchronyKonkurencjiiKonsumentowTomaszChrostny">Wysoka Komisjo…</u>
+ <u xml:id="u-2.9" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-2.10" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Przepraszam, już się poprawiam. Zwrócono mi uwagę, że to nie był projekt poselski ani rządowy, tylko była to inicjatywa ze strony UOKiK. Tym bardziej oddaję panu prezesowi głos.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-3">
+ <u xml:id="u-3.0" who="#PrezesUrzeduOchronyKonkurencjiiKonsumentowTomaszChrostny">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-3.1" who="#PrezesUrzeduOchronyKonkurencjiiKonsumentowTomaszChrostny">Mam zaszczyt przedstawić ustawę z dnia 27 października 2022 r. o zmianie ustawy o prawach konsumenta oraz niektórych innych ustaw. Przedmiotowa ustawa dotyczy 2 istotnych aspektów ochrony interesów konsumentów. Po pierwsze, zawiera istotne rozwiązania chroniące konsumentów zawierających umowy poza lokalem przedsiębiorstwa. Mam tu na myśli m.in. pokazy handlowe i wycieczki, z którymi, jak myślę, wielu z nas miało do czynienia. Podjęcie takiej inicjatywy legislacyjnej było szczególnie istotne z uwagi na fakt, że najczęściej naruszenia praw konsumentów w przypadku sprzedaży bezpośredniej dotykają osób starszych. Konsekwencje finansowe podjętych zobowiązań są dla tych osób najbardziej dotkliwe. W ostatnich latach UOKiK obserwował nasilenie nieuczciwych praktyk przedsiębiorców funkcjonujących na rynku sprzedaży bezpośredniej. Obecnie istniejące instrumenty prawne nie są w naszej opinii wystarczająco skuteczne, dlatego też zaproponowaliśmy zmiany, takie jak prawo do odstąpienia od umowy o świadczenie usług zdrowotnych zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość. Wcześniej do innej ustawy udało nam się wprowadzić zakaz sprzedaży wyrobów gotowych podczas pokazów handlowych. Wprowadzamy zakaz zawierania umów o świadczenie usług finansowych podczas pokazu i wycieczki. Gdy dochodzi do tego typu oferty, osoby te często są nieprzygotowane. Tym dodatkowym argumentem jest to, że ryzyko wpadnięcia seniorów w pułapkę zadłużenia jest tu bardzo, bardzo wysokie – stąd proponowany zakaz. Dalej: zakaz przyjmowania płatności przed upływem terminu odstąpienia od umowy, a także wydłużenie okresu, w którym można odstąpić od umowy w przypadku wycieczek czy niezamawianych wizyt domowych, z 14 do 30 dni.</u>
+ <u xml:id="u-3.2" who="#PrezesUrzeduOchronyKonkurencjiiKonsumentowTomaszChrostny">Po drugie, ustawa wzmacnia prawa konsumentów, zwłaszcza w dynamicznie rozwijającym się otoczeniu cyfrowym, poprzez implementację dyrektywy Omnibus, dyrektywy nr 2019/2161. Nowe przepisy zapewniają większą przejrzystość transakcji dla konsumentów dokonujących zakupów online, m.in. poprzez nałożenie obowiązków informacyjnych na handlowe platformy internetowe. Ustawa zapewnia również ochronę konsumenta w przypadku dostarczania treści cyfrowych i usług cyfrowych w zamian za dane osobowe.</u>
+ <u xml:id="u-3.3" who="#PrezesUrzeduOchronyKonkurencjiiKonsumentowTomaszChrostny">Ponadto nowe regulacje ułatwiają walkę z tzw. podwójną jakością produktów, wprowadzają dłuższy termin odstąpienia od umowy zawartej podczas nieumówionej wizyty w domu konsumenta lub podczas wycieczki, wprowadzają obowiązek informowania o obniżonych cenach towarów i usług, aby przeciwdziałać nieuczciwym promocjom, a także wprowadzają dodatkowe obowiązki i mechanizmy weryfikujące w zakresie wiarygodności opinii, z którymi jako konsumenci spotykamy się podczas zakupów internetowych.</u>
+ <u xml:id="u-3.4" who="#PrezesUrzeduOchronyKonkurencjiiKonsumentowTomaszChrostny">Przepisy, o których rozmawiamy, zarówno wynikające z dyrektywy, jak i te wprowadzone w celu ograniczenia tych patologicznych zjawisk m.in. podczas pokazów handlowych, zostały nie tylko bardzo gruntownie przygotowane, ale także skonsultowane ze stroną społeczną, z wszelkimi interesariuszami. Dlatego mamy to poczucie… I dziękujemy osobom zaangażowanym w prace w Sejmie, również podczas posiedzeń komisji gospodarki narodowej. Dziękujemy za te uwagi, które czy to pod względem legislacyjnym, czy to pod względem formalnym rzeczywiście pomogły dopracować ten projekt. Oprócz tego dziękuję za bardzo życzliwe przyjęcie, za pozytywne opinie. Myślę, że efekt głosowania w Sejmie jest niezwykle satysfakcjonujący. To sprawia, że te przepisy cieszą się dużo szerszym konsensusem.</u>
+ <u xml:id="u-3.5" who="#PrezesUrzeduOchronyKonkurencjiiKonsumentowTomaszChrostny">Zwracam się z uprzejmą prośbą o przyjęcie tych istotnych z punktu widzenia ochrony konsumentów przepisów, tak abyśmy mogli poziom tej ochrony znacząco podnieść. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-4">
+ <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Bardzo serdecznie panu prezesowi dziękuję. Nie zawiódł pan prezes oczekiwań, przynajmniej moich, co do konkluzywnego, ale określającego wszystkie istotne elementy, przybliżenia tej ustawy.</u>
+ <u xml:id="u-4.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Biuro Legislacyjne. Bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-5">
+ <u xml:id="u-5.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuAldonaFigura">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-5.1" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuAldonaFigura">Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!</u>
+ <u xml:id="u-5.2" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuAldonaFigura">Biuro Legislacyjne w swojej opinii proponuje w pierwszej kolejności, by w art. 1 pkt 3, w art. 3a ust. 2 – to jest nowo dodawany przepis – uzupełnić odesłania w celu spowodowania, żeby norma wyrażona…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-6">
+ <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Ja od razu powiem… Przepraszam, że przerywam. Proszę o uwagę pana prezesa i pana dyrektora, bo ja was zapytam o wasze stanowisko co do uwag Biura Legislacyjnego.</u>
+ <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Niech pani mecenas kontynuuje. No, jeżeli będę znał pełną konkluzję, to wtedy te wszystkie poprawki zgłoszę. Bardzo proszę, Pani Mecenas.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-7">
+ <u xml:id="u-7.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuAldonaFigura">Uzupełnienie odesłań w tym wspominanym wcześniej przepisie ma na celu spowodowanie, żeby norma wyrażona w przepisie była kompletna. Chodzi o dodanie w tym katalogu odesłań całego art. 21, art. 22, 24 i 26. Są to przepisy, które określają sposób stosowania art. 12 ust. 1, określają ciężar dowodu spełnienia obowiązków określonych w art. 12 czy określają normę kolizyjną, tj. pierwszeństwo stosowania ustawy o prawach konsumenta.</u>
+ <u xml:id="u-7.1" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuAldonaFigura">Druga uwaga. Proponuję zmianę redakcji przepisu w taki sposób, żeby dostosować jego brzmienie do wymagań zasad techniki prawodawczej. Obecnie przepis, który jest nowelizowany w art. 1 pkt 18, tj. art. 34 ust. 1a, ma brzmienie, które nie spełnia wymogów określonych w art. 11 zasad techniki prawodawczej. Brzmi raczej jak apel, postulat, a nie jak obowiązek, który wyrażałby jakąś normę prawną. W związku z tym proponuje się nadać mu takie brzmienie, które będzie prawidłowe.</u>
+ <u xml:id="u-7.2" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuAldonaFigura">Trzecia uwaga dotyczy wprowadzonego na etapie prac sejmowych nowego przepisu, nowelizacji kolejnej ustawy. Biuro Legislacyjne, tak jak robiło dotychczas, po raz kolejny zwraca uwagę, że taki zabieg budzi wątpliwości co do zgodności z konstytucją. Takie twierdzenie oparte jest na dotychczasowym orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego. Zmiany wprowadzone tą nowelizacją nie są w żaden sposób tematycznie, zakresowo ani celowo powiązane z ustawą podstawową.</u>
+ <u xml:id="u-7.3" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">A merytorycznie? Gdyby pani mecenas dopowiedziała, czego one dotyczyły…</u>
+ <u xml:id="u-7.4" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuAldonaFigura">Przepis dotyczy rozszerzenia zakazu używania telekomunikacyjnych urządzeń końcowych i automatycznych systemów wywołujących o przesyłanie niezamówionej informacji handlowej. Takie działanie ma stanowić czyn nieuczciwej konkurencji.</u>
+ <u xml:id="u-7.5" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Rozumiem, że uwaga dotyczy kwestii proceduralnej, a nie kwestii ochrony praw konsumenta.</u>
+ <u xml:id="u-7.6" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuAldonaFigura">Tak, nie dotyczy kwestii…</u>
+ <u xml:id="u-7.7" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Okej.</u>
+ <u xml:id="u-7.8" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuAldonaFigura">Absolutnie, w żaden sposób nie dotyczy kwestii merytorycznych. Co do zasady odwołujemy się do kwestii legislacyjnych.</u>
+ <u xml:id="u-7.9" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Tak jest.</u>
+ <u xml:id="u-7.10" who="#SenatorJerzyCzerwinski">A który konkretnie jest to przepis?</u>
+ <u xml:id="u-7.11" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuAldonaFigura">Art. 3 ustawy.</u>
+ <u xml:id="u-7.12" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuAldonaFigura">W związku z tymi wątpliwościami proponujemy skreślenie tego przepisu, tej zmiany.</u>
+ <u xml:id="u-7.13" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuAldonaFigura">I uwaga czwarta. Proponujemy, aby ustawa wchodziła w życie z dniem 1 stycznia 2023 r., a to z uwagi na to, że na ostatnim posiedzeniu Senat zajmował się ustawą o zmianie ustawy o prawach konsumenta, ustawy – Kodeks cywilny oraz ustawy – Prawo prywatne międzynarodowe. Ta ustawa została przez Sejm uchwalona 4 listopada tego roku, prezydent tę ustawę podpisał, a senacka poprawka, która została przyjęta przez Sejm, wprowadziła w tamtej ustawie zmianę terminu…</u>
+ <u xml:id="u-7.14" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Pamiętam tę dyskusję.</u>
+ <u xml:id="u-7.15" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuAldonaFigura">…wejścia w życie na termin 1 stycznia 2023 r. Ponieważ pomiędzy tymi ustawami zachodzą korelacje w zakresie pojęć, które są używane, i niektórych innych rozwiązań, proponuje się, żeby te przepisy wchodziły w życie w jednym terminie. To wszystkie uwagi. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-8">
+ <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-8.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Ja od razu powiem, że w 3/4 mnie Biuro Legislacyjne przekonało. Mam na myśli uwagę pierwszą, drugą i czwartą. Pamiętam tę dyskusję. Rzeczywiście my sami przesunęliśmy tę datę, a korelacja tych przepisów jest widoczna, jak się patrzy na tę ustawę. Te poprawki będę zgłaszał. Nie dezawuuję, Pani Mecenas, propozycji nr 3, ja jej tylko nie zgłaszam.</u>
+ <u xml:id="u-8.2" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Pan prezes. Bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-9">
+ <u xml:id="u-9.0" who="#PrezesUrzeduOchronyKonkurencjiiKonsumentowTomaszChrostny">Ogromnie dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-9.1" who="#PrezesUrzeduOchronyKonkurencjiiKonsumentowTomaszChrostny">Szanowny Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!</u>
+ <u xml:id="u-9.2" who="#PrezesUrzeduOchronyKonkurencjiiKonsumentowTomaszChrostny">Jeżeli chodzi o propozycje Biura Legislacyjnego, to pierwszą i drugą w pełni popieramy. To są zmiany legislacyjne, doprecyzowujące, w pełni zasadne i zgodne z techniką legislacyjną.</u>
+ <u xml:id="u-9.3" who="#PrezesUrzeduOchronyKonkurencjiiKonsumentowTomaszChrostny">Co do propozycji czwartej, a zatem dotyczącej terminu, to również tę zmianę popieramy. Czekaliśmy, nie ukrywam… Ta zmiana ustawy procedowana przez Ministerstwo Sprawiedliwości posługuje się terminami, z których my również korzystaliśmy. To dlatego nie chcieliśmy zmieniać terminu wejścia w życie w Sejmie, gdy te przepisy nie były jeszcze potwierdzone ani przez Senat, ani przez Sejm. Dlatego było dla nas istotne, aby ten termin potwierdzić właśnie na tym etapie. Pozytywnie postrzegamy ujednolicenie daty i wprowadzenie 1 stycznia 2023 r. jako terminu wejścia w życie ustawy, dotyczącego wszystkich obowiązków zawartych w tej ustawie.</u>
+ <u xml:id="u-9.4" who="#PrezesUrzeduOchronyKonkurencjiiKonsumentowTomaszChrostny">Jeżeli zaś chodzi o uwagę nr 3 Biura Legislacyjnego, to w tym zakresie my w pełni szanujemy wolę Sejmu. To zostało tak naprawdę przyjęte ogromną większością głosów. Ta zmiana została wprost zaczerpnięta z projektu prawa telekomunikacyjnego, który nie jest jeszcze przyjęty przez Radę Ministrów. Ten przepis został zaproponowany przez panią poseł Marcelinę Zawiszę, tak aby przyspieszyć wejście w życie mechanizmów chroniących konsumentów, chroniących każdego z nas przed tymi robocallami, przed automatami, które mają nam przedstawić ofertę czy wyłudzić dodatkowe dane. W ten sposób również można narazić konsumentów na wystąpienie szkody. Stąd po konsultacji z ministerstwem cyfryzacji my tę poprawkę, którą… To właśnie chciałbym podkreślić: minister cyfryzacji nie zgłosił sprzeciwu. Dla niego wcześniejsze wejście tego w życie jest czymś pozytywnym, on nie widzi tutaj negatywnych skutków. Z punktu widzenia legislacji, z którą on idzie bezpośrednio do parlamentu, to wcześniejsze wejście w życie rzeczywiście pozwoliłoby już zapewnić ochronę konsumentom. A przypomnę, że takie jest również ratio legis tych przepisów. Chodzi o zapewnienie ochrony przed nieuczciwymi praktykami. Już kilka miesięcy wcześniej moglibyśmy zwiększyć tę ochronę poprzez utrzymanie tego zapisu, stąd jeżeli chodzi o propozycję nr 3, nasze stanowisko jest negatywne. Proponujemy, żeby rzeczywiście tę zmianę zatrzymać. Dzięki temu, że ten zapis pozostanie, ochrona przed tego typu robocallami, automatami będzie zapewniona dużo wcześniej, aniżeli wynikałoby to z projektu, który jest na dużo wcześniejszym etapie legislacyjnym. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-10">
+ <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Szanowni Państwo, ja muszę wygłosić jedną szybką formułę, której nie wygłosiłem. Z uwagi na charakter tej ustawy chcę dochować wyjątkowej staranności. Czy wśród nas, osobiście lub zdalnie, są jakieś osoby zajmujące się zawodowo działalnością lobbingową w myśl regulujących to przepisów polskiego prawa?</u>
+ <u xml:id="u-10.2" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-10.3" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Słucham?</u>
+ <u xml:id="u-10.4" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-10.5" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">No, zdalnie też trochę osób gościmy, właśnie dlatego o to pytam. Uczestnictwo może być także zdalne.</u>
+ <u xml:id="u-10.6" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Dziękuję, nie ma takich osób.</u>
+ <u xml:id="u-10.7" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Otwieram dyskusję.</u>
+ <u xml:id="u-10.8" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Ja bardzo krótko: popieram tę ustawę z uwagi na wyjątkowo delikatną kwestię, którą ona reguluje, i niestety dosyć cyklicznie występujące nieprawidłowości w tej formie sprzedaży, którą de facto te przepisy opisują.</u>
+ <u xml:id="u-10.9" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Kto z pań i panów senatorów chce się zgłosić? Ktoś z gości?</u>
+ <u xml:id="u-10.10" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Przepraszam, kobieta zawsze ma pierwszeństwo. Przedstawiajcie się państwo z uwagi na protokół posiedzenia.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-11">
+ <u xml:id="u-11.0" who="#DyrektorDepartamentuRynkuCyfrowegowKonfederacjiLewiatanAleksandraMusielak">Aleksandra Musielak, dyrektorka Departamentu Rynku Cyfrowego w Konfederacji „Lewiatan”.</u>
+ <u xml:id="u-11.1" who="#DyrektorDepartamentuRynkuCyfrowegowKonfederacjiLewiatanAleksandraMusielak">Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!</u>
+ <u xml:id="u-11.2" who="#DyrektorDepartamentuRynkuCyfrowegowKonfederacjiLewiatanAleksandraMusielak">Ja chciałabym zwrócić uwagę na uwagę trzecią, którą bardzo szczegółowo referowała pani legislator. Ona ma charakter rzeczywiście… Pani legislator bardzo szczegółowo przeanalizowała ten przepis od strony legislacyjnej. Ja reprezentuję organizację biznesową, przedsiębiorców, którzy będą się dostosowywać do tej zmiany, i muszę powiedzieć, że zgadzam się z panią legislator. Zmiana dotycząca art. 172 prawa telekomunikacyjnego pojawiła się na bardzo późnym etapie procedowania w Sejmie, właściwie na ostatnią chwilę. Ona rzeczywiście wychodzi poza zakres wdrożenia unijnego, ale też poza cel, jaki stawia sobie regulacja polska. To jest jedna sprawa.</u>
+ <u xml:id="u-11.3" who="#DyrektorDepartamentuRynkuCyfrowegowKonfederacjiLewiatanAleksandraMusielak">Druga jest taka, że tak naprawdę powstaje pewien chaos. Rzeczywiście rynek zgadza się co do tego, że robocalls to poważny problem. Być może istnieje potrzeba przyspieszenia prac w tym zakresie, z tym że zgłoszona poprawka dotyczy wyłącznie art. 172 prawa telekomunikacyjnego, nie dotyka zaś art. 10 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Nie da się wprowadzić zmian w art. 172 p.t. bez zmiany innych aktów prawnych. To po prostu spowoduje pewien chaos. Mamy do czynienia z sytuacją, w której ten sam obowiązek prawny będzie powtórzony w 2 różnych ustawach. Żeby temu zapobiec, my tutaj wnosimy, aby… Zgodnie z tym, co sugerowała pani legislator, najlepszym rozwiązaniem jest po prostu skreślenie tego przepisu.</u>
+ <u xml:id="u-11.4" who="#DyrektorDepartamentuRynkuCyfrowegowKonfederacjiLewiatanAleksandraMusielak">Chciałabym też dodać na koniec, że na dzisiejszym posiedzeniu Rady Ministrów przyjęto projekt ustawy – Prawo komunikacji elektronicznej i przepisy wprowadzające ustawę – Prawo komunikacji elektronicznej, a to oznacza, że za chwilę art. 172, który państwo będziecie ewentualnie zmieniać, tak naprawdę zostanie uchylony. Jesteśmy w tzw. okresie przejściowym. Myślę, że jest to naprawdę mało uzasadnione, żeby w tej chwili w ustawie, która tak naprawdę prawa telekomunikacyjnego nie dotyczy, wprowadzać jakieś daleko idące zmiany. Ja bym apelowała o pochylenie się nad tą uwagą nr 3. Bardzo dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-12">
+ <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Bardzo proszę, oddaję panu głos.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-13">
+ <u xml:id="u-13.0" who="#PrzedstawicielPolskiejOrganizacjiHandluiDystrybucjiBartlomiejWyjatek">Dziękuję za udzielenie głosu.</u>
+ <u xml:id="u-13.1" who="#PrzedstawicielPolskiejOrganizacjiHandluiDystrybucjiBartlomiejWyjatek">Bartłomiej Wyjatek, Polska Organizacja Handlu i Dystrybucji.</u>
+ <u xml:id="u-13.2" who="#PrzedstawicielPolskiejOrganizacjiHandluiDystrybucjiBartlomiejWyjatek">Dyrektywa Omnibus przewiduje taką oto możliwość, żeby państwa członkowskie wprowadziły przepisy przewidujące specjalne rozwiązanie na okoliczność tzw. promocji kroczących, czyli przypadków stopniowego obniżania cen. Chodzi o to, żeby wcześniejsza cena, która jest ceną bez obniżki, była… Przepraszam, inaczej: żeby przedsiębiorca, który zdecydował się na zastosowanie promocji kroczącej, czyli takiej oto promocji, w której np. w okresie 30 dni cena jest obniżana stopniowo, komunikując o tej obniżce, musiał wskazywać nie ostatnią najniższą cenę, tylko tę pierwszą, obniżoną. Takie rozwiązanie zostało zastosowane, przyjęte przez kilka państw członkowskich. Wprowadzenie go naprawdę pomogłoby przedsiębiorcom we właściwym dostosowaniu się, w stosowaniu przepisów ustawy, nad którą w tej chwili procedujemy. Bo w tej chwili liczba informacji, które są wymagane, które trzeba uwzględnić na tzw. cenówkach, jest naprawdę duża. Obciążenie przedsiębiorców obowiązkami związanymi ze, słusznym zresztą, informowaniem konsumentów o tym, jak ceny się kształtują, też jest coraz większe. Moim zdaniem istnieje spora obawa, że przedsiębiorcy nie będą w stanie w sposób właściwy komunikować obniżek cen przy tego typu promocjach. Dlatego Polska Organizacja Handlu i Dystrybucji postuluje, aby do ustawy dołączyć przepis, który będzie przewidywać, że w przypadku stopniowego zwiększania obniżki cen towaru lub usługi obok informacji o obniżonej cenie uwidacznia się również informację o najniższej cenie tego towaru lub tej usługi, która obowiązywała w okresie 30 dni przed pierwszym zastosowaniem obniżki. I moim zdaniem – no i też zdaniem organizacji, którą reprezentuję – to tak naprawdę będzie właściwa informacja dla konsumenta, informacja o tym, jaką obniżkę oferuje mu przedsiębiorca. Mówimy tutaj, rzecz jasna, o tych cenach, które rzeczywiście były przez przedsiębiorcę oferowane, bez żadnej intencji wprowadzenia konsumenta w błąd. Tak krótki okres obniżania ceny, czyli te 30 dni, moim zdaniem w żaden sposób nie uchybi prawom konsumenta, jest w duchu dyrektywy Omnibus. Zresztą jest to wprost przez dyrektywę Omnibus dopuszczone. To jest jeden przepis, którego wprowadzenie postuluje Polska Organizacja Handlu i Dystrybucji.</u>
+ <u xml:id="u-13.3" who="#PrzedstawicielPolskiejOrganizacjiHandluiDystrybucjiBartlomiejWyjatek">Drugi to przepis, na mocy którego… Inaczej: jeżeli obniżona cena towaru lub usługi byłaby najniższą ceną, jaka obowiązywała przed wprowadzeniem obniżki, to o tej obniżce nie trzeba by było informować. To też jest taka praktyczna, ale być może doniosła dla przedsiębiorców zmiana. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-14">
+ <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Ja te słowa kieruję do pana prezesa Chróstnego. My i tak jesteśmy w wygodnej sytuacji. Zwróćcie państwo uwagę, że z 4 uwag Biura Legislacyjnego co do 3 na razie – wszystko na to wskazuje – w pełni się zgadzamy.</u>
+ <u xml:id="u-14.2" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Ja mam 2 pytania do pana prezesa. Po pierwsze, jest sprawa tej uwagi nr 3, czyli art. 172. Ja świadomie powiedziałem, że tego nie zgłaszam, bo istota tej zmiany zwiększa ochronę konsumentów, ale nie ignoruję tego głosu, który pani przedstawiła. Uważam, że do niego trzeba się bardzo poważnie odnieść, szczególnie jeżeli tam jest jakaś nowelizacja. Proszę o opinię pana prezesa.</u>
+ <u xml:id="u-14.3" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Po drugie, nie ukrywam też, że sprawa tzw. obniżek kroczących… Jak ktoś się tym trochę interesuje, to wie, że jest taka formuła. Bardzo poważnie podchodzę do tego głosu i tu też mam pytanie do pana prezesa: czy wy analizowaliście ten problem? No, teoretycznie taka poprawka byłaby chyba w obrębie dopuszczalnej zmiany dokonywanej przez Senat. Ja nie mówię, że ją zgłoszę. Ja mówię, że poważnie bym podszedł do tej uwagi. Jestem ciekaw opinii pana prezesa.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-15">
+ <u xml:id="u-15.0" who="#PrezesUrzeduOchronyKonkurencjiiKonsumentowTomaszChrostny">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-15.1" who="#PrezesUrzeduOchronyKonkurencjiiKonsumentowTomaszChrostny">Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!</u>
+ <u xml:id="u-15.2" who="#PrezesUrzeduOchronyKonkurencjiiKonsumentowTomaszChrostny">Jeżeli chodzi o uwagę zgłoszoną przez panią Aleksandrę Musielak z Konfederacji „Lewiatan”, odnoszącą się do prawa telekomunikacyjnego, to prawdą jest, że dzisiaj Rada Ministrów przyjęła projekt p.k.e., czyli kodeksu elektronicznego. Procedowane przepisy uchylą prawo telekomunikacyjne. Co to oznacza w praktyce? Jeżeli przyjmiemy tę zmianę, która została zaproponowana i potwierdzona przez Sejm, to ta korzystna zmiana, która później wystąpi w nowej regulacji, która uchyli prawo telekomunikacyjne, zacznie obowiązywać wcześniej. Dzięki temu te 2, 3 miesiące wcześniej telekomy będą miały nowe obowiązki, ale przede wszystkim ograniczona zostanie… Śmiem twierdzić, że te obowiązki będą rzeczywiście ograniczały skalę naruszeń, z którymi mamy do czynienia właśnie na poziomie tych automatów dzwoniących z ofertą, weryfikujących numer. Zostanie to już znacznie ograniczone. Jeżeli chodzi o prace sejmowe, ja osobiście bardzo ostrożnie podchodziłem do tej poprawki, dopóki nie skonsultowałem jej z ministerstwem cyfryzacji. Ministerstwo nie widzi przeszkód, żeby te obowiązki zaczęły działać wcześniej – z korzyścią dla rynku, z korzyścią dla konsumentów – żeby ta ochrona, która później wejdzie w ramach przepisów uchylających prawo telekomunikacyjne, zaczęła obowiązywać już kilka miesięcy wcześniej. Liczba poszkodowanych osób będzie ograniczona właśnie dzięki tym nowym obowiązkom. Stąd też, korzystając z tego stanowiska ministra cyfryzacji i szanując wolę Sejmu, odpowiadam, że nasze stanowisko jest negatywne, jeśli chodzi o rezygnację z tych przepisów zaproponowanych w ramach poprawki. Mam tutaj na myśli negatywne stanowisko do uwagi trzeciej Biura Legislacyjnego Senatu.</u>
+ <u xml:id="u-15.3" who="#PrezesUrzeduOchronyKonkurencjiiKonsumentowTomaszChrostny">Jeżeli chodzi o uwagi POHiD, to temat opcji regulacyjnych w postaci promocji kroczących był przez nas naprawdę bardzo mocno weryfikowany. Konsultowaliśmy to z różnymi izbami branżowymi, z różnymi… Przyglądaliśmy się, jak to wygląda z punktu widzenia zarówno potrzeb informacyjnych konsumentów i ich zachowań – to jest niezwykle ważne – jak i potrzeb różnych modeli biznesu działających na rynku. Dzisiaj, jeżeli chodzi o opcję regulacyjną, słyszymy głos, który jest głosem przede wszystkim dużych sieci i sklepów sieciowych, bo to z ich punktu widzenia utrzymanie tych mechanizmów reklamowych, które dzisiaj są stosowane, jest niezwykle korzystne finansowo.</u>
+ <u xml:id="u-15.4" who="#PrezesUrzeduOchronyKonkurencjiiKonsumentowTomaszChrostny">O jakich sytuacjach mówimy? Wyjaśnię, żeby to było jasne. Proszę państwa, po wprowadzeniu tych przepisów będziemy mieli do czynienia z taką sytuacją: jeżeli cena zostanie obniżona, to konsument otrzyma informację o najniższej cenie obowiązującej w ciągu ostatnich 30 dni. Z tej opcji regulacyjnej, o której dzisiaj mówi strona społeczna, skorzystała część państw, ale część nie zdecydowała się na to właśnie ze względu na zachowania konsumenckie. Mianowicie jeżeli przedsiębiorca kupi produkt, np. jakąś odzież, za 100 zł, następnie wystawi ją z ceną regularną 1 tysiąc zł, po czym zacznie schodzić o 100 zł i w ciągu 30 dni zmniejszy ją do 300 zł, to wówczas będzie mógł powiedzieć konsumentowi: „Drogi konsumencie, proszę bardzo, rabat 70%. Była cena 1 tysiąc zł, jest 300 zł. Warto kupić tu i teraz”. No, to są, proszę państwa, zachowania, których my jako społeczeństwo zostaliśmy nauczeni. Bazując na dużych, solidnych budżetach reklamowych bardzo dużych grup kapitałowych, przedsiębiorcy nakłaniają nas, żebyśmy tym właśnie pokusom ulegali na zasadzie: kto wie, czy za chwilę nie będzie z powrotem 1 tysiąc zł albo 500 zł? To jest oczywiście tylko przykład, jednakże z punktu widzenia decyzji konsumenckich i kwestii budżetowych ten nadmierny konsumpcjonizm i wydawanie pieniędzy na kolejne rzeczy, często pod wypływem impulsu… Mam tu na myśli oczywiście ten ograniczony czas, np. w ramach e-commerce, sklepów internetowych. Widzimy, że zegar tyka i za chwilę promocja się skończy, już nie będzie minus 70%. No, może być tak, że w kolejny weekend będzie, ale jesteśmy skłaniani do zakupów tu i teraz. Z kolei w galeriach handlowych jest często dużo światła, dużo przyjemnej muzyki nastrajającej do robienia zakupów – właśnie po to, żebyśmy chwytali te rabaty i robili zakupy tu i teraz. To jest niekorzystne nie tylko budżetowo, ale również jeżeli chodzi o środowisko. Dlatego chcemy, żeby w tego typu sytuacjach konsument dysponował informacją o tej najniższej cenie, a zatem takiej, jaka jest teraz, tak żeby branża nie mogła nadmiernie wykorzystywać tych rabatów, różnymi kampaniami, reklamami zachęcać konsumentów do nadmiernego konsumpcjonizmu. To jest przykład tego, o czym wspomniałem. Myślę, że tego typu produktów moglibyśmy wskazać dużo więcej. Cena jest niska, po czym szybuje wysoko, a później schodzi – wszystko po to, żeby pokazać, że jest rabat minus 70%, minus 80%, minus 90%, tylko trzeba kupić tu i teraz. Temu chcemy przeciwdziałać. Cały przyszły rok będziemy bardzo mocno promowali jako urząd odpowiedzialną konsumpcję. Będziemy to robić właśnie po to, aby uwrażliwiać konsumentów.</u>
+ <u xml:id="u-15.5" who="#PrezesUrzeduOchronyKonkurencjiiKonsumentowTomaszChrostny">Jeżeli zaś chodzi o potwierdzenie ceny, jeżeli cena się nie zmienia… My nie chcemy, żeby konsument zastanawiał się, czy przedsiębiorca zapomniał wspomnieć o tym, że ona została obniżona, czy ona była taka od początku, Chcemy, żeby on jednoznacznie potwierdził tę cenę i wziął za to odpowiedzialność. To jest niezwykle istotne, żeby nie było domniemywania, żeby konsument dysponował rzetelną informacją, żeby przedsiębiorca rzeczywiście potwierdzał tę cenę. Pamiętajmy, że dzisiaj, w tych trudnych czasach, informacja o cenach to jedna z podstawowych kategorii, z których korzystają konsumenci. Każdy konsument, każdy z nas, ma prawo do rzetelnej informacji odnośnie do cen, no i to również w ramach tych regulacji chcemy zapewnić. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-16">
+ <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Szanowni Państwo, czy…</u>
+ <u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">A, przepraszam, jeszcze zgłoszenie online. Pan Michał Herde, Federacja Konsumentów.</u>
+ <u xml:id="u-16.2" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-16.3" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Też, tak?</u>
+ <u xml:id="u-16.4" who="#PrezesOddzialuFederacjiKonsumentowwWarszawieMichalHerde">Dziękuję serdecznie…</u>
+ <u xml:id="u-16.5" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">A później pan Tomasz Grzybowski. Jest jeszcze jedno zgłoszenie.</u>
+ <u xml:id="u-16.6" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-17">
+ <u xml:id="u-17.0" who="#PrezesOddzialuFederacjiKonsumentowwWarszawieMichalHerde">Rozumiem, że teraz ja.</u>
+ <u xml:id="u-17.1" who="#PrezesOddzialuFederacjiKonsumentowwWarszawieMichalHerde">Panie Przewodniczący, serdecznie dziękuję za…</u>
+ <u xml:id="u-17.2" who="#komentarz">Zakłócenia w trakcie wypowiedzi</u>
+ <u xml:id="u-17.3" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">My pana nie słyszymy.</u>
+ <u xml:id="u-17.4" who="#PrezesOddzialuFederacjiKonsumentowwWarszawieMichalHerde">Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo! Halo!</u>
+ <u xml:id="u-17.5" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">My pana bardzo słabo słyszymy.</u>
+ <u xml:id="u-17.6" who="#PrezesOddzialuFederacjiKonsumentowwWarszawieMichalHerde">Halo, halo!</u>
+ <u xml:id="u-17.7" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Niech pan wyłączy kamerę, może wtedy głos będzie lepszy. Ja też uwrażliwiam państwa, proszę o krótkie wypowiedzi. Powiem wprost: zaczynamy być na granicy kworum, więc proszę o bardzo konkluzywne wypowiedzi.</u>
+ <u xml:id="u-17.8" who="#PrezesOddzialuFederacjiKonsumentowwWarszawieMichalHerde">Dobrze, przepraszam bardzo. Czy teraz mnie słychać?</u>
+ <u xml:id="u-17.9" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Tak.</u>
+ <u xml:id="u-17.10" who="#PrezesOddzialuFederacjiKonsumentowwWarszawieMichalHerde">Dobrze.</u>
+ <u xml:id="u-17.11" who="#PrezesOddzialuFederacjiKonsumentowwWarszawieMichalHerde">Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!</u>
+ <u xml:id="u-17.12" who="#PrezesOddzialuFederacjiKonsumentowwWarszawieMichalHerde">Bardzo dziękuję za udzielenie głosu. Jak ma być krótko, to będzie krótko. Ja chciałbym tylko zaapelować o jedno. Te regulacje, które teraz zostały zaproponowane, uważamy za niezwykle trafne. Bardzo bym chciał przestrzec przed, jak ja to nazywam, próbą wybicia zębów tej regulacji dotyczącej 30 dni, dotyczącej podawania najniższej ceny, jaka obowiązywała przez poprzednie 30 dni. Jest to regulacja bardzo prosta, pozwalająca konsumentom bardzo łatwo zorientować się, jak tak naprawdę kształtowała się cena w ostatnim okresie. Wprowadzanie jakichś dodatkowych opcji tak naprawdę spowodowałoby naszym zdaniem dość dużą dezorientację wśród samych konsumentów. Zresztą śledzimy, w jaki sposób w innych krajach zaimplementowały to rozwiązanie niektóre duże sklepy internetowe, no i tam poziom implementacji tego obowiązku jest wyjątkowo niezadowalający. Istotna jest też pewna przejrzystość tej regulacji. Pozostawienie tego na poziomie zaproponowanym przez prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, jak również zatwierdzonym przez Sejm, byłoby dla nas bardzo satysfakcjonujące.</u>
+ <u xml:id="u-17.13" who="#PrezesOddzialuFederacjiKonsumentowwWarszawieMichalHerde">Chciałbym też powiedzieć, że jak najbardziej popieramy pozostawienie tej poprawki, czyli wprowadzenie modyfikacji art. 172 ustawy – Prawo telekomunikacyjne. Tak jak pan prezes powiedział, wprowadzenie tej zasady pozwoliłoby chronić konsumentów w dużo większym stopniu. Byłoby to możliwe znacznie prędzej niż w przypadku spodziewanej nowelizacji przepisów telekomunikacyjnych. No, dobrze wiemy, że na te przepisy prawdopodobnie poczekamy jeszcze dłuższy czas, a ochrona konsumentów mogłaby się zwiększyć już teraz. Tak samo jesteśmy bardzo zadowoleni z propozycji wejścia w życie tych przepisów już 1 stycznia. Dziękuję serdecznie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-18">
+ <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">To był bardzo ważny głos Federacji Konsumentów.</u>
+ <u xml:id="u-18.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">A teraz pan mecenas reprezentujący polskie stowarzyszenie marketingu bezpośredniego, pan Tomasz Grzybowski. Bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-19">
+ <u xml:id="u-19.0" who="#PrzedstawicielPolskiegoStowarzyszeniaMarketinguSMBTomaszGrzybowski">Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący, za udzielenie głosu.</u>
+ <u xml:id="u-19.1" who="#PrzedstawicielPolskiegoStowarzyszeniaMarketinguSMBTomaszGrzybowski">Panie Przewodniczący! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo!</u>
+ <u xml:id="u-19.2" who="#PrzedstawicielPolskiegoStowarzyszeniaMarketinguSMBTomaszGrzybowski">Chciałbym się odnieść, w imieniu Polskiego Stowarzyszenia Marketingu SMB, do zagadnienia art. 172 prawa telekomunikacyjnego, czyli zagadnienia, które było poruszane przez Biuro Legislacyjne Senatu oraz przez panią Aleksandrę Musielak z Konfederacji „Lewiatan”. No, tę kwestię również prezes UOKiK krótko nam referował.</u>
+ <u xml:id="u-19.3" who="#PrzedstawicielPolskiegoStowarzyszeniaMarketinguSMBTomaszGrzybowski">Chciałbym mianowicie zwrócić uwagę na istotny element. Jako stowarzyszenie marketingu jesteśmy na to bardzo wrażliwi i chcemy, aby na polskim rynku marketingu prawa konsumentów były chronione. Niestety jest tak, że mamy do czynienia z bardzo dużą liczbą niechcianych telefonów, które są realizowane przez podmioty, przez osoby, które absolutnie czynią sobie z polskiego prawa… Można powiedzieć, że nie przestrzegają polskiego prawa, które już dzisiaj funkcjonuje. I jak najbardziej jesteśmy za tym, aby w polskim prawie pojawiały się regulacje, które pozwolą w sposób jednoznaczny i kategoryczny ścigać podmioty nieuczciwe, bo tylko wtedy te podmioty, które działają na rynku marketingu uczciwie, będą miały szanse, będą w stanie działać w sposób konkurencyjny, uczciwy.</u>
+ <u xml:id="u-19.4" who="#PrzedstawicielPolskiegoStowarzyszeniaMarketinguSMBTomaszGrzybowski">To powiedziawszy, chciałbym zwrócić uwagę na bardzo istotny element. Mianowicie procedowana regulacja, ta modyfikacja art. 172 w art. 3 procedowanej ustawy, obciążona jest do pewnego stopnia wadą legislacyjną. Była mowa o tym, że mamy tutaj do czynienia z wcześniejszym wdrożeniem określonej części regulacji prawa komunikacji elektronicznej. Problem jest taki, że w prawie komunikacji elektronicznej i w ustawie wprowadzającej to zagadnienie zostało uregulowane o wiele bardziej kompleksowo. Mianowicie w ramach tych regulacji wraz z wprowadzeniem stosownych zapisów, o których teraz mowa, wprowadza się dodatkowo zapis, zgodnie z którym uchyla się art. 10 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną, czyli przepis, który reguluje dokładnie tę samą materię, która jest regulowana przez ten właśnie nowelizowany przepis, jak również w ramach przepisów przejściowych wprowadza się zapis, zgodnie z którym wszelkie dotychczas zebrane zgody, zgodne z nową regulacją, pozostają w mocy.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-20">
+ <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Panie Mecenasie, ja mam gorącą prośbę. No, chcemy te prace zakończyć, a teraz mamy właśnie kworum. Proszę bardzo konkluzywnie dokończyć tę opinię. Jak nie poddam tego pod głosowanie… Ja bym powiedział tak: przyjmuję państwa uwagi. Rozumiem, że się cieszycie z tej nowelizacji, ale zaraz nie będę w stanie dalej procedować. Muszę prosić, żeby pan już bardzo konkluzywnie podsumował swoją wypowiedź.</u>
+ <u xml:id="u-20.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-21">
+ <u xml:id="u-21.0" who="#PrzedstawicielPolskiegoStowarzyszeniaMarketinguSMBTomaszGrzybowski">Rozumiem, Panie Przewodniczący, oczywiście.</u>
+ <u xml:id="u-21.1" who="#PrzedstawicielPolskiegoStowarzyszeniaMarketinguSMBTomaszGrzybowski">W takim razie konkluzywnie wnosimy o to, aby art. 3 został odpowiednio doprecyzowany, zgodnie z regulacjami przewidzianymi w prawie komunikacji elektronicznej. A jeżeli nie jest to możliwe, to wnosimy do Izby o przyjęcie poprawki i wykreślenie z ustawy art. 3.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-22">
+ <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-22.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Przypominam, że formalnie zgłoszono poprawkę nr 1, 2 i 4.</u>
+ <u xml:id="u-22.2" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Nie ma więcej zgłoszeń.</u>
+ <u xml:id="u-22.3" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Proszę, żeby pani mecenas przedstawiła nam kolejność głosowań. Oddaję pani mecenas głos.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-23">
+ <u xml:id="u-23.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuAldonaFigura">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-23.1" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuAldonaFigura">Nad poprawkami można głosować po kolei, tak jak jest w opinii.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-24">
+ <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Proszę przywoływać poszczególne poprawki. Przepraszam, ma to pani mecenas przygotowane. Ja będę je poddawał pod głosowanie.</u>
+ <u xml:id="u-24.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Pani mecenas powiedziała „łącznie”? Dobrze usłyszałem?</u>
+ <u xml:id="u-24.2" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuAldonaFigura">Nie.</u>
+ <u xml:id="u-24.3" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Nie.</u>
+ <u xml:id="u-24.4" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">To proszę. Bardzo proszę, Pani Mecenas.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-25">
+ <u xml:id="u-25.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuAldonaFigura">Poprawka pierwsza zmierza do uzupełnienia odesłań.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-26">
+ <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Najprostsza część.</u>
+ <u xml:id="u-26.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Kto z pań i panów senatorów jest za przyjęciem poprawki pierwszej, która uzupełnia odesłania w ustawie?</u>
+ <u xml:id="u-26.2" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Na sali 4 głosy za.</u>
+ <u xml:id="u-26.3" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Kto jest przeciwny?</u>
+ <u xml:id="u-26.4" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Na sali nikt.</u>
+ <u xml:id="u-26.5" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-26.6" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Na sali nikt.</u>
+ <u xml:id="u-26.7" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Proszę o zakończenie głosowania zdalnego i podanie zbiorczych wyników.</u>
+ <u xml:id="u-26.8" who="#Gloszsali">20 sekund.</u>
+ <u xml:id="u-26.9" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">20 głosów za, bez głosów…</u>
+ <u xml:id="u-26.10" who="#Gloszsali">Nie, 20 sekund.</u>
+ <u xml:id="u-26.11" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">A, 20 sekund.</u>
+ <u xml:id="u-26.12" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Mamy wyniki.</u>
+ <u xml:id="u-26.13" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">15 głosów za, jednogłośnie. Bez głosów przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-26.14" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Jest też niezbędne kworum.</u>
+ <u xml:id="u-26.15" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Pani Mecenas, poprawka nr 2.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-27">
+ <u xml:id="u-27.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuAldonaFigura">Poprawka nr 2 ma na celu zmianę redakcji przepisu w celu dostosowania go do wymagań zasad techniki prawodawczej.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-28">
+ <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-28.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Kto z pań i panów senatorów jest za jej przyjęciem? Proszę o podniesienie ręki.</u>
+ <u xml:id="u-28.2" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Na sali 4 głosy za, nie ma głosów przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-28.3" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Proszę o zakończenie głosowania zdalnego i podanie zbiorczych wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-28.4" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">15 głosów za, nie ma głosów przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-28.5" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Ostatnia poprawka, poprawka nr 3, czyli przesunięcie terminu wejścia w życie na 1 stycznia 2023 r.</u>
+ <u xml:id="u-28.6" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Kto z pań i panów senatorów jest za jej przyjęciem? Proszę o podniesienie ręki.</u>
+ <u xml:id="u-28.7" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Na sali 4 głosy za, nie ma głosów przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-28.8" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Proszę o zakończenie głosowania zdalnego i podanie zbiorczych wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-28.9" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">16 głosów za, jednogłośnie.</u>
+ <u xml:id="u-28.10" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
+ <u xml:id="u-28.11" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Poddaję pod głosowanie całą ustawę z wcześniej przyjętymi poprawkami.</u>
+ <u xml:id="u-28.12" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Kto z pań i panów senatorów jest za jej przyjęciem? Proszę o podniesienie ręki.</u>
+ <u xml:id="u-28.13" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Na sali 4 głosy za, nie ma głosów przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-28.14" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Proszę o zakończenie głosowania zdalnego i podanie zbiorczych wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-28.15" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">16 głosów za, jednogłośnie.</u>
+ <u xml:id="u-28.16" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Stwierdzam, że ustawa została przyjęta.</u>
+ <u xml:id="u-28.17" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Czy wyrażą państwo zgodę, żebym pełnił obowiązki senatora sprawozdawcy? Nie widzę innych zgłoszeń.</u>
+ <u xml:id="u-28.18" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-28.19" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Zamykam posiedzenie.</u>
+ <u xml:id="u-28.20" who="#komentarz">Koniec posiedzenia o godzinie 19 minut 00</u>
+ </div>
+ </body>
+ </text>
+ </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00104-01/header.xml b/2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00104-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..2609aa6
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00104-01/header.xml
@@ -0,0 +1,55 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-snt-zxxxx-00104-01">
+ <fileDesc>
+ <titleStmt>
+ <title>Komisja Zdrowia (104.)</title>
+ </titleStmt>
+ <publicationStmt>
+ <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+ </publicationStmt>
+ <sourceDesc>
+ <bibl>
+ <title>Komisja Zdrowia (104.)</title>
+ <publisher>Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+ <note type="system">III RP</note>
+ <note type="house">Senat</note>
+ <note type="termNo">10</note>
+ <note type="type">Komisja</note>
+ <note type="sessionNo" target="#Z">104</note>
+ <note type="part">1</note>
+ <date>2022-11-07</date>
+ </bibl>
+ </sourceDesc>
+ </fileDesc>
+ <profileDesc>
+ <particDesc>
+ <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+ <persName>Głos z sali</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda" role="speaker">
+ <persName>Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Piotr Magda</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+ <persName>Komentarz</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber" role="speaker">
+ <persName>Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Piotr Bromber</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrezesZarzaduGlownegoPolskiegoTowarzystwaRatownikowMedycznychJaroslawMadowicz" role="speaker">
+ <persName>Prezes Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Ratowników Medycznych Jarosław Madowicz</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera" role="speaker">
+ <persName>Przewodnicząca Beata Małecka-Libera</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorAgnieszkaGorgonKomor" role="speaker">
+ <persName>Senator Agnieszka Gorgoń-Komor</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorAlicjaChybicka" role="speaker">
+ <persName>Senator Alicja Chybicka</persName>
+ </person>
+ <org xml:id="Z" role="committee">
+ <orgName>Komisja Zdrowia</orgName>
+ </org>
+ </particDesc>
+ </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00104-01/text_structure.xml b/2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00104-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..6b1354b
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00104-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,475 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+ <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+ <TEI>
+ <xi:include href="header.xml"/>
+ <text>
+ <body>
+ <div xml:id="div-1">
+ <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Początek posiedzenia o godzinie 12 minut 05</u>
+ <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczy przewodnicząca Beata Małecka-Libera</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-2">
+ <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dzień dobry.</u>
+ <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Rozpoczynamy posiedzenie senackiej Komisji Zdrowia.</u>
+ <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dzisiaj w porządku obrad mamy rozpatrzenie ustawy o zawodzie ratownika medycznego oraz samorządzie ratowników medycznych – druk senacki nr 856.</u>
+ <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Witam na posiedzeniu wszystkie osoby, które są dzisiaj tutaj z nami. Witam pana ministra wraz ze współpracownikami, panią senator, a także wszystkie panie i wszystkich panów senatorów podpiętych zdalnie, którzy również towarzyszą nam w czasie tych obrad.</u>
+ <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Myślę, że zaczniemy od wypowiedzi pana ministra.</u>
+ <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę, aby przedstawił główne założenia ustawy i cele, jakie przyświecały przyjęciu tejże ustawy. A później poproszę o opinię pana mecenasa.</u>
+ <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-3">
+ <u xml:id="u-3.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Pani Przewodnicząca! Panie i Panowie! Zaproszeni Goście!</u>
+ <u xml:id="u-3.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Projekt ustawy o zawodzie ratownika medycznego oraz samorządzie ratowników medycznych ma na celu przede wszystkim: po pierwsze, uregulowanie w sposób kompleksowy zasad wykonywania zawodu ratownika medycznego, po drugie, ustanowienie samorządu ratowników medycznych, po trzecie, uregulowanie odpowiedzialności zawodowej ratowników medycznych. Dotychczasowe doświadczenia, wynikające z obowiązujących do tej pory reguł, doprowadziły do wniosku, że dla dalszego prawidłowego funkcjonowania i rozwoju tego zawodu konieczne jest stworzenie możliwości, jakie się wiążą właśnie z powołaniem samorządu zawodowego, jak też zgrupowanie w jednej ustawie przepisów dotyczących funkcjonowania tego zawodu.</u>
+ <u xml:id="u-3.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Zawód ratownika medycznego bezspornie, nie tylko w naszym przekonaniu, należy do zawodów zaufania publicznego. Szczególny charakter tego zawodu wynika ze znacznego udziału w procesie jego wykonywania podejmowania kwalifikowanych medycznych czynności ratunkowych wobec osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego. Zawód ten też, co ważne, wiąże się z samodzielnością i niezależnością w wykonywaniu niejednokrotnie złożonych czynności, wymaga przy tym posiadania oczywiście wysokich, specjalistycznych kwalifikacji. Czyli w tym kontekście i w naszej ocenie, i w ocenie środowiska bardzo istotne jest właśnie powołanie samorządu ratowników medycznych. I to w naszej ocenie stanowi też zwiększenie partycypacji określonej grupy zawodowej w realizacji zadań publicznych. A o tej partycypacji my często mówimy w kontekście zgłaszanych regulacji formalnoprawnych czy też proponując rozwiązania na gruncie dyskusji w różnych formułach i w różnym zakresie.</u>
+ <u xml:id="u-3.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Ustawa reguluje oczywiście szczegółowe kwestie dotyczące prawa wykonywania zawodu. Reguluje również zakres wykonywania zawodu ratownika medycznego i to, na czym on polega, co uznaje się za wykonywanie zawodu ratownika medycznego. Reguluje też kwestie związane z prawami i obowiązkami ratowników medycznych oraz szczegółowo i enumeratywnie je wylicza.</u>
+ <u xml:id="u-3.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Nowym rozwiązaniem w stosunku do obecnego systemu jest możliwość kształcenia ratowników medycznych na studiach drugiego stopnia. Przypomnę, że w tej chwili ratownicy medyczni mogą kształcić się w trybie 3-letnim, czyli po ukończeniu studiów mogą uzyskać tytuł licencjata. W przyszłości będą mogli uzyskać również tytuł zawodowy magistra.</u>
+ <u xml:id="u-3.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Pojawia się też kwestia dodatkowego urlopu, który będzie przysługiwał ratownikom.</u>
+ <u xml:id="u-3.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Projekt ustawy określa szczegółowe zadania, które będzie realizował samorząd zawodowy. jak również zdefiniowane są kwestie odpowiedzialności zawodowej.</u>
+ <u xml:id="u-3.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Tak po krótce wyglądają założenia projektu ustawy o zawodzie ratownika medycznego oraz samorządzie ratowników medycznych. Dziękuję bardzo, Pani Przewodnicząca.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-4">
+ <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-4.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Bardzo proszę o opinię pana mecenasa.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-5">
+ <u xml:id="u-5.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-5.1" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Pani Przewodnicząca! Wysoka Komisjo! Szanowni Państwo!</u>
+ <u xml:id="u-5.2" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Do rozpatrywanej ustawy Biuro Legislacyjne zgłosiło zastrzeżenia, które można podzielić na 3 grupy.</u>
+ <u xml:id="u-5.3" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Po pierwsze, istnieją podstawy do ocenienia, że art. 7 ust. 2 ustawy jest niezgodny z art. 87 konstytucji przez to, że nakazuje ministrowi właściwemu do spraw zdrowia uregulować materię o charakterze powszechnie obowiązującym w drodze informacji zamieszczanej w Biuletynie Informacji Publicznej, nie zaś w akcie normatywnym o charakterze powszechnie obowiązującym. Proszę zwrócić uwagę, że stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy w okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii osobie, która uzyskała poza terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacje do wykonywania zadań zawodowych ratownika medycznego, można udzielić zgody na wykonywanie zawodu ratownika medycznego, jeżeli spełnia wymagania wymienione w tym ustępie. Przy tym zgodnie z ust. 2 tego artykułu minister właściwy do spraw zdrowia zamieszcza w Biuletynie Informacji Publicznej na swojej stronie podmiotowej wykaz dokumentów poświadczających spełnienie tych warunków. Trzeba mieć na uwadze to, że ustawa przewiduje obowiązek dołączenia tych dokumentów do wniosku o wydanie zgody na wykonywanie zawodu ratownika medycznego, wiążąc z tym zdarzeniem określone skutki prawne dla osoby zainteresowanej uzyskaniem tej zgody, a materia, która ma zostać uregulowana przez ministra, ma charakter powszechnie obowiązujący. Jeżeli więc ustawodawca dostrzega potrzebę określenia katalogu dokumentów potwierdzających spełnianie ustawowych przesłanek, które warunkują wydanie zgody na wykonywanie zawodu ratownika medycznego – co, rzecz jasna, nie jest kwestionowane – to właściwym pod względem konstytucyjnym instrumentem będzie ustanowienie w art. 7 ust. 2 ustawy upoważnienia do wydania przez ministra właściwego do spraw zdrowia rozporządzenia, które będzie regulowało te kwestie.</u>
+ <u xml:id="u-5.4" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Na marginesie należy dodać, że z tych samych powodów analogiczne przepisy ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym oraz ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej zostały ocenione przez Biuro Legislacyjne za niezgodne z art. 87 konstytucji w toku senackich prac nad ustawą z dnia 27 listopada 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zapewnienia w okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii kadr medycznych, która została odrzucona przez Senat.</u>
+ <u xml:id="u-5.5" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Po drugie, art. 216 ustawy jest niezgodny z art. 118 ust. 1 oraz art. 119 ust. 1 i 2 konstytucji przez to, że został wprowadzony do jej tekstu w drodze poprawek zgłoszonych podczas drugiego czytania jej projektu, to jest bez dochowania trybu wymaganego dla sejmowego postępowania ustawodawczego. Trzeba mieć na uwadze, że kwestionowany przepis zmierza do uchylenia art. 7g tzw. ustawy covidowej, normując problematykę powoływania przez wojewodę lekarzy i lekarzy dentystów do stwierdzania zgonów osób podejrzanych o zakażenie wirusem SARS-CoV-2 albo zakażonych tym wirusem poza szpitalem. Bezsporne jest to, że jego zakres normowania wykracza poza materię projektu wniesionego do Sejmu przez Radę Ministrów. Po raz kolejny należy przypomnieć, że zwłaszcza na etapie drugiego czytania nie jest dopuszczalne wprowadzanie do tekstu ustawy poprawek, które stanowią nowość normatywną, wykraczając poza zakres projektu ustawy.</u>
+ <u xml:id="u-5.6" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Wreszcie po trzecie, do ustawy należy również wprowadzić zaproponowane w części czwartej opinii poprawki, które zmierzają do zapewnienia legislacyjnej poprawności przepisom ustawy, a w szczególności – ich zgodności z zasadami techniki prawodawczej. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-6">
+ <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Za chwilę otworzę dyskusję.</u>
+ <u xml:id="u-6.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Widzę, że jest przedstawiciel Polskiego Towarzystwa Ratowników Medycznych, pan Jarosław Madowicz.</u>
+ <u xml:id="u-6.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Czy w tej chwili chciałby zabrać głos w dyskusji, czy później?</u>
+ <u xml:id="u-6.4" who="#PrezesZarzaduGlownegoPolskiegoTowarzystwaRatownikowMedycznychJaroslawMadowicz">Dzień dobry, Pani Przewodnicząca, dzień dobry państwu. Ja może później się odniosę, jeśli można.</u>
+ <u xml:id="u-6.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dobrze, to w takim razie otwieram dyskusję.</u>
+ <u xml:id="u-6.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pani senator.</u>
+ <u xml:id="u-6.7" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-7">
+ <u xml:id="u-7.0" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Dziękuję bardzo, Pani Przewodnicząca.</u>
+ <u xml:id="u-7.1" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Ja z jednej strony cieszę się z tej ustawy dotyczącej ratownictwa medycznego, bo będzie nowy samorząd, zawodu medycznego, jakim są ratownicy. Doskonale wiemy, że taki samorząd powinien czuwać nad dobrym wykonywaniem zawodu. A dobrzy ratownicy – tak bardzo potrzebni – będą podnosić swoje kwalifikacje, bo ta ustawa w rozdziale 4 ma też zapis o ustawicznym kształceniu, podobnie jak w ustawie o zawodach lekarza i lekarza dentysty.</u>
+ <u xml:id="u-7.2" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">A z drugiej strony mam pewną wątpliwość – tych wątpliwości jest troszkę więcej, ale te legislacyjne przedstawił pan legislator. Mianowicie w rozdziale 3 w art. 33 w pkcie 5 jest napisane, że ratownicy medyczni będą stwierdzać zgon w czasie wykonywanej przez siebie akcji medycznej. Wiadomo, że wobec braku kadr medycznych czy braku w ogóle ustawy o koronerach być może jest to zapis, który wypełni pewną lukę, jeśli nie mogą stwierdzić tego zgonu lekarze. Chociaż w ustawie o rozwiązaniach w okresie pandemii mieliśmy zapisane, że to lekarz i lekarz dentysta stwierdza zgon. I mam taką myśl, że chcecie państwo dzięki tej ustawie i temu punktowi wypełnić tę lukę.</u>
+ <u xml:id="u-7.3" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Ale chciałabym też dopytać pana ministra, co to znaczy „akcja medyczna”. Bo akcja medyczna jest wtedy, gdy jest wypadek samochodowy, ale także wtedy, gdy jest interwencja pogotowia ratunkowego i gdy ratownicy medyczni są w domu u pacjenta z niewydolnością serca. Myślę, jeśli chodzi o ten punkt, że należałoby jednak pochylić się, mimo ciężkich czasów, nad ustawą o koronerach, żeby tę sprawę uporządkować i żeby też wykorzystać potencjał tych lekarzy, którzy może już nie pracują w szpitalach, ale mogliby taki zgon stwierdzać. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-8">
+ <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-8.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Czy ktoś chciałby jeszcze zabrać głos? Może ktoś z senatorów będących online? Nie.</u>
+ <u xml:id="u-8.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ja tylko chcę podkreślić wątki, o których mówił pan mecenas.</u>
+ <u xml:id="u-8.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze, jak pan zapewne wie, w Senacie bardzo mocno przestrzegamy dobrej legislacji, uchwalania prawa zgodnie z regułami, a przede wszystkim z zapisami konstytucyjnymi. I te 2 tematy, o których mówił tutaj pan mecenas, są dla nas bardzo istotne właśnie z tego punktu widzenia, że bardzo dbamy o przejrzystość i uchwalanie aktów zgodnie z prawem. Dlatego też bardzo bym prosiła, żeby pan minister, jak będzie odpowiadał na nasze pytania… Chciałabym prosić o ustosunkowanie się również do tych kwestii. Dlaczego to w ten sposób zostało do tej bardzo oczekiwanej przez środowisko i potrzebnej ustawy, co do której nikt chyba nie ma wątpliwości… Wszyscy się cieszymy, że będzie kolejny samorząd. Ustawa jest oczekiwana. Tylko dlaczego w takim trybie powstawały tego typu wrzutki?</u>
+ <u xml:id="u-8.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Zgłasza się pani senator Chybicka.</u>
+ <u xml:id="u-8.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-9">
+ <u xml:id="u-9.0" who="#SenatorAlicjaChybicka">Dziękuję, Pani Przewodnicząca.</u>
+ <u xml:id="u-9.1" who="#SenatorAlicjaChybicka">Szanowni Państwo!</u>
+ <u xml:id="u-9.2" who="#SenatorAlicjaChybicka">Ta ustawa jest bardzo oczekiwana przez ratowników.</u>
+ <u xml:id="u-9.3" who="#SenatorAlicjaChybicka">Ja mam do pana ministra pytanie: jak ona się będzie miała do utworzenia 20 nowych oddziałów ratunkowych? Czy ci ratownicy, którzy jeżdżą karetkami, będą mieli możliwość wpływu na to, jakie oddziały powstaną i gdzie? Czy to wszystko będzie w uzgodnieniu z nimi, czy też będzie poza nimi? No bo ratownictwo medyczne stanowi jedną wielką całość, aczkolwiek ratownicy medyczni szpitalni są zatrudniani do pracy przez szpital.</u>
+ <u xml:id="u-9.4" who="#SenatorAlicjaChybicka">Cieszę się, że jest samorząd, który będzie mógł stawać w obronie ratowników w takich sytuacjach, jak wydarzyła się w Jeleniej Górze, kiedy to zabrakło właśnie tej możliwości, ażeby interweniować w sposób… Tam konflikt został zakończony, ale zdarzają się konflikty zarówno pomiędzy dyrektorem pogotowia ratunkowego a ratownikami, jak i pomiędzy ratownikami a SOR-ami. Wcześniej zdarzało się, że 100 karetek stało na podjazdach do wielkich szpitali, w tym do szpitala, w którym kiedyś pracowałam – teraz tam nie ma miejsca – i był problem, kto i w jakiej kolejności ma zostać załatwiony przez 2 ratowników będących na dyżurze.</u>
+ <u xml:id="u-9.5" who="#SenatorAlicjaChybicka">Panie Ministrze, czy to wszystko w pana opinii ustawa zabezpiecza? Chodzi o to, ażeby takie sytuacje się nie zdarzały. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-10">
+ <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pani senator jeszcze prosi.</u>
+ <u xml:id="u-10.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-11">
+ <u xml:id="u-11.0" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Ponieważ w art. 33 w pkcie 6 jest napisane o wykonywaniu zawodu perfuzjonisty, po odpowiednim przeszkoleniu w CMKP, to chciałabym zapytać… Bo perfuzjoniści to są członkowie zespołów kardiochirurgicznych na blokach operacyjnych. Zawód ratownika medycznego to też zawód, który jest zawodem medycznym, a ktoś, kto wykonuje zawód medyczny, pracuje przez 2 lata w zespole, zrobił 200 samodzielnych zabiegów i zdał stosowny egzamin, może być perfuzjonistą. Czemu ten zapis jest w tej ustawie? Dlaczego chcecie – czy ratownicy, czy państwo – zawrzeć to w ustawie tak dokładnie? Czyżby ratownicy medyczni do tej pory nie mogli być perfuzjonistami? Proszę mi ten temat wyjaśnić. On mnie bardzo interesuje.</u>
+ <u xml:id="u-11.1" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">I jeszcze chciałabym zapytać… Bo 12 października 2012 r. na pierwszym zjeździe ratowników medycznych powstał kodeks etyki ratowników medycznych. Pozostałe samorządy też mają swój kodeks etyki. Dlatego o tym mówię, że w Bielsku-Białej powstał kodeks etyki lekarza w 1991 r. i mam do niego osobisty stosunek.</u>
+ <u xml:id="u-11.2" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Czy ten kodeks – być może to będzie pytanie do ratowników lub do pana prezesa – będzie ewaluował, czy będzie dostosowany do tej ustawy, czy będzie kompatybilny z prawem? Państwo macie teraz propozycję dotyczącą tworzenia tego tworzenia, a my to prawo troszeczkę poprawiamy. Chciałabym, żeby te dokumenty się nawzajem nie wykluczały. Czy państwo badaliście to właśnie pod kątem zgodności z kodeksem etyki ratownika medycznego?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-12">
+ <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Czy ktoś z państwa jeszcze chce zabrać głos? Nie.</u>
+ <u xml:id="u-12.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze…</u>
+ <u xml:id="u-12.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Nikt, pani Joasiu?</u>
+ <u xml:id="u-12.4" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-12.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Tak?</u>
+ <u xml:id="u-12.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Czy pan Jarosław Madowicz teraz chce zabrać głos?</u>
+ <u xml:id="u-12.7" who="#PrezesZarzaduGlownegoPolskiegoTowarzystwaRatownikowMedycznychJaroslawMadowicz">Jeśli można, to oczywiście. Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-12.8" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-13">
+ <u xml:id="u-13.0" who="#PrezesZarzaduGlownegoPolskiegoTowarzystwaRatownikowMedycznychJaroslawMadowicz">Szanowna Pani Przewodnicząca! Szanowni Państwo Parlamentarzyści! Panie Ministrze! Szanowni Państwo!</u>
+ <u xml:id="u-13.1" who="#PrezesZarzaduGlownegoPolskiegoTowarzystwaRatownikowMedycznychJaroslawMadowicz">Ja przede wszystkim bardzo chcę podziękować wszystkim, którzy dołożyli starań, aby ten akt prawny znalazł się już na tym etapie legislacyjnym. On za chwilę, mam nadzieję, zostanie przyjęty przez Senat, a następnie przez Sejm. Oczywiście moglibyśmy jeszcze chcieć jakieś rzeczy do niego wprowadzać, ale myślę, że to jest akt, który jest dobrym kompromisem między oczekiwaniami środowiska a tym, co tutaj zarówno rząd, jak i parlament nam zaproponowały.</u>
+ <u xml:id="u-13.2" who="#PrezesZarzaduGlownegoPolskiegoTowarzystwaRatownikowMedycznychJaroslawMadowicz">Jeśli chodzi o kodeks etyki, to wyjaśnię, że rzeczywiście taki dokument powstał kiedyś w ramach Polskiej Rady Ratowników Medycznych. Ja myślę, że to chyba jest coś, co powinien już później samorząd wprowadzić, bo tego się chyba nie wprowadza na etapie samej ustawy – z tego, co się orientuję. Ja bardzo liczę na to, że ten samorząd uda się utworzyć przede wszystkim bez jakiegoś dużego konfliktu w środowisku. Bo wiemy, że zawsze z tym jest problem. I myślę, że przy pierwszym samorządzie, który powstanie, na początku pomoże nam te wszystkie rzeczy poukładać komitet organizacyjny.</u>
+ <u xml:id="u-13.3" who="#PrezesZarzaduGlownegoPolskiegoTowarzystwaRatownikowMedycznychJaroslawMadowicz">Ja właściwie nie mam uwag do samej treści ustawy. Oczywiście jeśli pan mecenas miał uwagi natury prawnej, legislacyjnej, to się do nich przychylam.</u>
+ <u xml:id="u-13.4" who="#PrezesZarzaduGlownegoPolskiegoTowarzystwaRatownikowMedycznychJaroslawMadowicz">Ale chcę wszystkim podziękować – zarówno stronie rządowej, jak i Senatowi oraz pani przewodniczącej za duże wsparcie w tworzeniu tego aktu prawnego. Tak że ja właściwie nie mam uwag, tylko przekazuję podziękowania. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-14">
+ <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ja jednak zadam panu prezesowi pytanie, które pani senator skierowała do pana ministra, w sprawie orzekania zgonu. Jakie państwo tutaj reprezentowaliście stanowisko?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-15">
+ <u xml:id="u-15.0" who="#PrezesZarzaduGlownegoPolskiegoTowarzystwaRatownikowMedycznychJaroslawMadowicz">Nasze stanowisko było takie, że stwierdzanie zgonu powinno być poprzedzone jakimś kursem kwalifikacyjnym. A w wyniku dyskusji, która toczyła się w trakcie tworzenia tego projektu, uzyskano taką informację, że to stwierdzanie zgonu będzie dzisiaj wynikiem tylko medycznych czynności ratunkowych. Czyli w sytuacji, kiedy zespół ratownictwa medycznego podejmuje medyczne czynności ratunkowe – a właściwie podejmuje resuscytację i kończy tę resuscytację – dzisiaj odbywa się to na takiej zasadzie, że odstępujemy od medycznych czynności ratunkowych. Rozumiem, że po wprowadzeniu tej ustawy po prostu ratownik będzie mógł stwierdzić zgon.</u>
+ <u xml:id="u-15.1" who="#PrezesZarzaduGlownegoPolskiegoTowarzystwaRatownikowMedycznychJaroslawMadowicz">Jak mówię, my mieliśmy tutaj takie uwagi, że chcieliśmy to jeszcze podeprzeć kursem kwalifikacyjnym, dlatego że w toku nauki ratownicy byli kształceni na różnych ścieżkach, że tak powiem – bo to było studium, to były też studia, ale w czasach, kiedy nie było standardów kształcenia, więc uczelnie miały np. różną liczbę godzin w zakresie, powiedzmy, medycyny sądowej. I w trakcie uzgodnień doszliśmy do tego, że będzie to stwierdzanie zgonu tylko w wyniku prowadzonych resuscytacji – i ja to tak rozumiem. Czyli nie to, że ratownik medyczny wyjeżdża do stwierdzenia zgonu tak jak koroner, tylko to, że jeśli podjęta przez ratownika medycznego resuscytacja kończy się niepowodzeniem, to on będzie mógł stwierdzić zgon. Rozumiem, że nie będzie wypełniał całej tej dokumentacji, która jest związana ze zgonem, ale technicznie czy prawnie będzie mógł stwierdzić zgon.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-16">
+ <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo, Panie Prezesie.</u>
+ <u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Rozwiał pan nasze wątpliwości przynajmniej częściowo, bo jednak mieliśmy duże wątpliwości, co to jest ta akcja medyczna. Rozumiem, że jeżeli odniesiemy się do ustawy o państwowym ratownictwie, to będziemy mieć jasność, że to chodzi tylko i wyłącznie o resuscytację. Czy tak jest?</u>
+ <u xml:id="u-16.2" who="#komentarz">Wypowiedzi poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-16.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Na pewno.</u>
+ <u xml:id="u-16.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze, proszę o potwierdzenie i odpowiedź na pozostałe pytania.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-17">
+ <u xml:id="u-17.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Pani Przewodnicząca! Panie i Panowie! Zaproszeni Goście!</u>
+ <u xml:id="u-17.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Na kanwie wypowiedzi pani przewodniczącej i pana prezesa… Tutaj jest odesłanie do ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym i, tak jak wspomniano, jeśli ratownicy uczestniczą w akcji ratowania i dojdzie do takiej sytuacji, to jest to szczegółowo uregulowane w ustawie o ratownictwie medycznym.</u>
+ <u xml:id="u-17.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">A jak już jesteśmy przy ustawie o Państwowym Ratownictwie Medycznym, to odpowiem pani senator, pani prof. Chybickiej, że kwestie związane z organizacją udzielania świadczeń – a taką formą są SOR-y i izby przyjęć – też są uregulowane w ustawie o Państwowym Ratownictwie Medycznym, nie w przedmiotowej ustawie, czyli nie w projekcie ustawy o zawodzie ratownika medycznego oraz samorządzie ratowników medycznych.</u>
+ <u xml:id="u-17.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Jeżeli chodzi o tych perfuzjonistów, to przepis jest po to, aby właśnie ratownicy, którzy obecnie zatrudnieni są na tym stanowisku, mieli to zaliczone jako wykonywanie zawodu ratownika medycznego.</u>
+ <u xml:id="u-17.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Co do kodeksu etyki to oczywiście widzimy tutaj rolę przede wszystkim samorządu. Tak jak pani senator wspomniała, ten pierwszy kodeks też powstał z inicjatywy samorządu – w tym przypadku samorządu lekarskiego.</u>
+ <u xml:id="u-17.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Odnosząc się do 2 uwag formalnych… Tutaj zachodzi pomiędzy nami istotna różnica.</u>
+ <u xml:id="u-17.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Mianowicie jeżeli chodzi o pierwszą uwagę, to w naszej ocenie warunki wymagane, aby uzyskać zgodę, są określone w ustawie, a kwestia dotycząca formy wymaganego dokumentu ma charakter techniczny i może zostać uregulowana w sposób zaproponowany w ustawie. I, co pewnie pana nie przekona, tak jest w tej chwili – zresztą pan o tym wspomniał – w ustawie w odniesieniu i do ratowników medycznych, i do innych zawodów medycznych. Mogę tylko stwierdzić, że się tutaj różnimy.</u>
+ <u xml:id="u-17.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Co do drugiej uwagi to przede wszystkim – ja to też wielokrotnie wskazywałem – nam chodzi o ważny interes publiczny w takich sytuacjach, czyli w sytuacjach zmian, które zachodzą adekwatnie do rzeczywistości. Możemy się tutaj oczywiście różnić. Wiem, Panie Przewodniczący i Państwo, że macie tutaj odmienne zdanie, ale ja poprzestanę na takim stanowisku, jak miałem na wstępie. Bardzo dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-18">
+ <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze, co do kwestii merytorycznych to my tutaj nie podnosiliśmy żadnych wątpliwości, tylko do kwestii legislacyjnych. ponieważ nie zgadzamy się z trybem, jaki został narzucony.</u>
+ <u xml:id="u-18.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Mamy do przejęcia poprawki, które pan legislator nam przedstawił.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-19">
+ <u xml:id="u-19.0" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Pani Przewodnicząca! Panie Legislatorze! Szanowni Państwo!</u>
+ <u xml:id="u-19.1" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Ja przejmuję te poprawki.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-20">
+ <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dobrze. W takim razie pozostaje nam…</u>
+ <u xml:id="u-20.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Czy ktoś jeszcze chce zabrać głos? Ze zdalnych osób? Nie.</u>
+ <u xml:id="u-20.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Sama ustawa, tak jak powiedziałam, nie budzi większych kontrowersji, bo wszyscy jej oczekiwali. To jest długo wyczekiwana ustawa. Myślę, że kolejny samorząd, który powstanie, też będzie usatysfakcjonowany. I pewnie czeka na to, żeby to jak najszybciej uchwalić…</u>
+ <u xml:id="u-20.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Jednak tutaj, w Senacie, przestrzegamy litery prawa. Przede wszystkim jest naszym obowiązkiem to, aby wszystkie ustawy trafiające z Sejmu były weryfikowane pod kątem zgodności z prawem, a w szczególności z konstytucją. Dlatego też dziękuję za przejęcie poprawek.</u>
+ <u xml:id="u-20.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I będziemy poddawać pod głosowanie poszczególne poprawki.</u>
+ <u xml:id="u-20.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-21">
+ <u xml:id="u-21.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Zgodnie z Regulaminem Senatu powinniśmy przegłosować poprawki wedle kolejności przepisów ustawy. Z takiego zastosowania wynika, że pierwszymi do przegłosowania są poprawki, które zmierzają do uwzględnienia, że pojęcie „sąd ratowników medycznych” występuje w przepisach rozdziałów 2, 6 i 7 ustawy, a zatem jego umiejscowienie jako skrótu dopiero w ostatnim z tych rozdziałów nie jest właściwe w świetle §154 ust. 2 zasad techniki prawodawczej. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-22">
+ <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-22.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Przystępujemy w takim razie do głosowania nad poprawką.</u>
+ <u xml:id="u-22.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
+ <u xml:id="u-22.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-22.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-22.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">5 – za.</u>
+ <u xml:id="u-22.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Jednogłośnie.</u>
+ <u xml:id="u-22.7" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kolejna poprawka, Panie Mecenasie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-23">
+ <u xml:id="u-23.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Kolejna poprawka ma charakter konstytucyjny i dotyczy tego, aby określenie wykazu dokumentów potwierdzających spełnianie ustawowych przesłanek warunkujących wydanie zgody na wykonywanie zawodu ratownika medycznego następowało w drodze rozporządzenia ministra zdrowia. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-24">
+ <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Rozumiem, że pan minister jest przeciw, tak?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-25">
+ <u xml:id="u-25.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Tak.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-26">
+ <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Poddaję to pod głosowanie.</u>
+ <u xml:id="u-26.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto z państwa jest za? Przypominam jeszcze raz, że jest to poprawka, która ma na celu przede wszystkim zgodność legislacyjną z obowiązującym prawem.</u>
+ <u xml:id="u-26.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki?</u>
+ <u xml:id="u-26.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-26.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-26.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">5 – za.</u>
+ <u xml:id="u-26.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Jednogłośnie.</u>
+ <u xml:id="u-26.7" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kolejna poprawka.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-27">
+ <u xml:id="u-27.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Kolejna poprawka, natury legislacyjnej, zmierza do uwzględnienia, że określony w art. 32 w pkcie 3 ustawy przypadek złożenia przez ratownika medycznego oświadczenia o zrzeczeniu się uprawnień wynikających ze zgody, o której mowa w art. 7 ust. 1, został już objęty zakresem unormowania wcześniejszego punktu, to jest pktu 2 w art. 32. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-28">
+ <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-28.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki?</u>
+ <u xml:id="u-28.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-28.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-28.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">5 głosów za.</u>
+ <u xml:id="u-28.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Poprawka została przyjęta.</u>
+ <u xml:id="u-28.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kolejna poprawka.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-29">
+ <u xml:id="u-29.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Kolejna poprawka ma charakter legislacyjny i zmierza do zachowania spójności pomiędzy art. 60 ust. 2 pkt 1 – który stanowi, że ewidencja wydanych zaświadczeń po ukończeniu wojskowo-medycznego kursu kwalifikacyjnego zawiera imię bądź imiona oraz nazwisko uczestnika wojskowo-medycznego kursu kwalifikacyjnego – a art. 63 ust. 3 pkt 5 lit. a ustawy, wedle którego zaświadczenie o ukończeniu wojskowego kursu zawiera jedyne imię i nazwisko. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-30">
+ <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Czyli typowa poprawka legislacyjna.</u>
+ <u xml:id="u-30.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Czy pan minister ją akceptuje?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-31">
+ <u xml:id="u-31.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Jestem przeciwny.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-32">
+ <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Głosujemy.</u>
+ <u xml:id="u-32.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki?</u>
+ <u xml:id="u-32.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-32.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-32.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">4 – za, 1 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-32.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kolejna poprawka.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-33">
+ <u xml:id="u-33.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Kolejna poprawka również ma charakter legislacyjny i zmierza do uściślenia, że akt wykonawczy, który będzie wydawany na podstawie art. 65 ustawy, ma określać tryb przekazywania lekarzowi informacji o stanie zdrowia pacjenta i udzielonych mu świadczeniach zdrowotnych nie przez każdego ratownika medycznego, lecz wyłącznie przez tych ratowników medycznych, o których mowa w art. 58 ust. 1 ustawy. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-34">
+ <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-34.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki?</u>
+ <u xml:id="u-34.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-34.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-34.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">5 – za.</u>
+ <u xml:id="u-34.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Jednogłośnie.</u>
+ <u xml:id="u-34.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kolejna poprawka.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-35">
+ <u xml:id="u-35.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Kolejna poprawka ma charakter legislacyjny i zmierza do zapewnienia zgodności art. 66 ust. 2 ustawy z §157 zasad techniki prawodawczej poprzez likwidację tzw. kaskadowego odesłania, to znaczy, odesłania do przepisu, który już zawiera odesłanie do innego przepisu. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-36">
+ <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-36.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">To jest też poprawka legislacyjna.</u>
+ <u xml:id="u-36.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Czy pan minister zmieni zdanie?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-37">
+ <u xml:id="u-37.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Negatywne.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-38">
+ <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Głosujemy.</u>
+ <u xml:id="u-38.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest za przyjęciem poprawki?</u>
+ <u xml:id="u-38.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-38.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-38.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">4 – za, 1 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-38.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kolejna.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-39">
+ <u xml:id="u-39.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Kolejna poprawka zmierza do tego, aby przepisy ustawy konsekwentnie posługiwały się ustawową nazwą jednego z kursów, który brzmi: „medyczny kurs kwalifikacyjny ministra właściwego do spraw wewnętrznych”. Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-39.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Czyli tu była rozbieżność w nazewnictwie, tak?</u>
+ <u xml:id="u-39.2" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Raz była mowa o medycznym kursie kwalifikacyjnym, zgodnie z przepisem, który konstytuuje ten kurs, a raz o kursie kwalifikacyjnym ministra właściwego do spraw wewnętrznych. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-40">
+ <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze, jakie jest pana zdanie?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-41">
+ <u xml:id="u-41.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Negatywne.</u>
+ <u xml:id="u-41.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Nawet w przypadku porządkowania nazwy? Tu chodzi tylko o nazewnictwo.</u>
+ <u xml:id="u-41.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Ale w naszej ocenie te poprawki legislacyjne – tu już nie wchodzę w niuansowanie różnic – nie są istotne z punktu widzenia późniejszego stosowania tych przepisów, aczkolwiek trudno mi tutaj prowadzić dysput formalnoprawny i przyjmuję pana argumentację. W naszej ocenie, tak jak powiedziałem, brak tych poprawek nie utrudni stosowania przepisów w praktyce.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-42">
+ <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">No dobrze, ale my mamy za zadanie wyczyścić to ze wszystkich niuansów, które tutaj są i w jakiś sposób dewaluują zasady prawodawstwa. I to będziemy czynić.</u>
+ <u xml:id="u-42.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">W związku z tym poddaję to pod głosowanie.</u>
+ <u xml:id="u-42.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
+ <u xml:id="u-42.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-42.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-42.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">4 – za, 1 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-43">
+ <u xml:id="u-43.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Kolejna poprawka ma charakter systemowy i zmierza do stosownej modyfikacji jednego z ustępów art. 100 ustawy. Mianowicie skoro art. 100 ust. 2 zdanie pierwsze ustawy stanowi, że skreślenie z listy podmiotów uprawnionych do prowadzenia kursu doskonalącego następuje w drodze decyzji administracyjnej, to zdanie trzecie tego artykułu nie może stanowić, że do tej decyzji stosuje się odpowiednio przepisy ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego, bowiem z mocy kodeksu postępowania administracyjnego przepisy tego kodeksu stosuje się zawsze, jeżeli sprawa jest załatwiana w drodze decyzji administracyjnej. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-44">
+ <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-44.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-45">
+ <u xml:id="u-45.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Negatywne.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-46">
+ <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Poddaję to pod głosowanie.</u>
+ <u xml:id="u-46.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki?</u>
+ <u xml:id="u-46.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-46.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-46.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">4 – za, 1 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-46.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kolejna.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-47">
+ <u xml:id="u-47.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Kolejna poprawka zmierza do zapewnienia zgodności enumeratywnego wyliczenia zawartego w art. 135 ust. 2, który stanowi o źródłach finansowania działalności samorządu ratowników medycznych, z zasadami logiki prawniczej. Jeżeli przepis formułuje, że jednym z tych źródeł są dochody z innych źródeł, to ten punkt z całą pewnością powinien być ujęty jako ostatni w zawartym, enumeratywnym wyliczeniu. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-48">
+ <u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pan minister?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-49">
+ <u xml:id="u-49.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Negatywne.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-50">
+ <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Poddaję to pod głosowanie.</u>
+ <u xml:id="u-50.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
+ <u xml:id="u-50.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-50.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-50.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">4 – za, 1 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-50.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">To wszystkie poprawki? Nie?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-51">
+ <u xml:id="u-51.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Nie, jeszcze jest kolejna legislacyjna, która zmierza do zapewnienia zgodności odesłania zastosowanego w przepisach art. 138 ust. 2 oraz art. 145 ust. 2 z zasadami techniki prawodawczej. Chodzi o to, że w przepisie odsyłającym jednoznacznie wskazuje się przepis, do którego się odsyła – notabene w tym zakresie przepisy ustawy są wyjątkowo poprawnie sformułowane. Zgodnie z tą zasadą art. 138 ust. 2 i art. 145 ust. 2 powinny zawierać odesłanie sformułowane tak samo, jak uczyniono to w przepisach w art. 29, w art. 33 ust. 1 pkcie 1, w art. 33 ust. 2 pkcie 2, w art. 36 pktach 2 i 3, w art. 40, w art. 42 itd., itd. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-52">
+ <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Tak jest. To są logiczne wywody.</u>
+ <u xml:id="u-52.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Czy pan minister…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-53">
+ <u xml:id="u-53.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Nie zmieniam zdania.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-54">
+ <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Poddaję to pod głosowanie.</u>
+ <u xml:id="u-54.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
+ <u xml:id="u-54.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-54.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-54.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">5 – za.</u>
+ <u xml:id="u-54.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Jednogłośnie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-55">
+ <u xml:id="u-55.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Kolejna poprawka ma charakter legislacyjny. Chodzi o to, że stosowanie przepisu, którego dotyczy, będzie utrudnione, bowiem w art. 147 w pkcie 5 oraz w art. 148 następuje odesłanie do obowiązku złożenia oświadczenia oraz dokumentów, o których mowa w art. 18 ust. 1 w pktach 2–4, tymczasem w punktach tych żadne oświadczenie nie występuje. A w związku z tym należałoby, tak jak to stanowi art. 19, odesłać do obowiązku złożenia oświadczenia, o którym mowa w art. 18 ust. 1 pkcie 1, oraz dokumentów, o których mowa w art. 18 ust. 1 pktach 2–4. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-56">
+ <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-56.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Tak zwana oczywista oczywistość.</u>
+ <u xml:id="u-56.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze, jakie zdanie?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-57">
+ <u xml:id="u-57.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Odrębne, negatywne.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-58">
+ <u xml:id="u-58.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Poddaję to pod głosowanie.</u>
+ <u xml:id="u-58.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
+ <u xml:id="u-58.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-58.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-58.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">5 – za.</u>
+ <u xml:id="u-58.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Jednogłośnie.</u>
+ <u xml:id="u-58.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kolejna poprawka.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-59">
+ <u xml:id="u-59.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Kolejna poprawka dotyczy zapewnienia w art. 178 ust. 2 ustawy legislacyjnej konsekwencji ustanowienia skrótu „przewinienie zawodowe”.</u>
+ <u xml:id="u-59.1" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Jeżeli pan minister jest przeciw, to chętnie bym usłyszał argumentację, dlaczego formułuje się skrót, którego używa się w całej ustawie z wyjątkiem art. 178 ust. 2. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-60">
+ <u xml:id="u-60.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze, czy wyjaśni pan, dlaczego ten skrót został zastosowany?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-61">
+ <u xml:id="u-61.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Jakie jest oczekiwanie ode mnie, Pani Przewodnicząca? Że wyjaśnię…</u>
+ <u xml:id="u-61.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dlaczego ten skrót został zastosowany?</u>
+ <u xml:id="u-61.2" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ <u xml:id="u-61.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Brakuje jednego słowa.</u>
+ <u xml:id="u-61.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Już, już, Pani Przewodnicząca.</u>
+ <u xml:id="u-61.5" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ <u xml:id="u-61.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">W naszej ocenie nie ma. Bo rozumiem, że intencją biura jest doprecyzowanie tego pojęcia, tak?</u>
+ <u xml:id="u-61.7" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Nie…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-62">
+ <u xml:id="u-62.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Panie Ministrze, w art. 151 ust. 1 ustanowili państwo skrót „przewinienie zawodowe”, którego używacie państwo konsekwentnie we wszystkich przepisach ustawy z wyjątkiem tego jednego, co jest oczywistą omyłką, bo przewinienie, o którym tam mowa, to jest właśnie przewinienie zawodowe.</u>
+ <u xml:id="u-62.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Brakuje jednego słowa.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-63">
+ <u xml:id="u-63.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Ale rozumiem, że sam pan jak gdyby potwierdza, że w konsekwencji należy rozumieć przez to przewinienie zawodowe, tak? W pana ocenie…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-64">
+ <u xml:id="u-64.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ale my rozumiemy, Panie Ministrze…</u>
+ <u xml:id="u-64.1" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Panie Ministrze…</u>
+ <u xml:id="u-64.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Chodzi tylko o prawodawstwo. Ono musi być…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-65">
+ <u xml:id="u-65.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Panie Ministrze, jak się ustanawia skrót, to potem jest się konsekwentnym…</u>
+ <u xml:id="u-65.1" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-65.2" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Nie jest w tym zakresie problemem to, że ktoś uzna, że to nie jest przewinienie zawodowe, tylko to, że zachodzi niespójność, zwyczajna niespójność językowa. Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-65.3" who="#Gloszsali">…Słowo „zawodowe”…</u>
+ <u xml:id="u-65.4" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ <u xml:id="u-65.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">„Zawodowe”.</u>
+ <u xml:id="u-65.6" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-66">
+ <u xml:id="u-66.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Przyjmuję…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-67">
+ <u xml:id="u-67.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Poddaję pod głosowanie tę poprawkę.</u>
+ <u xml:id="u-67.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-67.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-67.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-67.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">5 – za.</u>
+ <u xml:id="u-67.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kolejna poprawka.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-68">
+ <u xml:id="u-68.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Kolejna poprawka ma charakter językowy i zmierza do zlikwidowania błędu polonistycznego w art. 183 ust. 1 pkcie 1 ustawy. Mowa jest o oznaczeniu sądu ratowników medycznych oraz, cytuję, „imię i nazwisko sędziów”, przy czym, tak jak w całej ustawie, powinna być mowa o imionach i nazwiskach sędziów, w związku z użyciem liczby mnogiej. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-69">
+ <u xml:id="u-69.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pan minister?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-70">
+ <u xml:id="u-70.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Przyjmuję pana tok rozumowania.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-71">
+ <u xml:id="u-71.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Poddaję to pod głosowanie.</u>
+ <u xml:id="u-71.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
+ <u xml:id="u-71.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-71.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-71.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">5 – za.</u>
+ <u xml:id="u-71.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Jednogłośnie.</u>
+ <u xml:id="u-71.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I kolejna.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-72">
+ <u xml:id="u-72.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Kolejna poprawka wiąże się z brakiem konsekwencji legislacyjnej uchwalenia tej ustawy w zakresie ustawy o działalności leczniczej. Mianowicie w art. 5 ust. 4 pkcie 3 ustawy o działalności leczniczej występuje obecnie odesłanie do art. 10 ust. 3 ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym. Problem polega na tym, że z dniem wejścia w życie tej ustawy art. 10 będzie bezustępowy, a w związku z tym odesłanie to będzie bezprzedmiotowe. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-73">
+ <u xml:id="u-73.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pan minister?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-74">
+ <u xml:id="u-74.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Przyjmuję ten tok rozumowania.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-75">
+ <u xml:id="u-75.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Poddaję to pod głosowanie.</u>
+ <u xml:id="u-75.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-75.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-75.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-75.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">5 – za.</u>
+ <u xml:id="u-75.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Jednogłośnie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-76">
+ <u xml:id="u-76.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Kolejne poprawki zmierzają do skreślenia przepisu, który został wprowadzony do ustawy w wyniku poprawek zgłoszonych w drugim czytaniu. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-77">
+ <u xml:id="u-77.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pan minister?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-78">
+ <u xml:id="u-78.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Negatywnie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-79">
+ <u xml:id="u-79.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Poddaję to pod głosowanie.</u>
+ <u xml:id="u-79.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-79.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-79.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-79.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">4 – za, 1 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-80">
+ <u xml:id="u-80.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Ostatnia poprawka zmierza do uwzględnienia, że przedmiotem rozdziału 10 są nie tylko przepisy przejściowe i przepis końcowy, ale również przepisy dostosowujące, więc należy je umieścić w tytule rozdziału 10. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-81">
+ <u xml:id="u-81.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-81.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-82">
+ <u xml:id="u-82.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Negatywnie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-83">
+ <u xml:id="u-83.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">To dziwne, bo to jest tylko dostosowanie.</u>
+ <u xml:id="u-83.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
+ <u xml:id="u-83.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-83.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-83.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">4 – za, 1 – przeciw.</u>
+ <u xml:id="u-83.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Wszystkie poprawki przegłosujemy łącznie, a więc – całość ustawy z przyjętymi poprawkami.</u>
+ <u xml:id="u-83.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto z państwa jest za przyjęciem ustawy wraz z poprawkami?</u>
+ <u xml:id="u-83.7" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-83.8" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-83.9" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">5 – za.</u>
+ <u xml:id="u-83.10" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Jednogłośnie.</u>
+ <u xml:id="u-83.11" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-83.12" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze, mam nadzieję, że w momencie, kiedy ustawa trafi do Sejmu, państwo jednak porozmawiacie jeszcze na temat tych poprawek, głównie przecież legislacyjnych, które mają uporządkować i stworzyć taki akt, który nie będzie rodził żadnych wątpliwości. I mam nadzieję, że Sejm jednak przyjmie większość tych poprawek, które zostały zgłoszone.</u>
+ <u xml:id="u-83.13" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Chciałabym bardzo serdecznie podziękować panu mecenasowi za bardzo rzetelną i wnikliwą analizę tego projektu, co świadczy o tym, że w Senacie bardzo dbamy o to, żeby cała procedura legislacyjna była absolutnie transparentna i zgodna z przepisami, do których się państwo odwołujecie w poszczególnych ustawach. A więc nie jest to żadna nasza uszczypliwość, złośliwość czy też niechęć, wręcz odwrotnie, po prostu bardzo wnikliwie przepatrujemy cały projekt ustawy po to, żeby nie miał on żadnych uchybień i błędów.</u>
+ <u xml:id="u-83.14" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I dlatego proszę pana ministra o to, żebyście zwrócili jeszcze raz uwagę na te poprawki, które są wynikiem pracy prawników – nie odnosimy się tutaj merytorycznie – i ich uwzględnienie. Być może w przypadku niektórych, co do których pan minister miał wątpliwość, państwo zmienicie zdanie.</u>
+ <u xml:id="u-83.15" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Gratuluję ratownikom ustawy, na którą długo czekało środowisko. Cieszymy się, że w Senacie ta ustawa przechodzi wraz z przyjętymi poprawkami, które mają jeszcze bardziej wyczyścić ten projekt. I życzę wszystkim ratownikom, aby ta ustawa, która wejdzie w życie, przynosiła wam satysfakcję z tego, co robicie, jaki zawód reprezentujecie, i aby należne miejsce w systemie także dla ratowników było widoczne.</u>
+ <u xml:id="u-83.16" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Bardzo dziękuję wszystkim za…</u>
+ <u xml:id="u-83.17" who="#Gloszsali">Jeszcze sprawozdawca.</u>
+ <u xml:id="u-83.18" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Sprawozdawcą będzie pani senator Gorgoń-Komor.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-84">
+ <u xml:id="u-84.0" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Zgadzam się.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-85">
+ <u xml:id="u-85.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-85.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Zamykam posiedzenie.</u>
+ <u xml:id="u-85.2" who="#PrezesZarzaduGlownegoPolskiegoTowarzystwaRatownikowMedycznychJaroslawMadowicz">Dziękuję serdecznie.</u>
+ <u xml:id="u-85.3" who="#komentarz">Koniec posiedzenia o godzinie 12 minut 50</u>
+ </div>
+ </body>
+ </text>
+ </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00105-01/header.xml b/2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00105-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..44fb1d0
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00105-01/header.xml
@@ -0,0 +1,79 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-snt-zxxxx-00105-01">
+ <fileDesc>
+ <titleStmt>
+ <title>Komisja Zdrowia (105.)</title>
+ </titleStmt>
+ <publicationStmt>
+ <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+ </publicationStmt>
+ <sourceDesc>
+ <bibl>
+ <title>Komisja Zdrowia (105.)</title>
+ <publisher>Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+ <note type="system">III RP</note>
+ <note type="house">Senat</note>
+ <note type="termNo">10</note>
+ <note type="type">Komisja</note>
+ <note type="sessionNo" target="#Z">105</note>
+ <note type="part">1</note>
+ <date>2022-11-15</date>
+ </bibl>
+ </sourceDesc>
+ </fileDesc>
+ <profileDesc>
+ <particDesc>
+ <person xml:id="CzlonekZarzaduFundacjiPolskaKoalicjaPacjentowOnkologicznychJanSalamonik" role="speaker">
+ <persName>Członek Zarządu Fundacji „Polska Koalicja Pacjentów Onkologicznych” Jan Salamonik</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+ <persName>Głos z sali</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda" role="speaker">
+ <persName>Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Piotr Magda</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="KierownikPracowniDiagnostykiGenetycznejiMolekularnejNowotworowwNarodowymInstytucieOnkologiiimMariiSklodowskiejCuriePanstwowymInstytucieBadawczymAndrzejTysarowski" role="speaker">
+ <persName>Kierownik Pracowni Diagnostyki Genetycznej i Molekularnej Nowotworów w Narodowym Instytucie Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowym Instytucie Badawczym Andrzej Tysarowski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+ <persName>Komentarz</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak" role="speaker">
+ <persName>Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Marcin Martyniak</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrezesZarzaduIzbyGospodarczejFarmacjaPolskaIrenaRej" role="speaker">
+ <persName>Prezes Zarządu Izby Gospodarczej „Farmacja Polska” Irena Rej</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrezesZarzaduOgolnopolskiejFederacjiOnkologicznejDorotaKorycinska" role="speaker">
+ <persName>Prezes Zarządu Ogólnopolskiej Federacji Onkologicznej Dorota Korycińska</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrzedstawicielFundacjiToSieLeczyAleksandraWilk" role="speaker">
+ <persName>Przedstawiciel Fundacji „To Się Leczy” Aleksandra Wilk</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera" role="speaker">
+ <persName>Przewodnicząca Beata Małecka-Libera</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrzewodniczacyRadydosprawOchronyZdrowiawNarodowejRadzieRozwojuprzyPrezydencieRPPiotrCzauderna" role="speaker">
+ <persName>Przewodniczący Rady do spraw Ochrony Zdrowia w Narodowej Radzie Rozwoju przy Prezydencie RP Piotr Czauderna</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="RzecznikStowarzyszenianaRzeczWalkizChorobamiNowotworowymiSanitasAleksandraRudnicka" role="speaker">
+ <persName>Rzecznik Stowarzyszenia na Rzecz Walki z Chorobami Nowotworowymi „Sanitas” Aleksandra Rudnicka</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SekretarzStanuwKancelariiPrezydentaRPMalgorzataPaprocka" role="speaker">
+ <persName>Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezydenta RP Małgorzata Paprocka</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorAlicjaChybicka" role="speaker">
+ <persName>Senator Alicja Chybicka</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorEwaMatecka" role="speaker">
+ <persName>Senator Ewa Matecka</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorMargaretaBudner" role="speaker">
+ <persName>Senator Margareta Budner</persName>
+ </person>
+ <org xml:id="Z" role="committee">
+ <orgName>Komisja Zdrowia</orgName>
+ </org>
+ </particDesc>
+ </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00105-01/text_structure.xml b/2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00105-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..2801d33
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00105-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,557 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+ <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+ <TEI>
+ <xi:include href="header.xml"/>
+ <text>
+ <body>
+ <div xml:id="div-1">
+ <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Początek posiedzenia o godzinie 10 minut 06</u>
+ <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczy przewodnicząca Beata Małecka-Libera</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-2">
+ <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dzień dobry. Rozpoczynamy posiedzenie senackiej Komisji Zdrowia.</u>
+ <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">W porządku obrad mamy dzisiaj rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o Funduszu Medycznym oraz niektórych innych ustaw, druk senacki nr 859.</u>
+ <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Witam wszystkie osoby, które przybyły na dzisiejsze posiedzenie komisji. Witam panie senator, jak również pracujących zdalnie pana senatora i panie senator, a także wszystkie osoby, które dzisiaj są z nami obecne, tj. pana ministra wraz z pracownikami, panią minister reprezentującą kancelarię pana prezydenta, stronę społeczną, organizacje pacjenckie – wszystkie osoby, które są zainteresowane dzisiejszym posiedzeniem naszej komisji.</u>
+ <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Tak jak powiedziałam, będziemy rozpatrywać nowelizację ustawy o Funduszu Medycznym. Ustawa weszła w życie w 2020 r. i była propozycją pana prezydenta, stąd obecność, jak rozumiem, przedstawiciela kancelarii pana prezydenta.</u>
+ <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Na początku, jak zwykle, poproszę pana ministra o wprowadzenie do tejże nowelizacji, przedstawienie najważniejszych zmian, jakie państwo tutaj wprowadzacie. Później rozpoczniemy dyskusję.</u>
+ <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-3">
+ <u xml:id="u-3.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Dzień dobry.</u>
+ <u xml:id="u-3.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Szanowna Pani Przewodnicząca! Szanowni Państwo!</u>
+ <u xml:id="u-3.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Dziękuję za wprowadzenie.</u>
+ <u xml:id="u-3.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Nowelizacja ustawy o Funduszu Medycznym, która była zapowiadana na naszym ostatnim spotkaniu, na ostatnim posiedzeniu komisji senackiej, w którym miałem przyjemność uczestniczyć, przybrała już kształt, zmaterializowała się. Jesteśmy na etapie pracy komisji senackiej. Jest tutaj kilka zmian, które były postulowane również przez środowisko i które były zmianami, które zostały zweryfikowane w tzw. okresie dziecięcym życia tego projektu.</u>
+ <u xml:id="u-3.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Należy podkreślić, że pierwsza ze zmian, która dotyczy art. 3 ust. 1, charakteryzuje się w szczególności tym, że wprowadzamy tu kwestię związaną z przeznaczeniem środków z Funduszu Medycznego na profilaktykę chorób zakaźnych rozumianą w szczególności jako możliwość przeprowadzenia zalecanych szczepień ochronnych w ramach programu szczepień ochronnych.</u>
+ <u xml:id="u-3.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Druga zmiana, druga sprawa, która jest objęta nowelizacją tej ustawy, dotyczy usystematyzowania kwestii finansowania kosztów obsługi Funduszu Medycznego i kosztów obsługi zadań tego funduszu. Jest to zmiana bardziej o charakterze technicznym, bardziej operacyjnym, jednakże w sposób znaczący usprawniająca funkcjonowanie funduszu.</u>
+ <u xml:id="u-3.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Jednym z najważniejszych elementów projektowanej nowelizacji jest dodanie artykułu wprowadzającego diagnostykę genetyczną dla dzieci jako nowej kategorii świadczeń finansowanych z Funduszu Medycznego, oczywiście wraz ze stosowną zmianą ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Ten artykuł dotyczy funduszu terapeutyczno-innowacyjnego jako jednego z subfunduszy Funduszu Medycznego.</u>
+ <u xml:id="u-3.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Chcielibyśmy wprowadzić również w ramach tego projektu, tej noweli możliwość finansowania w ramach subfunduszu terapeutyczno-innowacyjnego inwestycji mających na celu rozwój innowacyjnych rozwiązań służących do udzielania świadczeń opieki zdrowotnej. Tutaj chodzi nie tylko o sprzęt, ale również o kwestie związane z nowinkami, nowatorskimi rozwiązaniami z pogranicza IT.</u>
+ <u xml:id="u-3.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Kolejny artykuł, który jest zawarty w nowelizacji tej ustawy, dotyczy możliwości finansowania świadczeń z zakresu programów zdrowotnych. Tutaj mamy na myśli stworzenie możliwości finansowania, w ramach subfunduszu rozwoju profilaktyki, programów, które ze względu na swoją specyfikę – chodzi o świadczenia wysokospecjalistyczne takie jak np. niskoemisyjna tomografia – powinny być realizowane na terenie całego kraju. Niezasadne jest jednoczesne finansowanie takich świadczeń na poziomie poszczególnych programów samorządowych.</u>
+ <u xml:id="u-3.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Kolejna zmiana dotyczy możliwości finansowania kwestii związanych z HPV. To jest jeden z elementów, które omówiłem. Taka poprawka została zgłoszona przez Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. Dodatkowo w ramach tematu HPV i możliwości realizacji zalecanych szczepień ochronnych chcielibyśmy wprowadzić również kwestię związaną ze współczynnikami korygującymi dla POZ, pewnego rodzaju zachęty, które mają przyczynić się do popularyzacji tego działania profilaktycznego.</u>
+ <u xml:id="u-3.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Kolejnym z elementów zawartych w nowelizacji jest wprowadzenie możliwości zlecania przez Ministerstwo Zdrowia realizacji konkursów na wybór realizatorów programów zdrowotnych przez jednostki podległe lub nadzorowane przez Ministerstwo Zdrowia. Tutaj w szczególności mamy na myśli NFZ jako jeden z bardziej operacyjnych organów Ministerstwa Zdrowia, jednocześnie pozwalający na skuteczne dotarcie, za pomocą oddziałów wojewódzkich, bezpośrednio do samorządów.</u>
+ <u xml:id="u-3.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">I 2 istotne obszary, w sumie 3 istotne obszary dotyczące polityki lekowej. To są zmiany dotyczące zwiększenia limitu wydatków – z 15% do 20% – na świadczenia opieki zdrowotnej dla dzieci. Kolejna kwestia: zwiększenie limitu wydatków na technologie lekowe z 5% do 10% w ramach subfunduszu terapeutyczno-innowacyjnego. Ostatni element związany z polityką lekową dotyczy zwiększenia limitu wydatków w ramach ratunkowego dostępu do technologii lekowych – z 3% do 4%.</u>
+ <u xml:id="u-3.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">W ramach zmiany ustawy, w ramach nowelizacji tej ustawy, tak jak wspomniałem, konieczne jest również znowelizowanie innych ustaw. Są to zmiany o charakterze wynikowym w stosunku do wspomnianych przeze mnie wyżej zmian. Bardzo dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-4">
+ <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-4.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Może zacznijmy od tego, Panie Ministrze, że nowelizujemy ustawę, która tak naprawdę przez 2 lata nie funkcjonowała, była tylko martwym zapisem na papierze. Podobno były zgromadzone pieniądze na koncie, ale jeżeli chodzi o realizację tej ustawy, to była ona martwa. W związku z tym jest to pierwsza nowelizacja… Państwo już wielokrotnie wspominaliście, że trzeba ją będzie przeprowadzić. No i ona staje się faktem, tylko że dopiero po 2 latach. Mamy listopad. Myślę, że do końca roku nie będziecie państwo w stanie uruchomić żadnych konkursów ani rozpocząć żadnych procedur. Czyli tak naprawdę straciliśmy zupełnie niepotrzebnie 2 lata. To pierwsza moja uwaga.</u>
+ <u xml:id="u-4.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Druga rzecz. Mam pytania. Powiedział pan o tym, że w tej nowelizacji jest m.in. finansowanie innowacyjnych rozwiązań dotyczących świadczeń zdrowotnych i że pod tym szerokim hasłem mamy zarówno sprzęt, jak i innowacje w zakresie IT, czyli wszystko. Proszę powiedzieć, jakimi kryteriami się będziecie państwo kierować i w jaki sposób rozdysponujecie te środki. To pierwsze moje pytanie.</u>
+ <u xml:id="u-4.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I drugie pytanie. Wspomniał pan o programach zdrowotnych i o tym, że chcecie państwo – jeśli źle zrozumiałam, proszę o ewentualne sprostowanie – rozdzielać te środki na programy zdrowotne z pominięciem roli samorządu. Czy dobrze to rozumiem? Proszę wyjaśnić.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-5">
+ <u xml:id="u-5.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Dziękuję, Pani Przewodnicząca, za te pytania.</u>
+ <u xml:id="u-5.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Odnosząc się do kwestii związanej z 2-letnim okresem funkcjonowania Funduszu Medycznego, funkcjonowaniem tego instrumentu w ramach takiego kształtu ustawy, jaki był od początku istnienia funduszu, chciałbym nadmienić ponownie, tak jak przy każdej okazji, że kluczowa w tym zakresie była kwestia pandemii. Myślę, że wszyscy zdajemy sobie z tego sprawę.</u>
+ <u xml:id="u-5.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Jeśli chodzi o konkursy, o których pani przewodnicząca była łaskawa wspomnieć, to jeszcze w tym roku będą uruchomione konkursy, pomimo tego że jest listopad. Tak że chciałbym to w pewien sposób wyklarować i może troszkę sprostować to, co pani przewodnicząca powiedziała. Jeśli mówimy o konkursach, to proszę też zwrócić uwagę, że jeden z konkursów został ostatnio… wyniki tego naboru zostały już ogłoszone. Tak więc mimo wszystko ten Fundusz Medyczny funkcjonuje, działa i są postępy, widoczne postępy, kolosalne postępy, nawet bym powiedział, jeśli chodzi o zakres alokacji środków. Chciałbym to podkreślić dość dobitnie i wyraźnie.</u>
+ <u xml:id="u-5.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">I te 2 pytania, które pani przewodnicząca zadała. Innowacje dotyczą obszaru, który jest bardzo dynamiczny w swoim zakresie. W związku z powyższym analizujemy wszelkie potrzeby, które do nas spływają. Mamy w ministerstwie specjalny zespół, który te innowacyjne projekty, innowacyjne instrumenty analizuje i ocenia. Tak więc to, które z tych propozycji będą uznane za coś rzeczywiście sensownego, istotnego… Jednocześnie to będzie miało oparcie w działaniach innych państw, które stanowią, bym powiedział, katalog państw pionierskich w wykorzystywaniu innowacji w sektorze ochrony zdrowia. W naturalny sposób, jako swoisty benchmark, jeśli mogę użyć takiego słowa… Będziemy również w taki sposób te innowacje selekcjonować i wybierać, w porozumieniu z Radą Funduszu Medycznego opiniować je w taki sposób, żeby faktycznie miały one realny wymiar pozytywny dla pacjenta. Jeśli mówimy o tym aspekcie, to dodam, że przewidujemy wsparcie tych innowacji i tych aplikacji innowacyjnych, które dotyczą rozwoju sztucznej inteligencji. Myślę, że to wybrzmiewa w polityce, jaką Ministerstwo Zdrowia prowadzi w ostatnich latach.</u>
+ <u xml:id="u-5.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Jeśli chodzi o drugie pytanie, o programy zdrowotne, to konkurs profilaktyczny… Przepraszam, może źle się wyraziłem i w sposób jasny to nie wybrzmiało. Programy zdrowotne dotyczące konkursów profilaktycznych będą w szczególności kierowane do jednostek samorządu terytorialnego, z pomocą NFZ w celu wsparcia poprzez oddziały wojewódzkie, które są swoistą wypustką, jeśli tak to mogę określić, w skali kraju. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-6">
+ <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Będę miała dalsze pytania do państwa.</u>
+ <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Zapomniałam, za co przepraszam… Chciałabym oddać głos naszemu legislatorowi, panu mecenasowi.</u>
+ <u xml:id="u-6.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Bardzo proszę o opinię.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-7">
+ <u xml:id="u-7.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Dziękuję bardzo, Pani Przewodnicząca.</u>
+ <u xml:id="u-7.1" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Wysoka Komisjo! Państwo Ministrowie! Szanowni Państwo!</u>
+ <u xml:id="u-7.2" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Do rozpatrywanej ustawy Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu zgłosiło 1 zastrzeżenie natury konstytucyjnej oraz 2 uwagi o charakterze legislacyjnym i redakcyjnym.</u>
+ <u xml:id="u-7.3" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">W zakresie problematyki konstytucyjnej istnieją podstawy do postawienia tezy, że dodawane przepisy art. 7 pkt 8 i art. 32a ust. 1 ustawy o Funduszu Medycznym, a także dodawany art. 97 ust. 3 pkt 2h ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w zakresie, w jakim wyłączają świadczeniobiorców po ukończeniu osiemnastego roku życia z systemu finansowania ze środków Funduszu Medycznego świadczeń opieki zdrowotnej związanych z diagnostyką genetyczną, są niezgodne z art. 68 ust. 2 konstytucji, zgodnie z którym obywatelom niezależnie od ich sytuacji materialnej władze publiczne zapewniają równy dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.</u>
+ <u xml:id="u-7.4" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">W orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego podkreśla się, że konstytucyjna zasada równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych opiera się na 3 filarach. Po pierwsze, nie chodzi w niej o dostępność jedynie formalną, ale o dostępność rzeczywistą, stanowiącą realizację określonego w art. 68 ust. 1 konstytucji prawa do ochrony zdrowia. Po drugie, równość w dostępie do świadczeń opieki zdrowotnej stanowi rozwinięcie wyrażonej w art. 32 konstytucji zasady równości oraz koncepcji solidaryzmu społecznego. I wreszcie po trzecie, co najważniejsze w kontekście przedmiotowej ustawy, ustawa nie może wprowadzać w ramach finansowania publicznego systemu opieki zdrowotnej modelu pozwalającego na dyferencjację świadczeń w wypadku występowania podobnych potrzeb zdrowotnych.</u>
+ <u xml:id="u-7.5" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Oczywiście wynikające z art. 68 ust. 2 konstytucji prawo podmiotowe obywatela do równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych nie ma charakteru absolutnego, a co za tym idzie może podlegać podmiotowemu zróżnicowaniu, niemniej jednak przewidziane w ustawie wyłączenie świadczeniobiorców po ukończeniu osiemnastego roku życia w dostępie do finansowanych ze środków Funduszu Medycznego świadczeń związanych z diagnostyką genetyczną wydaje się nie spełniać konstytucyjnych standardów.</u>
+ <u xml:id="u-7.6" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Po pierwsze, dokonane zróżnicowanie opiera się wyłącznie na kryterium wieku, to jest osiągnięcia osiemnastego roku życia. W uzasadnieniu projektu ustawy podniesiono, że kwestionowane regulacje prawne będą dotyczyć, cytuję: zwłaszcza wielkoskalowych badań genomowych i innych badań genetycznych u dzieci i młodzieży, realizowanych w szczególności w związku z leczeniem chorób onkologicznych i chorób rzadkich. W uzasadnieniu tym nie przedstawiono jednak jakichkolwiek argumentów natury konstytucyjnej, które przemawiałyby za dopuszczalnością pominięcia świadczeniobiorców po ukończeniu osiemnastego roku życia w planowanym systemie finansowania. Tymczasem, jak już wspomniałem, w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego podnosi się, że ustawa określająca ramy prawne publicznego systemu opieki zdrowotnej, cytuję: nie może wprowadzać w ramach tego systemu modelu pozwalającego na dyferencjację świadczeń w wypadku występowania podobnych potrzeb zdrowotnych. Należy zatem wyrazić wątpliwość, czy przewidziane różnicowanie opiera się na kryterium relewantnym i proporcjonalnym oraz czy pozostaje w związku z innymi wartościami, zasadami czy normami konstytucyjnymi, które uzasadniałyby odmienne traktowanie podmiotów podobnych.</u>
+ <u xml:id="u-7.7" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Po drugie wreszcie, jakkolwiek art. 68 ust. 3 konstytucji stanowi, że władze publiczne są obowiązane do zapewnienia szczególnej opieki zdrowotnej dzieciom, kobietom ciężarnym, osobom niepełnosprawnym i osobom w podeszłym wieku, a zatem przynajmniej potencjalnie przepis ten mógłby stanowić oparcie dla dokonanego w ustawie zróżnicowania, jednakże odnosi się on wyłącznie do osób do osiemnastego roku życia, a w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego podnosi się, że wspólną cechą wszystkich podmiotów wymienionych w art. 68 ust. 3 konstytucji, cytuję: jest to, że z jednej strony najczęściej mają one zwiększone zapotrzebowanie na świadczenie opieki zdrowotnej, z drugiej zaś są w stopniu mniejszym niż przeciętny samodzielnie, a zatem zakres podmiotowy art. 68 ust. 3 konstytucji uwarunkowany jest względami humanitarnymi. Ze względu na to, że przepisy omawianej ustawy dotyczą wyłącznie osób do ukończenia osiemnastego roku życia, pomimo tego, że art. 68 ust. 3 konstytucji wymienia 4 adresatów szczególnej opieki zdrowotnej, wydaje się, że odniesienie w ustawie systemu finansowania świadczeń opieki zdrowotnej związanej z diagnostyką genetyczną wyłącznie do jednej z tych grup nie jest konstytucyjnie prawidłowe.</u>
+ <u xml:id="u-7.8" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Do omawianej ustawy Biuro Legislacyjne zaproponowało również jedną poprawkę o charakterze legislacyjnym i jedną o charakterze redakcyjnym. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-8">
+ <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo, Panie Mecenasie.</u>
+ <u xml:id="u-8.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Wracamy w takim razie do dyskusji, do pytań.</u>
+ <u xml:id="u-8.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Czy w tym momencie pan minister chciałby się do tego odnieść, czy rozpoczynamy dyskusję?</u>
+ <u xml:id="u-8.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Jeśli można… Pani minister chciałby zabrać głos.</u>
+ <u xml:id="u-8.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę bardzo, Pani Minister.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-9">
+ <u xml:id="u-9.0" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezydentaRPMalgorzataPaprocka">Pani Przewodnicząca! Panie i Panowie Senatorowie! Wysoka Komisjo! Szanowni Państwo!</u>
+ <u xml:id="u-9.1" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezydentaRPMalgorzataPaprocka">Procedowana dzisiaj przez Wysoką Komisję ustawa pochodzi z przedłożenia prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Pan minister przedstawił już główne założenia. Ja pozwolę sobie dodać, że ustawa została przyjęta zdecydowanie ponad wszelkimi podziałami politycznymi w Sejmie. Była procedowana bardzo sprawnie, dyskusja miała charakter merytoryczny. W tym miejscu zwracam się do Wysokiej Komisji z prośbą o to, aby Wysoka Komisja rekomendowała Senatowi przyjęcie tej ustawy, licząc na takie szerokie poparcie wśród państwa senatorów wobec przedstawionych zmian, gdyż one są i potrzebne, i bardzo oczekiwane zarówno przez stronę społeczną, czego najlepszym dowodem jest obecność tutaj przedstawicieli środowisk chociażby pacjentów, jak również przez lekarzy czy przez samorządowców.</u>
+ <u xml:id="u-9.2" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezydentaRPMalgorzataPaprocka">Jeśli Wysoka Komisja pozwoli, chciałabym się odnieść w dwóch słowach do uwagi co do zgodności z konstytucją, przedstawionej przez pana mecenasa z Biura Legislacyjnego. Prawdą jest, że konstytucja nakazuje równy dostęp i gwarantuje każdemu ochronę zdrowia. Pan mecenas, wskazując tutaj, szeroko cytując orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego, dotknął kluczowej sprawy. Trybunał Konstytucyjny, wielokrotnie wypowiadając się na temat art. 68, wskazywał na 2 kluczowe elementy. Po pierwsze, na kwestię arbitralności po stronie władz do tego, jak i komu są gwarantowane świadczenia związane z ochroną zdrowia. Pan mecenas, cytując jeden z wyroków, wskazał również na kwestię, która dla omawianego projektu jest kwestią fundamentalną, czyli na podobne potrzeby zdrowotne wśród pacjentów. Ta kwestia wydaje się uzasadniać w pełni na tym etapie – zresztą do tego wątku, jeśli pozwoli Wysoka Komisja, za chwilę wrócę – to zróżnicowanie, które dzisiaj jest zaproponowane w projekcie.</u>
+ <u xml:id="u-9.3" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezydentaRPMalgorzataPaprocka">W pierwszym kroku mowa jest o finansowaniu świadczeń dla osób do osiemnastego roku życia, ponieważ to właśnie z potrzeby zdrowotnej uzasadnianej względami merytorycznymi wynika, że konieczność stosowania terapii genetycznych w przypadku dzieci – to jest populacja do 2 tysięcy dzieci – jest kwestią kluczową dla prawidłowego prowadzenia i możliwości leczenia tych osób. Takich samych wskazań i potrzeb medycznych nie ma w pozostałej części populacji, czyli wśród osób dorosłych. To jest grupa ok. 180 tysięcy pacjentów. I tutaj ze strony ekspertów… Warto chociażby wskazać na kwestie związane z rakiem piersi. Takie badania genetyczne są potrzebne i zasadne ze wskazań medycznych w grupie ok. 5 do 10%. I to już uzasadnia nam to zróżnicowanie na tym etapie.</u>
+ <u xml:id="u-9.4" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezydentaRPMalgorzataPaprocka">Lekarze specjaliści wskazują na taką kwestię. U dzieci do osiemnastego roku życia przy chorobach rzadkich przeprowadzenie badań genetycznych pozwala na zastosowanie prawidłowej terapii i gwarantuje skuteczność leczenia, natomiast u osób powyżej osiemnastego roku życia wskazaniem do badań genetycznych jest albo wrodzony charakter choroby, albo odporność na leki. I to jest podstawowa różnica, tak jak mówię, merytoryczna i ona bezpośrednio przekłada się na ocenę konstytucyjności.</u>
+ <u xml:id="u-9.5" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezydentaRPMalgorzataPaprocka">Mówiąc o tym wszystkim, chciałabym podkreślić jedno. Nie ma absolutnie… Myślę, że mówię również w imieniu Ministerstwa Zdrowia, bo ten projekt, choć był inicjatywą prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, został opracowany w ścisłej współpracy z Ministerstwem Zdrowia. Z tego miejsca za to bardzo serdecznie dziękuję. I to jest pierwszy krok do zmian w Funduszu Medycznym. Nie ma po stronie kancelarii prezydenta stanowiska przeciwnego wobec tego, aby w przyszłości finansowanie badań genetycznych zostało rozszerzone i objęło osoby powyżej osiemnastego roku życia, ale powinny być… Jest stanowisko ze strony ekspertów funduszu i jest gotowość do opracowania ścisłych założeń tego, komu te badania powinny być finansowane.</u>
+ <u xml:id="u-9.6" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezydentaRPMalgorzataPaprocka">I jeszcze jedna kwestia, ostatnia, Wysoka Komisjo. Z tej dyskusji, która się toczy, powstaje takie wrażenie, jakby badania genetyczne w ogóle nie były finansowane albo jakby całe finansowanie tego typu rzeczy było prowadzone z Funduszu Medycznego. Oprócz tego oczywiście jest jeszcze Narodowy Fundusz Zdrowia, są badania kliniczne, są badania naukowe, więc na ten system trzeba patrzeć całościowo.</u>
+ <u xml:id="u-9.7" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezydentaRPMalgorzataPaprocka">Reasumując, na ten moment w ocenie kancelarii prezydenta bardzo mocne argumenty merytoryczne przemawiają za tym, że ten podział jest usprawiedliwiony i w żaden sposób nie narusza art. 68 konstytucji. Tu jeszcze warto wskazać, że w ust. 3 jest zagwarantowana szczególna opieka dla dzieci. To jest dodatkowy argument przemawiający za tą stroną konstytucyjną. Poza tym na pewno można mówić o dalszych zmianach w przyszłości i rozszerzeniu tego katalogu, ale w oparciu o przesłanki merytoryczne. Dziękuję uprzejmie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-10">
+ <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">To po kolei, Pani Minister. Po kolei będę odpowiadała na to, co pani powiedziała.</u>
+ <u xml:id="u-10.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Po pierwsze, dzieje się tak dlatego, że Fundusz Medyczny… Tak jak pani powiedziała, wszystko to, co jest w Funduszu Medycznym, i tak jest gwarantowane w ramach świadczeń gwarantowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Rzeczywiście tak jest. Pytanie: po cóż ten Fundusz Medyczny został wyodrębniony? Przecież można było te wszystkie pieniądze przekazać do Narodowego Funduszu Zdrowia i wydatkować poprzez Narodowy Fundusz Zdrowia. To był pomysł kancelarii pana prezydenta w odpowiedzi na 2 miliardy zł, które chcieliśmy skierować na onkologię. Koniec, kropka. Przez 2 lata naprawdę nic z tym funduszem się nie działo. Jeżeli teraz pani minister mówi, że powinniśmy działać ponad podziałami i jak najszybciej przyjąć ten projekt… Myślę, Pani Minister, że akurat tutaj, w tym gmachu, w Senacie, te słowa nie powinny paść, bo my tutaj nigdy nie stosowaliśmy żadnej obstrukcji – uchwalamy wszystko zgodnie z literą prawa i z regulaminem. Tak więc proszę tego typu zarzutów nam nie stawiać.</u>
+ <u xml:id="u-10.3" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-10.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Następna sprawa. To, że ustawa jest martwa i że przez 2 lata nie była realizowana, również nie jest problemem naszym. My cały czas przez te 2 lata pytaliśmy, jak jest realizowany Fundusz Medyczny, jak są wydatkowane pieniądze, a państwo ciągle odpowiadaliście, że czekacie na nowelizację. Zakończywszy ten wątek, powiem tak. Uważam, że bardzo niefortunnie się pani wypowiedziała, mówiąc o tym, że my mamy się tutaj pospieszyć i działać sprawnie.</u>
+ <u xml:id="u-10.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Teraz odnośnie do tego zapisu, że chodzi o dzieci do osiemnastego roku życia. Jak rozumiem, państwo przyjęliście taki oto proces: najpierw to będą dzieci, później się zobaczy, jakie będzie zapotrzebowanie, i będziemy robić kolejną nowelizację. Tylko że w ten sposób to my będziemy tylko ciągle ten fundusz nowelizować. Skoro naukowcy mówią – pani to powiedziała, Pani Minister – że ok. 5% czy ponad 5% populacji dorosłych mogłaby skorzystać z tego zapisu, to dlaczego tego nie umożliwić? Dlaczego tak bronicie państwo tego sztywnego zapisu mówiącego, że do 18 lat? To jest decyzja klinicystów przede wszystkim, a nie decyzja prawna. Według mnie to ograniczenie do lat 18 jest zabiegiem prawnym, a nie decyzją kliniczną, uwarunkowaną względami medycznymi. To jest moje spostrzeżenie w tej sprawie.</u>
+ <u xml:id="u-10.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Przy okazji chciałabym się zwrócić bezpośrednio, nie wiem, chyba do pana ministra reprezentującego Ministerstwo Zdrowia, aby powiedział, jaka kwota przez te 2 lata została uruchomiona i wydatkowana w poszczególnych subfunduszach. Czy w ogóle cokolwiek zostało wydane? Oczywiście ja nie mówię tutaj o tych wożonych po kraju tabliczkach z napisami o środkach wydatkowanych na inwestycje w kwocie 3 miliardów, co, jak pani minister wie, było niezgodne z prawem. To, że były jakieś pokazówki pod szpitalami, nie dowodzi niczego innego prócz tego, że zrobiliście sobie państwo po prostu PR i ustawkę. Pytam konkretnie: jakie wydatki zostały poczynione i na jakie inwestycje w ramach poszczególnych programów?</u>
+ <u xml:id="u-10.7" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Jeszcze pani senator Matecka, proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-11">
+ <u xml:id="u-11.0" who="#SenatorEwaMatecka">Dziękuję bardzo, Pani Przewodnicząca.</u>
+ <u xml:id="u-11.1" who="#SenatorEwaMatecka">Dobrze się składa, że na dzisiejszym posiedzeniu komisji jest pan, Panie Ministrze. Ja w czerwcu tego roku pytałam o opinię rady medycznej, która powinna być przedstawiona przy każdym tego typu procedowaniu. Jestem ciekawa, jaka jest opinia Rady Medycznej Funduszu Medycznego dotycząca tej zmiany. To jest w kompetencjach Rady Medycznej Funduszu Medycznego. Pytałam też o pełen obraz finansowania Funduszu Medycznego. I uzyskałam informację, że odpowiedź będzie mi udzielona na piśmie. Do dzisiaj nie dostałam tej odpowiedzi, Panie Ministrze, a mija pół roku. Nie dostałam odpowiedzi na moje pytania zadane na posiedzeniu komisji w dniu 27 czerwca 2022 r.</u>
+ <u xml:id="u-11.2" who="#SenatorEwaMatecka">Chcę też niejako wzmocnić pytanie pani przewodniczącej, pani senator Beaty Małeckiej-Libery. Chodzi o przedstawienie pełnego obrazu finansowego Funduszu Medycznego – wszystkich wpływów i wszystkich wydatków, ogłoszonych i rozstrzygniętych, zamkniętych konkursów i wydatkowanych środków. Przypomnę, że w 2020 r. 2 miliardy były wpisane do rezerwy budżetowej, 2 miliardy. W roku 2021 to miały być 4 miliardy, zgodnie z zapisami ustawy, a w roku 2022 r. powinny to być 4 miliardy, zgodnie z zapisami ustawy, nie mniej niż 4 miliardy. O tym mówi art. 8 pkt 2, że nie mniej niż 4 miliardy każdego roku z budżetu państwa powinno zasilać tenże fundusz. W związku z tym, jak rozumiem, powinniśmy już mówić o 10 miliardach. Tymczasem te 10 miliardów to są środki wirtualne. My dobrze wiemy i pacjenci onkologiczni również dobrze wiedzą, w jakiej sytuacji powstawał ten Fundusz Medyczny. Tak, on był bardzo oczekiwany. Ludzie chorzy na nowotwory, dzieci do lat 18 z chorobami rzadkimi czekają na realizację tego funduszu w pełnym zakresie. Tymczasem dzieje się tak, jak się dzieje. Mam pytanie, czy dostanę dzisiaj odpowiedź, czy dostanę odpowiedź na piśmie. Jeżeli na piśmie, to proszę to zrobić bardzo pilnie. Chodzi o pełen obraz finansowy Funduszu Medycznego, zgodnie z zapisami ustawy.</u>
+ <u xml:id="u-11.3" who="#SenatorEwaMatecka">I jeszcze jedno. Nie mogę się oprzeć wrażeniu, że cele, które zostały zapisane i przedstawione nam w opinii do tejże nowelizacji, to są cele, które już dawno powinny być, że tak powiem, skonsumowane – w ramach ustawy, którą teraz nowelizujemy. Bo czymże nowym jest „zapewnienie możliwie szerokich mechanizmów zwiększających poziom zgłaszalności się pacjentów na świadczenia profilaktyczne”? Czyż to nie powinno, że tak powiem, zawierać się w subfunduszu profilaktycznym? Dalej: „zapewnienie osobom do ukończenia osiemnastego roku życia szerokiego dostępu do nowych technologii diagnostycznych o udowodnionej efektywności klinicznej”. Czyż to nie powinno być zawarte w jednym z subfunduszy? Czy „objęcie finansowaniem w ramach subfunduszu terapeutyczno-innowacyjnego inwestycji mających na celu rozwój innowacyjnych rozwiązań służących do udzielania świadczeń opieki zdrowotnej” nie powinno być zawarte w subfunduszu inwestycyjnym bądź innowacyjnym? I tak dalej… Moje pytanie dotyczy świadczeń gwarantowanych. Jak nazwa wskazuje, świadczenia gwarantowane powinny być zagwarantowane – z Narodowego Funduszu Zdrowia. Tak dotychczas się działo i w ten sposób były one finansowane. Dlaczego próbuje się teraz te świadczenia gwarantowane przerzucić do Funduszu Medycznego? Co takiego się zadziało, że próbuje się to realizować poprzez Fundusz Medyczny, a nie realizuje się zadań, do których przeznaczony jest Fundusz Medyczny? Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-12">
+ <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Bardzo proszę, Pani Senator.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-13">
+ <u xml:id="u-13.0" who="#SenatorMargaretaBudner">Dziękuję bardzo, Pani Przewodnicząca.</u>
+ <u xml:id="u-13.1" who="#SenatorMargaretaBudner">Wysoka Komisjo! Panie Ministrze! Szanowni Państwo!</u>
+ <u xml:id="u-13.2" who="#SenatorMargaretaBudner">Chciałbym zgłosić poprawkę. Celem tejże poprawki jest zmiana subfunduszu, z którego finansowany jest zakup przez ministra właściwego do spraw zdrowia zalecanych szczepionek ochronnych w ramach programu szczepień ochronnych. Poprawka stanowi, że zakup będzie finansowany ze środków subfunduszu terapeutyczno-innowacyjnego, nie zaś, jak było poprzednio, z subfunduszu rozwoju profilaktyki. Poprawkę tę przekazałam też panu legislatorowi. Gdybym mogła prosić o opinię…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-14">
+ <u xml:id="u-14.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Do przedmiotowej poprawki uwag legislacyjnych nie zgłaszam. Ma ona charakter merytoryczny. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-15">
+ <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Czy ja mogę mieć pytanie do pani senator, jaka to jest różnica, dlaczego do tego subfunduszu…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-16">
+ <u xml:id="u-16.0" who="#SenatorMargaretaBudner">Różnica jest merytoryczna. I jest to prośba, która wyszła z ministerstwa.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-17">
+ <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Rozumiem, że pan minister nam to wyjaśni.</u>
+ <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pani senator Chybicka, proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-18">
+ <u xml:id="u-18.0" who="#SenatorAlicjaChybicka">Dziękuję, Pani Przewodnicząca.</u>
+ <u xml:id="u-18.1" who="#SenatorAlicjaChybicka">Przepraszam, musiałam wyjść – na górze, na równoległym posiedzeniu komisji było głosowanie nad ustawą o biopaliwach, także bardzo ważną – i nie słyszałam fragmentu dyskusji. Chciałabym odnieść się jeszcze do tej kwestii konstytucyjnej i do tego, że w onkologii dorosłych nie ma potrzeb na badania genetyczne. Pani Minister, niestety nie jest to prawda. Dlaczego? Ja pani wytłumaczę. Terapia genowa, m.in. CAR-T-cells, jest prowadzona u dzieci i u dorosłych. To są młodzi dorośli najczęściej, dwudziestoparolatki i nie można ich pozbawiać… No, nikt ich nie pozbawia… Ale jest to niekonstytucyjne. O to chodzi. Spór toczy się na gruncie prawnym, bo merytorycznie nie ma uzasadnienia, żeby nie wprowadzić poprawki rozszerzającej te badania genetyczne… Być może należy je jakoś zawęzić, żeby całe pieniądze na to nie poszły, albo wspomóc tę część, którą finansuje Narodowy Fundusz Zdrowia. W mojej opinii… Ja jestem onkologiem dziecięcym, tak jak pan profesor, i zawsze powinnam stać – i stoję – murem za dziećmi. Ale stoję murem także za młodzieżą, którą często przekazuję do… Oni tak samo potrzebują tych badań genetycznych i tego wsparcia w pierwszej kolejności. To dotyczy nieziarniczego chłoniaka złośliwego, to dotyczy ostrej białaczki limfoblastycznej. W tej chwili w Polsce państwo finansuje tę terapię genową. Nie jest prawdą, że ona jest stosowana tylko u dzieci. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-19">
+ <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Czy ktoś na sali… Proszę bardzo. Za chwilkę oddam pani głos, Pani Minister, za chwilkę.</u>
+ <u xml:id="u-19.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-20">
+ <u xml:id="u-20.0" who="#PrezesZarzaduOgolnopolskiejFederacjiOnkologicznejDorotaKorycinska">Dzień dobry.</u>
+ <u xml:id="u-20.1" who="#PrezesZarzaduOgolnopolskiejFederacjiOnkologicznejDorotaKorycinska">Bardzo dziękuję, Pani Senator, za możliwość zabrania głosu, za zaproszenie. Nazywam się Dorota Korycińska i reprezentuję 2 organizacje pacjentów: Ogólnopolską Federację Onkologiczną oraz Stowarzyszenie Neurofibromatozy Polska.</u>
+ <u xml:id="u-20.2" who="#PrezesZarzaduOgolnopolskiejFederacjiOnkologicznejDorotaKorycinska">Chciałabym zacząć od kwestii badań genetycznych. Ja zrozumiałam, że jedną z przesłanek nieobjęcia populacji osób dorosłych było to, że te badania genetyczne powinny dotyczyć pacjentów, którzy mają zapewnione terapie lekowe, farmakoterapię. Chciałabym jednak zauważyć, że jest cały szereg rzadkich chorób, które objawiają się u osób dorosłych. Te choroby niekoniecznie muszą być uleczalne w sposób farmakologiczny, bo terapii nie ma… Ale odpowiednia diagnoza pozwala na to, żeby odpowiednio prowadzić pacjenta. I tak np. neurofibromatoza typ 1 bywa diagnozowana w wieku dorosłym. Typ 2 to jest choroba, która zasadniczo jest diagnozowana tylko w wieku dorosłym. Schwannomatoza, kolejne schorzenie z tej grupy, jest diagnozowana, bo się objawia, jeżeli już, w wieku dorosłym. W przypadku tych schorzeń nie ma terapii lekowych, ale odpowiednia diagnoza – no, nasi pacjenci z tymi dwoma typami cały czas tułają się po Polsce – pozwoli na to, żeby odpowiednio ukierunkować pacjenta na określone badania. Bo jest różnica, jak leczyć nowotwór u pacjenta z jednym i z drugim typem choroby… Mnie się wydaje, że jest całe mnóstwo chorób rzadkich, które dotyczą osób dorosłych, bo się ujawniają dopiero w wieku dorosłym. I tak chociażby choroba Huntingtona – bywa postać wczesnodziecięca, bywa i diagnozowana w bardzo późnym wieku. Wykluczenie osób dorosłych ze schorzeniami, w przypadku których nie ma terapii lekowych, ale opieka nad takimi pacjentami powinna być określona na podstawie wyników badań genetycznych, dla mnie jako osoby, która prowadzi jedną z takich organizacji, jest po prostu niezrozumiałe. Pani dyrektor wspomniała o tym, że są robione, nie wiem, jakieś badania naukowe… Ale nie o to chodzi, żebyśmy my ciągle szukali, kto ma jakiś grant i gdzie nasz pacjent może zrobić badania genetyczne. Pani dyrektor, proszę uwierzyć, w chorobach rzadkich to jest absolutny dramat. I z tego, co ja tutaj widzę, to się nie skończy, jeżeli dorośli będą wykluczeni.</u>
+ <u xml:id="u-20.3" who="#PrezesZarzaduOgolnopolskiejFederacjiOnkologicznejDorotaKorycinska">Wiele dzieci trudno zdiagnozować genetycznie, bo nie wszystkie choroby da się zdiagnozować. Te dzieci osiągają potem wiek dorosły i nadal są bez diagnozy. Jest nawet obchodzony Dzień Dziecka Niezdiagnozowanego… Co my mamy zrobić z tymi dorosłymi, którzy nagle, np. po okresie dojrzewania, mają pewne objawy? Można by ich ukierunkować i wysłać na badania, ale mamy zamkniętą tę drogę.</u>
+ <u xml:id="u-20.4" who="#PrezesZarzaduOgolnopolskiejFederacjiOnkologicznejDorotaKorycinska">Chciałabym jeszcze podziękować kancelarii prezydenta za przygotowanie projektu ustawy. Ja jestem przekonana, a zajmuję się tym tematem szczególnie, bo te 2 organizacje pacjentów… Onkologia i choroby rzadkie, te grupy pacjentów miały szczególne nadzieje. Ja mam wrażenie, że nie tyle przepisy o Funduszu Medycznym były i są problemem, co dużym, ogromnym wyzwaniem okazało się wdrożenie tej regulacji przez ministra zdrowia. Ja wiem, cały czas jest tłumaczenie, że COVID… Ale mimo wszystko to mnie do końca nie przekonuje, ponieważ pewne rzeczy, korzystając z epidemii, że tak się wyrażę… Można było wykorzystać ten czas. Bardzo proszę kancelarię prezydenta o stały monitoring Funduszu Medycznego. Tego monitoringu ja nie widzę. Bez nadzoru projektodawcy trudno spodziewać się…</u>
+ <u xml:id="u-20.5" who="#PrezesZarzaduOgolnopolskiejFederacjiOnkologicznejDorotaKorycinska">Musimy jak najszybciej uruchomić program szczepień przeciw HPV i osiągnąć jak najwyższy poziom wyszczepienia, ponieważ rak zabija polskie kobiety. Mam pytanie, jaki jest planowany termin, dokładny termin uruchomienia programu. Do kogo konkretnie będzie on adresowany? Czy to będą dziewczynki, czy chłopcy, czy np. tylko jeden rocznik? Nie wiem, nie znalazłam tej informacji. Będę wdzięczna za jej podanie. Jakie środki są alokowane na ten program, konkretnie, w przyszłym roku? Jakie konkretnie populacje chcą państwo objąć szczepieniami przeciw HPV? Trzeba też zacząć wydatkowywać środki z kluczowego subfunduszu – dotyczącego rozwoju profilaktyki. Mamy ogromny dług zdrowotny z czasu pandemii, a niestety tutaj nic się nie dzieje. Jakie konkretnie działania będą finansowane z tego subfunduszu profilaktyki? Jakie zostały sfinansowane w roku 2022? Czy w ogóle coś zostało zrobione? Jakie są plany na 2023 r.? Jakie cele, jeżeli chodzi o profilaktykę, chce osiągnąć resort zdrowia?</u>
+ <u xml:id="u-20.6" who="#PrezesZarzaduOgolnopolskiejFederacjiOnkologicznejDorotaKorycinska">Pani Przewodnicząca, proszę wybaczyć, ale chciałabym poruszyć jeszcze jeden temat, który jest również bardzo trudny. Chodzi o projekt nowelizacji ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty w kontekście właśnie Funduszu Medycznego. Przyjęcie tego projektu doprowadzi do trwałego ograniczenia dostępności świadczeń dla pacjentów czekających w kolejkach. Projekt jest niezgodny z celami Funduszu Medycznego, z tym, co określiła kancelaria prezydenta. Celem ma być zwiększenie dostępności świadczeń oraz nowych technologii w ramach Funduszu Medycznego, ale mamy duże obawy, że ten projekt ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty tę dostępność wręcz ograniczy. Wydaje się, że tu jest jakiś duży konflikt. Apelowaliśmy do pana prezydenta o szczególne zainteresowanie tym procesem legislacyjnym. Nie ma naszej zgody na to, żeby oszczędzać na systemie opieki zdrowotnej. Fundusz Medyczny zakłada też inwestycje infrastrukturalne. Przyjęcie tej nowelizacji ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty może doprowadzić do tego, że szpitale będą piękne, ale pacjenci będą stać w bardzo długich kolejkach. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-21">
+ <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-21.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Myślę, że temat nowelizacji ustawy o zawodzie lekarza będzie odrębnie omówiony. Na pewno będzie to bardzo ciekawe posiedzenie Komisji Zdrowia. Myślę, że wiele osób, które już w tej chwili są bardzo zaniepokojone tym trendem, zasili naszą komisję i będziemy o tym rozmawiać.</u>
+ <u xml:id="u-21.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Zgłasza się pani Aleksandra Wilk z fundacji TSL.</u>
+ <u xml:id="u-21.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę bardzo. Rozumiem, że zdalnie. Tak?</u>
+ <u xml:id="u-21.4" who="#RzecznikStowarzyszenianaRzeczWalkizChorobamiNowotworowymiSanitasAleksandraRudnicka">Aleksandra Rudnicka. Tu jest pomyłka…</u>
+ <u xml:id="u-21.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Nie, Aleksandra Wilk…</u>
+ <u xml:id="u-21.6" who="#RzecznikStowarzyszenianaRzeczWalkizChorobamiNowotworowymiSanitasAleksandraRudnicka">A, to przepraszam.</u>
+ <u xml:id="u-21.7" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Zdalnie?</u>
+ <u xml:id="u-21.8" who="#Gloszsali">Tak, zdalnie.</u>
+ <u xml:id="u-21.9" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-22">
+ <u xml:id="u-22.0" who="#PrzedstawicielFundacjiToSieLeczyAleksandraWilk">Chciałabym się odnieść… W dalszym ciągu podtrzymuję to, co mówiliśmy na spotkaniu podkomisji do spraw zdrowia publicznego o poprawkach do ustawy dotyczących badań genetycznych dla osób powyżej osiemnastego roku życia. Jeśli chodzi o klinicystów, jak również organizacje pacjentów, to myślę, że mamy podobne zdanie, tak jak wspominała pani Dorota Korycińska. Myślę, że za chwilę Ola Rudnicka również się wypowie w tym temacie.</u>
+ <u xml:id="u-22.1" who="#PrzedstawicielFundacjiToSieLeczyAleksandraWilk">Mamy pacjentów młodych. To niekoniecznie są osoby starsze, ale są to osoby powyżej osiemnastego roku życia, u których wykrycie rzadkich mutacji poprzez badania genetyczne, poprzez poszerzone profilowanie genomowe daje szansę na leczenie i na życie. Ostatnio mieliśmy pacjentkę, u której wykryto bardzo rzadką mutację. Lek jest nierefundowany, ale udało się tę pacjentkę zakwalifikować do programu, w którym to leczenie może otrzymać. Gdyby nie to badanie genomowe, poszerzone profilowanie, ta pacjentka prawdopodobnie nie miałaby możliwości leczenia w Polsce. Uważam, że ten program powinien być poszerzony, ale powinny być wprowadzone pewne kryteria. Jeżeli chodzi o raka płuca – jestem w sekcji raka płuca, zajmuję się pacjentami z rakiem płuca w Polsce – to są to pacjenci… Nie wszyscy mają raka płuca. Jest grupa osób, która ma raka gruczołowego, nerwokomórkowego gruczołowego czy też typu NOS. Tak więc zawężona jest grupa osób, które mogłyby to profilowanie genomowe w pełnym wymiarze mieć wykonane. Chciałabym, żeby wzięto pod uwagę rozszerzenie tych badań genomowych i objęcie nimi populacji 18+, ale z pewnymi zawężeniami, z pewnymi kryteriami. Dziękuję za udzielenie głosu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-23">
+ <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-23.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Bardzo proszę, teraz pani. Proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-24">
+ <u xml:id="u-24.0" who="#RzecznikStowarzyszenianaRzeczWalkizChorobamiNowotworowymiSanitasAleksandraRudnicka">Przepraszam za to zamieszanie.</u>
+ <u xml:id="u-24.1" who="#RzecznikStowarzyszenianaRzeczWalkizChorobamiNowotworowymiSanitasAleksandraRudnicka">Ja chciałabym powiedzieć o 3 sprawach: HPV, RDTL i badaniach genetycznych. Jeśli chodzi o HPV, to, jak wiemy z prac komisji sejmowej, te szczepionki będą przeznaczone dla dziewcząt i najprawdopodobniej będą szczepione 2 roczniki, tak mówił pan minister Miłkowski. Bardzo jesteśmy wdzięczni… Moja organizacja pisała do kancelarii prezydenta prośbę o zajęcie się tą sprawą. I tą sprawą się zajęto, ona jest załatwiana, ale cały czas pozostaje problem przetargu i dostępności szczepionek, które będą stosowane. Pacjenci będą mieli… Nie tyle pacjenci, co ich rodzice, rodzice szczepionych dzieci będą mieli wybór co do szczepionki. To jest cały czas sprawa nierozstrzygnięta. To tyle, jeśli chodzi o szczepionki.</u>
+ <u xml:id="u-24.2" who="#RzecznikStowarzyszenianaRzeczWalkizChorobamiNowotworowymiSanitasAleksandraRudnicka">Jeśli chodzi o RDTL, no to niestety jeszcze daleka droga przed nami. Bardzo się cieszymy, że zwiększono fundusze z 3 do 4%, ale te wszystkie zastrzeżenia, które organizacje pacjentów, a przynajmniej moja organizacja zgłaszała, te 4 pytania, które myśmy postawili… Uzyskaliśmy odpowiedź taką: nie przewidujemy zmian w tym zakresie. Dla mnie jest zrozumiałe, że będziemy na ten temat dalej rozmawiać. Tak? Te zmiany… No, ja myślę, że kolejna nowelizacja niestety będzie, i to szybko, bo nie wszystko zostało w ramach propozycji tej nowelizacji załatwione.</u>
+ <u xml:id="u-24.3" who="#RzecznikStowarzyszenianaRzeczWalkizChorobamiNowotworowymiSanitasAleksandraRudnicka">A jeśli chodzi o diagnostykę… Ja muszę się tutaj szczypać, bo ja bym mogła mówić godzinami o diagnostyce genetycznej, to jest mój konik. Na moim vlogu Oli-onko – zapraszam państwa – są rozmowy z ekspertami. Jest rozmowa z panem drem Tysarowskim, który siedzi obok mnie, jest rozmowa z Olą Wilk. Myślę, że to jest wiedza w pigułce na temat genetyki. Genetyka i badania prognostyczne, np. w rodzinach, które dziedziczą rodzinnie pewne mutacje w genach… Wiemy to, znamy historie kobiet z BRCA1. Ta diagnostyka genetyczna, o czym mówiła Dorota, może być wdrażana na różnym etapie, nawet już w trakcie choroby. W tej chwili w Anglii jest diagnozowanych aż 30% pacjentów z chorobami rzadkimi. Leczenie, jeśli chodzi o leki celowane i immunoterapię, jest niemożliwe bez wykonania tych badań. To jest po prostu… My mamy te leki, ale diagnostyka niestety leży i te leki nie są podawane pacjentom – oni dostają zamiast tych leków chemioterapię. To jest diagnostyka? Następna rzecz to jest monitorowanie. W momencie, kiedy lek przestaje działać, monitorujemy pacjenta i zmieniamy leczenie, podajemy mu następny lek, który mu pomaga. Ten zakres jest bardzo szeroki.</u>
+ <u xml:id="u-24.4" who="#RzecznikStowarzyszenianaRzeczWalkizChorobamiNowotworowymiSanitasAleksandraRudnicka">Pytanie, w jakiej jesteśmy sytuacji, na jakim etapie. Jesteśmy w połowie drogi. Mamy finansowane badania genetyczne, powiedziałabym, w takich panelach, na średnim poziomie finasowania… Bo mamy finansowane badania za 2,5 tysiąca. Problem jest taki, że szpitale sobie nie radzą z tym. Bywa tak, że fakt, iż to są badania rozliczane w ryczałcie, jest wykorzystywany przez szpitale tak, że badają pacjenta, np. w raku płuca, stopniowo, to znaczy nie od razu cały panel robią, tylko najpierw jedno badanie. I jak trafią w mutację, to bardzo dobrze, bo zostaną im pieniądze i przekażą je np. na płace. Tutaj powinny być dokonane jakieś zmiany w stronę obligatoryjnego stosowania takich paneli jednoczasowo. Nie chodzi o to, żebyśmy wszystkich pacjentów onkologicznych czy kardiologicznych badali pełnym profilem genomu. Nie, nie o to chodzi, żeby wykonać pełne badanie, które w Polsce jest wycenione na ok. 8 tysięcy. My musimy dokonać selekcji potrzeb pacjentów – to jest zadanie, przed którym stoimy. Ja nie wiem, czy… Ja jestem w rozterce, bo z jednej strony bym chciała, żebyśmy już w tej chwili mogli powiedzieć, że te badania diagnostyczne powinny być szeroko stosowane także u dorosłych, a z drugiej strony nie chodzi o to, żeby te pieniądze wydać po to, żeby one zostały wydane. Tu trzeba opracować, dla kogo to powinno być, kto powinien dostać te badania pełnogenomowe i kto powinien mieć badanie w jakimś węższym zakresie, w mniejszych panelach. My mamy to rozwiązane na etapie nie praktycznym, tylko doświadczalnym. Mamy placówki, nie dużo, które mają sprzęt, mamy specjalistów. Te badania mają swoją ogromną specyfikę. To nie jest badanie morfologiczne, które wykonamy z godziny na godzinę czy z dnia na dzień. Te badania trwają kilka dni. To nie jest zwykłe laboratorium, w którym patrzymy przez szkiełko i przez mikroskop. Do tego są potrzebne superkomputery, są potrzebni bioinformatycy. To wszystko naprawdę wymaga przemyślenia. Tak więc z jednej strony ja bym chciała, żeby to było tu wpisane, ale z drugiej strony się boję, że jeśli tego nie przemyślimy i nie opracujemy dobrze, no to pieniądze będą wydane nie tak. To jest moje zdanie, konsultowałam się z innymi pacjentami. To, co już jest, a jest finansowanie na poziomie 2,5 tysiąca na różne panele… Powinniśmy dopilnować – i to jest zadanie NFZ – żeby te pieniądze były dobrze wydatkowane. To powinno być jakimś rozporządzeniem uregulowane. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-25">
+ <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-25.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ja się z panią zgadzam, tak. Jeżeli idziemy tym tokiem myślenia, o którym pani mówi, a przede wszystkim bierzemy pod uwagę efektywność wydawanych środków na te badania… Skoro robimy tego typu nowelizację, to stwórzmy te wszystkie zasady, określmy, do kogo i co jest kierowane, jak cały ten proces ma wyglądać. Wtedy będziemy mogli powiedzieć, że otwieramy diagnostykę, otwieramy monitorowanie, ale z pewnymi zasadami. Ta sztywna bariera wieku – do osiemnastego roku życia, chodzi o dzieci do osiemnastego roku życia – nie jest przekonująca. Osoby, które praktykują w tym, przekazują informacje, że bardzo często… A co zrobić z człowiekiem, który ma 18,5 roku? Przecież to jest życiowy dramat. Nie można sobie tego tak na sztywno zapisać, bo oto my chcemy, żeby do osiemnastego roku życia… My musimy iść linią kliniczną, medyczną. I o tym mówimy, o niczym więcej.</u>
+ <u xml:id="u-25.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Są jeszcze 3 zgłoszenia. I pomału będziemy zamykać dyskusję.</u>
+ <u xml:id="u-25.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę bardzo, po kolei.</u>
+ <u xml:id="u-25.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pani prezes Rej.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-26">
+ <u xml:id="u-26.0" who="#PrezesZarzaduIzbyGospodarczejFarmacjaPolskaIrenaRej">Dziękuję bardzo, Pani Przewodnicząca, za możliwość zabrania głosu.</u>
+ <u xml:id="u-26.1" who="#PrezesZarzaduIzbyGospodarczejFarmacjaPolskaIrenaRej">Ja pozwoliłam sobie przekazać na ręce pani przewodniczącej 3 propozycje poprawek. One zostały przez nas przemyślane i myślę, że wpisują się w ideę Funduszu Medycznego, ale nieco korygują zasady i formę wprowadzenia go.</u>
+ <u xml:id="u-26.2" who="#PrezesZarzaduIzbyGospodarczejFarmacjaPolskaIrenaRej">Jednocześnie dołączając do chóru osób, które mówią o diagnostyce… Po prostu nie sposób nie mówić o diagnostyce. My wchodzimy w sytuację, która nigdy nie powinna mieć miejsca – zaczynamy leczenie na ślepo. Nie może być tak, że przy stosowaniu leków, które wymagają celowanego podawania – do konkretnej zmiany genomowej dobiera się przecież konkretny lek – my po prostu nie robimy badań. My w tej chwili mamy… Ja podam jako przykład raka płuc, bo zrobiliśmy dosyć duże opracowanie HTA na ten temat. Chcę powiedzieć, że policzyliśmy koszty. To nie jest tak… Na poprzednim spotkaniu był taki głos chyba ze strony kancelarii prezydenta, że nie mamy policzonych kosztów, w związku z czym nie wiadomo, czy nas stać na tego typu zabiegi. Nas interesuje dosyć wąski wycinek, a mianowicie pacjenci zdiagnozowani, tacy, którzy mają raka, którzy mają chorobę zdiagnozowaną. Pytanie: jaki lek im podać? Bo w przypadku tej samej choroby nie ma jednego leku, one są dobierane indywidualnie – w zależności od zmian genomowych. Wskaźnik przeżycia w przypadku raka płuc wynosi tylko 14%, ze względu na późne rozpoznanie. Tak że naprawdę warto się bić o te badania, bo to są liczby, które porażają, krótko mówiąc.</u>
+ <u xml:id="u-26.3" who="#PrezesZarzaduIzbyGospodarczejFarmacjaPolskaIrenaRej">Diagnostyka molekularna jest wykonywana u zaledwie 10% pacjentów. Pacjenci, tak jak mówią tutaj koleżanki, dostają jeden lek, potem obserwujemy i jak lek nie działa, to dajemy drugi lek. To jest, po pierwsze, zabieranie pacjentowi nadziei na to, że on będzie wyleczony. Po drugie, utrata zaufania pacjenta do lekarzy – on sądzi, że go źle leczą, chociaż nie z tego powodu tak jest. I trzecia rzecz, tracimy pieniądze, które były na tego pacjenta wcześniej przeznaczone. Jest się o co bić, naprawdę warto na ten temat mówić. Chcę też powiedzieć, że średni czas diagnozy raka płuca to jest 10 tygodni. Ale pomiędzy diagnozą a leczeniem mamy średnio 52 dni, co daje w sumie prawie 4 miesiące, w trakcie których czekamy na leczenie czy opóźniamy to leczenie. Czasami te 4 miesiące decydują o tym, czy pacjent przeżyje, czy nie. Dlatego jeszcze raz gorąca prośba do kancelarii prezydenta, żebyście państwo po prostu przemyśleli tę sprawę – my jesteśmy gotowi dostarczyć dane dotyczące kosztów, jakie będą ponoszone z tego tytułu – i pomyśleli o tym, że ustawa może poczekać, a pacjent, który jest chory, czekać nie może. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-27">
+ <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-27.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę bardzo. I proszę się przedstawić.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-28">
+ <u xml:id="u-28.0" who="#CzlonekZarzaduFundacjiPolskaKoalicjaPacjentowOnkologicznychJanSalamonik">Jan Salamonik, Polska Koalicja Pacjentów Onkologicznych.</u>
+ <u xml:id="u-28.1" who="#CzlonekZarzaduFundacjiPolskaKoalicjaPacjentowOnkologicznychJanSalamonik">Ja chciałbym króciutko przedstawić stanowisko koalicji w temacie, który jest tutaj omawiany. Mając na względzie możliwość jak najlepszej opieki nad pacjentem, stoimy na stanowisku, iż brak możliwości zastosowania diagnostyki genomowej, po pierwsze, wydłuża czas precyzyjnego rozpoznania choroby, po drugie, często uniemożliwia włączenie u chorego terapii celowanej. To tak pokrótce. Aktualnie, w tej chwili zwykłe podawanie chemii, chemii tej standardowej, bez diagnostyki genetycznej, przykładowo przedoperacyjnej, często bywa bezskuteczne, czego sam byłem świadkiem, leżąc miesiąc w szpitalu. I uniemożliwia czasami przeprowadzenie operacji, a to z tego względu, że… No, jest to szczególnie groźne w przypadku granicznym, kiedy chemioterapia podawana jest, powiedzmy, przez 4 cykle przez 2 miesiące, później miesiąc czy 3 tygodnie odpoczynku i operacja… I później się okazuje, że… Ja byłem świadkiem takiej sytuacji. Przychodzi doktor, chirurg, który operował, i mówi pacjentowi: mam dla pana dobrą wiadomość – chemioterapia zadziałała. A potem przychodzi do niego drugi lekarz: mam dla pana złą wiadomość, chemioterapia nie zadziałała, zrobiliśmy, co mogliśmy. To dlatego, że opóźnienie… Być może gdyby ten człowiek był operowany te 3 miesiące wcześniej, bez tej chemioterapii nieskutecznie podanej, w próżnię, miałby większe szanse na wyleczenie. Dlatego apelujemy o pochylenie się nad rozszerzeniem refundacji badań genomowych i objęcie nimi także dorosłych pacjentów. Nasze stanowisko zostało wyrażone w skierowanym do państwa piśmie z 21 października 2022 r., sygnowanym przez prezes Fundacji „Polska Koalicja Pacjentów Onkologicznych”, panią Krystynę Wechmann. To wszystko, co chciałem powiedzieć. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-29">
+ <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-29.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Jeszcze pan, proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-30">
+ <u xml:id="u-30.0" who="#KierownikPracowniDiagnostykiGenetycznejiMolekularnejNowotworowwNarodowymInstytucieOnkologiiimMariiSklodowskiejCuriePanstwowymInstytucieBadawczymAndrzejTysarowski">Dzień dobry państwu.</u>
+ <u xml:id="u-30.1" who="#KierownikPracowniDiagnostykiGenetycznejiMolekularnejNowotworowwNarodowymInstytucieOnkologiiimMariiSklodowskiejCuriePanstwowymInstytucieBadawczymAndrzejTysarowski">Nazywam się Tysarowski Andrzej, reprezentuję Narodowy Instytut Onkologii i Polskie Towarzystwo Onkologii w zakresie badań genetycznych.</u>
+ <u xml:id="u-30.2" who="#KierownikPracowniDiagnostykiGenetycznejiMolekularnejNowotworowwNarodowymInstytucieOnkologiiimMariiSklodowskiejCuriePanstwowymInstytucieBadawczymAndrzejTysarowski">Proszę państwa, na co dzień prowadzę laboratorium genetyczne w Narodowym Instytucie Onkologii i chciałbym się ustosunkować głównie do potrzeby wykonywania badań wielkoskalowych, nazwijmy je, u pacjentów onkologicznych, oczywiście wyselekcjonowanych pacjentów onkologicznych. Bo tak jak tutaj było podkreślane, to badanie nie ma dotyczyć wszystkich pacjentów, tylko zawężone niedużej populacji chorych. To rzeczywiście jest zaledwie kilka procent, to jest góra kilka tysięcy badań rocznie. I to byłoby wykonywane u pacjentów, którzy mają chorobę onkologiczną zaawansowaną. Oni nie mają czasu na czekanie, na takie rozdrabnianie się na pojedyncze testy, na wykonywanie prostej diagnostyki genetycznej, jaka jest dostępna u nas w ramach NFZ. To dotyczyłoby zawężonej populacji pacjentów np. z rakiem płuca. Zakres badań genetycznych, tych wyspecjalizowanych badań genetycznych z tkanki nowotworowej… To jest wyjątkowo potrzebne, ponieważ tu jest dostępne najwięcej terapii onkologicznych. Co więcej, u tych pacjentów utrudniony jest dostęp do materiału histologicznego, tkankowego, tak więc takie badanie wielkoskalowe pozwala na jednoczasowe wykonanie dużej puli markerów genetycznych w jednym badaniu. Tego na chwilę obecną zrobić się nie da. Co ważne, bardzo rzadkie nowotwory, takie jak np. mięsaki tkanek miękkich… To jest góra kilkaset pacjentów rocznie. W ich przypadku taka diagnostyka jednoczasowa pozwoli na właściwe zdiagnozowanie chorego, postawienie końcowego rozpoznania, a także dostęp do terapii – w jednym badaniu.</u>
+ <u xml:id="u-30.3" who="#KierownikPracowniDiagnostykiGenetycznejiMolekularnejNowotworowwNarodowymInstytucieOnkologiiimMariiSklodowskiejCuriePanstwowymInstytucieBadawczymAndrzejTysarowski">Należy zwrócić uwagę także na pacjentki z rakiem jajnika. Od listopada w przypadku raka jajnika jest dostępny program lekowy, który, paradoksalnie, umożliwia leczenie celowane inhibitorami PARP, jeżeli zostanie wykonane badanie genetyczne, takie szerokie badanie genetyczne, tzw. sygnatura genowa HRD. Ale sam program lekowy nie przewiduje finansowania tego badania, czyli dostęp jest, jeżeli badanie jest wykonane, ale nie jest ono refundowane. A to badanie to jest właśnie badanie wielkoskalowe, zaawansowane, o koszcie ok. 8 tysięcy. Podkreślam, ważne jest głównie udzielenie dostępu w pewnych określonych, w sumie rzadkich, sytuacjach. To może być dostęp określany przez konsylia lekarskie składające się z klinicysty, patomorfologa i genetyka klinicznego czy też genetyka laboratoryjnego. Ale po prostu chodzi o to, żeby tej wąskiej grupie pacjentów umożliwić ten dostęp, ponieważ to jest kluczowe dla terapii klinicznej, dla tego postępowania diagnostyczno-terapeutycznego. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-31">
+ <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-31.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Za chwilę oddam głos pani minister, panu ministrowi.</u>
+ <u xml:id="u-31.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ja tylko odniosę się do wypowiedzi pani prezes Rej. Tak, te propozycje poprawek do nas wpłynęły, bardzo szczegółowo się z nimi zapoznawaliśmy. To jest przede wszystkim… One dotyczą procedury tworzenia wykazów technologii lekowych, w tym głównie innowacyjnych. Bo jest taki bardzo ciekawy, kuriozalny wręcz zapis odnoszący się do finansowania i obowiązku obarczenia finansowaniem terapii do końca życia pacjenta, ale w momencie gdy dany lek wypada z listy refundacyjnej, to wtedy robi się duży problem. Niestety, ponieważ my w komisji, w Senacie, staramy się, aby nasza droga legislacyjna w przypadku każdej ustawy była absolutnie zgodna z prawem, i to jest to, co nam zawsze przyświecało, to po wcześniejszej konsultacji i po rozmowie z panem mecenasem muszę powiedzieć, że nie będziemy mogli przyjąć takich poprawek ze względu na to, że one wykraczałyby poza zakres przedmiotowej ustawy. Ale jesteśmy otwarci na to, żeby rozpocząć jakąś szybką ścieżkę i na ten temat rozmawiać, z tym że już w innym kontekście. Tak że co do tego, to takich poprawek komisja niestety, przynajmniej w tym momencie, nie będzie mogła przyjąć.</u>
+ <u xml:id="u-31.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę bardzo, kto z państwa będzie odpowiadał w tej chwili na te podstawowe, bardzo szczegółowe pytania? Pan minister czy pani minister? Bardzo proszę odnieść się do kwestii wydatków i tego, ile pieniędzy zostało wydatkowanych. Chciałabym również, żebyście państwo odpowiedzieli, jak ma się realizacja tej nowelizacji do przyszłości Funduszu Medycznego, do realizacji Planu dla Chorób Rzadkich – bo przecież taki Plan dla Chorób Rzadkich również został przyjęty. I kwestia HPV: jakie środki, kiedy, dla kogo? Subfundusz profilaktyki – oczywiście tu też pytanie: jakie będą działania i od kiedy zacznie działać? No i kwestia wydatków na inwestycje, które podobno się rozpoczęły. Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-32">
+ <u xml:id="u-32.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Dziękuję, Pani Przewodnicząca.</u>
+ <u xml:id="u-32.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Dziękuję za wszystkie wypowiedzi i pytania, które tutaj padły, oraz komentarze.</u>
+ <u xml:id="u-32.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Po pierwsze, chciałbym przeprosić panią senator. Sprawdziliśmy to, rzeczywiście nie została udzielona odpowiedź na piśmie. Biję się tutaj w pierś jako reprezentant Ministerstwa Zdrowia. Oczywiście ta odpowiedź zostanie udzielona niezwłocznie.</u>
+ <u xml:id="u-32.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Jeśli chodzi o kolejne elementy, to pani przewodnicząca była łaskawa tutaj użyć takiego zwrotu: Fundusz Medyczny był martwy przez 2 lata i ta ustawa była martwa przez 2 lata. No, pozwolę sobie nie zgodzić się z tym zwrotem, z tego względu, że 20 tysięcy pacjentów skorzystało jednak z tego mechanizmu, została również wydatkowana kwota rzędu 1,4 miliarda zł w ciągu funkcjonowania tego funduszu. A więc nie był on martwy. Tutaj jakby liczby mówią same za siebie w tej kwestii, więc nie można mówić, że mieliśmy tutaj jakąś stagnację. Oczywiście w pewien sposób ona wynikała z kwestii pandemicznych i dostosowywania tego mechanizmu, stąd również ta nowelizacja, która dotyczy naszych przemyśleń…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-33">
+ <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze, przepraszam bardzo. Proszę już nie mówić o tej pandemii, bo pandemię mamy w dalszym ciągu. I w momencie kiedy uchwalaliśmy tę ustawę, również była pandemia, czyli państwo też byliście świadomi tego, że wprowadzacie ustawę w momencie pandemii. A więc dla mnie pandemia nie jest argumentem.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-34">
+ <u xml:id="u-34.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Rozumiem, że dla pani przewodniczącej nie jest. Dla nas jednak jest, również jeśli patrzeć z perspektywy stricte operacyjnej, funkcjonowania Funduszu Medycznego oraz zmiennych i terminów, które pojawiały się w bardzo, bym powiedział, dynamiczny sposób – myślę, że wszyscy mieliśmy okazję obserwować to przez 2 lata pandemii.</u>
+ <u xml:id="u-34.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Dobrze, idę dalej i odpowiadam na pytania.</u>
+ <u xml:id="u-34.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Była prośba o doprecyzowanie w kwestii poprawki, którą zgłosiła tutaj pani senator. Dziękuję za zgłoszenie tej poprawki, ona była oczywiście uzgodniona między Ministerstwem Zdrowia a kancelarią pana prezydenta. Zmiana wynika tu z czysto technicznego ujęcia związanego z 2 aspektami. Mianowicie chodzi o kwestie związane z lekami, bo pomimo że szczepionki są elementem profilaktyki, to kwestie lekowe dotyczą STI, subfunduszu terapeutyczno-innowacyjnego, a tam mamy zawarte również kwestie lekowe. To jest kwestia z tym związana. Również zaważył na tym aspekt taki, że ta kwestia, ten artykuł ma być przypisany do subfunduszu terapeutyczno-innowacyjnego, a nie do subfunduszu rozwoju profilaktyki, w związku z szacowaną wielkością alokacji środków przeznaczoną na subfundusz terapeutyczno-innowacyjny, która jest znacząco większa względem subfunduszu rozwoju profilaktyki.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-35">
+ <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze, przepraszam, dopytam w tej kwestii, bo chcę wiedzieć to dokładnie w kontekście tej poprawki. Rozumiem, że chodzi tutaj o to, żeby była możliwość zakupu szczepionek i dlatego musi być ten subfundusz. Tak? Czy w takim razie w subfunduszu profilaktycznym będą tylko programy?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-36">
+ <u xml:id="u-36.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">I wskaźniki korygujące.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-37">
+ <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ale tylko? Żadnego innego zakupu, żadnych szczepionek, żadnych leków? Tak?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-38">
+ <u xml:id="u-38.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Na ten moment tak, dlatego że…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-39">
+ <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Co to znaczy „na ten moment”?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-40">
+ <u xml:id="u-40.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">To znaczy, że, jak już tutaj padło – przepraszam, Pani Przewodnicząca – kolejne nowelizacje będą prawdopodobnie przygotowywane, więc mówię: na ten moment. Bo debatujemy nad takim projektem…</u>
+ <u xml:id="u-40.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">A, no właśnie.</u>
+ <u xml:id="u-40.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">…nad jakim debatujemy.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-41">
+ <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Czyli już z góry państwo zakładacie, że będziemy to nowelizować. Tak?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-42">
+ <u xml:id="u-42.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Nie zakładamy, ale…</u>
+ <u xml:id="u-42.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">No tak, no…</u>
+ <u xml:id="u-42.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Nie zakładamy, że w tym zakresie. Ale oczywiście dopuszczamy taką możliwość w przyszłości i wydaje mi się, że nie ma nic złego w tym, że dopuszczamy możliwość nowelizacji, jeśli pojawią się takie potrzeby.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-43">
+ <u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">A otwieramy furtkę tylko w sprawie HPV czy w ogóle dla szerszej gamy szczepień?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-44">
+ <u xml:id="u-44.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Chodzi o zalecane, tak.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-45">
+ <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Wszystkie zalecane – tak? A obowiązkowe? Co z obowiązkowymi? Nie przejdą przez przypadek tutaj do funduszu?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-46">
+ <u xml:id="u-46.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Nie.</u>
+ <u xml:id="u-46.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Nie?</u>
+ <u xml:id="u-46.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Nie, nie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-47">
+ <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">No bo tak będą wędrować teraz…</u>
+ <u xml:id="u-47.1" who="#Gloszsali">Zalecane. Wyraźnie użyte słowo „zalecane”.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-48">
+ <u xml:id="u-48.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Nic mi, Pani Przewodnicząca, nie wiadomo o tym.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-49">
+ <u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Chcę się upewnić. Chcę się upewnić. Dobrze.</u>
+ <u xml:id="u-49.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Bardzo proszę dalej.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-50">
+ <u xml:id="u-50.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-50.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Było pytanie dotyczące tego – właśnie, skoro już jesteśmy przy HPV – jakie roczniki będą wyszczepiane i jaka to będzie alokacja kwotowa. Mówimy o 2 rocznikach płci żeńskiej, czyli dziewczynkach w wieku 13–14 lat, od tego zaczynamy. A jeśli chodzi o kwestie kwotowe, to przepraszam, ale nie mogę udzielić takiej informacji ze względu na wciąż trwające negocjację z producentami tych preparatów.</u>
+ <u xml:id="u-50.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">A jaka szczepionka?</u>
+ <u xml:id="u-50.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">No, tego właśnie nie możemy ujawnić, Pani Przewodnicząca, dlatego że producenci mają różne walentności tych szczepionek.</u>
+ <u xml:id="u-50.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Dalej, jeśli mogę, pytanie… Chyba tym razem ja zadam pytanie pani przewodniczącej, bo była też wspominana… Tutaj pod koniec z pani ust padło coś takiego, że komisja senacka działa absolutnie zgodnie z prawem – to podobnie jak Ministerstwo Zdrowia. Dlatego też nie do końca rozumiem to, co pani przewodnicząca chciała powiedzieć, zwracając się do nas z takim sformułowaniem, że w kwestiach związanych z ogłaszaniem wyników naboru na subfundusz infrastruktury strategicznej w ramach szpitali onkologicznych była jakaś niezgodność z prawem. Ja tutaj stanowczo chciałbym zaprotestować i dopytać panią przewodniczącą, w jakim zakresie tutaj pani jakąkolwiek nieścisłość związaną z prawem widzi.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-51">
+ <u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">To ja wyjaśnię. Kilka razy widziałam obrazek z rozdysponowywania środków na inwestycje, przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia przyjeżdżali do poszczególnych placówek, rozdysponowując kwotę 3 miliardów zł. Ta niezgodność z prawem jest taka, że subfundusz inwestycyjny, przynajmniej do dzisiaj, ma wysokość 100 milionów. A więc na jakiej podstawie na tych planszach pojawiały się takie kwoty? To tyle.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-52">
+ <u xml:id="u-52.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">No to ja już odpowiadam i wydaje mi się, że warto tutaj to doprecyzować. Mianowicie na planszach, które informowały potencjalnych beneficjentów, którzy zakwalifikowali się do tego konkursu, widniała kwota alokacji. Mówimy o propozycjach projektów strategicznych, dla których będzie możliwe otworzenie programów wieloletnich, inwestycyjnych. Tam nie było mowy o tym, że te środki zostały już zredystrybuowane.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-53">
+ <u xml:id="u-53.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze, była mowa o PR. Koniec, kropka.</u>
+ <u xml:id="u-53.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Prosimy dalej, odpowiedź.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-54">
+ <u xml:id="u-54.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Dobrze.</u>
+ <u xml:id="u-54.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Jeśli chodzi o kwestie związane z diagnostyką u osób powyżej osiemnastego roku życia, to wiem, że pan przewodniczący… Przepraszam, pani minister najpierw chciałaby jeszcze zabrać głos w tym zakresie, na pewno również pan przewodniczący Rady Funduszu Medycznego chciałby głos w tym aspekcie zabrać.</u>
+ <u xml:id="u-54.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Jeśli chodzi o kwestie związane z innowacjami – pani senator, pani przewodnicząca też pytała o ten wątek – to nie było dotychczas takiego źródła umożliwiającego finansowanie kwestii innowacyjnych, rozumianych właśnie jako sprzęt, jako IT. A innowacyjne wsparcie dla pacjentów jest czymś, co zwłaszcza po okresie pandemii i w czasie de facto odbudowy zdrowia Polaków po tym trudnym okresie jest jednym z najbardziej istotnych elementów, na których powinniśmy się skupiać. Z tego powodu również zapis tego dotyczący znalazł się w proponowanej nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-55">
+ <u xml:id="u-55.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Były jeszcze, Panie Ministrze, pytania o to, jakie środki na przyszły rok są zagwarantowane na HPV, w jakiej wysokości. Rozumiem, że na to też pan nie może odpowiedzieć</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-56">
+ <u xml:id="u-56.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Nie mogę, tak, nie mogę udzielić takiej informacji.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-57">
+ <u xml:id="u-57.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Wszystko jest tajemnicą.</u>
+ <u xml:id="u-57.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I subfundusz profilaktyki. Jakie działania i jakie środki?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-58">
+ <u xml:id="u-58.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Jeśli chodzi o subfundusz profilaktyki i konkurs, który jeszcze będzie w tym roku ogłoszony, to również w tej kwestii nie chciałbym wychodzić przed szereg, dlatego że jest to prerogatywa pana prezydenta, żeby ten element ogłosić i powiedzieć, w jakim obszarze ta profilaktyka będzie.</u>
+ <u xml:id="u-58.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Jeśli chodzi o alokację, to momencik, ja sprawdzę tylko… Okej, dobrze. Przepraszam, tutaj pani dyrektor mi podpowiedziała, że rzeczywiście na ten moment nie jesteśmy jeszcze w stanie określić, jaka to będzie alokacja, z tego względu, że to wynika ze specyfiki konkursu i wielkości populacji, która zostanie objęta tym programem profilaktycznym. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-59">
+ <u xml:id="u-59.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Rozumiem, że pani minister jeszcze chciałaby coś powiedzieć, dodać.</u>
+ <u xml:id="u-59.1" who="#Gloszsali">Jeszcze ja…</u>
+ <u xml:id="u-59.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Za chwileczkę.</u>
+ <u xml:id="u-59.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pani Minister, proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-60">
+ <u xml:id="u-60.0" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezydentaRPMalgorzataPaprocka">Pani Przewodnicząca! Wysoka Komisjo!</u>
+ <u xml:id="u-60.1" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezydentaRPMalgorzataPaprocka">Jeszcze raz chciałabym się odnieść do kwestii dzisiejszego stanu prawnego i tego, nad czym Wysoka Komisja w tej chwili pracuje, oraz przyszłych założeń. W wypowiedziach ze strony społecznej padały argumenty, które są dokładnie zbieżne ze stanowiskiem Kancelarii Prezydenta, ponieważ Kancelaria Prezydenta absolutnie stoi na stanowisku, że będzie w przyszłości możliwość poszerzenia finansowania badań genetycznych i w tym względzie będzie konieczna zmiana ustawy o Funduszu Medycznym. Ale również środowiska pacjenckie wskazują – i za to jestem bardzo zobowiązana – że jest konieczność, cytuję, wskazania zawężonych kryteriów. Na ten moment, szczególnie na tym etapie procedowania nad ustawą, nie jest możliwe wskazanie tych kryteriów, które byłyby podstawą do wydatkowania środków. To wymaga opracowania merytorycznego przez ekspertów związanych z badaniami nad tymi chorobami rzadkimi, ale również z terapiami i badaniami genetycznymi.</u>
+ <u xml:id="u-60.2" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezydentaRPMalgorzataPaprocka">Warto jeszcze jedno w tym miejscu wskazać. Dzisiejsza ustawa o Funduszu Medycznym w art. 3 wskazuje cele funduszu i tam jest jasno wskazane, że jednym z głównych celów funduszu jest zapewnienie dodatkowych źródeł finansowania świadczeń opieki zdrowotnej udzielanym osobom do ukończenia osiemnastego roku życia. A więc poruszamy się w ramach już dzisiaj wytyczonych obowiązującymi przepisami. Ale, jak mówię, nie ma sprzeciwu ze strony kancelarii i my – tutaj zwracam się w stronę pani prof. Chybickiej – absolutnie dostrzegamy potrzebę rozszerzenia tych badań, jednak do wydatkowania tak znacznych kwot jest potrzebne dokładne opracowanie tej sprawy od strony merytorycznej. Zresztą pani przewodnicząca w pewnym momencie też się do tego odwoływała. Muszą być wskazane kryteria. Żadnego państwa na świecie nie stać na to, żeby przeprowadzać…</u>
+ <u xml:id="u-60.3" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-60.4" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezydentaRPMalgorzataPaprocka">Tak, tak, tak, to jest dokładnie tak. Nie ma zasadności do wydawania środków. Jeśli jest taka potrzeba, to diagnozujemy ją i widzimy taką potrzebę, ale należy to powiązać z kryteriami merytorycznymi. I do takiej pracy, jak myślę, i rada funduszu, i Ministerstwo Zdrowia… I jeśli tylko Kancelaria Prezydenta będzie tutaj w stanie pomóc, to oczywiście też do takiej pomocy się zobowiązuję.</u>
+ <u xml:id="u-60.5" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezydentaRPMalgorzataPaprocka">Jeszcze pozwoliłabym sobie tylko oddać głos panu…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-61">
+ <u xml:id="u-61.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pani Minister, ja również zgadzałam się z panią, że trzeba opracować kryteria, tylko trzeba było je opracować na dzisiaj, w trakcie tej nowelizacji, i byłoby po problemie. A tak to sztucznie rozdzielamy te osoby, tak że jest do osiemnastego roku życia i koniec, kropka. No, z medycznego punktu widzenia to jest po prostu kompletnie nie do przyjęcia. I to o to tu chodzi. A co do kryteriów, to wszyscy się zgadzamy. To po pierwsze.</u>
+ <u xml:id="u-61.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">A po drugie…</u>
+ <u xml:id="u-61.2" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-61.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">No, bardzo proszę, jeszcze pan profesor chciałby zabrać głos. Proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-62">
+ <u xml:id="u-62.0" who="#PrzewodniczacyRadydosprawOchronyZdrowiawNarodowejRadzieRozwojuprzyPrezydencieRPPiotrCzauderna">Cieszy mnie, że co do czegoś się tutaj zgadzamy.</u>
+ <u xml:id="u-62.1" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-62.2" who="#PrzewodniczacyRadydosprawOchronyZdrowiawNarodowejRadzieRozwojuprzyPrezydencieRPPiotrCzauderna">No to znakomicie. My jako rada funduszu – ale mogę to powiedzieć również jako przedstawiciel Kancelarii Prezydenta – absolutnie nie jesteśmy przeciwni, jak to już wielokrotnie padało, finansowaniu świadczeń genetycznych u osób powyżej osiemnastego roku życia. Po prostu chcemy to dobrze przygotować. Jeżeli państwo sobie przypomną moje wypowiedzi z połowy roku, to będzie jasne, że ja od początku mówiłem, iż plan…</u>
+ <u xml:id="u-62.3" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-62.4" who="#PrzewodniczacyRadydosprawOchronyZdrowiawNarodowejRadzieRozwojuprzyPrezydencieRPPiotrCzauderna">Nie, od połowy roku, przepraszam. Nie, nie… Ale proszę pozwolić…</u>
+ <u xml:id="u-62.5" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-62.6" who="#PrzewodniczacyRadydosprawOchronyZdrowiawNarodowejRadzieRozwojuprzyPrezydencieRPPiotrCzauderna">Ale proszę pozwolić mi skończyć. Ja od początku mówiłem, że planujemy szybką nowelizację, żeby usprawnić to, z czym jest największy kłopot, bo rosną wydatki np. na leczenie w ramach TLI w związku z włączeniem tam nowych leków, takich jak Zolgensma, ponieważ rosną także wydatki na leczenie bezlimitowe dzieci i młodzieży. W związku z tym chcieliśmy jak najszybciej wdrożyć szczepienia przeciw HPV. To wszystko wymagało stosunkowo prostej nowelizacji, dużo prostszej niż nowelizacja, która niejako musi się pochylić nad dwiema sprawami. Jedną są właśnie badania genetyczne i ustalenie wskazań dotyczących osób dorosłych w przypadku chorób rzadkich i chorób nowotworowych, a druga sprawa to cały ratunkowy tryb dostępu do technologii lekowych, bo też już widać, że tam również zaczynają się pojawiać pewne problemy. Moim zdaniem nie ma nic złego w tym, że nowelizuje się akty prawne. No, w życiu pewne rzeczy wychodzą z czasem i okazuje się, że mechanizmy, które zostały założone wcześniej, albo się sprawdzają, albo się nie sprawdzają. Trochę jest tak też z RDTL. Widać już dzisiaj, że bywa to niekiedy ścieżka do obchodzenia standardowego mechanizmu refundacji przez podmioty odpowiedzialne, zwłaszcza że tam nie ma żadnego mechanizmu negocjacji cenowych i lek jest kupowany po cenach absolutnie wolnorynkowych. A więc pewne problemy są, to wymaga pogłębionej analizy, rada funduszu już się tymi tematami zajęła. Ale ja mogę też powiedzieć, że chcemy posłuchać również głosu organizacji pacjentów i już dziś byśmy chcieli zaprosić państwa na 6 grudnia.</u>
+ <u xml:id="u-62.7" who="#PrzewodniczacyRadydosprawOchronyZdrowiawNarodowejRadzieRozwojuprzyPrezydencieRPPiotrCzauderna">Ale chciałbym powiedzieć jeszcze jedno, mianowicie: dlaczego jest kłopot z badaniami genetycznymi? Otóż także dlatego, że one mają największy sens wtedy – i to obie panie profesor z pewnością wiedzą – gdy mamy do czynienia z tzw. targetowalnymi celami, czyli jeżeli mamy leki na to, co znajdziemy. A to często nie jest prawdą, często leków nie mamy. I jeżeli są…</u>
+ <u xml:id="u-62.8" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-62.9" who="#SenatorAlicjaChybicka">Zmarło 19-letnie dziecko – przepraszam, że ja bez udzielenia głosu – dlatego że wy będziecie nowelizować tę ustawę.</u>
+ <u xml:id="u-62.10" who="#PrzewodniczacyRadydosprawOchronyZdrowiawNarodowejRadzieRozwojuprzyPrezydencieRPPiotrCzauderna">Dobrze. To proszę pozwolić, że ja przeczytam fragment maila, który dostałem od pani prof. Latos-Bieleńskiej dzisiaj, przed posiedzeniem komisji, a który dotyczy właśnie finansowania badań genetycznych. Pani profesor jest konsultantem krajowym do spraw genetyki klinicznej. I pisze tak: „W badaniach genetycznych, które są w koszyku, nie ma różnic w dostępie dla dzieci czy dorosłych. Te badania, które wejdą do koszyka – czyli właśnie te kompleksowe czy wielkoskalowe badania genetyczne – będą refundowane także dla dorosłych z chorobami rzadkimi, tyle że badania dla dzieci będą finalnie obciążały Fundusz Medyczny, a dla dorosłych NFZ. Ale nie ograniczy to dostępu”. No, nie jest tak, że fundusz jest jedynym mechanizmem finansowania ochrony zdrowia ze środków publicznych – prawda? To jest dodatkowy mechanizm, a więc trudno tutaj godzić się z tym zarzutem niekonstytucyjności.</u>
+ <u xml:id="u-62.11" who="#PrzewodniczacyRadydosprawOchronyZdrowiawNarodowejRadzieRozwojuprzyPrezydencieRPPiotrCzauderna">I jeszcze ostatnia sprawa, o której chcę powiedzieć. Padło tu pytanie, czy rada konsultowała projekt tej nowelizacji. Tak, aczkolwiek chcę nadmienić, że zgodnie z ustawą o funduszu w zasadzie opiniowanie projektów aktów dotyczących zmiany ustawy o funduszu nie leży w kompetencjach rady. Ale rada projekt przeglądała i go pozytywnie zaopiniowała. Myślę, że to tyle.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-63">
+ <u xml:id="u-63.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ja mam jeszcze takie pytanie do pana profesora, do pani minister. Skoro tak, to przecież chyba można doprecyzować te właśnie kryteria w rozporządzeniu. Prawda?</u>
+ <u xml:id="u-63.1" who="#PrzewodniczacyRadydosprawOchronyZdrowiawNarodowejRadzieRozwojuprzyPrezydencieRPPiotrCzauderna">Ale skutki finansowe byśmy chcieli znać…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-64">
+ <u xml:id="u-64.0" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezydentaRPMalgorzataPaprocka">Myślę, Pani Przewodnicząca, że to nie jest tak do końca materia rozporządzeniowa, ponieważ mówimy o dostępie osób do świadczeń gwarantowanych. Mamy tutaj normę konstytucyjną i myślę, że bez dopłat…</u>
+ <u xml:id="u-64.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ale ja mówię w tej chwili o tym rozszerzeniu w kwestii wieku.</u>
+ <u xml:id="u-64.2" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezydentaRPMalgorzataPaprocka">Myślę, że dokładne kryteria jednak powinny być materią absolutnie ustawową, a przynajmniej jeżeli byłaby… Jest możliwa kwestia pewnych doprecyzowań, tylko i wyłącznie tego, w rozporządzeniu. Myślę, że tutaj pan mecenas… Mam nadzieję, że będziemy mieć zbieżne zdanie w tej materii. Jest jeszcze druga kwestia, czyli kwestia środków finansowych i obliczeń w OSR, ocenie skutków regulacji, która tutaj dla tej kwestii jest też bardzo istotna.</u>
+ <u xml:id="u-64.3" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezydentaRPMalgorzataPaprocka">A to, o czym pan prof. Czauderna mówi… Oczywiście jest w tej chwili procedowana przez Wysoką Komisję nowelizacja Funduszu Medycznego, ale na system trzeba patrzeć jako na całość i środki z funduszu to jest po prostu pewien ułamek kwoty finalnie przekazywanej z budżetu państwa na finansowanie ochrony zdrowia. I bez wątpienia tak należy to dzielić. Dziękuję uprzejmie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-65">
+ <u xml:id="u-65.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pani senator chciałaby dopytać.</u>
+ <u xml:id="u-65.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-66">
+ <u xml:id="u-66.0" who="#SenatorEwaMatecka">Panie Profesorze, tak, literalnie nie jest to zapisane jako opiniowanie, ale jako doradztwo w zakresie zadań funduszu – prawda? Jest w tym opiniowanie podziału środków pomiędzy subfundusze – prawda? – dokonywanie na podstawie informacji przekazanych przez ministra właściwego do spraw zdrowia itd. opiniowania finansowania przez fundusz programów profilaktycznych pod względem zwiększenia ich skuteczności i przygotowania rekomendacji na przyszłość. Tak więc literalnie nie ma zawartego tu słowa „opiniowanie”, ale doradztwo, opiniowanie jako takie i sporządzanie informacji na temat działalności funduszu jest w ogóle jak najbardziej w kompetencjach rady. A więc dlatego tak skonstruowałam swoje pytanie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-67">
+ <u xml:id="u-67.0" who="#PrzewodniczacyRadydosprawOchronyZdrowiawNarodowejRadzieRozwojuprzyPrezydencieRPPiotrCzauderna">Podzielamy pani pogląd, dlatego zajęliśmy się tym tematem i opiniowaliśmy ten projekt.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-68">
+ <u xml:id="u-68.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-68.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Jeszcze, Panie Ministrze, kwestia wydatków na ten rok i na przyszły. Jakie są plany? I jak to wygląda w tym roku, ile państwo wydaliście w poszczególnych subfunduszach? Chcielibyśmy to wiedzieć.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-69">
+ <u xml:id="u-69.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Szanowna Pani Przewodnicząca! Szanowni Państwo!</u>
+ <u xml:id="u-69.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Na tę chwilę mamy oczywiście te dane, które spłynęły do tego momentu. Jeśli państwo sobie życzycie podania tego co do przecinka, to oczywiście udzielimy odpowiedzi na piśmie – zresztą zobowiązałem się do tego również w odniesieniu do pani senator, w ramach realizacji tej wcześniejszej prośby.</u>
+ <u xml:id="u-69.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Jeśli chodzi o kwestie związane z wydatkowaniem środków w zakresie subfunduszu terapeutyczno-innowacyjnego na ten moment, to znaczy na dzień 14 listopada 2022 r., to jest to niespełna 835 milionów.</u>
+ <u xml:id="u-69.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Jeśli chodzi o kwestię związaną z resztą subfunduszy, to już tutaj ta informacja została przekazana, że to wydatkowanie, realne wydatkowanie wynosi aktualnie zero, z tego względu, że alokacje oczywiście zostały już zabezpieczone, gdy chodzi o subfundusz infrastruktury strategicznej, ale realnie umowy oczywiście nie zostały podpisane, co wyjaśniałem w poprzedniej części swojej wypowiedzi, mówiąc o tym, że poinformowaliśmy o zakwalifikowaniu potencjalnych beneficjentów.</u>
+ <u xml:id="u-69.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">A jeśli chodzi o pytanie dotyczące subfunduszu rozwoju profilaktyki na 2023 r, bo padła taka informacja… Ja powiedziałem, że nie możemy doprecyzować, ile tych środków będzie wydatkowanych realnie, ale na ten moment plan na 2023 r. wynosi 174 miliony zł z lekką górką, tam jest lekko ponad 174 miliony zł. Jeśli zaś chodzi o szczegółowy zakres tego planu finansowego na 2023 r., to oczywiście też taką informację przedstawimy. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-70">
+ <u xml:id="u-70.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Bardzo proszę, Panie Ministrze, o przedstawienie tego pisemnie, z dokładnym rozpisaniem na wszystkie subfundusze, dlatego że najpierw powiedział pan, że wydatkowano 1 miliard 200 milionów i z tego skorzystało 20 tysięcy pacjentów – tak sobie zanotowałam – teraz pan mówi, Panie Ministrze, że z subfunduszu innowacyjnego jest 835 milionów, a z pozostałych zero. A więc coś mi się tutaj nie zgadza. Bardzo proszę, żeby pan minister mi to przysłał do Komisji Zdrowia i dokładnie przedstawił te wydatki.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-71">
+ <u xml:id="u-71.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Pani Przewodnicząca, to ja od razu odpowiem. Te 1,4 miliarda – a nie 1,2 miliarda – dotyczyło perspektywy od początku funkcjonowania funduszu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-72">
+ <u xml:id="u-72.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Okej, czyli narastająco. Dobrze, dobrze. Mimo wszystko bardzo proszę o przedstawienie na piśmie tych wszystkich wydatków, a także dochodów – dobrze? – czyli tego, w jaki sposób fundusz z roku na rok wzrastał.</u>
+ <u xml:id="u-72.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Myślę, że co do pytań, to chyba jeszcze jedno pytanie zostało… Chociaż pan powiedział, Panie Ministrze, że to też jest nie do przedstawienia, czyli tajne.</u>
+ <u xml:id="u-72.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">A, jeszcze ten Plan dla Chorób Rzadkich. Czy moglibyśmy dowiedzieć się o nim czegoś? Jak wygląda realizacja tego planu?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-73">
+ <u xml:id="u-73.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Czy mógłbym prosić pana dyrektora? Ewentualnie…</u>
+ <u xml:id="u-73.1" who="#komentarz">Wypowiedzi w tle nagrania</u>
+ <u xml:id="u-73.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Dobrze, w takim razie odpowiemy na piśmie, jeśli taka możliwość.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-74">
+ <u xml:id="u-74.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dobrze. Czyli na te wszystkie pytania odpowiedzą państwo pisemnie.</u>
+ <u xml:id="u-74.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Teraz mam pytanie do pana mecenasa co do tej poprawki zgłoszonej przez panią senator. Czy tutaj pod względem prawnym…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-75">
+ <u xml:id="u-75.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Ja już się w tej sprawie wypowiedziałem. Nie zgłaszam uwag o charakterze legislacyjnym…</u>
+ <u xml:id="u-75.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Rozumiem.</u>
+ <u xml:id="u-75.2" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">…a poprawka ma charakter merytoryczny. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-76">
+ <u xml:id="u-76.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Czyli merytoryczna. Dobrze.</u>
+ <u xml:id="u-76.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Czyli w tym momencie zamykamy dyskusję…</u>
+ <u xml:id="u-76.2" who="#SenatorAlicjaChybicka">Ja jeszcze…</u>
+ <u xml:id="u-76.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Jeszcze pani senator. Proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-77">
+ <u xml:id="u-77.0" who="#SenatorAlicjaChybicka">Dziękuję, Pani Przewodnicząca.</u>
+ <u xml:id="u-77.1" who="#SenatorAlicjaChybicka">Panie Ministrze, coś mi uleciało przy omawianiu szczepień. Dlaczego zdyskwalifikowano, jeśli chodzi o szczepienia anty-HPV, chłopców? Wirus HPV odpowiada – dokładnie tak samo, jak to jest z rakiem szyjki macicy – za wiele nowotworów u chłopców i mężczyzn, zlokalizowanych w nosogardzieli i w górnych drogach oddechowych.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-78">
+ <u xml:id="u-78.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Odpowiem tylko, że nie zdyskwalifikowaliśmy ich, a resztę dopowie pan profesor.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-79">
+ <u xml:id="u-79.0" who="#PrzewodniczacyRadydosprawOchronyZdrowiawNarodowejRadzieRozwojuprzyPrezydencieRPPiotrCzauderna">Nie, oczywiście, że nie zdyskwalifikowaliśmy. Ale jeżeli spojrzeć na historię szczepień przeciw HPV w większości krajów, to widać, że te szczepienia zaczyna się od dziewczynek, dopiero potem stopniowo jest to rozszerzane na chłopców. I nasz plan jest taki, żeby pójść taką samą drogą. Zaczynamy od 2 roczników dziewczynek. No, nie jesteśmy w stanie wszystkich wyszczepić naraz, z wielu powodów. Tak że chcemy pójść drogą, którą szły inne kraje.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-80">
+ <u xml:id="u-80.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">A dodatkowo chciałbym dodać, że w ramach Narodowej Strategii Onkologicznej mamy założenie, że chłopcy będą szczepieni od 2026 r. – ale oczywiście jest to kwestia, bym powiedział, dyskusyjna, bo w naturalny sposób, tak jak pan profesor wspomniał, możemy przyspieszyć ten termin.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-81">
+ <u xml:id="u-81.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze, ten projekt, o którym pan mówi, że populacja ma być wyszczepiona do 2026 r., byłby być może możliwy, gdybyśmy szczepili już od 2 lat. A my mamy na razie 2 lata poślizgu, państwo zaś jeszcze zawężacie tę grupę. A więc wydaje mi się, że ten projekt nie będzie zrealizowany – choć życzyłabym sobie, żeby był, bo jest naprawdę ogromne oczekiwanie co do rozpoczęcia tych szczepień. To pierwsza kwestia.</u>
+ <u xml:id="u-81.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Druga. Niewiele na ten temat możemy powiedzieć, bo państwo mówicie, że nie wiadomo, ani jaka to jest kwota, ani jakie to będą szczepionki. Ale my doskonale wiemy, że one są różnowalentne i w zależności od tego, jakie zostaną zastosowane, takie efekty osiągniemy. A ten program, który jest w tej chwili prowadzony przez apteki, nie jest żadnym programem populacyjnym.</u>
+ <u xml:id="u-81.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Czy ktoś jeszcze chciałby zabrać głos? Nie widzę zgłoszeń.</u>
+ <u xml:id="u-81.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Przystępujemy…</u>
+ <u xml:id="u-81.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">A, proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-82">
+ <u xml:id="u-82.0" who="#PrezesZarzaduOgolnopolskiejFederacjiOnkologicznejDorotaKorycinska">Ja mam takie małe pytanie techniczne. Badania genetyczne trwają długo. Jak to jest z tym ograniczeniem – bo nadal się tu upieram – dotyczącym osiemnastego roku życia? Załóżmy, że mam osobę, która ma skończone 17 lat i czeka w kolejce na badania genetyczne. Czyli jeśli skończy 18 lat, to już nie będzie miała ich robionych, bo już będzie dorosła? Jak to ma wyglądać? Pytam o to, dlatego że to nie jest tak, że na badania czeka się tydzień, tylko czasami niestety kolejki w niektórych poradniach – szczególnie jeżeli te poradnie robią badania, powiedzmy, rzadsze – są takie, że trzeba dłużej czekać. Czy taki pacjent wtedy wylatuje i już nie będzie badany? Jak to ma wyglądać? Załóżmy, że młodzieniec z podejrzeniem choroby genetycznej, mający lat 17,5, jest zapisany w kolejce do poradni genetycznej. Jeżeli poradnia w czasie do skończenia przez niego 18 lat nie wyrobi się z diagnostyką genetyczną, to czy ten pacjent wylatuje?</u>
+ <u xml:id="u-82.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Już odpowiadam. Po pierwsze…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-83">
+ <u xml:id="u-83.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-84">
+ <u xml:id="u-84.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Przepraszam. I dziękuję za udzielenie głosu, Pani Przewodnicząca.</u>
+ <u xml:id="u-84.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Już odpowiadam. Jeśli chodzi o kwestię związaną z diagnostyką u osób do osiemnastego roku życia, to, jak zostało to już tutaj słusznie zauważone, ta populacja nie jest aż tak duża, w związku z tym nie przewidujemy znaczących kolejek do tych badań. To jest pierwsza kwestia.</u>
+ <u xml:id="u-84.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">A druga kwestia jest taka, że decyduje oczywiście moment pobrania. Czyli moment pobrania jest momentem kluczowym. Tak? Jeśli pacjent jest w wieku poniżej osiemnastego roku życia, to w naturalny sposób jest kwalifikowany do tego badania.</u>
+ <u xml:id="u-84.3" who="#PrezesZarzaduOgolnopolskiejFederacjiOnkologicznejDorotaKorycinska">Ja przepraszam…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-85">
+ <u xml:id="u-85.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-86">
+ <u xml:id="u-86.0" who="#PrezesZarzaduOgolnopolskiejFederacjiOnkologicznejDorotaKorycinska">Ale pacjenci na te badania czekają długo. I co z tego, że… No, moment pobrania… Panie Ministrze, pacjent jest zapisany na pobranie i czeka w kolejce. Ale jak nie doczeka się tego do skończenia osiemnastego roku życia, to nie będzie miał tego pobrania – tak?</u>
+ <u xml:id="u-86.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">No tak.</u>
+ <u xml:id="u-86.2" who="#PrezesZarzaduOgolnopolskiejFederacjiOnkologicznejDorotaKorycinska">Bo na dzisiaj jest tylko podejrzenie choroby. I o to konkretnie mi chodzi. Ja mam takich pacjentów w swojej organizacji i teraz słyszę, że mogą oni być wykluczeni, więc się denerwuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-87">
+ <u xml:id="u-87.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">No tak, to jest rzeczywiście bardzo zasadne pytanie. A więc w momencie, w którym ten pacjent będzie miał pobranie, tak naprawdę może być już za późno, skoro to nie moment, w którym został zakwalifikowany do badania. A więc proszę odpowiedzieć.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-88">
+ <u xml:id="u-88.0" who="#PrzewodniczacyRadydosprawOchronyZdrowiawNarodowejRadzieRozwojuprzyPrezydencieRPPiotrCzauderna">Ja odpowiem.</u>
+ <u xml:id="u-88.1" who="#PrzewodniczacyRadydosprawOchronyZdrowiawNarodowejRadzieRozwojuprzyPrezydencieRPPiotrCzauderna">Po pierwsze, na ogół jest to robione w ramach procedur hospitalizacyjnych, a nie procedur ambulatoryjnych, bo tak właśnie większość diagnostyki u dzieci jest realizowana. Tu jest odmienność w porównaniu z sytuacją dorosłych. A więc dzięki bezlimitowości świadczeń to ryzyko jest zminimalizowane. Poza tym jest zapewnione też dodatkowe finansowanie tych świadczeń dzięki funduszowi. A więc zakładam, że to nie będzie istotny problem.</u>
+ <u xml:id="u-88.2" who="#PrezesZarzaduOgolnopolskiejFederacjiOnkologicznejDorotaKorycinska">A jeżeli się to zdarzy, to gdzie…</u>
+ <u xml:id="u-88.3" who="#PrzewodniczacyRadydosprawOchronyZdrowiawNarodowejRadzieRozwojuprzyPrezydencieRPPiotrCzauderna">Jeżeli się to zdarzy, to jak zawsze przysługuje skarga do rzecznika praw pacjenta.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-89">
+ <u xml:id="u-89.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Oj, Panie Ministrze, teraz to już naprawdę…</u>
+ <u xml:id="u-89.1" who="#PrzewodniczacyRadydosprawOchronyZdrowiawNarodowejRadzieRozwojuprzyPrezydencieRPPiotrCzauderna">Ale… I ewentualnie mogą pacjenci pisać do…</u>
+ <u xml:id="u-89.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Nie, proszę w ten sposób nie rozmawiać. Jak będziemy tak się odwoływać do rzeczników w ich trybach, to naprawdę… To już jest niepoważne.</u>
+ <u xml:id="u-89.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Przepraszam, Pani Przewodnicząca, możemy…</u>
+ <u xml:id="u-89.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Myślę, że to nie jest rozstrzygnięty problem. Bardzo dobrze, będziemy drążyć, będziemy dopytywać, konkretnie i pisemnie, w jaki sposób…</u>
+ <u xml:id="u-89.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Możemy…</u>
+ <u xml:id="u-89.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dobrze?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-90">
+ <u xml:id="u-90.0" who="#PrzewodniczacyRadydosprawOchronyZdrowiawNarodowejRadzieRozwojuprzyPrezydencieRPPiotrCzauderna">Dobrze. Pochylimy się nad tym problemem. Dzięki, że zwróciła mi pani na to uwagę. Dobrze?</u>
+ <u xml:id="u-90.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">O, to jest bardzo…</u>
+ <u xml:id="u-90.2" who="#PrzewodniczacyRadydosprawOchronyZdrowiawNarodowejRadzieRozwojuprzyPrezydencieRPPiotrCzauderna">A ja obiecuję, że wniosę to, zgłoszę radzie funduszu jako istotny punkt…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-91">
+ <u xml:id="u-91.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Tak, jest to istotny punkt. Dobrze.</u>
+ <u xml:id="u-91.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Przystępujemy do przegłosowywania poprawek.</u>
+ <u xml:id="u-91.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Chcę jeszcze raz powiedzieć, że te propozycje poprawek, które trafiły do nas z farmacji, dotyczące innowacyjności leków i ich obecności na listach refundacyjnych, nie będą w tej chwili przegłosowane, ale będziemy rozmawiać w tej kwestii i być może podejmiemy się odrębnej ścieżki legislacyjnej.</u>
+ <u xml:id="u-91.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">A poprawki, nad którymi będziemy głosować, przygotował pan mecenas, ja te poprawki przejęłam, w związku z tym poddam je pod głosowanie, jak również poprawkę zgłoszoną przez panią senator.</u>
+ <u xml:id="u-91.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Mam jeszcze jedno pytanie. Panie Mecenasie, bardzo bym pana poprosiła, żeby pan te poprawki po kolei, zgodnie z artykułami, nam ułożył.</u>
+ <u xml:id="u-91.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-92">
+ <u xml:id="u-92.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Jako pierwsze powinniśmy przegłosować poprawki, które zmierzają do objęcia systemem finansowania ze środków Funduszu Medycznego na świadczenia opieki zdrowotnej związane z diagnostyką genetyczną wszystkich świadczeniobiorców, bez względu na wiek. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-93">
+ <u xml:id="u-93.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-93.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Przystępujemy do głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-93.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
+ <u xml:id="u-93.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-93.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-93.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">6 głosów za, 0 – przeciw, 1 senator się wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-93.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-93.7" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kolejna poprawka.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-94">
+ <u xml:id="u-94.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Kolejna poprawka zmierza do objęcia systemem finansowania ze środków subfunduszu rozwoju profilaktyki realizacji świadczeń nie tylko z zakresu programów zdrowotnych, lecz również z zakresu programów polityki zdrowotnej. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-95">
+ <u xml:id="u-95.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-95.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
+ <u xml:id="u-95.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-95.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-95.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">6 głosów za, 0 – przeciw, 1 senator się wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-95.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-95.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kolejna.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-96">
+ <u xml:id="u-96.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Kolejna poprawka, autorstwa pani senator Margarety Budner, zmierza do tego, aby finansowanie szczepionek do przeprowadzenia zalecanych szczepień ochronnych dokonywane było ze środków subfunduszu terapeutyczno-innowacyjnego. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-97">
+ <u xml:id="u-97.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-97.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
+ <u xml:id="u-97.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-97.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-97.4" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ <u xml:id="u-97.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Jakiś kłopot?</u>
+ <u xml:id="u-97.6" who="#Gloszsali">Nie, nie.</u>
+ <u xml:id="u-97.7" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">7 głosów za, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-98">
+ <u xml:id="u-98.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Kolejna poprawka zmierza do tego, aby wysokość limitu rocznego środków Funduszu Medycznego przeznaczanych na finansowanie leków w ramach ratunkowego dostępu do technologii lekowych była zwiększona z 3 do 5%, nie zaś, jak przewiduje ustawa, z 3 do 4%. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-99">
+ <u xml:id="u-99.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-99.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest za podwyższeniem tego limitu?</u>
+ <u xml:id="u-99.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-99.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-99.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">6 senatorów za, 1 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-100">
+ <u xml:id="u-100.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Kolejna poprawka ma charakter legislacyjny i zmierza do sprecyzowania zastosowanego odesłania. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-101">
+ <u xml:id="u-101.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-101.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Legislacyjna poprawka.</u>
+ <u xml:id="u-101.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto z państwa jest za?</u>
+ <u xml:id="u-101.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-101.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-101.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">7 głosów za.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-102">
+ <u xml:id="u-102.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuPiotrMagda">Ostatnia poprawka ma charakter redakcyjny. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-103">
+ <u xml:id="u-103.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I redakcyjna poprawka.</u>
+ <u xml:id="u-103.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto z państwa jest za?</u>
+ <u xml:id="u-103.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-103.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-103.4" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+ <u xml:id="u-103.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">No, czekamy.</u>
+ <u xml:id="u-103.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">7 głosów za.</u>
+ <u xml:id="u-103.7" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I przystępujemy do głosowania nad całością, tj. ustawą wraz z przyjętymi poprawkami.</u>
+ <u xml:id="u-103.8" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto z państwa jest za przyjęciem ustawy z poprawkami?</u>
+ <u xml:id="u-103.9" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-103.10" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-103.11" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">6 senatorów było za, nikt się nie wstrzymał, nikt nie był przeciw.</u>
+ <u xml:id="u-103.12" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję. Ustawa została przyjęta.</u>
+ <u xml:id="u-103.13" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Sprawozdawcą będę ja, jeżeli nie będzie sprzeciwu ze strony moich koleżanek.</u>
+ <u xml:id="u-103.14" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Będę oczekiwała jeszcze odpowiedzi pisemnych od pana ministra.</u>
+ <u xml:id="u-103.15" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Na tym posiedzenie zamykam.</u>
+ <u xml:id="u-103.16" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Bardzo dziękuję wszystkim, którzy zabierali głos, którzy przybyli na dzisiejsze posiedzenie, jak również pani minister, panu ministrowi i naszemu panu mecenasowi. Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-103.17" who="#komentarz">Koniec posiedzenia o godzinie 11 minut 45</u>
+ </div>
+ </body>
+ </text>
+ </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00053-01/header.xml b/2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00053-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..a5e5069
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00053-01/header.xml
@@ -0,0 +1,49 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-snt-ppxxx-00053-01">
+ <fileDesc>
+ <titleStmt>
+ <title>Sprawozdanie stenograficzne z obrad Senatu RP z 28 listopada 2022 r. (kadencja X, Posiedzenie Plenarne 53, dzień 1).</title>
+ </titleStmt>
+ <publicationStmt>
+ <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+ </publicationStmt>
+ <sourceDesc>
+ <bibl>
+ <title>Sprawozdanie stenograficzne z obrad Senatu RP z 28 listopada 2022 r. (kadencja X, Posiedzenie Plenarne 53, dzień 1).</title>
+ <publisher>Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+ <note type="system">III RP</note>
+ <note type="house">Senat</note>
+ <note type="termNo">10</note>
+ <note type="type">Posiedzenie Plenarne</note>
+ <note type="sessionNo">53</note>
+ <note type="dayNo">1</note>
+ <date>2022-11-28</date>
+ </bibl>
+ </sourceDesc>
+ </fileDesc>
+ <profileDesc>
+ <particDesc>
+ <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+ <persName>Komentarz</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="MarszalekSejmuRPElzbietaWitek" role="speaker">
+ <persName>Marszałek Sejmu RP Elżbieta Witek</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="MarszalekTomaszGrodzki" role="speaker">
+ <persName>Marszałek Tomasz Grodzki</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrezydentRPAndrzejDuda" role="speaker">
+ <persName>Prezydent RP Andrzej Duda</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrezydentRPwlatachBronislawKomorowski" role="speaker">
+ <persName>Prezydent RP w latach 2010–2015 Bronisław Komorowski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PrzedstawicielRodzinSenatorowIIRzeczypospolitejJerzyBuzek" role="speaker">
+ <persName>Przedstawiciel Rodzin Senatorów II Rzeczypospolitej Jerzy Buzek</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorHalinaBieda" role="speaker">
+ <persName>Senator Halina Bieda</persName>
+ </person>
+ </particDesc>
+ </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00053-01/text_structure.xml b/2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00053-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..ccd0111
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00053-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,199 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+ <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+ <TEI>
+ <xi:include href="header.xml"/>
+ <text>
+ <body>
+ <div xml:id="div-1">
+ <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Początek posiedzenia o godzinie 12 minut 58</u>
+ <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczy marszałek Tomasz Grodzki</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-2">
+ <u xml:id="u-2.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Otwieram uroczyste pięćdziesiąte trzecie posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej X kadencji zwołane z okazji 100. rocznicy pierwszego posiedzenia Senatu II Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
+ <u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską</u>
+ <u xml:id="u-2.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę wszystkich o powstanie, a orkiestrę o odegranie hymnu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
+ <u xml:id="u-2.3" who="#komentarz">Wszyscy wstają</u>
+ <u xml:id="u-2.4" who="#komentarz">Orkiestra wojskowa gra hymn państwowy</u>
+ <u xml:id="u-2.5" who="#komentarz">Wszyscy śpiewają hymn państwowy</u>
+ <u xml:id="u-2.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-2.7" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o odegranie przez orkiestrę wojskową hymnu Unii Europejskiej.</u>
+ <u xml:id="u-2.8" who="#komentarz">Orkiestra wojskowa gra hymn Unii Europejskiej</u>
+ <u xml:id="u-2.9" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-2.10" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Na sekretarzy posiedzenia wyznaczam panią senator Agnieszkę Kołacz-Leszczyńską oraz pana senatora Wiktora Durlaka.</u>
+ <u xml:id="u-2.11" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Szanowni Państwo, witam na uroczystym posiedzeniu prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, pana Andrzeja Dudę.</u>
+ <u xml:id="u-2.12" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-2.13" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pragnę powitać marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, panią Elżbietę Witek.</u>
+ <u xml:id="u-2.14" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-2.15" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Witam prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2010–2015, pana Bronisława Komorowskiego.</u>
+ <u xml:id="u-2.16" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-2.17" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Witam marszałków Senatu poprzednich kadencji: pana Adama Struzika, marszałka Senatu III kadencji…</u>
+ <u xml:id="u-2.18" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-2.19" who="#MarszalekTomaszGrodzki">…pana Longina Pastusiaka, marszałka Senatu V kadencji…</u>
+ <u xml:id="u-2.20" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-2.21" who="#MarszalekTomaszGrodzki">…pana Bogdana Borusewicza, marszałka Senatu VI, VII i VIII kadencji…</u>
+ <u xml:id="u-2.22" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-2.23" who="#MarszalekTomaszGrodzki">…pana Stanisława Karczewskiego, marszałka Senatu IX kadencji.</u>
+ <u xml:id="u-2.24" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-2.25" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pragnę serdecznie powitać premierów rządów Rzeczypospolitej Polskiej: pana premiera Jana Krzysztofa Bieleckiego…</u>
+ <u xml:id="u-2.26" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-2.27" who="#MarszalekTomaszGrodzki">…pana premiera Waldemara Pawlaka…</u>
+ <u xml:id="u-2.28" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-2.29" who="#MarszalekTomaszGrodzki">…pana premiera Jerzego Buzka, przedstawiciela rodzin senatorów II Rzeczypospolitej…</u>
+ <u xml:id="u-2.30" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-2.31" who="#MarszalekTomaszGrodzki">…i pana premiera Leszka Millera.</u>
+ <u xml:id="u-2.32" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-2.33" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Witam obecnych na dzisiejszym posiedzeniu: prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego, pana Jacka Chlebnego…</u>
+ <u xml:id="u-2.34" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-2.35" who="#MarszalekTomaszGrodzki">…prezesa Najwyższej Izby Kontroli, pana Mariana Banasia…</u>
+ <u xml:id="u-2.36" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-2.37" who="#MarszalekTomaszGrodzki">…rzecznika praw obywatelskich, pana Marcina Wiącka…</u>
+ <u xml:id="u-2.38" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-2.39" who="#MarszalekTomaszGrodzki">…rzecznika praw dziecka, pana Mikołaja Pawlaka…</u>
+ <u xml:id="u-2.40" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-2.41" who="#MarszalekTomaszGrodzki">…przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej, pana Sylwestra Marciniaka…</u>
+ <u xml:id="u-2.42" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-2.43" who="#MarszalekTomaszGrodzki">…szefa Krajowego Biura Wyborczego, panią Magdalenę Pietrzak…</u>
+ <u xml:id="u-2.44" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-2.45" who="#MarszalekTomaszGrodzki">…szefa Kancelarii Prezydenta, panią Grażynę Ignaczak-Bandych…</u>
+ <u xml:id="u-2.46" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-2.47" who="#MarszalekTomaszGrodzki">…szefa Kancelarii Sejmu, panią Agnieszkę Kaczmarską…</u>
+ <u xml:id="u-2.48" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-2.49" who="#MarszalekTomaszGrodzki">…sekretarzy stanu w Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, panią Małgorzatę Paprocką i pana Wojciecha Kolarskiego…</u>
+ <u xml:id="u-2.50" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-2.51" who="#MarszalekTomaszGrodzki">…oraz pana Jarosława Wenderlicha, podsekretarza stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.</u>
+ <u xml:id="u-2.52" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-2.53" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Witam również nuncjusza apostolskiego w Polsce, jego ekscelencję abpa Salvatore Pennacchio.</u>
+ <u xml:id="u-2.54" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-2.55" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Serdecznie witam obecnych na posiedzeniu wicemarszałków Senatu poprzednich kadencji. Pragnę też powitać wszystkich senatorów poprzednich kadencji, byłych szefów Kancelarii Senatu oraz gości śledzących transmisję naszych obrad w Sali Kolumnowej, a także wszystkich pleno titulo naszych gości.</u>
+ <u xml:id="u-2.56" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-2.57" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Szanowny Panie Prezydencie! Szanowna Pani Marszałek! Pleno Titulo Wszyscy Dostojni Goście! Czcigodni Senatorowie!</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-3">
+ <u xml:id="u-3.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">To dla mnie wielki zaszczyt i honor powitać państwa w izbie wyższej polskiego parlamentu, w tej strażnicy konstytucji i demokracji, oraz przewodniczyć obradom Senatu Najjaśniejszej Rzeczypospolitej w historycznym momencie, kiedy pamięcią wracamy do 28 listopada 1922 r. Czasy, podobnie jak dziś, były wówczas niełatwe, a ogrom zadań, oczekiwań i nadziei, jakie obywatele wiązali z odrodzeniem Senatu, podobny był do tego, z jakim patrzą na nas dzisiaj ci, którym droga jest nasza ojczyzna bezpieczna i praworządna, silna i demokratyczna. Przyszło nam w tej kadencji zmagać się z okrutną pandemią COVID i równie, jeśli nie bardziej okrutną, agresją Rosji na Ukrainę. Senat Rzeczypospolitej, tak jak zawsze, i w tej kadencji opowiada się po stronie tych, którzy chcą dołączyć do rodziny wolnego świata i którzy walczą o swoją niepodległość. Wspieramy ich tak, jak to jest tylko możliwe.</u>
+ <u xml:id="u-3.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wracając do historii, proszę pozwolić mi w tym miejscu przywołać słowa naczelnika państwa, marszałka Józefa Piłsudskiego, który, otwierając pierwsze posiedzenie odrodzonego Senatu w 1922 r., powiedział do senatorów: „Nakazuję wam być rzecznikami rozsądku, rozwagi i miary przy spełnianiu zadań poruczonych naczelnym organom władzy państwowej”. Wyraził też życzenie, aby senatorowie stawali w ciężkim zadaniu współpracy zawsze po stronie tych, którzy czy to z urzędu, czy ze skłonności, łagodzą tarcia, zmniejszają konflikty i doprowadzają do koniecznej równowagi zamierzeń, celów i środków. O woli porozumienia, konsensusie i dialogu mówił 100 lat temu również marszałek senior Bolesław Limanowski, dla którego rolą Senatu było łagodzenie walk partyjnych i doprowadzenie zwaśnionych stron do porozumienia i wzajemnych ustępstw. To swoisty testament, jaki zostawili nam nasi poprzednicy i który z całą mocą staramy się wypełnić przez wszystkie kadencje, mając także w pamięci zawołanie Andrzeja Frycza Modrzewskiego, że „Senat jest tym, co pozostałe władze do szlachetnych działań pobudza, od nieuczciwych odwodzi, a namiętności studzi. Dlatego bez rady, opinii i kontroli Senatu nic w Rzeczypospolitej ani poza jej granicami czynić się nie godzi”.</u>
+ <u xml:id="u-3.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Szanowni Państwo, Senat jako organ ustawodawczy został przywrócony na mocy konstytucji marcowej z 1921 r., która oparła ustrój Polski na trójpodziale władzy. Od samego początku traktowany był jako izba rozwagi i refleksji, korygująca projekty ustaw uchwalanych przez Sejm. Senat przez te lata na trwałe ugruntował swoją pozycję ustrojową i wysoką reputację w polskim porządku prawnym, a jego losy pokonywały meandry dziejów, podobnie jak nasza ukochana ojczyzna. Kiedy Polska znikała z map Europy, znikał także Senat, kiedy zaś Polska się odradzała, Senat odradzał się wraz z nią. Związany jest z najlepszymi kartami historii Polski. Jego restytucja w 1989 r. w pierwszych naprawdę wolnych wyborach oznaczała powrót Polski do rodziny państw demokratycznych i suwerennych. 100 lat temu jednym z pierwszych zadań Senatu było scalenie podzielonego kraju i połączenie w jeden organizm państwowy ziem wyzwolonych spod 3 zaborów. Senatorowie pracowali intensywnie nad wdrażaniem reform ustrojowych, gospodarczych i politycznych. Podobne do tamtych, historyczne zadania stanęły przed izbą wyższą w 1989 r. To za sprawą senatorów przywrócony został w Polsce samorząd terytorialny, który w namacalny sposób przybliżył władzę do obywateli. Nawiązując bezpośrednio do przedwojennych tradycji, Senat roztaczał i roztacza wciąż patronat nad Polonią i Polakami za granicą. Mimo odebrania izbie środków na ten cel, robimy to, bo w ten sposób wypełniamy zobowiązanie naszych poprzedników sprzed 100 lat. Znaczna była też rola Senatu w trakcie prac nad Konstytucją Rzeczypospolitej, której obrona jest jednym z naszych podstawowych priorytetów. Dzięki wielu poprawkom Senatu, tak 100 lat temu, jak i teraz, stanowione w naszej ojczyźnie prawo jest lepsze i oddaje naszą troskę o los Polek i Polaków.</u>
+ <u xml:id="u-3.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziś izba wyższa polskiego parlamentu jest trwałym elementem polskiej demokracji i naszego porządku prawnego. W tej kadencji jak w żadnej innej dotychczas utwierdziliśmy się w przekonaniu, że Senat ze zbiorową mądrością senatorów jest w Polsce niezwykle i po prostu potrzebny. Stał się on bowiem nie tylko miejscem pracy nad wychodzącymi z Sejmu ustawami, ale także areną dyskusji o Polsce, o należnym jej miejscu w Europie i świecie, o tym, jak uczynić nasz kraj bezpieczną przystanią dla nas wszystkich. Mimo naturalnego sporu politycznego warto odnotować, że zdecydowana większość ustaw finalnie przechodzi przez Senat jednogłośnie, a dyskusja, choć jej temperatura jest wysoka, jednak odbywa się w języku kiedyś zwanym parlamentarnym. Nie sposób nie wspomnieć także o działalności legislacyjnej izby wyższej i projektach ustaw, wypracowywanych zawsze w dialogu z obywatelami, w duchu otwartego Senatu, dla dobra Polek i Polaków.</u>
+ <u xml:id="u-3.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Panie Prezydencie! Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie! Szanowni Państwo! Pragnę zapewnić, że Senat – tak jak nasi poprzednicy sprzed 100 lat – nie ustanie w wysiłkach na rzecz pracy dla dobra wspólnego, jakim jest nasza ukochana ojczyzna. Postawa naszych przodków stanowi dla nas wielkie zobowiązanie do jeszcze większego wysiłku na rzecz budowy Polski silnej, silnej gospodarczo i społecznie, demokratycznej, europejskiej i nowoczesnej, opartej na ustrojowych kanonach współczesnych demokracji. Jestem przekonany, że każdy z nas zgodnie z rotą senatorskiego ślubowania będzie nadal rzetelnie i sumiennie wykonywać obowiązki wobec narodu, strzec suwerenności ojczyzny i dobra obywateli, przestrzegać porządku prawnego Rzeczypospolitej. To od nas zależy, jaki testament zostawimy potomnym i jaką Polskę przekażemy w sztafecie pokoleń naszym dzieciom i wnukom. Historia i naród nie wybaczą nam błędów i zaniechań. W taki dzień jak dziś warto o tym szczególnie pamiętać, jednocześnie głęboko wierząc, że tak jak przed 100 laty sprostamy wyzwaniom historii. Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-3.5" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-3.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o zabranie głosu prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, pana Andrzeja Dudę.</u>
+ <u xml:id="u-3.7" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-4">
+ <u xml:id="u-4.0" who="#PrezydentRPAndrzejDuda">Wielce Szanowny Panie Marszałku Senatu! Wielce Szanowna Pani Marszałek Sejmu! Szanowny Panie Prezydencie! Wielce Szanowni Państwo Wicemarszałkowie Senatu! Szanowni Państwo, Byli Marszałkowie i Wicemarszałkowie Senatu! Szanowne Panie i Panowie Senatorowie! Witam przedstawiciela rodzin przedwojennych senatorów, pana premiera Jerzego Buzka! Witam wszystkich państwa, byłych premierów rządów Rzeczypospolitej Polskiej oraz byłych ministrów i obecnych ministrów! Witam pana prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego! Witam wszystkich państwa prezesów i przewodniczących centralnych organów administracji publicznej, przedstawicieli kancelarii premiera, przedstawicieli Kancelarii Prezydenta, przedstawicieli Kancelarii Sejmu i Senatu! Ekscelencjo, Księże Arcybiskupie Nuncjuszu, Dziekanie Korpusu Dyplomatycznego! Wszyscy przybyli Członkowie Korpusu Dyplomatycznego! Wszyscy Dostojni Goście! Czcigodni Uczestnicy Dzisiejszej Uroczystości! Wszyscy Wielce Szanowni Państwo!</u>
+ <u xml:id="u-4.1" who="#PrezydentRPAndrzejDuda">Bardzo chcę podziękować panu marszałkowi, państwu wicemarszałkom oraz wszystkim paniom i panom senatorom za zaproszenie na to doniosłe spotkanie, na tę niezwykle ważną dla jednej z podstawowych instytucji polskiego państwa, instytucji o charakterze uchwałodawczym, jaką jest Senat Rzeczypospolitej, rocznicę – stulecie jego powołania, stulecie pierwszego posiedzenia Senatu, posiedzenia w 1922 r.</u>
+ <u xml:id="u-4.2" who="#PrezydentRPAndrzejDuda">To inauguracyjne posiedzenie Senatu I kadencji dnia 28 listopada 1922 r., a więc w przeddzień dziewięćdziesiątej drugiej rocznicy wybuchu powstania listopadowego, było wielkim świętem odrodzonej Rzeczypospolitej, państwa niepodległego, wówczas budującego się jako państwo nowoczesne, państwa demokratycznego. O godzinie 16.30 w sali plenarnej, którą Senat dzielił jeszcze z Sejmem, jako pierwszy zabrał głos naczelnik państwa Józef Piłsudski. Otwierając obrady, zwrócił się do senatorów elektów z ważnym apelem. Powiedział wtedy m.in.: „Wielka jest tradycja Senatu w Polsce. W dziejach dawnej Polski praca i wytrwałość senatorów wpływały na los kraju. Lecz konstytucja obecna czyni z panów nie główny motor pracy państwowej, ale zgodnie z duchem konstytucji współczesnych krajów demokratycznych nakazuje wam być rzecznikami rozsądku, rozwagi i miary przy spełnianiu zadań poruczonych naczelnym organom władzy państwowej. Pozwólcie więc, panowie, wyrazić życzenie, abyście stawali zawsze po stronie tych, którzy łagodzą tarcia, zmniejszają konflikty i doprowadzają do koniecznej równowagi zamierzeń, celów i środków”.</u>
+ <u xml:id="u-4.3" who="#PrezydentRPAndrzejDuda">Zgodnie z uchwaloną rok wcześniej konstytucją, nazwaną później konstytucją marcową, oraz po wyborach parlamentarnych z listopada 1922 r. Polska dumna ze swojej blisko tysiącletniej historii, ze swojej myśli państwowej i osiągnięć ustrojowych odzyskała własny parlament w postaci dwuizbowej. Upodobniło to ją wówczas do większości państw europejskich. Ale Senat był przede wszystkim ważnym znakiem ciągłości polskiej państwowości, w którą wcześniej wpisały się Rada Królewska, Senat I Rzeczypospolitej obradujący po raz pierwszy blisko 530 lat temu, a następnie senaty Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego.</u>
+ <u xml:id="u-4.4" who="#PrezydentRPAndrzejDuda">Uprawnienia odrodzonego Senatu były ograniczone. Rozszerzyła je nieco w odniesieniu do Sejmu konstytucja kwietniowa z 1935 r. W historii II Rzeczypospolitej organ ten zapisał się zdecydowanie pozytywnie. Jego istnienie i działalność ugruntowały rodzimą tradycję ustrojową, zgodnie z którą najwyższa władza w państwie ma charakter rozproszony, tzn. jest sprawowana przez kilka organów, które wzajemnie się kontrolują i równoważą swoje wpływy.</u>
+ <u xml:id="u-4.5" who="#PrezydentRPAndrzejDuda">Warto też zaznaczyć, że przez 5 kadencji w Izbie tej zasiadali wybitni przedstawiciele polskich elit politycznych, kulturalnych, naukowych i gospodarczych. Ich służba publiczna, ich patriotyzm i zmysł państwowy budowały siłę i pomyślność ówczesnego polskiego państwa. Dzisiejsza jubileuszowa uroczystość jest okazją do tego, abyśmy im wyrazili za to nasz szacunek i wdzięczność.</u>
+ <u xml:id="u-4.6" who="#PrezydentRPAndrzejDuda">Szanowni Państwo! Wysoki Senacie! Ostatnie nadzwyczajne posiedzenie Senatu odbyło się 2 września 1939 r. Swoistym testamentem tej Izby stała się niezłomna deklaracja obrony niepodległości. Niestety, podczas II wojny światowej aż 1/3 senatorów II Rzeczypospolitej zginęła z rąk niemieckich i sowieckich najeźdźców. W wyniku działań wojennych, głównie w trakcie powstania warszawskiego, zniszczony został niemal cały kompleks budynków parlamentu. Po wojnie, w roku 1946, stalinowski reżim w Polsce rozpisał referendum dotyczące m.in. przyszłości Senatu. Na podstawie sfałszowanych wyników tego plebiscytu izba wyższa parlamentu została zlikwidowana. Tym samym w świadomości historycznej Polaków Senat utrwalił się jako jedno ze znamion Rzeczypospolitej wolnej, niepodległej, zachowującej ciągłość swojej tożsamości kulturowej oraz wolność tradycji politycznej.</u>
+ <u xml:id="u-4.7" who="#PrezydentRPAndrzejDuda">Nie może więc dziwić, że kolejna polska wiosna wolności w roku 1989 wiązała się także z przywróceniem Polsce Senatu. Stało się tak na żądanie strony społecznej rozmów Okrągłego Stołu. Związane było to wówczas z koniecznością zmiany konstytucji. Co znamienne, tamtego pamiętnego 4 czerwca 1989 r. to Senat, to właśnie odradzający się Senat, był tą Izbą, do której wybory po raz pierwszy od dziesięcioleci, właśnie w odradzającej się Rzeczypospolitej, były znów w pełni wolne. Po raz pierwszy od kilkudziesięciu lat to właśnie one, a nie wybory do Sejmu, były wyborami w pełnym tego słowa znaczeniu. To też znamienne dla odradzającej się wolnej Polski. Wyniki tego głosowania, będące niemal pełnym zwycięstwem obozu solidarnościowego, przeszły do historii jako najdobitniejsza, całkowicie jasna deklaracja woli narodu co do dalszych losów Polski. Tamte wybory, jak państwo pamiętacie, miały 2 wielkie symbole sprzeciwu wobec władzy komunistycznej: z kretesem przegrane przez komunistów wybory do Senatu i skreślona przez naród, przez wyborców lista krajowa. To było wielkie zwycięstwo i Senat był widomym symbolem tego wielkiego zwycięstwa.</u>
+ <u xml:id="u-4.8" who="#PrezydentRPAndrzejDuda">W okresie prac nad nową konstytucją, w latach 1994–1997, pojawiły się głosy przeciwne istnieniu Senatu lub za przekształceniem jego modelu. Ostatecznie jednak ustrojodawca podtrzymał istniejącą koncepcję, w ogromnym stopniu właśnie ze względu na wielką tradycję, jakiej paradoksalnie przydało Senatowi zniszczenie go za czasów komunistycznych, kiedy to odmówiono mu istnienia. W istocie – podkreślano i podkreśla się – Senat jest właśnie symbolem wolnej Polski i w związku z tym powinien w wolnej Polsce pracować dla Rzeczypospolitej.</u>
+ <u xml:id="u-4.9" who="#PrezydentRPAndrzejDuda">Dzisiaj Senat jest instytucją ustrojowo okrzepłą i stabilizującą polski system polityczny. Ma istotny dorobek legislacyjny i polityczny, bez którego obecny kształt naszych realiów ustrojowych byłby pewnie wyraźnie odmienny. Wywiera istotny wpływ na poprawianie jakości stanowionego prawa oraz na wykonywanie orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, których wprowadzanie w życie bardzo często jest właśnie inicjatywą Senatu. To stąd, to z państwa rąk, te inicjatywy ustawodawcze wychodzą. Troszcząc się o sprawy Polonii i Polaków za granicą, Senat przypomina o znaczeniu naszej więzi z nimi oraz o wadze tych bliskich kontaktów, o ich znaczeniu dla dobra naszej ojczyzny. Senat zaskarbił sobie również szacunek licznymi uchwałami odnoszącymi się do najważniejszych momentów i postaci naszej historii, stając się w ten sposób mocnym głosem minionych i obecnych pokoleń polskich patriotów.</u>
+ <u xml:id="u-4.10" who="#PrezydentRPAndrzejDuda">W mojej ocenie Senat ma odpowiedni autorytet oraz potencjał polityczny i intelektualny, dzięki któremu możliwe jest większe upodmiotowienie tej Izby w systemie organów władzy państwowej. Ufam, że w ewentualnych dalszych dyskusjach nad pozycją i kompetencjami izby wyższej naszego parlamentu 3 dekady osiągnięć Senatu zostaną uwzględnione na równi z argumentami stricte prawnymi i stricte politycznymi.</u>
+ <u xml:id="u-4.11" who="#PrezydentRPAndrzejDuda">Panie i Panowie Senatorowie! Szanowni Zgromadzeni! Wybór na senatora Rzeczypospolitej Polskiej był i jest szczególnym zaszczytem oraz zobowiązaniem do lojalnej, aktywnej, kompetentnej służby państwu polskiemu i współobywatelom. W tym duchu sprawowało swój mandat wielu senatorów, którzy wspaniale zapisali się w dziejach tej Izby. Byli wśród nich działacze opozycji niepodległościowej, społecznicy, uczeni, artyści, prawnicy, nauczyciele, lekarze, inżynierowie i dziennikarze. W Senacie wolnej Rzeczypospolitej po roku 1989 zasiadali późniejszy prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Lech Kaczyński, Andrzej Stelmachowski, Władysław Findeisen, Wiesław Chrzanowski, Jerzy Kłoczowski, Jan Józef Lipski, Edmund Osmańczyk i Stanisław Stomma, Zbigniew Romaszewski i Karol Modzelewski, Alina Pieńkowska i Zofia Kuratowska, Mieczysław Gil i Józef Ślisz, Zbigniew Religa i Maciej Płażyński, Edward Wende i Gustaw Holoubek, by wymienić tylko niektórych spośród tych najbardziej znanych, tych najlepiej zapamiętanych i tych, których wciąż wspominamy. Dzisiejszy jubileusz jest sposobnością, by znów przywołać ich pamięć, jako osób zasłużonych dla Senatu i jego prestiżu, a także obywateli Rzeczypospolitej, którzy położyli szczególne zasługi w wielkim dziele jej odbudowy jako wolnego, suwerennego, niepodległego państwa po 1989 r. Te wybitne osobistości polskiego życia publicznego stanęły w jednym szeregu ze znakomitymi państwowcami okresu międzywojnia, z postaciami, które upamiętniliśmy podczas narodowych obchodów setnej rocznicy odzyskania niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej. Wyrażam nadzieję i oczekiwanie, że i jedni, i drudzy będą inspiracją dla pań i panów senatorów, a także dla ogółu Polaków, którzy w kolejnych wyborach parlamentarnych będą oddawać los naszej ojczyzny i nas wszystkich również w ręce członków kolejnego Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, kolejnej jego kadencji.</u>
+ <u xml:id="u-4.12" who="#PrezydentRPAndrzejDuda">Szanowni Państwo! Drodzy Rodacy! Ostatnie dziesięciolecie XX w. i pierwsza dekada XXI w. były dla Polski, dla naszej części Europy i świata, można powiedzieć, okresem względnej stabilizacji, na pewno tak było w przypadku naszej części Europy. Jednak niestety ten czas już minął, przynajmniej tak to w tej chwili wygląda. Pandemia COVID-19 oraz brutalna zbrojna agresja Rosji na Ukrainę mocno przyspieszyły rozpoczętą już wcześniej stopniową dekompozycję dotychczasowego ładu międzynarodowego. Nie pozostaje to bez wpływu na nasz kraj, w pełni włączony w ten globalny organizm oraz aktywnie uczestniczący w jego kształtowaniu, choćby poprzez obecność w Unii Europejskiej czy Sojuszu Północnoatlantyckim. Przyszłość, zawsze będąca wielką niewiadomą, budzi dzisiaj szczególnie wiele pytań o rysujące się przed nami wyzwania i szanse. Nie ulega wątpliwości, że w okresach takich jak ten należy mocno skupić się na tym, co tu i teraz oraz na najbliższych tygodniach i miesiącach, jednak nie wyklucza to refleksji nad naszą dalszą przyszłością ani sięgania do niej i ku niej w poszukiwaniu inspiracji i umocnienia także w dziejach przeszłych. Dzieje polskiego Senatu współtworzą ten nurt naszej historii, który napawa nas szczególną dumą. Ukazuje on ciągłość i trwałość rodzimej myśli ustrojowej i politycznej, jest znaczącym przejawem łączącego Polaków przekonania, że niepodległa Rzeczpospolita, państwo wolne, własne, suwerenne, rządzące się swoimi prawami i tradycjami, jest najlepszym gwarantem naszych praw i wolności, najlepszym środowiskiem, w którym możemy budować pomyślność własną, pomyślność naszych rodzin, naszych miejscowości, naszych regionów, a wreszcie całego narodu. Dlatego wraz z naszymi przodkami i poprzednikami, wraz z senatorami I kadencji, którzy złożyli swoje ślubowanie równo 100 lat temu, powtarzamy dzisiaj z mocą i z pełnym przekonaniem: „Jeszcze Polska nie zginęła, kiedy my żyjemy!”. Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-4.13" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-5">
+ <u xml:id="u-5.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo, Panie Prezydencie.</u>
+ <u xml:id="u-5.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o zabranie głosu marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, panią Elżbietę Witek.</u>
+ <u xml:id="u-5.2" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-6">
+ <u xml:id="u-6.0" who="#MarszalekSejmuRPElzbietaWitek">Szanowny Panie Prezydencie! Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Wszyscy Dostojni Goście!</u>
+ <u xml:id="u-6.1" who="#MarszalekSejmuRPElzbietaWitek">Bardzo dziękuję za zaproszenie na dzisiejszą uroczystość i za możliwość zabrania głosu.</u>
+ <u xml:id="u-6.2" who="#MarszalekSejmuRPElzbietaWitek">Proszę państwa, dzisiaj mija równo 100 lat od inauguracyjnego posiedzenia Senatu II Rzeczypospolitej. Jestem przekonana, że tak jak tamci senatorowie sprzed 100 lat, tak i dzisiejsi mają świadomość, że dzieje polskiego parlamentaryzmu sięgają znacznie dalej – sięgają I Rzeczypospolitej.</u>
+ <u xml:id="u-6.3" who="#MarszalekSejmuRPElzbietaWitek">Po latach świetności, po złotym wieku Rzeczypospolitej Obojga Narodów przyszły dekady kryzysów społecznych, gospodarczych i politycznych, które w konsekwencji doprowadziły do 3 rozbiorów Polski i do utraty przez Polskę niepodległości. Przez 123 lata nie było Polski na mapie, ale Polska żyła, ponieważ była w sercach, umysłach, pamięci, dążeniach i marzeniach Polaków.</u>
+ <u xml:id="u-6.4" who="#MarszalekSejmuRPElzbietaWitek">Po 123 latach, w listopadzie 1918 r. mieliśmy odrodzoną Rzeczpospolitą. Bardzo trudnym zadaniem było zespolenie, zjednoczenie 3 zupełnie odrębnych organizmów, ale to się udało. Przyszedł rok 1921 i potrzeba stworzenia konstytucji. Wtedy rozgorzały dyskusje na temat tego, czy Senat w II Rzeczypospolitej jest potrzebny, czy też nie. Jedni mówili, że nie, bo to jest przeżytek, który nawiązuje do poprzednich czasów, a inni mówili, że Senat jest potrzebny, ponieważ jest to kontynuacja polskiego ustroju, polskiej państwowości. Ten drugi pogląd zwyciężył. W listopadzie 1922 r. odbyły się pierwsze wybory do Senatu w II Rzeczypospolitej. Możemy pozazdrościć frekwencji – ponad 61% Polaków poszło do urn wyborczych.</u>
+ <u xml:id="u-6.5" who="#MarszalekSejmuRPElzbietaWitek">W pierwszym Senacie odrodzonej Rzeczypospolitej zasiadali ludzie o bardzo różnych poglądach, o bardzo różnych doświadczeniach politycznych. Obok arystokracji byli także absolwenci szkół ludowych, byli przedstawiciele świata nauki, kultury, a także urzędnicy i wojskowi. I były kobiety. W polskim Senacie były kobiety w czasach, kiedy w wielu krajach Europy Zachodniej kobiety nie mogły nawet marzyć o prawach wyborczych. Polska odradzała się jako państwo w pełni demokratyczne. Z pewnością senatorowie bardzo się wówczas różnili między sobą spojrzeniem na Polskę, na to, w jakim kierunku powinna ona podążać, ale tym, co z pewnością ich łączyło, było poczucie wspólnoty i działanie na rzecz dobra wspólnego, na rzecz Rzeczypospolitej, której tak długo nie było na mapie.</u>
+ <u xml:id="u-6.6" who="#MarszalekSejmuRPElzbietaWitek">Proszę państwa, wielu z tych senatorów pokazało własnym życiem, własnym przykładem, jak bardzo kochają swoją ojczyznę i że gotowi są poświęcić dla niej to, co najcenniejsze, własne życie. W czasie II wojny światowej wielu senatorów było aresztowanych, torturowanych, gnębionych, prześladowanych, zamykanych w obozach niemieckich i w łagrach sowieckich. Wielu z nich oddało swoje życie.</u>
+ <u xml:id="u-6.7" who="#MarszalekSejmuRPElzbietaWitek">Proszę państwa, potem przyszedł czas PRL, w którym Senat był niepotrzebny, a później wreszcie rok 1989. Jakże wielu senatorów – wtedy to byli działacze opozycji demokratycznej – postanowiło właśnie tu, w ławach senackich walczyć o kształt demokratycznej, wolnej i w pełni suwerennej III Rzeczypospolitej.</u>
+ <u xml:id="u-6.8" who="#MarszalekSejmuRPElzbietaWitek">Proszę państwa, ja myślę, że każde pokolenie powinno zabiegać o to, żeby coś dobrego po sobie pozostawić. My dziś po 100 latach wspominamy tamtych senatorów. Dostrzegamy nie tylko pana senatora Limanowskiego, ale także wielu innych, którzy zasłynęli i znakomicie przysłużyli się Rzeczypospolitej. Ale, proszę państwa, za 100 lat będzie kolejny jubileusz i następne pokolenia będą oceniały nas. A żyjemy w czasach bardzo trudnych – mówił o tym pan prezydent, mówił o tym pan marszałek. Ta dyskusja jest obecna codziennie w naszych rozmowach: pandemia i wojna za naszą wschodnią granicą, czasy bardzo niebezpieczne, bardzo trudne. I od tego, jaką postawę przyjmiemy – czy będziemy potrafili wznieść się ponad partykularyzm partyjny i wspólnie popatrzeć na kwestie najważniejsze, przede wszystkim na bezpieczeństwo naszych obywateli, ale także na bezpieczeństwo całej Europy – zależy, jak będziemy oceniani za kolejne 100 lat.</u>
+ <u xml:id="u-6.9" who="#MarszalekSejmuRPElzbietaWitek">Chciałabym życzyć wszystkim państwu senatorom, żebyście jak najlepiej potrafili wykorzystać mandat, jaki otrzymaliście od swoich wyborców. By ustawy, która trafiają z Sejmu, czasami rzeczywiście niedoskonałe, czasami wymagające tego, żeby je trochę poprawić, także dlatego, że żyjemy w tak trudnym czasie, że pracujemy w sposób zupełnie nadzwyczajny, czasami bardzo szybki, ale to tylko dlatego, żeby jak najszybciej móc pomóc naszym obywatelom… I rzeczywiście izba wyższa, czyli Senat, bardzo się tutaj przydaje, bo czasami koryguje to, co ominęliśmy podczas procedowania ustaw w Sejmie.</u>
+ <u xml:id="u-6.10" who="#MarszalekSejmuRPElzbietaWitek">Na koniec, proszę państwa, życzę naprawdę z całego serca, żeby za 100 lat – nie będziemy tego widzieć, ale będą to widzieć nasze dzieci, nasze wnuki – z dumą nasi potomkowie mówili: mój dziadek, pradziadek zasiadał w tych trudnych czasach w izbie senackiej, naprawdę zasłużył się bardzo dobrze Rzeczypospolitej i z dumą możemy mówić, że Senat III Rzeczypospolitej w najtrudniejszym okresie zdał swój egzamin, że egzamin zdali wszyscy senatorowie. I tego państwu z całego serca życzę. Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-6.11" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-7">
+ <u xml:id="u-7.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-7.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o zabranie głosu pana prezydenta Bronisława Komorowskiego.</u>
+ <u xml:id="u-7.2" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-8">
+ <u xml:id="u-8.0" who="#PrezydentRPwlatachBronislawKomorowski">Panie Prezydencie! Pani Marszałek! Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Wszyscy Zacni Obecni na tej uroczystości!</u>
+ <u xml:id="u-8.1" who="#PrezydentRPwlatachBronislawKomorowski">Tak to już bywa w życiu, także w życiu politycznym, że bardzo często to, co dobre, co pożyteczne, to, co służy sprawie, musi powstawać, musi się rodzić w trudnych sytuacjach, w bólu. Tak było i z Senatem. Tak było z Senatem dwukrotnie. Tak było z Senatem, gdy Polska odzyskiwała niepodległość i budowała swoją nowoczesną państwowość, i tak samo było w 1989 r., gdy odzyskiwaliśmy suwerenność, demokrację i rwaliśmy się ku normalności.</u>
+ <u xml:id="u-8.2" who="#PrezydentRPwlatachBronislawKomorowski">W 1922 r. ta normalność i te marzenia także były często nawzajem niezrozumiałe. I myślę, że ważnym doświadczeniem, które właśnie można czerpać i z roku 1922, i z roku 1989, jest to, że warto czasami wznieść się ponad własne poglądy, czasami warto przekroczyć przyzwyczajenia w myśleniu o Polsce, o ustroju państwa polskiego, bo dopiero po latach można ocenić, co było słuszne i co służyło ojczyźnie, a co nie. Tak było z Senatem w latach dwudziestych. Przecież – to wszyscy powinniśmy wiedzieć – na początku Senatu nie było. Był naczelnik państwa, był rząd, który opierał się właściwie na parlamencie jednoizbowym, a ideę wprowadzenia do ustroju Polski Senatu zgłaszał obóz narodowy. Cała lewica polska, także ruch ludowy, trochę ze względów historycznych, były absolutnie przeciwne temu, a jednak udało się ich przekonać. Tu zresztą ogromną rolę odegrał Wincenty Witos, który ruch ludowy przeprowadził na drugą stronę. Przeprowadził na tyle skutecznie, że w 1946 r. Polskie Stronnictwo Ludowe broniło istnienia Senatu, odpowiadając w referendum na trzecie pytanie o likwidację Senatu: nie. Skuteczna nauka. Warto pamiętać o tym, że dosyć szybko ujawniło się to, że jednak Senat, który powstał w bólu politycznym, w boju politycznym, sprawdził się z punktu widzenia bardzo różnych odmiennych i konkurujących środowisk politycznych. Tu już ktoś przypomniał o tym, że pierwsze posiedzenie przeprowadził przecież socjalista Limanowski, ojciec polskiego socjalizmu. A warto pamiętać, że konstytucję marcową, która zadecydowała o tym, że Senat został utworzony, tworzył też socjalista Niedziałkowski. Warto pamiętać również o tym, że w pierwszym Senacie, właśnie w tej izbie wyższej, która miała różne konotacje natury historycznej, zasiadali i przedstawiciele mniejszości narodowych, i przedstawiciele mniejszości wyznaniowych, pani marszałek przypomniała tutaj, że zasiadały także kobiety. Była to więc Izba nowoczesna. Warto powiedzieć, że Senat i wtedy, i w 1989 r. był jakimś elementem dążenia Polski do normalności, do normalizacji państwa polskiego jako państwa suwerennego, ale też demokratycznego wedle standardów ówcześnie istniejących w Europie. Tak samo było w 1989 r., ale sytuacja była inna.</u>
+ <u xml:id="u-8.3" who="#PrezydentRPwlatachBronislawKomorowski">Tutaj pan prezydent bardzo uprzejmie powiedział o tym, że utworzenie Senatu było inicjatywą strony społecznej. Ja to trochę inaczej pamiętam i nawet znam osobę, która to zgłosiła. To był nasz poprzednik, Panie Prezydencie, Aleksander Kwaśniewski. Gen. Jaruzelski to zaakceptował i postawił jako warunek dla przyjęcia prezydenta z tamtego obozu, wcale nie demokratycznego. I strona solidarnościowa to zaakceptowała. To też był ból polityczny. To też było trudne. To wielu, mnie także, uwierało i przeszkadzało, ale prawda historyczna jest taka, że ten Senat, który powstał z inicjatywy poprzedniego ustroju, ludzi poprzedniego ustroju, okazał się największym zwycięstwem obozu „Solidarności”. 99:1 – przecież taki był wynik wyborów w 1989 r. Jeden jedyny senator formalnie niezależny, ale wspierany przez PZPR, to był senator Stokłosa. 99 wybranych senatorów to byli ludzie solidarnościowi. To miało gigantyczne znaczenie dla ujawnienia rzeczywistych poglądów narodu polskiego, dla ujawnienia rzeczywistej siły obozu solidarnościowego, także dla ujawnienia słabości poprzedniego ustroju. I to był finał, to był finisz, to był kompletny nokaut poprzedniego systemu. I to my, ludzie pokolenia „Solidarności”, w najwyższym stopniu zawdzięczamy Senatowi, który nie był inicjatywą obozu solidarnościowego. W roku 1989 te przemiany również były związane z Senatem. Były jednak także efektem marzenia o normalności. Do pewnego stopnia chichotem historii było to, że ten obóz, który zlikwidował Senat w 1946 r., właśnie zaproponował jego odbudowę, ale to jest także symbol logiki zmian, które wtedy w Polsce zaszły.</u>
+ <u xml:id="u-8.4" who="#PrezydentRPwlatachBronislawKomorowski">Chciałbym jeszcze o jednej rzeczy powiedzieć, patrząc na pana prezydenta. Musimy mieć świadomość, że to ta sama konstytucja, konstytucja marcowa z 1921 r., ta, która rozstrzygnęła o powstaniu Senatu, którego pierwsze posiedzenie dzisiaj świętujemy, rozstrzygnęła również o wprowadzeniu do ustroju państwa polskiego urzędu prezydenta. Ten urząd też się rodził w bólu. Gorzej, on się przecież rodził w dramacie. No bo pierwszym prezydentem, wybranym w grudniu 1922 r., był Gabriel Narutowicz, później zamordowany, pierwszy polski prezydent. No a jednak dzisiaj nawet z tego bolesnego doświadczenia chcemy czerpać doświadczenie po to, aby Polska była lepsza.</u>
+ <u xml:id="u-8.5" who="#PrezydentRPwlatachBronislawKomorowski">I w związku z tym, serdecznie gratulując wszystkim senatorom, przede wszystkim tym, którzy są senatorami w okresie III Rzeczypospolitej, ale także rodzinom senatorów z II Rzeczypospolitej, serdecznie gratulując tej zrozumiałej dla mnie i oczywistej dumy, że i zbiorowo, i indywidualnie senatorowie i Senat dobrze służą Najjaśniejszej Rzeczypospolitej, chcę państwu życzyć, aby ta służba w sposób mądry i adekwatny do rzeczywistych dzisiejszych potrzeb trwała. To jest zawsze rola Senatu, nie tylko jako izby refleksji i zadumy. To nie tylko poprawianie ustaw. To jest jednak element stabilizacji, to jest również element równowagi ustrojowej do pewnego stopnia. Senat to jest także miejsce, gdzie można kształtować poglądy na Polskę, na polską politykę, na polskie obyczaje i na polskie marzenia. To jest miejsce, w którym dzisiaj… Ja np. ile razy gdzieś słucham państwa obrad, myślę sobie: a może by się dało przenieść choć te resztki dobrej kultury parlamentarnej, języka, który może być językiem parlamentarnym, także do izby, której kiedyś miałem honor być marszałkiem. I tak sobie marzę i myślę, że najważniejszą rzeczą, dostępną w polityce dla nas wszystkich, jest jednak po prostu dobry przykład.</u>
+ <u xml:id="u-8.6" who="#PrezydentRPwlatachBronislawKomorowski">Jeszcze raz serdecznie gratuluję, życzę dumy z bycia senatorem, a rodzinom senatorów… Tutaj ktoś o tym mówił, jak było w I Rzeczypospolitej, że zasługi wielu rodzin mierzono liczbą senatorów. Były, są i będą w Polsce rody senatorskie.</u>
+ <u xml:id="u-8.7" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-9">
+ <u xml:id="u-9.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-9.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o zabranie głosu pana premiera, pana prof. Jerzego Buzka, przedstawiciela rodzin senatorów II Rzeczypospolitej.</u>
+ <u xml:id="u-9.2" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-10">
+ <u xml:id="u-10.0" who="#PrzedstawicielRodzinSenatorowIIRzeczypospolitejJerzyBuzek">Panie Prezydencie! Panie Marszałku! Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie! Wszyscy Zebrani Goście!</u>
+ <u xml:id="u-10.1" who="#PrzedstawicielRodzinSenatorowIIRzeczypospolitejJerzyBuzek">To dla mnie nadzwyczajna okazja i wzruszający moment. Zabieram głos jako przedstawiciel rodzin, kiedy mówimy o tym wspaniałym pierwszym posiedzeniu Senatu II Rzeczypospolitej, dokładnie 100 lat temu. Pozwolę sobie przytoczyć fragmenty życiorysu mojego stryjecznego dziadka, bo jestem przekonany, że są to fragmenty bardzo podobne do wielu życiorysów osób, które wtedy zasiadały w Senacie.</u>
+ <u xml:id="u-10.2" who="#PrzedstawicielRodzinSenatorowIIRzeczypospolitejJerzyBuzek">Józef Buzek był człowiekiem ze śląskiego ludu i był z tego bardzo dumny przez całe życie. Zachowaliśmy wszyscy w rodzinie pamięć o tym, że był to wyznacznik jego działalności przez całe jego życie. Był profesorem Uniwersytetu Lwowskiego i Politechniki Lwowskiej, wykształconym na Uniwersytecie Jagiellońskim i Uniwersytecie Wiedeńskim. Był przez 9 lat posłem do sejmu w Wiedniu i wiceprzewodniczącym Koła Polskiego. Korzystał z tej nadzwyczajnej okazji, którą mieli Polki i Polacy w czasie zaborów, z tego, że był z zaboru austriackiego, gdzie nie zabraniano mówić po polsku, kształcić się i korzystać ze wszystkich zdobyczy XIX w., w którym rozwój był równie szybki jak w naszym XXI w.</u>
+ <u xml:id="u-10.3" who="#PrzedstawicielRodzinSenatorowIIRzeczypospolitejJerzyBuzek">Co do historii mojego stryjecznego dziadka, chciałbym jeszcze podkreślić, że był głównym doradcą polskiej delegacji na konferencję pokojową w Paryżu, zajmował się głównie sprawami gospodarczymi. Był także autorem Statutu Organicznego Województwa Śląskiego, który został jednogłośnie przyjęty przez Sejm I kadencji, Sejm Ustawodawczy, a stanowił o tym, że województwo śląskie stało się pełnoprawną częścią II Rzeczypospolitej. Ważne było również to, że współpracował przy tworzeniu konstytucji, która ukształtowała państwo polskie.</u>
+ <u xml:id="u-10.4" who="#PrzedstawicielRodzinSenatorowIIRzeczypospolitejJerzyBuzek">W dniu 12 listopada 1918 r. został desygnowany przez naczelnika państwa Józefa Piłsudskiego do stworzenia urzędu statystycznego. II Rzeczpospolita składała się z 3 zaborów różniących się porządkiem prawnym, różniących się porządkiem społecznym, cechujących się także pewnym uwikłaniem w armie zaborcze, bo przecież nasi ludzie ginęli na froncie I wojny światowej po 3 stronach. Wymagało to przede wszystkim sprawdzenia, co w kraju przetrwało, jaką mamy ojczyznę po 123 latach. Był pierwszym dyrektorem, prowadząc tę instytucję do roku 1929.</u>
+ <u xml:id="u-10.5" who="#PrzedstawicielRodzinSenatorowIIRzeczypospolitejJerzyBuzek">Co jest ważne, po stworzeniu nowoczesnego państwa i wyznaczeniu strategii na następne lata Rzeczpospolita tworzyła również podstawy szybkiego integrowania społeczności, które wchodziły w jej skład. Dbała również o wszechstronny rozwój gospodarczy. Ja dzisiaj nazwałbym to, co mój krewny reprezentował w czasie dyskusji nad przyszłością Rzeczypospolitej, społeczną gospodarką rynkową. Dzisiaj nie używamy już tego sformułowania, ale ono jest bardzo ważne z punktu widzenia tego, co się wówczas działo.</u>
+ <u xml:id="u-10.6" who="#PrzedstawicielRodzinSenatorowIIRzeczypospolitejJerzyBuzek">To jest okazja do pewnej refleksji dotyczącej parlamentaryzmu. Ja wiem, że w 1576 r. – czytałem o tym kilkakrotnie, to jest również w zapiskach mojego stryjecznego dziadka – Senat uzyskał uprawnienia do napominania króla, gdy ten łamie prawo. Myślę, że to było nadzwyczajne uprawnienie. Senatorowie w II Rzeczypospolitej, według zapisków mojego krewnego, bardzo sobie cenili to, co uzyskali wiele setek lat wcześniej.</u>
+ <u xml:id="u-10.7" who="#PrzedstawicielRodzinSenatorowIIRzeczypospolitejJerzyBuzek">Jeśli chciałbym mówić więcej o refleksjach – bo zapewne to będzie dzisiaj ważne, chodzi o spojrzenie z perspektywy 100 lat – warto by te refleksje osnuć wokół doświadczeń brania odpowiedzialności za wspólnotę. Ja jestem przekonany, że dla setki senatorów 100 lat temu dobro wspólne było wyróżnikiem szczególnym. Była o tym mowa również w poprzednich wystąpieniach. Kierując się odpowiedzialnością, traktowali oni politykę nie jako coś polegającego na dążeniu do władzy i wyrażającego się przede wszystkim w osiągnięciu władzy, ale zgodnie z pierwotnym znaczeniem tego słowa jako obywatelski obowiązek zajmowania się sprawami państwa organizującego życie wspólne. Niezależnie od tego, jakie zajmujemy stanowisko, to działania w tym kierunku są naszą największą odpowiedzialnością. I to były wartości spajające Senat II Rzeczypospolitej.</u>
+ <u xml:id="u-10.8" who="#PrzedstawicielRodzinSenatorowIIRzeczypospolitejJerzyBuzek">Dzisiaj także potrzebujemy refleksji nad bieżącymi wyzwaniami. Dopiero zaczynamy rozumieć, jak zmiany technologiczne zmieniają naszą demokrację. Mamy nowe narzędzia, by szerzej angażować się w politykę, być na bieżąco, bezpośrednio śledzić aktywność naszych przedstawicieli, dzielić się naszymi ocenami, oczekiwaniami. Ale to zaangażowanie jest coraz bardziej płytkie. Widzimy to w mediach społecznościowych, których przecież nie jesteśmy w stanie odwołać. Nie jesteśmy w stanie zawrócić historii ani postępu technologicznego. Same narzędzia niosą wiele zagrożeń dla współczesnej demokracji: manipulację, wpływy zewnętrzne, zastępowanie dialogu i argumentów sloganami, często inwektywami, odwoływanie się do emocji, a nie do prawdy.</u>
+ <u xml:id="u-10.9" who="#PrzedstawicielRodzinSenatorowIIRzeczypospolitejJerzyBuzek">To, co służyło senatorom 100 lat temu, to było poczucie równości, bo pochodzili przecież z różnych warstw społecznych. To poczucie ważne było również w kontekście wspominanego tutaj udziału w Senacie II Rzeczypospolitej kobiet, ale także ludzi różnych wyznań. A druga kwestia, którą zapamiętałem z tego, co czytałem i czym chciałem się zająć, to była kwestia wolności, której zachowanie gwarantuje prawo. To przywiązanie do wolności było tu silne, w przeciwieństwie do innych państw Europy. Polska przez stulecia działania Senatu nigdy nie dążyła ku absolutyzmowi. W czasach monarchii było to bardzo trudne. To przywiązanie do równości i wolności powinno kierować i nas ku rozstrzygnięciom wymagającym najdalej idącego konsensusu, przekonania wszystkich do wspólnej decyzji, myślenia nie kategoriami przegłosowania mniejszości przez większość, ale ucierania poglądów, dialogu, przekonywania, pewnie też kompromisów, które są trudne dla każdej strony, a więc zrezygnowania z części partykularnych interesów.</u>
+ <u xml:id="u-10.10" who="#PrzedstawicielRodzinSenatorowIIRzeczypospolitejJerzyBuzek">Mówię o tym, bo to jest dzisiaj, Szanowni Państwo, szczególnie ważne, gdyż Polska uczestniczy w tym niezwykłym organizmie międzynarodowym, który jest pierwszą próbą na taką skalę w historii świata. Jesteśmy uczestnikami wielkiego eksperymentu, który trwa od kilkudziesięciu lat i ma niewątpliwie sukcesy – chociaż oczywiście ma również swoje słabości – to jest Unii Europejskiej. Tego ducha poszukiwania kompromisu od pierwszej chwili rozmowy o jakimkolwiek rozwiązaniu odnajduję w Parlamencie Europejskim. Tam istnieje zasada przegłosowywania, ale znacznie bardziej fundamentalne jest zbliżanie się do możliwej do uzyskania jednomyślności. W każdej sprawie poszukujemy jak najszerszego poparcia, nigdy nie zadowalamy się wynikiem 50% plus 1. Dlatego niezbędny jest dialog, ciągłe przekonywanie do swoich racji, ale również wsłuchiwanie się w racje innych. To jest szczególny sposób otwierania się na tych, którzy myślą inaczej. Wymaga to wysiłku większego niż proste głosowanie większościowe. Oczywiście nie zawsze daje się wypracować rozwiązania, które mogą uwzględniać wszystkie racje, ale zawsze ostateczny rezultat jest lepszy z perspektywy dobra wspólnego.</u>
+ <u xml:id="u-10.11" who="#PrzedstawicielRodzinSenatorowIIRzeczypospolitejJerzyBuzek">Jeden z polskich historyków, śp. prof. Janusz Ekes staropolskie doświadczenia z parlamentaryzmem opisał hasłem „złota demokracja”. Ale on tę złotą demokrację rozumiał bardzo precyzyjnie. To hasło odczytać warto nie jako apologię jakichś konkretnych rozwiązań, ale jako wezwanie do działania na rzecz dobra wspólnoty i aktywności obywateli w życiu tej wspólnoty. A aktywność obywateli, po prostu społeczeństwo obywatelskie, które daje siłę państwu, jest również gwarantem tego, że państwo będzie się opierało na zasadzie pomocniczości, na zasadzie decentralizacji i na zasadzie indywidualnej odpowiedzialności obywateli za dobro wspólne. Warto, byśmy i my dziś, jako Polacy, ale także Europejczycy, parlamentarzyści, ale także wolni, równi obywatele, wnosili swój wkład, tak by ku tej złotej demokracji nas przybliżać, a nie od niej oddalać.</u>
+ <u xml:id="u-10.12" who="#PrzedstawicielRodzinSenatorowIIRzeczypospolitejJerzyBuzek">Chciałbym również, nawiązując do poprzednich wystąpień, życzyć paniom i panom senatorom takiego właśnie kierunku działania, bo on zapewne będzie najlepiej wspominany przez następne pokolenia, pokolenia, które przyjdą po nas i będą oceniały naszą działalność. Wszystkiego dobrego! Dziękuję państwu.</u>
+ <u xml:id="u-10.13" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-11">
+ <u xml:id="u-11.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo zaproszonym gościom za wystąpienia.</u>
+ <u xml:id="u-11.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do naszej regularnej pracy, a mianowicie do drugiego czytania projektu uchwały w 100. rocznicę pierwszego posiedzenia Senatu II Rzeczypospolitej.</u>
+ <u xml:id="u-11.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przypominam, że projekt ten został wniesiony przez grupę senatorów i zawarty jest w druku nr 826.</u>
+ <u xml:id="u-11.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Zgodnie z art. 84 ust. 6 Regulaminu Senatu projekt ten po uzgodnieniu z klubami i kołami senackimi został włączony do porządku obrad z pominięciem pierwszego czytania.</u>
+ <u xml:id="u-11.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę upoważnioną przedstawicielkę wnioskodawców, panią senator Halinę Biedę, o przedstawienie projektu uchwały.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-12">
+ <u xml:id="u-12.0" who="#SenatorHalinaBieda">Panie Prezydencie! Panie Marszałku! Pani Marszałek! Szanowni Państwo! Wysoka Izbo!</u>
+ <u xml:id="u-12.1" who="#SenatorHalinaBieda">To dla mnie bardzo duży zaszczyt, że mogę w imieniu nas wszystkich przeczytać tekst uchwały z drobnymi poprawkami redakcyjnymi i prosić Wysoką Izbę w stulecie pierwszego posiedzenia Senatu II Rzeczypospolitej o przyjęcie tej okolicznościowej uchwały.</u>
+ <u xml:id="u-12.2" who="#SenatorHalinaBieda">„W roku 2022 przypada 100. rocznica pierwszego posiedzenia Senatu II RP.</u>
+ <u xml:id="u-12.3" who="#SenatorHalinaBieda">Początki Senatu w Polsce sięgają połowy XIV w., kiedy został on utworzony z Rady Królewskiej, funkcjonującej przy monarsze. Od 1493 r. był – oprócz Izby Poselskiej i króla – jednym z trzech stanów sejmujących Rzeczypospolitej. Rola tej izby zmieniała się w ciągu wieków.</u>
+ <u xml:id="u-12.4" who="#SenatorHalinaBieda">Ogromne znaczenie dla polskiego parlamentaryzmu miał okres II Rzeczypospolitej, po odzyskaniu niepodległości w 1918 r. Konstytucja marcowa z 1921 r. umożliwiła przeprowadzenie wyborów do Senatu, ustanawiając władzę ustawodawczą w postaci dwuizbowego parlamentu. Wybory odbyły się w 1922 r. Kadencja izby, w której zasiadało 111 senatorów, co stanowiło 1/4 składu Sejmu, trwała 5 lat. Uprawnienia Senatu były wtedy dość ograniczone, nie miał on bowiem prawa do inicjatywy ustawodawczej i nie dysponował uprawnieniami kontrolnymi w stosunku do rządu. Razem z Sejmem tworzył Zgromadzenie Narodowe, wybierające prezydenta Rzeczypospolitej. Zwiększenie znaczenia Senatu przyniosła konstytucja kwietniowa z 1935 r., która ograniczyła kompetencje parlamentu na rzecz prezydenta, jednocześnie wzmacniając pozycję Senatu w stosunku do Sejmu. Powierzyła marszałkowi izby wyższej, a nie jak poprzednio marszałkowi Sejmu, funkcję prezydenta w razie jego śmierci lub niemożności wypełniania obowiązków. To marszałek Senatu przewodniczył także Zgromadzeniu Elektorów i zwoływał połączone izby. Izba wyższa uzyskała również pewną rolę w procedurach parlamentarnej kontroli nad rządem. Senat i Sejm jako izby połączone mogły m.in. pociągać prezesa Rady Ministrów lub ministrów do odpowiedzialności konstytucyjnej. Na okres dwudziestolecia międzywojennego przypadło 5 kadencji Senatu: 1922–1927, 1928–1930, 1930–1935, 1935–1938, 1938–1939. Ostatnie posiedzenie izby odbyło się 2 września 1939 r. Senat i Sejm zostały rozwiązane 2 listopada 1939 r. przez prezydenta przebywającego na emigracji, który zarządził przeprowadzenie wyborów do obydwu izb po 60 dniach od zakończenia wojny. W godzinie dziejowej próby, podczas II wojny światowej, znakomita część senatorów dała świadectwo patriotyzmu i odwagi. Wielu za Polskę oddało życie.</u>
+ <u xml:id="u-12.5" who="#SenatorHalinaBieda">Po zakończeniu II wojny światowej sytuacja polityczna w Polsce radykalnie się zmieniła. Władze komunistyczne zmierzały do likwidacji dwuizbowego parlamentu poprzez ataki propagandowe na przedwojenny Senat jako przeciwnika reform. Kulminacją tej akcji było tzw. referendum ludowe, przeprowadzone 30 czerwca 1946 r., w którym społeczeństwo wypowiedziało się m.in. w sprawie zniesienia Senatu. Na podstawie sfałszowanych wyników zlikwidowano drugą izbę. Uchwalona 19 lutego 1947 r. tzw. mała konstytucja ustanowiła jednoizbowy parlament, który funkcjonował do 1989 r.</u>
+ <u xml:id="u-12.6" who="#SenatorHalinaBieda">W wyniku porozumień Okrągłego Stołu z 5 kwietnia 1989 r. odrodził się Senat, do którego 4 czerwca 1989 r. przeprowadzono wolne i demokratyczne wybory. Konstytucja RP z 2 kwietnia 1997 r. utrzymała dwuizbowość władzy ustawodawczej w Polsce.</u>
+ <u xml:id="u-12.7" who="#SenatorHalinaBieda">W demokracji konstytucyjnej dwuizbowość ma istotne znaczenie ustrojowe. Pozwala na konsekwentne przestrzeganie zasady podziału i równowagi władz: ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej. Jej celem jest ochrona praw jednostki przed niebezpieczeństwami wynikającymi z koncentracji władzy. Historia polskiego parlamentaryzmu pozwala dostrzec powiązanie między dwuizbowością parlamentu a suwerennością państwa w jej tradycyjnym rozumieniu, co powoduje, że słowa Andrzeja Frycza-Modrzewskiego z 1551 r., który w swoim dziele życia «O poprawie Rzeczpospolitej» pisał: «Senat jest tym, co pozostałe władze do szlachetnych działań pobudza, od nieuczciwych odwodzi, a namiętności studzi. Dlatego bez rady, opinii i kontroli Senatu nic w Rzeczpospolitej ani poza jej granicami czynić się nie godzi», są ciągle aktualne.</u>
+ <u xml:id="u-12.8" who="#SenatorHalinaBieda">W ciągu 100 lat Senat odegrał istotną i pozytywną rolę w kształtowaniu kultury prawnej i politycznej. Reprezentuje on te wartości, których nigdy nie może zabraknąć. Jest strażnikiem ideałów ustrojowych, a wśród nich szacunku dla państwa, praw mniejszości, prawa do wyrażania odrębności i odmienności w ramach porządku konstytucyjnego. Senat, mający korzenie sięgające głęboko w historię RP, ma również swoje miejsce w XXI w. W tym miejscu należy oddać hołd wszystkim tym, którzy przyczynili się do powstania Senatu oraz ugruntowania jego obecnej pozycji w systemie organów władzy państwowej, w szczególności marszałkom oraz senatorom wszystkich kadencji, którzy pozostają wierni tradycji polskiego Senatu i Najjaśniejszej Rzeczypospolitej”.</u>
+ <u xml:id="u-12.9" who="#SenatorHalinaBieda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Proszę o przyjęcie projektu uchwały.</u>
+ <u xml:id="u-12.10" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-13">
+ <u xml:id="u-13.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-13.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać trwające nie dłużej niż minutę zapytania do upoważnionego przedstawiciela wnioskodawców.</u>
+ <u xml:id="u-13.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy ktoś chce zadać takie pytanie? Nie widzę zgłoszeń.</u>
+ <u xml:id="u-13.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Otwieram dyskusję.</u>
+ <u xml:id="u-13.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.</u>
+ <u xml:id="u-13.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dla porządku informuję, że panowie senatorowie Komorowski i Szwed złożyli swoje przemówienia w dyskusji do protokołu.</u>
+ <u xml:id="u-13.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Zamykam dyskusję.</u>
+ <u xml:id="u-13.7" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad projektem uchwały w 100. rocznicę pierwszego posiedzenia Senatu II RP.</u>
+ <u xml:id="u-13.8" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-13.9" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-13.10" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-13.11" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-13.12" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 95 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+ <u xml:id="u-13.13" who="#komentarz">Głosowanie nr 1</u>
+ <u xml:id="u-13.14" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-13.15" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w 100. rocznicę pierwszego posiedzenia Senatu II RP.</u>
+ <u xml:id="u-13.16" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Szanowni Państwo, dziękuję zaproszonym gościom oraz senatorom wszystkich poprzednich kadencji Senatu za udział w uroczystym posiedzeniu i uczczenie wspólnie z nami 100. rocznicy pierwszego posiedzenia Senatu II Rzeczypospolitej.</u>
+ <u xml:id="u-13.17" who="#MarszalekTomaszGrodzki">A teraz zapraszam wszystkich państwa z Sali Kolumnowej i z sali plenarnej do wspólnej pamiątkowej fotografii na schodach holu głównego w Sejmie oraz do udziału w kolejnych punktach programu dzisiejszych uroczystości, w tym uroczystej akademii w Teatrze Polskim.</u>
+ <u xml:id="u-13.18" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Zamykam pięćdziesiąte trzecie posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej X kadencji.</u>
+ <u xml:id="u-13.19" who="#komentarz">Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską</u>
+ <u xml:id="u-13.20" who="#komentarz">Koniec posiedzenia o godzinie 14 minut 14</u>
+ </div>
+ </body>
+ </text>
+ </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00054-01/header.xml b/2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00054-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..1bcb13a
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00054-01/header.xml
@@ -0,0 +1,250 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-snt-ppxxx-00054-01">
+ <fileDesc>
+ <titleStmt>
+ <title>Sprawozdanie stenograficzne z obrad Senatu RP z 29 listopada 2022 r. (kadencja X, Posiedzenie Plenarne 54, dzień 1).</title>
+ </titleStmt>
+ <publicationStmt>
+ <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+ </publicationStmt>
+ <sourceDesc>
+ <bibl>
+ <title>Sprawozdanie stenograficzne z obrad Senatu RP z 29 listopada 2022 r. (kadencja X, Posiedzenie Plenarne 54, dzień 1).</title>
+ <publisher>Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+ <note type="system">III RP</note>
+ <note type="house">Senat</note>
+ <note type="termNo">10</note>
+ <note type="type">Posiedzenie Plenarne</note>
+ <note type="sessionNo">54</note>
+ <note type="dayNo">1</note>
+ <date>2022-11-29</date>
+ </bibl>
+ </sourceDesc>
+ </fileDesc>
+ <profileDesc>
+ <particDesc>
+ <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+ <persName>Głos z sali</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="Glosyzsali" role="speaker">
+ <persName>Głosy z sali</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuJakubZabielski" role="speaker">
+ <persName>Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Jakub Zabielski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+ <persName>Komentarz</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="MarszalekTomaszGrodzki" role="speaker">
+ <persName>Marszałek Tomasz Grodzki</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki" role="speaker">
+ <persName>Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Bartosz Grodecki</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="PoselTadeuszChrzan" role="speaker">
+ <persName>Poseł Tadeusz Chrzan</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek" role="speaker">
+ <persName>Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski" role="speaker">
+ <persName>Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki Dariusz Piontkowski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiSportuDariuszPiontkowski" role="speaker">
+ <persName>Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji i Sportu Dariusz Piontkowski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SekretarzStanuwMinisterstwieFinansowArturSobon" role="speaker">
+ <persName>Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Artur Soboń</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SekretarzStanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza" role="speaker">
+ <persName>Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Sebastian Skuza</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber" role="speaker">
+ <persName>Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Rafał Weber</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed" role="speaker">
+ <persName>Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej Stanisław Szwed</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski" role="speaker">
+ <persName>Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Piotr Uściński</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorAdamSzejnfeld" role="speaker">
+ <persName>Senator Adam Szejnfeld</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorAgnieszkaGorgonKomor" role="speaker">
+ <persName>Senator Agnieszka Gorgoń-Komor</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska" role="speaker">
+ <persName>Senator Agnieszka Kołacz-Leszczyńska</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorAleksanderSzwed" role="speaker">
+ <persName>Senator Aleksander Szwed</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorAlicjaChybicka" role="speaker">
+ <persName>Senator Alicja Chybicka</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorAlicjaZajac" role="speaker">
+ <persName>Senator Alicja Zając</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorArturDunin" role="speaker">
+ <persName>Senator Artur Dunin</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorBarbaraZdrojewska" role="speaker">
+ <persName>Senator Barbara Zdrojewska</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorBogdanBorusewicz" role="speaker">
+ <persName>Senator Bogdan Borusewicz</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorBogdanKlich" role="speaker">
+ <persName>Senator Bogdan Klich</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorBogdanZdrojewski" role="speaker">
+ <persName>Senator Bogdan Zdrojewski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorDanutaJazlowiecka" role="speaker">
+ <persName>Senator Danuta Jazłowiecka</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorEwaMatecka" role="speaker">
+ <persName>Senator Ewa Matecka</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorHalinaBieda" role="speaker">
+ <persName>Senator Halina Bieda</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorJacekBogucki" role="speaker">
+ <persName>Senator Jacek Bogucki</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorJadwigaRotnicka" role="speaker">
+ <persName>Senator Jadwiga Rotnicka</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorJanHamerski" role="speaker">
+ <persName>Senator Jan Hamerski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorJanMariaJackowski" role="speaker">
+ <persName>Senator Jan Maria Jackowski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorJaninaSagatowska" role="speaker">
+ <persName>Senator Janina Sagatowska</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorJanuszGromek" role="speaker">
+ <persName>Senator Janusz Gromek</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorJanuszPecherz" role="speaker">
+ <persName>Senator Janusz Pęcherz</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorJerzyCzerwinski" role="speaker">
+ <persName>Senator Jerzy Czerwiński</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorJerzyFedorowicz" role="speaker">
+ <persName>Senator Jerzy Fedorowicz</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorJoannaSekula" role="speaker">
+ <persName>Senator Joanna Sekuła</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorKazimierzKleina" role="speaker">
+ <persName>Senator Kazimierz Kleina</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorKazimierzMichalUjazdowski" role="speaker">
+ <persName>Senator Kazimierz Michał Ujazdowski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorKrzysztofBrejza" role="speaker">
+ <persName>Senator Krzysztof Brejza</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorKrzysztofKwiatkowski" role="speaker">
+ <persName>Senator Krzysztof Kwiatkowski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorKrzysztofMroz" role="speaker">
+ <persName>Senator Krzysztof Mróz</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorLeszekCzarnobaj" role="speaker">
+ <persName>Senator Leszek Czarnobaj</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorMarcinBosacki" role="speaker">
+ <persName>Senator Marcin Bosacki</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorMarekBorowski" role="speaker">
+ <persName>Senator Marek Borowski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorMarekKomorowski" role="speaker">
+ <persName>Senator Marek Komorowski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorMarekMartynowski" role="speaker">
+ <persName>Senator Marek Martynowski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorMichalSewerynski" role="speaker">
+ <persName>Senator Michał Seweryński</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorRobertMamatow" role="speaker">
+ <persName>Senator Robert Mamątow</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorSekretarzRyszardSwilski" role="speaker">
+ <persName>Senator Sekretarz Ryszard Świlski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorSlawomirRybicki" role="speaker">
+ <persName>Senator Sławomir Rybicki</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorSprawozdawcaArturDunin" role="speaker">
+ <persName>Senator Sprawozdawca Artur Dunin</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorSprawozdawcaBogdanZdrojewski" role="speaker">
+ <persName>Senator Sprawozdawca Bogdan Zdrojewski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorSprawozdawcaHalinaBieda" role="speaker">
+ <persName>Senator Sprawozdawca Halina Bieda</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz" role="speaker">
+ <persName>Senator Sprawozdawca Janusz Pęcherz</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorSprawozdawcaJerzyCzerwinski" role="speaker">
+ <persName>Senator Sprawozdawca Jerzy Czerwiński</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorSprawozdawcaJerzyFedorowicz" role="speaker">
+ <persName>Senator Sprawozdawca Jerzy Fedorowicz</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina" role="speaker">
+ <persName>Senator Sprawozdawca Kazimierz Kleina</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorSprawozdawcaKazimierzWiatr" role="speaker">
+ <persName>Senator Sprawozdawca Kazimierz Wiatr</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorSprawozdawcaLeszekCzarnobaj" role="speaker">
+ <persName>Senator Sprawozdawca Leszek Czarnobaj</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorSprawozdawcaMarekKomorowski" role="speaker">
+ <persName>Senator Sprawozdawca Marek Komorowski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorStanislawGogacz" role="speaker">
+ <persName>Senator Stanisław Gogacz</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorWadimTyszkiewicz" role="speaker">
+ <persName>Senator Wadim Tyszkiewicz</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorWieslawDobkowski" role="speaker">
+ <persName>Senator Wiesław Dobkowski</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorWladyslawKomarnicki" role="speaker">
+ <persName>Senator Władysław Komarnicki</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="SenatorWojciechKonieczny" role="speaker">
+ <persName>Senator Wojciech Konieczny</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="WicemarszalekBogdanBorusewicz" role="speaker">
+ <persName>Wicemarszałek Bogdan Borusewicz</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka" role="speaker">
+ <persName>Wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="WicemarszalekMarekPek" role="speaker">
+ <persName>Wicemarszałek Marek Pęk</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="WicemarszalekMichalKaminski" role="speaker">
+ <persName>Wicemarszałek Michał Kamiński</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="WladyslawKomarnicki" role="speaker">
+ <persName>Władysław Komarnicki</persName>
+ </person>
+ <person xml:id="Zgromadzeniodpowiadaja" role="speaker">
+ <persName>Zgromadzeni odpowiadają</persName>
+ </person>
+ </particDesc>
+ </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00054-01/text_structure.xml b/2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00054-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..769e200
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00054-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,3811 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+ <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+ <TEI>
+ <xi:include href="header.xml"/>
+ <text>
+ <body>
+ <div xml:id="div-1">
+ <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Początek posiedzenia o godzinie 11 minut 07</u>
+ <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczą marszałek Tomasz Grodzki oraz wicemarszałkowie Gabriela Morawska-Stanecka, Bogdan Borusewicz, Michał Kamiński i Marek Pęk</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-2">
+ <u xml:id="u-2.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Otwieram pięćdziesiąte czwarte posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej X kadencji.</u>
+ <u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską</u>
+ <u xml:id="u-2.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Na wstępie chciałbym podziękować wszystkim państwu za uczestnictwo i czynny udział we wczorajszym uroczystym posiedzeniu, które upamiętniało, co do dnia, setną rocznicę pierwszego posiedzenia Senatu II Rzeczypospolitej, 28 listopada 1922 r. Mam nadzieję, że ta wzruszająca uroczystość pozostanie w naszej pamięci.</u>
+ <u xml:id="u-2.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Na sekretarzy posiedzenia wyznaczam pana senatora Aleksandra Szweda oraz pana senatora Ryszarda Świlskiego. Listę mówców prowadzić będzie pan senator Aleksander Szwed.</u>
+ <u xml:id="u-2.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Szanowni Państwo Senatorowie, w związku ze stanem zagrożenia epidemicznego po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów podjąłem decyzję o nadaniu temu posiedzeniu specjalnej formuły hybrydowej. Zasady udziału senatorów w posiedzeniach Senatu w sposób zdalny zostały określone w art. 67b Regulaminu Senatu.</u>
+ <u xml:id="u-2.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Państwa senatorów biorących teraz udział w posiedzeniu w sposób zdalny proszę o upewnienie się, czy państwa iPady są podłączone do zasilania, a kamery w nich włączone. Proszę także o zapewnienie takiego położenia iPada i obiektywu kamery, aby byli państwo widoczni podczas połączenia. Możecie państwo zapisywać się do pytań i do głosu w dyskusji poprzez czat w aplikacji. Wnioski o charakterze legislacyjnym, przemówienia w dyskusji oraz oświadczenia prosimy przesyłać za pośrednictwem poczty elektronicznej na adres przesłany państwu uprzednio przez Kancelarię Senatu. Do państwa dyspozycji pozostaje także specjalny numer telefonu, pod którym możecie państwo dokonywać konsultacji treści wniosków o charakterze legislacyjnym czy zgłoszeń problemów technicznych. Prosimy samodzielnie nie włączać mikrofonów. Zabranie głosu będzie możliwe dopiero po jego udzieleniu przez marszałka prowadzącego oraz po uruchomieniu mikrofonu przez informatyka Kancelarii Senatu.</u>
+ <u xml:id="u-2.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję także, że za 15 minut zablokujemy możliwość przyłączania się do posiedzenia. Jeżeli ktoś z państwa senatorów nie zdąży dołączyć do posiedzenia przed zablokowaniem sesji w aplikacji bądź ktoś z państwa straci połączenie, prosimy o kontakt telefoniczny pod numer uprzednio państwu przekazany.</u>
+ <u xml:id="u-2.7" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Szanowni Państwo, przystąpimy teraz do głosowania, które ma na celu wyłącznie ustalenie listy senatorów biorących udział w posiedzeniu.</u>
+ <u xml:id="u-2.8" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o oddanie jakiegokolwiek głosu w celu potwierdzenia obecności.</u>
+ <u xml:id="u-2.9" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przypominam senatorom korzystającym z aplikacji do zdalnego udziału w posiedzeniu, że rozpoczęcie głosowania, tzw. ankietowanie, w systemie Webex spowoduje pojawienie się komunikatu. Aby wziąć udział w głosowaniu, klikamy „OK”. Później dwukrotnie należy wcisnąć przycisk „Przekaż”: po oddaniu głosu w oknie głosowania oraz w odpowiedzi na pytanie o potwierdzenie.</u>
+ <u xml:id="u-2.10" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników.</u>
+ <u xml:id="u-2.11" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 90 senatorów i tylu aktualnie bierze udział w posiedzeniu.</u>
+ <u xml:id="u-2.12" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Panie i Panowie Senatorowie, 16 listopada 2022 r. zmarł pan Piotr Pankanin, senator II kadencji. Był członkiem Komisji Praw Człowieka i Praworządności.</u>
+ <u xml:id="u-2.13" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o powstanie i uczczenie minutą ciszy pamięci pana senatora.</u>
+ <u xml:id="u-2.14" who="#komentarz">Wszyscy wstają</u>
+ <u xml:id="u-2.15" who="#komentarz">Chwila ciszy</u>
+ <u xml:id="u-2.16" who="#SenatorRobertMamatow">Wieczny odpoczynek racz mu dać, Panie.</u>
+ <u xml:id="u-2.17" who="#Zgromadzeniodpowiadaja">A światłość wiekuista niechaj mu świeci.</u>
+ <u xml:id="u-2.18" who="#SenatorRobertMamatow">Niech odpoczywa w pokoju wiecznym.</u>
+ <u xml:id="u-2.19" who="#Zgromadzeniodpowiadaja">Amen.</u>
+ <u xml:id="u-2.20" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-2.21" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Szanowni Państwo, informuję, że Sejm na sześćdziesiątym szóstym posiedzeniu w dniu 16 listopada 2022 r. odrzucił uchwałę Senatu odrzucającą ustawę o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw.</u>
+ <u xml:id="u-2.22" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec niewniesienia zastrzeżeń do protokołów czterdziestego dziewiątego i pięćdziesiątego posiedzenia stwierdzam, że protokoły tych posiedzeń zostały przyjęte.</u>
+ <u xml:id="u-2.23" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję, że protokół pięćdziesiątego pierwszego posiedzenia Senatu, zgodnie z Regulaminem Senatu, jest przygotowany do udostępnienia senatorom. Jeżeli nikt z państwa senatorów nie zgłosi do niego zastrzeżeń, to zostanie on przyjęty na kolejnym posiedzeniu.</u>
+ <u xml:id="u-2.24" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Szanowni Państwo Senatorowie, projekt porządku obrad został wyłożony na ławach senatorskich.</u>
+ <u xml:id="u-2.25" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej nie przygotowały sprawozdania w sprawie ustawy o zmianie ustawy o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w Systemie Informacyjnym Schengen oraz Wizowym Systemie Informacyjnym oraz niektórych innych ustaw. Punkt ten aktualnie nie będzie uwzględniony, ale porządek obrad zostanie uzupełniony po przygotowaniu sprawozdania.</u>
+ <u xml:id="u-2.26" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proponuję rozpatrzenie punktów piątego i szóstego, pomimo że sprawozdania komisji w ich sprawie zostały dostarczone w terminie późniejszym niż określony w art. 34 ust. 2 Regulaminu Senatu.</u>
+ <u xml:id="u-2.27" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Wysoka Izba przyjęła przedstawioną propozycję.</u>
+ <u xml:id="u-2.28" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec braku głosów sprzeciwu stwierdzam, że Senat przedstawioną propozycję przyjął.</u>
+ <u xml:id="u-2.29" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Szanowni Państwo, proponuję uzupełnienie porządku obrad o punkt: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego – i rozpatrzenie go jako punktu siódmego porządku obrad.</u>
+ <u xml:id="u-2.30" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Wysoka Izba przyjęła przedstawioną propozycję.</u>
+ <u xml:id="u-2.31" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proponuję także zmianę kolejności rozpatrywania dotychczasowego punktu czwartego: ustawa o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2023 – i rozpatrzenie go jako punktu ósmego, na prośbę resortu finansów.</u>
+ <u xml:id="u-2.32" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Wysoka Izba przyjęła przedstawioną propozycję.</u>
+ <u xml:id="u-2.33" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec braku głosów sprzeciwu stwierdzam, że Senat przedstawioną propozycję przyjął.</u>
+ <u xml:id="u-2.34" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zabrać głos w sprawie przedstawionego porządku obrad? Nie.</u>
+ <u xml:id="u-2.35" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Stwierdzam, że Wysoki Senat zatwierdził porządek obrad pięćdziesiątego czwartego posiedzenia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej X kadencji.</u>
+ <u xml:id="u-2.36" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję, że dziś o godzinie 12.00 zostanie ogłoszona półgodzinna przerwa w obradach, w trakcie której odbędzie się otwarcie wystawy „Obywatel. Aby z korzyścią dla Ojczyzny. Józef Rufin Wybicki 1747–1822”.</u>
+ <u xml:id="u-2.37" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wysoka Izbo, głosowania w sprawie punktów pierwszego i drugiego, tj. dotyczące projektów uchwał w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Pamięci Bohaterek i Bohaterów Getta Warszawskiego oraz Rokiem Włodzimierza Przerwy-Tetmajera, zostaną przeprowadzone bezpośrednio po rozpatrzeniu każdego z tych punktów. Pozostałe głosowania zostaną przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+ <u xml:id="u-2.38" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Szanowni Państwo, z okazji setnej rocznicy pierwszego posiedzenia Senatu II RP Kancelaria Senatu przy współpracy z biurami senatorskimi oraz szkołami organizuje ogólnopolski turniej pod patronatem marszałka Senatu pt. „Poznajemy Senat Rzeczypospolitej Polskiej”. Szczegółowe informacje zostaną państwu przekazane za pośrednictwem poczty elektronicznej. Zachęcam wszystkich państwa senatorów do włączenia się w propagowanie tego zacnego wydarzenia w swoich okręgach wyborczych.</u>
+ <u xml:id="u-2.39" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu pierwszego porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały o ustanowieniu roku 2023 Rokiem Pamięci Bohaterek i Bohaterów Getta Warszawskiego.</u>
+ <u xml:id="u-2.40" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przypominam, że projekt ten został wniesiony przez grupę senatorów i zawarty jest w druku nr 823, a sprawozdanie – w druku nr 823 S.</u>
+ <u xml:id="u-2.41" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W tym momencie chciałbym przywitać obecnych na posiedzeniu gości: jego ekscelencję ambasadora Państwa Izrael w Rzeczypospolitej Polskiej, pana Jaakowa Liwnego…</u>
+ <u xml:id="u-2.42" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-2.43" who="#MarszalekTomaszGrodzki">…pana Mateusza Szpytmę, zastępcę prezesa Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu…</u>
+ <u xml:id="u-2.44" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-2.45" who="#MarszalekTomaszGrodzki">…panią Monikę Kalinowską, dyrektor Departamentu Współpracy ze Stowarzyszeniami i Ewidencji w Urzędzie do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych…</u>
+ <u xml:id="u-2.46" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-2.47" who="#MarszalekTomaszGrodzki">…pana posła Michała Szczerbę, przewodniczącego Polsko-Izraelskiej Grupy Parlamentarnej…</u>
+ <u xml:id="u-2.48" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-2.49" who="#MarszalekTomaszGrodzki">…pana Michaela Schudricha, naczelnego rabina Polski…</u>
+ <u xml:id="u-2.50" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-2.51" who="#MarszalekTomaszGrodzki">…pana Zygmunta Stępińskiego, dyrektora Muzeum Historii Żydów Polskich…</u>
+ <u xml:id="u-2.52" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-2.53" who="#MarszalekTomaszGrodzki">…pana Alberta Stankowskiego, dyrektora Muzeum Getta Warszawskiego…</u>
+ <u xml:id="u-2.54" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-2.55" who="#MarszalekTomaszGrodzki">…panią Annę Duńczyk-Szulc, zastępczynię dyrektorki Muzeum Warszawy…</u>
+ <u xml:id="u-2.56" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-2.57" who="#MarszalekTomaszGrodzki">…panią Monikę Krawczyk, dyrektor Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma…</u>
+ <u xml:id="u-2.58" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-2.59" who="#MarszalekTomaszGrodzki">…panią Alicję Kobus, wiceprzewodniczącą Zarządu Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
+ <u xml:id="u-2.60" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-2.61" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę sprawozdawcę Komisji Ustawodawczej, panią senator Halinę Biedę, o przedstawienie sprawozdania komisji o projekcie uchwały.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-3">
+ <u xml:id="u-3.0" who="#SenatorSprawozdawcaHalinaBieda">Panie Marszałku! Ekscelencjo Panie Ambasadorze! Szanowni Państwo!</u>
+ <u xml:id="u-3.1" who="#SenatorSprawozdawcaHalinaBieda">Chciałabym przedstawić sprawozdanie dotyczące ustanowienia roku 2023 Rokiem Pamięci Bohaterek i Bohaterów Getta Warszawskiego.</u>
+ <u xml:id="u-3.2" who="#SenatorSprawozdawcaHalinaBieda">Zanim odczytam projekt uchwały, powiem, że komisja jednogłośnie przyjęła ten projekt, aby rok 2023 był Rokiem Pamięci Bohaterek i Bohaterów Getta Warszawskiego.</u>
+ <u xml:id="u-3.3" who="#SenatorSprawozdawcaHalinaBieda">„W utworzonym w 1940 r. getcie warszawskim Niemcy zamknęli ponad 400 tys. Żydów. Dziesiątki tysięcy z nich zmarły z chorób i głodu. 22 lipca 1942 r. Niemcy rozpoczęli deportację więźniów getta do obozu zagłady w Treblince. Zginęło tam niemal 300 tys. warszawskich Żydów. Jesienią 1942 r. po «Wielkiej Akcji» w tzw. getcie szczątkowym pozostało około 60 tys. osób. Byli to głównie ludzie młodzi i w sile wieku, bez rodzin, zatrudnieni w niemieckich warsztatach produkcyjnych, tzw. szopach. W tych warunkach, gdy nie pozostawało już nic do stracenia, wśród żydowskiej młodzieży narodziła się myśl o zbrojnym oporze. 19 kwietnia 1943 r. warszawscy Żydzi podjęli walkę zbrojną z Niemcami. Powstańcy nie mogli mieć nadziei na zwycięstwo. Kierowała nimi chęć odwetu na Niemcach i zadania wrogowi możliwie wysokich strat. Przede wszystkim wybrali śmierć z bronią w ręku. Powstanie kwietniowe było największym zbrojnym zrywem Żydów podczas II wojny światowej, a zarazem pierwszym powstaniem miejskim w okupowanej Europie. Trwało do 16 maja 1943 r. i było bezprecedensową odpowiedzią na bestialstwo nazistów, którzy postawili sobie za cel wymordowanie całego narodu. Bohaterstwo tych, którzy stanęli naprzeciwko machiny zbrodni, było bezprzykładne. Kilkuset bojowców z ŻOB, wspomaganego przez Żydowski Związek Wojskowy, nie miało szans, by pokonać przeciwnika, ale zrobiło wszystko, by usłyszał ich świat. Głosy Mordechaja Anielewicza, Miry Fuchrer, Tosi Altman, Arie Wilnera, Marka Edelmana, Miry Hajsndorf, Cypory Gunsztat, Symchy Rotema, Pawła Frenkla i wielu innych wciąż wybrzmiewają.</u>
+ <u xml:id="u-3.4" who="#SenatorSprawozdawcaHalinaBieda">Powstanie w getcie, dziś upamiętnione w kilku miejscach Warszawy, jest jednym z najbardziej symbolicznych i głośnych wydarzeń w historii Holokaustu. Kluczowe znaczenie dla jego zrozumienia mają kwestie ideologiczne: obrona honoru narodu żydowskiego oraz udział Żydów w antyfaszystowskiej walce o wyzwolenie Polski i Europy. Najczęściej opisywany jest aspekt militarny powstania, ale szczególnie ważnym elementem tych dni był powszechny opór ludności cywilnej, która od momentu styczniowej samoobrony włączyła się w tworzenie schronów i podziemnych tuneli w piwnicach budynków getta oraz stawiała niemieckiemu okupantowi opór wyrażony w zachowaniu podstawowych wartości ogólnoludzkich, widocznych w życiu rodzinnym, religijnym, naukowym i kulturalnym w obliczu bezprzykładnego zniewolenia. Sprzeciwem nie mniej znaczącym czy heroicznym była edukacja młodego pokolenia, działanie synagog i bet midraszy, niesienie pomocy chorym i głodującym, organizacja ucieczki i kryjówki po tzw. aryjskiej stronie miasta.</u>
+ <u xml:id="u-3.5" who="#SenatorSprawozdawcaHalinaBieda">Jako obywatelki i obywatele Polski – kraju doszczętnie zniszczonego podczas II wojny światowej i noszącego po dziś dzień ciężkie ślady okupacji niemieckiej w wymiarach społecznym, kulturalnym czy infrastrukturalnym – mamy obowiązek stania na straży pamięci ofiar i podejmowania wszelkich działań uniemożliwiających powtórzenie się tej historii.</u>
+ <u xml:id="u-3.6" who="#SenatorSprawozdawcaHalinaBieda">Gwarantem tej misji jest przede wszystkim edukacja młodego pokolenia. Wierzymy, że poprzez ustanowienie roku 2023 Rokiem Pamięci Bohaterek i Bohaterów Getta Warszawskiego ich świadectwa nie tylko zostaną przywołane w przestrzeni publicznej, lecz również staną się punktem do refleksji nad powszechnymi w dyskursie pojęciami, które bierzemy za pewne, tracąc zrozumienie ich wagi: bezpieczeństwo, dom, wolność.</u>
+ <u xml:id="u-3.7" who="#SenatorSprawozdawcaHalinaBieda">W 80. rocznicę Powstania w getcie warszawskim Senat Rzeczypospolitej Polskiej oddaje hołd poległym oraz tym, którzy przeżyli i nieśli ze sobą głos protestu do samego końca swoich dni, ustanawiając rok 2023 Rokiem Pamięci Bohaterek i Bohaterów Getta Warszawskiego”.</u>
+ <u xml:id="u-3.8" who="#SenatorSprawozdawcaHalinaBieda">Pozwolę sobie tylko dodać, że do uchwały został dołączony plan obchodów. Tu chciałabym bardzo podziękować dyrektorowi Muzeum Getta Warszawskiego, który też z taką inicjatywą do nas wyszedł. Co ważne i co należy podkreślić, współpraca wielu podmiotów, czego obecność państwa jest tutaj dowodem i zapowiedzią, stanowi o tym, że wszystkim nam zależy, aby te obchody… i aby pamięć o bohaterkach i bohaterach nie została utracona, aby rzeczywiście pokazywanie i upamiętnianie przysłużyło się edukacji.</u>
+ <u xml:id="u-3.9" who="#SenatorSprawozdawcaHalinaBieda">Chciałabym też powiedzieć, że Senat co roku w rocznicę wybuchu powstania przypina żonkile. Myślę, że jest to dla nas wszystkich bardzo ważne.</u>
+ <u xml:id="u-3.10" who="#SenatorSprawozdawcaHalinaBieda">Panie Marszałku, Pani Marszałek, Wysoka Izbo, bardzo proszę o przyjęcie projektu uchwały. Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-3.11" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-3.12" who="#komentarz">Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-4">
+ <u xml:id="u-4.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Pani Senator.</u>
+ <u xml:id="u-4.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać trwające nie dłużej niż minutę zapytania do sprawozdawcy komisji, a zarazem upoważnionej przedstawicielki wnioskodawców.</u>
+ <u xml:id="u-4.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Przypominam, że wnioskodawcy upoważnili do ich reprezentowania także senator Halinę Biedę.</u>
+ <u xml:id="u-4.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie.</u>
+ <u xml:id="u-4.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-4.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Otwieram dyskusję.</u>
+ <u xml:id="u-4.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.</u>
+ <u xml:id="u-4.7" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dla porządku informuję, że senatorowie Beata Małecka-Libera, Aleksander Szwed i Jolanta Hibner złożyli swoje przemówienia w dyskusji do protokołu.</u>
+ <u xml:id="u-4.8" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Zamykam dyskusję.</u>
+ <u xml:id="u-4.9" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Przystępujemy do głosowania nad projektem uchwały o ustanowieniu roku 2023 Rokiem Pamięci Bohaterek i Bohaterów Getta Warszawskiego.</u>
+ <u xml:id="u-4.10" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Kto z pań i panów senatorów jest za podjęciem uchwały? Proszę nacisnąć przycisk i podnieść rękę.</u>
+ <u xml:id="u-4.11" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-4.12" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-4.13" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-4.14" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Głosowało 87 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+ <u xml:id="u-4.15" who="#komentarz">Głosowanie nr 1</u>
+ <u xml:id="u-4.16" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę o ustanowieniu roku 2023 Rokiem Pamięci Bohaterek i Bohaterów Getta Warszawskiego.</u>
+ <u xml:id="u-4.17" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o podejście do stołu prezydialnego jego ekscelencję, ambasadora Państwa Izrael w Rzeczypospolitej Polskiej, pana Jaakowa Liwnego, oraz pana Alberta Stankowskiego, dyrektora Muzeum Getta Warszawskiego. Pan marszałek wręczy uchwałę Senatu.</u>
+ <u xml:id="u-4.18" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ <u xml:id="u-4.19" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-4.20" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję. Bardzo dziękuję gościom za przybycie.</u>
+ <u xml:id="u-4.21" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu drugiego porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały o ustanowieniu roku 2023 Rokiem Włodzimierza Przerwy-Tetmajera.</u>
+ <u xml:id="u-4.22" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ <u xml:id="u-4.23" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Przypominam, że projekt ten został wniesiony przez Komisję Kultury i Środków Przekazu i zawarty jest w druku nr 797, a sprawozdanie – w druku nr 797 S.</u>
+ <u xml:id="u-4.24" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ <u xml:id="u-4.25" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Witam obecnych na posiedzeniu gości: panią Zofię Gręplowską, wnuczkę Włodzimierza Przerwy-Tetmajera…</u>
+ <u xml:id="u-4.26" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-4.27" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">…panią Elżbietę Konstanty, prawnuczkę Włodzimierza Przerwy-Tetmajera…</u>
+ <u xml:id="u-4.28" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-4.29" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">…pana Michała Niezabitowskiego, dyrektora naczelnego Muzeum Krakowa…</u>
+ <u xml:id="u-4.30" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-4.31" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">…panią Joannę Zdebską-Schmidt, kierownik oddziału „Rydlówka” Muzeum Krakowa.</u>
+ <u xml:id="u-4.32" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-4.33" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">.</u>
+ <u xml:id="u-4.34" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę sprawozdawcę Komisji Ustawodawczej, senatora Jerzego Fedorowicza, o przedstawienie sprawozdania komisji o projekcie uchwały.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-5">
+ <u xml:id="u-5.0" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyFedorowicz">Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.</u>
+ <u xml:id="u-5.1" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyFedorowicz">Panie Marszałku! Drodzy Goście! Wysoka Izbo!</u>
+ <u xml:id="u-5.2" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyFedorowicz">Mam zaszczyt przedstawić projekt uchwały, która ustanowi rok 2023 Rokiem Włodzimierza Przerwy-Tetmajera.</u>
+ <u xml:id="u-5.3" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyFedorowicz">Na początku chciałbym bardzo podziękować Muzeum Historycznemu Miasta Krakowa za przygotowanie tego roku, za przygotowanie całego szeregu imprez i spotkań związanych z Rokiem Włodzimierza Przerwy-Tetmajera.</u>
+ <u xml:id="u-5.4" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyFedorowicz">Chcę jeszcze powiedzieć, że jak wczoraj byliśmy razem w teatrze, to w takim skupieniu wysłuchaliście tego pięknego przedstawienia i słów Norwida.</u>
+ <u xml:id="u-5.5" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyFedorowicz">Włodzimierz Przerwa-Tetmajer jest osobą niezwykłą. Chciałbym, żeby ci, którzy może nie znają jego życiorysu, zapamiętali, że nieśmiertelnym uczynił go w swoim „Weselu” Stanisław Wyspiański – jako gospodarza wesela Lucjana Rydla w krakowskich Bronowicach. Mogę tu powiedzieć coś osobistego. Otóż jest taki zbieg okoliczności, że to ja kiedyś, we własnym teatrze, grałem Gospodarza. I w sztuce padają te słowa, które sobie zawsze przypomnicie. W drugim akcie wchodzi Wernyhora i mówi: „Sława, panie Włodzimierzu”, a on odpowiada: „żona stroi się w alkierzu”.</u>
+ <u xml:id="u-5.6" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyFedorowicz">Projekt uchwały przeszedł całą ścieżkę legislacyjną. Najpierw był w komisji kultury, w której uzyskał jednogłośne poparcie, a potem w Komisji Ustawodawczej i tam też poparcie było jednogłośne, za co dziękuję. Teraz przeczytam projekt.</u>
+ <u xml:id="u-5.7" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyFedorowicz">„Uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia – no, dzisiejszego – o ustanowieniu roku 2023 Rokiem Włodzimierza Przerwy-Tetmajera.</u>
+ <u xml:id="u-5.8" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyFedorowicz">W 2023 r. przypada 100. rocznica śmierci znakomitego krakowskiego artysty Włodzimierza Przerwy-Tetmajera (ur. 31 grudnia 1861 r. w Harklowej, zm. 26 grudnia 1923 r. w Krakowie) – malarza, grafika, poety, prozaika, dramaturga, scenografa, publicysty, działacza politycznego aktywnie zaangażowanego w walkę o niepodległość Polski, człowieka o ogromnej odwadze i sile charakteru, wspaniałego męża, ojca i przyjaciela.</u>
+ <u xml:id="u-5.9" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyFedorowicz">W jego dziełach malarskich odzwierciedla się znamienna dla okresu Młodej Polski fascynacja rodzimym folklorem. Ważną częścią jego spuścizny są także zaprojektowane i wykonane przez niego polichromie w siedmiu obiektach sakralnych oraz ilustracje książkowe. Tworzył także scenografie dla Teatru Miejskiego w Krakowie. Na dorobek literacki Włodzimierza Przerwy-Tetmajera składają się utwory prozą oraz tomiki poezji, w tym «Przeznaczenie. Syna mojego pamięci», tomik poświęcony synowi poety Janowi, który zginął w 1920 r., walcząc w obronie Polski przeciwko nawale bolszewickiej. Włodzimierz Przerwa-Tetmajer z powodzeniem uprawiał też publicystykę. Trudnił się upowszechnianiem wśród mieszkańców wsi wiedzy o zabytkach historycznych, w tym o katedrze wawelskiej. Badał zwyczaje i obyczaje ludowe, a także dokumentował słownictwo chłopów podkrakowskich. Założył Szkołę Sztuk Pięknych i Przemysłu Artystycznego dla Kobiet, w której wykładał.</u>
+ <u xml:id="u-5.10" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyFedorowicz">Trwale wpisał się w dzieje polskiego życia politycznego jako pełen pasji polityk i patriota. Jego program polityczny wywodził się z testamentu duchowego Tadeusza Kościuszki i oparty był na koncepcji równości wszystkich obywateli. Włodzimierz Przerwa-Tetmajer był członkiem Polskiego Stronnictwa Ludowego, w 1911 r. z jego ramienia został posłem parlamentu austriackiego. W grudniu 1913 r. w trakcie rozłamu PSL opowiedział się po stronie orientacji solidarystycznej i niepodległościowej i został współzałożycielem frakcji PSL «Piast», a następnie prezesem Towarzystwa «Strzelec» w Krakowie.</u>
+ <u xml:id="u-5.11" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyFedorowicz">Jako polityk przewodniczył obradom założycielskiego zebrania Komisji Tymczasowej Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych, a po wybuchu wojny został delegowany do Naczelnego Komitetu Narodowego. W 1917 r. na posiedzeniu Koła Polskiego w parlamencie wiedeńskim zgłosił rezolucję żądającą utworzenia państwa polskiego składającego się z ziem trzech zaborów, z dostępem do morza.</u>
+ <u xml:id="u-5.12" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyFedorowicz">Włodzimierz Przerwa-Tetmajer jeszcze za życia stał się legendą. Jego decyzja o poślubieniu córki wiejskiego gospodarza Anny Mikołajczykówny wywołała ogromne poruszenie w Krakowie. Ich związek w pamięci potomnych zapisał się przede wszystkim za sprawą «Wesela» Stanisława Wyspiańskiego.</u>
+ <u xml:id="u-5.13" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyFedorowicz">Włodzimierz Przerwa-Tetmajer został powołany przez Naczelnika Józefa Piłsudskiego do Kapituły Orderu Odrodzenia Polski. Pośmiertnie, zarządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 19 grudnia 1930 r., został odznaczony Krzyżem Niepodległości, a za zasługi w walkach o prawa Polski do Śląska – Gwiazdą Górnośląską.</u>
+ <u xml:id="u-5.14" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyFedorowicz">W uznaniu wielowymiarowej działalności Włodzimierza Przerwy-Tetmajera, obejmującej zarówno aktywność artystyczną, społeczną, jak i zaangażowanie w odzyskanie przez Polskę niepodległości, Senat Rzeczypospolitej Polskiej ustanawia rok 2023 Rokiem Włodzimierza Przerwy-Tetmajera.</u>
+ <u xml:id="u-5.15" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyFedorowicz">Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej «Monitor Polski»”.</u>
+ <u xml:id="u-5.16" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-5.17" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyFedorowicz">Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-6">
+ <u xml:id="u-6.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+ <u xml:id="u-6.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać trwające nie dłużej niż minutę zapytania do sprawozdawcy komisji, a zarazem upoważnionego przedstawiciela wnioskodawców. Przypominam, że wnioskodawcy upoważnili do ich reprezentowania także senatora Jerzego Federowicza.</u>
+ <u xml:id="u-6.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
+ <u xml:id="u-6.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Bogdan Zdrojewski. Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-7">
+ <u xml:id="u-7.0" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Bardzo się cieszę z tej decyzji, z tego patronatu. To bez wątpienia wielka postać.</u>
+ <u xml:id="u-7.1" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Niemniej jednak mam jedno bardzo konkretne pytanie. W latach 2010–2013 Małopolska, reprezentowana właśnie przez pana senatora, realizowała taki bardzo ambitny program ochrony dziedzictwa materialnego Tetmajera. Ten program nie został wtedy do końca wypełniony. Czy w obecnym programie są jakiekolwiek odniesienia do dziedzictwa materialnego i ochrony tego dziedzictwa, właśnie w wyniku tej uchwały?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-8">
+ <u xml:id="u-8.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-8.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-9">
+ <u xml:id="u-9.0" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+ <u xml:id="u-9.1" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Oczywiście, że tak. Jest przygotowany cały poważny program, związany nie tylko z rokiem 2023, ale i z całym dziedzictwem Włodzimierza Przerwy-Tetmajera.</u>
+ <u xml:id="u-9.2" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Ja bardzo się cieszę, że Muzeum Krakowa zaproponowało ustanowienie tego roku, bo przy okazji mogłem przedstawić państwu tę niezwykłą osobę, tego człowieka, który swoją sztuką, swoją działalnością i całym swoim życiem walczył o Polskę, o Polaków, o obywateli. Muszę powiedzieć, że grałem 3 razy w „Weselu”, ale niewiele z tych informacji, jakie dzisiaj padły w związku z odczytaniem tej uchwały, docierało wtedy do obywateli. Chcę powiedzieć, że to właśnie artyści polscy mieli ogromny wpływ na to, że żyjemy w pięknym, mądrym i demokratycznym kraju. Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-9.3" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-10">
+ <u xml:id="u-10.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-10.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Są jeszcze jakieś pytania? Nie ma.</u>
+ <u xml:id="u-10.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Otwieram dyskusję.</u>
+ <u xml:id="u-10.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję, że nikt z państwa…</u>
+ <u xml:id="u-10.4" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ <u xml:id="u-10.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o wyciszenie rozmów. Szanowni Państwo, proszę o wyciszenie rozmów.</u>
+ <u xml:id="u-10.6" who="#komentarz">Senator Jerzy Fedorowicz:</u>
+ <u xml:id="u-10.7" who="#komentarz">Wesołość na sali</u>
+ <u xml:id="u-10.8" who="#Gloszsali">I kto to mówi?</u>
+ <u xml:id="u-10.9" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Panie Senatorze…</u>
+ <u xml:id="u-10.10" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zgłosił się do dyskusji.</u>
+ <u xml:id="u-10.11" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dla porządku informuję, że przemówienia do protokołu złożyli senatorowie Aleksander Szwed i Jolanta Hibner.</u>
+ <u xml:id="u-10.12" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Zamykam dyskusję.</u>
+ <u xml:id="u-10.13" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Przystępujemy do głosowania nad projektem uchwały o ustanowieniu roku 2023 Rokiem Włodzimierza Przerwy-Tetmajera.</u>
+ <u xml:id="u-10.14" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Kto z pań i panów senatorów jest za? Proszę o podniesienie ręki i naciśnięcie przycisku.</u>
+ <u xml:id="u-10.15" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-10.16" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-10.17" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-10.18" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Głosowało 88 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+ <u xml:id="u-10.19" who="#komentarz">Głosowanie nr 2</u>
+ <u xml:id="u-10.20" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-10.21" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę o ustanowieniu roku 2023 Rokiem Włodzimierza Przerwy-Tetmajera.</u>
+ <u xml:id="u-10.22" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o podejście do stołu prezydialnego panią Zofię Gręplowską, panią Elżbietę Konstanty oraz pana Michała Niezabitowskiego, dyrektora naczelnego Muzeum Krakowa. Pan marszałek wręczy państwu uchwałę Senatu.</u>
+ <u xml:id="u-10.23" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ <u xml:id="u-10.24" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-10.25" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję gościom za przybycie.</u>
+ <u xml:id="u-10.26" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo państwu dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-10.27" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu trzeciego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy – Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw.</u>
+ <u xml:id="u-10.28" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 860, a sprawozdania komisji – w drukach nr 860 A i 860 B.</u>
+ <u xml:id="u-10.29" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę sprawozdawcę Komisji Nauki, Edukacji i Sportu, senatora Bogdana Zdrojewskiego, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-11">
+ <u xml:id="u-11.0" who="#SenatorSprawozdawcaBogdanZdrojewski">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
+ <u xml:id="u-11.1" who="#SenatorSprawozdawcaBogdanZdrojewski">Chciałbym w imieniu Komisji Nauki, Edukacji i Sportu przedstawić opinię dotyczącą ustawy o zmianie ustawy – Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw. Z jednej strony muszę przyznać, że oświata pojawia się na sali senackiej dosyć często i powinniśmy się z tego cieszyć, a z drugiej strony, patrząc na to, co jest przedmiotem naszych debat, stwierdzam, że niestety ta radość powinna być mocno ograniczona.</u>
+ <u xml:id="u-11.2" who="#SenatorSprawozdawcaBogdanZdrojewski">Jeżeli chodzi o ustawę, która popularnie nazywana jest lex Czarnek 2.0, komisja rekomenduje państwu jej odrzucenie. 7 senatorów głosowało za tym, aby tę ustawę odrzucić, 3 było przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-11.3" who="#SenatorSprawozdawcaBogdanZdrojewski">W ustawie można wyróżnić 3 elementy kluczowe. Przede wszystkim jest tu ewidentne, niezwykle mocne zwiększenie roli kuratorów oświaty, do tego stopnia, że w wyniku wprowadzenia tej ustawy będą oni de facto przesądzali o zajęciach dodatkowych i o aktywnościach organizacji NGO na terenie szkół. Procedura w tej materii jest nie tylko mocniej zbiurokratyzowana i tworzy ramy czasowe licznych ograniczeń, ale także doprowadza do sytuacji, w której wolność szkoły zostanie mocno ograniczona.</u>
+ <u xml:id="u-11.4" who="#SenatorSprawozdawcaBogdanZdrojewski">W czasie posiedzenia komisji mieliśmy 2 spory merytoryczne. Pierwszy dotyczył de facto pojęć, tego, czy szkoły powinny cieszyć się autonomią, wolnością, a jeśli tak, to w jakim stopniu. Mój spór z profesorem senatorem Seweryńskim sprowadzał się do uzgodnienia, że o autonomii mówimy w odniesieniu do szkół wyższych, ale w przypadku szkół podstawowych, ponadpodstawowych bez wątpienia należy także rozważać sferę swobód, wolności przypisanych nie tylko samej instytucji, nie tylko w samej szkole, ale także nauczycielom, czyli gronu pedagogicznemu, jak również rodzicom.</u>
+ <u xml:id="u-11.5" who="#SenatorSprawozdawcaBogdanZdrojewski">Drugi element dotyczył stylu i charakteru pracy. W jakimś sensie akurat opozycji, a w Senacie formacji dominującej zostało zarzucone lenistwo, czyli to, że zamiast poprawiać ustawy, proponujemy ich odrzucenie. Ja od razu zaznaczam, że referując to w imieniu komisji, chcę wyraźnie podkreślić, że wielokrotnie na tej sali podejmowaliśmy liczne próby poprawienia ustaw, które przychodziły do nas z Sejmu. Wielokrotnie te próby kosztowały nas dużo wysiłku, ogrom rozmaitych konsultacji, jak również prace licznych komisji. Niestety ten nasz wielokrotny, złożony, bardzo często podejmowany trud był w Sejmie wrzucany do kosza jednym głosowaniem, a nie analizą wszystkich propozycji, które zostały wypracowane w Senacie. Tym razem nie ma jednak takiej alternatywy, nie ma takiej możliwości, aby w tę ustawę włożyć określony wysiłek, dlatego że ta ustawa de facto, w związku z filozofią, ze swoim charakterem, rozwiązaniami merytorycznymi nie nadaje się do poprawy. Opowiadamy się, ta większość reprezentowana przez 7 senatorów, za tym, i chcę to wyraźnie powiedzieć, by w szkole utrzymać pewien istotny margines wolności, aby szkoły pod rozmaitymi względami mogły się między sobą różnić, przynajmniej jeżeli chodzi o zajęcia uzupełniające, zajęcia dodatkowe.</u>
+ <u xml:id="u-11.6" who="#SenatorSprawozdawcaBogdanZdrojewski">Drugim elementem, przedmiotem ważnej krytyki były zajęcia domowe, pozaszkolne. Muszę powiedzieć, że przeanalizowałem ten element i z tego wynika, że bardzo wzrosła ich popularność. Jeszcze 5–6 lat temu przypadków zajęć pozalekcyjnych, zajęć odbywanych w warunkach domowych było ok. 3 tysięcy – mówię o liczbie uczniów. Obecnie jest to blisko 30 tysięcy. W ciągu 5–6 lat dziesięciokrotnie wzrosła popularność tych zajęć. Chcę podkreślić, że jest tak z bardzo różnych powodów. Czasami jest to efekt stresu, który ciąży dzieciom, zwłaszcza tym najmłodszym, w związku z tym umykają one z tych zajęć szkolnych. Od razu podkreślę, że to nie oznacza, że są mniej zdolne. Są dzieci, które decydują się na zajęcia domowe ze względu na bardzo wysoką aktywność związaną z ich zajęciami sportowymi. Są także przypadki dzieci, które nie mieszczą się w systemach edukacyjnych ze względu na swoje nadzwyczajne predyspozycje i uzdolnienia. Również one korzystają z takich zajęć. Wprowadzenie elementów biurokratycznych skonstruowanych tak, jak w tej ustawie, de facto większości tych dzieci zamyka możliwość dostępu do zajęć realizowanych poza szkołą – nie chcę powiedzieć, że poza powszechnym systemem edukacyjnym, bo te dzieci przechodzą wszystkie egzaminy, wszystkie sprawdziany mniej więcej tak, jak dzieci, które odbywają zajęcia w warunkach normalnych.</u>
+ <u xml:id="u-11.7" who="#SenatorSprawozdawcaBogdanZdrojewski">I trzeci element, który de facto nie był zbyt mocno poruszany, to są kompetencje tych, którzy uczą dzieci, zajmują się, opiekują się dziećmi w przedszkolach. Zmieniono w tej propozycji związane z tym kryteria, zmniejszając wymogi w tej materii i doprowadzając do sytuacji, w wyniku której tymi najmłodszymi dziećmi, najbardziej wrażliwymi mogłyby się zajmować osoby pozbawione pedagogicznych kompetencji. I na to zgody, krótko mówiąc, nie ma. Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-11.8" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-12">
+ <u xml:id="u-12.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+ <u xml:id="u-12.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę sprawozdawcę mniejszości Komisji Nauki, Edukacji i Sportu, senatora Kazimierza Wiatra, o przedstawienie wniosków mniejszości komisji w sposób zdalny.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-13">
+ <u xml:id="u-13.0" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzWiatr">Dzień dobry, witam państwa serdecznie.</u>
+ <u xml:id="u-13.1" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzWiatr">Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
+ <u xml:id="u-13.2" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzWiatr">Przedstawiając wniosek mniejszości, chciałbym przede wszystkim powiedzieć, że ten wniosek mniejszości dotyczy art. 15 i zmiany wejścia w życie przepisów dotyczących zmian w szkolnictwie artystycznym. Ale oczywiście równie ważną sprawą jest to, że przyjęcie tej poprawki oznacza także głosowanie nad ustawą w całości.</u>
+ <u xml:id="u-13.3" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzWiatr">Pan senator Zdrojewski przedstawił tutaj kilka wybranych aspektów dotyczących tej ustawy. To nie są wszystkie aspekty, bo trzeba zwrócić uwagę, że w opinii legislatora biura prawnego Senatu jest aż 10 ważnych spraw, którymi ta ustawa się zajmuje. No więc nawet gdyby dyskutować tu nad sprawami, o których mówił pan senator, to i tak pozostają inne sprawy, takie jak np.: przepisy regulujące działalność oddziału przygotowania wojskowego; wprowadzenie możliwości dowożenia uczniów do szkół i placówek w sytuacjach innych niż te, w których na gminie ciąży ustawowy obowiązek; powierzenie stanowiska dyrektora… przesłanki umożliwiające likwidację szkoły publicznej; procedury łączenia w zespół szkół lub placówek; tworzenie szkół filialnych, jeśli chodzi o szkoły artystyczne. Tak że tych wątków jest wiele. Poza tym myślę, że kiedy w sprawach, o których mówił pan senator, mamy różne poglądy i przedstawiamy różne stanowisko, to po to jest Senat, żeby podjąć próbę wypracowania jakiegoś kompromisu. Tutaj nie miało to miejsca. Dlatego w imieniu komisji wnoszę o przyjęcie tej poprawki, ale także o nieodrzucanie tej ustawy w całości. Bardzo dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-14">
+ <u xml:id="u-14.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+ <u xml:id="u-14.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę sprawozdawcę Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, senatora Janusza Pęcherza, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-15">
+ <u xml:id="u-15.0" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+ <u xml:id="u-15.1" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej o uchwalonej przez Sejm w dniu 4 listopada 2022 r. ustawie o zmianie ustawy – Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw. Jest to druk senacki nr 860. W Sejmie za ustawą głosowało 230 posłów, 220 było przeciw, a 4 wstrzymało się od głosu.</u>
+ <u xml:id="u-15.2" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Marszałek Senatu w dniu 8 listopada 2022 r. skierował ustawę do naszej komisji. Po rozpatrzeniu ustawy na posiedzeniu w dniu 22 listopada br. komisja wnosi, aby Wysoki Senat raczył uchwalić załączony projekt uchwały, odrzucającej tę ustawę.</u>
+ <u xml:id="u-15.3" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Na samo zakończenie sprawozdania powiem, jak przebiegało głosowanie. Nie będę powtarzał tego wszystkiego, o czym już powiedzieli omawiający tę ustawę pan senator Bogdan Zdrojewski i pan senator Wiatr. Skupię się na dyskusji, która miała miejsce na tym posiedzeniu komisji.</u>
+ <u xml:id="u-15.4" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Nie ukrywam, że przebieg posiedzenia komisji miał bardzo podobny charakter do tego ze stycznia 2022 r., kiedy debatowaliśmy nad ustawą zawetowaną przez pana prezydenta Andrzeja Dudę 2 marca br. Wówczas posiedzenie komisji trwało ponad 4 godziny. Tym razem było nieco krótsze, bo trwało 3 godziny 9 minut, ale tylko dlatego, że przewodniczący komisji prosił zabierających głos o przedstawianie najważniejszych uwag do ustawy i niepowtarzanie, niepowielanie poruszanych wcześniej wątków, co miało swoje uzasadnienie, bo wypowiedzi niektórych osób były mocno tożsame z tymi, które wówczas przedstawiano, a które były szczegółowe. Ale trudno się temu dziwić, gdyż dotyczą one praktycznie ustawy zawetowanej przez prezydenta i tylko w bardzo niewielkim zakresie zmienionej w tym przedłożeniu poselskim, co było podnoszone w licznych wystąpieniach. Warto odnotować, że lista gości obecnych na posiedzeniu komisji w dniu 22 listopada liczyła ponad 50 osób, z czego prawie 30 zabierało głos.</u>
+ <u xml:id="u-15.5" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Przypomnę po raz kolejny, że był to projekt poselski, ale na posiedzeniu komisji nie było przedstawicieli wnioskodawców, więc o zaprezentowanie ustawy poproszony został obecny na posiedzeniu wiceminister edukacji i nauki Dariusz Piontkowski. Następnie uwagi do ustawy przedstawiła pani Danuta Drypa, główny legislator w Biurze Legislacyjnym Senatu, po czym rozpoczęła się dyskusja.</u>
+ <u xml:id="u-15.6" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Nie sposób przedstawić szczegółowo wszystkich uwag zaprezentowanych przez zabierających głos w dyskusji. Postaram się przywołać tylko niektóre wypowiedzi, które w mojej ocenie wybrzmiały nieco odmiennie od tych wypowiedzianych na posiedzeniu komisji w styczniu 2022 r. lub zostały przedstawione przez innych uczestników.</u>
+ <u xml:id="u-15.7" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Zacznę od wypowiedzi prezydenta Sopotu Jacka Karnowskiego, który wypowiadał się w imieniu Ruchu Samorządowego „Tak dla Polski”, ale też jako członek Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego z ramienia Związku Miast Polskich, wskazując, że ustawa rzekomo zgłoszona przez posłów, bo są dokumenty na to, że została przygotowana w ministerstwie, nie powinna być procedowana w tym trybie, gdyż jest to nie tylko niezgodne z prawem, ale i niegodne i nieuczciwe, tak, niegodne i nieuczciwe, by rząd i posłowie wnioskodawcy dopuszczali się takiej manipulacji. Ten projekt zdaniem Karnowskiego rozbija władztwo nad szkołą, bo to nie rodzice, uczniowie czy dyrektor, a polityk kurator będzie ustalał ostatecznie, kto może wejść do szkoły. Ten ustawowy proces uzgadniania to policzek dla wszystkich organizacji pozarządowych. Prezydent Sopotu zapowiedział, że będą się zwracać do pana prezydenta o zawetowanie tej ustawy, a do senatorów i posłów – o głosowanie za odrzuceniem tej ustawy.</u>
+ <u xml:id="u-15.8" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">W dalszej kolejności pani Renata Kaznowska, wiceprezydent Warszawy, stwierdzając, że nad tymi zmianami ustawowymi dyskutujemy od kilkunastu miesięcy, dodała ironicznie, że należałoby w pewnym sensie podziękować wnioskodawcom, bo jest pewien progres: w tym projekcie nie straszy się już dyrektorów więzieniem. Wyraziła pogląd, że w tak trudnym czasie nie rozwiązuje się zasadniczych problemów finansowych i kadrowych, a przedstawiła na przykładzie 1 dużej szkoły w Warszawie dokładne wyliczenie, ile wynosi subwencja oświatowa, a ile rzeczywiste koszty funkcjonowania. Zwróciła uwagę, o czym mówił pan senator Zdrojewski, na istotną zmianę w edukacji domowej, która jest bardzo ważna dla wielu uczniów w okresie postpandemicznym i wojennym w Ukrainie, jednak jej zdaniem rozwiązania te wymagają dużego namysłu i zmiany. Nie może to być projekt poselski bez konsultacji, to trzeba powiedzieć. Jeżeli chcemy edukacji domowej w dużym zakresie, to trzeba to powiedzieć wyraźnie, bo jej zdaniem jest to młyńskie koło u szyi edukacji publicznej.</u>
+ <u xml:id="u-15.9" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Dorota Zmarzlak, wójt gminy Izabelin i przedstawicielka Związku Gmin Wiejskich, zwróciła uwagę na to, że rozwiązania ustawowe bardzo poważnie ograniczą ofertę edukacyjną w gminach wiejskich. Teatr musi przyjechać do dzieci, dzieci nie przyjadą do dużego miasta. Zwróciła też uwagę na uzależnienie od kuratora, którego przedstawiciela nie było w jej gminie w ciągu ostatnich 4 lat. Jeśli ten będzie dokonywał oceny pracy nauczyciela czy dyrektora, wyrażając np. pozytywną opinię, to będzie to fikcja.</u>
+ <u xml:id="u-15.10" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Po tych wystąpieniach senatorowie Krzysztof Kwiatkowski, Frankiewicz, Pęcherz, Świlski, Joanna Sekuła, Agnieszka Kołacz-Leszczyńska zgłosili wniosek o odrzucenie ustawy, zaś senatorowie Marek Komorowski oraz Andrzej Pająk zgłosili poprawkę do ustawy i wniosek o jej przyjęcie. Wnioski te oczywiście zostały uzasadnione, nie będę jednak przywoływał uzasadnień, bo już przed chwilą bardzo dobrze to zrobił pan senator Zdrojewski.</u>
+ <u xml:id="u-15.11" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Dyskusję kontynuowano, bo goście i senatorowie chcieli się wypowiadać. Andrzej Pery, były nauczyciel matematyki, pracownik kuratorium, pracownik Departamentu Doskonalenia Nauczycieli w ministerstwie oświaty, pracownik centralnych placówek doskonalenia kadry kierowniczej, wskazał m.in. na konieczność uzyskania pozytywnej opinii o przedstawianych rozwiązaniach, co jest na razie proponowane chyba tylko w tym ministerstwie. Opinia pozytywna to opinia wiążąca, a nie tylko opinia. Ja dopowiem, że to nie jest opinia teściowej, której wysłuchamy i możemy z nią zrobić to, co chcemy, tu trzeba po prostu zastosować się do tej opinii. W oświacie dyrektor i samorząd zgłosi, a kurator zadecyduje, jak powinno być. A powinno być odwrotnie. Powinien on określić, co mają robić te organy, a nadzór ewentualnie sprawdzi, czy tak postępują. To jest osłabienie roli dyrektora i wprowadzenie atmosfery strachu.</u>
+ <u xml:id="u-15.12" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Iga Kazimierczyk z Fundacji „Przestrzeń dla edukacji”, reprezentująca też SOS dla Edukacji, stwierdziła, że Andrzej Duda już się wypowiedział w tej sprawie, a my nadal tu jesteśmy, dyskutujemy i nie szanujemy w ten sposób głowy państwa. Pytała, w jaki sposób rodzice mają odpowiadać za programy wychowawczo-profilaktyczne, skoro kurator może złożyć weto. Szkoła ma samodzielność, ma statut, ma radę rodziców, ma radę szkoły, a teraz ta samodzielność będzie ograniczana. Zwróciła uwagę na to, że organizacje nie wchodzą do szkoły – to nie jest sklep – a są zapraszane przez uczniów i rodziców. Marcelina Zapała z Fundacji „Nie Będziesz Szła Sama” wskazała na problemy psychiczne występujące w wielu szkołach. W ostatnim okresie 1 tysiąc 496 uczniów poniżej osiemnastego roku życia podjęło próby samobójcze, a 126 tych prób zakończyło się śmiercią.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-16">
+ <u xml:id="u-16.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Przepraszam bardzo, Panie Senatorze, ale przerwę. Mam pytanie: czy jeszcze dużo zostało? Bo nie wiem, czy skończymy przed przerwą, czy…</u>
+ <u xml:id="u-16.1" who="#SenatorJanuszPecherz">Zróbmy przerwę, bo jeszcze mam…</u>
+ <u xml:id="u-16.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Ja myślę… Dobrze.</u>
+ <u xml:id="u-16.3" who="#SenatorJanuszPecherz">Zróbmy przerwę.</u>
+ <u xml:id="u-16.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">A więc tak zróbmy. Pan senator skończy swoje sprawozdanie po przerwie.</u>
+ <u xml:id="u-16.5" who="#SenatorJanuszPecherz">Dobrze. Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-16.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Wciśnięte było 10 minut, więc pan senator jeszcze ma 10 minut…</u>
+ <u xml:id="u-16.7" who="#SenatorJanuszPecherz">Będę miał 6 minut, ale potrzebne.</u>
+ <u xml:id="u-16.8" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">W każdym razie zarządzam przerwę do godziny 12.30.</u>
+ <u xml:id="u-16.9" who="#SenatorJanuszPecherz">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-16.10" who="#komentarz">Przerwa w obradach od godziny 12 minut 00 do godziny 12 minut 31</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-17">
+ <u xml:id="u-17.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Wznawiam obrady.</u>
+ <u xml:id="u-17.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Wysoka Izbo, proponuję uzupełnienie porządku obrad o punkt: ustawa o zmianie ustawy o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w Systemie Informacyjnym Schengen oraz Wizowym Systemie Informacyjnym oraz niektórych innych ustaw – i rozpatrzenie go jako punktu siódmego porządku obrad.</u>
+ <u xml:id="u-17.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Wysoka Izba przyjęła przedstawioną propozycję.</u>
+ <u xml:id="u-17.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Sprzeciwu nie słyszę. Wobec braku głosów sprzeciwu stwierdzam, że Senat przedstawioną propozycję przyjął.</u>
+ <u xml:id="u-17.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Powracamy do rozpatrywania punktu trzeciego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy – Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw</u>
+ <u xml:id="u-17.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę sprawozdawcę, senatora Janusza Pęcherza, o kontynuowanie przedstawiania sprawozdania Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-18">
+ <u xml:id="u-18.0" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
+ <u xml:id="u-18.1" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Będę kontynuował sprawozdanie.</u>
+ <u xml:id="u-18.2" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">W dalszej kolejności głos Huberta Taładaja, koordynatora głównego Parlamentu Młodych… Przywołał uzasadnienie weta prezydenta i podkreślił, że to prezydent wskazywał na to, aby wybrzmiewał głos rodziców. Mówił, że w obecnym brzmieniu nie ma przesłanek, aby tak w rzeczywistości było. Konsultacje, w których głównym beneficjentem powinno być młode pokolenie, a młodzieży w ogóle w konsultacjach nie ma, nie brała udziału… Rada Dialogu z Młodym Pokoleniem nie miała okazji, aby się w tej materii wypowiedzieć.</u>
+ <u xml:id="u-18.3" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Gabriela Gładyszewska, organizacja „Protest z Wykrzyknikiem”: ustawa to lodowiec niszczący szkołę; najbardziej kluczowym punktem, w który uderzy, jest właśnie młodzież i dzieci, które nie będą mogły tak naprawdę korzystać w większości przypadków z organizacji. I dalej: polska szkoła powinna być szkołą, która akceptuje różnorodność, a także ją wspiera; świat nie jest zero-jedynkowy, ma także wiele odcieni szarości. Mówiła też, że nie możemy pozwolić sobie na to, aby nauczyciel w szkole nie był traktowany jak specjalista, że jak nie wierzy się nauczycielowi… To jest brak zaufania do rodziców, nauczycieli i uczniów. I pytała: gdzie był rząd, gdy pojawiło się bardzo dużo uczniów z Ukrainy, a nauczyciele musieli się doskonalić sami – w godzinach popołudniowych, w swoim wolnym czasie, poświęcając swój czas chociażby na naukę języka ukraińskiego? Gdzie był czy jest rząd, gdy młodzież wychodzi regularnie od 5 lat na ulice, demonstrując swoje poglądy, sprzeciwiając się temu, na co się nie godzi? I dalej: polska szkoła nie tyle staje się, co już jest szkołą strachu, polska szkoła nie ma prawa bytu bez zaufania do nauczycieli, rodziców, uczniów.</u>
+ <u xml:id="u-18.4" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">W wypowiedziach Sławomira Broniarza i Edyty Książek ze Związku Nauczycielstwa Polskiego oraz Adama Ostrowskiego ze Związku Miast Polskich wybrzmiały argumenty podobne do tych, które podniosło Biuro Legislacyjne i o których tutaj mówił pan senator Zdrojewski. Zaś Krzysztof Baszczyński ze Związku Nauczycielstwa Polskiego stwierdził, że ta ustawa przejdzie do historii polskiego parlamentaryzmu, bo 25 października 2022 r. dokonano reasumpcji weta prezydenta. Mówił, że to kompromitacja, to wyciąganie czegoś, co już dawno – od 2 marca br. – było w koszu. Mówił też, że szkole potrzebny jest spokój, przewidywalność, a nie chaos.</u>
+ <u xml:id="u-18.5" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Jan Piosik z Fundacji „Projekty Edukacyjne” wspomniał, że prowadzi w ciągu roku w ok. 70, 80 szkołach takie projekty i że ograniczy się teraz tę ofertę. To dotknie nie szkół warszawskich, poznańskich czy wrocławskich, ale dotknie przede wszystkim mniejszych miejscowości – o nie powinniśmy walczyć. Procedura w 3 miesiące. Dobre liceum, jak mówi Piosik, współpracuje z 20 organizacjami. Kto to wszystko sprawdzi? Nie ma takiej możliwości. Co do wielu projektów, to nie będzie sensu ich realizować. Nie da się przewidzieć czegoś takiego jak to, że 24 lutego Rosja zaatakuje Ukrainę. Jeśli chcemy zareagować na jakąś sytuację kryzysową, to teraz, a nie później. Nabór we wrześniu – niektórzy mówią, że można zacząć już od czerwca. No, może można zacząć, ale w czerwcu nie da się przewidzieć, jakich uczniów będziemy mieli we wrześniu w poszczególnych klasach. Są także stowarzyszenia nauczycieli i oni we własnej szkole będą musieli przejść taką samą procedurę. Są też stowarzyszenia, które są popierane przez PiS, oni też chcą dobrze dla swoich szkół i w swoich okręgach chcą tego, aby takie organizacje współpracowały ze szkołami, a też będą mieli taką samą procedurę. Będziemy to odkręcać – to opinia wspomnianego mówcy – za kilka miesięcy, tak jak nieszczęsny Polski Ład odkręcaliśmy.</u>
+ <u xml:id="u-18.6" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Interesujące głosy padły z ust Marianny Kłosińskiej z Fundacji „Dzieci mają głos”, Alicji Pacewicz z fundacji „SOS dla edukacji”, Witolda Zakrzewskiego z fundacji im. Wawelbergów. Jeśli będzie potrzeba, to mogę te głosy zacytować, ale teraz nie będę tego czynić.</u>
+ <u xml:id="u-18.7" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Odnotować za to wypada wypowiedzi przedstawicieli młodszego pokolenia.</u>
+ <u xml:id="u-18.8" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Pani Wiktoria Łapeta z partii Libertarianie, parlamentarzystka Parlamentu Młodych Rzeczypospolitej Polskiej, wskazuje na fakt, że rok temu ten ich parlament uchwalił ustawę, z której cytuję 2 artykuły. Art. 16: „Szkoły powinny mieć zapewnioną możliwość współpracy z organizacjami pozarządowymi”. Art. 24: „Należy zwiększyć wpływ uczniów na funkcjonowanie szkoły. Chcemy mieć prawo głosu, chcemy się rozwijać tak, jak sobie tego życzymy”.</u>
+ <u xml:id="u-18.9" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Łukasz Korzeniowski ze Stowarzyszenia Umarłych Statutów wskazał na brak w ustawie roli samorządu uczniowskiego. Ustawa zapomina o uczniach pełnoletnich. Pytał: po co opinia całej rady rodziców i to, że rodzice będą musieli zbierać się popołudniami, skoro to mogłoby być załatwione na poziomie klasy? Wskazał też na brak kryteriów, na podstawie których kurator będzie wydawał decyzje.</u>
+ <u xml:id="u-18.10" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Michał Wierzbicki – Młodzi Demokraci ze Szczecina – podkreśla, że początkujący kasjer zarabia tyle, co nauczyciel. Prestiż nauczyciela został zatracony. Brakuje konsultacji społecznych. Wskazuje też: zajmijcie się prawdziwymi problemami szkoły.</u>
+ <u xml:id="u-18.11" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Jeszcze Mateusz Ligenza – Fundacja Campus Polska – stwierdza, że młodzież jest głównym odbiorcą usług edukacyjnych, a tymczasem została ona całkowicie pominięta w procesie legislacyjnym, nie było z nią żadnych konsultacji, więc młodzi postanowili o tę przestrzeń walczyć sami. Mówi: debatujemy cały czas na ulicach, wyrażając swoje stanowisko w tej sprawie.</u>
+ <u xml:id="u-18.12" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Młodzi alarmują: szkoła musi być wolna i demokratyczna, powinna dopuszczać i wpuszczać organizacje pozarządowe, bo specjaliści w nich pracujący mają olbrzymią wiedzę specjalistyczną, którą mogą przekazywać uczniom.</u>
+ <u xml:id="u-18.13" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Przeciwko tej ustawie wypowiedzieli się także zdecydowanie Martyna Stasiak, aktywistka młodzieżowa, Antoni Kowalski z Młodzieżowej Rady Miasta Stołecznego Warszawy, Jakub Salomon z Młodych Demokratów ze Szczecina. Spośród senatorów głos zabrali Janusz Gromek, Joanna Sekuła i Marek Komorowski.</u>
+ <u xml:id="u-18.14" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Na zakończenie dyskusji minister Piontkowski odniósł się do poszczególnych uwag, przedstawiając stanowisko rządu.</u>
+ <u xml:id="u-18.15" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Krótkiego podsumowania po ponadtrzygodzinnej debacie dokonał Zygmunt Frankiewicz, przewodniczący Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Ja zacytuję tylko 2 zdania. Zygmunt Frankiewicz nie zgadza się ani z argumentacją, ani z ustawą, powołując się na argumentację pani legislator z Senatu. „Sposób procedowania jest nieuprawniony, argumenty są jednoznaczne i udowadniające absurdy tej ustawy. Uprawniona jest konkluzja, że to jest powrót do PRL, pełzający powrót, bo to nie jedyna zmiana cofająca nas o 30 lat. Mówimy różnymi językami”. I zaproponował głosowanie. Za wnioskiem najdalej idącym, tj. by odrzucić ustawę w całości, było 5 senatorów, 2 było przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-18.16" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Wysoki Senacie, w imieniu komisji proszę o odrzucenie tej ustawy w całości. Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-18.17" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-19">
+ <u xml:id="u-19.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+ <u xml:id="u-19.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę sprawozdawcę mniejszości Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, senatora Marka Komorowskiego, o przedstawienie wniosku mniejszości komisji.</u>
+ <u xml:id="u-19.2" who="#Gloszsali">Janusz, 15 minut…</u>
+ <u xml:id="u-19.3" who="#Gloszsali">I tak nieźle.</u>
+ <u xml:id="u-19.4" who="#Gloszsali">20 minut…</u>
+ <u xml:id="u-19.5" who="#Gloszsali">Zmieścił się w czasie.</u>
+ <u xml:id="u-19.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Zmieścił się, zmieścił.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-20">
+ <u xml:id="u-20.0" who="#SenatorSprawozdawcaMarekKomorowski">Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
+ <u xml:id="u-20.1" who="#SenatorSprawozdawcaMarekKomorowski">Chciałbym przedstawić wniosek mniejszości Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej do projektu uchwały w sprawie ustawy o zmianie ustawy – Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw. W imieniu mniejszości komisji składam wniosek o przyjęcie tej ustawy z 1 poprawką. Ten wniosek dotyczy właśnie tej poprawki. Ta poprawka sprowadza się do wydłużenia praktycznie o 1,5 miesiąca terminu dla ministra kultury i dziedzictwa narodowego oraz dla jednostek samorządu terytorialnego na potwierdzenie prowadzenia artystycznej szkoły filialnej. I tyle odnośnie do wniosku mniejszości.</u>
+ <u xml:id="u-20.2" who="#SenatorSprawozdawcaMarekKomorowski">Chciałbym tylko dodać… Myślę, że będzie czas jeszcze w trakcie pytań, w debacie, aby zająć stanowisko odnośnie do ustawy, ale chcę powiedzieć, że mniejszość komisji nie podziela argumentów, które tutaj zostały przedłożone odnośnie do odrzucenia ustawy. Uważa, że ustawa jest dobra, potrzebna, dobrze służy polskiej oświacie i powinna być przez Wysoki Senat przyjęta. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-21">
+ <u xml:id="u-21.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-21.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatorów sprawozdawców.</u>
+ <u xml:id="u-21.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
+ <u xml:id="u-21.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pani senator Alicja Chybicka. Proszę bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-21.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Od razu zapytam: do którego senatora sprawozdawcy, Pani Senator?</u>
+ <u xml:id="u-21.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Ja bym proponowała, żeby panowie senatorowie…</u>
+ <u xml:id="u-21.6" who="#SenatorAlicjaChybicka">Do pana senatora…</u>
+ <u xml:id="u-21.7" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">…odpowiadali z miejsca, żeby nie trzeba było krążyć między mównicą a…</u>
+ <u xml:id="u-21.8" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-22">
+ <u xml:id="u-22.0" who="#SenatorAlicjaChybicka">Do pana senatora Zdrojewskiego, na początek.</u>
+ <u xml:id="u-22.1" who="#SenatorAlicjaChybicka">Panie Senatorze, ta ustawa jest skandaliczna również dlatego, z mojego punktu widzenia, że ona przynosi ogromną szkodę i psuje dobrze funkcjonujący system edukacji dzieci przewlekle chorych. I nie mam tu na myśli tylko dzieci chorych na nowotwory, lecz także dzieci chore na inne choroby, szczególnie w jednostkach takich jak Centrum Zdrowia Dziecka, Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki, jak chociażby Przylądek Nadziei, gdzie są dzieci z całej Polski, w związku z czym rejonizacja nauczania zdalnego nie jest możliwa.</u>
+ <u xml:id="u-22.2" who="#SenatorAlicjaChybicka">Zniesienie egzaminów zdalnych to jest kolejna paranoja tej ustawy. Czy była na ten temat jakaś dyskusja? Bo wydaje mi się, że samo to już powoduje, że ta ustawa powinna być odrzucona w całości i nigdy nie powinna ujrzeć światła dziennego.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-23">
+ <u xml:id="u-23.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-23.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-24">
+ <u xml:id="u-24.0" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Dziękuję bardzo za to pytanie. Oczywiście, odbyła się dyskusja także na temat zajęć wykonywanych poza szkołą, czyli tych zajęć domowych. Mniej mówiliśmy o zajęciach realizowanych w szpitalach, z jednego głównego powodu: że do roku 2015 czy 2016 wśród wspomnianych 3 tysięcy uczniów właśnie takie dzieci dominowały, ale teraz, jak mamy już blisko 30 tysięcy czy nawet ponad 30 tysięcy takich uczniów, to dzieci przebywające w szpitalach już tak nie dominują. Ta grupa, można powiedzieć, jest w miarę stała.</u>
+ <u xml:id="u-24.1" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Niemniej jednak ja chciałbym powiedzieć jedno, żeby nie było wątpliwości: ta ustawa nie likwiduje możliwości realizacji zadań poza szkołą, ale bardzo je utrudni. System biurokratyczny wprowadzony w tej materii zniechęci, według mojej oceny, ponad 50% uczniów obecnie korzystających z takiego systemu do tego, aby w tym partycypować. I wyeliminuje – i tu pani senator ma najważniejszy punkt racji – wszystkie przypadki nagłe, czyli te, na które trzeba reagować: kiedy dziecko zachorowało, znalazło się w szpitalu, znalazło się w systemie opieki zdrowotnej. Utrudnienia biurokratyczne w tej materii będą najbardziej bolesne.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-25">
+ <u xml:id="u-25.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-25.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Krzysztof Kwiatkowski.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-26">
+ <u xml:id="u-26.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Pani Marszałek, Szanowni Państwo, pytanie do pana senatora Zdrojewskiego. Czy w trakcie posiedzenia komisji państwo analizowaliście… czy rozmawialiście o tym fałszywym, nieprawdziwym uzasadnieniu, w którym mówi się o zwiększeniu roli i decyzyjności rodziców? Nawet Biuro Legislacyjne mówiło o tym, że jest to tylko pozorne zwiększenie możliwości współdecydowania przez rodziców, ponieważ procedura zaproponowana w ustawie podjęcie tej decyzji wiążącej i tak na końcu pozostawia kuratorowi. A wśród 16 kuratorów w Polsce trudno znaleźć pedagogów z ogromnym dorobkiem naukowym, pedagogicznym, nauczycieli, którzy do tej pory wyróżniali się w swej pracy zawodowej, za to mamy kuratorów pokroju Barbary Nowak.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-27">
+ <u xml:id="u-27.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-27.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-28">
+ <u xml:id="u-28.0" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Akurat ten aspekt pojawił się praktycznie we wszystkich wystąpieniach zaproszonych gości i był bardzo mocno podnoszony. On miał w sobie 2 elementy czy 2 składniki. Po pierwsze, taki, że uzasadnienie rzeczywiście jest nieadekwatne do propozycji, nie ma nic wspólnego z realiami, a po drugie, taki, że rzeczywiście ten biurokratyczny system ze zwiększeniem władzy kuratorów doprowadzi de facto nie tylko do blokowania możliwości planowania takich zajęć, sprawnego reagowania na zmieniające się potrzeby rodziców, nauczycieli i samych uczniów, ale także doprowadzi do efektu zamrożenia. Krótko mówiąc, będzie mniej wniosków z tego też powodu, że ten system sam w sobie jest systemem blokującym, jeżeli chodzi o działalność NGO na terenie szkół.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-29">
+ <u xml:id="u-29.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-29.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pani senator Barbara Zdrojewska:</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-30">
+ <u xml:id="u-30.0" who="#SenatorBarbaraZdrojewska">Mam pytanie do pana senatora Zdrojewskiego i do pana senatora Pęcherza.</u>
+ <u xml:id="u-30.1" who="#SenatorBarbaraZdrojewska">Do pana senatora Zdrojewskiego mam pytanie o Kartę Nauczyciela. Wiemy, że środowiska nauczycielskie i nauczycielskie związki zawodowe skarżą się na to, że ta ustawa narusza Kartę Nauczyciela. Chciałbym zapytać, czy komisja się do tego odnosiła.</u>
+ <u xml:id="u-30.2" who="#SenatorBarbaraZdrojewska">I pytanie do pana senatora Pęcherza. Czy właściwie możemy powiedzieć, że mamy w tej chwili do czynienia z taką sytuacją, że samorządy mają coraz mniej pieniędzy na oświatę, natomiast nadzór polityczny jest coraz większy? Bo tego wzrostu uprawnień kuratorów nie można nazwać inaczej niż politycznym nadzorem. Coraz mniej do powiedzenia mają lokalne społeczności, a coraz więcej do powiedzenia ma rząd, sterując oświatą ręcznie. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-31">
+ <u xml:id="u-31.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-31.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo o odpowiedź.</u>
+ <u xml:id="u-31.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Zdrojewski.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-32">
+ <u xml:id="u-32.0" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Jeżeli chodzi o Kartę Nauczyciela, to mamy dosłownie jedno zdanie w opinii legislatorów, bardziej szczegółowo opisywaliśmy tę problematykę przy okazji poprzedniego podejścia do projektu tej ustawy. Jednak mówił o tym m.in. przedstawiciel Związku Nauczycielstwa Polskiego. Pozostałe kwestie są skierowane bardziej do senatora Pęcherza i on z pewnością odpowie. Dodam tylko, że generalnie zaniepokojenie tą ustawą jest wpisane w kolejny etap, który jest druzgocący dla kondycji samych nauczycieli. Generalnie rzecz biorąc, zwracałem na to uwagę w poprzednich swoich wystąpieniach przy poprzednich próbach podejścia. Ale jedna rzecz pojawiła się jeszcze wyraźniej, mocniej. To przekonanie, że możemy mieć tu do czynienia także z naruszeniem konstytucji poprzez nie do końca zrozumiały powrót do ustawy, która została skutecznie zawetowana przez samego prezydenta.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-33">
+ <u xml:id="u-33.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-33.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Pęcherz.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-34">
+ <u xml:id="u-34.0" who="#SenatorJanuszPecherz">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
+ <u xml:id="u-34.1" who="#SenatorJanuszPecherz">Pani Senator, powiem wprost: wielokrotnie w wypowiedziach nie tylko pojedynczych samorządowców, ale wielu samorządowców, a także przedstawicieli organizacji pozarządowych… Oni wyrażają obawy, że taki prestiż nauczyciela i takie wynagradzanie siłą rzeczy spowodują w oświacie sytuację, w której nauczyciel, przemęczony i słabo wynagradzany, będzie coraz gorzej pracował, chociaż jest tam wielu pasjonatów, którzy niezależnie od wszystkiego cały czas to czynią, tj. pracują dobrze.</u>
+ <u xml:id="u-34.2" who="#SenatorJanuszPecherz">Z pewnością jest tak, że samorządom ogranicza się tutaj mocno finansowanie, a także wpływ na to, co się dzieje w szkole. Organy prowadzące zgłaszają w sposób zdecydowany, że zabiera im się kompetencje, zabierając także pieniądze, w związku z czym mają coraz mniejszy wpływ na cokolwiek. Będą miały mniejszy wpływ zarówno na wybór dyrektora, jak i na ocenę dyrektora i nauczycieli. To z pewnością nie doprowadzi do dobrej sytuacji w szkole.</u>
+ <u xml:id="u-34.3" who="#SenatorJanuszPecherz">Na samym posiedzeniu komisji nie było o tym mowy, ja mam to w wystąpieniu, które dałem do protokołu, więc nie będę już występował, ale zasygnalizuję, że problemem, o którym już wspominałem w tej sali, a pan minister Piontkowski się wypowiedział, że coś z tym trzeba zrobić, jest system doskonalenia i doradztwa zawodowego nauczycieli. W mojej ocenie nie ma tego systemu, a mogę powiedzieć, że się na tym znam, bo pracowałem 20 lat w systemie doskonalenia. Nie ma tego systemu, został zatracony system pomocy. Jeżeli teraz do tego dołożymy także kłopoty z funkcjonowaniem organizacji pozarządowych w szkołach, to będziemy mieli katastrofę. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-35">
+ <u xml:id="u-35.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-35.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Jeszcze pan senator Zdrojewski.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-36">
+ <u xml:id="u-36.0" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Tak. Nie chciałem mówić z pamięci, ale znalazłem tę Kartę Nauczyciela i akurat 3 elementy zostały wymienione tu wprost. Chodziło o dokonywanie ocen pracy nauczycieli, skrócenie stażu na stopień nauczyciela mianowanego dla nauczycieli z 10-letnim okresem pracy w szkole oraz ubieganie się o awans na stopień nauczyciela dyplomowanego.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-37">
+ <u xml:id="u-37.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-37.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Panie senator Agnieszka Gorgoń-Komor.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-38">
+ <u xml:id="u-38.0" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
+ <u xml:id="u-38.1" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Ja chciałabym dopytać jeszcze o tę Kartę Nauczyciela w kontekście przedszkoli publicznych. Bo ta ustawa wprowadza taką możliwość, że zajęcia w przedszkolach będą prowadzili nie nauczyciele, ale ci, którzy nie legitymują się wymaganiami z Karty Nauczyciela. Dotychczas było to możliwe tylko i wyłącznie w przypadku zajęć rozwijających. Czy o tym państwo rozmawiali na posiedzeniu komisji? Jeśli tak, to jakie jest zdanie komisji i jakie wątki zostały poruszone? Bardzo dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-39">
+ <u xml:id="u-39.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-39.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-40">
+ <u xml:id="u-40.0" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-40.1" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Oczywiście poruszaliśmy to, choć nie było za dużo czasu na to, aby tym wątkiem się zająć, dlatego że on został do tej ustawy wrzucony de facto w ostatniej chwili. Jednak i nauczyciele, i organizacje pożytku publicznego zgłaszali zastrzeżenia, iż wprowadzenie tego przepisu może spowodować poważne konsekwencje dla jakości procesu wychowawczego i edukacyjnego na etapie kształcenia dzieci w przedszkolach.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-41">
+ <u xml:id="u-41.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-41.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pani senator Halina Bieda.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-42">
+ <u xml:id="u-42.0" who="#SenatorHalinaBieda">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-42.1" who="#SenatorHalinaBieda">Pani Marszałek, ja mam pytanie do pana senatora Zdrojewskiego, ponieważ w posiedzeniu drugiej komisji uczestniczyłam.</u>
+ <u xml:id="u-42.2" who="#SenatorHalinaBieda">Czy w trakcie posiedzenia komisji byli obecni posłowie wnioskodawcy i czy pan senator wie, którzy to są? Bo nie potrafiłam na stronie Sejmu się doszukać, kto z posłów był wnioskodawcą. Czy uczestniczyli oni w posiedzeniu komisji? Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-43">
+ <u xml:id="u-43.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-43.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-44">
+ <u xml:id="u-44.0" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Nie, nie było niestety posła sprawozdawcy. Przyjmuję to już z pewnym niepokojem, dlatego że mamy w tej materii dosyć poważne reguły. Ja od razu dodam, że ile razy przez Wysoki Senat jestem wyznaczony do reprezentowania Senatu, zgodnie z procedurą, w przypadku jakiejś ustawy, tyle razy w Sejmie jestem. Nigdy nie pozwoliłem sobie na to, aby, krótko mówiąc, ten obowiązek zaniedbać. Jednak po tamtej stronie jest dokładnie inna praktyka i kompletne lekceważenie, zwłaszcza w przypadku projektów, w przypadku których to Sejm, a nie rząd jest źródłem procesu legislacyjnego.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-45">
+ <u xml:id="u-45.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-45.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Jackowski.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-46">
+ <u xml:id="u-46.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.</u>
+ <u xml:id="u-46.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Ja mam pytanie do obu senatorów sprawozdawców komisji. Mianowicie czy podczas posiedzeń komisji była jakaś analiza czy dyskusja, czy też jakieś głosy na temat różnic między tą ustawą, która obecnie jest proponowana, a tą ustawą poprzednią, która została zawetowana przez pana prezydenta? Jakie różnice tutaj są? Czy są jakieś istotne różnice, czy ich nie ma? Jak wygląda sytuacja? Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-47">
+ <u xml:id="u-47.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-47.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-48">
+ <u xml:id="u-48.0" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Różnic istotnych nie ma, ale pewne różnice są. O jednej różnicy mówiłem, czyli o dodatkowej wrzutce związanej z brakiem określonych wymogów kompetencyjnych dla przedszkolanek. Druga różnica dotyczy elementu, o którym nie mówiłem, a który mógłby być nawet pozytywnie oceniony, gdyby nie został źle zapisany. Dotyczy to możliwości powstawania filii szkół artystycznych. Niestety, terminy, które są tam wpisane, były źródłem wniosku mniejszości, który to jest wnioskiem, mogę powiedzieć, zasadnym i byłby prawdopodobnie poparty przez komisję, gdyby nie całość ustawy. W każdym razie mogę powiedzieć, że różnice, jeśli chodzi o tę ustawę i ustawę skutecznie zawetowaną, są niewielkie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-49">
+ <u xml:id="u-49.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-49.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Kwiatkowski.</u>
+ <u xml:id="u-49.2" who="#SenatorJanuszPecherz">Jeszcze może…</u>
+ <u xml:id="u-49.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Tak, dobrze. Jeszcze pan senator.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-50">
+ <u xml:id="u-50.0" who="#SenatorJanuszPecherz">Kwestia edukacji domowej, o której wspomniał w sprawozdaniu pan senator Zdrojewski, na posiedzeniu mojej komisji wybrzmiała mocnej. Tak praktycznie zahamowana zostanie możliwość skorzystania z edukacji domowej od 21 października do końca czerwca. Tak że jeżeli ktoś nie zgłosi się do dwudziestego pierwszego… Nie, chyba września, bo później jest naliczana subwencja, od 1 października. Tak że jeżeli się nie zgłosi, to nie będzie mógł z tej edukacji skorzystać. W temacie edukacji zdalnej, jak powiedziałem, trzeba namysłu i rozmysłu, tak żeby sensownie ją wprowadzić do szkół i nie wylać dziecka z kąpielą. Niemniej jednak są takie potrzeby i sytuacje w trakcie trwania roku szkolnego, że ta edukacja jest niezbędna. Nie można czekać z rozwiązywaniem niektórych problemów, szczególnie natury psychicznej, do końca roku szkolnego.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-51">
+ <u xml:id="u-51.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-51.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Kwiatkowski.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-52">
+ <u xml:id="u-52.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Szanowni Państwo!</u>
+ <u xml:id="u-52.1" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Pytanie kieruję do pana senatora Zdrojewskiego. Czy na posiedzeniu komisji ministerstwo edukacji przedstawiło jakiekolwiek szacunki, analizy, statystyki na temat tego, o ile mniej organizacji społecznych będzie mogło prowadzić zajęcia z młodzieżą, ile godzin lekcyjnych mniej przeznaczonych zostanie na pracę z młodzieżą? Pytam oczywiście w kontekście tego, że przedmiotowa ustawa wprowadza zmiany w dotychczas obowiązujących regulacjach i warunkuje możliwość prowadzenia przez stowarzyszenie lub inną organizację zajęć z uczniami na terenie szkoły od uzyskania pozytywnej opinii kuratora, przy czym wprowadza długotrwałą procedurę występowania o taką decyzję do kuratora oświaty. Czy państwo dyskutowaliście o praktycznych następstwach tego bubla legislacyjnego, który będzie demolował możliwość współpracy organizacji społecznych z młodzieżą w szkole?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-53">
+ <u xml:id="u-53.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-54">
+ <u xml:id="u-54.0" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Oczywiście rozmawialiśmy o praktycznych skutkach konkretnych regulacji. Tu od razu dodam, że ministerstwo na te regulacje patrzy kompletnie inaczej niż my. Jest z nami pan minister Piontkowski, więc pewnie o tym będzie mówić. Ministerstwo uważa, że ta procedura, która została zaproponowana, pomimo charakteru biurokratycznego, nie powinna wywołać żadnych skutków negatywnych. Tak że, generalnie rzecz biorąc, instytucji, które są zaangażowane np. w zajęcia pozalekcyjne, nie powinno ubyć. Czas oczywiście pokaże, kto w tej materii ma rację. Instytucje NGO w chwili obecnej zapowiadają, że te bariery, które zostały stworzone, zwłaszcza jeżeli chodzi o czas, czyli wymogi harmonogramowe, będą swoistego rodzaju blokadą i na pewno nie będzie poprawy sytuacji w tej materii, tylko sytuacja się pogorszy.</u>
+ <u xml:id="u-54.1" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Jeszcze na jedno zwrócę uwagę. Pan senator Pęcherz i pani senator Alicja Chybicka, mówiąc o edukacji domowej, używają pojęcia „edukacja domowa”. I słusznie, bo taka jest formuła prawna. Ale edukacja domowa nie zawsze odbywa się w warunkach domowych – ona odbywa się czasami w warunkach np. szpitalnych, pozaszkolnych i pozadomowych. Zwracam na to uwagę, bo w niektórych wypadkach to jest bardzo poważna, choć subtelna różnica, pokazująca, z jakim elementem edukacyjnym mamy do czynienia. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-55">
+ <u xml:id="u-55.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-55.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Leszek Czarnobaj.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-56">
+ <u xml:id="u-56.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Pani Marszałek, pierwsze pytanie do pana senatora Komorowskiego. Panie Senatorze, powiedział pan, że ustawa jest dobra i że ją popieracie. Czy mógłby pan jednym zdaniem powiedzieć, co takiego dobrego niesie ustawa zwiększająca w takim stopniu rolę kuratora? To sprowadza się do tego, że kurator będzie osobą całkowicie zarządzającą oświatą w Polsce. To jest jedno pytanie.</u>
+ <u xml:id="u-56.1" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">I drugie, do pana senatora Janusza Pęcherza. Panie Senatorze, czy podczas obrad komisji był jakikolwiek głos pozytywny, poza oczywiście głosem politycznym Prawa i Sprawiedliwości, w stosunku do projektowanej zmiany tej ustawy? Czy państwo jako komisja edukacji, która szczegółowo zajmowała się tym problemem… Czy pan osobiście widzi jakąkolwiek pozytywną treść, poza tytułem, w tekście tej ustawy?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-57">
+ <u xml:id="u-57.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-57.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo, pierwsze pytanie…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-58">
+ <u xml:id="u-58.0" who="#SenatorMarekKomorowski">Panie Senatorze! Wysoki Senacie!</u>
+ <u xml:id="u-58.1" who="#SenatorMarekKomorowski">Jeżeli chodzi o tę kwestię, to ja bym ją zostawił, zaczekał na etap dyskusji w toku dalszego procedowania, ale mogę powiedzieć w tym momencie, że dyskusja na posiedzeniu Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej praktycznie sprowadzała się do jednej kwestii, do kwestii tych zajęć z młodzieżą, zajęć poza programem nauczania, na które zgodę musi wyrazić kurator oświaty. Mówię o tej opinii, o tym całym procesie. Dyskusja na posiedzeniu komisji sprowadzała się praktycznie do odmiennego spojrzenia na system oświaty, a konkretnie na zarządzanie szkołą i uprawnienia kuratora, czyli na nadzór pedagogiczny. Innych kwestii na posiedzeniu Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej nie poruszano. Jeżeli padały jakieś inne uwagi – no, poszczególne, pojedyncze uwagi padały – to były one bardzo zdawkowe.</u>
+ <u xml:id="u-58.2" who="#SenatorMarekKomorowski">W tym wszystkim trzeba powiedzieć, że żyjemy w trochę innych czasach. Szkoła funkcjonuje inaczej niż ileś lat temu i trzeba reagować na pewne kwestie związane z edukacją, z rozwojem itd., itd. Mniejszość komisji, w tym ja osobiście, stoi na stanowisku – i to prezentowałem w swoim wystąpieniu na posiedzeniu komisji – że musimy spojrzeć na system oświaty w szerszej perspektywie. Przytaczałem tutaj preambułę ustawy – Prawo oświatowe, która mówi, że oświata w Rzeczypospolitej stanowi wspólne dobro całego społeczeństwa. Nie jest tak, że szkoła jest samodzielna i może samodzielnie dyskutować. No, z tych sprawozdań komisji i z tej dyskusji w dniu dzisiejszym wynika, że ograniczane są prawa rodziców. Ja tak nie uważam. Jeżeliby przyjąć taką rolę, jeżeliby przyjąć taką… No, stanowiska rodziców i dyrektora mogą być inne. A może cały program nauczania powinien być inny, bo szkoła ma samodzielność? Tak to nie wygląda. O tym będę jeszcze mówił w wystąpieniu w trakcie dyskusji. Uważam, że te rozwiązania po prostu zmierzają w dobrym kierunku. Można powiedzieć: a jak wyglądała szkoła ileś lat temu? Nie było takich zagrożeń społecznych, to nie funkcjonowało w szkołach. Wiele się zmieniło. W tej chwili są monitoringi, są różnego rodzaju nowe sytuacje, wchodzą w grę inne kwestie.</u>
+ <u xml:id="u-58.3" who="#SenatorMarekKomorowski">Ale ta ustawa dotyczy zmian w programie nauczania, w programach przekazywanych uczniom. Nie ma tutaj takich ograniczeń, że uczniowie nie będą mogli korzystać z zajęć pozalekcyjnych, z dodatkowych zajęć. To wszystko w ustawie jest zagwarantowane. Państwo się boicie – i to powtarzały te wszystkie organizacje, które były na posiedzeniu Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej – że to zostanie zlikwidowane, że tego nie będzie. Otóż takiej procedury nie ma. I trzeba powiedzieć, że nie jest niczym złym to, że kurator oświaty w imieniu państwa, w imieniu rządu – bo tak ten cały łańcuszek trzeba traktować – wypowie się, czy dany program edukacyjny proponowany uczniom może być realizowany, czy nie. Państwo macie inne spojrzenie na oświatę i chcecie, żeby kurator w sprawie takiego programu się nie wypowiadał. A z dyskusji wynikało… Na posiedzeniu komisji był pan prezydent Sopotu, była pani wiceprezydent Warszawy, był prezes ZNP, którzy po swoich wystąpieniach niestety opuścili posiedzenie komisji i nie uczestniczyli w nim do końca. Z wypowiedzi tych prezydentów wynikało, tzn. ja odniosłem takie wrażenie, że najlepiej by było, jakby tym nadzorem pedagogicznym zajmowały się również samorządy, czyli prezydenci, burmistrzowie i wójtowie. Ja uważam, że rola samorządu jest inna. Samorząd ma zapewnić zasady dobrego funkcjonowania szkoły, ma zapewnić każdemu uczniowi warunki niezbędne do jego rozwoju, przygotować je do realizacji. Ale nadzór pedagogiczny pozostaje w rękach kuratora, który reprezentuje wojewodę i ministra do spraw oświaty, krótko mówiąc.</u>
+ <u xml:id="u-58.4" who="#SenatorMarekKomorowski">Jeszcze raz stwierdzam, to jest moje zdanie i mniejszości komisji, że ta ustawa w niczym nie ogranicza… Ona powinna być przyjęta, ona jest wymierzona jak gdyby…</u>
+ <u xml:id="u-58.5" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+ <u xml:id="u-58.6" who="#SenatorMarekKomorowski">…do aktualnych czasów, do aktualnej sytuacji. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-59">
+ <u xml:id="u-59.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-59.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Wadim Tyszkiewicz.</u>
+ <u xml:id="u-59.2" who="#SenatorBarbaraZdrojewska">A czy ja jestem…</u>
+ <u xml:id="u-59.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">A jest, jest…</u>
+ <u xml:id="u-59.4" who="#SenatorJanuszPecherz">Ja muszę jeszcze odpowiedzieć.</u>
+ <u xml:id="u-59.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">A, jeszcze pan senator Pęcherz.</u>
+ <u xml:id="u-59.6" who="#SenatorJanuszPecherz">Tak.</u>
+ <u xml:id="u-59.7" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-60">
+ <u xml:id="u-60.0" who="#SenatorJanuszPecherz">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
+ <u xml:id="u-60.1" who="#SenatorJanuszPecherz">Panie Senatorze, w pewnym momencie przewodnictwo obrad komisji samorządu terytorialnego objął na 5 czy 10 minut pan senator Wadim Tyszkiewicz i gdzieś w połowie tej dyskusji, czyli po półtorej godziny, zapytał, czy ktoś na sali powie coś pozytywnego o tej ustawie, którą omawiamy. Nie było na sali takiej osoby, która chciałaby powiedzieć coś pozytywnego. W tym momencie pan senator Komorowski powiedział, że może takie osoby nie zostały zaproszone. Tu pan Wadim Tyszkiewicz wprost powiedział, że pan senator Komorowski jest wiceprzewodniczącym komisji i ma takie samo prawo do zapraszania jak przewodniczący. Na pewno komisja samorządu terytorialnego, o czym mówił później pan przewodniczący Frankiewicz, nikomu nie blokuje wzięcia udziału w posiedzeniu, jeżeli chce wziąć w nim udział. To jest odpowiedź na pierwszą część pytania.</u>
+ <u xml:id="u-60.2" who="#SenatorJanuszPecherz">Czy komisja widziała coś pozytywnego, czy ja osobiście… Powiem tak. Akurat nie było dyskusji o pozytywach, bo tak naprawdę komisja zajęła się w części tymi najtrudniejszymi, najważniejszymi zadaniami, które mogą zagrozić polskiej szkole. Ale myślę, że pan minister powie to, co powiedział, pozytywnego. Ja mogę powiedzieć, że przepisy regulujące działalność oddziałów przygotowania wojskowego czy rekrutacji do tych oddziałów oraz szkół prowadzonych przez ministra obrony, czy wprowadzenie możliwości dowożenia uczniów do szkół i placówek w sytuacjach innych niż te, gdy na gminie ciąży ustawowy obowiązek w tym zakresie, to są pozytywne elementy w tej ustawie, które można wymienić. Ale te elementy można wprowadzić, jeżeli będziemy chcieli, albo ekstra, albo do innej ustawy, w której nie będzie tylu elementów, które są do wyrzucenia. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-61">
+ <u xml:id="u-61.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-61.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Wadim Tyszkiewicz. Proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-62">
+ <u xml:id="u-62.0" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Pani Marszałek, ja może najpierw odpowiem panu senatorowi Komorowskiemu.</u>
+ <u xml:id="u-62.1" who="#SenatorMarekKomorowski">Ja nie pytałem o nic, tak że…</u>
+ <u xml:id="u-62.2" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Okej, dobrze. Ale chciałem… Okej. To ja może powiem tak. Niektórzy na tej sali mylą nadzór pedagogiczny z nadzorem politycznym. Nadzór pedagogiczny był, jest i będzie, i nikt przeciwko temu nie protestuje. Jeżeli już, to protestujemy przeciwko nadzorowi politycznemu. Do tej pory samorządy podejmowały decyzje, a w tej ustawie rząd dąży do tego, żeby to namiestnik polityczny podejmował decyzje personalne, na co samorząd nie może się zgodzić.</u>
+ <u xml:id="u-62.3" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Ale ja mam pytanie do senatora Zdrojewskiego. Chodzi o edukację domową. Ona jest bardzo potrzebna, nikt tego nie kwestionuje, i trzeba nad nią pracować. Ale obecnie bardzo często dochodzi do patologii. Czy mówiono o rozwiązaniu kwestii tego, co się dzieje dzisiaj? W Warszawie na 32 m² jest zapisanych 1 tysiąc 400 uczniów…</u>
+ <u xml:id="u-62.4" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+ <u xml:id="u-62.5" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">…a obsługuje ich 18 nauczycieli. To się będzie rozwijać. Ja się spotkałem z czymś takim, że są szkoły, które płacą 50% tej dotacji, którą otrzymują, a i tak to im się bardzo, bardzo opłaca. Zatem edukacja domowa – tak, ale trzeba szukać rozwiązań, żeby wyeliminować patologię. I moje pytanie jest takie: czy na posiedzeniu komisji była właśnie o tym mowa? Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-63">
+ <u xml:id="u-63.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Nie ma pytania…</u>
+ <u xml:id="u-63.1" who="#Gloszsali">Jest pytanie.</u>
+ <u xml:id="u-63.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Jest pytanie.</u>
+ <u xml:id="u-63.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo, pan senator Zdrojewski.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-64">
+ <u xml:id="u-64.0" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Ja odpowiem bardzo krótko. Otóż przykłady patologii w nauczaniu domowym są mi znane. Nie ma ich dużo. To jest jeden z najczęściej pojawiających się przykładów w przestrzeni publicznej. Ale na posiedzeniu komisji akurat tego problemu nie poruszaliśmy, ale mamy świadomość tego, że takie zjawisko także występuje.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-65">
+ <u xml:id="u-65.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-65.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Czerwiński.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-66">
+ <u xml:id="u-66.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!</u>
+ <u xml:id="u-66.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Pytanie jest skierowane do senatora Pęcherza. Otóż pan senator w swoim wystąpieniu, jeśli chodzi o relację z tego, co się działo na posiedzeniu komisji, powoływał się na weto prezydenckie, ale do innej ustawy, do poprzedniej ustawy. Uzasadnienie tego weta tak naprawdę dotyczyło 3 kwestii. Oprócz tego w tym uzasadnieniu była nawet zachęta do tego, żeby prace w innych kwestiach, w pozostałym zakresie, który był w poprzedniej ustawie, prowadzić, żeby te kwestie, które były regulowane, unormować. Pytanie jest następujące: czy powoływanie się na weto prezydenta w przypadku tej ustawy jest zasadne? Czy ono jest tylko po to, żeby jakby dołożyć argumentację, jeśli się tej argumentacji merytorycznej nie posiada? Np. w wecie prezydenta znalazła się słuszna pretensja, że poprzednia ustawa nie brała pod uwagę tego, co prezydent zaproponował w formie projektu wniesionego do Sejmu. Zatem jest dodatkowe pytanie: czy ta ustawa także skonsumowała ten projekt, czyli ten zarzut pana prezydenta?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-67">
+ <u xml:id="u-67.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-67.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-68">
+ <u xml:id="u-68.0" who="#SenatorJanuszPecherz">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
+ <u xml:id="u-68.1" who="#SenatorJanuszPecherz">Panie Senatorze, ja tu się wypowiadam jako sprawozdawca. Na posiedzeniu komisji w ciągu 3-godzinnej dyskusji było ileś wypowiedzi powołujących się na weto prezydenta i wskazujących, że wnioskodawcy tej ustawy, czyli posłowie, nie wzięli pod uwagę tego, co zawetował prezydent. Był m.in. głos rodziców, który tutaj podnosiłem. Niektórzy kwestionują, że wtedy, przy zawetowaniu ustawy, pan prezydent wskazał na to, że wojna w Ukrainie jest tą przesłanką, która nie pozwala mu podpisać tej ustawy. Okazuje się, że to też było podnoszone, że wojna w Ukrainie była jednym z elementów zawetowania tej ustawy. Ale teraz praktycznie niewiele się zmieniło, wojna w Ukrainie dalej jest i się rozwija, tak że ten argument akurat jest nie do obrony. Tyle mogę powiedzieć, jeśli chodzi o to, co było na posiedzeniu komisji.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-69">
+ <u xml:id="u-69.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pani senator Barbara Zdrojewska.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-70">
+ <u xml:id="u-70.0" who="#SenatorBarbaraZdrojewska">Ja szybko wrócę do pewnej kwestii, bo już straciłam orientację po wypowiedzi pana senatora Komorowskiego. Zwracam się do sprawozdawców obu komisji. Rozumiem, że jeżeli dyrektor i rodzice postanowią, że chcą zaprosić jakąś organizację do szkoły i w lokalnej społeczności nikt nie ma nic przeciwko temu, to w takiej sytuacji kurator oświaty jednoosobową nie opinią, ale decyzją powoduje, że taka organizacja do szkoły nie zostanie wpuszczona. Mamy takie przypadki, jak w tej chwili pani kurator Nowak, i wiemy, że to są osoby, które w swoich opiniach i decyzjach nie kierują się prawem, tylko kierują się swoją ideologią czy swoimi przekonaniami. Chciałabym zapytać, czy będziemy mieli do czynienia…</u>
+ <u xml:id="u-70.1" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+ <u xml:id="u-70.2" who="#SenatorBarbaraZdrojewska">…z opinią, czy z decyzją i czy będzie można się od tego odwołać. Jaki jest tryb odwołania się od takich decyzji kuratora czy kurator? Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-71">
+ <u xml:id="u-71.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-71.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo. Kto z panów odpowie?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-72">
+ <u xml:id="u-72.0" who="#SenatorJanuszPecherz">Pani Marszałek, dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-72.1" who="#SenatorJanuszPecherz">Pani Senator, tu mamy pewną sprzeczność ze stanowiskiem wszystkich organizacji, stowarzyszeń, a także związków gmin czy powiatów. To jest jedno stanowisko, zupełnie przeciwne do stanowiska ministerstwa, które twierdzi, że tu się praktycznie nic nie zmienia, że i tak robiono to do tej pory. Ale różnica polega na tym, że najpierw będziemy przez ileś czasu pytali o opinię rodziców, opinię rady rodziców, a dopiero później, gdy przygotujemy wniosek, to będzie mógł się wypowiadać kurator. Dopiero na koniec będzie opinia uczniów na temat tego, czy oni w ogóle chcą w danych zajęciach uczestniczyć. Powinno być zupełnie odwrotnie. To uczeń powinien decydować o tym, w jakich zajęciach dodatkowych będzie uczestniczył. Jedna z przedstawicieli zabierających głos, która zabrała głos jako rodzic, powiedziała, że do tej pory nigdy się nie zdarzyło, żeby jako rodzic nie mogła zadecydować, że jej dziecko nie pójdzie na zajęcia, albo żeby dziecko szło na zajęcia, na które ono nie chce iść. Po prostu ona się nie zgadza i ono nie idzie.</u>
+ <u xml:id="u-72.2" who="#SenatorJanuszPecherz">Tu najbardziej groźne jest to, że ten czas jest bardzo długi. Nieprawdą jest, że będzie to możliwe w ciągu miesiąca. Tak naprawdę 3 miesiące, o których jest mowa, to jest minimalny okres, który będzie wymagany do tego, żeby mieć decyzję kuratora o sprawie. Kurator oczywiście może wydać opinię pozytywną. Kurator może nie wydać opinii. Jeżeli jej nie wyda, to przyjmujemy, że opinia jest pozytywna.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-73">
+ <u xml:id="u-73.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-73.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Jackowski…</u>
+ <u xml:id="u-73.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">A, najpierw pan senator Zdrojewski.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-74">
+ <u xml:id="u-74.0" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Bardzo krótko. Na samym końcu pan senator odniósł się do jednej kwestii, ale pozostałe 2 kwestie są dużo istotniejsze i dużo ważniejsze.</u>
+ <u xml:id="u-74.1" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Otóż w ocenie Biura Legislacyjnego Senatu mamy zawartą informację, że rozwiązania, które są proponowane, mogą stać w sprzeczności z art. 171 naszej konstytucji. Chodzi o to, że zmienia się de facto funkcja samego kuratora – z nadzoru pedagogicznego, czyli nadzoru nad kadrą nauczycielską i szkołą jako systemem, na nadzór nad samorządami.</u>
+ <u xml:id="u-74.2" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Drugi element, bardzo istotny. Otóż gdyby to, co zrobi kurator, odbywało się w oparciu o kodeks postępowania administracyjnego, czyli mielibyśmy bez żadnej wątpliwości decyzję administracyjną, to od takiej decyzji można byłoby się odwoływać. Ponieważ mamy do czynienia z możliwością wydania opinii… Możliwością, tak jak pan senator Pęcherz słusznie zauważył. Ta opinia może być niewydana, ale może być wydana. To jest opinia. To ma charakter opinii, a nie decyzji administracyjnej, chociaż skutek jest bardzo zbliżony, bo opinia doprowadza do sytuacji niemożliwości zrealizowania zajęć, o które wnosi rada szkoły, rada rodziców, sama szkoła czy samorząd za ich pośrednictwem. W każdym razie mamy tu wyraźną sprzeczność, pewną kolizję i zagrożenie, że rozwiązania, które są proponowane, niestety stoją w sprzeczności w art. 171 konstytucji.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-75">
+ <u xml:id="u-75.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-75.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Jackowski.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-76">
+ <u xml:id="u-76.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.</u>
+ <u xml:id="u-76.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Ja mam pytanie chyba do pana senatora Pęcherza, bo podjął on ten wątek w swoim wystąpieniu.</u>
+ <u xml:id="u-76.2" who="#SenatorJanMariaJackowski">Czym różni się obecna sytuacja rodzica, który jest konsultowany w zakresie tych dodatkowych zajęć, wchodzenia do szkół przedstawicieli różnych organizacji i lekcji dodatkowych… Na czym będzie polegała zmiana po wprowadzeniu regulacji, które są proponowane w ustawie? Czy one faktycznie zwiększą prawo rodziców do wychowania dzieci zgodnie z ich przekonaniami i światopoglądem, czy raczej jest to działanie o charakterze administracyjnym? Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-77">
+ <u xml:id="u-77.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-77.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-78">
+ <u xml:id="u-78.0" who="#SenatorJanuszPecherz">Pani Marszałek, dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-78.1" who="#SenatorJanuszPecherz">Panie Senatorze, odpowiedzieć na to pytanie można bardzo krótko, ale można też rozwinąć taki wywód jak wystąpienie. Powiem tylko tyle, że rodzic dzisiaj… Przedstawiciele różnych fundacji, wypowiadający się raz z ramienia fundacji, a raz reprezentując rodziców, wskazywali na coś takiego: co to za wpływ, jeżeli ja będę opiniował, a później kurator wyda decyzję negatywną? Żaden dyrektor szkoły nie zgodzi się na to, dyrektor będzie się bał być przeciwko negatywnej opinii. Czyli niby dajemy swobodę rodzicom, ale tak de facto głos decydujący należy do kuratora, który może zablokować każdą inicjatywę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-79">
+ <u xml:id="u-79.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Konieczny.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-80">
+ <u xml:id="u-80.0" who="#SenatorWojciechKonieczny">Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.</u>
+ <u xml:id="u-80.1" who="#SenatorWojciechKonieczny">Ja mam pytanie do pana senatora Zdrojewskiego. Mógłbym je skierować do autorów, ale ich generalnie nie można zidentyfikować. Panie Senatorze, czy po tym, jak kuratorzy uzyskają tę władzę… Czy idzie za tym również jakaś odpowiedzialność kuratorów, odpowiedzialność za wydanie nieprawidłowych decyzji? Różne sytuacje mogą nastąpić, mogą być skargi rodziców itd. Czy kurator po uzyskaniu tej władzy będzie również w jakikolwiek sposób rozliczany z tych decyzji? Czy istnieje jakiś mechanizm, który… Bo inaczej odpowiedzialność za prowadzenie szkoły będzie dalej spoczywała na samorządzie i dyrektorze, a kurator będzie, powiedzmy, osobą, która zarządza, ale nie ponosi odpowiedzialności. Tak że to jest pierwsze pytanie: czy jest tu jakaś odpowiedzialność?</u>
+ <u xml:id="u-80.2" who="#SenatorWojciechKonieczny">I drugie: czy jest jakiś mechanizm kontrolny? Czy ktoś może skontrolować, dlaczego kurator wydał taką, a nie inną decyzję? Czy można do tego podejść merytorycznie? Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-81">
+ <u xml:id="u-81.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-82">
+ <u xml:id="u-82.0" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Oczywiście, o jednej sprawie warto powiedzieć. Wszystkie te decyzje w formie opinii będą miały charakter jawny. Tu nie ma możliwości, krótko mówiąc, ukrycia tego, właśnie z powodu mechanizmu, który został zaproponowany.</u>
+ <u xml:id="u-82.1" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Oprócz tego trzeba pamiętać, że tu jest pewnego rodzaju kontekst, który jest bardzo ważny, kluczowy dla tej ustawy. Otóż w myśl art. 86 ustawy o oświacie, prawa oświatowego, w szkole i placówce – i to chcę wyraźnie podkreślić – mogą działać stowarzyszenia i inne organizacje, a w szczególności organizacje harcerskie, których celem statutowym jest działalność wychowawcza lub rozszerzanie, wzbogacanie form działalności dydaktycznej, wychowawczej, opiekuńczej i innowacyjnej. W związku z tym proces ewentualnego negatywnego opiniowania rozmaitych organizacji, które mają prawo być w szkole i prowadzić tę działalność, będzie podlegał pewnemu nadzorowi na 2 kierunkach czy w 2 obszarach. Pierwszy obszar jest niestety polityczny. Minister będzie mógł rozliczyć kuratora z podejmowanych decyzji, w jedną lub drugą stronę, np. mówiąc mu, że nie powinien tej organizacji wpuścić, a nie wydał opinii negatywnej i ją wpuścił. Ale może powiedzieć odwrotnie: dobrze robi, dobrze czyni, bo korzysta z art. 86 ustawy – Prawo oświatowe i wpuszcza, krótko mówiąc, wszystkie organizacje. Ja już zetknąłem się z ponad połową kuratorów i muszę powiedzieć, że nie są oni identyczni. Są tacy jak ci, których bardzo często wymieniamy na tej sali, jak kurator z Małopolski, ale są też kuratorzy, którzy są niezwykle powściągliwi w realizacji zadań, o których moglibyśmy powiedzieć, że są to zadania polityczne.</u>
+ <u xml:id="u-82.2" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Ten mechanizm, który został zaproponowany w ustawie, jest druzgocący z 2 podstawowych powodów, ale przede wszystkim dlatego, że wprowadza bariery związane z czasem, z harmonogramem, z tym okresem 2 miesięcy. To oznacza, że w przypadku tych zadań, które są wpisane w prawo oświatowe, takich jak działalność innowacyjna, reagowanie na określone przypadki, na sytuację wojny na Ukrainie… My przyjmujemy uchodźców, dzieci z Ukrainy, więc te organizacje dostają po prostu wiatr w żagle. One powinny w tych szkołach, krótko mówiąc, jak najszybciej się znaleźć, praktycznie natychmiast, bo to są przypadki szczególne. Otóż ta ustawa to utrudnia. Nie chcę powiedzieć, że uniemożliwia – pan minister będzie za chwilę mówił o poszczególnych przypadkach – ale ta ustawa to, generalnie rzecz biorąc, utrudnia.</u>
+ <u xml:id="u-82.3" who="#SenatorBogdanZdrojewski">I drugi element, element odpowiedzialności. Odpowiedzialność za skutki będzie wyłącznie polityczna, tak naprawdę nie ma tu odpowiedzialności prawnej. Kurator nie zostanie rozliczony przed sądem. Takie decyzje można oczywiście zaskarżyć z tytułu kodeksu cywilnego, jednak ja zdaję sobie sprawę z tego, że to będzie bardzo trudne, wręcz niemożliwe. Nie uzyskamy pozytywnego efektu w przypadku takiej skargi, z różnych oczywistych powodów. Tak więc, generalnie rzecz biorąc, odpowiedzialność, o którą pan senator pyta, będzie odpowiedzialnością wyłącznie polityczną.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-83">
+ <u xml:id="u-83.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-83.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Szejnfeld.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-84">
+ <u xml:id="u-84.0" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-84.1" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Trudno znaleźć jakikolwiek pozytywny aspekt tej ustawy. Ona godzi w działalność i organizacji pozarządowych, i samorządu terytorialnego, choćby w zakresie powoływania dyrektora czy też edukacji domowej.</u>
+ <u xml:id="u-84.2" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Chciałbym zapytać pana sprawozdawcę, senatora Zdrojewskiego, jak to się ma do budowania społeczeństwa obywatelskiego, które jest fundamentem demokratycznego państwa. To jest raz. A dwa: jak to się ma do samodzielności, niezależności polskiego samorządu terytorialnego? Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-85">
+ <u xml:id="u-85.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-85.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-86">
+ <u xml:id="u-86.0" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Ja bardzo króciutko… Choć to jest takie pytanie prawie na rozprawę. Generalnie rzecz biorąc, można powiedzieć, że to, co nas cechuje w chwili obecnej, to bardzo niski kapitał społeczny. My jesteśmy społeczeństwem o bardzo indywidualistycznych rozmaitych zapędach, ale także strukturze i charakterze. W związku z tym można powiedzieć, że życie NGO w Polsce, jeśli popatrzeć na całą Europę, jest więcej niż skromne. I bez wątpienia ta ustawa spowoduje, że będzie jeszcze skromniejsze.</u>
+ <u xml:id="u-86.1" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Trzeba też pamiętać, że NGO są oczywiście bardzo różne. One mają charakter form pomocowych. Rekompensują braki instytucji państwowych. Mają mieć charakter bardziej elastyczny, czyli szybciej reagować na rozmaite sytuacje i wyzwania. Ale także, o czym się bardzo rzadko mówi, NGO mają mieć charakter proekonomiczny, progospodarczy, czyli doprowadzać do takiej sytuacji, aby generalnie na skutek ich aktywności młode pokolenie lepiej radziło sobie z wyzwaniami technologicznymi, cywilizacyjnymi, lepiej interpretowało świat, lepiej współpracowało ze sobą, lepiej kooperowało, krótko mówiąc, było zdolniejsze, sprawniejsze i efektywniejsze z punktu widzenia też interesów państwa. Niestety, z przykrością muszę powiedzieć, że te rzeczy, które zdarzają się w oświacie od 6 lat, nie zmierzają w tym kierunku. Zmniejszamy wartość kapitału społecznego, w większym stopniu go lekceważymy, w większym stopniu centralizujemy państwo, biurokratyzujemy określone decyzje i doprowadzamy do tego, że ten system, generalnie rzecz biorąc, jest sztywniejszy, czyli mniej sprawny.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-87">
+ <u xml:id="u-87.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Czerwiński.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-88">
+ <u xml:id="u-88.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!</u>
+ <u xml:id="u-88.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Teraz pytanie kieruję do pana senatora Zdrojewskiego.</u>
+ <u xml:id="u-88.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Otóż pan w swoim wystąpieniu słusznie stwierdził, że rzadko powinniśmy dopuszczać do takiej sytuacji, że ustawa, która nie jest całkowicie do odrzucenia, jest przez nas, przez Senat, wetowana. Ja na tej sali słyszałem przecież także głosy ze strony panów, że jest dość dużo zapisów w tej ustawie, które powinny zostać uchwalone. A w tym, co pan stwierdził, naliczyłem tylko 3 zakresy, które powinny zostać z tej ustawy usunięte – na łącznie prawie 20 czy nawet całe 20 różnych zakresów zmian, które ta ustawa w kilku innych ustawach proponuje.</u>
+ <u xml:id="u-88.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">I pytanie jest takie: czy nie należałoby po prostu tych wrażych…</u>
+ <u xml:id="u-88.4" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+ <u xml:id="u-88.5" who="#SenatorJerzyCzerwinski">…nazwałbym to, najbardziej newralgicznych społecznie – według państwa oczywiście – zakresów po prostu usunąć z ustawy, a resztę, nazwijmy to, puścić? Ewentualnie po zmianach, które są proponowane we wniosku mniejszości.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-89">
+ <u xml:id="u-89.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-89.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę, Panie Senatorze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-90">
+ <u xml:id="u-90.0" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-90.1" who="#SenatorBogdanZdrojewski">To bez wątpienia ważna kwestia. Ja od razu powiem, że przez prawie 3 lata przychylałem się właśnie do takiej opinii, aby poprawiać. Ilość pracy włożonej w poprawianie ustaw związanych z pandemią, z koronawirusem, z rozmaitymi elementami dotyczącymi także ustaw gospodarczych, ustaw osłonowych, ustaw związanych z opieką… Senat to wykonywał – to my wykonywaliśmy tę pracę, wprowadzaliśmy poprawki. I muszę powiedzieć, że zniechęcające było nie to, że Sejm je odrzucał – ma do tego prawo – tylko to, w jakim trybie to czynił. Bo najczęściej blokowano wszystkie poprawki…</u>
+ <u xml:id="u-90.2" who="#Glosyzsali">Nie!</u>
+ <u xml:id="u-90.3" who="#SenatorBogdanZdrojewski">…które zaproponowaliśmy i w wyniku jednego głosowania wrzucano cały nasz wysiłek do kosza.</u>
+ <u xml:id="u-90.4" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Ale pan senator ma też rację, że być może należy zważyć w przypadku takiej ustawy, co byłoby wartościowsze z punktu widzenia podjęcia kolejnej próby. I muszę powiedzieć, patrząc na proces legislacyjny w ostatnich latach, że my w przeważającej większości zmagamy się z ustawami, które są takim zbiorem – nie chcę powiedzieć „koszem”, bo nie chcę, żeby wybrzmiało to negatywnie – spraw z bardzo różnych półek i z bardzo różnych obszarów aktywności, gdy tymczasem prawidłowy proces legislacyjny zgodnie z opiniami naszego Biura Legislacyjnego powinien być precyzyjnie zaprojektowany w odniesieniu do poszczególnych ustaw. My za jednym zamachem przy okazji omawiania 1 ustawy rozpatrujemy rozwiązania z 6–7 ustaw jednocześnie. I tu też tak jest.</u>
+ <u xml:id="u-90.5" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Powiedziałem pozytywną rzecz, mianowicie o tym, że ułatwienia dotyczące możliwości budowania, tworzenia czy wskazywania nowych filii szkół artystycznych, najczęściej mówimy o szkołach muzycznych I stopnia, to krok prawidłowy, w dobrym kierunku. Ale to rozwiązanie może być przygotowane w odrębnej ustawie, w której jest mowa o uczelniach artystycznych, do tego mamy na to czas, dlatego że pierwsze filie powinny powstawać 1 września przyszłego roku, a więc spokojnie możemy to zrobić. Pewne rozwiązania, które dotyczą szkolnictwa wojskowego, zawodowego, można wprowadzić i też mamy na to czas.</u>
+ <u xml:id="u-90.6" who="#SenatorBogdanZdrojewski">A czy mnie to boli? Owszem, boli, bo ja wolałbym, aby nasza praca była traktowana poważnie, abyśmy wprowadzali poprawki, które są sensowne, mówili do naszego rządu, naszego, bo polskiego, że tu popełniliście błąd, ale tu proponujecie rozwiązania prawidłowe, dobre. Tyle że ja wiem, jaka będzie praktyka, niestety nie przez pryzmat 1 doświadczenia, 2 doświadczeń, 5 doświadczeń, lecz doświadczeń 3-letnich. Te 3-letnie doświadczenia są druzgocące.</u>
+ <u xml:id="u-90.7" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Z tego też powodu to ważenie, ile tu jest dobrego, ile złego, powoduje, że odrzucamy ten projekt ustawy, ale od razu zapowiadamy: proszę przyjść z tymi rozwiązaniami, które dziś są przez nas pozytywnie oceniane, poprzemy je.</u>
+ <u xml:id="u-90.8" who="#komentarz">Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Bogdan Borusewicz</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-91">
+ <u xml:id="u-91.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-91.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Brejza zadaje pytanie.</u>
+ <u xml:id="u-91.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-92">
+ <u xml:id="u-92.0" who="#SenatorKrzysztofBrejza">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
+ <u xml:id="u-92.1" who="#SenatorKrzysztofBrejza">Panie Senatorze, czy można powiedzieć, że ta ustawa jest ustawą centralizującą system i zrywającą z wielką reformą samorządu terytorialnego z lat 1998–1999? Przecież tamta reforma rządu Jerzego Buzka, realizująca program nowoczesnej wtedy centroprawicy, zakładała usamorządowienie szkół, zerwanie z centralizacją. Zlikwidowane zostały, o ile dobrze pamiętam, rejony administracji, odebrano władzy centralnej ten segment funkcjonowania państwa i przekazano go samorządom.</u>
+ <u xml:id="u-92.2" who="#SenatorKrzysztofBrejza">Drugie pytanie. Czy Polska nadal jest stroną Europejskiej Karty Samorządu Terytorialnego? Czy proponowana zmiana w ogóle jest zgodna z Europejską Kartą Samorządu Terytorialnego i z kierunkami funkcjonującymi w cywilizowanych państwach Europy Zachodniej? Czy tego typu rozwiązania są obecnie gdziekolwiek w Unii Europejskiej procedowane albo wdrożone?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-93">
+ <u xml:id="u-93.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-93.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Zdrojewski.</u>
+ <u xml:id="u-93.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-94">
+ <u xml:id="u-94.0" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Przy poprzednich pretekstach ja o tym troszkę więcej mówiłem, mówiłem o tym, że rzeczywiście obecnie mamy do czynienia z naruszeniem pewnego konsensusu à propos oświaty, zawartego notabene tu, w Senacie, w latach 1998– 1999, bo podział administracyjny i zmiany w samorządzie były w większym stopniu inicjatywą senacką niż inicjatywą sejmową. Wspólnie m.in. z prof. Kieresem zastanawialiśmy się wówczas nad tymi modelami i wiemy doskonale, jaki harmonogram wyznaczono, aby doprowadzić do sytuacji, o jaką pan senator pyta i de facto wnosi. Chodziło o zdecentralizowanie odpowiedzialności, przekazanie wszystkich kompetencji samorządom, z wyjątkiem, podkreślam, nadzoru pedagogicznego, który został w tym konsensusie wpisany do prawa oświatowego. Rozwiązania finansowe były wówczas takie, że subwencja oświatowa miała pokrywać 100% wydatków na rzecz samorządu. W niektórych wypadkach było to za mało, bo samorządy chciały wydać więcej, w niektórych wypadkach było to za dużo, bo samorządy oszczędzały na oświacie, były także takie przypadki. Ale był pewnego rodzaju konsensus.</u>
+ <u xml:id="u-94.1" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Nie chcę dziś powiedzieć, że ten konsensus został zniszczony, bo on nie został zniszczony, ale został nadwyrężony i wciąż jest sprawdzany. Ma pan senator rację, że ten projekt ustawy po raz kolejny jest próbą centralizacji określonych decyzji, wykraczających poza nadzór pedagogiczny, jeżeli chodzi o państwo. Kuratorzy, jak sama nazwa słownikowa wskazuje, to są opiekunowie. Oni mieli być opiekunami, także opiekunami w zakresie jakości kształcenia, czyli nadzoru pedagogicznego. Oni stają się tu nadzorcami. Kompetencje ich są poszerzane, obok nadzoru pedagogicznego dodaje się nadzór i kontrolę samych samorządów terytorialnych.</u>
+ <u xml:id="u-94.2" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Chcę też powiedzieć coś, co powinno paść à propos środków finansowych. Zmiany w dystrybucji podatków spowodowały, że subwencja oświatowa zgodnie z prawem nie musi już pokrywać w 100% wydatków oświatowych. Samorządy dostały zwiększony udział w innych dochodach państwa i w związku z tym mają większą swobodę regulacji w tej materii.</u>
+ <u xml:id="u-94.3" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Ostatnia rzecz. To, nad czym ja najbardziej boleję, to oczywiście likwidacja gimnazjów. Gimnazja zostały zlikwidowane decyzją centralną, decyzją bez wątpienia polityczną, decyzją, według mojej oceny, źle uzasadnioną. Pierwszą ocenę, czy to był dobry ruch, czy zły, z uwzględnieniem obiektywnych kryteriów, będziemy mieli w przyszłym roku. W chwili obecnej wiemy, że przygotowanie reformy 1998–1999 wraz z odtworzeniem gimnazjów, ich zbudowaniem to był gigantyczny wysiłek całego państwa, kadry nauczycielskiej, ekspertów, nauczycieli, a także rodziców. I miało to niezwykle pozytywny efekt, bo szkoły gimnazjalne znalazły się koniec końców w pierwszej piątce… Pan senator pytał o to, jak wygląda to na mapie Europy. …W pierwszej piątce, jeżeli chodzi o jakość kształcenia w Europie.</u>
+ <u xml:id="u-94.4" who="#SenatorBogdanZdrojewski">W moim wystąpieniu odniosę się do tej drugiej kwestii, czyli do samorządów terytorialnych, bo bez wątpienia mamy tutaj naruszenie pewnych zasad związanych przede wszystkim z konsultacją z samorządami. To może być przedmiotem skargi i nie mieści się w standardach, które obowiązują demokratyczne kraje Europy, do której przynależymy. W każdym razie tryb procedowania ustawy, bez właściwej konsultacji, bez dania szansy wypowiedzenia się samorządom uważam za nieakceptowalny.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-95">
+ <u xml:id="u-95.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-95.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Jackowski. Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-96">
+ <u xml:id="u-96.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
+ <u xml:id="u-96.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Ja mam pytanie do obu panów sprawozdawców.</u>
+ <u xml:id="u-96.2" who="#SenatorJanMariaJackowski">Czy do komisji przed posiedzeniem i po nim wpłynęły uwagi na piśmie od środowisk zajmujących się edukacją domową, dotyczące ustawy? Spotkałem się z opinią – była o tym mowa w panów sprawozdaniach – że główny argument był taki, że skraca się okres, kiedy należy podjąć decyzję o przejściu na system nauczania domowego. On się bardzo skraca, co utrudnia… No, mogą być bardzo różne sytuacje losowe, które by sprawiały, że rodzic by się decydował na taki model nauczania. Czy poza tym były jakieś inne uwagi? Czy w tym zakresie, jeżeli chodzi o edukację domową, ta ustawa coś jeszcze zmienia? Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-97">
+ <u xml:id="u-97.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-97.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pytanie do pana senatora Pęcherza i pana senatora Zdrojewskiego.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-98">
+ <u xml:id="u-98.0" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Ja od razu króciutko. Dostępne były 3 opinie wyrażone w sposób bardzo klarowny, ale też formalnoprawny, merytoryczny, jeżeli chodzi o edukację domową. Były to opinie, które były dedykowane nie tylko i wyłącznie temu problemowi, ale także kilku innym. Wszystkie były negatywne, jeżeli chodzi o propozycję zawartą w projekcie tej ustawy.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-99">
+ <u xml:id="u-99.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-99.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Pęcherz.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-100">
+ <u xml:id="u-100.0" who="#SenatorJanuszPecherz">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+ <u xml:id="u-100.1" who="#SenatorJanuszPecherz">Mogę powtórzyć to samo. Wszystkie opinie, które tak naprawdę wpływają do Senatu… Dwie komisje zajmują się tym oddzielnie. Ma to prawdopodobnie zarówno jedna komisja, jak i druga, tak że mogę tylko potwierdzić to, co powiedział pan senator Zdrojewski.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-101">
+ <u xml:id="u-101.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Senator Jackowski.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-102">
+ <u xml:id="u-102.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Ja się jeszcze pytałem, czy poza kwestią skrócenia tego okresu, kiedy rodzic musi się zdecydować, czy dziecko będzie w takim klasycznym systemie, czy w nauczaniu domowym, ustawa proponuje jakieś inne zmiany. I czy to było w tych pismach podnoszone? Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-103">
+ <u xml:id="u-103.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-103.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Zdrojewski.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-104">
+ <u xml:id="u-104.0" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Tak. Chodziło nie tylko o harmonogram, czyli o czas, o wyprzedzenie, ale także o formę, czyli sposób podejmowania decyzji, który według opiniujących utrudnia możliwość przejścia na zajęcia domowe.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-105">
+ <u xml:id="u-105.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Czy pan senator Pęcherz chce jeszcze coś dodać?</u>
+ <u xml:id="u-105.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-105.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Czerwiński. Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-106">
+ <u xml:id="u-106.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!</u>
+ <u xml:id="u-106.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Pytanie kierowane do pana senatora Zdrojewskiego.</u>
+ <u xml:id="u-106.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Jedną z grup interesariuszy w przypadku tej ustawy są na pewno nauczyciele. To jest duża grupa, część być może przysłuchuje się naszej dyskusji. Ta ustawa zmienia w jakimś zakresie prawa i obowiązki nauczycieli. Czy mógłby pan podać przykłady i powiedzieć, czy ta zmiana jest negatywna dla nauczycieli? Jeśli tak, to w jakim zakresie, w którym dokładnie miejscu? I czy są zmiany pozytywne?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-107">
+ <u xml:id="u-107.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-107.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo, pan senator sprawozdawca.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-108">
+ <u xml:id="u-108.0" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Oczywiście jeżeli chodzi o rozwiązania, które dotyczą tego najważniejszego elementu, czyli zajęć dodatkowych, to uprawnienia samych nauczycieli się nie zmieniają, żeby nie było wątpliwości. Mało tego, mogą się znaleźć nauczyciele, którzy powiedzą, że te rozwiązania są dobre, bo zdejmują z nich odpowiedzialność za skutki wprowadzenia takiej czy innej organizacji do szkoły. Jednak nauczyciele z tego powodu nie są szczęśliwi, bo uważają, że dla nich ważniejsze jest jednak szybkie reagowanie na potrzeby zgłaszane przez uczniów czy rodziców, niż ich bezpieczeństwo z punktu widzenia skutków tych zajęć.</u>
+ <u xml:id="u-108.1" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Ale są rozwiązania także takie – ja o nich mówiłem, więc już nie będę się powtarzać – które zmieniają przepisy dotyczące awansów. No więc są tam elementy, które – chcę o tym powiedzieć – są poddawane bardzo delikatnej, ale pewnej krytyce. Tam pojawia się pewien sceptycyzm, mimo że rozwiązania zmierzają w dobrym kierunku. Powiem od razu dlaczego. Dziś dla nauczycieli najważniejsze jest to, czy oni będą mieli z czego żyć. Oni dziś, przy zapowiedzi 4-procentowej podwyżki płac, patrzą na przyszły rok, a nawet już na te zbliżające się święta jednak z przerażeniem. To znaczy oni na skutek inflacji, drożyzny, na skutek opóźnień w reagowaniu na tę sytuację naprawdę są w dramatycznej sytuacji. Dla mnie nieprawdopodobne są wyniki badań, z których wynika, że blisko 50% nie dzieci, ale nauczycieli, uważa, że przydałaby się im pomoc psychologiczna. Dla nich te ostatnie lata to są lata, w których byli permanentnie… no, zostali poturbowani. W związku z tym ja nie chciałbym dzisiaj, odpowiadając na pytanie pana senatora, mówić, że ta ustawa jest jakimś dramatem, jeśli chodzi o prawa nauczycieli, bo nie jest. Bo tak nie jest. Jednak okoliczności i cały kontekst plus określone rozwiązania powodują, że oni z tej ustawy na pewno nie będą uradowani, a wręcz odwrotnie. Poza tym ich oczekiwania zostały zbudowane już w innych obszarach.</u>
+ <u xml:id="u-108.2" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Chcę powiedzieć także, że sposób potraktowania rozmaitych aktywności nauczycieli, gron pedagogicznych i podział, który nastąpił w tym środowisku, zbudowany mechanizmami politycznymi, spowodowały, że kondycja kadry nauczycielskiej w Polsce jest dramatycznie zła. Powtarzam: jest dramatycznie zła. Gdybym dzisiaj miał czegoś życzyć nauczycielom, to życzyłbym im podwyżki i spokoju. Tych dwóch elementów jednocześnie. Bo też braki w kadrze nauczycielskiej, różnie liczone, wskazują, że to nie jest dziś zawód marzeń, a powinien być.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-109">
+ <u xml:id="u-109.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-109.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Jeśli można, Panie Marszałku…</u>
+ <u xml:id="u-109.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-110">
+ <u xml:id="u-110.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Dodatkowe krótkie pytanie.</u>
+ <u xml:id="u-110.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Senatorze, ja chciałbym, żeby pan wypunktował negatywne dla nauczycieli zapisy tej ustawy, a nie jej kontekst… My nie mówimy tu o ustawie budżetowej, my mówimy o konkretnych przepisach, które są w tym tekście. I teraz, no, jeśli ich nie ma, to my nie uchwalamy tu także kontekstu. Prosiłbym… Bo jeśli ich nie ma, to proszę powiedzieć: ja traktuję pana bardzo poważnie i rzetelnie – nie ma takich zapisów. Albo może są one obojętne, albo są tylko doprecyzowujące. Ale proszę – nie wiem, jak to nazwać – nie przenosić dyskusji politycznej, niestety także medialnej, tutaj, na tę Izbę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-111">
+ <u xml:id="u-111.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+ <u xml:id="u-111.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan odpowiedział na to swoje pytanie.</u>
+ <u xml:id="u-111.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-112">
+ <u xml:id="u-112.0" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Ja chciałbym panu senatorowi odpowiedzieć tak, jak mi tu podpowiadają tyły: najważniejszą zaletą tej ustawy w tym kontekście i w tym problemie jest to, że nie ma tu negatywu. Nie ma pozytywu, ale nie ma też negatywu. Ale niestety tak nie jest. Są negatywy także dla nauczycieli, z ich punktu widzenia, jeśli chodzi o tę ustawę. Ja spróbuję to zrobić podczas swojego wystąpienia. Jednak generalnie rzecz biorąc, zwracali na to uwagę posłowie, którzy podczas drugiego czytania zgłaszali wniosek o odrzucenie projektu tej ustawy z bardzo poważnym uzasadnieniem, do którego odsyłam. Tam pojawiły się oczekiwania środowiska nauczycielskiego, aby, po pierwsze, usunąć regulacje mające na celu wzmocnienie organu sprawującego nadzór pedagogiczny, bo jest to z punktu widzenia nauczycieli w jakimś sensie uwłaczające. Po drugie, chodziło o usunięcie regulacji, które powodują, że egzaminy kwalifikacyjne będą przeprowadzane w szkole, w której dyrektor zezwolił na spełnienie obowiązku szkolnego albo obowiązku nauki poza szkołą, bądź takiej modyfikacji, aby egzaminy mogły być przeprowadzane w trybie zdalnym. Po trzecie, mowa była o usunięciu regulacji modyfikującej dotychczasowe zasady prowadzenia przez rozmaite organizacje działalności w szkole lub w placówce; nie będę ich wymieniać. Po piąte, chodziło o modyfikację zakresu upoważnienia do określonego trybu dokonywania ocen pracy nauczycieli poprzez usunięcie wymogu precyzowania szczegółowych kryteriów dokonywania tej oceny. To jest oczywiście pogłębienie stopnia biurokratyzacji; jak się pan łatwo domyśli, wszyscy jesteśmy przeciwko biurokratyzacji, a nauczyciele w szczególności. Po szóste, chodziło o usunięcie regulacji, które powodują niezrealizowanie polecenia umożliwiającego wykonanie czynności z zakresu nadzoru pedagogicznego w szkole lub placówce niepublicznej, bo skutkuje to wykreśleniem wpisu do ewidencji szkół i placówek niepublicznych. Po siódme – i już ostatnie, bo nie będę wszystkich punktów wymieniać – chodziło o usunięcie przepisu, zgodnie z którym w sprawach niecierpiących zwłoki, związanych z zagrożeniem bezpieczeństwa uczniów w czasie zajęć organizowanych przez szkołę, organ sprawujący nadzór pedagogiczny będzie mógł występować do organu prowadzącego szkołę z wnioskiem o zawieszenie nauczyciela pełniącego funkcję dyrektora szkoły. To są najważniejsze przykłady. Jest ich więcej.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-113">
+ <u xml:id="u-113.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-113.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Szejnfeld.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-114">
+ <u xml:id="u-114.0" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-114.1" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Mnie interesuje kwestia stosunku do tej ustawy pana prezydenta Andrzeja Dudy, dlatego że to ma znaczenie dla samej ustawy, ale także dla autorytetu głowy państwa. Mianowicie poprzednia ustawa, zwana lex Czarnek, wywołała u pana prezydenta negatywny stosunek i dlatego została zawetowana. Ta ustawa – jak się ją czyta, to widać – praktycznie nie różni się od poprzedniej, dlatego została nazwana lex Czarnek 2. Czy pan prezydent poprzez swoich przedstawicieli uczestniczył w jakikolwiek sposób w pracach komisyjnych, jeśli nie bezpośrednio, przez wytypowanie jakiejś osoby, to jakby pisemnie? Czy w jakikolwiek inny sposób dał sygnał, czy poprze tę ustawę, podpisze, czy także ją zawetuje, podtrzymując swoje poprzednie – słuszne – stanowisko?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-115">
+ <u xml:id="u-115.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-115.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-116">
+ <u xml:id="u-116.0" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Oczywiście nie wypowiem się w imieniu prezydenta. Ani nie mam takiego tytułu, ani nie chciałbym go zastępować, jak też podlegających mu organów, osób, instytucji. Jednak powiem, tak spoglądając na uzasadnienie i procedury uzasadnienia, budowania uzasadnienia przy wecie poprzednim, że to weto powinno dotyczyć też tej ustawy. W tej materii nie mam żadnych wątpliwości. Prezydent nie uczestniczył aktywnie w procedurze uchwalania tej ustawy. To było nagłe, niezwykle przyśpieszone i nawet samorządy miały kłopot, aby nadążyć w trakcie przebiegu prac nad tą ustawą i w pewnym sensie nie nadążyły. Ale jeszcze raz podkreślę: patrząc na uzasadnienie, jak również proces dojścia do tego uzasadnienia, prezydent powinien z identyczną determinacją zawetować także tę ustawę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-117">
+ <u xml:id="u-117.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-117.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Jackowski. Proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-118">
+ <u xml:id="u-118.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
+ <u xml:id="u-118.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Mam pytanie do obu przedstawicieli komisji, do obu panów sprawozdawców.</u>
+ <u xml:id="u-118.2" who="#SenatorJanMariaJackowski">Czy podczas prac nad tą ustawą analizowano czy odnoszono się do projektu pana prezydenta, który swego czasu złożył, dotyczącego kontroli rodziców nad treściami w szkole? To był projekt, który nie był procedowany, ale on został złożony przez pana prezydenta. I tam były bardzo ciekawe zapisy, jeżeli chodzi o poziom ochrony dzieci przed treściami niechcianymi przez rodziców ze względu na ich światopogląd czy przekonania. Czy była na ten temat… Czy w ogóle odnoszono się do tego problemu przy okazji procedowania nad tą ustawą? Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-119">
+ <u xml:id="u-119.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-119.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-120">
+ <u xml:id="u-120.0" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Nie, nie odnoszono się do tego pomysłu, do tego projektu, do tych rozwiązań.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-121">
+ <u xml:id="u-121.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-121.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Czy pan senator ma coś dodania?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-122">
+ <u xml:id="u-122.0" who="#SenatorJanuszPecherz">Nie. Na posiedzeniu komisji samorządu też nie odnoszono się do tego problemu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-123">
+ <u xml:id="u-123.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-123.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Więcej pytań nie ma.</u>
+ <u xml:id="u-123.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Do prezentowania stanowiska prezydenta w toku prac parlamentarnych została upoważniona pani Małgorzata Paprocka, sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP.</u>
+ <u xml:id="u-123.3" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Ponieważ jej nie ma…</u>
+ <u xml:id="u-123.4" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ <u xml:id="u-123.5" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Jest?</u>
+ <u xml:id="u-123.6" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ <u xml:id="u-123.7" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Wiem o tym, że pani minister nie będzie, ale przeczytałem formułę.</u>
+ <u xml:id="u-123.8" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">W związku z tym obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca…</u>
+ <u xml:id="u-123.9" who="#Gloszsali">Jest pan minister, więc czy chce zabrać głos…</u>
+ <u xml:id="u-123.10" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Ja go oczywiście dopuszczę.</u>
+ <u xml:id="u-123.11" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Czy pan minister pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy? Zwracam się do pana ministra Piontkowskiego.</u>
+ <u xml:id="u-123.12" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę uprzejmie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-124">
+ <u xml:id="u-124.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+ <u xml:id="u-124.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Ta ustawa dotyczy części rzeczy, o których państwo dziś mówili na posiedzeniu Senatu, ale podobnie jak na posiedzeniach obu komisji, które dzisiaj przedstawiały sprawozdania ze swoich prac, skupili się państwo w zasadzie tylko na 2 kwestiach: relacji między samorządem terytorialnym a kuratorem czy innym organem nadzoru pedagogicznego oraz wchodzeniu organizacji pozarządowych do szkół. A ustawa ta reguluje wiele innych kwestii. To chociażby kwestia wspomnianych tutaj marginalnie oddziałów przygotowania wojskowego i funkcjonowania ich w szkołach; to zajmuje dosyć znaczącą część ustawy. To jest także wspomniana przez pana senatora Zdrojewskiego kwestia tworzenia filii szkół artystycznych, i to też jest dosyć poważny element tworzący tę ustawę. To także wiele zmian, których nie było w tej wersji ustawy zaprezentowanej przez rząd kilka miesięcy temu, odnoszących się do awansu zawodowego i oceny nauczycieli. Wbrew temu, co mówił pan przewodniczący Zdrojewski, są tutaj przykłady pozytywnych decyzji w sprawie nauczycieli, a nie negatywnych. Nie ma praktycznie negatywnych zapisów wobec nauczycieli – te przykłady, które podawał pan senator, w opinii pana senatora zapisów negatywnych, dotyczyły raczej relacji między kuratorem a samorządem, a nie stosunku kuratora do nauczycieli – czy zapisów, które wprost odnosiłyby się do nauczycieli. Sami nauczyciele na tej ustawie zyskują. Są doprecyzowania dotyczące awansu zawodowego, przyspieszenia awansu w przypadku niektórych kategorii nauczycieli. Najlepszym przykładem będą nauczyciele, którzy dotąd nie uzyskali żadnego stopnia awansu zawodowego, a mają już kilku- czy nawet kilkunastoletni staż pracy, bo są tacy nauczyciele. My skracamy okres stażu do zaledwie 9 miesięcy, aby jak najszybciej mogli uzyskać pierwszy stopień awansu na nauczyciela dyplomowanego. Z punktu widzenia nauczyciela jest to więc dobra zmiana, bo ułatwia mu uzyskanie nie tylko tego stopnia awansu, ale także awansu finansowego.</u>
+ <u xml:id="u-124.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Są także rozwiązania, których nie było w poprzedniej wersji ustawy, bo część pytań także tego dotyczyła. Wszystkie zagadnienia dotyczące edukacji domowej w przypadku projektu rządowego w ogóle nie występowały, a tu pojawiły się jako oddzielny fragment ustawy. Warto wspomnieć, że na początkowym etapie prac posłowie zgłosili znacznie dalej idące zapisy dotyczące edukacji domowej, a w trakcie prac sejmowych wyraźnie wskazywano, że znaczna część zagadnień poruszanych w tym akurat fragmencie była reakcją na działania samorządów. Wypowiadała się m.in. pani prezydent Kaznowska, która wskazywała pewnego rodzaju patologie – chyba także pan senator Zdrojewski tak to określił – czy nieprawidłowości dotyczące 1 czy 2 placówek, ale placówek, które skupiają ok. 1/3 wszystkich uczniów korzystających z tej formy nauczania. To wiąże się z bardzo poważnymi problemami finansowymi dla niektórych samorządów, co wskazywały wystąpienia samorządowców. Wyraźnie w tych wystąpieniach – to także dzisiaj znalazło potwierdzenie w Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego – samorządy domagają się ograniczeń finansowych oraz sposobu przechodzenia na ten tryb edukacji. To ograniczenie terminowe, o którym państwo wspominali, wynika właśnie z wniosków samorządu – tak przynajmniej to odczytuję – ponieważ dotąd zdarzały się sytuacje, że duże grupy uczniów przechodziły w trakcie roku szkolnego po zakończeniu naliczania subwencji oświatowej do placówek edukacyjnych, które oferowały taką formę nauczania, a znajdowały się w zupełnie innym miejscu niż miejsce zamieszkania ucznia. Są takie szkoły, w których w trakcie roku szkolnego nagle pojawia się kilkuset, a nawet kilka tysięcy uczniów, pojawia się po 30 września, czyli po momencie, w którym naliczana jest subwencja oświatowa. Wówczas samorząd, który ma dodatkowo kilkuset czy kilka tysięcy uczniów z nauczania domowego, zobowiązany jest do tego, aby takiej szkole niesamorządowej przekazać dotację w znaczącej wysokości. Mogą to być setki tysięcy złotych, a nawet, w przypadkach skrajnych, miliony złotych w ciągu roku, które trzeba dodatkowo wydatkować z budżetu samorządu. Teoretycznie samorząd może uzyskać zwrot poniesionych w trakcie roku dodatkowych nakładów, ale z rezerwy subwencji oświatowej – m.in. na skutek decyzji samorządów, które nie chcą powiększenia tej rezerwy – nie można w 100% sfinansować dodatkowych zadań wynikających z zadań oświatowych. I wówczas samorząd, który musi wydać dodatkowo kilka milionów złotych na ten typ edukacji, nie uzyskuje zwrotu z rezerwy subwencji oświatowej, musi te wydatki ponieść z własnego budżetu. Dlatego wprowadzono ograniczenie do 21 września – o ile mnie pamięć nie myli – jeżeli chodzi o możliwość zgłaszania uczniów i ich przechodzenie na edukację domową.</u>
+ <u xml:id="u-124.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Wspominali państwo także o kłopotach, które mogą się wiązać z edukacją domową w przypadku uczniów przebywających w szpitalach, ale do tego przeznaczone są przecież szkoły przyszpitalne, funkcjonujące przynajmniej w kilkudziesięciu placówkach zdrowotnych.</u>
+ <u xml:id="u-124.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Ponadto, na co państwo w ogóle nie zwrócili uwagi, jedna z ustaw umożliwia wprowadzenie edukacji zdalnej w sytuacjach szczególnych. Ta edukacja może się pojawić w sytuacji, gdy nie można z jakichś powodów nadzwyczajnych prowadzić edukacji stacjonarnie, w budynku szkolnym. Wówczas, zamiast w ogóle przerywać edukację, dyrektor szkoły może korzystać ze zdobyczy technicznych, z których korzystaliśmy w trakcie pandemii, i może wprowadzić nauczanie zdalne.</u>
+ <u xml:id="u-124.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">To samo dotyczy zajęć indywidualnych czy zajęć dla uczniów chorych, którzy np. na jakiś czas trafiają do placówki zdrowotnej. Wówczas nie ma potrzeby zmiany przez takiego ucznia szkoły i przechodzenia na tryb zdalny. Dyrektor szkoły może po prostu wprowadzić nauczanie zdalne i oddelegować część nauczycieli do zajęć z tym uczniem.</u>
+ <u xml:id="u-124.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Nie ma więc tutaj kolizji. Ta sprawa jest już rozwiązana, także poprzez przepisy zawarte w innych ustawach i rozporządzeniach.</u>
+ <u xml:id="u-124.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Państwo bardzo dużo czasu poświęcili roli kuratora i relacji z samorządem. Moja opinia jest tutaj inna. Uważam, że nie ma tu ograniczenia kompetencji ustawowych samorządu. W większości wypadków dotyczy to jedynie kwestii, które były dotąd nieregulowane przez prawo oświatowe. Wspomniano chociażby o ocenie dyrektora szkoły czy placówki edukacyjnej. W obecnych zapisach prawa w sytuacji, gdy organ prowadzący oraz organ nadzoru pedagogicznego mają odmienne zdanie co do oceny dyrektora, to praktycznie nie ma możliwości wystawienia oceny. Taka osoba zostaje więc pozbawiona prawa do tego, aby startować w kolejnym postępowaniu konkursowym, zostaje wykluczona tylko i wyłącznie dlatego, że nie ma zgody obu organów, chociaż ona powinna być. I dlatego trzeba było tę kwestię rozstrzygnąć. Pamiętajmy, że kurator – co pan senator Zdrojewski wielokrotnie podkreślał – sprawuje nadzór pedagogiczny, a więc ocenia dyrektora pod względem prowadzonych zajęć, prowadzonego nadzoru pedagogicznego. Wydaje mi się, że z punktu widzenia rodziców oraz uczniów ważniejsza jest ta część pedagogiczna należąca do dyrektora szkoły niż część administracyjna. Bo nawet jeżeli budynek jest w nieco gorszym stanie technicznym, to ważniejsza jest raczej jakość nauczania i to, jak nauczyciele w szkole pracują. I stąd chcieliśmy, aby ta ocena kuratora, która – jak rozumiemy – dotyczy sfery działalności pedagogicznej dyrektora szkoły i nadzoru pedagogicznego, była przeważająca w momencie, gdy nie ma zgody obu organów. Nie jest to więc kwestia jakaś ustrojowa, która całkowicie zmienia relacje między samorządem a kuratorem.</u>
+ <u xml:id="u-124.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Część osób uczestniczących w dyskusji na posiedzeniu komisji sugerowała, że ta ustawa powoduje, że kurator samodzielnie będzie wybierał dyrektora. Całe szczęście nikt z państwa senatorów takiej opinii nie wyrażał, bo ona jest po prostu nieprawdziwa i zakłamana. To jest tylko i wyłącznie propaganda, która ma pokazać w złym świetle ten projekt ustawy. Nadal, jak państwo doskonale wiedzą, dyrektor szkoły lub placówki wybierany jest w postępowaniu konkursowym, w którym strona nadzoru pedagogicznego oraz organ prowadzący mają taką samą liczbę przedstawicieli. To się nie zmieniło. Zaś w przypadku braku rozstrzygnięcia postępowania konkursowego powinna być zgoda obu organów. A gdy jej nie ma… Trzeba było podjąć jakąś decyzję – czy znowu ma organ nadzoru pedagogicznego podejmować decyzję, czy samodzielnie organ prowadzący szkołę.</u>
+ <u xml:id="u-124.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Pytali państwo również o to, co się zmieniło, jakie są różnice między projektem poselskim a projektem rządowym sprzed kilku miesięcy. Otóż wyjęto część zagadnień dotyczących uprawnień kuratora. To był ważny element weta prezydenckiego, pan senator Czerwiński o tym wspominał. Tak naprawdę pan prezydent wspominał o 3 rzeczach. Po pierwsze, nie podobało mu się to, że w poprzedniej wersji ustawy, tej przedstawionej przez rząd, kurator uzyskiwał prawo odwoływania dyrektora szkoły bądź placówki edukacyjnej, jeżeli po wydaniu ostatecznych zaleceń, stwierdzeniu błędów, jakie w szkole występują, i braku przestrzegania prawa, dyrektor nie chciał tych zaleceń realizować. Wówczas kurator miał prawo odwołania takiego dyrektora. Ten element został z obecnego projektu ustawy usunięty, a więc jest to spełnienie przynajmniej jednego z ważnych postulatów prezydenckich. Drugi element, który pojawiał się w opinii prezydenckiej, dotyczył przekazywania danych nauczycieli z systemu informacji oświatowej do ZUS. Te zapisy również w tym projekcie ustawy nie występują. I element trzeci, o którym państwo dosyć szeroko dyskutowali, dotyczył obecności organizacji pozarządowych w szkole oraz roli rodziców. Tym razem podczas rozpatrywania projektu ustawy zgłoszonego przez grupę posłów rozpatrywano równolegle projekt prezydencki, który dotyczył tej kwestii. Warto tu wspomnieć – i przypomnę to jeszcze raz – że projekt prezydencki ograniczał się w zasadzie tylko i wyłącznie do tej kwestii, do roli rodziców w podejmowaniu decyzji o działalności organizacji pozarządowej w szkole, a projekt poselski zajmuje się tą kwestią jako jedną z wielu kwestii uwzględnionych w tym projekcie ustawy. Na czym polega zmiana? W tym projekcie poselskim wyraźnie podzielono to postępowanie dotyczące wchodzenia organizacji pozarządowych i ewentualnego prowadzenia zajęć na 2 etapy. W pierwszym etapie – i to jest, jak rozumiem, ukłon w stronę projektu prezydenckiego – zwiększono uprawnienia rodziców, ponieważ tak jak jest dzisiaj, tak i w tym projekcie ustawy zakłada się, że instytucją czy organem, który będzie prowadził postępowanie umożliwiające działalność organizacji pozarządowej w szkole, jest dyrektor szkoły. To do niego występuje organizacja pozarządowa. I to dyrektor szkoły wykonuje potem wszystkie inne czynności, które mają zakończyć się uzyskaniem zgody na taką działalność. Tak jak jest to dzisiaj, dyrektor szkoły przyjmuje więc zgłoszenie od organizacji pozarządowej, kieruje je do zaopiniowania przez radę rodziców bądź radę szkoły, jeżeli taka rada funkcjonuje w danej placówce, a nowością jest to, że rada rodziców bądź rada szkoły powinna wydać opinię na podstawie konsultacji z rodzicami. Jest to wyraźny ukłon w stronę projektu prezydenckiego. Ten projekt prezydencki zakładał, że miało być wręcz głosowanie rodziców nad tym, czy dana organizacja ma w szkole działać, czy też nie. Tutaj posłowie zdecydowali się na propozycję konsultacji z rodzicami. To, czy będą to wszyscy rodzice, czy rodzice dzieci tylko z tych klas, w których taka organizacja miałaby działać, będzie regulował statut szkoły, gdyż ustawa tego nie przesądza, pozostawia to poszczególnym placówkom edukacyjnym. Po zakończeniu tego pierwszego etapu, w którym kurator oświaty bądź organ nadzoru pedagogicznego w ogóle nie występuje, pojawia się drugi etap. Jeśli organizacja pozarządowa chciałaby prowadzić zajęcia dla uczniów, to wówczas powinna przedstawić scenariusz zajęć, materiały dydaktyczne, z których by korzystano w trakcie tych zajęć. Te materiały powinny być przekazane nie tylko radzie rodziców, która ma wydać opinię, ale także do wiadomości rodziców, jak też – i to jest nowy element, ale on pojawił się także w projekcie rządowym – do opinii kuratora. Jednak wbrew temu, co państwo tutaj mówili o jakiejś polityczności tej opinii, ja chcę przytoczyć zapis projektu ustawy, który tę kwestię reguluje. Otóż wyraźnie mówi on o tym, że ta opinia ma dotyczyć zgodności programu tych zajęć z przepisami prawa. Wspominałem też o tym, że te przepisy prawa wymagają m.in. sprawdzenia, czy są to zajęcia bezpieczne dla uczniów, czy są to zajęcia dopasowane do ich wieku, do ich możliwości psychofizycznych. Nie ma więc tutaj jakiejś subiektywności działania, a jedynie jest sprawdzanie tego, czy jest to zgodne z prawem. Wydaje się, że ten element, który daje rodzicom możliwość szerszego zapoznania się z tym, jaką ofertę chcą przedstawić organizacje pozarządowe, jest elementem pozytywnym, ponieważ daje rodzicom większą wiedzę na temat tego, jakie będą zajęcia, w jakim zakresie te zajęcia będą prowadzone. Państwo w swoich wystąpieniach sugerowali, że kurator w zdecydowanej większości wypadków będzie wydawał opinię negatywną – ja przynajmniej tak to odebrałem, chociaż nie wiem, na czym państwo opierają swoje opinie. Z mojego punktu widzenia przytłaczająca większość organizacji, która dotąd działała w szkołach, nie ma żadnego kontekstu politycznego i proponuje jakieś dodatkowe zajęcia wspomagające to, co się dzieje w szkole, i nie ma żadnego powodu, aby kurator także w tej procedurze wydawał opinię negatywną. W moim przekonaniu zdecydowana większość opinii wydawanych przez kuratora bądź organ nadzoru pedagogicznego będzie pozytywna, ponieważ zajęcia prowadzone przez jakąś organizację, np. zajęcia ruchowe, z fizyki, biologii czy z jakiegokolwiek innego przedmiotu, nie mają kontekstu politycznego. Jeżeli odpowiadają one temu, co się dzieje w szkole na lekcjach z danego przedmiotu, rozszerzają tę wiedzę albo nieco innymi metodami próbują ją przekazywać, to nie ma żadnego powodu, aby kurator ocenił, że są to zajęcia proponowane niezgodnie z prawem. Elementem końcowym tej procedury… Zakładamy, że większość wniosków organizacji pozarządowych uzyskiwałaby pozytywną opinię kuratora, ale i tak ostateczna decyzja będzie w rękach rodziców bądź pełnoletnich uczniów. Rodzice, gdy będą już mieli pozytywną opinię kuratora, pozytywną opinię rady rodziców, gdy zapoznają się ze scenariuszem zajęć i materiałami, które tam będą, zdecydują o tym, czy ich dziecko powinno, czy nie uczestniczyć w tych zajęciach poprzez złożenie podpisu pod zgodą na udział w zajęciach. Ta część ustawy daje więc tak naprawdę rodzicom szerszą wiedzę na temat tego, jakie organizacje pozarządowe mogą w szkole działać i jaką ofertę przekazują. Szczególnie potraktowano 3 organizacje czy 3 typy organizacji. Po pierwsze, są to organizacje harcerskie ze względu na szczególny charakter jej działalności. To, jak rozumiem, nie wzbudziło żadnych kontrowersji także wśród senatorów i większości osób, które uczestniczyły w posiedzeniach komisji. Po drugie, Polski Czerwony Krzyż czy ewentualnie organizacje na zlecenie administracji rządowej. I chociażby w tym trybie można pokazać, że można w szczególnych, nagłych wypadkach wprowadzić organizacje pozarządowe, jeżeli będzie taka konieczność.</u>
+ <u xml:id="u-124.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Jest jeszcze jeden ważny element. Mam wrażenie, że część osób uczestniczących w dyskusji nad tym projektem ustawy w komisjach chciała przekazać nam taką informację, że szkoła nie jest w stanie poradzić sobie w sytuacjach innych niż standardowe, co wydaje mi się nie do końca prawdziwe. Przy okazji dyskusji na temat poziomu polskich nauczycieli praktycznie wszyscy dyskutanci mówią pozytywnie o kompetencjach polskich nauczycieli, także związki zawodowe i wiele organizacji pozarządowych, również państwo senatorowie. A jednocześnie w kontekście działalności organizacji pozarządowych państwo pokazują czy próbują pokazać, że nauczyciele nagle tracą swoje kompetencje i nie potrafią sobie radzić w innych sytuacjach. Ja także w trakcie dyskusji na posiedzeniach komisji przypominałem o tym, że wprowadziliśmy dodatkowe rozwiązania finansowe i prawne, które umożliwiają udzielenie pomocy pedagogiczno-psychologicznej na miejscu, w szkołach. To temu służyły dodatkowe pieniądze przeznaczone na zajęcia pedagogiczno-psychologiczne przy wychodzeniu z pandemii, a ustawą z maja tego roku wprowadziliśmy początki standaryzacji zatrudniania nauczycieli specjalistów, pedagogów, psychologów, terapeutów, bo dotąd takich standardów nie było. Były placówki oświatowe, w których w ogóle nie było zatrudnionego nawet na część etatu psychologa bądź pedagoga, a tą ustawą wprowadziliśmy minimalne warunki zatrudnienia i przeznaczyliśmy na to dodatkowe środki. Oprócz pomocy, która powinna być udzielona jak najszybciej na miejscu, bo wszyscy specjaliści wyraźnie wskazują, że im szybciej i im bliżej ucznia i środowiska ucznia ta pomoc jest udzielana, tym lepiej… Stąd wzmocnienie tej pomocy pedagogiczno-psychologicznej w szkole wychodzi naprzeciw tym oczekiwaniom zgłaszanym także przez organizacje pozarządowe.</u>
+ <u xml:id="u-124.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Wspomniałem także o tym, że przecież w polskim systemie edukacji funkcjonują poradnie pedagogiczno-psychologiczne, które mogą pomóc nauczycielom w szkole w rozwiązaniu problemów, z którymi szkoła na co dzień sobie nie radzi i temu te placówki są dedykowane. Jak rozumiem, czasami także organizacje pozarządowe mogą oferować tego typu wsparcie, ale raczej jako uzupełnienie pewnego systemu, który już w polskim systemie edukacji występuje, a nie zastąpienie tego, co już w polskich szkołach jest.</u>
+ <u xml:id="u-124.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Pan senator Pęcherz, podobnie zresztą jak pan senator Zdrojewski, tym razem podczas dyskusji na posiedzeniu Senatu, zauważyli także elementy pozytywne. I za to państwu dziękuję, bo w poprzedniej dyskusji państwo tych elementów nie zauważali. To zmiana, którą ja także pozytywnie odbieram. I dziękuję, że państwo także to zauważyli.</u>
+ <u xml:id="u-124.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Nie ma więc tutaj próby centralizacji państwa, jest raczej próba doregulowania kwestii niewyjaśnionych dotąd w prawie oświatowym, w stosunkach między samorządem terytorialnym a organami nadzoru. Jest to także próba doprecyzowania zasad wchodzenia organizacji pozarządowych do szkół i dania możliwości powstrzymania wchodzenia do szkół tych organizacji, których działania mogłyby być niekorzystne z punktu widzenia dalszego procesu wychowawczego. I są elementy, które ułatwiają funkcjonowanie oddziałów wojskowych, filii szkół artystycznych, dodatkowo wyjaśniają kwestie związane z awansem zawodowym czy oceną pracy i dają dodatkowe możliwości samorządom. Ktoś z państwa zwrócił uwagę choćby na to, że samorząd będzie mógł dotować dowożenie dzieci, co do których nie ma takiego obowiązku, a dotąd miał w zasadzie zakaz ustawowy. A po wejściu tej ustawy mógłby to zrobić.</u>
+ <u xml:id="u-124.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Jest to więc w mojej opinii pozytywna ustawa, która jest warta rozważenia. Jeżeli państwo senatorowie widzą jakieś mankamenty, to, tak jak pan senator Czerwiński, warto byłoby się zastanowić nad ewentualnymi poprawkami, a nie całkowitym odrzuceniem tej ustawy.</u>
+ <u xml:id="u-124.15" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Niemniej jednak dziękuję, że zwrócili państwo uwagę także na to, że ta ustawa nie zajmuje się chociażby kwestią finansów. Bo jest to temat znacznie szerszy i gdyby miał być rozpatrywany, to powinien być rozpatrywany wspólnie z ustawą o finansowaniu samorządu terytorialnego. W tej ustawie nie mówi się więc nic o wysokości subwencji, o wynagrodzeniach nauczycieli. Ale skoro już państwo o tym wspomnieli w trakcie dyskusji, to warto wspomnieć, że subwencja oświatowa od roku 2015 wzrosła – mówię już o projekcie budżetu na rok 2023 – niemal o 60%. Wynagrodzenia nauczycieli rozpoczynających pracę, jeśli wziąć pod uwagę podwyżki, które mają nastąpić od stycznia 2023 r., wzrosną od roku 2015 o 74%.</u>
+ <u xml:id="u-124.16" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Nie jest więc tak, jak pan senator Zdrojewski wspominał, że mają być zapowiedziane podwyżki o 4%. Bo ta skala wzrostu wynagrodzeń nastąpiła już w maju tego roku, Panie Senatorze. We wrześniu tego roku, wraz ze zmianą awansu zawodowego nauczyciela, zostały podniesione wynagrodzenia nauczycieli rozpoczynających pracę o 20% bądź nawet 30% w przypadku nauczycieli stażystów. I od stycznia ma być dodatkowo 7,8%.</u>
+ <u xml:id="u-124.17" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Ja mogę się zgodzić z opinią, że są to podwyżki jakby poniżej oczekiwań nauczycieli. Ja także chciałbym, aby skala tych podwyżek była wyższa. Ale musimy pamiętać o tym – państwo senatorowie także na pewno rozmawiali o tym na posiedzeniu Senatu, czy będą państwo rozmawiali, bo chyba projekt ustawy jest przed państwem – że mamy także okoliczności zewnętrzne, które zmuszają nas do tego, abyśmy w znacznie większym stopniu sfinansowali wydatki związane z obronnością czy działaniami, które mają zabezpieczyć obywateli naszego państwa przed skutkami wojny na Ukrainie: wzrostem cen surowców energetycznych czy opłat za elektryczność.</u>
+ <u xml:id="u-124.18" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Zachęcam więc państwa do dalszej dyskusji. Jeżeli będzie potrzeba, postaram się udzielić odpowiedzi na państwa pytania. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-125">
+ <u xml:id="u-125.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-125.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Panie Ministrze, moment, bo będą pytania do pana.</u>
+ <u xml:id="u-125.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">A mogę się tam przygotować? Ja potem tutaj wrócę, Panie Marszałku.</u>
+ <u xml:id="u-125.3" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Może się pan tam przygotować do tego pierwszego pytania.</u>
+ <u xml:id="u-125.4" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Teraz senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do pana ministra Dariusza Piontkowskiego.</u>
+ <u xml:id="u-125.5" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Czerwiński zgłasza się jako pierwszy.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-126">
+ <u xml:id="u-126.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!</u>
+ <u xml:id="u-126.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Ja dziękuję za takie spokojne i precyzyjne wyjaśnienie, o czym ta ustawa jest. Bo teraz być może ci, którzy nas słuchają czy oglądają, będą wiedzieć. No, ale to spowodowało, że część pytań, które przygotowałem, nie powinna być zadana, bo odpowiedzi już zostały udzielone.</u>
+ <u xml:id="u-126.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Wobec tego te kwestie, które według mnie trzeba jeszcze uzupełnić. Pierwsza kwestia związana jest z wetem prezydenta do poprzedniej ustawy, nie do tej. Oprócz tego, że tam pan prezydent wskazał 3 sfery, które według niego nie powinny się znaleźć w tamtej ustawie, to jeszcze wskazał, czym ewentualna ustawa powinna się zająć, w końcowej części uzasadnienia. Czy omawiana ustawa zajmuje się tymi problemami, które wskazał pan prezydent? To jest pierwsze pytanie.</u>
+ <u xml:id="u-126.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">I drugie pytanie. Wiemy, jakie są tutaj mniej więcej grupy interesariuszy. Nauczyciele zyskują. Nie usłyszałem żadnego merytorycznego argumentu, że tracą. Samorządy po części zyskują albo ustawa jest dla nich obojętna…</u>
+ <u xml:id="u-126.4" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+ <u xml:id="u-126.5" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Według mnie tak naprawdę tracą tylko 2 grupy. To niektórzy prezydenci miast, którzy sobie zrobili odskocznię polityczną od funkcji, które pełnią, i mniej są służebni wobec lokalnej społeczności, a bardziej próbują zaistnieć w mediach centralnych. I druga grupa…</u>
+ <u xml:id="u-126.6" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Panie Senatorze, czas minął.</u>
+ <u xml:id="u-126.7" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Już ostatnie zdanie. Druga grupa to są…</u>
+ <u xml:id="u-126.8" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ <u xml:id="u-126.9" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Ale proszę… Panie Senatorze, proszę dokończyć.</u>
+ <u xml:id="u-126.10" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Druga grupa to są te nieliczne organizacje, które starają się wejść do szkoły z nowinkami nieakceptowanymi przez większość. Czy mam rację?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-127">
+ <u xml:id="u-127.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-127.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo, Panie Ministrze. Ale zaprosiłbym tutaj.</u>
+ <u xml:id="u-127.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Stamtąd mówić?</u>
+ <u xml:id="u-127.3" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Tak. Pytania są dość skomplikowane. Na pewno pan potrafi na nie odpowiedzieć.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-128">
+ <u xml:id="u-128.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Panie Senatorze, nie mnie oceniać, jak pan prezydent oceni zmiany w ustawie. Tak jak wspomniałem, w mojej opinii ten projekt przynajmniej częściowo konsumuje projekt prezydencki dotyczący zwiększenia roli rodziców w wydawaniu opinii i decyzji o wchodzeniu organizacji pozarządowych do szkół. Pani Paprocka, która uczestniczyła w posiedzeniach komisji sejmowych, wskazywała na to, że przynajmniej częściowo uwzględniono niektóre propozycje prezydenckie. Ogólny trend dotyczący zwiększenia roli rodziców w tym projekcie ustawy występuje. A co pan prezydent zrobi z ustawą? Oczywiście trudno mi o tym przesądzać, bo jest to kompetencja pana prezydenta.</u>
+ <u xml:id="u-128.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Jeśli chodzi o pozostałe fragmenty pytania, to zgadzam się, że nauczyciele zyskują na tej ustawie. Samorządy… No, jest to kwestia interpretacji. My w tym projekcie… Mówię jako poseł, bo ja też głosowałem za tym projektem. Sejm, posłowie dają kuratorowi podobne uprawnienia do tych, jakie miał dotąd samorząd terytorialny. I te same kompetencje, które są w rękach samorządu, nie wzbudzają u senatorów żadnych emocji, uważane są wręcz za pozytywne, a gdy podobne uprawnienia przekazuje się w ustawie także kuratorowi czy organowi nadzoru pedagogicznego, to nagle państwo mówią o upolitycznieniu, tak jakby kurator był tylko i wyłącznie polityczny, a każdy samorządowiec był apolityczny. Pan senator wyraźnie wskazał – i ja się z tym zgadzam – że wielu samorządowców nie jest apolitycznych, najogólniej rzecz biorąc.</u>
+ <u xml:id="u-128.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Element kolejny. Czy organizacje pozarządowe tracą, czy zyskują? Zgadzam się z panem senatorem, że dotąd część organizacji korzystała z tego, że nie zawsze były przestrzegane przepisy mówiące o tym, jak powinien działać dyrektor szkoły i rada rodziców podczas wydawania zgody na wchodzenie do szkół organizacji pozarządowych. Ta ustawa to doprecyzowuje. Rodzice powinni być zadowoleni, ponieważ ustawa gwarantuje, że będą wchodziły organizacje z zajęciami, które będą zgodne z prawem i potrzebami uczniów.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-129">
+ <u xml:id="u-129.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-129.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Szwed zadaje pytanie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-130">
+ <u xml:id="u-130.0" who="#SenatorAleksanderSzwed">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+ <u xml:id="u-130.1" who="#SenatorAleksanderSzwed">Panie Ministrze, ja też miałem 3 pytania. W zasadzie na 2 pytania… O wpływie nowelizacji na awans, na zarobki nauczycieli dyplomowanych już opowiedział pan w swoim wystąpieniu. Jeśli chodzi o klasy mundurowe, to ten temat też już pan poruszył. Ale chciałbym jeszcze zapytać, łącząc kwestie systemu edukacji i konfliktu na Ukrainie – może tutaj troszeczkę wykroczę poza materię ustawy, aczkolwiek jeden ze sprawozdawców wskazywał, że przyczyny tej nowelizacji są właśnie takie – ile już dzieci z Ukrainy mamy w naszym systemie edukacji.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-131">
+ <u xml:id="u-131.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-131.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-132">
+ <u xml:id="u-132.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Liczba uczniów oficjalnie zarejestrowanych w naszym systemie jest dosyć stała od końca września, jest podobna jak przed wakacjami. W tej chwili jest to ok. 191, 192 tysięcy uczniów w polskim systemie edukacji, w szkołach i przedszkolach.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-133">
+ <u xml:id="u-133.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-133.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Szejnfeld.</u>
+ <u xml:id="u-133.2" who="#Gloszsali">Nie ma go.</u>
+ <u xml:id="u-133.3" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Kwiatkowski. Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-134">
+ <u xml:id="u-134.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze!</u>
+ <u xml:id="u-134.1" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Podkreśla pan, że ta nowelizacja zwiększa uprawnienia rodziców. To proszę odpowiedzieć na pytanie: co będzie, gdy organizacja, która miałaby prowadzić zajęcia w danej szkole, będzie miała pozytywną opinię rodziców, a negatywną kuratora? Czy wtedy zajęcia będą miały miejsce, jeżeli rodzice będą chcieli, a kurator nie będzie chciał i zaopiniuje negatywnie, czy też nie będą się odbywały?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-135">
+ <u xml:id="u-135.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-135.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-136">
+ <u xml:id="u-136.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Jak rozumiem, pan senator nawiązuje do tych nielicznych wypadków, które miałyby miejsce, moim zdaniem, wyjątkowych, pojedynczych, kiedy kurator oświaty zgodnie z projektem ustawy stwierdziłby, że zajęcia są niezgodne z przepisami prawa. Wydaje się oczywiste, że takie zajęcia nie powinny być realizowane w szkole. Kurator stoi na straży przestrzegania prawa w szkole, dotyczy to zarówno działań dyrektora, całej placówki, jak i organizacji pozarządowych. Zgodnie z projektem ustawy, gdyby kurator stwierdził niezgodność z prawem proponowanych zajęć i wydał negatywną opinię, zajęcia te nie mogłyby się odbyć. Ewentualnie można się od tego odwołać do sądu administracyjnego.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-137">
+ <u xml:id="u-137.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-137.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Dobkowski.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-138">
+ <u xml:id="u-138.0" who="#SenatorWieslawDobkowski">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-138.1" who="#SenatorWieslawDobkowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze!</u>
+ <u xml:id="u-138.2" who="#SenatorWieslawDobkowski">Ja mam takie pytanie. Rodzice są zaniepokojeni taką sprawą – chodzi o edukację domową – tym, że według tej ustawy będą w tej sprawie większe kompetencje dyrektorów szkół, tzn. dyrektor szkoły będzie mógł nie zgodzić się na edukację domową. Do tej pory rodzice sami decydowali o tym, czy ich dzieci mogą być objęte edukacją domową, a teraz dyrektor będzie mógł to zablokować.</u>
+ <u xml:id="u-138.3" who="#SenatorWieslawDobkowski">Druga sprawa to…</u>
+ <u xml:id="u-138.4" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Troszkę głośniej, Panie Senatorze, bo słabo słychać.</u>
+ <u xml:id="u-138.5" who="#SenatorWieslawDobkowski">To ja później się zgłoszę do drugiego pytania. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-139">
+ <u xml:id="u-139.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-139.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-140">
+ <u xml:id="u-140.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Dziękuję za to pytanie, bo dotyka to kwestii, która w ogóle nie jest poruszana w tym projekcie ustawy. Dziękuję, Panie Senatorze, za to, że pan na to zwrócił uwagę. Jest to wyraźna dezinformacja wśród rodziców.</u>
+ <u xml:id="u-140.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">My niczego w tej kwestii nie zmieniamy. Zarówno ta ustawa, jak i dzisiejsze regulacje mówią o tym w ten sposób, że dyrektor szkoły po zgłoszeniu rodzica decyduje o tym, czy zgadza się na przejście dziecka do nauczania poza systemem stacjonarnym, poza siedzibą szkoły. My tej kwestii w ogóle nie zmieniamy. Przypomnę, że kilkanaście miesięcy temu m.in. zrezygnowano z zapisu, który mówił o konieczności uzyskania opinii poradni pedagogiczno-psychologicznej. Dziś taka opinia nie jest potrzebna. Projekt ustawy do tej kwestii nie wraca i niczego nie zmienia. Dyrektor szkoły, podobnie jak na podstawie obecnie obowiązujących przepisów, wydaje pozytywną bądź negatywną decyzję o przejściu dziecka do nauczania domowego. Jest tu jednak ograniczenie dotyczące czasu zgłaszania chęci przeniesienia dziecka do edukacji domowej, o czym mówiłem w swoim wcześniejszym wystąpieniu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-141">
+ <u xml:id="u-141.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Szwed.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-142">
+ <u xml:id="u-142.0" who="#SenatorAleksanderSzwed">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+ <u xml:id="u-142.1" who="#SenatorAleksanderSzwed">Panie Ministrze, mam pytanie o kwestię, która – no, jestem już ponad 7 lat senatorem – wielokrotnie trafiała również do mojego biura senatorskiego, mianowicie chodzi mi o organizowanie dowozu uczniów przez samorządy. Bywało tak, że rodzice zwracali się do samorządu, samorząd nie mógł… Zaznaczał pan w wystąpieniu, że ta nowelizacja do tego się odnosi. Chciałbym zapytać, w jakich sytuacjach teraz samorząd będzie mógł organizować dowóz uczniów, a wcześniej nie mógł. Jakie będą kryteria? Czy za każdym razem będzie mogła być na to udzielona zgoda samorządu, czy są jakieś określone kryteria w tym zakresie? Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-143">
+ <u xml:id="u-143.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-143.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-144">
+ <u xml:id="u-144.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">W tej chwili samorząd jest zobowiązany do tego, aby zorganizować dowóz uczniów, jeżeli uczeń mieszka powyżej 3 km od siedziby szkoły, ale nie miał praktycznie możliwości dowożenia uczniów w sytuacji, gdy nie było tego obowiązku. Tu sami samorządowcy zwracali się do nas z prośbą o to, aby umożliwić im ustawowo wykonywanie obowiązku… właściwie wykonywanie tego zadania, mimo że nie ma takiego obowiązku. Zatem dziś, jeżeli samorząd uzna, że chce dowozić dziecko albo ucznia szkoły średniej w przypadku zamieszkiwania w mniejszej odległości od szkoły, będzie mógł to robić. To jest pozytywny element tego projektu ustawy z punktu widzenia samorządów.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-145">
+ <u xml:id="u-145.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-145.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Komorowski. Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-146">
+ <u xml:id="u-146.0" who="#SenatorMarekKomorowski">Panie Ministrze, mam takie pytanie. Na posiedzeniu Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej odbyła się dość obszerna dyskusja, byli też przedstawiciele uczniów, młodzieży ze szkół i tam pojawiły się różne stwierdzenia ze strony uczniów. Chciałbym prosić o udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy ta ustawa, o której w tej chwili debatujemy, odbiera komuś prawa, ogranicza prawa uczniów lub kompetencje rodziców. Bo takie zastrzeżenie zostało przez młodzież zgłoszone.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-147">
+ <u xml:id="u-147.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-147.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-148">
+ <u xml:id="u-148.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Nie widzę tu żadnego zapisu, który by ograniczał prawa uczniów bądź rodziców. Wspomniałem o tym, że chociażby w kwestii organizacji pozarządowych ostatecznie zgodę mają wyrazić albo rodzice, albo pełnoletni uczniowie. Tak samo jest w przypadku innych kwestii. Nie ma także żadnych ograniczeń dotyczących samorządu uczniowskiego. Nie ma tu żadnych zapisów, które by to ograniczały.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-149">
+ <u xml:id="u-149.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Rybicki. Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-150">
+ <u xml:id="u-150.0" who="#SenatorSlawomirRybicki">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+ <u xml:id="u-150.1" who="#SenatorSlawomirRybicki">Panie Ministrze, ustawa bez wątpienia wzmacnia pozycję kuratorów w stosunku do dyrektorów szkół, wzmacnia ich wpływ na edukację. Chciałbym zapytać o pana opinię dotyczącą małopolskiej kurator Barbary Nowak, a właściwie jej wypowiedzi, jej wpisu na Twitterze, który zacytuję: „Zaprośmy ich do domów, na polskie ulice. Niech oczyszczą je z niewoli ekologizmów, haseł mordowania najsłabszych, demoralizowania ludzi. Wyrzućmy do kosza bzdury o klimacie”. Chciałbym pana zapytać, czy pan podziela pogląd pani kurator, że troska o klimat, o zmiany klimatu, jest bzdurą i że trzeba ją wyrzucić do kosza.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-151">
+ <u xml:id="u-151.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-151.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-152">
+ <u xml:id="u-152.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Jestem zwolennikiem zrównoważonego rozwoju i ochrony przyrody, jednak we wszystkim trzeba zachowywać umiar.</u>
+ <u xml:id="u-152.1" who="#SenatorSlawomirRybicki">No, ale ja pytam wprost.</u>
+ <u xml:id="u-152.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję…</u>
+ <u xml:id="u-152.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">(Senator Sławomir Rybicki: Czy pan się zgadza z opinią pani kurator, że kwestie związane z klimatem trzeba wyrzucić do kosza? To jest pana podopieczna i jedna z głównych…</u>
+ <u xml:id="u-152.4" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję bardzo…</u>
+ <u xml:id="u-152.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Zagadnienia dotyczące ochrony przyrody i spraw klimatu są ujęte w programie biologii, geografii. Ministerstwo i ja osobiście uważamy, że na te tematy trzeba rozmawiać. Trudno mi komentować prywatne opinie osób, które piastują jakieś stanowiska.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-153">
+ <u xml:id="u-153.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Jackowski.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-154">
+ <u xml:id="u-154.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-154.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Panie Ministrze, ja wrócę do kwestii ochrony dzieci przed treściami, na które rodzice nie chcieliby się zgodzić. Czy pan minister zechciałby wyjaśnić, jaka jest różnica między tą ustawą a rozwiązaniami proponowanymi przez pana prezydenta w ustawie, które swego czasu była procedowana? O ile pamiętam, według niej każdy rodzic musiał to na piśmie przedstawić, napisać, czy się zgadza, czy się nie zgadza, co było moim zdaniem najlepszym rozwiązaniem i ucinało wszelkie dyskusje. A jaki jest obecny stan? Jakie są jego słabości? I jaki będzie stan w momencie, w którym ta ustawa, nad którą obecnie procedujemy, jednak wejdzie w życie? Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-155">
+ <u xml:id="u-155.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-156">
+ <u xml:id="u-156.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Trzeba wyraźnie wspomnieć, Panie Senatorze, że projekt poselski, o którym w tej chwili rozmawiamy, i propozycje pana prezydenta, zawarte w jego projekcie ustawy, akurat w tym elemencie są zbieżne. Ostatecznie to rodzic własnym podpisem zadecyduje o tym, czy jego dziecko będzie uczestniczyło w zajęciach pozalekcyjnych, czy nie. Różnica między projektem prezydenckim a projektem poselskim polega na tym, że pan prezydent proponował, aby kwestię, czy dana organizacja pozarządowa będzie mogła działać w szkole czy placówce edukacyjnej, rozstrzygało głosowanie rodziców. To rodzice by przesądzali o tej kwestii. My zaś – mówię o projekcie poselskim, o projekcie posłów – proponujemy, aby rada rodziców bądź rada szkoły wydawała taką opinię po zasięgnięciu opinii rodziców dzieci z całej szkoły albo z tych klas, które by w tych zajęciach uczestniczyły. O tym już będzie decydował statut szkoły, jej regulamin.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-157">
+ <u xml:id="u-157.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-157.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Panie Ministrze, zgadza się pan, że trzeba rozmawiać na tematy ekologiczne. Ale czy po zacytowaniu przez pana senatora Rybickiego wypowiedzi pani kurator z Krakowa taka rozmowa na tematy ekologiczne nie powinna zostać przeprowadzona właśnie z panią kurator Nowak?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-158">
+ <u xml:id="u-158.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Ja nie wiem, w jakich okolicznościach pani kurator akurat tę opinię wygłosiła. Być może zrobiła to na swoim Twitterze bądź na jakimś spotkaniu. Nie wiem, nie słyszałem tego, nie śledzę wypowiedzi każdego kuratora. Przypomnę, że jest ich 16. Trudno mi się odnosić do prywatnych opinii poszczególnych osób, które są także kuratorami, posłami czy senatorami. Ja tylko wskazuję na to, że w przypadku polskiego systemu edukacji sprawa ochrony przyrody, sprawa klimatu i tych zmian, które się dokonują, jest uwzględniona w podstawach programowych kilku przedmiotów i o tym w szkole rozmawiamy, zarówno w szkole podstawowej, jak i w szkole średniej.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-159">
+ <u xml:id="u-159.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan Czerwiński.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-160">
+ <u xml:id="u-160.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!</u>
+ <u xml:id="u-160.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Ja zapytam konkretnie, w oparciu o tę ustawę. Czy organizacje pozarządowe będą mogły prowadzić działalność w zakresie upowszechniania praw ekologicznych w oparciu o polskie prawo, czyli także ze względu na kategorię, którą musi kierować się kurator? To jest pierwsza kwestia.</u>
+ <u xml:id="u-160.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">I druga. Czy ta ustawa zapobiegnie realizacji zajęć w oparciu o standardy edukacji seksualnej w Europie, które dzieciom 4-, 6- i 9-letnim zalecają, w ramach seksualności, taki oto punkt: radość i przyjemność z dotykania własnego ciała – masturbacja we wczesnym dzieciństwie?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-161">
+ <u xml:id="u-161.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Krótka odpowiedź, Panie Senatorze. Moim zdaniem w pierwszym przypadku w myśl tej ustawy tak, będzie można prowadzić zajęcia. W przypadku drugim – nie.</u>
+ <u xml:id="u-161.1" who="#komentarz">Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Michał Kamiński</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-162">
+ <u xml:id="u-162.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-162.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zadanie pytania pana senatora Dobkowskiego.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-163">
+ <u xml:id="u-163.0" who="#SenatorWieslawDobkowski">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-163.1" who="#SenatorWieslawDobkowski">Panie Ministrze, chciałbym jeszcze, żeby pan minister rozwiał taki niepokój rodziców. Rodzice obawiają się, że w wyniku tej ustawy małe dzieci będą musiały często zdawać egzaminy, to znaczy tak jak gdyby zdawały do gimnazjum czy po prostu dużo częściej niż te dzieci, które chodzą do normalnej szkoły – bo to chodzi o edukację domową – i w związku z tym takie dzieci, małe, będą poddane specjalnej presji, będą po prostu miały stres z tego powodu. Czy w tej ustawie jest zmiana w tym zakresie, czy nie? Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-164">
+ <u xml:id="u-164.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-164.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Panie Ministrze, bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-165">
+ <u xml:id="u-165.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">To znowu plotka nieprawdziwa. Ta ustawa nie zmieni niczego w kwestii częstotliwości zdawania egzaminów klasyfikacyjnych. W obecnym prawie oświatowym wyraźnie wskazano, że ta forma nauczania wymaga od szkół przeprowadzenia egzaminów klasyfikacyjnych ze wszystkich przedmiotów, które są wykładane i mają podstawę programową, raz w trakcie roku szkolnego. I nawet nie określa się terminu, więc szkoły mogą to regulować dosyć elastycznie. Jedyna zmiana, która dotyczy egzaminów, dotyczy formy zdawania egzaminów. Dotąd te egzaminy, w domyśle, według Ministerstwa Edukacji i Nauki, powinny… Szkoły zobowiązane były do przeprowadzenia ich w formie stacjonarnej, ale niektóre placówki próbują nadinterpretowywać prawo i w swojej ofercie edukacyjnej wskazują rodzicom, że można nie tylko uczyć się zdalnie, korzystać ze wszystkich materiałów w wersji elektronicznej, ale także zdawać egzaminy w formule zdalnej. Ustawa doprecyzowuje, że te egzaminy mają być zdawane, tak jak mówiły o tym obecne przepisy, w formie stacjonarnej, a dodatkowo o terminie tego egzaminu należy powiadomić – nie pamiętam dokładnie, ale chyba z 2-tygodniowym wyprzedzeniem – kuratora oświaty. I to jest jedyna zmiana. Na pewno nie będzie więcej egzaminów, nie będzie egzaminów dodatkowych, żadnej takiej zmiany ustawa nie dokonuje.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-166">
+ <u xml:id="u-166.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+ <u xml:id="u-166.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, pan senator Komorowski, kolejne pytanie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-167">
+ <u xml:id="u-167.0" who="#SenatorMarekKomorowski">Panie Ministrze, miałbym jeszcze 2 pytania. Ale zadam je po kolei.</u>
+ <u xml:id="u-167.1" who="#SenatorMarekKomorowski">Najpierw to z posiedzenia Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Tam padało takie stwierdzenie… Takie pytanie mam więc do pana ministra. Tam padło takie stwierdzenie, że ta ustawa cofa polską szkołę o 30 lat czy też, można byłoby powiedzieć, do jakichś zamierzchłych czasów. Dlatego mam pytanie. Czy pana zdaniem te rozwiązania cofają polską szkołę, czy nie cofają? To pierwsze pytanie. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-168">
+ <u xml:id="u-168.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-168.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-169">
+ <u xml:id="u-169.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">W mojej opinii ta ustawa dopasowuje niektóre elementy systemu edukacji do współczesnych czasów, dostosowuje je do zmian prawnych, które dokonały się w ostatnich miesiącach i w ostatnich latach, reguluje kwestie niewyjaśnione i wątpliwe w dotychczasowym prawie oświatowym. Absolutnie nie ma tu żadnego powrotu do PRL. Jest to raczej kwestia doprecyzowania kompetencji samorządu i organu nadzoru pedagogicznego.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-170">
+ <u xml:id="u-170.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-170.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Proszę… A nie, drugie pytanie. Pan senator Komorowski zgłaszał, że będzie zadawał kolejne pytanie.</u>
+ <u xml:id="u-170.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-171">
+ <u xml:id="u-171.0" who="#SenatorMarekKomorowski">Jeszcze jedno pytanie, też takie, jakie było zadawane na posiedzeniu komisji. Ile czasu, zdaniem pana ministra, faktycznie może zająć kuratorowi wydanie przedmiotowej opinii o tych zajęciach jak gdyby poza godzinami edukacji podstawowej?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-172">
+ <u xml:id="u-172.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Ustawa przewiduje, że kurator będzie miał maksymalnie 30 dni na to, aby wydać opinię na temat zajęć, które chciałaby prowadzić organizacja pozarządowa. Ale nawiążę jeszcze do dyskusji, która odbyła się na forum Senatu. Jeżeli mówimy o sytuacjach nadzwyczajnych, to ja nie wyobrażam sobie, aby kurator czekał aż miesiąc na to, aby wydać opinię o jakiejś organizacji, która oferuje daną formę zajęć, która pozwoliłaby rozwiązać przynajmniej część nadzwyczajnych problemów, jakie się w danej szkole pojawiły. Wówczas powinien działać w trybie nadzwyczajnym. Te wszystkie terminy, o których państwo mówili w trakcie dyskusji, powinny ulec skróceniu, nawet do kilku czy kilkunastu dni.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-173">
+ <u xml:id="u-173.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
+ <u xml:id="u-173.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, pan senator Jackowski.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-174">
+ <u xml:id="u-174.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-174.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Pierwsza kwestia. Chciałbym dopytać o tę obecną ustawę. Jeżeli np. rodzic nie wyraża zgody, to czy jego dziecko automatycznie, bez względu na dalsze… A jak już tę procedurę przejdziemy i kurator się na te zajęcia zgodzi? Mówię o tym w kontekście tej procedowanej ustawy. Czy dziecko może nie uczęszczać na te dodatkowe zajęcia, czy musi na nie uczęszczać?</u>
+ <u xml:id="u-174.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Ale według procedowanej ustawy?</u>
+ <u xml:id="u-174.3" who="#SenatorJanMariaJackowski">Według procedowanej ustawy. I jak to jest obecnie uregulowane? To jest pierwsza kwestia.</u>
+ <u xml:id="u-174.4" who="#SenatorJanMariaJackowski">I druga. Skąd się wziął pomysł, żeby ograniczyć ten termin, te możliwości, jeżeli chodzi o edukację domową? No, to jest tylko do pewnego momentu możliwe. Pytam o to, dlatego że to wywołało szczególne kontrowersje w środowiskach tych osób, które są zwolennikami tej formy i korzystają z niej. Ten system jakoś się sprawdza. A więc skąd się wziął ten pomysł i jakie racje za tym przemawiały? Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-175">
+ <u xml:id="u-175.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-176">
+ <u xml:id="u-176.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Rodzic powinien świadomie podejmować decyzje co do uczestnictwa jego dziecka w zajęciach, ale mieliśmy do czynienia z sytuacjami, w których rodzic nie wiedział w ogóle, że jakieś zajęcia są proponowane ani czego one dotyczą. Dopiero po przyjściu dziecka ze szkoły dowiadywał się, że dziecko w jakichś zajęciach uczestniczyło. Stąd też – tak mi się wydaje – ten problem był poruszany zarówno w projekcie rządowym, jak i w projekcie poselskim. Chciano doprecyzować zasady wchodzenia organizacji pozarządowych do szkół oraz prowadzenia przez nie zajęć. Jeżeli rodzic nie podpisze zgody na udział dziecka w zajęciach, w myśl tej ustawy nie można będzie zmusić tego dziecka do uczestnictwa w nich.</u>
+ <u xml:id="u-176.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Jeśli chodzi o tę drugą kwestię, to ja już o tym wspomniałem, jak pana senatora nie było, ale powiem jeszcze raz, bo rzeczywiście jest to kwestia, która powraca w pytaniach. Związane jest to z przechodzeniem uczniów na tę formę nauczania w trakcie roku szkolnego, po 30 września. Dlaczego 30 września jest tutaj ważny? Ponieważ jest to data graniczna. Wtedy samorządy określają liczbę uczniów w szkołach i placówkach oświatowych, a na tej podstawie wyliczana jest subwencja oświatowa. Niestety zdarzały się takie sytuacje, że w trakcie roku szkolnego duża liczba uczniów przechodziła do placówki oferującej edukację domową, która była umiejscowiona w jakimś samorządzie. No, do tej placówki zgłaszały się dzieci z innych gmin czy nawet innych województw i nagle w trakcie roku szkolnego samorząd X musiał wypłacić takiej placówce dodatkową dotację sięgającą setek tysięcy czy nawet milionów złotych. Dodatkowe wydatki samorządu na dotacje dla takiej szkoły niesamorządowej nie były zagwarantowane w subwencji oświatowej, stąd samorząd musiał te środki wyłożyć z budżetu własnego, z własnych dochodów. Mógł ubiegać się o zwrot za dodatkowe, nieplanowane zadania, które doszły w trakcie roku szkolnego, ale rezerwa subwencji oświatowej jest zbyt szczupła, aby w pełni pokryć koszty dodatkowych zajęć. Przykładowo w roku 2022 koszty tych dodatkowych, nieplanowanych zajęć zostały pokryte z rezerwy subwencji oświatowej zaledwie w nieco ponad 20%. Tych gmin nie było dużo, ale były takie przypadki, że nagle bardzo mocno wzrastały wydatki. To dotyczyło tych uczniów, którzy w trakcie roku przechodzili do tej formy edukacji, do jakiejś placówki umiejscowionej na terenie danej gminy.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-177">
+ <u xml:id="u-177.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-177.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Proszę, kolejne pytanie zadaje pan senator Jackowski.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-178">
+ <u xml:id="u-178.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
+ <u xml:id="u-178.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Ale czy nie można było znaleźć innego sposobu na rozwiązanie tego problemu, o którym pan mówi, tak aby nie nastawiać tych środowisk przeciwko tej ustawie? Przecież zwolennicy tego nauczania wprost wzywają do głosowania za odrzuceniem ustawy, motywując to właśnie tym, że w ich ocenie to ogranicza prawa rodziców, ich możliwość wpływania itd. Już nie będę w tej chwili całej argumentacji przytaczał, powiem o tym w wystąpieniu. Ale czy nie można było znaleźć innego sposobu, żeby ten argument o tym czasowym… żeby po prostu zlikwidować, zneutralizować ten argument? Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-179">
+ <u xml:id="u-179.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-180">
+ <u xml:id="u-180.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">W trakcie prac nad tym projektem ustawy nie padła żadna propozycja innych rozwiązań, które by tę kwestię regulowały i zabezpieczały samorządy przed tak dużymi, niespodziewanymi i niezakładanymi wydatkami. Być może warto doprecyzować, że w jakichś sytuacjach szczególnych można by było pominąć ten termin, tylko że określenie „sytuacje szczególne” mogłoby być mocno nadinterpretowane. Stąd tak ogólna propozycja nie znalazła uznania u projektodawców tej ustawy. Źródłem głównie, jak rozumiem, było stanowisko samorządów, które podawały konkretne przykłady samorządów, które musiały wykładać dodatkowe duże środki z dochodów własnych na pokrycie dotacji dla szkół niesamorządowych.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-181">
+ <u xml:id="u-181.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+ <u xml:id="u-181.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, pan senator Szejnfeld.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-182">
+ <u xml:id="u-182.0" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-182.1" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Ja chciałbym wrócić do wątku pytania i pana odpowiedzi, Panie Ministrze, na pytanie dotyczące zachowania, wypowiedzi, wystąpień pani kurator Nowak. Państwo w swoim zachowaniu, prowadzeniu resortu, a szczególnie w przepisach, które są proponowane w omawianej ustawie, wyraźnie wykazujecie tendencję do kontrolowania dzieci, rodziców, dyrektorów, samorządowców, ale chyba nie swoich pracowników podległych, w tym kuratorów. Więc ja chciałbym zapytać… Jeśli pan minister faktycznie nie zna, nie wiedział o nich, nie czytał tych wystąpień, wypowiedzi pani kurator Nowak – a ona podlega państwu i ma nadzorować dzieci, samorządowców, dyrektorów, rodziców, wszystkich innych – to chciałbym zapytać: czy pan i państwo w końcu się zainteresujecie zachowaniem, poglądami, opiniami, wystąpieniami pani Nowak, czy też nie? A jeżeli tak, to jakie przewiduje pan możliwe konsekwencje wobec tej pani, których wyciągnięcie jest możliwe? Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-183">
+ <u xml:id="u-183.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+ <u xml:id="u-183.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-184">
+ <u xml:id="u-184.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Przede wszystkim ustawa nie przewiduje żadnej dodatkowej kontroli nad dziećmi i rodzicami czy samorządowcami ze strony kuratorów oświaty. Jest to moim zdaniem nadinterpretacja, Panie Senatorze. Ustawa nic nie mówi także na temat pani kurator Nowak. Mówi ona ogólnie na temat organu nadzoru pedagogicznego i roli kuratorów w polskim systemie oświaty. A prywatne poglądy kuratorów są ich prywatnymi poglądami. Dopóki nie złamała prawa, nie widzę powodu do tego, aby pociągać ją, jak i kogokolwiek innego, do odpowiedzialności za to, że korzysta ze swobody, konstytucyjnej swobody wypowiedzi w sprawie swoich poglądów.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-185">
+ <u xml:id="u-185.0" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Czyli rozumiem, że jeśli poglądy i wypowiedzi, stanowiska, opinie pana podwładnych uzna pan za prywatne, a one kolidują z ideą państwa otwartego, demokratycznego, społeczeństwa obywatelskiego, to pana to kompletnie nie będzie wzruszało, interesowało i nie będzie pan podejmował żadnych działań. Czy tak?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-186">
+ <u xml:id="u-186.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">W wypowiedzi, która była cytowana chyba przez pana senatora Rybickiego, o ile mnie pamięć nie myli, nie zauważyłem żadnej opinii, która byłaby niezgodna z polskim porządkiem prawnym, polskim porządkiem konstytucyjnym. Na razie nie ma w polskim prawie i w polskiej konstytucji zapisu, który by mówił o tym, że każdy musi zgadzać się z opiniami organizacji ekologicznych. Te organizacje mają bardzo różne poglądy na temat ochrony środowiska, zmian klimatu i wielu, wielu różnych spraw. Ja także często nie zgadzam się z postawą części organizacji ekologicznych, chociażby w sprawie Puszczy Białowieskiej, i jakoś na razie nikt nie powiedział, że należy mnie odwołać z funkcji wiceministra edukacji czy odwołać mnie z funkcji posła z tego powodu, że nie zgadzam się z opiniami organizacji ekologicznych. Uważam, że tak samo pani kurator, tak samo pan senator i tak samo każdy poseł ma prawo do tego, aby mieć własne poglądy i własną opinię na tematy, które poruszane są publicznie. Jednym osobom mogą się one podobać, innym nie. Nie ma tu złamania prawa, a przypomnę, że zgodnie z polskim porządkiem prawnym i prawem oświatowym głównym zadaniem kuratora jest przestrzeganie prawa w placówkach oświatowych. Kurator Nowak, o ile wiem, tę funkcję wykonuje dobrze, a jej poglądy polityczne nie zawsze muszą być zgodne z opiniami każdego senatora i każdego posła.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-187">
+ <u xml:id="u-187.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-187.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Proszę, pan senator.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-188">
+ <u xml:id="u-188.0" who="#SenatorAleksanderSzwed">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+ <u xml:id="u-188.1" who="#SenatorAleksanderSzwed">Panie Ministrze, chciałbym zapytać o jedną z wielu pozytywnych kwestii poruszonych w tej nowelizacji, czyli o to, jak nowelizacja rozszerza kompetencje rady rodziców.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-189">
+ <u xml:id="u-189.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiSportuDariuszPiontkowski">To są zapisy dotyczące przede wszystkim obecności organizacji pozarządowych w szkole. Utrzymujemy opinię rady rodziców, podobnie jak to jest w obecnym prawie, tzn. rada rodziców wydaje opinię, którą przekazuje do dyrektora szkoły. Jednak zgodnie z tą ustawą rada rodziców powinna jak gdyby dwukrotnie w tej kwestii się wypowiedzieć. Po raz pierwszy – gdy pojawia się wniosek organizacji pozarządowej, aby w ogóle mogła współpracować ze szkołą i niejako wejść na teren szkoły. Po raz drugi opinia rady rodziców będzie potrzebna, gdy będzie podejmowana decyzja już na temat konkretnych zajęć proponowanych przez organizację pozarządową. Wydaje się więc, że zarówno rada rodziców, jak i rodzice będą mieli szersze kompetencje przy wydawaniu decyzji o tym, czy dana organizacja pozarządowa wchodzi do szkoły i co może zaoferować uczniom.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-190">
+ <u xml:id="u-190.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+ <u xml:id="u-190.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, pan senator Tyszkiewicz.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-191">
+ <u xml:id="u-191.0" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Panie Marszałku! Panie Ministrze!</u>
+ <u xml:id="u-191.1" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Ja mam 2 pytania. Zacznę od pierwszego, jeśli można. Powiedział pan chwilę wcześniej, że subwencja oświatowa wzrosła o 60%. Chciałbym do tego nawiązać.</u>
+ <u xml:id="u-191.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiSportuDariuszPiontkowski">Wzrośnie. Biorąc pod uwagę projekt budżetu na 2023 r. Ja mówię o tym przy założeniu, że projekt budżetu zostanie uchwalony w takiej wersji, jaką proponuje rząd.</u>
+ <u xml:id="u-191.3" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Okej. Ale do roku 2022 – ja to sprawdziłem – subwencja wzrosła o 32,2%. W tym czasie zarobki nauczycieli wzrosły o 54%, a płaca minimalna wzrosła o 72%. Uważa pan, Panie Ministrze, że takie proporcje zadowalają nauczycieli? Pytam, bo o ile wiem, nawet jeżeli subwencja wzrośnie, jak pan powiedział, o te 60%, czyli mniej niż 72%, to część nauczycieli będzie miała zarobki niższe od najniższej krajowej. No więc…</u>
+ <u xml:id="u-191.4" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ <u xml:id="u-191.5" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Mam to przed sobą. Mogę panu zacytować.</u>
+ <u xml:id="u-191.6" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+ <u xml:id="u-191.7" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">No więc będą nauczyciele, którzy będą zarabiali 54 zł poniżej płacy minimalnej, po wprowadzeniu tej nowej płacy minimalnej od nowego roku. Czy pan uważa, że te zarobki są relatywne do wzrostu cen? Bo w tym samym czasie ceny wzrosły, Miły Panie, o… Nie, płace – o 72%.</u>
+ <u xml:id="u-191.8" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Panie Senatorze, czas. Przepraszam, ale jest minuta…</u>
+ <u xml:id="u-191.9" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Jeszcze raz: płace w gospodarce wzrosły o 72% od roku 2015. Ja mówię o tym, bo państwo bardzo łatwo szafujecie kwotami i wzrostem wydatków na oświatę czy płace nauczycielskie, ale zapominacie państwo, że od roku 2015 wzrosły ceny. Masło kosztowało, Panie Ministrze, 4 zł, a w tej chwili kosztuje 7 zł, czyli cena wzrosła o 72%. No więc moja prośba jest taka: proszę nie szafować wzrostem płacy nauczycieli i…</u>
+ <u xml:id="u-191.10" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Panie Senatorze, pan już przekracza podwójnie swój czas. Na pytanie jest minuta.</u>
+ <u xml:id="u-191.11" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Dobrze. Proszę mi odpowiedzieć, czy ten wzrost płac dla nauczycieli z subwencji oświatowej jest adekwatny do kosztu utrzymania nauczycieli, wzrostu płac w gospodarce narodowej. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-192">
+ <u xml:id="u-192.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiSportuDariuszPiontkowski">Panie Senatorze, poruszając ten wątek, który nie jest w ogóle poruszany w tej ustawie, podałem tylko 2 konkretne liczby. Rozumiem, że z pana punktu widzenia wzrost subwencji oświatowej powinien być jeszcze wyższy. Ja także chętnie bym widział ten wzrost jako jeszcze wyższy. Chciałby pan też, aby wzrost wynagrodzeń nauczycieli był jeszcze wyższy niż ten, który przytoczyłem. W tej kwestii też się zgadzam z panem, też chciałbym, aby wzrost wynagrodzeń nauczycieli miał jeszcze większą skalę. Zresztą o tym wspominałem. Akurat dzisiaj o tym nie mówiłem, ale państwo pewnie wiedzą, że podczas prac nad budżetem na rok 2023 ministerstwo edukacji proponowało jeszcze wyższą skalę podwyżki płac nauczycieli od stycznia przyszłego roku. Ostatecznie rząd przyjął projekt, w którym proponuje się wzrost na poziomie 7,8%, podobnie jak w przypadku całej sfery budżetowej. Ale, jak rozumiem, wynika to także z sytuacji zewnętrznej, skutków wojny na Ukrainie, wzrostu cen surowców energetycznych, kosztów ogrzewania, wydatków na obronność. Dlatego także m.in. ta grupa zawodowa nie mogła uzyskać tak dużego wzrostu wynagrodzenia, jaki chciałaby uzyskać. Ale ja także jestem za tym, aby ten wzrost był na jeszcze wyższym poziomie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-193">
+ <u xml:id="u-193.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, drugie pytanie, Panie Senatorze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-194">
+ <u xml:id="u-194.0" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Panie Ministrze, padło takie hasło dotyczące odpolitycznienia samorządów. Pan to podkreślił, pan senator również o tym mówił. Proszę mi powiedzieć, jak to wygląda w kontekście przed chwilą przywołanej wypowiedzi i cytatów z pani kurator, o których pan powiedział, że to jest konstytucyjne prawo do głoszenia poglądów w tym politycznych. To samorządowcy mają prawo głosić swoje poglądy polityczne czy nie? I jeszcze jedno moje pytanie. Jaki procent samorządowców należy pana zdaniem do partii politycznych? Bo trzeba odróżnić głoszenie poglądów politycznych od przynależności partyjnej. Wie pan, jaki procent samorządowców należy do partii politycznych? To w kontekście upolitycznienia, o którym pan mówił.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-195">
+ <u xml:id="u-195.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Nie wiem, czy ktokolwiek badał w Polsce procent upolitycznienia samorządowców w kontekście…</u>
+ <u xml:id="u-195.1" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Ale pan użył takiego określenia.</u>
+ <u xml:id="u-195.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Proszę dać mi szansę odpowiedzieć, Panie Senatorze.</u>
+ <u xml:id="u-195.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Nie wiem, czy jest jakiekolwiek badanie, które by wskazywało procentowo czy liczbowo, ile procent samorządowców należy do partii politycznych. Przy czym nie wiem, co pan rozumie, mówiąc o samorządowcach. Czy tylko i wyłącznie wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, czy np. także radnych? Bo tutaj pewnie proporcje byłyby inne. Na pewno inne proporcje są w dużych metropoliach, gdzie praktycznie ogromna część radnych i prezydentów ma konotacje partyjne, a zupełnie inna sytuacja jest w gminach wiejskich, gdzie te podziały polityczne są zdecydowanie mniej czytelne.</u>
+ <u xml:id="u-195.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Ja w ogóle nie powiedziałem o tym, czy zabraniam, czy pozwalam samorządowcom posiadania poglądów politycznych. Oni je po prostu mają i nikt tego nie zmienia. Polska konstytucja, polskie prawo na szczęście daje prawo do tego, aby mieć swoje przekonania polityczne, religijne, móc je uzewnętrzniać i wypowiadać się zgodnie z nimi. Nie ma zapisu prawnego, który by zabraniał kuratorom przynależności do partii politycznych bądź posiadania poglądów politycznych, tak samo jak nie ma zapisu, który by prezydentowi, wójtowi czy burmistrzowi oraz radnemu zabraniał posiadania poglądów politycznych i zapisania się do partii. Ja tylko mówię o tym, że wbrew opinii części senatorów samorządy także są upolitycznione. Wielu samorządowców ma swoje poglądy, które ujawnia w wypowiedziach publicznych, i nie ma w tym nic nadzwyczajnego. Nie widzę powodu, żeby inni nie mieli mieć takiego samego prawa, jak tak zwani samorządowcy.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-196">
+ <u xml:id="u-196.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-196.1" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Tak zwani samorządowcy?</u>
+ <u xml:id="u-196.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Pan senator…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-197">
+ <u xml:id="u-197.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">No, użył pan takiego określenia, ale w prawie nie ma określenia „samorządowcy”. Tam są raczej organy wykonawcze, uchwałodawcze, są radni, wójtowie, prezydenci, burmistrzowie. My na potrzeby jasności przekazu dla osób, które na co dzień nie uczestniczą w debacie politycznej, używamy czasami takich neologizmów, jak np. samorządowcy, które to pojęcie nie jest uszczegółowione albo wręcz zapisane w żadnym przepisie prawnym. To jest, powiedziałbym, raczej język potoczny, którego my także używamy w debacie publicznej.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-198">
+ <u xml:id="u-198.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+ <u xml:id="u-198.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, pan senator Czerwiński.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-199">
+ <u xml:id="u-199.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!</u>
+ <u xml:id="u-199.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">To będzie już ostatnie pytanie, a raczej pokłosie tego, co się zdarzyło teraz, w tej grupie pytań i odpowiedzi.</u>
+ <u xml:id="u-199.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Pierwsze pytanie dotyczy kwestii kuratora i negatywnej oceny ewentualnej możliwości wprowadzenia danej organizacji do szkoły. Czy taką negatywną ocenę będzie można w jakiś sposób wzruszyć? I czy ona musi bazować na przepisach prawa, czy też może być emanacją prywatnych poglądów osoby, która pełni funkcję kuratora?</u>
+ <u xml:id="u-199.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">I drugie pytanie, z innej beczki, mianowicie dotyczące edukacji domowej. Mówił pan, że te patologiczne kwestie związane z edukacją domową dotyczą bardzo niewielu samorządów. Ja rozumiem, że to polega na tym, że po prostu w niektórych jednostkach oświatowych…</u>
+ <u xml:id="u-199.4" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+ <u xml:id="u-199.5" who="#SenatorJerzyCzerwinski">…w bardzo dużej liczbie są skupione takie właśnie metody edukacyjne. Czy tak rzeczywiście jest? I czy może je pan wymienić, żeby wskazać, kto się chce pożywić na tego typu możliwości, danej do systemu raczej awaryjnie?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-200">
+ <u xml:id="u-200.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-200.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Pan minister.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-201">
+ <u xml:id="u-201.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Jeśli chodzi o pierwszą kwestię, to powiem, że kurator nie opiniuje samego wchodzenia… W myśl tej ustawy kurator nie ma opiniować samego wchodzenia organizacji pozarządowej do szkoły, tylko ma opiniować, czy zajęcia, które chciałyby ta organizacja przeprowadzić w szkole, są zgodne z prawem, czy też nie. Czyli na tym pierwszym etapie w ogóle nie występuje opinia kuratora, tam jest tylko i wyłącznie opinia rady rodziców i decyzja dyrektora. Jeżeli ona jest pozytywna i rodzice wraz z dyrektorem chcą, aby dana organizacja mogła działać na terenie szkoły, to taką decyzję podejmują bez udziału kuratora. Dopiero gdyby organizacja pozarządowa chciała prowadzić zajęcia, to wówczas pojawia się opinia kuratora i ona, jak każda inna decyzja, podlega zaskarżeniu do sądu przez zainteresowane osoby, instytucje.</u>
+ <u xml:id="u-201.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Jeśli chodzi o edukację domową, to rzeczywiście pewne niejasności pojawiają się w przypadku zaledwie kilku placówek. W Warszawie, i o tym mówiła pani prezydent Kaznowska podczas posiedzenia komisji, chyba także senackiej, o ile mnie pamięć nie myli… Ona wskazywała szkołę, która w trakcie roku szkolnego w naborze uzyskała kilka tysięcy uczniów. Ja wspominałem o tym, że trudno mi sobie wyobrazić utrzymanie indywidualnego kontaktu pomiędzy kilkunastoma czy kilkudziesięcioma nauczycielami a kilkoma czy nawet kilkunastoma tysiącami uczniów, np. w sytuacji przeprowadzania egzaminów dla tych uczniów. I choćby z powodu głosów samorządowców, które wskazywały tego typu sytuacje, pojawiły się przepisy w jakiś sposób zmieniające funkcjonowanie nauczania domowego w stosunku do dotychczasowych zapisów.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-202">
+ <u xml:id="u-202.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo dziękuję, Panie Ministrze.</u>
+ <u xml:id="u-202.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, pan senator Jackowski.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-203">
+ <u xml:id="u-203.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-203.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Panie Ministrze, mam 2 krótkie pytania.</u>
+ <u xml:id="u-203.2" who="#SenatorJanMariaJackowski">Po pierwsze, chodzi mi o uzyskanie pozytywnej opinii organu sprawującego nadzór pedagogiczny w przypadku, gdy organ prowadzący szkołę lub placówkę powołuje na stanowisko dyrektora szkoły lub placówki osobę niebędącą nauczycielem. Czy resortowi jest znana skala takich sytuacji? Czy jest jakaś statystyka? Czy to jest zjawisko marginalne, czy nie? Myślę tutaj przede wszystkim o szkołach branżowych, które mogą mieć dyrektorów będących fachowcami w danej dziedzinie, ale niemających uprawnień nauczycielskich.</u>
+ <u xml:id="u-203.3" who="#SenatorJanMariaJackowski">I druga kwestia. Do konkursu na stanowisko dyrektora szkoły lub placówki nie zgłosi się żaden kandydat. Rozumiem, że w takiej sytuacji, kiedy jest ogłoszony konkurs, a nikt się nie zgłosił, wójt, w przypadku szkoły podstawowej, czy starosta, w przypadku ponadpodstawowej, bierze osobę spoza konkursu, ale ta osoba musi uzyskać pozytywną rekomendację. Czy tak należy rozumieć ten zapis? Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-204">
+ <u xml:id="u-204.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+ <u xml:id="u-204.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-205">
+ <u xml:id="u-205.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Odpowiadam na drugie pytanie: tak, Panie Senatorze, tak należy rozumieć ten zapis. Chodzi o to, aby nie tylko organ prowadzący szkołę, który nadzoruje szkołę pod względem administracyjno-finansowym, podejmował decyzję, ale także organ, który nadzoruje tę część pedagogiczną kompetencji dyrektora szkoły. Musi być tu pozytywna opinia kuratora.</u>
+ <u xml:id="u-205.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Jeśli chodzi o liczbę osób, które nie są nauczycielami i ubiegają się o stanowisko dyrektora bądź zostały dyrektorami, to jest to bardzo niewielki procent. Ja w tej chwili nie mam danych, ale przedstawimy je panu senatorowi. Nie jest to zjawisko częste. To dotyczy nie tylko i wyłącznie szkół branżowych czy techników, ale także szkół ogólnokształcących. Chodziło o to, aby kurator mógł sprawdzić w takim wypadku jakąś formę przygotowania pedagogicznego. Pamiętajmy, że w takim wypadku ten dyrektor nie ma za sobą żadnego doświadczenia nauczycielskiego, nie pracował w szkole, a przecież podstawową funkcją szkoły jest nauka i wychowanie, zaś ta funkcja administracyjna z punktu widzenia rodzica i ucznia jest jednak funkcją drugiego rzędu, a nie pierwszego.</u>
+ <u xml:id="u-205.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo dziękuję, Panie Ministrze…</u>
+ <u xml:id="u-205.3" who="#SenatorJanMariaJackowski">To ja bym prosił, żeby przekazać na piśmie to, co pan minister podał w sprawie tych dyrektorów…</u>
+ <u xml:id="u-205.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Liczba tych dyrektorów niebędących nauczycielami?</u>
+ <u xml:id="u-205.5" who="#SenatorJanMariaJackowski">Tak jest.</u>
+ <u xml:id="u-205.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Dobrze. Sprawdzimy to i przekażemy.</u>
+ <u xml:id="u-205.7" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-206">
+ <u xml:id="u-206.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-206.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, pan senator Szwed.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-207">
+ <u xml:id="u-207.0" who="#SenatorAleksanderSzwed">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+ <u xml:id="u-207.1" who="#SenatorAleksanderSzwed">Panie Ministrze, jednym z ważnych celów zmian jest usprawnienie procesu wydawania przez ministra obrony narodowej zezwoleń na utworzenie oddziałów przygotowania wojskowego. Nie wiem, czy pan będzie miał taką wiedzę, ale chciałbym zapytać, ile takich zezwoleń w ciągu ostatniego roku zostało udzielonych i ile takich oddziałów jest.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-208">
+ <u xml:id="u-208.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Nie pamiętam precyzyjnych danych, bo jest to w gestii ministerstwa obrony, ale jak pamiętam, jest ich kilkadziesiąt rocznie. Tak mi się wydaje, ale prześlemy panu senatorowi szczegółową odpowiedź.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-209">
+ <u xml:id="u-209.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-209.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">To było już ostatnie pytanie.</u>
+ <u xml:id="u-209.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo dziękuję panu ministrowi.</u>
+ <u xml:id="u-209.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Informuję, że pan minister zobowiązał się do udzielenia pisemnej odpowiedzi na pytania zadane przez pana senatora Jackowskiego i pana senatora Szweda.</u>
+ <u xml:id="u-209.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-209.5" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+ <u xml:id="u-209.6" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Do prezentowania stanowiska wnioskodawców poselskiego projektu ustawy został upoważniony pan poseł Tomasz Zieliński.</u>
+ <u xml:id="u-209.7" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy pan poseł pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy?</u>
+ <u xml:id="u-209.8" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Nie ma pana posła, w związku z czym nie możemy mu również zadawać pytań.</u>
+ <u xml:id="u-209.9" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Otwieram dyskusję.</u>
+ <u xml:id="u-209.10" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Proszę o zabranie głosu pana senatora Bogdana Zdrojewskiego.</u>
+ <u xml:id="u-209.11" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-210">
+ <u xml:id="u-210.0" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
+ <u xml:id="u-210.1" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Debatujemy nad kolejną propozycją, tym razem poselską, dotyczącą oświaty. Muszę powiedzieć, przypomnieć, że te debaty są coraz bardziej istotne z punktu widzenia kondycji naszej szkoły. Nim przejdę do pewnych elementów diagnozy, chcę powiedzieć o 2 rzeczach, które z mojego punktu widzenia powinny paść. Otóż pomimo negatywnych ocen wielu projektów i wielu prób podejścia do naszego systemu oświaty nasza oświata, krótko mówiąc, się broni. To znaczy jest to system, który być może nie jest najbardziej wyróżniający się w Europie, ale jest to system, który może być ceniony. Dzieje się tak z kilku powodów.</u>
+ <u xml:id="u-210.2" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Po pierwsze dlatego, że organem założycielskim dla szkół są jednak samorządy. One są zróżnicowane, są bogate, posiadają duże doświadczenie i starają się, jak mogą, w obecnych warunkach, aby szkoły były w niezłej kondycji.</u>
+ <u xml:id="u-210.3" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Po drugie, niezwykle istotni są sami nauczyciele. Ja mówiłem o ich niedobrej kondycji finansowej. Dziękuję panu ministrowi za korektę dotyczącą podwyżek. Oczywiście ta podwyżka dla nikogo nie jest satysfakcjonująca, ale jest nieco wyższa niż ta, która była zapowiadana i zrealizowana koniec końców w tym roku. Podkreślę, że walka o nauczycieli, o ich kondycję psychiczną, finansową, fizyczną jest bardzo ważna i nie powinna być przedmiotem jakichkolwiek sporów. Myślę, że w tej materii się zgadzamy, ale z realizacją bardzo różnie bywa. Chcę podkreślić znaczenie kadry nauczycielskiej i to, że oświata nie jest kosztem, a jest inwestycją. Jest bardzo poważną inwestycją dla państwa i powinniśmy za każdym razem o tym pamiętać.</u>
+ <u xml:id="u-210.4" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Jeżeli chodzi o rzeczy, które mają charakter inwentaryzacyjny, to ja oczywiście negatywnie, co wielokrotnie podkreślałem, oceniam likwidację gimnazjów. Tak jak powiedziałem, prawdziwa, taka formalna i pełna ocena, ocena naukowa, ekspercka będzie możliwa w przyszłym roku. Wtedy będziemy wiedzieć, co spowodowały zdarzenia związane z likwidacją gimnazjów, jaką sytuację zbudowały, jak mogą być oceniane. Ja tylko chciałbym podkreślić to, że nim doszło do powstania systemu gimnazjalnego, było wiele narad, wiele konferencji, wiele ekspertyz, wiele wymian poglądów. To był bardzo długi, kosztowny, niezwykle cenny proces. A likwidacja została zrealizowana jak napad, jak coś, co jest efektem poglądu politycznego, a nie poglądu merytorycznego, i dlatego cały czas z niepokojem obserwuję to, co się dzieje. Przypomnę, że gimnazja obejmowały dzieci w najtrudniejszym wieku rozwojowym, specyficznym, wymagającym szczególnej troski, szczególnej dbałości, a w związku z tym szczególnej kadry i pewnego wyodrębnienia.</u>
+ <u xml:id="u-210.5" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Kolejna rzecz, na którą zwracam uwagę – na taki projekt bym czekał – to przyspieszenie procesu edukacyjnego. To, co jest ważne z punktu widzenia doświadczeń cywilizacyjnych, doświadczeń wielu państw, krajów… Im szybciej dziecko trafi do systemu edukacyjnego, tym większe ma szanse na sukces, tym bardziej będzie odporne na to, co jest związane z warunkami zewnętrznymi. Będzie sprawniej realizowało wzywania, które mają charakter cywilizacyjny. To przyspieszenie może mieć charakter formalny, czyli może to być rozpoczęcie edukacji w szkole podstawowej w szóstym roku, ale może mieć też charakter troszkę bardziej zróżnicowany i zbudowany na bazie doświadczeń przedszkoli, zwłaszcza dla dzieci w wieku 5, 6 lat. W niektórych wypadkach to się już odbywa, przede wszystkim w szkolnictwie niepublicznym, czasami też w szkolnictwie publicznym z dofinansowaniem rodziców. Muszę powiedzieć, że im szybciej państwo zrozumie, im szybciej władza zrozumie, że przyspieszony tryb wprowadzania dzieci do edukacji to jest dobro dziecka, a nie odwrotnie, tym będziemy sprawniejsi, bardziej odporni na rozmaite kryzysy, a najmłodsze pokolenie będzie miało większą szansę na sukces.</u>
+ <u xml:id="u-210.6" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Trzeci element to są samorządy i sposób finansowania. Ja mam świadomość – mówiłem o tym – że finansowanie samorządów, jeżeli chodzi o oświatę, nie odbywa się tylko i wyłącznie przez subwencję oświatową. Odbywa się też przez zwiększony udział w podatkach. Generalnie rzecz biorąc, to, co jest najważniejsze, to doprowadzenie do takiej sytuacji, aby te finanse wyglądały klarowniej, bo decyzje o warunkach finansowania nauczycieli w tych podstawowych elementach podejmuje rząd, a w przypadku dodatków – przede wszystkim samorządy. Generalnie rzecz biorąc, mamy w chwili obecnej sytuację, w której, można tak powiedzieć, i rząd, i nauczyciele podlegają procesowi pauperyzacji. Jest to zjawisko niezwykle szkodliwe, o poważnych konsekwencjach, z którym to zjawiskiem nie możemy się w żaden sposób identyfikować. Musimy apelować o jak najszybsze doprowadzenie do tego, aby szkolnictwo podstawowe, zwłaszcza szkolnictwo podstawowe, wyszło z tego impasu. Podobnie jak samorządy, które za te szkoły odpowiadają.</u>
+ <u xml:id="u-210.7" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Kolejna rzecz. Ona nie wiąże się z tą ustawą, więc o niej powiem jednym zdaniem. Bardzo się martwię o młodych pracowników nauki. Cieszę się, że oświata i nauka są pod skrzydłami jednego resortu. Nie wszyscy podzielają ten pogląd, ale ja uważam, że są to naczynia połączone i że powinna być tu pewna synergia, jeżeli chodzi o politykę państwa. Młodzi pracownicy nauki, zwłaszcza ci, którzy są w okresie rozwojowym, ci, którzy mogą, krótko mówiąc, dźwignąć w ramach nauk ścisłych te badania, które mają charakter laboratoryjny, opuszczają uczelnie wyższe, opuszczają placówki naukowe i szukają swojego miejsca na ziemi czasami poza Polską, a przede wszystkim poza systemem edukacji. Jest to strata niebagatelna, bardzo, bardzo poważna.</u>
+ <u xml:id="u-210.8" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Kolejny element. Problemy z samą ustawą… Było bardzo wiele pytań, ja na większość z nich odpowiedziałem. Rezygnuję z dokładnego omówienia części przepisów, które znajdują się w tym tekście, i powiem tylko o 2 elementach, które są związane z wystąpieniem pana ministra. Pierwsza rzecz. Ja w tych swoich wystąpieniach sygnalizowałem, że edukacja zdalna w sytuacjach szczególnych ma luki, więc nie było tak, że… Ma pewne możliwości rekompensaty. Tak więc nie było tak, że to pominąłem.</u>
+ <u xml:id="u-210.9" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Drugi element, bardzo istotny. Ja patrzę też na praktykę, obserwuję działania ministerstwa, działania resortu, w którym pan pracuje. I muszę powiedzieć, że to, czy kurator będzie oceniać od strony wyłącznie prawnej, rzeczywiście prawnej, czy także innych, zależy od praktyki, z jaką się spotykamy w chwili obecnej, i od kryteriów politycznych, jakie mają zastosowanie w dniu dzisiejszym. Jest ich strasznie dużo. Ja nad tym boleję. Nie będę wymieniać zbyt wielu przykładów, ale ten ostatni, taki dość bolesny… No, 100 milionów zostało rozdysponowane. To są środki szczególne i one powinny pójść na szkoły szczególnie potrzebujące wsparcia. Wiemy, że mamy ok. 9 tysięcy placówek, które są prowadzone przez samorządy terytorialne, i ok. 250, które są prowadzone przez organizacje wyznaniowe. To jest jakiś tam maleńki procencik, ale ten maleńki procencik uzyskał, o ile pamiętam, 40% dofinansowania w tym konkursie. 40% to są te wyznaniowe placówki edukacyjne – wyznaniowe w tym sensie, że funkcjonują w obszarze organizacji. I muszę powiedzieć, że to jest element praktyki. Obserwuję też jako członek KRS, reprezentant Senatu, wymiar sprawiedliwości, obserwuję losy np. sędziego Tuleyi. I wiem, jak to prawo jest stosowane w jednym wypadku, w drugim wypadku, i jak może być instrumentalnie wykorzystane. Tak więc ja się po prostu, zwyczajnie boję praktyki w tej materii. I dlatego mówię, że ustawa o takim charakterze nie powinna mieć miejsca.</u>
+ <u xml:id="u-210.10" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Ale, jak mówiłem wielokrotnie, dostrzegam w tej ustawie pewne elementy, które są pozytywne. I jeszcze raz chcę zadeklarować – wydaje mi się, że w imieniu całej Koalicji Obywatelskiej, nie tylko swoim – że jeżeli one wrócą w prawidłowo ułożonym systemie procesu legislacyjnego, to my je poprzemy. Mamy na to czas zarówno jeżeli chodzi o szkolnictwo artystyczne, jak również np. możliwość dofinansowania dojazdu dzieci. Nie do końca zgadzam się z tą interpretacją… Uważam, że samorządy terytorialne mają teraz możliwość dofinansowania także dojazdu do szkół. I czasami to robią. Nie jest to pozaprawne. W niektórych wypadkach chcą, aby było to obligatoryjne, aby można było inaczej, krótko mówiąc, rozliczyć koszty. Ale to nie jest rzecz, która w tej chwili spędzałaby nam sen z powiek.</u>
+ <u xml:id="u-210.11" who="#SenatorBogdanZdrojewski">To, co najważniejsze i czym chciałbym zakończyć moje wystąpienie przy okazji tej ustawy, dotyczy potrzeb systemu oświaty dzisiaj. To jest taka alternatywa wobec tej ustawy, to, czego my jako senatorowie będący wobec rządu w opozycji byśmy oczekiwali, patrząc i diagnozując sytuację w oświacie, szeroko ją interpretując i czując, czyli posiadając pewną empatię. Po pierwsze, zdecydowanie więcej tlenu, oddechu, odrobiny spokoju i wolności. Nie mówię o autonomii, ale o wolności…</u>
+ <u xml:id="u-210.12" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+ <u xml:id="u-210.13" who="#SenatorBogdanZdrojewski">…przede wszystkim tej wolności, w której zmieściłyby się także te zajęcia dodatkowe i elementy uzupełniające.</u>
+ <u xml:id="u-210.14" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Będę kontynuować po przerwie. Pan marszałek pozwoli na te dodatkowe 5 minut albo po, albo teraz.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-211">
+ <u xml:id="u-211.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Niestety, po. Taki jest regulamin, Panie Senatorze.</u>
+ <u xml:id="u-211.1" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Po. Dziękuję bardzo. Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-211.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Przepraszam, nie możemy robić…</u>
+ <u xml:id="u-211.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Krzysztofa Kwiatkowskiego.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-212">
+ <u xml:id="u-212.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
+ <u xml:id="u-212.1" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Pan senator Zdrojewski, który występował przed chwilą, mówił, że nasza oświata się broni dzięki staraniom finansowym samorządów, poświęceniu nauczycieli – pomimo braku wynagrodzenia adekwatnego do ich zaangażowania – często zaangażowaniu rodziców. Tak, broni się, ale broni się już ostatkiem sił, przy tych wszystkich działaniach, które podejmuje minister Czarnek w zakresie prowadzenia nadzoru nad systemem edukacji w Polsce.</u>
+ <u xml:id="u-212.2" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Czy ta ustawa rozwiązuje jakikolwiek istotny problem, który dzisiaj mamy? Czy zwiększa finansowanie edukacji z budżetu państwa? Czy zwiększa pensje nauczycieli, które są nieadekwatne do ich zaangażowania? Czy wprowadza nowoczesne, skuteczne, przebadane formy nauczania? Nic z tych rzeczy. Ta ustawa wyłącznie zwiększa światopoglądowy nadzór nad tym, co się dzieje w szkołach.</u>
+ <u xml:id="u-212.3" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Za jedną rzecz muszę obecnemu tutaj wiceministrowi edukacji podziękować. Za szczerość. Bo pan minister powiedział wprost: jak będzie spór między rodzicami, którzy będą chcieli, żeby jakieś zajęcia w szkole się odbywały, a politycznym namiestnikiem ministra edukacji – używam takiego sformułowania, patrząc na takich kuratorów jak Barbara Nowak – to decydować będzie głos kuratora, nie rodziców.</u>
+ <u xml:id="u-212.4" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Macie pełne usta tego, że szanujecie prawa rodziców, zależy wam na dobru nauczycieli, chcecie współpracować z samorządami, dyrekcjami szkół. Nic z tych rzeczy. To fałsz i obłuda. Okazuje się, że ponad 600 tysięcy nauczycieli, ponad 4 miliony 600 tysięcy uczniów, miliony polskich rodziców, w tym 2,5 miliona samotnych rodziców – o nich mówię specjalnie, bo dla was to są ci gorsi rodzice – że oni wszyscy nie mają racji. Rację będzie mieć 16 kuratorów, którzy w województwach będą podejmować ostateczne decyzje.</u>
+ <u xml:id="u-212.5" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Jaka opinia kuratora? To nie jest żadna opinia. Mówcie wprost. To jest quasi-decyzja. Ale nawet w tę formułę jej nie ubieracie.</u>
+ <u xml:id="u-212.6" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Zwróćmy wszyscy wspólnie uwagę, jak ministerstwo traktuje edukację. Ono traktuje ją dosłownie, odwołując się do słowa „kurator”. Bo w polskich przepisach prawa kurator to osoba pełniąca funkcję w ramach instytucji kurateli. Zadaniem kuratora jest przedstawicielstwo osoby, która sama nie jest w stanie prowadzić swoich spraw. Wy traktujecie polskie szkoły, uczniów, nauczycieli i rodziców jak osoby niespełna rozumu. To wy jako kuratorzy macie decydować o wszystkim.</u>
+ <u xml:id="u-212.7" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">A jakich macie tych kuratorów? Ano macie takich kuratorów, jakich macie. Słynna Barbara Nowak… Podam 2 cytaty, nie będę epatował dwudziestoma paroma, które przygotowałem. O Uniwersytecie Jagiellońskim, chlubie polskich uczelni wyższych, pani kurator mówiła: „Uniwersytet Jagielloński zamienia się w agencję towarzyską” – to à propos zbudowania zaufania, szacunku i wzmacniania prestiżu polskich uczelni. Popatrzmy też na ocenę współczesnych osób – chodzi o szacunek dla drugiej osoby, jaki pani kurator zaprezentowała. O Grecie Thunberg pani kurator mówiła tak: „Jak patrzymy dzisiaj na tę dziewczynkę Gretę, chorą zresztą dziewczynkę 16-letnią – jaką może mieć wiedzę? Niewielką. [...] Ktoś nią tam kieruje jak manekinem”. To jest osoba, która ma stanowić wzór dla dzieci? Ona uczy szacunku, empatii, podejścia do drugiej osoby ze zrozumieniem? I my mamy zawierzyć, że ta osoba będzie podejmować dobre decyzje o tym, czego się mają uczyć nasze dzieci? Tak, od pani Barbary Nowak o zmianach klimatu my się dowiemy co najwyżej, że koniec okresu kredowego wyznaczał wymieranie dinozaurów i że wydarzyło się to ponad 60 milionów lat temu. Ale my się nic nie dowiemy o współczesnych zmianach klimatu i o tym, jakie one stanowią zagrożenie dla człowieka i całego życia na ziemi.</u>
+ <u xml:id="u-212.8" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Pan minister mówi: prywatne poglądy pani Nowak są jej poglądami. Kłopot polega na tym, że jej prywatne poglądy będą dzisiaj rzutować na cały system edukacji w województwie małopolskim, a pozostałych 15 kuratorów będzie decydować o tym, co się będzie działo w pozostałych województwach.</u>
+ <u xml:id="u-212.9" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Pan mówi, że prywatne poglądy nas nie interesują. A czy urzędnik publiczny na tak wysokim stanowisku powinien realizować wyroki sądowe, i to prawomocne? Powinien. Pani Nowak ma jednak na to inny pogląd. Pani Nowak nie realizuje prawomocnego wyroku sądowego wydanego w związku z tym, że powiedziała, kłamliwie powiedziała, jak stwierdził sąd, i zasugerowała, że za rzekome ataki bombowe w szkołach w trakcie matur w 2019 r. odpowiedzialni są nauczyciele, a ich celem była destabilizacja państwa polskiego. Co sąd stwierdził? Że nie miała na tę tezę żadnych dowodów. I wydał prawomocny wyrok w tej sprawie. Czy pani kurator przeprosiła? Czy coś z tym wyrokiem zrobiła? Nie. Więcej, ona jeszcze powiedziała, że te działania są wzorem dla konstruktorów destabilizacji, że tym wzorem jest system totalitarny i mechanizmy komunistycznego czy faszystowskiego ustroju. Nie liczcie, drodzy polscy nauczyciele, na przeprosiny ze strony pani Nowak. Ja was serdecznie przepraszam za to, że mamy takiego kuratora, który takie słowa wypowiada i który mimo prawomocnego wyroku nie chce przeprosić tych, których swoimi słowami obraził.</u>
+ <u xml:id="u-212.10" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Ale muszę powiedzieć też, że ta nowelizacja ma pewne zalety. Mam tutaj ten formularz, wzór ustawy, umownie mówiąc, poselskiej, bo wiemy, kto go napisał, że powstał on w ministerstwie. Muszę powiedzieć, że zazdroszczę poczucia humoru tym, którzy pod tym projektem się podpisali. Bo co czytamy w uzasadnieniu ustawy? Wprowadzone zmiany mają na celu wzmocnienie pozycji i głosu rodziców oraz ich przedstawicieli w organach szkoły. No, to wyjątkowe poczucie humoru dla tych, którzy wiedzą, że w myśl tej ustawy, co dzisiaj w tej sali publicznie powiedział pan minister, decyzje będą podejmowali wyłącznie kuratorzy. Był już taki jeden specjalista, który podobnie dawał wybór obywatelom. Nazywał się Henry Ford i w 1922 r. powiedział: może pan sobie zażyczyć samochód w każdym kolorze, byleby to był czarny. Dajecie rodzicom dokładnie taki sam wybór: możecie podejmować decyzje o zajęciach dla swoich dzieci, nie dla innych, dowolne, byleby były w zgodzie z poglądami pani kurator Nowak i 15 jej odpowiedników w pozostałych województwach.</u>
+ <u xml:id="u-212.11" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Szanowni Państwo, tej ustawy rzeczywiście nie da się poprawić. Przyjęta regulacja ma tyle wad, że jedyne, co możemy zrobić, dając czytelny sygnał naszego braku zgody na taki gniot legislacyjny… Bo ten projekt rzeczywiście nadaje się wyłącznie do odrzucenia, gdyż on fałszywie, kłamliwie, nieuczciwie mówi o tym, że decyzje będą podejmować rodzice, a tak naprawdę decyzje będą podejmować wyłącznie kuratorzy w każdej sytuacji, gdy dojdzie do sporu z rodzicami, czyli tymi, którzy w myśl art. 48 konstytucji odpowiadają za wychowanie dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami.</u>
+ <u xml:id="u-212.12" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Ten projekt ustawy, Szanowni Państwo, narusza prawa rodziców, uczniów, nauczycieli, dyrekcji szkoły i uderza w autonomię samorządu terytorialnego. Narusza samodzielność szkół w zakresie prowadzonej przez nie działalności wychowawczej, dydaktycznej, opiekuńczej i innowacyjnej. O waszej innowacyjności już powiedziałem. Będziemy się uczyć o dinozaurach, ale o współczesnych zmianach klimatycznych, chociaż już potwierdzonych naukowo, młodzież, w myśl poglądów pani Nowak, nie dowie się niczego.</u>
+ <u xml:id="u-212.13" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Ta ustawa pozornie zwiększa możliwość współdecydowania rodziców o rodzaju, treści, sposobie prowadzenia przez stowarzyszenia i inne organizacje zajęć dodatkowych, na które uczęszczają dzieci tych rodziców, poprzez wprowadzenie konieczności przeprowadzenia przez radę rodziców konsultacji z rodzicami, ale to i tak od pozytywnej opinii kuratora będzie ostatecznie zależało, czy ta działalność będzie podjęta, czy nie.</u>
+ <u xml:id="u-212.14" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Obecny tu przedstawiciel resortu mówił o możliwości odwołania do sądu administracyjnego. Szanowni Państwo, ze smutkiem powiem, że mam prawie 100-procentową pewność, że z uwagi na sposób sformułowania tej ustawy i to, że nie przyobleka się to w kształt jednoznacznej decyzji administracyjnej, sądy administracyjne będą takie wnioski najprawdopodobniej odrzucać. Zbudowaliście system…</u>
+ <u xml:id="u-212.15" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+ <u xml:id="u-212.16" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">…bez żadnego nadzoru, nawet sądowego. Jedyne, co z tą ustawą możemy zrobić, to rzeczywiście odrzucić ją w całości i nie oszukiwać rodziców, uczniów, nauczycieli i organów samorządu terytorialnego. To jest to, co dla dobra edukacji dzisiaj możemy zrobić, czyli weto senackie.</u>
+ <u xml:id="u-212.17" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-213">
+ <u xml:id="u-213.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+ <u xml:id="u-213.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zabranie głosu panią senator Agnieszkę Kołacz-Leszczyńską.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-214">
+ <u xml:id="u-214.0" who="#SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-214.1" who="#SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
+ <u xml:id="u-214.2" who="#SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska">Mój głos będzie trochę głosem powtórzonym z obrad Komisji Nauki, Edukacji i Sportu. Powiem o tym, co właściwie się nie wydarzyło, a co powinno się dziać wokół tego projektu. Od 13 stycznia 2022 r., od kiedy ten pierwszy projekt się pojawił, ten, który pan prezydent wyrzucił do kosza, a który został wyciągnięty znów przez ministerstwo i podpisany tylko pro forma przez posłów Prawa i Sprawiedliwości, w tym czasie wśród tysiąca głosów, setek wypowiedzi, wielu opinii, począwszy od uczniów, nauczycieli, dyrektorów, organizacji pozarządowych aż po samorządowców, okazało się, że właściwie słuchacie tego, udajecie, że słuchacie, ale niczego nie słyszycie. A jest tak dlatego, że wśród tych setek opinii nie ma ani jednej, ani jednej, która mówiłaby, że choć w jakimś małym stopniu te przepisy, te rozwiązania są dobre. Przekonani są o tym jedynie posłowie PiS, bo przegłosowali to w Sejmie. Przekonani są o tym pracownicy ministerstwa. Nie wiem, jak zachowają się państwo senatorowie, czekamy na ich głosowanie. Chciałabym właśnie powiedzieć o tym braku słuchania, a raczej braku słyszenia głosów poszczególnych grup. Przypomnę tylko, że każdy głos jest wypowiedziany w trosce o przyszłość dobrej polskiej edukacji.</u>
+ <u xml:id="u-214.3" who="#SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska">Bardzo mocnym głosem jest głos młodych ludzi. Jest to głos bardzo mądry, odważny, głos ludzi myślących nie o teraźniejszości, tylko patrzących bardzo mocno i odważnie właśnie w przyszłość. Okazało się, że polityczne plany rządzących chcą zatrzymać młodych ludzi w tym myśleniu o przyszłości. Poczuli to bardzo mocno, jak polityka chce ingerować w ich codzienność, także w przyszłość. I tak jak dotąd nie chcieli się zajmować polityką, mówili o tym głośno, tak teraz polityka zajęła się nimi i mówią mocno o tym, że właśnie politycy zamykają im usta.</u>
+ <u xml:id="u-214.4" who="#SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska">Kolejnym głosem, którego nie słyszycie, nie słuchacie, jest głos rodziców, którzy każdego dnia powierzają swoje dzieci nauczycielom, dyrektorom i razem z nimi współuczestniczą oraz współorganizują ich szkolną rzeczywistość. Teraz oczywiście mówicie, że zostawiacie rodzicom absolutnie wolność, dowolność w decydowaniu, ale tak naprawdę zamykacie im również usta i o ich przyszłości, o ich decyzjach właściwie… One za chwilę będą nieważne, bo będzie decydował o nich polityczny nominat i będzie tym, od którego decyzji oni razem ze swoimi dziećmi będą uzależnieni.</u>
+ <u xml:id="u-214.5" who="#SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska">Kolejnym głosem, którego nie słuchacie i nie słyszycie, cichszym głosem, jest głos nauczycieli i dyrektorów. Oni mocno czują, jak są traktowani przez rządzących, z jakim brakiem szacunku, brakiem zaufania muszą się mierzyć prawie każdego dnia. Nie wspomnę tutaj już o finansowaniu, którym właściwie jakby wycenia się ich pracę. Ich misja przekazywania wiedzy młodym ludziom, opatrzona pasją, entuzjazmem, zderza się ze ścianą, a za tą ścianą jest tylko wola i chęć wpływania na ich myślenie, na ich postrzeganie i patrzenie na teraźniejszy świat i ograniczanie wolności w przekazywaniu i pokazywaniu tego młodym ludziom.</u>
+ <u xml:id="u-214.6" who="#SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska">Przypomnę tylko, że dyrektorzy do niedawna – tak było w poprzednim projekcie – mieli być karani za decyzje, które mogłyby się nie spodobać panom kuratorom. Ten projekt tego nie zawiera. Ale, jak państwo wiecie, nie będziemy państwu tutaj za to dziękować.</u>
+ <u xml:id="u-214.7" who="#SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska">I jeszcze głos organizacji pozarządowych, zupełnie niesłyszany, bo chcecie je państwo – taką odczuwają presję – wyrzucić ze szkół, wielokrotnie weryfikować i sprawdzać. I znów będzie to wszystko dokonywane przez politycznych nominatów.</u>
+ <u xml:id="u-214.8" who="#SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska">A ja jeszcze na koniec chcę powiedzieć o przykładzie mojego rodzinnego miasta i pokazać, do czego takie działanie, takie przepisy, te, które państwo w tej chwili chcecie wprowadzić… jak mogą krok po kroku zabierać kolejne obszary wolności w polskich szkołach. Jak państwo zapewne wiecie, w jednej z wałbrzyskich szkół ostatnio, w październiku odbyły się wybory patrona szkoły. Wśród propozycji były postacie św. Jana Pawła II, św. Faustyny Kowalskiej i księżnej Daisy, księżnej, która była właścicielką zamku Książ, która tam mieszkała. Uczniowie, razem z rodzicami i pracownikami szkoły, oddali większość swoich głosów właśnie na tę ostatnią postać i to ona została patronką. To właśnie na księżną Daisy oddali swoje głosy. Przypomnę, że była filantropką. Przypomnę, że była przeciwniczką wojny. Troszczyła się i swoją pracą i pomysłami walczyła o godne życie dla najuboższych. Budowała szkoły. Wiecie państwo, co się wydarzyło? Wałbrzyszanie byli bardzo dumni. Jesteśmy bardzo dumni z tego wyboru. Gratulowaliśmy zresztą rodzicom, uczniom, pracownikom szkoły tego wyboru. Ale do debaty włączyli się – czy właściwie bardziej ją rozpoczęli – ludzie z tak zwanej prawicy, z tej prawej strony. I głównie w prawicowych mediach, gazetach pisali o poczuciu żenady i o tym, że ten wybór jest żenującym dowodem na to, jak zmienia się tożsamość Polaków. Straszne to, głupie i zaściankowe. I tak to odbieramy my, jako wałbrzyszanie. I wyobraźcie sobie państwo, że za chwilę na takie demokratyczne wybory mogliby mieć również wpływ kuratorzy, czyli polityczni nominaci, obecnie rządzący, którzy nie chcą wolnych wyborów, nie chcą różnorodności w szkołach, nie chcą i nie myślą o tym, żeby polska szkoła była dobra, nowoczesna, różnorodna, otwarta.</u>
+ <u xml:id="u-214.9" who="#SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska">I na koniec taka pozytywna myśl: że nie uda się, nie zdążycie państwo z tej strony sali zniszczyć i zburzyć tego, co jeszcze zostało do zburzenia. A burzycie wszystko, co napotkacie na swojej drodze. I wierzę mocno – i myślę, że ta wiara jest w wielu z nas – w to, że za chwilę polska szkoła, mądrzejsza o te wszystkie doświadczenia z ostatnich lat, stanie się prawdziwą szkołą przyszłości. I będzie to naprawdę już niedługo. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-215">
+ <u xml:id="u-215.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
+ <u xml:id="u-215.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Władysława Komarnickiego.</u>
+ <u xml:id="u-215.2" who="#Gloszsali">Spóźnia się.</u>
+ <u xml:id="u-215.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, w takim razie pan senator Czarnobaj, który jest na stanowisku i jest gotowy do przemówienia.</u>
+ <u xml:id="u-215.4" who="#Gloszsali">Sekundkę.</u>
+ <u xml:id="u-215.5" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Senator…</u>
+ <u xml:id="u-215.6" who="#SenatorJanMariaJackowski">Mogę ja wystąpić.</u>
+ <u xml:id="u-215.7" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-216">
+ <u xml:id="u-216.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!</u>
+ <u xml:id="u-216.1" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Kilka słów o samej ustawie i kilka słów na temat polskiej edukacji, jej kondycji, przyszłości, oczekiwań. Mówię tu, że tak powiem, z kilku płaszczyzn. O tej drugiej części mówię jako osoba, która 8 lat bezpośrednio zajmowała się zarządzaniem edukacją na poziomie samorządów. Powiem tu kilka słów o tych doświadczeniach, choć dzisiaj patrzę na edukację z punktu widzenia moich wnuczek i próbuję sobie odpowiedzieć na pytanie, czy edukacja, która jest dzisiaj, jest edukacją lepszą, czy gorszą. To nie jest tylko slogan, więc warto by było przypomnieć – to szczególnie do koleżanek i kolegów z prawej strony, którzy tak tłumnie uczestniczą w debacie – że bez dobrej edukacji nie ma przyszłości Rzeczypospolitej. Jednocześnie chcę państwa zapewnić… O, pan senator już jest. Chcę pana zapewnić, Panie Senatorze, że polska edukacja bez kuratora będzie fantastyczna – proszę w to uwierzyć. To jest trudne do zrozumienia dla niektórych, ale… Jak zapytałem pana, co dobrego pan tu dostrzega, to pan powiedział, że to, iż kurator będzie dbał, czuwał nad pewnymi wartościami. Chcę pana zapewnić, że polska szkoła była lepsza, efektywniejsza i bardziej twórcza zawsze wtedy, kiedy nadzór był jak najmniejszy. Mój kolega często mówi, że polska kultura i polska edukacja najlepiej rozwijały się w czasie zaborów i wojny, bo nie było żadnego nadzoru i ludzie robili to z serca. Jeżeli uważacie, że poprzez nadzór polepszycie polską szkołę, to jesteście w totalnym błędzie.</u>
+ <u xml:id="u-216.2" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Wracając teraz do kilku rzeczy, o których mówił tutaj pan minister… Ja też bym chciał – mówi pan minister – żeby nakłady na edukację były większe. No, my rozumiemy, że w przyszłym roku – tego pan minister nie powiedział, to ja dopowiem – są wybory i trzeba trochę dołożyć także edukacji. Nie liczę na to, że… Powiem odwrotnie: liczę na to, że żaden polski nauczyciel i żadna polska rodzina, która ma dzieci w szkole, nie zagłosują na Prawo i Sprawiedliwość. Nie tylko z powodu tej ustawy, ale ze względu na to wszystko, co robicie z polską edukacją. Wy jej nawet nie cofacie – wy ją pogrążacie. Pan, Panie Ministrze, mówił, że pan chciałby, żeby były większe… To ja panu przypomnę, żeby pan miał do sztambucha, że w 2005 r., jak obejmowaliście władzę i uznawaliście, że edukacja to jest fundament, nakłady na edukację w Polsce wynosiły 5,47, prawie 5,5% PKB, a w 2007 r., jak oddawaliście władzę – a to były tylko 2 lata – już 4,9%. Wie pan, jak uczestniczę w spotkaniach z okazji dnia edukacji i jak słyszę, że nadęty urzędnik – nie adresuję tego „nadęty” do pana – mówi: my z wielkim szacunkiem podchodzimy do polskiej edukacji… A nauczyciel ma 2,5 tysiąca netto, na rękę. Też mi szacunek. Szacunek wyraża się również w wysokości wynagrodzenia i nakładów na edukację. No ale może ten okres 2005–2007 był wypadkiem przy pracy? Idźmy dalej. W 2010 r. nakłady na edukację wynosiły 5,2% PKB. No niestety później w wyniku kryzysu finansowego nie wzrosły, ale chcę państwu powiedzieć, że w 2019 to było 4,9%. I wy mówicie o tym, że macie szacunek do polskiej edukacji? Puste słowa. No, po czynach ich poznacie, a te są zatrważająco niedobre dla polskiej edukacji.</u>
+ <u xml:id="u-216.3" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła bardzo wnikliwą kontrolę, jeśli chodzi o polski system edukacji, ministerstwo. Ja tylko kilka rzeczy zacytuję. Otóż w 2015 r. wydatki budżetu państwa liczone jako wydatki krajowe i europejskie wynosiły 15,3%, a w roku 2019 wynosiły już – dla niektórych z Prawa i Sprawiedliwości to będzie większa liczba – 10,7%. Z moją najmłodszą wnuczką ćwiczę teraz znaki mniejszości i większości i dałem jej zadanie: mamy liczby 27 i 1, jaki postawić między nimi znak? I chcę państwu powiedzieć, że zrobiła inaczej niż wy – uznała, że 27 to więcej. Tak samo jest tutaj: te 15,3% w 2015 r., Szanowni Państwo, to jest więcej niż 10,7% w roku 2019.</u>
+ <u xml:id="u-216.4" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Co jeszcze Najwyższa Izba Kontroli stwierdza? Że subwencja… Podajecie państwo, że rośnie do niebotycznych rozmiarów, a fakty są następujące. W roku 2010 subwencja pokrywała wydatki w samorządach na poziomie 64,1%, a w roku 2018 – 56,6%. Co pisze NIK w sentencji? Że polska edukacja obroniła się – no, nie tych słów użyto – przed dewastacją ze strony Prawa i Sprawiedliwości. A mianowicie w badaniach PISA – nie chodzi tu o PiS, tylko o tę organizację, która bada efektywność edukacyjną – stwierdza się, że Polska należy do pierwszej piątki pod względem efektywności nauczania. I to jest fenomen! Mniejsze nakłady, a coraz lepsze wyniki. Ale jak będziecie jeszcze bardziej tak to zacieśniać, to te najbliższe wyniki zapewne, jak mówił pan senator Zdrojewski, aż takie dobre nie będą. I to tyle co do kwestii tego systemu wsparcia.</u>
+ <u xml:id="u-216.5" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">No dobrze, ale skoro nie pieniądze, to może chodzi o ośrodek decyzyjny, czyli że nauczyciel będzie miał wiele do powiedzenia. Ale tu już było powiedziane: centralizujecie całkowicie system i mówicie, że to jest z korzyścią dla polskiej edukacji, dla nauczyciela, dla rodzica, dla dziecka. No to chcę państwu powiedzieć – bo rozmawiałem o tym z panem senatorem Wadimem Tyszkiewiczem, samorządowcem z krwi i kości – że są w Europie takie kraje, które dyskutują często na różnych forach… Polacy również w tym uczestniczą. I chcę państwu powiedzieć, że stworzono tam taki model wskazujący 10 najważniejszych rzeczy, które powinny być uniwersalne w europejskiej edukacji. I wiecie państwo, wie pan, Panie Ministrze, że jest kraj, mający dzisiaj jedne z najwyższych osiągnięć, ale on nie ma kuratora?! Czy wyobrażacie sobie państwo, jak młodzi ludzie mogą się tam uczyć, skoro tam nie ma kuratora? No, jak oni mogą się uczyć? Przecież oni „nie wiedzą, jak się uczyć”! „Niemożliwe” – prawda? Ale co jeszcze? Tam nie ma inspektorów! Okazuje się, że fundamentem nauczania w tym systemie od 15 lat jest nauczyciel. Ale jaki nauczyciel? Nauczyciel, wobec którego państwo wypełnia swoją rolę. A mianowicie są duże nakłady na edukację, takie, że nauczyciel zarabia porządnie – bo żaden kraj nie ma rozwoju bez dobrej edukacji. A co to znaczy „porządnie”? Skutkuje to tym, że w tym kraju na studia pedagogiczne jest 7 kandydatów na miejsce. 7 kandydatów! I to jest system, w którym wyraża się szacunek do nauczyciela.</u>
+ <u xml:id="u-216.6" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Co jeszcze? Chodzi o programy nauczania. Gdy w poprzedniej kadencji byłem członkiem zespołu do spraw praworządności, którego przewodniczącym był pan marszałek Grodzki, mieliśmy 2 spotkania poświęcone edukacji, za które odpowiadałem. Pan prof. Konarzewski, emerytowany pracownik Uniwersytetu Warszawskiego, z którym współpracowałem jeszcze jako burmistrz, pokazał nam kilka rzeczy, a mianowicie to, że podstawy programowe, Szanowni Państwo, w polskim systemie edukacji… Gdyby nawet nauczyciel nie opuścił ani jednej godziny, gdyby to szło bez sprawdzianów, bez powtórzeń i innych rzeczy, to i tak przerobiłby tylko 70% podstawy programowej, i to dotyczyło większości przedmiotów. Co to znaczy? No, jeden drugiego oszukuje. Nauczyciel mówi, że nie jest w stanie tego przerobić, ale pisze, że przerobił. Gdzie więc to przerabianie się odbywa? Ma ktoś z was wnuki? No to wiecie, gdzie to się odbywa. A w tym systemie, o którym mówię, w tym kraju, którego, że tak powiem, z imienia i nazwiska nie wymienię – żeby ktoś nie powiedział: no tak, ale to inna kultura, wprawdzie Europa, ale oni tam, na północy, to inaczej żyją… A więc wyobraźcie sobie państwo, że oni tam mają taki system, że dzieci nie mają nic zadane do domu. Wszystko robią w szkole. Do domu mają zadane tylko te rzeczy, które wychodzą poza program – np. przeprowadzić rozmowę z dziadkiem, przygotować jakieś przedstawienie, Bóg wie, co jeszcze, po prostu takie rzeczy wychodzące poza… Bo tam nauczyciel jest tym, który prowadzi, inspiruje do zdobywania wiedzy.</u>
+ <u xml:id="u-216.7" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Żeby nauczyciel taki był, nie może mieć na łbie kuratora, inspektora, tony papierów do wypełnienia. I nie można mu powiedzieć: a teraz ci jeszcze coś dołożymy, pracuj po godzinach. No, ludzie! Ja czekam, kiedy wreszcie… Gdy przyszła pani minister Zalewska, to była taka pełna energii i mówiła: przedstawimy nowoczesny system polskiej edukacji! No i przedstawiła… A pan minister niestety dzielnie to kontynuuje.</u>
+ <u xml:id="u-216.8" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Chcę państwu również powiedzieć, że jak się porówna pewne dane, to wychodzi, że w tamtym kraju nauka w szkole w ciągu roku zajmuje 704 godziny, Panie Ministrze, a w Polsce jest to chyba czy prawie 750 godzin. Czyli tak: tam dzieci nie odrabiają lekcji w domu, krótko się uczą, a i tak mają najlepsze wyniki. Do tego jeszcze tam nie ma kuratora, inspektora, a tym, który decyduje, jak rozwijać, jak ukierunkować dzieci, jest nauczyciel, który jest dobrze opłacany i jest fundamentem systemu. Tak, nie jest to – przepraszam, Panie Ministrze – minister, nie jest to senator, nie jest to burmistrz, ale nauczyciel.</u>
+ <u xml:id="u-216.9" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Kończąc już, przejdę do takiego systemu, o jakim marzę, tzn. że dziecko w szkole jest inspirowane do nauki, a nie przygotowuje się tylko pod kątem testu. Mówię o tym, bo kiedyś zadawałem pytania mojej wnuczce, która jest w szóstej klasie, a ona mi mówi: dziadek, po co mi to mówisz, skoro pani mówiła, że tego na teście nie będzie.</u>
+ <u xml:id="u-216.10" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">No ludzie, czy wyście powariowali? Bo teraz – to już ostatnie zdania, Panie Marszałku – przychodzicie z ustawą, która jest ustawą fundamentalną i są w niej rzeczy dobre, jak te dotyczące spraw oddziałów wojskowych czy dowożenia, no po prostu dobre… Ale czy tak się tworzy ustawę fundamentalną?! Przynoszą ją posłowie, choć ta ustawa została napisana u pana ministra, zmienili w niej parę rzeczy, no więc to już jest „inicjatywa poselska” i teraz idzie to szybką ścieżką. A tu trzeba usiąść do rozmowy. Trzeba przyjść z gotowym projektem strategii rozwoju polskiej edukacji i zacząć rozmawiać ze wszystkimi, począwszy od nauczycieli, rodziców, młodzieży, poprzez opozycję czy czynnik polityczny. I do tego zachęcam. Jak najmniej radosnej twórczości, która zabija polską edukację! Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-216.11" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-217">
+ <u xml:id="u-217.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+ <u xml:id="u-217.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Jana Marię Jackowskiego.</u>
+ <u xml:id="u-217.2" who="#Gloszsali">Nie Jackowski, tylko Komorowski.</u>
+ <u xml:id="u-217.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">A, przepraszam bardzo, bo… Aha, przepraszam, bo wrócił pan senator. W takim razie…</u>
+ <u xml:id="u-217.4" who="#Gloszsali">Na koniec.</u>
+ <u xml:id="u-217.5" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dobrze. To jednak następuje kolejna zamiana…</u>
+ <u xml:id="u-217.6" who="#Gloszsali">Doświadczony parlamentarzysta…</u>
+ <u xml:id="u-217.7" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Tak, kolejna zamiana. Ale tutaj wszystko odbywa się pokojowo i każdy, jak rozumiem, jest zadowolony.</u>
+ <u xml:id="u-217.8" who="#SenatorJanMariaJackowski">Pokojowo, w dialogu, w duchu dialogu, dyskusji, debaty.</u>
+ <u xml:id="u-217.9" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, Panie Senatorze, 10 minut.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-218">
+ <u xml:id="u-218.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!</u>
+ <u xml:id="u-218.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Przysłuchiwałem się tej debacie i tak sobie pomyślałem, że w Polsce po 1989 r. żaden rocznik, który podlegał obowiązkowi szkolnemu, nie przeszedł pełnego cyklu 12-letniej edukacji zakończonej maturą czy jakimś dyplomem bez jakichś zmian bądź reform. Czyli na trzydzieści parę roczników nie mamy ani jednego rocznika, który przeszedłby po prostu w jakimś stabilnym systemie swój proces edukacyjny. Co to oznacza? To oznacza, że od ponad 30 lat w edukacji mamy do czynienia z eksperymentowaniem metodą prób i błędów, z różnymi koncepcjami, różnymi doktrynami, które się pojawiają, a to wszystko odbija się przede wszystkim na uczących się dzieciach i młodzieży, na ich rodzicach, ale też na państwie polskim. Odkąd pamiętam – a pamiętam przemianę w 1989 r. –wokół oświaty zawsze była jakaś dyskusja, a to o pensjach nauczycieli, a to o strukturze edukacji, a to o programach, a to o odchyleniach w programach… Ciągle była na te tematy jakaś dyskusja. To jest system niezwykle kosztowny. My stale eksperymentujemy i ciągle coś zmieniamy, zamiast zastanowić się, jaki powinien być model docelowy, zamiast przeprowadzić go, być może w drodze bolesnych reform – za chwilę powiem jakich – no i wtedy mielibyśmy jakąś stabilizację. Powiem też więcej: to by było tańsze dla państwa polskiego, dla podatników i dla wszystkich obywateli. I mielibyśmy wtedy po prostu możliwość działania jako państwo w innych obszarach, które wymagają naprawy.</u>
+ <u xml:id="u-218.2" who="#SenatorJanMariaJackowski">Wysoka Izbo, ja w trakcie tej debaty nie przypadkiem pytałem o kwestie wrażliwe związane z tą ustawą. Zresztą cała dyskusja w tej debacie wokół tych tematów się kręciła – a to chodziło o nadzór pedagogiczny, czy on jest zbyt daleko idący, czy nie ingeruje w samorządy, a to chodziło o kwestie związane z edukacją domową, a to o kwestie realizacji konstytucyjnego prawa wychowania dzieci zgodnie z przekonaniami i światopoglądem rodziców. A więc dotykano tego wszystkiego. Nie poruszono jednak w tej debacie sprawy moim zdaniem fundamentalnej, to znaczy tego, że my w Polsce nie mamy modelu funkcjonowania edukacji. Ten model, który jest, jest przejściowy, jest wynikiem różnych szczątkowych reform, działań, chociażby reformy samorządowej z poszczególnych jej etapów. Nie ma jednak systemu całościowego, przy czym nie mówię tego w sensie programowym, merytorycznym, w odniesieniu do zawartości, treści – to na razie odkładam na bok. Ja mówię o stronie finansowo-organizacyjnej systemu edukacji w Polsce. Wysoka Izbo, my słyszymy nieustannie, że są spory między samorządem a ministerstwem edukacji czy rządem na temat wysokości subwencji oświatowych. Samorządowcy z ołówkiem w ręku wyliczają, że subwencja nie wystarcza na zaspokojenie potrzeb, na które jest niby przeznaczona. Rząd mówi: samorządy są upolitycznione i w związku z tym mają roszczenia, a przecież mają dochody. Tak się składa, i jest w tym pewna racja, że w gruncie rzeczy najtańszy system edukacji mają największe metropolie, największe miasta, a gminy wiejskie, których przecież jest w Polsce niemało… Dla nich system edukacyjny jest procentowo najdroższy, bo utrzymanie małej szkoły, gdzie chodzi kilkudziesięcioro dzieci, i zapewnienie kompletu nauczycieli, utrzymanie budynku itd., wymaga procentowo większych kosztów niż w przypadku kilkusetosobowej szkoły w dużej aglomeracji, gdzie można zracjonalizować zatrudnianie nauczycieli. Zresztą wiemy, że nauczyciele pracują w kilku szkołach z różnych powodów, ale to jest jakby osobny problem.</u>
+ <u xml:id="u-218.3" who="#SenatorJanMariaJackowski">Wysoka Izbo, co, moim zdaniem, powinno być zrobione? Przede wszystkim uporządkowanie finansów w edukacji. Skoro zdecydowaliśmy się na formę decentralizacji państwa, a wynika to i z konstytucji, i z tego, że w Polsce jest w zasadzie konsensus co do tego, że jedna z nielicznych reform, która jest powszechnie, od prawa do lewa chwalona, to jest reforma samorządowa… Ona miała różne etapy, od ustawy o samorządzie gminnym w 1990 r. przez wprowadzenie powiatów, województw samorządowych, bezpośrednich wyborów wójtów, burmistrzów i tych wszystkich zmian, które były na przestrzeni ostatnich 30 lat. Jeżeli tak, to powinien być klarowny system. Zamiast subwencji oświatowej powinno być np. tak – są takie wzorce – że państwo bierze jako swój, że tak powiem, obowiązek pensje nauczycieli i wynagrodzenia w systemie oświaty, a samorząd, mając środki, dochody własne i odpowiednie procedury, jeżeli chodzi o budżet państwa w tym zakresie, utrzymuje strukturę szkoły, czyli odpowiada za budynki, remonty, wyposażenie itd., itd. Wtedy ten system byłby czytelny. Jeżeli są słuszne roszczenia płacowe – podkreślam: słuszne – środowiska nauczycielskiego, to wtedy idziemy z tym do rządu. Robią to związki zawodowe, nauczyciele, wiadomo, kto za to odpowiada. Jeżeli są sprawy związane ze strukturą, to idziemy do samorządu. To już się wtedy dzieje w skali lokalnej. Ja nie mówię, że to jest jedyny model. Ja tak nie mówię. Mówię tylko, że przykładowo taki model uporządkowałby sytuację w oświacie. Niestety tego nie mamy.</u>
+ <u xml:id="u-218.4" who="#SenatorJanMariaJackowski">Teraz, Wysoka Izbo, mamy kolejny problem. Podczas debaty pojawiła się tutaj kwestia tego, dlaczego projekt – mój przedmówca też o tym mówił – nie był konsultowany. Z bardzo prostej przyczyny. To jest projekt poselski, choć de facto jest to projekt, powiedzmy to sobie szczerze, Panie Ministrze, rządowy, ale podpisany przez grupę posłów i procedowany w łatwiejszym proceduralnie trybie, z pominięciem konsultacji, które byłyby niezbędne w sytuacji, gdyby był to projekt rządowy. Być może, gdyby był to projekt rządowy, to pewne rzeczy, które są w tej ustawie, udałoby się… Mówię „być może”, nie mówię, że tak by było, ale na pewno tryb konsultacji byłby potrzebny.</u>
+ <u xml:id="u-218.5" who="#SenatorJanMariaJackowski">W tej chwili mamy taką oto sytuację. Pytałem pana ministra o kwestie edukacji domowej. Duże zaniepokojenie środowisk, które… Powiem więcej. Powiem Wysokiej Izbie coś, co może nie jest popularne. Coraz większa liczba obywateli w Polsce ma coraz większą nieufność do państwa we wszelkich jego aspektach, w tym również do władz oświatowych, do systemu edukacyjnego bez rozdzielania, czy to jest wina samorządu, rządu, partii rządzącej, czy kogokolwiek innego. Generalnie: do systemu. Dlaczego? Dlatego, że ludzie wielokrotnie się sparzyli. Wielokrotnie się sparzyli. Eksperymenty, które były prowadzone w edukacji, są tego przykładem. Ponadto mamy niestabilne otoczenie prawne. Być może będą rodzicie, którzy z powodów życiowych będą musieli przejść na nauczanie domowe, ale po odpowiednim terminie, zdaje się, w październiku, nie będzie już takiej możliwości i ich dzieci być może będą miały stracony rok. Będzie to potworna komplikacja dla takich rodzin.</u>
+ <u xml:id="u-218.6" who="#SenatorJanMariaJackowski">Tak samo sprawa związana z kwestią dodatkowych zajęć w szkole. No, wydawałoby się, że najbardziej sensownym systemem byłoby to, że rodzice, że każdy rodzic składa oświadczenie, czy wyraża zgodę na to, że dziecko będzie uczestniczyło w danych zajęciach, czy ma nie uczestniczyć w danych zajęciach. Może być sytuacja, że grupa mniejszościowa zażyczy sobie czegoś i np. w klasie 30-osobowej 10-osobowa grupa się zgodzi. Moim zdaniem szkoła wtedy może mieć podstawę do tego, żeby takie zajęcia dla takiej grupy zorganizować, ale pod warunkiem, że rodzice pisemnie taką sprawę przedłożą. Jednak my tu mamy system bardzo skomplikowany. Bo jeżeli intencją projektodawców było np. wyrzucenie ze szkoły jakiejkolwiek ideologii, to przy tym zapisie, który jest obecnie… No, wyobraźmy sobie sytuację, że zmienia się władza w państwie i do tej władzy dochodzi grupa, która ma o 180 stopni odmienne poglądy w stosunku do obecnie dominującej w sferze publicznej. I co wtedy? Wtedy ci kuratorzy uzyskają potężną władzę, jeśli chodzi o możliwość kształtowania treści ideologicznych, właśnie ideologicznych, dzięki rozwiązaniu, które niby ma przeciwstawiać się temu…</u>
+ <u xml:id="u-218.7" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+ <u xml:id="u-218.8" who="#SenatorJanMariaJackowski">…co jest obecnie.</u>
+ <u xml:id="u-218.9" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dlatego, Wysoki Sejmie…</u>
+ <u xml:id="u-218.10" who="#Glosyzsali">Senacie.</u>
+ <u xml:id="u-218.11" who="#SenatorJanMariaJackowski">Już kończę, Panie Marszałku.</u>
+ <u xml:id="u-218.12" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Senacie.</u>
+ <u xml:id="u-218.13" who="#SenatorJanMariaJackowski">Przepraszam, Wysoki Senacie.</u>
+ <u xml:id="u-218.14" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dlatego uważam, że niestety za dużo mówimy o… Za mało konkretów, za mało stabilny system, za mało przemyślanych i długofalowych działań. I to nie jest oskarżenie pod adresem obecnego rządu. To jest też pokłosie różnych eksperymentów i dorobku – trzeba to sobie uczciwie powiedzieć – ostatniego trzydziestolecia. Jednak formacja, która ponad 7 lat jest u władzy, mogłaby zaproponować takie rozwiązania, wokół których odbyłaby się dyskusja i dzięki którym system oświaty w jakikolwiek sposób zostałby tak zagospodarowany, żeby nie było tych wszystkich uwag, które padają w tej debacie. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-219">
+ <u xml:id="u-219.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+ <u xml:id="u-219.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Władysława Komarnickiego.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-220">
+ <u xml:id="u-220.0" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+ <u xml:id="u-220.1" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!</u>
+ <u xml:id="u-220.2" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Mam taki zwyczaj, że jak do końca się na czymś nie znam, to staram się posiłkować radami ludzi mądrych, doświadczonych, ludzi, którzy mają w życiu dorobek i nie są naznaczeni polityką, politycznie. Zaprosiłem więc do mojego biura 3 pokolenia nauczycieli, siedziałem z nimi kilkakrotnie i debatowaliśmy. Przygotowałem 2 wersje wystąpienia. Wybrałem tę krótszą i łagodną. Myślę, że gdybym chciał przedstawić wszystko, o co prosili mnie ci nauczyciele, to byłaby to bardzo ostra ocena propozycji naszego Sejmu. Tak od 7 lat to obserwuję i widzę, że wszystkie ustawy, których wstydzi się rząd, to dziwnym trafem zawsze była inicjatywa poselska. To zaczyna już być nawet śmieszne i uwierające.</u>
+ <u xml:id="u-220.3" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Lex Czarnek 2.0 to ustawa, proszę państwa, bardzo podobna do poprzedniej, która została zawetowana przez prezydenta kilka miesięcy temu. Zgodnie z opiniami ekspertów również obecna propozycja ograniczy możliwość wejścia do szkół organizacji pozarządowych, choćby takich, które zajmują się edukacją antydyskryminacyjną, prawami człowieka, praworządnością i walką o klimat czy edukacją seksualną. Niemal o wszystkim – taka jest prawda – ma decydować wskazany przez polityków partii rządzącej kurator oświaty. Dodatkowo nowa ustawa może też ograniczyć, jak alarmują i nauczyciele, o których mówiłem, i rodzice, edukację domową. Lex Czarnek wersja 2.0 nadal zagraża działalności edukacyjnej, szczególnie organizacji pozarządowych, i prawu do wychowania dzieci w duchu pożądanym przede wszystkim, o zgrozo, przez rodziców. Lex Czarnek 2.0 to regulacja – tak można ją nazwać, zresztą nauczyciele często to powtarzali – hybrydowa, czyli z jednej strony obejmująca regulacje, które nie różnią się zbytnio, tak jak powiedziałem na początku, od pierwszej wersji, a z drugiej strony zawierająca wybrane pomysły spośród tych, które Andrzej Duda, pan prezydent, zaproponował w projekcie z lipca 2020 r. Regulacje te zakładały, że organizacja, która zamierza podjąć działalność w szkole, przedstawia dyrektorowi szkoły wiele informacji, co nazwano szumnie prospektem informacji wychowawczej. Kolejnym krokiem miało być poinformowanie rodziców, jak też uczniów, o możliwości wyrażenia zgody lub jej braku na działalność organizacji w szkole. Jeśli większość rodziców opowiedziałaby się za tym, by organizacja w szkole działała – brak stanowiska w określonym terminie miał oznaczać zgodę – to organizacja mogła prowadzić działalność w szkole, o ile zdobyła jeszcze zgodę dyrektora i uzyskała pozytywną opinię rady placówki. Co ciekawe, rodzice mieli też możliwość cofnąć udzieloną zgodę. Gdyby się okazało, że z tego powodu zabraknie większości głosów, to organizacja kończyłaby współpracę ze szkołą.</u>
+ <u xml:id="u-220.4" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Podobnie jest, jeśli chodzi o regulacje przyjęte w lex Czarnek 2.0. Największy problem stanowią regulacje, które bez większych zmian zostały przeniesione do nowej ustawy z lex Czarnek 1.0. Jedną różnicę warto zasygnalizować: zgodnie z lex Czarnek 2.0 organizacje nie mogą prowadzić zajęć obowiązkowych. Jednak największe wątpliwości budzi rola kuratora oświaty, gdyż ogranicza samodzielność działalności szkoły oraz jednostek samorządu terytorialnego, a przecież to one są najczęściej organami prowadzącymi szkoły. Bezpośrednie zagrożenie polega na tym, że kuratorzy zablokują prowadzenie zajęć przez organizacje. Jakie organizacje mogą się tego obawiać? Bez większego problemu można wskazać na organizacje równościowe działające na rzecz społeczności LGBT+, przekazujące wiedzę o prawach człowieka, a także wszystkie, które zajmują się niebezpiecznymi tematami, choćby edukacją seksualną. Pamiętamy słowa o demoralizowaniu polskiej młodzieży. A zatem mam pytanie: czy wy naprawdę wierzycie w to, że kolejne próby ograniczenia wolności dzieci, pozbawienia ich prawa do nowoczesnej edukacji, swobodnego myślenia, dadzą wam więcej elektoratu wśród młodzieży, wśród uczniów obecnych szkół?</u>
+ <u xml:id="u-220.5" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Proszę państwa, wygląda na to, że prezydent podpisze tę ustawę. Pewnie z dużym zażenowaniem ją będzie podpisywał, ale ją podpisze. Tak myślę, obserwując rozmowy, które obecnie się toczą.</u>
+ <u xml:id="u-220.6" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Mój kolega, senator Leszek Czarnobaj, nie odważył się powiedzieć, a ja powiem, które to jest państwo, które powinno być wzorem i do którego wszyscy mądrale przygotowujący nowe projekty powinni pojechać i wziąć poważną lekcję. Proszę państwa, to jest Finlandia. To Finlandia może pochwalić się dzisiaj na całym świecie młodzieżą świetnie wyedukowaną, która nie traci czasu na głupoty. A innowacje Finlandii – chcę państwu powiedzieć – są nie do złapania jeszcze co najmniej przez pokolenie naszych młodych wyedukowanych w innowacjach ludzi. A to jest przyszłość naszego państwa. Celowo nie mówiłem o Francji, celowo nie mówiłem o Niemczech, bo to są kraje, które – wiadomo, lewackie – nie pasowałyby tutaj. Finlandia jest tym krajem, do którego warto pojechać, żeby trochę się poedukować.</u>
+ <u xml:id="u-220.7" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">I tak naprawdę mogę pogratulować państwu konsekwencji. Przez 4 lata byłem w komisji edukacji i sportu tamtej kadencji i chcę państwu powiedzieć, że w 2016 r. z brulionem przyjechała pani zaproszona na posiedzenie naszej komisji, tylko wybaczcie, nie pamiętam, czy z Podlasia, czy z Podkarpacia, i gdy czytała, jak sobie wyobraża przyszłą edukację w naszym państwie, zauważyła, że część senatorów nie mogła się powstrzymać od śmiechu i jej wywód został przerwany. Tymczasem dzisiaj debatujemy nad tym jej brulionem, nad treścią, którą nam wówczas prezentowała. Jesteście bardzo konsekwentni.</u>
+ <u xml:id="u-220.8" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Z wielkim żalem, jak mówił tu mój poprzednik, wszyscy przyczynimy się do tego, co się nazywa zmianą. Wiecie, jakie koszty są największe w naszym kraju? Zmiany. Zmiany to jest największy koszt ekonomiczny naszego kraju. Przecież wy doskonale wiecie o tym, że za rok to, o czym my dzisiaj debatujemy, pójdzie do kosza. Dziękuję za uwagę.</u>
+ <u xml:id="u-220.9" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-221">
+ <u xml:id="u-221.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+ <u xml:id="u-221.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Gromka.</u>
+ <u xml:id="u-221.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-222">
+ <u xml:id="u-222.0" who="#SenatorJanuszGromek">Panie Marszałku! Szanowni Państwo!</u>
+ <u xml:id="u-222.1" who="#SenatorJanuszGromek">W 1990 r. objąłem stery dużej szkoły w Kołobrzegu, 1 tysiąc 400 uczniów, szkoły o różnych kierunkach. I pamiętam, że gdy mieliśmy taką dużą zależność od kuratoriów, to nie było dobrze. Następnie szkolnictwo, oświata została przekazana bardziej samorządom i 16 lat mojej pracy jako dyrektora było najlepszym, co mi się w życiu zdarzyło. Kochałem tę pracę, lubiłem tę pracę, tak jak i nauczyciele, bo tworzyliśmy po 1989 r. coś nowego.</u>
+ <u xml:id="u-222.2" who="#SenatorJanuszGromek">Mamy przed sobą lex Czarnek, ja bym powiedział, lex crimen, coś z kryminału. Dlaczego – oto jest pytanie – wprowadza się lex Czarnek 1, lex Czarnek 2? Dlaczego zabiera się swobodę działania oświacie, ludziom tam pracującym? Ja uważam, że wprowadzanie czegoś takiego, że kurator miałby decydować o tym, kto będzie dyrektorem, a samorządy miałyby spłacać długi, bo sprawy sądowe i inne rzeczy, jest nie do przyjęcia. Ja pamiętam, jak organizowane były spotkania z przedstawicielami różnych stowarzyszeń, z osobami indywidualnymi na różne tematy, czy to na temat wojny, czy to na temat patriotycznych zachowań, czy o odzyskaniu przez Polskę nowych warunków demokracji. To pojawiało się niekiedy z dnia na dzień. Pamiętam też wypadki śmiertelne, kiedy to trzeba było natychmiast zadziałać z psychologiem czy z innymi specjalistami, którzy reagowali w ciągu 2, 3, 4 dni, a nie w ciągu 2 czy 3 miesięcy.</u>
+ <u xml:id="u-222.3" who="#SenatorJanuszGromek">Pamiętam, że kiedy zostałem prezydentem miasta Kołobrzegu, dofinansowanie oświaty kołobrzeskiej z budżetu gminy było na poziomie 25%, później 30%, 35%, 40%, 45%, 50%. Teraz jest ponad 50%. Jeśli rząd PiS tak chce udziału państwa, to całkowicie przejmijcie oświatę, a wtedy zobaczycie, ile to miliardów trzeba będzie dołożyć z budżetu państwa.</u>
+ <u xml:id="u-222.4" who="#SenatorJanuszGromek">Proszę państwa, nie może być tak, że ustawa praktycznie odcina drogę do dalszej edukacji, też domowej, ale – ja tylko podpowiadam, Panie Ministrze – przez te 16 lat obserwowałem nauczanie tzw. indywidualne i niestety ono tak w 50% było realizowane dobrze, a co do pozostałych 50% raczej bym dyskutował, sugerowałbym, aby zwiększyć nadzór, wtedy. Teraz mówi się o 30 tysiącach uczniów objętych domowym nauczaniem, a niedługo może być 100 tysięcy, 150 tysięcy i więcej. To po co mamy szkoły, po co mamy nauczycieli, po co mamy te pomieszczenia szkolne ogrzewane z funduszy państwowych i samorządowych? Tak że przestrzegałbym przed tym, co może się wydarzyć.</u>
+ <u xml:id="u-222.5" who="#SenatorJanuszGromek">Dyskutowałem z koleżankami i kolegami dyrektorami nie tylko w Kołobrzegu, ale w całym moim okręgu, także z nauczycielami, z rodzicami. Na słowa „lex Czarnek”, a teraz „lex Czarnek bis” praktycznie większość reaguje zdecydowanie negatywnie, wypowiada się zdecydowanie negatywnie o tym, co ta ustawa chce wprowadzić. Dlatego też, będąc jakby głosem oświaty nie tylko dużej części powiatu kołobrzeskiego, nie tylko województwa zachodniopomorskiego, będę zdecydowanie przeciw tej ustawie, nie będę jej popierał, a jestem za tym, żeby ją dzisiaj odrzucić. Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-222.6" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-223">
+ <u xml:id="u-223.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+ <u xml:id="u-223.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Michała Seweryńskiego. Bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-224">
+ <u xml:id="u-224.0" who="#SenatorMichalSewerynski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+ <u xml:id="u-224.1" who="#SenatorMichalSewerynski">Postanowiłem zabrać głos po to, żeby ci, co nas słuchają gdzieś tam na zewnątrz, a są tacy, wiedzieli, że są też może osoby o takich bardziej umiarkowanych poglądach, starające się stosować do znanej łacińskiej paremii audiatur et altera pars, „wysłuchaj także drugiej strony”. Pan minister w dużym stopniu już to zrealizował, no ale nie jest członkiem Senatu. Chodziłoby o to, żeby w Senacie dostrzegać też pewne mniej jednorodne, jednozarysowe kształty pewnych działań państwa.</u>
+ <u xml:id="u-224.2" who="#SenatorMichalSewerynski">Na potrzeby tej dyskusji przypomniałem sobie, że w konstytucji, bodajże w art. 70, jest mowa o obowiązku szkolnym. Bo można by zapytać na początek: po co w ogóle państwo miesza się do sprawy edukacji? A tam jest mowa o obowiązku szkolnym. A skoro konstytucja tak mówi, to kto ma to wykonać? W pierwszym rzędzie państwo, to chyba oczywiste. Co więcej, z samej konstytucji wynika, z dalszych przepisów, że sposób wykonania tego obowiązku, zarówno przez państwo, jak i adresatów tego obowiązku, reguluje ustawa. To znaczy, że państwo wypowiada się o obowiązku szkolnym poprzez ustawy, wypowiada się o organizacji tego systemu oświatowego, o programach, które są realizowane w tym systemie, no i o finansowaniu. Państwo musi wziąć na siebie ciężar finansowania i nawet jeżeli robi to wspólnie z samorządem, to nie może powiedzieć, że to nie jest jego działanie, nie jest jego obowiązek. A więc moja pierwsza teza jest taka: przypomnijmy sobie, że państwo, nawet jeżeli nam się to nie podoba, będzie musiało, póki nie zmienimy konstytucji, zajmować się systemem edukacji, obowiązkiem szkolnym, organizacją, programami nauczania, finansowaniem. W tym państwie może być taki system organizacyjny, że będą kuratorzy, którzy z upoważnienia państwa będą się starać wpływać na to, organizować i nadzorować to, jak ten obowiązek państwowy jest w szkołach wykonywany. Myślę, że każdy z nas, jak się trochę cofnie do innych czasów, to przypomni sobie, że ten kurator był zawsze. Może miał inne obowiązki, one nie zawsze były jednakowe, ale był pełnomocnikiem państwa w terenie w zakresie oświaty, w zakresie edukacji. On nadzoruje wykonywanie obowiązku szkolnego, konstytucyjnego obowiązku szkolnego, czyli nadzoruje wykonywanie programu państwowego i sam jest urzędnikiem państwowym, to jest logiczne. Skoro tak, to znaczy, że jakiś inny urzędnik wyższego szczebla, urzędnik państwowy powołuje takiego kuratora. A więc polityka ma jakiś wpływ na ten cały proces, bo przecież ten minister to jest polityk, a w każdym razie człowiek, który w wyniku pewnego konsensusu politycznego obejmuje to stanowisko. Kiedy swoimi decyzjami powołuje kuratorów, to oczywiście są to decyzje, które są obciążone politycznie. Może słowo „obciążone” nie jest bardzo eleganckie, ale muszę się czymś przymilić krytyce, która była tutaj wygłaszana. A więc obciążenie polityczne. Nie da się uciec od tego kontekstu politycznego. Tam, gdzie państwo wchodzi ze swoimi decyzjami władczymi, mamy do czynienia z polityką, tym bardziej że o tym, co jest potrzebne, jaki system w danej dziedzinie, decydują politycy, którzy w danej chwili prowadzą rząd. A jak ktoś się nie zgadza z takim programem, z takim działaniem, z taką wszechmocą państwa w tej dziedzinie, no to ma te 2 drogi ucieczki, czyli szkołę w domu, edukację domową, i szkoły prywatne. Oczywiście można powiedzieć, że to jest wygodne rozwiązanie, ale dobrze, że je mamy. W tym trybie można wiele poprawić, jeżeli chodzi o te różne ostre kanty państwowej polityki oświatowej.</u>
+ <u xml:id="u-224.3" who="#SenatorMichalSewerynski">Wiele tutaj powiedziano na temat pozarządowych organizacji, które mają zamiar wchodzić do szkoły, które wchodzą do szkoły ze swoimi treściami, ze swoimi przekonaniami. A ja sobie stawiam pytanie: czy w szkole konieczny jest udział tych organizacji? Czy nauczyciele, o których niejedna osoba mówiąca przede mną wyrażała dobre zdanie, nie dadzą sobie rady z realizacją tego programu szkolnego? Ja myślę, że dadzą sobie radę. Dawali sobie radę tyle lat, no więc nie muszą teraz korzystać z pomocy pozarządowych organizacji. Przy czym jak ktoś nie chce tego powiedzieć głośno, to niech powie przynajmniej po cichu, że te organizacje wchodzą tam jednak w określonych celach, przede wszystkim w celach światopoglądowych, ideologicznych, co nie wszystkim musi się podobać. Może znajdziemy gdzieś jakąś kompromisową drogę, taką, która nie będzie godzić w interesy tych organizacji, pozwoli im działać, ale też pozwoli ochronić uczniów przed przedwczesnym wprowadzaniem ich w spory światopoglądowe, które są zresztą nieuniknione. A więc tam, gdzie będą pozarządowe organizacje, tam też nieunikniony będzie akcent polityczno-wyznaniowy, polityczno-ideologiczny. I to też będzie na pewno przyczyną napięć w szkołach. Zatem ja jestem zdania, że nie można uniknąć kontekstu ideologicznego i politycznego w procesie organizacji obowiązku szkolnego. Kto rządzi, ten urządza szkoły, no i dlatego konflikty w tej sferze są nieuniknione. Nasza dyskusja tutaj świadczy właśnie o tym, że one są nieuniknione. Możemy je osłabiać, możemy wpływać na to, w jakim stopniu będą one obecne, ale są nieuniknione.</u>
+ <u xml:id="u-224.4" who="#SenatorMichalSewerynski">I na koniec chciałbym powiedzieć, że status materialny nauczycieli powinien być poprawiony, a raczej poprawiany, bo nie da się tego zrobić w jednym skoku. Oczekiwania, słuszne oczekiwania ze strony środowiska, są duże, ale myślę, że jeżeliby co roku jakiś element tego programu był wykonywany, to w niedługim czasie można by dojść do punktu, w którym powiedzielibyśmy, że te wynagrodzenia są jednak zadowalające. Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-224.5" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-225">
+ <u xml:id="u-225.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo. Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+ <u xml:id="u-225.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Rybickiego.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-226">
+ <u xml:id="u-226.0" who="#SenatorSlawomirRybicki">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
+ <u xml:id="u-226.1" who="#SenatorSlawomirRybicki">Wczoraj, przy okazji obchodów stulecia pierwszego posiedzenia Senatu w odrodzonej Rzeczypospolitej, prezydent Rzeczypospolitej mówił z tego miejsca o roli Senatu, o jego zasługach, o jego roli w ustroju państwa polskiego, w polskim parlamentaryzmie, o tym, że jakość prawa stanowionego w tej Izbie budzi szacunek i uznanie, że historia Senatu jest naszą dumą. Dobrze by było, gdybyśmy przy okazji kolejnej rocznicy mogli powiedzieć, że Senat znów zachował się w trudnych momentach historii – mam na myśli procedowanie trudnych ustaw – właśnie tak, jak trzeba, czyli profesjonalnie, i po debacie podjął słuszną decyzję. Uważam, że w dzisiejszej debacie padło bardzo wiele argumentów, które przemawiają za tym, aby tę szkodliwą ustawę odrzucić, i nie mam wątpliwości, że większość senacka taką decyzję podejmie.</u>
+ <u xml:id="u-226.2" who="#SenatorSlawomirRybicki">Prezydent mówił również o jakości debaty w Senacie, o kulturze wypowiedzi, o umiejętności prowadzeniu sporu. Ja z szacunkiem odnoszę się do wystąpienia mojego poprzednika, prof. Seweryńskiego, który dał przykład tego, że o trudnych sprawach można rozmawiać odpowiedzialnie, ale też wypowiedział słowa, które mnie niepokoją i z którymi się nie zgadzam. Mówił, że tam, gdzie państwo wkracza, musi być porządek, że trzeba to uszanować. No, ale państwo nie zawsze – a w tym przypadku na pewno tak jest – wkracza ponad miarę, nie zawsze wykracza poza przyjęte w konstytucji przepisy i poza przyjęte przez ostatnich 30 lat polskiej transformacji rozwiązania, które dotyczą roli samorządu w kształtowaniu opieki nad polską edukacją.</u>
+ <u xml:id="u-226.3" who="#SenatorSlawomirRybicki">Ja nie mam wątpliwości, że my tę szkodliwą i nacechowaną pobudkami ideologicznymi ustawę odrzucimy, ale nie mam też wątpliwości, chociaż bardzo bym się chciał mylić, że Sejm, i to na najbliższym posiedzeniu, czyli może jutro, może pojutrze, naszą decyzję odrzuci. Tak więc zwracam się do pana prezydenta Rzeczypospolitej Andrzeja Dudy, aby w imię odpowiedzialności za jakość stanowionego prawa konsekwentnie zastosował wobec tej ustawy, która przecież niczym się nie różni od ustawy lex Czarnek, którą pan prezydent zawetował… No, w uwagach Biura Legislacyjnego Senatu czytamy, że przedmiotowa ustawa w zdecydowanej większości stanowi powtórzenie regulacji zawartych w ustawie z dnia 13 stycznia 2020 r. o zmianie ustawy – Prawo oświatowe. Nic się nie zmieniło, Panie Prezydencie. Jeżeli pan postąpi inaczej, to zaprzeczy pan też wielu wątkom ze swojej wczorajszej wypowiedzi tutaj, z tej mównicy. Nie sądzę, żeby pan chciał – tak jak i większość senacka nie chce – aby edukacja stała się zakładnikiem w rękach osób, które są ideologicznie zacietrzewione. Bo i minister Czarnek, i rzeczona tutaj… Ja nie bez kozery pytałem pana ministra o ocenę wypowiedzi pani kurator Nowak, która na Twitterze zamieściła taki oto wpis, ja go uproszczę na potrzebę tej naszej rozmowy, żeby nie przedłużać: „Zaprośmy ich – czyli świętych – do domów, na polskie ulice. Niech oczyszczą je z niewoli ekologizmów, haseł mordowania najsłabszych, demoralizowania ludzi. Wyrzućmy do kosza bzdury o klimacie”. Panie Prezydencie, czy chciałby pan, aby osoby o takich poglądach jak pani kurator Nowak zarządzały polską edukacją, polską szkołą? Jeżeli nie, to niech pan zawetuje tę ustawę.</u>
+ <u xml:id="u-226.4" who="#SenatorSlawomirRybicki">Są oczywiście powody o charakterze konstytucyjnym. Ja przytoczę opinię Pomorskiej Rady Oświatowej, fragment tej opinii. Ona jest bardzo dobrze przygotowana od strony konstytucyjnej. A przecież pan stoi na straży konstytucji. Pomorska Rada Oświatowa, odwołując się do art. 16 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej, przypomina, że samorząd terytorialny uczestniczy w sprawowaniu władzy publicznej. Przysługującą w ramach ustaw istotną część zadań publicznych, w tym w zakresie edukacji publicznej, samorząd wykonuje w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Zgodnie z art. 165 ust. 2 konstytucji samodzielność jednostek samorządu terytorialnego podlega ochronie prawnej. Itd., itd. Są to poważne przesłanki, poważna dyrektywa, Panie Prezydencie, żeby też z powodów konstytucyjnych tę ustawę zawetować. Ale są też te czysto ludzkie, pragmatyczne, które wynikają z dotychczasowej praktyki działalności polskiej edukacji. Jeżeli pan nie chce, żeby szkoły traciły pomoc organizacji, które w tysiącach polskich szkół prowadziły zajęcia pozalekcyjne, organizowały akcje społeczne, charytatywne, szkoliły nauczycieli, to niech pan zawetuje tę ustawę. Jeżeli pan uważa za słuszne i potrzebne, aby dalej organizacje pozarządowe prowadziły działania rozwijające, zajęcia dotyczące wsparcia, pomocy uczniom z rodzin i środowisk, tak je nazwę, dysfunkcjonalnych, to proszę zawetować tę ustawę.</u>
+ <u xml:id="u-226.5" who="#SenatorSlawomirRybicki">Jeżeli nie chce pan, aby oddać władzę, całą władzę nad polską szkołą osobom pokroju pani kurator Nowak, to proszę zawetować ustawę. Tym bardziej że pojawiające się w przestrzeni publicznej dywagacje, rozważania, czy to jest ustawka, czy pan będzie konsekwentny, czy, tak jak mówi minister Czarnek, wszystko jest dogadane… To proszę, w imię obrony godności urzędu, który pan sprawuje, i dla dobra polskiej edukacji, dla Polski, dla dobra Polski niech pan tę ustawę zawetuje. Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-226.6" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-227">
+ <u xml:id="u-227.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+ <u xml:id="u-227.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zabranie głosu panią senator Joannę Sekułę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-228">
+ <u xml:id="u-228.0" who="#SenatorJoannaSekula">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+ <u xml:id="u-228.1" who="#SenatorJoannaSekula">Oświata nie może być łupem politycznym. Nie wolno więc wykorzystywać oświaty do realizacji swojego politycznego widzenia świata. I nigdy nie powinien tego robić nikt, kto rządzi. Oświata to obszar, którym rządzą dyrektorzy, nauczyciele, rodzice i dzieci. I o tym porządku nie możemy zapominać. Szkoła jest tym elementem, który pozwala współczesnemu człowiekowi, niezależnie od tego, czy ma lat 7, czy 18, dojść do tego, aby był człowiekiem swobodnie myślącym, takim, który umie powiedzieć: nie. Jednym z najważniejszych elementów prawa oświatowego jest prawo rodziców do swobodnego wyboru sposobu edukacji. Gwarantuje nam to art. 70 konstytucji. I to prawo w pełni realizował przepis z roku 1991, który mówił o tym, że na wniosek rodziców dyrektor szkoły może zezwolić na spełnianie obowiązku szkolnego poza szkołą. Dziecko, które spełni obowiązek w tej formie, może otrzymać świadectwo ukończenia szkoły na podstawie egzaminu klasyfikacyjnego przeprowadzonego przez szkołę, której dyrektor udzielił zezwolenia na taką formę spełnienia obowiązku szkolnego. To był rok 1991 – uszanowanie nieistniejącego jeszcze wówczas w zapisie prawa rodziców do swobodnego wyboru sposobu kształcenia. Przez lata ten przepis został zmarginalizowany, odebrana została możliwość pełnego finansowania tego systemu. Wiemy, że mówimy o edukacji domowej. Dlatego pozwolę sobie dzisiaj skupić się na tym niezwykle ważnym we współczesnym świecie elemencie, który na trwałe wpisał się w nasz system edukacji w Polsce.</u>
+ <u xml:id="u-228.2" who="#SenatorJoannaSekula">Dlaczego edukacja domowa stanowi problem? Otóż w ostatnim czasie edukacja domowa, powiem kolokwialnie, bardzo przyspieszyła. Jeżeli w latach 2019–2020 w systemie edukacji domowej było 12 tysięcy dzieci, a obecnie jest ich 30 tysięcy, to trzeba zadać sobie pytanie, co jest tego przyczyną. Czy system edukacji stał się wadliwy, czy stał się bardziej opresyjny? Czy dzieciom po prostu szkoda czasu na chodzenie do szkoły, która w wielu przypadkach ich nie rozwija, a ogranicza? Po wielu rozmowach, jakie przeprowadziliśmy z tymi, którzy tworzą system edukacji domowej, możemy powiedzieć, że wygląda na to, że dzieci uczące się w systemie edukacji domowej to w większości dzieci, które mają różnego rodzaju dysfunkcje i problemy emocjonalne. Dlatego też ograniczenie możliwości dostępu do edukacji domowej poprzez wprowadzenie tych zapisów do nowelizacji ustawy spowoduje, że faktyczny dostęp do tej edukacji będzie bardzo utrudniony. A chodzi nam nie o to, aby ograniczać dostęp do jakiegokolwiek sposobu edukowania, tylko o to, żeby ułatwiać wybór i powodować, żeby ten wybór był bardziej przyjazny. Stąd też ta zmiana niby na wniosek samorządowców, ale w zasadzie tylko i wyłącznie po to, aby ograniczyć dostępność edukacji domowej. Mówię o ograniczeniu czasu, w jakim rodzic może zgłosić dziecko do edukacji domowej.</u>
+ <u xml:id="u-228.3" who="#SenatorJoannaSekula">Ten 21 września, jak wszyscy wiemy, wynika z faktu zamykania systemu informacji oświatowej. Ale w ten sposób łamiemy zasadę równego dostępu do edukacji. Bo w pozostałym systemie dziecko może zmienić szkołę w dowolnym momencie roku szkolnego. Dlaczego więc edukacja domowa ma być wyłączona z tego przepisu? Zdecydowanie łatwiej byłoby podjąć dialog z samorządami, które od dłuższego czasu wnoszą o dokonanie takich systemowych zmian w sposobie finansowania edukacji, które dawałyby możliwość przeniesienia subwencji oświatowej za dzieckiem, które zmienia szkołę. Wiemy, że chodziło o samorząd warszawski, który ponosi nadmierne wydatki związane z ogromnym napływem uczniów do edukacji domowej w Szkole w Chmurze – nie ograniczam się tutaj z nazwaniem tej placówki edukacyjnej, dlatego że ona stała się w tej chwili w Polsce symbolem szkół w edukacji domowej i szkół demokratycznych. Dlatego też zgodnie z głosem samorządowców pracujących w komisji wspólnej rządu i samorządu apelujemy do ministra o to, aby nie ograniczać dostępu do edukacji domowej, a podjąć dialog o zmianie sposobu finansowania uczniów, po to, aby samorządy nie musiały wnosić o rekompensatę z rezerwy budżetowej przeznaczonej na cele edukacyjne.</u>
+ <u xml:id="u-228.4" who="#SenatorJoannaSekula">Co jest bardzo ważne w edukacji domowej i co skłania mnie do tego, aby chociażby w związku z tym nie podejmować pozytywnej decyzji w trakcie procedowania o zmianach w prawie oświatowym? Właśnie to, że odbiera się konstytucyjną równość. Chociażby drugi przykład, mówiący o tym, że dziecko może zostać przyjęte do szkoły na terenie województwa lub województwa sąsiadującego z tym województwem. Czy zachowujemy zasadę równości wyboru w przypadku dziecka, którego województwo sąsiaduje z 3 województwami, i w przypadku dziecka, którego województwo sąsiaduje z 6 województwami? Wydawać by się mogło, że te przepisy nowelizowane były zupełnie przypadkiem, z myślą, która nie spełnia absolutnie żadnego przepisu związanego z równym dostępem do edukacji.</u>
+ <u xml:id="u-228.5" who="#SenatorJoannaSekula">Co jeszcze jest istotnego? Rola kuratorów. W pierwotnym prawie, czyli w ustawie o systemie oświaty, kuratorzy wybierani byli w drodze konkursów, a minister sprawował nad nimi jedynie nadzór. I bardzo często zdanie ministra i kuratora nie było tożsame. Jeżeli jednak współcześnie minister edukacji mówi nam o tym, że nie istnieje coś takiego jak autonomia szkół, i daje kuratorowi możliwość absolutnego nadzoru nad treściami, które będą w szkole realizowane, uznając, że tylko i wyłącznie wybór programów proponowanych przez ministerstwo oraz przez 3 literalnie wymienione grupy organizacji będzie tym właściwym, to znaczy, że tutaj również mamy złamaną zasadę równego dostępu do edukacji.</u>
+ <u xml:id="u-228.6" who="#SenatorJoannaSekula">Co jest dla mnie równie istotnie do poruszenia, to to, że uczniowie w szkole mają po raz pierwszy zderzenie z pewną minidemokracją. Jeżeli w szkole powoływana jest rada rodziców i rada szkoły, to jest to coś, co młody człowiek postrzega jako pierwszy organ demokratycznie wybrany, który ma moc podejmowania decyzji. I co się okazuje? Że rada szkoły czy rada rodziców, podejmując decyzję, zderza się z organem, z superbohaterem, jakim jest kurator, który mówi: wasza demokracja jest nieistotna, bo ja tu rządzę. Jak młody człowiek ma uwierzyć w samorządność, jeżeli ma nad sobą oberszefa? Dlatego też marionetkowe stają się organizacje, do których mają przystępować rodzice, jeżeli wiemy, że z założenia ich głos będzie nieważny. Mam więc nadzieję, że ta ustawa nie znajdzie ciągu dalszego i będziemy mogli kiedyś jako parlamentarzyści wziąć udział w prawdziwych, demokratycznych, pozapolitycznych…</u>
+ <u xml:id="u-228.7" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+ <u xml:id="u-228.8" who="#SenatorJoannaSekula">…decyzjach o stworzeniu takiego systemu edukacji, który rzeczywiście nada szkołom autonomię. Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-228.9" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-228.10" who="#komentarz">Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Marek Pęk</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-229">
+ <u xml:id="u-229.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-229.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pan senator Bogdan Zdrojewski. Drugie wystąpienie, 5 minut.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-230">
+ <u xml:id="u-230.0" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
+ <u xml:id="u-230.1" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Zacznę od tego, na czym przerwałem swoje poprzednie wystąpienie. Odpowiadałem wówczas na kluczowe pytanie, czego oświata potrzebuje dziś najbardziej. Mówiłem o tym, że potrzebuje odpoczynku, tlenu, pewnego marginesu wolności, ale przede wszystkim poważnego traktowania. Potrzebuje stabilności finansowej, przede wszystkim tej stabilności, która jest związana z adekwatną subwencją i adekwatnym finansowaniem samych nauczycieli, zmniejszenia biurokracji, która w chwili obecnej niestety się zwiększa, urealnienia płac kadry nauczycielskiej, a przede wszystkim rekompensaty inflacyjnej. Potrzebuje też, o czym mówiło 2 senatorów, pewnej przerwy w reformowaniu. System działa bardzo dobrze, jeżeli jest stabilny, jeżeli jest pewny, jeżeli funkcjonuje w dłuższej perspektywie bez zmian. Potrzebuje także otwartości, a otwartość oznacza dialog i poważne traktowanie wszystkich tych, którzy są stronami w postępowaniu budowania systemu edukacyjnego, czyli nauczycieli, rodziców i oczywiście samego samorządu terytorialnego. Potrzebuje też, co jest nowością, wsparcia psychologicznego. To wsparcie psychologiczne potrzebne jest nie tylko dzieciom, o czym mówiliśmy bardzo często, ale także nauczycielom. Z badań wynika, że blisko 50% nauczycieli sygnalizuje już taką potrzebę.</u>
+ <u xml:id="u-230.2" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Co w chwili obecnej otrzymuje oświata? Od pewnego czasu… Nie mówię, że to zdruzgocze system, ale go bardzo mocno obciąża. Jest to centralizacja systemu, biurokracja, brak adekwatnych reakcji na inflację, rozrost nadzoru politycznego, rządowego, silnie scentralizowanego, a także blokada aktywności organizacji pozarządowych. Dowody na pewien kryzys mamy na każdym kroku. Nie będę tego powtarzać, bo w fazie debaty, a zwłaszcza pytań, mogłem odpowiadać i pokazywać, gdzie są te podstawowe bolączki.</u>
+ <u xml:id="u-230.3" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Chcę swoje wystąpienie zakończyć pewną tezą, która jest bardzo ważna z punktu widzenia oceny całego systemu. Nie ma 2 identycznych uczniów, nie ma 2 identycznych nauczycieli, w związku z tym nie ma możliwości, aby istniały identyczne szkoły. One mogą funkcjonować w określonych ramach, ale one będą, powinny i muszą się różnić. Z tego też powodu rodzice wybierają szkołę nr 23, a nie nr 27, a inni wybierają szkołę nr 27, a nie nr 23. Jeszcze inni wybierają nr 5, a nie nr 7 etc., etc. Bo one się różnią. Te różnice powstają przede wszystkim w obszarze dodatkowych aktywności, które są albo sportowe, albo ekonomiczne, albo innowacyjne, albo kreacyjne etc., etc. To wyróżnia system edukacyjny, jeżeli chodzi o te najcenniejsze cechy, do których przypisuje się określonego ucznia z określonymi skłonnościami, z określonymi predyspozycjami, ale też z określonymi ograniczeniami. Szacunek do szkoły to szacunek do bogactwa, różnorodności, a także pewnej elastyczności, do budowy i wspierania takich modeli, które będą sprawniej odpowiadać na wyzwania cywilizacyjne, wyzwania technologiczne obecnego czasu.</u>
+ <u xml:id="u-230.4" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Niestety ta ustawa nas od tego oddala, ona nas do tego nie przybliża. Nie mówię – jeszcze raz to podkreślam – że ona zawiera same elementy negatywne. Zawiera też pozytywne, a te pozytywne… Oczekujemy odrębnych nowelizacji, tak aby te elementy mieściły się w takich ramach, które są dla nich właściwe. Mówię o kwestiach finansowych, subwencji, pokrywaniu kosztów transportu dzieci etc. Niech to będzie odrębnie. Uczelnie artystyczne, budowanie ułatwień dla tworzenia nowej filii szkół muzycznych – to także niech będzie odrębnie. Niech to wszystko nie będzie w jednym worku, tak bardzo pomieszane, z tak bardzo pomieszanymi też intencjami.</u>
+ <u xml:id="u-230.5" who="#SenatorBogdanZdrojewski">I na koniec mam wielki apel, do którego właściwie się dołączę, bo de facto przedstawiał ten apel mój kolega, senator Sławek Rybicki, apel do prezydenta, aby nie tylko zawetował tę ustawę, nie tylko wykazał konsekwencję w tej materii, nie tylko wyrwał się z tych okowów politycznych rozmaitych rozgrywek, ale w ten sposób także zasygnalizował, że nie powinno być miejsca na dalsze rujnowanie systemu edukacji ani też przeszkadzanie w budowaniu trwałego, skutecznego, elastycznego, silnego systemu naszej edukacji. Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-230.6" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-231">
+ <u xml:id="u-231.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+ <u xml:id="u-231.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Proszę o zabranie głosu pana senatora Marka Komorowskiego.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-232">
+ <u xml:id="u-232.0" who="#SenatorMarekKomorowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
+ <u xml:id="u-232.1" who="#SenatorMarekKomorowski">Dzisiejsza debata na temat ustawy o zmianie ustawy – Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw po raz kolejny przeprowadzana w Senacie jest dyskusją na temat zasad, można byłoby powiedzieć, nawet po części ustrojowych i funkcjonowania państwa. Ona ma trochę inny kształt i przebieg niż poprzednia debata nad podobną ustawą. Tutaj po raz pierwszy mamy nowy element, apele do pana prezydenta, żeby ustawę zawetował, żeby jej nie podpisał. Ja mam apel do pana prezydenta, żeby ustawę podpisał, gdy przejdzie ona cały proces legislacyjny, będzie już po decyzji Senatu z ewentualną decyzją Sejmu. Ustawa, uważam, jest dobra dla polskiej oświaty.</u>
+ <u xml:id="u-232.2" who="#SenatorMarekKomorowski">Było w tej debacie powiedzianych wiele rzeczy. Było stwierdzenie, co to jest kurator. No to trzeba sobie od razu powiedzieć, że oczywiście, gdy weźmiemy pod uwagę ogólne pojęcie kuratora… Co to jest kurator? Różne są definicje, możemy mówić o różnych rzeczach. Może być kurator sądowy, kurator sztuki, kurator banku, ale my tu mówimy o kuratorze oświaty.</u>
+ <u xml:id="u-232.3" who="#SenatorMarekKomorowski">Dyskusja w komisji – i trochę też na sali plenarnej – sprowadzała się praktycznie do odmiennego spojrzenia na system oświaty, a konkretnie na zarządzanie szkołą i uprawnienia kuratora, czyli nadzór pedagogiczny. W zasadzie to trzeba postawić sobie fundamentalne pytanie, kto może decydować o programie nauczania. Była tu m.in. taka teza: szkoła ma samodzielność. To znaczy kto ma decydować? Może każda szkoła będzie decydowała o swoim programie nauczania? W ten sposób możemy doprowadzić do bardzo różnych skrajnych decyzji w tym zakresie.</u>
+ <u xml:id="u-232.4" who="#SenatorMarekKomorowski">Praktycznie debata w komisji – wracam do posiedzenia Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej – sprowadziła się, tak jak już mówiłem przy okazji omawiania wniosku mniejszości, do jednej podstawowej kwestii, mianowicie wyrażania zgody kuratora na zajęcia dla młodzieży, dla uczniów spoza programu szkolnego. Państwo stawiacie tezę, że całe lekarstwo na polską oświatę to organizacje pozarządowe, że bez organizacji pozarządowych szkoła nie będzie funkcjonowała, nie będzie można pogłębić tematów itd., itd. Oczywiście, jesteśmy za tym, żeby organizacje pozarządowe wchodziły do szkoły, pogłębiały wiedzę, kształtowały dodatkowo młodzież, uczniów. To jest zasadne. Ale wracamy do pytania o program nauczania. Przytoczę to, co przytaczałem również na posiedzeniu komisji, bo było tu też stwierdzenie wiceprzewodniczącego, że tam nie było żadnych itd… takich, które pozytywnie się wypowiedziały. Otóż, proszę państwa, ja po posiedzeniu komisji rozmawiałem o tym w kuluarach i ich stanowiska, poglądy były trochę inne niż na posiedzeniu komisji. To działa tak trochę socjologicznie. Na posiedzeniu komisji 24 czy 26 organizacji, wszystkie na jedną stronę, na jedną stronę… To nawet 1 organizacja czy 1 przedstawiciel wtedy trochę się boi, żeby w środowisku nie zostało to źle odebrane, ale już po posiedzeniu komisji mówi trochę co innego.</u>
+ <u xml:id="u-232.5" who="#SenatorMarekKomorowski">Otóż co mówi prawo oświatowe i preambuła? Bo to jest jak gdyby istota tego, co mówimy o tym programie nauczania. Ona mówi: „oświata w Rzeczypospolitej Polskiej stanowi wspólne dobro całego społeczeństwa”. Zatem nie może być zawłaszczona przez nikogo, bo to jest dobro wspólne, a więc ani przez dyrektorów, ani przez kuratorów, ani przez nauczycieli, uczniów itd., itd. Musi być pewien balans między tymi wszystkimi elementami, bo to jest dobro wspólne. A co ma być nauczane i jakie ma być wychowanie? Preambuła ustawy – Prawo oświatowe mówi dalej: „respektując chrześcijański system wartości”. I na tym chrześcijańskim systemie wartości, czy to się komuś podoba, czy nie podoba, mają się opierać prowadzone zajęcia lekcyjne i pozalekcyjne. Ja jako właściwie były już ojciec, a teraz dziadek, może w przyszłości, daj Boże, pradziadek jestem zainteresowany tym, żeby właśnie takie wartości w szkołach były realizowane. Kurator ma czuwać nad tym i badać to. I nie jest prawdą, że kurator będzie decydował, kto może wejść do szkoły. Otóż nie. Kurator ma decydować, jaki program będzie realizowany w szkole, a nie kto może wejść, pilnować, żeby czasami te organizacje pozarządowe, które będą realizowały zajęcia, nie weszły z nie wiadomo jakimi wartościami itd., itd. I trzeba po prostu przyjąć to, że my musimy stać na straży wartości.</u>
+ <u xml:id="u-232.6" who="#SenatorMarekKomorowski">Ale jeszcze wracając może… Bo to jest jeden wątek dyskusji, która tutaj się przetoczyła i która znalazła odzwierciedlenie w opinii Biura Legislacyjnego. Ja powiem, że obserwując pracę legislatorów od 3 lat, mogę stwierdzić, że nawet jestem pod pewnym wrażeniem tej pracy legislatorów, doceniam ich kunszt, pracę, ale to nie oznacza, że zgadzam się z wysnuwanymi przez nich wnioskami. Otóż opinie to są tylko… Opinia Biura Legislacyjnego jest tylko interpretacją. Oczywiście każdy senator powinien z nią się zapoznać, przeanalizować, przedstawić swoje za i przeciw. Np. w tej ostatniej opinii na stronie 11 jest napisane: „ustawa pozornie zwiększa możliwość współdecydowania rodziców”… itd., a w końcowej części akapitu: „od pozytywnej decyzji kuratora oświaty będzie ostatecznie zależało, czy tego rodzaju działalność będzie mogła być podjęta”. Ja uważam, że ustawa nie pozornie zwiększa, ale zwiększa faktycznie. A kurator… No, wracamy do tego pytania, kto ma decydować o programie nauczania. Otóż kurator jest po to, żeby pilnował tego programu nauczania.</u>
+ <u xml:id="u-232.7" who="#SenatorMarekKomorowski">Ale kluczowe, dla mnie w każdym razie, jest to, że w tej opinii na stronie 9 czytamy: „niezależnie od powyższego należy zauważyć, że rozwiązania w zakresie zwiększania uprawnień kuratora oświaty powodują, że organ, którego zadaniem jest sprawowanie nadzoru pedagogicznego, stanie się także organem nadzoru nad samorządem terytorialnym”, a to jest sprzeczne, zgodnie z opinią Biura Legislacyjnego, z art. 171 konstytucji. Na stronie 10 czytamy zaś: „jednoznacznie wskazuje organy nadzoru nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego, którymi są prezes Rady Ministrów i wojewodowie”. Otóż, proszę państwa, jeżeliby przyjąć taką konstrukcję, to należałoby całkowicie wyrzucić z ustawy – Prawo oświatowe art. 51 ust. 1, który stanowi, że „kurator oświaty, w imieniu wojewody, wykonuje zadania i kompetencje w zakresie oświaty” określone w tej ustawie. Skoro więc Biuro Legislacyjne pisze tutaj, że tymi organami nadzoru są „i wojewodowie”, to jak kurator coś wykonuje, czytaj: wykonuje to wojewoda, tylko ma specjalną administrację zespoloną, którą jest kurator, i w jego imieniu kurator to wykonuje. Kurator wykonuje – ust. 4 w tym artykule – zadania organu wyższego stopnia w stosunku do organów jednostek samorządu terytorialnego. Ale co jest też tutaj kluczowe? I jeszcze raz to pytanie, kto może decydować o programie nauczania. Ust. 5: kurator oświaty realizuje politykę oświatową państwa, a także współdziała z organami samorządu itd., itd. I to na kuratorze ciąży. Ja, jako ojciec, dziadek, przede wszystkim jako obywatel, może tak, zostawmy dziadka… Ja jako obywatel, jako mieszkaniec Polski mam rozliczać kuratora, tego czy innego, właśnie z realizacji tej polityki oświatowej, z tego, jakie wartości, czy chrześcijańskie wartości są w polskim systemie oświaty. Takie mamy zapisy. To jest zgodne z ustawą, ustawa jest zgodna z konstytucją itd., itd.</u>
+ <u xml:id="u-232.8" who="#SenatorMarekKomorowski">Jeżeli mówimy, że jesteśmy państwem prawa, i jeżeli mówimy, że działamy zgodnie z konstytucją, to działajmy, realizujmy chrześcijański system wartości. Ja nie widzę tutaj żadnego zagrożenia. To, że jakaś tam organizacja z nie wiadomo jakim systemem wartości może nie wejdzie do szkoły… No, to jest sprzeczne z polskim systemem prawnym, z ustawą o systemie oświaty. Nie bójcie się, że kurator będzie miał wgląd w program nauczania. Ja odbieram to tak, że waszym zdaniem to są jacyś nominaci polityczni itd., itd. Nie, oni są powołani, to jest administracja zespolona, oni działają w ramach systemu itd.</u>
+ <u xml:id="u-232.9" who="#SenatorMarekKomorowski">Ja popieram tę ustawę, będę za nią głosował i apeluję do wszystkich… I do pana prezydenta, żeby nie miał wątpliwości co do tego, żeby tę ustawę podpisać. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-233">
+ <u xml:id="u-233.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+ <u xml:id="u-233.1" who="#WicemarszalekMarekPek">I proszę o zabranie głosu pana senatora Jacka Boguckiego. W trybie zdalnym, tak? Tak.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-234">
+ <u xml:id="u-234.0" who="#SenatorJacekBogucki">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
+ <u xml:id="u-234.1" who="#SenatorJacekBogucki">Ja bardzo cenię nauczycieli. Miałem bardzo dobrych nauczycieli, wielu bardzo dobrych nauczycieli. Pewnie każdy z nas ma takie wspomnienia. Wspominamy tych, którzy od nas wymagali, ale byli sprawiedliwi. Wywodzę się z rodziny rolniczo-nauczycielskiej. Moja mama była nauczycielką przez wiele lat, także siostra mojej mamy, także żona. Córka też pracuje w szkole, wprawdzie jako psycholog, no ale to też jest oświata. Pierwszą klasę też miałem w szkole. I sam przez 7 lat pracowałem jako nauczyciel przedmiotów ścisłych. Gdy wspominam to, co działo się w oświacie w czasach, kiedy ja byłem uczniem, i to, co działo się potem, przez wiele lat… Cenię bardzo wielu nauczycieli, ale widziałem przypadki różne. Przedstawię panu 2 takie przypadki.</u>
+ <u xml:id="u-234.2" who="#SenatorJacekBogucki">Pierwsze studium przypadku: lata siedemdziesiąte, pełna komuna i uczeń szkoły średniej, który naraża się nauczycielowi matematyki. Z ledwością, no, może nie z ledwością, bo bez większych problemów… Nauczyciel wystawia temu uczniowi ocenę dostateczną. Jest wówczas w trzeciej, czwartej klasie liceum. Na maturze ma już ocenę: 5. Na studia, na politechnikę dostaje się z najwyższym wynikiem na uczelni. Tym uczniem byłem ja. Naraziłem się nauczycielowi matematyki, bo nie chciałem chodzić na pochody pierwszomajowe, ale i z innych powodów. To nie był dobry nauczyciel, choć bardzo dobrze uczył matematyki.</u>
+ <u xml:id="u-234.3" who="#SenatorJacekBogucki">I drugie studium przypadku: szkoła w Warszawie i uczennica z małej wsi. Ona wybiera tę szkołę warszawską, bo odpowiada jej kierunek kształcenia, odpowiada jej program tej szkoły. Ona czyta na jej temat, interesuje się tym, a rodzice pomagają w tym wyborze, wspierają ją w dążeniu do celu. Wytrzymuje w tej szkole 2, może 3 lata i musi zmienić szkołę. Dlaczego? Bo trafia na wychowawczynię, która jest wojującą feministką, bo lekcje w tej szkole prowadzi pani Szczuka, pani Środa. Gdyby tak dla równowagi pojawił się tam na lekcji pan poseł Braun, którego fanem nie jestem, to rozumiałbym, że nauczyciel daje uczniom możliwość wyboru pomiędzy różnymi sposobami widzenia świata. Ale nie, ten nauczyciel tego wyboru nie daje, a jest wychowawcą, uczy historii. Jakiej historii mógł nauczyć taki nauczyciel, jeśli on nie daje tym uczniom żadnego wyboru? Czy to były czasy komunizmu? Nie, to były lata 2012–2015, rządy Platformy Obywatelskiej i PSL. Ja nie mówię, że taka była każda szkoła. Większość nauczycieli, większość szkół to bardzo dobre szkoły, ale zdarzają się też takie przypadki.</u>
+ <u xml:id="u-234.4" who="#SenatorJacekBogucki">Parę lat temu, gdy byłem jeszcze w ministerstwie rolnictwa, umówiła się ze mną na wywiad telewizja niemiecka – Deutsche Welle. Myślałem, że będziemy rozmawiać o rolnictwie, bo w tym się specjalizowałem, chociaż samorządy i oświata to też moje życie, ale pytanie dotyczyło strajków nauczycielskich – wtedy były akurat strajki nauczycielskie – i brzmiało, jakie moje zdanie jest na temat tych strajków. Odpowiedziałem, że my, Polacy, jesteśmy bardzo przywiązani do demokracji. No „Solidarność”, ale też – jeśli sięgnąć głębiej – kiedy zachód Europy wypędzał protestantów, myśmy ich przyjmowali; kiedy zachód Europy wypędzał Żydów, myśmy ich przyjmowali. I do dzisiaj tak jest w polskim społeczeństwie, że nauczyciele mają prawo do strajku, w przeciwieństwie do Niemiec, gdzie prawa do strajków nauczyciele nie mają. Ale, oprócz prawa nauczyciela do strajku, jest prawo ucznia do tego, by być uczonym. Jak zważyć te 2 kwestie? Przecież podmiotem dla szkoły jest uczeń. Nauczyciel jest także ważnym podmiotem dla szkoły, ale działającym na rzecz ucznia – to jest jego powołanie, to jest jego rola. Nie spodobało się to pani redaktor, więc zadała mi kolejne pytanie: czy czuję się nacjonalistą? I wtedy odpowiedziałem, że w rozumieniu takim, jakie pani redaktor pewnie ma na myśli, a więc nacjonalistów niemieckich, nie czuję się nacjonalistą, chociaż poglądy mam narodowe. Ale my, Polacy, jako właśnie przywiązani do demokracji, mamy troszkę inne podejście do poglądów narodowych. Nam nigdy nie przydarzy się wybranie do władzy kogoś pokroju Hitlera czy Stalina. Ten wywiad nigdy się nie ukazał, a mówię o nim po to, żeby spojrzeć też na problemy oświaty z drugiej strony. Bo zdarzają się też takie przypadki i trzeba starać się im zapobiegać. Nie chciałbym, żeby jakakolwiek szkoła była przedmiotem indoktrynacji czy jednocześnie była miejscem, gdzie odbywa się indoktrynacja.</u>
+ <u xml:id="u-234.5" who="#SenatorJacekBogucki">Ta uczennica z tej małej wsi zmieniła szkołę, zdała maturę rozszerzoną z języka polskiego na 100% i bez problemów dostała się na studia na Uniwersytecie Warszawskim. Tam znów zderzyła się z indoktrynacją lewacką, ale dobrego nie zepsuje nawet najgorsza szkoła, choć wielu takich, którzy nie do końca mają ukształtowany charakter, niestety, zepsuć może.</u>
+ <u xml:id="u-234.6" who="#SenatorJacekBogucki">Dlatego zmiany w systemie oświaty, o których mówił jeden z przedmówców, ciągle są konieczne i powinny się odbywać, po to żeby poprawiać stan oświaty.</u>
+ <u xml:id="u-234.7" who="#SenatorJacekBogucki">Dlatego zagłosuję za tą oświatą, za tą zmianą w ustawie, wierząc, że zmierza ona we właściwym kierunku.</u>
+ <u xml:id="u-234.8" who="#SenatorJacekBogucki">A panowie i panie, którzy mówiliście o tym, jak to dobrą szkołę się psuje, przeanalizujcie studium przypadku. Mogę podać miejsca, adresy, nazwiska nauczycieli tym, których to interesuje. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-235">
+ <u xml:id="u-235.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-235.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Proszę o zabranie głosu pana senatora Marcina Bosackiego.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-236">
+ <u xml:id="u-236.0" who="#SenatorMarcinBosacki">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
+ <u xml:id="u-236.1" who="#SenatorMarcinBosacki">Wysoka Izbo!</u>
+ <u xml:id="u-236.2" who="#SenatorMarcinBosacki">Dlaczego klub Koalicji Obywatelskiej i – głęboko w to wierzę – większość senacka zagłosują za odrzuceniem tej ustawy? Przede wszystkim dlatego, że poważnie bierzemy art. 48 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, który mówi: „Rodzice mają prawo do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami”. Jak podnosi Biuro Legislacyjne Senatu, ta ustawa jest niezgodna z tym artykułem konstytucji. My jasno mówimy, że to rodzic, wspierany przez samorządy, owszem, też przez szkołę i organizacje pozarządowe, ma prawo do wychowania oraz wykształcenia swojego dziecka.</u>
+ <u xml:id="u-236.3" who="#SenatorMarcinBosacki">To jest fundamentalna różnica między modelem państwa, które państwo – mówię do prawej strony sali, do senatorów PiS – propagujecie i proponujecie Polakom, a modelem państwa, za którym my stoimy i którego my będziemy bronić. Wy mówicie, że państwo jest silne wtedy, kiedy jest kontrola nad obywatelami, w tym wypadku w sferze oświaty, nad tym, co oni proponują, nad tym, czego oni chcą. My mówimy odwrotnie: państwo silne jest siłą energii swoich obywateli. I dlatego jeśli obywatele, rodzice chcą zaprosić ekspertów, znawców, organizacje pozarządowe do poprowadzenia zajęć w szkole, to mają do tego prawo. Wy chcecie dać prawo weta w tej sprawie politycznemu kuratorowi wyznaczonemu przez aktualną partię rządzącą.</u>
+ <u xml:id="u-236.4" who="#SenatorMarcinBosacki">Podobnie jest, jeśli chodzi o wybór dyrektorów szkół. Według ustaw opartych na Konstytucji Rzeczypospolitej, głównie art. 163, 166 czy 171, to samorządy mają prawo powoływać tych dyrektorów szkół. Wy znowu chcecie dać prawo weta wobec tych decyzji politycznemu kuratorowi. Dlaczego mówię „politycznemu”? No bo wiemy, jakich kuratorów przez 7 lat rządów PiS wyznacza. Takim memicznym, ale symbolem tego jest pani kurator Barbara Nowak z Małopolski, która, jak wiemy, walczy nie tylko, tu cytat z niej, „z lewactwem” czy, znowu cytat, „liberalną Unią Europejską”, ale też z wiedzą o zmianach klimatycznych.</u>
+ <u xml:id="u-236.5" who="#SenatorMarcinBosacki">I to jest ta różnica. To jest ta różnica między nami a wami, model państwa, za którym my będziemy stać i którego będziemy bronić. Otóż my wierzymy w ludzi, w ich energię, a wy wierzycie w nieomylność swojego dogmatu i swojej władzy. Wy uważacie, że jak raz się wygra wybory, to ma się prawo do wszystkiego, a my uważamy, że państwo powinno katalizować energię, pomysły obywateli, ich organizacji społecznych i, owszem, również samorządów. Powinno być zdecentralizowane i w tym jest jego siła.</u>
+ <u xml:id="u-236.6" who="#SenatorMarcinBosacki">Posiłkuję się również tym, co przygotowali nasi wspaniali senaccy legislatorzy, którzy zacytowali taki klasyczny, wieloletni komentarz niestety już śp. pana prof. Pawła Sarneckiego, wybitnego konstytucjonalisty z Uniwersytetu Jagiellońskiego, który w komentarzu do Konstytucji Rzeczypospolitej napisał: „w strukturach zdecentralizowanych bowiem znacznie łatwiej jest zaspokajać różnorakie potrzeby obywateli, a z drugiej strony w takich właśnie strukturach obywatelom jest znacznie łatwiej wywierać wpływ na funkcjonowanie organów «władzy publicznej»”. I to jest drugi powód, dla którego wy proponujecie tę ustawę. Bo wy nie chcecie, żeby obywatele mieli nad tym, co wy robicie czy co robią wasi kuratorzy, kontrolę. Za to wy chcecie mieć kontrolę nad wszystkim, co robią wszystkie szkoły w Rzeczypospolitej. To jest, powiedzmy sobie szczerze, punkt widzenia kompletnie nie tylko anachroniczny, ale po prostu chory.</u>
+ <u xml:id="u-236.7" who="#SenatorMarcinBosacki">Dlatego, dziękując bardzo mocno komisjom senackim, zwłaszcza komisji samorządu i panu przewodniczącemu Zygmuntowi Frankiewiczowi, oraz dziękując sprawozdawcom, panu senatorowi Zdrojewskiemu i panu senatorowi Pęcherzowi, którzy te opinie przytoczyli, powiem, że jestem bardzo dumny z tego, że Senat wysłuchał obywateli. Bo w tak podstawowej kwestii Sejm tego oczywiście, stosując wytrychy prawne, nie zrobił. Obywatele, zarówno uczniowie, jak i nauczyciele, a przede wszystkim rodzice, musieli wychodzić na ulicę i mówić, co myślą o lex Czarnek 2, mówić, że im ten projekt legislacyjny się nie podoba. Ale oczywiście normalne w demokracji jest to, że obywatele nie mówią tego, co chcą, na ulicach, tylko mówią to w parlamencie podczas konsultacji. I dlatego jeszcze raz ogromne podziękowania zwłaszcza dla komisji samorządu terytorialnego za zorganizowanie de facto jedynych w skali państwa poważnych, dogłębnych konsultacji w tej sprawie, które pokazały, że zarówno rodzice, uczniowie, jak i nauczyciele tej ustawy nie chcą.</u>
+ <u xml:id="u-236.8" who="#SenatorMarcinBosacki">Szanowni Państwo, mówicie, że w tej ustawie jest parę słusznych rzeczy. Oczywiście, ale jeśli chcecie poprawić szkolnictwo artystyczne czy słusznie chcecie wprowadzić pewne elementy obronne, czy polepszyć te elementy obronności w szkolnictwie, to przedstawcie ustawę, która będzie tego dotyczyła, a nie taką, której sednem tak naprawdę jest całkowita centralizacja i trzymanie bata nad każdym dyrektorem i każdym nauczycielem w Polsce. Takie rozwiązania poprzemy. Na razie będziemy głosowali przeciw. Bardzo liczę na to, że w Sejmie również znajdzie się większość, która posłucha głosu obywateli i odrzuci tę szkodliwą ustawę. A jeśli nie, to przyłączam się do głosów senatorów Rybickiego i Zdrojewskiego i apeluję w imieniu klubu Koalicji Obywatelskiej do prezydenta Dudy o powtórne zawetowanie tej złej ustawy. Mam nadzieję, że ona nigdy nie stanie się w Rzeczypospolitej prawem. Ona niczym się nie różni od tej, którą już raz pan prezydent zawetował. Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-236.9" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-237">
+ <u xml:id="u-237.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-237.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Proszę o zabranie głosu pana senatora Leszka Czarnobaja.</u>
+ <u xml:id="u-237.2" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Panie Marszałku, ja rezygnuję. Pan senator…</u>
+ <u xml:id="u-237.3" who="#SenatorMarekKomorowski">Jeżeli można…</u>
+ <u xml:id="u-237.4" who="#WicemarszalekMarekPek">Dobrze. Pan senator Komorowski, 5 minut. Bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-238">
+ <u xml:id="u-238.0" who="#SenatorMarekKomorowski">Senator zrezygnował, ale ja…</u>
+ <u xml:id="u-238.1" who="#SenatorMarekKomorowski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
+ <u xml:id="u-238.2" who="#SenatorMarekKomorowski">Tutaj już dużo zostało powiedziane i nie będę tego przytaczał, chciałbym tylko w ramach sprostowania… Pan senator Bosacki słucha czy nie słucha? Bo do pana Bosackiego, a w zasadzie co do jego wypowiedzi mam jedną kwestię. Pan senator powiedział, że w opinii… Ja mam przed sobą opinię Biura Legislacyjnego, ona zawiera 11 stron. Może nie zauważyłem, ale chciałbym, żeby… Jeżeli faktycznie Biuro Legislacyjne powoływało się na art. 48 konstytucji, stwierdziło, że jest to sprzeczne… Ja jakoś tak… Nie wiem, może zbyt pobieżnie staram się to przerzucić, szukam i nie mogę znaleźć tego art. 48 w opinii Biura Legislacyjnego. Może mamy dwie różne opinie.</u>
+ <u xml:id="u-238.3" who="#SenatorMarcinBosacki">Panie Senatorze, ja chętnie zacytuję…</u>
+ <u xml:id="u-238.4" who="#SenatorMarekKomorowski">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-239">
+ <u xml:id="u-239.0" who="#SenatorMarcinBosacki">Panie Senatorze, strona 12, zdanie zaczynające stronę…</u>
+ <u xml:id="u-239.1" who="#SenatorMarekKomorowski">A to przepraszam, mnie się kończy na stronie 11…</u>
+ <u xml:id="u-239.2" who="#komentarz">Wesołość na sali</u>
+ <u xml:id="u-239.3" who="#SenatorMarcinBosacki">Ponadto przepis ten…</u>
+ <u xml:id="u-239.4" who="#SenatorMarekKomorowski">Tu są chyba jakieś inne opinie.</u>
+ <u xml:id="u-239.5" who="#SenatorMarcinBosacki">Czy mógłbym? Proszę bardzo: opinie prawne dotyczące ustaw rozpatrywanych.</u>
+ <u xml:id="u-239.6" who="#SenatorMarekKomorowski">Ja mam z druku.</u>
+ <u xml:id="u-239.7" who="#SenatorMarcinBosacki">„Ponadto przepis ten może budzić zastrzeżenia w odniesieniu do możliwości naruszenia, zawartego w art. 48 Konstytucji, prawa rodziców do wychowywania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami”. To jest prawo rodziców, a nie prawo rządu do wychowywania dzieci…</u>
+ <u xml:id="u-239.8" who="#SenatorMarekKomorowski">Tak, tak.</u>
+ <u xml:id="u-239.9" who="#SenatorMarcinBosacki">…zgodnie ze swoimi przekonaniami.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-240">
+ <u xml:id="u-240.0" who="#SenatorMarekKomorowski">Na pewno prawa rodziców do wychowywania dziecka według swoich poglądów nikt nie narusza, nie łamie. Widocznie mamy dwie różne wersje opinii. Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-240.1" who="#SenatorMarcinBosacki">Prosił pan, to zacytowałem.</u>
+ <u xml:id="u-240.2" who="#Gloszsali">Narusza. Ta ustawa narusza.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-241">
+ <u xml:id="u-241.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-241.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Myślę, że możecie się panowie senatorowie wymienić opiniami.</u>
+ <u xml:id="u-241.2" who="#WicemarszalekMarekPek">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
+ <u xml:id="u-241.3" who="#WicemarszalekMarekPek">Dla porządku informuję, że senatorowie Dunin, Małecka-Libera, Szwed, Świlski, Zdrojewski… przepraszam, Chybicka, Pęcherz, Gorgoń-Komor, Godyla, Matecka, Jazłowiecka, Bieda, Morawska-Stanecka, Pociej, Łyczak, Szejnfeld i Tyszkiewicz złożyli swoje wystąpienia w dyskusji do protokołu.</u>
+ <u xml:id="u-241.4" who="#WicemarszalekMarekPek">Zamykam dyskusję.</u>
+ <u xml:id="u-241.5" who="#WicemarszalekMarekPek">Czy przedstawiciel rządu chce jeszcze zabrać głos? Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-242">
+ <u xml:id="u-242.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+ <u xml:id="u-242.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Dziękuję za tę dosyć długą, ale także ciekawą dyskusję, a także za to, że państwo podeszli do tego nieco inaczej niż podczas obrad komisji. Zauważyliście państwo także pozytywne aspekty tej ustawy i za to, za te głosy, senatorom dziękuję. Rzeczywiście trzeba inaczej podejść do tej ustawy.</u>
+ <u xml:id="u-242.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Ta debata przeistoczyła się troszkę w dyskusję na temat możliwych modeli zarządzania oświatą. Jak rozumiem, senatorowie Koalicji Obywatelskiej i Lewicy są za modelem, w którym państwo praktycznie nie ma nic do powiedzenia i zostawia pełne kompetencje samorządom, rodzicom, szkołom, nauczycielom i nie wiadomo komu jeszcze. Można by powiedzieć, że nawiązujecie do hasła „róbta, co chceta”.</u>
+ <u xml:id="u-242.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Drugi model, który pojawił się w wypowiedziach senatorów Prawa i Sprawiedliwości, m.in. pana senatora Seweryńskiego, pokazuje, że państwo ma jednak pewne obowiązki, także w zakresie edukacji. Jeżeli ma te obowiązki, to musi też mieć narzędzia, aby móc te obowiązki realizować.</u>
+ <u xml:id="u-242.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Wbrew temu, co duża część państwa senatorów mówiła, ta ustawa nie prowadzi do centralizacji polityki oświatowej, choćby z tego powodu, że przytłaczająca większość kompetencji samorządów nie zostanie w żaden sposób naruszona. Są tu drobne elementy, które regulują kwestię kompetencji organu nadzoru pedagogicznego i organu prowadzącego szkołę.</u>
+ <u xml:id="u-242.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Państwo wyraźnie wskazywali – mówię tu o senatorach Platformy Obywatelskiej czy Koalicji Obywatelskiej – że kuratorzy mają konotację polityczną, że są mianowani z powodów politycznych. Ale warto pamiętać, że w okresie, kiedy mieliście znacznie większy wpływ na to, co się dzieje w Polsce, kuratorzy przez was powoływani byli często waszymi kolegami partyjnymi. Wtedy jakoś nie słyszałem zarzutów, że kurator należący do Platformy Obywatelskiej jest kuratorem politycznym. Jak rozumiem, wszyscy inni kuratorzy, którzy mają jakieś sympatie polityczne, są polityczni. Polityczni są ci, którzy są waszymi przeciwnikami. Jeżeli są zwolennikami, no to są wspaniałymi apolitycznymi urzędnikami. Starajcie się równo podchodzić do tego, co wy robiliście i co robią wasi następcy. My, jeśli chodzi o sposób powoływania kuratorów, praktycznie nie zmieniliśmy prawa. To nadal są reprezentanci państwa. Kuratorów powołuje minister we współpracy z wojewodą. Nic się nie zmieniło, ale wasze podejście do tego zmieniło się zupełnie.</u>
+ <u xml:id="u-242.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Nieprawdą jest również to, że zmniejszono uprawnienia rodziców, jeśli chodzi o wychowywanie dziecka zgodnie z ich ideami i poglądami. Wręcz przeciwnie, ja to udowadniałem, opierając się na zapisach ustawy. Dajemy rodzicom większe prawo do informacji o tym, jakiego rodzaju zajęcia są prowadzone i jakie organizacje wchodzą w ogóle do szkoły. Wprowadzamy dodatkowe uprawnienia dla rodziców w formie konsultacji i dwukrotnych opinii kuratora oświaty. I wbrew temu, co państwo sugerowali, kurator oświaty nie ma prawa głosu w momencie, kiedy dyrektor wraz z radą rodziców i rodzicami decydują o tym, czy dana organizacja wchodzi do szkoły, czy nie. Głos kuratora pojawia się dopiero w momencie, kiedy dana organizacja pozarządowa chce prowadzić zajęcia skierowane do uczniów danej szkoły. Kurator sprawdza tylko zgodność zajęć proponowanych przez tę organizację z prawem oświatowym. Gdzie tu jest miejsce na subiektywne, polityczne podejście kuratora? No, jak rozumiem, państwo chyba nie chcą, żeby w Polsce było przestrzegane prawo. Bo tak należy interpretować wasze stanowisko w tej sprawie.</u>
+ <u xml:id="u-242.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Po raz kolejny próbujecie również zakwestionować prawo do tego, aby ludzie mieli swoje poglądy polityczne i mogli je wyrażać w sposób nieskrępowany. Rozumiem, że część opinii wyrażanych przez panią kurator, przeze mnie bądź przez senatorów związanych z Prawem i Sprawiedliwością państwu się nie podoba. Ale czy to oznacza, że mamy zakazać wyrażania tych poglądów? Tak naprawdę ten pogląd, który wygłaszaliście na tej sali, wyraźnie wskazuje na to, że chcecie likwidacji demokracji i wolności słowa w Polsce. Przyznajecie wolność wypowiedzi wyłącznie sobie i ludziom podobnie myślącym, a tym, którzy mają inne poglądy, chcecie zamknąć usta. To jest ewidentnie dążenie do tego, aby zlikwidować w Polsce demokrację.</u>
+ <u xml:id="u-242.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Pojawiły się tutaj sugestie, że gimnazja to było wspaniałe rozwiązanie, które doprowadziło do tego, że polski system edukacji jest jednym z najwspanialszych na świecie. Jak rozumiem, było to odwołanie do międzynarodowych badań PISA. Trzeba wyraźnie wskazać, że te badania wcale jednoznacznie i całkowicie nie przesądzają o modelu i poziomie edukacji w danym kraju. One sprawdzają tylko i wyłącznie niektóre umiejętności porównywalne w różnych systemach edukacji. Tylko i wyłącznie to. Na samej podstawie wyników badań PISA nie można jednoznacznie stwierdzić, czy dany system edukacji jest lepszy niż inny.</u>
+ <u xml:id="u-242.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Proszę państwa, ja przypomnę, że były prowadzone głodówki w proteście przeciwko zmianom, które wprowadzaliście w okresie swoich rządów, doprowadzając do tego, że w szkołach średnich wyeliminowano dla większości uczniów systematyczną naukę historii. Działacze opozycji antykomunistycznej prowadzili głodówki m.in. w Warszawie, domagając się odejścia od reform, które wprowadziliście. Tymi zmianami programowymi doprowadziliście do tego, że kilkanaście roczników polskiej młodzieży kończyło swoją edukację historyczną w pierwszej klasie szkoły ponadgimnazjalnej. Mamy więc niemal całe pokolenie uczniów bez wiedzy historycznej i to m.in. dlatego część z nich –mam takie wrażenie – ma dzisiaj problem z samodzielną oceną sytuacji tego, co się wokół nich dzieje.</u>
+ <u xml:id="u-242.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Mówiliście o tym, że chcecie, aby młodzież mogła decydować sama o sobie, ale prawo oświatowe nie zostało w tym względzie zmienione. Decyzje o podstawach programowych podejmuje tak naprawdę rząd, ale jest duża autonomia nauczycieli. Autonomii nauczycieli co do sposobu prowadzenia zajęć, wyboru podręczników, pomocy dydaktycznych, metod pracy z uczniami, programów nauczania ta ustawa w ogóle nie dotyka. Autonomia w zakresie możliwości i sposobów kontaktu z uczniami jest całkowicie zachowana, więc wasze głosy o jakiejś centralizacji, o ograniczaniu wolności, swobód i demokracji w szkole po prostu nie mają nic wspólnego z rzeczywistością. Po raz kolejny słyszymy opinie, które mają się nijak do projektu ustawy.</u>
+ <u xml:id="u-242.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Mówiliście państwo również z pewnością i przekonaniem o tym, że jest to projekt niekonstytucyjny. Nawet cytując opinie Biura Legislacyjnego Senatu, państwo… Ostatni cytat przytoczony przez pana senatora Bosackiego mówił o możliwości. Nie o złamaniu, tylko o możliwości. Przedstawiciele Biura Legislacyjnego, zresztą podobnie jak państwo, mogą mówić, że w ich opinii może zajść taka sytuacja. To nie my na tej sali będziemy rozstrzygali, czy ta bądź jakikolwiek inna ustawa jest zgodna z konstytucją. My możemy mówić co najwyżej o naszej opinii. W opinii mojej i w opinii posłów, którzy popierają ustawę, w żaden sposób nie narusza ona konstytucji ani praw rodziców do wychowania dziecka zgodnie ze swoimi poglądami. Nie narusza ona także demokratycznych zasad prawa, a ulepsza funkcjonowanie systemu edukacji.</u>
+ <u xml:id="u-242.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Też wolałbym, aby prawo jak najrzadziej się zmieniało, ale niestety okazuje się, że nasze wysiłki legislacyjne w zderzeniu z rzeczywistością i działaniami niektórych podmiotów, które korzystają z tego prawa… Często jesteśmy zmuszani do korekty prawa, aby uniknąć zjawisk negatywnych. W tej ustawie pojawiają się tego typu korekty, odnoszące się choćby do nauczania domowego, awansu zawodowego czy oceny pracy nauczycieli. Dlatego z pełnym przekonaniem proszę państwa senatorów o pozytywne podejście do ustawy i zagłosowanie za jej przyjęciem. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-243">
+ <u xml:id="u-243.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+ <u xml:id="u-243.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+ <u xml:id="u-243.2" who="#SenatorMarekKomorowski">Panie Marszałku, chciałbym tylko powiedzieć, że znalazłem ten zapis. Przepraszam, bo czytałem… W tej nerwowej sytuacji chyba nie zwróciłem na to uwagi. Faktycznie to było.</u>
+ <u xml:id="u-243.3" who="#WicemarszalekMarekPek">Dobrze. Bardzo dziękuję za informację, Panie Senatorze.</u>
+ <u xml:id="u-243.4" who="#WicemarszalekMarekPek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu czwartego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym oraz niektórych innych ustaw.</u>
+ <u xml:id="u-243.5" who="#WicemarszalekMarekPek">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 864, a sprawozdanie komisji – w druku nr 864 A.</u>
+ <u xml:id="u-243.6" who="#WicemarszalekMarekPek">Proszę sprawozdawcę Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, senatora Leszka Czarnobaja, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-244">
+ <u xml:id="u-244.0" who="#SenatorSprawozdawcaLeszekCzarnobaj">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Panie Rzeczniku!</u>
+ <u xml:id="u-244.1" who="#SenatorSprawozdawcaLeszekCzarnobaj">Chciałbym przedłożyć sprawozdanie komisji budżetu i finansów.</u>
+ <u xml:id="u-244.2" who="#SenatorSprawozdawcaLeszekCzarnobaj">Posiedzenie komisji odbyło się 4 listopada. Rozpocznę od rzeczy, które zostały zatwierdzone w komisji i uchwalone. Mianowicie komisja końcową uchwałę wraz z poprawkami podjęła jednogłośnie, wszyscy senatorowie głosowali za. Co do poprawek, których było 12, to 10 poprawek, można powiedzieć, technicznolegislacyjnych nie budziło emocji – zostały przyjęte jednogłośnie, przegłosowano je w jednym bloku. Zostały 2 poprawki. Chodzi mianowicie o skreślenie art. 35, który mówi o tym, że… Przypomnę, że mówimy o ustawie o rynku finansowym i rzeczniku finansowym. Otóż art. 35 mówi o środkach finansowych przyznanych w roku 2022 w formie dotacji celowej na podstawie ustawy z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych, tutaj wydłuża się okres rozliczania tego do roku 2023. Znowu ta wspaniała konstrukcja myślowa. Jak pamiętacie państwo, w ustawie o Narodowym Banku Polskim były kwestie dotyczące strażaków, teraz w ustawie o rzeczniku finansowym znalazł się fragment dotyczący zadań oświatowych, wrzucony bez 3 czytań. Stąd też decyzją komisji we wnioskach znalazło się wykreślenie art. 35. Druga poprawka do ustawy to kwestia wydłużenia vacatio legis do 3 miesięcy. Mówię o tych fragmentach, które są w ostatnim artykule, bodajże w art. 40.</u>
+ <u xml:id="u-244.3" who="#SenatorSprawozdawcaLeszekCzarnobaj">I jeszcze, proszę państwa, dwa słowa o dyskusji. Jeśli chodzi o przedstawicieli organizacji pozarządowych, organizacji pracodawców, to w imieniu tychże organizacji głos zabierał przedstawiciel Lewiatana. Zaproponował on 4 poprawki. Jedna z nich, dotycząca vacatio legis, wydłużenia vacatio legis, została przez komisję uwzględniona, z kolei w przypadku pozostałych 3, które zostały zaproponowane… To była kwestia doprecyzowania informacji, kwestia wydłużenia terminu i doprecyzowania tego. Chodziło o 30 dni na składanie reklamacji oraz natychmiastowe wykonanie decyzji, o ochronę interesów i praw klientów. Na podstawie wyjaśnień pana rzecznika i pana ministra komisja uwzględniła tylko ten wniosek dotyczący wydłużenia vacatio legis. A jeżeli chodzi o samą ustawę, to macie to państwo w dokumentach, więc nie będę całości cytował, ale chciałbym powiedzieć, że ustawa została przedłożona przez pana ministra, a odpowiedzi były udzielane przez pana rzecznika. W związku z tym komisja praktycznie jednogłośnie głosowała za tą ustawą ze zmianami, o których powiedziałem.</u>
+ <u xml:id="u-244.4" who="#SenatorSprawozdawcaLeszekCzarnobaj">Ale na jedną kwestię chciałbym zwrócić uwagę. Mianowicie jest tutaj, w tej ustawie, fragment dotyczący wnoszenia pozwów w postępowaniu grupowym w charakterze reprezentanta grupy w odniesieniu do roszczeń. Jak państwo pamiętacie, podjęliśmy na jednym z posiedzeń naszą inicjatywę dotyczącą nadania rzecznikowi… To jest nasz, senacki projekt, będący pokłosiem prac zespołu do spraw spółki GetBack. Jeśli chodzi o to, co zostało zaproponowane w naszym projekcie ustawy, to nie pamiętam, jak Prawo i Sprawiedliwość głosowało. Wiem, że tylko przedstawiciele większości demokratycznej głosowali za. Te zapisy dotyczące rzecznika finansowego zostały, można powiedzieć, w całości włączone do tej ustawy. Zastrzeżenia, które podnosił legislator, podzielam. Żałuję, Panie Ministrze, że na etapie prac dotyczących korekty tej ustawy, doprecyzowania tej ustawy, nie zaproszono przedstawiciela Senatu w celu dokonania uzgodnień czy zaprezentowania tego, co było w tej inicjatywie ustawodawczej. No, to jest taki apel. Mam nadzieję, że jak w przyszłości będziecie państwo brali to, co Senat uchwalił, to w ramach dobrej współpracy… O, tego słowa mogę użyć. No, dobrze by było, żeby przedstawiciel Senatu w tych pracach uczestniczył.</u>
+ <u xml:id="u-244.5" who="#SenatorSprawozdawcaLeszekCzarnobaj">I ostatnie zdanie. Jeszcze jedna kwestia wywołała tutaj trochę emocji. Chodzi mianowicie o Fundusz Edukacji Finansowej. Ten Fundusz Edukacji Finansowej jest dzisiaj przypisany do rzecznika. Powiem krótko, że ten fundusz w takim kształcie prawnym i przy takich przepływach środków jest właściwie trudny do zrealizowania. Stąd też nasza propozycja dotycząca zlikwidowania Funduszu Edukacji Finansowej przy rzeczniku i utworzenia Funduszu Edukacji Finansowej jako funduszu celowego, czyli tego, który będzie zapisany w budżecie państwa, oraz utworzenia nowej Rady Edukacji Finansowej. Z informacji, które uzyskaliśmy od pana ministra i od pana rzecznika, wynika, że będzie to ta sama rada, która do tej pory funkcjonuje. Jeśli chodzi o priorytety, które chce przyjąć rada, jak dzielić te pieniądze… O ile dobrze pamiętam, rada dysponuje kwotą 100 milionów zł, że tak powiem, na papierze, czyli to jest to, co jest przypisane do rady do wykorzystania na kwestie edukacji finansowej. Ale nie będę tutaj już o tym opowiadał, tylko powiem państwu, że jako komisja planujemy zaprosić na posiedzenie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych przewodniczącego rady czy całą radę, aby porozmawiać o priorytetach dotyczących edukacji finansowej. Ja osobiście uważam – nie wiem, co sądzi komisja – że edukacja finansowa dotycząca szkół powinna odbywać się w ramach działań szkoły. To jest kwestia, która powinna być ujęta w programie szkolnym. W ramach tego programu powinien być obowiązek edukacji finansowej, natomiast to, co dotyczy szkolenia osób dorosłych i osób, które poruszają się na rynku finansowym, powinno być przedmiotem takich szkoleń. To wzbudziło najwięcej emocji.</u>
+ <u xml:id="u-244.6" who="#SenatorSprawozdawcaLeszekCzarnobaj">Po długiej dyskusji, tak jak powiedziałem, pozytywnie opiniujemy ustawę i wnosimy o uchwalenie, Panie Marszałku, tej ustawy z 12 poprawkami, które zostały wniesione. Jednocześnie chciałbym powiedzieć, że 10 poprawek przegłosowaliśmy w bloku, więc jeżeli nic się nie zmieniło, rozumiem, że tym razem będziemy mogli również przegłosować poprawki w bloku. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-245">
+ <u xml:id="u-245.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+ <u xml:id="u-245.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.</u>
+ <u xml:id="u-245.2" who="#WicemarszalekMarekPek">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
+ <u xml:id="u-245.3" who="#WicemarszalekMarekPek">Pan senator Aleksander Szwed. Bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-246">
+ <u xml:id="u-246.0" who="#SenatorAleksanderSzwed">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+ <u xml:id="u-246.1" who="#SenatorAleksanderSzwed">Panie Senatorze, w uzasadnieniu do niniejszej nowelizacji mamy informację, że w ciągu ostatnich lat instytucje odpowiedzialne za ochronę interesów konsumentów w państwach członkowskich Unii Europejskiej obserwują wpływ skarg związanych z naruszeniami praw konsumentów stanowiących istotną część ogólnej liczby zawiadomień i sygnałów wpływających rocznie do tego typu organów. Chciałbym zapytać, czy ta kwestia była dyskutowana na posiedzeniu komisji i czy były przedstawiane jakieś statystyki.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-247">
+ <u xml:id="u-247.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Na posiedzeniu komisji nie. Ale przypomnę, Panie Senatorze, że podczas rozpatrywania naszej inicjatywy ustawodawczej, kiedy mówiliśmy o rozszerzeniu kompetencji pana rzecznika o możliwość występowania w sporach zbiorowych, czyli w odniesieniu do większej liczby osób pokrzywdzonych, omawiane były te statystyki, jeśli chodzi o to, jak zwiększa się liczba osób pokrzywdzonych na rynkach finansowych, w tym również w Polsce. Co jest istotne, przypomnę, że w raporcie NIK na bazie oceny afery GetBack duża część instytucji… Mogę to powiedzieć z satysfakcją, że ocena rzecznika finansowego przez NIK tutaj aż taka krytyczna nie była, natomiast w odniesieniu do innych instytucji finansowych było bardzo dużo krytycznych opinii. Jest to trend rosnący, ale nie omawialiśmy tego na posiedzeniu komisji, więc teraz nie pamiętam i nie chcę o tym mówić, ale liczba osób pokrzywdzonych jest pewnym zjawiskiem.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-248">
+ <u xml:id="u-248.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-249">
+ <u xml:id="u-249.0" who="#SenatorAleksanderSzwed">A jak to wygląda, jeśli chodzi o organy Unii Europejskiej? Bo tutaj mówi pan o statystykach…</u>
+ <u xml:id="u-249.1" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Proszę?</u>
+ <u xml:id="u-249.2" who="#SenatorAleksanderSzwed">Mówi pan o statystykach dotyczących Polski. A czy takie statystyki były omawiane, jeśli chodzi o Unię Europejską, o inne państwa?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-250">
+ <u xml:id="u-250.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Nie, nie omawialiśmy.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-251">
+ <u xml:id="u-251.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-251.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Czy są jeszcze jakieś pytania? Nie ma.</u>
+ <u xml:id="u-251.2" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+ <u xml:id="u-251.3" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-251.4" who="#WicemarszalekMarekPek">Projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister finansów.</u>
+ <u xml:id="u-251.5" who="#WicemarszalekMarekPek">Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu?</u>
+ <u xml:id="u-251.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansowArturSobon">Nie.</u>
+ <u xml:id="u-251.7" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+ <u xml:id="u-251.8" who="#WicemarszalekMarekPek">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+ <u xml:id="u-251.9" who="#WicemarszalekMarekPek">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie widzę zgłoszeń.</u>
+ <u xml:id="u-251.10" who="#WicemarszalekMarekPek">Otwieram dyskusję.</u>
+ <u xml:id="u-251.11" who="#SenatorHalinaBieda">Ja chciałabym się zgłosić, ale z miejsca.</u>
+ <u xml:id="u-251.12" who="#WicemarszalekMarekPek">Bardzo proszę. Pani senator Bieda.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-252">
+ <u xml:id="u-252.0" who="#SenatorHalinaBieda">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-252.1" who="#SenatorHalinaBieda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+ <u xml:id="u-252.2" who="#SenatorHalinaBieda">Ja tylko w odpowiedzi na sprawozdanie pana senatora Czarnobaja chciałabym zaproponować, aby komisja finansów zaprosiła fundację Czepczyńskich, która wydała książkę pt. „ABC Ekonomii” i propaguje właśnie naukę podstaw dotyczących finansów, budżetu, ekonomii w klasach młodszych szkoły podstawowej, ale myślę, że można taką edukację rozszerzać. Mam propozycję, aby komisja również tę fundację na takie posiedzenie zaprosiła. Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-252.3" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Również empatii.</u>
+ <u xml:id="u-252.4" who="#SenatorHalinaBieda">Ale empatia nie dotyczy finansów.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-253">
+ <u xml:id="u-253.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
+ <u xml:id="u-253.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
+ <u xml:id="u-253.2" who="#WicemarszalekMarekPek">Dla porządku informuję, że senatorowie Świlski, Szwed, Czelej i Tyszkiewicz złożyli swoje przemówienia w dyskusji do protokołu.</u>
+ <u xml:id="u-253.3" who="#WicemarszalekMarekPek">Zamykam dyskusję.</u>
+ <u xml:id="u-253.4" who="#WicemarszalekMarekPek">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+ <u xml:id="u-253.5" who="#WicemarszalekMarekPek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu piątego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o kierujących pojazdami.</u>
+ <u xml:id="u-253.6" who="#WicemarszalekMarekPek">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 862, a sprawozdanie komisji – w druku nr 862 A.</u>
+ <u xml:id="u-253.7" who="#WicemarszalekMarekPek">Proszę sprawozdawcę Komisji Infrastruktury oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, senatora Artura Dunina, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-254">
+ <u xml:id="u-254.0" who="#SenatorSprawozdawcaArturDunin">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+ <u xml:id="u-254.1" who="#SenatorSprawozdawcaArturDunin">W imieniu Komisji Infrastruktury oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej chciałbym przedstawić sprawozdanie na temat ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o kierujących pojazdami. Modyfikuje ona dotychczasowe zasady finansowania wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego – wprowadza możliwość przekazywania z budżetu województwa dotacji celowych dla wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego na realizację zadań publicznych.</u>
+ <u xml:id="u-254.2" who="#SenatorSprawozdawcaArturDunin">Szanowni Państwo, w tej zmianie ustawy tak naprawdę chodzi o to, aby była możliwość – podkreślam, możliwość, bo pan minister wielokrotnie to powtarzał – dofinansowania przez urzędy marszałkowskie, przez marszałków wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego.</u>
+ <u xml:id="u-254.3" who="#SenatorSprawozdawcaArturDunin">Ja tylko powiem, że na podstawie art. 121 prawa o ruchu drogowym minister właściwy do spraw transportu określa w drodze rozporządzenia w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw budżetu, spraw instytucji finansowych oraz spraw finansów publicznych oraz w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw pracy warunki wynagrodzenia egzaminatorów. W ustawie zaproponowano, aby przychodem wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego mogła być także dotacja podmiotowa albo celowa udzielona z budżetu województwa. Zamiast rozporządzenia warunki wynagrodzenia egzaminatorów określi sejmik województwa. To są propozycje zawarte w art. 121 i 119.</u>
+ <u xml:id="u-254.4" who="#SenatorSprawozdawcaArturDunin">W art. 2 noweli zmieniającym ustawę z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami zaproponowano dodanie do tej ustawy art. 56a, na podstawie którego wysokość opłaty za przeprowadzenie egzaminów państwowych określi sejmik województwa. Szanowni Państwo, maksymalne stawki opłaty corocznie mogą ulegać zmianie na następny rok kalendarzowy w stopniu odpowiadającym średniorocznemu wskaźnikowi cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem, ogłaszanemu przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. W dotychczasowych rozwiązaniach prawnych wysokość opłat określa minister właściwy do spraw transportu w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych oraz ministrem obrony narodowej.</u>
+ <u xml:id="u-254.5" who="#SenatorSprawozdawcaArturDunin">Chciałbym państwu powiedzieć, że senackie Biuro Legislacyjne nie miało uwag do samej treści przedstawionych zmian, ale wskazało możliwość, że takie zapisy mogą być niezgodne z art. 118 ust. 3 Konstytucji RP. Jeżeli państwo pozwolicie, to ja go odczytam, żebyście państwo wiedzieli, o co chodzi. Art. 118 ust. 3 konstytucji: „Wnioskodawcy, przedkładając Sejmowi projekt ustawy, przedstawiają skutki finansowe jej wykonania”. Pan minister podczas posiedzenia komisji wytłumaczył, dlaczego uważa, że to nie jest niezgodne z konstytucją – albowiem nie wiadomo, czy marszałkowie będą chcieli skorzystać z możliwości wykorzystania tych zapisów ustawy. Chcę państwu powiedzieć, że Biuro Analiz Sejmowych, legislatorzy z Sejmu również zwrócili uwagę, że może być łamana konstytucja. Chodzi o art. 167 pkt 1 i pkt 4. Ja państwu odczytam te przepisy. Pkt 1: „Jednostkom samorządu terytorialnego zapewnia się udział w dochodach publicznych odpowiednio do przypadających im zadań”. I pkt 4: „Zmiany w zakresie zadań i kompetencji jednostek samorządu terytorialnego następują wraz z odpowiednimi zmianami w podziale dochodów publicznych”. Niestety żadnych takich zapisów w tych zmianach, które przedstawił… To jest istotne: to jest ustawa zgłoszona przez posłów. Na posiedzeniu połączonych komisji był pan poseł sprawozdawca Tadeusz Chrzan, który przedstawił te rozwiązania. Na podstawie dyskusji powiem tak: nawet pan senator Dobkowski i pani senator Zając mieli duże wątpliwości co do rozwiązań przedstawionych przez Sejm.</u>
+ <u xml:id="u-254.6" who="#SenatorSprawozdawcaArturDunin">Został złożony wniosek o odrzucenie omówionych zmian. Za takim rozwiązaniem głosowało 9 senatorów, 6 – przeciw, 1 senator się wstrzymał. W imieniu połączonych komisji proszę państwa senatorów o odrzucenie tego przedłożenia. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-255">
+ <u xml:id="u-255.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+ <u xml:id="u-255.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.</u>
+ <u xml:id="u-255.2" who="#WicemarszalekMarekPek">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
+ <u xml:id="u-255.3" who="#WicemarszalekMarekPek">Pan senator Aleksander Szwed.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-256">
+ <u xml:id="u-256.0" who="#SenatorAleksanderSzwed">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+ <u xml:id="u-256.1" who="#SenatorAleksanderSzwed">Panie Senatorze, mam pytanie. W uzasadnieniu do niniejszej nowelizacji jest informacja, że proponowane zmiany są zgodne z postulatami środowiska egzaminatorów dotyczącymi zmiany systemu i poziomu wynagradzania. Czy opinia środowiska egzaminatorów była prezentowana na posiedzeniu komisji, czy było to dyskutowane?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-257">
+ <u xml:id="u-257.0" who="#SenatorArturDunin">Nie, ale chcę powiedzieć panu senatorowi, że stanowisko Zarządu Związku Województw Rzeczypospolitej wobec tej ustawy jest negatywne. Powiem panu więcej, Ogólnopolski Związek Zawodowy Pracowników Wojewódzkich Ośrodków Ruchu Drogowego również tę propozycję zmiany ustawy zaopiniował negatywnie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-258">
+ <u xml:id="u-258.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-258.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pan senator Kwiatkowski. Bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-259">
+ <u xml:id="u-259.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Szanowni Państwo!</u>
+ <u xml:id="u-259.1" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Jedno pytanie… Tu pan senator mnie uprzedził. Dziękuję za informację, kto zaopiniował negatywnie. To może pan senator tak syntetycznie by uporządkował najważniejsze argumenty za odrzuceniem ustawy w całości, bo takie było finalne stanowisko komisji…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-260">
+ <u xml:id="u-260.0" who="#SenatorArturDunin">Przede wszystkim nie ma możliwości, aby sejmiki województw, marszałkowie przekazywali pieniądze WORD-om, ponieważ nie jest to zadanie samorządów. Chcę państwu powiedzieć, że żeby zdobyć prawo jazdy… To jest egzamin państwowy. Czyli to państwo – w tym przypadku pan minister infrastruktury, pan Adamczyk – powinno znaleźć źródła finansowania i dofinansować faktycznie niedoinwestowane w tej chwili, przy takim wzroście inflacji PiS-owskiej… Niektóre WORD-y są w trudnej sytuacji.</u>
+ <u xml:id="u-260.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo…</u>
+ <u xml:id="u-260.2" who="#SenatorArturDunin">To jest podstawowa rzecz. To nie urzędy marszałkowskie, a właśnie państwo powinno się tym zająć.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-261">
+ <u xml:id="u-261.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-261.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pytanie zadaje pan senator Adam Szejnfeld.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-262">
+ <u xml:id="u-262.0" who="#SenatorAdamSzejnfeld">No, to jest, powiedzmy sobie szczerze, skandaliczna ustawa ze względu na cel, który chce się tu wprowadzić, a także ze względu na to, że jest forsowana, jak zresztą setki czy dziesiątki innych ustaw Prawa i Sprawiedliwości, wbrew opinii organizacji pozarządowych, wbrew opinii adresatów prawa, czyli chociażby samorządów terytorialnych. Chciałbym zapytać, czy zaprezentowano w OSR potencjalne koszty wprowadzenia tej ustawy. To jest bardzo ważne, bo to są koszty, które państwo, a de facto PiS…</u>
+ <u xml:id="u-262.1" who="#SenatorArturDunin">Chce przerzucić…</u>
+ <u xml:id="u-262.2" who="#SenatorAdamSzejnfeld">…bo dzisiaj trudno już mówić o państwie polskim, mamy państwo PiS, które kompletnie abstrahuje od obywateli i instytucji, które nie popierają PiS… Zatem PiS chce to przerzucić na samorządy terytorialne. Jaka to jest kwota?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-263">
+ <u xml:id="u-263.0" who="#SenatorArturDunin">Tak jak powiedziałem, nie ma wyliczonej kwoty. Dlatego art. 118 może być podstawą do uznania, że ta ustawa jest niekonstytucyjna. Ale jeżeli pan senator pozwoli i pan marszałek pozwoli, to powiem, że tak, PiS odsuwa od siebie to, co powinien wprowadzić. Podwyższenie ceny za egzamin spadnie na samorządy. To, że egzaminatorzy dostają takie pieniądze, PiS odsuwa od siebie i spada to na samorządy. To są zadania państwa, więc to minister Adamczyk, który już dużo wcześniej, bo… Już państwu powiem, kiedy to było… No, już dawno temu powiedział, że rząd takich decyzji nie będzie podejmował, bo po prostu boi się odpowiedzialności. A takie decyzje powinien podejmować właśnie rząd.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-264">
+ <u xml:id="u-264.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-264.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pan senator Aleksander Szwed.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-265">
+ <u xml:id="u-265.0" who="#SenatorAleksanderSzwed">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+ <u xml:id="u-265.1" who="#SenatorAleksanderSzwed">Panie Senatorze, w kontekście tego, co pan powiedział, i art. 56a ustawy, który zostaje dodany, zapytam, czy są wyznaczone górne pułapy kwotowe, jeśli chodzi o przeprowadzane egzaminy.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-266">
+ <u xml:id="u-266.0" who="#SenatorArturDunin">Tak jest, oczywiście, że tak.</u>
+ <u xml:id="u-266.1" who="#SenatorAleksanderSzwed">Jakie one są?</u>
+ <u xml:id="u-266.2" who="#SenatorArturDunin">Ja panu odczytam ten art. 56a: „wysokość opłaty za przeprowadzenie egzaminu państwowego określa – i to jest ważne – sejmik województwa w drodze uchwały będącej aktem prawa miejscowego, przy czym wysokość opłaty za przeprowadzenie części teoretycznej egzaminu w zakresie uprawnień każdej kategorii prawa jazdy nie może przekraczać 50 zł”. A dalej są podane pkt 1 i pkt 2. Jeżeli jednak chcemy podwyższać koszty, a nie podwyższać ceny egzaminu, to ta różnica powinna być uzupełniona z budżetu państwa. Bo przypominam, że jest to egzamin państwowy.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-267">
+ <u xml:id="u-267.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-267.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pytanie zadaje pan senator Jerzy Czerwiński.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-268">
+ <u xml:id="u-268.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Senatorze!</u>
+ <u xml:id="u-268.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Ja z tamtej strony, czyli z pana strony, słyszę praktycznie na każdym posiedzeniu: więcej praw dla samorządów. Jesteście takimi samozwańczymi obrońcami samorządności. Mam wobec tego pytanie: czy tutaj mamy więcej praw dla samorządu, czy mniej? Czy też chcecie mieć prawa bez żadnej odpowiedzialności? Coś mi się tu rozmija z waszym takim…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-269">
+ <u xml:id="u-269.0" who="#SenatorArturDunin">Myśleniem.</u>
+ <u xml:id="u-269.1" who="#SenatorArturDunin">Jeżeli pan marszałek pozwoli, to odpowiem.</u>
+ <u xml:id="u-269.2" who="#SenatorArturDunin">Panie Senatorze, oczywiście, że tak: im więcej możliwości działania przez samorządy, tym lepiej. Pełna zgoda, to podtrzymujemy. Jednak to jest jakby zadanie zlecone, więc za decyzją o tym, że przekazujemy możliwości działania samorządom, powinny pójść pieniądze. A w tym przypadku wraz z tą zmianą nie idą z budżetu państwa pieniądze dla sejmików województw.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-270">
+ <u xml:id="u-270.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku, dopytam, bo nikt się nie rwie do pytań.</u>
+ <u xml:id="u-270.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Pytanie jest proste: co, przepraszam, przeciętny obywatel, na ogół młody człowiek, bo wtedy zasadnicza większość zdaje egzamin na prawo jazdy… Jaki on ma mieć od nas przekaz? Bo jego nie interesuje, czy to jest zadanie zlecone, powierzone, własne. On chce po prostu zdać egzamin. I nie dziwmy się, że chce zdać go za w miarę małe pieniądze. To jest pierwsza kwestia.</u>
+ <u xml:id="u-270.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Ale jest także grupa egzaminatorów interesariuszy. Czy państwo, proponując odrzucenie tej ustawy, nie blokujecie możliwości polepszenia ich doli?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-271">
+ <u xml:id="u-271.0" who="#SenatorArturDunin">Ale to właśnie tłumaczę. Takiego człowieka, który chce zdać egzamin, mieć prawo jazdy, faktycznie nie interesuje to, tak jak pan powiedział, chciałby to mieć jak najtaniej, najlepiej za darmo. Jednak przerzucaniu finansowania na samorządy mówimy stanowcze „nie”, bo to jest egzamin państwowy. Ale chcę panu jeszcze jedno powiedzieć. Otóż pełna zgoda, niech pójdą pieniądze z budżetu ministra. Tak jak jest do tej pory, że to minister określa, niech minister podejmie decyzję. Jeżeli nie chce podwyższać, to niech wojewódzkim ośrodkom…</u>
+ <u xml:id="u-271.1" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ <u xml:id="u-271.2" who="#SenatorArturDunin">Przepraszam, jeszcze raz…</u>
+ <u xml:id="u-271.3" who="#Gloszsali">Nie, nie, nic…</u>
+ <u xml:id="u-271.4" who="#SenatorArturDunin">To niech po prostu uzupełni tę różnicę. Koszty wzrastają, benzyna droga, inflacja PiS-owska… Więc, tak jak mówię, niech minister to po prostu wyrówna wojewódzkim ośrodkom ruchu drogowego, które tak naprawdę w dużej mierze dbają również o bezpieczeństwo – bo takie są zapisy w ustawie, tzn. wojewódzkie ośrodki ruchu drogowego zapewniają również bezpieczeństwo obywatelom.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-272">
+ <u xml:id="u-272.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-272.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Nie ma więcej pytań… O, przepraszam, pan senator Szejnfeld.</u>
+ <u xml:id="u-272.2" who="#WicemarszalekMarekPek">Bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-273">
+ <u xml:id="u-273.0" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Ten wątek dotyczący zwiększania praw poprzez zmniejszanie możliwości dziwnie brzmi. I tak sobie… W takim razie konkretnie, Panie Senatorze Sprawozdawco: czy można mówić o zwiększaniu praw samorządów w zakresie zadań zleconych, jeśli nie daje się na to pieniędzy, jeśli nie pokrywa się potrzeb finansowych z budżetu państwa, a więc zlecającego? Czy to nie jest tak jakby zwiększyć możliwości zleceniobiorcy, np. malarza, poprzez nakazanie rozszerzenia zakresu zlecenia, ale z obniżeniem…</u>
+ <u xml:id="u-273.1" who="#SenatorArturDunin">I jeszcze żeby farbę kupił za swoje.</u>
+ <u xml:id="u-273.2" who="#SenatorAdamSzejnfeld">…środków finansowych, budżetu…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-274">
+ <u xml:id="u-274.0" who="#SenatorArturDunin">Dokładnie tak, Panie Senatorze, dokładnie tak to wygląda.</u>
+ <u xml:id="u-274.1" who="#SenatorArturDunin">Ale jeszcze słowo do pana senatora Czerwińskiego. To jest możliwość, samorządy województw wcale nie muszą zwiększyć wypłat dla egzaminatorów, to będzie tylko ich dobra wola – oczywiście jeżeli ta ustawa wejdzie w życie. A więc egzaminatorom wcale nie musi się poprawić.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-275">
+ <u xml:id="u-275.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-275.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Nie ma więcej pytań… Nie, jeszcze jest. Przepraszam, nigdy nie widzę stąd pana senatora…</u>
+ <u xml:id="u-275.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">No niestety, to nie jest przypadłość tylko pana marszałka.</u>
+ <u xml:id="u-275.3" who="#WicemarszalekMarekPek">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-276">
+ <u xml:id="u-276.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+ <u xml:id="u-276.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Senatorze Sprawozdawco, to właściwie będzie konstatacja. Rzeczywiście samorządy nie muszą zwiększać poszczególnych składników, nazwałbym to, wynagrodzenia czy też ceny za egzamin. Ale zawsze mówiliście – przynajmniej tu, na tej sali, staraliście się nas do tego przekonywać – że samorząd jest prawie ideałem. To znaczy wie najlepiej, potrafi wszystko zbilansować itd. A tu odnoszę takie wrażenie, że wy po prostu unikacie obowiązków. No, pytanie jest takie, dla mnie bardzo proste: dlaczego nie chcecie więcej samorządności?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-277">
+ <u xml:id="u-277.0" who="#SenatorArturDunin">Chcemy, tylko chodzi o to, żeby za tym szły pieniądze.</u>
+ <u xml:id="u-277.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Tak?</u>
+ <u xml:id="u-277.2" who="#SenatorArturDunin">Tak. Za każdym razem. Tak jest napisane w ustawie, w konstytucji, że za rzeczami zleconymi powinny iść pieniądze. Koniec, kropka, Panie Senatorze.</u>
+ <u xml:id="u-277.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Rozumiem.</u>
+ <u xml:id="u-277.4" who="#SenatorArturDunin">Za tymi rozwiązaniami nie idą pieniądze dla…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-278">
+ <u xml:id="u-278.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Czyli będziecie proponować też rezygnację z innych zadań zleconych?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-279">
+ <u xml:id="u-279.0" who="#SenatorArturDunin">Nie, jeżeli idą za tym pieniądze, to oczywiście, że nie.</u>
+ <u xml:id="u-279.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Tak? Na pewno?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-280">
+ <u xml:id="u-280.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-280.1" who="#WicemarszalekMarekPek">To było ostatnie pytanie.</u>
+ <u xml:id="u-280.2" who="#SenatorArturDunin">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-280.3" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+ <u xml:id="u-280.4" who="#WicemarszalekMarekPek">Projekt ustawy został wniesiony przez posłów. Do prezentowania stanowiska wnioskodawcy został upoważniony pan poseł Tadeusz Chrzan.</u>
+ <u xml:id="u-280.5" who="#WicemarszalekMarekPek">Czy pan poseł pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy?</u>
+ <u xml:id="u-280.6" who="#WicemarszalekMarekPek">Bardzo proszę, Panie Pośle.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-281">
+ <u xml:id="u-281.0" who="#PoselTadeuszChrzan">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
+ <u xml:id="u-281.1" who="#PoselTadeuszChrzan">Mam zaszczyt przedstawić w imieniu posłów wnioskodawców założenia projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o kierujących pojazdami.</u>
+ <u xml:id="u-281.2" who="#PoselTadeuszChrzan">Na samym wstępie, z uwagi na to, że przedmiotowy projekt w swej materii dotyczy przede wszystkim funkcjonowania wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego oraz ich relacji z organami założycielskimi, czyli z samorządem wojewódzkim, pragnę w kilku słowach przypomnieć państwu senatorom zasady funkcjonowania WORD-ów, tym bardziej że, jak słyszę, dyskusja dotoczyła tylko kwestii przeprowadzanych egzaminów, a tak naprawdę kompetencje WORD-ów, to, co one robią, są o wiele szersze. Otóż zgodnie z art. 116 ust. 1 i 3 ustawy – Prawo o ruchu drogowym wojewódzkie ośrodki ruchu drogowego są – podkreślam – samorządowymi wojewódzkimi osobami prawnymi. To nie jest tak, że one funkcjonują gdzieś poza samorządem województwa. Na dzisiaj są one wpisane w zadania, w kompetencje województwa. Związane z tym jest również m.in. to, że kompetencją samorządów jest powoływanie dyrektorów, czyli tych, którzy tymi ośrodkami zarządzają. Nadzór nad wojewódzkimi ośrodkami sprawują właśnie władze województwa.</u>
+ <u xml:id="u-281.3" who="#PoselTadeuszChrzan">WORD-y – co też jest, myślę, bardzo ważne i na co proszę zwrócić uwagę – prowadzą samodzielną gospodarkę finansową na zasadach określonych w prawie o ruchu drogowym. Jeszcze raz podkreślam: prowadzą samodzielną gospodarkę finansową.</u>
+ <u xml:id="u-281.4" who="#PoselTadeuszChrzan">I tak: przychodami WORD-ów są wpływy z wykonania zadań, które na WORD-y nakłada art. 117 prawa o ruchu drogowym. To jest, o czym państwo mówili: organizowanie egzaminów państwowych sprawdzających kwalifikacje osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami oraz kierujących pojazdami; organizowanie egzaminów sprawdzających kwalifikacje osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami w zakresie określonym umową międzynarodową, której stroną jest Rzeczpospolita Polska; organizowanie testów kwalifikacyjnych; prowadzenie szkoleń okresowych; prowadzenie warsztatów doskonalenia zawodowego dla egzaminatorów; prowadzenie różnego rodzaju kursów, m.in. doskonalących dla nauczycieli prowadzących zajęcia szkolne dla uczniów ubiegających się o kartę rowerową, dokształcających w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego itp.; organizowanie zajęć dla uczniów ubiegających się o kartę rowerową; prowadzenie również innej działalności oświatowej w zakresie ruchu drogowego i transportu drogowego. Wpływami mogą być również wpływy z innych zadań realizowanych w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego i – co, Szanowni Państwo, jest bardzo ważne – wpływy z prowadzenia innej działalności gospodarczej. Podkreślam: z prowadzenia innej działalności gospodarczej. A więc obecnie obowiązujący stan prawny nie wyklucza prowadzenia działalności gospodarczej przez wojewódzkie ośrodki ruchu drogowego, ale z jednym zastrzeżeniem – że dochody z tych wpływów mają być przeznaczone na działalność podstawową.</u>
+ <u xml:id="u-281.5" who="#PoselTadeuszChrzan">Oczywiście wojewódzkie ośrodki ruchu drogowego ponoszą również koszty. Są to m.in. koszty z tytułu bieżącego utrzymania ośrodka oraz wykonywania zadań, o których mowa w art. 117 ust. 1 i 2, czyli z działalności podstawowej. Oczywiście kosztami są również inwestycje związane z działalnością ośrodka, jak też kosztami są działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego na obszarze województwa, na którym WORD funkcjonuje, w szczególności na popularyzację zasad ruchu drogowego i podnoszenie kultury jazdy kierowców, na co ośrodek przeznacza pozostałe wolne środki. Jak wiemy, te środki dzisiaj w dużej części WORD-ów są. Szczegółowe warunki gospodarki finansowej WORD-ów oraz szczegółowe warunki ewidencji przychodów i kosztów związanych z ich działalnością określa rozporządzenie ministra infrastruktury.</u>
+ <u xml:id="u-281.6" who="#PoselTadeuszChrzan">Wysoki Senacie, w związku z tym, że część WORD-ów zgłaszała problemy z bieżącym finansowaniem swoich zadań oraz w związku z od dłuższego czasu zgłaszanymi postulatami środowiska egzaminatorów przeprowadzających egzaminy państwowe dla kandydatów na kierowców, a także mając na uwadze oczekiwania samorządów i dyrektorów wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego, przedkładamy projekt ustawy, która wprowadza regulacje dotyczące w szczególności zasad ustalania wynagrodzenia egzaminatorów oraz ustalania wysokości opłat za przeprowadzenie egzaminu państwowego.</u>
+ <u xml:id="u-281.7" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ <u xml:id="u-281.8" who="#PoselTadeuszChrzan">Projektowane zmiany przenoszą również część kompetencji oraz…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-282">
+ <u xml:id="u-282.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Przepraszam, Panie Pośle, na chwilkę.</u>
+ <u xml:id="u-282.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Przepraszam państwa. Bardzo proszę o zachowanie ciszy, bo jest mało senatorów na sali i cały czas słychać taki pogłos. Wydaje mi się, że to przeszkadza panu posłowi.</u>
+ <u xml:id="u-282.2" who="#WicemarszalekMarekPek">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-283">
+ <u xml:id="u-283.0" who="#PoselTadeuszChrzan">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-283.1" who="#PoselTadeuszChrzan">A więc projektowane zmiany przenoszą również część kompetencji oraz stwarzają nowe możliwości dla organów założycielskich, czyli samorządów wojewódzkich, które – co podkreślam – w obecnym stanie prawnym nadzorują i kontrolują działalność WORD-ów, a także odpowiadają za prawidłowe realizowanie zadań nałożonych na WORD-y przez ustawę – Prawo o ruchu drogowym. Czyli to nie jest nic nowego, bo dotychczas WORD-y funkcjonowały w tym stanie prawnym, podporządkowane samorządom wojewódzkim.</u>
+ <u xml:id="u-283.2" who="#PoselTadeuszChrzan">W naszej ocenie przedmiotowy projekt jest odpowiedzią na postulaty, które były zgłaszane do Ministerstwa Infrastruktury, zarówno przez środowiska egzaminatorów, jak i samorządy wojewódzkie oraz wielu dyrektorów wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego.</u>
+ <u xml:id="u-283.3" who="#PoselTadeuszChrzan">Jeśli mieć na uwadze zgłaszane przez WORD-y problemy z bieżącym finansowaniem ich zadań, to projektowane przepisy stwarzają możliwość –poprzez dodanie w art. 119 ustawy – Prawo o ruchu drogowym przepisów ust. 2a–2d – przekazywania z budżetów województwa dotacji celowych albo podmiotowych WORD-om na realizację zadań publicznych, o których mówiłem wcześniej. W art. 117 ust. 1 i 2 ustawy – Prawo o ruchu drogowym przewiduje się, że dotacje dla WORD-ów będą limitowane poprzez wprowadzenie ograniczenia ich wysokości do 50% kosztów działalności ośrodków, związanych z realizacją zadań statutowych. Zasady udzielania dotacji, tryb postępowania w sprawie ich udzielania i sposób ich rozliczenia będzie określał sejmik województwa w drodze uchwały będącej aktem prawa miejscowego, oczywiście mając na względzie konieczność zapewnienia realizacji zadań publicznych, o których mowa w art. 117 ust. 1 i 2 ustawy – Prawo o ruchu drogowym, oraz, o czym jestem przekonany, dostępność środków na ten cel w budżecie województwa. Udzielenie dotacji będzie następowało na podstawie umowy zawartej przez marszałka z dyrektorem ośrodka.</u>
+ <u xml:id="u-283.4" who="#PoselTadeuszChrzan">Ponadto w ustawie przewiduje się uchylenie art. 121 pkt 2 ustawy – Prawo o ruchu drogowym, który upoważnia ministra właściwego do spraw transportu do określenia w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw pracy, w drodze rozporządzenia, warunków wynagradzania egzaminatorów. W konsekwencji wykreślenia wspomnianego artykułu dodaje się przepisy wskazujące, że warunki wynagrodzenia egzaminatorów określa sejmik województwa – w przedkładanej ustawie jest to art. 121a ust. 1 i 2 – w drodze uchwały.</u>
+ <u xml:id="u-283.5" who="#PoselTadeuszChrzan">Wysoki Senacie, Szanowni Państwo, myślę, że warte podkreślenia jest to, że ustawa zakłada, iż warunki wynagradzania egzaminatorów określone przez sejmik województwa nie mogą być mniej korzystne niż dotychczasowe warunki wynagradzania egzaminatorów. Niniejsze zmiany są zgodne z postulatami środowiska egzaminatorów dotyczącymi zmiany systemu i poziomu wynagradzania.</u>
+ <u xml:id="u-283.6" who="#PoselTadeuszChrzan">W zakresie zmian dotyczących przepisów ustawy o kierujących pojazdami przewiduje się dodanie przepisu art. 56a, wskazującego, że wysokość opłaty za przeprowadzenie egzaminu państwowego określa sejmik województwa w drodze uchwały, która, jak mówiłem, jest aktem prawa miejscowego, przy czym wysokość opłaty za przeprowadzenie części teoretycznej egzaminu w zakresie uprawnień każdej kategorii prawa jazdy nie może przekroczyć 50 zł, a za przeprowadzanie części praktycznej, w zależności od kategorii prawa jazdy, 200 zł lub 250 zł. Warte podkreślenia jest, że procedowane przepisy nie przewidują zmiany maksymalnej opłaty za przeprowadzenie części teoretycznej i praktycznej egzaminu, określonej w rozporządzeniu ministra transportu, budownictwa i gospodarki morskiej.</u>
+ <u xml:id="u-283.7" who="#PoselTadeuszChrzan">W związku z dodaniem do ustawy o kierujących pojazdami przepisu art. 56a przewiduje się jednocześnie uchylenie lit. a w art. 66 ust. 1 pkt 6 – w tym punkcie mówi się o wysokości opłat – i zmianę brzmienia pktu 6 w art. 66 ust. 2 ustawy, o której mówię. Wykreślona zostanie fraza „oraz przeprowadzania egzaminów państwowych”.</u>
+ <u xml:id="u-283.8" who="#PoselTadeuszChrzan">Dodaje się również art. 56b o brzmieniu: „Maksymalne stawki opłat, o których mowa w art. 56a ust. 1, ulegają – co podkreślam – corocznie zmianie na następny rok kalendarzowy w stopniu odpowiadającym średniorocznemu wskaźnikowi cen i usług konsumpcyjnych ogółem, ogłaszanemu przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego”.</u>
+ <u xml:id="u-283.9" who="#PoselTadeuszChrzan">Wszystkie te zmiany mają na celu umożliwienie WORD-om rozwiązania problemów związanych z bieżącym finansowaniem ich zadań oraz realizacją postulatów środowiska egzaminatorów, dotyczących zmiany systemu i poziomu wynagradzania.</u>
+ <u xml:id="u-283.10" who="#PoselTadeuszChrzan">Pozostałe artykuły przedkładanej ustawy to w zasadzie przepisy przejściowe. I tak oto przepis art. 3 stanowi przepis przejściowy, na podstawie którego do opłat za przeprowadzenie egzaminu państwowego dla osób, które przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy wystąpiły do WORD o wyznaczenie terminu egzaminu państwowego, a termin ten został wyznaczony na dzień przypadający po wejściu w życie ustawy, stosuje się przepisy dotychczasowe. Z kolei przepis art. 4 ustawy przewiduje, że do dnia wejścia w życie uchwały, o której mowa w art. 121a ustawy – Prawo o ruchu drogowym, czyli uchwały sejmiku o warunkach wynagrodzenia egzaminatorów, do warunków wynagrodzenia egzaminatorów stosuje się dotychczasowe przepisy wykonawcze, tj. przepisy rozporządzenia ministra transportu w sprawie wynagradzania egzaminatorów przeprowadzających egzaminy kandydatów na kierowców i kierowców, jednak z zastrzeżeniem, że nie dłużej niż 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy. Projektowany art. 5 ustawy przewiduje, że do dnia wejścia w życie uchwały sejmiku, o której mowa w art. 56a – czyli uchwały o wysokościach opłat za egzamin – ustawy o kierujących pojazdami, do opłat za przeprowadzenie egzaminu państwowego dla osób, o których mowa w art. 49 wymienionej ustawy, stosuje się dotychczasowe przepisy wykonawcze, tj. przepisy rozporządzenia ministra transportu, budownictwa i gospodarki morskiej ze stycznia 2013 r. w sprawie wysokości opłat za przeprowadzenie egzaminu państwowego oraz stawek wynagrodzenia związanych z uzyskaniem uprawnień przez egzaminatorów, również z zastrzeżeniem, że stosuje się je nie dłużej niż przez 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy. Z kolei art. 6 zakłada czasowe, tj. do 12 miesięcy od dnia w życie wymienionej ustawy, utrzymanie w mocy przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 121 pkt 1 ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz art. 66 ust. 1 ustawy o kierujących pojazdami.</u>
+ <u xml:id="u-283.11" who="#PoselTadeuszChrzan">Projektowana zmiana w art. 119 ustawy – Prawo o ruchu drogowym przewiduje, że przychodem ośrodka może być dotacja podmiotowa lub celowa. Będzie miała wpływ na zakres ewidencji przychodów i kosztów związanych z działalnością ośrodka, ale bez konieczności zmiany brzmienia upoważnienia do wydawania rozporządzenia określającego szczegółowe warunki gospodarki finansowej oraz szczegółowe warunki ewidencji przychodów i kosztów, o których jest mowa w art. 119 ust. 7 ustawy – Prawo o ruchu drogowym. W związku z tym konieczne będzie wydanie nowych przepisów wykonawczych w tym zakresie.</u>
+ <u xml:id="u-283.12" who="#PoselTadeuszChrzan">Projektowana ustawa ze względu na wprowadzane regulacje, dotyczące w szczególności możliwości przekazywania z budżetu województwa dotacji celowych albo podmiotowych dla WORD-ów, może mieć wpływ na sektor finansów publicznych. Jednak z uwagi na to, że udzielenie dotacji ma charakter fakultatywny, co już dzisiaj w trakcie obrad Wysokiego Senatu było podkreślane, oraz ze względu na brak możliwości oszacowania wielkości ewentualnych dotacji nie jest możliwe określenie choćby w przybliżeniu charakteru i wielkości tego wpływu. Ustawa ze względu na wprowadzone regulacje, w szczególności dotyczące zasad ustalania wynagrodzeń egzaminatorów oraz ustalania wysokości opłat za przeprowadzenie egzaminu państwowego, może mieć również wpływ na rodziny, obywateli i gospodarstwa domowe. Jednakże również w tym przypadku z uwagi na zbyt wielką liczbę koniecznych do uwzględniania czynników nie jest możliwe określenie choćby w przybliżeniu charakteru i wielkości tego wpływu.</u>
+ <u xml:id="u-283.13" who="#PoselTadeuszChrzan">Projektowane przepisy nie będą miały wpływu na działalność mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców. Projekt ustawy nie jest objęty prawem Unii Europejskiej. Jako wnioskodawcy przewidujemy, że wejdzie w życie – daj Boże – z dniem 1 stycznia 2023 r. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-284">
+ <u xml:id="u-284.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Bardzo dziękuję, Panie Pośle.</u>
+ <u xml:id="u-284.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Proszę jeszcze chwilkę pozostać przy mównicy, bowiem obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do upoważnionego przedstawiciela wnioskodawców, związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+ <u xml:id="u-284.2" who="#WicemarszalekMarekPek">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
+ <u xml:id="u-284.3" who="#WicemarszalekMarekPek">Pan senator Aleksander Szwed.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-285">
+ <u xml:id="u-285.0" who="#SenatorAleksanderSzwed">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+ <u xml:id="u-285.1" who="#SenatorAleksanderSzwed">Panie Pośle, chciałbym zadać to samo pytanie, które zadawałem już senatorowi sprawozdawcy. Częściowo już się pan do tego odniósł, mówiąc, że niniejsze zmiany są zgodne z postulatami środowiska egzaminatorów, dotyczącymi zmiany systemu i poziomu wynagradzania. Rozumiem, że jakieś opinie były kierowane bezpośrednio do ministerstwa. Czy mógłby się pan do tego odnieść?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-286">
+ <u xml:id="u-286.0" who="#PoselTadeuszChrzan">Szanowny Panie Marszałku! Panie Senatorze!</u>
+ <u xml:id="u-286.1" who="#PoselTadeuszChrzan">Tak, rzeczywiście, dyskusja z egzaminatorami od pewnego czasu toczy się w Ministerstwie Infrastruktury. To dyskusja, w której uczestniczy odpowiedzialny w ministerstwie za problemy transportu kołowego czy nadzorujący to w ministerstwie, obecny tutaj pan minister Rafał Weber. Rzeczywiście jesteśmy w takiej sytuacji, że zostały zaproponowane wzrosty wynagrodzeń i zmiana sposobu wynagradzania, jednak na żadne propozycje nie było odpowiedzi, ani pozytywnej, ani negatywnej. Obecnie egzaminatorzy zarabiają nawet do 6,7 tysiąca zł miesięcznie bez dodatku za długość pracy. Tymczasem z tych propozycji, które padły, wynikało, że te wynagrodzenia mogły wynosić nawet i 15 tysięcy zł.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-287">
+ <u xml:id="u-287.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-287.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pan senator Krzysztof Kwiatkowski.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-288">
+ <u xml:id="u-288.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Bardzo się cieszę, że pan senator zadał pytanie, o którym mówiłem, że zadam, i dzięki temu mogę dopytać. Proszę o konkretne pokazanie pisma, w którym egzaminatorzy zgłosili takie postulaty, jak są w tej ustawie. Proszę o konkretne pokazanie pisma choćby jednego WORD, w którym by popierano takie postulaty, jak są w tej ustawie. Moim zdaniem, jak wynika z wiedzy, którą mam po konsultacjach, które przeprowadziłem, nie ma takiego pisma. Ale chętnie je zobaczę, jeżeli pan ma inną wiedzę w tym zakresie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-289">
+ <u xml:id="u-289.0" who="#PoselTadeuszChrzan">Panie Marszałku, Panie Senatorze, ja myślę, że to pytanie nie jest do posłów wnioskodawców, ale to pytanie i ta prośba…</u>
+ <u xml:id="u-289.1" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Ale to pan się powoływał na pismo. Pan minister jeszcze nie występował.</u>
+ <u xml:id="u-289.2" who="#PoselTadeuszChrzan">Pan senator skieruje to pytanie do resortu, bo takie dokumenty są w resorcie.</u>
+ <u xml:id="u-289.3" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Nie, ja kieruję do pana.</u>
+ <u xml:id="u-289.4" who="#PoselTadeuszChrzan">Niemniej jednak ja bardzo chętnie…</u>
+ <u xml:id="u-289.5" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Niech pan powie, że pan nie ma takiego pisma.</u>
+ <u xml:id="u-289.6" who="#PoselTadeuszChrzan">Ja bardzo chętnie, Panie Senatorze, udostępnię panu to pismo, jeżeli dostanę taki oryginał, a pewnie go dostanę na moją pisemną prośbę…</u>
+ <u xml:id="u-289.7" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">No, to proszę kopię.</u>
+ <u xml:id="u-289.8" who="#PoselTadeuszChrzan">…jeżeli zwrócę się do Ministerstwa Infrastruktury z prośbą o przekazanie protokołów tych licznych spotkań.</u>
+ <u xml:id="u-289.9" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Ale to pan nie zna tych pism?</u>
+ <u xml:id="u-289.10" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Przepraszam, ja nie jestem tak błyskotliwy… Czyli pan nie ma tego pisma, jak rozumiem?</u>
+ <u xml:id="u-289.11" who="#PoselTadeuszChrzan">Ależ oczywiście, że mam to pismo, tam właśnie mam, przy biurku, ale…</u>
+ <u xml:id="u-289.12" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">To proszę pokazać.</u>
+ <u xml:id="u-289.13" who="#PoselTadeuszChrzan">Ale nie wiem… To pani senator zadaje pytanie czy pan senator?</u>
+ <u xml:id="u-289.14" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Nie, ja poprosiłem o okazanie pisma i nie usłyszałem odpowiedzi. Czy pan je okaże, czy nie?</u>
+ <u xml:id="u-289.15" who="#PoselTadeuszChrzan">Panie Senatorze, w momencie gdy dostanę oryginał takiego pisma, chętnie panu prześlę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-290">
+ <u xml:id="u-290.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dobrze, ja myślę, że…</u>
+ <u xml:id="u-290.1" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Jeszcze drugie pytanie będę…</u>
+ <u xml:id="u-290.2" who="#WicemarszalekMarekPek">Panie Senatorze, myślę, że rzeczywiście można to pytanie z powodzeniem przekierować do rządu. Jeżeli były takie wnioski…</u>
+ <u xml:id="u-290.3" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Ale pan poseł mówi, że ma.</u>
+ <u xml:id="u-290.4" who="#WicemarszalekMarekPek">No ale przecież nie musi mieć tego przy sobie.</u>
+ <u xml:id="u-290.5" who="#Gloszsali">Ale ma.</u>
+ <u xml:id="u-290.6" who="#Gloszsali">Sprawa poselska…</u>
+ <u xml:id="u-290.7" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Znaczy, przepraszam, ja będę bronił pana posła. Pan poseł nie ma zaufania do kopii, zakłada, że może minister mu jakieś pisma podłożył. Rozumiem, tak się zdarza…</u>
+ <u xml:id="u-290.8" who="#PoselTadeuszChrzan">Ja myślę, Panie Senatorze…</u>
+ <u xml:id="u-290.9" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Teraz mam pytanie…</u>
+ <u xml:id="u-290.10" who="#WicemarszalekMarekPek">Nie, nie, nie rozpędzajmy się, Panie Senatorze. To…</u>
+ <u xml:id="u-290.11" who="#PoselTadeuszChrzan">Ja myślę, Panie Senatorze, że zbyt daleko pan poszedł z interpretacją mojej…</u>
+ <u xml:id="u-290.12" who="#WicemarszalekMarekPek">…naprawdę nieeleganckie…</u>
+ <u xml:id="u-290.13" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Rozumiem. Naprawdę, rozumiem.</u>
+ <u xml:id="u-290.14" who="#PoselTadeuszChrzan">…wypowiedzi, naprawdę, poszedł pan zbyt daleko.</u>
+ <u xml:id="u-290.15" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Rozumiem. To teraz…</u>
+ <u xml:id="u-290.16" who="#WicemarszalekMarekPek">Nie, naprawdę, Panie Senatorze, proszę już takich insynuacji tutaj nie robić. Pan poseł…</u>
+ <u xml:id="u-290.17" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Ale nie…</u>
+ <u xml:id="u-290.18" who="#WicemarszalekMarekPek">…jest gościem w Senacie. Proszę docenić, że bierze udział w obradach, odpowiada na pytania z najwyższą starannością.</u>
+ <u xml:id="u-290.19" who="#Gloszsali">To się zdarza, senator…</u>
+ <u xml:id="u-290.20" who="#WicemarszalekMarekPek">Ja państwa też proszę o spokój. Nie udzieliłem pani senator głosu. Nie róbmy w Senacie takiej atmosfery.</u>
+ <u xml:id="u-290.21" who="#WicemarszalekMarekPek">Bardzo proszę, Panie Pośle…</u>
+ <u xml:id="u-290.22" who="#WicemarszalekMarekPek">Pan senator Jerzy Czerwiński.</u>
+ <u xml:id="u-290.23" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Ja jeszcze miałem drugie pytanie. Jak rozumiem, będę mógł je zadać później. Okej?</u>
+ <u xml:id="u-290.24" who="#WicemarszalekMarekPek">Oczywiście.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-291">
+ <u xml:id="u-291.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku, Wysoka Izbo, Panie Ministrze, Panie Pośle, po to, żeby ustawa działała, ona musi być, nazwałbym to, szczelna, tzn. głównie jeśli chodzi o procedurę. Procedura musi się jasno zaczynać i jasno kończyć. I dobrze by było, żeby na samym końcu tej procedury był organ państwowy, który zawsze jest zależny, na samym końcu, od rządu. I dlatego pytam o art. 6. Bo tu jest taki przepis, w którym mowa, że nowe stawki za egzaminy będą wprowadzane na podstawie uchwały sejmiku województwa. I na to mamy 6 miesięcy. A co się stanie, jeśli przez 6 miesięcy taka uchwała nie zostanie sporządzona, nie zostanie uchwalona? Tym bardziej to się jeszcze komplikuje, że ona ma charakter prawa miejscowego.</u>
+ <u xml:id="u-291.1" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+ <u xml:id="u-291.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Tam są troszeczkę ostrzejsze przepisy. Czy to będzie wykonanie zastępcze, wojewody w tym wypadku? No, bo jak zmusić sejmik do tego, żeby uchwałę uchwalił? Może jest jakieś inne wyjście? No, ale to pytam pana. A jak nie, to pan minister odpowie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-292">
+ <u xml:id="u-292.0" who="#PoselTadeuszChrzan">Ja bym również przekierował to pytanie. Bo na dzisiaj mamy taką oto sytuację, że ten sejmik powinien uchwalić to w ciągu 6 miesięcy, a jeżeli nie, to mamy rozporządzenie ministra, w którym mówi się o maksymalnych stawkach, tak więc…</u>
+ <u xml:id="u-292.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Po 6 miesiącach już nie obowiązuje…</u>
+ <u xml:id="u-292.2" who="#PoselTadeuszChrzan">Mówi się tam o maksymalnych stawkach, które nie mogą być wyższe… Uchwały sejmiku nie mogą przyjmować wyższych stawek niż te, które zapisane są w rozporządzeniu ministra. Tak więc pewnie… Nie dałbym za to głowy, bo takiego zapisu nie ma, niemniej jednak przez analogię być może, najprawdopodobniej, będzie to takie rozwiązanie, że rzeczywiście wojewoda nadzorczo ustali te najwyższe stawki, które obowiązują w ramach rozporządzenia ministra.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-293">
+ <u xml:id="u-293.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo, Panie Pośle.</u>
+ <u xml:id="u-293.1" who="#WicemarszalekMarekPek">I pytanie zadaje pan senator Kwiatkowski.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-294">
+ <u xml:id="u-294.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Panie Pośle, mówił pan o waloryzacji stawek. No to proszę odpowiedzieć, ile razy… Bo ja już nie mówię o podwyższeniu. Czy przez ostatnie 7 lat minister choćby raz zwaloryzował stawki maksymalne opłat za egzaminy? Bo jest takie zobowiązanie zgodnie z przepisami prawa. Ile razy minister zwaloryzował stawki? Podzielam pańską troskę o brak waloryzacji, ale proszę odpowiedzieć, ile razy waloryzowano stawki przez ostatnie 7 lat.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-295">
+ <u xml:id="u-295.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-296">
+ <u xml:id="u-296.0" who="#PoselTadeuszChrzan">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+ <u xml:id="u-296.1" who="#PoselTadeuszChrzan">Panie Senatorze, bardzo proszę zadać to pytanie panu ministrowi, gdyż nie jest przedmiotem tego projektu to, czy te stawki były…</u>
+ <u xml:id="u-296.2" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Jak to? Stawki są, jest upoważnienie.</u>
+ <u xml:id="u-296.3" who="#PoselTadeuszChrzan">Panie Senatorze, z całym szacunkiem dla pana senatora, ale przedmiotem tego projektu nie jest rozpatrywanie wstecz, czy stawki były waloryzowane, czy nie były waloryzowane, więc proszę nie wymagać ode mnie takiej wiedzy historycznej. Myślę, że pan minister będzie miał taką wiedzę, a dla mnie jako posła jest to wiedza wykraczająca poza zakres tego przedłożenia.</u>
+ <u xml:id="u-296.4" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Czy ja mogę zadać inaczej to pytanie, żeby pan poseł jednak mógł odpowiedzieć?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-297">
+ <u xml:id="u-297.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-298">
+ <u xml:id="u-298.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Czy prawdą jest, że minister ani razu nie zwaloryzował tych stawek i dlatego przerzucacie teraz tę odpowiedzialność na sejmiki województw? Teraz moje pytanie obejmuje już przedmiot przedłożenia.</u>
+ <u xml:id="u-298.1" who="#PoselTadeuszChrzan">Jeszcze raz: czy prawdą jest…</u>
+ <u xml:id="u-298.2" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Czy prawdą jest, że minister ani razu w ciągu ostatnich 7 lat – zresztą wcześniej one też przez dłuższy czas nie były waloryzowane – nie zwaloryzował tych stawek i w związku z tym, że nie realizuje on swojego ustawowego obowiązku, przerzucacie tę kompetencję na sejmiki województw?</u>
+ <u xml:id="u-298.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Ja odpowiem na to pytanie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-299">
+ <u xml:id="u-299.0" who="#PoselTadeuszChrzan">Panie Senatorze, z przykrością muszę stwierdzić, że zgodnie z moją wiedzą nie mogę ani potwierdzić, ani zaprzeczyć.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-300">
+ <u xml:id="u-300.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Ale widzę, że pan minister już zgłasza się do tego, żeby odpowiedzieć na to pytanie.</u>
+ <u xml:id="u-300.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pytanie zadaje pani senator Jadwiga Rotnicka. Tak, dobrze widziałem?</u>
+ <u xml:id="u-300.2" who="#WicemarszalekMarekPek">Bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-301">
+ <u xml:id="u-301.0" who="#SenatorJadwigaRotnicka">Mam bardzo krótkie pytanie, może naiwne – no, jako stereotypowa kobieta jestem czasami traktowana. To oznacza, że każdy WORD będzie mógł ustalić określoną stawkę opłaty za egzaminy, ale nie wyższą niż. Czy w związku z tym spodziewacie się pewnej migracji mieszkańców po to, żeby zarobili, albo żeby stracili, do jednego lub do drugiego województwa? Bo to pewnie będzie regułą.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-302">
+ <u xml:id="u-302.0" who="#PoselTadeuszChrzan">Przede wszystkim, Panie Marszałku, Pani Senator, nie każdy WORD, tylko każdy sejmik wojewódzki, bo to jest w kompetencjach sejmiku. Ale…</u>
+ <u xml:id="u-302.1" who="#SenatorJadwigaRotnicka">No tak, sejmik, ale ustala dla województwa.</u>
+ <u xml:id="u-302.2" who="#PoselTadeuszChrzan">Ale myślę, że jest to jeden z pozytywnych aspektów tego projektu albo bardzo pozytywnych aspektów. Bo, po pierwsze, to też trochę rozszerzenie kompetencji samorządu. A po drugie, no, wprawdzie nie powiedziałbym, że to jest wprowadzenie konkurencji, ale to jest szczypta konkurencji. Zatem ci, którzy pracują dobrze i którzy pewnie będą chcieli mniej za te egzaminy… Jeżeli te WORD-y są dobrze zarządzane przez dyrektorów, którzy zostali powołani przez samorządy wojewódzkie, to jak najbardziej mogą one egzaminować taniej. Jeżeli robią to bardzo dobrze i dobrze szkolą, to wtedy pewnie chętnych do zdania egzaminu w takich WORD-ach będzie więcej. Tak że ja osobiście jestem przekonany, że… Jeszcze raz podkreślam: malutka szczypta konkurencji tylko dobrze zrobi.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-303">
+ <u xml:id="u-303.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-303.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pytanie zadaje pani senator Danuta Jazłowiecka.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-304">
+ <u xml:id="u-304.0" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-304.1" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Panie Pośle, mam do pana pytanie, ponieważ jest to bardzo kontrowersyjna i bardzo źle przygotowana ustawa. Czy prawdą jest, że jest to ustawa rządowa, która, by uniknąć konsultacji społecznych, została panu przekazana jako autorowi ustawy poselskiej?</u>
+ <u xml:id="u-304.2" who="#Gloszsali">I nie kłamać.</u>
+ <u xml:id="u-304.3" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Proszę pamiętać, że odpowiada pan w Senacie i odpowiada pan również przed swoimi wyborcami. Chciałabym, żeby ta odpowiedź była prawdziwą odpowiedzią.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-305">
+ <u xml:id="u-305.0" who="#PoselTadeuszChrzan">Szanowna Pani Senator! Panie Marszałku!</u>
+ <u xml:id="u-305.1" who="#PoselTadeuszChrzan">Jak państwo doskonale wiedzą, cały proces legislacyjny od początku toczy się w odniesieniu do projektu poselskiego, grupy posłów, którzy pod tym projektem się podpisali. Ja bardzo, Szanowna Pani Senator, szanuję swoich wyborców, szanuję również wszystkich mieszkańców Najjaśniejszej Rzeczypospolitej. W związku z tym powiem, że to nie jest taki mechanizm, żeby uniknąć konsultacji społecznych. Jednak z całą pewnością… z całą odpowiedzialnością podkreślam, że oczywiście z tych materiałów, które znajdowały się w Ministerstwie Infrastruktury, również czerpaliśmy, wykorzystując te protokoły, o których mówił pan senator Kwiatkowski, z prowadzonych dość długo negocjacji z egzaminatorami. I na tej podstawie, oczywiście przy wsparciu prawnym legislatorów Sejmu, po konsultacjach z Ministerstwem Infrastruktury… Jednak jest to projekt poselski.</u>
+ <u xml:id="u-305.2" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Panie Pośle, chciałabym, żeby pan na moje pytanie odpowiedział „tak” lub „nie”.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-306">
+ <u xml:id="u-306.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Pani Senator, ale przepraszam bardzo, pan poseł odpowiada tak, jak uważa za stosowne. Proszę tak nie wymuszać odpowiedzi, zgodnie z zamówieniem senatorskim.</u>
+ <u xml:id="u-306.1" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Panie Pośle, poprosiłabym, by pan na moje pytanie odpowiedział „tak” lub „nie”. Zrozumiem, jeżeli pan nie odpowie na to pytanie, że odpowiedź brzmi, że nie jest to projekt poselski. Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-306.2" who="#WicemarszalekMarekPek">Panie Pośle, ja uchylam to pytanie, bo to jest tak naprawdę – jeszcze raz to podkreślam – wymuszenie konkretnej odpowiedzi. No, nie można w ten sposób prowadzić debaty parlamentarnej.</u>
+ <u xml:id="u-306.3" who="#WicemarszalekMarekPek">Czy są jeszcze jakieś pytania? Nie ma.</u>
+ <u xml:id="u-306.4" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo, Panie Pośle.</u>
+ <u xml:id="u-306.5" who="#PoselTadeuszChrzan">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-306.6" who="#WicemarszalekMarekPek">Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu? Widzę, że tak.</u>
+ <u xml:id="u-306.7" who="#WicemarszalekMarekPek">Witam pana Rafała Webera, sekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-307">
+ <u xml:id="u-307.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-307.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+ <u xml:id="u-307.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Ministerstwo Infrastruktury popiera poselskie przedłożenie. Uważamy, że ta propozycja jest wyjściem naprzeciw rzeczywistości, która nie od niedawna, ale od kilku lat ma miejsce w wojewódzkich ośrodkach ruchu drogowego. Uważamy, że skoro marszałkowie nadzorują wojewódzkie ośrodki ruchu drogowego, skoro powołują dyrektorów, czyli tych, którzy w sposób bezpośredni są odpowiedzialni za gospodarkę finansową WORD-ów, to też powinni mieć możliwość dotowania tych instytucji, a także ustalania wysokości opłat egzaminacyjnych oraz granic dolnej i górnej wynagrodzenia egzaminatorów.</u>
+ <u xml:id="u-307.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Te 3 elementy są fundamentem poselskiego przedłożenia. Dziękuję grupie posłów, grupie posłów Prawa i Sprawiedliwości, za to, że w duchu odpowiedzialności za obecną sytuację taki projekt złożyli.</u>
+ <u xml:id="u-307.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Dlaczego popieramy to przedłożenie? Przede wszystkim dlatego, że daje ono marszałkom województw możliwość i prawo do tego, aby dotować zarówno działalność bieżącą, jak i działalność inwestycyjną wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego. Jak dotąd, takiej możliwości nie ma. A ta ustawa takie możliwości daje. Jeżeli marszałek wspólnie z zarządem ustali, analizując sytuację finansową i ekonomiczną WORD-ów, że należy je finansowo wesprzeć, to będzie mógł to zrobić. Na bazie obecnych przepisów takiej możliwości nie ma. Mało tego, nie ma możliwości, aby Ministerstwo Infrastruktury czy którykolwiek inny resort, np. resort finansów, również finansowo wspierały wojewódzkie ośrodki ruchu drogowego. Oznacza to, że do tej pory od momentu powołania tych instytucji, czyli od dwudziestu kilku lat, państwowych środków na realizację zadań bieżących w ogóle nie przeznaczono. No, nie było takich uregulowań prawnych, nie było podstawy prawnej. Wojewódzkie ośrodki ruchu drogowego działają jako wojewódzkie osoby prawne, czyli w sposób 100-procentowy muszą zapewniać swoją płynność finansową i dbać o gospodarkę ekonomiczną. I tak od samego początku powołania tych instytucji się dzieje. Tak że jeżeli ktoś mówi, że kierujemy czy nawet zlecamy zadania samorządom czy WORD-om, to jest to po prostu nieprawda. Te zadania w tej chwili są realizowane na podstawie przepisów, które mają już długą historię, i tego posłowie, Wysoka Izba, przyjmując tę ustawę, w ogóle nie zmieniają, w tej sprawie pozostanie status quo. Tak że pierwszy element, czyli danie możliwości dotowania wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego przez marszałków województw, uważamy za słuszny i potrzebny.</u>
+ <u xml:id="u-307.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Druga kwestia, związana z uchwalaniem wysokości opłat za egzaminy. Dlaczego uważamy, że to rozwiązanie jest dobre? Ponieważ różna jest sytuacja ekonomiczna, różna jest sytuacja ogólna wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego. Ja, analizując to, doszedłem do wniosku, że są WORD-y, które mimo tej trudnej sytuacji radzą sobie, generują zysk i nie mają problemu z płynnością finansową. Są też WORD-y, które są pod kreską, ale wcześniej, przez okres ostatnich kilkunastu czy kilkudziesięciu lat, zgromadziły takie środki finansowe, które pozwalają na to, aby tę płynność finansową utrzymywać. A są też takie WORD-y, w których ten zasób się kurczy, i trzeba właśnie w odpowiedni sposób zareagować. Sytuacja jest różna w różnych województwach. Dlatego uważamy, że przekierowanie tej decyzyjności na marszałków województw jest jakby zakończeniem istnienia tej anachronicznej i skostniałej konstrukcji, z którą do tej pory mieliśmy do czynienia. Teraz reakcja będzie na poziomie regionów. To nie minister infrastruktury będzie ustalał rozporządzeniem wysokości opłat, które będą jednakowe w całej Polsce, tylko w zależności od sytuacji finansowej WORD-ów, ale też w zależności od zamożności społeczeństwa danego regionu odpowiednie stawki opłat za egzaminy powinny być i zapewne będą uchwalane.</u>
+ <u xml:id="u-307.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Podobna argumentacja jest dla kwestii trzeciej, czyli dla ustalania wynagrodzeń czy dolnej i górnej granicy wynagrodzeń egzaminatorów. W tej chwili ta kwestia leży w gestii ministra infrastruktury, który ustala to w rozporządzeniu, a w różnych WORD-ach egzaminatorzy zarabiają różnie. W tych najmniej zamożnych, powiedzmy, średnie wynagrodzenie egzaminatora to 6 tysięcy 200 zł brutto, a w innych WORD-ach jest to 9 tysięcy 300 zł brutto. Średnie wynagrodzenie egzaminatora w skali kraju to 7,5 tysiąca zł brutto. Tak że jest też wyraźna różnica, jeżeli chodzi o zarobki różnych egzaminatorów w różnych województwach. Dlatego uważamy, że ta kompetencja także powinna zostać nadana regionom, tak aby wynagrodzenie było dostosowywane do zakresu zadań, które są realizowane w danym WORD-zie, a także do zamożności danego regionu, no bo takie podziały cały czas występują, one są naturalne. Stąd też decyzja o tym, żeby, jak rozumiem, tę odpowiedzialność skierować do regionów.</u>
+ <u xml:id="u-307.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Te 3 argumenty, które zostały zawarte w tej ustawie, są odbierane przez Ministerstwo Infrastruktury w sposób pozytywny. Dlatego popieramy to przedmiotowe przedłożenie. Uważamy, że będzie to nowy system, jeżeli chodzi o kwestię ustalania opłat, a także kwestię ustalania dolnej i górnej granicy wynagrodzeń, system, który się sprawdzi, system, który jest systemem przyszłościowym. Wielokrotnie mówimy o decentralizacji władzy, o tym, żeby wiele decyzji pozostawało w rękach samorządów, w rękach tych, którzy zarządzają danymi jednostkami samorządu terytorialnego. To właśnie ta ustawa realizuje te hasła, które są wspólnie, myślę, że przez większość parlamentarzystów, w ostatnim czasie podnoszone. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-308">
+ <u xml:id="u-308.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+ <u xml:id="u-308.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+ <u xml:id="u-308.2" who="#WicemarszalekMarekPek">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
+ <u xml:id="u-308.3" who="#WicemarszalekMarekPek">Pani senator Janina Sagatowska. Bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-309">
+ <u xml:id="u-309.0" who="#SenatorJaninaSagatowska">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+ <u xml:id="u-309.1" who="#SenatorJaninaSagatowska">Panie Ministrze, ja byłam dyrektorem WORD-u, tak że jako praktyk mogę się wypowiedzieć. Wiem, że instytucja WORD-ów była wyjątkowa, całkowicie inaczej skonstruowana, że była to samodzielna, samofinansująca się jednostka, osoba prawna samorządu województwa. Od dyrektora WORD-u, od pracowników, no i od tych, którzy przychodzili zdawać egzaminy, zależało, czy te WORD-y były bogate, czy nie.</u>
+ <u xml:id="u-309.2" who="#SenatorJaninaSagatowska">Ja mam pytanie. Bo jak ja tam byłam, to te wszystkie WORD-y w kraju były zyskowne, bym powiedziała. Ja sama wiem, jaki zysk miał WORD w Tarnobrzegu, bo tam był i jest. I o co mi chodzi? Ta zmiana następuje teraz, czyli – i chciałabym, żeby pan to powiedział, Panie Ministrze – uznajecie teraz, że są takie WORD-y…</u>
+ <u xml:id="u-309.3" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+ <u xml:id="u-309.4" who="#SenatorJaninaSagatowska">Pan powiedział, że trzeba jednak tę nową regulację stworzyć, wyjść z propozycją niejako doregulowania tej ustawy. Bo faktycznie, jeżeli to jest samodzielna i wojewódzka osoba prawna, ale województwa samorządowego, to niech to województwo jako gospodarz terenu, jeżeli coś się dzieje złego, współuczestniczy w tym, wspomaga czy ewentualnie w jakikolwiek sposób motywuje dyrektorów WORD – to już tu padało, pan o tym mówił – żeby w pewnym sensie zmusić ich do konkurencji między WORD-ami. Nie wiem, to są różne… Nie będę rozwijać, bo czas mi się skończył. Chodzi mi o to, pytam o to, jaka analiza spowodowała przyspieszenie prac wśród posłów i innych osób, że teraz występujecie z tą propozycją. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-310">
+ <u xml:id="u-310.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Bardzo mocno przeanalizowaliśmy sytuację ekonomiczną wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego. Ta sytuacja jest coraz trudniejsza ze względu na mniejszą liczbę klientów, mniejszą liczbę osób, które podchodzą do państwowego egzaminu. To z kolei powoduje, że wpływy, przychody wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego są niższe, a koszty niższe nie są. Utrzymanie struktury, tego zasobu personalnego, egzaminatorów, całej obudowy administracyjnej kosztuje. Koszty eksploatacji pojazdów, koszty inwestowania w nowe pojazdy służące do egzaminowania nie spadają. A jeżeli spadają wpływy, a koszty nie spadają, to siłą rzeczy gospodarka finansowa jest coraz trudniejsza.</u>
+ <u xml:id="u-310.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">I faktycznie przez ostatnie lata część ośrodków WORD wykorzystywała zasoby pieniężne zgromadzone w latach prosperity, wtedy kiedy praca WORD-ów odbywała się w czasie ponadnormatywnym, w nadgodzinach, ale również w soboty, a chyba były takie miesiące czy lata, kiedy nawet w niedziele były przeprowadzane egzaminy na prawo jazdy. Tak że wtedy ten zasób finansowy, ten zastrzyk finansowy był naprawdę duży. Dzisiaj pozwala on na to, żeby przeżyć, na to, żeby w tych czasach chudych, w tych czasach, kiedy egzaminowanych jest mniej, utrzymać w kondycji ekonomicznej wojewódzkie ośrodki ruchu drogowego.</u>
+ <u xml:id="u-310.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">W rozmowach z marszałkami padały pytania, czy nie stworzymy im możliwości przekierowania dofinansowania do WORD-ów, bo są tacy marszałkowie, którzy zdają sobie sprawę, że nadzorują te ośrodki, że desygnują dyrektorów po to, aby prowadzili te ośrodki, a nie mają teraz możliwości kierowania tam środków finansowych. Byli tacy, którzy pytali o taką możliwość, i ta ustawa właśnie taką możliwość stwarza.</u>
+ <u xml:id="u-310.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Myślę, że to jest dobre rozwiązanie, że jest to mechanizm, który pozwoli rozwiązać część z tych problemów finansowych, z którymi teraz wojewódzkie ośrodki ruchu drogowego po prostu się mierzą. I w sytuacji obecnej, i w sytuacji ostatnich lat, kiedy to zmniejszyła się liczba klientów, wojewódzkie ośrodki ruchu drogowego faktycznie mierzą się z tym finansowym wyzwaniem.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-311">
+ <u xml:id="u-311.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-311.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pytanie zadaje pan senator Krzysztof Kwiatkowski.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-312">
+ <u xml:id="u-312.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Panie Ministrze, będę miał 2 pytania.</u>
+ <u xml:id="u-312.1" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Pierwsze pytanie. Pan uzasadniał projekt tej ustawy tym, że chcecie wzmocnić kompetencyjnie samorządy w tym zakresie. Czy prawda nie jest taka, że w związku z tym, że liczba osób przystępujących do egzaminów się zmniejsza, sytuacja finansowa WORD-ów się pogarsza, najnowsze dane mówią o tym, że tylko 3 wojewódzkie WORD-y są na plusie, a 13 jest na minusie, nie radząc sobie z tym problemem, przerzucacie go na samorządy?</u>
+ <u xml:id="u-312.2" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">I drugie pytanie. Oczywiście później będzie jeszcze jedno. Teraz pytanie o to pisemne stanowisko, w którym egzaminatorzy lub WORD-y popierają projekt w przedłożeniu zaproponowanym przez grupę posłów, który – już powiem najbardziej eufemistycznie – powstawał w uzgodnieniu z resortem, o czym wszyscy, którzy się tą problematyką interesują, wiedzą.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-313">
+ <u xml:id="u-313.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Panie Senatorze!</u>
+ <u xml:id="u-313.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">A w jaki sposób minister infrastruktury może w tej chwili poradzić sobie z trudną sytuacją wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego?</u>
+ <u xml:id="u-313.2" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Zwaloryzować stawki, czego nie robicie od 7 lat.</u>
+ <u xml:id="u-313.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">No właśnie, w tej chwili minister infrastruktury ma tylko 1 narzędzie.</u>
+ <u xml:id="u-313.4" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">I skorzystał z niego?</u>
+ <u xml:id="u-313.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Może podnieść opłaty za egzaminy na prawo jazdy. Czy naprawdę w tej sytuacji, w której polskie społeczeństwo, ale nie tylko polskie, bo i europejskie, i ogólnoświatowe społeczeństwo…</u>
+ <u xml:id="u-313.6" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ <u xml:id="u-313.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Za chwileczkę, Panie Marszałku, za chwileczkę.</u>
+ <u xml:id="u-313.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">…Ogólnoeuropejskie czy ogólnoświatowe społeczeństwo boryka się z bardzo dużym wyzwaniem, jeszcze nie z kryzysem, w Polsce jeszcze nie z kryzysem, ale z dużym wyzwaniem gospodarczym związanym z atakiem Rosji na Ukrainę… Czy w takiej sytuacji faktycznie nie powinniśmy ograniczać podnoszenia różnego rodzaju opłat i podatków, a w zasadzie dążyć do tego, aby były obniżane, tak jak VAT na paliwo, na energię elektryczną, na gaz i na żywność, co w tym roku miało miejsce, czy jednak te opłaty podnosić? My uważamy w Ministerstwie Infrastruktury, że powinniśmy prowadzić bardzo konserwatywną i oszczędną politykę w tym zakresie. I to robimy. Jeżeli pan mówi, że dlatego cedujemy tę odpowiedzialność na marszałków… Nie jest to teza prawdziwa. Dlaczego nie jest to teza prawdziwa? Bo marszałek będzie mógł to zrobić, ale nie będzie musiał. Marszałek będzie miał co najmniej 2 rozwiązania do zastosowania: albo uzna, że faktycznie należy te wojewódzkie ośrodki ruchu drogowego wesprzeć z budżetu, którym dysponuje, a to są budżety miliardowe, to są budżety miliardowe, albo zachowa status quo na zasadzie: niech kwota za ten egzamin będzie w tej samej wysokości, a WORD skorzysta ze swoich zasobów, które wcześniej zostały nagromadzone. To jest drugie rozwiązanie. Może też wybrać trzecie rozwiązanie: podnieść opłatę egzaminacyjną. Jest też czwarte rozwiązanie: może ją obniżyć i przyciągnąć tym samym więcej klientów, więcej osób egzaminowanych. Cała paleta rozwiązań będzie w rękach marszałka województwa, zarządu województwa i sejmiku województwa podkarpackiego. Te rozwiązania powinny być zastosowane…</u>
+ <u xml:id="u-313.9" who="#SenatorJaninaSagatowska">I każdego innego.</u>
+ <u xml:id="u-313.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Tak. …Zastosowane w zależności od sytuacji WORD-ów na terenie danego regionu. Myślę, że to najlepsze z możliwych rozwiązań.</u>
+ <u xml:id="u-313.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">I pytanie drugie. Panie Senatorze, pan wie, że oświadczenie woli może być w różny sposób… Ono nie musi być sporządzone w formie pisemnej. Gdybym chciał…</u>
+ <u xml:id="u-313.12" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Pytałem o pisemne…</u>
+ <u xml:id="u-313.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">…potwierdzić prawdziwość tego, co mówię, to musiałbym nagrywać swoje rozmowy telefoniczne czy te, które są odbywane w Ministerstwie Infrastruktury, a tego nie robię. Może pan mi wierzyć na słowo albo i nie. Naprawdę…</u>
+ <u xml:id="u-313.14" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Pytałem o pisemne… Ja nie pytam…</u>
+ <u xml:id="u-313.15" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Ja mówię o oświadczeniu woli i mówię o dyskusjach, które odbywają się między mną a marszałkami województw, a takie dyskusje są i były…</u>
+ <u xml:id="u-313.16" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Ale pan poseł mówił, że ma pan oryginały pism. Ja tylko o to pytam.</u>
+ <u xml:id="u-313.17" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Ja mówię, że było oświadczenie woli skierowane w moim kierunku w sposób bardzo bezpośredni, aby takie rozwiązania wprowadzić. Może mi pan wierzyć, może pan nie wierzyć – pana wola.</u>
+ <u xml:id="u-313.18" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Będę miał jeszcze jedno pytanie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-314">
+ <u xml:id="u-314.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-315">
+ <u xml:id="u-315.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Już się dowiedzieliśmy, że żadnego pisma nie ma. Czyli pan poseł mijał się z prawdą…</u>
+ <u xml:id="u-315.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Ale ja tego nie powiedziałem.</u>
+ <u xml:id="u-315.2" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Teraz chciałbym zapytać…</u>
+ <u xml:id="u-315.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Panie Marszałku, Panie Senatorze, ja tego nie powiedziałem. Ja powiedziałem, że oświadczenie woli może mieć różną formę.</u>
+ <u xml:id="u-315.4" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">No to ja zadam pytanie: czy pan nam je okaże, tak jak proponował pan poseł?</u>
+ <u xml:id="u-315.5" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">A teraz zapytam o coś innego. Czy prawdą jest, że spotkanie z egzaminatorami w ministerstwie skończyło się brakiem konkluzji, żadnymi ustaleniami i opuszczeniem przez egzaminatorów tego spotkania, na którym to nie osiągnęliście porozumienia?</u>
+ <u xml:id="u-315.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">A o które spotkanie pan pyta?</u>
+ <u xml:id="u-315.7" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">No to proszę mi wskazać to, które zakończyło się ustaleniami. Ja pytam o konsultacje. Pan poseł mówił, że…</u>
+ <u xml:id="u-315.8" who="#SenatorJaninaSagatowska">To jakaś komisja śledcza?</u>
+ <u xml:id="u-315.9" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">…pan minister nam powie…</u>
+ <u xml:id="u-315.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Panie Senatorze…</u>
+ <u xml:id="u-315.11" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">…o szerokim poparciu dla projektu ze strony egzaminatorów. Dlatego próbuję znaleźć choćby mgławicowy ślad tego szerokiego poparcia środowiska egzaminatorów dla projektu i proszę o odpowiedź.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-316">
+ <u xml:id="u-316.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">2 spotkania zakończyły się ustaleniami, jedno nie. O które pan pyta?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-317">
+ <u xml:id="u-317.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">To proszę o jakiś protokół z tego spotkania z tymi ustaleniami, który, jak rozumiem…</u>
+ <u xml:id="u-317.1" who="#SenatorJaninaSagatowska">No, komisja śledcza!</u>
+ <u xml:id="u-317.2" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">…jest podpisany, no bo…</u>
+ <u xml:id="u-317.3" who="#SenatorAlicjaZajac">Ale to są spotkania…</u>
+ <u xml:id="u-317.4" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-318">
+ <u xml:id="u-318.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Dobrze. Przejdę do omówienia tego trzeciego spotkania, bo myślę, że o to spotkanie pyta pan senator. Na tym spotkaniu, po wcześniejszych spotkaniach ze środowiskiem egzaminatorów, ale i dyrektorów wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego, zaproponowałem podniesienie górnej i dolnej granicy głównego wynagrodzenia o 20%, a także podniesienie o 10% dodatku zadaniowego. Na moje pytanie – po 2 godzinach dyskusji i debaty – czy Ministerstwo Infrastruktury ma rozpocząć pracę nad nowelizacją rozporządzenia, które wprowadzi te propozycje w życie, ta propozycja została przez środowisko protestujących egzaminatorów odrzucona. Oni nie chcieli nawet rozpocząć tej dyskusji, a zaznaczałem, że rozporządzenie ministra infrastruktury, tak jak każde inne, podlega i konsultacjom społecznym, i uzgodnieniom międzyresortowym. W tamtym czasie nawet przy takiej propozycji… Uwaga, Szanowni Państwo, ja mówię o 20% wynagrodzenia zasadniczego – to dotyczy dolnej i górnej granicy – i 10% dodatku zadaniowego. Ta propozycja nie została przyjęta. Jak myślę, to dlatego poselski projekt ustawy – odwołuję się do argumentów, które przedstawiał pan poseł Tadeusz Chrzan, o których mówiłem również ja – jest w tej chwili tutaj, w Senacie, procedowany.</u>
+ <u xml:id="u-318.1" who="#komentarz">Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Bogdan Borusewicz</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-319">
+ <u xml:id="u-319.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Gromek. Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-320">
+ <u xml:id="u-320.0" who="#SenatorJanuszGromek">Panie Ministrze, czy te podwyższone stawki nie są za niskie? Przykładowo w przypadku egzaminu teoretycznego jest to chyba 50 zł. To są 3 gałki lodów, a ten egzaminator jednak musi tam być. I co się stanie, jeśli to spadnie na barki marszałków? Ja wiem, że 3 województwa są do przodu, a 13 jest do tyłu. Czy macie tu jakąś wiedzę? Nie ma złośliwości w moim pytaniu. Czy macie wiedzę, ile to będzie pieniędzy w skali roku? Można na statystykę popatrzeć, na to, ile osób co roku zdaje egzaminy. Ile marszałkowie będą musieli dołożyć? To jest jedno pytanie.</u>
+ <u xml:id="u-320.1" who="#SenatorJanuszGromek">I drugie pytanie. Co się stanie, jeśli sytuacja w WORD-ach będzie jednak słaba i egzaminatorzy odejdą? A to się nazywa egzamin państwowy, więc państwo będzie musiało odpowiadać za to. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-321">
+ <u xml:id="u-321.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-321.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-322">
+ <u xml:id="u-322.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Jeśli chodzi o drugie pytanie, to egzamin państwowy przeprowadzają egzaminatorzy zatrudnieni przez dyrektorów wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego, tak że to dyrektor WORD jest tutaj stroną umowy, jest pracodawcą, jest też osobą, która na podstawie rozporządzenia kształtuje w tej chwili wynagrodzenie. Tak jak powiedziałem, średnie wynagrodzenie egzaminatora w Polsce to 7 tysięcy 500 zł brutto. W jednych województwach jest ono wyższe, w innych niższe, ale średnie to 7 tysięcy 500 zł.</u>
+ <u xml:id="u-322.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Jeżeli chodzi o skutki finansowe – bo tego dotyczyło pierwsze pytanie, które pan senator zadał – to w ustawie ich nie określono. No, faktycznie trudno w tej chwili stwierdzić, jak zareagują marszałkowie. Mówiłem o palecie 4 rozwiązań, które będą leżały w gestii marszałków. Mnie osobiście ciężko powiedzieć, które z tych rozwiązań zostanie w ostatecznym rozrachunku zastosowane. Nie wiem, czy to będzie zachowanie status quo, obecnej sytuacji, czy to będzie dotowanie działalności WORD-ów bezpośrednio z budżetu urzędu marszałkowskiego, czy to będzie podniesienie opłat egzaminacyjnych, czy to będzie obniżenie opłat egzaminacyjnych obliczone na ściągniecie większej liczby klientów i, co za tym idzie, osiągnięcie większych wpływów do budżetu danych WORD-ów. Ta decyzja będzie należała każdorazowo do szefów regionu, a także do sejmików województw.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-323">
+ <u xml:id="u-323.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-323.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Czerwiński. Proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-324">
+ <u xml:id="u-324.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!</u>
+ <u xml:id="u-324.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Ja powrócę do tego pytania na temat szczelności procedury. Ona musi się zakończyć, nazwałbym to, jednoznacznie i skutecznie. Przytoczę teraz art. 6. Do dnia wejścia w życie uchwały… O jaką uchwałę chodzi? O uchwałę sejmiku województwa określającą wysokość opłaty za przeprowadzenie egzaminu państwowego. Do tego dnia do opłat za przeprowadzenie egzaminu państwowego stosuje się dotychczasowe przepisy wykonawcze, nie dłużej jednak niż przez 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy. A potem? Nie ma alternatywy. Jak zabraknie uchwały, to co potem?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-325">
+ <u xml:id="u-325.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">No, myślę, że będzie tak, jak to powiedział pan poseł wnioskodawca. Wtedy te standardowe procedury nadzorcze wojewody wejdą w grę.</u>
+ <u xml:id="u-325.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Czy mogę dopytać, Panie Marszałku?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-326">
+ <u xml:id="u-326.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-327">
+ <u xml:id="u-327.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Z tymi standardowymi procedurami, jeśli chodzi o nadzór nad działalnością sejmików, jest tak, że tam jest oczywiście możliwość podważenia uchwały sejmiku, ale, o ile ja się orientuję, nie ma czegoś, co się nazywa skarga na bezczynność, nie przewidziano działania w przypadku bezczynności. Wtedy trzeba by zastosować właśnie wykonanie zastępcze, ale nie wiem, czy są przepisy, które to regulują w przypadku prawa miejscowego, czy wojewoda może w zastępstwie, nazwałbym to, opornego sejmiku sformułować zasady opłat za egzaminy jako wykonanie zastępcze zamiast uchwały, której sejmik nie podjął. Nie wiem, czy ta procedura jest szczelna, naprawdę. Ja zakładam, że tak nie będzie, ale polityka wkracza wielkimi krokami w działania prezydentów niektórych miast. Nie daj Boże, żeby wkroczyła do sejmików.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-328">
+ <u xml:id="u-328.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Myślę, że i sejmowi, i senaccy legislatorzy brali pod uwagę takie rozwiązanie i gdyby nie miało ono tutaj pełnego nadzoru, to zwróciliby uwagę na to, że może pozostać sytuacja, że nie ma określonych stawek za opłaty za egzaminy czy dolnych i górnych granic wynagradzania egzaminatorów. Tak że myślę, że od strony prawnej ta sprawa jest bezpieczna, była przeanalizowana.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-329">
+ <u xml:id="u-329.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Szwed, proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-330">
+ <u xml:id="u-330.0" who="#SenatorAleksanderSzwed">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+ <u xml:id="u-330.1" who="#SenatorAleksanderSzwed">Panie Ministrze, chciałbym zapytać, bo w niektórych pytaniach były takie sugestie, że WORD-y źle funkcjonują, jak prezentują się statystyki. Ile w Polsce przeprowadzono egzaminów na przestrzeni ostatnich 3 lat? Czy były jakieś tąpnięcia w tych statystykach?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-331">
+ <u xml:id="u-331.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-332">
+ <u xml:id="u-332.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Ta statystyka się zmienia właśnie ze względu na mniejszą liczbę osób podchodzących do egzaminów. Oczywiście najwięcej osób egzaminowanych jest, jeśli chodzi o kategorię B, czyli dążą one do uzyskania uprawnień do prowadzenia pojazdów do 3,5 t. Jednak nie chciałbym tutaj podawać nieprecyzyjnej statystyki.</u>
+ <u xml:id="u-332.1" who="#komentarz">Senator Aleksander Szwed:</u>
+ <u xml:id="u-332.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Tak, pozwolę sobie na to pytanie odpowiedzieć w formie pisemnej. W tej odpowiedzi zawrę, bo rozumiem, że o to panu senatorowi chodzi, liczbę egzaminów i teoretycznych, i praktycznych, które zostały przeprowadzone w roku 2021 w poszczególnych kategoriach, a więc A, czyli motocykle, motorowery, B, kategorie ciężkie, autobusowe, z przyczepami. Taka statystyka zostanie panu senatorowi przedstawiona.</u>
+ <u xml:id="u-332.3" who="#SenatorAleksanderSzwed">To, Panie Ministrze, jeśli mógłbym prosić, na przestrzeni ostatnich 3 lat.</u>
+ <u xml:id="u-332.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">3 lata. Dobrze, zanotuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-333">
+ <u xml:id="u-333.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję. Więcej pytań nie ma?</u>
+ <u xml:id="u-333.1" who="#Gloszsali">Nie ma.</u>
+ <u xml:id="u-333.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan poseł chciał… Panie Pośle, za chwilę pana poproszę.</u>
+ <u xml:id="u-333.3" who="#Gloszsali">Pan poseł już odpowiadał na pytania. Już jest po tym punkcie.</u>
+ <u xml:id="u-333.4" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">A, jest po tym punkcie.</u>
+ <u xml:id="u-333.5" who="#komentarz">Glos z sali:</u>
+ <u xml:id="u-333.6" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Panie Pośle, niestety, już jest po tym punkcie.</u>
+ <u xml:id="u-333.7" who="#PoselTadeuszChrzan">Ale w drodze sprostowania, bo pan senator w swojej wypowiedzi…</u>
+ <u xml:id="u-333.8" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Nie, pan jest przedstawicielem wnioskodawców, tu nie ma możliwości sprostowania przez pana.</u>
+ <u xml:id="u-333.9" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">A może pan poseł chce okazać pismo.</u>
+ <u xml:id="u-333.10" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Nie, jest już dyskusja.</u>
+ <u xml:id="u-333.11" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ <u xml:id="u-333.12" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Panie Senatorze…</u>
+ <u xml:id="u-333.13" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
+ <u xml:id="u-333.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-333.15" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Informuję, że przedstawiciel rządu zobowiązał się do udzielenia pisemnej odpowiedzi na pytania zadane przez pana senatora Aleksandra Szweda.</u>
+ <u xml:id="u-333.16" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Otwieram dyskusję.</u>
+ <u xml:id="u-333.17" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę o zabranie głosu pana senatora Krzysztofa Kwiatkowskiego.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-334">
+ <u xml:id="u-334.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Szanowni Państwo!</u>
+ <u xml:id="u-334.1" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Ten rząd wielokrotnie mówił o przełamywaniu imposybilizmu i o tym, że rozwiązuje problemy. I co w tym przypadku? I nic. Teraz ministerstwo chce ten problem po prostu przerzucić na samorządy, bo samo nie ma koncepcji co do dalszych losów systemu egzaminowania. Obecny system w swoich głównych założeniach powstał w 1992 r. Stawki opłat za egzaminy ostatni raz ustalano, uwaga, w styczniu 2013 r. Tak, teraz jest wojna. Tak, teraz jest inflacja. Tak, doprowadziliście w dużej części do drożyny i do kłopotów milionów Polaków. Z tym się zgadzam, pod tą częścią diagnozy podpisuję się obiema rękami. Tylko co wy przez te wszystkie lata robiliście? To nie jest zaniechanie z ostatniego roku. Prawda jest taka, że gdy doszliście do momentu, kiedy już nie wiecie, jak sobie z tym problemem poradzić, to próbujecie go przerzucić na samorządy. Mamy problem i on się będzie pogłębiał. On jest w dużej części niezależny od wszystkich na tej sali, po prostu rynek egzaminowania się kurczy. Od 2010 r. on się zmniejszył o 1/4. W 2010 r. były 4 miliony egzaminów, a teraz 2 miliony 440 tysięcy. W poszczególnych kategoriach rodzajowych jest jeszcze inna sytuacja. Tak, kiedyś, w przeszłości, większość WORD-ów miała dodatni wynik finansowy, dzisiaj są to 3 WORD-y. I powiedziałbym, że to kompletnie nie jest zależne od polityki, bo większość tych z ujemnymi wynikami finansowymi… Takie WORD-y są w województwach, gdzie są i marszałkowie z PiS, i marszałkowie z opozycji. Po prostu chodzi o to, że do egzaminów przystępuje mniej osób. A dlaczego? Odpowiedzią jest demografia, tak, demografia. Mamy coraz mniej młodych osób w wieku, w którym podchodzi się do egzaminów, tzn. ok. osiemnastego roku życia. Tak, mamy kłopot, nie waloryzowano stawek wynagrodzeń egzaminatorów. Tak, ministerstwo sobie z tym nie poradziło. Pan poseł mówił nam na początku, że – i tu zacytuję go dokładnie – ten projekt jest odpowiedzią na postulaty egzaminatorów. A pan minister zgodnie z prawdą mówi: to porozumienie z egzaminatorami polegało na tym, że w lipcu tego roku – bo to spotkanie było w lipcu, Panie Ministrze, to znaczy rzeczywiście mieliście kilka spotkań – na tym ostatnim spotkaniu egzaminatorzy wyszli. No, to jest rzeczywiście wyjątkowa sztuka osiągania kompromisu! I można powiedzieć, że nie pozabijaliście się na końcu – to prawda, i to jest jedna zaleta.</u>
+ <u xml:id="u-334.2" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Jeżeli chodzi o stanowisko samych WORD-ów, to nie ma stanowiska WORD-ów, które by popierały ustawę w tym kształcie. Gdy pytam o stanowisko samorządowców, to pan minister, zgodnie z prawdą, mówi: pisma w tym zakresie też nie mam, a swoich rozmówców nie nagrywam. No, nie jestem w stanie zweryfikować tego, co ktoś panu na boku, gdzieś koło toalety, opowiadał. Ale chciałbym pochwalić to, że nie nagrywa pan swoich rozmówców, to akurat jest rzecz godna pochwały. Macie za to stanowisko konwentu marszałków z sierpnia tego roku, podjęte – uwaga! – jednogłośnie. I pan to stanowisko oczywiście zna.</u>
+ <u xml:id="u-334.3" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Mamy jeszcze jeden problem: nie tylko jest mniej osób przystępujących do egzaminowania, ale też zwiększają się koszty. Koszty się zwiększają, mamy koszty paliwa, mamy koszty samochodów, które to koszty też rosną – i o tym wiedzą wszyscy, którzy przyglądają się tej sytuacji. Część WORD-ów czeka na inwestycje, ale nie przeprowadzi ich w sytuacji tego typu wpływów. W perspektywie mamy oczywiście modernizację placów manewrowych. Ja muszę powiedzieć, że pan poseł ujął mnie tym, że powiedział, iż WORD-y mogą prowadzić inną działalność gospodarczą. Czekałem, aż pan poseł rozwinie tę myśl. No rzeczywiście, WORD-y mają duże pola manewrowe, może więc targowiska poprowadzą, jajkami będą handlować… Naprawdę pomysłowość tutaj jest nieograniczona.</u>
+ <u xml:id="u-334.4" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Ja jednak skupiłbym się na podstawowej działalności WORD-ów i szukał rozwiązań w myśl obowiązujących przepisów prawa. Prawda jest taka, że nie mieliście odwagi – ale nie teraz, w ostatnim roku, lecz przez te 7 lat – żeby do tego problemu podejść. To, jaka jest demografia, że jest spadek liczby osób przystępujących do egzaminu, wiedzieliście wcześniej.</u>
+ <u xml:id="u-334.5" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Zmieniliśmy też przepisy – ja tego nie krytykuję – tzn. mówimy o tym słynnym zdejmowaniu punktów. No ale trzeba wiedzieć też to, jakie są tego następstwa. A następstwem było zmniejszenie przychodów WORD-ów. Ja już nawet nie mówię tego politycznie, bo nam wszystkim zależało na poprawie bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego. Ja boleję nad czymś innym – nad tym, że wy środowisko egzaminatorów, środowisko pracowników WORD-ów traktujecie tak naprawdę kompletnie niepoważnie. I w momencie, kiedy do was dotarło, że nie jesteście w stanie sobie z tym problemem poradzić, także dlatego, że nie chcecie podejmować trudnych, czasami niepopularnych decyzji… Zgoda, że dzisiaj to nie jest najlepszy moment na podejmowanie takich decyzji, ale jeszcze 2, 3 lata temu sytuacja była inna, a też wtedy tych decyzji nie podejmowaliście.</u>
+ <u xml:id="u-334.6" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">My dzisiaj możemy zrobić jedno: albo wyrazić zgodę na taki sposób procedowania tej ustawy, albo wyrazić protest. Ja osobiście protestuję przeciwko takiemu instrumentalnemu traktowaniu egzaminatorów, pracowników WORD-ów, a tak naprawdę tych, którzy będą do egzaminów przystępować. Bo wy budujecie mechanizmy rywalizacji pomiędzy WORD-ami w różnych województwach, także rywalizowania ceną. I oczywiste jest, że wskutek szukania przez ludzi niższej ceny nagle okaże się, że województwo X będzie miało więcej osób przystępujących do egzaminów niż województwo Y. Ale i pan, i ja wiemy, że lepiej by było, żeby mieszkaniec Warszawy zdawał egzamin w Warszawie, bo to po ulicach Warszawy będzie później jeździł. Pan i ja wiemy, że jeżeli WORD-y mają prowadzić inną działalność, działalność szkoleniową kierowców… To kosztuje. Dzisiaj WORD-y nie mają zapewnionych środków finansowych adekwatnych do tych zadań.</u>
+ <u xml:id="u-334.7" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Podsumowując – z bólem to mówię – uważam, że problem jest istotny, ale ustawa w tym kształcie nie nadaje się do poparcia. Ona nadaje się wyłącznie do odrzucenia. Ze swojej strony deklaruję, że jestem absolutnie gotów do poważnej rozmowy o tym, jak zmieniać WORD-y i system egzaminowania w Polsce, żeby on funkcjonował lepiej i żeby ci, którzy kształcą przyszłych kierowców, zarabiali adekwatnie do skali zadań, których się podjęli, bo bezpieczeństwo uczestników ruchu drogowego to niewątpliwie jedno z najważniejszych zagadnień, jakimi przychodzi nam się zajmować. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-335">
+ <u xml:id="u-335.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+ <u xml:id="u-335.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
+ <u xml:id="u-335.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Zamykam dyskusję.</u>
+ <u xml:id="u-335.3" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dla porządku informuję, że państwo senatorowie Aleksander Szwed, Janusz Pęcherz, Beniamin Godyla, Ryszard Świlski, Roman Mamątow…</u>
+ <u xml:id="u-335.4" who="#Gloszsali">Robert.</u>
+ <u xml:id="u-335.5" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Robert, przepraszam, Mamątow. …Agnieszka Gorgoń-Komor, Wadim Tyszkiewicz, Joanna Sekuła, Władysław Komarnicki i Janusz Gromek złożyli swoje przemówienia w dyskusji do protokołu.</u>
+ <u xml:id="u-335.6" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Zamykam dyskusję.</u>
+ <u xml:id="u-335.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Panie Marszałku, chcę powiedzieć jedno zdanie.</u>
+ <u xml:id="u-335.8" who="#Gloszsali">Nie, nie, nie ma polityki.</u>
+ <u xml:id="u-335.9" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Przepraszam, ja tutaj prowadzę, Panowie Senatorowie. Pan minister ma jeszcze prawo zabrać głos.</u>
+ <u xml:id="u-335.10" who="#PoselTadeuszChrzan">Może w związku…</u>
+ <u xml:id="u-335.11" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Nie, nie ma. Panie Pośle…</u>
+ <u xml:id="u-335.12" who="#PoselTadeuszChrzan">Chyba że wyjątkowo.</u>
+ <u xml:id="u-335.13" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Nie ma wyjątków. Ja oczywiście panu posłowi…</u>
+ <u xml:id="u-335.14" who="#Gloszsali">Tu nie Sejm.</u>
+ <u xml:id="u-335.15" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">…dziękuję serdecznie za to, że bierze pan udział w dyskusji. Większość posłów nie przychodzi, nad czym ubolewam. Niestety nie mogę dopuścić pana do głosu, bo regulamin tego nie przewiduje.</u>
+ <u xml:id="u-335.16" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-336">
+ <u xml:id="u-336.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Będzie bardzo krótko, Panie Marszałku, obiecuję.</u>
+ <u xml:id="u-336.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Szanowni Państwo! Panie Senatorze!</u>
+ <u xml:id="u-336.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Skala populizmu pana wystąpienia dosięgnęła tego sufitu. Sam pan potwierdził, że jedyną możliwością, która leży teraz w ręku ministra infrastruktury, jest podniesienie opłat za egzaminy. Nie było i w tej chwili nie ma innych możliwości reakcji ani na tę sytuację, która jest teraz, ani na sytuację, która była 3, 5, 10, 15 lat temu. Ujawnił pan program wyborczy opozycji. Jak nie wiadomo, co zrobić – podnieść opłaty. Cieszę się bardzo, że i tutaj w Senacie padają takie postulaty. Mieliśmy nawet do czynienia z poprawką jednego z kół poselskich podczas procedowania projektu ustawy w Sejmie. Oczywiście, jak poseł się później zorientował, że ta poprawka jest kontrowersyjna, wycofał ją. Już na posiedzeniu plenarnym Sejmu ta poprawka nie była przegłosowywana. Ale cieszę się bardzo, że z taką szczerością podchodzicie państwo do tej sytuacji.</u>
+ <u xml:id="u-336.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Jeżeli mowa o innych działalnościach, które może prowadzić wojewódzki ośrodek ruchu drogowego oprócz egzaminowania, to jest to prowadzenie stacji kontroli pojazdów, działalność mechaniczna, prowadzenie myjni. I wojewódzkie ośrodki ruchu drogowego to robią. To również poprawia ich byt finansowy. Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-336.4" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-337">
+ <u xml:id="u-337.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
+ <u xml:id="u-337.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+ <u xml:id="u-337.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Przystępujemy zatem do rozpatrzenia punktu szóstego porządku obrad: ustawa o kooperatywach mieszkaniowych oraz zasadach zbywania nieruchomości należących do gminnego zasobu nieruchomości w celu wsparcia realizacji inwestycji mieszkaniowych.</u>
+ <u xml:id="u-337.3" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 863, a sprawozdanie komisji – w druku nr 863 A.</u>
+ <u xml:id="u-337.4" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę sprawozdawcę Komisji Infrastruktury oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, pana senatora Janusza Pęcherza, który jest już na mównicy, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-338">
+ <u xml:id="u-338.0" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
+ <u xml:id="u-338.1" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie połączonych Komisji Infrastruktury i Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej o uchwalonej przez Sejm w dniu 4 listopada br. ustawie o kooperatywach mieszkaniowych oraz zasadach zbywania nieruchomości należących do gminnego zasobu nieruchomości w celu wsparcia realizacji inwestycji mieszkaniowych.</u>
+ <u xml:id="u-338.2" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Marszałek Senatu dnia 8 listopada 2022 r. skierował ustawę do komisji. Po rozpatrzeniu ustawy na posiedzeniu w dniu 29 listopada br. komisje wnoszą: Wysoki Senat uchwalić raczy załączony projekt uchwały.</u>
+ <u xml:id="u-338.3" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Przepisy ustawy wprowadzają rozwiązania mające na celu rozwój kooperatyw mieszkaniowych w Polsce jako alternatywy dla nabywania mieszkań od deweloperów, a także zwiększenie atrakcyjności gwarantowanego kredytu mieszkaniowego, który jest instrumentem programu „Mieszkanie bez wkładu własnego”.</u>
+ <u xml:id="u-338.4" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Zatem ustawowe uregulowanie koncepcji kooperatyw mieszkaniowych stwarza szansę na upowszechnienie tej formuły realizacji inwestycji mieszkaniowych, a tym samym na zwiększenie możliwości samodzielnego zaspokajania potrzeb mieszkaniowych przez osoby zainteresowane taką formułą pozyskania mieszkania.</u>
+ <u xml:id="u-338.5" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Wśród zalet prowadzenia inwestycji mieszkaniowych z wykorzystaniem koncepcji kooperatyw mieszkaniowych można wymienić: niższe koszty zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych wynikające z tego, że część prac członkowie kooperatyw wykonują we własnym zakresie i nie płacą marży zysku podwykonawcom czy deweloperom; dostosowanie budynku i mieszkań, a także najbliższego otoczenia do własnych potrzeb osób, które będą w budynku zamieszkiwać – no, mogą to być np. osoby niepełnosprawne. Poza tym: możliwość doboru sąsiadów – rodzina, wspólne zainteresowania, światopogląd, wiek, dzieci w podobnym wieku itp. – pozytywny wpływ uczestnictwa w tworzeniu własnego budynku na jakość jego użytkowania i najbliższe otoczenie; lepsze zagospodarowanie terenów miejskich, możliwości zabudowy działek o niestandardowych kształtach i rozmiarach, pozostających poza obszarem zainteresowania deweloperów.</u>
+ <u xml:id="u-338.6" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Są oczywiście i ryzyka, wśród których należy wskazać: ryzyko przekroczenia zakładanych kosztów inwestycji oraz obniżenie jakości budynku ze względu na brak fachowego przygotowania osób je realizujących; ryzyko rozwiązania kooperatywy bez osiągnięcia jej celów, szczególnie dotkliwe na zaawansowanym etapie inwestycji; to, że inicjatywy są najczęściej jednorazowe; konieczność posiadania przez członków kooperatywy odpowiednich zasobów finansowych; możliwość wspierania kooperatyw ze środków publicznych jest ograniczona m.in. przepisami dotyczącymi pomocy publicznej i przepisami dotyczącymi zadań samorządu terytorialnego.</u>
+ <u xml:id="u-338.7" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">W ustawie określono zasady współdziałania członków kooperatyw mieszkaniowych oraz wprowadzono zasady zbywania nieruchomości należących do gminnego zasobu nieruchomości w celu wsparcia realizacji inwestycji mieszkaniowych w ramach oddolnych inicjatyw. Zgodnie z ustawą gminy będą mogły m.in.: oferować na sprzedaż nieruchomości należące do gminnego zasobu nieruchomości pod inwestycje mieszkaniowe realizowane przez członków kooperatyw mieszkaniowych lub nowo powstałe spółdzielnie – oczywiście to jest w drodze przetargu i musi być wycenione zgodnie z ceną rynkową – określać wymagania co do inwestycji w zakresie nieuregulowanym aktami prawa miejscowego; korzystać z prawa odkupu oraz prawa pierwokupu; rozkładać należności za nabycie nieruchomości na raty oraz stosować bonifikaty od ceny nieruchomości; uzyskać zwrot części ceny nieruchomości w formie lokali mieszkalnych lub budynków mieszkalnych jednorodzinnych wybudowanych przez nabywcę nieruchomości lub w drodze najmu tych lokali lub budynków od nabywcy nieruchomości, rozszerzając tym samym zasób mieszkaniowy służący realizacji zadań własnych gminy. Ponadto gminy mogą uwzględniać współpracę z kooperatywami mieszkaniowymi w procesie rewitalizacji niektórych budynków czy obszarów, mogą też ubiegać się o grant na infrastrukturę w związku ze zbyciem nieruchomości w celu wsparcia oddolnych inicjatyw mieszkaniowych w przypadku dopuszczenia bonifikaty od ceny zbywanej nieruchomości.</u>
+ <u xml:id="u-338.8" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Biuro Legislacyjne Senatu RP nie zgłosiło do tej ustawy uwag. Dyskusji też nie było.</u>
+ <u xml:id="u-338.9" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">W imieniu Komisji Infrastruktury oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej wnoszę, aby Wysoki Senat uchwalić raczył tę ustawę bez poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-339">
+ <u xml:id="u-339.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+ <u xml:id="u-339.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">A obecnie senatorowie mogą zgłaszać trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.</u>
+ <u xml:id="u-339.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pani senator Zając się zgłasza.</u>
+ <u xml:id="u-339.3" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę uprzejmie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-340">
+ <u xml:id="u-340.0" who="#SenatorAlicjaZajac">Ja jako członek Komisji Infrastruktury uczestniczyłam w posiedzeniu połączonych komisji i chciałabym, żeby pan senator sprawozdawca potwierdził moje słowa. Czy padły z ust przewodniczącego komisji samorządu, pana senatora Frankiewicza, słowa: ta ustawa jest bardzo dobrze przygotowana i dziękujemy za jej przygotowanie? Były to słowa do rządu. Chciałbym, żeby nie wybrzmiało dzisiaj na tej sali, że wszystkie komisje składają wniosek o odrzucenie ustawy i że odbywa się tutaj wyłącznie debata polityczna na niskim poziomie, a nie ma debaty merytorycznej i nie potrafimy docenić pracy rządu. Doceniamy tę pracę, dziękujemy. Te słowa padły. Tak?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-341">
+ <u xml:id="u-341.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-341.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Było pytanie. Proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-342">
+ <u xml:id="u-342.0" who="#SenatorJanuszPecherz">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
+ <u xml:id="u-342.1" who="#SenatorJanuszPecherz">Pani Senator, w pełni potwierdzam to, co pani powiedziała. Nie będę tego powtarzał. Ja z tego miejsca często przy ustawach mieszkaniowych mówiłem, że jak jest dobrze przygotowana ustawa, to my ją popieramy. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-343">
+ <u xml:id="u-343.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-343.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Szwed zadaje pytanie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-344">
+ <u xml:id="u-344.0" who="#SenatorAleksanderSzwed">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+ <u xml:id="u-344.1" who="#SenatorAleksanderSzwed">Panie Senatorze, idąc tokiem pytania, które tutaj zadała pani senator Zając… Nie wybrzmiały mi w sprawozdaniu słowa o opiniach do tej ustawy, które zostały przedstawione, a z opinią zwrócił się m.in. rzecznik finansowy. Czy mógłby pan powiedzieć, jaka jest ta opinia i czy była o tym mowa na posiedzeniu komisji?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-345">
+ <u xml:id="u-345.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-346">
+ <u xml:id="u-346.0" who="#SenatorJanuszPecherz">Nie było o tym mowy na posiedzeniu komisji, bo pan minister obecny na posiedzeniu przedstawił ustawę tak dokładnie, że nie było pytań, o czym już powiedziałem.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-347">
+ <u xml:id="u-347.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+ <u xml:id="u-347.1" who="#SenatorJanuszPecherz">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-347.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Więcej pytających nie widzę.</u>
+ <u xml:id="u-347.3" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Projekt ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister rozwoju i technologii.</u>
+ <u xml:id="u-347.4" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Czy pan minister Uściński pragnie zabrać głos? Jeżeli tak, to proszę bardzo, zapraszam na mównicę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-348">
+ <u xml:id="u-348.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
+ <u xml:id="u-348.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Ja nie będę drugi raz opowiadał o ustawie, bo pan senator bardzo dobrze ją przedstawił. Bardzo serdecznie za to dziękuję. Dziękuję za pracę w komisji, która faktycznie potwierdziła, że ministerstwo dobrze przygotowało tę ustawę. Dziękuję Senatowi za wsparcie. Dziękuję oczywiście komisji, ale myślę – to widać na tej sali – że jest w miarę duże wsparcie dla ustawy. Ona jest bardzo potrzebna. Są już takie inicjatywy, kooperatywy mieszkaniowe, ludzie w ten sposób realizują swoje potrzeby mieszkaniowe, zgłaszają pewne problemy, z którymi się borykają, problemy dotyczące np. tego, że nie mogą w jakimś preferencyjnym trybie zakupić nieruchomości, że pewnych rzeczy nie mogą wspólnie zrealizować, bo nie ma podstaw prawnych do tego, żeby taką współpracę zawiązać. To rozwiązanie pewnie nie będzie takie powszechne, nie będzie tak, że raptem połowa inwestycji będzie realizowana w kooperatywach. Raczej się tego nie spodziewamy. To będzie zdecydowanie mniejsza liczba inwestycji, ale ci, którzy się na to zdecydują… Jak pokazują doświadczenia europejskie, w kooperatywie mieszkaniowej można zrealizować swoje potrzeby mieszkaniowe o 20, a nawet więcej procent taniej niż przy zakupie mieszkania na rynku czy od dewelopera.</u>
+ <u xml:id="u-348.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Szanowni Państwo, ważne jest, że tą ustawą zmieniamy również ustawę o gwarantowanym kredycie mieszkaniowym. Ona stanie się teraz ustawą o rodzinnych kredytach mieszkaniowych. Chodzi głównie o to, aby dopuścić do systemu, w którym mamy rodzinne kredyty, w których są spłaty za urodzenie kolejnych dzieci, również te osoby, które kupują mieszkanie, mając wkład własny, mając pieniądze na wkład własny, i które nie muszą korzystać z gwarancji BGK. Sytuacja, z którą mamy teraz do czynienia na rynku, jest inna niż rok temu, kiedy przygotowywaliśmy projekt, i chcemy dostosować ustawę do tej sytuacji. Bardzo państwa proszę o przyjęcie ustawy w Senacie. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-349">
+ <u xml:id="u-349.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
+ <u xml:id="u-349.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Teraz będą do pana pytania. Nie mogą one trwać dłużej niż minutę i powinny być związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+ <u xml:id="u-349.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę. Pan senator Szwed.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-350">
+ <u xml:id="u-350.0" who="#SenatorAleksanderSzwed">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+ <u xml:id="u-350.1" who="#SenatorAleksanderSzwed">Panie Ministrze, mam pytanie. Po pierwsze, dziękuję, bo to rzeczywiście bardzo pozytywna ustawa. Mamy tutaj szereg pozytywnych opinii, m.in rzecznika finansowego. Rzecznik finansowy zawarł jednak w tej opinii pewne uwagi, jeśli chodzi o spłatę rodzinną. Czy mógłby pan do tego się odnieść?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-351">
+ <u xml:id="u-351.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-351.1" who="#SenatorAleksanderSzwed">Nie wiem, czy pan…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-352">
+ <u xml:id="u-352.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Ja tej opinii nie znam. Mogę powiedzieć o spłatach rodzinnych, o tym, jak one wyglądają, natomiast trudno mi powiedzieć… Ta opinia do nas nie wpłynęła.</u>
+ <u xml:id="u-352.1" who="#SenatorAleksanderSzwed">Jeżeli mógłbym prosić…</u>
+ <u xml:id="u-352.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Być może była dostępna na stronie Senatu, ale tego nie zauważyłem, nie zapoznałem się z nią, wobec czego… Jeśli chodzi o spłaty rodzinne, to one wyglądają w ten sposób, że osoby z rodziny, które skorzystają z tego gwarantowanego kredytu, bo nie mają na wkład własny, lub wejdą w ten system, już nie potrzebując wkładu własnego, zgodnie z tym nowym rozwiązaniem, będą mogły liczyć na spłaty rodzinne. Jeśli w takiej rodzinie… Jeśli powiększy się ta rodzina o kolejne dziecko… Przy drugim dziecku jest 20 tysięcy zł takiej spłaty rodzinnej, a przy każdym kolejnym dziecku – 60 tysięcy zł. Taka kwota zostanie spłacona, czyli niejako kredyt w tej części zostanie umorzony. Oczywiście w ten sposób wpływamy czy mamy nadzieję wypłynąć również na demografię w Polsce. No, warto wspierać rodziny, które chcą mieć dzieci, pomagać im w tym.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-353">
+ <u xml:id="u-353.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Gogacz.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-354">
+ <u xml:id="u-354.0" who="#SenatorStanislawGogacz">Panie Ministrze, kooperatywy istniały w okresie międzywojennym i istnieją teraz, nawet wtedy, kiedy nie ma ustawy, nad którą pracujemy i która jest oczywiście bardzo potrzebna. Ale ja w związku z tym chciałbym zapytać o art. 12, który na samym początku stwierdza, że gmina może sprzedać… może zawrzeć umowę o nieruchomości gruntowej, która zostanie przekazana na cele mieszkaniowe pod warunkami, które wymienia ustawa. Ale proszę mi powiedzieć, czy pan ma jakieś symulacje dotyczące tego, ile gmin zechce podjąć uchwały, dzięki którym będzie można realizować tę ustawę, nad którą pracujemy.</u>
+ <u xml:id="u-354.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Nie mamy takiej symulacji…</u>
+ <u xml:id="u-354.2" who="#SenatorStanislawGogacz">Czy gminy będą się kierowały jakimś interesem, może będą czegoś oczekiwały, czy będą to robić z własnej nieprzymuszonej woli?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-355">
+ <u xml:id="u-355.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-355.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-356">
+ <u xml:id="u-356.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Nie mamy takiej symulacji. Jednak będziemy zachęcać gminy, żeby z takiej możliwości wspierania kooperatyw… Ale nie tylko, bo w tej ustawie dopuszczamy również możliwość wspierania w ten sposób preferencyjnej sprzedaży w takim ograniczonym przetargu dla nowych spółdzielni mieszkaniowych. Czyli zawiąże się nowa spółdzielnia, która jeszcze nie ma już istniejących budynków, i ta nowa spółdzielnia też będzie mogła w takim przetargu wziąć udział. Jaka będzie zachęta? Jeśli przetarg będzie ogłoszony dla kooperatyw, to gmina może tam zastosować bonifikatę, w sumie do 1/3 wartości takiej nieruchomości, i może liczyć na grant na infrastrukturę w takiej wysokości, jakiej bonifikaty udzieliła. Czyli może wystąpić z wnioskiem do BGK o grant na infrastrukturę i otrzyma pieniądze, które będzie mogła spożytkować na budowę infrastruktury.</u>
+ <u xml:id="u-356.1" who="#SenatorStanislawGogacz">W tekście ustawy nie ma ścieżki…</u>
+ <u xml:id="u-356.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">W tekście ustawy nie ma całej ścieżki grantu na infrastrukturę – to wynika z innych przepisów – ale dodajemy tutaj samą możliwość wystąpienia o grant na infrastrukturę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-357">
+ <u xml:id="u-357.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
+ <u xml:id="u-357.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Jeszcze pani senator Sekuła. Proszę.</u>
+ <u xml:id="u-357.2" who="#Gloszsali">Ale też pan Czerwiński…</u>
+ <u xml:id="u-357.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Już się pogodziłem.</u>
+ <u xml:id="u-357.4" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ <u xml:id="u-357.5" who="#Gloszsali">Ja panu pomogę, Panie Senatorze…</u>
+ <u xml:id="u-357.6" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ <u xml:id="u-357.7" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dobrze. Dziękuję, że panowie sobie pomagacie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-358">
+ <u xml:id="u-358.0" who="#SenatorJoannaSekula">Panie Marszałku! Panie Ministrze!</u>
+ <u xml:id="u-358.1" who="#SenatorJoannaSekula">Mam pytanie, które dla wielu ludzi, z którymi rozmawiam o tej ustawie, jest fundamentalne. Czy kooperatywa będzie stanowiła podmiot, z którym będzie zawierana umowa o kredyt rodzinny?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-359">
+ <u xml:id="u-359.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Kredyt rodzinny to jest kredyt przeznaczony dla osób fizycznych. Wobec tego, jeśli w ramach kooperatywy zrzeszy się kilka osób fizycznych, które będą tę kooperatywę tworzyły, to każda z tych osób, jeżeli spełni warunki ustawy, będzie mogła wystąpić o kredyt, realizując swoje potrzeby mieszkaniowe.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-360">
+ <u xml:id="u-360.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-360.1" who="#SenatorJoannaSekula">Mogę dopytać, Panie Marszałku?</u>
+ <u xml:id="u-360.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Może pani dopytać. Proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-361">
+ <u xml:id="u-361.0" who="#SenatorJoannaSekula">W związku z tym idea kooperatywy w tym przypadku odgrywa rolę tylko i wyłącznie na okoliczność zbycia przez gminę nieruchomości?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-362">
+ <u xml:id="u-362.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-363">
+ <u xml:id="u-363.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Nie, no, nie tylko zbycie przez gminę nieruchomości. Oczywiście to zbycie nieruchomości przez gminę jest to takie bardziej finansowe wsparcie dla kooperatyw mieszkaniowych. A tutaj jest możliwość realizowania wspólnie wielu spraw. To jest forma współpracy trochę podobna do spółdzielni mieszkaniowej, ale inna, bo spółdzielnia mieszkaniowa to jest już podmiot…</u>
+ <u xml:id="u-363.1" who="#SenatorJoannaSekula">Ale chodzi mi tylko o kooperatywę.</u>
+ <u xml:id="u-363.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Ale ja chcę pokazać pewną różnicę. Spółdzielnia mieszkaniowa jest podmiotem, który ma osobowość prawną, jest podmiotem, który ma prezesa, ponosi koszty związane z tym, że jest podmiotem prawnym. Tutaj przy kooperatywie jest to dużo prostsze. Ale to, że może ona brać udział w takim przetargu, jest bardzo ważnym aspektem. Do tej pory nie można było tego inaczej zrealizować.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-364">
+ <u xml:id="u-364.0" who="#SenatorBogdanBorusewicz">To ja mam do pana pytanie. Czy kooperatywa może występować o kredyt?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-365">
+ <u xml:id="u-365.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Kooperatywa sama w sobie może wystąpić o kredyt. Tak, oczywiście.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-366">
+ <u xml:id="u-366.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-366.1" who="#SenatorStanislawGogacz">Jeszcze ja.</u>
+ <u xml:id="u-366.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Czerwiński…</u>
+ <u xml:id="u-366.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Ale proszę zwrócić uwagę…</u>
+ <u xml:id="u-366.4" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Tak?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-367">
+ <u xml:id="u-367.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Proszę zwrócić uwagę, że w tej chwili istniejące kooperatywy, bez tej ustawy, też mogą… też można w kilka osób wystąpić o kredyt. A tutaj członkowie tej kooperatywy wezmą kredyt wspólnie po prostu jako osoby fizyczne.</u>
+ <u xml:id="u-367.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Nie, nie mówię o osobach fizycznych. Czy kooperatywa… Bo tutaj jest wystąpienie o kredyt, ale potem trzeba ten kredyt spłacić, zabezpieczyć itd. Czy taką możliwość ma kooperatywa, nie osoby fizyczne?</u>
+ <u xml:id="u-367.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Sama kooperatywa nie ma osobowości prawnej.</u>
+ <u xml:id="u-367.3" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">No właśnie.</u>
+ <u xml:id="u-367.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Wobec tego, jeżeli występuje o kredyt, to jest to kredyt, o który występują członkowie tej kooperatywy wspólnie. I proszę pamiętać wtedy o odpowiedzialności. To jest…</u>
+ <u xml:id="u-367.5" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">I to jest odpowiedzialność indywidualna członków, a nie kooperatywy.</u>
+ <u xml:id="u-367.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Tak.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-368">
+ <u xml:id="u-368.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Czerwiński. Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-369">
+ <u xml:id="u-369.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Panie Ministrze!</u>
+ <u xml:id="u-369.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Czy mógłby pan przybliżyć… Bo kooperatywa to jest pewnego rodzaju, ja tak to rozumiem, powiedzmy, obiekt fizyczny. Ludzie się zbierają i chcą wspólnie wybudować mieszkania, ale niekoniecznie potem wspólnie nimi zarządzać. A to musi mieć jakąś formę prawną. Tutaj jest tylko spółka cywilna, ale jest jeszcze umowa kooperatywy mieszkaniowej. Jaki status ma ta umowa? Czy to jest rozszerzenie umowy spółki cywilnej, czy to jest inny status, analogiczny do statusu spółki cywilnej? I co z osobowością prawną? Kto tak naprawdę odpowiada za zobowiązania prawne, które pojawią się w trakcie np. budowy czy zaciągnięcia kredytu: członkowie czy kooperatywa?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-370">
+ <u xml:id="u-370.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">To jest coś bardzo podobnego do spółki cywilnej, jednak forma jest troszeczkę prostsza niż forma spółki cywilnej, bo nie służy to prowadzeniu działalności gospodarczej i wszystkich tych aspektów związanych z prowadzeniem spółki nie ma. Ale jest to forma spółki. Za zobowiązania członkowie odpowiadają solidarnie, wobec czego to jest rozwiązanie – już teraz w odniesieniu do istniejących kooperatyw, ale także na przyszłość – kierowane do ludzi, którzy raczej sobie ufają. To nie jest tak, że zbierze się 20 osób, które się wcześniej nie znały, razem zawiążą kooperatywę i to będzie dobrze funkcjonowało. To jest skierowane raczej do osób, które z jakiegoś powodu chcą razem potrzeby mieszkaniowe realizować. Mamy takie przykłady, np. grupa znajomych ze studiów czy grupa osób związanych ze sobą społecznie. Są np. rodziny z osobami niepełnosprawnymi, które chcą wybudować budynek wielorodzinny odpowiadający ich konkretnym potrzebom, albo jakaś wspólnota religijna, albo jakieś stowarzyszenie, których członkowie chcą razem mieszkać, żeby ich dzieci bawiły się na wspólnym podwórku. To jest rozwiązanie dla takich osób, kooperatyw, czyli grup osób fizycznych, które chcą razem realizować swoje potrzeby mieszkaniowe.</u>
+ <u xml:id="u-370.1" who="#SenatorStanislawGogacz">Jeszcze ja.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-371">
+ <u xml:id="u-371.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-371.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Gogacz.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-372">
+ <u xml:id="u-372.0" who="#SenatorStanislawGogacz">Panie Ministrze, niezależnie od tego, jak zdefiniujemy kooperatywę, zawsze jest to wartość, a potwierdzeniem tego jest ta ustawa, nad którą pracujemy. Chciałbym zapytać w tym kontekście o treść art. 26. Czy to nie będzie tak, że członkowie kooperatywy dostaną informację: no tak, wy macie kooperatywę, ale ten dalszy etap, ten lepszy etap to jednak spółdzielnia? Tu jest informacja, że oni mogą przenosić prawa właśnie na taki podmiot, jakim jest spółdzielnia mieszkaniowa. Czy to nie zostanie właśnie tak zinterpretowane? Pytam o ten zapis art. 26. I co pan o tym myśli? Czy dla członków kooperatywy lepiej będzie dokonać tej konwersji, przestawić się na spółdzielnię, czy po prostu to zostawić? Może oni sami powinni zdecydować, bez takich zachęt jak te w ustawie czy też innych. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-373">
+ <u xml:id="u-373.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-374">
+ <u xml:id="u-374.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Jeśli o to chodzi, to ja rozumiem to pytanie w ten sposób: czy lepiej w kooperatywie, czy lepiej jako spółdzielnia? Jeśli chodzi o występowanie w przetargu, to obie formy mogą wystąpić w przetargu i kupić nieruchomość. No, kooperatywa, gdy już wybuduje np. osiedle domów jednorodzinnych, jakiś budynek albo grupę budynków wielorodzinnych, musi pomyśleć, co dalej. Te osoby mogą po prostu podzielić się tymi nieruchomościami, wydzielić, wyodrębnić swoje lokale na własność, lub też, jeżeli byłaby taka wola, funkcjonować jednak jako spółdzielnia. Mają takie prawo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-375">
+ <u xml:id="u-375.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-375.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Więcej pytań nie ma.</u>
+ <u xml:id="u-375.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Ja mam…</u>
+ <u xml:id="u-375.3" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Aha, pan senator Czerwiński. Proszę uprzejmie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-376">
+ <u xml:id="u-376.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+ <u xml:id="u-376.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Ja jeszcze w kwestii, nazwałbym to, ograniczeń dotyczących kooperatyw, ograniczeń zawartych w ustawie. Tu muszą być 3 osoby fizyczne. Skąd to ograniczenie? Dlaczego 3? Można np. wyobrazić sobie taką sytuację, że małżeństwo ma dwójkę dorastających dzieci i chciałoby wybudować 3 mieszkania w szeregowcach czy 3 domy szeregowe, połączone ze sobą, właśnie dla tych dzieci i dla siebie na starość. Nie wiem, czy takie ograniczenia mają jakieś uzasadnienie. Dlaczego 3, a nie np. 2? Bo 2 teoretycznie też można by było zaakceptować.</u>
+ <u xml:id="u-376.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">I druga sprawa, bardziej ogólna. Ile nadmiarowych mieszkań pan minister spodziewa się uzyskać z tytułu uchwalenia tej ustawy? O ile nam wzrośnie podaż mieszkań czy też domów? No, w każdym razie chodzi o możliwość zaspokojenia potrzeb lokalowych.</u>
+ <u xml:id="u-376.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">I czy nie należałoby zastanowić się nad przepisami, które by wyraźnie rozdzielały rynek mieszkań do, nazwałbym to, samodzielnego zasiedlenia i tych, które służą albo do wynajmu, albo jako lokata kapitału? Bo tego się pożenić nie da. Jak te 2 rynki się ze sobą, nazwałbym to, spotkają, to zawsze ci, którzy mają więcej pieniędzy, czyli np. szukają lokaty kapitału, będą zwyciężać.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-377">
+ <u xml:id="u-377.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-378">
+ <u xml:id="u-378.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Jeśli chodzi o to pytanie, dlaczego tu są 3 osoby, no to można sobie wyobrazić postawienie innej granicy. No, ten próg dla spółdzielni mieszkaniowych jest ustawiony wyżej, wobec czego dla kooperatyw ustawiamy go niżej, na poziomie 3 lokali. Wie pan, jeżeli jest rodzina, która sama chce wybudować kilka lokali, no to ja myślę, że tu ustawa nie jest potrzebna. Jeżeli rodzina chce zbudować kilka lokali, no to zbuduje te lokale. Trudno sobie wyobrazić taką sytuację, że gmina raptem ogłasza przetarg po to, żeby jakaś jedna rodzina wybudowała sobie kilka lokali. Poza tym dla 2 osób nie powstanie budynek wielorodzinny. My tutaj wprowadziliśmy zasadę, że budynek 2-lokalowy to nadal budynek jednorodzinny. Z naszych przepisów wynika, że kooperatywa powstaje wtedy, kiedy buduje się budynek wielorodzinny – on ponad 2 lokale powinien mieć – albo kilka budynków jednorodzinnych. No, tak to zostało skonstruowane i chyba nie było wniosków… Ja nie przypominam sobie, żeby ktoś wnosił, aby tę grupę zmniejszyć do 2. Tak że myślę, że to nie jest kontrowersyjne.</u>
+ <u xml:id="u-378.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Była jeszcze druga część pytania.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-379">
+ <u xml:id="u-379.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">To drugie pytanie dotyczy, nazwałbym to, oddzielenia rynku mieszkań czy całych budynków, które są kupowane, nabywane jako lokata kapitału czy pod wynajem, od rynku tych mieszkań, które mają być zasiedlone przez konkretne rodziny, szczególnie młode. Bo jak te 2 rynki się ze sobą przenikają, to zawsze ci młodzi będą, szczególnie w takiej sytuacji jak teraz, nazwałbym to, w niedoczasie. Będą po prostu przegrywać finansowo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-380">
+ <u xml:id="u-380.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Kooperatywy mieszkaniowe są zakładane w celu realizacji własnych potrzeb mieszkaniowych. Jeśli członek takiej kooperatywy wybudowałby mieszkanie nie dla siebie, tylko by je potem wynajmował, no to tutaj… Powiedzmy, że to jest grunt, który został w preferencyjny sposób nabyty od gminy. Wtedy ta preferencja zostanie mu cofnięta. Ta preferencja gminy jest po to, żeby realizować własne potrzeby mieszkaniowe, a nie budować mieszkania na wynajem.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-381">
+ <u xml:id="u-381.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pani senator Sekuła. Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-382">
+ <u xml:id="u-382.0" who="#SenatorJoannaSekula">Ja mam jeszcze jedno pytanie, Panie Ministrze.</u>
+ <u xml:id="u-382.1" who="#SenatorJoannaSekula">W ustawie o gwarantowanym kredycie mieszkaniowym wskazano kwotę do wykorzystania na cele rządowego funduszu mieszkaniowego. Ile pieniędzy zostało wykorzystanych ze 100 milionów przeznaczonych na ten rok?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-383">
+ <u xml:id="u-383.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-384">
+ <u xml:id="u-384.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Nie znam teraz dokładnej liczby, wobec tego odpowiem pani na piśmie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-385">
+ <u xml:id="u-385.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-385.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Więcej pytań nie ma.</u>
+ <u xml:id="u-385.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
+ <u xml:id="u-385.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Bardzo dziękuję, Wysoki Senacie. Jeszcze raz proszę o uchwalenie ustawy. Jeszcze było jedno pytanie…</u>
+ <u xml:id="u-385.4" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku, można jeszcze dopytać?</u>
+ <u xml:id="u-385.5" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Nie.</u>
+ <u xml:id="u-385.6" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Ja się zgłaszałem wcześniej.</u>
+ <u xml:id="u-385.7" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Chętnie, ale wie pan, że ja pana nie zawsze widzę. Zresztą korzysta pan z tego prawa w dyskusji. Ale już zamknąłem pytania.</u>
+ <u xml:id="u-385.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-385.9" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
+ <u xml:id="u-385.10" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Informuję, że przedstawiciel rządu zobowiązał się do udzielenia pisemnej odpowiedzi na pytanie zadane przez panią senator Sekułę.</u>
+ <u xml:id="u-385.11" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Otwieram dyskusję i proszę o zabranie głosu panią senator Joannę Sekułę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-386">
+ <u xml:id="u-386.0" who="#SenatorJoannaSekula">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!</u>
+ <u xml:id="u-386.1" who="#SenatorJoannaSekula">Bardzo długo czekaliśmy na ustawę o kooperatywach, od 2018 r., kiedy pierwszy raz zobaczyłam projekt ustawy o kooperatywach liczący 10 stron, bardzo przejrzysty, jednoznacznie definiujący, że członkiem kooperatywy może zostać każdy, a kooperatywa może mieć dowolny skład. W miarę upływu czasu ministerstwo coraz bardziej, powiem kolokwialnie, gmatwało ustawę, aż w końcu doszliśmy do tego, że z tej ustawy chcemy zrobić narzędzie do zwiększenia dzietności. Już któreś kolejne. Jakoś te narzędzia nie działają.</u>
+ <u xml:id="u-386.2" who="#SenatorJoannaSekula">To, że ogranicza się w składzie kooperatywy i jednoczesnym dostępie do nieruchomości gminnych udział osób, które nie mieszczą się w tym kanonie… Teraz wyobraźmy sobie, w jaki sposób będziemy konstruowali skład kooperatywy, określając, że 1/3 to mają być bezdzietni, 2/3 to mają być dzietni, ale mający nie więcej niż 40 lat… Czy oboje małżonkowie mają mieć nie więcej niż 40 lat, czy wystarczy, że jedno z nich będzie miało? Dlaczego każde dobre, proste rozwiązanie, które rzeczywiście zachęcałoby ludzi do podejmowania trudu mieszkaniowego, musi być w taki sposób zepsute? Czy ludzie, którzy mają 41 lat, nie mogą mieć dzieci? Dlaczego nie będą mogli skorzystać z rozwiązania, które jest rozwiązaniem dającym możliwość partycypacji obywatelskiej w zwiększaniu aktywności obywateli i przede wszystkim mającym dać równe szanse dla wszystkich? Własność w samorządzie dotyczy wszystkich mieszkańców samorządu, każdy obywatel powinien mieć jednakowe prawo do tego, aby zostać członkiem kooperatywy na tych samych prawach, niezależnie od tego, czy pozostaje w związku małżeńskim, czy ma jedno dziecko, czy nie ma dzieci, czy jest bezdzietny, czy ma psa, czy ma kota.</u>
+ <u xml:id="u-386.3" who="#SenatorJoannaSekula">Generalnie ze świetnej, prostej ustawy z roku 2018 zrobiono wielostronicowy, piętrowy twór, tak że niewiele osób jest w stanie się zorientować, czy to, że nie mają zdolności kredytowej, aktualnie daje im szansę na bycie członkiem kooperatywy i zaciągnięcie kredytu, ale też dlaczego kooperatywa nie stała się osobą prawną, która mogłaby stać się podmiotem i być partnerem dla banku. Generalnie od początku procedowania i rozmów w ministerstwie chodziło wyłącznie o to, aby kooperatywa uzyskała takie walory, czyli żeby stała się stroną we wszystkich umowach. Dzisiaj jednak dowiadujemy się, że niestety poszczególni członkowie będą mogli zawierać swoje indywidualne umowy. To nie o to chodziło.</u>
+ <u xml:id="u-386.4" who="#SenatorJoannaSekula">Mam nadzieję, że z rozpoczęciem funkcjonowania tej ustawy rzeczywiście te trudności, które ja w tej ustawie zaobserwowałam i z którymi mieszkańcy zainteresowani kooperatywami przyszli do mnie, w miarę możliwości będą usuwane. Bardzo popieram tę ustawę i mam nadzieję, że ten obywatelski udział będzie trwały i skuteczny. Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-386.5" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-387">
+ <u xml:id="u-387.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Pani Senator.</u>
+ <u xml:id="u-387.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
+ <u xml:id="u-387.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dla porządku informuję, że pan senator Mariusz Gromko, pan senator Ryszard Świlski, pan senator Aleksander Szwed, senator Beniamin Godyla, pani senator Danuta Jazłowiecka, pan senator Wadim Tyszkiewicz i pan senator Janusz Gromek złożyli swoje przemówienia w dyskusji do protokołu.</u>
+ <u xml:id="u-387.3" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Zamykam dyskusję.</u>
+ <u xml:id="u-387.4" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Czy przedstawiciel rządu chce jeszcze zabrać głos?</u>
+ <u xml:id="u-387.5" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-388">
+ <u xml:id="u-388.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Dziękuję bardzo. I dziękuję bardzo pani senator za zabranie głosu. Potraktuję ten głos jako pewien rodzaj pytania i na nie odpowiem.</u>
+ <u xml:id="u-388.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Z jednej strony pyta pani o te rozwiązania prorodzinne, które proponujemy w ustawie, a które nie obligują, nie są jakby ogólnymi zasadami wskazującymi, że tak trzeba, tak musimy robić, ale dają gminie możliwość ogłaszania przetargu, który kieruje się do kooperatyw mieszkaniowych lub do młodych spółdzielni, czyli tych spółdzielni, które dopiero co powstały i nie mają jeszcze żadnych budynków. Dajemy gminie możliwość decydowania, tzn. może w tym zawrzeć prorodzinne wytyczne. No, myślę, że to kryteria… Myślę, że to jest bardzo cenne, iż dajemy samorządom w tym zakresie wolność, otwieramy im możliwości działania. Ja wyobrażam sobie, że w pewnych sytuacjach samorząd może chcieć pozyskać na swoim terenie właśnie młode rodziny z dziećmi, które to rodziny dadzą danej gminie, danej miejscowości jakieś perspektywy rozwojowe. Jeżeli samorząd chce takie kryteria zastosować, to po prostu ma w tym zakresie wolność, dajemy mu ją, nie zmuszamy samorządu, tak by musiał to robić.</u>
+ <u xml:id="u-388.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Te propozycje, o których pani powiedziała, mówiąc o kooperatywach mieszkaniowych i o tym, jak pani wyobrażała sobie to, jak one będą stworzone… Tak naprawdę gdy słuchałem tych propozycji – tego, że będą możliwe podpisy, że będzie osobowość prawna, że kooperatywa będzie mogła podpisywać umowy itd… Tak naprawdę można to robić w formie spółdzielni mieszkaniowej, to jest tylko kwestia nomenklatury, nazewnictwa. Taka forma działalności jest możliwa, jeśli ludzie się ze sobą dogadają i założą… No, tu musi być tych osób o kilka więcej niż w kooperatywie, niemniej jednak tak poza tym to jest po prostu spółdzielnia mieszkaniowa z osobowością prawną i z tymi możliwościami, o których pani mówiła.</u>
+ <u xml:id="u-388.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Ale proszę zwrócić uwagę, że my tę ofertę gmin, czyli ofertę atrakcyjnej, z bonifikatą, sprzedaży nieruchomości w tym ograniczonym przetargu dajemy nie tylko kooperatywom, ale również młodym spółdzielniom, które nie mają jeszcze budynków. A więc jeśli ktoś chce realizować to w taki sposób, o jakim pani myślała w swojej wizji dla kooperatyw, to może zawsze to robić w formie spółdzielni mieszkaniowej. Dziękuję serdecznie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-389">
+ <u xml:id="u-389.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
+ <u xml:id="u-389.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+ <u xml:id="u-389.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu siódmego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w Systemie Informacyjnym Schengen oraz Wizowym Systemie Informacyjnym oraz niektórych innych ustaw.</u>
+ <u xml:id="u-389.3" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 858, a sprawozdanie komisji – w druku nr 858 A.</u>
+ <u xml:id="u-389.4" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę sprawozdawcę Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, panią senator Halinę Biedę, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-390">
+ <u xml:id="u-390.0" who="#SenatorSprawozdawcaHalinaBieda">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
+ <u xml:id="u-390.1" who="#SenatorSprawozdawcaHalinaBieda">Wysoka Izbo!</u>
+ <u xml:id="u-390.2" who="#SenatorSprawozdawcaHalinaBieda">Komisje, które spotkały się dzisiaj, jednogłośnie przyjęły nowelizację ustawy o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w Systemie Informacyjnym Schengen oraz Wizowym Systemie Informacyjnym oraz niektórych innych ustaw. Przypomnę tylko, że ta ustawa wiąże się z koniecznością dostosowania prawa krajowego do przepisów rozporządzeń unijnych dotyczących SIS, które przyjęto w Unii Europejskiej w ramach pakietu reform Systemu Informacyjnego Schengen.</u>
+ <u xml:id="u-390.3" who="#SenatorSprawozdawcaHalinaBieda">W trakcie posiedzenia komisji zostały zaproponowane poprawki o charakterze legislacyjnym i redakcyjnym. Takich poprawek komisja przyjęła – jednogłośnie – 12. Na wszystkie zgodził się rząd. W związku z tym bardzo proszę Wysoką Izbę o przyjęcie tej ustawy wraz z poprawkami załączonymi w sprawozdaniu.</u>
+ <u xml:id="u-390.4" who="#SenatorSprawozdawcaHalinaBieda">Jednocześnie chciałabym prosić… składam jeszcze jedną poprawkę, bardzo drobną, która wynika z przyjęcia dłuższego okresu vacatio legis. Mogę powiedzieć, po ustaleniach z panem ministrem, że ona zostanie – mam nadzieję, że również jednogłośnie – przez komisje przyjęta. Rząd na nią również wyraził zgodę. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-391">
+ <u xml:id="u-391.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Pani Senator.</u>
+ <u xml:id="u-391.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senator sprawozdawcy.</u>
+ <u xml:id="u-391.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Aleksander Szwed. Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-392">
+ <u xml:id="u-392.0" who="#SenatorAleksanderSzwed">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+ <u xml:id="u-392.1" who="#SenatorAleksanderSzwed">Pani Senator, mam pytanie. W uzasadnieniu mamy informację, że każde państwo ubiegające się o włączenie do strefy Schengen musi spełniać 4 określone warunki. Czy coś się zmienia w kwestii spełniania tych 4 warunków ze strony poszczególnych państw Unii Europejskiej i spoza Unii Europejskiej? Czy była o tym mowa na posiedzeniu komisji?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-393">
+ <u xml:id="u-393.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-393.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-394">
+ <u xml:id="u-394.0" who="#SenatorHalinaBieda">Na posiedzeniu komisji nie było o tym mowy, jeśli dobrze pamiętam. Wydaje mi się, że nie zostało w tej kwestii nic zmienione, ale to pan minister… Pan minister kiwa głową, tak że mam rację. Nie zostało tu nic zmienione.</u>
+ <u xml:id="u-394.1" who="#SenatorAleksanderSzwed">Jeszcze o jedno chciałbym zapytać.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-395">
+ <u xml:id="u-395.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo, pan senator Szwed.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-396">
+ <u xml:id="u-396.0" who="#SenatorAleksanderSzwed">W uzasadnieniu mamy informację, że te wymienione rozporządzenia w szczególności wprowadzają nowe kategorie wpisów. I tutaj mamy określone te wpisy. Czy o tym była mowa na posiedzeniu komisji? Czy było to dyskutowane i czy te zmiany dotyczą tych wpisów?</u>
+ <u xml:id="u-396.1" who="#SenatorHalinaBieda">Ale jakich wpisów? Gdyby pan senator doprecyzował…</u>
+ <u xml:id="u-396.2" who="#SenatorAleksanderSzwed">W uzasadnieniu wymienione są 4 wpisy…</u>
+ <u xml:id="u-396.3" who="#komentarz">ygnał timera</u>
+ <u xml:id="u-396.4" who="#SenatorAleksanderSzwed">Wpisy na potrzeby rozpytania kontrolnego, wpisy o nieznanych osobach podejrzanych lub poszukiwanych, wpisy prewencyjne o dzieciach zagrożonych uprowadzeniem przez rodzica, wpisy do celów powrotu. To, co jest przedmiotem nowelizacji…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-397">
+ <u xml:id="u-397.0" who="#SenatorHalinaBieda">Tak, to wszystko jest wpisane.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-398">
+ <u xml:id="u-398.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-398.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Więcej pytań nie ma.</u>
+ <u xml:id="u-398.2" who="#SenatorHalinaBieda">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-398.3" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Pani Senator.</u>
+ <u xml:id="u-398.4" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd.</u>
+ <u xml:id="u-398.5" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister spraw wewnętrznych i administracji.</u>
+ <u xml:id="u-398.6" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Czy pan minister Bartosz Grodecki pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-399">
+ <u xml:id="u-399.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Szanowny Panie Marszałku, z uwagi na bardzo sprawne przeprowadzenie prac w komisjach senackich, jak i rozwianie wszystkich wątpliwości, które się pojawiły przy pracy nad ustawą, chociaż nie było ich wiele… Przypomnę, że to jest po prostu dostosowanie naszego porządku prawnego zarówno operacyjnego, tj. jeśli chodzi o możliwości techniczne – to było największe wyzwanie dla polskich służb – jak i legislacyjnego… Myślę, że pani senator bardzo dobrze wszystko zreferowała i żadne moje dodatkowe wyjaśnienia na tym etapie chyba nie są już konieczne.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-400">
+ <u xml:id="u-400.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Ministrze. Ale może będą pytania do pana.</u>
+ <u xml:id="u-400.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Nie, nie ma pytań.</u>
+ <u xml:id="u-400.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-400.3" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Otwieram dyskusję.</u>
+ <u xml:id="u-400.4" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.</u>
+ <u xml:id="u-400.5" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dla porządku informuję, że senatorowie Mariusz Gromko, Aleksander Szwed, Aleksander Pociej i Wadim Tyszkiewicz złożyli swoje przemówienia w dyskusji do protokołu.</u>
+ <u xml:id="u-400.6" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Informuję, że wniosek o charakterze legislacyjnym przedstawiła pani senator Halina Bieda.</u>
+ <u xml:id="u-400.7" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Zamykam dyskusję.</u>
+ <u xml:id="u-400.8" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Ponieważ został zgłoszony wniosek o charakterze legislacyjnym, proszę Komisję Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisję Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej o ustosunkowanie się do przedstawionego wniosku i przygotowanie wspólnego sprawozdania.</u>
+ <u xml:id="u-400.9" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+ <u xml:id="u-400.10" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu ósmego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego.</u>
+ <u xml:id="u-400.11" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Przypominam, że projekt ten został wniesiony przez grupę senatorów i zawarty jest w druku nr 839, a sprawozdanie komisji – w druku nr 839 S.</u>
+ <u xml:id="u-400.12" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę sprawozdawcę Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej, pana senatora Jerzego Czerwińskiego, o przedstawienie wspólnego sprawozdania komisji o projekcie ustawy.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-401">
+ <u xml:id="u-401.0" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!</u>
+ <u xml:id="u-401.1" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyCzerwinski">Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej oraz Komisji Ustawodawczej w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego.</u>
+ <u xml:id="u-401.2" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyCzerwinski">Zacznijmy może od przebiegu posiedzenia komisji. Była bardzo interesująca dyskusja na posiedzeniu komisji. Projekt został zaopiniowany przez kilka… no, ponad 10 podmiotów, przez kilkanaście podmiotów. Z tym że jeśli chodzi o ministerstwo wiodące, to znaczy ministra rodziny i polityki społecznej, to otrzymaliśmy opinię negatywną – i ta opinia została podtrzymana w trakcie dyskusji – głównie ze względu na koszty wprowadzanych, postulowanych zmian. Jeśli chodzi o inne ministerstwa, Ministerstwo Zdrowia oraz Ministerstwo Finansów, a także o rzecznika finansowego, to tutaj opinie były neutralne, cedowano jak gdyby swoje zdanie na prowadzącego ministra rodziny i polityki społecznej.</u>
+ <u xml:id="u-401.3" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyCzerwinski">Jeśli chodzi o urzędy, to urząd do spraw konkurencji zajął stanowisko… no, w sumie pozytywne. W sumie najważniejsze tutaj, z mojego punktu widzenia, były stanowiska 2 urzędów związanych z tematyką ustawy, a mianowicie Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych… Przedstawiciel tego urzędu podtrzymał opinię wyrażoną wcześniej w sposób pisemny, to znaczy pozytywną co do idei, ale z zastrzeżeniami co do rozwiązań, które zostały w projekcie ustawy sformułowane. Ja za chwilę o tym szczegółowo będę mówił. Jeśli chodzi o Instytut Pamięci Narodowej, to opinia pana prezesa i przedstawione stanowisko były jednoznacznie pozytywne. Chciałbym podziękować właśnie za tę opinię, dlatego że w niej były zawarte opisy, bardzo szczegółowe opisy tego, jaką gehennę przechodziły grupy, które są adresatami tej nowelizacji.</u>
+ <u xml:id="u-401.4" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyCzerwinski">Jeśli chodzi o osoby występujące w imieniu poszczególnych organizacji społecznych… Proszę państwa, jeśli państwo będziecie w stanie i będziecie mieli odpowiedni czas, to prosiłbym wrócić do nagrania z posiedzenia komisji i posłuchać, jak właśnie oni czy członkowie ich rodzin byli traktowani w trakcie II wojny światowej. To jest naprawdę pouczające, my sobie nie zdajemy z tego sprawy, jak można było po prostu męczyć człowieka, męczyć pojedynczą osobę, męczyć całe narody. To były oczywiście opinie jednoznacznie popierające treść projektu ustawy. Mało tego, były nawet wnioski o, nazwałbym to, rozszerzenie podmiotowe. W trakcie będę to przypominał.</u>
+ <u xml:id="u-401.5" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyCzerwinski">Jak przebiegało posiedzenie komisji? Na początku projekt został przedstawiony przeze mnie, czyli przez osobę, która reprezentowała grupę senatorów wnioskodawców, potem wypowiadali się w imieniu ministerstw poszczególni przedstawiciele tych ministerstw, następnie przedstawiciele urzędów centralnych, a na końcu osoby reprezentujące organizacje społeczne zajmujące się tą problematyką.</u>
+ <u xml:id="u-401.6" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyCzerwinski">O czym jest ta ustawa? O czym jest ta nowelizacja? W tej chwili stan prawny w tym zakresie jest regulowany przez 2 ustawy. Mianowicie jedna z nich to ustawa z 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, a druga to ustawa z roku 1996 o osobach deportowanych do pracy przymusowej oraz osadzonych w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich. Tę pierwszą będę w skrócie nazywał ustawą kombatancką, a osoby, które jej podlegają, kombatantami. Jeśli zaś chodzi o tę drugą, będę mówił o osobach deportowanych do pracy przymusowej i o ustawie o osobach deportowanych.</u>
+ <u xml:id="u-401.7" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyCzerwinski">Tak się złożyło, że obie ustawy odwołują się do grup osób, które znalazły się w podobnej sytuacji, w czasie wojny były przez najeźdźcę niemieckiego, nazistowskiego czy przez najeźdźcę sowieckiego w podobny sposób nękane i poniżane, poniewierane z naruszeniem godności, z narażeniem życia i zdrowia. Niestety wskutek takich, a nie innych działań ustawodawczych – znacznie wcześniejszych, no bo, tak jak powiedziałem, obie ustawy są z lat dziewięćdziesiątych – sytuacja tych osób się różni, zależy po prostu od geograficznego kierunku deportacji. Osoby deportowane do pracy przymusowej do Związku Radzieckiego zostały zaliczone w skład tych, wobec których możemy stosować ustawę o kombatantach. Osoby deportowane do III Rzeszy takiego przywileju niestety nie dostąpiły. W efekcie pewne uprawnienia, które według ustawy, nazwałbym to, kombatanckiej są większe, przysługują osobom deportowanym do pracy w Związku Radzieckim, a nie przysługują osobom deportowanym do III Rzeszy. Z pewnego rodzaju braku symetrii, z tej nierówności, zdawano sobie sprawę, praktycznie rzecz biorąc, od początku, od wtedy, kiedy te ustawy wchodziły w życie, a nawet kiedy nad nimi procedowano. Mało tego, one były kilkakrotnie nowelizowane. My nawet w uzasadnieniu posłużyliśmy się jedną z opinii, którą sformułował szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w roku 2020, czyli stosunkowo niedawno. Stwierdził on, że ten brak symetrii, wynikający tylko, jak powiedziałem, z kierunku geograficznego deportacji, rzeczywiście istnieje, no i jest niestety postrzegany jako pewnego rodzaju niesprawiedliwość. To stanowisko było wyrażane wielokrotnie przez osoby deportowane do pracy w III Rzeszy.</u>
+ <u xml:id="u-401.8" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyCzerwinski">O ile wcześniej można było w pewien sposób wytłumaczyć ten brak symetrii tym, że osoby deportowane do III Rzeszy – część z państwa na pewno to pamięta – dostawały odszkodowania… Ale to nie były odszkodowania. To było raczej coś w rodzaju zapomóg, to była taka jałmużna – tego nie można inaczej określić – czy rekompensata za pracę przymusową w III Rzeszy. Osoby deportowane do Związku Radzieckiego takich jednorazowych odszkodowań nie dostawały. No, nie wiem, czy państwo pamiętacie, ale z inicjatywy pana prezydenta, słusznej inicjatywy, myśmy uchwalili ustawę, dzięki której osoby deportowane do Związku Radzieckiego również dostały takie odszkodowania. Co prawda obciążało to budżet państwa, a w tym poprzednim przypadku została stworzona specjalna fundacja i tę fundację zasiliły przedsiębiorstwa z obecnej Republiki Federalnej Niemiec. Ale z punktu widzenia osoby, która dostała takie pseudoodszkodowanie, źródło jest może mniej znaczące. Obie grupy zostały w ten sposób dowartościowane. Czyli taka jednorazowa wypłata czy pewien rodzaj ekwiwalentu za te lata gehenny, które przeżyły – czy to na Wschodzie, czy to na Zachodzie – w czasie II wojny światowej.</u>
+ <u xml:id="u-401.9" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyCzerwinski">Ale nierówność, brak symetrii w dalszym ciągu pozostały. I po tej ostatniej ustawie z roku 2018 ta nierówność była szczególnie widoczna ze względu właśnie na to, że część z tych osób deportowanych podlegała ustawie kombatanckiej, a część nie podlegała, chociaż obie grupy były ujęte w ustawie o osobach deportowanych do pracy przymusowej.</u>
+ <u xml:id="u-401.10" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyCzerwinski">Grupa senatorów zdecydowała się na złożenie projektu, który w idei ma wyrównać ten brak symetrii, tę niesprawiedliwość, tak jak powiedziałem, bo tak jest to postrzegane przez niektóre z osób z tego środowiska, nazwałbym to, pokrzywdzonego, czyli z deportowanych do pracy w III Rzeszy.</u>
+ <u xml:id="u-401.11" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyCzerwinski">Na czym polega idea projektu? On jest stosunkowo krótki, a jego idea jest bardzo prosta. Mianowicie tak jak osoby deportowane do pracy do Związku Radzieckiego zostały wpisane niejako w zakres podmiotowy ustawy kombatanckiej, tak samo proponujemy wpisać osoby deportowane do pracy przymusowej do III Rzeszy do ustawy kombatanckiej.</u>
+ <u xml:id="u-401.12" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyCzerwinski">W trakcie wcześniejszych prac, tak jak powiedziałem, zdawano sobie sprawę z tego braku symetrii, a jednym z argumentów, dla którego tego braku symetrii nie usuwano, był fakt, że tych osób deportowanych do pracy była dość duża liczba i to miało wpływ na budżet państwa, duży wpływ. Ale w tej chwili z oceny skutków regulacji wynika, że osób, które by podlegały tej nowelizacji – acz też nie w pełnym zakresie, ale o tym za chwilę – jest zaledwie 37 tysięcy. Tak wynika z szacunków Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Co to oznacza? To oznacza, że po prostu już jest czas najwyższy się tym problemem braku symetrii zająć i go w sposób kategoryczny, raz, ale skutecznie rozwiązać poprzez tę nowelizację.</u>
+ <u xml:id="u-401.13" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyCzerwinski">Jakie jeszcze były założenia tej nowelizacji, które legły u podstaw tekstu przez nas przedstawionego? A mianowicie to przypisanie osób deportowanych do pracy do III Rzeszy do ustawy kombatanckiej, czyli włączenie ich w zakres podmiotowy tej ustawy, ma nastąpić z urzędu. W trakcie prac nad ustawą – czy to w opiniach, czy to w trakcie wystąpień na posiedzeniu komisji – zwrócono uwagę, że taka procedura, czyli niejako z urzędu, powinna być tutaj zastosowana z prostego względu. Osoby, które podlegałyby tej ustawie, to są osoby bardzo wiekowe – 80-letnie i starsze. Narażanie ich na nową procedurę, nazwałbym to, wnioskodawczą, sprawdzającą, czyli taką, która by wprowadziła je w zakres podmiotowy ustawy kombatanckiej, byłoby może nie tyle, że niezrozumiałe, ile traktowane jako uciążliwość. Ja już nie mówię o tym, że niektóre z tych osób mają ograniczoną możliwość komunikowania. Wiadomo, że w wieku 80 lat raczej się swobodnie nie poruszamy… czy też nie będziemy się poruszać. I dlatego twórcy projektu założyli, że ta nowela będzie działała niejako z automatu. To znaczy po uchwaleniu tej ustawy, po odpowiednim vacatio legis – o czym powiem dalej – z automatu osoby, które w tej chwili są objęte zakresem ustawy o deportowanych do pracy przymusowej do III Rzeszy, znajdą się w takim samym położeniu z mocy prawa, przez działania urzędu do spraw kombatantów, jak osoby deportowane do Związku Radzieckiego do pracy przymusowej. Ale potem, po zastanowieniu – i ja w tym zakresie będę składał poprawkę na ręce pana marszałka – stwierdziliśmy, że rzeczywiście należałoby raczej wrócić do trybu wnioskowego. Czemu? Z 2 przyczyn. Obie te przyczyny były wskazywane w trakcie prac komisyjnych i w opiniach. Pierwsza jest… No, o tym nie mówiono zbyt dużo, a to trzeba wyraźnie powiedzieć. Gdybyśmy z mocy prawa, z urzędu, niejako przepisali tę grupę osób deportowanych do pracy do III Rzeszy do ustawy kombatanckiej, to wówczas te osoby nie składałyby wniosku, ale to oznaczałoby, że byłyby niejako uprzywilejowane w stosunku do tych, którzy przeszli całą procedurę z ustawy kombatanckiej. Bo tam było postępowanie na wniosek i tam było jedno z postępowań sprawdzających, o czym za chwilę. Co to oznacza? Że żeby nie spotkać się z zarzutem, że uprzywilejowujemy pewną grupę, szczególną w stosunku do ogółu osób, które podlegają ustawie kombatanckiej, musimy – według mnie – zastosować wobec tej grupy takie same zasady, czyli zaproponować w projekcie, żeby to przepisanie, mówiąc umownie, odbywało się na wniosek. Czyli w ramach takiej samej procedury, jaką przechodzili wszyscy kombatanci. To jest jeden powód.</u>
+ <u xml:id="u-401.14" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyCzerwinski">I drugi, który z mojego punktu widzenia jest jeszcze bardziej zasadniczy. Otóż przywileje, które są w ustawie kombatanckiej zawarte, nie przysługują tym, którzy, mówmy wprost, naruszyli ustawę lustracyjną, tzn. nie podlegali… W ustawie kombatanckiej jest zapis, że w trakcie procedury przyznawania statusu kombatanta przeprowadza się także sprawdzanie – oczywiście przy pomocy Instytutu Pamięci Narodowej – czy dana osoba nie współpracowała z organami bezpieczeństwa państwa komunistycznego. Takiej samej procedurze powinni podlegać ci, o których się troszczymy w tym przypadku, w tym projekcie, czyli deportowani do III Rzeszy. Ustawa o deportowanych do III Rzeczy takiej procedury nie wymagała, czyli uzyskiwanie statusu osoby deportowanej nie wiązało się z koniecznością bycia poza podejrzeniami Instytutu Pamięci Narodowej, mówmy wprost. To oznacza, że żeby, tak jak powiedziałem… Ta ostatnia grupa, która jest z naszego punktu widzenia niedoszacowana, powinna przejść taką samą procedurę – ze względu na kwestie podstawowe, czyli kwestie równościowe, ale także ze względu na to, że ustawie kombatanckiej podlegają tylko te osoby, które mają, nazwałbym to, czystą historię powojenną, czyli nie współpracowały, nie naruszyły ustawy lustracyjnej.</u>
+ <u xml:id="u-401.15" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyCzerwinski">Jak to uzyskać? Można by zostawić taki zapis, jaki proponowaliśmy na początku, a mianowicie samo przeniesienie. Ponieważ ono następowałoby z urzędu, to i tak urząd do spraw kombatantów musiałby uruchomić taką samą procedurę jak w przypadku ustawy kombatanckiej. Ale żeby rozwiać wszelkie wątpliwości – one były w trakcie dyskusji podnoszone i dotyczyły tego, czy ustawa ma działać z urzędu, czy na wniosek, czyli to przejście z jednej grupy do drugiej, to przepisanie z jednej do drugiej ma być z urzędu, czy na wniosek – proponujemy w tej poprawce, aby znalazł się w projekcie tej ustawy przepis przejściowy, który wyraźnie mówi, że uzyskanie statusu kombatanta przez osobę deportowaną do pracy, konkretnie do III Rzeszy, nastąpi, po pierwsze, po złożeniu przez nią wniosku, po drugie, po sprawdzeniu… Chodzi o niepodleganie ustawie lustracyjnej, czyli po odpowiednim sprawdzeniu w Instytucie Pamięci Narodowej. I taką poprawkę na ręce pana marszałka w tej chwili składam.</u>
+ <u xml:id="u-401.16" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyCzerwinski">Prosiłbym też o wyznaczenie komisjom takiego terminu pracy, aby jeszcze w trakcie tego posiedzenia… Chodzi o to, żeby zająć się tym jeszcze na tym posiedzeniu.</u>
+ <u xml:id="u-401.17" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Taki jest pana wniosek? Dobrze.</u>
+ <u xml:id="u-401.18" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyCzerwinski">Taki jest mój wniosek.</u>
+ <u xml:id="u-401.19" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyCzerwinski">Czyli, reasumując kwestię tej grupę zastrzeżeń, które były nam… Może nie tyle nam to zarzucano, co artykułowano w trakcie prac komisji. Konsumujemy te uwagi tą poprawką, czyli jednoznacznie stwierdzamy, że ma być postępowanie wnioskowe. Osoba deportowana do pracy do III Rzeszy po złożeniu takiego wniosku powinna zostać – mówmy wprost – sprawdzona przez IPN, tak jak wszyscy, którzy podlegają ustawie kombatanckiej.</u>
+ <u xml:id="u-401.20" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyCzerwinski">W trakcie prac nad ustawą pojawiły się jeszcze inne wnioski. Biuro Legislacyjne, które oczywiście brało udział w posiedzeniu komisji, sformułowało słuszne zastrzeżenie – nawiasem mówiąc, poparte przez przedstawicieli Zakładu Ubezpieczeń Społecznych – że vacatio legis ustawy, czyli ten okres uśpienia, przygotowania organów państwa do jej realizacji, jest zbyt krótkie. ZUS proponował tutaj 6-miesięczne vacatio legis, myśmy się zdecydowali na 3-miesięczne. Obecnie przepis końcowy powinien brzmieć w sposób następujący… Może go przytoczę: ustawa wchodzi w życie pierwszego dnia czwartego miesiąca następującego po miesiącu ogłoszenia. Dlaczego taki termin? Ta nowela rozpoczyna swoją działalność od pierwszego dnia… Wszystkie obliczenia są proste – rozpoczyna co najmniej po 3 miesiącach, co najwyżej po 4 miesiącach. Czyli stosujemy taką metodę kompromisową – z jednej strony dajemy Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych czas na przygotowanie się do wejścia tej ustawy, z drugiej strony pamiętamy, że termin nie może być zbyt odległy. Dlaczego? Tak jak powiedziałem, po prostu biologia robi swoje i tych osób, które są bardzo wiekowe, z roku na rok jest coraz mniej. Te osoby po prostu… Chcielibyśmy, żeby większość z nich czy wszyscy oni, którzy nas ewentualnie słuchają, doczekali dobrodziejstw tej ustawy – chociażby z powodów moralnych, już nie mówię o kwestiach finansowych. I taką poprawkę złożyliśmy. Ta poprawka została zaabsorbowana w trakcie prac komisji i taką uchwaliliśmy.</u>
+ <u xml:id="u-401.21" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyCzerwinski">Czy były jeszcze inne wnioski? Były bardzo ciekawe. Ale powiem w ten sposób: one wymagają rozszerzenia i głębszej ingerencji w treści ustaw, które w tej chwili już mamy.</u>
+ <u xml:id="u-401.22" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyCzerwinski">Chciałbym uspokoić wszystkie osoby, które ewentualnie nas słuchają, a które już teraz podlegają ustawie kombatanckiej: ich prawa, ich przywileje, nazwijmy to, w żaden sposób nie zostaną uszczuplone. Ta nowelizacja nie dotyczy tych osób, które w tej chwili obejmuje ustawa kombatancka. Ona mówi o dodatkowej grupie, o dodatkowej grupie deportowanych do pracy do III Rzeszy.</u>
+ <u xml:id="u-401.23" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyCzerwinski">Jakie były postulaty? Otóż w ustawie o deportowanych do pracy jest pewien minimalny okres deportacji – to 6-miesięczny okres – który jest wymagany, żeby w ogóle tej ustawie podlegać. Czyli zakres podmiotowy jest zawężony do tych osób, które co najmniej 6 miesięcy spędziły, no, na ogół poza granicami kraju, ale niekoniecznie jako osoby deportowane do pracy…</u>
+ <u xml:id="u-401.24" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+ <u xml:id="u-401.25" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyCzerwinski">Jeszcze 2, 3 minuty, Panie Marszałku.</u>
+ <u xml:id="u-401.26" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Tak, proszę bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-401.27" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyCzerwinski">…Do pracy do III Rzeszy. No, ale to jest wymóg ustawy o osobach deportowanych. Nie chcieliśmy go wzruszać. Jeśli rząd znajdzie – mówmy wprost – pieniądze na to, żeby ten okres 6-miesięczny skrócić albo po prostu go zlikwidować, to oczywiście ci, którzy o tym mówili, będą wdzięczni. A kto o tym mówił? Konkretnie mówili o tym przedstawiciele Stowarzyszenia Dzieci Wojny w Polsce.</u>
+ <u xml:id="u-401.28" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyCzerwinski">Był jeszcze jeden postulat. Mianowicie chodziło o to, żeby ta procedura była nie tyle… to znaczy, żeby ta procedura była z urzędu, żeby jak najmniej wprowadzać, najprościej mówiąc, niepewności co do statusu czy możliwości uzyskania tego statusu. Tak jak powiedziałem, zdecydowaliśmy się jednak na procedurę wnioskową. Uważamy, że taki sposób będzie jednoznaczny i będzie wyrównywał pozycję wszystkich grup, które ustawie kombatanckiej będą podlegać.</u>
+ <u xml:id="u-401.29" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyCzerwinski">I jeszcze jedno zastrzeżenie, które się pojawiło w stanowiskach ministrów i także urzędu do spraw kombatantów. Mianowicie: którą ustawę stosujemy? No, bo zostaną w obiegu prawnym obydwie, i ustawa o deportowanych, i ustawa o kombatantach. Otóż dla mnie jest to zastrzeżenie w pewien sposób za daleko idące. Przypominam, że już w tej chwili pewna grupa, która podlega ustawie o deportowanych, tzn. ci, którzy byli deportowani do pracy w Związku Radzieckim, korzysta z dobrodziejstw ustawy o kombatantach. I nie mamy tam żadnego, nazwałbym to, iskrzenia na styku tych 2 ustaw. Bo tam, w obu ustawach, są zawarte przepisy, które po prostu każą wybrać jedno ze świadczeń, oczywiście to, które jest korzystniejsze dla osoby uprawnionej, kombatanta w tym wypadku. Tak więc jeśli to w przypadku jednej grupy nie stanowi przeszkody, to i równie dobrze w przypadku drugiej grupy nie stanowi to przeszkody.</u>
+ <u xml:id="u-401.30" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyCzerwinski">A teraz, przy takiej propozycji, żeby ustawa działała na wniosek, żeby cała procedura była uruchamiana na wniosek… To oznacza, że część osób może nie chcieć złożyć takiego wniosku. Mogę powiedzieć, które na pewno. Te, które by ewentualnie nie przeszły procedury lustracyjnej. One w dalszym ciąg będą podlegać ustawie o deportowanych, tak więc nie można ich usunąć z obiegu prawnego. Bo nie chcemy nikomu niczego zabierać. Chcemy tylko tę grupę osób deportowanych do pracy w III Rzeszy postawić na takim samym poziomie jak deportowanych do Związku Radzieckiego.</u>
+ <u xml:id="u-401.31" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyCzerwinski">I dlatego proszę Wysoką Izbę o to, aby poprzeć ten projekt ustawy, uchwalić ten projekt w takim kształcie, jaki zaproponowaliśmy, czyli łącznie z tą poprawką, która wprowadza tryb wnioskowy w przepisach przejściowych, który to tryb jakby spowoduje, że nie będzie żadnych zastrzeżeń co do równości podmiotów objętych ustawą kombatancką.</u>
+ <u xml:id="u-401.32" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyCzerwinski">Dziękuję, Panie Marszałku, za cierpliwość.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-402">
+ <u xml:id="u-402.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-402.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Panie Senatorze, teraz będą pytania. Na pewno będą, bo ja chcę zadać pytanie.</u>
+ <u xml:id="u-402.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Ja jako pierwszy zadaję pytanie, tak? Dobrze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-403">
+ <u xml:id="u-403.0" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Panie Senatorze, czy projektowana ustawa powinna dotyczyć deportowanych do III Rzeszy, czy – może tak jest, tak sądzę – powinna dotyczyć deportowanych przez III Rzeszę? Jak ona w tej chwili brzmi? Przez III Rzeszę czy do III Rzeszy? Bo jest różnica.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-404">
+ <u xml:id="u-404.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Już tłumaczę, Panie Marszałku. W projekcie mowa wyraźnie o deportowanych, tak jak w tytule, do pracy przymusowej oraz osadzonych w obozach pracy przez III Rzeszę...</u>
+ <u xml:id="u-404.1" who="#SenatorBogdanBorusewicz">W porządku. Dobrze.</u>
+ <u xml:id="u-404.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">...i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich. Tu jeszcze bardzo wyraźnie...</u>
+ <u xml:id="u-404.3" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Dziękuję. To mi wszystko wyjaśnia. Bo mówił pan „deportowanych do III Rzeszy”, tak że...</u>
+ <u xml:id="u-404.4" who="#SenatorJerzyCzerwinski">To tak potocznie, ale w projekcie jest takie sformułowanie, jak obecnie…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-405">
+ <u xml:id="u-405.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Chciałem to wyjaśnić, bo jednak jest różnica, prawna różnica.</u>
+ <u xml:id="u-405.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Kto następny?</u>
+ <u xml:id="u-405.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Kwiatkowski, proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-406">
+ <u xml:id="u-406.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie Senatorze Wnioskodawco, Sprawozdawco!</u>
+ <u xml:id="u-406.1" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Bardzo dziękuję za tę inicjatywę, w pełni ją popieram, mówię to, żeby nie było wątpliwości. Mam jedno pytanie.</u>
+ <u xml:id="u-406.2" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Rozmawialiśmy na posiedzeniu komisji – wiem, że pan też to rozważał – o skróceniu wspomnianego wymogu z 6 miesięcy np. do 3 miesięcy. Ja bym namawiał do rozważenia zgłoszenia takiego wniosku z bardzo prostego względu. My i tak mieliśmy sceptyczne stanowisko rządu. Tak więc będziemy i tak na pewno wspólnie starali się rząd przekonać. A jednak całe przesłuchanie na posiedzeniu komisji, moim zdaniem, uprzytomniło nam skalę tego problemu. Bo ja nie byłem w stanie, kiedy miałem rozmowy z przedstawicielami Stowarzyszenia Dzieci Wojny w Polsce, wytłumaczyć, dlaczego osoba, która przebywała gdzieś 5 miesięcy i 2 tygodnie – bo np. z takim przypadkiem miałem osobiście do czynienia – jest tych świadczeń…</u>
+ <u xml:id="u-406.3" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+ <u xml:id="u-406.4" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">…pozbawiona, a osoba, która przebywała 2 tygodnie dłużej, już te świadczenia ma.</u>
+ <u xml:id="u-406.5" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Czy pan senator rozważa jeszcze złożenie poprawki w tym zakresie?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-407">
+ <u xml:id="u-407.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-408">
+ <u xml:id="u-408.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+ <u xml:id="u-408.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Senatorze, rozdzielmy 2 sprawy. Pierwsza to jest kwestia… Bo te 6 miesięcy się powtarza w jakby 2 aspektach. Pierwsza kwestia to jest kwestia vacatio legis, czyli terminu wejścia w życie ustawy. Propozycja ZUS była taka, żeby ten termin był 6-miesięczny, żeby po prostu był czas na przygotowanie się do realizacji tej ustawy. I my zrozumieliśmy i zaaprobowaliśmy to, że rzeczywiście termin, który był wcześniej proponowany, powinien być dłuższy. I teraz w projekcie, w tym druku, o którym teraz rozmawiamy, jest zapis: „ustawa wchodzi w życie pierwszego dnia czwartego miesiąca następującego po miesiącu ogłoszenia”. Tak więc vacatio legis to co najmniej 3 miesiące i najwyżej 4 miesiące. Bo to zależy o tego, w którym dniu miesiąca ta ustawa zostanie opublikowana, tzn. nie ta, ale wynikająca z tego projektu. Ale czym innym jest termin, który jest zawarty w ustawie o osobach deportowanych do pracy przymusowej z roku 1996. Ten zapis był od samego początku. Tu właśnie w art. 2, który definiuje, czym jest represja w rozumieniu ustawy, jest wyraźnie powiedziane: to jest deportacja do pracy przymusowej na okres co najmniej 6 miesięcy – czyli mówimy o 6 miesiącach w trakcie II wojny światowej lub tuż po niej – w których dana osoba była deportowana czy do III Rzeszy, czy do Związku Radzieckiego. Ten termin pojawił się, powiedziałbym, w ustawie matce, której treści my nie ruszamy, żeby było jasne, jako taki termin w pewnym sensie wzięty z sufitu, przepraszam za wyrażenie. Ale on jest, ponieważ my nie chcemy wzruszyć ustawy matki z prostej przyczyny: to by wymagało znacznie dłuższego vacatio legis, gdyż oprócz wykonania czynności technicznych przez ZUS i wydania decyzji, którą powinien wydać szef urzędu do spraw kombatantów, trzeba by było jeszcze badać, czy dana osoba podlega definicji represji, ale już zmienionej definicji represji. My tutaj robimy taki oto zabieg, że do ustawy kombatanckiej – no, nazwa jest trochę dłuższa – wpisujemy zakres podmiotowy ustawy o deportowanych, posiłkując się wprost definicją represji z tej ustawy. Czyli tej nie zmieniamy, a tę grupę osób… A dlaczego tak? Bo ta grupa osób, oprócz spełnienia warunku lustracyjnego, już dawno została sprawdzona. Te osoby, po pierwsze, dostają specjalne świadczenie do emerytury lub do renty. Po drugie, dostają specjalną legitymację, nawet mającą inny wzór niż legitymacja kombatancka. To, nawiasem mówiąc, uchwalał też Senat, nie wiem, czy państwo pamiętacie, to w tamtej kadencji było. My uchwalaliśmy przepisy, które dawały osobom deportowanym wejście bez kolejki – mówmy wprost – do lekarzy, bo w przypadku osób w tym wieku to jest jeden z podstawowych postulatów: wejście bez kolejki do aptek, do lekarzy, do przychodni. I osoby posiadające tę legitymację, sprawdzone w ciągu obowiązywania tej ustawy, czyli od roku 1996, nie musiałyby podlegać ponownej procedurze sprawdzającej, która by wydłużyła cały proces, skomplikowała go. Pod względem technicznym „przepisanie” tych osób z ustawy o deportowanych do ustawy o kombatantach polegać będzie na 2 czynnościach. Pierwsza to złożenie wniosku. Dane w tym wniosku są takie same jak wymagane w ustawie o kombatantach i wymagane w ustawie o deportowanych. To oznacza, że ten wniosek może zostać jakby powtórzony czy też że mogą być ściągnięte te dane z rejestru, który ma urząd do spraw kombatantów. Druga, i to jest najważniejsze, to poddanie się tylko i wyłącznie temu badaniu lustracyjnemu. A je trzeba przejść, bo tak jak powiedziałem, kombatanci też je przechodzili. I dlatego nie chcemy ruszyć tych innych 6 miesięcy, o których przed chwilą powiedziałem, tych z ustawy o deportowanych. To nie znaczy, że… Bo to jest jakby w ogóle inna materia, gdyż wtedy zmieniamy ustawę o deportowanych, wprowadzamy nową procedurę. Oczywiście można to zrobić, tylko że – mówmy też prostym tekstem – jeśli rząd, a może Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej ma daleko idące nie tyle obiekcje, ile zastrzeżenia natury finansowej, to poszerzenie zakresu podmiotowego na pewno nie spowoduje rozmiękczenia na razie twardego stanowiska ministerstwa. A liczę na zmiękczenie tego stanowiska.</u>
+ <u xml:id="u-408.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Reasumując więc, chcę powiedzieć, że jeśli chodzi o ten przepis 6-miesięczny, to niestety przynajmniej w tym pierwotnym projekcie go nie ruszamy. Jeśli rząd się na to zgodzi… Ale to trzeba by oszacować na nowo, zrobić ocenę skutków regulacji – ze względu na to, że my tak naprawdę nie wiemy, ile jest takich osób, czyli osób, które były deportowane, ale na krócej niż 6 miesięcy, mówiąc krótkim tekstem. Nie wiem, czy jasno to wytłumaczyłem.</u>
+ <u xml:id="u-408.3" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Czy mogę dopytać?</u>
+ <u xml:id="u-408.4" who="#komentarz">Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-409">
+ <u xml:id="u-409.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-410">
+ <u xml:id="u-410.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Ja się zgadzam z tą częścią analizy, która mówi o skutkach finansowych. Oczywiście, że nie mamy ich teraz oszacowanych. Ale troszkę nie zgadzam się… Ale może się w tym mylę i stąd moje pytanie do wnioskodawcy. Wydaje mi się, że ta poprawka jest dosyć prosta. Ona w ustawie z 1996 r. o osobach deportowanych do pracy przymusowej oraz osadzonych w obozach pracy III Rzeszy i ZSRR wprowadza w wyliczeniu zastąpienie wyrazów „6 miesięcy” wyrazami „3 miesiące”. Tak że nie opóźnia wejścia w życie ustawy. Tu jest nowa grupa, która składa wniosek, on musi przejść procedurę. Argument finansowy do mnie przemawia. Oczywiście, że trzeba sprawdzić… Ale muszę powiedzieć, że od strony proceduralnej to nie rozumiem tego argumentu, wydaje mi się, że on nie ma wpływu na jakieś…</u>
+ <u xml:id="u-410.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Jasne.</u>
+ <u xml:id="u-410.2" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">…możliwości opóźnień.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-411">
+ <u xml:id="u-411.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Główny jest niestety ten argument finansowy. Przyznam się, że… Ten postulat może nie tyle jest do mnie, ile do rządu. Jeśli rząd zgodzi się na powiększenie zakresu podmiotowego, to chętnie… No, jak pan senator, pan przewodniczący tu powiedział, przepis jest zgoła prosty. Chociaż trzeba by jeszcze jeden przepis przejściowy tutaj dodać, materialny i przejściowy. Ale może tak, nie sięgam zbyt głęboko, nie czerpię za dużo na jeden raz. Oczywiście można by było jeszcze głębiej sięgnąć, ale to znowu byłoby pytanie: a czemu 3 miesiące, a nie 2,5 miesiąca?</u>
+ <u xml:id="u-411.1" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ <u xml:id="u-411.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">To jeśli już, to w ogóle należałoby ten cenzus 6-miesięczny zlikwidować. No i już. Ale jak mówię, to wymagałoby przede wszystkim zgody rządu – nie ukrywam tego tutaj – zgody na skutki finansowe.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-412">
+ <u xml:id="u-412.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-412.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę, pan senator Jackowski.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-413">
+ <u xml:id="u-413.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.</u>
+ <u xml:id="u-413.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Panie Senatorze, ja mam takie pytanie. Skąd się wzięło zróżnicowanie w świadczeniu, jeżeli chodzi o deportowanych w głąb Związku Sowieckiego i deportowanych przez III Rzeszę? No, to jest prawie połowa tego świadczenia, które mają deportowani w głąb Związku Sowieckiego. Kwota tego świadczenia, które pan proponuje w tym projekcie ustawy, wynosi, zdaje się, ok. 250 zł. Proszę wyjaśnić, dlaczego jest takie zróżnicowanie. Generalnie to świadczenie, tak samo jak dla działaczy opozycji antykomunistycznej, to jest kwota niecałych 500 zł. A tu jest o połowę mniej. Dlaczego? Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-413.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Już tłumaczę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-414">
+ <u xml:id="u-414.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-414.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-415">
+ <u xml:id="u-415.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Także dla naszych obywateli, słuchaczy, którzy nas ewentualnie słuchają, i tych, którzy nas oglądają i słuchają. Otóż mamy 2 ustawy matki, tak bym to określił. Ja o tym mówiłem na początku. Jedna to ustawa o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego ze stycznia 1991 r. To jest pierwsza z ustaw, nazwałbym to, bazowa dla wielu innych. Druga to ustawa z maja 1996 r. o osobach deportowanych do pracy przymusowej oraz osadzonych w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich. Ta ustawa wielu grupom osób, kategoriom przyznaje pewnego rodzaju przywileje, np. ulgi komunikacyjne, pewne przywileje emerytalne związane z zaliczaniem lat pracy, zakaz zwolnienia… Część tych przywilejów, które są w ustawie kombatanckiej, jak gdyby wyekspirowała, bo większość z tych osób jest bardzo leciwa. Mało prawdopodobne, żeby one pracowały w wieku 80 lat i więcej. A ustawa o osobach deportowanych… Aha, i tutaj ta konkretna kwota, którą jako dodatek do renty czy emerytury otrzymuje kombatant czy osoba zrównana w prawach z kombatantem, to jest kwota rzędu właśnie 400 zł z groszami. Ja tego dokładnie nie wiem, pan minister na pewno zna tę kwotę. Tu chodzi nie tylko o dodatek kombatancki, lecz także o dodatek wyrównawczy, tam jest i ulga na prąd chyba… Tak? W tej ustawie zaś nie ma tych dodatków, nie ma tych przywilejów, nazwałbym to, komunikacyjnych, emerytalnych i związanych z pracą, ze stosunkiem pracy, a jest tylko, jeszcze do niedawna była tylko kwestia specjalnego świadczenia dodatkowego. To świadczenie, które otrzymywali deportowani, nie było w stałej kwocie, ono było uzależnione od czasu przebywania na deportacji. Tam była pewna kwota, mnożnik razy liczba miesięcy, które się przebywało na deportacji, ale był górny pułap, 20 miesięcy. W efekcie maksymalne świadczenie, bez tych dodatków, bo tutaj nie przysługują żadne inne dodatki, wyrównawczy itd., w tej chwili to jest ponad 200 zł, powtarzam, maksymalne, bo średnio to jest w granicach bodajże 211 zł, gdyż oczywiście byli tacy, którzy na deportacji przebywali nie pełne 20 miesięcy, tylko krócej. Reasumując, powiem skrótowo, że tutaj świadczenia pieniężne dla kombatantów są ok. 2 razy wyższe niż dla osób deportowanych.</u>
+ <u xml:id="u-415.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">A teraz co z tym Związkiem Radzieckim i z III Rzeszą? Ustawą o deportowanych objęte są osoby deportowane zarówno do pracy w Związku Radzieckim, jak i do pracy w III Rzeszy, a ustawą kombatancką objęte są tylko te osoby, które były deportowane do Związku Radzieckiego. Ja przeczytam dokładnie, to jest art. 4 ust. 1 pkt 3: „z przyczyn politycznych, religijnych i narodowościowych”… Może najpierw nagłówek: „Przepisy ustawy stosuje się również do osób, które podlegały represjom wojennym i okresu powojennego. Represjami w rozumieniu ustawy są okresy przebywania – i teraz m.in. – z przyczyn politycznych, religijnych i narodowościowych: w więzieniach oraz poprawczych obozach pracy, na przymusowych zesłaniach i deportacji w ZSRR”. Na tym to polega. W tej sytuacji deportowani, mówmy wprost, zesłani do Związku Radzieckiego podlegają ustawie o kombatantach, zesłani do III Rzeszy czy przez III Rzeszę, mówmy ściślej, tej ustawie nie podlegają. Z tego wynika ta niesymetryczność.</u>
+ <u xml:id="u-415.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Co to oznacza? To oznacza, że tutaj decyduje po prostu kierunek geograficzny deportacji. Mówmy wprost, prostym tekstem: w trakcie prac nad poprzednimi nowelizacjami argumentowano to dużą liczbą osób, które podlegałyby tym ustawom, ale również takim faktem, że deportacja do Związku Radzieckiego była jakoby, a może naprawdę – ja nie chcę tu wprowadzać żadnego, nazwałbym to, relatywizowania czy też oceniania – gorsza co do warunków przeżywalności itd. niż do III Rzeszy. Ci z państwa, którzy byli na posiedzeniu komisji i którzy słyszeli te relacje, jak się „żyło” czy też wegetowało na deportacji w III Rzeszy – chociaż to były przypadki jednostkowe, mogły być inne przypadki – zgodzą się ze mną, że w tym przypadku raczej nie powinniśmy podnosić takich różnic, to raz, a dwa, już czas na to, przy tym ta grupa osób jest na tyle nieliczna, abyśmy u schyłku życia tych osób dali im w pewnym sensie satysfakcję, nawet może mniej finansową, a bardziej moralną.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-416">
+ <u xml:id="u-416.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-416.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Pani Marszałek, chciałbym dopytać. Mogę?</u>
+ <u xml:id="u-416.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-417">
+ <u xml:id="u-417.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-417.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Panie Senatorze, czy nie uważa pan zatem, że w tej sytuacji byłoby lepiej, gdyby to było zrównanie jednej kategorii, czyli deportowanych do Związku Sowieckiego, i drugiej kategorii, czyli deportowanych przez III Rzeszę? O ile rozumiem, ci, którzy byli deportowani przez III Rzeszę, nie mają np. ulgi kolejowej na poziomie 51%, którą mają z kolei ci, którzy byli zesłani na Syberię. Tak? Nie mają, choć może z innych przepisów… W każdym razie nie mają pierwszeństwa w kolejce do lekarza i tego typu różnych, nazwijmy to, uprawnień, które wynikają z ich statusu. Czy nie lepiej byłoby po prostu… Bo w ten sposób tworzy się niejako 2 kategorie, tak, 2 kategorie osób, które zostały tak okrutnie doświadczone przez II wojnę światową. Czy zatem w intencji wnioskodawców nie byłoby zrównanie tego?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-418">
+ <u xml:id="u-418.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Ale, Panie Senatorze, projekt tej ustawy idealnie wpisuje się w to, co pan powiedział. My to właśnie tutaj zrównujemy, cały czas o tym mówimy. Może ja jestem mało komunikatywny. W takim razie jeszcze raz.</u>
+ <u xml:id="u-418.1" who="#SenatorRobertMamatow">Nie…</u>
+ <u xml:id="u-418.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Nie, może słusznie. Nie jeszcze raz, powiem w skrócie.</u>
+ <u xml:id="u-418.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Ma pan całkowitą rację. Propozycja, którą grupa senatorów wnioskodawców przedstawiła, idzie właśnie w tym kierunku. Wydawało nam się, że najprostsza metoda będzie taka, że z urzędu ma być to zrobione, bo też jest ważna procedura. Procedura musi być, według nas, przeprowadzana na wniosek. Procedura się trochę wydłuży, ale efekt będzie taki, że nikt nie będzie… tzn. bardzo trudne będzie wzruszenie tej nowelizacji, mało prawdopodobne, żeby ktoś poważył się na coś takiego. I to nie są tylko kwestie finansowe, ale o tym będzie mówił pan minister. Reasumując: ma pan absolutną rację.</u>
+ <u xml:id="u-418.4" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Jeszcze w ramach wyjaśnienia jedno zdanie. Myśmy wszystkim deportowanym dali takie uprawnienia, które nie wiązały się wcześniej z obciążeniem budżetu. To właśnie na wniosek Senatu to nastąpiło. W tamtej kadencji uchwaliliśmy, żeby wszyscy deportowani, także ci do III Rzeszy, mieli, i już mają, na zasadzie specjalnej legitymacji pierwszeństwo w dostępie do lekarzy specjalistów, do aptek itd. Chodziło o to, że to było też postulowane wtedy też przez to środowisko. Jeszcze dodam, żeby było jasne, że ten postulat zrównania uprawnień jest ciągle artykułowany właśnie przez środowisko osób deportowanych do III Rzeszy. Myśmy się tym już zajmowali. W pewnym sensie mamy moralny obowiązek jako Senat, żeby doprowadzić sprawę do końca, przedstawić taki projekt, który by, nawiasem mówiąc, w sposób kompleksowy oprócz tych 6 miesięcy, o których mówimy przy dzieciach wojny, załatwił sprawę deportowanych do przymusowej pracy.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-419">
+ <u xml:id="u-419.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-419.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Mamątow.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-420">
+ <u xml:id="u-420.0" who="#SenatorRobertMamatow">Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.</u>
+ <u xml:id="u-420.1" who="#SenatorRobertMamatow">Ja mam pytanie. Panie Senatorze, czy na posiedzeniu komisji rozmawialiście o osobach, które były wywiezione na roboty do Prus Wschodnich i już otrzymały odszkodowanie z Fundacji „Polsko-Niemieckie Pojednanie”? Czy one będą też podlegać pod tę ustawę? A jeśli one nie żyją, to czy rodziny ewentualnie będą mogły się zgłaszać?</u>
+ <u xml:id="u-420.2" who="#SenatorRobertMamatow">I drugie pytanie: czy chociaż przybliżona liczba tych osób była podawana na posiedzeniu komisji? Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-421">
+ <u xml:id="u-421.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-421.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-422">
+ <u xml:id="u-422.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Pani Marszałek! Panie Senatorze!</u>
+ <u xml:id="u-422.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Wbrew pozorom łatwiejsze jest pytanie drugie i od niego zacznę. W ocenie skutków regulacji znalazła się liczba osób, które otrzymują obecnie świadczenia dla osób deportowanych do pracy przymusowej. Ja domniemywam, że to są tylko te osoby, które były deportowane przez III Rzeszę. Dlaczego? Bo ci, którzy byli deportowani przez Związek Radziecki, pewnie już się postarali o możliwość skorzystania z ustawy kombatanckiej. Zatem tych osób, które by w tym wypadku stanowiły zakres podmiotowy tej ustawy, jest 37 tysięcy. Jeśli to byłoby z urzędu przeprowadzane, to objęci byliby wszyscy, czyli te 37 tysięcy, ale jeśli to będzie przeprowadzane na wniosek, można też domniemywać, że część osób tego wniosku po prostu nie złoży, więc liczba będzie raczej mniejsza, na pewno nie większa. To jest pierwsza kwestia.</u>
+ <u xml:id="u-422.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Jeśli chodzi o deportowanych do Prus Wschodnich, to tutaj, jak rozumiem, nawet nie jest kwestia miejsca deportacji, czyli tego miejsca, gdzie wykonywano pracę przymusową, tylko tego, kto to robił, czyli czy władze Związku Radzieckiego, czy władze III Rzeszy. Bo można sobie wyobrazić taki przypadek, że praca przymusowa była wykonywana również w innym miejscu, nie na terenie III Rzeszy…</u>
+ <u xml:id="u-422.3" who="#SenatorRobertMamatow">Ja taki przypadek znam.</u>
+ <u xml:id="u-422.4" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Tak, oczywiście. Ale to już obejmuje ustawa o deportowanych do pracy przymusowej. Tutaj w tym zakresie nic nie zmieniamy po to właśnie, żeby te osoby, które, mówiąc krótko, mają taką szarą, siwą legitymację, mogły złożyć wniosek, jeśli ustawa oczywiście zostanie uchwalona. Te osoby już procedurę weryfikacyjną przeszły, nie muszą już niczego udowadniać. To im trzeba by udowodnić, że podlegają pod obostrzenia, nazwałbym to, lustracyjne, ale traktuję to jako wyjątki od reguły.</u>
+ <u xml:id="u-422.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo…</u>
+ <u xml:id="u-422.6" who="#SenatorRobertMamatow">Jeszcze końcówka mojego pytania. Przepraszam, Pani Marszałek. Bo ja pytałem też, co w sytuacji, jak się zgłoszą członkowie rodziny. Czy to…</u>
+ <u xml:id="u-422.7" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Czy to jest dziedziczone? Nie, bo żadne z tych… Oprócz jednej kwestii, za chwilę o tym powiem. W tej chwili, jeśli chodzi o deportowanych, oni nie mają praw do dziedziczenia tego świadczenia. Ale jeśli chodzi o kombatantów, to są pewne przywileje, pewne prawa dla wdów lub wdowców po kombatantach. Więc gdyby te osoby deportowane wpisać do zakresu podmiotowego ustawy o kombatantach, to wdowy mogłyby takie prawo uzyskać…</u>
+ <u xml:id="u-422.8" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję…</u>
+ <u xml:id="u-422.9" who="#SenatorJerzyCzerwinski">…takie samo jaki każdy kombatant.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-423">
+ <u xml:id="u-423.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję. To było ostanie pytanie.</u>
+ <u xml:id="u-423.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze, za bardzo wyczerpujące odpowiedzi.</u>
+ <u xml:id="u-423.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-423.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie przedstawionego projektu ustawy?</u>
+ <u xml:id="u-423.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan minister Szwed. Bardzo serdecznie zapraszam pana ministra.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-424">
+ <u xml:id="u-424.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
+ <u xml:id="u-424.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Ja króciutko, bo pan senator Czerwiński bardzo dokładnie i precyzyjnie wyjaśnił zarówno projekt nowelizacji, jak też cały dosyć skomplikowany system, jeśli chodzi o wsparcie dla kombatantów.</u>
+ <u xml:id="u-424.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Może zacznę od tego ostatniego pytania dotyczącego m.in. wdów. Oczywiście jeżeli wpiszemy, tak jak jest w propozycji, deportowanych do III Rzeszy do ustawy kombatanckiej, to roszczenie to będzie dotyczyło również wdów. I wtedy będziemy musieli oszacować też liczbę, bo nie mamy jej w tej chwili. Prawdopodobnie może to być liczba podobna do tej, o której mówimy w tej chwili, czyli chodzi o 37 tysięcy.</u>
+ <u xml:id="u-424.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Co do samego przedłożenia i co do zasady, to absolutnie się zgadzamy, że nie powinno być zróżnicowania geograficznego. W 1996 r., gdy ta ustawa powstawała, prawdopodobną przyczyną takiego rozwiązania była liczba osób, które były deportowane do III Rzeszy, i to spowodowało to rozgraniczenie. Ale na pewno tego rozgraniczenia nie powinno być, bo trudno w tej chwili, że tak powiem, oceniać, która deportacja była gorsza, trudniejsza… Tego w ogóle nie analizujemy ani nie warto tego rozstrzygać.</u>
+ <u xml:id="u-424.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Nasze stanowisko związane z negatywną opinią wynikało z tego, że na posiedzeniu komisji rozmawialiśmy o kwestii dotyczącej finansowania. Nie mamy w ustawie budżetowej takich środków, które mogłyby zapewnić sfinansowanie tej nowelizacji. Do tego podawane przez państwa koszty się zmieniają, bo w pierwszym, pierwotnym projekcie ta kwota wynosiła ok. 100 milionów, teraz w uzasadnieniu jesteście państwo bliżej kosztów wynoszących prawie 270 milionów zł, a jeżeli jeszcze doliczylibyśmy tu np. wdowy, to prawdopodobnie wyszłaby kolejna taka kwota. Ale nie wiemy tego na dzisiaj, nie wiemy.</u>
+ <u xml:id="u-424.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Tak że co do zasady tak, jest absolutnie zgoda, że powinniśmy to uregulować. Jednak na dzisiaj nie możemy ze względów finansowych wydać pozytywnej opinii jako resort, który zajmuje się ustawą, bo nie mamy takich środków, ani w Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ani też w innych źródłach, z urzędu do spraw kombatantów też takich środków nie pozyskamy. Czyli jest zgoda co do zasady, że powinniśmy to uregulować. I dziękuję za tę inicjatywę. Ona powinna być podjęta wiele lat temu – tutaj nie ma co tego ukrywać. Decyzja wtedy, w 1996 r., prawdopodobnie, tak jak mówię, była związana ze skutkami finansowymi i z liczbą osób, które by to objęło. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-425">
+ <u xml:id="u-425.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-425.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do obecnego na posiedzeniu przedstawiciela rządu, związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+ <u xml:id="u-425.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
+ <u xml:id="u-425.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Krzysztof Kwiatkowski.</u>
+ <u xml:id="u-425.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-426">
+ <u xml:id="u-426.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Panie Ministrze, ja chciałbym zapytać… Dla mnie to będzie niezwykle ważna odpowiedź. Co to znaczy, że pan minister co do zasady popiera projekt, ale nie mamy takich środków? Bo jeżeli to oznacza, że rząd działa zgodnie z zasadami, w imię tych zasad popiera ten projekt i w Sejmie będzie on procedowany z pozytywną opinią rządu – procedowany, a nie zamrożony – to jest to bardzo mocny argument za tym, żeby nie składać już żadnych poprawek. A jeżeli biorą tu górę względy finansowe i takiego jednoznacznego poparcia ze strony rządu nie ma, to ja dla odmiany, ale w imię tych samych zasad, bardzo poważnie rozważę zgłoszenie poprawki skracającej ten okres 6 miesięcy, który daje uprawnienia do ubiegania się o świadczenie, do 3 miesięcy. Jakie jest stanowisko rządu w tej sprawie? Popieracie projektowaną ustawę czy jej nie popieracie?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-427">
+ <u xml:id="u-427.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
+ <u xml:id="u-427.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Panie Senatorze, formalnie stanowiska rządu nie ma. Stanowisko rządu pojawi się, gdy będzie już przyjęta inicjatywa senacka w zakresie tego projektu. My mówimy tu o stanowisku naszego ministerstwa, skonsultowanym z Ministerstwem Finansów, i o tym, że jeżeli nie mamy w budżecie zapewnionych środków, to nie możemy wydać innej opinii naszego ministerstwa niż opinia negatywna co do skutków finansowych przyjętych rozwiązań.</u>
+ <u xml:id="u-427.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Co do zasady, jeśli chodzi o rozwiązania – tak.</u>
+ <u xml:id="u-427.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Co do propozycji pana senatora dotyczącej skrócenia tego okresu, to tutaj pan senator Czerwiński bardzo wyraźnie to wyjaśnił. Musielibyśmy wrócić do całego okresu od 1996 r., bo grupa, która w tej chwili byłaby prawdopodobnie uprawniona, mogłaby z tego skorzystać, czyli te wszystkie osoby… Chodzi o te 6 miesięcy czy 3 miesiące, jak pan senator tutaj proponował. Mielibyśmy w tej chwili tak jakby wywrócenie całej tej ustawy z 1996 r. i sprawdzenie, czy… To byłoby na wniosek, jak rozumiem, tych osób. No, jest pytanie, czemu nie 3 miesiące, czemu nie 4 miesiące, czemu nie 2 miesiące. To się tutaj od razu rodzi. No, zapadła kiedyś taka decyzja, że to będzie 6 miesięcy. Pan senator Czerwiński, wnioskodawca, przyjął to samo rozwiązanie. Nie naruszając konstrukcji głównej ustawy, która tutaj funkcjonuje, zwrócił uwagę na nierówność, jeśli chodzi o świadczenie dla deportowanych do Związku Radzieckiego czy deportowanych do III Rzeszy. Oczywiście będzie oficjalne stanowisko do projektu i będą tam pokazane skutki finansowe.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-428">
+ <u xml:id="u-428.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-428.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Jackowski.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-429">
+ <u xml:id="u-429.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-429.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Ja miałem podobną wątpliwość.</u>
+ <u xml:id="u-429.2" who="#SenatorKazimierzKleina">No to nie ma co… Jest postanowienie…</u>
+ <u xml:id="u-429.3" who="#komentarz">Wesołość na sali</u>
+ <u xml:id="u-429.4" who="#SenatorJanMariaJackowski">Ale nie wie pan senator, co ja chcę powiedzieć…</u>
+ <u xml:id="u-429.5" who="#SenatorKazimierzKleina">Tak albo tak.</u>
+ <u xml:id="u-429.6" who="#SenatorJanMariaJackowski">…i jakie pytanie chcę zadać.</u>
+ <u xml:id="u-429.7" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ <u xml:id="u-429.8" who="#SenatorJanMariaJackowski">Czy pani marszałek by dopuściła…</u>
+ <u xml:id="u-429.9" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-429.10" who="#SenatorJanMariaJackowski">…żeby w tej kwestii wypowiedział się obecny na sali wiceminister finansów? To jest źródło naszej wiedzy i wątpliwości, co pan senator Kwiatkowski słusznie podniósł. Jeżeli pani marszałek by dopuściła…</u>
+ <u xml:id="u-429.11" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Jeżeli pan minister jest przygotowany do odpowiedzi na to pytanie.</u>
+ <u xml:id="u-429.12" who="#SenatorJanMariaJackowski">No, to jest już inna sprawa. Tutaj została dotknięta sprawa fundamentalna. Bo być może nasze procedowanie to po prostu sztuka dla sztuki, a okaże się, że ta ustawa rzeczywiście trafi do zamrażarki…</u>
+ <u xml:id="u-429.13" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Jak przez prawie całe 4 lata czy 3…</u>
+ <u xml:id="u-429.14" who="#SenatorJanMariaJackowski">…i nic z tego nie będzie. No a tu przecież chodzi o los 37 tysięcy osób, które nie mają czasu, żeby czekać, aż będzie wypracowane stanowisko, a nie widomo, kiedy ono będzie i jakie będzie. To jest, myślę, fundamentalne pytanie, które tych osób dotyczy.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-430">
+ <u xml:id="u-430.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Panie Senatorze…</u>
+ <u xml:id="u-430.1" who="#SenatorJanHamerski">Dzisiaj chyba pan minister nie będzie wiedział.</u>
+ <u xml:id="u-430.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">To jest fundamentalne pytanie. Ja nie wiem, czy pan minister jest przygotowany. Ja jestem akurat do tego przyzwyczajona, bo ponoć ok. 100 ustaw senackich leży w zamrażarce sejmowej. Tak więc czasami jest to dla nas sztuka dla sztuki.</u>
+ <u xml:id="u-430.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy pan minister jest w stanie odpowiedzieć?</u>
+ <u xml:id="u-430.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo. Dopuszczam.</u>
+ <u xml:id="u-430.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Dziękuję. Rozumiem, że do mnie już nie ma pytań. Tak?</u>
+ <u xml:id="u-430.6" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Będą jeszcze.</u>
+ <u xml:id="u-430.7" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Nie ma. Na razie nie ma.</u>
+ <u xml:id="u-430.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-430.9" who="#SenatorJanMariaJackowski">Będą jeszcze.</u>
+ <u xml:id="u-430.10" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">To pan minister odpowie z miejsca.</u>
+ <u xml:id="u-430.11" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-431">
+ <u xml:id="u-431.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
+ <u xml:id="u-431.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza">Znając procedurę budżetową na każdy rok, w tym na rok 2023, zapewne wiecie państwo, że projekt musiał być do 30 września przekazany do Sejmu. Obecnie trwają nad nim prace. Jeżeli byłaby taka wola, żeby te skutki budżetowe, których, powiem tutaj szczerze, nie znam i których nie określę, nie powiem, jakie to by były koszty… Taka możliwość byłaby tylko wtedy, gdyby znalazła się większość popierająca zmianę zaproponowanego limitu wydatków w ramach tego budżetu. W pracach parlamentarnych zarówno Sejm, jak i Senat mogą dokonywać zmian limitów budżetowych, ale nie mogą podnieść maksymalnego deficytu budżetu państwa. Tak na szybko tyle mogę wyjaśnić w tym momencie. Musiałaby się znaleźć większość w zakresie znalezienia środków.</u>
+ <u xml:id="u-431.2" who="#Gloszsali">Z telewizji.</u>
+ <u xml:id="u-431.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza">Co do zasady sprowadziłoby się to do zmniejszenia pewnej części budżetowej i zwiększenia środków na procedowany projekt ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-432">
+ <u xml:id="u-432.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Ministrze, za wyjaśnienie.</u>
+ <u xml:id="u-432.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Czerwiński miałby jeszcze pytanie do pana ministra Szweda. Tak?</u>
+ <u xml:id="u-432.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Tak, ale nie chciałbym zabierać zbyt dużo czasu. Może z miejsca będzie szybciej i prościej.</u>
+ <u xml:id="u-432.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Z miejsca. Tak. Myślę, że będzie szybciej.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-433">
+ <u xml:id="u-433.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Ministrze, pan wspomniał o wdowach i wdowcach i jakby zasugerował, że koszt wprowadzenia tej ustawy trzeba jeszcze pomnożyć przez 2, ale przecież uprawnienia wdów i wdowców nie są takie same jak kombatantów. Bądźmy rzetelni. Nawet gdybyśmy założyli, że wdów i wdowców jest 2 razy tyle co osób, które w tej chwili pobierają świadczenia, nie byłyby to aż takie koszty. I chciałbym, żeby to z pana ust wybrzmiało. Wdowy i wdowcy nie mają pełnych uprawnień kombatanckich.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-434">
+ <u xml:id="u-434.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-435">
+ <u xml:id="u-435.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Zgoda, Panie Senatorze. Ale też, jak pan senator słusznie stwierdził, jest ich zdecydowanie więcej. No, trudno w tej chwili się licytować, jakie byłyby to koszty, bo mówimy o rzeczach, które w tej chwili nie są policzalne. Na pewno byłyby to koszty zdecydowanie większe, niż w tej chwili są szacowane, jeśli chodzi o ten projekt, który państwo przedstawiacie. Bo mówimy tylko o grupie uprawnionych, tj. deportowanych osób – bez wdów. Wpisując je do ustawy kombatanckiej, musimy to brać pod uwagę. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-436">
+ <u xml:id="u-436.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-436.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">To było ostatnie pytanie.</u>
+ <u xml:id="u-436.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Otwieram dyskusję.</u>
+ <u xml:id="u-436.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zabranie głosu pana senatora Bogdana Borusewicza.</u>
+ <u xml:id="u-436.4" who="#Gloszsali">I senator Krzysztof Kwiatkowski…</u>
+ <u xml:id="u-436.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">A, dobrze. To Krzysztof będzie później.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-437">
+ <u xml:id="u-437.0" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Panie Ministrze! Pani Marszałek! Szanowni Państwo!</u>
+ <u xml:id="u-437.1" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Popieram tę ustawę, uważam, że najwyższy czas zlikwidować to rozróżnienie, które, no, uderza w grupę osób poszkodowanych w czasie II wojny światowej, ale nie zgadzam się z propozycją, aby te świadczenia były na wniosek osób poszkodowanych. Uważam, że pierwotna propozycja, żeby one były przyznawane z urzędu, jest znacznie lepsza i ze wszech miar słuszna, dlatego że to są ludzie wiekowi i jeżeli będą musieli składać wniosek… Oni muszą najpierw jakoś dowiedzieć się o tym, a potem ten wniosek sformułować. To często są ludzie samotni, w większości powyżej 80 lat. No, naprawdę, nie można tego od nich wymagać. Jeżeli chcemy tę nierówność i niesprawiedliwość zlikwidować, to te świadczenia powinny być przyznawane z urzędu. Urząd powinien wziąć na siebie obowiązek zebrania informacji o takich ludziach i urząd powinien być zobowiązany do tego, żeby wyręczyć tych wiekowych ludzi. Ja rozumiem, o co chodzi, rozumiem. Chodzi o to, żeby tych świadczeń budżet państwa wypłacił znacznie mniej. My w Senacie będziemy za chwilę debatować nad ustawą budżetową. Jeżeli ją uchwalimy… Powinniśmy znaleźć – i znajdziemy –pieniądze dla tych, którym ze względu na ich straszny los w okresie II wojny światowej i na ich wiek ta pomoc się należy. I ja nawet wiem, gdzie te pieniądze znaleźć. Choćby w budżecie na dofinansowanie telewizji publicznej można te pieniądze znaleźć, ale nie tylko tu. Tego nie można zrekapitulować, stwierdzając, że tych pieniędzy nie ma. Ja rozumiem, że nie ma, bo pieniędzy nigdy nie ma. Nie było tych pieniędzy także kiedyś, ale to nie jest argument. Ci ludzie odchodzą, ich jest coraz mniej. Jeżeli ta ustawa nie zostanie uchwalona w Sejmie – bo jestem pewien, że ona w Senacie przejdzie – no to Prawo i Sprawiedliwość weźmie odpowiedzialność za to, że… W następnym roku i w kolejnym ten wydatek budżetowy byłby znacznie mniejszy, bo tych ludzi naprawdę szybko ubywa. Tak że jestem przeciwko poprawce, którą złożył pan senator Czerwiński, i będę głosował przeciw tej poprawce.</u>
+ <u xml:id="u-437.2" who="#SenatorBogdanBorusewicz">I kolejna kwestia, otóż kwestia lustracji. Ustawa o kombatantach była napisana z myślą o ludziach działających przeciwko władzy i represjonowanych. Dlatego zapewne byli represjonowani. Część była represjonowana oczywiście w czasach stalinowskich nawet ze względu na powiązania ze swoimi kolegami w AK, w organizacjach podziemnych powojennych. I oni znaleźli się w ustawie o kombatantach. Rozumiem, że ustawa o kombatantach przewiduje lustrację tych, którzy współpracowali ze służbami radzieckimi, ale także z polskimi. Sytuacja człowieka, który został wywieziony, deportowany, nie jest równoznaczna z sytuacją ludzi, którzy działali czynnie. Czy jeżeli ten człowiek współpracował ze służbami po wojnie, służbami, które są wymieniane w ustawie lustracyjnej, to przekreślamy to, co przeżył w czasie deportacji, te straszne warunki, tę krzywdę? I tutaj mówię o jednym problemie, który powoduje, że jeżeli wstawiamy tę grupę ludzi do ustawy kombatanckiej, to po prostu tego typu sytuacja zachodzi. Ale o jeszcze jednej rzeczy chcę wspomnieć. Obowiązująca ustawa lustracyjna, zdaje się, nie przewiduje podobnych obostrzeń, choć może dokładnie nie pamiętam, dla tych, którzy współpracowali z organami III Rzeszy, a takie przypadki też były.</u>
+ <u xml:id="u-437.3" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Ja pokazuję pewne problemy, które w związku z wprowadzaniem ustawy o kombatantach i lustracji niestety napotkamy. Ale niezależnie od tego uważam, że tę ustawę trzeba uchwalić, jak najszybciej uchwalić, a my w Senacie spróbujemy… nie spróbujemy, znajdziemy pieniądze, wskażemy pieniądze z budżetu, które można będzie na ten cel wydatkować. Bo o ile uważam, że nie należy nadmiernie szafować środkami z budżetu, że trzeba patrzeć, co z tego wyniknie, o tyle w tym przypadku uważam, że możemy to zrobić. Także uważam, że jesteśmy zobowiązani do tego, żeby zadośćuczynienie dla tej grupy, 37 tysięcy, zostało zrealizowane przez państwo polskie. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-438">
+ <u xml:id="u-438.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-438.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zabranie głosu pana senatora Krzysztofa Kwiatkowskiego.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-439">
+ <u xml:id="u-439.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Pani Marszałek! Panowie Ministrowie! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
+ <u xml:id="u-439.1" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Do tej ustawy, tak jak zresztą powiedział pan marszałek Borusewicz, jeżeli przepisy prawa, jeżeli ustawa jest przyjęta przez władzę ustawodawczą, władza wykonawcza przygotowuje część realizacyjną, czyli ustawę, bo musi realizować przepisy prawa, które obowiązują w tym zakresie. Budżet państwa i jego wydatki to jest 521 miliardów zł za rok 2021 – tam mogą być delikatne różnice w zakresie realizacji. Przy założeniu, że ten projekt to są wydatki – ja już je zawyżam w kontekście poprawki, o której zaraz powiem – rzędu 250 milionów, mówimy o 0,5 promila wydatków budżetu państwa. 0,5 promila wydatków budżetu państwa. Mając na względzie, że w sensie merytorycznym absolutnie byliśmy przekonani, że trudno stawiać taką zero-jedynkową cenzurę, że 6 miesięcy – masz uprawnienia, a 1 dzień krócej – uprawnień nie masz, w imieniu grupy senatorów składamy poprawkę. Poprawka polega na tym, że w ustawie z dnia 31 maja 1996 r. o osobach deportowanych do pracy przymusowej oraz osadzonych w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich wprowadza się w wyliczeniu zastąpienie wyrazów „6 miesięcy” wyrazami „3 miesięcy”. Oczywiście jeżeli pan minister powie na późniejszym etapie, może także w Sejmie, że państwo to wykreślicie, bo dzięki temu zrealizujecie natychmiast ustawę, to też to uszanujemy. My jesteśmy merytorycznie przygotowani w oparciu o dramatyczne relacje tych, którzy gościli na posiedzeniu komisji, w tym zakresie możemy przygotować osobną inicjatywę ustawodawczą. Ale w związku z tym, że taka deklaracja nie padła, w imieniu swoim i pana senatora Ujazdowskiego, pani marszałek Gabrieli Morawskiej-Staneckiej, pana senatora Świlskiego i pana senatora Kleiny składam tę poprawkę.</u>
+ <u xml:id="u-439.2" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-440">
+ <u xml:id="u-440.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+ <u xml:id="u-440.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Jerzy Czerwiński. Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-441">
+ <u xml:id="u-441.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!</u>
+ <u xml:id="u-441.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Ja chcę na krótko zabrać głos w odpowiedzi na wystąpienie pana marszałka Borusewicza. Otóż my też początkowo myśleliśmy o tym, żeby jak najbardziej uprościć procedurę z punktu widzenia osób uprawnionych czy ewentualnie uprawnionych, czyli żeby nie musieli składać tego wniosku. Obecnie jest tak, że w ustawie o deportowanych jest wniosek… Ja przytoczę art. 4 ust. 1: uprawnienie do świadczenia jest przyznawane decyzją szefa urzędu na podstawie wniosku zainteresowanej osoby i dokumentów oraz dowodów potwierdzających rodzaj i okres represji. W ustawie o kombatantach też jest tak, że procedura jest rozpoczynana na wniosek, art. 22 ust. 1: o spełnieniu warunków orzeka w drodze decyzji administracyjnej szef urzędu na podstawie dokumentowanego wniosku zainteresowanej osoby. Tyle tylko, że jeśli chodzi o ustawę o deportowanych, to ona dawała czy dalej daje inny zakres uprawnień, znacznie mniejszy, niż ustawa o kombatantach. Te 2 procedury różnią się tak naprawdę jednym przepisem –przepisem związanym z badaniem, nazwijmy to wprost, przez IPN, przez Instytut Pamięci Narodowej, badaniem lustracyjnym. Jeśli będziemy chcieli to „z urzędu” automatycznie przenieść z ustawy o deportowanych do ustawy o kombatantach, to efekt będzie taki, że w każdej chwili będzie można to zaskarżyć do Trybunału Konstytucyjnego, bo te same uprawnienia będą miały 2 różne grupy osób, które otrzymały to w innej procedurze, bo jedna z urzędu, druga na wniosek, i w związku z innymi warunkami, bo jedna była sprawdzana lustracyjnie, a druga nie. Nie chcemy tego. To nie tak, że ze złej woli, ale… Chciałbym, żeby ta ustawa, jeśli wejdzie w życie, jeśli zostanie uchwalona, jeśli znajdziemy na to wspólnie pieniądze czy przy pomocy rządu, rzeczywiście zadziałała. Nie dawajmy próżnych obietnic. A więc wszystkie rafy proceduralne trzeba, po pierwsze, wykryć wcześniej, i dziękuję wszystkim tym, którzy wskazali ewentualne rafy, a po drugie, po prostu je ominąć, czy też zlikwidować je w zapisach ustawy. I tylko z tego to wynika, to nie jest… Aha, i żeby było jasne: nawet jeśli to będzie na wniosek, to wniosek związany z tą nowelizacją może być bardzo prosty, bo zestaw dokumentów, które były zbierane w czasie wprowadzania w życie ustawy o deportowanych, i zestaw dokumentów, które są związane z wprowadzaniem w życie ustawy o kombatantach, oprócz poświadczenia lustracyjnego, jest praktycznie identyczny. Czyli te wszystkie zaświadczenia, dokumenty już są. Mało tego. Deportowani już przeszli te procedury, oni są już uznani za deportowanych. Muszą tylko przejść jedną procedurę, lustracyjną, żeby być kombatantami. No i muszą chcieć przejść tę procedurę, czyli złożyć wniosek. Ale ten wniosek może być prosty. I teraz pytanie, słuszne, czy osoba 80-letnia będzie o tym wiedziała. Mogę zapewnić pana marszałka, że te osoby są zorganizowane w stowarzyszeniach. Przedstawiciele, przedstawicielki stowarzyszenia osób represjonowanych przez III Rzeszę występowały na posiedzeniu komisji. Te osoby, jeśli tylko ta ustawa zostanie uchwalona, od razu zostaną, nazwę to, obsłużone, poinformowane o tym wniosku, poinformowane o konieczności złożenia go. Na pewno będzie jakiś wzór na stronie urzędu do spraw kombatantów, bo tak się zazwyczaj robi, będzie jakiś formularz wzorcowy. Nie przewiduję ani wydłużenia, ani komplikacji procedury dla osób zainteresowanych, bo ta procedura będzie się sprowadzała tylko i wyłącznie do sprawdzenia, czy nie podlegają one ustawie lustracyjnej. Tylko i wyłącznie. Nie wiem, czy jasno się wyraziłem. Chodzi o to, żeby, jak mówię, może nie tyle uprościć, ile spowodować, żeby procedura „na wniosek” z punktu widzenia osoby zainteresowanej właściwie nie różniła się praktycznie niczym od procedury „z urzędu”, ale żeby oczywiście była także wykonalna, bo to jest ważne. Dziękuję pięknie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-442">
+ <u xml:id="u-442.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-442.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">I proszę o zabranie głosu pana senatora Jana Marię Jackowskiego.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-443">
+ <u xml:id="u-443.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panowie Ministrowie!</u>
+ <u xml:id="u-443.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Ja oczywiście też popieram ten projekt ustawy.</u>
+ <u xml:id="u-443.2" who="#SenatorJanMariaJackowski">Chciałbym z tego miejsca podziękować panu senatorowi Jerzemu Czerwińskiemu, że pilotuje ten projekt. Nie jest to łatwa droga przygotowanie takiego projektu.</u>
+ <u xml:id="u-443.3" who="#SenatorJanMariaJackowski">Ale myślę, że w tej Izbie co do zasadności tego projektu, co do konieczności jak najszybszego wprowadzenia go w życie, nie tyle uchwalenia, ile wprowadzenia go w życie, a więc umożliwienia uzyskania świadczeń przez te osoby, którym to po prostu się należy… Jest to oczywistą powinnością moralną państwa polskiego. Dlatego trochę mnie stropiły słowa pana ministra Szweda i pana wiceministra finansów. Ja rozumiem procedury związane z budżetem i o nich doskonale wiemy, ale są sprawy ważne i sprawy mniej ważne. Budżet państwa to 600 miliardów zł czy trochę więcej. Znalezienie kwoty 270 milionów zł jest pewną powinnością państwa polskiego w stosunku do tych osób, których naprawdę jest już niewiele, jak pan senator Czerwiński wskazał, 37 tysięcy. I zgadzam się z tymi opiniami… Co, ustawa wejdzie w życie, jak te świadczenia będą na poziomie 20 milionów zł, bo tylko tyle osób będzie żyło, na poziomie 20–30 milionów zł, bo tyle osób będzie żyło? Pomyślcie sobie państwo, co myślą w tej chwili środowiska tych osób, które zapewne śledzą poprzez komunikatory, internet naszą obecną debatę. Tyle lat czekali, tyle lat były różne sytuacje. Ciągle się okazywało, że w sumie zbyt wiele – powiem brutalnie – tych osób żyje i państwa polskiego ciągle nie było stać. Przecież ten problem się pojawiał już w przeszłości. W tej chwili, kiedy wydawałoby się, że nareszcie może się to spełnić, to się okazuje, że praktycznie, jak wynika z tego, co powiedzieli panowie ministrowie, w roku 2023 to nie zostanie spełnione, bo szukanie większości, bo zmiany w budżecie, bo ta cała opisana procedura, która oczywiście jest prawidłowo opisana przez pana ministra, gdyż taka ona jest, tutaj nikt nie ma co do tego wątpliwości… Ale są jeszcze kwestie związane z powinnościami moralnymi.</u>
+ <u xml:id="u-443.4" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dlatego myślę, że trzeba jasno przedstawić tym środowiskom, że wola parlamentu jest, bo jestem przekonany, że w toku merytorycznej dyskusji w Sejmie też bez problemu by się znalazła większość dla tego projektu, ale kluczowe w tej sprawie jest stanowisko rządu Rzeczypospolitej Polskiej. Jeżeli rząd będzie miał pozytywną opinię o tym projekcie, to ta ustawa stosunkowo szybko zostanie podjęta. Jeżeli będą wątpliwości, to nie zostanie podjęta. Tak więc innymi słowy, Panowie Ministrowie, los tych osób, no, w kwiecie życia, można powiedzieć, jakaś satysfakcja, drobna, bo drobna, leży w państwa rękach.</u>
+ <u xml:id="u-443.5" who="#SenatorJanMariaJackowski">A ponadto, co jest istotne, to jest nie tylko świadczenie pieniężne. Jeżeli ta ustawa byłaby przyjęta, to jest również cały szereg pewnych uprawnień, też ważnych, szczególnie jak się jest osobą starszą, schorowaną. To jest uprawnienie do ulgi kolejowej w wysokości 51%, to jest uprawnienie do korzystania z lekarza poza kolejnością, a nie wszystkie te osoby mają taką możliwość i inne możliwości, które są z tym związane. A to też jest ważne dla tego środowiska.</u>
+ <u xml:id="u-443.6" who="#SenatorJanMariaJackowski">Tak że apeluję z tej trybuny do przedstawicieli rządu Rzeczypospolitej Polskiej, żeby tę sprawę naprawdę potraktować poważnie.</u>
+ <u xml:id="u-443.7" who="#SenatorJanMariaJackowski">A my tutaj, jak sądzę, w gronie 100 senatorów – i to zarówno opozycji, która, jak wiadomo, ma większość w Senacie, jak i senatorów reprezentujących obóz rządzący – jesteśmy w stanie wskazać bardzo wiele miejsc w budżecie państwa, gdzie 270 milionów naprawdę można by sobie darować. Nie chcę tutaj podawać konkretnych przykładów. Pan marszałek Borusewicz wskazał jeden przykład, ale jest znacznie więcej takich przykładów, że wydaje się środki, które z punktu widzenia, nazwijmy to, moralności państwowej wzbudzają duże wątpliwości.</u>
+ <u xml:id="u-443.8" who="#SenatorJanMariaJackowski">A co do zasady tej sprawiedliwości, która powinna być dokonana, to chyba nikt na tej sali nie ma najmniejszych wątpliwości. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-444">
+ <u xml:id="u-444.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+ <u xml:id="u-444.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Bogdan Borusewicz.</u>
+ <u xml:id="u-444.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-445">
+ <u xml:id="u-445.0" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Pani Marszałek! Panie Senatorze Sprawozdawco!</u>
+ <u xml:id="u-445.1" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Te 2 ustawy, o których pan mówił, że w ich przypadku jest zasada przyznawania takich świadczeń na wniosek, tj. ustawa o kombatantach i ustawa o deportowanych, były uchwalone – jedna 26 lat temu, a druga 31 lat temu. Czyli jedno pokolenie wcześniej. Jeżeli w tym czasie byłaby propozycja wprowadzenia tego typu świadczeń dla deportowanych przez III Rzeszę, to ja też byłbym wtedy za tym, żeby te świadczenia były otrzymywane na wniosek. Po prostu dlatego, że liczba osób żyjących, które tyle wycierpiały, była wtedy znacznie większa i to faktycznie byłoby poważne obciążenie dla budżetu. Ja pamiętam dyskusję nad tymi 2 ustawami. Wtedy tak, miało to uzasadnienie.</u>
+ <u xml:id="u-445.2" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Ale także, Szanowni Państwo, nie sądzę, żeby po uchwaleniu takiej ustawy ktokolwiek zwrócił się do Trybunału Konstytucyjnego o sprawdzenie, czy ona jest zgodna z konstytucją. Nie sądzę. A jeżeli tak, to pokazałem, jaki był zasadniczy argument. My jesteśmy o jedno pokolenie później, więc ta liczba ludzi, osób, które powinny otrzymać świadczenie, jest zupełnie inna, jest znacznie mniejsza. Jestem pewien, że o to chodzi w propozycji przekształcenia wypłaty tych świadczeń z przyznawania z urzędu na przyznawanie na wniosek. To dla mnie jest jasne, że tych wniosków będzie znacznie mniej. Nie wiem, ile mniej. Nie wiem, czy o 50%, czy o 20%. Sądzę, że raczej o 50% mniej. A powinniśmy, jeżeli już chcemy tutaj przywrócić sprawiedliwość, to zrobić, nie ociągając się.</u>
+ <u xml:id="u-445.3" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Ja pamiętam, dlaczego akurat deportowani do ZSRR dostali takie świadczenia. I pamiętam dyskusję. Argument był taki, że ci deportowani do Niemiec otrzymują różnego typu świadczenia wypłacane przez Republikę Federalną Niemiec. Otrzymali to więźniowie, otrzymały to osoby, na których dokonywano strasznych pseudonaukowych operacji, otrzymywali także deportowani. I po to została stworzona fundacja, Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”, która funkcjonowała. Zaś spadkobierca Związku Radzieckiego, rosyjska republika federalna, republika federalna Rosji nie dała żadnych zadośćuczynień. I wtedy była nierównowaga. Ale teraz to jest inna sytuacja, wszyscy deportowani powinni otrzymać podobne świadczenie i być podobnie wspierani przez państwo polskie.</u>
+ <u xml:id="u-445.4" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-446">
+ <u xml:id="u-446.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+ <u xml:id="u-446.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
+ <u xml:id="u-446.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dla porządku informuję, że senator Aleksander Szwed złożył swoje przemówienie do protokołu.</u>
+ <u xml:id="u-446.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję również, że wnioski o charakterze legislacyjnym na piśmie złożyła grupa senatorów: Gabriela Morawska-Stanecka, Kazimierz Michał Ujazdowski, Krzysztof Kwiatkowski, Kazimierz Kleina, Ryszard Świlski, oraz senator Jerzy Czerwiński.</u>
+ <u xml:id="u-446.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Zamykam dyskusję.</u>
+ <u xml:id="u-446.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy przedstawiciel rządu chce ustosunkować się do przedstawionych wniosków?</u>
+ <u xml:id="u-446.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-446.7" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">W związku z tym, że zostały złożone wnioski o charakterze legislacyjnym, Senat kieruje projekt ustawy do Komisji Ustawodawczej oraz do Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej.</u>
+ <u xml:id="u-446.8" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Jerzy Czerwiński zgłosił wniosek o wyznaczenie komisjom terminu na przygotowanie dodatkowego sprawozdania w celu przeprowadzenia trzeciego czytania projektu ustawy jeszcze na tym posiedzeniu Senatu.</u>
+ <u xml:id="u-446.9" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Jeśli nie usłyszę głosów sprzeciwu, uznam, że Senat przyjął przedstawiony wniosek.</u>
+ <u xml:id="u-446.10" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję. Nie słyszę głosów sprzeciwu.</u>
+ <u xml:id="u-446.11" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dziewiątego porządku obrad: ustawa o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2023.</u>
+ <u xml:id="u-446.12" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 861, a sprawozdanie komisji – w druku nr 861 A.</u>
+ <u xml:id="u-446.13" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę sprawozdawcę Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, senatora Kazimierza Kleinę, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-447">
+ <u xml:id="u-447.0" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+ <u xml:id="u-447.1" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Rozpoczynamy debatę nad najważniejszymi ustawami, które w ciągu roku przyjmuje parlament, więc powinna to być dyskusja długa, ważna, przemyślana, żeby rzeczywiście pokazać kondycję budżetu państwa, żeby powiedzieć o tych sprawach, które są najważniejsze, a dzięki którym można realizować różne cele i zadania, zadania, które nawet dzisiaj od rana były omawiane z taką łatwością i ochotą, żeby pokazywać, jak wiele możemy zrobić, jak wiele rzeczy możemy sfinansować.</u>
+ <u xml:id="u-447.2" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Komisja Budżetu i Finansów Publicznych rozpoczęła w ubiegłym tygodniu prace nad tzw. ustawą okołobudżetową, tj. ustawą o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2023. W dniu 23 listopada 2022 r. po rozpatrzeniu tej ustawy przyjęliśmy stosowną uchwałę, projekt uchwały, w którym proponujemy wprowadzenie 16 poprawek.</u>
+ <u xml:id="u-447.3" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Dzisiaj w godzinach południowych otworzyliśmy wystawę poświęconą Józefowi Wybickiemu. Oczywiście nie będę mówił o tym, kim był Józef Wybicki, bo to przecież nie jest temat na okoliczność omawiania ustawy budżetowej, ale powiem tak. Podczas otwarcia tej wystawy było wielu senatorów, głównie z Pomorza i z Wielkopolski. Ta wystawa, wydawałoby się, w luźny sposób jest związana z budżetem, gdyby jednak przyjrzeć się jednej z tablic, okazałoby się, że ona jest podstawowa z punktu widzenia myślenia o państwie. To myślenie przyświecało także Józefowi Wybickiemu, jak wiemy, autorowi hymnu narodowego. Zachęcam państwa, żebyście po debacie zeszli na dół. Po prawej stronie tej tablicy z nazwiskami senatorów zamordowanych w czasie II wojny światowej jest tablica, na której jest taki oto napis: „nie trzeba więcej wydawać, jak tylko tyle, ile majątek pozwala”. I to jest zdanie, które zostało wyjęte z publikacji przygotowanej przez Józefa Wybickiego, publikacji poświęconej właśnie…</u>
+ <u xml:id="u-447.4" who="#komentarz">Sygnał telefonu komórkowego</u>
+ <u xml:id="u-447.5" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">To nie moje, to tutaj gdzieś dzwoni.</u>
+ <u xml:id="u-447.6" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">…Poświęconej właśnie finansom. Myślę, że ta myśl powinna po prostu przyświecać nam podczas każdej debaty dotyczącej każdej sprawy w budżecie. I to jest w zasadzie dyskusja, jaka jest w każdej rodzinie: że co do zasady nie możemy wydawać więcej, niż mamy. Bo po prostu jeżeli wydajemy więcej, to zawsze na koniec ktoś za to musi zapłacić. Może nie my dzisiaj, ale na pewno jutro nasze dzieci czy później nasze wnuki.</u>
+ <u xml:id="u-447.7" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">I przygotowując się i analizując tę ustawę okołobudżetową, wyraźnie widzimy, że już w Ministerstwie Finansów zaczynają zapalać się czerwone ostrzegawcze lampki czy światełka, których wcześniej nie było widać, przez ostatnich kilka lat, z łatwością po prostu wydawano pieniądze, których nie było, poprzez zadłużenie się państwa, poprzez wyprowadzanie dużych, ogromnych środków poza budżet państwa. I tutaj zapisy tej ustawy, na którą my zwracamy uwagę, które budzą poważne problemy czy takie wątpliwości konstytucyjne, co do sposobu szukania możliwości ograniczenia wydatków, co do zasady są pewnie słuszne, ale sposób, w jaki są wprowadzane, budzi absolutne wątpliwości. Te wątpliwości mieliśmy już w zeszłym roku. Wątpliwości polegają na tym, że także w tej ustawie okołobudżetowej przy uchwalaniu ustawy budżetowej… przy uchwalaniu może w mniejszym stopniu, ale później, przy jej realizacji, wyłącza się parlament poprzez wyłączanie takiej istotnej roli Komisji Finansów Publicznych.</u>
+ <u xml:id="u-447.8" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Kiedyś, za dawnych czasów, było tak, że w przypadku każdej zmiany budżetu, w środkach, w funduszach celowych, w funduszach…</u>
+ <u xml:id="u-447.9" who="#Gloszsali">Rezerwach.</u>
+ <u xml:id="u-447.10" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">…rezerwach celowych zawsze była potrzebna opinia Komisji Finansów Publicznych. Nie dlatego, że ona miała głos stanowiący. Nie, ta komisja po prostu opiniowała tę decyzję. Ale co to dawało? To dawało tyle, że opinia publiczna, parlament, obywatele wiedzieli, że coś się zmiana w budżecie. Dzisiaj jednego dnia się budżet uchwala, a następnego dnia premier, nawet ze słusznych powodów, ma prawo, zgodnie z ustawą okołobudżetową, dokonać blokady środków. Na cele istotne, obsługę zadłużenia. Tego nie negujemy. Ja też tego nie neguję. Tylko sposób wprowadzania tych przepisów, które dają to prawo premierowi, a to prawo nie wynika w ogóle z konstytucji… Takie prawo blokowania środków, które są w dyspozycji różnych dysponentów, środków finansowych, ma minister właściwy do spraw finansów. Jeżeli premier jest ministrem – bo bywało czasami tak, że premier przyjmował stanowisko, funkcję ministra, np. ministra finansów – to ma to prawo wynikające właśnie z tych zapisów konstytucyjnych.</u>
+ <u xml:id="u-447.11" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Tak więc te wątpliwości są tutaj naprawdę bardzo poważne. I nie powinno tak być, że wprowadza się po raz kolejny przepisy, które niszczą pewne standardy i zasady systemu finansowego w Polsce. I na to zwracamy uwagę, na posiedzeniu komisji mocno o tym dyskutowaliśmy. I to była jedna z takich najbardziej podstawowych uwag, jakie Komisja Budżetu i Finansów Publicznych miała do ministra finansów. Nas to zaskakiwało i ciągle zaskakuje to, że Sejm, większość sejmowa w ogóle nie protestuje w tej sprawie, że po prostu de facto wyklucza się parlament ze stanowienia ustawy budżetowej. Że, jak mówię, jednego dnia ona może być uchwalona przez Sejm, a następnego dnia zmieniona, i ktoś się o tym dowie dopiero… parlamentarzyści się o tym dowiedzą przy okazji sprawozdań itd. Ale co się dzieje w finansach publicznych, tego nie wiadomo.</u>
+ <u xml:id="u-447.12" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Proszę państwa, nie będę omawiał wszystkich poprawek, bo po prostu wydaje mi się, że one są oczywiste. Zresztą trzeba już… O, i tak już mówię 12 minut. A więc chcę powiedzieć tylko to, że dokonaliśmy ingerencji w pewne rzeczy, które absolutnie budziły nasze wątpliwości.</u>
+ <u xml:id="u-447.13" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Pierwsza kwestia jest taka, że do naszej komisji wpłynęło bardzo wiele pism od różnych środowisk, które – wiadomo – czują się pokrzywdzone i w jakiś sposób pomijane przy regulacjach płacowych. Myśmy próbowali w tych naszych poprawkach doprowadzić do pewnej sytuacji… Proponujemy pewne rozwiązania. Oczywiście zobaczymy, jak Wysoka Izba na to zareaguje, a później jak zareaguje na to Sejm. Oczywiście niektóre z tych naszych poprawek w konsekwencji także mogą prowadzić do tego, że pojawią się dodatkowe wyższe wydatki. I o tym też mówimy w sposób jasny. Tylko że przepisy finansowe powinny obowiązywać w taki sposób, żeby obywatel miał poczucie, iż rzeczywiście jest on traktowany w sposób taki, jaki nie budzi wątpliwości, że respektowane są inne przepisy, ustawy, które dotyczą np. sprawy wynagrodzeń. Tu ta kwestia dotyczyła w pierwszej kolejności wynagrodzeń sędziów. Otrzymaliśmy bardzo wiele pism od referendarzy itd., którzy pokazywali wprost, że te wynagrodzenia są przede wszystkim ustalane niezgodnie z przepisami prawa – bo to wynagrodzenie miało polegać na mechanizmie samoregulacyjnym i jeżeli ten mechanizm był zły, to trzeba było po prostu wcześniej zmienić ustawy, a nie robić coś w sposób arbitralny, ograniczający te wynagrodzenia do poziomu, który rząd uważa za najlepszy.</u>
+ <u xml:id="u-447.14" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Dokonaliśmy także pewnej zmiany poprawek dotyczących funduszu socjalnego nauczycieli, funduszu socjalnego służb, także wyposażenia służb mundurowych, żołnierzy zawodowych, funkcjonariuszy itd. Chodzi o to, że pojawił się zapis, który budził nasze wątpliwości dotyczące tego, że w ciągu jednego roku kalendarzowego są po prostu 2 kwoty bazowe. Tego wcześniej nie było. Czyli za styczeń i luty jest jedna kwota bazowa, niższa, a później od marca jest wyższa. Dopytywaliśmy, dlaczego tak jest. No i to potraktowano… Myśmy na posiedzeniu komisji wysłuchali także racji przedstawicieli służb mundurowych wskazujących na to, że to ma jakby zniechęcić pracowników służb mundurowych do przechodzenia na emeryturę w styczniu czy w lutym. No, jesteśmy przekonani, że takie mechanizmy nie są, że tak powiem, najlepszymi rozwiązaniami.</u>
+ <u xml:id="u-447.15" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Kolejna sprawa to była kwestia Funduszu Reprywatyzacji. Przed laty ten Fundusz Reprywatyzacji został utworzony dla celów, jak sama nazwa wskazuje, związanych z reprywatyzacją. Ale w tym Funduszu Reprywatyzacji po raz kolejny wpisuje się kwotę 20 miliardów zł z przeznaczeniem na zakupy przez Skarb Państwa akcji lub udziałów spółek, których akcje czy udziały należałoby z jakiegoś powodu zakupić lub dokapitalizować poszczególne przedsiębiorstwa. Dopytywaliśmy już o ten temat i tę sprawę w zeszłym roku i 2 lata temu, jako że kwoty się pojawiają. Poprzednio, to było chyba 2 lata temu, ten fundusz został przeznaczony, jak się okazało – zresztą to wyszło w trakcie prac komisji – na zakup spółki, która de facto należała do Skarbu Państwa, bo do spółek będących pod kontrolą Skarbu Państwa. To była Energetyka Jądrowa 1. Chyba za 500 milionów zł, jeżeli dobrze pamiętam, wykupiono tę spółkę od spółek energetycznych, które są spółkami Skarbu Państwa. Mieliśmy w tej sprawie absolutne wątpliwości. Tylko że ta sprawa nie była podana wprost, dopiero po czasie dowiedzieliśmy się, że na ten cel zostały te środki przeznaczone.</u>
+ <u xml:id="u-447.16" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Dalej. W ubiegłym roku z tego Funduszu Reprywatyzacji dawano też środki na dokapitalizowanie spółek po to, żeby głównie – mówię „głównie”, bo tam pewnie były także inne cele – dokapitalizować inwestycje rozbudowy sieci gazowniczej czy innych tego typu rzeczy. Czyli dokapitalizowane zostało PGE, chyba polskie sieci gazownicze lub PGNiG. Już teraz nie powiem tego dokładnie, ale był tam stosowany ten mechanizm, według nas szkodliwy, niebezpieczny itd. I w tym miejscu pojawia się także problem z obligacjami. Obligacje, jak państwo pamiętacie – mówię to już szybko – to był problem, który podnosiliśmy przy okazji rozpatrywania każdej ustawy okołobudżetowej, a także przy okazji rozpatrywania budżetu, i pewnie jeszcze będziemy o tym mówili. Obligacje to czasami dobry sposób finansowania różnych celów. Ale nie może być tak, że te obligacje stanowią coraz większy wydatek budżetowy lub wydatek będący poza kontrolą, poza budżetem, i temu po prostu się sprzeciwiamy. Chcę powiedzieć, że obligacje po raz kolejny pojawiły się jako wydatki na inwestycje szkół wyższych. My tego nie ruszyliśmy, bo nie chcemy być tacy, że będziemy zabierali ze środków przeznaczonych na inwestycje na uczelniach, ale większość komisji jest absolutnie przekonana, że to w sytuacji kryzysowej, trudnej sytuacji finansów publicznych jest naprawdę absolutnie nieodpowiedzialne i że tak nie powinno się działać.</u>
+ <u xml:id="u-447.17" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">To dotyczy nawet takiej kwoty: 75 milionów zł, chyba 75 milionów zł przeznaczono na muzeum górnictwa w Zabrzu. Absolutnie nikt z nas nie negował tego, że takie muzeum jest potrzebne, to może wynikać z jakichś spraw, a my w komisji finansów nie jesteśmy w stanie ocenić i określić, czy to jest celowy, czy niecelowy wydatek. Ale to znowu się odbywa za pośrednictwem obligacji finansowych. To jest niby rozpisane na kilka lat itd., są różne uzasadnienia, wiadomo, minister finansów zawsze znajdzie uzasadnienie każdego rozwiązania. Wątpliwości w tej sprawie też się pojawiły, choć poprawki w tej materii nie ma.</u>
+ <u xml:id="u-447.18" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Jeszcze jedna sprawa, która wywołała nasze, może nawet głównie moje wątpliwości, bo to podnoszę od lat. To jest kwestia funduszu… Aha, skoro mowa o funduszu, to powiem, że była też taka sprawa. Komisja Budżetu i Finansów Publicznych, czyli nasza komisja, domaga się tego od dłuższego czasu, a teraz po raz kolejny zwróciliśmy się do ministra z prośbą, żeby przekazał nam informację, ile jest różnego rodzaju funduszy. Bo jak państwo wiecie, gdy uchwalamy różnego rodzaju ustawy, to tam co rusz pojawia się nowo tworzony fundusz. Za dawnych czasów, które jeszcze niektórzy pamiętają, minister finansów mówił: fundusze to jest coś, co najbardziej rozbija budżet. Oczywiście w tej chwili one są wpisane także do reguły wydatkowej, w różne inne miejsca, ale ciągle są to pieniądze, które bokiem, różnymi sposobami są nie wprost wydatkowane. O wykaz tych różnego rodzaju funduszy my prosiliśmy, mieliśmy nawet nadzieję, że go dostaniemy. Na niektóre pytania minister finansów dał nam odpowiedzi przed posiedzeniem, członkowie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych je otrzymali. Ale informacji, ile jest tych funduszy i jak one się nazywają, takiego spisu nie mamy, a jak wiemy, co roku pojawiają się nowe fundusze.</u>
+ <u xml:id="u-447.19" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">I teraz ten CEPiK. CEPiK to ewidencja pojazdów. To też jest fundusz specjalny, on jest przeznaczony na określone cele związane z modernizacją systemu ewidencji pojazdów – nie wchodzimy w szczegóły w tej sprawie – i w nim od lat środków jest za dużo, on jest niewykorzystywany. Wydaje się więc, że żeby to miało ręce i nogi, to powinno się albo obniżyć wpłaty na fundusz, albo go zlikwidować, albo przekształcić, albo wymyślić inne rozwiązanie, a tymczasem my ciągle proponujemy – nie my, tylko rząd – żeby z tego funduszu zabierać środki i przeznaczać na inne cele.</u>
+ <u xml:id="u-447.20" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Przy tej okazji, przy okazji omawiania CEPiK podnosimy jako komisja budżetu i finansów od wielu lat kwestię… Bo tam pojawiła się jeszcze kwestia, że środki z Funduszu Szerokopasmowego są przenoszone na inne sprawy związane z internetem, z urzędnikami w gminach, którzy będą odpowiedzialni za internet szerokopasmowy, i że po prostu środków na inwestycje związane z internetem szerokopasmowym, dostępem do niego gospodarstwa indywidualnego jest coraz mniej, że właściwie te ostatnie lata to jest jedna wielka porażka, że zbudowana została w Polsce przed laty cała sieć tych głównych linii światłowodowych, tylko że po prostu to, co miało być zrobione teraz, także z gminami, z innymi partnerami, to są rzeczy marginalne. I pokazujemy ciągle w różnych miejscach, przy różnych okazjach te plamy, gdzie nie ma dostępu do internetu, w ogóle nie ma dostępu do internetu, nawet ten internet przez telefon też jest po prostu praktycznie niedostępny.</u>
+ <u xml:id="u-447.21" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">I przed czasem… Jest tu jeszcze wiele różnych spraw, ale wydaje mi się, że to chyba wystarczy. Pani marszałek kiwa głową, nawet pan senator Świlski, a on jako sekretarz najlepiej wie, czy trzeba dalej mówić, czy nie. Nie wykorzystałem całego czasu, jaki był przewidziany, ale jestem gotowy do udzielenia odpowiedzi, jeżeli się pojawią pytania.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-448">
+ <u xml:id="u-448.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze, za bardzo rzeczowe sprawozdanie, mimo że pan nie wykorzystał całego czasu.</u>
+ <u xml:id="u-448.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.</u>
+ <u xml:id="u-448.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
+ <u xml:id="u-448.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pani senator Danuta Jazłowiecka. Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-449">
+ <u xml:id="u-449.0" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
+ <u xml:id="u-449.1" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Panie Senatorze, powiedział pan, że to już najwyższy czas, że w tej chwili rządowi zaczyna się zapalać czerwone światło w kwestii wydatków. Chciałabym zapytać, czy na posiedzeniu komisji państwo rozmawialiście o tym, na ile uzasadnione są wydatki na Kancelarię Prezesa Rady Ministrów, które w 2015 r. wynosiły 150 milionów zł, a teraz wynoszą 1 miliard 500 milionów, czyli są 10-krotnie większe.</u>
+ <u xml:id="u-449.2" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Chciałabym również zapytać, czy rozmawialiście państwo o tym, z jaką dynamiką wzrosły koszty obligacji, jak są one oprocentowane na dzień dzisiejszy, a jak były oprocentowane 2, 3 lata temu. Czy o tym rozmawialiście? Bo zwrócił pan uwagę na to, że to są bardzo wysokie koszty, a to jest szalenie istotne.</u>
+ <u xml:id="u-449.3" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">I powiedział pan również o reprywatyzacji, o kwocie 500 milionów zł, o przeniesieniu jednej spółki do drugiej spółki. Czy ta sprawa została wyjaśniona przez ministerstwo?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-450">
+ <u xml:id="u-450.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-450.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-451">
+ <u xml:id="u-451.0" who="#SenatorKazimierzKleina">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+ <u xml:id="u-451.1" who="#SenatorKazimierzKleina">Ta kwestia dotycząca wykorzystania Funduszu Reprywatyzacji do wykupienia spółki zajmującej się energetyką jądrową to akurat inwestycja niezwiązana z tym budżetem. Ja to podawałem jako przykład sprzed roku, dotyczący budżetu sprzed 2 lat. Co do zasady minister finansów nie podaje informacji, na jakie cele te pieniądze będą wykorzystane ani jaka to będzie kwota. No, to jest kwota do 20 miliardów zł, ale ona oczywiście nie musi być wydana w całości. Myśmy o to dopytywali, oczywiście, ale podczas prac komisji nie było pana ministra Skuzy, który jest odpowiedzialny za sprawy budżetu. Był pan minister Soboń. W dużej mierze panu ministrowi Soboniowi pomagali pracownicy z departamentów odpowiedzialnych za budżet, więc otrzymywaliśmy dość kompetentne odpowiedzi, bo oczywiście urzędnicy mogli o tym powiedzieć. Ale wydaje mi się, że niektóre szczegółowe sprawy… Nie chcę tutaj rozwodzić się nad nimi. Ewentualnie pan minister udzieliłby odpowiedzi na te pytania.</u>
+ <u xml:id="u-451.2" who="#SenatorKazimierzKleina">Myśmy rozmawiali o tych kwestiach związanych z obligacjami itd., ale szczegółowo o odsetkach czy o tych kosztach nie mówiliśmy, bo tak naprawdę każdy członek komisji wie, ile to kosztuje. My na posiedzeniu komisji w zasadzie staramy się nie zadawać pytań, na które znamy odpowiedzi. Niektórzy senatorowie lubią zadawać pytania, na które znają odpowiedzi. Na posiedzeniach komisji raczej tego nie robimy, pewne sprawy przyjmujemy jako oczywistości. My wiemy, że tak jest, i minister to wie. Możemy pewne sprawy poddać krytyce czy pochwalić, wiedząc, o czym mówimy, o czym rozmawiamy, ale myśmy oczywiście nie mówili o kwotach, o tym, jakie są ceny obligacji w tej chwili itd.</u>
+ <u xml:id="u-451.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję…</u>
+ <u xml:id="u-451.4" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">A 150 milionów i 1 miliard 500 milionów?</u>
+ <u xml:id="u-451.5" who="#SenatorKazimierzKleina">Oczywiście nie zadawaliśmy pytań w tej kwestii, ponieważ ta sprawa była przedmiotem naszej analizy już wcześniej, przy okazji wcześniejszych… Ta tendencja związana z tym skokowym, corocznym wzrostem budżetu kancelarii premiera wychodzi w zasadzie cały czas. My to przyjmujemy, wiedząc, że to jest absolutnie wadliwa sytuacja, z tym że niektóre zapisy dotyczące kancelarii premiera są, że tak powiem, uzasadnione. No, są tam np. fundusze przeznaczone na zakupy strategiczne czy na inne tego typu rzeczy. Tak więc to jest zrozumiałe, jeśli chodzi o niektóre zakupy, tylko że ze względu na to, że to jest nieczytelne, że tu są przepływy różnego rodzaju, przepływy pomiędzy poszczególnymi wydatkami w kancelarii premiera… Ja myślę, że o tych sprawach bardziej szczegółowo będziemy mogli mówić przy okazji ustawy budżetowej. Wtedy będziemy znali te zapisy i będziemy mogli powiedzieć, co i jak. Jak wiadomo, w kancelarii premiera dublują się różnego rodzaju stanowiska. Jest ministerstwo i jest drugi minister, który tą samą tematyką zajmuje się w kancelarii premiera. Tak jest chociażby z tymi sprawami związanymi z internetem itd. To też budzi wątpliwości, ale wydaje mi się, że to jest temat na debatę przy okazji ustawy budżetowej. Ustawa okołobudżetowa wprowadza pewne przepisy, które umożliwiają uruchomienie ustawy budżetowej.</u>
+ <u xml:id="u-451.6" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-452">
+ <u xml:id="u-452.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-452.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pani senator Ewa Matecka.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-453">
+ <u xml:id="u-453.0" who="#SenatorEwaMatecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-453.1" who="#SenatorEwaMatecka">Panie Senatorze, rozumiem, że nie została udzielona odpowiedź na pytanie komisji, ile funduszy jest przewidzianych na rok 2023. A czy wiadomo, ile środków będzie ulokowane w tych funduszach w roku 2023? Czy była mowa o tym, jak to wygląda w stosunku do roku 2022? Chodzi o te środki, które są poza kontrolą parlamentu.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-454">
+ <u xml:id="u-454.0" who="#SenatorKazimierzKleina">Na tym etapie pracy, przy okazji pracy nad ustawą okołobudżetową, na ten temat nie rozmawialiśmy. Prosiliśmy o informację, ile w ogóle jest tych funduszy powołanych w różnych okresach, w różnym czasie, które funkcjonują do dzisiaj. Możliwe, że pan minister dzisiaj je wymieni albo przekaże na piśmie taką informację. To są informacje, które są potrzebne później do debaty budżetowej, nad budżetem. Prawda? One są głównie wtedy potrzebne.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-455">
+ <u xml:id="u-455.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-455.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Nie ma więcej pytań.</u>
+ <u xml:id="u-455.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+ <u xml:id="u-455.3" who="#SenatorKazimierzKleina">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-455.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister finansów.</u>
+ <u xml:id="u-455.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy pan minister pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu?</u>
+ <u xml:id="u-455.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-456">
+ <u xml:id="u-456.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
+ <u xml:id="u-456.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza">Może zacznę swoją wypowiedź od tego, że przedstawienie razem z projektem ustawy budżetowej projektu ustawy okołobudżetowej nie jest niczym szczególnym. Od wielu lat ma miejsce sytuacja, że przygotowuje się ustawę o charakterze roczności, lex specialis, dotyczącą specyfiki w danym roku budżetowym.</u>
+ <u xml:id="u-456.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza">Na posiedzeniu plenarnym w dniu 4 listopada tego roku Sejm uchwalił ustawę o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2023. Pokrótce przedstawię główne rozwiązania zawarte w ustawie.</u>
+ <u xml:id="u-456.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza">Przewiduje się utrzymanie podstawy naliczenia funduszy socjalnych na poziomie analogicznym do poziomu z roku bieżącego, czyli podstawa ich naliczenia byłaby z roku 2019. Dotyczyłoby to nauczycieli, emerytów, rencistów, żołnierzy oraz funkcjonariuszy służb mundurowych i ich rodzin, jak również pracowników cywilnych, w odniesieniu do których tworzony jest również zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. W ustawie zaproponowano jako podstawę ustalenia na rok 2023 wynagrodzeń zasadniczych sędziów i prokuratorów… To jest wzrost analogiczny do wzrostu zaproponowanego w służbie cywilnej, a także w przypadku nauczycieli. Byłoby to 7,8%.</u>
+ <u xml:id="u-456.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza">W ustawie uwzględniono również przepisy nadające prezesowi Rady Ministrów pewne uprawnienia, a mianowicie uprawnienie do tworzenia nowej rezerwy celowej – z blokad środków budżetowych – w celu przeciwdziałania klęskom żywiołowym, np. suszy czy epidemii. Drugim takim uprawnieniem, o którym mówił pan przewodniczący Kazimierz Kleina, byłoby uprawnienie wprowadzające możliwość blokady środków zaplanowanych w ustawie budżetowej i związanej z tym konieczności poniesienia kosztów obsługi długu.</u>
+ <u xml:id="u-456.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza">W roku 2023 kontynuowane byłoby przekazywanie skarbowych papierów wartościowych o wartości nominalnej ok. 0,5 miliarda na uczelnie, które są laureatem konkursu „Inicjatywa doskonałości – uczelnia badawcza”. Ponadto przewidziana jest dodatkowa pula, również w wysokości ok. 0,5 miliarda zł, na wzmocnienie potencjału uczelni.</u>
+ <u xml:id="u-456.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza">W ustawie zawarto też przepisy, które umożliwiają przekazanie skarbowych papierów wartościowych o wartości nominalnej do 20 miliardów zł do Funduszu Reprywatyzacji z przeznaczeniem na zakup i obejmowanie akcji w spółkach. W ustawie przewidziano również możliwość dofinansowania z Funduszu Szerokopasmowego i z tzw. funduszu CEPiK działań związanych z cyberbezpieczeństwem.</u>
+ <u xml:id="u-456.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza">W trakcie prac sejmowych projekt przedłożony przez Radę Ministrów został uzupełniony o rozwiązania takie jak umożliwienie podjęcia działań przy obiektach zabytkowych będących w dyspozycji Kancelarii Prezydenta, umożliwienie przekazania skarbowych papierów wartościowych dla Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu, wspieranie przygotowania III Igrzysk Europejskich w 2023 r. oraz korekty o charakterze legislacyjnym i redakcyjnym.</u>
+ <u xml:id="u-456.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza">Szanowna Pani Marszałek, Wysoki Senacie, mając na uwadze to, że przepisy zawarte w ustawie okołobudżetowej są nierozerwalnie związane z budżetem na rok 2023 i zapewniają jego realizację, proszę o przyjęcie tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-457">
+ <u xml:id="u-457.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-457.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+ <u xml:id="u-457.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
+ <u xml:id="u-457.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Leszek Czarnobaj.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-458">
+ <u xml:id="u-458.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Pani Marszałek! Panie Ministrze!</u>
+ <u xml:id="u-458.1" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Jakoś umknęło nam to na posiedzeniu komisji, ale może zapytam teraz, pan minister na pewno szybko odpowie. Chodzi o art. 20, o tę możliwość przenoszenia pomiędzy częściami budżetowymi. To jest po raz pierwszy czy w poprzednim roku też była taka możliwość? Pytam o art. 20.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-459">
+ <u xml:id="u-459.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
+ <u xml:id="u-459.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza">Nie pamiętam tego przepisu, nie potrafię teraz sobie przypomnieć, czy było tak w roku 2022, niemniej jednak powiem, do czego jest przewidziany ten przepis. Mianowicie to rozwiązanie związane jest z tym, że liczba świadczeniobiorców nie jest tak precyzyjnie określona i następuje pewien przepływ pomiędzy różnymi świadczeniodawcami. Do tego ten przepis jest potrzebny.</u>
+ <u xml:id="u-459.2" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Ale są tu sądy powszechne i wymiar sprawiedliwości, to tutaj…</u>
+ <u xml:id="u-459.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza">Szanowna Pani Marszałek, Wysoki Senacie, chodzi o to, że tam są również świadczenia i uposażenia o charakterze emerytalnym.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-460">
+ <u xml:id="u-460.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-460.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Kwiatkowski. Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-461">
+ <u xml:id="u-461.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Pani Marszałek! Panie Ministrze!</u>
+ <u xml:id="u-461.1" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Chciałbym zapytać o uzasadnienie merytoryczne. Państwo w tej ustawie zaproponowaliście rozwiązania, które zmieniły termin wejścia w życie zapisów ustawy budżetowej w zakresie terminu naliczania kwoty bazowej służbom mundurowym – to, o czym mówił pan senator Kleina – i zaproponowaliście wprowadzenie tej waloryzacji od 1 maja 2023…</u>
+ <u xml:id="u-461.2" who="#Gloszsali">Marca.</u>
+ <u xml:id="u-461.3" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">…1 marca, przepraszam, 2023 r. Proszę mi powiedzieć, czym to jest uzasadnione merytorycznie. W oparciu o jaki przepis prawa dokonaliście takiego rozróżnienia pomiędzy różnymi grupami zawodowymi?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-462">
+ <u xml:id="u-462.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-463">
+ <u xml:id="u-463.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
+ <u xml:id="u-463.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza">Przepis był propozycją Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, a wynikał z pewnego zbiegu waloryzacji, waloryzacji rent i emerytur oraz waloryzacji wynagrodzeń. Zwracam uwagę na to, że w służbach jest trochę inny model, jeżeli chodzi o przechodzenie na emeryturę i pobieranie świadczenia emerytalnego, i waloryzacja świadczenia emerytalnego następuje od 1 marca, a podwyższanie wynagrodzeń – od 1 stycznia. Tutaj mogłoby dochodzić do takiej sytuacji, że 1 stycznia ktoś by otrzymywał podwyżkę, a 1 marca odchodziłby na wyższą, zwaloryzowaną emeryturę. Ten przepis jest obecnie przepisem tymczasowym, czyli na 1 rok, niemniej jednak Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji chciałoby, żeby takie rozwiązanie było rozwiązaniem docelowym.</u>
+ <u xml:id="u-463.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza">Tu przepis ustawy okołobudżetowej jest skonstruowany w ten sposób, że pracownicy służb mundurowych, służby mundurowe otrzymują podwyżki w wysokości takiej, jak sfera budżetowa, tylko trochę inaczej rozłożone w czasie, a chodziło tu o uniknięcie tych 2 zbiegów okoliczności. Tak jak powiedziałem na początku, była to propozycja Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, a służyła ona temu, żeby zachęcać pracowników do jak najdłuższego pozostawania w służbie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-464">
+ <u xml:id="u-464.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-464.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Czarnobaj.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-465">
+ <u xml:id="u-465.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Pani Marszałek! Panie Ministrze!</u>
+ <u xml:id="u-465.1" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Wracam jeszcze do tego, co pan powiedział. Ja rozumiem, że to perpetuum mobile to jest wymysł ministra spraw wewnętrznych i administracji, jak pan mówi. Ale proszę zauważyć następującą rzecz. Chciałbym zapytać pana jako dysponenta czy jako osoby, która nadzoruje budżet, czy pan podziela taki sposób myślenia. Od 1 stycznia funkcjonariusze mają podwyżkę, dostają tę podwyżkę i zgodnie z prawem od 1 marca idą na emeryturę. No i wy mówicie tak: hola, hola, ci, co pójdą od 1 marca, dostaną pensję z 31 grudnia. To jest pierwsza rzecz. No tak, ale są jeszcze funkcjonariusze, którzy od 1 marca nie pójdą na emeryturę. No i teraz znowu fantastyczny pomysł. No, wy jesteście naprawdę fantastyczni w tych pomysłach, Panie Ministrze. To tym pozostałym, którzy zostaną, będziemy dodawać do pensji. Czy pan się zgadza z taką logiką konstruowania budżetu państwa? Zaznaczam: budżetu państwa. Czy pan to podziela?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-466">
+ <u xml:id="u-466.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-467">
+ <u xml:id="u-467.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
+ <u xml:id="u-467.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza">Ja jak najbardziej jestem za rozwiązaniami, które promowałyby jak najdłuższe pozostawanie w służbie czynnej i jak najpóźniejsze przechodzenie, oczywiście dobrowolne, na emeryturę. Tak jak powiedziałem, ta propozycja była propozycją Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. No, można byłoby sobie teoretycznie wyobrazić wariant mniej korzystny, a mianowicie taki, że w przypadku osoby, która w danym roku w okresie między 1 stycznia a 1 marca odchodzi na emeryturę, waloryzacja byłaby dopiero po roku. No więc myślę, że ten proponowany wariant jest optymalny z punktu widzenia obu stron.</u>
+ <u xml:id="u-467.2" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Czyli zawsze może być gorzej. Słusznie, Panie Ministrze…</u>
+ <u xml:id="u-467.3" who="#komentarz">Wesołość na sali</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-468">
+ <u xml:id="u-468.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-468.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy są jeszcze jakieś pytania?</u>
+ <u xml:id="u-468.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Kwiatkowski.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-469">
+ <u xml:id="u-469.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Pan minister mnie zainspirował.</u>
+ <u xml:id="u-469.1" who="#komentarz">Wesołość na sali</u>
+ <u xml:id="u-469.2" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">To może w takim razie… Chciałbym o to zapytać. To może po to, żeby zniechęcić służby mundurowe do przechodzenia na emeryturę, bo widzę, że to jest przedmiotem troski rządu, wprowadzić w ogóle taką zasadę, że emeryturę służbom mundurowym będziemy wypłacać rok po przejściu na emeryturę? To zniechęci jeszcze mocniej.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-470">
+ <u xml:id="u-470.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-471">
+ <u xml:id="u-471.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
+ <u xml:id="u-471.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza">Chciałbym tu powiedzieć, że są działania a contrario, czyli już obecnie funkcjonuje cały system dodatków motywacyjnych, które mają pracowników służb mundurowych utrzymywać w służbie czynnej. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-472">
+ <u xml:id="u-472.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-472.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Czarnobaj.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-473">
+ <u xml:id="u-473.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Pani Marszałek! Panie Ministrze!</u>
+ <u xml:id="u-473.1" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Jeśli mogę prosić, to tak szybciutko. Chodzi o art. 40 i 38. Nie było pana na posiedzeniu komisji, to zaczekaliśmy na plenarne.</u>
+ <u xml:id="u-473.2" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Panie Ministrze, co do art. 40, to rozumiem, że to, co dotyczy zmian wysokości subwencji czy dotacji do organów prowadzących niepubliczne licea ogólnokształcące dla dorosłych itd., czyli to, co jest, nie ulega zmianie. Tak? Czyli nie ma możliwości weryfikowania wielkości dotacji w zależności od liczby uczniów. To jest pierwsze pytanie.</u>
+ <u xml:id="u-473.3" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">I drugie, dotyczące art. 38. Samorządy otrzymują subwencję w zależności od liczby uczniów, do których nie wlicza się dzieci narodowości ukraińskiej, których pobyt jest legalny. Czy dlatego ich się nie wlicza, że na te dzieci, które są w szkołach, będą otrzymywały i otrzymują osobną dotację samorządy? Prosiłbym o odpowiedź.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-474">
+ <u xml:id="u-474.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-475">
+ <u xml:id="u-475.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
+ <u xml:id="u-475.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza">Odpowiadając na pierwsze pytanie dotyczące tych szkół niepublicznych, chciałbym powiedzieć, że zmiana ma na celu zniesienie, można powiedzieć, minimalnych i maksymalnych progów, jeżeli chodzi o pewien czynnik dotyczący efektów. Czyli po prostu bardziej stawia się na efekty, jeżeli chodzi o edukację, na wyniki edukacji. Nie ma tutaj takich ograniczeń, że ten faktor może ważyć tylko od – do, tylko po prostu tu się go uwalnia.</u>
+ <u xml:id="u-475.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza">A jeżeli chodzi o kwestie związane z dziećmi z Ukrainy, to na te dzieci już obecnie są płacone środki naliczane z funduszu pomocy Ukrainie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-476">
+ <u xml:id="u-476.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-476.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Szejnfeld, zdalnie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-477">
+ <u xml:id="u-477.0" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Dziękuję bardzo, Pani Marszałkini.</u>
+ <u xml:id="u-477.1" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Ja chciałbym nawiązać do pytania, które sam chciałem zadać, ale zostało już wcześniej zadane, dotyczące tego zróżnicowania kwot bazowych. Wracam do tego, ponieważ na tych kilka pytań, które padły, a które sam chciałem zadać, pan minister w mojej ocenie nie odpowiedział, i to w żaden sposób nie odpowiedział. A jeśli już coś powiedział, to tezy, które przedstawił jako argument na rzecz, są, przepraszam za określenie, skandaliczne. Ja chciałbym zapytać tylko o jedno: czy według pana ministra te rozwiązania są zgodne z art. 2 i art. 32 konstytucji RP?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-478">
+ <u xml:id="u-478.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-478.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-479">
+ <u xml:id="u-479.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie!</u>
+ <u xml:id="u-479.1" who="#Gloszsali">Senacie.</u>
+ <u xml:id="u-479.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza">Tak jak już powiedziałem, przedstawiłem uzasadnienie, które zostało przygotowane przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, będące inicjatorem wprowadzenia do ustawy okołobudżetowej takich zapisów. Na poziomie prac rządowych i na poziomie prac parlamentarnych w Sejmie nie było żadnych zastrzeżeń związanych z niekonstytucyjnością tych zapisów.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-480">
+ <u xml:id="u-480.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-480.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pani senator Matecka.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-481">
+ <u xml:id="u-481.0" who="#SenatorEwaMatecka">Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.</u>
+ <u xml:id="u-481.1" who="#SenatorEwaMatecka">Panie Ministrze, jesteśmy tuż przed uchwaleniem budżetu państwa na rok 2023. Czy wobec tego pan wie i może powiedzieć, ile funduszy przewiduje się w budżecie na rok 2023 i jakiej wielkości środki ulokowane są w tychże funduszach, które, jak dobrze wiemy, są poza kontrolą parlamentu? Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-482">
+ <u xml:id="u-482.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-482.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-483">
+ <u xml:id="u-483.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
+ <u xml:id="u-483.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza">Tak, oczywiście mogę to przedstawić, mam przed sobą załącznik. Niestety nie mam tutaj kwot, jeżeli chodzi o państwowe fundusze celowe, które są w załączniku do ustawy budżetowej. Tych funduszy jest 38. Jeżeli chodzi o fundusze w Banku Gospodarstwa Krajowego, które są objęte stabilizującą regułą wydatkową, to tych funduszy jest 21. Z tego, co pamiętam, wynika, że takie duże wydatki w tych funduszach Banku Gospodarstwa Krajowego dotyczą Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 i jest to ok. 23 miliardów, a ok. 50 miliardów to Fundusz Wsparcia Sił Zbrojnych. To takie najważniejsze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-484">
+ <u xml:id="u-484.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-484.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pani senator jeszcze dopyta.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-485">
+ <u xml:id="u-485.0" who="#SenatorEwaMatecka">Tak, bo wymienił pan tylko kwoty ulokowane w 2 funduszach. A czy już pan wie, ile jest środków razem, we wszystkich tych funduszach, o których pan powiedział? Ja wiem, że będziemy o tym mówić szczegółowo przy okazji budżetu, ale spodziewam się, że skoro jesteśmy tuż przed uchwaleniem budżetu, to pan minister finansów powinien dobrze o tym wiedzieć.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-486">
+ <u xml:id="u-486.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-487">
+ <u xml:id="u-487.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
+ <u xml:id="u-487.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza">Nie mam tutaj kwot tych pozostałych funduszy. Jeśli chodzi o większe wydatki, to, jak myślę, fundusz pomocy Ukrainie to będzie ok. 9 miliardów. Przygotujemy zestawienie tych funduszy, na pewno będzie też dyskusja w związku z ustawą budżetową.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-488">
+ <u xml:id="u-488.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-488.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Jeszcze raz pan senator Szejnfeld.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-489">
+ <u xml:id="u-489.0" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-489.1" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Przepraszam, ale niestety nie mogę uznać wypowiedzi pana ministra za odpowiedź na moje pytanie. Zadałem pytanie, czy według pana, Panie Ministrze, zmiany, o które pytałem, są zgodne z art. 2 i 32 konstytucji. Pan odsyła do jakichś argumentów Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, ale nic pan nie mówi o tym, czy według pana – a pytam pana, a nie innych ministrów – te zmiany są zgodne z konstytucją. To jest pierwsze. Proszę o konkretną odpowiedź: tak albo nie.</u>
+ <u xml:id="u-489.2" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Drugie. Czy pan minister zna skutki protestów funkcjonariuszy służb mundurowych, które się odbyły, jeśli dobrze pamiętam, 9 listopada, więc niedawno? Protestowano, słusznie zresztą, przeciwko dyskryminacji służb mundurowych, jaką wprowadza się tymi przepisami, wobec innych pracowników budżetówki.</u>
+ <u xml:id="u-489.3" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+ <u xml:id="u-489.4" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Jakie są skutki tego protestu? Czy państwo pochylili się nad tym? Jakie wnioski zostały wyciągnięte? Co zostało zaproponowane funkcjonariuszom służb mundurowych?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-490">
+ <u xml:id="u-490.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-491">
+ <u xml:id="u-491.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
+ <u xml:id="u-491.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza">Nie znam skutków protestu i rozmów prowadzonych przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, niemniej jednak chciałbym zwrócić uwagę na to, że służby MSWiA są objęte programem modernizacji, który wzmacnia te służby zarówno pod względem finansowym, tj. jeżeli chodzi o uposażenia, jak i jeśli chodzi o inwestycje w sprzęt i inne obszary, takie jak np. budynki. Wyrażę teraz swój pogląd. Tak, moim zdaniem nie ma tutaj niekonstytucyjności. A jeżeli chodzi o konstrukcję przepisów, to konstrukcja przepisów w ustawie okołobudżetowej nie szkodzi pracownikom służb Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Te przepisy są tak skonstruowane, że te podwyżki są w takiej samej wysokości jak np. podwyżki pracowników służby cywilnej.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-492">
+ <u xml:id="u-492.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-492.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pani senator Matecka.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-493">
+ <u xml:id="u-493.0" who="#SenatorEwaMatecka">Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.</u>
+ <u xml:id="u-493.1" who="#SenatorEwaMatecka">Ostatnie pytanie, właściwie prośba. Bardzo proszę, aby pan minister odpowiedź na moje pytanie dostarczył na piśmie jeszcze przed debatą nad ustawą budżetową tutaj, w Senacie. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-494">
+ <u xml:id="u-494.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-494.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Nie ma więcej pytań.</u>
+ <u xml:id="u-494.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
+ <u xml:id="u-494.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-494.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję, że przedstawiciel rządu zobowiązał się do udzielenia pisemnej odpowiedzi na pytanie zadane przez panią senator Ewę Matecką.</u>
+ <u xml:id="u-494.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Otwieram dyskusję.</u>
+ <u xml:id="u-494.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję, że nikt z państwa nie zapisał się do…</u>
+ <u xml:id="u-494.7" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Ja się zapisałem. Będę poprawkę zgłaszał.</u>
+ <u xml:id="u-494.8" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">A, poprawki. Pan senator Krzysztof Kwiatkowski złożył poprawki.</u>
+ <u xml:id="u-494.9" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-495">
+ <u xml:id="u-495.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
+ <u xml:id="u-495.1" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Te różne, delikatnie mówiąc, nieścisłości nie dotykają tylko służb mundurowych. Tak, w pełni się zgadzam ze stanowiskiem Federacji Związków Zawodowych Służb Mundurowych, czyli ze stanowiskiem związków zawodowych Policji, Straży Granicznej, Służby Więziennej, Straży Pożarnej czy związku celników. Rzeczywiście, ta data przesunięta na 1 marca absolutnie rodzi wątpliwości w kontekście naruszenia art. 38, 32 konstytucji. A kreatywne pomysły, jak zniechęcać funkcjonariuszy do przechodzenia na emeryturę… Odpowiem na to bardzo prosto: najlepiej zniechęcać szacunkiem do munduru i odpowiednimi wynagrodzeniami.</u>
+ <u xml:id="u-495.2" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Ale to nie koniec spraw, które w tej ustawie zaskakują w takim negatywnym sensie. Mamy m.in. sytuację związaną z zasadami wynagradzania prokuratorów i sędziów Sądu Najwyższego. I w tym miejscu – bo to stowarzyszenie w sposób szczególny nam przekazało stanowisko w tej sprawie – chciałbym podziękować Stowarzyszeniu Prokuratorów „Lex Super Omnia”, które zwróciło uwagę na to, że zasady wynagradzania prokuratorów, które zostały określone w ustawie o prokuraturze… Wynika z nich, iż podstawą ustalenia wynagrodzenia zasadniczego prokuratura w danym roku jest wysokość przeciętnego wynagrodzenia w II kwartale roku poprzedniego podawana w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” przez prezesa GUS. Zgodnie z komunikatem z 9 sierpnia tego roku wynosi ona 6 tysięcy 156 zł 25 gr i taka kwota winna stanowić podstawę wynagrodzenia prokuratorów. W 2022 r. odstąpiono od zasady ustalania wynagrodzenia określonej w art. 123 ustawy – Prawo o prokuraturze i jako podstawę ustalenia wynagrodzenia przyjęto w ustawie okołobudżetowej kwotę sprzeczną z uregulowaniami ustawowymi. Projekt Ministerstwa Finansów zakłada, że w 2023 r. podstawę ustalenia wynagrodzenia zasadniczego prokuratora stanowić ma kwota 5 tysięcy 444 zł i 42 gr, niższa nawet od przeciętnego wynagrodzenia za II kwartał. Zatem kolejny raz, bo raz już tak postąpiono, planowane jest odstępstwo od zasad ustalania wynagrodzenia określonych w ustawie – Prawo o prokuraturze.</u>
+ <u xml:id="u-495.3" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Dlatego w imieniu swoim, pani marszałek Gabrieli Morawskiej-Staneckiej, pana senatora Bosackiego i pana marszałka Kamińskiego zgłaszam poprawkę, która wykreśli art. 9 i art. 10 z przedłożonej propozycji. To spowoduje, że zarówno prokuratorzy, jak sędziowie Sądu Najwyższego będą mieli prawidłowo naliczony ten wskaźnik. I taką poprawkę zgłosiliśmy do protokołu i będziemy prosić o jej przyjęcie.</u>
+ <u xml:id="u-495.4" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Jeszcze raz dziękuję za zwrócenie uwagi w tej sprawie stowarzyszeniu „Lex superior”…</u>
+ <u xml:id="u-495.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">„Super omnia”.</u>
+ <u xml:id="u-495.6" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">„Lex super omnia”. Tak jest. Przepraszam.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-496">
+ <u xml:id="u-496.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+ <u xml:id="u-496.1" who="#SenatorKazimierzKleina">Ale poprawkę…</u>
+ <u xml:id="u-496.2" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Poprawka już jest.</u>
+ <u xml:id="u-496.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Lista mówców została wyczerpana.</u>
+ <u xml:id="u-496.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję jednocześnie, że senatorowie Mariusz Gromko, Aleksander Szwed, Alicja Chybicka, Grzegorz Czelej, Adam Szejnfeld, Wadim Tyszkiewicz, Janusz Gromek, Władysław Komarnicki, Kazimierz Kleina… Nie, Kazimierz Kleina nie. …Złożyli swoje przemówienia w dyskusji do protokołu.</u>
+ <u xml:id="u-496.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">A senatorowie Kazimierz Kleina, Paweł Arndt i Ryszard Świlski złożyli wnioski o charakterze legislacyjnym. I również wnioski o charakterze legislacyjnym złożyli senatorowie Marcin Bosacki, Michał Kamiński, Gabriela Morawska-Stanecka i Krzysztof Kwiatkowski.</u>
+ <u xml:id="u-496.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Zamykam dyskusję.</u>
+ <u xml:id="u-496.7" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy przedstawiciel rządu chce jeszcze zabrać głos? Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-496.8" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Ponieważ zostały złożone wnioski o charakterze legislacyjnym, proszę Komisję Budżetu i Finansów Publicznych o ustosunkowanie się do przedstawionych wniosków i przygotowanie sprawozdania.</u>
+ <u xml:id="u-496.9" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+ <u xml:id="u-496.10" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">W tym momencie zarządzam przerwę 40-minutową, czyli do godziny 22.30.</u>
+ <u xml:id="u-496.11" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Po przerwie odbędzie się procedowanie punktu dziesiątego porządku obrad.</u>
+ <u xml:id="u-496.12" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-497">
+ <u xml:id="u-497.0" who="#SenatorSekretarzRyszardSwilski">Wspólne posiedzenie Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej poświęcone rozpatrzeniu poprawek zgłoszonych na pięćdziesiątym czwartym posiedzeniu Senatu do ustawy o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w Systemie Informacyjnym Schengen oraz Wizowym Systemie Informacyjnym oraz niektórych innych ustaw odbędzie się dziś, 5 minut po ogłoszeniu przerwy, w sali nr 217.</u>
+ <u xml:id="u-497.1" who="#SenatorSekretarzRyszardSwilski">Posiedzenie Komisji Ustawodawczej i Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej w sprawie wniosków zgłoszonych na posiedzeniu Senatu do projektu ustawy o zmianie ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego odbędzie się w sali nr 176 10 minut po ogłoszeniu przerwy.</u>
+ <u xml:id="u-497.2" who="#SenatorSekretarzRyszardSwilski">A posiedzenie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych w sprawie realizacji ustawy budżetowej i wniosków, które zostały dzisiaj zgłoszone, odbędzie się 15 minut po ogłoszeniu przerwy w sali nr 182.</u>
+ <u xml:id="u-497.3" who="#komentarz">Przerwa w obradach od godziny 21 minut 47 do godziny 22 minut 30</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-498">
+ <u xml:id="u-498.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Wznawiam obrady.</u>
+ <u xml:id="u-498.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dziesiątego porządku obrad: informacja o działalności Rzecznika Praw Obywatelskich oraz o stanie przestrzegania wolności i praw człowieka i obywatela w roku 2021.</u>
+ <u xml:id="u-498.2" who="#WicemarszalekMarekPek">Tekst informacji zawarty jest w druku nr 728.</u>
+ <u xml:id="u-498.3" who="#WicemarszalekMarekPek">Marszałek Senatu otrzymaną informację skierował do Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji. Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji zapoznała się z informacją na posiedzeniu w dniu 15 listopada 2022 r.</u>
+ <u xml:id="u-498.4" who="#WicemarszalekMarekPek">Pragnę powitać obecnego na posiedzeniu Senatu rzecznika praw obywatelskich, pana Marcina Wiącka.</u>
+ <u xml:id="u-498.5" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ <u xml:id="u-498.6" who="#WicemarszalekMarekPek">Proszę pana rzecznika o zabranie głosu i przedstawienie informacji.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-499">
+ <u xml:id="u-499.0" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Szanowny Panie Marszałku! Szanowne Panie i Szanowni Panowie Senatorowie!</u>
+ <u xml:id="u-499.1" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Serdecznie dziękuję za możliwość przedstawienia informacji o pracy urzędu rzecznika praw obywatelskich w 2021 r. i o stanie przestrzegania wolności i praw człowieka i obywatela. Dzieje się to blisko półtora roku po tym, jak uzyskałem od Sejmu i Senatu zgodny i silny mandat do pełnienia funkcji rzecznika. Jeszcze raz składam wyrazy wdzięczności za to zaufanie.</u>
+ <u xml:id="u-499.2" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Wszyscy dzisiaj zdajemy sobie sprawę, jak wiele dzieje się dookoła, ile ważnych dla Polski, dla Europy i dla świata spraw zajmuje naszą uwagę. Muszę w związku z tym zastrzec, że mówić będę, realizując konstytucyjny obowiązek sprawozdawczy, o roku 2021. Jednak większość spraw i problemów, które tu zostaną poruszone, pozostaje aktualna.</u>
+ <u xml:id="u-499.3" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Z wielu względów rok 2021 był szczególnym czasem w historii instytucji rzecznika praw obywatelskich. Pracami biura kierowały wtedy 3 osoby: do 15 lipca rzecznikiem był pan Adam Bodnar, od 16 do 22 lipca obowiązki te pełnił na podstawie pełnomocnictwa pan Stanisław Trociuk, zastępca rzecznika praw obywatelskich, a ja objąłem urząd 23 lipca. Było to związane z wejściem w życie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 15 kwietnia ubiegłego roku o niekonstytucyjności przepisu pozwalającego rzecznikowi praw obywatelskich na pełnienie funkcji do czasu objęcia urzędu przez następcę. Chciałbym w związku z tym zwrócić uwagę na to, że wciąż istnieje potrzeba wykonania tego wyroku, czyli wprowadzenia do ustawy o rzeczniku praw obywatelskich albo do regulaminów izb parlamentarnych regulacji, które umożliwią zachowanie ciągłości urzędu i uniknięcie sytuacji, w której przez pewien czas nie będzie osoby piastującej urząd rzecznika.</u>
+ <u xml:id="u-499.4" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Chciałbym jednocześnie z całą mocą podkreślić, że okoliczności, o których powiedziałem, nie wpłynęły na jakość i profesjonalizm prac urzędu. Zachowane zostały wszystkie standardy realizacji misji ustawowej biura rzecznika, prawa człowieka były chronione w sposób optymalny, mimo że ograniczeniami pandemicznymi objęty był również zespół pracowniczy, a urząd musiał borykać się ze znanymi już powszechnie problemami finansowymi. Po moich staraniach ta problemowa kwestia została co prawda poprawiona pod koniec roku, ale i tak finanse pozostały dalekie od potrzeb, co wynika z wieloletniej stagnacji płacowej w urzędzie. Do tego problemu pozwolę sobie jeszcze wrócić później.</u>
+ <u xml:id="u-499.5" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">A teraz chciałbym przedstawić kilka danych liczbowych obrazujących skalę pracy biura rzecznika w 2021 r. W tym roku wpłynęła do biura rekordowa liczba skarg obywateli – blisko 75 tysięcy skarg. Rzecznik praw obywatelskich w roku 2021 wystosował 213 wystąpień generalnych, złożył 1 wniosek do Trybunału Konstytucyjnego, przystąpił do 25 postępowań przed Trybunałem Konstytucyjnym. Zostało skierowanych 51 skarg nadzwyczajnych do Sądu Najwyższego oraz 113 kasacji i skarg kasacyjnych. Do Naczelnego Sądu Administracyjnego zostało skierowanych 16 skarg kasacyjnych, a 13 skarg do wojewódzkich sądów administracyjnych. Rzecznik przystąpił również do postępowań przed sądami: do 41 postępowań przed sądami polskimi i 21 postępowań przed trybunałami europejskimi, przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka w Strasburgu oraz przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej w Luksemburgu.</u>
+ <u xml:id="u-499.6" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">W omawianym okresie przyjętych zostało w urzędzie 917 interesantów, a na infolinii rzecznika praw obywatelskich odbyło się ponad 41 tysięcy rozmów.</u>
+ <u xml:id="u-499.7" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Oceniamy, że znaczący, bo wynoszący ok. 20%, wzrost liczby wniosków w roku 2020 i 2021 związany był przede wszystkim ze stanem epidemii. Zakłócone zostały bowiem dotychczasowe formy funkcjonowania organów administracji publicznej i sądów, dochodziło też do zmian wielu przepisów regulujących życie codzienne obywateli, w tym do licznych ograniczeń wolności i praw człowieka. Dlatego też wiele osób, które doznały tych ograniczeń, poszukiwało wyjaśnień, informacji, wsparcia właśnie w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich.</u>
+ <u xml:id="u-499.8" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Przytoczyłem te najważniejsze dane, aby z jednej strony podkreślić ogrom pracy biura rzecznika w 2021 r., ale z drugiej strony wskazać rzeczywistą skalę potrzeb obywateli oraz niedostatki systemu ich ochrony prawnej, społecznej, zdrowotnej czy materialnej. Wydaje się, że skargi od obywateli odzwierciedlają stan polskiego prawa oraz kondycję społeczeństwa, i to nie tylko na przestrzeni jednego roku, lecz w znacznie dłuższym czasie. Jeżeli więc ktoś uważnie wniknie w te sprawy, to z pewnością łatwiej mu będzie zrozumieć również źródła i przyczyny wielu aktualnie występujących problemów.</u>
+ <u xml:id="u-499.9" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Szanowny Panie Marszałku, Szanowni Państwo, Wysoka Izbo, oczywiście nie sposób omówić tu wszystkich spraw zawartych w informacji rocznej. Otrzymali ją państwo kilka miesięcy temu w postaci druków senackich. Informacja w całości, jak i w formie kilkudziesięciostronicowej syntezy jest dostępna na stronie internetowej biura rzecznika. Jeśli ktoś z państwa ma takie życzenie, to możemy dostarczyć tę informację również w formie drukowanej, książkowej. Dlatego pozwolę sobie wskazać tylko kilka szczególnie ważnych problemów.</u>
+ <u xml:id="u-499.10" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Pierwszy problem, o którym chciałbym powiedzieć, dotyczy procesu legislacyjnego. Od wielu lat można dostrzec to, że ważne i regulujące podstawowe obszary życia społecznego ustawy, w tym ustawy podatkowe, bywają uchwalane w pośpiechu, bez odpowiedniego czasu na refleksję nad tym, że mają one wyznaczać prawo wskazujące obowiązki i podstawowe powinności obywateli. Konsekwencje błędów poczynionych przez władzę ustawodawczą ponoszą obywatele. Niekiedy żywot przepisów, które są uchwalane w pośpiechu, jest dosyć krótki. Okazuje się, że ze względu na brak uwzględniania opinii ekspertów czy rosnące niezadowolenie społeczne potrzebne są kolejne zmiany przepisów. Taki los spotkał m.in. przepisy podatkowe zawarte w tzw. Polskim Ładzie czy przepisy zawarte w niektórych tzw. tarczach finansowych czy antykryzysowych.</u>
+ <u xml:id="u-499.11" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Wciąż też utrzymuje się praktyka polegająca na tym, że do Sejmu kierowane są w ramach inicjatywy poselskiej newralgiczne z punktu widzenia ochrony praw jednostki projekty ustaw, chociaż powszechnie wiadomo, że zostały one przygotowane przez administrację rządową. Taka praktyka pozwala na uniknięcie charakterystycznej dla przedłożeń rządowych konsultacji projektów ustaw, a to z kolei może prowadzić do zerwania dialogu społecznego i do spadku zaufania obywateli do państwa i prawa. Również dostrzegamy, zdarza się, że ważne dla obywateli regulacje są wprowadzane do projektów ustaw w drodze poprawek wnoszonych po pierwszym czytaniu, a więc nie mają szans na przejście pełnej procedury ustawodawczej.</u>
+ <u xml:id="u-499.12" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Drugi problem, o którym chciałbym powiedzieć, jest związany z tym, że dokonane w ostatnich latach zmiany przepisów dotyczących sądów, Sądu Najwyższego, Krajowej Rady Sądownictwa doprowadziły do znacznego osłabienia odrębności wymiaru sprawiedliwości i jego niezależności od innych segmentów władzy publicznej, w szczególności od władzy wykonawczej. Proces ten został niezwykle krytycznie oceniony z punktu widzenia standardów ochrony praw człowieka w licznych już orzeczeniach Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej jako niezapewniający prawa dostępu do niezależnego sądu ustanowionego ustawą. Dlatego rzecznik praw obywatelskich sygnalizował kilkukrotnie potrzebę wykonania orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, zwłaszcza w kwestii zastrzeżeń do przepisów kształtujących skład Krajowej Rady Sądownictwa oraz przepisów wskazujących podstawy odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów. Chciałbym podkreślić, że skoro Polska na mocy własnej suwerennej decyzji jest członkiem Rady Europy i Unii Europejskiej, to jest z tego tytułu zobowiązana do wdrażania standardów i ochrony wartości, na których opierają się te wspólnoty. Jedną z tych wartości jest właśnie niezależność władzy sądowniczej i niezawisłość sędziów. Chciałbym dodać, że sposób rozumienia tych zasad przyjmowany przez trybunały europejskie jest zbieżny z treścią analogicznych przepisów polskiej konstytucji i nieuzasadnione jest poszukiwanie w tym zakresie pozornych sprzeczności.</u>
+ <u xml:id="u-499.13" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Jako trzeci chciałbym wskazać problem zagrożeń dla ochrony prawa do prywatności i wolności komunikowania się. Wynikają one z kształtu przepisów, które pozwalają Policji oraz innym służbom na szerokie stosowanie kontroli operacyjnej oraz w istocie nieograniczone pobieranie danych telekomunikacyjnych, pocztowych i internetowych. Podkreślam, nie ulega kwestii, że kontrola operacyjna jest potrzebna, aby chronić bezpieczeństwo państwa i bezpieczeństwo obywateli, walczyć z zagrożeniami z zewnątrz, z terroryzmem, z przestępczością. Nie wolno jednak zapominać, że kontrola operacyjna pozwala służbom w zasadzie na zawładnięcie życiem i prywatnością człowieka również w sferach najbardziej dla niego intymnych. Dlatego tak ważny w państwie demokratycznym jest efektywny nadzór niezależnych organów, w szczególności sądów, nad działalnością służb, aby zagwarantować, że informacje są pozyskiwane wyłącznie wówczas, gdy jest to niezbędne dla ochrony państwa i społeczeństwa. Jako rzecznik praw obywatelskich muszę powiedzieć, że takich gwarancji polskie prawo nie daje. Jest to uwaga kierowana zresztą nie tylko do ustawodawcy, bo moim zdaniem również sądy nie korzystają z istniejących kompetencji w optymalny sposób. Co więcej, w wielu przypadkach człowiek nie ma szans, żeby dowiedzieć się, że interesowały się nim służby i zbierały na jego temat informacje. Ta kwestia jest obecnie przedmiotem bardzo ważnego postępowania przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka, do którego przyłączył się rzecznik praw obywatelskich. Odbyła się już pierwsza rozprawa w tej sprawie. Wolno się spodziewać, że wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka potwierdzi braki w polskim systemie nadzoru sądowego nad działalnością operacyjną służb.</u>
+ <u xml:id="u-499.14" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Szanowni Państwo, w ubiegłym roku również ważnym wyzwaniem pozostawał kryzys na granicy Polski z Białorusią spowodowany działaniem reżimu białoruskiego. Doprowadził on nawet do wprowadzenia stanu wyjątkowego na części obszaru Polski. Ja od początku w moich wystąpieniach prezentowałem moim zdaniem oczywisty pogląd, że ochrona praw i wolności człowieka jest adresowana do każdego, kto znajduje się na terytorium Polski, także do tych osób, które przekroczyły granicę w sposób niezgodny z prawem. Podkreślam, że nawet naruszenie prawa przez człowieka nie pozbawia go ochrony godności i podstawowych praw, nie uzasadnia automatycznego zawrócenia go do kraju, w którym grożą mu tortury i nieludzkie traktowanie, czyli do Białorusi. Dlatego mam krytyczne stanowisko co do procedury tzw. pushbacku, czyli zobowiązania cudzoziemców do opuszczenia terytorium Polski bez wcześniejszego wyjaśnienia ich sytuacji w odpowiednim postępowaniu. W ostatnim czasie takie stanowisko potwierdziły sądy administracyjne, a wiele spraw oczekuje na rozpoznanie w Europejskim Trybunale Praw Człowieka w Strasburgu.</u>
+ <u xml:id="u-499.15" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Kolejna kwestia. Bardzo wiele skarg napływających do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczyło sytuacji osób z niepełnosprawnościami i osób starszych. Ja mówię o tym w szczególnym czasie, ponieważ mija 10 lat od ratyfikowania przez Polskę konwencji o prawach osób z niepełnosprawnościami, a rzecznik praw obywatelskich pełni funkcję organu monitorującego wdrażanie tej konwencji. Dlatego w 2021 r. aktywności rzecznika praw obywatelskich skupiały się także na tym, aby umożliwić tym ludziom funkcjonowanie na zasadzie równości z innymi. Mieści się w tym postulat deinstytucjonalizacji i wprowadzenia asystenta osobistego. Bardzo ważna jest również potrzeba uproszczenia systemu orzekania o niepełnosprawności, bo dziś jest aż 6 różnych ścieżek, trybów orzekania o niepełnosprawności. Od dłuższego czasu rzecznik praw obywatelskich apeluje również o przynajmniej modyfikację instytucji ubezwłasnowolnienia, ponieważ obecny model prowadzi do – ja nie waham się tego powiedzieć – naruszenia godności człowieka. Rosnącym problemem są ponadto niskie świadczenia pielęgnacyjne dla opiekunów osób z niepełnosprawnościami. Dzisiaj one wynoszą niecałe 2 tysiące 200 zł. Co więcej, opiekun, aby otrzymywać to świadczenie, musi zrezygnować z pracy, nie może pracować, nawet dorabiać w niewielkim zakresie. Taka sytuacja istotnie pogłębia stan wykluczenia społecznego. Dlatego też ja z tego miejsca apeluję o zmianę koncepcji, na jakiej opiera się obecnie wsparcie dla opiekunów osób z niepełnosprawnościami. Ta koncepcja jest niezwykle krzywdząca dla ludzi, którzy poświęcają swoje życie na opiekę nad niepełnosprawnymi członkami ich rodzin.</u>
+ <u xml:id="u-499.16" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Niezbędne są ponadto zmiany w opiece hospicyjnej i paliatywnej, tak aby miała ona bardziej indywidualny i godny charakter. Wiele wystąpień i wydarzeń w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich zostało poświęconych problemowi opieki hospicyjnej i paliatywnej. Staramy się podkreślać w wystąpieniach, że nie ma czegoś takiego jak prawo do godnej śmierci. Jest prawo do życia, do czerpania radości z życia do ostatniej jego sekundy. I również w tym obszarze rzecznik praw obywatelskich sygnalizuje potrzeby zmian prawodawczych.</u>
+ <u xml:id="u-499.17" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Szanowny Panie Marszałku, Wysoka Izbo, ze względu na ograniczony czas chciałbym poprzestać na tych uwagach. Na zakończenie chciałbym powiedzieć o jednej kwestii. Moim obowiązkiem jest przypomnieć o sytuacji związanej z finansowaniem działalności Biura Rzecznika Praw Obywatelskich. Ona w ostatnim czasie się poprawiła, ale jest w dalszym ciągu daleka od takiej, która zaspokoiłaby elementarne potrzeby. Rośnie liczba spraw wpływających od obywateli, jak również poszerzany jest zakres zadań i obowiązków biura rzecznika. Nowe, dodatkowe środki są potrzebne z kilku powodów. Po pierwsze, chodzi o zwiększenie skali i tempa rozpatrywania wniosków o wniesienie skargi nadzwyczajnej. Liczba takich wniosków stale przyrasta. Nie mówię już o tym, że część poruszanych w tych wnioskach spraw może wkrótce ulec przedawnieniu. Skarga nadzwyczajna do Sądu Najwyższego to moim zdaniem ważny i potrzebny środek prawny, który w wielu przypadkach stanowi jedyną możliwość przywrócenia stanu zgodnego z prawem. Dlatego potrzebujemy więcej fachowców do ich rozpatrywania. Obecnie w biurze rzecznika jest kilkanaście tysięcy wniosków o wniesienie skargi nadzwyczajnej.</u>
+ <u xml:id="u-499.18" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Druga sprawa. Podobna sytuacja dotyczy działającego w biurze rzecznika Krajowego Mechanizmu Prewencji Tortur. W tym departamencie, w tym zespole zatrudnionych jest obecnie 10 osób. W ubiegłym roku pracownicy Krajowego Mechanizmu Prewencji Tortur byli w stanie przeprowadzić 92 wizytacje w miejscach pozbawionych wolności. To o wiele za mało, bo takich miejsc jest w Polsce ok. 3 tysięcy.</u>
+ <u xml:id="u-499.19" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Trzecia kwestia. Chcielibyśmy rozbudować sieć naszych delegatur i punktów przyjęć w całym kraju, aby zapewnić obywatelom możliwość bezpośredniego kontaktu z przedstawicielami biura, zwłaszcza w tych regionach, które są oddalone od dotychczasowych siedzib. Obecnie biura pełnomocników terenowych rzecznika praw obywatelskich działają we Wrocławiu, w Katowicach i w Gdańsku. Ja myślę głównie o wschodniej części naszego kraju, która wymaga tego typu placówek. Taką potrzebę sygnalizują nam zarówno mieszkańcy, jak i parlamentarzyści czy działacze samorządowi.</u>
+ <u xml:id="u-499.20" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Czwarta kwestia. Istnieje pilna konieczność zwiększenia zarobków pracowników Biura Rzecznika Praw Obywatelskich. Od lat otrzymują oni wynagrodzenia znacznie niższe niż urzędnicy pracujący w instytucjach o podobnej pozycji w systemie władzy publicznej, prezentując jednocześnie takie same kompetencje, doświadczenie i zaangażowanie. Uważam, że elementarną niesprawiedliwością jest to, że wspaniali eksperci pracujący w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich otrzymują tak dramatycznie niskie wynagrodzenia w porównaniu do wynagrodzeń swoich kolegów i koleżanek pracujących w innych urzędach, których rola ustrojowa jest równie istotna.</u>
+ <u xml:id="u-499.21" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Szanowny Panie Marszałku, Szanowni Państwo, bardzo dziękuję za to wysłuchanie. Jak już powiedziałem, jestem tutaj dzięki państwu, dzięki temu, że zgodnie obdarzyli mnie państwo zaufaniem. Co więcej, chciałbym powiedzieć i podkreślić, że to zaufanie, powagę i szacunek w traktowaniu instytucji rzecznika praw obywatelskich odczuwam przez cały czas mojego urzędowania. Konstytucyjna niezależność i niezawisłość, jak również apolityczność rzecznika jest respektowana przez organy władzy publicznej i instytucje państwa będące adresatami moich wystąpień.</u>
+ <u xml:id="u-499.22" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Oczywiście żałuję, że moje postulaty nie są uwzględniane częściej, ale wystąpienia rzecznika spotykają się z odpowiedziami odwołującymi się, co pragnę podkreślić, do poglądów prawnych. Nierzadko są to poglądy rozbieżne z moimi, ale rozumiem, że na tym polega dialog i współdziałanie. Dla mnie jest to wartość niezwykle cenna, zwłaszcza w tych czasach, gdy mamy wojnę w sąsiednim kraju oraz gdy z dnia na dzień rośnie niepokój obywateli o warunki życiowe i przyszłość materialną. Właśnie w tych okolicznościach każda pomoc, każde udane współdziałanie, każdy wysiłek, aby rozwiązywać problemy obywateli, ma szczególne znaczenie.</u>
+ <u xml:id="u-499.23" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Bardzo dziękuję państwu za uwagę. Jestem oczywiście do dyspozycji, jeżeli chodzi o pytania czy uwagi dotyczące mojego sprawozdania. Bardzo dziękuję za wysłuchanie.</u>
+ <u xml:id="u-499.24" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-500">
+ <u xml:id="u-500.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo, Panie Rzeczniku.</u>
+ <u xml:id="u-500.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zadać pytania rzecznikowi praw obywatelskich Marcinowi Wiąckowi?</u>
+ <u xml:id="u-500.2" who="#WicemarszalekMarekPek">Pan senator Sławomir Rybicki jako pierwszy.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-501">
+ <u xml:id="u-501.0" who="#SenatorSlawomirRybicki">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+ <u xml:id="u-501.1" who="#SenatorSlawomirRybicki">Panie Rzeczniku, ten obszerny dokument jest dowodem na to, że problematyka praw i wolności obywatelskich w Polsce wymaga naszej troski. Ten obszerny dokument jest tego najlepszym dowodem.</u>
+ <u xml:id="u-501.2" who="#SenatorSlawomirRybicki">Ja chciałbym zapytać pana o bardzo konkretną rzecz, której nie znalazłem w tym sprawozdaniu, mianowicie o pana decyzję o tym, aby… Mimo apeli organizacji prawniczych i wydawców mediów lokalnych nie zechciał pan kontynuować sprawy, którą wszczął pana poprzednik, prof. Bodnar. Mianowicie zaskarżył on decyzję Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o wykupieniu przez Orlen koncernu Polska Press. Miał pan możliwość, aby się odwołać od decyzji urzędu, dać szansę sądowi drugiej instancji…</u>
+ <u xml:id="u-501.3" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+ <u xml:id="u-501.4" who="#SenatorSlawomirRybicki">…aby ten, być może w sposób bardziej wrażliwy, podszedł do problematyki pluralizmu mediów w Polsce i być może tę decyzję urzędu uchylił. Co motywowało tę decyzję, która nie jest zrozumiała dla bardzo wielu środowisk prawniczych? Zapowiadał pan w tej sprawie jakąś inicjatywę ustawodawczą, tak aby przepisy dotyczące koncentracji mediów i pluralizmu mediów były bardziej przejrzyste i transparentne, aby w takich sprawach można ich było użyć. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-502">
+ <u xml:id="u-502.0" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Informacja na temat tej sprawy nie znalazła się w sprawozdaniu, ponieważ sprawozdanie dotyczy 2021 r., a wyrok zapadł w tym roku. Wyrok sądu opiera się na założeniu, zgodnie z którym kompetencji organu władzy publicznej nie wolno domniemywać. A więc w sytuacji, gdy organ władzy publicznej nie ma wprost zapisanej w ustawie kompetencji do badania określonej sytuacji z punktu widzenia pewnych przesłanek, kompetencji takiej nie powinno się domniemywać. Sąd oparł swoje orzeczenie na tezie, iż przepisy prawa antymonopolowego nie przewidują kompetencji prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów do badania tego typu transakcji z punktu widzenia innych wartości niż zasady rynkowe, w szczególności z punktu widzenia wartości, jaką jest pluralizm mediów. Ja taką ocenę sądu podzielam, ponieważ nie ma przepisu prawa, który upoważniałby prezesa UOKiK do zbadania tej transakcji z punktu widzenia innych wartości niż zasady rynkowe, w szczególności z punktu widzenia pluralizmu mediów. Takiego przepisu nie ma i ja w tym zakresie podzielam stanowisko sądu pierwszej instancji. W związku z tym, że uznałem stanowisko sądu pierwszej instancji w tym zakresie za prawidłowe, nie korzystałem ze środka odwoławczego.</u>
+ <u xml:id="u-502.1" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">W moim przekonaniu i w przekonaniu wielu prawników problemem jest luka w prawie, z którą mamy do czynienia. Przepisy polskiego prawa zawierają istotną lukę, nie przewidując możliwości badania transakcji tego typu z punktu widzenia takiej wartości jak pluralizm mediów. To, że taka luka istnieje w przepisach wielu państw, zostało dostrzeżone również przez Komisję Europejską. Komisja Europejska zaproponowała w ostatnim czasie projekt rozporządzenia, tzw. European Media Freedom Act. Ten projekt rozporządzenia ma na celu wypełnienie tej luki, która istnieje w porządkach prawnych niektórych państw Unii Europejskiej, w tym Polski. Są kraje, w których istnieją organy powołane specjalnie do kontroli transakcji na rynku mediów z punktu widzenia takich przesłanek jak pluralizm, i są kraje, w których przesłanka pluralizmu mediów jest wyraźnie przewidziana jako wzorzec kontroli organu antymonopolowego, czyli odpowiednika naszego prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. I to są pozytywne zapisy, przepisy ustawy. Ja uważam – i to również sąd pierwszej instancji wskazał – że zgodnie z konstytucją, z art. 22 konstytucji, wolność działalności gospodarczej może być ograniczona wyłącznie w drodze ustawy. Ten przepis rozumie się w taki sposób, że wszelkie kompetencje organów władzy publicznej ingerujące w wolność działalności gospodarczej, a więc np. blokujące możliwość zawarcia określonej transakcji, powinny wynikać bezpośrednio z ustawy. Taka gwarancja jest zapisana w art. 22. A więc wracamy do punktu wyjścia: skoro w polskiej ustawie regulującej kompetencje prezesa UOKiK nie zostało zapisane to, że prezes UOKiK może badać transakcje z punktu widzenia wartości takiej jak pluralizm mediów, to znaczy to, że on takiej kompetencji nie posiada. W tym zakresie istnieje luka w prawie, co jest również, jak już podkreśliłem, dostrzegane przez organy Unii Europejskiej.</u>
+ <u xml:id="u-502.2" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Dlatego uznałem, że moim obowiązkiem jako rzecznika jest wskazanie istnienia tej luki. Wystąpienie w tym zakresie przekazałem do pana premiera, jak również do właściwych komisji sejmowych i senackich. Problem w moim przekonaniu polega na tym, iż polskie prawo jest niedoskonałe i nie przyznaje wystarczających kompetencji do tego, aby taka wartość jak pluralizm mediów była chroniona w wystarczający sposób w tego typu transakcjach.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-503">
+ <u xml:id="u-503.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-503.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pytanie zadaje pan senator Bogdan Klich.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-504">
+ <u xml:id="u-504.0" who="#SenatorBogdanKlich">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
+ <u xml:id="u-504.1" who="#SenatorBogdanKlich">Ja chciałbym się dowiedzieć, Panie Rzeczniku, o to, jakie działania podjęła kierowana przez pana instytucja oraz jakie zamierza podjąć wobec zupełnie nowych zjawisk, które obserwujemy od 11 listopada odnośnie do demonstrujących w Polsce. Mam tu na myśli demonstracje w Warszawie oraz w Krakowie, w których policja w stosunku do pokojowych demonstrantów, tych, którzy zgromadzili się, żeby wyrazić swoje poglądy, użyła takich samych metod… to znaczy przy użyciu dużych sił policyjnych zamknęła małe grupy demonstrantów w tzw. kotle. I z tego kotła przez kilka długich godzin nie wypuszczała nikogo. Potem oczywiście po wylegitymowaniu. A osoby, które chciały udać się do toalety, były odprowadzane dopiero po czasie i w asyście policyjnej. Mam wrażenie…</u>
+ <u xml:id="u-504.2" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+ <u xml:id="u-504.3" who="#SenatorBogdanKlich">…że jest to nowe zjawisko, które należałoby dokładnie zbadać. Myśmy wspólnie z panem posłem Michałem Szczerbą skierowali wystąpienie do komendanta głównego Policji, ale nie otrzymaliśmy jeszcze odpowiedzi w tej sprawie. Jednak jestem przekonany o tym, że jest to temat dla rzecznika praw obywatelskich.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-505">
+ <u xml:id="u-505.0" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Ja również, jeżeli trafiają do mojej wiadomości sygnały o tego typu sytuacjach, czyli takich, w których pojawia się wątpliwość, czy Policja w odpowiedni sposób zareagowała na sytuację mającą miejsce podczas zgromadzenia, to w każdej takiej sytuacji występuję do odpowiednich komend Policji. Pan senator pytał o 11 listopada tego roku. Tu również pojawiły się wątpliwości co do zachowania funkcjonariuszy Policji podczas kontrmanifestacji. Ja skierowałem wystąpienie w tym zakresie i też oczekuję na odpowiedź.</u>
+ <u xml:id="u-505.1" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Chciałbym powiedzieć, że jest bardzo wiele korespondencji i bardzo wiele wystąpień, które są kierowane od rzecznika do organów Policji. Również w roku 2021 było przeprowadzane badanie spraw rozstrzyganych przez sądy, spraw, w których były zażalenia na zatrzymania przez policję w czasie demonstracji. I rzeczywiście te orzeczenia sądów – w większości z tych badanych spraw sądy przyznawały, że zatrzymania były zgodne z prawem – no, prowokują do tego, żeby postawić pewne tezy. W każdym z tego typu przypadków ja staram się przypominać o standardach ochrony wolności zgromadzeń, które obowiązują w świetle polskiej konstytucji i przepisów, które mamy. Niestety dostrzegamy tutaj pewne nieporozumienia. Posłużę się przykładem. Elementem wolności zgromadzeń jest prawo do kontrmanifestacji. Prawo do kontrmanifestacji oznacza, że kontrmanifestacja powinna się odbyć w zasięgu wzroku i słuchu tej manifestacji, wobec której jest przeciwna. Czyli nie powinno się oddzielać tych manifestacji od siebie w taki sposób, aby nie było tego zasięgu.</u>
+ <u xml:id="u-505.2" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Kolejny problem, w którym też jest pewna różnica w rozumieniu wolności zgromadzeń między rzecznikiem a organami Policji, to jest np. rozumienie pojęcia zgromadzenia spontanicznego. Powstaje pytanie, czy zgromadzenie, w którym grupa ludzi porozumiała się wcześniej w mediach społecznościowych, aby się zgromadzić, jest zgromadzeniem spontanicznym, czy też nie jest. Naszym zdaniem jest to zgromadzenie spontaniczne. Jednak niestety bardzo niepokojące stanowisko zostało przedstawione w jednej z odpowiedzi jeszcze w roku 2021 – jest to zawarte w informacji rocznej – właśnie od organów Policji. I w tej odpowiedzi padło takie stwierdzenie, że organy Policji nie czują się związane orzecznictwem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Takie stwierdzenie się pojawiło. No, ja takiego sformułowania nie mogę zaakceptować. Są jasne standardy wynikające z orzecznictwa krajowego, międzynarodowego dotyczące tego, w jaki sposób należy gwarantować wolność zgromadzeń. Jak podkreślam, w każdym przypadku, w którym mamy wątpliwość co do tego, czy działanie policji było właściwe, takie wątpliwości przedstawiamy organom Policji, oczekujemy na odpowiedzi i przedstawiamy standardy. Rolą rzecznika praw obywatelskich jest przedstawianie standardów. Biuro rzecznika, pracownicy biura rzecznika podejmują tego typu działania właśnie w przypadku pojawienia się wątpliwości w tym zakresie.</u>
+ <u xml:id="u-505.3" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">No, chciałbym też zwrócić uwagę na to, może nie rozwijając tej kwestii z prawnego punktu widzenia, że zastosowanie tzw. kotła policyjnego jest formą pozbawienia wolności. Na ten standard też się staramy uwrażliwiać funkcjonariuszy Policji, organy Policji, wskazując, że to jest postać pozbawienia czy co najmniej ograniczenia wolności. Tak się przyjmuje w orzecznictwie. W związku z tym, skoro jest to forma ograniczenia czy pozbawienia wolności, to za tym idą wszystkie gwarancje, jakie mają osoby doznające ograniczenia czy pozbawienia wolności. Tak więc warto też o tym pamiętać.</u>
+ <u xml:id="u-505.4" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Bardzo często powtarzam w moich wystąpieniach: prawo do kontrmanifestacji jest elementem wolności zgromadzeń i nie można zakazać czy nie można utrudniać kontrmanifestacji z powodu potencjalnego zagrożenia, jakie taka kontrmanifestacja może nieść. Rozwiązanie zgromadzenia czy interwencja służb podczas zgromadzenia mogą mieć miejsce wówczas, gdy zgromadzenie traci charakter pokojowy – taki jest standard międzynarodowy: gdy ono traci charakter pokojowy – a nie wówczas, gdy istnieje tylko ryzyko czy przypuszczenie, że taki charakter pokojowy zgromadzenie może w pewnym momencie stracić. I takie jest moje stanowisko. Staramy się to stanowisko prezentować we wszelkich tego typu sprawach.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-506">
+ <u xml:id="u-506.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-506.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pytanie zadaje pan senator Krzysztof Kwiatkowski.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-507">
+ <u xml:id="u-507.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Panie Rzeczniku, ja chciałbym gorąco podziękować za świetnie opracowany materiał, ale jego szczegółowa analiza jeszcze jeden problem mi uprzytomniła i chciałbym zapytać o jego skalę. W części „Prawa wyborcze” pan rzecznik informuje, że zwrócił się w sprawie – to jest część dotycząca praw wyborczych kobiet – w jednej konkretnej sprawie do pełnomocnika rządu do spraw równego traktowania z prośbą o zajęcie stanowiska w kwestii interwencji, którą pan podjął, uwaga, 8 marca 2021 r. Rzecznik oczekuje na odpowiedź pełnomocnika w tej sprawie, minęło półtora roku. Kolejna sprawa, tym razem dotycząca obywatelskich inicjatyw ustawodawczych i zbierania podpisów w formie elektronicznej. O to jeszcze będę później w drugim pytaniu pytał. Zwrócił się pan z pytaniem 2 sierpnia 2021 r. do premiera – odpowiedzi brak. Sprawa dotycząca religii w szkołach. Zwrócił się pan z pytaniem 8 listopada 2021 r. – odpowiedzi brak.</u>
+ <u xml:id="u-507.1" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Jaka jest skala nieudzielania odpowiedzi na pańskie zapytania przez organy publiczne?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-508">
+ <u xml:id="u-508.0" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Te dane, które pan senator przed chwilą przedstawił, pochodzą z tego sprawozdania, które było przygotowywane na początku tego roku. Tak więc to, że tu jest napisane, iż nie wpłynęła odpowiedź, nie znaczy, że ona nie wpłynęła do dzisiaj, ponieważ ten dokument ma już kilka miesięcy, kilka miesięcy temu został przygotowany i wniesiony do Sejmu i do Senatu.</u>
+ <u xml:id="u-508.1" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Ja powiem tak: zdarzają się takie przypadki, w których nie uzyskuję odpowiedzi, a ustawa o Rzeczniku Praw Obywatelskich wskazuje, iż odpowiedź powinna być przedstawiona w ciągu 30 dni. Jeżeli takiej odpowiedzi nie ma, to ja po jakimś czasie pozwalam sobie przedstawić pismo, prosząc o sformułowanie takiej odpowiedzi. Mam wrażenie – oczywiście liczb w tej chwili nie jestem w stanie podać – że to nie jest duża skala. Od razu chciałbym powiedzieć, że to nie jest duża skala. Tak jak powiedziałem w moim wstępnym wystąpieniu, zdecydowana większość wystąpień rzecznika spotyka się z odpowiedziami i są to odpowiedzi merytoryczne, opierające się na argumentacji prawnej. W informacjach statystycznych w tym opracowaniu… Nie wiem, czy akurat w tym opracowaniu. Może pozwolę sobie przedstawić panu senatorowi informację na piśmie, jak ustalę te statystyki, bo nie jestem pewien, czy akurat w tym opracowaniu zostały zamieszczone statystyki dotyczące pism, które nie spotkały się z odpowiedzią. To zjawisko istnieje, natomiast jego skala nie jest duża – powiem w ten sposób. A konkretne liczby pozwolę sobie przedstawić w odpowiedzi pisemnej.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-509">
+ <u xml:id="u-509.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Pytanie zadaje pan senator Ujazdowski.</u>
+ <u xml:id="u-509.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-510">
+ <u xml:id="u-510.0" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Też chcę podziękować za sprawozdanie.</u>
+ <u xml:id="u-510.1" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Zapytam o 2 kwestie – o jedną, której nie ma w sprawozdaniu, i o drugą, która jest tam skromnie ujęta.</u>
+ <u xml:id="u-510.2" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Chodzi o prawo do prywatności w zakresie oświaty i służby zdrowia, czyli Systemu Informacji Oświatowej i analogicznego systemu w służbie zdrowia. Czy pan uważa, Panie Rzeczniku, że te systemy działają bez ryzyka naruszenia prawa do prywatności, czy z ryzykiem? A jeśli tak, to na czym to ryzyko polega?</u>
+ <u xml:id="u-510.3" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Druga kwestia dotyczy frankowiczów. W sprawozdaniu jest jedno silnie merytoryczne zdanie, że pan rzecznik kwestionuje jakiekolwiek dodatkowe roszczenia banku w przypadku upadku umowy kredytowej, np. roszczenie z tytułu korzystania z kapitału. Ale jak silna jest tu aktywność rzecznika praw obywatelskich, szczególnie w kontekście tak wielu postępowań sądowych w tej kwestii? I na czym ona polega?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-511">
+ <u xml:id="u-511.0" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Oczywiście dziękuję za te pytania.</u>
+ <u xml:id="u-511.1" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Pan senator zapytał o prawo do prywatności i o te systemy, tak je nazwijmy, które obsługują oświatę czy ochronę zdrowia. Te systemy oczywiście funkcjonują, one wspierają realizację prawa do nauki i prawa do ochrony zdrowia. Problem, który obserwujemy w trakcie działalności biura rzecznika, to regulowanie tych kwestii aktami podustawowymi. Uważam, że to jest jeden z największych problemów ochrony prawa do prywatności w tym zakresie – to, że pewne regulacje, że wiele regulacji dotyczących tej kwestii jest wprowadzanych w formie rozporządzeń, czyli aktów, które nie przechodzą procedury parlamentarnej i nie są przedmiotem debaty w parlamencie. Prawo do prywatności jest tak bliską godności człowieka sferą, istotną dla każdego obywatela, że wszelkie ograniczenia w tym zakresie powinny być przedmiotem debaty parlamentarnej i znajdować swoje odzwierciedlenie w ustawie. To zresztą jest potwierdzone bardzo wyraźnie przez art. 51 konstytucji, zwłaszcza art. 51 ust. 5 konstytucji.</u>
+ <u xml:id="u-511.2" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Posłużę się przykładem. Kilka miesięcy temu pojawił się taki znany problem dotyczący Systemu Informacji Medycznej, w którym to systemie są zamieszczane dane dotyczące alergii, dotyczące ciąży, dotyczące ewentualnych implantów wszczepionych do ciała i dotyczące grupy krwi. To takie 4 informacje. Ten problem był prezentowany pod hasłem rejestru ciąż. Podstawowy problem tego rozwiązania był taki… Bo dostrzegam potrzebę – zresztą rozmawiałem na temat tego rozwiązania również z lekarzami – tego, aby System Informacji Medycznej zawierał tego typu informacje. Zresztą on już dzisiaj, tzn. jeszcze przed wejściem tego rozwiązania, zawierał tego typu informacje, tylko że wymagał od lekarza analizy kilku różnych dokumentów. I na podstawie tej analizy można było wywieść np. wniosek, że kobieta jest w ciąży. Ten system doprowadził do tego, że taka informacja pojawia się od razu. Gdzie tu był problem? Problem był w tym, że ta regulacja została wprowadzona aktem podustawowym, czyli rozporządzeniem. I ona wywołała wiele kontrowersji. Te kontrowersje często wynikały z pewnych nieporozumień co do funkcjonowania tego systemu i co do roli tego typu rozwiązania. Te kontrowersje w znacznej mierze wiązały się z tym, że sprawa pozostała, mówiąc kolokwialnie, w zaciszu gabinetów i przybrała formę rozporządzenia, a nie była przedmiotem procedury parlamentarnej. I to jest moim zdaniem jeden z najpoważniejszych problemów, jeśli chodzi o ograniczenia prawa do prywatności, czyli ten deficyt regulacji ustawowej w tym zakresie.</u>
+ <u xml:id="u-511.3" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Pytanie dotyczące frankowiczów. Aktywność rzecznika w tym zakresie polega na przyłączaniu się do postępowań sądowych, w których pytanie prejudycjalne jest przekazywane do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Ponieważ rzecznik praw obywatelskich nie ma podstawy do przyłączenia się do postępowania przed TSUE, może się przyłączyć do postępowania przed sądem, który zadał pytanie do TSUE, i w tym momencie rzecznik się staje uczestnikiem postępowania przed TSUE. Bardzo wiele takich postępowań toczy się przed TSUE z udziałem rzecznika dotyczących właśnie spraw rynkowych i dotyczących rozumienia konsumenckiej dyrektywy 93/13/EWG, która jest – zdaniem mojego poprzednika, i ja to zdanie podzielam – w sposób niewystarczający wdrażana przez polskie sądy. Wiele udało się osiągnąć dzięki inicjatywom i dzięki udziałowi rzecznika praw obywatelskich w tych sprawach, w sprawach przed sądami pytającymi, które dawały prawo do udziału w postępowaniu przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W szczególności w tej chwili problemem jest to, co pan senator powiedział, czyli problemem są skutki prawne upadku umowy. Bo w tej chwili banki po upadku umowy kredytu denominowanego we franku szwajcarskim i stwierdzeniu nieważności z uwagi na zamieszczenie w niej klauzul niedozwolonych występują z roszczeniem o tzw. wynagrodzenie za skorzystanie z kapitału. I moim zdaniem roszczenie o wynagrodzenie za korzystanie z kapitału jest niezasadne w takiej sytuacji, ponieważ nie może dochodzić do takich przypadków, że na skutek naruszenia praw konsumentów bank jeszcze dochodzi pewnej korzyści. Takie stanowisko zostało przedstawione przez rzecznika praw obywatelskich, w Trybunale Sprawiedliwości Unii Europejskiej taka sprawa się toczy. Dużo w sprawach frankowych udało się osiągnąć również dzięki instytucji skargi nadzwyczajnej, o której powiedziałem. Skarga nadzwyczajna umożliwia zaskarżenie np. wyroku nakazowego. Wyroki nakazowe były wielokrotnie wydawane w sprawach frankowych. Jeśli chodzi o wyroki nakazowe, powiem w uproszczeniu, chodzi o to, że to były orzeczenia wydawane w ogóle bez uwzględnienia konsumenckiego charakteru tej umowy. To jest kolejne świadectwo tego, że istnieje potrzeba identyfikowania przeze mnie, przez moich współpracowników i ekspertów, wdrażania w orzecznictwie sądowym standardów europejskich ochrony konsumenta, które są wdrażane w sposób niewystarczający.</u>
+ <u xml:id="u-511.4" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Kolejnym świadectwem tego problemu – pozwolę sobie o tym powiedzieć, pomimo że pan senator o to nie zapytał bezpośrednio, bo to jest problem bardzo aktualny – jest problem obligatariuszy GetBack. Zresztą ja i moi współpracownicy braliśmy udział w posiedzeniu senackiej komisji zajmującej się tą kwestią. To jest też problem tego, na ile przymusowa restrukturyzacja banku może wyłączać całkowicie ochronę konsumentów. Ten problem ze szczególną mocą ujawnił się właśnie w sprawach obligatariuszy GetBack. Tutaj również zdecydowałem się na przyłączenie do postępowania przed Naczelnym Sądem Administracyjnym akurat w tym zakresie. Ponieważ sąd administracyjny pierwszej instancji nie zdecydował się na zadanie TSUE pytania prejudycjalnego, ja uznałem za konieczne przyłączenie się i przedstawienie stanowiska w tej sprawie. W moim przekonaniu, w przekonaniu ekspertów z biura rzecznika istnieje potrzeba szerszego uwzględnienia europejskich standardów ochrony konsumenta w tego typu postępowaniach. To jest sprawa GetBacku, która jest w toku. Czekamy w tej chwili na orzeczenie sądu drugiej instancji, Naczelnego Sądu Administracyjnego, ale szykuje się kolejna grupa spraw, tysięcy spraw osób poszkodowanych w wyniku nabycia obligacji Getin Noble Banku. To jest sprawa, w której już jest kilka tysięcy skarg w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Warszawie. Ta sprawa też na pewno będzie w orbicie zainteresowań rzecznika, ponieważ problem jest tutaj bardzo podobny, problem tego… Ja ten problem dostrzegam… Przymusowa restrukturyzacja banku rzeczywiście jest czymś służącym interesowi publicznemu, wynika z konieczności wdrożenia prawa europejskiego, jednak trzeba wyjaśnić, czy rzeczywiście przymusowa restrukturyzacja banku prowadzi do tego, że osoby, które były nabywcami instrumentów finansowych, są pozbawiane w ten sposób wszystkich roszczeń. Do takiej sytuacji doszło właśnie w sprawie GetBacku, bo tak odczytano treść przepisów prawa, że wszczęcie przymusowej restrukturyzacji uniemożliwia realizację roszczeń. Moim zdaniem tak nie powinno być. Istnieje potrzeba wyważenia tych dwóch wartości, czyli potrzeba uwzględnienia ochrony konsumenta, dyrektywy 93/13 właśnie w tych sprawach, w których doszło do wszczęcia przymusowej restrukturyzacji. I to był problem, który się ujawnił w sprawie obligatariuszy GetBacku. Ten problem leży w sferze mojego zainteresowania, zgłosiłem udział w postępowaniu przed Naczelnym Sądem Administracyjnym. Liczę na to, że Naczelny Sąd Administracyjny w tej sprawie podejmie próbę samodzielnej interpretacji prawa europejskiego, a jeśli takiej próby nie podejmie, uzna, że istnieje w tym zakresie potrzeba wyjaśnienia prawa europejskiego, zada pytanie Trybunałowi Sprawiedliwości Unii Europejskiej, to rzecznik, jako uczestnik postępowania przed Naczelnym Sądem Administracyjnym, będzie też uczestnikiem postępowania przed TSUE. Wówczas będę mógł prezentować te wartości, o których powiedziałem.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-512">
+ <u xml:id="u-512.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-512.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pytanie zadaje pan senator Bogdan Klich.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-513">
+ <u xml:id="u-513.0" who="#SenatorBogdanKlich">Nie tylko, Panie Rzeczniku, problemem jest to, o czym pan powiedział, a mianowicie czasowe ograniczanie przez policję wolności osób biorących udział w demonstracjach, ale problemem jest także wykorzystywanie wielkich sił policyjnych do ochrony zgromadzeń partyjnych. To obserwujemy nie od wczoraj, ale od dłuższego czasu. Muszę panu powiedzieć, że ze zdumieniem czytam odpowiedź, którą otrzymałem tydzień temu od zastępcy komendanta głównego Policji, na pytanie o kompletną nieadekwatność sił policyjnych zgromadzonych w Krakowie w dniu 11 listopada – ale przecież nie tylko o Kraków chodzi – tak jakby Policja brała pod uwagę nieznane nam zagrożenia. Pytałem w tym wystąpieniu o to, jaka była ocena zagrożeń, co spowodowało, że tak gigantyczne siły policyjne zostały uruchomione, ile to kosztowało. I muszę powiedzieć, że odpowiedź, którą chętnie panu przedstawię, ale nie w tej sali, jest po prostu kompromitująca dla Komendy Głównej Policji. Dlatego także w tej sprawie i w tych sprawach apeluję do pana, żeby pan jako rzecznik praw obywatelskich zajmował się tą nieadekwatnością działań policyjnych, w tym wypadku chroniących zgromadzenia o charakterze partyjnym.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-514">
+ <u xml:id="u-514.0" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Bardzo dziękuję za tę uwagę. Ta sprawa nie była przedmiotem skargi do rzecznika praw obywatelskich, w związku z czym tej sprawy nie badaliśmy. Jeżeli taka kwestia zostanie przestawiona przez pana senatora, to oczywiście przyjrzymy się temu i dokonamy oceny tej kwestii.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-515">
+ <u xml:id="u-515.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-515.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pytanie zadaje pan senator Krzysztof Mróz.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-516">
+ <u xml:id="u-516.0" who="#SenatorKrzysztofMroz">Panie Rzeczniku, ja mam 4 pytania, nie wiem, czy mi się uda je zadać.</u>
+ <u xml:id="u-516.1" who="#SenatorKrzysztofMroz">Pierwsze pytanie jest takie. Pan rzecznik powiedział, że zarobki w biurze rzecznika są dramatycznie niskie. Czy może pan podać jakąś skalę – bo pan dramatyzował – ile tam średnio się zarabia? To jest pierwsze pytanie.</u>
+ <u xml:id="u-516.2" who="#SenatorKrzysztofMroz">Drugie pytanie jest takie: czy do pana rzecznika – to w kontekście pytania bodajże pana senatora Ujazdowskiego o frankowiczów – napływają czy napływały w zeszłym roku, ale chyba nie, bo to w tym roku ten problem wyszedł, podnoszone przez wielu kwestie prawidłowości naliczania WIBOR?</u>
+ <u xml:id="u-516.3" who="#SenatorKrzysztofMroz">Trzecia kwestia jest taka. Jak pan… Mówiąc szczerze, byłem bardzo zaniepokojony tym, co pan powiedział, jeżeli chodzi o granicę polsko-białoruską. Pan mówił, że odsyłamy do krajów, gdzie jest jakiś… nawet tortury grożą. Czy pan jednak uwzględnia to, że ci turyści, bo oni na Białoruś przyjechali jako turyści, nie przekraczali żadnego przejścia granicznego, których mamy kilka na granicy polsko-białoruskiej? Jak w takim razie mamy chronić granice? W tej koncepcji, którą prezentuje np. pani europoseł Ochojska, ale nie tylko, bardzo wielu…</u>
+ <u xml:id="u-516.4" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+ <u xml:id="u-516.5" who="#SenatorKrzysztofMroz">…de facto wszystkich powinniśmy wpuszczać, a potem dopiero się zastanawiać. Tak więc po co w tym momencie jest granica? Dzisiaj przecież każdy kraj chroni granice. Już nie będę mówił o jakichś Węgrzech, ale chociażby Hiszpania czy Stany Zjednoczone, budowanie różnych ogrodzeń… Kraje jednak demokratyczne. To tyle. Będę miał jeszcze 1 pytanie, ale to już, jak rozumiem, w drugiej turze.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-517">
+ <u xml:id="u-517.0" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Dobrze. Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-517.1" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Pan senator zapytał o zarobki w biurze rzecznika. Ja powiem, że w biurze rzecznika ponad połowa pracowników, osób często mających ukończone aplikacje prawnicze, osób z tytułami naukowymi, zarabia poniżej 5 tysięcy zł, tak, poniżej 5 tysięcy zł.</u>
+ <u xml:id="u-517.2" who="#Gloszsali">Na rękę?</u>
+ <u xml:id="u-517.3" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Tak, na rękę.</u>
+ <u xml:id="u-517.4" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">I tak jak powiedziałem, gdy porównamy to z zarobkami osób w analogicznych miejscach, w innych urzędach… Moim zdaniem to jest ogromny problem.</u>
+ <u xml:id="u-517.5" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Problem umów kredytowych opartych o WIBOR jeszcze nie trafił do rzecznika, ale ja tę kwestię analizuję. To jest zagadnienie trudne. Ja dostrzegam pewne racje, które są przedstawiane przez konsumentów w tym zakresie. WIBOR jest wskaźnikiem, który opiera się na pewnej umowie między bankami. Jest to oparcie się na pewnych hipotetycznych transakcjach międzybankowych. Prawda? Dokładnie tak. Ja dostrzegam, że to jest zagadnienie, które może być analizowane z punktu widzenia regulacji prawa konsumenckiego. Wiemy, że jest już co najmniej 1 orzeczenie sądu, postanowienie zabezpieczające wydane przez jeden z sądów, który na czas trwania postępowania wyłączył WIBOR z umowy. Jak sądzę, ten problem pojawi się również w moim biurze. Chciałbym tu zastrzec, że jest to cały czas w trakcie analizy.</u>
+ <u xml:id="u-517.6" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Kwestia granicy polsko-białoruskiej. Ja chciałbym podkreślić, że punktem wyjścia do mojej oceny tej sprawy jest to, że zgodnie z polską konstytucją z wolności i praw konstytucyjnych korzysta każdy, kto znajduje się pod jurysdykcją Rzeczypospolitej Polskiej. Konstytucja tak wprost mówi w art. 37. Każdy człowiek, który znajduje się pod jurysdykcją Rzeczypospolitej Polskiej, podlega ochronie wolności i praw człowieka. A więc elementarnym założeniem, na którym opiera się polska konstytucja, jest to, że każdy człowiek, nawet człowiek, który naruszy prawo, korzysta z wolności i praw, a konsekwencje naruszenia prawa są wyjaśniane w odpowiednich procedurach. Na takim założeniu opiera się również międzynarodowe prawo uchodźcze, które wiąże także Polskę, ponieważ Polska jest stroną konwencji genewskiej z 1951 r. o prawach uchodźców. Ta konwencja jest aktem ratyfikowanym przez Polskę, widniejącym w „Dzienniku Ustaw”, a więc adresowanym do polskich organów władzy publicznej. Polska jest również adresatem unijnego prawa azylowego. Polska jest również adresatem prawa międzynarodowego zakazującego tzw. zbiorowego wydalania cudzoziemców. Chodzi tutaj, mówiąc najkrócej, o to, że człowieka można wydalić z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, można, pod warunkiem że w odpowiedniej procedurze wyjaśnimy jego sytuację – wyjaśnimy, czy to jest człowiek, który wymaga pomocy, opieki medycznej, pomocy humanitarnej, czy to jest człowiek, który wedle przepisów prawa krajowego i międzynarodowego może ubiegać się o status uchodźcy, czy to jest człowiek, którego wydalenie z terytorium Polski nie zagrozi jego życiu i nie będzie ryzyka jego nieludzkiego traktowania. Szanowni Państwo, chciałbym posłużyć się tu pewnym przykładem. Otóż nie ulega kwestii, że polski sąd nie może dokonać ekstradycji np. na Białoruś – ani do innego tego typu kraju – człowieka podejrzanego o popełnienie przestępstwa, ponieważ jest ryzyko, że on na tej Białorusi będzie nieludzko traktowany. Sąd nie może dokonać ekstradycji osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa. Ja teraz stawiam tę kwestię tak: skoro mamy taki standard, że nawet sąd nie powinien wydawać, na żądanie sądu białoruskiego, osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa, bo na Białorusi grozi jej nieludzkie traktowanie, to tym bardziej funkcjonariusz Straży Granicznej nie powinien zawrócić i odwieźć na granicę człowieka, który nie jest podejrzany o popełnienie przestępstwa, bez wyjaśnienia jego sytuacji prawnej. Powtarzam: bez wyjaśnienia jego sytuacji prawnej, bez ustalenia tego faktu w stosownym postępowaniu. I w tym duchu są też wydawane w tej chwili orzeczenia wojewódzkiego sądu administracyjnego. Wojewódzki sąd administracyjny, jak mówiłem o tym w moim wstępnym wystąpieniu, powiedział tak: procedura zawrócenia co do zasady może funkcjonować, pod warunkiem że będzie poprzedzona ustaleniem indywidualnej sytuacji takiego człowieka, ponieważ jeżeli człowiek poszukuje ochrony międzynarodowej w Polsce, to należy ocenić, czy przysługuje mu, czy nie przysługuje status uchodźcy.</u>
+ <u xml:id="u-517.7" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Chciałbym zwrócić uwagę na bardzo ważną rzecz. Taki jest standard, być może ten standard nie jest adekwatny do sytuacji, z jaką mamy do czynienia w tej chwili w Polsce, w Europie i na świecie, ale rolą rzecznika praw obywatelskich jest obrona i podkreślanie standardu takiego, jaki wiąże Polskę. I stąd mam takie stanowisko w tej kwestii, takie też jest, póki co, stanowisko polskich sądów w tej kwestii.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-518">
+ <u xml:id="u-518.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-518.1" who="#Gloszsali">Ja jeszcze…</u>
+ <u xml:id="u-518.2" who="#WicemarszalekMarekPek">Panie Senatorze, jest jeszcze spora kolejka. Zapisuję pana i w odpowiednim czasie będzie pan dopuszczony do głosu.</u>
+ <u xml:id="u-518.3" who="#WicemarszalekMarekPek">A teraz pytanie zdaje pan senator Marek Borowski.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-519">
+ <u xml:id="u-519.0" who="#SenatorMarekBorowski">Ja mam 2 pytania, ale po kolei… Jedno szczegółowe, drugie ogólne.</u>
+ <u xml:id="u-519.1" who="#SenatorMarekBorowski">Pan rzecznik wspomniał o swojej interwencji w sprawie opiekunów osób niepełnosprawnych, którzy rzeczywiście znajdują się w sytuacji nie do pozazdroszczenia. Jest w tej sprawie wyrok Trybunału Konstytucyjnego, ale nic się nie dzieje. Moje pytanie jest takie: ponieważ ta interwencja była podjęta w zeszłym roku, jak rozumiem, to czy była na to jakaś odpowiedź? To po pierwsze. A po drugie, jeśli była, to czy coś z niej wynikało? To jest pytanie szczegółowe. A ogólne będzie za chwilę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-520">
+ <u xml:id="u-520.0" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">A, czyli najpierw…</u>
+ <u xml:id="u-520.1" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Tych interwencji było bardzo wiele, bardzo wiele było interwencji dotyczących sytuacji opiekunów osób z niepełnosprawnościami. Są 2 wyroki Trybunału Konstytucyjnego, które nie są wykonane. W szczególności chodzi o wyrok, który kwestionuje taką regułę przyjętą w polskim prawie, że jeżeli niepełnosprawność powstała przed osiągnięciem przez dziecko osiemnastego roku życia, to wtedy przysługuje świadczenie pielęgnacyjne, a jeżeli stało się to po ukończeniu osiemnastego roku życia, to w analogicznej sytuacji przysługuje zasiłek opiekuńczy. Różnica jest taka, że w pierwszym przypadku jest to 2 tysiące 200 zł, a w drugim przypadku jest to, jeśli dobrze pamiętam, 620 zł. Jest to dyskryminacja związana z tym, kiedy powstała niepełnosprawność. A więc ten wyrok Trybunału Konstytucyjnego powinien być wykonany przez ustawodawcę. Nie jest wykonany przez ustawodawcę, ale jest wykonywany przez sądy, przez samorządowe kolegia odwoławcze i przez sądy. Wygląda to w ten sposób, że ci ludzie otrzymują wreszcie te pieniądze i ten wyrok jest wykonywany, ale w tym celu najpierw muszą udać się z odwołaniem do samorządowego kolegium, a potem ewentualnie jeszcze do sądu. W tym zakresie nie ma odpowiedniej interwencji ustawodawczej.</u>
+ <u xml:id="u-520.2" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Ja chciałbym jeszcze powiedzieć… Tu są interwencje rzecznika za 2021 r. Ja w swoim wstępnym wystąpieniu podkreślałem, że moim zdaniem cała koncepcja, nie tylko kwota, ale w ogóle koncepcja, na której się opiera świadczenie pielęgnacyjne, jest niewystarczająca, jeśli chodzi o to, czego konstytucja wymaga co do osób z niepełnosprawnościami, a to dlatego, że aby otrzymać te 2 tysiące 200 zł, taki rodzic dziecka z niepełnosprawnością musi zrezygnować z pracy całkowicie, mimo że teoretycznie i praktycznie może taką pracę wykonywać, np. dorabiać w formie pracy zdalnej, jest to możliwe. Jednak jeżeli on czy ona by się na to zdecydowali, to traciliby taki zasiłek. To jest moim zdaniem niesprawiedliwe, dlatego też sygnalizowałem tę kwestię ustawodawcy. Jest też obecnie postępowanie przed Trybunałem Konstytucyjnym dotyczące tych przepisów i to postępowanie się toczy. Ja zgłosiłem udział, rzecznik praw obywatelskich zgłosił udział w tym postępowaniu. Apelowałem też wielokrotnie, zawsze wypowiadając się na ten temat, że te zasiłki są zbyt niskie, zwłaszcza obecnie, kiedy w ogóle jest problem ze świadczeniami z opieki społecznej, ponieważ one są niewaloryzowane, one są często określane w formie kwotowej i obecnie, w okresie, gdy jest spadek siły nabywczej związany z inflacją, zostają niezmienione. To jest element szerszego problemu. Moim zdaniem należy zastanowić się w ogóle nad koncepcją świadczenia pielęgnacyjnego. Obecnie ona jest niezwykle krzywdząca dla opiekunów osób z niepełnosprawnościami.</u>
+ <u xml:id="u-520.3" who="#SenatorMarekBorowski">Pani Marszałek, przepraszam…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-521">
+ <u xml:id="u-521.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-522">
+ <u xml:id="u-522.0" who="#SenatorMarekBorowski">Dopytam. Tak się składa, że ja akurat znam te wszystkie fakty, o których pan rzecznik tutaj mówił. Moje pytanie było bardziej konkretne. Ponieważ pan rzecznik interweniował w tej sprawie – rozumiem, że na piśmie, do jakiegoś organu, nie wiem, do któregoś ministerstwa, do premiera, trudno mi powiedzieć, do kogo – to moje pytania są takie: po pierwsze, czy była odpowiedź, po drugie, czy z tej odpowiedzi wynikało, że rząd zmierza podjąć jakieś działania?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-523">
+ <u xml:id="u-523.0" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Odpowiedzi były i wskazywały przede wszystkim na 2 sprawy. Obecnie priorytetem i przesłanką do innych reform w zakresie praw osób z niepełnosprawnościami jest ujednolicenie systemu orzekania o niepełnosprawności. To jest pierwszy krok, który jest wskazywany jako przesłanka do dalszych. Często otrzymuję taką odpowiedź, że pewne problemy, które należy rozwiązać w dalszej kolejności, będą rozwiązane w momencie, gdy zostanie wdrożony pierwszy etap tej reformy związanej z prawami osób z niepełnosprawnościami, czyli ujednolicenie systemu orzekania. To ujednolicenie systemu orzekania… Ja mam duży kontakt z panem ministrem Wdówikiem, pełnomocnikiem rządu do spraw osób z niepełnosprawnościami. Ten system ma w pewnym zakresie ruszyć od 1 stycznia 2024 r. Jest dostrzegane, że w tych sprawach samorządowe kolegia odwoławcze, sądy radzą sobie z wdrażaniem tych orzeczeń.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-524">
+ <u xml:id="u-524.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-525">
+ <u xml:id="u-525.0" who="#SenatorMarekBorowski">Ja zapowiedziałem, Pani Marszałek, drugie pytanie, bardziej ogólne. Zadam je, jeśli pani marszałek pozwoli.</u>
+ <u xml:id="u-525.1" who="#SenatorMarekBorowski">Ja się tego może nie doczytałam w sprawozdaniu, ale mnie interesuje taka sprawa. Pan senator Kwiatkowski pytał o liczbę interwencji, przy których był brak odpowiedzi, ale intersująca jest jeszcze liczba interwencji, przy których są odpowiedzi negatywne, wymijające, niezgadzające się z rzecznikiem, co może mieć miejsce, albo lekceważące rzecznika poprzez odkładanie sprawy i opowiadanie różnych rzeczy. Tak było w sprawie orzeczników, o których pan rzecznik był łaskaw tutaj powiedzieć. Odpowiedzi typu „musimy zmienić orzecznictwo” my słyszymy od 7 lat. Pan rzecznik wymienił tu jakiś termin.</u>
+ <u xml:id="u-525.2" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+ <u xml:id="u-525.3" who="#SenatorMarekBorowski">1 stycznia 2024 r. Powiedzmy sobie szczerze: to jest, że tak powiem, w innej rzeczywistości politycznej. Ponieważ być może…</u>
+ <u xml:id="u-525.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Panie Senatorze, pytanie, bardzo proszę.</u>
+ <u xml:id="u-525.5" who="#SenatorMarekBorowski">Już kończę. Ponieważ być może trudno będzie panu odpowiedzieć w tej chwili na to pytanie konkretnie, to tak jak w przypadku pytania pana senatora Kwiatkowskiego… Czy zechciałby pan posegregować wszystkie pańskie interwencje w stosunku do rządu na 3 grupy? Pierwsza grupa to taka, gdzie rząd konkretnie coś zapowiedział, zgodził się, powiedział, że podejmie działania. Druga grupa to taka, gdzie nie zgodził się z panem i powiedział, że nie podejmie działań. I trzecia grupa – gdzie odpowiedział w taki sposób, że nic z tego nie wynika. Czy może pan to zrobić?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-526">
+ <u xml:id="u-526.0" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Ja mogę zrąb tej informacji podać w tej chwili. Według informacji, która jest tu zawarta, 27% wystąpień rzecznika do instytucji publicznych zostało uwzględnionych. To jest mało, ale ten wskaźnik rośnie. Pan senator użył sformułowania „lekceważenie”. Ja nie czuję, aby urząd był lekceważony. Ja dostrzegam, że są pewne kwestie, które mają duże znaczenie z punktu widzenia prowadzenia polityki państwa. Czasami odpowiedź jest sformułowana w taki sposób, że polityka rządu, polityka określonego ministerstwa jest taka, a nie inna w danym zakresie. Ja jestem zobowiązany do przyjęcia takiej informacji do wiadomości, ponieważ prowadzenie polityki i komentowanie jej nie jest moim zadaniem. To nie należy do kompetencji rzecznika. Oczywiście przygotujemy tego typu informację. Spośród wszystkich wystąpień rzecznika w 2021 r. te, które zostały uznane za uwzględniające w jakiejś części stanowisko… Ich liczba została oszacowana na 27%. To jest oczywiście i dużo, i mało. Optymistyczne jest to, że ten wskaźnik rośnie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-527">
+ <u xml:id="u-527.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-527.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Kwiatkowski.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-528">
+ <u xml:id="u-528.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Panie Rzeczniku, na stronie 399 tego sprawozdania jest kapitalna rzecz, która do tej pory była rzadko poruszana, czyli sprawa obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej i braku możliwości udzielania poparcia inicjatywom ustawodawczym drogą elektroniczną. Wymienia pan kraje, gdzie już istnieje taka możliwość – są to Hiszpania, Austria, Słowenia, Litwa, Łotwa, Finlandia – i pyta pan, czy polscy obywatele mogliby z takiej propozycji skorzystać. Chciałbym pana poinformować, że w Senacie mamy już taki wniosek, rozważamy inicjatywę ustawodawczą. Czy uważa pan za zasadne, żeby w Polsce pojawiły się takie przepisy, które umożliwią podpisywanie obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej w formie elektronicznej?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-529">
+ <u xml:id="u-529.0" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Tak, jak najbardziej tak uważam. Prawo obywateli do zgłoszenia projektu ustawy jest wyrażone w konstytucji i rolą państwa, rolą władzy publicznej jest wprowadzenie rozwiązań ułatwiających i zachęcających do korzystania z tego prawa. I dlatego jeżeli nie istnieją przeszkody, które uniemożliwiałyby oddawanie podpisów właśnie w takiej formule, to ja jestem zwolennikiem takiego rozwiązania, zwłaszcza mając na względzie pewną kwestię. Wedle obecnie obowiązującej ustawy o wykonywaniu inicjatywy ustawodawczej przez obywateli ten proces zbierania podpisów jest ograniczony w czasie. I często zdarza się, że komitetom inicjatywy ustawodawczej nie starcza czasu na to, żeby zebrać wystarczającą liczbę podpisów, i z tego powodu upadają niektóre pomysły, koncepcje ustawodawcze. Wspomniane rozwiązanie mogłoby doprowadzić do tego, że często i komitety, które nie dysponują odpowiednimi środkami, i finansowymi, i osobowymi, żeby zebrać podpisy w tym krótkim czasie, który jest przewidziany przez ustawę… No, w takiej sytuacji więcej inicjatyw obywatelskich mogłoby pojawić się w Sejmie. Tak więc uważam, że należy wspierać taką koncepcję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-530">
+ <u xml:id="u-530.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-530.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Krzysztof Mróz.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-531">
+ <u xml:id="u-531.0" who="#SenatorKrzysztofMroz">Panie Rzeczniku, nie odpowiedział pan tak jakby na moje pytanie. Ja pytałem: to jak w takim razie mamy chronić polskie granice? Idąc tokiem pańskiego rozumowania, trzeba by zastosować ten manewr z 2015 r., który tylko raz został użyty, przez Niemcy: wpuszczamy wszystkich. Tam wjechało półtora miliona. Readmisja okazała się kompletnie nieskuteczna. Dotychczas, no, wszystkie kraje, Hiszpania, Wielka Brytania, Stany Zjednoczone, Włochy – mówię o tych krajach granicznych, gdzie ta presja migracyjna jest – jednak chronią granice różnymi metodami. Tak więc ta koncepcja, że wpuszczamy wszystkich, każdego, kto chce, jest kompletnie, kompletnie nierealistyczna w praktyce. Abstrahując od tego, że gros tych różnych ludzi, którzy próbowali się do nas dostać, no, nie chciało być w Polsce. I sami to deklarowali, że chcą jechać do Niemiec. I to jest pierwsze… tak jakby dokończenie…</u>
+ <u xml:id="u-531.1" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+ <u xml:id="u-531.2" who="#SenatorKrzysztofMroz">…tego wcześniejszego pytania.</u>
+ <u xml:id="u-531.3" who="#SenatorKrzysztofMroz">A drugie pytanie, jeżeli pani marszałek pozwoli, to jest takie pytanie, które ktoś mi zadał: czy pan rzecznik uważa, że obecne przepisy dotyczące rozwiązywania zgromadzeń publicznych przez, no, powiedzmy, w praktyce prezydenta, chociaż to wójt, burmistrz, prezydent… Ale, no, jeżeli są takie demonstracje, to są w tych kilku dużych miastach. Czy pan uważa, że te przepisy są dobre? No, bo teraz ktoś rozwiąże demonstrację, powiedzmy, nie wiem, przedstawiciel prezydenta Sutryka czy prezydent Sutryk… No, ludzie się skarżą, że nie wiedzieli, maszerują… Odwołanie… Nawet jak ktoś wygra w sądzie, to co po odwołaniu? Czy tutaj widzi pan jakąś możliwość zmiany? Czy zasugerowałby pan… Czy to jest dobre rozwiązanie…</u>
+ <u xml:id="u-531.4" who="#Gloszsali">Pani Marszałek…</u>
+ <u xml:id="u-531.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Panie Senatorze…</u>
+ <u xml:id="u-531.6" who="#SenatorKrzysztofMroz">…tych przepisów?</u>
+ <u xml:id="u-531.7" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">…proszę o pytanie.</u>
+ <u xml:id="u-531.8" who="#SenatorKrzysztofMroz">Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-531.9" who="#SenatorJadwigaRotnicka">To nie jest dyskusja.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-532">
+ <u xml:id="u-532.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-533">
+ <u xml:id="u-533.0" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Chciałbym powiedzieć, że ja nie przedstawiłem…</u>
+ <u xml:id="u-533.1" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ <u xml:id="u-533.2" who="#Gloszsali">Ciii…</u>
+ <u xml:id="u-533.3" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">…poglądu, zgodnie z którym należy wpuszczać do Polski każdego, kto chce. To jest oczywiste, że przekroczenie granicy wymaga dotrzymania warunków określonych w przepisach prawa. Tu chodzi o osoby, które znalazły się na terytorium Polski z określonych powodów. I pan senator zadał mi pytanie: jak chronić granicę? Ja uważam, że nie posiadam kompetencji do odpowiedzi na to pytanie, ponieważ to jest kwestia z zakresu polityki. Polityki. I to nie mieści się w moich zadaniach, aby ustosunkowywać się do takiej kwestii. Moim zadaniem, co chciałbym podkreślić, jest jednak wskazywanie na treść prawa międzynarodowego, którym Polska jest związana. I tę treść prawa międzynarodowego czy prawa Unii Europejskiej można oceniać w różny sposób. Powiedziałem, że można zadawać sobie pytanie, czy te regulacje są adekwatne do okoliczności. Ale obowiązkiem rzecznika praw obywatelskich jest przypominanie o tych standardach, i to staram się czynić. W ten sposób jestem w stanie ustosunkować się do tej kwestii, o której powiedział pan senator.</u>
+ <u xml:id="u-533.4" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Jednak gdy chodzi o rozwiązywanie zgromadzeń publicznych… Procedura rozwiązywania zgromadzeń publicznych, która obowiązuje w polskim prawie, w ustawie o zgromadzeniach, nie była kwestionowana, o ile pamiętam, co do zasady w postępowaniach przed sądami czy przed Trybunałem Konstytucyjnym. Ona jest wynikiem pewnego kompromisu i pewnego wyważenia wartości. Rzeczywiście może dojść do sytuacji, w której zgromadzenie traci charakter pokojowy. I to jest jedyna sytuacja, w której zgromadzenie może być rozwiązane – wówczas, gdy traci ono swój pokojowy charakter. Wtedy musi być procedura, która umożliwi reakcję adekwatną, reakcję władzy publicznej na nadużycie wolności zgromadzeń, czyli na utratę pokojowego charakteru przez zgromadzenie. Ta procedura być może nie jest doskonała. Pytanie, czy istnieje procedura doskonalsza. Trudno na nie odpowiedzieć. Wydaje mi się, że standard w innych państwach jest podobny do naszego, że jest organ władzy publicznej, który podejmuje decyzję o rozwiązaniu zgromadzenia i ta decyzja może być zastępczo zaskarżona do sądu, który może ocenić legalność. To jest trochę tak jak z zatrzymaniem – prawda? Dochodzi do zatrzymania i dopiero potem, następczo, sąd może potwierdzić, że rzeczywiście zatrzymano… ale nie da się już odwrócić tej sytuacji. Jednak trudno mi wskazać, znając rozwiązania, jakie są w innych krajach, trudno mi wskazać regulację, która byłaby bardziej odpowiednia. Zdaję sobie sprawę z tego, że ona jest niedoskonała, ale postawię pytanie: w jaki sposób ją naprawić? Wydaje mi się, że jest to odpowiednio wyważone w tej chwili. No, jest decyzja organu, która następnie podlega weryfikacji.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-534">
+ <u xml:id="u-534.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-534.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Jerzy Czerwiński.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-535">
+ <u xml:id="u-535.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Rzeczniku!</u>
+ <u xml:id="u-535.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Pytanie, które tutaj chyba jeszcze nie padło, chociaż aspekt, nazwałbym to, białoruski, graniczny też jest ciekawy. Chodzi o przedstawione przez pana na stronach 177 i 178 kwestie związane z przejęciem przez PKN Orlen spółki Polska Press. Pan zaskarżył decyzję prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w sprawie zgody na koncentrację polegającą na przejęcie przez Polski Koncern Naftowy…</u>
+ <u xml:id="u-535.2" who="#komentarz">Wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka:</u>
+ <u xml:id="u-535.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">…kontroli nad Polska Press. Z tego wywodu, który tutaj jest zaprezentowany, wynika, że jak gdyby głównym pana argumentem było to, że nastąpi koncentracja na rynku mediów, bo Polska Press wydaje 20 dzienników regionalnych, 120 tygodników lokalnych itd. Nie będę już tego cytował…</u>
+ <u xml:id="u-535.4" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+ <u xml:id="u-535.5" who="#SenatorJerzyCzerwinski">No, ale Orlen przejął całą spółkę, czyli ta koncentracja musiała nastąpić wcześniej. To jak to jest…</u>
+ <u xml:id="u-535.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Panie Senatorze, proszę…</u>
+ <u xml:id="u-535.7" who="#komentarz">Głosy z sali:</u>
+ <u xml:id="u-535.8" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Kiedy spółka niemiecka była właścicielem Polska Press, to można było być „skoncentrowanym” pod jednym właścicielem, a jak przejmuje to Orlen, to już nie. To już jest koncentracja… Są lepsze i gorsze koncentracje? Niech pan to wytłumaczy.</u>
+ <u xml:id="u-535.9" who="#komentarz">Głos z sali:</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-536">
+ <u xml:id="u-536.0" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Ja już wyjaśniam, Panie Senatorze.</u>
+ <u xml:id="u-536.1" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">To jest informacja za rok 2021. Chciałbym zwrócić uwagę, że ja objąłem urząd rzecznika w lipcu. Ta skarga, o której pan senator mówi, była skierowana wcześniej, zanim ja objąłem urząd rzecznika.</u>
+ <u xml:id="u-536.2" who="#komentarz">Wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka:</u>
+ <u xml:id="u-536.3" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Jednak, i o tym dzisiaj już była mowa, zostało wydane orzeczenie sądu w tej kwestii. Informacja, która jest zawarta w tym dokumencie, jest według stanu na koniec roku 2021. W tym roku, w czerwcu zostało wydane orzeczenie sądu antymonopolowego oddalające skargę rzecznika w tym zakresie. I tak jak tu wyjaśniałem wcześniej, podczas odpowiedzi na inne pytanie na początku mojego wystąpienia, uznałem stanowisko sądu w tym zakresie za zasadne i zdecydowałem o niewnoszeniu apelacji od tego orzeczenia, wskazując pewne deficyty regulacji prawnych w tym zakresie. Bo uważam, że tego typu transakcja powinna być zbadana z punktu widzenia pluralizmu mediów, jednak polskie prawo w tej chwili takiej procedury nie przewiduje.</u>
+ <u xml:id="u-536.4" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Można, Pani Marszałek, dopytać w tym zakresie?</u>
+ <u xml:id="u-536.5" who="#Gloszsali">Żądam przerwania obrad.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-537">
+ <u xml:id="u-537.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Panie Senatorze, ja tylko przypominam, że te kwestie faktycznie jakąś godzinę temu pan rzecznik bardzo skrupulatnie wyjaśniał i wyjaśniał już swój pogląd na ten temat. Myślę, że to jest trochę bez sensu, żeby jeszcze raz…</u>
+ <u xml:id="u-537.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Ale jestem bardzo ciekawy tej problematyki. Mogę…</u>
+ <u xml:id="u-537.2" who="#WladyslawKomarnicki">Ale ciekawość… To można sobie seminarium…</u>
+ <u xml:id="u-537.3" who="#Gloszsali">Bez odpowiedzi…</u>
+ <u xml:id="u-537.4" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Sprawa była bardzo, bardzo bulwersująca. I tu się nasuwają dalsze pytania.</u>
+ <u xml:id="u-537.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Ale generalnie proszę pamiętać, Panie Senatorze, że to jest sprawozdanie…</u>
+ <u xml:id="u-537.6" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Ale nie utrącajcie… Panie Rzeczniku, pan obserwuje, jak się utrąca dyskusję.</u>
+ <u xml:id="u-537.7" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Panie Senatorze, czy mógłby pan nie mówić wtedy, kiedy ja mówię? Proszę nie mówić wtedy, kiedy ja mówię.</u>
+ <u xml:id="u-537.8" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan rzecznik wyjaśniał to już godzinę temu i myślę, że faktycznie odpowiedział na to pytanie dość szczegółowo. To nie jest kwestia tego, co pan rzecznik uważa na temat koncentracji mediów. Odpowiedział na pytanie, co zrobił w tej sprawie…</u>
+ <u xml:id="u-537.9" who="#Gloszsali">I czego nie zrobił.</u>
+ <u xml:id="u-537.10" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">…i czego nie zrobił.</u>
+ <u xml:id="u-537.11" who="#Gloszsali">I faktycznie jeszcze odpowiedź w sprawie granicy niemieckiej panu senatorowi Mrozowi…</u>
+ <u xml:id="u-537.12" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan zadał pytanie, mogę pana zapisać na kolejne. Zapisuję pana.</u>
+ <u xml:id="u-537.13" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Stanisław Gogacz. Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-538">
+ <u xml:id="u-538.0" who="#SenatorStanislawGogacz">Panie Rzeczniku, pan wspomniał o tym, że należy wykonywać orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, wskazał pan orzeczenie o Krajowej Radzie Sądownictwa. Chciałbym zapytać, czy w związku z tym, że nie ma jednak wyroku Trybunału Konstytucyjnego, który by stwierdził, że ustawa o Krajowej Radzie Sądownictwa jest niezgodna z konstytucją… Nie ma takiego orzeczenia. Według pana, co jest ważniejsze w tym momencie: czy konstytucja polska, czy orzecznictwo TSUE?</u>
+ <u xml:id="u-538.1" who="#SenatorStanislawGogacz">A jeżeli pan by stwierdził, że należy to orzeczenie wykonać, jak pan to sobie wyobraża? To znaczy co, ci sędziowie, którzy są wybierani przez obecną KRS i powoływani na sędziów przez prezydenta… Czy wszystkie wyroki, które oni wydali, w tym momencie należałoby wzruszyć?</u>
+ <u xml:id="u-538.2" who="#SenatorStanislawGogacz">I trzecia sprawa. Pan zna z pewnością bardzo dobrze art. 187 konstytucji, który mówi o tym, że jeżeli chodzi o posłów w KRS, to wybiera ich Sejm, jeżeli chodzi o senatorów, to wybiera ich Senat, a jeżeli chodzi o 15 sędziów, to nie mówi, kto ich wybiera. Bardzo proszę o odniesienie się do tego.</u>
+ <u xml:id="u-538.3" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Każdy może wybierać?</u>
+ <u xml:id="u-538.4" who="#Gloszsali">No, każdy.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-539">
+ <u xml:id="u-539.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-539.1" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ <u xml:id="u-539.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o spokój.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-540">
+ <u xml:id="u-540.0" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Art. 187 konstytucji nie mówi, jaki organ powinien wybierać sędziów do Krajowej Rady Sądownictwa. Nie mówi. Mówi, że to są osoby wybierane spośród sędziów. Jednak art. 186 mówi, że Krajowa Rada Sądownictwa stoi na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów. Moim zdaniem organ, który ma stać na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów, powinien również być niezależny od władzy ustawodawczej i od władczy wykonawczej. Te przepisy należy odczytywać jako pozostające ze sobą w związku. Ponieważ nie może pełnić funkcji organu stojącego na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów organ, który sam tej cechy nie posiada, powoływanie większości członków Krajowej Rady Sądownictwa przez parlament nie da się moim zdaniem uzgodnić z tą funkcją. Jednak zdaję sobie sprawę z tego, że Trybunał Konstytucyjny orzekł inaczej w tej kwestii. Stwierdził, że tej niezgodności nie ma. Ja mam na ten temat inny pogląd, ale wyrok Trybunału Konstytucyjnego jest.</u>
+ <u xml:id="u-540.1" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Ja jednak mówiłem o wyrokach Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Żaden z tych trybunałów nie orzekł o zgodności polskiego prawa z konstytucją, bo orzekanie o zgodności polskiego prawa z konstytucją jest kompetencją Trybunału Konstytucyjnego. Te trybunały orzekły – mówiąc najkrócej – że sytuacja w obszarze władzy sądowniczej w Polsce narusza traktaty unijne i europejską konwencję praw człowieka. I chciałbym powiedzieć tak: zdarzały się w przeszłości sytuacje, że Trybunał Konstytucyjny stwierdzał zgodność z konstytucją określonej regulacji, a ta sama sprawa trafiała do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka czy do trybunału unijnego, który stwierdzał, że doszło do naruszenia europejskiej konwencji praw człowieka. To znaczy, w tym sensie nie ma znaczenia, co jest ważniejsze, ponieważ jeden organ orzeka o zgodności z konstytucją, a drugi o zgodności z traktatem. Nie ma tu orzekania o zgodności traktatu z konstytucją.</u>
+ <u xml:id="u-540.2" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Ja podam przykład. Była kiedyś taka sprawa dotycząca obowiązku autoryzacji wywiadu prasowego. Jest w tej chwili w prawie prasowym taki obowiązek, że jeżeli ktoś udzieli wywiadu, to potem ma prawo do jego autoryzacji. Jeżeli dziennikarz nie dokona autoryzacji, to jest za to odpowiedzialność karna. Trybunał Konstytucyjny orzekł w sprawie skargi konstytucyjnej jednego z dziennikarzy, że takie rozwiązanie jest zgodne z konstytucją, że zgodna z konstytucją jest sytuacja, że trzeba autoryzować artykuł prasowy i jak ktoś tego nie zrobi, to dziennikarz podlega karze. Ten sam człowiek po wyroku Trybunału Konstytucyjnego złożył skargę do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu i tam wygrał. Europejski Trybunał Praw Człowieka nie wypowiadał się na temat zgodności z konstytucją, powiedział, że to narusza konwencję. Takie sytuacje się czasami zdarzają nie tylko w Polsce, ale również w innych krajach, że sąd konstytucyjny orzeknie zgodność lub niezgodność, a sąd międzynarodowy orzeknie zgodność lub niezgodność – w jednym przypadku z konstytucją, w drugim przypadku z traktatami. I taka sytuacja miała też miejsce w tym przypadku.</u>
+ <u xml:id="u-540.3" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Ja powiem jeszcze… Bo pan senator zadał pytanie dotyczące skutków prawnych, jak rozumiem, tak? Ja uważam, że żaden trybunał międzynarodowy – ani Europejski Trybunał Praw Człowieka, ani Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej – nie stwierdził, mimo naruszeń prawa do sądu i mimo wątpliwości podnoszonych właśnie w tym zakresie, że osoby powołane przez prezydenta nie są sędziami. Żaden trybunał tak nie stwierdził. Nie podważył prerogatywy prezydenta. I uważam w związku z tym, że wdrożenie orzecznictwa trybunałów międzynarodowych, o czym mówiłem, powinno przede wszystkim oprzeć się na zmianie zasad powoływania członków Krajowej Rady Sądownictwa, ale nie powinno mieć takich skutków, które by polegały na unieważnieniu orzeczeń. Ja stoję na takim stanowisku, że mimo tych wątpliwości, które wynikają z orzecznictwa europejskiego, sędziowie powołani do sądów po 2018 r. pełnią urząd sędziego, wydają orzeczenia, a więc nie powinno się traktować tych aktów jako orzeczeń nieistniejących czy czynności niemających znaczenia prawnego. Ja nie podzielam tego typu podejścia, choć wiem, że ono istnieje. Ale moim zdaniem wartość, jaką jest zasada pewności prawa, przeciwstawia się takiemu podejściu nawet w sytuacji, kiedy możemy mówić o naruszeniu prawa Unii Europejskiej czy prawa europejskiej konwencji praw człowieka, bo doszłoby do pewnego chaosu prawnego. My mielibyśmy do czynienia z chaosem prawnym, jeżeli uznalibyśmy, że orzeczenia wydawane od 2018 r. przez osoby powołane na sędziów w tym czasie są nieważne czy nieistniejące. Takie jest moje stanowisko.</u>
+ <u xml:id="u-540.4" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Pan senator zapytał, czy te wyroki trzeba unieważnić, czy one są nieistniejące. Ja stoję na stanowisku, że tego typu konsekwencje generalne nie powinny mieć miejsca właśnie z uwagi przede wszystkim na zasadę pewności prawa. Takie jest moje zdanie.</u>
+ <u xml:id="u-540.5" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-541">
+ <u xml:id="u-541.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Leszek Czarnobaj.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-542">
+ <u xml:id="u-542.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Pani Marszałek! Panie Rzeczniku!</u>
+ <u xml:id="u-542.1" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Ja króciutko w sprawie obywatelskiej, dotyczącej osób pokrzywdzonych w szeroko rozumianej aferze GetBack…</u>
+ <u xml:id="u-542.2" who="#Glosyzsali">To już było.</u>
+ <u xml:id="u-542.3" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Nie, tego nie było. Chodzi mi o nową rzecz, o sprawy związane z przymusową restrukturyzacją Idea Banku i Getin Banku. To wprawdzie nie dotyczy roku 2021, za który jest sprawozdanie, ale bardzo mnie interesuje kwestia ewentualnych planów pana rzecznika co do nowego problemu społecznego i finansowego, związanego z przejęciem aktywów i pozostawieniem tego wszystkiego, co się wiąże ze środkami dla osób, które inwestowały w to przedsięwzięcie. Czy pan rzecznik ma tutaj jakiś pomysł?</u>
+ <u xml:id="u-542.4" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">I druga rzecz z tym związana. Pokrzywdzeni bardzo liczą na spotkanie z panem rzecznikiem w tej sprawie…</u>
+ <u xml:id="u-542.5" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Tak, oczywiście.</u>
+ <u xml:id="u-542.6" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">…żeby móc wyrazić swoją opinię.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-543">
+ <u xml:id="u-543.0" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Ja już miałem przyjemność takie spotkanie odbyć w pierwszych miesiącach mojego urzędowania. Dostrzegam pewien problem polegający na tym, że decyzja o wszczęciu przymusowej restrukturyzacji prowadzi do takiego skutku prawnego, o którym powiedział pan senator, czyli braku środków, braku aktywów na pokrycie tych zobowiązań. Do tego to się sprowadza. Ja przede wszystkim chciałbym dowiedzieć się, jakie będzie stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego. Fundamentalna decyzja w tym zakresie, decyzja o wszczęciu przymusowej restrukturyzacji została zaskarżona przez obligatariuszy, przez osoby poszkodowane do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Wojewódzki sąd administracyjny oddalił ich skargę. Moim zdaniem nie powinien był oddalać, tylko powinien był co najmniej zadać pytanie prawne, prejudycjalne do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. I chciałbym przede wszystkim… Teraz jest sprawa w Naczelnym Sądzie Administracyjnym, zgłosiłem udział w tym postępowaniu i przedstawiłem stanowisko wspierające stanowisko obligatariuszy. To, co dalej w tej sprawie, będzie przede wszystkim zależało od tego, jakie Naczelny Sąd Administracyjny zajmie stanowisko. No, zobaczymy, czy sąd administracyjny podzieli stanowisko WSA w Warszawie. Mam nadzieję, że nie. Wydaje się, że dobrze by było dla tej sprawy, gdyby ona została ostatecznie rozstrzygnięta przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który by się wypowiedział. Bo tu jest spór dotyczący relacji między tymi dwiema dyrektywami, między dyrektywą restrukturyzacyjną i dyrektywą konsumencką. W świetle polskiego prawa zastosowanie restrukturyzacji w zasadzie wyłącza ochronę konsumentów, a tak nie powinno być. Wydaje się, że ten standard powinien wyjść od Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Moje zdanie jest takie, że szansę na to, aby ten standard powstał, może dać pytanie prejudycjalne NSA w tym zakresie. Dlatego wniosłem o skierowanie takiego pytania prejudycjalnego.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-544">
+ <u xml:id="u-544.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-544.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Czerwiński.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-545">
+ <u xml:id="u-545.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Rzeczniku!</u>
+ <u xml:id="u-545.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Ja wbrew pozorom z życzliwością podchodzę, choć sala twierdzi inaczej, do pana wystąpienia. Pan tu występuje po raz pierwszy w roli merytorycznej – nie jako osoba, która dopiero wchodzi w funkcję. I rozumiem, że pan się z pewnymi wnioskami poprzednika nie zgadza – tak odczytałem pana odpowiedź na poprzednie pytanie. Jeśli to jest źle odczytane, to prosiłbym o poprawienie mnie. Mnie nie interesują kwestie prawne, tylko podstawowa kwestia logiczna. Jak to jest, że jeśli właścicielem spółki Polska Press jest jakaś firma, nieważne jaka, niemiecka, to nie jest to koncentracja mediów, a jak Orlen zaczyna być tym właścicielem, to już jest koncentracja mediów?</u>
+ <u xml:id="u-545.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">I kwestie, nazwałbym to, semantyczne, bo to też jest ważne. Wracamy do kwestii Białorusi i granicy z Białorusią. Sformułowanie: działania te związane były z trwającym na granicy kryzysem humanitarnym…</u>
+ <u xml:id="u-545.3" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+ <u xml:id="u-545.4" who="#SenatorJerzyCzerwinski">…i dramatyczną sytuacją cudzoziemców…</u>
+ <u xml:id="u-545.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Panie Senatorze, czas.</u>
+ <u xml:id="u-545.6" who="#SenatorJerzyCzerwinski">…którzy przekraczali granicę polsko-białoruską w sposób nieuregulowany. A czy nie były to po prostu działania przestępcze, które realizowali ci cudzoziemcy łącznie ze służbami białoruskimi? Bo jak przyjmiemy takie podstawy, przesłanki…</u>
+ <u xml:id="u-545.7" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+ <u xml:id="u-545.8" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Panie Senatorze…</u>
+ <u xml:id="u-545.9" who="#SenatorJerzyCzerwinski">…to i wnioski muszą być inne.</u>
+ <u xml:id="u-545.10" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Niestety za długie wstępy…</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-546">
+ <u xml:id="u-546.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Panie Senatorze, czas.</u>
+ <u xml:id="u-546.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-547">
+ <u xml:id="u-547.0" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Jeszcze doprecyzuję sprawę Polska Press. To jest tak, że ja dostrzegam problemy, które były podniesione w skardze mojego poprzednika do sądu, ale zgadzam się z tym, co powiedział sąd, z tym, że te problemy istnieją, ale one nie mogą być rozwiązane w tej procedurze, ponieważ prawo w tym zakresie nie jest doskonałe, prawo określające procedurę postępowania przed prezesem UOKiK. W tym względzie problem istnieje, ale brakuje trybu jego rozwiązania. Z tego względu ja uznałem, zgadzając się z orzeczeniem sądu, że nie będę tego orzeczenia kwestionował w drodze apelacji.</u>
+ <u xml:id="u-547.1" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ <u xml:id="u-547.2" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Nawiązując do tego ostatniego zagadnienia…</u>
+ <u xml:id="u-547.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o spokój. Szanowni Państwo, czy mogłabym poprosić jeszcze o chwilę spokoju na sali? Proszę bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-547.4" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Oczywiście jeżeli przejście przez polską granicę jest niezgodne z prawem i dochodzi do popełnienia przestępstwa, to taki czym powinien być w odpowiedni sposób ścigany przez organy ścigania. To nie ulega dyskusji. Tak jak powiedziałem, każda osoba, która dopuściła się naruszenia prawa, powinna podlegać konsekwencjom prawnym określonym w przepisach. Ale ja chciałbym powiedzieć o jednej rzeczy. Ja w pierwszych miesiącach kryzysu na granicy polsko-białoruskiej wizytowałem osobiście… Moi pracownicy robili to częściej niż ja, ale ja również kilkukrotnie byłem w tych miejscach, w których przebywali ludzie, którzy tę granicę przeszli w sposób nieuregulowany, czyli niezgodny z prawem. Ja oczywiście zdaję sobie sprawę, że być może wśród tych ludzi – to należy wyjaśnić w odpowiednich postępowaniach – były osoby, które popełniły przestępstwa. Ale ja powiem tak: ja tam widziałem kobiety z dziećmi, starców i ludzi z niepełnosprawnościami. I chodzi mi o to, że niezależnie od tego, jakie prawo ci ludzie naruszyli… Oni pewnie naruszyli przepisy, przechodząc przez granicę, ale względy humanitaryzmu i to, co powiedziałem, że ochrona godności człowieka i wolność od nieludzkiego traktowania należy się każdemu, kto przybywa na terytorium Polski… Te względy przemawiają za tym, aby tych ludzi poddać odpowiedniej procedurze określonej w prawie uchodźczym, a potem zdecydować, czy oni mogą pozostać w Polsce i np. przejść przez procedurę udzielenia statusu uchodźcy, czy tych ludzi należy deportować do kraju ich pochodzenia. I takie procedury miały miejsce. Tego typu postępowania były prowadzone. Zostało przeprowadzone postępowanie, uznano, że określona grupa ludzi powinna być poddana dalszemu postępowaniu, w związku z czym oni bardzo często byli umieszczani w zamkniętych ośrodkach dla uchodźców i czekali na finał postępowania. Ale były również takie przypadki, co jest też naruszeniem prawa, wymagającym odpowiedniej reakcji władzy… Były osoby, które zostały zobowiązane do powrotu do kraju pochodzenia, i ci ludzie wracali do państw, z których przybyli na terytorium Białorusi. O to mi chodzi.</u>
+ <u xml:id="u-547.5" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Chciałbym jeszcze raz podkreślić, że nawet działanie w warunkach naruszenia prawa… Państwo demokratyczne, państwo chroniące wolności i prawa człowieka zna procedury i zna metody postępowania wobec osób, które dopuściły się naruszenia prawa. I moją rolą, rolą rzecznika praw obywatelskich jest wskazywanie władzy na te standardy i na te procedury. I stąd takie przesłanie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-548">
+ <u xml:id="u-548.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-548.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Na tym zakończyliśmy…</u>
+ <u xml:id="u-548.2" who="#Gloszsali">Nie, nie.</u>
+ <u xml:id="u-548.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">To w takim razie, Panowie Senatorowie, ja teraz robię przerwę. Po przerwie będą głosowania, a potem panowie będą kontynuować zadawanie pytań.</u>
+ <u xml:id="u-548.4" who="#Gloszsali">Tak jest.</u>
+ <u xml:id="u-548.5" who="#Gloszsali">Brawo!</u>
+ <u xml:id="u-548.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Zarządzam przerwę techniczną. Ile?</u>
+ <u xml:id="u-548.7" who="#Gloszsali">Do głosowań?</u>
+ <u xml:id="u-548.8" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Tak, do głosowań. 10 minut. 10 minut przerwy technicznej. Po przerwie odbędą się głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-548.9" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">W tym momencie przerywamy rozpatrywanie tego punktu. Po głosowaniach panowie będą kontynuowali zadawanie pytań, pan senator Mróz i pan senator Czerwiński – proszę zapisać do pytań.</u>
+ <u xml:id="u-548.10" who="#komentarz">Przerwa w obradach od godziny 00 minut 16 do godziny 00 minut 26</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-549">
+ <u xml:id="u-549.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wznawiam obrady.</u>
+ <u xml:id="u-549.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o zajmowanie miejsc.</u>
+ <u xml:id="u-549.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Szanowni Państwo Senatorowie – Panie Marszałku Kamiński, jeśli mogę, to prosiłbym o zajęcie miejsca – przypominam, że kolejne posiedzenie Senatu zaplanowane jest na dni 14, 15 i 16 grudnia. I proponuję duchowo się przygotować, bo już jest 20 punktów, a jeszcze prawdopodobnie z Sejmu coś przybędzie.</u>
+ <u xml:id="u-549.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu trzeciego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy – Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw.</u>
+ <u xml:id="u-549.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisja Nauki, Edukacji i Sportu przedstawiły jednobrzmiące projekty uchwał, w których wnoszą o odrzucenie ustawy; druki senackie nr 860 A i B. Mniejszości obu komisji przedstawiły jednobrzmiący wniosek o wprowadzenie poprawki do ustawy.</u>
+ <u xml:id="u-549.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-549.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W pierwszej kolejności zostanie przeprowadzone głosowanie nad wnioskiem o odrzucenie ustawy, a następnie, w wypadku odrzucenia tego wniosku, nad przedstawioną poprawką.</u>
+ <u xml:id="u-549.7" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Nauki, Edukacji i Sportu o odrzucenie ustawy.</u>
+ <u xml:id="u-549.8" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-549.9" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-549.10" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-549.11" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-549.12" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 51 – za, 43 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-549.13" who="#komentarz">Głosowanie nr 3</u>
+ <u xml:id="u-549.14" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy – Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw.</u>
+ <u xml:id="u-549.15" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu czwartego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym oraz niektórych innych ustaw.</u>
+ <u xml:id="u-549.16" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Komisja Budżetu i Finansów Publicznych przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosiła o wprowadzenie poprawek do ustawy; druk senacki nr 864 A.</u>
+ <u xml:id="u-549.17" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W pierwszej kolejności zostaną przeprowadzone głosowania nad przedstawionymi poprawkami, a następnie nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+ <u xml:id="u-549.18" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosujemy nad przedstawionymi poprawkami.</u>
+ <u xml:id="u-549.19" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Mam tu sugestię, że nad poprawkami od pierwszej do jedenastej możemy głosować łącznie.</u>
+ <u xml:id="u-549.20" who="#Gloszsali">Ale poprawka dziewiąta…</u>
+ <u xml:id="u-549.21" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Tak, nad dziewiątą i dwunastą oddzielnie. Ale te od pierwszej do jedenastej bez dziewiątej… Dwunasta jest już poza tym zakresem. Tak, bez dziewiątej.</u>
+ <u xml:id="u-549.22" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Rozumiem, że nie ma sprzeciwu.</u>
+ <u xml:id="u-549.23" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za przyjęciem poprawek od pierwszej do jedenastej bez poprawki nr 9?</u>
+ <u xml:id="u-549.24" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-549.25" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-549.26" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-549.27" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-549.28" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+ <u xml:id="u-549.29" who="#komentarz">Głosowanie nr 4</u>
+ <u xml:id="u-549.30" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Uwaga, nad poprawkami nr 9 i 12 należy głosować łącznie.</u>
+ <u xml:id="u-549.31" who="#Gloszsali">Nie, nie…</u>
+ <u xml:id="u-549.32" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ <u xml:id="u-549.33" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Tak mam w scenariuszu.</u>
+ <u xml:id="u-549.34" who="#Gloszsali">Łącznie głosujemy.</u>
+ <u xml:id="u-549.35" who="#Gloszsali">Tak.</u>
+ <u xml:id="u-549.36" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ <u xml:id="u-549.37" who="#Gloszsali">Rozłączmy…</u>
+ <u xml:id="u-549.38" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Panie Legislatorze…</u>
+ <u xml:id="u-549.39" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuJakubZabielski">Poprawka nr 12 jest konsekwencją legislacyjną poprawki nr 9.</u>
+ <u xml:id="u-549.40" who="#MarszalekTomaszGrodzki">No oczywiście.</u>
+ <u xml:id="u-549.41" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Panie Ministrze Skurkiewicz, rozumiem, że pan podpuszcza legislatora, ponieważ poprawka nr 12 jest konsekwencją poprawki nr 9.</u>
+ <u xml:id="u-549.42" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ <u xml:id="u-549.43" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosujemy łącznie nad poprawkami nr 9 i 12.</u>
+ <u xml:id="u-549.44" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-549.45" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-549.46" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-549.47" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-549.48" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 54 było za, 40 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-549.49" who="#komentarz">Głosowanie nr 5</u>
+ <u xml:id="u-549.50" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały o przyjęciu ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+ <u xml:id="u-549.51" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-549.52" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-549.53" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-549.54" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-549.55" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+ <u xml:id="u-549.56" who="#komentarz">Głosowanie nr 6</u>
+ <u xml:id="u-549.57" who="#Gloszsali">Brawo!</u>
+ <u xml:id="u-549.58" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym oraz niektórych innych ustaw.</u>
+ <u xml:id="u-549.59" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu piątego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o kierujących pojazdami.</u>
+ <u xml:id="u-549.60" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Komisja Infrastruktury oraz Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej przedstawiły projekt uchwały, w którym wnoszą o odrzucenie ustawy; druk senacki nr 862 A.</u>
+ <u xml:id="u-549.61" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisje projektem uchwały o odrzuceniu ustawy.</u>
+ <u xml:id="u-549.62" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-549.63" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-549.64" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-549.65" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ <u xml:id="u-549.66" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-549.67" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 51 było za, 42 – przeciw, wstrzymał się 1.</u>
+ <u xml:id="u-549.68" who="#komentarz">Głosowanie nr 7</u>
+ <u xml:id="u-549.69" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o kierujących pojazdami.</u>
+ <u xml:id="u-549.70" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu szóstego porządku obrad: ustawa o kooperatywach mieszkaniowych oraz zasadach zbywania nieruchomości należących do gminnego zasobu nieruchomości w celu wsparcia realizacji inwestycji mieszkaniowych.</u>
+ <u xml:id="u-549.71" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Komisja Infrastruktury oraz Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej przedstawiły projekt uchwały, w którym wnoszą o przyjęcie tej ustawy bez poprawek; druk senacki nr 863 A.</u>
+ <u xml:id="u-549.72" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisje projektem uchwały.</u>
+ <u xml:id="u-549.73" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-549.74" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-549.75" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-549.76" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-549.77" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 93 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+ <u xml:id="u-549.78" who="#komentarz">Głosowanie nr 8</u>
+ <u xml:id="u-549.79" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o kooperatywach mieszkaniowych oraz zasadach zbywania nieruchomości należących do gminnego zasobu nieruchomości w celu wsparcia realizacji inwestycji mieszkaniowych.</u>
+ <u xml:id="u-549.80" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu siódmego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w Systemie Informacyjnym Schengen oraz Wizowym Systemie Informacyjnym oraz niektórych innych ustaw.</u>
+ <u xml:id="u-549.81" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, które ustosunkowały się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowały wspólne sprawozdanie w tej sprawie. Znajduje się ono w druku nr 858 Z.</u>
+ <u xml:id="u-549.82" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę sprawozdawcę, panią senator Halinę Biedę, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-550">
+ <u xml:id="u-550.0" who="#SenatorSprawozdawcaHalinaBieda">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
+ <u xml:id="u-550.1" who="#SenatorSprawozdawcaHalinaBieda">Wysoka Izbo, w trakcie przerwy odbyło się posiedzenie 2 połączonych komisji. Członkowie komisji przyjęli, podobnie jak wcześniej, poprawki nr 1–12, tak teraz razem z poprawką nr 13, zgłoszoną w trakcie posiedzenia, jednogłośnie wszystkie 13 poprawek. Również rząd był za wszystkimi 13 poprawkami. Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-551">
+ <u xml:id="u-551.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-551.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy pani senator chce jeszcze zabrać głos jako senator wnioskodawca?</u>
+ <u xml:id="u-551.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-551.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-551.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W pierwszej kolejności zostaną przeprowadzone głosowania nad przedstawionymi poprawkami, a następnie nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+ <u xml:id="u-551.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przypomnę, że zgodnie z informacją z komisji nad poprawkami nr 1–13 możemy głosować łącznie. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, zarządzę takie głosowanie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-552">
+ <u xml:id="u-552.0" who="#SenatorMarekMartynowski">Panie Marszałku, ja bym poprosił, żeby to było jednak oddzielnie przegłosowane w przypadku poprawek nr 3 i 4, w przypadku poprawek nr 8, 10, 11 też, a następnie w przypadku poprawek nr 12 i 13, bo niestety będziemy tutaj głosować inaczej.</u>
+ <u xml:id="u-552.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przepraszam. Proszę powtórzyć, Panie Senatorze. Poprawki nr 3 i 4 łącznie?</u>
+ <u xml:id="u-552.2" who="#SenatorMarekMartynowski">Tak, żeby nr 3 i 4, potem nr 8, 10, 11, a później nr 12 i 13 przegłosować łącznie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-553">
+ <u xml:id="u-553.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dobrze.</u>
+ <u xml:id="u-553.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec tego zarządzam głosowanie nad poprawką nr 1.</u>
+ <u xml:id="u-553.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-553.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-553.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-553.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-553.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+ <u xml:id="u-553.7" who="#komentarz">Głosowanie nr 9</u>
+ <u xml:id="u-553.8" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 2.</u>
+ <u xml:id="u-553.9" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-553.10" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-553.11" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-553.12" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-553.13" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 53 – za, 41 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-553.14" who="#komentarz">Głosowanie nr 10</u>
+ <u xml:id="u-553.15" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Uwaga, nad poprawkami nr 3 i 4 głosujemy łącznie.</u>
+ <u xml:id="u-553.16" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-553.17" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-553.18" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-553.19" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-553.20" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 52 – za, 42 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-553.21" who="#komentarz">Głosowanie nr 11</u>
+ <u xml:id="u-553.22" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 5.</u>
+ <u xml:id="u-553.23" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-553.24" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-553.25" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-553.26" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan senator Jackowski niech zerknie, czy wysłał sygnał. Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-553.27" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-553.28" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+ <u xml:id="u-553.29" who="#komentarz">Głosowanie nr 12</u>
+ <u xml:id="u-553.30" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 6.</u>
+ <u xml:id="u-553.31" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-553.32" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-553.33" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-553.34" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-553.35" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 52 – za, 42 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-553.36" who="#komentarz">Głosowanie nr 13</u>
+ <u xml:id="u-553.37" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 7.</u>
+ <u xml:id="u-553.38" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-553.39" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-553.40" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-553.41" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-553.42" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 92 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+ <u xml:id="u-553.43" who="#komentarz">Głosowanie nr 14</u>
+ <u xml:id="u-553.44" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Uwaga, nad poprawkami nr 8, 10 i 11 należy głosować łącznie.</u>
+ <u xml:id="u-553.45" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-553.46" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-553.47" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-553.48" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-553.49" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 52 – za, 42 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-553.50" who="#komentarz">Głosowanie nr 15</u>
+ <u xml:id="u-553.51" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 9.</u>
+ <u xml:id="u-553.52" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-553.53" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-553.54" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-553.55" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-553.56" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 52 – za, 42 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-553.57" who="#komentarz">Głosowanie nr 16</u>
+ <u xml:id="u-553.58" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Uwaga, nad poprawkami nr 12 i 13 należy głosować łącznie.</u>
+ <u xml:id="u-553.59" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-553.60" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-553.61" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-553.62" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan senator Ożóg mógłby spojrzeć, czy wysłał sygnał.</u>
+ <u xml:id="u-553.63" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-553.64" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 93 – za, 1 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-553.65" who="#komentarz">Głosowanie nr 17</u>
+ <u xml:id="u-553.66" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy zatem do głosowania nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+ <u xml:id="u-553.67" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-553.68" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-553.69" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-553.70" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-553.71" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+ <u xml:id="u-553.72" who="#komentarz">Głosowanie nr 18</u>
+ <u xml:id="u-553.73" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w Systemie Informacyjnym Schengen oraz Wizowym Systemie Informacyjnym oraz niektórych innych ustaw.</u>
+ <u xml:id="u-553.74" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu ósmego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego.</u>
+ <u xml:id="u-553.75" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Senat po przeprowadzeniu drugiego czytania projektu ustawy skierował projekt do Komisji Ustawodawczej oraz do Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej i zobowiązał te komisje do przedstawienia jeszcze na obecnym posiedzeniu Senatu dodatkowego sprawozdania. Znajduje się ono w druku nr 839 X.</u>
+ <u xml:id="u-553.76" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
+ <u xml:id="u-553.77" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę sprawozdawcę, pana senatora Jerzego Czerwińskiego, o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-554">
+ <u xml:id="u-554.0" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+ <u xml:id="u-554.1" who="#SenatorSprawozdawcaJerzyCzerwinski">Połączone komisje rekomendują przyjęcie wszystkich poprawek, czyli poprawek nr 1, 2 i 3, łączne głosowanie nad poprawkami nr 1 i 2 oraz przyjęcie wraz z poprawkami projektu zawartego w druku nr 839.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-555">
+ <u xml:id="u-555.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-555.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy państwo senatorowie wnioskodawcy chcą jeszcze zabrać głos?</u>
+ <u xml:id="u-555.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dla przypomnienia podam, że w trakcie drugiego czytania wnioski o charakterze legislacyjnym zgłosili państwo senatorowie Kwiatkowski, Ujazdowski, Morawska-Stanecka, Świlski, Kleina, Czerwiński.</u>
+ <u xml:id="u-555.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać trwające nie dłużej niż minutę zapytania do sprawozdawców i wnioskodawców w związku z przedstawionym dodatkowym sprawozdaniem.</u>
+ <u xml:id="u-555.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zgłosić takie zapytanie? Nie.</u>
+ <u xml:id="u-555.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-555.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W pierwszej kolejności zostaną przeprowadzone głosowania nad poprawkami według kolejności przepisów projektu, druk nr 839 X, a następnie nad przyjęciem projektu w całości, druk nr 839 S, ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+ <u xml:id="u-555.7" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionymi poprawkami.</u>
+ <u xml:id="u-555.8" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Uwaga, nad poprawkami nr 1 i 2 należy głosować łącznie. Przyjęcie tych poprawek spowoduje odpowiednią modyfikację poprawki nr 3.</u>
+ <u xml:id="u-555.9" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-555.10" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-555.11" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-555.12" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-555.13" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 53 – za, nikt nie był przeciw, 41 wstrzymało się od głosu.</u>
+ <u xml:id="u-555.14" who="#komentarz">Głosowanie nr 19</u>
+ <u xml:id="u-555.15" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 3.</u>
+ <u xml:id="u-555.16" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-555.17" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-555.18" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-555.19" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-555.20" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 93 – za, 1 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-555.21" who="#komentarz">Głosowanie nr 20</u>
+ <u xml:id="u-555.22" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad przyjęciem całego projektu ustawy ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek oraz nad projektem uchwały w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy. Komisje proponują, aby Senat upoważnił pana senatora Jerzego Czerwińskiego do reprezentowania Wysokiego Senatu w dalszych pracach nad projektem tej ustawy.</u>
+ <u xml:id="u-555.23" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-555.24" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-555.25" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-555.26" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-555.27" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+ <u xml:id="u-555.28" who="#komentarz">Głosowanie nr 21</u>
+ <u xml:id="u-555.29" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat przyjął projekt ustawy o zmianie ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego oraz ustawy o osobach deportowanych do pracy przymusowej oraz osadzonych w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich. Jednocześnie informuję, że Wysoki Senat upoważnił pana senatora Jerzego Czerwińskiego do reprezentowania Senatu w dalszych pracach nad tym projektem.</u>
+ <u xml:id="u-555.30" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu dziewiątego porządku obrad: ustawa o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2023.</u>
+ <u xml:id="u-555.31" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, która ustosunkowała się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowała sprawozdanie w tej sprawie. Znajduje się ono w druku nr 861 Z.</u>
+ <u xml:id="u-555.32" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę sprawozdawcę, pana senatora Kazimierza Kleinę, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-556">
+ <u xml:id="u-556.0" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+ <u xml:id="u-556.1" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Komisja Budżetu i Finansów Publicznych rozpatrzyła wszystkie poprawki zgłoszone…</u>
+ <u xml:id="u-556.2" who="#Glosyzsali">Głośniej!</u>
+ <u xml:id="u-556.3" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+ <u xml:id="u-556.4" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Komisja Budżetu i Finansów Publicznych rozpatrzyła wszystkie poprawki, które zostały zgłoszone i na posiedzeniu komisji, i na posiedzeniu plenarnym, i rekomenduje przyjęcie wszystkich 19 poprawek.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-557">
+ <u xml:id="u-557.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-557.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy państwo senatorowie wnioskodawcy chcą jeszcze zabrać głos?</u>
+ <u xml:id="u-557.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przypomnę, że wnioski w trakcie dyskusji zgłosili pleno titulo senatorowie Morawska-Stanecka, Kamiński, Kwiatkowski, Bosacki, Arndt, Czarnobaj, Kleina, Świlski.</u>
+ <u xml:id="u-557.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Nie widzę chętnych.</u>
+ <u xml:id="u-557.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-557.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W pierwszej kolejności zostaną przeprowadzone głosowania nad przedstawionymi poprawkami, a następnie nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+ <u xml:id="u-557.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 1.</u>
+ <u xml:id="u-557.7" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-557.8" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-557.9" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-557.10" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników glosowania.</u>
+ <u xml:id="u-557.11" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 53 – za, 41 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-557.12" who="#komentarz">Głosowanie nr 22</u>
+ <u xml:id="u-557.13" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 2.</u>
+ <u xml:id="u-557.14" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-557.15" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-557.16" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-557.17" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-557.18" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 93 senatorów, 51 – za, 42 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-557.19" who="#komentarz">Głosowanie nr 23</u>
+ <u xml:id="u-557.20" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 3.</u>
+ <u xml:id="u-557.21" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-557.22" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-557.23" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-557.24" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-557.25" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 93 senatorów, 52 – za, 41 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-557.26" who="#komentarz">Głosowanie nr 24</u>
+ <u xml:id="u-557.27" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 4.</u>
+ <u xml:id="u-557.28" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-557.29" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-557.30" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-557.31" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-557.32" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 93 senatorów, 52 – za, 41 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-557.33" who="#komentarz">Głosowanie nr 25</u>
+ <u xml:id="u-557.34" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 6.</u>
+ <u xml:id="u-557.35" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za…</u>
+ <u xml:id="u-557.36" who="#Gloszsali">Piąta.</u>
+ <u xml:id="u-557.37" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Piąta, przepraszam. Poprawka nr 5, przepraszam.</u>
+ <u xml:id="u-557.38" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za poprawką nr 5?</u>
+ <u xml:id="u-557.39" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-557.40" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-557.41" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan senator Pociej… Proszę zerknąć, czy wysłał pan sygnał.</u>
+ <u xml:id="u-557.42" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-557.43" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 52 – za, 42 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-557.44" who="#komentarz">Głosowanie nr 26</u>
+ <u xml:id="u-557.45" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 6.</u>
+ <u xml:id="u-557.46" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-557.47" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-557.48" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-557.49" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Panowie senatorowie Szejnfeld i Kopeć… Proszę zerknąć, czy sygnały są wysłane. Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-557.50" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-557.51" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 52 – za, 42 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-557.52" who="#komentarz">Głosowanie nr 27</u>
+ <u xml:id="u-557.53" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 7.</u>
+ <u xml:id="u-557.54" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-557.55" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-557.56" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-557.57" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan senator Włosowicz… Proszę zerknąć, czy wysłano sygnał. Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-557.58" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-557.59" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Strasznie smutno pan marszałek prowadzi…</u>
+ <u xml:id="u-557.60" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 51 – za, 42 – przeciw, 1 senator się wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-557.61" who="#komentarz">Głosowanie nr 28</u>
+ <u xml:id="u-557.62" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Panie Senatorze, staram się kabaret oglądać w innych miejscach.</u>
+ <u xml:id="u-557.63" who="#komentarz">Wesołość na sali</u>
+ <u xml:id="u-557.64" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 8.</u>
+ <u xml:id="u-557.65" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-557.66" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-557.67" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-557.68" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-557.69" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 52 – za, 41 – przeciw, 1 senator się wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-557.70" who="#komentarz">Głosowanie nr 29</u>
+ <u xml:id="u-557.71" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Uwaga: nad poprawkami nr 9, 11, 14, 15 i 19 należy głosować łącznie.</u>
+ <u xml:id="u-557.72" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-557.73" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-557.74" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-557.75" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-557.76" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 93 – za, 1 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-557.77" who="#komentarz">Głosowanie nr 30</u>
+ <u xml:id="u-557.78" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 10.</u>
+ <u xml:id="u-557.79" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-557.80" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-557.81" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-557.82" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pani Senator Budner, proszę zerknąć, czy wysłała pani sygnał.</u>
+ <u xml:id="u-557.83" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-557.84" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 52 – za, 42 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-557.85" who="#komentarz">Głosowanie nr 31</u>
+ <u xml:id="u-557.86" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 12.</u>
+ <u xml:id="u-557.87" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-557.88" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-557.89" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-557.90" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan senator Ożóg… Proszę zerknąć, czy jest wysłany sygnał, bo inaczej 20 sekund dłużej czekamy.</u>
+ <u xml:id="u-557.91" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-557.92" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ <u xml:id="u-557.93" who="#MarszalekTomaszGrodzki">System daje jeszcze 20 sekund szansy na głosowanie. Nie można tego przerwać.</u>
+ <u xml:id="u-557.94" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 95 senatorów, 52 – za, 43 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-557.95" who="#komentarz">Głosowanie nr 32</u>
+ <u xml:id="u-557.96" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 13.</u>
+ <u xml:id="u-557.97" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-557.98" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-557.99" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-557.100" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan senator Pociej… Proszę zerknąć.</u>
+ <u xml:id="u-557.101" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ <u xml:id="u-557.102" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-557.103" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 95 senatorów, 53 – za, 42 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-557.104" who="#komentarz">Głosowanie nr 33</u>
+ <u xml:id="u-557.105" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 16.</u>
+ <u xml:id="u-557.106" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-557.107" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-557.108" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-557.109" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-557.110" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 95 senatorów, 52 – za, 43 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-557.111" who="#komentarz">Głosowanie nr 34</u>
+ <u xml:id="u-557.112" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 17.</u>
+ <u xml:id="u-557.113" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-557.114" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-557.115" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-557.116" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-557.117" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 95 senatorów, 53 – za, 42 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-557.118" who="#komentarz">Głosowanie nr 35</u>
+ <u xml:id="u-557.119" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały…</u>
+ <u xml:id="u-557.120" who="#Gloszsali">Osiemnasta.</u>
+ <u xml:id="u-557.121" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Osiemnasta nie była przegłosowana w tej chwili? Nie. Przepraszam.</u>
+ <u xml:id="u-557.122" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 18, ostatnia.</u>
+ <u xml:id="u-557.123" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-557.124" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-557.125" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-557.126" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 95 senatorów, 53 – za, 42 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-557.127" who="#komentarz">Głosowanie nr 36</u>
+ <u xml:id="u-557.128" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Teraz przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+ <u xml:id="u-557.129" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+ <u xml:id="u-557.130" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+ <u xml:id="u-557.131" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+ <u xml:id="u-557.132" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+ <u xml:id="u-557.133" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 95 senatorów, 93 – za, 1 – przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
+ <u xml:id="u-557.134" who="#komentarz">Głosowanie nr 37</u>
+ <u xml:id="u-557.135" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2023.</u>
+ <u xml:id="u-557.136" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu dziesiątego porządku obrad: informacja o działalności Rzecznika Praw Obywatelskich oraz o stanie przestrzegania wolności i praw człowieka i obywatela w roku 2021.</u>
+ <u xml:id="u-557.137" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy ktoś z państwa senatorów chciałby jeszcze zadać pytania rzecznikowi praw obywatelskich, panu prof. Marcinowi Wiąckowi?</u>
+ <u xml:id="u-557.138" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan senator Czerwiński.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-558">
+ <u xml:id="u-558.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+ <u xml:id="u-558.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Na wstępie chciałbym przeprosić pana rzecznika za to, co się działo na tej sali, ale działo się to nie z naszej winy, tylko z winy prowadzącej obrady marszałek. Ja mam nadzieję, że nie wyniesie pan stąd niemiłych wrażeń.</u>
+ <u xml:id="u-558.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Teraz już konkretne pytanie. Wracamy do konfliktu na granicy białoruskiej. Sugestia jest taka, żeby nie opisywać zdarzeń rzeczywistych niewłaściwym językiem, bo potem nie można wyciągnąć właściwych wniosków co do tego, jak właściwie powinniśmy postrzegać rzeczywistość. Mówię: z fałszywych przyczyn nie można wyciągnąć prawdziwych wniosków. Pytanie zasadnicze jest innej natury: czy uważa pan rzecznik, że jest możliwa taka oto sytuacja…</u>
+ <u xml:id="u-558.3" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+ <u xml:id="u-558.4" who="#SenatorJerzyCzerwinski">…że niektóre organy Unii Europejskiej, także natury sądowniczej, kierują się bardziej względami politycznymi niż prawnymi?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-559">
+ <u xml:id="u-559.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-560">
+ <u xml:id="u-560.0" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Odpowiem na to pytanie w taki sposób. Organ władzy sądowniczej powinien kierować się wyłącznie prawem. Jeśli chodzi o organy Unii Europejskiej, to są takie organy Unii Europejskiej, które są organami podejmującymi decyzje polityczne. Sądy, również sądy unijne czy trybunały działające na poziomie organizacji międzynarodowych, np. Rady Europy – Europejski Trybunał Praw Człowieka, powinny kierować się wyłącznie prawem. Są to organy stosujące prawo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-561">
+ <u xml:id="u-561.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-561.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pytanie zadaje pan senator Mróz, 1 minuta.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-562">
+ <u xml:id="u-562.0" who="#SenatorKrzysztofMroz">Panie Marszałku, ja też muszę się odnieść do tego trochę dziwnego zachowania pani marszałek prowadzącej, bo ona przede wszystkim źle potraktowała nie mnie, nie pana senatora Czerwińskiego, ale pana rzecznika. No, po to się kogoś zaprasza… I mówienie „przepraszam bardzo”, bo teraz pani marszałek się…</u>
+ <u xml:id="u-562.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przepraszam bardzo, Panie Senatorze…</u>
+ <u xml:id="u-562.2" who="#SenatorKrzysztofMroz">Ale chwileczkę, pan jest…</u>
+ <u xml:id="u-562.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Teraz jest sesja zadawania pytań.</u>
+ <u xml:id="u-562.4" who="#SenatorKrzysztofMroz">Ale dobrze, Panie Marszałku… Nie chcieliśmy tego podnosić, ale takie zachowanie powinno być wyjaśnione przez pana marszałka.</u>
+ <u xml:id="u-562.5" who="#SenatorKrzysztofMroz">Jeżeli jest prawdą to, Panie Marszałku, że pan Czarzasty chciał się pozbyć z SLD pani marszałek – nie wiem, czy to jest prawda, są takie informacje – to chyba pierwszy raz zgodzę się z panem Czarzastym.</u>
+ <u xml:id="u-562.6" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ <u xml:id="u-562.7" who="#SenatorKrzysztofMroz">A teraz zdaję pytanie.</u>
+ <u xml:id="u-562.8" who="#Gloszsali">Nieelegancko…</u>
+ <u xml:id="u-562.9" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Nie, teraz ma pan 15 sekund…</u>
+ <u xml:id="u-562.10" who="#SenatorKrzysztofMroz">Jeżeli ktoś nieelegancko się zachował, to pani marszałek, i nie pod adresem moim, tylko pod adresem rzecznika, na którego głosowaliście.</u>
+ <u xml:id="u-562.11" who="#SenatorKrzysztofMroz">Moje pytanie jest takie – bo pan mówił o tej granicy polsko-białoruskiej. Czy pan zna ocenę pozytywną Frontexu co do działań polskiej Straży Granicznej? Dziękuję.</u>
+ <u xml:id="u-562.12" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+ <u xml:id="u-562.13" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Przepraszam bardzo…</u>
+ <u xml:id="u-562.14" who="#SenatorKrzysztofMroz">Panie Rzeczniku, mówił pan o granicy polsko-białoruskiej. Czy zna pan pozytywną opinię Frontexu, który kontrolował działanie polskiej Straży Granicznej w tym zakresie?</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-563">
+ <u xml:id="u-563.0" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Tak, oczywiście. Ale ja w swoich wypowiedziach nie odnosiłem się do działań Straży Granicznej. Ja miałem wiele spotkań z panem gen. Pragą, miałem spotkanie z panem gen. Jakubaszkiem, z funkcjonariuszami Straży Granicznej, zajmowaliśmy się również prawami funkcjonariuszy Straży Granicznej, pracownicy mojego biura rozmawiali z funkcjonariuszami, którzy też pełnią służbę w trudnych warunkach, mieliśmy wystąpienia dotyczące ochrony praw funkcjonariuszy Straży Granicznej. Procedura, o której ja wypowiadałem się w krytycznym kontekście, uznając ją za niezgodną ze standardami prawa międzynarodowego, to jest procedura oparta na przepisach prawa. Ja ustosunkowałem się do tego, jak przepisy prawa – pierwotnie były to przepisy rozporządzenia, aktualnie są to przepisy ustawy, ona przewiduje te procedury – czyli jak te regulacje prawne są niezgodne z tymi standardami.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-564">
+ <u xml:id="u-564.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-564.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pytanie zadaje pan senator Komarnicki. 1 minuta.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-565">
+ <u xml:id="u-565.0" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Bardzo dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+ <u xml:id="u-565.1" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Panie Rzeczniku, chciałbym pana przeprosić za to, że pan senator Czerwiński przekraczał permanentnie czas, który został wcześniej uzgodniony, tzw. minutę – a o tym warto pamiętać. Jeszcze raz pana przepraszam.</u>
+ <u xml:id="u-565.2" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Panie Rzeczniku, ja mam do pana bardzo konkretne pytanie. I nie chciałbym, żebyśmy za bardzo to wydłużali. Powiem krótko, o co chodzi. Państwo polskie… Wpierw chcę panu podziękować za to, że zajmuje się pan sprawą GetBack, jestem za to wdzięczny w imieniu przeszło 20 tysięcy ludzi. A moje pytanie brzmi: czy pan opiera się też na raporcie NIK i na uchwale Senatu w tej sprawie? Nie chcę, żeby pan mi dzisiaj na to odpowiadał, bo to jest poważna sprawa. Czy mogę prosić o odpowiedź na piśmie? Jak to jest zaawansowane, jeżeli chodzi o postępowanie u pana w tej sprawie? Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-566">
+ <u xml:id="u-566.0" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Oczywiście przekażemy materiały. Jest przede wszystkim pismo procesowe, bardzo obszerne pismo procesowe, które skierowałem w marcu czy kwietniu do Naczelnego Sądu Administracyjnego. I oczywiście bardzo wiele wiedzy i argumentów, które w tym piśmie są zawarte, opartych jest na pracach Senatu, Najwyższej Izby Kontroli, Komisji Nadzoru Finansowego i na dokumentach publicznych, dokumentach przygotowywanych przez organy państwa, które badały tę sprawę.</u>
+ <u xml:id="u-566.1" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Bardzo dziękuję. I proszę o informację na piśmie, jak jest to zaawansowane.</u>
+ <u xml:id="u-566.2" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Dobrze. Oczywiście.</u>
+ <u xml:id="u-566.3" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-567">
+ <u xml:id="u-567.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-567.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Nie widzę więcej zgłoszeń do pytań…</u>
+ <u xml:id="u-567.2" who="#SenatorJoannaSekula">Panie Marszałku!</u>
+ <u xml:id="u-567.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pani senator Sekuła.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-568">
+ <u xml:id="u-568.0" who="#SenatorJoannaSekula">Panie Marszałku, Panie Rzeczniku, ja mam jedno krótkie pytanie dotyczące raportu ONZ. Czy pan będzie się do tego raportu odnosił, jako że jest on wobec naszego prawodawstwa dosyć druzgocący? Te 233 uwagi dotyczące łamania praw człowieka dosyć mnie przeraziły. Jaka będzie pana rola w tej sytuacji? Dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-569">
+ <u xml:id="u-569.0" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Ale chodzi o raport ONZ dotyczący przestrzegania praw człowieka w Polsce? W znacznej mierze ustalenia, które są zawarte w informacji o działalności Rzecznika Praw Obywatelskich, pokrywają się z treścią tego raportu, ponieważ standardy ochrony praw człowieka są uniwersalne. Ja staram się, to zresztą też mówiłem w mojej wypowiedzi wstępnej… Wartości chronione przez konstytucję są w znacznej mierze zbieżne z wartościami chronionymi przez prawo międzynarodowe, przez prawo ONZ. I, no, w tym zakresie działalność rzecznika jest spójna z działalnością organów ONZ, które też prezentują te oceny. Tak więc to… W warstwie ogólnej mogę odpowiedzieć na to w ten sposób.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-570">
+ <u xml:id="u-570.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo, Panie Rzeczniku.</u>
+ <u xml:id="u-570.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję, że…</u>
+ <u xml:id="u-570.2" who="#Gloszsali">Jeszcze senator Czerwiński.</u>
+ <u xml:id="u-570.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Ojej, przepraszam bardzo, Panie Senatorze, nie widziałem. Jak pan wie, nigdy nie odmawiam panu głosu. Jeżeli zmieści się pan w minucie, bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-571">
+ <u xml:id="u-571.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku, Wysoka Izbo, Panie Rzeczniku, ciąg dalszy poprzedniego pytania, ale już ze szczególnym uwzględnieniem pewnego postanowienia zabezpieczającego. Słusznie, pan powinien głównie dbać o prawa tych najsłabszych. No, ale to starcie pracowników kopalni „Turów” i elektrowni „Turów” z trybunałem luksemburskim, z Luksemburga… Jeden z pracowników tego trybunału, jeden z sędziów, przepraszam, tego trybunału…</u>
+ <u xml:id="u-571.1" who="#Glosyzsali">Jedna z sędzi.</u>
+ <u xml:id="u-571.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">…jedna z sędzi nakłada jednoosobowo, w trybie postanowienia natychmiastowy nakaz zamknięcia kopalni. No, to jest na pewno naruszenie praw tych pracowników. Jak pan to ocenia? Bo według mnie pan powinien – to znaczy, jak mówię, to jest moje prywatne zdanie – nie tylko rozpatrywać kwestie między państwem a obywatelem, lecz także uwzględniać to, co jest nad państwem, relacje między strukturą nadpaństwową a obywatelem.</u>
+ <u xml:id="u-571.3" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-572">
+ <u xml:id="u-572.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Bardzo proszę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-573">
+ <u xml:id="u-573.0" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Gdy chodzi o to postanowienie tymczasowe, ono… Tzn. ten problem już nie istnieje, w tym zakresie, że on został już rozwiązany. Niemniej jednak, no, to postanowienie tymczasowe w mojej ocenie opierało się na dyskusyjnym wyważeniu wartości ze strony Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, to przyznaję. Ale trzeba tu wyjaśnić pewną sytuację. Zgodnie z treścią wspomnianego orzeczenia twierdzenie, że TSUE nakazał natychmiastowe zamknięcie tego przedsiębiorstwa, to było pewne uproszczenie. Tam bardziej można było interpretować to postanowienie w taki sposób, że chodziło o zainicjowanie procedury mającej na celu rozwiązanie wspomnianej sytuacji. Niemniej jednak oceniając tę sprawę, uważam, że to postanowienie nie zostało oparte na właściwym wyważeniu wartości wchodzących w grę w tej sprawie.</u>
+ <u xml:id="u-573.1" who="#Gloszsali">Bardzo dziękuję.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-574">
+ <u xml:id="u-574.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-574.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan senator Mróz. Bardzo proszę. Minuta.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-575">
+ <u xml:id="u-575.0" who="#SenatorKrzysztofMroz">Panie Rzeczniku, ja akurat, tak się całkowicie przez przypadek zdarzyło, w momencie wydania tego postanowienia, w tym dniu, byłem w Bogatyni. Tam z wojewodą, byłym senatorem Jarosławem Obremskim, mieliśmy otwierać…</u>
+ <u xml:id="u-575.1" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Ale pytanie…</u>
+ <u xml:id="u-575.2" who="#SenatorKrzysztofMroz">…i otwieraliśmy punkt paszportowy. No, i to była bardzo jasna deklaracja: proszę z dnia na dzień, od jutra zamknąć kopalnię. Abstrahując już od tego, że to orzeczenie było fizycznie niewykonalne, bo nikt nie jest w stanie z dnia na dzień zamknąć kopalni, nawet gdyby chcieć to zrobić, bo przecież skutki ekologiczne byłyby o wiele… No, nie da się czegoś takiego zrobić. To nie jest kran, żeby można było zakręcić kurek. Niemniej jednak, no, tak nie było. To orzeczenie, ze skutkami fatalnymi dla polskiej gospodarki, dla polskich przedsiębiorców, dla polskich konsumentów… To jest 8% prądu. Mniej więcej po 2 tygodniach elektrownia musiałaby stanąć, no, bo to za płotem… To mniej na 2 tygodnie mają… Tak więc, no, to było jednak, Panie Rzeczniku…</u>
+ <u xml:id="u-575.3" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-576">
+ <u xml:id="u-576.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Panie Senatorze, jest pan niepoprawny. To nie było pytanie. Jest sesja pytań.</u>
+ <u xml:id="u-576.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Mam nadzieję, że pan senator Czerwiński, jak obiecuje, zadaje ostatnie pytanie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-577">
+ <u xml:id="u-577.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku, Wysoka Izbo, mam nadzieję, że to nie tyle będzie poprawne pod względem gramatycznym… to znaczy tak, będzie…</u>
+ <u xml:id="u-577.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wystarczy, żeby było pytaniem.</u>
+ <u xml:id="u-577.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Będzie, ale może mniej poprawne politycznie.</u>
+ <u xml:id="u-577.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Pan rzecznik bardzo dużo czasu poświęcił kwestii niezależności sądów i niezawisłości sędziów. Bardzo ważna kwestia. Tylko jest pytanie, czy inne interesy poza interesem podsądnych są tutaj możliwe do dopuszczenia, np. interesy kasty sędziowskiej, czyli pewnego wąskiego grona osób, które kieruje się… No, przepraszam, nie chciałem, żeby to zabrzmiało ogólnie. …Pewnych sędziów, którzy kierują się nie dobrem podsądnych, nie sprawiedliwością, ale właśnie interesem tej wąskiej grupy. Chciałbym zadać to pytanie w aspekcie możliwości wzruszania wyroków na skutek kwestionowania…</u>
+ <u xml:id="u-577.4" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+ <u xml:id="u-577.5" who="#SenatorJerzyCzerwinski">…samego istnienia statusu sędziego w oparciu o przesłanki, nazwę to, europejskie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-578">
+ <u xml:id="u-578.0" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Nie mam wątpliwości, że orzeczenie sądu powinno być wynikiem zastosowania przez sędziego prawa zgodnego z jego poczuciem sprawiedliwości wyłącznie w celu sprawiedliwego i bezstronnego rozstrzygnięcia sporu między jednostkami, które w tym postępowaniu uczestniczą. To powinny być wyłączne wartości przyświecające sędziemu, który rozstrzyga sprawę.</u>
+ <u xml:id="u-578.1" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Jeśli chodzi o orzeczenia, które – jak pan senator to ujął, mówiąc w uproszczeniu – kwestionują status innych sędziów, to takie orzeczenia należy oceniać indywidualnie. Ja mówiłem już, odpowiadając na inne pytanie, że nie jestem zwolennikiem tego typu rozstrzygnięć. Moim zdaniem z orzecznictwa trybunałów międzynarodowych nie wynika taki wniosek, aby sam fakt powołania sędziego na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa w kształcie ustalonym ustawą z 2017 r. dawał podstawę do takiego działania i do wydawania tego typu rozstrzygnięć.</u>
+ <u xml:id="u-578.2" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Problem jest w tym, że kwestionowanie orzeczeń sędziów, nawet takich, które można uznać za niewłaściwe czy błędne, powinno się odbywać w stosownych procedurach instancyjnych, zaś sposobem reakcji państwa na orzeczenie sędziego, poza ekstremalnymi przypadkami, nie powinna być odpowiedzialność dyscyplinarna czy tym bardziej odpowiedzialność karna. To jest istota niezawisłości sędziowskiej. Istotą niezawisłości sędziowskiej jest to, że sędzia może się pomylić, może wydać błędne orzeczenie, takie, z którym się nie zgadzamy. Tyle że istnieją środki prawne umożliwiające uchylenie, zakwestionowanie takiego orzeczenia. Do takich środków nie powinno należeć pociąganie sędziego do indywidualnej odpowiedzialności dyscyplinarnej, do odpowiedzialności karnej za treść wydawanych orzeczeń. Takie też jest stanowisko prezentowane w ostatnich uchwałach Sądu Najwyższego, Izby Odpowiedzialności Zawodowej. Ja taki kierunek rozumowania i interpretacji prawa uważam za właściwy.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-579">
+ <u xml:id="u-579.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo, Panie Profesorze.</u>
+ <u xml:id="u-579.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan senator Mróz. Ale bardzo proszę o pytanie.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-580">
+ <u xml:id="u-580.0" who="#SenatorKrzysztofMroz">Panie Marszałku, ostatnie pytanie, fundamentalne.</u>
+ <u xml:id="u-580.1" who="#SenatorKrzysztofMroz">Pan troszeczkę nawiązywał do tego pytania, podając przykład orzeczenia Trybunału czy sądu w Polsce i TSUE. Oczywiście ten przykład był taki… tam chyba jakieś odszkodowanie trzeba było wypłacić. Może być jednak taka sytuacja, jaka zdarzyła się w Niemczech, że w tej samej sprawie, bardzo merytorycznej, jest rozbieżność, której nie da się pogodzić. Wtedy Niemcom, trybunałowi w Karlsruhe zasugerowano, że albo zmieni swoje orzeczenie, albo zmieni konstytucję, albo trzeba wypowiedzieć traktat unijny, albo doprowadzić do zmiany tych zapisów. Takie mniej więcej było orzeczenie. Myślę, że my też możemy gdzieś w przyszłości czegoś takiego się spodziewać, bo jednak te różnice interpretacyjne między TSUE a Trybunałem mogą być. Co w takiej sytuacji robić, kiedy jest orzeczenie polskiego Trybunału Konstytucyjnego na podstawie konstytucji jako najwyższego aktu prawnego Rzeczypospolitej Polskiej, i jest orzeczenie TSUE, które są rozbieżne, i nie da się tego wprowadzić…</u>
+ <u xml:id="u-580.2" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+ <u xml:id="u-580.3" who="#SenatorKrzysztofMroz">No, albo tego, albo tego przestrzegamy.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-581">
+ <u xml:id="u-581.0" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Takie sytuacje mogą mieć miejsce wyjątkowo, ponieważ – jak wspominałem – koncepcja Unii Europejskiej i prawo Unii Europejskiej opiera się na analogicznych wartościach do wartości w polskim prawie konstytucyjnym i konstytucji. W 2005 r. 11 maja Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok, w którym rozstrzygano o zgodności przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. W tym wyroku była opisana tego typu sytuacja. Było wskazane w tym orzeczeniu, że taka sytuacja teoretycznie może mieć miejsce. I w tym wyroku wskazano, jakie powinno być rozwiązanie tej sprawy.</u>
+ <u xml:id="u-581.1" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">To jest takie rozwiązanie, o którym też pan senator powiedział. Są w takiej sytuacji 3 wyjścia: zmiana polskiego prawa, renegocjacje i doprowadzenie do zmiany prawa unijnego oraz w ostateczności teoretycznie wystąpienie ze Wspólnoty. Taka sytuacja miała miejsce również w 2005 r. Ja pozwolę sobie o niej wspomnieć, w jaki sposób rozwiązana została tego typu kolizja.</u>
+ <u xml:id="u-581.2" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">W 2005 r. pojawiło się pytanie, czy zgodny z konstytucją jest mechanizm europejskiego nakazu aresztowania. Europejski nakaz aresztowania to taka uproszczona ekstradycja w ramach Unii Europejskiej. Przepisy prawa unijnego wdrożone do przepisów prawa polskiego przewidywały, że Polska ma obowiązek wydać swojego obywatela na podstawie europejskiego nakazu aresztowania, w sytuacji gdy zwróci się o to sąd innego państwa Unii. W tamtym czasie zgodnie z brzmieniem art. 55 polskiej konstytucji kategorycznie zakazana była ekstradycja obywatela polskiego. Trybunał Konstytucyjny wydał wtedy, moim zdaniem, bardzo wart zapamiętania i wart odnotowania wyrok, ponieważ potwierdził nadrzędność polskiej konstytucji nad prawem Unii Europejskiej. Stwierdził, że to rozwiązanie, którego genezą było prawo Unii Europejskiej, jest niezgodne z konstytucją, i potwierdził, że konstytucja jest najwyższym prawem Rzeczypospolitej Polskiej. A z tą konstytucją niezgodna była regulacja dopuszczająca ekstradycję, nakaz aresztowania obywatela polskiego. I właśnie wyjaśnił to, jak przed chwilą wskazałem, że to Trybunał zrobił swoje, tj. orzekł o sprzeczności, a efekty, skutki takiego rozstrzygnięcia leżą już po stronie organów odpowiedzialnych za prowadzenie polityki zagranicznej, organów odpowiedzialnych za kształt polskiego prawa. W następstwie tego orzeczenia doszło do nowelizacji konstytucji. Art. 55 konstytucji w tej chwili brzmi tak, że dopuszcza w pewnych okolicznościach ekstradycję obywatela polskiego za granicę, w tym właśnie europejski nakaz aresztowania.</u>
+ <u xml:id="u-581.3" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">I to jest sytuacja modelowa, pokazująca, jak należy rozstrzygać tego typu kolizje. Jednak ja uważam, że tego typu kolizje mogą wystąpić wyjątkowo, ponieważ co do zasady istnieje tożsamość wartości między traktatami europejskimi a polską konstytucją, co zostało przez polski Trybunał Konstytucyjny co najmniej dwukrotnie potwierdzone – w wyroku dotyczącym traktatu akcesyjnego, o którym powiedziałem, i w wyroku dotyczącym następnie traktatu z Lizbony.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-582">
+ <u xml:id="u-582.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo. Rozumiem, że więcej pytań nie ma.</u>
+ <u xml:id="u-582.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję, że pan rzecznik praw obywatelskich zobowiązał się do udzielenia pisemnej odpowiedzi na pytania zadane przez panów senatorów Kwiatkowskiego, Borowskiego i Komarnickiego.</u>
+ <u xml:id="u-582.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Otwieram dyskusję.</u>
+ <u xml:id="u-582.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję, że nikt z państwa nie zapisał się do głosu.</u>
+ <u xml:id="u-582.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dla porządku informuję, że pan senator Aleksander Szwed złożył swoje przemówienie w dyskusji do protokołu.</u>
+ <u xml:id="u-582.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Zamykam dyskusję.</u>
+ <u xml:id="u-582.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy pan rzecznik chciałby jeszcze finalnie zabrać głos i podsumować, chociaż ponieważ nie było dyskusji, to nie jest to konieczne?</u>
+ <u xml:id="u-582.7" who="#RzecznikPrawObywatelskichMarcinWiacek">Bardzo dziękuję. Dziękuję uprzejmie za wszystkie pytania. Dziękuję bardzo za wysłuchanie.</u>
+ <u xml:id="u-582.8" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-582.9" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Stwierdzam, że Senat zapoznał się z informacją o działalności Rzecznika Praw Obywatelskich oraz o stanie przestrzegania wolności i praw człowieka i obywatela w roku 2021.</u>
+ <u xml:id="u-582.10" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo, Panie Rzeczniku.</u>
+ <u xml:id="u-582.11" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję, że porządek obrad pięćdziesiątego czwartego posiedzenia Senatu został wyczerpany.</u>
+ <u xml:id="u-582.12" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do oświadczeń senatorów poza porządkiem obrad.</u>
+ <u xml:id="u-582.13" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję państwa senatorów, że oświadczenia złożone do protokołu zostaną zamieszczone w urzędowej wersji sprawozdania stenograficznego. Oświadczenie nie może trwać dłużej niż 5 minut. Jego przedmiotem mogą być sprawy związane z wykonywaniem mandatu, przy czym nie może ono dotyczyć spraw będących przedmiotem porządku obrad bieżącego posiedzenia Senatu. Marszałek odmówi przyjęcia niewygłoszonych oświadczeń, których treści nie można ustalić lub których wygłoszenie przez senatora nie byłoby możliwe w przysługującym na to czasie 5 minut. Nad oświadczeniem senatorskim nie przeprowadza się dyskusji.</u>
+ <u xml:id="u-582.14" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Zapraszam jako pierwszą panią senator Halinę Biedę.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-583">
+ <u xml:id="u-583.0" who="#SenatorHalinaBieda">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-583.1" who="#SenatorHalinaBieda">Adresatem jest szanowny pan Tomasz Grodzki, marszałek Senatu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
+ <u xml:id="u-583.2" who="#SenatorHalinaBieda">Panie Marszałku!</u>
+ <u xml:id="u-583.3" who="#SenatorHalinaBieda">My, niżej podpisani senatorowie, składamy na pana ręce podziękowania dla pana i dla wszystkich pracowników Kancelarii Senatu Rzeczypospolitej Polskiej za zaangażowanie w przygotowanie i przebieg obchodów setnej rocznicy pierwszego posiedzenia Senatu II RP. Było to doniosłe wydarzenie w historii Senatu, ale dla nas było to również wyjątkowe przeżycie osobiste. Pozwoliło ono na spotkanie, czasami po wielu latach, senatorów wszystkich kadencji. Same obchody były okazją do przypomnienia wielu ważnych wydarzeń z historii zarówno Senatu II Rzeczypospolitej, jak i Senatu odrodzonego po 1989 r. Mamy nadzieję, że rocznicowe obchody pozwoliły jeszcze raz przypomnieć o istotnej roli Senatu w przestrzeni życia publicznego. Bardzo dziękujemy.</u>
+ <u xml:id="u-583.4" who="#komentarz">Oklaski</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-584">
+ <u xml:id="u-584.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-584.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Oświadczenie wygłosi pani senator Agnieszka Kołacz-Leszczyńska.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-585">
+ <u xml:id="u-585.0" who="#SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska">Dziękuję bardzo.</u>
+ <u xml:id="u-585.1" who="#SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
+ <u xml:id="u-585.2" who="#SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska">Pozwalam sobie złożyć oświadczenie skierowane do pana Waldemara Budy, ministra rozwoju i technologii, w sprawie zamknięcia Biura Urzędu Dozoru Technicznego w Wałbrzychu.</u>
+ <u xml:id="u-585.3" who="#SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska">W związku z powzięciem przeze mnie bulwersującej informacji dotyczącej zamknięcia Biura Urzędu Dozoru Technicznego w Wałbrzychu zwracam się do pana ministra z prośbą o odpowiedź na następujące pytania. Kiedy i w jakich okolicznościach w centrali Urzędu Dozoru Technicznego poddano pod dyskusję pomysł zamknięcia budynku biura w Wałbrzychu na okres zimowy? Jakimi przesłankami zostało to umotywowane? Czy zamknięcie dotyczy również innych biur i oddziałów Urzędu Dozoru Technicznego, czy tylko biura w Wałbrzychu? Czy kiedy rozważano zamknięcie Biura Urzędu Dozoru Technicznego w Wałbrzychu, brany był pod uwagę aspekt utrudnienia funkcjonowania wielu klientów tego biura, w tym m.in. Elektrowni „Turów”, Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej i kopalni węgla brunatnego w Bogatyni? Czy kierownictwo Urzędu Dozoru Technicznego, rozważając taki pomysł, brało pod uwagę interesy i potrzeby wszystkich klientów obsługiwanych przez biuro w Wałbrzychu, a przede wszystkim ich bezpieczeństwo techniczne? I ostatnie pytanie: jakie jest stanowisko prezesa Urzędu Dozoru Technicznego w kwestii zamknięcia biura w Wałbrzychu? Bardzo proszę o pilną odpowiedź i ewentualne wstrzymanie wszelkich prac, które są w tej chwili prowadzone w związku z zamknięciem Biura Urzędu Dozoru Technicznego w Wałbrzychu. Dziękuję bardzo.</u>
+ </div>
+ <div xml:id="div-586">
+ <u xml:id="u-586.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
+ <u xml:id="u-586.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję, że protokół pięćdziesiątego czwartego posiedzenia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej X kadencji zostanie udostępniony senatorom w terminie 30 dni po posiedzeniu Senatu w Biurze Prac Senackich, pokój nr 255.</u>
+ <u xml:id="u-586.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Zamykam pięćdziesiąte czwarte posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej X kadencji.</u>
+ <u xml:id="u-586.3" who="#komentarz">Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską</u>
+ <u xml:id="u-586.4" who="#komentarz">Koniec posiedzenia o godzinie 1 minut 27</u>
+ </div>
+ </body>
+ </text>
+ </TEI>
+</teiCorpus>