From afc340431d5a32bfe45881dcdf04edac29648f80 Mon Sep 17 00:00:00 2001
From: Bartłomiej Nitoń <bartek.niton@gmail.com>
Date: Wed, 2 Nov 2022 10:38:50 +0100
Subject: [PATCH] Update 2019-2023 period.

---
 2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00047-01/header.xml             |   46 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00047-01/text_structure.xml     |   81 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00345-01/header.xml             |   70 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00345-01/text_structure.xml     |  625 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00346-01/header.xml             |   40 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00346-01/text_structure.xml     |   39 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00128-01/header.xml             |   67 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00128-01/text_structure.xml     |  242 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00102-01/header.xml             |   49 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00102-01/text_structure.xml     |   93 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00235-01/header.xml             |   65 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00235-01/text_structure.xml     |  239 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00237-01/header.xml             |   37 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00237-01/text_structure.xml     |   25 +++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/obn/201923-sjm-obnxx-00092-01/header.xml             |   58 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/obn/201923-sjm-obnxx-00092-01/text_structure.xml     |  171 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/obn1s/201923-sjm-obn1s-00006-01/header.xml           |   52 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/obn1s/201923-sjm-obn1s-00006-01/text_structure.xml   |  121 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00138-01/header.xml             |   46 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00138-01/text_structure.xml     |   82 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00137-01/header.xml             |   58 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00137-01/text_structure.xml     |  100 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00138-01/header.xml             |   61 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00138-01/text_structure.xml     |  119 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00180-01/header.xml             |  124 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00180-01/text_structure.xml     | 1323 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00174-01/header.xml             |   34 ++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00174-01/text_structure.xml     |   81 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00175-01/header.xml             |   64 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00175-01/text_structure.xml     |   99 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00176-01/header.xml             |   49 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00176-01/text_structure.xml     |  146 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/komisje/gni/201923-snt-gnixx-00122-01/header.xml            |   97 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/komisje/gni/201923-snt-gnixx-00122-01/text_structure.xml    |  415 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00051-01/header.xml         |  250 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00051-01/text_structure.xml | 3165 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00051-02/header.xml         |  220 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00051-02/text_structure.xml | 2554 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 38 files changed, 11207 insertions(+), 0 deletions(-)
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00047-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00047-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00345-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00345-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00346-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00346-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00128-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00128-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00102-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00102-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00235-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00235-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00237-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00237-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/obn/201923-sjm-obnxx-00092-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/obn/201923-sjm-obnxx-00092-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/obn1s/201923-sjm-obn1s-00006-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/obn1s/201923-sjm-obn1s-00006-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00138-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00138-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00137-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00137-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00138-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00138-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00180-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00180-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00174-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00174-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00175-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00175-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00176-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00176-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/komisje/gni/201923-snt-gnixx-00122-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/komisje/gni/201923-snt-gnixx-00122-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00051-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00051-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00051-02/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00051-02/text_structure.xml

diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00047-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00047-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..5728b65
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00047-01/header.xml
@@ -0,0 +1,46 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-epsxx-00047-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Etyki Poselskiej /nr 47/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Etyki Poselskiej /nr 47/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#EPS">47</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-10-26</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PoselJacekSwiat" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jacek Świat</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJanuszKorwinMikke" role="speaker">
+        <persName>Poseł Janusz Korwin-Mikke</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacaposelMonikaFalej" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca poseł Monika Falej</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzKomisjiBeataMaciak" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz Komisji Beata Maciak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzKomisjiLukaszAndrzejczyk" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz Komisji Łukasz Andrzejczyk</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="EPS" role="committee">
+        <orgName>Komisja Etyki Poselskiej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00047-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00047-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..124e163
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00047-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,81 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Witam państwa bardzo serdecznie na posiedzeniu Komisji Etyki Poselskiej, witam panie posłanki i panów posłów, witam pracowników Kancelarii Sejmu, stwierdzam kworum. Wobec niewniesienia uwag do protokołu poprzedniego posiedzenia Komisji protokół uważam za przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Porządek dzienny posiedzenia otrzymaliście państwo w zawiadomieniach. Czy są jakieś uwagi do zaproponowanego porządku dziennego? Nie słyszę uwag, nie widzę też zgłoszeń, a zatem uważam, że porządek dzienny został przyjęty bez zmian.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Przed przystąpieniem do realizacji porządku dziennego zgłaszam, w trybie art. 156 ust. 1 regulaminu Sejmu, wniosek o zamknięcie posiedzenia Komisji wraz z propozycją określenia osób, których udział w posiedzeniu Komisji jest niezbędny, tj. członków Komisji, zaproszonych posłów oraz pracowników Kancelarii Sejmu. Ta część posiedzenia, podczas której zapada postanowienie o zamknięciu posiedzenia, jest zamknięta. Czy jest ktoś przeciw? Nie słyszę sprzeciwu, wniosek uważam za przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Szanowni państwo, dzisiaj mamy praktycznie jeden punkt, nad którym będziemy procedować. Przystępujemy do rozpatrzenia sprawy dotyczącej wypowiedzi posła Janusza Korwina-Mikke zamieszczanych w przestrzeni publicznej, stanowiących podstawę wniosku osoby fizycznej z dnia 28 września 2022 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Czy jest pan poseł Korwin-Mikke? Proszę sprawdzić. Jeśli tak, to zaprosimy pana posła do złożenia wyjaśnień.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#SekretarzKomisjiLukaszAndrzejczyk">Nie ma pana posła.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Nie ma pana posła i rozumiem, że nie przedłożył też usprawiedliwienia. W tej sytuacji, ponieważ to było pierwsze zaproszenie pana posła do złożenia wyjaśnień, proponuję, żeby zaprosić go ponownie na kolejne posiedzenie. Wtedy będziemy dyskutować, dopytywać się i dalej procedować nad tym wnioskiem. Nie ma sprzeciwu, w takim razie przystępujemy do rozpatrzenia punktu…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#SekretarzKomisjiBeataMaciak">Pani przewodnicząca, zbliża się pan poseł…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Dostałam informację, że pan poseł jednak dotrze na nasze posiedzenie, ale zanim to nastąpi proponuję, żebyśmy szybko rozpatrzyli jeszcze punkt porządku dziennego dotyczący zajęcia stanowiska w sprawach, które wpłynęły do Komisji. Dziś mamy tylko jeden wniosek, oznaczony numerem EPS-04/241/22. To jest wniosek Koła Parlamentarnego Polskiej Partii Socjalistycznej z 6 października 2022 r. w sprawie dotyczącej wypowiedzi posła Andrzeja Sośnierza w dniu 28 września 2022 r. podczas posiedzenia Komisji Zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Jakie jest państwa stanowisko w tej sprawie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselJacekSwiat">Gdybyśmy chcieli zajmować się takimi wpisami, to przypuszczam, że mielibyśmy pracy na 30 godzin na dobę. To po pierwsze.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PoselJacekSwiat">Po drugie, szokujące jest, że pod tym wnioskiem podpisał się pan Andrzej Rozenek, którego ostatnio widzieliśmy na pogrzebie Jerzego Urbana, propagandysty, Goebbelsa stanu wojennego. Poseł Rozenek, pracownik „Nie”, który…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Co to ma do rzeczy?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselJacekSwiat">Patrzę na ostatni wpis: „Polską rządzi osobnik składający głównie z frustracji, natręctw, dziwactw i fobii”...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Ale jakie to ma znaczenie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselJacekSwiat">Ma takie znaczenie, że jesteśmy w Komisji Etyki Poselskiej i ten kontekst jest rzeczą bardzo istotną, bo mnie to po prostu obraża, że ludzie obrażający mnie, moją formację, mają czelność zgłaszać tego typu wnioski. Według mnie ten wniosek jest naprawdę o niczym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Panie pośle, dla jasności. Każdy ma prawo złożyć wniosek, a my jesteśmy od tego, żeby taki wniosek rozpatrzyć, ale na pewno nie będziemy rozpatrywać osoby, która się pod tym podpisała. Tak nie dojdziemy do ładu, panie pośle. To, kto podpisał wniosek, nie jest żadnym argumentem. Wniosek po prostu jest i uważam, że trzeba go rozpatrzyć, więc bardzo proszę o merytoryczne wypowiedzi, a nie o insynuacje dotyczące osób, które podpisują się pod wnioskami.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Zgłaszam wniosek o podjęcie inicjatywy w tej sprawie i w tej chwili poddaję ten wniosek pod głosowanie. Głosujemy, bardzo proszę. Kto jest za? (2) Kto jest przeciw? (1) Kto się wstrzymał? (1) Dziękuję, wniosek zostanie przez Komisję rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Proszę państwa, w tej chwili wracamy do pana posła Korwina-Mikke, pan poseł już jest, proszę o zaproszenie posła do sali obrad.</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Dzień dobry, panie pośle. Proszę o zajęcie miejsca i podpisanie listy obecności.</u>
+          <u xml:id="u-11.4" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Panie pośle, zaprosiliśmy pana w celu złożenia wyjaśnień w sprawie wniosku osoby fizycznej, który wpłynął do Komisji Etyki 28 września br. Chodzi o pana wypowiedzi na Twitterze. Widzę, że ma pan ze sobą materiały, a więc bardzo proszę o ustosunkowanie się do przedstawionego wniosku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselJanuszKorwinMikke">Szanowna Komisjo, wiele rzeczy już mnie spotkało, również na forum tej Komisji, ale czegoś takiego jeszcze nie… Rzeczą haniebną jest, że Komisja przyjmuje wniosek, którym chce inkryminować posła za jego polityczne wypowiedzi. W Sejmie Rzeczypospolitej ktoś chce cenzurować wypowiedzi posła. Komisja Etyki zajmuje się czymś takim, że przyjmuje wniosek od byle kogo.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PoselJanuszKorwinMikke">Bodajże art. 6 Zasad etyki mówi, że poseł powinien unikać zachowań, które mogą godzić w dobre imię Sejmu, powinien szanować godność innych osób, czyli na przykład moją. Komisja kompletnie nie szanuje mojej godności, Komisja godzi w dobre imię Sejmu. Jest hańbą… Ja trzymam to w tajemnicy, nie mówię o tym, ale jak to się rozejdzie po Europie, że w Polsce można posła postawić przed Komisją Etyki za publiczne wypowiedzi, to będzie hańba.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PoselJanuszKorwinMikke">Wysoka Komisjo, oczekuję, że Komisja mnie przeprosi. Teraz wychodzę, a Komisja niech się zastanowi. Jak Komisja mnie nie przeprosi, to ja to będę rozgłaszał. Hańba.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Rozumiem, że pan się nie ustosunkuje do tego wniosku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselJanuszKorwinMikke">Tak, przepraszam bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Szantażu nie przyjmujemy, rzecz jest dla nas oczywista.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Szanowni państwo, w związku z faktem nieustosunkowania się pana posła do treści wniosku i w ogóle w związku z szantażem Komisji Etyki Poselskiej, myślę że… Proponuję, żebyśmy przeszli do rozpatrzenia sprawy. Jakie są państwa propozycje, jeśli chodzi o ocenę zachowania pana posła Korwina-Mikke?</u>
+          <u xml:id="u-15.2" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Ponieważ widzę, że państwo się zastanawiacie, to ja chciałabym przedstawić propozycję naszego stanowiska, nad którą będziemy głosować. Jestem za karą upomnienia dla pana posła, jeśli chodzi o jego słowa, które są podstawą rozpatrywanego wniosku. Myślę, że nikt nie jest zdrajcą ani idiotą, jeżeli chodzi o kreowanie polityki wobec kraju, który napada na naszego sąsiada. Nie wiem, czy to jest dobra kara, ale chciałabym, żeby to zostało w taki sposób ujęte, chyba że państwo macie jakieś inne propozycje.</u>
+          <u xml:id="u-15.3" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Jeśli nie, to będziemy głosować. Kto z państwa jest za karą upomnienia dla pana posła Korwina-Mikke? (4) Jednogłośnie. Informuję, że po rozpatrzeniu sprawy Komisja stwierdziła naruszenie zasad etyki poselskiej i w związku z tym zostanie złożony wniosek o ukaranie pana posła w trybie art. 147 ust. 1 regulaminu Sejmu. Decyzją Komisji jest w tym przypadku udzielenie posłowi upomnienia za naruszenia art. 6, tj. zasady dbałości o dobre imię Sejmu.</u>
+          <u xml:id="u-15.4" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Na tym wyczerpaliśmy porządek posiedzenia Komisji Etyki. Zamykam posiedzenie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#SekretarzKomisjiBeataMaciak">Jeszcze sprawy bieżące, pani przewodnicząca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Tak, rzeczywiście, najmocniej przepraszam… W sprawach bieżących chciałbym przekazać państwu informację, że poseł Janusz Kowalski w dniu 20 października 2022 r. złożył odwołanie od uchwał Komisji nr 47/9 i 48/9 z dnia 5 października 2022 r. Odwołanie wraz z materiałami dokumentującymi przebieg postępowania zostanie przekazane do Prezydium Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">I kolejna sprawa – informuję, że przewodnicząca Komisji 27 października br. weźmie udział w spotkaniu z przedstawicielami Komisji Przeciwko Rasizmowi i Nietolerancji Rady Europy, którego celem będzie dyskusja na temat właściwych przepisów ustawowych oraz projektów ustaw będących przedmiotem prac parlamentu mających na celu przeciwdziałanie szeroko rozumianej mowie nienawiści. Prawdopodobnie będziemy tutaj przedstawiać tło spraw i to, w jakim zakresie do nas trafiają.</u>
+          <u xml:id="u-17.2" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Czy macie państwo jakieś uwagi, sugestie lub wnioski? Nie widzę, nie słyszę. Informuję, że protokół obrad zostanie wyłożony do wglądu w sekretariacie Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-17.3" who="#PrzewodniczacaposelMonikaFalej">Zamykam posiedzenie.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00345-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00345-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..70071fd
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00345-01/header.xml
@@ -0,0 +1,70 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-fpbxx-00345-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Finansów Publicznych /nr 345/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Finansów Publicznych /nr 345/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#FPB">345</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-10-13</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuBudzetuiFinansowMinisterstwaEdukacjiiNaukiJaroslawOliwa" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Budżetu i Finansów Ministerstwa Edukacji i Nauki Jarosław Oliwa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektordepartamentuMEiNJaroslawOliwa" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor departamentu MEiN Jarosław Oliwa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+        <persName>Głos z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJanuszCichon" role="speaker">
+        <persName>Poseł Janusz Cichoń</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKrystynaSkowronska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krystyna Skowrońska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKrzysztofPaszyk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krzysztof Paszyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Andrzej Kosztowniak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMENTomaszRzymkowski" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MEN Tomasz Rzymkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMFSebastianSkuza" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MF Sebastian Skuza</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki Tomasz Rzymkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Finansów Sebastian Skuza</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Ryszard Bartosik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MRiRW Ryszard Bartosik</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="FPB" role="committee">
+        <orgName>Komisja Finansów Publicznych</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00345-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00345-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..613070c
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00345-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,625 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dzień dobry. Witam państwa bardzo serdecznie na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dzisiaj wyjątkowo prowadzimy ją zdalnie, ale też witam posłów, którzy przybyli. Pracujemy dzisiaj zarówno zdalnie, jak i na miejscu, w budynkach Sejmu. Witam bardzo serdecznie pana ministra Skuzę – witam serdecznie, panie ministrze. Witam równie serdecznie pana ministra Tomasza Rzymkowskiego wraz ze współpracownikami. Witam wszystkich państwa, którzy również pracują zdalnie.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, otwieram posiedzenie Komisji Finansów Publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Porządek dzienny posiedzenia przewiduje zaopiniowanie wniosku ministra finansów w sprawie zmian przeznaczenia rezerw celowych zaplanowanych w ustawie budżetowej na 2022 r., w punkcie drugim zaopiniowanie wniosku ministra rolnictwa i rozwoju wsi w sprawie zmian w planie finansowym Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych na 2022 r., w punkcie trzecim zaopiniowanie wniosku ministra rolnictwa i rozwoju wsi w sprawie zmian w planie finansowym Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa na 2022 r., w punkcie czwartym zaopiniowanie wniosku ministra rolnictwa i rozwoju wsi w sprawie zmian w planie finansowym Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa na 2022 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Informuję, że posiedzenie będzie prowadzone z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej umożliwiających porozumiewanie się na odległość.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przystępujemy do sprawdzenia kworum. Rozumiem, że kworum jest.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Ja pozwolę sobie jeszcze poinformować, że członkowie Komisji, którzy są obecni na sali obrad, głosują wyłącznie przy użyciu urządzeń do głosowania za pomocą legitymacji poselskich, zaś posłowie uczestniczący zdalnie w posiedzeniu Komisji głosują za pośrednictwem systemu do głosowania na tabletach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#Gloszsali">Jest kworum.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję serdecznie. Biuro podało informację, że mamy kworum.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tym samym przechodzimy, proszę państwa, do realizacji punktu pierwszego porządku dziennego. Proszę o przedstawienie wniosku przez ministra finansów w sprawie zmian przeznaczenia rezerwy celowej zaplanowanej w ustawie budżetowej na 2022 r. I tu, proszę państwa, mamy cztery rezerwy. Rozumiem, panie ministrze, że rozpoczynamy wedle kolejności, od poz. 62, tak? Przynajmniej taką kolejność państwo przedstawili. Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, stosownie do postanowienia  art. 154 ust. 9 ustawy o finansach publicznych, w związku z wnioskiem ministra rolnictwa i rozwoju wsi, uprzejmie proszę o wyrażenie pozytywnej opinii w sprawie zmiany przeznaczenia kwoty 1162 tys. zł pochodzącej z rezerwy celowej budżetu państwa na rok 2022, poz. 62 – Fundusz Gwarancji w Rolnictwie. Powyższe środki byłyby przeznaczone na wydatki majątkowe dla pięciu szkół prowadzonych przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Projektowana zmiana przeznaczenia nie spowoduje zakłóceń w finansowaniu zadań, na które rezerwa, czyli poz. 62, została pierwotnie zaplanowana. Jak rozumiem, Komisja dostała również szczegółowy wniosek pana premiera Kowalczyka w sprawie zmiany przeznaczenia, w którym są nawet wypisane jednostki, które dostałyby te środki. Kwota nie jest duża i, jak powiedziałem, nie spowoduje zakłóceń w finansowaniu zadań, na które pierwotnie rezerwa została przeznaczona – będą oszczędności. W związku z powyższym proszę o pozytywne rozpatrzenie przedmiotowego wniosku.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję, panie ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, przechodzimy do dyskusji. Czy są…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Ja nie mam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję, pani przewodnicząca.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dostałem informację, że poseł Cichoń chciał zabrać głos. Bardzo proszę, panie przewodniczący. Janusz Cichoń.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Panie pośle, nie słyszymy pana. Jeżeli jest możliwość włączenia mikrofonu… Proszę państwa, widzę, że mamy problemy techniczne. Mamy problem w tym, żeby się w ogóle połączyć.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">W takim razie zapytam: czy są jeszcze jacyś inni posłowie, którzy chcieliby zabrać głos w tym punkcie?</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Panie ministrze – tak naprawdę zakładam, że to pytanie do ministra rolnictwa – jest pytanie ze strony pana przewodniczącego Cichonia o kwotę 220 tys. zł na zakup samochodu osobowego do celów służbowych dla Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego. Czy jest możliwość odniesienia się do tego pytania? Panie ministrze, bardzo przepraszam, ale w tym momencie pana nie słychać, więc… Może proszę jeszcze raz o włączenie mikrofonu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Czy teraz się słyszymy?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tak, teraz się świetnie słyszymy. Witam serdecznie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Przepraszam bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, w Zespole Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Leśnej Podlaskiej pozostały środki, w związku z tym planowany jest dla tej szkoły zakup do celów służbowych samochodu hybrydowego za kwotę 220 tys. zł. Samochód będzie służył tej jednostce, która o to wnioskuje, będzie wykorzystany dla zespołu szkół w Leśnej Podlaskiej.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję za to wyjaśnienie.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Wszyscy słyszeliśmy je, więc, szanowni państwo, pytanie o kolejne uwagi. Czy są jakieś uwagi do tej części?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Mamy kłopot, bo nie słyszymy pana ministra.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">To rzeczywiście, pani przewodnicząca, mamy kłopot. My w tym momencie słyszeliśmy świetnie pana ministra. Proszę państwa, mam nadzieję, że w dalszej części Komisji jakoś usprawnimy tę naszą pracę.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Wysłuchaliśmy wypowiedzi pana ministra. Czy są jeszcze jakieś pytania do tej części? Mówię o części rezerwy celowej poz. 62. Nie widzę. Tym samym, proszę państwa, kończymy dyskusję nad tym…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Halo, panie przewodniczący! Panie przewodniczący…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tak, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">…jeżeli mogę, pan przewodniczący Cichoń nie mógł się dodzwonić. Mieliśmy zerwane połączenie dotyczące wyjaśnień pana ministra. Panie ministrze, wydaje się, że dzisiaj wniosek na kwotę 220 tys. zł jest żenujący, żeby w takiej wysokości przeznaczać. No to co, w szkołach już będziemy mieć limuzyny? Kupiliście ileś limuzyn rządowych, a teraz, rozumiem, że w szkołach będziemy mieć limuzyny. Raz jeszcze było zrywane połączenie. Jaka jest zasadność, że za 220 tys. zł kupujemy samochód do szkoły? Nie kupujemy sprzętu, który będzie potrzebny nawet do zajęć praktycznych, nie kupujemy samochodu…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Taki również kupujemy, pani przewodnicząca. W treści tego wniosku…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">…przystosowanego w jakiejś przyzwoitej cenie do nauki prawa jazdy, a dajemy  220 tys. zł. Jakim pan jeździ samochodem? Wszyscy pewnie jeździmy tańszym samochodem, a tam dajemy tak drogi samochód. Sprzeciwiamy się temu. I pan to podtrzymuje? I minister finansów daje panu na to zgodę w tak trudnych czasach?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Panie ministrze, bardzo proszę jeszcze o ustosunkowanie się…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Jesteśmy przeciw i prosimy, żebyśmy głosowali, bo…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">…i przechodźmy, proszę, dalej do procedowania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Raz jeszcze rzetelnie niech pan powie, co się za tym kryje, który dyrektor albo który szef jakiejś państwa partii będzie jeździł takim samochodem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Panie ministrze, nie wiem, czy się słyszeliśmy. Mam nadzieję, że tak. Bardzo proszę jeszcze raz o ustosunkowanie się – i chciałbym, abyśmy przechodzili nieco dalej w naszej pracy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, żaden członek partii politycznej nie będzie jeździł tym samochodem. On jest przeznaczony dla zespołu szkół, tak jak powiedziałem, będzie służył tej szkole. Samochód hybrydowy, który poprzez swoje użytkowanie będzie tani w użytkowaniu. Koszt zakupu jest taki, no ale przecież ten samochód będzie służył dla potrzeb zespołu szkół rolniczych…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">…też miały czemuś służyć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Pani poseł, nie przerywałem pani. Proszę wysłuchać spokojnie.</u>
+          <u xml:id="u-26.1" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Samochód jest elektroniczny, ekologiczny i takie auta są w szkołach. Jest taka potrzeba, są oszczędności i można te środki na ten cel…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">A która szkoła je dostanie? Która to szkoła jest…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">…przeznaczyć.</u>
+          <u xml:id="u-28.1" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Dziękuję. To wszystko, co miałem do powiedzenia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Która szkoła to dostanie? Która to szkoła dostanie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Leśnej Podlaskiej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję. Szanowni państwo…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">To głosujemy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pozwolę sobie zaproponować w takim razie treść opinii. Jeżeli nie będzie konsensusu, będziemy nad nią głosować.</u>
+          <u xml:id="u-33.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, projekt opinii nr 221 Komisji Finansów Publicznych do ministra finansów w sprawie zmian przeznaczenia rezerwy celowej, uchwalonej na posiedzeniu 13 października 2022 r.</u>
+          <u xml:id="u-33.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Komisja Finansów Publicznych na posiedzeniu 13 października 2022 r. rozpatrzyła wniosek ministra finansów z 10 października 2022 r. dotyczący zmian przeznaczenia kwoty w wysokości 1162 tys. zł z rezerwy celowej w poz. 62 – Fundusz Gwarancji w Rolnictwie zaplanowanej w ustawie budżetowej na 2022 r. Komisja Finansów Publicznych zgodnie z art. 154 ust. 9 ustawy o finansach publicznych pozytywnie opiniuje propozycję przeznaczenia powyższej kwoty, o której powiedziałem, w rozbiciu na: 760 tys. zł na dostawę, montaż i uruchomienie instalacji fotowoltaicznej; 220 tys. zł na zakup samochodu; 84 tys. zł na zakup zestawu maszyn do linii technologicznej konserwacji zielonek dla Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego; 43 tys. zł na docieplenie stropu nad zapleczem socjalnym oraz 55 tys. zł na zakup hali stalowej na maszyny rolnicze.</u>
+          <u xml:id="u-33.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, rozumiem, że jest sprzeciw ze strony pani przewodniczącej, tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę w takim razie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Tak, bo pan dał na maszyny i na te pozostałe tylko tyle, co na samochód…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Rozumiem, pani przewodnicząca.</u>
+          <u xml:id="u-37.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, gorąco proszę o przygotowanie się do głosowania. Przechodzimy do głosowania nad treścią opinii, którą przytoczyłem, opinii nr 221. Kto jest za przyjęciem opinii? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-37.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę o podanie wyników głosowania. Głosowało 34 posłów. Za było 20, przeciw – 9, 5 się wstrzymało. Tym samym Komisja przyjęła powyższą opinię nr 221. Dziękuję serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-37.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przechodzimy do kolejnej rezerwy celowej, w poz. 75. Panie ministrze, bardzo proszę o przedstawienie wniosku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#SekretarzstanuwMFSebastianSkuza">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, w poz. 75 mamy dwa wnioski. Może zacznę od wniosku ministra edukacji i nauki. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, uwzględniając wniosek ministra edukacji i nauki, zwracam się z prośbą o przekwalifikowanie środków z rezerwy z poz. 75. Dotyczyłoby to zmiany przeznaczenia kwoty 4 169 000 563 zł i to byłyby środki, które są de facto przeznaczone na nauczanie języka polskiego w Niemczech. Z tego co pamiętam, to taka rezerwa została utworzona na poziomie prac sejmowych. I w przedmiotowej rezerwie zaplanowane zostały środki w kwocie 39 800 tys. zł na nauczanie języka polskiego w Niemczech. Jeżeli chodzi o kwotę 4 169 000 563 zł, to kwota byłaby przeznaczona na: kwota 675 000 367 zł byłoby to sfinansowanie wynagrodzeń osobowych oraz pochodnych od tych wynagrodzeń dla nauczycieli i pracowników administracji zatrudnionych w nowo utworzonych czterech szkołach polskich z oddziałami dziecięcymi i w siedmiu oddziałach dziecięcych utworzonych już przy funkcjonujących szkołach polskich na terenie Niemiec oraz wizytatora zatrudnionego w Ośrodku Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą; z kolei kwota 3 494 000 196 zł zostałaby przeznaczona na uzupełnienie planu wydatków Ośrodka Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą w celu sfinansowania wydatków na wynagrodzenia osobowe w kwocie 1 679 000 374 zł dla nauczycieli zatrudnionych w szkołach polskich przy przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych i przedstawicielstwach wojskowych Rzeczypospolitej Polskiej, jak również wydatków ponoszonych na czynsze i wynajem pomieszczeń do prowadzenia zajęć dydaktyczno-wychowawczych w tych szkołach.</u>
+          <u xml:id="u-38.1" who="#SekretarzstanuwMFSebastianSkuza">Utworzenie nowych szkół oraz oddziałów przedszkolnych w Niemczech wynika z potrzeby środowisk polonijnych i ma na celu umożliwienie dzieciom obywateli polskich – i młodzieży – zdobywanie wiedzy o Polsce oraz doskonalenie umiejętności językowych podczas stałego lub dłuższego, ale czasowego pobytu w Niemczech. Z kolei zwiększenie wydatków Ośrodka Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą związane jest ze znacznym wzrostem wydatków ponoszonych na wynagrodzenia dla nauczycieli oraz na utrzymanie szkół polskich za granicą, będących wynikiem wyższych, niż planowano na etapie opracowania projektu budżetu, kursów walutowych. Realizacja powyższych zadań wymaga zmiany przeznaczenia kwoty, o której już mówiłem, czyli 4 169 000 563 zł. Zwracam się do Wysokiej Komisji o pozytywne rozpatrzenie przedmiotowego wzrostu. Chciałem nadmienić, że kwota rezerwy nie będzie w całości wykorzystana, pozostaną jeszcze oszczędności.</u>
+          <u xml:id="u-38.2" who="#SekretarzstanuwMFSebastianSkuza">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-39.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, otwieram dyskusję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Mam pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę, przewodnicząca Krystyna Skowrońska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Ja mam pytanie do pana ministra edukacji, bo rozumiem, że pan minister już zreferował. Po pierwsze, dziękuję za wniosek przy tym ministra resortowego, czyli ministra edukacji, tyko nie wiemy, na jaki to czas. Bo skoro w tej chwili uruchamiamy rezerwy i będziemy mówili potem jeszcze o środkach niewygasających, to chciałabym zapytać, na jaki okres finansowania są pieniądze na zadania, o których była mowa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Chciałam usłyszeć w tej odpowiedzi, czy to do końca roku tyle brakuje, czy to będzie na dłuższy okres. A tak poza tym to poproszę, żebym mogła otrzymać odpowiedź nawet na piśmie, już po przegłosowaniu, na jaki to okres, czy do końca roku tyle brakuje. A jeśli do końca roku tyle brakuje, to ile łącznie wydajemy pieniędzy na ten cel.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-45.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Panie ministrze, bardzo proszę o ustosunkowanie się.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Odpowiadam, szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, że to jest tylko kwota wnioskowana do końca tego roku. Natomiast, jeśli chodzi o szczegółowe kwestie związane z wydatkowaniem utrzymania szkół Ośrodka Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą, to odpowiemy pani poseł na piśmie.</u>
+          <u xml:id="u-46.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Tutaj mi pan dyrektor podpowiada, że wynagrodzenia nauczycieli wynoszą ponad 30 000 tys. zł. To jest ponad…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#PoselJanuszCichon">Ja, jeśli można. Można?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Sekundkę, panie przewodniczący. Pan minister skończy i udzielę głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">To już jest koniec.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tak? Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-50.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Panie przewodniczący, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#PoselJanuszCichon">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, mam nadzieję, że tym razem się powiedzie. Ja też mam krótkie pytanie, znaczy tak naprawdę pytanie zasadnicze, czy tak źle zaplanowano tę rezerwę, czy było to tylko działanie propagandowe, skoro ściągamy z rezerwy – bo nie tylko tę kwotę, za chwilę kolejną kwotę będziemy ściągali z rezerw – czy też czegoś nie udało się zrealizować? Czy nie było planu, a tylko propaganda, co podejrzewam, czy są jakieś inne przyczyny, dla których nie wykorzystaliśmy, nie zagospodarowaliśmy ambitnego planu – tak to sprzedawał pan minister Czarnek – poprawy jakościowej i wielkiego rozmachu, jeśli chodzi o naukę języka polskiego w Niemczech?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-52.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Wydaje się, że to bardziej teza jak pytanie, ale jeżeli pan minister zechce się odnieść, to bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#SekretarzstanuwMENTomaszRzymkowski">To stwierdzenie. Nie było pytania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, pozwolę sobie w takim razie zaproponować treść…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Nie ma odpowiedzi, panie przewodniczący, dlaczego się nie udało. My pamiętamy, jak ta rezerwa była zdejmowana dla nauczania języka niemieckiego w polskich szkołach z przeznaczeniem, że za granicą będzie. Ale pan przewodniczący Cichoń powiedział, że się nie udało, no to chyba czekamy na to potwierdzenie. Pan minister nie chce się przyznać, że się nie udało. Jak tak się przyznaje, że się nie udało, to głosujmy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Panie ministrze, zadam jeszcze raz pytanie: czy zechce pan się odnieść do tak zadanego pytania, choć bardziej tezy, jeszcze raz powtórzę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#SekretarzstanuwMENTomaszRzymkowski">Oczywiście. Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, tyle, ile środków było zaplanowanych, tyle zostało… 5 840 000 940 zł zostało do tej pory uruchomionych i to jest kwestia tylko i wyłącznie przekwalifikowania tych środków, które były zaplanowane.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Jeżeli pan jest w ministerstwie edukacji i szkolnictwa wyższego, panie ministrze, pytanie proste, zdejmowaliście trzydzieści parę milionów, zaplanowaliście, że wydacie na naukę języka polskiego w Niemczech – i tego nie zrobiliście. I proszę nie mówić… My umiemy dodawać i odejmować i znamy język polski. Po prostu państwo nic nie zrobili. I to, tak jak powiedział przewodniczący Cichoń, to było więcej lansu ministra niż rzetelne myślenie o nauce języka polskiego w Niemczech. Tyle. Głosujmy. Przed Dniem Nauczyciela wygląda pan kiepsko, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pani przewodnicząca, wracajmy bardziej do meritum…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">OK.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">…samych wniosków, jak ocen…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#SekretarzstanuwMENTomaszRzymkowski">Można, panie przewodniczący?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tak, panie ministrze, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-64">
+          <u xml:id="u-64.0" who="#SekretarzstanuwMENTomaszRzymkowski">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-64.1" who="#SekretarzstanuwMENTomaszRzymkowski">Szanowna pani poseł, po pierwsze, my nic nie zdejmowaliśmy. Mówimy o budżecie państwa, który został uchwalony przez Sejm. Zmiany w budżecie były przygotowane przez poprawkę poselską, nie były przygotowywane przez Ministerstwo Edukacji i Nauki. Trzymajmy się faktów. I proszę, jeśli pani tego nie wie, to proszę to przyjąć do wiadomości.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-65">
+          <u xml:id="u-65.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-65.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Głosujmy, szanowni państwo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-66">
+          <u xml:id="u-66.0" who="#PoselJanuszCichon">Panu ministrowi proponuję odtworzenie wystąpień pana ministra Czarnka na ten temat w debacie, także budżetowej, co mówił i jak definiował potrzeby – i z jakim rozmachem miała być organizowana ta nauka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-67">
+          <u xml:id="u-67.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję za wypowiedź. Proszę państwa, pozwolę sobie zaproponować opinię i później wyrazimy swoje stanowisko w odniesieniu do proponowanej opinii.</u>
+          <u xml:id="u-67.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Opinia nr 222 Komisji Finansów Publicznych do ministra finansów w sprawie zmian przeznaczenia rezerwy celowej, uchwalona na posiedzeniu 13 października 2022 r. Komisja Finansów Publicznych na posiedzeniu 13 października 2022 r. rozpatrzyła wniosek ministra finansów z 12 października 2022 r. dotyczący zmian przeznaczenia kwoty w wysokości wspomnianych już przez pana ministra 4 169 000 563 zł z rezerwy celowej w poz. 75 zaplanowanej w ustawie budżetowej na 2022 r. Komisja Finansów Publicznych zgodnie z art. 154 ust. 9 ustawy o finansach publicznych pozytywnie opiniuje propozycję przeznaczenia kwot, i tutaj odpowiednio: 675 000 367 zł na sfinansowanie wynagrodzeń osobowych i kwoty 3 494 000 196 zł na uzupełnienie planu wydatków Ośrodka Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą. Te pieniądze mają być przeznaczone zarówno na wynagrodzenie, jak i czynsz, wynajem pomieszczeń do prowadzenia zajęć dydaktyczno-wychowawczych w tychże placówkach.</u>
+          <u xml:id="u-67.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, przechodzimy w takim razie do głosowania, jeżeli taki jest wniosek ze strony pani przewodniczącej Skowrońskiej. Bardzo proszę o przygotowanie się do głosowania. Kto jest za przyjęciem przywołanej przeze mnie opinii nr 222? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-67.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę o podanie wyników głosowania. Głosowało 34 posłów. Za było 20, przeciw było 12, wstrzymało się 2 posłów. Tym samym Komisja Finansów Publicznych przyjęła opinię nr 222.</u>
+          <u xml:id="u-67.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, przechodzimy do pozycji z rezerwy celowej nr 29. Panie ministrze, bardzo proszę o przedstawienie wniosku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-68">
+          <u xml:id="u-68.0" who="#SekretarzstanuwMFSebastianSkuza">Panie przewodniczący, oczywiście możemy przejść i do poz. 29, ale mamy jeszcze jedną pozycję, właśnie dotyczącą rezerwy z poz. 75.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-69">
+          <u xml:id="u-69.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tak, rzeczywiście tak jest, proszę państwa. Panie ministrze, w takim razie bardzo proszę, załatwimy poz. 75, a potem będziemy omawiać poz. 29. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-70">
+          <u xml:id="u-70.0" who="#SekretarzstanuwMFSebastianSkuza">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-70.1" who="#SekretarzstanuwMFSebastianSkuza">Wysoka Komisjo, tu przeniesienie dotyczy tej samej rezerwy, czyli poz. 75. Zmiana, rozpatrywana na wniosek szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, dotyczyłaby kwoty 1 360 tys. zł. Środki zostałyby przeznaczone w kwocie 860 tys. zł na sfinansowanie digitalizacji zasobów kultury ukraińskiej i 500 tys. na sfinansowanie kolonii dla dzieci z Ukrainy. Taka zmiana jest niezbędna w celu realizacji tego zadania. Tak jak już powiedziałem, wyniknęło to z dyskusji. W tej pozycji pozostaną jeszcze oszczędności, wobec powyższego zwracam się do Wysokiej Komisji o pozytywne rozpatrzenie przedmiotowego wniosku.</u>
+          <u xml:id="u-70.2" who="#SekretarzstanuwMFSebastianSkuza">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-71">
+          <u xml:id="u-71.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-71.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Czy są w takim razie jeszcze jakieś pytania dotyczące…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-72">
+          <u xml:id="u-72.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Ja jestem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-73">
+          <u xml:id="u-73.0" who="#PoselJanuszCichon">Krótkie pytanie, jeśli mogę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-74">
+          <u xml:id="u-74.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tak, bardzo proszę, panie przewodniczący. A później pani przewodnicząca Skowrońska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-75">
+          <u xml:id="u-75.0" who="#PoselJanuszCichon">To 500 tys. zł na kolonie – czy to jest kwota, którą planujemy wydać, czy to jest rozliczenie zrealizowanego zadania?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-76">
+          <u xml:id="u-76.0" who="#SekretarzstanuwMFSebastianSkuza">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, tak jak powiedziałem, wystąpił o to szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. To zadanie ma być dopiero zrealizowane, więc nie jest to absolutnie refundacja.</u>
+          <u xml:id="u-76.1" who="#SekretarzstanuwMFSebastianSkuza">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-77">
+          <u xml:id="u-77.0" who="#PoselJanuszCichon">I jeszcze w tym roku, tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-78">
+          <u xml:id="u-78.0" who="#SekretarzstanuwMFSebastianSkuza">Jeżeli przesuwamy środki zgodnie z zasadą roczności budżetu, środki muszą być wykorzystane do końca tego roku.</u>
+          <u xml:id="u-78.1" who="#SekretarzstanuwMFSebastianSkuza">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-79">
+          <u xml:id="u-79.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-79.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">I jeszcze pytanie ze strony pani przewodniczącej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-80">
+          <u xml:id="u-80.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Nie mam pytań.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-81">
+          <u xml:id="u-81.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-81.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tym samym, proszę państwa, pozwolę sobie przedstawić opinię nr 224 Komisji Finansów Publicznych do ministra finansów w sprawie zmian przeznaczenia rezerwy celowej, uchwaloną na posiedzeniu 13 października 2022 r.</u>
+          <u xml:id="u-81.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Komisja Finansów Publicznych na posiedzeniu 13 października 2022 r. rozpatrzyła wniosek ministra finansów z 13 października 2022 r. dotyczący zmiany przeznaczenia kwoty w wysokości 1360 tys. zł z rezerwy celowej w poz. 75 zaplanowanej w ustawie budżetowej na 2022 r. Komisja Finansów Publicznych zgodnie z art. 154 ust. 9 ustawy o finansach publicznych pozytywnie opiniuje propozycję przeznaczenia kwoty 860 tys. zł na sfinansowanie digitalizacji zasobów ukraińskich oraz 500 tys. zł na sfinansowanie kolonii dla dzieci z Ukrainy.</u>
+          <u xml:id="u-81.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Czy będziemy musieli głosować ten wniosek? Pytanie: czy jest jakiś sprzeciw?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-82">
+          <u xml:id="u-82.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Nie ma.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-83">
+          <u xml:id="u-83.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Nie widzę, więc, szanowni państwo, tym samym uważam, że Komisja Finansów Publicznych przyjęła opinię nr 224.</u>
+          <u xml:id="u-83.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, przechodzimy do rezerwy celowej w poz. 29. Panie ministrze, bardzo proszę o przedstawienie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-84">
+          <u xml:id="u-84.0" who="#SekretarzstanuwMFSebastianSkuza">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, procedowany wniosek dotyczy również obszaru ministra edukacji i nauki. Na jego wniosek zwracam się z prośbą o przekwalifikowanie środków z rezerwy celowej z poz. 29 w kwocie 150 000 tys. zł Kwota ta zostałaby przeznaczona na utrzymanie i rozwój potencjału dydaktycznego i badawczego w uczelniach publicznych nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego i nauki oraz w uczelniach niepublicznych, które są zrównane ustawowo, jeśli chodzi o zasady ich finansowania. Środki byłyby przeznaczone na subwencje dla jednostek szkolnictwa wyższego, uczelni. I tu minister edukacji i nauki też wnioskuje, że część tych środków chciałby przeznaczyć na wzmocnienie państwowych wyższych szkół, uczelni zawodowych, które prowadzą kształcenie w dziedzinie nauk medycznych i nauk o zdrowiu w związku z przygotowaniem do zawodu przyszłych kadr medycznych, na przykład pielęgniarki czy ratownictwo medyczne. Jeżeli chodzi o środki z tej rezerwy, to ona pierwotnie wynosiła 3 729 110 tys. zł i w tej pozycji również wydaje się, że będą określone oszczędności. Tak jak powiedziałem, środki byłyby przeznaczone jako subwencja dla uczelni. Zwracam się do Wysokiej Komisji o pozytywne rozpatrzenie przedmiotowego wniosku.</u>
+          <u xml:id="u-84.1" who="#SekretarzstanuwMFSebastianSkuza">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-85">
+          <u xml:id="u-85.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-85.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Czy są pytania do tej…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-86">
+          <u xml:id="u-86.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-87">
+          <u xml:id="u-87.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę, pani przewodnicząca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-88">
+          <u xml:id="u-88.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Mogę po przewodniczącym Cichoniu. Jeśli jestem przy głosie, to…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-89">
+          <u xml:id="u-89.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-90">
+          <u xml:id="u-90.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Po pierwsze, co do samego zgłoszonego wniosku – moja uwaga na Komisji, która rozpatrywała poprzednio również zmiany przeznaczenia w rezerwach celowych, dotyczyła tego, że nie było do opinii ministra finansów załącznika resortowego ministra. Dzisiaj ten załącznik jest i sam wniosek ministra edukacji jest niewiele dłuższy niż opinia o tym wniosku. Ale co z tego wiemy? Z tego wniosku wiemy tylko tyle, że potrzeba przeznaczyć 150 000 tys. zł. 150 000 tys. zł to jest taka rezerwa dla ministra Czarnka, jak była rezerwa w KPRM-ie pana premiera Tuska w roku 2015. To jest dużo. To jest dużo i to jest… I dlaczego mówię, że to jest dużo – a uzasadnienia nie ma. Nie wiemy, panie przewodniczący, szanowni państwo, nikt z członków Komisji nie wie, kiedy zostały ocenione wnioski, w jaki sposób szacowano, że tej subwencji dla uczelni wyższych będzie brakowało, jakie uczelnie zawodowe otrzymają środki, które kształcą w zawodach medycznych, o których na końcu mówi pan minister, referując wniosek. Nie ma mowy, ile brakuje pieniędzy uczelniom wyższym publicznym, na przykład w związku ze wzrostem kosztów energii. I tak naprawdę to nie wiemy nic. Najdalej mój idący wniosek byłby… Aha, i minister finansów, żeby porównywać do rezerwy premiera, porównałam z 2015 r. I dzisiaj rzecznik praw obywatelskich ma 50 000 tys. na cały rok – tu dajemy 150 000 tys. Ja wiem, że niezręcznie jest panu ministrowi Skuzie cokolwiek powiedzieć albo poprosić, jako że sam był kiedyś wiceministrem w resorcie nauki, ale zwracam się do pana ministra jako do bankowca, bo przecież jeżeli pan dostał załączniki do tego wniosku, to my byśmy chcieli znać te załączniki, my byśmy chcieli… Dobra, zgoda, chcielibyśmy dać uczelniom wyższym pieniądze, bo one są potrzebne, ale to jest znowu takie rozwiązanie jak Fundusz Inwestycji Lokalnych, że można dać pieniądze bez kryteriów swoim i nie będziemy nic o tym wiedzieć, pomimo że ta część budżetu jest pod kontrolą. Mój daleko idący wniosek byłby taki, że przerywamy posiedzenie, przynajmniej w tym punkcie – do innych nie mam uwag – i rozpatrujemy jutro. Jeżeli mamy być rzetelni, jeżeli minister edukacji i nauki nam powie, na co wyda pieniądze. My nie możemy powiedzieć: panie ministrze, ma pan do portfela 150 000 tys. zł – rób pan, co chcesz, daj pan komu…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-91">
+          <u xml:id="u-91.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pani przewodnicząca, ja dziękuję serdecznie za te pytania. Mimo wszystko ja bym zaproponował jednak próbę wysłuchania odpowiedzi na te pytania, być może nas to posunie wtedy do przodu, a nie tylko będziemy…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-92">
+          <u xml:id="u-92.0" who="#PoselJanuszCichon">Panie przewodniczący, mogę jeszcze zadać pytanie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-93">
+          <u xml:id="u-93.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tak, bardzo proszę. Proszę o pytania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-94">
+          <u xml:id="u-94.0" who="#PoselJanuszCichon">Generalnie nie mam zamiaru kwestionować potrzeb polskich uczelni, bo wszyscy wiemy, że są one drastycznie niedofinansowane, natomiast niepokoi mnie jednak źródło tego finansowania, bo mówimy o rezerwie na zmiany systemowe w finansowaniu jednostek samorządu terytorialnego, w tym finansowaniu zadań oświatowych. Po to jest wygenerowana rezerwa. Wiemy także, jak wielkie są niedostatki, jeśli chodzi o finansowanie, zwłaszcza zadań oświatowych w samorządach, jak wiele samorządy muszą dokładać do subwencji oświatowej. Ja mam pytanie: czy w jakiś sposób uzgodniono to z Komisją Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego? Bo 150 000 tys. zł to naprawdę jest bardzo poważna kwota, która mogłaby jednak wiele zmienić, jeśli chodzi o funkcjonowanie tych najbardziej niedofinansowanych dzisiaj samorządów, cierpiących na największe braki. Wydaje mi się, że tego typu decyzje powinny być jednak uzgadniane z komisją wspólną.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-95">
+          <u xml:id="u-95.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-95.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Panie ministrze – zwracam się do ministra Tomasza Rzymkowskiego – bardzo proszę o ustosunkowanie się do tych pytań.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-96">
+          <u xml:id="u-96.0" who="#SekretarzstanuwMENTomaszRzymkowski">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-96.1" who="#SekretarzstanuwMENTomaszRzymkowski">Ja na wstępie oddałbym głos panu dyrektorowi, który bardzo szczegółowo odpowie, jak będą redystrybuowane środki na poszczególne typy szkół wyższych. Jeśli można, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-97">
+          <u xml:id="u-97.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Panie dyrektorze, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-98">
+          <u xml:id="u-98.0" who="#DyrektorDepartamentuBudzetuiFinansowMinisterstwaEdukacjiiNaukiJaroslawOliwa">Już mnie słychać. Dziękuję uprzejmie. Jarosław Oliwa, dyrektor Departamentu Budżetu i Finansów w Ministerstwie Edukacji i Nauki.</u>
+          <u xml:id="u-98.1" who="#DyrektorDepartamentuBudzetuiFinansowMinisterstwaEdukacjiiNaukiJaroslawOliwa">Pani przewodnicząca, panie pośle, pytania były o sposób dystrybucji. On wstępnie jest już ustalony. Nie mógł być formalnie przedstawiony ministrowi finansów, bo w ostatniej chwili w gruncie rzeczy ujawniła się możliwość uzyskania tych 150 000 tys. zł, ale kryteria wstępne są już ustalone i sam podział będzie dokonany w sposób transparentny i proporcjonalny, po pierwsze, do wielkości uczelni i, po drugie, do liczby studentów na tych kierunkach medycznych w uczelniach zawodowych. Wstępnie chcemy podzielić 150 000 tys. zł w ten sposób, że 120 000 tys. zł trafi do uczelni akademickich nadzorowanych przez ministra edukacji i nauki – i tutaj chcemy proporcjonalnie do wielkości uczelni. Być może zastosowany zostanie tylko mechanizm degresywny, polegający na tym, żeby w największych uczelniach, które są wielokrotnie większe od tych najmniejszych, do pewnego stopnia wypłaszczyć strukturę, ale nie ma to na celu promowania jakiejkolwiek uczelni w sposób indywidualny. Natomiast jeśli chodzi o uczelnie zawodowe, tutaj temat jest dużo prostszy. Planujemy podzielić 30 000 tys. zł proporcjonalnie do liczby studentów i nawet jak gdyby ta proporcja jest już wstępnie ustalona, środki trafią do wszystkich z wyjątkiem dwóch uczelni zawodowych, bo tylko dwie uczelnie zawodowe… Prawosławne Seminarium Duchowne – to jakby jest dość oczywiste, że tam nie ma kierunków medycznych – i druga uczelnia to Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Wałczu, to jest druga uczelnia, która nie ma żadnego kierunku związanego z medycyną. Wszystkie pozostałe uczelnie zawodowe będą w różnym stopniu beneficjentami tych środków i to proporcjonalnie do liczby studentów na kierunkach właśnie takich jak: fizjoterapia, pielęgniarstwo, zdrowie publiczne, położnictwo i te kierunki, które właśnie są związane z medycyną.</u>
+          <u xml:id="u-98.2" who="#DyrektorDepartamentuBudzetuiFinansowMinisterstwaEdukacjiiNaukiJaroslawOliwa">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-99">
+          <u xml:id="u-99.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-100">
+          <u xml:id="u-100.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Mam jeszcze pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-101">
+          <u xml:id="u-101.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Poproszę jeszcze o zabranie głosu pana ministra Sebastiana Skuzę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-102">
+          <u xml:id="u-102.0" who="#SekretarzstanuwMFSebastianSkuza">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-102.1" who="#SekretarzstanuwMFSebastianSkuza">Ja również chciałbym się ustosunkować do zapytań, a mianowicie chciałem stwierdzić, że wszelkie zadania, które były przewidziane na ten rok z poz. 29, zostały zrealizowane i zapewnione środki na dwukrotne podwyżki dla nauczycieli i na kwestie związane z zapewnieniem psychologów w placówkach oświatowych. To zostało zrealizowane. Jeżeli są oszczędności, to myślę, że warto przekazać do systemu nauki i szkolnictwa wyższego, zwłaszcza na taki cel, jak tu mówił pan dyrektor, wsparcia państwowych wyższych szkół zawodowych w obszarze kierunków medycznych i okołomedycznych. Powiem, że nie słyszałem w ogóle takiej formuły, żeby konsultować się w podziale środków z Komisją Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego, jeżeli chodzi o rezerwy budżetowe państwa w części 83. Takie konsultacje następują w przypadku obligatoryjnym, gdzie dzielimy rezerwę subwencji ogólnej. I takie konsultacje były ostatnio i Komisja Wspólna Rządu Samorządu Terytorialnego, z tego co pamiętam na około 300 000 tys. zł, wyraziła zgodę na dodatkowy podział tych środków i do tych 13 700 000 tys. zł dochodzi jeszcze około 300 000 tys. zł. Część jest podzielona na powiaty, jeżeli chodzi o podział, w którym kluczem są domy pomocy społecznej, a około 250 000 tys. zostało podzielone dla wsparcia małych i średnich miast w Polsce. Środki trafią do jednostek samorządu terytorialnego. I tu rzeczywiście była opinia Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, ale nie znajduję przypadku, żeby do tej pozycji rezerwy celowej była wymagana taka opinia.</u>
+          <u xml:id="u-102.2" who="#SekretarzstanuwMFSebastianSkuza">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-103">
+          <u xml:id="u-103.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję za to szerokie wyjaśnienie. Wydaje mi się, że…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-104">
+          <u xml:id="u-104.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Mam jeszcze pytanie dodatkowe. Pytanie dodatkowe.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-105">
+          <u xml:id="u-105.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tak? Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-106">
+          <u xml:id="u-106.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Mogę?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-107">
+          <u xml:id="u-107.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tak, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-108">
+          <u xml:id="u-108.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Ja bym chciała jednak do tego. Szkoda, że państwo nam nie pokazali tego sposobu dzielenia środków na uczelnie publiczne i niepubliczne, bo jeszcze mnie interesuje jedna rzecz. Państwo mówili, że w uczelniach publicznych jest między innymi sprawa ogrzewania, kosztów ogrzewania, kosztów funkcjonowania, czyli nie na sam proces dydaktyczny, tylko na utrzymanie substancji, na ogrzewanie, na warunki, w których prowadzi się działalność uczelni. I w tym zakresie chciałabym od pana ministra usłyszeć, i od jednego, i od drugiego, i od pana ministra Rzymkowskiego, i od pana ministra Skuzy, jak będzie rozwiązana, pomimo zmian – ale to poproszę na piśmie – sprawa związana między innymi z ogrzewaniem na uczelniach, ze zwiększonymi kosztami utrzymania.</u>
+          <u xml:id="u-108.1" who="#PoselKrystynaSkowronska">I poprosiłabym o odpowiedź jednak jeszcze dzisiaj, bo ten klucz jest… ładnie to wygląda, ale ile przez prowadzone uczelnie publiczne, a ile prowadzone przez instytucje kościelne, przez Kościół, uczelnie prowadzone przez Kościół…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-109">
+          <u xml:id="u-109.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Panie dyrektorze, wydaje się, że to… Czy pan minister? Pan minister?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-110">
+          <u xml:id="u-110.0" who="#SekretarzstanuwMENTomaszRzymkowski">Szanowny panie przewodniczący, szanowna pani poseł, bardzo krótko – kwota związana z 20 000 tys. zł będzie proporcjonalnie do przekazywanych już dzisiaj subwencji dla uczelni. Czysta proporcja podziału tych środków. Natomiast na szczegółowe pytania, tak jak pani poseł sobie życzy, odpowiemy na piśmie.</u>
+          <u xml:id="u-110.1" who="#SekretarzstanuwMENTomaszRzymkowski">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-111">
+          <u xml:id="u-111.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-112">
+          <u xml:id="u-112.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">No ale – do pana przewodniczącego – dopracujmy się tego, żeby ministrowie przynajmniej przynosili nam rzetelne materiały.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-113">
+          <u xml:id="u-113.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pani przewodnicząca…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-114">
+          <u xml:id="u-114.0" who="#SekretarzstanuwMENTomaszRzymkowski">Ale przepraszam, pani poseł prosiła, żeby to było na piśmie, no to uprzejmie odpowiadam, że odpowiemy na piśmie. Jak pani prosi…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-115">
+          <u xml:id="u-115.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Nie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-116">
+          <u xml:id="u-116.0" who="#SekretarzstanuwMENTomaszRzymkowski">…w tej chwili, to bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-117">
+          <u xml:id="u-117.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Prosiłam, żeby odpowiedział nam pan minister. Tego nie prosiłam na piśmie. Ciepło, utrzymanie uczelni i struktura: uczelnie publiczne i uczelnie niepubliczne, w tym uczelnie prowadzone przez osoby kościelne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-118">
+          <u xml:id="u-118.0" who="#SekretarzstanuwMENTomaszRzymkowski">Jeśli można, panie przewodniczący, pan dyrektor odpowie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-119">
+          <u xml:id="u-119.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tak, bardzo proszę, panie dyrektorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-120">
+          <u xml:id="u-120.0" who="#DyrektordepartamentuMEiNJaroslawOliwa">Pani poseł, tutaj nie ma żadnej tajemnicy, kilka uczelni kościelnych, między innymi Katolicki Uniwersytet Lubelski, Akademia Ignatianum, Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu. To są uczelnie, bodajże pięć uczelni kościelnych, które są finansowane na zasadach uczelni publicznych. One mają swoje ustawy obowiązujące od bardzo wielu lat. Tu nie jest… Myślę, że to nie jest kwestia polityczna. Ich finansowanie również będzie na poziomie proporcjonalnym, tak jak pan minister powiedział. Gdyby nawet, bo domyślam się, że tu potencjalnie jest ten podtekst wspierania uczelni lubelskiej, Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego – nie ma takiej intencji, ponieważ w ramach struktury uczelni akademickiej jest to wielkościowo bardzo przeciętna, średnia uczelnia, a zatem jakikolwiek byśmy przyjęli podział, czy wprost proporcjonalny, czy nawet ten degresywny, o którym mówiłem, to on również nie będzie w żaden sposób uprzywilejowywał Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, tylko ewentualnie może uprzywilejowywać te mniejsze ośrodki akademickie. Tylko tyle. Czyli 120 000 tys. zł proporcjonalnie do skali uczelni, pozostałe 30 000 tys. zł dla zawodówek według liczby studentów.</u>
+          <u xml:id="u-120.1" who="#DyrektordepartamentuMEiNJaroslawOliwa">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-121">
+          <u xml:id="u-121.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję. Wydaje mi się, że to dla każdego z nas powinno być zrozumiałe. Co prawda było to wielokrotnie mówione, ale cieszymy się, 120 000 tys. zł na publiczne, a 30 000 tys. zł na szkoły zawodowe.</u>
+          <u xml:id="u-121.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, czy możemy przejść do przedstawienia opinii? Dziękuję serdecznie. Pozwolę sobie przedstawić w takim razie propozycję opinii nr 223 Komisji Finansów Publicznych do ministra finansów w sprawie zmiany przeznaczenia rezerwy celowej, uchwalonej na posiedzeniu 13 października 2022 r.</u>
+          <u xml:id="u-121.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Komisja Finansów Publicznych na posiedzeniu 13 października 2022 r. rozpatrzyła wniosek ministra finansów z 12 października 2022 r. dotyczący zmian przeznaczenia kwoty w wysokości 150 000 tys. zł z rezerwy celowej w poz. 29 zaplanowanej w ustawie budżetowej na 2022 r. Komisja Finansów Publicznych zgodnie z art. 154 ust. 9 ustawy o finansach publicznych pozytywnie opiniuje propozycję przeznaczenia ww. kwoty na utrzymanie i rozwój potencjału dydaktycznego i badawczego w uczelniach publicznych nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego i nauki, w uczelniach niepublicznych prowadzonych przez kościoły i inne związki wyznaniowe finansowanych na zasadach uczelni publicznych na podstawie odrębnych ustaw oraz na wsparcie publicznych uczelni zawodowych, publicznych uczelni akademickich, które zostały uwzględnione w algorytmie podziału środków subwencji na 2022 r. w grupie uczelni zawodowych prowadzących kształcenie w dziedzinie nauk medycznych i nauk o zdrowiu w przygotowaniu do wykonania zawodu przyszłych kadr medycznych, a tym samym zabezpieczenia zdrowotnego polskiego społeczeństwa.</u>
+          <u xml:id="u-121.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, czy mamy do takiej propozycji…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-122">
+          <u xml:id="u-122.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">No tak mogłoby być, takie… No dobrze. Głosujemy, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-123">
+          <u xml:id="u-123.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">A, głosujemy. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-124">
+          <u xml:id="u-124.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-125">
+          <u xml:id="u-125.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Na wniosek pani przewodniczącej Skowrońskiej przechodzimy do głosowania nad opinią nr 223. Proszę o uruchomienie głosowania. Proszę państwa, kto jest za przyjęciem przytoczonej przeze mnie opinii nr 223? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-125.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę o podanie wyników głosowania. Głosowało 26 posłów. Za było 18, nikt nie był przeciw, 8 się wstrzymało. Tym samym opinia nr 223 uzyskała pozytywną opinię Komisji Finansów Publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-125.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przystępujemy do realizacji punktu drugiego porządku dziennego. Bardzo proszę o przedstawienie przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi wniosku w sprawie zmian w planie finansowym Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych na 2022 r. Panie ministrze, oddaję głos. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-126">
+          <u xml:id="u-126.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-126.1" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Wysoka Komisjo, zwracam się z prośbą o wydanie opinii w związku z koniecznością dokonania zmiany planu finansowego COBORU na 2022 r. Zgodnie z decyzją ministra finansów zmiana planu związana jest z uruchomieniem środków rezerwy celowej poz. 62 w wysokości 9000 tys. zł dla Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych z przeznaczeniem na zwiększenie limitu wynagrodzeń pracowników, a także na urealnienie zawartych w nim danych finansowych w zakresie składek na ubezpieczenie społeczne oraz wkład na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Zaproponowana zmiana planu finansowego COBORU na 2022 r. nie skutkuje zwiększeniem zobowiązań ani pogorszeniem wyniku finansowego. Wysoka Komisjo, zwracam się z prośbą o wydanie opinii w sprawie zmian w planie finansowym Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych na rok 2022.</u>
+          <u xml:id="u-126.2" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-127">
+          <u xml:id="u-127.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję, panie ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-127.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Otwieram dyskusję. Czy są pytania w tym punkcie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-128">
+          <u xml:id="u-128.0" who="#PoselJanuszCichon">Tak, ja.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-129">
+          <u xml:id="u-129.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-130">
+          <u xml:id="u-130.0" who="#PoselJanuszCichon">Można?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-131">
+          <u xml:id="u-131.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tak, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-132">
+          <u xml:id="u-132.0" who="#PoselJanuszCichon">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, cieszy w sumie to, że znalazły się w budżecie państwa środki na wzrost wynagrodzeń w takiej instytucji jak Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych, podwyżka 25%. Mam pytanie do pana ministra finansów: czy rezerwa załatwi problemy wszystkich instytucji finansowanych z budżetu państwa? Jaka ona jest w sumie?</u>
+          <u xml:id="u-132.1" who="#PoselJanuszCichon">Ale też mam jedną uwagę techniczną w gruncie rzeczy, bo w części opisowej tego wniosku mamy błąd. Piszecie państwo, że zwiększacie wynagrodzenia o 5004 tys. zł, w tym zmniejszenie wynagrodzeń osobowych. Tam zamiast „zmniejszenie” powinno być jednak „zwiększenie”. Ja wiem, że wy zwiększacie przez zmniejszanie, ale… Albo efekt jest zwykle odwrotny. Żebyśmy tego uniknęli, to proponuję poprawić błąd w tym wniosku, w tej części opisowej. Tam, gdzie jest zmiana wynagrodzeń o 5004 tys. zł, zwiększenie wynagrodzeń, w tym macie „zmniejszenie”. Powinno być „zwiększenie wynagrodzeń osobowych”. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-133">
+          <u xml:id="u-133.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Jestem przekonany, że to jest błąd. Rzeczywiście w pkt 2 w lit. b jest taki zapis. Szanowni państwo, panie ministrze, czy…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-134">
+          <u xml:id="u-134.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">I ja chciałabym jeszcze o jedną rzecz zapytać ministra. Można?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-135">
+          <u xml:id="u-135.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Można, pani przewodnicząca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-136">
+          <u xml:id="u-136.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Czy otrzymają wynagrodzenia wszystkie stacje doświadczalne? Jeżeli pamiętam, jest ich osiem, chyba że więcej, i sama centrala. Byłoby miło, gdyby można było powiedzieć pracownikom, że wszyscy pracownicy otrzymują wynagrodzenia, nie tylko niektórzy. Myślę, że to będzie racjonalne, nie tak jak w niektórych instytucjach, jedni dostają, a inni nie dostają podwyżek, tylko to będzie racjonalne. Zawsze COBORU cieszyło się dobrą opinią w zakresie pracy i dużej rzetelności.</u>
+          <u xml:id="u-136.1" who="#PoselKrystynaSkowronska">Dziękuję. I nie mam uwag.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-137">
+          <u xml:id="u-137.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-137.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Jeżeli nie mamy uwag, to w takim razie możemy przechodzić do propozycji przedstawienia państwu opinii nr 225 Komisji Finansów Publicznych do ministra rolnictwa i rozwoju wsi w sprawie zmian w planie finansowym Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych uchwalonej na posiedzeniu 13 października 2022 r.</u>
+          <u xml:id="u-137.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Komisja Finansów Publicznych na posiedzeniu 13 października 2022 r. rozpatrzyła wniosek ministra rolnictwa i rozwoju wsi z 12 października 2022 r. dotyczący zmian w planie finansowym Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych na 2022 r. Komisja Finansów Publicznych zgodnie z art. 21 ust. 5 ustawy o finansach publicznych pozytywnie opiniuje propozycje zmian planu finansowego Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych przedstawiony we wniosku.</u>
+          <u xml:id="u-137.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Czy są uwagi do takiej propozycji opinii?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-138">
+          <u xml:id="u-138.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Nie ma.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-139">
+          <u xml:id="u-139.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Nie widzę. Proszę państwa, tym samym uważam, że opinia nr 225 została przyjęta przez Komisję.</u>
+          <u xml:id="u-139.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, przechodzimy do realizacji punktu trzeciego porządku dziennego. Proszę o przedstawienie wniosku przez pana ministra rolnictwa i rozwoju wsi w sprawie zmian w planie finansowym Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa na 2022 r. Panie ministrze, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-140">
+          <u xml:id="u-140.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, chciałbym wnieść do Wysokiej Komisji o zmianę planu finansowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa na 2022 r., która wynika z konieczności zapewnienia środków na utworzenie spółki prawa handlowego w trybie art. 17 ust. 1 ustawy o Krajowym Ośrodku Wsparcia Rolnictwa, której celem będzie reagowanie na bieżąco na panującą sytuację na rynkach rolno-spożywczych. Bardzo proszę o pozytywną opinię. Szczegółowe materiały dotyczące tego wniosku otrzymali państwo na piśmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-141">
+          <u xml:id="u-141.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję, panie ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-141.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Czy są uwagi do wniosku? Nie widzę. Tym samym pozwolę sobie przedstawić państwu opinię nr 226 Komisji Finansów Publicznych do ministra rolnictwa i rozwoju wsi w sprawie zmian planu finansowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa uchwaloną na posiedzeniu 13 października 2022 r.</u>
+          <u xml:id="u-141.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Komisja Finansów Publicznych na posiedzeniu 13 października 2022 r. rozpatrzyła wniosek ministra rolnictwa i rozwoju wsi z 13 października 2022 r. dotyczący zmian w planie finansowym Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa na 2022 r. Komisja Finansów Publicznych zgodnie z art. 21 ust. 5 ustawy o finansach publicznych pozytywnie opiniuje propozycje zmian w planie finansowym Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa przedstawione we wniosku.</u>
+          <u xml:id="u-141.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, czy są uwagi do takiej treści opinii? Nie widzę. Tym samym uważam, że Komisja przyjęła opinię nr 226.</u>
+          <u xml:id="u-141.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przechodzimy tym samym do realizacji punktu czwartego porządku dziennego. Panie ministrze – zwracam się do ministra rolnictwa i rozwoju wsi o przedstawienie wniosku w sprawie zmian w planie finansowym Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa na 2022 r. Bardzo proszę. Panie ministrze, mamy problem z dźwiękiem. Teraz będziemy się chyba słyszeć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-142">
+          <u xml:id="u-142.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Panie przewodniczący, słyszymy?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-143">
+          <u xml:id="u-143.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tak. Bardzo proszę o przedstawienie wniosku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-144">
+          <u xml:id="u-144.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, wnoszę o opinię dotyczącą zmiany w planie finansowym Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa na 2022 r. wynikającej między innymi z zaktualizowania planowanych do uzyskania przychodów i wpływów oraz uwzględnienia rzeczywistych potrzeb finansowych w zakresie wydatków, a także zwiększenia w planie środków przekazanych na koszty funkcjonowania Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa w związku z planowanym utworzeniem przez KOWR spółki prawa handlowego w trybie art. 17 ust. 1 ustawy o Krajowym Ośrodku Wsparcia Rolnictwa, której celem będzie reagowanie na bieżąco na sytuację panującą na rynkach rolno-spożywczych. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, proszę o wydanie opinii w sprawie powyżej przedstawionych zmian w planie Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa na rok 2022.</u>
+          <u xml:id="u-144.1" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Dziękuję za uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-145">
+          <u xml:id="u-145.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję, panie ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-145.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Otwieram dyskusję. Są pytania?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-146">
+          <u xml:id="u-146.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Są pytania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-147">
+          <u xml:id="u-147.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pani przewodnicząca Krystyna Skowrońska. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-148">
+          <u xml:id="u-148.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Ponieważ to jest nowy wniosek, to jeszcze raz powiedziałby pan minister, jaka to jest wysokość i jaka to spółka. My pamiętamy interwencyjny skup jabłek i kłopot przy interwencji, a w tym przypadku chcielibyśmy wiedzieć, jaki podmiot zostanie dofinansowany. Ja rozumiem, że to będzie dofinansowanie kapitałowe, czyli na podwyższenie kapitału – oceniam, że w ten sposób spółka prawa handlowego powinna być dofinansowana – czyli dokapitalizowanie, podniesienie funduszy własnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-149">
+          <u xml:id="u-149.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-149.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Panie ministrze, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-150">
+          <u xml:id="u-150.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, planuje się utworzenie spółki prawa handlowego, która jest tworzona do wykonywania zadań w zakresie wspierania i rozwoju sektora rolno-spożywczego. Kwota, o którą pytała pani przewodnicząca, to jest 200 000 tys. zł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-151">
+          <u xml:id="u-151.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Ale jaka to będzie spółka i czym będzie się zajmować? Będzie nowy prezes, będzie nowe… Jaka to będzie spółka i kiedy państwo zamierzacie złożyć dokumenty związane z utworzeniem spółki, żeby ją wywianować, czyli wnieść aport finansowy na utworzenie tej spółki? I kto będzie prezesem?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-152">
+          <u xml:id="u-152.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Panie ministrze, proszę o ustosunkowanie się.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-153">
+          <u xml:id="u-153.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Na ostatnie pytanie nie potrafię odpowiedzieć, pani przewodnicząca, tego jeszcze nie wiemy. Natomiast jest to spółka prawa handlowego, która będzie zajmowała się, tak jak powiedziałem, wspieraniem i rozwojem sektora rolno-spożywczego. Chcemy ją utworzyć jeszcze w bieżącym roku, do końca roku. Akt założycielski spółki z ograniczoną odpowiedzialnością zostanie złożony i spółka będzie powołana jeszcze w tym roku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-154">
+          <u xml:id="u-154.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Panie ministrze, nie odpowiedział pan. Jeżeli tworzymy spółkę i ona jest z o.o., to rozumiemy, że formę prawną pan powiedział, ale co ona będzie robić? Czy ona będzie kupować żabki – to jest pierwszy krok, czy ona będzie zajmowała się jakąś konkretną… W jakim sektorze i co ona powinna robić? No bo tego nie wiemy. Wsparcie – no to jakie wsparcie? Będzie kupowała drożej niż na rynku inni kupują? Mógłby pan to objaśnić, bo docelowy model spółki za 200 000 tys. to jest, rozumiem, pierwszy krok. Co ona będzie robić? Czy macie państwo przynajmniej strategię dotyczącą utworzenia tej spółki? I proszę nie myśleć, pytanie było celowe, bo jeżeli zakładamy spółkę, jeżeli dajemy aport rzeczowy, to powinniśmy się do tego przygotować w zakresie tego, co ona będzie robić, jakie będą zadania z tym związane. To jest pytanie rzetelne. Ono było bez podtekstu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-155">
+          <u xml:id="u-155.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję za wypowiedź, pani przewodnicząca.</u>
+          <u xml:id="u-155.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Panie ministrze, jak pan może jeszcze uzupełnić swoją wypowiedź, to bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-156">
+          <u xml:id="u-156.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-156.1" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Wysoka Komisjo, tak jak powiedziałem, spółka będzie funkcjonowała w sektorze rolno-spożywczym w zakresie przetwórstwa, magazynowania. Będzie także nabywała przedsiębiorstwa lub ich części, by mogła realizować swoje zadania dotyczące przetwórstwa, magazynowania, chłodnictwa towarów rolno-spożywczych, płodów rolnych, po to aby wspierać rynek rolny, a w konsekwencji, żeby wspierać polskich rolników. Taki jest jej cel.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-157">
+          <u xml:id="u-157.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">No ale w czym państwo pomożecie? Panie przewodniczący, udzielam sobie trochę głosu, przepraszam, ale…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-158">
+          <u xml:id="u-158.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Cieszę się, że pani to dostrzegła. Bardzo proszę, pani przewodnicząca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-159">
+          <u xml:id="u-159.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">No ale chcę powiedzieć tak, mamy październik, jak zakładacie państwo strategię działania tej spółki, to ona będzie musiała kupić, przejąć. Kogo zamierza przejąć, jaki sektor? To jest tak jak z tym pomysłem, że samorządy będą rozprowadzać węgiel. No pokażcie państwo przy zakładaniu spółki, przy dawaniu 200 000 tys. zł, jakiś biznesplan, że to się nam po prostu opłaci. A państwo nic nie powiedzieli na temat utworzenia… Tworzymy sobie spółkę czy spółeczkę, która na docelowy model będzie mieć 200 000 tys. zł – to dużo i niedużo na taką spółkę na rynku, ale jest potrzebny jakiś biznesplan przedsięwzięcia. Każdy, kto się zajmuje gospodarką, powinien o tym wiedzieć. W takim kształcie, że przychodzi pan minister, 200 000 tys. zł… No ja też bym chciała 200 000 tys. zł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-160">
+          <u xml:id="u-160.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękujemy, pani przewodnicząca.</u>
+          <u xml:id="u-160.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Czy pan minister zechce jeszcze coś doprecyzować? Jeżeli nie, to przejdźmy już, proszę państwa, do przedstawienia…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-161">
+          <u xml:id="u-161.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, oczywiście jesteśmy przygotowani na założenie tej spółki i jest stworzony biznesplan. Mamy zgodę ministra aktywów państwowych na stworzenie takiej spółki. Pan minister dokładnie przyjrzał się temu planowi. Biznesplan jest, a założenia dotyczące powstania spółki przedstawiłem wcześniej. Chcemy rozwiązywać problemy krajowego rynku rolno-spożywczego, a także przejmować firmy, zakłady, które będą miały problemy na rynku, poprzez właściwe procesy restrukturyzacyjne, które będą prowadzone w spółce. Chcemy realizować zadania z zakresu przetwórstwa, przechowalnictwa, więc spółka będzie miała pozytywny wpływ na polski rynek rolno-spożywczy.</u>
+          <u xml:id="u-161.1" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-162">
+          <u xml:id="u-162.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-163">
+          <u xml:id="u-163.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Ja mimo wszystko zdecydowanie poproszę, jakikolwiek będzie wynik głosowania, żebym otrzymała od pana ministra strategię, biznesplan utworzenia nowej spółki, bo to nie jest docelowe. Bo gdybym się zapytała, ile docelowo zamierzacie wywianować, ile jeszcze pieniędzy trzeba będzie wnieść aportem finansowym do tej spółki… Bo rozumiem, że jest na dzisiaj powiedziane, że mamy na oku jakieś podmioty i będziemy je przejmować. Może pan minister ma informację, ale posłowie w tej Komisji nie mają żadnej i nie mogą odpowiedzialnie postąpić, dając bez żadnej informacji 200 000 tys. zł. Ci, którzy będą głosowali za, to z dużym ryzykiem, że głosują w ciemno. Ja będę głosowała przeciw, bo wniosek jest niekompletny i nic państwo nie pokazujecie. A podane na rynku 200 000 tys. zł – ono nie rozwiązuje problemów całego rynku. Nie wiemy nawet, w jakiej części kraju ma rozwiązać problem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-164">
+          <u xml:id="u-164.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję za to stwierdzenie.</u>
+          <u xml:id="u-164.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę, pan poseł Paszyk. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-165">
+          <u xml:id="u-165.0" who="#PoselKrzysztofPaszyk">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, trochę sprowokowany tym enigmatycznym językiem, którym posługuje się pan minister, chciałem zapytać: jak pomysł utworzenia tej spółki ma się do powołanego holdingu spożywczego? No bo to tak trochę wygląda na dublowanie bytów. Holding zapowiadany od wielu lat w końcu się w jakiejś niezbyt konkretnej formie zmaterializował, właśnie ma się zajmować przejmowaniem, stabilizowaniem rynku, a teraz nagle po niedługim czasie funkcjonowania holdingu słyszymy o tym, że będą kolejne spółki. Wygląda to trochę mało poważnie. Ale może pan minister mnie wyprowadzi z błędu i wskaże kilka argumentów za tym, że takie dublowanie bytów jest niezbędne dla poprawienia sytuacji na rynkach rolnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-166">
+          <u xml:id="u-166.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-166.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Panie ministrze, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-167">
+          <u xml:id="u-167.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, po pierwsze, nie kolejne spółki, ale spółka. Ta spółka w kontekście powstania Krajowego Holdingu Spożywczego jest uzupełnieniem tejże działalności. Jak państwo doskonale pamiętają, tamta spółka powstała poprzez stworzenie podmiotu z istniejących już spółek będących w zasobach ministra rolnictwa, które znalazły się obecnie pod jurysdykcją ministra aktywów państwowych i powstał w ten sposób holding. Spółka, o której mówimy, będzie uzupełniała działania holdingu spożywczego, ale będzie miała możliwość inwestowania poprzez przejmowanie upadających na rynku rolno-spożywczym zakładów, na przykład przetwórczych, magazynów, chłodni. Jest to działalność, która uzupełnia powstanie tamtej spółki. Bardzo poważnie podchodzimy do problemów na rynkach rolnych. Nie siedzimy z założonymi rękami, chcemy być aktywni, w związku z tym uznaliśmy, że jest potrzeba powołania takiego aktywnego podmiotu, który stabilizowałby rynki rolne poprzez swoją działalność. Tak więc powstanie nowej spółki jest komplementarne z istniejącym, funkcjonującym holdingiem spożywczym.</u>
+          <u xml:id="u-167.1" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-168">
+          <u xml:id="u-168.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Za 200 000 tys. zł nie ustabilizujecie rynku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-169">
+          <u xml:id="u-169.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-169.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Jeszcze raz poseł Krzysztof Paszyk. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-170">
+          <u xml:id="u-170.0" who="#PoselKrzysztofPaszyk">Tytułem uzupełnienia dwa zdania. Z całym szacunkiem, panie ministrze, ale jakbyśmy cofnęli się do hucznych zapowiedzi powoływania krajowego holdingu, to przecież tam dokładnie wybrzmiały te zadania: przejmować, kupować, odkupywać. Z całym szacunkiem, nie wygląda mi to na komplementarność, to jest powtórzenie tego, co już miało się dziać za sprawą holdingu. Widać holding się chyba nie wywiązuje za bardzo, no to teraz jest pomysł kolejnej spółki. Dla mnie jest to tworzenie kolejnego bytu za – bagatela – 200 000 tys. zł, i to pewnie tylko na początek. Myślę, że dzisiaj te środki byłyby potrzebne w wielu innych miejscach. Pozostanę przy swoim zdaniu. Dla mnie jest to powoływanie podobnego bytu w tych samych celach za niemałe środki publiczne.</u>
+          <u xml:id="u-170.1" who="#PoselKrzysztofPaszyk">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-171">
+          <u xml:id="u-171.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-171.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, pozwolę sobie przedstawić opinię dla Komisji, opinię nr 227 Komisji Finansów Publicznych do ministra rolnictwa i rozwoju wsi w sprawie zmian w planie finansowym Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa uchwaloną na posiedzeniu  13 października 2022 r.</u>
+          <u xml:id="u-171.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Komisja Finansów Publicznych na posiedzeniu 13 października 2022 r. rozpatrzyła wniosek ministra rolnictwa i rozwoju wsi z 13 października 2022 r. dotyczący zmian w planie finansowym Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa na 2022 r. Komisja Finansów Publicznych zgodnie z art. 21 ust. 5 ustawy o finansach publicznych pozytywnie opiniuje propozycje zmian planu finansowego Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa przedstawione we wniosku.</u>
+          <u xml:id="u-171.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Czy są uwagi do takiej treści wniosku?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-172">
+          <u xml:id="u-172.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Głosujemy. Poprosimy o głosowanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-173">
+          <u xml:id="u-173.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pani przewodnicząca Krystyna Skowrońska poprosiła o głosowanie nad tym wnioskiem. Tym samym, proszę państwa, przechodzimy do głosowania nad wnioskiem, a tak naprawdę opinią nr 227. Proszę o uruchomienie głosowania. Kto jest za pozytywną opinią nr 227? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-173.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę o podanie wyników głosowania. Głosowało 34 posłów. Za było 20, przeciw było 12, 2 się wstrzymało. Tym samym Komisja Finansów Publicznych pozytywnie opiniuje wniosek nr 227.</u>
+          <u xml:id="u-173.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny posiedzenia.</u>
+          <u xml:id="u-173.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękując państwu za dzisiejszą współpracę, zamykam posiedzenie.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00346-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00346-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..e54019c
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00346-01/header.xml
@@ -0,0 +1,40 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-fpbxx-00346-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Finansów Publicznych /nr 346/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Finansów Publicznych /nr 346/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#FPB">346</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-10-20</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektorNarodowegoInstytutuWolnosciCentrumRozwojuSpoleczenstwaObywatelskiegoWojciechKaczmarczyk" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego Wojciech Kaczmarczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Andrzej Kosztowniak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcadyrektoraDepartamentuSpoleczenstwaObywatelskiegoKancelariiPrezesaRadyMinistrowSebastianZawadzki" role="speaker">
+        <persName>Zastępca dyrektora Departamentu Społeczeństwa Obywatelskiego Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Sebastian Zawadzki</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="FPB" role="committee">
+        <orgName>Komisja Finansów Publicznych</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00346-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00346-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..465108f
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00346-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,39 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Otwieram posiedzenie Komisji Finansów Publicznych, stwierdzam kworum. Porządek dzienny posiedzenia przewiduje dwa punkty. Pierwszym z nich jest zaopiniowanie wniosku Przewodniczącego Komitetu do Spraw Pożytku Publicznego w sprawie zmian w planie finansowym Funduszu Wspierania Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego na 2022 r., natomiast punkt drugi to zaopiniowanie wniosku Dyrektora Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w sprawie zmian w planie finansowym Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego na 2022 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, czy są uwagi do porządku dziennego? Nie widzę. Wobec niezgłoszenia wniosków do porządku dziennego stwierdzam jego przyjęcie.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Na posiedzeniu Komisji serdecznie witam przedstawicieli instytucji centralnych, KPRM, Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, witam wszystkich państwa bardzo serdecznie, a w sposób szczególny witam oczywiście panie i panów posłów.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przystępujemy do realizacji pierwszego punktu porządku dziennego. Proszę o przedstawienie wniosku Przewodniczącego Komitetu do Spraw Pożytku Publicznego w sprawie zmian w planie finansowym Funduszu Wspierania Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego na rok 2022. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuSpoleczenstwaObywatelskiegoKancelariiPrezesaRadyMinistrowSebastianZawadzki">Bardzo przepraszam za pewne problemy techniczne związane z obsługą mikrofonu, ale zabieram po raz pierwszy głos przed szanowną Komisją. Nazywam się Sebastian Zawadzki, jestem zastępcą dyrektora Departamentu Społeczeństwa Obywatelskiego w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Na posiedzeniu Komisji reprezentuję dzisiaj przewodniczącego Komitetu do Spraw Pożytku Publicznego.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuSpoleczenstwaObywatelskiegoKancelariiPrezesaRadyMinistrowSebastianZawadzki">Zgodnie z art. 88a ustawy o grach hazardowych utworzony został państwowy fundusz celowy – Fundusz Wspierania Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, którego dysponentem jest przewodniczący. Przychody funduszu stanowią 4% wpływów z dopłat do gier hazardowych, przychody są corocznie prognozowane przez Totalizator Sportowy i odprowadzane na rachunek funduszu. Wydatki funduszu są przeznaczone na realizację czterech zadań. Zadanie pierwsze to działania nastawione na przygotowanie i wdrożenie systemowych rozwiązań służących wzmocnieniu i podniesieniu jakości działania całego sektora pozarządowego lub jego znaczących części, branż i środowisk. Zadanie drugie to wspieranie rozwoju porozumień organizacji, platform współpracy i reprezentacji środowisk organizacji sektora pozarządowego. Zadanie nr 3 obejmuje wspieranie działań statutowych organizacji sektora pozarządowego, a zadanie nr 4 – rozwój instytucjonalny organizacji, w tym budowanie stabilnych podstaw ich dalszego funkcjonowania, tworzenie perspektywicznych planów działania i finansowania oraz podnoszenie standardów pracy i zarządzania organizacją.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuSpoleczenstwaObywatelskiegoKancelariiPrezesaRadyMinistrowSebastianZawadzki">W ramach funduszu przewodniczący Komitetu do Spraw Pożytku Publicznego przekazuje środki do Narodowego Instytutu Wolności na wdrażanie dwóch programów: Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018–2030 oraz Korpusu Solidarności, Programu Wspierania Wolontariatu Długoterminowego na lata 2018–2030.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuSpoleczenstwaObywatelskiegoKancelariiPrezesaRadyMinistrowSebastianZawadzki">Plan finansowy funduszu na 2022 r. został zamieszczony w załączniku nr 13 do ustawy budżetowej na rok bieżący. Aktualnie plan finansowy funduszu opiewa na kwotę 51 984 tys. zł, z czego 8069 tys. zł na zadanie nr 1, 6900 tys. zł na zadnie nr 2, 29 389 tys. zł na zadanie nr 3 oraz 7626 tys. zł na zadanie nr 4. W części A planu finansowego funduszu zadania wynikające z ustawy tworzącej fundusz w poz. 1.1 i 1.3 zawarte są wydatki bieżące, natomiast w poz. 1.4 uwzględniono wydatki inwestycyjne. Zmiana polega na przesunięciu środków z zadania 1.3 do zadania 1.2 w kwocie 140 tys. zł z zadania 1.4 w kwocie 2589 tys. zł. W części B planu finansowego funduszu zmiana polega na zmniejszeniu pozycji 3.1 „dotacje na realizację zadań bieżących” o kwotę 2589 tys. zł i zwiększeniu pozycji 3.3 „koszty inwestycyjne” oraz poz. 3.1 „dotacje inwestycyjne” o kwotę 2589 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuSpoleczenstwaObywatelskiegoKancelariiPrezesaRadyMinistrowSebastianZawadzki">Zmiana planu finansowego Funduszu wynika z faktu rozstrzygnięcia w dniu 16 sierpnia br. konkursu w ramach Priorytetu 1a Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich. Zaistniała konieczność dostosowania planu finansowego do faktycznych potrzeb beneficjentów polegająca na przesunięciu wydatków bieżących na wydatki majątkowe. Ponadto w ramach edycji konkursu Priorytetu 1b PROO dofinansowany został tylko jeden wniosek, co spowodowało niewykorzystanie puli środków na realizację programów w tym priorytecie. Panel ekspertów rekomendujący rozstrzygnięcie konkursu, mając na uwadze wysoki merytoryczny poziom wniosków złożonych w Priorytecie 3 oraz niewykorzystanie pełnej alokacji na Priorytet 1b, rekomendował do dofinansowania w ramach Priorytetu 3 wnioski na łączną kwotę przekraczającą alokację na Priorytet 3 o 140 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuSpoleczenstwaObywatelskiegoKancelariiPrezesaRadyMinistrowSebastianZawadzki">W części E planu finansowego, gdzie są dane uzupełniające, wskazano – zgodnie z aktualnym stanem środków Funduszu na rachunku bankowym – informację o przekazaniu na lokaty terminowe wolnych środków funduszu w wysokości 16 000 tys. zł. Pozostałe środki w wysokości 21 673 tys. zł pozostają do dyspozycji Ministerstwa Finansów w ramach lokat overnight.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuSpoleczenstwaObywatelskiegoKancelariiPrezesaRadyMinistrowSebastianZawadzki">Uprzejmie proszę o pozytywne zaopiniowanie zmiany planu. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję, panie dyrektorze. Otwieram dyskusję w tym punkcie. Proszę o pytania ze strony pań i panów posłów. Nie widzę, tym samym pozwolę sobie przedstawić projekt opinii, która dotyczy powyższego punktu: „Opinia nr 228 Komisji Finansów Publicznych do Wiceprezesa Rady Ministrów, Przewodniczącego Komitetu do Spraw Pożytku Publicznego, w sprawie zmian w planie finansowym Funduszu Wspierania Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego uchwalona na posiedzeniu w dniu 20 października 2022 r. Komisja Finansów Publicznych na posiedzeniu w dniu 20 października 2022 r. rozpatrzyła wniosek Wiceprezesa Rady Ministrów, Przewodniczącego Komitetu do Spraw Pożytku Publicznego, z dnia 18 października 2022 r. dotyczący zmian w planie finansowym Funduszu Wspierania Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego na 2022 r. Komisja Finansów Publicznych, zgodnie z art. 29 ust. 12 ustawy o finansach publicznych, pozytywnie opiniuje propozycje zmian w planie finansowym Funduszu Wspierania Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego na 2022 r. przedstawione we wniosku”.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Czy ze strony pań i panów posłów są uwagi do takiej propozycji opinii? Nie widzę, a tym samym uważam opinię za przyjętą przez Komisję.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przechodzimy do realizacji drugiego punktu porządku dziennego. Proszę o przedstawienie wniosku Dyrektora Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w sprawie zmian w planie finansowym Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego na 2022 r. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#DyrektorNarodowegoInstytutuWolnosciCentrumRozwojuSpoleczenstwaObywatelskiegoWojciechKaczmarczyk">Panie przewodniczący, szanowni państwo posłowie, bardzo dziękuję za możliwość zabrania głosu. W imieniu Narodowego Instytutu Wolności uprzejmie proszę o wyrażenie zgody na zmianę planu finansowego Narodowego Instytutu Wolności na rok 2022 polegającą na zmniejszeniu o kwotę 2589 tys. zł kosztów realizacji zadań i zwiększeniu dokładnie o taką samą kwotę 2589 tys. zł środków na wydatki majątkowe przekazywane innym jednostkom spoza sektora finansów publicznych. Ta zmiana jest konsekwencją zmiany planu finansowego Funduszu Wspierania Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, także konsekwencją treści merytorycznej i budżetowej wniosków, które wpłynęły w tym roku, tak jak powiedział pan dyr. Zawadzki, do Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich, a które to wnioski zostały ostatecznie rozstrzygnięte 16 sierpnia br. Z treści tych wniosków wynika właśnie taka a nie inna alokacja środków na koszty realizacji zadań i wydatki majątkowe. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję serdecznie. Proszę o pytania ze strony pań i panów posłów do tej części. Nie widzę, a tym samym, szanowni państwo, pozwolę sobie przedstawić propozycję opinii naszej Komisji: „Opinia nr 229 Komisji Finansów Publicznych do Wiceprezesa Rady Ministrów, Przewodniczącego Komitetu do Spraw Pożytku Publicznego, w sprawie zmian w planie finansowym Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego uchwalona na posiedzeniu w dniu 20 października 2022 r. Komisja Finansów Publicznych na posiedzeniu w dniu 20 października 2022 r. rozpatrzyła wniosek Dyrektora Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego z dnia 18 października 2022 r. dotyczący zmian w planie finansowym Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego na 2022 r. Komisja Finansów Publicznych zgodnie z art. 21 ust. 5 ustawy o finansach publicznych pozytywnie opiniuje propozycje zmian w planie finansowym Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego na 2022 r. przedstawione we wniosku”.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Czy są uwagi do treści opinii? Nie widzę, a tym samym uważam opinię za przyjętą przez Komisję Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia. Serdecznie państwu dziękuję za współpracę.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00128-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00128-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..420c073
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00128-01/header.xml
@@ -0,0 +1,67 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-gmzxx-00128-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej /nr 128/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej /nr 128/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#GMZ">128</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-10-25</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w MI Grzegorz Witkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyGrzegorzWitkowski" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury Grzegorz Witkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKrzysztofCieciora" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Krzysztof Ciecióra</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselArkadiuszMarchewka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Arkadiusz Marchewka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselDariaGosekPopiolek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Daria Gosek-Popiołek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJerzyMaterna" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Materna</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacaPrzedstawicielstwaZakladowegoOgolnopolskiegoZwiazkuZawodowegoOficerowiMarynarzyprzyUrzedzieMorskimwGdyniElzbietaWawrzynowska" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca Przedstawicielstwa Zakładowego Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Oficerów i Marynarzy przy Urzędzie Morskim w Gdyni Elżbieta Wawrzynowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyOgolnopolskiegoZwiazkuZawodowegoOficerowiMarynarzyHenrykPiatkowski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Oficerów i Marynarzy Henryk Piątkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelMarekSawicki" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Marek Sawicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcadyrektoraDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMinisterstwaFinansowWiolettaBruzdzinska" role="speaker">
+        <persName>Zastępca dyrektora Departamentu Finansowania Sfery Gospodarczej Ministerstwa Finansów Wioletta Bruździńska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcadyrektoradepartamentuMFWiolettaBruzdzinska" role="speaker">
+        <persName>Zastępca dyrektora departamentu MF Wioletta Bruździńska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcaprezesaPanstwowegoGospodarstwaWodnegoWodyPolskiedosprawekonomicznychiorganizacyjnychBeataOrlik" role="speaker">
+        <persName>Zastępca prezesa Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie do spraw ekonomicznych i organizacyjnych Beata Orlik</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="GMZ" role="committee">
+        <orgName>Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00128-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00128-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..7e2514a
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00128-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,242 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dzień dobry państwu. Otwieram posiedzenie Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej. Witam panie posłanki i panów posłów. Witam serdecznie pana ministra Cieciórę. Patrzę, czy odnalazł się już pan minister Witkowski, którego mam w powitaniu. Mam nadzieję, że dotrze. Witam pozostałych zaproszonych gości.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Proszę bardzo, przystępujemy do stwierdzenia kworum. Czy jest ktoś do obsługi maszyny czy sprawdzamy ręcznie? Stwierdzam kworum.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">W porządku dziennym posiedzenia mamy rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji Finansów Publicznych rządowego projektu ustawy budżetowej na rok 2023 (druk  nr 2653) w zakresie działalności Komisji. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja przyjmuje zaproponowany porządek dzienny. Sprzeciwu nie słyszę. Pragnę przypomnieć, że każda poprawka zgłoszona do projektu ustawy budżetowej musi zawierać źródło finansowania, a więc wskazanie pozycji, z której należy przesunąć środki, oraz cel finansowania i uzasadnienie zmian.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Przystępujemy do realizacji porządku dziennego.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Punkt 1, część budżetowa 62 – Rybołówstwo. W punkcie tym proszę o zreferowanie dochodów i wydatków, wynagrodzeń osobowych w państwowych jednostkach budżetowych, dotacji celowych oraz środków europejskich na finansowanie programów operacyjnych. O zreferowanie tej części proszę pana ministra Krzysztofa Cieciórę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKrzysztofCieciora">Panie przewodniczący, szanowni państwo, szczegółowe dane dotyczące projektu budżetu na rok 2023 przedstawiliśmy Wysokiej Komisji w przekazanych materiałach, dlatego chciałbym się skupić jedynie na najważniejszych zagadnieniach. W projekcie ustawy budżetowej na 2023 rok w części budżetowej 62 – Rybołówstwo zaplanowano dochody w wysokości 1692 tys. zł. Planowane dochody dotyczyć będą głównie opłat pobieranych przez Główny Inspektorat Rybołówstwa Morskiego.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKrzysztofCieciora">Wydatki zaplanowane w tej części budżetowej wyniosą łącznie 192 894 tys. zł, czyli prawie 44% więcej niż na rok bieżący. Wydatki zostaną przeznaczone na realizację zadań przez Główny Inspektorat Rybołówstwa Morskiego oraz urząd ministra rolnictwa i rozwoju wsi w tej części budżetowej, finansowanie programu operacyjnego Rybactwo i Morze  2014-2020, funduszy europejskich dla rybactwa 2021-2027 oraz zarybianie polskich obszarów morskich. Na finansowanie programu operacyjnego Rybactwo i Morze 2014-2020 w części 62 – Rybołówstwo zaplanowano wydatki w kwocie 122 615 tys. zł. Środki finansowe w ramach programu skierowane są bezpośrednio do rybaków, właścicieli i armatorów jednostek rybackich oraz przedsiębiorców działających w sektorze rybackim, między innymi poprzez wspieranie rybołówstwa lokalnego oraz młodych rybaków, pomaganie społecznościom w dywersyfikacji lokalnej gospodarki oraz finansowanie projektów, które przyczynią się do powstawania nowych miejsc pracy i poprawy jakości życia.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKrzysztofCieciora">Dotacja celowa na zarybianie polskich obszarów morskich została zaplanowana w kwocie 8500 tys. zł, czyli o 70% więcej niż na rok bieżący. Planowane na rok 2023 zarybienia obejmą dorzecza Odry i Wisły oraz rzeki pomorskie. Wpuszczanym materiałem zarybieniowym będzie troć wędrowna, łosoś oraz sieja i certa. Powyższe wydatki zostaną uzupełnione wydatkami zaplanowanymi na rybołówstwo w części 83 – Rezerwy celowe w kwocie 86 866 tys. zł z przeznaczeniem na współfinansowanie programu operacyjnego na następny okres programowania.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKrzysztofCieciora">Ponadto w projekcie ustawy budżetowej na 2023 rok zaplanowano środki europejskie na program operacyjny Rybactwo i Morze 2014-2020 oraz fundusze europejskie dla rybactwa w latach 2021-2027 w łącznej kwocie 590 853 tys. zł. W projekcie ustawy budżetowej na 2023 rok na rybołówstwo łącznie z rezerwami celowymi, budżetami wojewodów oraz budżetem środków europejskich zaplanowano wydatki w kwocie 913 541 tys. zł, czyli prawie 30% więcej niż na bieżący rok. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo. Otwieram dyskusję. Kto z pań posłanek i panów posłów chciałby zabrać głos tej części? Kto z zaproszonych gości chciałby zabrać głos w tej części? Nie widzę. Zgłaszam wniosek o pozytywne zaopiniowanie projektu ustawy budżetowej w części 62. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja przyjmuje powyższy wniosek. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Punkt 2. Część budżetowa 85 – Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działu 050 – Rybołówstwo i rybactwo. W tym punkcie proszę o zreferowanie wydatków oraz wynagrodzeń w państwowych jednostkach budżetowych. Od razu proszę też o zreferowanie punktu 3. obejmującego zadania z zakresu administracji rządowej i inne zadania zlecone jednostkom samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami w części 85 – Budżety wojewodów ogółem. O zreferowanie tych części proszę przedstawiciela Ministerstwa Finansów. Bardzo proszę, pani dyrektor.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMinisterstwaFinansowWiolettaBruzdzinska">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, Wioletta Bruździńska. Zastępca dyrektora Departamentu Finansowania Sfery Gospodarczej w Ministerstwie Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMinisterstwaFinansowWiolettaBruzdzinska">Przedstawię projekt ustawy budżetowej na rok 2023 w części 85, w dziale 050 – Rybołówstwo i rybactwo. Dochody w tym dziale nie zostały zaplanowane, natomiast wydatki zostały zaplanowane w wysokości 39 569 tys. zł, co stanowi 106,3% wydatków zaplanowanych w ustawie budżetowej na rok 2022. Wydatki bieżące w kwocie 34 955 tys. zł obejmują głównie wynagrodzenia wraz z pochodnymi oraz pozostałe wydatki bieżące związane z funkcjonowaniem i działalnością Państwowej Straży Rybackiej. W ramach wydatków bieżących zaplanowano również dotacje na zadania z zakresu administracji rządowej w kwocie 266 tys. zł dla samorządów województw: kujawsko-pomorskiego – 78 tys. zł, lubelskiego –76 tys. zł oraz śląskiego – 102 tys. zł. Zaplanowane wydatki przeznaczone są na wynagrodzenia i pochodne pracowników urzędów marszałkowskich realizujących zadania wynikające z ustawy o rybactwie śródlądowym. Wydatki majątkowe w tym dziale w kwocie 339 tys. zł przeznaczone będą na zadania inwestycyjne Państwowej Straży Rybackiej.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMinisterstwaFinansowWiolettaBruzdzinska">W dziale 050 są również zaplanowane wydatki na współfinansowanie projektów z udziałem środków Unii Europejskiej w kwocie 4275 tys. zł z przeznaczeniem na realizację programu operacyjnego Rybactwo i Morze w kwocie 4148 tys. zł oraz na zakupy inwestycyjne Państwowej Straży Rybackiej w kwocie 127 tys. zł. Planowane w tym dziale wydatki na wynagrodzenia dotyczą pracowników Państwowej Straży Rybackiej i wynoszą 24 611 tys. zł, z tego wynagrodzenia osobowe 22 919 tys. zł i dodatkowe wynagrodzenie roczne 1692 tys. zł. Przeciętne planistyczne wynagrodzenie w tym dziale to 5860 zł. Zatrudnienie we wszystkich województwach wynosi 350 osób. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMinisterstwaFinansowWiolettaBruzdzinska">Proszę o pozytywne zaopiniowanie projektu ustawy budżetowej w części 85, w dziale 050.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo. Otwieram dyskusję. Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos w tej części? Pan poseł Marchewka. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselArkadiuszMarchewka">Dziękuję. Panie przewodniczący, panie ministrze, szanowni państwo, chciałbym zwrócić uwagę na kwestię funkcjonowania Państwowej Straży Rybackiej, zapytać, jakie działania zostaną podjęte po to, żeby zwiększyć potencjał i możliwości tej służby, dlatego że kryzys, który był związany z Odrą, pokazał jasno, że Państwowa Straż Rybacka nie ma zbyt wielu narzędzi. Wręcz cały potencjał, który dotyczył funkcjonowania na tym terenie, dotyczył ochotniczych straży rybackich. Chociażby w Szczecinie, tam, gdzie są trzy posterunki, jeżeli się nie mylę, w czasie kryzysu dostępny był tylko jeden pracownik, który został oddelegowany do tego, żeby zbierać śnięte ryby. Mówiąc szczerze, trochę mnie zdziwiło, kiedy dowiedziałem się, że Państwowa Straż Rybacka informację o tym, że ryby są śnięte, po raz pierwszy odnotowała z brzegu, a nie z łódki. Kiedy zapytałem, dlaczego nie z łódki, okazało się, że dlatego że nie było odpowiednich osób mających uprawnienia do tego, żeby nią kierować pewnie z racji bardzo niskich wynagrodzeń oraz braku odpowiedniej atrakcyjności tego zawodu. Czy pan minister w tym kontekście planuje podjąć jakieś działania, żeby sytuacja się zmieniła, uległa poprawie, dlatego że działania, które... Może powiem inaczej. To, co się wydarzyło w ostatnich miesiącach, pokazało w sposób bardzo dobitny, że służba ta jednak potrzebuje dodatkowego wsparcia po to, żeby zwiększyć swoją efektywność. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo. Czy jeszcze ktoś chciałby zabrać głos? Widzę, że pan minister Witkowski bardzo się rwie do udzielenia odpowiedzi. Przynajmniej gestami tak sugerował.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyGrzegorzWitkowski">Dzień dobry. Panie przewodniczący, szanowni państwo, oczywiście z racji doświadczenia znam sprawę, natomiast minister właściwy do spraw rybołówstwa chyba wyszedł. Państwowa Straż Rybacka nie podlega pod Ministerstwo Infrastruktury.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PoselArkadiuszMarchewka">Podlega pod wojewodów. Między innymi była mowa o zadaniach zleconych. Dlatego zwróciłem na to uwagę. Zdaję sobie z tego sprawę, że to nie pan minister, tylko wojewoda jest bezpośrednio za to odpowiedzialny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo. Czy pani dyrektor ewentualnie chciała coś uzupełnić w kontekście zadanego pytania, czy zostawimy to w niedopowiedzeniu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMFWiolettaBruzdzinska">Za zadania zlecone i za całą ustawę odpowiada minister rolnictwa i rozwoju wsi. Oczywiście planujemy środki w kwotach zgodnych z zapotrzebowaniem wojewodów, zgłaszanych przez wojewodów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Drodzy państwo, jest jesień, są zbiory, minister rolnictwa jest bardzo zapracowany, więc proszę się nie dziwić, że musiał wyjść. A zatem zgłaszam wniosek o pozytywne zaopiniowanie projektu budżetu w części 85 – Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działu 050 – Rybołówstwo i rybactwo oraz w obszarze zadań z zakresu administracji rządowej i innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami w części 85 – Budżety wojewodów ogółem. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja przyjmuje powyższy wniosek. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Przechodzimy do punktu 4. Część budżetowa 21 – Gospodarki morska. W tym punkcie proszę o zreferowanie dochodów i wydatków, wynagrodzeń w państwowych jednostkach budżetowych, dotacji podmiotowych i celowych, środków europejskich na finansowanie programów operacyjnych, programów wieloletnich w układzie zadaniowym. Bardzo proszę o zreferowanie tej części pana ministra Witkowskiego, który w tej chwili, mam nadzieję, już nam nie odmówi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyGrzegorzWitkowski">Oczywiście, panie przewodniczący, nigdy nie odmawiam. Na rok 2023 zaplanowano wydatki na zadania w obszarze gospodarki morskiej z budżetu państwa oraz budżetu środków europejskich na kwotę ponad 1 126 000 tys. zł, w tym 873 000 tys. zł stanowią wydatki z budżetu państwa. Zaplanowane wydatki przeznaczone są na programy wieloletnie, urzędy morskie, szkolnictwo wyższe, działalność Ministerstwa Infrastruktury, ratownictwo morskie, Zespół Szkół Morskich w Świnoujściu, izby morskie, wydatki obronne i projekty realizowane z udziałem środków Unii Europejskiej.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyGrzegorzWitkowski">Programy wieloletnie to przede wszystkim program wieloletni „Budowa drogi wodnej łączącej Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską”, jak również program wieloletni „Program Ochrony Brzegów Morskich”, który jest realizowany przez urzędy morskie w Gdyni i Szczecinie. Jego celem jest zapewnienie minimalnych poziomów bezpieczeństwa brzegu morskiego oraz jego położenia po odwodnej stronie granicznej linii ochrony brzegu morskiego. Raz w roku razem z urzędami morskimi przedstawiamy szanownej Komisji sprawozdanie z realizacji programu. Jest także program wieloletni „Utrzymanie morskich dróg wodnych w rejonie ujścia Odry w latach 2019-2028”. Na ten cel na przyszły rok przewidziana jest kwota ponad 28 000 tys. zł. Celem programu jest utrzymanie parametrów torów wodnych zgodnych z rozporządzeniem ministra infrastruktury i rozwoju w sprawie określenia parametrów obiektów, urządzeń i instalacji wchodzących w skład infrastruktury zapewniającej dostęp do portu o podstawowym znaczeniu dla gospodarki morskiej. Kolejnym, najnowszym programem wieloletnim jest program „Budowa Polskiego Ośrodka Szkoleniowego Ratownictwa Morskiego w Szczecinie”. Jego celem jest stworzenie warunków do kształcenia wysoko wykwalifikowanych kadr na potrzeby gospodarki morskiej, żeglugi krajowej i międzynarodowej, żeglugi śródlądowej, transportu, ratownictwa, geodezji morskiej i lądowej. Program ten jest realizowany przez nowo powstałą, przemianowaną z Akademii Morskiej w Szczecinie, Politechnikę Morską w Szczecinie.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyGrzegorzWitkowski">Urzędy morskie. Wydatki na utrzymanie, inwestycje oraz statutową działalność urzędów morskich zostały zaplanowane w kwocie 228 000 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyGrzegorzWitkowski">Szkolnictwo wyższe. Działalność statutowa, utrzymanie, inwestycje Uniwersytetu Morskiego w Gdyni oraz Politechniki Morskiej w Szczecinie to kwota 210 000 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-13.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyGrzegorzWitkowski">Ratownictwo morskie. Na funkcjonowanie Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa zaplanowano kwotę 57 000 tys. zł. Jest to o 15% więcej niż w roku ubiegłym.</u>
+          <u xml:id="u-13.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyGrzegorzWitkowski">Dla Zespołu Szkół Morskich w Świnoujściu zaplanowano 6% więcej niż w ubiegłym roku. Izby morskie. To tyle.</u>
+          <u xml:id="u-13.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyGrzegorzWitkowski">Jeżeli chodzi o dochody w części 21 – Gospodarka morska, w 2023 roku planujemy pozyskać dochody w wysokości prawie 277 000 tys. zł, co stanowi wzrost o 245% w stosunku do wielkości wynikającej z ustawy budżetowej na 2022 rok. Są to wpływy z tytułu dodatkowej opłaty za zajęcie wyłącznej strefy ekonomicznej przez wznoszenie oraz wykorzystywanie sztucznych wysp, konstrukcji i urządzeń z ustawy o obszarach morskich RP i administracji morskiej oraz dywidendy z różnych spółek podległych ministrowi właściwemu do spraw gospodarki morskiej.</u>
+          <u xml:id="u-13.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyGrzegorzWitkowski">Bardzo proszę o przyjęcie projektu budżetu tej części. Panie przewodniczący, dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo, panie ministrze. Otwieram dyskusję. Kto z pań posłanek, panów posłów, zaproszonych gości chciałby zabrać głos? Nie widzę. Zamykam dyskusję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyOgolnopolskiegoZwiazkuZawodowegoOficerowiMarynarzyHenrykPiatkowski">Przepraszam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Proszę bardzo. Przepraszam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyOgolnopolskiegoZwiazkuZawodowegoOficerowiMarynarzyHenrykPiatkowski">Dziękuję bardzo. Dzień dobry. Henryk Piątkowski. Ogólnopolski Związek Zawodowy Oficerów i Marynarzy.</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczacyOgolnopolskiegoZwiazkuZawodowegoOficerowiMarynarzyHenrykPiatkowski">W kilku słowach chciałbym się odnieść, skomentować wystąpienie pana ministra. Pan minister troszkę nas zaskoczył nic nie wspominając w swoim wystąpieniu o środkach na wynagrodzenia pracowników, które, wydaje się, są dosyć istotne, zwłaszcza jeśli bierzemy pod uwagę zakres zadań i celów, jakie ma realizować ratownictwo morskie, szkolnictwo morskie, administracja morska, zwłaszcza ta w terenie. W tej sprawie chciałbym skierować kilka słów zarówno do państwa ze strony rządowej, jak i do państwa posłów.</u>
+          <u xml:id="u-17.2" who="#PrzewodniczacyOgolnopolskiegoZwiazkuZawodowegoOficerowiMarynarzyHenrykPiatkowski">Niestety, koniecznie muszę powiedzieć trochę o historii. Nadal ze strony rządowej nie ma realizacji zawartej wiele lat temu umowy o wprowadzeniu dodatkowych środków do terenowej administracji morskiej. Zabrakło nam trzeciej raty, o której ciągle powtarzamy również na posiedzeniach Komisji. Apele do strony rządowej o przeznaczenie dodatkowych środków na wynagrodzenia w terenowej administracji morskiej, w ratownictwie morskim nie zawsze spotykają się z należytym zrozumieniem, a te, które spotkały się z realizacją – nie można tu zapomnieć o dodatkowych środkach na wynagrodzeniach dla Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa – były realizowane w niewystarczającym stopniu.</u>
+          <u xml:id="u-17.3" who="#PrzewodniczacyOgolnopolskiegoZwiazkuZawodowegoOficerowiMarynarzyHenrykPiatkowski">Proszę zwrócić uwagę, nawet patrząc niedaleko historycznie, że inflacja w 2021 roku wynosiła 5,1%, a podwyżki 4,4%. W tym roku nie wiadomo dokładnie, jaka będzie inflacja, ale może jakiś inny wskaźnik byłby tutaj pomocny, żeby coś zaplanować. Planowana przez rząd podwyżka chociażby minimalnego wynagrodzenia do 3600 zł wynosi około 20%, jeżeli dobrze, szybko liczę w stosunku do aktualnego wynagrodzenia, natomiast propozycja wzrostu funduszu na wynagrodzenia w budżecie wynosi 7,8%. Przyznacie państwo, że jest to dosyć daleko od próby zachowania zdolności odtworzeniowej, brzydko mówiąc, a mówiąc zupełnie po ludzku, zwykłym, prostym, ludzkim językiem, ludziom się zwyczajnie pogorszy przynajmniej o połowę.</u>
+          <u xml:id="u-17.4" who="#PrzewodniczacyOgolnopolskiegoZwiazkuZawodowegoOficerowiMarynarzyHenrykPiatkowski">Stąd nasz apel do państwa, przedstawicieli rządu, po pierwsze, o podejście do swoich obietnic składanych wobec strony związkowej kilka lat temu i znalezienie środków na trzecią ratę wynagrodzenia w terenowej administracji morskiej i w ratownictwie morskim, jak również znalezienie dodatkowych środków na wynagrodzenia bieżące. Tutaj z kolei jest też apel do państwa posłów, którzy w tym roku przyjęli – na pewno doskonale państwo to pamiętacie – dezyderat, który dotyczył stricte Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa. W dezyderacie państwo bardzo wyraźnie podkreślaliście potrzebę przeznaczenia dodatkowych środków na wynagrodzenia, szczególnie adresowane do marynarzy. Jest tam kilka grup zawodowych, ale mówimy tutaj o całej grupie zatrudnieniowej, o wszystkich pracownikach Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa. Chodzi o dodatkowe środki z uwagi na to, jaki jest aktualny stan kadrowy, zwłaszcza po stronie marynarzy.</u>
+          <u xml:id="u-17.5" who="#PrzewodniczacyOgolnopolskiegoZwiazkuZawodowegoOficerowiMarynarzyHenrykPiatkowski">Dosyć sarkastycznie można powiedzieć, co zresztą mówiliśmy już wielokrotnie, służby ratownicze niedługo będą musiały ratować same siebie z uwagi na daleko zaawansowany średni wiek ratowników morskich. Kiedy próbujemy porównać ich z ratownikami na plaży, których najczęściej mamy okazję oglądać, to proszę mi wierzyć, jest to przepaść wiekowa. Średnia wieku zbliża się do sześćdziesięciu lat. Tak to mniej więcej dzisiaj wygląda. Już niedaleko do tego. Proszę mi wierzyć, że raczej trudno jest realizować zadania. Zachęcając ludzi do podjęcia pracy w tym trudnym, ogromnie potrzebnym zawodzie, trzeba zbudować im także jakąś perspektywę nie tylko awansu zawodowego, ale przede wszystkim możliwości godziwego zarobkowania na życie.</u>
+          <u xml:id="u-17.6" who="#PrzewodniczacyOgolnopolskiegoZwiazkuZawodowegoOficerowiMarynarzyHenrykPiatkowski">Zmierzam do brzegu. Kiedyś w dyskusji z ministerstwem zapytano mnie, jaka jest godziwa płaca, jaka zdaniem związku byłaby godziwa płaca. Było to w grudniu ubiegłego roku. Jest to dosyć istotnie, że było to w grudniu ubiegłego roku, dlatego że od tamtej pory nie ma dialogu społecznego z ministerstwem w sprawie SAR-u. Pan minister skutecznie unika spotkania z nami. Powiedziałem wtedy, że jest to wynagrodzenie równe wynagrodzeniu kapitana. Wtedy było to około 5000 zł. Jest to ciągle aktualne, tylko że zważywszy na inflację, trzeba by było należycie to przekalkulować.</u>
+          <u xml:id="u-17.7" who="#PrzewodniczacyOgolnopolskiegoZwiazkuZawodowegoOficerowiMarynarzyHenrykPiatkowski">Stąd apel do strony rządowej o ponowne przekalkulowanie środków, biorąc pod uwagę zobowiązanie przyjęte na siebie kilka lat temu, ale także bieżące potrzeby dotyczące wynagrodzenia pracowników. Apel także do państwa posłów, którzy dotychczas patrzyli życzliwie, żeby i teraz zechcieli życzliwym okiem spojrzeć na pracowników terenowej administracji morskiej oraz służb ratowniczych morskich i znaleźli dodatkowe środki. Proszę mi wybaczyć, niestety, nie umiem wskazać miejsca sfinansowania środków budżetowych, ale zapewne takie środki są. Jestem co do tego przekonany – już ostatnie zdanie – gdyż często słyszymy, że rząd znalazł jakieś pieniądze. A więc myślę, że tym razem też znajdzie. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo. Pan minister, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, przykro słuchało się niektórych pana tez, ponieważ bardzo często spotykam się z państwem zarówno w Warszawie, jak i chociażby w Gdyni. Nie wiem, który minister odmawia panu spotkania w tej sprawie. Osobiście wraz z ministrem Gróbarczykiem w ramach Rady Ministrów wywalczyliśmy dodatkowe środki na zatrudnienie dwudziestu ratowników brzegowych stacji ratowniczych. Szkoda, że pan o tym nie wspomniał.</u>
+          <u xml:id="u-19.1" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Poza tym, jeżeli chodzi o dotrzymywanie słów, to w tegorocznym i przyszłorocznym budżecie utrzymaliśmy podwyżki przyznane dla służby w ubiegłym roku na poziomie 1000 zł na etat. Rozumiem, że to mało. Dla ratowników, tak jak powiedział pan przewodniczący, godziwa płaca nigdy nie jest wymierna, ponieważ ratujecie życie i zdrowie Polaków, i nie tylko, na niebezpiecznych akwenach, ale w projekcie budżetu na przyszły rok jest zwiększenie środków w ramach funduszu wynagrodzeń o 7,8%, jak pan powiedział. Można dyskutować, czy to dużo czy mało, ale w obecnej sytuacji jest właśnie tyle. Jeżeli chodzi o skutki podwyższenia minimalnego wynagrodzenia za pracę, również udało się zwiększyć o 500 tys. zł, a przeciętne miesięczne wynagrodzenie w służbie SAR kształtuje się na poziomie 7313 zł brutto.</u>
+          <u xml:id="u-19.2" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Absolutnie uważam, że Morska Służba Poszukiwania i Ratownictwa przez bardzo długi, długi czas była niedoinwestowana, ale pamiętamy o tym, nawet nie pamiętamy – proces inwestycyjny wyposażenia was w nową jednostkę skończył się ostatnio, jak się skończył – tylko cały czas są plany i środki, tak samo jak są w zakresie wyposażenia pozostałych stacji na naszym wybrzeżu. A więc, panie przewodniczący, trochę sprawiedliwości w tej sprawie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo, panie ministrze. Pytam tylko, co z trzecią niewypłaconą ratą. Czy będzie tak samo jak z rybakami rekreacyjnymi czy zostanie to zrealizowane?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Będzie wypłacona.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">W sprawie rybaków rekreacyjnych słyszę to już trzy lata. Dziękuję za zobowiązanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Minister rolnictwa mówi, że są to armatorzy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Zgłaszam wniosek o pozytywne zaopiniowanie. Jeszcze pani. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacaPrzedstawicielstwaZakladowegoOgolnopolskiegoZwiazkuZawodowegoOficerowiMarynarzyprzyUrzedzieMorskimwGdyniElzbietaWawrzynowska">Chciałabym móc zabrać głos. Elżbieta Wawrzynowska. Przewodnicząca przedstawicielstwa zakładowego przy Urzędzie Morskim w Gdyni.</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#PrzewodniczacaPrzedstawicielstwaZakladowegoOgolnopolskiegoZwiazkuZawodowegoOficerowiMarynarzyprzyUrzedzieMorskimwGdyniElzbietaWawrzynowska">W zeszłym roku też byłam tutaj u państwa i mówiłam, jak dramatyczna jest sytuacja. W tej chwili mam dane z Urzędu Morskiego w Gdyni, sprawozdanie Rb-70 za trzeci kwartał 2022 roku. Proszę bardzo, średnie wynagrodzenie w Urzędzie Morskim w Gdyni bez wynagrodzenia dodatkowego rocznego, czyli bez tzw. trzynastki, wynosi 6021 zł, a z trzynastką 6589,17 zł. Teraz chciałabym państwa poinformować, co się składa na wynagrodzenie, gdyż mam świadomość, że nie wszyscy państwo wiecie. Otóż wynagrodzenie, które jest tutaj podawane, to średnia arytmetyczna. Wchodzą w to, proszę państwa wchodzą, odprawy emerytalne, wchodzą dodatki zadaniowe, wchodzi cały pakiet różnego rodzaju wynagrodzeń. Trzeba wspomnieć także o tym, że z funduszy europejskich, które trafiają do Urzędu Morskiego w Gdyni, są wypłacane np. dodatki zadaniowe. W zeszłym roku były wypłacone w wysokości 822 tys. zł, ale trafiły raptem – już państwu powiem – do osiemdziesięciu dziewięciu pracowników. W zeszłym roku dyrektor przydzielił też dodatki zadaniowe dziesięciu wybranym osobom za zadania, które konkretnie im zlecił. Była to kwota 147 920 zł dla grupki dziesięciu osób.</u>
+          <u xml:id="u-25.2" who="#PrzewodniczacaPrzedstawicielstwaZakladowegoOgolnopolskiegoZwiazkuZawodowegoOficerowiMarynarzyprzyUrzedzieMorskimwGdyniElzbietaWawrzynowska">Mamy jeszcze jedną grupę dodatków zadaniowych, która wynika z tego, że ludzie nie chcą przychodzić do urzędu do pracy, dlatego że tak niskie jest wynagrodzenie brutto, powtarzam, brutto. Jest ono na poziomie 4500 zł. Mówię to z pełną świadomością. Nikt nie chce przychodzić, dlatego ludzie dostają z tego tytułu dodatkowe zadania, ale dostają tylko połowę wynagrodzenia człowieka, którego pracę muszą wykonać, dlatego że taka jest polityka. Gdzieś te pieniądze trzeba po prostu przerzucić.</u>
+          <u xml:id="u-25.3" who="#PrzewodniczacaPrzedstawicielstwaZakladowegoOgolnopolskiegoZwiazkuZawodowegoOficerowiMarynarzyprzyUrzedzieMorskimwGdyniElzbietaWawrzynowska">Chciałabym państwu powiedzieć, że zgodnie ze sprawozdaniem, które jest podpisane przez dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni, a które na pewno jest w posiadaniu naszego ministerstwa, jest ponad 960 etatów kalkulacyjnych, a obsadzonych stanowisk jest 737,8. Dyrektorzy ratują się, jak mogą, ale przepraszam państwa bardzo, za chwilę już naprawdę nikt nie zostanie w urzędzie. Fajnie jest przyjeżdżać na przekop. Widziałam tam wielu z państwa. Z tyłu stał statek wielozadaniowy „Zodiak”, chluba urzędu. Wiecie państwo, ile zarabiają pracownicy na statku? 4000 zł. Zarabiają 4000 zł brutto, żeby było jasne.</u>
+          <u xml:id="u-25.4" who="#PrzewodniczacaPrzedstawicielstwaZakladowegoOgolnopolskiegoZwiazkuZawodowegoOficerowiMarynarzyprzyUrzedzieMorskimwGdyniElzbietaWawrzynowska">W zeszłym roku przywiozłam tutaj pismo skierowane do pań posłanek i państwa posłów. Dołączyłam do niego dosłownie tzw. kwitki wynagrodzeń pracowników, oczywiście przykładowe, dlatego że takich kwitków, proszę państwa, dostałam od pracowników całą stertę. Mogę udostępnić je wszystkim państwu, którzy jesteście zainteresowani, żeby nie było, że wynagrodzenie jest wyższe, ponieważ są dodatki, jest wysługa lat. Na kwitkach jest wszystko. Wynagrodzenie brutto wynosi 4000 zł, 4300 zł, 4500 zł. Mówienie – przypuszczam, że nasze ministerstwo zaraz odniesie się do tej sytuacji – o 6000 zł tzw. średniej to, tak jak powiedziałam, mówienie o średniej arytmetycznej, która w ogóle nie powinna być brana pod uwagę.</u>
+          <u xml:id="u-25.5" who="#PrzewodniczacaPrzedstawicielstwaZakladowegoOgolnopolskiegoZwiazkuZawodowegoOficerowiMarynarzyprzyUrzedzieMorskimwGdyniElzbietaWawrzynowska">Bardzo państwa proszę tu, z tego miejsca w imieniu pracowników Urzędu Morskiego w Gdyni, Urzędu Morskiego w Szczecinie oraz służby SAR. Chciałabym powiedzieć, że jest to raptem 2000 osób. Jest to 2000 osób, które obsługują nabrzeże od strony niemieckiej po stronę rosyjską. Mają cały pakiet zadań. Myślę, że w okolicznościach, jakie ostatnio miały miejsce, państwo troszkę bardziej zorientowali się, czym zajmują się urzędy morskie i służba ratownicza. To nie tylko kapitanaty portów, to również plaże, to również dokumenty marynarskie, które są wydawane, jak też cały szereg innych zadań. Muszą tam być wykwalifikowani ludzie. Albo będziemy się ich pozbywać, albo jednak skierujemy jakieś pieniądze, skierujmy do tej części, jeżeli chodzi o wynagrodzenia. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo. Jeszcze pan minister. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Dziękuję. Panie przewodniczący, szanowni państwo, w dużej części potwierdzam to, co powiedziała moja poprzedniczka. Istotnie jest problem z wynagrodzeniami, szczególnie w urzędach morskich. Urzędy morskie odpowiadają za bardzo ważne inwestycje z punktu widzenia bezpieczeństwa państwa. Wystarczy powiedzieć o falochronach, w tym o falochronie osłonowym dla gazoportu. Teraz w Zatoce Gdańskiej będziemy realizować kolejne falochrony związane z bezpieczeństwem energetycznym.</u>
+          <u xml:id="u-27.1" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">W ubiegłym roku udało nam się uwzględnić dwadzieścia jeden etatów do kapitanatu nowy świat, natomiast rzeczywiście mam nadzieję, że obecni tutaj wśród nas przedstawiciele Ministerstwa Finansów uwzględnią nasze wielokrotne monity i wnioski o to, żeby środki na wynagrodzenia zostały przewidziane. Chociaż nie do końca się zgadzam, ale również potwierdzam to, że przy okazji inwestycji z funduszy unijnych, z pomocy technicznej są wypłacane dodatki, nagrody w dosyć dużych kwotach, niemniej jednak o podziale tych środków decydują poszczególni dyrektorzy urzędów morskich. Zapewne są one dla osób, które uczestniczą w przygotowaniu, realizacji i rozliczeniu bardzo ważnych inwestycji i dużych pieniędzy.</u>
+          <u xml:id="u-27.2" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Reasumując w dużej części zgadzam się z moją poprzedniczką. W przyszłym roku zrobimy wszystko, żeby nadrobić niedogodność, jaka jest w postaci zbyt małych wynagrodzeń w urzędach morskich, które powtarzam, świetnie, terminowo realizują bardzo ważne inwestycje. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo. Rozumiem, panie ministrze, że nie obieracie kierunku na likwidację kolejnego urzędu morskiego, żeby rzekomo poprawić sytuację płacową w tych, które pozostaną.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Nie zlikwidowaliśmy jakiegokolwiek urzędu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Były trzy, a są dwa.</u>
+          <u xml:id="u-30.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Zgłaszam wniosek o pozytywne zaopiniowanie projektu ustawy budżetowej część 21 – Gospodarka morska. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja przyjmuje powyższy wniosek. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
+          <u xml:id="u-30.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Przechodzimy do punktu 5. Część budżetowa 22 – Gospodarka wodna. W tym punkcie proszę o zreferowanie dochodów i wydatków, wynagrodzeń w państwowych jednostkach budżetowych, dotacji podmiotowych i celowych, środków europejskich na finansowanie programów operacyjnych, programów wieloletnich w układzie zadaniowym. O zreferowanie tej części budżetowej proszę ponownie pana ministra Grzegorza Witkowskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Dziękuję. W części 22 na rok 2023 wydatki z budżetu państwa i budżetu środków europejskich zaplanowano w łącznej wysokości niespełna 1 700 000 tys. zł, co stanowi wzrost o 35% w porównaniu z ustawą budżetową na rok 2022. Zaplanowane wydatki przeznaczone są na działalność Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie w kwocie 1 064 000 tys. zł, dla państwowych instytutów badawczych, Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej pełniącego służbę hydrologiczno-meteorologiczną oraz służbę do spraw bezpieczeństwa budowli piętrzących, a także dla Państwowego Instytutu Geologicznego pełniącego służbę hydrogeologiczną, działalność Ministerstwa Infrastruktury, programy wieloletnie. Program wieloletni pod nazwą „Ochrona przeciwpowodziowa i osiągnięcie korzystnego bilansu wodnego w rejonie Odry środkowej – cofka stopnia wodnego Malczyce” będzie realizowany od przyszłego roku. Jest to kontynuacja zamkniętej inwestycji pod nazwą „Stopień wodny Malczyce”, jest to uzupełnienie programu. Celem programu jest poprawa ochrony przeciwpowodziowej w rejonie Odry środkowej poprzez powstrzymanie procesów erozyjnych w korycie, modernizację obwałowań, dostosowanie do obecnych parametrów bezpieczeństwa.</u>
+          <u xml:id="u-31.1" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Są też wydatki obronne. Wydatki realizowane z udziałem środków unijnych to 338 000 tys. zł. Powyższe środki przeznaczone są dla Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie na realizację projektów w obszarze gospodarki wodnej. Przedmiotowe środki przeznaczone będą w szczególności na zapewnienie bezpieczeństwa przeciwpowodziowego dla zabudowy mieszkaniowej oraz budowę zbiorników przemysłowych, modernizację śluz, sterowni oraz jazów na stopniach wodnych, odtworzenie ciągłości ekologicznej polskich rzek, otwarcie korytarzy swobodnej migracji dla zwierząt żyjących w środowisku wodnym, budowę, przebudowę infrastruktury związanej z rozwojem funkcji gospodarczych na szlakach wodnych, wzrost wykorzystania potencjału energetycznego w małych elektrowniach wodnych.</u>
+          <u xml:id="u-31.2" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">W części 22 planujemy uzyskać dochody w wysokości 25 500 tys. zł. To tyle, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo. Otwieram dyskusję. Kto z pań posłanek i panów posłów, zaproszonych gości chciałby zabrać głos? Bardzo proszę, pan przewodniczący Jerzy Materna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PoselJerzyMaterna">Chciałbym tylko dopytać. Jest napisane, że łączne wydatki wynoszą 1 515 000 tys. zł, a pan minister powiedział, że 1 700 000 tys. zł. Jak to jest?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Zginęło 200 000 tys. zł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Są to dodatkowe środki. Mówimy o budżecie państwa. Na kwotę 1 700 000 tys. zł składa się 1 515 000 tys. zł, jak mówił pan poseł, z budżetu państwa, a reszta są to środki europejskie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PoselJerzyMaterna">Ile wynoszą środki europejskie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">200 000 tys. zł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Ale niech pan się nie przywiązuje, gdyż nie wiadomo, czy będą. Dziękuję bardzo. Zamykam dyskusję. Zgłaszam wniosek o pozytywne zaopiniowanie projektu ustawy budżetowej w części 22. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja przyjmuje powyższy wniosek.</u>
+          <u xml:id="u-38.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Punkty 6. i 7. Plan finansowy państwowej osoby prawnej – Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie oraz dotacje podmiotowe z załącznika nr 9. Kto referuje ten punkt, pan prezes czy pan minister?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Ja.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Pan minister. Świetnie. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, zwane dalej Wodami Polskimi działa, na podstawie ustawy z lipca 2017 roku oraz statutu ministra środowiska. Wody Polskie prowadzą działania z zakresu ochrony przed powodzią i suszą, wykonują prawa właścicielskie w stosunku do wód publicznych, naliczają i pobierają opłaty za usługi wodne, wydają decyzje administracyjne, pełnią także, co jest bardzo ważne, szczególnie w ostatnich tygodniach, funkcję organu regulacyjnego w celu ochrony mieszkańców przed nieuzasadnionymi podwyżkami cen usług wodociągowo-kanalizacyjnych. W planie finansowym Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie przyjęto przychody w kwocie 1 700 000 tys. zł, w tym przychody z prowadzonej działalności oraz dotacje z budżetu państwa na wydatki bieżące.</u>
+          <u xml:id="u-41.1" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">W planie finansowym na przyszły rok zabezpieczono wydatki inwestycyjne w kwocie 1 287 000 tys. zł. Planowanym źródłem finansowania będą środki pochodzące z budżetu państwa, budżetu Unii Europejskiej, przychody Wód Polskich oraz jednostek samorządu terytorialnego. Wśród kosztów funkcjonowania są również koszty remontów, budowli wodnych, obiektów hydrotechnicznych, budynków, lodołamaczy, przegląd jednostek pływających, usługi łączności i informatyczne, wynagrodzenia wraz z pochodnymi.</u>
+          <u xml:id="u-41.2" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Bardzo proszę o przyjęcie planu finansowego Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo. Otwieram dyskusję. Widzę zgłoszenie. Pani posłanka Daria Gosek-Popiołek. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PoselDariaGosekPopiolek">Dziękuję bardzo. Mam dwa pytania. Pierwsze dotyczy wynagrodzenia pracowników Wód Polskich. Czy tutaj został osiągnięty kompromis, ponieważ widzimy, że z urzędami morskimi nie do końca wyszło? Chciałabym więc wiedzieć, na czym stanęło. Wiem, że związki zawodowe zgłaszały pewne oczekiwania finansowe. Mówiły także o tym, że jest tam mało pracowników, którzy są obarczeni bardzo dużą liczbą zadań w związku chociażby z sytuacją na Odrze, ale tak naprawdę także z związku z kwestią inwentaryzacji wszystkich obiektów hydrotechnicznych. Obowiązków jest bardzo dużo, więc chciałabym dopytać się, jak wyglądają oczekiwania płacowe i czy są spełnione. To po pierwsze.</u>
+          <u xml:id="u-43.1" who="#PoselDariaGosekPopiolek">Po drugie, chciałabym się dowiedzieć. Powinnam zadać to pytanie na samym początku. Bardzo przepraszam, że tego nie zrobiłam. Otóż mam kluczowe pytanie, czy sytuacja związana z Odrą miała jakikolwiek wpływ na projekt budżetu, który został zaprezentowany. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo. Kto jeszcze chciałby zabrać głos? Nie widzę. W związku z tym, panie ministrze, bardzo proszę. Dwa krótkie pytania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Na pierwsze pytanie bardzo proszę o odpowiedź panią prezes Orlik. Natomiast jeżeli chodzi o drugie pytanie, to sytuacja na Odrze wydarzyła się już w trakcie prac Wód Polskich na etapie rządowym. Potwierdzam, że doszło do pewnych przesunięć budżetowych, ale w ramach Ministerstwa Infrastruktury. Na ostatnim posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych, w ostatnim miesiącu również podjęto decyzję o uruchomieniu dodatkowych środków, ale to jeszcze z budżetu tegorocznego. Natomiast na pierwsze pytanie bardzo proszę o odpowiedź panią prezes.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Bardzo proszę panią prezes.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#ZastepcaprezesaPanstwowegoGospodarstwaWodnegoWodyPolskiedosprawekonomicznychiorganizacyjnychBeataOrlik">Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, jeżeli chodzi o pytanie dotyczące wynagrodzeń, chciałabym wskazać, że w budżecie, w planie finansowym Wód Polskich na ten rok została zaplanowana kwota na wynagrodzenia osobowe w wysokości 436 000 tys. zł, natomiast w planie finansowym Wód Polskich na rok 2023 została zaplanowana kwota  546 075 tys. zł. Jak widać, jest tutaj dosyć duży wzrost funduszu wynagrodzeń osobowych. Różnica zostanie przeznaczona na zwiększenie wynagrodzeń, między innymi na zwiększenie wynagrodzeń dla pracowników Wód Polskich. Odnosząc się też do kwestii związanej z postulatami strony związkowej, chciałabym podkreślić, że jesteśmy w dialogu ze stroną związkową. Ze strony prezesa Wód Polskich, przy wsparciu Ministerstwa Infrastruktury, Ministerstwa Finansów, udało się znacząco zwiększyć kwotę wynagrodzeń osobowych dla pracowników na kolejny rok.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo. Wody Polskie są naprawdę szczęściarzami. Dwudziestopięcioprocentowy wzrost budżetu w zakresie wydatków na wynagrodzenia jest to niesamowite osiągnięcie. Patrzę w stronę państwa. Skuteczność związków w Wodach Polskich jest zdecydowanie lepsza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczacyOgolnopolskiegoZwiazkuZawodowegoOficerowiMarynarzyHenrykPiatkowski">Jak na morzu trafi się podobna tragedia, jaka trafiła się na wodzie, to pewnie też tak będzie, ale chyba nie o to chodzi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Przepraszam bardzo, ale na Odrze mieliśmy do czynienia ze zjawiskiem naturalnym, nie było żadnej tragedii.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczacyOgolnopolskiegoZwiazkuZawodowegoOficerowiMarynarzyHenrykPiatkowski">Przepraszam bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Zgłaszam wniosek o pozytywne zaopiniowanie planu finansowego państwowej osoby prawnej – Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja przyjmuje powyższy wniosek. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
+          <u xml:id="u-52.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Punkt 8. Część budżetowa 69 – Żegluga śródlądowa. W tym punkcie proszę o zreferowanie dochodów i wydatków, a także wynagrodzeń w państwowych jednostek budżetowych. O zreferowanie tej części budżetowej proszę ponownie pana ministra Witkowskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Dziękuję bardzo. W 2023 roku planujemy wydatki w obszarze żeglugi śródlądowej w łącznej wysokości 33 294 tys. zł. Na urzędy żeglugi śródlądowej planujemy przeznaczyć 17 000 tys. zł. Ważnym do odnotowania punktem w tej części jest Technikum Żeglugi Śródlądowej we Wrocławiu, które cztery lata temu zostało przez nas reaktywowane we Wrocławiu. Planujemy przeznaczyć na ten cel 7000 tys. zł. Jesteśmy na etapie remontu, przystosowania nowej siedziby dla Technikum Żeglugi Śródlądowej. W tym roku 26 uczniów rozpoczęło naukę. Dochody budżetu państwa w tej części planujemy uzyskać w wysokości 700 tys. zł. Są to opłaty za wydawanie żeglarskich książeczek pracy, świadectw zdolności żeglugowej, świadectw pomiarowych statków i dokumentów potwierdzających kwalifikacje zawodowe.</u>
+          <u xml:id="u-53.1" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Bardzo proszę o przyjęcie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo, panie ministrze. Otwieram dyskusję. Nie widzę chętnych. Zamykam dyskusję. Zgłaszam wniosek o pozytywne zaopiniowanie projektu ustawy budżetowej w części 69 – Żegluga śródlądowa. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja przyjmuje powyższy wniosek. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
+          <u xml:id="u-54.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Przechodzimy do punktu 9. Część budżetowa 83 – Rezerwy celowe. W tym punkcie proszę o zreferowanie rezerw w zakresie pozycji 4 i 8. Ponownie bardzo proszę pana ministra Grzegorza Witkowskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Dziękuję. Dwa punkty. Rezerwa celowa na przeciwdziałanie i usuwanie skutków klęsk żywiołowych, w tym 1 327 929 tys. zł to realizacja projektu ochrony przeciwpowodziowej w dorzeczu Odry i Wisły. Środki planowane do uruchomienia w części 22 – Gospodarka wodna są przeznaczone dla Wód Polskich oraz Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej.</u>
+          <u xml:id="u-55.1" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">W części 83 jest też pozycja 8. Jest to rezerwa na realizację projektów współfinansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej oraz ze środków pomocy bezzwrotnej, rozliczenia programów i projektów finansowanych z udziałem tych środków, a także rozliczenia z budżetem ogólnym Unii Europejskiej.</u>
+          <u xml:id="u-55.2" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Pozycja 98 to finansowanie programów z budżetu środków europejskich. W części gospodarka morska będzie 167 219 tys. zł oraz w części gospodarka wodna 183 841 tys. zł. Przedmiotowe środki będą przeznaczone głównie na projekty realizowane przez urzędy morskie, Morską Służbę Poszukiwania i Ratownictwa oraz Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie. To tyle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo. Otwieram dyskusję w tym punkcie. Widzę, że zgłasza się pani poseł Daria Gosek- Popiołek. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#PoselDariaGosekPopiolek">Krótko. Należy pamiętać, że inwestycje są istotne, ale jeżeli nie będzie komu pracować przy inwestycjach, korzystać, realizować, to naprawdę one nic nie zmienią. A więc mimo wszystko chciałabym zaapelować do Ministerstwa Infrastruktury, żeby wpłynęło na Ministerstwo Finansów, żeby w momencie, w którym zostaną zgłoszone poprawki budżetowe, które np. zmieniają wynagrodzenia pracowników, jednak państwo to poparli. Co z supernowoczesnych jednostek czy inwestycji, jeżeli okaże się, że po prostu nie będzie komu o to dbać, nie będzie komu tam pracować? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo. Pan minister przychyla się, będzie wspierał wniosek pani poseł. Zamykam dyskusję. Zgłaszam wniosek o pozytywne zaopiniowanie projektu ustawy budżetowej w części 83 – Rezerwy celowe. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja przyjmuje powyższych wniosek. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
+          <u xml:id="u-58.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">A więc zaopiniowaliśmy pozytywnie poszczególne części budżetowe. Takie stanowisko zawrzemy w opinii dla Komisji Finansów Publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-58.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Na posła sprawozdawcę tradycyjnie proponuję pana posła Jerzego Maternę, jeżeli się nie uchyli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#PoselJerzyMaterna">Bardzo dziękuję. To zaszczyt.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Czy są inne zgłoszenia? Nie ma. A więc wybraliśmy również sprawozdawcę. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja przyjmuje tę kandydaturę. Sprzeciwu nie ma. Wybraliśmy sprawozdawcę.</u>
+          <u xml:id="u-60.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzisiejszego posiedzenia. Dziękuję wszystkim państwu za udział, za obecność i zapraszam na kolejne posiedzenie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00102-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00102-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..013a689
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00102-01/header.xml
@@ -0,0 +1,49 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-gorxx-00102-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Gospodarki i Rozwoju /nr 102/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Gospodarki i Rozwoju /nr 102/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#GOR">102</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-10-26</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+        <persName>Głos z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="LegislatorLukaszNykiel" role="speaker">
+        <persName>Legislator Łukasz Nykiel</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAdrianZandberg" role="speaker">
+        <persName>Poseł Adrian Zandberg</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesUOKiKTomaszChrostny" role="speaker">
+        <persName>Prezes UOKiK Tomasz Chróstny</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesUrzeduOchronyKonkurencjiiKonsumentowTomaszChrostny" role="speaker">
+        <persName>Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Tomasz Chróstny</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Krzysztof Tchórzewski</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="GOR" role="committee">
+        <orgName>Komisja Gospodarki i Rozwoju</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00102-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00102-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..6767997
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00102-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,93 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Szanowni państwo, otwieram posiedzenie Komisji Gospodarki i Rozwoju.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Witam członków Komisji oraz zgromadzonych gości: pana Tomasza Chróstnego, prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, pana Daniela Mańkowskiego, dyrektora Departamentu Prawnego w tymże urzędzie oraz pana Łukasza Wrońskiego, dyrektora Departamentu Ochrony Zbiorowych Interesów Konsumentów wraz ze współpracownikami. Witam pozostałych gości i posłów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Stwierdzam… Czy jest kworum?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#Gloszsali">Jest kworum.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Stwierdzam kworum.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Porządek dzienny przewiduje rozpatrzenie poprawek zgłoszonych w czasie drugiego czytania do projektu ustawy o zmianie ustawy o prawach konsumenta oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2476 i 2418). Czy są uwagi do porządku posiedzenia? Uwag nie ma. Uznaję, że porządek posiedzenia został przyjęty. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Przystępujemy do realizacji porządku dziennego.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">W czasie drugiego czytania zostały zgłoszone trzy poprawki. Przechodzimy do poprawek. Poprawka pierwsza zgłoszona przez Klub Parlamentarny Lewica. Proszę bardzo o uzasadnienie poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselAdrianZandberg">Dzień dobry. To jest poprawka, która wprowadza do ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia przepisy analogiczne do tych, które już znajdują się w ustawie o wyrobach medycznych, czyli chodzi o ten zakaz zawierania umów dotyczących sprzedaży suplementów diety poza lokalem przedsiębiorstwa. Oczywiście nadal możliwe pozostaje sprzedawanie ich w aptekach czy ogólnie wysyłkowo, uniemożliwiona jest tylko sprzedaż bezpośrednia. W dużym stopniu jest to uderzenie w różnego rodzaju przedsięwzięcia oparte na oszustwie i o marketing wielopoziomowy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Panie prezesie, proszę o stanowisko rządu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PrezesUrzeduOchronyKonkurencjiiKonsumentowTomaszChrostny">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, częściowo kontynuujemy dyskusję z wczoraj, częściowo, rzeczywiście, z sesji plenarnej. Natomiast chciałem zwrócić uwagę, że jeżeli chodzi o wyroby medyczne, naszą intencją było przede wszystkim ukrócenie zjawiska, w którym podczas pokazu, przy użyciu różnych technik marketingowych, sprzedażowych, często bardzo agresywnych, wyroby, które nie były wyrobami medycznymi, były reklamowane jako medyczne, zatem były podkreślane ich funkcje zdrowotne, lecznicze. Dlatego chcieliśmy bardzo jednoznacznie wskazać, że jakikolwiek by to nie był wyrób, którym obraca się między innymi na pokazach handlowych, jeżeli jest sprzedawany na pokazach handlowych, z mocy prawa nie jest wyrobem medycznym. To jest bardzo ważna informacja z punktu widzenia konsumentów.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PrezesUrzeduOchronyKonkurencjiiKonsumentowTomaszChrostny">Natomiast poprawka, jeżeli chodzi o suplementy, jest daleko idąca i ona wykracza poza zakres zarówno tej ustawy, jak i merytorycznej dyskusji wokół tych przepisów. Przepisy skupiają się na praktykach, a nie na produkcie, bo to praktyki są przede wszystkim szkodliwe. Ja nie mam wiedzy i nie czuję się merytorycznie kompetentny, żeby zastępować ministra zdrowia w dyskusji dotyczącej tego, jak należy kształtować kwestie zdrowotne sprzedaży suplementów diety, kanałów dystrybucji, bo de facto państwo podnosiliście argumenty, które nie wynikały wprost z praktyki sprzedażowej, bo my nie mamy zbyt wiele sygnałów tego typu, które wskazywałyby na handel suplementami diety podczas pokazu. Jest dużo więcej innych produktów. Natomiast uwagi, które pojawiały się dzisiaj podczas sesji plenarnej, one często dotyczyły na przykład marketingu czy samych ofert i tak naprawdę istnieją w bardzo wielu kanałach sprzedażowych. Stąd ze względu na to, że nie jest to zakres przedmiotowy tych przepisów, reprezentując stronę rządową, nie jestem w stanie pozytywnie ustosunkować się do tej propozycji ze względu na to, że ona by wymagała naprawdę przedyskutowania tych kwestii z właściwym ministrem, a jest nim minister zdrowia. Stąd nasze stanowisko jest negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Przystępujemy do głosowania. Kto z państwa jest za wnioskiem o przyjęcie poprawki nr 1? Kto z państwa jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Głosowało 24 posłów: za – 5, przeciw – 15, wstrzymało się 4. Komisja odrzuciła poprawkę.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Przystępujemy do rozpatrzenia poprawki nr 2. To jest poprawka terminowa, która przesuwa w czasie o 6 miesięcy czas wejścia w życie ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Proszę bardzo, poseł…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#Gloszsali">Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Biuro Legislacyjne. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#LegislatorLukaszNykiel">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, jeśli chodzi o drugą poprawkę, to tutaj chcielibyśmy wskazać, po pierwsze, że poprawka została zgłoszona zarówno przez klub Koalicji Obywatelskiej, jak i Koło Parlamentarne Polska2050. Poprawki były tożsame, dlatego w zestawieniu umieszczone są, jak gdyby była jedna, natomiast wskazane są dwa kluby.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#LegislatorLukaszNykiel">Jest jeszcze druga kwestia, że poprawka Koalicji jest dalej idącą niż poprawka Lewicy, która zakłada też przesunięcie wejścia w życie projektu ustawy, co do zasady, na 1 stycznia 2023 r. Konsekwencją ewentualnego przyjęcia przez Komisję poprawki nr 2 byłaby automatycznie negatywna opinia poprawki nr 3. To też chcieliśmy tutaj zaznaczyć.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#LegislatorLukaszNykiel">Poprawka nr 3 budzi też pewne nasze wątpliwości. Jeśli pan przewodniczący pozwoli, bo później…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#LegislatorLukaszNykiel">…może nie być możliwości omówienia tej poprawki nr 3 z tego względu, że wnioskodawcy proponują wyłączenie kilku przepisów, które miałyby wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, a cała ustawa wchodzić miałaby w życie z dniem 1 stycznia 2023 r. Na przykład w przypadku art. 7, który miałby wejść w życie po upływie 14 dni, to jest przepis przejściowy do umów, o których mowa w art. 3a i art. 7ab zawartych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy dotychczasowe. Natomiast ten przepis przejściowy jest powiązany z art. 1 pkt 3, czyli ten, który wprowadza  art. 3a. Po wprowadzeniu tej poprawki mielibyśmy taką oto sytuację, że przepis materialny wchodziłby w jednym terminie, a przepis przejściowy w innym, co jest nieprawidłowe, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PoselAdrianZandberg">Ale tam jest wylistowane, pkt 2–4.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#LegislatorLukaszNykiel">A, rozumiem. Tak, tam jest pkt 2 do 4, tak że tam…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselAdrianZandberg">Uprzejmie wskazuję, że tam jest pkt 2 do 4, czyli to zastrzeżenie, które pan podniósł, jest nie do tej poprawki, nie w tym kształcie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#LegislatorLukaszNykiel">Słusznie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PoselAdrianZandberg">Czyli dziękuję za to, że nie ma zastrzeżenia ze strony biura.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Panie ministrze, pani prezesie, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrezesUOKiKTomaszChrostny">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, w obu przypadkach stanowisko negatywne. Argumenty przedstawiałem tak dzisiaj, jak i wczoraj. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Przystępujemy do głosowania. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki nr 2? Dziękuję. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-20.2" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 29 posłów: za głosowało 11 posłów, przeciw – 18. Komisja wnioskuje o odrzucenie poprawki nr 2.</u>
+          <u xml:id="u-20.3" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Przechodzimy do poprawki nr 3. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki nr 3? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-20.4" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Proszę o wyniki. Głosowało 28 posłów: za – 5, przeciw – 13, wstrzymało się 10. Komisja odrzuciła wniosek dotyczący poprawki nr 3, czyli wnioskuje o odrzucenie poprawki. Dziękuję bardzo za głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-20.5" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Pozostał nam wybór posła sprawozdawcy.</u>
+          <u xml:id="u-20.6" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Proponuję, żeby Komisja wyraziła zgodę na kontynuację przez posła Andrzeja Gawrona w roli sprawozdawcy. Sprzeciwu nie słyszę, więc pan poseł Gawron został wyznaczony przez Komisję na sprawozdawcę tej ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-20.7" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny posiedzenia. Protokół z dzisiejszego posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w sekretariacie w Komisji w Kancelarii Sejmu.</u>
+          <u xml:id="u-20.8" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00235-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00235-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..db8132d
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00235-01/header.xml
@@ -0,0 +1,65 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-infxx-00235-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Infrastruktury /nr 235/, Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej /nr 181/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Infrastruktury /nr 235/, Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej /nr 181/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#INF">235</note>
+        <note type="sessionNo" target="#STR">181</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-10-25</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="LegislatorMagdalenaKlorek" role="speaker">
+        <persName>Legislator Magdalena Klorek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="LegislatorMonikaBiesOlak" role="speaker">
+        <persName>Legislator Monika Bies-Olak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="LegislatorzBiuraLegislacyjnegoMonikaBiesOlak" role="speaker">
+        <persName>Legislator z Biura Legislacyjnego Monika Bies-Olak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAnnaMilczanowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Anna Milczanowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAnnaPaluch" role="speaker">
+        <persName>Poseł Anna Paluch</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselHannaGillPiatek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Hanna Gill-Piątek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselRobertWarwas" role="speaker">
+        <persName>Poseł Robert Warwas</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelPawelOlszewski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Paweł Olszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Piotr Uściński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMRiTPiotrUscinski" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MRiT Piotr Uściński</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="INF" role="committee">
+        <orgName>Komisja Infrastruktury</orgName>
+      </org>
+      <org xml:id="STR" role="committee">
+        <orgName>Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00235-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00235-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..b647dda
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00235-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,239 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Dzień dobry. Witam państwa bardzo serdecznie. Otwieram wspólne posiedzenie Komisji Infrastruktury oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Witam panie i panów posłów. Witam zaproszonych gości. Witam pana ministra wraz ze współpracownikami. Stwierdzam kworum.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Zgodnie z przedstawionym porządkiem przedmiotem dzisiejszego posiedzenia będzie rozpatrzenie rządowego projektu ustawy o kooperatywach mieszkaniowych oraz zasadach zbywania nieruchomości należących do gminnego zasobu nieruchomości w celu wsparcia realizacji inwestycji mieszkaniowych (druk nr 2627). Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie widzę. Przystępujemy do realizacji porządku dziennego.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Przypominam, że po przeprowadzeniu pierwszego czytania na posiedzeniu plenarnym Sejm w dniu 6 października br. skierował powyższy projekt do Komisji Infrastruktury oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w celu rozpatrzenia. Przystępujemy do rozpatrzenia projektu ustawy. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, iż Komisja udzieli zgody Biuru Legislacyjnemu do dokonywania oczywistych korekt. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Czy są uwagi do tytułu ustawy? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Czy są uwagi do art. 1? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Czy są do art. 2? Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoMonikaBiesOlak">Panie przewodniczący, szanowni państwo, materiał, który państwo uzyskaliście, zawiera nasze uwagi redakcyjne i legislacyjne uzgodnione w trybie roboczym z przedstawicielami Ministerstwa Rozwoju i Technologii. Przy większości uwag jest zgoda ministerstwa na ich wprowadzenie. Jeżeli możemy rozumieć pana przewodniczącego w ten sposób, że Komisja wyraziła zgodę na uwzględnienie uzgodnionych uwag, to nie będziemy ich powtarzać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Dokładnie tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#LegislatorMonikaBiesOlak">Kilka kwestii zostało natomiast do wyjaśnienia na posiedzeniu Komisji. Pierwsza dotyczy art. 2 pkt 2, gdzie pojawia się zapis: „nabyciu nieruchomości gruntowej i wybudowaniu na niej budynków mieszkalnych jednorodzinnych”, dalej tak jak w tekście, „zwanych dalej «lokalami mieszkalnymi», lub budynków mieszkalnych jednorodzinnych, w których nie wyodrębniono lokalu, jest większa niż dwa”, dalej kolejny punkt.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#LegislatorMonikaBiesOlak">W naszej ocenie nie jest jasne, czy sformułowanie „nie wyodrębniono lokalu” dotyczy lokalu, czy lokalu mieszkalnego. Jeżeli w każdym przypadku nie chodzi o lokal mieszkalny, to w ocenie biura należy dokonać takiego zabiegu legislacyjnego jak w ustawie o własności lokali, gdzie w art. 2 w ust. 1 wskazano: „samodzielny lokal mieszkalny, a także lokal o innym przeznaczeniu, zwane dalej lokalami”.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#LegislatorMonikaBiesOlak">Z uwagi na to, że tutaj nie wprowadzono takiego skrótu, ilekroć w ustawie, w materiale roboczym, w każdym miejscu, gdzie pojawia się „lokal” bez dłuższego określenia, jest to zaznaczone pogrubioną czcionką, nie ma jasności, czy chodzi tylko o lokal mieszkalny, czy też o lokal o innym przeznaczeniu. Z tego względu prosimy o rozważenie, w zależności od odpowiedzi, czy nie dopisać „mieszkalnych”. Jeżeli chodzi też o lokal o innym przeznaczeniu, to byłoby wprowadzenie skrótu, jak przedstawiłam, na wzór zapisu w ustawie o własności lokali. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Panie ministrze?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Chciałem wyjaśnić, że w tym miejscu chodzi nam o to, żeby był właśnie „lokal”, żeby chodziło i o lokale mieszkalne, i o lokale niemieszkalne. Prosimy o pozostawienie tego w proponowanym przez nas zapisie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Czy są uwagi do art. 3? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Czy są do art. 4? Biuro Legislacyjne, tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#LegislatorMonikaBiesOlak">Tak. Szanowni państwo, chodzi tutaj o zastosowanie poprawnej techniki legislacyjnej i zmiany w art. 4, gdzie jest mowa o członkach kooperatywy mieszkaniowej współdziałających w celu realizacji inwestycji mieszkaniowej oraz doprecyzowanie już w tym artykule tego, kto może tworzyć kooperatywę mieszkaniową, tego, że mogą to być wyłącznie osoby fizyczne. To jest zabieg czysto legislacyjny. To przepisanie treści z art. 5.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#LegislatorMonikaBiesOlak">Dlatego w art. 4 proponujemy dodanie ustępu, który będzie brzmiał: „Kooperatywę mieszkaniową tworzy co najmniej trzech członków. Członkiem kooperatywy mieszkaniowej współdziałającej w celu realizacji inwestycji mieszkaniowej może być wyłącznie osoba fizyczna”. Konsekwencją przyjęcia tego przepisu, uzgodnionego z ministerstwem, jest skreślenie w art. 5 w ust. 2 wyrazów „między co najmniej trzema stronami” i skreślenie ust. 3. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#SekretarzstanuwMRiTPiotrUscinski">Zgoda.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Nie widzę sprzeciwu wśród członków Komisji. Uznajemy, iż zmiana ta została dokonana.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Czy są uwagi do art. 5? Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#LegislatorMonikaBiesOlak">Drobna korekta legislacyjna, której nie ma w materiale roboczym, dotyczy tego, że w art. 6 w ust. 1 w pkt 1 jest odesłanie na art. 2 ust. 1 pkt 1–3. Ponieważ w ust. 1 są tylko trzy punkty, wyrazy „pkt 1–3” są zbędne. To samo dotyczy art. 7 pkt 2 lit. a.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Dziękuję. Stanowisko rządu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#SekretarzstanuwMRiTPiotrUscinski">Pozytywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Dziękuję. Czy są uwagi do art. 6? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Czy są do art. 7? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Czy są do art. 8? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-14.3" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Czy są do art. 9? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-14.4" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Czy są do art. 10? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-14.5" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Czy są do art. 11? Pani poseł Gill-Piątek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselHannaGillPiatek">Szanowny panie przewodniczący, do ust. 1 w art. 11 mamy poprawkę polegającą na zmianie brzmienia. Część wspólna wyliczenia otrzymuje brzmienie: „Niezwłocznie po zakończeniu inwestycji mieszkaniowej, jednak nie dłużej niż przed upływem trzech miesięcy”. Jest to poprawka zgodna z uwagami strony społecznej, organizacji Habitat for Humanity. Pismo macie państwo przed sobą. Tutaj konieczne jest doprecyzowanie maksymalnego okresu czasu na dokonanie czynności wskazanych w ust. 1. Proszę o przyjęcie tej poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Stanowisko rządu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#SekretarzstanuwMRiTPiotrUscinski">Chwileczkę się zastanowimy, ale w tym momencie jest negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Przystąpimy do rozpatrzenia poprawki pani poseł Gill-Piątek. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem tej poprawki? Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Serdecznie dziękuję. Proszę o wyniki. Głosowało 34 posłów: za 14, przeciw 20, nikt się nie wstrzymał. Poprawka nie uzyskała akceptacji.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Czy są uwagi do art. 12? Biuro Legislacyjne?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#LegislatorMonikaBiesOlak">Tak. Propozycja brzmienia ust. 1, uzgodniona z ministerstwem: „W celu wsparcia realizacji inwestycji mieszkaniowych rada gminy może podjąć uchwałę o zbyciu nieruchomości należącej do gminnego zasobu nieruchomości wyłącznie członkom kooperatyw mieszkaniowych działających na podstawie umów określających zasady współdziałania członków kooperatywy mieszkaniowej oraz spółdzielniom mieszkaniowym”.</u>
+          <u xml:id="u-19.1" who="#LegislatorMonikaBiesOlak">Jest pytanie do ust. 2.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Przepraszam. Najpierw niech rząd ustosunkuje się do tej sugestii.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#SekretarzstanuwMRiTPiotrUscinski">Stanowisko pozytywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Czyli dokonujemy tej zmiany.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#LegislatorMonikaBiesOlak">Pytanie do ust. 2 dotyczy zbycia nieruchomości „w drodze sprzedaży w formie przetargu pisemnego”. W naszej ocenie wyrazy „w drodze sprzedaży” są zbędne i językowo niepoprawne, ponieważ zgodnie z definicją ze słownika języka polskiego PWN zbycie to sprzedaż lub obietnica sprzedaży, więc treść normy byłaby taka, że sprzedaż następuje w drodze sprzedaży. Wydaje się, że taki zapis, czyli wyeliminowanie tych wyrazów, jest bezpieczny, bo nie wyobrażamy sobie, żeby forma tego przetargu, która jest kalką z ustawy o gospodarce nieruchomościami, mogła dotyczyć np. darowizny albo dania w użytkowanie wieczyste.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Dziękuję. Stanowisko rządu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#SekretarzstanuwMRiTPiotrUscinski">Negatywne, dlatego że w naszym przekonaniu zbycie może być jednak w innych formach, a nam chodzi o sprzedaż.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Pani poseł Gill-Piątek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PoselHannaGillPiatek">Chcielibyśmy odnieść się i zmienić brzmienie ust. 4, który w tej chwili brzmi tak: „wysokość kar umownych oraz zasady ich stosowania”. Chodzi o uchwałę gminy, natomiast maksymalna wysokość kary zgodnie z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego powinna być określona na poziomie ustawy. Proponujemy więc zapis, który mówi: „wysokość kar umownych nieprzewyższających 20% wartości inwestycji mieszkaniowej oraz zasady i termin ich stosowania, w tym procedurę wezwania członków kooperatywy mieszkaniowej do usunięcia naruszeń”. Jest to poprawka precyzująca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Dziękuję. Stanowisko rządu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#SekretarzstanuwMRiTPiotrUscinski">Możemy to przyjąć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, iż Komisja zaakceptowała tę poprawkę. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
+          <u xml:id="u-30.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Czy są uwagi do art. 13? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-30.2" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Czy są do art. 14? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-30.3" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Czy są do art. 15? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-30.4" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Czy są do art. 16? Biuro Legislacyjne?</u>
+          <u xml:id="u-30.5" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Czy są do art. 17? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-30.6" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Czy są do art. 18? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-30.7" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Czy są do art. 19? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-30.8" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Do art. 20? Do art. 21? Do art. 22? Biuro Legislacyjne? Tak czy nie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#LegislatorMonikaBiesOlak">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, daliście nam państwo zgodę na wprowadzenie zmian redakcyjnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Okej. Dobrze. Myślałem, że to są te zmiany, które nie są uzgodnione z rządem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#LegislatorMonikaBiesOlak">To nie są kwestie do wyjaśnienia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Dobrze. Czy są uwagi do art. 23? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-34.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Czy są do art. 24? Proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">Panie przewodniczący, tutaj jest prośba o zgodę na ujednolicenie wyrazów w treści klauzuli składanej przez osobę składającą oświadczenie. Mowa jest o złożeniu fałszywego oświadczenia, natomiast w ostatnim zdaniu w tym przepisie mowa jest o składaniu fałszywego oświadczenia, stąd proponujemy ujednolicić to z resztą na wzór art. 112 pkt 4 Kodeksu karnego, czyli: „Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Dziękuję. Stanowisko rządu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#SekretarzstanuwMRiTPiotrUscinski">Zgoda.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Dziękuję. Komisja również akceptuje te korektę.</u>
+          <u xml:id="u-38.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Czy są uwagi do art. 25? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-38.2" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Czy są do art. 26? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-38.3" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Czy są do art. 27? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-38.4" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Czy są do art. 28? Do art. 29? Do art. 30? Do art. 31? Do art. 32? Do art. 33? Do art. 34? Proszę, pan poseł Warwas.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PoselRobertWarwas">Bardzo dziękuję. Szanowny panie przewodniczący, Wysokie Komisje, chciałbym zgłosić siedem poprawek do art. 32 z zastrzeżeniem, że poprawki nr 1, 2, 4–7 należy głosować wspólnie. Teraz pokrótce je opiszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Przepraszam, panie pośle. Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#LegislatorMonikaBiesOlak">Panie przewodniczący, czy to są poprawki do art. 34, czy do art. 35? Art. 34 to jest ustawa o rewitalizacji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PoselRobertWarwas">Do art. 35.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Czy mógłby pan powtórzyć? Poprawki nr 1, 2, 4…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PoselRobertWarwas">Panie przewodniczący, zgłaszam poprawki do art. 35. Rekomendacja jest taka, aby nad poprawkami nr 1, 2, 4, 5, 6 i 7 głosować łącznie, natomiast nad poprawką nr 3 głosować oddzielnie.</u>
+          <u xml:id="u-44.1" who="#PoselRobertWarwas">Szanowni państwo, poprawki nr 1, 2, 4, 5, 6 i 7 zmierzają do rozszerzenia zakresu celów, które mogą zostać sfinansowane gwarantowanym kredytem mieszkaniowym w ramach nabywania lokalu mieszkaniowego albo domu jednorodzinnego z zasobów spółdzielni mieszkaniowej. Wprowadzenie takiego rozwiązania ujednolici zakres ustawy, przyznając nabywcom takie same uprawnienia, jak nabywcom prawa własności mieszkania, bowiem zarówno prawo własności lokalu mieszkaniowego, jak i spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu w ten sam sposób zapewniają potrzeby mieszkaniowe ich nabywcom, którzy w ten sam sposób w tym zakresie powinni mieć taką samą możliwość korzystania z wprowadzonych przez rząd instrumentów.</u>
+          <u xml:id="u-44.2" who="#PoselRobertWarwas">Poprawka nr 1 w art. 35 pkt 1 proponuje wprowadzić następujące zmiany. W art. 4  w ust. 1 we wprowadzeniu do wyliczenia należałoby skreślić wyrazy „i w ust. 2 we wprowadzeniu do wyliczenia” oraz w ust. 7 w pkt 1 lit. a należałoby skreślić wyrazy „i w pkt 2  w lit. a”.</u>
+          <u xml:id="u-44.3" who="#PoselRobertWarwas">W poprawce nr 2 w art. 35 w pkt 2 w lit. c średnik należałoby zastąpić przecinkiem i dodać lit. d w brzmieniu: „w pkt 9 skreśla się wyrazy «spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego»”. Poprawka nr 2 polega na dodaniu nowej lit. d. W związku z tym proponuje się zmianę w definicji „spółdzielczego prawa” dotyczącego lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego w art. 2 pkt 9 ustawy z dnia 1 października 2021 r. o gwarantowanym kredycie mieszkaniowym. Poprawka ta jest konsekwencją poprawki nr 4.</u>
+          <u xml:id="u-44.4" who="#PoselRobertWarwas">W poprawce nr 4 w art. 35 pkt 4 lit. a proponuje się nadać nowe brzmienie. Poprawka polega na rozszerzeniu zamkniętego katalogu celów, które mogą zostać sfinansowane rodzinnym kredytem mieszkaniowym. Poprawkę proponuje się z uwagi na umożliwienie przyszłym beneficjentom nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu na rynku wtórnym.</u>
+          <u xml:id="u-44.5" who="#PoselRobertWarwas">Jeśli chodzi o poprawkę nr 5, w art. 35 w pkt 4 lit. b proponuje się nadać nowe brzmienie. Poprawka jest konsekwencją poprawki nr 4.</u>
+          <u xml:id="u-44.6" who="#PoselRobertWarwas">Poprawka nr 6: w art. 35 w pkt 7 po lit. a proponuje się dodać lit. aa w brzmieniu: „w pkt 2 po wyrazach «domu jednorodzinnego» dodaje się wyrazy «inne niż nabyte z wykorzystaniem środków z rodzinnego kredytu mieszkaniowego”. Poprawka nr 6 jest konsekwencją poprawki nr 4. W sposób analogiczny do regulacji odnoszących się do nabytego prawa własności lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego uwzględnia kwestię uprawnień do spłat rodzinnych nabywców spółdzielczego prawa dotyczącego lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego.</u>
+          <u xml:id="u-44.7" who="#PoselRobertWarwas">Poprawka nr 7: w art. 35 w pkt 8 po lit. d dodać lit. da. Ta poprawka jest państwu przedstawiona. Uzasadnienie to konsekwencja poprawki nr 4. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, iż połączone Komisje akceptują te poprawki. Sprzeciwu nie słyszę, Komisje przyjęły te poprawki.</u>
+          <u xml:id="u-45.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Czy są uwagi do art. 36?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#PoselRobertWarwas">Panie przewodniczący, jest jeszcze propozycja poprawki nr 3, która powinna być głosowana oddzielnie, a która nie została omówiona.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Przepraszam. Proszę mówić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#PoselRobertWarwas">Szanowny panie przewodniczący, w art. 35 ust. 3 w lit. a proponuje się zmienić  art. 3 ust. 3 pkt 1. W lit. b wyrazy „25” zastąpić wyrazem „30”. Uzasadnienie jest takie, że poprawka nr 3 podnosi o 5% dodatkowy limit wkładu własnego, jaki kredytobiorca będzie mógł wnieść w przypadku zaciągnięcia kredytu o stałej stopie procentowej. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Ponownie: jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, iż Komisja akceptuje te poprawki. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
+          <u xml:id="u-49.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Czy są uwagi do art. 36? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-49.2" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Czy są do art. 37? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-49.3" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Czy są do art. 38? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-49.4" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Czy są do art. 39? Proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#LegislatorMonikaBiesOlak">Szanowni państwo, w ocenie biura należy dążyć do tego, aby zgodnie z ustawą o ogłaszaniu aktów normatywnych nie różnicować daty wejścia w życie poszczególnych przepisów ustawy. Wydaje się, że biorąc pod uwagę kalendarz prac Sejmu i Senatu, rozróżnienie, które zostało zaproponowane w art. 39, i tak nie będzie duże. Prosimy o rozważenie, czy cała ustawa nie mogłaby wejść w życie z jedną datą, bez wyjątku. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Panie ministrze, może wejść?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#SekretarzstanuwMRiTPiotrUscinski">Okej, zgadzamy się.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#LegislatorMonikaBiesOlak">Czy ktoś przejmie tę poprawkę? Czy to ma być 1 stycznia 2023 r.?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#SekretarzstanuwMRiTPiotrUscinski">1 stycznia 2023 r…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#PoselAnnaMilczanowska">Tak, ja przejmę tę poprawkę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuje. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, iż Komisja akceptuje poprawkę pani poseł Milczanowskiej. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
+          <u xml:id="u-57.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Na tym rozpatrzyliśmy ten druk. Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem o uchwalenie przez Sejm projektu ustawy wraz z przyjętymi poprawkami. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem tego projektu? Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Serdecznie dziękuję. Poproszę o wyniki. Głosowało 40 posłów: za było 38, nikt nie był przeciw, 2 posłów się wstrzymało. Komisja pozytywnie zaopiniowała projekt ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-57.2" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Musimy jeszcze dokonać wyboru posła sprawozdawcy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#PoselAnnaMilczanowska">Proponuję panią poseł Annę Paluch.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Czy pani poseł wyraża zgodę?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#PoselAnnaPaluch">Tak, wyrażam zgodę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Nie widzę kontrkandydatur. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, iż Komisja dokonała wyboru pani poseł Paluch na sprawozdawcę Komisji. Nie widzę sprzeciwu.</u>
+          <u xml:id="u-61.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny. Serdecznie dziękuję. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00237-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00237-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..2cbb91a
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00237-01/header.xml
@@ -0,0 +1,37 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-infxx-00237-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Infrastruktury /nr 237/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Infrastruktury /nr 237/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#INF">237</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-10-26</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PoselRobertWarwas" role="speaker">
+        <persName>Poseł Robert Warwas</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelPawelOlszewski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Paweł Olszewski</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="INF" role="committee">
+        <orgName>Komisja Infrastruktury</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00237-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00237-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..d3c293f
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00237-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,25 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Dzień dobry. Witam państwa bardzo serdecznie. Otwieram posiedzenie Komisji Infrastruktury. Witam panie i panów posłów. Witam wszystkich zaproszonych gości. Witam serdecznie pana ministra.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Zgodnie z przedstawionym porządkiem, przedmiotem dzisiejszego posiedzenia będzie rozpatrzenie uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2685). Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie ma. Stwierdzam przyjęcie porządku dziennego.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw, Senat zaproponował wniosek o odrzucenie tej ustawy. Czy jest pan senator Wadim Tyszkiewicz? Nie widzę. Wobec powyższego przystępujemy do zaopiniowania wniosku Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku Senatu o odrzucenie projektu ustawy? Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Serdecznie dziękuję. Poproszę o wyniki. Głosowało 27 posłów: za było 15, przeciw 12, nikt się wstrzymał. Komisja pozytywnie zaopiniowała wniosek Senatu o odrzucenie projektu ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Musimy jeszcze dokonać wyboru posła sprawozdawcy. Dotychczas był to pan poseł Warwas.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselRobertWarwas">Wyrażam zgodę. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Dziękuję serdecznie. Nie słyszę sprzeciwu. Pan poseł Warwas został sprawozdawcą Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny. Zamykam posiedzenie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/obn/201923-sjm-obnxx-00092-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/obn/201923-sjm-obnxx-00092-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..d86e626
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/obn/201923-sjm-obnxx-00092-01/header.xml
@@ -0,0 +1,58 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-obnxx-00092-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 92/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 92/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#OBN">92</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-10-25</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+        <persName>Głos z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAndrzejRozenek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Andrzej Rozenek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselBartlomiejSienkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bartłomiej Sienkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselCezaryGrabarczyk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Cezary Grabarczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselCzeslawMroczek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Czesław Mroczek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMaciejLasek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Maciej Lasek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselPiotrKaleta" role="speaker">
+        <persName>Poseł Piotr Kaleta</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselWieslawSzczepanski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wiesław Szczepański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelMichalJach" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Michał Jach</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="OBN" role="committee">
+        <orgName>Komisja Obrony Narodowej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/obn/201923-sjm-obnxx-00092-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/obn/201923-sjm-obnxx-00092-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..6d4d204
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/obn/201923-sjm-obnxx-00092-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,171 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dzień dobry państwu. Otwieram 92. posiedzenie Komisji Obrony Narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Stwierdzam kworum oraz przyjęcie protokołu z 91. posiedzenia Komisji wobec niewniesienia zastrzeżeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Przypominam, że posiedzenie zostało zwołane na wniosek grupy posłów przekazany 14 września 2022 r. do Komisji Obrony Narodowej. W porządku dzisiejszego posiedzenia znajdują się następujące punkty: informacja prokuratora generalnego o stanie śledztwa w sprawie katastrofy samolotu Tu-154M z dnia 10 kwietnia 2010 r. pod Smoleńskiem oraz o podjętych czynnościach w związku z podejrzeniem poświadczenia nieprawdy w raporcie podpisanym przez członków Podkomisji do spraw ponownego zbadania przyczyn i okoliczności wypadku samolotu Tu-154M pod Smoleńskiem; informacja ministra obrony narodowej o podjętych działaniach po otrzymaniu raportu podkomisji, kosztach jej działania oraz powodach przedłużenia działania podkomisji o kolejny rok; informacja przewodniczącego Komisji Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Państwowego w Poznaniu o podjętych działaniach po otrzymaniu raportu podkomisji; złożenie wyjaśnień przez przewodniczącego podkomisji Antoniego Macierewicza powodu zatajenia wniosków z ekspertyzy National Institute for Aviation Research przeprowadzonej na zlecenie podkomisji, wskutek czego doszło do poświadczenia nieprawdy w raporcie podkomisji i sformułowania fałszywej przyczyny wypadku.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Witam zaproszonych gości, przede wszystkim witam posłów, ale to już chyba uczyniłem. Witam pana Antoniego Macierewicza, przewodniczącego podkomisji do spraw ponownego zbadania wypadku lotniczego, który jest upoważniony przez ministra obrony narodowej do przedstawienia informacji i wyjaśnień w wyżej wymienionym zakresie. Witam pana Witolda Lewandowskiego z Zespołu Rozwoju i Modernizacji Sił Zbrojnych w Departamencie Zwierzchnictwa nad Siłami Zbrojnymi Biura Bezpieczeństwa Narodowego, witam zastępcę prokuratora generalnego pana Krzysztofa Urbaniaka, witam pana Krzysztofa Schwartza, kierownika Zespołu Śledczego nr 1 w Prokuraturze Krajowej, witam reprezentujących Najwyższą Izbę Kontroli: p.o. wicedyrektora Departamentu Obrony Narodowej pana Andrzeja Zygmunta i doradcę ekonomicznego NIK panią Beatę Bogucką. W trybie zdalnym w posiedzeniu weźmie udział prof. Wiesław Binienda, zastępca przewodniczącego podkomisji do spraw ponownego zbadania wypadku lotniczego pod Smoleńskiem oraz pan Kazimierz Nowaczyk. Witam przedstawicieli podkomisji do spraw ponownego zbadania wypadku lotniczego: pana Janusza Bujnowskiego, pana Wojciecha Fabianowskiego, pana Marcina Gugulskiego, pana Jacka Kołotę, pana Andrzeja Łuczaka, panią Beatę Majczynę, pana Bogdana Nienałtowskiego, panią Martę Palonek, sekretarza podkomisji, pana Janusza Więckowskiego oraz pana Tomasza Ziemskiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Proszę państwa, witamy także nowego posła w składzie naszej Komisji, pana Krzysztofa Tuduja, który do nas dołączył, uzupełniając naszą Komisję. Witamy, panie pośle.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Pragnę przypomnieć, że na posiedzeniu Komisji w dniu 13 lutego 2020 r. przyjęliśmy propozycję prezydium Komisji w sprawie ograniczenia czasu wystąpień na naszych posiedzeniach. Pierwsze wystąpienie posła może trwać maksymalnie 10 minut, a każde kolejne 5 minut. Proszę o przestrzeganie tych limitów czasowych, żeby nasza dyskusja na posiedzeniach Komisji była uporządkowana i rzeczowa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselBartlomiejSienkiewicz">Wniosek formalny, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Zaraz, za chwilę. Jak państwo zapewne zauważyliście, pan minister Macierewicz reprezentuje tutaj pana ministra obrony narodowej. Chcę powiedzieć, że…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#Gloszsali">W jakim trybie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PoselBartlomiejSienkiewicz">Właśnie tego dotyczy mój wniosek formalny i bardzo proszę o dopuszczenie do głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Za chwilę, teraz odczytam treść upoważnienia: „Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Obrony Narodowej, upoważnienie nr 135/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia  22 września 2022 r.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Na podstawie art. 153 ust. 1 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992 r. Regulamin Sejmu RP… § 28 ust. 5 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 14 czerwca 2012 r. w sprawie organizacji oraz działania Komisji Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Państwowego, Dz. U. z 2017 r., oraz § 2 pkt 1 decyzji  nr 251/WLW Ministra Obrony Narodowej z dnia 29 sierpnia 2022 r. w sprawie powołania Podkomisji do ponownego zbadania wypadku lotniczego, niepublikowane, upoważniam pana Antoniego Macierewicza, przewodniczącego Podkomisji do ponownego zbadania wypadku lotniczego, do udzielania w imieniu Ministra Obrony Narodowej informacji i wyjaśnień w zakresie całokształtu działalności Podkomisji do ponownego zbadania wypadku lotniczego, uwzględniając zakres kompetencji Ministra Obrony Narodowej w tym zakresie ograniczony § 28 ust. 5 tiret drugie w związku z § 8 ust. 2 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej w sprawie organizacji oraz działania Komisji Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Państwowego. Niniejsze upoważnienie jest udzielone na czas pełnienia przez pana Antoniego Macierewicza funkcji przewodniczącego Podkomisji do ponownego zbadania wypadku lotniczego”. Podpisał Mariusz Błaszczak. To pierwsza informacja.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Otrzymaliśmy także informację z Ministerstwa Infrastruktury… powiadomienie o tym, że dzisiaj odbędzie się Komisja na temat, który przed chwilą odczytałem, zostało wysłane do Ministerstwa Infrastruktury i otrzymaliśmy następującą odpowiedź z Ministerstwa Infrastruktury: „Dzień dobry. Informuję, że tematy, które będą omawiane na posiedzeniu Komisji w dniu 25 października br., leżą poza właściwością Ministra Infrastruktury i w związku z powyższym nie zgłaszam przedstawiciela resortu do udziału w posiedzeniu. Z poważaniem Aleksandra Pietkiewicz, Biuro Ministra Infrastruktury, Wydział Parlamentarny”. Ta odpowiedź dotyczy pkt 3 – informacja przewodniczącego Komisji Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Państwowego w Poznaniu o podjętych działaniach po otrzymaniu raportu Podkomisji. To tyle.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Teraz wniosek formalny. Słucham, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PoselBartlomiejSienkiewicz">Tak, panie przewodniczący, chcę zgłosić wniosek formalny. Prawdę mówiąc, ta decyzja jest absolutnie niezrozumiała. W punkcie drugim wniosku była zawarta prośba o informację Ministerstwa Obrony Narodowej, przecież nie informację ogólną, tylko na temat działania podkomisji. W efekcie tego oceny podkomisji będzie dokonywał szef tej podkomisji, co jest trochę śmieszne, a już nie powiem, że po prostu dramatycznie niesłuszne. Mam wrażenie, że w tej sprawie MON ma zamiar pobić politykę Poncjusza Piłata, tzn. już tak myje ręce, tak ucieka od tego skandalu, który się odbywa w podkomisji, że postanowił scedować swoje wszystkie uprawnienia na przewodniczącego podkomisji. Przecież to jest protokolarnie absurdalne i nie wyczerpuje wniosków, które powołały tę komisję.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PoselBartlomiejSienkiewicz">Po drugie, MON jest także zwierzchnikiem instytucji, o którą wnosiliśmy w naszym wniosku, a mianowicie Komisji Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Państwowego, ponieważ ta komisja podlega MON-owi. Okazuje się, że Komisja nie była nawet w stanie właściwie zaadresować pisma, a MON nie zauważył, że nadzoruje także i tę komisję.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PoselBartlomiejSienkiewicz">Jednym słowem, jeśli państwo chcecie, aby w sprawie podkomisji mówiła sama podkomisja, to po co zwoływaliście Komisję? Jaki jest cel tego formalnego zabiegu? Żeby nikt nie przeszkodził szefowi podkomisji powtarzać kłamstw, od których już cała Polska odwraca głowę?</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PoselBartlomiejSienkiewicz">Panie przewodniczący, jaki jest sens złamania tych dwóch punktów z wniosku, za które pan odpowiada? Dlaczego się pan zgodził jako przedstawiciel Sejmu na tak jawne i absurdalne postępowanie ze strony MON-u? Przecież pan ma władztwo tak naprawdę nad ministerstwem, bo pan reprezentuje władzę zwierzchnią nad ministerstwem.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PoselBartlomiejSienkiewicz">Panie przewodniczący, w świetle tego, co się stało, uważam, że należy rozpatrzyć po prostu wniosek o zakończenie tej Komisji, bo to jest absurd, i ogłosić przerwę do czasu, kiedy będą tu przedstawiciele MON-u, i do czasu, kiedy będzie tu przedstawiciel komisji badania wypadków lotniczych. W innym wypadku będziemy musieli uznać, że nie tylko MON, ale także i pan przewodniczący jawnie łamie prawo i naturę działania komisji parlamentarnej. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Proszę bardzo, pan przewodniczący Kaleta.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PoselPiotrKaleta">Panie przewodniczący, panie ministrze, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, o ile dobrze zrozumiałem treść upoważnienia nr 135 ministra obrony narodowej pana Mariusza Błaszczaka, którą przed chwilą odczytał pan przewodniczący Michał Jach, to jest właśnie upoważnienie idące w kierunku, że pan marszałek, pan minister Antoni Macierewicz będzie reprezentował Ministerstwo Obrony Narodowej i to jest pierwsza kwestia.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PoselPiotrKaleta">Druga kwestia – gdyby pan poseł Bartłomiej Sienkiewicz pomyślał choć trochę logicznie, chociaż wiem, że to jest może trudne, to wiedziałby, że właśnie ta Komisja ma dzisiaj ocenić pracę podkomisji pod przewodnictwem pana marszałka Antoniego Macierewicza i mniemam, że będzie to próbowała uczynić opozycja w tej Komisji, pewnie z miernym skutkiem albo z takim, jaki widzimy na samym początku. Wydaje mi się, panie przewodniczący, że powinniśmy jak najszybciej rozpocząć procedowanie, a nie dyskutować o dziwnych wnioskach. Dziękuję uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselBartlomiejSienkiewicz">Wniosek formalny jest wnioskiem formalnym, panie przewodniczący, i proszę o poddanie go pod głosowanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PoselPiotrKaleta">To był mój wniosek przeciwny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselCzeslawMroczek">Są kolejne wystąpienia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Tak, są kolejne wystąpienia. Proszę bardzo, pan minister Grabarczyk.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselCezaryGrabarczyk">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, ja ze zdumieniem wysłuchałem treści upoważnienia. Sejm, zgodnie z konstytucją, sprawuje funkcje kontrolne względem rządu, także względem poszczególnych ministrów. Ustawa o Radzie Ministrów w art. 37 stanowi, że minister wykonuje swoje zadania przy pomocy sekretarza i podsekretarzy stanu oraz gabinetu politycznego ministra. Ust. 5 tegoż artykułu stanowi: „ministra zastępuje sekretarz stanu w zakresie przez niego ustalonym lub podsekretarz stanu, jeżeli sekretarz stanu nie został powołany”.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PoselCezaryGrabarczyk">Minister Błaszczak ma sekretarza oraz podsekretarzy stanu i tylko oni mogą go zastępować na posiedzeniu Komisji, a ponieważ w temacie dzisiejszego posiedzenia znajduje się informacja ministra, to nikt inny nie może wyręczyć ministra poza sekretarzem bądź podsekretarzem stanu. Pan przewodniczący, otrzymując upoważnienie, które nie spełnia wymogów ustawy o Radzie Ministrów, powinien zwrócić ministrowi uwagę i wezwać – zgodnie z ustawą o Radzie Ministrów – kompetentnego przedstawiciela ministra. Dlaczego pan tego nie zrobił? To pan stoi na straży przestrzegania prawa, także tu na posiedzeniach Komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Uprzejmie informuję, że upoważnienie wystawione przez pana Mariusza Błaszczaka jest wystawione na podstawie określonych przepisów i na razie nikt tutaj nie stwierdził, że któryś z tych przepisów został… że doszło do złamania prawa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselCezaryGrabarczyk">Art. 37 ustawy o Radzie Ministrów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Proszę państwa, coś wam się pomyliło. Nie jesteśmy na jarmarku, proszę po kolei. Teraz pan minister Czesław Mroczek, proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselCzeslawMroczek">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. W tej samej kwestii, to znaczy grupa posłów złożyła wniosek dotyczący dzisiejszego posiedzenia, który obejmował informację ministra obrony narodowej na temat funkcjonowania podkomisji i informację przewodniczącego Komisji Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Państwowego. Na dzisiejsze posiedzenie nie stawił się, tak to trzeba wyraźnie powiedzieć, minister obrony narodowej ze swoją informacją i nie stawił się, co jest w ogóle zupełnie bulwersujące, przewodniczący Komisji Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Państwowego.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#PoselCzeslawMroczek">Jeżeli chodzi o przepisy prawa, to przed chwilą panowie posłowie Bartłomiej Sienkiewicz i Cezary Grabarczyk przedstawili nam sytuację. W praktyce sejmowej nie zdarzało się, aby ministra reprezentował ktokolwiek inny, ale dzisiaj mamy sytuację dodatkowo szczególną. Od wielu lat obserwujemy bowiem bulwersującą działalność przewodniczącego podkomisji smoleńskiej pana Antoniego Macierewicza, działalność, która godzi czy też jest obrazą dla pamięci ofiar katastrofy smoleńskiej. Chcieliśmy dzisiaj usłyszeć, czemu minister obrony narodowej, który powołał tę podkomisję i obsadził w roli jej przewodniczącego pana Antoniego Macierewicza, na to się decyduje. Tymczasem dzisiaj minister Błaszczak wysyła nam pana Antoniego Macierewicza, żeby ten nam powiedział, dlaczego tak działa. Przecież to jest po prostu kpina i to nie kpina z Komisji, tylko kpina z największej tragedii ostatnich lat w Polsce i kpina z Polaków. Polacy oczekują dziś informacji, dlaczego ten rząd, rząd Prawa i Sprawiedliwości, premier Morawiecki, zwierzchnik Sił Zbrojnych RP pan prezydent Andrzej Duda, a najbardziej minister obrony, który powoływał tę podkomisję, dlaczego oni tolerują taką działalność, a dziś wysyła nam się Antoniego Macierewicza, żeby on nam tłumaczył swoje…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Pana ministra Macierewicza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselCzeslawMroczek">Pana Antoniego Macierewicza, byłego ministra, obecnie szefa podkomisji smoleńskiej, który swym działaniem bulwersuje wszystkich Polaków i godzi w dobrą pamięć ofiar katastrofy smoleńskiej. To jest skandal po prostu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Czy już pan skończył?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselCzeslawMroczek">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dobrze. Proszę państwa, jeżeli ktoś mówi tu, że działalność pana ministra Macierewicza obraża ofiary, to jest to coś niewyobrażalnego dla logiki i dla minimum przyzwoitości.</u>
+          <u xml:id="u-23.1" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Proszę bardzo, kto chce jeszcze zabrać głos? Pan poseł Lasek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PoselMaciejLasek">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, chciałem tylko zwrócić uwagę, że wezwanie dla przewodniczącego Komisji Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Państwowego zostało wysłane i doręczone nieskutecznie, ponieważ zgodnie z art. 140 ustawy Prawo lotnicze przewodniczący Komisji Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Państwowego, urzędujący zresztą w Poznaniu, jak wskazaliśmy, podlega ministrowi obrony narodowej, więc odczytanie przez szanownego pana przewodniczącego pisma skierowanego w tym zakresie do ministra infrastruktury pokazuje, że przynajmniej ten jeden punkt, czyli trzeci punkt porządku dziennego będzie niespełniony z uwagi na nieskuteczne zawiadomienie. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Panie pośle Lasek, mam informację z Ministerstwa Infrastruktury, że nie będzie nikogo z PKBWL, ponieważ komisja bada wyłącznie wypadki cywilne. Państwowa Komisja Badania Wypadków Lotniczych…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#Gloszsali">Komisja Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Państwowego z siedzibą w Poznaniu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PoselCzeslawMroczek">To jest inna komisja.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Do tej wysłaliśmy zawiadomienie i taką dostaliśmy odpowiedź.</u>
+          <u xml:id="u-28.1" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dobrze, czego dotyczył wniosek formalny? Przegłosowania, że…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PoselBartlomiejSienkiewicz">Panie przewodniczący, wniosek formalny zawierał prośbę o odroczenie obrad Komisji ze względu na niespełnienie, i to rażące niespełnienie, dwóch punktów, które znalazły się we wniosku w sprawie zwołania tego posiedzenia Komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Pan poseł Szczepański, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PoselWieslawSzczepanski">Chciałem zgłosić wniosek formalny, który skonkretyzuję. Stawiam wniosek o przerwę w obradach do czasu przybycia ministra bądź upoważnionego sekretarza lub podsekretarza stanu z Ministerstwa Obrony Narodowej, który mógłby zreferować sprawy, których dotyczył wniosek grupy posłów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Proszę państwa, jest wniosek o wezwanie sekretarza stanu, natomiast zgodnie z przepisami, zgodnie z moją wiedzą i zgodnie z wiedzą, jaką dysponujemy, minister ma prawo wyznaczyć dowolną osobę, nie musi to być sekretarz czy podsekretarz stanu, ponieważ mówimy o zastępstwie albo reprezentacji. Tutaj jest wskazana osoba do udzielania informacji. Mogę ewentualnie ogłosić przerwę, żeby Biuro Analiz Sejmowych wypowiedziało się, czy jest to zgodne z obowiązującymi przepisami.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PoselBartlomiejSienkiewicz">Bardzo przepraszam, panie przewodniczący, ale wniosek formalny ma to do siebie, że powinien zostać poddany pod głosowanie. Jeśli pan nie chce głosować nad wnioskiem formalnym, bo jest to niewygodne dla pana partii, to proszę to powiedzieć wyraźnie i głośno. My tę rację zrozumiemy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Proszę, jeszcze poseł Kaleta i za chwilę pan poseł Rozenek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PoselPiotrKaleta">Panie przewodniczący, panie ministrze, szanowni państwo, o co chodzi tak na dobrą sprawę? Proszę państwa, chodzi o wiedzę, którą przekaże nam pan minister, pan marszałek Antoni Macierewicz. Wszystko na to wskazuje, że jest to wiedza, którą dostaniecie między oczy i będzie to wiedza, która nie jest wam wygodna. W tej chwili robicie wszystko, żeby zerwać obrady tej Komisji, a przecież tu chodzi o to, żeby zapoznać się z materiałem. Nawet jeżeli państwo upieracie się przy tym, że powinna być reprezentacja…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PoselBartlomiejSienkiewicz">Z kłamstwami.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PoselPiotrKaleta">Panie Sienkiewicz, ja panu nie przeszkadzałem, tak że grzecznie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PoselBartlomiejSienkiewicz">Ja będę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PoselPiotrKaleta">W związku z tym chciałbym państwu zaproponować jedną rzecz… to znaczy nie zaproponować, bo przecież formuła odniesienia się do tego, co dziś usłyszymy, może być formułą na piśmie, poprzez którą minister się wyrazi. Moja sugestia jest taka: zacznijmy obrady, oddajmy głos podkomisji pod przewodnictwem pana marszałka Macierewicza, żebyśmy mogli poznać materiał, który jest istotą naszego dzisiejszego spotkania, a nie róbcie państwo czegoś takiego, że doczepiacie się kwestii formalnych, które w ogólnym rozrachunku nie mają żadnego znaczenia. Dziękuję uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Proszę, pan poseł Rozenek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PoselAndrzejRozenek">Dziękuję, panie przewodniczący, chciałbym powiedzieć, o co tu chodzi. Otóż chodzi o to, abyśmy nie musieli po raz kolejny wysłuchiwać tego steku kłamstw, które zazwyczaj pan Antoni Macierewicz opowiada na ten temat, tylko chcieliśmy wysłuchać opinii ministra obrony narodowej na ten temat oraz opinii Państwowej Komisji Badania Wypadków Lotniczych. Przedstawicieli obydwu tych instytucji nie ma na sali, w związku z tym bezprzedmiotowe staje się to posiedzenie Komisji. Dlatego całkowicie popieram wniosek pana ministra Sienkiewicza – odroczmy tę Komisję do czasu, kiedy przybędą osoby, które powinny na niej być, a nie osoby, które niespecjalnie mają tu coś do powiedzenia. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Ogłaszam 5 minut przerwy.</u>
+          <u xml:id="u-42.1" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">[Po przerwie]</u>
+          <u xml:id="u-42.2" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Wznawiam obrady. Będziemy głosować nad wnioskiem pana posła Sienkiewicza. Proszę przygotować aparaturę do głosowania, a posłów proszę o zalogowanie się do systemu.</u>
+          <u xml:id="u-42.3" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Szanowni państwo, w związku z tym, co miało miejsce przed przerwą, poddaję pod głosowanie wniosek pana posła Sienkiewicza o odroczenie posiedzenia do czasu, kiedy w obradach będzie mógł uczestniczyć minister lub jeden z jego zastępców. Kto z pań i panów posłów…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PoselWieslawSzczepanski">Panie przewodniczący, taki wniosek to był mój, bo wniosek pana posła Sienkiewicza jest dalej idący, ponieważ mówi jeszcze o przewodniczącym Komisji Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Państwowego…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PoselBartlomiejSienkiewicz">Wypowiedź poza mikrofonem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PoselWieslawSzczepanski">Pan poseł Sienkiewicz mówił o ministrze lub upoważnionym zastępcy i jednocześnie o przewodniczącym Komisji Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Państwowego, natomiast ja mówiłem tylko o ministrze, tak więc dalej idący jest wniosek pana posła Sienkiewicza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Ja oczywiście mówię o wniosku pana posła Sienkiewicza. Głosujemy. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku pana posła Sienkiewicza w sprawie odroczenia obrad Komisji, tak żeby na jej posiedzenie przybyli minister lub jeden z wiceministrów oraz przewodniczący Komisji Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Państwowego? Kto jest przeciwny? Kto się wstrzymał? Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-46.1" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Podaję wyniki głosowania. Głosowało 29 posłów: za 17, przeciw 11, wstrzymał się  1 poseł. Stwierdzam, że Komisja przyjęła wniosek pana posła Sienkiewicza.</u>
+          <u xml:id="u-46.2" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Przerywam obrady, o następnym posiedzeniu zostaniecie państwo powiadomieni. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/obn1s/201923-sjm-obn1s-00006-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/obn1s/201923-sjm-obn1s-00006-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..8fa6cc3
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/obn1s/201923-sjm-obn1s-00006-01/header.xml
@@ -0,0 +1,52 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-obn1s-00006-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Podkomisja stała do spraw budżetu i finansów Sił Zbrojnych RP /nr 6/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Podkomisja stała do spraw budżetu i finansów Sił Zbrojnych RP /nr 6/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#OBN1S">6</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-10-25</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DariuszMendrala" role="speaker">
+        <persName>Dariusz Mendrala</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMichalJach" role="speaker">
+        <persName>Poseł Michał Jach</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselZbigniewChmielowiec" role="speaker">
+        <persName>Poseł Zbigniew Chmielowiec</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Leszek Dobrzyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Wojciech Skurkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMONWojciechSkurkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MON Wojciech Skurkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SzefZarzaduPlanowaniaRzeczowegoPSztabuGeneralnegoWojskaPolskiegoplkKrzysztofZielski" role="speaker">
+        <persName>Szef Zarządu Planowania Rzeczowego P-8 Sztabu Generalnego Wojska Polskiego  płk Krzysztof Zielski</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="OBN1S" role="committee">
+        <orgName>Podkomisja stała do spraw budżetu i finansów Sił Zbrojnych RP</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/obn1s/201923-sjm-obn1s-00006-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/obn1s/201923-sjm-obn1s-00006-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..9930564
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/obn1s/201923-sjm-obn1s-00006-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,121 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">Dobrze, szanowni państwo, z małym opóźnieniem rozpoczynamy posiedzenie podkomisji. Serdecznie witam pana Wojciecha Skurkiewicza, sekretarza stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej. Witam pana Pawła Bartczaka dyrektora Departamentu Budżetowego. Są z nami też: pan generał brygady Dariusz Mendrala, dyrektor Zakładu Inwestycji Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego – dzień dobry – pan pułkownik Krzysztof Zielski szef Zarządu Planowania Rzeczowego P-8 Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, pan pułkownik Romuald Maksymiuk zastępca szefa Agencji Uzbrojenia – dzień dobry – pan pułkownik Krzysztof Mucha naczelnik Wydziału Planowania i Prognozowania Finansowego w Departamencie Budżetowym, pan pułkownik Mariusz Rapacz szef Szefostwa Wsparcia i Koordynacji w Agencji Uzbrojenia – witam – pani Emilia Kalina pełniąca obowiązki dyrektor finansowy Agencji Mienia Wojskowego – dzień dobry – pan Mirosław Stasiak zastępca dyrektora Departamentu Finansowania Sfery Budżetowej Ministerstwa Finansów, pan Jacek Krzyślak – dzień dobry – radca w Departamencie Finansowania Sfery Budżetowej Ministerstwa Finansów oraz pani Beata Bogucka doradca ekonomiczny w Najwyższej Izbie Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">Wszyscy są powitani. Oczywiście, witam wszystkich państwa posłów, członków naszej podkomisji. Porządek dzienny brzmi następująco – omówienie rządowego projektu ustawy budżetowej na 2023 r. (druk nr 2654) w zakresie:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">1) części budżetowej 29 – Obrona narodowa:</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">a) dochody i wydatki z zał. nr 1 i 2,</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">b) wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych z zał. nr 6,</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">c) dotacje podmiotowe i celowe z zał. nr 8;</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">2) części budżetowej 85 – Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działu 752 – Obrona narodowa:</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">– wydatki z zał. nr 2;</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">3) zadań z zakresu administracji rządowej i innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami w części 85 – budżety wojewodów, z zał. nr 7;</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">4) dotacji podmiotowych z zał. nr 9;</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">5) planu finansowego agencji wykonawczej z zał. nr 11 – Agencji Mienia Wojskowego;</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">6) planu finansowego instytucji gospodarki budżetowej z zał. nr 12 – Zakładu Inwestycji Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">Referuje minister obrony narodowej. Rozpoczynamy. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, szanowni państwo posłowie, członkowie podkomisji i Komisji, to dla mnie wielki zaszczyt, że na dzisiejszym posiedzeniu mogę referować budżet. Jest to budżet w szczególnym momencie, bo to jest pierwszy budżet pod rządami ustawy o obronie Ojczyzny, która obowiązuje od 23 kwietnia 2022 r. Budżet, który wskazuje na to, że w części 29 będziemy realizować wydatki na poziomie 3% Produktu Krajowego Brutto. Szanowni państwo, w ujęciu globalnym jest to budżet rekordowy, nawet w porównaniu do roku bieżącego, kiedy budżet też był na bardzo przyzwoitym poziomie 58 000 000 tys. zł. Przyszłoroczny budżet jest na poziomie 97 445 000 tys. zł. To pokazuje skalę zwiększenia działań, które są podejmowane przez ministra obrony narodowej w wielu aspektach w zakresie modernizacji technicznej, zwiększenia liczebności polskiego wojska, ale również w innych obszarach, o których za chwilę będę wspominał.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Szanowni państwo, Wysoka podkomisjo, budżet resortu obrony narodowej został określony zgodnie z formułą kształtowania wydatków zawartą w ustawie o obronie Ojczyzny. Jak wspomniałem, jest to budżet na poziomie 3% PKB z roku planistycznego. Jego przeznaczenie, to w głównej mierze finansowanie szkolenia wojsk, modernizacji technicznej i wyposażenia sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, ale także naszych zobowiązań sojuszniczych. W przyszłym roku wydatki wyniosą 97 445 000 tys. zł. To jest budżet całościowy. Tylko w części 29 – Obrona narodowa, będzie to kwota 96 920 000 tys. zł. Budżet pozwoli na poprawę kluczowych zdolności operacyjnych sił zbrojnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Zadania rzeczowe planowane przez resort obrony na przyszły rok zostały ukierunkowane na realizację następujących priorytetowych celów: wzmocnienie zdolności operacyjnych jednostek dyslokowanych na wschodzie kraju poprzez formowanie i ukompletowanie struktur organizacyjnych 18. i 16. dywizji zmechanizowanych, osiągnięcie gotowości operacyjnej do wykonywania zadań przez Dowództwo Komponentu Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni i jednostki bezpośrednio mu podległe, osiągnięcie przez Wojska Obrony Terytorialnej pełnej gotowości do reagowania kryzysowego oraz współdziałania z jednostkami wojsk operacyjnych, zwiększenie liczebności sił zbrojnych, tworzenie warunków do zwiększania obecności wojsk sojuszniczych, szczególnie wojsk amerykańskich, na terenie Rzeczypospolitej, realizację procesu szkolenia sił zbrojnych, w tym w szczególności w ramach krajowych i międzynarodowych ćwiczeń i treningów.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Priorytetowe znaczenie dla finansowania będzie miało również wzmocnienie bezpieczeństwa oraz pozycji Polski na arenie międzynarodowej, kształtowanie świadomości obronnej młodzieży szkół ponadpodstawowych oraz uczelni wyższych, a także utrzymywanie zdolności do realizacji zadań obronnych przez organy administracji publicznej i przedsiębiorców.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Wysoka podkomisjo, zaplanowany na 2023 r. wzrost budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej, a także wzrost wydatków związanych z uposażeniem, pozwolą na utrzymywanie z budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej następującej liczby żołnierzy. Szacujemy, że w 2023 r. w siłach zbrojnych będzie 125 651 żołnierzy zawodowych,  25 000 żołnierzy dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej, 38 000 żołnierzy terytorialnej służby wojskowej, 6020 żołnierzy zawodowych w okresie kształcenia oraz  3580 żołnierzy dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej na potrzeby kształcenia. Należy również dodać do tej liczby 3021 funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego, jak również Służby Wywiadu Wojskowego. Struktura osobowa sił zbrojnych jest dostosowana nie tylko do realizacji zadań w czasie pokoju, ale wynika również z potrzeby realizacji zadań po mobilizacyjnym rozwinięciu jednostek wojskowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Szanowni państwo, kilka zdań o strukturze wydatków resortu obrony narodowej. Ta struktura przedstawia się następująco: 41,4% całości wydatków, to wydatki majątkowe, 17,3% to wydatki osobowe, 13,9% to świadczenia pieniężne, w tym emerytury dla ponad 157 tys. osób, które są w naszym systemie emerytalnym, 6,9% to wydatki bieżące w ramach centralnych planów rzeczowych, 4,2% to dotacje i subwencje oraz 16,3% to pozostałe wydatki na utrzymanie i szkolenie jednostek wojskowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Wydatki w obszarze centralnych planów rzeczowych zaplanowano w łącznej kwocie 36 616 500 tys. zł. Będą one wyższe niż w 2022 r. o kwotę 15 538 500 tys. zł. To jest wzrost o 73,7%. Wydatki majątkowe wzrosną do kwoty 29 969 700 tys. zł i będą wyższe w porównaniu do 2022 r. o 67,7%. W ramach wydatków majątkowych zaplanowano m.in.: wydatki na modernizację techniczną w wysokości 24 522 000 tys. zł. To jest wzrost o ponad 64%. Wydatki na narodowe instytucje budowlane to 4 791 000 tys. zł. To jest wzrost o 125,4%. Wydatki bieżące w ramach centralnych planów rzeczowych wyniosą 6 646 800 tys. zł i wzrosną o 107,2%. Zostaną przeznaczone w głównej mierze na remonty i zakupy uzbrojenia oraz sprzętu wojskowego za kwotę 2 736 000 tys. zł oraz na zakupy materiałowe za kwotę 3 910 000 tys. zł. Zakupy środków materiałowych obejmują zakupy amunicji, materiałów wybuchowych, umundurowania, jak również wyekwipowania dla żołnierzy, a także materiałów pędnych i smarów.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Wysoka podkomisjo, w budżecie resortu obrony narodowej – już o tym wspomniałem – ujęto również niezbędne wydatki na zabezpieczenie świadczeń emerytalno-rentowych dla ok. 157 tys. świadczeniobiorców. Pragnę Wysoką podkomisję zapewnić, że środki finansowe, które zagwarantowane w naszym budżecie, są zaplanowane również wraz z planowaną waloryzacją tych świadczeń wg wskaźnika 113,8%.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Panie przewodniczący, Wysoka podkomisjo, planowane kierunki rozwoju zdolności obronnych koncentrują się na podniesieniu efektywności systemu obronnego państwa poprzez rozwijanie zasadniczych systemów uzbrojenia wraz z niezbędną infrastrukturą i prowadzą do utrzymania i rozwoju potencjału bojowego poprzez wzmocnienie jednostek dyslokowanych we wschodniej oraz północnowschodniej częściach kraju oraz poszczególnych zdolności operacyjnych sił zbrojnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Ponadto w ramach procesu modernizacji zakładamy kontynuowanie przedsięwzięć zmierzających do unowocześnienia i dostosowania sił zbrojnych do standardów sojuszu północnoatlantyckiego oraz rozwijania zdolności wojsk do prowadzenia sojuszniczych operacji obronnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Wysoka podkomisjo, reasumując, wydatki obronne zaplanowane w kwocie 97 445 000 tys. zł zabezpieczą realizację głównych celów i priorytetowych zadań stojących przed siłami zbrojnymi i umożliwią rozwój sił zbrojnych, poprawę jakości szkolenia, odtworzenie sprawności sprzętu i uzbrojenia wojskowego, a także systematyczną poprawę wartości użytkowej infrastruktury wojskowej nie tylko na potrzeby sił zbrojnych i zwiększonych stanów osobowych, ale również na potrzeby sił sojuszniczych rozlokowanych na terenie Rzeczypospolitej, sił wzmocnienia.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Panie przewodniczący, z moimi współpracownikami jesteśmy do państwa dyspozycji. Jeśli będą jakieś pytania, postaramy się wyczerpująco udzielić odpowiedzi. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">Bardzo dziękuję. Szanowni państwo, to jest rzeczywiście kolejny rok, w którym nakłady na polską obronność rosną. Rosną i to w sposób absolutnie – chciałoby się rzecz – widowiskowy, ale – oczywiście – wszyscy wiemy, że nie o widowisko tutaj chodzi, tylko o realne podniesienie naszych możliwości obronnych. Cieszy to, że są te pieniądze, że się znajdują, że w dalszym ciągu będzie zwiększana liczebność polskich sił zbrojnych, że będą zwiększane ich możliwości techniczne i wyposażenie. Oczywiście, to wiąże się również z rozbudową wszelkiej infrastruktury, która musi służyć tej rozbudowie.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">Szanowni państwo, pozwolę sobie rozpocząć dyskusję. Jeżeli państwo parlamentarzyści mają jakieś pytania, to bardzo proszę. Pytań nikt nie zgłasza.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">W takim razie pozwolę sobie zadać drobne pytania. Mówię, że drobne, bo interesujących rzeczy jest tu naprawdę bardzo wiele, zwłaszcza przy tak ogromnej kwocie prawie 100 mld zł. Czy jest możliwe, żebyśmy teraz poznali odpowiedź? Mamy tutaj przygotowanie infrastruktury dla 18. Dywizji Zmechanizowanej w Siedlcach. Czy moglibyśmy się teraz dowiedzieć, na jakim to jest mniej więcej etapie? Ile jeszcze czasu to zajmie i co to mniej więcej obejmuje? Jest tu także kontynuacja budowy i modernizacji lotniskowych składów paliw w Powidzu, w Mińsku Mazowieckim i w Świdwinie. W jakiś sposób jest z tym powiązana tematycznie kontynuacja prac budowlanych w bazach paliwowych w Puszczy Mariańskiej oraz w Wędrzynie. Pytanie, czy 2023 r. będzie stanowić zakończenie tych inwestycji? Czy one będą też trwały w następnych latach? Na jakim są etapie? Czy moglibyśmy dzisiaj otrzymać odpowiedź na te pytania?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#SekretarzstanuwMONWojciechSkurkiewicz">Panie przewodniczący, myślę, że po części postaramy się udzielić odpowiedzi. Dotykamy tutaj dwóch obszarów. Z jednej strony mówimy o procesie inwestycyjnym na rzecz 18. Dywizji. Ten proces trwa i będzie trwał, bo to są nie tylko inwestycje związane z tym, co dzieje się w Siedlcach, ale również w wielu innych miejscach w tych garnizonach, w których są jednostki wojskowe należące do 18. Dywizji. Mam nadzieję, że pan pułkownik Zielski pokrótce przedstawi resume tego, co się dzieje, na podstawie planu inwestycji budowlanych. Jeżeli chodzi o składy, to rozumiem, że pan generał Mendrala odpowie na temat tych, które są finansowane z budżetu państwa, ale również współfinansowane z budżetu NATO. W tym zakresie też kilka zdań. Jeżeli nie będzie pełnej informacji, postaramy się przedstawić to jutro, na posiedzeniu plenarnym Komisji. Może na początku pan pułkownik Zielski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#SzefZarzaduPlanowaniaRzeczowegoPSztabuGeneralnegoWojskaPolskiegoplkKrzysztofZielski">Panie przewodniczący, szanowni państwo posłowie, na inwestycje budowlane zaplanowano środki w wysokości 4 790 000 tys. zł. W porównaniu do 2022 r. jest to wzrost o 2 665 000 tys. zł, czyli o 125,4%. Jest to znaczny wzrost wydatków. W tej kwocie mamy wydatki inwestycyjne jednostek budżetowych w wysokości 3 648 000 tys. zł. Jest to wzrost o 151%. Na tym tle zaplanowano w ramach inwestycji przeznaczonych dla ściany wschodniej kwotę 1 307 000 tys. zł, z czego dla 18. Dywizji aż 781 457 tys. zł. Inwestycje te są przeznaczone przede wszystkim dla takich garnizonów, jak Biała Podlaska, Chełm, Jarosław, Kłodzko, Lubin, Łomża, Nowa Dęba, Przemyśl, Siedlce, Sitaniec, Wolica, Wesoła, Wojnarowa, Zamość i Zielonka. Jeśli chodzi o Siedlce, w ramach środków budżetowych ujętych w planie inwestycji budowlanych jest to budowa polowego składu środków bojowych. W 2023 r. będzie to kwota 10 647 tys. zł. Chciałem dodać, że ogólna wartość inwestycji 18. Dywizji Zmechanizowanej, to 4 990 000 tys. zł, a więc znaczna kwota. To jest kwota, która w kontekście wszystkich wydatków na ścianę wschodnią stanowi ponad 60%. Wszystkie wydatki skierowane na ścianę wschodnią – mówię tutaj o 18. Dywizji, o 16. Dywizji, jak również o Ośrodku Szkolenia Poligonowego w Bemowie Piskim, o Nowej Dębie, o Nowym Mieście nad Pilicą oraz o jednostkach zabezpieczenia – to 7 647 000 tys. zł. Jak widzimy, jest to znaczne uderzenie inwestycyjne.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#SzefZarzaduPlanowaniaRzeczowegoPSztabuGeneralnegoWojskaPolskiegoplkKrzysztofZielski">Jeśli chodzi o wydatki na polowe składy środków bojowych i o składy materiałowe innego asortymentu, to nie mam szczegółowego rozbicia wydatków, ale jestem w stanie odpowiedzieć pisemnie na to pytanie. Zwłaszcza, że ten proces jest ciągły i niejednokrotnie zazębia się z wydatkami NSIP, więc prosiłbym ewentualnie pana generała o uzupełnienie mojej wypowiedzi w kontekście składów materiałowych, składów paliw oraz inwestycji realizowanej w Siedlcach. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">Musi być mikrofon. Nie da się bez mikrofonu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PoselZbigniewChmielowiec">Mam krótkie pytanie. Jeżeli można wiedzieć, jaka kwota jest przewidziana na inwestycje w Nowej Dębie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#SzefZarzaduPlanowaniaRzeczowegoPSztabuGeneralnegoWojskaPolskiegoplkKrzysztofZielski">Jestem w stanie odpowiedzieć, natomiast mam to rozbite detalicznie na wiele zadań. Musiałbym policzyć to konkretnie, więc proszę pana posła o chwilę na matematykę. W tym czasie pan generał odpowie, a ja to policzę. Dobrze? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#DariuszMendrala">Panie przewodniczący, panie ministrze, szanowni państwo, tytułem uzupełnienia może zacznę od Siedlec. Siedlce, to kompleks wojskowy, który w 100% jest realizowany czy zabezpieczany inwestycyjnie przez Zakład Inwestycji Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego. Łączna wartość inwestycji tam realizowanych osiągnie poziom ok. 1 200 000 tys. zł i będzie obejmować kompleksowe wyposażenie całego obiektu we wszystkie elementy infrastruktury niezbędnej do funkcjonowania dowództwa wraz z dodatkowymi pododdziałami wspierającymi. Dotyczy to m.in. budowy budynków sztabowo-koszarowych, placu apelowego, hali sportowej z kompletem boisk oraz siłowni, magazynów wielobranżowych, stołówki wojskowej, dróg wewnętrznych, parkingów, garaży, budynków warsztatowych, myjni samochodowej, stacji paliw oraz stacji transformatorowej i infrastruktury towarzyszącej wraz z nowym ogrodzeniem kompleksu. Oznacza to, że ten kompleks zostanie praktycznie w całości od nowa wybudowany.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#DariuszMendrala">Budowa będzie dotyczyć – z tego, co pamiętam – 26 nowych budynków, a 10 budynków będzie modernizowanych. Całe zadanie jest podzielone na 5 kontraktów. Na tym etapie 4 elementy są już zakontraktowane i są w trakcie realizacji. Myślę, że w ciągu najbliższych 3 tygodni zostanie podpisany ostatni kontrakt. Wykonawca został już wybrany. Środki finansowe zostały zabezpieczone. Ostatni kontrakt dotyczy wykonania parku sprzętu technicznego w systemie dwuetapowym. Łącznie w Siedlcach będzie wybudowanych ponad 360 garaży na potrzeby sprzętu wojskowego. To pokazuje, jak ważna jest ściana wschodnia i jak wielką rolę odgrywa kompleks w Siedlcach.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#DariuszMendrala">Jeśli chodzi o inwestycje paliwowe, o które pytał pan przewodniczący, są one na różnych etapach. To są zadania, jak wyjaśniał pułkownik Zielski, współfinansowane ze środków narodowych, ale realizowane są na podstawie autoryzacji wydanej przez Kwaterę Główną NATO. Zawierają element finansowania ze środków NATO. Ze względów technicznych są na różnych etapach realizacji. Kilka z nich jest już na końcowym etapie realizacji. Dotyczy to np. Mińska Mazowieckiego. Ta inwestycja będzie zakończona technicznie jeszcze w tym roku. To jest budowa 2 zbiorników paliwowych połączonych rurociągiem pod płytą lotniska. Technicznie zostanie to wykonane. Ze względu na charakter prac odbiorowo-rozruchowych jest to bardzo skomplikowany proces obejmujący m.in. wypłukanie całej instalacji paliwem lotniczym, odebraniem zużytego paliwa lotniczego i zalanie nowym, żeby uzyskać wszystkie niezbędne certyfikaty. Będzie to trwało jeszcze przez chwilę. Myślę, że na początku przyszłego roku będziemy już w stanie przejąć ten kompleks do nadzorowanej eksploatacji.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#DariuszMendrala">Inne kompleksy, które są głęboko zaawansowane, to m.in. kompleks w Wędrzynie, który też jest na ostatnim etapie realizacji. Powstają tam zbiorniki na 30 tys. m3 paliwa. Też jest już przygotowywany do fazy odbiorowo-rozruchowej. Jeśli chodzi o kompleks Puszcza Mariańska, o który zadano pytanie, jest on praktycznie przygotowany, jeżeli chodzi o tzw. infrastrukturę MPS, czyli o całą infrastrukturę towarzyszącą. Jedynym elementem, który jest w tej chwili przedmiotem negocjacji z generalnym wykonawcą w zakresie wyboru optymalnego projektu, jest konstrukcja zbiorników paliwowych. Rzecz w tym, że są to zbiorniki wykonywane tylko i wyłącznie na potrzeby wojska. Nie mają cywilnego odniesienia. Stąd często są to rozwiązania dość nowatorskie. W związku z tym wymagają szczególnych analiz technicznych. Jesteśmy na bardzo dobrym – myślę – że na bardzo obiecującym etapie negocjacji z generalnym wykonawcą. Myślę, że negocjacje zostaną zamknięte w ciągu najbliższych 2 tygodni i przejdziemy do ostatniego etapu realizacji tej inwestycji, czyli do zbiornika.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#DariuszMendrala">Jeśli chodzi o pozostałe inwestycje, szczególnie lotniskowe, będą realizowane sukcesywnie. W przyszłym roku zamierzamy przystąpić do wyboru generalnego wykonawcy dla składów materiałów pędnych i smarów na terenie lotnisk wojskowych w Świdwinie i w Mirosławcu. Będziemy kontynuować prace na lotnisku w Powidzu. Na lotnisku w Powidzu za środki NATO został już wykonany tzw. Skład Materiałów Pędnych i Smarów nr 1. Naszą ambicją jest przystąpienie do budowy drugiego składu – Składu Materiałów Pędnych i Smarów nr 4 – łącznie z dodatkową instalacją, tzw. hydrantową, do tankowania samolotów w powietrzu. To jest unikatowa zdolność, której jeszcze w Polsce nie mamy. Natomiast naszą ambicją jest zbudowanie takiej zdolności – ona jest współfinansowana ze środków NATO – żebyśmy mogli przyjmować samoloty, które będą zabezpieczać potencjalną operację w paliwo i umożliwiać tankowanie w powietrzu. To jest unikatowa instalacja i unikatowa technologia. Obecnie nasi specjaliści są w bazie w Ramstein i przyglądają się, jak funkcjonuje ten system zasilania w paliwo.</u>
+          <u xml:id="u-9.5" who="#DariuszMendrala">Jeśli chodzi o istotne instalacje paliwowe, które będą powstawać w najbliższym czasie, w Powidzu będzie powstawać zbiornik paliwa na potrzeby wojsk amerykańskich. Nazwa z kontraktu, to Bulk Fuel Storage, czyli zbiornik do masowego przechowywania paliwa. Będzie tam zgromadzone paliwo lotnicze – 6 tys. m3 – do tankowania sprzętu wojsk lądowych, który również będzie zgromadzony w Powidzu. Docelowo, po zakończeniu inwestycji w Powidzu w pierwszym kwartale przyszłego roku, realizowanej przez stronę amerykańską, znajdzie się tam ekwiwalent brygadowej grupy bojowej, jeśli chodzi o sprzęt. Dla tego sprzętu jest budowany zbiornik paliwowy, który będzie zabezpieczał paliwo lotnicze. Zwracam uwagę, że ten sprzęt porusza się na paliwie lotniczym.</u>
+          <u xml:id="u-9.6" who="#DariuszMendrala">Inwestycji paliwowych, o które pytał pan przewodniczący, mamy bardzo dużo. One będą jeszcze dodatkowo wzmacniane w najbliższych latach. Jeśli chodzi o kolejne lotniska w Świdwinie, Malborku, Łasku, Powidzu i Mirosławcu, będziemy tam kontynuować prace związane nie tylko z paliwem, ale w ogóle z obecnością narodową, jak i wojsk sojuszniczych. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">Również dziękuję za te informacje. Czy w takim razie są jeszcze jakieś pytania?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#SekretarzstanuwMONWojciechSkurkiewicz">Jeszcze pan pułkownik.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">Przepraszam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#SzefZarzaduPlanowaniaRzeczowegoPSztabuGeneralnegoWojskaPolskiegoplkKrzysztofZielski">Jeśli mogę, panie przewodniczący i panie pośle, uzupełnić. Po szybkim i pobieżnym, aczkolwiek dokładnym przeliczeniu planu wydatków w obszarze infrastruktury mogę powiedzieć, że wartość zadań w Nowej Dębie, to 892 200 tys. zł. Natomiast na realizację tych zadań w przyszłym roku zaplanowano 35 380 tys. zł. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">Panie pośle, kiedy pana nie było, padały tutaj istotne informacje. Może jeszcze raz poprosiłbym o te liczby.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#SzefZarzaduPlanowaniaRzeczowegoPSztabuGeneralnegoWojskaPolskiegoplkKrzysztofZielski">Panie pośle, wartość zadań w Nowej Dębie, to 892 200 tys. zł. To jest całość. Mówię o wartości globalnej zadań. Natomiast w przyszłym roku na ich realizację zaplanowano 35 380 tys. zł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">Proszę bardzo, pan przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PoselMichalJach">Panie ministrze, mam dwa pytania. Nie wiem, czy państwo będą w stanie dzisiaj na nie odpowiedzieć. Prosiłbym, żeby odpowiedź była jutro, na posiedzeniu Komisji. Prosiłbym, żeby przedstawić progresję pokazującą, jak wzrastały wydatki na obronę narodową w ostatnich 10 czy 15 latach. Bardzo bym prosił, żeby to przedstawić. To jest bardzo istotne. Wzrost w ostatnich latach, a szczególnie w tym i w przyszłym roku, jest bezprecedensowy. Warto to podkreślić, bo te liczby, te miliardy… Warto, żeby to było widać. Może można byłoby przygotować jakąś prezentację. To wymaga niewiele pracy, żeby to jutro było.</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#PoselMichalJach">Ponadto prosiłbym również o przedstawienie informacji, jak wzrastały wynagrodzenia kadry zawodowej. To też jest bardzo istotne. W sytuacji, w której potrzebujemy chętnych do służby wojskowej, musimy zachęcać młodzież do tego, żeby próbowała założyć mundur i pójść w tym kierunku w swoim życiu. Warto byłoby, gdyby młodzież wiedziała, jak to wygląda, jak to się przedstawia, jakie są dalsze perspektywy tej służby i jak to wygląda, również od strony finansowej. Rozumiem patriotyzm i podejście obywatelskie, ale te przyziemne sprawy też mają istotne znaczenie. Gdyby też się udało na jutro przygotować taką prezentację na posiedzenie Komisji, byłoby dobrze. Wszystkie media to obserwują, a szczególnie periodyki wojskowe zajmujące się sprawami militarnymi. To byłoby bardzo dobre. Będę wdzięczny, jeżeli… Chyba, że państwo by mogli dzisiaj, ale jeżeli nie, to jutro, bo jutro jest posiedzenie Komisji. Tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">Myślę, że jutro będzie szersza dyskusja. Będzie więcej osób zainteresowanych. Myślę, że może byłoby to bardziej skuteczne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#SekretarzstanuwMONWojciechSkurkiewicz">Uczynimy zadość prośbie pana przewodniczącego, tylko proszę określić perspektywę. Czy to ma być perspektywa 10 czy 15 lat, czy np. od początku XXI wieku? To od pana zależy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselMichalJach">Może być od początku XXI wieku. Gdyby jeszcze udało się tam wpisać realizację budżetu, bo wiadomo, że ustawa nakazuje tylko planowanie odpowiednich kwot. Natomiast realizacja świadczy o sprawności resortu, a także o woli politycznej rządu po stronie realizacyjnej. Myślę, że byłaby to bardzo pouczająca informacja. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">Również dziękuję. Szanowni państwo, czy są jeszcze jakieś pytania w dyskusji? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-21.1" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">Szanowni państwo, mamy do uchwalenia projekt opinii, ale zanim o tym, muszę powiedzieć, że mamy tutaj wniosek dotyczący poprawki. Rozumiem, że będzie to projekt komisyjnej poprawki, bo pojawił się pomysł podwyżki o 450 zł dodatku dla żołnierzy zajmujących stanowiska służbowe w tzw. jednostkach bojowych. Ten projekt jeszcze tego nie obejmuje. W związku z tym chcę wnosić o przyjęcie poprawki o brzmieniu: „Komisja wnosi wniosek o zmianę projektu ustawy budżetowej na 2023 r. Komisja wnosi o następujące zmiany:</u>
+          <u xml:id="u-21.2" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">I. W załączniku nr 6 „Wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych w 2023 r.:</u>
+          <u xml:id="u-21.3" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">1. Osoby nieobjęte mnożnikowymi systemami wynagrodzenia w części 29 – Obrona narodowa, dokonać następujących mian:</u>
+          <u xml:id="u-21.4" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">– Dział 752 – Obrona narodowa, wynagrodzenia zwiększyć o kwotę 5607 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-21.5" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">2. Żołnierze zawodowi i funkcjonariusze w części 29 – Obrona narodowa, dokonać następujących zmian:</u>
+          <u xml:id="u-21.6" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">– Dział 752 – Obrona narodowa, wynagrodzenia zwiększyć o kwotę 239 871 tys. zł.”</u>
+          <u xml:id="u-21.7" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">Teraz pytanie do państwa. Czy tę poprawkę przyjmujemy osobno czy razem z projektem? Razem z projektem.</u>
+          <u xml:id="u-21.8" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">W takim razie od razu przechodzę do projektu opinii. Rozumiem, że wszyscy ten projekt otrzymali? Wtedy pozwoliłbym sobie już nie czytać całości, tylko najważniejsze passusy. Jeśli zobaczą państwo ten projekt, to najważniejsze są w nim liczby, które już były wymieniane. Może damy państwu kilka chwil na zapoznanie się z projektem.</u>
+          <u xml:id="u-21.9" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">Pozwolę sobie odczytać tylko pkt 3, bo to jest de facto najważniejszy passus. „Komisja pozytywnie ocenia strukturę budżetu MON. Zaplanowane w projekcie budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej wydatki pozwalają na realizację zasadniczych celów,  tj. na wzmocnienie zdolności operacyjnych jednostek wojskowych dyslokowanych na wschodzie kraju poprzez formowanie i ukompletowanie struktur organizacyjnej 18 i 16. dywizji zmechanizowanych, osiągnięcie gotowości operacyjnej do wykonywania działań przez Dowództwo Komponentu Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni i jednostki bezpośrednio podległe, osiągnięcie przez Wojska Obrony Terytorialnej pełnej gotowości do reagowania kryzysowego oraz współdziałania z jednostkami wojsk operacyjnych, zwiększenie liczebności sił zbrojnych Rzeczypospolitej, tworzenie warunków do zwiększenia obecności wojsk USA w Polsce, realizację procesu szkolenia sił zbrojnych Rzeczypospolitej, w tym w szczególności w ramach krajowych i międzynarodowych ćwiczeń i treningów”.</u>
+          <u xml:id="u-21.10" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">W konkluzji Komisja pozytywnie rozpatrzyła projekt ustawy budżetowej w części dotyczącej Ministerstwa Obrony Narodowej i innych resortów realizujących wydatki obronne. Jednocześnie Komisja wnosi o uwzględnienie poprawki do ustawy budżetowej na 2023 r. w części 29 – Obrona narodowa. Poprawka z zał. nr 1, to jest to, o czym przed chwilą rozmawialiśmy.</u>
+          <u xml:id="u-21.11" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">Do prezentowania powyższej opinii przed Komisją Finansów Publicznych Komisja upoważnia posła Leszka Dobrzyńskiego.</u>
+          <u xml:id="u-21.12" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">Szanowni państwo, czy są jakieś uwagi do projektu opinii wraz z załączoną poprawką? Jeśli nie, to głosujemy? Czy nie? Jeżeli nie ma sprzeciwu… Sprzeciwu nie słyszę.</u>
+          <u xml:id="u-21.13" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">W takim razie stwierdzam, że podkomisja przyjęła projekt opinii wraz z załączoną poprawką.</u>
+          <u xml:id="u-21.14" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">Bardzo serdecznie wszystkim państwu dziękuję. Zamykam posiedzenie.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00138-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00138-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..69d067a
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00138-01/header.xml
@@ -0,0 +1,46 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-oszxx-00138-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa /nr 138/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa /nr 138/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#OSZ">138</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-10-25</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="EdwardSiarka" role="speaker">
+        <persName>Edward Siarka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselGrzegorzGaza" role="speaker">
+        <persName>Poseł Grzegorz Gaża</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacaposelAnnaPaluch" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca poseł Anna Paluch</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcadyrektoraDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejwMinisterstwieFinansowElzbietaMilewska" role="speaker">
+        <persName>Zastępca dyrektora Departamentu Finansowania Sfery Gospodarczej w Ministerstwie Finansów Elżbieta Milewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcadyrektoradepartamentuMFElzbietaMilewska" role="speaker">
+        <persName>Zastępca dyrektora departamentu MF Elżbieta Milewska</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="OSZ" role="committee">
+        <orgName>Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00138-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00138-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..d01b6a9
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00138-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,82 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Dzień dobry państwu. Otwieram posiedzenie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. Witam serdecznie pana Edwarda Siarkę sekretarza stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, pełnomocnika rządu ds. leśnictwa i łowiectwa z gronem współpracowników. Witam panią Elżbietę Milewską zastępcę dyrektora Departamentu Finansowania Sfery Gospodarczej Ministerstwa Finansów wraz ze współpracownikami, wszystkie pozostałe osoby uczestniczące w posiedzeniu Komisji. Witam oczywiście panie i panów posłów.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Na podstawie listy obecności stwierdzam, że dysponujemy kworum niezbędnym do rozpoczęcia naszej pracy. Informuję czy też przypominam państwu, że porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia przewiduje rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji Finansów Publicznych rządowego projektu ustawy budżetowej na rok 2023 (druk 2653), ale my, jako Komisja Ochrony Środowiska, będziemy opiniować to, co leży w naszym zakresie rzeczowym, tzn. cześć budżetową 41 – Środowisko, cześć budżetową 83 – Rezerwy celowe, w zakresie poz.: 32 i 59, oraz cześć budżetową 85 – Budżety wojewodów, w zakresie działów: 020, 900 i 925 a także zadań z zakresu administracji rządowej i innych zadań zlecanych jednostkom samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami w części 85 – budżety wojewodów z zał. nr 7.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Proszę pana ministra Edwarda Siarkę o zabranie głosu i przedstawienie części 41 – Środowisko. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#EdwardSiarka">Dziękuję, pani przewodnicząca. Wysoka Komisjo, mam zaszczyt przedstawić projekt budżetu na rok 2023 w części 41 – Środowisko. Dochody w tej części budżetowej zostały zaplanowane w wysokości 178 700 tys. zł, co w stosunku do roku 2022 stanowi wzrost o 6,8%.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#EdwardSiarka">Głównym źródłem dochodów w tej części budżetowej, tak jak i w latach poprzednich, są wpływy z tyt. opłat za użytkowanie górnicze oraz z tyt. udostępnianie informacji geologicznej na łączną kwotę 170 600 tys. zł. Pozostałe dochody to są: sprzedaż składników mienia, wynajmy i różne inne opłaty. Generalnie głównym źródłem dochodów w tej części budżetowej są opłaty geologiczne czy opłaty górnicze.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#EdwardSiarka">Jeśli chodzi o wydatki budżetu na 2023 r. to one zostały zaplanowane w wysokości 534 100 tys. zł, w tym 19 700 tys. zł stanowią środki na wspófinansowanie projektów z udziałem środków Unii Europejskiej.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#EdwardSiarka">Podstawową grupę wydatków, według grup wydatków w tej części budżetowej, są wydatki bieżące na łączną kwotę 328 700 tys. zł oraz dotacje celowe, które zostaną rozdysponowane dla Państwowego Instytutu Geologicznego – Państwowy Instytut Badawczy i jak co roku: 23 parków narodowych i Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe. Środki dotacji celowej na 2023 r. w stosunku do 2022 r. wzrastają o 1%.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#EdwardSiarka">Jeśli chodzi o wynagrodzenia zaplanowane w części 41, to są środki w wysokości 211 300 tys. zł. W tej kwocie znajdują się zaplanowane środki w wysokości 3% na fundusz nagród oraz wzrost wynagrodzeń o 7,8%.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#EdwardSiarka">W ramach tej części budżetowej czyli Środowisko realizowane będą też wydatki środków europejskich. One w przyszłym roku będą w stosunku do 2022 r. mniejsze, bo będzie to kwota 12 500 tys. zł, czyli ok. 50% tej kwoty, która jest na 2022 r. To zmniejszenie wynika z tego, że kończy się harmonogram wydatków związanych z wydatkowaniem środków z perspektywy 2014-2020.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#EdwardSiarka">Jeśli chodzi o plan finansowy parków narodowych – państwowych osób prawnych tutaj zaplanowano zadania bieżące oraz inwestycyjne w kwocie 354 200 tys. zł. Natomiast koszty zaplanowano w kwocie 375 500 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#EdwardSiarka">Średnia liczba zatrudnionych w 23 parkach w przeliczeniu na pełny etat kształtuje się na poziomie 1555 w stosunku do 2022 r. Jest to wzrost o 35 etatów. Wynagrodzenia w 23 parkach na 2023 r. w stosunku do 2022 r. wzrosną 10,5%.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#EdwardSiarka">Jeśli chodzi o realizację w 2023 r. programów wieloletnich to jest tutaj Program Rozpoznania Geologicznego ProGeO. Na realizację tego zadania w 2023 r. planuje się wydatkowanie 40 tys. zł z budżetu państwa oraz środków pozabudżetowych w wysokości 32 400 tys. zł z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#EdwardSiarka">To tak pokrótce główne dochody i wydatki w części 41. Pozostałe dane, żeby już nie cytować, państwo macie w materiale, który dostarczyliśmy do Komisji, którym państwo dysponują. Jeśli będą pytania, to w części pytań odpowiemy szczegółowo, już tutaj z udziałem pracowników ministerstwa. Dziękuję bardzo, pani przewodnicząca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Dziękuję bardzo. Teraz czas na koreferat. Tak się składa, że podjęłam się przygotowania koreferatu. Zatem muszę sobie udzielić głosu i przystępuję do przekazania tego koreferatu.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Część 41 – Środowisko obejmuje wydatki przeznaczone na finansowanie zadań realizowanych przez 23 osoby prawne, 30 jednostek budżetowych. Są to zadania z zakresu ochrony przyrody, geologii, gospodarki zasobami naturalnymi, leśnictwa, ochrony lasów i gruntów leśnych, łowiectwa, edukacji ekologicznej i promocji ekologicznych warunków życia, mikroorganizmów genetycznie zmodyfikowanych oraz organizmów genetycznie zmodyfikowanych, czyli bardzo szeroka gama zadań.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Struktura i wielkość planowanych dochodów w części budżetowej 41 nie odbiega w sposób istotny od ustawy budżetowej na rok bieżący. Głównym źródłem dochodów w 2023 r. są wpływy z tytułu opłat za użytkowanie górnicze oraz z tytułu udostępniania informacji geologicznej. Łącznie dochody wynoszą 178 661 tys. zł i wzrastają o niespełna 7% w stosunku do dochodów zaplanowanych w ustawie budżetowej na rok obecny.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Co do wydatków, również struktura wydatków nie uległa jakieś gruntownej zmianie, z tym, że wydatki wzrastają o niespełna 18%, a łączna ich kwota zamyka się sumą 534 097 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Główne źródło dochodów to są opłaty za użytkowanie górnicze oraz za udostępnianie informacji geologicznej w dziale 710.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Wydatki, o których kwocie już mówiłam, w podstawowej wielkości to są wydatki bieżące jednostek budżetowych. Jest to prawie 2/3 tych wydatków. Dotacje celowe to jest ok. 30% tych wydatków i dotacje są przekazywane w działach Leśnictwo – 020, Działalność usługowa w dziale 710, Ogrody botaniczne i zoologiczne oraz naturalne obszary i obiekty chronionej przyrody , tj. dział 927. Wydatki na wynagrodzenia w jednostkach budżetowych w części 41 (211 277 tys. zł) wzrastają o 6,2% w stosunku do roku obecnego.</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Wydatki środków europejskich – niespełna 12 500 tys. zł. Pan minister mówił, że to jest ostatni rok. Właściwie ostatni rok to był rok 2020, zgonie z zasadą „n+2” w 2022 r. to już były resztki z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko z lat 2014–2020.</u>
+          <u xml:id="u-3.7" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Wiemy też o programie wieloletnim – „Program Rozpoznania Geologicznego Oceanów –ProGeO”. Przypominam, że to jest program rzeczywiście wieloletni, od 2017 do 2033, którego łączny koszt realizacji to ponad 530 500 tys. zł. W tym roku to jest 32 500 tys. zł, przy czym 32 454 tys. zł z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i 40 tys. zł z budżetu.</u>
+          <u xml:id="u-3.8" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">W dziale 020 – Leśnictwo wydatki wynoszą niecałe 2800 tys. zł. To jest dotacja celowa na działalność Biura Nasiennictwa Leśnego.</u>
+          <u xml:id="u-3.9" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">W dziale 710 – Działalność usługowa wydatki wzrastają prawie 14,5 krotnie. To jest dotacja celowa dla Państwowego Instytutu Geologicznego na dofinansowywanie zadań Państwowej Służby Geologicznej, czyli na zadania zmierzające do rozpoznania budowy geologicznej kraju, w tym pracy o zasadniczym znaczeniu dla gospodarki narodowej, dla odnowienia bazy surowcowej. Przypominam, że 1/5 wydatków w tym dziale, to dotacja na zakup urządzeń dla informatycznej sieci i przechowywania informacji w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-3.10" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">W dziale 750 – Administracja publiczna wydatki zaplanowano na kwotę 56 340 tys. zł. To jest pokrycie wydatków bieżących związanych z funkcjonowaniem urzędów naczelnych i centralnych organów administracji rządowej. Ujęte są tam również składki na rzecz organizacji międzynarodowych. To jest prawie 3400 tys. zł jako składki do 14 organizacji międzynarodowych. Szczegółowo jest to pokazane w materiale opisowym.</u>
+          <u xml:id="u-3.11" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Dział 801 – Oświata i wychowanie, kwota 56 655 tys. zł wzrasta o 28% w stosunku do roku bieżącego. To są koszty prowadzenia 11 techników i 1 branżowej szkoły leśnej. Głównie to jest kwestia wynagrodzeń z pochodnymi i wydatków bieżących związanych z funkcjonowanie tychże szkół.</u>
+          <u xml:id="u-3.12" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Dział 854 – Edukacyjna opieka wychowawcza to są koszty funkcjonowania internatów przy wyżej wymienionych szkołach leśnych i jest to niespełna 28 500 tys. zł. Tak więc, jest dosyć spory wzrost w stosunku do roku bieżącego, co jest spowodowane zwiększeniem minimalnego wynagrodzenia dla nauczycieli i opiekunów.</u>
+          <u xml:id="u-3.13" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">W dziale 900 – Gospodarka komunalna i ochrona środowiska wydatki wzrastają o 12% i zamykają się kwotą 214 372 tys. zł. Są tu ujęte koszty funkcjonowania generalnej dyrekcji i regionalnych dyrekcji ochrony środowiska. Przy czym dla generalnej dyrekcji to jest kwota nieco ponad 36 000 tys. zł, a dla 16 regionalnych dyrekcji ochrony środowiska koszt funkcjonowania tych jednostek zamyka się kwotą 178 263 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-3.14" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">W dziale 925 – Ogrody botaniczne i zoologiczne oraz naturalne obszary i obiekty chronionej przyrody ujęte są koszty funkcjonowania 23 parków narodowych. Kwota zaplanowana wydatków wynosi 139 237 tys. zł. Tam są dotacje celowe dla tych parków na finansowanie działalności bieżącej parków narodowych, czyli prowadzenie działań ochronnych, udostępnianie obszarów parków, prowadzenie działań związanych z edukacją przyrodniczą, czyli to o czym mówi ustawa o ochronie przyrody. Tam są oczywiście również fundusze na działalność bieżącą i na wydatki inwestycyjne. Zostaje przyznana celowa dotacja na wydatki majątkowe dla parków narodowych: na modernizację ośrodka edukacji ekologicznej w Ustrzykach Dolnych, na budowę Centrum Muzealno-Edukacyjnego w Karkonoskim Parku Narodowym, na inwestycję odtworzeniową w Ojcowie, na budowę Centrum Edukacyjnego Świętokrzyskiego Parku Narodowego. Przy czym zwracam państwa uwagę, że parki narodowe stopniowo budują te ośrodki edukacji. Akurat w tym roku to są cztery parki narodowe, ale one sukcesywnie realizują właśnie takie inwestycje.</u>
+          <u xml:id="u-3.15" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Jeszcze chciałabym powiedzieć o tym, że szczegółowy podział środków dotacji celowej na wspófinansowanie projektów pomiędzy poszczególne parki mamy w tabeli na str. 32. Chodzi o Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko, Mechanizmu Finansowy EOG, INTERREG Polska-Słowacja i Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego. Kwestie najważniejsze, czyli podział środków z dotacji celowej na działalność bieżącą i wydatki inwestycyjne (łączna kwota 135 943 tys. zł) zawarte są na str. 34. Najniższa dotacja jest dla Parku Narodowego „Ujście Warty” – niespełna 2500 tys. zł, najwyższa dla Kampinoskiego Parku Narodowego – 13 220 tys. zł. Przy czym zwracam uwagę, że parki narodowe od 2011 r. mają status państwowej osoby prawnej i mogą osiągać dochody. Przewiduje się dochody z prowadzonej działalności sumarycznie dla wszystkich parków w kwocie 150 126 tys. zł. To jest oczywiście gospodarowanie mieniem, sprzedaż biletów do parku i podobne dochody.</u>
+          <u xml:id="u-3.16" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">O wynagrodzeniach pan minister mówił szczegółowo, więc nie będę tego dokładnie omawiać. Założony jest wzrost wynagrodzeń na poziomie 7,8%. Tylko w parkach narodowych to jest ponad 10%, ale przypominam, że parki były bardzo „z tyłu” za wynagrodzeniami w stosunku do innych jednostek w obszarze środowiska. Te 2,5% to jest rzecz niezbędna.</u>
+          <u xml:id="u-3.17" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Omówię jeszcze część 83 – Rezerwy celowe. W poz. 32 jest zwrot gminom utraconych dochodów w związku ze zwolnieniem z podatku od nieruchomości w parkach narodowych i rezerwatach przyrody oraz w związku ze zwolnieniem z podatków (rolnego, od nieruchomości) pewnego rodzaju przedsiębiorców, zwrot gminom utraconych dochodów od nieruchomości w specjalnych strefach ekonomicznych. Ujęta jest tam kwota 14 000 tys. zł. To jest nieporównywalne z planem roku bieżącego, bo w roku bieżącym ta kwota jest wysoka (ponad 560 000 tys. zł), ale wchodzą tam kwestie dotyczące zwrotu podatków utraconych przez gminy za wiatraki. Trudno zatem porównywać z roku na rok te pozycje.</u>
+          <u xml:id="u-3.18" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Z kolei poz. 59 to jest dofinansowanie zadań z zakresu ochrony środowiska i gospodarki wodnej. To jest bardzo duża kwota (ponad 395 000 tys. zł), wyższa o 22% niż przewidziana w roku bieżącym. Są to środki Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz wojewódzkich funduszy na dofinansowanie zadań z zakresu ochrony środowiska i gospodarki wodnej, które są realizowane przez państwowe jednostki budżetowe.</u>
+          <u xml:id="u-3.19" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Reasumując, materiał jest przygotowany przejrzyście, szczegółowo, tabelarycznie ujęte są kwestie porównania z rokiem bieżącym. To wszystko jest na tyle szczegółowo i dobrze przygotowane, a wydatki są w sposób celowy zaplanowane, że pozwolę sobie złożyć wniosek o pozytywną opinię Komisji w kwestii części budżetowej 41 – Środowisko i oczywiście rezerw celowych, które omówiłam. Tyle mojego referatu.</u>
+          <u xml:id="u-3.20" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Otwieram dyskusję. Kto z państwa chciałby zabrać głos? Czy jest sprzeciw Komisji wobec pozytywnej opinii o części budżetowej 41 i o rezerwach celowych, które omówiłam, czyli części 83 poz. 32 i 59? Czy jest sprzeciw Komisji wobec pozytywnej opinii w tym przedmiocie? Jest sprzeciw, więc głosujemy.</u>
+          <u xml:id="u-3.21" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Kto z państwa jest za pozytywną opinia Komisji? Proszę się zalogować. Nie można ręcznie głosować. Wiecie państwo, że głosowanie jest za pomocą kart do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-3.22" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Jeszcze raz. Kto z państwa jest za pozytywną opinią Komisji Ochrony Środowiska o części budżetowej 41 oraz o części 83 – Rezerwy celowe poz. 32 i 59? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Proszę w takim razie o podanie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-3.23" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Głosowało 20 posłów. Za – 15, przeciw – 2, wstrzymało się 3 posłów. Stwierdzam, że Komisja Ochrony Środowiska wydała pozytywną opinię o przedstawionym materiale.</u>
+          <u xml:id="u-3.24" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Teraz poproszę o kolejny referat. Proszę o zabranie głosu panią Elżbietę Milewską, zastępcę dyrektora Departamentu Finansowania Sfery Gospodarczej w Ministerstwie Finansów. Rezerwa w części 83 została już oceniona pozytywnie, ale przynajmniej w części 85 uprzejmie poproszę o przedstawienie materiału.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejwMinisterstwieFinansowElzbietaMilewska">Szanowni państwo, Wysoka Komisjo…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Proszę o zachowanie ciszy. Proszę państwa posłów o zachowanie ciszy i o wyciszenie rozmów. Proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMFElzbietaMilewska">Elżbieta Milewska, Ministerstwo Finansów. Szanowni państwo, w dziale 020 – Leśnictwo dochody nie zostały zaplanowane, natomiast wydatki w projekcie ustawy budżetowej na 2023 r. zostały zaplanowane w wysokości 6677 tys. zł, co stanowi blisko 45% wydatków 2022 r. W ramach tych wydatków finansowane będą koszty realizacji przez samorządy powiatowe zadań zakresu administracji rządowej wynikające z ustawy o lasach. Zgodnie z zapotrzebowaniem wojewodów środki zostały ujęte dla 9 województw.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMFElzbietaMilewska">W dziale 900 – Gospodarka komunalna i ochrona środowiska dochody zostały zaplanowane w wysokości 5442 tys. zł, co stanowi blisko 120% dochodów roku bieżącego. Głównymi źródłami dochodów w tym dziale będą wpływy z tytułu grzywien i kar pieniężnych planowane przez wojewodów na poziomie 3952 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMFElzbietaMilewska">Wydatki w tym dziale zaplanowano w wysokości 213 683 tys. zł, co stanowi 108,1% wydatków zaplanowanych w ustawie budżetowej zaplanowanej na 2022 r. Wydatki bieżące to kwota 210 720 tys. zł, majątkowe kwota 2963 tys. zł. Na współfinansowanie projektu z udziałem środków Unii Europejskiej środki nie zostały zaplanowane.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMFElzbietaMilewska">W wydatkach bieżących główną pozycję stanowią wydatki wojewódzkich inspektoratów ochrony środowiska. To kwota 205 342 tys. zł, z tego wynagrodzenia osobowe wraz z pochodnymi 184 249 tys. zł. Zakupy inwestycyjne planowane na kwotę 1595 tys. zł będą realizowane przez wojewódzkie inspektoraty ochrony środowiska. Środki będą przeznaczone w szczególności na zakup środków transportu, sprzęt informatyczny w województwach, co szczegółowo zostało w materiałach planistycznych do państwa przekazane. Na inwestycje budowlane zaplanowano kwotę 1368 tys. zł dla inspektoratów ochrony środowiska w województwie lubelskim, wielkopolskim i zachodniopomorskim.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMFElzbietaMilewska">W dziale Gospodarka komunalna i ochrona środowiska zostały zaplanowane również środki na zadania z zakresu administracji rządowej. To kwota 5373 tys. zł dla samorządów województw na: gospodarkę odpadami – 700 tys. zł, ochronę powietrza atmosferycznego i klimatu – 1023 tys. zł, zmniejszenie hałasu i wibracji – 503 tys. zł oraz  3661 tys. zł na pozostałe zadania samorządów wynikające z przepisów ochrony środowiska.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMFElzbietaMilewska">W projekcie ustawy budżetowej na 2023 r. zaplanowano również wynagrodzenia w wojewódzkich inspektoratach ochrony środowiska w kwocie 155 301 tys. zł. Dla osób, które nie zostały objęte mnożnikowymi systemami wynagrodzeń – to kwota 13 551 tys. zł, dla członków korpusu służby cywilnej – to kwota 141 750 tys. zł. Szczegółowy podział został państwu posłom zaprezentowany w materiałach pisemnych, więc nie będę referować na poszczególne województwa.</u>
+          <u xml:id="u-6.6" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMFElzbietaMilewska">W dziale 925 – Ogrody botaniczne i zoologiczne oraz naturalne obszary i obiekty chronionej przyrody dochody nie zostały zaplanowane. Natomiast wydatki zaplanowano w wysokości 21 303 tys. zł, co stanowi 106% wydatków zaplanowanych na 2022 r. Z tego na dotację celową przekazaną z budżetu państwa na realizację bieżących zadań własnych samorządów województw będzie przeznaczona kwota 21 189 tys. zł, to jest na funkcjonowanie i działalność parków krajobrazowych we wszystkich województwach. Dla gmin związanych z ochroną i konserwacją pomników przyrody, użytków ekologicznych, zespołów przyrodniczo-krajobrazowych, stanowisk przyrodniczych w ekosystemach w województwach: dolnośląskim, małopolskim, mazowieckim i śląskim, przeznaczono kwotę 104 tys. zł. Również w tych wydatkach planowana jest wypłata renty wyrównawczej dla osoby fizycznej poszkodowanej w wypadku samochodowym na kwotę 10 tys. zł. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Dziękuję bardzo. Otwieram dyskusję. Czy ktoś z państwa posłów chciałby zabrać głos? Nie słyszę. Zatem przystąpimy do przegłosowania opinii. Oczywiście wnioskuję o pozytywną opinię Komisji w tym zakresie, tzn. w zakresie części budżetowej 85 – Budżety wojewodów, w zakresie działów: 020, 900 i 925 oraz zadań z zakresu administracji rządowej i innych zadań zlecanych jednostkom samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami w części 85 – budżety wojewodów z załącznika nr 7. Proszę o przygotowanie pulpitu do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Kto z państwa jest za pozytywną opinią Komisji w tym przedmiocie? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Dziękuję bardzo, proszę o podanie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Głosowało 21 posłów. Za – 15, przeciw – 1, wstrzymało się od głosu 5 posłów. Opinia Komisji jest pozytywna. Stwierdzam zatem, że Komisja pozytywnie zaopiniowała część 85 i zadania z zakresu administracji rządowej. To znaczy, że mamy już wszystko zaopiniowane.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Jedyna rzecz, jaka nam pozostała, to wybranie posła sprawozdawcy. Pozwolę sobie zaproponować pana posła…nie – nie będę się umartwiać na Komisji Finansów Publicznych. Dwóch członków Komisji Finansów Publicznych mamy w naszym gronie: pan poseł Gaża i pani poseł…nie ma Agnieszki, to został sam pan poseł Gaża. Czy pan poseł się zgadza?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselGrzegorzGaza">Oczywiście, wyrażam zgodę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Czy są jakieś inne kandydatury? Nie ma. Czy jest zgoda Komisji? Nie widzę sprzeciwu. Stwierdzam, że pan poseł Gaża będzie prezentował naszą opinię. Dziękuję bardzo. Wobec wyczerpania porządku obrad zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00137-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00137-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..7afb5cb
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00137-01/header.xml
@@ -0,0 +1,58 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-psrxx-00137-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Polityki Społecznej i Rodziny /nr 137/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Polityki Społecznej i Rodziny /nr 137/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#PSR">137</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-10-26</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PoselBozenaBorysSzopa" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bożena Borys-Szopa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselBozenaZelazowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bożena Żelazowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselIwonaHartwich" role="speaker">
+        <persName>Poseł Iwona Hartwich</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselRafalAdamczyk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Rafał Adamczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselTeresaWargocka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Teresa Wargocka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca poseł Urszula Rusecka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzKomisjiDariuszLipski" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz Komisji Dariusz Lipski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej Stanisław Szwed</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMRiPSStanislawSzwed" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MRiPS Stanisław Szwed</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="PSR" role="committee">
+        <orgName>Komisja Polityki Społecznej i Rodziny</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00137-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00137-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..84b2ffa
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00137-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,100 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Dzień dobry. Otwieram posiedzenie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. W dzisiejszym porządku obrad mamy pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2720). Mamy kworum, w związku z tym otwieram posiedzenie Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo serdecznie witam pana ministra Stanisława Szweda, sekretarza stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej. Witam panią dyrektor Elizę Wiśniewską, zastępcę dyrektora Departamentu Ubezpieczeń Społecznych, i pana Konrada Miłoszewskiego, dyrektora tegoż departamentu.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Posiedzenie Komisji prowadzimy w trybie stacjonarnym. Bardzo proszę, panie ministrze, o przedstawienie projektu ustawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Dziękuję bardzo, pani przewodnicząca. Wysoka Komisjo, przedstawiam zmianę ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw. Projekt dotyczy zasad przyszłorocznej waloryzacji świadczeń. Zaproponowaliśmy następujące rozwiązanie. Wprowadzamy waloryzację kwotowo-procentową. Wiemy, że mamy wysoką inflację, stąd też waloryzacja musi uwzględniać wysoki procent inflacyjny, stąd też chcemy zagwarantować to najniższe świadczenie na odpowiednim poziomie, stąd waloryzacja kwotowo-procentowa.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Przyjęliśmy następującą zasadę. Będzie to wzrost wszystkich świadczeń emerytalno-rentowych o wskaźnik waloryzacji, który jest określony na poziomie 113,8%, a kwota gwarantowana podwyżki będzie na poziomie 250 zł, czyli każdy, kto otrzymuje świadczenia emerytalno-rentowe, otrzyma co najmniej 250 zł. Oczywiście wskaźnik, o którym mówiłem, 113,8%, jest dzisiaj prognozowany. Ostateczny wskaźnik będziemy znali wtedy, gdy Główny Urząd Statystyczny ogłosi średnioroczną inflację za ten rok. Będzie to koniec stycznia, początek lutego. Wtedy będzie ostateczna decyzja co do wskaźnika waloryzacji emerytur i rent.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Jeśli chodzi o kwotę dotyczącą wzrostu wszystkich świadczeń o 250 zł, to w przypadku najniższej emerytury, która dzisiaj wynosi 1338,44 zł, będzie to kwota 1588,44 zł. Będzie to dotyczyło najniższej emerytury, renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, renty rodzinnej, renty socjalnej, czyli ta kwestia będzie na tym poziomie.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Jeśli chodzi o kwestie dotyczące renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy, która jest dzisiaj na poziomie 1003,83 zł, wzrośnie ona do kwoty 1191,33 zł. Kogo obejmie? Obejmie wszystkich emerytów i rencistów, którzy są w systemie powszechnym, rolników indywidualnych, służb mundurowych, emerytur pomostowych, nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych, rodzicielskich świadczeń uzupełniających, świadczeń i zasiłków przedemerytalnych, miesięcznego progu uprawniającego do uzyskania świadczenia 500+ dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji, miesięcznego progu uprawniającego do przyznania świadczenia wyrównawczego, o którym mowa w ustawie o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Jest jeszcze kilka informacji dotyczących tego, jak przekłada się to na poszczególne wysokości. W przypadku podstawy wymiaru renty indywidualnej będzie to kwota na poziomie 3485,25 zł. Waloryzacja świadczeń przedemerytalnych to będzie poziom 1600,7 zł. Jeśli chodzi o miesięczną kwotę graniczną uprawniającą do przyznania świadczenia o działaczach opozycji antykomunistycznej, będzie to kwota 3046,29 zł. Jeśli chodzi o próg uprawniający do świadczenia uprawniającego dla osób o niesamodzielnej egzystencji, będzie to kwota 2157,80 zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Co istotne, jak już wcześniej wspomniałem, to świadczenie, czyli kwota gwarantowana wynosząca 250 zł, obejmie wszystkie świadczenia rolników. Osobną regulację przygotowuje również Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, które też będzie zajmowało się kwestią dotyczącą uporządkowania systemu emerytalnego rolników w KRUS-ie, ale tą zmianą wprowadzamy to, że wszyscy otrzymają gwarantowaną kwotę 250 zł, tym bardziej że jeżeli popatrzymy na to, kto otrzymuje gwarantowaną podwyżkę 250 zł, okaże się, że ona obejmie 34% ogółu świadczeniobiorców – z tego ok. 1095 tys. osób to świadczeniobiorcy z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – wszystkich świadczeniobiorców z KRUS-u oraz wszystkich rencistów socjalnych i wszystkich otrzymujących rodzicielskie świadczenie uzupełniające.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Jeśli chodzi o koszty waloryzacji w zaproponowanym projekcie, jeżeli szlibyśmy waloryzacją procentową, byłoby to 39,5 mld zł. To, że jest tu gwarantowana kwota 250 zł, sprawia, że jest to dodatkowy koszt 2,3 mld zł, czyli łączny koszt to będzie ok. 42 mld zł. Jeżeli nic się nie zmieni, takie kwoty będziemy wypłacać od 1 marca.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Może jeszcze przypomnę informację, jeśli chodzi o środki, które wydawaliśmy w ostatnich latach; 2019 r. to waloryzacja 7,9 mld zł, 2020 r. to 9,2 mld zł, 2021 r. to 10,6 mld zł, 2022 r. to 18,4 mld zł, a prognoza na 2023 r. to 42 mld zł. Oczywiście wchodzą do tego jeszcze środki, które są przeznaczane z tzw. trzynastej emerytury, czyli świadczenie dodatkowe, i tzw. czternasta emerytura. Waloryzacja, tzw. trzynasta i czternasta emerytura, w latach 2019–2022 to łącznie 116,3 mld zł. Jeśli popatrzymy na wzrost najniższej emerytury, to najniższa emerytura w 2015 r. to było 880 zł. Teraz mamy 1338 zł. W przyszłym roku będzie 1588,44 zł. Jest to wzrost o ponad 80%.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Gwarantowana kwota 250 zł dotyczy świadczeń do wysokości 1800 zł, czyli osoby, które mają taką wysokość emerytury czy renty, otrzymują gwarantowaną kwotę 250 zł. Wszyscy, którzy są wyżej, będą mieli procentową waloryzację.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Wnoszę do Wysokiej Komisji o przyjęcie tego projektu. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję, panie ministrze. Otwieram dyskusję. Czy ktoś z pań i panów posłów chciałbym zabrać głos w tym punkcie? Bardzo proszę, pani poseł Iwona Hartwich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselIwonaHartwich">Dzień dobry. Mam pytanie do pana ministra. Czy naprawdę uważa pan, że renta socjalna, która teraz wynosi 1217 zł – twierdzi pan, że osoby otrzymają też 250 zł – wystarczy na rehabilitację, leczenie, ogólnie na życie tych osób?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#SekretarzstanuwMRiPSStanislawSzwed">Rozmawiamy o systemie ubezpieczeń. To jest system ubezpieczeń. Przypomnę, że renta socjalna była na o wiele niższym poziomie. Za naszych czasów zrównaliśmy rentę socjalną do najniższej emerytury. W tej chwili najniższa emerytura jest podnoszona wskaźnikiem waloryzacyjnym. Tak jak powiedziałem, gwarantowana kwota to jest 250 zł. Jeżeli szlibyśmy tylko waloryzacją procentową, byłaby to kwota 187 zł, czyli byłoby jeszcze mniej, czyli tutaj dokładamy do tej wielkości większą kwotę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo proszę, pani poseł Żelazowska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselBozenaZelazowska">Pani przewodnicząca, panie ministrze, panie i panowie posłowie, mam pytanie. Dlaczego ustawa jest procedowana w takim ekstratempie? Projekt wpłynął do Sejmu w dniu wczorajszym, czyli 25 października. Dzisiaj jest pierwsze czytanie. Za chwilę będzie głosowanie. Czy naprawdę nie można pozwolić na spokojną pracę w komisjach i przyjrzenie się tym rozwiązaniom? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję. Trudno odnieść się do takiego zarzutu. Myślę, że jako parlamentarzyści jesteśmy tutaj po to, zwłaszcza że trwa posiedzenie Sejmu, żeby procedować ustawy, a rolą odpowiedzialnego państwa jest dbanie o bezpieczeństwo socjalne wszystkich obywateli.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Godna waloryzacja rent i emerytur powinna być. Myślę, że chyba wszystkich członków tej Komisji nie trzeba przekonywać do tego, że powinna być ona priorytetem, a jest również dowodem na to, że obecny rząd troszczy się o swoich obywateli. Od 2015 r. do 2020 r. najniższe emerytury wzrosły o 52%.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Szanowni państwo, taka jest już prawidłowość, że jeżeli zadajecie państwo pytania na którejkolwiek z komisji – na naszej, bardzo się z tego cieszę, najmniej dochodzi do takich sytuacji – to wszyscy tych pytań słuchamy. Jeżeli natomiast powiemy prawdę, jeżeli powołujemy się na twarde dane liczbowe, to wtedy jest okrzyk niezadowolenia. Zrozumcie państwo, że parlamentarzyści drugiej strony, strony rządzącej, również mają prawo do artykułowania swoich poglądów.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Zamykam dyskusję. Stwierdzam zamknięcie pierwszego czytania. Stwierdzam, że nie zgłoszono wniosku o wysłuchanie publiczne. W takim razie przejdziemy do szczegółowego rozpatrzenia projektu.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Czy są uwagi do tytułu projektu ustawy? Czy są uwagi? Nie ma.</u>
+          <u xml:id="u-9.5" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Przechodzimy do art. 1. Czy są uwagi do art. 1? Nie ma. Art. 1 został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-9.6" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Czy są uwagi do art. 2? Do art. 2 nie ma, czyli art. 2 został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-9.7" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Czy są uwagi do art. 3? Nie ma, zatem art. 3 został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-9.8" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Przechodzimy do art. 4. Czy są uwagi do art. 4? Nie ma, zatem art. 4 został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-9.9" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Art. 5. Czy są uwagi? Tak. Pani przewodnicząca Teresa Wargocka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselTeresaWargocka">Chciałam zgłosić poprawkę w art. 5 w pkt 1. Poprawka polega na tym, iż do świadczeń, które są niewliczane do dochodu na członka rodziny, w przypadku świadczenia dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji pominięto dodatek elektryczny uchwalony na podstawie ustawy z 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 r. Jest to więc poprawka uzupełniająca wszystkie kwoty, które nie są wliczone do dochodu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję. Rozumiem, że uzupełniamy jeszcze o dodatek elektryczny, który był uchwalony, procedowany, który w zasadzie jest w trakcie procedowania. Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia tej poprawki? Nie ma, zatem uznaję, że poprawka została przez Wysoką Komisję przyjęta. Tym samym, jeśli nie ma innych uwag do art. 5, art. 5 został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Art. 6. Czy są uwagi do art. 6? Nie ma, zatem uznaję, że art. 6 został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Art. 7. Czy są uwagi? Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Art. 8. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-11.4" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Art. 9. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-11.5" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Art. 10. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-11.6" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Art. 11. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-11.7" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Art. 12. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-11.8" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Art. 13. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-11.9" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Art. 14. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-11.10" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Stwierdzam, że Komisja rozpatrzyła proponowany projekt ustawy. Przejdziemy zatem do przegłosowania całości projektu ustawy. Kto z pań i panów posłów jest za pozytywną opinią do projektu ustawy z druku nr 2720 o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw? Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Bardzo dziękuję. Ustawa przeszła jednogłośnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#SekretarzKomisjiDariuszLipski">28 głosów za.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">28 głosów za. Bardzo serdecznie dziękuję. Na końcu proponuję, aby Komisja upoważniła Biuro Legislacyjne do dokonania korekt redakcyjno-legislacyjnych w projekcie ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Został nam jeszcze wybór posła sprawozdawcy. Proponuję, aby posłem sprawozdawcą została pani poseł Bożena Borys-Szopa. Czy pani poseł zgadza się?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselBozenaBorysSzopa">Tak, zgadzam się.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję. Czy są inne kandydatury? Nie ma. W takim razie uznaję, że Komisja wybrała posła sprawozdawcę.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Szanowni państwo, na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny posiedzenia Komisji. Dziękuję za udział. Zamykam posiedzenie. Przypominam jednocześnie o kolejnym posiedzeniu o godz. 12:00. Może pan o godz. 12:00 w tym temacie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselRafalAdamczyk">Tylko jedno zdanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Emerytury stażowe?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselRafalAdamczyk">Pani przewodnicząca, zapytam, bo mówiła pani o odpowiedzialnym państwie. Do końca roku mieliśmy procedować emerytury stażowe. Cieszę się, że pamięta pani o tym temacie. Do końca tego półrocza zostały nam dwa miesiące, chciałem więc tylko przypomnieć, że to niewiele czasu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Pamiętam, panie pośle, właśnie z uwagi na to odpowiedzialne państwo. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00138-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00138-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..5b4c56f
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00138-01/header.xml
@@ -0,0 +1,61 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-psrxx-00138-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Polityki Społecznej i Rodziny /nr 138/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Polityki Społecznej i Rodziny /nr 138/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#PSR">138</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-10-26</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="LegislatorSlawomirOsuch" role="speaker">
+        <persName>Legislator Sławomir Osuch</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="LegislatorzBiuraLegislacyjnegoSlawomirOsuch" role="speaker">
+        <persName>Legislator z Biura Legislacyjnego Sławomir Osuch</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJoannaFrydrych" role="speaker">
+        <persName>Poseł Joanna Frydrych</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselTeresaWargocka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Teresa Wargocka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca poseł Urszula Rusecka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzKomisjiDariuszLipski" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz Komisji Dariusz Lipski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej Stanisław Szwed</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMRiPSStanislawSzwed" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MRiPS Stanisław Szwed</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcadyrektoradepartamentuMRiPSElizaWisniewska" role="speaker">
+        <persName>Zastępca dyrektora departamentu MRiPS Eliza Wiśniewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcadyrektoraDepartamentuUbezpieczenSpolecznychMinisterstwaRodzinyiPolitykiSpolecznejElizaWisniewska" role="speaker">
+        <persName>Zastępca dyrektora Departamentu Ubezpieczeń Społecznych Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej Eliza Wiśniewska</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="PSR" role="committee">
+        <orgName>Komisja Polityki Społecznej i Rodziny</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00138-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00138-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..d95478f
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00138-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,119 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Dzień dobry. Witam serdecznie na kolejnym posiedzeniu Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. W dzisiejszym porządku obrad mamy pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2721). Mamy kworum. Otwieram posiedzenie Komisji. Jeszcze raz serdecznie witam pana ministra Stanisława Szweda wraz z zespołem.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia został państwu doręczony, zatem przechodzimy do jego realizacji. Bardzo proszę, panie ministrze, o przedstawienie projektu ustawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Dziękuję, pani przewodnicząca. Wysoka Komisjo, kolejna zmiana dotycząca ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, jak i innych ustaw, to ustawa, która wprowadza i porządkuje – zarówno w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, jak i w innych ustawach – procedurę, o której zaraz będę mówił.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Wcześniej projekt był szerszy, bo mieliśmy różne zapisy dotyczące zmian, które wynikały ze zmian związanych z COVID-em. Zmiany te zostały wycofane do ustawy, która ma regulować wszystkie zmiany dotyczące COVID-u, stąd ta ustawa dotyczy tylko tych zmian w systemie ubezpieczeń społecznych, które są konieczne ze względu na to, żeby uporządkować system. Są to też zmiany, o których będę mówił, gdzie były do nas wystąpienia o to, żeby uporządkować sprawy, jeśli chodzi chociażby o rozratowanie składek.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Pierwsza zmiana dotyczy wprowadzenia możliwości podpisywania decyzji, postanowień i pism Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nadrukiem imienia i nazwiska. W zdecydowany sposób usprawni to i przyspieszy cały proces wydawania decyzji czy innych pism, które są sporządzane przez ZUS w sposób masowy, z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego. Analogiczną możliwość wprowadzamy również do wszystkich organów, jeśli chodzi o emerytury, renty, zaopatrzenia emerytalne funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służb Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Drugą bardzo ważną zmianą jest to, o czym powiedziałem na wstępie, czyli regulacja, na mocy której płatnicy składek, którzy zawarli umowę o rozłożeniu na raty należności lub o odroczeniu terminu płatności składek, a umowa jest w trakcie realizacji, traktowani są jako osoby nieposiadające zadłużenia wobec ZUS-u. Dzisiaj sytuacja jest taka, że nawet jeżeli płatnik składek zawarł porozumienie o rozratowanie, to dalej traktowany jest jak dłużnik. Powodowało to liczne komplikacje. Wprowadzamy taką zmianę po wielu protestach osób, których to dotykało, żeby jednoznacznie uporządkować te kwestie. Jeżeli więc umowa jest już realizowana, taki dłużnik jest traktowany jako nieposiadający zadłużenia wobec ZUS-u.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Jeśli chodzi o kolejną zmianę, doprecyzowaliśmy przepisy w zakresie doręczania pism w postaci elektronicznej zarówno tych, które są wysyłane na adres doręczeń elektronicznych, jak i na PUE ZUS, czyli ta kwestia też jest już jednoznacznie uregulowana.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Doprecyzowaliśmy też przepisy w zakresie nienależnie pobranych świadczeń. Zdarza się sytuacja, że ZUS nie jest w stanie ustalić miejsca pobytu czy zamieszkania danej osoby, której przysługuje świadczenie z ubezpieczeń społecznych. Nie było możliwości regulowania formy odroczenia terminu płatności lub rozłożenia na raty czy innych zobowiązań, czy potrąceń. W ten sposób chcemy to uregulować.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">W tym przypadku regulujemy również dodatkowe okoliczności uzasadniające wstrzymanie wypłaty z zasiłku. W tym zakresie to też kwestia zmiany miejsca zamieszkania. Zdarza się, że zakład ubezpieczeń nie jest poinformowany przez osobę ubezpieczoną o zmianie miejsca zamieszkania i nie może wypłacić takiego zasiłku. Po stronie ubezpieczonego musi być to, że powiadamia ZUS o zmianie miejsca zamieszkania.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Dokonujemy też zmiany o rencie socjalnej. Wprowadzamy zmianę dotyczącą  tzw. renty uczniowskiej, którą na wniosek zainteresowanego będzie można zmienić na rentę socjalną. Renty uczniowskie to są renty przyznawane zgodnie z ustawą z 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników. Po 1 stycznia 1999 r., czyli po reformie emerytalnej, prawo do niej zachowały osoby, które były całkowicie niezdolne do pracy. Później oczywiście takie osoby otrzymywały rentę socjalną. Tym renta uczniowska różni się od renty socjalnej, że przy rencie uczniowskiej nie można było pobierać renty rodzinnej. W tym przypadku jeżeli renta uczniowska zmieni się na rentę socjalną, oczywiście będzie też można korzystać z renty rodzinnej. Taką zmianę tutaj proponujemy.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">To są główne zmiany, które wprowadzamy w ustawie. Jak już wcześniej powiedziałem, w pierwotnej wersji ustawa ta była o wiele szersza, związana ze zmianami dotyczącymi COVID-u, ale po decyzji o tym, że będzie jedna, duża ustawa, która będzie te kwestie rozwiązywać, przepisy te zostały wyłączone z ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję, panie ministrze. Otwieram dyskusję. Czy są pytania? Bardzo proszę, Joanna Frydrych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselJoannaFrydrych">Dziękuję, pani przewodnicząca. Szanowny panie ministrze, mam pytanie w kwestii sprostowania. Wspomniał pan, że osoby, które mają zawarte umowy na ulgi w sprawie należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne w ZUS-ie, dotąd miały status dłużnika. Chciałam powiedzieć, że jest to nieprawda, bo zawsze mogły skorzystać z zaświadczenia o niezaleganiu. Wydaje mi się, że problem pojawił się tylko i wyłącznie w momencie, kiedy składane były wnioski do PFR-u, bo wtedy PFR nie potrafił odczytać tych rzeczy. Sama nawet interweniowałam w ministerstwie w tej sprawie. Jest odpowiedź ministerstwa mówiąca o tym, że osoby te nie są traktowane jak dłużnicy.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PoselJoannaFrydrych">Wydaje mi się, że bazując dotąd na uchwale nr 1273 w sprawie stosowania ulg i umorzeń, ZUS stosował ten zapis. Teraz natomiast nie wiem, być może zmieniły się jakieś procedury i dlatego ten zapis jest wymagany w ustawie. Dlatego proszę o wyjaśnienie. Ta sytuacja interesuje mnie w sposób szczególny, bo cały czas jestem pracownikiem ZUS-u, co prawda urlopowanym, ale kwestie ulg i umorzeń zawsze były mi bardzo bliskie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję. Czy są jeszcze jakieś inne pytania w dyskusji? Nie widzę. Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#SekretarzstanuwMRiPSStanislawSzwed">Poproszę panią dyrektor, żeby wyjaśniła, bo też będziemy zaskoczeni, że jest taki proceder, ale dotyczy on ponad tysiąca osób, stąd wprowadzamy te zmiany.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo proszę, pani dyrektor.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuUbezpieczenSpolecznychMinisterstwaRodzinyiPolitykiSpolecznejElizaWisniewska">Szanowna pani przewodnicząca, szanowni państwo, tutaj chodzi o traktowanie przedsiębiorcy jak dłużnika przy prawie do świadczeń z ubezpieczenia chorobowego i wypadkowego. W tym roku rzeczywiście okazało się, że – mimo że jako płatnik na bieżąco spłacam układ ratalny i mogę dostać zaświadczenie o niezaleganiu zarówno do PFR-u, do banku, jak i jakiegokolwiek programu społecznego, czyli wystąpić o dodatkowe środki – ZUS wydawał zaświadczenie o niezaleganiu, o tym, że nie jestem dłużnikiem. Nagle dotarło do nas, że ZUS inaczej traktował te osoby w sytuacji nabycia prawa do świadczeń z ubezpieczenia chorobowego i wypadkowego. Wobec tego ZUS odmawiał prawa do świadczeń z ubezpieczenia chorobowego i wypadkowego, mimo że płatnik składek na bieżąco opłacał swoje należności, np. z tytułu układu ratalnego czy zawartej umowy, i mimo że np. dwa dni temu dostał zaświadczenie o niezaleganiu do banku czy do PFR-u. Stąd proponowana zmiana.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuUbezpieczenSpolecznychMinisterstwaRodzinyiPolitykiSpolecznejElizaWisniewska">Dodatkowo sytuacja jest tego typu, że wielu płatników składek odwołało się do sądu i sąd również wydał orzeczenia niekorzystne dla ubezpieczonych. Dlatego też przepis ten ma trochę szersze pole działania. Nie chodzi tylko o tych, którzy w tej chwili nie mogą nabyć prawa do świadczeń z ubezpieczenia chorobowego i wypadkowego, ale o wszystkie osoby, które od 1 stycznia 2022 r., bo od tego momentu zaczęła się ta historia, dostały odmowę, a również o osoby, które już mają niekorzystne dla siebie orzeczenie sądu.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuUbezpieczenSpolecznychMinisterstwaRodzinyiPolitykiSpolecznejElizaWisniewska">Czy to wystarczy jako wyjaśnienie? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselJoannaFrydrych">Tu chodzi akurat o zmianę przepisów ustawy od 1 stycznia 2022 r., bo ubezpieczenie chorobowe było traktowane jako ubezpieczenie dobrowolne i wtedy był termin  tzw. wypadania z ubezpieczenia chorobowego. Nawet jeżeli płatnik nie zgłosił się dobrowolnie do ponownego ubezpieczenia chorobowego, po prostu nie podlegał temu ubezpieczeniu. Tak było to traktowane chyba do końca 2021 r. Od 2022 r. zmienił się przepis odnośnie do braku domniemania, mówiąc ogólnie. Chodzi dokładnie o osoby, które zalegają z zapłatą składek od 1 stycznia 2022 r., po zmianie przepisów. Czy dobrze rozumiem?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo proszę, pani dyrektor.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiPSElizaWisniewska">Jest troszeczkę inaczej, dlatego że przepis, który wszedł ustawą z 24 czerwca zeszłego roku, który mówi właśnie o tym, miał ułatwić i usprawnić całą obsługę świadczeń z ubezpieczenia chorobowego, szczególnie że chcieliśmy ułatwić podleganie temu ubezpieczeniu osobom prowadzącym działalność gospodarczą.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiPSElizaWisniewska">Nie zmienił się sam charakter ubezpieczenia, bo ubezpieczenie nadal jest dobrowolne, ale okazało się, że jak ktoś troszeczkę się opóźniał, w 97%, prawie w 99% ZUS przywracał to ubezpieczenie. Przepis, który wszedł od 1 stycznia br., miał tylko i wyłącznie usprawnić i wspomóc osoby prowadzące działalność gospodarczą w tym, żeby nie wypadały na chwilę i nie musiały udowadniać. Okazało się jednak, że nagle pojawiła się jakaś dziwna interpretacja ZUS-u, która wykorzystała tę sytuację: nagle dowiedzieliśmy się, że to nawet nie ten przepis, tylko po prostu zaczęła się taka praktyka ZUS-u, że odmawiane są prawa do zasiłków.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiPSElizaWisniewska">W przypadku natomiast, kiedy byłoby to przed stanem z 1 stycznia 2022 r., sytuacja polegałaby na tym, że ta osoba powiedziałaby: „OK, już nie jestem tym dobrowolnym”. Nie polega to jednak na tym, że człowiek, który ma prawo do świadczenia, dostał odmowę i nie mógł z tego prawa skorzystać. To zupełnie nie ma więc związku ze zmianą praktycznego funkcjonowania przepisu, który wszedł od 1 stycznia 2022 r.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Dziękuję bardzo. Bardzo dziękuję. Skoro nie ma innych uwag, stwierdzam zamknięcie pierwszego czytania. Stwierdzam, że nie zgłoszono wniosku o wysłuchanie publiczne. Przejdziemy zatem do szczegółowego rozpatrzenia projektu ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Czy są uwagi do tytułu projektu? Nie widzę, zatem tytuł został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Zmiana nr 1 w art. 1. Czy są uwagi? Biuro Legislacyjne, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoSlawomirOsuch">Mamy propozycję doprecyzowania tego przepisu. Mianowicie z uzasadnienia wynika, że obie te przesłanki, zawarte w pkt 1 i w pkt 2, muszą być spełniane łącznie, stąd nasza sugestia jest taka, żeby po pkt 1 średnik zastąpić spójnikiem „oraz”. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Co na to ministerstwo?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#SekretarzstanuwMRiPSStanislawSzwed">Jest zgoda. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję. Rozumiem, że to w ramach delegacji dla państwa, tak? Bardzo dziękuję. W takim razie Komisja wyraża pozytywną opinię i rozpatrzyła poprawkę zgłoszoną przez Biuro Legislacyjne. Zmiana nr 1 została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Zmiana nr 2. Czy są uwagi do zmiany nr 2? Nie widzę, zatem zmiana nr 2 została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-17.2" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Zmiana nr 3. Rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-17.3" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Zmiana nr 4. Rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-17.4" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Zmiana nr 5. Rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-17.5" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Zmiana nr 6. Rozpatrzona. Tym samym rozpatrzyliśmy art. 1.</u>
+          <u xml:id="u-17.6" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Art. 2. Czy są uwagi? Nie ma. Art. 2 został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-17.7" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Art. 3. Czy są uwagi? Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#LegislatorSlawomirOsuch">Tu też mamy propozycję doprecyzowania przepisu zawartego w pkt 1. Mianowicie po wyrazie „Zakładu” należałoby dodać wyrazy „Ubezpieczeń Społecznych”, gdyż akurat w tej ustawie nie stosujemy skrótu dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W tym samym przepisie dla doprecyzowania proponujemy przed wyrazami „w sposób” przecinek zastąpić myślnikiem. Będzie to bardziej czytelne. To też jest doprecyzowanie. Dziękujemy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję. Zgoda?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#SekretarzstanuwMRiPSStanislawSzwed">Jest zgoda.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję. Jeszcze raz zrobię to na końcu, ale Komisja upoważnia Biuro Legislacyjne do dokonywania korekt redakcyjno-legislacyjnych w projekcie ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-21.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Zmiana nr 1 w art. 1 została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-21.2" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Zmiana nr 2. Rozpatrzona. Tym samym rozpatrzyliśmy art. 3.</u>
+          <u xml:id="u-21.3" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Zmiana nr 1 w art. 4. Czy są uwagi? Nie widzę. Rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-21.4" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Zmiana nr 2 w art. 4. Rozpatrzona. Tym samym rozpatrzyliśmy art. 4.</u>
+          <u xml:id="u-21.5" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Art. 5. Czy są uwagi? Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-21.6" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Art. 6. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-21.7" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Art. 7. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-21.8" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję. Głosujemy. Kto z pań i panów posłów jest za pozytywną opinią do przedstawionego projektu ustawy? Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#SekretarzKomisjiDariuszLipski">28 głosów za.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Jednogłośnie. Bardzo dziękuję. Stwierdzam, że Komisja przyjęła wniosek o uchwaleniu przez Sejm projektu ustawy z druku nr 2721.</u>
+          <u xml:id="u-23.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Proponuję, aby Komisja wybrała posła sprawozdawcę. Proponuję panią poseł Teresę Wargocką. Czy pani poseł zgadza się?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PoselTeresaWargocka">Zgadzam się.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję. Wybraliśmy zatem sprawozdawcę powyższego projektu.</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Szanowni państwo, stwierdzam, że na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny posiedzenia. Bardzo dziękuję wszystkim za udział. Dziękuję panu ministrowi wraz z zespołem. Dziękuję państwu. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00180-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00180-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..623d2f9
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00180-01/header.xml
@@ -0,0 +1,124 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-strxx-00180-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej /nr 180/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej /nr 180/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#STR">180</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-10-19</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektordepartamentuMAPGrzegorzDostatni" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor departamentu MAP Grzegorz Dostatni</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuPrawnegoMinisterstwaAktywowPanstwowychGrzegorzDostatni" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Prawnego Ministerstwa Aktywów Państwowych Grzegorz Dostatni</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="EkspertwZPPAdrianPokrywczynski" role="speaker">
+        <persName>Ekspert w ZPP Adrian Pokrywczyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="EkspertwZwiazkuPowiatowPolskichAdrianPokrywczynski" role="speaker">
+        <persName>Ekspert w Związku Powiatów Polskich Adrian Pokrywczyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="LegislatorLukaszGrabarczyk" role="speaker">
+        <persName>Legislator Łukasz Grabarczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="LegislatorMariuszPrzerwa" role="speaker">
+        <persName>Legislator Mariusz Przerwa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszGrabarczyk" role="speaker">
+        <persName>Legislator z Biura Legislacyjnego Łukasz Grabarczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="LegislatorzBiuraLegislacyjnegoMariuszPrzerwa" role="speaker">
+        <persName>Legislator z Biura Legislacyjnego Mariusz Przerwa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik" role="speaker">
+        <persName>Pełnomocnik zarządu ZMP Marek Wójcik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w MAP Karol Rabenda</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych Karol Rabenda</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAnnaMilczanowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Anna Milczanowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselDariuszStefaniuk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Dariusz Stefaniuk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselGrzegorzAdamWozniak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Grzegorz Adam Woźniak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselGrzegorzLorek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Grzegorz Lorek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselHannaGillPiatek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Hanna Gill-Piątek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJacekOzdoba" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jacek Ozdoba</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJacekProtas" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jacek Protas</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKrystianKaminski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krystian Kamiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKrzysztofGadowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krzysztof Gadowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMarekSowa" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marek Sowa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMarekWesoly" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marek Wesoły</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMariuszTrepka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mariusz Trepka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMartaWcislo" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marta Wcisło</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselRobertObaz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Robert Obaz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselSzymonPogoda" role="speaker">
+        <persName>Poseł Szymon Pogoda</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselUrszulaNowogorska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Urszula Nowogórska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselWieslawBuz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wiesław Buż</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Tomasz Ławniczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZwiazkuGminWiejskichRzeczypospolitejPolskiejMariuszMarszal" role="speaker">
+        <persName>Związku Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej Mariusz Marszał</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZwiazkuMiastPolskichMarekWojcik" role="speaker">
+        <persName>Związku Miast Polskich Marek Wójcik</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="STR" role="committee">
+        <orgName>Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00180-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00180-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..45bfb44
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00180-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,1323 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, otwieram 180. posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Na podstawie listy obecności stwierdzam kworum.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Witam panie i panów posłów. Witam zaproszonych gości. W szczególności witam pana ministra Karola Rabendę, podsekretarza stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych, wraz ze współpracownikami. Witam przedstawicieli organizacji samorządowych, Ministerstwa Finansów oraz Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia obejmuje pierwsze czytanie pilnego rządowego projektu ustawy o zakupie preferencyjnym paliwa stałego przez gospodarstwa domowe wraz z autopoprawką. To są druki nr 2696 oraz 2696A. Marszałek Sejmu kierując projekt ustawy do Komisji w dniu 14 października br., wyznaczyła termin przedstawienia sprawozdania do dnia 19 października 2022 r. W dniu 18 października br. do Komisji została skierowana autopoprawka. Informuję, że uwagi do projektu przesłały Związek Powiatów Polskich oraz Izba Gospodarcza Sprzedawców Polskiego Węgla. Wszyscy państwo posłowie mają je zapisane w iPadach.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Przypominam też, że pierwsze czytanie, zgodnie z art. 39 ust. 1 regulaminu Sejmu, obejmuje uzasadnienie projektu przez wnioskodawcę, debatę w sprawie ogólnych zasad projektu oraz pytania posłów i odpowiedzi wnioskodawcy.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Zanim oddam głos panu ministrowi zwrócę uwagę, że do tej pory napłynęło z różnych klubów parlamentarnych wiele różnorodnych poprawek. Sytuacja – tak to określę – jest rozwojowa, więc apeluję do państwa posłów, żeby wyraźnie podnosili rękę, kiedy przedstawiciele danego klubu chcą zgłaszać poprawkę. Chodzi o to, żebyśmy kiedy już będziemy rozpatrywać tekst ustawy, nie przeoczyli tego punktu, ponieważ poprawek, poza zgłoszonymi przez Związek Powiatów Polskich oraz Izbę Gospodarczą Sprzedawców Polskiego Węgla, jest naprawdę dużo.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Oczywiście, zanim przejdziemy do rozpatrywania projektu, w ramach pierwszego czytania poproszę o przedstawienie uzasadnienia projektu pana ministra Karola Rabendę.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Panie ministrze, oddaję głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Szanowna Komisjo, rosyjska agresja na Ukrainę wymusiła decyzję o embargu na rosyjski węgiel. W celu wypełnienia luki po tym źródle spółki Skarbu Państwa,  tj. PGE Paliwa i Węglokoks, już w pierwszej połowie br. rozpoczęły import węgla z różnych kierunków – ze Stanów Zjednoczonych, z Kolumbii, z Indonezji. Importowany węgiel po poddaniu procedurze przesiania będzie przeznaczony dla odbiorców indywidualnych. Konieczne jest stworzenie skutecznego mechanizmu dystrybucji węgla wśród obywateli. Z uwagi na to, że samorządy są najbliżej obywateli i mają najlepsze rozeznanie ich potrzeb, proponuje się stworzenie możliwości nabywania węgla przez gminy czy spółki komunalne, które następnie mogłyby go odsprzedawać mieszkańcom.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Co istotne, Ministerstwo Aktywów Państwowych, jak i spółki Skarbu Państwa otrzymują sygnały, że nabyciem importowanego węgla zainteresowanych jest coraz więcej samorządów, które chcą pomóc swoim mieszkańcom w dostępie do tego paliwa. W celu wsparcia zainteresowanych samorządów rząd wypracował projekt ustawy ułatwiającej dystrybucję węgla przez te podmioty.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Główne założenia projektu są takie, że gmina będzie mogła prowadzić dystrybucję węgla w ramach umowy z inną gminą, za pośrednictwem jednostki organizacyjnej gminy, za pośrednictwem spółek komunalnych, w ramach umowy z innym podmiotem, np. ze składem węglowym, lub z kilkoma takimi podmiotami. Projektuje się także wiele ułatwień dla jednostek samorządu terytorialnego w obowiązkach, które muszą spełniać pośredniczące podmioty węglowe, np. zwolnienie ze stosowania ustawy – Prawo zamówień publicznych, zwolnienie z obowiązku wystawiania świadectwa pochodzenia węgla. Z uwagi na pilny tryb projektu – zgodnie z ustaleniami SKRM – nie zawiera on przepisów podatkowych, dotyczących np. zwolnienia z obowiązków nakładanych w ustawie o podatku akcyzowym czy obowiązku korzystania z kasy fiskalnej wynikającego z ustawy o podatku od towarów i usług. Mogą one zostać uzupełnione w ramach prac parlamentarnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Paliwo stałe nabyte przez gminę od importera podlega sprzedaży w ramach zakupu preferencyjnego. Do dokonania zakupu preferencyjnego jest uprawniona osoba fizyczna w gospodarstwie domowym, która spełnia warunki uprawniające ją do dodatku węglowego. W ramach zakupu preferencyjnego uprawniona osoba będzie mogła nabyć węgiel w dwóch partiach – do końca 2022 r. i od 1 stycznia do 30 kwietnia 2023 r. Ilości przyznane w tych okresach określi rozporządzenie Ministerstwa Aktywów Państwowych. W projekcie przyjęto, że będzie to dwa razy po 1,5 tony. Zakupów preferencyjnych dokonuje się na podstawie wniosku o zakup preferencyjny. Wójt, burmistrz albo prezydent miasta dokonuje weryfikacji wniosku o zakup. Powiązanie z przepisami o dodatku węglowym, które zostały uszczelnione, powinno znacznie ułatwić weryfikację wniosków.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Gmina nabywa węgiel od importera nie drożej niż za 1500 zł brutto i sprzedaje go nie drożej niż za 2000 zł brutto. Różnica stanowi przychód gminy, z którego finansowana jest operacja dystrybucji węgla. Aktualne ceny węgla importowanego zaczynają się od 2700 zł brutto. Warto podkreślić, że dzisiaj cena węgla w składach prywatnych często przekracza 3500 zł. Importerzy będą mogli wystąpić z wnioskiem o rekompensatę w związku ze sprzedażą węgla gminom poniżej kosztów.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Rekompensaty, o których mowa w art. 13 ust. 1, są finansowane z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19. Koszt rekompensat wyniesie niecałe 4,92 mld zł, przy czym 0,92 mld zł będzie stanowił podatek VAT, który trafi do budżetu państwa. Zatem koszt netto wyniesie 4 mld zł. Do wyliczeń Departament Górnictwa Ministerstwa Aktywów Państwowych przyjął założenie, że będzie to 5 mln ton. Jest to ilość wynikająca z decyzji prezesa Rady Ministrów. Ilość tę pomnożono przez 800 zł netto. Jest to przybliżona wartość kosztów wskazanych przez importerów.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Jedną z najważniejszych kwestii jest fakt, że projekt ustawy będzie obejmował umowy, które zostały podpisane przed wejściem w życie ustawy. Oznacza to, że gminy, które do czasu wejścia w życie ustawy zakupiły węgiel od importerów po cenach wyższych, niż przewidziano w ustawie, będą mogły uzyskać zwrot różnicy, którą następnie oddadzą mieszkańcom. Projekt ustawy daje także radom gminy możliwość określenia kryteriów dotyczących pierwszeństwa dokonania zakupu preferencyjnego. Gminy będą mogły precyzyjnie ukierunkować węgiel w preferencyjnej cenie do osób najbardziej potrzebujących. Gminy powinny zadeklarować chęć przystąpienia do systemu w terminie 3 dni roboczych poprzez ogłoszenie w swoim Biuletynie Informacji Publicznej.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Jeśli tego nie zrobią, do sprzedaży na rzecz mieszkańców tej gminy będą się mogły zgłosić sąsiednie gminy poprzez ogłoszenie w swoim Biuletynie Informacji Publicznej. Wówczas obowiązują je te same zasady co gminy macierzyste, czyli cena 2000 zł i termin płatności nie krótszy niż 60 dni. Prywatni pośrednicy węglowi mogą to zrobić poprzez wniosek złożony do gminy. Wówczas cena końcowa może wynosić do 2200 zł i nie stosuje się wydłużonego terminu płatności.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Gdy ogłoszenie gminy sąsiedniej i wniosek pośrednika zostaną opublikowane i złożone tego samego dnia, pierwszeństwo ma gmina sąsiednia. Gminy sąsiednie i pośrednicy będą prowadziły sprzedaż na podstawie oryginałów zaświadczeń przedkładanych przez mieszkańców danej gminy, wydanych im przez wójta. Pośrednicy, którzy dokonaliby sprzedaży na preferencyjnych warunkach, nie pobierając zaświadczeń, będą zobowiązani do zapłacenia kary w wysokości 5 tys. zł za każdą sprzedaż bez pobrania zaświadczenia.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Myślę, że taki krótki opis wystarczy. Jeśli są jakieś pytania, to oczywiście odpowiemy. Dziękuję państwu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję, panie ministrze. Otwieram dyskusję. Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos? Proszę bardzo. Może najpierw wiceprzewodniczący Jacek Protas. Potem oddam głos innym posłom.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselJacekProtas">Panie przewodniczący, panie ministrze, szanowni państwo, muszę powiedzieć, że mamy do czynienia z iście szatańskim i do gruntu sprytnym pomysłem, żeby własną nieudolność i opieszałość przykryć, kierując odpowiedzialność za dostarczenie węgla mieszkańcom naszego kraju na samorządy.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PoselJacekProtas">Przede wszystkim o tym, że będzie deficyt węgla zimą tego roku, premier Morawiecki wiedział już wczesną wiosną, decydując się na sankcje wobec Rosji. Wiedzieliśmy wszyscy, że kilkanaście milionów ton węgla, które co roku płyną do Polski, zostanie odciętych. Nie podjęto w odpowiednim czasie stosownych kroków. W związku z tym dzisiaj wszyscy wiemy, wszyscy zdają sobie sprawę, że węgla nie ma i że zabraknie go w zimie w bieżącym roku. Jaki mamy pomysł? Mamy taki oto pomysł, żeby odpowiedzialność przed obywatelami zrzucić na samorząd terytorialny, a konkretnie na gminy, powierzając im dystrybucję węgla, którego dzisiaj nie ma.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PoselJacekProtas">Jeżeli obywatel nie zakupi odpowiedniej ilości opału, jeżeli będzie chaos organizacyjny, jeżeli będą trudności z zakupem węgla, oczywiście odpowiedzialność będziecie przerzucać na samorząd terytorialny. Nie podjęto zasadniczych działań, które mogłyby poprawić sytuację. Po pierwsze, nie zatrzymano eksportu polskiego węgla za granicę. Przecież przez cały rok polski węgiel bardzo dobrej jakości wyjeżdża statkami i pociągami za granicę. Nikt tego eksportu nie zatrzymał. Po drugie, nie zrobiono nic, żeby zwiększyć wydobycie polskiego węgla. Mamy dzisiaj informacje i potwierdzone doniesienia o tym, że wydobycie węgla będzie w roku bieżącym niższe niż w latach ubiegłych. Wreszcie po trzecie, z dużą opieszałością podjęto decyzję o zakupie węgla na rynkach zewnętrznych.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PoselJacekProtas">Co za tym idzie w pośpiechu zamówiono również węgiel, który tak naprawdę nie nadaje się do pieców odbiorców indywidualnych. Już dzisiaj wiemy, jaka jest jakość węgla, który przyjeżdża do Polski. Odpowiedzialność za to, że piece będą pękały, że będą się psuły, również ma spaść na samorząd terytorialny. Oczywiście samorządowcy zostali postawieni pod ścianą. Rozumiem to. Odbyłem wiele rozmów z włodarzami miast i gmin, którzy oczywiście niechętnie chcą wyręczać rząd i wyspecjalizowane spółki w pośrednictwie handlu węglem. To absolutnie nie jest zadanie samorządu terytorialnego. Jeżeli ktoś udowadnia, że tak jest, po prostu wprowadza nas wszystkich w błąd. To nie jest zadanie samorządu terytorialnego.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PoselJacekProtas">Oczywiście, samorządy pewnie podejmą ten trud. Nie będą miały innego wyjścia. Już dzisiaj trwają przygotowania. Już dzisiaj trwają rozmowy o tym, jak z tego pata wybrnąć, jak się przygotować i podjąć kolejne, bardzo trudne zadanie. Zadanie, które odbije się negatywnie – chcę to bardzo poważnie powiedzieć – na realizacji innych ważnych zadań, które należą do samorządu terytorialnego.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#PoselJacekProtas">Musimy zdawać sobie z tego sprawę. Musimy mieć świadomość, że nie ma innego wyjścia. Jeżeli samorząd podejmie tak wielkie zadanie zimą tego roku, to zaniedba inne zadania, które przed nim stoją. Chcę również zwrócić uwagę na to, że jeżeli rząd chciał uregulować obrót węglem, mógł te regulacje zapisać w ustawie dla firm, spółek i przedsiębiorstw, które są wyspecjalizowane w handlu węglem.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#PoselJacekProtas">Przecież można było narzucić cenę: przyjąć preferencyjną cenę zakupu czy narzucić maksymalną cenę sprzedaży. Pozwolić im funkcjonować na rynku i wykorzystywać ich naturalny potencjał – składy, sprzęt i ludzi – do tego, żeby dostarczyć węgiel Polkom i Polakom. Nie zrobiono tego. Dzisiaj gminy będą konkurowały z przedsiębiorstwami, które handlują węglem, a te przedsiębiorstwa pewnie nie przetrzymają tej zimy. Niestety taka jest rzeczywistość. Taka jest prawda.</u>
+          <u xml:id="u-4.7" who="#PoselJacekProtas">Dlatego z absolutnym dystansem podchodzimy do tego projektu i pomysłu. Uważamy go za… Może nawet bardziej do pomysłu czy samej idei niż do projektu. Projekt to coś innego. Sama idea i pomysł, żeby postąpić w taki, a nie inny sposób, to kwestia zasadnicza. Podchodzimy do tego z dystansem. Uważamy, że to jest zły pomysł. Natomiast oczywiście postaramy się zrobić wszystko… Będziemy składać poprawki. Jeżeli już taka decyzja ma zapaść, to sam projekt musi być kompletny, żeby zapewnić najbardziej korzystne warunki dla polskich samorządów przy realizacji tego zadania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Panie pośle, jako pierwszy zgłaszał się pan Krzysztof Gadowski. Pan poseł nie jest członkiem Komisji, ale oddaję panu głos. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">Serdecznie panu dziękuję, panie przewodniczący. Doceniam to, że oddaje pan głos posłowi, który nie jest członkiem tej Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PoselKrzysztofGadowski">Państwo członkowie Komisji, szanowne prezydium, tak, to dzisiaj jest skandal. Chciałem zaznaczyć, w jakim otoczeniu działamy. Pan minister użył słowa „wojna”. Panie ministrze, wojna wybuchła 24 lutego 2022 r. Nie wiem, czy jest pan tego świadomy. Dzisiaj mamy 19 października 2022 r. Minęło 8 miesięcy od wybuchu wojny. Jako rząd przynoszą państwo dzisiaj ustawę i proszą państwo o wsparcie. W lutym minister Moskwa informowała premiera, informowała również ministra Sasina, że zabraknie węgla. Prosiła o podjęcie decyzji. Do 13 lipca premier nie wykonał żadnego ruchu. 13 lipca 2022 r. wydał decyzję czy polecenie dwóm spółkom węglowym w sprawie zakupu węgla. W tej decyzji jednoznacznie stwierdził, że zakazuje sprzedaży tego węgla prywatnym dystrybutorom. Po miesiącu czy po kilku dniach premier Sasin wnosił poprawki do tego rozporządzenia.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PoselKrzysztofGadowski">8 sierpnia następuje zmiana tej decyzji. Już nie 2,5 mln i nie 2 mln ton, tylko powyżej 3 mln ton i powyżej 2 mln ton kupić do 30 października 2022 r. i sprowadzić  do 30 kwietnia 2023 r. W tym czasie spółki węglowe Skarbu Państwa likwidują sieć sprzedawców, tzw. akredytowanych sprzedawców węgla. Polska Grupa Górnicza –  200 podmiotów i ponad 600 punktów sprzedaży węgla w Polsce – 30 lipca likwiduje te umowy. Likwiduje rynek sprzedaży bezpośredniej w punktach skupu, podejmuje realizację kolejnej sieci punktów sprzedaży, tzw. kwalifikowanych punktów sprzedaży węgla. Ile ich ma? Ma 20, 30 takich punktów? Dzisiaj, po 8 miesiącach, wicepremier tego rządu przychodzi, składa projekt ustawy i mówi: „Nie dałem rady. Nie poradziłem sobie”.  Po 8 miesiącach. Po 8 miesiącach, mając miliardy złotych, mając rzeszę urzędników, mając tysiące spółek Skarbu Państwa.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PoselKrzysztofGadowski">To skandal, że wicepremier odpowiedzialny za spółki węglowe nie narzucił, nie przekazał tych kompetencji, chociażby na Śląsku, żadnej kopalni, która ma skład węgla, wagi i może prowadzić dystrybucję. Na kogo dzisiaj zrzuca odpowiedzialność za to? Na samorządy, bo tak najłatwiej. Przypominam.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PoselKrzysztofGadowski">Mówię, powtarzam jeszcze raz, że po 8 miesiącach to nie wojna jest problemem tej ustawy. W uzasadnieniu powinny być wpisane bałagan, chaos i przepychanki międzyrządowe. Przecież obserwowaliśmy to przez ostatnich kilka miesięcy. Widziała to cała Polska. Węgiel za 996,60 zł w punktach miał być codziennością. Jeszcze ustawa nie weszła w życie, a już ją państwo wycofywali. To są fakty o waszym chaosie, bałaganie i braku kompetencji, panie ministrze. Dzisiaj przynoszą państwo ustawę i mówią państwo, że to jest jedyna droga, którą możemy poprowadzić tę dystrybucję. Tak, to prawda.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#PoselKrzysztofGadowski">Samorządy zawsze były blisko ludzi. Prezydenci, wójtowie, burmistrzowie wybierani w bezpośrednich wyborach są gwarancją solidności funkcjonowania samorządów, ale na ile mogą je państwo obciążać? Na początku serwowali państwo węgiel po 5 ton. Później po 3 tony. Teraz po 2 tony, a tu proponują państwo do końca roku po 1,5 tony. To gdzie jest ten węgiel, panie ministrze?</u>
+          <u xml:id="u-6.6" who="#PoselKrzysztofGadowski">Z każdej informacji z mediów słyszymy, że węgla jest u nas dosyć. Będą państwo mieli problemy, jeśli wszystkie samorządy wystąpią i powiedzą, że chcą kupić ten węgiel, że chcą go sprowadzić, a węgla nie ma. Czy wziął to pan pod uwagę? Czy zastanowił się pan nad tym, czy ten węgiel będzie? Chciałbym dzisiaj od pana usłyszeć, ile jest takich punktów, do których samorządy mogą się zwrócić w sprawie zakupu węgla od tych dwóch spółek węglowych? Ile takich punktów jest w Polsce?</u>
+          <u xml:id="u-6.7" who="#PoselKrzysztofGadowski">Kolejne pytanie. Premier podjął również decyzję w stosunku do PKP Cargo. PKP Cargo dostało wyraźne polecenie dotyczące przewozu węgla z portów w głąb Polski. Oczywiście żąda za to 1 mld zł. To są te przepychanki między premierem, między ministrem a przedsiębiorstwami.</u>
+          <u xml:id="u-6.8" who="#PoselKrzysztofGadowski">Chciałem również panu przypomnieć, że 6 września premier podejmuje ostateczną decyzję do decyzji, którą wydawał 13 lipca, bo w to zarządzenie zaczęła ingerować spółka PGE Paliwa, uważając, że zapisy są nierzetelne, nieuczciwe. Można powiedzieć, że właściwie od tego momentu, czyli od 6 września, cała procedura miała się rozpocząć. Wojna wybuchła 24 lutego, panie ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-6.9" who="#PoselKrzysztofGadowski">Kolejne pytanie. Za ile państwo kupili ten węgiel? Powołuje się pan na węgiel sprzedawany za 2700 zł. Obraża pan prywatnych sprzedawców węgla, mówiąc: „Co to za cena w punktach handlowych, po 3500 zł?”. Po ile kupili państwo węgiel? Niech pan powie, ile tona węgla powinna kosztować, jeśli doliczymy koszty przesiania i przewozu? Dziś mówią państwo prywatnym przedsiębiorcom, że nie mogą tego robić. Nie wychodzą państwo do nich. Nie tworzą państwo sieci, a przecież są państwo tacy idealni, są państwo takimi fachowcami.</u>
+          <u xml:id="u-6.10" who="#PoselKrzysztofGadowski">Sprzedaż węgla funkcjonowała przez lata. Jej podstawą byli prywatni sprzedawcy. Samorządy nigdy nie sprzedawały węgla, panie ministrze. Nie sprzedawały ziemniaków. Nie sprzedawały lodówek, jak mówi prezydent Katowic. Węgla też nie będą sprzedawać. To jest tylko ich dobra wola. Państwo nawet nie poprosili ich o to, żeby usiąść przy stole i porozmawiać. Porozmawiać o tym, czy będą mogli podjąć się tej sprzedaży. Zrealizować to, korzystając z konkretnych argumentów. To skandal, że na Śląsku węgla nie sprzedają kopalnie; punkty węglowe, które są zaopatrzone w wagi i miejsca składowe. To skandal, panie ministrze. Może pan powie, ile kopalni będzie sprzedawać węgiel z zagranicy?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Panie pośle, naprawdę proszę przechodzić do pytań.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">To jest pytanie do tej ustawy, panie ministrze. Dziękuję panu bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Proszę bardzo nie stawiać pytań retorycznych, najpierw na nie odpowiadając, a potem pytając.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Momencik, proszę państwa, po kolei. Zgłaszał się pan poseł Marek Sowa, któremu oddaję głos. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselMarekSowa">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Oczywiście nie będę kwestionował wciągnięcia samorządów w sprzedaż węgla, chociaż jest to ewidentna próba obarczenia samorządów terytorialnych niewydolnością państwa w tym zakresie. O przyczynach tego stanu pan poseł Gadowski bardzo wyraźnie powiedział.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PoselMarekSowa">Chcę państwu zwrócić uwagę, że od miesiąca trwa sezon grzewczy. W wielu domach jest zimno z racji tego, że w tych gospodarstwach domowych po prostu nie ma węgla. Państwo w tym momencie wrzucają… Na pewno nie w domach PiS-owców, bo rozumiem, że o nich państwo zadbali. Chcę powiedzieć, że…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Panie pośle, momencik. Jeżeli będzie jeszcze jedna taka uwaga, odbiorę panu głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselMarekSowa">Przepraszam, ale niech pan też reaguje na głosy posłanek i posłów Prawa i Sprawiedliwości…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Reaguję na przekraczanie granic przyzwoitości.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselMarekSowa">…aby pozwoli na swobodną wypowiedź.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Proszę państwa, proszę o spokój. Zwracam uwagę panu posłowi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselMarekSowa">Pomysł tej ustawy jest głęboko zakorzeniony w PRL. Był taki czas, że naczelnicy dysponowali kartkami na wapno, na cement, na różnego rodzaju produkty. Jeśli ktoś chciał np. coś budować, musiał poczekać odpowiednio długo, żeby dostać się do naczelnika gminy i wyjść od niego uszczęśliwiony z toną cementu czy innego produktu, ale chyba nie o takiej Polsce marzyliśmy. Od 30 lat budowaliśmy zupełnie inną Polskę. Polskę, która z każdym rokiem była coraz bogatsza, a w tej chwili niestety to wszystko się zatrzymało.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PoselMarekSowa">Zanim przejdziemy do procedowania tej ustawy, chciałbym, żeby pan minister odpowiedział na kilka konkretnych pytań. Jestem głęboko przekonany, że od wiosny br. mamy totalny chaos, panikę i brak panowania nad sytuacją związaną również ze sprzedażą węgla w Polsce. W uzasadnieniu projektu ustawy napisali państwo, że problemem jest brak dostępu do internetu, że z tego powodu ludzie nie mogą kupić węgla.</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#PoselMarekSowa">Chcę państwu powiedzieć, że od momentu uruchomienia sprzedaży internetowej przez Polską Grupę Górniczą w czerwcu br. codziennie próbowało kupić węgiel ponad 100 tys. osób, a sprzedawali go państwo grupie 5 tys. osób, więc problemem nie był brak dostępu do internetu, tylko brak węgla. Gdyby węgiel był dostępny, to, tak jak w poprzednich latach, ludzie po prostu dokonaliby zakupu. Żadne regulacje prawne w tym zakresie nie byłyby potrzebne.</u>
+          <u xml:id="u-16.3" who="#PoselMarekSowa">Co najmniej od czerwca br. przy sprzedaży węgla obligatoryjne jest dostarczenie zaświadczenia z Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków, żeby dokonać zakupu. Nigdzie w uzasadnieniu nie znajdziemy informacji o tym, ile gospodarstw domowych już zakupiło węgiel, a ile jeszcze go nie ma. Gdyby taka informacja była, nie byłoby pytań o to, kto nie ma węgla. Moglibyśmy precyzyjnie to pokazać. Dlaczego tego nie ma? Czy ktoś dostarcza przy zakupie węgla zaświadczenie, że ma piec na węgiel i to nigdzie nie jest rejestrowane? Czyżby tak trzeba było wnioskować?</u>
+          <u xml:id="u-16.4" who="#PoselMarekSowa">Druga kwestia. Pani wiceminister klimatu w lipcu, kiedy była wprowadzana ustawa o dodatku węglowym, mówiła, że w Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków mamy zarejestrowanych 2900 tys. kotłów węglowych. Jak wiadomo, takie zaświadczenie było niezbędne do wypłaty dodatku w wysokości 3 tys. zł przez gminę. Dzisiaj w uzasadnieniu do projektu ustawy napisali państwo, że tych pieców jest już 3840 tys. To jest wzrost o jedną trzecią. Dokładnie 940 tys. pieców węglowych przybyło od lipca do października, czyli w ciągu 4 miesięcy. Czy tak faktycznie jest, trudno mi się do tego odnieść. Natomiast to pokazuje bardzo wyraźnie, w jakim chaosie funkcjonujemy.</u>
+          <u xml:id="u-16.5" who="#PoselMarekSowa">Chciałbym również wiedzieć, ile węgla faktycznie zakupiły gospodarstwa domowe w ilościach bezwzględnych, po to żebyśmy wiedzieli, jak duża powinna być interwencja. Chyba że państwo zakładają, że każde z tych 3840 tys. gospodarstw domowych będzie miało prawo do preferencyjnego zakupu węgla po 2 tys. zł. Wówczas interwencja nie będzie potrzebna na poziomie 5 mln ton, jak mówił pan minister, tylko na poziomie  11,5 mln ton.</u>
+          <u xml:id="u-16.6" who="#PoselMarekSowa">W projekcie rozporządzenia podają państwo, że podmiotami, które mogą zbywać ten węgiel, są tylko PGE Paliwa i Węglokoks. Nie wiem, gdzie są ich składy. Chciałbym się zapoznać z wykazem pokazującym, gdzie są składy tych dwóch spółek, żeby samorządowcy mogli to wiedzieć i mieć taką informację.</u>
+          <u xml:id="u-16.7" who="#PoselMarekSowa">Dochodzi do paradoksu. Gmina, która ma na swoim terenie kopalnię, nie będzie mogła kupić węgla w swojej kopalni ani w sąsiedniej, tylko będzie musiała ściągać go np. ze Świnoujścia lub z Gdańska, z odległości 600–700 km. Przecież to jest absurd. Sam jestem mieszkańcem gminy górniczej. W odległości kilku czy kilkunastu kilometrów od mojego domu jest pięć kopalń – „Janina”, „Brzeszcze”, „Ziemowit”, „Piast” i „Sobieski”. Burmistrz z mojej gminy nie może zakupić węgla w żadnej z tych kopalni. Ma go kupić np. ze składu w Świnoujściu, bo widzimy, że tam są zwały węgla. Może ściągnąć sobie węgiel z odległości 700 km. Zapłaci za transport. Przecież to jest jakieś szaleństwo. Nie wiem, czy państwo w ogóle mają jakiekolwiek rozpoznanie tej sytuacji. To jest po prostu szaleństwo i kolejny absurd, do którego państwo doprowadzili.</u>
+          <u xml:id="u-16.8" who="#PoselMarekSowa">Zresztą podobna sytuacja… Powiem szczerze, że to mnie trochę dziwi. Wczoraj byłem w kopalni „Brzeszcze”. To jest zakład górniczy wchodzący w skład spółki Tauron Wydobycie. Burmistrz tej gminy także nie będzie mógł kupić węgla w kopalni „Brzeszcze”. Musi go ściągnąć z północy Polski, przewieźć go przez całą Polskę, żeby go dostarczyć swoim mieszkańcom. Takich sytuacji nie było w Brzeszczu od ponad 100 lat, od kiedy istnieje kopania. Kopalnia zawsze zapewniała węgiel na opał mieszkańcom okolicznych gmin. Zawsze zapewniała, a teraz już nie, bo od 5 października w kopalni „Brzeszcze” już nie można kupić węgla. Nie wiem, czy państwo o tym wiedzą.</u>
+          <u xml:id="u-16.9" who="#PoselMarekSowa">Oczywiście, w ewidencji ciepło.gov.pl kopalnia „Brzeszcze” cały czas funkcjonuje jako sprzedająca węgiel. Wczoraj zapytałem, do kiedy będzie ta przerwa. Odpowiedziano, że na pewno do końca roku, bo już nie ma żadnych możliwości zbytu. Nawet przez swoje spółki, przez spółki, nad którym mają państwo kontrolę, nie panują państwo nad tym, żeby do tej ewidencji były wpisywane prawdziwe dane.</u>
+          <u xml:id="u-16.10" who="#PoselMarekSowa">Natomiast jedno faktycznie udało się państwu zrobić. W czerwcu wprowadzali państwo ustawę, o której mówił pan poseł Gadowski, o węglu po 997 zł za tonę i o gwarantowanych 3 tonach dla gospodarstwa domowego. Wtedy cena w „Brzeszczu” wynosiła 885 zł za tonę. Kiedy ustawa była procedowana, od razu zmienili cenę na 970 zł. Dzisiaj jest to 1650 zł.</u>
+          <u xml:id="u-16.11" who="#PoselMarekSowa">Jeszcze większy numer jest np. w kopalni „Janina”. To jest kopalnia najbliższa mojego domu. W pierwszym półroczu cena węgla to było 615 zł. Jeszcze przedwczoraj wynosiła 1450 zł, a od wczoraj to jest 1550 zł. Oczywiście wszystko schodzi na pniu. Powiedzą państwo, że to są zasady gospodarki rynkowej, ale gwarantuję państwu, że górnicy nie zarabiają 2,5 razy więcej, niż zarabiali pół roku temu. Nie zarabiają.</u>
+          <u xml:id="u-16.12" who="#PoselMarekSowa">Na pewno będziemy do tej ustawy wnosić poprawki, po to żeby takie absurdy, o których mówiłem… Nie wiem, że gmina… Naprawdę, za naszych czasów był dobrobyt, kiedy porównamy to z dniem dzisiejszym.</u>
+          <u xml:id="u-16.13" who="#PoselMarekSowa">Na tym zakończę to wystąpienie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Przepraszam, momencik. Proszę opuścić rękę, pani poseł. Mam panią zapisaną. Jako następna zgłosiła się pani Hanna Gill-Piątek. Pani poseł, oddaję głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselHannaGillPiatek">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, nie jestem członkinią Komisji, ale przyniosłam na to posiedzenie Komisji trzy poprawki Polski 2050.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#PoselHannaGillPiatek">Jeżeli chodzi o całość druku, to trudno jest nie zgodzić się z poprzednimi głosami, że jest on swego rodzaju bronią obosieczną. Z jednej strony trudno jest odmówić tego samorządom, które decydują się na pomoc mieszkańcom w postaci dostarczania węgla i mają ku temu możliwości, a z drugiej strony otwieramy taką furtkę, która powoduje, że rząd będzie mógł zrzucać winę na samorządy. Na te, które z jakichś powodów nie będą mogły dostarczyć węgla. To jest skandaliczne, co ostatnio wygadują w mediach członkowie Rady Ministrów, zrzucając winę za swoją nieudolność na samorządy.</u>
+          <u xml:id="u-18.2" who="#PoselHannaGillPiatek">Dlatego mam kilka pytań ogólnych do tej ustawy. Pierwsze z nich dotyczy pomocy publicznej. Pomoc publiczna najpierw była w postaci zapisu mówiącego, że przepisy ustawy mieszczą się w pomocy de minimis. Później autopoprawka usunęła te zapisy, co nie likwiduje problemu. Pomoc publiczna to taka kategoria, którą stosujemy dla ochrony konkurencji. W momencie kiedy państwo ingeruje w jakiś proces, np. w sprzedaż węgla, musielibyśmy mieć do czynienia ze specjalnymi sytuacjami, które są określone w prawie.</u>
+          <u xml:id="u-18.3" who="#PoselHannaGillPiatek">Generalnie polegają one na tym, że nie ma na rynku podmiotów, które byłyby w stanie dostarczyć dany produkt, czyli np. węgiel. Jesteśmy w innej sytuacji. Mamy podmioty, które dostarczają węgiel, ale nie mamy węgla. Jak państwo sobie poradzą z ramami pomocy publicznej? Czy ta ustawa będzie np. podlegać notyfikacji? Czy będziemy mieli jakąś jasną, wiążącą odpowiedź? Chciałabym ją uzyskać na tym posiedzeniu Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-18.4" who="#PoselHannaGillPiatek">Druga rzecz, która oczywiście niepokoi, to próba kompletnego… To znaczy, ten zapis o bezkarności. Rozumiem dobre intencje. Kiedy ktoś się spieszy, bo nie ma wątpliwości, że się spieszy… Nawet po liczbie poprawek złożonych przez stronę rządzącą widać, w jakim pośpiechu ta ustawa jest robiona. Jeszcze jakaś łatka, jeszcze jakaś akcyza, jeszcze jakieś wyłączenie, więc będziemy mieli chwile ciężkiej pracy nad tym, żeby się w tym wszystkim połapać i nie popełnić błędu, a podejrzewam, że i tak nam się nie uda.</u>
+          <u xml:id="u-18.5" who="#PoselHannaGillPiatek">Natomiast problem, który mamy z tą ustawą, jest taki, że ona zakłada finansowanie tego wszystkiego z funduszu covidowego, który robi się workiem bez dna. Taką „złotą kieszenią” Mateusza Morawieckiego, z której finansuje się kolejne potrzeby. Jednocześnie zmienia się zapisy – autopoprawka wnosi to do uzasadnienia – dotyczące funkcjonowania funduszu covidowego w ten sposób, że dotąd jego środki pochodziły z emisji obligacji przez BGK, a w tej chwili do środków funduszu covidowego włącza się również zobowiązania, które fundusz będzie mógł zaciągać. Czyli mamy już pozabudżetowe środki, pozabudżetowy fundusz, który teraz będzie mógł zaciągać zobowiązania, np. z Banku Światowego.</u>
+          <u xml:id="u-18.6" who="#PoselHannaGillPiatek">Chciałabym jasnej deklaracji, że środki zewnętrzne, które zwykle są – umówmy się – środkami proinwestycyjnymi, prorozwojowymi, nie zostaną roztrwonione na jakieś bieżące potrzeby. Ostatnio widzimy bowiem bardzo szybkie powiększanie się kategorii, na które środki funduszu covidowego mogą być wydawane, chociaż z covidem lub jego skutkami nie mają nic wspólnego.</u>
+          <u xml:id="u-18.7" who="#PoselHannaGillPiatek">Jest tu również przepis o bezkarności, o którym mówiłam, czyli art. 7. Do tego artykułu ma zastosowanie nasza poprawka oraz poprawka dalej idąca, a także zawężająca go poprawka pana posła Ozdoby. Nie można w momencie kiedy ktoś narusza dyscyplinę finansów publicznych ze złej woli, zwalniać go z odpowiedzialności karnej za to. Rozumiem, że nam się spieszy. Państwo robią taką rzecz, że zdejmują państwo procedurę zamówień publicznych. Jest to dla mnie zrozumiałe w tym wyjątkowym przypadku, ale nie można jednocześnie wszystkiego kompletnie luzować i mówić, że jeśli nawet ktoś w złej wierze będzie szkodził finansom samorządu, finansom gminy, nie będzie podlegał sankcji karnej.</u>
+          <u xml:id="u-18.8" who="#PoselHannaGillPiatek">Te trzy najważniejsze zastrzeżenia kładę na stole. Zresztą będziemy pracować nad poprawkami. Jak mówię, ta ustawa jest jednocześnie ułatwieniem dla samorządów, ale też pułapką. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Następnie głos zabierze pani Anna Milczanowska, ale przedtem pani poseł Marta Wcisło, która nie jest członkiem naszej Komisji. W tej chwili rozpoczyna się posiedzenie Komisji Finansów Publicznych. Pani poseł prosiła o głos, gdyż musi opuścić nasze posiedzenie.</u>
+          <u xml:id="u-19.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Czyli ustąpimy. Pani Marta Wcisło. Pani poseł, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselMartaWcislo">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, panie ministrze, rzeczywiście za chwilę, o godz. 16:00, rozpoczyna się posiedzenie Komisji Gospodarki i Rozwoju, więc dziękuję, że mogę zabrać głos.</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#PoselMartaWcislo">Szanowni państwo, panie ministrze, po 8 miesiącach wprowadzają państwo ustawę, która, po pierwsze, nie rozwiąże problemu, a po drugie, nie przybędzie od niej węgla. Wiedzieli państwo, że będzie problem z węglem już od marca. Co państwo zrobili? Wyprzedali państwo zapasy węgla. To po pierwsze. Po drugie, w ustawie, którą państwo przygotowali, panuje wielki chaos, co absolutnie nie usprawni dystrybucji węgla, a wręcz odwrotnie, spowoduje to, że gminy górnicze i gminy ościenne, jak np. gmina Puchaczów, gmina Bogdanka czy gmina Łęczna, będą kupowały węgiel ze Świnoujścia.</u>
+          <u xml:id="u-20.2" who="#PoselMartaWcislo">Kolejną kwestią, która wprowadza gigantyczny chaos, jest to, że partnerami w dystrybucji węgla mają być niektóre, wybrane przez państwa spółki Skarbu Państwa, czyli PGE Paliwa i Węglokoks. Mam pytanie. Dlaczego tylko te spółki? Czy nie wiedzą państwo, czym państwo dysponują? Czy to są jakieś preferencje dla tych spółek bądź inne rzeczy, o których nie wiemy?</u>
+          <u xml:id="u-20.3" who="#PoselMartaWcislo">W Lublinie jest spółka PGE Energia Ciepła, która ma magazyny, składy węgla, dostęp do bocznic, wagi, sortownie. Ma wszystko. Ta spółka ma także powiązania z kopalniami. Kupuje węgiel po bardzo niskich cenach i produkuje z niego ciepło dostarczane do spółki komunalnej. Dlaczego nie wykorzystują państwo wszystkich swoich spółek, aby usprawnić proces dystrybucji?</u>
+          <u xml:id="u-20.4" who="#PoselMartaWcislo">Kolejnym pytaniem, a właściwie kolejną moją sugestią, bo jest to absolutnie nie do zaakceptowania, jest poprawka wniesiona przez pana posła Ozdobę, w której czytamy, że członek zarządu albo rady nadzorczej – chyba chodzi o spółki Skarbu Państwa – nie ponosi odpowiedzialności na podstawie art. 293 za szkody powstałe w wyniku sprzedaży gminie, podmiotowi itd. Czyli co? Sprowadzą państwo węgiel, w którym zawartość węgla będzie nijaka, a odpowiedzialność za to spadnie na gminy. Czy o to chodzi?</u>
+          <u xml:id="u-20.5" who="#PoselMartaWcislo">Przy każdej nadarzającej się okazji chcą państwo wprowadzić przepisy o tzw. bezkarności plus. Już nie czytam wcześniejszego zapisu art. 7 pkt 1, który zwalnia z odpowiedzialności karnej. Natomiast nie mogę zrozumieć, po co tego zapisy, skoro mają państwo zamiar sprowadzić węgiel dobrej klasy. Co prawda nie wiemy, po ile i kiedy. Dlaczego odpowiedzialność za to, co państwo kupią… Kupią państwo kota w worku, a odpowiadać ma za to samorząd? To jest po prostu niebywałe.</u>
+          <u xml:id="u-20.6" who="#PoselMartaWcislo">I ostatnia rzecz, panie ministrze. Poinformował nas pan, że kwota przeznaczona z budżetu na dopłaty do węgla, to 4,92 mld zł, z czego sam VAT to 0,92 mld zł. Dlaczego nie zwolnią państwo zakupu węgla, dystrybucji węgla z podatku VAT? Dlaczego nawet w tak kryzysowej sytuacji chcą państwo zarabiać na podatku VAT? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję. Pani poseł Anna Milczanowska. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselAnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Proszę państwa, panie przewodniczący, będę chciała złożyć wniosek formalny, ale wcześniej powiem kilka zdań, bo rzeczywiście usłyszeliśmy tu bardzo dużo manifestów politycznych i niewiele merytorycznych odniesień do samej ustawy. Takie odniesienia były ze strony pani poseł Gill-Piątek, za co dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-22.1" who="#PoselAnnaMilczanowska">Proszę państwa, wiedzą państwo doskonale o tym, że pracowała Komisja Samorządu i Rządu, że wiele propozycji zawartych w ustawie zostało wypracowanych podczas tego posiedzenia. Nie przerzucamy… Proszę nie mówić o tym, że chcemy przerzucić jakąś winę na samorządy. Zachowują się państwo złowieszczo, jak Kasandra. Proszę państwa, to jest współodpowiedzialność za państwo polskie. Jesteśmy w sytuacji nadzwyczajnej. Ciągle mówią państwo o 24 lutego, ale doskonale państwo wiedzą, że Polska była pierwszym krajem, który nałożył embargo na rosyjski węgiel. Zresztą sami państwo o to występowali.</u>
+          <u xml:id="u-22.2" who="#PoselAnnaMilczanowska">Powstała ogromna luka. Doskonale państwo wiedzą, że węgiel, który zamówiliśmy, płynie z odległych miejsc. Węgiel przypływa. Systematycznie przypływa. Niech państwo dadzą nam teraz popracować nad projektem ustawy, łącznie z poprawkami złożonymi przez posłów i przez poszczególne kluby. Dajmy możliwość, żeby ustawa mogła jak najszybciej powstać, aby była możliwość zakupu węgla po preferencyjnej cenie.</u>
+          <u xml:id="u-22.3" who="#PoselAnnaMilczanowska">Chodzi o mieszkańców naszej ojczyzny. Chodzi o mieszkańców Polski. Chcemy wspólnie brać tę odpowiedzialność i nie przerzucać jej na barki samorządów. Padło tutaj też parę wypowiedzi, że samorząd jest najbliżej człowieka, najbliżej mieszkańca, bo tak jest. Samorząd jest również administracją publiczną, więc wspólnie, razem z nami ponieśmy tę odpowiedzialność, żeby rzeczywiście mieszkańcy naszego kraju jak najszybciej mogli zaopatrywać się w węgiel w rozsądnej cenie.</u>
+          <u xml:id="u-22.4" who="#PoselAnnaMilczanowska">Teraz, panie przewodniczący, składam wniosek formalny, żeby zakończyć dyskusję, aby pan minister mógł odpowiedzieć na pytania, które padły, i przystąpić do rzetelnego procedowania projektu ustawy. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję. Proponowałbym, bo naprawdę zgłosili się jeszcze posłowie ze wszystkich klubów… W związku z tym ograniczam czas wypowiedzi do trzech minut. Będę tego pilnował. Zgłosili się jeszcze przedstawiciele korporacji samorządowych.</u>
+          <u xml:id="u-23.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Proszę bardzo, następny, przynajmniej, jak zauważyłem, jest pan Wiesław Buż. Proszę bardzo, panie pośle. Trzy minuty.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PoselWieslawBuz">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#PoselWieslawBuz">Szanowna Komisjo, zdecydowanie uważam, że rząd – to taka uwaga na wstępie – powinien prowadzić tę pracę nie z samorządami, ale z przedsiębiorcami. Mamy na terenie kraju dobrze przygotowanych przedsiębiorców, uzbrojonych we wszystkie narzędzia niezbędne do prawidłowej realizacji tego zadania. Nie wiem, czy były takie rozmowy, ale mam sygnały, że ich nie było. Po prostu przedsiębiorcy przedstawiają konkretne wymagania. Potrafią kalkulować, liczyć, analizować. Wskazują również odległości, o których była mowa. Cena węgla musi być różna. Trzeba było to dokładnie kalkulować i przedstawiać rozliczenia. Sądzę, że po prostu byliby partnerem bardziej konkretnym, zdolnym do tego, żeby to zadanie zostało przez nich zrealizowane. Naprawdę mają wszystkie narzędzia, żeby to świetnie robić.</u>
+          <u xml:id="u-24.2" who="#PoselWieslawBuz">Podam przykład jednego z przedsiębiorców, który prowadzi skład opałowy. Prowadził go od kilkunastu lat. Sprzedawał niedużo. W małej gminie sprzedawał ok. 1 tys. ton węgla. Mówi, że ma przygotowany transport, ludzi, plac, załadunek. W tej chwili nie sprzedaje węgla. Nikt mu tego nie zaproponował. W tej chwili sam już o to nie zabiega, bo przy tych cenach i przy tym rozgardiaszu nie jest w stanie tego zadania wypełnić tak, jak by chciał.</u>
+          <u xml:id="u-24.3" who="#PoselWieslawBuz">Przedsiębiorcy oczekują na współpracę. Sądzę, że trzeba równolegle uruchomić taką nitkę postępowania, żeby do tego zadania również zachęcić i zaprosić przedsiębiorców, bo dla gmin w tej ustawie jest taka możliwość. Taką możliwość daje ta ustawa, ten projekt, nad którym rozpoczynamy procedowanie. Dlaczego tego nie można było właśnie z nimi zrobić?</u>
+          <u xml:id="u-24.4" who="#PoselWieslawBuz">W art. 3 ust. 1 określają państwo termin do dnia 30 kwietnia 2023 r. dla podmiotów uprawnionych do obrotu. Do tego dnia gminom może być sprzedawane paliwo stałe z przeznaczeniem dla gospodarstw domowych. Nie wiem, czy takie ograniczenie jest w tej chwili sensowne i zasadne. Skoro w tak krótkim czasie samorządy wypełnią zadanie i zobowiązania wynikające z tej ustawy, to czy nie należy dać takiej możliwości, żeby podmioty samorządowe mogły realizować to zadanie w dłuższym czasie? Jak sądzę, problem węglowy czy opałowy nie zniknie wiosną przyszłego roku.</u>
+          <u xml:id="u-24.5" who="#PoselWieslawBuz">Dalej w ustawie, w ust. 3, napisali państwo, że gmina…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Panie pośle, jeszcze pół minuty.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PoselWieslawBuz">…jest zmuszona do pracochłonnych ustaleń, np. do ustalenia liczby gospodarstw itd., żeby je zakwalifikować do preferencyjnego zakupu węgla. Samo wstępne ustalenie liczby gospodarstw domowych nie jest zobowiązaniem do realizacji transakcji. Co będzie, jeśli te gospodarstwa zadeklarują chęć zakupu, a później odstąpią od zakupu? Czy ktoś to kupi? Czy ten węgiel będzie zalegał na placach samorządowych?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Panie pośle, dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PoselWieslawBuz">Już kończę. Jeszcze jedna kwestia, ważna z punktu widzenia mojego okręgu.</u>
+          <u xml:id="u-28.1" who="#PoselWieslawBuz">Panie ministrze, chciałem zwrócić uwagę, że w tym projekcie nie ma nic o drewnie opałowym. Nie wiedziałem, że tak jest, ale się rozejrzałem czy zainteresowałem tym, co jest z drewnem opałowym. Pewnie jak wszyscy z państwa posłów i posłanek. Wczoraj rozmawiałem w Ustrzykach Dolnych. Okazało się, że są gospodarstwa domowe, które opalają, ogrzewają tylko i wyłącznie drewnem opałowym. W tej chwili tego drewna na placach nie ma. Jest ono również dystrybuowane przez nadleśnictwa. Jego po prostu nie ma i nie będzie szans, żeby było, a są takie gospodarstwa. O żadnej pomocy w ich kierunku, o tym, jak im pomóc, nie ma mowy w żadnym państwa projekcie. Uważam, że trzeba byłoby ten temat dołączyć do innych rozwiązań, żeby im udzielić pomocy, żeby ich nie wykluczać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Naprawdę to były cztery minuty.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PoselWieslawBuz">Dziękuję. No, szkoda. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Pan poseł Mariusz Trepka. Czy się zgłaszał? To widocznie… Czy Marek Wesoły?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PoselMarekWesoly">Tak</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">To przepraszam. Marek Wesoły.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PoselMarekWesoly">Panie przewodniczący, szanowni państwo, wsłuchuję się w tę dyskusję i mam wrażenie, że części członków Komisji wydaje się, że żyjemy w normalnych czasach. W czasach, w których nic się nie wydarzyło. Nie było dwóch lat pandemii, nie wybuchła wojna i ta wojna nie toczy się za granicą, Europa nie przeżywa kryzysu energetycznego przez politykę, którą prowadziła. Dzisiaj nie za bardzo wiadomo, w jaki sposób sobie z tym problemem poradzić. Inne państwa europejskie nie mają problemów energetycznych. Innym państwom nie brakuje surowca – węgla. Nie mieliśmy problemów z gazem, z Putinem i z kontraktami zawartymi przez część państw europejskich, które uzależniały całą Europę i całą energetykę europejską od gazu. Mam wrażenie, jakby to wszystko stało za mgłą dla części członków Komisji, a właśnie to wszystko stoi u podstaw obecnego kryzysu i obecnej sytuacji braku węgla, którą mamy.</u>
+          <u xml:id="u-34.1" who="#PoselMarekWesoly">Panie przewodniczący, przede wszystkim króciutko chciałem podziękować rządowi. To nie jest wada. To jest zaleta. Podziękować za to, że stara się odpowiadać na każdy kryzys, a wojna i nawarstwionych kilka kryzysów tego typu powoduje, że sytuacji nie da się przewidzieć. Żadne książki tego nie opisały. Żadni ekonomiści, naukowcy czy specjaliści nie przewidzieli takiej sytuacji, z jaką dzisiaj przychodzi się nam mierzyć. Chwała rządowi za to, że nie boi się wycofywać z decyzji, które w danym momencie nie są skuteczne, i przechodzić do innych. To nie jest wada. To jest zaleta w zarządzaniu i odwaga w zarządzaniu. Absolutnie nie stawiałbym takiej tezy, że wycofywanie się z błędnej decyzji jest czymś złym. To właśnie odwaga powoduje, że potrafimy się przyznać, że potrafimy się cofnąć o dwa kroki po to, żeby pomagać Polakom. Dziękuję za te decyzje.</u>
+          <u xml:id="u-34.2" who="#PoselMarekWesoly">Dziękuję też za to, że rząd Prawa i Sprawiedliwości uratował w 2015 r. górnictwo. Staramy się robić wszystko, żeby górnictwo żyło, żeby jak najdłużej było i dawało bezpieczeństwo energetyczne Polakom. Nie będę przypominał wystąpień panów posłów, którzy dzisiaj dziwią się, że w części kopalni brakuje węgla. Przecież za namową swoich kolegów z europarlamentu próbują zrobić wszystko, żeby kopalnie przestały istnieć, i to jak najszybciej, najlepiej jutro, mając na uwadze tylko i wyłącznie czyste powietrze, a nie bezpieczeństwo energetyczne Polaków.</u>
+          <u xml:id="u-34.3" who="#PoselMarekWesoly">Dziś nagle ta troska i zdziwienie, że w kopalniach, które każą nam państwo zamykać… Z mównicy wielokrotnie opowiadali…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Panie pośle, pół minuty.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PoselMarekWesoly">Skończę to zdanie i już kończę, panie przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-36.1" who="#PoselMarekWesoly">Opowiadali państwo, że kopalnie są takie złe, że trzeba przestawić cały system. Dziś okazuje się, że najbogatsze państwa Europy, m.in. Niemcy, mają problem energetyczny, a ile pieniędzy wpakowały w OZE, o ile miały ich więcej?</u>
+          <u xml:id="u-36.2" who="#PoselMarekWesoly">Panie ministrze, bardzo dziękuję za tę ustawę. Wiem, o tym, że wiele samorządów czekało na tę ustawę. Nie jest tak, że wszystkie samorządy ją krytykują. Bardzo dużo samorządów uważa, że powinny się w to włączyć.</u>
+          <u xml:id="u-36.3" who="#PoselMarekWesoly">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Pan poseł Robert Obaz. Panie pośle, proszę uprzejmie. Trzy minuty.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PoselRobertObaz">Panie ministrze, panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, faktycznie mamy sytuację bez precedensu. Pracujemy nad ustawą, która tak naprawdę najbardziej dotyczy rządu i samorządów.</u>
+          <u xml:id="u-38.1" who="#PoselRobertObaz">Kiedy zapoznawałem się z tą ustawą, nie myślałem, że będzie aż tyle autopoprawek, które państwo złożą. Chyba faktycznie każdego to zaskoczyło, kiedy wczoraj dostaliśmy mailem informację o tym, ile jest autopoprawek. Jak widać, dzisiaj kolejne kluby zgłaszają kolejne poprawki. Są to poprawki zarówno klubów, jak i kół poselskich, ale także Związku Powiatów Polskich i Związku Miast Polskich.</u>
+          <u xml:id="u-38.2" who="#PoselRobertObaz">Zanim przejdziemy do procedowania, chciałbym zaproponować, żeby swoje zdanie na temat poprawek, które zostały zaproponowane, wypowiedziały osoby, które były przy negocjacjach rządu z samorządem. Nie wiem, czy są one tutaj. Jednak one były najbliżej i wiedziały, o czym państwo rozmawiali, kiedy negocjowali państwo, że mają być takie, a nie inne zapisy.</u>
+          <u xml:id="u-38.3" who="#PoselRobertObaz">Zastanawia mnie też jedna rzecz, którą moi koledzy i koleżanki, posłowie i posłanki, tutaj poruszali. Dotyczy ona przewożenia węgla z jednego krańca Polski na drugi. Jak to zostanie rozwiązane? To pewnie tyle do ustawy. Jestem trochę zaskoczony początkową wypowiedzią pana ministra, bo przecież będziemy procedować i będziemy też rozmawiać o tych poprawkach. Myślę o tym, żeby nie zabierać czasu, żeby iść do przodu.</u>
+          <u xml:id="u-38.4" who="#PoselRobertObaz">Zaskoczyła mnie jedna rzecz. Kiedy wojna się zaczęła, jej drugi etap, w tym roku, 24 lutego, mieliśmy taką narrację. Na pytanie, czy państwo polskie sprowadza węgiel z Rosji, odpowiedziano, że robią to tylko prywatne spółki. Teraz pan minister zaczął od tego, że sprowadzaliśmy węgiel. Rozumiem, że rząd sprowadzał. Chciałbym wiedzieć, czy sprowadzaliśmy węgiel od Rosjan, czy robiły to tylko prywatne spółki. Czy do tej pory polski rząd też kupował węgiel od Rosjan? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Jako ostatni z posłów zgłaszał się Dariusz Stefaniuk. Panie pośle, proszę. Jeszcze Krystian Kamiński. W takim razie nie zauważyłem. Ale to potem, tak? Albo proszę bardzo. Kolega Krystian teraz, a Dariusz Stefaniuk na końcu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PoselKrystianKaminski">Wysoka Komisjo, to, czego obecnie doświadczamy, to nie jest kryzys, to jest rezultat. Rezultat polityki, która miała doprowadzić do likwidacji polskiego górnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-40.1" who="#PoselKrystianKaminski">Najpierw za czasów Platformy Obywatelskiej i PSL likwidowano kopalnie. Następnie za czasów PiS kontynuowano ten proces. W związku z tym było logiczne, że sprowadza się węgiel z Rosji, ponieważ jest tani i dostępny. Decyzją z wiosny tego roku wszyscy, jak tutaj na siebie patrzycie, poza Konfederacją, z dnia na dzień postanowiliście zamknąć import węgla z Rosji, nawet już nie czekając na węgiel opłacony przez polskie firmy. To była przyczyna tego kryzysu. Zamiast wtedy fedrować na potęgę, nie robiliście nic. Czekaliście.</u>
+          <u xml:id="u-40.2" who="#PoselKrystianKaminski">Potem była fatalna ustawa o stałej cenie węgla, o której było wiadomo od początku, że się nie sprawdzi. Szybko się zorientowaliście, bo było wiadomo, że już nie będzie węgla po takiej cenie, więc postanowiliście po prostu dać ludziom pieniądze. Niech sobie sami radzą. Skoro węgla i tak nie ma, to jaka różnica? Wtedy na dodatek węglowy przeznaczyliście 11,5 mld zł. Jak widzimy w tej ustawie, w art. 26, to będzie już 13,5 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-40.3" who="#PoselKrystianKaminski">Po prosu odsunęliście problem w czasie, ale nie rozwiązaliście go w żadnym momencie. Nie rozwiązaliście go, ponieważ węgla po prostu nie ma. Waszym podstawowym problemem jest to, że węgla nie da się dodrukować. Co w związku z tym robicie? Przerzucacie odpowiedzialność. Przerzucacie odpowiedzialność na samorządy. Teraz, po wprowadzeniu tej ustawy, będziecie mogli powiedzieć: „Słuchajcie, to samorządy nie dostarczyły wam węgla. To nie my”.</u>
+          <u xml:id="u-40.4" who="#PoselKrystianKaminski">Według tego, co napisaliście, samorządów czy gmin jest 2477. Wyobrażacie sobie  2477 gmin, które naraz, w jednym czasie, będą musiały dostarczyć węgiel? Przecież to nawet brzmi absurdalnie, a co dopiero mówić o wykonaniu tego. Jeden z posłów pytał, dlaczego nie mieliby tego robić przedsiębiorcy. Przedsiębiorcy wiedzą, że w tej formie to jest po prostu niewykonalne. Dlatego się tego nie podejmują. Zresztą widząc, co jest obecnie dostarczane do portów z Indonezji czy Australii, żaden z przedsiębiorców po prostu nie chce wziąć za to odpowiedzialności.</u>
+          <u xml:id="u-40.5" who="#PoselKrystianKaminski">Tak że to, czego dzisiaj doświadczamy, to nie jest kryzys, tylko rezultat waszych działań, a ta ustawa niczego nie rozwiąże. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Pan poseł Dariusz Stefaniuk. Proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PoselDariuszStefaniuk">Szanowny panie ministrze, szanowny panie przewodniczący, padło tutaj dużo różnych słów, ale mało merytorycznych, odnoszących się do ustawy. Powiem tylko, że skandaliczne były wypowiedzi pierwszych trzech przedmówców, łącznie z panem posłem Sową, który obraża wielu Polaków mających inne preferencje polityczne niż pan poseł. To jest skandal, panie pośle, żeby pan, jako wieloletni parlamentarzysta, wypowiadał się w taki sposób. Myślę, że czerpie pan od swoich kolegów.</u>
+          <u xml:id="u-42.1" who="#PoselDariuszStefaniuk">Szanowny panie przewodniczący, szanowny panie ministrze, złożyłem dwie poprawki. Powiedziałbym, że to są poprawki czysto redakcyjne. Pewnie będziemy o nich mówić. Mam pytanie do pana ministra w związku z tą ustawą. Samorządowcy zwracają uwagę na to, że dzisiaj na terenie kraju mamy obowiązujące dwa stopnie alarmowe: stopień CHARLIE–CRP i stopień BRAVO. To jest drugi i trzeci stopień alarmowy. Są one podpisane przez prezesa Rady Ministrów pana Mateusza Morawieckiego. Obowiązują  od 1 września 2022 r. Są przedłużane, bo już wcześniej obowiązywały. Będą obowiązywały do 30 listopada 2022 r. Obowiązują też na terenach infrastruktury krytycznej, a więc także w spółkach samorządowych. W tym przypadku w spółkach wodociągowych i ciepłowniczych.</u>
+          <u xml:id="u-42.2" who="#PoselDariuszStefaniuk">W związku z tym samorządowcy pytają, czy w przypadku, gdyby mieli skład węgla, gdyby mieli dystrybucję węgla, co wydaje się najbardziej naturalne, przy spółce, która opala węglem ciepłownie i mieli przeznaczać ten węgiel dla mieszkańców, nie wchodzą w konflikt? Stopnie alarmowe wykluczają bowiem pozostawanie osób trzecich na terenie tych spółek. Jeden z tych stopni jest stopniem cybernetycznym, a drugi chyba terrorystycznym. Jest prośba do pana ministra o zbadanie tej sprawy. Jeżeli te przypuszczenia są realne i prawdziwe, musielibyśmy z tego w jakiś sposób wybrnąć, bo ten przepis będzie martwy. Nawet samorządowy chcący zrobić takie składy węglowe nie będą w stanie tego zrobić.</u>
+          <u xml:id="u-42.3" who="#PoselDariuszStefaniuk">Chciałem zająć jeszcze jedną minutę. Chyba została z czasu mojej wypowiedzi. Chciałem powiedzieć, że absolutnie nikt samorządów nie zmusza i żaden z samorządów nie czuje się zmuszany. Nie wiem, skąd te wypowiedzi panów posłów i pań poseł z opozycji.</u>
+          <u xml:id="u-42.4" who="#PoselDariuszStefaniuk">Rozmawiałem z samorządowcami u mnie, w powiecie bialskim. W pierwszej kolejności zadzwonił do mnie wójt z PSL. Nie z PiS, z PSL. Zapytał, w jaki sposób może ściągnąć węgiel do swojej gminy. W jaki sposób może dystrybuować go mieszkańcom. Bardzo dobrze, że pani poseł z PSL się odwraca. Mogę pani później powiedzieć nazwisko tego wójta. To było jeszcze, zanim pojawiła się ustawa mówiąca, że za 2 tys. zł mogą kupić węgiel, więc w tym, co mówicie – nie znam waszych regionów – mijacie się z prawdą.</u>
+          <u xml:id="u-42.5" who="#PoselDariuszStefaniuk">Samorządowcy chcą to zrobić i naprawdę nie czują się przymuszani, bo czują się odpowiedzialni. Kiedy wasi samorządowcy przychodzili tutaj na protesty i wykrzykiwali różne hasła pod kancelarią premiera, nie było z ich strony żadnej odpowiedzialności. Dzisiaj jest ustawa. Dzisiaj mówicie, że teraz będziecie pomagać. Teraz nagle się otworzyliśmy. Nikt nikomu nie robi łaski. Odpowiedzialni samorządowcy sami chcą pomagać swoim mieszkańcom.</u>
+          <u xml:id="u-42.6" who="#PoselDariuszStefaniuk">Naprawdę – powiem to też panu posłowi z Konfederacji – nie jest prawdą, że tego się nie da zorganizować. Nie jest to prawdą. Znam wiele przypadków, w których samorządowcy absolutnie są w stanie to zrobić. Panie pośle, to nie musi być 2500 gmin w Polsce czy 300 powiatów, bo samorządowcy łączą się. Mam taki przypadek u siebie. Jest 5 gmin, które się łączą i robią to razem na zasadzie centralnej gminy. Będą sobie w tym pomagać, więc nie jest to żaden problem.</u>
+          <u xml:id="u-42.7" who="#PoselDariuszStefaniuk">Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Szanowni państwo, spośród korporacji samorządowych zgłosił się przedstawiciel Związku Miast Polskich pan Marek Wójcik. Proszę uprzejmie, trzy minuty.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#ZwiazkuMiastPolskichMarekWojcik">Panie przewodniczący, postaram się zmieścić.</u>
+          <u xml:id="u-44.1" who="#ZwiazkuMiastPolskichMarekWojcik">Panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, panie ministrze, szanowni państwo, występuję zarówno w roli przedstawiciela Związku Miast Polskich, jak i sekretarza Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, co wyraźnie chcę podkreślić. Po pierwsze, samorządowcy nie czekając na jakiekolwiek regulacje, podejmują różne działania, które mają być ukierunkowane na to, żeby pomóc mieszkańcom w pozyskaniu węgla. W tej kwestii mamy zresztą bardzo ciekawy przykład. Dzisiaj Śląski Związek Gmin i Powiatów podpisał z Polską Grupą Górniczą bardzo ciekawy kontrakt na wsparcie mieszkańców niepełnosprawnych objętych opieką społeczną. To jest konkret. Pokazuję go, żeby nie być gołosłownym.</u>
+          <u xml:id="u-44.2" who="#ZwiazkuMiastPolskichMarekWojcik">Po drugie, od początku wskazywaliśmy, że problemem nie jest liczba punktów sprzedaży węgla, tylko fakt, że tego węgla po prostu nie ma. Natomiast muszę potwierdzić, że w pewnym sensie jesteśmy stawiani pod ścianą, ale jesteśmy odpowiedzialni za losy naszych mieszkańców. W związku z tym w imię tej odpowiedzialności podjęliśmy współpracę ze stroną rządową, żeby te regulacje, nad którymi państwo będą pracować, były jak najlepsze. Współpracujemy, ale ramy tej współpracy ustala nasze stanowisko – tutaj odpowiadam też na prośbę pana posła Roberta Obaza. Mówimy w nim o tym, że pozytywnie opiniujemy projekt, ale warunkowo. Wskazujemy warunki, które trzeba spełnić, żebyśmy mogli powiedzieć, że samorządy rzeczywiście w pełni popierają tę regulację.</u>
+          <u xml:id="u-44.3" who="#ZwiazkuMiastPolskichMarekWojcik">Po pierwsze, prosimy o to, żeby zrezygnować z wszelkich form ingerencji w wolny rynek. Jest blisko 5 tys. punktów skupu. Są przedsiębiorstwa, które mają infrastrukturę, środki transportu i ludzi wyspecjalizowanych w sprzedaży węgla. Nie chcemy być dla nich konkurencją. Chcemy wykorzystać ich potencjał. Podkreślam to bardzo wyraźnie. Chodzi o to, żeby cena, którą będziemy płacić, była ceną brutto. Ta kwestia, ten postulat został zrealizowany. Prosimy o rezygnację z mechanizmu kaskadowego, który był zaproponowany w projekcie wyjściowym. Tu też osiągnęliśmy częściowy postęp. Autopoprawka, którą złożyła strona rządowa, po części konsumuje ten postulat. Prosimy o to, żeby zrezygnować z angażowania w proces oceny organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego. Niestety w tej kwestii nie ma na razie pozytywnego odzewu. Nie chodzi o to, że nie chcielibyśmy, żeby radni się tym zajmowali.</u>
+          <u xml:id="u-44.4" who="#ZwiazkuMiastPolskichMarekWojcik">Na pewno będziemy z nimi współpracować, to oczywiste, ale naprawdę nie ma potrzeby, żeby nad czynnościami czysto technicznymi musiała pracować rada gminy. Stąd w dalszym ciągu jest tu prośba o korektę. Tym bardziej że włączenie w to organu stanowiącego znakomicie wydłuży procedurę dostarczania węgla. Chcielibyśmy także prosić o to, żeby zmienić termin płatności. Muszę powiedzieć, że taka poprawka została uwzględniona. Chodziło o to, żeby ten termin nie był liczony od dnia sprzedaży, tylko od daty dostępności towaru.</u>
+          <u xml:id="u-44.5" who="#ZwiazkuMiastPolskichMarekWojcik">Niestety nie mamy jeszcze pozytywnego odbioru w sprawie zagwarantowania, żeby samorządowcy, jak mówili państwo posłowie, nie musieli jeździć po ten węgiel przez całą Polskę. Chcielibyśmy, żeby granicą była tutaj odległość 100 km, żeby centra dystrybucji były dostępne jak najbliżej, a także po to, żebyśmy nie musieli organizować drogiego transportu; żeby samochody nie jeździły tysiącami przez Polskę, żeby można było do centrów dystrybucji dowozić węgiel np. koleją, a potem zabierać go stamtąd samochodami.</u>
+          <u xml:id="u-44.6" who="#ZwiazkuMiastPolskichMarekWojcik">Chcielibyśmy także, żeby kwestia jakości, o której państwo posłowie też mówili, była potraktowana z należytą uwagą, ponieważ chcielibyśmy sprzedawać mieszkańcom węgiel, który nie spowoduje, że za chwilę będą mieli problemy przy jego spalaniu, bo albo nie będzie się palił, albo będzie powodował usterki pieców. Dlatego będziemy o to prosili. Po części też uważamy, że w tej sprawie należy rozmawiać uczciwie.</u>
+          <u xml:id="u-44.7" who="#ZwiazkuMiastPolskichMarekWojcik">Chcę powiedzieć, że w tej kwestii strona rządowa też wykonała pewien ruch, aczkolwiek zastanawiam się, czy on jest wystarczający. Zwracam uwagę, że zadanie, które ma dotyczyć samorządów, jest zadaniem zleconym z zakresu administracji rządowej. Chcielibyśmy, żeby wszystkie koszty, które poniesiemy z tego tytułu, były pokryte z budżetu państwa. Dzięki temu węgiel będzie można sprzedawać taniej.</u>
+          <u xml:id="u-44.8" who="#ZwiazkuMiastPolskichMarekWojcik">Jeszcze jedna rzecz była tematem często powtarzanym. Drodzy państwo, dysponujemy wieloma ekspertyzami, które wskazują, że jako samorządy nie mamy obowiązku sprzedaży węgla. To nie jest nasz obowiązek w myśl aktualnie obowiązujących przepisów. Nie mówię tego dlatego, że nie chcemy tego robić. Chodzi tylko o to, żeby wyjaśnić sprawę, żeby to było jasne. Według obowiązujących przepisów taki wymóg na samorządach nie ciąży, ale podkreślam, że będziemy realizowali to zadanie. Uczciwie chcę też powiedzieć, że wielu samorządowców przymierza się do tego zadania, bo chcieliby, żeby mieszkańcy otrzymali węgiel, i to jak najlepszej jakości i jak najszybciej. Martwi nas to, że jest to tylko 1,5 tony, bo na początku było trochę więcej. Według naszych analiz dla gospodarstwa domowego mieszkającego w domu jednorodzinnym na sezon potrzeba ok. 5 ton. To jest minimalna granica. Dlatego chcielibyśmy, żeby węgla było więcej.</u>
+          <u xml:id="u-44.9" who="#ZwiazkuMiastPolskichMarekWojcik">Będę bardzo prosił pana przewodniczącego, żeby w czasie procedowania nad poszczególnymi artykułami udzielał mi głosu, bo zgłosimy parę poprawek. Chciałbym też wypowiedzieć się pozytywnie lub negatywnie o poprawkach, które państwo zgłosili. Dostałem ich wykaz. Część z nich jest absolutnie godnych poparcia, ale co do części mamy wątpliwości.</u>
+          <u xml:id="u-44.10" who="#ZwiazkuMiastPolskichMarekWojcik">Bardzo dziękuję za udzielenie głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Bardzo dziękuję. Jeszcze pan. Czy tak? Proszę się przedstawić, a kolegę Marka Wójcika proszę o wyłączenie mikrofonu. Na tym zakończymy dyskusję. Potem zabierze głos pan minister. Proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#ZwiazkuGminWiejskichRzeczypospolitejPolskiejMariuszMarszal">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Wysoka Komisjo, panie ministrze, nazywam się Mariusz Marszał. Reprezentuję Związek Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
+          <u xml:id="u-46.1" who="#ZwiazkuGminWiejskichRzeczypospolitejPolskiejMariuszMarszal">Po części wszyscy państwo mają rację, mówiąc, że jedne gminy chcą sprzedawać węgiel, a inne nie chcą sprzedawać węgla. Natomiast prawdą jest, że wszystkie gminy są pełne obaw co do tej sytuacji. Przedłożony projekt ustawy w żaden sposób nie gwarantuje ani dostępności węgla, ani stałości jego ceny. Do tej ceny chciałbym się odnieść.</u>
+          <u xml:id="u-46.2" who="#ZwiazkuGminWiejskichRzeczypospolitejPolskiejMariuszMarszal">Szanowni państwo, cena została wskazana w art. 5 pkt 2: „Gmina sprzedaje paliwo stałe w ramach zakupu preferencyjnego po cenie nie wyższej niż 2000 zł za tonę tego paliwa stałego”. Ten zapis wpycha gminy w obszar konkurencji między sobą. Jeżeli gmina, jej spółka komunalna czy zakład komunalny mają infrastrukturę pozwalającą na prowadzenie takiej sprzedaży, to cena będzie inna. Natomiast, jeżeli ma tę infrastrukturę wynająć, cena będzie inna. Niech państwo spojrzą na ten aspekt, a także na aspekt danego wójta. W jednej gminie wójt będzie sprzedawał węgiel po 2000 zł, a wójt w gminie sąsiedniej po 1700 zł. To jest dla nas troszeczkę niezrozumiałe, że wcześniej można było ustalić stałą cenę, natomiast w tej chwili cena jest zależna od kosztów, które zostaną poniesione przez gminę. To tylko tyle z mojej strony.</u>
+          <u xml:id="u-46.3" who="#ZwiazkuGminWiejskichRzeczypospolitejPolskiejMariuszMarszal">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Szanowni państwo, zakończyliśmy dyskusję. W tej chwili oddaję głos panu ministrowi. Panie ministrze, proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Dziękuję, panie przewodniczący. Może zacznę od końca.</u>
+          <u xml:id="u-48.1" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Chciałbym podziękować panu Markowi Wójcikowi za współpracę. Wbrew temu, co niektórzy mówią, konsultowaliśmy tę ustawę. W trybie szybkim i trochę nagłym, ale te konsultacje się odbyły. Nasze autopoprawki to w znacznej mierze wkład pracy i analiz strony samorządowej, więc z tego miejsca chciałbym serdecznie podziękować. Pewnie ta ustawa jest w jakimś stopniu lepsza niż nasz projekt, bo te uwagi wpłynęły na nią pozytywnie. Odpowiem na pytania. Jeśli chodzi o radę i zapis o możliwości ustalenia przez radę gminy priorytetów to jest to możliwość. To nie jest żaden wymóg czy nakaz. To jest możliwość, że jeśli w gminie będzie pomysł, żeby węgiel dystrybuować w jakimś innym trybie, to gmina może poczynić różnego rodzaju ustalenia.</u>
+          <u xml:id="u-48.2" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Jeśli chodzi o zarzut, który też pojawiał się w innych miejscach, dotyczący mitycznego jeżdżenia po całej Polsce, to nasi importerzy dysponują 50 punktami dystrybucyjnymi. To są właśnie te punkty, o które trochę niechcący pytała pani poseł Wcisło w pytaniu, dlaczego inne spółki nie biorą udziału w dystrybucji. Właśnie biorą w niej udział takie spółki, o których mówiła pani poseł. Są m.in. punktami dystrybucji. Stamtąd węgiel będzie mógł być odbierany przez gminy albo przez podmioty prywatne, które wezmą udział w dystrybucji na podstawie tej ustawy. Tak że nie ma takiej możliwości, że będziemy jeździć po całej Polsce z węglem. Odsiany węgiel, gotowy do sprzedaży, już rozprowadzamy po całej Polsce, po tych centrach dystrybucyjnych. Nie ma takiej możliwości, żeby gminy były narażone na to, że muszą go sprowadzać z daleka.</u>
+          <u xml:id="u-48.3" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Co do uwag posła Stefaniuka, to tak, jest to pewien problem, który występuje w sytuacji kryzysowej. Bardzo dziękuję za tę uwagę, bo na to nie zwróciliśmy… To znaczy, nie widzieliśmy tego. To jest słuszna uwaga. Przeanalizujemy to. Proszę tego nie traktować jako deklaracji, bo jest to pomysł do przeanalizowania, ale być może możliwe będzie wyłączenie części infrastruktury z tych obostrzeń. Przecież sam plac składowy może być z tego wyłączony. W ochronie infrastruktury chodzi bardziej tzw. infrastrukturę twardą, a nie o plac. Być może uda się to jakoś wyłączyć w rozporządzeniach.</u>
+          <u xml:id="u-48.4" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Co do tego, czy to jest przymus czy jakaś kara dla samorządów, proszę państwa, ten pomysł nie powstał w głowach ministrów. Nie powstał dlatego, że ktoś usiadł w gabinecie i to wymyślił. My go opracowaliśmy, ale to jest pomysł, który powstał w głowie samorządowca. Nawet dokładnie powiem którego. Mam nadzieję, że się nie obrazi. Chyba nie, bo wspólnie to opracowaliśmy. To jest Maciej Czarnecki z gminy Gniew. Przyszedł do mnie kilka miesięcy temu i zapytał, czy może dystrybuować węgiel dla swoich mieszkańców. W zasadzie to on to wymyślił. Powiem więcej. On to wprowadził, zanim ta ustawa weszła pod obrady ciał decyzyjnych w rządzie, w ministerstwie czy w zespole prowadzonym przez pana premiera. W tej gminie węgiel już trafia do mieszkańców. Po prostu jest dystrybuowany przez gminę na warunkach jeszcze niepreferencyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-48.5" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Dlatego wychodzimy naprzeciw tym gminom, które zdecydowały się to robić bez tych ułatwień. Ułatwienia, które są zawarte w tej ustawie, wychodzą naprzeciw samorządowcom. Naprzeciw tym trudnościom, które np. w gminie Gniew nie występowały, bo tam jest spółka komunalna. W mniejszych gminach jest problem, bo nie ma spółki komunalnej. Dlatego wszystkie trudności, wszystkie biurokratyczne trudności znosimy, żeby gminy, które chcą dystrybuować węgiel, które chcą pomagać mieszkańcom… Oczywiście, różne jest podejście i samorządowcy mają do tego prawo.</u>
+          <u xml:id="u-48.6" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Dlatego po uwagach strony samorządowej rozszerzyliśmy tę możliwość o większe zaangażowanie podmiotów prywatnych, żeby samorządowcy, którzy nie mają infrastruktury albo nie czują się na siłach, żeby się tego podjąć, mogli to scedować na jeden lub kilka podmiotów – to też jest słuszna uwaga samorządowców – które działają na ich terenie.</u>
+          <u xml:id="u-48.7" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Były pytania panów posłów i pań posłanek odnośnie do użycia istniejącej infrastruktury dystrybutorów i punktów handlujących węglem. Nie zamazujmy rzeczywistości. To znaczy, ta możliwość była od samego początku. To nie dlatego, że spółki importujące nie chciały albo był jakiś problem po stronie innych prywatnych importerów. W sytuacji kryzysowej, w sytuacji wojny za naszą granicą jest ryzyko biznesowe, którego część przedsiębiorców po prostu nie chciała ponosić, słusznie obawiając się o swoje interesy.</u>
+          <u xml:id="u-48.8" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">To też nie jest zarzut, że część branży nie zaangażowała się w proces dystrybucji. Tak po prostu jest. Dlatego przygotowaliśmy rozwiązania, które obniżają cenę. Nie tylko ze względów spekulacyjnych, ale, jak wspomniałem wcześniej, ze względu na istniejące nadzwyczajne ryzyko część przedsiębiorców ma wyższe ceny. One nie są akceptowane przez mieszkańców. Stworzyliśmy przepisy, które z jednej strony ułatwiają dostęp do węgla, a z drugiej strony regulują cenę tak, żeby węgiel mógł trafić do wszystkich. Nie jest intencją rządu polskiego, rządu Zjednoczonej Prawicy, żeby tylko lepiej sytuowani mogli tej zimy mieć ciepło z węgla.</u>
+          <u xml:id="u-48.9" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Miałem jeszcze kilka notatek odnośnie do innych uwag. No, właśnie, że nie ma węgla. Szanowni państwo, wiem, że opozycja ma taki przywilej, że może mówić trochę z przesadą, trochę to nadbudowując, ale większość państwa pytań była spowodowana tym, że żyją państwo w pewnym micie. W fikcji swoich przekazów dnia.</u>
+          <u xml:id="u-48.10" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Nie jest prawdą, że spółki Skarbu Państwa nie sprowadzały węgla w pierwszym okresie wojny.</u>
+          <u xml:id="u-48.11" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Przepraszam, jeszcze jedno sprostowanie. Nie mówiłem, że to my importowaliśmy węgiel rosyjski. Nawet sprawdziłem tekst, bo na początku czytałem go dosyć dokładnie. Węgiel rosyjski był sprowadzany właśnie przez podmioty prywatne, często na zlecenie mniejszych samorządów, dlatego że po prostu był konkurencyjny. Często był tańszy i był bliżej wschodu czy północy Polski. Jeśli chodzi o węgiel importowany do Polski po wybuchu wojny, spółki Skarbu Państwa do lipca, kiedy została podjęta decyzja przez pana premiera, zaimportowały, zakontraktowały 5,7 mln ton. Dzięki temu przygotowaliśmy się na potencjalnie większe zużycie węgla przez energetykę. Z drugiej strony część samorządów została zaopatrzona w ten węgiel dla lokalnego ciepłownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-48.12" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Tak naprawdę ten węgiel w pewnym stopniu rozwiązał nam problem ciepłownictwa systemowego w mniejszych ośrodkach czy w średnich miastach. Po decyzji pana premiera do września sprowadziliśmy 3 mln ton węgla. Do końca roku sprowadzimy 7 ton węgla, a do końca sezonu grzewczego będzie kolejne 7 mln ton węgla. To znaczy, mogą państwo mówić w mediach, chodzić na wywiady i mówić, że węgla nie ma, ale zapraszam do portów w Gdańsku, w Gdyni i w Świnoujściu. Tam jest bardzo dużo węgla. Do składów, które są w Polsce, które nie są tylko w Polsce północnej, ale też na Śląsku, bo taki jest rozkład spółek Skarbu Państwa, które mają tam swoje place i ciepłownie. Ten węgiel jest. Problemem była cena akceptowana przez mieszkańców. Węgiel kupowany przez naszych importerów trafiał do składów i był oferowany po 3–3,5 tys. zł. Mówiąc kolokwialnie, ten węgiel nie schodził, bo części mieszkańców nie było na niego stać.</u>
+          <u xml:id="u-48.13" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Padł argument, że dodatek węglowy w niczym nie pomógł. Nieprawda, bo część osób, które mogły się zaopatrzyć w składach prywatnych mających droższy węgiel, zakupiły go. Presja popytowa w ostatnich miesiącach zmalała. Widzimy to po liczbie wejść do sklepu PGG.</u>
+          <u xml:id="u-48.14" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Jeszcze parę sprostowań. Eksport węgla to też jest jakiś mit, w który sami państwo wierzą, często to powtarzając. Spółki Skarbu Państwa od wybuchu wojny nie eksportują węgla na użytek ciepłownictwa czy gospodarstw domowych. Wprowadziliśmy system, żeby uszczelniać handel węglem. Dlatego PGG nie prowadzi go przez pośredników, tylko bezpośrednio dla mieszkańców, żeby trafiał do osób, które tym węglem będą palić, a nie do podmiotów, które mogą go eksportować. Tak że zablokowaliśmy tę możliwość.</u>
+          <u xml:id="u-48.15" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">I jeszcze jedna rzecz. Jeszcze jedna liczba. Przez PGG i nasze kopalnie bezpośrednio do odbiorców indywidualnych trafiły do tej pory w tym roku 3 mln ton węgla. Całe zapotrzebowanie szacujemy na 8 mln ton węgla. Do końca roku polskie kopalnie dostarczą jeszcze kolejny 1 mln ton węgla dla gospodarstw domowych, więc przestańcie opowiadać takie historie, że węgla nie ma, że nikt go nigdzie nie otrzymuje. On jest. Oczywiście, jest problem dystrybucyjny. To nie jest tak, że podmioty prywatne nie handlują węglem, bo go nie ma. Nie ma go z kierunku rosyjskiego. Cały proces dystrybucji, cała ta układanka, cały ten łańcuch był nastawiony na węgiel rosyjski, który przyjeżdżał do nas ze wschodu do Małaszewicz i do Braniewa. Stamtąd był rozwożony utartymi szlakami do Polski, na podstawie utartych umów pośrednictwa. Przez wprowadzenie embarga to zostało przecięte. Wprowadzamy nowy system, który uniezależni nas od rosyjskiego węgla nie tylko w sensie energetycznym, ale także zapotrzebowania gospodarstw domowych.</u>
+          <u xml:id="u-48.16" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Na koniec jeszcze jedna prośba. Wiem, że filmik na Twitterze czy na YouTube roznosi się z prędkością światła. Przestańcie opowiadać, że węgiel sprowadzony przez spółki Skarbu Państwa jest słabej jakości albo nie nadaje się do palenia. To jest węgiel, którym te spółki handlują od lat. Mają w tym doświadczenie. To jest węgiel, który jest certyfikowany. Spełnia wszystkie parametry. Zamówienia przechodzą przez pośredników światowych, którzy mają w tym doświadczenie. Nikt nie zapłaci za węgiel, który jest słabej jakości. Te certyfikaty – to też jest wspólne ustalenie ze stroną samorządową – będą udostępnione samorządowcom właśnie po to, żeby przełamać fake newsy, które pojawiają się w przestrzeni publicznej.</u>
+          <u xml:id="u-48.17" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Oczywiście opozycja może nam zarzucać różne rzeczy, ale jednak prosiłbym, żebyście mimo wszystko mówili prawdę. Krytykujcie nas za błędy, które faktycznie popełniamy, a nie za mity, które sami tworzycie. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Proszę państwa, stwierdzam zakończenie pierwszego czytania projektu ustawy z druków nr 2696 i 2696A.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#PoselMarekSowa">Panie przewodniczący, w jednej kwestii chciałem dopytać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Przepraszam bardzo, ale naprawdę…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#PoselMarekSowa">Ale 30 sekund.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Proszę bardzo, pytanie. Marek Sowa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#PoselMarekSowa">Panie ministrze, w sprawie składów. Powiedział pan, że są rozmieszczone w całej Polsce, więc informuję pana, że aktualnie na stronie PGE Paliwa dostępne są place składowe w Gdańsku, Gdyni, Toruniu i Świnoujściu, a Węglokoks ma tylko plac Bobrek-Piekary. Proszę powiedzieć, gdzie te składy są, bo o to pana pytaliśmy. Pytał o to też pan Marek Wójcik ze strony samorządowej. Dajcie wykaz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Panie ministrze?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Będzie ten wykaz. Jeśli chodzi o dostępność składów, są m.in. umowy zawarte z pośrednikami prywatnymi. Taką umowę mamy m.in. z izbą sprzedawców węgla. To są też składy, które nie są używane. Powiedzmy, że na Śląsku dystrybuowany jest bardziej węgiel z kopalni. To są wszystkie place. Mamy je zebrane. To są wszystkie place przy elektrociepłowniach, przy ciepłowniach, które mają kolejowe możliwości przeładunkowe. To jest baza ok. 50 składów w całej Polsce.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję. Ostatnie już pytanie, pani Hanna Gill-Piątek. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#PoselHannaGillPiatek">Nawet te same pytania. Dwa pytania. Pan minister nie udzielił odpowiedzi na pytanie o to, co będzie z pomocą publiczną w sprawie tej ustawy. Czy to się mieści w ramach pomocy de minimis czy się nie mieści? Czy ustawa będzie notyfikowana?</u>
+          <u xml:id="u-58.1" who="#PoselHannaGillPiatek">Druga rzecz. Co z poszerzaniem zakresu funduszu covidowego, do którego chcą państwo teraz dodać pożyczki i wydawać je na prawo i lewo? Też nie otrzymałam odpowiedzi na to pytanie. To są szalenie ważne pytania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Panie ministrze?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Nie widzimy tutaj pomocy publicznej. To odpowiedź na pierwsze pytanie. Jeśli chodzi o odpowiedź na drugie pytanie, to przypominam, że żyjemy w czasach szczególnych. Wykorzystujemy wszystkie instrumenty dozwolone prawem, które pomogą funkcjonować obywatelom. Zresztą tak jak inne kraje. W Niemczech też jest to praktykowane. Przypomniała mi pani, że miałem odpowiedzieć.</u>
+          <u xml:id="u-60.1" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Oczywiście fundusz covidowy mógłby wspierać też inne rzeczy, ale z jednym się nie zgodzę. Użyła pani sformułowania, że jest wykorzystywany na jakieś inne potrzeby. Zaopatrzenie Polaków w ciepło to nie jest jakaś inna potrzeba, tylko bardzo ważna potrzeba. Ona nie jest zakłócona jakimiś obiektywnymi trudnościami, tylko jest wynikiem nadzwyczajnej sytuacji. Państwo polskie jest zobowiązane do tego, żeby wspierać wszystkich mieszkańców Polski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Szanowni państwo, stwierdzam zakończenie pierwszego czytania. Nie zgłoszono wniosku o przeprowadzenie wysłuchania publicznego.</u>
+          <u xml:id="u-61.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Przystępujemy do szczegółowego rozpatrzenia projektu ustawy. Mamy przed sobą jeden projekt z tekstem jednolitym na podstawie zasadniczego tekstu ogłoszonego najpierw, 14 października, wraz z naniesionymi autopoprawkami. Myślę, że mają państwo ten tekst na stołach. Na tym tekście będziemy pracować.</u>
+          <u xml:id="u-61.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, czy są uwagi do tytułu? Proszę bardzo, pan poseł Grzegorz Woźniak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#PoselGrzegorzAdamWozniak">Tak, panie przewodniczący. Wysoka Komisjo, panie ministrze, poprawka nr 1 proponowana przez klub Prawo i Sprawiedliwość dotyczy tego, aby w odnośniku 1), który mamy na samym dole w przypisie, po wyrazach „o opłacie skarbowej” dodać wyrazy „ustawę z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym”. Pozostała część pozostaje bez zmian.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Proszę bardzo. Biuro Legislacyjne ma jakąś uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-64">
+          <u xml:id="u-64.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszGrabarczyk">Dziękuję, panie przewodniczący. Rzeczywiście, poprawka nr 1przygotowana przez pana posła dotyczy odnośnika do tytułu ustawy. Jednak przyjęcie takiej poprawki będzie jedynie konsekwencją wprowadzenia pozostałych poprawek, które są proponowane. Jest tu poprawka nr 2 dotycząca art. 5 ust. 6 oraz dodania art. 24a, a więc potencjalnej dodatkowej ustawy o podatku akcyzowym. Dlatego, jeżeli możemy, sugerowalibyśmy ewentualnie rozpatrzenie tych wszystkich poprawek łącznie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-65">
+          <u xml:id="u-65.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dobrze. W takim razie proszę przedstawić cały cykl poprawek. Chodzi o trzy poprawki w różnych miejscach procedowanej ustawy. Proszę bardzo, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-66">
+          <u xml:id="u-66.0" who="#PoselGrzegorzAdamWozniak">Tak, w różnych miejscach. Dziękuję. Kontynuuję.</u>
+          <u xml:id="u-66.1" who="#PoselGrzegorzAdamWozniak">Poprawka nr 1 została przedstawiona. Poprawka nr 2 dotyczy art. 5 ust. 6 i polega na nadaniu ust. 6 brzmienia: „6. Do gminy oraz podatników, o których mowa w ust. 5 pkt 1, 3 i 4, nie stosuje się przepisów…”. Nie wiem… Panie przewodniczący, czy mam czytać wszystkie poprawki? Czy spróbować…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-67">
+          <u xml:id="u-67.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Myślę, że wszyscy państwo mają tekst poprawki nr 2 zgłaszanej przez pana posła Grzegorza Woźniaka. Czy ktoś jej nie ma? Tak, to jest art. 5. Nie, nie. Tutaj to jest wyjątkowo, dlatego, że wnosimy poprawkę do odnośnika. Legislator stwierdził, że to musi być razem, a to wszystko ma skutki w tytule. Teraz w art. 20 dodaje się, zdaje się, art. 24a.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-68">
+          <u xml:id="u-68.0" who="#PoselGrzegorzAdamWozniak">Tak. Dodać art. 24a w brzmieniu, które też państwo mają w załączonych materiałach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-69">
+          <u xml:id="u-69.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Zgłasza się pan Marek Wójcik. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-70">
+          <u xml:id="u-70.0" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Dziękuję, panie przewodniczący. W imieniu strony samorządowej chciałbym gorąco poprzeć te poprawki. Wszystkie trzy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-71">
+          <u xml:id="u-71.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję uprzejmie. Jeszcze przedstawiciel Biura Legislacyjnego chciał zabrać głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-72">
+          <u xml:id="u-72.0" who="#LegislatorLukaszGrabarczyk">Dziękuję, panie przewodniczący. W kwestii formalnej dotyczącej tych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-72.1" who="#LegislatorLukaszGrabarczyk">Pragniemy przypomnieć, że projekt przedłożony Wysokiej Izbie jest procedowany w trybie pilnym, a więc jest projektem, który znajduje swoje umocowanie w art. 123 Konstytucji. Zgodnie z tym artykułem Rada Ministrów może uznać uchwalony przez siebie projekt za pilny, z wyjątkiem projektów ustaw m.in. właśnie podatkowych. Wprowadzenie teraz poprawki nr 3, dodającej nowelizację ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym, może w naszej ocenie budzić pewne wątpliwości co do potencjalnego naruszenia konstytucyjnego trybu pilnego.</u>
+          <u xml:id="u-72.2" who="#LegislatorLukaszGrabarczyk">Proszę bowiem zauważyć, że art. 123 wprost informuje o tym, że projektem pilnym nie może być ustawa o charakterze ustawy podatkowej – ustawa podatkowa. Nawet nie ustawa o charakterze ustawy podatkowej, tylko ustawa podatkowa. Dlatego chcielibyśmy zwrócić uwagę, że potencjalnie może to grozić ewentualnym uznaniem takiej ustawy w całości za naruszającą konstytucję z uwagi na fakt, że Trybunał Konstytucyjny każdorazowo pochylając się nad daną ustawą, bierze również pod uwagę kwestie formalnoprawne, a więc procedury podejmowania danego aktu prawnego. W tym przypadku może dojść do naruszenia procedury związanej z trybem pilnym. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-73">
+          <u xml:id="u-73.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Jednak chcę zwrócić uwagę, że cała dyskusja – odnoszę takie wrażenie po wystąpieniu przedstawiciela Związku Miast Polskich – była już przeprowadzona z samorządem i samorząd te poprawki popiera. Jakie jest stanowisko rządu, panie ministrze?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-74">
+          <u xml:id="u-74.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Popieramy tę poprawkę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-75">
+          <u xml:id="u-75.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Czy ktoś ma jakieś uwagi?</u>
+          <u xml:id="u-75.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">W związku z tym stwierdzam, że Komisja przyjęła… Tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-76">
+          <u xml:id="u-76.0" who="#PoselJacekProtas">Głosowanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-77">
+          <u xml:id="u-77.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dobrze. W takim razie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-78">
+          <u xml:id="u-78.0" who="#PoselJacekProtas">W takim razie wnoszę o głosowanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-79">
+          <u xml:id="u-79.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Proszę bardzo. Będzie głosowanie. Proszę wyświetlić pulpit do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-79.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, kto jest za przyjęciem poprawek zgłoszonych przez pana posła Woźniaka, odnoszących się do odnośnika do tytułu, do art. 5 oraz dodania art. 24a w brzmieniu, które zostało państwu dostarczone? Kto jest za? Proszę o podniesienie ręki. Dziękuję bardzo. Czy ktoś jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję. Czekamy na wyświetlenie wyników. Czy można prosić?</u>
+          <u xml:id="u-79.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Głosowało 24 posłów. Za – 20, nikt nie był przeciw, wstrzymało się od głosu – 4. Poprawki zgłoszone przez pana posła Grzegorza Woźniaka zostały przyjęte.</u>
+          <u xml:id="u-79.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, w związku z tym przechodzimy do rozpatrzenia art. 1. Czy są jakieś uwagi? Proszę bardzo, Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-80">
+          <u xml:id="u-80.0" who="#LegislatorLukaszGrabarczyk">Druga uwaga dotyczy art. 1 pkt 3. Chcielibyśmy dopytać. Mamy do czynienia z odesłaniem związanym ze sprzedażą paliwa stałego, o którym mowa w pkt 1. Pytanie dotyczy tego, jakie jest ratio legis pominięcia dodatkowego odesłania w pkt 2 w art. 1? Czy tu rzeczywiście chodzi o odesłanie dotyczące samego paliwa stałego czy może procedury sprzedaży paliwa stałego? Wtedy takie odesłanie miałoby sens. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-81">
+          <u xml:id="u-81.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Panie ministrze? Proszę bardzo, strona rządowa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-82">
+          <u xml:id="u-82.0" who="#DyrektorDepartamentuPrawnegoMinisterstwaAktywowPanstwowychGrzegorzDostatni">Dzień dobry, Grzegorz Dostatni, Departament Prawny Ministerstwa Aktywów Państwowych. Tak, naszą intencją było odesłanie do całego pkt 1, czyli do sprzedaży przez niektóre podmioty paliwa stałego z przeznaczeniem dla gospodarstw domowych. Może faktycznie to odesłanie można byłoby sformułować „o której mowa w pkt 1”, a więc w odniesieniu do sprzedaży, a nie do samego paliwa stałego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-83">
+          <u xml:id="u-83.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Nie ma więcej uwag.</u>
+          <u xml:id="u-83.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Stwierdzam, że art. 1 został rozpatrzony przez Komisję.</u>
+          <u xml:id="u-83.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 2 projektu ustawy. Czy są jakieś pytania z państwa strony? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-83.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Stwierdzam, że art. 2 został rozpatrzony przez Komisję.</u>
+          <u xml:id="u-83.4" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Przechodzimy do art. 3. Głos będzie zabierał Jacek Protas. Mamy 12 ustępów, ale zdaje się, że uwagi są nie do całości, tylko do któregoś z nich. Panie pośle, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-84">
+          <u xml:id="u-84.0" who="#PoselJacekProtas">Chcę zgłosić… Zresztą mają państwo przed sobą poprawki do art. 3.</u>
+          <u xml:id="u-84.1" who="#PoselJacekProtas">W pierwszej z nich proponuję po ust. 5 dodać ust. 5a w brzmieniu: „Miejsce składowania paliwa, o którym mowa w ust. 5, nie może być oddalone od gminy, która odbiera paliwo, o więcej niż 100 km”. Tutaj niepotrzebne jest drugie „o” przed tymi stoma kilometrami. Przepraszam. Oczywiście, intencją jest to, żeby ułatwić samorządom… Zresztą była mowa o odległościach. Samorządy będą musiały przewozić, transportować węgiel, który zakupią dla swoich mieszkańców. Naszym zdaniem trzeba to ujednolicić. Samorząd nie może przywozić tego paliwa z drugiego końca Polski. To będzie również wpływało na różnice w kosztach między różnymi samorządami. Strona samorządowa zwracała też uwagę, żeby ostateczna cena była również stała, gwarantowana, żeby samorządy w żaden sposób nie konkurowały ze sobą ani z innymi podmiotami.</u>
+          <u xml:id="u-84.2" who="#PoselJacekProtas">Proszę o przyjęcie tej poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-85">
+          <u xml:id="u-85.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Zanim oddam głos strony rządowej, chciał coś dodać przedstawiciel Związku Miast Polskich Marek Wójcik. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-86">
+          <u xml:id="u-86.0" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Panie przewodniczący, szanowni państwo, popieramy tę poprawkę. Zresztą ona jest zbieżna z poprawką, którą państwo otrzymali, przygotowaną także przez Związek Powiatów Polskich. Chcielibyśmy mieć precyzyjną informację o tym, gdzie mieszczą się te centra dystrybucyjne i jak w związku z tym zaplanować decyzję dotyczącą wchodzenia do programu lub nie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-87">
+          <u xml:id="u-87.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję. Panie ministrze, jakie jest stanowisko rządu? Proszę o ustosunkowanie się do tej poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-88">
+          <u xml:id="u-88.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Tę możliwość chcemy zapewnić na poziomie operacyjnym. Wprowadzanie tych zapisów mogłoby komplikować pierwszą dystrybucję. Niekoniecznie jest tak… Mamy dwa rodzaje transportu – transport kołowy i kolejowy. Po prostu czasami transport kolejowy trochę dalej będzie się opłacał bardziej niż transport drogowy. To już jest pewna specyfika tej branży. Naszym zdaniem to będzie w jakimś sensie ograniczać tę operację.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-89">
+          <u xml:id="u-89.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Innymi słowy rozumiem, że stanowisko do tego zapisu w tym miejscu jest negatywne?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-90">
+          <u xml:id="u-90.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-91">
+          <u xml:id="u-91.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Biuro Legislacyjne. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-92">
+          <u xml:id="u-92.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoMariuszPrzerwa">Dwie rzeczy, panie przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-92.1" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoMariuszPrzerwa">Co do poprawki tylko zwracamy uwagę, że po naniesieniu autopoprawki to nie będzie ust. 5a, tylko ewentualnie 6a. A w środku w tym ustępie: „miejsca składowania paliwa”, o którym mowa w ust. 5, będzie w ust. 6, jeżeli poprawka zostanie przyjęta, bo wtedy jest to przesunięcie. To jest jedna rzecz.</u>
+          <u xml:id="u-92.2" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoMariuszPrzerwa">Natomiast co do treści art. 3 mam dwa pytania do strony rządowej. W ust. 2 mamy odwołanie do art. 3 ust. 3. Jesteśmy w art. 3, więc rozumiem, że oznaczenie art. 3 powinno zostać skreślone. Natomiast w ust. 6 mamy takie sformułowanie, że gmina odbiera paliwo stałe m.in. w terminie i na warunkach określonych w tej umowie. To stwierdzenie jest na samym końcu. W samej umowie jest termin i miejsce, więc jest pytanie, czy nie należałoby tego dookreślenia skreślić? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-93">
+          <u xml:id="u-93.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Ale, momencik, bo to jest rzecz odrębna. Do tego rząd ustosunkuje się odrębnie. Teraz przystępujemy do głosowania nad proponowaną przez przewodniczącego Jacka Protasa, poprawką do art. 3 ust. 5, a właściwie ust. 5a. Pozostaję przy tej numeracji. Proszę bardzo, proszę wyświetlić pulpit do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-93.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Kto jest za przyjęciem poprawki? Proszę o podniesienie ręki. Kto jest przeciw? Dziękuję. Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję. Proszę o wyświetlenie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-93.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, głosowało 24 posłów. Za było 9, przeciw – 15, nikt nie wstrzymał się od głosu. Stwierdzam, że poprawka nie uzyskała rekomendacji Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-93.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Proszę bardzo. Jesteśmy ciągle w artykule…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-94">
+          <u xml:id="u-94.0" who="#PoselJacekProtas">Proszę ją potraktować jako wniosek mniejszości. Dobrze?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-95">
+          <u xml:id="u-95.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Proszę bardzo. To będzie zapisane. Momencik. Do ust. 8 w art. 3 poprawkę ma pani poseł Hanna Gill-Piątek , której oddaję głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-96">
+          <u xml:id="u-96.0" who="#PoselHannaGillPiatek">Tak. Moja poprawka dotyczy zmiany nr 8 w art. 3.</u>
+          <u xml:id="u-96.1" who="#PoselHannaGillPiatek">Natomiast chcę jeszcze zaznaczyć, że do poprzednio procedowanej zmiany odnosi się pakiet poprawek Związku Powiatów Polskich. Chętnie przejęłabym ten pakiet, ale są tu jakieś wątpliwości dotyczące numeracji. Prosiłabym więc przedstawiciela lub przedstawicielkę Związku Powiatów Polskich o kontakt ze mną.</u>
+          <u xml:id="u-96.2" who="#PoselHannaGillPiatek">Nasza poprawka dotyczy wydłużenia terminu zapłaty z 60 dni do 90 dni, ponieważ 60-dniowy termin zapłaty jest po prostu terminem za krótkim dla części samorządów. Wydaje nam się, że termin 90-dniowy będzie tym terminem, który jest możliwy do spełnienia. Również – i to jest pytanie dodatkowe do pana ministra – nie rozumiemy tego rozróżnienia, że kiedy sąsiednia gmina sprzedaje węgiel, to już nie ma prawa do wydłużonego terminu płatności. Z czego to wynika? To zostaje poza poprawką. Poprawka dotyczy wydłużenia terminu z 60 do 90 dni. Proszę Komisję o poparcie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-97">
+          <u xml:id="u-97.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Jakie jest stanowisko rządu? Art. 3 ust. 8, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-98">
+          <u xml:id="u-98.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">To znaczy, w naszej opinii to jest niemożliwe ze względu na przepisy unijne, które ograniczają takie transakcje do 60 dni. Tak że nasza opinia jest negatywna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-99">
+          <u xml:id="u-99.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Stanowisko jest negatywne. Czy Biuro Legislacyjne ma jakieś uwagi? Nie ma uwag w tym zakresie. Proszę o wyświetlenie pulpitu do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-99.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, przystępujemy do głosowania. Kto jest za przyjęciem poprawki do art. 3 ust. 8, wniesionej przez panią poseł Gill-Piątek ? Proszę o podniesienie ręki. Kto jest przeciw? Dziękuję? Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję. Proszę o wyświetlenie wyniku.</u>
+          <u xml:id="u-99.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, głosowało 24 posłów. Za – 9, przeciw – 15, nikt nie wstrzymał się od głosu. Stwierdzam, że poprawka została odrzucona przez Komisję.</u>
+          <u xml:id="u-99.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Ciągle jesteśmy w art. 3. Tym razem w ust. 11, do którego wnosi poprawkę poseł Jacek Protas. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-100">
+          <u xml:id="u-100.0" who="#PoselJacekProtas">Dziękuję bardzo. Od razu chciałbym wprowadzić drobną korektę, bo zgodnie z tekstem jednolitym będzie to teraz odniesienie do ust. 12.</u>
+          <u xml:id="u-100.1" who="#PoselJacekProtas">Ust. 12 otrzymałby brzmienie: „Minister właściwy do spraw aktywów państwowych określi w drodze rozporządzenia wykaz podmiotów wprowadzających do obrotu uprawnionych do prowadzenia sprzedaży, o której mowa w ust. 1, oraz wykaz centrów dystrybucji węgla przez podmioty wprowadzające do obrotu, biorąc pod uwagę zdolność podmiotu wprowadzającego do obrotu do zapewnienia dostaw paliwa stałego oraz zaspokajania podstawowych potrzeb obywateli w odniesieniu do dostępności paliwa stałego”.</u>
+          <u xml:id="u-100.2" who="#PoselJacekProtas">Prosimy o to, żeby tak zmienić brzmienie ust. 12.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-101">
+          <u xml:id="u-101.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Jesteśmy w art. 3 ust. 12. Jakie jest stanowisko rządu, panie ministrze?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-102">
+          <u xml:id="u-102.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Negatywne. To znaczy, trzeba zwrócić uwagę na praktykę. Na to, jak by to wyglądało. Skład, który dodalibyśmy do możliwości dystrybucji węgla, musiałby najpierw znaleźć się w rozporządzeniu. To jest totalnie bez sensu, bo w myśl istniejących przepisów spółki mogą to robić bez rozporządzenia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-103">
+          <u xml:id="u-103.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Czy przedstawiciele Biura Legislacyjnego mają jakieś uwagi? Nie ma uwag.</u>
+          <u xml:id="u-103.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">W związku z tym przystępujemy do głosowania. Proszę wyświetlić pulpit.</u>
+          <u xml:id="u-103.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Kto jest za przyjęciem poprawki zgłoszonej przez pana posła Jacka Protasa  do art. 3 ust. 12? Proszę o podniesienie ręki. Dziękuję. Kto jest przeciw? Proszę o podniesienie ręki. Dziękuję. Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję. Proszę o wyświetlenie wyniku.</u>
+          <u xml:id="u-103.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Głosowało 24 posłów. Za – 8, przeciw – 15, wstrzymała się od głosu – 1 osoba. Stwierdzam, że poprawka została odrzucona przez Komisję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-104">
+          <u xml:id="u-104.0" who="#PoselJacekProtas">Zgłaszam ją jako wniosek mniejszości.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-105">
+          <u xml:id="u-105.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Proszę bardzo. Będzie przyjęta jako wniosek mniejszości. Jednocześnie stwierdzam, że art. 3 został…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-106">
+          <u xml:id="u-106.0" who="#PoselMarekSowa">Mam jeszcze pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-107">
+          <u xml:id="u-107.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Proszę bardzo. W takim razie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-108">
+          <u xml:id="u-108.0" who="#PoselHannaGillPiatek">Ja również zgłaszam poprawkę jako wniosek mniejszości.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-109">
+          <u xml:id="u-109.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Proszę bardzo, pani poseł Gill-Piątek też. Odrębne pytanie ma… Ale, w jakim trybie? Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-110">
+          <u xml:id="u-110.0" who="#PoselMarekSowa">Panie przewodniczący, chcę powiedzieć, że od otrzymanej odpowiedzi uzależniam przygotowanie i złożenie poprawki. Chodzi o art. 3 ust. 3: „Gmina (…) po dokonaniu wstępnego ustalenia liczby gospodarstw domowych znajdujących się na terenie tej gminy zainteresowanych zakupem paliwa stałego w ramach zakupu preferencyjnego zakupi ten węgiel w wykazanych podmiotach”.</u>
+          <u xml:id="u-110.1" who="#PoselMarekSowa">Mam pytanie, które zadałem już wcześniej, ale pan minister nie udzielił odpowiedzi. Czy jest ewidencja gospodarstw domowych, które już zakupiły węgiel po preferowanych stawkach? Jeśli tak, to wystarczy te dane przekazać do gminy i już to rozpoznanie będzie po prostu zrobione. Jest czy nie ma?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-111">
+          <u xml:id="u-111.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Panie ministrze?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-112">
+          <u xml:id="u-112.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Pan poseł myli pojęcia, bo ceny preferowane dopiero wprowadzamy. Jeśli chodzi o ceny, bo pan niedokładnie pyta…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-113">
+          <u xml:id="u-113.0" who="#PoselMarekSowa">Panie ministrze, od razu chcę panu powiedzieć…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-114">
+          <u xml:id="u-114.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Panie pośle, ja panu nie przerywałem. Pan już zajmuje dużo czasu. Jeśli pan pozwoli, odpowiem. Preferowane ceny węgla będą teraz. Pan myli pojęcia. Pan mówi o węglu z PGG, który był tańszy niż węgiel rynkowy. Będziemy to załatwiać oświadczeniem. Jeśli chodzi o biurokrację, ograniczamy ją w znacznym stopniu, bo gminy będą weryfikowały tylko na podstawie operacji, którą robiły kilka tygodni czy miesiąc temu w związku z dodatkiem węglowych, więc weryfikacja będzie bardzo prosta.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-115">
+          <u xml:id="u-115.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Stwierdzam, że art. 3 został rozpatrzony przez Komisję. Proszę bardzo, jeszcze przedstawiciel Biura Legislacyjnego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-116">
+          <u xml:id="u-116.0" who="#LegislatorMariuszPrzerwa">Biuro Legislacyjne zwróciło się z prośbą o wyjaśnienie dotyczące głównie art. 3 ust. 6 i skreślenia sformułowania: „w terminie i na warunkach określonych w umowie”. Teraz jeszcze zwracamy uwagę, że w art. 12 mamy odwołanie do podstawowych potrzeb obywateli. Wydaje nam się, że to powinny być podstawowe potrzeby gospodarstw domowych, zgodnie z całą systematyką ustawy, ale to jest pytanie do strony rządowej. Jak to powinno brzmieć? Ust. 6 i ust. 12. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-117">
+          <u xml:id="u-117.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">To brzmienie ma charakter redakcyjny. Jaki jest stosunek rządu, panie ministrze?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-118">
+          <u xml:id="u-118.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Przychylamy się do tego. Druga poprawka jest zgłoszona przez pana posła Stefaniuka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-119">
+          <u xml:id="u-119.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Przyjmujemy te uwagi redakcyjne Biura Legislacyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-119.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Stwierdzam, że art. 3 został rozpatrzony przez Komisję.</u>
+          <u xml:id="u-119.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Przechodzimy do art. 4. Czy są jakieś uwagi? Proszę bardzo. Do którego ustępu, pani poseł?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-120">
+          <u xml:id="u-120.0" who="#PoselHannaGillPiatek">Szanowny panie przewodniczący, tutaj jest pakiet poprawek przygotowanych przez Związek Miast Polskich. Dotyczą one całego art. 4. Bardzo chętnie przejmę te poprawki. Jeżeli ktoś z państwa też chciałby się pod nimi podpisać, to również bardzo proszę, ale prosiłabym wnioskodawców o ich uzasadnienie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-121">
+          <u xml:id="u-121.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Od razu powiem, że chciał je też przejąć pan poseł Jacek Protas. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-122">
+          <u xml:id="u-122.0" who="#PoselJacekProtas">To znaczy, w sumie nie jest zbyt istotne, kto się pod nimi podpisze. Ważne, żeby te poprawki były procedowane. Myślę, że będą je uzasadniać przedstawiciele Związku Miast Polskich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-123">
+          <u xml:id="u-123.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Proszę bardzo. Pan Marek Wójcik, Związek Miast Polskich. Art. 4 i nowe propozycje zapisu. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-124">
+          <u xml:id="u-124.0" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Bardzo dziękuję państwu posłom, którzy deklarują chęć poparcia tych poprawek. To po pierwsze. Po drugie, chcę wyjaśnić, skąd się one wzięły.</u>
+          <u xml:id="u-124.1" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Otóż mamy w Polsce ponad 200 aktywnych związków komunalnych. Większość z nich działa w branży odpadowej i wodno-kanalizacyjnej. Posiadają bardzo dobrą infrastrukturę, wręcz przygotowaną do sprzedaży węgla. Tam są place, tam są wagi, na które można wjeżdżać, bo np. ważą odpady. W związku z tym nie ma problemu z zakupami. Są do tego dobrze przygotowani. A przede wszystkim jest jeszcze jeden element. To są spółki, które wiążą samorządy – grupę samorządów. Najczęściej jest tak, że w tych związkach komunalnych są większe miasta, ale także sąsiednie gminy o nieco słabszym potencjale infrastrukturalnym. Dzięki temu, że współpracują, udaje się zrealizować bardzo ważne usługi publiczne.</u>
+          <u xml:id="u-124.2" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Dlatego w tej poprawce zaproponowaliśmy, żeby związek komunalny był podmiotem, który może realizować te zadania. Żeby w przypadku, kiedy gmina nie zdecyduje się sama realizować tego typu zadania… Tu będzie jeszcze potem w art. 32 odnośnik do starej regulacji. W takim razie jeszcze skoryguję numer artykułu. Żeby potem nie zabierać głosu, wyjaśnię także tę kwestię.</u>
+          <u xml:id="u-124.3" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Jeżeli gmina sama nie zdecyduje się realizować tego typu zadania związanego ze sprzedażą, to chcemy, żeby związek komunalny miał pierwszeństwo w realizacji tego zadania z powodów, które przed chwilą państwu wyjaśniłem, jeżeli się zgłosi. Poprawka jest obszerna dlatego, że związek komunalny występuje w kilku miejscach w tym artykule. Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-124.4" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Przepraszam, panie przewodniczący, ale pan poseł ma jeszcze jakieś wątpliwości. Na dzień dzisiejszy w autopoprawce, nad którą zresztą pracowaliśmy ze stroną rządową, jest następująca sytuacja. Jeżeli gmina w ciągu trzech dni nie zdecyduje się na sprzedaż węgla, mogą się zgłaszać sąsiednie gminy lub inne podmioty. Innym podmiotem będzie przedsiębiorstwo. Prosimy o to, żeby mógł się zgłaszać także związek komunalny. Jeżeli okaże się, że tego samego dnia zgłoszą się trzy podmioty, tj. sąsiednia gmina, związek komunalny i przedsiębiorca, to pierwszy w kolejności będzie związek komunalny, bo gwarantuje to, o czym powiedziałem – obszar oddziaływania i sprawdzoną infrastrukturę. Gwarantuje także, co jest istotne, publiczny charakter tego podmiotu i cenę maksymalną 2000 zł, a nie 2200 zł. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-125">
+          <u xml:id="u-125.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Jakie jest stanowisko strony rządowej?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-126">
+          <u xml:id="u-126.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Uważamy, że wszystkie formy współpracy między samorządami są możliwe na podstawie innych zapisów w tej ustawie. Uprościliśmy to do poziomu umowy, już nawet nie związku gminnego, więc nie chcemy tego komplikować, że np. któraś gmina jest w związku komunalnym, a występuje osobno.</u>
+          <u xml:id="u-126.1" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Naszym zdaniem zapisy, które są w ustawie, dają gminom swobodę, żeby w ten czy inny sposób ze sobą współpracowały. Zresztą to się już samo tak układa w działalności, którą obserwujemy w gminach przy dystrybucji. Jak wspomniał chyba poseł Stefaniuk, u niego też gminy się grupują. W Gniewie też jest obsługa na kilka gmin. Gminy Wschodniego Powiśla, które się do nas zgłaszały, też będą współpracować. Tak że nie chcemy zbytnio komplikować sprawy. Uważamy, że te przepisy wystarczają do zachęcania gmin do współpracy między sobą.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-127">
+          <u xml:id="u-127.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Czyli do tego tekstu poprawki jest stanowisko negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-128">
+          <u xml:id="u-128.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-129">
+          <u xml:id="u-129.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">W tym momencie zgłasza się jeszcze pan poseł Krystian Kamiński. Proszę bardzo, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-130">
+          <u xml:id="u-130.0" who="#PoselKrystianKaminski">Chciałbym jeszcze dopytać o ust. 8. Ustalili państwo, że cena nie może być wyższa niż 2200 zł brutto za tonę, z wyłączeniem kosztów transportu. Z czego wynika to, że jest akurat taka cena, a nie inna?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-131">
+          <u xml:id="u-131.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Panie ministrze?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-132">
+          <u xml:id="u-132.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Oszacowaliśmy, że koszt prowadzenia przez samorządy powinien się zamknąć w 500 zł. Mamy zrobiony pewien pilotaż. Wiemy, jak to funkcjonuje. Znamy ceny, więc to jest przeanalizowane rynkowo.</u>
+          <u xml:id="u-132.1" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Jeśli chodzi o dodatkowe 200 zł, uznaliśmy, że samorząd, który nie jest instytucją gospodarczą i nie musi osiągać zysku, musi się zmieścić w takiej kwocie. Podmiot prywatny może mieć albo większe koszty, albo większy zysk, bo tutaj nie jest to wykluczone.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-133">
+          <u xml:id="u-133.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Przystępujemy do głosowania nad poprawką odnoszącą się do art. 4, przedstawioną przez Związek Miast Polskich, przejętą przez panią poseł Hannę Gill-Piątek oraz pana posła Jacka Protasa. Proszę o wyświetlenie pulpitu. Już jest.</u>
+          <u xml:id="u-133.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Kto jest za przyjęciem poprawki? Proszę o podniesienie ręki. Dziękuję. Kto jest przeciw? Proszę o podniesienie ręki. Dziękuję. Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję. Proszę o wyświetlenie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-133.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Głosowało 24 posłów. Za – 9, przeciw – 15, nikt nie wstrzymał się od głosu. Stwierdzam, że poprawka została odrzucona przez Komisję.</u>
+          <u xml:id="u-133.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Stwierdzam też…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-134">
+          <u xml:id="u-134.0" who="#PoselJacekProtas">Proszę ją potraktować jako wniosek mniejszości.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-135">
+          <u xml:id="u-135.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Proszę bardzo. Przyjmujemy ją jako wniosek mniejszości.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-136">
+          <u xml:id="u-136.0" who="#PoselHannaGillPiatek">Mój również.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-137">
+          <u xml:id="u-137.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">To jest tożsame.</u>
+          <u xml:id="u-137.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Stwierdzam, że art. 4 został rozpatrzony przez Komisję.</u>
+          <u xml:id="u-137.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Art. 5. Tutaj w zasadzie już była poprawka, ta pierwsza. Zdaje się, że odnosiła się do zmiany polegającej na dodaniu jednego zdania do art. 6. Czy ktoś wnosi jakieś uwagi? Proszę bardzo. Związek Miast Polskich. Pan Marek Wójcik.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-138">
+          <u xml:id="u-138.0" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Dziękuję bardzo. Tym razem w imieniu Związku Powiatów Polskich zwracam państwa uwagę na propozycję poprawki, która pozwoli usprawnić proces sprzedaży węgla.</u>
+          <u xml:id="u-138.1" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Chodzi o to, żeby prowadzenie przez gminę sprzedaży mogło się odbywać za pośrednictwem podmiotów, które nie będą musiały zmieniać swoich statutów i innych dokumentów, w tym regulaminów organizacyjnych, dlatego że część z nich ma określone ściśle reguły dotyczące zakresu działalności. Gdyby nie było tego przepisu, musielibyśmy zrezygnować z możliwości sprzedaży węgla przez tego typu podmioty. W związku z tym jest prośba o to, żeby do ust. 8 wprowadzić stosowną poprawkę, która zwolni te podmioty z konieczności zmian ich statutów i innych dokumentów powołujących je lub regulaminów organizacyjnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-139">
+          <u xml:id="u-139.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Moment. Tu nie ma artykułu. Trzeba dodać artykuł. Czy to jest gdzieś wyartykułowane na piśmie? Ja tego nie mam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-140">
+          <u xml:id="u-140.0" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Tak. Oczywiście. To jest poprawka, którą państwo otrzymali. To jest poprawka przygotowana przez Związek Powiatów Polskich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-141">
+          <u xml:id="u-141.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Czy ktoś z państwa posłów przejmuje tę poprawkę? Proszę bardzo. Pani Hanna Gill-Piątek . Tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-142">
+          <u xml:id="u-142.0" who="#PoselHannaGillPiatek">Tak. Mogę przejąć tę poprawkę. Zresztą zgłaszał się też pan poseł Obaz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-143">
+          <u xml:id="u-143.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">To jest poprawka nr 4. Tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-144">
+          <u xml:id="u-144.0" who="#PoselHannaGillPiatek">To jest poprawka nr 4.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-145">
+          <u xml:id="u-145.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">To jest poprawka nr 4. Proszę bardzo. Jakie jest stanowisko rządu, panie ministrze?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-146">
+          <u xml:id="u-146.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">To znaczy, po przyjęciu poprawki akcyzowej, tj. o zniesieniu tego obowiązku, nie widzimy powodu, dla którego gminy miałyby zmieniać statuty. Dlatego nasza opinia jest negatywna. Nie widzimy powodu wprowadzenia tej poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-147">
+          <u xml:id="u-147.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Czy Biuro Legislacyjne ma uwagi? Nie ma uwag w tym zakresie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-148">
+          <u xml:id="u-148.0" who="#LegislatorMariuszPrzerwa">Jest prośba, bo tych poprawek nie mamy. Nawet tej do art. 4, która została przyjęta w formie wniosku mniejszości. Nie otrzymaliśmy jej. Tak że jeżeli można prosić, żeby te poprawki zostały dostarczone.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-149">
+          <u xml:id="u-149.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Przepraszam, czy mógłbym prosić obsługę z sekretariatu… Tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-150">
+          <u xml:id="u-150.0" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Poprawka nr 4: w art. 5 dodaje się ust. 8. To jest ta poprawka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-151">
+          <u xml:id="u-151.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Widzę, że nie ma uwag ze strony Biura Legislacyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-151.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, przystępujemy do głosowania. Proszę o wyświetlenie pulpitu do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-151.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Kto jest za przyjęciem w art. 5 poprawki polegającej na dodaniu ust. 8? Proszę o podniesienie ręki. Kto jest przeciw? Proszę o podniesienie ręki. Dziękuję. Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję. Proszę o wyświetlenie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-151.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Głosowało 24 posłów. Za – 9, przeciw – 15, nikt nie wstrzymał się od głosu. Stwierdzam, że poprawka została odrzucona.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-152">
+          <u xml:id="u-152.0" who="#PoselHannaGillPiatek">W takim razie chcielibyśmy ją zgłosić jako wniosek mniejszości.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-153">
+          <u xml:id="u-153.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Proszę uprzejmie. Wniosek mniejszości.</u>
+          <u xml:id="u-153.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">W związku z tym stwierdzam, że art. 5 został rozpatrzony przez Komisję.</u>
+          <u xml:id="u-153.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 6. Czy są jakieś uwagi? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-153.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Stwierdzam, że art. 6 został rozpatrzony przez Komisję. Biuro Legislacyjne. Proszę bardzo, jeszcze Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-154">
+          <u xml:id="u-154.0" who="#LegislatorLukaszGrabarczyk">Do ust. 1. Chcielibyśmy doprecyzować treść. Ust. 1 zaczyna się w ten sposób: „Do zamówień udzielanych w celu realizacji zadania określonych…”. Do czego odnosi się wyraz „określonych”? Do zadania czy do zamówień udzielanych? Jeżeli do realizacji zadania, to wydaje się, że tutaj powinna być liczba mnoga.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-155">
+          <u xml:id="u-155.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Panie ministrze, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-156">
+          <u xml:id="u-156.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Tak, zgadzamy się.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-157">
+          <u xml:id="u-157.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Przyjęliśmy. To jest korekta redakcyjna, więc nie ma potrzeby, żeby to głosować.</u>
+          <u xml:id="u-157.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Art. 6 został rozpatrzony przez Komisję.</u>
+          <u xml:id="u-157.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Przechodzimy do art. 7, do którego, zdaje się, są poprawki. Jest cały plik. Proszę bardzo, pan przewodniczący Jacek Protas.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-158">
+          <u xml:id="u-158.0" who="#PoselJacekProtas">Widzę, że mamy poprawkę tożsamą z poprawką klubu czy pani poseł Hanny Gill-Piątek. Chodzi o skreślenie w całości art. 7. Uważamy, że nie ma potrzeby stwarzania jakichkolwiek zwolnień z odpowiedzialności w związku z decyzjami, które są podejmowane zgodnie z prawem. Jeżeli wprowadzamy pewne regulacje – ułatwienia – to już same regulacje ułatwiają czy upraszczają proces. Nie ma potrzeby, żeby kogokolwiek zwalniać z odpowiedzialności.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-159">
+          <u xml:id="u-159.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Jakie jest stanowisko rządu, panie ministrze?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-160">
+          <u xml:id="u-160.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Jesteśmy przeciw.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-161">
+          <u xml:id="u-161.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję. Stanowisko jest negatywne. Czy Biuro Legislacyjne ma jakieś uwagi? Nie ma.</u>
+          <u xml:id="u-161.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Przystępujemy do głosowania. Proszę wyświetlić pulpit. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-161.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Kto jest za poparciem poprawki odnoszącej się do skreślenia art. 7? Proszę o podniesienie ręki. Dziękuję. Kto jest przeciw? Proszę o podniesienie ręki. Dziękuję. Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję. Proszę o wyświetlenie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-161.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Głosowało 22 posłów, za 8, przeciw 14, nikt nie wstrzymał się od głosu. Stwierdzam, że poprawka została odrzucona.</u>
+          <u xml:id="u-161.4" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Jeszcze Związek Miast Polskich. Tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-162">
+          <u xml:id="u-162.0" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Nie, panie przewodniczący. Nie ośmielam się. Nie chciałbym nic sugerować, ale z tego, co mam w zestawie poprawek, do tego artykułu jest jeszcze jedna poprawka pana posła Ozdoby.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-163">
+          <u xml:id="u-163.0" who="#PoselHannaGillPiatek">Tak. Tylko wydaje mi się… Nie wiem, która jest dalej idąca. To jest pytanie do Biura Legislacyjnego. Dalej idąca jest poprawka Związku Miast Polskich czy pana posła Ozdoby?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-164">
+          <u xml:id="u-164.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Czyli, którą poprawkę…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-165">
+          <u xml:id="u-165.0" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Żeby ułatwić procedurę, wycofuję moją poprawkę, ponieważ poprawka pana posła Ozdoby jest dalej idąca. Tak jest w moim mniemaniu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-166">
+          <u xml:id="u-166.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Teraz mówimy o art. 7. Czy tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-167">
+          <u xml:id="u-167.0" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Tak jest, panie przewodniczący. Wyjaśnię.</u>
+          <u xml:id="u-167.1" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">W art. 7 chodzi nam o to, że strona rządowa wprowadza regulacje, które pozwalają na to, żeby osoby uczestniczące w sprzedaży węgla po stronie rządowej nie miały wątpliwości, czy działają zgodnie z przepisami, czy nie, czy będą za to odpowiedzialni w związku z przepisami Kodeksu karnego.</u>
+          <u xml:id="u-167.2" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Chcielibyśmy także prosić o to, żeby w przypadku gdy państwo przyjmą ten artykuł, w przepisie uwzględnić także to, że po stronie samorządowej są też osoby, które będą podejmowały czynności chociażby wynikające z faktu, że wycofuje się część przepisów dotyczących zamówień publicznych. Nie będą nimi związane. Będą działały etycznie, ale w tej sprawie chciałyby mieć pewność, że nikt nigdy nie będzie wyciągał przeciwko nim argumentów. Nawet jeżeli one nie będą zasadne, to państwo doskonale wiedzą, że rzucenie na kogoś oskarżenia, nawet nieprawdziwego, powoduje czasami tzw. polityczną śmierć, także samorządowców. Dlatego prosimy o to, żeby uwzględnić te osoby przy potencjalnych wyłączeniach, jeżeli państwo uznają tego typu wyłączenia za konieczne.</u>
+          <u xml:id="u-167.3" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-168">
+          <u xml:id="u-168.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Proszę bardzo. Jesteśmy w art. 7. Poseł Jacek Ozdoba, wiceminister, ale będący tutaj jako poseł. Proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-169">
+          <u xml:id="u-169.0" who="#PoselJacekOzdoba">Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, w mojej ocenie proponowane ustawowo rozwiązania kontratypu są zbyt szeroko ukształtowane. Dlatego proponuję ich zawężenie i zamianę art. 296 na art. 231 oraz doprecyzowanie dotyczące funkcjonariuszy publicznych. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-170">
+          <u xml:id="u-170.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Panie ministrze, jakie jest stanowisko rządu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-171">
+          <u xml:id="u-171.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Jest negatywne, jeśli chodzi o samorządowców. Są oni chronieni przepisami, które regulują to działanie wstecz. Tak że oni też są objęci ochroną.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-172">
+          <u xml:id="u-172.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Czy Biuro Legislacyjne ma jakieś uwagi? Nie ma, więc przystępujemy do głosowania. Proszę bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-172.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Kto jest za przyjęciem w art. 7 poprawki do ust. 1 i 2, proponowanej przez posła Jacka Ozdobę? Proszę o podniesienie ręki. Dziękuję. Kto jest przeciw? Proszę o podniesienie ręki. Dziękuję. Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję. Proszę o wyświetlenie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-172.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, głosowało 24 posłów. Za – 3, przeciw – 15, wstrzymało się od głosu – 6. Stwierdzam, że poprawka została odrzucona.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-173">
+          <u xml:id="u-173.0" who="#PoselHannaGillPiatek">W takim razie zgłaszam wniosek mniejszości o skreślenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-174">
+          <u xml:id="u-174.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Proszę bardzo. Traktujemy to jako wniosek mniejszości.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-175">
+          <u xml:id="u-175.0" who="#PoselHannaGillPiatek">Oczywiście, o skreślenie całego artykułu, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-176">
+          <u xml:id="u-176.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Tak, tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-177">
+          <u xml:id="u-177.0" who="#PoselJacekProtas">To jest poprawka tożsama. Oczywiście przyłączam się.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-178">
+          <u xml:id="u-178.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Przyjmujemy wniosek mniejszości.</u>
+          <u xml:id="u-178.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">W tej chwili stwierdzam, że art. 7 został rozpatrzony, bo do art. 7 nie ma już innych… Przepraszam. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-179">
+          <u xml:id="u-179.0" who="#PoselJacekProtas">Wydaje mi się, że trzeba to doprecyzować, żeby nie było wątpliwości. Prosimy o przyjęcie jako wniosku mniejszości tożsamej poprawki o skreśleniu w całości art. 7.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-180">
+          <u xml:id="u-180.0" who="#PoselHannaGillPiatek">Tak. Nie chodzi o poprawkę pana Ozdoby, tylko o nasze poprawki z panem posłem Protasem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-181">
+          <u xml:id="u-181.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Tak. Przyjmujemy to jako wniosek mniejszości.</u>
+          <u xml:id="u-181.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Przechodzimy do art. 8. Poprawkę ma poseł Dariusz Stefaniuk, któremu oddaję głos. Proszę bardzo. Czy może pan włączyć mikrofon, kolego?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-182">
+          <u xml:id="u-182.0" who="#PoselDariuszStefaniuk">Przepraszam. Panie przewodniczący, proponuję w art. 8 ust. 2 w części wspólnej wyraz „obywateli” zastąpić wyrazami „gospodarstw domowych”. To jest poprawka o charakterze redakcyjnym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-183">
+          <u xml:id="u-183.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Panie ministrze, jakie jest stanowisko rządu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-184">
+          <u xml:id="u-184.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Jesteśmy za.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-185">
+          <u xml:id="u-185.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję. Czy Biuro Legislacyjne? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-185.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Cóż, pomimo tego, że poprawka ma charakter redakcyjny, jest poprawką. Proszę bardzo, głosujemy. Proszę o wyświetlenie pulpitu do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-185.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Kto jest za przyjęciem poprawki? Proszę o podniesienie ręki. Jeszcze raz. Kto jest za przyjęciem poprawki zaproponowanej do art. 8 przez pana posła Dariusza Stefaniuka? Proszę o podniesienie ręki. Dziękuję. Czy ktoś jest przeciw? Dziękuję. Czy ktoś wstrzymał się od głosu? Dziękuję. Proszę o wyświetlenie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-185.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Głosowało 24 posłów. Za – 21, nikt nie był przeciw, wstrzymało się od głosu – 3. Stwierdzam, że poprawka została przyjęta.</u>
+          <u xml:id="u-185.4" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Czy są jeszcze jakieś inne poprawki do art. 8? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-185.5" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Stwierdzam, że Komisja rozpatrzyła art. 8 łącznie z naniesioną poprawką.</u>
+          <u xml:id="u-185.6" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 9. Czy są jakieś uwagi? Nie widzę. Biuro Legislacyjne ma uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-186">
+          <u xml:id="u-186.0" who="#LegislatorMariuszPrzerwa">Panie przewodniczący, drobna uwaga do ust. 2. Mamy tu odwołanie do wniosku o wydanie zaświadczenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 2. O tym zaświadczeniu jest mowa dopiero w art. 13. Dlatego tu potrzebne jest trochę szersze sformułowanie, czyli następujące: „wniosek o wydanie zaświadczenia przez wójta, burmistrza albo prezydenta miasta właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby fizycznej w gospodarstwie domowym, o którym mowa w art. 13”. To jest zmiana legislacyjna. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-187">
+          <u xml:id="u-187.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Myślę, że ona ma charakter redakcyjny. Czy pan…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-188">
+          <u xml:id="u-188.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Jesteśmy za.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-189">
+          <u xml:id="u-189.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Tak. Pan minister się przychyla. Myślę, że nie potrzeba żadnego głosowania. Zmiana miała charakter redakcyjny.</u>
+          <u xml:id="u-189.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Stwierdzam, że art. 9 został rozpatrzony przez Komisję.</u>
+          <u xml:id="u-189.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Teraz przechodzimy do art. 10. Czy są jakieś uwagi? Nie widzę. Stwierdzam, że art. 10 został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-189.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Art. 11. Czy są jakieś uwagi? Nie widzę. Stwierdzam, że art. 11 został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-189.4" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Art. 12. Czy z państwa strony są jakieś uwagi? Nie widzę. Stwierdzam, że art. 12 został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-189.5" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Art. 13. Czy są jakieś uwagi? Proszę bardzo. Najpierw Związek Miast Polskich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-190">
+          <u xml:id="u-190.0" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, panie ministrze, chcemy prosić o to, żeby w tym artykule zawrzeć ust. 10. To jest poprawka, którą państwu przedstawiliśmy.</u>
+          <u xml:id="u-190.1" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Mamy bowiem do czynienia z zadaniem zleconym z zakresu administracji rządowej. Ewidentne jest to, że gminy, które nie wejdą do programu, będą musiały wystawiać zaświadczenia dotyczące swoich mieszkańców. Wystawianie tych zaświadczeń będzie gminy absorbowało. To są konkretne czynności, które trzeba będzie wykonać. W związku z tym proponujemy, żeby zgodnie z zapisami konstytucji znalazły się środki na realizację tego zadania zleconego. Przeprowadziliśmy analizę dotyczącą tego, jak wiele czasu zajmowałoby przygotowanie tego typu zaświadczenia. Na podstawie kalkulacji wyceny godziny pracy urzędnika państwowego doszliśmy do kwoty 10 zł za wydanie jednego zaświadczenia.</u>
+          <u xml:id="u-190.2" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Reasumując, prosimy o to, żeby ustalić stałą stawkę ryczałtową za wydanie jednego zaświadczenia w ramach realizacji zadania zleconego w wysokości 10 zł. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-191">
+          <u xml:id="u-191.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję. Pani Hanna Gill-Piątek. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-192">
+          <u xml:id="u-192.0" who="#PoselHannaGillPiatek">Panie przewodniczący, tak porządkowo. Jak najbardziej poparłabym poprawkę Związku Miast Polskich, ale ona dotyczy bodajże dodania ust. 10. Natomiast…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-193">
+          <u xml:id="u-193.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dotyczy dodania ust. 10 w art. 13.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-194">
+          <u xml:id="u-194.0" who="#PoselHannaGillPiatek">Natomiast Związek Powiatów Polskich zaproponował w tym samym artykule w ust. 5 skreślenie zdania drugiego, co łączy się ze skreśleniem art. 24.</u>
+          <u xml:id="u-194.1" who="#PoselHannaGillPiatek">W uzasadnieniu podano, że: „na gminę oraz na miasta na prawach powiatu przy okazji wydawania zaświadczeń zostaje nałożone kolejne zadanie związane z potrzebą weryfikacji danych, przy czym nie gwarantuje się zapewnienia finansowania zadania”. To jest więc podobny temat, ale ustęp jest wcześniejszy, dlatego proponuję, żebyśmy procedowali poprawkę Związku Powiatów Polskich, którą z przyjemnością przejmę, wcześniej niż poprawkę Związku Miast Polskich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-195">
+          <u xml:id="u-195.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Jeszcze raz. To jest art. 13, ale który ustęp?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-196">
+          <u xml:id="u-196.0" who="#PoselHannaGillPiatek">Art. 13. Związek Powiatów Polskich proponuje…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-197">
+          <u xml:id="u-197.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Ust. 5.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-198">
+          <u xml:id="u-198.0" who="#PoselHannaGillPiatek">Tak. Proponuje skreślić drugie zdanie w ust. 5, co łączy się ze skreśleniem art. 24.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-199">
+          <u xml:id="u-199.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Jakie jest zdanie rządu, panie ministrze?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-200">
+          <u xml:id="u-200.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Nasze zdanie jest negatywne. Uprościliśmy tę procedurę w porównaniu z tym zadaniem, które było kilka tygodni temu, czyli zadaniem dotyczącym dodatku węglowego, na które były przeznaczone środki. Wydaje nam się, że nie powinniśmy tutaj… To nie jest skomplikowana operacja.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-201">
+          <u xml:id="u-201.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Jeszcze Marek Wójcik ze Związku Miast Polskich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-202">
+          <u xml:id="u-202.0" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Bardzo krótko.</u>
+          <u xml:id="u-202.1" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Drodzy państwo, panie ministrze, dodatek węglowy to jest zupełnie inna zasada. Tam jest adekwatnie 2% od wartości wypłaconych dodatków. Raczej zastosowałbym analogię do tego, co się działo przy okazji wsparcia uchodźców z Ukrainy i wystawiania im przez nas numerów PESEL. To zadanie wskazywało konkretną kwotę ryczałtową za jeden nadany numer PESEL. Mówimy tu o zupełnie innej sytuacji. Nie można tego mylić z dodatkiem węglowym. To jest zupełnie inna zasada. Tu jest jedna prosta czynność do wykonania. Jedno zaświadczenie to 10 zł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-203">
+          <u xml:id="u-203.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Po kolei. Najpierw rozpatrujemy art. 13 ust. 5.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-204">
+          <u xml:id="u-204.0" who="#PoselHannaGillPiatek">Tak i niech to będzie moja poprawka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-205">
+          <u xml:id="u-205.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Niech to najpierw będzie poprawka pani poseł Gill-Piątek. Proszę uprzejmie. Jak rozumiem, stanowisko rządu jest negatywne. Czy Biuro Legislacyjne ma w tym zakresie uwagi? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-205.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Przystępujemy do głosowania. Proszę bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-205.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, kto jest za przyjęciem poprawki pani poseł Hanny Gill-Piątek, odnoszącej się do art. 13 ust. 5? Proszę o podniesienie ręki. Kto jest przeciw? Proszę o podniesienie ręki. Dziękuję. Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję. Proszę o wyświetlenie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-205.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Głosowało 24 posłów. Za – 8, przeciw – 15, wstrzymał się od głosu – 1. Stwierdzam, że poprawka została odrzucona.</u>
+          <u xml:id="u-205.4" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Teraz przystępujemy do…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-206">
+          <u xml:id="u-206.0" who="#PoselHannaGillPiatek">To jako wniosek mniejszości poprosiłabym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-207">
+          <u xml:id="u-207.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Przyjmujemy ją jako wniosek mniejszości.</u>
+          <u xml:id="u-207.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Czy ktoś przejmuje poprawkę zaproponowaną przez Związek Miast Polskich, polegającą na dodaniu art. 10? Proszę bardzo. Tak, dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-207.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">W związku z tym przystępujemy do głosowania. Uzasadniał to już pan Marek Wójcik. Pan minister ustosunkował się do tego negatywnie. Czy tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-208">
+          <u xml:id="u-208.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Tak. Negatywnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-209">
+          <u xml:id="u-209.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję. Proszę bardzo, przystępujemy do głosowania. Proszę wyświetlić pulpit.</u>
+          <u xml:id="u-209.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Kto jest za przyjęciem poprawki zgłoszonej przez panią poseł Hannę Gill-Piątek i pana posła Protasa, polegającej na dodaniu ust. 10 do art. 13? Proszę o podniesienie ręki. Dziękuję. Kto jest przeciw? Dziękuję. Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję. Proszę o wyświetlenie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-209.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Głosowało 24 posłów. Za – 8, przeciw – 16, nikt nie wstrzymał się od głosu. Stwierdzam, że poprawka została odrzucona.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-210">
+          <u xml:id="u-210.0" who="#PoselJacekProtas">Wniosek mniejszości.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-211">
+          <u xml:id="u-211.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Proszę bardzo. Potraktujemy ją jako wniosek mniejszości.</u>
+          <u xml:id="u-211.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Stwierdzam, że art. 13 został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-211.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Przechodzimy do art. 14. Czy są jakieś uwagi? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-211.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Stwierdzam, że art. 14 został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-211.4" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Do art. 15 są poprawki. Oddaję głos panu posłowi Jackowi Protasowi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-212">
+          <u xml:id="u-212.0" who="#PoselJacekProtas">W swojej poprawce proponuję skreślić art. 15 w całości. Nie ma potrzeby, żeby angażować przy tych czynnościach organ uchwałodawczy. Wystarczy działanie organu wykonawczego, tj. wójta, burmistrza czy prezydenta.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-213">
+          <u xml:id="u-213.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Panie ministrze, jakie jest stanowisko rządu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-214">
+          <u xml:id="u-214.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Negatywne. To nie jest żaden przymus. Gmina może skorzystać z takiej możliwości, ale nie musi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-215">
+          <u xml:id="u-215.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Czy Biuro Legislacyjne ma jakieś uwagi? Proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-216">
+          <u xml:id="u-216.0" who="#LegislatorLukaszGrabarczyk">Do art. 15, a nie do tej propozycji, tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-217">
+          <u xml:id="u-217.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Do art. 15.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-218">
+          <u xml:id="u-218.0" who="#LegislatorLukaszGrabarczyk">W art. 15 pkt 3 jest mowa o zakupie preferencyjnym. Chcielibyśmy zauważyć, że w projekcie ustawy sformułowano skrót. Prosilibyśmy więc o skreślenie wyrazu „preferencyjny”.</u>
+          <u xml:id="u-218.1" who="#LegislatorLukaszGrabarczyk">Jeśli mogę, to jeszcze chcielibyśmy zauważyć, że w art. 14 ust. 4 prawdopodobnie jest błędne odesłanie do okresu, o którym mowa w ust. 1. Ten okres jest w ust. 3. Jeśli uzyskamy potwierdzenie, że taka zmiana jest rzeczywiście konieczna, to dokonamy takiej zmiany. W ust. 2 poprawimy również odesłanie kaskadowe tak, żeby nie odsyłać do przepisu, który już zawiera odesłanie.</u>
+          <u xml:id="u-218.2" who="#LegislatorLukaszGrabarczyk">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-219">
+          <u xml:id="u-219.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję. Jakie jest stanowisko rządu do tego?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-220">
+          <u xml:id="u-220.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Popieramy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-221">
+          <u xml:id="u-221.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Tak. To są uwagi o charakterze redakcyjnym. Proszę bardzo, jeszcze Marek Wójcik.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-222">
+          <u xml:id="u-222.0" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Ja tradycyjnie krótko.</u>
+          <u xml:id="u-222.1" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Proszę państwa, bardzo państwa proszę, żeby państwo jeszcze raz się nad tym zastanowili. Są tu dwa elementy. Jak państwo wiedzą, wypowiadam się merytorycznie, ale tym razem wypowiem się także niemerytorycznie.</u>
+          <u xml:id="u-222.2" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Na początku merytorycznie. Niech państwo popatrzą, o jakich czynnościach mówimy, na kryteria dotyczące pierwszeństwa, na to, jakie dokumenty mają być dołączone do wniosku, na sposób rozliczenia między gminą a osobą dokonującą zakupu preferencyjnego. To czynności czysto techniczne.</u>
+          <u xml:id="u-222.3" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Mój drugi głos, tym razem niemerytoryczny, będzie następujący. Drodzy państwo, mówienie o tym, że jest to tylko rozwiązanie fakultatywne, świadczy o tym, że naprawdę nie znają państwo realiów funkcjonowania samorządności. Jest rzeczą oczywistą, że w tej sprawie – wszystko jedno, kto w jakiej gminie będzie rządził – znajdą się osoby, które myślą inaczej. W ten sposób stwarzają państwo 2477 płaszczyzn do dyskusji na temat tej ustawy po raz kolejny. Jestem głęboko przekonany – bo trzeba jeszcze zwołać radę gminy – że w wielu miejscach ta dyskusja nie skończy się za pierwszym razem.</u>
+          <u xml:id="u-222.4" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Jeżeli państwu zależy na tym, żeby wokół tej ustawy kontynuować dyskusję na temat sprzedaży węgla, o tym, czy tak, czy nie – niech państwo zagłosują za tym, żeby art. 15 pozostał. Ja państwa proszę o to, żeby się państwo jednak nad tym zastanowili. Może nie teraz. Może jeszcze raz prośba o to, żeby przyjęli to państwo w drugim czytaniu. Uważam, że to jest ważny aspekt. Idźmy do przodu. Skoro umówiliśmy się, że idziemy, to idźmy do przodu i procedujmy tak, żeby jak najszybciej można było sprzedawać węgiel mieszkańcom. Nie róbmy wokół tego igrzysk, a będą igrzyska na szczeblu lokalnym.</u>
+          <u xml:id="u-222.5" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-223">
+          <u xml:id="u-223.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Pan minister chciał zabrać głos. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-224">
+          <u xml:id="u-224.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Panie przewodniczący, jako radny rady miasta Gdańsk odpowiem tak: mogą być takie sytuacje, że radni będą chcieli dyskutować, ale włodarze, a zwłaszcza ci sprawni, poradzą sobie z taką dyskusją i nie będzie przeciągania podjęcia decyzji. Tak że wierzę we włodarzy i w samorządowców, że będą działać sprawnie, jeśli będą chcieli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-225">
+          <u xml:id="u-225.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Był wniosek o skreślenie art. 15. To jest istota rzeczy. Będziemy głosować nad tą poprawką. Proszę bardzo o wyświetlenie pulpitu.</u>
+          <u xml:id="u-225.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, kto jest za poparciem poprawki zgłoszonej przez pana przewodniczącego Protasa? Proszę o podniesienie ręki. Dziękuję. Kto jest przeciw? Dziękuję. Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję. Proszę o wyświetlenie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-225.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Głosowało 24 posłów. Za – 9, przeciw – 15, nikt nie wstrzymał się od głosu. Stwierdzam, że poprawka została odrzucona.</u>
+          <u xml:id="u-225.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Przechodzimy do art. 16.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-226">
+          <u xml:id="u-226.0" who="#PoselJacekProtas">Poproszę o wniosek mniejszości.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-227">
+          <u xml:id="u-227.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Proszę bardzo. Przyjmujemy wniosek mniejszości.</u>
+          <u xml:id="u-227.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Stwierdzam, że art. 15 został rozpatrzony przez Komisję.</u>
+          <u xml:id="u-227.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Przechodzimy do art. 16. Czy są jakieś uwagi? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-227.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Stwierdzam, że art. 16 został rozpatrzony przez Komisję.</u>
+          <u xml:id="u-227.4" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Art. 17. Czy są jakieś uwagi? Biuro Legislacyjne. Proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-228">
+          <u xml:id="u-228.0" who="#LegislatorLukaszGrabarczyk">Dziękuję. Do ust. 8.</u>
+          <u xml:id="u-228.1" who="#LegislatorLukaszGrabarczyk">Chcielibyśmy zauważyć, że w ostatnim zdaniu tego ustępu, jak się wydaje, mamy do czynienia z powtórzeniem normy prawnej wynikającej ze zdania pierwszego. Wyrazy „od nienależnie pobranej kwoty rekompensaty są naliczane odsetki za opóźnienie od dnia jej otrzymania” proponujemy wykreślić, w związku z tym, że, jak powiedziałem na wstępie, ta część normy wynika już ze zdania pierwszego. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-229">
+          <u xml:id="u-229.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Panie ministrze, jakie jest stanowisko ministra?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-230">
+          <u xml:id="u-230.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Zgadzamy się na tę poprawkę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-231">
+          <u xml:id="u-231.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">To jest zmiana o charakterze redakcyjnym. Ostatnie zdanie w ust. 8 zostaje skreślone.</u>
+          <u xml:id="u-231.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Nie ma więcej uwag.</u>
+          <u xml:id="u-231.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Stwierdzam, że art. 17 został przez Komisję rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-231.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Przechodzimy do art. 18. Czy są jakieś uwagi? Proszę bardzo, pan poseł Dariusz Stefaniuk. Oddaję głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-232">
+          <u xml:id="u-232.0" who="#PoselDariuszStefaniuk">Panie przewodniczący, to też jest poprawka redakcyjna Biura Legislacyjnego do art. 18 ust. 5, żeby wyrazy „ustawy, o której mowa w art. 16 ust. 1” zastąpić wyrazami „odpowiednio ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych lub ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych”.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-233">
+          <u xml:id="u-233.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Proszę uprzejmie, Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-234">
+          <u xml:id="u-234.0" who="#LegislatorLukaszGrabarczyk">Dziękuję, panie przewodniczący. Tylko w kwestii doprecyzowania.</u>
+          <u xml:id="u-234.1" who="#LegislatorLukaszGrabarczyk">Rzeczywiście, na roboczo, w trakcie spotkania z przedstawicielami ministerstwa wskazaliśmy tutaj na błędne odesłanie do art. 16 ust. 1a. Po prostu takie odesłanie w projekcie nie funkcjonuje. Wówczas zwrócono uwagę, że prawdopodobnie trzeba będzie ten przepis przeformułować tak, żeby rzeczywiście dotyczył ustaw o PIT i CIT. Natomiast to nie jest uwaga legislacyjna. To jest uwaga o charakterze merytorycznym. Stąd jest propozycja poprawki.</u>
+          <u xml:id="u-234.2" who="#LegislatorLukaszGrabarczyk">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-235">
+          <u xml:id="u-235.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję. Panie ministrze, jakie jest stanowisko rządu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-236">
+          <u xml:id="u-236.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Tak. Zgadzamy się.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-237">
+          <u xml:id="u-237.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję. Przystępujemy do głosowania. Szanowni państwo, głosujemy nad art. 18 ust. 5 i nad poprawką zaproponowaną przez pana posła Stefaniuka.</u>
+          <u xml:id="u-237.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Kto jest za? Proszę o podniesienie ręki. Dziękuję. Kto jest przeciw? Dziękuję. Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję. Proszę o wyświetlenie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-237.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Głosowało 22 posłów. Za – 19, nikt nie był przeciw, wstrzymało się od głosu – 3. Stwierdzam, że poprawka została przyjęta przez Komisję.</u>
+          <u xml:id="u-237.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Jednocześnie stwierdzam, że art. 18 został przez Komisję rozpatrzony wraz z poprawką.</u>
+          <u xml:id="u-237.4" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Art. 19. Czy ktoś ma jakieś uwagi? Nie widzę. Stwierdzam, że art. 19 został rozpatrzony przez Komisję.</u>
+          <u xml:id="u-237.5" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Art. 20. Czy ktoś z państwa ma jakieś uwagi? Nie widzę. Stwierdzam, że art. 20 został rozpatrzony przez Komisję.</u>
+          <u xml:id="u-237.6" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Art. 21, do którego są poprawki. Proszę bardzo. Zdaje się, że kolega Jacek Protas albo się mylę… Proszę bardzo, pani poseł Hanna Gill-Piątek .</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-238">
+          <u xml:id="u-238.0" who="#PoselHannaGillPiatek">Nie, najpierw pan przewodniczący. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-238.1" who="#PoselHannaGillPiatek">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, panie ministrze, nasza poprawka polega na zmianie brzmienia art. 21 ust. 1. Na takiej zmianie jego brzmienia, że dopłaty do węgla nie będą realizowane z funduszu covidowego, bo to z covidem nie ma nic wspólnego, tylko z budżetu państwa. Po prostu. Bo tak to powinno być.</u>
+          <u xml:id="u-238.2" who="#PoselHannaGillPiatek">Zwiększyliście dziewięciokrotnie zadłużenie pozabudżetowe. Z tych wszystkich kreatywnych funduszy w BGK i PFR robicie sobie po prostu „złotą kieszeń”, z której rząd wyjmuje, wyjmuje, wyjmuje i dodrukowuje pieniądze. Przez to mamy inflację, więc naprawdę skończcie z tym. Skończcie z tą kreatywną księgowością. Bezpieczeństwo społeczeństwa powinno bazować na kontrolowanych wydatkach budżetowych, a nie na pozabudżetowym funduszu, który został przez nas założony w dobrej wierze do czegoś zupełnie innego. Nadużywacie tej dobrej wiary. Nadużywacie polskiego budżetu. Będzie z tego niezły krach. Już w tej chwili gospodarka jest w bardzo złym stanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-239">
+          <u xml:id="u-239.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Jakie jest stanowisko rządu, panie ministrze?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-240">
+          <u xml:id="u-240.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-241">
+          <u xml:id="u-241.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Przystępujemy do głosowania. Przypominam, że chodzi o art. 21 ust. 1, o inny zapis ust. 1 w art. 21.</u>
+          <u xml:id="u-241.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Kto jest za przyjęciem tego artykułu? Proszę o podniesienie ręki. Tej poprawki? Przepraszam. Dziękuję. Kto jest przeciw? Dziękuję. Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję. Proszę o wyświetlenie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-241.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Głosowało 22 posłów. Za – 7, przeciw – 14, wstrzymał się od głosu – 1. Stwierdzam, że poprawka została odrzucona.</u>
+          <u xml:id="u-241.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Czy Biuro Legislacyjne ma jakieś uwagi? Nie ma.</u>
+          <u xml:id="u-241.4" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Stwierdzam, że art. 21 został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-241.5" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Art. 22. Tu również pani poseł Hanna Gill-Piątek . To jest konsekwencja. Tak? Skreślić czy już…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-242">
+          <u xml:id="u-242.0" who="#PoselHannaGillPiatek">Panie przewodniczący, to jest koniec naszych poprawek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-243">
+          <u xml:id="u-243.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Tak, tak, bo to wiązało się ze skreśleniem pozostałych artykułów. Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-244">
+          <u xml:id="u-244.0" who="#PoselHannaGillPiatek">Ze skreśleniem artykułu… Tak. W art. 22…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-245">
+          <u xml:id="u-245.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Tak, tak, ale to wiązało się z kształtem art. 21.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-246">
+          <u xml:id="u-246.0" who="#PoselHannaGillPiatek">Art. 21. Czyli to, nad czym już głosowaliśmy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-247">
+          <u xml:id="u-247.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Tak jest. Przechodzimy więc do art. 22. Czy są jakieś uwagi? Swoje uwagi ma Biuro Legislacyjne. Oddaję głos. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-248">
+          <u xml:id="u-248.0" who="#LegislatorLukaszGrabarczyk">Dziękuję. Jeśli chodzi o ust. 1, zwracamy uwagę, że ta norma została już wyrażona w art. 16 ust. 7. Pozwolę sobie zacytować ust. 7 art. 16: „Podmiotem odpowiedzialnym za rozpatrywanie wniosków o wypłatę rekompensaty i jej wypłatę jest podmiot wypłacający”. W związku z powyższym proponujemy skreślenie ust. 1 jako przepisu powtarzającego normę z art. 16 ust. 7.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-249">
+          <u xml:id="u-249.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Jakie jest stanowisko rządu, panie ministrze?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-250">
+          <u xml:id="u-250.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Pozytywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-251">
+          <u xml:id="u-251.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję. Ta poprawka ma charakter redakcyjny, więc nie będziemy nad nią głosować.</u>
+          <u xml:id="u-251.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Stwierdzam, że art. 22 został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-251.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Przechodzimy do art. 23. Czy ktoś z państwa ma jakieś uwagi? Proszę bardzo, Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-252">
+          <u xml:id="u-252.0" who="#LegislatorMariuszPrzerwa">Panie przewodniczący, dwie proste rzeczy.</u>
+          <u xml:id="u-252.1" who="#LegislatorMariuszPrzerwa">W ust. 1 jest potrzebne dookreślenie, że chodzi o art. 2 ust. 1 pkt 23a. Natomiast, jeżeli chodzi o sformułowanie „zaświadczenia, o których mowa w art. 13 ust. 1”, to takie dookreślenie nie jest potrzebne, ponieważ został już wprowadzony skrót. Tak że to są te rzeczy.</u>
+          <u xml:id="u-252.2" who="#LegislatorMariuszPrzerwa">Jeszcze, panie przewodniczący, jeżeli jestem przy głosie – wydaje się, że po przejęciu poprawki do art. 18 ust. 5, czyli wymienienia w nim ustaw o PIT i CIT, należy również zmodyfikować art. 16 ust. 6 i z tego, co wiem, dopisać w nim ustawę o PIT. Tak że prosiłbym stronę rządową o stanowisko, czy ewentualnie po przyjęciu tej poprawki nie jest również konieczna zmiana w art. 16 ust. 6.</u>
+          <u xml:id="u-252.3" who="#LegislatorMariuszPrzerwa">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-253">
+          <u xml:id="u-253.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję, ale tamten artykuł już rozpatrywaliśmy i przyjęliśmy, że został rozpatrzony. Być może będzie to wynikało z korekt redakcyjnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-254">
+          <u xml:id="u-254.0" who="#LegislatorMariuszPrzerwa">Nie, panie przewodniczący, ale można wrócić do rozpatrywania przepisu, jeżeli po przyjęciu poprawki należy zmienić inny przepis. Dlatego zwracam na to uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-255">
+          <u xml:id="u-255.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">To najpierw, skoro jeszcze jesteśmy w art. 23… Pan minister ma pozytywny stosunek do tych propozycji redakcyjnych, tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-256">
+          <u xml:id="u-256.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Tak. Może zaproponuję, bo to była poprawka posła Stefaniuka, żeby to dołączyć do jego poprawek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-257">
+          <u xml:id="u-257.0" who="#PoselDariuszStefaniuk">Mogę ją przejąć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-258">
+          <u xml:id="u-258.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Proszę bardzo. Teraz wracamy jeszcze, jak rozumiem, do art. 16. W związku z tym proszę mi powiedzieć, który to ustęp w art. 16?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-259">
+          <u xml:id="u-259.0" who="#DyrektordepartamentuMAPGrzegorzDostatni">Ust. 6.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-260">
+          <u xml:id="u-260.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Art. 16 ust. 6. Tak. Tutaj trzeba… Gdybym jeszcze raz mógł tego wysłuchać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-261">
+          <u xml:id="u-261.0" who="#LegislatorLukaszGrabarczyk">W tym przepisie należałoby także dodać podatek dochodowy od osób fizycznych. Czyli po wyrazach: „ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych” wraz z odnośnikami należałoby dodać wyrazy: „lub ustawy z dnia… o podatku dochodowym od osób fizycznych”,</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-262">
+          <u xml:id="u-262.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Przyjęliśmy już następne artykuły, ale wracamy do art. 16 ust. 6, musimy to przegłosować. Proszę bardzo o wyświetlenie pulpitu.</u>
+          <u xml:id="u-262.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Kto jest za przyjęciem poprawki do art. 16 ust. 6 o treści przedstawionej przez przedstawiciela Biura Legislacyjnego, którą zgłosił pan Dariusz Stefaniuk? Proszę o podniesienie ręki. Dziękuję bardzo. Kto jest przeciw? Dziękuję. Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję. Proszę o wyświetlenie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-262.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Głosowało 22 posłów. Za – 18, nikt nie był przeciw, wstrzymało się od głosu – 4. Stwierdzam, że poprawka została przyjęta.</u>
+          <u xml:id="u-262.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Jesteśmy w art. 23, który został rozpatrzony przez Komisję po uwzględnieniu uwag redakcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-262.4" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Przechodzimy do art. 24. Czy są jakieś uwagi? Proszę bardzo, Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-263">
+          <u xml:id="u-263.0" who="#LegislatorLukaszGrabarczyk">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-263.1" who="#LegislatorLukaszGrabarczyk">Wnioskodawcy proponują dodanie do załącznika ustawy o opłacie skarbowej kolejnego punktu w kolumnie czwartej. Pragniemy tylko zauważyć, że taki pkt 19 jest już w okresie vacatio legis. To jest ustawa, która wejdzie w życie z dniem 30 października 2022 r., w związku z czym proponujemy taką korektę, żeby art. 24 dodawał do tego załącznika pkt 20.</u>
+          <u xml:id="u-263.2" who="#LegislatorLukaszGrabarczyk">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-264">
+          <u xml:id="u-264.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Jakie jest stanowisko rządu, panie ministrze?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-265">
+          <u xml:id="u-265.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Jesteśmy za.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-266">
+          <u xml:id="u-266.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">To ma charakter redakcyjny, więc nie będziemy nad tym głosować.</u>
+          <u xml:id="u-266.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Art. 24a został dodany. Przypominam, że wynika to z pierwszej przyjętej poprawki, która odnosiła się jeszcze do tytułu. To były poprawki w trzech miejscach.</u>
+          <u xml:id="u-266.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Przechodzimy do art. 25. Proszę bardzo. Zdaje się… Aha, nie. Tutaj jest cały cykl poprawek obejmujących również art. 25, ale to była poprawka nr 4, więc już tego nie rozpatrujemy. Czy są jeszcze jakieś uwagi? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-266.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Stwierdzam, że art. 25 został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-266.4" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Art. 26. Tutaj jest poprawka pana posła Roberta Obaza. Panie pośle, oddaję głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-267">
+          <u xml:id="u-267.0" who="#PoselRobertObaz">To może zreferuję obie poprawki do art. 26 i 27.</u>
+          <u xml:id="u-267.1" who="#PoselRobertObaz">Procedując ustawę o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw, zmienialiśmy też ustawę o dodatku węglowym i wylaliśmy dziecko z kąpielą, ratując się przed tym, że w wielu domach mnożyły się gospodarstwa domowe. W art. 24 przywołanej ustawy dodaliśmy, że w przypadku gdy pod jednym adresem miejsca zamieszkania zamieszkuje więcej niż jedno gospodarstwo domowe, jeden dodatek dla gospodarstw domowych przysługuje dla wszystkich gospodarstw domowych zamieszkujących pod tym adresem. I dalej – w przypadku gdy wniosek o wypłatę dodatku dla gospodarstw domowych złożono dla więcej niż jednego gospodarstwa domowego mających ten sam adres miejsca zamieszkania, dodatek ten jest przyznawany wnioskodawcy, który złożył wniosek jako pierwszy. Pozostałe wnioski pozostają bez rozpoznania.</u>
+          <u xml:id="u-267.2" who="#PoselRobertObaz">Oczywiście później w ustawie upoważniliśmy wójta, burmistrza i prezydenta do tego, żeby mogli rozpatrywać te wnioski, ale wskazaliśmy wcześniej, że nie muszą na nie odpowiadać ani ich rozpatrywać. Teraz mamy takie sytuacje, które szczególnie dotkliwie odczuwają starsze osoby. Chodzi o to, że tam, gdzie w jednej nieruchomości pod tym samym adresem, bez podziału geodezyjnego, bez odrębnej księgi wieczystej, bez nadania innej numeracji, np. 42/1, funkcjonują gospodarstwa domowe, tylko jedno z nich może wziąć ten dodatek. Dwa gospodarstwa mają dwa piece na węgiel czy na pelet, nieważne na co, i w nich palą, ale tylko jedno z nich może dostać dodatek.</u>
+          <u xml:id="u-267.3" who="#PoselRobertObaz">Teraz będzie podobnie z zakupem węgla. Tylko jedno z nich kupi 1,5 tony węgla – to, które pierwsze doleciało. Niech państwo sobie teraz wyobrażą 73-letnią babcię, która się ściga z 75-letnim dziadkiem, kto pierwszy doleci do urzędu, żeby złożyć wniosek o 3 tys. złotych polskich. Mówię o przykładzie, w którym są tylko dwie rodziny. Proszę mi wierzyć, że na ulicy, przy której mieszkam, wszyscy zostali przesiedleni z Ziem Wschodnich na Ziemie Zachodnie. Na 80 budynków takich jest 19 albo 20. Takich, które mają taki problem. Naprawdę zgłasza się wiele osób. W tych sprawach dostajemy maile. Dostajemy telefony. Ludzie proszą o spotkania, ponieważ czują się poszkodowani. Piszą burmistrzowie, wójtowie, starostowie. Piszą też do wojewodów.</u>
+          <u xml:id="u-267.4" who="#PoselRobertObaz">Szanowni państwo, bardzo proszę o przyjęcie tej poprawki. Gdyby tak się stało, że nie zaakceptują państwo takiego zapisu, to bardzo proszę, żeby złożyli państwo taką poprawkę, która pomoże tym ludziom dostać pieniądze, bo one im się po prostu należą. Jutro mamy drugie czytanie.</u>
+          <u xml:id="u-267.5" who="#PoselRobertObaz">Jak to zrobić? Sytuacja jest prosta. Trzeba ściągnąć ten zapis, że kto pierwszy, ten lepszy, że dodatek należy się jednemu gospodarstwu. Te zapisy musimy wyrzucić i dać samorządom… Proszę państwa, mam taki przykład u siebie w domu, tylko mam jeden piec. Moja mama prowadzi osobne gospodarstwo, a ja osobne. Mamy osobne liczniki na prąd i na wodę. Łączy nas tylko ogrzewanie. Jest możliwość weryfikacji tego. W urzędach gmin składamy deklaracje śmieciowe. Każdy składa osobno, więc gminy są w stanie zrobić to nawet bez wchodzenia tam. Wiem, że to będzie obciążenie dla gmin, ale dzisiaj gminy, samorządowcy mówią, żeby coś z tym zrobić, bo ludzie przychodzą i płaczą, że nie dostali. Naprawdę mamy szansę poprawić prawo, w którym trochę wylaliśmy dziecko z kąpielą przez kombinatorów.</u>
+          <u xml:id="u-267.6" who="#PoselRobertObaz">Oczywiście. Przez kombinatorów. Z tym się zgadzam.</u>
+          <u xml:id="u-267.7" who="#PoselRobertObaz">Jeżeli nawet nie chcą państwo przyjąć poprawki w tej formie, bo mamy świadomość, jaki jest rozkład sił na tej sali, to zróbmy wszystko, żeby w drugim czytaniu… Niech państwo nawet zgłoszą swoją poprawkę, żeby ci ludzie mogli dostać pieniądze. Bardzo o to proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-268">
+          <u xml:id="u-268.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. O głos prosiła jeszcze pani poseł Urszula Nowogórska. Proszę bardzo. Potem kolega Mariusz Trepka. Proszę uprzejmie, pani poseł Nowogórska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-269">
+          <u xml:id="u-269.0" who="#PoselUrszulaNowogorska">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Chciałam tylko w dwóch zdaniach dołączyć się do słów kolegi posła Roberta dlatego, że nie dalej jak w poniedziałek miałam interwencję w podobnej sprawie.</u>
+          <u xml:id="u-269.1" who="#PoselUrszulaNowogorska">Pod jednym adresem zamieszkują dwa gospodarstwa, które mają dwa odrębne piece i dwa odrębne kominy. Są to dwie zupełnie ze sobą niezwiązane rodziny, ale łączy je jeden adres. Tylko ta osoba, która w pierwszej kolejności złożyła wniosek, mogła dostać dopłatę węglową. Tutaj rzeczywiście jest merytoryczne uzasadnienie, żeby nad tą sprawą się pochylić. Niezależnie od tego, która strona polityczna tę sprawę rozwiąże, trzeba tę sprawę uregulować.</u>
+          <u xml:id="u-269.2" who="#PoselUrszulaNowogorska">Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-270">
+          <u xml:id="u-270.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję. Kolega Mariusz Trepka. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-271">
+          <u xml:id="u-271.0" who="#PoselMariuszTrepka">Panie przewodniczący, koleżanki i koledzy, to jest słuszna uwaga, ale tak naprawdę gminy mogłyby to poprawić we własnym zakresie, nadając dodatkowy numer. Mogłyby dodać, ale tu jest racja. Możemy spróbować wspólnie jakoś to poprawić. Gminy mogłyby nadać ten numer, przykładowo 21a, 21b, itd., bo są takie sytuacje. Do mnie też zgłaszają się różne osoby. Taką sytuację mam u siebie.</u>
+          <u xml:id="u-271.1" who="#PoselMariuszTrepka">Tak że… Niekoniecznie. Nie ma czegoś takiego. Numer ewidencyjny nadaje urząd gminy. Nad tym możemy się zastanowić. Myślę, że wspólnie z przedstawicielami ministerstwa uzgodnimy czy wypracujemy jakieś wspólne stanowisko i w drugim czytaniu przyjmiemy jakąś poprawkę. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-272">
+          <u xml:id="u-272.0" who="#PoselRobertObaz">Naprawdę apeluję, zróbmy to w drugim czytaniu. Poprawmy ten przepis.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-273">
+          <u xml:id="u-273.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Przepraszam, panie Robercie, panie pośle. Po kolei. Tak? Kolega Szymon Przygoda. Proszę bardzo. Potem jeszcze zgłaszał się Grzegorz Lorek, a na końcu przedstawiciel Związku Miast Polskich. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-274">
+          <u xml:id="u-274.0" who="#PoselSzymonPogoda">Pogoda, ale może być również Przygoda.</u>
+          <u xml:id="u-274.1" who="#PoselSzymonPogoda">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, chciałbym wzmocnić głos posła Obaza, bo rzeczywiście ten problem występuje. Do mnie samorządowcy z Dolnego Śląska zwracają się bardzo często. Zwracają się również mieszkańcy, w szczególności z terenu tzw. Ziem Odzyskanych, bo tam przez lata współwłasność nie była uregulowana i ten problem występuje. Te osoby będą skrzywdzone podwójnie. Raz, że nie dostaną dodatku węglowego, a dwa, nie dostaną również węgla w preferencyjnej cenie zakupu. Proszę więc i apeluję o to, żebyśmy w trakcie drugiego czytania usiedli i rozważyli ewentualną możliwość wprowadzenia zapisu, który dałby pewną uznaniowość wójtowi, burmistrzowi i prezydentowi do tego, żeby po dokonaniu weryfikacji rozważył taką możliwość.</u>
+          <u xml:id="u-274.2" who="#PoselSzymonPogoda">Pojawiają się sygnały ze strony samorządowców i mieszkańców, że z instrukcji, które te organy dostały w sprawie przyznawania dodatków węglowych… Wiem, że część samorządowców, powołując się na art. 7 k.p.a, który mówi o słusznym interesie obywateli, tworzy komisje, które weryfikują słuszność tych wniosków i przyznają takie środki. Jest pytanie, jak to się ma w stosunku do ustawy? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-275">
+          <u xml:id="u-275.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję. Przepraszam kolegę Szymona za przekręcenie nazwiska. Wprawdzie dawno nie oglądałem filmu „Vabank”, a tam jest komisarz o takim nazwisku, jakie przekręciłem, ale jeszcze raz przepraszam. Zgłaszał się Grzegorz Lorek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-276">
+          <u xml:id="u-276.0" who="#PoselGrzegorzLorek">Panie przewodniczący, szanowni państwo, w ustawie o dodatku węglowym jest przepis dający możliwość powołania przez gminy komisji. Taka komisja weryfikowałaby poszczególne przypadki. Mamy już interesantów, petentów, którzy byli w gminach. Wójtowie odpowiadają, że nie chce im się powoływać takich komisji, żeby rozstrzygać sprawy sporne, bo to wymaga zachodu, czasu itd. To jest właśnie pewne wyjście kompromisowe, które by to weryfikowało.</u>
+          <u xml:id="u-276.1" who="#PoselGrzegorzLorek">Jak możemy z Warszawy zweryfikować osoby? Były takie nadużycia. Wiemy o tym wszyscy, że w jednym budynku było nawet siedem wniosków o dodatek węglowy. To jest dobry sposób na weryfikację tych osób. To co powiedział pan poseł Obaz, dotyczy to szczególnie budynków popegeerowskich. Dotyczy budynków wielorodzinnych na Ziemiach Odzyskanych, gdzie w jednym budynku jest zakwaterowanych kilka rodzin, kilka gospodarstw rodzinnych.</u>
+          <u xml:id="u-276.2" who="#PoselGrzegorzLorek">Według mnie dobrym kluczem byłoby takie rozwiązanie, w którym samorządowcy musieliby wydelegować komisję, która by to sprawdziła. Myślę, że jeżeli jest wójt, burmistrz, prezydent, który zna swoje zasoby, to od razu może powiedzieć, w jakich zasobach występują mieszkania wielorodzinne, a w jakich zasobach mamy odrębne gospodarstwa. Dobrym narzędziem byłoby wprowadzenie takiego zapisu. Z tym że przyjąłbym ten zapis na podstawie k.p.a. Byłaby też wydawana decyzja odmowna w przypadku negatywnego rozstrzygnięcia.</u>
+          <u xml:id="u-276.3" who="#PoselGrzegorzLorek">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-277">
+          <u xml:id="u-277.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję. Pani poseł Hanna Gill-Piątek. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-278">
+          <u xml:id="u-278.0" who="#PoselHannaGillPiatek">Tak. Tylko jedno zdanie, może na pocieszenie. Chcę przypomnieć, że art. 7 po prostu zdejmuje sankcje. To jest taki „złoty spadochron”. Rozumiem, że nawet jeżeli zostaną naruszone jakieś przepisy, to ta ustawa zdejmuje sankcje. To może pokazuje cały paradoks tej sytuacji. To znaczy, wolałabym, żebyśmy mieli tutaj precyzyjne przepisy, które pozwalają samorządom działać zgodnie z prawem, a nie dopuszczali łamanie prawa, ale zdejmowali sankcje za jego łamanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-279">
+          <u xml:id="u-279.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję. Jeszcze Marek Wójcik, Związek Miast Polskich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-280">
+          <u xml:id="u-280.0" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-280.1" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Przede wszystkim cieszę się, że ta dyskusja się odbywa. Chcę państwu przypomnieć, że dokładnie na tej samej sali – chociaż może to nie państwa Komisja – była procedowana nowelizacja ustawy z dnia 5 sierpnia. Przy okazji zmiany przepisu sygnalizowałem, że wprowadzenie zasady: „jeden adres, jeden dodatek” być może nawet narusza konstytucję. Mówiłem o tym, że jest ogromnie dużo budynków mieszkalnych takiego typu, w których pod jednym adresem jest więcej niż jedno gospodarstwo domowe. Niestety, państwo wówczas tego nie przyjęli.</u>
+          <u xml:id="u-280.2" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Dzisiaj w ustawie z 5 września mamy jednoznaczny zapis. Drodzy państwo, nie ma żadnej komisji w ustawie z 5 września. Jest co najwyżej kompetencja samorządu do tego, żeby przeprowadzić wywiad środowiskowy, ale nie w sprawie drugiego dodatku pod jednym adresem zamieszkania, z zupełnie innego powodu. Dzisiaj mamy przepis jednoznaczny: jeden adres, jeden dodatek. To jest zły przepis.</u>
+          <u xml:id="u-280.3" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Otrzymuję od samorządów prośby poparte konkretnymi wyliczeniami. Otrzymałem np. z województwa łódzkiego wyliczenie, z którego wynika, że w gminie liczącej 5,5 tys. mieszkańców niemal 5% osób uprawnionych do tego dodatku nie dostanie go, ponieważ mieszkają w budynkach, w których są drugim, trzecim czy nawet czwartym gospodarstwem domowym pod jednym adresem. Czyli to jest ogromna skala.</u>
+          <u xml:id="u-280.4" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Gorąco popieram apel, który przedstawił pan poseł Obaz o to, żeby państwo spróbowali się dogadać. Chcę powiedzieć o jeszcze jednej związanej z tym kwestii. Będziemy mieli podwójne karanie tych mieszkańców. Zgadzam się z głosami, które mówią, że kto pierwszy, ten lepszy, to nie jest najlepsze rozwiązanie. Już dzisiaj mamy takie sytuacje, że przychodzą do nas ludzie, którzy o tym mówią. Przychodzi starsza osoba, która mówi, że jej córka, z którą żyje w jednym domu i ma konflikt, pobiegła po ten dodatek i się z nią nie podzieli. Ta osoba ma swoje mieszkanie, a córka ma swoje.</u>
+          <u xml:id="u-280.5" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Drodzy państwo, nie będziemy namawiali mieszkańców do tego, żeby na siłę prosili nas o to, żeby do adresu Kopernika 5 dokładać numery 5a, 5b, 5c i 5d. Nie możemy tego robić, drodzy państwo, bo za chwileczkę możemy być oskarżeni o to, że wyłudzamy środki publiczne.</u>
+          <u xml:id="u-280.6" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Podobnie jest, jeżeli chodzi o wydzielanie lokali. Zgłaszają się do nas mieszkańcy, a właściwie do samorządu powiatowego, bo to samorząd powiatowy jest odpowiedni do rozstrzygania, w sprawie wydzielania lokalu mieszkalnego tylko z tego powodu, że jest szansa na dodatek. Nie chcemy stosować takich mechanizmów, które będą powodowały, że mieszkańcy, których chcemy uświadamiać, że mają szanować prawo, będą szukali obejścia tego prawa.</u>
+          <u xml:id="u-280.7" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Dlatego gorąco popieram wniosek, który został przywołany. Niech państwo rzeczywiście spróbują w drugim czytaniu doprowadzić do przyjęcia takiej regulacji, która zmieni dzisiejszy przepis. Bardzo serdecznie państwa o to proszę. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-281">
+          <u xml:id="u-281.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Proszę bardzo. Jeszcze pan reprezentujący korporację. Proszę się przedstawić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-282">
+          <u xml:id="u-282.0" who="#EkspertwZwiazkuPowiatowPolskichAdrianPokrywczynski">Adrian Pokrywczyński, Związek Powiatów Polskich.</u>
+          <u xml:id="u-282.1" who="#EkspertwZwiazkuPowiatowPolskichAdrianPokrywczynski">Akurat dzisiaj ten temat stanął na posiedzeniu zespołu Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, bo zapytaliśmy przedstawicieli Ministerstwa Klimatu i Środowiska, jak w końcu należy interpretować ten jeden adres. Usłyszałem z ust przedstawicielki Ministerstwa Klimatu i Środowiska, że według nich lokale niewydzielone, pomimo tego, że są oddzielnymi gospodarstwami, nie powinny otrzymywać dodatku, więc poprosiliśmy o pisemne stanowisko i o interpretację, bo też otrzymujemy tego typu zapytania. Czekam, aż przedstawiciele ministerstwa odpiszą i przedstawią swoją interpretację takich sytuacji. Chciałem tylko poinformować o tym Wysoką Komisję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-283">
+          <u xml:id="u-283.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">O głos prosił jeszcze pan Robert Obaz. I jeszcze pan poseł Wiesław Buż. Proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-284">
+          <u xml:id="u-284.0" who="#PoselRobertObaz">OK. To ja tylko jeszcze jedno zdanie. Proszę mi wierzyć, że, jak mówili moi poprzednicy, tych sytuacji jest naprawdę dużo. Apeluję i dziękuję wszystkim za zrozumienie, że ten temat wywołuje emocje. Chyba każdy z nas ma w biurach poselskich takie interwencje. Dlatego jeszcze raz bardzo, bardzo proszę, żebyśmy pochylili się nad tym tematem i w drugim czytaniu wnieśli rozwiązanie, które pozwoli na to, żeby te osoby też czuły się usatysfakcjonowane i mogły korzystać z tego, co im się po prostu słusznie należy. To też niesie konsekwencje. Zrobiliśmy ustawę, na podstawie której zgłaszaliśmy źródła ciepła, które mamy. Źródła ogrzewania. To jest niekoniecznie adekwatne do tego, co faktycznie jest.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-285">
+          <u xml:id="u-285.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Jeszcze pan Wiesław Buż.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-286">
+          <u xml:id="u-286.0" who="#PoselWieslawBuz">Tak. Dziękuję bardzo. Dwa zdania. Myślę, że w pewnym sensie podpowiem ewentualne rozwiązanie do drugiego czytania.</u>
+          <u xml:id="u-286.1" who="#PoselWieslawBuz">Art. 15 chcieliśmy wykreślić. Czy nie należy zrobić wprost przeciwnie i uzbroić tego artykułu w taki zapis, żeby rada gminy mogła powołać komisję, która rozpatrzy sporne rozliczenia dopłat do zakupu preferencyjnego? To trzeba ewentualnie dobrze ubrać, ale trzeba dać taką możliwość. Nie tworzyłbym już szeroko dodatkowego prawa, dlatego że to jest ustawa incydentalna. Wiosną przyszłego roku praktycznie przestanie funkcjonować. W związku z tym trzeba uzbroić to, co mamy. Jeden artykuł jest dobry, żeby ewentualnie wpisać w nim odpowiedni zapis. To podpowiadam do wykorzystania.</u>
+          <u xml:id="u-286.2" who="#PoselWieslawBuz">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-287">
+          <u xml:id="u-287.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję. Panie ministrze, jakie jest stanowisko? Przysłuchiwał się pan tej dyskusji. Proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-288">
+          <u xml:id="u-288.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Szanowni państwo, to odnosi się do ustawy, którą nie my prowadzimy, więc nie czuję się władny, żeby to rekomendować.</u>
+          <u xml:id="u-288.1" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Jeśli chodzi o ten problem, to go widzimy. Wielokrotnie rozmawiałem o tym z panią minister Moskwą. To jest problem, ale chciałbym też dodać, że kiedy nie obowiązywał jeden adres, samorządowcy też zgłaszali się do mnie z tym, że mają problem, bo cudowne rozmnożenie gospodarstw domowych powodowało, że urzędnicy bali się podpisywać decyzje, żeby nie zostać oskarżeni o niedbałość finansową. Ten problem jest skomplikowany. Wiemy o nim.</u>
+          <u xml:id="u-288.2" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Jeszcze raz porozmawiam z przedstawicielami Ministerstwa Klimatu i Środowiska o tym, jak go rozwiązać. Wiem, że tam też jest dyskusja, żeby to uregulować. Moim zdaniem nie obędzie się bez dania możliwości kontroli samorządowcom. Proszę też pamiętać o tym, że wcześniej mieliśmy inny problem. Liczba gospodarstw ogrzewających się węglem rosła. W gminach na jednym adresie, z jednym piecem były dwa, trzy czy cztery gospodarstwa domowe.</u>
+          <u xml:id="u-288.3" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">To też był problem dbałości o finanse publiczne, to jedno. A drugi, że urzędnicy często doskonale wiedzieli, jak wygląda sytuacja. Pracownicy MOPS, zwłaszcza w małych gminach, doskonale wiedzą, jakie są gospodarstwa, jak są duże. Po dodatek węglowy – ten dodatek socjalny, który był wcześniej – te same rodziny zgłaszały się z dużą liczbą osób w gospodarstwie domowym, żeby dochód na osobę był niższy. Zgadzam się, że rozwiązanie tkwi w skonstruowaniu przepisów dogodnych dla gminy, ale nie jestem władny do tego, żeby pozytywnie opiniować ustawę, która nie była przez nas prowadzona. Przekażę te uwagi do Ministerstwa Klimatu i Środowiska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-289">
+          <u xml:id="u-289.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-289.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Innymi słowy w art. 26 mamy pod względem merytorycznym tylko zwiększenie kwoty, która jest przeznaczona na dodatek węglowy. Natomiast pan poseł Obaz słusznie zwraca uwagę na problem, o którym dyskutowaliśmy. Ja też spotykam się z tego typu interwencjami w moim biurze poselskim, zdaje się, że każdy z nas, zupełnie ponad podziałami politycznymi. Chodzi o rozszerzenie merytoryczne na ten właśnie istotny obszar.</u>
+          <u xml:id="u-289.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Pan minister jest za tym, żeby art. 26 w tym momencie pozostawić bez zmian, tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-290">
+          <u xml:id="u-290.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Tak, bez zmian. Jeśli będą dalsze prace, to będziemy rozmawiać. To znaczy, jak mówię…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-291">
+          <u xml:id="u-291.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Ale nie wiadomo, co…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-292">
+          <u xml:id="u-292.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">…nie jestem przeciwny idei uregulowania tego, ale nie możemy tego zapisać bez konsultacji z Ministerstwem Klimatu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-293">
+          <u xml:id="u-293.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dobrze. Rozumiem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-294">
+          <u xml:id="u-294.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Tu trzeba byłoby współpracować z Ministerstwem Klimatu, więc proponuję coś zaproponować do szerszej dyskusji, ale tu jesteśmy przeciw.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-295">
+          <u xml:id="u-295.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Jesteśmy gotowi coś tutaj wnieść, szczególnie w odniesieniu do konsultacji z Ministerstwem Klimatu i Środowiska. Jak rozumiem, będzie to wniesione albo w drugim czytaniu, albo w odrębnej ustawie, nad którą ma nadzór i w pracach nad którą przewodzi Ministerstwo Klimatu i Środowiska.</u>
+          <u xml:id="u-295.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Jeszcze pan poseł Obaz. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-296">
+          <u xml:id="u-296.0" who="#PoselRobertObaz">To jedno zdanie. Panie przewodniczący, może umówmy się tak, że skoro jest, że tak powiem, wola polityczna wszystkich stron siedzących przy tym stole, zostawmy to. Ja dzisiaj wycofam te poprawki. Ewentualnie zgłoszę je w drugim czytaniu. Umówmy się tak: żeby spróbować ten temat dograć i żeby to puścić w tej ustawie. Myślę, że te ustawy się łączą. Myślę, że to będzie fair z naszej strony, jeśli dzisiaj wycofam te poprawki. Jeżeli w drugim czytaniu pojawią się rozwiązania, to po prostu zamkniemy to tamtymi poprawkami.</u>
+          <u xml:id="u-296.1" who="#PoselRobertObaz">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-297">
+          <u xml:id="u-297.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Rozumiem, że poprawka została wycofana.</u>
+          <u xml:id="u-297.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">W związku z tym, po tej żywej dyskusji, art. 26 uważam za rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-297.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, art. 27. Czy są jakieś uwagi? Nie widzę. Stwierdzam, że Komisja rozpatrzyła art. 27.</u>
+          <u xml:id="u-297.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Art. 28. Czy są jakieś uwagi? Nie widzę. Stwierdzam, że Komisja rozpatrzyła art. 28.</u>
+          <u xml:id="u-297.4" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Art. 29. Czy są z państwa strony jakieś uwagi? Proszę bardzo, Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-298">
+          <u xml:id="u-298.0" who="#LegislatorLukaszGrabarczyk">Jeżeli można, chcielibyśmy prosić o wyjaśnienie ratio legis przepisu z ust. 3, a w szczególności jego końcowej części, która stanowi, że chodzi o przepisy wydane na podstawie art. 3 ust. 12 i obowiązujące na dzień wejścia w życie ustawy. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-299">
+          <u xml:id="u-299.0" who="#DyrektordepartamentuMAPGrzegorzDostatni">Konstrukcja tego przepisu jest…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-300">
+          <u xml:id="u-300.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Proszę bardzo, przedstawiciel ministerstwa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-301">
+          <u xml:id="u-301.0" who="#DyrektordepartamentuMAPGrzegorzDostatni">Przepraszam, panie przewodniczący. Taka konstrukcja tego przepisu była zamierzona, ponieważ ma się on odwoływać wyłącznie do tych podmiotów, które będą określone w rozporządzeniu konkretnego dnia, a więc tego dnia, kiedy ustawa wejdzie w życie, a zarazem wejdzie też w życie rozporządzenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-302">
+          <u xml:id="u-302.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Jednym słowem, ministerstwo jest za utrzymaniem obecnej redakcji tego artykułu. Jeszcze odpowiedź ze strony Biura Legislacyjnego. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-303">
+          <u xml:id="u-303.0" who="#LegislatorLukaszGrabarczyk">Jedno zdanie. Chcielibyśmy tylko zauważyć, że mogą powstawać pewne problemy w sytuacji, gdyby rozporządzenie nie weszło w życie tego samego dnia, w którym będzie wchodziła w życie ustawa. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-304">
+          <u xml:id="u-304.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Ministerstwo pozostaje przy swoim zdaniu.</u>
+          <u xml:id="u-304.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Stwierdzam, że art. 29 został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-304.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Przechodzimy do art. 30. Czy ktoś z państwa strony ma uwagi? Nie widzę. Stwierdzam, że art. 30 został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-304.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Art. 31. Czy ktoś z państwa strony ma jakieś uwagi? Nie widzę. Stwierdzam, że art. 31 został rozpatrzony przez Komisję.</u>
+          <u xml:id="u-304.4" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Art. 32. Czy ktoś ma jakieś uwagi? Proszę bardzo. Związek Miast Polskich, Marek Wójcik.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-305">
+          <u xml:id="u-305.0" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, argumentację dotyczącą dołączenia związku komunalnego do podmiotów, które mogłyby realizować zadania, już przedstawiłem. W związku z tym, szanując państwa czas, chcę powiedzieć, że zapisy tego artykułu regulują bardzo precyzyjnie to, w jaki sposób związek komunalny mógłby wejść w proces sprzedaży węgla. Bardzo gorąco proszę państwa posłów o przejęcie tej poprawki i – rzecz jasna – o jej przegłosowanie.</u>
+          <u xml:id="u-305.1" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-306">
+          <u xml:id="u-306.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Proszę bardzo, czy ktoś z państwa posłów chciałby przejąć poprawki?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-307">
+          <u xml:id="u-307.0" who="#PoselHannaGillPiatek">Może inaczej. Rozumiem, że wzięliśmy cały pakiet, oprócz poprawki nr 7, którą Związek Miast Polskich wycofał. Czy tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-308">
+          <u xml:id="u-308.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dobrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-309">
+          <u xml:id="u-309.0" who="#PoselHannaGillPiatek">Z tego, co pamiętam, ze Związku Powiatów Polskich przejmowałam dwie poprawki, w tym jedną wspólnie z posłem Obazem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-310">
+          <u xml:id="u-310.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Przepraszam. Jest. W tej całej skomplikowanej procedurze – jest art. 32 ust. 1. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-311">
+          <u xml:id="u-311.0" who="#EkspertwZPPAdrianPokrywczynski">Tak. To jest bardzo drobna poprawka z naszej strony, żeby zwrot: „w terminie 3 dni roboczych” zastąpić zwrotem: „w terminie 5 dni roboczych”, żeby gminy mogły mieć cały tydzień na sformułowanie ogłoszenia o przystąpieniu do zakupu. To tylko taka drobna poprawka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-312">
+          <u xml:id="u-312.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-313">
+          <u xml:id="u-313.0" who="#PoselHannaGillPiatek">To ja przejmę tę poprawkę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-314">
+          <u xml:id="u-314.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Rozumiem. Pan poseł przewodniczący Jacek Protas i pani Hanna Gill-Piątek przejmują te poprawki. Jakie jest stanowisko ministerstwa, panie ministrze? Jakie jest stanowisko rządu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-315">
+          <u xml:id="u-315.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">To znaczy, uważamy, że 3 dni wystarczą, zwłaszcza że o tym się już mówi. Jest jeszcze sporo czasu, zanim ustawa wejdzie w życie. Nie widzę powodów, żeby gminy potrzebowały więcej czasu na to, żeby coś ogłosić w Biuletynie Informacji Publicznej. Dyskusje o tym, czy będą to realizować, będą prowadzić już teraz. Nie jest tak, że od jutra liczymy termin trzech dni.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-316">
+          <u xml:id="u-316.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję. W związku z tym stanowisko rządu jest negatywne. Przystępujemy do głosowania. Proszę wyświetlić pulpit do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-316.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Kto jest za przyjęciem poprawki proponowanej przez pana posła Jacka Protasa i panią Hannę Gill-Piątek, odnoszącej się do art. 32? Proszę o podniesienie ręki. Dziękuję. Kto jest przeciw? Proszę o podniesienie ręki. Dziękuję. Czy ktoś wstrzymał się od głosu? Dziękuję. Proszę wyświetlić wyniki.</u>
+          <u xml:id="u-316.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Głosowało 24 posłów. Za – 9, przeciw – 15, nikt nie wstrzymał się od głosu. Stwierdzam, że poprawka została odrzucona.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-317">
+          <u xml:id="u-317.0" who="#PoselJacekProtas">Poprosimy o wniosek mniejszości.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-318">
+          <u xml:id="u-318.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Proszę bardzo. Traktujemy to jako wniosek mniejszości.</u>
+          <u xml:id="u-318.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Jednocześnie stwierdzam, że cały art. 32 został rozpatrzony przez Komisję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-319">
+          <u xml:id="u-319.0" who="#LegislatorLukaszGrabarczyk">Panie przewodniczący…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-320">
+          <u xml:id="u-320.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Jeszcze… Proszę bardzo. Tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-321">
+          <u xml:id="u-321.0" who="#LegislatorLukaszGrabarczyk">…odnieśliśmy wrażenie, że była głosowana poprawka nadająca brzmienie całemu  art. 32, ale była jeszcze druga poprawka, również przejęta przez państwa posłów, dotycząca samego ust. 1, która powinna być osobno przegłosowana.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-322">
+          <u xml:id="u-322.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Zaraz. Czy ja dobrze… Głosowaliśmy nad poprawką Związku Powiatów Polskich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-323">
+          <u xml:id="u-323.0" who="#PelnomocnikzarzaduZMPMarekWojcik">Panie przewodniczący, słuchałem pana przewodniczącego bardzo pilnie. Państwo głosowali nad art. 32 bez ust. 1.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-324">
+          <u xml:id="u-324.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Bez ust. 1.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-325">
+          <u xml:id="u-325.0" who="#EkspertwZPPAdrianPokrywczynski">Dokładnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-326">
+          <u xml:id="u-326.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Odrębnie wniesiony przez Związek Powiatów Polskich jest tylko i wyłącznie ust. 1  w art. 32. Właśnie w tej chwili przystąpimy do głosowania nad tym przepisem. Stanowisko ministerstwa jest również negatywne. Czy tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-327">
+          <u xml:id="u-327.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPKarolRabenda">Tak. Negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-328">
+          <u xml:id="u-328.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję. Proszę o wyświetlenie pulpitu.</u>
+          <u xml:id="u-328.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, kto jest za przyjęciem poprawki odnoszącej się do art. 32 ust. 1? Proszę bardzo, kto jest za? Proszę o podniesienie ręki. Dziękuję. Kto jest przeciw? Dziękuję. Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję. Proszę o wyświetlenie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-328.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Głosowało 24 posłów. Za – 9, przeciw – 15, nikt nie wstrzymał się od głosu. Stwierdzam, że poprawka została odrzucona.</u>
+          <u xml:id="u-328.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Przechodzimy do art. 33. Czy są jakieś uwagi? Nie widzę. Stwierdzam, że art. 33 został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-328.4" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Przechodzimy do art. 34. Czy są jakieś uwagi? Nie widzę. Stwierdzam, że art. 34 został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-328.5" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie całego projektu ustawy wraz z przyjętymi poprawkami. Proszę o wyświetlenie pulpitu do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-328.6" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Kto z państwa jest za przyjęciem ustawy o zakupie preferencyjnym paliwa stałego przez gospodarstwa domowe z przyjętymi poprawkami? Proszę o podniesienie ręki. Dziękuję. Kto jest przeciw? Dziękuję. Czy ktoś wstrzymał się od głosu? Dziękuję. Proszę o wyświetlenie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-328.7" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Głosowało 24 posłów. Za – 22, przeciw – 1, wstrzymała się od głosu – 1 osoba. Stwierdzam, że projekt ustawy został przyjęty przez Komisję wraz z poprawkami.</u>
+          <u xml:id="u-328.8" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Pozostaje nam wybór posła sprawozdawcy. W związku z tym, że sytuacja jest skomplikowana i dynamiczna…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-329">
+          <u xml:id="u-329.0" who="#PoselMariuszTrepka">Zgłaszam pana przewodniczącego na sprawozdawcę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-330">
+          <u xml:id="u-330.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">…mogę wziąć na swoje ramiona sprawozdawanie tej ustawy. Czy są jakieś inne głosy? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-330.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Stwierdzam, że jako przewodniczący zostałem wybrany na posła sprawozdawcę.</u>
+          <u xml:id="u-330.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Na tym porządek dzienny został wyczerpany. Zamykam posiedzenie i informuję, że protokół posiedzenia wraz z załączonym pełnym jego zapisem będzie do wglądu w sekretariacie Komisji. Dziękuję.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00174-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00174-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..09795de
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00174-01/header.xml
@@ -0,0 +1,34 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-suexx-00174-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja do Spraw Unii Europejskiej /nr 174/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja do Spraw Unii Europejskiej /nr 174/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#SUE">174</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-10-20</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelKacperPlazynski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Kacper Płażyński</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="SUE" role="committee">
+        <orgName>Komisja do Spraw Unii Europejskiej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00174-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00174-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..f1e9ab9
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00174-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,81 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Szanowni państwo, otwieram posiedzenie Komisji do Spraw Unii Europejskiej.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Czy ktoś ma zastrzeżenia do porządku obrad? Jeżeli nie, to kontynuujemy.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Zaczynamy punkt pierwszy, czyli informacja o dokumentach, w stosunku do których prezydium wnosi o niezgłaszanie uwag. Są to następujące dokumenty UE: w trybie art. 7 ust. 4 ustawy z dnia 8 października 2010 r. o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej COM(2022) 465, 662; w trybie art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 8 października 2010 r. COM(2022) 421, 422, 423, 455, 456, 464, 468, 471, 472, 474, 476, 479, 491, 492; w trybie art. 151 ust. 1 regulaminu Sejmu z uwzględnieniem art. 3 ust. 2 ustawy z dnia  8 października 2010 r. COM(2022) 463, 466, 467, 470, 481, 482, 483, SWD(2022) 324. Czy do wymienionych dokumentów zgłaszają państwo uwagi? Nie widzę, więc stwierdzam, że Komisja postanowiła nie zgłaszać uwag do wyżej wymienionych dokumentów.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Przechodzimy do punktu drugiego: rozpatrzenie w trybie art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 8 października 2010 r. informacji o stanowisku, jakie Rada Ministrów ma zamiar zająć podczas rozpatrywania projektów aktów prawnych UE na posiedzeniu Rady ds. Środowiska (24 października 2022 r.), w związku z zasięgnięciem opinii Komisji w tych sprawach. Rząd reprezentuje pan minister Adam Guibourgé-Czetwertyński. Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Wysoka Komisjo, na najbliższej Radzie ds. Środowiska 24 października będziemy mieli jedną debatę na temat dyrektywy zmieniającej dyrektywę 2010/75/UE w sprawie emisji przemysłowych oraz drugą debatę nad rozporządzeniem, tzw. ekoprojektem, uchylającym dyrektywę 2009/125/WE. Oprócz tych dwóch debat będzie jeszcze punkt na temat dyrektywy w sprawie ochrony środowiska poprzez prawo karne oraz przyjęcie w punktach A, bez dyskusji, kilku aktów legislacyjnych, które zostały wskazane w informacji, która została wysłana wcześniej do Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Jeżeli chodzi o nasze stanowisko co do aktów prawnych, które będą przedmiotem dyskusji na tej Radzie, to po pierwsze w zakresie dyrektywy IED co do zasady zgadzamy się z koniecznością poprawy niektórych zapisów IED. To wymaga poprawy skuteczności funkcjonowania mechanizmów wykorzystanych w tej dyrektywie. Natomiast na tej Radzie będą dyskutowane głównie dwie kwestie: kwestia rozszerzenia zakresu dyrektywy w zakresie hodowli zwierząt oraz kwestia kar i odszkodowań związanych z nieprawidłową eksploatacją. W tych dwóch kwestiach mamy pewne wątpliwości. Jeżeli chodzi o rozszerzenie zakresu dyrektywy w zakresie hodowli zwierząt, to nasze obawy są oczywiście związane z koniecznością zachowania bezpieczeństwa żywnościowego. Nie popieramy zbytniego poszerzenia obecnego zakresu dyrektywy poprzez zmianę progów obowiązujących dla drobiu i świń oraz wprowadzenie nowych progów dla bydła.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Jeżeli chodzi o przepisy…</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Przepraszam, panie ministrze, te progi to chodzi o to, żeby zwierzęta były trzymane w lepszych warunkach, czy o co?</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Generalnie w dyrektywie IED wprowadza się wymogi dla pewnych instalacji przemysłowych. W tym przypadku to są gospodarstwa rolne. Jeżeli w gospodarstwie rolnym będzie powyżej iluś sztuk bydła czy drobiu, czy świń, to wtedy instalacja musi spełniać szereg warunków związanych z ograniczeniem zanieczyszczeń do środowiska, co jest generalnie celem słusznym dla dużych, naprawdę przemysłowych instalacji, ale nie powinno to obejmować na przykład rodzinnych gospodarstw rolnych. O to tutaj chodzi.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">W kwestii przepisów karnych to generalnie uważamy, że w dużej mierze powinno być pozostawione państwom członkowskim określenie, w jaki sposób chcemy ścigać i egzekwować egzekucję tych przepisów.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Jeszcze jedno zagadnienie, które jest tu dla nas niejasne, to są przepisy dotyczące możliwości odszkodowań za szkody doznane z powodu takich instalacji. Kształt proponowanych obecnie przez Komisję przepisów jest dla nas bardzo niejasny, jeżeli chodzi o sposób udowodnienia później winy tych instalacji czy skalę uszczerbku, więc naszym zdaniem to powinno być doprecyzowane.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Druga debata będzie dotyczyła rozporządzenia Ecodesign, czyli ekoprojektowanie. Generalnie popieramy założenia tej inicjatywy. Nie chcielibyśmy jednak, żebyśmy w tych trudnych czasach ze względu na rosyjską agresje na Ukrainę i na pandemię covid nałożyli dodatkowe wymogi na przedsiębiorstwa, więc powinniśmy trochę przemyśleć pewne rozwiązania i zostawić odpowiedni czas na wdrożenie tego rozporządzenia. Najważniejsza dla nas kwestia w tej dyskusji to jest kwestia śladu węglowego, żeby przemysły, które produkują określone produkty, miały możliwość uwzględnienia prawdziwego śladu z tego prądu, z którego korzystają, żeby nie musiały korzystać ze średniej krajowej, bo to by wpłynęło bardzo negatywnie na konkurencyjność polskiego przemysłu w tym zakresie. Ta kwestia wiąże się też z szerokimi uprawnieniami, jakie w tej propozycji Komisja przyznała sobie, wprowadzając możliwość określenia na przykład tych kwestii aktami delegowanymi, więc to jest też rzecz, którą będziemy chcieli doprecyzować na etapie prac grup roboczych, żeby ograniczyć możliwość arbitralnych zmian przez Komisję.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Trzeci punkt, który będzie przedmiotem dyskusji w ramach punktów AOB na tej Radzie, to będzie kwestia prawa karnego i ochrony środowiska. Generalnie nie mamy problemów w tych dwóch pozostałych kwestiach, które zostały do uzgodnienia na poziomie grupy roboczej, bo my jesteśmy i za harmonizacją na poziomie unijnym, i za zaostrzeniem tych sankcji karnych zgodnie z zarządzeniami, które są stosowane w Polsce. Kilka krajów ma z tym jeszcze problem, dlatego jeszcze te dyskusje trwają.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">To tyle, jeżeli chodzi o legislacje, które będą przedmiotem dyskusji na tej Radzie środowiskowej. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Czy ktoś z państwa posłów chciałby zabrać głos? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">W związku z tym proponuję następującą konkluzję: Komisja przyjęła do wiadomości informację o stanowisku, jakie Rada Ministrów ma zamiar zająć podczas rozpatrywania projektów aktów prawnych UE na posiedzeniu Rady ds. Środowiska w dniu 24 października 2022 r., w związku z zasięgnięciem opinii Komisji w tych sprawach w trybie art. 11 ust. 1 ustawy. Czy ktoś wnosi sprzeciw? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">W związku z tym przechodzimy do punktu trzeciego, czyli rozpatrzenia w trybie art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 8 października 2010 r. informacji o stanowisku, jakie Rada Ministrów ma zamiar zająć podczas rozpatrywania projektów aktów prawnych UE na posiedzeniu Rady ds. Transportu, Telekomunikacji i Energii (25 października 2022 r.), w związku z zasięgnięciem opinii Komisji w tych sprawach. Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, jeśli chodzi o Radę TTE, która się odbędzie 25 października, to na tej Radzie planowane jest przyjęcie podejścia ogólnego odnośnie do dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej budynku, czyli tak zwany EPBD. Oprócz tego będziemy mieli dyskusję na temat pakietu wodorowego, czyli dwa rozwiązania legislacyjne, rozporządzenia, dyrektywy, które zostały zaproponowane ostatnio przez Komisję.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Najpierw jeżeli chodzi o kwestie w sprawie charakterystyki energetycznej budynków – ostatnia wersja tego projektu uwzględnia w dużej mierze nasze postulaty wprowadzenia większej elastyczności dla państw członkowskich, uwzględniając w tym możliwości techniczne i ekonomiczne prowadzenia tych inwestycji. To jest już wersja, która na grupie roboczej uzyskała poparcie ze strony państw członkowskich. Natomiast oczywiście w toku późniejszych trilogów te przepisy mogą ulec zmianie. Dlatego będziemy chcieli utrzymywać nasze dotychczasowe stanowisko, podkreślić potrzebę pozostawienia dużej elastyczności, tak żeby te przepisy były rzeczywiście możliwe do zastosowania we wszystkich państwach członkowskich i żeby przede wszystkim obywatele byli w stanie wykonać obowiązki, które zostaną nałożone dyrektywą.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Generalnie, jeżeli chodzi o całokształt czy o cel tej dyrektywy, to odnosimy się do tego pozytywnie w tym sensie, że widzimy tutaj potencjał do zmniejszenia zapotrzebowania na energię i w związku z tym ograniczenia kosztów dla gospodarstw domowych, a także do poprawy na przykład jakości powietrza i innych elementów istotnych dla środowiska. Natomiast tempo, które jest narzucone dla pewnych rozwiązań, jest być może nadmierne – i dlatego dla nas jest istotna możliwość dla państw członkowskich, o której wspomniałem – ustanowienia kryteriów zwalniających poszczególne budynki z obowiązkowych modernizacji. Chcemy też, żeby było większe dopasowanie, jeżeli chodzi o faktyczne zapotrzebowanie na przykład na punkty ładowania dla samochodów elektrycznych, dopasowanie do rzeczywistych potrzeb w danym miejscu, tak żeby zapewnić racjonalne wydatkowanie środków. Bardzo nas też cieszy jedna rzecz, którą się udało zmienić w ostatniej wersji tego projektu, dotycząca możliwości podłączenia budynków zeroemisyjnych do sieci ciepłowniczych. To było dla nas bardzo istotne. W wersji zaproponowanej przez Komisję de facto wykluczona była możliwość podłączenia budynków zeroemisyjnych do sieci ciepłowniczych, co było oczywiście w naszym przypadku dużym zagrożeniem, gdyż w wielu miastach te sieci są bardzo istotnym źródłem ciepła dla mieszkańców. Ale udało się to zmienić, więc dlatego, tak jak stwierdziłem na początku, elastyczności, które zostały wprowadzone, są dla nas pozytywnym elementem w tym stanowisku.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Druga kwestia na tej Radzie to jest debata na temat pakietu wodorowego. To jest nowa propozycja Komisji, która reguluje przyszłe funkcjonowanie rynku gazu ziemnego, ale także innych gazów odnawialnych i wodoru, umożliwiając wprowadzenie coraz większych ilości wodoru do sieci gazowych i generalnie do gospodarki. Widzimy zasadność wprowadzenia co do zasady takich rozwiązań, bo to jest sektor, który się bardzo dynamicznie rozwija i w który w Polsce będziemy inwestować. Taka inicjatywa uregulowania tego rynku jest więc dla nas jak najbardziej zasadna. Natomiast będziemy chcieli w toku tych prac na pewno ograniczyć rozwiązania, które mogłyby w nieproporcjonalny sposób obciążyć niektóre państwa członkowskie. Przykładem takiego rozwiązania jest kwestia kształtowania taryf przesyłowych dla wodoru. My byśmy pewnie nie chcieli zastosować zerowej taryfy dla tranzytu wodoru przez sieć przesyłową danego państwa członkowskiego, ale z kolei ze względu na bezpieczeństwo energetyczne i konieczność dywersyfikacji naszych dostaw istotna jest możliwość utrzymania niskiej taryfy dla gazu, który jest na przykład składowany w magazynach, czy dla terminali LNG. To jest więc kilka przykładów takich istotnych punktów w tej dyskusji. Będziemy dążyć do tego, żeby te przepisy pozostawiły nam możliwość zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Czy ktoś z posłów chciałby zabrać głos? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Panie ministrze, dwie sprawy, których nie do końca rozumiem. Gdzieś mi uciekła idée fixe tej dyrektywy odnośnie do budownictwa i elastyczności, o której wspominał pan minister. Czy chodzi o to, że to ma być nowy standard budownictwa w UE?</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">W tej dyrektywie to są standardy dla budynków.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Dla nowych budynków? Wszystkich czy jakichś…</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">I nowych, i istniejących, bo też jest kwestia zapewnienia pewnej efektywności energetycznej generalnie we wszystkich budynkach w UE. Dlatego ta elastyczność jest kluczowa, bo wiadomo, że na przykład zabytków nie da się tak samo ocieplić jak inne budynki. Są budynki, które są przeznaczone do rozbiórki, nie ma sensu w nie inwestować, jeżeli wiemy, że za rok, dwa, trzy będą rozbierane. To są więc te kwestie elastyczności, które nam są potrzebne, żeby skupiać inwestycje na tych budynkach, gdzie to rzeczywiście jest potrzebne, gdzie rzeczywiście doprowadzi to do oszczędności też dla użytkowników i pozwoli na racjonalne zagospodarowanie środków publicznych i prywatnych na ten cel.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Czyli w przypadku nowej deweloperki jest jakaś nowa lista rzeczy, którą ta deweloperka musi spełniać, tak? A może pan minister nam przedstawić kilka przykładów, co te nowoczesne budy muszą zawierać w sobie?</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">To jest akurat w kompetencji Ministerstwa Rozwoju i Technologii, więc mogę ewentualnie poprosić MRiT o dokładne informacje, jeżeli chodzi o te wymogi dla nowego budownictwa, ale mamy już takie wymogi w Polsce co do efektywności energetycznej nowych budynków. Standardy, które muszą być spełnione, tak żeby…</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Żeby można było w ogóle rozpocząć budowę, tak?</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">…klient, który kupuje budynek, kupił taki, który się da w rozsądnych kosztach ogrzewać, a nie taki, który jest totalnie dziurawy. Więc takie minimalne standardy są już dzisiaj określone w Prawie budowlanym, ale jeżeli chodzi o więcej szczegółów, to musiałbym poprosić kogoś z MRiT, żeby ewentualnie pisemnie udzielić takiej informacji. Nie wiem, czy jest tu ktoś z MRiT.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Dobrze, to poprosimy, panie ministrze, jeśli jest taka możliwość. Bo to chyba jest esencja tej dyrektywy, tak mi się wydaje, prawda? Czy to nie pogrąży naszego rynku mieszkaniowego? Oczywiście wszyscy chcemy, żeby energooszczędność była na jak najwyższym poziomie, tylko jak rozmawiamy o tym w oderwaniu od konkretnych przykładów, a przecież o to chodzi w tej dyrektywie, to ciężko się do tego odnieść. Takie jest moje spostrzeżenie.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Czy mamy tu jakiś termin, żeby to opiniować? Aha, to jest tylko informacja. Dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Jeszcze druga sprawa, panie ministrze, bo dla mnie zabrzmiało to trochę dziwnie. W sensie, czy w ogóle pojawiła się propozycja, żeby nie było opłat za transfer niektórych gazów niskoemisyjnych?</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Tak.</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">To co, mielibyśmy gazociągi, które będą transportowały gaz gdzieś dalej na zachód, i nie mielibyśmy z tego tytułu żadnej skromnej daniny dla naszej gospodarki?</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Ściśle rzecz biorąc, jest wprowadzona taka możliwość, żeby wprowadzić zerową taryfę na przesył. Ale tak, dokładnie takiej sytuacji chciałbym uniknąć – nawet jeżeli to jest tylko możliwość – w której de facto za utrzymanie rur nie płaciłyby spółki, które używają tych rur do przesyłu gazu. Tym bardziej jeżeli ten gaz nie jest wykorzystany dla polskiego przemysłu, tylko jest przesyłany dalej na zachód, na południe od Polski.</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Bo to już się wydaje nasz żywotny interes.</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-1.50" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Zgadza się.</u>
+          <u xml:id="u-1.51" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">W Polsce gazu jest, zdaje się, całkiem sporo, a też kierunki wschodnie – przez jakiś kraj to musi iść.</u>
+          <u xml:id="u-1.52" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-1.53" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Akurat możliwość zerowej taryfy dotyczyła gazów odnawialnych i wodoru odnawialnego, nie gazu ziemnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.54" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Ale chyba też jesteśmy jednym z ewentualnych dostawców wodoru.</u>
+          <u xml:id="u-1.55" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-1.56" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Ale tak generalnie z tych powodów to jest nasz bardzo istotny interes.</u>
+          <u xml:id="u-1.57" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Czyli generalnie takie rozwiązanie będzie głosowane czy co się będzie z tym pomysłem działo? Czy mamy się tu o coś martwić? Czy musimy się o to bić, czy to jest zrozumiałe dla wszystkich, że jak mówimy „nie” dla takiej zerowej taryfy, to jej nie będzie?</u>
+          <u xml:id="u-1.58" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-1.59" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">To są początki tej dyskusji, jeszcze nie wszystkie państwa członkowskie mają swoje stanowiska, więc ciężko powiedzieć, jak ta dyskusja będzie wyglądała na Radzie, natomiast tak jak powiedziałem, w tej propozycji Komisji nie ma obowiązku zastosowania takich taryf, tylko możliwość. Moglibyśmy więc zdecydować, że zostawiamy normalne taryfy przesyłowe dla tych gazów i oczywiście w ten sposób zapewnić odpowiednie pokrycie kosztów funkcjonowania tej sieci przez spółki, które jej używają.</u>
+          <u xml:id="u-1.60" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Czyli ostatecznie to będą decyzje państw członkowskich, czy wprowadzają taką zerową taryfę, czy nie?</u>
+          <u xml:id="u-1.61" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-1.62" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Tak. Ostatecznie to jest decyzja – w takim brzmieniu, jak to jest proponowane przez Komisję – państwa członkowskiego, na terenie którego jest ta sieć przesyłowa.</u>
+          <u xml:id="u-1.63" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Dziękuję, panie ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-1.64" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Czy ktoś chciałby zabrać głos? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-1.65" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">W związku z tym proponuję, aby Komisja przyjęła do wiadomości informację o stanowisku, jakie Rada Ministrów ma zamiar zająć podczas rozpatrywania projektów aktów prawnych UE na posiedzeniu Rady ds. Transportu, Telekomunikacji i Energii w dniu 25 października 2022 r., w związku z zasięgnięciem opinii Komisji w tych sprawach w trybie art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 8 października 2010 r. Czy jest sprzeciw? Nie widzę. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-1.66" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Dziękuję, panie ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-1.67" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Wyczerpaliśmy porządek obrad, więc zamykam posiedzenie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00175-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00175-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..96a84e5
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00175-01/header.xml
@@ -0,0 +1,64 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-suexx-00175-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja do Spraw Unii Europejskiej /nr 175/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja do Spraw Unii Europejskiej /nr 175/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#SUE">175</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-10-26</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="CzlonkostwoRzeczypospolitejPolskiejwUniiEuropejskiej" role="speaker">
+        <persName>Członkostwo Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowIzabelaAntos" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Izabela Antos</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwKPRMIzabelaAntos" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w KPRM Izabela Antos</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMFPiotrPatkowski" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w MF Piotr Patkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowPiotrPatkowski" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów Piotr Patkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAndrzejCymanski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Andrzej Cymański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAndrzejGrzyb" role="speaker">
+        <persName>Poseł Andrzej Grzyb</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselDariuszRosati" role="speaker">
+        <persName>Poseł Dariusz Rosati</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMariuszWitczak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mariusz Witczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelKacperPlazynski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Kacper Płażyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="UniiEuropejskiej" role="speaker">
+        <persName>Unii Europejskiej</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="SUE" role="committee">
+        <orgName>Komisja do Spraw Unii Europejskiej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00175-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00175-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..a09a892
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00175-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,99 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#CzlonkostwoRzeczypospolitejPolskiejwUniiEuropejskiej">a) wydatki z zał. nr 2,</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#CzlonkostwoRzeczypospolitejPolskiejwUniiEuropejskiej">b) wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych z zał. nr 6;</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#CzlonkostwoRzeczypospolitejPolskiejwUniiEuropejskiej">2) części budżetowej 83 – Rezerwy celowe, w zakresie pozycji 8 i 49;</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#UniiEuropejskiej">– wydatki z zał. nr 2.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#UniiEuropejskiej">W posiedzeniu udział wzięli: Izabela Antos podsekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów wraz ze współpracownikami, Piotr Patkowski podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów wraz ze współpracownikami, Izabela Kloc i Karol Karski – posłowie do Parlamentu Europejskiego.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#UniiEuropejskiej">W posiedzeniu udział wzięli pracownicy Kancelarii Sejmu: Agata Jackiewicz, Joanna Heger, Agata Domańska – z sekretariatu Komisji w Biurze Spraw Międzynarodowych; Bartosz Pawłowski – ekspert ds. legislacji z Biura Analiz Sejmowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Szanowni państwo, otwieram posiedzenie Komisji do Spraw Unii Europejskiej. Stwierdzam kworum. Czy ktoś ma uwagi do porządku dziennego? Jeśli nie, to przechodzimy do pkt I, który brzmi następująco: rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji Finansów Publicznych rządowego projektu ustawy budżetowej na rok 2023 (druk nr 2653) w zakresie: 1) części budżetowej 23 – Członkostwo Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej: a) wydatki z zał. nr 2, b) wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych z zał. nr 6; 2) części budżetowej 83 – Rezerwy celowe, w zakresie pozycji 8 i 49; 3) części budżetowej 84 – Środki własne Unii Europejskiej: – wydatki z zał. nr 2.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Szanowni państwo, zaczniemy od omówienia części 23. Miło mi przywitać panią minister Izabelę Antos, której w tej chwili oddaję głos. Bardzo proszę, pani minister.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PodsekretarzstanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowIzabelaAntos">Dziękuję bardzo. Szanowny panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, chciałabym przedstawić jedynie najważniejsze zagadnienia dotyczące projektu budżetu na 2023 r. części 23 – Członkostwo Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej. Dochodów budżetowych w części 23 nie planowaliśmy, natomiast jeżeli chodzi o wydatki budżetowe, to zostały one zaplanowane w kwocie 27 093 tys. zł i stanowią 105,7% wydatków ujętych w ustawie budżetowej na 2022 r. Wzrost planowanych na 2023 r. wydatków wynika głównie ze zwiększenia wynagrodzeń osobowych w związku ze wzrostem kwot bazowych o 7,8%. Wydatki budżetowe w poszczególnych działach kształtują się następująco: dział 750 – Administracja publiczna stanowi główna pozycję wydatków budżetowych, to jest 99,9% części 23. W ramach kwoty 27 089 tys. zł finansowane będą wydatki związane z realizacją zadań i zapewnieniem funkcjonowania urzędu ministra do spraw Unii Europejskiej w kwocie 26 401 tys. zł, z czego na wynagrodzenia ogółem –  16 608 tys. zł, z pozostałą działalnością, w ramach której środki przeznaczone są na sfinansowanie składki do organizacji międzynarodowej Instytutu Bruegla w kwocie  146 425 euro oraz uregulowanie kosztów przelewu związanego z realizacją tej płatności.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PodsekretarzstanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowIzabelaAntos">W ramach tego działu wydatki majątkowe zaplanowane zostały w wysokości  264 tys. zł. Wydatki te są niższe o 286 tys. zł niż w planie na 2022 r. i zostaną przeznaczone głównie na zakup sprzętu komputerowego i oprogramowania, a także na zakup środków trwałych na wyposażenie KPRM.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PodsekretarzstanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowIzabelaAntos">W ramach działu 752 – Obrona narodowa zaplanowano środki w wysokości 4000 zł na sfinansowanie zadań obronnych ujętych w projekcie programu pozamilitarnych przygotowań obronnych RP w latach 2021–2035, przewidzianych do realizacji w latach 2023–2025. Projekt planu wydatków na 2023 r. sporządzony został również w ujęciu zadaniowym. Zgodnie z tym projektem minister do spraw Unii Europejskiej realizuje zadania w zakresie funkcji 11 – bezpieczeństwo zewnętrzne i nienaruszalność granic oraz 15 – polityka zagraniczna.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PodsekretarzstanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowIzabelaAntos">Szanowny panie przewodniczący, szanowna Komisjo, przedstawiając najistotniejsze założenia projektu budżetu ministra do spraw Unii Europejskiej na 2023 r. uprzejmie proszę o przyjęcie go przez Komisję. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Dziękuję pani minister. Posłem koreferentem jest pan poseł Rosati. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselDariuszRosati">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Wysoka Komisjo, pani minister, nie mam większych zastrzeżeń do informacji o planie wydatków w części 23 na rok 2023. Te liczby, które pani podała, nie wymagają specjalnego komentarza, ale chciałbym zwrócić uwagę, nie powtarzając tych liczb, na dwie sprawy. Po pierwsze, uważam, że wzrost nakładów na dział 23 – Członkostwo Polski w UE jest niewystarczający. Mamy do czynienia ze wzrostem ogólnie około 5% i gdy weźmiemy pod uwagę wydatki na ten dział w latach 2020, 2021, 2022 i teraz plan na 2023, to właściwie widzimy systematyczny spadek udziału tych wydatków w całości wydatków budżetu państwa. To są w ogóle jakieś setne części promila, bo to są przecież niewielkie wydatki w skali budżetu. Budżet państwa opiewa w wydatkach na 672 000 000 tys. zł, natomiast tu mówimy o 27 000 tys. zł. Niemniej jednak niepokoi tendencja do spadku tego udziału w ciągu ostatnich czterech lat. W latach 2020–2023 wydatki na członkostwo Polski w UE spadły o jedną czwartą. To jest jakiś sygnał co do tego, na jak dalekim miejscu na liście priorytetów rządu Prawa i Sprawiedliwości znajdują się kwestie związane z członkostwem Polski w UE.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PoselDariuszRosati">Podobna tendencja wyłania się w części budżetu umieszczonej w załączniku 6, gdzie mowa jest o wynagrodzeniach. Liczby zostały podane przez panią minister, natomiast ja chcę znowu pokazać to w perspektywie ostatnich kilku lat. I tu jest widoczna ta sama tendencja jak w przypadku wydatków ogólnych w części 23, mianowicie mamy systematyczny spadek udziału wydatków na wynagrodzenia w całości wydatków budżetu państwa, ale co ważniejsze, mamy również spadek wartości wynagrodzeń w wymiarze realnym. To znaczy, w trakcie tych czterech lat wzrost wynagrodzeń w tej części wyniósł 24,8%, ale jednocześnie inflacja w tym samym czasie wyniosła 35,5%. Mieliśmy więc do czynienia ze spadkiem realnych wartości funduszu wynagrodzeń w części 23, co jest znowu spójne z tym, co powiedziałem wcześniej, z relatywnym spadkiem nakładów na tę część budżetową.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PoselDariuszRosati">Ja również uważam, że i w tej sprawie konieczny jest wzrost nakładów. To chyba w ogóle nie wymaga specjalnego uzasadnienia, bo przecież wszyscy zdajemy sobie sprawę, że mamy w stosunkach z UE cały szereg nierozwiązanych spraw. Nawet nie chodzi tylko o ciągle nierozwiązany problem, impas, w zakresie Krajowego Planu Odbudowy i przedłużające się ciągle negocjacje i coraz to nowe obietnice, kiedy możemy liczyć na te pieniądze, ale też mamy przecież cały szereg otwartych sporów, które nie są zamykane w ciągu ostatnich lat, a właściwie przybywa ich coraz więcej. Między innymi spory o wykonanie wyroków Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości czy związane z tym nieszczęsnym sporem z Czechami wokół kopalni Turów. Mój postulat pod adresem pani minister, a przede wszystkim naszej Komisji, jest taki, żebyśmy się jednak zastanowili nad tym, żeby wezwać rząd do zwiększenia wydatków na tę część, właśnie dlatego, żeby być może ułatwić i przyspieszyć rozwiązywanie tych wszystkich problemów, o których wspomniałem, na czele z Krajowym Programem Odbudowy.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PoselDariuszRosati">Myślę, że jest dobra okazja, ponieważ w ostatnich dniach doszło do wymiany ministra do spraw Unii Europejskiej. Na ocenę pracy ministra Szymańskiego jeszcze zapewne będziemy mieli czas. Nie ma ministra Szynkowskiego vel Sęka, nowego ministra do spraw Unii Europejskiej, ale chciałem poprosić panią minister, żeby mu przekazać. On ma szansę na przełamanie tego impasu, ma szansę na to, żeby zrobić jakieś nowe otwarcie w sprawach, o których mówiłem. Wykorzystując swoją zapewne mocniejszą pozycję polityczną, może będzie w stanie przekonać najwyższe władze rządu i partii do tego, żeby doprowadzić do pomyślnego rozwiązania tych wszystkich spraw. W szerszym kontekście uważam, panie przewodniczący i pani minister, że środki przeznaczane na ten dział, w kontekście wagi zadań, jakie stoją przed urzędnikami i służbą cywilną wokół ministra do spraw europejskich, uzasadniają zwiększenie tego budżetu w sposób znaczący, tak aby dać szansę przynajmniej od strony finansowej na rozwiązanie tych wszystkich spraw, które leżą nierozwiązane właściwie od lat. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Dziękuję, panie pośle. Otwieram dyskusję. Czy ktoś z posłów chciałby zabrać głos w tej części? Jeśli nie, to, pani minister, bardzo proszę, może chciałaby się pani wypowiedzieć odnośnie do słów pana posła Rosatiego, z czego wynika to, że tych środków może być teraz mniej, czy rzeczywiście jest to taka różnica, że może w jakiś sposób utrudnić funkcjonowanie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PodsekretarzstanuwKPRMIzabelaAntos">Szanowny panie przewodniczący, szanowny panie pośle, szanowni państwo, dziękuję bardzo. Ogółem wydatki budżetowe na 2023 r. stanowią 105,7% wydatków, które były ujęte w planie na 2022 r., więc mamy drobny wzrost. Wydatki są zaplanowane w sposób odpowiedni i zapewniający należytą pracę na 2023 r. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Dziękuję, pani minister. Jeśli nie ma więcej głosów, szanowni państwo, to przechodzimy do kolejnych działów, do kolejnych części 83 i 84. Bardzo proszę pana ministra Patkowskiego o prezentację tych części.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowPiotrPatkowski">Dziękuję, panie przewodniczący. Wysoka Komisjo, jeśli chodzi o część budżetową  83 pozycję 8 rezerw celowych, to przeznaczona jest ona na realizację projektów współfinansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu UE oraz ze środków pomocy bezzwrotnej, a także na rozliczenia programów i projektów finansowanych z udziałem tych środków oraz na rozliczenie z budżetem ogólnym UE. Rezerwę zaplanowano w wysokości 10 975 085 tys. zł. Środki rezerwy przeznaczone będą przede wszystkim na wydatki związane ze współfinansowaniem projektów realizowanych z udziałem środków europejskich w ramach perspektywy finansowej 2014–2020 oraz 2021– 2027 szwajcarsko-polskiego programu współpracy, norweskiego mechanizmu finansowego oraz mechanizmu finansowego europejskiego obszaru gospodarczego. Ze środków rezerwy zapewnione zostanie również finansowanie oraz współfinansowanie projektów realizowanych w ramach europejskiej współpracy terytorialnej, a także zadań związanych ze wspólną polityką rolną.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowPiotrPatkowski">Ponadto w ramach tej rezerwy zaplanowano środki w kwocie 2 186 831 tys. zł na ewentualne uzupełnienie w przyszłym roku wydatków na składkę członkowską do budżetu UE. Wynika to z występującymi w ostatnich latach znacznymi zmianami jej wysokości w wyniku przede wszystkim uchwalania w trakcie roku nowelizacji budżetu UE oraz wzrostu poboru opłat celnych. Jeśli chodzi o pozycję 49 rezerw celowych, przeznaczona jest ona na utrzymanie rezultatów niektórych projektów zrealizowanych przy udziale środków UE, w tym na systemy informatyczne, a także na wsparcie potencjału realizacji zadań publicznych. Została zaplanowana w kwocie 4 214 549 tys. zł. Ze środków rezerwy zapewnione zostanie między innymi wsparcie finansowe jednostek samorządu terytorialnego w realizacji zadań publicznych. Sfinansowane zostanie także zachowanie trwałości szeregu produktów wytworzonych oraz planowanych do wytworzenia w ramach zakończonych projektów współfinansowanych ze środków UE. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Dziękuję, panie ministrze. Posłem koreferentem do części 83 jest pan poseł Cymański. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselAndrzejCymanski">Panie przewodniczący, przypadł mi w udziale, tak jak co roku, tradycyjnie już, zaszczyt prezentowania dwóch pozycji, a więc rezerwy celowe w pozycji 8 i 49. Jeżeli chodzi o pierwszą część, czyli o rezerwę na realizację projektów współfinansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu oraz ze środków pomocy bezzwrotnej, rozliczenia programów i projektów finansowanych z udziałem tych środków, jest tutaj przewidziana kwota 10 000 975 tys. zł. Rezerwa ta została utworzona przez Ministra Finansów w porozumieniu z ministrem właściwym ds. rozwoju regionalnego. Środki będą uruchamiane na wniosek poszczególnych ministrów. Nie będę ich wymieniał, bo to dotyczy poszczególnych pozycji kwot, a środki z tej rezerwy przeznaczone są przede wszystkim na wymienione tu poszczególne programy operacyjne. To jest wszystko zwrot ku nowoczesności: program „Inteligentny rozwój”, „Polska cyfrowa”, „Edukacja i rozwój”, „Infrastruktura”. Jest również „Pomoc żywnościowa” i „Rybactwo i morze”. Wśród tych pozycji są również środki wydatków podlegających refundacji w ramach pomocy technicznej w programach oraz finansowanie oraz współfinansowanie w ramach współpracy terytorialnej. Chciałbym podkreślić, że w bieżącym roku rezerwa na ten cel była zaplanowana w wysokości 6 000 000 tys. zł. Tymczasem rezerwa na zadania związane z polityka rolną w tym roku wynosi ponad 2 000 000 tys. zł. Ten wzrost jest znaczący.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PoselAndrzejCymanski">Reasumując, jeżeli chodzi o tę rezerwę, w moim przekonaniu zasługuje na poparcie, na uwzględnienie, ponieważ nie ma tutaj większych kontrowersji, a zmiany wynikają z uzasadnionych obiektywnych okoliczności.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PoselAndrzejCymanski">Jeżeli chodzi o część budżetową 83 pozycja 49, to jest utrzymanie rezultatów niektórych projektów realizowanych przy udziale środków z Unii, w tym systemy informatyczne. Tutaj mamy pozycję w wysokości 4 214 000 tys. zł. Ta wysokość została ustalona w związku z zapotrzebowaniem zgłoszonym przez Ministra Rozwoju i Technologii, Urząd Miar oraz z inicjatywy Ministra Finansów. Jedną z bardziej istotnych, może też ciekawych, bo to jest coś, co przykuwa uwagę, że między innymi z tego tytułu środki będą przeznaczone między innymi na rozbudowę Laboratorium Mikrobiologii i Parazytologii Wojewódzkiej Stacji Sanitarnej i Epidemiologicznej. To jest trzeci poziom hermetyczności. To są przykłady inwestycji, gdzie wchodzimy i tworzymy rzeczywistość na miarę najnowszej techniki i rozwoju. To może budzić pewien optymizm. W 2022 r., czyli w bieżącym, rezerwa na ten cel była zaplanowana w kwocie 1 110 000 tys. zł, a więc mamy tu wyraźny i znaczący wzrost.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PoselAndrzejCymanski">Konkludując, chciałbym rekomendować Wysokiej Komisji przyjęcie i pozytywne zaopiniowanie tych informacji, a więc rezerwa celowa – powtórzę – pozycja 8 i 49 w wielkościach tutaj przeze mnie przywołanych. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Dziękuję, panie pośle. Bardzo ciekawe. Teraz poproszę pana posła Grzyba o głos do części budżetowej 84.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PodsekretarzstanuwMFPiotrPatkowski">Panie przewodniczący, jeszcze nie omówiłem części 84.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Aha, przepraszam. Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PodsekretarzstanuwMFPiotrPatkowski">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Wysoka Komisjo, część 84 została utworzona w celu dokonywania płatności polskiej składki członkowskiej do budżetu UE, tak zwanych środków własnych. Wysokość wydatków na składkę wynika z projektu budżetu UE na rok 2023 przedstawionego przez Komisję. W limicie części 84 zaplanowana została kwota w wysokości 33 072 735 tys. zł. Ponadto, tak jak wspominałem przy poprzednim punkcie, środki w wysokości ponad 2 000 000 tys. zł zostały umieszczone w rezerwie celowej pozycja 8. Należy przy tym zaznaczyć, że zaplanowana wysokość polskiej składki może ulec zmianom podczas roku 2023. W trakcie roku budżetowego UE przyjmuje szereg nowelizacji budżetu, które wpływają na wysokość składek państw członkowskich, na przykład corocznie aktualizowane są dane makroekonomiczne stanowiące podstawę do wyliczeń składki.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PodsekretarzstanuwMFPiotrPatkowski">Poziom wydatków w ramach części 84 ulega także zmianie w związku z rosnącymi wpływami z opłat celnych. Wyższa niż zaplanowana na 2022 r. składka wynika między innymi z szybszego tempa rozwoju Polski w porównaniu do większości pozostałych państw członkowskich, wyższego wzrostu podstawy VAT na tle innych krajów, wzrostu wpłaty Polski z tytułu nieprzetworzonych opakowań plastikowych oraz rosnących wpływów z opłat celnych. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Dziękuję, panie ministrze. Teraz bardzo proszę, pan poseł Grzyb.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselAndrzejGrzyb">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Wydaje mi się, że to jest zawsze najciekawsza część naszych prac związanych z oceną projektu budżetu na rok 2023 czy na kolejne lata, ta część 84, gdzie jest przedstawiana składka do budżetu UE i jak to się ma w stosunku do projektowanych przepływów, które wpłyną do polskiego budżetu z budżetu UE. Jaki jest ten wynik netto. W tym roku na rok przyszły jest planowana składka 33 072 735 tys. zł i ona jest wyższa od składki roku 2022, który jeszcze się nie zakończył, a więc w stosunku do projektu, o 8,9%. Przy czym zastrzegam się, że ten wzrost nie uwzględnia rezerwy, która znajduje się w rezerwie celowej 8. Natomiast gdyby porównać, to ten wzrost na przykład w projekcie budżetu na rok 2022 wynosił 15,8%. Jeżeli chodzi o wpłaty na podstawie dochodu narodowego brutto, to obserwujemy tutaj w tym projekcie spadek w stosunku do projektu budżetu na rok 2022 o 8,7%, co wcale nie oznacza, że finalnie tak to będzie wyglądało, kiedy będziemy podsumowywali wykonanie. Wpłata z tytułu VAT – tu obserwujemy w projekcie wzrost o 12,1% w stosunku do projektu budżetu na rok 2022. Przy wpłatach z tytułu udziału w opłatach celnych mamy relatywnie wysoki wzrost, bo wynosi on 15,3% w stosunku do projektu na rok 2022. Wpłata z tytułu finansowania rabatów, która jest oparta oczywiście na dochodzie narodowym brutto, też jest wyższa o 11,9%. To są te rabaty, które uzyskują inne państwa, my za to musimy dopłacać do tego budżetu. I podatek od plastiku – tutaj mamy prawie 15% wzrostu. To pokazuje, jak warto przyjrzeć się tej gospodarce, jeżeli chodzi o nieprzetworzony plastik. Z jednej strony korzystne byłoby z punktu widzenia gospodarki w obiegu zamkniętym, ale też z tytułu naszych wkładów podatkowych do nowego podatku, jakim jest podatek od nieprzetworzonego plastiku. On wzrasta z 1 734 432 tys. zł do 2 574 310 tys. zł, prawie o 15%.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#PoselAndrzejGrzyb">Oczywiście jest też zaplanowana rezerwa w części 8 – przepraszam, źle to nazwałem – w pozycji 8 z części 83, która wynosi 2 186 831 tys. zł. To jest oczywiście ta rezerwa, która będzie do uruchomienia, kiedy trzeba będzie dokonać korekty z tytułu wpłat dochodu narodowego brutto i korekt podstawy naliczenia z tytułu podatku VAT.</u>
+          <u xml:id="u-18.2" who="#PoselAndrzejGrzyb">Gdyby uwzględnić tę rezerwę, co w ostatnich latach przy kolejnych projektach budżetu i później przy ocenie ich wykonania okazało się prawdą, to wtedy ta łączna składka mogłaby hipotetycznie wynieść 35,3 mld zł. Wtedy ten wzrost byłby nieco wyższy niż w projekcie na rok 2022. Wynosiłby 16,1%.</u>
+          <u xml:id="u-18.3" who="#PoselAndrzejGrzyb">Jeżeli chodzi o udział w budżecie tych wydatków na środki własne UE, czyli na składkę, to ten udział wynosi 5,2%, natomiast w stosunku do PKB to jest 1,1% polskiego PKB.</u>
+          <u xml:id="u-18.4" who="#PoselAndrzejGrzyb">Teraz, jak to odnosimy do planowanych wpływów do polskiego budżetu z tytułu środków europejskich, które Polska potencjalnie może otrzymać. Ten planowany wpływ jest na poziomie 103 980 499 tys. zł. Odliczając składkę, to netto przepływy pomiędzy budżetem polskim a budżetem środków UE wyniósłby 68 720 933 tys. zł. Byłby to zatem wzrost w stosunku do planu roku 2022 wynoszący 66%. To oczywiście też wynika z tych zmian, które wynikają z faktu, że wchodzimy w nową perspektywę finansową tak naprawdę dopiero z rokiem 2023, ponieważ lata 2021 i 2022 to były rozliczenia z poprzednich okresów.</u>
+          <u xml:id="u-18.5" who="#PoselAndrzejGrzyb">Dla porównania powiem, że jeżeli chodzi o plany roku 2022, to przepływy netto były planowane na poziomie 56 mld, więc to jest wzrost o ponad 12 mld zł. Netto w 2021 r. to było 50,7 mld i w 2020 – 57,7 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-18.6" who="#PoselAndrzejGrzyb">Konkludując, można powiedzieć, że oceniam, że kalkulacje przedstawione przez MF są prawidłowe. Zresztą znajdujemy również potwierdzenie tego w ekspertyzie przygotowanej przez Biuro Analiz Sejmowych. W związku z tym wnoszę o przyjęcie przedłożonego projektu przez Ministra Finansów w ramach konkluzji naszej Komisji. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Dziękuję, panie pośle. Szanowni państwo, proponuję przyjąć pozytywną opinię do tego projektu budżetu na 2023 r. Chyba że jest sprzeciw? Sprzeciwu nie słyszę. Następnym krokiem będzie przedstawienie tejże opinii na Komisji Finansów Publicznych, w związku z czym musimy wskazać osobę, która tę opinie będzie przedstawiać. Czy są jakieś kandydatury? Jeżeli nie ma kandydatur, to proponuję posła Grzyba, który w tej materii jest bardzo kompetentny. Czy pan poseł Grzyb wyraża zgodę?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselAndrzejGrzyb">Jeżeli członkowie Komisji wyrażą zgodę, to ja też.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PoselMariuszWitczak">Entuzjastycznie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Entuzjastycznie. Cieszę się. Sprzeciwu również nie słyszę wobec tej kandydatury, więc, drodzy państwo, kończymy rozpatrywanie tego punktu, a że to był ostatni punkt, to bardzo państwu dziękuję za spotkanie. Zamykam posiedzenie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00176-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00176-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..5801410
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00176-01/header.xml
@@ -0,0 +1,49 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-suexx-00176-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja do Spraw Unii Europejskiej /nr 176/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja do Spraw Unii Europejskiej /nr 176/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#SUE">176</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-10-26</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PoselAndrzejGrzyb" role="speaker">
+        <persName>Poseł Andrzej Grzyb</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselDanielMilewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Daniel Milewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJacekProtasiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jacek Protasiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKarolinaPawliczak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Karolina Pawliczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselTomaszPiotrNowak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tomasz Piotr Nowak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelKacperPlazynski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Kacper Płażyński</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="SUE" role="committee">
+        <orgName>Komisja do Spraw Unii Europejskiej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00176-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00176-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..f6f0c6e
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00176-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,146 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Szanowni państwo, zaczynamy. Dzień dobry, otwieram posiedzenie Komisji do Spraw Unii Europejskiej. Stwierdzam kworum.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">W związku z tym, że minister Żalek wykonuje w tej chwili inne ważne obowiązki służbowe, a pkt III, który mieliśmy dzisiaj rozpatrywać, nie jest punktem terminowym, to jeżeli nikt nie wniesie sprzeciwu, pozwolę sobie ten punkt przenieść na następne posiedzenie za tydzień. Myślę, że to w żaden sposób nie zakłóci prac Komisji, a zapewni godną reprezentacje ministerstwa w tym zakresie. Nie słyszę sprzeciwu, więc tak zrobimy.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Szanowni państwo, przechodzimy do pkt I dzisiejszego posiedzenia. Jest w nim informacja o dokumentach, w stosunku do których prezydium wnosi o niezgłaszanie uwag. Są to następujące dokumenty UE: w trybie art. 7 ust. 4 ustawy z dnia 8 października 2010 r. o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej COM(2022) 503; w trybie art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 8 października 2010 r. COM(2022) 484, 487, 497, 505, 506, 507, 509; w trybie art. 151 ust. 1 regulaminu Sejmu z uwzględnieniem art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 8 października 2010 r. C(2022) 6901, COM(2022) 486, 488, 498.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Czy do wymienionych przeze mnie dokumentów państwo posłowie chcą zgłosić uwagi, czy możemy je przyjąć bez rozpatrywania przez Komisję? Nie słyszę sprzeciwu, więc stwierdzam, że Komisja nie zgłasza żadnych uwag.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Pkt II. Rozpatrzenie w trybie art. 151 ust. 1 regulaminu Sejmu z uwzględnieniem  art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 8 października 2010 r. informacji Rady Ministrów o posiedzeniu Rady Europejskiej, które odbyło się w dniach 20 i 21 października 2022 roku.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Miło mi jest powitać pana ministra Szymona Szynkowskiego vel Sęka. Panie ministrze, trudne zadania przed panem, ale ufam, że z pomocą naszej Komisji wiele uda nam się wspólnie osiągnąć. Bardzo proszę, panie ministrze, o przedstawienie nam tej informacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Minister do spraw Unii Europejskiej w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Szymon Szynkowski vel Sęk:</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, szanowni państwo posłowie, dziękuję, panie przewodniczący, za te miłe słowa. Do tej pory mieliśmy okazję spotykać się ze mną w innej roli, teraz pewnie spotykać się będziemy jeszcze częściej podczas posiedzeń Komisji do Spraw Unii Europejskiej, z czego oczywiście bardzo się cieszę. Jesteśmy zawsze do państwa dyspozycji.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Cieszę się też, że mogę w tej nowej roli jako pierwszą kwestią podzielić się z państwem dobrymi konkluzjami Rady Europejskiej, dobrymi wynikami posiedzenia szczytu Rady Europejskiej z ubiegłego tygodnia, które w zdecydowanej większości realizują polskie postulaty. A samo posiedzenie Rady było poświęcone kluczowym z punktu widzenia dzisiejszych wyzwań sprawom, czyli Ukrainie, sytuacji w zakresie bezpieczeństwa energetycznego rynku energii w Europie, kwestiom ekonomicznym oraz relacjom zewnętrznym. Jak powiedziałem, spotkanie zakończyło się przyjęciem konkluzji. Postaram się pokrótce przybliżyć państwu te konkluzje, które, tak jak powiedziałem, w zdecydowanej większości realizują polskie postulaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Szefowie państw i rządów dowiedli jedności i gotowości UE do wspólnej odpowiedzi na rosyjską agresję na Ukrainie oraz jej konsekwencje, w tym kryzys energetyczny i gospodarczy. W tym duchu Rada Europejska jednoznacznie potępiła rosyjskie ataki na ukraińskie cele cywilne i infrastrukturę w najmocniejszych możliwych słowach, domagając się natychmiastowego całkowitego i bezwarunkowego wycofania się Rosji z terytorium Ukrainy.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Polska wskazuje, że ostatnie działania Rosji, otwarcie wymierzone w ludność cywilną i infrastrukturę krytyczną, mają charakter aktów terrorystycznych. Na wniosek Polski Rada Europejska wyraziła determinację do przeciwdziałania dezinformacji wymierzonej we wspólne wysiłki UE podejmowane w celu obrony suwerenności Ukrainy oraz porządku międzynarodowego opartego na zasadach. Podkreśliła również, że Rosja ponosi wyłączną odpowiedzialność za obecny kryzys energetyczny i gospodarczy. Są to bardzo istotne zapisy w kontekście zauważalnej polaryzacji społecznej w państwach członkowskich, gdzie za obecną inflację i spowolnienie gospodarcze obwinia się działania rządów państw UE, w tym zwłaszcza politykę sankcyjną. Zachowanie jedności i świadomość toczącej się obecnie wojny informacyjnej mają kluczowe znaczenie dla utrzymania naszego wsparcia dla Ukrainy.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Przywódcy podkreślili gotowość do kontynuacji i wzmocnienia unijnej polityki sankcyjnej wobec Rosji, jak również konieczność efektywnego wdrażania przyjętych sankcji i zapobiegania ich obchodzeniu, co stanowi jeden z najistotniejszych postulatów Polski. Rada Europejska wezwała również Białoruś do zaprzestania działań ułatwiających Rosji wojnę napastniczą wobec Ukrainy i wyraziła gotowość do wprowadzania dalszych sankcji wobec reżimu w Mińsku. Polska akcentuje konieczność synchronizacji sektorowych sankcji białoruskich i rosyjskich.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Szefowie państw i rządów UE zapewnili prezydenta Zełenskiego, który łączył się z liderami online, o nieustającym wsparciu dla Ukrainy w zakresie bieżących potrzeb finansowych, wojskowych i humanitarnych. W tym kontekście Polska szczególnie podkreśliła konieczność przedstawienia przez Komisję Europejską propozycji legislacyjnej dla pozostałej części w wysokości 3 mld euro z łącznej kwoty 9 mld euro pomocy makrofinansowej dla Ukrainy, co znalazło odzwierciedlenie w konkluzjach Rady Europejskiej. Z satysfakcją odnotowujemy również deklaracje przewodniczącej Komisji Europejskiej na marginesie Rady Europejskiej o gotowości do zapewnienia Ukrainie w przyszłym roku 1,5 mld euro miesięcznie pomocy finansowej na pokrycie podstawowych potrzeb budżetowych, co łącznie da sumę 18 mld euro w 2023 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Premier Morawiecki od dawna apelował o zwiększenie tej formy wsparcia przynajmniej do poziomu zadeklarowanego przez Stany Zjednoczone, to jest 1,5 mld dolarów miesięcznie. Podkreślamy potrzebę dalszych prac nad długoterminowym rozwiązaniem co najmniej na rok 2023. Wskazujemy także na potrzebę prac nad instrumentem finansowym wspierającym przyszłą odbudowę Ukrainy. Zgodnie z postulatami Polski Rada Europejska wskazała na konieczność znalezienia rozwiązań prawnych umożliwiających konfiskatę zamrożonych aktywów rosyjskich i ich wykorzystanie do sfinansowania odbudowy Ukrainy.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Polska na gruncie przepisów krajowych już od kilku miesięcy prowadzi działania w tym kierunku. Podkreślamy wiodącą rolę UE w międzynarodowych wysiłkach na rzecz powojennej odbudowy i modernizacji Ukrainy, która powinna służyć realizacji reform koniecznych w ramach procesu integracji z UE. Polska jest szczególnie zaangażowana w proces odbudowy, począwszy od zorganizowanej wspólnie ze Szwecją konferencji darczyńców w Warszawie.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Premier Morawiecki wczoraj wziął udział w konferencji w Berlinie pod auspicjami Grupy G7 i Komisji Europejskiej. Wczoraj był gościem głównej sesji otwierającej konferencję o odbudowie Ukrainy. Jest to kontynuacja procesu, który Polska rozpoczęła majową konferencją w Warszawie, kontynuowaną w Lugano w Szwajcarii. Wczoraj rozmowy w Berlinie w formacie G7, Komisja Europejska. Liderzy odnieśli się do wsparcia wojskowego udzielanego Ukrainie. Polska apeluje o zwiększenie dostaw uzbrojenia przez państwa członkowskie, operacjonalizację jeszcze w tym roku wojskowej misji szkoleniowej UE na rzecz Ukrainy oraz kontynuacjęwsparcia ukraińskich sił zbrojnych za pośrednictwem Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Jednoznacznie potępiając rosyjskie zbrodnie wojenne wobec ludności ukraińskiej, Rada Europejska zwróciła się do Wysokiego Przedstawiciela i Komisji Europejskiej – to również między innymi polski postulat – o zbadanie możliwości wsparcia dążeń Ukrainy do zapewnienia ich pełnej rozliczalności. Polska podkreśla konieczność postawienia w stan oskarżenia przed właściwym sądem sprawców wszystkich zbrodni na terytorium Ukrainy, także zbrodni agresji. Liderzy potępili akty sabotażu wymierzone w infrastrukturę krytyczną. Rada Europejska wezwała państwa członkowskie oraz Komisję Europejską do pilnego podjęcia środków w celu zwiększenia odporności infrastruktury krytycznej oraz wzmocnienia współpracy w ramach UE w tym zakresie zgodnie ze stanowiskiem Polski.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">W kwestii energii, szanowni państwo, Rada Europejska decydowała o dalszych krokach w walce z bezprecedensowym kryzysem energetycznym UE. Polska podnosiła konieczność szybkich i głębokich reform dotyczących funkcjonowania wewnętrznego rynku energii w celu ochrony odbiorców i zatrzymania spirali wzrostu cen, która przekłada się także na ryzyka na rynkach finansowych oraz podkopuje fundamenty gospodarek państw UE.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Wyrażamy satysfakcję z decyzji Rady Europejskiej, w szczególności w dwóch obszarach, na których Polsce szczególnie zależało. Pierwszy to zobowiązanie Komisji Europejskiej do wypracowania środków ograniczających ceny gazu na rynku UE, w tym tak zwany cap, czyli limit na cenę gazu na giełdzie w oparciu o propozycje wypracowane przed Radą przez Polskę wraz z Włochami, Belgią i Grecją, dotyczące tak zwanego korytarza cenowego dla gazu ziemnego, pozwalającego ograniczać wzrosty cen tego surowca na rynku UE. Pierwsze pozytywne reakcje rynków finansowych pokazują, że wytyczne Rady Europejskiej od razu przyczyniły się do stabilizacji cen nośników energii. Dalsze prace nad szczegółowymi rozwiązaniami będą kontynuowane przez ministrów energii UE.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Jesteśmy również zadowoleni z zapowiedzi przyspieszenia prac Komisji Europejskiej nad reformą strukturalną rynku energii elektrycznej. W tym kontekście Polska wskazała na negatywny wpływ na ceny i stabilność rynku drożejących gwałtownie, często w wyniku spekulacji finansowej, uprawnień do emisji w ramach systemu ETS. Tutaj można powiedzieć, że ten konsekwentnie podnoszony przez Polskę postulat, choć jeszcze nie znalazł odzwierciedlenia w konkluzjach Rady Europejskiej, jest coraz lepiej rozumiany przez liderów.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Polska uzyskuje w tej sprawie coraz szersze poparcie i zrozumienie. Wśród państw członkowskich mówi się o tym, że z systemem ETS coś trzeba zrobić. Jakieś działania należy podjąć. Jeszcze pewna droga przed nami, ale pojawiają się pierwsze symptomy tego, że ten problem, konsekwentnie podnoszony przez Polskę, w ostatnich miesiącach zaczyna być również dostrzegany.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Z kolei drugim ważnym elementem, postulowanym przez Polskę w konkluzjach z posiedzenia Rady, jest uzgodniony dobrowolny mechanizm wspólnych zakupów gazu ziemnego. Podkreślam tę dobrowolność, bo to był element, na który Polska kładła szczególny nacisk. Stoimy na stanowisku, że wspólne zakupy gazu mogą być dla części państw szansą na kupowanie gazu taniej. Mogą być też dla części państw szansą na zwiększenie swojego bezpieczeństwa energetycznego, ale właśnie zasada dobrowolności powinna gwarantować, że te państwa, które mają stosunkowo silną pozycję negocjacyjną, wynegocjowane stosunkowo dobre ceny kontraktowe, powinny w ramach elastycznego mechanizmu mieć możliwość niekorzystania ze wspólnych zakupów. Nie powinniśmy tu być krępowani, a my jako kraj jesteśmy dzisiaj w sytuacji, w której po otwarciu nowych inwestycji w trakcie tego roku jesteśmy krajem stosunkowo bezpiecznym pod względem bezpieczeństwa gazowego i o stosunkowo dobrej pozycji negocjacyjnej w UE. A więc zasada dobrowolności była dla nas niesłychanie istotna i została wprowadzona do konkluzji.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">W odniesieniu do sytuacji ekonomicznej Rada Europejska przeprowadziła debatę na temat wzrastających kosztów życia. Podkreślono w niej, że w obliczu pogarszających się warunków gospodarczych priorytetem jest ochrona gospodarstw domowych i przedsiębiorstw, w szczególności tych najmniej zamożnych. Przywódcy UE zaakcentowali znaczenie wspólnych rozwiązań na szczeblu europejskim oraz ścisłej koordynacji polityk gospodarczych i fiskalnych w celu zachowania integralności jednolitego rynku.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Istotnym kontekstem tej deklaracji była zapowiedziana przez Niemcy tak zwana tarcza ochronna – kontrowersyjny fundusz wsparcia dla rodzimej gospodarki w wysokości 200 mld euro, mający na celu obniżenie cen gazu i energii. Polska popiera wypracowanie przez UE jednolitych zasad używania tego rodzaju środków, by nie pozwolić na potencjalne zaburzenia konkurencji na wspólnym rynku. Podkreślamy również, że Komisja Europejska powinna zrobić wszystko, by uwolnić pełen potencjał rynku wewnętrznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Podczas Rady Europejskiej, szanowni państwo, przeprowadzono również dyskusję w sprawie przyszłości relacji UE z Chinami oraz omówiono stan przygotowań do grudniowego szczytu UE–ASEAN. Zgodnie ze stanowiskiem Polski podkreślono konieczność odniesienia się uczestników szczytu do łamania przez Rosję podstawowych zasad prawa międzynarodowego. Wskazano również na potrzebę dalszego rozwoju przez UE partnerstwa strategicznego z ASEAN, w tym relacji handlowych, na równych i uczciwych zasadach.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Z mojej strony to tyle na wstępie. Jeżeli będziecie państwo mieli pytania, to oczywiście chętnie tę informację uzupełnię. Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Dziękuję, panie ministrze. Otwieram dyskusję. Czy ktoś z państwa posłów chciałby zabrać głos? Pan poseł Protasiewicz, proszę. Potem pan poseł Grzyb.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselJacekProtasiewicz">Dziękuję bardzo, panie ministrze, za tę informację. Proszę zatem powiedzieć, w tym obszarze, w temacie energii i ograniczeń cenowych, kiedy można się spodziewać propozycji wypracowanych przez Komisję Europejską, czyli kiedy jakieś wiążące decyzje mogą być stanowione przez Radę Europejską?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Może zbierzmy najpierw kilka pytań. Pan poseł Grzyb.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselAndrzejGrzyb">Panie ministrze, ja może najpierw do tej konkluzji, która jest związana między innymi z pomocą makrofinansową dla Ukrainy.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PoselAndrzejGrzyb">W pkt 10 konkluzji jest takie stwierdzenie, że należy między innymi dokończyć pomoc makrofinansową, która w wysokości 3 mld euro jest jeszcze nieprzekazana, ale z drugiej strony, że należy wprowadzić długoterminowe rozwiązania. Czy w tej sprawie, poza tą deklaracją, która została złożona przez przewodniczącą Komisji Europejskiej, Ursulę von der Leyen, były jakieś bardziej pogłębione decyzje? Bo oczywiście skoro  1,5 mld euro ma być przekazywane Ukrainie, to musi to znaleźć swoje odzwierciedlenie również w budżecie i w dochodach przyszłego roku. Czy to oznacza na przykład zwiększone dochody tego budżetu, a więc również składkę członkowską?</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PoselAndrzejGrzyb">Drugi element, który oczywiście też jest z tym związany, to jest pomoc z budżetu unijnego dla takich krajów jak Polska. W roku bieżącym… Zresztą to było również w stwierdzeniach, które padały między innymi ze strony posłów do Parlamentu Europejskiego, którzy są członkami Komisji Budżetowej – pomoc dla takich krajów jak Polska jest uzależniona od dodatkowych wpłat do budżetu ze strony państw członkowskich. Bez takiej wpłaty nie jest możliwe udzielanie pomocy. Czy w tym kontekście była szersza dyskusja?</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PoselAndrzejGrzyb">Kwestia energii i gospodarki. W pełni się zgadzam, że coś z tym ETS trzeba zrobić. Tylko to jest taka sama konkluzja jak w październiku roku 2021. Tam zostały zresztą przedstawione oczekiwania w stosunku zarówno do Komisji Europejskiej, jak i Rady ds. Energii. Rada ds. Energii powinna się tym zająć 26 października 2021 r., a następnie 3 października i potem jeszcze w grudniu, i przedstawić konkretne propozycje, które zmierzają do tego, aby uzdrowić sytuację związaną z rynkiem ETS.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PoselAndrzejGrzyb">Minął rok. Nic się w tej materii nie stało. Wydaje mi się, że propozycje ze strony Polski, które zostały złożone przez panią minister w ramach Rady ds. Energii – nie mówię Rady Europejskiej, tylko Rady ds. Energii – były całkiem sensowne. Było tam bodajże kilkanaście propozycji różnych ścieżek dojścia do tego. Jedna z nich jest, wydaje mi się, interesująca. To jest wyłączenie, przynajmniej na pewien okres, instytucji finansowych w obrocie tymi certyfikatami. To by spełniało pewien walor stabilizacji cen, bo tylko podmioty uprawnione by wtedy korzystały. Czy w kontekście tej refleksji, że należy coś zrobić z ETS była tu jakaś bardziej pogłębiona dyskusja? Czy pojawiły się propozycje, które wykraczają poza to, co było w październiku roku 2021, a następnie w kolejnych edycjach Rady ds. Energii?</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#PoselAndrzejGrzyb">Interesuje mnie też kwestia organizacji unijnej platformy zakupu energii, która ma być otwarta również dla Bałkanów Zachodnich i państw stowarzyszonych z kręgu państw Partnerstwa Wschodniego. Czy w tej materii mógłby pan jakoś to opisać? Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#PoselAndrzejGrzyb">Minister do spraw Unii Europejskiej w KPRM Szymon Szynkowski vel Sęk:</u>
+          <u xml:id="u-4.7" who="#PoselAndrzejGrzyb">Jeszcze raz ostatnią kwestie. Przepraszam, panie pośle, bo nie dosłyszałem początku zdania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">I pan poseł Nowak. I pani poseł już może w drugiej turze. Pan poseł Nowak jeszcze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Panie przewodniczący, panie ministrze, pierwsze pytanie: jak z to jest z ETS, kto jest z nami? To znaczy, czy mamy w sprawie ograniczenia rynków finansowych na rynku ETS jakichś sojuszników? Jakich i kiedy jest szansa na to, żebyśmy my to mogli zrealizować?</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Natomiast drugie pytanie jest o korytarz cenowy i solidarność europejską w zakresie zakupu wspólnego gazu. Jak ma się kształtować korytarz cenowy, w jakiej ma być skali, do czego się ma odnosić? Czy to będzie decyzja stricte polityczna, czy ona wynika w jakiś sposób z ceny rynkowej?</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Chciałbym się też zorientować w sprawie wspólnych zakupów gazu, o których mówiła pani minister ds. energii. Jak to się ma na przykład do przepustowości i do kontraktów zawartych już na rynku, kontraktów długoterminowych na zakup gazu? Czy będzie jakaś opcja zero, czy też będzie się po prostu korzystało ze wspólnych zakupów gazu tylko wtedy, kiedy pojawi się wolna przestrzeń na te zakupy? Czyli czy jest jakaś przestrzeń do rzeczywistej możliwości zakontraktowania przez całą Europę jakiegoś wolumenu gazu, czy też to jest tylko takie chciejstwo?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Panie ministrze, proponuję, żeby już odpowiedzieć na te pytania które padły, a później wrócimy do dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Minister do spraw Unii Europejskiej w KPRM Szymon Szynkowski vel Sęk:</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">W odniesieniu do pytania pana posła Protasiewicza to mogę powiedzieć – i to jest też poniekąd odpowiedź na to ostatnie pytanie – że wszystkie szczegóły w tej sprawie będzie dopiero ustalała Rada UE w formacie ministrów ds. energii, która odbędzie się 24 listopada. Tam więc będziemy znali więcej szczegółów. Na Radzie Europejskiej siłą rzeczy mamy do czynienia z decyzjami kierunkowymi, ale bardzo ważnymi, bo to politycznie jednak przesądza o tym, w jakim kierunku pójdą prace.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Gdyby nie było słowa „dobrowolność”, to wiedzielibyśmy, że stoimy w miejscu, w którym jest komponent, bo taka mniej więcej była pierwotna propozycja, że pewien komponent zapełnienia magazynów ma zostać zrealizowany w ramach wspólnych zakupów. Dzięki przedstawieniu polskiego postulatu dobrowolności nie będziemy tym skrepowani i w tym kierunku będą pracować ministrowie do spraw energii.</u>
+          <u xml:id="u-7.5" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Jeśli chodzi o pytanie pana posła Grzyba, to tutaj zarówno jeśli chodzi o kwestie tych 3 mld euro, jak i o szczegóły rozwiązania finansowego na rok przyszły, czekamy na propozycję Komisji Europejskiej. Na ten moment jeszcze tych propozycji nie ma. Jesteśmy kilka dni po posiedzeniu Rady Europejskiej, która dopiero zajęła się tą kwestią, więc dajmy chwilę czasu Komisji Europejskiej, żeby mogła też na te elementy odpowiedzieć i przygotować swoją propozycję. Chociaż w przypadku tych 3 mld euro Polska podkreśla przy różnych okazjach swoje rozczarowanie tym, że te środki jeszcze cały czas nie zostały przekazane Ukrainie. Ukraina ich pilnie potrzebuje, więc akurat ta sprawa powinna być pilnie załatwiona.</u>
+          <u xml:id="u-7.6" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Natomiast jeśli chodzi o rozwiązanie przyszłoroczne, to państwa po tym, jak przyjęły decyzję kierunkową na Radzie Europejskiej, na pewno są gotowe te pieniądze budżetowo zabezpieczyć w swoich budżetach krajowych. A jak technicznie już dalej zrealizuje to Komisja Europejska? Musimy poczekać na propozycje Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-7.7" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Platforma zakupowa ma służyć również krajom Bałkanów Zachodnich Partnerstwa Wschodniego na takiej samej zasadzie dobrowolności, rzeczywiście. Platforma ma – i to też jest odpowiedź poniekąd na to ostatnie pytanie – agregować zainteresowanie państw członkowskich wspólnymi zakupami. Następnie, po zagregowaniu tego zainteresowania, zebraniu zapotrzebowania, kto ile wolumenu gazu by potrzebował w ramach platformy wspólnych zakupów, prowadzić negocjacje ze sprzedawcami, po to żeby uzyskać stosunkowo jak najlepszą cenę i warunki zakupu. Na tym ma ten system polegać.</u>
+          <u xml:id="u-7.8" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Czy to w praktyce zadziała, ile krajów będzie tym zainteresowanych? My wiemy, że szczególnie te mniejsze kraje mogą być taką wspólną platformą zakupową zainteresowane, bo ich pozycja negocjacyjna ze sprzedawcami gazu jest oczywiście siłą rzeczy gorsza, bo kupują tego gazu mniej. Polska zużywa rocznie około 20 mld m3 gazu, a są kraje, które zużywają po kilkaset milionów czy kilka miliardów m3 gazu. Są też kraje, takie jak Niemcy, które zużywają ile? Około 100 mld m3 gazu? 80 mld m3, tak? Oczywiście potencjał negocjacyjny jest różny i wspólna platforma zakupowa ma sprawiać, że szczególnie dla tych ze słabszym potencjałem negocjacyjnym po prostu jest możliwość zakupu gazu po lepszej cenie.</u>
+          <u xml:id="u-7.9" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Czy coś jeszcze? Jakieś pytanie? Aha, jakie kraje nas wspierają. Można powiedzieć, że w tej sprawie coraz większe zrozumienie dla naszych postulatów oznacza wsparcie, na razie takie bardzo miękkie, przez takie kraje jak Hiszpania, Czechy i Węgry. Jest także coraz więcej zrozumienia po stronie Komisji Europejskiej w zakresie konieczności wprowadzenia jakichś rozwiązań, ale jeszcze bez poparcia wprost polskiego postulatu zamrożenia cen ETS. Raczej taka refleksja, że ten system wymaga pewnej reformy i pewnej przebudowy.</u>
+          <u xml:id="u-7.10" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Pani poseł Pawliczak, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselKarolinaPawliczak">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PoselKarolinaPawliczak">Pan minister powiedział, że ceny gazu i postulat limitów na te ceny były jednym z najważniejszych omawianych tematów na szczycie UE. Natomiast chciałabym zapytać o taką oto rzecz.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PoselKarolinaPawliczak">Kilka dni przed miało miejsce spotkanie prezydenta Erdogana z Putinem w sprawie tego, że Turcja miała być takim energetycznym hubem na Europę, na UE, na kraje UE, jeśli chodzi oczywiście o dostawy gazu. Proszę powiedzieć, czy ten temat był omawiany na szczycie Rady Europejskiej? Mogę się domyśleć oczywiście, jaki jest stosunek naszego państwa do tego, natomiast obawiam się, że jest poważne zagrożenie, jeśli chodzi o tę sprawę, o tę sytuację. Po prostu bardzo proszę o informację, czy sprawa ta była omawiana i w którym kierunku ewentualnie należałoby w tym temacie pójść i jakie są relacje państwa co do tej sytuacji?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Pan poseł Grzyb jeszcze, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselAndrzejGrzyb">Przy poprzedniej wypowiedzi uciekła mi jeszcze jedna kwestia, a mianowicie jedno z postanowień ostatniej Rady dotyczyło intensyfikacji prac nad reformą rynku energii elektrycznej. Oczywiście z uwzględnieniem aspektów suwerenności, ale również neutralności klimatycznej. Czy Polska pojechała na ten szczyt, mając jakieś wyobrażenie, czy swoje własne propozycje związane z reformą tego rynku, czy to jest tylko konkluzja, która otwiera dyskusję? Na temat tych rynków energetycznych oczywiście są różne wypowiedzi, ale czy mamy w tej materii jakieś sprecyzowane stanowisko? Jeżeli nie, to oczywiście byłaby istotna informacja, czy rozpoczęliśmy prace nad tym projektem?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Dziękuję. Czy ktoś jeszcze z państwa posłów chciałby zabrać głos? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Panie ministrze, ja od siebie poproszę o nieco szersze wyjaśnienie, co miał pan minister na myśli, omawiając kwestie cen maksymalnych gazu. Użył pan takiego pojęcia, że zostały jakieś wskazówki ustalone. Czy to znaczy, że w konkluzjach coś do tych maksymalnych cen zostało rzeczywiście ujęte? Bo do tej pory Polska była w bardzo dużej koalicji państw, które chcą cen maksymalnych, ale wiemy, że kilka bardzo dużych państw, na czele z Niemcami, takim maksymalnym cenom się sprzeciwiało. Jakby więc pan mógł, panie ministrze, nieco więcej wyjaśnić, co miał pan na myśli.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Druga sprawa to te 200 mld euro, których pan dotknął. Jak to jest? W jakiej procedurze te środki są później wydatkowane i na jakim to jest etapie w Niemczech? Bo to rzeczywiście może dość niebezpiecznie wywrócić konkurencyjność w Europie w tych trudnych czasach. Czy Niemcy taką dużą pomoc publiczną muszą notyfikować UE, czy to się dokonuje na dotychczas obowiązujących przepisach niezwiązanych również z ułatwieniami dla podejmowania decyzji krajowych w trakcie pandemii covidowej i wzmacniania gospodarek narodowych? Jak to się dzieje i czy Niemcy spełniają przesłanki do tego, żeby taką szeroką akcję wsparcia swojego przemysłu uruchomić, czy też to jest jeszcze dopiero przed nami i może zostać zablokowane?</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Jeżeli nie ma więcej pytań, to, panie ministrze, przekazuje panu głos.</u>
+          <u xml:id="u-11.4" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Minister do spraw Unii Europejskiej w KPRM Szymon Szynkowski vel Sęk:</u>
+          <u xml:id="u-11.5" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-11.6" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Odpowiadając na pytanie pani poseł, ten temat nie był omawiany podczas posiedzenia Rady Europejskiej, natomiast ja od siebie mogę powiedzieć, że traktujemy to jako kolejny element propagandowy ze strony…</u>
+          <u xml:id="u-11.7" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Po pierwsze ze względu na to, że nie ma dzisiaj infrastruktury pozwalającej zrealizować ten projekt. Po drugie, że trudno dzisiaj jakoś dostrzegać w łonie krajów UE nadmiar chętnych do tego, żeby wiązać teraz swoją przyszłość energetyczną z Federacja Rosyjską, nawet przez pośredników, po tym wszystkim, co się zdarzyło. Raczej jest tendencja odwrotna. UE i jej kraje w tej chwili robią wszystko, żeby starać się uniezależnić od Rosji. Stworzenie takiego hubu gazowego, nawet jeśli obejmowałoby Turcję jako pośrednika, byłoby elementem uzależnienia się od Rosji.</u>
+          <u xml:id="u-11.8" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Dzisiaj nie widać na to chętnych, nie ma na to infrastruktury, w związku z tym jest to raczej element propagandowy Federacji Rosyjskiej. Szkoda, że akurat władze tureckie biorą w tym udział, ale nie traktujemy tego jako propozycji, która dzisiaj może stanowić coś realnego, coś rzeczywistego, co byłoby oczywiście pewnym wyzwaniem, tym bardziej że o tym hubie gazowym w Turcji mówiło się już kilka lat temu i nic z tego nie wyszło. Po agresji Rosji na Krym z tego projektu się wycofano. Teraz się wraca do tego tematu, tak jak mówię, raczej w przestrzeni medialnej niż w przestrzeni rzeczywistych możliwości.</u>
+          <u xml:id="u-11.9" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Natomiast jeśli chodzi o reformę rynku energii, to jest raczej punkt wyjścia, panie pośle, do szerszej dyskusji na Radzie Europejskiej w grudniu i w pierwszych miesiącach przyszłego roku. Kraje wypracowują w tym momencie swoje stanowiska. Biorąc po uwagę nowy kontekst, nowe okoliczności, są świadome konieczności wprowadzenia nowych rozwiązań. Niektóre kraje wprowadzają nowe rozwiązania na poziomie narodowym. Państwo o tym doskonale wiedzą. Niemcy przedłużają funkcjonowanie elektrowni atomowych, na razie do kwietnia. Mimo wcześniej podjętych decyzji część krajów utrzymuje elektrownie węglowe bądź wznawia ich funkcjonowanie. Natomiast szerzej, jakie rozwiązania na rynku energii będą wprowadzane w całej UE, to jest kwestia, która jest jeszcze przed nami do dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-11.10" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Wreszcie pan przewodniczący Płażyński pytał o to rozwiązanie, żeby się bardziej szczegółowo odnieść. W konkluzjach, w pkt 18 lit. c, mówi się o tymczasowych dynamicznych widełkach cenowych dla transakcji dotyczących gazu ziemnego, pozwalających natychmiast ograniczyć epizody występowania nadmiernych cen gazu przy uwzględnieniu zabezpieczeń przedstawionych w rozporządzeniu Rady – w art. 23 tego rozporządzenia przedłożonego w dniu 18 października.</u>
+          <u xml:id="u-11.11" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Jesteśmy w szerokiej koalicji 18, 19 krajów, mamy większość kwalifikowaną na przeprowadzenie takiego mechanizmu. Jest to mechanizm, który ma oparcie rynkowe, ale jednocześnie to rynkowe oparcie jest ograniczone widełkami cenowymi, żeby przeciwdziałać spekulacji i sytuajom, które mogą być zaskakujące na rynku cen gazu. To był polski postulat. Jeszcze bardziej szczegółowo będą nad tym pracowali, tak jak powiedziałem, ministrowie energii.</u>
+          <u xml:id="u-11.12" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Pan przewodniczący pytał jeszcze o drugą rzecz. Odpowiadam. Dość jasno to, myślę, wyartykułowałem – uważamy, że to jest element, który może zaburzyć wspólny rynek i jako taki budzi daleko idące wątpliwości co do jego zgodności z zasadami pomocy publicznej, które są obwarowane traktatami. Każda pomoc, nie tylko plan ogólny, polityczny, 200 mln… On na razie w szczegółach nie został jeszcze przedstawiony, ale jeżeli zostanie podzielony na jakieś transze pomocy i miałoby to być coś realnego, to każdy taki element musi być notyfikowany Komisji Europejskiej. Komisja Europejska będzie się przyglądać, czy spełnia to zasady pomocy publicznej.</u>
+          <u xml:id="u-11.13" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Polska na pewno będzie się w sposób szczególny przyglądać elementom ewentualnej pomocy pod kątem ich zgodności z prawem europejskim i tego, czy nie zaburzają zasad wspólnego rynku. Bo tak ogromna kwota… Dużo państw członkowskich ma tego rodzaju wątpliwości, bo nie ma takiego potencjału, żeby wygenerować z własnego budżetu podobną pomoc, czy to nie zaburzy wspólnego rynku. Będziemy się na pewno, panie przewodniczący, bardzo bacznie tym elementom przyglądać i mobilizować Komisję Europejską do działania w tym obszarze.</u>
+          <u xml:id="u-11.14" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Dziękuję, panie ministrze. Jeśli nie ma więcej głosów w dyskusji, to proponuję przyjąć do wiadomości informację Rady Ministrów o posiedzeniu Rady Europejskiej, które odbyło się w dniach 20 i 21 października 2022 r. Czy ktoś z państwa zgłasza sprzeciw wobec przyjęcia do wiadomości? Nie. Zatem dziękuję bardzo, panie ministrze. Dziękuję paniom i panu z resortu.</u>
+          <u xml:id="u-11.15" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Przechodzimy do pkt IV, czyli do wysłuchania informacji posła Daniela Milewskiego na temat udziału w Międzyparlamentarnej Konferencji na temat stabilności, koordynacji gospodarczej i zarządzania w Unii Europejskiej (art.13) w Pradze w dniach  10 i 11 października 2022 r. Bardzo proszę, panie pośle, o przedstawienie tejże informacji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselDanielMilewski">Dziękuję bardzo, szanowny panie przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PoselDanielMilewski">Wysoka Komisjo, konferencja ta stanowi realizację postanowień art. 13 Traktatu o stabilności, koordynacji i zarządzaniu w Unii Gospodarczej i Walutowej. Od 2013 r. spotkania odbywają się w takim formacie. Biorą w nich udział przewodniczący, tudzież ich przedstawiciele, Komisji do Spraw Unii Europejskiej, Komisji Finansów Publicznych i Komisji Gospodarki i Rozwoju, jeżeli chodzi o Sejm.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PoselDanielMilewski">Na tegorocznej konferencji, jako reprezentant naszej Komisji, miałem przyjemność i zaszczyt reprezentować na tym forum ze strony Sejmu pana przewodniczącego. Przewodniczącym delegacji z kolei był zastępca przewodniczącego Komisji Gospodarki i Rozwoju pan poseł Wojciech Zubowski, a Senat reprezentowali panowie senatorowie Kazimierz Kleina i Wojciech Piecha.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PoselDanielMilewski">Praska konferencja oparta była na trzech filarach tematycznych. Jeden z nich dotyczył Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności – krajowych planów odbudowy. Drugi kosztów niezależności energetycznej, finansowania działań w zakresie energii i klimatu. A trzecia sesja tematyczna dotyczyła wzmocnienia odporności gospodarczej Europy i przygotowania na kolejne kryzysy.</u>
+          <u xml:id="u-12.4" who="#PoselDanielMilewski">Oczywiście całość konferencji była osadzona jako element czeskiej prezydencji, wobec czego stroną przyjmującą, gospodarzem tego formatu była przewodnicząca Izby Deputowanych Markéta Pekarová Adamová, a udział w konferencji wziął, niestety w formie zdalnej, komisarz Valdis Dombrovskis, wiceprzewodniczący wykonawczy Komisji Europejskiej.</u>
+          <u xml:id="u-12.5" who="#PoselDanielMilewski">Spośród wyzwań stojących obecnie przed Europą przewodnicząca Adamová wymienia oczywiście wojnę w Ukrainie, wysoki stopień inflacji w państwach członkowskich, szczególnie dotkliwy w Czechach, czy obszar kryzysu energetycznego, czyli najbardziej bieżące systemowe wyzwania, które mamy. Jednocześnie podkreśliła rolę edukacji w budowaniu bezpiecznej demokratycznej Europy dla przyszłych pokoleń. A co szczególnie istotne z naszej perspektywy w kwestiach energetycznych, podkreśliła, że energia jądrowa, jako czysta, jest jej zdaniem tym źródłem energii, w który należy inwestować. Z naszej polskiej perspektywy jest to dość cenny w mojej opinii głos.</u>
+          <u xml:id="u-12.6" who="#PoselDanielMilewski">W inaugurującej sesji głos zabierał również przewodniczący komisji budżetowej izby poselskiej parlamentu Republiki Czeskiej Josef Bernard, zwracając uwagę, rzecz jasna, na wagę największego kryzysu energetycznego we współczesnej historii Europy, jednocześnie nie widząc zbyt optymistycznych nadziei na pokonanie kryzysu energetycznego, choć jednocześnie widząc w tym pewną możliwość nowego otwarcia na inne możliwe rodzaje transformacji.</u>
+          <u xml:id="u-12.7" who="#PoselDanielMilewski">Z kolei przewodniczący senackiej komisji gospodarki narodowej rolnictwa i transportu parlamentu czeskiego wyraził takie stanowisko, że w odniesieniu do pakietu klimatycznego „Fit for 55” należy respektować sytuację każdego kraju, tak aby przyczyniać się jeszcze bardziej do uniezależniania się od Rosji w zakresie dostaw energii. Użył również takiego określenia, że nie należy przesadzać z zasadą ochrony praworządności. Oczywiste jego zdaniem jest, że trzeba jej bronić, że trzeba bronić wspólnych wartości, wolności słowa, ale jednocześnie szanować zasadę: zjednoczeni w różnorodności.</u>
+          <u xml:id="u-12.8" who="#PoselDanielMilewski">Jeżeli chodzi o wnioski, jakie z wypowiedzi panelistów mogę przedłożyć, to w szczególności komisarz Dombrovskis, odnosząc się do realizacji krajowych planów odbudowy, wspomniał, że do tego momentu do Komisji Europejskiej wpłynęło 16 wniosków o wypłaty środków, a 8 zostało wypłaconych. Do sierpnia 2023 r. państwa mogą jednocześnie wnioskować o środki z puli pożyczek. Trwają prace nad reformą paktu stabilności i wzrostu, tak aby zwiększyła się rola państw członkowskich w tym zakresie. Komisarz odnosił się także do planu Komisji Europejskiej REPowerEU, dotyczącego uniezależniania Europy od rosyjskich paliw kopalnych jeszcze przed rokiem 2030.</u>
+          <u xml:id="u-12.9" who="#PoselDanielMilewski">Wśród innych niż te najbardziej oczywiste problemy, które były wymieniane przez uczestników konferencji, można tu podnieść problemy spowodowane emigracją dużej liczby ludzi i luki na rynku pracy, co podnosiła strona łotewska.</u>
+          <u xml:id="u-12.10" who="#PoselDanielMilewski">Oczywiście kwestie inflacyjne.</u>
+          <u xml:id="u-12.11" who="#PoselDanielMilewski">Jednym z ostatnich mówców był Mikołaj Dowgielewicz, zastępca sekretarza generalnego Europejskiego Banku Inwestycyjnego. On z kolei podkreślał, że zamiast szukać nowych instrumentów i programów, trzeba się skupić w pierwszej kolejności na tym, co już jest w portfelu, w tym wachlarzu możliwości, czyli między innymi na unijnym budżecie w ramach wieloletnich ram finansowych, jednocześnie nakłaniając do koncentrowania się na indywidualnych projektach transformacji energetycznej i wykorzystywaniu dostępnych zasobów. W odpowiedzi na to czeski minister przemysłu i handlu Josef Síkela stwierdził, że w odniesieniu do kolejnego etapu transformacji energetycznej w Europie mamy na to środki i musimy się koncentrować na tych projektach, które są przez poszczególne państwa indywidualnie uznawane za odpowiadające szczególnie tym wyzwaniom, które postawiły przed nami ostatnie miesiące. W zasadzie były one od samego początku, były cały czas, ostatnie miesiące tylko uświadomiły konieczność takiego właśnie podejścia.</u>
+          <u xml:id="u-12.12" who="#PoselDanielMilewski">Tak że to jest wachlarz tych tematów, które były poruszone. Rzeczywiście trudno wskazać jakieś jednoznaczne konkluzje tego formatu. Był on raczej przestrzenią „hydeparkową” w tych obszarach.</u>
+          <u xml:id="u-12.13" who="#PoselDanielMilewski">Pochwalić należy prezydencję czeską organizacyjnie, jeśli chodzi o profesjonalizm przygotowania tej konferencji. Słowa uznania w imieniu w moim, jak również w imieniu pana posła Zubowskiego na ręce pana przewodniczącego, a tym samym dyrekcji Biura Spraw Międzynarodowych. Chciałem skierować podziękowania dla pani Aleksandry Rhein za przygotowanie tego wyjazdu i towarzyszenie nam w tej parlamentarnej misji.</u>
+          <u xml:id="u-12.14" who="#PoselDanielMilewski">Dziękuję uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Dziękuję, panie pośle. Dziękuję pani Aleksandrze Rhein również.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Otwieram dyskusję. Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos w tej sprawie? Nie słyszę. Ja tylko podpytam pana posła, czy poza tymi delikatnie poruszonymi wątkami – rozumiem, że przez nielicznych posłów – była jakaś pogłębiona dyskusja na temat energetyki jądrowej? Czy to było jedynie tak, że jedna czy dwie osoby poruszyły to gdzieś w przestrzeni i się na tym skończyło?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselDanielMilewski">Absolutnie najcenniejszą wypowiedzią była wypowiedź pani przewodniczącej izby poselskiej i w zasadzie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Na tym się skończyło?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselDanielMilewski">Tak, choć ma to największe znaczenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">No dobrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselDanielMilewski">Trudno w ogóle mówić w przypadku tej konferencji o pogłębionej dyskusji na którykolwiek z obszarów, bo to było wszystko bardzo dynamiczne. A jak to przy takich formatach się często zdarza, w większości wystąpienia były oświadczeniami, więc one nie były względem siebie polemiczne. Tym samym ciężko mówić o jakimś logicznym ciągu tych wystąpień. Tak niestety to wygląda.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#PoselDanielMilewski">Dziękuję uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Bardzo dziękuję. W związku z tym, że wyczerpaliśmy ostatni z punktów, dziękuję za spotkanie i zamykam posiedzenie.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/gni/201923-snt-gnixx-00122-01/header.xml b/2019-2023/senat/komisje/gni/201923-snt-gnixx-00122-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..c71560d
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/gni/201923-snt-gnixx-00122-01/header.xml
@@ -0,0 +1,97 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-snt-gnixx-00122-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Gospodarki Narodowej i Innowacyjności (122.)</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Gospodarki Narodowej i Innowacyjności (122.)</title>
+        <publisher>Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Senat</note>
+        <note type="termNo">10</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#GNI">122</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-10-04</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="CzlonekZarzaduCentralnegoPortuKomunikacyjnegoSpzooRadoslawKantak" role="speaker">
+        <persName>Członek Zarządu Centralnego Portu Komunikacyjnego Sp. z o.o. Radosław Kantak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorBiuraAnalizSrodowiskowychProgramuLotniskowegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooJaroslawBodulski" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Biura Analiz Środowiskowych Programu Lotniskowego w Centralnym Porcie Komunikacyjnym Sp. z o.o. Jarosław Bodulski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorBiuraPrawnegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooJerzySawicki" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Biura Prawnego w Centralnym Porcie Komunikacyjnym Sp. z o.o. Jerzy Sawicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorBiuraRelacjizOtoczeniemInwestycjiwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooKatarzynaDobronska" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Biura Relacji z Otoczeniem Inwestycji w Centralnym Porcie Komunikacyjnym Sp. z o.o. Katarzyna Dobrońska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorBiuraStrategiiiAnalizProgramuwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooRobertKowalski" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Biura Strategii i Analiz Programu w Centralnym Porcie Komunikacyjnym Sp. z o.o. Robert Kowalski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorBiuraStrategiiiPlanowaniaPodprogramuAerotropolisiRozwojwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooMichalLeszczynski" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Biura Strategii i Planowania Podprogramu Aerotropolis i Rozwój w Centralnym Porcie Komunikacyjnym Sp. z o.o. Michał Leszczyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorPionuAerotropolisiRozwojwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooMichalSzaniawski" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Pionu Aerotropolis i Rozwój w Centralnym Porcie Komunikacyjnym Sp. z o. o. Michał Szaniawski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorPionuFinansowegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooAndrzejAlot" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Pionu Finansowego w Centralnym Porcie Komunikacyjnym Sp. z o.o. Andrzej Alot</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorPionuLotniskowegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooPiotrKasprzyk" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Pionu Lotniskowego w Centralnym Porcie Komunikacyjnym Sp. z o.o. Piotr Kasprzyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PanDariuszWronski" role="speaker">
+        <persName>Pan Dariusz Wroński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PelnomocnikRzadudosprawCentralnegoPortuKomunikacyjnegodlaRPMarcinHorala" role="speaker">
+        <persName>Pełnomocnik Rządu do spraw Centralnego Portu Komunikacyjnego dla RP Marcin Horała</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesZarzaduCentralnegoPortuKomunikacyjnegoSpzooMikolajWild" role="speaker">
+        <persName>Prezes Zarządu Centralnego Portu Komunikacyjnego Sp. z o.o. Mikołaj Wild</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesZarzaduKrakowAirportRadoslawWloszek" role="speaker">
+        <persName>Prezes Zarządu Kraków Airport Radosław Włoszek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesZarzaduPolskichLiniiLotniczychLOTRafalMilczarski" role="speaker">
+        <persName>Prezes Zarządu Polskich Linii Lotniczych LOT Rafał Milczarski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesZarzaduPrzedsiebiorstwaPanstwowegoPortyLotniczeStanislawWojtera" role="speaker">
+        <persName>Prezes Zarządu Przedsiębiorstwa Państwowego „Porty Lotnicze” Stanisław Wojtera</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacaMariaKoc" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca Maria Koc</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorMarekPek" role="speaker">
+        <persName>Senator Marek Pęk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorWladyslawKomarnicki" role="speaker">
+        <persName>Senator Władysław Komarnicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorWojciechPiecha" role="speaker">
+        <persName>Senator Wojciech Piecha</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcaDyrektoraBiuraStrategiiiPlanowaniaProjektowaniaiInzynieriiPodprogramuKolejowegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooMichalJasiak" role="speaker">
+        <persName>Zastępca Dyrektora Biura Strategii i Planowania, Projektowania i Inżynierii Podprogramu Kolejowego w Centralnym Porcie Komunikacyjnym Sp. z o.o. Michał Jasiak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcaDyrektoraBiuraWspolpracyMiedzynarodowejwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooFranciszekLabno" role="speaker">
+        <persName>Zastępca Dyrektora Biura Współpracy Międzynarodowej w Centralnym Porcie Komunikacyjnym Sp. z o.o Franciszek Łabno</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="GNI" role="committee">
+        <orgName>Komisja Gospodarki Narodowej i Innowacyjności</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/gni/201923-snt-gnixx-00122-01/text_structure.xml b/2019-2023/senat/komisje/gni/201923-snt-gnixx-00122-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..40cfbe5
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/gni/201923-snt-gnixx-00122-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,415 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Początek posiedzenia o godzinie 11 minut 08</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczy przewodnicząca Maria Koc</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Witam państwa bardzo serdecznie na posiedzeniu seminaryjnym senackiej Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Witam bardzo serdecznie pana marszałka Marka Pęka – witam, Panie Marszałku. Witam wszystkich państwa senatorów. Wielu z państwa senatorów połączyło się z nami zdalnie – witam państwa bardzo serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Witam bardzo serdecznie naszych gości. Jest dzisiaj z nami pan Marcin Horała, sekretarz stanu, pełnomocnik rządu do spraw Centralnego Portu Komunikacyjnego – witam bardzo serdecznie, Panie Ministrze. Witam pana Mikołaja Wilda, prezesa zarządu Centralnego Portu Komunikacyjnego, oraz pana wiceprezesa Radosława Kantaka – witam panów. Witam również prezesa przedsiębiorstwa „Porty Lotnicze”, pana Stanisława Wojterę – witam serdecznie. Jest dzisiaj z nami prezes zarządu Kraków Airport, Radosław Włoszek – witam pana prezesa. Witam również pracowników Centralnego Portu Komunikacyjnego, współpracowników pana prezesa Mikołaja Wilda. Witam, Szanowni Państwo, wszystkich państwa prelegentów, którzy będą występować w trakcie naszego posiedzenia seminaryjnego.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Szanowni Państwo, temat dzisiejszego posiedzenia brzmi: Centralny Port Komunikacyjny – klucz do bezpieczeństwa i rozwoju Polski.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Od kilku już lat toczy się w Polsce dyskusja na temat budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego jako inwestycji, dużej cywilizacyjnej inwestycji, która jest szansą na szybki rozwój Polski, która będzie impulsem dla rozwoju Polski. Centralny Port Komunikacyjny to węzeł komunikacyjny, transportowy, który będzie integrował infrastrukturę lotniczą, kolejową i drogową. Infrastruktura lotnicza… W ramach niej powstanie jeden z najnowocześniejszych w Europie portów lotniczych, port lotniczy „Solidarność”, który powstanie na terenie gminy Baranów, mniej więcej w połowie drogi między Łodzią a Warszawą, w Stanisławowie. Powstanie też sieć linii kolejowych i dróg, która skomunikuje najdalej oddalone od centrum Polski regiony i miasta tak, aby mieszkańcy tychże miast, tychże regionów mogli w szybki i bezpieczny sposób, jak najszybciej dotrzeć do centrum Polski, do tego wielkiego centrum przesiadkowego, jakim będzie CPK.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Szanowni Państwo, jako Komisja Gospodarki Narodowej i Innowacyjności postanowiliśmy zająć się tym tematem, bo Centralny Port Komunikacyjny jako projekt cywilizacyjny będzie miał również wpływ na rozwój gospodarki, na jej konkurencyjność. W ramach tych wszystkich inwestycji, jakie będą podjęte przy budowie, tworzeniu Centralnego Portu Komunikacyjnego, powstanie na przestrzeni najbliższych lat 300 tysięcy nowych miejsc pracy, wzrośnie oczywiście polski PKB, wzrośnie konkurencyjność naszego kraju. Bo Centralny Port Komunikacyjny jest szansą na wykorzystanie strategicznego, centralnego położenia Polski w Europie Środkowo-Wschodniej. Dzięki temu CPK stanie się także hubem przesiadkowym dla krajów Europy Środkowo-Wschodniej, dla krajów inicjatywy Trójmorza. Centralny Port Komunikacyjny będzie miał również ogromne znaczenie dla naszego bezpieczeństwa. O tym również będziemy rozmawiać dzisiaj w trakcie posiedzenia seminaryjnego naszej komisji.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Szanowni Państwo, w tym momencie chciałabym poprosić o zabranie głosu pana marszałka Marka Pęka. I pragnę poprosić pana marszałka o otwarcie naszej konferencji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#SenatorMarekPek">Szanowni Państwo, cieszę się, że to już kolejna konferencja organizowana przez Komisję Gospodarki Narodowej i Innowacyjności, konferencja o jednym z najważniejszych projektów realizowanych przez rząd Prawa i Sprawiedliwości, konferencja, która jest także odpowiedzią na konferencję zorganizowaną w maju przez pana wicemarszałka Kamińskiego, przez większość senacką. Tamta konferencja odbywała się pod tytułem „CPK: dla Polaków czy przeciw Polakom? Koszty i zagrożenia megaprojektu”. A więc wyraźnie widać tutaj postawioną z góry tezę, tezę oczywiście negatywną – że CPK to projekt nieopłacalny, przejaw jakiejś megalomanii. My będziemy takie tezy tutaj odkłamywać. Mam nadzieję, że zrównoważymy ten przekaz, że przedstawimy w sposób obiektywny tę wielką, nowoczesną inwestycję, inwestycję, która z mojego punktu widzenia jako senatora Prawa i Sprawiedliwości jest ogromną szansą dla rozwoju Polski i nie jest przejawem megalomanii, ale raczej zaprzeczeniem wieloletniej mikromanii polskich elit politycznych, gospodarczych. My jako 40-milionowe państwo mamy ambicje, mamy cele i mamy prawo realizować projekty bardzo ambitne, które przybliżają nas do najnowocześniejszych państw, najnowocześniejszych gospodarek Europy.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#SenatorMarekPek">Liczę na to, że w tej dyskusji wezmą również udział senatorowie większości. Tu pragnę przypomnieć, że poprzednia konferencja odbyła się w taki oto sposób, że nie został zaproszony na nią żaden przedstawiciel rządu. W takiej sytuacji nie można mówić o wymianie poglądów, o obiektywizmie. To była po prostu jednostronna, tendencyjna rozmowa. Podobna sytuacja miała miejsce w Senacie, jeśli chodzi chociażby o fuzję Orlenu i Lotosu. Wtedy również zorganizowaliśmy konferencję, która ten totalny negatywny przekaz dotyczący tamtej inwestycji zrównoważyła.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#SenatorMarekPek">Życzę zatem państwu owocnych obrad. Myślę, że ta konferencja przyczyni się do tego, ażeby pokazać prawdziwe cele, uczciwie przekazać informację o tym bardzo ambitnym projekcie. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">O zabranie głosu poproszę pana ministra Marcina Horałę, sekretarza stanu, pełnomocnika rządu do spraw Centralnego Portu Komunikacyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PelnomocnikRzadudosprawCentralnegoPortuKomunikacyjnegodlaRPMarcinHorala">Pani Marszałek! Panie Marszałku! Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PelnomocnikRzadudosprawCentralnegoPortuKomunikacyjnegodlaRPMarcinHorala">Bardzo dziękuję za zaproszenie. Faktycznie do tej pory te senackie konferencje na temat CPK były ze strony senatorów opozycyjnych organizowane w takiej formule, żeby przypadkiem jakieś fakty nie zaburzyły im z góry powziętych tez. Stąd cieszymy się, że mamy możliwość przedstawić fakty.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PelnomocnikRzadudosprawCentralnegoPortuKomunikacyjnegodlaRPMarcinHorala">Debata publiczna na temat CPK zaśmiecona jest różnymi wypowiedziami, które, po pierwsze, są fałszywe. Po drugie, ich źródłem są określone grupy interesu, np. biznes prawniczy, który utrzymuje się z reprezentowania osób dochodzących odszkodowań – no, w jego interesie jest przestraszyć ludzi, że będzie ich jakaś krzywda spotykać z powodu wywłaszczeń, bo wtedy ludzie ci będą częściej korzystać z usług tegoż biznesu, żeby ich reprezentował w różnych sporach – czy konkurenci Polskich Linii Lotniczych LOT, konkurenci polskich lotnisk, którzy nie chcieliby, żeby jakiś fragment rynku polskiego, który obecnie przejęli, został przez te polskie podmioty odbity, odwojowany. Tak więc oczywiście będą inwestować w takie głosy w debacie, które są przeciwne projektowi CPK. Występuje w tej debacie cały szereg osób na prawach eksperta z co najmniej bardzo wątpliwymi do tego papierami, np. osoby, które były częścią ekip zarządzających Polskimi Liniami Lotniczymi LOT wtedy, kiedy zostały doprowadzone na skraj upadku, prawie likwidacji, bo było już do tego blisko. Tak że to znakomita sprawa, że można te wszystkie manipulacje, kłamstwa odkłamywać, że możemy dotrzeć do obywateli z rzetelną wiedzą.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PelnomocnikRzadudosprawCentralnegoPortuKomunikacyjnegodlaRPMarcinHorala">Przygotowaliśmy blisko 20 głosów w dyskusji, blisko 20 tematów, blisko dwadzieścioro, bo płci różnej, ekspertów… Pani senator, osoba niezwykle miła i uprzejma… Ale ja ze swej strony wystąpię jednak z bardzo mocną prośbą, żeby prelegenci trzymali dyscyplinę czasową – 5 minut na wypowiedź. Jest tutaj sporo osób, tak że łatwo przemnożyć… Gdyby każdy mówił tylko o 2 minuty dłużej, to będzie już prawie godzina więcej. Horyzont czasowy mamy zakreślony i dobrze by było, żeby jeszcze jakiś czas na pytania, na głosy w dyskusji pozostał. Jesteśmy na posiedzeniu komisji, na którym wątek gospodarczy będzie oczywiście dominował, ale postaramy się również zaznaczyć wątek dotyczący bezpieczeństwa. Jest z nami pan gen. Dariusz Wroński, który ten temat poruszy. Będziemy też mówić o nadchodzącej nowej ustawie zmieniającej ustawę o gospodarce nieruchomościami. Ona została przyjęta przez Sejm i niedługo, na dniach właściwie, będzie procedowana przez Senat. To też dla państwa senatorów dobra okazja do tego, żeby do tej debaty się przygotować. No, cały szereg ważnych aspektów tego projektu…</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PelnomocnikRzadudosprawCentralnegoPortuKomunikacyjnegodlaRPMarcinHorala">Ja już w ramach tego wstępu nie będę zabierał więcej czasu. Z tego, co widzę, to będę miał jeszcze okazję podsumować nasze spotkanie, tak więc może wtedy poruszę jakieś wątki merytoryczne, które może zasługiwałyby na szersze omówienie. Jeszcze raz bardzo dziękuję za zaproszenie i czekam na bardzo merytoryczne – wreszcie – głosy w debacie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo dziękuję, Panie Ministrze, za wprowadzenie do naszej debaty.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Szanowni Państwo, mamy tu dzisiaj wielu ekspertów, którzy będą przedstawiali różne aspekty budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego. To rzeczywiście jest ok. 20 mówców. Tak że chciałabym poprzeć apel pana ministra o to, abyśmy trzymali się reżimu czasowego, ponieważ my jeszcze mamy dzisiaj po południu kilka posiedzeń Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności, na których będziemy pracować nad ustawami, które do nas trafiły przed jutrzejszym posiedzeniem plenarnym Senatu. Tak więc ustalamy czas wystąpienia na 5 minut, Szanowni Państwo.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Jako pierwszego poproszę o zabranie głosu pana Mikołaja Wilda, prezesa Centralnego Portu Komunikacyjnego. Pan prezes będzie mówił o perspektywach rozwoju krajowego rynku lotniczego.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo proszę, Panie Prezesie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrezesZarzaduCentralnegoPortuKomunikacyjnegoSpzooMikolajWild">Pani Marszałek! Panie Marszałku! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrezesZarzaduCentralnegoPortuKomunikacyjnegoSpzooMikolajWild">Poprosiłbym o wyświetlenie prezentacji…</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PrezesZarzaduCentralnegoPortuKomunikacyjnegoSpzooMikolajWild">Może zacznę już mówić. Jak zobaczycie państwo na pierwszym slajdzie, jak tylko uda się go… To, co rzuca się w oczy, gdy patrzymy na lotniczą mapę Europy Środkowo-Wschodniej, to brak większych lotnisk. Nie powinno nas to dziwić. Co do zasady rynek lotniczy jest ścisłe powiązany ze wzrostem majętności, wzrostem PKB per capita. Innymi słowy, rynek lotniczy w tym bardzo dynamicznie rozwijającym się regionie będzie rozwijał się również w przyszłości w takim stopniu, co najmniej w takim stopniu, w jakim rozwijają się gospodarki tych krajów. I jeżeli ktoś twierdzi, że kraje, w szczególności Polska, będą się rozwijać, to jednocześnie zakłada, że będzie rozwijał się również rynek lotniczy. Sam niezakłócony, organiczny wzrost rynku lotniczego wystarcza do uzasadnienia sensu stworzenia Centralnego Portu Komunikacyjnego, sensu ekonomicznego. Dodatkowym atutem, który wyróżnia Polskę w tym zakresie, jest posiadanie przewoźnika sieciowego, tj. przewoźnika, który korzysta nie tylko z pasażerów ze swojego regionu, ale także zwozi pasażerów, tak aby obsłużyć różne kierunki, dla których inaczej brakowałoby wystarczającego popytu. Ten organiczny wzrost rynku lotniczego międzynarodowe stowarzyszenie przewodników lotniczych IATA wyszacowało na 100 milionów pasażerów w naszym kraju w roku 2041.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PrezesZarzaduCentralnegoPortuKomunikacyjnegoSpzooMikolajWild">Mamy tutaj… Jeśli mógłbym poprosić o przełączenie slajdu, chyba się zawiesiło… O, jest. To oczywiście zakłada, że rozwój następuje w sposób niezakłócony, tzn. nie występują ograniczenia dostępności infrastruktury. Tutaj trzeba z przykrością stwierdzić, że takim ograniczeniem jest ograniczenie lotniska Chopina, największego portu lotniczego w Polsce. I to jest początkowa i wystarczająca przyczyna dla realizacji programu CPK. Co oznaczają te ograniczenia? Do 2050 r., jeżeli nie zostanie stworzona nowa infrastruktura – mówimy tutaj o Centralnym Porcie Komunikacyjnym – nie zostanie obsłużonych 850 milionów pasażerów, bo o tyle przekracza dostępną infrastrukturę, pojemność dostępnej infrastruktury zapotrzebowanie, jakie wygeneruje nasza gospodarka, z czego 455 milionów osób to pasażerowie transferowi, czyli pasażerowie, którzy przesiadają się na lotnisku hubowym. Te 850 milionów pasażerów, czyli nadwyżka, że tak powiem, liczba ponad dostępną infrastrukturę, oraz 455 milionów, czyli liczba pasażerów, która bezpowrotnie zostanie utracona, określają skalę wyzwania, jakim jest zapewnienie dodatkowej infrastruktury dla polskiego rynku lotniczego.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PrezesZarzaduCentralnegoPortuKomunikacyjnegoSpzooMikolajWild">Sytuacja wygląda jeszcze wyraźniej na rynku cargo. Obecnie jedynie 16% polskiego cargo lotniczego jest obsługiwane przez polskie porty lotnicze. Co się dzieje z pozostałym cargo lotniczym? Pozostałe cargo lotnicze zasila zagraniczne porty lotnicze. Co do zasady odbywa się to w formule Road Feeder Service, to znaczy jest ono wywożone tirami do lotnisk położonych poza granicami Polski. Wsłuchując się w głosy rynku, międzynarodowe stowarzyszenie przewodników lotniczych IATA prognozuje w wariancie pesymistycznym pięciokrotny wzrost rynku cargo, jeżeli zostanie zapewniona konieczna infrastruktura, a w wariancie bazowym osiągnięcie 1 miliona t cargo obsługiwanych przez Centralny Port Komunikacyjny w 2035 r. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo dziękuję, Panie Prezesie. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Tak jak pan prezes powiedział, brak większych lotnisk w Europie Środkowo-Wschodniej powoduje, że… Jest to jedna z przyczyn, dla których Centralny Port Komunikacyjny ma szansę ma szybki rozwój, na powodzenie.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo proszę teraz o zabranie głosu pana Rafała Milczarskiego, prezesa PLL LOT. Pan prezes będzie mówił o rynku lotniczym w Polsce i w Europie z punktu widzenia firmy, której przewodniczy.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Proszę bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#PrezesZarzaduPolskichLiniiLotniczychLOTRafalMilczarski">Bardzo dziękuję…</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Panie Prezesie, ustaliśmy – przepraszam, pan przyszedł dopiero teraz – że wystąpienia trwają 5 minut z uwagi na wielu prelegentów.</u>
+          <u xml:id="u-8.6" who="#PrezesZarzaduPolskichLiniiLotniczychLOTRafalMilczarski">Ojej…</u>
+          <u xml:id="u-8.7" who="#komentarz">Wesołość na sali</u>
+          <u xml:id="u-8.8" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Przepraszam bardzo, ale muszę być sprawiedliwa wobec pozostałych państwa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrezesZarzaduPolskichLiniiLotniczychLOTRafalMilczarski">Dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PrezesZarzaduPolskichLiniiLotniczychLOTRafalMilczarski">Ja przygotowałem prezentację. Rozumiem, że ona będzie się wyświetlać, jak będą ją… Reprezentuję Polską Grupę Lotniczą i Polskie Linie Lotnicze LOT.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PrezesZarzaduPolskichLiniiLotniczychLOTRafalMilczarski">Szanowni Państwo, CPK będzie hubem dla całego regionu Europy Środkowo-Wschodniej – chcę to wszystkim nam uświadomić. Nasza rola jako linii lotniczej i nasza rola jako państwa w centralnej Europie, zwłaszcza w kontekście tego, co dzieje się dzisiaj w Ukrainie, jest absolutnie kluczowa. Jesteśmy naturalnym liderem, jeśli chodzi o organizowanie ruchu lotniczego w naszej części Europy. My to zresztą robimy od kilku lat, w zasadzie od 2016 r., kiedy rozpoczęliśmy program naszego rentownego wzrostu. I udało nam się bardzo skutecznie rozwinąć siatkę połączeń, a region Europy Środkowo-Wschodniej to jest 180 milionów ludzi, którzy wymagają obsłużenia. Dzisiaj te osoby w istotnej części latają przez lotnisko Chopina, ale jego możliwości są po prostu na wyczerpaniu. Na lotnisku Chopina LOT nie ma dalszej możliwości wzrostu i rozwoju. I dlatego absolutnie kluczowe dla nas – i dla Polski – jest zbudowanie Centralnego Portu Komunikacyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PrezesZarzaduPolskichLiniiLotniczychLOTRafalMilczarski">Żeby państwu uświadomić, że my nie mówimy tutaj o mrzonkach, tylko o realnych planach i realnych faktach… Ten slajd bardzo dobrze obrazuje rozwój LOT-u w latach 2016–2019. Mamy tutaj podane liczby… Ta prezentacja jest dostępna dla państwa, w 5 minut nie uda mi się przez nią przejść. Tutaj bardzo dobrze widać, jaki był status LOT-u w 2015 r., kiedy liczba pasażerów wynosiła 4,4 milionów, i jaki był w 2019 r., kiedy to było 10,8 miliona pasażerów. Liczba rejsów, Szanowni Państwo, podana w tysiącach: 66 tysięcy rejsów w 2015 r. i 131 tysięcy rejsów w 2019 r. Liczba połączeń rozkładowych – ja podaję tylko najważniejsze fakty – to 45 połączeń na siatce lotów w 2015 r. i 115 połączeń rozkładowych, takich stałych połączeń rozkładowych na siatce lotów w 2019 r. Dla wyjaśnienia dodam, że te wszystkie połączenia umożliwiają lepsze funkcjonalnie hubu lotniczego, bo po kilku pasażerów z każdego połączenia przesiada się na inne połączenie.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#PrezesZarzaduPolskichLiniiLotniczychLOTRafalMilczarski">Tak naprawdę, Drodzy Państwo, w Centralnym Porcie Komunikacyjnym nie chodzi wcale o to, żeby zabrać ruch lotniskom regionalnym. To jest bardzo często powtarzany fałsz, to jest kompletna bzdura. Lotniska regionalne będą funkcjonować tak, jak funkcjonowały, dlatego że w ramach ruchu typu point-to-point w Europie pasażerowie będą chcieli latać z lotniska, które jest blisko miejsca ich zamieszkania. My koncentrujemy się tutaj na eksportowaniu usługi transportu lotniczego poza granice naszego kraju. Oczywiście będziemy obsługiwać również połączenia z Polski – dzięki wspaniałemu skomunikowaniu CPK za pomocą połączeń kolejowych. Możliwość szybkiego dotarcia do dworca, który będzie centralnym dworcem kolejowym, zapewni również znaczącą poprawę funkcjonowania transportu kolejowego w Polsce. Ale my będziemy się koncentrować na eksporcie tych usług. Niech dowodem na to, Szanowni Państwo, będzie udział, odsetek pasażerów transferowych. W 2015 r. mieliśmy 45% udziału pasażerów transferowych, a w 2019 r. już 56%. To wszystko, co się wydarzyło w latach 2016–2019, to są bardzo istotne wzrosty efektywności, zmniejszanie kosztów, optymalizacja. Nadmieniam, że w okresie covidowym bardzo mocno zrestrukturyzowaliśmy nasze koszty i jeszcze bardziej poprawiliśmy efektywność. To wszystko dzięki prowadzeniu tej firmy, LOT-u jako przedsiębiorstwa, które po prostu ma się utrzymać na rynku i ma zarabiać. Najważniejsze w tym naszym wzroście było to, że ten wzrost był zyskowny. Było to możliwe dzięki bardzo mocnemu skupieniu i pozwoleniu ludziom z LOT-u przez obecnego właściciela funkcjonowania w sposób trwały i stały. Ja jestem prezesem LOT-u siódmy rok i chciałbym powiedzieć państwu, że to jest absolutnie kluczowa – ta stałość. To jest bardzo trudny rynek, którego bardzo trudno się nauczyć. Mówiąc szczerze, sami prosiliśmy się o kłopoty, jak prezesi LOT-u wymieniani byli co 3 miesiące, co 4 albo co 5, albo co 6 miesięcy. Bo oni nie mieli najmniejszej szansy – no, nie wiem, jacy to byli ludzie – na to, żeby się wykazać.</u>
+          <u xml:id="u-9.5" who="#PrezesZarzaduPolskichLiniiLotniczychLOTRafalMilczarski">Szanowni Państwo… Przepraszam, zapomniałem przesuwać slajdy… Na tym slajdzie bardzo widocznie widać, jaka jest perspektywa rozwoju. To są poszczególne lata. Widzicie państwo te 3 linie, które są najwyżej… To jest rok 2017, 2018 i 2019. W 2020 r. – to ta linia pomarańczowa – mamy gwałtowny spadek. Ale zwróćmy uwagę na to, co się dzieje w 2022 r., Szanowni Pastwo. My wychodzimy – to jest ta najgrubsza linia – na trajektorię wzrostu, która była trajektorią przedcovidową, absolutnie. To jest, Szanowni Państwo, jasny i widoczny znak, że rynek lotniczy się odbudowuje, że ludzie chcą latać i że w ludziach i w gospodarce jest ogromna potrzeba, zapotrzebowanie na usługi lotnicze.</u>
+          <u xml:id="u-9.6" who="#PrezesZarzaduPolskichLiniiLotniczychLOTRafalMilczarski">Szanowni Państwo, lotnictwo odgrywa bardzo istotną rolę w polskiej gospodarce. Sektor zatrudnia bezpośrednio ok. 67 tysięcy osób i przyczynia się do powstania kolejnych 176 tysięcy miejsc pracy. Wkład sektora lotniczego w gospodarkę jest dzisiaj szacowany na ok. 51 miliardów zł. Tu jest dużo dokładnych informacji… Nie mamy czasu, żeby przez to wszystko przejść, ale ta prezentacja jest dla państwa dostępna. To są faktyczne dane.</u>
+          <u xml:id="u-9.7" who="#PrezesZarzaduPolskichLiniiLotniczychLOTRafalMilczarski">Szanowni Państwo, w kontekście budowy CPK i rozwoju PKB Polski proszę zwrócić uwagę, że ten udział w PKB w Polsce wynosi 3,5%. Cała Europa to jest 4,1%. Tak więc mamy do czynienia z istotnym potencjałem wzrostu udziału sektora lotniczego w PKB w Polsce. I to jest oczywisty powód… My dzisiaj jesteśmy cały czas lotniczo niedorozwinięci. Polacy latają średnio troszeczkę ponad 1 raz w roku, jeśli wziąć pod uwagę wszystkich pasażerów całego sektora lotniczego w Polsce, tymczasem Niemcy latają 4 razy do roku. To oczywiście nie oznacza, że każdy Niemiec lata 4 razy do roku, tylko to oznacza, że sektor lotniczy w Niemczech generuje tyle podróży, że w przeliczeniu na 1 mieszkańca wychodzi 4 razy. Czym się zajmuje sektor lotniczy niemiecki czy francuski, czy brytyjski? Oni się w istotnej części zajmują eksportem tych usług poza granice swojego kraju.</u>
+          <u xml:id="u-9.8" who="#PrezesZarzaduPolskichLiniiLotniczychLOTRafalMilczarski">Najważniejsza rzecz, Szanowni Państwo, jest taka, że my, mając CPK, będziemy w stanie obsłużyć znacząco więcej pasażerów i w związku z tym zwiększyć procent udziału lotnictwa w PKB Polski. Potencjalny wpływ tego sektora lotniczego to jest od 80 do 100 miliardów zł rocznie.</u>
+          <u xml:id="u-9.9" who="#PrezesZarzaduPolskichLiniiLotniczychLOTRafalMilczarski">Szanowni Państwo, LOT bez CPK nie przetrwa. Skala naszej działalności wcześniej, przed wdrożeniem tej strategii rentownego wzrostu LOT-u, oscylowała pomiędzy 3 a 4,5 miliona pasażerów. My dzisiaj mamy… Myślę, że w tym roku będziemy mieli ponad 8 milionów pasażerów. Oczywiście cały czas nie osiągamy poziomu z roku 2019, ale zamierzamy go zdecydowanie osiągnąć w przyszłym roku. Szanowni Państwo, mamy ogromne ambicje co do wzrostu. Uważamy, że Polska ma to coś – mamy pozycję geograficzną, jesteśmy bardzo dobrze usytuowani geograficznie, mamy populację, która zapewnia nam ten bazowy poziom, dzięki któremu linia lotnicza może się utrzymać. Ja właśnie wróciłem z Nowego Jorku, z Parady Pułaskiego. W Stanach Zjednoczonych mamy ponad 10 milionów osób, które są polskiego pochodzenia i które korzystają z ogromną radością i pełnym zaangażowaniem z usług LOT-u. Ale to nie tylko Polacy korzystają – korzystają Ukraińcy, korzystają Ormianie, korzystają Żydzi. My już skutecznie eksportujemy nasze usługi. I zwracam się do Wysokiej Izby, do szanownych państwa, do polityków obu stron, w zasadzie wszystkich stron, żeby wokół CPK nie robić wojny politycznej, bo w gruncie rzeczy to nie jest polityczny projekt. To jest projekt rozwojowy i przyszłościowy dla Polski. LOT tego projektu, jego realizacji potrzebuje jak kania dżdżu. Jest on nam bezwzględnie potrzebny. Będziemy w stanie dzięki temu, że ten projekt zostanie zrealizowany, stać się jedną z wiodących linii lotniczych w Europie, będziemy w stanie eksportować usługi o gigantycznej wartości poza granice naszego kraju. Region, w którym jesteśmy usytuowani, jest na to gotowy. Ludzie w środkowej Europie chcą latać LOT-em. Dowodem na to niech będzie fakt, że my nie latamy tylko z Warszawy – my latamy również z Krakowa, z Rzeszowa, z różnych lotnisk regionalnych w Polsce. Latamy również, Szanowni Państwo, z Budapesztu, mamy rejsy do Seulu, mamy rejsy do JFK z Budapesztu. Mielibyśmy gęstszą siatkę, gdyby doszło do przejęcia Condora, gdybyśmy byli w stanie wykonać ten skok, który planowaliśmy, ten wielki, gigantyczny skok, jaki planowaliśmy w 2020 r. Niestety COVID pokrzyżował te plany, ale COVID nie może unicestwić przyszłości Polski. I dlatego apeluję, żebyście pozwolili na to – dzięki temu, że ten projekt zostanie zrealizowany – by LOT stał się wielką europejską linią lotniczą. Nie chodzi tylko o pasażerów, chodzi również o cargo. My jesteśmy… Jeżeli zmienimy trochę przepisy, jeżeli przestaniemy tak naprawdę dyskryminować, bo przepisy są naprawdę niedostosowane… Nie mamy wystarczających przepisów, jeśli chodzi o zaufanego nadawcę, przez co ruch cargo z Polski jest utrudniony. Ale jeżeli wraz z budową tego portu właściwie zmienimy przepisy, to będziemy też gigantycznym operatorem cargo. To wszystko jest w tej prezentacji.</u>
+          <u xml:id="u-9.10" who="#PrezesZarzaduPolskichLiniiLotniczychLOTRafalMilczarski">Bardzo przepraszam, Pani Marszałek, nie wiem, czy się zmieściłem w czasie… Bardzo dziękuję za uwagę. I jeszcze raz proszę o to, żebyśmy się zjednoczyli wokół tego projektu, bo on naprawdę musi zostać zrealizowany. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo dziękuję, Panie Prezesie.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Pan przewodniczący Piecha pilnuje czasu i mówi, że zmieścił się pan, że może odrobinę pan ten czas przekroczył… Bardzo dziękuję za to ciekawe wystąpienie. Tak jak powiedział pan prezes, jest przestrzeń do rozwoju sektora lotniczego w Polsce. Te 3,5% PKB wypracowane przez sektor lotniczy w porównaniu z tymi ponad 4% w innych krajach… To daje nam do myślenia. Dzięki Centralnemu Portowi Komunikacyjnemu ten wzrost PKB może nastąpić.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo dziękuję, Panie Prezesie.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">O zabranie głosu proszę pana Stanisława Wojterę, prezesa PPL. Prezentacja „Rynek lotnisk w Polsce z punktu widzenia operatora”.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Panie Prezesie, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrezesZarzaduPrzedsiebiorstwaPanstwowegoPortyLotniczeStanislawWojtera">Panie Marszałku! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrezesZarzaduPrzedsiebiorstwaPanstwowegoPortyLotniczeStanislawWojtera">Postaram się nie przekroczyć czasu, chociaż temat jest, tak jak pokazuje ta konferencja, bardzo rozległy.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PrezesZarzaduPrzedsiebiorstwaPanstwowegoPortyLotniczeStanislawWojtera">Chciałbym przedstawić Przedsiębiorstwo Państwowe „Porty Lotnicze”. Jest to podmiot, który zarządza 3 lotniskami – oprócz najbardziej znanego lotniska Chopina w Warszawie jest to również lotnisko w Zielonej Górze i lotnisko w Radomiu, które otworzymy operacyjnie w przyszłym roku, ale ono już wchodzi w skład naszej struktury. To jest również grupa kapitałowa, która poza spółkami, bym powiedział, 100-procentowo naszymi, będącymi narzędziem naszej codziennej pracy typu Welcome Airport Services, firma ACS czy na pewno bardzo dobrze państwu znana Baltona… Jesteśmy również udziałowcem i jedynym branżowym inwestorem w 9 portach regionalnych. Tutaj poziom tego naszego zaangażowania jest bardzo różny, tak jak państwo widzicie, od ponad 76% w lotnisku w Krakowie do niewiele ponad 4% w lotnisku w Bydgoszczy. Tak jak mówię, to zaangażowanie jest bardzo różne, ale wszędzie tam, gdzie jesteśmy obecni, staramy się być aktywnym branżowym inwestorem, który dba… Można by powiedzieć z pewnym uśmiechem, że tam, gdzie naszego zaangażowania jest więcej, tam te porty rozwijają się szczególnie dobrze, bo drugie w Polsce lotnisko w Krakowie to jest lotnisko, w którym mamy pakiet większościowy. To oczywiście z lekkim żartem, ale to pokazuje, że „Porty Lotnicze” pełnią funkcję pewnego koordynatora, który występuje w sprawach całej branży lotniskowej. Jesteśmy integratorem współpracy pomiędzy portami regionalnymi i robimy to na poziomie operacyjnym, ale także angażujemy się, co najlepiej pokazują nasze inwestycje… W tej chwili jesteśmy chociażby w procesie podnoszenia kapitału, dokapitalizowania portów w Szczecinie i w Rzeszowie. To jest najlepszym dowodem na to, jak bardzo „Porty Lotnicze” angażują się w rozwój portów regionalnych.</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#PrezesZarzaduPrzedsiebiorstwaPanstwowegoPortyLotniczeStanislawWojtera">To, co jest tutaj najistotniejsze i o czym warto pamiętać, to to, że lotniska nie konkurują ze sobą. To nie jest tak, że jedno lotnisko może drugiemu odebrać pasażera. Tak naprawdę my wszyscy poprzez współpracę możemy generować rozwój tego ruchu, który do roku 2020, do przyjścia pandemii rozwijał się w imponującym tempie. Pandemia, wiadomo, była największym kryzysem, z jakim spotkała się ta branża, ale po pandemii ruch odrodził się szybciej, niż ktokolwiek przypuszczał.</u>
+          <u xml:id="u-11.4" who="#PrezesZarzaduPrzedsiebiorstwaPanstwowegoPortyLotniczeStanislawWojtera">Tutaj widzimy rozmieszczenie lotnisk naszej grupy kapitałowej, a tak wygląda ten ruch. Prognozy przewidywały, że po pandemii ruch wróci do poziomu, który był w 2019 r. – różne były te prognozy – w roku 2024 do 2029 r. Takie były prognozy jeszcze rok temu, jeszcze półtora roku temu. Dziś widzimy – i to państwo możecie na liczbach zobaczyć – że my w tej chwili mamy prawie 90% ruchu, jaki był przed pandemią. Proszę tu wziąć pod uwagę, że wojna na Ukrainie część tego ruchu nam odebrała, bo zamknięto niebo nad Ukrainą czy Rosją, ale i trochę zmniejszyła się chęć latania, zwłaszcza tuż po inwazji. W tej chwili ta chęć już wróciła. Wszystkie prognozy – czy to są prognozy organizacji międzynarodowych, czy to są prognozy nasze własne, które realizujemy na podstawie trendów, jakie obserwujemy – pokazują, że ten ruch cały czas będzie się rozwijał.</u>
+          <u xml:id="u-11.5" who="#PrezesZarzaduPrzedsiebiorstwaPanstwowegoPortyLotniczeStanislawWojtera">Ruch się będzie rozwijał, a tak on wygląda na lotnisku Chopina, które z punktu widzenia dzisiejszej konferencji jest najważniejsze. Chyba nie ma osoby bardziej przekonanej do tego, że potrzebne jest wybudowanie Centralnego Portu Komunikacyjnego. My na lotnisku Chopina nie możemy się już rozwijać. To jest trochę tak, jak było przed wojną, kiedy to, jak państwo pamiętacie, lotnisko przeniesiono z Pól Mokotowskich na Okęcie. Okęcie było wtedy, tak jak dziś Baranów, daleko poza miastem. I również wtedy pojawiały się głosy, pytania, dlaczego tak daleko ma to lotnisko być usytuowane. Dziś lotnisko Chopina jest jednym z bardziej centralnie położonych lotnisk w Europie, to jest zaledwie niecałe 7 km od ścisłego centrum Warszawy. Jesteśmy otoczeni budynkami, również mieszkalnymi, i nie mamy możliwości rozwoju. Co więcej, mamy też ograniczenia wynikające z przepisów prawa. Te przepisy ograniczają nasze możliwości do przeprowadzenia tylko 600 operacji dziennie. Mamy też core night, czyli zakaz lotów nocnych, co powoduje… Zwróćcie państwo uwagę, że konkurujemy z takimi lotniskami jak Praga, Budapeszt, Wiedeń, Helsinki czy inne lotniska w tym regionie, tymczasem my mamy o 6 godzin mniej, jeśli chodzi o możliwości operowania. To jest… Normalnie lotnisko jest jak sklep 24-godzinny – pracuje całą dobę i całą dobę generuje przychody. Tymczasem my z powodów prawnych mamy o 1/4 krótszy czas operowania i o tyle mniejszą możliwość zarabiania. Sloty w Warszawie są jednymi z najbardziej, że tak powiem, poszukiwanych, są najcenniejszym towarem w Europie. Po tych największych lotniskach jesteśmy gdzieś na czwartym, piątym miejscu, jeśli chodzi o chęć latania. Na wszystkich targach, na wszystkich spotkaniach branżowych linie lotnicze mówią, że chcą latać do Warszawy. Ale w Warszawie po prostu nie ma na to miejsca.</u>
+          <u xml:id="u-11.6" who="#PrezesZarzaduPrzedsiebiorstwaPanstwowegoPortyLotniczeStanislawWojtera">Na tym slajdzie państwo widzicie, jak powraca ruch. To są dane od 2019 r. przez pandemię aż do tego roku.</u>
+          <u xml:id="u-11.7" who="#PrezesZarzaduPrzedsiebiorstwaPanstwowegoPortyLotniczeStanislawWojtera">A tu jest rzecz ostatnia, o której chciałem powiedzieć, ale niezwykle ważna. Z powodu tego, że lotnisko Chopina jest usytuowane tak centralnie i tak wśród zabudowań, również mieszkalnych, poziom oddziaływania akustycznego… To dotyczy ponad 50 tysięcy mieszkańców. Proszę zwrócić uwagę, że Centralny Port Komunikacyjny dzięki temu, iż będzie usytuowany poza miastem, będzie oddziaływał – pomimo dwukrotnie większego ruchu, czyli dwukrotnie większej liczby pasażerów i operacji wykonywanych na tym lotnisku – 5 razy mniej na mieszkańców. Jeśli chodzi o obszary ograniczonego użytkowania, to będzie to nawet czternastokrotnie mniej, co jasno pokazuje, jak to jest ważne. Dzisiaj, kiedy tyle mówimy o ekologii, o dbaniu o środowisko, o zdrowym życiu, szczególnie istotne jest to, żeby umieszczać tego typu infrastrukturę, tak nam potrzebną do rozwoju, w miejscach, w których ona najmniej, że tak powiem, oddziałuje na mieszkańców.</u>
+          <u xml:id="u-11.8" who="#PrezesZarzaduPrzedsiebiorstwaPanstwowegoPortyLotniczeStanislawWojtera">Chyba muszę już kończyć, więc dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo dziękuję, Panie Prezesie.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">I poproszę teraz o zabranie głosu pana Piotra Kasprzyka, dyrektora Pionu Lotniskowego w Centralnym Porcie Komunikacyjnym. Pan Piotr Kasprzyk przedstawi nam aktualny stan prac w podprogramie lotniskowym.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo proszę, Panie Dyrektorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#DyrektorPionuLotniskowegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooPiotrKasprzyk">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#DyrektorPionuLotniskowegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooPiotrKasprzyk">Pani Marszałek! Panie Marszałku! Państwo Senatorowie!</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#DyrektorPionuLotniskowegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooPiotrKasprzyk">Pierwsze prezentacje odpowiadały na pytanie, dlaczego realizujemy ten projekt. Moja prezentacja, moje wystąpienie bardziej będzie odpowiadało na pytanie, jak realizujemy ten projekt, w jakim miejscu jesteśmy jako część lotniskowa tego infrastrukturalnego megaprojektu, który składa się z 2 części. Ja się skupię na części lotniskowej.</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#DyrektorPionuLotniskowegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooPiotrKasprzyk">„Podprogram lotniskowy CPK – status realizacji”. Może słowo wprowadzenia. Skala programu, jego założenia i harmonogramy, które nas obowiązują, powodują, że… Stopień skomplikowania niejako wymusza na nas w pewnych zakresach wsparcie się firmami technicznymi i konsultantami branżowymi, którzy mają doświadczenie w realizacji tego typu inwestycji na całym świecie. To, co słyszymy od nich od jakiegoś czasu – z częścią takich podmiotów współpracujemy – to jest to, że polski rząd podjął bardzo dobrą decyzję w momencie, kiedy przyjmował program wieloletni część pierwszą, bo dostaliśmy jako inwestor czas na przygotowanie się i zaplanowanie inwestycji, czas na przygotowanie i zaplanowanie planu generalnego, master planu, przygotowanie się do projektowania i do realizacji. Skala tej inwestycji po prostu to wymusza. Jak pokazują doświadczenia innych projektów, tylko na etapie planowania i przygotowania do projektowania możliwość zaoszczędzenia, podjęcia decyzji o największym pozytywnym wpływie na finansową część programu jest największa. Im bardziej zaawansowani będziemy w projektowaniu, w wykonawstwie, tym bardziej ta możliwość spada. I ten moment wykorzystaliśmy.</u>
+          <u xml:id="u-13.4" who="#DyrektorPionuLotniskowegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooPiotrKasprzyk">Uchwała… Program wieloletni wyznaczył nam jako podprogramowi lotniskowemu 3 zasadnicze cele do 2023 r. Po pierwsze, zakończenie prac nad planem generalnym, czyli zaplanowanie, przygotowanie i ustanowienie baseline’u na projektowanie i wykonawstwo. Po drugie, złożenie wniosku o decyzję środowiskową. Po trzecie, rozpoczęcie prac przygotowawczych do prac budowalnych w 2023 r. I na tym chciałbym się skupić.</u>
+          <u xml:id="u-13.5" who="#DyrektorPionuLotniskowegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooPiotrKasprzyk">Żeby zrozumieć, w jaki sposób osiągnęliśmy te 3 cele… Spółka po powołaniu ustanowiła strategię pakietowania na każdy z etapów realizacji inwestycji, na etap planowania, a następnie projektowania i wykonawstwa. Jeżeli chodzi o planowanie, to zakontraktowaliśmy jeszcze w 2020 r. konsultanta do spraw środowiska, a następnie doradcę strategicznego, którym został Incheon Airport. Chodziło o doświadczenie w operacji tej skali portu lotniczego, którego w Polsce nie mamy. Następnie dołączył do nas Jacobs, firma doświadczona w realizacji, we wspieraniu w zarządzaniu realizacją tego typu projektów, doradca finansowy oraz wykonawca planu generalnego, master planu, co pozwoliło nam w tym roku właściwie zamknąć etap planowania, etap planu generalnego. Po walidacji prognoz, po wykonaniu tej części planowania, która była niezbędnym wsadem i bazą dla raportu oddziaływania na środowisko… W tym miesiącu, a właściwie we wrześniu zamknęliśmy prace nad planem generalnym. Plan generalny lotniska to pewien dokument strategiczny pokazujący, jak to lotnisko będzie wyglądało w dniu otwarcia i jak się będzie rozbudowywało w długim horyzoncie czasowym. Został on skierowany do konsultacji z gminami. Po zakończeniu tych konsultacji, po analizie uwag zostanie skierowany do dalszego procedowania zgodnie z ustawą – Prawo lotnicze. Jest to plan generalny, który odpowiada najlepszym praktykom światowym, jeżeli chodzi o długofalowe planowanie lotnisk. Mówiąc krótko, gdyby lotnisko Chopina miało plan generalny 20 lat temu, a nie było wtedy jeszcze takiego wymogu prawnego, w którym byłoby zabezpieczenie tego rozwoju, o którym mówił dzisiaj pan prezes, to przyszłość lotniska pewnie by wyglądała inaczej. Dzisiaj ma nieusuwalne ograniczenie infrastrukturalne, które w przypadku lotniska greenfieldowego właściwie nie występują. Plan generalny został skierowany do konsultacji, planujemy dalsze jego procedowanie w październiku, w listopadzie.</u>
+          <u xml:id="u-13.6" who="#DyrektorPionuLotniskowegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooPiotrKasprzyk">Równolegle trwają prace konsultanta do badań terenu. Wszystkie te prace, które dało się wykonać bezinwazyjnie, zostały wykonane. Rozpoczęły się też pierwsze prace hydrogeologiczne, geotechniczne, odwierty, badania podłoża gruntowego – to jest niezbędne do celów projektowych. Tak że przez cały rok trwały prace konsultanta do spraw środowiska i naszego zespołu środowiskowego. O szczegółach będzie mówił dyrektor Bodulski. W tym tempie, w czasie wymaganym przez przepisy – minimum roczna inwentaryzacja – został przygotowany pełny raport oddziaływania na środowisko odpowiadający wszystkim wymogom ustawy o ocenach środowiskowych.</u>
+          <u xml:id="u-13.7" who="#DyrektorPionuLotniskowegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooPiotrKasprzyk">To, co najważniejsze, proszę państwa, to fakt, że na 2023 r. mamy wyznaczone cele w postaci rozpoczęcia prac przygotowawczych, przygotowawczych budowlanych. Zostało już wybrane – na umowy ramowe w przetargu w ramach zamówień publicznych – 8 spośród największych polskich firm wykonawczych, budowalnych, w tym Mostostal, Polimex, Porr, Strabag. One są zakontraktowane na umowy ramowe, mamy już zasoby i mamy pomysł, jak je, mówiąc w cudzysłowie, wykorzystać w 2023 r., tak aby tam, gdzie to będzie możliwe, gdzie to będzie konieczne, rozpocząć prace przygotowawcze związane chociażby z kompensacją przyrodniczą, z rozbiórkami budynków, z przygotowaniem całej logistyki tego wielkiego placu budowy.</u>
+          <u xml:id="u-13.8" who="#DyrektorPionuLotniskowegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooPiotrKasprzyk">I ostatnie słowo. Jesteśmy w przededniu rozpoczęcia projektowania. Po zakończeniu fazy planowania… Właściwie jesteśmy już po ogłoszeniu wyboru na generalnego projektanta inżynierii lądowej. Jest to grupa kapitałowa Dar o bardzo dużych doświadczeniach w realizacji projektów lotniskowych w Stanach Zjednoczonych i na Bliskim Wschodzie. Zbliżamy się także do wyboru najkorzystniejszej oferty na projektanta architektury, projektanta terminala. Mamy 5 firm, które starają się o ten kontrakt. Z pozostałych przetargów… Myślę, że warto też wspomnieć, że mamy przetarg na projektantów infrastruktury wspierającej. Zgłosiło się 15 firm projektujących, w większości podmiotów polskich, aby wspomóc nas w projektowaniu elementów infrastruktury lotniskowej, bez których lotnisko funkcjonować nie może. Ostatni kwartał tego roku to jest właśnie rozpoczęcie tego etapu projektowania, przechodzimy do następnego etapu i do osiągnięcia kolejnego celu wyznaczonego uchwałą Rady Ministrów, jeżeli chodzi o projektowanie CPK jako lotniska. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo dziękuję, Panie Dyrektorze.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Życzymy, żeby te plany udało się zrealizować. Wiemy, że plan generalny jest już w konsultacji, jesteście państwo przed złożeniem wniosku o decyzję środowiskową. Tak że dużo się dzieje w zakresie przygotowań.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo proszę. Pan Radosław Kantak, wiceprezes Centralnego Portu Komunikacyjnego, przedstawi aktualny stan prac w podprogramie kolejowym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#CzlonekZarzaduCentralnegoPortuKomunikacyjnegoSpzooRadoslawKantak">Szanowna Pani Marszałek! Panie Marszałku! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#CzlonekZarzaduCentralnegoPortuKomunikacyjnegoSpzooRadoslawKantak">Ja będę chciał krótką prezentację, ona jest bardzo okrojona… Komponent lotniskowy ma trochę więcej możliwości. Ja będę starał się ten temat rozłożyć na elementy. Sama prezentacja zawiera konkretne fakty, które się już wydarzyły, a na 2 ostatnich slajdach jest opisane to, co planujemy. Ta prezentacja będzie dostępna – na tych kilku slajdach są zaprezentowane wszystkie szczegóły – i będzie do państwa dyspozycji, więc nie będę chciał jej szczegółowo omawiać. Chciałbym się skoncentrować w moim wystąpieniu na przedstawieniu podprogramu kolejowego w Centralnym Porcie Komunikacyjnym.</u>
+          <u xml:id="u-15.2" who="#CzlonekZarzaduCentralnegoPortuKomunikacyjnegoSpzooRadoslawKantak">Proszę państwa, trzeba sobie jasno powiedzieć, że właściwie od 100 lat… Jak popatrzymy na mapy transportowe zaraz po zaborach, po odzyskaniu niepodległości, i nałożymy na to mapę ostatnią, jeśli chodzi o transport kolejowy, okaże się, że tak naprawdę niewiele się zmieniło. Minął wiek, a my jesteśmy w zasadzie, jeśli chodzi o transport kolejowy, niemalże w tym samym momencie. Wiemy, że drogi kolejowe są modernizowane, ale do tej pory przynajmniej od ostatnich 40 lat w takiej skali sieć kolejowa nie była budowana od zera. My tę sieć modernizujemy w pewnym zakresie – w ramach programu dotyczącego Centralnego Portu Komunikacyjnego robi to nasza spółka, partner, który z nami współpracuje, czyli PLK – natomiast CPK buduje nowe linie kolejowe, linie o zupełnie innych możliwościach, które w tym rejonie i w tym regionie centralnej Europy i wschodniej Europy jeszcze nie mają miejsca. Pierwsze linie powstają zarówno w Polsce… Mamy kolegów, współpracujemy z Rail Baltica. Jesteśmy w stanie, myślę, podnieść na kolejny szczebel, na kolejny poziom rozwój naszego kraju, szczególnie w zakresie możliwość dostępu, prędkości i komfortu podróżowania koleją w naszym kraju.</u>
+          <u xml:id="u-15.3" who="#CzlonekZarzaduCentralnegoPortuKomunikacyjnegoSpzooRadoslawKantak">Chcielibyśmy – i tak zostało to zaprojektowane – żeby niemalże każdy mieszkaniec naszego kraju, Polski, mógł dojechać do centrum w ok. 2,5 godziny. Sama dostępność przystanków… Dojazd do nich nie powinien trwać dłużej niż 30 minut – takie są ogólne założenia. To zwiększy dostępność i możliwość rozwoju przede wszystkim ściany wschodniej. Należy tu również zaznaczyć, co rzadko się przewija, że… W tej chwili podróż np. z Warszawy do Wrocławia zajmuje 4 godziny, w najszybszym, najkrótszym wariancie, jeśli chodzi o dzień dzisiejszy. My, budując nowy odcinek o nowych parametrach, jesteśmy w stanie ten czas skrócić ponad dwukrotnie – planowany czas to jest mniej więcej 1 godzina 45 minut. Tak że ten skok… Nie tylko wschód, ale i cała Polska skorzysta z tego elementu.</u>
+          <u xml:id="u-15.4" who="#CzlonekZarzaduCentralnegoPortuKomunikacyjnegoSpzooRadoslawKantak">Cała sieć to niecałe 2 tysiące km, z czego 200 km to jest sam węzeł, który będzie zintegrowany z nowym lotniskiem, a pozostała część to są nowe linie kolejowe. W tej chwili mamy już podpisane z podmiotami umowy na 1 tysiąc 300 km, a do końca tego roku planujemy podpisać umowy na pozostałe 600 km. Tak że w końcu tego roku będziemy mieli podpisane umowy właściwie ze wszystkimi wykonawcami studium techniczno-ekonomiczno-środowiskowego, czyli, kolokwialnie mówiąc, studium wykonalności. Udaje się pewne elementy przepracować w naprawdę bardzo szybkim tempie. Oczywiście reżim czasowy, jaki mamy narzucony, trzeba zachować, ale udało się wypracować pewne rzeczy, jeśli chodzi o postępowania przetargowe, które wcześniej nie występowało w takiej skali nie tylko w Polsce, ale i w Europie. Sam proces przetargowy udało nam się skrócić, poprzez zastosowanie zupełnie innego podejścia, z 5,7 miesiąca do 1,5 miesiąca. To już jest kolejny etap. Pewne rzeczy możemy zaplanować wcześniej, tak aby wchodząc w fazę decydującą, jak najmniej czasu tracić na pewne wyjaśnienia, których konieczność pojawia się – bądź nie – w trakcie realizacji naszego projektu.</u>
+          <u xml:id="u-15.5" who="#CzlonekZarzaduCentralnegoPortuKomunikacyjnegoSpzooRadoslawKantak">I krótko, jeśli chodzi o najważniejsze elementy. Kończymy, tak jak mówiłem fazę STEŚ, jesteśmy już na ostatniej prostej, jeśli chodzi o uzyskanie decyzji lokalizacyjnej, jeśli chodzi o tunel w Łodzi. Myślę, że w przyszłym roku, na przełomie I i II kwartału będzie uruchomiona pierwsza budowa. Na to wszyscy czekają. Bo prace dotyczące STEŚ, które w tej chwili są realizowane, nie są tak widowiskowe. One są bardzo mocno pracochłonne, ale nikt na to nie zwraca uwagi. A na to pracuje naprawdę rzesza ludzi, którzy mają bogate doświadczenie w tego rodzaju projektach, ponaddwudziestoletnie.</u>
+          <u xml:id="u-15.6" who="#CzlonekZarzaduCentralnegoPortuKomunikacyjnegoSpzooRadoslawKantak">Jedno chciałbym na koniec zaznaczyć – że to nie CPK wyznacza przebieg takiej, czy innej linii kolejowej. Jeszcze raz podkreślam, że biorą w tym udział firmy, które wszystkie elementy biorą pod uwagę. Ja wiem, że charakter prac związanych z takimi inwestycjami… Niestety czasami się zdarzają konflikty w niektórych miejscach, ale nie jesteśmy w stanie wszystkich pogodzić. Staramy się jednak jak najszerzej analizować założenia, tak aby te prace w jak najmniejszym stopniu były uciążliwie dla społeczności lokalnych. Mam nadzieję, że tempo, jakie mamy do tej pory, utrzymamy. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo dziękuję, Panie Prezesie.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Widzimy więc, że te prace przy infrastrukturze kolejowej w ramach CPK postępują równie szybko jak te przy budowie portu lotniczego „Solidarność”.</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo dziękuje.</u>
+          <u xml:id="u-16.3" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">A teraz proszę o zabranie głosu pana Michała Szaniawskiego, dyrektora Pionu Aerotropolis i Rozwój. Prezentacja „Aktualny stan prac w Podprogramie Aerotropolis i Rozwój”.</u>
+          <u xml:id="u-16.4" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#DyrektorPionuAerotropolisiRozwojwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooMichalSzaniawski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#DyrektorPionuAerotropolisiRozwojwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooMichalSzaniawski">Pani Marszałek! Panie Marszałku! Państwo Senatorowie!</u>
+          <u xml:id="u-17.2" who="#DyrektorPionuAerotropolisiRozwojwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooMichalSzaniawski">Realizacja tak wielkiej inwestycji, tak ogromnego programu jest sporym wyzwaniem dla obszaru, na którym jest realizowana, dla ludności, dla jednostek samorządu terytorialnego. Jest ona wyzwaniem, ale jest też ogromną szansą rozwojową. Naszą chęcią, jak również naszym obowiązkiem jest wsparcie tych jednostek zarówno na etapie realizacji inwestycji, kiedy stanowi ona wyzwanie, jak i po jej zrealizowaniu, kiedy stanowi tą ogromną szansę rozwojową.</u>
+          <u xml:id="u-17.3" who="#DyrektorPionuAerotropolisiRozwojwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooMichalSzaniawski">Widząc to, jak rozwijają się obszary otaczające największe lotniska na świecie, widząc, jakie trendy rozwojowe tam występują, w jaki sposób różne podmioty czy instytucje się angażują – lotniska, samorządy terytorialne, w dużym stopniu administracja rządowa – podjęliśmy działania w kierunku określenia tego obszaru otoczenia CPK. Przeanalizowaliśmy różne uwarunkowania prawne, transportowe, przyrodnicze, infrastrukturalne, kulturowe – wiele różnych aspektów – w celu zidentyfikowania, które gminy, które powiaty w największym stopniu będą dotknięte lub obdarzone naszą inwestycją. W ten sposób wyłoniliśmy 18 gmin – to jest propozycja – do których będziemy kierować nasze działania w ramach „Strategii rozwoju obszaru otoczenia CPK”.</u>
+          <u xml:id="u-17.4" who="#DyrektorPionuAerotropolisiRozwojwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooMichalSzaniawski">Chcę podkreślić, że od samego początku prace nad tym dokumentem realizowane są we współpracy z zainteresowanymi samorządami. Oczywiście ta dynamika jest różna, ale z satysfakcją mogę powiedzieć, że w ostatnim okresie jest ogromne zainteresowanie gmin i powiatów, tak że ta współpraca idzie w bardzo dobrym kierunku. Naszym celem jest zweryfikowanie tego, co zaplanowaliśmy i co ujęliśmy w propozycji strategii, zweryfikowanie tego z jednostkami samorządu terytorialnego i wypracowanie kolejnej wersji dokumentu, która zostanie przedłożona Radzie Ministrów. Dokument, strategia opiera się na 3 filarach: gospodarczym, społecznym i przestrzennym. Widząc szansę rozwoju gospodarczego, jaki niesie ze sobą realizacja naszej inwestycji, chcemy, żeby w sposób w miarę skoordynowany działo się to w otoczeniu CPK, ale również żeby nie umykały pewne szanse, które my i nasi eksperci dostrzegamy, obserwując trendy światowe. Realizacja inwestycji przyczyni się również do tego, że powstanie bardzo dużo nowych miejsc pracy, co oznacza, że będą przybywali nowi mieszkańcy w tym obszarze. Chcemy, żeby obszar otoczenia CPK był atrakcyjnym miejscem do życia, a to wymaga określonych inwestycji, wsparcia samorządu terytorialnego np. w zapewnieniu infrastruktury medycznej czy oferty edukacyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-17.5" who="#DyrektorPionuAerotropolisiRozwojwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooMichalSzaniawski">Bardzo istotny filar to filar przestrzenny. Może się wydawać, że nasza inwestycja ze względu na swój rozmiar spowoduje dużą ingerencję w przestrzeń, w której będzie realizowana. Jest tutaj potrzeba, uwzględniana przez nas, takiego zaplanowania i przeplanowania tego otoczenia, żeby z jednej strony wspierać rozwój lotniska, a z drugiej wspierać i wzmacniać rozwój gmin, które nasze lotnisko otaczają. To wszystko opieramy na fundamencie, który nazwaliśmy „Efektywne zarządzanie obszaru otoczenia CPK”. Zidentyfikowaliśmy taką potrzebę, związaną z istotną zmianą charakteru tych gmin. Dzisiaj w większości są to gminy wiejskie. Po realizacji inwestycji to będą gminy, w których będzie rozwijał się przemysł, będą powstawały centra biznesowe, centra logistyczne. Chcemy pomóc im przygotować się do tego, żeby były one w stanie obsługiwać zarówno mieszkańców, jak i swoich partnerów, klientów biznesowych.</u>
+          <u xml:id="u-17.6" who="#DyrektorPionuAerotropolisiRozwojwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooMichalSzaniawski">Widzę, że czas na moje wystąpienie się skończył, ale chcę jeszcze powiedzieć, że w Pionie Aerotropolis i Rozwój realizujemy również kilka projektów komplementarnych, komplementarnych do naszej inwestycji głównej, do inwestycji wspierających. Ażeby nie przeciągać, powiem, że mam kilka slajdów na ten temat, ale może będzie kiedyś okoliczność wejścia głębiej w te tematy, w to, czym się zajmujemy, wtedy chętnie skorzystam z zaproszenia. Teraz już kończę. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo dziękuję, Panie Dyrektorze.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Jeżeli państwo udostępnicie nam te slajdy, to oczywiście przekażemy je państwu senatorom, tak żeby mogli na spokojnie się z nimi zapoznać.</u>
+          <u xml:id="u-18.2" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-18.3" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">I teraz pan Andrzej Alot, dyrektor finansowy, i prezentacja „Aktualny stan pozyskiwania finasowania dla Centralnego Portu Komunikacyjnego”. Myślę, że to ważna kwestia finansowa.</u>
+          <u xml:id="u-18.4" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#DyrektorPionuFinansowegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooAndrzejAlot">Pani Marszałek! Panie Marszałku! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-19.1" who="#DyrektorPionuFinansowegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooAndrzejAlot">Tak duży program inwestycyjny wymaga stabilnych źródeł finansowania, stabilnych w czasie, stabilnych co do kwot, ale również elastycznych, tak aby te inwestycje cały czas miały zapewnione środki finansowe na realizację.</u>
+          <u xml:id="u-19.2" who="#DyrektorPionuFinansowegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooAndrzejAlot">Ażeby państwu dać pogląd na finansowanie całego programu, chciałbym dwa słowa powiedzieć o tym, jakimi aktualnie źródłami finansowania dysponujemy. W 2019 r. pozyskaliśmy 300 milionów z Funduszu Reprywatyzacji, w 2020 r. został uchwalony program wieloletni, I etap, który zapewnia spółce środki na finansowanie fazy przygotowawczej, fazy planistycznej, fazy projektowania oraz prac przygotowawczych. W 2021 r. udało się pozyskać pierwsze środki z Unii Europejskiej, pierwsze duże środki z Unii Europejskiej, 108 milionów zł na finansowanie fazy planistycznej projektów kolejowych. A aktualnie pracujemy nad przygotowaniem projektu programu wieloletniego na II etap. Pracujemy również nad pozyskaniem funduszy unijnych w ramach programów CEF2, KPO, FEnIKS oraz nad finansowaniem komercyjnym. I o ile w przypadku programu wieloletniego oraz w przypadku funduszy unijnych szlaki już mamy przetarte, o tyle najtrudniejsze aktualnie prace projektowe prowadzone są nad finansowaniem komercyjnym. Dlatego chciałbym też o tym dwa słowa powiedzieć.</u>
+          <u xml:id="u-19.3" who="#DyrektorPionuFinansowegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooAndrzejAlot">Aktualnie źródłem finansowania dla komponentu lotniskowego, bo o finansowaniu komercyjnym możemy mówić w przypadku komponentu lotniskowego, tutaj mamy aktywną umowę inwestycyjną oraz program wieloletni, tak jak wspomniałem, pracujemy nad nowym programem, jest kapitał własny, który będzie wnosił Skarb Państwa do inwestycji, głównie w celu zachowania kontroli nad inwestycją. To jest nasze założenie strategiczne, założenie, że Skarb Państwa będzie miał kontrolę operacyjną oraz kontrolę strategiczną nad spółką, nad projektem lotniskowym oraz nad aktywami, którymi ta spółka będzie dysponować. Drugi strumień ma zapewnić inwestor, inwestor mniejszościowy. Planujemy tu pozyskanie partnera strategicznego oraz partnera aktywnego finansowego, który ma doświadczenie w operowaniu portem lotniczym o takiej skali. Robimy to głównie po to, żeby pozyskać wiedzę, zapewnić transfer know-how oraz zapewnić trwałą wiarygodną pozycję finansową w oczach instytucji finansowych, tak aby właśnie w 2023 r. rozpocząć już rozmowy z bankami, czyli z inwestorami dłużnymi, na temat złożenia finansowania, dużego finansowania dłużnego, wielomiliardowego. Aktualnie jeszcze pracujemy nad kredytem pomostowym zgodnie z założeniami programu wieloletniego. Jest to finansowanie, które później będzie spłacane z dużego finansowania dłużnego. Tak jak wspomniałem, pracujemy nad pozyskaniem inwestora. Bardzo ważne jest to, żeby skończyć ten projekt już w przyszłym roku po to, żeby taki inwestor pojawił się w spółce w momencie poszukiwania kapitału dłużnego. Aby to zapewnić, już w tym roku uruchomiliśmy konkurs, w ramach którego mamy wyłonić tych inwestorów. Konkurs jest mechanizmem, który zapewni największe korzyści dla Skarbu Państwa, czyli dla najważniejszego inwestora w naszej spółce, dla Skarbu Państwa. Następnie Skarb Państwa razem z inwestorem zewnętrznym będą pracować nad pozyskaniem finansowania dłużnego oraz nad dostarczeniem inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-19.4" who="#DyrektorPionuFinansowegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooAndrzejAlot">Zawarcie umowy partnerstwa jest planowane, jak wspomniałem, w 2023 r. Jest to, myślę, najważniejszy kamień milowy na ścieżce do zapewnienia długoterminowego finansowania, trwałego finansowania, które zapewni sukces całej inwestycji. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo dziękuję, Panie Dyrektorze.</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">I proszę o zabranie głosu pana Roberta Kowalskiego, dyrektora Biura Strategii i Analiz Programu. Pan dyrektor będzie mówił o Centralnym Porcie Komunikacyjnym jako katalizatorze rozwoju kraju oraz regionu.</u>
+          <u xml:id="u-20.2" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#DyrektorBiuraStrategiiiAnalizProgramuwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooRobertKowalski">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-21.1" who="#DyrektorBiuraStrategiiiAnalizProgramuwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooRobertKowalski">Pani Marszałek! Panowie Marszałkowie! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-21.2" who="#DyrektorBiuraStrategiiiAnalizProgramuwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooRobertKowalski">Myśląc o kole zamachowym i o gospodarce, najczęściej myślimy o PKB. I warto sobie uzmysłowić, o jakich wartościach rzeczywiście mówimy, myśląc o PKB i wpływie inwestycji, jaką jest Centralny Port Komunikacyjny, na gospodarkę. W ostatnich 6 latach, kiedy nasze PKB rosło w granicach kilku procent rocznie, to oznaczało średnio w 2017 r. 2 biliony zł, teraz, w 2021 r., mówimy o 2,6 biliona, czyli mówimy o średnio 100 miliardach wzrostu PKB rocznie. Tymczasem my tutaj mówimy o wpływie rzędu kilkudziesięciu miliardów średniorocznie, poczynając od 2028 r. I to nie są tylko nasze analizy, ale to są analizy uznanych firm, które obiektywizowały te nasze szacunki. Mówię tutaj chociażby o jednej z firm, która w 2020 r. przygotowała taki raport dla CPK.</u>
+          <u xml:id="u-21.3" who="#DyrektorBiuraStrategiiiAnalizProgramuwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooRobertKowalski">Poza wpływem, który widać w statystykach, gdy mówimy o miliardach złotych i o procentowym wzroście PKB, możemy sobie zadać pytanie: a co to znaczy dla przysłowiowego Kowalskiego czy Nowaka? Mianowicie ten projekt, ten megaprojekt to jest blisko 300 tysięcy, szacunki mówią, między 240 a 290 tysięcy nowych miejsc pracy. Znowu możemy sobie zadać pytanie, czy dzisiaj to jest wyzwanie, kiedy tak naprawdę bezrobocie jest na poziomie, jak niektórzy ekonomiści mówią, bezrobocia frykcyjnego, to jest 5–6%, nawet pomimo pandemii pracodawcy utrzymują swoich pracowników, bo mamy niedobór pracowników, w szczególności po sytuacji ukraińskiej, kiedy to część pracowników odpłynęła. Ale tak naprawdę ta informacja o dodatkowych kilkuset tysiącach miejsc pracy to jest informacja o tym, że w średnim i w długim okresie pracownicy będą wybierali te miejsca, w których mogą zarobić więcej, będą szukali tych miejsc pracy, które generują tak naprawdę większą wartość dodaną. Nastąpi przejście gospodarki w obszary, w miejsca, w których rzeczywiście ta wartość dodana jest większa. Tym samym zarówno tworzy się większe PKB, jak i pracownicy mogą po prostu więcej zarabiać, a zatem ten przysłowiowy Kowalski i Nowak mogą w domu poczuć wzrost PKB.</u>
+          <u xml:id="u-21.4" who="#DyrektorBiuraStrategiiiAnalizProgramuwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooRobertKowalski">Gdy mówimy o analizach dotyczących wzrostu wpływu tej inwestycji na produkcję krajową, to warto wspomnieć o tym, że to nie jest tak, że ta metodologia to… Poza aspektem stricte analitycznym i modelem przepływów międzygałęziowych, na którym się opierała firma tworząca dla nas podstawowe raporty, było to weryfikowane przez pryzmat 5 portów lotniczych: Monachium. Hongkong, Frankfurt, Amsterdam i Seul, które – podobnie jak teraz planowane lotnisko pod Baranowem – będą poważnie rozbudowywane lub będą miały charakter projektu greenfieldowego. Każdorazowo było weryfikowane to, na ile te benchmarkowe projekty się rozwijały. I trzeba sobie powiedzieć, że w sytuacji gdy my mówimy, że nasze wzrosty będą rzędu 70 czy kilkudziesięciu miliardów złotych, to tam te wzrosty produkcji były na poziomie od 100 do 150 miliardów, mówimy tu o perspektywie 15 lat od rozpoczęcia działalności. To jest informacja o tym, że nasze założenia są i tak dość konserwatywne, bym powiedział. To samo dotyczy liczby miejsc pracy. W odniesieniu do tych przykładowych lotnisk, które były brane jako benchmarki do naszego badania, jest taka informacja, że te lotniska wygenerowały od 280 do 460 tysięcy nowych miejsc pracy. My, gdy mówmy o liczbie od 240 do 280 tysięcy, znowu tak naprawdę plasujemy się dość konserwatywnie, poniżej lotniska, które miało najniższą ich liczbę, po to, żeby nie rodzić jakichś mega… nie stwarzać wrażenia megalomanii czy nie stwarzać wrażenia, że obiecujemy rzeczy, które nie do końca mają szansę się wydarzyć.</u>
+          <u xml:id="u-21.5" who="#DyrektorBiuraStrategiiiAnalizProgramuwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooRobertKowalski">Poza aspektem makroekonomicznym warto wspomnieć o tym, że CPK dba o to, żeby ten wzrost bardzo konkretnie przełożył się również na rozwój regionu, w którym funkcjonujemy. Prowadzimy wiele analiz, które pomagają nam zrozumieć, jak ta inwestycja może wpłynąć chociażby na finanse gmin, na których będzie położona inwestycja. Wprawdzie jeszcze nie mamy ostatecznych wyników, ale już możemy powiedzieć, że te analizy są bardzo optymistyczne. Być może poziomu gminy Kleszczów nie uzyskamy dzięki tej inwestycji, ale na pewno nastąpi znaczny wzrost dochodów tych gmin. Myślę, że to się bardzo przełoży na korzyści dla mieszkańców.</u>
+          <u xml:id="u-21.6" who="#DyrektorBiuraStrategiiiAnalizProgramuwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooRobertKowalski">Już dzisiaj, żeby umożliwić mieszkańcom odczucie tych zmian, staramy się różnymi programami społecznymi wspierać lokalne społeczności, tak aby ten na pewno trudny okres kilku lat samej budowy był dla nich w jakiś sposób łatwiejszy do zniesienia. Na pewno jest tak, że rozwój regionu, który się będzie dokonywał wokół lotniska, powstawanie stref logistycznych, które tu będą miały miejsca, oraz stref, w których są przetwarzane wysokie technologie… To na pewno będzie miało miejsce i region, społeczność lokalna z tego skorzysta. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-22.1" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Centralny Port Komunikacyjny jako koło zamachowe gospodarki, ale też projekt, który będzie miał ogromny wpływ na wzrost dochodów gmin i na rozwój regionalny.</u>
+          <u xml:id="u-22.2" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo dziękuję, Panie Dyrektorze.</u>
+          <u xml:id="u-22.3" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Proszę, teraz pan Michał Jasiak, zastępca dyrektora do spraw analiz, Biuro Strategii i Planowania, Projektowania i Inżynierii Podprogramu Kolejowego, prezentacja „Zwalczanie wykluczenia transportowego – podstawowa funkcja programu kolejowego CPK”.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#ZastepcaDyrektoraBiuraStrategiiiPlanowaniaProjektowaniaiInzynieriiPodprogramuKolejowegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooMichalJasiak">Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-23.1" who="#ZastepcaDyrektoraBiuraStrategiiiPlanowaniaProjektowaniaiInzynieriiPodprogramuKolejowegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooMichalJasiak">W dyskusji dotyczącej Centralnego Portu Komunikacyjnego i linii kolejowych planowanych do realizacji często spotykamy się z tezą, że ta inwestycja jest przewymiarowana, że te linie kolejowe nie są potrzebne, że liczby tego nie potwierdzają. Jednak w praktyce my poprzez opracowane przez nas wewnętrznie narzędzie Pasażerski Model Transportowy, służące do wykonywania zaawansowanych prognoz ruchu, sprawdziliśmy i zweryfikowaliśmy tę tezę. Okazało się, że liczby wskazują jednak na coś innego. Poprzez realizację nowych linii kolejowych możemy liczyć na dwukrotne zwiększenie liczby pasażerów kolei dalekobieżnej i regionalnej, z niecałych 50 milionów pasażerów w 2019 r., ostatnim roku przed pandemią, do ponad 120 milionów pasażerów po realizacji wszystkich inwestycji. Na co warto tu zwrócić uwagę? Są to nie tylko pasażerowie kolei dalekobieżnej, ale również pasażerowie kolei regionalnej, ponieważ inwestycja realizowana w tym zakresie służy nie tylko połączeniu największych aglomeracji, służy również aktywizacji małych i średnich miejscowości, przez które przebiega nowa linia kolejowa, i realnemu zwalczaniu wykluczenia transportowego.</u>
+          <u xml:id="u-23.2" who="#ZastepcaDyrektoraBiuraStrategiiiPlanowaniaProjektowaniaiInzynieriiPodprogramuKolejowegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooMichalJasiak">Na mapie po lewej stronie widoczne są zielone plamy. Pokazują one obszary, z których dojazd do najbliższej stacji zapewniającej transport dalekobieżny zabiera ponad pół godziny, czasem nawet godzinę. Poprzez realizację nowych linii kolejowych i inwestycji zaznaczonych tymi niebieskimi kropkami, czyli nowych przystanków, osiągniemy równomierne rozłożenie dostępu do kolei dalekobieżnej w całym kraju, zapewniającej również możliwość dojazdu do ośrodków regionalnych. Liczba miejscowości, które uzyskają dostęp, małych i średnich miejscowości, wzrośnie ze 130 do ponad 160, a w czasie dojazdu samochodem do tych punktów postoju znajdzie się prawie 6 milionów mieszkańców Polski. Również na istniejących stacjach kolejowych zwiększy się ruch, właśnie w tych mniejszych i średnich miejscowościach, takich jak Sieradz, Nowy Sącz, Zawiercie, Jelenia Góra, położonych wcale nie w centralnej części Polski, tylko na obrzeżach. Dzięki realizacji nowych linii kolejowych, dzięki skróceniu czasu przejazdu będzie można zwiększyć ruch na tych stacjach kolejowych dwukrotnie, czasem nawet w większym stopniu.</u>
+          <u xml:id="u-23.3" who="#ZastepcaDyrektoraBiuraStrategiiiPlanowaniaProjektowaniaiInzynieriiPodprogramuKolejowegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooMichalJasiak">Ale nie tylko ruch dalekobieżny, nie tylko ruch regionalny, również kontekst międzynarodowy jest istotny w realizacji nowych linii kolejowych. Współpracujemy tutaj i wpisujemy się w kontekst realizacji nowych linii kolejowych dużych prędkości w Europie Środkowo-Wschodniej, łączymy się z siecią kolejową realizowaną przez państwa bałtyckie, a także przez partnerów z kolei czeskich, słowackich czy węgierskich. Warto zwrócić uwagę na to, że Polska w tej sieci linii kolejowych znajduje się w centralnej części. Jesteśmy z jednej strony niezbędnym elementem do tego, żeby ta sieć kolejowa zafunkcjonowała, a z drugiej strony możemy czerpać istotne korzyści z tego, że znajdujemy się w samym środku nowej sieci kolejowej w tej części Europy. Ta sieć kolejowa jest również przygotowana pod dalszy rozwój. Realizując nowe inwestycje, przygotowujemy się na to, żeby móc w prosty sposób podłączyć sieć kolejową ukraińską poprzez realizację inwestycji w linię kolejową między Trawnikami, Zamościem i granicą państwa z Ukrainą i włączyć w sieć kolei dużych prędkości również takie miasta jak Lwów, w dalszej kolejności Kijów, oferując zarówno możliwości infrastrukturalne po stronie polskiej infrastruktury, jak i standardy techniczne wypracowane przez naszą spółkę, a także wsparcie doradcze w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-23.4" who="#ZastepcaDyrektoraBiuraStrategiiiPlanowaniaProjektowaniaiInzynieriiPodprogramuKolejowegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooMichalJasiak">Podsumowując, chciałbym zwrócić uwagę na to, że często spotykamy się z tezą, że nowe linie kolejowe zapewniają poprawę dostępu tylko do dużych miast. Jednak z uwagi na skalę tej inwestycji staramy się, żeby nowe linie kolejowe były jak najbardziej efektywne, żeby służyły zarówno ruchowi dalekobieżnemu, jak i ruchowi regionalnemu, i wpisywały się w kontekst międzynarodowy. Chodzi o to, żeby te linie kolejowe stanowiły, tak jak w przypadku nowego lotniska będącego dodatkową przestrzenią do rozwoju transportu lotniczego, tak jak w przypadku dróg krajowych i programu ich budowy będących nową jakością w transporcie drogowym, podstawę do dalszego rozwoju transportu kolejowego, realną zachętę do podróży i rozwoju Polski w tym zakresie. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo dziękuję, Panie Dyrektorze.</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Widzę, że pan miał również wypowiedzieć się na temat międzynarodowego znaczenia kolei dużych prędkości. To bardzo proszę.</u>
+          <u xml:id="u-24.2" who="#ZastepcaDyrektoraBiuraStrategiiiPlanowaniaProjektowaniaiInzynieriiPodprogramuKolejowegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooMichalJasiak">To już łącznie przedstawiłem.</u>
+          <u xml:id="u-24.3" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Łącznie. Dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-24.4" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">W takim razie „Program Centralnego Portu Komunikacyjnego jako wzmocnienie bezpieczeństwa państwa”, pan gen. bryg. pil. Dariusz Wroński, były szef Wojsk Aeromobilnych i Zmotoryzowanych.</u>
+          <u xml:id="u-24.5" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Panie Generale, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PanDariuszWronski">Szanowna Pani Marszałek! Panie Marszałku! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#PanDariuszWronski">Muszę zwrócić uwagę na 2 dokumenty, które obligują nas, Polaków, decydentów do inwestycji w bezpieczeństwo Polski. Pierwszym podstawowym obowiązkiem państwa według art. 5 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej jest zaspokojenie potrzeb przetrwania, biologicznego funkcjonowania oraz bezpieczeństwa wszystkich obywateli. Państwo na podstawie tego przepisu ma obowiązek zaspokojenia potrzeb bezpieczeństwa i ochrony obywateli za pomocą egzekwowania i wprowadzania w życie aktów prawnych, czyli musi to zrealizować. Taka formuła. W momencie pojawienia się jakiegokolwiek zagrożenia odpowiednie do tego służby muszą szybko reagować i z jak największą starannością skutecznie zapewniać bezpieczeństwo całego społeczeństwa, wszystkich mieszkańców Polski. Oczywiście do wypełnienia tych zadań państwo musi posiadać odpowiedni potencjał bezpieczeństwa narodowego, a więc potencjał obronny, ochrony, społeczny, gospodarczy, transportowy, energetyczny. Mówimy o tej części potencjału bezpieczeństwa narodowego, w której lokują się m.in. zdolności transportowe mogące kompleksowo zabezpieczyć operację logistyczną drogą lądową za pomocą infrastruktury drogowej, kolejowej czy powietrznej, i to nie tylko w strefie wewnętrznej państwa, ale również na maksymalnych międzynarodowych dystansach, krótko mówiąc, na zewnątrz. Czyli CPK jako ogromny hub z militarnego punktu widzenia stanowił będzie – uwaga – ten sam model zabezpieczenia Polski, jak dywersyfikacja dostaw gazu za pomocą Baltic Pipe. Im szybciej się pojawi, tym szybciej wypełniony zostanie kompleksowy górny poziom zabezpieczenia niezależności narodowej. I to, co chyba bardzo nas parzy, że tak to ujmę kolokwialnie. Im szybciej powstaną warunki do zapewnienia ciągłych i szybkich dostaw i dystrybucji ogromnych ilości sił i środków sojuszniczych, tym prędzej wypełnijmy zobowiązania i postanowienia art. 3 traktatu waszyngtońskiego. Co on stanowi? Stanowi, że sami sobie musimy zapewnić siły i środki i stworzyć warunki, aby inni sojusznicy mogli przyjść nam z pomocą, a potem wspólnie walczyć. I oczywiście chodzi też o to, aby nasze środki były kompatybilne ze środkami sojuszniczymi, miały takie same procedury, a infrastruktura była zdolna do przyjęcia w krótkim czasie… A więc ważna jest odpowiednia przepustowość dla statków powietrznych o dużych rozmiarach, masie startowej, nacisku na drogę startową, czyli odpowiednia twardość gruntowa nawierzchni, odpowiednie zaplecze serwisowe i szybka dystrybucja.</u>
+          <u xml:id="u-25.2" who="#PanDariuszWronski">I jest pytanie, które ciśnie się każdemu, kto w tym temacie w ogóle się porusza. Czy wszystkie lotniska w Polsce mogą w stu procentach zabezpieczyć procedurę startów i lądowań oraz sprawnie przeprowadzić procesy logistycznego zabezpieczenia wojska? Posłużyłem się najnowszym, najświeższym przykładem: lotnisko w Jasionce pod Rzeszowem. Odpowiedź jest jedna i krótka: no, nie da się, nie da się w pełni wykorzystać i zabezpieczyć wszystkich potrzeb i procedur, które sobie zakładaliśmy lub chcemy przeprowadzić. Dlaczego? W początkowej fazie świetnie sobie radzili, ale nie wszystko dało się tą drogą zrealizować.</u>
+          <u xml:id="u-25.3" who="#PanDariuszWronski">Dzisiaj rejon CPK to miejsce, które jest projektowane z naszego punktu widzenia w bezpieczniejszej odległości od wschodniej flanki NATO, strefa zaliczana do infrastruktury krytycznej o podwójnym przeznaczeniu. Oczekujemy, że dzięki powstaniu CPK wojsku zostaną stworzone dogodne warunki do realizacji zadań obronnych w czasie stałej gotowości i w czasie wojny. To są nowe określenia, które są procedowane w tej chwili w Sejmie. Będą mogły lądować samoloty specjalnego przeznaczenia, czyli zarówno z ciężkim sprzętem, ze sprzętem wojskowym, środkami bojowymi, żołnierzami, jak i z pomocą humanitarną. To tam będzie się odbywać ewakuacja rannych i chorych, to będzie miejsce docelowe, ale możliwe też będzie wykorzystanie go do przerzutów w głąb ugrupowania wojsk sojuszniczych, czyli do konkretnych państw. To są zobowiązania sojusznicze, Szanowni Państwo, które Polska jako państwo musi wypełnić.</u>
+          <u xml:id="u-25.4" who="#PanDariuszWronski">Chciałbym również zwrócić uwagę na pewne szczególne zadanie, na zadanie związane z funkcją państwa gospodarza w ramach przyjmowania sojuszniczych jednostek wsparcia, czyli to, o czym mówimy popularnie w wojsku HNS, Host Nation Support. Dotyczy to zarówno sprzętu, który organicznie wchodzi w skład jednostek sojuszniczych, jak i wyposażenia. Istnieje konieczność posiadania przez państwo gospodarza odpowiedniego węzła przeładunkowego, rozdzielającego na różne kierunki dostarczany i uzupełniany sprzęt czy wyposażenie do szkolenia bądź działań bojowych, oczywiście także tego, które zostanie utracone w walce.</u>
+          <u xml:id="u-25.5" who="#PanDariuszWronski">Szanowni Państwo, to tylko niektóre zadania niezbędne do osiągniecia przewagi nad przeciwnikiem, a mieszczące się w kategoriach zabezpieczenia logistycznego. Właśnie taką logistykę i sprawną dystrybucję na najwyższym poziomie musi mieć Polska, a z nią Wojsko Polskie. Właśnie CPK daje nam po raz pierwszy taką szansę. Powoduje wzrost odporności systemu transportowego w krytycznym momencie, zapewnia pełną mobilność wojsk własnych i sojuszniczych, a także całościowo stwarza warunki do bezpiecznego funkcjonowania i życia nas wszystkich w wolnym kraju.</u>
+          <u xml:id="u-25.6" who="#PanDariuszWronski">Proszę spojrzeć na tej slajd, na wzrost zdolności ochrony i obrony Polski, a tym samym granicy wschodniej NATO, po spięciu wszystkich projektów i poziomów programów, które w ostatnich latach przyjęła Polska, od kosmosu, poprzez satelity, systemy Patriot, program „Wisła”, program „Narew”, samoloty F-16, F-35, Apache nowo procedowane, po słynne rakiety Piorun, czołgi Abrams, aż do szeregowego żołnierza. CPK wpina się w cały system, który będzie pomagał, wspierał i dawał przewagę nad potencjalnym przeciwnikiem.</u>
+          <u xml:id="u-25.7" who="#PanDariuszWronski">Zbliżamy się do końca. Po to konsekwentnie budowany jest polski wielowarstwowy system obrony powietrznej, aby nowoczesne i wielomodułowe uzbrojenie kompatybilne z systemami sojuszników z NATO tworzyło tzw. strefę A2/AD, czyli bańkę antydostępową, taki swoisty parasol nad Polską, nie do przejścia dla środków napadu powietrznego przeciwnika.</u>
+          <u xml:id="u-25.8" who="#PanDariuszWronski">Szanowni Państwo, powiem teraz coś, co bardzo ciekawie wpływa na wielu ludzi, a szczególnie na dyskutantów, którzy się na tym nie znają. Nie da się zniszczyć CPK przysłowiową jedną rakietą, dwiema czy dziesięcioma. Nie da się, po prostu się nie da. Wszystkie rakiety, które idą, na podejściu do polskich granic muszą zostać zniszczone. Ten system nam to umożliwia. Tak więc nie czuję żadnego zagrożenia, powinien on powstać jak najszybciej. Ten system już jest budowany. Dzisiaj minister Błaszczak, pan premier, powiedział na Warsaw Security Forum, że właśnie odpaliliśmy te systemy, które dzisiaj będą chroniły Polskę.</u>
+          <u xml:id="u-25.9" who="#PanDariuszWronski">Dziękując za uwagę, podkreślę, że brak CPK jest dzisiaj widoczny, jest to takie brakujące ogniwo w bezpieczeństwie państwa polskiego, a czasu też już brakuje, jak napisałem na slajdzie końcowym. Dziękuję państwu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo dziękuję, Panie Generale.</u>
+          <u xml:id="u-26.1" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Centralny Port Komunikacyjny jako ważny element systemu bezpieczeństwa Polski, ale też całej wschodniej flanki NATO – myślę, że bezpieczeństwo jest ważnym aspektem tej inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-26.2" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">A teraz pan dyrektor Jarosław Bodulski, dyrektor Biura Analiz Środowiskowych Podprogramu Lotniskowego. Temat wystąpienia: „Standardy ochrony środowiska w procesie inwestycyjnym CPK”.</u>
+          <u xml:id="u-26.3" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#DyrektorBiuraAnalizSrodowiskowychProgramuLotniskowegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooJaroslawBodulski">Dzień dobry wszystkim państwu.</u>
+          <u xml:id="u-27.1" who="#DyrektorBiuraAnalizSrodowiskowychProgramuLotniskowegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooJaroslawBodulski">Pani Marszałek! Panie Marszałku! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-27.2" who="#DyrektorBiuraAnalizSrodowiskowychProgramuLotniskowegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooJaroslawBodulski">Kilka słów na temat standardów związanych z ochroną środowiska. Możemy je podzielić na 2 grupy, te, do spełnienia których jesteśmy zobligowani, czyli wymogi polskiego prawa oraz prawa Unii Europejskiej, i te, które chcemy spełnić jako nowoczesny inwestor, związane z certyfikowaniem lotniska, terminala czy budynków terminala lotniska, a także z planami zarządzania środowiskiem w trakcie etapu budowy.</u>
+          <u xml:id="u-27.3" who="#DyrektorBiuraAnalizSrodowiskowychProgramuLotniskowegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooJaroslawBodulski">Na dziś jesteśmy zobligowani przez polskie i unijne prawo do uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach przed uzyskaniem pozwolenia na budowę. W ramach tej decyzji środowiskowej… Obliguje nas do tego §2 pkt 1 tzw. rozporządzenia kwalifikującego, czyli określającego, jakie przedsięwzięcia wymagają uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. W naszym przypadku w związku z tym, że inwestycja jest na dużym obszarze i składa się z wielu elementów, tych elementów, które kwalifikują do uzyskania decyzji, jest dosyć dużo. Takim najważniejszym jest długość dróg startowych, która zgodnie z rozporządzeniem wynosi 2 tysiące 100 m. W naszym przypadku w pierwszej fazie chcemy wybudować 2 drogi startowe o długości 3 tysięcy 800 m. W związku z tym już ten 1 paragraf obliguje nas do tego, żebyśmy uzyskali decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach.</u>
+          <u xml:id="u-27.4" who="#DyrektorBiuraAnalizSrodowiskowychProgramuLotniskowegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooJaroslawBodulski">Aby uzyskać decyzję środowiskową, oczywiście trzeba złożyć wniosek do RDOŚ, w naszym przypadku do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Warszawie. W tym celu podjęte zostały kroki związane z przygotowaniem raportu oceny oddziaływania na środowisko, w ramach którego wykonana została pełnoroczna inwentaryzacja przyrodnicza w obszarze planowanego przedsięwzięcia. Na podstawie tej inwentaryzacji oraz na podstawie charakterystyki przedsięwzięcia, czyli tego, co planujmy wybudować, została wykonana ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. Zostały wskazane takie główne elementy, jak działania minimalizujące. Po prostu w miejscach, gdzie okazało się, że są jakieś oddziaływania – w tym przypadku duży obszar powoduje to, że przyroda, która tam jest, tereny, na których będzie realizowana inwestycja, będą musiały być zniszczone – będą wprowadzone działania minimalizujące oraz kompensujące. Dodatkowo jeszcze, żeby kontrolować cały teren, zostanie wprowadzony również monitoring środowiskowy.</u>
+          <u xml:id="u-27.5" who="#DyrektorBiuraAnalizSrodowiskowychProgramuLotniskowegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooJaroslawBodulski">Na fotografii widać 1 z tomów raportu środowiskowego. Planujemy jutro mieć wydrukowane wszystkie egzemplarze i jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, to być może jutro nastąpi złożenie wniosku do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska. Jako ciekawostkę podam, że jest to dosyć duży dokument, składający się z 6 tomów. Łącznie te 6 tomów to jest ok. 5 tysięcy stron tekstu, bez załączników, a załączniki też są obszerne, np. inwentaryzacja przyrodnicza dla bardzo dużego obszaru, której przygotowanie trwało rok, ma ok. 2 tysięcy stron, powtarzam, sama inwentaryzacja przyrodnicza.</u>
+          <u xml:id="u-27.6" who="#DyrektorBiuraAnalizSrodowiskowychProgramuLotniskowegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooJaroslawBodulski">Przedstawię kilka działań minimalizujących, które będą wprowadzane przez inwestora w ramach prac przygotowawczych i prac budowalnych oraz w ramach eksploatacji. Te najbardziej istotne, związane z uciążliwością inwestycji, z hałasem, to są ekrany akustyczne, które planujemy zastosować na drogach wykorzystywanych w trakcie etapu budowy. Planujemy także ograniczenie prędkości dla samochodów, co jest związane zarówno z hałasem, jak i z potencjalnym pyleniem, które może powstawać w trakcie budowy.</u>
+          <u xml:id="u-27.7" who="#DyrektorBiuraAnalizSrodowiskowychProgramuLotniskowegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooJaroslawBodulski">Patrzymy też na elementy przyrodnicze, czyli wszystkie wycinki czy wszystkie koszenia, które będą wykonywane, będą prowadzone pod nadzorem przyrodniczym specjalistów, którzy będą potrzebni i będą obecni w trakcie prowadzenia prac. Najcenniejsze gatunki, które zostały znalezione w ramach inwentaryzacji, będą przenoszone. Tutaj mamy 2 takie gatunki, to jest storczyk cuchnący i zaraza błękitnawa. Należy przy tej okazji dodać, że wybór lokalizacji został tak poprowadzony, żeby uniknąć wrażliwych terenów, czyli jesteśmy z dala od parków narodowych czy obszarów Natura 2000, w bezpiecznej odległości. Tak że te wszystkie elementy zostały już na pierwszym etapie przewidziane. A w tym przypadku wprowadzamy działania minimalizujące, które są zapisane w raporcie środowiskowym i najprawdopodobniej będą również miały swoje odzwierciedlenie w decyzji środowiskowej. Będziemy również przenosić i odbudowywać gniazda bociana białego, których jest dosyć sporo na tym obszarze. Będziemy również prowadzić działania minimalizujące na etapie eksploatacji, związane z zapobieganiem kolizji ptaków ze statkami powietrznymi. To jest nie tylko element minimalizujący zapewniający bezpieczeństwo zwierzętom, ale również element minimalizujący zapewniający bezpieczeństwo samego ruchu lotniczego.</u>
+          <u xml:id="u-27.8" who="#DyrektorBiuraAnalizSrodowiskowychProgramuLotniskowegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooJaroslawBodulski">Tu jest mapka pokazująca proponowaną lokalizację punktów monitoringu hałasu już w trakcie eksploatacji. Przewidujemy również monitoring drgań, który będzie prowadzony na etapie budowy, monitoring zanieczyszczenia powietrza, monitoring przyrodniczy. Gady, płazy, ryby, te wszystkie gatunki, które tam w tym momencie żyją, będą przenoszone poza obszar inwestycji w sposób bezpieczny i pod nadzorem przyrodniczym.</u>
+          <u xml:id="u-27.9" who="#DyrektorBiuraAnalizSrodowiskowychProgramuLotniskowegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooJaroslawBodulski">Dodatkowo, można powiedzieć, taka ciekawostka: widzimy, tutaj kolorem różowym zaznaczony jest obszar naszego przedsięwzięcia, w centralnej części jest lotnisko, ale do zakresu przedsięwzięcia, dla którego uzyskujemy decyzję środowiskową, wchodzą jeszcze linie kolejowe, drogi dojazdowe do lotniska. To powoduje, że częściowo jesteśmy zmuszeni do przełożenia kilku odcinków rzek. Oczywiście staraliśmy się również tu stosować działania minimalizujące. Jednak w związku z tym, że pogarszamy warunki bytowania zwierząt w tych rzekach na tych odcinkach, zaproponowaliśmy kompensację na odcinkach poza obszarem lotniska. Tu na zdjęciu jest widoczna pozostałość po budowie jazu, którą będziemy chcieli rozebrać, żeby poprawić przepustowość, polepszyć byt zwierząt, które występują akurat w tej rzece. To jest Pisia Gągolina, która otacza obszar lotniska od strony wschodniej. Dziękuję za uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo dziękuję, Panie Dyrektorze, za wystąpienie na temat standardów ochrony środowiska w procesie inwestycyjnym Centralnego Portu Komunikacyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-28.1" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">A teraz poproszę panią dyrektor Katarzynę Dobrońską, dyrektor Biura Relacji z Otoczeniem Inwestycji, a temat to „Rola i standard dialogu społecznego w procesie inwestycyjnym Centralnego Portu Komunikacyjnego”, coś, co wzbudza bardzo wiele emocji.</u>
+          <u xml:id="u-28.2" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Pani Dyrektor, oddaję pani głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#DyrektorBiuraRelacjizOtoczeniemInwestycjiwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooKatarzynaDobronska">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-29.1" who="#DyrektorBiuraRelacjizOtoczeniemInwestycjiwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooKatarzynaDobronska">Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-29.2" who="#DyrektorBiuraRelacjizOtoczeniemInwestycjiwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooKatarzynaDobronska">Centralny Port Komunikacyjny to największy program infrastrukturalny w Polsce. Przy jego realizacji kwestią kluczową jest dialog z otoczeniem inwestycji i nie może być inaczej. Staramy się, żeby nasza komunikacja cechowała się transparentnością co do procesu inwestycyjnego, żeby wszystkie przekazywane informacje były dostępne lokalnej społeczności, angażujemy lokalną społeczność we wszystkie kluczowe procesy. Jak można było odnotować w prelekcjach moich poprzedników, jesteśmy jako Centralny Port Komunikacyjny w kluczowym momencie, kiedy wiele bardzo istotnych procesów spotyka się w jednym punkcie, mam tu na myśli powstanie planu generalnego, strategii rozwoju obszaru otoczenia czy też, jak wspominał mój poprzednik, całego olbrzymiego raportu oceny oddziaływania na środowisko i wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. W te wszystkie procesy angażowane są lokalne społeczności.</u>
+          <u xml:id="u-29.3" who="#DyrektorBiuraRelacjizOtoczeniemInwestycjiwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooKatarzynaDobronska">Oprócz tego nasza komunikacja stawia na to, żeby być w bezpośrednim kontakcie z mieszkańcami. Staramy się komunikować na wszystkie możliwe sposoby, m.in. jesteśmy dostępni za pomocą poczty elektronicznej, infolinii, wysyłamy mnóstwo listów, które są dostarczane mieszkańcom, są to listy nie tylko od spółki, ale ich autorem jest także pełnomocnik rządu do spraw Centralnego Portu Komunikacyjnego. Dostarczamy ulotki, druki informacyjne. Relatywnie od niedawna mamy również program telewizyjny, za pośrednictwem którego przekazujemy najważniejsze informacje na temat Centralnego Portu Komunikacyjnego. Jesteśmy oczywiście dostępni w mediach społecznościowych, na spotkaniach on-line organizowanych dla mieszkańców. Mamy za sobą także szereg spotkań z mieszkańcami na żywo, również spotkań organizowanych indywidulanie z mieszkańcami. I nad tym chciałabym się chwilę dłużej pochylić w ramach oczywiście dostępnych mi 5 minut.</u>
+          <u xml:id="u-29.4" who="#DyrektorBiuraRelacjizOtoczeniemInwestycjiwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooKatarzynaDobronska">Dla nas inwestycja to nie tylko olbrzymia infrastruktura i korzyści, które będą z niej płynęły, ale także każdy indywidualny mieszkaniec i jego perspektywa patrzenia na nasz proces inwestycyjny, na nasz projekt. Od lutego bieżącego roku na obszarze inwestycji są obecni specjaliści do spraw relacji z otoczeniem, tzw. opiekunowie obszaru, którzy chodzą od drzwi do drzwi, pukają do mieszkańców i forma ich pracy jest ukształtowana niemal bezpośrednio przez mieszkańców. Na podstawie badań i bezpośrednich spotkań z mieszkańcami wiedzieliśmy, co jest im potrzebne, ponieważ sygnalizowali nam swoje oczekiwania, wiedzieliśmy, że potrzebują ściślejszego kontaktu, takiego twarzą w twarz z przedstawicielami spółki. Potrzebowali oni szeregu informacji na temat procesu inwestycyjnego, harmonogramu, ale przede wszystkim informacji związanych z nieruchomościami, czyli z przystąpieniem do uruchamianego przez nas programu dobrowolnych nabyć, także całego procesu wywłaszczeniowego. Sygnalizowali nam również wiele indywidulanych spraw, które staramy się za pośrednictwem opiekunów obszaru przekazywać spółce i wracać z satysfakcjonującą danego mieszkańca odpowiedzią. Dzięki temu spółka również może sprawniej działać w terenie we współpracy z mieszkańcami, dzięki temu pracujemy w dialogu, dotyczy to prac przygotowawczych, które są w trakcie realizacji, a także zbieramy dokumenty, które pozwalają mieszkańcom przystąpić do programu dobrowolnych nabyć. Pilnujemy całego procesu związanego z programem i jest to dla nas szalenie istotna kwestia.</u>
+          <u xml:id="u-29.5" who="#DyrektorBiuraRelacjizOtoczeniemInwestycjiwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooKatarzynaDobronska">Myślę, że formę dialogu i proces komunikacyjny spółki można zobrazować, wiele tu mówią liczby. Chciałabym tu kilka z nich przywołać. Liczby będą dotyczyły okresu od 2021 r. Jeżeli chodzi o teren lotniska, to odbyło się 58 spotkań z jednostkami samorządu terytorialnego i podmiotami im podległymi, 26 spotkań w ramach społecznej odpowiedzialności biznesu, 14 spotkań otwartych, a w ramach 4 webinarów zebraliśmy przed ekranami komputerów 772 osoby, które mogły zadawać pytania bezpośrednio ekspertom ze spółki. Jeśli chodzi o wspomniane przeze mnie przed chwilą spotkania indywidualne z mieszkańcami, to od lutego bieżącego roku odbyliśmy ponad 800 spotkań i ta liczba ciągle rośnie, codziennie odbywamy wiele takich spotkań. Jeżeli chodzi o obszar inwestycji kolejowych, to jest to 281 spotkań z mieszkańcami w województwach, 391 spotkań z przedstawicielami samorządów z terytorium naszych inwestycji kolejowych i ponad 300 spotkań z interesariuszami branżowymi. Mam nadzieję, że te liczby mówią same za siebie. Ten dialog jest dla nas szalenie istotny, przykładamy do niego olbrzymią wagę i myślę, że liczba spotkań również to dokumentuje. Dziękuję serdecznie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Dziękuję, Pani Dyrektor.</u>
+          <u xml:id="u-30.1" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Pan dyrektor Michał Leszczyński, dyrektor Biura Strategii i Planowania Podprogramu Aerotropolis i Rozwój, a temat to „Pozytywne zmiany w prawach właścicieli nieruchomości przeznaczonych na inwestycje celu publicznego”.</u>
+          <u xml:id="u-30.2" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#DyrektorBiuraStrategiiiPlanowaniaPodprogramuAerotropolisiRozwojwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooMichalLeszczynski">Dzień dobry państwu.</u>
+          <u xml:id="u-31.1" who="#DyrektorBiuraStrategiiiPlanowaniaPodprogramuAerotropolisiRozwojwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooMichalLeszczynski">Przedstawię, tak jak pani marszałek wskazała, temat związany z nabywaniem nieruchomości na cele publiczne z krótkim dodatkiem, dotyczącym działań spółki w obszarze tzw. programu dobrowolnych nabyć.</u>
+          <u xml:id="u-31.2" who="#DyrektorBiuraStrategiiiPlanowaniaPodprogramuAerotropolisiRozwojwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooMichalLeszczynski">Procedowana jest obecnie na etapie senackim reforma odszkodowań za wywłaszczenie, która ma 3 cele. Po pierwsze, ma ona na celu powiązanie wysokości odszkodowania z wartością wywłaszczonego majątku i powiązanie go w każdym przypadku, nie zaś w niektórych przypadkach, tak jak jest obecnie. Po drugie, reforma ta ma na celu zapewnienie każdej wywłaszczanej osobie bonusu umożliwiającego odtworzenie centrum życiowego czy centrum aktywności gospodarczej. Po trzecie, ma ona na celu zwiększenie ochrony nieruchomości zamieszkałych, zwiększenie ochrony osób zamieszkujących nieruchomości, które są wywłaszczane. Do tego celu mógłbym dodać czwarty cel: reforma zmierza do tego, żeby polskie rozwiązania były oparte na tych rozwiązaniach, które w sposób powszechny stosowane są w całej Europie, odchodzi od rozwiązań, które są stosowane wyłącznie w Polsce i nie są znane w innych krajach europejskich.</u>
+          <u xml:id="u-31.3" who="#DyrektorBiuraStrategiiiPlanowaniaPodprogramuAerotropolisiRozwojwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooMichalLeszczynski">Jeśli chodzi o zakres przedmiotowy tej reformy, to ona nie dotyczy wyłącznie programu CPK. Jest to reforma o charakterze powszechnym, dotyczy każdego przypadku wywłaszczenia w Polsce, również tego, gdy wywłaszcza jednostka samorządu terytorialnego. Mogę tu dodać, że projekt ten uzyskał pozytywną opinię Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, uwzględniono w toku prac jeden z postulatów samorządowych. Reforma dotyczy również wszystkich przypadków wywłaszczeń, niezależnie od tego, czy następuje na podstawie specustawy, czy ogólnych przepisów, i również wszystkich rodzajów wywłaszczeń tzw. ochronnych, dotyczących np. zabytku czy formy ochrony przyrody.</u>
+          <u xml:id="u-31.4" who="#DyrektorBiuraStrategiiiPlanowaniaPodprogramuAerotropolisiRozwojwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooMichalLeszczynski">Jeśli chodzi o kontekst konstytucyjny tej reformy, to podstawową regulacją jest przepis art. 21 ust. 2, który nakazuje w przypadku wywłaszczenia ustalenie i wypłacenie słusznego odszkodowania. Taka najbardziej kompleksowa wypowiedź Trybunału Konstytucyjnego z roku 2004 wskazuje, że słuszne odszkodowanie to odszkodowanie związane z wartością wywłaszczonej nieruchomości. To, jak ta sytuacja wygląda w obecnym stanie prawnym, przed reformą, ilustruje poniższy wykres. Po lewej stronie macie państwo przykład zastosowania tzw. zasady korzyści, czyli osoba, której nieruchomość ma wartość rynkową X, uzyskuje w wyniku odszkodowania wielokrotność tej wartości. W przypadku inwestycji drogowych jest to cztero-, a nawet dziesięciokrotność w typowym przypadku. Zaś osoba, która jest wywłaszczana, nie może skorzystać z zasady korzyści – dotyczy to budynków mieszkalnych, budynków, w których pracują przedsiębiorcy – uzyskuje tytułem odszkodowania wyłącznie 100% wartości rynkowej tej nieruchomości, efektywnie więc na odszkodowaniu traci. Można w tym kontekście wskazać na drugi przepis konstytucji, który jest ważnym filarem tej reformy, art. 32: wszyscy są wobec prawa równi.</u>
+          <u xml:id="u-31.5" who="#DyrektorBiuraStrategiiiPlanowaniaPodprogramuAerotropolisiRozwojwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooMichalLeszczynski">Co wprowadza ta reforma? Po pierwsze, wszystkie osoby wywłaszczane uzyskają odszkodowanie oparte o wartość rynkową nieruchomości, bez uwzględnienia celu wywłaszczenia. Zatem to, jaką wartość ma nieruchomość, wynikającą z planu miejscowego czy decyzji o warunkach zabudowy, czy też jej faktycznego sposobu użytkowania, bez uwzględnienia celu wywłaszczenia, jest podstawą przyznania odszkodowania i od takiego odszkodowania każda osoba wywłaszczana dostanie bonus finansowy. Ten bonus od części gruntowej wynosi 20%, w kolejnych przypadkach, jak można zobaczyć, od części dotyczącej wszelkich naniesień na grunt wynosi dodatkowo 40%. Tutaj ważne zastrzeżenie, którego nie ma na slajdzie. W przypadku gdy wywłaszczamy budynek mieszkalny, jest on w bardzo złym stanie technicznym i nawet ten bonus 40% nie wystarcza do odtworzenia sytuacji mieszkaniowej, procedowana ustawa przewiduje specjalny tryb ustalenia wysokości odszkodowania, oparty o liczbę osób zameldowanych w tym budynku czy w tym lokalu, który umożliwia zwiększenie tego odszkodowania nawet dwu-, trzykrotnie, jeżeli jest to uzasadnione potrzebami osób tam zamieszkałych. W przypadku lokali mieszkalnych bonus wynosi również 140% wartości. Wszystkie te osoby wywłaszczane, niezależnie od tego, czy jest to wywłaszczenie gruntów, np. gruntów rolnych, czy wywłaszczenie nieruchomości zabudowanej, czy lokalu, uzyskują ponadto w wyniku tej reformy możliwość ubiegania się o naprawienie szkody rzeczywistej wywołanej wywłaszczeniem, szkody rzeczywistej, czyli uszczerbku w majątku dokonanego w wyniku wywłaszczenia.</u>
+          <u xml:id="u-31.6" who="#DyrektorBiuraStrategiiiPlanowaniaPodprogramuAerotropolisiRozwojwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooMichalLeszczynski">Niezależnie od prowadzonej reformy – to wymaga podkreślenia – 2 października weszły w życie przepisy, które ustanawiają podstawy prawne do prowadzenia przez spółkę Centralny Port Komunikacyjny programu dobrowolnych nabyć nieruchomości, który jest programem zakładającym umowne dobrowolne nabywanie gruntów pod inwestycje CPK objętych tzw. rozporządzeniem obszarowym. Obecnie zgodnie z nowymi regulacjami prawnymi w programie dobrowolnych nabyć nieruchomości można uzyskać za nieruchomość cenę, która w sposób istotny przekracza wartość rynkową nieruchomości. Sposoby ustalenia ceny są tutaj szczegółowo wymienione na slajdzie, to są m.in. te metody, które stosuje się przy wywłaszczeniu, ale też kilka innych. Chcę również wspomnieć, że przy okazji programu dobrowolnych nabyć działa również instytucja umożliwiająca ustanowienie renty dla osoby, która zaprzestaje działalności rolniczej, jest też wiele innych działań osłonowych czy pomocowych dla właścicieli nieruchomości, takich jak szkolenia, wsparcie logistyczne przy przeprowadzce czy wsparcie przy czynnościach prawnych. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo dziękuję, Panie Dyrektorze, za wyczerpujące informacje.</u>
+          <u xml:id="u-32.1" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Teraz pan dyrektor Jerzy Sawicki, dyrektor Biura Prawnego CPK, a temat to „Nowy sposób prowadzenia inwestycji publicznych”.</u>
+          <u xml:id="u-32.2" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#DyrektorBiuraPrawnegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooJerzySawicki">Pani Marszałek! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-33.1" who="#DyrektorBiuraPrawnegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooJerzySawicki">Chciałbym państwa zabrać trochę do kuchni CPK. Tutaj koledzy i koleżanka mówili o tym, jak kontaktujemy się z osobami, które są zainteresowane naszą inwestycją. A ja chciałbym powiedzieć o współpracy z tymi podmiotami, bez których my tej inwestycji nie wykonamy, czyli z wykonawcami. Mówię szczególnie o tym etapie, kiedy – jak to pan powiedział – będzie bardziej widowiskowo, kiedy będziemy budować, będziemy tworzyć lotnisko i drogi kolejowe.</u>
+          <u xml:id="u-33.2" who="#DyrektorBiuraPrawnegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooJerzySawicki">Na początku chciałbym się pochwalić, że CPK…</u>
+          <u xml:id="u-33.3" who="#komentarz">Zakłócenia w trakcie wypowiedzi</u>
+          <u xml:id="u-33.4" who="#DyrektorBiuraPrawnegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooJerzySawicki">…Naszą organizację. Staramy się troszeczkę wykraczać poza takie utarte sposoby realizowania inwestycji publicznych w Polsce, szczególnie infrastrukturalnych. Jednym z takich elementów jest szerokie stosowanie umów ramowych. Być może z perspektywy osób niezainteresowanych tematyką infrastrukturalną to nie jest nic szczególnie interesującego albo nic, z czym wiązałaby się jakaś nowość, ale z perspektywy wykonawców jak najbardziej. Umowa ramowa polega na tym, że zanim jeszcze zaczniemy właściwe prace, zapraszamy grupę wykonawców, którzy są zainteresowani tego rodzaju uczestniczeniem w naszych pracach, i zanim dajemy im konkretne zlecenie, po prostu wybieramy, selekcjonujemy ich pod kątem ich doświadczeń, pod kątem ich zespołów i stwarzamy sobie taką pierwszą grupę podmiotów, z którymi dopiero potem rozmawiamy o konkretnych zleceniach i zamówieniach. Do czego to prowadzi? Prowadzi to do tego, że te podmioty na tym pierwszym etapie koncentrują się przede wszystkim na zaprezentowaniu swoich możliwości, swojego potencjału, swoich kadr, a nie na stricte wycenie swoich oprac. Dopiero wtedy, kiedy ustalimy sobie tę mniejszą listę podmiotów, z którymi chcemy współpracować, prosimy je o wycenę konkretnego zlecenia. Z doświadczenia wiemy, że to przyspiesza udzielenie ostatecznego zlecenia, to po pierwsze. Po drugie, to powoduje, że jesteśmy dla tych podmiotów bardziej interesującym partnerem do współpracy, ponieważ one wiedzą, że znalazły się już w takiej, nazwijmy to, lidze, w której mogą liczyć na to, że zostaną zaproszone do złożenia oferty, a to też sprawia, że mogą sobie jakoś planować swoje dalsze działania i prace.</u>
+          <u xml:id="u-33.5" who="#DyrektorBiuraPrawnegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooJerzySawicki">Oddźwięk z rynku jest bardzo pozytywny, mamy w tym momencie zawartych ponad 10 takich umów ramowych. Myślę, że to jest sposób współpracy, który na polskim rynku jest pewnym przełomem. Wiemy, że inni inwestorzy idą w tym samym kierunku, też w podobny sposób próbują ustalić swoje relacje z wykonawcami.</u>
+          <u xml:id="u-33.6" who="#DyrektorBiuraPrawnegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooJerzySawicki">Dodam tylko, że obecnie dobre relacje z wykonawcami są kluczowym aspektem każdej inwestycji, czy to publicznej, czy prywatnej. To podejście partnerskie i takie świadome do wykonawców jest bardzo ważne. Mając to na uwadze, odchodzimy od takiego zaskakiwania rynku zamówieniami i przetargami. Chcemy z tym rynkiem współpracować i informować zawczasu o tym, co planujemy z zrobić. Temu służą m.in. takie instytucje, jak wstępne konsultacje rynkowe, czyli taki dawny dialog techniczny, albo w ogóle dialog konkurencyjny, w ramach którego np. obecnie wybieramy generalnego projektanta architektury dla lotniska. To są spotkania, które pozwalają, zanim zdefiniujemy nasze wymagania przetargowe, zanim np. dopniemy umowę do samego końca, przedyskutować pewne kwestie z naszymi wykonawcami, z potencjalnymi wykonawcami. Wiemy, że to jest przez naszych wykonawców doceniane, bo oni mają świadomość tego, że ktoś ich wysłucha, nie są zaskakiwani opublikowaną informacją, że mają 30 dni na złożenie oferty, tylko mogą się wypowiedzieć, mogą nam podpowiedzieć. To jest chyba dość ważny element, że zamawiający publiczni zawsze są krok do tyłu za rynkiem, ten rynek się rozwija i wykonawcy mają najczęściej większe doświadczenia z obecnych swoich kontraktów i są w stanie nam podpowiedzieć, co nie zadziałało, jakie rozwiązania były problematyczne. Jeżeli jesteśmy w stanie wsłuchać się w te głosy, to jest szansa, że nasze kolejne rozwiązanie, kolejny przetarg będzie bardziej dopracowany.</u>
+          <u xml:id="u-33.7" who="#DyrektorBiuraPrawnegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooJerzySawicki">Była tu już mowa o tym, że pracujemy w ramach zespołów zintegrowanych. Nie da się przygotować tak dużego projektu, dzieląc się na odrębne grupy. Kiedy mamy naszych wykonawców, staramy się z nimi pracować ręka w rękę. To są nie tylko wykonawcy polscy, ale również wykonawcy zagraniczni. Tworzymy z nimi grupy robocze, staramy się wykorzystywać wiedzę poszczególnych ekspertów, a niekoniecznie markę i brand firm, w których oni pracują. W związku z tym formą współpracy są po prostu warsztaty, które pozwalają nam tę wiedzę zasysać od naszych doradców i wykonawców. To się bardzo dobrze sprawdza np. w projektach kolejowych, gdzie ta formuła pracy w grupach roboczych pozwala przyspieszać pracę i przyspieszyć też późniejsze procedury odbiorowe, co oczywiście ma istotne znaczenie z perspektywy naszego napiętego harmonogramu.</u>
+          <u xml:id="u-33.8" who="#DyrektorBiuraPrawnegowCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooJerzySawicki">Byliśmy w kuchni, a teraz chcielibyśmy wejść do salonu i popatrzeć trochę do przodu, na to, co przed nami. Myślę, że nie tylko przed nami, nie tylko przed CPK, ale w ogóle przed rynkiem infrastrukturalnym w Polsce, a także chyba w całej Europie, jest pewna zmiana paradygmatów. Tak jak powiedziałem, zamawiający versus wykonawcy to już nie jest chyba najlepsze rozwiązanie, nie jest najlepiej, kiedy my się traktujemy tak, że jesteśmy po 2 stronach barykady i próbujemy ze sobą walczyć zamiast rozmawiać. Mamy takie przykłady płynące z Europy, chociażby z Wielkiej Brytanii, kiedy zamawiający próbują wykonawców jednak integrować, tworzyć razem z nimi sojusze i razem realizować swoje projekty. To jest temat, który dopiero analizujemy, ale mamy bardzo pozytywny odzew z rynku. Prowadzimy w tym zakresie rozmowy także z wykonawcami obecnymi na polskim rynku. Co to konkretnie oznacza? To, że staramy się wszystkich wykonawców przekonać, że ich sukcesem nie jest zrealizowanie wyłącznie ich kontraktu, ale całej inwestycji. Za tym idzie to, że oni są czy powinni być bardziej zmotywowani do tego, żeby wychodzić czasami poza tylko swoją rolę, wspierać pozostałych wykonawców i dzielić się zarówno sukcesem, jak i odczuwać gorycz porażki, gdy inny z wykonawców sobie nie poradzi. Temat jest skomplikowany i na długą rozmowę, więc nie zdążę go przedstawić w tak krótkim czasie. W każdym razie jest to jakaś przyszłość, są to rozwiązania, które chcielibyśmy wdrażać w naszych projektach, aby móc być takim zamawiającym pierwszego wyboru na rynku infrastrukturalnym w Polsce. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo dziękuję, Panie Dyrektorze.</u>
+          <u xml:id="u-34.1" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">I pan prezes Radosław Włoszek, prezes zarządu Kraków Airport, temat to „Wpływ portu Solidarność na lotniska regionalne”.</u>
+          <u xml:id="u-34.2" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Proszę bardzo, Panie Prezesie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PrezesZarzaduKrakowAirportRadoslawWloszek">Dzień dobry.</u>
+          <u xml:id="u-35.1" who="#PrezesZarzaduKrakowAirportRadoslawWloszek">Pani Marszałek! Państwo Senatorowie! Panie Ministrze! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-35.2" who="#PrezesZarzaduKrakowAirportRadoslawWloszek">Moi poprzednicy, pan minister, pan prezes Milczarski i prezes Wojtera, mówili o symbiozie i ja tu chcę dopełnić tę opowieść o symbiozie. Symbioza między portami regionalnymi a hubem jest bardzo istotna, bo przecież wspólnie będziemy dbać o naszą przestrzeń powietrzną, która jest naszym aktywem i naszym skarbem narodowym. I ani porty regionalne, ani huby sobie nie przeszkadzają, tylko współgrają. I to, co wybrzmiało na początku, myślę, trzeba powtórzyć, to, co powiedział pan prezes Milczarski: inna jest rola portu hubowego przesiadkowego, jakim będzie CPK, Centralny Port Komunikacyjny, a inna jest rola portów regionalnych. Jest to typowy model europejski, światowy.</u>
+          <u xml:id="u-35.3" who="#PrezesZarzaduKrakowAirportRadoslawWloszek">Pan Marek Pęk przed chwilą wyszedł. Ja podam najbardziej krakowski przykład miasta partnerskiego – Norymbergi. Norymberga to port, który funkcjonuje jako port regionalny obok przecież bardzo dużych hubów niemieckich, takich jak Monachium. Frankfurt jest bardzo dobrze rozwijającym się portem regionalnym, spełniającym swoją rolę portu regionalnego. I taką rolę spełniają u nas porty regionalne, jakim jest także Kraków Airport, ale mamy przecież całą siatkę portów regionalnych.</u>
+          <u xml:id="u-35.4" who="#PrezesZarzaduKrakowAirportRadoslawWloszek">Opierając się na danych IATA, które państwo znacie z wcześniejszej prezentacji Centralnego Portu Komunikacyjnego, mówimy tu o liczbie 170 milionów pasażerów, którzy będą dodatkowo obsłużeni w roku… podałem tu 2 najbliższe dekady, w portach regionalnych przy funkcjonującym porcie centralnym. To pokazuje, o jakiej liczbie mówimy i co muszą zrobić porty regionalne, jakie zadania stoją także przed portami regionalnymi przy funkcjonującym porcie centralnym. Dlatego porty muszą się rozwijać. W tej sytuacji każdy port regionalny musi mieć swój plan generalny i także port krakowski ma swój plan generalny. Chciałbym tu tylko dodać, że to jest pierwszy port regionalny w Polsce, który miał przyjęty plan generalny i zatwierdzony przez ministra infrastruktury już po decyzji dotyczącej Centralnego Portu Komunikacyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-35.5" who="#PrezesZarzaduKrakowAirportRadoslawWloszek">Każdy port regionalny musi znaleźć swoją rolę w tym biznesie. Podam tu przykład naszego sąsiada, naszych przyjaciół zza miedzy, czyli z Katowic. Każdy z nas znalazł sobie swoją ścieżkę – my się wyspecjalizowaliśmy w ruchu przewoźników tradycyjnych, nastawionych na tzw. city breaki, na ruch biznesowy, a Katowice znalazły swoją ścieżkę w ramach ruchu cargo i ruchu czarterowego. Tak więc każdy z nas znalazł sobie swoją ścieżkę, ale cały czas jesteśmy portem regionalnym i takim pozostaniemy.</u>
+          <u xml:id="u-35.6" who="#PrezesZarzaduKrakowAirportRadoslawWloszek">Dodatkowy pozytywny wpływ Centralnego Portu Komunikacyjnego na porty regionalne to właśnie jest ta liczba milionów pasażerów, którzy za pośrednictwem portów regionalnych i za pośrednictwem portu centralnego komunikacyjnego będą docierać właśnie do regionów.</u>
+          <u xml:id="u-35.7" who="#PrezesZarzaduKrakowAirportRadoslawWloszek">Tak jak pan marszałek Marek powiedział, to jest nie tylko dbanie o rozwój gospodarczy Polski, ale także – mówię na przykładzie Krakowa – rozwój Małopolski i rozwój naszych regionów. Żeby to zrealizować, musimy się rozwijać. Każdy port regionalny ma swój plan rozwojowy, także port krakowski. Tak jak pan dyrektor Kowalski powiedział, wokół inwestycji lotniczych jest dyskusja, także w portach regionalnych jest dyskusja, ale konsekwentnie realizujemy inwestycje. Realizujemy obecnie rozbudowę płyty postojowej, jesteśmy na zakończeniu postępowania przetargowego, jeśli chodzi o wybór terminala cargo, jesteśmy w trakcie postępowania o uzyskanie decyzji środowiskowej w związku z nową drogą startową. Tak jak plan generalny zakłada, zgodnie z przepisami to są co najmniej 2 dekady, czy co najmniej 20 lat dla portu… Tak więc my budujemy nie tylko dla dzisiejszych pasażerów, ale i dla przyszłych pokoleń – zarówno port komunikacyjny centralny, jak i port regionalny.</u>
+          <u xml:id="u-35.8" who="#PrezesZarzaduKrakowAirportRadoslawWloszek">Jak pan generał powiedział, porty regionalne nie tylko spełniają rolę gospodarczą o różnej specyfice – jak mówiłem, huby i porty przesiadkowe – ale i są istotne, jeśli chodzi o cele bezpieczeństwa. Lotnisko w Balicach jest tego najlepszym dowodem, wiemy, jakie ma to olbrzymie znaczenie. I jeszcze jedno słowo, które nie wybrzmiało… One pełnią bardzo ważną rolę z punktu widzenia medycznego. Przecież „Akcja serce”, w co zaangażowany jest cały system lotniczy Pogotowia Ratunkowego funkcjonujący na terenie wielu portów… Ostatnie miesiące, jak pani marszałek podkreśliła, czyli agresja Rosji na Ukrainę, pokazały, że lotniska także… Centralny Port Komunikacyjny i porty regionalne pełnić będą olbrzymią rolę humanitarną w dzisiejszym świecie. Te aspekty bardzo są bardzo ważne i trzeba je podkreślić.</u>
+          <u xml:id="u-35.9" who="#PrezesZarzaduKrakowAirportRadoslawWloszek">Na zakończenie chciałbym powiedzieć… Prezes Wojtera tu mówił o II kwartale 2022 r., o odradzaniu się portów. Pozwolę sobie tutaj z dumą zaprezentować to najwyższej stojące ogniwo w aktywach PPL. Port lotniczy w Krakowie za pierwsze trzy kwartały obsłużył 5,5 miliona pasażerów. Zrealizowaliśmy plan, który zakładaliśmy pierwotnie. Kiedy przygotowywaliśmy te budżety, to, jak pamiętamy, wszyscy chodziliśmy jeszcze w maseczkach, w tamtym roku. Zrealizowaliśmy ten plan i zakładamy, że na koniec roku osiągniemy ponad 7 milionów, co będzie drugim wynikiem w historii tego lotniska. To pokazuje tę siłę odradzania, o której mówił minister Horała i prezesi. Nie byłoby tego, gdyby nie bardzo mocno rozbudowana siatka lotnicza LOT-u z Krakowa – m.in. do Nowego Jorku, o czym mówił pan prezes, do Chicago.</u>
+          <u xml:id="u-35.10" who="#PrezesZarzaduKrakowAirportRadoslawWloszek">To, co spina klamrą – na zakończenie – i co ma bardzo istotne znaczenie z punktu widzenia portu partnerskiego dla CPK, czyli Incheon, bo on będzie… Myśmy mieli przyjemność być we wrześniu gospodarzem światowej konferencji w zakresie customer experience, a kolejnym gospodarzem będzie właśnie port Incheon, czyli koreański partner spółki CPK i lotniska CPK. To jest to, co spina klamrą… Chodzi o doświadczenie i o przywiązanie pasażera do lotniska, do linii. Każdego dnia się tego uczymy i się doskonalimy, tak aby na naszych portach dzisiaj funkcjonujących to jak najlepiej rozwinąć, wychodzić naprzeciw oczekiwaniom pasażerów. To, co ma do zaoferowania pasażerom Centralny Port Komunikacyjny, to możliwość sprostania wszystkim wymaganiom, jakie pasażer będzie miał wobec najnowocześniejszego lotniska, które zostanie wybudowane. I tego mogę życzyć. Bardzo dziękuję za zaproszenie, a całej branży awiacyjnej życzę powodzenia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-36.1" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">To, co bardzo istotne i co powiedział pan prezes, porty regionalne i huby nie przeszkadzają sobie, nie rywalizują ze sobą – mają inne zadania, inne role. To bardzo ważne zdanie także w kontekście obaw, że CPK zaszkodzi rozwojowi regionalnych portów lotniczych.</u>
+          <u xml:id="u-36.2" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-36.3" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">I teraz proszę o zabranie głosu pana dyrektora Franciszka Łabnę, zastępcę dyrektora Biura Współpracy Międzynarodowej Centralnego Portu Komunikacyjnego. Prezentacja: „Znaczenie CPK poza Polską – ujęcie regionalne, unijne i światowe”.</u>
+          <u xml:id="u-36.4" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#ZastepcaDyrektoraBiuraWspolpracyMiedzynarodowejwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooFranciszekLabno">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
+          <u xml:id="u-37.1" who="#ZastepcaDyrektoraBiuraWspolpracyMiedzynarodowejwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooFranciszekLabno">Panie Marszałku! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-37.2" who="#ZastepcaDyrektoraBiuraWspolpracyMiedzynarodowejwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooFranciszekLabno">Postaram się w te krótkie 5 minut wpisać projekt CPK w ramy regionalne, unijne i światowe i udowodnić tezę, że jest to projekt o znaczeniu nie tylko krajowym, ale również, w tych 3 wymiarach, ponadkrajowym.</u>
+          <u xml:id="u-37.3" who="#ZastepcaDyrektoraBiuraWspolpracyMiedzynarodowejwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooFranciszekLabno">CPK jako program regionalny. Bardzo wiele argumentów już dzisiaj tu wybrzmiało, dyrektor Jasiak mówił o tym, że nasz projekt jest niejako zwornikiem projektów regionalnych realizowanych zarówno w krajach Grupy Wyszehradzkiej… Chodzi o projekt KDP V4, którego Polska jest częścią, ale także o znany szeroko projekt Rail Baltica realizowany w państwach bałtyckich. Ta mapa, myślę, bardzo wyraźnie pokazuje jedną rzecz – że bez infrastruktury realizowanej w ramach podprogramu kolejowego Centralnego Portu Komunikacyjnego te projekty w sposób znaczący tracą swoją wartość dodaną. CPK zdecydowanie jest integratorem regionu, jeśli chodzi o podprogram kolejowy, i bardzo wzmacnia regionalne connectivity. Oczywiście nie bez znaczenia jest tu sam port lotniczy „Solidarność, który będzie stanowił, jak wspominał już prezes Milczarski, pierwszy w regionie hub przesiadkowy umożliwiający podróże na dalekie dystanse 180 milionom mieszkańców tego regionu.</u>
+          <u xml:id="u-37.4" who="#ZastepcaDyrektoraBiuraWspolpracyMiedzynarodowejwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooFranciszekLabno">To są rzeczy bardzo oczywiste, mam wrażenie, ale chciałbym zwrócić uwagę na jeszcze jeden aspekt naszej współpracy na poziomie regionu. My, myśląc o regionie, patrzymy dużo szerzej niż na samą infrastrukturę transportową. My postrzegamy możliwości regionu Europy Środkowo-Wschodniej jako odpowiedź na bardzo wiele problemów trapiących dzisiaj międzynarodowe przewozy kolejowe pasażerskie na dalekich dystansach. To jest problem bardzo szeroko opisany w literaturze. Wspomnę, że Komisja Europejska właśnie opublikowała plan działań na rzecz wzmocnienia międzynarodowych kolejowych przewozów pasażerskich. No, doskonale wiemy, jakie te bolączki są. To jest niedostateczna przepustowość dla przewozów międzynarodowych, to są wysokie stawki dostępu, to jest brak interoperacyjności, to jest brak platform do rezerwacji i zakupu biletów itd. Te problemy są liczne i można by je wymieniać w nieskończoność.</u>
+          <u xml:id="u-37.5" who="#ZastepcaDyrektoraBiuraWspolpracyMiedzynarodowejwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooFranciszekLabno">My jako region mamy tutaj bardzo istotną przewagę, to znaczy mamy, powiedziałbym, rentę późnego rozwoju. Z powodu tego, że dziś nie istnieje w zasadzie ani 1 km linii kolei dużych prędkości w Europie Środkowo-Wschodniej – ale wszystkie te kraje jednocześnie mają plany rozwoju, które są w gruncie rzeczy na bardzo podobnym poziomie, na bardzo podobnym etapie, tj. wychodzimy powoli z fazy planistycznej w fazę projektową – region Europy Środkowo-Wschodniej może być tzw. testbedem, czyli obszarem do przeprowadzenia eksperymentu pod tytułem: jak zbudować efektywny i przyjazny pasażerowi system kolei dużych prędkości w regionie? I dokładnie temu służy współpraca, którą podejmujemy zarówno w formatach wielostronnych, np. w ramach grupy roboczej KDP V4, jak i formatach bilateralnych w ramach naszych kontaktów np. z RB Rail, Spáva železnic czy innymi zarządcami infrastruktury kolejowej w regionie. My już zastanawiamy się, co możemy zrobić ponad czystą koordynację naszych planów, my już patrzymy, jakie synergie możemy w przyszłości wygenerować dla regionu i jakie synergie możemy uzyskać np. ze stosowania jednolitych standardów technicznych dla kolei dużych prędkości. Ze wspólnego planowania i prognozowania ruchu kolejowego, ze wspólnego prognozowania przyszłej potrzebnej przepustowości dla przewozów międzynarodowych, aż po tak zaawansowane pomysły jak np. koordynacja przyszłych zakupów sprzętu czy taboru… Wszystkie te rzeczy omawiamy już teraz bardzo intensywnie z naszymi partnerami z regionu, bo uważamy, że będziemy w stanie – tymi naszymi projektami, które będziemy się starać jako CPK w maksymalny sposób koordynować – udzielić odpowiedzi na te trapiące dzisiaj Europę i transport kolejowy problemy.</u>
+          <u xml:id="u-37.6" who="#ZastepcaDyrektoraBiuraWspolpracyMiedzynarodowejwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooFranciszekLabno">Jak istotny jest to projekt w ujęciu regionalnym? Myślę, że pokazuje to ta mapa. Sieć TEN-T w regionie Europy Środkowo-Wschodniej obejmuje dzisiaj, na podstawie propozycji nowego rozporządzenia TEN-T, w zasadzie wszystkie linie kolejowe, główne linie kolejowe realizowane przez CPK. Tutaj istotnym wyjątkiem jest linia z Lublina w stronę Lwowa, którą… Będziemy się starali przekonać Komisję Europejską do tego, żeby wpisać ją do sieci TEN-T, gdyż uważamy, że w obecnej sytuacji jest to linia absolutnie kluczowa i o priorytetowym znaczeniu, która może ułatwić wywóz towarów z Ukrainy, która może przeciwdziałać blokadzie Morza Czarnego. Ta linia ze Lwowa, podkreślę, prowadzi w tej chwili, na podstawie tej nowej propozycji Komisji Europejskiej, do portu w Konstancy. Jest to też linia, która w zasadzie mogłaby połączyć 2 akweny, czyli Morze Bałtyckie i Morze Czarne.</u>
+          <u xml:id="u-37.7" who="#ZastepcaDyrektoraBiuraWspolpracyMiedzynarodowejwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooFranciszekLabno">CPK jako projekt unijny. Myślę, że to jest teza dość prosta do udowodnienia, a do udowodnienia tej tezy niech posłużą mi 3 cytaty ze „Strategii na rzecz zrównoważonej inteligentnej mobilności”, opublikowanej w 2020 r. Otóż cele tej strategii mówią o tym, że ruch kolei dużych prędkości w Europie ma się podwoić do 2030 r. i potroić do 2050 r., a także że do 2030 r. regularny transport zbiorowy na trasach poniżej 500 km będzie neutralny pod względem emisji CO2. No, jaki jest lepszy sposób na realizowanie tych celów niż budowa po prostu nowej infrastruktury kolei dużych prędkości? My mamy zaplanowane 2 tysiące km linii takiej infrastruktury, a razem z regionem tych linii było prawie 4 tysiące km. Jest to bardzo prosta droga do realizacji tego celu. Tego celu raczej nie da się osiągnąć poprzez zwiększanie obłożenia pociągów czy, nie wiem, zaoferowanie lepszej oferty przewozowej. Po prostu musimy te nowe linie wybudować.</u>
+          <u xml:id="u-37.8" who="#ZastepcaDyrektoraBiuraWspolpracyMiedzynarodowejwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooFranciszekLabno">Tu kilka celów wypisanych z polityki dotyczącej transeuropejskiej sieci transportowej. Jeśli spojrzymy, jak wyglądają te główne hasła, te główne cele polityki TEN-T, to zauważymy, że program kolejowy Centralnego Portu Komunikacyjnego absolutnie się w nie wpisuje i pomaga je realizować. Po pierwsze, spójność i dostępność. Walka z wykluczeniem transportowym oczywiście jest jednym z głównych celów statutowych naszego programu.</u>
+          <u xml:id="u-37.9" who="#ZastepcaDyrektoraBiuraWspolpracyMiedzynarodowejwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooFranciszekLabno">Po drugie, zrównoważoność. Oczywiście kolej generuje nieporównanie mniej zewnętrznych kosztów transportu w porównaniu do transportu drogowego czy lotniczego. Tak więc stworzenie 2 tysięcy km nowych linii kolejowych w oczywisty sposób pomaga zrealizować ten cel.</u>
+          <u xml:id="u-37.10" who="#ZastepcaDyrektoraBiuraWspolpracyMiedzynarodowejwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooFranciszekLabno">Dalej: konkurencyjność – w znaczeniu konkurencyjności transportu kolejowego wobec innych trybów transportu. Po wybudowaniu tych 2 tysięcy km linii kolejowych… Możemy zaryzykować tezę, że te nowe atrakcyjne czasy przejazdu będą bardzo konkurencyjne wobec transportu drogowego – z pewnością – ale również wobec lotów krótkodystansowych na niektórych relacjach na rynku krajowym, ale i być może na niektórych relacjach w regionie.</u>
+          <u xml:id="u-37.11" who="#ZastepcaDyrektoraBiuraWspolpracyMiedzynarodowejwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooFranciszekLabno">Dalej: multimodalność. Nasz projekt jest multimodalny od samego początku. Sam projekt CPK wypłynął z tego założenia, że będzie to węzeł transportowy integrujący ruch drogowy, kolejowy i lotniczy.</u>
+          <u xml:id="u-37.12" who="#ZastepcaDyrektoraBiuraWspolpracyMiedzynarodowejwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooFranciszekLabno">Kolejna rzecz: interoperacyjność. Nasze linie będą w pełni interoperacyjne z innymi projektami w regionie. Mówimy tutaj o pełnej elektryfikacji, o europejskim rozstawie szyn, ale także o ERTMS na wszystkich naszych liniach kolejowych.</u>
+          <u xml:id="u-37.13" who="#ZastepcaDyrektoraBiuraWspolpracyMiedzynarodowejwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooFranciszekLabno">I transgraniczna mobilność. O tym mówił już dyrektor Jasiak, tak że nie będę powtarzał tych argumentów.</u>
+          <u xml:id="u-37.14" who="#ZastepcaDyrektoraBiuraWspolpracyMiedzynarodowejwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooFranciszekLabno">CPK jako projekt międzynarodowy. No, lotnisko CPK w oczywisty sposób będzie oknem na świat, które ma pomóc Polsce sprowadzić inwestycje zagranicznie, wpiąć Polskę, wpiąć kraj i cały region w krwioobieg światowej gospodarki. Chciałbym zwrócić uwagę na inny aspekt, który już dziś pozwala nam na zakwalifikowanie CPK jako projektu międzynarodowego. My już dziś współpracujemy bardzo szeroko ze wszystkimi krajami… Jak państwo widzą na tej mapie, nasz projekt nie ma granic, jeśli chodzi o transfer wiedzy, kompetencji i technologii. My pracujemy bardzo blisko z Incheon Airport, bo tam szukaliśmy najlepszych kompetencji, jeśli chodzi o rozwój lotnisk. My pracujemy bardzo blisko z kolejami francuskimi i hiszpańskimi, gdyż tam zidentyfikowaliśmy liderów w tych obszarach i tam widzimy kompetencje, które mogą być nam po prostu przydatne ze względu, z jednej strony, na działanie w środowisku europejskim, czyli znajomości przepisów miejscowych, unijnych, a z drugiej strony łatwą adaptowalność tych rozwiązań do przyszłego systemu polskiego. Jeśli chodzi o kwestie biznesowe, kwestie zarzadzania strategicznego itd., to wybijają się tutaj kraje anglosaskie. Ja wypisałem tutaj tylko niektórych z naszych doradców, z którymi ściśle współpracujemy w ostatnich latach. Myślę, że… Ten slajd z pewnością pokazuje, że mamy w zasadzie tylko jedno kryterium i jeden priorytet, jeśli chodzi o naszą współpracę międzynarodową –poszukiwanie najlepszej wiedzy, kompetencji i technologii niezależnie od tego, gdzie ona się znajduje. Przykładem tutaj może być w zasadzie jedyny obecnie realizowany projekt greenfieldowy lotniczy, czyli Western Sydney Airport, czyli nowe lotnisko dla Sydney. Bardzo ściśle współpracujemy już od ponad roku z 2 podmiotami realizującymi ten projekt. Ta współpraca komercyjna często przekłada się też na porozumienia na poziomie międzyrządowym. Tutaj, jak państwo widzicie… Memorandum of understanding mamy podpisane z Wielką Brytanią, Francją i Hiszpanią oraz aż 2 memoranda mamy podpisane z Republiką Korei. To drugie MoU, tylko napomknę, jest czterostronne – nie tylko między pełnomocnikiem rządu do spraw Centralnego Portu Komunikacyjnego i koreańskim ministerstwem transportu, ale także angażującym obie spółki Incheon Airport i CPK.</u>
+          <u xml:id="u-37.15" who="#ZastepcaDyrektoraBiuraWspolpracyMiedzynarodowejwCentralnymPorcieKomunikacyjnymSpzooFranciszekLabno">Mam nadzieję, że nie przekroczyłem za bardzo czasu. Serdecznie dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Odrobinę, Panie Dyrektorze.</u>
+          <u xml:id="u-38.1" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-38.2" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Szanowni Państwo, wysłuchaliśmy wystąpień 17 prelegentów. Wystąpienia były bardzo ciekawe, wnoszące dużo nowych treści, wiedzy i informacji na temat Centralnego Portu Komunikacyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-38.3" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">O podsumowanie tej debaty poproszę pana ministra Marcina Horałę.</u>
+          <u xml:id="u-38.4" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PelnomocnikRzadudosprawCentralnegoPortuKomunikacyjnegodlaRPMarcinHorala">Stoję przed niezwykle trudnym zadaniem. Faktycznie bardzo wiele bardzo ważnych spraw… Tak więc trochę jak z karabinu maszynowego postaram się podsumować, przekazać jedną, dwie tezy z każdego wystąpienia, którą warto tutaj zapamiętać.</u>
+          <u xml:id="u-39.1" who="#PelnomocnikRzadudosprawCentralnegoPortuKomunikacyjnegodlaRPMarcinHorala">Pan prezes Wild wspomniał o perspektywie, o prognozie opracowanej przez IATA, Międzynarodowe Zrzeszenie Przewoźników Powietrznych, z której wynika, że jeżeli nie zbudujemy CPK, to w perspektywie do roku 2060 stracimy do 850 milionów pasażerów, którzy mogliby być obsłużeni na polskich lotniskach, a nie będą. A za nimi wszystkimi, za każdym pasażerem idą pieniądze, które on wydaje. On nie wyda ich wtedy w Polsce – wyda je w innych krajach, tam generując wzrost gospodarczy, miejsca pracy czy wpływy w podatkach. To, co szczególnie otwiera oczy, to informacja, że już dzisiaj większość transportu towarowego obsługiwanego drogą lotniczą generowanego przez polską gospodarkę i dla polskiej gospodarki jest obsługiwane poza naszym krajem. I tu znów, za każdą toną przeładowanego towaru idą wpływy z podatków, idzie biznes, a także, co teraz, w dzisiejszych czasach jest szczególnie ważne, idzie geopolityka. To, jak ważne jest zabezpieczenie łańcuchów dostaw, kontrola nad łańcuchami dostaw niezbędnymi dla gospodarki, to, żebyśmy te łańcuchy dostaw mieli logistycznie maksymalnie u siebie, ma ważny wymiar dotyczący bezpieczeństwa ekonomicznego kraju.</u>
+          <u xml:id="u-39.2" who="#PelnomocnikRzadudosprawCentralnegoPortuKomunikacyjnegodlaRPMarcinHorala">Pan prezes Rafał Milczarski, prezes LOT, we właściwej sobie barwnej wypowiedzi stwierdził, że LOT oczekuje CPK jak kania dżdżu. To jest bardzo istotne, Szanowni Państwo. Jeden z argumentów przeciw CPK, który jest formułowany w debacie publicznej, to jest takie wyliczanie LOT-owi, ile on ma samolotów i ile by musiał kupić, żeby przewieść tych pasażerów itd. No, zgodnie z tą logiką to np. w roku 2022 nie powinniśmy w ogóle podjąć decyzji o budowie portu w Gdyni. Tak? Bo przecież można zapytać, ile te polskie firmy np. handlujące śląskim węglem przeładowują w Pucku, ile we Władysławowie i jakie mają zdolności. No, prawie żadne, więc nie wykorzystają tego portu w Gdyni. No przecież dlatego LOT nie może rozwinąć skrzydeł, bo nie ma gdzie, nie ma tego macierzystego lotniska. To jest odwrotnie, to nie jest tak, że CPK się nie uda, bo LOT nie ma takiego potencjału, żeby CPK zapełnić. Odwrotnie – LOT nigdy nie zbuduje takiego potencjału i pewnie w dłuższej perspektywie w ogóle będzie musiał upaść… No, tak wygląda rynek lotniczy, że na dłużą metę trzeba się rozwijać, trzeba być dużą linią, która oferuje pełną siatkę połączeń. Tak że jeżeli CPK nie będzie… Ale rynek nie zniknie, pasażerowie nie znikną. Ich po prostu obsłużą inne lotniska, inne linie lotnicze, a nie nasze polskie. Te pieniądze zostaną nie w Polsce, tylko gdzie indziej.</u>
+          <u xml:id="u-39.3" who="#PelnomocnikRzadudosprawCentralnegoPortuKomunikacyjnegodlaRPMarcinHorala">Pan prezes Wojtera, prezes „Portów Lotniczych”, operatora przede wszystkim lotniska Chopina… Jedna teza, którą powinniśmy zapamiętać: nie ma możliwości rozwoju w porcie lotniczym Chopina. To jest port lotniczy, który został obudowany ze wszystkich stron zabudową mieszkaniową, jest w środku Warszawy. Kiedyś, w latach trzydziestych ubiegłego wieku, kiedy go przenoszono z Pól Mokotowskich, tak nie było, no ale potem zadziały się pewne procesy i teraz już tak jest. Tak więc jeżeli chcemy się rozwijać, jeżeli nie chcemy tworzyć jakiegoś takiego gorsetu, jakiegoś betonowego sufitu dla polskiego rynku lotniczego, to musimy wybudować nowe lotnisko. Nawiasem mówiąc, to jest dobra odpowiedź dla tych wszystkich, którzy mówią, że CPK zostało przekreślone przez pandemię albo przez wojnę na Ukrainie. Szanowni Państwo, Okęcie to są lata trzydzieste ubiegło wieku. Ile od tej pory mieliśmy zdarzeń, mieliśmy nawet wojnę w Polsce, straszną, ile kryzysów, epidemii itd. I ten port lotniczy dobrze i z pożytkiem służył nam przez blisko 100 lat, przez 90 lat. Teraz przychodzi potrzeba, żeby go przebudować. I także z tej perspektywy powinniśmy patrzeć na CPK.</u>
+          <u xml:id="u-39.4" who="#PelnomocnikRzadudosprawCentralnegoPortuKomunikacyjnegodlaRPMarcinHorala">Pan dyrektor Piotr Kasprzyk, dyrektor Pionu Lotniskowego, wskazał na 3 bardzo konkretne cele, których osiągnięcie do roku 2023 jest, można powiedzieć, pewne, o ile cokolwiek w życiu człowieczym jest pewne. Po pierwsze, master plan. On już jest właściwie gotowy w wersji roboczej, jest konsultowany, jest dyskutowany. Jego ważny element to plan generalny lotniska. Po drugie, decyzja środowiskowa. Na dniach… Padło nawet takie stwierdzenie, że jutro, ale ja trochę bezpieczniej powiem, że na dniach. Mamy gotowy wniosek o decyzję środowiskową i składamy go. I, co za tym idzie, rozpoczęcie budowy, rozpoczęcie, mówiąc fachowo, przygotowawczych prac budowalnych. Mamy wyłonione firmy, mamy na te prace finansowanie, będziemy mieli niedługo decyzję środowiskową. Mamy to już gotowe w sensie napisanego wniosku. Tak że wszystkie te elementy spotykają się i, tak jak zapowiadaliśmy, tak jak to było komunikowane 3 lata temu, 2 lata temu, rok temu, budowa CPK, mówiąc ściśle, przygotowawcze prace budowlane rozpoczną się w przyszłym roku. To również znaczy, że nie ma mowy o żadnych opóźnieniach. No, to jest jedna z takich dezinformacji, które pojawiają się w przestrzeni publicznej, że ten projekt jest opóźniony. Jeśli chcemy mówić ściśle, to tak, jest opóźniony, ale w tym sensie, że decyzja o budowie CPK powinna zapaść nie w roku 2017, tylko w roku 2011 czy 2012. Tak, w tym sensie jest to projekt opóźniony, natomiast harmonogram realizacji CPK opóźniony nie jest, jest jak najbardziej terminowo realizowany.</u>
+          <u xml:id="u-39.5" who="#PelnomocnikRzadudosprawCentralnegoPortuKomunikacyjnegodlaRPMarcinHorala">Pan prezes Radosław Kantak przekazał tu istotne informacje na temat inwestycji kolejowych. To, co warto zapamiętać, ten jeden element, to to, że pion kolejowy wyprzedzi pion lotniskowy i już w początku roku 2023 prace budowlane na pierwszym odcinku, czyli na budowie odcinka tunelu kolei dużych prędkości pod Łodzią, się rozpoczną. Tak że w przyszłym roku czeka nas kolejne, jak to się mówi publicystycznie, wbicie łopaty, kolejne z wielu.</u>
+          <u xml:id="u-39.6" who="#PelnomocnikRzadudosprawCentralnegoPortuKomunikacyjnegodlaRPMarcinHorala">Pan dyrektor Michał Szaniawski z Pionu Aerotropolis i Rozwój przedstawił strategię rozwoju. To, co warto zapamiętać, to fakt, że CPK to nie tylko lotnisko, nie tylko linie kolejowe, nie tylko komponent drogowy – o nim tutaj dzisiaj nie mówiliśmy, bo z perspektywy CPK jest mniejszy po prostu, ale też niezwykle ważny – ale to również rozwój regionalny, to pojawienie się nowego bieguna wzrostu na mapie Polski. Cały szereg samorządów, gmin, powiatów będzie notował przyspieszony rozwój, będzie zwiększał swoje budżety. I nawet te gminy, których nazwy pojawiają się teraz w kontekście jakichś protestów, pojawiają się w tych artykułach mówiących o jakichś działaniach sprzeciwu wobec CPK – Baranów, Wiskitki, Jaktorów – będą jednymi z najbardziej wygranych na tym całym procesie, staną się jednymi z najbogatszych gmin w Polsce ze wszystkimi tego oczywistymi pozytywnymi skutkami.</u>
+          <u xml:id="u-39.7" who="#PelnomocnikRzadudosprawCentralnegoPortuKomunikacyjnegodlaRPMarcinHorala">Pan dyrektor Andrzej Alot, nasz dyrektor finansowy, mówił o strumieniu finansowania. Tu warto zapamiętać, że będą to 2 zupełnie różne co do swojej struktury, co do charakteru przedsięwzięcie finansowe. Lotnisko jest projektem komercyjnym, jest projektem, który będzie przynosił zyski. W związku z tym sfinansujemy go w przytłaczającej mierze środkami rynkowymi z zachowaniem kontroli właścicielskiej Skarbu Państwa. To jest niezwykle istotne, że po stronie własnościowej zawsze te co najmniej 51% będzie po stronie polskiego państwa, tak żebyśmy kontrolę nad tą infrastrukturą krytyczną mieli, również własnościową. Dzięki temu, że jest to projekt opłacalny, będzie można zaprosić inwestora strategicznego. Tu kolejny ważny element – te rozmowy już się toczą, w przyszłym roku będzie podpisanie umowy inwestorów finansowych i finansowanie dłużne. To pozwoli na to, że ekspozycja polskiego podatnika, mówiąc trochę z drugiej strony, na ten projekt to będzie element rzędu 15–20% potrzeb finansowych tego projektu. Czymś innym jest natomiast infrastruktura kolejowa, która w warunkach unijnych jest infrastrukturą publiczną i jest finansowana ze środków publicznych, czyli unijnych i budżetowych w kraju, tak samo jak program budowy dróg krajowych, jak krajowy program kolejowy. To jest po prostu trzeci duży program budowy infrastruktury publicznej kraju.</u>
+          <u xml:id="u-39.8" who="#PelnomocnikRzadudosprawCentralnegoPortuKomunikacyjnegodlaRPMarcinHorala">Pan dyrektor Michał Jasiak przedstawił z kolei skalę zmiany w zakresie dostępności transportu kolejowego, przede wszystkim wykluczeń kolejowych. CPK jest programem gospodarczym dający wzrost gospodarczy, dającym, o czym jestem przekonany, w pewnej perspektywie czasu kilka procent do polskiego PKB, dającym miejsca pracy, o czym też za chwilę, ale również mającym swój ważny wymiar społeczny – w postaci likwidacji wykluczenia transportowego. My odwracamy, niwelujemy ten szok społeczny, który miał miejsce w latach dziewięćdziesiątych, kiedy ludzie z dnia na dzień dowiadywali się, że znika połączenie, którym dojeżdżali do pracy, że znika połączenie, którym ich dzieci dojeżdżały do szkoły, że muszą sobie oto… Właściwie to nie wiadomo, co mieliby zrobić. Albo tracili tę pracę, albo musieli się przeprowadzić, albo musieli kupić samochód na przykład, co zwłaszcza w latach dziewięćdziesiątych nie dla każdego było łatwe. Teraz tamte błędy wreszcie zostaną naprawione i Polska przyjmie model transportu charakterystyczny dla państw wysoko rozwiniętych, a nie dla państw trzeciego świata, w których dominuje indywidualny transport kołowy, a nie ma dobrze rozwiniętego transportu szynowego publicznego.</u>
+          <u xml:id="u-39.9" who="#PelnomocnikRzadudosprawCentralnegoPortuKomunikacyjnegodlaRPMarcinHorala">Pan gen. Dariusz Wroński wskazał nam różne aspekty związane z obronnością państwa, z bezpieczeństwem państwa, z odpornością infrastruktury transportowej na porażenie. W ramach CPK powstanie ileś nowych obiektów inżynieryjnych, mostów, ileś nowych połączeń pomiędzy miastami, więc zniszczenie czy sparaliżowanie tego sytemu transportowego będzie znacznie trudniejsze niż obecnie. I bardzo dziękuję panu generałowi za to, że odniósł się do zarzutu typu: nie budujmy CPK, bo w razie czego to Rosjanie nam go zniszczą. Po pierwsze, nie zniszczą. Po to budujemy wielowarstwowy system obrony przeciwrakietowej i przeciwpowietrznej… Ale nawet jeżeli założylibyśmy przez chwilę, teoretycznie, na potrzeby wywodu, że zniszczyliby… Przede wszystkim w tej tezie jest zawarte założenie, że nawet Rosjanie słusznie analizują, że jest to coś ważnego, dobrego dla Polski, kluczowego dla Polski, i kraj, który jest wrogi Polsce, chciałby, żeby tego nie było. No ale jeżeli my z tego wyciągniemy wniosek, żeby w związku z tym nie budować… No, wiecie państwo, w razie ewentualnej wojny Rosjanie będą zabijać Polaków. W myśl tej logiki Polacy powinni wcześniej sami się zabić, no bo w razie wojny ich pozabijają. Tak? To my sami mamy Rosji wyłożyć na tacy to, co Rosja chciałaby w wyniku jakiejś agresji czy wojny osiągnąć, tylko bez ponoszenia wszelkich kosztów związanych z dokonywaniem agresji, bo my to sami sobie zlikwidujemy. Tak? No, to naprawdę jest, delikatnie mówiąc, logika wielce, wielce oryginalna.</u>
+          <u xml:id="u-39.10" who="#PelnomocnikRzadudosprawCentralnegoPortuKomunikacyjnegodlaRPMarcinHorala">Pan dyrektor Jarosław Bodulski przedstawił z kolei aspekt środowiskowy. Niedługo składamy wniosek o decyzję środowiskową. Projekt CPK to jest największy projekt infrastrukturalny w historii Polski i myślę, że spokojnie można też powiedzieć, że był to największy projekt badania, inwentaryzacji środowiska naturalnego w historii Polski. Teren wielokrotnie większy od Warszawy, zbadany, przeanalizowany… Te bardzo wygórowane, bardzo wyśrubowane – znacznie bardziej niż na zachodzie wtedy, kiedy państwa zachodnie budowały swoją podstawą infrastrukturę – wymogi środowiskowe muszą być, czy to nam się podoba, spełnione. I będą spełnione. Ochrona środowiska będzie tu naprawdę w najwyższym standardzie.</u>
+          <u xml:id="u-39.11" who="#PelnomocnikRzadudosprawCentralnegoPortuKomunikacyjnegodlaRPMarcinHorala">Jeszcze jeden aspekt, o którym tu warto wspomnieć, czyli przeniesienie struktury transportu lotniczego z lotów krótkodystansowych na międzykontynentalne – międzykontynentalne będą w polskim transporcie lotniczym strukturalnie stanowić większy procent – oraz przeniesienie transportu kołowego na transport szynowy. Te 2 zjawiska oznaczają również znaczące zmniejszenie emisji CO2, co jest bardzo na czasie i co organizacjom odpowiedzialnym za ochronę środowiska bardzo leży na sercu, przynajmniej w ich narracji. W związku z tym powinny entuzjastycznie popierać projekt inwestycyjny CPK. Spodziewamy się w najbliższym czasie wyrazów tego poparcia.</u>
+          <u xml:id="u-39.12" who="#PelnomocnikRzadudosprawCentralnegoPortuKomunikacyjnegodlaRPMarcinHorala">Szanowni Państwo, pani Katarzyna Dobrońska przedstawiła kwestię dialogu społecznego, rozmów, konsultacji. Tego dotyczy kolejna z takich linii nieuczciwego ataku na Centralny Port Komunikacyjny. Twarde dane – liczba spotkań, kanały tych rozmów, sposoby dotarcia, tj. wiele różnych sposobów… Ja sam raz na jakiś czas osobiście podpisuję obszerny, wielostronicowy list z informacjami, który jest dostarczany, to znaczy wysyłany – to, jak jest dostarczany, to już od listonoszy zależy – na każdy adres, na każdą skrzynkę w obszarze planowanego lotniska, węzła i najbliższego otoczenia. Jak zliczyłem, było ponad 2 tysiące spotkań, rozmów, konsultacji, niektórych indywidualnych, niektórych w dużym gronie, z samorządowcami – ze wszystkimi osobami zainteresowanymi. W tym miejscu tylko chciałbym wyrazić jeden apel, coś, co w ogóle warto wziąć do serca w dobie wojen hybrydowych i różnych innych zawirowań – nie wierzmy źródłom informacji… zawsze krytycznie traktujmy źródła informacji inne niż te faktycznie źródłowe. W przypadku CPK inne niż to, co ja mówię i piszę, inne niż to, co CPK komunikuje, „Porty Lotnicze” itd… Jakieś grupy na Facebooku, jakieś profile potrafią rozpowszechniać niestworzone rzeczy i absolutne kłamstwa, co do których nawet trudno znaleźć punkt zaczepienia, trudno stwierdzić, co tam mogło być przekręcone, tak żeby wyssać z palca to, co wyssano. Tu gorący apel do wszystkich, że po prostu w to nie wierzyć i zawsze u źródła weryfikować. Jeżeli ktoś chce, to szansa zasięgnięcia informacji, nawiązania dialogu czy przekazania swoich uwag jest naprawdę duża i można to zrobić na różne sposoby i w różnych miejscach, w różnych formatach i za pośrednictwem różnych środków porozumiewania się.</u>
+          <u xml:id="u-39.13" who="#PelnomocnikRzadudosprawCentralnegoPortuKomunikacyjnegodlaRPMarcinHorala">Pan Michał Leszczyński przedstawił tutaj projekt reformy systemu wywłaszczeń, odszkodowań za wywłaszczenia, będąc ścisłym, bo nie samych wywłaszczeń, tylko tego, jak wyliczane będą odszkodowania za zawłaszczenia. Będzie to projekt, najkrócej mówiąc, zdecydowanie bardziej uczciwy i gwarantujący… Gdybym miał powiedzieć o nim jedno zdanie, to powiedziałbym, że absolutnie każdy wywłaszczany dostanie odszkodowanie w jakimś stopniu większe niż rynkowa wartość wywłaszczanej nieruchomości. Tak że, generalnie rzecz biorąc, pomijając jakieś specyficzne przypadki w stylu, nie wiem, rzeczoznawcy majątkowego, który nieuczciwie wykonuje swoje obowiązki… Oczywiście może się taki zdarzyć, ale nie można pod to projektować systemu. To tak jakby projektować system pod to, że policjant będzie brał łapówki zamiast wystawiać mandaty. Trzeba takie zjawiska tępić, ale system nie pod to jest projektowany. Każdy wywłaszczany otrzyma ileś więcej – nieco więcej, nawet czasem sporo więcej – niż wynosi wartość nieruchomości, z której jest wywłaszczany. Tak więc w wyniku realizacji operacji wywłaszczenia jego majątek wzrośnie, tak jak wcześniej miał np. 1 milion zł w nieruchomościach, tak będzie miał na koncie 1 milion 200, 1 milion 300, 1 milion 400 tysięcy – w tym akurat w przypadku w zależności od rodzaju nieruchomości. I oczywiście ci wszyscy, którzy mówią, że są przez wywłaszczenia poszkodowani, a słyszałem takie wypowiedzi, że są poszkodowani przez wywłaszczenia w związku z CPK… Wiarygodność tych wypowiedzi, pomijając już kwestię, subiektywną, poszkodowania lub nie, podważa to, że jak dotąd nikt w programie inwestycyjnym CPK nie został wywłaszczony. Wywodzę z tego logiczny wniosek, że przynajmniej do tej pory nikt nie mógł zostać poszkodowany przez wywłaszczenie. Te nowe zasady, sprawiedliwe i uczciwe, spowodują, że takich nie będzie. Będzie okazja szerzej o tym w Senacie dyskutować, nawet jeszcze dzisiaj, bo projekt tej ustawy trafił na posiedzenie komisji. Jeszcze jedno zdanie, razem ze zmianami w ustawie o CPK – warto, żeby to dotarło – będzie to… Spowoduje to sytuację, w której dobrowolna sprzedaż w programie dobrowolnych nabyć będzie niemal na pewno bardziej korzystna – tutaj te bonusy czy możliwości oferowania są większe – niż w przypadku wywłaszczenia. Na tym nam zależy. Chyba wszyscy się zgodzimy, że im więcej w ramach dobrowolnych nabyć, kiedy to sam sprzedający uznaje, że oferta mu odpowiada… Im więcej takich transakcji niż wywłaszczeń, tym lepiej. No, wywłaszczenia oczywiście też muszą być, no bo bez tego żadnej inwestycji nie udałoby się zorganizować. Wszędzie tam, gdzie uruchomiony jest program dobrowolnych nabyć – na razie to dotyczy samego lotniska i najbliższego otoczenia – tam na pewno warto z tego programu skorzystać.</u>
+          <u xml:id="u-39.14" who="#PelnomocnikRzadudosprawCentralnegoPortuKomunikacyjnegodlaRPMarcinHorala">Pan Jerzy Sawicki, dyrektor Biura Prawnego CPK, mówił o naszym nowym podejściu do kształtowania rynku wykonawczego. To jest jeden z problemów, jakie mamy w ostatnim czasie. Tak zwiększyliśmy wydatki na dużą infrastrukturę – krajowy program drogowy, krajowy program kolejowy, różnego rodzaju wsparcie w ramach Polskiego Ładu dla samorządów – że zaczynamy mieć problem z głębokością tego rynku, z wykonawstwem, z tym, żeby nie powstawały pewne bańki spekulacyjne. Trzeba też rozumieć firmy, które, żeby zbudować zdolność do budowy dużej infrastruktury, muszą nabywać maszyny, muszą wykształcać kompetencje, inwestować. One nie wiedzą, czy za chwilę nie będzie tak, że będą miały pecha i przegrają 2 kolejne przetargi. Firma, która poniosła takie koszty, się kładzie. Programy umocowane w dużych przetargach ramowych pozwalają budować po stronie rynku pewność. Prawie na pewno można założyć, że jakiś kontrakt będzie, że jest się przy podziale tego tortu. W związku z tym można inwestować w zdolności, można kupować sprzęt, nabywać te zdolności, dzięki czemu… Mamy nadzieję, że… Nie, nie mamy nadziei, mamy pewność, że nie może powtórzyć się zjawisko, jakie miało miejsce w trakcie przygotowań do Euro. Wtedy to tym dużym programem budów infrastrukturalnych nie doprowadzono do rozwoju, tylko do bankructwa znaczącej części polskiego sektora budowlanego. Znamy te przykłady, trzeba powiedzieć, działalności paraprzestępczej polegającej na oszukiwaniu podwykonawców. Naszą ambicją… Tak to projektujemy, żeby było odwrotnie, żeby ten duży portfel zamówień, duży program, przetargi, które są wystawiane dużo wcześniej, tak że rynek wie, jakie kontrakty będzie można pozyskać za rok, za dwa, za trzy… To pozwoli nam ten rynek wykonawczy zbudować, tak żeby on urósł w siłę w Polsce.</u>
+          <u xml:id="u-39.15" who="#PelnomocnikRzadudosprawCentralnegoPortuKomunikacyjnegodlaRPMarcinHorala">Pan prezes Radosław Włoszek, prezes największego, najlepiej się rozwijającego – pan prezes się nie pochwali, ale myślę, że można zaryzykować tezę, że najlepiej zarządzanego polskiego lotniska regionalnego – słusznie zauważył, że w każdym państwie w Europie, w którym jest lotnisko hubowe, jest też całkiem sporo lotnisk regionalnych. Tak więc teza, że zbudowanie lotniska hubowego to jest katastrofa dla lotnisk regionalnych i koniec świata, jest w sposób oczywisty błędna. W Hiszpanii mają duże lotnisko hubowe, we Francji, w Niemczech, w Wielkiej Brytanii… No, Heathrow to ogromny hub. I co, nie ma tam lotnisk regionalnych? Zbankrutowały, nie funkcjonują? No nie. Oczywiście źle zarządzane lotnisko regionalne sobie nie poradzi i bez CPK, natomiast dobrze zarządzane lotniska regionalne, które umieją znaleźć swój segment, swoją specjalizację, swój fragment rynku, spokojnie razem z CPK będą funkcjonowały i się rozwijały.</u>
+          <u xml:id="u-39.16" who="#PelnomocnikRzadudosprawCentralnegoPortuKomunikacyjnegodlaRPMarcinHorala">Pan Franciszek Łabno – to było ostatnie wystąpienie – mówił o aspektach międzynarodowych. Ja też na zakończenie, żeby państwa zostawić z tą myślą… Może nie będę już przerzucał prezentacji, żeby dotrzeć do tej mapy, bo to zajęłoby czas… Tak że proszę, żeby państwo sobie w myślach, w głowie zbudowali mapę, na której jest Polska, na której są państwa bałtyckie – jedna ze szprych łączy się z projektem Baltic Rail – i na której są państwa Grupy Wyszehradzkiej, tj. Węgry, Słowacja i Czechy. Jest projekt KDP V4, do którego się wpinamy naszymi szprychami. Na tej mapie powinna pojawić się też Ukraina. Projekt budowy kolei dużych prędkości w europejskim standardzie torów to jest jeden z projektów przynajmniej poważnie rozważanych w ramach wysiłku odbudowy Ukrainy. I może uczyńmy mały krok w przyszłość i załóżmy, że muszą zajść pewne zmiany polityczne, które spowodują, że na tej mapie pojawi się też Białoruś i połączenie z Białorusią. Jaki obraz nam się buduje? Obraz pewnego konstruktu geopolitycznego, który w wymiarze gospodarczym odtwarza sytuację, która w historii Polski była chyba najkorzystniejsza. To nie tylko Rzeczpospolita Obojga Narodów, ale i czasy dynastii Jagiellonów. Jagiellonowie mieli i Koronę Świętego Stefana, i Koronę Świętego Wacława. Tu oczywiście absolutnie nie chodzi o jakiekolwiek zmiany polityczne. W wymiarze gospodarczym to powoduje, że Polska staje się punktem centralnym, węzłowym tego całego zespołu państw. To oznacza, że ci, którzy chcą mieć dostęp do tego rynku, będą swoje inwestycje przede wszystkim lokowali u nas, że być może w naszej walucie firmy, które między tymi państwami chcą handlować, robić biznesy, będą chciały się rozliczać, że Polacy będą prezesami firm, będą inżynierami, a nie tylko robotnikami przy taśmie montażowej, co mieściłoby w innym konstrukcie geopolitycznym zwanym Mitteleuropą, konstrukcie niemieckim. Tak że na wysokim C, tak żebyśmy sobie uświadomili znaczenie tego projektu, chciałbym zakończyć. Jestem przekonany, że taką mapę w wymiarze gospodarczym, transportowym uda nam się dzięki CPK zbudować. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo dziękuję, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-40.1" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Dziękuję panu. Dziękuję wszystkim państwu prelegentom. Dziękuję za wyczerpujące i bardzo ciekawe wystąpienia, pełne treści, które, jak myślę, dla wielu senatorów są nowe, dotychczas nieznane. I bardzo dziękuję, że udało się większości państwu przekazać te treści w ciągu 5 minut. To się wydaje niemożliwe, a jednak się udało, Szanowni Państwo, i za przestrzeganie tej dyscypliny czasowej bardzo dziękuję. Nie ukrywam, że kiedy pan minister przedstawił chęć zaproszenia tutaj do Senatu tak wielu prelegentów, to obawiałam się, czy czasowo zdążymy. Ale wszystko się udało. Mamy przed sobą ludzi niezwykle zaangażowanych w ten projekt, którzy wiedzą, co mówią, merytorycznie argumentują, stąd krótkie, a tak ważne wypowiedzi. Jeszcze raz bardzo serdecznie państwu dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-40.2" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Myślę, Szanowni Państwo, że jeżeli odłożymy na bok wszelkie polityczne emocje, polityczne spory i spojrzymy tak zupełnie obiektywnie na ten projekt w takim kształcie, w jakim państwo nam przedstawiliście, to po wysłuchaniu tych wystąpień trudno byłoby uznać, że Polsce Centralny Port Komunikacyjny nie jest potrzebny. Myślę, że jeśli podejdziemy do tego obiektywnie i bez takich politycznych emocji, które czasami powodują… W takim ferworze politycznej walki nie zastanawiamy się nad zasadnością pewnych inwestycji w perspektywie długofalowej. Myślę, że sposób, w jaki państwo przedstawiliście Centralny Port Komunikacyjny jako wielki projekt cywilizacyjny, rozwojowy, uzasadniając różne aspekty tego projektu, spowoduje, że te emocje trochę się ostudzą, także tutaj w Senacie.</u>
+          <u xml:id="u-40.3" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Szanowni Państwo, w tym momencie chciałabym zapytać, czy ktoś z państwa senatorów pragnie zabrać głos.</u>
+          <u xml:id="u-40.4" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">A czy ktoś z państwa senatorów, kto jest zdalnie z nami…</u>
+          <u xml:id="u-40.5" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Pan senator, pan przewodniczący, Wojciech Piecha.</u>
+          <u xml:id="u-40.6" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#SenatorWojciechPiecha">Tak ja mam tylko jedno pytanie, do pana Radosława Kantaka, dotyczącego linii nr 170, tej słynnej śląskiej odnogi tej szprychy. To jest teren zurbanizowany i jest tam pewne napięcie społeczne. Ja popieram ten projekt, bo to jest szansa dla tego regionu, dla Polski, ale te animozje tam występują… Chciałbym zapytać, w jakim kierunku to idzie, czy te przebiegi są już wyznaczone, w jakim są kształcie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Proszę bardzo. Może pan z miejsca mówić.</u>
+          <u xml:id="u-42.1" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#CzlonekZarzaduCentralnegoPortuKomunikacyjnegoSpzooRadoslawKantak">Dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-43.1" who="#CzlonekZarzaduCentralnegoPortuKomunikacyjnegoSpzooRadoslawKantak">Krótko odpowiem. Jeśli chodzi o ten konkretny projekt, a mówimy tu o linii Katowice – Ostrawa, to w dalszym ciągu jesteśmy na etapie rozważania 4 wariantów. Panie Senatorze, tak jak mówiłem wcześniej, te animozje na pewno będą – mniejsze, większe. Staramy się słuchać tych wszystkich głosów, tylko że to na pewno nie będzie w ten sposób, że… Konsultacje, które odbywamy z państwem w konkretnych miejscowościach, są postrzegane w dwojaki sposób. Jeżeli pewnych argumentów nie uwzględniamy w naszych rozważaniach, to druga strona mówi, że tych konsultacji nie ma. No niestety, pewnych rzeczy nie da się uwzględnić w 100%, czasami jest to częściowe uwzględnienie. Tu chodzi choćby o zachowanie paramentów technicznych, dzięki którym uzyskamy projektowane prędkości. Ale zapewniam jeszcze raz, że wszystkie sprawy, które są poruszane na każdym spotkaniu z mieszkańcami czy też z podmiotami biznesowymi, są brane pod uwagę. No, w najgorszym wypadku są wybierane czy rekomendowane te rozwiązania, które ingerują, ale w jak najmniejszy sposób, w życie codzienne. To tyle. Nie wiem, czy pana satysfakcjonuje taka odpowiedź, ale więcej nie mogę tu powiedzieć.</u>
+          <u xml:id="u-43.2" who="#SenatorWojciechPiecha">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-44.1" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Nie wiem, czy dobrze odczytuję, ale… Czy pan senator Władysław Komarnicki pragnie zabrać głos, czy tylko tak mi się wydaje?</u>
+          <u xml:id="u-44.2" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Nie, nie wydaje się pani, Pani Przewodnicząca. Dwukrotnie prosiłem o głos.</u>
+          <u xml:id="u-44.3" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">To proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Bardzo dziękuję, Pani Przewodnicząca, że mogę zabrać głos.</u>
+          <u xml:id="u-45.1" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Starannie przez prawie 3 godziny słuchałem tych wystąpień i jestem pod ogromnym wrażeniem. No, i mam rozdwojenie jaźni, bo jeżeli jest tak wszystko pięknie i tak cudownie idzie… Za chwilę zostanę posądzony przez zgromadzonych w Senacie, że ja znowu politycznie mówię, ale będę starał się w minimalny sposób przekazać informacje, które niestety są trochę inne niż te, które przedstawiali panowie z zarządu CPK, na czele z panem podsekretarzem stanu, panem Horałą. Nie będę cytował całego protokołu Najwyższej Izby Kontroli, bo zapewne wszystkim referującym jest on dostatecznie znany, ale chciałbym coś poradzić państwu: zanim przyjdziecie do nas po oficjalne zatwierdzenie tej perspektywy, która, jak mówicie, ma wznieść Rzeczpospolitą na wyżyny Europy i świata, to popracujcie nad tym protokołem NIK. Bo rozjeżdżacie się tu z informacjami… I na tym skończę.</u>
+          <u xml:id="u-45.2" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Chciałbym wykorzystać ten moment, okazję, że państwo jesteście w takim składzie. My byliśmy 19 września w Kaliszu na wyjazdowym posiedzeniu komisji samorządu i przyszedł do nas komitet protestujący, który złożył na nasze ręce… Nie tylko senatorom z opozycji, ale i senatorom obozu rządzącego zostało przekazane, że został złożony protest, na ręce zarządu Centralnego Portu Komunikacyjnego, a dokładnie na ręce pana Mikołaja Wilda, prezesa zarządu, pana Patryka Felmeta, członka zarządu, oraz pana Radosława Kantaka, członka zarządu, a dokładnie wniosek o odrzucenie wariantu nr 1 i wariantu nr 2 dla przebiegu linii kolejowej nr 85 Sieradz – Kalisz – Pleszew – Poznań. To jest tzw. szprycha nr 9 CPK. Jedna rzecz mnie uradowała, jeśli chodzi o rozmowę z tymi ludźmi, którzy przyszli z protestem, a mianowicie to, że oni nie są przeciwko portowi, przeciwko CPK, ale nie chcą zaakceptować przebiegu torowiska w wariantach nr 1 i 2 przez osiedle Rypinek w Kaliszu i nie mogą zgodzić się na zaduszenie mieszkańców Kalisza pyłami zawieszonymi na skutek zabudowy – nasypy – kotliny urbanistycznej, w której zlokalizowany jest Kalisz. Oni nie godzą się na wyburzenie ponad 100 domów w ścisłej zabudowie Rypinka w Kaliszu, stanowiących dorobek życia mieszkańców, nie godzą się na zrujnowanie walorów historycznych miasta i walorów przyrodniczych w ramach rezerwatu. Ja co innego słyszałem przed chwilą tutaj od państwa… Oni nie godzą się, nie akceptują wariantu nr 1 i wariantu nr 2 przebiegu szybkiej kolei przez miasto Kalisz i postulują, proszą, aby zostały one odrzucone jako potencjalne warianty na linii szybkiej kolei nr 85 Sieradz – Kalisz – Pleszew – Poznań, tzw. szprychy nr 9.</u>
+          <u xml:id="u-45.3" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Na koniec – pani przewodnicząca nas tu dyscyplinuje, a ja jako wieloletni przedsiębiorca lubię dyscyplinę – powiem tak. Proces inwestycyjny w takim wydaniu, w jakim jest nasz CPK – mówię „nasz CPK”, bo to nasz narodowy, krajowy projekt – wymaga osobistej kultury i dużego zawodowstwa. Szanowni Państwo, pamiętajcie o jednej, najważniejszej rzeczy, że trzeba z ludźmi sprawy konsultować. Ten komitet na moje pytanie, czy była konsultacja, odpowiedział: nie, państwo nas tylko informują. Między konsultacją i informacją to jest taka różnica jak między Krymem i Rzymem.</u>
+          <u xml:id="u-45.4" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Szanowni Państwo, na koniec: wróćcie do tego raportu Najwyższej Izby Kontroli. Nie mam powodu, by nie wierzyć w to, co oni skontrolowali u was… Nie chcę w tym uroczystym dzisiaj dniu być złośliwy i cytować tych zapisów. Mam nadzieję, że je znacie. Panie Przewodnicząca, dziękuję za udzielenie głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-46.1" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Ja bardzo się cieszę, że pan senator…</u>
+          <u xml:id="u-46.2" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+          <u xml:id="u-46.3" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Tak, Panie Ministrze, już udzielam panu głosu.</u>
+          <u xml:id="u-46.4" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">…Nie jest przeciwny budowie Centralnego Portu Komunikacyjnego. Ale bardzo niepokoją pana senatora te protesty, które mają miejsce w Kaliszu.</u>
+          <u xml:id="u-46.5" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo proszę, pan minister. Proszę o odniesienie się do tego wystąpienia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#PelnomocnikRzadudosprawCentralnegoPortuKomunikacyjnegodlaRPMarcinHorala">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-47.1" who="#PelnomocnikRzadudosprawCentralnegoPortuKomunikacyjnegodlaRPMarcinHorala">Co do kultury osobistej, to oczywiście będziemy się starać, na ile się da, zachować jej wysoki poziom.</u>
+          <u xml:id="u-47.2" who="#PelnomocnikRzadudosprawCentralnegoPortuKomunikacyjnegodlaRPMarcinHorala">Te głosy w Kaliszu, o których mówił pan senator, to są klasyczne głosy w konsultacjach społecznych. Właśnie od tego są konsultacje – analiza wielokryterialna, kilka różnych możliwości i kilka różnych wariantów – żeby takie głosy zbierać. One są niezwykle cenne i są oczywiście ważnym elementem w ramach podejmowania ostatecznej decyzji co do wyboru przebiegu, ważnym, aczkolwiek nie jedynym, bo są też np. wymogi techniczne, wymogi środowiskowe. Strona społeczna ma tendencję do projektowania przebiegów linii, które mają w ogóle nie naruszać żadnej zabudowy, a zazwyczaj to oznacza, że naruszają obszary ochrony środowiska, których naruszać nie można. Jest też kwestia taka, że zasadniczo kolej powinna… No, w ogóle po to jest, żeby łączyć siedliska ludzkie, skupiska. Nie jest dziełem przypadku, że dworzec Warszawa Centralna jest w centrum Warszawy, a nie np. na Białołęce. To powoduje, że również tory do niego prowadzące muszą przebiegać przez środek Warszawy. W Warszawie taka trasa średnicowa już wcześniej powstała, została zbudowana i jest, ale np. w Łodzi nie powstała, stąd teraz budujemy tunel. W mniejszych miejscowościach też nie wszędzie… To też jest kamyczek do ogródka ostatnich 30 lat historii zagospodarowania przestrzennego, kiedy to generalnie pozwalano deweloperom czy inwestorom prywatnym zabudowywać wszystko bez zostawiania żadnych rezerw terenowych pod przyszłe inwestycje, infrastrukturę, linie komunikacyjne itd. To w naturalny sposób powoduje napięcia. Konsultacje… Nie wiem, z czego wynika to stwierdzenie, że informacja to nie konsultacja. No, proszę wybaczyć, ale to nigdy nie będzie wyglądało tak, że na spotkaniu z mieszkańcami pracownicy czy przedstawiciele zewnętrznej firmy, którzy tam przybyli, zaprezentują, jakie są analizowane warianty, usłyszą od mieszkańców, że np. ten się nie podoba czy ten powinien być inaczej, po czym od razu, na tym spotkaniu podejmą decyzję, że będzie inaczej. To mogłoby chyba tylko tę satysfakcję po stronie mieszkańca, że został wysłuchany… Może tak być, że w wyniku tych uwag… No ale te uwagi trzeba zebrać, trzeba przeanalizować inne warianty, i po roku, po półtora roku – my to robimy w tempie bliskim rekordu, bo w około rok – jest finalny efekt tej analizy wielokryterialnej i wybierany jest wariant, w związku z którym wnioskujemy o decyzję środowiskową. A potem ten wariant przez regionalną dyrekcję ochrony środowiska, podmiot zupełnie od nas niezależny, jest ponownie analizowany i wtedy zapada ta ostateczna decyzja, którędy ten przebieg będzie przebiegał. Jak do tej pory chyba za każdym razem udało się to tak zrobić, żeby te wybrane przez nas warianty były akurat tymi, do których było stosunkowo najmniej protestów. Takie twarde dane, tj. liczba wyburzeń, liczba wywłaszczeń, też były stosunkowo najbardziej korzystne.</u>
+          <u xml:id="u-47.3" who="#PelnomocnikRzadudosprawCentralnegoPortuKomunikacyjnegodlaRPMarcinHorala">To wszystko powiedziawszy… Musimy sobie zdawać sprawę, że nigdy nie ma większej inwestycji, przy której nie byłoby żadnych protestów i przy której nie byłoby osób niezadowolonych. Tak było przy budowie autostrad, tak było przy budowie dróg ekspresowych – tak jest zawsze. Być może to takie subiektywne wrażenie większej skali społecznego protestu polega na tym, że my bardzo dużo budujemy, bardzo szybko i pod jedną marką, pod marką CPK. Protestujący, dajmy na to, przeciwko budowie S6 są protestującymi przeciw S6 i nie mają wspólnego mianownika z protestującymi przeciw S15. Tu nie zachodzi zjawisko połączenia tych protestów, że tak powiem, pod jednym brandem.</u>
+          <u xml:id="u-47.4" who="#PelnomocnikRzadudosprawCentralnegoPortuKomunikacyjnegodlaRPMarcinHorala">I słowo odnośnie do protokołu NIK. Pani Senatorze, z zachowaniem najwyższych standardów kultury osobistej, o której pan senator wspominał, zachęcam do lektury do tego raportu – nie komunikatu na stronie NIK na temat treści raportu, nie komunikatów prasowych, tylko treści wystąpienia pokontrolnego NIK. Niestety na stronach NIK… Niestety zespół prasowy NIK pozostawał w bardzo luźnym, że tak powiem, kontakcie z treścią samego wystąpienia pokontrolnego i z kontrolerami. No, piarowcy NIK, mogę powiedzieć, mają znacznie bardziej krytyczne zdanie o CPK niż kontrolerzy NIK. W tym raporcie stwierdzono, że zatrudnienie było adekwatne do potrzeb, że wszystkie skontrolowane wydatki były adekwatne do potrzeb, że odbywały się z poszanowaniem zasad gospodarności, że działania w zakresie nadzoru ze strony pełnomocnika były wykonywane dobrze itd. Zespół NIK postawił przy tym kilka tez, kilka wątpliwości, które potem zostały medialne obrobione, np. takich, że zabrakło studium wykonalności dla całej inwestycji. Odpowiedź brzmi: dla takiej inwestycji nie można zrobić studium wykonalności, trzeba robić studia techniczno-ekonomiczno-środowiskowe oddzielnie dla poszczególnych projektów inwestycyjnych. I one są robione. Tam było też stwierdzenie, że może w przyszłości wystąpić ryzyko opóźnień. Oczywiście, że tak, jak przy każdej inwestycji. Nawet przy budowie domu jednorodzinnego nikt nie zagwarantuje, że nie będzie żadnego ryzyka opóźnień. Ale to w przyszłości… A to, co jest do tej pory, co faktycznie się dzieje i co NIK skontrolował, ocenia się pozytywnie. Tak więc tego rodzaju tezy publicystyczne były wybite w komunikacje prasowym, natomiast co do samego raportu, samego wystąpienia pokontrolnego… Tak, czytaliśmy, ja też osobiście czytałem i wszystkim tę lekturę serdecznie polecam. Z 95% tez w nim zawartym się zgadzam i są to tezy pozytywne dla CPK.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-48.1" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Pani Przewodnicząca, czy mogę mieć jedną prośbę?</u>
+          <u xml:id="u-48.2" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Proszę, ale krótko, Panie Senatorze, bo już kończymy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Króciutko.</u>
+          <u xml:id="u-49.1" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Ja mam tylko jedną prośbę. Skoro imiennie, pod swoim nazwiskiem wskazałem tych biednych ludzi, którzy przyszli do nas z tym oświadczeniem… Czy mogę prosić, żeby pan prezes zarządu, pan Mikołaj Wild, ich przyjął i być może nie tyle poinformował, jak to pan podsekretarz Horała powiedział, co skonsultował z nimi, co można zmienić, czego nie? Byłbym wdzięczny. Bo ja im to obiecałem. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#PelnomocnikRzadudosprawCentralnegoPortuKomunikacyjnegodlaRPMarcinHorala">To ja tu zrobię małą rekontrę, Panie Senatorze… A może pan z kilkoma czy kilkunastoma przedstawicielami tej grupy dałby się zaprosić do mnie na kawę, gdzie byśmy porozmawiali w tym samym przedmiocie?</u>
+          <u xml:id="u-50.1" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Jestem do dyspozycji. Uzgodnimy sobie tylko termin.</u>
+          <u xml:id="u-50.2" who="#PelnomocnikRzadudosprawCentralnegoPortuKomunikacyjnegodlaRPMarcinHorala">Oczywiście. Do zobaczenia w takim razie.</u>
+          <u xml:id="u-50.3" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">No i to jest piękna konkluzja na zakończenie naszej konferencji.</u>
+          <u xml:id="u-51.1" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Więcej głosów w dyskusji i zapytań nie ma.</u>
+          <u xml:id="u-51.2" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Chciałabym jeszcze raz bardzo serdecznie podziękować panu ministrowi, sekretarzowi stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów… Przepraszam, w ministerstwie rozwoju…</u>
+          <u xml:id="u-51.3" who="#PelnomocnikRzadudosprawCentralnegoPortuKomunikacyjnegodlaRPMarcinHorala">Nie, nadal nie. Funduszy i polityki regionalnej.</u>
+          <u xml:id="u-51.4" who="#komentarz">Wesołość na sali</u>
+          <u xml:id="u-51.5" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">O, przepraszam.</u>
+          <u xml:id="u-51.6" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">…Pełnomocnikowi rządu do spraw Centralnego Portu Komunikacyjnego, Tak, rzeczywiście, pracowaliśmy tutaj nad ustawą o działach administracji państwowej.</u>
+          <u xml:id="u-51.7" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo dziękuję panom prezesom. Dziękuję wszystkim państwu prelegentom, państwu senatorom, panu przewodniczącemu.</u>
+          <u xml:id="u-51.8" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Zamykam posiedzenie seminaryjne Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności.</u>
+          <u xml:id="u-51.9" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Przypominam państwu senatorom, że o godzinie 15.00 zaczynamy prace nad ustawami… Mamy kilka ustaw do…</u>
+          <u xml:id="u-51.10" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Wszystkich państwa zapraszam na chwilę na górę, w foyer jest kawa, herbata, ciastka, tak żebyśmy mogli jeszcze chwilę w kuluarach podzielić się wrażeniami. Nie robiliśmy przerwy kawowej w trakcie posiedzenia z obawy, że nie zdążymy.</u>
+          <u xml:id="u-51.11" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Dziękuję jeszcze raz bardzo serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-51.12" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Szkoda, że nie będę mógł skorzystać z tego zaproszenia.</u>
+          <u xml:id="u-51.13" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Też bardzo żałujemy, Panie Senatorze, no ale cóż, następnym razem będzie pan już na miejscu.</u>
+          <u xml:id="u-51.14" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-51.15" who="#komentarz">Koniec posiedzenia o godzinie14 minut 02</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00051-01/header.xml b/2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00051-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..c7c96d5
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00051-01/header.xml
@@ -0,0 +1,250 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-snt-ppxxx-00051-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Sprawozdanie stenograficzne z obrad Senatu RP z 26 października 2022 r. (kadencja X, Posiedzenie Plenarne 51, dzień 1).</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Sprawozdanie stenograficzne z obrad Senatu RP z 26 października 2022 r. (kadencja X, Posiedzenie Plenarne 51, dzień 1).</title>
+        <publisher>Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Senat</note>
+        <note type="termNo">10</note>
+        <note type="type">Posiedzenie Plenarne</note>
+        <note type="sessionNo">51</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <date>2022-10-26</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="GabrielaMorawskaStanecka" role="speaker">
+        <persName>Gabriela Morawska-Stanecka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+        <persName>Głos z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="Glosyzsali" role="speaker">
+        <persName>Głosy z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="MarszalekTomaszGrodzki" role="speaker">
+        <persName>Marszałek Tomasz Grodzki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych Karol Rabenda</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Anna Łukaszewska-Trzeciakowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Bartosz Grodecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesUrzeduRegulacjiEnergetykiRafalGawin" role="speaker">
+        <persName>Prezes Urzędu Regulacji Energetyki Rafał Gawin</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Piotr Mazurek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMarcinWarchol" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Marcin Warchoł</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciSebastianKaleta" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Sebastian Kaleta</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorAdamSzejnfeld" role="speaker">
+        <persName>Senator Adam Szejnfeld</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorAgnieszkaGorgonKomor" role="speaker">
+        <persName>Senator Agnieszka Gorgoń-Komor</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska" role="speaker">
+        <persName>Senator Agnieszka Kołacz-Leszczyńska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorAleksanderPociej" role="speaker">
+        <persName>Senator Aleksander Pociej</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorAlicjaChybicka" role="speaker">
+        <persName>Senator Alicja Chybicka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorAndrzejPajak" role="speaker">
+        <persName>Senator Andrzej Pająk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorBogdanBorusewicz" role="speaker">
+        <persName>Senator Bogdan Borusewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorBogdanKlich" role="speaker">
+        <persName>Senator Bogdan Klich</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorDorotaCzudowska" role="speaker">
+        <persName>Senator Dorota Czudowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorEwaMatecka" role="speaker">
+        <persName>Senator Ewa Matecka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorGrzegorzBierecki" role="speaker">
+        <persName>Senator Grzegorz Bierecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorGrzegorzCzelej" role="speaker">
+        <persName>Senator Grzegorz Czelej</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorHalinaBieda" role="speaker">
+        <persName>Senator Halina Bieda</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJacekBogucki" role="speaker">
+        <persName>Senator Jacek Bogucki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJanFilipLibicki" role="speaker">
+        <persName>Senator Jan Filip Libicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJanMariaJackowski" role="speaker">
+        <persName>Senator Jan Maria Jackowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJanuszPecherz" role="speaker">
+        <persName>Senator Janusz Pęcherz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJaroslawRusiecki" role="speaker">
+        <persName>Senator Jarosław Rusiecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJerzyCzerwinski" role="speaker">
+        <persName>Senator Jerzy Czerwiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJoannaSekula" role="speaker">
+        <persName>Senator Joanna Sekuła</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJolantaHibner" role="speaker">
+        <persName>Senator Jolanta Hibner</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJozefLyczak" role="speaker">
+        <persName>Senator Józef Łyczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJozefZajac" role="speaker">
+        <persName>Senator Józef Zając</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorKazimierzKleina" role="speaker">
+        <persName>Senator Kazimierz Kleina</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorKazimierzMichalUjazdowski" role="speaker">
+        <persName>Senator Kazimierz Michał Ujazdowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorKrzysztofKwiatkowski" role="speaker">
+        <persName>Senator Krzysztof Kwiatkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorLidiaStaron" role="speaker">
+        <persName>Senator Lidia Staroń</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorMagdalenaKochan" role="speaker">
+        <persName>Senator Magdalena Kochan</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorMarcinBosacki" role="speaker">
+        <persName>Senator Marcin Bosacki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorMarekKomorowski" role="speaker">
+        <persName>Senator Marek Komorowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorMichalKaminski" role="speaker">
+        <persName>Senator Michał Kamiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSekretarzJerzyWcisla" role="speaker">
+        <persName>Senator Sekretarz Jerzy Wcisła</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSekretarzMariuszGromko" role="speaker">
+        <persName>Senator Sekretarz Mariusz Gromko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSlawomirRybicki" role="speaker">
+        <persName>Senator Sławomir Rybicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaAleksanderPociej" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Aleksander Pociej</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaBogdanKlich" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Bogdan Klich</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaHalinaBieda" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Halina Bieda</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Janusz Pęcherz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Kazimierz Kleina</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaKazimierzMichalUjazdowski" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Kazimierz Michał Ujazdowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaKrzysztofKwiatkowski" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Krzysztof Kwiatkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaLidiaStaron" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Lidia Staroń</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaMariuszGromko" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Mariusz Gromko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaStanislawGawlowski" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Stanisław Gawłowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Wojciech Piecha</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaZygmuntFrankiewicz" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Zygmunt Frankiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorStanislawGawlowski" role="speaker">
+        <persName>Senator Stanisław Gawłowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorStanislawGogacz" role="speaker">
+        <persName>Senator Stanisław Gogacz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorStanislawLamczyk" role="speaker">
+        <persName>Senator Stanisław Lamczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorWadimTyszkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Senator Wadim Tyszkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorWiktorDurlak" role="speaker">
+        <persName>Senator Wiktor Durlak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorWojciechKonieczny" role="speaker">
+        <persName>Senator Wojciech Konieczny</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorWojciechPiecha" role="speaker">
+        <persName>Senator Wojciech Piecha</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorWojciechSkurkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Senator Wojciech Skurkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorWojciechZiemniak" role="speaker">
+        <persName>Senator Wojciech Ziemniak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorZdzislawPupa" role="speaker">
+        <persName>Senator Zdzisław Pupa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorZygmuntFrankiewicz" role="speaker">
+        <persName>Senator Zygmunt Frankiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SzefKrajowegoBiuraWyborczegoMagdalenaPietrzak" role="speaker">
+        <persName>Szef Krajowego Biura Wyborczego Magdalena Pietrzak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WicemarszalekBogdanBorusewicz" role="speaker">
+        <persName>Wicemarszałek Bogdan Borusewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka" role="speaker">
+        <persName>Wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WicemarszalekMarekPek" role="speaker">
+        <persName>Wicemarszałek Marek Pęk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WicemarszalekMichalKaminski" role="speaker">
+        <persName>Wicemarszałek Michał Kamiński</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00051-01/text_structure.xml b/2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00051-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..7b38726
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00051-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,3165 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Początek posiedzenia o godzinie 11 minut 02</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczą marszałek Tomasz Grodzki oraz wicemarszałkowie Gabriela Morawska-Stanecka, Marek Pęk, Michał Kamiński i Bogdan Borusewicz</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Bardzo proszę o zajmowanie miejsc.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Otwieram pięćdziesiąte pierwsze posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej X kadencji.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#komentarz">Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Na sekretarzy posiedzenia wyznaczam panów senatorów Jerzego Wcisłę oraz Mariusza Gromkę. Listę mówców prowadzić będzie pan senator Jerzy Wcisła.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W związku ze stanem zagrożenia epidemicznego po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów podjąłem decyzję o nadaniu temu posiedzeniu formuły hybrydowej, tak jak to było dotychczas. Zasady udziału senatorów w posiedzeniach Senatu w sposób zdalny zostały określone w art. 67b Regulaminu Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Państwa senatorów biorących udział w posiedzeniu w sposób zdalny proszę o upewnienie się, czy państwa iPady są podłączone do zasilania, a kamery w nich włączone. Proszę także o zapewnienie takiego położenia iPada i obiektywu kamery, aby byli państwo widoczni podczas połączenia. Możecie państwo zapisywać się do pytań i do głosu w dyskusji przez czat w aplikacji.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wnioski o charakterze legislacyjnym, przemówienia w dyskusji oraz oświadczenia prosimy przesyłać za pośrednictwem poczty elektronicznej na adres przesłany państwu uprzednio przez Kancelarię Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Do państwa dyspozycji pozostaje także specjalny numer telefonu, pod którym możecie państwo dokonywać konsultacji treści wniosków o charakterze legislacyjnym czy zgłoszeń problemów technicznych.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Prosimy samodzielnie nie włączać mikrofonów. Zabranie głosu będzie możliwe dopiero po jego udzieleniu przez prowadzącego marszałka oraz po uruchomieniu mikrofonu przez informatyka Kancelarii Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję także, że za 15 minut zablokujemy możliwość przyłączania się do posiedzenia. Jeżeli ktoś z państwa senatorów nie zdąży dołączyć do posiedzenia przed zablokowaniem sesji w aplikacji bądź ktoś z państwa straci połączenie, prosimy o kontakt telefoniczny pod numer uprzednio państwu przekazany.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Szanowni Państwo, przystąpimy teraz do głosowania, które ma na celu wyłącznie ustalenie listy senatorów biorących udział w posiedzeniu.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o oddanie jakiegokolwiek głosu w celu potwierdzenia obecności.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przypominam senatorom korzystającym z aplikacji do zdalnego udziału w posiedzeniu, że rozpoczęcie głosowania w systemie Webex, tzw. ankietowanie, spowoduje pojawienie się komunikatu. Aby wziąć udział w głosowaniu, klikamy „OK”. Przypominam również o konieczności wciśnięcia 2 razy przycisku „Przekaż”: po oddaniu głosu w oknie głosowania oraz w odpowiedzi na pytanie o potwierdzenie.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 62 senatorów i tylu aktualnie bierze udział w posiedzeniu. Ale liczba ta, jak widać, rośnie.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję, że w dniu 1 lipca 2022 r. przewodniczący Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych przekazał Senatowi sprawozdanie z działalności regionalnych izb obrachunkowych i wykonania budżetu przez jednostki samorządu terytorialnego w 2021 r. Zawarte jest ono w druku nr 752. Marszałek Senatu w dniu 7 lipca 2022 r. skierował sprawozdanie do Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, która na posiedzeniu w dniu 19 października br. zapoznała się ze sprawozdaniem.</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wysoki Senacie, informuję również, że w dniu 22 sierpnia 2022 r. prezes Rady Ministrów przekazał Senatowi informację o funkcjonowaniu spółdzielni socjalnych działających na podstawie ustawy z dnia 27 kwietnia 2006 r o spółdzielniach socjalnych za okres 2020–2021. Jest ona zawarta w druku nr 791. Marszałek Senatu skierował tę informację do Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej, która na posiedzeniu w dniu 25 października br. zapoznała się z informacją.</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Ponadto informuję, że w dniu 12 lipca 2022 r. prezes Rady Ministrów przekazał do Senatu dokument: „Stan bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz działania realizowane w tym zakresie w 2021 r.”. Dokument ten zawarty jest w druku nr 768. W dniu 19 lipca 2022 r. dokument został skierowany do Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Infrastruktury, które to komisje w dniu 25 października br. zapoznały się z dokumentem.</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Szanowni Państwo, informuję, że Sejm na sześćdziesiątym trzecim posiedzeniu w dniu 7 października 2022 r. przyjął część poprawek zgłoszonych przez Senat do ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw; do ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców; do ustawy o zmianie ustawy o charakterystyce energetycznej budynków oraz ustawy – Prawo budowlane; do ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz niektórych innych ustaw; a także do ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej.</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Ponadto Sejm na tym samym posiedzeniu przyjął jedyną poprawkę zgłoszoną przez Senat do ustawy o zmianie ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz ustawy o ochronie roślin przed agrofagami.</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Sejm odrzucił wszystkie poprawki Senatu zgłoszone do ustawy o medycynie laboratoryjnej.</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Sejm odrzucił też uchwałę Senatu odrzucającą ustawę o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.22" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję, że protokół czterdziestego ósmego posiedzenia Senatu, zgodnie z Regulaminem Senatu, jest przygotowany do udostępnienia senatorom. Jeżeli nikt z państwa senatorów nie zgłosi do niego zastrzeżeń, to zostanie on przyjęty na kolejnym posiedzeniu.</u>
+          <u xml:id="u-2.23" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Państwo Senatorowie, projekt porządku obrad został wyłożony na ławach senatorskich.</u>
+          <u xml:id="u-2.24" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Konwent podjął decyzję, po uzgodnieniach międzyklubowych, że w pierwszym punkcie zostanie przeprowadzone drugie czytanie projektu uchwały o uznaniu rządu Federacji Rosyjskiej za reżim terrorystyczny.</u>
+          <u xml:id="u-2.25" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Projekty ustaw, które mają być omawiane w punktach drugim i trzecim porządku obrad, zostały wniesione przez Radę Ministrów jako projekty pilne. W tym wypadku nie ma zastosowania termin określony w art. 34 ust. 2 Regulaminu Senatu. One będą poddane pod głosowanie po rozpatrzeniu sprawozdań komisji, jutro, na samym początku obrad, o godzinie 10.00, po otrzymaniu sprawozdań komisji. Jest to uzgodnione z panią marszałek Witek. I będą niezwłocznie przekazane do Sejmu.</u>
+          <u xml:id="u-2.26" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proponuję rozpatrzenie ustaw z punktów czwartego, szóstego, ósmego, dziesiątego, jedenastego, dwunastego, trzynastego, czternastego, piętnastego, szesnastego, siedemnastego, osiemnastego, dziewiętnastego, dwudziestego oraz dwudziestego trzeciego projektu porządku obrad, pomimo że sprawozdania komisji w sprawie tych ustaw zostały dostarczone w terminie późniejszym niż określony w art. 34 ust. 2 Regulaminu Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-2.27" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Jeśli nie usłyszę głosów sprzeciwu, uznam, że Wysoka Izba przyjęła przedstawioną propozycję.</u>
+          <u xml:id="u-2.28" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec braku głosów sprzeciwu stwierdzam, że Senat przedstawioną propozycję przyjął.</u>
+          <u xml:id="u-2.29" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proponuję uzupełnienie porządku obrad o punkt dotyczący uznania rządu Federacji Rosyjskiej za reżim terrorystyczny – i rozpatrzenie go jako punktu pierwszego porządku obrad w tej chwili, formalnie.</u>
+          <u xml:id="u-2.30" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Jeśli nie usłyszę głosów sprzeciwu, uznam, że Wysoka Izba przyjęła przedstawioną propozycję.</u>
+          <u xml:id="u-2.31" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec braku głosów sprzeciwu stwierdzam, że Senat przedstawioną propozycję przyjął.</u>
+          <u xml:id="u-2.32" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zabrać głos w sprawie przedstawionego porządku obrad? Nie widzę chętnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.33" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Stwierdzam, że Senat zatwierdził porządek obrad pięćdziesiątego pierwszego posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej X kadencji.</u>
+          <u xml:id="u-2.34" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przypomnę jeszcze raz, że do głosowania nad punktem pierwszym przystąpimy bezpośrednio po rozpatrzeniu tego punktu, a głosowania nad ustawami pilnymi będą jutro o godzinie 10.00, zaraz po wznowieniu obrad. Pozostałe głosowania zostaną przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-2.35" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Ustawę o Centralnym Azylu dla Zwierząt, punkt osiemnasty, a także ustawę o zmianie ustawy o lasach oraz ustawy – Kodeks wykroczeń, punkt dziewiętnasty, na prośbę pani minister Moskwy Senat rozpatrzy jutro.</u>
+          <u xml:id="u-2.36" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziś o godzinie 12.00 zostanie ogłoszona półgodzinna przerwa w obradach, w trakcie której odbędzie się otwarcie wystawy poświęconej Marii Konopnickiej pod tytułem „Mariaże Marii”.</u>
+          <u xml:id="u-2.37" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Szanowni Państwo, na państwa pulpitach został wyłożony program wydarzeń związanych z obchodami setnej rocznicy pierwszego posiedzenia Senatu II RP, które odbędą się w dniu 28 listopada br. Jednym z nich będzie planowane w tym dniu o godzinie 13.00 uroczyste posiedzenie Senatu. Zawiadomienie o zwołaniu tego posiedzenia wraz z jego porządkiem zostanie państwu oczywiście dostarczone drogą elektroniczną.</u>
+          <u xml:id="u-2.38" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Panie Marszałku, mogę mieć w tej sprawie jedną sugestię?</u>
+          <u xml:id="u-2.39" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Polski Senat, stulecie. Piękna rocznica. Ja mam gorącą prośbę, Panie Marszałku. Rozumiem pewne uwarunkowania polityczne. Można tego nie wpisywać do oficjalnego porządku tego szczególnego dla nas wszystkich dnia, ale wydaje się, że byłoby właściwe i słuszne, gdyby w tym dniu była sprawowana msza święta w intencji Senatu i żyjących oraz nieżyjących senatorów. Być może państwa to oburza, ale proszę mieć świadomość, że na przestrzeni tych 100 lat przy tego typu wydarzeniach zawsze były organizowane msze okolicznościowe. To nie jest zmuszanie kogokolwiek do udziału w tego typu przedsięwzięciu. To jest tylko prośba do pana marszałka o uwzględnienie tej kwestii i uszanowanie poglądów różnych stron, również katolików, jak rozumiem, w zdecydowanej większości zasiadających na tej sali.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#komentarz">Oklaski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Panie Senatorze, niech pan sobie zrobi tę mszę. Ja chętnie przyjdę.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Panie Marszałku, sekundę.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan się zgłasza jako...</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Tak.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Ja uważam, że trzeba oddzielić Kościół od państwa. Najwyższy czas to zrobić.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#komentarz">Wesołość na sali</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Także od uroczystości kościelnych… Jeżeli pan senator zorganizuje taką mszę, bo przecież może pan to zrobić, to ja chętnie na nią przyjdę.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Pan, gdyby był marszałkiem, na pewno taką uroczystość by zorganizował.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Ja powiedziałem…</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Niech pan nie zapomina o swojej historii.</u>
+          <u xml:id="u-5.6" who="#komentarz">Poruszenie na sali</u>
+          <u xml:id="u-5.7" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Powiedziałem…</u>
+          <u xml:id="u-5.8" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-5.9" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę… Nie, nie, nie ma dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-5.10" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Co pan jest taki kłótliwy?</u>
+          <u xml:id="u-5.11" who="#Gloszsali">Nie po chrześcijańsku.</u>
+          <u xml:id="u-5.12" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Nie po chrześcijańsku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Chwileczkę, chwileczkę. Głosu udziela, wciąż jeszcze, marszałek.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przyjmuję sugestię pana senatora, aczkolwiek Senat przestrzega konstytucyjnej zasady rozdziału państwa od Kościoła. Zobowiązuję się, że ustami ministra, szefa kancelarii porozmawiam z panem… przepraszam, z ks. kard. Nyczem w takiej kwestii, aczkolwiek w oficjalnych obchodach to się nie znajdzie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Panie Marszałku, oczywiście. Jeżeli są jakieś wątpliwości i potrzeba pomocy, to również Ordynariat Polowy i katedra polowa Wojska Polskiego są, jak sądzę, do dyspozycji Senatu i co tego nie mamy najmniejszej wątpliwości.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#Gloszsali">Katedra polowa?</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#Gloszsali">O co chodzi?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Myślę, że w tym wypadku bez armii…</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Błagam, zejdźmy na ziemię</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">…sobie poradzimy, ale przyjmuję sugestię obu panów i zobowiązuję się, że nadamy temu jakąś…</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#SenatorWojciechKonieczny">Panie Marszałku, czy można w tej sprawie?</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Nie, nie można, bo stanowisko marszałka Senatu jest jasne. Konstytucyjny rozdział państwa od Kościoła to jedno, a prośby senatorów dotyczące wydarzeń poza oficjalnym programem obchodów to drugie. I tak do tego podejdziemy. Nie muszę chyba dodawać, że udział w ewentualnej mszy będzie absolutnie dobrowolny tak jak wyznawanie jakiejkolwiek wiary w naszym kraju. Zamykam tę dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu pierwszego porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały o uznaniu rządu Federacji Rosyjskiej za reżim terrorystyczny.</u>
+          <u xml:id="u-8.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przypominam, że projekt ten został wniesiony przez grupę senatorów i zawarty jest w druku nr 847.</u>
+          <u xml:id="u-8.7" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Zgodnie z art. 84 ust. 6 Regulaminu Senatu projekt ten po uzgodnieniu z klubami i kołami senackimi został włączony do porządku obrad z pominięciem pierwszego czytania.</u>
+          <u xml:id="u-8.8" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę upoważnionego przedstawiciela wnioskodawców, pana senatora Bogdana Klicha, o przedstawienie projektu uchwały.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#SenatorBogdanKlich">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#SenatorBogdanKlich">10 października tego roku jechała do pracy. Od wielu lat zajmowała się dziećmi, dziećmi chorymi na białaczkę. Leczyła te dzieci, troszczyła się o nie. Była młodą lekarką, młodą kobietą. Odwiozła swojego syna Grigorija do przedszkola i w trakcie jazdy jej samochód został trafiony rosyjską rakietą. Spłonęła w tym samochodzie. To ona, Oksana Leontiewa.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#SenatorBogdanKlich">Tego dnia rosyjskie rakiety uderzyły nie tylko w Kijów, uderzyły w wiele miast Ukrainy. W Kijowie zginęło 5 osób, 51 osób było rannych, ale to tylko kolejni ranni i kolejni zabici na tej coraz dłuższej liście ofiar putinowskiego reżimu. Takie zdarzenia jak to, takie zniszczenia jak to są codziennością na Ukrainie od 24 lutego. Można powiedzieć, że niezrealizowany plan Kremla, który polegał na szybkim zdobyciu Kijowa, zmianie władzy oraz podporządkowaniu sobie całego narodu ukraińskiego, zamienił się w planową eksterminację Ukraińców. Stał się masowym ludobójstwem. To nie chodzi tylko i wyłącznie o to, aby z suwerennego kraju uczynić kraj zależny w imię imperialnych ambicji Kremla, ale chodzi o eksterminację narodu ukraińskiego. Ukraińcy zdają sobie z tego sprawę, że jeżeli nie zwyciężą, to zginą. I dlatego, walcząc o swoje życie i o swoją niepodległość, walczą także o przeżycie całego narodu, walczą także, o czym dobrze wiemy, w imię ideałów wolności, demokracji i zjednoczonej Europy. Chcą być częścią zjednoczonej Europy.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#SenatorBogdanKlich">Odpowiedzią Putina jest terroryzowanie mieszkańców, uderzanie w przedszkola, szkoły, w teatry, jak w Mariupolu, mordowanie jeńców wojennych, a przedtem torturowanie ich, podobnie jak torturowanie osób cywilnych. Robią to w coraz bardziej wyrafinowany sposób. Jak stanęliśmy kiedyś w Borodziance przed pomnikiem Tarasa Szewczenki, to widzieliśmy otwory po kulach na jego głowie. Tam trenowano, trenowano na pomniku. Po drugiej stronie centralnego placu było kilka budynków precyzyjnie trafionych pociskami. Precyzyjnie, bo celowano przede wszystkim w te zbudowane z wielkiej płyty, nie te stojące obok, z cegły, tylko te zbudowane z wielkiej płyty, bo wielka płyta szybciej się składa, bo pod gruzami wielkiej płyty można znaleźć więcej ciał, ofiar. Jak się jedzie trasą w Hostomelu, to widać po jednej stronie kompletnie zniszczone budynki, a po drugiej stronie budynki niezniszczone. I ma się takie poczucie przypadkowości ludzkiego losu, bo ci po lewej stronie zginęli, a tym po prawej stronie udało się przeżyć. Jak się wjeżdża do Buczy i staje się w miejscu, z którego wcześniej ekshumowano ciała ponad 100 osób, to ma się wrażenie, że stąpa się po ziemi skażonej okrucieństwem agresorów. Trudno w ogóle po niej stąpać, trudno po niej stąpać.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#SenatorBogdanKlich">Proszę państwa, na tym polega państwowy terroryzm. To nie jest działanie takie jak w okresie rywalizacji wolnego świata ze Związkiem Sowieckim, kiedy Związek Sowiecki sponsorował organizacje terrorystyczne, to jest terroryzm państwowy. To pojęcie jest znane i wielokrotnie opisywane. Taki terroryzm państwowy stosuje reżim Putina.</u>
+          <u xml:id="u-9.5" who="#SenatorBogdanKlich">Ci, którzy wymierzyli rakiety w Oksanę i w innych, w inne ofiary ataku 10 października, wyglądają tak, jak tu widzicie. To jest ekipa, która dzięki działaniom Bellingcatu i innych organizacji została zidentyfikowana – te dziewczyny, ci mężczyźni – jako programiści celów pocisków manewrujących Federacji Rosyjskiej. To oni wyznaczyli cele, to oni m.in. wskazali, że zaatakowany ma być plac zabaw dla dzieci przed uniwersytetem Tarasa Szewczenki, park Szewczenki.</u>
+          <u xml:id="u-9.6" who="#SenatorBogdanKlich">I dlatego, idąc tropem parlamentu Estonii, parlamentu Łotwy, parlamentu Litwy, mając też na uwadze ostatnią rezolucję Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy, do której przyczynił się senator Aleksander Pociej, proponujemy, aby Senat Rzeczypospolitej Polskiej po raz kolejny z całą mocą potępił agresję rosyjską i wezwał wszystkie kraje opowiadające się za pokojem, demokracją i prawami człowieka do uznania rządu Federacji Rosyjskiej za reżim terrorystyczny. Zaznaczam: rządu Federacji Rosyjskiej za reżim terrorystyczny. To sformułowanie ma duże znaczenie.</u>
+          <u xml:id="u-9.7" who="#SenatorBogdanKlich">Ale pamiętajmy także, że każda zbrodnia musi być rozliczona, że sprawcy zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkości – tych z Buczy, tych z Mariupola, tych z Iziuma i tych z innych miast ukraińskich – nie mogą pozostać bezkarni, że są instytucje i organizacje, które wspierają Międzynarodowy Trybunał Karny w jego działaniach. Chwała, że szybko podjęto te działania, ale one muszą być doprowadzone do końca, żeby tacy ludzie stanęli przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym i zostali osądzeni za swoje zbrodnie.</u>
+          <u xml:id="u-9.8" who="#SenatorBogdanKlich">A co zrobić z tym facetem ze zdjęcia? Co zrobić z facetem odpowiedzialnym za rozpętanie tego piekła? Nie ma tego w naszej rezolucji, ale jest to przedmiotem dyskusji w Europie, także z naszymi partnerami amerykańskimi. Trzeba powołać specjalny trybunał, specjalny trybunał do zbadania zbrodni agresji – nie zbrodni wojennych, nie zbrodni przeciwko ludzkości, tylko zbrodni agresji. Zgodnie z opinią wielu prawników taki specjalny trybunał musi być powołany.</u>
+          <u xml:id="u-9.9" who="#SenatorBogdanKlich">„Senat Rzeczypospolitej Polskiej jednocześnie wyraża uznanie wszystkim instytucjom i organizacjom, które podjęły się badania i dokumentowania zbrodni popełnionych na społeczeństwie ukraińskim, i wzywa społeczność międzynarodową do udzielenia pełnego wsparcia Międzynarodowemu Trybunałowi Karnemu”. To drugi ważny akapit projektu naszej uchwały.</u>
+          <u xml:id="u-9.10" who="#SenatorBogdanKlich">I wreszcie nie mogło w tej uchwale zabraknąć podziękowania, podziękowania przede wszystkim dla obywateli polskich, ale także dla jednostek samorządu terytorialnego i wreszcie dla władz centralnych, dla organizacji pozarządowych i przedsiębiorców, podziękowania za to wszystko, co zrobiono dla Ukraińców, którzy postanowili przeczekać ten straszny czas na obczyźnie.</u>
+          <u xml:id="u-9.11" who="#SenatorBogdanKlich">Chciałbym, Pani Marszałek, Wysoki Senacie, prosić o przyjęcie projektowanej uchwały, bo ona chyba dobrze oddaje stan naszych nastrojów oraz dobrze precyzuje to, za co powinien być uznany reżim Władimira Putina. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-9.12" who="#komentarz">Oklaski</u>
+          <u xml:id="u-9.13" who="#komentarz">Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać trwające nie dłużej niż minutę zapytania do upoważnionego przedstawiciela wnioskodawców.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#Gloszsali">Pan minister.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo, pan minister Skurkiewicz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Zadam je z miejsca. Panie Senatorze, krótkie pytanie: co miał pan na myśli, mówiąc, że w treści uchwały jest podziękowanie dla władz centralnych?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#SenatorBogdanKlich">Miałem na myśli rząd i wszystkie jego agendy…</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Rozumiem. Ale czy to…</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#SenatorBogdanKlich">…administrację państwową oczywiście.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Rozumiem. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-12.4" who="#SenatorBogdanKlich">Tak, tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pani senator Alicja Chybicka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#SenatorAlicjaChybicka">Panie Senatorze, ja chciałabym, żeby wybrzmiało na tej sali… To taka informacja dla osób, które nas słuchają, oglądają, bo jestem przekonana, że wśród nas nie ma nikogo, kto byłby – taką mam nadzieję – przeciwko tej uchwale. Ile dzieci ukraińskich poniosło szkodę w tej tzw. akcji specjalnej? Bo przecież zdaniem reżimu Putina to nie jest wojna, tylko to jest akcja specjalna. Ile dzieci trafiło do Polski? Mogę powiedzieć jedno, że do Przylądka Nadziei i do innych klinik onkologicznych trafiło mnóstwo dzieci, ponieważ nie miały warunków do leczenia u siebie, dlatego że szpitale zostały zbombardowane i zniszczone. Chciałabym, żeby dla ewentualnych niedowiarków, a wiem, że tacy niestety są, to wybrzmiało. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#SenatorBogdanKlich">Pani Senator, zginęło prawie 500 dzieci według oficjalnych statystyk, ale jestem przekonany, niestety, że jest ich znacznie więcej. Ukraińcy nie odkryli jeszcze wszystkich miejsc kaźni. Jeszcze nieznane są wszystkie tożsamości osób zaginionych, w związku z tym obawiam się, że jest ich więcej. Dzieci zresztą doświadczają losu swoich rodziców i też masowo, wzorem działań Stalina i innych tyranów, są wywożone i traktowane jak janczarzy przez reżim putinowski, tak aby uczynić z nich obywateli rosyjskich z tych terenów, które są okupowane w tej chwili przez Federację Rosyjską.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Nie widzę więcej pytań.</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#SenatorBogdanKlich">Jest jeszcze jedno.</u>
+          <u xml:id="u-16.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Jeszcze pan senator Marek Komorowski.</u>
+          <u xml:id="u-16.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#SenatorMarekKomorowski">Panie Senatorze, ja w związku z tym mam pytanie: gdzie w treści projektu uchwały jest podziękowanie dla administracji centralnej? Nie mogę tego znaleźć, a pan mówił, że pod tym pojęciem rozumie rząd.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#SenatorBogdanKlich">„Senat Rzeczypospolitej Polskiej dziękuje wszystkim Polkom i Polakom, administracji publicznej i samorządom, organizacjom pozarządowym i przedsiębiorcom” – tu jest mowa o administracji publicznej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#SenatorMarekKomorowski">Jeżeli można… Ale pan w sprawozdaniu – i tak jest w przekonaniu, myślę, wszystkich senatorów – użył pojęcia „administracja centralna”. Czy nie uważa pan, że samorządy też są administracją publiczną? Czy w związku z tym…</u>
+          <u xml:id="u-19.1" who="#SenatorBogdanKlich">To prawda.</u>
+          <u xml:id="u-19.2" who="#SenatorMarekKomorowski">…pojęcie „administracji publicznej” nie powinno być inaczej ukierunkowane, bo w pojęciu „publicznej” mieszczą się wszyscy? Dlaczego dodatkowo są wymienione samorządy? Czy nie powinno być napisane wprost: „publicznej administracji rządowej”?</u>
+          <u xml:id="u-19.3" who="#Gloszsali">Rządowej i samorządowej, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-19.4" who="#SenatorMarekKomorowski">Jeżeli tak, to zgłaszam wniosek o zmianę treści projektu uchwały, tak żeby było tu sformułowanie „administracji rządowej i samorządowej”.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#SenatorBogdanKlich">Myślę, że to jest wniosek do przyjęcia. Chodzi o to, żeby był konsensus wokół tej uchwały. Jeśli tylko wnioskodawcy, których jestem przedstawicielem, upoważnią mnie do zgłoszenia takiej poprawki, to… Uważam, że ona jest zasadna.</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Autopoprawki.</u>
+          <u xml:id="u-20.2" who="#SenatorBogdanKlich">Proszę? Takiej autopoprawki, tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Wniosek, zgodnie z Regulaminem Senatu, musi być zgłoszony na piśmie.</u>
+          <u xml:id="u-21.1" who="#Gloszsali">To składamy na piśmie.</u>
+          <u xml:id="u-21.2" who="#SenatorBogdanKlich">Autopoprawka: „administracji rządowej i samorządowej”…</u>
+          <u xml:id="u-21.3" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-21.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Panie Senatorze, ja myślę, że najpierw pan powinien…</u>
+          <u xml:id="u-21.5" who="#SenatorBogdanKlich">Sprecyzować.</u>
+          <u xml:id="u-21.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Skoro pan jest przedstawicielem wnioskodawców, to, jak myślę, powinien pan najpierw uzyskać zgodę wszystkich wnioskodawców.</u>
+          <u xml:id="u-21.7" who="#komentarz">Poruszenie na sali</u>
+          <u xml:id="u-21.8" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">To jest kwestia regulaminowa. W związku z tym proponuję, żeby pan senator Komorowski zgłosił tę poprawkę na piśmie.</u>
+          <u xml:id="u-21.9" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo, pan senator Bosacki… Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#SenatorMarekKomorowski">Pani Marszałek, dopiero co dostaliśmy treść projektu tej uchwały, więc ja to zgłaszam w ramach tej dyskusji i ze sprawozdania, ale jeżeli pan senator sprawozdawca może to zgłosić…</u>
+          <u xml:id="u-22.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Nie może. Regulamin na to nie zezwala, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-22.2" who="#SenatorMarekKomorowski">…w formie autopoprawki…</u>
+          <u xml:id="u-22.3" who="#Gloszsali">Nie może. Musi być posiedzenie komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Nie. W trakcie posiedzenia nie może to być autopoprawka. Musi być zgłoszona formalnie poprawka na piśmie i musi odbyć się posiedzenie komisji.</u>
+          <u xml:id="u-23.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Bosacki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#SenatorMarcinBosacki">Szanowni Państwo, ja mam ogromną prośbę, żeby już nie wprowadzać poprawek do projektu tej uchwały, której treść przedyskutowaliśmy z panem przewodniczącym Martynowskim. I na jego prośbę jest tu ten passus dotyczący administracji publicznej, która… No, to jest jasne, że to jest również administracja centralna. Jeśli my zaczniemy wprowadzać poprawki, to będzie musiała się spotkać komisja i pewnie nie uchwalimy tego dzisiaj, bo komisje się spotykają wieczorem. Bardzo bym prosił… Pan sprawozdawca, senator Bogdan Klich, jasno powiedział, że chodzi również o administrację centralną. To jest jasne też dla nas. Jednak naprawdę, no… Jeśli będziemy jeszcze redagować jako Senat ten tekst, to moim zdaniem duża część efektu, który chcieliśmy osiągnąć, czyli jedności w tej sprawie, zostanie zaprzepaszczona poprzez kolejne godziny pracy. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Tak. Ja zwracam uwagę…</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-25.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Teraz ja chciałabym coś powiedzieć. Zwracam uwagę państwu senatorom, że faktycznie projekt tej uchwały został już wczoraj wydyskutowany z wszystkimi klubami i kołami. W związku z tym jeśli będzie taka sytuacja – a regulamin nas do tego zmusza – że będziemy musieli mieć posiedzenie komisji, bo pojawią się kolejne poprawki… Chcieliśmy podjąć tę uchwałę dzisiaj, teraz, zaraz. A w ten sposób, poprzez wniosek pana senatora Skurkiewicza i pana senatora Komorowskiego… przepraszam bardzo, pytanie pana Skurkiewicza i wniosek pana senatora Komorowskiego… No, faktycznie pan senator Bosacki ma tutaj rację. Tak że bardzo bym prosiła, żeby państwo się zastanowili.</u>
+          <u xml:id="u-25.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Komorowski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#SenatorMarekKomorowski">Pani Marszałek, wniosek już jest przygotowywany, byłem na zapleczu i za moment ten wniosek legislacyjny będzie gotowy. Jednak odniosę się jeszcze tylko… Byłem sprawozdawcą na posiedzeniu komisji o godzinie 8.15. Tematem był projekt uchwały o odszkodowaniach, w takiej samej wersji i formie, w jakiej Sejm go przyjął, i państwo z Platformy Obywatelskiej tak to storpedowaliście, bo jest nota, bo trzeba z notą się zapoznać itd., itd. A chodziło o jednolity głos parlamentu polskiego…</u>
+          <u xml:id="u-26.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Panie Senatorze, ale to nie dotyczy tego wniosku.</u>
+          <u xml:id="u-26.2" who="#SenatorMarekKomorowski">Pani Marszałek, to dotyczy trochę innej uchwały, to się zgadza, ale dotyczy…</u>
+          <u xml:id="u-26.3" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+          <u xml:id="u-26.4" who="#SenatorMarekKomorowski">…praktycznie tej samej kwestii. Chcieliśmy w konsensusie, ponad podziałami podjąć dzisiaj tę uchwałę, tak żeby polski parlament wzmocnił stronę rządową w negocjacjach ze stroną niemiecką. Ale państwo to odrzucili i nie wiadomo, na kiedy…</u>
+          <u xml:id="u-26.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Panie Senatorze, już…</u>
+          <u xml:id="u-26.6" who="#SenatorMarekKomorowski">Idę, zobaczę, czy jest ten wniosek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dobrze. Kończymy tę dyskusję. Kwestia jest taka: ta uchwała ma inny charakter, to było za zgodą klubów i od razu przeszliśmy do drugiego czytania. Jeżeli pan senator złoży wniosek, to po prostu będziemy mieć posiedzenie komisji i będziemy głosować w sprawie tej uchwały później. I tyle. I to jest koniec dyskusji na ten temat.</u>
+          <u xml:id="u-27.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy pan senator ma jeszcze pytanie do sprawozdawcy, czy jako głos w dyskusji…</u>
+          <u xml:id="u-27.2" who="#SenatorMarcinBosacki">Pani Marszałek, ja jeszcze chciałbym ad vocem poprzedniego głosu…</u>
+          <u xml:id="u-27.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo, pytanie do przedstawiciela komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#SenatorJacekBogucki">Pani Marszałek! Panie Senatorze!</u>
+          <u xml:id="u-28.1" who="#SenatorJacekBogucki">Słuchając pana wystąpienia, ale też pana kolegów klubowych – oczywiście ta uchwała nie powinna budzić żadnych kontrowersji – odniosłem wrażenie, może mylne wrażenie, że wam słowa „administracja rządowa” nie są w stanie przez usta przejść, i tu jest problem. Bo i pan, kiedy mówił o poprawce, to pewnie pomylił i powiedział o administracji samorządowej. No i pan senator Bosacki wspomniał wyłącznie o tym, że nie powinniśmy poprawiać, bo wszyscy to rozumieją. No, wydaje mi się, że gdyby rozumieli, toby rozumieli, że pisząc „administracja publiczna” i „samorządy”, piszą o tym samym. No więc już jest błąd merytoryczny, a my w Senacie podobno bardzo dbamy o prawidłowość każdego słowa w uchwale, w ustawie, o to, żeby nasze dokumenty były bardzo precyzyjne, bo zostają dla potomnych. No więc nie zostawiajmy potomnym gniota w postaci 2 słów. Myślę, że Putin z powodu naszej uchwały nie zrezygnuje z tej wojny, więc ten pośpiech jest nieuzasadniony, skoro już zauważyliśmy rzeczywisty błąd merytoryczny, bo to jest błąd merytoryczny i językowy, a nie błąd polityczny.</u>
+          <u xml:id="u-28.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Ale jakie jest pytanie, Panie Senatorze?</u>
+          <u xml:id="u-28.3" who="#SenatorJacekBogucki">Pytanie: czy to było przypadkowe, czy celowe?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Panie Senatorze, czy pan odpowie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#SenatorBogdanKlich">Bardzo trudno jest mi odpowiadać na takie pytania, Panie Senatorze, kiedy to, co przedstawiam, jest wynikiem uzgodnienia także z pańskim klubem. Pański klub zgodził się na takie rozwiązanie – tak? A więc wyjdźmy z tego błędnego koła, bo to nie ma sensu kompletnie…</u>
+          <u xml:id="u-30.1" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-30.2" who="#SenatorBogdanKlich">No właśnie.</u>
+          <u xml:id="u-30.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Ale proszę o spokój.</u>
+          <u xml:id="u-30.4" who="#SenatorBogdanKlich">Idźmy do przodu, jeżeli jest tylko…</u>
+          <u xml:id="u-30.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę pozwolić panu senatorowi odpowiedzieć.</u>
+          <u xml:id="u-30.6" who="#SenatorBogdanKlich">Jeżeli jest tylko… Jeśli pani marszałek oczywiście to dopuści, to byłbym zwolennikiem tego, żebyśmy zakończyli pracę na tym posiedzeniu, to znaczy teraz, podczas tego drugiego czytania, w drodze autopoprawki, przyjmując to, co zostanie zaproponowane, jeśli tylko będzie odpowiadało…</u>
+          <u xml:id="u-30.7" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator… Jeszcze pan senator Bosacki przed panem marszałkiem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#SenatorMarcinBosacki">Tak. Ja chciałbym odpowiedzieć panu senatorowi Komorowskiemu, ponieważ rozpoczął on dyskusję na zupełnie inny temat, na temat innej uchwały – nad czym głęboko ubolewam, bo naprawdę chcieliśmy, aby… I uzgodnienia były takie – za co bardzo dziękuję przewodniczącemu klubu PiS – żeby ta debata była przeprowadzona w sposób zgodny i godny. Ale ponieważ padły nieprawdziwe słowa pana senatora Komorowskiego, iż większość senacka odrzuciła projekt uchwały o reparacjach, to muszę je sprostować.</u>
+          <u xml:id="u-32.1" who="#SenatorMarekKomorowski">Odłożyła.</u>
+          <u xml:id="u-32.2" who="#SenatorMarcinBosacki">Absolutnie…</u>
+          <u xml:id="u-32.3" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-32.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o spokój!</u>
+          <u xml:id="u-32.5" who="#SenatorMarcinBosacki">…Komisja Ustawodawcza oraz Komisja Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej nie zrobiły nic takiego, o czym mówi pan Komorowski, tylko wstrzymały prace nad tym projektem uchwały do czasu udzielenia odpowiedzi na nasze pytania przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych oraz do czasu ujawnienia noty w sprawie tychże reparacji czy zadośćuczynień. Traktujmy się poważnie. Traktujmy naszą Izbę poważnie i traktujmy siebie nawzajem poważnie. Nie możemy procedować czegoś, gdy nie wiemy, co mamy popierać.</u>
+          <u xml:id="u-32.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze…</u>
+          <u xml:id="u-32.7" who="#SenatorMarcinBosacki">Bardzo proszę, aby, tak jak się pojawiły w protokole nieprawdziwe słowa, tak pojawiły się też moje, i żeby marszałek również zgłosił czy poparł naszą prośbę do Ministerstwa Spraw Zagranicznych, tak abyśmy przed procedowaniem projektu uchwały o reparacjach wiedzieli, o co się stara rząd Najjaśniejszej Rzeczypospolitej. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-33.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan marszałek Bogdan Borusewicz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Panie Senatorze, czy pojęcie „administracja publiczna” zawiera także pojęcie „administracja rządowa”?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#SenatorBogdanKlich">Oczywiście.</u>
+          <u xml:id="u-35.1" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-35.2" who="#SenatorBogdanKlich">Administracja publiczna jest trójszczeblowa.</u>
+          <u xml:id="u-35.3" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o spokój.</u>
+          <u xml:id="u-36.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-36.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Jackowski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-37.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Pani Marszałek, ja mam taki apel. Mianowicie wydaje mi się, że skoro została już złożona ta poprawka, to nie ma sensu brnąć w tej chwili w dyskusje, czy słusznie czy niesłusznie, a więc ja bym miał taką propozycję to pani marszałek, żeby zarządzić posiedzenie komisji w trakcie przerwy o 12.00, tak żebyśmy mogli zaraz…</u>
+          <u xml:id="u-37.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Mam zamiar tak zrobić.</u>
+          <u xml:id="u-37.3" who="#SenatorJanMariaJackowski">…po zakończeniu przerwy przegłosować projekt uchwały i już nie kontynuować tej dyskusji. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Tak mam zamiar zrobić, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-38.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Czerwiński.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-39.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Przewodniczący, proszę wyjaśnić, dlaczego tu jest wąsko zakreślona kategoria osób, które potępiamy. Mówi się tylko o uznaniu rządu Federacji Rosyjskiej, a nie całej Federacji Rosyjskiej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#SenatorBogdanKlich">To jest bardzo istotne. Dlatego że mówimy o tym konkretnym reżimie, o tym konkretnym rządzie – prawda? – który stosuje terroryzm państwowy, a nie mówimy tak o każdym przeszłym i o każdym przyszłym rządzie Federacji Rosyjskiej, bo tego nie wiemy. Mówimy o tym konkretnym rządzie: o administracji prezydenta Putina.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo…</u>
+          <u xml:id="u-41.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Jeśli można, Pani Marszałek…</u>
+          <u xml:id="u-41.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Ja jeszcze bym dopowiedziała, Panie Senatorze, że nie ma w prawie międzynarodowym takiego pojęcia jak „państwo terrorystyczne”. Państwo stosuje terror, terroryzm – i to jest przeważnie stosowane przeciwko państwu. W związku z tym pan senator ma rację, że to jest najbardziej zgodne z prawem międzynarodowym określenie, które jeszcze się w tym mieści. Bo inaczej byśmy po prostu operowali pojęciami, które nie istnieją…</u>
+          <u xml:id="u-41.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Jeśli można, Pani Marszałek…</u>
+          <u xml:id="u-41.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Mam jeszcze z tym związane pytanie. Czy prezydent Putin jest częścią rządu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#SenatorBogdanKlich">No, w Federacji Rosyjskiej jest system prezydencki i na czele reżimu stoi prezydent Putin. Na czele rządu stoi premier, ale w systemie prezydenckim władza jest w rękach prezydenta i jego administracji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-44.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pani senator Magdalena Kochan.</u>
+          <u xml:id="u-44.2" who="#SenatorMagdalenaKochan">Dziękuję bardzo. Rezygnuję z głosu, Pani Marszałek.</u>
+          <u xml:id="u-44.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-44.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">To były wszystkie pytania. Dziękuję…</u>
+          <u xml:id="u-44.5" who="#SenatorJaroslawRusiecki">Jeszcze ja mam pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-44.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">A, jeszcze pan senator.</u>
+          <u xml:id="u-44.7" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo, pan senator Rusiecki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#SenatorJaroslawRusiecki">Tak dla porządku chciałbym zadać to pytanie. Mianowicie na pytanie pana senatora Komorowskiego, czy administracja rządowa jest administracją publiczną, odpowiedział pan senator…</u>
+          <u xml:id="u-45.1" who="#SenatorBogdanKlich">Naturalnie.</u>
+          <u xml:id="u-45.2" who="#SenatorJaroslawRusiecki">…„naturalnie”. I moje pytanie: czy administracja samorządowa jest częścią administracji publicznej?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#SenatorBogdanKlich">Naturalnie. I to…</u>
+          <u xml:id="u-46.1" who="#SenatorJaroslawRusiecki">Stąd też w tej uchwale jest problem do rozwiązania. No, wymaga to uporządkowania, żeby nie doszło do niepotrzebnego powtórzenia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Panie Senatorze, najprawdopodobniej… Jeżeli będzie posiedzenie komisji, to będą mogli państwo to sobie uzgodnić.</u>
+          <u xml:id="u-47.1" who="#SenatorJaroslawRusiecki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-47.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Rybicki. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#SenatorSlawomirRybicki">Panie Senatorze, czy w tym projekcie uchwały należy rozumieć zapis „administracji publicznej i samorządom”… Podkreślam: czy to samorządy rozumiane jako wspólnota wszystkich mieszkańców na terytorium samorządu terytorialnego? Chodziło przecież o to, żeby wyrazić…</u>
+          <u xml:id="u-48.1" who="#Gloszsali">Nie chodzi o organy samorządu, tylko…</u>
+          <u xml:id="u-48.2" who="#SenatorSlawomirRybicki">…podziękowania i słowa uznania dla wspólnoty samorządowej, a nie dla administracji sensu stricto. Czym innym jest administracja publiczna jako pewna liczba organów państwa czy to w rozumieniu samorządowym, czy rządowym, a czym innym jest wspólnota samorządowa rozumiana jako mieszkańcy danego terytorium, którym dziękujemy tą uchwałą za ich wkład…</u>
+          <u xml:id="u-48.3" who="#Gloszsali">Ale dziękujemy Polkom i Polakom, więc to już jest objęte.</u>
+          <u xml:id="u-48.4" who="#SenatorSlawomirRybicki">…w pomoc Ukraińcom.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Panie Senatorze, proszę odpowiedzieć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#SenatorBogdanKlich">No, powiedziałbym, że to jest cenna interpretacja, dlatego że samorząd jest zawsze wspólnotą, a administracja publiczna – zarówno szczebla państwowego, jak i szczebla regionalnego, w tym szczebla gminnego – jest administracją. Tak więc przy takim rozumieniu wszelkie poprawki tego tekstu są nieuzasadnione.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-51.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">I to były wszystkie pytania.</u>
+          <u xml:id="u-51.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-51.3" who="#SenatorBogdanKlich">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-51.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-51.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zabranie głosu pana marszałka Michała Kamińskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#SenatorMichalKaminski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-52.1" who="#SenatorMichalKaminski">„Nie dziw, że nas tu przeklinają,/ Wszak to już mija wiek,/ Jak z Moskwy w Polskę nasyłają/ Samych łajdaków stek”. To były słowa z dramatu „Dziady” Adama Mickiewicza. I one były adresowane, odnosiły się do relacji polsko-rosyjskich w pierwszej połowie XIX w. Od tego czasu bardzo wiele rzeczy się zmieniło, ale nie zmieniła się ta jedna rzecz opisywana już przez Adama Mickiewicza – z Moskwy na zachód wysyłani są łajdacy. Albo wysyłani są łajdacy, którzy niosą złe ideologie, złe poglądy, którzy sieją nienawiść, albo wysyłane są rakiety, siły zbrojne, które ludzi mieszkających na zachód od Rosji, ale przecież nie tylko, bo ten kraj terrorystycznie i zaborczo rozrasta się w różne strony… Tymi środkami, którymi Rosja dysponowała przez ostatnie setki lat, zabijała swoich sąsiadów, usiłowała ich podporządkować. Wszelako trudne doświadczenie komunizmu, które jest za nami – Polakami, Rosjanami, Ukraińcami – po roku 1989 bardzo wielu Polakom o bardzo różnych poglądach politycznych kazało traktować naród rosyjski jako naród, który był, podobnie jak inne narody dawnego Związku Radzieckiego i bloku wschodniego, nie tylko sprawcą, ale przede wszystkim ofiarą reżimu bolszewickiego. O tym mówił śp. Lech Kaczyński podczas swojej pierwszej wizyty w Katyniu w 2007 r.</u>
+          <u xml:id="u-52.2" who="#SenatorMichalKaminski">Niestety, dzisiejsza sytuacja, która dotyka naszych ukraińskich sąsiadów, i dzisiejsza polityka Federacji Rosyjskiej o tyle różni się – na niekorzyść – od polityki Związku Radzieckiego, że cieszy się ona, o czym wiemy… W przypadku Związku Radzieckiego mogliśmy przypuszczać, że duża część obywateli tego kraju nie popiera bandyckiej polityki Moskwy. Dzisiaj niestety wiemy, że ogromna rzesza, ogromna część narodu rosyjskiego, mieszkańców Federacji Rosyjskiej popiera tę bandycką i terrorystyczną politykę. Dlatego teraz ze strony Zachodu potrzebne są jasne sygnały, także w stronę rosyjskiej opinii publicznej i światowej opinii publicznej, że państwo, jakiego chcieli Rosjanie i jakie sobie zbudowali, jest państwem, które jako wspólnota cywilizowana uznajemy za państwo nienależące do naszej wspólnoty. Dzisiejsza uchwała polskiego Senatu… Ja mam nadzieję, że ta uchwała będzie podjęta w duchu konsensusu i będzie uczciwie opisywać rzeczywistość, a uczciwym opisaniem rzeczywistości jest powiedzenie, podziękowanie w Polsce zarówno rządowi, jak i samorządom, a przede wszystkim Polakom, obywatelom Rzeczypospolitej za to, że w sytuacji agresji rosyjskiej na Ukrainie zachowali się w porządku. Powtórzmy to. Zachowali się tak Polacy siedzący po różnych stronach sceny politycznej: i ci, którzy są w rządzie, i ci, którzy tego rządu szczerze nie cierpią. Wobec tego wyzwania, jakim jest rosyjska zbrodnicza agresja na Ukrainę, wszyscy czujemy się przede wszystkim Polakami, a dopiero później zwolennikami rządu czy jego przeciwnikami, jak ja. Jesteśmy Polakami i jako Polacy reprezentujący dzisiaj nasz naród w Senacie Rzeczypospolitej mówimy jasno: rząd Federacji Rosyjskiej jest rządem terrorystycznym i nie może być akceptacji naszej jako Polaków, pamiętających także naszą, bardzo bolesną historię i bolesne sąsiedztwo z Rosjanami, nie może być naszej zgody na politykę, w której najpierw, jak to zwykle bywa, padają słowa… Towarzysząc śp. prezydentowi Lechowi Kaczyńskiemu na szczycie w Bukareszcie, osobiście byłem świadkiem, kiedy Władimir Putin mówił do przywódców świata zachodniego o tym, że Ukraina nie ma prawa do funkcjonowania. Jak to często bywa w historii, jak było np. w przypadku Adolfa Hitlera, który najpierw coś pisał, a później robił, Putin też najpierw mówił, odmawiał Ukraińcom prawa do istnienia i prawa do istnienia ich państwu, a później zaczął to robić. Ja myślę, że każdy Polak, jak słyszy słowa, które są słowami kwestionującymi istnienie dzisiaj państwa ukraińskiego, pamięta, co mówił Wiaczesław Mołotow po podpisaniu paktu z Hitlerem, paktu z Ribbentropem: że znika z mapy Polska, ten pokraczny bękart traktatu wersalskiego. Tak mówił o naszej ojczyźnie rosyjski, sowiecki minister spraw zagranicznych. Wydawałoby się, że wiele rzeczy się zmieniło: zmienił się ustrój, komitet centralny został zastąpiony synodem rosyjskich biskupów prawosławnych. Ale ta jedna rzecz się nie zmieniła: nienawiść do Polaków, Ukraińców, nienawiść do sąsiadów i terroryzm jako metoda polityki. To się niestety w Rosji nie zmienia. I my dzisiaj z bólem musimy konstatować, że ta niezmienność polityki rosyjskiej cieszy się poparciem narodu rosyjskiego. Dlatego dzisiaj musimy nie tylko przyjąć naszą uchwałę, która nazywa reżim rosyjski po imieniu reżimem terrorystycznym, musimy okazać solidarność z tymi wszystkimi ludźmi i z tymi wszystkimi rządami na Zachodzie, którzy popierają Ukrainę, wspierają ją politycznie i militarnie, ale także, tak jak nasz rząd, powiedzieć, że dzisiaj nie ma wstępu do Europy dla Rosjan z turystycznymi wizami. Bo jest czymś głęboko niemoralnym, że w dniu, w którym rakiety kupione za wpłacane przez rosyjskich podatników pieniądze spadają na niewinne ukraińskie dzieci, ci rosyjscy obywatele jako turyści chcieliby przemierzać Europę. Bardzo dobrze, że ani polski rząd, ani bardzo duża część rządów Unii Europejskiej nie chce na to pozwolić. To jest część tego problemu, o którym dyskutujemy dzisiaj, nazywając reżim Putina reżimem terrorystycznym. Jestem głęboko przekonany, że rozstrzygnięcie tej wojny, które jest przed nami, będzie rozstrzygnięciem, które raz na zawsze położy tamę rosyjskiemu imperializmowi.</u>
+          <u xml:id="u-52.3" who="#SenatorMichalKaminski">Na koniec chcę powiedzieć państwu, że rzadko kiedy bywam wzruszony. Naprawdę, wbrew pozorom trudno mnie wzruszyć. Ale kiedy usłyszałem wyjaśnienie szefostwa ukraińskiej armii, dlaczego taką, a nie inną datę wybrali na datę kontrofensywy pod Charkowem, tej udanej kontrofensywy… I kiedy usłyszałem, że wybrali tę datę, by upamiętnić bitwę pod Orszą, to byłem naprawdę wzruszony, bo bitwa pod Orszą to było wspólne, polsko-litewsko-ukraińskie, odepchnięcie Rosjan od Europy na 150 lat. I jeśli dzisiaj Ukraińcy do tej naszej wspólnej historii walki z rosyjskim imperializmem się odwołują – i to odwołują się na polu bitwy – to tym bardziej my, polscy senatorowie, mamy odwagę okazać im naszą solidarność, nazwać reżim Putina reżimem terrorystycznym i posłać ten reżim dokładnie tam, gdzie na to zasługuje. Ale z uwagi na powagę miejsca nie powtórzę kierunku, w jakim chcielibyśmy, aby ten reżim poszedł, bo musiałbym cytować słynnych już ukraińskich żołnierzy służby pogranicznej.</u>
+          <u xml:id="u-52.4" who="#SenatorMichalKaminski">Dziękuję państwu za uwagę i głęboko wierzę, że niepotrzebne kontrowersje nie zamydlą tego zasadniczego celu, który przed nami. Dzisiaj chcemy pokazać naszą jedność. I powtórzę to bardzo wyraźnie, bo tak uważam: w obliczu rosyjskiej agresji na Ukrainę nie ma różnicy pomiędzy opozycją a rządem, bo jesteśmy przede wszystkim obywatelami Najjaśniejszej Rzeczypospolitej, która tak jak przed wiekami, tak i dzisiaj rosyjskiemu imperializmowi będzie mówić zawsze jednoznaczne i stanowcze „nie”. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-52.5" who="#komentarz">Oklaski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-53.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">I w tym momencie – przed kolejnymi mówcami – zarządzam przerwę do godziny 12.30.</u>
+          <u xml:id="u-53.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">W przerwie odbędzie się otwarcie wystawy.</u>
+          <u xml:id="u-53.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-53.4" who="#komentarz">Przerwa w obradach od godziny 11 minut 57 do godziny 12 minut 32</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Wznawiam obrady.</u>
+          <u xml:id="u-54.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę senatorów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
+          <u xml:id="u-54.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Powracamy do rozpatrywania punktu pierwszego porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały o uznaniu rządu Federacji Rosyjskiej za reżim terrorystyczny.</u>
+          <u xml:id="u-54.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Powracamy do dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-54.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zabranie głosu senatora Jana Marię Jackowskiego.</u>
+          <u xml:id="u-54.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-55.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Ja z uwagą przysłuchiwałem się dotychczasowemu przebiegowi w zasadzie dyskusji, chociaż byliśmy w fazie pytań, i powiem tak. Moim zdaniem w przypadku tego typu uchwały, skoro mamy do czynienia z pewnym tekstem uzgodnionym, a taka była sytuacja, pan przewodniczący Martynowski podpisał się jako wnioskodawca pod projektem uchwały, uważam, że niepotrzebnie została zgłoszona poprawka, tym bardziej że ona… Wiadomo w domyśle, jaka jest treść tej uchwały, tego projektu, ona została przyjęta. Tak więc w tej chwili być może będzie odnotowane gdzieś tam w mediach niepolskich, poza Polską, że dyskusja na temat tej uchwały podzieliła senatorów, że uchwała wywołała wewnętrzną dyskusję, i ktoś może to też rozgrywać. No bądźmy tego po prostu świadomi.</u>
+          <u xml:id="u-55.2" who="#SenatorJanMariaJackowski">Ja świadomie nie planowałem brania udziału w tej debacie, świadomie nie zamierzałem zadawać pytań panu senatorowi przedstawicielowi wnioskodawców, ponieważ uważałem, że tego typu uchwała, po pierwsze, jest uzgodniona, po drugie, powinna być podjęta w zasadzie bez dyskusji. Miejsce na dyskusję było w komisji, w której ta uchwała była procedowana.</u>
+          <u xml:id="u-55.3" who="#SenatorJanMariaJackowski">A skoro już jesteśmy przy tej uchwale… Wysoka Izbo, tu mamy ten ostatni akapit sporny „Senat Rzeczypospolitej Polskiej dziękuje wszystkim Polkom i Polakom, administracji – na razie jest – publicznej i samorządom”, pan senator Komorowski proponuje poprawkę „administracji rządowej i samorządowej”, dalej „organizacjom pozarządowym i przedsiębiorcom, za ogrom pomocy okazywanej od 24 lutego uciekającym spod rosyjskich bomb Ukraińcom, głównie kobietom i dzieciom”. Ten akapit jest bardzo ważny i chcę zwrócić uwagę Wysokiej Izby na problem, który stoi przed państwem polskim w wyniku właśnie imperialnej polityki Putina, to jest problem nadchodzącej zimy. Według badań OECD Polska, nie licząc pomocy wojskowej, wydała wedle bardzo ostrożnych szacunków 40 miliardów zł na pomoc uchodźcom z Ukrainy. 40 miliardów zł. Prawdopodobnie ta kwota będzie większa. Jak wiemy, minister Szefernaker zapowiedział, że trzeba będzie ograniczyć pewne… no, nie powiem, że przywileje, ale pewne uprawnienia, które obywatele ukraińscy mają w tej chwili na terytorium Rzeczypospolitej, ponieważ na dłuższą metę ten zakres pomocy będzie nie do utrzymania. Ja uważam, że w tej sprawie powinna toczyć się w Polsce poważna debata polityczna i merytoryczna. Co więcej, z informacji, jakie posiadam, i z wypowiedzi przedstawicieli organizacji ukraińskich wynika, że nie można wykluczyć, iż tej zimy na terytorium Rzeczypospolitej przybędzie kolejna fala uchodźców. Uchodźców, którzy będą pozbawieni nie tylko domu, ale też dostępu do energii, do ogrzewania, do żywności, a więc uchodźców, którzy będą w wyjątkowo tragicznej sytuacji. I pytanie jest takie: czy polski rząd jest na to przygotowany? Czy na ten temat trwa debata, czy trwają jakieś przygotowania, czy są planowane zmiany legislacyjne, które przy takiej okazji powinny być wprowadzone? Czy po prostu będzie tak jak zwykle, że jakoś to będzie, jakoś to będzie? Bo w tym akapicie, w którym to zostało wyrażone… Prawdę powiedziawszy, główny ciężar tej pomocy spadł na samorządy, a przede wszystkim na miliony Polaków, którzy się samoorganizowali. Pamiętamy atmosferę z początków agresji rosyjskiej, wyjazdy na granicę, odbieranie ludzi, organizowanie transportów, pomocy rzeczowej, pomocy materialnej, użyczanie mieszkań, żywienie itd., opiekę we wszelkich postaciach. To był głównie wysiłek społeczeństwa polskiego. Przecież myśmy tutaj w Senacie procedowali tę pierwszą ustawę o pomocy obywatelom Ukrainy, gdzie te kwestie były podnoszone, czy 40 zł za nocleg, czy nie 40 zł itd., kto ma te środki otrzymać… Pamiętamy to wszystko.</u>
+          <u xml:id="u-55.4" who="#SenatorJanMariaJackowski">Ja przypominam o tym, dlatego że ta zbrodnicza polityka rosyjska będzie obliczona na tworzenie destabilizacji nie tylko w państwie ukraińskim, ale również w państwie polskim. Takie są zapowiedzi. Podsycanie różnego rodzaju nastrojów. I apeluję do Wysokiej Izby, żebyśmy w tej sprawie odbyli jakąś poważną debatę. Być może warto byłoby wprowadzić przy okazji jednego z najbliższych posiedzeń informację rządu na ten temat, żebyśmy mogli w osobnym punkcie przedyskutować tę problematykę, nie łącząc tego bezpośrednio z projektem uchwały, którą w tej chwili będziemy podejmować.</u>
+          <u xml:id="u-55.5" who="#SenatorJanMariaJackowski">Jestem przekonany, że ta uchwała wyjdzie z Senatu przyjęta jednomyślnie. I jeszcze raz podkreślam, że ta poprawka – zawracam się do mojego sąsiada, pana senatora Marka Komorowskiego – no, mogłaby być darowana i bylibyśmy już teraz w następnych punktach. Tak że dziękuję za uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-56.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Panie Senatorze, teraz jeszcze… Bo wcześniej był zgłoszony pan senator Bogucki i ja bym chciała teraz jemu oddać głos, a później będzie pan senator.</u>
+          <u xml:id="u-56.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo o zabranie głosu pana senatora Jacka Boguckiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#SenatorJacekBogucki">Dziękuję serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-57.1" who="#SenatorJacekBogucki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panowie i Panie Senatorowie!</u>
+          <u xml:id="u-57.2" who="#SenatorJacekBogucki">Ja myślę, że ta dyskusja nie jest zbędna i te poprawki też nie są niepotrzebne. Przechodzenie tu, w sali Senatu, do porządku dziennego nad tak ważną uchwałą, bez debaty, mogłoby być też chyba odebrane w Moskwie tak, że przyjęliśmy uchwałę, ale tak naprawdę się za bardzo nią nie interesujemy, nią i losem Ukraińców, i losem Ukrainy, i tą wojną. Debatować więc powinniśmy. Gdy spieraliśmy się o słowa „publiczna”, „samorządowa”, „rządowa”, to nie spieraliśmy się o istotę tej uchwały. Ani pan marszałek Borusewicz, ani żaden z moich kolegów i koleżanek, którzy wypowiadali się w tym temacie, nie mieli wątpliwości co do tej uchwały i jej istoty. Nawet gdy padło pytanie, czy sam tytuł uchwały oddaje dobrze to, kto jest zbrodniarzem rosyjskim… Nie chodziło o to, żeby podważyć rolę rządu rosyjskiego, ale o to, żeby pamiętać o roli Putina, który nie jest członkiem rządu, tylko prezydentem. Nie zgłaszając żadnej poprawki, poddaję pod rozwagę, czy nie należałoby napisać w tytule i w pierwszym zdaniu „prezydenta i rządu Federacji Rosyjskiej”. Zastanówcie się. Ja nie jestem członkiem komisji, która nad tym pracowała, ale jeśli czas będzie pozwalał, przyjdę. Zastanówcie się, czy nie byłoby warto. Bo tak naprawdę pewnie wszyscy na tej sali jesteśmy przekonani o tym, jaki jest system władzy w Rosji, jak ważna jest rola prezydenta w podejmowaniu dobrych, ale i tragicznych decyzji. Czy pojęcie „rząd” nie zostanie wykorzystane do tego, żeby Putina wybielać albo zwalniać z odpowiedzialności za tę wojnę? Przecież to on tę wojnę, może nie jednoosobowo, ale w głównej mierze w związku ze swoją pozycją w tym państwie, wywołał i to on tę wojnę prowadzi. I nie może jej zakończyć z prostej przyczyny: bo zdaje sobie sprawę, że w tamtym systemie dowódca, który przegrał wojnę, rzadko tę wojnę przeżywa. Tak wielokrotnie było w historii Rosji.</u>
+          <u xml:id="u-57.3" who="#SenatorJacekBogucki">Chciałbym serdecznie podziękować autorom projektu uchwały. Szkoda, że czas był tak krótki, że w momencie, kiedy otrzymaliśmy projekt… Teraz tu dyskutujemy, a ja nie zdążyłem, przyznaję się, wczytać się w porządek i pójść na posiedzenie komisji – pewnie to samo może powiedzieć pan senator Komorowski – żeby tam zgłosić poprawki i je przedyskutować.</u>
+          <u xml:id="u-57.4" who="#Gloszsali">Tego nie było…</u>
+          <u xml:id="u-57.5" who="#SenatorJacekBogucki">A, nie było. Jasne. No właśnie. Można by zgłosić przy uzgodnieniach, wtedy, kiedy była na to pora. To rzeczywiście nasze niedopatrzenie jako senatorów, ale czasem są takie sytuacje, że każdy z nas skupia się na tych dziedzinach, którymi zajmuje się na co dzień – ja na finansach, na rolnictwie – i nie śledzi dokładnie porządku obrad, każdego punktu.</u>
+          <u xml:id="u-57.6" who="#SenatorJacekBogucki">Dziękuję panu marszałkowi, mojemu przyjacielowi z dawnych lat, marszałkowi Kamińskiemu, za jego słowa. Cieszę się, że w Senacie nie było ani jednej wypowiedzi negatywnej wobec tej uchwały czy w ogóle wobec stanowiska Polski w sprawie wojny na Ukrainie. W Sejmie jest już inaczej. Tam już się pojawiają, na szczęście pojedyncze, inne głosy, dotyczące innego zapatrywania się na tę wojnę i na politykę Rosji w świecie.</u>
+          <u xml:id="u-57.7" who="#SenatorJacekBogucki">Nie mamy, przynajmniej my, po prawej stronie, żadnej gorzkiej satysfakcji, gdy słyszymy od Ursuli von der Leyen czy od innych polityków unijnych, że jako Polska mieliśmy rację. My nie mamy tu satysfakcji. Nie ma w ogóle satysfakcji. Mówił o tym pięknie dzień czy dwa dni temu pan premier w Berlinie, przedstawiając nasze stanowisko wobec pomocy dla Ukrainy w jej odbudowie. Nie mamy satysfakcji, że baliśmy się zagrożenia ze Wschodu przez wiele, wiele lat. My, Prawo i Sprawiedliwość, mówiliśmy o nim, ostrzegaliśmy przed tym zagrożeniem. Ja mieszkam na wsi. Część moich sąsiadów jeszcze do niedawna pytała: „Dlaczego wy nie współpracujecie z Rosją? Dlaczego z nią nie handlujecie? Dlaczego nie sprzedajcie naszej żywności? Przecież tyle szło na eksport w latach komunizmu, a potem w latach dziewięćdziesiątych, na początku polskich przemian”. Tylko ci moi sąsiedzi – ja ciągle próbowałem im to tłumaczyć – nie mieli świadomości, że Rosja się zmieniła i nie jest już uzależniona od polskiej żywności oraz że Polska się zmieniła i nie jest już w stanie sprzedawać, nie sprzedaje żywności za bezcen, tylko sprzedaje ją po cenach światowych. Ja moim sąsiadom musiałem tłumaczyć, że nie byłoby dla Polski innej pozycji niż na kolanach, którą to pozycję Rosja uznaje za właściwą. Nie wymyśliłem tego. Już Józef Piłsudski, nasz wielki przedwojenny przywódca, mówił, że Polska może być albo silna, albo zależna od Rosji. Nie ma innej możliwości, bo taka jest geopolityka, taka była geopolityka. No, i wojna na Ukrainie, obecna sytuacja ponownie to pokazuje. Z pełną perfidią tej wojny, pełną tragedią tej wojny, z tym nieszczęśliwym dla Ukrainy, tragicznym doświadczeniem pokazuje to każdemu Polakowi. Szkoda, że jeszcze ciągle nie pokazuje tego wszystkim w Europie i na świecie. No, ale tak to jest, że jeśli wojna toczy się w Europie, to mniej interesuje państwa afrykańskie, a jeśli toczy się w Afryce, to mniej interesuje nas tu, w Europie. Tak zawsze było, jest i będzie. Ale to nasze zadanie, wszystkich, i rządzących, i opozycji… A może szczególnie opozycji, jeśli chodzi o Unię Europejską. No, bo tam polska opozycja, głosami i udziałami europosłów, jest w rządzącej Unią Europejską większości. My jesteśmy tam w mniejszości, która ma inne zdanie na wiele tematów. Tak więc państwo macie więcej mechanizmów, żeby swoich kolegów przekonać, że pomylili się bardzo, uzależniając Europę od surowców, uzależniając Europę od Rosji. Ja nie wyobrażam sobie, żeby kiedykolwiek w historii zdarzyło się, że polski premier po odejściu ze stanowiska zacznie pracować dla Rosji.</u>
+          <u xml:id="u-57.8" who="#Gloszsali">To nieprawda! To jest kłamstwo!</u>
+          <u xml:id="u-57.9" who="#Gloszsali">Ale pani chyba nie ma głosu.</u>
+          <u xml:id="u-57.10" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę…</u>
+          <u xml:id="u-57.11" who="#Gloszsali">Chodzi o niemieckiego.</u>
+          <u xml:id="u-57.12" who="#SenatorJacekBogucki">Oczywiście.</u>
+          <u xml:id="u-57.13" who="#SenatorJacekBogucki">Nie wyobrażam sobie, że polski premier, którykolwiek, po odejściu ze stanowiska zacznie pracować dla Rosji. Bo dla mnie byłaby to zdrada stanu. Dziwię się, że w Niemczech, w tak demokratycznym państwie, dłużej budującym demokrację niż my, takie fakty mają miejsce. Wydaje mi się, że taki człowiek powinien być napiętnowany, wyrzucony ze swojej partii i odsunięty od wpływu na lokalną politykę. Widocznie tam są inne standardy. Bo my tu chyba się zgadzamy. No, każdy polski polityk, który kiedykolwiek, w jakichkolwiek czasach, nawet w tych czasach, kiedy wydawało się, że można współpracować z Rosją, taką, jaka ona była… Nawet w tamtych czasach nie było odważnego byłego premiera… Premierów mieliśmy przecież od 1989 r. wielu. Pracowali w różnych instytucjach światowych, europejskich, ale nigdy dla Rosji. A w innych krajach to się zdarza. Nie ma też w Polsce polityka, który w tej chwili bierze za telefon i dzwoni do Putina. I to jest to nasze wielkie porozumienie. I dlatego nie boję się tego, że dyskutujemy tu nad tą uchwałą, że mówimy o tej uchwale. Bo mówimy na temat tego, żeby ona była precyzyjna i wskazywała problemy, ale też doceniała tych, którzy ponieśli ogromny wysiłek, pomagając Ukrainie w sposób pełny, komplementarny i precyzyjny. Bo my jako Senat… Mimo że ja jestem przecież krótko w Senacie, 3 lata, już nauczono mnie, że tu bardzo się dba o precyzyjność, o to, żeby słowo znaczyło słowo i oddawało z pełną precyzją rzeczywistość.</u>
+          <u xml:id="u-57.14" who="#SenatorJacekBogucki">Przekonujmy tych nieprzekonanych w Unii Europejskiej, przekonujmy tych nieprzekonanych w państwach europejskich, przekonujmy tych nieprzekonanych na świecie. Ale nam łatwiej jest przekonać państwa, w których są rządy konserwatywne, bo z konserwatystami współpracujemy, chociaż czasem bardzo trudno, bo różni są konserwatyści. Ja jestem synem narodowca, mój ojciec był żołnierzem Narodowych Sił Zbrojnych. Ubolewam, że projekt uchwały dotyczący Narodowych Sił Zbrojnych rodzi się w bólach i że kontestują go ci wśród senatorów, którzy nie powinni mieć prawa głosu…</u>
+          <u xml:id="u-57.15" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+          <u xml:id="u-57.16" who="#SenatorJacekBogucki">… na ten temat. No, bo jak już mówią o różnych zjawiskach…</u>
+          <u xml:id="u-57.17" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Panie Senatorze, czas.</u>
+          <u xml:id="u-57.18" who="#SenatorJacekBogucki">Już kończę.</u>
+          <u xml:id="u-57.19" who="#SenatorJacekBogucki">Ale jestem przekonany, że i ta uchwała się pojawi. Ale mój tata zawsze powtarzał… On żył w innych czasach, nie dożył tego, że zostałem posłem, potem senatorem, ale jeszcze w latach dziewięćdziesiątych i na początku lat po roku 2000 mówił, że Polska ma 2 wrogów i z tych 2 wrogów gorszy ten wschodni. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-58.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zabranie głosu pana senatora Marka Komorowskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#SenatorMarekKomorowski">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
+          <u xml:id="u-59.1" who="#SenatorMarekKomorowski">Chciałbym zacząć od tego, że dziękuję wnioskodawcom i również panu senatorowi sprawozdawcy – w tej chwili chyba go nie ma, ale to nieistotne – za projekt tej uchwały, który co do niektórych zapisów w swojej treści jest odważny. Myślę, że taka uchwała jest potrzebna nam wszystkim również do tego, żebyśmy jednoznacznie wypowiedzieli się co do tego, co się dzieje na Ukrainie, co do przyczyn, co do agresora i nazwali rzecz po imieniu.</u>
+          <u xml:id="u-59.2" who="#SenatorMarekKomorowski">Popieram również stwierdzenie senatora Michała Kamińskiego, który w swojej wypowiedzi powiedział, że są takie sytuacje, że… Też uważam, że są sytuacje, kiedy nie ma różnicy, jak zdążyłem dobrze zanotować… Nie ma różnicy między opozycją a rządem odnośnie do wojny na Ukrainie. Popieram to, według mnie nie ma różnicy w tych kwestiach. Chciałbym przy tym pozostać w przekonaniu, że nie ma też różnicy między opozycją a rządem odnośnie do dochodzenia przez Polskę zadośćuczynienia za szkody spowodowane przez Niemcy w czasie II wojny światowej. Ta uchwała została odłożona, ale mam nadzieję, że niebawem wróci na posiedzenie Senatu – mam nadzieję, że może na najbliższe posiedzenie, nie na to, które jest teraz, aktualnie, ale na następne posiedzenie Senatu – i że również poprzez aklamację, poprzez jednogłośne stwierdzenie będziemy mogli wyrazić swoją ocenę w tej kwestii, bo to są, można powiedzieć, niezwykle żywotne sprawy Polski.</u>
+          <u xml:id="u-59.3" who="#SenatorMarekKomorowski">Jeżeli chodzi o tę uchwałę i o tę poprawkę, to chciałbym powiedzieć… Wcześniej senator Jackowski powiedział, że był czas na posiedzeniu komisji itd. Akurat tak się stało, że nie było posiedzenia komisji, a tę uchwałę, treść uchwały dostaliśmy na ławy w trakcie posiedzenia. Chcę tylko podkreślić, że Senat Rzeczypospolitej Polskiej, który w treści uchwały dziękuje itd., jest też zobowiązany oddać prawdzie fakt pomocy Ukrainie. Nie możemy się wstydzić tego, że rząd Rzeczypospolitej Polskiej pomaga walczącej Ukrainie. Stąd poprawka, która ma na celu uwzględnienie wysiłku również strony rządowej, to doprecyzowanie i zastąpienie tych dwóch wyrazów „publicznej” i „samorządom” wyrazami „rządowej” i „samorządowej”.</u>
+          <u xml:id="u-59.4" who="#SenatorMarekKomorowski">Po przeanalizowaniu treści projektu tej uchwały, jak myślę, złożę jeszcze jeden wniosek, gdy będzie posiedzenie komisji, ponieważ uważam, że w treści uchwały… Jak czytamy ten akapit, ten ostatni merytoryczny: „za ogrom pomocy okazywanej od 24 lutego uciekającym spod rosyjskich bomb”… Tam powinno być włączone słowo „walczącym”. Czyli to zdanie w tej uchwale powinno być takie: za ogrom pomocy okazywanej od 24 lutego walczącym i uciekającym itd. Wtedy ta uchwała stanie się komplementarna. W tej uchwale nie będziemy mówić tylko… My tutaj precyzujemy, określamy reżim, określamy stronę Federacji Rosyjskiej, to, jaka ona jest, ale też odnosimy się do sytuacji, do tego, co z niej wynika. Na Ukrainie są walczący z tym reżimem, nie wszyscy, bo wiadomo… Nie będziemy tego wątku… Są też ci uciekający, te kobiety z dziećmi itd., itd. A więc dziękujemy wszystkim Polakom, całej administracji, wszystkim tym osobom za tę pomoc tym walczącym i tym uciekającym, bo ta pomoc jest właśnie i dla walczących, i dla uciekających.</u>
+          <u xml:id="u-59.5" who="#SenatorMarekKomorowski">Nie zgodzę się z interpretacją senatora Rybickiego, który mówi, że jeżeli pisze się „samorządom”, to w zasadzie nie chodzi tu o administracje samorządowe, tylko o wspólnotę samorządową. Skoro tak, no to… „Polkom i Polakom” – to pojęcie obejmuje wszystko, bo Polacy żyją w samorządach.</u>
+          <u xml:id="u-59.6" who="#SenatorMarekKomorowski">A więc podtrzymuję to swoje stanowisko, tę swoją poprawkę z rozszerzeniem o tę część, że tak powiem, walczącą. Myślę, że w trakcie, do zakończenia rozpatrywania punktu uda mi się ją zgłosić. Chcę powiedzieć, że popieram uchwałę w całości i będę głosował za jej przyjęciem. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-60.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zabranie głosu pana senatora Aleksandra Pocieja.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#SenatorAleksanderPociej">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-61.1" who="#SenatorAleksanderPociej">Chciałem, przynajmniej miałem taki plan, rozpocząć… Chciałem oprócz tego, że podziękować autorom projektu tej uchwały, to rozpocząć również od podziękowań dla wszystkich klubów za absolutną jednomyślność. No niestety, nie udało się. A myślę, że w tej naszej uchwale nie są najważniejsze dwa słowa czy jedno, tylko nasza jedność w tym, że wyrażamy to… No, mieliśmy to wyrażać ponad podziałami. I szkoda, że ta uchwała, która poszła specjalną ścieżką, bo przecież to jest ścieżka bez posiedzenia komisji, to jest ścieżka polegająca na tym, że ten tekst uciera się w rozmowach pomiędzy szefami klubów i kół… No niestety, nie udało nam się.</u>
+          <u xml:id="u-61.2" who="#SenatorAleksanderPociej">Agresja Federacji Rosyjskiej na Ukrainę jest prowadzona z niespotykaną od II wojny światowej brutalnością. Każdego dnia słuchamy doniesień o kolejnych okrucieństwach, gwałtach, egzekucjach, zbrodniach wojennych, zbrodniach popełnianych przez agresora również na ludności cywilnej. To wszystko są zbrodnie, które wymagają odpowiedzi międzynarodowej, nie tylko odpowiedzi w zakresie pomocy humanitarnej czy wojskowej, ale odpowiedzi prawnej. I ta wspólna odpowiedź, tak jak mówiłem, wymaga solidarności nie tylko naszej, którą, mam nadzieję, za chwilę jednak wyrazimy w tej wspólnej uchwale, ale również solidarności społeczności międzynarodowej. Bardzo się cieszę, że ta uchwała powiela w 2 miejscach to, co ta nowa społeczność międzynarodowa wyraziła w uchwałach Rady Europy.</u>
+          <u xml:id="u-61.3" who="#SenatorAleksanderPociej">Prawdą jest, i w niektórych wypowiedziach było to podkreślane, że to nie my byliśmy tymi wariatami, którzy krzyczą, że idzie coś złego, tylko ci z Zachodu byli naiwni, zresztą oni to przyznają w tej chwili. To jest, jak myślę, bardzo ważne dla spójności i solidarności europejskiej, że mimo że… No, były tutaj wskazywane, zwłaszcza przez pana senatora Komorowskiego, pewne przykłady niemieckie, francuskie, można je cytować. Ale nie mam żadnej wątpliwości, obserwując parlamentarzystów europejskich, z którymi spotykam się regularnie, że tam zaszła naprawdę bardzo poważna zmiana, i to zmiana na lepsze. Oni chyba pojęli, w jakim błędzie żyli przez ostatnie lata. No ale też przyznajmy, zapytajmy, czy ktoś u nas w Senacie stawia problem walki samotnej Francji z bałaganem, z terrorem, również podsycanym przez Federację Rosyjską, w północno-zachodniej Afryce. No, nie stawialiśmy takiego tematu, a ten temat dla bezpieczeństwa, zwłaszcza migracyjnego, Europy jest jednym z poważniejszych. Tak że też uderzmy się w piersi, że nie o wszystkim wiemy bądź nie wszystko odczuwamy tak, jak ci, którzy są na froncie.</u>
+          <u xml:id="u-61.4" who="#SenatorAleksanderPociej">Dlaczego tak ważne jest to, że w tej uchwale pojawia się kwestia odpowiedzialności najważniejszych polityków bądź wojskowych rosyjskich? Otóż bez stworzenia trybunału ad hoc do osądzenia zbrodni popełnianych przez tych, którzy dają rozkazy, nie jest możliwa – w kształcie dzisiejszym prawa międzynarodowego – odpowiedzialność tych ludzi. Tak jak po II wojnie światowej trzeba było stworzyć specjalny trybunał, trybunał norymberski, tak tutaj domagamy się dokładnie tego samego.</u>
+          <u xml:id="u-61.5" who="#SenatorAleksanderPociej">I jeszcze raz podkreślam, że bardzo się cieszę, że nie jesteśmy w tej sprawie odosobnieni i skazani w tej chwili na bycie tylko i wyłącznie z naszymi partnerami wschodnimi, ponieważ po wyrzuceniu Rosji z Rady Europy, co kiedyś było niewyobrażalne, zostało 46 państw i są 2 uchwały – pierwsza, dotycząca uznania reżimu rosyjskiego za terrorystyczny, i druga, dotycząca stworzenia właśnie tego trybunału ad hoc. One zostały podjęte jednogłośnie. Jeżeli ktoś spośród przedstawicieli 46 krajów Europy i Kaukazu nie chciał tego poprzeć – a tylko parę państw nie poparło – to nawet nie głosował przeciwko. W związku z tym zaszła ta zmiana na skalę europejską.</u>
+          <u xml:id="u-61.6" who="#SenatorAleksanderPociej">Na koniec: zgadzam się i uważam za bardzo trafne to, co powiedział pan senator Jackowski, który wzywał do debaty. Idą trudne czasy dla Ukrainy, a w związku z tym również dla Polski. Jeżeli przewidywania dotyczące skutków tego, co się w tej chwili dzieje… Jeżeli bombardowania Ukrainy, bombardowania jej infrastruktury energetycznej będą nadal w takim tempie, to możemy się tutaj spodziewać kolejnych paru milionów uchodźców, tym razem ludzi uciekających przed głodem i mrozem, już nawet nie tylko i wyłącznie przed wojną. I chciałbym, abyśmy o tym rozmawiali, bo Polska musi być do takiej sytuacji przygotowana. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-62.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zabranie głosu pana senatora Filipa Libickiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#SenatorJanFilipLibicki">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-63.1" who="#SenatorJanFilipLibicki">Pani Marszałek, ja pozwolę sobie z miejsca, bo bardzo krótko…</u>
+          <u xml:id="u-63.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Oczywiście, proszę bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-63.3" who="#SenatorJanFilipLibicki">Do zabrania głosu zainspirował mnie pan senator Jackowski, mówiąc, że trzeba by było, abyśmy rozmawiali o tym, w jaki sposób dalej pomagać obywatelom Ukrainy, którzy są w Polsce, lub tym, o których mówił przed chwilą pan senator Pociej, a którzy na skutek zimy i trudnych warunków mogą się w Polsce znaleźć.</u>
+          <u xml:id="u-63.4" who="#SenatorJanFilipLibicki">Otóż ja chcę powiedzieć, że 20 maja ze wspólnej inicjatywy komisji rodziny i komisji, której przewodniczy pan senator Ujazdowski, myśmy zrobili otwarte posiedzenie. Zaprosiliśmy na nie przedstawicieli rządu zajmujących się w różnych obszarach tą kwestią, tą tematyką. Była bardzo dobra frekwencja, jeśli chodzi o przedstawicieli rządu. Rozmawialiśmy na ten temat i powiedzieliśmy sobie wtedy, że za parę miesięcy powtórzymy to spotkanie, żeby monitorować, jak to się odbywa i jakie ewentualnie zmiany będą wprowadzone. A więc traktuję głos pana senatora Jackowskiego jako wskazanie, że już nadszedł moment, aby drugi etap tego monitoringu, jak ta pomoc wygląda i jakie zmiany są planowane, przeprowadzić. To sprawa pierwsza.</u>
+          <u xml:id="u-63.5" who="#SenatorJanFilipLibicki">I sprawa druga. Myślę, że kwestia agresji Rosji na Ukrainę jest naprawdę jedną z niewielu rzeczy, która jest wyjęta z politycznego sporu w Polsce. Warto to pielęgnować. Jestem przekonany, że nasze finalne głosowanie będzie dowodem tego, że nam się to w Senacie ostatecznie uda mimo tej dyskusji, która tutaj jest prowadzona. Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-64">
+          <u xml:id="u-64.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-64.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">I proszę o zabranie głosu pana marszałka Bogdana Borusewicza:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-65">
+          <u xml:id="u-65.0" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Pani Marszałek! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-65.1" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Ja sugerowałem, żeby na tę debatę zaprosić ambasadora Ukrainy, ale to dobrze, że go nie ma. Dobrze, że go nie ma, bo musielibyśmy się wstydzić. Ci, którzy doprowadzili do takiej sytuacji, powinni zaprosić ambasadora Rosji, który by się z tego cieszył. On by się cieszył z sytuacji, do której senatorowie PiS doprowadzili. Projekt uchwały był ustalony na poziomie kierownictwa klubów i miał przejść przez aklamację. Wydawało się, że jeśli chodzi o Polaków i wszystkie formacje polityczne działające w tej chwili w Polsce, to nasz stosunek do tej wojny, do tej agresji, jest jednoznaczny.</u>
+          <u xml:id="u-65.2" who="#SenatorBogdanBorusewicz">No, muszę powiedzieć, że jestem zaskoczony, ponieważ pan senator Marek Komorowski, używając argumentu, że jego inicjatywy nie zostały uchwalone… Nie zostały uchwalone, ale są procedowane zgodnie z regulaminem. Ponieważ nie zostały uchwalone jego inicjatywy dotyczące spraw historycznych, doprowadził tutaj do takiej sytuacji…</u>
+          <u xml:id="u-65.3" who="#SenatorMarekKomorowski">…Oficjalnie nie mówiłem.</u>
+          <u xml:id="u-65.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o spokój.</u>
+          <u xml:id="u-65.5" who="#SenatorBogdanBorusewicz">…że jesteśmy w konfuzji. Ja myślałem, że tutaj jest pełna zgoda co do tej uchwały, jej treści, kierunku itd. Okazało się, że nie. Nie może być tak, że uchwała dotycząca sytuacji na Ukrainie, cierpień ludności cywilnej, wojny i zbrodni dokonywanych przez wojska Federacji Rosyjskiej na ludności cywilnej jest zakładnikiem jakichkolwiek innych spraw, jakichkolwiek innych uchwał. Panie Senatorze, nie można tego typu argumentów stosować, a pan je zastosował. To jest oczywiście niedobra sytuacja, niedobra wizerunkowo, niedobra także dla PiS, Panie Senatorze. Mam nadzieję, że ktoś z panem jakąś rozmowę przeprowadzi.</u>
+          <u xml:id="u-65.6" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Chcę przypomnieć, że to nie jest jedyna sprawa, jeżeli chodzi o różnice zdań. Są jeszcze 2 takie sprawy, które też wydawały się oczywiste. Proponowaliśmy ustawę zobowiązującą do udostępnienia pomieszczeń hotelowych spółek Skarbu Państwa, Polskiego Holdingu Hotelowego, Lasów Państwowych i samorządów. I co? Gdzie ta ustawa? Powiedzieliście: nie, bo to już jest realizowane. W jakim zakresie jest to realizowane? Kto to realizuje? Wiemy, że w części obiektów hotelowych Lasów Państwowych znaleźli się uchodźcy ukraińscy. A reszta? Przecież to były dziesiątki tysięcy pomieszczeń hotelowych. Była jeszcze jedna propozycja dotycząca Ukraińców, wsparcia Ukrainy, a także pewnych sytuacji życiowych, z którymi do czynienia mają polscy obywatele walczący po stronie Ukrainy, w wojsku ukraińskim. Proponowaliśmy ustawę o niekaralności tych obywateli, bo z punktu widzenia prawa oni podlegają karze z kodeksu karnego. Nie chcieliście się na to zgodzić. Ja chcę powiedzieć, kto był największym adwersarzem. Pan senator Skurkiewicz, jako wiceminister obrony narodowej, powiedział: nie. Przypominam to. Do tych spraw trzeba wrócić, bo to są ważne sprawy, życiowe sprawy, bytowe sprawy.</u>
+          <u xml:id="u-65.7" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Ta uchwała przede wszystkim odnosi się do ludności, do cierpień ludności cywilnej, nie do walk wojskowych. Oczywiście wspieramy w tej kwestii Ukrainę. To dobrze, że ją wspieramy, także militarnie, że rząd ją wspiera militarnie. Ale ta uchwała dotyczy zbrodni na ludności cywilnej, bo to jest po prostu najważniejsze. Dotyczy także ostatnich ataków na infrastrukturę energetyczną, w wyniku których Ukraińcy, którzy jednak żyją na wschód od nas, będą siedzieć w mroźnych, zimnych pomieszczeniach, nie będą mieli światła. Aż 40% tej infrastruktury zniszczono i te zniszczenia będą dalej postępować. To jest atak na ludność cywilną, nie na wojsko ukraińskie. Wojsko walczy i oczywiście ponosi straty w ramach tej agresji, ale uchwała mówi o ludności cywilnej.</u>
+          <u xml:id="u-65.8" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Tak więc ja jestem przeciwny tej poprawce zgłoszonej przez pana senatora Komorowskiego, bo dla mnie jest oczywiste, że pojęcie „administracja publiczna” obejmuje także administrację rządową, nazywaną nieraz administracją centralną. Chodzi o administrację rządową. To pojęcie ją obejmuje, jest znacznie szersze. Tak więc ja jestem absolutnie przeciwny tej poprawce i będę głosował przeciwko na posiedzeniu komisji. Można było tutaj dojść do jakiegoś porozumienia, ale skoro już podjęto tego typu formalne działania, które spowalniają prace nad uchwałą, to ja odpowiadam: nie, ja się na to nie zgadzam.</u>
+          <u xml:id="u-65.9" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Jest jedna kwestia, która… Nie wiem, czy to zostanie przyjęte jako autopoprawka, ale na wszelki wypadek złożę taką poprawkę. No, i tak posiedzenie komisji musi się odbyć po inicjatywie pana senatora Komorowskiego. W tym tytule – jest to uchwała o uznaniu rządu Federacji Rosyjskiej za reżim terrorystyczny – proponuję zamianę rządu na… To wywołuje jakieś uwagi, faktycznie może to być za wąskie. Proponuję pojęcie władz: uchwała o uznaniu władz Federacji Rosyjskiej za reżim… Tutaj powinna być zmiana.</u>
+          <u xml:id="u-65.10" who="#SenatorBogdanKlich">W treści też.</u>
+          <u xml:id="u-65.11" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Tak, ale w tym tytule… W związku z tym to też powinno być lekko poprawione. Ja nie miałem czasu tego poprawić, ale uważam że jeżeli zastosujemy pojęcie „władze”, to będzie wiadomo, że tu chodzi o rząd, prezydenta…</u>
+          <u xml:id="u-65.12" who="#Gloszsali">…posłów.</u>
+          <u xml:id="u-65.13" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Tak, tak.</u>
+          <u xml:id="u-65.14" who="#SenatorBogdanBorusewicz">I administrację prezydencką, która… Administracja prezydencka odgrywa olbrzymią rolę w tej wojnie, w wywołaniu tej wojny i w prowadzeniu tej wojny. Tak więc zgłaszam taką poprawkę i proszę o jej uwzględnienie.</u>
+          <u xml:id="u-65.15" who="#SenatorBogdanBorusewicz">A na koniec chcę powiedzieć, że nieraz lepsze jest wrogiem dobrego. Tak się według mnie stało: lepsze jest wrogiem dobrego. Ta uchwała dotycząca aktualnej sytuacji na Ukrainie, agresji, zbrodni, nie może być zakładnikiem jakichkolwiek innych uchwał procedowanych w Senacie.</u>
+          <u xml:id="u-65.16" who="#komentarz">Oklaski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-66">
+          <u xml:id="u-66.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-66.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zabranie głosu pana senatora Jerzego Czerwińskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-67">
+          <u xml:id="u-67.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Goście!</u>
+          <u xml:id="u-67.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Najpierw, niestety, muszę wrócić do uchwały reparacyjnej, bo prawda jest trochę inna, a działo się to dzisiaj na posiedzeniu komisji. Otóż ta uchwała w ogóle nie powinna powodować żadnych problemów. Próba odciągnięcia w czasie jej podjęcia też ma swoją wymowę polityczną. Niestety, na posiedzeniu komisji przedstawiono warunek… znaczy złożono propozycję, żeby ta uchwała… żeby procedowanie nad tą uchwałą zawiesić do momentu, kiedy zostanie upubliczniona nota polskiego rządu do rządu Republiki Federalnej Niemiec. Otóż niestety jest tak, że takiej noty się nie upublicznia, czyli to jest warunek powodujący odłożenie ad Kalendas Graecas…</u>
+          <u xml:id="u-67.2" who="#SenatorMagdalenaKochan">Pani Marszałek, to jest nie na temat.</u>
+          <u xml:id="u-67.3" who="#SenatorStanislawGawlowski">O! To jest skandal. Skandal!</u>
+          <u xml:id="u-67.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Panie Senatorze, bardzo bym…</u>
+          <u xml:id="u-67.5" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Proszę państwa, ale ja za chwilę przejdę do meritum. Tyle na ten temat…</u>
+          <u xml:id="u-67.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo bym prosiła.</u>
+          <u xml:id="u-67.7" who="#SenatorJerzyCzerwinski">…to powinno zostać wyraźnie powiedziane. Mam nadzieję, że na przyszłym posiedzeniu ta uchwała popierająca polskie żądania odszkodowań zostanie przez Senat, Wysoką Izbę uchwalona.</u>
+          <u xml:id="u-67.8" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Teraz jeśli chodzi o tę uchwałę… Ja ją, jej ideę popieram po prostu w całej rozciągłości. To jest bardzo dobry kierunek, bo powinniśmy wyrażać jako izba wyższa swoje stanowisko w takiej podstawowej sprawie. Ale niestety rzeczywiście… No, nawet pan marszałek Borusewicz zauważył pewne niedociągnięcia w tym tekście. Ja nie zgłaszam formalnych poprawek, żeby nie przedłużać posiedzenia, ale prosiłbym o ewentualnie zastanowienie się nad autopoprawką, to kieruję do pana senatora Klicha.</u>
+          <u xml:id="u-67.9" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Pierwsza kwestia. Ja państwu zacytuję jedno ze zdań i spróbuję wskazać, czym się może kończyć zbyt pośpieszna praca: „Bandyci w rosyjskich mundurach torturują i mordują jeńców wojennych oraz cywilów na okupowanych terytoriach”. No, nie tylko, proszę państwa. Niszczą także tkankę – o tym za chwilę – ale przede wszystkim mordują na terytorium całej Ukrainy. Przecież te ostrzały miast są zaplanowane po to, żeby… One po prostu ingerują w życie codzienne Ukraińców, mają ich wystraszyć, zdemotywować, jeśli chodzi o walkę z Rosjanami, no i skutkują także morderstwami, mówmy wprost. Po prostu trzeba skreślić te słowa „na okupowanych terytoriach”.</u>
+          <u xml:id="u-67.10" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Następna kwestia. Rzeczywiście zamiana w tytule słowa „rząd” na słowo „władze” jest dobrym rozwiązaniem. Ale w treści nie ma jednej podstawowej kwestii: potępienia prezydenta Putina. Dlaczego podstawowej? Oczywiście mówimy o rządzie, no, teraz już szerzej, ale to przede wszystkim ten człowiek jest odpowiedzialny. Wiemy, jaki tam jest system rządów: autorytarny, więc trzeba zacząć potępiać od góry, chociaż większość tamtego społeczeństwa popiera swego przywódcę.</u>
+          <u xml:id="u-67.11" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Następna kwestia. Mówimy – i to w formie katalogu zamkniętego, to też nie jest zbyt dobre, bo zawsze można zapomnieć o jakimś elemencie w tym katalogu – o infrastrukturze społecznej: przedszkolach, szkołach, teatrach itd. Ale nie mówimy o tym, o czym mówili przedmówcy, o infrastrukturze krytycznej, a atak na tę infrastrukturę będzie powodował oddziaływanie na całe społeczeństwo. I to jest m.in. także taki zamiar, żeby: po pierwsze, oddziaływać na całe społeczeństwo ukraińskie, po drugie, także zdemotywować je do walki, po trzecie, po części spowodować następną falę uchodźców, która będzie także oddziaływać na państwa ościenne. I tutaj też trzeba by według mnie umieścić tę celowość. Tu padło ze strony jednego z panów senatorów stwierdzenie, że Międzynarodowy Trybunał Karny w Hadze nie ma jurysdykcji nad tymi przestępstwami, że musi być stworzony specjalny, tak jak w Norymberdze po II wojnie światowej, trybunał, mówmy wprost, europejski. Ale to też powinno się znaleźć w tekście tej uchwały. To my powinniśmy wezwać do tego społeczność międzynarodową.</u>
+          <u xml:id="u-67.12" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Kwestia następna. Ja bym przestrzegał przy tego typu uchwałach przed próbą ataku senatorów z przeciwnej opcji politycznej, rządu z przeciwnej opcji politycznej, bo to nie jest ta ścieżka. Należałoby raczej właśnie ewentualne błędy wyeliminować i ten tekst w formie dopracowanej przedstawić. A mamy teraz czas na to, żeby te błędy wyeliminować, żeby ująć np. inne organy państwa rosyjskiego, które są odpowiedzialne i przecież przyczyniają się…</u>
+          <u xml:id="u-67.13" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+          <u xml:id="u-67.14" who="#SenatorJerzyCzerwinski">…do tego, że ta napaść jest realizowana. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-68">
+          <u xml:id="u-68.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-68.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Marek Komorowski, 5 minut.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-69">
+          <u xml:id="u-69.0" who="#SenatorMarekKomorowski">Krótko.</u>
+          <u xml:id="u-69.1" who="#SenatorMarekKomorowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-69.2" who="#SenatorMarekKomorowski">Żeby nie było jakichś niedopowiedzeń, chciałbym tylko powiedzieć, w kontekście wystąpienia pana marszałka Borusewicza, że nie uzależniałem podjęcia tej uchwały od podjęcia innej uchwały – żeby to było jasno powiedziane. Wyraziłem tylko przekonanie – nie wiem, czy słuszne – że jak wróci na najbliższe, może listopadowe, posiedzenie Senatu uchwała o dochodzeniu przez Polskę zadośćuczynienia za szkody spowodowane przez Niemcy w czasie II wojny światowej, to też ta uchwała zostanie podjęta w ramach konsensusu przez aklamację. Zobaczymy, jak to będzie.</u>
+          <u xml:id="u-69.3" who="#SenatorMarekKomorowski">Jeżeli chodzi o uchwałę historyczną, o której wspomniał pan marszałek Borusewicz, to chciałbym tylko zwrócić uwagę, że to senator Jacek Bogucki w swoim wystąpieniu do tego wątku trochę nawiązał, nie ja. Tak że proszę naprawdę… Ja nie uzależniałem…</u>
+          <u xml:id="u-69.4" who="#SenatorMarekKomorowski">Kończąc, chciałbym zgłosić wniosek formalny, jeżeli mogę, Pani Marszałek, o ogłoszenie 15 minut przerwy celem odbycia posiedzenia Komisji Ustawodawczej czy w poszerzonym składzie, co umożliwiłoby ewentualnie podjęcie tej uchwały zaraz po przerwie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-70">
+          <u xml:id="u-70.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-70.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Aleksander Pociej, 5 minut.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-71">
+          <u xml:id="u-71.0" who="#SenatorAleksanderPociej">Po to były ustalenia pomiędzy klubami… Przecież wiadomo, że potrafimy mieć na każdy temat różne zdania. Po to były te ustalenia, żeby nie było dwugłosu, żeby to zrobić sprawnie, pokazać jedność. Było ustalenie, że będą wystąpienia pojedynczych senatorów w imieniu klubów, kół, żeby przyjąć mocny tekst bez podziałów. Przecież było wiadomo, że jeżeli zaczniemy na ten temat debatować, to pokłócimy się. Chciałbym powiedzieć, że wplatanie w to innych uchwał musi prowadzić do tego, że będziemy mieli jeszcze bardziej różne zdania. A jeszcze mówienie, że żądanie wyjaśnień od ministra… Bo zmieniła się sytuacja, jeżeli już musieliśmy rozmawiać na tematy reparacji. Zmieniła się sytuacja od czasu uchwały, bo była uchwała Sejmu, a potem poszła nota. I chodzą słuchy, że w tej nocie tak naprawdę nic nie ma. Zatem jest normalne, że chcieliśmy poznać treść tej noty. Ja akurat nie głosowałem, bo nie jestem w Komisji Ustawodawczej, ale jest to absolutnie normalne, że takie pytanie pada. Niepotrzebnie wdaliśmy się w tę dyskusję. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-72">
+          <u xml:id="u-72.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-72.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">I proszę, jeszcze pan senator Skurkiewicz. Pan senator obiecał, że będą tylko 3 minuty.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-73">
+          <u xml:id="u-73.0" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Tak, oczywiście.</u>
+          <u xml:id="u-73.1" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-73.2" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Niepotrzebna dyskusja, bo zamiast tego gardłowania, które państwo realizujecie dziś, teraz, na posiedzeniu Senatu, już dawno mogłoby się odbyć posiedzenie komisji i już byśmy głosowali nad tą poprawką, w moim odczuciu – ważną poprawką. Zgadzam się z panem senatorem Klichem, że tutaj nie ma jakiejś swary politycznej, nie ma jakiegoś problemu, poza jedną błędną kwestią, którą bez najmniejszego problemu możemy szybko naprawić, szybko zagłosować, i co do tego nie ma najmniejszej wątpliwości.</u>
+          <u xml:id="u-73.3" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Jedno wyjaśnienie jeszcze tylko, dlatego poprosiłem panią marszałek o udzielenie głosu, krótko. Panie Marszałku, nie znam przypadku, żeby ktokolwiek, jakikolwiek obywatel Polski poniósł konsekwencje za to, że walczy po stronie Ukraińców przeciwko najeźdźcy rosyjskiemu. No więc naprawdę, proszę być spokojnym. Wielokrotnie z tej mównicy mówiłem o tym, że takich postępowań nie ma i takich postępowań nie będzie. To jest wojna narodu ukraińskiego z użyciem partnerów zagranicznych, w imię nas wszystkich. Również nas, Polaków, bo dopóki ten front jest daleko od Polski, to Polska jest bezpieczna. Dlatego też dziwią mnie te słowa i to, że przy tej okazji takie niepotrzebne wtręty pan robi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-74">
+          <u xml:id="u-74.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-74.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Ale tym razem ja odpowiem panu senatorowi, bo ja byłam jedną z inicjatorek tego projektu ustawy. Bardzo jest mi smutno, że ta zaproponowana ustawa leży w zamrażarce sejmowej. Uważam, że nie można, nawet będąc ministrem czy wiceministrem, deklarować, że nikt nigdy nie będzie ponosił odpowiedzialności karnej, dlatego że to robią niezależni prokuratorzy i niezależne sądy…</u>
+          <u xml:id="u-74.2" who="#komentarz">Oklaski</u>
+          <u xml:id="u-74.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">A niestety nie ma okoliczności wyłączającej karalność i nie będzie, dopóki taka ustawa nie zostanie uchwalona. Ja z tego miejsca do pana ministra, któremu udzieliłam głosu, bardzo apeluję, żeby jednak odgrzebać ten projekt ustawy, bo tam nie ma nic złego – chodzi tylko o niekaranie polskich obywateli, którzy służą Ukrainie i walczą o wolność, również naszą. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-74.4" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Niepotrzebna ustawa, Pani Marszałek.</u>
+          <u xml:id="u-74.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Potrzebna, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-74.6" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Nie, niepotrzebna.</u>
+          <u xml:id="u-74.7" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-74.8" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
+          <u xml:id="u-74.9" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Klich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-75">
+          <u xml:id="u-75.0" who="#SenatorBogdanKlich">Wnoszę o wyznaczenie komisjom terminu przygotowania dodatkowego sprawozdania w celu przeprowadzenia trzeciego czytania projektu uchwały.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-76">
+          <u xml:id="u-76.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-76.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dla porządku informuję, że senator Aleksander Szwed złożył swoje przemówienie w dyskusji do protokołu, a wnioski o charakterze…</u>
+          <u xml:id="u-76.2" who="#SenatorSekretarzJerzyWcisla">Senator Komorowski jeszcze…</u>
+          <u xml:id="u-76.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Aha, jeszcze… Nie, tylko pan senator Szwed.</u>
+          <u xml:id="u-76.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">…A wnioski o charakterze legislacyjnym na piśmie złożyli pan senator Marek Komorowski oraz pan senator Bogdan Borusewicz.</u>
+          <u xml:id="u-76.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-76.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">W związku z tym, że zostały złożone wnioski o charakterze legislacyjnym, Senat kieruje projekt uchwały do Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej.</u>
+          <u xml:id="u-76.7" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Senator Bogdan Klich zgłosił wniosek o wyznaczenie komisjom terminu przygotowania dodatkowego sprawozdania w celu przeprowadzenia trzeciego czytania projektu uchwały jeszcze na tym posiedzeniu Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-76.8" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Jeśli nie usłyszę głosów sprzeciwu, uznam, że Senat przyjął przedstawiony wniosek. Nie ma sprzeciwu, w związku z czym Senat przyjął ten wniosek.</u>
+          <u xml:id="u-76.9" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Ogłaszam przerwę do godziny 14.00. 10 minut po ogłoszeniu przerwy odbędzie się posiedzenie, zresztą pan sekretarz odczyta komunikat.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-77">
+          <u xml:id="u-77.0" who="#SenatorSekretarzJerzyWcisla">Wysoki Senacie!</u>
+          <u xml:id="u-77.1" who="#SenatorSekretarzJerzyWcisla">Posiedzenie Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej w sprawie rozpatrzenia wniosków zgłoszonych na posiedzeniu Senatu do projektu uchwały o uznaniu rządu Federacji Rosyjskiej za reżim terrorystyczny odbędzie się 10 minut po ogłoszeniu przerwy w sali nr 182. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-78">
+          <u xml:id="u-78.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję państwa senatorów, że po przerwie odbędzie się głosowanie nad uchwałą.</u>
+          <u xml:id="u-78.1" who="#komentarz">Przerwa w obradach od godziny 13 minut 29 do godziny 14 minut 13</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-79">
+          <u xml:id="u-79.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Bardzo proszę o zajęcie miejsc.</u>
+          <u xml:id="u-79.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu pierwszego porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały o uznaniu rządu Federacji Rosyjskiej za reżim terrorystyczny.</u>
+          <u xml:id="u-79.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Senat po przeprowadzeniu drugiego czytania projektu uchwały skierował projekt do Komisji Ustawodawczej oraz do Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej i zobowiązał te komisje do przedstawienia jeszcze na obecnym posiedzeniu Senatu dodatkowego sprawozdania. Znajduje się ono w druku nr 847 X.</u>
+          <u xml:id="u-79.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
+          <u xml:id="u-79.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę sprawozdawcę, pana senatora Bogdana Klicha, o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-80">
+          <u xml:id="u-80.0" who="#SenatorSprawozdawcaBogdanKlich">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
+          <u xml:id="u-80.1" who="#SenatorSprawozdawcaBogdanKlich">Połączone komisje rekomendują przyjęcie poprawek nr 1 i 2, negatywnie zaopiniowały zaś poprawkę nr 3.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-81">
+          <u xml:id="u-81.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-81.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy państwo senatorowie wnioskodawcy chcą jeszcze zabrać głos?</u>
+          <u xml:id="u-81.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję, że w trakcie drugiego czytania wnioski o charakterze legislacyjnym zgłosili panowie senatorowie Bogdan Borusewicz, Jerzy Czerwiński, który podtrzymał wniosek senatora Borusewicza, Marek Komorowski, Stanisław Karczewski, Wojciech Skurkiewicz.</u>
+          <u xml:id="u-81.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać trwające nie dłużej niż minutę zapytania do sprawozdawcy i wnioskodawcy w związku z przedstawionym dodatkowym sprawozdaniem.</u>
+          <u xml:id="u-81.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zgłosić takie zapytanie? Nie widzę zgłoszeń.</u>
+          <u xml:id="u-81.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przypominam, że pan senator, marszałek Bogdan Borusewicz wycofał swój wniosek, zawarty w pkcie 1 w druku nr 847 X. Wniosek ten został podtrzymany przez pana senatora Jerzego Czerwińskiego i zostanie poddany pod głosowanie zgodnie z kolejnością przepisów projektu.</u>
+          <u xml:id="u-81.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-81.7" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W pierwszej kolejności zostaną przeprowadzone głosowania nad poprawkami według kolejności przepisów projektu, druk nr 847 X, a następnie nad przyjęciem w całości projektu z druku nr 847 ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-81.8" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionymi poprawkami.</u>
+          <u xml:id="u-81.9" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 1, senatora Jerzego Czerwińskiego.</u>
+          <u xml:id="u-81.10" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę włączyć maszynę.</u>
+          <u xml:id="u-81.11" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-81.12" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-81.13" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-81.14" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pani Senator… Już spłynął głos.</u>
+          <u xml:id="u-81.15" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-81.16" who="#MarszalekTomaszGrodzki">No, co z wynikiem?</u>
+          <u xml:id="u-81.17" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-81.18" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wszyscy zdalni zagłosowali.</u>
+          <u xml:id="u-81.19" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-81.20" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto głosuje na sali, a jest zalogowany?</u>
+          <u xml:id="u-81.21" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan senator Błaszczyk. To wszystko przez pana.</u>
+          <u xml:id="u-81.22" who="#komentarz">Wesołość na sali</u>
+          <u xml:id="u-81.23" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy mimo tego, że pan senator… Mam zarządzić powtórne głosowanie czy jesteście państwo w stanie policzyć głosy?</u>
+          <u xml:id="u-81.24" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 75 senatorów, 67 – za, 2 – przeciw, 6 się wstrzymało.</u>
+          <u xml:id="u-81.25" who="#komentarz">Głosowanie nr 1</u>
+          <u xml:id="u-81.26" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 2, panów senatorów Komorowskiego, Karczewskiego i Skurkiewicza.</u>
+          <u xml:id="u-81.27" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-81.28" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-81.29" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-81.30" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-81.31" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan senator Komorowski nie głosuje za swoją poprawką?</u>
+          <u xml:id="u-81.32" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-81.33" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-81.34" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 85 senatorów, 73 – za, 8 – przeciw, 4 wstrzymało się od głosu.</u>
+          <u xml:id="u-81.35" who="#komentarz">Głosowanie nr 2</u>
+          <u xml:id="u-81.36" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 3, pana senatora Marka Komorowskiego.</u>
+          <u xml:id="u-81.37" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-81.38" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-81.39" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-81.40" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-81.41" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 85 senatorów, 25 – za, 44 – przeciw, 16 wstrzymało się od głosu.</u>
+          <u xml:id="u-81.42" who="#komentarz">Głosowanie nr 3</u>
+          <u xml:id="u-81.43" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad przyjęciem projektu uchwały w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-81.44" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-81.45" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-81.46" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-81.47" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pani Senator Budner, proszę zerknąć, czy pani wysłała głos. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-81.48" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-81.49" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 85 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-81.50" who="#komentarz">Głosowanie nr 4</u>
+          <u xml:id="u-81.51" who="#komentarz">Oklaski</u>
+          <u xml:id="u-81.52" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę o uznaniu władz Federacji Rosyjskiej za reżim terrorystyczny.</u>
+          <u xml:id="u-81.53" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu drugiego porządku obrad: ustawa o zakupie preferencyjnym paliwa stałego przez gospodarstwa domowe.</u>
+          <u xml:id="u-81.54" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 845, a sprawozdania komisji – w drukach nr 845 A i 845 B.</u>
+          <u xml:id="u-81.55" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę sprawozdawcę Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, pana senatora Zygmunta Frankiewicza, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-82">
+          <u xml:id="u-82.0" who="#SenatorSprawozdawcaZygmuntFrankiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-82.1" who="#SenatorSprawozdawcaZygmuntFrankiewicz">Rządowy projekt dotyczący zakupu preferencyjnego paliwa stałego przez gospodarstwa domowe został uznany za pilny i wpłynął do Senatu w piątek 21 października wieczorem. W poniedziałek Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej podjęła pracę nad tym drukiem. Przedstawię państwu sprawozdanie z prac tej komisji.</u>
+          <u xml:id="u-82.2" who="#SenatorSprawozdawcaZygmuntFrankiewicz">Zacznę od tego, że ustawa o zakupie preferencyjnym paliwa stałego – tutaj czytamy – przez gospodarstwa domowe, co jest dość oczywistym błędem, skorygowanym dzięki pracy Biura Legislacyjnego i jest to w poprawkach, ma zapewnić wsparcie dla dużej grupy gospodarstw domowych w Polsce poprzez umożliwienie podmiotom wprowadzającym do obrotu paliwo stałe podjęcia współpracy z zainteresowanymi gminami w celu rozdysponowania węgla do indywidualnych gospodarstw domowych przy niższych cenach zakupu.</u>
+          <u xml:id="u-82.3" who="#SenatorSprawozdawcaZygmuntFrankiewicz">Ustawa określa zasady, warunki i tryb sprzedaży przez niektóre podmioty paliwa stałego z przeznaczeniem dla gospodarstw domowych, zakupu preferencyjnego paliwa stałego, przyznawania, ustalania wysokości i wypłacania niektórym podmiotom rekompensat z tytułu jego sprzedaży oraz właściwość organów w tych sprawach. Przez paliwo stałe rozumie się węgiel kamienny, zatem ustawa dotyczy węgla kamiennego.</u>
+          <u xml:id="u-82.4" who="#SenatorSprawozdawcaZygmuntFrankiewicz">W terminie do 30 kwietnia przyszłego roku podmiot wprowadzający do obrotu – mówiąc prościej, importer – paliwo stałe, czyli węgiel, może sprzedawać to paliwo stałe gminom z przeznaczeniem dla gospodarstw domowych. Zasada jest taka, że to gmina zawiera umowę z podmiotem wprowadzającym. Gmina ma odbierać węgiel z miejsca jego składowania, określonego przez podmiot wprowadzający ten węgiel do obrotu. Cena paliwa, czyli węgla, dla gminy ma wynosić 1 tysiąc 500 zł, płatność jest odroczona do 60 dni. W przypadku gdy gmina nie zawrze umowy z podmiotem wprowadzającym do obrotu paliwo stałe, gminę tę może zastąpić gmina bezpośrednio sąsiadująca lub inny podmiot, będący pośredniczącym podmiotem węglowym w rozumieniu przepisów ustawy z grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym. Gmina może sprzedawać węgiel za cenę wyższą, ale nie wyższą niż 2 tysiące zł. W przypadku gdy robi to inny podmiot, czyli podmiot gospodarczy, maksymalna cena może wynosić 2 tysiące 200 zł. Nie stosuje się przy tym ustawy – Prawo zamówień publicznych ani ustawy o podatku akcyzowym. Podmiot wprowadzający paliwo stałe do obrotu może wystąpić do podmiotu wypłacającego, czyli Zarządcy Rozliczeń SA, z wnioskiem o rekompensatę w wysokości obliczonej według zasady podanej w ustawie. Te rekompensaty są finansowane z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19. Art. 8 zawiera zasady reglamentacji. Taka jest ta ustawa i o tym jest ta ustawa.</u>
+          <u xml:id="u-82.5" who="#SenatorSprawozdawcaZygmuntFrankiewicz">Z racji małej ilości czasu komisja zajęła się uwagami i poprawkami proponowanymi przez Biuro Legislacyjne i omówiła jedynie poprawki merytoryczne, które mimo krótkiego czasu dość licznie spłynęły do komisji. Poprawki zaproponowane przez Biuro Legislacyjne zostały przyjęte przez komisję i uzgodnione ze stroną rządową. Chodzi tu m.in. o to, co już zasygnalizowałem, tj. że nawet w nazwie ustawy jest „zakup preferencyjny paliwa stałego przez gospodarstwa domowe”, a powinno być „dla gospodarstw domowych”. To jest przykład takiej poprawki.</u>
+          <u xml:id="u-82.6" who="#SenatorSprawozdawcaZygmuntFrankiewicz">Poprawek merytorycznych omówionych było sporo. Ja państwu je pokrótce przedstawię i po zakończeniu sprawozdania przekażę te poprawki – one zostały w międzyczasie opracowane przez Biuro Legislacyjne z udziałem wnioskodawców.</u>
+          <u xml:id="u-82.7" who="#SenatorSprawozdawcaZygmuntFrankiewicz">Było kwestionowane angażowanie gmin do handlu opałem. Mianowicie ten obrót, kupno i sprzedaż węgla jest dla gmin zadaniem nowym, do którego są nieprzygotowane, nie mają infrastruktury, wiedzy, doświadczenia i innych narzędzi potrzebnych do tego, żeby to zrobić szybko i sprawnie.</u>
+          <u xml:id="u-82.8" who="#SenatorSprawozdawcaZygmuntFrankiewicz">Nie zostały też dookreślone – to podnoszono w dyskusji – konsekwencje, m.in. budżetowe, wejścia gminy w handel opałem. Przykład: jeżeli koszty przewyższą różnicę pomiędzy kosztem sprzedaży a kosztem kupna, to z jakich pieniędzy gmina będzie pokrywała ten deficyt?</u>
+          <u xml:id="u-82.9" who="#SenatorSprawozdawcaZygmuntFrankiewicz">Druga sprawa: żeby zaciągnąć zobowiązanie, musi być adekwatny zapis w budżecie gminy, i to powinno być wprowadzone przez radę gminy, a to wymaga czasu. Poza tym wszystkie takie decyzje wymagają kontrasygnaty skarbnika, i tu może się rodzić problem, dlatego że skarbnik nie będzie miał dobrych podstaw do złożenia podpisu, skoro nie będzie pewny wpływów, a wydatek będzie pewny.</u>
+          <u xml:id="u-82.10" who="#SenatorSprawozdawcaZygmuntFrankiewicz">W sumie zadania administracyjne, które ta ustawa ceduje na administrację samorządową, są jak najbardziej zasadne, powinny być wykonywane przez gminy, ale co do samego obrotu węglem, to istnieje wątpliwość. Istnieje kompletna sieć dystrybucji opału, pracuje w niej ok. 100 tysięcy ludzi, i wydaje się, że to rozwiązanie jest społecznie tańsze, dlatego że w przypadku gmin konieczne jest wyposażenie w infrastrukturę firm czy samej gminy i jej instytucji, ale nawet to nie będzie wystarczające. W tej sytuacji zróżnicowanie ceny dla sprzedawców, którzy są przedsiębiorcami, i dla gminy w ten sposób, że przedsiębiorcy mogą sprzedawać drożej, a gmina – taniej, jest chyba błędem. Do tego też była zgłaszana poprawka. Mianowicie przedsiębiorcy powinni mieć ten koszt niższy, dlatego że mają wszystko, co jest potrzebne do sprzedaży węgla, a gminy tego nie mają, muszą to dopiero nabyć.</u>
+          <u xml:id="u-82.11" who="#SenatorSprawozdawcaZygmuntFrankiewicz">Dużym problemem, który był podnoszony, jest jakość węgla i odpowiedzialność za tę jakość. Zgodnie z zapisami tej ustawy za jakość węgla wprowadzonego do obrotu na terenie gminy będzie odpowiadał ten, kto podpisze umowę, czyli wójt, burmistrz, prezydent. Ale nie mając zaplecza oraz będąc pod presją czasu może on gwarantować coś, co nie będzie się nadawało do sprzedaży i palenia. A sprawa nie jest prosta, bo tutaj cały czas jest mowa wyłącznie o węglu, a rodzajów węgla jest nieskończenie dużo i charakteryzują ten węgiel liczne parametry – wspomnę tylko o kaloryczności, zawartości popiołu, siarki, wilgotności. Samorządy będą miały 3 dni na decyzję od ogłoszenia ustawy do podjęcia decyzji, czy wchodzą w ten program, czy same będą pośredniczyły w tym obrocie.</u>
+          <u xml:id="u-82.12" who="#SenatorSprawozdawcaZygmuntFrankiewicz">Problemem zgłaszanym jest odległość transportu, bo wprost od odległości zależy koszt, który poniesie gmina i który musi się zmieścić w maksymalnie 500 zł. Co do tego były zgłoszone różne poprawki. Powtarzały się takie, które chcą ograniczyć odległość transportu do 100 km, nie więcej. Do tego też jest poprawka. Tak jak i do tej odpowiedzialności za jakość węgla.</u>
+          <u xml:id="u-82.13" who="#SenatorSprawozdawcaZygmuntFrankiewicz">Sygnalizowany był problem statutów jednostek organizacyjnych gminy. Bez zapisu, że nie jest konieczna zmiana statutu, aby te jednostki mogły sprzedawać węgiel, musiałaby być uchwała rady gminy o zmianie statutu. No, i to oczywiście wydłużyłoby czas. Stosowna poprawka też jest przygotowana.</u>
+          <u xml:id="u-82.14" who="#SenatorSprawozdawcaZygmuntFrankiewicz">Wątpliwości budziły też sposób finansowania tych kosztów operacji, mianowicie z funduszu COVID-19 – no, tak nie bardzo się kojarzy ten COVID-19 z węglem i wojną – oraz abolicja dla działających bez podstawy prawnej samorządów, które, namawiane przez rządzących, podjęły się tego zadania w sytuacji, gdy nie jest to jeszcze zgodne z prawem. Przypomina ta sytuacja sławne wybory kopertowe, po których nastąpiły negatywne konsekwencje dla tych, którzy wydawali spisy wyborców, czyli wójtów, burmistrzów, prezydentów.</u>
+          <u xml:id="u-82.15" who="#SenatorSprawozdawcaZygmuntFrankiewicz">Omówiłem przebieg posiedzenia komisji, dyskutowane sprawy i zasygnalizowałem, czego dotyczą poprawki, które zostały omówione podczas posiedzenia komisji. One zostały przygotowane. Ja je złożę. Ale to nie jest wynik prac komisji – to nastąpiło po zakończeniu prac przez komisję. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-82.16" who="#komentarz">Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Marek Pęk</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-83">
+          <u xml:id="u-83.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-83.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Proszę sprawozdawcę Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności, senatora Wojciecha Piechę, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-84">
+          <u xml:id="u-84.0" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-84.1" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Sprawozdanie Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności o uchwalonej przez Sejm w dniu 20 października 2022 r. ustawie o zakupie preferencyjnym paliwa stałego przez gospodarstwa domowe.</u>
+          <u xml:id="u-84.2" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">W toku prac komisji wniesiono 10 poprawek. Te poprawki zostały przegłosowane, uzyskały większość głosów senatorów uczestniczących w pracach komisji.</u>
+          <u xml:id="u-84.3" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Z tym, co powiedział senator sprawozdawca Frankiewicz, w pełni się zgadzam. To jest ustawa, która ma umożliwić zakup paliwa w sezonie zimowym 2022–2023, ażeby nasi obywatele byli zabezpieczeni, zaopatrzeni w węgiel.</u>
+          <u xml:id="u-84.4" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Przy okazji chciałbym tu zgłosić 2 poprawki, które są uzgodnione z ministerstwem. To są ważne poprawki. Poprawka nr 1: w art. 27 pktowi 1 nadać brzmienie: „W art. 2 po ust. 3b dodaje się ust. 3c–3e w brzmieniu: «3c. W przypadku, gdy pod jednym adresem miejsca zamieszkania zamieszkuje więcej niż 1 gospodarstwo domowe i w terminie do 30 listopada 2022 r. nie jest możliwe ustalenie odrębnego adresu miejsca zamieszkania dla poszczególnych gospodarstw domowych zamieszkujących pod tym adresem w odrębnych lokalach, nie stosuje się ust. 3a i 3b do gospodarstwa domowego, którego źródłem ogrzewania jest oddzielne lub współdzielone źródło ciepła.</u>
+          <u xml:id="u-84.5" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">3d. W przypadku, o którym mowa w ust. 3c – gospodarstwa domowego, które zajmuje lokal, do którego nie było możliwe ustalenie odrębnego adresu – wójt, burmistrz albo prezydent przyznaje dodatek węglowy w drodze decyzji administracyjnej, jeżeli w wyniku przeprowadzonego wywiadu środowiskowego organ ten ustalił zamieszkanie pod jednym adresem w odrębnych lokalach kilku gospodarstw domowych oraz wykorzystywanie przez te gospodarstwa oddzielnego lub współdzielonego źródła ogrzewania. Z przeprowadzonego wywiadu środowiskowego sporządza się notatkę służbową. Wójt, burmistrz albo prezydent dokonuje wpisu źródła ciepła do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków, jeżeli źródło nie było wcześniej zgłoszone do tej ewidencji, bez konieczności składania odpowiedniej deklaracji.</u>
+          <u xml:id="u-84.6" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">3e. W przypadku, gdy lokal, o którym mowa w ust. 3d, zamieszkuje więcej niż jedno gospodarstwo domowe, jeden dodatek węglowy przysługuje dla wszystkich gospodarstw domowych zamieszkującym w tym lokalu”.</u>
+          <u xml:id="u-84.7" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">I lit. b. Po pkcie 1 dodać pkt 1a w brzmieniu: w art. 2a po ust. 15e dodaje się ust. 15f i 15g… Tu jest takie brzmienie: w przypadku posiadania informacji wskazujących, że osoba, która nie złożyła wniosku o wypłatę dodatku węglowego, spełnia warunki jego przyznania wynikające z ustawy, wójt, burmistrz albo prezydent może przeprowadzić wywiad środowiskowy w celu ustalenia prawa do tego dodatku. Z przeprowadzonego wywiadu środowiskowego sporządza się notatkę służbową. W takim przypadku organ, który przyznaje dodatek w drodze decyzji administracyjnej z urzędu, bez konieczności składania wniosku oraz bez składania odpowiednich deklaracji, dokonuje wpisu źródła ciepła do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków, jeżeli źródło nie było wcześniej zgłoszone do tej ewidencji. Art. 3 ust. 2 stosuje się…</u>
+          <u xml:id="u-84.8" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">I ust. 15g: dodatek węglowy przysługuje osobie w gospodarstwie domowym także wtedy, gdy główne źródło ogrzewania gospodarstwa domowego, o którym mowa w art. 2 ust. 1, nie zostało zgłoszone lub wpisane do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków, o której mowa w art. 27a ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków, do dnia 11 sierpnia 2022 r., a w wyniku przeprowadzenia wywiadu środowiskowego ustalono, że źródłem ogrzewania tego gospodarstwa jest źródło, o którym mowa w art. 2 ust. 1. Z przeprowadzonego wywiadu środowiskowego sporządza się notatkę służbową. Wpis do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków dokonywany jest przez organ z urzędu, bez konieczności składania odpowiedniej deklaracji.</u>
+          <u xml:id="u-84.9" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Po art. 30 dodać art. 30a w brzmieniu: do postępowań w sprawie wypłaty dodatku węglowego wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, prowadzonych na podstawie ustawy zmienianej w art. 27, stosuje się przepisy w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. W przypadku, gdy wójt, burmistrz lub prezydent odmówi przyznania dodatku węglowego zgodnie z art. 2 ust. 16 ustawy zmienianej w art. 27, w sytuacji, o której mowa w art. 2 ust. 3c i 15g tej ustawy, wnioskodawca może złożyć ponownie wniosek o wypłatę tego dodatku. To było podnoszone na posiedzeniu komisji. Chcemy to uregulować, ażeby gospodarstwa, które wspólnie użytkują np. kamienicę i mają 1 źródło ciepła, mogły skorzystać z tego dodatku węglowego.</u>
+          <u xml:id="u-84.10" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">I następna poprawka. Dodać art. 28a w brzmieniu: w celu zapewnienia prawidłowej realizacji zadań związanych z wykonywaniem ustawy wójt, burmistrz albo prezydent miasta może wprowadzić niezbędne zmiany w planie dochodów i wydatków budżetu gminy, dokonać czynności, o których mowa w art. 258 ust. 1 pkt 23 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych. Poprawka ma na celu usprawnienie realizacji zadań realizowanych przez wójtów, burmistrzów oraz prezydentów miast w zakresie gospodarki finansowej, gdyż do tej pory wymienione działania mogły być podejmowane przez radę gminy.</u>
+          <u xml:id="u-84.11" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Mam nadzieję, że ta ustawa doprecyzuje te zmiany, zmiany dotyczące preferencyjnych zakupów tego paliwa przez gospodarstwa domowe. No, sytuacja, jak każdy widzi, jest bardzo dynamiczna. Po 24 lutego zmieniliśmy zasady i nie importujemy już węgla z Rosji. Do tego okresu, do 2022 r., węgiel z Federacji Rosyjskiej był normalnym towarem i nie podlegał żadnym szykanom, ograniczeniom ze strony państw Unii Europejskiej. Można było nim handlować i myśmy też to wykorzystywali. No, wykorzystywały to najczęściej firmy prywatne. Nasze górnictwo, o którym też dużo mówimy… Bo jak jest kryzys, to górnictwo jest zawsze na tapecie. Jeżeli jest dobrze, no to wtedy jest cicho. Ja uważam, że biznes – bo to jest normalny biznes – wymaga jednak spokoju, takiego wyciszenia, ażeby mógł normalnie funkcjonować. Górnictwo jest nam potrzebne, bo napędza całą gospodarkę, dostarcza paliwo do elektrowni, które produkują prąd elektryczny. Na razie Polska w 70% wytwarza prąd z węgla kamiennego i brunatnego. To się zmieniło. W 2014 r. 83%, a w latach dziewięćdziesiątych nawet 98% energii elektrycznej wytwarzano z wykorzystaniem paliwa węglowego.</u>
+          <u xml:id="u-84.12" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Jak się zmieniało wydobycie węgla? O tym też trzeba powiedzieć. W 1989 r. Polska wydobywała 177 milionów t. Od 1990 r. jesteśmy notorycznie w procesie restrukturyzacji sektora węgla kamiennego. To są kopalnie głębinowe. Na świecie większość rentownych kopalń to są kopalnie węgla kamiennego, w których wydobycie jest odkrywkowe. Tam koszty są zdecydowanie niższe. Kopalnia węgla kamiennego wymaga odpowiedniego reżimu technologicznego, technicznego i nie da się tych kosztów tak szybko zmieniać. Jeżeli jest kryzys energetyczny, to i tak ponosimy olbrzymie koszty utrzymania kopalń. To jest przewietrzanie, to jest sprawa odmetanowania i innych działań, to jest odpompowywanie wody. To są koszty stałe i kopalnie muszą je ponosić.</u>
+          <u xml:id="u-84.13" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Jak przedstawiało się wydobycie węgla od 2010 r.? Powiem tak pobieżnie. W 2010 r. było 76 milionów t, w 2015 r. – tu już skoczę – 72 miliony t, a w 2020 r. było 54,4. Szacuje się, że w tym roku wydobędziemy 52 miliony t. Technologie, które wykorzystujemy w kopalniach węgla kamiennego, to są technologie kombajnowe. Przy tych technologiach uzyskuje się ok. 10–15% sortymentu, który można sprzedać odbiorcom indywidualnym. To nie mogą być miały, to musi być sortyment węgla grubego, żeby to mogło zostać spalone. Miały są spalane w elektrowniach, w elektrociepłowniach, tam są odpowiednie źródła, które te miały spalają.</u>
+          <u xml:id="u-84.14" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Cóż jeszcze mogę tu powiedzieć? Do tej pory sprowadzono do Polski ok. 10 milionów t węgla. Węgiel sprowadzamy z różnych kierunków, z Kolumbii, z Australii, z RPA. Węgiel, który jest zakontraktowany, przechodzi odpowiednie badania, ma odpowiednie certyfikaty. W portach my musimy ten węgiel dodatkowo przesortować, ażeby mógł trafić do odbiorcy indywidualnego. Z 10,5 miliona t uzyskujemy ok. 3,5 miliona t węgla, który można skierować do gospodarstw domowych. Przy produkcji naszego węgla opałowego na poziomie ok. 4 milionów t… Nasze przedsiębiorstwa górnicze szacują, że tyle mogą tego węgla dostarczyć do grudnia. To powinno zapewnić odpowiedni zapas, ażeby gospodarstwa domowe czy mieszkańcy, którzy w dalszym ciągu opalają węglem, mogli przetrwać zimę.</u>
+          <u xml:id="u-84.15" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Od 2015 r. zmienia się trend, bo jest więcej instalacji gazowych, instalujemy pompy ciepła. Liczba odbiorców węgla maleje, ale nie w takim stopniu, ażebyśmy mogli zrezygnować z zakupu węgla z innych kierunków. Polska Grupa Górnicza, czyli kopalnie śląskie, ma taki… Oddziaływanie tych kopalń… Rentowność tych kopalń jest ograniczona do linii Łodzi, bo transport też jest kosztowny. Ceny węgla, które uzyskuje kopalnia, nie zawsze są zbyt wysokie, a ceny transportu są zdecydowanie wyższe. I dlatego węgiel ze śląskich kopalń był wypierany przez węgiel importowany z Rosji i z innych kierunków. To taka renta geograficzna. Ona powodowała to, że węgiel ze Śląska był trudno sprzedawalny powyżej Łodzi, bo cena była już wyższa.</u>
+          <u xml:id="u-84.16" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Czy górnictwo jeszcze powinno z nami zostać? Tak. Energetyki nie da się tak na pstryknięcie palcem przesterować. Są źródła odnawialne, zainstalowaliśmy już 20 GW mocy w tych źródłach, ale one są niestabilne. Coś to musi stabilizować. Jeżeli w tej chwili nie mamy innych źródeł, jak tylko gazowe i węglowe, to one utrzymują ten stabilny poziom, dzięki czemu w każdej chwili światło elektryczne mamy i możemy korzystać z tego. Chociaż są dni, że produkcja energii odnawialnej jest już na tyle duża, że stanowi jakiś tam duży wolumen.</u>
+          <u xml:id="u-84.17" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">W roku 2021 r. wyprodukowaliśmy ok. 173 TWh energii elektrycznej, z tego 28 TWh już z tych instalacji OZE, a w 2015 r. to było ok. 7 TWh. Widać więc, że ten progres jest, i miejmy nadzieję, że w tym kierunku pójdziemy. W poniedziałek mieliśmy posiedzenie komisji gospodarki, tematem posiedzenia były klastry energii. Trzeba samorządom umożliwić korzystanie z lokalnych zasobów surowcowych, to jest wiatr, to jest woda, to jest biomasa, to są biogazownie. I w tym kierunku powinniśmy pójść. Są rozwiązania, próbujemy to robić i oby nam się to udało.</u>
+          <u xml:id="u-84.18" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">To ja tyle. Te poprawki złożę panu marszałkowi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-85">
+          <u xml:id="u-85.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-85.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Jeszcze proszę poczekać, bo już widzę, że są chętni do zadania pytania senatorom sprawozdawcom.</u>
+          <u xml:id="u-85.2" who="#WicemarszalekMarekPek">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatorów sprawozdawców.</u>
+          <u xml:id="u-85.3" who="#WicemarszalekMarekPek">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
+          <u xml:id="u-85.4" who="#WicemarszalekMarekPek">Pan senator Janusz Pęcherz. Do pana senatora? Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-86">
+          <u xml:id="u-86.0" who="#SenatorJanuszPecherz">Tak. Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-86.1" who="#SenatorJanuszPecherz">Panie Senatorze, powiem tak: leje pan miód na moje serce, wprowadzając te poprawki…</u>
+          <u xml:id="u-86.2" who="#SenatorWojciechPiecha">Nie, no, Panie Senatorze…</u>
+          <u xml:id="u-86.3" who="#SenatorJanuszPecherz">…bo w komisji samorządu terytorialnego także mówiliśmy o tych sprawach. Ale dopytam. Czy biedna emerytka, która nie zdążyła złożyć do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków zgłoszenia, nie dokonała tego zgłoszenia do 11 sierpnia, dzięki tej poprawce, którą pan tutaj jako jedną z kilku proponuje, będzie miała to umożliwione – poprzez wójta, z pomocą decyzji administracyjnej, którą może wydać, po sprawdzeniu, czy ona się kwalifikuje do dodatku węglowego, a zatem i do tej ceny preferencyjnej zakupu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-87">
+          <u xml:id="u-87.0" who="#SenatorWojciechPiecha">Tak, ta poprawka to umożliwi. Ja miałem też parę zgłoszeń w swoim biurze senatorskim, ktoś przyszedł i mówił, że zapomniał i nie wpisał się do ewidencji, a teraz jest pat, bo jest kara administracyjna, a poza tym nie można skorzystać z tego dodatku węglowego. No, jeżeli ta poprawka uzyska większość, to na pewno to rozwiąże ten problem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-88">
+          <u xml:id="u-88.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Pytanie zadaje pan senator Krzysztof Kwiatkowski.</u>
+          <u xml:id="u-88.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Do którego sprawozdawcy?</u>
+          <u xml:id="u-88.2" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Do pana senatora.</u>
+          <u xml:id="u-88.3" who="#WicemarszalekMarekPek">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-89">
+          <u xml:id="u-89.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Ja bardzo dziękuję za wystąpienie pana senatora, bo ono jest nawet szersze, niż wynikałoby to z obowiązków senatora sprawozdawcy. Z zainteresowaniem wysłuchałem o technologiach kombajnowych i o źródłach spalania w elektrociepłowniach. I stąd też mam następujące pytania. Skoro pan senator mówi, że sprowadzono 10 milionów t, że ten węgiel był sprawdzany – cytuję pańską wypowiedź – poprzez różne certyfikaty i był badany, to dlaczego mamy przypadki złej jakości węgla, o czym mówią klienci indywidualni, którzy go zakupili, i to tego węgla, który był sprowadzany przez spółki Skarbu Państwa, mimo tych certyfikatów i badań?</u>
+          <u xml:id="u-89.1" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Drugie pytanie. Bardzo interesująco mówił pan o rencie geograficznej, o tym, że ta sprzedaż do wysokości Łodzi była opłacalna, że spółki wydobywcze sprzedawały ten węgiel przy starszych cenach… To teraz mam pytanie: czy nie ma pan wrażenia, że spółki górnicze wykorzystywały obecnie sytuację wzrostu cen do uzyskiwania nadzwyczajnych zysków kosztem nabywców, czy też uważa pan, że polityka sprzedaży węgla po obecnych cenach jest polityką miarkowania tych cen i niewykorzystywania tej sytuacji?</u>
+          <u xml:id="u-89.2" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Później będę miał jeszcze jedno pytanie, w ramach tej możliwości regulaminowej. Teraz te dwa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-90">
+          <u xml:id="u-90.0" who="#SenatorWojciechPiecha">Tak, Panie Senatorze, to bardzo ciekawe pytanie. My od 1990 r. cały czas, że tak powiem, grzebiemy w tym górnictwie, reorganizacje są od kryzysu do kryzysu, ale technologie, które stosujemy w głębinowych kopalniach węgla, nie pozwalają na szybkie reagowanie. Uruchomienie jednej ściany wymaga 18 miesięcy. Do tego pan musi mieć odpowiednią załogę. A jeszcze jeżeli pan chce zwiększyć wydobycie o 5 milionów t, to powinien pan gdzieś w granicach 5 ścian uruchomić. Oddział to jest ok. 100 ludzi, to musiałby pan zatrudnić jeszcze ok. pięciuset… 3 tysiące… 1 tysiąc osób. I to musieliby być wysoko wyszkoleni specjaliści. Nie da się tego tak normalnie zrobić.</u>
+          <u xml:id="u-90.1" who="#SenatorWojciechPiecha">Gdyby to była kopalnia odkrywkowa, no to przywiózłby pan koparkę, przywiózłby pan zwałowarkę i pan to wydobycie od razu by zwiększył. No tu – niestety, takie jest uwarunkowanie węglowego górnictwa głębinowego – nie da się tego zrobić.</u>
+          <u xml:id="u-90.2" who="#SenatorWojciechPiecha">Widzi pan, że od 1990 r. temu górnictwu nie dzieje się lepiej, tak? Od kryzysu do kryzysu, bo ceny są różne. W tej chwili cena w ARA wynosi 264 dolary, a jeszcze parę miesięcy to było 360, tak? No już jest spadek o 100 dolarów. Chociaż nasza rentowność w tej chwili jest w granicach 80–90 dolarów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-91">
+          <u xml:id="u-91.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-91.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pytanie zadaje pani senator Agnieszka Gorgoń-Komor…</u>
+          <u xml:id="u-91.2" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Panie Senatorze…</u>
+          <u xml:id="u-91.3" who="#SenatorWojciechPiecha">…Dopytać, tak?</u>
+          <u xml:id="u-91.4" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Czy pan senator nie zapomniał o pytaniu…</u>
+          <u xml:id="u-91.5" who="#SenatorWojciechPiecha">No, zapomniałem.</u>
+          <u xml:id="u-91.6" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">…o jakość węgla?</u>
+          <u xml:id="u-91.7" who="#SenatorWojciechPiecha">Aha, aha…</u>
+          <u xml:id="u-91.8" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Bo były 2 pytania.</u>
+          <u xml:id="u-91.9" who="#WicemarszalekMarekPek">W takim razie bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-92">
+          <u xml:id="u-92.0" who="#SenatorWojciechPiecha">Jest państwowa inspekcja handlu, która jest zobligowana do tego, ażeby te badania wykonywać. Mamy odpowiednie oprzyrządowanie. I ja sobie nie wyobrażam, żeby ten węgiel mógł mieć inną jakość niż deklarowana przez tę instytucję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-93">
+          <u xml:id="u-93.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-93.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pani senator Agnieszka Gorgoń-Komor.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-94">
+          <u xml:id="u-94.0" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-94.1" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Ja mam pytanie do pana senatora sprawozdawcy Zygmunta Frankiewicza.</u>
+          <u xml:id="u-94.2" who="#WicemarszalekMarekPek">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-94.3" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Może z miejsca… Dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-94.4" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Mam pytanie w sprawie tego funduszu covidowego. Mianowicie chciałabym zapytać o losy tego funduszu. Czy rzeczywiście wobec istniejącego długu zdrowotnego Polaków i wobec braku pieniędzy z Funduszu Odbudowy istnieje takie ryzyko, że pieniądze z tego funduszu będą przeznaczone na dodatek węglowy? I czy była mowa o tym na posiedzeniu komisji? No bo jesteśmy przyzwyczajeni… W ogóle w tym czasie okołopandemicznym w ustawach covidowych były różne wrzutki legislacyjne. I dlatego niepokoję się właśnie, jeśli chodzi o tę sprawę. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-95">
+          <u xml:id="u-95.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-96">
+          <u xml:id="u-96.0" who="#SenatorZygmuntFrankiewicz">Pani Senator, w ustawie jest zapisane źródło finansowania z funduszu COVID-19 – i to jest wszystko, co na ten temat było powiedziane. To jest fundusz pozabudżetowy, bez kontroli parlamentu. Nasza wiedza na temat wydatkowanych środków z tego funduszu chyba nie jest pełna. Wiadomo, że były finansowane różne rzeczy, nie tylko covidowe. I nie mamy wiedzy na temat skali zaciągniętych zobowiązań pozabudżetowych. W związku z tym nie jestem w stanie udzielić odpowiedzi na tak zadane pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-97">
+          <u xml:id="u-97.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-97.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pytanie zadaje pan senator Adam Szejnfeld.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-98">
+          <u xml:id="u-98.0" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-98.1" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Ja chciałbym zapytać… Do pana senatora Frankiewicza. Chciałbym zapytać, czy ustawa rozstrzyga kwestie odszkodowawcze. Kto ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą w przypadku, kiedy okaże się… Ja już pomijam, nie wracam do tych kwestii certyfikatów, bo moim zdaniem to, co tutaj powiedziano, to jest przede wszystkim niezgodne z prawdą, która teraz funkcjonuje, obowiązuje. A cóż dopiero w przyszłości… Ale jeśli się okaże, że węgiel sprzedany za pośrednictwem jednostki samorządu terytorialnego będzie niezgodny z wymogami jakościowymi i np. nabywca poniesie szkodę z tego tytułu, to kto poniesie odpowiedzialność odszkodowawczą? Czy ta ustawa rozstrzyga to, czy nie? To jest jedno pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-98.2" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Drugie pytanie dotyczy spraw finansowych. Mamy ten przedział… 1 tysiąc 500 zł to cena, po której węgiel ma być kupowany…</u>
+          <u xml:id="u-98.3" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+          <u xml:id="u-98.4" who="#SenatorAdamSzejnfeld">2 tysiące zł nie może być przekroczone w sprzedaży.</u>
+          <u xml:id="u-98.5" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+          <u xml:id="u-98.6" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Ale może się zdarzyć – i pewnie się będzie zdarzało – że będzie to kwota wyższa. Kto ma dopłacać? Czy ta ustawa rozstrzyga kwestię dopłacania, pokrywania tej różnicy, czy nie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-99">
+          <u xml:id="u-99.0" who="#SenatorZygmuntFrankiewicz">Nie rozstrzyga. Jeżeli nic w tej kwestii się nie zmieni, a wiem, że jest przygotowywana poprawka w tej sprawie, to oczywiście będzie to dopłacane z budżetu gminy. Zatem na pewno nie jest to sytuacja prawidłowa, nie ma żadnej podstawy do tego, żeby gmina dopłacała do obrotu węglem. Jeżeli się mylę, to zapewne pan minister będzie miał możliwość sprostowania. Ale ta sprawa była podnoszona.</u>
+          <u xml:id="u-99.1" who="#SenatorZygmuntFrankiewicz">Sprawa odpowiedzialności za złą jakość węgla jest chyba tak zapisana, jak mówiłem. Ale zacznę od tego, że jest ograniczenie odpowiedzialności zarządów i innych organów spółek wprowadzających to paliwo do obrotu, czyli tych importerów. Jednak jak ja to zrozumiałem, jest to odpowiedzialność wynikająca z kodeksu spółek handlowych za działanie na szkodę spółki, dlatego że się sprzedaje po niższej cenie, niż się kupuje, a później się dostaje rekompensatę. Jeżeli tak jest, to nie dotyczy to przypadku, o którym mówił pan senator. I wtedy sprawa jest stosunkowa prosta. Takiego zabezpieczenia nie ma po stronie samorządu terytorialnego – dopowiem dla równowagi – i możliwe, że taka poprawka też się pojawi, bo gdzieś słyszałem o podjęciu problemu. Ten, kto podpisuje umowę, bierze odpowiedzialność. Jeżeli podpisze wójt, to on, obawiam się, będzie odpowiadał za skutki tego, że węgiel jest złej jakości. To może być zniszczenie kotła, czyli skutki mogą być dość poważne. Jest przygotowywana poprawka – to widziałem – zmierzająca do tego, żeby tę odpowiedzialność wziął na siebie wojewoda. Od państwa senatorów zależy, czy ta poprawka zostanie przyjęta, a później od Sejmu zależy to, czy zostanie zaaprobowana. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-100">
+          <u xml:id="u-100.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-100.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pytanie zadaje pan senator Stanisław Lamczyk. Do którego senatora?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-101">
+          <u xml:id="u-101.0" who="#SenatorStanislawLamczyk">Obojętnie. Ale mogę je skierować właśnie do doświadczonego samorządowca. Mianowicie mam jedno pytanie, a w zasadzie 2 pytania.</u>
+          <u xml:id="u-101.1" who="#SenatorStanislawLamczyk">Pierwsze to takie proste pytanie o kasy fiskalne i oprogramowanie. Mam takie pytanie z miasta Chojnice, gdzie robią 5 punktów: kto pokryje koszty oprogramowania i kas fiskalnych? To jest pierwsza sprawa.</u>
+          <u xml:id="u-101.2" who="#SenatorStanislawLamczyk">I druga sprawa. Ustawa w przypadku, gdy gmina dokonuje zakupu paliwa stałego, przewiduje, iż dochody ze sprzedaży węgla stanowią dochód własny gminy, a art. 5 ust. 2 mówi, że gmina sprzedaje paliwo po cenie nie wyższej niż 2 tysiące zł brutto, czyli konsekwencją tego zapisu jest konieczność odprowadzenia podatku VAT w całości. Jak pan podchodzi do tego problemu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-102">
+          <u xml:id="u-102.0" who="#SenatorZygmuntFrankiewicz">Te sprawy nie były omawiane podczas posiedzenia komisji. Ale żeby może skrócić dyskusję na ten temat, powiem, że przed chwilą na sali rozmawiałem o tym z panem ministrem. VAT powinien być neutralny dla gminy, ale w przypadku, gdy gmina będzie miała zysk z tej sprzedaży, to od zysku odprowadzi VAT.</u>
+          <u xml:id="u-102.1" who="#SenatorZygmuntFrankiewicz">Kasy fiskalne. Nie wiem, czy gmina będzie wyposażona, czy będzie to po stronie kosztów gminy, to już pan minister zapewne do tego się odniesie. Podobnie jest z oprogramowaniem. Ja mówiłem już w tym wstępnym sprawozdaniu, że gminy nie są wyposażone praktycznie w nic, co jest potrzebne do tego obrotu, i dlatego wyciągnąłem z tego wniosek, że nie jest dobre rozwiązanie, że to gminy będą tym obciążone, tym bardziej że jest alternatywa. Te 100 tysięcy ludzi, jeżeli nie będzie miało możliwości sprzedawania węgla, pójdzie na bruk, te firmy zbankrutują, czyli będą straty do kwadratu. Dlatego wyciągam z tego wniosek, że tego nie powinny robić samorządy, ale mogę być w tym odosobniony.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-103">
+          <u xml:id="u-103.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-103.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pytanie zadaje pan senator Krzysztof Kwiatkowski. Ponownie do pana senatora Piechy?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-104">
+          <u xml:id="u-104.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Ale skoro już tu jest pan senator Frankiewicz, bo mogę skierować do obu sprawozdawców po 2 pytania, to zacznę od pana senatora Frankiewicza.</u>
+          <u xml:id="u-104.1" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Czy ja pana senatora dobrze zrozumiałem, że ustawa w brzmieniu, w którym została nam przedłożona, wyłącza odpowiedzialność – np. za uszkodzenie kotła, bo palono złej jakości paliwem – spółek Skarbu Państwa, które ten węgiel kupiły, czyli, uwaga, wiedziały, co kupowały, miały obowiązek sprawdzić certyfikat, a pozostawia odpowiedzialność tego, który kompletnie nie wie, co sprzedaje, bo musi zaufać tym, którzy dostarczają mu ten węgiel, i tu jest przykład tego umownego wójta, w oparciu o certyfikaty, które mu przedstawiono? Czyli odpowiedzialność będzie ponosił ten, kto nie miał wpływu na to, co sprzedaje, a wyłączona ma być odpowiedzialność tego, który wiedział, co kupuje. Czy dobrze zrozumiałem założenia ustawy?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-105">
+          <u xml:id="u-105.0" who="#SenatorZygmuntFrankiewicz">Niezupełnie, dlatego, że ta odpowiedzialność, o której mówiłem, to wyłączenie odpowiedzialności organów spółek, no, zapewne Skarbu Państwa, nie dotyczy tej sytuacji. Ale interpretacja wprost, którą możemy zastosować, czytając ustawę, jest taka, że odpowiedzialność za jakość będzie spoczywała na wójcie, a on opierać się może albo na certyfikatach, których termin wydania może być dość odległy, bo mają być najnowsze, a najnowsze to nie znaczy świeże, to znaczy nie ma nowszego, w związku z tym ten certyfikat może niezupełnie odpowiadać produktowi, który się sprzedaje… Jeżeli ten węgiel nie będzie badany tak, jak to zapewne robią profesjonalni importerzy, to taka sytuacja, że odpowiadać za zniszczenie kotła będzie wójt, jest prawdopodobna. Tak ja to widzę.</u>
+          <u xml:id="u-105.1" who="#komentarz">Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Michał Kamiński</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-106">
+          <u xml:id="u-106.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-106.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, dodatkowe pytanie zadaje pan senator Kwiatkowski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-107">
+          <u xml:id="u-107.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">To ja chciałbym dopytać. Gminy do tej pory nie handlowały węglem, nie mają laboratoriów i systemów badawczych jakości węgla. To jak mają sprawdzać tę jakość?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-108">
+          <u xml:id="u-108.0" who="#SenatorZygmuntFrankiewicz">Nie tylko laboratoriów nie mają. Większość gmin nie ma ładowarek, składów, niczego. To jest start od zera na początku zimy. Jak mają sprawdzić? Zapewne mogą to zlecać. Ale to nie jest pytanie do sprawozdawcy komisji, bo oczywiście o takich sprawach tam nie dyskutowaliśmy. Istnieje tylko jedna możliwość: zlecić badanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-109">
+          <u xml:id="u-109.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-109.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, pan senator Kwiatkowski chciałby jeszcze zadać pytanie do pana senatora Piechy. Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-110">
+          <u xml:id="u-110.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Panie Marszałku! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-110.1" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Pan senator Piecha zachęcił mnie do zadania tego pytania, mówiąc w swoim sprawozdaniu o konferencji, która miała tu miejsce w poniedziałek, dotyczącej klastrów. Odnośnie do tego zapytam: co jest obecnie podstawową przeszkodą w rozwoju tych klastrów? Czy taką przeszkodą jest to, że mogą je zakładać wyłącznie gminy wiejskie i miejsko-wiejskie, a miejskie co do zasady są wyłączone z możliwości korzystania z systemu klastra energetycznego? Jeżeli to prawda, to czy uważa pan, że byłoby zasadne, żeby zmienić przepisy w tym zakresie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-111">
+          <u xml:id="u-111.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-111.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-112">
+          <u xml:id="u-112.0" who="#SenatorWojciechPiecha">Bardzo dobre pytanie. Klastry energii to jest przyszłość dla tych małych społeczności lokalnych, bo tam będą się wykuwały kwalifikacje i będą się tam pojawiały nowe technologie. To da nową jakość tym społecznościom lokalnym. No, są przeszkody. Dobrze działa ok. 20 klastrów. Do 2030 r. ma powstać, według polityki energetycznej Polski, ok. 300 tych klastrów. Przeszkody są, trzeba to jeszcze uregulować w drodze ustaw.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-113">
+          <u xml:id="u-113.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze. Bardzo dziękuję panu senatorowi sprawozdawcy.</u>
+          <u xml:id="u-113.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zadanie pytania pana senatora Jana Marię Jackowskiego. Prosiłby o doprecyzowanie, do którego z panów senatorów sprawozdawców pan senator kieruje swoje pytanie. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-114">
+          <u xml:id="u-114.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Ja mam pytanie do pana senatora Frankiewicza. Ale może odpowie z miejsca, jeżeli pan marszałek...</u>
+          <u xml:id="u-114.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Tak, tak, ja pozwolę. Jeżeli państwo… Mamy 2 sprawozdawców…</u>
+          <u xml:id="u-114.2" who="#SenatorJanMariaJackowski">…żeby już nie było takiego krążenia…</u>
+          <u xml:id="u-114.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Tak. Bardzo proszę.</u>
+          <u xml:id="u-114.4" who="#SenatorJanMariaJackowski">Panie Senatorze, czy ustawa precyzuje, czy mieszkaniec spoza danej gminy może nabywać w sąsiedniej gminie węgiel, czy nie, czy to będą określały władze samorządowe? No bo może być sytuacja, że, nie wiem, jakieś gminy miejskie, przyległe… Jedna handluje, druga nie handluje.</u>
+          <u xml:id="u-114.5" who="#SenatorJanMariaJackowski">I moje drugie pytanie. Czy podczas posiedzenia komisji samorządu był rozważany taki case: a co będzie w sytuacji, gdy jakiś inny towar powszechnej potrzeby będzie z jakichś powodów trudno dostępny? Czy to będzie kolejny obszar, w którym samorządy będą miały na celu wyręczyć podmioty działające na rynku i zaopatrujące obywateli w tego typu artykuły czy usługi? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-115">
+          <u xml:id="u-115.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-115.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-116">
+          <u xml:id="u-116.0" who="#SenatorZygmuntFrankiewicz">Żaden z tych wątków nie był dyskutowany. Czy może być inny towar? Po ostatnich doświadczeniach jestem w stanie sobie wyobrazić, że to może się zdarzyć, bo według mnie sprzedaż węgla przez gminy jest dość, sorry, absurdalnym pomysłem. Skoro to się może zdarzyć, to mogą i inne rzeczy się zdarzyć. Gminy będą wystawiały zaświadczenie uprawniające do nabycia węgla, więc sądzę, chociaż nie mam pewności, że będzie możliwy zakup poza obszarem gminy na podstawie tego zaświadczenia. Pan minister na pewno jest bardziej kompetentny, żeby odpowiedzieć na to pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-117">
+          <u xml:id="u-117.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-117.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Jeszcze raz, bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-118">
+          <u xml:id="u-118.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-118.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Jeszcze chciałem dopytać. Skąd się wziął pomysł – i czy o tym była mowa na posiedzeniu komisji – żeby to samorządy działały? Z tego, co wiemy, to ok. 300 tysięcy osób pracuje w obszarze obrotu i handlu węglem w Polsce. Są różne place, nieplace, składy, firmy, jest cały system. No, jest jakiś system, który od iluś lat działał i działał na tyle, że nie był powszechnie krytykowany. Przynajmniej do mnie takie informacje nie docierały. Co się nagle stało, że nie można było się porozumieć z tymi podmiotami i jest konieczność zaangażowania samorządów w handel węglem? Czy na ten temat była mowa na posiedzeniu komisji? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-119">
+          <u xml:id="u-119.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-119.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-120">
+          <u xml:id="u-120.0" who="#SenatorZygmuntFrankiewicz">We wprowadzeniu i w uzasadnieniu do ustawy były poruszone podobne wątki. Zacytuję z pamięci: samorząd jest blisko ludzi i zapewni niższą cenę, mówiąc skrótowo. Przy czym ja tutaj postawiłem tezę, że ten koszt w przypadku samorządu może być wyższy i powinien być wyższy niż w przypadku prowadzenia rutynowej działalności gospodarczej przez, krótko mówiąc, składy opału. Zatem nie są to przekonujące argumenty, ale ja nie chcę wyręczać wnioskodawców, tłumacząc, dlaczego akurat ma to być samorząd, bo nie zgadzam się z takim tłumaczeniem, z taką decyzją. Osobiście mam zupełnie inny pogląd na ten temat. Ja nie rozwinąłem, bo nie było to moją rolą, przykładów, które mogą obrazować nieogarnięte w tej chwili konsekwencje sprzedaży węgla przez samorządy od strony wnętrza samorządu. Podałem tylko przykład budżetowy, tę kontrasygnatę skarbnika. Ale takich przypadków jest znacznie więcej i my z tym dopiero będziemy się zderzali. To wszystko jest tworzone stosunkowo szybko i zapewne jest jeszcze wiele sytuacji, które są nieprzewidziane, które będą zaskoczeniem. Tak że możliwe, że trzeba będzie nowelizować te przepisy, może trzeba będzie znowu wprowadzać jakąś abolicję, gdy się nie obejmie czegoś, co było wymagane, gminy będą wykonywały bez podstawy prawnej czynności, a później trzeba będzie zwalniać z odpowiedzialności te organy wykonawcze. Obawiam się, że takich sytuacji może być więcej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-121">
+          <u xml:id="u-121.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-121.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, pan senator Czerwiński.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-122">
+          <u xml:id="u-122.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-122.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Mam pytanie do pana senatora Frankiewicza. Mam pytanie o liczby. Mianowicie gmina może sprzedawać węgiel maksymalnie po 2 tysiące zł brutto za 1 t, zaś tzw. inny podmiot – po 2 tysiące 200 zł brutto. Z czego wynika ta różnica? Co to jest ten inny podmiot? Dlaczego, jeśli chodzi o osoby fizyczne, ta cena w zależności od tego, u kogo się kupuje, jest różna?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-123">
+          <u xml:id="u-123.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-123.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-124">
+          <u xml:id="u-124.0" who="#SenatorZygmuntFrankiewicz">Ja mogę powiedzieć, jak to będzie działało. To jest taki przymus sytuacyjny, żeby gminy się podjęły tego zadania. Podałem już dwa razy, że moim zdaniem nie ma uzasadnienia merytorycznego takiego różnicowania. Jedna z poprawek mówi o zrównaniu tych cen. Ten podmiot, o który pan senator pyta, to jest podmiot, który sam się zgłosi do obsługi mieszkańców danej gminy w sytuacji, gdy ona nie podejmie się tego zadania ani nie zastąpi tej gminy gmina sąsiednia. Taka, powiedzmy, kaskada jest zbudowana w tej ustawie. Krótko mówiąc, chodzi o lokalne firmy handlujące węglem, że tak powiem całkiem otwarcie. Dlaczego one mogą mieć wyższą cenę sprzedaży? Zaiste, nie wiem…</u>
+          <u xml:id="u-124.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo…</u>
+          <u xml:id="u-124.2" who="#SenatorZygmuntFrankiewicz">…bo cena zakupu jest taka sama.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-125">
+          <u xml:id="u-125.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-125.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zadanie pytania pana senatora Wadima Tyszkiewicza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-126">
+          <u xml:id="u-126.0" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Ja mam pytanie do senatora Piechy, ewentualnie później będę miał pytanie do pana ministra. Proszę mi powiedzieć: czy gmina będzie miała możliwość wyboru węgla? Bo asortyment – na ile się orientuję, nie jestem specjalistą – jest różny, czyli może być to groszek, orzech, kostka. I ceny na rynku są różne, a tu mamy: 1 tysiąc 500 zł, 2 tysiące, 1 tysiąc 500 zł, 2 tysiące. Ale za co? Za kamień, za groszek, za muł? Czy gmina, która będzie dostarczała mieszkańcowi ten węgiel, będzie mogła sobie to wybrać? I od czego to będzie zależało? Kto pierwszy, ten lepszy? Kto szybciej dobiegnie? Jak to wygląda? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-127">
+          <u xml:id="u-127.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-127.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-128">
+          <u xml:id="u-128.0" who="#SenatorWojciechPiecha">To jest trochę sarkastyczne pytanie, a problem jest bardzo ważny. Chodzi o to, żeby mieszkańcy naszego kraju mieli ciepło i mieli węgiel. To pytanie do ministra, minister będzie na to pytanie odpowiadał, ale moim zdaniem gmina będzie wybierała asortyment, będzie składane odpowiednie zapotrzebowanie, mieszkaniec będzie składał zapotrzebowanie na dany asortyment węgla. No, jak pan tu już mówił, piec węglowy może być albo na gruby asortyment, albo na ten ekogroszek. Tak że asortyment na składach będzie różny, żeby zabezpieczyć te różne potrzeby.</u>
+          <u xml:id="u-128.1" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Mogę dopytać?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-129">
+          <u xml:id="u-129.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-130">
+          <u xml:id="u-130.0" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Panie Senatorze, wyobraźmy sobie, że samorząd wysyła – nie wiem, jak to zrobi i komu zapłaci – ciężarówkę po… Nie wiem, ile węgla wchodzi na ciężarówkę, powiedzmy, że 30 t.</u>
+          <u xml:id="u-130.1" who="#Gloszsali">25 t.</u>
+          <u xml:id="u-130.2" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">25 t, tak? No, mała gmina zamówi maksymalnie 2 ciężarówki, więc może zamówić maksymalnie 2 asortymenty węgla, czyli może zamówić… Nie wiadomo, co przyjedzie, ale powiedzmy, że sobie zamówi groszek i jakieś tam ziarna miałowe. Nie znam się, jeszcze raz mówię. Nie ma takiej opcji, Panie Senatorze, żeby mieszkańcom, którzy mają różne piece i używają różnego rodzaju paliwa, samorząd dostarczył te różne paliwa. To jest niemożliwe, szczególnie w małej gminie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-131">
+          <u xml:id="u-131.0" who="#SenatorWojciechPiecha">Dobrze. To ja odpowiem tak: pan też jest odbiorcą różnych usług, zamawia pan przez internet dany towar i przywożą panu ten towar. I tak to chyba będzie wyglądało, ażeby można było zabezpieczyć te potrzeby. Ale to minister jest władny, żeby odpowiedzieć na to pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-131.1" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-131.2" who="#SenatorWojciechPiecha">Na posiedzeniu komisji tego nie było.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-132">
+          <u xml:id="u-132.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Pragnąłbym przypomnieć państwu senatorom, że pytania mogą dotyczyć tego, co było przedmiotem obrad komisji. Niezależnie od wszystkiego senatorowie nie są w stanie odpowiadać za…</u>
+          <u xml:id="u-132.1" who="#Gloszsali">Wtedy odpowiadają, że sprawa nie była przedmiotem obrad.</u>
+          <u xml:id="u-132.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">To ja w takim razie też sugeruję państwu senatorom sprawozdawcom, by odpowiadali od razu, że dana sprawa nie była przedmiotem obrad komisji i w związku z tym nie możecie odpowiedzieć.</u>
+          <u xml:id="u-132.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Proszę o zadanie pytania panią senator Halinę Biedę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-133">
+          <u xml:id="u-133.0" who="#SenatorHalinaBieda">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-133.1" who="#SenatorHalinaBieda">Panie Marszałku, ja tak naprawdę mam pytanie do obydwu panów senatorów sprawozdawców, bo zdarza się to… To, że w ogóle to zadanie jest przypisane gminom, oczywiście też budzi moje wątpliwości i obawy; życie pokaże, jak to będzie wyglądało. Ale czy była mowa o tym, że tytuł ustawy jest nieadekwatny do jej treści? Takie też były uwagi Biura Legislacyjnego. Nie po raz pierwszy jest tak, że treść ustawy nie odpowiada jej tytułowi. Chciałabym zapytać, czy komisje w ogóle do tego się odniosły. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-134">
+          <u xml:id="u-134.0" who="#SenatorWojciechPiecha">Ja tylko powiem, że do zadań własnych gminy należy też zaopatrzenie mieszkańców w energię elektryczną, w gaz, w ciepło. Pod postacią ciepła jest tu w tej chwili węgiel. Tak więc to jest też zadanie dla gmin. Gmina nie może odsunąć tego problemu od siebie i powiedzieć: „radźcie sobie sami”, bo oni są blisko ludzi, wiedzą, jakie jest zapotrzebowanie i w jakim kierunku mogą pójść czy jak ten problem mogą rozwiązać. Ale na posiedzeniu komisji nie było na ten temat dyskusji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-135">
+          <u xml:id="u-135.0" who="#SenatorHalinaBieda">Moje pytanie było inne. Chodziło o to, że w tytule ustawy mamy napisane „o zakupie preferencyjnym paliwa stałego przez gospodarstwa domowe”, ale gospodarstwo nie może być podmiotem umowy. Tak że o to było pytanie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-136">
+          <u xml:id="u-136.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-136.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o….</u>
+          <u xml:id="u-136.2" who="#Gloszsali">Jeszcze pan senator…</u>
+          <u xml:id="u-136.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">A! Pan senator Frankiewicz. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-137">
+          <u xml:id="u-137.0" who="#SenatorZygmuntFrankiewicz">Jak państwo wiedzą, ja mam dość długie doświadczenia samorządowe i miałem cały szereg problemów z tym, że według kontrolujących organów podmioty gminy wykraczały poza zakres, do którego były uprawnione. A ten zakres był zdecydowanie mniejszy niż sprzedaż węgla – to mogła być naprawa, remont dróg, budowa dróg czy wiaduktów w gminach sąsiednich – i to i tak było kwestionowane przez regionalne izby obrachunkowe oraz Najwyższą Izbę Kontroli. A jeślibyśmy sprzedawali węgiel, to chyba jeszcze teraz nie wyszedłbym z więzienia. A więc to na pewno wykracza poza dopuszczalny zakres, którym gmina może się zajmować. Zapisy, które pan senator przytoczył, są ogólne, później są one precyzowane przez daleko bardziej precyzyjne zapisy innych ustaw.</u>
+          <u xml:id="u-137.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo…</u>
+          <u xml:id="u-137.2" who="#SenatorZygmuntFrankiewicz">Jeszcze… Były 2 sprawy, prawda?</u>
+          <u xml:id="u-137.3" who="#SenatorHalinaBieda">Tytuł ustawy…</u>
+          <u xml:id="u-137.4" who="#SenatorZygmuntFrankiewicz">Tak. Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej zajmowała się tą sprawą, były w tej sprawie uwagi Biura Legislacyjnego i myśmy je przyjęli. Zgadza się, ten tytuł jest mocno nietrafiony, ja już o tym mówiłem, i jest w jego sprawie poprawka, uzgodniona z przedstawicielami rządu. Tak że zapewne będzie zmieniony tytuł ustawy. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-138">
+          <u xml:id="u-138.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-138.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zadanie pytania pana senatora Zdzisława Pupę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-139">
+          <u xml:id="u-139.0" who="#SenatorZdzislawPupa">Panie Marszałku! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-139.1" who="#SenatorZdzislawPupa">Jeden z samorządów prosił mnie o zainteresowanie się tą ustawą. Problem polega na tym, że, jak rozumiem, ten węgiel, którym mają handlować gminy, pochodzi z importu. Tak to rozumiem. Do tego dochodzi taka sytuacja, że ten węgiel ma frakcje od 0 do 50 mm. I teraz problem polega na tym, że samorządy obawiają się, że jest zbyt duży udział tzw. miału w objętości tego węgla. Z reguły gospodarstwa indywidualne, domostwa kupują groszek… pewne frakcje, albo groszek, albo kostkę. I teraz pytanie jest takie: czy rzeczywiście jesteśmy w stanie zabezpieczyć węgiel właśnie tej jakości, albo groszek, albo kostkę?</u>
+          <u xml:id="u-139.2" who="#SenatorZdzislawPupa">I jeszcze jedno. Czy było rozważane, czy mowa była o tym, że Polska Grupa Energetyczna „Obrót” również ma zająć się sprzedażą tego węgla? Mówię to dlatego, że im więcej podmiotów handlujących węglem, tym większa szansa dotarcia z tym węglem na czas do gospodarstw domowych. Ale równocześnie rodzą się obawy, czy ten węgiel będzie określonej, dobrej jakości i czy da szansę, by domostwa właściwie zabezpieczyły się przed zimnem w zimie. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-140">
+          <u xml:id="u-140.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-140.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Panie Senatorze, bardzo proszę o odpowiedź.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-141">
+          <u xml:id="u-141.0" who="#SenatorWojciechPiecha">Tak. W portach są odpowiednie punkty do segregacji tego węgla, one mają odpowiednie sita i, jak pan wie, są to zestawy profesjonalne, tak że miału tam nie będzie.</u>
+          <u xml:id="u-141.1" who="#SenatorWojciechPiecha">Jeżeli chodzi o to pytanie dotyczące … Jeszcze raz…</u>
+          <u xml:id="u-141.2" who="#SenatorZdzislawPupa">PGE „Obrót”.</u>
+          <u xml:id="u-141.3" who="#SenatorWojciechPiecha">PGE „Obrót”. Oni sprowadzają węgiel – tak? Bo jest PGE „Paliwa”… PGE „Paliwa” i Węglokoks. To są 2 spółki celowe, które sprowadzają ten węgiel do portów i one są właścicielem tego węgla. Ale tylko… A później to już jest dystrybucja – tak? – przekazywanie, sprzedawanie do odpowiednich miejscowości czy do odpowiednich punktów. Ale pan minister będzie coś więcej wiedział, bo na ten temat nie było dyskusji na posiedzeniu komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-142">
+          <u xml:id="u-142.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-142.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zadanie pytania pana senatora Józefa Zająca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-143">
+          <u xml:id="u-143.0" who="#SenatorJozefZajac">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-143.1" who="#SenatorJozefZajac">Ja mam w tym wszystkim taki podstawowy problem, który można nazwać problemem systemowym. Czy my jesteśmy obecnie w systemie kapitalistycznym, czy my jesteśmy w systemie socjalistycznym? Pytam, bo jeśli chodzi o przydziały, to pamiętam, że, kiedy byłem dzieckiem, przydzielano różne artykuły. Było to komediowe… A teraz bardzo poważni ludzie dyskutują o tym, jak zorganizować system przydziałowy. Pytanie: czy u nas brakuje firm handlujących węglem, czy u nas brakuje węgla? Bo jeśli ktoś mi powie, że u nas brakuje węgla, to mu nie uwierzę. Dlatego że…</u>
+          <u xml:id="u-143.2" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+          <u xml:id="u-143.3" who="#SenatorJozefZajac">…udokumentowane złoża znakomitego węgla kamiennego są takie, że moglibyśmy obsłużyć całą Europę. Dlaczego nie można ich wydobywać? No, z jednej strony Unia, z drugiej strony kupujemy węgiel za granicą… Coś tu mi nie gra.</u>
+          <u xml:id="u-143.4" who="#SenatorJozefZajac">I drugie pytanie: dlaczego, skoro zaistniała taka sytuacja, nie wydobywamy naszego węgla i naszego gazu ziemnego? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-144">
+          <u xml:id="u-144.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-144.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę panów senatorów, jak rozumiem obaj panowie senatorowie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-145">
+          <u xml:id="u-145.0" who="#SenatorWojciechPiecha">Ja odpowiem może na pytanie dotyczące tego, czy jesteśmy w takim czy innym systemie. No, gdyby pan był w tym systemie kapitalistycznym, to cena węgla na składzie oscylowałaby w granicach 3,5 tysiąca zł i gdyby pan kupował 4 t, bo tyle wystarczyłoby panu do ogrzania domu, to zapłaciłby pan za to 12 tysięcy. Jeżeli emerytura wynosi 2 tysiące zł, to… Ja nie wiem, jak ta babcia… musiałaby niestety tylko się ogrzewać, a już nic nie jeść. Dlatego państwo jest zmuszone do tego, ażeby tę interwencję prowadzić.</u>
+          <u xml:id="u-145.1" who="#SenatorWojciechPiecha">Moim zdaniem ta sytuacja się uspokoi, kiedy działania na Ukrainie czy rynki światowe się uspokoją… Wtedy te ceny będą spadały i wrócimy do tego systemu kapitalistycznego, w którym ten, kto prowadzi skład, będzie prowadził normalny handel.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-146">
+          <u xml:id="u-146.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-146.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy pan senator Frankiewicz? Nie. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-146.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zadanie pytania pana senatora Jana Filipa Libickiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-147">
+          <u xml:id="u-147.0" who="#SenatorJanFilipLibicki">Bardzo dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-147.1" who="#SenatorJanFilipLibicki">Ja mam pytanie do pana senatora Frankiewicza. Od razu powiem, że ja tylko relacjonuję rozmowę z pewnym samorządowcem, który ze mną o tym rozmawiał. Nie znam dokładnych zapisów tej ustawy, nie wgłębiałem się w to, ale on mi powiedział tak: ja jako włodarz gminy będę zobowiązany wybrać jeden skład węglowy na terenie gminy, który będzie obsługiwał ten węgiel, który zostanie mojej gminie do dystrybucji przydzielony; tymczasem ja na terenie mojej gminy mam 6 składów węgla i teraz jeśli ja wybiorę jeden skład, to mogą się pojawić zarzuty, że wybrałem go z powodów nie merytorycznych, tylko pozamerytorycznych; chciałbym mieć możliwość, skoro mam 6 składów węgla na terenie gminy, równo wszystkie te składy tym węglem obdzielić.</u>
+          <u xml:id="u-147.2" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+          <u xml:id="u-147.3" who="#SenatorJanFilipLibicki">Czy rzeczywiście są takie zapisy? Czy pan uważa, że to jest szkodliwe, czy może być szkodliwe i czy można to w jakiś sposób zmienić? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-148">
+          <u xml:id="u-148.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-149">
+          <u xml:id="u-149.0" who="#SenatorZygmuntFrankiewicz">Jest bardzo dużo problemów, które rodzi ta ustawa, ale akurat w tej kwestii nie ma takiego problemu. Przede wszystkim tym nie muszą zajmować się składy, to mogą robić instytucje, spółki komunalne, o ile wiem, to może być więcej składów. Nie ma takiego problemu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-150">
+          <u xml:id="u-150.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-150.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zadanie pytanie pana senatora Jana Marię Jackowskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-151">
+          <u xml:id="u-151.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-151.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Ja mam pytania do pana senatora Piechy. Mianowicie, i to jest pierwsze pytanie: czy gmina, która kupuje węgiel po pewnej preferencyjnej cenie, do 1 tysiąca 500 zł, może w tej puli kupić sobie węgiel również na własne potrzeby, jeżeli ma np. szkołę, kotłownię, ciepłownię, szpital? Czy w ramach takiego zakupu może jak gdyby redystrybuować sama dla siebie i czy to wynika z tej ustawy? A jeżeli nie może, to dlaczego tak jest i czy była o tym mowa na posiedzeniu komisji?</u>
+          <u xml:id="u-151.2" who="#SenatorJanMariaJackowski">A drugie moje pytanie jest następujące. Czy to rozporządzenie, które ma zostać wydane przez ministra właściwego… Czy w ogóle była mowa o limicie zakupu, tzn. czy dane gospodarstwo domowe może kupić, załóżmy, 2 t na tych zasadach albo 4 t, czy po prostu ile uważa za stosowne? Czy będą jakieś limity w przypadku tych zakupów? Czy była mowa na temat tego rozporządzenia? Pytam o to, bo rozumiem, że ustawa odsyła do rozporządzenia. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-152">
+          <u xml:id="u-152.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-152.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-153">
+          <u xml:id="u-153.0" who="#SenatorWojciechPiecha">Tak, wiemy, że takie rozporządzenie powstaje. Gmina nie będzie mogła się zaopatrywać na podstawie tej ustawy, bo tu w tytule mamy wyraźnie wskazane gospodarstwa domowe. Na posiedzeniu komisji nie mieliśmy okazji podyskutować nad tym. To jest pytanie do pana ministra, bo to są już szczegóły. No ja też wszystkiego nie wiem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-154">
+          <u xml:id="u-154.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Ja tylko chciałem dopytać. Mnie chodziło o to, czy była o tym mowa, czy na posiedzeniu komisji ktoś zadał pytanie o to, czy będzie limit.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-155">
+          <u xml:id="u-155.0" who="#SenatorWojciechPiecha">Nie, nie, takiego pytania nie było.</u>
+          <u xml:id="u-155.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-156">
+          <u xml:id="u-156.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-156.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">W takim razie może było na posiedzeniu komisji samorządu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-157">
+          <u xml:id="u-157.0" who="#SenatorZygmuntFrankiewicz">Ta sprawa wynika z art. 8, tam jest o reglamentacji. To jest podzielone na 2 części: do końca grudnia i od stycznia, i to faktycznie znajdzie się dopiero w rozporządzeniu. W związku z tym nie było na ten temat mowy, a tym bardziej na temat szczegółów rozporządzenia. Cała ustawa dotyczy sprzedaży węgla dla gospodarstw domowych, w związku z tym nie może objąć gospodarki komunalnej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-158">
+          <u xml:id="u-158.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-158.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-159">
+          <u xml:id="u-159.0" who="#SenatorWiktorDurlak">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-159.1" who="#SenatorWiktorDurlak">Panie Senatorze, mam takie pytanie, a może nawet wcześniej pewne przemyślenie, gdyż widzę, że pan senator Filip Libicki rozmawiał z samorządowcami. My też rozmawiamy z wójtami i u mnie akurat ten problem się nie pojawiał. Na początku, gdy rozmawiałem z wójtami, oni nie wiedzieli, jak to będzie się odbywać. Kiedy się pojawiły założenia ustawy, to prawie… tak naprawdę wszyscy, z którymi rozmawiałem, powiedzieli, że nie będzie najmniejszego problemu, żeby zrealizować ten program i dostarczyć węgiel mieszkańcom. A moje pytanie brzmi: czy znamy już liczbę samorządów, które zadeklarowały chęć udziału w tym programie w całej Polsce? Czy była o tym mowa?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-160">
+          <u xml:id="u-160.0" who="#SenatorWojciechPiecha">Na posiedzeniu komisji nie było na ten temat mowy i nie wiem, ile gmin już zgłosiło akces.</u>
+          <u xml:id="u-160.1" who="#SenatorWiktorDurlak">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-161">
+          <u xml:id="u-161.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-161.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Widzę, że nie ma więcej chętnych do zadania pytań.</u>
+          <u xml:id="u-161.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Z całą pewnością, jak rozumiem, nie ma wśród państwa senatorów nikogo, kto by się czuł pominięty.</u>
+          <u xml:id="u-161.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd w trybie pilnym. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister aktywów państwowych.</u>
+          <u xml:id="u-161.4" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu?</u>
+          <u xml:id="u-161.5" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Tak, tak, Panie Ministrze. Bardzo proszę, pan minister Karol Rabenda, podsekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych.</u>
+          <u xml:id="u-161.6" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-162">
+          <u xml:id="u-162.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-162.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Ja tylko tak skrótowo na te pytania, które się pojawiły…</u>
+          <u xml:id="u-162.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Panie Ministrze, przepraszam, proszę mi wybaczyć, na pytania senatorów – taka jest procedura – będzie pan odpowiadał po swoim wystąpieniu.</u>
+          <u xml:id="u-162.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Uzupełniając te informacje, których udzielili panowie senatorowie, chciałbym dodać, że ten węgiel – bo chyba to jest temat najbardziej wrażliwy – jest w pełni certyfikowany, sprowadzany przez nasze spółki, ale też przez pośredników światowych, którzy ten węgiel dostarczają w różnych kierunkach. Nie jest prawdą to, co tu już się pojawiło jako taki domysł, że ten węgiel się nie pali albo… To są doniesienia medialne i one dotyczą węgla, który jest w obrocie, ale został sprowadzony przez podmioty prywatne. To już było i dementowane ze strony naszych spółek, i też potwierdzone przez inne doniesienia medialne. Tak więc ja tu zaprzeczam tym sugestiom. Ten węgiel, który my importujemy już w zasadzie od początku wojny, chociaż on był kontraktowany w tym roku od samego początku, to są wolumeny ok. 10 milionów t węgla, który już trafia do gospodarstw domowych… Dodam, że to nie jest jedyny sposób dystrybucji, ten, o którym my dzisiaj rozmawiamy, tylko ta dystrybucja trwa od paru miesięcy. No, to jest węgiel, który był sprzedawany samorządom w ramach zaopatrywania w węgiel ich ciepłownictwa albo ciepłownictwa, które ogrzewa ich bloki. A więc takie insynuowanie, że coś nie działa… To nie jest prawda. Ten węgiel pali się już w ciepłowniach w średnich i mniejszych miejscowościach, bo nasze spółki realizowały kontrakty na rzecz tych podmiotów.</u>
+          <u xml:id="u-162.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Jeśli chodzi o ten model dystrybucji, to on zakłada kilka wariantów. Gmina może zgłosić się bezpośrednio, ogłaszając to w swoim BIP w ciągu 3 dni od wejścia w życie ustawy. Jeśli tego nie zrobi, może się zgłosić gmina sąsiednia albo podmiot prywatny. Jeśli zrobią to tego samego dnia, pierwszeństwo będzie mieć zawsze gmina sąsiednia, bo zależy nam na tym, żeby samorządy, które chcą uczestniczyć w tym procesie, mogły to realizować. Naszym zamierzeniem jest to, żeby ten węgiel, który my będziemy jeszcze dodatkowo dotować, był dostępny dla jak najszerszej grupy mieszkańców, ale chcemy też, żeby była tu weryfikacja czy, powiedzmy, piecza instytucji samorządowej, do której mamy zaufanie. No, nie chcemy tutaj takich przypadków, że coś gdzieś wypływa w jakiś sposób. My mamy tam mechanizmy zabezpieczeń, ale wolelibyśmy ich nie stosować. Ten patronat gmin, samorządów jest wskazany.</u>
+          <u xml:id="u-162.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Jest też mechanizm, który ma zabezpieczać np. gminy, które leżą na terenach, można powiedzieć, trudno dostępnych, gdzieś w dużych odległościach od aglomeracji czy dużych ciągów komunikacyjnych. W takiej sytuacji gmina sąsiednia się tego nie podejmie, ale jest tutaj ten mechanizm pozwalający, żeby zgłosił się podmiot prywatny. I tu jest ta kwestia zróżnicowania ceny końcowej. Nie chcielibyśmy mieć takich białych plam w systemie. No, wszystkie gminy w danym województwie mają dostęp do tego dotowanego węgla, a w 2 czy 5 gminach takiej możliwości nie ma. Tak więc jeśli nie ma zainteresowania ze strony samorządowców… Ja podkreślam, że to jest dla samorządów możliwość, a nie przymus. Tutaj jest możliwość, żeby to dystrybuował podmiot prywatny, żeby on robił to nawet w gminach, które są gdzieś dalej. Chodzi o to, aby można było dystrybuować ten węgiel do Polaków.</u>
+          <u xml:id="u-162.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Jeśli chodzi o… Zastanawiam się, co tam było jeszcze do omówienia, ale może już zakończę ten wstęp. Chyba są pytania, więc tak będzie sprawniej, lepiej. Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-163">
+          <u xml:id="u-163.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-163.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">No, dokładnie taka jest formuła. W tym momencie rozpatrywania tego punktu porządku obrad ja informuję senatorów, że obecnie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu, związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+          <u xml:id="u-163.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
+          <u xml:id="u-163.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Pan senator Krzysztof Kwiatkowski. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-164">
+          <u xml:id="u-164.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Mam bardzo konkretne pytania, dlatego będę prosił o odpowiedź ustną, ale także pisemną.</u>
+          <u xml:id="u-164.1" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Panie Ministrze, ile gmin w Polsce już dzisiaj sprzedaje węgiel w cenie poniżej 2 tysięcy zł?</u>
+          <u xml:id="u-164.2" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Ile ton węgla wpłynęło dotychczas do polskich portów, do Szczecina, Gdańska, Gdyni czy Elbląga? To drugie pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-164.3" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Trzecie pytanie. Czy osoby, które po to, by nie marznąć, kupiły węgiel kamienny przed zamrożeniem cen, ale mają faktury i świadectwo pochodzenia węgla z polskich kopalń, dostaną zwrot różnicy cen?</u>
+          <u xml:id="u-164.4" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Czwarte pytanie. Widziałem w niektórych gminach informację dla mieszkańców, iż na właścicielach budynku spoczywa obowiązek corocznej kontroli instalacji kominowych, a zgodnie z ustawą o dodatku węglowym kontrola ta obejmuje również weryfikację źródeł ciepła. Czy w wyniku takiej weryfikacji będą wydawane decyzje o cofnięciu dodatku? Czy wymagane będzie przedstawienie takiego zaświadczenia przed przyznaniem dodatku? Zdążyłem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-165">
+          <u xml:id="u-165.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Panie Senatorze, no tak, tylko że tych pytań jest tyle, że, jak rozumiem, na większość z nich pan minister zobowiąże się odpowiedzieć w formie pisemnej.</u>
+          <u xml:id="u-165.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Tak. Chyba że pan senator będzie je zadawał pojedynczo albo wolniej, bo ja nawet nie jestem w stanie ich sobie zanotować.</u>
+          <u xml:id="u-165.2" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Ja chętnie. Tylko byłem ograniczony regulaminem i czasem. Ale jeżeli pan marszałek…</u>
+          <u xml:id="u-165.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Ale ponieważ regulamin…</u>
+          <u xml:id="u-165.4" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-165.5" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Nie, nie. Regulamin… Pan senator zadał…</u>
+          <u xml:id="u-165.6" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Dwa kolejne jeszcze…</u>
+          <u xml:id="u-165.7" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Przepraszam. Pan senator zadał dość dużo wnikliwych pytań, które miał zresztą…</u>
+          <u xml:id="u-165.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Być może odpowiem…</u>
+          <u xml:id="u-165.9" who="#WicemarszalekMichalKaminski">…przygotowane. Ponieważ te pytania będą zapisane w protokole obrad, ponieważ pan senator je wypowiedział, pan minister sięgnie do protokołu obrad i się z nimi zapozna. Jak rozumiem, deklaruje pan, że odpowie pisemnie na te pytania. Tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-166">
+          <u xml:id="u-166.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Oczywiście.</u>
+          <u xml:id="u-166.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Jeśli chodzi o ilość węgla, to w okresie do… Z takimi interwałami… W lipcu mieliśmy decyzję pana premiera o imporcie węgla dla gospodarstw domowych. Do lipca spółki Skarbu Państwa zaimportowały niecałe 6 milionów t węgla w celu uzupełnienia ewentualnych braków w energetyce zawodowej, ale też do zamówień i do wypełnienia luki, która mogła się pojawić w ciepłowniach w mniejszych i w średnich miastach. Zaczęliśmy importować węgiel już na początku roku po decyzji pana premiera. Do… Teraz dokładnie nie podam. Do końca września zaimportowano ok. 3 milionów t węgla. Mamy zakontraktowane do końca roku kolejne 5–6 milionów t węgla. Mamy też zakontraktowane… Mamy możliwości sprowadzenia węgla do końca sezonu grzewczego. Jeśli idzie o ilość węgla, to tendencja jest rosnąca, a nie malejąca. Nie mamy takiej sytuacji, że jest skład węgla, którego z miesiąca na miesiąc będzie nam ubywać. Ta ilość będzie raczej rosła. Mamy też zabezpieczone wykorzystanie miału, który po odsianiu będzie kierowany czy to do energetyki, czy to do większego ciepłownictwa, bo tam może być spalany.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-167">
+          <u xml:id="u-167.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-167.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-168">
+          <u xml:id="u-168.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Panie Ministrze, mówił pan, że zaczęliśmy importować węgiel na początku roku. Moje pytanie… Nie zapominamy o korespondencji, która była prowadzona między premierem Mateuszem Morawieckim a wicepremierem Sasinem. Przypominam, że wicepremier Sasin jako nadzorujący spółki otrzymał korespondencję… Poznaliśmy korespondencję między kancelarią premiera a Ministerstwem Aktywów Państwowych, w której wicepremier Sasin, w sierpniu, przedstawił pomysły na niższe ceny węgla, polegające na tym, że Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych skupowałaby węgiel od spółek wydobywczych i importerów, po czym sprzedawałaby taniej tę rezerwę państwowym spółkom. Dzięki temu cena miała być niższa. Dlaczego ta formuła nie została zrealizowana? Przypominam także o wielomiesięcznej wymianie korespondencji między panią minister Moskwą, wicepremierem Sasinem a Mateuszem Morawieckim. Jak to się ma do tego, co pan powiedział, że od początku roku…</u>
+          <u xml:id="u-168.1" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+          <u xml:id="u-168.2" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">…importowaliśmy węgiel.</u>
+          <u xml:id="u-168.3" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">I drugie pytanie. Dlaczego 2 konstytucyjnych ministrów głosowało przeciwko całemu projektowi ustawy? Czym się kierowali? To byli jedyni członkowie klubu PiS, którzy zagłosowali przeciwko temu projektowi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-169">
+          <u xml:id="u-169.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-169.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Panie Ministrze, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-170">
+          <u xml:id="u-170.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Odpowiadam na pierwsze pytanie. Koncepcji, jak obniżyć cenę albo udostępnić mieszkańcom węgiel, było kilka i trwała dyskusja. Nie jest tajemnicą, że problem dostępności węgla jest związany z dystrybucją. Ale przez cały czas trwania kryzysu energetycznego problemem jest też cena, która jest nie do udźwignięcia, ta cena rynkowa, która na składach sięga, nie wiem, 2,5 tysiąca, 3,5 tysiąca, w zależności od lokalizacji i pochodzenia węgla. Część węgla rosyjskiego, który był zaimportowany w poprzednim roku, jeszcze występowała na rynku.</u>
+          <u xml:id="u-170.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Są jakby 2 bariery dotyczące dostępności węgla. Jedna to jest dystrybucja. My w zasadzie tworzymy nowy model dystrybucji węgla, bo wcześniejszy, ten, który pozwalał zaopatrywać większość gospodarstw domowych, był modelem dystrybucji węgla rosyjskiego, który powstał w wyniku obniżenia wydobycia przez poprzednie rządy. Stworzyła się luka popytowa, która nie była zabezpieczana polskim węglem, i wjeżdżał sprowadzany przez podmioty prywatne węgiel rosyjski. On miał swoją specyfikę. Przyjeżdżał do zsypisk, które były na wschodzie Polski, i był dystrybuowany w modelu, który wytworzył się w naturalny sposób. Nie da się tego modelu przestawić na zasadach rynkowych z miesiąca na miesiąc czy nawet w ciągu pół roku, bo w sytuacji kryzysu gospodarczego, energetycznego część podmiotów, która uczestniczyła w tamtym systemie, nie chce ponosić ryzyka. I jest to zrozumiałe, to nie jest żaden zarzut.</u>
+          <u xml:id="u-170.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Co do korespondencji, to, jak myślę, rozmawiamy raczej o ustawie, a nie o korespondencji między ministrami.</u>
+          <u xml:id="u-170.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">A co do pytania związanego z tym, że jacyś ministrowie głosowali przeciw, to powiem szczerze, że nawet nie odnotowałem takiej informacji. Tak więc nie jestem w stanie odpowiedzieć dlaczego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-171">
+          <u xml:id="u-171.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-171.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zadanie pytania pana senatora Wadima Tyszkiewicza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-172">
+          <u xml:id="u-172.0" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Panie Ministrze, mam 3 szybkie pytania. Spróbuję się zmieścić w minucie.</u>
+          <u xml:id="u-172.1" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Proszę mi powiedzieć… W ustawie jest mowa o innym podmiocie będącym pośredniczącym podmiotem węglowym w rozumieniu przepisów itd., itd. Chodzi o to, czy każdy podmiot może tym węglem handlować, jeżeli zawrze umowę z gminą, czy tylko podmioty, które mają jak gdyby uprawnienia do handlu węglem. Czy jest np. takie PKD, według PKD… Chodzi o to, żeby nie powtórzyć np. historii z handlarzami respiratorów, tak? Żeby ktoś, kto specjalizuje się w węglu… Taki podmiot mógłby prowadzić taką działalność.</u>
+          <u xml:id="u-172.2" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Drugie moje pytanie: ile jest w tej chwili punktów odbioru węgla w Polsce? Z czym to jest związane? Bo przecież odległości mogą być ogromne. Z jednej gminy trzeba będzie przejechać 300 km, a inna gmina będzie miała, nie wiem, 2 km, żeby ten węgiel dostarczyć. A przy stałej cenie koszty będą bardzo różne. Tak więc jedni będą zyskiwać, a inni będą ponosić straty.</u>
+          <u xml:id="u-172.3" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">I ostatnie pytanie w tej serii. Proszę mi powiedzieć…</u>
+          <u xml:id="u-172.4" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+          <u xml:id="u-172.5" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Chodzi mi o rodzaj węgla. Czy gmina będzie mogła sobie wybrać węgiel? Ja się na tym nie znam specjalnie, ale groszek, orzech, kostka… Czy wskazany sortyment będzie mógł być wybierany przez samorząd, czy on będzie brał to, co jest? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-173">
+          <u xml:id="u-173.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-173.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-174">
+          <u xml:id="u-174.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Inny podmiot pośredniczący… Jak rozumiem, pan pyta o tych dystrybutorów na dole, tak?</u>
+          <u xml:id="u-174.1" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Z którymi samorząd podpisze porozumienie…</u>
+          <u xml:id="u-174.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Tak, no, to są podmioty uprawnione. Chociaż jakby… Bo my jesteśmy w trakcie procesu konsultacji z samorządami już od kilku dni, ja sam odbyłem chyba 8 spotkań z samorządami, przy pomocy, przy wsparciu panów wojewodów. No, i my jakby zwracamy uwagę na to, że też dlatego chcemy, żeby to samorządy były podmiotem, który to wszystko koordynuje, że mamy tam pełne zaufanie, że samorząd będzie wiedział, czy to jest prawdziwy skład, czy to jest firma, która jakby przed chwilą sobie dopisała… i nawet nie ma składu. My to też będziemy wspierać na poziomie… Znaczy nie my jako ministerstwo, ale jako spółki wprowadzające węgiel. Bo też chcemy, żeby zaistniał mechanizm jakiejś takiej rady czy wsparcia, takiej jakby opinii czy akceptacji danego składu, czy on jest faktycznie wydolny. No, bo wiemy, że gminy mogą też nie wiedzieć, czy akurat ten skład jest zdolny do dystrybucji na ich terenie. I tutaj my ułatwiamy kontakt między podmiotami i gminami. I tutaj nasze podmioty wprowadzające, głównie PGG, która ma jakby sieć dystrybucji w całym kraju, będzie wspierać samorządy w doborze tych instytucji.</u>
+          <u xml:id="u-174.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">I sieć punktów odbioru. Jeśli chodzi o sieć punktów odbioru z takich 3 największych podmiotów, które wprowadzają… Bo mamy 2 importerów i Polską Grupę Górniczą, która też będzie ten proces obsługiwała. Sama Polska Grupa Górnicza ma ok. 120 swoich takich dystrybutorów, oni to w skrócie nazywają KDW. To jest 120 punktów rozłożonych równomiernie w całym kraju. Do tego są punkty, w których nasi importerzy albo składują, albo przesiewają. To jest w sumie – ta liczba cały czas rośnie, zmienia się – ok. 40–50 punktów. I po stronie samorządów będzie dostarczenie węgla do swojej miejscowości z tego punktu. To nie jest prawda, że ktoś będzie jeździł do portu w Gdańsku. No, chyba że prezydent Sopotu, bo będzie miał najbliżej. Ale to nie jest prawda, że to wszystko będzie w jednym miejscu i kto ma dalej, ten ma gorzej.</u>
+          <u xml:id="u-174.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Jeśli chodzi o sortymenty, to my ten węgiel, który importujemy, a PGG… W sposób oczywisty on będzie w różnej wielkości, w różnym sortymencie i on będzie dostępny. Znaczy gminy będą… Teraz zbierają sobie takie wstępne zapotrzebowanie właśnie z rozróżnieniem, jaki węgiel jest potrzebny. Oczywiście mogą się zdarzać sytuacje, że jak na jakimś terenie wszyscy nagle będą chcieli ekogroszek, to tego ekogroszku może nie być, może być groszek. Ale jeśli chodzi o wolumen potrzebny już, na te pierwsze tygodnie, pierwsze miesiące, to jesteśmy zabezpieczeni. Tłumaczymy też samorządom, że to jest proces związany z węglem, którego ilość przyrasta. Chcemy samorządom ułatwić zarządzanie tym procesem. My sugerujemy, że jeśli będą miały zapotrzebowanie na np. 1 tysiąc t, to żeby odbierały to partiami. Nie wszystkie samorządy, czy samorządy, czy firmy je obsługujące, mają skład takiej wielkości. Jest możliwość odbierania partiami w zależności od tego, jak ten węgiel, że tak powiem, schodzi do mieszkańców. To pozwoli też uniknąć tych problemów, które tu się pojawiały, co do płatności i ciągłości finansowania przez gminy.</u>
+          <u xml:id="u-174.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Na początku było pytanie, przypomniało mi się, mówił o tym senator Frankiewicz… Jest ta poprawka, która ułatwia tę zmianę budżetową, i będzie mógł to zrobić tylko sam wójt bez komisji, rady i całej procedury.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-175">
+          <u xml:id="u-175.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-175.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zadanie pytania pana senatora Adama Szejnfelda.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-176">
+          <u xml:id="u-176.0" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-176.1" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Ja chciałbym, Panie Ministrze, wrócić do tej kwestii, którą poruszaliśmy w pytaniach do panów senatorów sprawozdawców, ponieważ nie uzyskałem odpowiedzi. Chcę dowiedzieć się o odpowiedzialność odszkodowawczą w przypadku, gdy węgiel nie będzie spełniał norm jakościowych. Owszem, pan minister powiedział, że gwarantujecie, że będzie spełniał, że te wszystkie doniesienia medialne, które w ostatnich dniach były, to nieprawda. Nie chcę się kłócić. Tylko że gdyby gwarancją jakości były deklaracje i certyfikaty, to prawo konsumenckie nie byłoby potrzebne, to ustawa konsumencka, której zmianę będziemy teraz rozpatrywali w Senacie, nie byłaby potrzebna. Nie. Zdarzają się i będą się zdarzać te przypadki. Kto będzie ponosił odpowiedzialność: importer, dystrybutor, sprzedawca? Kto?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-177">
+          <u xml:id="u-177.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-177.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-178">
+          <u xml:id="u-178.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Panie Senatorze, certyfikaty, o których mówiłem, pojawiły się w odpowiedzi na inne pytanie. To jest towar sprawdzany, który posiada wszystkie dokumenty, tam jest wskazana kaloryczność, do czego może być stosowany. A jeśli pan mówi o odpowiedzialności, to my w tej ustawie nie znosimy mechanizmów rynkowych, umownych, kodeksowych. One będą zawarte w umowie i one będą obowiązywały. Nie widzę tutaj problemu. No bo to są 2 kwestie. Jeden zarzut jest taki, że ten węgiel do niczego się nie nadaje, nie ma certyfikatów, co jest oczywistą nieprawdą – nieprawdą, nieprawdą, nieprawdą. Drugi zarzut dotyczy poziomu odpowiedzialności. A poziom odpowiedzialności jest zapisany w umowie i to regulują przepisy. My ich w tej ustawie przecież nie uchylamy.</u>
+          <u xml:id="u-178.1" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Panie Ministrze – bo słuchają nas i samorządy, i oczywiście obywatele – może pan powiedzieć kto?</u>
+          <u xml:id="u-178.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Słucham?</u>
+          <u xml:id="u-178.3" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Kto będzie odpowiadał za to, że jakość węgla nie będzie odpowiadała jakości zapisanej w certyfikacie?</u>
+          <u xml:id="u-178.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Ale jak to nie będzie odpowiadała? Firma, która sprzedaje węgiel o danych parametrach podmiotowi, który go później dystrybuuje… No, to jest sprawa regresu, odwołania się i to funkcjonuje.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-179">
+          <u xml:id="u-179.0" who="#SenatorAdamSzejnfeld">My tworzymy tutaj taki łańcuch dostaw, że tak powiem: najpierw importer, potem, powiedzmy w skrócie, pośrednicy, a na końcu tego łańcucha ma być gmina – co jest oczywiście według mnie skandalicznym rozwiązaniem, ale zostawmy to na boku – i nabywca. Nabywca stwierdzi, że węgiel nie odpowiada certyfikatom, które mu przedłożono. Kto będzie odpowiadał: wójt, burmistrz, prezydent, firma, która dostarczała, firma, która importowała?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-180">
+          <u xml:id="u-180.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">No, ten, kto, że tak powiem, zawinił. W tym przypadku przepisy prawa funkcjonują. Jeśli będzie reklamacja, to każda strona umowy będzie dochodzić, gdzie doszło do tego problemu. Jeśli on będzie po stronie importerów, bo będzie udowodnione, że to był zły węgiel, to tak. Ale jeśli… No bo pan tutaj próbuje rysować takie scenariusze alternatywne. A można podać sytuację, w której… Przecież jeśli chodzi o węgiel, który zostanie dostarczony czy to do gminy, czy do podmiotu prywatnego, to odpowiedzialność za to, co się dzieje na tym placu, ponosi ta osoba, która tym węglem się opiekuje.</u>
+          <u xml:id="u-180.1" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Okej. Nie pytałbym o to…</u>
+          <u xml:id="u-180.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Żadnych przepisów kodeksowych nie uchylamy.</u>
+          <u xml:id="u-180.3" who="#SenatorAdamSzejnfeld">…gdybyście państwo w ten łańcuch dostaw nie wpisywali jednostki samorządu terytorialnego. Tu się tworzy problem.</u>
+          <u xml:id="u-180.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Panie Senatorze, my nikogo nie wpisujemy. To jest możliwość dla samorządów. To nie jest pomysł, to nie jest projekt, który my sobie sami wymyśliliśmy. To jest pomysł, który się zrodził w głowie samorządowca, Macieja Czarneckiego, burmistrza gminy Gniew, który zapytał, czy on może dystrybuować węgiel. Na doświadczeniach jego i innych samorządowców, którzy chcieli się włączyć w ten proces, powstał szereg problemów, które gminy chcące się zaangażować mogą mieć. I my tę ustawę wprowadziliśmy, żeby te trudności z samorządów zdejmować, żeby one mogły się w to włączyć. Nikt tu nikogo tym nie obarcza, bo, tak jak wspomniałem już chyba trzykrotnie, to jest możliwość, a nie przymus. Jeśli gmina nie czuje się na siłach, nie musi brać w tym udziału. Mamy mechanizm, który zabezpieczy mieszkańców – może to zrobić inna gmina albo może to zrobić podmiot prywatny. Proszę być tutaj, że tak powiem, dokładnym, bo nikt nikogo tutaj do tego nie przymusza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-181">
+          <u xml:id="u-181.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-181.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zadanie pytania pana senatora Jana Marię Jackowskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-182">
+          <u xml:id="u-182.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-182.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Panie Ministrze, ja ten temat już poruszałem, kiedy zadawałem tutaj pytanie senatorom sprawozdawcom. Rozumiem, że państwo będziecie wydawali rozporządzenie na temat ilości. Chodzi o to, żeby Wysoka Izba też wiedziała, w jakim kierunku te prace będą zmierzały, jak to będzie określone, jaką ilość węgla, bo to o to obywatele pytają, będzie można na tych zasadach nabyć na pojedyncze gospodarstwo domowe. A co w sytuacji, gdzie np. jest 1 gospodarstwo domowe, ale 3 rodziny mieszkają w jednym budynku? Jak to będzie w tym rozporządzeniu ujęte? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-183">
+          <u xml:id="u-183.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-183.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-184">
+          <u xml:id="u-184.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">W rozporządzeniu, które, jak mi się wydaje, otrzymaliście, są zapisane ilości: 1,5 t do końca roku i 1,5 t po nowym roku. To wynika z tego, że, tak jak wspomniałem wcześniej, węgla ciągle przybywa i nie chcemy takich sytuacji, że część gmin, która się zgłosi jako pierwsza, zamówi więcej węgla i niektórzy mieszkańcy będą mieli węgiel, a inni nie. Będziemy to aktualizować w ramach potrzeb i jeśli będą takie okoliczności, to będziemy to zmieniać. Jeśli w danym mieszkaniu są 3 rodziny, to – tak jest w projekcie ustawy – przysługuje im dodatek węglowy, więc będzie to wielokrotność. Tak jak jest zapisane w projekcie ustawy, zakup przysługuje tym osobom, które otrzymały dodatek węglowy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-185">
+          <u xml:id="u-185.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-185.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę pana senatora Łyczaka o zadanie pytania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-186">
+          <u xml:id="u-186.0" who="#SenatorJozefLyczak">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-186.1" who="#SenatorJozefLyczak">Panie Ministrze, trudne zadanie ma pan dzisiaj, bo jest lawina pytań, pytań, które mają wytworzyć taki nastrój niepewności. Dlatego ja poproszę o odpowiedź na pytania oczywiste. Dodam, że na Kujawach większego problemu nie ma. Większość samorządowców podjęła się tej dystrybucji. Oczywiście nie chcieli się podjąć przeciwnicy tego rządu, ale coraz więcej z nich również się przełamuje, bo doskonale zdają sobie sprawę z tego, że przecież mieszkańcy to ocenią. Wybory będą za 1,5 roku i mieszkańcy ocenią, czy było serce do współpracy, czy nie było. Tutaj któryś ze sprawozdawców przekazał informację o środkach na dodatek węglowy. Chciałbym, żeby pan minister potwierdził, że z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 na pewno tych środków starczy, bo jeżeli dobrze pamiętam, to jest to ok. 13,5 miliarda.</u>
+          <u xml:id="u-186.2" who="#SenatorJozefLyczak">Drugie pytanie jest również oczywiste. Wszyscy o tym wiedzą, ale prosiłbym, żeby pan minister utwierdził nas w przekonaniu, czy samorządowcy mogą prowadzić tą działalność zgodnie z prawem i dlaczego rząd zwrócił się do samorządowców. Kto – chociaż było takie pytanie – zapłaci za transport węgla z portu do miejsca przeznaczenia? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-187">
+          <u xml:id="u-187.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-187.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-188">
+          <u xml:id="u-188.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Tak. Ja potwierdzam. Wczoraj byłem na spotkaniu zorganizowanym przez pana wojewodę kujawsko-pomorskiego i w zasadzie było dużo pytań. I był też pan prezes jednej ze spółek, która tam będzie operować. Pewnie przygniatająca większość samorządowców weźmie w tym udział. Już nawet pierwsze kontakty z tymi gminami w celu umówienia się na wolumeny i podpisanie umów zostały nawiązane.</u>
+          <u xml:id="u-188.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Jeśli chodzi o dodatek węglowy, to, tak jak wspomniałem wcześniej, dostępność tego węgla… to znaczy możliwość zakupu będzie po zweryfikowaniu informacji, czy przysługuje dodatek węglowy.</u>
+          <u xml:id="u-188.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Jeśli chodzi o środki, które są zabezpieczone na tę operację, to one są.</u>
+          <u xml:id="u-188.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">I trzecie pytanie, ostatnie, chyba się powtarzało, ale nie pamiętam…</u>
+          <u xml:id="u-188.4" who="#SenatorJozefLyczak">O koszt.</u>
+          <u xml:id="u-188.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">A, tak, o koszt dostawy, to znaczy po czyjej jest stronie. To tak: gmina będzie odpowiadała za koszt dostawy nie z portu, tylko z punktu wskazanego przez podmiot wprowadzający. Tak jak wspomniałem, to jest ponad 150 punktów w całej Polsce czy jeszcze więcej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-189">
+          <u xml:id="u-189.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-189.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zadanie pytania pana senatora Jerzego Czerwińskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-190">
+          <u xml:id="u-190.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!</u>
+          <u xml:id="u-190.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Grupa pytań dotyczących ceny, bo ta cena jest zróżnicowana na 2 tysiące 200 i 2 tysiące. I teraz jest tak, że 2 tysiące 200 maksymalnie to jest dla tzw. innych podmiotów. I jest pytanie: czy to te podmioty, z którymi gmina podpisała umowę na podstawie art. 3 ust. 11, czy tylko te, które zgłosiły się do gminy, jeśli ona zadeklarowała niechęć prowadzenia… Bo to są jakby 2 różne kategorie podmiotów.</u>
+          <u xml:id="u-190.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">I także w przypadku, kiedy gminy między sobą podpisały umowy, czy punkty dystrybucji mogą być w każdej gminie, czy tylko jeden na jedną umowę? Nazwijmy to w ten sposób, prosto.</u>
+          <u xml:id="u-190.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">I dlaczego jest to ograniczenie, jeżeli chodzi o gminy sąsiednie? Bo to ograniczenie…</u>
+          <u xml:id="u-190.4" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+          <u xml:id="u-190.5" who="#SenatorJerzyCzerwinski">…może wpłynąć na realizację tej ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-190.6" who="#SenatorJerzyCzerwinski">I, przy okazji, ile gmin wstępnie zadeklarowało uczestnictwo w programie na dziś? Jeśli pan ma taką informację…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-191">
+          <u xml:id="u-191.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-191.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-192">
+          <u xml:id="u-192.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Już tłumaczę. Jeśli chodzi o cenę 2 tysiące 200, to ona dotyczy tylko tego modelu, że ani gmina, ani gmina sąsiednia nie chcą obsługiwać danego samorządu. Tu, tak jak wspomniałem wcześniej, nie chcemy takich sytuacji, że jakby przez złe zapisy ustawy nie ma w ogóle możliwości czy że mieszkańcy danej gminy nie mieliby dostępu.</u>
+          <u xml:id="u-192.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Co ja tu mam? Punkty dystrybucji. Aha, czy… Nie, te punkty dystrybucji to jest… Powiem tak: jeśli gmina decyduje się albo na współpracę, albo na obsługę sąsiedniej gminy, to to, jak to będzie zorganizowane, stoi po stronie tej gminy, która nabywa węgiel.</u>
+          <u xml:id="u-192.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Dlatego też jest ta gmina sąsiednia. Ja się zgadzam z panem, że to może rodzić różne problemy. Może być np. gmina oddzielona tylko kawałkiem innej gminy, a one komunikacyjnie mają łatwiej… No ale też nie chcieliśmy takiej sytuacji, że nam się do obsługi – nie wiem, skąd pan senator jest – gdzieś tam z południa Polski zgłosi gmina i gmina z kujawsko-pomorskiego. Wtedy będzie taki problem, że one się zgłoszą, a my nie będziemy mogli im formalnie tego zabronić, zaś mieszkańcy powiedzą: no, ale zgłosiła się do nas gmina z drugiego końca Polski i jak my mamy funkcjonować? To jest mechanizm… Ja też się zgadzam z tym – zresztą dzisiaj dużo rozmawialiśmy o tej gminie sąsiedniej – że czasami może to rodzić trudności. Ale trudności, które mogłyby się pojawić, jeśli tego zapisu by nie było, byłyby znacznie większe.</u>
+          <u xml:id="u-192.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Ile tych gmin się zgłosiło? Po takich wstępnych danych zebranych przez wojewodów widać, że gmin, które już chcą nawiązać kontakt… W piątek było to 600 gmin. Ja mówię: już, przed wejściem w życie ustawy. Bo ponad 1 tysiąc czy prawie 1 tysiąc 500 gmin zadeklarowało, że w zasadzie weźmie udział w tej dystrybucji. 600 gmin to są te, które już nawet bez czekania na wejście w życie ustawy, chcą podjąć się tego zadania. A po moich spotkaniach z wojewodami i z gminami uważam, że to będzie przygniatająca większość, to znaczy będą prawie wszystkie, poza nielicznymi wyjątkami.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-193">
+          <u xml:id="u-193.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-193.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Nie ma więcej pytań…</u>
+          <u xml:id="u-193.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Nie, nie. Jeszcze ja, jeśli można.</u>
+          <u xml:id="u-193.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-194">
+          <u xml:id="u-194.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku, ja czekałem grzecznie, bo myślałem, że może ktoś się zgłosi, ale skoro nie, to…</u>
+          <u xml:id="u-194.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę.</u>
+          <u xml:id="u-194.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Mam jeszcze 2 pytania. Jedno dotyczy daty. Otóż art. 8 ust. 2 – tu jest data graniczna 31 grudnia 2022 r. Tak sformułowane zapisy powodują, że zmuszacie państwo ludzi do tego, żeby każda osoba kupowała w 2 porcjach, przed Sylwestrem i po Sylwestrze. Ale być może są takie osoby, które mają już trochę węgla – no, trochę, załóżmy, 3 t – a chciałyby następny swój przydział kupić po Sylwestrze. Z punktu widzenia państwa to nie ma znaczenia, ale z punktu widzenia tej osoby ma, bo w tej sytuacji będzie musiała 2 razy jeździć po to, co chce kupić. Czy nie można by przeformułować tego sposobu, zapisu dat, żeby to było do Sylwestra, ewentualnie całość po Sylwestrze albo połowa po Sylwestrze? To jest pierwsza kwestia.</u>
+          <u xml:id="u-194.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">I druga. Mianowicie związana jest ona z postawą tych osób, a właściwie włodarzy gmin – ale to są pojedyncze osoby, burmistrzowie czy prezydenci – którzy nie chcą wejść w ten program. Proszę powiedzieć: jak pan może oddziaływać? Czy tu jest tylko kwestia zachęty i nacisku oddolnego?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-195">
+          <u xml:id="u-195.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-195.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-196">
+          <u xml:id="u-196.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">To z tymi datami i z wolumenami to jest ciekawy wątek. My przeanalizujemy, jak to zrobić, zwłaszcza że mamy tu formę rozporządzenia, więc moglibyśmy to zmieniać… Ale wydaje mi się – choć to tylko takie moje odczucie – że w drugiej połowie okresu grzewczego tego węgla będzie tyle, że być może po prostu zniesiemy ten limit. Tu bardziej chodzi o ten pierwszy okres i o to, żeby nie było takich sytuacji, o jakich wspomniałem wcześniej, że kilka gmin zamówi dużo i jakby wolumen się wyczerpie, a wtedy inne gminy… Bo nie jesteśmy w stanie przewidzieć, czy jakieś duże miasto lub duża gmina, gdzie jest dużo pieców, nie powie, że chce cały węgiel dla tego terenu, no i będzie zamieszanie, bo oni będą chcieli węgiel na cały sezon.</u>
+          <u xml:id="u-196.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Jeszcze sposób oddziaływania na tych, którzy nie chcą…</u>
+          <u xml:id="u-196.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Aha, sposób. My możemy tylko zachęcać i, że tak powiem, tłumaczyć pewne niejasności, które pojawiają się w mediach i w wypowiedziach niektórych polityków, że nie jest tak źle, jak jest. To znaczy ja mam dosyć dobry ogląd tego, jak to funkcjonuje jeszcze przed wejściem ustawy w życie, bo te gminy, które współpracowały z nami, dystrybuowały węgiel jeszcze przed procedowaniem tej ustawy. To nie jest tak, jak myślą niektóre samorządy, które się obawiają – choć to jest zrozumiała obawa – że nagle będą miały wysyp mieszkańców, którzy będą chcieli jakby już i teraz… Mieszkańcy podchodzą do tego racjonalnie, kupują węgiel w mniejszych partiach, to jest naprawdę proces całkiem spokojny. A jeszcze w sytuacji dobrej współpracy między samorządem a importerami czy PGG, gdy ten węgiel będzie przyjeżdżał partiami, zgodnie z jakimś harmonogramem zapotrzebowania… Ten proces nie jest tak straszny w praktyce, jak go się próbuje przedstawiać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-197">
+          <u xml:id="u-197.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-197.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy teraz już naprawdę nie ma więcej pytań?</u>
+          <u xml:id="u-197.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Jeśli można, Panie Marszałku, ja dosłownie…</u>
+          <u xml:id="u-197.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-198">
+          <u xml:id="u-198.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Być może odpowiedź na to pytanie przyda się tym, którzy nas obserwują czy też słuchają.</u>
+          <u xml:id="u-198.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Ministrze, są 2 ścieżki: jedna poprzez wniosek, druga poprzez zaświadczenie. Proszę powiedzieć króciutko, dla tych osób – ale także dziennikarzy, którzy będą o tym pisać – co powinien zrobić obywatel. Najpierw sprawdzić w BIP, jak rozumiem…</u>
+          <u xml:id="u-198.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Czy dana gmina…</u>
+          <u xml:id="u-198.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">No właśnie.</u>
+          <u xml:id="u-198.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">…czyli jego gmina jest w tym systemie…</u>
+          <u xml:id="u-198.5" who="#SenatorJerzyCzerwinski">I potem… Właśnie, jaka jest ta jedna ścieżka i druga ścieżka? Króciutko.</u>
+          <u xml:id="u-198.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Tak.</u>
+          <u xml:id="u-198.7" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Obywatel. Nie urzędnik, ale obywatel.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-199">
+          <u xml:id="u-199.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">No, obywatel to powinien zwrócić się do gminy. Bo wiemy, że w dużych miastach – to wiadomo – jest inna sytuacja, a w mniejszych miejscowościach ludzie i tak dzwonią do gminy, żeby zapytać, czy bierze ona udział… A więc trzeba się zwrócić do gminy. Jeśli gmina bierze w tym udział, to tam już pokierują – gmina będzie do tego zobowiązana. Jeśli będzie to sąsiednia gmina, to urzędnicy przekierują do sąsiedniej gminy i powiedzą, na czym polega ich obowiązek w kwestii wydania zaświadczenia. Jeśli będzie to podmiot prywatny, to on też musi się zgłosić do gminy. A więc obywatel dowie się od gminy, w jakim systemie jest – tam urzędnicy pomagają, oni już później go pokierują. Jeśli to będzie podmiot prywatny, to gmina poinformuje, gdzie ten podmiot ma swoją siedzibę i gdzie będzie ta możliwość. No, mieszkańcy będą postępować w zasadzie tak jak w zeszłym roku, tylko jest ten element ceny obniżonej administracyjnie dzięki temu zaświadczeniu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-200">
+          <u xml:id="u-200.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-200.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Jak rozumiem, nie ma więcej pytań.</u>
+          <u xml:id="u-200.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dla porządku informuję, że pan minister, przedstawiciel rządu, zobowiązał się do udzielenia pisemnej odpowiedzi na pytania zadane przez pana senatora Krzysztofa Kwiatkowskiego.</u>
+          <u xml:id="u-200.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Tak. Przekażemy to, jak rozumiem, na piśmie.</u>
+          <u xml:id="u-200.4" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo dziękuję, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-200.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-200.6" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-200.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychKarolRabenda">Mogę się już odmeldować?</u>
+          <u xml:id="u-200.8" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Tak, tak, bardzo proszę, Panie Ministrze, może pan zająć miejsce.</u>
+          <u xml:id="u-200.9" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Jacka Boguckiego…</u>
+          <u xml:id="u-200.10" who="#Gloszsali">Nie ma go.</u>
+          <u xml:id="u-200.11" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę w takim razie o zabranie głosu pana senatora Stanisława Gawłowskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-201">
+          <u xml:id="u-201.0" who="#SenatorStanislawGawlowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-201.1" who="#SenatorStanislawGawlowski">To jest pierwsza z 3 ustaw, o których dzisiaj będziemy dyskutować, która de facto rujnuje rynek paliwowo-energetyczny w Polsce. W tej chwili odniosę się tylko i wyłącznie do części węglowej, bo ta ustawa w tym wymiarze i ten obszar próbuje po raz kolejny regulować.</u>
+          <u xml:id="u-201.2" who="#SenatorStanislawGawlowski">I zacznę od cytatu. Pani minister Moskwa, żeby nie było. W tej sali, jak przedstawiciel rządu mówi, to wiadomo, że mówi, to znaczy, że to dokładnie nic nie znaczy. To my już wiemy. Pani minister Moskwa powiedziała, a właściwie napisała… Bo ona mówiła w Senacie bardzo dużo i barwnie, ale ja zacytuję coś, czego się nie da wykasować, a nie chciało mi się szukać, nie ukrywam, w stenogramach senackich. Ona napisała to na Twitterze, więc łatwiej było mi znaleźć. „Nie zabraknie węgla po akceptowalnej cenie” – obwieściła pani minister 3 miesiące temu – „Gwarantujemy cenę na poziomie 996,60 zł za tonę”. Więcej pani minister napisała. Napisała: „Zapewniamy możliwość obioru w autoryzowanych składach na terenie całej Polski”. Hurra! I jeszcze pani minister napisała: „Wprowadzamy rekompensaty dla sprzedawców, którzy włączą się w rządowy program”. To wszystko napisała pani minister Moskwa, minister w rządzie Mateusza Morawieckiego, który jest wspierany przez PiS.</u>
+          <u xml:id="u-201.3" who="#SenatorStanislawGawlowski">Z tej mównicy przedstawiciele rządu różne rzeczy opowiadali. Gdybym miał je nazwać słowem, które ma wymiar parlamentarny, to powiedziałbym: banialuki. Przychodzą, opowiadają, nic to nie znaczy. My nawet ustawy uchwalamy, głosujemy za nimi, mówimy, że okej, że chcemy wspierać, tylko to naprawdę nic nie znaczy. W wymiarze węglowym rząd poniósł pełną porażkę.</u>
+          <u xml:id="u-201.4" who="#SenatorStanislawGawlowski">Odniosę się do kilku danych, bo one tutaj były cytowane, pan minister świadomie o nich nie chciał mówić, a jeden z senatorów sprawozdawców trochę powiedział, więc ja, Panie Senatorze, uzupełnię.</u>
+          <u xml:id="u-201.5" who="#SenatorStanislawGawlowski">Czy państwo wiecie, jaki jest zysk za ostatni kwartał spółek górniczych? 5 miliardów. 5 miliardów. Chcecie samorządy obciążać, drenujecie kieszenie Polaków, a 5 miliardów dla spółek – prawidłowo, PiS-iewicze mają się dobrze. Ja nie obrażam, „PiS” to nie jest słowo obraźliwe, sprawdziłem, póki co jeszcze nie jest.</u>
+          <u xml:id="u-201.6" who="#SenatorStanislawGawlowski">Nadwyżka finansowa – 1 miliard 500 milionów w spółkach górniczych. Świetnie, świetnie. Wyciągnięte z kieszeni Polaków! Dokładnie tak to się odbywa: wyciągnięte z kieszeni Polaków. A potem jest: samorządzie, ratuj!</u>
+          <u xml:id="u-201.7" who="#SenatorStanislawGawlowski">O wydobyciu. Jeden senator sprawozdawca mówił o wydobyciu. 2000 r… To ja powiem, ile było w 2015 r. – 75 milionów t…</u>
+          <u xml:id="u-201.8" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-201.9" who="#SenatorStanislawGawlowski">Zgadza się. A ile było w ubiegłym roku, Panie Senatorze?</u>
+          <u xml:id="u-201.10" who="#SenatorWojciechPiecha">54,4.</u>
+          <u xml:id="u-201.11" who="#SenatorStanislawGawlowski">54,4. Bardzo dziękuję. Chciałem powiedzieć, że 55. 20 milionów t rocznie mniej. W tym czasie rząd PiS zlikwidował 14 kopalni…</u>
+          <u xml:id="u-201.12" who="#SenatorWojciechPiecha">Nie 14 kopalni…</u>
+          <u xml:id="u-201.13" who="#SenatorStanislawGawlowski">…szybów… Pan będzie używał terminów, okej, to i tak sprowadza się do tego, że jest ponad 20 milionów t węgla mniej.</u>
+          <u xml:id="u-201.14" who="#SenatorStanislawGawlowski">Ale co wy jeszcze zrobiliście w tym samym czasie? Bo ja rozumiem, że jak się ma taką koncepcję: rezygnujemy z wydobycia węgla w Polsce – nie krytykuję tego, żeby sprawa była jasna – zmieniamy i przechodzimy na inne źródła wytwarzania energii, elektryfikujemy ciepłownictwo. Bo to są naturalne konsekwencje. I są tego naturalne konsekwencje, te, które są przed nami. Od tego nie da się uciec, nie ma co zaklinać rzeczywistości. Ale co wy zrobiliście? Od 2016 r. zaczęliście przyjmować cały cykl ustaw, które blokują OZE – słynne 10 H, o którym wielokrotnie rozmawialiśmy, rozmawialiśmy też o wielu innych obszarach – a równocześnie w tym samym czasie udowadnialiście, że węgiel jest fajny. O „Ostrołęce” już nie chcę wspominać, bo sami się połapaliście, już po wydaniu paru miliardów, że trzeba od tego odchodzić. „Jaworzno” – blok stojący, pracujący? Tego nikt do końca nie wie, bo trudno jest się połapać, kto w tej chwili kogo zwalcza, frakcja Sasina zwalcza frakcję Morawieckiego czy… Jedni w Rafako, drudzy w Tauronie. Naprawdę nie chcę się nad tym zastanawiać. Ewidentnie to w końcu szkodzi Polakom. Ewidentnie.</u>
+          <u xml:id="u-201.15" who="#SenatorStanislawGawlowski">Ale skoro już zdecydowaliście się budować bloki węglowe – a jednocześnie zamykaliście kopalnie w Polsce, zmniejszaliście wydobycie o 30 milionów t; na szczęście senator sprawozdawca to potwierdza – to wiedzieliście, że musicie ten węgiel sprowadzić. I wiedzieliście, że to będzie węgiel z Rosji, bo nie było innego kierunku. Bardzo się cieszę, Panie Senatorze, że pan to potwierdza. Absolutnie – ruskie onuce. Kiedy dzisiaj używacie takiego terminu… Gdybym rzeczywiście miał szukać afer w tym obszarze, to powiedziałbym, że rząd, likwidując kopalnie i budując bloki węglowe, świadomie podejmował decyzję, że węgiel będzie sprowadzony z Rosji…</u>
+          <u xml:id="u-201.16" who="#Gloszsali">To nieprawda.</u>
+          <u xml:id="u-201.17" who="#SenatorStanislawGawlowski">…bo nie było innego kierunku. Nie było. 13 milionów t w jednym roku… Sprowadzano średnio ok. 10 milionów t. W tym roku to nawet nie wiem, ile, taki jest chaos w wymiarze importowania węgla z zagranicy. Gdybyście nie likwidowali OZE… Powiem tak: 1 tysiąc 500 wiatraków o mocy 5 MW, zainstalowanych na lądzie, zaspokaja potrzeby energetyczne w zakresie energii elektrycznej na poziomie 12 milionów t węgla.</u>
+          <u xml:id="u-201.18" who="#Gloszsali">Jeśli wieje.</u>
+          <u xml:id="u-201.19" who="#SenatorStanislawGawlowski">Wieje akurat na tyle, że to wystarczy. Akurat na tyle średnio wieje w Polsce, że to wystarczy. 12 milionów t węgla. Co to oznacza? No, nie trzeba byłoby importować węgla. Ruscy nie dostaliby pieniędzy za węgiel. Polskie gminy i polscy przedsiębiorcy by zarobili. Ale nie, wy woleliście importować węgiel z Rosji! To jest wasz wybór. Wasz wybór. I chcecie to wspierać. A dzisiaj przychodzicie…</u>
+          <u xml:id="u-201.20" who="#SenatorWojciechPiecha">Pan też importował węgiel.</u>
+          <u xml:id="u-201.21" who="#SenatorStanislawGawlowski">A dzisiaj przychodzicie i opowiadacie takie mniej więcej rzeczy… Ja wiem, że to są bzdury. I ja wiem, że was denerwuje, kiedy wam się mówi prawdę. Nauczcie się, że ja będę ją mówił. Będą ją mówił, nawet jeśli was to bardzo boli. To akurat nawet sprawia mi satysfakcję, no i może przynajmniej niektórym działaczom PiS to otworzy oczy. Powiedziałem, że tak naprawdę rozwalacie rynek paliwowo-energetyczny, bo wprowadzając tę ustawę, de facto powodujecie, że jakieś 100 tysięcy ludzi pracujących w branży obrotu węgla de facto straci pracę. No bo co to znaczy? Jeśli samorząd ma zacząć handlować węglem, kiełbasą albo czymś innym, to wszyscy działający dzisiaj w danym sektorze prywatnym przestaną być potrzebni. To znaczy nie będzie dla nich pracy. Gratuluję – pełna komuna.</u>
+          <u xml:id="u-201.22" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-201.23" who="#SenatorStanislawGawlowski">Dobrze, świetnie. 100 tysięcy… To głos z ław PiS. Dobrze, świetnie, bo 100 tysięcy ludzi straci pracę. Gratuluję takiego podejścia. Dla mnie to jest katastrofa. Jak ja to słyszę… To pełna komuna – mentalna, nie wynikająca tylko z metryki, ale z określonego rozumienia rzeczy i podchodzenia do rzeczywistości.</u>
+          <u xml:id="u-201.24" who="#SenatorStanislawGawlowski">W Polsce jest 2,5 tysiąca gmin. Pan minister tutaj mówił, że już niektóre są gotowe, zgłaszają się itd. Ja zakładam, że ok. 500 gmin ma podstawowe urządzenia, czyli wagę, bo pozostałe tego nie potrzebowały. Gminy wiejskie nigdy tego nie potrzebowały. Nie są w stanie tego zrobić. Nie mają żadnych ekspertów, którzy są w stanie stwierdzić jakość paliwa, jakim jest węgiel. Nie potrafią tego zrobić i tego się nie nauczą. Przenosicie odpowiedzialność po to, żeby na końcu powiedzieć: „Wiecie co, Polacy? Nie udało się, bo ten wasz wójt, ten wasz burmistrz nawalił”. Tylko o to chodzi. To jest tak podłe, tak niskie i tak puste na końcu, że… Oczywiście w pewnym wymiarze być może część samorządowców, wiedząc, że będą rozliczani przez wyborców, będzie w to wchodzić, ale efekt, który projektujecie i planujecie, jest naprawdę dramatyczny. Te wszystkie zapowiedzi pani minister Moskwy, że będzie 996 zł 60 gr, że węgiel już jest, nie trzeba się martwić… Tutaj, z tej mównicy twardo pohukiwaliście, krzyczeliście, mniej więcej tak, jak dzisiaj do mnie: co wy mówicie, że tego węgla nie będzie! Mówiłem wtedy, że nie będzie, ale nie chcieliście wierzyć. Wyliczaliście tak, jak dzisiaj, dokładnie tak samo. I dzisiaj mówię, że ta operacja pod tytułem „Samorząd” nie zadziała, bo nie ma prawa zadziałać, fizycznie nie ma prawa i wszyscy to wiedzą. To jest tylko i wyłącznie szukanie współodpowiedzialności. Powtórzę, żeby wszyscy dokładnie to zapamiętali: 5 miliardów zł to jest zysk spółek górniczych za ostatni kwartał. 5 miliardów dodatkowo wyciągniętych z kieszeni Polaków. To jest ta opowieść, że ten węgiel musi być tak drogi. Nie musi. Węgiel notowany na giełdach światowych akurat nie przechodzi przez porty w Amsterdamie, Rotterdamie czy Antwerpii…</u>
+          <u xml:id="u-201.25" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+          <u xml:id="u-201.26" who="#SenatorStanislawGawlowski">…i on w całości jest sprzedawany na rynku polskim.</u>
+          <u xml:id="u-201.27" who="#komentarz">Oklaski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-202">
+          <u xml:id="u-202.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-202.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Krzysztofa Kwiatkowskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-203">
+          <u xml:id="u-203.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Panie Ministrze!</u>
+          <u xml:id="u-203.1" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Pracujemy nad tą ustawą jako senatorowie opozycji, bo zależy nam na dobru naszych obywateli, których rząd zostawił bez węgla na zimę. Pracujemy nad tą ustawą niezależnie od tego, że ta ustawa jest sformułowana, jak jest sformułowana. Senator sprawozdawca z klubu PiS mówił, że zgłasza poprawki, które uzgodnił z rządem. To najlepiej pokazuje, jakiej jakości ustawa do nas trafiła. Kiedy pytałem o rzeczy konkretne, bo mnie polityka nie interesuje, to minister nie odpowiadał na żadne moje pytanie. Nie odpowiedział na pytanie dotyczące tego, czy osoby, które kupiły węgiel kamienny przed zamrożeniem cen, by nie marznąć, mające faktury i świadectwa pochodzenia węgla z polskich kopalń, dostaną zwrot różnicy ceny. Odpowiedzi brak. W związku z informacją dla mieszkańców z niektórych gmin, iż na właścicielach budynków spoczywa obowiązek corocznej kontroli instalacji kominowych, a zgodnie z ustawą o dodatku węglowym kontrola ta obejmuje również weryfikację źródeł ciepła, pytałem, czy w wyniku takiej weryfikacji będą wydawane decyzje na przykład o cofnięciu dodatku. Odpowiedzi nie dostałem. Czy mogą być wtedy wydawane decyzje… Czy wymagane będzie w czasie takich kontroli przedstawienie zaświadczenia przed przyznaniem dodatku? Odpowiedzi nie dostałem. Nie dostałem odpowiedzi na pytanie, ile gmin w Polsce już sprzedaje węgiel poniżej 2 tysięcy zł. A najlepiej byłoby to wiedzieć i przekazać to obywatelom. Nie dostałem odpowiedzi na pytanie, ile statków wpłynęło już z węglem do polskich portów, jakiej on jest jakości i jak weryfikujecie jakość tego paliwa. Uzyskałem tylko odpowiedź, że weryfikujecie ją w oparciu o certyfikaty. Jak się okazało, te certyfikaty mogą być certyfikatami z dłuższego okresu przed dostarczeniem tego paliwa. I nie uzyskałem odpowiedzi na jeszcze jedno pytanie, może kluczowe, takie, na które w sposób szczególny powinniśmy otrzymać odpowiedź. Pytam: co jest zapisane w tej ustawie, że za tym projektem głosowało 218 posłów PiS, ale 2 zagłosowało przeciw? Co to byli za posłowie? Jeden nazywa się Zbigniew Ziobro i jest prokuratorem generalnym, a drugi się nazywa Mariusz Kamiński i nadzoruje służby specjalne. Coście zapisali w tym projekcie, że ci, którzy wiedzą więcej, a przynajmniej wiedzieć powinni jako prokurator generalny i minister nadzorujący służby specjalne, głosują przeciwko rządowemu projektowi ustawy o zakupie preferencyjnym paliwa stałego przed gospodarstwa domowe? O co chodzi, że ministrowie rządu, który przygotował ten projekt, boją się tego projektu i jako jedyni parlamentarzyści PiS… Nie było drugiego takiego przypadku, żeby na 220 głosujących posłów PiS za głosowało 218, a prokurator generalny i minister nadzorujący służby nie wstrzymali się, nie uciekli z sali, nie schowali głów w piasek, tylko wyraźnie wcisnęli przycisk „Przeciw”, żeby w protokole było odnotowane, że oni byli przeciw inicjatywie rządu, który na tamtej sali przecież reprezentowali. Dlaczego o to pytam? Opozycja nie ma w ręku instrumentów władczych. My mamy obowiązek zadawać pytania. Zadajemy te pytania w interesie obywateli.</u>
+          <u xml:id="u-203.2" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Mnie wasze wojenki polityczne kompletnie nie interesują. Mnie interesuje to, że – jak wasz premier powiedział, jak wasza minister powiedziała – połowa polskich gospodarstw domowych, które się ogrzewają węglem, jeszcze tydzień czy 2 tygodnie temu nie miała zapewnionego węgla na zimę. Nie wstyd wam? To wy jesteście rządem, który dba o interesy Polaków? Czym wy się zajmujecie? Dla mnie to, co ciąży na was jako wasza odpowiedzialność, to rozwiązywanie problemów Polaków i przedstawianie konkretnych propozycji. Na tej sali senackiej wielu z nas, w tym także ja, mówiło wiele miesięcy temu: będzie problem ze sprowadzeniem tego węgla, będzie problem z jego rozładowaniem i dowiezieniem do gmin. Przedstawiciele rządu, którzy byli wtedy uczestnikami dyskusji na tej sali, mówili nam: nie będzie żadnego problemu, wszystko ogarniemy, Polacy dostaną węgiel. Spotykamy się pod koniec października. Wiele polskich rodzin nie ma węgla na zimę i boi się, że nie będzie go miała.</u>
+          <u xml:id="u-203.3" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Wy uwielbiacie wskazywać winnych. Szanowni Państwo, dla was wszyscy są winni, tylko wy nigdy nie jesteście winni. No, ja rozumiem, że intencja tej ustawy jest taka: brak węgla – winny samorząd terytorialny, drogi węgiel – winny samorząd terytorialny, problem ze spalaniem węgla złej jakości – winny samorząd terytorialny. Rozumiem, że to jest wasz patent na rozwiązywanie problemów Polaków. Chcecie, żeby później – bo takie skojarzenia będą naturalne – obarczano winą tych, od których się kupiło, a nie tych kolesiów, którzy zarabiają po kilkadziesiąt tysięcy w spółkach Skarbu Państwa i ściągają węgiel z zagranicy, węgiel nie wiadomo jakiej jakości. Chcecie obarczać winą tych, którzy nie uciekają od odpowiedzialności, którzy wiedzą, że muszą rozwiązywać problemy własnych lokalnych społeczności, i te punkty będą uruchamiać. I to jest właśnie wasz patent na rozwiązywanie problemów Polaków.</u>
+          <u xml:id="u-203.4" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Czy wy w ogóle się zastanowiliście nad tym, że ustawa będzie wchodzić w życie właśnie teraz? Macie taki pomysł, żeby samorządy wysyłały te tiry czy ciężarówki po węgiel… Bo samorządy nie będą wysyłać składów kolejowych. Uwaga, Szanowni Państwo, my się spotykamy 26 października. Zakładamy, że jutro tę ustawę przyjmie Sejm, a prezydent ją podpisze przed końcem tygodnia. Co wy załatwiliście Polakom? To, że setki ciężarówek z węglem będą jeździć po drogach wtedy, kiedy Polacy będą wyjeżdżać na Wszystkich Świętych. Naprawdę nie wstyd wam? Poziom waszej organizacji jest taki, że w sytuacji, w której miliony Polaków będą jeździć na groby swoich bliskich, obok nich będą jeździć ciężarówki, które będą wozić węgiel. Poziom waszego nieudacznictwa, dyletanctwa i braku szacunku dla zwykłych problemów zwykłych Polaków jest po prostu obezwładniający.</u>
+          <u xml:id="u-203.5" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">I nie traktujcie innych jako wrogów. Gdybyście nas tutaj słuchali, to te wątpliwości, problemy… My je wskazywaliśmy kilka miesięcy temu. Każdy przedstawiciel rządu… Bo to jest już kolejny raz, kiedy się zajmujemy węglem, i mogę państwa zapewnić, że nie ostatni. No, nawet tarczę, która zawiesza VAT na węgiel, wprowadzacie na 3 miesiące. Po co? Po to, żeby wszystkim utrudnić życie? A za chwilę znowu przyjdziecie z kolejną nowelizacją. Ja już naprawdę nie chcę was oglądać, nie chcę słuchać waszych słów, że rozwiązujecie problemy Polaków. Wreszcie je rozwiążcie i nie gadajcie o tym.</u>
+          <u xml:id="u-203.6" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Brak planu, chaos, działania ad hoc – to symbol waszych rządów. Szkoda tylko, że wszystko to odbywa się kosztem zwykłych ludzi, którzy przecież tak naprawdę mieli nadzieję, że rząd jest od tego, żeby rozwiązywać problemy mieszkańców. Kiedy wy wymieniacie organy samorządu terytorialnego – w tej ustawie czy w ustawie energetycznej – zapominacie, że są takie podmioty jak np. związek metropolitalny, który – uwaga! – w ramach Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii odpowiada za komunikację, z której korzysta kilka milionów Polaków, to czasami zadaję sobie pytanie: jak wy nad tymi ustawami pracujecie? Przecież są procedury, są konsultacje społeczne, jest obowiązek uzgadniania tych projektów z jakimiś fachowcami! Gdzie w tej sprawie dacie nam zapewnienie, że to, co ściągnęliście z różnych stron świata, to jest rzeczywiście takie paliwo, takiej jakości węgiel, że on nie spowoduje kolejnych zmartwień tych, którzy go będą później palić?</u>
+          <u xml:id="u-203.7" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Ja mam do was już tylko jedną prośbę: jeżeli nie dajecie rady, to przynajmniej popierajcie poprawki Senatu, które my przygotowujemy nie w interesie politycznym, ale w interesie obywateli. Do tej ustawy również zgłosimy liczne poprawki. Mam już tylko jedną prośbę – bo już nic więcej od was nie oczekuję – a wyrażam to w imieniu obywateli, bo te poprawki są w interesie obywateli. Poprzyjcie je! Nie tutaj, bo tutaj od was niczego nie potrzebujemy. Demokratyczna większość senacka to demokratyczna większość, która poważnie traktuje obywateli…</u>
+          <u xml:id="u-203.8" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+          <u xml:id="u-203.9" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">…i my te poprawki wprowadzimy. Ale niech je później przyjmie Sejm, gdzie to klub parlamentarny PiS ma większość, żebyśmy nie spotykali się po raz kolejny i nie słuchali waszych zapewnień o tym, jak chcecie rozwiązywać problemy Polaków. Wystarczy je rozwiązywać poprzez przyjęcie poprawek senackich, które zgłosimy. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-203.10" who="#komentarz">Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-204">
+          <u xml:id="u-204.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-204.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zabranie głosu pana senatora Wadima Tyszkiewicza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-205">
+          <u xml:id="u-205.0" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
+          <u xml:id="u-205.1" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Ja mam nadzieję, że każdy szanujący się samorządowiec, który ma przynajmniej jakąś przeszłość samorządową, za ta ustawą nie zagłosuje, dlatego że to jest ustawa, która rzeczywiście cofa nas w czasie. Tu zresztą była mowa o tym, że to już nie jest kapitalizm, tylko niejako cofamy się – mam nadzieję, że przejściowo – do czasów socjalizmu. Nie wiem, czy pamiętacie państwo, że kiedyś, w tzw. okresie słusznie minionym, każdy prywaciarz był traktowany jak spekulant. I te czasy niejako wracają, bo rząd założył, że firmy, które handlują węglem, to tak naprawdę są spekulanci, którzy będą narzucać jakieś gigantyczne marże. Nie wiem, czy państwo, Panie Ministrze, orientujecie się, jakie marże są dzisiaj w ogóle w handlu. Dzisiaj marża na poziomie, powiedzmy, 10, 15, 20% to jest marża wymarzona, ale gdyby jeszcze udało się podpisać takie umowy, to, jak myślę, także całkowicie realna. Ale zrzucacie państwo ten cały proces handlu węglem na samorządy. Moje pytanie brzmi: po co? Po co, dlaczego? Z jakiego powodu? Skoro mówimy o wysokich cenach i jeżeli boicie się państwo, że te ceny będą za wysokie – a przecież sprzedajecie ten węgiel po 1 tysiąc 500 zł, czyli po cenie preferowanej… Już pomijam odpowiedzialność za straty, jakie te firmy poniosą. Zresztą jeśli chodzi o działanie wstecz, to państwo już próbujecie znieść odpowiedzialność, jeśli chodzi o osoby podejmujące decyzje. No ale proszę, łatwo jest to policzyć. Jeżeli węgiel będzie kupowany po 1 tysiąc 500 zł czy to przez samorząd, czy to przez jakiś podmiot, który będzie tym węglem handlował, to przy cenie 2 tysiące zł marża wynosi 33%. Tak? Łatwo to jest policzyć. A przy cenie 2 tysiące 200 zł marża to jest 47%. To jest naprawdę wystarczająco dużo, żeby wszystkie podmioty w Polsce, które zajmują się profesjonalnie handlem węglem, w ten biznes weszły. Dlaczego więc państwo wciągacie do tej gry samorządy? Ja mam bardzo prostą odpowiedź: jeżeli to wszystko, ten cały interes się nie uda, to będzie kwestia zrzucenia odpowiedzialności na samorządy. Po co to robicie? Jeśli chodzi o branżę węglową i handel węglem, to dzisiaj w tej branży w Polsce – nie wiem, czy pan minister potwierdzi to, czy nie – pracuje ok. 100 tysięcy ludzi i jest ok. 4 tysięcy podmiotów zajmujących się profesjonalnie handlem węgla. Po co samorządy mają znajdować plac, utwardzać plac, kupować maszyny, kupować wagi, kasy fiskalne, jakieś zestawy profesjonalne do przesiewania? Po co? Nie mam zielonego pojęcia, jak samorządy to zrobią.</u>
+          <u xml:id="u-205.2" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Państwo mówicie, że dbacie o to, żeby cena węgla nie była za wysoka. Jestem w stanie to zrozumieć i przyznaję tu państwu rację, ale pod jednym warunkiem: mechanizm powinien tu być zupełnie inny. Bo skoro ta cena jest za wysoka, to może za chwilę samorządy będą zmuszane do tego, żeby budować piekarnie! No bo chleb to taki podstawowy produkt, którego potrzebuje obywatel, a ten chleb drożeje w sposób lawinowy – kosztował chyba 2,50 zł, a teraz kosztuje 6 zł. I państwo, żeby ochronić Polaków, powiecie: nie, no nie, chleb musi być tańszy. I samorządy wójtowie, burmistrzowie i prezydenci zaczną budować piekarnie? To jest dokładnie ten sam mechanizm. Po co? Ja pytam: po co?</u>
+          <u xml:id="u-205.3" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Trzeba mieć infrastrukturę do dystrybucji węgla. Ja rozumiem, przynajmniej próbuję zrozumieć… Są samorządy, które mają swoje ciepłownie, które węgiel sprowadzały i tym węglem może kiedyś obracały. To są spółki w jakiś sposób zależne od miasta. Ale takich podmiotów w Polsce nie ma wiele. Moje miasto, może nie takie duże, bo 40-tysięczyne, nie ma spółki miejskiej, która zajmuje się ciepłownictwem. Wiele, wiele lat temu, w latach dziewięćdziesiątych zostało to sprzedane ciepłowni w Opolu. Zajmuje się tym podmiot prawa handlowego. Miasto nie ma kompletnie nic wspólnego z zajmowaniem się ogrzewaniem mieszkań, a przez to dystrybucją węgla. Miasto musiałoby od zera zbudować cały punkt przyjmowania węgla, kupowania węgla i jego dystrybucji.</u>
+          <u xml:id="u-205.4" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Była tu już mowa o jakości. Ja mam wątpliwości. Pan minister nas zapewniał – trzymam pana ministra za słowo – że jakość tego węgla będzie dobra i że nie trzeba będzie przyjmować reklamacji od mieszkańców. Ja sobie tego nie wyobrażam. Jeżeli ten węgiel będzie złej jakości i trafi do mieszkańców, i ktoś go zareklamuje, to kto będzie brał odpowiedzialność za koszty odebrania tego węgla i przywiezienia nowego? To jakaś paranoja. Gdyby zajmował się tym profesjonalny podmiot, to świetnie by sobie z tym poradził. Podmioty, które się na tym znają i które robiły to dobrze, mogłyby to robić nadal.</u>
+          <u xml:id="u-205.5" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Mam też wątpliwości co do VAT. Jeśli się nie mylę, to VAT do końca roku, w związku z tarczą antycovidową, jest zerowy. Tak, Panie Ministrze? Na węgiel. Nie? Okej. Jeżeli VAT jest w tej chwili uwzględniony w cenie węgla – nie jestem tego pewien, nie zdążyłem zadać takiego pytania – to przecież najprostszym sposobem obniżenia cen węgla było obniżenie VAT lub zmniejszenie stawki VAT do zera. I wtedy, powiedzmy, cena węgla spadłaby z 3 tysięcy do 2 tysięcy 200. To najprostszy z możliwych sposobów, żeby oszczędzić Polakom bardzo wysokich cen węgla.</u>
+          <u xml:id="u-205.6" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">W ustawie jest napisane, że samorządy mają nie stosować ustawy o zamówieniach publicznych. Powiem szczerze – ja byłem samorządowcem blisko 20 lat – że nie pamiętam takiej sytuacji, żeby ktoś kogoś zwalniał ze stosowania ustawy o zamówieniach publicznych. Ale rozumiem, że sytuacja jest ekstraordynaryjna, jest specjalna i wprowadzacie państwo taką możliwość. Pomijam już to, że przestępstwa, które zostały popełnione wcześniej, zanim ustawa weszła w życie… że będą zwolnieni z odpowiedzialności ci, którzy wcześniej popełnili przestępstwa. Patrz: respiratory. Dla mnie to jest po prostu niepojęte, ale w tych czasach już nic nie jest w stanie mnie zaskoczyć.</u>
+          <u xml:id="u-205.7" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Zwalniacie państwo ze stosowania ustawy o zamówieniach publicznych, a jednocześnie zmuszacie samorządy do wskazania okoliczności faktycznych uzasadniających udzielenie zamówienia bez zastosowania przepisów ustawy itd., itd. Kolejna paranoja. Z jednej strony mówicie „nie stosujcie ustawy o zamówieniach publicznych”, a z drugiej strony zmuszacie samorządy, żeby tłumaczyły się z tego, dlaczego tej ustawy nie zastosowały.</u>
+          <u xml:id="u-205.8" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Czasu jest zbyt mało, żeby wytykać w tej chwili kolejne błędy. Ja, Szanowni Państwo, wstrzymam się od głosu przy tej ustawie. Wstrzymam się od głosu i powiem dlaczego. Tylko dlatego, że wprowadziliście państwo możliwość zawierania umów między samorządem a podmiotami, które rzeczywiście się w tym specjalizują. To jest, powiedzmy, jedyny aspekt, który pozwala mi wstrzymać się od głosu. Gdyby tego nie było, byłbym zdecydowanie przeciw, byłym przeciw wciąganiu samorządów do tej kompletnie niezrozumiałej gry. Działania samorządów, jeśli chodzi o pieczę, o to, żeby węgiel i pomoc trafiły do ludzi najbardziej potrzebujących – okej, zgoda. Współpraca z samorządem jest tu jak najbardziej potrzebna, ale handlowanie węglem to jakiś kompletny absurd. To jest niezrozumiałe, niepojęte. Ja tego nigdy nie zrozumiem jako samorządowiec z wieloletnim doświadczeniem. Wstrzymam się od głosu tylko dlatego, że umożliwiliście państwo podpisanie… Panie Ministrze, niech pan nie będzie złośliwy. Wstrzymam się od głosu w przypadku tej ustawy, żeby ta ustawa przeszła. Zrobię to tylko dlatego, żeby samorządy mogły nawiązać współpracę z podmiotami, które się na tym znają, które wykonują swoją pracę od wielu, wielu lat bardzo, bardzo dobrze, a także z tego powodu, żeby ludzie nie utracili miejsc pracy. Nie wyobrażam sobie takiej sytuacji, że nagle samorządy stworzą 100 tysięcy miejsc pracy, stworzą 4 tysiące punktów obrotu węglem, a później przyjdzie nowy rok i trzeba będzie te punkty likwidować. To jakaś kompletna paranoja. Ale jeżeli samorząd ma możliwość podpisania takiej umowy i samorząd będzie sprawował pieczę nad funkcjonowaniem, jeśli chodzi o dostarczanie tego węgla do osób najbardziej potrzebujących za cenę niewiele wyższą, bo te 2 tysiące 200 zł… To jest rozwiązanie, które pozwala mi wstrzymać się od głosu. Bo uważam całą ustawę za złą, niepotrzebną, szkodliwą. Ale jeżeli ten punkt pozwala na współpracę samorządu i podmiotu, który jest do tego uprawniony, robi to od wielu lat i robi profesjonalnie, jeżeli samorząd, chociażby mojego miasta, nie będzie musiał kupować ładowarek i koparek, czy jak to tam się nazywa, nie będzie musiał kupować wag, kas itd., to to rozwiązanie jeszcze jest dla mnie do przyjęcia. I dlatego wstrzymam się od głosu. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-206">
+          <u xml:id="u-206.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-206.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zabranie głosu pana senatora Stanisława Lamczyka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-207">
+          <u xml:id="u-207.0" who="#SenatorStanislawLamczyk">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-207.1" who="#SenatorStanislawLamczyk">Pani Marszałek! Państwo Senatorowie! Panie Ministrze! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-207.2" who="#SenatorStanislawLamczyk">Ja też chciałbym mówić o kopalniach, ale właśnie o sposobie likwidacji kopalń. Bo to jest niedopuszczalne, w jaki sposób likwiduje się w Polsce kopalnie. Po prostu nie wykorzystuje się potencjału, który został już wygenerowany podczas eksploatacji kopalń.</u>
+          <u xml:id="u-207.3" who="#SenatorStanislawLamczyk">Mianowicie ucieszyłem się, jak otrzymałem pismo w odpowiedzi na interwencję odnośnie do zasypywania szybów węglowych w Piekarach Śląskich, pismo z Ministerstwa Aktywów Państwowych, podpisał je pan minister Pyzik, że zastanawiają się wspólnie z Instytutem Techniki Górniczej KOMAG, jak również Spółką Restrukturyzacji Kopalń i Katowicką Specjalną Strefą Ekonomiczną pracują nad tym, aby właśnie zrobić w kopalniach magazyny energii. Magazyny energii. Bo tak robi cały świat, tak robi Europa, jest to potencjał do wykorzystania. I mówię: ucieszyłem się. Ale otrzymałem… Uderz w stół, a nożyce się odezwą. I tak właśnie otrzymałem następne pisma. Mianowicie kopalnia „Krupiński”, jak również kopalnia „Makoszowy”… To są kopalnie, gdzie właśnie szyby kopalniane są zasypywane. „Krupiński” – jeden szyb, który ma 900 m, został zasypany, drugi i trzeci, które mają ok. 260 m – zasypane. I to właśnie kopalnie, które miały, można powiedzieć, jeszcze dużo, dużo węgla w zasobach. Kopalnia „Makoszowy” miała 170 milionów t węgla, i to dobrego węgla, „Krupiński” – 700 milionów t węgla. I to był węgiel udostępniony, od razu gotowy właśnie do wydobycia. Zachodzi pytanie, czy to jest sabotaż gospodarczy. Bo cały świat, no, nie dopuszcza, nawet kraje Ameryki Południowej nie dopuszczają, żeby taki sposób zamykać, likwidować kopalnie. Niemcy zalewają, a tutaj u nas się marnuje właśnie ten potencjał, który został wygenerowany. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-208">
+          <u xml:id="u-208.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-208.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zabranie głosu pana senatora Jana Marię Jackowskiego.</u>
+          <u xml:id="u-208.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Nie ma pana senatora.</u>
+          <u xml:id="u-208.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zabranie głosu pana senatora Wojciecha Piechę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-209">
+          <u xml:id="u-209.0" who="#SenatorWojciechPiecha">Pani Marszałek! Szanowni Senatorowie!</u>
+          <u xml:id="u-209.1" who="#SenatorWojciechPiecha">Przedmówcy skrytykowali politykę Prawa i Sprawiedliwości dotyczącą kopalń węgla kamiennego, dotyczącą górnictwa węgla kamiennego. Ja tu chciałbym tylko zacytować, odnieść się do wypowiedzi pana senatora Kwiatkowskiego, który w ostrych słowach tu podsumował nasze działania dotyczące górnictwa węgla kamiennego. Ja tylko odczytam raport NIK dotyczący górnictwa węgla kamiennego w latach 2007–2015. „W latach 2007–2015 nie wykorzystano szans, jakie górnictwu węgla kamiennego dały zarówno efekty wcześniejszych reform tego sektora, jak i dobra koniunktura na węgiel kamienny. Program rządowy, określający wytyczne działalności górnictwa na lata 2007–2015 został opracowany nierzetelnie i zbyt ogólnikowo, a strategie spółek węglowych oparto na mało realistycznych założeniach”… I dalej: „Trudna sytuacja finansowa dotyczyła głównie 3 największych producentów węgla grupujących łącznie 27 kopalń. Ich skumulowana strata netto w latach 2007–2015 wyniosła ponad 1,1 miliarda zł”. A kto podpisał ten raport? Podpisał go szanowny senator Kwiatkowski.</u>
+          <u xml:id="u-209.2" who="#SenatorWojciechPiecha">Oczywiście to jest branża bardzo trudna, bo każdy mówi o górnictwie węgla kamiennego dobrze, kiedy jest dobrze, ale kiedy są takie perturbacje na rynku, to wszyscy wieszają na nim psy, bo musimy do niego dopłacać.</u>
+          <u xml:id="u-209.3" who="#SenatorWojciechPiecha">Ktoś powiedział, że te zasoby są takie olbrzymie. Na papierze tak, zasoby bilansowe są bardzo duże, ale zasoby operacyjne to już jest ok. 3 miliardów t, nawet jeśli chodzi o zasoby, które są objęte koncesjami, jest tego już mniej. Pozwala to prowadzić produkcję węgla, ale na określonym poziomie. Nie potrafimy go zwiększyć.</u>
+          <u xml:id="u-209.4" who="#SenatorWojciechPiecha">Żaden inwestor do tej pory nie wyłożył pieniędzy, aby zbudować nowe kopalnie węgla kamiennego. Każdy mówi, że są zasoby, są inwestorzy, starają się o koncesje, ale nie ma ruchu w tym górnictwie. Nikt nie buduje kopalń na Śląsku, bo kopalni się nie da już w tej chwili zbudować. Opór społeczny jest na tyle duży, że działania, które miały doprowadzić do budowy kopalń, zostały pogrzebane. Ja tylko podam przykłady: kopalnia „Paruszowiec” obok Rybnika, kopalnia „Mysłowice” – w tej chwili jest poruszany temat tej kopalni, ale gdyby podjęto próbę jej uruchomienia, to byśmy utracili dotacje unijne na transformację tych rejonów górniczych. Tak że dużo się mówi o górnictwie, ale nikt nie wie, jak to wygląda. Nikt z państwa nie był na dole, tej pracy tam…</u>
+          <u xml:id="u-209.5" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-209.6" who="#SenatorWojciechPiecha">No pani mogła być. Ale widzi pani, jak to z perspektywy wygląda. Pani mąż pracował w kopalni, to wie, jak to jest i jakie trudne chwile od czasu do czasu przeżywał, tak?</u>
+          <u xml:id="u-209.7" who="#GabrielaMorawskaStanecka">Teraz cała Polska wie.</u>
+          <u xml:id="u-209.8" who="#SenatorWojciechPiecha">Teraz cała Polska wie, że pani mąż w tym uczestniczył.</u>
+          <u xml:id="u-209.9" who="#SenatorWojciechPiecha">I co? Nic się nie da tak prosto zrobić, bo to są tylko chciejstwa, tak? Chcieć to móc… A nie, odwrotnie. My musimy mieć potencjał, aby to górnictwo jakoś prowadzić.</u>
+          <u xml:id="u-209.10" who="#SenatorWojciechPiecha">Te zasoby są ważne dla nas, bo to jest bezpieczeństwo energetyczne… Nawet w tym okresie, kiedy jest agresja na Ukrainę, musielibyśmy sprowadzić ponad 70 milionów t, a nie 10 milionów t. To górnictwo jest potrzebne.</u>
+          <u xml:id="u-209.11" who="#SenatorWojciechPiecha">W 2014 r… Do przemówienia pana senatora Kwiatkowskiego się odnoszę. Jaka wtedy była sytuacja w górnictwie? 6 milionów t węgla leżało na zwałach, niesprzedanego węgla z kopalń, które wtedy funkcjonowały. 9 milionów t było na zwałach elektrowni węglowych. Elektrownie były zasypane po korek. Nikt tego węgla produkowanego na bieżąco już nie odbierał. Import pojawił się wraz ze zmniejszeniem wydobycia węgla. A ten import był i za czasów SLD, i za czasów rządów Platformy Obywatelskiej, i teraz. I o tę różnicę trzeba uzupełnić… Bo mamy jeszcze energetykę opartą na węglu, mamy ciepłownie oparte na węglu. I tę różnicę trzeba po prostu uzupełnić.</u>
+          <u xml:id="u-209.12" who="#SenatorWojciechPiecha">Jak się skończyło w 2014 r? Skończyło się strajkami górniczymi. Był strajk w Jastrzębiu w styczniu 2015 r. Podpisano umowę społeczną i pewne zakłady górnicze zostały przeznaczone do likwidacji.</u>
+          <u xml:id="u-209.13" who="#SenatorWojciechPiecha">Pan Lamczyk powiedział, że tam w takich kopalniach jak „Makoszowy” czy „Krupiński” były duże zasoby węgla. Co do kopalni „Krupiński” to się mogę zgodzić, ale to był węgiel podłej jakości, o bardzo niskich parametrach i on uzyskiwał bardzo niskie ceny. W ciągu 10 lat ta kopalnia utraciła 1 miliard zł. I tyle trzeba by było przeznaczyć, żeby dokapitalizować kopalnię, żeby ona mogła istnieć. No, została przez spółkę wydzielona i zlikwidowana.</u>
+          <u xml:id="u-209.14" who="#SenatorWojciechPiecha">Kopalnia „Makoszowy” – byłem tam, nawet prowadziłem tam audyt, bo mi go zlecono. W 2016 r. górnicy wydobywali tam węgiel z dotacją 400 zł do tony z pokładów, które nie nadawały się praktycznie do eksploatacji, z cienkich pokładów, a więc było to górnictwo, którego w polskich warunkach już nie ma. Dlatego ta kopalnia też została zlikwidowana. Nie ponosi za to winy spółka, nie ponosi za to winy nikt, kto zajmował się wtedy górnictwem.</u>
+          <u xml:id="u-209.15" who="#SenatorWojciechPiecha">Ale kilka kopalń jeszcze funkcjonuje, i to funkcjonuje dobrze. Jednak górnictwo na Górnym Śląsku powoli się kończy. W górnictwie jest wiek dziecięcy, gdy budujemy kopalnie, wiek rozwojowy, gdy fedrujemy płytko, i wiek, w którym te kopalnie schodzą ze sceny, zostają zlikwidowane, bo nie ma w nich zasobów. Można fedrować do poziomu 1 tysiąca 250 m, bo poniżej tego poziomu żaden z pracujących nie może zejść, tak są wysokie temperatury, a koszty przewietrzania itd., zabezpieczenia tego procesu są na tyle duże, że to wydobycie jest nieopłacalne.</u>
+          <u xml:id="u-209.16" who="#SenatorWojciechPiecha">Sprowadzamy węgiel z Kolumbii, z innych państw, bo tam ten węgiel jest, tam ten węgiel jest dostępny, tam ten węgiel w większości wydobywa się w sposób odkrywkowy. Na bramie takich kopalń cena tego węgla to 12, 15 dolarów, 20 dolarów to już jest wysoka cena. Tak jest w Indonezji. Te państwa mają dostęp do morza i statkami ten węgiel jest transportowany – to jest najmniej kosztochłonny środek transportu – rozwożony po całym świecie. I nie obrażajmy się na przyrodę, nie obrażajmy się na to, co w tej chwili jest. Powinniśmy dbać o to, co jeszcze mamy, a nie co jakiś czas okładać się politycznymi batami, bo ta sytuacja nie jest taka, jak przedstawiają to politycy.</u>
+          <u xml:id="u-209.17" who="#SenatorWojciechPiecha">Powiedziałem, że raport NIK w 2007 r., w 2015 r. był bardzo, bardzo niekorzystny dla tego górnictwa. Raport z 2022 r. powtarza to samo, co tu jest. Fedrujemy coraz głębiej, już jesteśmy na poziomie 880–900 m we wszystkich kopalniach, tak że poziom cen, poziom kosztów będzie tylko się podnosił. Padł tu zarzut, że te spółki wygenerowały 5 miliardów zł zysku. No ale zobowiązania finansowe w 2019 r. przekraczały 14 miliardów zł i tu jest pies pogrzebany. Górnictwo moim zdaniem przetrwa. Będzie fedrowało tyle, na ile pozwolą warunki rynkowe i Unia Europejska. Podejrzewam, że tę sytuację trzeba uzdrowić i spróbować o tym troszeczkę inaczej dyskutować. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-210">
+          <u xml:id="u-210.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-210.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Ja naprawdę muszę z panem się zgodzić w wielu kwestiach, zwłaszcza tej, że na Śląsku górnictwo po prostu się kończy z powodu braku zasobów, ogromnych kosztów i ogromnego niebezpieczeństwa. Ale mamy taką jedną kopalnię – tutaj są przedstawiciele rządu – ta kopalnia się nazywa „Bogdanka”. Na nią powinniśmy chuchać i dmuchać, a nie wstawiać ją na listę kopalń do likwidacji, bo to jest kopalnia, która ma jeszcze przed sobą perspektywy, a w obecnej sytuacji być może nasza jedyna nadzieja. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-210.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Jan Maria Jackowski – jeszcze raz wywołuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-211">
+          <u xml:id="u-211.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Pani Marszałek! Wysoki Senacie! Panie Ministrze!</u>
+          <u xml:id="u-211.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Ustawa, o której w tej chwili mówimy, to jest ustawa, która zanim trafiła do parlamentu, już wywoływała szeroką dyskusję. I chciałbym zwrócić uwagę na elementy, tak to nazwijmy, polityczne tej ustawy, które sprowadzają się do tego, że w którymś momencie pojawiła się inicjatywa, żeby samorządy zajęły się sprzedażą węgla czy zaopatrywaniem w węgiel mieszkańców swoich gmin. Na początku rząd twierdził, że jest to zupełnie możliwe, a te samorządy, które mają w tym zakresie wątpliwości czy nie chcą się podjąć tego zadania, kierują się motywami politycznymi i nie chcą działać na rzecz dobra swoich mieszkańców. Przełomowe było dopiero spotkanie m.in. pana prezydenta Warszawy z panem premierem Morawieckim, po którym nastąpiło pewne złagodzenie tego kursu konfrontacyjnego między rządem a samorządem w tym obszarze. Ja osobiście się cieszę, że nastąpiło to złagodzenie, ponieważ to jest ważny element, żeby w trudnej sytuacji, w jakiej obecnie się znajdujemy, jeżeli chodzi o ceny surowców energetycznych i niedobory w niektórych segmentach, zwłaszcza węgla, jednak zwyciężał duch szukania rozwiązań konstruktywnych i współpracy, a nie duch konfrontacji. Sądzę, że dobrze się stało, że do tej ustawy w wersji początkowej zostało dopisane to, że samorządy mogą współpracować z podmiotami, które prowadzą zawodową czy profesjonalną działalność w zakresie sprzedaży opału, ponieważ może to być ten element, który umożliwi wielu gminom współpracę na tych zasadach.</u>
+          <u xml:id="u-211.2" who="#SenatorJanMariaJackowski">Ja bym chciał jednak zwrócić uwagę na te kwestie, które padły w toku dyskusji, a więc przede wszystkim ustawę o rachunkowości i kwestię VAT, ponieważ w tym zakresie są wątpliwości – przynajmniej takie są sygnały, pan senator Lamczyk o tych sprawach mówił – czy od przychodu, który gmina będzie miała ze sprzedaży węgla obywatelowi, swojemu mieszkańcowi, odprowadzany będzie VAT, którego nie będzie można odliczyć, od całości kwoty. Jeżeli to by były 2 tysiące zł, to to jest 300… W każdym razie to by było w granicach 373 zł od tony, jak rozumiem, sprzedawanego surowca, co oznacza tak naprawdę, że jeżeli ta cena nie będzie… No, będzie to po prostu poniżej opłacalności. Już nie mówię o prostym zwrocie, bo będzie to poniżej opłacalności, a więc samorząd by musiał dopłacać. W tym zakresie jest niejasność i dlatego nie przypadkiem pan senator Frankiewicz sugerował coś, co mnie zaskoczyło, a mianowicie, że nie jest wykluczone, że w zakresie tego całego mechanizmu włączenia samorządów w handel opałem będziemy mieli jeszcze do czynienia z jakimś dodatkowym projektem, po prostu nowelizacją ustawy, tak żeby te różne rzeczy, które wyjdą w praniu, były wyprostowane.</u>
+          <u xml:id="u-211.3" who="#SenatorJanMariaJackowski">Druga kwestia. Pana ministra pytałem o ten wolumen. No, te 1,5 t w tym roku, 1,5 t w roku przyszłym na gospodarstwo domowe, no, na komin… Mówmy o kominach, tak jak w I Rzeczypospolitej był podatek podymny, od komina się płaciło, to powiedzmy, że teraz w przypadku tej sprawy węgla również można mówić „na komin”. Czy 1,5 t to ilość wystarczająca, czy niewystarczająca? No, to jest bardzo, bardzo, Panie Ministrze, uśredniona wielkość zaopatrzenia, ponieważ w przypadku, gdy jest jakieś trochę większe gospodarstwo, to jest to większy problem, a w przypadku, gdy są to np. zabudowania rolnicze, zużycie węgla naprawdę jest znacznie większe. Ja reprezentuję w Senacie akurat okręg rolniczy, północne Mazowsze, więc wiem, że jednak ten wolumen zużycia czy zapotrzebowanie, obiektywnie rzecz biorąc, jest znacznie większe.</u>
+          <u xml:id="u-211.4" who="#SenatorJanMariaJackowski">I z tego punktu widzenia… No, wiem, że ustawa daje pewne ramy. Ale czy nie należałoby rozważyć tutaj po zorientowaniu się, jak wygląda sytuacja, jakiegoś elementu, który umożliwiałby większe zakupy?</u>
+          <u xml:id="u-211.5" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dużą dyskusję wywołały kwestia jakości tego produktu, którym będą samorządy handlowały, i kwestia odszkodowań. Ja myślę, że tutaj, w tym zakresie, życie nas może zaskoczyć. Niestety mogą jeszcze pojawić się w tym zakresie jakieś poważne kwestie, no bo jeżeli ktoś ma piec za 20–30 tysięcy zł i w wyniku złej jakości węgla ten piec zostanie uszkodzony, to ten, nazwijmy to, obywatel zostanie sam z tym problemem. On może się gdzieś tam odwoływać, procesować, no ale powiedzmy szczerze, że stoi w pewnym sensie na straconej pozycji. Droga do odzyskania tych kosztów nie jest taka łatwa. Prawdopodobnie byłaby to droga sądowa, która jest uciążliwa i przewlekła.</u>
+          <u xml:id="u-211.6" who="#SenatorJanMariaJackowski">Tak że tych pytań i wątpliwości jest sporo, ale cieszę się z dobrej atmosfery wokół tej ustawy. Te poprawki, które są proponowane w Senacie, zmierzają w dobrą stronę, tzn. przede wszystkim w jakiś sposób uzupełniają ten projekt ustawy, tak aby minimalizować te ryzyka, o których tutaj przed chwilą mówiłem. I z tego punktu widzenia dobrze się stało, że ta ustawa weszła pod obrady.</u>
+          <u xml:id="u-211.7" who="#SenatorJanMariaJackowski">Na koniec chciałbym powiedzieć, że są oczywiście różne podejścia samorządów i różne potrzeby. No, jeżeli weźmiemy pod uwagę niektóre największe miasta w Polsce, to zobaczymy, że w nich bezpośrednie zużycie węgla jest stosunkowo niewielkie w stosunku do liczby mieszańców. Tam jest ciepło systemowe, tam były różne uchwały, wyłączano niektóre piece. No, różne polityki w tym zakresie były. Z tego punktu widzenia te największe samorządy, a więc te, które mają de facto największe możliwości logistyczne, które mają jednak, mimo wszystko, jakiś sprzęt, jakieś spółki komunalne, jakieś grunty, jakieś place itd., itd., nie potrzebują jakiejś niesamowitej ilości węgla. Rzeczywiście ten problem jest szczególnie widoczny w małych gminach, które pod tym względem mają bardzo duże potrzeby. Sądzę, że będzie możliwość zawierania porozumień między gminami, tak aby gmina, która jest silniejsza czy ma lepszą infrastrukturę, mogła zaopatrywać nie tylko swoich mieszkańców, którzy będą chcieli kupić węgiel, ale i – po prostu na zasadzie porozumienia – mieszkańców gmin sąsiednich. Konkludując, uważam, że ta ustawa jest potrzebna. Jak ona się sprawdzi, to zobaczymy.</u>
+          <u xml:id="u-211.8" who="#SenatorJanMariaJackowski">Na sam koniec chciałbym wyrazić takie przekonanie, że byłoby niedobrze, gdybyśmy z tego, że samorząd ma wyręczać infrastrukturę istniejącą w przestrzeni publicznej… Myślę tutaj o składach opału, które funkcjonują, które działają, które przez lata zaopatrywały mieszkańców, tzn. swoich klientów, w opał. No, nie było jakichś większych dyskusji na ten temat. Może ludzie narzekali na ceny, różne były sytuacje, ale generalnie co do zasady takich dyskusji nie było. My robimy tutaj dość istotny wyłom. Może się okazać, że ten kryzys, który niestety się nasila, spowoduje, że zaczną się pojawiać pomysły, żeby samorząd wchodził też w inne obszary, którymi do tej pory się w ogóle nie zajmował.</u>
+          <u xml:id="u-211.9" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+          <u xml:id="u-211.10" who="#SenatorJanMariaJackowski">I ja to poddaję pod rozwagę. Chodzi o to, aby po prostu prowadzić takie działania – już kończę, Pani Marszałek – żeby maksymalnie upraszczać te wszystkie sposoby dystrybucji czy redystrybucji, ale nie tworzyć równoległych systemów ad hoc, pod presją chwili. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-212">
+          <u xml:id="u-212.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-212.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
+          <u xml:id="u-212.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dla porządku informuję, że senatorowie Janusz Pęcherz, Aleksander Szwed, Grzegorz Czelej, Danuta Jazłowiecka, Janusz Gromek, Przemysław Błaszczak, Maciej Łuczak, Agnieszka Kołacz-Leszczyńska i Józef Łyczak złożyli swoje przemówienia w dyskusji do protokołu.</u>
+          <u xml:id="u-212.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję również, że wnioski o charakterze legislacyjnym na piśmie złożyli senatorowie Zygmunt Frankiewicz, Stanisław Gawłowski oraz Wojciech Piecha.</u>
+          <u xml:id="u-212.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-212.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy przedstawiciel rządu chce jeszcze zabrać głos? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-212.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-212.7" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Ponieważ zostały złożone wnioski o charakterze legislacyjnym, proszę Komisję Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisję Gospodarki Narodowej i Innowacyjności o ustosunkowanie się do przedstawionych wniosków i przygotowanie wspólnego sprawozdania.</u>
+          <u xml:id="u-212.8" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone w dniu jutrzejszym zaraz po wznowieniu obrad.</u>
+          <u xml:id="u-212.9" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu trzeciego porządku obrad: ustawa o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku.</u>
+          <u xml:id="u-212.10" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 846, a sprawozdanie komisji – w drukach nr 846 A i 846 B.</u>
+          <u xml:id="u-212.11" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę sprawozdawcę Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, senatora Janusza Pęcherza, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-213">
+          <u xml:id="u-213.0" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!</u>
+          <u xml:id="u-213.1" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Mam przyjemność przedstawić sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej o uchwalonej przez Sejm w dniu 20 października 2022 r. ustawie o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku. Marszałek Senatu dnia 21 października 2022 r. skierował ustawę do komisji. Po rozpatrzeniu ustawy na posiedzeniu w dniu 24 października komisja wnosi: Wysoki Senat uchwalić raczy załączony projekt uchwały.</u>
+          <u xml:id="u-213.2" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Omawiana ustawa jest przedłożeniem rządowym i rozpatrywana jest w trybie pilnym. Projekt ustawy wpłynął do Sejmu 14 października, 19 października odbyło się pierwsze czytanie w komisjach, 20 października – drugie czytanie na posiedzeniu Sejmu i tego samego dnia odbyło się trzecie czytanie. Za przyjęciem ustawy głosowało 411 posłów, 6 było przeciwnych, a 14 wstrzymało się od głosu.</u>
+          <u xml:id="u-213.3" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Zasadniczym celem ustawy jest ograniczenie negatywnych społecznych i gospodarczych skutków wzrostu cen energii elektrycznej dla gospodarstw domowych, sektora mikro, małych i średnich przedsiębiorstw oraz podmiotów użyteczności publicznej. Wśród tych podmiotów użyteczności publicznej jest wymienionych szereg podmiotów, m.in. placówki służby zdrowia, szkoły, uczelnie wyższe, jednostki pomocy społecznej, jednostki wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej, jednostki integracji społecznej, warsztaty terapii zajęciowej, żłobki, kluby dziecięce, noclegownie, placówki opieki nad osobami niepełnosprawnymi, ochotnicze straże pożarne, placówki kulturalne, archiwa, kościoły, związki wyznaniowe, organizacje pozarządowe, spółdzielnie socjalne, związki zawodowe, baseny i aquaparki. Jest ich bardzo dużo, a i tak będą poprawki zmierzające go tego, żeby wprowadzić kolejne podmioty, które tutaj się nie znalazły.</u>
+          <u xml:id="u-213.4" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Ustawa służy stosowaniu rozporządzenia Rady Europy 2022/1854 z dnia 6 października 2022 r. w sprawie interwencji w sytuacji nadzwyczajnej w celu rozwiązania problemu wysokich cen energii. Ograniczeniu negatywnych skutków wzrostu cen energii służyć ma rozwiązanie zakładające, że niezależnie od wzrostu cen energii elektrycznej na rynku hurtowym w 2023 r. w rozliczeniach z uprawnionymi odbiorcami będą stosowane ceny za obrót energią elektryczną nie wyższe niż tzw. cena maksymalna na poziomie 785 zł za 1 MWh lub 693 zł za 1 MWh w przypadku odbiorców w gospodarstwach domowych. Dodatkowo ustawa przewiduje obowiązek stosowania…</u>
+          <u xml:id="u-213.5" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Dodatkowo ustawa przewiduje obowiązek stosowania upustu dla odbiorców sektora małych i średnich przedsiębiorstw w przypadku zużycia przez tych odbiorców w okresie od 1 stycznia 2023 r. do 31 grudnia 2023 r. maksymalnie 90% średniorocznego wolumenu z okresu od stycznia 2018 r. do grudnia 2022 r. Upust będzie wynosił 10% wartości rachunku za obrót energią elektryczną za okres od 1 stycznia 2023 r. do 31 grudnia 2023 r. z możliwością stosowania go w rozliczeniach ze sprzedawcą w 2 latach następnych.</u>
+          <u xml:id="u-213.6" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Kolejna sprawa to wprowadzenie systemu rekompensat dla przedsiębiorstw energetycznych wykonujących działalność gospodarczą w zakresie obrotu energią – rekompensata będzie wyliczana w sposób, jaki ustawa przewiduje. Nie będę tu państwu przedstawiał sposobu rozliczeń. Nie było też zresztą o tym mowy na posiedzenia komisji. Zarządca rozliczeń będzie otrzymywał środki na wypłatę rekompensat z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19.</u>
+          <u xml:id="u-213.7" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">W ustawie przyjęto, że cena maksymalna za obrót energią elektryczną będzie przysługiwała odbiorcom uprawnionym w odniesieniu do zużycia w okresie od 24 lutego 2022 r. do końca roku 2023.</u>
+          <u xml:id="u-213.8" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Na wytwórców energii elektrycznej wykorzystujących do wytwarzania energii elektrycznej energię wiatru, promieniowania słonecznego, energię geotermalną, hydroenergię, biomasę, biogaz, biogaz rolniczy oraz biopłyny z wyjątkiem biometanu, odpady, węgiel brunatny, paliwa ciekłe, węgiel kamienny, paliwa gazowe, a także na przedsiębiorstwa energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie obrotu energią elektryczną nakłada się obowiązek przekazania odpisu na fundusz wypłaty różnicy ceny od nadmiarowego przychodu.</u>
+          <u xml:id="u-213.9" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">W związku z niestabilną sytuacją na rynku wody amoniakalnej i z koniecznością zapewnienia bezpiecznego funkcjonowania systemu elektroenergetycznego w przypadku możliwości braku nabycia przez przedsiębiorstwa zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej posiadające jednostki wytwórcze centralnie dysponowane wody amoniakalnej przewiduje się umożliwienie takim przedsiębiorstwom wystąpienia z wnioskiem do właściwego organu ochrony środowiska o wydanie decyzji pozwalającej na eksploatację jednostki będącej częścią instalacji do spalania paliw w przypadku ograniczenia dostępności wody amoniakalnej. Ja tutaj trochę może żartem powiem, że to jest bardzo dobre zadanie maturalne z chemii, powiedzmy, zadanie dla tych, którzy w najbliższym roku będą zdawali maturę. Można zapytać: po co woda amoniakalna, do czego ona służy? Jeżeli uczą się chemii, będą znali odpowiedź, będą wiedzieli, po co tam jest ta woda amoniakalna.</u>
+          <u xml:id="u-213.10" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">W dyskusji głos zabierali m.in. Marek Wójcik z Zarządu Związku Miast Polskich, Adrian Pokrywczyński, ekspert Związku Powiatów Polskich, oraz Janusz Pęcherz, Wadim Tyszkiewicz i Zygmunt Frankiewicz, senatorowie RP.</u>
+          <u xml:id="u-213.11" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">W dyskusji skupiono się na następujących kwestiach: na maksymalnej cenie energii za obrót energią elektryczną na poziomie 785 zł lub 693 zł w przypadku odbiorców w gospodarstwach domowych, tak aby były to już ceny zawierające podatek VAT i akcyzę; na doprecyzowaniu bądź uzupełnieniu katalogu wymienionych enumeratywnie odbiorców uprawnionych. Tu pojawiła się prośba, głównie przedstawicieli Związku Miast Polskich, aby w tym zestawieniu podmiotów, których dotyczyć będzie maksymalna cena energii elektrycznej, znalazł się Śląski Związek Metropolitalny i aby także precyzyjniej zapisać, by nie było żadnych wątpliwości, jeszcze 1 kategorię tzw. odbiorców uprawnionych, mianowicie podmioty realizujące zadania związane z gospodarowaniem odpadami komunalnymi. Według Rady Regionalnych Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych obecna treść tego przepisu powoduje potencjalne zagrożenie dla funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami ze względu na problemy z interpretacją zakresu projektowanej regulacji przez przedsiębiorstwa z branży odpadowej. I tutaj jest propozycja, żeby były to podmioty realizujące zadania związane z gospodarowaniem odpadami komunalnymi, żeby nie było w tym zakresie problemów. Chodzi także o związki międzygminne, o to, żeby to wyraźnie wybrzmiało w ustawie.</u>
+          <u xml:id="u-213.12" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Było też pytanie do pani minister, czy zaproponowane zmiany ustawowe nie są wyrokiem śmierci dla spółek obrotu energią na rynku energii. Niektórzy eksperci twierdzą, że ze 140 spółek obecnie funkcjonujących na tym rynku po wprowadzeniu zaproponowanych rozwiązań może pozostać jedynie 5, 7. Pani minister uspokajała nas w tej materii, że jeszcze nic nie wiadomo. Oczywiście jeszcze nic nie wiadomo, ale w tym zakresie będą także poprawki w drugim czytaniu.</u>
+          <u xml:id="u-213.13" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Z propozycji poprawek do ustawy, za sugestią przewodniczącego komisji, senatora Zygmunta Frankiewicza, przyjęto jedynie poprawki zaproponowane przez Biuro Legislacyjne, zaś pozostałe poprawki lub dodatkowe, które wymagały analizy merytorycznej i prawnej, będą dziś zgłoszone w czasie właśnie drugiego czytania. Nie było czasu, aby je przygotować z uwagi na pilny tryb procedowania projektu. Poprawki będą wprowadzone.</u>
+          <u xml:id="u-213.14" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Uprzejmie proszę Wysoki Senat o przyjęcie ustawy wraz z 11 poprawkami zaproponowanymi przez Biuro Legislacyjne. Dziękuję za uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-214">
+          <u xml:id="u-214.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-214.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę sprawozdawcę Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności, senatora Wojciecha Piechę, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-215">
+          <u xml:id="u-215.0" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-215.1" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Sprawozdanie Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności o uchwalonej przez Sejm w dniu 20 października 2022 r. ustawy o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku.</u>
+          <u xml:id="u-215.2" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Komisja na swoim posiedzeniu wprowadziła do ustawy 14 poprawek. Poprawki te zostały przyjęte w głosowaniu.</u>
+          <u xml:id="u-215.3" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Ja nie będę niczego dodawał do sprawozdania pana senatora Pęcherza, bo w sposób wyczerpujący przedstawił wszystkie tematy. Powiem tylko, że jeśli chodzi o tę wodę amoniakalną – to pytanie, można powiedzieć, do maturzysty – to chyba chodzi o redukcję tlenków azotu ze spalin elektrowni czy elektrociepłowni.</u>
+          <u xml:id="u-215.4" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Chciałbym na ręce pani marszałek przekazać poprawki, które będziemy musieli rozpatrzyć na posiedzeniu komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-216">
+          <u xml:id="u-216.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-216.1" who="#SenatorWojciechPiecha">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-216.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-216.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatorów sprawozdawców.</u>
+          <u xml:id="u-216.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
+          <u xml:id="u-216.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Widzę, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-216.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Jan Maria Jackowski. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-217">
+          <u xml:id="u-217.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.</u>
+          <u xml:id="u-217.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Ja mam pytanie do pana senatora Pęcherza. Czy na posiedzeniu… Może i pan senator Piecha odpowie, bo może na posiedzeniu komisji gospodarki była mowa na ten temat. Co będzie z tymi samorządami, które zawarły już kontrakty na przyszły rok, ale cena, na którą one się umówiły, jest wyższa niż ta, która będzie wynikała z przyjętej czy procedowanej obecnie przez nas ustawy? Czy jest w ustawie jakiś mechanizm korygujący, refinansujący, czy klamka już zapadła? Jak ta sytuacja wygląda? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-218">
+          <u xml:id="u-218.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-219">
+          <u xml:id="u-219.0" who="#SenatorJanuszPecherz">Na posiedzeniu komisji, którą reprezentuję, była o tym mowa. Było konkretne pytanie o 1 samorząd, o 1 gminę, która zawarła umowę w ostatnim okresie. Do przetargu zgłosił się tylko 1 podmiot i umowa została zawarta chyba na 3 tysiące 200 zł lub… Już nie pamiętam, ale to była bardzo wysoka kwota. Według wyjaśnień pani minister ten samorząd będzie mógł odzyskać nadmiarową kwotę, która wynika z rozliczenia zastosowanego w obecnej ustawie. To będzie liczone od 24 lutego, jeśli dobrze pamiętam. Myślę, że w razie czego pani minister może to uzupełnić, ale od 24 lutego 2022 r.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-220">
+          <u xml:id="u-220.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-221">
+          <u xml:id="u-221.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Ale pytanie… Czy to wynika z tej ustawy, czy z jakichś innych ustaw? To wynika z tej ustawy, nad którą obecnie procedujemy? Czy tam jest jakiś taki mechanizm, który by to rozstrzygał?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-222">
+          <u xml:id="u-222.0" who="#SenatorJanuszPecherz">Myślę, że pani minister to wytłumaczy. Ja tego mechanizmu tak wprost nie widzę, ale interpretacja jest na pewno taka, jak powiedziałem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-223">
+          <u xml:id="u-223.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-223.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy są jeszcze jakieś pytania?</u>
+          <u xml:id="u-223.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pani senator Halina Bieda. Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-224">
+          <u xml:id="u-224.0" who="#SenatorHalinaBieda">Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.</u>
+          <u xml:id="u-224.1" who="#SenatorHalinaBieda">Panie Senatorze, ja tylko chciałabym zapytać o taką rzecz. Generalnie mówił pan senator o tym, że będą zgłaszane poprawki. Chciałabym zapytać, czy na posiedzeniu komisji była mowa o wsparciu dużych przedsiębiorstw, które produkują artykuły spożywcze. To jest zapis 10 i 11.07.Z PKD. W branży spożywczej oprócz mniejszych firm są też duże, które zabezpieczają duży procent produkcji artykułów spożywczych niezbędnych do funkcjonowania. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-225">
+          <u xml:id="u-225.0" who="#SenatorJanuszPecherz">Konkretnego pytania odnośnie do tej branży nie było. Była tylko zgłoszona propozycja, ale nie propozycja poprawki, żeby objąć tym także duże przedsiębiorstwa, na granicy 250 pracowników.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-226">
+          <u xml:id="u-226.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-226.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Adam Szejnfeld.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-227">
+          <u xml:id="u-227.0" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Dziękuję bardzo, Pani Marszałkini.</u>
+          <u xml:id="u-227.1" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Chciałbym zapytać. Pan senator szczególnie zaznaczył kwestię ważności w procesach wody amoniakalnej. Chciałbym zapytać, jaki byłby potencjalny skutek wyłączenia określonych przepisów – nawiązuję do rozdziału 4 – dla środowiska oraz dla życia i zdrowia ludzi. Jak rozumiem, chodzi o emisję tlenków azotu do środowiska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-228">
+          <u xml:id="u-228.0" who="#SenatorJanuszPecherz">Co prawda, na posiedzeniu komisji nie było o tym mowy, ale ponieważ jestem chemikiem z wykształcenia, to mogę powiedzieć, że tlenki azotu, NOₓ, jako tlenki kwasowe będą świetnie reagowały z wodą amoniakalną, która jest zasadą, dając sól. Jeżeli nie będzie wody amoniakalnej, to tlenki azotu pójdą do powietrza. Wtedy oczywiście niebezpieczne związki będą w powietrzu. Czyli z tego NOₓ będzie kwas azotowy, który zrobi swoje w środowisku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-229">
+          <u xml:id="u-229.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-229.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Nie ma więcej pytań.</u>
+          <u xml:id="u-229.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-229.3" who="#SenatorJanuszPecherz">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-229.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Do pana senatora Piechy są pytania? Nie ma.</u>
+          <u xml:id="u-229.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-229.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Projekt ustawy został wniesiony przez rząd w trybie pilnym. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister klimatu i środowiska.</u>
+          <u xml:id="u-229.7" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Witamy na sali panią minister Annę Łukaszewską-Trzeciakowską oraz prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, pana Rafała Gawina.</u>
+          <u xml:id="u-229.8" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu?</u>
+          <u xml:id="u-229.9" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-230">
+          <u xml:id="u-230.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Prośba od razu, Pani Marszałek. Pewnie tutaj postoję, bo pytań może być dużo. Czy mogę sobie wziąć wodę od razu, żeby potem nie robić przerwy? Uprzejmie dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-230.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Szanowna Pani Marszałek! Szanowne Panie Senator! Panowie Senatorowie!</u>
+          <u xml:id="u-230.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Mam przyjemność zaprezentować ustawę o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w roku 2023. Zgodnie z zapowiedzią z poprzedniego posiedzenia jest to kolejna z zaprojektowanych kompleksowo i komplementarnie regulacji, przygotowywanych w reakcji na efekty wojny energetycznej Putina i wynikających z niej konsekwencji. Czyli przede wszystkim gwałtownych wzrostów cen paliw opartych na węglowodorach, a właściwie wszystkich paliw, także wzrostów cen wynikających z ograniczenia dostaw, ale jednocześnie z gwałtownego wzrostu popytu. Okazało się, że bloki węglowe, elektrownie węglowe zostały uruchomione ponownie właściwie w większości krajów europejskich, co spowodowało wzrost popytu na węgiel, co w konsekwencji spowodowało gwałtowne wzrosty jego cen. Dalej, wzrosty cen nastąpiły też w wyniku: spekulacji na rynku uprawnień do emisji CO₂, zachwiania w produkcji energii ze względu na ograniczenie w dostawach gazu – to jest umiejętnie używany instrument w wojnie energetycznej, która toczy się równolegle do wojny konwencjonalnej na Ukrainie – i gwałtownego wzrostu popytu na paliwa, jak już mówiłam. To wszystko razem spowodowało niekontrolowany wzrost cen energii elektrycznej w całej Europie. Cena marginalna, jeśli chodzi o gaz, w mniejszym lub większym zakresie, ale w całej Europie spowodowała, że mechanizm rynkowy, który do tej pory działał w sposób przewidywalny, przestał w przewidywalny sposób działać. Niedobór, wzrost popytu, obniżka podaży i cena marginalna spowodowały gwałtowne skoki cenowe, co z kolei doprowadziło do nieakceptowalnych wzrostów cen dla końcowych odbiorców i wynikających z tego nadmiarowych przychodów wytwórców i sprzedawców energii. Ten mechanizm bardzo zgrabnie opisał pan senator sprawozdawca, ja już nie będę tego powtarzać, chyba że państwo sobie będą życzyli w pytaniach, to wtedy to powtórzę.</u>
+          <u xml:id="u-230.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Teraz co do 2 rzeczy pozwolę sobie doprecyzować. W związku z tym, o czym mówił pan senator sprawozdawca, po pierwsze… Nie, nie mówiłam, że nie wiadomo, mówiłam, że w mojej opinii spółki zajmujące się obrotem będą miały kompensaty – zresztą zapisane tu dosyć precyzyjnie w ustawie, doprecyzowane w rozporządzeniu – które nie doprowadzą do masowych upadłości spółek zajmujących się obrotem. Ja oczywiście nie mogę zagwarantować, że żadna spółka nie upadnie, w normalnych warunkach rynkowych też nikt nie jest w stanie tego zagwarantować. To jest normalna sytuacja na rynku, to się zdarza. Jednak na pewno nie zdarzy się z powodu akurat tej regulacji, i zaraz powiem dlaczego.</u>
+          <u xml:id="u-230.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Druga rzecz, o której mówił pan senator, a co do której pozwolę sobie doprecyzować… To było pytanie, zdaje się, pana senatora Kwiatkowskiego, dotyczące podmiotów, które zawarły już umowy na nierzadko wysokie ceny i co z nimi się stanie…</u>
+          <u xml:id="u-230.5" who="#SenatorJanMariaJackowski">Jackowski.</u>
+          <u xml:id="u-230.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Jackowski. Przepraszam, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-230.7" who="#SenatorJanMariaJackowski">Z całym szacunkiem dla pana senatora Kwiatkowskiego.</u>
+          <u xml:id="u-230.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Bo panowie siedzicie… Mnie się wydawało, że to pan senator Kwiatkowski, przepraszam, to pan senator Jackowski. Siedzicie panowie za sobą i stąd moja pomyłka.</u>
+          <u xml:id="u-230.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Jest to wprost zapisane w ustawie, w art. 3. Gdyby pan był uprzejmy… „Przedsiębiorstwo energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie obrotu energią elektryczną, zwane dalej «podmiotem uprawnionym»”… Ja już nie będę powtarzać, ale mówiłam na posiedzeniach komisji, że są 2 pojęcia, których nie można stosować zamiennie, chociaż brzmią podobnie: „odbiorca uprawniony” i „podmiot uprawniony”. Tutaj mówimy o podmiocie uprawnionym, czyli tym, który tę energię sprzedaje odbiorcom końcowym. I dalej: „stosuje cenę maksymalną w rozliczeniach z odbiorcami uprawnionymi, o których mowa w”… I tu enumeratywnie wymienione są te grupy. Pierwsza to są gospodarstwa domowe: „od dnia przekroczenia limitu zużycia energii elektrycznej, o którym mowa”… I tu są wymienione artykuły ustawy z 7 października 2022 r., czyli po przekroczeniu 2 MWh, 2,6 MWh i 3 MWh stosowana jest cena maksymalna 6,93 zł. I dalej, w pkcie 2: w okresie od dnia 1 grudnia 2022 do 31 grudnia 2023 – i tu tiret drugie – w przypadku podmiotów, które zawarły umowę po dniu 23 lutego i ta dostawa jest później, czyli po wejściu w życie ustawy… Tu jest trochę inny mechanizm. I następny punkt: którzy po dniu 23 lutego 2022 r. dokonali zmiany warunków umowy sprzedaży… Bo są takie umowy, które zostały zawarte np. na 3, 4, 5 lat, a potem są tylko zmieniane, aneksowane są ceny, więc to też jest zabezpieczone. Np. umowa jest zawarta w 2017, ale aneks ceny ma miejsce w marcu 2023… One również są objęte i jest to wskazane, gdzie. I tiret trzecie: „których umowy sprzedaży, o których mowa w ustawie – Prawo energetyczne albo umowy kompleksowe” zostały zawarte… W kolejnym punkcie… I dalej: „cenę maksymalną stosuje się również do rozliczeń z tymi odbiorcami, obejmujących okres od dnia zawarcia przez nich umowy”… No bo to mógł być 24 lutego, ale to też mógł być 15 marca, to mógł być 30 czerwca, to mógł być 15 września – każda data między 24 lutego a dniem wejścia w życie ustawy. Czyli są 3 różne mechanizmy i wszystkie są zaopiekowane: dotyczący tych, którzy po 24 lutego będą płacić więcej, niezależnie od tego, czy ta umowa została podpisana np. w roku 2015 – to się prawdopodobnie nie mogło zdarzyć, ale to jest takie maksymalne złożenie – i aneksowana po 24 lutego np. na 5 lat, na 7 lat, na 10 lat, umów, które zostały zawarte po 23 lutego, i takich, które zostały zawarte po wejściu w życie ustawy. Warunkiem absolutnie brzegowym jest to, że 23 lutego to jest data graniczna. Wszystko, co powyżej, i zmiany ceny, które są później, są sprowadzane dla odbiorców uprawnionych do tych maksymalnych limitów. Jest tutaj również zawarte… Te strumienie są 3, jeżeli będzie potrzeba, to będę o tym mówić szerzej.</u>
+          <u xml:id="u-230.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Są również wskazane sposoby rekompensaty spółkom obrotu kwot, które będą musiały zwrócić, nawet wstecznie od 23 lutego. I to jest odpowiedź na pytanie, czy ktoś nie upadnie przez to, że będzie musiał oddawać. Proszę zwrócić uwagę na art. 8. W zależności od tego, w który mechanizmie jesteśmy, czy to są umowy zawarte i prąd jest już dostarczony, czy umowy zawarte, ale prąd ma być dostarczany w przyszłości, czy nowe umowy, które będą po 15 października… Każda z tych sytuacji ma swoje odzwierciedlenie również w rekompensatach dla spółek obrotu. I to była kwestia związana z pierwszą wątpliwością.</u>
+          <u xml:id="u-230.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Druga sprawa. Pozwolę sobie dopowiedzieć, bo pamiętam to posiedzenie komisji… Wtedy pan senator pytał o jeszcze trudniejszą sytuację, zdawałoby się, czyli sytuację, kiedy odbiorca energii wpadł w tzw. sprzedaż rezerwową, gdzie ta cena energii była jeszcze inna. Ten mechanizm był czasem wykorzystywany przez niektóre spółki obrotu czy był rodzajem straszaka, żeby zawierać nowe umowy, bo stare się kończą i oto wpadniesz, obywatelu, podmiocie, w umowę rezerwową, w której jest z definicji drożej. Do tego awizuje art. 7: w przypadku korzystania przez odbiorcę uprawnionego z usług sprzedawcy rezerwowego w rozumieniu stosownej ustawy – Prawo energetyczne przepisy art. 3–6 i 8–19, czyli te dotyczące ceny maksymalnej i terminu jej stosowania oraz sposobu rekompensat, są stosowane odpowiednio. Czyli odbiorca, o którym mówił któryś z państwa senatorów podczas posiedzenia komisji, że taki podmiot trafił do sprzedaży rezerwowej, i pytał o to, czy on również jest zaopiekowany… Jest, art. 7, bardzo proszę, on referuje wprost co do tej wątpliwości, co do takiej sytuacji.</u>
+          <u xml:id="u-230.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Wyjaśniłam już chyba wszystkie wątpliwości z tych pierwszych pytań.</u>
+          <u xml:id="u-230.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Uprzejmie proszę, ponieważ jest to bardzo potrzebna ustawa, szczególnie z punktu widzenia jednostek samorządu terytorialnego… Przy okazji witam i dziękuję za bardzo merytoryczną współpracę, bardzo merytorycznie stawiane wątpliwości… Udawało nam się pracować wspólnie nad tą ustawą, nad jej projektem, intensywnie, ale merytorycznie. Część propozycji samorządów została wprowadzona, zostały skorygowane zapisy, część nie, ale to jest naturalny proces w dyskusji i dialogu. Dla jednostek samorządu terytorialnego, dla małych i średnich przedsiębiorstw, a to jest szczególnie ważne w naszym lokalnym otoczeniu, dla podmiotów wrażliwych, które są tutaj enumeratywnie wymienione – oczywiście, jeżeli będą państwo sobie życzyli, to służę, mogę je wymienić – i na koniec dla gospodarstw domowych, które przekroczą poziom zużycia zamrożony w poprzedniej ustawie, te 2, 2,6 i 3… Jest to kwestia poczucia bezpieczeństwa prowadzenia tych małych i średnich biznesów, prowadzenia normalnego zabezpieczenia usług dla obywateli, które są immanentną funkcją samorządów. No i dla nas wszystkich w dobie tej niepewności wojennej jest to istotny impuls, który wpłynie również na gospodarkę. Uprzejmie proszę… Jednocześnie zgodnie z rozporządzeniem unijnym z 6 października – to też pan senator mówił, a ja pozwolę sobie powtórzyć – rozporządzeniem Rady unijnej z 6 października w sprawie interwencji w sytuacji nadzwyczajnej w celu rozwiązania problemów wysokich cen energii ustawa wprowadza mechanizmy ograniczające te nadmiarowe przychody wytwórców energii elektrycznej i spółek obrotu.</u>
+          <u xml:id="u-230.14" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Bardzo proszę Wysoką Izbę – dzień dobry, Panie Marszałku – o przyjęcie ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-230.15" who="#komentarz">Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Michał Kamiński</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-231">
+          <u xml:id="u-231.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dzień dobry, Pani Minister.</u>
+          <u xml:id="u-231.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo pani dziękuję za wystąpienie.</u>
+          <u xml:id="u-231.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Informuję, że obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu, związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+          <u xml:id="u-231.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Było to z mojej strony pytanie retoryczne, bo wiemy, że są tacy senatorowie.</u>
+          <u xml:id="u-231.4" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Jako pierwsza zada pytanie pani senator Agnieszka Kołacz-Leszczyńska.</u>
+          <u xml:id="u-231.5" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-232">
+          <u xml:id="u-232.0" who="#SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-232.1" who="#SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska">Wysoki Senacie! Pani Minister!</u>
+          <u xml:id="u-232.2" who="#SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska">Mam bardzo konkretne pytanie, a dotyczy ono art. 2 pktu 2 lit. c. Tam mamy informację, że za odbiorcę uprawnionego uznaje się jednostkę samorządu terytorialnego w zakresie, w jakim zużywa energię elektryczną na potrzeby wykonywania zadań zleconych i zadań własnych, w tym usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym, z zakresu… I tutaj mamy wymienione drogi, ulice, mosty, place oraz organizację ruchu drogowego. Nie jest wprost wspomniana sygnalizacja świetlna. I o to chcę zapytać, tzn. czy tak to jest, czy to też będzie się w tym zawierało. Mamy przygotowane poprawki, ale obawiam się, że gdyby w którymś momencie one przepadły, to… Dlatego będę prosiła o odpowiedź przygotowaną na piśmie. Czy ta sygnalizacja świetlna również będzie się w tym zawierała? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-233">
+          <u xml:id="u-233.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Ja sobie pozwolę odpowiedzieć na piśmie, bo to pewnie będzie wymagało dłuższego wywodu. To pewnie zależy od tego, czyją własnością jest budowa, ulica… No bo wyobrażamy sobie różne własności. Tak że ja pozwolę sobie odpowiedzieć na piśmie. Dobrze?</u>
+          <u xml:id="u-233.1" who="#SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska">Bardzo proszę, bo będę tego potrzebowała. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-234">
+          <u xml:id="u-234.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo dziękuję, Pani Minister.</u>
+          <u xml:id="u-234.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zadanie pytania pana senatora Grzegorza Czeleja. Zdalnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-235">
+          <u xml:id="u-235.0" who="#SenatorGrzegorzCzelej">Panie Marszałku! Pani Minister!</u>
+          <u xml:id="u-235.1" who="#SenatorGrzegorzCzelej">Czy rozważali państwo poszerzenie definicji odbiorcy uprawnionego, o którym mowa w art. 2 pkt 2 lit. c ustawy o zamrożeniu cen energii poprzez objęcie jej zakresem także podmiotów świadczących usługi, o których mowa w art. 6 ust. 1 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków? O co chodzi? Obecne rozwiązanie może sugerować, że podmiot uprawniony, zgodnie z oświadczeniem odbiorcy uprawnionego, zastosuje w rozliczeniu cenę maksymalną jedynie w odniesieniu do działalności z zakresu realizacji zadań zleconych lub własnych gminy, które nie obejmują działalności hurtowej dostawy wody lub hurtowego odprowadzania ścieków. W konsekwencji przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne, które świadczy usługę hurtową na rzecz innego przedsiębiorstwa, nie będzie w zakresie tej działalności objęte zamrożeniem cen energii, co niewątpliwie przełoży się na wysokość cen jednostkowych za usługi hurtowe. Z kolei przedsiębiorstwo korzystające z usług hurtowego zakupu wody lub hurtowego odprowadzania ścieków, ponosząc wyższe koszty ceny hurtowej, przełoży te koszty na mieszkańców poprzez zmianę taryfy dla zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzenia ścieków. W związku z tym złożyłem poprawkę, która doprecyzuje ten zakres. A panią minister proszę o ustosunkowanie się do tego. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-236">
+          <u xml:id="u-236.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Ja poprawki pana senatora nie widzę. Ale tutaj bardzo wyraźnie wskazaliśmy, jaki zakres obejmowany jest tą ceną maksymalną. Otóż jest to ten zakres, niezależnie od sposobu ukonstytuowania podmiotu świadczącego usługi, czy jest to jednostka samorządu, czy podmiot świadczący na rzecz tej jednostki usługi – w tym są samorządowe zakłady budżetowe itd., łącznie ze spółkami, które wykonują zadania zlecone i zadania własne świadczone w ogólnym interesie gospodarczym, w tym z zakresu wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymywania czystości i porządku oraz z zakresu zadań sanitarnych, wysypisk, unieszkodliwiania odpadów itd., w zakresie, w którym spełniają one funkcje usługowe wobec… To te zadania gmin, które są w ustawie o gminach, w ogóle w regulacjach gminnych zapisane, stąd… Tak, dokładnie tak jest przycięta ta ustawa, żeby ta cena maksymalna dotyczyła zadań własnych i usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym, li tylko ich. Oczywiście pozwolimy sobie, po zapoznaniu się z poprawką, odnieść się na piśmie do tej propozycji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-237">
+          <u xml:id="u-237.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Pani Minister.</u>
+          <u xml:id="u-237.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zadanie pytania pana senatora Jana Marię Jackowskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-238">
+          <u xml:id="u-238.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-238.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Pani Minister, dziękuję za odpowiedź w sprawie mechanizmu i w sprawie tego, co będzie z tymi samorządami, które już zawarły umowy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-239">
+          <u xml:id="u-239.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Nie tylko samorządami – przepraszam, Panie Senatorze – bo z wszystkimi, niezależnie od tego, czy to będzie szpital, czy szkoła, czy samorząd.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-240">
+          <u xml:id="u-240.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Tak jest. Ale mam pytanie: czy rząd orientuje się, jaki mniej więcej jest koszt – mówię o koszcie – wyprodukowania 1 MWh w elektrowni węglowej, z wiatru, z fotowoltaiki i z innych źródeł? Chodzi o to, żebyśmy znali po prostu proporcje i to, jaki jest realny koszt wyprodukowania takiej 1 MWh oraz jaka jest proponowana tutaj przez rząd ta cena regulowana.</u>
+          <u xml:id="u-240.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">I drugie moje pytanie jest takie: ile według szacunków rządu… Jaki jest finalny, totalny koszt tej ustawy? To znaczy ile trzeba będzie przeznaczyć z budżetu państwa, z finansów publicznych, żeby dofinansować ten fundusz, który będzie rozliczał energię? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-241">
+          <u xml:id="u-241.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-241.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-242">
+          <u xml:id="u-242.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-242.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Panie Senatorze, to, do czego dążymy, to nie jest nasza tajemnica. Ja o tym mówię za każdym razem i teraz też powtórzę: naszą funkcją, celem, tym, co chcielibyśmy osiągnąć, jest urealnienie cen energii, inaczej mówiąc, przyklejenie ich do kosztów wytwarzania. I to już nam całkiem skutecznie udało się – za pomocą rozporządzenia bilansującego, które wprost te koszty z kosztem wytwarzania skorelowały, i z tą maksymalną ceną – uczynić.</u>
+          <u xml:id="u-242.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Ma pan senator możliwość, jak każdy z nas, spojrzeć na wykresy cen na rynku hurtowym, czy na ten z dnia następnego, czy nawet na ten dotyczący kontraktów terminowych. Tam widać taki moment na krzywej, kiedy wchodzi w życie rozporządzenie bilansujące, systemowo dotyczące rynku bilansującego, i widać, jak ono referuje potem na rynek dnia następnego, a w konsekwencji również na rynek terminowy. Niestety ten odwrotny trend, który obserwowaliśmy w lipcu i w sierpniu, również zaczął się od paniki na rynku dnia następnego i potem interferował również na rynek kontraktów terminowych. Nam udało się ten trend odwrócić w jakiejś części. Także rozporządzenie, które przyjmie Rada Ministrów i które będzie wynikową ustawy w tej chwili procedowanej, będzie w dużej mierze uwzględniać – to też jest zapisane w ustawie i o tym też mówimy głośno – koszty wytwarzania dla poszczególnych technologii. One oczywiście są zmienne – i to też jest w tych wzorach zawarte. No bo jeżeli mówimy o blokach opalanych węglem kamiennym, węglem brunatnym, gazem, biomasą, to musimy pamiętać, że te koszty są w dużej mierze zależne od kosztów surowca, który jest wykorzystywany. A więc ten wzór, który będzie w rozporządzeniu, będzie zawierał zmienne i stałe, tzn. to będzie na pewno koszt paliwa, to będzie na pewno koszt uprawnień do emisji – bo spekulacje, które w pewnym momencie osiągnęły naprawdę nieprawdopodobne zasięgi w przypadku dużych podmiotów finansowych na europejskim rynku uprawnień do emisji, i gwałtowne, skokowe wzrosty tych cen, również wpływają na ceny energii elektrycznej. Tak że również ten koszt będzie uwzględniony. Będzie tam uwzględniony dodatek inwestycyjny, będzie uwzględniona marża, zarówno dla spółek obrotu, jak i dla spółek wytwarzania. I będziemy się starali, dokładnie tak jak jest to zakreślone również w rozporządzeniu unijnym, żeby ten koszt czy ta cena maksymalna, która dla każdej technologii będzie inna – bo o tym też trzeba pamiętać – były możliwie skorelowane, ale nie z ryzykami, które są estymowane, nie z nadmiarowymi przychodami czy zyskami, nie z ceną krańcową wyznaczaną przez rynek, lecz właśnie z kosztami wytwarzania, oczywiście powiększonymi o marże i dodatek inwestycyjny, bo nawet w tych trudnych czasach bardzo byśmy nie chcieli, żeby te inwestycje ustały zupełnie. One pewnie zwolnią z różnych przyczyn makroekonomicznych, ale nie chcielibyśmy, żeby zupełnie ustały. A więc to myśmy również… I to jest w projekcie, który pokazywaliśmy. Wiem, że tam są iksy na razie, ale jest to wskazane. No, art. 21 się do tego odnosi, podobnie jak art. 22 i art. 23. Tu nawet jest zawarty, dodany… Są określone wzory i rzeczywiście odnosi się to do Rady Ministrów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-243">
+          <u xml:id="u-243.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-244">
+          <u xml:id="u-244.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Moment, moment, Panie Marszałku. Ja nie dostałem odpowiedzi na drugie pytanie. Jaki będzie koszt tej ustawy?</u>
+          <u xml:id="u-244.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">A, przepraszam. Już odpowiadam.</u>
+          <u xml:id="u-244.2" who="#SenatorJanMariaJackowski">I pytałem panią minister, jaki jest koszt wytworzenia, a nie jaka jest cena na rynku hurtowym. To jest różnica. Mnie chodzi o koszt, o to, ile kosztuje 1 MWh z elektrowni węglowej.</u>
+          <u xml:id="u-244.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Ale to się będzie zmieniać w zależności od źródła, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-244.4" who="#SenatorJanMariaJackowski">Ale ja pytam, jak jest w tej chwili, dziś. Pytam o datę, która jest znana. To oczywiste, że to się będzie zmieniać. Czy jest to rządowi znane, czy nie? Jeżeli pani minister nie jest w stanie odpowiedzieć na to pytanie, to poproszę o odpowiedź na piśmie. Pytam po prostu…</u>
+          <u xml:id="u-244.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Ja nie jestem…</u>
+          <u xml:id="u-244.6" who="#SenatorJanMariaJackowski">…jaki jest koszt w przypadku biomasy, gazu, węgla brunatnego, węgla kamiennego, fotowoltaiki i energetyki wiatrowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-245">
+          <u xml:id="u-245.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Ale pan senator zdaje sobie sprawę, że każde źródło ma swoje kontrakty, np. z dostawcami paliw. Te ceny, w jakich zaopatrujemy się w paliwo, biomasę albo gaz, są różne, to zależy od źródła.</u>
+          <u xml:id="u-245.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Ja sobie zdaję z tego sprawę.</u>
+          <u xml:id="u-245.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">W dużej części są to kontrakty, a to jest wewnętrzna tajemnica spółki w myśl kodeksu spółek handlowych. Jeżeli pan senator mnie zapyta, ile dokładnie wytworzenie energii elektrycznej kosztuje Bełchatów, to ja na to pytanie nie odpowiem, bo nawet nie mogę publicznie tego powiedzieć. To są tajemnice spółki. Niemniej mamy wiedzę, jak kształtują się ceny na rynkach ARA, jeżeli chodzi o węgiel importowany, czy na rynku krajowym, na naszych wewnętrznych ARP-owskich… Mamy świadomość, ile kosztuje gaz na rynku europejskim, i mamy świadomość, jakie są wskaźniki referencyjne biomasy. My to wszystko wiemy…</u>
+          <u xml:id="u-245.3" who="#SenatorJanMariaJackowski">No to właśnie, Pani Minister…</u>
+          <u xml:id="u-245.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">…bo było nam to potrzebne chociażby do tego, żeby w adekwatny sposób zaadresować dodatki. Dodatek do biomasy jest taki, a do peletu taki. Jest tak nie bez przyczyny. A jeżeli pan senator życzy sobie jakichś bardzo szczegółowych danych, i to z 26 października… One mogą być różne. Ja nie wiem – dzisiaj nie sprawdzałam – jaki jest teraz koszt uprawnienia do emisji, pewnie gdzieś między 65 a 67 euro, może 68. Ja tego nie sprawdzałam, nie powiem panu. Odpowiem na piśmie w tym zakresie, w jakim Ministerstwo Klimatu i Środowiska na to pytanie może odpowiedzieć.</u>
+          <u xml:id="u-245.5" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dobrze. I teraz to pytanie…</u>
+          <u xml:id="u-245.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">A, jeszcze samobilansująca…</u>
+          <u xml:id="u-245.7" who="#SenatorJanMariaJackowski">Tak. I jakie będą w sumie koszty tej ustawy?</u>
+          <u xml:id="u-245.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Mechanizm został tak zaprojektowany… I to też myśmy mówili w Sejmie. Niektórych posłów opozycji poprawiali nawet inni posłowie opozycji, co mnie dużą satysfakcją napełniło, bo to znaczy, że mechanizm jest zrozumiały. Ten mechanizm został tak zaprojektowany, żeby odpisy do funduszu, które są przekazywane przez wytwórców energii elektrycznej, były wystarczające do tego, żeby odprowadzać rekompensatę dla tych, którym rekompensaty się należą. Dlatego z punktu widzenia finansów publicznych i budżetu państwa nie przewidujemy tutaj dodatkowych wydatków.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-246">
+          <u xml:id="u-246.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-246.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zadanie pytania panią senator Magdalenę Kochan.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-247">
+          <u xml:id="u-247.0" who="#SenatorMagdalenaKochan">Bardzo dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-247.1" who="#SenatorMagdalenaKochan">Powiem państwu, że po wyjaśnieniach pani minister udzielonych mojemu przedmówcy przychodzi mi do głowy pytanie, co było powodem ustalenia przez państwa tych 2 kwot, które są zawarte w ustawie – niewiele ponad 700 i blisko 700 zł – skoro jest tyle przeszkód w kwestii ustalenia ceny energii. Ale to zostawiam. Ja myślę, że gdybyśmy pozwolili… gdybyśmy zdjęli gorset niemądrych przepisów, dotyczących np. energii wiatrowej, to inwestycje ruszyłyby z kopyta.</u>
+          <u xml:id="u-247.2" who="#SenatorMagdalenaKochan">Ale mam konkretne pytanie i proszę o konkretną odpowiedź, także na piśmie. Czy z dobrodziejstw tej ustawy skorzystają banki żywności, lotniska regionalne i koleje regionalne?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-248">
+          <u xml:id="u-248.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-248.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, Pani Minister.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-249">
+          <u xml:id="u-249.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">To ja pomimo tego, że pani senator tego pytania wprost nie zadała, uprzejmie odpowiem na to pytanie, bo wydaje mi się, że jest to istotne. Odpowiadałam również w Sejmie. Zaproponowane ceny maksymalne są skorelowane z notowaniami na rynku giełdowym, cena 785 zł odpowiada średnioważonej cenie zawartych kontraktów na dostawę w roku 2023, a zatem kontraktów z różnych lat… Tak jak mówiłam, te kontrakty na 2023 r. niekoniecznie muszą być zawierane w 2022 r., to często są kontrakty dłuższe. I te 785 zł referuje do średnioważonej ceny kontraktów na dostawę w roku 2023, czyli tej energii, która dopiero zostanie dostarczona, zawartych w roku 2020, 2021. I ta średnioważona cena to jest 783 zł. Tak że to jest wprost skorelowane z tą wartością.</u>
+          <u xml:id="u-249.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Jeżeli chodzi o koleje regionalne, czyli takie, które są w zarządzie jednostek samorządu terytorialnego, to one tutaj również są wykazane. Gdyby pani senator zechciała zerknąć na art. 2 pkt 2 lit. c tiret trzecie, to zobaczy pani, że jest tam transport zbiorowy. Warunkiem jest to, że jest to działalność jednostki samorządu terytorialnego lub podmiotu świadczącego na rzecz tej jednostki usługi, w tym samorządowego zakładu budżetowego, samorządowej jednostki budżetowej oraz spółek, o których mowa w art. 9 ust. 1 oraz art. 14 ust. 1 ustawy z 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej, w zakresie, w jakim zużywają energię elektryczną na potrzeby wykonywania zadań zleconych i zadań własnych samorządu, w tym usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym, z zakresu enumeratywnie wymienionych usług.</u>
+          <u xml:id="u-249.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Jeżeli chodzi o lotniska, to nie, te podmioty nie są tym objęte, nie są też objęte banki, nie są objęte przedsiębiorstwa ubezpieczeniowe. Oczywiście nie są objęte duże sieci handlowe, nie są objęte inne duże podmioty. Mikro-, małe i średnie przedsiębiorstwa są tu ujęte. Jeżeli chodzi o podmioty świadczące usługi, udzielające świadczeń – bardzo szeroki katalog, tożsamy z tym dotyczącym gazu, ciepła… Ogrzewalnie, noclegownie, jednostki organizacyjne pomocy publicznej, jednostki NGO, tzn. te bez przychodu, podmioty prowadzące opiekę społeczną itd. Wydaje się, że w szerokim katalogu podmiotów świadczących pomoc najsłabszym są również banki żywności.</u>
+          <u xml:id="u-249.3" who="#SenatorMagdalenaKochan">Czy mogę dopytać, Panie Marszałku?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-250">
+          <u xml:id="u-250.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę. Oczywiście.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-251">
+          <u xml:id="u-251.0" who="#SenatorMagdalenaKochan">Pani minister była uprzejma mnie poinformować, że banki nie będą korzystały z dobrodziejstw tej ustawy. Ja o to nie pytałam. Ja pytałam o banki żywności.</u>
+          <u xml:id="u-251.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">A ja odpowiedziałam, że banki…</u>
+          <u xml:id="u-251.2" who="#SenatorMagdalenaKochan">Pani Minister, jeśli pani pozwoli… Ja naprawdę nie przeszkadzałam odpowiadać. Sądzę, że mogę jednak zadać pytanie do końca i dopytać.</u>
+          <u xml:id="u-251.3" who="#SenatorMagdalenaKochan">W związku z czym poprosiłam o odpowiedź na piśmie. Po pani odpowiedzi „wydaje się”… przepraszam, ale nie wiem, czy sporządzać poprawkę w związku z bankami żywności, czy też zastanowić się nad tym, czy ją wprowadzić. To jest ostatni moment, kiedy możemy to zrobić, żeby banki żywności… A to nie jest jednostka samorządowa ani… To organizacja, która pomaga rzeczywiście najuboższym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-252">
+          <u xml:id="u-252.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Jeżeli jest to stowarzyszenie, to mieści się – z pełną odpowiedzialnością to mówię.</u>
+          <u xml:id="u-252.1" who="#SenatorMagdalenaKochan">Bank żywności to jest bank żywności. No, tyle.</u>
+          <u xml:id="u-252.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Ale musi mieć jakąkolwiek formę.</u>
+          <u xml:id="u-252.3" who="#SenatorMagdalenaKochan">Pani Minister, rozumiem, że lotniska regionalne nie.</u>
+          <u xml:id="u-252.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Nie.</u>
+          <u xml:id="u-252.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">(Senator Magdalena Kochan: Mimo to poproszę panią o odpowiedź na piśmie.</u>
+          <u xml:id="u-252.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Dobrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-253">
+          <u xml:id="u-253.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-253.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zadanie pytania pana senatora Adama Szejnfelda.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-254">
+          <u xml:id="u-254.0" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-254.1" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Ja chciałem dopytać o kwestię, która tu się już pojawiła, odnośnie do ulic, oświetlenia ulic, ale pani minister powiedziała, że odpowie na piśmie. Ze względu na to, że my rozstrzygamy sprawę dzisiaj, trudno czekać na odpowiedź na piśmie. Więc ja bym chciał się dowiedzieć… Bo jeżeli według pani minister sprawa jest załatwiona i pani to zagwarantuje, to nie będziemy składać poprawki, bo po co. Ale jeżeli nie jest albo są tu wątpliwości, to trzeba złożyć poprawkę. Chodzi mi o art. 2 pkt 2 lit. c, gdzie wymienia się, które zakresy i działania samorządu terytorialnego będą podlegały tej ustawie. Wymienia się drogi, ulice, mosty, place oraz organizację ruchu drogowego, ale nie jest konkretnie powiedziane, w jakim zakresie. Dlatego mnie o to chodzi, czy w zakresie zużycia energii…</u>
+          <u xml:id="u-254.2" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+          <u xml:id="u-254.3" who="#SenatorAdamSzejnfeld">…elektrycznej, np. na oświetlenie tych dróg, ulic, mostów, czy nie. Jeżeli nie, składamy poprawkę. A jeżeli pani minister…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-255">
+          <u xml:id="u-255.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Wchodzi. Co więcej…</u>
+          <u xml:id="u-255.1" who="#SenatorAdamSzejnfeld">…gwarantuje, że tak, to nie składamy.</u>
+          <u xml:id="u-255.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Co więcej, muszę doprecyzować odpowiedź, bo organizacja ruchu drogowego także jest, więc sygnalizacja świetlna również wchodzi.</u>
+          <u xml:id="u-255.3" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Czyli według pani minister nie ma tutaj problemu, tak?</u>
+          <u xml:id="u-255.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Nie… Nie mam…</u>
+          <u xml:id="u-255.5" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Organizacja ruchu drogowego.</u>
+          <u xml:id="u-255.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Tak. No, jest wprost. Czyli światła drogowe – tak. I takie światła, które oświetlają ulice gminne…</u>
+          <u xml:id="u-255.7" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Mówi się: dróg…</u>
+          <u xml:id="u-255.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">…i ścieżki…</u>
+          <u xml:id="u-255.9" who="#SenatorAdamSzejnfeld">…ulic, mostów oraz organizacji ruchu drogowego.</u>
+          <u xml:id="u-255.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Organizacja to są światła te takie czerwone, zielone…</u>
+          <u xml:id="u-255.11" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Nie, ale oświetlenie, po prostu oświetlenie uliczne. Wiemy, o co chodzi. Jest czy nie ma?</u>
+          <u xml:id="u-255.12" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-255.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Nie, nie. Ale tutaj koleżanka pytała o takie światła do przejścia przez ulicę.</u>
+          <u xml:id="u-255.14" who="#SenatorDorotaCzudowska">Nie, nie, nie.</u>
+          <u xml:id="u-255.15" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Nie na przejściach. Chodzi o oświetlenie ulic – to przecież wiadomo – ciągu…</u>
+          <u xml:id="u-255.16" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Jest napisane.</u>
+          <u xml:id="u-255.17" who="#Gloszsali">Jest napisane.</u>
+          <u xml:id="u-255.18" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Tak, jest napisane.</u>
+          <u xml:id="u-255.19" who="#SenatorDorotaCzudowska">No, to jest wyraźnie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-256">
+          <u xml:id="u-256.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Rozumiem, że…</u>
+          <u xml:id="u-256.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, pan senator jeszcze chciałby dopytać…</u>
+          <u xml:id="u-256.2" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Nie, jeżeli jest…</u>
+          <u xml:id="u-256.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Rozumiem.</u>
+          <u xml:id="u-256.4" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę pana senatora Jana Marię Jackowskiego.</u>
+          <u xml:id="u-256.5" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku…</u>
+          <u xml:id="u-256.6" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-256.7" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Ale ja wszystkich… Przepraszam, Panie Senatorze. Ja bym naprawdę bardzo prosił państwa senatorów o rozmawianie bardzo cicho lub zgoła nierozmawianie, bo to bardzo przeszkadza w prowadzeniu obrad i jest niegrzeczne wobec koleżanek i kolegów.</u>
+          <u xml:id="u-256.8" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-257">
+          <u xml:id="u-257.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-257.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Pani Minister, w związku z wątpliwościami senatorów, czy sygnalizacja świetlna jest ujęta wśród tych podmiotów uprawnionych… To znaczy chodzi o skorzystanie z mechanizmu podmiotu uprawnionego.</u>
+          <u xml:id="u-257.2" who="#SenatorJanMariaJackowski">Ja mam pytanie: a czy fotoradary oraz wszystkie rejestratory wykroczeń drogowych, monitoringi, które są zainstalowane w infrastrukturze drogowej, również są włączone, czy są wyłączone z tego mechanizmu? Bo może to będzie miało wpływ na wysokość mandatów. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-258">
+          <u xml:id="u-258.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Panie Senatorze, pewnie jeżeli taki fotoradar jest w gestii Straży Miejskiej, to jest, ale jeżeli jest w gestii służby mundurowej, jaką jest Policja, to nie jest. Zaś cała organizacja ruchu jest włączona.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-259">
+          <u xml:id="u-259.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-259.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Rozumiem, że nie ma więcej pytań.</u>
+          <u xml:id="u-259.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo dziękuję, Pani Minister.</u>
+          <u xml:id="u-259.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Informuję, że przedstawiciel rządu zobowiązał się do udzielenia pisemnej odpowiedzi na pytania zadane przez panią senator Agnieszkę Kołacz-Leszczyńską oraz panią senator Magdalenę Kochan, a także panów senatorów Grzegorza Czeleja i Jana Marię Jackowskiego.</u>
+          <u xml:id="u-259.4" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Pani Minister.</u>
+          <u xml:id="u-259.5" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-259.6" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-259.7" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Stanisława Gawłowskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-260">
+          <u xml:id="u-260.0" who="#SenatorStanislawGawlowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-260.1" who="#SenatorStanislawGawlowski">Przy okazji ustawy tzw. węglowej mówiłem, że to jest pierwsza z ustaw rujnująca rynek surowców energetycznych i energii. Ta jest druga. I zaklinanie rzeczywistości w wykonaniu pani minister niewiele tutaj zmieni, bo jaka jest rzeczywistość, wszyscy widzimy.</u>
+          <u xml:id="u-260.2" who="#SenatorStanislawGawlowski">Zacznę od takich ogólnych rzeczy. Po pierwsze, chciałbym przypomnieć, że ceny paliw i prądu dzisiaj na giełdach Unii Europejskiej, w ramach Unii Europejskiej, osiągnęły poziom poniżej cen sprzed wojny. A więc jeżeli rzeczywiście mielibyśmy się tym i wyłącznie tym kierować, to w zasadzie ustawa nie jest potrzebna. Jeżeli tylko tym mielibyśmy się kierować. To po pierwsze.</u>
+          <u xml:id="u-260.3" who="#SenatorStanislawGawlowski">Po drugie… Pan senator Jackowski zapytał, a pani minister odpowiedziała: a co mam mówić o „Bełchatowie” itd. To ja, Panie Senatorze, pomogę. Taka ciekawostka: otóż elektrownia „Bełchatów” do 2022 r. dostarczała do pobliskiego Piotrkowa energię za 270 zł za 1 MWh. Ona produkuje energię z węgla brunatnego. Ten węgiel nie jest notowany na żadnych giełdach światowych. Żadne ARA tu nie wchodzi w grę. Taśmociąg, węgiel, energia. Uwaga: ta sama elektrownia „Bełchatów” w przetargu w tym roku zaproponowała temuż Piotrkowowi cenę 2 tysięcy 800 zł za 1 MWh. Panie Senatorze, nie ma to związku z żadnym ARA, niech pan w to nie wierzy. Nieudolność i łapczywość zarządów w tych spółkach Skarbu Państwa – tylko i wyłącznie o to chodzi, o nic więcej, naprawdę o nic więcej. To po drugie.</u>
+          <u xml:id="u-260.4" who="#SenatorStanislawGawlowski">Po trzecie, ja się skoncentruję tylko na tych obszarach w tej ustawie, które tak naprawdę nigdy nie powinny w ustawie się znaleźć, a więc na obszarach, które obejmują spółki obrotu, OZE, kogenerację i – uwaga – wody amoniakalne, bo nawet to się znalazło w tej ustawie.</u>
+          <u xml:id="u-260.5" who="#SenatorStanislawGawlowski">W Polsce jest dzisiaj ok. 140 spółek obrotu, czyli spółek handlujących energią elektryczną. Wiecie, co tak naprawdę się stanie po przyjęciu tej ustawy? Pani minister zaklina rzeczywistość: „Zbankrutują? E tam, zwykła działalność gospodarcza”. Jeśli zwykła działalność, to trzeba było tych zapisów w ustawie nie wprowadzać, nie narzucać im obowiązku, zgodnie z którym najpierw będą musiały kupić drożej energię, a potem taniej ją sprzedać. A gdy jeszcze popatrzymy na kodeks spółek handlowych i odpowiedzialność karną zarządów, to zobaczymy, że pierwsze, co zrobią, to natychmiast wypowiedzą umowy, tak jak zresztą Tauron w przypadku gazu już robił. SMS-em czy na Twitterze premier Sasin przywoływał je do porządku, ale przecież tak państwem nie da się rządzić. Otóż te 140 spółek nie przeżyje. Przeżyje kilka spółek. I pokażę wam nową dzielnicową mapę energetyczną Polski. Ona tak będzie wyglądała, dokładnie tak, dlatego że przetrwają tylko i wyłącznie spółki Skarbu Państwa, żadne inne. Wszyscy pozostali wylecą z rynku. Pierwsze, co zrobią, to będą wypowiadać umowy, te zarządy spółek obrotu handlujących energią elektryczną, umowy na dostawę energii, bo to jest jedyne odpowiedzialne zachowanie z ich strony. Nie da rady kupować drożej, taniej sprzedawać, bo to jest kompletnie nierynkowe, niebiznesowe, więc siłą rzeczy muszą wylecieć z rynku. A ta ustawa dokładnie do tego prowadzi. Zostanie kilku dużych graczy, zostanie monopol na rynku, zostanie zlikwidowany rynek obrotu energią w Polsce. I jak tak na dobrą sprawę się popatrzy na to, co robi rząd w całym sektorze paliwowo-energetycznym, to widać, że do tego dąży. Dzisiaj w Polsce jest jeden monopolista w dostawie paliw płynnych, tj. Orlen, jest w zasadzie jeden monopolista w zakresie gazu, bo 90% gazu dostarcza PGNiG, nawet ponad 90%. Dzisiaj rząd chce zrobić dokładnie to samo. To jest katastrofa. Z punktu widzenia państwa, konkurencji na rynku tego typu praktyka sama w sobie już jest naganna.</u>
+          <u xml:id="u-260.6" who="#SenatorStanislawGawlowski">Ta ustawa również de facto powoduje, że wszystkich tych, którzy powinni być motywowani, zachęcani do inwestycji w odnawialne źródła energii – nie mówię tutaj o prosumencie, tylko o poważnych instalacjach – się zniechęca, bo cały system zapisów ustawowych pokazuje, że generalnie nie należy tego robić, tzn. żaden odpowiedzialny przedsiębiorca nie powinien inwestować na mocy tej ustawy w ten obszar, choć tak na dobrą sprawę ona tylko i wyłącznie, jak się wydaje, dotyczy wprowadzenia górnej granicy w zakresie zakupu czy dostawy energii do konsumenta lub małego przedsiębiorcy. Niestety, dotyczy całego szeregu innych zagadnień.</u>
+          <u xml:id="u-260.7" who="#SenatorStanislawGawlowski">Dotyczy również np. kogeneracji. Już dzisiaj w Polsce są takie przypadki, że wytwórcy energii elektrycznej, energii cieplnej z gazu nie chcą produkować, wolą wyłączyć własne instalacje, bo cena mrożona w przypadku gazu powoduje, że przestaje im się opłacać produkcja w tej części. To są na razie pojedyncze przypadki, ale po wyjściu tej ustawy w życie tego typu praktyka pojawi się w całym tym obszarze.</u>
+          <u xml:id="u-260.8" who="#SenatorStanislawGawlowski">Tak na dobrą wprawę te zapisy są w kolizji z tym rozporządzeniem Rady Europejskiej. Z rozporządzeniem jest taki kłopot, że ono wchodzi wprost do prawa, tzn. państwo musi je wprost stosować, to nie jest dyrektywa, którą się implementuje. Tutaj będzie ewidentna kolizja ustawy z rozporządzeniem. Ewidentną. Zapisy ustawy ewidentnie o tym mówią. To jest kolejny etap konfliktu między Polską a Komisją Europejską. Mówię o skardze, o postępowaniu przed TSUE.</u>
+          <u xml:id="u-260.9" who="#SenatorStanislawGawlowski">Wreszcie wody amoniakalne. Jest cały rozdział pozwalający elektrowniom na zlekceważenie norm ochrony środowiska. Jaki to ma związek z ceną, z limitem cenowym dla odbiorców, dla konsumentów? Żaden. Ale te zapisy są w ustawie. To jest niedopuszczalna praktyka. Rzeczywiście można wzdychać, ale to jest takie… To już nawet nie jest bylejakość, to jest dziadostwo prawne, które ten rząd uprawia od długiego czasu. A w przypadku obszaru związanego z energią jest takie od ściany do ściany… Brak pomysłu ewidentnie udowadnia, że rzeczywiście zmierzamy w kierunku monopolizacji rynku. To będzie rynek, na którym będą funkcjonować wyznaczone spółki Skarbu Państwa, rynek, na którym nie będzie konkurencji, rynek, na którym być może będziecie jeszcze chcieli zacementować swoich PiS-iewiczy, których zechcecie poustawiać w spółkach.</u>
+          <u xml:id="u-260.10" who="#SenatorStanislawGawlowski">Proszę się, Panie Senatorze, o mnie nie martwić. Ja się tam nigdzie nie wybieram. Ja tu będę pana bardzo pilnował, żeby pan był bardzo spokojny. Będę bardzo dbał o to, żeby prawo w Polsce było przyzwoicie stanowione, żeby prawda ujrzała światło dzienne i żebyście, nawet jak wam się to nie podoba… Powinniście się już wstydzić, bo w ciągu ostatnich miesięcy tyle razy zostaliście przyłapani na kłamstwach, na manipulacjach, na braku mówienia prawdy. A wam na końcu jeszcze ten uśmiech na twarzy zostaje. Ja bym się spalił ze wstydu, a wy się nie palicie. Rzeczywiście, żeby się nie palić, trzeba być członkiem PiS i być odpornym na rzeczy, które wynikają z tego, co jest istotne dla Polaków.</u>
+          <u xml:id="u-260.11" who="#SenatorStanislawGawlowski">Ja w związku z tym, Panie Marszałku, chciałbym zgłosić poprawki w imieniu grupy senatorów. Tych poprawek jest w sumie 14. Przekazuję je i mam nadzieję, że będą one rozpatrzone i jutro poddane pod głosowanie. Mam nadzieję, że Wysoka Izba, o co bardzo państwa senatorów proszę, poprze poprawki zgłoszone przeze mnie i przez grupę senatorów. Chcę też wyraźnie powiedzieć, że tak naprawdę cały rynek energii oczekuje poprawek…</u>
+          <u xml:id="u-260.12" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+          <u xml:id="u-260.13" who="#SenatorStanislawGawlowski">…które proponujemy, bo to jest tak naprawdę ratunek przed monopolizacją rynku energii w Polsce. Ceny i kwoty, które pokazywałem, ewidentnie świadczą o tym, że jak zostawimy monopol – mówię m.in. o Elektrowni „Bełchatów” – to będziemy mieli prawdziwą katastrofę energetyczną, za co niestety będziemy jako Polacy płacić. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-261">
+          <u xml:id="u-261.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-261.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Jana Marię Jackowskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-262">
+          <u xml:id="u-262.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie Urzędu Regulacji Energetyki! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-262.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">W „Ziemi obiecanej” są takie słynne słowa: jak zwalniają, to będą przyjmować. W domyśle: jak przyjmują, będą zwalniać. Ja dobrze pamiętam czasy gospodarki centralnie regulowanej, kiedy wszystkie produkty miały cenę regulowaną, a zakłady energetyczne dostarczały energię według z góry ustalonych taryf, które często nijak się miały do realnych kosztów pozyskania energii. Tak funkcjonowała gospodarka. Po 1989 r. stwierdzono, że trzeba deregulować, wprowadzać zasady rynkowe, ekonomizować i racjonalizować. W tym kierunku szła filozofia zarządzania państwem. Natomiast obecnie widzimy, że pod wpływem kryzysu – już nie chcę wchodzić przyczyny tego kryzysu, wielokrotnie już była o tym mowa podczas naszych debat – czy podczas kryzysu energetycznego mamy tendencję do pewnej centralizacji i wprowadzania cen regulowanych. Tak naprawdę ta ustawa nie powinna się nazywać ustawą o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców 2023 roku, można by ją spokojnie zatytułować tak „ustawa o urzędowej cenie na energię elektryczną dla uprawnionych podmiotów”, bo de facto prezes Urzędu Regulacji Energetyki nie będzie już musiał faktycznie zatwierdzać tych taryf, chociaż formalnie to będzie czynione, ponieważ ustawowo regulujemy cenę energii elektrycznej dla zdecydowanej większości odbiorców – i zbiorowych, i indywidualnych.</u>
+          <u xml:id="u-262.2" who="#SenatorJanMariaJackowski">Z tego względu rodzi się oczywiste pytanie: czy w tej sytuacji, jaką mamy obecnie, a więc wobec dojścia do niezwykle ponadwymiarowych marż producentów i tych, którzy zaopatrują w energię elektryczną swoich klientów, czy to zbiorowych, czy indywidualnych, taka regulacja i przyjęcie takiej filozofii były słuszne? No, to jest pytanie, na które nie ma jednoznacznej odpowiedzi z tej prostej racji, że gdyby rząd nie reagował na tę sytuację, to mielibyśmy do czynienia po prostu z wykluczeniem energetycznym. Część podmiotów czy część gospodarstw indywidualnych nie byłaby w stanie korzystać z energii elektrycznej, a w tej chwili trudno mówić o jakimkolwiek standardzie cywilizacyjnym i standardzie życia bez energii elektrycznej.</u>
+          <u xml:id="u-262.3" who="#SenatorJanMariaJackowski">Pytanie, które stawiał pan senator Gawłowski, to jest trochę pytanie o pewną filozofię i sposób postępowania. To jest też pytanie o to, czy te mechanizmy, które zostały zawarte w tej ustawie, nie przyniosą jeszcze jakiegoś efektu ubocznego, co może być świadome bądź nieświadome, a który to efekt spowoduje w ogóle zmianę tego wszystkiego, co się działo w obrocie energią i korzystaniu z energii elektrycznej na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat. I w związku z tym rodzi się następne pytanie. Pani Minister, wszystko wskazuje na to, że na roku 2023, niestety, się nie skończy i dalej będą trudności, jeżeli chodzi o ceny surowców, jeżeli chodzi o koszty produkcji, jeżeli chodzi o inflację. Pytanie jest takie: a co będzie po roku 2023? Czy wrócimy do tego starego systemu skokowego, drastycznie skokowego wzrostu cen, szczególnie dla gospodarstw indywidualnych, czy będzie przedłużenie tego mechanizmu, który rząd obecnie proponuje?</u>
+          <u xml:id="u-262.4" who="#SenatorJanMariaJackowski">Są to pytania, na które w tej chwili nie słyszymy odpowiedzi, a są one z punktu widzenia i makroekonomii, i przyszłości gospodarstw domowych pytaniami o zasadniczym znaczeniu, dlatego że pewna doraźność tych działań… Gdybyśmy prześledzili całe kalendarium dyskusji od słynnej ustawy o dopłacie do 1 t węgla, w związku z czym ta tona miała kosztować poniżej 1 tysiąca zł – okazało się to niewykonalne i wycofano się z tego – poprzez włączanie kolejnych obszarów, kolejnych źródeł zaopatrywania w ciepło, choć na początku rząd mówił, że tylko węgiel, a później dołożono i pelet, i olej opałowy, i gaz LPG, a na końcu energię elektryczną w przypadku tych gospodarstw domowych, dla których głównym źródłem ogrzewania, zaopatrzenia w ciepło jest energia elektryczna… To wszystko pokazuje, że te pomysły są rozchwiane, doraźne, chwilowe i przeziera przez nie pewna koniunktura polityczna związana również z tym, że w przyszłym roku mamy wybory parlamentarne, a to jest istotne dla obozu rządzącego.</u>
+          <u xml:id="u-262.5" who="#SenatorJanMariaJackowski">I na koniec, Pani Minister, ja mam taki postulat do rządu. Ponieważ my w tej chwili…</u>
+          <u xml:id="u-262.6" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-262.7" who="#SenatorJanMariaJackowski">Zwracam się do pani minister. Pani Minister, mam taki postulat, który, jak sądzę, wszystkich na tej sali pogodzi. Otóż w wyniku tych przyjmowanych przez nas ustaw na obywatelu – i to jest racjonalne, ja tego mechanizmu nie krytykuję – ciąży obowiązek występowania ze stosownymi wnioskami bądź informacjami. Chodzi o wniosek o uzyskanie dopłaty do węgla, chodzi o wniosek w sprawie energii elektrycznej, chodzi o to, żeby powiadomić zakład energetyczny, że jest się podmiotem uprzywilejowanym z tytułu Karty Dużej Rodziny czy z tytułu gospodarstwa rolnego. I jeżelibyśmy zsumowali te wszystkie informacje… To wymaga, że tak powiem, czujności od obywateli, którzy muszą w stosownym czasie złożyć stosowne wnioski, bo jeżeli tego nie zrobią, nie uzyskają pewnej ulgi. Ja bym proponował, żeby rząd jednak przeprowadził jakąś szeroką kampanię informacyjną na ten temat, ponieważ tych spraw już jest naprawdę bardzo dużo i obywatele mogą się pogubić. A później będzie płacz i zgrzytanie zębów, jak mówi Pismo. A więc z tego punktu widzenia rząd powinien moim zdaniem podjąć tego typu kampanię, kampanię społeczną przypominającą to wszystko obywatelom, i to w jakiś odpowiedni, przejrzysty, komunikatywny sposób, tak żeby opinia publiczna mogła się z tym zapoznać. Przypomnę, że niezłożenie świadectwa dotyczącego sposobu ogrzewania domu jest zagrożone grzywną, zdaje się, 5 tysięcy zł, ale bardzo wiele osób, jak wynika z tego, co słyszę, nie wywiązało się z tego obowiązku do 30 czerwca. Często wynikało to po prostu z niewiedzy obywateli. Chodzi o to, żeby nie było takich sytuacji. Dlatego zwracam się do pani minister jako przedstawiciela rządu, bo rząd jest władny, żeby w tym zakresie tego typu kampanię informacyjną podjąć. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-263">
+          <u xml:id="u-263.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-263.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Adama Szejnfelda.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-264">
+          <u xml:id="u-264.0" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-264.1" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-264.2" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Właściwie 3 tygodnie nie minęły od naszej pracy nad ustawą z 7 października, ustawą, która tworzyła dla określonych podmiotów limity zużycia energii elektrycznej, poniżej których cena energii będzie niższa. Dzisiaj obradujemy nad kolejną ustawą. Wcześniejsze rozwiązania – wspomniał o nich pan senator Jackowski – pokazują, że mamy do czynienia z kompletnym brakiem systematycznego, kompleksowego podejścia do problemu. Przecież od 24 lutego – formalnie, ale faktycznie już kilka miesięcy wcześniej – rząd wiedział, że będziemy mieli w Polsce ogromny problem ze skutkami agresji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę. I tak de facto rząd ustawami, rozwiązaniami, które… Raz coś deklaruje, raz coś wnosi, wielokrotnie się wycofuje, miota się od ściany do ściany.</u>
+          <u xml:id="u-264.3" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Ja dzisiaj, powiem szczerze, nie chcę już wpisywać się w krytykę rządu. Mamy tutaj do wykonania określoną pracę, czas i miejsce na polemiki polityczne zawsze się znajdzie. Dzisiaj, gdy pracujemy nad ważną ustawą dla i obywateli, i przedsiębiorców, a przede wszystkim, bo one były do tej pory poszkodowane, nieuwzględnione w wystarczającym zakresie, samorządów terytorialnych, potrzeba rozwiązań, które sytuację poprawią. Niestety, ustawa, o której mówimy, de facto w wielu przypadkach nie rozwiązuje problemu.</u>
+          <u xml:id="u-264.4" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Zanim zacznę mówić o propozycjach poprawek, które złożę, a na tym, powiem szczerze, chcę się skupić, jak już zapowiedziałem, a nie tylko na krytyce tej ustawy czy polemice w szerszym zakresie, aczkolwiek naprawdę aż kusi, chcę powiedzieć, że w tej ustawie, o której wspomniałem, z 7 października br. zaproponowaliśmy, aby uwzględnić sytuację, dramatyczną, właściwie tragiczną, małych i średnich przedsiębiorstw, mikrofirm, w przypadku których proces upadku, a także zawieszania działalności gospodarczej naprawdę nabiera dynamiki. Zgłosiliśmy wtedy i przyjęliśmy w Senacie poprawki, które dawały szanse wzmocnienia tych firm na rynku. W Sejmie zostały one odrzucone, podobnie jak bardzo wiele innych. A wspominam o tym tylko dlatego, żeby powiedzieć, że mam nadzieję, że te, które dzisiaj składamy, będą potraktowane jednak inaczej.</u>
+          <u xml:id="u-264.5" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Chciałbym się odnieść także do tego wątku, który poruszaliśmy w pytaniach, a mianowicie skutków rozwiązań, które ta ustawa ma przynieść, jeśli chodzi o wodę amoniakalną. To jest niedopuszczalna propozycja, i to nie tylko ze względu na to, że pasuje do tej ustawy jak pięść do oka. To jest inna materia i nie tu te problemy powinny być rozwiązane. Ale zniesienie przepisu w tym zakresie, a więc dopuszczenie, prawne dopuszczenie do tego, żeby truć powietrze, żeby truć środowisko, żeby stwarzać zagrożenie życia i zdrowia ludzi, jest po prostu niewyobrażalne. Od razu zapowiadam, że cały ten rozdział 4 wniesioną przeze mnie poprawką będziemy skreślać.</u>
+          <u xml:id="u-264.6" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Poprawki, które będę składał, dotyczą bardzo wielu przestrzeni i spraw. Nie wszystkie… nawet żadnej nie omówię, bo limit czasu na to nie pozwoli, kilka tylko przytoczę.</u>
+          <u xml:id="u-264.7" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Fundamentalna i najważniejsza jest ta dotycząca w ogóle pułapu ceny. Państwo proponujecie w tej ustawie cenę 693 zł dla gospodarstw indywidualnych i 785 zł dla pozostałych jednostek. Według naszych wyliczeń ten pułap powinien wynosić 450 i 600 zł. W związku z tym taką poprawkę składam.</u>
+          <u xml:id="u-264.8" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Podobnie trzeba podkreślić bardzo wyraźnie, że ustawa mówi wyłącznie o cenach netto, a do tych cen będzie trzeba doliczyć wielkość VAT i podatek akcyzowy, ale przecież także mnóstwo opłat, które każdy w swoim rachunku widzi, jak opłatę sieciową czy opłatę mocową itd. Tak więc świadomość odbiorcy, zwykłego odbiorcy, nie tylko nas w tej Wysokiej Izbie, musi być oto taka, że nawet te 693 zł i 785 zł proponowane przez rząd to nie są te kwoty, które ludzie, firmy i samorządy by płaciły. To będą znacznie wyższe kwoty i należy je obniżyć.</u>
+          <u xml:id="u-264.9" who="#SenatorAdamSzejnfeld">W katalogu podmiotów objętych tą ustawą w naszej ocenie nie ma ważnych podmiotów, takich jak np. ta służba zdrowia, która nie jest finansowana ze środków publicznych, ale przecież zajmuje się zdrowiem, życiem i leczeniem obywateli. Nie można tego zakresu wyłączać z ustawy, dlatego będzie tu odpowiednia poprawka.</u>
+          <u xml:id="u-264.10" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Tak samo jest z podmiotami samorządu terytorialnego, które zajmują się opieką nad dziećmi, opieką nad uchodźcami z Ukrainy. Jeśli tego nie ma, to… Ja jestem przekonany, że jest to tylko błąd, niedopatrzenie, a nie celowe działanie rządu, który jest zaangażowany w pomoc dla uchodźców i w pomoc dla Ukrainy. Dlatego złożę poprawkę w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-264.11" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Równie ważna kwestia to kwestia, nazwę to w skrócie, obrazowo, starych umów, czyli tych, które były zawierane przed wejściem w życie tej ustawy. Chodzi o to, żeby nie było tu żadnych wątpliwości, żeby dobrodziejstwo tej ustawy dotyczyło także tych umów, które i osoby fizyczne, i podmioty często musiały podpisać z dostawcami. Proponuję, żeby te umowy też były objęte tą ustawą, podobnie jak umowy, które są zawarte na cenę niezmienną. To też nie jest tutaj uwzględnione.</u>
+          <u xml:id="u-264.12" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Oprócz podmiotów, o których wspomniałem, czyli podmiotów ochrony zdrowia czy wszystkich palcówek zajmujących się uchodźcami z Ukrainy, dołożymy tu jeszcze kilka innych, według nas, ważnych, a pominiętych, np. ogrody działkowe, działkowiczów. Doprecyzujemy także przepisy dotyczące włączenia rolników, producentów rolnych, bo przepisy, które są zaproponowane… Państwo to oczywiście uwzględniliście, ale my oceniamy, że te przepisy są źle skonstruowane i ich praktyczne zastosowanie będzie wywoływało problemy.</u>
+          <u xml:id="u-264.13" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Podobnie jest, jeśli chodzi o kwestie usług komunalnych jednostek samorządu terytorialnego. Katalog wymienionych zakresów w ustawie jest ograniczony i nie wypełnia wszystkiego, co jest konieczne. Mam tu na myśli np. wytwarzanie energii elektrycznej z odpadów, a także kwestie związane z działalnością takich podmiotów komunalnych jak wodociągi. W tym zakresie złożę poprawki.</u>
+          <u xml:id="u-264.14" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+          <u xml:id="u-264.15" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Podobnie jest, jeżeli chodzi o wspomniane tu lotniska, których ustawa nie przewiduje. Tu też będziemy składać poprawki.</u>
+          <u xml:id="u-264.16" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Zaproponujemy również doprecyzowania dotyczące przedsiębiorców. W mojej ocenie, powiem szczerze, ta ustawa w niewielkim zakresie – nie chcę powiedzieć: w żądnym – będzie wspierała w tych trudnych czasach polskie firmy. To jest, moim zdaniem, najbardziej kontrowersyjna sprawa, że państwo zupełnie nie patrzycie na gospodarkę, na rynek, na tych, którzy budują budżet państwa poprzez swoje podatki. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-265">
+          <u xml:id="u-265.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-265.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Wojciecha Piechę.</u>
+          <u xml:id="u-265.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-266">
+          <u xml:id="u-266.0" who="#SenatorWojciechPiecha">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-266.1" who="#SenatorWojciechPiecha">Wysłuchaliśmy przemówień senatorów z tej strony sali i nie padło tam ani jedno słowo o tym, że mamy wojnę w Ukrainie i że mamy nadzwyczajną sytuację związaną z rynkiem paliw.</u>
+          <u xml:id="u-266.2" who="#SenatorWojciechPiecha">Unia Europejska nie ma własnych zasobów, najbliższe są w Norwegii. Zasoby gazu, które są jeszcze w Wielkiej Brytanii czy Holandii, nie są na tyle duże, ażeby zapewnić dostawy do Europy, dlatego Rosja ma takie pole do spekulacji cenowej. Dopiero w tej chwili rynek troszeczkę się normuje. Senator Gawłowski mówił o spadkach cen gazu. Obserwuję też spadki cen węgla, może to będzie także zwiastun jakiejś recesji na rynkach.</u>
+          <u xml:id="u-266.3" who="#SenatorWojciechPiecha">Co do ceny energii… Bo tu padło takie stwierdzenie, że „Bełchatów” ma miasto za płotem, a sprzedaje w tak wysokiej cenie energię elektryczną. Chciałbym zaznaczyć, że 100% obrotu energią elektryczną w Polsce przechodzi przez giełdę towarową, jest obligo giełdowe i cała energia przez nią przechodzi. Cena dnia następnego to jest cena uzyskana w przypadku źródła, dla którego jest najwyższa cena. Takimi źródłami są źródła gazowe i te ceny są tak wysokie dlatego, że ceny gazu są bardzo wysokie. Za 1 MWh z gazu płacimy 1 tysiąc 100 zł. Jeżeli to nie ulegnie poprawie, to ta cena będzie wysoka, o ile będzie to obligo giełdowe i to będzie wyznaczało cenę. W następnym punkcie będzie ustawa, która to obligo giełdowe znosi, nie będzie tego obligo giełdowego, nie trzeba będzie całego obrotu energią prowadzić przez giełdę towarową. Dlatego mamy nadzieję, że cena spadnie.</u>
+          <u xml:id="u-266.4" who="#SenatorWojciechPiecha">No, jest to sytuacja nadzwyczajna, bo wiadomo, że cała ta sprawa się toczy od końca 2021 r., te ceny rosną, i to znacznie. W sierpniu tego roku cena 1 MWh w rachunku ciągnionym wynosiła 1 tysiąc 390 zł. Ale to jest miesiąc letni i może taki, który nie jest wyznacznikiem, bo wtedy zapotrzebowanie na energię jest bardzo wysokie. Myślę, że te ceny będą powolutku spadały i będziemy mogli wrócić w jakiejś dłuższej perspektywie do normalności. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-267">
+          <u xml:id="u-267.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-267.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Nie widzę więcej zgłoszeń do dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-267.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dla porządku informuję, że następujący senatorowie złożyli przemówienia w dyskusji do protokołu: Janusz Pęcherz, Mariusz Gromko, Aleksander Szwed, Grzegorz Czelej, Tadeusz Kopeć, Janusz Gromek, pan senator Przemysław Błaszczyk, pani senator Agnieszka Gorgoń-Komor, pan senator Józef Łyczak, pan senator Wadim Tyszkiewicz i pan senator Aleksander Pociej.</u>
+          <u xml:id="u-267.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Informuję również, że wnioski o charakterze legislacyjnym na piśmie złożyli senatorowie: Stanisław Gawłowski, Krzysztof Kwiatkowski, Janusz Pęcherz, Grzegorz Czelej, Tadeusz Kopeć, Ryszard Świlski, Janusz Pęcherz, Halina Bieda, Jacek Bury, Wojciech Piecha, Adam Szejnfeld, Wadim Tyszkiewicz, Aleksander Pociej, Janusz Pęcherz i Wadim Tyszkiewicz oraz Magdalena Kochan, Halina Bieda i Stanisław Gawłowski.</u>
+          <u xml:id="u-267.4" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Ponieważ zostały zgłoszone wnioski o charakterze legislacyjnym, proszę Komisję Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisję Gospodarki Narodowej i Innowacyjności o ustosunkowanie się do przedstawionych wniosków i przygotowanie wspólnego sprawozdania.</u>
+          <u xml:id="u-267.5" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone jutro po wznowieniu obrad.</u>
+          <u xml:id="u-267.6" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu czwartego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz ustawy o odnawialnych źródłach energii.</u>
+          <u xml:id="u-267.7" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 821, a sprawozdania komisji – w drukach nr 821 A i 821 B.</u>
+          <u xml:id="u-267.8" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Proszę sprawozdawcę Komisji Nadzwyczajnej do spraw Klimatu, senatora Stanisława Gawłowskiego, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-268">
+          <u xml:id="u-268.0" who="#SenatorSprawozdawcaStanislawGawlowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-268.1" who="#SenatorSprawozdawcaStanislawGawlowski">Postaram się bardzo krótko przedstawić sprawozdanie.</u>
+          <u xml:id="u-268.2" who="#SenatorSprawozdawcaStanislawGawlowski">Komisja Nadzwyczajna do spraw Klimatu wczoraj obradowała nad projektem ustawy o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz ustawy o odnawialnych źródłach energii.</u>
+          <u xml:id="u-268.3" who="#SenatorSprawozdawcaStanislawGawlowski">W trakcie obrad wysłuchaliśmy prezentacji pani minister. Wysłuchaliśmy też opinii strony społecznej, która mówiła o tym, że do tej pory nie miała możliwości uczestnictwa w dyskusji, ponieważ ta ustawa ma tryb pilny i w Sejmie nie stworzono warunków do dyskusji. Zatem debata w tej sprawie odbyła się rzeczywiście na posiedzeniu komisji. Strona społeczna była reprezentowana przez kilka osób. Ja wymienię tylko kilka organizacji: Związek Pracodawców Prywatnych Energetyki Konfederacji „Lewiatan”, Stowarzyszenie „Polska Izba Magazynowania Energii”, Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej. Było jeszcze kilka innych osób, które odniosły się do zapisów zawartych w tej ustawie.</u>
+          <u xml:id="u-268.4" who="#SenatorSprawozdawcaStanislawGawlowski">De facto ta ustawa wprowadza w 100% obligo giełdowe. Dyskusja, która się przetoczyła w trakcie posiedzenia komisji, spowodowała, że komisja podjęła inicjatywę w sprawie poprawek. Poprawki dotyczą skreślenia w art. 1 pktów 1–3, nadania nowego brzmienia pktowi 4, który mówi o tym, że obligo giełdowe będzie zachowane w 50%, oraz skreślenia w pkcie 5 lit. a. Generalnie idea komisji sprowadza się do tego, żeby jednak częściowo zachować rynek giełdy, rynek w obszarze dotyczącym giełdy. Przypomnę państwu, że w tej sprawie zostały wprowadzone zmiany i teoretycznie 100% producentów – za chwilę to wyjaśnię, bo to nie jest 100% – zostało objętych obligiem giełdowym w 2018 r. Wtedy z inicjatywy rządu PiS wprowadzano taki obowiązek. Wówczas minister prezentujący – nie pamiętam, czy w Sejmie, czy w Senacie – projekt ustawy, który wprowadzał 100-procentowe obligo giełdowe, mówił mniej więcej tak: „Celem wprowadzenia obliga jest większa transparentność i konkurencja na rynku energii, ograniczenie kosztów dla odbiorcy. Handel na giełdzie podlega określonym zasadom i jest monitorowany. Nie wszystkie praktyki są dozwolone”. Gdybym miał zacytować wypowiedź pani minister z wczorajszego posiedzenia komisji, to powiedziałbym, że mniej więcej podobnych słów użyła, tylko argumentowała w drugą stronę, tzn. od ściany do ściany, nie wiadomo, o co chodzi – raz 100% obligo, raz pełne zwolnienie z obliga giełdowego. Stąd też po wysłuchaniu oczekiwań strony społecznej i w związku z tym, że ta ustawa będzie rodzić cały szereg zagrożeń – zacytuję jednego z przedstawicieli obywatelskich organizacji społecznych – można powiedzieć, że pojawia się tutaj również zagrożenie korupcjogenne. Bo przecież w tej ustawie, w takiej wersji, którą dzisiaj widzimy, zdjęto wszystkie mechanizmy dotyczące wiedzy, jaka jest zawierana pomiędzy spółkami wytwarzającymi energię elektryczną a odbiorcami. Oni będą podpisywać umowę dowolnie. I teraz wyobraźmy sobie taką sytuację na przykładzie samorządów, chwilę wcześniej m.in. o samorządach rozmawialiśmy. Wyobraźmy sobie, że jest duża spółka energetyczna w mieście na literę „B”, żeby już nie wymieniać żadnej konkretnej, która ma dostarczyć energię elektryczną do miasta obok, na literę „P”. Ale prezes tej spółki nie lubi tego prezydenta i mówi: tobie sprzedam energię za kwotę X razy 10. A obok jest burmistrz, którego lubi, i mówi: a tobie sprzedam energię za cenę X razy 5. Jaki tu jest element regulacji rynku? Nie ma żadnego. Nic nie wiemy. Te umowy są na podstawie tej…</u>
+          <u xml:id="u-268.5" who="#Gloszsali">Prezes URE…</u>
+          <u xml:id="u-268.6" who="#SenatorSprawozdawcaStanislawGawlowski">Prezes URE nie ma… Ta ustawa akurat – przepraszam, że użyję tego określenia – kastruje URE w tej części, bo prezes URE nie będzie wiedział na podstawie tych zapisów ustawy, jakie są zawierane umowy i jak to funkcjonuje. W związku z tym zaproponowaliśmy zapisy o tym, że te wszystkie umowy muszą być ujawniane i publikowane właśnie poprzez prezesa URE. Stąd ta propozycja. Przywracamy tak naprawdę zapisy jeszcze obowiązujące – te poprawki do tego akurat zmierzają.</u>
+          <u xml:id="u-268.7" who="#SenatorSprawozdawcaStanislawGawlowski">I zostawiamy 50% obliga giełdowego. Czyli, w rozumieniu już takim dosłownym: po odjęciu wszystkich tych wytwórców, którzy są zwolnieni z obowiązku giełdowego – a np. jest to cała kogeneracja, jest to OZE i wielu innych producentów energii elektrycznej… Tak więc realnie obligo giełdowe w 100% dotyczy dzisiaj – pani minister to wczoraj mówiła, więc ja tylko za panią minister powtórzę – 38% wytwórców energii elektrycznej. Gdy sprowadzamy to do poziomu 50%, oznacza to, że tak naprawdę 19% wytwórców energii elektrycznej będzie działać poprzez giełdę. Czyli już precyzyjnie: 19% energii wytwarzanej w Polsce będzie przepływać przez giełdę. Wszystkie pozostałe rzeczy będą się odbywać w takim wymiarze. Chcemy mieć pełną transparentność i jasność co do zawieranych kontraktów, również tych poza giełdą. Stąd te propozycje poprawek. To tyle tytułem sprawozdania.</u>
+          <u xml:id="u-268.8" who="#SenatorSprawozdawcaStanislawGawlowski">W imieniu komisji uprzejmie proszę o przyjęcie poprawek zaproponowanych przez komisję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-269">
+          <u xml:id="u-269.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-269.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej…</u>
+          <u xml:id="u-269.2" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-269.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">A, przepraszam bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-269.4" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-269.5" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Ale…</u>
+          <u xml:id="u-269.6" who="#SenatorWojciechPiecha">Ale, Panie Marszałku, jest jeszcze komisji gospodarki…</u>
+          <u xml:id="u-269.7" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Przepraszam, na trzeciej stronie jest: obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę…</u>
+          <u xml:id="u-269.8" who="#SenatorStanislawGawlowski">Ale jest jeszcze jedno sprawozdanie.</u>
+          <u xml:id="u-269.9" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Ja wiem, ja tylko nie miałem go w scenariuszu. Przepraszam, to nie jest moja wina. Ja, tak jak zwykle, czytam dokładnie to, co jest w scenariuszu.</u>
+          <u xml:id="u-269.10" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-269.11" who="#WicemarszalekMichalKaminski">W takim razie bardzo proszę sprawozdawcę Komisji Środowiska oraz Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności, pana senatora Wojciecha Piechę, o złożenie sprawozdania.</u>
+          <u xml:id="u-269.12" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Przepraszam najmocniej, Panie Senatorze. Po prostu nie miałem pana w…</u>
+          <u xml:id="u-269.13" who="#SenatorWojciechPiecha">W scenariuszu nie byłem.</u>
+          <u xml:id="u-269.14" who="#WicemarszalekMichalKaminski">…scenariuszu. Przepraszam jeszcze raz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-270">
+          <u xml:id="u-270.0" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Tak, dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-270.1" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-270.2" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Sprawozdanie Komisji Środowiska oraz Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności o ustawie o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz ustawy o odnawialnych źródłach energii.</u>
+          <u xml:id="u-270.3" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">W trakcie dyskusji zgłoszono 3 poprawki. Te poprawki zostały przegłosowane i uzyskały większość, tak że głosowaliśmy potem nad ustawą wraz z tymi poprawkami.</u>
+          <u xml:id="u-270.4" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Ja mam tylko parę zdań do zacytowania – żeby już nie przedłużać, bo czas nas goni… „Po zniesieniu obowiązku giełdowego transakcje handlowe będą w dalszym ciągu zawierane na giełdach towarowych, przy czym o skorzystaniu z tej formy obrotu będzie decydował każdy uczestnik rynku samodzielnie, stosownie do własnej strategii rynkowej. Dzięki temu dla energii elektrycznej pochodzącej ze źródeł dotychczas objętych obligiem giełdowym będą dostępne wszystkie rynkowe formy obrotu, tak jak obecnie dla energii elektrycznej wytwarzanej przez innej źródła wytwórcze. W przypadkach, gdy giełdowy obrót energią elektryczną będzie optymalny, w szczególności ze względu na płynność tego segmentu rynku, ceny energii lub koszty transakcyjne, to w dalszym ciągu może on stanowić dominujący segment obrotu. W przypadkach, gdy inne formy obrotu energią elektryczną będą lepiej wspierać strategie rynkowe uczestników rynku, w szczególności ze względu na możliwość budowania zrównoważonej strony popytowej i podażowej, racjonalizację kosztów eksploatacji źródeł wytwórczych w dłuższym horyzoncie lub obrót złożonymi produktami obejmującymi dodatkowe usługi wraz z energią elektryczną, to będą mogły być one stosowane”.</u>
+          <u xml:id="u-270.5" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Ja bym się za bardzo nie martwił tym, że po zniesieniu obliga giełdowego ten handel to będzie wolna amerykanka. Jest prezes URE, są odpowiednie służby od tego, ażeby ceny energii i ceny nośników energetycznych były regulowane, były nadzorowane – bo tak to trzeba powiedzieć – i żeby uczestnicy tego rynku energii elektrycznej nie byli zaskakiwani podwyżkami czy innymi formami wpływu na swoją działalność gospodarczą. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-271">
+          <u xml:id="u-271.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-271.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do obu panów senatorów sprawozdawców.</u>
+          <u xml:id="u-271.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-271.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Projekt tej ustawy został wniesiony przez posłów. Do prezentowania stanowiska wnioskodawcy został upoważniony pan poseł Paweł Hreniak.</u>
+          <u xml:id="u-271.4" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy pan poseł pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy?</u>
+          <u xml:id="u-271.5" who="#Gloszsali">Nie ma go.</u>
+          <u xml:id="u-271.6" who="#SenatorMagdalenaKochan">Nie ma pana posła.</u>
+          <u xml:id="u-271.7" who="#WicemarszalekMichalKaminski">A, nie ma go. W związku z czym nie będę państwa senatorów pytał, czy chcą zadawać pytania panu posłowi. Skoro go nie ma, to byłoby to, jak sądzę, bezcelowe.</u>
+          <u xml:id="u-271.8" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy?</u>
+          <u xml:id="u-271.9" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, Pani Minister.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-272">
+          <u xml:id="u-272.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-272.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Szanowny Panie Marszałku! Panie Senator! Panowie Senatorowie!</u>
+          <u xml:id="u-272.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">W imieniu rządu uprzejmie proszę o sprawne przeprocedowanie ustawy o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz ustawy o odnawialnych źródłach energii. Panowie sprawozdawcy w dużej mierze wskazali jej założenia. Uchylany jest art. 49a prawa energetycznego, który stanowi o obowiązku handlu energią elektryczną przez giełdę energii nałożonym na wybranych uczestników rynku. I do tego wprowadzane są zmiany legislacyjne, które są tego konsekwencją, w tym zaostrzenie kar za stosowanie przez przedsiębiorstwa energetyczne praktyk niedozwolonych, polegających m.in. na manipulacji rynkowej. Celem jest zapewnienie przedsiębiorstwom wytwarzającym energię elektryczną swobody w zakresie wyboru sposobu sprzedaży wyprodukowanej przez siebie energii elektrycznej.</u>
+          <u xml:id="u-272.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Jak bardzo słusznie powiedział pan senator Piecha, projekt nie wprowadza zakazu handlu na giełdzie energii, ale wprowadza szerszy wachlarz możliwości sprzedaży energii elektrycznej. Handel na giełdzie w dalszym ciągu będzie się odbywał. Dziś obligo wprowadza też, oprócz innych kłopotów, o których za chwilę powiem, istotne problemy w płynności na rynku ze względu na depozyty pod CO₂, którego ceny gwałtownie wzrosły, o czym mówiłam przy okazji poprzedniej ustawy. Wolumen obrotu już w tej chwili jest bardzo niski, co dodatkowo winduje ceny energii. Skutkiem nowelizacji będzie optymalizacja przez przedsiębiorstwa energetyczne kosztów, ograniczenie kosztów transakcyjnych i kosztów zabezpieczeń oraz depozytów, przy czym jeżeli strategia danego podmiotu będzie wskazywać, że jest to dla niego korzystne, podmiot dalej będzie mógł prowadzić obrót energią na giełdzie. Jest to jeden z wachlarza sposobów umożliwienia odbiorcom końcowym uzyskania dostępu do tańszych ofert sprzedaży energii elektrycznej, którą można kontraktować i oferować w kontraktach dwustronnych.</u>
+          <u xml:id="u-272.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Co istotne, a może umyka, nie jest to rozwiązanie unijne, wprowadzenie obliga giełdowego na 100% nie było wymogiem implementacji prawa unijnego. Na rynkach unijnych są różne modele obrotu energią elektryczną, stuprocentowe obligo nie jest modelem obowiązkowym, i wszyscy są tam żywi i zdrowi, i energia elektryczna jest z sukcesem przez spółki obrotu oferowana i sprzedawana. To była dobrowolna reforma polska.</u>
+          <u xml:id="u-272.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Jeszcze dosłownie dwa, trzy słowa komentarza. Szanowni Państwo, ten nieszczęsny merit order, który wynika z obrotu energią, od dwudziestu kilku lat funkcjonujący na rynku energii elektrycznej europejskim, sprawdza się bardzo zgrabnie, dając dodatkową zachętę do oszczędzania, w sytuacji normalnej, bez zakłóceń, interferencji zewnętrznych, tych związanych z wojną. W takiej sytuacji, kiedy ta podaż jest gwałtownie redukowana – o przyczynach mówiłam wcześniej, mogę powtórzyć, jeżeli będzie taka wola – prowadzi do gwałtownych wzrostów cen energii elektrycznej, no bo jeżeli do sprzedaży, do oferty, do akceptowanych ofert wchodzą najdroższe źródła, te ceny marginalne wyznaczane przez coraz bardziej drożejący w pewnym momencie gaz, cały wolumen energii elektrycznej sprzedawany na rynku, na Towarowej Giełdzie Energii zamyka się ceną zamknięcia wyznaczoną przez gaz. Wtedy zachęta do wprowadzania tańszych źródeł zanika i mamy gwałtowne wzrosty. Nie przeżywamy tego po raz pierwszy i nie przeżywamy tego tylko w Europie. Ja przypominam Kalifornię, która zbankrutowała przez gwałtowne redukcje podaży i obrót na rynku. To się skończyło bardzo źle. Już przynajmniej raz w historii to przeżywaliśmy, właśnie w Kalifornii, w stanie Kalifornia w roku 2000. Sytuacja gwałtownego zredukowania podaży, gwałtownego wzrostu cen krańcowych powoduje, że rynek energii po prostu przestaje działać w taki sposób, w jaki został zaprojektowany. Stąd ta regulacja.</u>
+          <u xml:id="u-272.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Drobne uzupełnienie. Pan senator ma rację, ale potrzebna jest drobna korekta. 36% energii wyprodukowanej w kraju jest w tej chwili obracanej przez TEG, co stanowi 46% energii wytworzonej przez przedsiębiorstwa objęte badaniem URE. To jest taki drobiazg, uzupełnienie. Państwo na pewno doskonale wiecie, jaki zakres jest wyłączony z obrotu obligatoryjnego przez giełdę. Doskonale również państwo wiecie, że jest duża presja na to, żeby obrót przez giełdę dalej utrzymywać, dlatego że duża część uczestników rynku to są wytwórcy czy spółki obrotu, dla których giełda nadal jest atrakcyjna. Wpisujące się w nasze zmiany zaostrzenie kar za stosowanie przez przedsiębiorstwa praktyk niedozwolonych jest gwarantem tego, że cały obrót, w naszej opinii, dalej będzie funkcjonował w sposób przejrzysty, transparenty i zgodny z regulacjami unijnymi.</u>
+          <u xml:id="u-272.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Bardzo proszę Wysoką Izbę o sprawne procedowanie i przyjęcie ustawy w brzmieniu, które zostało Izbie przedstawione. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-273">
+          <u xml:id="u-273.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Pani Minister.</u>
+          <u xml:id="u-273.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+          <u xml:id="u-273.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Jest pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-273.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę. Pan senator Piecha.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-274">
+          <u xml:id="u-274.0" who="#SenatorWojciechPiecha">Ja chciałbym zadać pytanie prezesowi urzędu regulacji.</u>
+          <u xml:id="u-274.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">URE. Jest pan prezes.</u>
+          <u xml:id="u-274.2" who="#SenatorWojciechPiecha">Jest pan prezes. Czy pan prezes jest taką instytucją bezzębną, która nie ma wpływu na rynek energii elektrycznej? Bo tu padły takie słowa, że prezes URE to instytucja, która jest tylko takim jakby kwiatkiem do kożucha.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-275">
+          <u xml:id="u-275.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-275.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Proszę, Panie Prezesie. Może pan z miejsca oczywiście.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-276">
+          <u xml:id="u-276.0" who="#PrezesUrzeduRegulacjiEnergetykiRafalGawin">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-276.1" who="#PrezesUrzeduRegulacjiEnergetykiRafalGawin">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-276.2" who="#PrezesUrzeduRegulacjiEnergetykiRafalGawin">Ja bym powiedział tak. Rynek zasadniczo najlepiej reguluje się sam, tzn. wtedy, kiedy jest transparentny i kiedy każdy podmiot potrafi patrzeć drugiemu podmiotowi na ręce. Kontrola administracyjna zawsze ma mniej efektywny wymiar. Oczywiście nie jest tak, że organ, jakim jest prezes Urzędu Regulacji Energetyki, nie jest wyposażony w adekwatne narzędzia do tego, aby ten rynek nadzorować. Oczywiście mamy dostęp do pełnej informacji dotyczącej funkcjonowania przedsiębiorstw energetycznych, poczynając od ich kosztów, a kończąc w zasadzie nawet na strategiach handlowych. Mamy narzędzia, które wynikają chociażby z rozporządzenia REMIT. To rozporządzenie unijne, które ma w swojej definicji zapobiegać manipulacji czy próbom manipulacji na rynku. Niemniej jest to zawsze kontrola ex post. Jeszcze raz chciałbym powiedzieć, że rynek, który jest transparentny i na którym wszyscy uczestnicy kontrolują się nawzajem, jest rynkiem najbardziej efektywnym. Wówczas kontrola też jest najbardziej efektywna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-277">
+          <u xml:id="u-277.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Prezesie.</u>
+          <u xml:id="u-277.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę. Pan senator Czerwiński.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-278">
+          <u xml:id="u-278.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister!</u>
+          <u xml:id="u-278.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Mnie zaniepokoił art. 3 tej ustawy, a mianowicie przepis, że do energii elektrycznej będącej przedmiotem umów zawartych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe. A mleko się już wylało, ceny już wystarczająco wystraszyły społeczeństwo. I pytanie: co z tym?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-279">
+          <u xml:id="u-279.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-279.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-280">
+          <u xml:id="u-280.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Ja bym prosiła pana senatora o wskazanie jeszcze raz, do którego punktu…</u>
+          <u xml:id="u-280.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Chodzi o art. 3 ustawy, o której rozmawiamy. To ten artykuł przejściowy, na końcu ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-280.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Już patrzę… Ale w jakim sensie pana senatora ten artykuł niepokoi? Nie bardzo rozumiem.</u>
+          <u xml:id="u-280.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Ceny energii, o których my słyszymy, są wystarczająco wysokie. Pytanie: czy ten artykuł nie spowoduje, że te ceny zostaną zamrożone na pewien okres?</u>
+          <u xml:id="u-280.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Nie. To są umowy, które już zostały na rynku energii elektrycznej zawarte, w związku z tym one się… Tu jest czas przeszły dokonany, ja tutaj takiego ryzyka nie widzę. No, nie widzę takiego ryzyka. My zdejmujemy obligo, ale nie unieważniamy jakichkolwiek umów w tej ustawie dotyczącej obliga giełdowego, czyli obowiązku sprzedaży energii poprzez giełdę. Te umowy, które już zostały zawarte, regulowane są w tej ustawie, którą już przed chwilą przedstawiałam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-281">
+          <u xml:id="u-281.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-281.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, pan senator Kleina.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-282">
+          <u xml:id="u-282.0" who="#SenatorKazimierzKleina">Panie Marszałku! Pani Minister!</u>
+          <u xml:id="u-282.1" who="#SenatorKazimierzKleina">Ja mam takie pytanie: czy nie obawiacie się państwo, że jeżeli będziemy ograniczali sprzedaż energii poprzez giełdę, to te ceny będą jednak wyższe, niż są w wyniku giełdy? Przeglądam teraz dzisiejsze informacje o cenach hurtowych na rynku europejskim, to są oficjalne dane. Okazuje się, że w Polsce są jedne z wyższych cen hurtowych w Europie. No, najniższe są oczywiście w Skandynawii, głównie w Szwecji i Norwegii, ale dużo niższe niż u nas są nawet w Niemczech, we Francji, w Belgii, w Hiszpanii itd. Wyższe ceny są we Włoszech i w krajach bałkańskich. Czy nie widzicie państwo, że jednak w sytuacji, gdy ceny są przez giełdę ustalane, te sprzedaże… No, to może w konsekwencji prowadzić do obniżenia cen. Jeśli ten rynek europejski będzie skonsolidowany, to w konsekwencji powinno to dać obniżkę cen energii elektrycznej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-283">
+          <u xml:id="u-283.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Panie Senatorze, gdyby nie było interferowania z zewnętrznymi czynnikami, na które wpływu nie mamy, a o których mówiłam przed chwilą, to ten obrót energią oparty na rynku miałby liczne zalety. Niestety ten mechanizm nie był gotowy na sytuację, w której notujemy gwałtowny wzrost popytu przy redukcji podaży, związanej chociażby z ograniczeniem dostępu do gazu. No, chociażby Włochy gazowymi blokami stoją. W takiej sytuacji on się gwałtownie zaburza, powodując drastyczne wzrosty cen. I tak się dzieje nie tylko w Polsce, tak się dzieje nie tylko w Europie. Przykład Kalifornii, która po prostu zbankrutowała z tego powodu, wskazuje, że w sytuacji gwałtownego wpływu czynników zewnętrznych, nierynkowych ten rynek się zaburza. I to, jak mówię, nie jest polski wyjątek. Tak się po prostu z tym merit order i z tymi towarowymi giełdami energii dzieje. Jeżeli chodzi o obrót na giełdzie, to on dalej będzie miał miejsce, wskaźniki dalej będą publikowane. Nikt nie zakazuje tego obrotu.</u>
+          <u xml:id="u-283.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Ja bym chciała dodać jeszcze dosłownie słowo komentarza co do nadzoru. Nad rynkiem giełdowym nadzór sprawują 3 organy: i prezes URE, i prezes UOKiK, i prezes KNF. Każdy z nich ma szereg narzędzi do przeciwdziałania zarówno nadużyciom, jak i manipulacjom.</u>
+          <u xml:id="u-283.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">W związku z tym do momentu, kiedy sytuacja podażowa, jeżeli chodzi o paliwo, i sytuacja redukcji podaży, jeżeli chodzi o produkcję elektryczną, się nie uspokoi, ten mechanizm nie będzie funkcjonował w taki sposób, jak został zaprojektowany. On został zaprojektowany na czasy, w których tego interferowania nie ma. A to, co się dzieje z rynkiem energii, pokazuje chociażby dzisiejszy komunikat Litwy, która wprost mówi o tym, że ogranicza gwałtownie eksport, zamyka się na ten paneuropejski, otwarty rynek. To jest informacja z dzisiaj, z popołudnia. Taki jest komunikat litewski. To połączenie, ten interkonektor… Litwini redukują oferowanie energii i płynność energetyczną ze względu na bezpieczeństwo energetyczne swojego państwa, tak to argumentują.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-284">
+          <u xml:id="u-284.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Pani Minister.</u>
+          <u xml:id="u-284.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-284.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Widzę, że nie ma więcej pytań. Bardzo pani dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-284.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-284.4" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Adama Szejnfelda.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-285">
+          <u xml:id="u-285.0" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-285.1" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-285.2" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Żeby najkrócej, jak można, odnieść się do tej ustawy… Ale zanim to zrobię, trudno nie powtórzyć refleksji, którą wyrażałem już przy okazji poprzedniej ustawy, a mianowicie że jest to kolejny dowód na to, iż rząd żadnego planu w zakresie zabezpieczenia energetycznego kraju nie miał i, praktycznie rzecz biorąc, nie ma. Ad hoc wymyśla się, co parę dni, co parę tygodni, kolejne rozwiązanie, niekoniecznie kompleksowo i systemowo nawiązujące do poprzednich rozwiązań. Mamy de facto kompletne rozchwianie. I powiem szczerze, że nie wiem, czym to się skończy, bez względu na to, jaka będzie sytuacja na rynkach za granicą, i ta polityczna, i ta ekonomiczna, i ta gospodarcza.</u>
+          <u xml:id="u-285.3" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Ale wracam do kwestii ustawy. Trudno sobie wyobrazić, aby całe uzasadnienie tego, aby wprowadzić 100-procentowe obligo – uzasadnienie Prawa i Sprawiedliwości sprzed kilku lat, z roku, o ile dobrze pamiętam, 2018…</u>
+          <u xml:id="u-285.4" who="#SenatorStanislawGawlowski">Tak, 2018.</u>
+          <u xml:id="u-285.5" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Tak jest, z 2018 r. I nagle wszystko się zmieniło! Owszem, zmieniła się sytuacja, ale nie do tego stopnia, żeby przekładać wajchę całkowicie, o 180 stopni, w drugą stronę. Dlaczego o tym mówię? Dlatego, że złożyłem poprawki, ale chcę zwrócić uwagę na jedną zasadniczą.</u>
+          <u xml:id="u-285.6" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Gdyby pani minister mnie posłuchała, a pan senator by nie przeszkadzał pani minister, to…</u>
+          <u xml:id="u-285.7" who="#SenatorBogdanKlich">Nie przeszkadza, nie przeszkadza.</u>
+          <u xml:id="u-285.8" who="#SenatorAdamSzejnfeld">…to byłbym wdzięczny.</u>
+          <u xml:id="u-285.9" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Dlaczego, Pani Minister? Dlatego, że nie chcąc… Pani minister mnie słyszy?</u>
+          <u xml:id="u-285.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Słyszę bardzo dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-285.11" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Bardzo się z tego cieszę.</u>
+          <u xml:id="u-285.12" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Nie chcąc już wchodzić w tę jakby fundamentalną polemikę, czy rynek ma być regulowany i handel ma przechodzić przez giełdę, czy też nie, wydaje mi się, że sprawą zasadniczą jest to, żeby traktować sytuację, którą mamy, jako nadzwyczajną, bo ona jest nadzwyczajna, ale nie jest permanentna i mająca funkcjonować do końca świata.</u>
+          <u xml:id="u-285.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAnnaLukaszewskaTrzeciakowska">Oby.</u>
+          <u xml:id="u-285.14" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Nie „oby”. Ja jestem przekonany, że nie. Nic, co złe, nie trwa wiecznie. W Polsce też wszystko to, co złe, kiedyś się skończy. A więc przyjmowanie tej ustawy w takim oto zapisie, jaki do nas dotarł, nasuwa wniosek, że świat się zmienił, państwo przekładacie o 180 stopni zwrotnicę – i koniec, kropka. A ja uważam, że tak nie powinno być. W związku z tym zaproponowałem, Pani Minister, poprawkę, która przekształci tę ustawę w ustawę epizodyczną, w ustawę, która będzie funkcjonowała tylko przez określony czas. I nawet jeżeli państwo uważacie, że jest to konieczne rozwiązanie – choć my nie podzielamy tego poglądu – i jeżeli taka ustawa przejdzie, to niech ona obowiązuje tylko jakiś czas. Nie niszczmy rynku, nie niszczmy obrotu giełdowego dlatego, że wystąpiły czynniki, które państwo uważacie za uzasadniające odejście od obrotu poprzez towarową giełdę energii. Zatem w mojej poprawce zaproponowałem, żeby ta ustawa obowiązywała do 31 grudnia 2023 r., czyli do końca przyszłego roku. Chciałbym… Chciałbym…</u>
+          <u xml:id="u-285.15" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Ja podziwiam panią minister czy też jej podzielność uwagi, bo mimo iż zapewnia, że mnie słucha, to jeszcze nawet przez ułamek sekundy, przez ułamek sekundy mnie nie słuchała. A ja wychodzę jakby z wyciągniętą ręką. Jesteśmy gotowi poprzeć tę ustawę, ale jako ustawę, która będzie miała określony czas trwania, obowiązywania. I apeluję do państwa, abyście nie podchodzili do tej propozycji jak zawsze – nie jak zwykle, tylko jak zawsze – fundamentalnie na nie, bo zawsze i do wszystkiego podchodzicie fundamentalnie na nie. A są sprawy, które dotyczą państwa, są sprawy, które dotyczą narodu, są sprawy, które dotyczą gospodarki, i o nich powinniśmy decydować ponad podziałami, a rozstrzygnięcie, kto ma rację, powinno być merytoryczne, a nie tylko partyjne, nie tylko polityczne. Ta propozycja nie jest ani polityczna, ani partyjna, ona jest merytoryczna. Jeżeli sytuacja w Polsce i w naszym otoczeniu międzynarodowym się nie zmieni, to zawsze będzie można termin 31 grudnia 2023 r. przesunąć, wprowadzić termin późniejszy. Ale jeżeli się zmieni – i oby – to ustawa wygaśnie i nie będziemy mieli sporu co do tego, czy giełda ma działać, czy też nie ma działać. Takim apelem do pani minister, powiem inaczej, takim apelem do rządu skończę, bo do pani minister nie ma po co apelować, pani minister w ogóle nie słucha. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-285.16" who="#komentarz">Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Marek Pęk</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-286">
+          <u xml:id="u-286.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-286.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
+          <u xml:id="u-286.2" who="#WicemarszalekMarekPek">Dla porządku informuję, że senatorowie Pęcherz, Gromko, Szwed, Jazłowiecka, Hibner, Gromek, Sekuła, Łyczak, Czelej, Komarnicki i Tyszkiewicz złożyli swoje przemówienia w dyskusji do protokołu.</u>
+          <u xml:id="u-286.3" who="#WicemarszalekMarekPek">Informuję, że wnioski o charakterze legislacyjnym na piśmie złożyli senatorowie Szejnfeld i Tyszkiewicz.</u>
+          <u xml:id="u-286.4" who="#WicemarszalekMarekPek">Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-286.5" who="#WicemarszalekMarekPek">Czy przedstawiciel rządu chce jeszcze zabrać głos?</u>
+          <u xml:id="u-286.6" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-286.7" who="#WicemarszalekMarekPek">Ponieważ zostały zgłoszone wnioski o charakterze legislacyjnym, proszę Komisję Nadzwyczajną do spraw Klimatu, Komisję Gospodarki Narodowej i Innowacyjności oraz Komisję Środowiska o ustosunkowanie się do przedstawionych wniosków i przygotowanie wspólnego sprawozdania.</u>
+          <u xml:id="u-286.8" who="#WicemarszalekMarekPek">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-286.9" who="#WicemarszalekMarekPek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu piątego porządku obrad: ustawa o przedłużeniu kadencji organów jednostek samorządu terytorialnego.</u>
+          <u xml:id="u-286.10" who="#WicemarszalekMarekPek">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 814, a sprawozdanie komisji – w druku nr 814 A.</u>
+          <u xml:id="u-286.11" who="#WicemarszalekMarekPek">Proszę sprawozdawcę Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Ustawodawczej, senatora Krzysztofa Kwiatkowskiego, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-287">
+          <u xml:id="u-287.0" who="#SenatorSprawozdawcaKrzysztofKwiatkowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Pani Minister! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-287.1" who="#SenatorSprawozdawcaKrzysztofKwiatkowski">Mam zaszczyt zaprezentować sprawozdanie 3 komisji – Komisji Ustawodawczej, Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej – na temat ustawy z 29 września 2022 r. o przedłużeniu kadencji organów samorządu terytorialnego, zawartej w druku senackim nr 814 i w drukach sejmowych nr 2612 oraz 2635.</u>
+          <u xml:id="u-287.2" who="#SenatorSprawozdawcaKrzysztofKwiatkowski">Komisje rozpatrywały projekt zmian przepisów, o których powiedziałem, w dniu 19 października 2022 r. Uprzedzając, powiem, że połączone komisje przyjęły wniosek o jego odrzucenie.</u>
+          <u xml:id="u-287.3" who="#SenatorSprawozdawcaKrzysztofKwiatkowski">A jak przebiegały prace? W trakcie posiedzenia komisji, po pierwsze, zapoznaliśmy się z ekspertyzami prawnymi dotyczącymi tego projektu. Pierwszą ekspertyzę w imieniu Zespołu Doradców ds. kontroli konstytucyjności prawa przy Marszałku Senatu przedstawił pan dr Mariusz Bidziński. W swojej ekspertyzie w sposób szczególny zwrócił uwagę na to, że ta inicjatywa, a w szczególności art. 1 ustawy o przedłużeniu kadencji rad gmin, rad powiatów, sejmików województw, wskazywała, że wydłużenie kadencji ma być do 30 kwietnia 2024 r. W ekspertyzie możemy przeczytać, że sam pomysł przedłużenia tej kadencji jest pomysłem, który nie powinien zostać poparty m.in. z uwagi na sposób uzasadnienia tej ustawy, bo uzasadnieniem dla przedłożenia miało być skumulowanie się dat wyborów samorządowych i parlamentarnych w roku 2023, co jest konsekwencją wejścia w życie ustawy z 11 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania, kontrolowania niektórych organów publicznych, która wprowadziła 5-letnią kadencję organów samorządu terytorialnego. Co to znaczy? Że przecież sam ustawodawca podejmował świadomą decyzję, bo przecież znał termin wyborów parlamentarnych, przesuwając kadencje samorządów, wydłużając je o rok i podejmując wtedy de facto decyzję o tym, że terminy tych wyborów samorządowych i parlamentarnych będą w pewnej bliskości wobec siebie. Co nie znaczy, że są terminami pokrywającymi się. Dlaczego? Możliwe terminy wyborów samorządowych to są m.in. daty 24 września, 1 października albo 8 października, a parlamentarnych – 15 października, 22 czy 29 października, ale także 5 listopada. Czyli, Szanowni Państwo, wbrew pozorom nie są to terminy, które są terminami takimi samymi. W ramach przedstawionej opinii komisja mogła usłyszeć, że na gruncie art. 98 konstytucji, który reguluje kadencje Sejmu, Senatu, ale także mówi i wskazuje, że zasada kadencyjności w państwie opartym na prawie jest wyrazem walki z tendencją do absolutyzacji władzy i jest koniecznym elementem przedstawicielskiego charakteru organu władzy, zapewniając stabilność obsady personalnej organu, oraz umożliwia okresową jego weryfikację w ramach demokratycznej legitymacji organu i umożliwia jego rotację… Przywołana zasada wymaga precyzyjnego wyznaczenia w przepisach rangi konstytucyjnej, względnie ustawowej czasu trwania kadencji danego organu oraz warunków ewentualnego jej skrócenia lub wydłużenia. W opinii, którą nam przedstawiono, zwrócono także uwagę, że te uwagi należy przenieść w całości na zasadę kadencyjności organów samorządu terytorialnego. Zasada ta została uznana także przez Trybunał Konstytucyjny już na gruncie art. 72 ust 1 małej konstytucji z 1996 r. Przypominam o wyroku Trybunału z 1998 r., gdzie możemy przeczytać, że zasada ta obowiązuje również na gruncie obecnie obowiązującej konstytucji. W wyroku oznaczonym sygnaturą K 17/98 Trybunał podkreślił, że zasada kadencyjności wymaga w każdym razie precyzyjnego wyznaczenia maksymalnego czasu trwania kadencji danego organu, przy czym czas ten powinien być ustalony przed wyborem danego organu i nie powinien w zasadzie być zmieniany w odniesieniu do organu już wybranego. Skrócenie bądź wydłużenie trwającej kadencji organów samorządu terytorialnego jest możliwe jedynie wyjątkowo, po spełnieniu 3 warunków. Pierwszy jest taki, że zmiana musi spełniać test proporcjonalności, to znaczy pozwala osiągnąć zamierzone skutki, jest niezbędna dla realizacji wartości konstytucyjnej uznanej za wyższą wobec zasady kadencyjności, zaś danego skutku nie można osiągnąć przy pomocy innych środków uwzględniających w większym stopniu poszczególne wartości konstytucyjne. Efekty regulacji pozostają w odpowiedniej proporcji do stopnia naruszenia wartości konstytucyjnej znajdującej się u podstaw zasady kadencyjności. Drugim elementem zasady konstytucyjności jest wymóg, aby ustalone ramy czasowe działania danego organu nie przekraczały pewnych granic. Wybory muszą się odbyć w rozsądnych odstępach czasu, tak aby umożliwić wyborcom udział w kierowaniu sprawami publicznymi swojej wspólnoty samorządowej oraz aby skład organów stanowiących nie odbiegał nadmiernie od aktualnej woli elektoratu, która mogła ulec zmianie w toku kadencji. Elementem trzecim jest wymóg ustanowienia regulacji prawnych, które zapewniają ukonstytuowanie się nowo wybranego organu, tak aby mógł on rozpocząć wykonywanie swojej funkcji możliwie bez zwłoki po zakończeniu poprzedniej kadencji.</u>
+          <u xml:id="u-287.4" who="#SenatorSprawozdawcaKrzysztofKwiatkowski">W opinii zespołu konstytucyjnego możemy także przeczytać, że nowelizacja narusza wiele zasad państwa demokratycznego, m.in. art. 2 konstytucji wyrażający zasadę państwa demokratycznego, która nakłada obowiązek nie tylko nasycenia wartościami demokratycznymi stanowionego prawa, lecz także oparcia na rygorach demokracji całego procesu tworzenia, interpretowania, stosowania prawa, jak również kształtowania funkcjonowania instytucji i procedur demokratycznych, stosownie do wymogów państwa prawnego. W komentarza do art. 2 konstytucji czytamy: z zasady demokratycznego państwa prawnego wywodzone są zasady pochodne, w tym zasada bezpieczeństwa prawnego i lojalności państwa względem adresata norm prawnych, które stanowią istotną gwarancję realizacji założeń demokratycznego państwa prawnego. Związana jest ona z zasadą ochrony zaufania obywateli do państwa. W opinii zespołu ta zasada jest w tej propozycji naruszona. Nakazuje ona prawodawcy zachowanie szczególnej ostrożności i dochowanie szczególnej staranności przy stanowieniu prawa. Z zasadą bezpieczeństwa prawnego wiążą się również zasady ochrony zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa, z których m.in. wynika obowiązek państwa do zapewnienia takich warunków, aby obywatel ufał państwu niezależnie od okoliczności.</u>
+          <u xml:id="u-287.5" who="#SenatorSprawozdawcaKrzysztofKwiatkowski">Kolejną naruszoną zasadą, w ocenie opiniujących ten projekt, jest zasada poprawnej legislacji, która odnosi się nie tylko do poprawności stanowionego prawa pod względem formalnym, ale również do formułowania celów, które prawodawca chce osiągnąć swoim działaniem. Stanowi to podstawę oceny, czy sformułowane ostatecznie przepisy prawne w prawidłowy sposób wyrażają wysłowioną normę.</u>
+          <u xml:id="u-287.6" who="#SenatorSprawozdawcaKrzysztofKwiatkowski">Szanowni Państwo, w ocenie opiniujących projekt wskazano także, że nowelizacja narusza europejską kartę społeczności lokalnych, w której art. 4 możemy przeczytać, że społeczności lokalne powinny być konsultowane o tyle, o ile jest to możliwe, we właściwym czasie i w odpowiednim trybie w trakcie opracowywania planów oraz podejmowania decyzji we wszystkich sprawach bezpośrednio ich dotyczących.</u>
+          <u xml:id="u-287.7" who="#SenatorSprawozdawcaKrzysztofKwiatkowski">Wszyscy, podkreślam, wszyscy przedstawiciele organizacji samorządu terytorialnego obecni na posiedzeniu naszej komisji – jeszcze do tego wrócę – negatywnie zaopiniowali propozycje tych zmian. Zaproszenie było kierowane do wielu organizacji samorządowych. Te, które chciały, skorzystały z zaproszenia, ich przedstawiciele zabierali głos. Nikt nie poparł propozycji zmian, które przedstawiono w tych rozwiązaniach.</u>
+          <u xml:id="u-287.8" who="#SenatorSprawozdawcaKrzysztofKwiatkowski">Szanowni Państwo, jakie mogą być konsekwencje wejścia w życie ustawy skutkującej nieuzasadnionym wydłużeniem kadencji organów samorządu terytorialnego nawet o 7 miesięcy? Stanowić to będzie niebezpieczny precedens dla porządku demokratycznego w Rzeczypospolitej. Instrument, który ma ściśle nadzwyczajny charakter, zostanie użyty bez konstytucyjnie ważnego powodu, co wskazałem przed chwilą w swoim wystąpieniu. Otwiera to drogę do manipulacji wynikami wyborów polegającej na uniknięciu weryfikacji władzy przez wyborców w konstytucyjnym terminie w oczekiwaniu na korzystniejsze dla polityków czasy oraz na bezpodstawnym przyznawaniu lub odbieraniu piastunom organów władzy legitymacji, która pochodzi z demokratycznych wyborów. Precedens ten spowodować może postępującą erozję demokratycznego charakteru państwa oraz zaufania obywateli do niego. Spodziewać się można, że dopuszczenie do wadliwego wydłużenia kadencji, z uwagi na tak błahe powody jak podane w uzasadnieniu projektu uchwalonej ustawy, otworzy drogę do dalszego naruszenia zasady kadencyjności w przyszłości. Co więcej, sprzeczność ustawy z konstytucją oraz europejską kartą rzutować będzie negatywnie na istnienie demokratycznej legitymacji piastunów organów samorządu terytorialnego do sprawowania swych funkcji w okresie pomiędzy konstytucyjnym terminem wygaśnięcia kadencji a nowym terminem wyborów. Spowodować to może paraliż państwa wyrażający się choćby w kwestionowaniu czynności podejmowanych przez te organy w postepowaniu przed sądami i trybunałami. Odwrócenie skutków wejścia w życie niekonstytucyjnej ustawy może być trudne, jeżeli nie niemożliwe.</u>
+          <u xml:id="u-287.9" who="#SenatorSprawozdawcaKrzysztofKwiatkowski">W konkluzjach tej opinii czytamy, że opiniujący przedstawiają Senatowi rekomendację odrzucenia ustawy w całości, którą, jak powiedziałem, połączone komisje podzieliły. W konkluzjach tej opinii możemy także przeczytać, że ustawa o przedłużeniu kadencji organów jednostek samorządu terytorialnego stoi w rażącej sprzeczności z zasadą kadencyjności organów samorządu terytorialnego, która jest chronioną wartością. Ponadto godzi w wywodzone z art. 2 konstytucji zasady państwa demokratycznego, bezpieczeństwa prawnego oraz zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa. Pominięcie etapu konsultacji z przedstawicielami samorządów świadczy dodatkowo o sprzeczności procedury uchwalenia ustawy z Europejską Kartą Samorządu Lokalnego, o czym już mówiłem, oraz z zasadą, wynikającą z art. 2 konstytucji, poprawnej legislacji.</u>
+          <u xml:id="u-287.10" who="#SenatorSprawozdawcaKrzysztofKwiatkowski">Deklarowane przez projektodawcę zagrożenia mające wynikać z kumulacji terminów wyborów parlamentarnych i samorządowych nie zostały choćby uprawdopodobnione. Jednocześnie usunięcie deklarowanych zagrożeń może nastąpić w sposób proporcjonalny i nienaruszający zasady kadencyjności poprzez wprowadzenie zmian w innych ustawach. Zwiększenie zaś odstępu pomiędzy terminami wyborów może nastąpić w drodze legalnych działań organów władzy poprzez odpowiednie skonstruowanie kalendarzy wyborczych – już wskazałem, że jest taka możliwość – a ustawa dodatkowo jest sprzeczna z konstytucją oraz wiążącymi Rzeczpospolitą aktami prawa międzynarodowego, vide: karta, co powinno zostać zauważone w decyzji podejmowanej przez Senat.</u>
+          <u xml:id="u-287.11" who="#SenatorSprawozdawcaKrzysztofKwiatkowski">To nie była jedyna negatywna opinia, której wysłuchaliśmy. Kolejną przedstawił prof. Ryszard Piotrowski z Uniwersytetu Warszawskiego. Zapoznaliśmy się także z opinią prof. Mariusza Jabłońskiego z Uniwersytetu Wrocławskiego. Konkluzje kolejnych opinii były takie same, opinie kończyły się wnioskami, że ze względu na liczne wady tej ustawy de facto niemożliwe jest usunięcie tych wad. Prof. Piotrowski zwracał także uwagę na, w jego ocenie, polityczne motywy, związane z obawą o ewentualny wynik wyborczy, jako rzeczywiste intencje tych, którzy proponują te zmiany.</u>
+          <u xml:id="u-287.12" who="#SenatorSprawozdawcaKrzysztofKwiatkowski">Szanowni Państwo, w drugiej części posiedzenia komisji wysłuchaliśmy także przedstawiciela wnioskodawców w osobie posła Pawła Hreniaka, który przedstawiał argumenty za przyjęciem ustawy znajdujące się w uzasadnieniu. Pojawił się też nowy ciekawy argument, że bliskie terminy wyborów parlamentarnych i samorządowych mogą prowadzić do bliżej niezidentyfikowanych niepokojów związanych z kontestowaniem wyników wyborczych. Trudno mi rozwijać ten wątek, bo on nie był rozwinięty. Zresztą nie ukrywam, że także u mnie ten sposób argumentacji wywołał uzasadnione emocje.</u>
+          <u xml:id="u-287.13" who="#SenatorSprawozdawcaKrzysztofKwiatkowski">Następnie mieliśmy możliwość wysłuchania przedstawicieli samorządu, z których wszyscy negatywnie ocenili ustawę. Najpierw wysłuchaliśmy głosu Andrzeja Porawskiego reprezentującego Związek Miast Polskich. Przypominam, to samorząd organizuje wybory, a nie rząd. Rząd się martwi, że samorząd nie zorganizuje wyborów. No, tym podmiotem, który w myśl obowiązujących przepisów prawa organizuje pracę komisji wyborczych, zapewnia lokale, obsadę komisji wyborczych, jest samorząd. Przedstawiciel Związku Miast Polskich, a to w miastach są największe komisje wyborcze, które liczą największą liczbę głosów, powiedział, że samorząd terytorialny jest, po pierwsze, za utrzymaniem dotychczasowego terminu, a po drugie, nie widzi żadnych przeszkód w ich organizacji, nie podziela niepokojów i obaw związanych jakoby z utrudnieniami, które miałyby towarzyszyć organizacji wyborów samorządowych. Ten głos korespondował z głosami przedstawicieli Związku Województw RP oraz przedstawicielki Unii Metropolii Polskich.</u>
+          <u xml:id="u-287.14" who="#SenatorSprawozdawcaKrzysztofKwiatkowski">Następnie mieliśmy dyskusję w trakcie posiedzenia komisji. W trakcie tej dyskusji przewodniczący Komisji Ustawodawczej Krzysztof Kwiatkowski w imieniu grupy senatorów złożył wniosek o odrzucenie ustawy. Ten wniosek był poparty w dyskusji przez kolejnych senatorów, m.in. panią senator Hibner i pana senatora Jackowskiego. Pan senator Czerwiński zgłosił wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek, który został poparty przez zastępcę przewodniczącego Komisji Ustawodawczej, pana senatora Stanisława Gogacza. I w wyniku głosowania komisje przyjęły wniosek o odrzucenie ustawy w całości, który to wniosek teraz miałem możliwość państwu przedstawić, w pełni się z nim utożsamiając. Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-288">
+          <u xml:id="u-288.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-288.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.</u>
+          <u xml:id="u-288.2" who="#WicemarszalekMarekPek">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
+          <u xml:id="u-288.3" who="#WicemarszalekMarekPek">Pan senator Jerzy Czerwiński.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-289">
+          <u xml:id="u-289.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku, Wysoka Izbo, no, kalendarz jest, jaki jest. Jest nieubłagany. Dlatego chciałbym dopytać… Bo tutaj padło stwierdzenie z ust pana senatora sprawozdawcy, że można tak rozsunąć te daty wyborów, że nie będą na siebie wpływały. Tak więc proste pytanie: jaka jest… Bo wcześniej muszą być wybory samorządowe, zgodnie z kalendarzem, który obecnie jest. Jaka jest najwcześniejsza możliwa data wyborów samorządowych i najpóźniejsza możliwa data wyborów parlamentarnych? Jaka jest odległość pomiędzy tymi dwiema datami, wziąwszy pod uwagę, że wybory samorządowe zazwyczaj są w 2 turach, jeśli chodzi o wybory organu wykonawczego – wójta lub burmistrza – chociaż zdarzają się oczywiście wybory w pierwszej turze? Ile czasu mija? I pytanie pomocnicze: ile trwa kampania wyborcza?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-290">
+          <u xml:id="u-290.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-291">
+          <u xml:id="u-291.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Cieszę się, że mogę uspokoić senatora Czerwińskiego. Możliwa data wyborów samorządowych to 24 września. Jak łatwo policzyć, druga tura: 8 października. A data wyborów parlamentarnych: 5 listopada. A kampania trwa tyle, ile… Jest to opisane w przepisach prawa w tym zakresie. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-292">
+          <u xml:id="u-292.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Ja przepraszam, ale chciałbym dopytać, bo tutaj…</u>
+          <u xml:id="u-292.1" who="#WicemarszalekMarekPek">To może…</u>
+          <u xml:id="u-292.2" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">W przepisach prawa, Panie Senatorze. Zapraszam do lektury kodeksu wyborczego.</u>
+          <u xml:id="u-292.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">No, to zaczniemy od pana lektury, od tego, czy pan to wie po prostu.</u>
+          <u xml:id="u-292.4" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Kampania wyborcza trwa od momentu ogłoszenia, rozpisania wyborów. Od tego momentu. I pytanie jest… Właściwie od ogłoszenia postanowienia o zarządzeniu wyborów. Na ogół są to 3 miesiące. Między wspomnianymi datami mamy 1 miesiąc. Czyli przez 2 miesiące obie kampanie by się pokrywały. Chciałem, żeby pan to sam z siebie wydusił. Uciekł pan od tego pytania, no, ale trudno.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-293">
+          <u xml:id="u-293.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Kampanie, oczywiście, się mogą pokrywać, ale nie pokrywają się rozliczenia i obowiązki, które ciążą na kandydatach w poszczególnych wyborach. I każdy, kto chce przeczytać przepisy, może się o tym przekonać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-294">
+          <u xml:id="u-294.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-294.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pan senator Stanisław Gogacz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-295">
+          <u xml:id="u-295.0" who="#SenatorStanislawGogacz">Panie Przewodniczący, Panie Senatorze Sprawozdawco, chciałbym pana zapytać w związku z tym, że pan przywołał wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 26 maja 1998 r., wyrok, który podtrzymuje zasadę kadencyjności z wyroku z 1996 r., czy według pana właśnie to, co przedstawił Trybunał Konstytucyjny w wyroku, w uzasadnieniu, w orzeczeniu z 1998 r… Czy to jest taka prosta definicja zasady kadencyjności? Czy nie wydaje się panu, że… No, jednak dość długo Trybunał Konstytucyjny dywagował nad tym właśnie, żeby sprecyzować tę zasadę kadencyjności. Czy panu się to nie wydaje… Bo pan bardzo szybko przedstawił, że, no, po prostu w wyroku z 1998 r. Trybunał Konstytucyjny potwierdził zasadę kadencyjności. Ale, no, Trybunał jednak dywagował, chyba pan przyzna, bardzo długo, jaka jest definicja tej zasady kadencyjności. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-296">
+          <u xml:id="u-296.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Panie Przewodniczący, nie wiem, o czym dywagował Trybunał Konstytucyjny w 1998 r. Wiem, co zapisał w uzasadnieniu o możliwości wydłużenia: obowiązek spełnienia 3 warunków. Zgadzam się z opinią konstytucjonalistów, że żaden, podkreślam, żaden z tych warunków nie został spełniony przez wnioskodawców omawianej inicjatywy legislacyjnej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-297">
+          <u xml:id="u-297.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-297.1" who="#WicemarszalekMarekPek">To było ostatnie pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-297.2" who="#WicemarszalekMarekPek">Projekt ustawy został wniesiony przez posłów. Do prezentowania stanowiska wnioskodawcy został upoważniony pan poseł Paweł Hreniak.</u>
+          <u xml:id="u-297.3" who="#WicemarszalekMarekPek">Czy jest pan poseł na sali? Nie ma.</u>
+          <u xml:id="u-297.4" who="#WicemarszalekMarekPek">Są z nami przedstawiciele Krajowego Biura Wyborczego.</u>
+          <u xml:id="u-297.5" who="#WicemarszalekMarekPek">Czy państwo chcą zabrać głos? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-297.6" who="#WicemarszalekMarekPek">A czy senatorowie chcą ewentualnie zadać jakieś pytania przedstawicielom Krajowego Biura Wyborczego?</u>
+          <u xml:id="u-297.7" who="#WicemarszalekMarekPek">Zatem zapraszam na mównicę. Pan senator Andrzej Pająk.</u>
+          <u xml:id="u-297.8" who="#WicemarszalekMarekPek">Witam panią Magdalenę Pietrzak, szefa Krajowego Biura Wyborczego, sekretarza Państwowej Komisji Wyborczej.</u>
+          <u xml:id="u-297.9" who="#WicemarszalekMarekPek">Panie Senatorze, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-298">
+          <u xml:id="u-298.0" who="#SenatorAndrzejPajak">Pani Przewodnicząca, ja mam pytanie do pani. Bo wszyscy mówimy, żeby tę kadencje wydłużyć o pół roku, i jako jeden z podstawowych argumentów pada to, że wybory nakładają się na siebie i to będzie problem. A czy jest możliwość, bo ja nawet myślałem, żeby złożyć taką poprawkę, żeby nie wydłużać tej kadencji, ale ją skrócić, skrócić ją do 30 września… do 30 kwietnia osiemdziesiątego trzeciego roku? Co by to dawało…</u>
+          <u xml:id="u-298.1" who="#Glosyzsali">Którego?</u>
+          <u xml:id="u-298.2" who="#Gloszsali">Chyba 2023 r.</u>
+          <u xml:id="u-298.3" who="#SenatorAndrzejPajak">Przepraszam, 2023 r. Co by to dawało? Dałoby to to, że kadencje byłyby 5-letnie, w 2023 r. byłyby jedne wybory, wybory samorządowe, w 2024 r. byłyby wybory parlamentarne, a w 2025 r. byłyby prezydenckie. I nigdy by na siebie terminy tych wyborów nie nachodziły, a wybory sejmowe, do parlamentu są jesienią. Czy to by było możliwe? Bo chyba zgodnie z konstytucją kadencja to 4 lata, a my ustawowo ją przedłużyliśmy do 5 lat. Czy ustawowo moglibyśmy ją zmienić na np. 4,5-letnią? I to by rozwiązało… Państwowa Komisja Wyborcza nie miałaby problemu, że się kumulują wybory, że się nakładają, bo one by się porozkładały sukcesywnie w latach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-299">
+          <u xml:id="u-299.0" who="#SzefKrajowegoBiuraWyborczegoMagdalenaPietrzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-299.1" who="#SzefKrajowegoBiuraWyborczegoMagdalenaPietrzak">Ja nie mogę się wypowiadać w sprawach, które są sprawami politycznymi, a przedłużenie, skrócenie kadencji to wyłączna kompetencja ustawodawcy i wyłącznie ustawodawca w tym zakresie może podejmować decyzje. To jest decyzja wyłącznie polityczna. My jesteśmy organem… Państwowa Komisja Wyborcza, Krajowe Biuro Wyborcze to są organy apolityczne. My możemy się wypowiadać na temat merytorycznych problemów związanych z przeprowadzeniem wyborów w danym momencie, ale ta kwestia jest zupełnie poza nami. To nie do nas pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-300">
+          <u xml:id="u-300.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-300.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pan senator Jerzy Czerwiński.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-301">
+          <u xml:id="u-301.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister – tak będziemy tytułować… czy Pani Dyrektor!</u>
+          <u xml:id="u-301.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Proszę mi, ale przede wszystkim tym osobom, które nas słuchają, przedstawić główne zagrożenia, które są związane z tak bliskimi możliwymi datami wyborów samorządowych i parlamentarnych. To było już kilkakrotnie przedstawione, ale być może dzisiaj słuchają nas czy oglądają inne osoby, na pewno będzie pożyteczne dla nas przypomnienie sobie, jakie te zagrożenia są.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-302">
+          <u xml:id="u-302.0" who="#SzefKrajowegoBiuraWyborczegoMagdalenaPietrzak">Jeśli chodzi o zagrożenia, które są związane z taką kumulacją wyborów, czyli tym, że głosowanie nie odbywa się tego samego dnia, ponieważ ustawodawca takiej sytuacji w przypadku wyborów samorządowych w ogóle nie przewiduje… To są najtrudniejsze organizacyjnie wybory i kodeks wyborczy nie przewiduje możliwości głosowania w tym dniu, kiedy są jakiekolwiek inne głosowania, w innych wyborach. W tym przypadku byłaby to kumulacja wyborów, czyli w bliskim terminie odbywałoby się głosowanie, kalendarze wyborcze biegłyby równolegle i w pewnym okresie w zależności od tego, kiedy te wybory byłyby zarządzone, te kalendarze by się na siebie nakładały.</u>
+          <u xml:id="u-302.1" who="#SzefKrajowegoBiuraWyborczegoMagdalenaPietrzak">Jeśli chodzi o zagrożenia z perspektywy administracji wyborczej, bo ja wyłącznie w tym zakresie mogłabym się wypowiadać, to, no, są pewne zagrożenia. Takim największym zagrożeniem i najdalej idącym w skutkach, z naszego punktu widzenia, jest kwestia finansowania kampanii wyborczych i jak gdyby możliwość kontroli w tym zakresie. Komitety wyborcze muszą prowadzić kampanie oddzielnie do każdych wyborów i zgodnie z naszymi przepisami na każde wybory są tworzone nowe komitety. Każdy z tych komitetów, przy każdych wyborach musiałby złożyć odrębne sprawozdanie wyborcze. Te problemy by się nałożyły, gdyby kandydaci tego samego podmiotu, który tworzy dany komitet, startowali w wyborach do samorządu i w wyborach do parlamentu. Wtedy byłaby trudność w rozdzieleniu tych kampanii. Te trudności mogą być jeszcze większe, ponieważ z naszego doświadczenia wynika, że większość kandydatów, którzy startują w wyborach samorządowych, również później kandyduje w wyborach parlamentarnych. No więc będzie tu jeszcze większa trudność.</u>
+          <u xml:id="u-302.2" who="#SzefKrajowegoBiuraWyborczegoMagdalenaPietrzak">Następnym problemem jest bardzo częsta sytuacja, kiedy w wyborach samorządowych dany kandydat startuje ze swojego własnego komitetu wyborczego, a w wyborach do parlamentu startuje już z komitetu, załóżmy, partii, bo wcześniej np. wyłącznie z poparciem partii, a w kolejnych wyborach już z listy komitetu tworzonego przez partię. Tu byłaby jeszcze większa trudność, bo to byłyby 2 odrębne komitety. My musimy pamiętać, a mamy takie doświadczenia, że małe komitety w wyborach samorządowych mają nieprofesjonalnych pełnomocników. W tych małych komitetach w ogóle pełnomocnikiem finansowym jest jednocześnie pełnomocnik wyborczy. Oni mają naprawdę bardzo trudną sytuację w związku z przygotowaniem sprawozdania nawet w normalnych warunkach. Tutaj będą mieli jeszcze większą trudność.</u>
+          <u xml:id="u-302.3" who="#SzefKrajowegoBiuraWyborczegoMagdalenaPietrzak">Do tego dochodzi jeszcze jeden problem. W przypadku partii politycznych jest tak, że kodeks wyborczy sztywno określa nazwę komitetu wyborczego partii. Partia nie może sobie wybrać nazwy, musi to być „komitet wyborczy partii” i dalej nazwa partii, bądź skrót, który wynika z ewidencji. Jaka będzie sytuacja? Sytuacja będzie taka, że w 2 kampaniach wyborczych będziemy mieć w materiałach wyborczych dokładnie taką samą nazwę. Komitet wyborczy tej samej partii. Czy to będą materiały wyborcze do samorządu, czy materiały wyborcze do parlamentu. Do tego jeszcze taka prozaiczna rzecz, tzn. komitety, jak wiemy, żeby móc rozpocząć działalność i funkcjonowanie, muszą otrzymać NIP i REGON. Jeśli dostaną taki NIP i REGON… W przypadku partii, której komitet ma taką samą nazwę, ten komitet otrzyma NIP do wyborów samorządowych, ale będzie miał problem z uzyskaniem NIP i REGON tak naprawdę tego samego podmiotu, o tej samej nazwie w przypadku wyborów do parlamentu. Zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami naczelnik urzędu skarbowego powinien wydać decyzję odmowną, ponieważ taki podmiot już NIP uzyskał. A REGON również jest niepowtarzalnym numerem dla danego podmiotu. Tak że, jak mówię, te trudności będą jeszcze większe dla małych komitetów.</u>
+          <u xml:id="u-302.4" who="#SzefKrajowegoBiuraWyborczegoMagdalenaPietrzak">Należy też pamiętać o tym, że jeśli kampanie wyborcze będą prowadzone równolegle, a one się nałożą… tu nie ma innej możliwości, bo nawet przy tych dłuższych terminach, przy tym najdłuższym terminie w przypadku wyborów parlamentarnych komitety muszą być utworzone do 16 września. Chodzi o to, że małe komitety będą miały problem w ogóle z przebiciem się w przestrzeni publicznej. Te małe komitety, które są w większości, bo musimy pamiętać, że w wyborach samorządowych mamy setki tysięcy kandydatów i dziesiątki tysięcy komitetów, które startują w takich wyborach w całym kraju… Te małe komitety będą miały rzeczywiście problem z dostępem do mediów. Wiadomo, że duże komitety mają czas antenowy, mają większy dostęp do ogólnopolskich mediów.</u>
+          <u xml:id="u-302.5" who="#SzefKrajowegoBiuraWyborczegoMagdalenaPietrzak">Wracając jeszcze do tego najważniejszego problemu, czyli do tego finansowania, chciałabym powiedzieć, że musimy pamiętać, że w konstytucji, w art. 11 ust. 2 mamy zasadę, zgodnie z którą finansowanie partii politycznych jest jawne. Zgodnie z kodeksem wyborczym finansowanie kampanii wyborczych jest jawne. My będziemy mieli naprawdę ogromną trudność, żeby oddzielić te kampanie. Ja zakładam naprawdę dobrą wolę komitetów wyborczych, które będą chciały wyodrębnić wszystkie działania swoich kandydatów. Jednak przy setkach tysięcy kandydatów w całym kraju to będzie trudne i dla nas może się okazać momentami niewykonalne, żeby móc przeprowadzić właściwy nadzór nad tymi finansami.</u>
+          <u xml:id="u-302.6" who="#SzefKrajowegoBiuraWyborczegoMagdalenaPietrzak">Jeśli chodzi o wyborców, to my wykonujemy naprawdę dużą pracę. Staramy się jak najlepiej przekazywać wyborcom jak najszerszą wiedzę na temat tego, z jakich praw wyborczych mogą w danym momencie skorzystać. Będziemy mieć nałożenie terminów, w różnych wyborach będą upływać różne terminy, takie, których nie da się przywrócić. Będą spoty wyborcze, które Państwowa Komisja Wyborcza zgodnie ze swoimi obowiązkami ustawowymi przygotowuje na każde wybory. My już ponad miesiąc przed danymi wyborami emitujemy te spoty. One będą równolegle przedstawiane w mediach. Wyborcy będą mieli rzeczywiście problem z tym, żeby wyłapać z tego szumu… A pamiętajmy cały czas o setkach tysięcy kandydatów, którzy będą swoją kampanię prowadzić.</u>
+          <u xml:id="u-302.7" who="#SzefKrajowegoBiuraWyborczegoMagdalenaPietrzak">Jeśli chodzi o obwodowe komisje wyborcze… No, to jest organ wyborczy. Samorządy tutaj nie… No, wspomagają pracę organów wyborczych, ale to do obowiązków komisarza wyborczego i delegatur Krajowego Biura Wyborczego należy powołanie wszystkich składów obwodowych komisji wyborczych. Przy każdych wyborach są tu duże trudności. Problemy są również z uzupełnianiem składów komisji, ponieważ bardzo często jakieś osoby rezygnują. My będziemy musieli przekazać tym komisjom wiedzę z jednych wyborów dużo wcześniej, szkolenia dużo wcześniej będą przeprowadzane. Poza tym w tym samym czasie… Duża część osób zgłasza się zawsze i w kolejnych wyborach też jest członkami komisji. Jeśli zgłoszą swój akces, to będą musieli posiąść wiedzę w pełnym zakresie. A musimy pamiętać, że wybory samorządowe są różne, są różne terminy, różne zasady głosowania. Tak samo będzie z wyborcami, tj. oni też będą mieli tu problem, dlatego że w wyborach samorządowych… W wyborach do Sejmu można pobrać zaświadczenie o prawie do głosowania w każdym miejscu w kraju i za granicą, podczas gdy takiego uprawnienia nie ma w wyborach samorządowych. Co do dopisania się do spisu – można się dopisać do spisu wyborców w wyborach do Sejmu, a w wyborach samorządowych takiego uprawnienia wyborcy mieć nie będą. To też jest dodatkowy problem, który się pojawi, który wyborcy będą mieli. Nie za bardzo będą rozumieć, dlaczego w jednych wyborach coś mogą, a w drugich nie mogą.</u>
+          <u xml:id="u-302.8" who="#SzefKrajowegoBiuraWyborczegoMagdalenaPietrzak">Jeśli chodzi o pozyskanie członków komisji, to z tym też może być problem, bo jeśli te same osoby zgłoszą się do 2 komisji wyborczych i do pracy, która nie ogranicza się wyłącznie do niedzieli wyborczej… Niektórzy kandydaci na członków komisji myślą, że to oznacza tylko przyjście jednego dnia, w niedzielę, do pracy. No nie, bo tych zadań jest dużo więcej; to nie tylko szkolenia, ale i przygotowanie pakietów do głosowania korespondencyjnego, odbiór kart, spisów itd. W związku z tym może się okazać, że te osoby nie zdołają poświęcić tyle czasu i muszą się zwolnić z pracy. To są takie bardzo prozaiczne sprawy. Tak więc będziemy mieć tu problem. A należy pamiętać, że przecież jak na razie w wyborach samorządowych cały czas mamy 2 komisje, jedną do przeprowadzenia głosowania, a drugą do ustalenia wyniku głosowania. Tak więc będzie z tym problem.</u>
+          <u xml:id="u-302.9" who="#SzefKrajowegoBiuraWyborczegoMagdalenaPietrzak">Jest jeszcze taki problem, który wprawdzie jest problemem samorządu, ale myśmy zajmowali się tym przy okazji ostatnich wyborów prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. W 2020 r. mieliśmy duży problem z pozyskaniem papieru dla drukarni. To jest taki bardzo prozaiczny problem, ale z nim też będziemy musieli się zmierzyć. Te problemy są przy każdych wyborach, a tutaj będzie konieczność wydrukowania kart do pierwszej tury wyborów samorządowych, do drugiej tury oraz kart do wyborów parlamentarnych, do Sejmu i Senatu, bo to są 2 odrębne organy. Tak więc trzeba się liczyć z tym, że cena papieru bardzo wzrośnie i będzie duże zapotrzebowanie w tym zakresie. A z drukarniami każdorazowo mamy problem.</u>
+          <u xml:id="u-302.10" who="#SzefKrajowegoBiuraWyborczegoMagdalenaPietrzak">Samorządy będą mieć dodatkowo problem… Nie wiem, czy to zgłosiły, ale zawsze nam zgłaszają problem, jeśli chodzi o konieczność przechowania dodatkowych materiałów z wyborów. Przy wyborach samorządowych to jest zawsze problem, bo tych materiałów jest bardzo dużo, to są tak naprawdę 4 akcje wyborcze do 4 odrębnych organów i jeśli w krótkim czasie trzeba będzie pozyskać dodatkowe pomieszczenia na wybory i do Sejmu, i do Senatu, to będzie problem. Po 2018 r. w delegaturze warszawskiej, w gminach należących do właściwości naszej delegatury była ponad tona tych dokumentów, więc to jest rzeczywiście bardzo dużo. No już nie będę mówiła o jakichś tam drobniejszych sprawach, bo pewnie zajmę za dużo czasu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-303">
+          <u xml:id="u-303.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Czy pan senator chce jeszcze dopytać?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-304">
+          <u xml:id="u-304.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Tak.</u>
+          <u xml:id="u-304.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Jeśli mogłaby pani minister mi przedstawić, wszystkim nam przedstawić, ile średnio trwa kampania samorządowa, czyli od momentu zarządzenia wyborów do aktu wyborczego – pamiętajmy o tym, że na ogół jest dwuetapowa, tu jest druga tura – i ile trwa kampania parlamentarna…</u>
+          <u xml:id="u-304.2" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Dwie różne kampanie.</u>
+          <u xml:id="u-304.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Z tego, co pamiętam, ok. 3 miesięcy, tam graniczne 10 dni… ale proszę mnie uspokoić. I ile trwa rozliczenie, jaki jest czas na rozliczenie finansowe kampanii?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-305">
+          <u xml:id="u-305.0" who="#SzefKrajowegoBiuraWyborczegoMagdalenaPietrzak">Są 3 miesiące na złożenie sprawozdań finansowych. A jeśli chodzi o kampanię, to przy wyborach do Sejmu, które by się odbyły 8 października… zaraz, nie 8 października, przepraszam, 5 listopada, to pierwsze czynności… Nie później niż na 90 dni przed upływem kadencji te wybory musiałyby być zarządzone, więc to będzie sierpień, chyba sierpień, musiałabym…</u>
+          <u xml:id="u-305.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">3 miesiące?</u>
+          <u xml:id="u-305.2" who="#SzefKrajowegoBiuraWyborczegoMagdalenaPietrzak">No tak, tak będzie, to będzie sierpień. Tak samo w przypadku wyborów samorządowych. Tak więc w przypadku wyborów, jeśli 5 listopada, to jest ta ostatnia data, byłyby wybory do Sejmu, a samorządowe byłyby 24 września, to, tak jak mówiłam, pierwsza czynność z tych ważnych, czyli zgłoszenie zawiadomienia… ostatni termin na złożenie zawiadomień o tworzeniu komitetu wyborczego upływałby 16 września 2023 r. dla wyborów do Sejmu.</u>
+          <u xml:id="u-305.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Ja bym jeszcze…</u>
+          <u xml:id="u-305.4" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Wystarczy już.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-306">
+          <u xml:id="u-306.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Tak, Panie Senatorze, jeszcze?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-307">
+          <u xml:id="u-307.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Jeszcze jedno, ostatnie pytanie i już nie będę pani minister męczył. Mianowicie: jakie mogłyby być skutki trudności i pewnego rodzaju chaosu, który jest z tymi trudnościami związany? Czy jednym ze skutków może być np. podważanie wyniku wyborów?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-308">
+          <u xml:id="u-308.0" who="#SzefKrajowegoBiuraWyborczegoMagdalenaPietrzak">Nie chciałabym się, że tak powiem, w tym temacie wypowiadać, bo niejako wszyscy to wiemy. Każdy wyborca ma możliwość złożenia protestu po każdych wyborach, to jest uprawnienie każdego i w przypadku każdych wyborów są składane protesty. W przypadku wyborów samorządowych o tyle może być większy problem, jak zawsze zresztą, bo w przypadku każdych wyborów samorządowych jest większy problem, że tam jest zawsze mała różnica głosów, 1 głos, 2 głosy, czasem jest równa liczba głosów. W ostatnią niedzielę mieliśmy właśnie losowanie drugiego miejsca w Ciechocinku. Takie sytuacje są po prostu w tych wyborach bardzo częste. Tak więc tam jest jakby… Tak jak mówię, tak jest przy każdych wyborach. Jeśli jakikolwiek błąd zostanie popełniony, a w natłoku prac to wiadomo, czynnik ludzki jest najważniejszy, jakieś pomyłki mogą się zdarza, to wtedy sąd będzie rozważał, czy to miało wpływ na wynik wyborów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-309">
+          <u xml:id="u-309.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo, Pani Minister.</u>
+          <u xml:id="u-309.1" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Dziękujemy.</u>
+          <u xml:id="u-309.2" who="#WicemarszalekMarekPek">Pytanie zadaje pani senator Hibner.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-310">
+          <u xml:id="u-310.0" who="#SenatorJolantaHibner">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-310.1" who="#SenatorJolantaHibner">Pani Dyrektor, ja mam takie pytanie. W 2018 r. zdecydowano się przedłużyć kadencję organów jednostek samorządu terytorialnego. W 2019 r. odbyły się wybory do Sejmu i Senatu. Czy państwo, wiedząc o tym, jakie są problemy, składali w tej sprawie pisma do pani marszałek Sejmu, do posłów, do innych instytucji? Jakie były odpowiedzi na te pisma? Chodzi mi o te problemy, o których pani mówi, bo przecież państwo wiedzieli już parę lat temu, że takie problemy wystąpią. Prawda? Czy w tej sytuacji zwracała pani też uwagę na nowe zapisy, które mają być przyjęte, stanowiące, że w 2024 r. mają się odbyć przeniesione wybory do organów jednostek samorządu terytorialnego, i na to, że one mają być przeprowadzone w bardzo krótkim odstępie czasu…</u>
+          <u xml:id="u-310.2" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+          <u xml:id="u-310.3" who="#SenatorJolantaHibner">…od wyborów do Parlamentu Europejskiego? Czy państwo składali pisma? Jeżeli tak, to ja bym poprosiła o to pismo. I ja bym prosiła o odpowiedź, do kogo ono było.</u>
+          <u xml:id="u-310.4" who="#SzefKrajowegoBiuraWyborczegoMagdalenaPietrzak">Ale…</u>
+          <u xml:id="u-310.5" who="#SenatorJolantaHibner">O tych problemach… Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-311">
+          <u xml:id="u-311.0" who="#SzefKrajowegoBiuraWyborczegoMagdalenaPietrzak">Jeśli chodzi o pisma, to ani wtedy, ani w chwili obecnej żadnych pism myśmy nie składali. Tak jak w tej chwili odpowiadam na pytanie, tak jakby… Nie było, że tak powiem, takich okoliczności, bo nikt nas o to nie zapytał. Ale pan przewodniczący Państwowej Komisji Wyborczej, zapytany o to na posiedzeniu komisji, odpowiedział – ja wtedy jeszcze nie pracowałam, więc jakby bazuję na jego odpowiedzi – że wtedy, kiedy Państwowa Komisja Wyborcza zajmowała się ustawą, która wchodziła w życie w 2018 r., czyli tymi zmianami do kodeksu wyborczego, nie było tego zapisu o długości kadencji. Jak pan przewodniczący powiedział, to było zgłoszone w trakcie prac. Podkreślił też, że cały Sejm, bez kilku osób, głosował za. A więc trudno mi się w tym zakresie wypowiedzieć. Jak mówię, Państwowa Komisja Wyborcza opiniowała wtedy ten projekt, ale nie było tam wtedy tego zapisu.</u>
+          <u xml:id="u-311.1" who="#SenatorJolantaHibner">Przepraszam bardzo… A ten drugi termin, o który ja pytam? Bo teraz już państwo wiecie…</u>
+          <u xml:id="u-311.2" who="#SzefKrajowegoBiuraWyborczegoMagdalenaPietrzak">A, tak, tak, tak.</u>
+          <u xml:id="u-311.3" who="#SenatorJolantaHibner">I tu znów nakładają się terminy i też będzie rozliczenie w 3 miesiące, będą problemy, będą protesty… Dlatego się chciałabym się dowiedzieć, jak państwo zareagowali, czy złożyliście odpowiednie pismo, żeby przekazać – taka informacja jest bardzo ważna – że mogą być problemy.</u>
+          <u xml:id="u-311.4" who="#SzefKrajowegoBiuraWyborczegoMagdalenaPietrzak">No, tak jak mówiłam, myśmy żadnych pism nie pisali, ani wtedy, ani teraz. Ale mogę odpowiedzieć… Oczywiście że dla nas jest w ogóle najlepsze to, żeby były jak najdłuższe okresy pomiędzy wyborami, i oczywiście także dla bezpieczeństwa każdych wyborów to byłoby najlepsze. Ale akurat w przypadku tych wyborów w przyszłym roku… Nie mogę oczywiście teraz znaleźć tego zapisu, ale sprawdzałam, że tam jakby w tym ostatnim terminie, który wynika z ustawy, zgłaszanie kandydatów jest już po tym terminie, czyli tam jakby… Mniej się, że tak powiem, będzie to nakładać – o, już mam ten zapis – ponieważ wybory do Parlamentu Europejskiego, zgodnie z art. 11 ust. 2 aktu dotyczącego wyborów członków Parlamentu Europejskiego w powszechnych wyborach bezpośrednich, odbywają się w okresie odpowiadającym pierwszemu okresowi wyborczemu w ostatnim roku 5-letniego okresu, na jaki wybiera się członków Parlamentu Europejskiego. Termin tych pierwszych wyborów ustalony został na okres od dnia 7 do 10 czerwca 1979 r., w związku z tym… Wybory zarządza się nie później niż na 90 dni przed dniem wyborów, wyznaczając ich datę na dzień wolny przypadający we wskazanym powyżej okresie. Ten prawdopodobny okres wyborczy byłby od 6 do 9 czerwca 2024 r., czyli w przypadku naszym byłaby to niedziela, bo u nas wybory są tylko w niedzielę, i to byłby 9 czerwca. A więc ten okres między kwietniem a czerwcem jest jakby dużo dłuższy. Ale oczywiście dla nas byłoby najlepiej…</u>
+          <u xml:id="u-311.5" who="#SenatorJolantaHibner">6 tygodni, 6 tygodni.</u>
+          <u xml:id="u-311.6" who="#SzefKrajowegoBiuraWyborczegoMagdalenaPietrzak">Cały maj i…</u>
+          <u xml:id="u-311.7" who="#SenatorJolantaHibner">I koniec.</u>
+          <u xml:id="u-311.8" who="#SzefKrajowegoBiuraWyborczegoMagdalenaPietrzak">Nie, nie, no…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-312">
+          <u xml:id="u-312.0" who="#SenatorJolantaHibner">6 tygodni – maks. No bo, proszę państwa, ustawa wprowadza to, że do końca kwietnia mają się odbyć wybory samorządowe. Prawda?</u>
+          <u xml:id="u-312.1" who="#SzefKrajowegoBiuraWyborczegoMagdalenaPietrzak">No tak…</u>
+          <u xml:id="u-312.2" who="#SenatorJolantaHibner">A więc jeżeli założymy, że przy samym końcu kwietnia będą wybory, to będzie 6 tygodni do następnych wyborów. A więc takie same problemy też występują…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-313">
+          <u xml:id="u-313.0" who="#SzefKrajowegoBiuraWyborczegoMagdalenaPietrzak">Połowa kwietnia – pierwsza tura, na koniec – druga tura. Tak?</u>
+          <u xml:id="u-313.1" who="#SenatorJolantaHibner">No…</u>
+          <u xml:id="u-313.2" who="#SzefKrajowegoBiuraWyborczegoMagdalenaPietrzak">Czyli w końcu kwietnia będzie już jakby po zakończeniu wyborów. I tam do… Chyba 28 kwietnia wypada niedziela, a…</u>
+          <u xml:id="u-313.3" who="#SenatorJolantaHibner">No i 28 kwietnia będą…</u>
+          <u xml:id="u-313.4" who="#SzefKrajowegoBiuraWyborczegoMagdalenaPietrzak">…a chyba do dwudziestego dziewiątego czy do trzydziestego jest zgłaszanie kandydatów do Parlamentu Europejskiego.</u>
+          <u xml:id="u-313.5" who="#SenatorJolantaHibner">No więc…</u>
+          <u xml:id="u-313.6" who="#SzefKrajowegoBiuraWyborczegoMagdalenaPietrzak">Zresztą te wybory do Parlamentu Europejskiego są jakby organizacyjnie pod tym kątem… No bo, jak mówię, w przypadku wyborów samorządowych my mamy setki tysięcy kandydatów i dziesiątki tysięcy komitetów.</u>
+          <u xml:id="u-313.7" who="#SenatorJolantaHibner">I tu nic się nie zmienia.</u>
+          <u xml:id="u-313.8" who="#SzefKrajowegoBiuraWyborczegoMagdalenaPietrzak">A tutaj mamy tylko jedne wybory, i okręgów jest mniej, komitetów jest mniej… To jest dla nas jakby zupełnie nieporównywalne pod względem organizacyjnym. Ale, tak jak podkreślałam, dla nas jest najlepsze, by były jak najdłuższe przerwy, żeby nic się nie zazębiało.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-314">
+          <u xml:id="u-314.0" who="#SenatorJolantaHibner">W takim razie rozumiem, że można byłoby przesunąć te wybory samorządowe np. na marzec albo nawet na luty, i wtedy by była odległość odpowiednia…</u>
+          <u xml:id="u-314.1" who="#SzefKrajowegoBiuraWyborczegoMagdalenaPietrzak">Byłaby odległość jeszcze…</u>
+          <u xml:id="u-314.2" who="#SenatorJolantaHibner">…i nie byłoby problemu ani w tę stronę, ani w tę stronę. Czy państwo taki warunek zgłaszali, czy podpowiadaliście, że takie rozwiązanie byłoby lepsze?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-315">
+          <u xml:id="u-315.0" who="#SzefKrajowegoBiuraWyborczegoMagdalenaPietrzak">Powtarzam: jak ja dostaję pytania natury politycznej, to… Tak jak powiedziałam panu senatorowi, my nie wchodzimy, że tak powiem, w tematy, które są tematami politycznymi. Ustalenie daty, terminu zupełnie do nas nie należy. My możemy odpowiadać na pytania o to, co się z tym wiąże. A więc ja mówię: tak, oczywiście, gdyby ta odległość była większa… Bezsprzecznie byłoby dużo lepiej, żeby się w ogóle kalendarz, że tak powiem, nie pokrywał i żeby można było skończyć jedne wybory i zacząć drugie wybory.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-316">
+          <u xml:id="u-316.0" who="#SenatorJolantaHibner">Czyli ja rozumiem, że państwo nie sygnalizowali tych trudności wcześniej i dopiero teraz my się dowiadujemy, że takie trudności wystąpiły.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-317">
+          <u xml:id="u-317.0" who="#SzefKrajowegoBiuraWyborczegoMagdalenaPietrzak">My przeprowadzimy wybory w każdych okolicznościach, również wtedy kiedy będą w przyszłym roku, zgodnie z przepisami, które w tej chwili obowiązują.</u>
+          <u xml:id="u-317.1" who="#SzefKrajowegoBiuraWyborczegoMagdalenaPietrzak">Nie mogliśmy zgłaszać czegokolwiek, bo my jesteśmy od wykonywania przepisów ustawy i my te wybory byśmy przeprowadzili. Ale jeśli ktoś zadaje pytanie, jakie będą problemy, to tylko administracja wyborcza zna takie szczegóły. No bo trudno wymagać od wszystkich wiedzy w tym zakresie. A więc my mamy obowiązek informowania o tym… Ale to, czy to jest wystarczające do podjęcia jakichś decyzji ustawodawczych, należy wyłącznie do ustawodawcy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-318">
+          <u xml:id="u-318.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-318.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pytanie zadaje pan senator Kwiatkowski.</u>
+          <u xml:id="u-318.2" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Dziękuję, rezygnuję z zadania pytania.</u>
+          <u xml:id="u-318.3" who="#WicemarszalekMarekPek">Rezygnuje pan senator… Tak, dobrze zrozumiałem?</u>
+          <u xml:id="u-318.4" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Tak.</u>
+          <u xml:id="u-318.5" who="#WicemarszalekMarekPek">Dobrze. To było ostatnie pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-318.6" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo pani dyrektor.</u>
+          <u xml:id="u-318.7" who="#WicemarszalekMarekPek">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-318.8" who="#WicemarszalekMarekPek">Proszę o zabranie głosu pana senatora Wadima Tyszkiewicza.</u>
+          <u xml:id="u-318.9" who="#SenatorJolantaHibner">Wyszedł.</u>
+          <u xml:id="u-318.10" who="#WicemarszalekMarekPek">Wyszedł.</u>
+          <u xml:id="u-318.11" who="#WicemarszalekMarekPek">No to w takim razie, pana senatora Krzysztofa Kwiatkowskiego.</u>
+          <u xml:id="u-318.12" who="#WicemarszalekMarekPek">Jak senator Tyszkiewicz dotrze, to będzie drugi w kolejce.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-319">
+          <u xml:id="u-319.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
+          <u xml:id="u-319.1" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Uwaga: czuć na tej sali wyjątkową hipokryzję, fałszywość, dwulicowość i obłudę. Dzisiaj o problemach wynikających ze zbiegu terminu wyborów parlamentarnych, a w zasadzie samorządowych i parlamentarnych – uwaga – mówią ci, którzy za tym głosowali wcześniej, utożsamiając się z decyzjami tych, którzy to zaproponowali. Zerknąłem, kto wyszedł z tą inicjatywą ustawodawczą. Kilkadziesiąt podpisów, ale tylko z jednego klubu poselskiego, z Prawa i Sprawiedliwości. Wśród nich podpis Ryszarda Terleckiego. Pełna zgoda kierownictwa partii. PiS wyszedł z tą inicjatywą i dzisiaj na tej sali ci, którzy głosowali za tym w tej Izbie w poprzedniej kadencji – tak, ci którzy, za tym głosowali – wylewają łzy. Ojej, trudności, zbieg terminów, zazębiające się kampanie… Nie wiedzieli o tym, jak nad tym głosowali? Wiedzieli. Fałsz i obłuda.</u>
+          <u xml:id="u-319.2" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Tu nie chodzi, proszę państwa, o żadne trudności organizacyjne, bo samorządowcy, którzy odpowiadają za prace komisji wyborczych, mówią zero-jedynkowo: damy radę. Nazwijmy rzecz po imieniu, o co chodzi. Prawo i Sprawiedliwość boi się, że przegra wybory samorządowe. Chce odwlec ten termin. Chce, żeby pierwsza porażka w wyborach samorządowych nie uprzedzała kolejnej – w wyborach parlamentarnych.</u>
+          <u xml:id="u-319.3" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">I chciałbym państwu powiedzieć, nie jest konstytucyjną i ustrojową zasadą to, że macie wyłącznie wygrywać w wyborach. To obywatele decydują. Boicie się tej oceny wyborczej i stąd dzisiaj to całe zamieszanie.</u>
+          <u xml:id="u-319.4" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Szanowni Państwo, bo gdybyśmy się kierowali rzeczywistym interesem i tym, żeby nie potęgować tych problemów, to… Dzisiaj przede wszystkim mamy to, że wybory samorządowe i parlamentarne będą w pobliżu. Kolejna taka sytuacja będzie – uwaga – za 20 lat. A kłopot z tym, że wybory samorządowe będą z wyborami do Parlamentu Europejskiego – uwaga – będzie zawsze, jeżeli wprowadzicie swoją zmianę, bo kadencja samorządu trwa 5 lat i kadencja europosłów też trwa 5 lat. Cała ta argumentacja, którą przedstawiacie, jest psu na budę. Za nią jest ukryty wyłącznie interes partyjno-polityczny jednej formacji – Prawa i Sprawiedliwości. Ona wtedy zainicjowała zmianę tych przepisów, więc musiała przeprowadzić analizę. To, że posłowie z innych klubów głosowali… Głosowali, boście przedstawili, że wyście to przeanalizowali, że nie ma negatywnych konsekwencji. A dzisiaj mówicie, że to powoduje kłopoty. Sprawdzę protokoły wystąpień, także w Senacie. Kto z was na posiedzeniu plenarnym Senatu wskazywał, że może to wywoływać jakieś problemy? Intuicja mi podpowiada, że zbyt wielu takich głosów nie znajdę.</u>
+          <u xml:id="u-319.5" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Szanowni Państwo, ta ustawa jest motywowana politycznie i w związku z tym zasługuje wyłącznie na polityczną ocenę. Ta polityczna ocena wskazuje na ukrywanie waszych interesów, a merytoryczna będzie zawarta w naszej decyzji o wecie senackim, o odrzuceniu tej ustawy w całości.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-320">
+          <u xml:id="u-320.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-320.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Proszę o zabranie głosu senatora Stanisława Gogacza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-321">
+          <u xml:id="u-321.0" who="#SenatorStanislawGogacz">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-321.1" who="#SenatorStanislawGogacz">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
+          <u xml:id="u-321.2" who="#SenatorStanislawGogacz">Ustawa z druku senackiego nr 814 z dnia 30 września 2022 r. – jeżeli chodzi o Sejm, z 29 września bieżącego roku – ustawa o przedłużeniu kadencji organów jednostek samorządu terytorialnego, adekwatnie do tytułu przedłuża kadencję organów jednostek samorządu terytorialnego do 30 kwietnia 2024 r. Wybory do obecnie istniejących rad, czyli na 5-letnią kadencję, odbyły się 21 października 2018 r., zatem kadencja upływa 21 października 2023 r. Zapisy poselskiego projektu ustawy, który przyjął Sejm, a nad którym obecnie tu dyskutujemy – no, właściwie nad ustawą dyskutujemy – zmierzają do przedłużenia kadencji organów jednostek samorządu terytorialnego do 30 kwietnia 2024 r. oraz do zmiany ustawy – Kodeks wyborczy.</u>
+          <u xml:id="u-321.3" who="#SenatorStanislawGogacz">Proponowana zmiana, co wydaje się oczywiste, jest zgodna z konstytucją, która pomimo tego, że poświęca samorządowi terytorialnemu cały rozdział VII, złożony z 10 artykułów… To oczywiście bardzo dobrze, że poświęca mu cały rozdział. Ale pomimo tego, że prawodawca, twórca konstytucji, jeżeli chodzi o inne instytucje, inne organy państwa, np. Sejm czy Senat… No, literalnie zapisane jest w konstytucji, w odpowiednim rozdziale i w odpowiednim artykule, że kadencja trwa 4 lata. Jeżeli chodzi o prezydenta, jest literalnie zapisane, że kadencja trwa 5 lat. Jeżeli chodzi o rzecznika praw obywatelskich i jeszcze inne instytucje, to prawodawca przewidział taką sytuację i wpisał konkretny okres, wpisał właśnie, ile trwa taka kadencja. Z kolei w rozdziale VII konstytucji nie zapisano tego. Pomimo istnienia 10 artykułów poświęconych jednostkom samorządu terytorialnego nie ma takiego zapisu. No, to chyba o czymś świadczy. Ileż to razy wczytywaliśmy się w treść konstytucji, dokonywaliśmy wykładni, co ustawodawca chciał powiedzieć, jak należy rozumieć dany zapis konstytucji, czy należy posiłkować się ustawą zwykłą, czy opierać się tylko na zapisach w ustawie zasadniczej? Z tego wynika, że ta nowa ustawa, którą przyjmujemy, jest zgodna z konstytucją, dlatego że jedynie ustawa zwykła przewiduje długość kadencji samorządu terytorialnego.</u>
+          <u xml:id="u-321.4" who="#SenatorStanislawGogacz">W opinii Biura Legislacyjnego przywołany jest wyrok – ja już dzisiaj w pytaniach o tym mówiłem – z 23 kwietnia 1996 r. To orzeczenie miałoby wskazywać na zasadę kadencyjności. No, to jest oczywiście zawarte w tych słowach. Opus citatum: „rysuje się też bezpośredni związek stabilizacji składu organu kadencyjnego z ogólną zasadą państwa demokratycznego”. I ta zasada kadencyjności została powtórzona w wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 26 maja 1998 r. Z tym że ja, zadając sprawozdawcy, panu przewodniczącemu pytanie dotyczące definicji kadencyjności, zrobiłem to dlatego, że jest bardzo długa interpretacja, uzasadnienie Trybunału Konstytucyjnego do orzeczenia z roku 1998. Ja tu zacytuję m.in. taki fragment. On nie jest oderwany od kontekstu, od rozumienia całości uzasadnienia wyroku. Trybunał w wyroku z 26 maja 1998 r. stwierdza: „W przypadku organów samorządu terytorialnego nie można zatem a limine – czy też a priori – wykluczyć możliwości przedłużenia ich kadencji w trakcie jej trwania”. Pod warunkiem, że nie jest to zakazane przez zapis konstytucji. Zarówno skrócenie, jak i przedłużenie kadencji organów samorządu terytorialnego podlega ocenie z punktu widzenia zasady proporcjonalności. Z tym się zgadzam. Niemniej jednak to wcale nie wyklucza tego, że można nie tylko skracać, ale i wydłużać. I to można po prostu znaleźć, jak mi się wydaje, w uzasadnieniu przywołanego wyroku Trybunału Konstytucyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-321.5" who="#SenatorStanislawGogacz">Jeżeli chodzi o uzasadnienie tej nowelizacji, to, dlaczego taka inicjatywa powstała, to oczywiście można przywołać tu argumenty, jakie znajdujemy w uzasadnieniu przedmiotowej ustawy. Już w prezentacji tej ustawy i w pytaniach przewijały się te argumenty, ale ja jeszcze je powtórzę. Tu chodzi o to, że kumulują się daty wyborów samorządowych oraz parlamentarnych, następuje zbliżenie dat wyborów. Zbliżenie dat wyborów jest niepożądane z przyczyn organizacyjnych i frekwencyjnych. Dalej: w przypadku kumulacji wyborów organizacja ich musiałaby toczyć się równolegle, gdyż kodeks wyborczy wymaga dokonania szeregu czynności organizacyjno-technicznych.</u>
+          <u xml:id="u-321.6" who="#SenatorStanislawGogacz">Ja chciałbym przywołać jeszcze obrady Komisji Ustawodawczej. No, były oczywiście przedstawiane opinie, opinie, które przywoływał pan przewodniczący jako sprawozdawca, ale była też wypowiedź – nie wiem, czy pan przewodniczący o tym wspomniał – jakże ważnej osoby w jakże ważnej instytucji, w jakże ważnym organie państwa, jakim jest Państwowa Komisja Wyborcza, wypowiedź jej przewodniczącego, pana Sylwestra Marciniaka. Zresztą wiele tych właśnie tez, które on wtedy przedstawił, informacji, dzisiaj tu również pani dyrektor przedstawiła. Mianowicie Państwowa Komisja Wyborcza, która ma ogromne doświadczenie… No, któż jak nie Państwowa Komisja Wyborcza dokonuje wyborów prezydenta, Sejmu, Senatu, posłów do Parlamentu Europejskiego, oczywiście są też referenda, no i właśnie wybory do organów samorządu terytorialnego… Pan przewodniczący Sylwester Marciniak wypowiedział się à propos tego, czy posłowie wtedy, kiedy było już pierwsze czytanie tej nowelizacji, wprowadzającej pięcioletnią kadencję samorządu terytorialnego, byli w posiadaniu opinii z Państwowej Komisji Wyborczej czy też z innych instytucji, czym to może skutkować. Pan przewodniczący powiedział, że zgłoszenie wniosku o wydłużenie kadencji nastąpiło już w trakcie pierwszego czytania w Sejmie, dopiero wtedy nagle został po prostu przedstawiony wniosek o to, żeby wydłużyć kadencję z 4 do 5 lat, dlatego trudno było oczekiwać, żeby ktoś przedstawił jakąś opinię.</u>
+          <u xml:id="u-321.7" who="#SenatorStanislawGogacz">Pan przewodniczący zwrócił uwagę na to, że wybory samorządowe mają swoją specyfikę, różnią się od wszystkich wyborów, którymi zajmuje się Państwowa Komisja Wyborcza. O ile np. w wyborach do Sejmu na 1 miejsce jest 11 kandydatów, do Senatu w ostatnich wyborach na 1 miejsce było 3 kandydatów. W wyborach do Parlamentu Europejskiego też nie są to duże liczby. Natomiast jeżeli chodzi o samorząd terytorialny, o wybory do jednostek samorządu terytorialnego, to jest od 180 do 200 tysięcy kandydatów. To są ogromne liczby, a poza tym bardzo często na 50% terytorium, jak usłyszeliśmy, dochodzi do drugiej tury, kiedy kandydat nie osiąga wymaganego wyniku w pierwszej turze. W wyborach samorządowych i to chyba tylko w wyborach samorządowych spośród tych wszystkich wyborów, nad którymi czuwa Państwowa Komisja Wyborcza, protesty wyborcze są wnoszone do sądów okręgowych w odróżnieniu np. od wyborów parlamentarnych czy też innych, kiedy te protesty są rozpatrywane przez sąd.</u>
+          <u xml:id="u-321.8" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+          <u xml:id="u-321.9" who="#SenatorStanislawGogacz">To już? Nie, to jakaś pomyłka. Niemożliwe. 10 minut mówiłem? Sam się zdziwiłem…</u>
+          <u xml:id="u-321.10" who="#komentarz">Wesołość na sali</u>
+          <u xml:id="u-321.11" who="#SenatorStanislawGogacz">No dobrze, ale w takim razie jeszcze jedno zdanie.</u>
+          <u xml:id="u-321.12" who="#Gloszsali">Czeka senator…</u>
+          <u xml:id="u-321.13" who="#SenatorStanislawGogacz">Dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-321.14" who="#WicemarszalekMarekPek">Ale ja jeszcze pozwolę panu senatorowi…</u>
+          <u xml:id="u-321.15" who="#SenatorStanislawGogacz">Dziękuję. Jedno zdanie.</u>
+          <u xml:id="u-321.16" who="#SenatorStanislawGogacz">Przywołując słowa pana przewodniczącego Sylwestra Marciniaka, chciałbym powiedzieć, że opierał się w dużej mierze na opinii przygotowanej przez prof. Jarosława Flisa. I właśnie uwagę zwracało to, co w tej opinii było zawarte. No i tutaj były przywoływane takie stany, jak niepewność, napięcie, nadużycia, do których może dojść w sytuacji, gdyby nastąpiło skumulowanie właśnie tych 2 wyborów. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-322">
+          <u xml:id="u-322.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-322.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pan senator Jerzy Czerwiński. Zapraszam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-323">
+          <u xml:id="u-323.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Goście!</u>
+          <u xml:id="u-323.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Zacznijmy od podstaw. Tutaj bardzo dużo było mówione na temat ekspertyz, wręcz odczytywano pewne ich fragmenty. Panie Senatorze Kwiatkowski, wie pan, kiedy ja się wyleczyłem z ekspertyz, szczególnie jeśli chodzi o konstytucyjność? Kiedy mnóstwo ekspertyz się pojawiło przy okazji ustawy o ochronie zwierząt. Słowo „zwierzęta” nie występuje ani razu w konstytucji. Mnóstwo ekspertów się na ten temat wypowiadało, składnie lub mniej składnie, także z naszego Zespołu Doradców do spraw kontroli konstytucyjności prawa przy Marszałku Senatu X kadencji. To jest jego pełna nazwa. To jest ten sam zespół, który stwierdził w swojej ocenie prawnej, że wyrok Trybunału Konstytucyjnego, jedynego umocowanego konstytucyjnie organu, który jest w stanie i ma kompetencje oceniania konstytucyjności ustaw i nie tylko, to jest zły wyrok, nieprawidłowy. Czyli mamy w Senacie jeszcze nad-Trybunał Konstytucyjny, który ocenia wyroki Trybunału Konstytucyjnego. Tyle na temat ekspertyz, chociaż część z nich może być ciekawa.</u>
+          <u xml:id="u-323.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Kto jest winien przesunięcia czy też wydłużenia kadencji z 4 do 5 lat? Zostało tu wykrzyczane, bo inaczej nie można powiedzieć: na pewno PiS. No tak, ale za tym głosowało 413 posłów na 428 głosujących, a wtedy klub PiS nie liczył tylu posłów, 413. Zatem jak się chce bić w piersi kogoś, to trzeba też zahaczyć o własne piersi i trochę winy wziąć na siebie.</u>
+          <u xml:id="u-323.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Teraz do meritum. Ja naprawdę bardzo uważnie słuchałem tego, o czym mówiła pani dyrektor Krajowego Biura Wyborczego, bo po prostu zna się na wyborach, na kuchni wyborczej, w tym znaczeniu, że wie, jakie mogą być tutaj zagrożenia. I to nie jest kwestia tego, czy to są potencjalne zagrożenia, że może się nie zdarzą. A jak się zdarzą? Co wtedy? Co wtedy powiecie? No, PiS jest winny, bo nie mógł przeprowadzić wyborów, nie mógł skonstruować takich przepisów, że te wybory byłyby uczciwe no i oczywiście 5- czy 4-przymiotnikowe. Tak wtedy będziecie mówili, argumentowali? Otóż możliwość przeprowadzenia wyborów, tzn. takiej ich organizacji, żeby były przede wszystkim uczciwe, oczywiście zgodne z konstytucją, do obu tych typów organów – do Sejmu, Senatu i do samorządów – to jest podstawowe prawo obywatelskie. Każdy obywatel ma prawo wybierania. Jeśli więc tego prawa nie zaspokoimy… To jest ta wartość konstytucyjna, której bronimy, przesuwając terminy wyborcze, rozsuwając je nieco, o kilka miesięcy, niecałe pół roku. To jest ta wartość konstytucyjna – prawo obywatela do uczciwych wyborów. Bo co by było skutkiem tych zagrożeń, o których tu była mowa? Kwestia finansowego rozliczenia kampanii. Kwestia powołania komisji wyborczych, głównie obwodowych, bo te są najbardziej liczne. Kwestia przekrywania się kalendarzy, to, że w jednym kalendarzu już będzie cisza wyborcza, a w drugim wybory będą trwały w najlepsze. Czy też taka prosta sprawa jak ściągniecie materiałów wyborczych – plakaty, ulotki itd. To może jeszcze 30 dni wisieć i mamy przekrycie. A pamiętajmy – i to właśnie w jednej z ekspertyz stwierdził prof. Flis – że 60–75% kandydatów kandyduje i do Sejmu czy do Senatu, czyli w wyborach parlamentarnych, i w wyborach samorządowych. No, tak jest po prostu, to są fakty. Z liczbami się nie kopie. Być może o to wam chodzi, żeby te wybory można było – w cudzysłowie – wyniki tych wyborów łatwo wzruszyć, ale my tego nie chcemy. My chcemy, żeby były uczciwe, żeby suweren mógł w sposób spokojny, uczciwy wyrazić swoją wolę i żeby ewentualne nieprawidłowości – a zawsze jakieś są, bo są przecież protesty wyborcze – były skutkiem nie systematycznych błędów popełnianych np. przez ustawodawcę… Bo tak może być. Proszę państwa, pamiętacie te wybory do samorządu, bodajże z 2014 r., ze słynną książeczką i z PSL na pierwszej stronie. Tam się niestety PKW do tego dołożyła. Bo tak było, niestety. Ówczesna PKW pomyliła czy też inaczej zinterpretowała pojęcie karty wyborczej i kartki. Przeciętny człowiek uważa, że karta wyborcza i kartka to jest to samo, nie rozróżnia tych pojęć. I tak było potem w instrukcji PKW. Ale to już jest inna kwestia. Tylko nie możemy dopuścić do takich sytuacji, w których, no, przede wszystkim PKW, ale także ustawodawca zostawia puste miejsca, furtki, w których można by było naruszyć uczciwość wyborów czy też ich reprezentatywność.</u>
+          <u xml:id="u-323.4" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Ja myślę, że to jest oczywista oczywistość. Jak trudno jest tłumaczyć, że jesteśmy odpowiedzialni za to, żeby te wybory były zorganizowane i przeprowadzone bez możliwości wzruszenia, przede wszystkim w oparciu o przepisy, wyniku tych wyborów.</u>
+          <u xml:id="u-323.5" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Jak to jest z tymi zapisami konstytucji? Pierwsza kwestia, pierwszy wyrok, który był powoływany, to był wyrok w oparciu o małą konstytucję. Tam przepisy związane z samorządem terytorialnym były podobne, acz nie takie same. Przepisy w konstytucji, nazwałbym to, dużej, obecnie obowiązującej, z 1997 r. – mała, przypomnę, z 1992 r. – są jeszcze bardziej kategoryczne. Ich kategoryczność polega na tym, że art. 169, który o tym mówi, w ogóle nie określa kwestii kadencji, tego, ile ona trwa, mało tego, on nie określa w ogóle zasady kadencyjności. Nie ma tu nic na temat kadencyjności organów samorządu terytorialnego. I są jeszcze w dodatku inne zapisy dotyczące organów uchwałodawczych i organów wykonawczych. Tak było, starsi z nas pamiętają, że przecież organy wykonawcze gmin nie były w wyborach bezpośrednich wybierane. Były, tak samo jak starostowie i marszałkowie, wybierane w sposób pośredni, przez rady. I to się w ogóle nie kłóciło z zasadą kadencyjności. Dlaczego? Bo jej tu nie ma. Nie ma w tych przepisach zasady kadencyjności. Można było ich odwołać, tak jak starostę i marszałka, praktycznie rzecz biorąc, przy odpowiednim układzie sił w radzie czy w sejmiku, w każdej chwili. Gdzież tu zasada kadencyjności? Konstytucja w tym zakresie się nie zmieniła. Więc ja pytam: co państwo tutaj przywołujecie jako wzorzec konstytucyjny? Te same przepisy, które jeszcze 20 lat temu zupełnie inaczej były konsumowane przez ustawy zwykłe? Mało tego, właśnie w tejże konstytucji, jeśli chodzi o wybory, jest wyraźna wskazówka – mówię o organach samorządu terytorialnego – „zasady i tryb zgłaszania kandydatów i przeprowadzania wyborów oraz warunki ważności wyborów określa ustawa”. To jest delegacja, ale także obligo dotyczące ustawy. To w ustawie ma być ten przepis. I my ustawą zmieniamy ustawę.</u>
+          <u xml:id="u-323.6" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Tak nawiasem mówiąc, padła tu też pretensja: a dlaczegoż to nie było konsultowane? Bo projektów poselskich się nie konsultuje tak jak rządowych. A jeśli chodzi o ordynacje wyborcze czy też kodeksy wyborcze, to standardowo zasadnicze zmiany wprowadzane są na wniosek posłów – Senat też może z tym wnioskiem się zwrócić – ale nie rządu. Ja bym był jak najdalszy od tego, żeby to rząd ingerował w kwestie związane z wyborami, ustanawiał, proponował rozwiązania z tym związane.</u>
+          <u xml:id="u-323.7" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Reasumuję. Ja się dziwię, dlaczego państwo sugerujecie – no, to na koniec już, żeby nie przedłużać – że to akurat PiS-owi się opłaci z tego względu, że jeśli PiS w wyborach samorządowych, jak wy zakładacie, przegra, to w wyborach parlamentarnych już na pewno przegra. A może będzie tak – tego nie przewidujecie – że wybory samorządowe staną się „czerwoną lampą” czy światełkiem ostrzegawczym dla elektoratu, że spowoduje to zmobilizowanie elektoratu i pójdzie to w drugą stronę? Na jakiej podstawie wy wysnuwacie wnioski, które są nieuprawnione?</u>
+          <u xml:id="u-323.8" who="#SenatorJerzyCzerwinski">I jeszcze ostatnia kwestia, już naprawdę ostatnia, Panie Marszałku. Rozsunięcie w ordynacji wyborczej wyników wyborów… przepraszam, nie wyników, ale terminów wyborów jest dla państwa, tej strony sali bardziej korzystne. Dlaczego? Bo my występujemy w wyborach samorządowych i parlamentarnych pod tym samym szyldem. Więc gdyby one się nakładały, były bardzo blisko siebie, to my byśmy mieli podwójną kampanię, a większość waszych kandydatów w wyborach samorządowych występuje pod innymi szyldami: komitety indywidualne, jakieś obywatelskie, stowarzyszeniowe itd. Czyli ten sam kandydat jest podwójnie lokowany w świadomości: inaczej w przypadku wyborów parlamentarnych, inaczej w przypadku samorządowych. I to dezorientuje wasz elektorat. Nasz teoretycznie powinien na tym zyskać. Mimo to nam bardziej chodzi o to, żeby wybory były… Nie o wynik, choć oczywiście także, ale najważniejsze są dla nas zasady uczciwości, transparentności, pięcioprzymiotnikowości, bo chodzi o to, żeby wyborca miał przeświadczenie, że głos, który oddał, był oddany uczciwie i będzie się liczył. I do tego będziemy dążyć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-324">
+          <u xml:id="u-324.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-324.1" who="#WicemarszalekMarekPek">I pan senator Kazimierz Michał Ujazdowski. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-325">
+          <u xml:id="u-325.0" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-325.1" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Postaram się mówić bardzo krótko.</u>
+          <u xml:id="u-325.2" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Najbardziej zainteresował mnie w wystąpieniu pana senatora Czerwińskiego ten fragment, w którym powiedział, że nieobecność zwierząt w konstytucji budzi jego nieufność wobec ekspertów. Ja nie znam tych ekspertyz, ale chcę powiedzieć, że nieobecność drzewa, jeziora, róży i zwierząt w konstytucji nie oznacza, że nie są one pod opieką konstytucji, bo troska o ochronę środowiska obejmuje wszystkie te byty. One nie mają takich praw jak ludzie, ale pośrednio podlegają opiece konstytucyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-325.3" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Powiedzmy sobie zupełnie otwarcie, że przecież nie chodzi tutaj o to, byśmy byli przeciwni zmianie długości kadencji na przyszłość, co miało miejsce. Ale państwo próbujecie uzasadnić wydłużenie kadencji na rok przed wyborami. No, to na pewno jest złamanie dobrej konwencji konstytucyjnej, czyli jednej z takich reguł, która buduje zaufanie obywateli do państwa i stron rywalizacji politycznej. Jeśli wchodzi się na taką drogę, to zaprasza się do tego, żeby inni też na nią wchodzili, ale robi się to kosztem rozchwiania całego organizmu państwowego. Przecież nie mieliście… Pan senator Gogacz argumentuje tu tak, jakby od kilku dobrych lat był zwolennikiem zorganizowania wyborów samorządowych wiosną 2023 r. Przecież wiecie państwo, że takich myśli nie mieliście. Najpierw dokonaliście rachunku politycznego, a potem wystąpiliście z tą inicjatywą. Nikt z nas nie twierdzi, że to będzie szczęśliwe dla PiS. My tylko twierdzimy, że dziś macie taką motywację, że uważacie, że to będzie szczęśliwa dla PiS. Tu zgadzam się z panem senatorem Czerwińskim, że zazwyczaj opinia publiczna karze sprawców takich manewrów. Pamiętamy przepis chyba z 2006 r. o konsolidacji list. Zgoda, efekty polityczne mogą być dla PiS bardzo negatywne. Mnie nie przekonała ta ofiarnicza linia argumentacji pana senatora Czerwińskiego, że po prostu składacie ofiarę na rzecz dobra konstytucyjnego. Łamiecie głęboką konwencję konstytucyjną, która powiada, że nie zmienia się reguł gry w trakcie kadencji, a już na pewno nie w ostatniej fazie kadencji, na rok przed wyborami. A to, że zapłacicie za to wysoką cenę, to już jest inna historia. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-326">
+          <u xml:id="u-326.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-326.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pan senator Krzysztof Kwiatkowski. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-327">
+          <u xml:id="u-327.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Panie Marszałku! Panie, Panowie Senatorowie! Pani Minister!</u>
+          <u xml:id="u-327.1" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Tak naprawdę to co najważniejsze dotarło do mnie pod koniec tej dyskusji. Dlaczego my się w tej dyskusji różnimy? Mnie kompletnie nie interesuje to, o czym mówił pan senator Czerwiński, to, że zmiana terminu wyborów jest dla PiS korzystniejsza, bo startujemy pod jednym szyldem. A może wybory samorządowe będą czerwoną latarnią i zmobilizują wyborców? My w przeciwieństwie do was nie mamy motywów politycznych. My mamy jeden motyw: obywatel ma prawo mieć zaufanie i szacunek do podmiotów publicznych wybranych na określoną kadencję.</u>
+          <u xml:id="u-327.2" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Zwróćcie, Szanowni Państwo, uwagę na to, co się dzieje. Z jednej strony wszyscy mówimy o tym, że w demokratycznym państwie prawa różne normy są chronione konstytucją, że konkretne wartości są zabezpieczone w ustawie zasadniczej, m.in. zaufanie obywatela do państwa, stabilność stanowionych przepisów prawa… I uwaga: władza, która ma zaufanie na poziomie 23%… To jest wynik sondażu CBOS, sondażowni, która jest pod nadzorem prezesa Rady Ministrów. Zakładam, że macie do niej zaufanie. Badanie z tego roku: zaufanie do Sejmu – 23%, brak zaufania – 65%, zaufanie do władz lokalnych – 63%, brak zaufania – 28%. Władza, która ma dużo niższy poziom zaufania obywateli, nad czym boleję… Władza ustawodawcza, taka jest prawda, ma 3 razy niższy poziom zaufania niż władza lokalna. I władza, która się cieszy dużo niższym zaufaniem społecznym, zmienia kadencję władzy, która jest bardzo dobrze oceniana przez obywateli, jako skutecznie rozwiązująca ich problemy.</u>
+          <u xml:id="u-327.3" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Przywołane tu było orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego. Tu przypominam, że całość orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego wyraża pewne ogólne zasady, że swoboda ustawodawcy w zakresie realizacji wymogu zapewnienia rzetelności, sprawności działania instytucji publicznych jest oczywiście większa w stosunku do instytucji, które są tworzone, a których podstawą działania są przepisy ustawowe. Przekładając to na ten grunt, powiem tak: jeżeli chcemy zmieniać kadencję dowolnego organu, to nie robimy tego rok przed wyborami. Róbmy to przed kadencją, którą chcemy regulować – tak działa odpowiedzialny ustawodawca. W przypadku instytucji, o których przecież konstytucja… A władza samorządowa, nie kadencja… Bo o samorządzie terytorialnym możemy przeczytać w konstytucji. I samorząd, ta władza powinna być przez nas, jako władzę ustawodawczą, jak każda inna władza, chroniona. To, co proponujecie, narusza zasady demokratycznego państwa prawnego w ten sposób, że uchwalenie tego jest złamaniem zakazu arbitralizmu w działaniu ustawodawcy, stanowiącego według Trybunału Konstytucyjnego jeden z filarów tego państwa. Zachęcam do lektury wyroku Trybunału Konstytucyjnego, tego opatrzonego sygnaturą K 32/04. Ustawodawca arbitralnie przedłużył kadencję organów samorządu, a obecnie równie arbitralnie próbuje dokonać ponownego jej przedłużenia. Nie mam żadnej wątpliwości, że stanowi to naruszenie preambuły konstytucji, w myśl której prawa powinny być oparte na zasadzie pomocniczości, umacniającej uprawnienia obywateli i ich wspólnot.</u>
+          <u xml:id="u-327.4" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">I na końcu się zgodzę, zgodzę się ze słowami, które tu padły: najważniejszą zasadą jest zasada uczciwości. Tak. Chroniąc tę zasadę uczciwości, jestem za odrzuceniem projektu w całości i za szacunkiem wobec wspólnot lokalnych oraz kadencji organów ich władz – takich, na jakie zostały wybrane zgodnie z wolą wyborców.</u>
+          <u xml:id="u-327.5" who="#komentarz">Oklaski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-328">
+          <u xml:id="u-328.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-328.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pan senator Andrzej Pająk. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-329">
+          <u xml:id="u-329.0" who="#SenatorAndrzejPajak">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
+          <u xml:id="u-329.1" who="#SenatorAndrzejPajak">Ja przysłuchuję się tej dyskusji, a wiele argumentów jest takich, że czasem bardziej by odpowiadały sporowi, który się toczy o cień osła, niż temu o rzeczywiste wybory, rzeczywiste sprawy. Zabieram głos, by wypowiedzieć parę słów jako samorządowiec, bo byłem nim ponad 21 lat. Tak jak tu już wspominałem, 3 razy byłem wybierany na wójta, 4 razy na starostę, 2 razy na radnego gminnego i 4 razy na radnego powiatowego. I tak czasem przysłuchuję się… Tutaj nawet mój szanowny przedmówca, powiedzmy, ocenia – czy nie ocenia – czy parlament się cieszy zaufaniem i samorząd…</u>
+          <u xml:id="u-329.2" who="#SenatorAndrzejPajak">Ja z tego punktu przedstawię parę takich może luźnych wniosków. Bo my tak naprawdę wszędzie podkreślamy: suweren, suweren, suweren, w imieniu jego działamy, dla jego dobra, dla jego zbawienia. A czy rzeczywiście tak jest? Czy później to, czego ten suweren chce, my tutaj realizujemy?</u>
+          <u xml:id="u-329.3" who="#SenatorAndrzejPajak">Proszę państwa, ten problem, który dzisiaj mamy, mamy trochę na własne życzenie. No bo, jak tu było mówione, kiedy to było wprowadzane w życie, wiadomo było, że za rok będą wybory parlamentarne i że jeżeli wydłużymy kadencję, to te wybory i do parlamentu, i samorządowe, nałożą się na siebie. To przecież było do przewidzenia. Tu zgadzam się z tym, że trudno było przewidzieć, kiedy Putin rozpocznie wojnę na Ukrainie, jakiego dnia, w jakiej dacie, ale to, że te wybory się nałożą, to było oczywiste. I co nam dały te wybory, to skumulowanie kadencji, wprowadzenie tych 2 kadencji i wprowadzenie tego wydłużenia? Co nam dało? Nic nam nie dało, tylko ten problem, który mamy dzisiaj. I nawet nie wiem, czy nie byłoby takie bardzo rzeczowe i rzetelne to rozwiązanie, żeby skrócić tę kadencję o pół roku. Ja rozmawiałem z Biurem Legislacyjnym o tym, że jest to możliwość i ile jest korzyści z tego. W 2023 r. mamy wybory samorządowe, w 2024 r. mamy wybory do europarlamentu, w 2025 r. mamy wybory prezydenta. I nikomu nie przeszkadzamy. Można spokojnie je rozliczyć. A wybory do europarlamentu są jesienią.</u>
+          <u xml:id="u-329.4" who="#SenatorAndrzejPajak">Tu jest taka bardzo fajna, ciekawa rzecz. Wielu, którzy wystartują do samorządu, jeżeli nie przejdzie, pójdzie do Senatu. I w wielu przypadkach przy takim zaufaniu, jakie mają samorządy i jakie ma parlament, to większa jest szansa dostania się do parlamentu niż do samorządu. Przerabiałem to wszystko i wiem. I tu startowałem, i tu startowałem. Bo wielu z posłów idzie tutaj do samorządu i na ogół przepadają, a wielu zostaje wysoko ustawionych na liście i spokojnie sobie do Sejmu wejdzie.</u>
+          <u xml:id="u-329.5" who="#SenatorAndrzejPajak">Teraz kolejna sprawa. Ja jestem za tym – chciałem nawet złożyć poprawkę, ale byłaby ona pozamerytoryczna – żeby tę dwukadencyjność zlikwidować. Proszę państwa, moje rozumowanie jest proste. Skoro mówimy o uczciwości, mówimy o tym, że suweren decyduje, to, proszę państwa… Bo był taki argument przy tych wyborach, żeby zrobić tylko 2 kadencje, było mówione, że 70% społeczeństwa jest za tym. No, to ja bardzo przepraszam, ale, o ile ja wiem, przy wyborach wystarczy 50% plus jeden i zmieni się wójta po pierwszej kadencji, po drugiej, w połowie pierwszej, w połowie drugiej. Ale co w tym przypadku, kiedy suweren chce, żeby dany pan wójt czy burmistrz był 3 kadencje albo 4 kadencje? Kto decyduje? On nie może, my za niego. Ale pełna buzia mowy o suwerenie.</u>
+          <u xml:id="u-329.6" who="#SenatorAndrzejPajak">Kolejna sprawa. Też to mówiłem z tej trybuny, że były takie… Że, powiedzmy, są takie czy inne układy, jeżeli chodzi o samorządy. Proszę państwa, od tego, żeby takiej czy mafii, czy czegokolwiek nie było w samorządzie, powinny być Policja, prokuratura i sąd. Ja to nawet tutaj mówiłem i powtórzę: niech rząd, niech państwo stworzy dla samorządowców program Cela +, potem po wyroku i do widzenia. Ale w takiej procedurze, a nie w postaci tylko oskarżeń.</u>
+          <u xml:id="u-329.7" who="#SenatorAndrzejPajak">I jeszcze, żeby było sprawiedliwie – jak już mówię o tej sprawiedliwości – wydłużmy kadencję posłów, senatorów do 5 lat. I niech wszyscy mają po 5 lat. To też jest możliwe. Nie wiem, czy to jest kwestia konstytucji… Tu akurat nie do końca się orientuję w tym temacie, to mówię wprost. Ale czy nie byłoby to sprawiedliwie? I ułożyć, raz na 50 lat… Przecież wiemy, kiedy są wybory prezydenta w Stanach Zjednoczonych, prawda? W listopadzie, w tym i tym roku, bodaj pierwsza niedziela. No, i jest to wiadome od ilu lat? Od dziesiątek lat czy nawet od wieków, czy od ponad wieku. A u nas nigdy niczego nie wiemy. Tak że jeszcze raz, jako ten właśnie samorządowiec, który tyle czasu spędził w samorządach i wie, jak to wygląda, bo, tak jak mówię, 13 wyborów przeżyłem… Który tutaj z posłów, senatorów przeżył tyle wyborów samorządowych? A ilu mnie poucza o samorządach? Tak że jeszcze raz apeluję, żeby to sensownie, racjonalnie ułożyć, raz na przynajmniej 25 lat, żeby było wiadomo, co, gdzie i kiedy będzie. I to dla Państwowej Komisji Wyborczej byłoby jasne, przejrzyste. A tak wy nie wiecie, czy na jesieni będziecie mieli jedne i drugie wybory, czy w 2024 r. będą też jedne i drugie wybory, bo i do Europarlamentu, i przewidywane przenoszone samorządowe… No, po co, na co? Można zaplanować, zrobić, zorganizować przejrzyście i na ładnych parę lat. A tutaj tak naprawdę… Aż jest to takie żałosne. Ja zapewniam, że takich sporów o cień osła, że tak powiem, bo takie jest powiedzenie, w tych radach gminnych czy powiatowych nigdy nie toczą. Tam przecież były kłótnie, spory o coś. A tutaj: jakiś tam przepis, no, cień osła i kłótnie, podział społeczeństwa, podział wszystkiego. No, i co z tego jest? Co z tego ten suweren ma? Pytam: co ten naród, suweren ma? A my na każdym kroku: suweren, suweren. I jedna, i druga, i trzecia, i czwarta strona, żeby nie było, że tam wskazuję, to mówię o przynajmniej 4, akurat w tym momencie. I co z tego suweren ma? Co ma z tego? Z tej bijatyki tutaj, co ma z tego? Ja się tak nieraz nad tym zastanawiam. Tak że jeszcze raz podkreślam, cieszę się bardzo, że byłem też samorządowcem, przez ponad 21 lat, bo inaczej to chyba to życie polityczne miałbym zmarnowane, gdybym był tylko w parlamencie. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-329.8" who="#komentarz">Oklaski</u>
+          <u xml:id="u-329.9" who="#SenatorHalinaBieda">Brawo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-330">
+          <u xml:id="u-330.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Pan senator Jan Maria Jackowski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-331">
+          <u xml:id="u-331.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Przedstawiciele Państwowej Komisji Wyborczej! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-331.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">No, widać, że ten temat trochę się ożywił, to znaczy było dosyć spokojnie, a w tej chwili dyskusja zaczyna się rozwijać. Rzeczywiście rozmawiamy o fundamentach i o jakości naszego życia publicznego. Czy w tym życiu publicznym są stałe reguły, ogólnie znane, akceptowane, stosowane, przestrzegane, czy też są reguły, które koniunkturalnie są zmieniane w zależności od koniunktur politycznych i różnych wydarzeń?</u>
+          <u xml:id="u-331.2" who="#SenatorJanMariaJackowski">Ja jestem, Wysoka Izbo, pod wrażeniem tego, co ostatnio przeżyliśmy w Sejmie. Pojawił się projekt ustawy, tzw. lex butapren, o przyspawaniu niektórych prezesów spółek do stołków. Inni mówią inaczej – nie chcę tego cytować – koryto + dla prezesów. Proszę państwa, jaka była motywacja? No, szlachetna, jakżeby inaczej: strategiczne spółki, musi być stabilność, musi powstać specjalna rada 5 mędrców, którzy będą orzekali, czy ci prezesi mogą być zmienieni czy nie mogą być zmienieni. Nagle się okazało, że to jest tak ważna sprawa… No i co się okazało? Po chwili ktoś się dopatrzył, że jednak za spółki Skarbu Państwa, gdzie organem założycielskim jest instytucja państwowa czy państwo, jakieś konkretne ministerstwo czy inny organ państwa… Po prostu nie może być w ten sposób ograniczana. No, ale to jest namacalnym dowodem traktowania relatywistycznego, koniunkturalnego spraw wagi państwowej. To ośmiesza polskie państwo, podkreślam: ośmiesza polskie państwo. Ja pamiętam atmosferę w 2017 r. Wcześniej, Wysoka Izbo – wspominał o tym pan senator Pająk –przewaliła się olbrzymia dyskusja na temat dwukadencyjności. Pojawiły się pomysły, aby ograniczyć do 2 kadencji, łącznie z tą, która już trwała – tak? – bo ten przepis miał działać nawet wstecz w pierwotnej wersji. Miałyby być 2 kadencje dla wójtów, burmistrzów i prezydentów. No i nawet prezes Kaczyński powiedział, że zna takie analizy prawne, że to jest w zasadzie możliwe, w zasadzie jest możliwe. Pamiętam spotkania, na których byli burmistrzowie z Prawa i Sprawiedliwości, którzy mówili: kochani posłowie, co wy robicie, wy podcinacie zaufanie do nas samych, że my jesteśmy jakimiś kombinatorami itd. To podrywa zaufanie do władzy samorządowej. Dlatego, że motywacja była taka, że jest pełno nieprawidłowości w samorządzie. No i później urodził się taki pomysł, że przedłużymy kadencję do 5 lat. Ja już nie będę mówił o personaliach, czyj to był pomysł, kto go lansował, spuśćmy zasłonę, ja już nie chcę tego komentować. Jednak wtedy, kiedy była przyjmowana ta ustawa, w roku 2017, i tutaj, w Senacie, też przecież na ten temat dyskutowaliśmy… No, to było od początku wiadomo, że jesienią 2023 r. będą i wybory samorządowe, i wybory parlamentarne. Jeden z ekspertów komisji, kiedy procedowaliśmy nad tą ustawą w komisji, sugerował, że było to zaplanowane. Podczas posiedzenia komisji ja też nawiązałem do wypowiedzi… już zapomniałem, chyba pana prof. Mariusza Bidzińskiego – przepraszam, jeżeli przekręciłem nazwisko – i powiedziałem, że pamiętam dyskusje, w których podnosiłem ten argument, a wówczas mówiono mi: a to jakoś się to załatwi, coś wymyślimy. No i właśnie to jakieś załatwienie, czyli przesunięcie o pół toku, ma się stać ciałem. Mnie te wszystkie argumenty, nazwijmy to, merytoryczne o tyle nie przekonują, że przecież o tym wszystkim trzeba było pomyśleć w roku 2017, zastanowić się, jak to zrobić, żeby nie było tego rodzaju kolizji. Ja pamiętam też czasy, gdy byłem posłem Akcji Wyborczej Solidarność – pan marszałek Borusewicz też, w tamtych czasach poseł – i była reforma samorządowa. I owszem, wówczas przesunięto termin wyborów samorządowych z kwietnia 1998 r. bodajże na połowę października 1998 r., ale powód był bardzo poważny: zostały wprowadzone dodatkowe szczeble samorządu terytorialnego. To było wypełnienie normy konstytucyjnej, która mówiła o trójszczeblowym podziale władzy administracyjnej. A więc był poważny powód. Też były spory wokół tego. Tam w pewnym sensie była jeszcze gorsza sytuacja, bo na okres 3 miesięcy zostały zawieszone władze samorządów. To nie było wydłużenie kadencji, tylko przesunięcie wyborów, czyli wygasała kadencja, nie było… I to wywoływało…</u>
+          <u xml:id="u-331.3" who="#Gloszsali">…I zarząd.</u>
+          <u xml:id="u-331.4" who="#SenatorJanMariaJackowski">Tak jest.</u>
+          <u xml:id="u-331.5" who="#SenatorJanMariaJackowski">Tak że wtedy mówiono, że szefowie gmin będą mogli po prostu bez rad, bez kontroli… Że będzie „hulaj dusza, piekła nie ma”. To jest historia, ale wtedy był wokół tej sprawy konsensus z tej prostej przyczyny, że była obiektywna sytuacja i trzeba ją było w jakiś sposób rozwiązać. Powiem Wysokiej Izbie, że jakby dzisiaj ktoś wpadł na pomysł takiego rozwiązania prawnego, to to by nie przeszło. Żeby zawiesić rady, przesunąć termin wyborów… O tym też trzeba po prostu powiedzieć.</u>
+          <u xml:id="u-331.6" who="#SenatorJanMariaJackowski">Wracając do meritum sprawy, powiem, że w moim głębokim przekonaniu główną motywacją tego przesunięcia nie jest troska o samorząd, o przejrzystość procedur wyborczych. To są ważne argumenty, proszę tego nie rozumieć tak, że ja tego nie biorę pod uwagę, ale główny cel jest natury stricte politycznej, wiąże się z interesem politycznym, który generalnie wiąże się z tym, że wybory skumulowane w bardzo krótkim terminie przy słabnących notowaniach obozu rządzącego mogą spowodować utratę władzy – mówię „mogą”, nie mówię, że tak się stanie, tego nie wiemy – na poziomie centralnym, ale również w samorządach, w których PiS po ostatnich wyborach, przynajmniej w sejmikach… W sporej liczbie tych sejmików, w prawie połowie czy w połowie tych sejmików, jest rządzącym bądź współrządzącym. Nie mówię już o gminach czy powiatach. Tak że jeśli chodzi o ten punkt widzenia, to jest to argument dla strategów obozu rządzącego. Drugi bardzo ważny argument jest taki, że prawdopodobnie będzie grupa parlamentarzystów, i to też trzeba sobie jasno powiedzieć, którzy w wyniku wyborów parlamentarnych przestaną być parlamentarzystami i w ten sposób będą mieli szansę kandydować w wyborach samorządowych, a w przypadku zachowania tego kalendarza takiej szansy po prostu by nie było.</u>
+          <u xml:id="u-331.7" who="#SenatorJanMariaJackowski">Na koniec jeszcze jedna sprawa. Zacząłem od tej lex butapren i powiem tak. Ja coraz bardziej zastanawiam się, czy wybory parlamentarne odbędą się w terminie konstytucyjnym. Coraz bardziej się o to obawiam, ale nie dlatego, że miałyby być przyspieszone, co spekulowano, tylko dlatego, że mogą być zawieszone czy przesunięte, np. przez wprowadzenie któregoś ze stanów wyjątkowych. Argumentację będzie można… Niestety, rozwój sytuacji na wschodzie i związane z tym inne czynniki, których istnienia może jeszcze nie mamy świadomości, mogą być powodem tego. I dlatego w czasach niepewnych trzeba stosować się do zasad, ponieważ te zasady porządkują naszą rzeczywistość. A jak się zacznie w tym wszystkim grzebać, to może się okazać, że to wszystko zacznie się rozsypywać. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-331.8" who="#komentarz">Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Bogdan Borusewicz</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-332">
+          <u xml:id="u-332.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-332.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">I proszę o zabranie głosu pana senatora Jerzego Czerwińskiego. 5 minut.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-333">
+          <u xml:id="u-333.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-333.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Tak, pamiętam, że 5 minut.</u>
+          <u xml:id="u-333.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Właściwie to będzie jedno duże sprostowanie, bo pierwszy pomysł – skrócić kadencję samorządów – spotkał się z aplauzem, ale właśnie wyroki Trybunału Konstytucyjnego tego zabraniają. Nie samego faktu skrócenia, ale skrócenia teraz i głosowania w tym momencie kadencji, ponieważ musi minąć co najmniej 6 miesięcy do rozpoczęcia akcji wyborczej, czyli do rozpisania wyborów, a do wyborów – ok. 9 miesięcy. W przypadku tego skróceniu kadencji termin byłby niezachowany i tym bardziej można by było, z uwagi na te kwestie organizacyjne, tak bym to nazwał, wzruszać to potem przed sądami.</u>
+          <u xml:id="u-333.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Druga kwestia. No, to jest bardzo dobre sformułowanie – obiektywna sytuacja. My nie jesteśmy w tej chwili w obiektywnej sytuacji. Oczywiście można czekać na czas… To znaczy miernikiem i najważniejszym weryfikatorem jest czas, tylko że w tym wypadku czekanie na czas wyborczy – przy obecnych nakładających się ordynacjach, przy nakładających się wyborach, kalendarzach itd., o czym mówiłem wcześniej – może być bardzo, bardzo niebezpieczne dla demokracji jako takiej. Jest pewna obiektywna sytuacja i trzeba na nią zareagować.</u>
+          <u xml:id="u-333.4" who="#SenatorJerzyCzerwinski">I ostatnia kwestia. Starałem się wytłumaczyć, że tutaj polityka, wbrew pozorom, powinna zejść na plan dalszy z prostej przyczyny… I argumentacja polityczna też, bo można przytaczać argumenty albo w jedną stronę, albo w druga stronę, jednak nie ma teraz weryfikatora a priori, dopiero post factum możemy stwierdzić, która koncepcja i które założenia były słuszne. Polityka powinna tu zejść na plan dalszy. To nie argumenty polityczne, tylko właśnie obiektywne, związane z zapewnieniem wyborcom skuteczności i głosowania – to jest najprostsze określenie – uczciwości itd… Ale głównie chodzi o to, żeby wyborcy mieli przeświadczenie, że biorą udział w wyborach, które są przygotowane organizacyjnie najlepiej, jak tylko można. I tutaj ja się zdaję po prostu na stanowisko fachowców. Fachowców, czyli tych, którzy pracują przy wyborach nie okazjonalnie, jako członkowie komisji, tylko którzy wykonują taką pracę, którzy non stop, codziennie się spotykają z aktami wyborczymi, co jakiś czas z szeroko rozumianym aktem wyborczym, ale powszechnym, czyli wyborami w terminach, nie tylko z tymi między terminami. Wobec tego próbę udowodnienia, że jest inaczej, uważam za bezcelową. Jeśli są pewne zagrożenia i są one widoczne, to trzeba im przeciwdziałać choćby tylko po to, żeby mieć świadomość tego, że się zrobiło wszystko, co tylko było możliwe, żeby te wybory były uczciwe, po prostu uczciwe. Jesteśmy to winni wyborcom. Powinniśmy podjąć takie postępowanie. Całą politykę zostawiam na boku, naprawdę, bo argumenty polityczne można tu odczytać albo w jedną, albo w drugą stronę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-334">
+          <u xml:id="u-334.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-334.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">I proszę o zabranie głosu pana senatora Wadima Tyszkiewicza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-335">
+          <u xml:id="u-335.0" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Panie Marszałku Wysoka Izbo! Państwo Przedstawiciele PKW!</u>
+          <u xml:id="u-335.1" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Mimo tego, że we mnie płynie samorządowa krew i godzina to by było za mało, żeby powiedzieć to, co bym chciał powiedzieć, postaram się to skrócić do 5 minut.</u>
+          <u xml:id="u-335.2" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Szanowni Państwo, tę ustawę ja bym najchętniej nazwał „suseł plus” albo „śpiochy plus”. To pytanie kieruję też do państwa: co państwo robili przez 5 lat? To również do państwa. Co państwo robili przez 5 lat?</u>
+          <u xml:id="u-335.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">A pan?</u>
+          <u xml:id="u-335.4" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Tak? Okej, ale to państwo próbujecie zmienić tę zasadę. To państwo uważacie, że jest jakieś zagrożenie. Tak? A więc minęło 5 lat od roku 2017, kiedy wprowadzono kadencyjność. Mówiono wtedy, że wprowadzamy kadencyjność, bo są afery, bo są nieprawidłowości w samorządach. Tych argumentów było całe mnóstwo. Ja byłem przeciwnikiem kadencyjności i nadal nim jestem, bo uważam, że to Polacy powinni decydować, kto będzie zarządzał gminą. A jeżeli ktoś łamie prawo, no to, jak powiedział pan senator, trzeba go wsadzić do pudła. Koniec, kropka.</u>
+          <u xml:id="u-335.5" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Tych odważnych, którzy mówią o tej kadencyjności, ja bym zaprosił do takiej gminy, do takiego miasteczka na terenie zachodniej Polski, które nazywa się Bytom Odrzański. Burmistrz rządzi tam w tej chwili już chyba dwadzieścia parę lat. I niechby ktoś spróbował na rynku tego małego miasteczka powiedzieć, że chce im zabrać tego burmistrza!</u>
+          <u xml:id="u-335.6" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Podstawowy błąd, jaki jest popełniany w dyskusji na temat samorządności, to mierzenie wszystkich jedną miarą. W sumie samorządowców jest blisko 3,5 tysiąca, a samych wójtów i burmistrzów – 2 tysiące 478. Jeśli zdarzy się gdzieś jakiś negatywny przypadek – to się zdarza, różne rzeczy się zdarzają – to się mierzy wszystkich jedną miarą. To jest niesprawiedliwe, nieuczciwe, to tak naprawdę psuje demokrację.</u>
+          <u xml:id="u-335.7" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Tak więc to jest ewidentne. No, 5,5 roku mieliście państwo – i państwo z PKW, i państwo senatorowie – żeby ewentualnie te zmiany wprowadzić. Nie ma żadnego racjonalnego uzasadnienia – ani prawnego, ani faktycznego – dla tych zmian, które są proponowane. Po prostu nie ma. Nie ma żadnych szczególnych okoliczności. Te okoliczności są wiadome od 5 lat, więc nic specjalnego się nie wydarzyło.</u>
+          <u xml:id="u-335.8" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Jest to sprzeczne z konstytucją, bez dwóch zdań. Zresztą pan senator się na to powoływał. Skoro jest wyrok Trybunału Konstytucyjnego, który mówi o tym… I ma pan rację, że nie powinno się tego w ogóle zmieniać w trakcie kadencji. Wydłużyć można, ale nie w trakcie kadencji. Wydłużyć następną kadencję, tak jak to zostało zrobione, można, ale w trakcie kadencji przedłużać kadencję… Wszyscy konstytucjonaliści twierdzą, że to jest niezgodne z konstytucją.</u>
+          <u xml:id="u-335.9" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Można przedłużyć kadencję – ja to rozumiem – jeśli są stany nadzwyczajne, ale tu nie ma stanu nadzwyczajnego. Przecież nic się nie zmieniło w stosunku do tej wiedzy, którą mieliśmy 5 lat temu.</u>
+          <u xml:id="u-335.10" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Pojawia się np. taka argumentacja – może państwo też jej używali – że chodzi o budżet. Bo samorządowcy wielokrotnie mówili, że nie jest najlepiej, jeżeli ten budżet jest realizowany… Nowa władza przychodzi w listopadzie, wygrywa wybory i musi realizować budżet poprzednika. Okej, zgoda. To wtedy trzeba zrobić wybory, tak jak senator Pająk mówił, w innym terminie. I wtedy nie będzie problemu, żeby zagwarantować nowej władzy, która zostanie wybrana, że będzie ona mogła realizować swój budżet. To, że ktoś zamiast w listopadzie przejmie władzę w czerwcu czy tam w maju, niczego nie zmieni. I tak trzeba będzie realizować budżet poprzednika, więc ten argument całkowicie upada.</u>
+          <u xml:id="u-335.11" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Ja również uważam, że to jest decyzja czysto polityczna. I jeszcze raz powtórzę z pełnym naciskiem: było 5 lat, żeby wprowadzić te wszystkie zmiany, żeby do tego się przygotować. I nie jest prawdą, że samorządy sobie nie poradzą. Tak naprawdę, jeśli chodzi o kalendarz wyborczy – to chyba senator Kwiatkowski wyliczył – można zrobić 6 tygodni przerwy między poszczególnymi wyborami. Samorządowcy sobie poradzą. A jak ktoś się zdecyduje startować i w jednych wyborach, i w drugich, to musi sobie z tym poradzić, musi się rozliczyć. Nie jest tak, że to jest niemożliwe. To jest trudne, ale nie jest niemożliwe, więc ta argumentacja całkowicie odpada.</u>
+          <u xml:id="u-335.12" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">A więc na koniec… Ja już powiedziałem, że to jest projekt susłów czy projekt śpiochów. Nie godzę się na tę ustawę. I nie znam samorządowca, który… Oprócz jednego. Jeden samorządowiec mówi, że przesunięcie tych wyborów jest pozytywne. Ten jedyny samorządowiec to niestety mój następca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-336">
+          <u xml:id="u-336.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-336.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę o zabranie głosu pana senatora Aleksandra Pocieja.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-337">
+          <u xml:id="u-337.0" who="#SenatorAleksanderPociej">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-337.1" who="#SenatorAleksanderPociej">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-337.2" who="#SenatorAleksanderPociej">Bardzo krótko. Jest dla mnie nie do pojęcia argumentowanie, że z powodu zbiegu tych 2 wyborów można przerzucić, w ogóle niezgodnie z jakimikolwiek zasadami, o 6 miesięcy czy tam o 7 miesięcy wybory samorządowe. Przecież to było wiadomo. Gdybym dzisiaj usłyszał od pana senatora, że pan senator mówi, że głupio głosowaliście 4 lata…</u>
+          <u xml:id="u-337.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Śmy, głosowaliśmy.</u>
+          <u xml:id="u-337.4" who="#SenatorAleksanderPociej">Nie, nie, myśmy nie głosowali.</u>
+          <u xml:id="u-337.5" who="#SenatorJerzyCzerwinski">413 na 428.</u>
+          <u xml:id="u-337.6" who="#SenatorAleksanderPociej">Nie, myśmy nie głosowali.</u>
+          <u xml:id="u-337.7" who="#SenatorAleksanderPociej">…Że głupio głosowaliście 4 lata temu, i gdyby pan senator przyszedł, uderzył się w pierś i powiedział tak: przepraszam, byliśmy na tyle niemądrzy, że nie zauważyliśmy 4 lata temu, że będzie zbieg, to ja bym to przyjął w jakikolwiek sposób. Każde inne argumentowanie dla mnie nie jest poważne. 4 lata temu czy 4,5 roku temu przeprowadziliście głosowanie, również przez tę Izbę, jak zwykle walcem, bez żadnego zastanowienia, no bo nigdy w życiu nie prosiliście o jakiekolwiek argumenty naszych legislatorów, i powiedzieliście, że to jest najlepszy wybór. Mieliście pomysły na temat tego, jak to zmienić. Dzisiaj wskutek waszego głosowania pan senator przychodzi i mówi: no, pomyliliśmy się… To znaczy nie, gdyby pan powiedział, że pan się pomylił… Mówicie, że to jest zły moment. Ale wyście to zrobili. To trzeba przyjść, powiedzieć „przepraszam bardzo” i tyle. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-337.8" who="#Gloszsali">Brawo.</u>
+          <u xml:id="u-337.9" who="#komentarz">Oklaski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-338">
+          <u xml:id="u-338.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-338.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Teraz ja sobie na chwilę udzielę głosu jako dyskutantowi.</u>
+          <u xml:id="u-338.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dlaczego nie zauważono, PiS nie zauważył, że będzie zbieg wyborów samorządowych z wyborami parlamentarnymi, kilka lat temu, w poprzedniej kadencji? Dla mnie jest jasne, że zauważył, że wiedział o tym, ale sytuacja polityczna była inna. PiS był na trajektorii wznoszącej, więc to PiS-owi nie przeszkadzało. W tej chwili PiS jest na trajektorii opadającej i oczywiście w tej sytuacji każdy punkt w wyborach jest ważny. I ze względów politycznych zmieniliście swój stosunek, dostrzegliście, że jest zbieg wyborów samorządowych i parlamentarnych. Oczywiście tu także chodzi o to, żeby ci którzy przegrają wybory, ratowali się w samorządach, tzn. wchodzili do samorządów, bo każdy senator, każdy poseł, który przegra wybory, ma znaczące szanse, żeby uzyskać mandat samorządowy. Każda zmiana daty wyborów, przesunięcie tych wyborów, każda zmiana ordynacji wyborczej jest czymś złym. I jestem pewien, że to, ta zmiana daty wyborów PiS-owi nie pomoże. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-338.3" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
+          <u xml:id="u-338.4" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Przemówienia do protokołu złożyli: pan senator Pęcherz, senator Świlski, pan senator Szwed, senator Gromek, pani senator Gorgoń-Komor, pan senator Durlak, pani senator Sekuła, pani senator Morawska-Stanecka, senator Mamątow, senator Komarnicki i senator Godyla.</u>
+          <u xml:id="u-338.5" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-338.6" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-338.7" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu szóstego porządku obrad: ustawa zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o repatriacji oraz niektórych innych ustaw.</u>
+          <u xml:id="u-338.8" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 837, a sprawozdanie komisji – w druku nr 837 A.</u>
+          <u xml:id="u-338.9" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę sprawozdawcę Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą, pana senatora Kazimierza Michała Ujazdowskiego, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-339">
+          <u xml:id="u-339.0" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzMichalUjazdowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-339.1" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzMichalUjazdowski">Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą, która zebrała się 25 października, w sprawie uchwalonej przez Sejm w dniu 7 października tego roku ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o repatriacji oraz niektórych innych ustaw.</u>
+          <u xml:id="u-339.2" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzMichalUjazdowski">Po skierowaniu przez pana marszałka Senatu do Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą komisja rozpatrzyła projekt i wnosi o to, aby Wysoki Senat przyjął załączony projekt uchwały, czyli zaakceptował, uchwalił ustawę zmieniającą ustawę o zmianie ustawy o repatriacji bez poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-339.3" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzMichalUjazdowski">Tytułem wyjaśnienia powiem, że nowelizacja jest efektem inicjatywy sejmowej komisji do spraw Polonii i dotyczy podniesienia limitu wydatków na repatriacje w obecnym roku o 15 milionów zł, tak aby efektywniej wykonać zadania związane z repatriacją. Została ona uchwalona w Sejmie w warunkach powszechnej zgody.</u>
+          <u xml:id="u-339.4" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzMichalUjazdowski">Komisja również, kierując się tymi motywami, przedstawia Wysokiej Izbie wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek. Tak że proszę Wysoką Izbę o zaakceptowanie tej nowelizacji bez poprawek. Dziękuję za uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-340">
+          <u xml:id="u-340.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-340.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Czy są jakieś pytania do senatora sprawozdawcy? Nie ma.</u>
+          <u xml:id="u-340.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-340.3" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Projekt tej ustawy został wniesiony przez komisję sejmową. Do prezentowania stanowiska wnioskodawcy został upoważniony pan poseł Robert Tyszkiewicz.</u>
+          <u xml:id="u-340.4" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Czy jest pan poseł? Nie ma pana posła.</u>
+          <u xml:id="u-340.5" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy?</u>
+          <u xml:id="u-340.6" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan minister Bartosz Grodecki. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-341">
+          <u xml:id="u-341.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Szanowny Panie Marszałku! Szanowne Panie i Panowie Senatorowie! Szanowni Państwo! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-341.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Bardzo krótko, jeśli można, szanując czas.</u>
+          <u xml:id="u-341.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Bardzo dziękuję za ten projekt. Jest to projekt, który rzeczywiście był odpowiedzią na dezyderat Komisji Łączności z Polakami za Granicą. Tak się umówiliśmy z początkiem roku. Wspominam o tym początku roku, bo jest to data dosyć istotna, jeśli chodzi o cały proces. Otóż nasze ustalenia były takie, że powinniśmy ten projekt… dobrze by było, gdybyśmy uchwalili jeszcze w pierwszej połowie roku z uwagi na obiektywne przesłanki wynikające z ustawy o finansach publicznych, czyli możliwość zasilenia rezerwy, z której wydatkowane są środki na repatriacje, w ramach korekty budżetu, która jest na przełomie września i października. Zresztą takie ustalenia też poczyniliśmy z panem ministrem Skuzą i stąd też ten limit 15 milionów. Tak też umówiliśmy się z panem przewodniczącym Tyszkiewiczem i z panią przewodniczącą Burzyńską, że moim zadaniem będzie ustalenie, do jakiego limitu możemy podnieść tę rezerwę.</u>
+          <u xml:id="u-341.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Co więcej mogę powiedzieć? Współpraca była na tyle dobra, że tak na dobrą sprawę ten projekt, który jest dzisiaj procedowany, jest projektem przygotowanym przez rząd. Tu oczywiście chodziło o pewną sprawność proceduralną i spójność legislacyjną, a tak na dobrą sprawę zostało tu wyrażone stanowisko legislatorów zarówno sejmowych, jak i senackich.</u>
+          <u xml:id="u-341.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Z uwagi na to, że jestem odpowiedzialny za ten proces, stoję na stanowisku, że mam obowiązek przekazać, że niestety podniesienie tego limitu, bo to jest tylko i wyłącznie podniesienie limitu, czyli możliwości ewentualnego wydatkowania tych środków w tym roku, już po prostu nie może być zrealizowane, bo ja nie mam jak tych pieniędzy pozyskać, ponieważ nie pozwala mi na to ustawa o finansach publicznych. Ja mogę te środki pozyskać i rozdzielić do 15 października. Był też taki pomysł, że ze względu na to, że ten projekt jest dosyć późno, można byłoby to przenieść na rok przyszły. Wola ustawodawcy, czyli zarówno jednej, jak i drugiej izby, była taka, żeby ten projekt przyjąć w tym kształcie i ewentualne prace nad tym harmonogramem wydatków, który jest załączony w ustawie o repatriacji, nowelizacją ustawy o repatriacji z 2017 r. zacząć być może jeszcze w tym roku albo na początku przyszłego, tak żeby go trochę zmodyfikować i żeby rzeczywiście tę rezerwę starać się podnieść. Takie przynajmniej głosy wczoraj na posiedzeniu komisji senackiej padły. Oczywiście jesteśmy na to bardzo otwarci. Jednak chciałbym podkreślić jasno, że projekt jest po prostu zbyt późno i ja, nawet bardzo starając się… No, sama zmiana ustawy o repatriacji daje mi niewiele przestrzeni. Musiano by jeszcze zmienić całą ustawę budżetową, bo skądś te środki trzeba byłoby wziąć, a także ustawę o finansach publicznych. Co więcej, nawet gdyby któryś z moich kolegów ministrów miał jeszcze jakieś wolne środki w rezerwach, którymi dysponuje w tej chwili, np. rezerwie kryzysowej, która jest u ministra, u pana premiera Kowalczyka, to ja środki na repatriację mogę czerpać tylko z rezerwy przeznaczonej na pomoc repatriantom. W tej chwili nawet gdyby takie środki w innej rezerwie się znalazły, z tej rezerwy tych działań finansować nie można.</u>
+          <u xml:id="u-341.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Tak więc reasumując, powiem, że inicjatywa jest bardzo godna, uchwalona w trybie konsensualnym przy udziale komisji, ale niestety spóźniona. Jednak mam nadzieję, że prace nad kalendarzem i trybem wydatkowania środków, podnoszeniem rezerwy zgodnie z zapowiedzią jednej i drugiej komisji będą kontynuowane. Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-342">
+          <u xml:id="u-342.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-342.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Aha, bo jeszcze pytania miały być.</u>
+          <u xml:id="u-342.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Tak, tak, będą pytania.</u>
+          <u xml:id="u-342.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Dobrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-343">
+          <u xml:id="u-343.0" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Panie Ministrze, ja chciałbym pana zapytać. Czy ta ustawa, którą mamy uchwalić, będzie w tej chwili ustawą pustą? Tak? To znaczy, że ona zacznie działać od następnego roku…</u>
+          <u xml:id="u-343.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Nie.</u>
+          <u xml:id="u-343.2" who="#SenatorBogdanBorusewicz">…czy w ogóle nie będzie działać?</u>
+          <u xml:id="u-343.3" who="#SenatorHalinaBieda">W ogóle.</u>
+          <u xml:id="u-343.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">W ogóle.</u>
+          <u xml:id="u-343.5" who="#SenatorHalinaBieda">Ale to my o tym zaraz powiemy.</u>
+          <u xml:id="u-343.6" who="#SenatorBogdanBorusewicz">No, to pytanie do pana… No, zadaję pytanie, jak mam głosować. No bo jeżeli to jest ustawa pusta, to poprzemy… Poprzemy także pustą, tak?</u>
+          <u xml:id="u-343.7" who="#SenatorHalinaBieda">Zaraz powiemy.</u>
+          <u xml:id="u-343.8" who="#SenatorBogdanBorusewicz">No tak, ale to… Dobrze, ale ja pani senator nie pytam, tylko pana ministra pytam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-344">
+          <u xml:id="u-344.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">No tak, bo to sumarycznie nie jest podniesienie jakiejś rezerwy czy środków, które ja mogę wykorzystać. To jest tylko podniesienie limitu, który ja mam w tym roku. W tym roku mam… Już panu marszałkowi…</u>
+          <u xml:id="u-344.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Rozumiem. Czyli ta ustawa nie działa w następnym roku, tak?</u>
+          <u xml:id="u-344.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Nie.</u>
+          <u xml:id="u-344.3" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Tylko w tym roku?</u>
+          <u xml:id="u-344.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Będziemy musieli jeszcze raz się spotkać, może w tym, może w przyszłym roku, i będziemy pewnie bardzo podobny projekt procedować. On jest zresztą bardzo prosty, jeśli chodzi o kształt. Będziemy musieli po prostu daty zmieniać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-345">
+          <u xml:id="u-345.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję za odpowiedź, mam jasność.</u>
+          <u xml:id="u-345.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pani senator Halina Bieda.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-346">
+          <u xml:id="u-346.0" who="#SenatorHalinaBieda">Panie Marszałku! Panie Ministrze!</u>
+          <u xml:id="u-346.1" who="#SenatorHalinaBieda">Ja mam jedno pytanie. Czy te ok. 44 miliony, które były…</u>
+          <u xml:id="u-346.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">700 tysięcy.</u>
+          <u xml:id="u-346.3" who="#SenatorHalinaBieda">…44 miliony 700 tysięcy z groszami…</u>
+          <u xml:id="u-346.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Tak.</u>
+          <u xml:id="u-346.5" who="#SenatorHalinaBieda">…przeznaczone na ten rok, państwu się udało wydać w całości?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-347">
+          <u xml:id="u-347.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Tak, my zasadniczo wydajemy te kwoty w całości, nawet gdy mieliśmy COVID, a teraz uchodźców z Ukrainy. Jeżeli mamy te limity do 2027 r. w ustawie, to bardzo często jest nawet tak, że my środki mamy zaplanowane, ale np. na ośrodki dla repatriantów… No, fakturowani jesteśmy na następny rok, więc mamy możliwość pewnych ruchów w wydatkowaniu tych środków. My wydajemy je w ponad 95%. Dlaczego nie w 100%? No, czasem się zdarzają zwroty z samorządów, ponieważ np. samorząd nie zdąży wyremontować mieszkania i musi te środki oddać w danym roku kalendarzowym. Ale tak, wydatkujemy je. Co mi to daje, że będę miał podwyższony limit? No, daje mi to to, że będę mógł wejść w kontakt z ministrem Skuzą i próbować pozyskać, nie mówię, że od razu całe 15 milionów, ale chociaż 4, 8, 10 milionów, w zależności od możliwości finansowych i budżetowych państwa. To jest w ogóle pierwszy krok do tego, żeby te środki zwiększyć, no, muszę mieć zwiększony limit. Bo jeżeli w tej chwili limit wynosi w zaokrągleniu 45 milionów 700 tysięcy zł, a dostaję 44 miliony 700 tysięcy zł, 1 milion zł mniej, bo mamy jeszcze Radę do Spraw Repatriacji, która też oczywiście pobiera wynagrodzenia za swoje posiedzenia, to wydatkujemy to w całości. Ale nawet gdyby środki były, nie mogę wydać więcej, bo po prostu mam limit.</u>
+          <u xml:id="u-347.1" who="#SenatorHalinaBieda">Dziękuję bardzo. Dla mnie to jest ważne, że wydajecie państwo te pieniądze.</u>
+          <u xml:id="u-347.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Tak, tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-348">
+          <u xml:id="u-348.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-348.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Teraz zadaje pytanie pan senator Stanisław Gogacz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-349">
+          <u xml:id="u-349.0" who="#SenatorStanislawGogacz">Ja bym chciał, Panie Ministrze, zapytać w związku z art. 19 przedmiotowej ustawy. Tam jest prezentacja w poszczególnych latach, jak to właśnie wyglądało, jeżeli chodzi o ten limit wydatków.</u>
+          <u xml:id="u-349.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Tak.</u>
+          <u xml:id="u-349.2" who="#SenatorStanislawGogacz">No, to jest podane od 2017 r. W 2018 r. było ponad 63 miliony, potem – ponad 58, ponad 52, 46, no i dochodzimy do 2022 r., czyli do obecnego, w którym jest 45 milionów.</u>
+          <u xml:id="u-349.3" who="#SenatorStanislawGogacz">Czy w poprzednich latach po prostu nie było takiego problemu, że było zbyt mało tych środków? Czy akurat wystarczało? Krótko mówiąc, czy po raz pierwszy powstał taki problem, że zabrakło tych środków?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-350">
+          <u xml:id="u-350.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-350.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-351">
+          <u xml:id="u-351.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Panie Senatorze, to nie jest tak, że tych środków jest za mało czy tych środków brakuje. To jest kwestia… Nie, nie, to nawet nie chodzi o te limity, bo my sobie z wydatkowaniem tych środków radzimy. Tylko że my, mając takie środki, możemy odpowiednio zaplanować, ile tak na dobrą sprawę w danym roku tych repatriantów może przyjechać. Oczywiście mówimy tu o finansowaniu działalności po ścieżce samorządowej, ale też przez ośrodki repatriacyjne, które są 2 – w Pułtusku i w Środzie Wielkopolskiej.</u>
+          <u xml:id="u-351.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">A jeśli limit jest większy i można się postarać o większe środki, to jest szansa. Nie mówię, że tak na pewno się stanie – ja już to mówiłem w Sejmie – bo przyjazd do Polski dla tych ludzi jest jednak decyzją życiową. To nie jest tak, że te osoby dostają decyzję o przyznaniu wizy repatriacyjnej i już stoją pod konsulatem i czekają na samolot do Polski. Tak się nie dzieje – też trzeba mieć tego świadomość. Ale rzeczywiście daje to większe możliwości i zwiększa nam przepustowość, jeśli chodzi o zarządzanie całym procesem.</u>
+          <u xml:id="u-351.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Nie, to nie jest tak, że nam tych środków jakkolwiek brakuje. Po prostu to jest kwestia zarządzania odpowiednimi liczbami, jeśli chodzi zarówno o finanse, jak i o przyjazd tych ludzi do kraju.</u>
+          <u xml:id="u-351.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">A więc te kwoty faktycznie się zmniejszają. Ten limit 45 milionów 757 tysięcy jest ujęty do 2026 r. I w ramach tego limitu się poruszamy, co nam pozwala na ściągnięcie ok. 700 osób rocznie. Tak 700, 718, 715 – to już są takie liczby. I tak też procedujemy, tak?</u>
+          <u xml:id="u-351.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Ale, mówię, jeżeli limit jest zwiększony, daje nam to możliwości pozyskiwania, no mówię, może niecałych 15 milionów, ale jakichś dodatkowych środków, które moglibyśmy przeznaczyć na wydatkowanie i na sfinansowanie tegoż procesu. To właściwie tyle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-352">
+          <u xml:id="u-352.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-352.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Kazimierz Michał Ujazdowski. Czy do głosu pan się zapisał, czy…</u>
+          <u xml:id="u-352.2" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Do głosu też. Ale chcę zapytać.</u>
+          <u xml:id="u-352.3" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-353">
+          <u xml:id="u-353.0" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Pan marszałek Borusewicz nie miał okazji słuchać posiedzenia komisji.</u>
+          <u xml:id="u-353.1" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Ja mam bardzo proste pytanie: z jakich powodów resort spraw wewnętrznych z własnej inicjatywy nie przygotował nowelizacji podnoszącej limity na rok 2023 i następne? W sytuacji kiedy rząd mnoży swoje inicjatywy – mnoży inicjatywy rządowe mające postać inicjatyw poselskich – akurat w tej sprawie zabrakło inicjatywy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-354">
+          <u xml:id="u-354.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Nie do końca się zgodzę, bo, tak jak powiedziałem na wstępie…</u>
+          <u xml:id="u-354.1" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Ale…</u>
+          <u xml:id="u-354.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Tak, proszę bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-354.3" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Czy inicjatywa rządowa podnosząca limity na lata 2023 i 2024 została podjęta, czy nie? Moje pytanie jest bardzo proste.</u>
+          <u xml:id="u-354.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Nie, nie została podjęta w tym roku.</u>
+          <u xml:id="u-354.5" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Nie została podjęta.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-355">
+          <u xml:id="u-355.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-355.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Więcej pytań nie ma.</u>
+          <u xml:id="u-355.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję. Dziękuję, Panie Ministrze, tak?</u>
+          <u xml:id="u-355.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-355.4" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-355.5" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">I proszę o zabranie głosu pana senatora Kazimierza Michała Ujazdowskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-356">
+          <u xml:id="u-356.0" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-356.1" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Pan marszałek zadał istotne pytanie: dlaczego komisja rekomenduje takie, a nie inne rozwiązanie. Bo mamy do czynienia z sytuacją, w której tylko instytucje parlamentarne poczuwały się do odpowiedzialności – sejmowa komisja do spraw Polonii i Senat. Projekt był mrożony przez 4 miesiące przez panią marszałek Witek. My w żadnym razie nie ponosimy za to odpowiedzialności. Gdyby nie był mrożony, pan minister miałby środki w tym roku. Ale my nie możemy teraz głosować przeciwko tej ustawie, bo byłoby to oczywistym autoryzowaniem bezczynności rządu i tej procedury mrożeniowej przez panią minister… przez panią marszałek Witek. Nad tym bolejemy. Podejmiemy w senackiej komisji do spraw emigracji teraz, z końcem listopada, własną inicjatywę co do nowelizacji i podniesienia limitów na lata 2023, 2024 i następne o 15 milionów zł, mam też nadzieję, że resort spraw wewnętrznych nie zapomni o tym celu w ramach prac budżetowych – bo wielokrotnie byliśmy świadkami korygowania przez rząd projektu budżetowego w trakcie prac parlamentarnych. A więc mam nadzieję, że nie zabraknie aktywności pana ministra w tej sferze. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-357">
+          <u xml:id="u-357.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-357.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę o zabranie głosu pana senatora Stanisława Gogacza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-358">
+          <u xml:id="u-358.0" who="#SenatorStanislawGogacz">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-358.1" who="#SenatorStanislawGogacz">Należy tu oddać właśnie szacunek sejmowej Komisji Łączności z Polakami za Granicą i całemu Sejmowi, w którym na 444 posłów nie było osób, które wstrzymywałyby się, nie było osób, które byłyby przeciw. Po prostu wszyscy obecni na sali i głosujący posłowie zagłosowali za przyjęciem przedmiotowej ustawy, czyli ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o repatriacji oraz niektórych innych ustaw.</u>
+          <u xml:id="u-358.2" who="#SenatorStanislawGogacz">Chciałbym przypomnieć o tej instytucji, jaką jest repatriacja, bo w zasadzie to aż prosi się o pewną retrospekcję. Geneza tej instytucji repatriacji… 9 listopada, czyli już niedługo, minie kolejna rocznica, bo to był 9 listopada, rok 2000, kiedy została uchwalona przez polski parlament ustawa o repatriacji. Wtedy w polskim parlamencie większość stanowiła Akcja Wyborcza Solidarność – AWS. Ja pamiętam, jak przed wejściem w życie tej ustawy, już po jej przyjęciu, ale w trakcie vacatio legis, pojechaliśmy na Syberię i tam z wielką dumą my jako senatorowie… Wtedy pani marszałek Grześkowiak była marszałkiem głównym. I widzieliśmy, jak Polacy tam czekali na tę informację. Kiedy informowaliśmy ich o tym, że powstała taka ustawa, gdy mówiliśmy, że teraz będą mogli wrócić do Polski – to znaczy ten, kto będzie chciał, będzie mógł wrócić do Polski – była powszechna i wielka radość. No, ja jestem w Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą, tak że zdarzyło mi się jeszcze po jakimś czasie tam pojechać, i wtedy też, po jakimś czasie, była radość. Ale oczywiście i w innych częściach świata, w Kazachstanie czy we Władywostoku, Polacy również czekali na wieści, czy taka ustawa po prostu powstanie.</u>
+          <u xml:id="u-358.3" who="#SenatorStanislawGogacz">Ta ustawa jest niesamowicie ważna również dlatego, że zalicza się do grupy niewielu ustaw, które – nie licząc ustawy zasadniczej, jakby z definicji posiadającej preambułę – posiadają, mimo iż przyjmujemy, że są to ustawy zwykłe, taki uroczysty wstęp, pozwalający nam od strony aksjologicznej, pod względem systemu wartości, wczytywać się w treści ustawy. Bo ta ustawa jest poprzedzona taką właśnie aksjologią, takim uroczystym wstępem. I z tego wstępu, który nie jest może zbyt długi, ale jest bardzo treściwy, możemy się dowiedzieć, że Polacy zostali siłą wywiezieni z terytorium Rzeczypospolitej, z terytorium Polski, że zostało im odebrane obywatelstwo – pomimo tego, że zgodnie z obowiązującą obecnie konstytucją, z art. 34, nikt nie może nam odebrać obywatelstwa, po prostu nikt. Jedynie my sami możemy zrzec się tego obywatelstwa, ale nikt z zewnątrz nie może tego obywatelstwa nas pozbawić. W tym uroczystym wstępie jest zawarty ten imperatyw, który możemy odczytać z tej treści, imperatyw nakazujący nam, ażebyśmy jak najszybciej spełnili ten patriotyczny, polski obowiązek, jakim jest doprowadzenie do tego, by wszyscy Polacy, którzy mieszkają w krajach wymienionych w ustawie o repatriacji jako tereny, które repatriacja obejmuje, i którzy wyrażą taką wolę, że chcą powrócić do Polski, że chcą odzyskać obywatelstwo, które bardzo często ich rodzice utracili, a oni jako kolejne pokolenie chcą wrócić – oczywiście to pokolenie, które było repatriowane, też – mieli takie prawo. Dlatego pomimo uwag, które przedstawił pan minister, jeżeli chodzi o stronę formalnoprawną, o zgodność z ustawą o finansach itd., uważam, że my jako parlament powinniśmy przyjąć tę ustawę.</u>
+          <u xml:id="u-358.4" who="#SenatorStanislawGogacz">Na posiedzeniu komisji próbowaliśmy zapytać pana ministra, czy być może, skoro sytuacja jest nadzwyczajna… Sytuacja jest nadzwyczajna, bo jest wojna. Polacy mieszkają w krajach, które są dotknięte bezpośrednio albo pośrednio wojną. Tamten region chyba jeszcze bardziej niż my odczuwa skutki tej wojny. Dlatego sytuacja jest nadzwyczajna, sytuacja, w której debatujemy nad przedmiotową ustawą. No i było pytanie do pana ministra, czy nie ma możliwości, skoro jest sytuacja nadzwyczajna, żeby w sposób nadzwyczajny pewne procedury wprowadzić, ponad jakby pewnymi zapisami. Pan minister a priori powiedział, że nie ma takiej możliwości i to zostało przez komisję przyjęte. Pan minister odpowiada za stronę formalnoprawną, za przestrzeganie ustawy o finansach publicznych. Tutaj oczywiście możemy przytaczać jeszcze najróżniejsze informacje, że ponad 7 tysięcy Polaków czeka na to, żeby móc skorzystać z dobrodziejstwa ustawy o repatriacji. Mam nadzieję, że jeżeli chodzi o zrealizowanie tego imperatywu, zrealizowanie tego obowiązku patriotycznego, który na nas spoczywa, jakim jest sprowadzenie wszystkich Polaków, którzy chcieliby wrócić do Polski, chcieliby powrócić do ojczyzny, chcieliby się repatriować, to jednak my tego jak najszybciej dokonamy i będziemy mogli prosto w oczy spojrzeć naszym rodakom za granicą, którzy chcą tutaj wrócić. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-358.5" who="#komentarz">Oklaski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-359">
+          <u xml:id="u-359.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-359.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
+          <u xml:id="u-359.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Zamykam dyskusję… Aha… Swoje wystąpienia do protokołu złożyli państwo senatorowie: Halina Bieda, Aleksander Szwed, Wadim Tyszkiewicz.</u>
+          <u xml:id="u-359.3" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-359.4" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Czy przedstawiciel rządu chce jeszcze zabrać głos?</u>
+          <u xml:id="u-359.5" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-360">
+          <u xml:id="u-360.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-360.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Postaram się naprawdę krótko, jedną rzecz wyjaśnię, żeby to było jasne. 7 tysięcy to jest liczba wniosków, które zostały złożone. Też nie ukrywajmy, że proces repatriacji wiąże się z pewnymi benefitami, na które czekają tutaj, na miejscu osoby, które się repatriują. Sytuacja na wschodzie, która się wydarzyła w lutym tego roku, też trochę zmieniła naszą perspektywę finansową. Pamiętajmy też, że duże środki idą na pomoc uchodźcom wojennym z Ukrainy. Dlaczego tylko na ten rok? Tak się umówiłem z panem ministrem Skuzą. Ja nie mogę też działać i wydawać pieniędzy publicznych, nie działając w porozumieniu z Ministerstwem Finansów. I takie też były nasze ustalenia. Minister Skuza powiedział, że w tym roku jeszcze jest możliwość podniesienia tego limitu o 15 milionów, a wrócimy do tego, jak będziemy rozmawiali o przyszłorocznej perspektywie.</u>
+          <u xml:id="u-360.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Też nie mogę się zgodzić – szkoda że pana przewodniczącego Ujazdowskiego nie ma – z zarzutem jakiejś bierności z naszej strony. Jeszcze raz przypominam, pracowaliśmy z komisją konsensualnie, spotkaliśmy się z początkiem roku i komisja w momencie, kiedy referowaliśmy proces repatriacji za rok poprzedni, pytała, czy te limity można zwiększyć. Powiedziałem, że oczywiście można. Komisja wtedy wyraziła się jasno: to my ten projekt weźmiemy na siebie. Zatem nie było sensu w tym momencie wychodzić z projektem rządowym i tak na dobrą sprawę dublować procesu. Co więcej, jeszcze raz powtórzę i chciałbym podkreślić to, co podkreśliłem na posiedzeniu komisji, że to strona rządowa, urzędnicy Departamentu Obywatelstwa i Repatriacji, przygotowali tę nowelizację. To ci urzędnicy przygotowali te przepisy po to, żeby właśnie usprawnić i przyspieszyć ten proces. Tak na dobrą sprawę skorzystaliśmy tylko z trybu komisyjnego, komisja była gospodarzem tegoż procesu. I też nie mogę się do końca zgodzić z sugestią zrzucenia winy na panią marszałek Sejmu, bo to nie pani marszałek Sejmu była gospodarzem tego projektu. A komisja spotykała się jeszcze po czerwcu w momencie przyjęcia tego projektu sześciokrotnie, więc była jeszcze przestrzeń do tego, żeby ten projekt przyspieszyć. Ale już nie artykułując win, chcę powiedzieć, że – tak jak powiedziałem na wstępie – projekt jest rzeczywiście godny i wart poparcia oraz pracowania nad nim.</u>
+          <u xml:id="u-360.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">A jeśli chodzi o tych ludzi, którzy mieliby przyjechać ze względu na zagrożenie ze wschodu, to nie widać tego w statystykach. A chciałbym też podkreślić, że repatriacja nie jest jedynym procesem, który umożliwia przyjazd do Polski, jest też Karta Polaka, z której można skorzystać bardzo szybko, którą się wydaje bardzo szybko, ale – to też trzeba sobie jasno powiedzieć – nie wiąże się ona z takimi benefitami finansowymi dla osoby przyjeżdżającej jak proces repatriacji, który jest niestety procesem dłuższym. I to też warto mieć z tyłu głowy, pracując nad dalszymi nowelizacjami tejże ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-360.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Obiecałem szybko skończyć. Mam nadzieję, że nie zawiodłem. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-361">
+          <u xml:id="u-361.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-361.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-361.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu siódmego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o Narodowym Instytucie Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego.</u>
+          <u xml:id="u-361.3" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 829, a sprawozdanie komisji – w druku nr 829 A.</u>
+          <u xml:id="u-361.4" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę sprawozdawcę Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji… A, pani senator Bieda już jest.</u>
+          <u xml:id="u-361.5" who="#SenatorHalinaBieda">Ja już jestem gotowa, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-361.6" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">…O przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+          <u xml:id="u-361.7" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-362">
+          <u xml:id="u-362.0" who="#SenatorSprawozdawcaHalinaBieda">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-362.1" who="#SenatorSprawozdawcaHalinaBieda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-362.2" who="#SenatorSprawozdawcaHalinaBieda">Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji odnośnie do ustawy zawartej w druku nr 829, czyli ustawy o zmianie ustawy o Narodowym Instytucie Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego.</u>
+          <u xml:id="u-362.3" who="#SenatorSprawozdawcaHalinaBieda">Jeśli chodzi o przebieg prac komisji, to z uwag legislacyjnych przede wszystkim było podniesiona sprawa tego, że odesłanie do odrębnych przepisów, które znajdują się w ustawie, jest niezgodne z praktyką legislacyjną. Co do pozostałych kwestii to ustawa nie budziła żadnych uwag legislacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-362.4" who="#SenatorSprawozdawcaHalinaBieda">Największe wątpliwości, jakie pojawiły się wśród członków komisji, dotyczyły znacznego zwiększenia kwoty finansowania, mianowicie z 640 milionów do 1,3 miliarda zł. Zmiany, jakie ta ustawa niesie, to przede wszystkim zmiany procedowania Rady Narodowego Instytutu, zmiany sposobu przeprowadzania obsługi administracyjnej, naboru w przypadku zatrudniania pracowników na zastępstwa.</u>
+          <u xml:id="u-362.5" who="#SenatorSprawozdawcaHalinaBieda">W każdym razie, tak jak powiedziałam, zdecydowanie największe nasze wątpliwości budziło znaczne zwiększenie kwoty przeznaczonej na funkcjonowanie instytutu. W związku z tym komisja podjęła decyzję i wnosi o odrzucenie tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-363">
+          <u xml:id="u-363.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
+          <u xml:id="u-363.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senator sprawozdawcy.</u>
+          <u xml:id="u-363.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pani senator Ewa Matecka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-364">
+          <u xml:id="u-364.0" who="#SenatorEwaMatecka">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-364.1" who="#SenatorEwaMatecka">Pani Senator, proszę powiedzieć, czy podczas obrad komisji była mowa o tym, jakiej wysokości środki dotychczas były przeznaczone na działalność tego instytutu i zawarte w ustawie, która powoływała ten instytut?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-365">
+          <u xml:id="u-365.0" who="#SenatorHalinaBieda">Na posiedzeniu komisji rozmawialiśmy na ten temat i znajduje się to również w materiale porównawczym. Mianowicie do tej pory na rok 2023 to była kwota 40 milionów 800 tysięcy, w zmieniającej to ustawie jest 231 milionów, na rok 2024 również było to 40 milionów 800 tysięcy, w projekcie ustawy to jest 230 milionów, na rok 2025 również było 40 milionów 800 tysięcy, w zmieniającej to ustawie jest 213 milionów. Na rok 2026 również było 40 milionów 800 tysięcy, a w ustawie jest 214 milionów. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-365.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pani Senator, niech pani powtórzy: na ten rok ile?</u>
+          <u xml:id="u-365.2" who="#SenatorHalinaBieda">Na ten rok?</u>
+          <u xml:id="u-365.3" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">I na następny…</u>
+          <u xml:id="u-365.4" who="#SenatorHalinaBieda">Na ten rok w planie było… Na wszystkie lata…</u>
+          <u xml:id="u-365.5" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Nie, nie, na ten rok i na następny.</u>
+          <u xml:id="u-365.6" who="#SenatorHalinaBieda">No, 40 milionów 800 tysięcy było w planie, a w proponowanej ustawie te kwoty są zróżnicowane: 231 milionów, 230 milionów, 213 milionów.</u>
+          <u xml:id="u-365.7" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Na ten rok i na następny, tak?</u>
+          <u xml:id="u-365.8" who="#SenatorHalinaBieda">Na ten rok – 231, na 2024 r. – 230, na 2025 r. – 213, na 2026 r. – 214 milionów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-366">
+          <u xml:id="u-366.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Mogę… Aha, są jeszcze pytania. Dobra, to ja wrócę jeszcze do tej sprawy.</u>
+          <u xml:id="u-366.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pani senator Ewa Matecka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-367">
+          <u xml:id="u-367.0" who="#SenatorEwaMatecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-367.1" who="#SenatorEwaMatecka">Czyli są to wzrosty o prawie 500% w każdym roku.</u>
+          <u xml:id="u-367.2" who="#SenatorHalinaBieda">Tak wynika z treści ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-367.3" who="#SenatorEwaMatecka">Pięciokrotne wzrosty.</u>
+          <u xml:id="u-367.4" who="#SenatorHalinaBieda">Tak.</u>
+          <u xml:id="u-367.5" who="#SenatorEwaMatecka">Czy wobec tak kolosalnych wzrostów nakładów na działalność tego instytutu były podane konkretne przykłady potrzeb uzasadniających ponoszenie tak wysokich nakładów na działalność tego instytutu? Co miałoby spowodować rozwój społeczeństwa obywatelskiego, do wsparcia którego tenże instytut jest powołany?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-368">
+          <u xml:id="u-368.0" who="#SenatorHalinaBieda">Ze strony ministerstwa były takie odpowiedzi, że ten wzrost wynika z nowych programów, jak również ze wzrostu nakładów na dotychczasowe programy wsparcia dla organizacji harcerskich – zapisałam to w trakcie wypowiedzi przedstawiciela rządu – na domy spotkań i na uniwersytety ludowe.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-369">
+          <u xml:id="u-369.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-369.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Jerzy Czerwiński. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-370">
+          <u xml:id="u-370.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-370.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Ja przyznam, że czegoś nie rozumiem. No, jedno rozumiem. Te pieniądze nie są, w cudzysłowie, przejadane przez sam instytut, tylko idą na konkursy, granty, którymi instytut obdziela poszczególne organizacje czy, nazwałbym to, wolontariaty, m.in. uniwersytety ludowe itd. Co państwu przeszkadza w tym, że będziemy dofinansowywać instytucje czwartego sektora poprzez tę ścieżkę, poprzez właśnie instytut?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-371">
+          <u xml:id="u-371.0" who="#SenatorHalinaBieda">Na posiedzeniu komisji nie było mowy o tym, że nam cokolwiek przeszkadza. Niemniej jednak taki wzrost w obecnej sytuacji finansowej… My pytaliśmy wielokrotnie przedstawiciela rządu, skąd te środki, skąd ten wzrost. No, to jednak jest kilka razy tyle środków, ile do tej pory przeznaczano. Tak jak powiedziałam, do tej pory, według poprzedniej ustawy o Narodowym Instytucie Wolności, na jego działalność do roku 2026 przeznaczano 640 milionów. Ta ustawa powoduje, że ta kwota wzrasta do 1,3 miliarda. Pytaliśmy, skąd te dodatkowe środki będą, ale nie udało nam się takiej odpowiedzi uzyskać. Zostało tylko powiedziane, że to jest wzrost limitów. W kontekście naszego poprzedniego punktu wydaje nam się trochę dziwne, że tam nie możemy zwiększyć o 15 milionów kwoty na ten rok, a tu możemy zwiększyć z 40 milionów 800 tysięcy do 231 milionów. A sytuacja jest dokładnie taka sama, bo to też są limity. Ja przynajmniej tak zrozumiałam wypowiedź pana ministra Grodeckiego. Zwiększenie limitów powoduje, że on musi dopiero o te środki wystąpić. One zostaną przyznane i wtedy można będzie je wydawać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-372">
+          <u xml:id="u-372.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Wojciech Ziemniak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-373">
+          <u xml:id="u-373.0" who="#SenatorWojciechZiemniak">Panie Marszałku! Pani Sprawozdawco!</u>
+          <u xml:id="u-373.1" who="#SenatorWojciechZiemniak">W czasie dyskusji na ten temat padło też pytanie o siedzibę. Powstanie instytut, który ma dysponować dużymi pieniędzmi. Czy on będzie ulokowany w Polsce, czy na zewnątrz? Czy on będzie ulokowany gdzieś w innym kraju, czy…</u>
+          <u xml:id="u-373.2" who="#SenatorHalinaBieda">Instytut będzie w punkcie trzynastym. Bo tu chodzi o instytut…</u>
+          <u xml:id="u-373.3" who="#SenatorWojciechZiemniak">A to nie jest repatriacja?</u>
+          <u xml:id="u-373.4" who="#SenatorHalinaBieda">Nie, nie. Teraz jest omawiany Narodowy Instytut Wolności, który już ma siedzibę.</u>
+          <u xml:id="u-373.5" who="#SenatorWojciechZiemniak">A, przepraszam.</u>
+          <u xml:id="u-373.6" who="#SenatorHalinaBieda">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-373.7" who="#SenatorWojciechZiemniak">To w następnym punkcie będę…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-374">
+          <u xml:id="u-374.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Jerzy Czerwiński.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-375">
+          <u xml:id="u-375.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-375.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Ja przyznam, że po tej odpowiedzi jestem jeszcze bardziej zaniepokojony, bo z tego, co zrozumiałem z dyskusji o tej poprzedniej ustawie… Tam była inna kwestia, kwestia natury proceduralnej i czasowej, a tutaj tych ograniczeń nie ma. Np. w tekście nowelizacji występuje pojęcie koła gospodyń wiejskich. No, ja nie wiem, komu na tej sali mogą przeszkadzać koła gospodyń wiejskich, czy współpraca instytucji centralnej, czy dotowanie na poszczególne programy związane właśnie z kwestiami obywatelskimi. To mnie niepokoi. Przepraszam, no, może wam się instytut nie podobać – mówię o komisji, która wnioskuje o odrzucenie tej nowelizacji – ale tych pieniędzy i tak nie zatrzymywałby instytut, one by były cedowane dalej i niżej, do organizacji z trzeciego sektora, wolontariatu itd. No więc akurat w tym zakresie…</u>
+          <u xml:id="u-375.2" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+          <u xml:id="u-375.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">…państwo powinniście być jak gdyby na to wyczuleni…</u>
+          <u xml:id="u-375.4" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pytanie, Panie Senatorze…</u>
+          <u xml:id="u-375.5" who="#SenatorJerzyCzerwinski">…w sposób pozytywny.</u>
+          <u xml:id="u-375.6" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Czy to było pytanie?</u>
+          <u xml:id="u-375.7" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Tam był znak zapytania, nawet 3 znaki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-376">
+          <u xml:id="u-376.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Nie, to była wypowiedź.</u>
+          <u xml:id="u-376.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję bardzo. Nie ma więcej pytań.</u>
+          <u xml:id="u-376.2" who="#SenatorHalinaBieda">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-376.3" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony wiceprezes Rady Ministrów, przewodniczący Komitetu do spraw Pożytku Publicznego…</u>
+          <u xml:id="u-376.4" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Kto jest…</u>
+          <u xml:id="u-376.5" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-376.6" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Czy sekretarz stanu, pan Piotr Mazurek, pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy?</u>
+          <u xml:id="u-376.7" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Tak. To proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-377">
+          <u xml:id="u-377.0" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-377.1" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Ustawa przyjęta przez Sejm to jest ustawa, która ma charakter techniczno-formalny, tak bym to powiedział. Z jednej strony ona dotyczy kwestii związanych z wewnętrzną organizacją pracy Narodowego Instytutu Wolności i np. takich spraw, jak przyjmowanie protokołów z posiedzeń rady, pracy samej rady, kwestii związanych z relacjami, przekazywaniem dokumentów pomiędzy instytutem a nadzorującym ten instytut przewodniczącym Komitetu do spraw Pożytku Publicznego, kwestii związanej z naborami pracowników na zastępstwo, z prowadzeniem działalności wydawniczej przez instytut. No więc to są takie kwestie, które mają charakter, jak myślę, bardzo mocno techniczny.</u>
+          <u xml:id="u-377.2" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Z drugiej strony jest też taka kwestia, która została tu mocniej poruszona, a mianowicie kwestia zwiększenia maksymalnego limitu wydatków budżetu państwa będącego skutkiem finansowania ustawy o Narodowym Instytucie Wolności. Chcę bardzo mocno podkreślić, że ten wzrost, o którym w tym momencie mówimy, wynika z następującego stanu prawnego czy, można powiedzieć, pewnej procedury działania. Kiedy ta ustawa była przyjmowana w wersji pierwotnej, Narodowy Instytut Wolności nie był operatorem aż tak wielu programów jak obecnie. Historycznie, kiedy Narodowy Instytut Wolności powstawał, był tylko jeden program wspierania rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, on się nazywał Fundusz Inicjatyw Obywatelskich, to było 60 milionów zł rocznie. W tej chwili ten program dalej istnieje, jego budżet został zwiększony przez uchwałę Rady Ministrów z 60 do 80 milionów zł rocznie. Ale powstały także nowe programy. To są następujące programy. To jest oczywiście Program Rozwoju Organizacji Obywatelskich, to jest Program Wspieraniu Rozwoju Uniwersytetów Ludowych. To jest też Rządowy Program Wsparcia Rozwoju Organizacji Harcerskich i Skautowych. To jest Rządowy Program „Polski Inkubator Rzemiosła”, Program Wspierania Rozwoju Międzynarodowych Domów Spotkań, Program Rozwoju Organizacji Poradniczych, Rządowy Program „Fundusz Młodzieżowy”. Wszystkie te programy to są nowe programy, których wcześniej nie było. Nie było ich również w momencie przyjmowania przez parlament ustawy o Narodowym Instytucie Wolności. Zdecydowanie należy tutaj podkreślić zwiększenie nakładów na organizacje pozarządowe w ostatnich latach. Tak jak mówiliśmy wcześniej, to było 60 milionów zł rocznie, w tej chwili chcemy, aby to było powyżej 200 milionów zł rocznie. No więc to są środki, które oczywiście w absolutnej większości trafiają do organizacji pozarządowych, ponieważ w Narodowym Instytucie Wolności koszty obsługi są stosunkowo niskie – to jest poniżej 10%. Myślę, że w porównaniu z wieloma innymi instytucjami, które obsługują tego typu formy, instrumenty wsparcia organizacji pozarządowych, to jest naprawdę bardzo tania instytucja z punktu widzenia jej utrzymania.</u>
+          <u xml:id="u-377.3" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Co jeszcze chcę podkreślić? Obecnie, na rok bieżący, czyli rok 2022, limit NIW wynosi 193 miliony zł. 193 miliony zł, ponieważ on został już wcześniej zaktualizowany, przy poprzednich nowelizacjach. A więc ten wzrost nie jest aż tak duży, jak państwo tutaj powiedzieliście, bo on jest ze 193 milionów zł w 2022 r. do projektowanych na 2023 r. 231 milionów zł. Ze 193 milionów do 231 milionów jest, powiedzmy, ok. 20%, więc nie jest to naprawdę aż taki wielki skok rok do roku. Ten skok jest, jeśli porównuje się to, co było przez powstaniem NIW i Komitetu do spraw Pożytku Publicznego, do sytuacji z dnia dzisiejszego. Ale tak jak pan senator zauważył, to są, tak jak powiedzieliśmy, w absolutnej większości środki na organizacje pozarządowe – uniwersytety ludowe, harcerze, organizacje poradnicze, które pomagają obywatelom chociażby w różnego rodzaju sytuacjach trudnych, także w relacjach z korporacjami, środowiska młodzieżowe, samorządy akademickie, samorządy uczniowskie, koła naukowe, młodzieżowe rady przy jednostkach samorządu terytorialnego, organizacje rzemieślnicze, domy spotkań, no i oczywiście cały szereg innych podmiotów różnorodnego społeczeństwa obywatelskiego. W związku z tym w imieniu Rady Ministrów serdecznie zachęcam państwa senatorów do przyjęcia tej ustawy, ponieważ ona pozwoli na większą skalę niż do tej pory wspierać organizacje pozarządowe w Polsce. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-378">
+          <u xml:id="u-378.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-378.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Moment. Jeszcze są pytania do pana.</u>
+          <u xml:id="u-378.2" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-378.3" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pani senator Ewa Matecka. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-379">
+          <u xml:id="u-379.0" who="#SenatorEwaMatecka">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-379.1" who="#SenatorEwaMatecka">Panie Ministrze, limity, które są określone w ustawie z 2017 r., w art. 46, są na różnych poziomach. I tak np. na 2019 r. to jest 60 milionów 800 tysięcy. Na rok 2020 to jest 40 milionów 800 tysięcy. Na rok 2021 – 143 miliony, na 2022 r. – 193 miliony, a od 2023 r., którego dotyczy już ta nowelizacja i propozycja zwiększenia, aż do roku 2026 to jest po 40 milionów 800 tysięcy każdego roku. Wobec tego pytam: czy przy nowelizacji, która miała miejsce, jak pan przed chwilą powiedział, w 2021 r. czy w 2022 r., nie można było przewidzieć wzrostu nakładów i wydatków związanych z rzeczywistym zapotrzebowaniem i zainteresowaniem organizacji pozarządowych? Czy nie można było tego przewidzieć w sposób, który odpowiadałby rzeczywistej mapie potrzeb i potrzebom organizacji pozarządowych, tylko robi się to teraz, zwiększając o ponad 724 miliony zł wydatki tylko na 4 lata?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-380">
+          <u xml:id="u-380.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Pani Senator. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-380.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-381">
+          <u xml:id="u-381.0" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-381.1" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Pani Senator, część tych programów, o których powiedziałem, została uchwalona przez Radę Ministrów już po poprzedniej nowelizacji. Mam tutaj na myśli np. program rozwoju organizacji poradniczych, który jest programem wieloletnim, tak samo Rządowy Program „Fundusz Młodzieżowy” to jest program wieloletni. One zostały przyjęte zaledwie przed kilkoma miesiącami przez Radę Ministrów, w związku z czym przy poprzedniej nowelizacji z całą pewnością nie można było tych programów przewidzieć. Tych programów powstaje wiele, w każdym roku powstaje kilka kolejnych, w związku z tym tego typu nowelizacje ustawy, jeżeli chodzi o limit wydatków budżetu państwa w ramach finansowania zadań wynikających z tej ustawy, są po prostu pewną koniecznością.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-382">
+          <u xml:id="u-382.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-382.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pani senator Halina Bieda. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-383">
+          <u xml:id="u-383.0" who="#SenatorHalinaBieda">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-383.1" who="#SenatorHalinaBieda">Ja w związku z moją dyskusją z panem senatorem Czerwińskim chciałabym dopytać: ile w tej chwili państwo mają pieniędzy? Czy państwo w tej chwili mają na ten rok te 230 milionów, czy nie, czy dopiero zmiana ustawowa, nasza i potem Sejmu, spowoduje, że państwo będą mogli te pieniądze wydać? Pytanie wprost. Bo dla mnie jest to sytuacja analogiczna do tej, jaka była przy poprzednim punkcie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-384">
+          <u xml:id="u-384.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
+          <u xml:id="u-384.1" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-384.2" who="#Gloszsali">Nie, nie, ale pan minister…</u>
+          <u xml:id="u-384.3" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">A, pan minister odpowiada…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-385">
+          <u xml:id="u-385.0" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Jasne, na bieżąco.</u>
+          <u xml:id="u-385.1" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Nie do końca słuchałem poprzedniego punktu, więc nie wiem, czy tutaj jest pełna analogia, ale powiem, jak to jest w naszym przypadku. Na ten rok limit został już zwiększony poprzednią nowelizacją, w związku z czym na ten rok limit jest zwiększony i jest tutaj zgodność, jeśli chodzi o zadania przyznane przez Radę Ministrów w kwestii obsługi przyjętych przez rząd programów i limit, natomiast w tym momencie jest konieczność zwiększenia na kolejne lata, czyli począwszy od roku 2023 na rok 2024, 2025, 2026… Na te lata limit w obecnie obowiązującym stanie prawnym nie przewiduje realizacji tych programów, które zostały po przyjęciu tej ustawy uchwalone. W związku z tym jest konieczność tej zmiany, o której dzisiaj mówimy. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-385.2" who="#SenatorHalinaBieda">Panie Marszałku, czy mogę dopytać? Bo ja jestem matematycznie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-386">
+          <u xml:id="u-386.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę, ale bardzo krótko.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-387">
+          <u xml:id="u-387.0" who="#SenatorHalinaBieda">Dziękuję. Mamy wyraźnie napisane w poprzedniej ustawie – taki mam materiał porównawczy… Więc albo pan minister mówi nieprawdę, albo mamy nieprawdę napisaną. 2023 r. – 40 milionów 800 tysięcy… Okej. Na 2022 są 193 miliony.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-388">
+          <u xml:id="u-388.0" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Ja tak właśnie powiedziałem. To jeszcze raz: na ten rok mamy 193 miliony zł…</u>
+          <u xml:id="u-388.1" who="#SenatorHalinaBieda">Okej.</u>
+          <u xml:id="u-388.2" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">I tutaj mamy pełną zgodność. Na przyszły rok w obecnie obowiązującym stanie prawnym jest…</u>
+          <u xml:id="u-388.3" who="#SenatorHalinaBieda">40.</u>
+          <u xml:id="u-388.4" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">40, tak jest. I zwiększamy to do 231 milionów zł.</u>
+          <u xml:id="u-388.5" who="#SenatorHalinaBieda">Okej, dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-389">
+          <u xml:id="u-389.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-389.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Kazimierz Kleina.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-390">
+          <u xml:id="u-390.0" who="#SenatorKazimierzKleina">Panie Marszałku! Panie Ministrze!</u>
+          <u xml:id="u-390.1" who="#SenatorKazimierzKleina">Ja chciałbym zapytać o stanowisko ministra finansów wobec tych propozycji, które państwo przedstawiacie nam w tej ustawie. Czy minister finansów nie miał wątpliwości w sprawie tych limitów, które są jednak istotne i duże? Chcę, niejako na boku, powiedzieć tak: nikt nie neguje potrzeb organizacji pozarządowych, wydaje się nawet, że te potrzeby są zdecydowanie większe niż te możliwości i te wielkości, jakimi państwo dysponujecie. A więc to jest poza wszelką dyskusją. Pytanie dotyczy kwestii budżetowej, bo, jak wiemy, sytuacja finansowa, sytuacja budżetu państwa jest bardzo trudna. Prawda? Duża część środków, jakimi dysponuje budżet państwa, to są środki pochodzące z emisji obligacji i w ogóle ze środków, które nie są ujęte w budżecie. Czy problem tych właśnie nadzwyczajnych, dodatkowych wydatków pozytywnie, bez wątpliwości, został zaakceptowany przez ministra finansów?</u>
+          <u xml:id="u-390.2" who="#SenatorKazimierzKleina">I druga kwestia, od razu, w tym momencie. Jedno zdanie, już takie techniczne. Czy od wniosków, które rozpatruje Narodowy Instytut Wolności, te instytucje i organizacje, które nie otrzymały środków… Czy one mają możliwość odwołania się i mogą otrzymać jakieś dodatkowe, solidne wyjaśnienie, dlaczego takich środków nie otrzymały? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-391">
+          <u xml:id="u-391.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-391.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-392">
+          <u xml:id="u-392.0" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Senatorze!</u>
+          <u xml:id="u-392.1" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Minister finansów nie zgłosił sprzeciwu wobec tego projektu, ponieważ Rada Ministrów przyjęła ten projekt jako projekt rządowy, w związku z tym wszyscy ministrowie musieli ten projekt poprzeć. Oczywiście sytuacja geopolityczna związana z wojną, z różnego rodzaju jej…</u>
+          <u xml:id="u-392.2" who="#Gloszsali">I konsekwencjami, bo…</u>
+          <u xml:id="u-392.3" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Tak. Myślę, że istotne w spojrzeniu na te zmiany jest to, że w tej trudnej sytuacji rola również właśnie organizacji pozarządowych jest ważna. Bo proszę zwrócić uwagę, że zarówno w przypadku kryzysu covidowego, jak i podczas przybycia do Polski fali uchodźców wojennych z Ukrainy organizacje pozarządowe były partnerem państwa, pomagały państwu, pełniły bardzo istotną rolę. W związku z tym stanowisko rządu jest takie, że – pomimo oczywiście różnego rodzaju ograniczeń budżetowych – akurat organizacje pozarządowe nie powinny być, no, może tak powiem, ofiarą cięć, a to z tego powodu, że stanowią w tej trudnej sytuacji ważny instrument wsparcia władz publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-392.4" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję…</u>
+          <u xml:id="u-392.5" who="#SenatorKazimierzKleina">Jeszcze drugie pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-392.6" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">A tak, tak, jeszcze drugie było, oczywiście. Możliwość odwołania się… To znaczy tak: jeżeli… Procedura w Narodowym Instytucie Wolności wygląda w ten sposób, że jest lista rezerwowa i w związku z tym jeżeli np. któraś z organizacji, które otrzymają dotację w, można powiedzieć, pierwszym rzucie decyzji dotacyjnej, zrezygnuje, nie wykona tego zadania, nie podpisze umowy, to jest brana lista rezerwowa i wtedy jest możliwość uzyskania wsparcia. Jest także… Jeżeli chodzi o kwestię wyjaśnień, to jest karta oceny, w której ekspert oceniający wnioski szczegółowo uzasadnia w poszczególnych rubryczkach, za co są przyznawane poszczególne punkty. Są także np. takie instrumenty jak w priorytecie piątym Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich, czyli nabór ciągły. I w pewnych sytuacjach związanych z takimi doraźnymi potrzebami organizacji pozarządowych także w takim naborze ciągłym można aplikować, jeżeli w ramach konkursów, które są faktycznie rzadziej, bo zwykle raz do roku, nie uzyska się środków. No i oczywiście kolejne edycje także są możliwe, oczywiście jeżeli ta ustawa zostanie przyjęta i będą wyliczone środki na przyszły rok.</u>
+          <u xml:id="u-392.7" who="#Gloszsali">Daj Boże, oby…</u>
+          <u xml:id="u-392.8" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Ale pytanie było: czy można się odwołać?</u>
+          <u xml:id="u-392.9" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">To znaczy nie ma procedury, która nazywa się „odwołanie od decyzji”.</u>
+          <u xml:id="u-392.10" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Aha, nie ma procedury.</u>
+          <u xml:id="u-392.11" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Niemniej jednak są pewne możliwości, np. lista rezerwowa i ubieganie się o środki czy to w kolejnych konkursach, czy to w naborze ciągłym w ramach priorytetu 5 PROO.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-393">
+          <u xml:id="u-393.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-393.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Jerzy Czerwiński. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-394">
+          <u xml:id="u-394.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!</u>
+          <u xml:id="u-394.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Już wiemy, że to działa na przyszłość. Ustawa nie dotyczy tego roku, chodzi o limity w przyszłym roku. Jest zgoda ministra finansów. No, chodzi o szczytny cel, o organizacje pozarządowe, m.in. także o pomoc Ukraińcom poprzez te organizacje, o współpracę z uniwersytetami ludowymi, harcerzami, kołami gospodyń wiejskich. To w czym problem? O co tu chodzi? Panie Ministrze, czy pan wie, dlaczego padł wniosek o odrzucenie tej ustawy, wniosek najdalej idący? Nie ma żadnych poprawek, jest wniosek o odrzucenie. Czy pan potrafi to wyjaśnić? Bo ja do tej pory nie rozumiem, dlaczego ta ustawa ma być odrzucona.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-395">
+          <u xml:id="u-395.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-395.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-396">
+          <u xml:id="u-396.0" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">To jest, jak rozumiem, pytanie do wnioskodawców, autorów tego wniosku. Ja mogę zapewnić, że te pieniądze, tak jak powiedziałem, w absolutnej większości będą przeznaczone bezpośrednio na dotacje dla organizacji pozarządowych. Bardzo mały procent pójdzie na zapewnienie obsługi przez NIW. No, oczywiście koszt obsługi nie może być zerowy. Ktoś jednak musi ten proces przeprowadzić. Wiemy, że w porównaniu do innych instytucji to nie jest wysoki procent, więc bardzo zachęcam do tego, aby dać tym organizacjom szansę, bo to jest przede wszystkim… No, nieprzyjęcie tej ustawy nie oznacza tak naprawdę zrobienia na złość czy to mi, czy to pracownikom Narodowego Instytutu Wolności, bo instytut ma zabezpieczone środki na swoją działalność, na wypłatę wynagrodzeń. Po prostu będzie dużo mniej pieniędzy do rozdystrybuowania dla organizacji pozarządowych. Chcę, żebyśmy mieli jasność: to nie jest kwestia tego, że pracownicy nie dostaną pensji. Pracownicy dostaną pensje, no ale będą mogli mniej zrobić. Prawda? My chcemy, żeby pracownicy NIW zrobili więcej, żeby mogli przeprowadzić więcej programów kierowanych do organizacji pozarządowych. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-397">
+          <u xml:id="u-397.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-397.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pani senator Joanna Sekuła.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-398">
+          <u xml:id="u-398.0" who="#SenatorJoannaSekula">Bardzo dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-398.1" who="#SenatorJoannaSekula">Panie Ministrze, mam kilka krótkich pytań. Pierwsze pytanie dotyczy zmian w art. 30, zarówno w ust. 3, jak i w ust. 4.</u>
+          <u xml:id="u-398.2" who="#Gloszsali">Głośniej.</u>
+          <u xml:id="u-398.3" who="#SenatorJoannaSekula">No, sorry, taki mam głos.</u>
+          <u xml:id="u-398.4" who="#SenatorJoannaSekula">Chodzi mi o to, żeby wyjaśnił mi pan zapis, który brzmi… Ten zapis był całkiem logiczny i brzmiał: „możliwość realizacji oferty w grupie partnerskiej z uwzględnieniem doświadczenia jej członków”. Teraz uzyskuje on brzmienie: „możliwość realizacji zadania przez osoby zaangażowane w jego realizację, w tym doświadczenie wnioskodawcy, a także potencjał partnerów”. Z punktu widzenia znajomości języka polskiego… Być może w tym celu tworzy się ten instytut rozwoju języka, żeby taki prosty człowiek jak ja mógł zrozumieć ten zapis.</u>
+          <u xml:id="u-398.5" who="#SenatorJoannaSekula">Drugie pytanie…</u>
+          <u xml:id="u-398.6" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+          <u xml:id="u-398.7" who="#SenatorJoannaSekula">To może najpierw to.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-399">
+          <u xml:id="u-399.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">No, niestety… Pani Senator, pan minister odpowie. Ja panią zapiszę na to drugie pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-400">
+          <u xml:id="u-400.0" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Ja rozumiem to w ten sposób. Chodzi o to, że np. możemy mieć do czynienia z sytuacją, w której osoby mające doświadczenie w organizacjach pozarządowych zakładają nową organizację pozarządową. W takiej sytuacji, jeżeli patrzylibyśmy wyłącznie na długość istnienia organizacji, no to w ramach części punktacji, która dotyczy właśnie doświadczenia tej organizacji… Jeśli w ten sposób na to patrzymy, ta punktacja na pewno nie byłaby pełna, byłaby w jakiś sposób przez ekspertów obniżona. No, zakładam, że takie kryterium byłoby w karcie oceny uwzględnione. A jeżeli to są osoby, które np. działały w harcerstwie przez wiele lat, pełniły tam jakieś funkcje i w końcu z tego harcerstwa, powiedzmy, przeszły do jakiegoś nowego etapu działalności, no to możemy przypuszczać, że to doświadczenie związane z różnymi funkcjami, z odpowiedzialnością, z liczeniem grantów we wcześniejszej organizacji, w której działały, powinno być także uwzględnione. Są to osoby, którym warto powierzyć jakąś kwotę, ponieważ w swojej dotychczasowej działalności udowodniły one swoje kompetencje, mają doświadczenie i tego typu cechy, które są potrzebne do realizacji prawidłowego rozliczenia projektu, nawet jeżeli ich organizacja nie posiada np. 10-letniego doświadczenia. W ten sposób ja rozumiem ten przepis.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-401">
+          <u xml:id="u-401.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-401.1" who="#SenatorJoannaSekula">Nie o to chodzi.</u>
+          <u xml:id="u-401.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Zaraz jeszcze raz dopuszczę panią do pytań.</u>
+          <u xml:id="u-401.3" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pani senator Halina Bieda.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-402">
+          <u xml:id="u-402.0" who="#SenatorHalinaBieda">Ja chciałabym dopytać, ponieważ powiedział pan, że wzrost tych środków wynika m.in. z tego, że jest wojna, że pomagamy Ukrainie. Jeśli pan nie potrafi mi odpowiedzieć teraz, bardzo proszę o taką odpowiedź na piśmie. Ile z tych środków w tym roku… Na ten rok mieli państwo 193 miliony. Jest końcówka października, więc pewno ileś środków jest jeszcze do wydania. Ile środków zostało wydanych na pomoc Ukraińcom, Ukrainie? I poprzez jakie organizacje? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-403">
+          <u xml:id="u-403.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-404">
+          <u xml:id="u-404.0" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">No, myślę, że to faktycznie wymagałoby odpowiedzi na piśmie…</u>
+          <u xml:id="u-404.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">To na piśmie, tak zapisuję.</u>
+          <u xml:id="u-404.2" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">…ze względu na to, że jest to dość skomplikowane.</u>
+          <u xml:id="u-404.3" who="#SenatorHalinaBieda">Tak, bardzo proszę.</u>
+          <u xml:id="u-404.4" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Przygotujemy oczywiście takie zestawienie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-405">
+          <u xml:id="u-405.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-405.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Krzysztof Kwiatkowski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-406">
+          <u xml:id="u-406.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Panie Marszałku! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-406.1" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Będę miał 2 pytania. Pierwsze. W projekcie wskazano, że narodowy instytut nie tylko zarządza programami rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, ale również realizuje takie programy samodzielnie lub we współpracy z organizacjami pozarządowymi. Ile jest takich programów? Na jaką wartość całościowego budżetu? Czy pan uważa, że to jest słuszna polityka, że instytut zamiast wspierać organizacje pozarządowe sam realizuje projekty?</u>
+          <u xml:id="u-406.2" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Drugie pytanie. Uregulowana zostaje możliwość prowadzenia przez narodowy instytut działalności wydawniczej. Jaką działalność wydawniczą prowadzi instytut? Jakie są jej koszty, jakie są osiągnięcia?</u>
+          <u xml:id="u-406.3" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Kolejne pytanie. Wprowadziliście regulację… Może to było na posiedzeniu komisji. Zrezygnowano z regulacji, w myśl której zakładowy fundusz nagród stanowi 8,5% funduszu płac. W jakim kierunku poszły zmiany tej regulacji? Czy ten fundusz nagród będzie inaczej liczony? Będzie zwiększony, zmniejszony?</u>
+          <u xml:id="u-406.4" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+          <u xml:id="u-406.5" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Skąd potrzeba tej zmiany i jaki jest cel, który chcecie tą zmianą osiągnąć?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-407">
+          <u xml:id="u-407.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-407.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-408">
+          <u xml:id="u-408.0" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Zacznę może od końca, czyli od ostatniego pytania. Ten fundusz nagród nie był w niektórych latach realizowany. Np. w okresie pandemicznym nagród w instytucie wolności w ogóle nie wypłacano. Później faktycznie było to 8,5%. To jest regulowane budżetowo w ramach Ministerstwa Finansów. Generalnie chodzi o to, aby nie było takiego sztywnego zapisu i aby nagrody były uzależnione od tego, jaki jest realny nakład pracy. Mówię o uzasadnieniu dla ich przyznania bądź nieprzyznania. Prawda? Bo przyznawanie zgodnie z takim sztywnym procentem… No, trzeba by je przyznać, nawet jeżeli pracownicy by na nie nie zasłużyli. Wydaje mi się, że z motywacyjnego punktu widzenia idea takiej nagrody nie do końca się sprawdza.</u>
+          <u xml:id="u-408.1" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Jeżeli chodzi o kwestię działalności wydawniczej, to instytut jej do tej pory nie prowadził ze względu na to, że z ustawowego punktu widzenia nie miał tego typu możliwości. Instytut ma jednak komórkę, która zajmuje się analizami i współpracuje z intelektualistami, którzy zajmują się badaniem trzeciego sektora. Działalność wydawnicza z pewnością dotyczyłaby różnego rodzaju prac z zakresu funkcjonowania organizacji pozarządowych w Polsce. Instytut współpracował już zresztą z badaczami, którzy takie badania prowadzą, ale nie mógł być samodzielnym wydawcą publikacji, które w ramach takich badań były wytwarzane. To się w tym momencie zmienia.</u>
+          <u xml:id="u-408.2" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Jeżeli chodzi o pierwszą kwestię, to jest to, myślę, pewne uelastycznienie możliwości różnych form współpracy pomiędzy państwem i trzecim sektorem. Ja jestem zwolennikiem tego, żeby trzeci sektor jak najmocniej włączyć do realizacji zadań publicznych, ponieważ często jest on dużo bardziej efektywnie przygotowany do ich realizacji, zwłaszcza w przypadku takich spraw, które dotyczą aktywności oddolnej. Nie widzę jakiegoś zagrożenia w tym zakresie. Do tej pory instytut zarządza programami, które są dedykowane NGO, a te NGO, te podmioty są szeroko rozumianymi beneficjentami tych programów. Tak to w tym momencie wygląda. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-408.3" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Ja pytałem, jakie programy realizuje samodzielnie. To do poprzedniego pytania. A teraz drugie pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-409">
+          <u xml:id="u-409.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Panie Senatorze, za chwilę drugie pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-409.1" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">A, dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-409.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Jest pan w kolejce.</u>
+          <u xml:id="u-409.3" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Myślałem, że jestem zapisany w kolejności. Oczywiście poczekam.</u>
+          <u xml:id="u-409.4" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-409.5" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Kazimierz Kleina.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-410">
+          <u xml:id="u-410.0" who="#SenatorKazimierzKleina">Panie Marszałku! Panie Ministrze!</u>
+          <u xml:id="u-410.1" who="#SenatorKazimierzKleina">Chciałbym zapytać o taką rzecz. Limit wydatków na ten rok to 193 miliony zł. Jaka kwota została wpisana do budżetu państwa na rok bieżący dla Narodowego Instytutu Wolności? Na przyszły rok, jak rozumiem, limit wynosi mniej więcej 240 milionów zł. Tak? Jaka kwota została wpisana do projektu ustawy budżetowej na rok 2023? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-411">
+          <u xml:id="u-411.0" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">W tym momencie nie jestem w stanie precyzyjnie odpowiedzieć. Jedna rzecz, która jest związana z tym, jak się mają do siebie te poszczególne rzeczy. Ta pełna kwota… Jeszcze raz powiem, na czym to polega. Chodzi o kwestię tego, że my to w tej chwili zwiększamy, a wcześniej tak nie było. Pierwsza kwestia to jest uchwała Rady Ministrów o przyjęciu programu. Program ma charakter wieloletni…</u>
+          <u xml:id="u-411.1" who="#SenatorKazimierzKleina">Ja to wszystko rozumiem.</u>
+          <u xml:id="u-411.2" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Okej.</u>
+          <u xml:id="u-411.3" who="#SenatorKazimierzKleina">Ale kwota limitu i kwota w budżecie to jest istotna sprawa.</u>
+          <u xml:id="u-411.4" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Ja już w międzyczasie tutaj…</u>
+          <u xml:id="u-411.5" who="#SenatorKazimierzKleina">Czy taka jest w budżecie?</u>
+          <u xml:id="u-411.6" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">W międzyczasie sprawdziłem, że jest taka sama kwota w budżecie, czyli te 231 milionów.</u>
+          <u xml:id="u-411.7" who="#SenatorKazimierzKleina">W projekcie budżetu?</u>
+          <u xml:id="u-411.8" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">W projekcie budżetu, tak.</u>
+          <u xml:id="u-411.9" who="#SenatorKazimierzKleina">Na rok?</u>
+          <u xml:id="u-411.10" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Na rok przyszły.</u>
+          <u xml:id="u-411.11" who="#SenatorKazimierzKleina">Czyli taka, jaka jest w tej chwili wpisana do tej ustawy, tak?</u>
+          <u xml:id="u-411.12" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Tak, tak.</u>
+          <u xml:id="u-411.13" who="#SenatorKazimierzKleina">A w roku bieżącym?</u>
+          <u xml:id="u-411.14" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">No, w roku bieżącym mamy 193 miliony zł i z tego jak najbardziej Narodowy Instytut Wolności się rozliczy. Jeszcze ma w tej chwili…</u>
+          <u xml:id="u-411.15" who="#SenatorKazimierzKleina">Ale taka kwota była wpisana do ustawy budżetowej na rok 2022?</u>
+          <u xml:id="u-411.16" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">W tym momencie nie mam tej ustawy przed sobą, ale według mojej wiedzy najprawdopodobniej tak. Możemy to jeszcze pisemnie potwierdzić.</u>
+          <u xml:id="u-411.17" who="#SenatorKazimierzKleina">No, nie możecie wydać więcej, niż jest w ustawie budżetowej.</u>
+          <u xml:id="u-411.18" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Na pewno Ministerstwo Finansów nam by nie przekazało więcej środków dla instytutu. Tak, w tym momencie potwierdzam, że to była ta kwota, która jest w limicie, czyli limit jak najbardziej był zgodny z budżetem.</u>
+          <u xml:id="u-411.19" who="#SenatorKazimierzKleina">Czyli ten obecny limit, który dzisiaj uchwalamy…</u>
+          <u xml:id="u-411.20" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Ale ten limit został zmieniony…</u>
+          <u xml:id="u-411.21" who="#SenatorKazimierzKleina">…jest zgodny z zapisami w ustawie budżetowej na rok bieżący?</u>
+          <u xml:id="u-411.22" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Tak, tylko też podkreślam, że ten limit został zwiększony wcześniej, czyli limit na 2022 r. był zwiększony w poprzedniej nowelizacji tej ustawy. Pierwotnie on był niższy. Na poszczególne lata mamy mniej więcej 40 milionów zł, limit na 2022 r. wcześniej został zwiększony do tej kwoty 193 milionów zł, a limit na pozostałe lata, czyli kolejne lata, 2023, 2024, 2025, 2026 r., jeszcze nie został zmieniony.</u>
+          <u xml:id="u-411.23" who="#SenatorKazimierzKleina">To nie jest istotne, tylko jak jest w projekcie i jak jest…</u>
+          <u xml:id="u-411.24" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Oczywiście te kwoty muszą się zgadzać, jak najbardziej, jeżeli o to chodzi, jest to pilnowane. Ministerstwo Finansów nigdy nie przekazuje pieniędzy poza tymi regulacjami. Możemy o tym w 100% zapewnić.</u>
+          <u xml:id="u-411.25" who="#SenatorKazimierzKleina">To jeszcze na piśmie poproszę. Gdyby pan to sprawdził, będę wdzięczny.</u>
+          <u xml:id="u-411.26" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Dobrze, oczywiście przygotujemy to jeszcze na piśmie dla pana senatora.</u>
+          <u xml:id="u-411.27" who="#komentarz">Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-412">
+          <u xml:id="u-412.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-412.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pani senator Joanna Sekuła.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-413">
+          <u xml:id="u-413.0" who="#SenatorJoannaSekula">Bardzo dziękuję, Pani Marszałek.</u>
+          <u xml:id="u-413.1" who="#SenatorJoannaSekula">Ja powrócę do art. 30, w którym określone są zasady dotyczące regulaminów konkursów. Zostaje to rozszerzone o punkt, który mówi o możliwości „tworzenia listy rezerwowej i dokonywania wyboru ofert z tej listy przez dyrektora w przypadku uwolnienia środków w ramach konkursu”. Co to oznacza?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-414">
+          <u xml:id="u-414.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-415">
+          <u xml:id="u-415.0" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">To oznacza… Tylko jeszcze zaznaczę jedno: ta kwestia do tej pory była uregulowana w regulaminach. Ona nie była uregulowana w ustawie, ale i tak była w regulaminach, więc tutaj nie ma zmiany stanu faktycznego, jest tylko usankcjonowanie ustawowe tego, co wcześniej było usankcjonowane w regulaminie. Polega to na tym, że jeżeli są zwalniane środki przez beneficjentów, czyli np. ktoś nie podpisze umowy albo zrezygnuje z dotacji, bo np. dotacja jest przyznana w mniejszej wysokości aniżeli ta, o którą beneficjent wystąpił, beneficjent uznaje, że nie jest w stanie wykonać zadania, na które chciał…</u>
+          <u xml:id="u-415.1" who="#SenatorJoannaSekula">Panie Ministrze, ja to rozumiem. Chodzi mi o uznaniowy wybór przez dyrektora.</u>
+          <u xml:id="u-415.2" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">No, w sytuacji, w której na liście rezerwowej, bo zwykle tak jest, np. 50 organizacji ma tę samą ocenę, trudno sobie wyobrazić jakikolwiek inny mechanizm niż uznaniowy. Bo zwykle jest tak, że…</u>
+          <u xml:id="u-415.3" who="#SenatorJoannaSekula">Czyli to będzie tak jak w Sądzie Najwyższym?</u>
+          <u xml:id="u-415.4" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Byłoby trochę łatwiej, gdyby pani senator nie wchodziła mi w słowo w każdym moim zdaniu. Jeżeli mógłbym dokończyć…</u>
+          <u xml:id="u-415.5" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Sytuacja wygląda w ten sposób, że lista rezerwowa wygląda tak, że… Powiedzmy, że próg wynosi 200 punktów, od 200 punktów jest dotacja i są organizacje, które mają po 199 punktów. Powiedzmy, że takich organizacji jest 50. W jaki inny sposób niż w wyniku decyzji dyrektora moglibyśmy wybrać z tej listy, kto dostanie np. dotacje, które się zwolniły, skoro jest kilkadziesiąt organizacji, które mają tyle samo punktów?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-416">
+          <u xml:id="u-416.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-416.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Krzysztof Kwiatkowski. Panie Senatorze…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-417">
+          <u xml:id="u-417.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Panie Ministrze, mam pytanie. Narodowy Instytut Wolności rozdziela dotacje dla organizacji pozarządowych. w tegorocznym budżecie przewidziane jest m.in. 21 milionów zł na Instytut de Republica. Chciałbym zapytać… Bo ten instytut zasłynął przygotowaniem przetargów. Dopiero co został powołany, ale aktywnie działa. Ta aktywność przejawia się tym, że ogłosił przetarg na materiały identyfikacyjne: 1 tysiąc jedwabnych szali, 1 tysiąc jedwabnych poszetek, 1 tysiąc dwuosobowych parasoli, skórzane portfele męskie i portmonetki za 149 tysięcy… Przepraszam, te szale i poszetki były za 170 tysięcy, parasole za kolejne 70 tysięcy, podstawki pod smartfon za 50 tysięcy, 500 wiecznych piór za 70 tysięcy zł. Czy naprawdę to są te cele, które chcecie finansować z Narodowego Instytutu Wolności? Bo pan później pytał o sceptycyzm na tej sali w związku z realizacją zadań przez ten instytut. To niech pan się ustosunkuje do tego, co wy w rzeczywistości finansujecie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-418">
+          <u xml:id="u-418.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-419">
+          <u xml:id="u-419.0" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Ale to jest inna instytucja, pan mówi o innej instytucji.</u>
+          <u xml:id="u-419.1" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Ale pieniądze dostaje przez narodowy… Pieniądze dostaje od was, z Narodowego Instytutu Wolności.</u>
+          <u xml:id="u-419.2" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Nic o tym nie wiem. To w ogóle nie jest organizacja pozarządowa. Wydaje mi się, że tu chyba zaszło jakieś nieporozumienie, bo ten instytut – z tego co ja wiem, ale ja tego nie nadzoruję, więc mogę nie mieć pełnej wiedzy – jest instytucją państwową. A więc narodowy instytut nawet nie ma formy prawnej, żeby przekazać mu jakiekolwiek środki. Tak więc zaprzeczam temu, że narodowy instytut może w ogóle finansować…</u>
+          <u xml:id="u-419.3" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">To wy nie przekazujecie dotacji?</u>
+          <u xml:id="u-419.4" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Nie, nie, nie. To jest, myślę, chyba jakieś nieporozumienie w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-419.5" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Ta odpowiedź mi wystarczy. Czyli pan mówi dzisiaj, że z narodowego instytutu nigdy nie poszły żadne pieniądze do Instytutu De Republica?</u>
+          <u xml:id="u-419.6" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Nie, nie poszły. Nie poszły – dyrektor instytutu wolności też potwierdza, że takich przepływów absolutnie nie było.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-420">
+          <u xml:id="u-420.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-420.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pani senator Ewa Matecka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-421">
+          <u xml:id="u-421.0" who="#SenatorEwaMatecka">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
+          <u xml:id="u-421.1" who="#SenatorEwaMatecka">Panie Ministrze, proszę powiedzieć, czy prawdą jest, że Narodowy Instytut Wolności jest finansowany poprzez Kancelarię Prezesa Rady Ministrów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-422">
+          <u xml:id="u-422.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-423">
+          <u xml:id="u-423.0" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">To jest w ramach części budżetowej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Tak, przechodzą te środki przez Kancelarię Prezesa Rady Ministrów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-424">
+          <u xml:id="u-424.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-424.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Wadim Tyszkiewicz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-425">
+          <u xml:id="u-425.0" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Panie Ministrze, ja miałbym prośbę: gdyby pan mi pomógł zrozumieć pewną rzecz. Oczywiście to są rzeczy nieporównywalne, bo instytut zajmuje się sprawami ważnymi – to są intelektualiści, to nie jest skakanie, powiedzmy, do kanalizacji i przepychanie rur – ale mimo wszystko. Ja tak się przysłuchuję tej debacie i tak sobie wyczytałem, że planowana była kwota na ten rok 40 milionów 800 tysięcy zł, a macie państwo 231 milionów zł, tak? Gdyby policzyć skok od planowanej kwoty to jest on na poziomie 500%.</u>
+          <u xml:id="u-425.1" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Wie pan, dlaczego ja o to pytam, czy to jest dużo, czy mało? Bo na tej sali mieliśmy 2 dni temu debatę na temat… Uwaga, związek może nie jest bezpośredni, ale dla mnie bardzo ważny. Ja kocham trzeci sektor, żeby było jasne. Kocham trzeci sektor i uważam, że trzeba go wspierać ile sił, tak? Ja współpracowałem, oczywiście jako samorządowiec, z organizacjami pozarządowymi i ja to rozumiem…</u>
+          <u xml:id="u-425.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Panie Senatorze, pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-425.3" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Już. Tylko jedna drobna uwaga…</u>
+          <u xml:id="u-425.4" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+          <u xml:id="u-425.5" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Dyskutowaliśmy tu na temat spółek wodno-kanalizacyjnych. W ich przypadku „Wody Polskie”, które są przedłużonym zbrojnym ramieniem rządu, pozwalają na wzrost stawek za wodę i kanalizację – to ma związek, proszę mi wierzyć – o 3%. Tam też pracują ludzie. Oni skaczą do kanalizacji i przepychają rury. I proszę mi to wytłumaczyć, bo ja tego nie rozumiem. Rząd wydaje zgodę na to, żeby podnieść ceny i żeby ci ludzie mogli godnie zarabiać o 3% więcej, a państwo macie zwiększoną dotację o 500%. Jak ja to mam zrozumieć?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-426">
+          <u xml:id="u-426.0" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Ja nie brałem udziału w tej dyskusji, o której pan senator powiedział, ale mogę się odnieść, jeżeli chodzi o kwestię tych wzrostów. A więc ma pan senator oczywiście rację, że w obecnym stanie prawnym, tak jak mówiliśmy, ten wzrost jest istotnie duży. Zaś w porównaniu do tego, co jest w obecnym roku… A myślę, że jednak do tego powinniśmy porównywać, bo te założenia były przed wieloma laty czynione, jeszcze kiedy tych programów nie było… To były 193 miliony zł. A więc rok do roku, jeżeli ta ustawa będzie obowiązywała, to będzie wzrost ze 193 milionów w 2022 r. do 231 milionów zł w 2023 r. To jest ok. 20% mniej więcej, prawda? Tak że ten wzrost nie jest taki duży.</u>
+          <u xml:id="u-426.1" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Podkreślam, że w tym roku również przyjęto nowe programy, kolejne nowe programy – chociażby Fundusz Młodzieżowy czy program dla organizacji poradniczych – więc z tego wynika właśnie ta zmiana. A instytut w tym roku, tak jak mówiłem, miał limit 193 miliony zł, więc nie ma tutaj rok do roku aż tak wielkiego skoku. Ale faktycznie w 2017 r. programów dla organizacji pozarządowych było dużo mniej, w tej chwili jest dużo więcej. Stąd tego typu wzrost. Ale myślę, że to dobrze z punktu widzenia potrzeb organizacji pozarządowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-427">
+          <u xml:id="u-427.0" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Jeszcze tylko konkluzja na koniec: czyli dla pracowników, którzy naprawdę zasługują na godne traktowanie, bo dbają o nasz byt, 3% podwyżki to jest okej?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-428">
+          <u xml:id="u-428.0" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Panie Senatorze, to już jest poza naszą…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-429">
+          <u xml:id="u-429.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Panie Senatorze, to już nie było pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-429.1" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Wbrew pozorom. To nie jest poza, bo to też jest decyzja rządu tak naprawdę.</u>
+          <u xml:id="u-429.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Panie Senatorze, to już nie było pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-429.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator, pan marszałek Bogdan Borusewicz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-430">
+          <u xml:id="u-430.0" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Panie Ministrze, idę panu w sukurs. Faktycznie pamiętam, że chyba Instytut De Republica był tutaj powołany ustawą. My akurat głosowaliśmy przeciw tej ustawie. Chyba się nie mylę, bo to nie było tak dawno. Oczywiście sytuacja jest kuriozalna. Ja myślę, że trzeba byłoby do tego wrócić, zobaczyć, co ten instytut zrobił, jakie działania prowadził, oprócz tych zakupów.</u>
+          <u xml:id="u-430.1" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Ale mam do pana, Panie Ministrze, pytanie. Ministerstwo kultury, czyli część rządu, dawało też dotacje na pisma i to wywołało, no, w zasadzie awanturę i zarzuty, że to były dotacje kierowane politycznie.</u>
+          <u xml:id="u-430.2" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+          <u xml:id="u-430.3" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Czy pan może zapewnić, że instytucja, którą pan w tej chwili reprezentuje, czyli Narodowy Instytut Wolności, nie będzie stosować preferencji politycznej w kwestii dotacji, czyli że nie będziecie dawać dla organizacji związanych z PiS, że będziecie traktować wszystkich równo? Jeżeli pan nie będzie w stanie odpowiedzieć na to moje pytanie, to wtedy poproszę o odpowiedź na piśmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-431">
+          <u xml:id="u-431.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-432">
+          <u xml:id="u-432.0" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Pani Marszałek, Panie Marszałku, Wysoka Izbo, zwracam uwagę, że ten wzrost na przyszły rok w stosunku do tego roku, już tego obecnego, dotyczy przede wszystkim takich programów jak fundusz młodzieżowy czy program dla organizacji poradniczych. Jeżeli chodzi o organizacje poradnicze, to trudno mi by było sobie wyobrazić, że mogą one być związane z tą czy inną partią polityczną, bo to nie dotyczy w ogóle obszaru ich działalności. Jeżeli chodzi o organizacje związane z funduszem młodzieżowym, to główny zakres działania tego funduszu dotyczy wspierania samorządów uczniowskich, samorządów akademickich, kół naukowych, samorządów doktoranckich, młodzieżowych rad działających przy jednostkach samorządu terytorialnego. Oczywiście organizacje pozarządowe występują również w roli regranterów, ale regranting polega na tym, że te pieniądze są dystrybuowane dalej do tych podmiotów, o których tutaj powiedziałem. Bo to dla nich przede wszystkim ten fundusz powstał, to go odróżnia od pozostałych programów. Nie wyobrażam sobie tutaj nawet możliwości przypisania tego typu podmiotów do tej czy innej partii politycznej, tym bardziej że, tak jak mówiliśmy wcześniej, te programy, które powstały i których dotyczy to zwiększenie, to są np. takie programy jak Program Wspierania Rozwoju Uniwersytetów Ludowych. Myślę, że jeśli chodzi o uniwersytety ludowe – wiem, że niektórzy z panów senatorów znają tego typu instytucje w swoich regionach – to wszyscy chcielibyśmy, aby one się mogły rozwijać. Organizacje harcerskie i skautowe – też wydaje mi się, że nie powinno to budzić kontrowersji, czy kwestie międzynarodowych spotkań… Oczywiście zawsze można powiedzieć, że jakaś organizacja pozarządowa jest bardziej w tę czy w inną stronę czy że osoby, które są za jakąś organizacją pozarządową, mają takie czy inne poglądy, ale jeżeli przejrzymy sobie 4,5 tysiąca dotacji, które przyznał Narodowy Instytut Wolności, to zobaczymy, że absolutna większość tych dotacji dotyczy takich organizacji, których nie można w żaden sposób przypisać ani na prawo, ani na lewo, ani do centrum, ani do socjalizmu, ani do konserwatyzmu, ani do liberalizmu, ani do niczego, bo taka organizacja zajmuje się, nie wiem, prowadzeniem hospicjów czy pomocą charytatywną. No, harcerze się zajmują bardzo wieloma rzeczami. Absolutna większość tych środowisk nie ma żadnego zabarwienia politycznego. W związku z tym myślę, że tego typu obawa nie powinna być obawą uzasadnioną, biorąc pod uwagę ocenę Narodowego Instytutu Wolności i tych programów, a szczególnie tych, które, tak jak powiedziałem, są planowane jako nowe.</u>
+          <u xml:id="u-432.1" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Ministrze, traktuję to jako deklarację.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-433">
+          <u xml:id="u-433.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-433.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję, Panie Ministrze. To było ostatnie pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-433.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję, że przedstawiciel rządu zobowiązał się do udzielenia pisemnej odpowiedzi na pytania zadane przez senatorów Halinę Biedę, Krzysztofa Kwiatkowskiego i Kazimierza Kleinę.</u>
+          <u xml:id="u-433.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy pan marszałek też oczekuje jeszcze odpowiedzi na piśmie?</u>
+          <u xml:id="u-433.4" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Nie, nie, ja otrzymałem odpowiedź.</u>
+          <u xml:id="u-433.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-433.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-433.7" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-433.8" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-433.9" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zabranie głosu panią senator Joannę Sekułę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-434">
+          <u xml:id="u-434.0" who="#SenatorJoannaSekula">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-434.1" who="#SenatorJoannaSekula">Narodowy Instytut Wolności to utworzona w 2017 r. agencja wykonawcza mająca za zadanie wspieranie rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, a także działalności pożytku publicznego i wolontariatu. Mieliśmy okazję dzisiaj usłyszeć, jak ważną rolę odgrywają organizacje pozarządowe w różnych aspektach życia społecznego. Mam nadzieję, Panie Ministrze, że również pan minister Czarnek docenia rolę organizacji pozarządowych i w tym właśnie celu zaostrza przepisy, które praktycznie uniemożliwiają tym organizacjom działanie na terenie szkół.</u>
+          <u xml:id="u-434.2" who="#SenatorJoannaSekula">Niemal 890 milionów ma wynieść po nowelizacji ustawy budżet NIW na 4 lata. Koszty samej działalności to ok. 15 milionów. Budżet NIW wyniesie 880 milionów. Jak wynika z obecnie obowiązującej ustawy, maksymalny limit wydatków miał wynieść 641 milionów, a będzie wynosił ponad 1 miliard 300 milionów. Fundusz Inicjatyw Obywatelskich – 90 milionów. Rządowy Program Wspierania Uniwersytetów Ludowych – 9 milionów. Rozwój organizacji obywatelskich – 20 milionów. I tak moglibyśmy wymieniać. Odnoszę wrażenie, że wszystkie programy, które są teraz tworzone w NIW, to są inicjatywy obywatelskie. Dzielenie tego na poszczególne programy zupełnie nie wiadomo, czemu służy, ale najprawdopodobniej ma zaciemnić to, kto de facto dostaje te dotacje. Przez 5 lat swojego działania NIW pokazał, że prawdziwym zadaniem instytutu jest wspieranie rozwoju młodych sympatyków PiS, a także działalność na rzecz partii rządzącej. Zaczyna się to od tego, że zarządza tym wszystkim pan prof. Piotr Gliński. Jest on też przewodniczącym Komitetu do spraw Pożytku Publicznego, który samodzielnie wybiera dyrektora NIW. Czy ten komitet jest niezależnym ciałem, skoro kieruje nim osoba będąca członkiem rządu w randze wicepremiera?</u>
+          <u xml:id="u-434.3" who="#SenatorJoannaSekula">Jeśli przegląda się wyniki naborów wniosków o dofinansowanie z NIW, to widać, że niemal w każdym programie przewijają się te same nazwiska. Nasze pieniądze bardzo często otrzymują ludzie wprost związani z panem ministrem. Nie brakuje tam również członków stowarzyszenia ministra Andruszkiewicza. Pieniądze dostają także ludzie, którzy zatrudnieni są na politycznych stanowiskach w KPRM, czyli w pewnym sensie również podwładni pana ministra. Tak się składa, że kilka dni temu pojawiły się informacje o bardzo wnikliwym śledztwie dziennikarskim dziennikarzy z OKO.Press, którzy ustalili, że co najmniej 50 na 200 wniosków procedowanych przez NIW to wnioski niejako polityczne. Nie jest to dobry obraz. Pojawiają się bezustannie te same organizacje, np. KoLiber. Nie chcę już wgłębiać się w to, jakie powiązania łączą pana ministra z tą organizacją, której wiceszefem był przez lata.</u>
+          <u xml:id="u-434.4" who="#SenatorJoannaSekula">W związku z tym pytam: ile osób z grona beneficjentów programów NIW to osobiści znajomi? Oczywiście wobec pełnienia tak rozlicznych funkcji znajomości w sektorze NGO, zarówno pana dyrektora, jak i pana ministra, z pewnością są ogromne. Szkoda tylko, że mamy tutaj do czynienia z ogromną rzeszą aktywnych działaczy politycznych. I znowu natrafiamy tutaj na sytuację, w której pan dyrektor NIW jest jedocześnie członkiem Komitetu do spraw Pożytku Publicznego i Rady Działalności Pożytku Publicznego, która m.in. uczestniczy w postępowaniach kontrolnych, więc jest jednocześnie szefem instytucji i kontrolującym. Dodajmy jeszcze to, że pan minister jest kolejnym, jak postać biblijna występująca w 3 osobach, przewodniczącym rady NIW, członkiem Rady Działalności Pożytku Publicznego i wiceprzewodniczącym Komitetu do spraw Pożytku Publicznego. Nieprawdopodobne. Z uwagi na te powiązania wyraźnie wygląda to jak pajęczyna, bardzo często służąca finansowaniu różnych bezsensowych przedsięwzięć.</u>
+          <u xml:id="u-434.5" who="#SenatorJoannaSekula">I teraz to, co mnie bardzo uderzyło ostatnio – podana informacja, że NIW podpisał z TVP porozumienie o promocji. Co też będzie pokazywane w telewizji publicznej? Czy będzie to już kampania wyborcza młodych, ambitnych działaczy NGOS, którzy będą promować się za publiczne pieniądze uzyskiwane w konkursach w telewizji publicznej, również finansowanej z publicznych pieniędzy w ramach 2-miliardowej dotacji? Smutny i przejmujący jest ten obraz współczesnej Polski. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-435">
+          <u xml:id="u-435.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Pani Senator.</u>
+          <u xml:id="u-435.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zabranie głosu panią senator Ewę Matecką.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-436">
+          <u xml:id="u-436.0" who="#SenatorEwaMatecka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-436.1" who="#SenatorEwaMatecka">Celem ustawy jest, jak czytamy, usprawnienie funkcjonowania Narodowego Instytutu Wolności oraz wyeliminowanie niejasności i wątpliwości interpretacyjnych. Pan minister mówi, że jest to projekt o charakterze techniczno-formalnym. Tak, to jest prawda, ale częściowa prawda. Bo nietrudno jest oprzeć się wrażeniu, że zasadniczym celem tej ustawy jest wprowadzenie zmian do art. 46, a mianowicie do artykułu określającego maksymalny limit wydatków budżetu państwa na finansowanie tejże ustawy, który został określony w tej ustawie w 2017 r. i określał maksymalny dziesięcioletni limit wydatków na 641 milionów 780 tysięcy zł. Na 10 lat. Zmiany, które wprowadzamy tą ustawą, dotyczą 4 lat, od roku 2023 do 2026, i zwiększają limit wydatków na te lata o 724 miliony zł, czyli więcej, niż było przewidziane na 10 lat funkcjonowania tegoż instytutu, z 163 milionów do 887 milionów 200 tysięcy, żeby być dokładnym. W 2023 r. miało być 40 milionów 800 tysięcy, a jest planowane 231 milionów, czyli o 190 milionów więcej. W 2024 r. również miało być 40 milionów 800, a również jest planowane o 190 milionów więcej. W 2025 r. miało być 40 milionów 800 tysięcy, jest planowane o 173 milionów więcej. W 2026 r. miało być 40 milionów 800 tysięcy, a jest planowane o 173 milionów więcej. Jest to średnio cztero-, pięciokrotnie więcej na każdy rok. Dlaczego? Przy czym ustawa przewiduje, że w przypadku przekroczenia limitu wydatków na dany rok budżetowy zostanie zastosowany tzw. mechanizm korygujący, polegający na ograniczeniu kosztów rzeczowych ponoszonych przez instytut. Co więcej? Odpowiedzialny za wdrażanie tego mechanizmu jest prezes Rady Ministrów. Ponadto organem właściwym do monitorowania limitu wydatków również jest prezes Rady Ministrów. Pytanie: co jest szczególnym powodem, Panie Ministrze, tak ogromnego zwiększenia limitu wydatków na Narodowy Instytut Wolności? Czy potrzeba dalszego i jeszcze hojniejszego wsparcia środowisk, które otwarcie krytykują Europejską Kartę Równości Kobiet i Mężczyzn w Życiu Lokalnym, a nawet dowodzą, że żłobki szkodzą dzieciom i prowadzą do ubytków IQ? Są takie i są finansowane przez instytut wolności. Czy potrzeba wsparcia tych środowisk, które przekonują, że edukacja równościowa to promocja homoseksualizmu? Takie też są finansowane przez instytut wolności. Czy potrzeba wsparcia organizacji blokujących marsze równości czy organizacji reklamujących się przedwojennym symbolem falangi? Takie też są finansowane z budżetu instytutu wolności. Czy potrzeba też wsparcia organizacji promujących antysemityzm i negujących Holokaust? Takie też są finansowane z tego budżetu. Można by wymieniać jeszcze więcej, na przykład takie organizacje, których wiceprezes jest jednocześnie członkiem Rady Narodowego Instytutu Wolności. Czy takie zwiększenie limitu wydatków jest wynikiem analiz, jest wynikiem konsultacji, jest związane z potrzebą budowania rzeczywistego planu zwiększającego funkcjonowanie organizacji pozarządowych wynikającego z ich postulatów, wynikającego z ich wniosków, wynikającego z ich rzeczywistych zabiegów? Jak wiemy, nie jest to oddolna inicjatywa organizacji pozarządowych. Wielokrotnie dochodzimy do wniosku, analizując tą ustawę, że tak naprawdę nie wiemy, ile może być przeznaczone na organizacje, które będą niejako uczestniczyły w procesie wyborczym i będą stanowiły swego rodzaju fundusz wyborczy partii rządzącej, a ile tak naprawdę trafi do tych organizacji, które warto by rzeczywiście wspierać, które są fundamentem społeczeństwa obywatelskiego. Niejednokrotnie praktyka pokazała też, że pieniądze dzielone są w sposób arbitralny, nieprzejrzysty scentralizowany i zależny od woli politycznej partii. Same organizacje pozarządowe mówią, że kapituła powinna składać się w większości z liderów tychże organizacji pozarządowych, a nie z osób z politycznego nadania. Dotyczy to zarówno składu oceniającego wniosek, jak i tego przyznającego dotację. Wiemy dobrze, że były nawet takie przypadki, kiedy członkowie grupy oceniającej merytorycznie wnioski w kolejnym roku sami składali wnioski. Co więcej, Panie Ministrze, z oświadczeń i ostatnich komunikatów KPRM, jak i pana odpowiedzi na nasze pytania, dowiadujemy się, że Narodowy Instytut Wolności jest finansowany poprzez KPRM, a zatem my uwolnimy KPRM, Panie Ministrze i Panie Premierze, od tych wysokich kosztów funkcjonowania, 10-krotnie większych kosztów funkcjonowania KPRM niż w roku np. 2014.</u>
+          <u xml:id="u-436.2" who="#SenatorEwaMatecka">Wobec tego popieram wniosek o odrzucenie ustawy w całości. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-437">
+          <u xml:id="u-437.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Pani Senator.</u>
+          <u xml:id="u-437.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zabranie głosu pana senatora Krzysztofa Kwiatkowskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-438">
+          <u xml:id="u-438.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
+          <u xml:id="u-438.1" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Chciałbym na początku swojego wystąpienia jedną rzecz bardzo mocno podkreślić. W Polsce działa – to są oficjalne dane – sto kilkadziesiąt tysięcy organizacji społecznych. Bez tych organizacji Polska byłaby gorsza. Dziękuję setkom tysięcy osób, które stale lub okresowo, jako pracownicy, współpracownicy, wolontariusze są zaangażowani w pracę tzw. trzeciego sektora. Ciepło, serdecznie chylę się przed Wami, chylę czoła przed pracą, którą wykonujecie. Trzeci sektor w wielu sprawach wyprzedza państwo, wyznaczając trendy, zaspakajając różne potrzeby, przykładów jest tyle, że aż trudno je wymienić. Ponad 1/3 polskich hospicjów jest prowadzona przez organizacje społeczne. To organizacje społeczne pokazują nam wyjątkowe przykłady szlachetnych działań, tak jak z jednej Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy czy z drugiej strony Caritas. Ale dzisiaj rozmawiamy o instytucji, która ma te NGO wspierać.</u>
+          <u xml:id="u-438.2" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Narodowy Instytut Wolności ma historię swojego działania i trzeba ją publicznie przypomnieć, bo dzisiaj to musi wybrzmieć. Według jakich zasad, jakich zobiektywizowanych kryteriów wspieracie organizacje społeczne? Mogliśmy o tym przeczytać w różnych publikacjach. Tytuł jednego z artykułów: „Miliony dla swoich z rządowego instytutu”. „Miliony złotych z rządowego Narodowego Instytutu Wolności popłynęły do organizacji kierowanej przez osoby związane z obozem zjednoczonej prawicy”. Ten portal akurat przeanalizował fundacje i stowarzyszenia, które otrzymały dotacje z instytutu. I cóż się okazuje? Bardzo często, nieproporcjonalnie często beneficjentami pieniędzy z Narodowego Instytutu Wolności są organizacje bliskie Prawu i Sprawiedliwości ze względów personalnych lub politycznych. Oto parę przykładów.</u>
+          <u xml:id="u-438.3" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Działacz pozarządowy dostał pieniądze od instytucji rządowej, w której pracował. O co konkretnie chodzi? O postać Jana Zujewicza, który jest współzałożycielem powstałej w 2018 r. Fundacji „Instytut Poznański” i Stowarzyszenia „Projekt Poznań”. Obie organizacje dostały z NIW dotacje odpowiednio w wysokości 1 miliona zł i 700 tysięcy zł. Wcześniej pan Zujewicz pracował przy kampanii wyborczej Szymona Szynkowskiego vel Sęka – obecnie, jak wiemy… wcześniej wiceszefa polskiej dyplomacji, dzisiaj ministra odpowiedzialnego za problematykę europejską. Do końca 2019 r. Zujewicz był szefem Biura Komunikacji Narodowego Instytutu Wolności – czyli jako działacz pozarządowy dostawał pieniądze od instytucji rządowej, w której pracował.</u>
+          <u xml:id="u-438.4" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Ponad 1 milion zł trafiło do Fundacji „Ośrodek Analiz Prawnych, Gospodarczych i Społecznych im. Hipolita Cegielskiego”. Szefem tej fundacji jest Tymoteusz Zych, wiceprezes Instytutu „Ordo Iuris”, członek Zespołu do spraw Ochrony Autonomii Rodziny i Życia Rodzinnego w Ministerstwie Sprawiedliwości. Zych również jest związany czy był związany z Narodowym Instytutem Wolności, z którego jego organizacja dostała pieniądze – mówię o członkostwie w Radzie NIW.</u>
+          <u xml:id="u-438.5" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">900 tysięcy zł otrzymał Związek Stowarzyszeń „Konfederacja Inicjatyw Pozarządowych Rzeczypospolitej”, w której to organizacji – uwaga! – pan Zych pełnił funkcję wiceprezesa, a jednym z członków tego stowarzyszenia, tego związku, był Szymon Dziubicki, przyjaciel wiceministra finansów Piotra Patkowskiego, prywatnie zaś mąż wiceminister funduszy i polityki regionalnej Anny Gembickiej. Funkcje w międzyczasie się trochę pozmieniały, ale związki pozostały. On również w tamtym czasie – artykuł był publikowany już jakiś czas temu – zasiadał w Radzie Narodowego Instytutu Wolności.</u>
+          <u xml:id="u-438.6" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Czy to koniec? Nie, to dopiero początek.</u>
+          <u xml:id="u-438.7" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Pieniądze z Narodowego Instytutu Wolności, prawie 900 tysięcy zł, trafiły m.in. do Fundacji „Wolność i Demokracja”. Kto był jej założycielem i jest jej byłym prezesem? Michał Dworczyk, obecnie już były szef kancelarii premiera.</u>
+          <u xml:id="u-438.8" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Blisko 700 tysięcy zł trafiło na edukację młodzieży w zakresie wiedzy ekonomicznej i historycznej, połączonej z rozwojem instytucjonalnym fundacji, do Fundacji „Centrum im. Władysława Grabskiego”, której prezesem jest Krzysztof Tenerowicz, działacz Solidarnej Polski. Uwaga, ta fundacja była nad wyraz sprawna – zarejestrowana tydzień przed naborem wniosku, dostała 300 tysięcy zł. Szkoda, że takimi sukcesami nie mogą się pochwalić organizacje społeczne działające od lat w Polsce.</u>
+          <u xml:id="u-438.9" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Mamy kolejny ciekawy podmiot: stowarzyszenie „Lornetka”. Jak pisze wspomniany portal i jak możemy przeczytać, organizacja ta powstała w 2019 r. i była bezpośrednio zaangażowana w kampanię wyborczą Anny Gembickiej, posłanki PiS, która zasiada w Radzie Narodowego Instytutu Wolności.</u>
+          <u xml:id="u-438.10" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Zakładam, że część wymienionych osób może już w tej radzie nie zasiada, bo granice wstydu były tak przekroczone, że – mam przynajmniej taką nadzieję – w przypadku części tych osób mówimy już o zasiadaniu byłym, a nie w czasie teraźniejszym. Ale pieniądze do nich popłynęły realne.</u>
+          <u xml:id="u-438.11" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">W tym samym roku powstało również Stowarzyszenie „Europejskie Forum Wolności”. Jego przewodniczącą jest Berenika Grabowska, która jednocześnie sprawowała funkcję wiceprzewodniczącej Europejskich Młodych Konserwatystów. Jest to organizacja oczywiście zaangażowana, wspierana przez Prawo i Sprawiedliwość, więc nie możemy mówić o przypadku co do tego, że do tego stowarzyszenia miało trafić 0,5 miliona zł na wzmocnienie jego działalności.</u>
+          <u xml:id="u-438.12" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Kolejny niezwykle interesujący podmiot to Fundacja „Świętokrzyski Instytut Samorządu Terytorialnego”, a jej prezesem jest Rafał Pacanowski, działacz PiS z Włoszczowy. Ta organizacja także otrzymała 300 tysięcy zł.</u>
+          <u xml:id="u-438.13" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Ja już nie mam siły kontynuować czytania tej listy. To jest lista, którą przedstawiono – zrobił to jeden z portali internetowych – opinii publicznej i dotyczy ona tylko pewnego krótkiego okresu przekazywania przez was dotacji. Mam jedną prośbę. W Polsce działa sto kilkadziesiąt tysięcy organizacji społecznych. Mam prośbę, apel: wspierajcie te, które od lat rozwiązują problemy innych ludzi, rozwiązują problemy bezdomności, problemy osób, które mają problem, żeby same się wyżywić, pomagają ofiarom przemocy domowej, prowadzą telefony zaufania, przychodzą z pomocą tym, którzy przeżywają depresję czy załamania. Naprawdę, dzisiaj depresji, okresów załamania czy problemów z przeżyciem do pierwszego nie mają działacze i aktywiści PiS, jak by na to wskazywała lista beneficjentów tego instytutu. Dlatego mam głęboką nadzieję, że wyciągniecie wnioski z tej sytuacji i że lista beneficjentów nie będzie wyglądać tak jak w roku, który teraz przedstawiłem. Niech ta dobra zmiana będzie dobrą zmianą dla tych, którym w Polsce trzeba rzeczywiście pomóc.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-439">
+          <u xml:id="u-439.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-439.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zabranie głosu pana senatora Aleksandra Pocieja.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-440">
+          <u xml:id="u-440.0" who="#SenatorAleksanderPociej">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-440.1" who="#SenatorAleksanderPociej">Będzie bardzo krótko, bo trudno przytaczać wszystkie argumenty, które były. Chciałbym powiedzieć wszystkim tym, którzy są związani z tym przedłożeniem, że to jest wyjątkowa bezczelność. Wyjątkową bezczelnością w sytuacji, w której jesteśmy, jest przyjść i próbować wyciągnąć pieniądze dla swoich kolesi. Myślę, że tyle mogę wam powiedzieć. I chciałbym, żebyście to zapamiętali, ponieważ w sytuacji, w której Polska jest dzisiaj, takie rozdmuchiwanie budżetu dla kolesi oraz, co udowodniliście przez tyle lat, rozdawanie tylko i wyłącznie swoim – wszystkie argumenty tutaj dzisiaj padły, to jest tylko delikatne podsumowanie – to jest pełna bezczelność. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-441">
+          <u xml:id="u-441.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-441.1" who="#SenatorGrzegorzBierecki">Pani Marszałek…</u>
+          <u xml:id="u-441.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator się nie zgłaszał wcześniej.</u>
+          <u xml:id="u-441.3" who="#SenatorGrzegorzBierecki">Ale właśnie się zgłosiłem.</u>
+          <u xml:id="u-441.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">No, wolałabym, żeby jednak państwo się zapisywali w jakimś określonym porządku, a nie tak ad hoc.</u>
+          <u xml:id="u-441.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dobrze. Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-442">
+          <u xml:id="u-442.0" who="#SenatorGrzegorzBierecki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-442.1" who="#SenatorGrzegorzBierecki">Niewątpliwie zainspirował mnie pan senator Pociej. Zabrakło na tej sali podziękowania za pracę Narodowego Instytutu Wolności, podziękowania dla pomysłodawców tej instytucji. Róbcie dalej dobrą robotę. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-442.2" who="#komentarz">Oklaski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-443">
+          <u xml:id="u-443.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-443.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dla porządku informuję, że senatorowie Mariusz Gromko, Aleksander Szwed, Adam Szejnfeld i Wadim Tyszkiewicz złożyli swoje przemówienia w dyskusji do protokołu.</u>
+          <u xml:id="u-443.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">W zasadzie brakło mi słów po tym ostatnim wystąpieniu.</u>
+          <u xml:id="u-443.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-443.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy przedstawiciel rządu chciałby jeszcze zabrać głos?</u>
+          <u xml:id="u-443.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-443.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy z miejsca, czy z mównicy?</u>
+          <u xml:id="u-443.7" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Z mównicy.</u>
+          <u xml:id="u-443.8" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo, Panie Ministrze. Jest tak późno, że…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-444">
+          <u xml:id="u-444.0" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-444.1" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Odniosę się do kilku kwestii, które tutaj padły, a są niewątpliwie istotne i wymagają czy to sprostowania, czy to odniesienia się.</u>
+          <u xml:id="u-444.2" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Chciałbym jeszcze raz podkreślić… Ponieważ w jednym z wystąpień po raz kolejny padło pytanie, z czego wynika to zwiększenie, to ja w takim razie rozbiję to już na konkretne programy: Fundusz Inicjatyw Obywatelskich – kwota powyżej 500 milionów zł. Program Wspierania Uniwersytetów Ludowych – 50 milionów zł. Program dla organizacji harcerskich i skautowych – 75 milionów zł. Ja to oczywiście podaję w zaokrągleniu. Program „Polski Inkubator Rzemiosła”, a więc dla organizacji rzemieślniczych, izb, cechów, również na wspieranie młodocianych pracowników, na to, aby młodzi ludzie mogli podnosić swoje kompetencje, znajdować pracę – 50 milionów zł. Program Wspierania Rozwoju Międzynarodowych Domów Spotkań – 15 milionów. Program Rozwoju Organizacji Obywatelskich, w tym wsparcie dla think tanków, dla lokalnych mediów obywatelskich, dla organizacji strażniczych – 100 milionów zł. Program wsparcia dla organizacji poradniczych, więc takich, które niosą pomoc obywatelowi… Szanowni Państwo, mówiliśmy tu o wsparciu psychologicznym. Jest poradnictwo rodzinne, jest poradnictwo konsumenckie, jest cały szereg organizacji, które tworzą dobre rozwiązania służące pomocy drugiemu człowiekowi. To jest kwota 73 milionów zł. Rządowy Program „Fundusz Młodzieżowy”, program dla samorządów uczniowskich, samorządów akademickich, kół naukowych, organizacji doktoranckich, młodzieżowych rad przy jednostkach samorządu terytorialnego – 90 milionów zł.</u>
+          <u xml:id="u-444.3" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Ja chciałbym także zwrócić uwagę, że mówiliśmy tutaj o tym, iż państwo chcieli zmniejszyć łączny limit wydatków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów poprzez odrzucenie tej ustawy. No, ja tutaj, także jako obywatel i od wielu lat społecznik, apeluję, aby nie robić dobrze urzędnikom kosztem społeczników. To jest absurdalny pomysł, aby ograniczać wydatki na administrację publiczną kosztem nakładów wspierających organizacje pozarządowe. To jest chyba najgorszy możliwy pomysł, jaki sobie można wyobrazić.</u>
+          <u xml:id="u-444.4" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">Chciałbym także zwrócić uwagę, że procedury… Bo tutaj m.in. pan senator Kwiatkowski oraz inni państwo senatorowie mówili o tych procedurach, stawiając pewne znaki zapytania co do ich transparentności. Ja zwracam uwagę, że np. Rada Narodowego Instytutu Wolności nie zajmuje się oceną wniosków, podobnie jak pracownicy komunikacji nie zajmują się oceną wniosków, tym bardziej byli pracownicy. To nie było tak, jak zostało zacytowane, że obecny, aktualny pracownik uzyskiwał jakieś dotacje. To jednak w czasie przeszłym było. Trudno oczekiwać, żeby ktoś przez to, że pracował w jakiejś instytucji, nie mógł podejmować działalności w organizacjach pozarządowych, kiedy zakończył już tę współpracę. Tutaj w ogóle padło wiele różnych nazwisk, nazw organizacji. No, m.in. zostało powiedziane, że stowarzyszenie, którego ja jestem członkiem, uzyskało jakąś dużą liczbę grantów. To stowarzyszenie składało 10 wniosków i uzyskało 1 grant. Ja w ogóle nie brałem udziału w żadnej procedurze oceny. Jeżeli to jest kolesiostwo, no to muszę powiedzieć, że jestem słabym kolegą dla tego stowarzyszenia. No, tak to państwo odbierają. Podkreślam, że członkowie rady nigdy nie brali udziału, z racji członkostwa w radzie, w jakiejkolwiek procedurze oceny. A kto brał udział w procedurze oceny? Szanowni Państwo, ta procedura była starannie przebadana, została przeanalizowana, była przedmiotem kontroli. I to nie ja ani pan premier Gliński tak powiedzieliśmy, tylko powiedziała tak Najwyższa Izba Kontroli na czele z panem prezesem Krzysztofem Kwiatkowskim. NIK wystawiła tej procedurze, którą państwo krytykujecie, ocenę pozytywną. No, chyba panu senatorowi Kwiatkowskiemu państwo wierzycie, że…</u>
+          <u xml:id="u-444.5" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Kontrola pozytywna jest z 2019 r., kiedy mnie nie było…</u>
+          <u xml:id="u-444.6" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">No, właśnie wtedy pan był prezesem Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-444.7" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">To nie ja.</u>
+          <u xml:id="u-444.8" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPiotrMazurek">A jeżeli państwo chcecie tutaj mówić o konkretnych przykładach… Bo tu powiedziano o przykładach wielu organizacji, które niosą pomoc drugiemu człowiekowi, które pomagają potrzebującym, osobom starszym, osobom umierającym. Ja bardzo bym prosił o możliwość udzielenia głosu panu dyrektorowi Wojciechowi Kaczmarczykowi, który zna bardzo wiele przykładów konkretnych organizacji, które na co dzień pomagają tym, którzy tej pomocy potrzebują najbardziej. I jeżeli państwo tę ustawę odrzucą, to niestety nie będzie możliwości, aby ich wesprzeć. Jeżeli byłaby taka możliwość, to pan dyrektor chętnie by jeszcze kilka takich przykładów podał. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-445">
+          <u xml:id="u-445.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-445.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Niestety nie ma już takiej możliwości. Mógł pan minister skorzystać wtedy, kiedy pan przedstawiał ustawę. To już jest podsumowanie. Pan dostał głos tylko po to, żeby podsumować dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-445.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Kwiatkowski w trybie sprostowania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-446">
+          <u xml:id="u-446.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Prostuję nieprawdziwą informację podaną przez pana ministra. Pierwsze kontrole były kontrolami, które wykazywały liczne nieprawidłowości. Przyznaję, że kolejna kontrola z czasów pana prezesa Mariana Banasia stwierdziła poprawę funkcjonowania instytutu, ale nie jest prawdą, że taką pozytywną ocenę – bo we wcześniejszych kontrolach było wiele uwag – przedstawiałem ja. Proponuję panu ministrowi, aby wcześniej sprawdzał informacje, jak się na coś powołuje.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-447">
+          <u xml:id="u-447.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-447.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-447.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu ósmego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o prawach konsumenta, ustawy – Kodeks cywilny oraz ustawy – Prawo prywatne międzynarodowe.</u>
+          <u xml:id="u-447.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 830, a sprawozdania komisji – w drukach nr 830 A i 830 B.</u>
+          <u xml:id="u-447.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę sprawozdawcę Komisji Ustawodawczej, senatora Krzysztofa Kwiatkowskiego, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-448">
+          <u xml:id="u-448.0" who="#SenatorSprawozdawcaKrzysztofKwiatkowski">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
+          <u xml:id="u-448.1" who="#SenatorSprawozdawcaKrzysztofKwiatkowski">Chciałbym przedstawić sprawozdanie z rozpatrzenia ustawy o zmianie ustawy o prawach konsumenta, ustawy – Kodeks cywilny oraz ustawy – Prawo prywatne międzynarodowe, zawartej w druku senackim nr 830, a wcześniej w drukach sejmowych nr 2425, 2622 i 2622 A.</u>
+          <u xml:id="u-448.2" who="#SenatorSprawozdawcaKrzysztofKwiatkowski">Komisja rozpatrzyła projekt na posiedzeniu w dniu 20 października. Na tymże posiedzeniu ustawę omówił sekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości, obecny na sali, pan minister Sebastian Kaleta. Wyjaśnił on, że ustawa implementuje przepisy 2 dyrektyw unijnych, towarowej zwanej SGD oraz cyfrowej zwanej DCD, wprowadzając przepisy dotyczące zgodności towarów z umową, środki ochrony prawnej w przypadku braku zgodności z umową oraz zasady korzystania z tych środków, jak również przepisy regulujące prawa i obowiązki przedsiębiorców i konsumentów będących stronami umów o dostarczaniu treści cyfrowej lub usług cyfrowych.</u>
+          <u xml:id="u-448.3" who="#SenatorSprawozdawcaKrzysztofKwiatkowski">W trakcie posiedzenia Biuro Legislacyjne, czyli w tym wypadku pani mecenas Beata Mandylis, przedstawiło opinię w sprawie projektu i uwagi, przedstawiło także odpowiednie propozycje poprawek, w tym 4 poprawki o charakterze legislacyjnym. Następnie przeprowadziliśmy na posiedzeniu komisji dyskusję w tej sprawie. Głos zabrali senatorowie, przedstawiciele resortu sprawiedliwości, Konfederacji „Lewiatan” oraz Polskiego Towarzystwa Informatycznego. Omówiliśmy treść implementowanych przepisów unijnych. Przedmiotem naszej uwagi był termin ich implementacji, termin wejścia w życie przepisów, który można nałożyć od razu, od teraz, czy na okres późniejszy związany z okresem zwiększonych zakupów przedświątecznych.</u>
+          <u xml:id="u-448.4" who="#SenatorSprawozdawcaKrzysztofKwiatkowski">Wnioski zgłoszone przez Biuro Legislacyjne spotkały się z akceptacją podmiotów oraz aprobatą pana ministra z wyjątkiem tej uwagi dotyczącej czasu na wymianę zakupionej rzeczy. Poprawki zaproponowane przez Biuro Legislacyjne, a formalnie zgłoszone przeze mnie, zostały rozpatrzone pozytywnie, wszystkie zgłoszone poprawki zostały przyjęte.</u>
+          <u xml:id="u-448.5" who="#SenatorSprawozdawcaKrzysztofKwiatkowski">Szanowni Państwo, nie mam żadnych wątpliwości, że jest to projekt potrzebny. I tutaj wypada podziękować Ministerstwu Sprawiedliwości za to, że z tą inicjatywą wystąpiło. Oczywiście rekomenduję przyjęcie przedstawionych zmian z wcześniej przyjętymi poprawkami.</u>
+          <u xml:id="u-448.6" who="#SenatorSprawozdawcaKrzysztofKwiatkowski">My wystąpiliśmy także do prezesa UOKiK o dane statystyczne dotyczące sposobu rozpatrywania reklamacji konsumenckich. Wszyscy, którzy są zainteresowani, mogą się zapoznać z tymi danymi. One już wpłynęły do Komisji Ustawodawczej.</u>
+          <u xml:id="u-448.7" who="#SenatorSprawozdawcaKrzysztofKwiatkowski">Dziękuję bardzo i wnoszę o przyjęcie projektu z wcześniej przyjętymi przez komisję poprawkami.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-449">
+          <u xml:id="u-449.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-449.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę sprawozdawcę Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności, senatora Mariusza Gromkę, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-450">
+          <u xml:id="u-450.0" who="#SenatorSprawozdawcaMariuszGromko">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-450.1" who="#SenatorSprawozdawcaMariuszGromko">Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności o uchwalonej przez Sejm w dniu 6 października 2022 r. ustawie o zmianie ustawy o prawach konsumenta, ustawy – Kodeks cywilny oraz ustawy – Prawo prywatne międzynarodowe.</u>
+          <u xml:id="u-450.2" who="#SenatorSprawozdawcaMariuszGromko">Wczoraj Komisja Gospodarki Narodowej i Innowacyjności rozpatrzyła ustawę, która dostosowuje polskie prawo do tzw. dyrektywy towarowej Unii Europejskiej. Zawiera ona dodatkowe rozwiązania dotyczące umów zawieranych poza lokalem, w szczególności podczas pokazów handlowych. W ustawie m.in. wydłużono do 30 dni termin na odstąpienie od umowy w przypadku zawarcia jej podczas nieumówionej wizyty przedstawiciela handlowego w domu konsumenta lub podczas wycieczki oraz wprowadza zakaz zawierania umów o świadczenie usług finansowych podczas pokazów lub wycieczki.</u>
+          <u xml:id="u-450.3" who="#SenatorSprawozdawcaMariuszGromko">Szanowni Państwo, ustawa została przedstawiona przez obecnego na posiedzeniu komisji ministra Sebastiana Kaletę, który szeroko omówił szczegóły tejże ustawy. Następnie Biuro Legislacyjne przedstawiło 5 poprawek o znaczeniu technicznoprawnym, a także szóstą poprawkę dotyczącą vacatio legis. Chodzi o to, że w ustawie jest zapisany termin wejścia w życie 14 dni od dnia opublikowania, natomiast poprawka mówi o wejściu w życie 1 stycznia 2023 r.</u>
+          <u xml:id="u-450.4" who="#SenatorSprawozdawcaMariuszGromko">W dyskusji udział wzięli senator Adam Szejnfeld oraz goście, m.in. z Konfederacji „Lewiatan”. Obydwoje wskazywali, że wejście w życie ustawy 1 stycznia jest bardziej zasadne. Następnie odbyło się głosowanie nad poprawkami. Zblokowane poprawki nr 1–5 zostały przyjęte przez komisję. Podobnie poprawka nr 6, dotycząca vacatio legis, również została przegłosowana pozytywnie. Następnie komisja przegłosowała ustawę w całości wraz z poprawkami stosunkiem głosów: 12 – za, 0 – przeciw, 1 senator się wstrzymał. Wobec tego komisja wnosi o uchwalenie ustawy. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-451">
+          <u xml:id="u-451.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-451.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatorów sprawozdawców.</u>
+          <u xml:id="u-451.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-451.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister sprawiedliwości.</u>
+          <u xml:id="u-451.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Witamy na posiedzeniu pana ministra Sebastiana Kaletę.</u>
+          <u xml:id="u-451.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu?</u>
+          <u xml:id="u-451.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-452">
+          <u xml:id="u-452.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciSebastianKaleta">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-452.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciSebastianKaleta">Ustawa przyjęta przez Sejm jest implementacją 2 dyrektyw, o których mówił pan senator Kwiatkowski. One przewidują maksymalną harmonizację, więc większość regulacji, które przygotowaliśmy, jest ściśle związana z treścią dyrektyw, jednakże z uwzględnieniem naszych okoliczności legislacyjnych i terminologii stosowanej w polskich przepisach.</u>
+          <u xml:id="u-452.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciSebastianKaleta">Zasadniczo część tego projektu stanowią przepisy regulujące instytucję niezgodności towaru, treści cyfrowej lub usługi cyfrowej z umową stanowiącą odpowiednik istniejących przepisów regulujących rękojmię przy sprzedaży.</u>
+          <u xml:id="u-452.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciSebastianKaleta">Bardzo ważne dla konsumentów będą regulacje dotyczące rękojmi i gwarancji konsumenckiej, które są dodane w rozdziale 5a ustawy o prawach konsumenta. Nowelizacja przewiduje zdefiniowanie zgodności towaru z umową w sposób znacznie bardziej wyczerpujący niż dotychczas, co przyczyni się do poprawy ochrony konsumentów i pozwoli na uniknięcie części sporów dotyczących zakresu obowiązków przedsiębiorcy.</u>
+          <u xml:id="u-452.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciSebastianKaleta">Z roku do 2 lat wydłużono okres, w którym domniemywa się, że towar nie był zgodny z umową już w chwili dostarczenia go konsumentowi, co wzmacnia dotychczasową pozycję konsumenta. Wydłużono również w stosunku do obecnie obowiązującego termin przedawnienia roszczeń konsumenta. Przewidziano kodeksowy ogólny 6-letni termin, co pozwala zabezpieczyć konsumenta przed utratą przysługujących mu praw w toku długotrwałych sporów przedsądowych z przedsiębiorcą negującym wadliwość towaru.</u>
+          <u xml:id="u-452.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciSebastianKaleta">Zlikwidowano możliwość skrócenia okresu ochrony w odniesieniu do towarów używanych. Kwestię umów o dostarczaniu treści cyfrowej lub usługi cyfrowej uregulowano w dodawanym do ustawy o prawach konsumenta rozdziale 5b. Nowo wprowadzone do polskiego systemu prawnego przepisy dotyczą sposobu wykonania obowiązku dostarczenia treści cyfrowej lub usługi cyfrowej oraz uprawnień konsumenta w razie jego niewykonania. Wprowadzenie instytucji analogicznej do rękojmi w odniesieniu do treści cyfrowych i usług cyfrowych stanowi najistotniejszą wartość dodaną niniejszego projektu i znacząco podnosi poziom ochrony konsumentów. Konsumenci, nabywając takie treści i usługi, będą teraz chronieni tak samo jak nabywający fizyczne towary.</u>
+          <u xml:id="u-452.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciSebastianKaleta">Co do kwestii poruszonych podczas posiedzeń komisji i poprawek wniesionych podczas tych posiedzeń, 4 z poprawek mają charakter legislacyjny i jak najbardziej zasługują na uwzględnienie. 1 poprawka ma charakter merytoryczny. Ona w ocenie ministerstwa również zasługuje na uwzględnienie. Rzeczywiście była dłuższa debata dotycząca vacatio legis tej ustawy. Z jednej strony 14-dniowy termin, który jest w ustawie, jest najbardziej zasadny, jeśli chodzi o kwestię wykonania tych dyrektyw i terminów na transpozycję. Z drugiej jednak strony są argumenty związane z koniecznością dostosowania się przedsiębiorców do tych przepisów, jak również z tym, że jest to najbardziej właściwy dla tego typu regulacji okres, czyli 1 stycznia, kiedy przedsiębiorcy i konsumenci najczęściej są informowani o zmianach w prawie w sposób generalny. Taka jest też praktyka rządu w wielu obszarach, żeby przepisy tego typu wchodziły w życie 1 stycznia, żeby nie wprowadzać zbędnego chaosu. Propozycja komisji, żeby ustawa weszła w życie 1 stycznia 2023 r., w ocenie ministerstwa jest zasadna i stanowi być może, w razie uwzględnienia tego postulatu przez Sejm, wyraz kompromisu między obiema izbami, co też będę rekomendował. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-453">
+          <u xml:id="u-453.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-453.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+          <u xml:id="u-453.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-453.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-453.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-453.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-453.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zabranie głosu pana senatora Aleksandra Pocieja.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-454">
+          <u xml:id="u-454.0" who="#SenatorAleksanderPociej">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
+          <u xml:id="u-454.1" who="#SenatorAleksanderPociej">Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-454.2" who="#SenatorAleksanderPociej">Bardzo krótko. Bardzo się cieszę, że są również takie przykłady, że ministerstwo skupia się na rzeczach, które są dobre dla ogółu, i współpracuje – a jak widzimy, niestety jest to rzadkie – współpracuje z Unią Europejską, dyrektywy są wykonywane. Jest to pocieszające, że w tej kakofonii, która niestety nas dotknęła, i w tym permanentnym sporze, jednak można, jak się okazuje, w jakiś sposób współpracować. Jest to bardzo cenne. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-455">
+          <u xml:id="u-455.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-455.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję, że lista…</u>
+          <u xml:id="u-455.2" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Przepraszam, Pani Marszałek, ja tylko jednym zdaniem…</u>
+          <u xml:id="u-455.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Krzysztof Kwiatkowski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-456">
+          <u xml:id="u-456.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Ja chciałbym tylko podziękować za to, że udało nam się znaleźć kompromis co do daty wejścia w życie przepisów. Niezwykle sobie cenię to, że znaleźliśmy wspólnie rozwiązanie. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-457">
+          <u xml:id="u-457.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-457.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
+          <u xml:id="u-457.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-457.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu…</u>
+          <u xml:id="u-457.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">A, przepraszam, jest jeszcze lista przemówień złożonych do protokołu, teraz otrzymałam tę listę. Informuję, że senatorowie Mariusz Gromko, Aleksander Szwed, Danuta Jazłowiecka i Wadim Tyszkiewicz złożyli swoje przemówienia w dyskusji do protokołu.</u>
+          <u xml:id="u-457.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dziewiątego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy – Kodeks spółek handlowych.</u>
+          <u xml:id="u-457.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 831, a sprawozdanie komisji – w druku nr 831 A.</u>
+          <u xml:id="u-457.7" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę sprawozdawcę Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisji Ustawodawczej, senatora Aleksandra Pocieja, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-458">
+          <u xml:id="u-458.0" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderPociej">Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.</u>
+          <u xml:id="u-458.1" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderPociej">Bardzo krótko. Jest to kolejne takie przedłożenie. To znowu jest ustawa wdrażająca częściowo dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady Europejskiej w odniesieniu do stosowania narzędzi i procesów cyfrowych w prawie spółek. Dyrektywa ta ma na celu: umożliwienie zawiązywania i rejestracji niektórych rodzajów spółek oraz rejestracji oddziałów przedsiębiorców zagranicznych przez internet; ułatwienie procesu zawiązywania i rejestracji niektórych rodzajów spółek oraz oddziałów przedsiębiorców zagranicznych, np. wprowadzenie ułatwień, to m.in. tłumaczenia, wzorce; umożliwienie zgłaszania zmiany danych dotyczących zarejestrowanych podmiotów przez internet; umożliwienie dokonywania płatności na kapitał zakładowy przez internet itd., itd.</u>
+          <u xml:id="u-458.2" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderPociej">Jest to kolejna wyłącznie techniczna, zresztą bardzo dobra inicjatywa. Bardzo się cieszę, że to trafiło w tej chwili do Senatu. Absolutnie to przedłożenie zasługuje na poparcie. Zresztą jednogłośnie zostało poparte w czasie posiedzenia komisji. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-459">
+          <u xml:id="u-459.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-459.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.</u>
+          <u xml:id="u-459.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-459.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Projekt ustawy został wniesiony przez rząd. Przed chwilą widziałam ministra Kaletę…</u>
+          <u xml:id="u-459.4" who="#Gloszsali">Nie, minister Warchoł…</u>
+          <u xml:id="u-459.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">A, minister Warchoł ma być.</u>
+          <u xml:id="u-459.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister sprawiedliwości.</u>
+          <u xml:id="u-459.7" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu?</u>
+          <u xml:id="u-459.8" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Trudno przedstawić, skoro nie ma pana ministra Warchoła, który jest do tej ustawy skierowany. No, mógł zostać pan minister Kaleta… Pan minister Kaleta jest. Może by pan minister Kaleta podszedł? No przecież nie musi…</u>
+          <u xml:id="u-459.9" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-459.10" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Panie Ministrze, myśmy pana ściągnęli dlatego, że nie ma ministra Warchoła. Chciałabym zapytać, czy w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy – Kodeks spółek handlowych chciałby pan przedstawić stanowisko rządu.</u>
+          <u xml:id="u-459.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciSebastianKaleta">W kilku słowach.</u>
+          <u xml:id="u-459.12" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-460">
+          <u xml:id="u-460.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciSebastianKaleta">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-460.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciSebastianKaleta">To jest kolejny punkt implementacyjny. Ale pozwolę sobie wrócić do wystąpienia pana senatora Pocieja. Panie Senatorze, oczywiste jest, że Ministerstwo Sprawiedliwości, tak jak inne ministerstwa, z szacunkiem podchodzi do prawa tworzonego na poziomie Unii Europejskiej wtedy, kiedy to prawo jest tworzone na wyraźnych podstawach kompetencyjnych. Polska również aktywnie uczestniczy w procesie negocjowania tych aktów. Jeśli chodzi o ochronę konsumentów, to w wielu sprawach jesteśmy przed prawodawstwem unijnym, a w tej sprawie, czyli Krajowego Rejestru Sądowego, wydaje mi się, że tempo implementacji pewnych propozycji, które są tworzone na poziomie Unii Europejskiej… Tutaj Polska znacząco wyprzedza regulacje unijne z tego powodu, że ta implementacja zakłada konieczność tworzenia możliwości elektronicznej rejestracji niektórych rodzajów spółek. Tutaj akurat też kolejny wyraz, można powiedzieć, współpracy między podziałami, bo część rozwiązań, można powiedzieć, odziedziczyliśmy jako rząd… W 2012 r. umożliwiono rejestrację niektórych podmiotów, ale, jak państwo doskonale wiecie, od zeszłego roku funkcjonuje bardzo nowoczesny system KRS, który jest jednym z najbardziej innowacyjnych systemów tego typu stosowanych w Unii Europejskiej. W związku z tym ta dyrektywa w aktualnym stanie prawnym w Polsce jest już w 90% implementowana. Ten niewielki zakres, który jeszcze nie był ujęty w naszym prawie, również jest w tej ustawie ujęty.</u>
+          <u xml:id="u-460.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciSebastianKaleta">Jasne jest, że korzyści z przyjęcia tej ustawy… W ogóle ciężko co do nich polemizować, ponieważ ujednolicenie tego systemu prawnego pod kątem już istniejących rozwiązań technologicznych w sposób zdecydowany stworzy z naszego państwa państwo bardziej atrakcyjne do inwestowania.</u>
+          <u xml:id="u-460.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciSebastianKaleta">Właśnie dzięki temu, że te systemy już w Polsce działają, ta implementacja ma w większej mierze charakter symboliczny, z czego powinniśmy być dumni. Wiele rzeczy, co do których cieszymy się, że Unia Europejska nam je proponuje, jest w pierwszej kolejności inicjatywą prawodawstwa unijnego, jednak w tej sprawie, czyli rejestrowania spółek, zmian w spółkach, bo to jest właśnie ta kluczowa zmiana z zeszłego roku… Wszystko jest w systemie informatycznym, tutaj jesteśmy pionierem i ta implementacja jest dla nas niezwykle prosta. Zatem pozostaję w przekonaniu, że te instrumenty, które proponujemy w ustawie, zwiększą elastyczność działania polskich przedsiębiorców, zwiększą pewność obrotu gospodarczego, wiarygodność spółek funkcjonujących również na rynku unijnym, stwarzając jednocześnie większe możliwości wyboru dla odbiorców usług i towarów oferowanych przez te podmioty. Rząd ma nadzieję na szybkie i efektywne procedowanie tej ustawy w Izbie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-461">
+          <u xml:id="u-461.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-461.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+          <u xml:id="u-461.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-461.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-461.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-461.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zabranie głosu pana senatora Aleksandra Pocieja.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-462">
+          <u xml:id="u-462.0" who="#SenatorAleksanderPociej">Bardzo krótko. Panie Ministrze, jak najbardziej… Jak najbardziej… Jakby pan minister mnie posłuchał, bo chcę pochwalić… Jak najbardziej, wszędzie tam, gdzie przy KRS… Mówimy o Krajowym Rejestrze Sądowym. Absolutnie jestem zachwycony i bardzo się cieszę, że w tym zakresie nie musieliście państwo sięgać do wzorów Hiszpanii, Niemiec itd. Jak to niestety bywało przy KRS, Krajowej Radzie Sądownictwa, gdzie tłumaczyliście nam, skąd biorą się pewne rozwiązania. Ale jeszcze raz gratuluję. I chciałbym podkreślić, że tam, gdzie jest coś dobrego, to my to chwalimy. I mówienie o totalnej opozycji jest pewnym błędem, bo my krytykujemy tylko tam, gdzie jest źle. Ale dziękuję za to przedłożenie, bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-463">
+          <u xml:id="u-463.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-463.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-463.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję, że senatorowie Mariusz Gromko, Aleksander Szwed i Wadim Tyszkiewicz złożyli swoje przemówienia w dyskusji do protokołu.</u>
+          <u xml:id="u-463.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">I informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-463.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dziesiątego porządku obrad: ustawa o zmianie ustaw w celu przeciwdziałania lichwie.</u>
+          <u xml:id="u-463.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 834, a sprawozdania komisji – w drukach nr 834 A i 834 B.</u>
+          <u xml:id="u-463.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę sprawozdawcę Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, senator Lidię Staroń, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-464">
+          <u xml:id="u-464.0" who="#SenatorSprawozdawcaLidiaStaron">Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-464.1" who="#SenatorSprawozdawcaLidiaStaron">Chciałabym przedstawić sprawozdanie Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji o uchwalonej przez Sejm w dniu 6 października tego roku ustawie o zmianie ustaw w celu przeciwdziałania lichwie.</u>
+          <u xml:id="u-464.2" who="#SenatorSprawozdawcaLidiaStaron">Marszałek Senatu dnia 11 października tego roku skierował ustawę do komisji i 20 października komisja miała posiedzenie. W czasie tego posiedzenia przedstawiciel Ministerstwa Sprawiedliwości omówił ustawę. Następnie była rozmowa, przede wszystkim rozmowa… Byli przedstawiciele instytucji, które zajmują się pożyczkami, ale także Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Biura Rzecznika Finansowego, Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego, Krajowej Rady Notarialnej i Związku Banków Polskich.</u>
+          <u xml:id="u-464.3" who="#SenatorSprawozdawcaLidiaStaron">Czego dotyczy ta ustawa? Ustawa dotyczy… Bardzo króciutko omówił to przedstawiciel Ministerstwa Sprawiedliwości, mniej więcej tak: ustawa ma na celu podjęcie kompleksowych działań, zarówno na gruncie prawa karnego, jak i cywilnego, ukierunkowanych na zlikwidowanie możliwości udzielania pożyczek o charakterze lichwiarskim. Dokładniej, czego dotyczy… To, co było na posiedzeniu komisji… To było opisane w ustawie i omówione przez przedstawiciela Ministerstwa Sprawiedliwości. Przede wszystkim ustawa, zresztą dobra i potrzebna… Zanim powiemy przez chwilę o tej ustawie, tak jak mówił przedstawiciel Ministerstwa Sprawiedliwości, trzeba powiedzieć, jak dzisiaj wyglądają przepisy. Trzeba jeszcze przypomnieć, że właściwie… Tak samo o tym mówili wszyscy przedstawiciele instytucji, oni mówili, że niedawno była o tym rozmowa, dokładnie w lutym tego roku już była tego typu rozmowa, rozmowa o potrzebie zmiany tych przepisów.</u>
+          <u xml:id="u-464.4" who="#SenatorSprawozdawcaLidiaStaron">Dzisiejsze przepisy są… To jest zwykła, normalna lichwa. Dlaczego ona jest i dlaczego można powiedzieć, że jest to lichwa? Właśnie dlatego, że w sytuacji gdy konsument – tutaj mówimy o ustawie o kredycie konsumenckim – idzie do jakiejś firmy pożyczkowej, to wówczas, już podpisując umowę, płaci albo nie płaci, bo zabierają mu pieniądze, 25%, tak, 25% tej pożyczki, czyli tych zobowiązań, które będzie miał, pieniędzy, które ktoś miał mu pożyczyć. 25%. No jak to można nazwać? To jest normalna lichwa. Ale to nie wszystko, bo to jest 25%, a jeszcze jest przecież procent roczny. Jeżeli chodzi o procent roczny, to jest jeszcze 30%. Tak więc 55% rocznie, jeżeli chodzi o możliwość obciążenia tego człowieka.</u>
+          <u xml:id="u-464.5" who="#SenatorSprawozdawcaLidiaStaron">Co jeszcze jest w tej ustawie? Trzeba jeszcze powiedzieć, że dzisiaj mówimy o kosztach pozaodsetkowych, bo to jest ta granica, o której mówimy. Dzisiaj to są te koszty pozaodsetkowe, oprócz tego są odsetki, odsetki, które są maksymalne, ale oprócz tego są też odsetki karne w sytuacji, gdy już minął termin. Ustawa wprowadza definicję kosztów pozaodsetkowych i w kodeksie cywilnym i w kodeksie karnym. To jest jeden punkt. Druga rzecz, którą ustawa zmienia, to są właśnie granice kosztów pozaodsetkowych. Senat już głosował nad tym problemem, wielkim, społecznym problemem. Nawet w tej ustawie te granice są wyższe. My wtedy głosowaliśmy za tym, żeby były jeszcze niższe, bo wiemy, jaka jest dzisiaj sytuacja, jaka jest sytuacja finansowa całego naszego społeczeństwa. I dzisiaj można tylko zapytać: dlaczego to nie jest jeszcze prawem?</u>
+          <u xml:id="u-464.6" who="#SenatorSprawozdawcaLidiaStaron">Mam wielką nadzieję, że nie będzie żadnych zmian, poprawek, które by chciały zmienić np. vacatio legis, tak aby było ono dłuższe, aby było więcej czasu, a przede wszystkim chodzi o to, żeby nikt nie zmieniał granic, bo one i tak są wysokie. Tak jak powiedziałam, przecież my wszyscy wiemy, jakie są dzisiaj odsetki. Te odsetki są olbrzymie. Wiemy, jakie są raty kredytów, a oprócz tego są jeszcze koszty pozaodsetkowe. Tak więc to są niegodziwe przepisy. Mam wielką nadzieję, że żaden senator nie będzie chciał nic zmienić, jeżeli chodzi o tę propozycje, o tę ustawę, w sytuacji gdy głosowaliśmy już nawet za niższą granicą, tą, która była w lutym i która jeszcze nie jest prawem, ale za chwilę będzie. Zatem następny obszar to są koszty pozaodsetkowe i ta granica. Właściwie tylko o tym mówili przedstawiciele instytucji, była to chyba dość długa rozmowa, jeżeli chodzi o ten temat.</u>
+          <u xml:id="u-464.7" who="#SenatorSprawozdawcaLidiaStaron">Co jeszcze zmienia ta ustawa i o czym mówił przedstawiciel Ministerstwa Sprawiedliwości? Mówił o warunkach zabezpieczeń, które też są dzisiaj wielkim problemem. Mówił o granicach, chodziło o zabezpieczenia. Nawet to, że ta suma nie może być wyższa od sumy kwoty pożyczek. To też są bardzo ważne sprawy.</u>
+          <u xml:id="u-464.8" who="#SenatorSprawozdawcaLidiaStaron">Nadzór nad instytucjami pożyczkowymi i warunkami ich działania. Chodzi o kapitał, o sankcje. To są te wszystkie rzeczy, które są w ustawie. Ogólnie mówiąc… Ostatni obszar, który był tam omawiany, to była bardzo ważna sprawa ochrony przed spiralą długów, czyli rolowaniem długów. To też się skończy. To są rzeczy, które są w ustawie i których dotyczy sprawozdanie 2 komisji.</u>
+          <u xml:id="u-464.9" who="#SenatorSprawozdawcaLidiaStaron">I najważniejsza rzecz, o której chciałam dzisiaj powiedzieć i która była poruszana na posiedzeniu komisji, to była potrzeba zmiany tych przepisów, zmiany w zakresie bardzo złego stanu finansowego społeczeństwa i obciążeń dotyczących pożyczek i kredytów, czyli tych rat, które dzisiaj ludzie mają. Jeśli dobrze pamiętam, były 3 czy 4 jakieś… Chodziło o statystykę. Jeżeli chodzi o obciążenie Polaków, to prawie 48% Polaków posiada zobowiązanie z tytułu zaciągniętego kredytu czy pożyczki. Oznacza to, że prawie co drugi Polak ma obciążenie, ma zobowiązanie, które musi spłacić. Oprócz tego, że Polacy mają te zobowiązania, to 1/3 tych zobowiązań to są zobowiązania, przez które te osoby wpadają w spiralę zadłużenia. To pokazuje, jak wielka jest potrzeba zmiany przepisów.</u>
+          <u xml:id="u-464.10" who="#SenatorSprawozdawcaLidiaStaron">Jedna jakby… Były 2 zarzuty dotyczące tej ustawy. Była sprawa tzw. szarej strefy. Potem zresztą były słowa, że celem tych zmian nie jest zwiększenie lub ograniczenie dostępu ludzi do kredytów, ale niedopuszczenie do tego, aby Polacy zadłużali się na lichwiarski procent w placówkach działających na pograniczu prawa. Często tak jest.</u>
+          <u xml:id="u-464.11" who="#SenatorSprawozdawcaLidiaStaron">I sprawa dostępu. O tym już wcześniej mówiłam. Przepisy mają być przede wszystkim takie, żeby po prostu nie było lichwy, a ona dzisiaj jest.</u>
+          <u xml:id="u-464.12" who="#SenatorSprawozdawcaLidiaStaron">Sprawa klientów tych instytucji. To są osoby młode, ale i starsze. Dzisiaj jest łatwo, żeby te pożyczki, że tak powiem, były. Wzięcie pożyczki jest dlatego tak ułatwione, że są nowoczesne technologie, to można zrobić przez internet. Bardzo często klientami są młodzi ludzie. Młodzi ludzie, którzy nawet nie wiedzą, jakie są potem skutki, i niestety tych skutków… Jeszcze raz trzeba powiedzieć, że 1/3 tych osób znajduje się już w krajowym rejestrze dłużników.</u>
+          <u xml:id="u-464.13" who="#SenatorSprawozdawcaLidiaStaron">Wynikiem dyskusji było to, że głosowaliśmy nad ustawą pozytywnie. Jeżeli chodzi o poprawki, to są tutaj 2 poprawki. Jedna jest redakcyjna, druga – merytoryczna i właściwie zmienia ona tylko, że tak powiem, zapis tej części czy tego ustępu w innym miejscu. I to chyba wszystko, jeżeli chodzi o sprawozdanie.</u>
+          <u xml:id="u-464.14" who="#SenatorSprawozdawcaLidiaStaron">Kończąc, powiem tak: ustawa jest bardzo potrzebna w takiej formie. Mam wielką nadzieję, że nie będzie to żadna poprawka, która będzie krzywdziła ludzi i będzie gorsza… Oby nie była gorsza niż ten projekt czy ta ustawa, która już jest, w sytuacji, kiedy my jako Senat już przegłosowaliśmy przepisy jeszcze lepsze. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-465">
+          <u xml:id="u-465.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-465.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę sprawozdawcę Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, senatora Kazimierza Kleinę, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-466">
+          <u xml:id="u-466.0" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-466.1" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">W imieniu Komisji Budżetu i Finansów Publicznych mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie z prac naszej komisji nad ustawą o zmianie ustaw w celu przeciwdziałania w lichwie.</u>
+          <u xml:id="u-466.2" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Pani senator Staroń bardzo szczegółowo omówiła tę ustawę, więc nie będę wchodził w te wszystkie niuanse, które są istotne w kontekście tej ustawy. Chcę także powiedzieć, że nad podobnym projektem pracowaliśmy tu, w Senacie, kilka miesięcy temu, projekt został uchwalony przez Senat, został skierowany do Sejmu i tam… Myślę, że efektem także tego naszego projektu był ten ostateczny projekt, który został przedstawiony przez rząd.</u>
+          <u xml:id="u-466.3" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Projekt, jak mówiłem, był omawiany także przez naszą komisję. Myśmy skupili się w głównej mierze rzeczywiście na sprawach związanych z funkcjonowaniem całego tego systemu finansowego, jakim są te pożyczki udzielane przez firmy pożyczkowe. Na naszym posiedzeniu było ponad… no, na pewno 15 instytucji, które wprost są w tę sprawę zaangażowane – to były instytucje, nie firmy pożyczkowe, ale instytucje, organizacje, przedstawiciele przedsiębiorców, Związku Banków Polskich, związków banków spółdzielczych – i które mówiły nam o swoich opiniach o projekcie tej ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-466.4" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Ustawa jest, jak mówiłem, niezwykle ważna i co do tego nikt nie ma wątpliwości, nikt z członków Komisji Budżetu i Finansów Publicznych. Uważamy, że ten rynek trzeba uregulować, że on powinien funkcjonować w sposób cywilizowany i nie powinien doprowadzać do sytuacji, w których duża część pożyczek mogłaby być wyprowadzona poza system będący pod nadzorem Komisji Nadzoru Finansowego, czyli żeby znalazło się to w szarej strefie. A więc naszą rolą jest takie wypośrodkowanie przepisów, żeby nie doprowadzić do tego, że może być sytuacja pozasystemowa, gorsza niż system, który zbudujemy. Ale to, jak będzie w praktyce, po prostu zobaczymy, bo sytuacja oczywiście nie jest taka prosta i oczywista.</u>
+          <u xml:id="u-466.5" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Wypowiedzi, które padły na posiedzeniu komisji, np. Związku Banków Polskich czy związków banków spółdzielczych, zrzeszeń banków spółdzielczych, były bardzo interesujące, ponieważ okazuje się, że generalnie banki komercyjne, jak byśmy powiedzieli, w tym także banki spółdzielcze, w zasadzie nie udzielają kredytów i pożyczek krótkoterminowych. I to jest, można by powiedzieć, problem, bo wydaje się, że generalnie, co do zasady, wszystkie pożyczki czy kredyty powinny znajdować się – dobrze by było, gdyby się znajdowały – w systemie, w instytucjach takich jak banki, kasy itd., czyli w tych instytucjach, które są w pełni pod nadzorem systemu nadzoru bankowego, podlegają w pełni procedurom, bo wtedy to wszystko jest cywilizowane. Ciekawą sytuacją jest to, że w niektórych krajach, np. w Niemczech czy we Francji, coś takiego jak te firmy pożyczkowe w ogóle nie funkcjonuje, nie ma tam czegoś takiego. Tam system tych małych banków jest po prostu tak dobrze zorganizowany, że to właśnie one wykonują te zadania związane z udzielaniem takich kredytów, drobnych, małych, krótkoterminowych itd. One potrafią doskonale obsłużyć właśnie tego typu klienta, klienta, który jest, bo on jest wszędzie, w Polsce, w Niemczech i w różnych innych krajach. A u nas niestety te banki, o których wspomniałem – i one same na to zwracały uwagę na naszym posiedzeniu komisji – tymi sprawami się nie zajmują. Trzeba by się zastanowić w dłuższej perspektywie nad tym, w jaki sposób zmienić regulacje dotyczące banków, aby one przejęły głównie także te najbardziej wrażliwe kredyty. Takie jest zdanie moje i takie jest zdanie, jak myślę, większości, wszystkich członków Komisji Budżetu i Finansów Publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-466.6" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Na ten temat na posiedzeniu komisji były zadawane pytania wprost, jak to wygląda w innych krajach. Oczywiście w innych krajach sytuacja jest różna. Tak jak powiedziałem, w tych 2 krajach praktycznie to nie istnieje, ale w innych krajach, szczególnie tych, które, powiedzielibyśmy, są postkomunistyczne, system kredytów pożyczkowych funkcjonuje. W niektórych krajach jest on bardzo rygorystyczny. Np. Słowacja została tu pokazana jako ten kraj, gdzie wprowadzono bardzo restrykcyjne przepisy dotyczące kredytów krótkoterminowych, i w praktyce, po wprowadzeniu tej regulacji, te kredyty krótkoterminowe zniknęły z systemu. Czy to jest dobrze, czy źle – to już jest inna kwestia, kwestia innej analizy. No, pytanie, czy system bankowy zaczął obsługiwać tych kredytobiorców, czy oni się znaleźli w szarej strefie. Na to pytanie my nie potrafimy odpowiedzieć, ale sytuacja jest niezwykle wrażliwa. Np. kiedy w Danii zostały wprowadzone bardzo mocne ograniczenia dotyczące kredytów udzielanych przez firmy pożyczkowe, to wówczas pojawił się tam rodzaj pożyczek kompletnie poza systemem, czyli ogłoszenia na Facebooku, że można po prostu pożyczyć pieniądze praktycznie od kogoś… na zasadach już kompletnie poza pełną kontrolą. I my, mając na uwadze te wszystkie systemy, np. w takich krajach, jak choćby Czechy, Rumunia, Węgry itd… Tam praktycznie nie ma limitów i tam ten system jest kompletnie zderegulowany. Więc ten system, który u nas jest proponowany, jest systemem, który ma w jakimś sensie to ucywilizować.</u>
+          <u xml:id="u-466.7" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Myśmy na posiedzeniu komisji nie przyjęli żadnych poprawek, przyjęliśmy propozycję, że jako komisja przyjmujemy to bez poprawek. Ale równocześnie senatorowie mówili, że się zastanowią, czy nie trzeba byłoby tutaj wprowadzić jakichś rozwiązań, które tworzyłyby pewien system, gdzie byłaby równowaga między tymi pożyczającymi i tymi, którzy biorą te pożyczki. To jest bardzo delikatna sprawa, nigdy do końca nie jest jednoznaczna, więc trudno było wybrać senatorom na posiedzeniu komisji takie rozwiązanie, które byłoby według nich możliwie najlepsze. Dlatego przyjęliśmy taką zasadę, jaką tutaj wprowadziliśmy… Nie przyjęliśmy żadnych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-466.8" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Czy jeszcze coś chciałbym tu dodać w odniesieniu do pracy na posiedzeniu komisji? Tam było sporo… Jak mówiłem, te wszystkie firmy oczywiście bardzo krytycznie oceniały te zapisy, które zostały wpisane do projektu ustawy, a potem zostały przyjęte przez Sejm, bo – wiadomo – to bardzo ograniczałoby ich dochody w przyszłości. Zwracały uwagę na to, że przyjęcie rozwiązań, które są w tej ustawie, którą dzisiaj rozpatrujemy, może doprowadzić do takiej sytuacji, w której w praktyce te tzw. chwilówki mogą ulec pełnej likwidacji. 8 dużych podmiotów podpisało też takie wspólne stanowisko, w którym powiedziało o swoich propozycjach dotyczących rozwiązań w tej ustawie.</u>
+          <u xml:id="u-466.9" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Tyle chciałem powiedzieć, przedstawić jako wniosek z naszego posiedzenia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-467">
+          <u xml:id="u-467.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze. Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-467.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatorów sprawozdawców.</u>
+          <u xml:id="u-467.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie widzę chętnych.</u>
+          <u xml:id="u-467.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-467.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Projekt ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister sprawiedliwości.</u>
+          <u xml:id="u-467.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dzień dobry, dobry wieczór, Panie Ministrze. Pan minister Marcin Warchoł…</u>
+          <u xml:id="u-467.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-468">
+          <u xml:id="u-468.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMarcinWarchol">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-468.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMarcinWarchol">Przedłożona ustawa ma na celu poprawę sytuacji na rynku firm pożyczkowych, poprawę sytuacji pożyczkobiorców. Ingerujemy w relacje karne, cywilnoprawne i administracyjne. Wprowadzamy nadzór Komisji Nadzoru Finansowego z karami do 15 milionów zł dla nieuczciwych firm pożyczkowych. Ponadto wprowadzamy rozwiązania na gruncie stosunków cywilnoprawnych, które po raz pierwszy doprowadzą do określenia limitu kosztów pozaodsetkowych ze wskazaniem tego limitu. Będzie to 25% na gruncie kodeksu cywilnego.</u>
+          <u xml:id="u-468.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMarcinWarchol">Jeśli chodzi o kredyt konsumencki, czyli zawierany między firmą pożyczkową a konsumentem, to tutaj również wprowadzamy obniżenie limitu kosztów pozaodsetkowych z obecnych 25% i 30%. Algorytm pierwszy jest niezależny od czasu trwania kredytu, a drugi jest zależny od czasu jego trwania. I proponujemy rozwiązanie na poziomie 10 na 10.</u>
+          <u xml:id="u-468.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMarcinWarchol">Dodatkowo chciałbym zaznaczyć, że bardzo ważne są rozwiązania, które mają na celu opisanie całego limitu kosztów pozaodsetkowych. Przede wszystkim mają one zapobiec nadużywaniu swojej pozycji przez firmy pożyczkowe, przez pożyczkodawców wobec pożyczkobiorców i obchodzeniu obecnych limitów. W jaki sposób one są obchodzone? Drodzy Państwo, doskonale opisał to rzecznik finansowy w swoim raporcie, gdzie wskazał na różnego rodzaju marże, prowizje, opłaty dodatkowe, ubezpieczenia. Obecne limity 25% są windowane do tysięcznych rozmiarów. Limity są tylko na papierze. W rzeczywistości kredytobiorcy są oszukiwani w biały dzień. Kończymy z dyktatem małego druczku, z różnego rodzaju postanowieniami umowy, które nie mają nic wspólnego z uczciwością.</u>
+          <u xml:id="u-468.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMarcinWarchol">Jeszcze do niedawna bez skrępowania funkcjonowało w obrocie prawnym przewłaszczenie na zabezpieczenie – zmora tysięcy dłużników, którzy tracili domy, mieszkania. Przykłady możemy mnożyć. Pani Jolanta, która się zgłosiła do Ministerstwa Sprawiedliwości, wzięła pożyczkę w wysokości 50 tysięcy zł na leczenie ciężko chorego dziecka i straciła pensjonat wart 2 miliony zł. Ludzie musieli spłacać tysięczne koszty pozaodsetkowe. Nie mając takiej możliwości, tracili domy, mieszkania. Dlaczego? Przewłaszczenie na zabezpieczenie tak funkcjonowało. Było często zawierane przed notariuszem. W tej chwili 7 notariuszy jest oskarżonych tylko w sprawie tzw. lichwy mieszkaniowej, prowadzonej przez Prokuraturę Regionalną w Gdańsku. To zabezpieczenie pozbawiało ludzi nieruchomości, domów, ponieważ nie byli w stanie spłacać gigantycznych kosztów pozaodsetkowych. Straty są ogromne. Drodzy Państwo, wspomnę tylko, że do śledztwa gdańskiego dołączono 150 spraw z całego kraju. Straty na szkodę pożyczkobiorców tylko w tym jednym postępowaniu wynoszą 35 milionów zł. To są stracone domy, mieszkania, nieruchomości, działki. Jest tam 450 przestępstw i prawie 300 pokrzywdzonych. To są gigantyczne szkody. Mąż jednej z pań, która zgłosiła do Ministerstwa Sprawiedliwości, odebrał sobie życie. Tam było rolowanie pożyczek, czyli spłacanie pożyczki pożyczką, wciskanie ludziom kolejnych toksycznych instrumentów finansowych w sytuacji, gdy ci ludzie byli już w pętli zadłużenia. Tak że straty są gigantyczne.</u>
+          <u xml:id="u-468.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMarcinWarchol">Chcę podziękować Senatowi za to, że 2 lata temu poparliście państwo ustawę, która wprowadziła 3 bardzo ważne rozwiązania w celu ucywilizowania rynku firm pożyczkowych w Polsce. Po pierwsze, przypomnę, przywróciliśmy przestępstwo lichwy – art. 304 kodeksu karnego. Po drugie, wprowadziliśmy rozwiązanie zabraniające egzekucji z nieruchomości przy niewielkim długu. I po trzecie, zakazaliśmy przewłaszczenia na zabezpieczenie przy różnicy między wysokością wierzytelności a wartością nieruchomości. Tak że to są bardzo ważne rozwiązania, które już w tej chwili chronią dłużników i pozwalają na skuteczne ściganie oszustów, którzy bez mrugnięcia okiem pozbawiali ludzi dorobku całego życia, wpędzając ich w ogromne kłopoty. Teraz te rozwiązania dopełniają tamte. Chodzi o limity, o których wspomniałem, obniżenie kosztów pozaodsetkowych, nadzór Komisji Nadzoru Finansowego czy wreszcie bardzo ważne zobowiązanie notariuszy, komorników do tego, żeby uwzględniali w ramach podejmowanych czynności, czy w tle egzekucji nie jest po prostu lichwa. Nie może być tak, że funkcjonariusz publiczny, komornik czy notariusz twierdzi, że on nie będzie patrzył na tło egzekucji, bo go to nie interesuje, a egzekucja jest egzekucją. Absolutnie nie. Teraz będzie tak, że notariusz nie będzie mógł podpisać aktu notarialnego, w którym dłużnik poddaje się egzekucji, jeżeli dochodzona egzekucja dotyczy pożyczki lichwiarskiej. To bardzo ważne rozwiązania, które spowodują, że dłużnicy przestaną być wykorzystywani. Skończymy z oszustwami, z naciąganiem przez lichwiarzy niewinnych ludzi, skończymy z krzywdą.</u>
+          <u xml:id="u-468.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMarcinWarchol">Bardzo proszę Wysoki Senat o przyjęcie przedłożonej ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-468.7" who="#komentarz">Oklaski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-469">
+          <u xml:id="u-469.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-469.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+          <u xml:id="u-469.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy ktoś z państwa pragnie zadać takie pytanie? Nie widzę zgłoszeń.</u>
+          <u xml:id="u-469.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-469.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMarcinWarchol">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-469.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-469.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zabranie głosu senatora Grzegorza Biereckiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-470">
+          <u xml:id="u-470.0" who="#SenatorGrzegorzBierecki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-470.1" who="#SenatorGrzegorzBierecki">Chciałbym podziękować za tę ustawę. Chciałbym podziękować za wieloletni trud doprowadzenia tej ustawy tu, do Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-470.2" who="#SenatorGrzegorzBierecki">Mam nadzieję, że Senat przyjmie tę ustawę bez poprawek i że ta ochrona konsumentów, którą przynosi ta ustawa, dobrodziejstwo tej ustawy zostanie jak najszybciej wdrożone, stanie się w Polsce prawem. Drobne, legislacyjne poprawki, które mogłyby być zgłoszone tutaj przez Izbę, są nieistotne dla tej ustawy i nie powinny być powodem, dla którego Senat sprawiłby, że ta ustawa wracałaby jeszcze do Sejmu, a ludzie czekaliby na dobre prawo kolejne miesiące. Tak więc apeluję do wszystkich senatorów, abyśmy tak samo byli zgodni, jak byliśmy zgodni, przyjmując ustawę, która była inicjatywą pani senator Staroń, kiedy Senat niemal jednogłośnie wyraził opinię na temat tego problemu, problemu walki z lichwą. Trzymajmy się tego kursu, trzymajmy się tych wcześniejszych ustaleń. Niech ta ustawa wyjdzie z Senatu bez poprawek. I nie dajmy się zbić z kursu syreniemu śpiewowi tych, którzy tak naprawdę próbują nas wciągnąć na rafy.</u>
+          <u xml:id="u-470.3" who="#SenatorGrzegorzBierecki">W trakcie posiedzenia Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, w którym uczestniczyłem, był jeden wielki krzyk ze strony firm zaangażowanych w działalność pożyczkową, którą chcemy teraz tutaj uregulować. Tak naprawdę był jeden wielki sprzeciw przeciwko przyjęciu tych regulacji. Ten sprzeciw wynika z tego, co powiedzieli na posiedzeniu komisji – te firmy pożyczkowe utracą ponad 300 tysięcy klientów miesięcznie. To znaczy, że ponad 300 tysięcy osób nie zostanie wpędzonych w spiralę zadłużenia. Bo to, z czym mamy do czynienia… Mamy do czynienia z sytuacją, w której legalnie działają w Polsce firmy udzielające ludziom pożyczek, o których wiedzą, że oni nie są w stanie tych pożyczek spłacić. I to jest tzw. drapieżne pożyczanie, pożyczanie z założeniem wyzysku tego człowieka, odebrania mu ostatnich składników jego majątku. To dlatego, proszę państwa, firmy, które się tak bardzo obficie reklamują w telewizji, mają tych doradców, którzy chodzą po domach… Oni chodzą po domach nie po to, żeby komuś życie ułatwić, ale po to, żeby sprawdzić, czy jest jeszcze coś do wzięcia, bo nie sprawdzają zdolności kredytowej, ale sprawdzają, czy można, z przeproszeniem, zabrać jeszcze ostatni materac. My z tym musimy skończyć i cieszę się, że w Senacie była w tej sprawie zgoda.</u>
+          <u xml:id="u-470.4" who="#SenatorGrzegorzBierecki">Ważne jest to, że ta ustawa kończy ze ślepotą państwa polskiego. Pan minister powiedział: nikt nie pytał, nikt nie badał, czy to są lichwiarskie warunki. Państwo polskie było wspólnikiem lichwiarzy, pomagało im w egzekwowaniu tych długów. Więc ci, którzy mówią, że teraz, kiedy my to uregulujemy, ci lichwiarze będą pożyczać w bramie i będą egzekwować te pożyczki za pomocą kijów bejsbolowych… Może tak się stanie, może będą takie przypadki. Nawet we Francji czy w Niemczech, o których wspomniał pan senator przewodniczący, są takie przypadki. Ale państwo wtedy działa, chroniąc tego człowieka, który padł ofiarą lichwiarza. I to jest najważniejsze w tej ustawie: że państwo polskie będzie stało po stronie obywateli, a nie tych, którzy uprawiają drapieżne pożyczanie, którzy ogromne zyski z Polski wywozili przez wiele lat. Jeśli popatrzeć na zyski tych dużych firm pożyczkowych, to widać, że one są na poziomie dużych banków. Cywilizowane państwa nie pozwalają łupić swoich obywateli i wywozić pieniędzy do zagranicznych korporacji, które uprawiają najprostszy rodzaj wyzysku, najprostszy rodzaj wyzysku, jakim jest lichwa. Lichwa zawsze była też narzędziem kolonializmu. To przecież jeden z pomysłów… Jak popatrzeć na dzieje Imperium Brytyjskiego, to widać, że ono zawsze chciało kontrolować w koloniach dwie rzeczy, obrót handlowy i obrót pieniężny, i bardzo strzegło tych monopoli, narzucając w obu miejscach niezwykle trudne warunki, wyzyskując w ten sposób. Ta część Europy, w której przez wiele lat dopuszczano do funkcjonowania tych instytucji lichwiarskich, w jakimś sensie podlegała przez ostatnie dziesięciolecia takiemu kolonialnemu wyzyskowi.</u>
+          <u xml:id="u-470.5" who="#SenatorGrzegorzBierecki">Wreszcie chcę powiedzieć, że działalność firm pożyczkowych po uregulowaniu tą ustawą będzie mogła wypełniać istotną lukę, ale ta luka, co słusznie zauważył mój kolega przedmówca, jest w dużym stopniu pochodną regulacji przyjętych przez regulatorów sektora finansowego. To, że instytucje, które tradycyjnie w Polsce pełniły funkcje tego drobnego pożyczkodawcy, drobnego kredytodawcy, przez wiele lat borykały się z przeszkodami i były wpychane w reżim funkcjonowania wielkich banków, to jest błąd, który powinien być naprawiony niejako w konsekwencji przyjęcia tej ustawy. To właśnie w dobrze zorganizowanych państwach spółdzielcze instytucje finansowe są podmiotami, które oferują drobne pożyczki niezamożnym klientom. I jeśli sprawy będą właściwie ułożone – a ta ustawa służy właściwemu ułożeniu spraw – to w następnym ruchu trzeba by sprawić, aby regulacje, którym podlegają banki spółdzielcze, spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, umożliwiały im wypełnianie swojej historycznej misji. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-471">
+          <u xml:id="u-471.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-471.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zabranie głosu pana senatora Kazimierza Kleinę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-472">
+          <u xml:id="u-472.0" who="#SenatorKazimierzKleina">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-472.1" who="#SenatorKazimierzKleina">Ta dyskusja oczywiście jest ważna, ale ona jest dyskusją, która w niewielkim stopniu… Sama końcówka wystąpienia pana senatora Biereckiego rzeczywiście dotykała istoty problemu, ale wcześniej były omawiane sprawy, które są troszeczkę taką demagogią, choć w praktyce oczywiście opisującą pewną rzeczywistość – tego nie neguję.</u>
+          <u xml:id="u-472.2" who="#SenatorKazimierzKleina">Mówimy tutaj – tak to zostało powiedziane – że 300 tysięcy osób miesięcznie bierze pożyczki z tych właśnie instytucji kredytowych. I to jest prawda. Ci ludzie – czy my zmienimy przepisy, czy ich nie zmienimy, czy one będą ostrzejsze, czy słabsze – będą szukać pomysłu na to, jak swoje problemy rozwiązać. Pytanie pierwsze. Pytanie pierwsze powinno być zawsze takie: w jaki sposób ci ludzie, którzy mają brać te pożyczki, te kredyty… Chodzi o to, żeby oni mogli wejść już do normalnego, funkcjonującego systemu bankowego. To jest problem w zasadzie podstawowy – tak? Kwestia ograniczania… My to ograniczamy, przecież wyraźnie kierujemy te firmy pożyczkowe pod nadzór KNF itd. Te wszystkie regulacje, o których mówił pan minister, są absolutnie… Nikt ich nie neguje, wręcz mocno je popieramy. Tylko że to nie rozwiązuje jeszcze do końca problemu tych ludzi, którzy mają takie potrzeby pożyczkowe – prawda? Czyli powinniśmy w pierwszej kolejności zastanowić się, dlaczego ci ludzie nie są obsługiwani np. przez małe, lokalne banki spółdzielcze, gdzie wszyscy naokoło się znają, funkcjonują ze sobą, wiedzą, że trzeba temu człowiekowi pomóc, pożyczyć mu itd. I to jest klucz do rozwiązania problemu. Ograniczanie różnych rzeczy prowadzi donikąd, bo nic samo się, że tak powiem, nie rozładuje tylko dlatego, że wprowadzimy ostrzejsze czy mniej ostre rozwiązania prawne w tej materii. A więc wydaje mi się, że kluczową kwestią jest to, żeby w praktyce natychmiast – zamiast używać wielkich słów dotyczących oszustw itd., które niewątpliwie są… I ja tego nie neguję, przecież do mojego biura przychodzą ludzie tak samo jak do każdego innego senatora, z takimi samymi problemami, o jakich tu mówimy. Tylko że my nie możemy im powiedzieć: no słuchaj, jest w twojej gminie bank spółdzielczy, znasz przecież prezesa, znasz ludzi z rady nadzorczej tego banku, znasz tam wszystkich, więc dlaczego tam nie idziesz? Na to pytanie odpowiedziano wczoraj na posiedzeniu Komisji Budżetu i Finansów Publicznych: my nie możemy tych ludzi obsłużyć, choć chcielibyśmy ich obsługiwać, chcielibyśmy im pomóc, ale to wymaga zmian regulacji, a także decyzji, które podejmuje KNF, może też zmiany ustawowej itd. Bo przecież skoro w niektórych państwach Unii Europejskiej tacy ludzie są obsługiwani przez system bankowy, to dlaczego u nas nie mogą być w nim obsługiwani?</u>
+          <u xml:id="u-472.3" who="#SenatorGrzegorzBierecki">Balcerowicz…</u>
+          <u xml:id="u-472.4" who="#SenatorKazimierzKleina">I to jest pytanie… Balcerowicz to był już 30 lat temu! Dzisiaj od 7 lat rządzi PiS – prawda? Nie odwołujcie się cały czas do Balcerowicza, do Tuska, do nie wiadomo kogo, tylko powiedzcie, dlaczego takich problemów także wy nie rozwiązaliście. Prawda? 7 lat to jest tyle czasu, że można było wszystkie te rzeczy zrobić.</u>
+          <u xml:id="u-472.5" who="#SenatorKazimierzKleina">Robimy to, dobrze, ale ta kwestia, ta regulacja, nie załatwi całego tego problemu. Dlatego trzeba wprowadzić takie przepisy, także tutaj, żeby… Myśmy przygotowali do tego jakieś poprawki, drobne. Zobaczymy, co będzie. Jutro na posiedzeniu komisji będziemy dyskutowali na temat tego, czy to ma sens, czy nie ma sensu. Trzeba jednak po prostu zastanowić się generalnie nad tym problemem, tak żeby kwestię tych ludzi, którzy potrzebują tych chwilówek, potrzebują małych kredytów, małych pożyczek, załatwić w taki sposób, w jaki to jest załatwiane w innych krajach przeze mnie wcześniej wspomnianych. I to jest klucz do sprawy, i to jest problem. Bo przecież te osoby, które biorą takie pożyczki po kilkaset złotych, często robią to, niestety, w sposób taki…</u>
+          <u xml:id="u-472.6" who="#SenatorGrzegorzBierecki">Lekkomyślny.</u>
+          <u xml:id="u-472.7" who="#SenatorKazimierzKleina">…lekkomyślny, delikatnie mówiąc. I to jest ta kwestia, która tutaj powinna być także rozstrzygnięta. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-473">
+          <u xml:id="u-473.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-473.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję, że lista mówców została wyczerpana…</u>
+          <u xml:id="u-473.2" who="#SenatorLidiaStaron">Jeszcze ja…</u>
+          <u xml:id="u-473.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">No ale pani senator dopiero teraz przyszła…</u>
+          <u xml:id="u-473.4" who="#Gloszsali">Nie, nie, jest zapisana.</u>
+          <u xml:id="u-473.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo, pani senator Staroń.</u>
+          <u xml:id="u-473.6" who="#Gloszsali">Panie Senatorze, a SKOK-i nie mogą przejąć?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-474">
+          <u xml:id="u-474.0" who="#SenatorLidiaStaron">Na początku chciałabym zapytać… Bo pan senator przed chwilą powiedział o jakichś poprawkach, tak?</u>
+          <u xml:id="u-474.1" who="#SenatorKazimierzKleina">Jutro na posiedzeniu komisji będziemy o tym dyskutować.</u>
+          <u xml:id="u-474.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pani Senator…</u>
+          <u xml:id="u-474.3" who="#Gloszsali">Zostały złożone do protokołu.</u>
+          <u xml:id="u-474.4" who="#SenatorLidiaStaron">Ale ja bym chciała wiedzieć jakie. No bo…</u>
+          <u xml:id="u-474.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Teraz je będziemy czytać, Pani Senator?</u>
+          <u xml:id="u-474.6" who="#SenatorLidiaStaron">Ale chcę wiedzieć, jakie to są poprawki, bo to jest bardzo ważne dla mnie. Teraz.</u>
+          <u xml:id="u-474.7" who="#SenatorKazimierzKleina">Zgodnie z zasadą złożyłem je do protokołu.</u>
+          <u xml:id="u-474.8" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator złożył je do protokołu, poszły do legislatorów. Jutro na posiedzeniu komisji pani senator się dowie, jakie to są poprawki.</u>
+          <u xml:id="u-474.9" who="#SenatorLidiaStaron">Ja powiem tak…</u>
+          <u xml:id="u-474.10" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy przemówienie…</u>
+          <u xml:id="u-474.11" who="#SenatorLidiaStaron">…ja byłam… To znaczy to jest bardzo ważna sprawa. To nie są jakieś żarty. Lichwa to jest krzywda ludzi. I przed chwilą słyszałam… Zresztą byłam na tym posiedzeniu komisji budżetu i wiem, że to był jeden głos, walka o interesy, tylko o interesy, o zysk. Nieważni byli ludzi, nieważni byli klienci, nieważne było… Ważne, żeby zysk był jak największy. A my jesteśmy parlamentarzystami i powinniśmy być zawsze po stronie ludzi. Jeżeli jest krzywda, jest lichwa… A wiemy, że dzisiejsze przepisy to jest normalna lichwa. To nie może być tak, że parlamentarzysta jest po stronie interesu i zysku. Tak nie może być.</u>
+          <u xml:id="u-474.12" who="#SenatorLidiaStaron">Ja powiem, że lichwiarskie żniwa co roku zbierają tysiące ofiar. Skutki społeczne lichwy to załamanie, utracone zdrowie, nawet życie, rozpad rodziny. I właśnie ci ludzie nie przyjdą ani do Sejmu, ani do Senatu. Przyjdą do biura. Szukają jakiegokolwiek rozwiązania. My mamy tysiące takich ludzi.</u>
+          <u xml:id="u-474.13" who="#SenatorLidiaStaron">I dzisiaj ja naprawdę nie wierzyłam, że senator mówi takie rzeczy.</u>
+          <u xml:id="u-474.14" who="#SenatorKazimierzKleina">Ale jakie rzeczy mówi?</u>
+          <u xml:id="u-474.15" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pani Senator, ale…</u>
+          <u xml:id="u-474.16" who="#SenatorLidiaStaron">Ale ja nie…</u>
+          <u xml:id="u-474.17" who="#SenatorKazimierzKleina">Jakie rzeczy?</u>
+          <u xml:id="u-474.18" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Panie Senatorze, proszę o spokój.</u>
+          <u xml:id="u-474.19" who="#SenatorLidiaStaron">Ja powiem tak…</u>
+          <u xml:id="u-474.20" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pani Senator, ale ja bym bardzo prosiła, żeby w taki sposób… No, pani ma wystąpienie…</u>
+          <u xml:id="u-474.21" who="#SenatorLidiaStaron">W sytuacji, kiedy razem jako Senat…</u>
+          <u xml:id="u-474.22" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Każdy senator ma prawo złożyć poprawki do…</u>
+          <u xml:id="u-474.23" who="#SenatorLidiaStaron">…głosowaliśmy…</u>
+          <u xml:id="u-474.24" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">…ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-474.25" who="#SenatorLidiaStaron">…nad rozwiązaniami, razem głosowaliśmy nad tymi rozwiązaniami, wszyscy je przegłosowaliśmy… I wszyscy mówiliśmy, że dość tego, mówiliśmy, żeby właśnie nie było tej lichwy, żeby nie było tego głosu, że tylko interesy. To o tym mówię. I tamta granica, o której mówiliśmy, była jeszcze niższa. A dzisiaj ta granica jest wyższa.</u>
+          <u xml:id="u-474.26" who="#SenatorKazimierzKleina">Czyli jest lichwa czy nie?</u>
+          <u xml:id="u-474.27" who="#SenatorLidiaStaron">Proszę?</u>
+          <u xml:id="u-474.28" who="#SenatorKazimierzKleina">Lichwa będzie dalej czy nie?</u>
+          <u xml:id="u-474.29" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Panie Senatorze, bardzo proszę…</u>
+          <u xml:id="u-474.30" who="#SenatorKazimierzKleina">Dalej będzie lichwa?</u>
+          <u xml:id="u-474.31" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">To nie jest dyskusja.</u>
+          <u xml:id="u-474.32" who="#SenatorLidiaStaron">Jeżeli ta ustawa będzie prawem, to nie będzie lichwy. Jeżeli będzie granica wyższa… Bo tak jak mówimy, wiemy, jaka jest dzisiaj sytuacja finansowa, jaka jest sytuacja społeczeństwa. Wiemy, jakie są raty. Wiemy, jakie są odsetki. Wiemy, jakie są odsetki karne, odsetki maksymalne. A więc ludziom jest bardzo ciężko, ludzie walczą o chleb, o jakieś pieniądze – tak? – o jakieś normalne życie, o godne życie. I żeby w takiej sytuacji państwo broniło lichwiarzy? Broniło takich nikczemnych przepisów? No nie, tak nie może być. I dlatego bardzo prosiłam, żeby ta ustawa była prawem i żeby ta granica, która – uważam – i tak jest za wysoka… Przecież głosowaliśmy za inną granicą tych kosztów pozaodsetkowych. Bo trzeba powiedzieć, że to są koszty pozaodsetkowe.</u>
+          <u xml:id="u-474.33" who="#SenatorLidiaStaron">My mamy tych osób bardzo dużo. Mamy panią Hanię z Olsztyna, która miała 12 tysięcy… Spłaciła te długi, zostało 512 zł. 512 zł! A dzisiaj ma dług 45 tysięcy, 10 lat płaci z malutkiej emerytury. Mamy pana Dariusza, rolnika, który – ja już nie powiem, ile tam było zabezpieczeń – wziął pożyczkę w wysokości 100 tysięcy. Dzisiaj ma dług w wysokości 1 miliona. I to są właśnie te firmy, te biedne firmy, których przedstawiciele mówią: jak to będzie tak? Ale zobaczmy, jaka jest statystyka, bo przecież to nie tylko… Jest statystyka i zobaczmy, ile jest dzisiaj ludzi, którzy mają zobowiązania, mają długi, komornika i postępowanie egzekucyjne. No, jak może być… Jeżeli 30%… Przed chwilą mówiłam: to jest statystyka. Ją po prostu wszędzie można znaleźć. I w takiej sytuacji, kiedy co drugi Polak ma zobowiązania, a z tego 30% ma komornika i postępowanie egzekucyjne… Czy to jest normalne? I trzeba jeszcze dzisiaj mówić, że jednak my jako państwo będziemy walczyć o lichwiarzy czy o te…</u>
+          <u xml:id="u-474.34" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Ale kto tak mówi?</u>
+          <u xml:id="u-474.35" who="#SenatorLidiaStaron">Ja mam nadzieję, że nie, bo pan senator złożył poprawki. Chciałabym zobaczyć, jakie one są. Mówił mi, że właśnie… Mam nadzieję, że tak nie jest, że ta granica jest chociaż taka, jak była w tym projekcie, a nie taka… Bo pan mówił, że ma być wyższa. A więc mam nadzieję, że tak nie jest. I dlatego o tym mówiłam.</u>
+          <u xml:id="u-474.36" who="#SenatorLidiaStaron">Jeżeli chodzi o szarą strefę, to są przepisy karne. W sytuacji kiedy… To tak, jak byśmy dzisiaj pytali: no zaraz, czy kradzież to jest przestępstwo, czy nie? A więc w sytuacji, gdy będzie nieprawidłowość, będzie przestępstwo, to są przepisy karne, tak? Ale ta granica, o której dzisiaj mówimy… Bo nasza była 5%, a ta granica, o której dzisiaj mówimy, to jest 10%. 10% kosztów pozaodsetkowych. Dzisiaj są jeszcze odsetki. Tak więc ja mam tylko wielką nadzieję… Ja sobie przygotowałam… Powiem: mam tutaj całe kartki z nazwiskami tych pokrzywdzonych ludzi. Ludzi, którzy, tak jak powiedziałam, nie przyjdą ani do Senatu, ani Sejmu. Ludzi, którzy są skrzywdzeni przez przepisy, przez firmy, których broni państwo i nikczemne przepisy. Ja mam tylko wielką nadzieję, że Senat, który już przegłosował ustawę w lutym – ona była bardzo dobra, ona w końcu, że tak powiem, powiedziała „dość” lichwiarzom… Ja mam nadzieję, że tak samo będzie dalej, że nie będzie tak, że ktoś jednak będzie chciał zrobić jakiś interes. Ja mam taką wielką nadzieję, że te poprawki, które... Dlatego my nie składamy, ja nie składam żadnych poprawek, chociaż chciałam złożyć, bo nawet tutaj prosiło mnie Biuro Legislacyjne, ale nie składam, bo po prostu się bałam, żeby to nie otworzyło drzwi do jakichś…</u>
+          <u xml:id="u-474.37" who="#SenatorLidiaStaron">Kończąc, powiem jeszcze raz… I to trzeba przypomnieć, że jest w tych statystykach, dzisiejszych statystykach… Wiemy, że ta skala zadłużenia pokazuje, że w Polsce to jest naprawdę wielki problem. Naprawdę, wielki problem.</u>
+          <u xml:id="u-474.38" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+          <u xml:id="u-474.39" who="#SenatorLidiaStaron">To jest krzywda ludzi. Skoro jest 35% ludzi, którzy…</u>
+          <u xml:id="u-474.40" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pani Senator, czas…</u>
+          <u xml:id="u-474.41" who="#SenatorLidiaStaron">...wpadają w spiralę zadłużenia, to my dzisiaj mówimy „dość”. Jeżeli tam… Tam była poprawka, tak?</u>
+          <u xml:id="u-474.42" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Tak. Składa pani poprawkę?</u>
+          <u xml:id="u-474.43" who="#SenatorLidiaStaron">Tak, to jest legislacyjna poprawka, po to, żeby przepisy przejściowe po prostu weszły w życie. To już poza…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-475">
+          <u xml:id="u-475.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zabranie głosu pana senatora Grzegorza Biereckiego.</u>
+          <u xml:id="u-475.1" who="#SenatorGrzegorzBierecki">Ja dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-475.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">5 minut…</u>
+          <u xml:id="u-475.3" who="#SenatorGrzegorzBierecki">Ja dziękuję, dziękuję bardzo. Rezygnuję.</u>
+          <u xml:id="u-475.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze. Również za to, że pan zrezygnował.</u>
+          <u xml:id="u-475.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
+          <u xml:id="u-475.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dla porządku informuję, że senatorowie Aleksander Szwed, Maciej Łuczak, Grzegorz Czelej, Janusz Gromek i Wadim Tyszkiewicz złożyli swoje przemówienia w dyskusji do protokołu.</u>
+          <u xml:id="u-475.7" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję, że wnioski o charakterze legislacyjnym na piśmie złożyli senator Kazimierz Kleina i senator Lidia Staroń.</u>
+          <u xml:id="u-475.8" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Zamykam…</u>
+          <u xml:id="u-475.9" who="#Gloszsali">Jeszcze senator Pociej.</u>
+          <u xml:id="u-475.10" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Senator Pociej z senatorem Kleiną… Ja mam wpisanego senatora Kleinę.</u>
+          <u xml:id="u-475.11" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Senator Kleina, senator Pociej i senator Lidia Staroń.</u>
+          <u xml:id="u-475.12" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-475.13" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy przedstawiciel rządu chce jeszcze zabrać głos?</u>
+          <u xml:id="u-475.14" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-476">
+          <u xml:id="u-476.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMarcinWarchol">W odpowiedzi na padające tutaj głosy… Przede wszystkim, Drodzy Państwo, nie dajmy się tutaj firmom pożyczkowym oszukiwać i wmawiać sobie, że stracą klientów, w związku z czym zostaną oni odcięci od pożyczek. Bo jeżeli spojrzymy na niższe koszty pozaodsetkowe i dochody tych firm właśnie w tym okresie – w czasie COVID, przypomnę – to zobaczymy, że firmy pożyczkowe się wzbogaciły. Mimo niższych kosztów pozaodsetkowych – przypomnę, 15% i 6% w okresie pandemii – zyski firm pożyczkowych były o 120% większe. Mało tego, średnia wartość nowo udzielanej pożyczki była wyższa od tych, które były przed pandemią, o 11,5%. Czyli obniżanie kosztów pozaodsetkowych nie spowodowało wcale, że te firmy z rynku odeszły. Wręcz przeciwnie: udzielały więcej pożyczek i na większą wartość. Tak więc absolutnie między bajki można włożyć takie opowieści, że ludzie zostaną odcięci od pożyczek. To jest ich stara opowieść. Oni przez swoich lobbystów, kupowane wpływy, sponsorowane artykuły w mediach roztaczają tego typu wizje. Gdzie im będzie tak dobrze, jak w Polsce do tej pory? Na pewno nie we Francji, Drodzy Państwo. Padł przykład Francji, podniesiony przez pana senatora. Chcecie państwo wiedzieć, ile we Francji się płaci za pożyczkę? Otóż od 5% do 20% maksymalnie. Od 5% do 20%, w zależności od tego, w jakiej wysokości jest to pożyczka. Jeżeli to jest pożyczka powyżej...</u>
+          <u xml:id="u-476.1" who="#Gloszsali">Firmy pożyczkowe…</u>
+          <u xml:id="u-476.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMarcinWarchol">Zaraz do tego się odniosę, Panie Senatorze. Jeżeli to jest pożyczka powyżej 6 tysięcy euro, próg oprocentowania to jest 5%. Jeżeli to jest pożyczka powyżej 3 tysięcy euro i mniej niż 6 tysięcy euro, ile wynosi próg oprocentowania? 12%. Jeżeli to jest pożyczka mniejsza lub równa kwocie 3 tysiące euro, to jest to 21%. Porównując to do naszych kosztów, przypomnę, obecnych 55% samych kosztów pozaodsetkowych i dodatkowo jeszcze odsetek, które w tej chwili wzrosły 12 razy w ciągu… wskutek stóp procentowych, wzrostu stóp procentowych w ostatnim czasie… No tu widać gigantyczne różnice w stosunku do tego, co jest we Francji, w Niemczech, na Słowacji. Pan senator wspomniał o tym, że takich firm nie ma we Francji, w Niemczech. Tak, nie ma, one nie muszą tam być, ponieważ banki mają poluzowane wewnętrzne przepisy, które pozwalają im na udzielanie takich pożyczek. My również chcieliśmy wprowadzić takie rozwiązania. Przypomnę, w naszym projekcie z 2019 r. były takie rozwiązania. Gdzie należy ich poszukiwać na przyszłość? Pan senator pytał o to, jakie przepisy trzeba by było pozmieniać. Już mówię: rekomendację T. My w naszych przepisach pierwotnych zgłoszonych do Rady Ministrów rekomendację T zliberalizowaliśmy. Jednak wskutek gigantycznego sprzeciwu banków było to niemożliwe do przeprowadzenia w tamtym momencie, banki groziły zawaleniem systemu bankowego…</u>
+          <u xml:id="u-476.3" who="#Gloszsali">Ale banki państwowe mogły to zrobić.</u>
+          <u xml:id="u-476.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMarcinWarchol">Drodzy Państwo, ja tylko pokazuję kierunek, z którym się absolutnie zgadzam, tych pożyczek powinny udzielać banki.</u>
+          <u xml:id="u-476.5" who="#komentarz">Przewodnictwo obrad obejmuje marszałek Tomasz Grodzki</u>
+          <u xml:id="u-476.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Szanowni Państwo, dyskusja już się zakończyła.</u>
+          <u xml:id="u-476.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMarcinWarchol">W Niemczech…</u>
+          <u xml:id="u-476.8" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan minister mówił, że krótko, więc liczymy…</u>
+          <u xml:id="u-476.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMarcinWarchol">Już kończę, Panie Marszałku, tyle że to jest bardzo ważna ustawa, to jest jedna z najważniejszych ustaw, nad którymi dyskutujemy, absolutnie.</u>
+          <u xml:id="u-476.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMarcinWarchol">Drodzy Państwo, w Niemczech stawka standardowa wynosi 4%, o ile przepisy szczególne nie stanowią inaczej. Jeżeli dłużnik opóźnia się ze spłatą zadłużenia, §288 niemieckiego kodeksu cywilnego przewiduje 5 punktów procentowych powyżej podstawowej stopy procentowej. Podam przykład jeszcze jednego kraju – mamy ich dużo, więc chętnie na piśmie odpowiemy – w Austrii jest tak samo. W Hiszpanii – dwuipółkrotność odsetek ustawowych. Zatem to są kwoty naprawdę dużo niższe niż w Polsce. Na Słowacji – dwukrotność średniej rocznej stopy oprocentowania. To są zupełnie inne standardy. Te firmy działają w sposób uregulowany, a dowodem tej tendencji jest dyrektywa, której projekt w tej chwili jest przyjmowany na poziomie Unii Europejskiej, dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie kredytów konsumenckich, którą my właśnie tym projektem wyprzedzamy, Drodzy Państwo. Co Unia Europejska chce zrobić? Chce wprowadzić stały próg kosztów pozaodsetkowych wobec wszystkich firm pożyczkowych działających na całym rynku Unii Europejskiej. Przywołam cytat: „tylko górne pułapy okazują się korzystne dla konsumentów”. Państwa członkowskie powinny takie limity wprowadzić, w wielu państwach członkowskich powinno się wprowadzić tego typu ograniczenia właśnie na korzyść konsumentów. To jest dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady, która w tej chwili jest na etapie trilogu, a niebawem, mam nadzieję, zostanie przyjęta. My tym projektem ją wyprzedzamy.</u>
+          <u xml:id="u-476.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMarcinWarchol">Bardzo proszę o przyjęcie ustawy bez poprawek. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-477">
+          <u xml:id="u-477.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-477.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Ponieważ zostały zgłoszone wnioski o charakterze legislacyjnym, proszę Komisję Ustawodawczą, Komisję Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisję Budżetu i Finansów Publicznych o ustosunkowanie się do przedstawionych wniosków i przygotowanie wspólnego sprawozdania.</u>
+          <u xml:id="u-477.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-477.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy mamy komunikaty?</u>
+          <u xml:id="u-477.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-478">
+          <u xml:id="u-478.0" who="#SenatorSekretarzMariuszGromko">Są 3 komunikaty.</u>
+          <u xml:id="u-478.1" who="#SenatorSekretarzMariuszGromko">Wspólne posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Gospodarki i Innowacyjności poświęcone rozpatrzeniu wniosków zgłoszonych na posiedzeniu Senatu do ustawy o zakupie preferencyjnym paliwa stałego przez gospodarstwa domowe, druk nr 845, oraz do ustawy o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku odbędzie się jutro o godzinie 8.15 w sali nr 176.</u>
+          <u xml:id="u-478.2" who="#SenatorSekretarzMariuszGromko">Wspólne posiedzenie Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, Komisji Budżetu i Finansów Publicznych oraz Komisji Ustawodawczej poświęcone rozpatrzeniu poprawek zgłoszonych na posiedzeniu Senatu do ustawy o zmianie ustaw w celu przeciwdziałania lichwie odbędzie się jutro o godzinie 9.15 w sali nr 217.</u>
+          <u xml:id="u-478.3" who="#SenatorSekretarzMariuszGromko">Wspólne posiedzenie Komisji Nadzwyczajnej do spraw Klimatu, Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności oraz Komisji Środowiska w sprawie rozpatrzenia wniosków zgłoszonych na posiedzeniu Senatu do ustawy o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz ustawy o odnawialnych źródłach energii odbędzie się jutro o godzinie 9.45 w sali nr 176.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-479">
+          <u xml:id="u-479.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-479.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Ogłaszam przerwę do jutra do godziny 10.00.</u>
+          <u xml:id="u-479.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przypomnę, że zaraz po rozpoczęciu obrad będziemy głosowali nad 2 pilnymi ustawami rządowymi, rozpatrywanymi jako punkty drugi i trzeci, powtarzam, jutro zaraz po rozpoczęciu obrad.</u>
+          <u xml:id="u-479.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przerwa do dnia jutrzejszego do godziny 10.00.</u>
+          <u xml:id="u-479.4" who="#komentarz">Przerwa w posiedzeniu o godzinie 00 minut 10</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00051-02/header.xml b/2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00051-02/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..e542290
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00051-02/header.xml
@@ -0,0 +1,220 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-snt-ppxxx-00051-02">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Sprawozdanie stenograficzne z obrad Senatu RP z 27 października 2022 r. (kadencja X, Posiedzenie Plenarne 51, dzień 2).</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Sprawozdanie stenograficzne z obrad Senatu RP z 27 października 2022 r. (kadencja X, Posiedzenie Plenarne 51, dzień 2).</title>
+        <publisher>Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Senat</note>
+        <note type="termNo">10</note>
+        <note type="type">Posiedzenie Plenarne</note>
+        <note type="sessionNo">51</note>
+        <note type="dayNo">2</note>
+        <date>2022-10-27</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+        <persName>Głos z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="Glosyzsali" role="speaker">
+        <persName>Głosy z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="MarszalekTomaszGrodzki" role="speaker">
+        <persName>Marszałek Tomasz Grodzki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Kamila Król</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki Tomasz Rzymkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki Włodzimierz Bernacki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaEdwardSiarka" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Edward Siarka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaMalgorzataGolinska" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Małgorzata Golińska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechKolakowski" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Lech Kołakowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Piotr Uściński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPiotrWawrzyk" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Piotr Wawrzyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorAdamSzejnfeld" role="speaker">
+        <persName>Senator Adam Szejnfeld</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorAgnieszkaGorgonKomor" role="speaker">
+        <persName>Senator Agnieszka Gorgoń-Komor</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska" role="speaker">
+        <persName>Senator Agnieszka Kołacz-Leszczyńska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorAleksanderSzwed" role="speaker">
+        <persName>Senator Aleksander Szwed</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorAlicjaChybicka" role="speaker">
+        <persName>Senator Alicja Chybicka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorBarbaraZdrojewska" role="speaker">
+        <persName>Senator Barbara Zdrojewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorBogdanBorusewicz" role="speaker">
+        <persName>Senator Bogdan Borusewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorBogdanZdrojewski" role="speaker">
+        <persName>Senator Bogdan Zdrojewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorDanutaJazlowiecka" role="speaker">
+        <persName>Senator Danuta Jazłowiecka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorHalinaBieda" role="speaker">
+        <persName>Senator Halina Bieda</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJacekBogucki" role="speaker">
+        <persName>Senator Jacek Bogucki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJadwigaRotnicka" role="speaker">
+        <persName>Senator Jadwiga Rotnicka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJanFilipLibicki" role="speaker">
+        <persName>Senator Jan Filip Libicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJanMariaJackowski" role="speaker">
+        <persName>Senator Jan Maria Jackowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJanuszPecherz" role="speaker">
+        <persName>Senator Janusz Pęcherz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJerzyCzerwinski" role="speaker">
+        <persName>Senator Jerzy Czerwiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJoannaSekula" role="speaker">
+        <persName>Senator Joanna Sekuła</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJolantaHibner" role="speaker">
+        <persName>Senator Jolanta Hibner</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorKazimierzKleina" role="speaker">
+        <persName>Senator Kazimierz Kleina</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorKazimierzMichalUjazdowski" role="speaker">
+        <persName>Senator Kazimierz Michał Ujazdowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorKrzysztofKwiatkowski" role="speaker">
+        <persName>Senator Krzysztof Kwiatkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorLeszekCzarnobaj" role="speaker">
+        <persName>Senator Leszek Czarnobaj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorLidiaStaron" role="speaker">
+        <persName>Senator Lidia Staroń</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorMagdalenaKochan" role="speaker">
+        <persName>Senator Magdalena Kochan</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorRyszardBober" role="speaker">
+        <persName>Senator Ryszard Bober</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSekretarzMariuszGromko" role="speaker">
+        <persName>Senator Sekretarz Mariusz Gromko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaAdamSzejnfeld" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Adam Szejnfeld</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Aleksander Szwed</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaBogdanZdrojewski" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Bogdan Zdrojewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaHalinaBieda" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Halina Bieda</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaJacekBogucki" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Jacek Bogucki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaJadwigaRotnicka" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Jadwiga Rotnicka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Janusz Pęcherz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaJozefLyczak" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Józef Łyczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Kazimierz Kleina</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaKazimierzWiatr" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Kazimierz Wiatr</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaLeszekCzarnobaj" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Leszek Czarnobaj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaRobertMamatow" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Robert Mamątow</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaRyszardBober" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Ryszard Bober</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Wojciech Piecha</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaZygmuntFrankiewicz" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Zygmunt Frankiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorStanislawGawlowski" role="speaker">
+        <persName>Senator Stanisław Gawłowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorStanislawGogacz" role="speaker">
+        <persName>Senator Stanisław Gogacz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorStanislawLamczyk" role="speaker">
+        <persName>Senator Stanisław Lamczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorTomaszGrodzki" role="speaker">
+        <persName>Senator Tomasz Grodzki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorWadimTyszkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Senator Wadim Tyszkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorWladyslawKomarnicki" role="speaker">
+        <persName>Senator Władysław Komarnicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorWlodzimierzBernacki" role="speaker">
+        <persName>Senator Włodzimierz Bernacki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorWojciechSkurkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Senator Wojciech Skurkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorWojciechZiemniak" role="speaker">
+        <persName>Senator Wojciech Ziemniak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka" role="speaker">
+        <persName>Wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WicemarszalekMichalKaminski" role="speaker">
+        <persName>Wicemarszałek Michał Kamiński</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00051-02/text_structure.xml b/2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00051-02/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..0f7c42b
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00051-02/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,2554 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Wznowienie posiedzenia o godzinie 10 minut 41</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczą marszałek Tomasz Grodzki oraz wicemarszałkowie Michał Kamiński i Gabriela Morawska-Stanecka</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wznawiam obrady.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Szanowni Państwo Senatorowie, przypominam, że obrady toczą się jednocześnie w sposób tradycyjny oraz z wykorzystaniem środków porozumiewania się na odległość.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Państwo Senatorowie znajdujący się w gmachu Senatu, proszę o sprawdzenie, czy wszyscy państwo macie wyłączone aplikacje do zdalnego udziału w posiedzeniu. Państwa senatorów biorących udział w posiedzeniu w sposób zdalny informuję, że za 15 minut zablokujemy możliwość przyłączania się do posiedzenia. W razie problemów prosimy o kontakt telefoniczny pod numer uprzednio państwu przekazany.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Szanowni Państwo, przystąpimy teraz do głosowania, które ma na celu wyłącznie ustalenie listy senatorów biorących udział w posiedzeniu. Proszę zatem o oddanie jakiegokolwiek głosu w celu potwierdzenia obecności.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 93 senatorów i tylu aktualnie bierze udział w posiedzeniu.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Zanim powrócimy do punktu drugiego, chciałbym tylko poinformować szanownych państwa, że w nocnym orędziu pan prezydent Zełenski podziękował polskiemu Senatowi za jednomyślne podjęcie uchwały w sprawie uznania władz Rosji za reżim terrorystyczny, co z przyjemnością odnotowaliśmy.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#komentarz">Oklaski</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu drugiego porządku obrad: ustawa o zakupie preferencyjnym paliwa stałego przez gospodarstwa domowe.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności, które ustosunkowały się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowały wspólne sprawozdanie w tej sprawie. Znajduje się ono w druku nr 845 Z.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę sprawozdawcę, pana senatora Zygmunta Frankiewicza, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#SenatorSprawozdawcaZygmuntFrankiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#SenatorSprawozdawcaZygmuntFrankiewicz">Wymienione komisje w dniu dzisiejszym przyjęły następujące stanowisko. Mianowicie komisje wnoszą o przyjęcie wniosków zawartych w pktach 1–16 oraz 18–26. Jeden z wniosków został zmodyfikowany przez wnioskodawcę. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy państwo senatorowie wnioskodawcy lub pozostały senator sprawozdawca, czyli pan senator Wojciech Piecha, chcą jeszcze zabrać głos?</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję, przypominam, że wnioski w trakcie dyskusji zgłosili panowie senatorowie Zygmunt Frankiewicz, Stanisław Gawłowski i Wojciech Piecha.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystąpimy do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W pierwszej kolejności zostaną przeprowadzone głosowania nad przedstawionymi poprawkami, a następnie nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Uwaga, nad poprawkami nr 1, 2, 12, 16, 18, 19, 21 i 23 należy głosować łącznie.</u>
+          <u xml:id="u-4.7" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-4.8" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-4.9" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-4.10" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-4.11" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 96 senatorów, 95 – za, 1 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-4.12" who="#komentarz">Głosowanie nr 5</u>
+          <u xml:id="u-4.13" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 3.</u>
+          <u xml:id="u-4.14" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-4.15" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-4.16" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-4.17" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-4.18" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 95 senatorów, 52 – za, 43 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-4.19" who="#komentarz">Głosowanie nr 6</u>
+          <u xml:id="u-4.20" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 4.</u>
+          <u xml:id="u-4.21" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-4.22" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-4.23" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-4.24" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan senator Kobiak. Proszę zerknąć, czy wysłał pan sygnał. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-4.25" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-4.26" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 96 senatorów, 51 – za, 43 – przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
+          <u xml:id="u-4.27" who="#komentarz">Głosowanie nr 7</u>
+          <u xml:id="u-4.28" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 5.</u>
+          <u xml:id="u-4.29" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-4.30" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-4.31" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-4.32" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-4.33" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 96 senatorów, 52 – za, 43 – przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-4.34" who="#komentarz">Głosowanie nr 8</u>
+          <u xml:id="u-4.35" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 6.</u>
+          <u xml:id="u-4.36" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-4.37" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-4.38" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-4.39" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-4.40" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 96 senatorów, 53 – za, 43 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-4.41" who="#komentarz">Głosowanie nr 9</u>
+          <u xml:id="u-4.42" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Uwaga, nad poprawkami nr 7, 15 i 25 należy głosować łącznie.</u>
+          <u xml:id="u-4.43" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-4.44" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-4.45" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-4.46" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-4.47" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 96 senatorów, 95 – za, 1 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-4.48" who="#komentarz">Głosowanie nr 10</u>
+          <u xml:id="u-4.49" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 8.</u>
+          <u xml:id="u-4.50" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-4.51" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-4.52" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-4.53" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-4.54" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 96 senatorów, 51 – za, 44 – przeciw, 1 senator wstrzymał się od głosu.</u>
+          <u xml:id="u-4.55" who="#komentarz">Głosowanie nr 11</u>
+          <u xml:id="u-4.56" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 9.</u>
+          <u xml:id="u-4.57" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-4.58" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-4.59" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-4.60" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie…</u>
+          <u xml:id="u-4.61" who="#MarszalekTomaszGrodzki">A, jeszcze chwilę. Pan senator Kopeć… Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-4.62" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-4.63" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 96 senatorów, 94 – za, 2 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-4.64" who="#komentarz">Głosowanie nr 12</u>
+          <u xml:id="u-4.65" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 10.</u>
+          <u xml:id="u-4.66" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-4.67" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-4.68" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-4.69" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-4.70" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 53 – za, 41 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-4.71" who="#komentarz">Głosowanie nr 13</u>
+          <u xml:id="u-4.72" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Uwaga, przyjęcie poprawki nr 11 spowoduje odpowiednią modyfikację poprawki nr 12, która była już przegłosowana na początku.</u>
+          <u xml:id="u-4.73" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-4.74" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-4.75" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-4.76" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-4.77" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 96 senatorów, 51 – za, 44 – przeciw, 1 senator wstrzymał się od głosu.</u>
+          <u xml:id="u-4.78" who="#komentarz">Głosowanie nr 14</u>
+          <u xml:id="u-4.79" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Uwaga, przyjęcie poprawki nr 13 wykluczy głosowanie nad poprawką nr 17.</u>
+          <u xml:id="u-4.80" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-4.81" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-4.82" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-4.83" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-4.84" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 95 senatorów, 51 – za, 43 – przeciw, 1 senator wstrzymał się od głosu.</u>
+          <u xml:id="u-4.85" who="#komentarz">Głosowanie nr 15</u>
+          <u xml:id="u-4.86" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 14.</u>
+          <u xml:id="u-4.87" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-4.88" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-4.89" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-4.90" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-4.91" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 95 senatorów, 94 – za, 1 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-4.92" who="#komentarz">Głosowanie nr 16</u>
+          <u xml:id="u-4.93" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 17, przypominam, została wykluczona.</u>
+          <u xml:id="u-4.94" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosujemy nad poprawką nr 20.</u>
+          <u xml:id="u-4.95" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-4.96" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-4.97" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-4.98" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-4.99" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 95 senatorów, 94 – za, nikt nie był przeciw, 1 senator wstrzymał się od głosu.</u>
+          <u xml:id="u-4.100" who="#komentarz">Głosowanie nr 17</u>
+          <u xml:id="u-4.101" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 22.</u>
+          <u xml:id="u-4.102" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-4.103" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-4.104" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-4.105" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pani senator Morawska, pani marszałek…</u>
+          <u xml:id="u-4.106" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-4.107" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 95 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-4.108" who="#komentarz">Głosowanie nr 18</u>
+          <u xml:id="u-4.109" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 24.</u>
+          <u xml:id="u-4.110" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-4.111" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-4.112" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-4.113" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-4.114" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 95 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-4.115" who="#komentarz">Głosowanie nr 19</u>
+          <u xml:id="u-4.116" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 26.</u>
+          <u xml:id="u-4.117" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-4.118" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-4.119" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-4.120" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-4.121" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 95 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-4.122" who="#komentarz">Głosowanie nr 20</u>
+          <u xml:id="u-4.123" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-4.124" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-4.125" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-4.126" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-4.127" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy pan senator Ślusarz głosuje, czy… Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-4.128" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-4.129" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 95 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-4.130" who="#komentarz">Głosowanie nr 21</u>
+          <u xml:id="u-4.131" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zakupie preferencyjnym paliwa stałego przez gospodarstwa domowe.</u>
+          <u xml:id="u-4.132" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W tej chwili chciałbym o coś zapytać Wysoki Senat. Ponieważ nie są jeszcze skompletowane – będą za kilkanaście minut – materiały do głosowania nad punktem trzecim, dla oszczędności czasu proponuję rozpatrzyć punkt jedenasty porządku obrad, czyli ustawę o zmianie niektórych ustaw wspierających poprawę warunków mieszkaniowych. Jak tylko otrzymamy dokumenty z Biura Legislacyjnego, natychmiast przystąpimy do głosowania nad punktem trzecim.</u>
+          <u xml:id="u-4.133" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Jeżeli nie usłyszę głosów sprzeciwu uznam, że Wysoki Senat akceptuje przedstawioną propozycję.</u>
+          <u xml:id="u-4.134" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-4.135" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy zatem do rozpatrzenia punktu jedenastego porządku obrad: ustawa o zmianie niektórych ustaw wspierających poprawę warunków mieszkaniowych.</u>
+          <u xml:id="u-4.136" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 810, a sprawozdanie komisji – w druku nr 810 A.</u>
+          <u xml:id="u-4.137" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę sprawozdawcę Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Infrastruktury, pana senatora Janusza Pęcherza, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Infrastruktury o uchwalonej przez Sejm w dniu 29 września 2022 r. ustawie o zmianie niektórych ustaw wspierających poprawę warunków mieszkaniowych. Marszałek Senatu dnia 30 września 2022 r. skierował ustawę do wymienionych komisji. Po rozpatrzeniu ustawy na posiedzeniu w dniu 25 października 2022 r. komisje wnoszą: Wysoki Senat uchwalić raczy załączony projekt uchwały.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Za przyjęciem ustawy w Sejmie głosowało 431 posłów, 11 było przeciw, nikt się nie wstrzymał. Projekt ustawy był przedłożeniem rządowym poddanym szerokim konsultacjom publicznym. Konsultowano go z 45 podmiotami, a 7 podmiotów go opiniowało.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Omawiane zmiany przepisów stanowią przede wszystkim realizację działań związanych z wdrażaniem Krajowego Planu Obudowy i Zwiększania Odporności w ramach wykorzystania części grantowej na wymianę źródeł ciepła i poprawę efektywności energetycznej w budynkach mieszkalnych w zakresie, w jakim działanie to dotyczy budynków mieszkalnych wielorodzinnych, oraz wykorzystania części pożyczkowej na inwestycje energooszczędne w budownictwo mieszkaniowe dla gospodarstw domowych o niskich i średnich dochodach.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Realizacja zawartych w ustawie rozwiązań ma posłużyć do osiągania celów w zakresie: zwiększenia skali realizacji przedsięwzięć termomodernizacyjnych, zwiększenia produkcji energii z odnawialnych źródeł energii i rozwoju OZE w sektorze mieszkaniowym, zmniejszenia emisyjności sektora mieszkaniowego, zmniejszenia zapotrzebowania na energię w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych, poprawy stanu technicznego budynków komunalnych, propagowania wyższych standardów energetycznych w nowo budowanych budynkach społecznych i komunalnych. Beneficjentami tych rozwiązań będą przede wszystkim gminy, a także wspólnoty mieszkaniowe, spółdzielnie mieszkaniowe, towarzystwa budownictwa społecznego oraz społeczne inicjatywy mieszkaniowe i inni właściciele budynków wielorodzinnych.</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">W ostatecznym rozrachunku najbardziej zyskać na tych rozwiązaniach mogą osoby fizyczne, które zamieszkują w tych budynkach, a to dzięki obniżeniu rachunków za energię.</u>
+          <u xml:id="u-5.6" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Ustawa przewiduje podniesienie intensywności wsparcia budownictwa komunalnego i społecznego pod warunkiem spełnienia przez inwestorów dodatkowych kryteriów energetycznych i środowiskowych, a podstawowym spośród tych kryteriów jest obniżenie zużycia energii w budynku o co najmniej 20% w stosunku do obowiązujących norm. Możliwość uzyskania wsparcia jest uwarunkowana również spełnieniem przez inwestorów szeregu innych, dodatkowych norm w zakresie wykorzystywanych materiałów budowlanych, ochrony środowiska, dostosowania się do zmian klimatu czy sposobu projektowania. Z pewnością będzie to dla polskiego rynku budowlanego pewne wyzwanie, które jednak wyznaczy trendy rozwoju tej branży w przyszłości. Inwestorzy, jeżeli spełnią warunki zawarte w tej nowelizacji ustawy, będą mogli otrzymać dodatkowo większe dofinansowanie, sięgające nawet 95% kosztów inwestycji w przypadku budownictwa komunalnego, z czego 15% pochodzić będzie z Krajowego Planu Odbudowy, oraz 60% kosztów inwestycji w przypadku budownictwa społecznego, z czego 35% pochodzić będzie z KPO.</u>
+          <u xml:id="u-5.7" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Wsparcie termomodernizacji remontów, realizowane obecnie ze środków zasilanych przez budżet Funduszu Termomodernizacji i Remontów, będzie mogło być zwiększone, odpowiednio, z 16% lub 21% do 26% lub 31% w przypadku termomodernizacji połączonej z OZE, a w przypadku inwestycji termomodernizacyjnych z 15% do 25%, jeśli chodzi o inwestycje remontowe.</u>
+          <u xml:id="u-5.8" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">W omawianej ustawie przewiduje się również dodatkowe wsparcie w postaci grantu termomodernizacyjnego w wysokości 10% dla inwestycji, w wyniku których budynek osiągnie współczesny standard energetyczny. W sumie w przypadku takiej połączonej inwestycji termomodernizacyjnej i OZE beneficjent może uzyskać wsparcie w wysokości do 41% kosztów przedsięwzięcia. Beneficjentami tego wsparcia będą głównie wspólnoty mieszkaniowe oraz spółdzielnie mieszkaniowe.</u>
+          <u xml:id="u-5.9" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Wsparcie będzie również adresowane do gmin, a chodzi o poprawę stanu technicznego budynków komunalnych. Zaproponowane rozwiązania wychodzą naprzeciw potrzebie bardzo mocnego wzmocnienia i poprawy stanu technicznego budynków komunalnych, przede wszystkim tych, które są zamieszkałe przez osoby szczególnie zagrożone ubóstwem energetycznym. Samorządy będą mogły uzyskiwać dofinansowanie w wysokości 50% kosztów remontu lub termomodernizacji lub 60% – w przypadku budynku zabytkowego czy tez rewitalizowanego. Wsparcie będzie mogło wzrosnąć o 30%, jeżeli budynek będzie miał wymienione źródło ciepła lub zostanie podłączony do sieci ciepłowniczej. Podobne wsparcie będzie mogło być skierowane nie tylko w odniesieniu do powierzchni wspólnej budynku, ale również w odniesieniu do remontu znajdujących się w tym budynku mieszkań.</u>
+          <u xml:id="u-5.10" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Nowym instrumentem wsparcia zawartym w ustawie będzie grant OZE, finansujący 50% kosztów instalacji lub modernizacji odnawialnego źródła energii w budynkach wielorodzinnych. Obok efektów ekologicznych rozwój odnawialnych źródeł energii będzie miał pozytywny wpływ na budżety domowe mieszkańców poprzez zmniejszenie ich rachunków za energię bądź też ogrzewanie. Grant będzie przysługiwał również w przypadku instalacji odnawialnych źródeł energii na etapie budowy nowych budynków realizowanych dla inwestorów budownictwa społecznego.</u>
+          <u xml:id="u-5.11" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Dyskusja na posiedzeniu komisji nie była burzliwa, bo generalnie ta ustawa się podoba. Pytano jednak o to, co będzie, gdy środki z KPO nie napłyną. Otrzymaliśmy odpowiedź, że nawet gdyby tak się stało, bo przecież musimy spełnić kamienie milowe… Ale jeżeli środki nie zostaną przyznane, to i tak tym, z którymi podpisane będą umowy, zostanie to wypłacone.</u>
+          <u xml:id="u-5.12" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">W imieniu połączonych komisji wnoszę, aby Wysoki Senat przyjął omawianą ustawę bez oprawek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#SenatorJanuszPecherz">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Projekt ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister rozwoju i technologii.</u>
+          <u xml:id="u-6.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu?</u>
+          <u xml:id="u-6.7" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Jak mniemam…</u>
+          <u xml:id="u-6.8" who="#Gloszsali">Uściński.</u>
+          <u xml:id="u-6.9" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Jest pan minister Uściński. Zapraszamy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Bardzo dziękuję za wnikliwe przedstawienie ustawy przez senatora sprawozdawcę, dlatego o całej ustawie nie będę opowiadał. Chciałbym tylko bardzo serdecznie państwu podziękować za merytoryczną pracę w komisji i za dzisiejsze przedstawienie tutaj ustawy przez pana senatora sprawozdawcę, a także prosić państwa o jej przyjęcie. To jest ważna ustawa, kamień milowy KPO i jego przyjęcie jest potrzebne, żebyśmy mogli posuwać się z realizacją KPO, składać wnioski o płatność.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Ale też…</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Bardzo proszę o wyciszenie rozmów, żeby pan minister mógł występować.</u>
+          <u xml:id="u-7.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">…warto powiedzieć, że oczywiście bezpośrednimi beneficjentami, tak jak zostało to powiedziane, będą gminy, wspólnoty mieszkaniowe, spółdzielnie mieszkaniowe, TBS-y, SIM-y, jednak tak naprawdę ostatecznymi beneficjentami będą obywatele polscy, mieszkańcy zamieszkujący w tych remontowanych lokalach, w budynkach wielorodzinnych, bo im zostaną obniżone dzięki temu opłaty za energię, gdyż wszystkie te inwestycje de facto przyczynią się… to wsparcie z KPO przyczyni się do tego, że efektywność energetyczna budynków będzie wyższa.</u>
+          <u xml:id="u-7.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">W związku z tym bardzo serdecznie proszę państwa senatorów o przyjęcie tej ustawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Dziękuję serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-8.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję, że swoje wystąpienia do protokołu złożyli pani senator Halina Bieda, pani senator Joanna Sekuła oraz panowie senatorowie Janusz Pęcherz, Ryszard Świlski, Mariusz Gromko, Aleksander Szwed, Grzegorz Czelej, Janusz Gromek i Beniamin Godyla…</u>
+          <u xml:id="u-8.7" who="#Gloszsali">Jeszcze Tyszkiewicz.</u>
+          <u xml:id="u-8.8" who="#MarszalekTomaszGrodzki">…oraz pan senator Wadim Tyszkiewicz.</u>
+          <u xml:id="u-8.9" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poza tym informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.</u>
+          <u xml:id="u-8.10" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W związku z tym zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-8.11" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Rozumiem, że przedstawiciel rządu już nie będzie ponownie zabierał głosu.</u>
+          <u xml:id="u-8.12" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-8.13" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dokument dotyczący punktu trzeciego już jest w drodze, poprzez BPS dociera do tej sali. Donoszą mi, że będzie za 5 minut, ale życie uczy, że to będzie 10 minut. W związku z tym, jeżeli państwo pozwolą, rozpatrzymy punkt dwunasty, a potem, jak sądzę, będziemy gotowi do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-8.14" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dwunastego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych oraz ustawy o finansach publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-8.15" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 813, a sprawozdanie komisji – w druku nr 813 A.</u>
+          <u xml:id="u-8.16" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę sprawozdawcę Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności, pana senatora Wojciecha Piechę, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Sprawozdanie Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności o uchwalonej przez Sejm w dniu 29 września 2022 r. ustawie o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych oraz ustawy o finansach publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">W trakcie dyskusji na posiedzeniu komisji zgłoszono 9 poprawek. Poprawki te zostały przegłosowane i uzyskały poparcie większości komisji. Ja chciałbym tu na ręce pana marszałka złożyć jeszcze jedną poprawkę.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Uzasadnienie nowelizacji ustawy. Ostatnia nowelizacja ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych, zwanej dalej ustawą o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych, wprowadzona ustawą z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych… Do istotnych zmian wprowadzonych w ustawie o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych należą m.in.: skrócenie maksymalnych terminów zapłaty; podwyższenie odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych; obowiązek składania przez największych podatników CIT – to jest ponad 3 tysiące podmiotów – rocznych sprawozdań o stosowanych terminach zapłaty w transakcjach handlowych, przy czym pierwsze sprawozdanie należało złożyć w 2021 r. Dalej: wprowadzenie kar administracyjnych nakładanych przez prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, zwanego dalej prezesem UOKiK; ustalenie progów rekompensaty jako zryczałtowanej kwoty za koszty odzyskiwania należności zależnych od kwoty należności głównej.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">W konsekwencji proponowana nowelizacja przewiduje rozwiązania w 2 zasadniczych obszarach: doprecyzowanie przepisów i uproszczenie tzw. obowiązku sprawozdawczego oraz zwiększenie efektywności w prowadzonych przez prezesa UOKiK postępowaniach w sprawie nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych.</u>
+          <u xml:id="u-9.5" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Szczegółowe zmiany zakładają wyłączenia podmiotowe. Obejmie to – podpunkt 1 – spółki tworzące podatkowe grupy kapitałowe. W projekcie ustawy zaproponowano wyłączenie z obowiązku sprawozdawczego spółek tworzących podatkowe grupy kapitałowe. Na podstawie dotychczasowych danych i doświadczeń uznano bowiem, że pojedyncze spółki wchodzące w skład podatkowych grup kapitałowych często nie są największymi podatnikami. Konsekwencją wyłączenia tych podmiotów z obowiązku sprawozdawczego jest uchylenie w art. 13a ust. 2 i zmiana w art. 13a ust. 4. Dalej – podpunkt b – publiczne podmioty lecznicze i podmioty, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej.</u>
+          <u xml:id="u-9.6" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Ponadto wyłączono z obowiązku sprawozdawczego publiczne podmioty lecznicze oraz podmioty lecznicze w formie spółek kapitałowych utworzone i prowadzone przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego. Zwolnienie to jest zgodne z duchem dyrektywy Parlamentu Europejskiego.</u>
+          <u xml:id="u-9.7" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Wyłączenia przedmiotowe. Świadczenia w ramach działalności ubezpieczeniowej reasekuracyjnej. Projekt przewiduje, aby obowiązkowi sprawozdawczemu nie podlegały wartości świadczeń pieniężnych wynikających z transakcji handlowych zawieranych w zakresie działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej. Uzyskane przez projektodawców dane i informacje wskazują bowiem, że w praktyce w obszarze tym nie występują zatory.</u>
+          <u xml:id="u-9.8" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Świadczenia przedawnione – też taki podpunkt się znalazł. W projekcie wyłączono również z obowiązku sprawozdawczego wartości świadczeń przedawnionych. Zgodnie z projektowanym art. 13a ust. 4 pkt 4 i 5 ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych, w sprawozdaniu należy wykazać wartość świadczeń pieniężnych nieotrzymanych w poprzednim roku kalendarzowym w terminie określonym w umowie oraz wartość świadczeń pieniężnych niespełnionych w poprzednim roku kalendarzowym w terminie określonym w umowie.</u>
+          <u xml:id="u-9.9" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">W tym sprawozdanie mógłbym jeszcze przytaczać pewne fakty, ale nie były one podnoszone na posiedzeniu komisji. Na tym bym zakończył to sprawozdanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Obecnie Senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy. Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie widzę zgłoszeń.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister rozwoju i technologii.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos przy rozpatrywanej ustawie i przedstawić stanowisko rządu?</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Witam panią podsekretarz stanu Kamilę Król.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Tak w skrócie. Generalnie chodzi nam o realizację 3 celów. Po pierwsze, jest to uproszczenie systemu sprawozdawczego. Po drugie, co jest związane z tym pierwszym, doprecyzowanie przepisów w tym zakresie. I po trzecie, poprawa efektywności prowadzenia postępowań, które są prowadzone przez prezesa UOKiK.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Jeśli chodzi o skutki tej ustawy, to zmiany w zakresie obowiązku sprawozdawczego, po pierwsze, tak jak mówiłam, wprowadzą uproszczenia dla raportujących firm i sprawią, że sprawozdania będą w sposób bardziej adekwatny prezentowały ich praktyki płatnicze. Po drugie, zwiększenie efektywności postępowań prezesa UOKiK powinno wpłynąć motywująco na terminowe regulowanie zobowiązań przez dużych przedsiębiorców wobec przedsiębiorców z sektora MŚP. Również proponowane zmiany w zakresie bezskuteczności postanowień umownych zakazujących bądź też ograniczających przelew wierzytelności w transakcjach handlowych, w których wierzycielem jest MŚP, a dłużnikiem jest duży przedsiębiorca, powinny wpłynąć korzystnie na płynność finansową MŚP. Tutaj też warto zaznaczyć, że rozwiązanie to było postulowane przez stronę społeczną. Co więcej, jest ono zgodne z rekomendacjami Komisji Europejskiej.</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Tak że bardzo prosiłabym Wysoki Senat o przyjęcie tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#SenatorTomaszGrodzki">Ja bym miał pytanie do pani minister. Czy mogłaby pani doprecyzować dla pań i panów senatorów informację o szpitalach i spółkach medycznych? Bo nie ma co ukrywać, że większość szpitali jest grzesznikami, opóźnia swoje płatności i to powoduje zatory, rolowania itd. Czy mogłaby nas pani uspokoić, że nowelizacja tej ustawy, skądinąd potrzebna, nie uderzy w jednostki ochrony zdrowia?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Zwolnienie jest zgodne z duchem dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/7/UE z 16 lutego 2011 r. w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych, która została wdrożona ustawą o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych już kilka lat temu. Ten obowiązek sprawozdawczy nie wynika jednoznacznie z tej dyrektywy, niemniej jednak stanowi dodatkowe narzędzie zwalczania opóźnień w płatnościach zastosowane w prawie krajowym. W dyrektywie dostrzeżono szczególny charakter podmiotów leczniczych. Dopuszcza ona dla nich dłuższe terminy zapłaty i podkreśla swoisty osobny status, jak też znaczenie świadczeń zdrowotnych oraz potrzebę zapewnienia równowagi pomiędzy potrzebami indywidualnego pacjenta a dostępnymi zasobami finansowymi.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Tutaj kluczowy jest też system finansowania tego sektora, który charakteryzuje się brakiem równowagi między ponoszonymi kosztami a osiąganymi przychodami. Zredukowanie w proponowanym zakresie obowiązków tychże podmiotów będzie przejawem zrozumienia ich sytuacji w związku chociażby z negatywnymi skutkami pandemii COVID-19.</u>
+          <u xml:id="u-14.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Warto też podkreślić, że obowiązek sprawozdawczy, jakkolwiek istotny, nie ma wpływu na możliwość dochodzenia ewentualnych roszczeń w postępowaniach pomiędzy przedsiębiorcami. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo, Pani Minister.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">To mnie uspokaja, aczkolwiek pani skądinąd słuszna uwaga, że jednostki ochrony zdrowia mają dysproporcje między ponoszonymi kosztami a przychodami… To jest problemem, który ciągle wymaga ewidentnego rozwiązania.</u>
+          <u xml:id="u-15.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Więcej pytań nie ma.</u>
+          <u xml:id="u-15.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-15.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-15.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-15.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.</u>
+          <u xml:id="u-15.7" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dla porządku informuję, że państwo senatorowie Mariusz Gromko, Aleksander Szwed i Maciej Łuczak oraz panowie Komarnicki i Tyszkiewicz złożyli swoje przemówienia w dyskusji do protokołu.</u>
+          <u xml:id="u-15.8" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję, że wnioski o charakterze legislacyjnym na piśmie złożył pan senator Wojciech Piecha.</u>
+          <u xml:id="u-15.9" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pozwólcie, że zapiszę.</u>
+          <u xml:id="u-15.10" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-15.11" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Rozumiem, że przedstawiciel rządu już powiedział, co miał powiedzieć.</u>
+          <u xml:id="u-15.12" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-15.13" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Ponieważ zostały złożone wnioski o charakterze legislacyjnym, proszę Komisję Gospodarki Narodowej i Innowacyjności o ustosunkowanie się do przedstawionych wniosków i przygotowanie sprawozdania. Powtarzam, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-15.14" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę państwa, nie wiem, czy to jest wynik naszej wczorajszej uchwały czy tylko koincydencja, ale od ok. 40 minut trwa silny atak hakerski na nasze serwery. Informatycy bardzo intensywnie nad tym pracują. Strona została już przywrócona. Sprawozdania są drukowane, żeby je państwu dostarczyć. Przez zapasowe połączenie z internetem wyślemy je do senatorów obradujących zdalnie. Przekazują mi tu, że to potrwa jeszcze 10 minut, ale sytuacja, że tak powiem, zmierza ku dobremu.</u>
+          <u xml:id="u-15.15" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Teraz przystąpimy do rozpatrzenia punktu trzynastego porządku obrad: ustawa o Instytucie Rozwoju Języka Polskiego im. świętego Maksymiliana Marii Kolbego.</u>
+          <u xml:id="u-15.16" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Uprzedzam, że jeżeli będzie sprawozdanie Biura Legislacyjnego i BPS w sprawie punktu trzeciego, przerwę rozpatrywanie tego punktu i będziemy głosować, ponieważ Sejm czeka na nasze dokumenty. Potem będziemy kontynuować.</u>
+          <u xml:id="u-15.17" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 838, a sprawozdanie komisji – w drukach nr 838 A i B.</u>
+          <u xml:id="u-15.18" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę sprawozdawcę Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą, panią senator Halinę Biedę, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#SenatorSprawozdawcaHalinaBieda">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#SenatorSprawozdawcaHalinaBieda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#SenatorSprawozdawcaHalinaBieda">Komisja Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą rozpatrzyła na swoim posiedzeniu ustawę zawartą w druku nr 838.</u>
+          <u xml:id="u-16.3" who="#SenatorSprawozdawcaHalinaBieda">Wątpliwości, które budziła ustawa w trakcie posiedzenia komisji, dotyczyły przede wszystkim – tu pozwolę sobie te najważniejsze wymienić – sposobu powoływania dyrektora i wymogów, które musi spełniać kandydat, zakresu działań… Zdaniem wielu członków komisji zakres działań nowo powoływanego instytutu pokrywa się z działaniami wielu instytucji, wielu podmiotów już funkcjonujących, m.in. 25 instytutów polskich, ORPEG, Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, podmiotów prowadzących programy ministra kultury i dziedzictwa narodowego. Naszą wątpliwość budziła też niezgodność tytułu ustawy z jej zawartością oraz brak konsultacji z Zakonem Braci Mniejszych Kapucynów. Ustawa nie była również konsultowana z Radą Języka Polskiego.</u>
+          <u xml:id="u-16.4" who="#SenatorSprawozdawcaHalinaBieda">W punktach dotyczących działań instytutu nauka języka polskiego nie jest wymieniana na pierwszym miejscu, zwłaszcza w przypadku konkursów grantowych i stypendiów. Padło też pytanie, czy lepszym patronem nie byłby Mikołaj Rej ze swoim znanym powiedzeniem „Polacy nie gęsi, iż swój język mają”.</u>
+          <u xml:id="u-16.5" who="#SenatorSprawozdawcaHalinaBieda">Wobec wielu wątpliwości komisja podjęła decyzję i stawia wniosek o odrzucenie tej ustawy w całości. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poproszę teraz sprawozdawcę Komisji Nauki, Edukacji i Sportu, pana senatora Bogdana Zdrojewskiego, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#SenatorSprawozdawcaBogdanZdrojewski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#SenatorSprawozdawcaBogdanZdrojewski">Chciałbym w imieniu Komisji Nauki, Edukacji i Sportu przedstawić krótkie sprawozdanie dotyczące ustawy o Instytucie Rozwoju Języka Polskiego im. świętego Maksymiliana Marii Kolbego.</u>
+          <u xml:id="u-18.2" who="#SenatorSprawozdawcaBogdanZdrojewski">Nasza komisja, podobnie jak komisja do spraw emigracji, rekomenduje odrzucenie ustawy – a w związku z tym bez poprawek – przy czym 6 senatorów było za tym wnioskiem, 4 przeciw i nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-18.3" who="#SenatorSprawozdawcaBogdanZdrojewski">Jeżeli chodzi o posiedzenie komisji, to zastanawialiśmy się nad kilkoma elementami – ja nie będę powtarzać tego, o czym mówiła przed chwilą pani senator – ale przede wszystkim nad niefortunną nazwą, a zwłaszcza nad pojęciem „rozwój”. Pojawiły się sugestie, że być może pojęcie rozwoju należałoby w ogóle wykreślić albo zastąpić pojęciem promocji. Koniec końców taki wniosek nie został postawiony. Były także wątpliwości dotyczące patrona, niepasującego do powoływanej instytucji, jak również mnożenia instytucji o zbliżonych kompetencjach czy możliwych kompetencjach. Zgłosiłem także wątpliwość dotyczącą źródła finansowania tego projektu. Źródłem finansowania są oszczędności wydatków budżetu państwa w zakresie części oświatowej subwencji ogólnej jednostek samorządu terytorialnego. I to według mojej oceny przeważyło.</u>
+          <u xml:id="u-18.4" who="#SenatorSprawozdawcaBogdanZdrojewski">Pojawiły się też argumenty za tym projektem. Po pierwsze, że trzeba chronić język polski. Po drugie, że trzeba interweniować na tym rynku tam, gdzie pogorszyły się warunki nauki języka polskiego, przede wszystkim w Niemczech. A poza tym, że generalnie warto powalczyć, krótko mówiąc, o większą popularyzację naszego języka ojczystego.</u>
+          <u xml:id="u-18.5" who="#SenatorSprawozdawcaBogdanZdrojewski">Ale, tak jak powiedziałem, komisja rekomenduje odrzucenie tego projektu, za czym było 6 senatorów, 4 było przeciw. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-19.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatorów sprawozdawców.</u>
+          <u xml:id="u-19.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Widzę, że zgłasza się pan senator Jackowski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Ja mam pytanie do obu państwa sprawozdawców.</u>
+          <u xml:id="u-20.2" who="#SenatorJanMariaJackowski">Mnie dosyć bulwersuje brak jakichś kryteriów, które powinien spełniać dyrektor tego instytutu. Czy na ten temat była mowa? Czy pytano przedstawiciela wnioskodawców lub rządu, dlaczego wpisano do ustawy takie kryteria, a nie wpisano np. na sztywno, że przynajmniej powinien mieć stopień doktora nauk i jakiś tam dorobek? No, tak jak zwyczajowo w przypadku tego typu branżowych instytucji się wpisuje. To budowałoby też pozycję tego dyrektora po prostu w środowisku i w tych gronach, w których miałby działać, jeżeli ta ustawa wejdzie w życie. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#SenatorHalinaBieda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-22.1" who="#SenatorHalinaBieda">Była oczywiście mowa na ten temat. Pytaliśmy o to. Przede wszystkim nasze wątpliwości budził sam fakt, że dyrektor będzie powoływany, ale nie w trybie konkursowym. Dla mnie takim głównym brakiem, który w tych wymaganiach jest, jest to, że nie ma wymogu żadnego doświadczenia kierowniczego ani zarządczego. Zwyczajowo przy tego typu funkcjach to minimalne doświadczenie kierownicze jest wymagane. No tutaj tak naprawdę…</u>
+          <u xml:id="u-22.2" who="#SenatorHalinaBieda">Ja pozwolę sobie przeczytać. Dyrektorem instytutu może być osoba, która: korzysta z pełni praw publicznych, posiada pełną zdolność do czynności prawnych, posiada wykształcenie wyższe, posiada potwierdzoną znajomość języka angielskiego na poziomie co najmniej B2, nie była ukarana karą dyscyplinarną, nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu, nie została ukarana zakazem pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem środkami publicznymi i w okresie od 22 lipca 1944 r. do 1990 r. nie pracowała i nie służyła w organach bezpieczeństwa państwa.</u>
+          <u xml:id="u-22.3" who="#SenatorHalinaBieda">Pytaliśmy, ale pan wiceminister odpowiedział, że ostatnio w przypadku wielu podmiotów stosuje się taki tryb. Tyle usłyszeliśmy na posiedzeniu naszej komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-23.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">No, co ciekawe, nie ma wymogu znajomości języka polskiego.</u>
+          <u xml:id="u-23.2" who="#komentarz">Wesołość na sali</u>
+          <u xml:id="u-23.3" who="#Gloszsali">Ale on jest dorozumiany.</u>
+          <u xml:id="u-23.4" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Ja proponuję, żeby pani senator została na mównicy. Ja będę odpowiadać z miejsca.</u>
+          <u xml:id="u-23.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-23.6" who="#SenatorJanMariaJackowski">Ja jeszcze pytałem, Panie Marszałku, pana senatora Zdrojewskiego, czy z kolei na posiedzeniu komisji nauki…</u>
+          <u xml:id="u-23.7" who="#Gloszsali">Tak, tak.</u>
+          <u xml:id="u-23.8" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Może pan senator odpowiadać z miejsca z włączonym mikrofonem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Ponieważ posiedzenie Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą odbywała się jako wcześniejsze, a ja wiedziałem, że ten temat był podniesiony na tym posiedzeniu komisji, to na posiedzeniu komisji nauki już tego problemu nie podnoszono.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan senator Ziemniak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#SenatorWojciechZiemniak">Panie Marszałku! Pani Senator!</u>
+          <u xml:id="u-26.1" who="#SenatorWojciechZiemniak">Na posiedzeniu komisji emigracji była dyskusja i było pytanie o siedzibę. Gdzie będzie ulokowany ten instytut? Bo on jest zapisany i… Czy wiemy, gdzie ten wybrany dyrektor, nie wiadomo, bez kompetencji, będzie siedział, gdzie będzie zarządzać, jak będzie organizować pracę tego instytutu na rzecz środowisk polonijnych w wielu krajach? Bo założenie jest takie, że tak to będzie działać. Gdzie on będzie miał tę siedzibę? Czy już wiadomo?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#SenatorHalinaBieda">Panie Marszałku! Panie Senatorze!</u>
+          <u xml:id="u-27.1" who="#SenatorHalinaBieda">Wydaje mi się, że takiej odpowiedzi nie usłyszeliśmy. Ale jest już pan minister, więc może doprecyzuje.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">To za chwilę. Na razie są pytania do sprawozdawców.</u>
+          <u xml:id="u-28.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan senator Jan Filip Libicki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#SenatorJanFilipLibicki">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-29.1" who="#SenatorJanFilipLibicki">Mnie akurat to, że powołuje się dyrektora bez specjalnych kompetencji, nie dziwi, od kiedy PKN Orlen zajął się inną niż naftowa działalnością gospodarczą i okazało się, że szefem tej spółki jest ktoś, dla kogo jest to pierwsza praca zawodowa. A więc to mnie akurat nie dziwi. Jednak dziwi mnie jedno. Czy prawdą jest, że jeśli chodzi o nadanie temu instytutowi imienia św. Maksymiliana Marii Kolbego, to nie ma zgody zakonu franciszkanów? Czy zwracano się o taką zgodę, a jeśli się zwracano, to jaką odpowiedź otrzymano, czy też nie zwracano się o tę zgodę? Jest to dość zaskakujące, bo nawet jeśli nie ma takiego wymogu prawnego, to pewne zasady grzeczności powinny wskazywać, że otrzymuje się krótkie pismo o treści: zgadzamy się. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#SenatorHalinaBieda">Panie Marszałku! Panie Senatorze!</u>
+          <u xml:id="u-30.1" who="#SenatorHalinaBieda">Podczas posiedzenia naszej komisji padło takie pytanie. Uzyskaliśmy od pana wiceministra odpowiedź, że taka konsultacja się odbyła. Ale ja jestem w posiadaniu odpowiedzi z Prowincji Matki Bożej Niepokalanej Zakonu Braci Mniejszych Konwentualnych z 30 czerwca 2022 r., podpisanej przez prowincjała, i tu zacytuję jedno zdanie: „W odpowiedzi na pismo z 9 czerwca w imieniu prowincji zakonu informuję, że prowincja nie miała możliwości zapoznania się ze szczegółową treścią projektu ustawy o Instytucie Rozwoju Kultury Języka Polskiego im. Świętego Maksymiliana Marii Kolbego, trudno zatem aktualnie prowadzić jakąkolwiek merytoryczną dyskusję na tym etapie”.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-31.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pani senator Zdrojewska…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Przepraszam, ja bardzo króciutko. Na posiedzeniu Komisji Nauki, Edukacji i Sportu ten problem nie był podnoszony, podnoszono jednak problem nieadekwatności opiekuna do samej instytucji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-33.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pani senator Zdrojewska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#SenatorBarbaraZdrojewska">Ja chciałabym zapytać panią senator Biedę, sprawozdawczynię, o to, jakie były argumenty. Skąd w ogóle taki patron? Muszę powiedzieć, że byłam pytana o to, skąd się to wzięło. Jak to zostało wyjaśnione? No, św. Maksymilian Kolbe nie był ani wybitnym językoznawcą, ani też człowiekiem pióra, bo taki patron by się nasuwał. Nie wiem, czy koniecznie Rej, ale może Kochanowski czy ktoś taki. Tak że prosiłabym o odpowiedź, jakie było uzasadnienie tego zaskakującego patronatu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#SenatorHalinaBieda">Panie Marszałku! Pani Senator!</u>
+          <u xml:id="u-35.1" who="#SenatorHalinaBieda">Takie pytanie padło na posiedzeniu komisji. Uzyskaliśmy odpowiedź, że był wybitnym i znanym na całym świecie misjonarzem. To jest oczywiście zgodne z prawdą, ale uważam, tak jak pani senator powiedziała, że może patron związany z językiem byłby bardziej adekwatny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-36.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przypomnę, że delegacja Senatu Rzeczypospolitej odwiedziła klasztor w Nagasaki, gdzie o. Kolbe spędził sporo czasu.</u>
+          <u xml:id="u-36.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan senator Leszek Czarnobaj.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Panie Marszałku, ja mam pytanie do pani senator i pana senatora. Czy na którymś z posiedzeń państwa komisji rozpatrywaliście państwo, czy może dokonano tu jakiejś analizy, który to już jest instytut powoływany przez PiS? Czy była o tym w ogóle rozmowa?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#SenatorHalinaBieda">Nie dyskutowaliśmy, ale chyba trzydziesty siódmy.</u>
+          <u xml:id="u-38.1" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-38.2" who="#SenatorWlodzimierzBernacki">Wreszcie coś robimy.</u>
+          <u xml:id="u-38.3" who="#komentarz">Wesołość na sali</u>
+          <u xml:id="u-38.4" who="#Gloszsali">Dla swoich.</u>
+          <u xml:id="u-38.5" who="#Gloszsali">Kasę tylko wyciągacie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-39.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan senator Zdrojewski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#SenatorBogdanZdrojewski">W komisji ten problem był podnoszony, choć nie wymienialiśmy liczby instytutów. Tych instytutów rzeczywiście, tak jak pani senator powiedziała, jest blisko 40. Tym, co budziło moje wątpliwości, było to, że w tej materii funkcjonują już liczne inne instytucje, które mają kompetencje zbliżone do tej, która jest powoływana w chwili obecnej, a więc mamy tu do czynienia z dublowaniem określonych obowiązków, określonych kompetencji. Wymieniałem m.in. instytuty kultury, które podlegają MSZ, i np. Instytut Adama Mickiewicza, który podlega ministerstwu kultury.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-41.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Nie ma więcej pytań.</u>
+          <u xml:id="u-41.2" who="#SenatorHalinaBieda">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-41.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony pan minister edukacji i nauki.</u>
+          <u xml:id="u-41.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W tym miejscu chciałbym powitać sekretarza stanu, pana ministra Tomasza Rzymkowskiego, i chciałbym zapytać, czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-42.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Pragnę w imieniu rządu przedstawić stanowisko w sprawie uchwalonej w dniu 7 października tego roku ustawy o Instytucie Rozwoju Języka Polskiego im. świętego Maksymiliana Marii Kolbego.</u>
+          <u xml:id="u-42.2" who="#SenatorMagdalenaKochan">Czy pan minister mógłby mówić ciut głośniej?</u>
+          <u xml:id="u-42.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Ja przepraszam, ale jestem chory i może to dlatego… Mogę ewentualnie bliżej mikrofonów…</u>
+          <u xml:id="u-42.4" who="#Gloszsali">Można zarazić…</u>
+          <u xml:id="u-42.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Mogę zarazić, tak, to prawda, więc nie trzymajcie mnie państwo długo tutaj.</u>
+          <u xml:id="u-42.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-42.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Celem ustawy jest powołanie wyspecjalizowanego podmiotu, który ma wspierać działania podejmowane przez szereg instytucji w zakresie nauki języka polskiego jako ojczystego dla naszej diaspory na całym świecie, ale również nauki języka polskiego jako obcego dla cudzoziemców.</u>
+          <u xml:id="u-42.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Wielokrotnie podczas dyskusji, nawet tutaj przed chwilą, słyszałem, że istnieje szereg instytucji, ale te instytucje nie są w stanie w pełni realizować tego zadania. Wspomniane instytuty polskie nie są w stanie chociażby prowadzić odpłatnych kursów nauki języka polskiego za granicą.</u>
+          <u xml:id="u-42.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">W naszej ocenie ustawa jest potrzebna i odpowiada na wielkie potrzeby Polonii, Polaków za granicą, tak aby wspierać proces edukacyjny u młodych ludzi, promować język polski, kulturę polską, ale również wspierać te osoby, które chcą się uczyć języka polskiego, mimo że są cudzoziemcami, na różnych kontynentach, w różnych państwach. Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-43.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Broń Boże to nie jest ani złośliwość, ani uwaga do pana, ale usiłuję promować w Polsce coś, co w Azji jest oczywiste, że jak jesteśmy zakatarzeni czy zainfekowani, to nosimy maskę. Słabo mi idzie, ale…</u>
+          <u xml:id="u-43.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Niestety cyklicznie, dwukrotnie w roku występuje…</u>
+          <u xml:id="u-43.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Ale szczerze to wszystkim doradzam, bo widać nawet w Senacie, że ludzi zainfekowanych jest całe mnóstwo, no i dystrybuujemy te wirusy. Tak że to tak się dzieje… Ale to była uwaga absolutnie na marginesie i naprawdę nie złośliwie.</u>
+          <u xml:id="u-43.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-43.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Do pana ministra parę osób ma zapytania, które nie powinny trwać dłużej niż minutę i muszą być związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+          <u xml:id="u-43.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pierwsza zgłosiła się pani senator Halina Bieda.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#SenatorHalinaBieda">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-44.1" who="#SenatorHalinaBieda">Ja mam takie pytanie do pana ministra. Na ten rok jest zaplanowane, o ile dobrze pamiętam, 14,9 miliona zł. Na co państwo chcą te środki w tym roku wydać? Przypomnę, że mamy końcówkę października i tak naprawdę zostały nam 2 miesiące.</u>
+          <u xml:id="u-44.2" who="#SenatorHalinaBieda">Drugie moje pytanie dotyczy następującej kwestii. Czy ministerstwo może już nam podać, jakie 4 szkoły języka polskiego planuje się otworzyć w Niemczech, bo na poprzednim posiedzeniu komisji nie mogliśmy się od przedstawicieli ministerstwa tego dowiedzieć. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Jeśli chodzi o kwotę przewidzianą na ten rok w ustawie, to jest to 14 milionów 925 tysięcy zł. Oczywiście wszystko zależy od momentu, kiedy ustawa wejdzie w życie.</u>
+          <u xml:id="u-46.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Jeśli chodzi o OSR, to podczas prac sejmowych udzielałem na ten temat odpowiedzi, że koszty własne nie przekroczą 8% tej kwoty, o ile w ogóle ta kwota będzie w tej wysokości wydatkowana. Pieniądze, które były zabezpieczone w budżecie państwa po 15 października, wpłynęły do rezerwy ogólnej budżetu państwa i to od decyzji prezesa Rady Ministrów będzie zależało, ile tych środków zostanie w tym roku przekazanych. Mówiąc wprost, moim zdaniem będzie to znacznie mniej, niż jest to przewidziane w tejże ustawie ze względu na bardzo krótki okres, ale na przyszły rok, miejmy nadzieję, te środki zostaną w całości wydatkowane. Uważam, że ta wysokość, jeśli chodzi o regułę mówiącą o kosztach funkcjonowania instytutu poniżej 8%, będzie jeszcze niższa. Na samym początku te koszty własne są dosyć duże, natomiast później, miejmy nadzieję, będą niższe. Czyli ponad 90% tych środków ma trafić do beneficjentów ostatecznych, czyli do młodych ludzi.</u>
+          <u xml:id="u-46.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Jeśli chodzi o drugie pytanie, to ono wykracza poza zakres tej ustawy, więc, Panie Marszałku, uchylę się od odpowiedzi na nie.</u>
+          <u xml:id="u-46.3" who="#SenatorHalinaBieda">To ja poproszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-46.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Jeśli chodzi o odpowiedź na to pytanie, z pewnością na piśmie odpowiemy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-47.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Następnie pytanie zadaje pani senator Magdalena Kochan.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#SenatorMagdalenaKochan">Bardzo dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-48.1" who="#SenatorMagdalenaKochan">Panie Ministrze, gdzie planujecie siedzibę tego instytutu? To jest pierwsze pytanie. I drugie pytanie: jak nazywa się przewidziany szef tejże instytucji?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-49.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Odpowiedź jest bardzo prosta: miasto stołeczne Warszawa. Jest to zapisane w ustawie. Jeśli chodzi o szefa, to oczekujemy propozycji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-50.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan senator Kwiatkowski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Panie Ministrze, zaskoczył mnie pan troszkę uzasadnieniem, mówiąc, że potrzeba powołania instytutu wynika, cytuję: z wielkiej potrzeby odpłatnych kursów języka polskiego. Alternatywą dla odpłatnych są nieodpłatne. Tutaj pana cytowałem. Będę prosił o wykazanie tej wielkiej potrzeby. Kto się do was zgłosił z tą potrzebą, że chce płacić za kursy języka polskiego? Proszę o wykaz podmiotów, osób, które chcą korzystać z odpłatnych kursów organizowanych w przyszłości ewentualnie przez ten instytut.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Szanowny Panie Marszałku! Panie Senatorze!</u>
+          <u xml:id="u-52.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Ja uważam, że źle pan zrozumiał moją wypowiedź.</u>
+          <u xml:id="u-52.2" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Ja cytowałem.</u>
+          <u xml:id="u-52.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Ale nadinterpretował pan moje słowa. Poza tym ja tak długo się nie wypowiadałem w tej kwestii. Jeśli chodzi o potrzebę nauki języka polskiego dla cudzoziemców, to chociażby podczas ostatniej mojej wizyty we Lwowie okazało się, że polskie szkoły, tzn. ukraińskie szkoły uczące w języku polskim, mają potrzebę otrzymania wsparcia, ponieważ zgłasza się do nich bardzo wiele osób, obywateli Ukrainy, którzy nie znają języka polskiego, a chcieliby się odpłatnie tego języka uczyć. Dzisiaj rozmawialiśmy z przedstawicielami ORPEG i Ministerstwa Spraw Zagranicznych i poruszaliśmy tę kwestię, jeśli chodzi o współpracę z instytutami polskimi czy polskimi placówkami dyplomatycznymi w kontekście powstałego, miejmy nadzieję niedługo, instytutu im. św. Maksymiliana. Bo to jest taka bariera, która uniemożliwia dzisiaj instytutom polskim prowadzenie tego typu działalności. Taka potrzeba po prostu jest.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-53.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan senator Jan Filip Libicki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#SenatorJanFilipLibicki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-54.1" who="#SenatorJanFilipLibicki">Panie Ministrze, mam 2 pytania. Pytanie pierwsze jest następujące. Pan powiedział – może nieściśle cytuję – że instytuty polskie za granicą nie radzą sobie z tym zadaniem. Pytanie jest następujące: czy to oznacza, że państwo zamierzacie, np. gdzieś za granicą, powoływać jakieś filie tego instytutu, które będą tego języka nauczać? Bo wydaje się, że wtedy to jest takie trochę sięganie prawą ręką do lewego ucha, gdyż zakładamy za granicą kolejną instytucję, ponieważ ta pierwsza się nie sprawdziła, zamiast ją usprawnić, zakładamy kolejną instytucję. To wydaje mi się nieracjonalne. Racjonalniejsze byłoby co innego. Ja znam np. szkołę polską w Jaworowie na Ukrainie, ona działa jako stowarzyszenie i, owszem, ma bardzo wielu chętnych, którzy chcieliby się uczyć języka polskiego. Tak więc dofinasowanie tej szkoły miałoby sens, ale nie tworzenie czegoś nowego w to miejsce.</u>
+          <u xml:id="u-54.2" who="#SenatorJanFilipLibicki">I jeszcze jedno pytanie. Jak by pan minister wyjaśnił to zamieszanie ze zgodą prowincji franciszkanów na użycie patronatu św. Maksymiliana Kolbego? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Panie Marszałku! Szanowny Panie Senatorze!</u>
+          <u xml:id="u-56.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Bardzo dziękuję za te 2 pytania.</u>
+          <u xml:id="u-56.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Ja się zgadzam z tą koncepcją, którą pan senator przedstawił, i taka jest moim zdaniem idea projektodawcy ustawy: wspierać te podmioty, które już funkcjonują, ograniczyć do absolutnego minimum zbędne koszty administracyjne. I nie ma sensu tworzenie nowej instytucji, tylko właśnie wspieranie tych instytucji, które już istnieją, tak jak wspomniana szkoła w Jaworowie. Ale potrzebny jest instrument prawny, aby w sposób celowy przekazać te środki. Wspomniane przeze mnie instytuty polskie mają zupełnie inne zadania.</u>
+          <u xml:id="u-56.3" who="#Gloszsali">Nie.</u>
+          <u xml:id="u-56.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Mają inne zadania, to wykracza poza te działania.</u>
+          <u xml:id="u-56.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Jeśli chodzi o drugie pytanie pana senatora, to moim zdaniem przywołanie przez panią poseł sprawozdawcę fragmentu listu odpowiada na nie w całości. Otóż mamy do czynienia z pewnego rodzaju nadużyciem ze strony części senatorów, którzy twierdzą, że jest sprzeciw wobec użycia imienia św. Maksymiliana w nazwie. Przywołany list moim zdaniem w pełni odpowiada na pytanie. Rzeczywiście my nie konsultowaliśmy treści projektu ustawy, ale pytaliśmy o zgodę, i taką zgodę otrzymaliśmy, na wykorzystanie imienia św. Maksymiliana Marii Kolbego jako imienia patrona instytutu. Mam nadzieję, że ta odpowiedź w pełni rozwiewa wszelkie wątpliwości i obala fake newsy, które, niestety, w tej Izbie się pojawiają.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-57.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W fake newsy w tej Izbie bym się nie zapędzał, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-57.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Panie Marszałku, z całym szacunkiem, ale pojawia się w przestrzeni publicznej informacja, że ministerstwo nie otrzymało zgody…</u>
+          <u xml:id="u-57.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Jeżeli…</u>
+          <u xml:id="u-57.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Bardzo dobre pytanie pana senatora.</u>
+          <u xml:id="u-57.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">…pan mi pokaże fake news na ten temat z logo „Senat RP”, to będę interweniował. Ale na oficjalnej stronie Senatu, na Twitterze itd. nie ma czegoś takiego.</u>
+          <u xml:id="u-57.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan senator Ziemniak zadaje pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#SenatorWojciechZiemniak">Panie Marszałku! Panie Ministrze!</u>
+          <u xml:id="u-58.1" who="#SenatorWojciechZiemniak">„Celem działalności instytutu jest wspieranie rozwoju”… itd., „do zadań instytutu należy”… Nie ma tam żadnej informacji o prowadzonej działalności. Tymczasem w zapisach o finansach jest powiedziane, że roczny plan finansowy instytutu obejmuje przychody z prowadzonej działalności, a koszty działalności instytutu, w tym wynagrodzenia pracowników, są pokrywane z jego przychodów. To co będzie robił ten instytut? Będzie zarabiał pieniądze, żeby dać wypłatę dyrektorowi? Bo dyrektor dostanie pieniądze… Wynagrodzenia pracowników, czyli także dyrektora, będą pokrywane z przychodów z prowadzonej działalności, czyli instytut musi zarabiać pieniądze. Gdzie tu jest… W celach działalności nie ma w ogóle czegoś takiego jak zdobywanie pieniędzy poprzez działalność. To skąd te pieniądze będą? Nie jest to zapisane. A jest mowa o przychodach z prowadzonej działalności.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Panie Marszałku! Panie Senatorze!</u>
+          <u xml:id="u-60.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Ja w ogóle nie rozumiem tego pytania. Moim zdaniem pan senator myli 2 porządki. Bo czym innym są kwestie wynagrodzenia, które są zapisane w budżecie i w planie finansowym każdej osoby prawnej, państwowej osoby prawnej, a czym innym jest możliwość prowadzenia odpłatnej działalności przez dany podmiot. I to jest wpisane do ustawy, że odpłatna działalność może być prowadzona przez instytut.</u>
+          <u xml:id="u-60.2" who="#SenatorWojciechZiemniak">Panie Ministrze, koszty działalności instytutu, w tym wynagrodzenia…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Panie Senatorze, dopytuje pan czy…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#SenatorWojciechZiemniak">Tak, dopytuję.</u>
+          <u xml:id="u-62.1" who="#SenatorWojciechZiemniak">„Koszty działalności instytutu, w tym wynagrodzenia pracowników, są pokrywane z jego przychodów”.</u>
+          <u xml:id="u-62.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">No, tak jest w każdej instytucji publicznej, nawet w Senacie.</u>
+          <u xml:id="u-62.3" who="#SenatorWojciechZiemniak">Dobrze… Ale nie. Są osobne dotacje z budżetu państwa, to jest w pkcie 2. A pkt 1 mówi: przychody z prowadzonej działalności. Są 2 odrębne dochody: przychody z prowadzonej działalności i – to mówi pkt 2 – dotacje z budżetu państwa.</u>
+          <u xml:id="u-62.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">No tak…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-63.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan senator wyraża się jasno, który punkt…</u>
+          <u xml:id="u-63.2" who="#SenatorWojciechZiemniak">Pierwszy.</u>
+          <u xml:id="u-63.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Jedno to dotacja, drugie to przychody.</u>
+          <u xml:id="u-63.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy na ten temat pan minister może coś dodać?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-64">
+          <u xml:id="u-64.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Uważam, że to jest standard w przypadku tego typu instytucji prawnych.</u>
+          <u xml:id="u-64.1" who="#SenatorWojciechZiemniak">Czyli nie ma przychodów, a pieniądze będą.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-65">
+          <u xml:id="u-65.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan senator Jerzy Czerwiński.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-66">
+          <u xml:id="u-66.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!</u>
+          <u xml:id="u-66.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Czy w ościennych państwach lub też w innych państwach europejskich są analogiczne instytucje, które mają na celu propagowanie języka danego państwa w innych państwach? No, np. czy Niemcy mają taką instytucję…</u>
+          <u xml:id="u-66.2" who="#Gloszsali">Znów Niemcy…</u>
+          <u xml:id="u-66.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">…która działa np. w Polsce?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-67">
+          <u xml:id="u-67.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Szanowny Panie Marszałku! Panie Senatorze!</u>
+          <u xml:id="u-67.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Odpowiadam na to pytanie. Rzeczywiście w wielu państwach świata funkcjonują podobne instytuty. Dla nas punktem odniesienia jest chociażby Instytut Goethego działający w przywołanych przez pana Niemczech, czy też działający w Hiszpanii Instytut Cervantesa, który promuje na całym świecie naukę języka hiszpańskiego, ale jednocześnie wspiera edukację diaspory hiszpańskiej czy hiszpańskojęzycznej na całym świecie. Rzeczywiście jest to pewnego rodzaju inspiracja, aby taki instytut w Polsce powstał.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-68">
+          <u xml:id="u-68.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-68.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan senator…</u>
+          <u xml:id="u-68.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Jeśli można, Panie Marszałku… Chciałbym dopytać. Można?</u>
+          <u xml:id="u-68.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Krótko. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-69">
+          <u xml:id="u-69.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">To dotyczy tego pytania. Wobec tego, skoro to jest w pewnym sensie standardem europejskim, to dlaczego Polska nie miałaby mieć takiej instytucji? Czy pan zna jakieś logiczne powody próby odrzucenia tej ustawy?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-70">
+          <u xml:id="u-70.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Panie Marszałku…</u>
+          <u xml:id="u-70.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę, niech pan odpowie.</u>
+          <u xml:id="u-70.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Panie Senatorze! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-70.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Ja w ogóle ze zdziwieniem przyjmuję dyskusję w Senacie – który przez wiele kadencji, a w zasadzie od wskrzeszenia Senatu w roku 1989, sprawował pieczę nad naszą diasporą narodową – i to, że podczas prac obydwu komisji nie było, bym powiedział, merytorycznej rozmowy na temat konkretnych działań, jakie ten instytut mógłby podejmować, aby właśnie wspierać naukę języka polskiego, podtrzymywać tożsamość narodową. To samo, niestety, było też – muszę to oddać – podczas prac sejmowych, podczas prac czy to plenarnych, czy komisyjnych. No, z zadowoleniem przyjąłem propozycję pana senatora Filipa Libickiego, bo to był głos, bym powiedział, w dyskusji bardzo istotny, pokazujący konkretny kierunek działania instytutu. Ale gdzie indziej tego niestety zabrakło. Skupiamy się na osobie patrona, skupiamy się na kwestiach kosztów, przychodów, a nie skupiamy się na tym, w jaki konkretny sposób pomóc polskim szkołom funkcjonującym już w systemie danego państwa, nie skupiamy się na wsparciu dla szkół polonijnych, szkół społecznych działających przy parafiach czy w końcu na promocji języka polskiego w tej części świata, w której żyjemy. A język polski jest językiem atrakcyjnym do nauki dla naszych wschodnich sąsiadów, przy czym myślę tutaj nie tylko o Ukraińcach, ale również o Białorusinach, o mieszkańcach Mołdawii, ale też o południowych sąsiadach. Istnieje bardzo dobrze rozwinięta sieć polskiej oświaty, oczywiście w ramach sieci państwowych szkół, w Republice Czeskiej. I to trzeba oddać, bo Czesi bardzo wspierają naukę języka polskiego, te szkoły, można powiedzieć, są bardzo dobrze zaopiekowane przez państwo czeskie, i ja to na każdym kroku podkreślam w kontaktach ze swoimi czeskimi odpowiednikami, wyrażam też wdzięczność. Ale są państwa…</u>
+          <u xml:id="u-70.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Tu już trochę odpływamy…</u>
+          <u xml:id="u-70.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">…na świecie, w których niestety polska oświata czy polskojęzyczna oświata jest tłamszona, niszczona czy wręcz rugowana. I nad tym również ma czuwać instytut.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-71">
+          <u xml:id="u-71.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-71.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Tak w uzupełnieniu odpowiedzi dla pana senatora Czerwińskiego: wydaje się, że odpowiednikiem Instytutu Goethego i Instytutu Cervantesa jest Instytut Adama Mickiewicza – ale to tak na marginesie.</u>
+          <u xml:id="u-71.2" who="#Gloszsali">Oczywiście.</u>
+          <u xml:id="u-71.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pani senator Jolanta Hibner.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-72">
+          <u xml:id="u-72.0" who="#SenatorJolantaHibner">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-72.1" who="#SenatorJolantaHibner">Panie Ministrze, z czego wynika potrzeba zwiększenia liczby szkół w Niemczech? Ja byłam teraz w Kolonii na zaproszenie inżynierów, w dwudziestopięcięciolecie organizacji inżynierów w Niemczech… I pan konsul z Kolonii bardzo chwalił… Powiedział, że w Niemczach jest fantastycznie rozwinięta sieć szkół. Poznałam panią dyrektor instytutu języka polskiego, która powiedziała, że jeśli chodzi o Niemcy, to w ogóle wszystkie potrzeby są zabezpieczone, że dostęp do języka polskiego jest już nawet w przedszkolach i nie ma w ogóle takiej… Jak spytałam, czy są jakieś potrzeby w zakresie dodatkowych szkół lub jakichś innych form, to powiedziała, że jest to bardzo dobrze zorganizowane, co pan konsul potwierdził, i że nie ma takiej potrzeby.</u>
+          <u xml:id="u-72.2" who="#SenatorJolantaHibner">Skąd wynika… Na jakich badaniach się państwo opierali? Bo ja mam informacje, które są dopiero z tego weekendu…</u>
+          <u xml:id="u-72.3" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-73">
+          <u xml:id="u-73.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-74">
+          <u xml:id="u-74.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Panie Marszałku, ja bardzo chętnie przyjdę do debaty, która będzie dotyczyła funkcjonowania ośrodka rozwoju edukacji za granicą, ale wystąpienie pani senator wykracza poza zakres przedłożenia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-75">
+          <u xml:id="u-75.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-75.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan senator Kazimierz Kleina.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-76">
+          <u xml:id="u-76.0" who="#SenatorKazimierzKleina">Panie Marszałku! Panie Ministrze!</u>
+          <u xml:id="u-76.1" who="#SenatorKazimierzKleina">Czy w ramach programu deglomeracji, który był zaakceptowany przez rząd i jest, że tak powiem, pomysłem już od wielu lat realizowanym, zastanawialiście się nad tym, aby siedzibę instytutu umieścić poza miastem stołecznym Warszawa? Bo każda instytucja centralna jest zawsze takim elementem miastotwórczym. To jest pierwsze pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-76.2" who="#SenatorKazimierzKleina">Drugie pytanie: w jakiej części budżetu państwa na rok 2022 były środki przewidziane na utworzenie instytutu języka polskiego?</u>
+          <u xml:id="u-76.3" who="#SenatorKazimierzKleina">I trzecie pytanie: czy rozważaliście – wracam do tej sprawy – to, żeby poszerzyć kompetencje jakiejś innej instytucji istniejącej, funkcjonującej i zajmującej się sprawami, o których mówimy? Nie tworzyć nowej instytucji, tylko dać to do realizowania już istniejącej. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-77">
+          <u xml:id="u-77.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-78">
+          <u xml:id="u-78.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Bardzo dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-78.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Jeśli chodzi o kwestię lokalizacji, to wskazaliśmy m.st. Warszawa. Niestety, nie pojawiła się w toku prac czy to sejmowych, czy senackich propozycja innej siedziby, innej lokalizacji instytutu.</u>
+          <u xml:id="u-78.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Jeśli chodzi o kwestię środków budżetowych, to są one zawarte w rezerwie celowej pod poz. 75 „Środki na nauczanie języka polskiego w Niemczech” w roku 2022.</u>
+          <u xml:id="u-78.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Chyba w pełni odpowiedziałem na pytania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-79">
+          <u xml:id="u-79.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuje bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-79.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Ostatnie pytanie zada pani senator Joanna Sekuła.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-80">
+          <u xml:id="u-80.0" who="#SenatorJoannaSekula">Bardzo dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-80.1" who="#SenatorJoannaSekula">Panie Ministrze!</u>
+          <u xml:id="u-80.2" who="#SenatorJoannaSekula">Była już o tym mowa na posiedzeniu komisji, ale dzisiaj przedstawił pan nieprawdziwą informację Wysokiej Izbie, jeśli chodzi o kompetencje instytutów polskich, których, przypominam, jest 25 – świetnie zorganizowanych i osadzonych za granicą. Na oficjalnej stronie rządowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych jest napisane, że instytuty polskie informują o Polsce oraz promują kulturę, historię, naukę, język polski i dziedzictwo narodowe.</u>
+          <u xml:id="u-80.3" who="#SenatorJoannaSekula">W związku z tym, przy tak świetnie zorganizowanej sieci placówek, czy istnieje potrzeba, aby Ministerstwo Edukacji i Nauki posiadało własną sieć? Czy teraz to już jest taka praktyka rządu, że każdy musi mieć swoje? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-81">
+          <u xml:id="u-81.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-82">
+          <u xml:id="u-82.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Panie Marszałku, czy ja mógłbym poprosić panią senator o dopowiedzenie? Bo ja bardzo dokładnie się wsłuchiwałem, na czym polega wprowadzenie w błąd Wysokiej Izby z mojej strony…</u>
+          <u xml:id="u-82.1" who="#SenatorJoannaSekula">Dzisiaj pan minister mówił o tym, że instytuty polskie się tym nie zajmują.</u>
+          <u xml:id="u-82.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Nie, Pani Senator. No z całym szacunkiem, ja już chyba trzeci raz o tym będę mówił. Instytuty polskie nie mogą odpłatnie prowadzić działalności polegającej na nauce języka polskiego dla cudzoziemców. Ja tylko i wyłącznie o tym mówiłem.</u>
+          <u xml:id="u-82.3" who="#SenatorJoannaSekula">A może…</u>
+          <u xml:id="u-82.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">I pan senator Kwiatkowski o tym mówił…</u>
+          <u xml:id="u-82.5" who="#SenatorJoannaSekula">A może wystarczy nadać im taką kompetencję?</u>
+          <u xml:id="u-82.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">A, to proszę bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-82.7" who="#SenatorKazimierzKleina">To po co tworzycie nowy instytut, zamiast…</u>
+          <u xml:id="u-82.8" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-83">
+          <u xml:id="u-83.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Nie, nie. Pytanie, odpowiedź.</u>
+          <u xml:id="u-83.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Zamykam sesję pytań.</u>
+          <u xml:id="u-83.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję państwa, że mimo, że tak powiem, ciągłych problemów informatycznych mamy już – dziękuję bardzo, Panie Ministrze – sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności.</u>
+          <u xml:id="u-83.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">I apeluję do senatorów, którzy opuścili salę, aby w ciągu ok. 10 minut się tu pojawili, bo wtedy zarządzimy głosowanie nad punktem trzecim.</u>
+          <u xml:id="u-83.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W tej chwili otwieram dyskusję w aktualnie omawianym punkcie.</u>
+          <u xml:id="u-83.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Jako pierwszy zapisał się do dyskusji pan senator Kazimierz Ujazdowski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-84">
+          <u xml:id="u-84.0" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-84.1" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">W tej sprawie naruszono dobre zasady kultury państwowej. Po pierwsze, polityka polonijna jest jedną z tych, które były budowane ponad podziałami politycznymi i funkcjonowała na wysokim poziomie, została zresztą zbudowana w 1990 r., na długo przed powołaniem do życia partii politycznych, które dzisiaj są najsilniej reprezentowane w parlamencie.</u>
+          <u xml:id="u-84.2" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Po drugie, co do wydatków dotyczących planowanego instytutu, one były realizowane przez państwo w ciągu ostatnich lat. Dokładnie w 2021 r. szkoły polonijne w Niemczech otrzymały dotację przekraczającą 400 tysięcy zł, a szkoły polonijne na całym świecie – ponad 5 milionów zł. Nie mamy do czynienia z wydatkiem nowym.</u>
+          <u xml:id="u-84.3" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Co więcej, instytucje, które odpowiadały za realizację wspomnianego celu, zawsze miały wysoką ocenę. Czy to Senat – jak rozumiem, Kancelarię Prezesa Rady Ministrów też ocenia się wysoko, po przejęciu środków od Senatu – czy też fundacje, które były operatorami tych środków.</u>
+          <u xml:id="u-84.4" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Nikt nie planował powołania nowej instytucji. Nie było tego w programie Prawa i Sprawiedliwości. Mało tego, nie było tej idei w oficjalnych dokumentach ministerstwa edukacji jeszcze kilka miesięcy temu. Kierowana przeze mnie komisja, a także pani senator Bieda wielokrotnie pytały o to ministerstwo edukacji. Nie mieliście zdolności do odpowiedzi, bo nie było zgody na powołanie instytutu.</u>
+          <u xml:id="u-84.5" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Instytut nie jest efektem myśli państwowej, tylko jest efektem zaboru. Ściślej rzecz biorąc, zaboru środków przeznaczonych na nauczanie języka niemieckiego przez mniejszość niemiecką na Opolszczyźnie. Te środki zostały zabrane nie przez rząd, tylko wskutek poprawki posła, o charakterze szaleńczym. I następnie ministerstwo edukacji postanowiło coś z tymi środkami zrobić. Długo się wahało, w końcu wpadło na pomysł powołania nowej instytucji, całkowicie niepotrzebnej, dlatego, że nikt – łącznie z Prawem i Sprawiedliwością – nie podważa dobrego funkcjonowania instytucji, które się dotąd zajmowały zadaniami, o których tu mowa.</u>
+          <u xml:id="u-84.6" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Doprawdy też nie rozumiem, dlaczego ze świadomości zniknął Instytut Adama Mickiewicza, o którym przypomniał pan marszałek Grodzki. Instytut ten był rzeczywiście powoływany jako instytucja, która ma działać w logice Instytutu Goethego, British Council czy Instytutu Cervantesa. I nic nie stoi na przeszkodzie, aby tę instytucję umacniać.</u>
+          <u xml:id="u-84.7" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Tak więc mamy do czynienia z bardzo prostą operacją – wykorzystaniem środków, które przypadkowo znalazły się w Ministerstwie Edukacji i Nauki. Tutaj jeszcze w czasie debaty budżetowej MEiN nawet było skrępowane, wiosną tego roku, że te środki otrzymało. Potem podjęto decyzję o zbudowaniu kolejnej konstrukcji biurokratycznej, która jest kompletnie niepotrzebna. Dlatego że zadanie jest dobrze wykonywane. Nawet budowa nowych szkół, o które pani senator Bieda pytała, nowych placówek edukacyjnych nie wymaga powołania struktury centralnej.</u>
+          <u xml:id="u-84.8" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">I jest wreszcie kwestia dobrej kultury politycznej. Rozmawiamy o sprawach delikatnych. Możliwe jest wykorzystywanie w instytucjach publicznych patronów związanych ze światem duchowym, ze światem wspólnot religijnych, ale wtedy, kiedy to jest bardzo mocno uzasadnione. Jedna z warszawskich instytucji kultury nosi imię Jana Pawła II – to było po konsultacjach – dlatego, że Jan Paweł II był promotorem praw jednostki, praw osoby ludzkiej i praw narodu. Jest pewien związek między jego dziedzictwem a misją instytucji publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-84.9" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">No, o. Kolbe jest wielkim świętym Kościoła powszechnego. Nie umarł za język polski. Umarł za człowieka. Umarł za człowieka, dlatego że on miał rodzinę, miał dzieci. Jest świętym Kościoła powszechnego. I jest wyrazem wielkiej niedelikatności używanie jego osoby do celów z zakresu polityki publicznej.</u>
+          <u xml:id="u-84.10" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">I mówię o tym też dlatego, że Polska przeżywa okres ogromnej dechrystianizacji. W jakimś stopniu jest to przejawem czynników cywilizacyjnych. Ale jest to przyspieszane przez zrost władzy politycznej z Kościołem. Jest przyspieszane do tego stopnia, że miażdżąca większość młodzieży – łącznie z waszymi dziećmi, z waszymi wnukami – jest odstręczona od tego typu praktyki ustrojowej. Powstrzymajcie się od tego, bo nie pomagacie państwu, a szkodzicie Kościołowi.</u>
+          <u xml:id="u-84.11" who="#komentarz">Oklaski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-85">
+          <u xml:id="u-85.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-85.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głos zabierze pan senator Bogdan Zdrojewski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-86">
+          <u xml:id="u-86.0" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
+          <u xml:id="u-86.1" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Nie będę powtarzać argumentów Kazimierza Michała Ujazdowskiego. Podpisuję się pod nimi, natomiast chcę powiedzieć o kilku rzeczach, które w tych debatach jeszcze się nie pojawiły.</u>
+          <u xml:id="u-86.2" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Przede wszystkim żyjemy – musimy o tym pamiętać – w okresie kryzysu. Określone instytucje, jeżeli działają w miarę dobrze, powinny być dociążone, a te, które działają gorzej lub źle, powinny być, krótko mówiąc, zlikwidowane. Dokonywanie oszczędności budżetowych i szanowanie pieniędzy w tak bardzo trudnym czasie to jest zadanie nr 1 każdej instytucji rządowej i rządu jako całości.</u>
+          <u xml:id="u-86.3" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Druga bardzo istotna sprawa. Trzeba pamiętać, że tych instytucji, które zajmują się językiem polskim, mamy sporo. To nie jest tak, że jest jakaś jedna ułomna instytucja. Mamy Instytut Adama Mickiewicza, instytuty kultury polskiej podlegające MSZ, Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk, oczywiście są też NGO, Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą etc., etc. Można te instytucje, krótko mówiąc, wykorzystać do zrealizowania tego zadania, które jest przypisane szczegółowo tej nowej instytucji.</u>
+          <u xml:id="u-86.4" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Teraz trzeci element, o którym odrobinę było powiedziane. Trzeba pamiętać, że poszczególne państwa wybierają określoną ścieżkę postępowania dla powoływania instytutów zajmujących się promocją. Inaczej zrobiło British Council, inaczej zrobił Goethe Institut, inaczej zrobili Francuzi ze swoim Allianz Française, inaczej zrobili Hiszpanie z Instytutem Cervantesa, inaczej Szwedzi z instytutem kultury. Ale proszę zwrócić uwagę – są instytuty nastawione na promocję i kształcenie języka, ale wszystkie dodatkowo prowadzą inne aktywności. Dlaczego? Dlatego, że do nauki danego języka musi być motywacja poza samym językiem. Jeżeli uczymy się czy to języka polskiego, czy niemieckiego, czy brytyjskiego, czy francuskiego, to po to, aby lepiej poznać kulturę danego kraju, aby lepiej funkcjonować w biznesie, aby lepiej poruszać się w obszarze turystyki. Krótko mówiąc, ten język jest narzędziem. Jest traktowany nie jako wartość autoteliczna, tylko jako narzędzie służące określonym innym celom. To jest bardzo istotne. Dlatego też najlepsze instytuty na świecie – takie jak British Council, Goethe Institut, wspomniany Cervantes, etc., etc. – zajmują się nie tylko językiem, ale przy okazji nauki języka od razu promują dane państwo, jego kulturę, gospodarkę, kulturę prawną, etc., etc. Proszę zwrócić też uwagę, że są podmioty, które korzystają z bardzo dobrze dobranego patrona. Goethe nie jest przypadkowy w przypadku Niemiec, Cervantes nie jest przypadkowy w przypadku Hiszpanów. Ale proszę zwrócić uwagę, że pozostałe instytuty… No, np. British Council nie ma patrona. I lepiej byłoby funkcjonować bez patrona, bo wtedy funkcjonuje się jakby szerzej. Trzeba pamiętać, że założenie tego instytutu to jest funkcjonowanie w obszarze świata i różnych kultur, także świeckich. Ważne jest, aby patron, jeżeli się pojawia, pomagał, a nie tworzył niepotrzebne bariery lub niedopowiedzenia.</u>
+          <u xml:id="u-86.5" who="#SenatorBogdanZdrojewski">I ostatnie dwa elementy. O skuteczności funkcjonowania takich instytutów można mówić tylko wówczas, kiedy funkcjonują one w bardzo długiej perspektywie. Nie mogą funkcjonować doraźnie, nie mogą być reakcją na określony problem, który występuje lokalnie, np. w Niemczech, bo nie osiągną, krótko mówiąc, sukcesu. Ważna jest odpowiedzialność państwa za długą perspektywę, skuteczność, efektywność, efekt promocyjny, jak również ten, o którym mówiłem wcześniej. Nie wolno w takim wypadku funkcjonować w pewnej izolacji. Nie można, co podkreślam, tworzyć mylnego wrażenia, o którym mówił mój przedmówca, pan senator Kazimierz Michał Ujazdowski.</u>
+          <u xml:id="u-86.6" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Według mnie tworzenie tej instytucji to jest wotum nieufności wobec wszystkich innych instytucji, które do tej pory tą problematyką się zajmowały – to po pierwsze. Jest zbędnym wydatkiem środków finansowych – to po drugie. I po trzecie – jej powstanie, z uwagi na takie ukształtowanie tej instytucji z ideologicznego punktu widzenia, będzie dokładnie przeciwskuteczne. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-86.7" who="#komentarz">Oklaski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-87">
+          <u xml:id="u-87.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-87.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głos zabierze pan senator Leszek Czarnobaj.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-88">
+          <u xml:id="u-88.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-88.1" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Działanie każdego instytutu to nie tylko zadanie, które należy wykonać, ale również kwestia dotycząca jego powołania, celowości, efektywności, a przede wszystkim budżetu. Pytając tutaj panią senator Halinę Biedę o to, który to jest instytut…</u>
+          <u xml:id="u-88.2" who="#Gloszsali">Trzydziesty siódmy.</u>
+          <u xml:id="u-88.3" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Trzydziesty siódmy, dokładnie. To trzydziesty siódmy instytut powołany w historii Prawa i Sprawiedliwości w tych 2 kadencjach. Padło tutaj z prawej strony stwierdzenie „to znaczy, że coś robimy”. I to pokazuje, Szanowni Państwo, filozofię działania Prawa i Sprawiedliwości w tym zakresie: jak chcemy coś zrobić, powołujemy instytut. To, że istnieje ileś tam instytutów, których działanie należałoby przeanalizować… Czy tego zadania, ważnego dla kogoś, kto je tutaj promuje, nie należałoby przypisać… Można by zmienić statut i coś dopisać. Ale co się robi? Powołujemy instytut bez żadnej analizy dotyczącej… Jaka jest analiza? Taka: potrzeba 100 milionów zł i ok. 8% na administrację. Ja tylko chcę powiedzieć, że w pierwszej kadencji byłem członkiem komisji, nazwijmy to tak króciutko, polonijnej. Myśmy wspierali różnego rodzaju przedsięwzięcia. To robiły organizacje pozarządowe, Wspólnota Polska itd. I koszty administracyjne były na poziomie 2, 3, 4%. A państwo z uporem maniaka powołujecie do każdej sprawy instytut. No dlaczego? Czy on uratuje Rzeczpospolitą w sensie gospodarczym, społecznym, politycznym? Mam duże wątpliwości.</u>
+          <u xml:id="u-88.4" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Podam państwu tak dla przypomnienia przykłady kilku instytutów, które już powołaliście. Jest instytut wolności do spraw monitorowania organizacji pozarządowych. W 2 krajach w Europie, na Węgrzech i w Polsce, jest instytut państwowy, który nadzoruje organizacje pozarządowe.</u>
+          <u xml:id="u-88.5" who="#Gloszsali">Ale to…</u>
+          <u xml:id="u-88.6" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">No, nie mam danych. To jest instytut wolności.</u>
+          <u xml:id="u-88.7" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Proszę państwa, bardzo poważny problem dotyczący reparacji. Reparacje jeszcze daleko, ale Instytut Strat Wojennych im. Jana Karskiego jest już powołany. A najlepiej wyszło to, że już 190 tysięcy wynagrodzenia wziął szef tego instytutu. I tak jest ze wszystkim. Gdziekolwiek pojawia się problem… Jak jest kolega do zagospodarowania i problem, to należy ich skojarzyć, należy powołać instytut, zapisać to w budżecie i realizować zadanie. A to, że jest kilka takich instytutów, to nieważne. Pamiętacie państwo, że jeszcze niedawno uchwalaliście – myśmy byli przeciw – powołanie instytutu polsko-węgierskiego? W ogóle nie trafiało do was, że jest instytut węgiersko-polski. No ale jak ma być węgiersko-polski, a nie ma być polsko-węgierskiego? Przecież to jest zasadnicza różnica i trzeba coś zrobić. Trzeba zapisać pieniądze w budżecie, przydzielić je, powołać prezesa według kryteriów, o których tu słyszeliśmy, o nie wiadomo jakich kompetencjach, może nieznającego języka polskiego, który będzie szefem instytutu. Takie sytuacje mogą się zdarzyć.</u>
+          <u xml:id="u-88.8" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Szanowni Państwo… Mówię do pana senatora czy do pani senator, bo nie wiem, kto powiedział, że coś robimy i że potwierdzeniem tej tezy jest tworzenie instytutów. Ja chcę do państwa zaapelować: nie róbcie po prostu czegoś, róbcie coś, co jest przemyślane, skalkulowane, z wizją i strategią, coś, co będzie przynosiło korzyści i będzie najbardziej efektywne dla Polski i Polaków. O to do was apeluję. Nie róbcie czegoś dla kogoś. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-88.9" who="#komentarz">Oklaski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-89">
+          <u xml:id="u-89.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-89.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
+          <u xml:id="u-89.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dla porządku informuję, że państwo senatorowie Aleksander Szwed, Maciej Łuczak, Janusz Gromek, Wadim Tyszkiewicz i Joanna Sekuła złożyli swoje przemówienia do protokołu.</u>
+          <u xml:id="u-89.3" who="#SenatorKazimierzKleina">Jeszcze senator Szejnfeld.</u>
+          <u xml:id="u-89.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dopisuję, zdecydowanie.</u>
+          <u xml:id="u-89.5" who="#Gloszsali">Nie ma…</u>
+          <u xml:id="u-89.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">No ale zgłosił się…</u>
+          <u xml:id="u-89.7" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">To wczoraj.</u>
+          <u xml:id="u-89.8" who="#SenatorKazimierzKleina">Wczoraj, rzeczywiście.</u>
+          <u xml:id="u-89.9" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan senator sprawdzi, czy złożył, czy tylko chciał złożyć. Na wszelki wypadek zapisałem.</u>
+          <u xml:id="u-89.10" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-89.11" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy przedstawiciel rządu chce jeszcze zabrać głos? Rozumiem, że nie.</u>
+          <u xml:id="u-89.12" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-89.13" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Teraz ogłaszam 5 minut przerwy, na powrót senatorów na salę. Za chwilę powrócimy do rozpatrywania punktu trzeciego porządku obrad: ustawa o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku.</u>
+          <u xml:id="u-89.14" who="#MarszalekTomaszGrodzki">5 minut przerwy. I zapraszam na salę.</u>
+          <u xml:id="u-89.15" who="#komentarz">Przerwa w obradach od godziny 12 minut 15 do godziny 12 minut 23</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-90">
+          <u xml:id="u-90.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu trzeciego porządku obrad: ustawa o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorów w 2023 roku.</u>
+          <u xml:id="u-90.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności, które ustosunkowały się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowały wspólne sprawozdanie w tej sprawie. Znajduje się ono w druku nr 846 Z.</u>
+          <u xml:id="u-90.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę sprawozdawcę, pana senatora Adama Szejnfelda, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-91">
+          <u xml:id="u-91.0" who="#SenatorSprawozdawcaAdamSzejnfeld">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-91.1" who="#SenatorSprawozdawcaAdamSzejnfeld">Ogółem zgłoszono 80 poprawek. Rozpatrywaliśmy je dzisiaj, na porannym posiedzeniu połączonych komisji. Komisje rekomendują odrzucenie 5 poprawek, a w przypadku pozostałych – głosowanie za.</u>
+          <u xml:id="u-91.2" who="#SenatorSprawozdawcaAdamSzejnfeld">Część poprawek została zblokowana, chodzi mianowicie o 11 poprawek. Pozytywne przegłosowanie tych poprawek, ich przyjęcie wykluczy głosowanie na kilkoma innymi. Jedna poprawka została, za zgodą wnioskodawców i po konsultacjach z Biurem Legislacyjnym, stroną rządową i członkami komisji, rozbita na 2 poprawki. One w tym sprawozdaniu są w pktach 27 i 49 – do łącznego głosowania. I pięćdziesiąta… Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-92">
+          <u xml:id="u-92.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-92.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy senatorowie wnioskodawcy lub pozostali senatorowie sprawozdawcy chcą jeszcze zabrać głos?</u>
+          <u xml:id="u-92.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przypomnę, że sprawozdawcami komisji byli pan senator Wojciech Piecha z Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności oraz pan senator Janusz Pęcherz z Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, a wnioski w trakcie dyskusji zgłosili pleno titulo senatorowie Bury, Szejnfeld, Bosacki, Gawłowski, Gromek, Sekuła, Bieda, Bober, Kochan, Kwiatkowski, Piecha, Pęcherz, Tyszkiewicz, Czelej, Świlski, Morawska-Stanecka, Pociej, Dunin, Frankiewicz, Konieczny, Hibner, Kopeć.</u>
+          <u xml:id="u-92.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Nie widzę zgłoszeń.</u>
+          <u xml:id="u-92.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W pierwszej kolejności zostaną przeprowadzone głosowania nad przedstawionymi poprawkami, a następnie nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-92.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Uwaga, nad poprawkami nr 1 i 68 należy głosować łącznie. Przyjęcie tych poprawek wykluczy głosowania nad poprawkami nr 69, 70 i 71.</u>
+          <u xml:id="u-92.7" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.8" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.9" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.10" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.11" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 92 senatorów, 49 – za, 43 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.12" who="#komentarz">Głosowanie nr 22</u>
+          <u xml:id="u-92.13" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 2.</u>
+          <u xml:id="u-92.14" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.15" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.16" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.17" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.18" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 51 – za, 43 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.19" who="#komentarz">Głosowanie nr 23</u>
+          <u xml:id="u-92.20" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 3.</u>
+          <u xml:id="u-92.21" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.22" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.23" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.24" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników… Czy pani senator Hibner głosuje?</u>
+          <u xml:id="u-92.25" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.26" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 93 senatorów, 51 – za, 42 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.27" who="#komentarz">Głosowanie nr 24</u>
+          <u xml:id="u-92.28" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 4…</u>
+          <u xml:id="u-92.29" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Uwaga, nad poprawkami nr 4 i 66 należy głosować łącznie. Przyjęcie tych poprawek wykluczy głosowania nad poprawkami nr 5, 6, 7, 31 i 42.</u>
+          <u xml:id="u-92.30" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.31" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.32" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.33" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.34" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 93 – za, 1 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.35" who="#komentarz">Głosowanie nr 25</u>
+          <u xml:id="u-92.36" who="#MarszalekTomaszGrodzki">I teraz… Teraz…</u>
+          <u xml:id="u-92.37" who="#Gloszsali">Ósemka.</u>
+          <u xml:id="u-92.38" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Ósemka, tak jest. Tych poprawek jest dużo, proszę wybaczyć, że… Staram się niczego nie pominąć.</u>
+          <u xml:id="u-92.39" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 8.</u>
+          <u xml:id="u-92.40" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.41" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.42" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.43" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.44" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 51 – za, 43 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.45" who="#komentarz">Głosowanie nr 26</u>
+          <u xml:id="u-92.46" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 9.</u>
+          <u xml:id="u-92.47" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Uwaga, przyjęcie tej poprawki wykluczy głosowania nad poprawkami nr 10, 11 i 12.</u>
+          <u xml:id="u-92.48" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.49" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.50" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.51" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę… Jeszcze pan senator Komarnicki i pan senator Piecha. Czy głosują?</u>
+          <u xml:id="u-92.52" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.53" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 51 – za, 43 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.54" who="#komentarz">Głosowanie nr 27</u>
+          <u xml:id="u-92.55" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 13.</u>
+          <u xml:id="u-92.56" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.57" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.58" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.59" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.60" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 51 – za, 43 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.61" who="#komentarz">Głosowanie nr 28</u>
+          <u xml:id="u-92.62" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 14.</u>
+          <u xml:id="u-92.63" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.64" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.65" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.66" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.67" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 93 senatorów, 51 – za, 42 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.68" who="#komentarz">Głosowanie nr 29</u>
+          <u xml:id="u-92.69" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 15.</u>
+          <u xml:id="u-92.70" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.71" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.72" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.73" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.74" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 51 – za, 43 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.75" who="#komentarz">Głosowanie nr 30</u>
+          <u xml:id="u-92.76" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 16.</u>
+          <u xml:id="u-92.77" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.78" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.79" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.80" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan senator Pęcherz głosuje?</u>
+          <u xml:id="u-92.81" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.82" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 51 – za, 43 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.83" who="#komentarz">Głosowanie nr 31</u>
+          <u xml:id="u-92.84" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 17.</u>
+          <u xml:id="u-92.85" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.86" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.87" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.88" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.89" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 51 – za, 43 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.90" who="#komentarz">Głosowanie nr 32</u>
+          <u xml:id="u-92.91" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 18.</u>
+          <u xml:id="u-92.92" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.93" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.94" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.95" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.96" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 51 – za, 43 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.97" who="#komentarz">Głosowanie nr 33</u>
+          <u xml:id="u-92.98" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 20.</u>
+          <u xml:id="u-92.99" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za…</u>
+          <u xml:id="u-92.100" who="#Gloszsali">Jeszcze dziewiętnasta…</u>
+          <u xml:id="u-92.101" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-92.102" who="#MarszalekTomaszGrodzki">A nie było dziewiętnastej?</u>
+          <u xml:id="u-92.103" who="#Glosyzsali">Nie, nie.</u>
+          <u xml:id="u-92.104" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przepraszam. Zarządzam głosowanie jeszcze raz. Głosowanie nad poprawką nr 19… Tak?</u>
+          <u xml:id="u-92.105" who="#Glosyzsali">Tak, tak.</u>
+          <u xml:id="u-92.106" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-92.107" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę przywrócić… Teraz głosowanie nad poprawką nr 19.</u>
+          <u xml:id="u-92.108" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.109" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.110" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.111" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.112" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 51 – za, 43 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.113" who="#komentarz">Głosowanie nr 34</u>
+          <u xml:id="u-92.114" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Teraz poprawka nr 20, pana senatora Pocieja.</u>
+          <u xml:id="u-92.115" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.116" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.117" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.118" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.119" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 93 senatorów, 50 – za, 43 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.120" who="#komentarz">Głosowanie nr 35</u>
+          <u xml:id="u-92.121" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 21.</u>
+          <u xml:id="u-92.122" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.123" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.124" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.125" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Senator Sekuła, proszę zerknąć, czy…</u>
+          <u xml:id="u-92.126" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.127" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 51 – za, 43 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.128" who="#komentarz">Głosowanie nr 36</u>
+          <u xml:id="u-92.129" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 22.</u>
+          <u xml:id="u-92.130" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.131" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.132" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.133" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.134" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 51 – za, 43 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.135" who="#komentarz">Głosowanie nr 37</u>
+          <u xml:id="u-92.136" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Uwaga, przyjęcie poprawki nr 23 wykluczy głosowanie nad poprawkami nr 24 i 25.</u>
+          <u xml:id="u-92.137" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.138" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.139" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.140" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan senator Mężydło, proszę spojrzeć, czy wysłał pan sygnał.</u>
+          <u xml:id="u-92.141" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.142" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 52 – za, 42 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.143" who="#komentarz">Głosowanie nr 38</u>
+          <u xml:id="u-92.144" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 26.</u>
+          <u xml:id="u-92.145" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.146" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.147" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.148" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.149" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 54 – za, 40 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.150" who="#komentarz">Głosowanie nr 39</u>
+          <u xml:id="u-92.151" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Uwaga, nad poprawkami nr 27 i 49 należy głosować łącznie.</u>
+          <u xml:id="u-92.152" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.153" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-92.154" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Nr 27 i 49. Są to poprawki pana senatora Piechy i grupy senatorów.</u>
+          <u xml:id="u-92.155" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Ponownie pytam: kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.156" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.157" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-92.158" who="#Glosyzsali">Za.</u>
+          <u xml:id="u-92.159" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.160" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-92.161" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 88 – za, 6 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.162" who="#komentarz">Głosowanie nr 40</u>
+          <u xml:id="u-92.163" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 28, której przyjęcie wykluczy głosowanie nad poprawką nr 29.</u>
+          <u xml:id="u-92.164" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.165" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.166" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.167" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.168" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-92.169" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 51 – za, 43 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.170" who="#komentarz">Głosowanie nr 41</u>
+          <u xml:id="u-92.171" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 30.</u>
+          <u xml:id="u-92.172" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.173" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.174" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.175" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.176" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 93 senatorów, 53 – za, 40 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.177" who="#komentarz">Głosowanie nr 42</u>
+          <u xml:id="u-92.178" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 32.</u>
+          <u xml:id="u-92.179" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.180" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.181" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.182" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.183" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 92 – za, 2 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.184" who="#komentarz">Głosowanie nr 43</u>
+          <u xml:id="u-92.185" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 33.</u>
+          <u xml:id="u-92.186" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.187" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.188" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.189" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.190" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 42 – za, 49 – przeciw, 3 się wstrzymało.</u>
+          <u xml:id="u-92.191" who="#komentarz">Głosowanie nr 44</u>
+          <u xml:id="u-92.192" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 34, której przyjęcie wykluczy głosowanie nad poprawką nr 35.</u>
+          <u xml:id="u-92.193" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.194" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.195" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.196" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.197" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 51 – za, 43 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.198" who="#komentarz">Głosowanie nr 45</u>
+          <u xml:id="u-92.199" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Uwaga, przyjęcie poprawki nr 36 wykluczy głosowanie nad poprawką nr 37.</u>
+          <u xml:id="u-92.200" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.201" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.202" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.203" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.204" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 53 – za, 41 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.205" who="#komentarz">Głosowanie nr 46</u>
+          <u xml:id="u-92.206" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 38.</u>
+          <u xml:id="u-92.207" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.208" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.209" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.210" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.211" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 51 – za, 43 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.212" who="#komentarz">Głosowanie nr 47</u>
+          <u xml:id="u-92.213" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 39.</u>
+          <u xml:id="u-92.214" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.215" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.216" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.217" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.218" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 92 – za, 2 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.219" who="#komentarz">Głosowanie nr 48</u>
+          <u xml:id="u-92.220" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 40.</u>
+          <u xml:id="u-92.221" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.222" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.223" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.224" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.225" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 92 senatorów, 51 – za, 41 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.226" who="#komentarz">Głosowanie nr 49</u>
+          <u xml:id="u-92.227" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 41.</u>
+          <u xml:id="u-92.228" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.229" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.230" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.231" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.232" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 92 – za, 2 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.233" who="#komentarz">Głosowanie nr 50</u>
+          <u xml:id="u-92.234" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 43.</u>
+          <u xml:id="u-92.235" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.236" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.237" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.238" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.239" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-92.240" who="#komentarz">Głosowanie nr 51</u>
+          <u xml:id="u-92.241" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 44.</u>
+          <u xml:id="u-92.242" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.243" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.244" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.245" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan senator Słoń niech zerknie na wysyłanie. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-92.246" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.247" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 93 – za, 1 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.248" who="#komentarz">Głosowanie nr 52</u>
+          <u xml:id="u-92.249" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Uwaga, przyjęcie poprawki nr 45 wykluczy głosowanie nad poprawką nr 46.</u>
+          <u xml:id="u-92.250" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.251" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.252" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.253" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-92.254" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę, pani senator Czudowska… Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-92.255" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.256" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 44 – za, 49 – przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
+          <u xml:id="u-92.257" who="#komentarz">Głosowanie nr 53</u>
+          <u xml:id="u-92.258" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 46.</u>
+          <u xml:id="u-92.259" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.260" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.261" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.262" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.263" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 51 – za, 43 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.264" who="#komentarz">Głosowanie nr 54</u>
+          <u xml:id="u-92.265" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 47.</u>
+          <u xml:id="u-92.266" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.267" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.268" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.269" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.270" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 93 senatorów, 92 – za, 1 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.271" who="#komentarz">Głosowanie nr 55</u>
+          <u xml:id="u-92.272" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 48.</u>
+          <u xml:id="u-92.273" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.274" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.275" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.276" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.277" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 93 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-92.278" who="#komentarz">Głosowanie nr 56</u>
+          <u xml:id="u-92.279" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 49…</u>
+          <u xml:id="u-92.280" who="#Glosyzsali">Była.</u>
+          <u xml:id="u-92.281" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przepraszam.</u>
+          <u xml:id="u-92.282" who="#Gloszsali">Nr 50.</u>
+          <u xml:id="u-92.283" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Tak jest.</u>
+          <u xml:id="u-92.284" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 50.</u>
+          <u xml:id="u-92.285" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.286" who="#Gloszsali">Która to?</u>
+          <u xml:id="u-92.287" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Mogę przeczytać, jak brzmi.</u>
+          <u xml:id="u-92.288" who="#Glosyzsali">Nie.</u>
+          <u xml:id="u-92.289" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.290" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.291" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.292" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 79 – za, 13 – przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
+          <u xml:id="u-92.293" who="#komentarz">Głosowanie nr 57</u>
+          <u xml:id="u-92.294" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Uwaga, przyjęcie poprawki nr 51 wykluczy głosowanie nad poprawkami nr 52 i 53.</u>
+          <u xml:id="u-92.295" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.296" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.297" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.298" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Panią senator Borys-Damięcką proszę o sprawdzenie…</u>
+          <u xml:id="u-92.299" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.300" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-92.301" who="#Gloszsali">Coś się stało?</u>
+          <u xml:id="u-92.302" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Nie. Jak jeden głos nie spłynie, to… Mamy 20 sekund opóźnienia.</u>
+          <u xml:id="u-92.303" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 53 – za, 41 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.304" who="#komentarz">Głosowanie nr 58</u>
+          <u xml:id="u-92.305" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 54.</u>
+          <u xml:id="u-92.306" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.307" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.308" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.309" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.310" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 92 senatorów, 54 – za, 38 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.311" who="#komentarz">Głosowanie nr 59</u>
+          <u xml:id="u-92.312" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 55.</u>
+          <u xml:id="u-92.313" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.314" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.315" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.316" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.317" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 92 senatorów, 51 – za, 40 – przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.318" who="#komentarz">Głosowanie nr 60</u>
+          <u xml:id="u-92.319" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 56.</u>
+          <u xml:id="u-92.320" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.321" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.322" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.323" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.324" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 91 senatorów, 89 – za, 2 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.325" who="#komentarz">Głosowanie nr 61</u>
+          <u xml:id="u-92.326" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 57.</u>
+          <u xml:id="u-92.327" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.328" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.329" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.330" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan senator Dobkowski… Proszę sprawdzić sygnał.</u>
+          <u xml:id="u-92.331" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyniku głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.332" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 93 senatorów, 52 ‑ za, 41 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.333" who="#komentarz">Głosowanie nr 62</u>
+          <u xml:id="u-92.334" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 58.</u>
+          <u xml:id="u-92.335" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.336" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.337" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.338" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-92.339" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 93 senatorów, 51 – za, 42 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.340" who="#komentarz">Głosowanie nr 63</u>
+          <u xml:id="u-92.341" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 59.</u>
+          <u xml:id="u-92.342" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.343" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.344" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.345" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.346" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 93 senatorów, 52 – za, 41 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.347" who="#komentarz">Głosowanie nr 64</u>
+          <u xml:id="u-92.348" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Uwaga, przyjęcie poprawki nr 60 wykluczy głosowanie nad poprawkami nr 61, 62, 63, 64 i 65.</u>
+          <u xml:id="u-92.349" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.350" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.351" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.352" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.353" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 92 senatorów, 1 – za, 90 – przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
+          <u xml:id="u-92.354" who="#komentarz">Głosowanie nr 65</u>
+          <u xml:id="u-92.355" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 61. Jej przyjęcie wykluczy głosowanie nad poprawkami nr 62, 63, 64 i 65.</u>
+          <u xml:id="u-92.356" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.357" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.358" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.359" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan senator Gromek. Proszę zerknąć, czy łapie pan sygnał.</u>
+          <u xml:id="u-92.360" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.361" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 92 senatorów, nikt nie był za, 92 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.362" who="#komentarz">Głosowanie nr 66</u>
+          <u xml:id="u-92.363" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Nad poprawkami nr 62 i 65 należy głosować łącznie.</u>
+          <u xml:id="u-92.364" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.365" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.366" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.367" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.368" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 51 – za, 43 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.369" who="#komentarz">Głosowanie nr 67</u>
+          <u xml:id="u-92.370" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 66…</u>
+          <u xml:id="u-92.371" who="#Gloszsali">Teraz nr 63.</u>
+          <u xml:id="u-92.372" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Teraz była poprawka nr 63…</u>
+          <u xml:id="u-92.373" who="#Gloszsali">Nie, poprawki nr 62 i 65.</u>
+          <u xml:id="u-92.374" who="#MarszalekTomaszGrodzki">A, przepraszam.</u>
+          <u xml:id="u-92.375" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 63. Przyjęcie tej poprawki wykluczy głosowanie nad poprawką nr 64.</u>
+          <u xml:id="u-92.376" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.377" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.378" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.379" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.380" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 59 ‑ za, 35 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.381" who="#komentarz">Głosowanie nr 68</u>
+          <u xml:id="u-92.382" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Teraz poprawka nr 67.</u>
+          <u xml:id="u-92.383" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.384" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.385" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.386" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.387" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 93 senatorów, 91 – za, 2 – przeciw, żaden senator się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.388" who="#komentarz">Głosowanie nr 69</u>
+          <u xml:id="u-92.389" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 69 jest wykluczona. Poprawka nr 70 jest wykluczona. Poprawka nr 71 jest wykluczona z powodu wcześniejszych głosowań nad poprawkami nr 1 i 68.</u>
+          <u xml:id="u-92.390" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 72.</u>
+          <u xml:id="u-92.391" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.392" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.393" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.394" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.395" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 44 – za, 50 – przeciw, żaden senator się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.396" who="#komentarz">Głosowanie nr 70</u>
+          <u xml:id="u-92.397" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 73.</u>
+          <u xml:id="u-92.398" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.399" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.400" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.401" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.402" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 51 – za, 43 – przeciw, żaden senator się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.403" who="#komentarz">Głosowanie nr 71</u>
+          <u xml:id="u-92.404" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 74.</u>
+          <u xml:id="u-92.405" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.406" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.407" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.408" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.409" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-92.410" who="#komentarz">Głosowanie nr 72</u>
+          <u xml:id="u-92.411" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Uwaga, nad poprawkami nr 75 i 79 należy głosować łącznie.</u>
+          <u xml:id="u-92.412" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.413" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.414" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.415" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.416" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 93 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-92.417" who="#komentarz">Głosowanie nr 73</u>
+          <u xml:id="u-92.418" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 76.</u>
+          <u xml:id="u-92.419" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.420" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.421" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.422" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę… A, jeszcze chwilę. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.423" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 52 – za, 42 – przeciw, żaden senator się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-92.424" who="#komentarz">Głosowanie nr 74</u>
+          <u xml:id="u-92.425" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 77.</u>
+          <u xml:id="u-92.426" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.427" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.428" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.429" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.430" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-92.431" who="#komentarz">Głosowanie nr 75</u>
+          <u xml:id="u-92.432" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 78.</u>
+          <u xml:id="u-92.433" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.434" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.435" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.436" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.437" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 93 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-92.438" who="#komentarz">Głosowanie nr 76</u>
+          <u xml:id="u-92.439" who="#MarszalekTomaszGrodzki">I ostatnia poprawka, nr 80.</u>
+          <u xml:id="u-92.440" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.441" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.442" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.443" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.444" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 93 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-92.445" who="#komentarz">Głosowanie nr 77</u>
+          <u xml:id="u-92.446" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-92.447" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-92.448" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-92.449" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-92.450" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-92.451" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-92.452" who="#komentarz">Głosowanie nr 78</u>
+          <u xml:id="u-92.453" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparcie niektórych odbiorców w 2023 roku.</u>
+          <u xml:id="u-92.454" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu czternastego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, ustawę o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 oraz ustawy o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz niektórych innych ustaw.</u>
+          <u xml:id="u-92.455" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-92.456" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 816, a sprawozdanie komisji – w druku nr 816 A.</u>
+          <u xml:id="u-92.457" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę sprawozdawcę Komisji Nauki, Edukacji i Sportu, pana senatora Bogdana Zdrojewskiego, o przedstawienie sprawozdania komisji, a senatorów dyskutujących proszę o przeniesienie dyskusji do kuluarów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-93">
+          <u xml:id="u-93.0" who="#SenatorSprawozdawcaBogdanZdrojewski">Można? Chyba można.</u>
+          <u xml:id="u-93.1" who="#SenatorSprawozdawcaBogdanZdrojewski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
+          <u xml:id="u-93.2" who="#SenatorSprawozdawcaBogdanZdrojewski">Mam przyjemność przedstawić sprawozdanie Komisji Nauki, Edukacji i Sportu z posiedzenia dotyczącego ustawy o zmianie ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, ustawę o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 oraz ustawy o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz niektórych innych ustaw</u>
+          <u xml:id="u-93.3" who="#SenatorSprawozdawcaBogdanZdrojewski">Chcę rekomendować w imieniu komisji przyjęcie projektu bez poprawek. 6 senatorów było za tym wnioskiem, 3 było przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-93.4" who="#SenatorSprawozdawcaBogdanZdrojewski">Chcę przy tej okazji podziękować za tę inicjatywę ustawodawczą, bo tu, na sali senackiej, pojawiło się prawie pół roku temu czy ponad pół roku temu przekonanie o konieczności dokonania przynajmniej 2 zmian: po pierwsze, przeniesienia terminu zakończenia ewaluacji dla szkół wyższych o kilka miesięcy – i ten projekt to przewiduje, przeniesienie dokładnie o 3 miesiące; po drugie, postulowaliśmy do pana ministra, aby doprowadzić do sytuacji, w której łatwiej byłoby można przenosić środki inwestycyjne, środki związane także z pandemią czy przede wszystkim z pandemią, pomimo zakończenia roku budżetowego, ale niezakończenia oczywiście roku akademickiego – i to również zostało uwzględnione w tym projekcie. I za to chcę podziękować.</u>
+          <u xml:id="u-93.5" who="#SenatorSprawozdawcaBogdanZdrojewski">Dodatkowo mamy trzeci element czy też trzeci fundament tej nowelizacji – 2 pierwsze już wymieniłem. Poszerza on katalog rozmaitych możliwości poprawienia sytuacji silnych – podkreślam: silnych, wartościowych – uczelni, dając nowe kompetencje, np. w zakresie nowego wydziału, tak aby, krótko mówiąc, zagwarantować, zapewnić możliwość rozwoju tych kilku uczelni.</u>
+          <u xml:id="u-93.6" who="#SenatorSprawozdawcaBogdanZdrojewski">Ja od razu podkreślę, że mieliśmy tutaj pewne małe nieporozumienie, nieporozumienie sprowadzające się do wymienienia wcześniej tych uczelni. Ale, generalnie rzecz biorąc, warto podkreślić, że to rozszerzenie dotyczy 7 uczelni spośród 10, które się kwalifikują. Dlaczego nie 10, tylko 7? Bo 3 uczelnie są medyczne, a więc szansa na poszerzenie kompetencji ich nie obejmuje, bo one po prostu określone kompetencje mają. Chodzi o uczelnie medyczne w Poznaniu, Łodzi, Białymstoku. A te pozostałe uczelnie to Uniwersytet Gdański, Uniwersytet Łódzki, Uniwersytet Śląski, wrocławski Uniwersytet Przyrodniczy, Politechnika Wrocławska, Politechnika Łódzka i Szkoła Pedagogiczna w Krakowie.</u>
+          <u xml:id="u-93.7" who="#SenatorSprawozdawcaBogdanZdrojewski">Dodam, że na posiedzeniu rozważaliśmy zwłaszcza możliwość dodania jednej poprawki zgłoszonej przez pana senatora przewodniczącego komisji, pana prof. Wiatra, a chodziło o to, aby poszerzyć tę grupę także o instytuty Łukasiewicza. Przede wszystkim chodziło o uelastycznienie środków finansowych także w odniesieniu do tych instytutów. Ja uważam, że to jest możliwe, że to jest poprawka, która mogłaby zostać uwzględniona, ale od razu też powiem, że ten czas pomiędzy posiedzeniem komisji a dzisiejszym posiedzeniem wykorzystałem na to, aby sprawdzić, czy ta instytucja o to aplikowała, czy sygnalizowała taki problem. Okazało się, że nie. Ale przy tej okazji odkryłem, że w radzie instytutu jest pan minister Murdzek. On też nie sygnalizował ani na etapie debaty w Sejmie, ani wcześniej, ani później takiej potrzeby w odniesieniu do tej instytucji.</u>
+          <u xml:id="u-93.8" who="#SenatorSprawozdawcaBogdanZdrojewski">Ponieważ dzisiaj jest posiedzenie Senatu, a jednocześnie trwa posiedzenie Sejmu, to, według mojej oceny, przesunięcie terminowe mogłoby nas narażać na pewne nieliczne i niewielkie, przyznaję, dyskomforty, więc przychyliłem się… I z tego powodu taki wynik głosowania, aby jednak przyjąć tą ustawę bez poprawek. Sprawdziliśmy przy tej okazji także przepisy dotyczące innych instytucji. Tam obowiązuje nieco większa elastyczność, więc nie ma takiego poważnego problemu, w związku z tym będę też apelować, być może do pana przewodniczącego, aby tej poprawki nie zgłaszać czy się z niej wycofać.</u>
+          <u xml:id="u-93.9" who="#SenatorSprawozdawcaBogdanZdrojewski">Mamy, jestem o tym przekonany, dobrą nowelizację składającą się z trzech części. We wszystkich częściach jest pomoc dla uczelni wyższych i to pomoc istotna, ważna, którą warto wesprzeć. Z tego też powodu rekomenduję Wysokiemu Senatowi przyjęcie tej ustawy bez poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-93.10" who="#komentarz">Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Michał Kamiński</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-94">
+          <u xml:id="u-94.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-94.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę sprawozdawcę mniejszości Komisji Nauki, Edukacji i Sportu, senatora Kazimierza Wiatra, o przedstawienie wniosku mniejszości komisji.</u>
+          <u xml:id="u-94.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-95">
+          <u xml:id="u-95.0" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzWiatr">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
+          <u xml:id="u-95.1" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzWiatr">W zasadzie potrzeba wniesienia poprawek, które chciałbym przedstawić… W dużej mierze one mieszczą się w tym uzasadnieniu, które przedstawił mój przedmówca, pan senator Zdrojewski. Różnice w naszej wiedzy są takie, że do mnie docierały takie sygnały, że Sieć Badawcza Łukasiewicz potrzebuje takiej poprawki. Druga poprawka dotyczy… Te poprawki, które zostały zgłoszone przez mniejszość komisji, są o tyle ważne, że one zrównują te podmioty wobec prawa. To jest ważny wymóg konstytucyjny: żeby podmioty były równe wobec prawa. Zgodnie z ustawą, którą nam przekazano z Sejmu, sytuacja jest taka, że tylko część podmiotów ma możliwość wykorzystania środków przyznanych na rok 2022 w roku 2023. Poprawki mniejszości, które zostały przez mnie zgłoszone na posiedzeniu komisji, a poparte przez część senatorów, rozszerzają, pierwsza poprawka – na Sieć Badawczą Łukasiewicz, a druga poprawka – na podmioty związane z oświatą, które też są przecież w jednym resorcie, czyli w Ministerstwie Edukacji i Nauki…</u>
+          <u xml:id="u-95.2" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzWiatr">Muszę powiedzieć, że pamiętam z posiedzenia komisji wypowiedź pana senatora Zdrojewskiego, który uzasadniał to, żeby tych poprawek nie przyjmować, tym, że w ten sposób opóźnimy przyjęcie całej ustawy. Przy czym to jest argumentacja trochę przewrotna czy niekompletna, ponieważ my opóźnimy przyjęcie całej ustawy, powiedzmy, o te 2 czy 3 tygodnie, jeśli przyjmiemy te poprawki, ale jeśli nie przyjmiemy tych poprawek, to w przypadku tych podmiotów, o których ja tutaj mówię, czyli związanych z oświatą i z Siecią Badawczą Łukasiewicz, będzie mógł być naprawiony ten niedosyt, ten deficyt poprzez przyjęcie kolejnej nowelizacji, co do której procedura będzie długotrwała. Jeśli zgłoszą to posłowie, to znowu będzie narzekanie, że posłowie, jeśli zgłosi to rząd, to ta procedura jest jeszcze dramatycznie dłuższa. Dlatego mimo wszystko namawiałbym panie i panów senatorów, w szczególności stojącego ma mównicy przede mną pana senatora Zdrojewskiego, który równie dobrze uzasadnił potrzebę wprowadzenia tych poprawek… Ja nie będę powtarzał, jak to jest potrzebne. Zawsze mówiliśmy o tym, że wszelkie uelastycznienia są nie tylko wyrazem życzliwości, ale też powodują, że środki są lepiej wykorzystywane. Jeżeli chcemy dbać o dobro publiczne, jeżeli chcemy dbać o dobro środków powierzonych nam przez podatników, to uelastyczniajmy, poprawiajmy. I taki jest sens poprawek, które państwu przedkładam. Nie mówię już o tym, o czym już powiedziałem, czyli o równości wobec prawa podmiotów. Dlatego bardzo proszę o życzliwość dla poprawek, które przedkładam w imieniu mniejszości komisji. Bardzo dziękuję za uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-96">
+          <u xml:id="u-96.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-96.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Projekt tej ustawy został wniesiony przez posłów… A, przepraszam bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-96.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatorów sprawozdawców.</u>
+          <u xml:id="u-96.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie widzę zgłoszeń.</u>
+          <u xml:id="u-96.4" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Projekt tej ustawy został wniesiony przez posłów. Do prezentowania stanowiska wnioskodawcy został upoważniony pan poseł Kazimierz Moskal.</u>
+          <u xml:id="u-96.5" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy pan poseł pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-96.6" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do upoważnionego przedstawiciela wnioskodawców związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+          <u xml:id="u-96.7" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Również nie.</u>
+          <u xml:id="u-96.8" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy?</u>
+          <u xml:id="u-96.9" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-97">
+          <u xml:id="u-97.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-97.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Ja pragnę przede wszystkim podziękować członkom komisji za sprawne procedowanie tej ustawy. Jednocześnie jako przedstawiciel Ministerstwa Edukacji i Nauki proszę o uwzględnienie i pozytywne zaopiniowanie, a zatem głosowanie za przyjęciem 2 wniosków mniejszości, które zostały zgłoszone przez pana przewodniczącego. Rzeczywiście jest tak, że mówimy tutaj o wyrównaniu statusu prawnego Sieci Badawczej Łukasiewicz z innymi instytutami badawczymi czy też uniwersytetami, szkołami wyższymi. W tym kontekście również istotne i ważne wydaje się wsparcie dla samorządowców, jako organów prowadzących, aby również one mogły wykorzystać w roku 2023 środki finansowe, które nie zostały wykorzystane w roku 2022.</u>
+          <u xml:id="u-97.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Pragnę też uzupełnić, że środki niewykorzystane w roku 2022 w części są środkami niewykorzystanymi w latach poprzednich, co wynikało, jak państwo pamiętają, z ustawodawstwa covidowego. Te kwoty zostały w pewnej części przesunięte na rok 2022. Niewykorzystanie ich w tym roku tak naprawdę zamykałoby możliwość realizowania inwestycji. Bo dodajmy, że tak naprawdę chodzi tutaj o środki przeznaczone na inwestycje lub na inne cele, ale niewykorzystane, które będą mogły być wykorzystane na inwestycje w roku 2023.</u>
+          <u xml:id="u-97.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Jeśli chodzi o Komisję Ewaluacji Nauki, to pragnę zaznaczyć, że to wydłużenie pracy Komisji Ewaluacji Nauki tak naprawdę nie jest związane tylko z jej procedowaniem nad tym ostatnim etapem procesu ewaluacji, a więc trybu odwoławczego. Przede wszystkim chodzi o te 3 miesiące, po to, aby Komisja Ewaluacji Nauki mogła wypracować wnioski ze swojej kadencji i wskazać te potrzeby, które z punktu widzenia komisji są niezbędne do zrealizowania już na tym etapie czy w tej fazie ewaluacji, w tym okresie ewaluacyjnym, w którym teraz się znajdujemy.</u>
+          <u xml:id="u-97.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Zatem, Panie Marszałku, Wysoki Senacie, proszę o uwzględnienie i przyjęcie 2 wniosków mniejszości. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-98">
+          <u xml:id="u-98.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-98.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Informuję, że obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+          <u xml:id="u-98.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
+          <u xml:id="u-98.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, pan senator Zdrojewski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-99">
+          <u xml:id="u-99.0" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Tak, ja à propos tego, o czym mówił pan minister. Chcę zadać króciutkie pytanie: czy formalnie instytut Łukasiewicza wystąpił o to, aby go uwzględnić w tej ustawie, w tej nowelizacji, a jeżeli tak, to kiedy?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-100">
+          <u xml:id="u-100.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Wiem, że w rozmowach z przedstawicielami Departamentu Budżetu i Finansów padały takie informacje, że rzeczywiście w posiadaniu Sieci Badawczej Łukasiewicz są środki, które będą musiały być zwrócone, jeśli nie dokonamy tej nowelizacji. Jednak nie dysponuję tutaj żadnym dokumentem, który mógłby w sensie formalnym potwierdzać tego rodzaju inicjatywy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-101">
+          <u xml:id="u-101.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-101.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy są inne pytania? Nie ma.</u>
+          <u xml:id="u-101.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-101.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Bogdana Zdrojewskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-102">
+          <u xml:id="u-102.0" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
+          <u xml:id="u-102.1" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Ja oczywiście wolałbym, aby tego typu inicjatywy miały charakter rządowy i żeby te odpowiedzi i zapowiedzi ministrów, 2 ministrów, bo tylu gościliśmy na posiedzeniu Senatu, były reakcją na postulaty moje i siedzącej po mojej lewej stronie pani senator Jolanty Hibner. Zwracaliśmy uwagę na konieczność takiej inicjatywy. Mieliśmy dwukrotnie propozycję nowelizacji, podkreślam: dwukrotnie, na którą można było zareagować – mówię o tym przenoszeniu środków finansowych – ale tak się nie stało. Stało się to z opóźnieniem. No, dobrze, że dzisiaj mamy tę nowelizację. Mamy jednak bardzo mało czasu, bo to są zaledwie 2 miesiące.</u>
+          <u xml:id="u-102.2" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Ja oczywiście muszę powiedzieć jeden komplement à propos instytutów Łukasiewicza. Jest centrum i wiele, wiele jednostek. To są bardzo dobre jednostki, które świetnie pracują, funkcjonują w obszarze przede wszystkim nauk ścisłych, zajmują się rozmaitymi aktywnościami, bo to są zarówno działania edukacyjne, jak i badawcze, a nawet produkcja rozmaitych bardzo cennych urządzeń. No więc są to instytucje, którym należy się szacunek i uznanie za tę pracę, która do tej pory została wykonywana. Te instytuty pracują, o ile pamiętam, w 12 miastach, więc to są liczne ośrodki, w niektórych miastach jest ich kilka, co zasługuje na uznanie. Jednak wolałbym, aby formalnie takie wnioski, że ich także obejmuje problem, trafiały albo do komisji senackiej, albo do poszczególnych senatorów, albo do ministerstwa, zanim uruchomi się nowelizacja. Ale chciałbym podkreślić, bo to jest bardzo ważne, że to są bardzo dobre instytucje zasługujące na szacunek.</u>
+          <u xml:id="u-102.3" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Co chcę powiedzieć à propos dwóch następnych rzeczy. Ewaluacja przebiega nie bez problemów, są uczelnie, które popełniają błędy, są uczelnie, które odwołują się od niektórych elementów tej ewaluacji. Ważne jest więc, i to także sygnalizowałem dość szybko, aby ta ewaluacja, krótko mówiąc, była przesunięta, jeżeli chodzi o finał. Chcę podkreślić, że to przesunięcie ma też swoją konsekwencję, bo nie tylko przesuwa się działalność tego komitetu, który obecnie funkcjonuje do 31 marca przyszłego roku, ale także przesuwa się rozpoczęcie funkcjonowania następnej komisji, która rozpocznie prace od 1 kwietnia 2023 r. na następną kadencję. Warto o tym pamiętać.</u>
+          <u xml:id="u-102.4" who="#SenatorBogdanZdrojewski">I ostatnia rzecz, kluczowa. Trzeci element ustawy, który dziś jest przedmiotem naszej pracy, to pewien komplement. Komplement wobec tych uczelni, które znalazły się na tej liście i które wcześniej wymieniłem jako senator sprawozdawca. Dla mnie jest bardzo istotne to, że ten komplement pojawia się także w odniesieniu do uczelni, które funkcjonują w moim mieście. Myślę tutaj przede wszystkim o Politechnice Wrocławskiej, znakomitej uczelni, o ogromnym dorobku, która nie chce stać w miejscu, chce mieć możliwości rozwojowe, poszerzać swoje aktywności i swoje projekty przedstawiła. Muszę powiedzieć, że one nie tylko brzmią wiarygodnie, ale także poprawiają, krótko mówiąc, szansę na usługi zewnętrzne realizowane przez przyszłych absolwentów. Przy tej okazji mamy Uniwersytet Gdański, Uniwersytet Łódzki, Uniwersytet Śląski, Uniwersytet Przyrodniczy… To jest bardzo istotne, że dajemy światło do tego, aby uczelnie nie trwały… może nie tyle w takim kokonie, co zabetonowane, jeżeli chodzi o swoje kompetencje, dotychczasowe kierunki kształcenia. Dajemy im szansę na to, aby uzyskały ogrom tlenu. Jak uczelnie z tego dobrodziejstwa skorzystają? Zobaczymy. Wiem i jestem o tym przekonany, że są do tego przygotowane, gotowe i że będzie to z korzyścią nie tylko dla samego procesu edukacyjnego, ale także potem dla określonych usług realizowanych przez samych absolwentów.</u>
+          <u xml:id="u-102.5" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Dlatego jeszcze raz podkreślam, że ta nowelizacja składająca się z 3 części ma 3 wartości, są to wartości dodane i należy się z tego bardzo cieszyć, a ambicje uczelni, krótko mówiąc, uszanować. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-102.6" who="#komentarz">Oklaski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-103">
+          <u xml:id="u-103.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-103.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
+          <u xml:id="u-103.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dla porządku informuję również, że senatorowie Halina Bieda, Janusz Pęcherz oraz Aleksander Szwed złożyli swoje przemówienia w dyskusji do protokołu.</u>
+          <u xml:id="u-103.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-103.4" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy przedstawiciel rządu chce jeszcze zabrać głos?</u>
+          <u xml:id="u-103.5" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-104">
+          <u xml:id="u-104.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-104.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Ja pragnę tylko podziękować za prace w ramach komisji pod przewodnictwem pana prof. Wiatra.</u>
+          <u xml:id="u-104.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">I też uzupełnię, że te 7 uczelni to są uczelnie w tym rankingu i w tym konkursie najlepsze. Ale one też będą musiały spełnić wszystkie formalne wymagania stawiane tym uczelniom, które chcą prowadzić kierunki medyczne, w tym kierunek lekarski. W związku z tym tu dajemy tylko możliwość, ale to i tak będzie zweryfikowane przez właściwe organy.</u>
+          <u xml:id="u-104.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">A jeśli chodzi o funkcjonowanie Komisji Ewaluacji Nauki, to rzeczywiście mamy nadzieję, że te procedury, przez które obecnie przechodzimy i w finale których jesteśmy… Dzięki wnioskom wypracowanym przez Komisję Ewaluacji Nauki… Na podstawie tych wniosków – chociażby za sprawą przedłużenia tej kadencji – będziemy mieli szansę tak doprecyzować przepisy ewaluacyjne, aby nie rodziły one w przyszłości większych kłopotów. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-105">
+          <u xml:id="u-105.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-105.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-105.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu piętnastego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o nawozach i nawożeniu.</u>
+          <u xml:id="u-105.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 811, a sprawozdanie komisji – w druku nr 811 A.</u>
+          <u xml:id="u-105.4" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Proszę sprawozdawcę Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, senatora Jacka Boguckiego, o przedstawienie sprawozdania komisji…</u>
+          <u xml:id="u-105.5" who="#Gloszsali">On biegnie…</u>
+          <u xml:id="u-105.6" who="#Gloszsali">Dosłownie parę minut przerwy…</u>
+          <u xml:id="u-105.7" who="#WicemarszalekMichalKaminski">W takim razie…</u>
+          <u xml:id="u-105.8" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-105.9" who="#WicemarszalekMichalKaminski">…ogłaszam przerwę do godziny 13.30.</u>
+          <u xml:id="u-105.10" who="#SenatorRyszardBober">Nie, następny punkt, Panie Marszałku. Następny.</u>
+          <u xml:id="u-105.11" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-105.12" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Nie no, przecież ogłosiłem przerwę. Mamy 8 minut przerwy. I koniec.</u>
+          <u xml:id="u-105.13" who="#komentarz">Przerwa w obradach od godziny 13 minut 22 do godziny 13 minut 30</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-106">
+          <u xml:id="u-106.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Wznawiam obrady.</u>
+          <u xml:id="u-106.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę sprawozdawcę Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, senatora Jacka Boguckiego, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+          <u xml:id="u-106.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę Panie Senatorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-107">
+          <u xml:id="u-107.0" who="#SenatorJacekBogucki">Panie Marszałku, Panie Ministrze, Wysoka Izbo, przede wszystkim przepraszam za spóźnienie. Nie doceniłem sprawności Senatu i tego, że punkty, które dziś miały być rozpatrywane, jak przewidywano, przez dłuższy czas, będą rozpatrywane w tak dobrym tempie. Panie Marszałku…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-108">
+          <u xml:id="u-108.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Panie Senatorze, pan pozwoli, że panu przerwę.</u>
+          <u xml:id="u-108.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Ja mogę powiedzieć tak: na to, że polski Senat będzie źle funkcjonował, liczyli najwyraźniej rosyjscy hakerzy, którzy – tak sądzę – nas zaatakowali. Ale dobra wiadomość jest taka, że ten atak rosyjskich hakerów na polski Senat został odparty. Ja jestem głęboko przekonany, że tak jak my odparliśmy słaby, kacapski atak na nasze serwery, tak samo Ukraińcy odeprą Rosjan i zwyciężą w tej wielkiej wojnie, którą prowadzą z rosyjskim agresorem.</u>
+          <u xml:id="u-108.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">A pan, Panie Senatorze, może spokojnie i bezpiecznie kontynuować swoje wystąpienie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-109">
+          <u xml:id="u-109.0" who="#SenatorSprawozdawcaJacekBogucki">Dziękuję, Panie Marszałku, też zauważyłem, że ten atak dzisiaj był.</u>
+          <u xml:id="u-109.1" who="#SenatorSprawozdawcaJacekBogucki">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Senacie!</u>
+          <u xml:id="u-109.2" who="#SenatorSprawozdawcaJacekBogucki">Ustawa o zmianie ustawy o nawozach i nawożeniu została przez komisję przyjęta bez uwag, została przyjęta bez zgłaszania uwag co do negatywnych jej skutków. Rozmawialiśmy o jej pozytywnych skutkach dla ustawodawstwa dotyczącego nawożenia i nawozów. A tak naprawdę dla polskich rolników najistotniejsza jest kwestia cen nawozów, dostępności nawozów i możliwości ich zakupu w taki sposób, żeby koszty produkcji rolniczej były niższe niż przychody z tej produkcji. Pan minister mówił o tym na posiedzeniu komisji. Ta ustawa implementuje prawo unijne, odpowiednie rozporządzenia do polskiego porządku prawnego. A ponieważ nie budziła kontrowersji, nie będę szczegółowo omawiał jej zapisów.</u>
+          <u xml:id="u-109.3" who="#SenatorSprawozdawcaJacekBogucki">W imieniu komisji wnoszę o przyjęcie tej ustawy, ponieważ, tak jak powiedziałem, w komisji także uwag nie było. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-110">
+          <u xml:id="u-110.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-110.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Zanim zaproszę senatorów do trwających nie dłużej niż minutę zapytań do senatora sprawozdawcy, pragnę powitać grupę dzieci, uczestników… A, jeszcze nie. Przepraszam.</u>
+          <u xml:id="u-110.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">W takim razie obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.</u>
+          <u xml:id="u-110.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-110.4" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Projekt ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister rolnictwa i rozwoju wsi.</u>
+          <u xml:id="u-110.5" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos?</u>
+          <u xml:id="u-110.6" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, pan minister Kołakowski. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-111">
+          <u xml:id="u-111.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechKolakowski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
+          <u xml:id="u-111.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechKolakowski">Ja podzielam przedstawione stanowisko pana senatora sprawozdawcy. Jedynie chcę dodać, że projektowana zmiana ustawy o nawożeniu ma na celu wprowadzenie do polskiego porządku prawnego postanowień rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2019/1009. Główne cele tej zmiany to dostosowanie zakresu istniejącej terminologii wyżej wymienionej ustawy do wymaganych rozporządzeń, wyznaczanie organów nadzoru rynku produktów nawozowych UE oraz części zakresu ich kompetencji, określenie systemu kar za naruszanie norm rozporządzenia, wyznaczanie organów nadzoru rynku nawozów oznaczonych znakiem, zdefiniowanie terminu nawozowego produktu mikrobiologicznego oraz określenie zasad prowadzenia wykazu takich produktów.</u>
+          <u xml:id="u-111.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechKolakowski">Szanowny Panie Marszałku, Wysoka Izbo, chcę podziękować za wspólne stanowiska, za zgodę w kwestii tej ustawy, która jest tak bardzo potrzebna. I proszę o przyjęcie ustawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-112">
+          <u xml:id="u-112.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-112.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu, związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+          <u xml:id="u-112.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie widzę zgłoszeń.</u>
+          <u xml:id="u-112.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-112.4" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-112.5" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.</u>
+          <u xml:id="u-112.6" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Informuję dla porządku, że panowie senatorowie Ryszard Świlski, Aleksander Szwed, Janusz Gromek, Beniamin Godyla i Wadim Tyszkiewicz złożyli swoje przemówienia do protokołu.</u>
+          <u xml:id="u-112.7" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-112.8" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy przedstawiciel rządu chce jeszcze zabrać głos? Jak rozumiem, nie.</u>
+          <u xml:id="u-112.9" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-112.10" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-112.11" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu szesnastego porządku obrad: ustawa o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt.</u>
+          <u xml:id="u-112.12" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 832, a sprawozdanie komisji – w druku nr 832 A.</u>
+          <u xml:id="u-112.13" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Proszę sprawozdawcę Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, senatora Ryszarda Bobera, o przedstawienie sprawozdania komisji, a następnie wniosku mniejszości komisji. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-113">
+          <u xml:id="u-113.0" who="#SenatorSprawozdawcaRyszardBober">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!</u>
+          <u xml:id="u-113.1" who="#SenatorSprawozdawcaRyszardBober">Jest to kolejna ustawa, która dostosowuje polskie prawodawstwo do prawodawstwa unijnego i rozszerza tak naprawdę katalog gatunków zwierząt, które będą objęte rejestracją, jak również stosownym wydawaniem dokumentów.</u>
+          <u xml:id="u-113.2" who="#SenatorSprawozdawcaRyszardBober">W drugiej części, tej większej, ustawa dotyczy tak naprawdę zadań powierzonych polskim związkom hodowców koni przez ministra rolnictwa w tym zakresie, w zakresie znakowania zwierząt.</u>
+          <u xml:id="u-113.3" who="#SenatorSprawozdawcaRyszardBober">Na posiedzeniu komisji rolnictwa zostały przyjęte poprawki, które w imieniu komisji pragnę Wysokiej Izbie przedłożyć. Pierwsze poprawki są poprawkami legislacyjnymi, dopracowującymi pewne zapisy w ustawie. Niemniej jednak są 2 zapisy merytoryczne. Dotyczą one wydłużenia czasu rejestracji koniowatych w systemie przez hodowcę koni. I jest wniesiony dodatkowy przepis, art. 57a, dotyczący ustawy o Inspekcji Weterynaryjnej. Co prawda jest to zapis wykraczający poza przedmiot procedowanej ustawy, niemniej jednak komisja przychyliła się do tego, aby ważną w tym obszarze, poprawkę, dotyczącą opłat wnoszonych przez hodowców trzody chlewnej na rzecz inspekcji… aby wprowadzić ten zapis do ustawy, aby ta płacona kwota, ta cena była niższa w przypadku określonej liczby, określonej produkcji trzody chlewnej.</u>
+          <u xml:id="u-113.4" who="#SenatorSprawozdawcaRyszardBober">Proszę Wysoką Izbę o przyjęcie ustawy wraz z poprawkami przyjętymi przez komisję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-114">
+          <u xml:id="u-114.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-114.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.</u>
+          <u xml:id="u-114.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-114.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska…</u>
+          <u xml:id="u-114.4" who="#SenatorSprawozdawcaRyszardBober">Ale, Panie Marszałku, są jeszcze wnioski mniejszości.</u>
+          <u xml:id="u-114.5" who="#WicemarszalekMichalKaminski">A, myślałem, że pan jednocześnie je przedstawi.</u>
+          <u xml:id="u-114.6" who="#SenatorSprawozdawcaRyszardBober">Tak, ale jeszcze ich nie przedstawiłem, dlatego...</u>
+          <u xml:id="u-114.7" who="#WicemarszalekMichalKaminski">A, dobrze. To w takim razie bardzo proszę o przedstawienie wniosków mniejszości.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-115">
+          <u xml:id="u-115.0" who="#SenatorSprawozdawcaRyszardBober">Pozwolę sobie w imieniu senatorów przedłożyć 3 wnioski, a tak naprawdę 1 wniosek dotyczący 3 artykułów.</u>
+          <u xml:id="u-115.1" who="#SenatorSprawozdawcaRyszardBober">W art. 32 ust 5 jest termin 2 dni. Jest to termin dla Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, w ciągu 2 dni muszą wysłać zwrotnie do związku hodowców koni informację na temat przyjęcia rejestracji danego zwierzęcia do systemu. Komisja uznała – i bronimy niejako agencji – że ten okres 2 dni… Tak samo, jak mieliśmy w tej chwili atak hakerski, w wyniku którego systemy Senatu… Mogą zaistnieć takie same przyczyny i agencja w tym czasie może nie zdążyć. Co prawda, pan minister twierdzi, że te 2 dni wystarczą, jednak w imieniu mniejszości składamy wniosek, aby wydłużyć ten okres do 7 dni.</u>
+          <u xml:id="u-115.2" who="#SenatorSprawozdawcaRyszardBober">Kolejny artykuł, art. 42, dotyczy również jakichś bardzo, bardzo incydentalnych wydarzeń, które mogą mieć miejsce, oczywiście one nie zachodzą często, ale… Dotyczy to tak naprawdę osób, które mają na terenie Polski tzw. hotele końskie i przyjmują do hotelu zwierzęta spoza terenu Rzeczypospolitej Polskiej. I mogą zaistnieć takie sytuacje, że unikatowy dokument potwierdzający tożsamość danego zwierzęcia gdzieś zaginie. Wówczas trzeba wystąpić zwrotnie do macierzystego związku o wystawienie takiego dokumentu. W okresie 7 dni często może on nie wrócić, a choć zwierzę ma właściwe oznakowanie, to są też inne przepisy, które mogą się skończyć dla tego zwierzęcia skrajnym rozwiązaniem. Dlatego prosimy o wydłużenie tego okresu.</u>
+          <u xml:id="u-115.3" who="#SenatorSprawozdawcaRyszardBober">I ostatni wniosek mniejszości – to jest wniosek związku hodowców – dotyczy tego, aby ustawa weszła w życie nie w terminie 14 dni, lecz 30 dni. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-116">
+          <u xml:id="u-116.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-116.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać trwające nie dłużej niż minutę zapytania do pana senatora sprawozdawcy.</u>
+          <u xml:id="u-116.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Widzę, że nie ma chętnych.</u>
+          <u xml:id="u-116.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Projekt tej ustawy został… Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-116.4" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister rolnictwa i rozwoju wsi.</u>
+          <u xml:id="u-116.5" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w tej sprawie i przedstawić stanowisko rządu?</u>
+          <u xml:id="u-116.6" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Widzę, że pan minister zmierza do trybuny, a to oznacza, że wysłuchamy stanowiska rządu.</u>
+          <u xml:id="u-116.7" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-117">
+          <u xml:id="u-117.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechKolakowski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-117.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechKolakowski">Tak jak w przypadku poprzedniej ustawy jest zgodność. Chcę się odnieść jedynie do zgłoszonych wniosków mniejszości.</u>
+          <u xml:id="u-117.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechKolakowski">Mając na względzie zgłoszone 3 wnioski mniejszości, chcę zakomunikować, że rząd wnosi o ich odrzucenie. I, Panie Marszałku, pragnę to uzasadnić.</u>
+          <u xml:id="u-117.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechKolakowski">Odnośnie do wniosku nr 1 dotyczącego art. 32 ust. 5 ustawy uprzejmie informuję, że przyjęty w tym przepisie termin przekazania informacji o zgłoszeniu do komputerowej bazy danych urodzenia koniowatego wraz z wnioskiem o wydanie unikalnego dożywotniego dokumentu identyfikacyjnego do związku hodowców dotyczy Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Ze względu na to, że komunikacja między Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa a związkami hodowców będzie się odbywała wyłącznie drogą elektroniczną, w sytuacji przekazania informacji o zgłoszeniu do komputerowej bazy danych urodzenia koniowatego wraz z wnioskiem o wydanie unikalnego dożywotniego dokumentu identyfikacyjnego w dzień poprzedzający dni świąteczne informacja ta będzie rozpatrzona w dzień następujący po dniu świątecznym. W sytuacji awarii systemu informatycznego informacja ta pozostanie na serwerach obsługujących system IRZ i będzie dostępna po usunięciu awarii.</u>
+          <u xml:id="u-117.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechKolakowski">Odnośnie do wniosku nr 2 dotyczącego art. 42 ust. 1 i ust. 3 ustawy chciałbym wyjaśnić, że obowiązek dostarczenia dokumentu w terminie 7 dni jest obowiązkiem nałożonym na właściciela lub posiadacza koniowatego. Termin 7 dni jest spójny z pozostałymi terminami dokonywania zgłoszeń do komputerowej bazy danych i ma na celu zapewnienie aktualnej informacji na temat koniowatych przywiezionych na terytorium Unii Europejskiej. Wiedza ta jest niezbędna do skutecznego nadzoru nad identyfikacją i rejestracją koniowatych. Wydłużenie terminu do 30 dni będzie oznaczało, że przez 30 dni organy odpowiedzialne za kontrole w zakresie identyfikacji i rejestracji nie będą posiadały aktualnej wiedzy na temat obecności koniowatych na danym terenie. Przekazanie unikalnego dożywotniego dokumentu identyfikacyjnego wszczyna procedurę sprawdzenia tożsamości koniowatego, dla której nie określono terminu, z wyjątkiem tego, że informacje zawarte w dokumencie powinny być niezwłocznie zgłoszone do komputerowej bazy danych po zweryfikowaniu tożsamości przywiezionego zwierzęcia.</u>
+          <u xml:id="u-117.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechKolakowski">I jeszcze odnośnie do wniosku nr 3 dotyczącego art. 77 ustawy, tj. terminu wejścia w życie ustawy, uprzejmie informuję, że propozycja przedłużenia vacatio legis ustawy do 30 dni od dnia ogłoszenia ustawy w Dzienniku Ustaw nie jest korzystna z punktu widzenia funkcjonowania systemu identyfikacji i rejestracji koniowatych oraz instrumentu wsparcia finansowego dla właścicieli koniowatych. Jak najszybsze wejście w życie ustawy umożliwi rozpoczęcie procesu rejestracji siedzib stad, w których utrzymywane są koniowate, w tym uzyskanie przez właścicieli lub posiadaczy koniowatych numerów producenta oraz numerów siedziby stada. Zgodnie z art. 64 ustawy okres na dopełnienie tych obowiązków przez właścicieli lub posiadaczy koniowatych wynosi 3 miesiące od dnia wejścia w życie ustawy. Zarejestrowanie siedzib stad oraz zgłoszenie utrzymywanych koniowatych umożliwi właścicielom koniowatych skorzystanie z dopłat z przygotowanego systemu „Dobrostan zwierząt” w ramach Planu Strategicznego WPR.</u>
+          <u xml:id="u-117.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechKolakowski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Proszę o przyjęcie ustawy z poprawkami przyjętymi przez Komisję Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Jeśli chodzi o wnioski mniejszości, to rząd opiniuje je negatywnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-118">
+          <u xml:id="u-118.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-118.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu.</u>
+          <u xml:id="u-118.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
+          <u xml:id="u-118.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, pan senator Czerwiński.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-119">
+          <u xml:id="u-119.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-119.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Ministrze, to jest nowa ustawa, bo to nie jest nowelizacja starej, stara została uchylona. Powstanie nowej ustawy rodzi podejrzenie, że zmiany są zasadnicze. Pytanie, czy tak rzeczywiście jest, tzn. czy ta nowa ustawa nakłada jakieś obowiązki na rolników w zakresie, który reguluje, czy też po prostu zostają stare zasady, a większość zmian dotyczy tylko jej zakresu. Prosiłbym o w miarę szczegółową odpowiedź, bo być może słuchają nas rolnicy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-120">
+          <u xml:id="u-120.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechKolakowski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
+          <u xml:id="u-120.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechKolakowski">Nastąpił kompromis, hodowca może zgłosić zarówno do agencji, jak i do związku. I to jest podstawa, to jest wspólny dorobek w tworzeniu tego aktu prawnego, tak mogę najkrócej powiedzieć. Czyli nastąpił kompromis.</u>
+          <u xml:id="u-120.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">No tak, ale…</u>
+          <u xml:id="u-120.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechKolakowski">Bardzo dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-121">
+          <u xml:id="u-121.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję uprzejmie.</u>
+          <u xml:id="u-121.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-121.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Informuję, że lista mówców została wyczerpana… tzn. nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.</u>
+          <u xml:id="u-121.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dla porządku informuję, że następujący senatorowie złożyli swoje przemówienie w dyskusji do protokołu: pan senator Ryszard Świlski, Aleksander Szwed, pan senator Janusz Gromek, Mieczysław Golba, Beniamin Godyla i Wadim Tyszkiewicz.</u>
+          <u xml:id="u-121.4" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Witam grupę dzieci, uczestników senackiego konkursu „List do taty”, które przyjechały na zaproszenie senatora Jana Filipa Libickiego. Bardzo serdecznie was witam, Drogie Dzieci.</u>
+          <u xml:id="u-121.5" who="#komentarz">Oklaski</u>
+          <u xml:id="u-121.6" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-121.7" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy przedstawiciel rządu chce jeszcze zabrać głos? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-121.8" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-121.9" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu siedemnastego porządku obrad: ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych z potwierdzaniem aktualności nowego oznaczenia oraz nowego stanu prawnego gruntów wydzielonych w wyniku scalenia gruntów.</u>
+          <u xml:id="u-121.10" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 836, a sprawozdanie komisji – w druku nr 836 A.</u>
+          <u xml:id="u-121.11" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Proszę sprawozdawcę Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, senatora Ryszarda Bobera, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+          <u xml:id="u-121.12" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-122">
+          <u xml:id="u-122.0" who="#SenatorSprawozdawcaRyszardBober">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-122.1" who="#SenatorSprawozdawcaRyszardBober">Wysoka Izbo! Panie Ministrze!</u>
+          <u xml:id="u-122.2" who="#SenatorSprawozdawcaRyszardBober">Pragnę przedłożyć w imieniu 2 połączonych komisji, Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Wysokiej Izbie sprawozdanie z rozpatrzenia ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z potwierdzaniem aktualności nowego oznaczenia oraz nowego stanu prawnego gruntów wydzielonych w wyniku scalenia gruntów.</u>
+          <u xml:id="u-122.3" who="#SenatorSprawozdawcaRyszardBober">Jest to bardzo potrzebna ustawa, która tak naprawdę pozwala wszcząć postępowania przed ich zakończeniem. Są sytuacje nadzwyczajne. Taka sytuacja nadzwyczajna miała miejsce w jednej z gmin w powiecie nowotarskim, gdzie od ponad 30 lat niezakończone ostateczną decyzją organu postępowanie skutkowało tym, że ten proces nie mógł być zakończony. Te przepisy umożliwią zakończenie tamtego procesu. Pozwolą również w innych sytuacjach po 12 miesiącach staroście – bo to starosta jest władny do wydania ostatecznej decyzji do rejestru gruntów – zakończyć proces. Procesy scaleniowe są bardzo potrzebne na terenie naszego kraju, gdyż często zdarza się w niektórych województwach, iż działki geodezyjne są bardzo małe i aby można było inwestować… Także dla rolników jest to bardzo korzystne, szczególnie jeśli jest potrzebne wykorzystanie nowoczesnego sprzętu, w precyzyjnym rolnictwie, to powinno następować scalanie i powiększanie działek geodezyjnych po to, żeby ułatwić działalność rolniczą na tych terenach.</u>
+          <u xml:id="u-122.4" who="#SenatorSprawozdawcaRyszardBober">Połączone komisje wnoszą, aby Wysoka Izba przyjęła ustawę bez zastrzeżeń w brzmieniu przedłożonym. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-123">
+          <u xml:id="u-123.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-123.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.</u>
+          <u xml:id="u-123.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy ktoś z państwa senatorów chce zadać pytanie?</u>
+          <u xml:id="u-123.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-124">
+          <u xml:id="u-124.0" who="#SenatorAleksanderSzwed">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-124.1" who="#SenatorAleksanderSzwed">Panie Senatorze, chciałbym tylko zapytać, czy tylko jedna taka sytuacja była na terenie kraju, czy też były prowadzone jakieś statystyki i stwierdzono więcej takich sytuacji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-125">
+          <u xml:id="u-125.0" who="#SenatorRyszardBober">Zwróciła się zarówno do pani marszałek Sejmu, jak i już wcześniej do marszałka Senatu gmina z powiatu Lichnowy Wielkie…</u>
+          <u xml:id="u-125.1" who="#Gloszsali">Tatrzańskiego.</u>
+          <u xml:id="u-125.2" who="#SenatorRyszardBober">Proszę? Tak, z powiatu tatrzańskiego, ale nazwa to… w nazwie to „Wielkie” jest na pewno, ale przepraszam, nie wiem tak dokładnie… Tam ten proces rzeczywiście trwał bardzo długo, skrajne sytuacje miały miejsce, że hektar ziemi był położony na ponad 60 działkach. Proszę sobie wyobrazić, jak w takiej sytuacji mogą przebiegać procesy inwestycyjne, jak można uzgodnić proces z wszystkimi właścicielami lub współwłaścicielami, kiedy często nie ma już osób, które są właścicielami, nieporządek jest w księgach wieczystych, które odzwierciedlają aktualny stan prawny… Często jest to bardzo trudne.</u>
+          <u xml:id="u-125.3" who="#SenatorRyszardBober">A ta druga część… Oczywiście proces scalania jest dobrowolny, to musi się odbyć w uzgodnieniu przynajmniej z 50% zainteresowanych, wszystkich mieszkańców uczestniczących w procesie scalania. Tak więc tylko dobra wola, ale doskonale wiemy, jak to jest w przypadku ojcowizny, w przypadku miłości do tej ziemi, ktoś zawsze się czuje pokrzywdzony i trudno taki proces przeprowadzić.</u>
+          <u xml:id="u-125.4" who="#SenatorAleksanderSzwed">Panie Marszałku…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-126">
+          <u xml:id="u-126.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, kolejne pytanie, jasne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-127">
+          <u xml:id="u-127.0" who="#SenatorAleksanderSzwed">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-127.1" who="#SenatorAleksanderSzwed">No, oczywiście ja tego nie neguję. Ja tylko po prostu pytałem, ile takich przypadków było. Czyli rozumiem, że jedna gmina w tej sprawie zgłosiła…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-128">
+          <u xml:id="u-128.0" who="#SenatorRyszardBober">Od 30 lat jest jeden… Jest prośba właśnie tej gminy, która rzeczywiście wówczas… Na podstawie starych przepisów to się odbywało tak, że postępowanie wszczął wójt danej gminy. Oczywiście ktoś się nie zgodził na końcowy operat, na końcowe uzgodnienia i wniósł do wojewódzkiego sądu administracyjnego zażalenie. Wojewódzki sąd przychylił się do tego zażalenia, w związku z tym, że nie została wydana decyzja ostateczna. A niewydanie decyzji ostatecznej nie pozwala wszcząć na nowo tegoż samego postępowania. Dlatego te przepisy są niezbędne, żeby usankcjonować to, co się zadziało wówczas, i w takich sytuacjach przeciwdziałać, żeby nie było skrajności. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-129">
+          <u xml:id="u-129.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-129.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Proszę, jeszcze pan senator Czerwiński ma pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-130">
+          <u xml:id="u-130.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Ja mam pytanie związane ze skutkami, nazwałbym to, ubocznymi. Bo tak stosujemy czy projektujemy prawo dla jednej gminy, a pytanie, czy to prawo nie będzie mogło być nadużywane, bo te procesy scaleniowe rzeczywiście wymagają konsensusu, zgody… Czy w innych przypadkach te procesy nie będą kończone w sposób kategoryczny, nazwałbym to, siekierą, w momencie, kiedy tej zgody nie będzie?</u>
+          <u xml:id="u-130.1" who="#SenatorRyszardBober">Tak, ale…</u>
+          <u xml:id="u-130.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Pytanie jest, czy w efekcie kłopoty nie będą większe niż uzysk dla jednej gminy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-131">
+          <u xml:id="u-131.0" who="#SenatorRyszardBober">To nie chodzi o jedną gminę, ale o wydanie ostatecznej decyzji przez organ, który wszczyna. Wówczas to był ten przypadek, że organem wszczynającym postępowanie scaleniowe była gmina. W tej chwili jest to starosta. Ale bez końcowego raportu, bez podpisów nie można zakończyć tego procesu. A są sytuacje, że w trakcie trwania procesu następcy się nie godzą… Bo może być taka sytuacja, że właściciel wyraził zgodę, a nagle, z przyczyn takich czy innych, zgonu czy innych przypadków, nie jest już właścicielem. Jest odzwierciedlone w dokumencie końcowym, że wyraził zgodę, i nagle ktoś się nie zgadza i wszczyna procedurę. Ta procedura trwa 12 miesięcy i dopiero starosta po 12 miesiącach… Ona oczywiście przebiega, wojewódzki sąd administracyjny zajmuje się tym i wówczas starosta wydaje decyzję ostateczną. Jaka ona jest, trudno powiedzieć, ale ona kończy proces. Czy ona rozstrzyga to pozytywnie, czy negatywnie? Jeżeli negatywnie, to można na nowo wszcząć proces. A jeżeli dany proces nie jest zakończony ostateczną decyzją, nie można go na nowo wznowić. Jeżeli jest taka sytuacja, że będzie zastrzeżenie, że wojewódzki sąd administracyjny to odrzuci, to starosta będzie mógł wnieść postępowanie na nowo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-132">
+          <u xml:id="u-132.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-132.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Rozumiem, że nie ma więcej pytań.</u>
+          <u xml:id="u-132.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister rolnictwa i rozwoju wsi.</u>
+          <u xml:id="u-132.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę. Widzę, że pan minister zmierza, więc nie będę pytał, czy pan chce zabrać głos, bo najwyraźniej chce pan zabrać głos.</u>
+          <u xml:id="u-132.4" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-133">
+          <u xml:id="u-133.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechKolakowski">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-133.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechKolakowski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
+          <u xml:id="u-133.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechKolakowski">Poselski projekt ustawy w dniu 7 grudnia 2021 r. został wniesiony do Sejmu, druk sejmowy nr 2040. W dniu 7 października bieżącego roku na sześćdziesiątym trzecim posiedzeniu Sejmu RP została uchwalona ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych z potwierdzaniem aktualności nowego oznaczenia oraz nowego stanu prawnego gruntów wydzielonych w wyniku scalenia gruntów. Wynik głosowania w Sejmie: obecnych było 444 posłów, 443 – za, 1 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-133.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechKolakowski">Uzasadnieniem do proponowanych regulacji było uchylenie przez sąd administracyjny ostatecznej decyzji o zatwierdzeniu projektu scalania gruntów. Wyeliminowanie z obrotu prawnego ostatecznej decyzji o zatwierdzaniu projektu scalania gruntów spowodowało powstanie stanu niepewności prawnej dla uczestników scalania, tj. dane ewidencji gruntów i budynków założone po zatwierdzeniu projektu scalenia są wiążące, natomiast nie posiadają przymiotu aktualności.</u>
+          <u xml:id="u-133.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechKolakowski">Uchwalona ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych z potwierdzaniem aktualności nowego oznaczenia oraz nowego stanu prawnego gruntów wydzielonych w wyniku scalania gruntów rozwiąże problem powstały po uchyleniu przez sądy administracyjne ostatecznej decyzji o zatwierdzeniu projektu scalenia gruntów, wynikających z braku przepisów w sytuacji wyeliminowania z obrotu prawnego decyzji, stanowiącej podstawę ujawnienia zmian w ewidencji gruntów i budynków oraz w księgach wieczystych. Ustawa ma na celu wyeliminowanie niepewności prawnej powstałej w przypadku uchylenia przez sąd administracyjny ostatecznej decyzji o zatwierdzaniu projektu scalenia gruntów i braku możliwości ponownego przeprowadzenia postępowania scaleniowego. Umożliwi potwierdzenie w drodze zaświadczenia aktualności nowego oznaczenia gruntów oraz nowego stanu prawnego gruntów wydzielonych w wyniku scalenia gruntów w przypadku uchylenia przez sąd administracyjny ostatecznej decyzji o zatwierdzeniu projektu scalenia gruntów i braku możliwości ponownego przeprowadzenia postępowania scaleniowego. Ma charakter abstrakcyjny i nie zawiera regulacji tylko dla jednej miejscowości. Analogiczny przypadek był w województwie podkarpackim, gmina Padew Narodowa. I tu chcę jeszcze przypomnieć o Lipnicy Wielkiej w powiecie nowotarskim. Ustawa wskazuje starostę jako organ właściwy do wydawania takich zaświadczeń. Reguluje tryb wydawania zaświadczeń z urzędu dla obszarów scalenia oraz dla każdej jednostki rejestrowej na obszarze scalenia dla gruntów o uregulowanym stanie prawnym.</u>
+          <u xml:id="u-133.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechKolakowski">Ustawa określa skutki prawne, jakie będzie wywierać zaświadczenie wydawane dla każdej jednostki rejestrowej gruntów na obszarze scalenia o uregulowanym stanie prawnym, posiada: podstawę wpisu z urzędu w dziale I księgi wieczystej podstawy oznaczenie nieruchomości, podstawę wykreślenia z urzędu w dziale III księgi wieczystej, ostrzeżenia o niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym oraz podstawa do odmowy wpisu ostrzeżenia, podstawę oznaczenia nieruchomości przy zakładaniu księgi wieczystej po uregulowaniu stanu prawnego nieruchomości.</u>
+          <u xml:id="u-133.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechKolakowski">Szanowny Panie Marszałku, Wysoka Izbo, uprzejmie proszę o przyjęcie projektu ustawy tak bardzo oczekiwanej, regulującej wiele zaszłości, z którymi borykali się właściciele i jednostki administracyjne. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-134">
+          <u xml:id="u-134.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-134.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy ktoś z państwa pragnie zadać pytanie panu ministrowi?</u>
+          <u xml:id="u-134.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-135">
+          <u xml:id="u-135.0" who="#SenatorAleksanderSzwed">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-135.1" who="#SenatorAleksanderSzwed">Panie Ministrze, chciałbym de facto ponowić pytanie, które skierowałem do senatora sprawozdawcy. Tutaj mamy do czynienia, jeśli chodzi o wnioskodawców, z takim skrajnym przypadkiem. W uzasadnieniu mamy informację, że tym postępowaniem objęto 49 tysięcy 280 działek o średniej powierzchni 0,09 ha i że 70% działek nie miało dostępu do drogi publicznej. Czy ministerstwo ma informację, czy tych postępowań jest więcej? Czy są prowadzone jakieś statystyki w tym zakresie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-136">
+          <u xml:id="u-136.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechKolakowski">Na to szczegółowe pytanie pan senator otrzyma odpowiedź na piśmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-137">
+          <u xml:id="u-137.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-137.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Nie ma więcej pytań.</u>
+          <u xml:id="u-137.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Informuję, że przedstawiciel rządu zobowiązał się, przed chwilą, do udzielenia pisemnej odpowiedzi na pytanie pana senatora Szweda.</u>
+          <u xml:id="u-137.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-137.4" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.</u>
+          <u xml:id="u-137.5" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dla porządku informuje, że senatorowie Aleksander Szwed i Wadim Tyszkiewicz złożyli swoje przemówienia w dyskusji do protokołu.</u>
+          <u xml:id="u-137.6" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-137.7" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu osiemnastego porządku obrad: ustawa o Centralnym Azylu dla Zwierząt.</u>
+          <u xml:id="u-137.8" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 827, a sprawozdanie komisji – w druku nr 827 A.</u>
+          <u xml:id="u-137.9" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Proszę sprawozdawczynię Komisji Środowiska, senator Jadwigę Rotnicką, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-138">
+          <u xml:id="u-138.0" who="#SenatorSprawozdawcaJadwigaRotnicka">Szanowny Panie Marszałku! Szanowni Państwo Senatorowie! Pani Minister!</u>
+          <u xml:id="u-138.1" who="#SenatorSprawozdawcaJadwigaRotnicka">W imieniu Komisji Środowiska przedstawiam opinię dotyczącą ustawy o Centralnym Azylu dla Zwierząt. Ta ustawa reguluje kwestie dotyczące czasowego przetrzymywania zwierząt i zapewnienia opieki tym, które zostały zatrzymane w trakcie kontroli granicznej lub innych interwencji organów ścigania, stanowiących przedmiot postępowań karnych lub administracyjnych, a także zwierząt zbłąkanych lub takich, które uciekły skądś.</u>
+          <u xml:id="u-138.2" who="#SenatorSprawozdawcaJadwigaRotnicka">Ta ustawa dotyczy przede wszystkim inwazyjnych gatunków zwierząt, gatunków niebezpiecznych, gatunków chronionych, gatunków obcych, gatunków dzikich zwierząt i zwierząt uzyskanych w wyniku krzyżowania gatunków. Tak że chodzi o bardzo dużą grupę zwierząt. Ustawa opisuje zadania i organizację Centralnego Azylu dla Zwierząt, zasady przyjmowania zwierząt do azylu i postępowania z nimi.</u>
+          <u xml:id="u-138.3" who="#SenatorSprawozdawcaJadwigaRotnicka">Ta ustawa powoduje zmiany w 5 innych ustawach, a mianowicie w ustawie o ochronie zwierząt, w ustawie – Prawo ochrony środowiska, w ustawie o ochronie przyrody, w ustawie o rzeczach znalezionych oraz w ustawie o gatunkach obcych.</u>
+          <u xml:id="u-138.4" who="#SenatorSprawozdawcaJadwigaRotnicka">Ustawa pochodzi z przedłożenia rządowego, została omówiona na posiedzeniu sejmowym i skierowana do senackiej Komisji Środowiska. Posiedzenie komisji zwołane zostało, już nie pamiętam dokładnie, bodajże dwudziestego czwartego… Omówiono tam wszystkie elementy prezentowanej ustawy. Pracowaliśmy także w sposób zdalny, strona rządowa nie była obecna na miejscu. No, sprawiło nam to trochę trudności, ale wszystkie poprawki, jakie komisja zgłaszała, zostały ze stroną rządową uzgodnione. Tych poprawek mieliśmy aż 24, ale w przypadku większość z nich uzyskaliśmy, że tak powiem, kompromis, konsensus z Ministerstwem Środowiska. Wykaz tych poprawek macie państwo w sprawozdaniu.</u>
+          <u xml:id="u-138.5" who="#SenatorSprawozdawcaJadwigaRotnicka">Komisja Środowiska po rozpatrzeniu ustawy o Centralnym Azylu dla Zwierząt rekomenduje Senatowi wprowadzenie 20 poprawek legislacyjnych, głównie redakcyjnych i doprecyzowujących.</u>
+          <u xml:id="u-138.6" who="#SenatorSprawozdawcaJadwigaRotnicka">Azyl ma działać od 1 stycznia 2024 r. w pobliżu Warszawy. Znalazłam notkę, że w miejscowości Warszawianka w gminie Lesznowola w województwie mazowieckim. Uruchomienie tego azylu ma nastąpić z początkiem roku 2024. Teren ma pochodzić z Lasów Państwowych i ma mieć powierzchnię 95 ha, czyli dosyć dużą. To są tereny, których Lasy w tej chwili nie potrzebują do wykorzystania, tak więc te tereny zostały na ten cel przekazane.</u>
+          <u xml:id="u-138.7" who="#SenatorSprawozdawcaJadwigaRotnicka">Przewidziane w ustawie jest także długoletnie, bo chyba do 2027 r. albo jeszcze dłuższe, do 2031 r., finansowanie tegoż azylu. Dysponentem środków, jeżeli chodzi o wydatki na azyl, będzie Ministerstwo Środowiska.</u>
+          <u xml:id="u-138.8" who="#SenatorSprawozdawcaJadwigaRotnicka">Może tyle tytułem wprowadzenia. Gdyby ktoś z państwa był bardziej zainteresowany, odpowiemy na pytania. Jest pani minister, możemy rozmawiać. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-139">
+          <u xml:id="u-139.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję uprzejmie.</u>
+          <u xml:id="u-139.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do pani senator sprawozdawczyni.</u>
+          <u xml:id="u-139.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
+          <u xml:id="u-139.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę. Pan senator Wadim Tyszkiewicz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-140">
+          <u xml:id="u-140.0" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Pani Senator, mam pytanie. Czy ten azyl, który będzie funkcjonował, jeden, główny, będzie w jakiś sposób powiązany z azylami w całej Polsce? Ja powiem, dlaczego zadaję to pytanie. W moim mieście stworzyliśmy azyl wraz z przedsiębiorcą, żeby nieodpłatnie pomagać zwierzętom. Ten przedsiębiorca udostępnił teren i wynajmował lekarzy do tego, żeby zajmowali się chorymi, porzuconymi zwierzętami, które były gdzieś znalezione, np. w lasach. Czy będzie jakaś możliwość współpracy z tym azylem centralnym? Czy to polega… Ja się domyślam, że inspiracją do stworzenia tego azylu było to, co się wydarzyło na granicy, nie pamiętam, chyba 2 lata temu. Chodzi o tygrysy itd. Czy główny kierunek jest taki, że zwierzęta pochodzące z nielegalnego źródła będą trafiać do tego azylu? Czy generalnie ten azyl będzie współpracował z innymi podmiotami w kraju, czy to z samorządami, czy to z ośrodkami, które pomagają zwierzętom? Czy takie podmioty będą mogły w jakichś ekstremalnych sytuacjach przekazać zwierzęta do tego azylu? Takie pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-141">
+          <u xml:id="u-141.0" who="#SenatorJadwigaRotnicka">Panie Senatorze, nie rozmawialiśmy na ten temat. Myślę, że takie szczegóły będzie mogło przedstawić ministerstwo. W moim odczuciu w ogóle byłoby lepiej, gdyby było kilka lokalnych azylów. Ten jeden jest przypisany, tak jak pan mówił… Chodzi o przewiezione przez granicę tygrysy, o gatunki jakieś, nie wiem, bardzo inwazyjne, które muszą być szczególnie, że tak powiem, zaopiekowane. To jest chyba sprawa do załatwienia. Myślę, że strona ministerialna odpowie na to pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-142">
+          <u xml:id="u-142.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo dziękuję, Pani Senator.</u>
+          <u xml:id="u-142.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę. Pan senator Komarnicki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-143">
+          <u xml:id="u-143.0" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-143.1" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Pani Senator Sprawozdawco, mam 2 pytania.</u>
+          <u xml:id="u-143.2" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Pierwsze pytanie. Jaki wolumen finansowy jest na to przeznaczony i na jaki okres? To jest moje pierwsze pytanie. Nigdzie to nie wybrzmiało.</u>
+          <u xml:id="u-143.3" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Drugie moje pytanie. Czy będzie centralny rejestr zwierząt z uwzględnieniem regionalnych azylów?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-144">
+          <u xml:id="u-144.0" who="#SenatorJadwigaRotnicka">Finansowanie zostało przedstawione w ustawie. Obejmuje ono lata… W 2022 r. będzie kwota prawie 4 milionów 800 tysięcy. Finansowanie jest rozpisane do 2031 r. Ono oczywiście nie jest co roku jednakowe, ono trochę faluje. W roku 2027 trochę gwałtowniej rośnie, potem trochę spada. Ja to trochę tak odbieram, jakby w tych pieniążkach mieścił się, że tak powiem, cykl wyborczy, ale to jest do interpretacji ministerstwa i państwa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-145">
+          <u xml:id="u-145.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-145.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-146">
+          <u xml:id="u-146.0" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Chodzi o ten… Przepraszam bardzo, Panie Marszałku. Było drugie pytanie o centralny rejestr. Chodzi o te zwierzęta, które tam przebywają. Czy on będzie połączony z rejestrami regionalnymi?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-147">
+          <u xml:id="u-147.0" who="#SenatorJadwigaRotnicka">Jakimi? Regionalnymi?</u>
+          <u xml:id="u-147.1" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Tak.</u>
+          <u xml:id="u-147.2" who="#SenatorJadwigaRotnicka">Nie wiem tego. Rejestr centralny będzie na pewno, zwłaszcza w tym azylu dla zwierząt. Reszta będzie normowana przepisami.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-148">
+          <u xml:id="u-148.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-148.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Pan senator Czerwiński.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-149">
+          <u xml:id="u-149.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Właściwie 2 pytania.</u>
+          <u xml:id="u-149.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-149.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Pani Senator, jak długo takie zwierzę będzie średnio przebywać w azylu? Wiemy, skąd się weźmie. Będzie postępowanie administracyjne, być może nawet karne czy, nie wiem, karnoskarbowe. I co potem? Co dalej z nim będzie? Przecież te zwierzęta nie będą gromadzone aż do czasu naturalnej śmierci, tylko będą gdzieś rozlokowane. To jest pierwsza kwestia.</u>
+          <u xml:id="u-149.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Druga. Jeśli jest tak szeroki zakres tych zwierząt, to pytanie… To nie może być tylko las, bo nie wszystkie zwierzęta żyją w lesie. Ja sobie wyobrażam, że jeśli tam rzeczywiście ma być tak szeroki zakres, to w pewnym sensie będzie to zoo. Może nie takie ogólnodostępne, ale dla wszystkich rodzajów zwierząt. No, wie wiem, zwierzę pustynne w lesie się raczej nie utrzymają, takie ciepłolubne. Czy państwo rozmawiali na posiedzeniu komisji o tej sprawie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-150">
+          <u xml:id="u-150.0" who="#SenatorJadwigaRotnicka">Muszę państwu powiedzieć, że rozmowa jest zawsze bardzo trudna, jeżeli nie mamy interlokutora przed sobą. Prawda? Tak więc rozmowy na temat, o który pan pyta, nie było, mogę najwyżej wypowiedzieć swoje stanowisko. Ja uważałam, że powinno być kilka takich azylów dla różnych typów zwierząt. Może ssaki osobno, płazy, gady osobno, jakieś zwierzęta… Ptaki też bywają pod ochroną, prawda? Tak więc trudno tutaj o tym mówić. A jeżeli chodzi o czas przetrzymywania, to ja myślę, że do naturalnej śmierci będzie to zwierzę tam przebywało, chyba że znajdzie się ośrodek – osoba, spółka, nie wiem kto – czy ogród zoologiczny, który może przyjąć takie zwierzę i zapewnić mu odpowiednie warunki. Istnieje także możliwość – i o tym też trzeba powiedzieć – uśmiercenia zwierzęcia, jeżeli… Są tutaj przewidziane określone przepisy. Zwierzę może być uśmiercone, jeżeli jest bardzo agresywne, bardzo trudne do przetrzymywania i może zagrażać innym czy też – ale tutaj to już by się wypowiadał weterynarz – jest na tyle chore, że niestety nieopłacalne jest trzymanie takiego zwierzęcia. To jest moja opinia. Będę oczekiwała także na opinie ze strony środowisk.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-151">
+          <u xml:id="u-151.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-151.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, pan senator Szwed zadaje pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-152">
+          <u xml:id="u-152.0" who="#SenatorAleksanderSzwed">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-152.1" who="#SenatorAleksanderSzwed">Pani Senator, w ocenie skutków regulacji mam taką informację, że duża liczba zwierząt stanowi wyzwanie dla istniejących w kraju 2 ośrodków…</u>
+          <u xml:id="u-152.2" who="#SenatorJadwigaRotnicka">Nie rozumiem pana…</u>
+          <u xml:id="u-152.3" who="#Gloszsali">Za cicho…</u>
+          <u xml:id="u-152.4" who="#SenatorAleksanderSzwed">W ocenie skutków regulacji…</u>
+          <u xml:id="u-152.5" who="#SenatorJadwigaRotnicka">Tak?</u>
+          <u xml:id="u-152.6" who="#SenatorAleksanderSzwed">…mamy taką informację, że duża liczba zwierząt stanowi wyzwanie dla istniejących w kraju 2 ośrodków wyspecjalizowanych pod kątem zatrzymanych na granicy oraz skonfiskowanych na terenie kraju gatunków. Jest tu mowa o azylu przy Miejskim Ogrodzie Zoologicznym w Warszawie i ośrodku przy Ogrodzie Zoologicznym im. Stefana Millera w Zamościu. Są 2 takie ośrodki i mamy tu informację, że są one przepełnione. Czy na posiedzeniu komisji były prezentowane jakieś statystyki?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-153">
+          <u xml:id="u-153.0" who="#SenatorJadwigaRotnicka">Nie były.</u>
+          <u xml:id="u-153.1" who="#SenatorAleksanderSzwed">Dobrze. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-154">
+          <u xml:id="u-154.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-154.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Rozumiem, że nie ma więcej pytań.</u>
+          <u xml:id="u-154.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo dziękuję, Pani Senator.</u>
+          <u xml:id="u-154.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Projekt tej ustawy został…</u>
+          <u xml:id="u-154.4" who="#SenatorJadwigaRotnicka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-154.5" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-154.6" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister klimatu i środowiska.</u>
+          <u xml:id="u-154.7" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu?</u>
+          <u xml:id="u-154.8" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, pani Małgorzata Golińska, sekretarz stanu, główny konserwator przyrody.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-155">
+          <u xml:id="u-155.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaMalgorzataGolinska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-155.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaMalgorzataGolinska">Ustawa o Centralnym Azylu dla Zwierząt to akt mający za zadanie powołać do życia państwową jednostkę budżetową, która będzie finansowana z budżetu państwa, będzie nadzorowana przez ministra właściwego do spraw środowiska, a jej działalność będzie podlegała kontroli organów ochrony przyrody, Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, regionalnych dyrekcji ochrony środowiska, a także Inspekcji Weterynaryjnej. Utworzenie tego ośrodka to jest nasza odpowiedź na postulaty, które są od lat zgłaszane chociażby przez Służbę Celną, przez Radę Dyrektorów Polskich Ogrodów Zoologicznych i Akwariów, samorządowców, a także przez różnego rodzaju organizacje, które zajmują się ochroną zwierząt.</u>
+          <u xml:id="u-155.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaMalgorzataGolinska">Funkcjonariusze Krajowej Administracji Skarbowej co roku zderzają się z problemem przemytu zwierząt. Przykładem jest właśnie sytuacja, o której już państwo mówiliście, dotycząca zatrzymania na polsko-białoruskim przejściu transportu 10 tygrysów. Te zwierzęta ostatecznie zostały przetransportowane do Hiszpanii. Niestety, nie wszystkie, bo część z nich w międzyczasie padła ze względu na zły stan zdrowia wynikający ze złych warunków ich transportowania, przewozu, jak również ze względu na brak miejsca, do którego mogłyby być skierowane, aby mogły się tam regenerować. W 2020 r. również mieliśmy do czynienia na przejściu z nielegalnym przewozem węgorza szklistego w postaci larwalnej; to było 125 kg węgorza. Wtedy też stanęliśmy przed problemem zapewnienia tym zwierzętom odpowiedniego miejsca i specjalistycznego transportu. Dzisiaj sytuacja na polsko-ukraińskiej granicy powoduje, że często poza transportem ludzi zdarza się również transport zwierząt z ośrodków zoologicznych z tamtej strony.</u>
+          <u xml:id="u-155.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaMalgorzataGolinska">Również władze samorządu lokalnego borykają się z problemem zapewnienia odpowiedniego miejsca do przetrzymywania zwierząt, które są zatrzymywane przez organy ścigania. Przykładem jest sytuacja w Śremie. Tam policja zlikwidowała tzw. pseudohodowlę czy pseudocyrk i zatrzymano 273 zwierzęta rożnych gatunków – gatunków rodzimych, tzw. gatunków CITES, w tym drapieżników, np. tygrysów, lampartów, karakali, rysi, pum. W tej sytuacji kilkukrotnie zwracano się do nas z prośbą o wsparcie, jednak trudno było nam go udzielić bez funkcjonującego ośrodka. Centralny azyl będzie więc zapewniał czasowe schronienie okazom gatunków zwierząt o nieuregulowanym statusie prawnym, które zostały zatrzymane w trakcie prowadzonych postępowań celnych, karnych, wykroczeniowych lub administracyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-155.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaMalgorzataGolinska">Myślę, że tu jest odpowiedź na pytanie państwa senatorów odnośnie do tego, jak długo będą zwierzęta przebywać w centralnym azylu. Naszym założeniem jest, żeby przebywały tam najkrócej, jak się da, ale oczywiście tyle, ile będą potrzebować, choćby ze względu na ich stan zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-155.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaMalgorzataGolinska">Do ośrodka będą przyjmowane okazy gatunków zwierząt dla nas najbardziej newralgicznych – najbardziej newralgicznych z punktu widzenia konieczności zachowania różnorodności biologicznej. A więc gatunki, które są zagrożone wyginięciem, objęte ochroną gatunkową, gatunki inwazyjne bądź te, które są trudne ze względu na zapewnienie bezpieczeństwa publicznego.</u>
+          <u xml:id="u-155.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaMalgorzataGolinska">Wychodząc naprzeciw sugestiom, które były kierowane do naszego resortu w trakcie konsultacji i uzgodnień, dopuściliśmy również możliwość przetrzymywania gatunków innych, to jest np. gatunków zwierząt, których krzyżowania zabrania ustawa o ochronie przyrody.</u>
+          <u xml:id="u-155.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaMalgorzataGolinska">I tutaj też warto podkreślić, że ten centralny azyl nie ma być ośrodkiem schroniskiem, nie ma być ośrodkiem rehabilitacji – bo takie już istnieją w naszym kraju. On ma być dedykowany zwierzętom należącym do tych gatunków, które wymieniłam, a nie zwierzętom domowym, zwierzętom gospodarskim, zwierzętom hodowlanym. Czyli tutaj nie mówimy o uciekających kotach, psach, koniach i innych zwierzętach, mówimy ściśle o gatunkach wymienionych w ustawie.</u>
+          <u xml:id="u-155.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaMalgorzataGolinska">Tak jak powiedziałam, te zwierzęta będą przebywały w centralnym azylu do czasu uregulowania ich sytuacji prawnej, czyli np. do czasu wydania wyroku sądu czy orzeczenia lub do czasu znalezienia im docelowego miejsca.</u>
+          <u xml:id="u-155.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaMalgorzataGolinska">I tu jest też odpowiedź na pytanie państwa senatorów o to, czy będzie współpraca z innymi ośrodkami. Tak, to jest główne założenie centralnego azylu, który ma być niejako ośrodkiem koordynującym opiekę nad tymi zwierzętami, ale jednocześnie zapewniającym możliwość kwarantanny. Bo żaden ogród zoologiczny nie przyjmie zwierzęcia z nieuregulowanym statusem, jeśli chodzi o sytuacje zdrowotną, ze względu na dobro tych zwierząt, które już w ogrodzie zoologicznym przebywają.</u>
+          <u xml:id="u-155.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaMalgorzataGolinska">Warto wskazać, że w centralnym azylu będzie zapewniona opieka weterynaryjna. Ośrodek będzie zatrudniał wykwalifikowaną kadrę opiekunów zwierząt. Ich nadrzędnym zadaniem będzie dbanie o dobrostan zwierząt. Ten obiekt ma być obiektem nowoczesnym, który będzie umożliwiał szybkie dostosowanie go do przetrzymywania zwierząt różnych gatunków. Ważne również, że będzie tam zapewniona opieka lekarska i będzie możliwość przeprowadzenia kwarantanny, o czym już mówiłam.</u>
+          <u xml:id="u-155.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaMalgorzataGolinska">Ośrodek ma spełniać najwyższe standardy bezpieczeństwa. Będzie funkcjonował w oparciu o szczegółowo rozpisane procedury: transportu, obsługi zwierząt, wyłapywania ich ze środowiska w przypadku ucieczki z pomieszczeń czy postępowania w przypadku wystąpienia choroby zakaźnej. Będzie też stosował się do wszelkich obowiązujących regulacji, w szczególności tych, które dotyczą warunków przetrzymywania zwierząt gatunków niebezpiecznych dla życia i zdrowia ludzi – to jest bardzo istotne ze względu bezpieczeństwo publiczne – jak również gatunków inwazyjnych obcych, które stanowią zagrożenie dla naszej, rodzimej fauny. Poziomem bezpieczeństwa będzie co najmniej dorównywał ogrodom zoologicznym, które już funkcjonują w naszym kraju, a być może nawet przewyższał te warunki. Nasze dotychczasowe doświadczenia pokazują, że system ośrodków rozproszonych po kraju jednak potrzebuje wsparcia w postaci takiego centralnego ośrodka koordynującego. Wiemy, że taki ośrodek centralny funkcjonuje już we Francji. Nad podobnymi rozwiązaniami, bo przecież wszyscy mamy bardzo podobne problemy, zastanawiają się także inne państwa, takie jak Niemcy, Czechy, Słowacja.</u>
+          <u xml:id="u-155.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaMalgorzataGolinska">Tak więc główne problemy, które rozwiązuje utworzenie Centralnego Azylu dla Zwierząt, to właśnie zapewnienie centrum koordynacyjnego do współpracy z innymi ośrodkami. Tutaj zaznaczam, że będą to ośrodki zarówno w kraju, jak i poza granicami naszego kraju. Nie będzie on podlegał przepisom ograniczającym możliwość przetrzymywania zwierzęcia. Tutaj przykładem są ogrody zoologiczne, które nie są w stanie przyjmować nowych okazów, bo naruszają tym samym wymogi określone w rozporządzeniu ministra środowiska. Jest to olbrzymie wsparcie dla organów celnych. Przywołam tu pismo, które otrzymaliśmy ze strony ministra finansów, bo tak naprawdę to z inicjatywy ministra finansów… W styczniu 2020 r. otrzymaliśmy pismo od ministra finansów, w którym było zawarte pismo od Rady Dyrektorów Polskich Ogrodów Zoologicznych i Akwariów, i w tym piśmie, datowanym na grudzień 2019 r., państwo dyrektorzy zwracają się z prośbą o podjęcie działań, wskazując jednocześnie na to, że o tej sytuacji i o tych zagrożeniach alarmują polski rząd już od wielu, wielu lat, co najmniej od momentu podpisania przez Polskę konwencji CITES. Dyrektorzy wskazali również na to, dlaczego do ogrodów zoologicznych w pierwszej kolejności nie mogą trafiać te zwierzęta. To są te sytuacje, o których państwu mówiłam.</u>
+          <u xml:id="u-155.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaMalgorzataGolinska">Mamy nadzieję, że dobra współpraca budowanego, tworzonego ośrodka z istniejącymi ogrodami zoologicznymi i innymi azylami pozwoli nam dobrze odpowiedzieć na to zapotrzebowanie, które zgłaszały organy państwa, Służba Celno-Skarbowa, Policja i inne jednostki do tego uprawnione. Również warunki, czyli wskazanie, gdzie będzie najlepsza lokalizacja, kto powinien to finansować, jakie warunki powinny być stworzone tam w środku, były zawarte w piśmie ze strony ministra finansów od Służby Celnej. A sam projekt był bardzo szeroko konsultowany ze wszystkimi grupami, które są zaineresowane wsparciem takich zwierząt. Muszę przyznać, że bardzo się cieszę, że rząd Prawa i Sprawiedliwości odpowiada na problemy, które były zgłaszane od wielu, wielu lat, a które dotychczas w żaden sposób nie zostały rozwiązane. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-156">
+          <u xml:id="u-156.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-156.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawicielki rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+          <u xml:id="u-156.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
+          <u xml:id="u-156.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Pan senator Janusz Pęcherz. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-157">
+          <u xml:id="u-157.0" who="#SenatorJanuszPecherz">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-157.1" who="#SenatorJanuszPecherz">Panie Marszałku! Pani Minister!</u>
+          <u xml:id="u-157.2" who="#SenatorJanuszPecherz">Ja mam takie pytanie. Pani bardzo szczegółowo to wszystko przedstawiła, zresztą na posiedzeniu komisji też mieliśmy okazję o tym mówić. Mam jednak pytanie, bo na posiedzeniu komisji nie zadaliśmy takiego pytania.</u>
+          <u xml:id="u-157.3" who="#SenatorJanuszPecherz">Czy była rozważana taka sytuacja… Wiemy, że istniejące ogrody zoologiczne oczywiście nie mają warunków do realizacji tych zadań. Ale chciałbym wiedzieć, czy była analizowana sytuacja jakiegoś ogrodu i terenu przyległego, żeby jakoś połączyć te 2 rzeczy. Oczywiście nie chodzi mi o połączenie zadań ogrodu i centralnego azylu, ale o taką sytuację, że niejako przy okazji jesteśmy w stanie wykorzystać pewne możliwości, kadrę itd.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-158">
+          <u xml:id="u-158.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-159">
+          <u xml:id="u-159.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaMalgorzataGolinska">Jeśli chodzi o takie rozwiązanie, to jest tu problem odrębnych przepisów, dla ogrodów zoologicznych i dla Centralnego Azylu dla Zwierząt. To jest ta sytuacja, o której wspomniałam, że w rozporządzeniu ministra są bardzo szczegółowe wymagania, które muszą spełnić ogrody zoologiczne…</u>
+          <u xml:id="u-159.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Przepraszam, Pani Minister, gdyby pani była łaskawa odsunąć telefon od mikrofonu, ponieważ bardzo nam przeszkadza… Przepraszam najmocniej.</u>
+          <u xml:id="u-159.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaMalgorzataGolinska">I jednocześnie ogrody wskazywały nam, że – i tutaj przywołam fragment pisma, które otrzymaliśmy od Rady Dyrektorów Polskich Ogrodów Zoologicznych i Akwariów – ogrody, działając jak specjalistyczne ośrodki hodowlane i edukacyjne, rozmnażające ginące gatunki, aby być żywym bankiem genów i skutecznie brać udział w skomplikowanym procesie ochrony zwierząt, działają wspólnie. W tym celu zrzeszają się w większe organizacje, tworzą programy hodowlane dla różnych grup zwierząt. Najważniejszą organizacją jest Europejskie Stowarzyszenie Ogrodów Zoologicznych i Akwariów, które koordynuje pracę, ale jednocześnie stawia konkretne wymagania dotyczące zdrowia zwierząt i również wydaje certyfikaty. Numer, który również ogrody otrzymują od powiatowego lekarza weterynarii, jest po ocenie, czy dana jednostka spełnia wymogi załącznika dyrektywy oraz czy jest wolna od chorób z konkretnych załączników. Dlatego właśnie ogrody zoologiczne mają ograniczone możliwości przyjmowania. I teoretycznie można byłoby założyć, że gdzieś w pobliżu ogrodu zoologicznego tworzymy azyl, niemniej jednak nie moglibyśmy tego zrobić w oparciu o istniejące ogrody. Często też jest taki problem, że ogrody zoologiczne są nie rządowe, tylko samorządowe albo mają jeszcze innego właściciela.</u>
+          <u xml:id="u-159.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaMalgorzataGolinska">I rozważaliśmy kilka lokalizacji, w porozumieniu właśnie z radą dyrektorów, również w porozumieniu z celnikami. I z tych, które były możliwe i spełniały warunki postawione i przez celników, i przez dyrektorów, wybraliśmy ten najlepszy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-160">
+          <u xml:id="u-160.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Pani Minister.</u>
+          <u xml:id="u-160.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Nie ma innych pytań.</u>
+          <u xml:id="u-160.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo dziękuję…</u>
+          <u xml:id="u-160.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">A, przepraszam, pan senator Czerwiński. Najmocniej przepraszam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-161">
+          <u xml:id="u-161.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku, Wysoka Izbo, Pani Minister, co ze zwierzętami, których stan prawny będzie niejasny, nieznany? Chodzi mi np. o jakieś gatunki inwazyjne, osobniki, do których nikt nie będzie chciał się przyznać. Czy one będą rzeczywiście uśmiercane? Co z nimi? To jest pierwsza kwestia.</u>
+          <u xml:id="u-161.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Druga: czy pracownicy azylu będą pracować w terenie? Może być, nie wiem, doniesienie miejscowej ludności, że widziano pumę. Były takie przypadki u nas w kraju. Czy oni będą także odławiać takie osobniki, czy po prostu tylko będą czekać w bramie na to, co zostanie dostarczone?</u>
+          <u xml:id="u-161.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">I kwestia ostatnia, już taka organizacyjna: kiedy azyl zacznie działać? No, bo, jak rozumiem, tam będą musiały zostać wybudowane jakieś, nie wiem, budynki, baraki czy, no, schronienia dla zwierząt. I pytanie, czy ta data 1 stycznia 2024 r. jest realną datą, czy wtedy on zostanie jakby oddany do użytku w całości, czy też będzie tworzony jakby ad hoc, w miarę potrzeb.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-162">
+          <u xml:id="u-162.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-163">
+          <u xml:id="u-163.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaMalgorzataGolinska">Przede wszystkim my, tworząc ten projekt, zakładaliśmy, że on troszkę szybciej przejdzie przez Sejm. Sytuacja napaści Rosji na Ukrainę spowodowała, że były inne priorytety. Również w Sejmie projekt czekał chwilę na procedowanie. Zakładamy, że ten termin 1 stycznia 2024 r. jest terminem realnym. Niemniej jednak w pierwszej kolejności będzie powołany pełnomocnik, który zajmie się wszelkimi formalnościami. I tutaj mamy deklarację od jednego z dyrektorów ogrodów zoologicznych, czyli osoby już doświadczonej w tworzeniu wyspecjalizowanych ośrodków, że będzie nas w tym wspomagał.</u>
+          <u xml:id="u-163.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaMalgorzataGolinska">Mam również nadzieję, że ta kwestia nieuregulowanego statusu… Tutaj to jest odpowiedzialność sądów. Niemniej jednak mamy wpisany w ustawie czas, do którego dane zwierzę będzie przebywało w centralnym azylu. Przy czym może być tak, że przed wydaniem orzeczenia sądu, jeśli znajdziemy właściwe miejsce, zwierzę będzie mogło już zostać przekazane z centralnego azylu do tego miejsca. Inną sytuacją jest oczywiście zgłoszenie się właściciela, bo i takie możliwości dopuszczamy, że po prostu komuś zwierzę uciekło.</u>
+          <u xml:id="u-163.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaMalgorzataGolinska">Jeśli chodzi o uśmiercanie, to są konkretne sytuacje, opisane w ustawie, w art. 15, kiedy do uśmiercenia może dojść. A więc, po pierwsze, po wydaniu przez sąd orzeczenia o przepadku zwierzęcia oraz wydaniu przez uprawniony organ decyzji na podstawie ustawy o ochronie przyrody albo ustawy o gatunkach obcych w przypadku zwierząt, które stanowią przedmiot postępowania w sprawie orzekania o przepadku; po drugie, gdy istnieje konieczność podjęcia działań niezbędnych do usunięcia poważnego zagrożenia sanitarnego dla życia lub zdrowia ludzi lub zwierząt, gdy istnieje konieczność jego bezzwłocznego uśmiercenia w rozumieniu ustawy o ochronie zwierząt, gdy bezpośrednio zagraża ono innym zwierzętom lub ludziom, a jest niemożliwy inny sposób usunięcia tego zagrożenia, lub gdy nie jest możliwe jego wprowadzenie do środowiska zgodnie z przepisami. W związku z tym również uśmiercenie zwierzęcia będzie wymagało zezwolenia wydawanego na wniosek dyrektora centralnego azylu odpowiednio przez generalnego dyrektora ochrony środowiska lub przez regionalnego…</u>
+          <u xml:id="u-163.3" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+          <u xml:id="u-163.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaMalgorzataGolinska">…w zależności od tego, o których zwierzętach mówimy, albo przez ministra właściwego do spraw środowiska. To też są ważne informacje: tylko w ściśle określonych sytuacjach będzie dochodziło do uśmiercania zwierząt. Nie będzie takiej sytuacji, że ze względu na brak miejsca po prostu będziemy uśmiercać zwierzę. Tu muszą być spełnione warunki zapisane w ustawie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-164">
+          <u xml:id="u-164.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Pani Minister.</u>
+          <u xml:id="u-164.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, pani senator Sekuła jeszcze. Pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-165">
+          <u xml:id="u-165.0" who="#SenatorJoannaSekula">Bardzo dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-165.1" who="#SenatorJoannaSekula">Chcę zapytać panią minister o art. 29, który wprowadza zmiany do ustawy o ochronie przyrody. Owszem, część zapisów dotyczy azylu, natomiast chodzi mi o zmiany w art. 27a. Zgodnie z pierwotnym brzmieniem, które jest zmieniane, wszystkie zmiany, które dotyczą obszarów specjalnej ochrony ptaków lub siedlisk, wymagały porozumienia kilku resortów. Czym kierowaliście się państwo, proponując w tej ustawie takie uproszczone procedowanie w tym zakresie? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-166">
+          <u xml:id="u-166.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaMalgorzataGolinska">Jeśli chodzi o wyznaczanie obszaru specjalnej ochrony ptaków lub specjalnego obszaru ochrony siedlisk, bo tego dotyczy to pytanie, ta treść… Widzimy, jak dzisiaj wygląda postępowanie w porozumieniu z innymi ministrami – często jest to procedura sztucznie przedłużająca się. W konsultacjach wszystkie resorty i organy, instytucje, a także organizacje pozarządowe biorą udział. Fakt, że nie będzie to podpisywane w ramach porozumienia, jedynie skraca procedurę – nie wyłącza udziału innych resortów.</u>
+          <u xml:id="u-166.1" who="#komentarz">Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-167">
+          <u xml:id="u-167.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-167.1" who="#SenatorJoannaSekula">Czy mogę dopytać, Pani Marszałek.</u>
+          <u xml:id="u-167.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-168">
+          <u xml:id="u-168.0" who="#SenatorJoannaSekula">Nie ma tutaj mowy o jakichkolwiek konsultacjach. Tu jest wyraźnie napisane, że np. likwidacja obszaru ochrony siedlisk następuje w drodze rozporządzenia ministra właściwego do spraw środowiska. Tyle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-169">
+          <u xml:id="u-169.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaMalgorzataGolinska">Tak, ale pani czyta tylko zmienioną treść, natomiast nie odnosi się pani do całości ustawy. Cała reszta jest w pozostałych przepisach, których nie zmieniamy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-170">
+          <u xml:id="u-170.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-170.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Aleksander Szwed.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-171">
+          <u xml:id="u-171.0" who="#SenatorAleksanderSzwed">Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.</u>
+          <u xml:id="u-171.1" who="#SenatorAleksanderSzwed">Pani Minister, to bardzo ważna ustawa. Podziękowania dla strony rządowej za jej przygotowanie.</u>
+          <u xml:id="u-171.2" who="#SenatorAleksanderSzwed">Chciałbym zapytać o gatunki zwierząt zagrożonych wyginięciem. Wcześniej pytałem panią senator sprawozdawcę… Mamy 2 ośrodki wyspecjalizowane, które jak dotąd takimi gatunkami się zajmowały, czyli Miejski Ogród Zoologiczny w Warszawie oraz Ogród Zoologiczny im. Stefana Milera w Zamościu. Chciałbym zapytać o zwierzęta zagrożone wyginięciem zatrzymane na granicy oraz na terenie kraju. Czy są jakieś statystyki, ile takich przypadków – mniej więcej oczywiście, bo, wiadomo, ta sytuacja jest dynamiczna – ile takich zwierząt, powiedziałbym, zatrzymano na terenie Polski?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-172">
+          <u xml:id="u-172.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaMalgorzataGolinska">Te statystyki dzisiaj w moim przekonaniu… Statystyki są, to są dane podawane przez służby celne, przy czym oczywiście trudno wskazywać… Tak jak powiedziałam, zdarzył się rok, w którym była interwencja policyjna, likwidacja istniejącego ośrodka, i mieliśmy ponad 200 zwierząt… Na granicy często zdarzają się zatrzymania małych zwierząt, począwszy od, nie wiem, pijawek… Sytuacja taka jak z tygrysami zdarza się sporadycznie. Wiemy, że częściej pojawiają się małe ssaki, z którymi trudno jest podjąć działanie, nie mając takiego centralnego ośrodka. Moje takie trochę podejrzenie jest takie, że w wielu miejscach organy nie podejmują działań, pomimo tego, że mają świadomość, że tam może być np. nielegalna hodowla, właśnie dlatego, że dotychczas nie bardzo było co z tymi zatrzymanymi zwierzętami zrobić. To zdarzenie w Śremie pokazuje nam, z jak trudną sytuacją mierzyły się tamtejszy samorząd i policja, poszukując na szybko takiego miejsca, do którego można przekazać te zwierzęta. Również kiedy próbowaliśmy zebrać te statystyki od organizacji pozarządowych i istniejących służb, za każdym razem wskazywano, że one mogą być niepełne. Myślę więc, że dopiero funkcjonowanie tego ośrodka będzie pokazywało, jak duże wyzwanie jest przed nami.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-173">
+          <u xml:id="u-173.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-173.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Nie ma więcej pytań.</u>
+          <u xml:id="u-173.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję, Pani Minister.</u>
+          <u xml:id="u-173.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaMalgorzataGolinska">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-173.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-173.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zabranie głosu pana senatora Władysława Komarnickiego.</u>
+          <u xml:id="u-173.6" who="#Gloszsali">Nie ma.</u>
+          <u xml:id="u-173.7" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Jest.</u>
+          <u xml:id="u-173.8" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Ja do głosu się zapisałem.</u>
+          <u xml:id="u-173.9" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">No tak, do głosu…</u>
+          <u xml:id="u-173.10" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Do głosu, nie do pytania.</u>
+          <u xml:id="u-173.11" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">No, do głosu. Ale ja już otwarłam dyskusję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-173.12" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Przepraszam bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-173.13" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Otwarłam dyskusję i zaprosiłam pana senatora do zabrania głosu.</u>
+          <u xml:id="u-173.14" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Bardzo przepraszam.</u>
+          <u xml:id="u-173.15" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-173.16" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Zaraz, jeszcze muszę…</u>
+          <u xml:id="u-173.17" who="#Gloszsali">Gdzie pan idzie? Tutaj.</u>
+          <u xml:id="u-173.18" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Tu jest mównica.</u>
+          <u xml:id="u-173.19" who="#komentarz">Wesołość na sali</u>
+          <u xml:id="u-173.20" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Wiem, wiem. Ale ja muszę wziąć materiały. To jest ważna ustawa.</u>
+          <u xml:id="u-173.21" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-173.22" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-174">
+          <u xml:id="u-174.0" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
+          <u xml:id="u-174.1" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
+          <u xml:id="u-174.2" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Każdego roku na polskiej granicy – mówiła to pani minister – służba celna zatrzymuje tysiące żywych zwierząt. Nie wspomnę o tych, które są przemycane. Są to przede wszystkim gatunki chronione, które są często przemycane z uwagi na wartość komercyjną. To są dramatyczne chwile. Mieszkam na pograniczu, wiele takich zdarzeń widziałem na własne oczy. I słusznie pani minister wspominała o słynnych tygrysach z Włoch, które były przewożone do Rosji, a zostały zatrzymane na polskiej granicy. To jest synonim tego, co się potem działo w naszym kraju, tej dyskusji, jaka się przetoczyła. I bardzo się cieszę, że dzisiaj procedujemy tę ustawę.</u>
+          <u xml:id="u-174.3" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Ta historia wówczas była niestety najlepszym przykładem na to, że państwo polskie, będące wschodnią granicą Unii Europejskiej, nie jest – no, nie było wtedy – gotowe. Trudno było znaleźć miejsce, w którym te tygrysy mogły być umieszczone. Cały kraj żył tą sytuacją. Ale nie mamy też miejsca gotowego na przyjmowanie codziennie małych zwierząt, które służba celna każdego dnia odkrywa. Widziałem to na własne oczy. Wydaje się to dość zasadne.</u>
+          <u xml:id="u-174.4" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Jest jeszcze druga sytuacja. Mianowicie policja i organizacje ochrony zwierząt coraz częściej podejmują interwencje, w czasie których z powodu łamania ustawy o ochronie zwierząt oraz przepisów dotyczących gatunków chronionych istnieje pilna potrzeba interwencyjnego odbioru i zabezpieczenia zwierząt w miejscu, które umożliwia ich leczenie, oczywiście nie tylko samo leczenie, ale też rehabilitacja.</u>
+          <u xml:id="u-174.5" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Widać zatem na podstawie tych 2 przykładów, że utworzenie Centralnego Azylu dla Zwierząt jest ideą godną poparcia, której realizacja umożliwi udzielanie pomocy tym właśnie zwierzętom, które na tę pomoc po prostu od lat czekają.</u>
+          <u xml:id="u-174.6" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Bądźmy jednak świadomi tego, że dzisiejszy kształt tej ustawy nie jest do końca wystarczający. Potrzebne są jeszcze uregulowania dotyczące chociażby rejestru tych zwierząt. Chodzi o to, żeby zwierzęta, których stan prawny jest nieuregulowany, można było śledzić, tak żeby wiedzieć, gdzie się znajdują. Potrzebne są rozmaite unormowania dotyczące współpracy tego azylu z innymi ośrodkami różnego rodzaju, z miejscami, do których te zwierzęta będą przekazywane, czyli np. z różnego rodzaju zoo i innymi azylami regionalnymi.</u>
+          <u xml:id="u-174.7" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Trzeba jeszcze jasno powiedzieć, że środki przeznaczone na Centralny Azyl dla Zwierząt są zdecydowanie niewystarczające. Pani senator sprawozdawca mówiła o tym, jaka to jest suma. Ale jak w trakcie obecnej inflacji, kiedy ceny rosną jak szalone – a przypominam, że inflacja we wrześniu przekroczyła już 17,2%, a wskaźnik inflacji spodziewany w październiku i w listopadzie w stosunku do tego z września jest jeszcze wyższy – można to tak dokładnie oszacować i określić? Rozumiem, że to była suma tak rzucona, żeby coś wykazać.</u>
+          <u xml:id="u-174.8" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Mam też wątpliwość odnośnie do uzasadnienia i podanej tam liczby osób zatrudnionych przez Centralny Azyl dla Zwierząt – a to jest dwadzieścia kilka osób. Rozumiem, że pewnie na samym początku, przez pierwszy rok, być może będzie to liczba wystarczająca. Ale mam pytanie o to, jak ta jednostka się rozwinie. No bo stworzymy de facto kolejną służbę, która będzie przepracowana, w której osoby pracujące będą potrzebowały, przypominam, bardzo specjalistycznych kompetencji. Mówimy tu o osobach, które rzeczywiście będą musiały być dobrze opłacane, bo to będzie prawdopodobnie praca też niebezpieczna, a w dodatku wycieńczająca, w miejscowości oddalonej od Warszawy, a więc dojdą też kwestie dojazdów. I to też musimy wziąć pod uwagę, tworząc taką jednostkę.</u>
+          <u xml:id="u-174.9" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Stosunek do zwierząt jest miarą naszego człowieczeństwa, dlatego dobrze, że powstaje taka placówka. Mam tylko nadzieję, że będzie ona prawidłowo zarządzana, bo ta ustawa była oczekiwana. Od wielu lat wspieram schroniska dla zwierząt, więc wiem, jak czekano na nią. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-175">
+          <u xml:id="u-175.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-175.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
+          <u xml:id="u-175.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dla porządku informuję, że senatorowie Janusz Pęcherz, Ryszard Świlski, Aleksander Szwed, Maciej Łuczak, Janusz Gromek, Mieczysław Golba, Wadim Tyszkiewicz złożyli swoje przemówienia w dyskusji do protokołu.</u>
+          <u xml:id="u-175.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję również, że wnioski o charakterze legislacyjnym na piśmie złożył pan senator Jerzy Czerwiński.</u>
+          <u xml:id="u-175.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-175.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec… Jednakże w związku ze zgłoszeniem wniosków o charakterze legislacyjnym proszę Komisję Środowiska o ustosunkowanie się do przedstawionych wniosków i przygotowanie sprawozdania.</u>
+          <u xml:id="u-175.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Głosowanie będzie pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-175.7" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dziewiętnastego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o lasach oraz ustawy – Kodeks wykroczeń.</u>
+          <u xml:id="u-175.8" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 828, a sprawozdanie komisji – w druku nr 828 A.</u>
+          <u xml:id="u-175.9" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę sprawozdawcę Komisji Środowiska, senatora Józefa Łyczaka, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-176">
+          <u xml:id="u-176.0" who="#SenatorSprawozdawcaJozefLyczak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Państwo Ministrowie! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-176.1" who="#SenatorSprawozdawcaJozefLyczak">Mam zaszczyt przedstawić w imieniu senackiej Komisji Środowiska sprawozdanie z prac komisji na ustawą o zmianie ustawy o lasach oraz ustawy – Kodeks wykroczeń; druk senacki nr 828.</u>
+          <u xml:id="u-176.2" who="#SenatorSprawozdawcaJozefLyczak">Projekt ustawy został wniesiony przez sejmową Komisję do Spraw Petycji – druk sejmowy nr 1971. Po przeprowadzeniu pierwszego czytania na posiedzeniu Sejmu w dniu 9 czerwca 2022 r. projekt został skierowany do rozpatrzenia przez sejmową Komisję Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. Komisja po rozpatrzeniu projektu ustawy na posiedzeniu w dniach 21 czerwca i 28 września 2022 r. wniosła o jego uchwalenie w brzmieniu zawartym w sprawozdaniu – druk sejmowy nr 2603. Sejm uchwalił ustawę na sześćdziesiątym trzecim posiedzeniu w dniu 6 października 2022 r. w brzmieniu proponowanym przez komisję.</u>
+          <u xml:id="u-176.3" who="#SenatorSprawozdawcaJozefLyczak">Wysoka Izbo, proponowane w ustawie zmiany mają na celu wyłączenie psów ratowniczych z ogólnej zasady dotyczącej zakazu puszczania psów luzem w lasach i tym samym umożliwienie udziału tym psom w szkoleniach czy też w akcji ratowniczej na obszarze lasu.</u>
+          <u xml:id="u-176.4" who="#SenatorSprawozdawcaJozefLyczak">Proponowana nowelizacja stanowi reakcję sejmowej Komisji do Spraw Petycji na petycję skierowaną do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, którą to petycję komisja ta uznała za zasadną.</u>
+          <u xml:id="u-176.5" who="#SenatorSprawozdawcaJozefLyczak">Projektowana zmiana w art. 29 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach zakłada, że określone w przepisach tej ustawy ograniczenia w zakresie wstępu do lasu, także prywatnego, lub w poruszaniu się po lesie, w szczególności pojazdami silnikowymi, nie będą dotyczyć osób zwalczających pożary oraz osób ratujących życie lub zdrowie ludzkie, w tym podczas akcji ratowniczych z wykorzystaniem psów ratowniczych.</u>
+          <u xml:id="u-176.6" who="#SenatorSprawozdawcaJozefLyczak">Przewiduje się także rozszerzenie katalogu okoliczności wyłączających generalne zakazy z art. 30 ust. 1 ustawy o lasach, które służą szczególnej ochronie lasów. Obecnie część czynności objętych zakazami nie dotyczy realizacji gospodarki leśnej oraz polowań. W ustawie przewiduje się dodanie w art. 30 ust. 2 ustawy o lasach nowego wyjątku, zgodnie z którym zakaz puszczania w lesie psów luzem wskazany w ust. 1 pkt 13 tegoż art. 30 nie dotyczy szkolenia psów będących zwierzętami wykorzystywanymi do celów specjalnych w rozumieniu art. 4 pkt 20 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt oraz psów ratowniczych, a także ich udziału w działaniach poszukiwawczych związanych z ochroną granicy państwowej lub zapewnieniem bezpieczeństwa i porządku publicznego lub w akcjach ratowniczych.</u>
+          <u xml:id="u-176.7" who="#SenatorSprawozdawcaJozefLyczak">Ponadto nowelizacja zakłada modyfikację art. 166 kodeksu wykroczeń, która wyłącza sankcje za puszczanie w lesie luzem psów w toku czynności wskazanych w akapicie powyżej. Obecnie okolicznością wyłączającą odpowiedzialność za wykroczenie z art. 166 jest jedynie puszczanie luzem psa w ramach czynności związanych z polowaniem.</u>
+          <u xml:id="u-176.8" who="#SenatorSprawozdawcaJozefLyczak">Stanowisko rządu w tej ustawie jest pozytywne. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od ogłoszenia. Komisja przyjęła ustawę bez poprawek i rekomenduje Wysokiej Izbie przyjęcie tej ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-177">
+          <u xml:id="u-177.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-177.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.</u>
+          <u xml:id="u-177.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-177.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję, dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-177.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Projekt ustawy został wniesiony przez komisję sejmową. Do prezentowania stanowiska wnioskodawców został upoważniony pan poseł Jerzy Paul. Ale nie ma pana posła.</u>
+          <u xml:id="u-177.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Obecnie…</u>
+          <u xml:id="u-177.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister klimatu i środowiska.</u>
+          <u xml:id="u-177.7" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu?</u>
+          <u xml:id="u-177.8" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę, Panie Ministrze, zapraszam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-178">
+          <u xml:id="u-178.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaEdwardSiarka">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
+          <u xml:id="u-178.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaEdwardSiarka">Bardzo serdecznie dziękuję za dzisiejszą dyskusję i procedowanie tego projektu, który jest ważny w kontekście naszego bezpieczeństwa. Środowiska, które zajmują się poszukiwaniami, ratownictwem, od dłuższego czasu wnosiły, aby rzeczywiście sprawa dotycząca szkolenia psów ratowniczych była uregulowana na gruncie ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-178.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaEdwardSiarka">Istotą tego rozwiązania jest to, aby rzeczywiście organizacje czy instytucje, które zajmują się akcjami ratowniczymi i poszukiwawczymi, mogły bez konsekwencji prawnych, przede wszystkim bez sankcji prawnych wynikających z kodeksu i z ustawy o lasach swobodnie prowadzić takie akcje ratownicze, ponieważ dzisiejsze przepisy ustawy o lasach wyliczają niejako sytuacje, w których można luzem puszczać psa w obrębie lasu – czyli wymieniają tutaj polowania i akcje samoratownicze, a nie wymieniają szkolenia psów. A żeby one były skuteczne, żeby generalnie można było używać psów ratowniczych, potrzebne było to rozwiązanie, które jest, tak jak powiedziałem, oczekiwane.</u>
+          <u xml:id="u-178.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaEdwardSiarka">Dziękuję, że jest pełna zgoda co do tego, żebyśmy takie rozwiązanie przyjęli. Dzięki temu unikniemy sytuacji, w jakich te problemy dla tego środowiska dalej by były piętrzone.</u>
+          <u xml:id="u-178.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaEdwardSiarka">W toku dyskusji istota tego rozwiązania jak gdyby skupiła się na tym, aby wyraźnie rozdzielić szkolenie od akcji ratowniczej. Mamy na gruntach lasów, warto to przypomnieć, 80% wszystkich form ochrony przyrody w Polsce. Nie ma konieczności, aby w każdym miejscu na gruntach leśnych można było prowadzić takie szkolenie. Ważne, żeby to było na gruntach wydzielonych, i te zapisy to zawierają. Nadleśniczy będzie decydował o tym, w której części lasu można takie szkolenia prowadzić. Właściciel lasów prywatnych, organizacja, stowarzyszenie czy instytucja, podmiot, który takie szkolenie będzie przeprowadzał, będzie mógł to uzgodnić na gruncie tego prawa, tej nowelizacji. Samo prowadzenie akcji ratowniczej musi, jak wiadomo, dopuszczać swobodę poruszania się psa w każdej części lasu, jak również możliwość wjazdu do lasu, nawet jeśli ten las jest w danej części objęty jakimiś formami ochrony.</u>
+          <u xml:id="u-178.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaEdwardSiarka">Wszystko to ma na celu poprawić stan naszego bezpieczeństwa. Myślę, że jest to dobrym rozwiązaniem, oczekiwanym od lat. Mimo że technika się rozwija, to jednak akcje poszukiwawcze z udziałem naszych ulubieńców, psów często ratują ludziom życie i są bardzo, bardzo skuteczne. W związku z tym dziękuję za możliwość ułatwienia ich szkolenia, aby mogły skutecznie nieść pomoc.</u>
+          <u xml:id="u-178.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaEdwardSiarka">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-179">
+          <u xml:id="u-179.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-179.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Teraz senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+          <u xml:id="u-179.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy ktoś z państwa pragnie zadać takie pytanie?</u>
+          <u xml:id="u-179.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pani senator Jadwiga Rotnicka. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-180">
+          <u xml:id="u-180.0" who="#SenatorJadwigaRotnicka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-180.1" who="#SenatorJadwigaRotnicka">Panie Ministrze, pytanie może naiwne. Wejście do lasu i robienie tam czegoś wygląda inaczej w lasach państwowych, a inaczej w lasach prywatnych. Rozumiem, że w sytuacji, kiedy mamy wykorzystywać psa w celach ratowniczych, nie obowiązuje zgoda właściciela lasu prywatnego, w przeciwieństwie do sytuacji np. polowania. Czy dobrze myślę, czy jestem w błędzie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-181">
+          <u xml:id="u-181.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-181.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę odpowiedzieć z miejsca. Proszę sobie tylko włączyć mikrofon.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-182">
+          <u xml:id="u-182.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaEdwardSiarka">Pani Senator, jeśli idzie o akację ratowniczą, to obojętnie, czy to jest las publiczny, czyli państwowy, czy las prywatny, tutaj nie ma żadnych ograniczeń. Można prowadzić akcję ratowniczą, nie pytając właściciela o zgodę na prowadzenie takiej akcji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-183">
+          <u xml:id="u-183.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy ktoś jeszcze z państwa?</u>
+          <u xml:id="u-183.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-183.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-183.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.</u>
+          <u xml:id="u-183.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dla porządku informuję, że senatorowie Janusz Pęcherz, Ryszard Świlski, Aleksander Szwed, Janusz Gromek i Wadim Tyszkiewicz złożyli swoje przemówienia w dyskusji do protokołu.</u>
+          <u xml:id="u-183.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-183.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-183.7" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dwudziestego porządku obrad: ustawa o wypowiedzeniu Traktatu Karty Energetycznej oraz Protokołu Karty Energetycznej dotyczącego efektywności energetycznej i odnośnych aspektów ochrony środowiska, sporządzonych w Lizbonie dnia 17 grudnia 1994 r.</u>
+          <u xml:id="u-183.8" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 833, a sprawozdanie komisji – w druku nr 833 A.</u>
+          <u xml:id="u-183.9" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę sprawozdawcę Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej, senatora Aleksandra Szweda, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-184">
+          <u xml:id="u-184.0" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-184.1" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-184.2" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">Mam zaszczyt w imieniu senackiej Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej przedstawić sprawozdanie z prac nad wyrażeniem zgody na dokonanie przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej wypowiedzenia Traktatu Karty Energetycznej oraz Protokołu Karty Energetycznej dotyczącego efektywności energetycznej i odnośnych aspektów ochrony środowiska, sporządzonych w Lizbonie dnia 17 grudnia 1994 r. Komisja obradowała nad tym podczas sto dwudziestego drugiego posiedzenia w dniu 26 października br.</u>
+          <u xml:id="u-184.3" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">Stronami traktatu są 53 państwa, w tym Rzeczpospolita Polska oraz wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej za wyjątkiem Republiki Włoskiej, i organizacje międzynarodowe, w tym Unia Europejska i Europejska Wspólnota Energii Atomowej. Z uwagi na swój charakter traktat stanowi część obowiązującego w Polsce prawa zarówno jako wiążące prawo międzynarodowe, jak i jako wiążące prawo Unii Europejskiej. Art. 26 traktatu zawiera klauzulę rozstrzygania sporów, m.in. umożliwiającą inwestorom z państw będących stronami tego traktatu pozywanie innych jego państw stron, w których inwestorzy ci dokonali inwestycji chronionych na jego mocy. Zastosowanie art. 26 traktatu do sporów wewnątrzunijnych, tj. sporów zaistniałych między inwestorem z jednego państwa członkowskiego Unii Europejskiej a innymi państwem członkowskim, od lat uznawane było przez Komisję Europejską i zdecydowaną większość państw członkowskich Unii Europejskiej za sprzeczne z prawem Unii Europejskiej. Podstawą dla takiego stanowiska był m.in. brak poszanowania autonomii prawa unijnego przez międzynarodowe trybunały arbitrażowe ustanowione na podstawie art. 26 traktatu w odniesieniu do sporów wewnątrzunijnych. Wskazane stanowisko uzasadnia wyrok z dnia 6 marca 2018 r. Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-264/18 Słowacja przeciwko Achmea BV. W przedmiotowym wyroku TSUE wskazał, że zasada autonomii prawa Unii Europejskiej uniemożliwia dwóm państwom członkowskim Unii Europejskiej ustanowienie mechanizmu rozstrzygania sporów między inwestorem a państwem przez dwustronną umowę inwestycyjną, tzw. BIT, z pominięciem trybunału. TSUE orzekł, że mechanizmy te są niezgodne z unijnymi traktatami, ponieważ podważają one system środków prawnych przewidzianych w nich do rozwiązywania tego rodzaju sporów. Stanowią one zatem zagrożenie dla autonomii prawa Unii Europejskiej i zasady wzajemnego zaufania między państwami członkowskimi, w związku z tym traktaty takie powinny zostać formalnie rozwiązane w celu zapewnienia pewności prawnej w porządku prawnym Unii Europejskiej. Wyrok w sprawie Achmea dotyczył umów wewnątrzunijnych, dlatego 22 państwa członkowskie Unii Europejskiej, w tym Rzeczypospolita Polska, podpisały dnia 15 stycznia 2019 r. wspólną deklarację, w której m.in. wyraziły pogląd, że wewnątrzunijne stosowanie art. 26 traktatu jest niezgodne z prawem Unii Europejskiej z uwagi na tożsamość jego specyfiki z klauzulami rozstrzygania sporów na podstawie umów intra-EU BIT, jak w sprawie Achmea Analogiczne stanowisko sformułowała Komisja Europejska.</u>
+          <u xml:id="u-184.4" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">W opinii projektodawców najbardziej efektywną ścieżką zapewnienia zgodności art. 26 traktatu z prawem Unii Europejskiej jest wystąpienie z tego traktatu przez Rzeczpospolitą Polską na podstawie jego art. 47. W związku z tym, że traktat stanowi umowę międzynarodową ratyfikowaną za zgodą, o której mowa w art. 89 ust. 1 i art. 90 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, wypowiedzenie zostanie dokonane po uzyskaniu zgody wyrażonej w ustawie.</u>
+          <u xml:id="u-184.5" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">W Sejmie za przyjęciem ustawy opowiedziało się 418 posłów, 11 posłów było przeciw, 7 wstrzymało się od głosu.</u>
+          <u xml:id="u-184.6" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">Senacka Komisja Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej podczas sto dwudziestego drugiego posiedzenia w dniu 26 października bieżącego roku, po przedstawieniu projektu przez wiceministra klimatu i środowiska Adama Czetwertyńskiego, 5 głosami za i z 1 wstrzymującym się od głosu podjęła ustawę ratyfikacyjną.</u>
+          <u xml:id="u-184.7" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">W trakcie dyskusji padło kilka pytań. Senator Bogdan Klich pytał o relację pomiędzy tym traktatem, który mielibyśmy opuścić, a polityką klimatyczną Unii Europejskiej. Pan minister odpowiedział, że niniejszy traktat miał za zadanie chronić inwestorów, którzy działają w dziedzinie szeroko pojętej energetyki. Chroni on ich przed decyzjami władz, jeśli poczują się nimi pokrzywdzone, bo mogą wystąpić do sądu arbitrażowego. Do dzisiaj nie było takiej sprawy, którą Polska by przegrała, ale jest takie ryzyko.</u>
+          <u xml:id="u-184.8" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">Pani senator Danuta Jazłowiecka pytała, z jakich instrumentów będą mogli korzystać inwestorzy po wypowiedzeniu tego traktatu przez Polskę. Pan minister odpowiedział, że wtedy wchodzą postępowania sądowe krajowe, z ewentualnym odwołaniem do sądów unijnych. Większość państw członkowskich uważa, że prawodawstwa są wystarczające, by zapewnić ochronę inwestorom. Dodatkowo pani senator Jazłowiecka pytała, czy przez traktat jest szybsza ścieżka legislacyjna. Pan minister odpowiedział, że tak, ale jest to jedno z ryzyk wobec państw członkowskich i Unii Europejskiej, bo traktat nie uznawał prymatu prawa unijnego, do którego zobowiązały się państwa unijne.</u>
+          <u xml:id="u-184.9" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu nie wniosło żadnych uwag.</u>
+          <u xml:id="u-184.10" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">W imieniu senackiej Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej wnoszę o przyjęcie ustawy o wypowiedzeniu Traktatu Karty Energetycznej oraz Protokołu Karty Energetycznej dotyczącego efektywności energetycznej i odnośnych aspektów ochrony środowiska, sporządzonych w Lizbonie dnia 17 grudnia 1994 r. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-185">
+          <u xml:id="u-185.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-185.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.</u>
+          <u xml:id="u-185.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-185.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd.</u>
+          <u xml:id="u-185.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych zostali upoważnieni minister klimatu i środowiska oraz minister spraw zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-185.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Witamy pana ministra Wawrzyka.</u>
+          <u xml:id="u-185.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy pan minister pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-185.7" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-185.8" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+          <u xml:id="u-185.9" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
+          <u xml:id="u-185.10" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Jerzy Czerwiński. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-186">
+          <u xml:id="u-186.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!</u>
+          <u xml:id="u-186.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Właściwie mam 2 pytania.</u>
+          <u xml:id="u-186.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Pierwsze. Ja rozumiem, że ma nas chronić prawo unijne, ale są tutaj państwa, jest ich 53, które są związane, chyba na razie, tym traktatem, spoza Unii. Pytanie, co wtedy nas będzie chronić, także naszych inwestorów. A może będzie tak, że to prawo unijne także w kontaktach zewnętrznych będzie stosowane? To jest pierwsza kwestia.</u>
+          <u xml:id="u-186.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Druga. Czy nie obawia się pan… Bo rozumiem, że my będziemy teraz poddani pod orzecznictwo TSUE. Jeden… Właściwie to nie wyrok, ale zabezpieczenie, które TSUE wydał, to słynne zabezpieczenie w sprawie Turowa, które wzbudziło bardzo daleko idące wątpliwości. Jest pytanie, czy nie obawia się pan minister, że podobne wyroki, postanowienia, orzeczenia sędziów TSUE – no, powiedzmy to wprost, bo to było zabezpieczenie w imieniu całego sądu, ale wydane przez pojedynczą osobę – mogą zdarzać się w przyszłości. Czy ten traktat nie chroni nas przed takiego typu, powiedziałbym, wodotryskami intelektualnymi?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-187">
+          <u xml:id="u-187.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo. Można z miejsca, Panie Ministrze, tylko mikrofon…</u>
+          <u xml:id="u-187.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPiotrWawrzyk">Jeśli chodzi o pytanie pierwsze, to zwracam uwagę na to, że nasi inwestorzy za granicą…</u>
+          <u xml:id="u-187.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Mikrofon.</u>
+          <u xml:id="u-187.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPiotrWawrzyk">A teraz?</u>
+          <u xml:id="u-187.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Nie, nie działa. Może jednak…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-188">
+          <u xml:id="u-188.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPiotrWawrzyk">Jeżeli chodzi o naszych inwestorów za granicą, to nie mamy tego rodzaju problemów z, powiedzmy, dochodzeniem roszczeń, dlatego że w tej chwili ochrona inwestycji zwykle odbywa się – i tak samo działa to w Polsce wobec inwestorów zagranicznych spoza Unii – na poziomie sądów powszechnych. Tak więc z tego punktu widzenia to nie ma żadnego znaczenia.</u>
+          <u xml:id="u-188.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPiotrWawrzyk">A wyrok w sprawie Turowa to całkiem inna materia niż ta, którą w tej chwili rozpatrujemy, bez związku merytorycznego z Kartą Energetyczną. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-189">
+          <u xml:id="u-189.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-189.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję, nie ma więcej pytań.</u>
+          <u xml:id="u-189.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-189.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.</u>
+          <u xml:id="u-189.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dla porządku informuję, że senatorowie Aleksander Szwed i Wadim Tyszkiewicz złożyli swoje przemówienia w dyskusji do protokołu.</u>
+          <u xml:id="u-189.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-189.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-189.7" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dwudziestego pierwszego porządku obrad: ustawa o ratyfikacji Porozumienia między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Austrii o wygaśnięciu skutków prawnych artykułu 11 ustęp 3 Umowy między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Austrii w sprawie popierania i ochrony inwestycji, sporządzonej w Wiedniu dnia 24 listopada 1988 r.</u>
+          <u xml:id="u-189.8" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 817, a sprawozdanie komisji – w druku nr 817 A.</u>
+          <u xml:id="u-189.9" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę sprawozdawcę Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej, senatora Aleksandra Szweda, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-190">
+          <u xml:id="u-190.0" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-190.1" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-190.2" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">Mam zaszczyt przedstawić w imieniu senackiej Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej sprawozdanie z prac nad ustawą o ratyfikacji Porozumienia między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Austrii o wygaśnięciu skutków prawnych artykułu 11 ustęp 3 Umowy między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Austrii w sprawie popierania i ochrony inwestycji, sporządzonej w Wiedniu dnia 24 listopada 1988 r., nad którą komisja obradowała podczas sto siedemnastego posiedzenia w dniu 5 października br.</u>
+          <u xml:id="u-190.3" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">Ta ustawa dotyczy ostatniego kraju, z którym Polska jeszcze nie wypowiedziała umowy o tzw. popieraniu i ochronie inwestycji, czyli tzw. umowy BIT. Stało się to konieczne w następstwie orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 6 marca 2018 r. w tzw. sprawie Achmea. Po wydaniu tego wyroku Komisja Europejska zaproponowała państwom członkowskim porozumienie o wygaśnięciu dwustronnych traktatów inwestycyjnych, które zostało podpisane w Brukseli 5 maja 2020 r. Początkowo Austria nie wyraziła zgody na rozwiązanie dwustronnego traktatu za porozumieniem stron i nie przystąpiła do wspomnianego porozumienia. W związku z takim stanowiskiem Austrii Polska wypowiedziała przedmiotową umowę. Wypowiedzenie to stało się skuteczne w dniu 16 października 2019 r., niemniej zgodnie z art. 11 ust. 3 tejże umowy inwestycje dokonane przed wejściem w życie wypowiedzenia podlegają ochronie, zgodnie z jej postanowieniami, przez 10 lat od czasu wygaśnięcia umowy. Ostatecznie pod naciskiem Komisji Europejskiej Austria wyraziła gotowość zakończenia obowiązywania tej klauzuli poprzez podpisanie specjalnego porozumienia. Tak więc jest to efekt tych zabiegów.</u>
+          <u xml:id="u-190.4" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">Porozumienie wejdzie w życie pierwszego dnia pierwszego miesiąca po dacie otrzymania późniejszej z notyfikacji stron informującej, że odpowiednie procedury wewnętrzne dla wejścia w życie porozumienia zostały spełnione.</u>
+          <u xml:id="u-190.5" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">Porozumienie dotyczy spraw określonych w art. 89 ust. 1 pkty 2 i 5 konstytucji, tj. wolności, praw i obowiązków obywatelskich oraz spraw uregulowanych w ustawie lub w których konstytucja wymaga ustawy, i w związku z tym wymaga ratyfikacji za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie.</u>
+          <u xml:id="u-190.6" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">W Sejmie za przyjęciem ustawy opowiedziało się 443 posłów, 3 było przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu. Senacka Komisja Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej podczas sto siedemnastego posiedzenia w dniu 5 października br., po przedstawieniu projektu przez wiceministra spraw zagranicznych, pana Piotra Wawrzyka, bez głosów w dyskusji przyjęła jednogłośnie, 6 głosami za, projekt ustawy ratyfikacyjnej. Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu nie wniosło żadnych uwag. Dlatego w imieniu senackiej Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej wnoszę o przyjęcie ustawy o ratyfikacji. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-191">
+          <u xml:id="u-191.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-191.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.</u>
+          <u xml:id="u-191.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-191.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Projekt ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych zostali upoważnieni minister rozwoju i technologii oraz minister spraw zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-191.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu? Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-191.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawicieli rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+          <u xml:id="u-191.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-191.7" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-191.8" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu, a dla porządku informuję, że senatorowie Aleksander Szwed i Jolanta Hibner złożyli swoje przemówienia w dyskusji do protokołu.</u>
+          <u xml:id="u-191.9" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-191.10" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-191.11" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dwudziestego drugiego porządku obrad: ustawa o wypowiedzeniu Porozumienia między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Ludową Republiką Angoli o przyjaźni i współpracy, podpisanego w Luandzie dnia 4 grudnia 1978 r.</u>
+          <u xml:id="u-191.12" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 818, a sprawozdanie komisji – w druku nr 818 A.</u>
+          <u xml:id="u-191.13" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę sprawozdawcę Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej, senatora Aleksandra Szweda, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-192">
+          <u xml:id="u-192.0" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-192.1" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">Mam zaszczyt przedstawić w imieniu senackiej Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej sprawozdanie z prac nad ustawą o wypowiedzeniu Porozumienia między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Ludową Republiką Angoli o przyjaźni i współpracy, podpisanego w Luandzie dnia 4 grudnia 1978 r., nad którą komisja obradowała podczas sto siedemnastego posiedzenia w dniu 5 października br.</u>
+          <u xml:id="u-192.2" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">Porozumienie to, mimo że, formalnie rzecz biorąc, jest umową wciąż obowiązującą, to jednak nie jest wykonywane. Ponadto niektóre jego postanowienia budzą wątpliwości konstytucyjne w kontekście konstytucji z 2 kwietnia 1997 r. Rzecz w tym – poza wszystkimi kwestiami merytorycznymi – że używane są w nim sformułowania odwołujące się do zasad marksizmu-leninizmu, do współpracy i jedności działania między krajami wspólnoty socjalistycznej, czyli, inaczej mówiąc, jest to umowa archaiczna. Można jako przykład podać nieprzystające do obecnego systemu prawnego fragmenty preambuły porozumienia, a w szczególności sformułowania takie jak: „mając na uwadze dalsze utrwalanie tych stosunków w oparciu o zasady marksizmu-leninizmu i proletariackiego internacjonalizmu” czy „jedność działania między krajami wspólnoty socjalistycznej”.</u>
+          <u xml:id="u-192.3" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">Umowa została ratyfikowana przez Radę Państwa PRL 30 grudnia 1982 r. i opublikowana w Dzienniku Ustaw w 1984 r. pod poz. 147. To jest chyba jedna z ostatnich, jeżeli nie ostatnia umowa tego rodzaju, która jest opublikowana jeszcze w Dzienniku Ustaw Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.</u>
+          <u xml:id="u-192.4" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">Co ważne, w uzasadnieniu projektu ustawy podkreślono, że strona angolska została poinformowana o zamiarze wypowiedzenia porozumienia przez Rzeczpospolitą Polską i odniosła się do tego ze zrozumieniem, a ponadto wyraziła chęć zawarcia nowej umowy międzynarodowej dotyczącej przyjaźni i współpracy.</u>
+          <u xml:id="u-192.5" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">W Sejmie za przyjęciem ustawy opowiedziało się 435 posłów, nikt nie był przeciw, 5 posłów wstrzymało się od głosu. Z kolei senacka Komisja Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej podczas sto siedemnastego posiedzenia w dniu 5 października br., po przedstawieniu projektu przez wiceministra spraw zagranicznych i Unii Europejskiej Piotra Wawrzyka, bez głosów w dyskusji, przyjęła jednogłośnie – 6 głosami za – projekt ustawy ratyfikacyjnej. Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu nie wniosło żadnych uwag.</u>
+          <u xml:id="u-192.6" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">Dlatego w imieniu senackiej Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej wnoszę o przyjęcie ustawy o wypowiedzeniu Porozumienia między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Ludową Republiką Angoli o przyjaźni i współpracy, podpisanego w Luandzie dnia 4 grudnia 1978 r. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-193">
+          <u xml:id="u-193.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-193.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.</u>
+          <u xml:id="u-193.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
+          <u xml:id="u-193.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Kobiak. Proszę bardzo… Przepraszam, Gogacz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-194">
+          <u xml:id="u-194.0" who="#SenatorStanislawGogacz">Chciałbym zapytać pana ministra, czy nie lepiej…</u>
+          <u xml:id="u-194.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Ale to na razie są do sprawozdawcy…</u>
+          <u xml:id="u-194.2" who="#SenatorStanislawGogacz">A, do sprawozdawcy, tak, oczywiście. Chciałbym zapytać…</u>
+          <u xml:id="u-194.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">To proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-194.4" who="#SenatorStanislawGogacz">Chciałbym zapytać, w z związku z tym, że to porozumienie, ta umowa dotyczy porozumienia pomiędzy jeszcze wtedy Polską Rzecząpospolitą Ludową a Ludową Republiką Angoli, i w związku z tym, że ta umowa wygasa ze względów, o których pan senator sprawozdawca już tutaj powiedział, czy nie lepiej byłoby dokonać takiej jakby konwersji tej umowy, to znaczy, że jedna umowa wygasa – z powodów oczywistych, które tu były wymienione, jak powiedziałem… Ale skoro pan powiedział, że jest perspektywa na to, żeby powstała nowa umowa, to czy nie można by było tego zrobić… Czy była na posiedzeniu komisji taka dyskusja, żeby niejako z automatu – jedną zawieszamy, a drugą już… Wtedy nie ma luki, jest zachowana ciągłość. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-195">
+          <u xml:id="u-195.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-196">
+          <u xml:id="u-196.0" who="#SenatorAleksanderSzwed">Panie Senatorze, tak jak powiedziałem, nie było pytań, nie było de facto dyskusji w tym punkcie. Ustawa ratyfikacyjna została przyjęta jednogłośnie. W uzasadnieniu, tak jak tutaj w sprawozdaniu przedstawiałem, mamy informację, że strona angolska została poinformowana o zamiarze wypowiedzenia porozumienia i jest wola, żeby przyjąć nową umowę. Ale będę prosił, żeby to pytanie może skierować raczej do pana ministra.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-197">
+          <u xml:id="u-197.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-197.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Nie ma więcej pytań.</u>
+          <u xml:id="u-197.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd.</u>
+          <u xml:id="u-197.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister spraw zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-197.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu? Nie. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-197.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu, związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+          <u xml:id="u-197.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
+          <u xml:id="u-197.7" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Ja rozumiem, że pan senator Gogacz chce zadać pytanie panu ministrowi.</u>
+          <u xml:id="u-197.8" who="#SenatorStanislawGogacz">Ja bym chciał powtórzyć to pytanie, czy…</u>
+          <u xml:id="u-197.9" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dobrze, w takim razie… Pan minister, jak myślę, słyszał już to pytanie, więc proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-198">
+          <u xml:id="u-198.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPiotrWawrzyk">Panie Senatorze, pomysł jest bardzo dobry, ale zwracam uwagę, że negocjowanie umów z krajami afrykańskimi trwa bardzo długo, kilka, czasami kilkanaście lat, i nie wydaje mi się, żeby dobrym pomysłem było to, żeby ta umowa, nad którą dzisiaj państwo debatujecie, obowiązywała jeszcze tak długo. My jesteśmy już w trakcie negocjacji nowej umowy z Angolą. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-199">
+          <u xml:id="u-199.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-199.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Jerzy Czerwiński.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-200">
+          <u xml:id="u-200.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-200.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Ministrze, czy brak tej umowy może w jakiś sposób przeszkodzić np. w prowadzeniu stosunków handlowych z Angolą? Pytam, ponieważ, ona dysponuje np. ropą naftową, a nam by się teraz na pewno ropa przydała, ona potrzebuje broni, a my mamy zakłady produkujące broń. Czy wypowiedzenie tej umowy i brak następnej nie będzie wywierać negatywnych skutków w tym zakresie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-201">
+          <u xml:id="u-201.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-201.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę, Panie Ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-202">
+          <u xml:id="u-202.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPiotrWawrzyk">Nie będzie negatywnych skutków z 2 względów, Panie Senatorze. Po pierwsze, jesteśmy jako członek Unii Europejskiej częścią wspólnej polityki handlowej Unii Europejskiej, a w ramach tego są również relacje z Angolą. Po drugie, jesteśmy w bieżącym kontakcie z rządem tego państwa w sprawie ewentualnych problemów, ale do tej pory żadnych problemów nam nie sygnalizowano ani ze strony Angoli, ani ze strony polskich inwestorów w tym kraju. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-203">
+          <u xml:id="u-203.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-203.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję. Nie ma więcej pytań.</u>
+          <u xml:id="u-203.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-203.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.</u>
+          <u xml:id="u-203.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję też dla porządku, że senatorowie Aleksander Szwed i Jolanta Hibner złożyli swoje przemówienia w dyskusji do protokołu.</u>
+          <u xml:id="u-203.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-203.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-203.7" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dwudziestego trzeciego porządku obrad: ustawa o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Gruzją w sprawie eliminowania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu oraz zapobiegania uchylaniu się i unikaniu opodatkowania, podpisanej w Tbilisi dnia 7 lipca 2021 r.</u>
+          <u xml:id="u-203.8" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 819, a sprawozdania komisji – w drukach nr 819 A i 819 B.</u>
+          <u xml:id="u-203.9" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę sprawozdawcę Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej, senatora Aleksandra Szweda, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-204">
+          <u xml:id="u-204.0" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-204.1" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-204.2" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">Mam zaszczyt przedstawić w imieniu senackiej Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej sprawozdanie z prac nad ustawą o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Gruzją w sprawie eliminowania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu oraz zapobiegania uchylaniu się i unikaniu opodatkowania, podpisanej w Tbilisi dnia 7 lipca 2021 r., nad którą komisja obradowała podczas sto siedemnastego posiedzenia w dniu 5 października br.</u>
+          <u xml:id="u-204.3" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">Istniejąca umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania z Gruzją nie odpowiada w pełni obecnym priorytetom polityki podatkowej Polski, nakierowanym na uszczelnienie systemu podatkowego. Konieczność związania się nową umową wynika ponadto z prac prowadzonych w ramach OECD, mających na celu zwalczanie erozji bazy podatkowej, co stanowi ważną inicjatywę, która może przynieść długofalowe pozytywne skutki dla prowadzonych przez Polskę działań na poziomie krajowym i międzynarodowym, zapobiegając utracie dochodów podatkowych. Instrumentem, który ma za zadanie wdrożenie wybranych rozwiązań wypracowanych w projekcie BEPS jest konwencja wielostronna implementująca środki traktatowego prawa podatkowego, mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysków. Zarówno Polska, jak i Gruzja przystąpiły do tej konwencji, a zawarcie niniejszej umowy jest niezbędne do wprowadzenia minimum standardu BEPS oraz najnowszych standardów w zakresie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, zawartych w aktualnie obowiązującej wersji konwencji modelowej OECD w tej sprawie.</u>
+          <u xml:id="u-204.4" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">Związanie Rzeczypospolitej Polskiej przedmiotową umową nastąpi w drodze ratyfikacji, za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie, bowiem na podstawie art. 89 ust. 1 konstytucji kwestie objęte umową są regulowane ustawą, a w związku z tym konieczne jest również przeprowadzenie, na podstawie pkt 5 tego ustępu, procedury związania Rzeczypospolitej w drodze tzw. dużej ratyfikacji. Zgodnie zaś z art. 217 konstytucji nakładanie podatków i innych danin publicznych, określanie podmiotów, przedmiotów opodatkowania i stawek podatkowych, a także zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych od podatku następuje w drodze ustawy. Tym samym konieczne jest również przeprowadzenie procedury ratyfikacyjnej ustawy. Mając na względzie fakt, że niniejsza umowa obejmuje swoim zakresem kwestie związane z podatkami dochodowymi, a więc spełnia przesłanki określone w art. 89 ust. 1 pkt 5, należy uznać za konieczne zastosowanie trybu związania umową w drodze ratyfikacji, za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie.</u>
+          <u xml:id="u-204.5" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">W Sejmie za przyjęciem ustawy opowiedziało się 425 posłów, nikt nie był przeciw, 10 posłów wstrzymało się od głosu. Z kolei senacka Komisja Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej podczas sto siedemnastego posiedzenia w dniu 5 października br., po przedstawieniu projektu przez wiceministra spraw zagranicznych i Unii Europejskiej Piotra Wawrzyka, bez głosów w dyskusji, przyjęła jednogłośnie – 6 głosami za – projekt ustawy ratyfikacyjnej. Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu nie wniosło żadnych uwag.</u>
+          <u xml:id="u-204.6" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">Dlatego w imieniu senackiej Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej wnoszę o przyjęcie ustawy o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Gruzją w sprawie eliminowania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu oraz zapobiegania uchylaniu się i unikaniu opodatkowania, podpisanej w Tbilisi dnia 7 lipca 2021 r. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-205">
+          <u xml:id="u-205.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-205.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę sprawozdawcę Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, senatora Leszka Czarnobaja, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-206">
+          <u xml:id="u-206.0" who="#SenatorSprawozdawcaLeszekCzarnobaj">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Szanowni Goście!</u>
+          <u xml:id="u-206.1" who="#SenatorSprawozdawcaLeszekCzarnobaj">Pan senator Szwed w pełni przekazał to, co dotyczy niniejszej ustawy. Ja tylko dodam te elementy, które pojawiły się na posiedzeniu Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, a o których nie mówił pan senator.</u>
+          <u xml:id="u-206.2" who="#SenatorSprawozdawcaLeszekCzarnobaj">Po pierwsze, były 2 pytania. Pierwsze dotyczyło o wielkości obrotów, czyli kwestii dość istotnej i ciekawej. Polska i Gruzja mają za rok 2021 158 milionów dolarów obrotu, z czego 123 miliony to eksport, a 25 to import, czyli mamy nadwyżkę eksportu nad importem.</u>
+          <u xml:id="u-206.3" who="#SenatorSprawozdawcaLeszekCzarnobaj">Drugie pytanie dotyczyło… Bo również chcę powiedzieć, że chyba od 2014 r., jeśli dobrze pamiętam, Polska podpisywała z różnymi krajami takie umowy, dotyczące unikania podwójnego opodatkowania oraz zapobiegania praniu pieniędzy i unikaniu opodatkowania w ogóle. A OECD opracował taki wzór, który jest wdrażany, i ponad 80 krajów ma już podpisaną taką umowę.</u>
+          <u xml:id="u-206.4" who="#SenatorSprawozdawcaLeszekCzarnobaj">Jednocześnie chciałbym przekazać, Pani Marszałek, że wszyscy członkowie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych głosowali za podjęciem tej uchwały. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-207">
+          <u xml:id="u-207.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-207.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatorów sprawozdawców.</u>
+          <u xml:id="u-207.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-207.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Projekt ustawy został wniesiony przez rząd.</u>
+          <u xml:id="u-207.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych zostali upoważnieni minister finansów oraz minister spraw zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-207.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy przedstawiciele rządu pragną zagrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu? Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-207.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+          <u xml:id="u-207.7" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-207.8" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-207.9" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">I informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.</u>
+          <u xml:id="u-207.10" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">A dla porządku informuję, że senatorowie Aleksander Szwed, Jolanta Hibner, Janusz Gromek i Wadim Tyszkiewicz złożyli swoje przemówienia w dyskusji do protokołu.</u>
+          <u xml:id="u-207.11" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-207.12" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-207.13" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dwudziestego czwartego porządku obrad: ustawa o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Indii o wzajemnej pomocy prawnej w sprawach karnych, podpisanej w Nowym Delhi dnia 25 kwietnia 2022 r.</u>
+          <u xml:id="u-207.14" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 820, a sprawozdania komisji – w drukach nr 820 A i 820 B.</u>
+          <u xml:id="u-207.15" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę sprawozdawcę Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej, senatora Aleksandra Szweda, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-208">
+          <u xml:id="u-208.0" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-208.1" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">Mam zaszczyt w imieniu senackiej Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej przedstawić sprawozdanie z prac nad ustawą o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Indii o wzajemnej pomocy prawnej w sprawach karnych, podpisanej w Nowym Delhi dnia 25 kwietnia 2022 r., nad którą komisja obradowała podczas sto siedemnastego posiedzenia w dniu 5 października br.</u>
+          <u xml:id="u-208.2" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">Obecnie w relacjach między Polską a Indiami brak jest umowy regulującej problematykę współpracy prawnej w sprawach karnych. Dotychczasową współpracę, opartą na zasadzie wzajemności i kodeksie postępowania karnego, uznać należy za mało efektywną i niewystarczającą.</u>
+          <u xml:id="u-208.3" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">Ratyfikacja i wejście w życie niniejszej umowy przyczyni się do zwiększenia skuteczności działań polskich organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości w zakresie zapobiegania przestępczości, wykrywania i ścigania przestępstw oraz prowadzenia postępowań przygotowawczych i sądowych, a w konsekwencji – do ochrony polskiego społeczeństwa poprzez efektywniejsze zwalczanie przestępczości.</u>
+          <u xml:id="u-208.4" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">Przedmiotowa umowa jest wzorowana na wiążących Polskę umowach dwustronnych, a także na przepisach umów wielostronnych, których Polska jest stroną, w tym Konwencji o pomocy prawnej w sprawach karnych pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej.</u>
+          <u xml:id="u-208.5" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">Umowa w sposób szczegółowy reguluje kwestie związane z problematyką pomocy prawnej prokuratur i sądów w sprawach karnych. Dla ułatwienia współpracy w kontaktach pomiędzy władzami, organami ścigania i wymiaru sprawiedliwości obydwu państw pośredniczyć będą organy centralne. Po stronie polskiej będzie to minister sprawiedliwości lub prokurator generalny, lub też osoba wyznaczona przez ministra sprawiedliwości albo prokuratora generalnego.</u>
+          <u xml:id="u-208.6" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">W celu zwiększenia efektywności działań strony będą uprawnione do utrzymywania kontaktów bezpośrednich, co umożliwi skuteczną współpracę, w szczególności w sprawach wyjątkowo pilnych. Ponadto umowa w sposób jednoznaczny ustala wymogi formalne wniosków, co przyczyni się do ograniczenia przypadków ich odrzucenia.</u>
+          <u xml:id="u-208.7" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">Art. 89 ust. 1 pkty 2 i 5 konstytucji enumeratywnie wymienia sytuacje, w których niezbędna jest ratyfikacja umowy międzynarodowej za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie, a niniejsza umowa właśnie obejmuje swoim zakresem wolności, prawa i obowiązki obywatelskie określone w konstytucji oraz sprawy należące do materii ustawowej. Należy zatem uznać za konieczne zastosowanie trybu tzw. dużej ratyfikacji.</u>
+          <u xml:id="u-208.8" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">W Sejmie za przyjęciem ustawy opowiedziało się 435 posłów, nikt nie był przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu. Zaś senacka Komisja Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej podczas sto siedemnastego posiedzenia w dniu 5 października br., po przedstawieniu projektu przez wiceministra spraw zagranicznych Piotra Wawrzyka, bez głosów w dyskusji przyjęła jednogłośnie, 6 głosami za, projekt ustawy ratyfikacyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-208.9" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderSzwed">Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu nie wniosło żadnych uwag. W imieniu senackiej Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej wnoszę o przyjęcie ustawy o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Indii o wzajemnej pomocy prawnej w sprawach karnych, podpisanej w New Delhi dnia 25 kwietnia 2022 r. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-209">
+          <u xml:id="u-209.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-209.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę sprawozdawcę Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, senatora Roberta Mamątowa, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-210">
+          <u xml:id="u-210.0" who="#SenatorSprawozdawcaRobertMamatow">Pani Marszałek! Wysoka Izbo.</u>
+          <u xml:id="u-210.1" who="#SenatorSprawozdawcaRobertMamatow">Kolega senator w zasadzie powiedział wszystko o tej ustawie. Ja tylko powiem, że członkowie komisji na posiedzeniu Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji po posiedzeniu w dniu 19 października 2022 r. wnoszą o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-211">
+          <u xml:id="u-211.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-211.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatorów sprawozdawców.</u>
+          <u xml:id="u-211.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-211.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych zostali upoważnieni minister sprawiedliwości oraz minister spraw zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-211.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy przedstawiciele rządu pragną zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu?</u>
+          <u xml:id="u-211.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-211.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawicieli rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+          <u xml:id="u-211.7" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-211.8" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-211.9" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.</u>
+          <u xml:id="u-211.10" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">A dla porządku informuję, że senatorowie Jolanta Hibner, Janusz Gromek, Aleksander Szwed i Wadim Tyszkiewicz złożyli swoje przemówienia w dyskusji do protokołu.</u>
+          <u xml:id="u-211.11" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-211.12" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">I informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-211.13" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Na tym wyczerpaliśmy porządek obrad.</u>
+          <u xml:id="u-211.14" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o wysłuchanie komunikatów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-212">
+          <u xml:id="u-212.0" who="#SenatorSekretarzMariuszGromko">Szanowni Państwo, są 2 komunikaty.</u>
+          <u xml:id="u-212.1" who="#SenatorSekretarzMariuszGromko">Posiedzenie Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności w sprawie rozpatrzenia wniosków zgłoszonych na posiedzeniu Senatu do ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych oraz ustawy o finansach publicznych, druk senacki nr 813, odbędzie się dzisiaj, 5 minut po ogłoszeniu przerwy w sali nr 182.</u>
+          <u xml:id="u-212.2" who="#SenatorSekretarzMariuszGromko">Posiedzenie Komisji Środowiska w sprawie rozpatrzenia wniosków zgłoszonych na posiedzeniu Senatu do ustawy o Centralnym Azylu dla Zwierząt odbędzie się 10 minut po ogłoszeniu przerwy w sali nr 176. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-213">
+          <u xml:id="u-213.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-213.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Zarządzam przerwę do godziny 17.30. Informuję państwa senatorów, że o godzinie 17.30 odbędą się głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-213.2" who="#komentarz">Przerwa w obradach od godziny 15 minut 27 do godziny 17 minut 35</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-214">
+          <u xml:id="u-214.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Bardzo proszę o zajmowanie miejsc.</u>
+          <u xml:id="u-214.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wznawiam obrady.</u>
+          <u xml:id="u-214.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Szanowni Państwo Senatorowie, przypominam, że kolejne posiedzenie Senatu zaplanowane jest na 16 i 17 listopada bieżącego roku. Porządek obrad tego posiedzenia zostanie państwu dostarczony drogą elektroniczną. Przypominam, że to będzie jedno z posiedzeń listopadowych, bo 28 listopada będzie jeszcze uroczyste posiedzenie, a 29 i 30 listopada – zwykłe.</u>
+          <u xml:id="u-214.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu czwartego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz ustawy o odnawialnych źródłach energii.</u>
+          <u xml:id="u-214.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Nadzwyczajnej do spraw Klimatu, Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności oraz Komisji Środowiska, które ustosunkowały się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowały wspólne sprawozdanie w tej sprawie. Znajduje się ono w druku nr 821 Z.</u>
+          <u xml:id="u-214.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę sprawozdawcę, pana senatora Adama Szejnfelda, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+          <u xml:id="u-214.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">A gdzież to nasz sprawozdawca?</u>
+          <u xml:id="u-214.7" who="#Gloszsali">Zginął.</u>
+          <u xml:id="u-214.8" who="#Gloszsali">Głosujemy.</u>
+          <u xml:id="u-214.9" who="#Gloszsali">O, jest.</u>
+          <u xml:id="u-214.10" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Żyje.</u>
+          <u xml:id="u-214.11" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Pociągiem jedzie.</u>
+          <u xml:id="u-214.12" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-214.13" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poproszę w zastępstwie…</u>
+          <u xml:id="u-214.14" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Dzień dobry. Nie może mi się włączyć kamera, nie rozumiem czemu…</u>
+          <u xml:id="u-214.15" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Nie widzimy pana…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-215">
+          <u xml:id="u-215.0" who="#SenatorSprawozdawcaAdamSzejnfeld">Chyba już jestem. Tak?</u>
+          <u xml:id="u-215.1" who="#SenatorSprawozdawcaAdamSzejnfeld">Komisje w przerwie rozpatrzyły zgłoszone poprawki. Proponują, aby przyjąć pierwszą i piątą, a pozostałe poprawki odrzucić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-216">
+          <u xml:id="u-216.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-216.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy senatorowie wnioskodawcy lub pozostali senatorowie sprawozdawcy chcą jeszcze zabrać głos?</u>
+          <u xml:id="u-216.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przypomnę, że sprawozdawcami komisji byli pan senator Wojciech Piecha, reprezentujący Komisję Gospodarki Narodowej i Innowacyjności oraz Komisję Środowiska, i pan senator Stanisław Gawłowski, reprezentujący Komisję Nadzwyczajną do spraw Klimatu. Wnioski w trakcie dyskusji zgłosili panowie senatorowie Szejnfeld, Kwiatkowski i Tyszkiewicz.</u>
+          <u xml:id="u-216.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-216.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W pierwszej kolejności zostaną przeprowadzone głosowania nad przedstawionymi poprawkami, a następnie nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-216.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Uwaga, nad poprawkami nr 1 i 5 należy głosować łącznie. Przyjęcie tych poprawek wykluczy głosowanie nad poprawkami nr 2–4 i nr 6.</u>
+          <u xml:id="u-216.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-216.7" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-216.8" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-216.9" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-216.10" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 96 senatorów, 52 – za, 43 – przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-216.11" who="#komentarz">Głosowanie nr 79</u>
+          <u xml:id="u-216.12" who="#Gloszsali">I całość.</u>
+          <u xml:id="u-216.13" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Całość, tak.</u>
+          <u xml:id="u-216.14" who="#MarszalekTomaszGrodzki">I w związku z tym przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-216.15" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-216.16" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-216.17" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-216.18" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pani senator Sekuła głosuje?</u>
+          <u xml:id="u-216.19" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-216.20" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 96 senatorów, 95 – za, 1 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-216.21" who="#komentarz">Głosowanie nr 80</u>
+          <u xml:id="u-216.22" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz ustawy o odnawialnych źródłach energii.</u>
+          <u xml:id="u-216.23" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywana punktu piątego porządku obrad: ustawa o przedłużeniu kadencji organów jednostek samorządu terytorialnego.</u>
+          <u xml:id="u-216.24" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Komisja Ustawodawcza, Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej przedstawiły projekt uchwały, w którym wnoszą o odrzucenie tej ustawy – druk senacki nr 814 A.</u>
+          <u xml:id="u-216.25" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisję projektem uchwały o odrzuceniu tej ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-216.26" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-216.27" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-216.28" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-216.29" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-216.30" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pani senator Staroń głosuje czy…</u>
+          <u xml:id="u-216.31" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-216.32" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 95 senatorów, 52 – za, 42 – przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
+          <u xml:id="u-216.33" who="#komentarz">Głosowanie nr 81</u>
+          <u xml:id="u-216.34" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o przedłużeniu kadencji organów jednostek samorządu terytorialnego.</u>
+          <u xml:id="u-216.35" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu szóstego porządku obrad: ustawa zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o repatriacji oraz niektórych innych ustaw.</u>
+          <u xml:id="u-216.36" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Komisja Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosi o przyjęcie tej ustawy bez poprawek – druk senacki nr 837 A.</u>
+          <u xml:id="u-216.37" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisję projektem uchwały.</u>
+          <u xml:id="u-216.38" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-216.39" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-216.40" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-216.41" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-216.42" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 95 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-216.43" who="#komentarz">Głosowanie nr 82</u>
+          <u xml:id="u-216.44" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o repatriacji oraz niektórych innych ustaw.</u>
+          <u xml:id="u-216.45" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu siódmego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o Narodowym Instytucie Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego.</u>
+          <u xml:id="u-216.46" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosi o odrzucenie ustawy – druk senacki nr 829 A.</u>
+          <u xml:id="u-216.47" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisję projektem uchwały o odrzucenie tej ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-216.48" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-216.49" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-216.50" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-216.51" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-216.52" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 95 senatorów, 51 – za, 43 – przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
+          <u xml:id="u-216.53" who="#komentarz">Głosowanie nr 83</u>
+          <u xml:id="u-216.54" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Narodowym Instytucie Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego.</u>
+          <u xml:id="u-216.55" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu ósmego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o prawach konsumenta, ustawy – Kodeks cywilny oraz ustawy – Prawo prywatne międzynarodowe.</u>
+          <u xml:id="u-216.56" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Komisja Ustawodawcza oraz Komisja Gospodarki Narodowej i Innowacyjności przedstawiły jednobrzmiące projekty uchwał, w których wnoszą o wprowadzenie poprawek do ustawy – druki senackie nr 830 A i B.</u>
+          <u xml:id="u-216.57" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W pierwszej kolejności zostaną przeprowadzone głosowania nad przedstawionymi poprawkami, a następnie nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-216.58" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dostałem informację, że po uzgodnieniach międzyklubowych jest możliwość zblokowania poprawek nr 1–5.</u>
+          <u xml:id="u-216.59" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W związku z tym zarządzam głosowanie łączne nad poprawkami nr 1–5.</u>
+          <u xml:id="u-216.60" who="#Gloszsali">…Ma coś przeciwko…</u>
+          <u xml:id="u-216.61" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Nie, widziałem, że pani, że tak powiem…</u>
+          <u xml:id="u-216.62" who="#Gloszsali">Pan marszałek ma dobry wzrok.</u>
+          <u xml:id="u-216.63" who="#Gloszsali">Tak jest.</u>
+          <u xml:id="u-216.64" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Porozumieliśmy się z panem przewodniczącym Martynowskim oczami.</u>
+          <u xml:id="u-216.65" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-216.66" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-216.67" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-216.68" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-216.69" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 96 senatorów,  wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-216.70" who="#komentarz">Głosowanie nr 84</u>
+          <u xml:id="u-216.71" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 6.</u>
+          <u xml:id="u-216.72" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-216.73" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-216.74" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-216.75" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-216.76" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 96 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-216.77" who="#komentarz">Głosowanie nr 85</u>
+          <u xml:id="u-216.78" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W związku z tym przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-216.79" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-216.80" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-216.81" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-216.82" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-216.83" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 96 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-216.84" who="#komentarz">Głosowanie nr 86</u>
+          <u xml:id="u-216.85" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o prawach konsumenta, ustawy – Kodeks cywilny oraz ustawy – Prawo prywatne międzynarodowe.</u>
+          <u xml:id="u-216.86" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu dziewiątego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy – Kodeks spółek handlowych.</u>
+          <u xml:id="u-216.87" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Komisja Ustawodawcza oraz Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji przedstawiły projekt uchwały, w którym wnoszą o wprowadzenie poprawek do ustawy. Druk senacki nr 831 A.</u>
+          <u xml:id="u-216.88" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W pierwszej kolejności zostaną przeprowadzone głosowania nad przedstawionymi poprawkami, a następnie nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-216.89" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-216.90" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 1.</u>
+          <u xml:id="u-216.91" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-216.92" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-216.93" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-216.94" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-216.95" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 96 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-216.96" who="#komentarz">Głosowanie nr 87</u>
+          <u xml:id="u-216.97" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 2.</u>
+          <u xml:id="u-216.98" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-216.99" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-216.100" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-216.101" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-216.102" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 95 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-216.103" who="#komentarz">Głosowanie nr 88</u>
+          <u xml:id="u-216.104" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-216.105" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-216.106" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-216.107" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-216.108" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-216.109" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 96 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-216.110" who="#komentarz">Głosowanie nr 89</u>
+          <u xml:id="u-216.111" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy – Kodeks spółek handlowych.</u>
+          <u xml:id="u-216.112" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu dziesiątego porządku obrad: ustawa o zmianie ustaw w celu przeciwdziałania lichwie.</u>
+          <u xml:id="u-216.113" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Ustawodawczej, Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, które ustosunkowały się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowały wspólne sprawozdanie w tej sprawie. Znajduje się ono w druku nr 834 Z.</u>
+          <u xml:id="u-216.114" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę sprawozdawcę, pana senatora Kazimierza Kleinę, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-217">
+          <u xml:id="u-217.0" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-217.1" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Połączone komisje rozpatrzyły poprawki i rekomendują następujące rozwiązanie. Są przeciwne wnioskowi o przyjęcie ustawy bez poprawek i rekomendują przyjęcie poprawek, które znajdują się w punkcie II. Są to poprawki od pierwszej do ósmej. Tyle, jeśli chodzi o sprawozdanie komisji.</u>
+          <u xml:id="u-217.2" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Już poza sprawozdaniem chcę poinformować, że senatorowie Kazimierz Kleina i senator Aleksander Pociej wycofują poprawki nr 6, 7, 8. To są poprawki, które dotyczą wydłużenia okresu wejścia w życie części zapisów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-218">
+          <u xml:id="u-218.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-218.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy ktoś z państwa senatorów chce podtrzymać wycofany wniosek? Nie widzę zgłoszeń.</u>
+          <u xml:id="u-218.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy senatorowie wnioskodawcy lub pozostały senator sprawozdawca chcą jeszcze zabrać głos?</u>
+          <u xml:id="u-218.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przypominam, że pani senator Lidia Staroń była sprawozdawcą Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, a wnioski w czasie dyskusji zgłosili pleno titulo senatorowie Staroń, Kleina i Pociej.</u>
+          <u xml:id="u-218.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-218.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania…</u>
+          <u xml:id="u-218.6" who="#SenatorLidiaStaron">Jedno zdanie.</u>
+          <u xml:id="u-218.7" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pani Senator, jako autorka wniosków złożonych w trakcie dyskusji, jako wnioskodawca, ma pani prawo do jednego zdania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-219">
+          <u xml:id="u-219.0" who="#SenatorLidiaStaron">Jedno tylko zdanie. Ja tylko chciałam poprosić o to, żeby głosować za poprawką nr 9 i żeby odrzucić poprawkę nr 3, która podwyższy koszty pozaodsetkowe do 30%. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-220">
+          <u xml:id="u-220.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wnioskodawca, pan senator Kleina.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-221">
+          <u xml:id="u-221.0" who="#SenatorKazimierzKleina">Jedno zdanie. Ja także chciałbym prosić o poparcie poprawki nr 3, ale także poprawki nr 9, która jest poprawką pani senator Staroń. Poprawka nr 3 jest zdecydowanie lepsza i korzystniejsza dla korzystających z chwilówek od firm pożyczkowych. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-222">
+          <u xml:id="u-222.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję za zdania państwa senatorów wnioskodawców.</u>
+          <u xml:id="u-222.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-222.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W pierwszej kolejności zostanie przeprowadzone głosowanie nad wnioskiem o przyjęcie ustawy bez poprawek, a następnie, w wypadku odrzucenia tego wniosku, nad przedstawionymi poprawkami.</u>
+          <u xml:id="u-222.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-222.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-222.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-222.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-222.7" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-222.8" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 96, 44 było za, 52 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-222.9" who="#komentarz">Głosowanie nr 90</u>
+          <u xml:id="u-222.10" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec odrzucenia wniosku o przyjęcie ustawy bez poprawek głosujemy nad poprawkami.</u>
+          <u xml:id="u-222.11" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 1.</u>
+          <u xml:id="u-222.12" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-222.13" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-222.14" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-222.15" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-222.16" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 96 senatorów, 52 było za, 44 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-222.17" who="#komentarz">Głosowanie nr 91</u>
+          <u xml:id="u-222.18" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 2.</u>
+          <u xml:id="u-222.19" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-222.20" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-222.21" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-222.22" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-222.23" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 96 senatorów, 53 – za, 43 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-222.24" who="#komentarz">Głosowanie nr 92</u>
+          <u xml:id="u-222.25" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 3.</u>
+          <u xml:id="u-222.26" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-222.27" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-222.28" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-222.29" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-222.30" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 95 senatorów, 48 było za, 44 – przeciw, 3 się wstrzymało.</u>
+          <u xml:id="u-222.31" who="#komentarz">Głosowanie nr 93</u>
+          <u xml:id="u-222.32" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 4.</u>
+          <u xml:id="u-222.33" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-222.34" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-222.35" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-222.36" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Panie Senatorze Golba, proszę zerknąć, czy wysłał pan sygnał.</u>
+          <u xml:id="u-222.37" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-222.38" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 96 senatorów, 53 – za, 43 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-222.39" who="#komentarz">Głosowanie nr 94</u>
+          <u xml:id="u-222.40" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 5.</u>
+          <u xml:id="u-222.41" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-222.42" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-222.43" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-222.44" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-222.45" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 96 senatorów, 53 – za, 43 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-222.46" who="#komentarz">Głosowanie nr 95</u>
+          <u xml:id="u-222.47" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Uwaga, poprawki nr 6, 7 i 8 są wycofane. Głosujemy zatem nad poprawką nr 9.</u>
+          <u xml:id="u-222.48" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-222.49" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-222.50" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-222.51" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-222.52" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 96 senatorów, 55 – za, 41 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-222.53" who="#komentarz">Głosowanie nr 96</u>
+          <u xml:id="u-222.54" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia całej ustawy ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-222.55" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-222.56" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-222.57" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-222.58" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-222.59" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 96 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-222.60" who="#komentarz">Głosowanie nr 97</u>
+          <u xml:id="u-222.61" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustaw w celu przeciwdziałania lichwie.</u>
+          <u xml:id="u-222.62" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu jedenastego porządku obrad: ustawa o zmianie niektórych ustaw wspierających poprawę warunków mieszkaniowych.</u>
+          <u xml:id="u-222.63" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Komisja Infrastruktury oraz Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej przedstawiły projekt uchwały, w którym wnoszą o przyjęcie tej ustawy bez poprawek; druk senacki nr 810 A.</u>
+          <u xml:id="u-222.64" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisje projektem uchwały.</u>
+          <u xml:id="u-222.65" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-222.66" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-222.67" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-222.68" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-222.69" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 96 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-222.70" who="#komentarz">Głosowanie nr 98</u>
+          <u xml:id="u-222.71" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie niektórych ustaw wspierających poprawę warunków mieszkaniowych.</u>
+          <u xml:id="u-222.72" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu dwunastego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych oraz ustawy o finansach publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-222.73" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności, która ustosunkowała się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowała sprawozdanie w tej sprawie. Znajduje się ono w druku nr 813 Z.</u>
+          <u xml:id="u-222.74" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę sprawozdawcę, pana senatora Wojciecha Piechę, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-223">
+          <u xml:id="u-223.0" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Sprawozdanie Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności o ustawie o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych oraz ustawy o finansach publicznych. W toku debaty zgłoszono do ustawy 10 poprawek. Te poprawki zostały przegłosowane pozytywnie przez komisję i komisja rekomenduje, ażeby je przyjąć. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-224">
+          <u xml:id="u-224.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-224.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Rozumiem, że pan senator jako wnioskodawca już nie zabiera głosu.</u>
+          <u xml:id="u-224.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Otrzymałem informację, że możemy przegłosować w bloku te poprawki nr 1–10. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, to tak to przeprowadzimy.</u>
+          <u xml:id="u-224.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania, w pierwszej kolejności nad poprawkami, a następnie nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia całej ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-224.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosujemy łącznie nad poprawkami nr 1–10.</u>
+          <u xml:id="u-224.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-224.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-224.7" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-224.8" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-224.9" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 96 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-224.10" who="#komentarz">Głosowanie nr 99</u>
+          <u xml:id="u-224.11" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia całej ustawy ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-224.12" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-224.13" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-224.14" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-224.15" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Gdyby pan senator Ożóg zerknął, czy wysłał sygnał… No, bez odpowiedzi.</u>
+          <u xml:id="u-224.16" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-224.17" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 96 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-224.18" who="#komentarz">Głosowanie nr 100</u>
+          <u xml:id="u-224.19" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych oraz ustawy o finansach publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-224.20" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu trzynastego porządku obrad: ustawa o Instytucie Rozwoju Języka Polskiego im. świętego Maksymiliana Marii Kolbego.</u>
+          <u xml:id="u-224.21" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Komisja Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą oraz Komisja Nauki, Edukacji i Sportu przedstawiły jednobrzmiące projekty uchwał, w których wnoszą o odrzucenie ustawy – druki senackie nr 838 A i B.</u>
+          <u xml:id="u-224.22" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisje projektem uchwały o odrzuceniu tej ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-224.23" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-224.24" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-224.25" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-224.26" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-224.27" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 95 senatorów, 51 – za, 42 – przeciw, 2 senatorów się wstrzymało.</u>
+          <u xml:id="u-224.28" who="#komentarz">Głosowanie nr 101</u>
+          <u xml:id="u-224.29" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o Instytucie Rozwoju Języka Polskiego im. świętego Maksymiliana Marii Kolbego.</u>
+          <u xml:id="u-224.30" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu czternastego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, ustawy o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 oraz ustawy o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz niektórych innych ustaw.</u>
+          <u xml:id="u-224.31" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Komisja Nauki, Edukacji i Sportu przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosiła o przyjęcie tej ustawy bez poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-224.32" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Mniejszość komisji przedstawiła wnioski o wprowadzenie poprawek do ustawy. Wszystkie przedstawione wnioski zawarte są w druku senackim nr 816 A.</u>
+          <u xml:id="u-224.33" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W pierwszej kolejności zostanie przeprowadzone głosowanie nad wnioskiem o przyjęcie ustawy bez poprawek, a następnie, w przypadku odrzucenia tego wniosku, nad wnioskami mniejszości o wprowadzenie poprawek do ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-224.34" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem Komisji Nauki, Edukacji i Sportu o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-224.35" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-224.36" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-224.37" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-224.38" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-224.39" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 58 – za, 34 – przeciw, 2 senatorów się wstrzymało.</u>
+          <u xml:id="u-224.40" who="#komentarz">Głosowanie nr 102</u>
+          <u xml:id="u-224.41" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, ustawy o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 oraz ustawy o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz niektórych innych ustaw.</u>
+          <u xml:id="u-224.42" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu piętnastego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o nawozach i nawożeniu.</u>
+          <u xml:id="u-224.43" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosiła o przyjęcie tej ustawy bez poprawek; druk senacki nr 811 A.</u>
+          <u xml:id="u-224.44" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisję projektem uchwały.</u>
+          <u xml:id="u-224.45" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-224.46" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-224.47" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-224.48" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-224.49" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 95 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-224.50" who="#komentarz">Głosowanie nr 103</u>
+          <u xml:id="u-224.51" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o nawozach i nawożeniu.</u>
+          <u xml:id="u-224.52" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu szesnastego porządku obrad: ustawa o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt.</u>
+          <u xml:id="u-224.53" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosi o wprowadzenie poprawek do ustawy – druk senacki nr 832 A. Również mniejszość Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedstawiła wnioski o wprowadzenie poprawek do ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-224.54" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W pierwszej kolejności zostaną przeprowadzone głosowania nad wszystkimi przedstawionymi poprawkami, a następnie nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-224.55" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Otrzymałem informację, że poprawki nr 1–8 mogą być przegłosowane łącznie. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będziemy tak głosować.</u>
+          <u xml:id="u-224.56" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosujemy łącznie nad poprawkami nr 1–8. Proszę o włączenie maszyny.</u>
+          <u xml:id="u-224.57" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-224.58" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-224.59" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-224.60" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-224.61" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 95 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-224.62" who="#komentarz">Głosowanie nr 104</u>
+          <u xml:id="u-224.63" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wniosek mniejszości nr 1.</u>
+          <u xml:id="u-224.64" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-224.65" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-224.66" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-224.67" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pani senator Borys-Damięcka, proszę sprawdzić wysłanie sygnału.</u>
+          <u xml:id="u-224.68" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-224.69" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 95 senatorów, 53 – za, 41 – przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-224.70" who="#komentarz">Głosowanie nr 105</u>
+          <u xml:id="u-224.71" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wniosek mniejszości nr 2.</u>
+          <u xml:id="u-224.72" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-224.73" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-224.74" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-224.75" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-224.76" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 95 senatorów, 52 – za, 42 – przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-224.77" who="#komentarz">Głosowanie nr 106</u>
+          <u xml:id="u-224.78" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wniosek mniejszości nr 3.</u>
+          <u xml:id="u-224.79" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-224.80" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-224.81" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-224.82" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan senator Golba i pani senator Borys-Damięcka, proszę zerknąć, czy sygnał jest wysłany.</u>
+          <u xml:id="u-224.83" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-224.84" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 95 senatorów, 52 – za, 42 – przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-224.85" who="#komentarz">Głosowanie nr 107</u>
+          <u xml:id="u-224.86" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-224.87" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-224.88" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-224.89" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-224.90" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-224.91" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-224.92" who="#komentarz">Głosowanie nr 108</u>
+          <u xml:id="u-224.93" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt.</u>
+          <u xml:id="u-224.94" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu siedemnastego porządku obrad: ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych z potwierdzaniem aktualności nowego oznaczenia oraz nowego stanu prawnego gruntów wydzielonych w wyniku scalenia gruntów.</u>
+          <u xml:id="u-224.95" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej przedstawiły projekt uchwały, w którym wnoszą o przyjęcie ustawy bez poprawek. Druk senacki nr 836 A.</u>
+          <u xml:id="u-224.96" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisje projektem uchwały.</u>
+          <u xml:id="u-224.97" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-224.98" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-224.99" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-224.100" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-224.101" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-224.102" who="#komentarz">Głosowanie nr 109</u>
+          <u xml:id="u-224.103" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z potwierdzeniem aktualności nowego oznaczenia oraz nowego stanu prawnego gruntów wydzielonych w wyniku scalenia gruntów.</u>
+          <u xml:id="u-224.104" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu osiemnastego porządku obrad: ustawa o Centralnym Azylu dla Zwierząt.</u>
+          <u xml:id="u-224.105" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Środowiska, która ustosunkowała się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowała sprawozdanie w tej sprawie. Znajduje się ono w druku nr 827 Z.</u>
+          <u xml:id="u-224.106" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę sprawozdawcę, panią senator Jadwigę Rotnicką, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-225">
+          <u xml:id="u-225.0" who="#SenatorSprawozdawcaJadwigaRotnicka">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-225.1" who="#SenatorSprawozdawcaJadwigaRotnicka">Na posiedzeniu komisja zaopiniowała pozytywnie poprawki od pierwszej do dziesiątej, od trzynastej do dwudziestej siódmej i poprawkę jedenastą. Wykluczona została poprawka dwunasta. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-225.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo. Czy senator wnioskodawca…</u>
+          <u xml:id="u-225.3" who="#SenatorSprawozdawcaJadwigaRotnicka">Jeśli chodzi o całość ustawy, jesteśmy za.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-226">
+          <u xml:id="u-226.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-226.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy senator wnioskodawca, pan senator Jerzy Czerwiński, chce jeszcze zabrać głos? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-226.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-226.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-226.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W pierwszej kolejności zostaną przeprowadzone głosowania nad przedstawionymi poprawkami, a następnie nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-226.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Uwaga, zgodnie z sugestiami komisji możemy głosować blokiem nad poprawkami od pierwszej do dziesiątej i od trzynastej do dwudziestej siódmej.</u>
+          <u xml:id="u-226.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Jeśli nie usłyszę głosów sprzeciwu, zarządzę takie głosowanie.</u>
+          <u xml:id="u-226.7" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosujemy zatem nad poprawkami od pierwszej do dziesiątej i od trzynastej do dwudziestej siódmej.</u>
+          <u xml:id="u-226.8" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-226.9" who="#SenatorJadwigaRotnicka">I oddzielnie nad jedenastą.</u>
+          <u xml:id="u-226.10" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-226.11" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Nad jedenastą oddzielnie.</u>
+          <u xml:id="u-226.12" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-226.13" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-226.14" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-226.15" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-226.16" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 95 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-226.17" who="#komentarz">Głosowanie nr 110</u>
+          <u xml:id="u-226.18" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Teraz poprawka jedenasta.</u>
+          <u xml:id="u-226.19" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-226.20" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-226.21" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-226.22" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-226.23" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 95 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-226.24" who="#komentarz">Głosowanie nr 111</u>
+          <u xml:id="u-226.25" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-226.26" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-226.27" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-226.28" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-226.29" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-226.30" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 93 – za, 1 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-226.31" who="#komentarz">Głosowanie nr 112</u>
+          <u xml:id="u-226.32" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o Centralnym Azylu dla Zwierząt.</u>
+          <u xml:id="u-226.33" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu dziewiętnastego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o lasach oraz ustawy – Kodeks wykroczeń.</u>
+          <u xml:id="u-226.34" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Komisja Środowiska przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosi o przyjęcie ustawy bez poprawek. Druk senacki nr 828 A.</u>
+          <u xml:id="u-226.35" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy zatem do głosowania nad przedstawionym przez komisję projektem uchwały.</u>
+          <u xml:id="u-226.36" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-226.37" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-226.38" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-226.39" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-226.40" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, 93 – za, nikt nie był przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-226.41" who="#komentarz">Głosowanie nr 113</u>
+          <u xml:id="u-226.42" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w spawie ustawy o zmianie ustawy o lasach oraz ustawy – Kodeks wykroczeń.</u>
+          <u xml:id="u-226.43" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania puntu dwudziestego porządku obrad: ustawa o wypowiedzeniu Traktatu Karty Energetycznej oraz Protokołu Karty Energetycznej dotyczącego efektywności energetycznej i odnośnych aspektów ochrony środowiska, sporządzonych w Lizbonie dnia 17 grudnia 1994 r.</u>
+          <u xml:id="u-226.44" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Komisja Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej przedstawiła projekt uchwały, w której wnosi o przyjęcie ustawy bez poprawek; druk senacki nr 833 A.</u>
+          <u xml:id="u-226.45" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy zatem do głosowania nad przedstawionym przez komisję projektem uchwały.</u>
+          <u xml:id="u-226.46" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-226.47" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-226.48" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-226.49" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-226.50" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 95 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-226.51" who="#komentarz">Głosowanie nr 114</u>
+          <u xml:id="u-226.52" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w spawie ustawy o wypowiedzeniu Traktatu Karty Energetycznej oraz Protokołu Karty Energetycznej dotyczącego efektywności energetycznej i odnośnych aspektów ochrony środowiska, sporządzonych w Lizbonie 17 grudnia 1994 r.</u>
+          <u xml:id="u-226.53" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu dwudziestego pierwszego porządku obrad: ustawa o ratyfikacji Porozumienia między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Austrii o wygaśnięciu skutków prawnych artykułu 11 ustęp 3 Umowy między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Austrii w sprawie popierania i ochrony inwestycji, sporządzonej w Wiedniu 24 listopada 1988 r.</u>
+          <u xml:id="u-226.54" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Komisja Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej przedstawiła projekt uchwały, w której wnosi o przyjęcie tej ustawy bez poprawek; druk senacki nr 817 A.</u>
+          <u xml:id="u-226.55" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisję projektem uchwały.</u>
+          <u xml:id="u-226.56" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-226.57" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-226.58" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-226.59" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan senator Golba… Proszę zerknąć, czy poszedł sygnał.</u>
+          <u xml:id="u-226.60" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-226.61" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 95 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-226.62" who="#komentarz">Głosowanie nr 115</u>
+          <u xml:id="u-226.63" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o ratyfikacji Porozumienia między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Austrii o wygaśnięciu skutków prawnych artykułu 11 ustęp 3 Umowy między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Austrii w sprawie popierania i ochrony inwestycji, sporządzonej w Wiedniu 24 listopada 1988 r.</u>
+          <u xml:id="u-226.64" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu dwudziestego drugiego porządku obrad: ustawa o wypowiedzeniu Porozumienia między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Ludową Republiką Angoli o przyjaźni i współpracy, podpisanego w Luandzie 4 grudnia 1978 r.</u>
+          <u xml:id="u-226.65" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Komisja Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosi o przyjęcie tej ustawy bez poprawek; druk senacki nr 818 A.</u>
+          <u xml:id="u-226.66" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisję projektem uchwały.</u>
+          <u xml:id="u-226.67" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-226.68" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-226.69" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-226.70" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-226.71" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 93 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-226.72" who="#komentarz">Głosowanie nr 116</u>
+          <u xml:id="u-226.73" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o wypowiedzeniu porozumienia między Polską Rzecząpospolitą Ludową, a Ludową Republiką Angoli o przyjaźni i współpracy, podpisanego w Luandzie 4 grudnia 1978 r.</u>
+          <u xml:id="u-226.74" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu dwudziestego trzeciego porządku obrad: ustawa o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Gruzją w sprawie eliminowania podwójnego opodatkowania w zakresie podatku od dochodu oraz zapobiegania uchylaniu się i unikaniu opodatkowania, podpisanej w Tbilisi 7 lipca 2021 r.</u>
+          <u xml:id="u-226.75" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Komisja Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej oraz Komisja Budżetu i Finansów Publicznych przedstawiły projekty uchwał, w których wnoszą o przyjęcie tej ustawy bez poprawek – druki senackie nr 819 A i B.</u>
+          <u xml:id="u-226.76" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisje projektem uchwały.</u>
+          <u xml:id="u-226.77" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-226.78" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-226.79" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-226.80" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-226.81" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-226.82" who="#komentarz">Głosowanie nr 117</u>
+          <u xml:id="u-226.83" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o ratyfikacji umowy między Rzecząpospolitą Polską a Gruzją w sprawie eliminowania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu oraz zapobiegania uchylaniu się i unikania opodatkowania, podpisanej w Tbilisi 7 lipca 2021 r.</u>
+          <u xml:id="u-226.84" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu dwudziestego czwartego porządku obrad: ustawa o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Indii o wzajemnej pomocy prawnej w sprawach karnych, podpisanej w Nowym Delhi dnia 25 kwietnia 2022 r.</u>
+          <u xml:id="u-226.85" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Komisja Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej oraz Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji przedstawiły projekty uchwał, w których wnoszą o przyjęcie tej ustawy bez poprawek – druki senackie nr 820 A i B.</u>
+          <u xml:id="u-226.86" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisje projektem uchwały.</u>
+          <u xml:id="u-226.87" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-226.88" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-226.89" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-226.90" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-226.91" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 94 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-226.92" who="#komentarz">Głosowanie nr 118</u>
+          <u xml:id="u-226.93" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o ratyfikacji umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Indii o wzajemnej pomocy prawnej w sprawach karnych, podpisanej w Nowym Delhi dnia 25 kwietnia 2022 r.</u>
+          <u xml:id="u-226.94" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję, że porządek obrad pięćdziesiątego pierwszego posiedzenia Senatu został wyczerpany.</u>
+          <u xml:id="u-226.95" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do oświadczeń senatorów poza porządkiem obrad.</u>
+          <u xml:id="u-226.96" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję państwa senatorów, że oświadczenia złożone do protokołu zostaną zamieszczone w urzędowej wersji sprawozdania stenograficznego.</u>
+          <u xml:id="u-226.97" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Oświadczenia nie mogą trwać dłużej niż 5 minut. Przedmiotem oświadczenia mogą być sprawy związane z wykonywaniem mandatu, przy czym nie może ono dotyczyć spraw będących przedmiotem porządku obrad bieżącego posiedzenia Senatu. Marszałek odmówi przyjęcia niewygłoszonych oświadczeń, których treści nie można ustalić lub których wygłoszenie przez senatora nie byłoby możliwe w przysługującym na to czasie, czyli w ciągu 5 minut. Nad oświadczeniem senatorskim nie przeprowadza się dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-226.98" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zabrać głos? Pani senator Gorgoń-Komor.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-227">
+          <u xml:id="u-227.0" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Szanowny Panie Marszałku! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-227.1" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Oświadczenie w sprawie refundowanych usług stomatologicznych dla osób z niepełnosprawnościami skierowane do ministra zdrowia Adama Niedzielskiego i do prezesa Śląskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia, pana Piotra Nowaka.</u>
+          <u xml:id="u-227.2" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Szanowny Panie Ministrze! Szanowny Panie Prezesie!</u>
+          <u xml:id="u-227.3" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Stan zdrowia jam ustnych Polaków z niepełnosprawnościami jest katastrofalny, jeden z najgorszych wśród krajów Unii Europejskiej. Niepełnosprawni leczeni są jedynie doraźnie, kiedy pojawia się ból. Brakuje t stałej opieki, która nie dopuszczałaby do dalszych zaniedbań. Mimo że osoby z niepełnosprawnościami mają ustawowo zagwarantowane leczenie przez Narodowy Funduszu Zdrowia, brakuje miejsc, w których można by zrealizować świadczenia stomatologiczne, zwłaszcza jeśli chodzi o zabiegi w narkozie, które są często konieczne. Narkoza jest niezbędna m.in. u pacjentów z niepełnosprawnościami intelektualnymi, u osób ze spektrum autyzmu, padaczką i spastycznością mięśni, u chorych psychicznie czy ze schorzeniami neurodegeneracyjnymi, jak np. SM, z chorobami Parkinsona, czy Alzhaimera. Opiekunowie tych osób są zrozpaczeni, ponieważ nie mogą zapewnić podopiecznym kompleksowej opieki zdrowotnej.</u>
+          <u xml:id="u-227.4" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Zwracam się z uprzejmą prośbą o informację, jak z tym problemem planuje poradzić sobie Ministerstwo Zdrowia. Proszę również o wykaz placówek, które świadczą refundowane usługi stomatologiczne w narkozie dla osób z niepełnosprawnością na terenie województwa śląskiego. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-228">
+          <u xml:id="u-228.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-228.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Oświadczenie wygłosi pani senator Chybicka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-229">
+          <u xml:id="u-229.0" who="#SenatorAlicjaChybicka">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-229.1" who="#SenatorAlicjaChybicka">Moje oświadczenie będzie składało się z 2 części, obie te części kieruję do pana premiera Mateusza Morawieckiego.</u>
+          <u xml:id="u-229.2" who="#SenatorAlicjaChybicka">Część pierwsza dotyczy chorych. Chorych, którzy są w Polsce w tej chwili w bardzo trudnej sytuacji. Ja, i zapewne wielu senatorów, dostaję listy w sprawie przede wszystkim programów terapeutycznych. Ostatnio podjęto decyzję o tym, ażeby wszystkie programy terapeutyczne, które finansowało Ministerstwo Zdrowia, przenieść do Narodowego Funduszu Zdrowia. Program terapeutyczny to nie są tylko same pieniądze. Notabene przeniesiono te programy bez żadnych dodatkowych środków dla Narodowego Funduszu Zdrowia. Chorzy się niepokoją. Przede wszystkim niepokoją się chorzy na hemofilię, chorzy na nowotwory, chorzy, którzy korzystają z nowoczesnych terapii. Ja miałam ostatnio okazję brać udział w kilku posiedzeniach o charakterze naukowym, na których zarówno pan minister Niedzielski, jak i prezes Narodowego Funduszu Zdrowia zapewniali, że narodowy fundusz te pieniądze ma i że przejmie te programy, a musi wziąć cały schemat stosowania danego leku, z grupą konkretnych chorych. Ten chory w tym chaosie, jaki panuje w tej chwili w ochronie zdrowotnej, kompletnie się zgubił. On musi być w systemie najważniejszy. Tymczasem on nie jest najważniejszy. Wykonuje się różne ruchy, w tym właśnie ten wspomniany, które jemu szkodzą. Dla chorego ważna jest też cała otoczka. Może trzeba byłoby uprzedzić chorych albo wytłumaczyć im, jak to w tej chwili będzie robione. Chodzi o to, żeby chory w momencie kiedy braknie mu danego leku – czy to będzie czynnik antyhemofilowy, czy to będzie lek terapii celowanej, immunoterapii albo terapii genowej – wiedział, jak się ma obrócić.</u>
+          <u xml:id="u-229.3" who="#SenatorAlicjaChybicka">Panie Premierze, ponadto dotarła do nas informacja, że na przyszły rok na ochronę zdrowotną, która tak naprawdę obecnie się wali i jest ogromny chaos, przeznaczono mniej środków finansowych. Czy to jest możliwe? Jeśli to miałaby być prawda, to interwencja pana premiera jest niezbędna.</u>
+          <u xml:id="u-229.4" who="#SenatorAlicjaChybicka">Druga część, którą też kieruję do pana premiera, dotyczy tematu zupełnie z pierwszym niezwiązanego, a mianowicie jest to kwestia środowiska. Jak wiemy, mamy w tej chwili ogromny kryzys środowiskowy. Jeśli chodzi o powietrze, to od dawna wiele miast ma ogromny smog. Środków przeznaczanych na to jest za mało. OZE 7 lat temu zostało zablokowane i dopiero teraz jest odblokowywane. To jest wszystko za późno.</u>
+          <u xml:id="u-229.5" who="#SenatorAlicjaChybicka">Ale powiem, co skłoniło mnie w ogóle do tego oświadczenia. Otóż Izba Gospodarcza „Wodociągi Polskie” zwróciła się… No, wydawało się, że jedyne, co może nie jest mocno zagrożone, to woda pitna. Otóż nic bardziej mylnego. To, że w tej chwili wzrasta inflacja, rosną ceny gazu, energii, węgla, powoduje, że również to przedsiębiorstwo jest zagrożone, a zatem są zagrożone dla nas także dostawy wody pitnej. Chciałabym powiedzieć, że 2 dni temu odbyło się czytanie raportu w sprawie Odry, czyli kwestia woda jak gdyby z innego punktu widzenia – katastrofy na Odrze. Jasno zostało powiedziane, że zawinił człowiek. To nie krasnoludki, nie zrobiło się to samo, nie spowodowała tego żadna przyducha, tylko chodzi o to, że algi złote rosną wtedy, kiedy woda jest zasolona, a żeby ona była zasolona, ktoś wylał tę sól do Odry, ona sama tam się nie znalazła. Czy pan premier planuje znalezienie winnych i ich ukaranie? Chyba trzeba tak zrobić, bo inaczej wszystko będzie można w Polsce psuć i będzie można robić to bezkarnie. Tyle chciałam powiedzieć. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-230">
+          <u xml:id="u-230.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
+          <u xml:id="u-230.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Oświadczenie wygłosi pan senator Komarnicki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-231">
+          <u xml:id="u-231.0" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-231.1" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Oświadczenie kieruję na ręce szanownej pani Elżbiety Witek, marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
+          <u xml:id="u-231.2" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Szanowna Pani Marszałek!</u>
+          <u xml:id="u-231.3" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Niezrozumiałe jest, dlaczego gotowy i tak długo przygotowywany projekt ustawy o liberalizacji tzw. zasady 10H nie jest jeszcze przyjęty przez Sejm. Zmiany w ustawie zostały zaakceptowane przez Radę Ministrów – uwaga – już w lipcu bieżącego roku. No i co? Od tej pory projekt leży w sejmowej zamrażarce, uniemożliwiając rozwój najtańszego źródła energii. Ministerstwo klimatu wielokrotnie podkreślało, że uelastycznienie tzw. zasady 10H jest kluczowe dla dalszego rozwoju technologii wiatrowej na lądzie oraz możliwości wykorzystania taniej i czystej energii dla przemysłu. Biznes, Pani Marszałek, oczekuje, że rząd weźmie odpowiedzialność w parlamencie za tzw. zasadę 10H, doprowadzając do rozpatrzenia i uchwalenia tej ustawy. Każdy dzień zwłoki to milionowe straty polskich firm w kolejnych miesiącach i latach, a także zagrożenie dla bezpieczeństwa energetycznego kraju w tym właśnie horyzoncie czasowym. Odblokowanie energetyki wiatrowej na lądzie to strategiczna decyzja w obliczu dramatycznie wysokich cen energii – powtarzam: dramatycznie wysokich cen energii. Energia z wiatru to najtańsze źródło energii, które najszybciej może obniżyć rachunki za prąd polskich rodzin, a jednocześnie zmniejszyć stopień zależności Polski od importu węgla czy gazu. Zdawałoby się, że to jest takie proste – ale wam jest bardzo trudno ten projekt wyciągnąć z zamrażarki. Obecnie blokowanie energii z wiatru w Polsce należy odebrać jako celowe działanie służące oddalaniu dekarbonizacji i dalszemu utrzymaniu uzależnienia naszego kraju od importu surowców, w tym także – przypominam –rosyjskich.</u>
+          <u xml:id="u-231.4" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Gdy projekt ustawy zostanie przyjęty, w perspektywie 2–3 lat mogłyby zostać uruchomione pierwsze projekty wiatrowe, a do roku 2030 mogłoby powstać 6–10 GW nowych mocy w lądowych farmach wiatrowych. To zagwarantuje – uwaga – 70–133 miliardy zł przyrostu PKB, 400–955 milionów zł dodatkowych wpływów dla samorządów, ok. 80 miliardów zamówień na produkty i usługi w łańcuchu dostaw oraz 51–97 tysięcy nowych miejsc pracy w perspektywie dekady. Uruchomienie nowych inwestycji w farmy wiatrowe sprawi także, że polskie rodziny, przemysł i gospodarka mogą zaoszczędzić – uwaga – nawet 14 miliardów zł na energii elektrycznej.</u>
+          <u xml:id="u-231.5" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Dziś w najlepiej pojętym interesie narodowym Polski jest nadanie priorytetu rozwojowi energetyki odnawialnej, bo im więcej OZE w tym systemie, tym mniejsze zużycie węgla i gazu. Dlatego konieczna jest bezzwłoczna liberalizacja ustawy 10H i odblokowanie rozwoju energetyki wiatrowej, która ma olbrzymi potencjał jako najtańsze i niezależne źródło energii dla polskich domów i zakładów przemysłowych.</u>
+          <u xml:id="u-231.6" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Drugie moje oświadczenie, Panie Marszałku, kieruję na ręce pana premiera Mateusza Morawieckiego.</u>
+          <u xml:id="u-231.7" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Szanowny Panie Premierze!</u>
+          <u xml:id="u-231.8" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">14 października 2022 r. do Sejmu Rzeczypospolitej wpłynął projekt ustawy o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 r. Projekt zakłada wprowadzenie…</u>
+          <u xml:id="u-231.9" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Panie Senatorze, muszę tu zareagować. Oświadczenia nie mogą dotyczyć spraw będących przedmiotem porządku obrad bieżącego posiedzenia Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-231.10" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Przepraszam, zapomniałem. Wycofuje się. Wobec tego, Panie Marszałku, mogę złożyć to oświadczenie na następnym posiedzeniu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-232">
+          <u xml:id="u-232.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Zachęcam serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-232.1" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Przepraszam.</u>
+          <u xml:id="u-232.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Oświadczenie wygłosi pan senator Stanisław Gawłowski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-233">
+          <u xml:id="u-233.0" who="#SenatorStanislawGawlowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-233.1" who="#SenatorStanislawGawlowski">Ja swoje oświadczenie kieruję do ministra zdrowia. Ono dotyczy kondycji finansowej szpitala wojewódzkiego w Koszalinie.</u>
+          <u xml:id="u-233.2" who="#SenatorStanislawGawlowski">Niedawno z inicjatywy rządowej parlament przyjął nowe regulacje prawne, nowe rozwiązania ustawowe, które nakładają na dyrekcję obowiązki dotyczące podwyżek wynagrodzeń dla personelu medycznego. Kłopot polega na tym, że w przypadku znaczącej części szpitali, w tym szpitala w Koszalinie, wyliczenia, które zostały przygotowane przez rząd, i kwoty wypłacone przez Narodowy Fundusz Zdrowia nie pokrywają potrzeb wynikających z wielkości… W przypadku Koszalina – liczę tylko i wyłącznie same podwyżki, nie mówię o procedurach medycznych, które przy okazji należy zastosować – miesięcznie brakuje ok. 2,5 miliona zł. Pracownicy szpitala protestują i mają rację. Dyrekcja szpitala nie ma z czego wypłacić pieniędzy, nie ma takiej możliwości, bo tych pieniędzy nie ma. To jest skandaliczne. To, co NFZ i instytucje rządowe w tej sprawie wyczyniają, to jest skandal. Rzeczywiście dyrektorzy szpitali, w tym dyrektor szpitala w Koszalinie, nie są w stanie pokryć potrzeb związanych z wynagrodzeniami.</u>
+          <u xml:id="u-233.3" who="#SenatorStanislawGawlowski">Dodatkowo wszystkie szpitale borykają się z problemami dotyczącymi wzrostu cen energii. Ja już o to pytałem. Odpowiedź w stylu „obniżyliśmy podatek VAT” jest żartem, dlatego że to nie zmienia faktu, że ceny energii i tak drastycznie wzrosły. Samo obniżenie VAT nie pokrywa wzrostu cen energii, a szpitale, w tym szpital w Koszalinie, muszą płacić za nośniki energii.</u>
+          <u xml:id="u-233.4" who="#SenatorStanislawGawlowski">Oczekuję od ministra zdrowia pilnego zainteresowania się tym obszarem. Szpital w Koszalinie pełni szczególną rolę. To jest jedyny szpital, który zabezpiecza w tej części kraju populację rzędu 600 tysięcy mieszkańców. Najbliższe szpitale znajdują się w Szczecinie, w Gdańsku i w Poznaniu. Jeżeli ten szpital nie poradzi sobie ze sprawami finansowymi, to znacząca część społeczeństwa, 600 tysięcy ludzi, nie będzie właściwie zabezpieczona pod kątem zdrowotnym. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-234">
+          <u xml:id="u-234.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-234.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Oświadczenie wygłosi pani senator Agnieszka Kołacz-Leszczyńska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-235">
+          <u xml:id="u-235.0" who="#SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-235.1" who="#SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
+          <u xml:id="u-235.2" who="#SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska">Moje oświadczenie kieruję do pana premiera Mateusza Morawieckiego i wiceszefa MSWiA, pana Pawła Szefernakera.</u>
+          <u xml:id="u-235.3" who="#SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska">Oświadczenie dotyczy wyników ogłoszonego naboru wniosków o dofinansowanie w ramach piątej edycji Rządowego Funduszu „Polski Ład”, Programu Inwestycji Strategicznych. Myślę tutaj o rozwoju stref przemysłowych. Moje oświadczenie dotyczy miasta gminy Świdnica. Otrzymałam pilne pismo od pani prezydent Beaty Moskal-Słaniewskiej. Pani prezydent z ubolewaniem znów kieruje do nas pismo i prośbę o to, by wyjaśnić, dlaczego gmina miasto Świdnica po raz kolejny nie otrzymała dofinansowania, mimo że wiceszef MSWiA, pan Paweł Szefernaker, deklarował podczas swoich konferencji prasowych, że tym razem po raz pierwszy być może uda się w sprawiedliwy sposób podzielić pieniądze pomiędzy samorządy, zgodnie z zasadą proporcjonalności, według której wartość zadań inwestycyjnych będzie proporcjonalna do wielkości samorządów. I mamy taką oto sytuację, że 58-tysięczna gmina miasto Świdnica nie otrzymała żadnego dofinansowania. Inne gminy… I tak np. gmina Głogów, w której jest niecałe 7 tysięcy mieszkańców, otrzymała dofinansowanie w wysokości 210 milionów. Nie wspomnę o gminie Kotla, gdzie mamy 4,5 tysiąca mieszkańców, która otrzymała dofinansowanie w wysokości 140 milionów zł. Przypomnę, gmina miasto Świdnica, 58 tysięcy mieszkańców – zero złotych dofinansowania.</u>
+          <u xml:id="u-235.4" who="#SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska">Zwracam się w związku z tym z pytaniem o konkretną informację, z prośbą o przedstawienie kryteriów wyboru zadań do dofinansowania, wyjaśnienie, na jakiej zasadzie wnioski były rozpatrywane, oraz podanie uzasadnienia dla decyzji, zgodnie z którą nie przyznano środków na projekty złożone przez gminę miasto Świdnica. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-235.5" who="#komentarz">Oklaski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-236">
+          <u xml:id="u-236.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
+          <u xml:id="u-236.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Oświadczenie wygłosi pan senator Stanisław Lamczyk.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-237">
+          <u xml:id="u-237.0" who="#SenatorStanislawLamczyk">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-237.1" who="#SenatorStanislawLamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-237.2" who="#SenatorStanislawLamczyk">Moje oświadczenie kieruję do pani minister Moskwy, a dotyczy ono transformacji energetycznej.</u>
+          <u xml:id="u-237.3" who="#SenatorStanislawLamczyk">Dobrze ukierunkowana transformacja energetyczna to podstawa silnej gospodarki, bezpiecznej gospodarki, przewidywalnej gospodarki oraz dążenie do neutralności klimatycznej. Transformacja energetyki to paradygmatyczny triplet, który prowadzi do monizmu elektrycznego. Tegoroczne raporty dotyczące energii uniwersytetów Stanford oraz Oxford wyznaczają kierunki, w jakim powinien pójść świat, jeśli chodzi o energię. One jednoznacznie mówią, że wystarczy energia z wiatru, energia ze słońca, jak również z wody.</u>
+          <u xml:id="u-237.4" who="#SenatorStanislawLamczyk">Europa przyspiesza z transformacją, przyspieszają również Stany Zjednoczone. My jednak stoimy w miejscu. Stoimy w miejscu, a wręcz cofamy się – cofamy się, nie tworząc energetyki odnawialnej. Zatrzymanie ustawy 10 H, a teraz rozwoju fotowoltaiki, mówienie, że linie są przeciążone… Stworzono mit, który oczywiście jest nieprawdą. Szuka się tematów zastępczych. Energia jądrowa… Zachwiane jest bezpieczeństwo na Ukrainie, boimy się, każdego ranka się budzimy i zastanawiamy, czy uderzyła bomba, czy nie uderzyła, czy należy już przyjmować jod. Polski rząd nie rozwiązuje problemów – Polacy nadal się trują CO₂, mają najdroższą energię, najdroższy gaz i paliwo w całej Unii Europejskiej. Z dymem polski rząd puszcza miliardy złotych. Sąsiedzi z zachodu inwestują poprzez montaż pomp ciepła – kto chciał, otrzymał 90% dotacji. To się opłaca. Rząd nie przewiduje problemów wcześniej, lecz gasi już powstały pożar i rozdaje pieniądze. Polska ma zablokowaną budowę farm wiatrowych na lądzie. Pod pretekstem niewydolności sieci zatrzymano właśnie budowy biogazowni. Biogazowni powinniśmy mieć w Polsce w roku 2020, co wynika z raportu NIK-owskiego, wybudowanych ok. 1 tysiąc.</u>
+          <u xml:id="u-237.5" who="#SenatorStanislawLamczyk">Jeśli rząd nie zabierze się do pracy, nie wyznaczy jasnych celów, nie uruchomi dostępnych dla Polaków programów, to przegramy – przegra Polska, przegra polska gospodarka. Nie będziemy w stanie tego nadrobić. Czas ucieka, Polska czeka. To nie czas na populizm, tylko czas na trudną i uczciwą pracę. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-237.6" who="#komentarz">Oklaski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-238">
+          <u xml:id="u-238.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-238.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Oświadczenie wygłosi pani senator Danuta Jazłowiecka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-239">
+          <u xml:id="u-239.0" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-239.1" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Oświadczenie skierowane jest do minister klimatu i środowiska, pani Anny Moskwy.</u>
+          <u xml:id="u-239.2" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Szanowna Pani Minister, polder „Żelazna” zbudowano ponad 80 lat temu, jeszcze przed wybuchem II wojny światowej. Zbudowano go, by zapewnić ochronę przed powodziami od strony rzeki Odry. Dzisiaj stan tego polderu wymaga przeprojektowania i pilnej przebudowy. Ta przebudowa zapewniłaby zabezpieczenie północnej części Opola, m.in. terenów specjalnej strefy ekonomicznej, okolic ulicy Partyzanckiej, dzielnicy Sławice, terenu elektrowni „Opole” oraz obwodnicy północnej miasta, a także gmin leżących poniżej, czyli Dąbrowej i Dobrzenia Wielkiego. Zapewniłaby bezpieczeństwo nie tylko województwu opolskiemu. Chroniłaby też przed powodzią terenie leżące w dole Odry, Brzeg, Oławę, Wrocław oraz kolejne miejscowości aż do Zalewu Szczecińskiego.</u>
+          <u xml:id="u-239.3" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Według przyjętych założeń przebudowa polderu zwiększy jego powierzchnię z obecnych 200 ha do 400 ha, a objętość – do ok. 10 milionów m³. Długość obwałowań obiektu ma wynieść ponad 15 km. Powinno to pozwolić na pełną kontrolę sterowania przepływem w sytuacji wezbrania.</u>
+          <u xml:id="u-239.4" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">W imieniu Skarbu Państwa przebudową polderu „Żelazna” oraz wałów zamykających zbiornik i całej infrastruktury towarzyszącej zajmuje się Państwowe Gospodarstwo Wodne „Wody Polskie”. Jest to jedna z wiodących inwestycji, newralgicznych inwestycji w rejonie opolskim. Wartość umowy to ponad 110 milionów zł. Prace dofinansowane są również z funduszy europejskich w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Opolskiego, a także ze środków miasta Opola, które dołożyło 31 milionów. Trzeba pamiętać, że straty i szkody finansowe spowodowane przez ewentualne zalanie szacowane są na kwotę 800 milionów zł. W odniesieniu do samej tylko strefy ekonomicznej miasta Opola oznacza to, iż koszt inwestycji zwróci się aż siedmiokrotnie podczas pierwszej powodzi. Chciałabym podkreślić, że koszty te liczone były przed wysoką inflacją, z którą mamy dzisiaj do czynienia.</u>
+          <u xml:id="u-239.5" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Inwestycja składa się z 2 części. Jedna jest zaawansowana, zrealizowana już w ponad 96% i realizowana zgodnie z harmonogramem. Obejmuje ona przebudowę przepompowni wraz z obiektami towarzyszącymi. Zagrożone jest natomiast wykonanie kolejnej części inwestycji, dotyczącej budowy i przebudowy wałów. „Wody Polskie” w dniu 5 października 2022 r. odstąpiły od umowy podpisanej pod koniec 2020 r., powołując się na brak możliwości jej terminowego ukończenia z powodu nieuzasadnionych dodatkowych roszczeń finansowych wykonawcy oraz przyjętej przez niego jednostronnie zmiany technologii prowadzenia robot i sposobu ich wykonania. „Wody Polskie” ogłosiły nowy przetarg i obecnie trwa realizacja procedury zamówienia publicznego, które ma wyłonić wykonawcę prac budowlanych. Jednocześnie zabezpieczają plac budowy oraz dotychczas wykonane prace. Jednakże okoliczni mieszkańcy sygnalizują, że usypane wały wcale nie są właściwie zabezpieczone i następuje ich powolna degradacja z powodu miejscowo występujących form erozyjnych. Z niepokojem obserwują każde zwiększone opady deszczu. Obawiają się podtopień. Już dwukrotnie – w roku 1997 i 2010 – przeżyli powodzie, a przecież przebudowany polder „Żelazna” miał zwiększyć ich poczucie bezpieczeństwa. Zaniechanie prac w okresie ciągłych jesiennych opadów deszczu i nadchodzącego nieprzewidywalnego okresu zimowego i wiosennego może w niedalekiej przyszłości skutkować niewyobrażalnymi skutkami materialnymi. Mieszkańcy nadodrzańskich miejscowości nie wierzą w zapewnienia „Wód Polskich”, że przyszłość inwestycji nie jest zagrożona. Zakończenie prac musi nastąpić w roku 2023, bo do tego terminu trzeba będzie rozliczyć unijną dotację na zadanie. Jak z tego wynika, czasu na wyłonienie nowego wykonawcy i dokończenie robót jest bardzo niewiele.</u>
+          <u xml:id="u-239.6" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Uprzejmie proszę panią minister o odpowiedź na następujące pytania. Pierwsze: czy dotychczasowemu wykonawcy trzeba będzie zapłacić odszkodowanie z tytułu zerwania umowy? I drugie pytanie: czy istnieje ryzyko utraty funduszy na niezrealizowaną część inwestycji? Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-239.7" who="#komentarz">Oklaski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-240">
+          <u xml:id="u-240.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
+          <u xml:id="u-240.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Nie ma komunikatów.</u>
+          <u xml:id="u-240.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję, że protokół pięćdziesiątego pierwszego posiedzenia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej X kadencji zostanie udostępniony senatorom w terminie 30 dni po posiedzeniu Senatu w Biurze Prac Senackich, pokój nr 255.</u>
+          <u xml:id="u-240.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Zamykam pięćdziesiąte pierwsze posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej X kadencji.</u>
+          <u xml:id="u-240.4" who="#komentarz">Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską</u>
+          <u xml:id="u-240.5" who="#komentarz">Koniec posiedzenia o godzinie 18 minut 49</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
--
libgit2 0.22.2